letsgro221114 - groningen perspectief€¦ · gemeten versnelling op meetstation middelstum-1...
Post on 26-Sep-2020
1 Views
Preview:
TRANSCRIPT
26/11/14
1
Bevingen in Groningen
– Hoe zit dat nu?
Rien Herber
Infoversum, 22 november 2014
Gasvondst Slochteren-1 (1959) NL Gas Productie
Slochteren
Offshore
Land
Source: EBN 2010
Groningen
Offshore
Land
Rotliegend Zandsteen Reservoir
Bron: SPB Atlas, 2011
De Wereldreis van Nederland 550 miljoen jaar geleden - nu
Bron: Berendsen 2004
Onderdeel v.d. Europese plaat
Nederland – 250 miljoen jaar geleden
30° N!
C. Scotese !
0º!
6!
Goed gesorteerde, afgeronde zandkorrels
Woestijn Afzettingen
1 km
2 km
3 km
0
Groningen Gasveld – Noord-Zuid Sectie Groningen Gasveld – Top Reservoir
Groningen
Delfzijl
Eemshaven
26/11/14
2
Kerngegevens:
• Oppervlak: 862 km2
• Diepte: ca 3 km
• Initiële reserves: 2875 x 109 m3 (BCM)
• Resterende reserves: 750 x 109 m3 (BCM)
• Gas kwaliteit: CH4 81.2% N2 14.3% CO2 0.9% • Aantal boorputten: 333
• Productie locaties: 29
• Piek Vermogen: 2900 GW
Groningen: het grootste gasveld in NW Europa
10!Bevingen 1996-2012
Groningen Gasveld – Locaties van Epicentra
Bron: KNMI 2012
Groningen Bevingen – Frequentie/Magnitude Relatie
Aan
tal b
evin
gen
jaar
Groningen Gasveld – Aantal bevingen per jaar
Bron: KNMI, 2014
Groningen Gasveld – Top Reservoir
Rotliegend Zandsteen A. In boorkern
B. Onder de microscoop
Rotliegend Reservoir – Drukgedrag van Putten
Bron: NAM, 2012
druk
(bar
)
Productie (miljard m3)
Gewicht van Bovenliggend Gesteente
(druk 700-900 bar)
Differentiële Compactie en Breuken
gas reservoir 250m
cm’s
Initiële druk: 300-350 bar
Initiële druk: 300-350 bar
Gas Productie
Bodemdaling
(2012)
km
km
Source: NAM, 2013
26/11/14
3
Source: NAM 2013
Groningen – Breukpatroon in het Reservoir Beving-dichtheid per Breuk
10 km
Aantal bevingen per breuksegment
10 km
Breukpatroon en
Lokatie Bevingen
(M>1.5)
Uitbreiding Meetnetwerk in
2014
Bron: NAM, 2014
• 59 nieuwe 200m diepe boorgaten • 59 accelerometers a/h oppervlak • 4 boorgat breed-band sensors • 2 diepe (3000m) boorgat sensoren
Huizinge Beving, 16 Augustus 2012
Gemeten Versnelling op meetstation Middelstum-1
Horizontaal - X
Horizontaal - Y
Verticaal Vers
nelli
ng (c
m/s
ec2 )
Source, KNMI 2012
Horizontaal - X
Horizontaal - Y
Verticaal
Vers
nelli
ng (c
m/s
ec2 )
Horizontaal - X
Horizontaal - Y
Verticaal
Vergelijk Huizinge Bevingen 2009 (M = 2.7) en 2012 (M = 3.6)
2009
2012
Source, KNMI 2012
!Intensiteit Versnelling (cm/s2)
Effect Beschrijving
I < 1 Niet gevoeld Wordt door niemand gevoeld; alleen seismografische registratie II 1 - 2 Zelden gevoeld Wordt alleen gevoeld door sommige mensen in rust binnenshuis; meestal op
bovenverdiepingen van gebouwen III 2 - 3 Zwak Wordt gevoeld door beperkt aantal mensen als een licht zwaaiend of bevende
beweging; waarneembaar schudden van voorwerpen
IV
3 - 6
Alom
waargenomen
De beving wordt binnenshuis door velen waargenomen, buitenshuis slechts door enkelen; Sommigen worden gewekt uit hun slaap; Het trillingsniveau kan beangstigend zijn; Ramen, deuren en vaatwerk rammelen; Hangende voorwerpen beginnen te zwaaien; Geen schade aan gebouwen
V
6 - 15
Sterk
De beving wordt binnenshuis door de meeste mensen gevoeld, buitenshuis door velen; Velen worden gewekt uit hun slaap; sommigen rennen naar buiten; Delen van gebouwen trillen; de meeste voorwerpen staan/hangen aanzienlijk te zwaaien; Vaatwerk en glaswerk rammelen; de vibraties zijn sterk; Topzware voorwerpen vallen om; deuren en ramen zwaaien open en dicht
VI
15 - 30
Lichte Schade
Wordt door iedereen zowel binnen- als buitenshuis gevoeld; meeste mensen binnenshuis worden bang en rennen naar buiten; voorwerpen vallen van de wand; Lichte schade aan gebouwen bv scheuren in pleisterwerk
VII
30 - 60
Schade
Meeste mensen rennen naar buiten; meubels verschuiven en voorwerpen vallen van stellingen; vele gebouwen hebben lichte tot aanzienlijke schade; scheuren in muren en omvallende schoorstenen.
VIII 60 - 160 Vernielend Algemene schade aan gebouwen; zwakke bouwwerken gedeeltelijk vernield IX 160 - 300 Verwoestend Vele gebouwen zwaar beschadigd; algemene schade aan funderingen;
ondergrondse pijpleidingen breken
Seismische Intensiteits Schaal (EMS-98)
EMS = European Macroseismic Scale
Huizinge Beving – Intensiteit 16 Augustus 2012
Source: KNMI 2013
Groningen
Delfzijl
Eemshaven
Source: Deltares, 2014
Site Respons hangt af van Bodemsamenstelling
Vsh 2000 – 3000 m/s Vsh 100 – 200 m/s
26/11/14
4
Bodemkaart Groningen
Bron: Alterra, 2006
Groningen
Delfzijl
Eemshaven
‘Opslinger Effect’ van de Bodem
hoog
laag
Versterking 2-3 Hz
Source: Tijn Berends, RUG, 2014 Source: Alterra 2006
Groningen
Delfzijl
Eemshaven
Kabinets Besluit – Productie Vermindering
Productie locaties met gereduceerde productie
Andere productie locaties
Satellitet locatie
Gas pijplijn
30
Workshop on Fragility of the Built Environment in Groningen
5 Clusters rond Loppersum
andere clusters
Source: NAM, 2014
Jaarlijkse Productie (BCM)
10 km
Com
paction (m)
Source: TNO, 2014
Voorspelde Compactie voor 2014 - 2017 Alle Clusters Produceren
10 km
5 Clusters Produceren op 20% Druk Verschil 2014 – 2017
met 5 Clusters op 20%
10 km
Drukverschil (bar)
Source: TNO, 2014
Aan
tal b
evin
gen
jaar
Groningen Gasveld – Aantal bevingen per jaar
Bron: KNMI, 2014
2014
M>1.5
2014
Periode Maximum Magnitude
Bron: NAM, 2014
Voorspelling Maximum Magnitude (worst case - alle clusters produceren)
Bron: ARUP, 2014
Versnellingscontouren 2% kans op overschrijding in komende 10 jaar
Gasproductie en Consumptie in Nederland
Slochteren
Offshore
Land
Bron: EBN 2010
2050
tuinbouw
overig
huishoudens
centrales
industrie
Bron: Platform Nieuw Gas 2008
Gas Consumptie (41.5 BCM)
Groningen
Offshore
Land
26/11/14
5
top related