kyae ywa thu tae tha na on local knowledge about native ......kyae ywa (villager) thu tae tha na...

Kyae Ywa (villager) Thu Tae Tha Na (research) on Local Knowledge about Native Vegetables, Land, and Changes in Nam Toon Village [Type the document subtitle]

by Namtoon Villager, Shan, Ayeyawady, & Kachin Researcher Team

Kyae Ywa Thu Tae Tha Na on Local Knowledge about Native Vegetables,

Land, and Changes in Nam Toon Village

by Namtoon Villager, Shan, Ayeyawady, & Kachin Researcher Team

ၿမန္မာအမည္ - ပေဒးေကာ

အဂၤလိပ္အမည္ -

ကခ်င္အမည ္ - hkyeng hka

ေဒသအမည္ -

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အပြင့္၊ ဥ၊ အားလုံး။

စားသံုးေသာပုံစံ -ဖုတ္စား၊ ေက်ာ္စား၊ ေထာင္းစား၊ ဟင္းခ်ဳိ။

ၿမန္မာအမည္ - ပူစီနံ

အဂၤလိပ္အမည္ - Basil

ကခ်င္အမည ္ - Am Nan

ေဒသအမည္ -ဖတ္လင္း(န္) (ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အရြက္၊ အၿမစ္။

စားသံုးေသာပုံစံ -ဟင္းခ်ဳိ၊ သုပ္စား၊ တုိ.စား။

ၿမန္မာအမည္ - ေညာင္ခ်ဥ္

အဂၤလိပ္အမည္ - Banyan Bud

ကခ်င္အမည ္ - Lagat Lap

ေဒသအမည္ -ဖတ္ဟ(ိရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း - အဖူး။

စားသံုးေသာပုံစံ -ခ်က္စား၊ သုပ္စား၊ ေၾကာ္စား။

ၿမန္မာအမည္ - ၾကက္သြန္နီ

အဂၤလိပ္အမည္ - Oinion

ကခ်င္အမည ္ - Shakau Hkyeng

ေဒသအမည္ - မီလုိင္(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အပင္၊ ဥ။

စားသံုးေသာပုံစံ -ခ်က္စား၊ ၿပဳတ္စား၊ အသားႏွင့္ေ၇ာစပ္၊ ဟင္းခ်ဳိ။

ၿမန္မာအမည္ - ငရုပ္သီး

အဂၤလိပ္အမည္ - Chili

ကခ်င္အမည ္ - Majap

ေဒသအမည္ -မတ္ၿဖစ္အီေကာ(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အသီး။

စားသံုးေသာပုံစံ -ေထာင္းစား၊ ဟင္းခ်က္စား၊ ေၾကာ္စား။

ၿမန္မာအမည္ - ကေစာ့အၾကီး

အဂၤလိပ္အမည္ - Pomelo

ကခ်င္အမည ္ - Saga Si

ေဒသအမည္ -

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အသီး။

စားသံုးေသာပုံစံ -ဟင္းခ်ဳိ၊ ေထာင္းစား။

ၿမန္မာအမည္ - နံနံပင္

အဂၤလိပ္အမည္ - Coriander Leaves

ကခ်င္အမည ္ -

ေဒသအမည္ - hpakyi(shan)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အသီး၊ အရြက္၊ အညြန္.၊ အပြင့္။

စားသံုးေသာပုံစံ -ဟင္းခက္အမႊးအၾကဳိင္၊ ေထာင္းစား။

ၿမန္မာအမည္ - ခရမ္းခ်ဥ္သီးအေသးမ်ဳိး

အဂၤလိပ္အမည္ - Small Tamato

ကခ်င္အမည ္ - Hkri Sum Kaji

ေဒသအမည္ -မက္ေခဆြန္(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အရြက္၊ အသီး။

စားသံုးေသာပုံစံ - ခ်က္စား၊ ေထာင္းစား၊ ငါးႏွင့္ေရာခ်က္။

ၿမန္မာအမည္ - ေက်ာက္ဖရုံသီး

အဂၤလိပ္အမည္ - Ash Pupkin

ကခ်င္အမည္ - Hkun Lit Sing

ေဒသအမည္ -ပက္မြန္(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အသီး။

စားသံုးေသာပုံစံ -ခ်က္စား၊ ယုိစား။

ၿမန္မာအမည္ - ေရႊဖရုံသီး

အဂၤလိပ္အမည္ - Pumkin

ကခ်င္အမည ္ - Ka Hkum

ေဒသအမည္ -မက္ပက္(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အသီး၊ အညြန္.။

စားသံုးေသာပုံစံ -ခ်က္စား၊ ေၾကာ္စား။

ၿမန္မာအမည္ -

အဂၤလိပ္အမည္ -

ကခ်င္အမည ္ - ၀လိုင္း(Wa Lai)

ေဒသအမည္ -

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -တစ္ပင္လုံး။

စားသံုးေသာပုံစံ -ဟင္းရည္ခ်က္စား၊ သုပ္စား။

ၿမန္မာအမည္ ` - ဖက္ဥ

အဂၤလိပ္အမည္ -

ကခ်င္အမည ္ - Lahpaw Nai

ေဒသအမည္ -

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အရြက္၊ ဥ။

စားသံုးေသာပုံစံ -ၿပဳတ္စား၊ တုိ.စား။

ၿမန္မာအမည္ - စမံုစပါး

အဂၤလိပ္အမည္ - Fennel

ကခ်င္အမည ္ - Pan Soi

ေဒသအမည္ -ဖတ္ကီးမို(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အၿမစ္၊ အရြက္။

စားသံုးေသာပုံစံ -ဟင္းခ်က္၊ ယေၾကာ္စား၊ သုပ္စား။

ၿမန္မာအမည္ - ႏြယ္ပဲ

အဂၤလိပ္အမည္ - Summer Bean

ကခ်င္အမည ္ - Naw Lep

ေဒသအမည္ -ထုိဒပ္(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အသီး။

စားသံုးေသာပုံစံ -ခ်က္ၿပဳတ္စား၊ ေၾကာ္စား။

ၿမန္မာအမည္ - ေဂၚလခါး

အဂၤလိပ္အမည္ - Chayote

ကခ်င္အမည ္ - Yang Siga

ေဒသအမည္ -ဖတ္ႏြဲ(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အရြက္၊ အသီး။

စားသံုးေသာပုံစံ -ေၾကာ္စား။ ၿပဳတ္စား၊ တို.စား။

ၿမန္မာအမည္ - ပိန္းဥ

အဂၤလိပ္အမည္ - Egg Taro

ကခ်င္အမည ္ -U Di Nai

ေဒသအမည္ -ဟုိဖိတ္(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -ဥစား၊ အရြက္၊ အညြန္.။

စားသံုးေသာပုံစံ -ဟင္းရည္၊ သေရစာ။

ၿမန္မာအမည္ - ပိန္းဥ (ရန္ကုန္ပိန္း)

အဂၤလိပ္အမည္ -Taro

ကခ်င္အမည ္ - Yangon Nai

ေဒသအမည္ -

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -ဥ။

စားသံုးေသာပုံစံ -ေၾကာ္စား၊ ခ်က္စား။

ၿမန္မာအမည္ - မာလကာအၿဖဴ

အဂၤလိပ္အမည္ - White Geava

ကခ်င္အမည ္ -

ေဒသအမည္ - မတ္ကာ၀(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အသီး၊ အရြက္။

စားသံုးေသာပုံစံ -ဟင္းခ်က္၊ သေရစာ။

ၿမန္မာအမည္ -အခ်ဥ္ရြက္

အဂၤလိပ္အမည္ -

ကခ်င္အမည ္ - shalap(kachin)

ေဒသအမည္ -

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အရြက္၊ အေညာက္။

စားသံုးေသာပုံစံ -ဟင္းခ်က္၊ အစိမ္းသုပ္စား၊ အသားႏွင္.ေရာစပ္။

ၿမန္မာအမည္ - ကတက္ပင္

အဂၤလိပ္အမည္ -

ကခ်င္အမည ္ -

ေဒသအမည္ -ဖတ္ကုမ္(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အရြက္။

စားသံုးေသာပုံစံ -ဟင္းခ်က္စား၊ အခ်ဥ္အိုးတည္စားတယ္။

ၿမန္မာအမည္ -

အဂၤလိပ္အမည္ -

ကခ်င္အမည ္ - khin dau(kachin)

ေဒသအမည္ -

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အရြက္၊ အညြန္.။

စားသံုးေသာပုံစံ -ခ်က္စား၊ သုပ္စား။

ၿမန္မာအမည္ - ခရမ္းကြ်တ္သီး

အဂၤလိပ္အမည္ - Potato Brinjal

ကခ်င္အမည ္ - Sha Ba

ေဒသအမည္ - မတ္ေခခန္း(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အသီး။

စားသံုးေသာပုံစံ -ခ်က္စား၊ ေၾကာ္စား၊ ေထာင္းစား။

ၿမန္မာအမည္ -သဖန္းရြက္

အဂၤလိပ္အမည္ - Fig Leaf

ကခ်င္အမည ္ - la kum makrung

ေဒသအမည္ -ဖတ္၀ါ(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အရြက္။

စားသံုးေသာပုံစံ -ဟင္းရည္ခ်က္စား၊ ၿပဳတ္စား၊ သုပ္စား။

ၿမန္မာအမည္ - ကေစာ့ခါး

အဂၤလိပ္အမည္ - Indian’s Night Shed

ကခ်င္အမည ္ - Hkin Jui

ေဒသအမည္ -Mad hein khome(shan)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အသီး။

စားသံုးေသာပုံစံ -ေထာင္းစား။

ၿမန္မာအမည္ - ဟင္းခ်ဳိရြက ္

အဂၤလိပ္အမည္ -

ကခ်င္အမည ္ -

ေဒသအမည္ -ဖတ္၀န္အြယ္(shan)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အရြက္။

စားသံုးေသာပုံစံ -ဟင္းရည္ၿ႔ပဳတ္စား။

ၿမန္မာအမည္ -ပန္းေဇာက္ထုိး

အဂၤလိပ္အမည္ -

ကခ်င္အမည ္ - Tsing Daw

ေဒသအမည္ -

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အရြက္ႏု။

စားသံုးေသာပုံစံ -တုိ.စား။

ၿမန္မာအမည္ - ကေစာ့သီး

အဂၤလိပ္အမည္ - Pomelo

ကခ်င္အမည ္ - Nga Shaba Si

ေဒသအမည္ -

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အသီး။

စားသံုးေသာပုံစံ -ခ်က္စား၊ ၿပဳတ္စား၊ ေထာင္းစား၊ ေၾကာ္စား။

ၿမန္မာအမည္ -

အဂၤလိပ္အမည္ -

ကခ်င္အမည္ - Pa Khaw Nam

ေဒသအမည္ -ဖက္ဖိုင္(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အရြက္။

စားသံုးေသာပုံစံ -ဟင္းခက္ေမႊးၾကဳိင္။

ၿမန္မာအမည္ - သေဘၤာသီး

အဂၤလိပ္အမည္ - Papaya

ကခ်င္အမည ္ - Sang Hpaw Si

ေဒသအမည္ -မတ္စန္းေဖာ

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အသီးစား။

စားသံုးေသာပုံစံ -အစိမ္းခ်က္စား၊ သုပ္စား။

ၿမန္မာအမည္ - ကုန္္းကစြန္းဥ

အဂၤလိပ္အမည္ - sweet potato

ကခ်င္အမည ္ - Nai Sam

ေဒသအမည္ -မန္းလုိင္

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အရြက္စား၊ ဥစား။

စားသံုးေသာပုံစံ -ေၾကာ္စား၊ သေရစာ၊ ဟင္းခ်ဳိ။

ၿမန္မာအမည္ - မယ္ဇလီ

အဂၤလိပ္အမည္ - Raing Tree

ကခ်င္အမည ္ -

ေဒသအမည္ -မယ္ဇလီ(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အရြက္၊ အသီး။

စားသံုးေသာပုံစံ -ေၾကာ္စား၊ ၿပဳတ္စား။

ၿမန္မာအမည္ - စပါးလင္

အဂၤလိပ္အမည္ - Lemon Grass

ကခ်င္အမည ္ - Kumba Shakau

ေဒသအမည္ -ခါးဟြမ္(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -တစ္ပင္လုံး။

စားသံုးေသာပုံစံ -အသားႏွင့္ခ်က္စား၊ ဟင္းခက္။

ၿမန္မာအမည္ - ပင္စိမ္း

အဂၤလိပ္အမည္ - Sage

ကခ်င္အမည ္ - Shawn Tawn Pan

ေဒသအမည္ -အင္(မ္)ခိမ္း(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အရြက္။

စားသံုးေသာပုံစံ -ေထာင္းစား၊ ၿပဳတ္စား၊ ငါးႏွင့္ေရာစား။

ၿမန္မာအမည္ - ရွမ္းနံနံ

အဂၤလိပ္အမည္ - Shan Coriander Leat

ကခ်င္အမည ္ -

ေဒသအမည္ - ဖတ္ကီးမုန္းေဂါက္(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အရြက္။

စားသံုးေသာပုံစံ -ေထာင္းစား၊ အသားႏွင့္ေရာစား။

ၿမန္မာအမည္ - ပဲေတာင့္ရွည္

အဂၤလိပ္အမည္ - Long Bean

ကခ်င္အမည ္ - Yi Naw Kyu

ေဒသအမည္ -

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အသီး။

စားသံုးေသာပုံစံ -ေၾကာ္စား၊ ခ်က္စား။

ၿမန္မာအမည္ - ပင္စိမ္းၿဖဴ

အဂၤလိပ္အမည္ - White Basil

ကခ်င္အမည ္ - Shim Lim Pan

ေဒသအမည္ -

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အရြက္၊ အပင္။

စားသံုးေသာပုံစံ -ဟင္းခ်က္ေမႊးၾကဳိင္။

ၿမန္မာအမည္ - အပင္ခရမ္းသီး

အဂၤလိပ္အမည္ - Egg Plnat

ကခ်င္အမည ္ - Hpun Shaba

ေဒသအမည္ -

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အသီး။

စားသံုးေသာပုံစံ -ေထာင္းစား၊ ေရာခ်က္စား။

ၿမန္မာအမည္ - ဆူးပုပ္

အဂၤလိပ္အမည္ - Conima Leaves

ကခ်င္အမည ္ - Soi Mawng

ေဒသအမည္ -ဖတ္ဟ(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အရြက။္

စားသံုးေသာပုံစံ -ေထာင္းစား၊ ေၾကာ္စား၊ ဟင္းခ်ဳိ။

ၿမန္မာအမည္ - အာလူး

အဂၤလိပ္အမည္ - Potato

ကခ်င္အမည ္ - Nai Kyi

ေဒသအမည္ -မန္းေခ(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -ဥ။

စားသံုးေသာပုံစံ -ဟင္းရည္၊ ေၾကာ္စား၊ ဟင္းခ်ဳိ။

ၿမန္မာအမည္ - ဂ်င္း

အဂၤလိပ္အမည္ - Ginger

ကခ်င္အမည ္ - Shing Nam

ေဒသအမည္ -King(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အရြက္၊ ဥ။

စားသံုးေသာပုံစံ -ဟင္းခက္ေမႊး။

ၿမန္မာအမည္ - ရခိုင္ငွက္ေပ်ာဖူး

အဂၤလိပ္အမည္ - Rakhai Banana Bud

ကခ်င္အမည ္ - Langu Chyaw

ေဒသအမည္ -ေကြ.ရခိုင္(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အဖူး။

စားသံုးေသာပုံစံ -ဟင္းခ်ဳိ၊ ေၾကာ္စား၊ သုပ္စား၊ တို.စား။

ၿမန္မာအမည္ - သခြါးခ်ဥ္

အဂၤလိပ္အမည္ - Sour Cucumber

ကခ်င္အမည ္ -

ေဒသအမည္ - ဒင္ဟြမ္

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အသီး။

စားသံုးေသာပုံစံ -သုပ္စား၊ အစိမ္းစား၊ ဟင္းခ်ဳိ။

ၿမန္မာအမည္ - ပိန္းဥရွည္

အဂၤလိပ္အမည္ - Long Taro

ကခ်င္အမည ္ - Nga Nai

ေဒသအမည္ -ဟိုဖိတ္(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -ဥ။

စားသံုးေသာပုံစံ -ဟင္းခ်ဳိ၊ ေၾကာ္စား။

ၿမန္မာအမည္ - ဗူးသီး

အဂၤလိပ္အမည္ - Gourd

ကခ်င္အမည ္ - Tau Ba

ေဒသအမည္ -မတ္နမ့္ေတာက္(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အသီး၊ အညြန္.။

စားသံုးေသာပုံစံ -ဟင္းခ်က္စား၊ ေၾကာ္စား။

ၿမန္မာအမည္ - မုန္ညင္း

အဂၤလိပ္အမည္ - Mustard

ကခ်င္အမည ္ - Chying Hkrang

ေဒသအမည္ -ဖတ္ကတ္(ရွမ္း)္

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အရြက္၊ အပင္၊ အဖူး။

စားသံုးေသာပုံစံ -ခ်က္စား၊ ခ်ည္တည္၊ ဆြန္ထန္။

ၿမန္မာအမည္ - ၾကက္သြန္ၿဖဴ

အဂၤလိပ္အမည္ - Garlic

ကခ်င္အမည ္ - Shakau

ေဒသအမည္ - မီဖိတ္(ရွမ္း)

အသုံးၿပဳေသာအစိတ္အပိုင္း -အရြက္၊ ဥ။

စားသံုးေသာပုံစံ -ဟင္းခက္။

Researcher Team

1. Daw Lamung Roi Ji

2. Daw Cherry Kai

3. Daw T.b Dau Naw

4. Ma Rip Roi San

5. Pyie Phyo Aung

6. U We Ze

7. Zaw Nam

8. La Doi

9. Nang Morn Li