(master) ligjerata 8 - economics-pr.weebly.com · dizajno procesin hulumtues në vijim • prapë,...
Post on 05-Sep-2019
4 Views
Preview:
TRANSCRIPT
1
(Master)
Ligjerata 8
Metodologjia hulumtuese
Metodat kualitative në hulumtimet
shkencore
Prof.asc. Avdullah Hoti
Literatura
• ‘Research methods for Business Students’,
Saunder, M., Lewis, P. And Thornill, A.,
Pearson Education Limited, Essex, 2009
– Kapitulli 13, faqe 480-520
2
QËLLIMI I LIGJËRATËS
• Çfarë është kërkimi kualitativ?
• Karakteristikat themelore të kërkimit
kualitativ,
• Mundësitë e përdorimit të kërkimit kualitativ,
• Si ndikon natyra e problemit në qasjen që
aplikohet në kërkimin kualitativ?
• Shembuj praktik të kërkimit kualitativ
3
Çfarë është studimi kualitativ?
• Studim ku të dhënat janë jo numerike ose që nuk mundtë maten në terma sasior:
– Listë e përgjigjeve të mundshme: ku i kaloni pushimet(hulumtim në turizëm)
– Pyetje të hapura: jep vlerësimin për NVM
– Intervistat e thella: përvoja individuale në një sektor
– Anketa e përvojës: përvoja individuale në një sektor
– Studimet e rastit: përvoja e një firme në eksportin e mallit në BE
– Intervistat: për çështje kualitative
– Dokumentet: të dhënat sekondare siç janë raportet e auditimit
– Materiale audio vizuale etj.
4
Qqasja në analizën e të dhënave kualitative
• Kategorizo dhe gjej lidhjen në mes të kategorive– ‘Puzzle’
• Pjesët përfaqësojnë të dhënat– Kategorizoni të dhënat
– Lidhni kategoritë
– Fitoni ‘pikturën’
5
Dallimet në mes të të dhëna ‘kualitative’ dhe ‘kuantitative’
6
Të dhënat kuantitative Të dhënat kualitative
Kuptimi Derivohet nga numrat Derivohet nga fjalët
Natyra e të
dhënave
• Numerike
• Të standardizuara dhe
rëndom të shprehura në
njësi të vazhdueshme
• Tekstuale
• Të pa standardizuara që
rëndom shprehen në
kategori
Analiza Bëhet duke përdorur
diagrame dhe tregues
statistikor
Buke përdorur teknikat e
konceptualizimit
Dallimet në mes të të dhëna ‘kualitative’ dhe ‘kuantitative’
7
Të dhënat kuantitative Të dhënat kualitative
Korniza
teorike
Kërkohet të konfirmohen
hipotezat lidhur me
fenomene
Përdoren instrumente të
standardizuara, si anketat
Kërkohet të eskplorohen
fenomenet
Përdoren instrumente jo
standarde (biseda për
përvojën)
Objektivat
hulumtuese
• Të kuantifikohet
variacioni i X dhe Y
• Të predikohet lidhja
shkak-pasojë në mes të X
dhe Y
• Të përshkruhen
karakteristikat e
popullacionit
• Të përshkruhet variacioni i
X dhe Y
• Të përshkruhet lidhja në
mes të X dhe Y
• Të përshkruhen përvojat
individuale dhe normat e
sjelljes grupore
Dallimet në mes të të dhëna ‘kualitative’ dhe ‘kuantitative’
8
Të dhënat kuantitative Të dhënat kualitative
Formati i
pyetjeve
Të mbyllura Të hapura
Fleksibiliteti
në
dizajnimin e
studimit
• Dizajni i studimit është i
definuar nga fillimi në
fund
• Përgjigja e të anketuarit
nuk e determinon se
cilën pyetje e shtron
anketuesi në vijim
• Dizajnimi i studimit është
i përcaktuar nga
supozimet bazike
fillestare
• Studimi mund të ndryshoi
gjatë zhvillimit
• Përgjigjet e të anketuarit e
përcaktojnë rrjedhën e
hulumtimit
• Dizajnimi i studimit është
interaktiv
Përgaditja e të dhënave kualitative përanalizë
9
• Të dhënat kualitative mund të gjendet në forma të ndryshme– Të dhëna nëpër dokumente
– Raporte
– Email dhe gazetë
– Audio dhe vizuale
– Përgjigje nga pyetje të hapura etj
• Transkriptimi i bisedave, intervistave etj.
• Mbledhja, kategorizimi dhe analiza e të dhënave kualitative është proces interaktiv– Shumë çështje analitike mund të lindin gjatë mbledhjes të të
dhënave
– Interaksioni mundëson identifikimin e çështjeve më të rëndësishme
• Kjo mundëson ri-kategorizimin e të dhënave
Qasjet në analizimin e të dhënave kualitative
10
• Qasja deduktive– Përdorimi i teorizë ekzistuese për të:
• dizajnuar hulumtimin,
• kategorizuar përgjigjet,
• analizuar pergjigjet,
• testuar teorinë/hipotezat dhe
• nxjerrë konkludimet
• Qasja induktive– Ndërtimi i një teorie që mbështetet në të
dhënat në dispozicion
11
Qasja deduktive• Teoria përdoret për të dizajnuar hulumtimin
• Si rezultat, të dhënat që nxjerren analizohen në kontekst të
teorisë– Megjthëse, më shumë adekuate tek të dhënat kuantitative
• Argumenti kundër përdorimit të kësaj qasje tek të dhënat
kualitative:– Specifikimi paraprak i teorisë dhe pritjeve e kufizon çështjen që
hulumtohet në gjetjen e përgjigjeve ose jo në çëshjtet e pritura
– Në plot situata, teoria në shkencat sociale lidhet me kontekste, prandaj
mund të mos jetë adekuate
• Por, kjo qasje ka avantazhe pasi e lidh studimin e juaj me teorinë
dhe studimet paraprake
Qasjet në analizimin e të dhënave kualitative
12
Qasja induktive• Korniza analitike:
– Mbledh të dhënat dhe pastaj eksploro ato
– Nuk ka qasje/pritje/hipoteza paraprake
– Identifikoni lidhjet në mes të të dhënave dhe zhvilloni
konceptin e përgjithshëm për dukurinë që analizoni
– Teoria (lidhja në mes të variablave) derivohet nga të dhënat
• Qasje e vështirë për ata që nuk kanë përvojë, pasi nuk dinë
ku janë nisur dhe ku shkojnë
• Qasja adekuate: analizo të dhënat gjatë mbledhjes dhe
dizajno procesin hulumtues në vijim
• Prapë, kjo involvon një formë të qasjes deduktive pasi duke
analizuar të dhënat gjatë procesit mund të ngritni një
hipotezë dhe ta testoni me të dhënat më tutje
Qasjet në analizimin e të dhënave kualitative
Proceseve analitike tek hulumtimet kualitative
13
• Nuk ka qasje standarde për të analizuar të
dhënat kualitative
• Tri llojet të proceseve të tilla:– Përmbledhje/kondenzim i kuptimeve (induktive),
– Kategorizim i kuptimeve (deduktive),
– Strukturim i të dhënave bazuar në narracion.
• Procesi që përdoret varet nga situata dhe të
dhënat që analizojmë
• Proceset mund të kombinohen
14
Përmbledhje/kondenzim i kuptimeve• Vlerësime të gjata në vlerësime të shkurtra dhe
precize
• Nxjerrje e principeve të të menduarit dhe
vepruarit
Proceseve analitike tek hulumtimet kualitative
15
Kategorizimi i kuptimeve• Dy procese:
– Derivimi i kategorive• Nga të dhënat ose nga teoria
• Bazuar në qëllimin e hulumtimit (përgjegjet e femrave vs
meshkujve, firmave të vogla vs të mëdha etj.)
• Kategoritë duhet të kenë:– kuptim ‘internal’: të dhënat në atë kategori duhet të jenë të ngjajshme
– Kuptim ‘eksternal’: të kenë lidhje me kategoritë e tjera
– Unisimi i të dhënave• Lidhja e të dhënave me kategorinë përkatëse
• Testimi i pritjeve paraprake
Proceseve analitike tek hulumtimet kualitative
16
Kategorizimi i kuptimeve (vazhdim)
Proceseve analitike tek hulumtimet kualitative
17
Strukturim i të dhënave bazuar në narracion• Avantazhi: të dhënat nuk ‘copëtohen’ në kategori
• Mundësohet analiza e të dhënave si tërësi
• Problem: narracioni i të dhënave bazohet në përvojën e
hulumtuesit që mund të jetë e kufizuar
• Metoda më e përhapur: intervistat e thella
• Analiza ka këtë formë:
– Për çfarë është hulumtimi?
– Çfarë ka ndodhur dhe përse?
– Pasojat e asaj që ka ndodhur
– Rëndësia e kësaj ngarjeje
– Rezultati final
Proceseve analitike tek hulumtimet kualitative
Çështje tjera lidhur me hulumtimet kualitative
18
• Mund të përdoret krahas studimit kuantitativ
• Mund t’i paraprijë studimit kuantitativ dhe ta definoi të
më mirë
Përmbledhje
19
1. Çfarë kuptojmë me kërkim kualitativ?
2. Karakteristikat e kërkimit kualitativ
3. Pse ky lloj hulumtimi përshkruhet si proces
interaktiv?
4. Çfarë lloj të dhënash analizohen në këtë
proces hulumtues?
5. Si definohet dhe përdoren qasjet induktive
dhe deduktive në hulumtime kuantitative?
6. Cilat janë proceset në analizimin e të
dhënave kualitative?
Shembuj në studimet kualitative
20
1. Përvoja e një personi (personave) të pa punë nga humbjae vendit të punës deri në inkuadrimin të sërishëm në punë– Rëndësia e këtij studimi: rritja e efikasistetit të ‘Zyrave të
punës’
– Intervistim ‘i thellë’ i një personi ose fokus grupi.
2. Procedurat e nevojshme për të eksportuar mallra në BE– Rëndësia e studimit: niveli i byrokratizimit dhe koha që marrin
procedurat për eksport të mallit në BE
– Studim i përvojës së një firme ose disa firmave lidhur me këto
procedura
3. Përmirësimi i ambientit për biznes në Kosovë– Fokus grup
– Ose anketim me firma (mostra sikur në metoda kuantitative,
por duhet kodifikuar përgjigjet)
Detyrë
21
• Dizajnoni një hulumtim kualitativ dhe përshkruani në
detale qasjen që do të përdornit në atë studim
top related