ict-integratie in het vlaamse onderwijs: een helikopterperspectief

ICT-­‐integra,e  in  het  Vlaamse  onderwijs:  Een  helikopterperspec,ef  

#ITEM  

 Jo  Tondeur    Universiteit  Gent  

Macroniveau  ICT-­‐ontwikkelingen  Vlaamse  onderwijscontext  ICT-­‐beleid  van  de  overheid  

 Mesoniveau  Schoolkenmerken  voor  ICT-­‐integra>e  ICT-­‐schoolontwikkeling  

 Microniveau  Educa>ef  ICT-­‐gebruik    Leraarkenmerken  en  ICT-­‐integra>e  Professionalisering    

40  jaar  ICT-­‐ontwikkelingen  

40  jaar  ICT-­‐ontwikkelingen  

hDp://vi.sualize.us/ce_technology_hardware_electronics  _,meline_picture_a5cb.html  

Morgen?  

#Vragen  #feedback    #ideeën@jotondeur  

Economische    ra,onaliteit  

Soc-­‐culturele  ra,onaliteit  

Educa,eve  ra,onaliteit  

Ra>onaliteiten  voor  ICT  in  onderwijs  

Macroniveau  ICT-­‐beleid  van  de  Vlaamse  overheid  

Focus  

Wikipedia  

•  Belgium: 11.000.000 inhabitants •  3 regions ~language (Dutch, French, German) •  Each region its own educational

administration! – Flanders 5.5 million inhabitants

Onderwijs:  een  Vlaamse  bevoegdheid  

-­‐  ICT-­‐eindtermen  -­‐  ICT-­‐coördina,e  in  scholen(gemeenschappen)  -­‐  Raamovereenkomsten  met  commerciële  partners  (bv.  IBM,  SchoolNet)  

-­‐  S,muleringsbeleid  vrije  soYware  -­‐  Projectondersteuning  (bv.  klascement)  

-­‐  Coördineert  publica,es  (bv.  Klasse)  -­‐  Onderzoek  (bv.  ICT-­‐monitor  Mic,vo;  Peiling  informa,everwerving)  

Meer  info  zie:  hDp://www.ond.vlaanderen.be  

ICT-­‐beleid    van  de  Vlaamse  overheid  

ICT-­‐eindtermen  

hDp://www.klasse.be  Mic,vo.be  

Nieuw  op  de  beleidsagenda:  Mediawijsheid  

“Mediawijsheid  is  het  geheel  van  kennis,  vaardigheden  en  a4tudes  waarmee  burgers  zich  bewust  en  kri:sch  kunnen  bewegen  in  een  complexe,  veranderende  en  gemedia:seerde  wereld.  Het  is  het  vermogen  tot  een  ac:ef  en  crea:ef  mediagebruik  dat  gericht  is  op  maatschappelijke  par:cipa:e“      (Lieten  &  Smet  2012)  

Vragen, opmerkingen, suggesties mbt het macroniveau?

Mesoniveau  ICT-­‐integra,e  op  schoolniveau  

 De  leerlingen  moeten  de  tablet  mee  naar  huis  kunnen  nemen.    

 Het  gebr5ik  moet  vrij  open  zijn,  dus  niet  dit  mag  en  dat  mag  

niet      

My=iam        

1 6 11 16 21 26 31 36 41 46 51 56 62

Schoolnummer

1.00

2.00

3.00

4.00

5.00

Aantal uren ICT-gebruik per school

                                           >  Grote  verschillen  in  ICT-­‐gebruik  tussen  scholen  

Space  

Schoolontwikkeling ICT-integratie Systematische aanpak van verandering (Reynolds et.al, 2000)

Ontwikkeling van een ICT-plan (Tondeur et al, 2008)

Sterk leiderschap om veranderingen te sturen en te begeleiden (Gray, 1997)

Schoolleiders creëren condities om ICT-beleid te ondersteunen (Vanderlinde et.al, 2013)

Professionele ondersteuning van leraren en schoolleiders (Stoll, 1999)

ICT-ondersteuning om implementatie van ICT-plan te verzekeren (Devolder et al., 2010)

(Zelf)evaluatie is geïntegreerd in het klas- en schoolgebeuren (Macbeath, 1999)

Via evaluatie ICT-integratie monitoren (Kennewell, Parkinson & Tanner, 2000)

Coöperatie met andere scholen om ‘goede praktijkvoorbeelden’ uit te wisselen (Hopkins & Reynolds, 2001)

Coöperatie voor de verspreiding van ICT-gerelateerde kennis (Triggs & John, 2004)

 De  leerlingen  moeten  de  tablet  mee  naar  huis  kunnen  nemen.    

 Het  gebr5ik  moet  vrij  open  zijn,  dus  niet  dit  mag  en  dat  mag  

niet      

My=iam        

niveau   factor  

Algemene  schoolkenmerken  

Innova,egerichtheid  Par,cipa,e  in  besluitvorming  Leiderschap  Professionele  rela,es  tussen  leraren  

ICT-­‐gebonden  schoolkenmerken  

ICT-­‐coördina,e  op  school  ICT-­‐infrastructuur  ICT-­‐beleid  

0  

10  

20  

30  

40  

50  

60  

70  

80  

Inno   -­‐  va,veness  

Suppor,ve  leadership  

Goal   -­‐  orientedness  

ICT  Planning    

ICT  support  

Infra   -­‐  structure  

Cluster     1  (N=41)  

Cluster     2  (N=27)  

Beïnvloedende  schoolkenmerken  

Scholen  uit  Cluster  1  gebruiken  >  ICT  

Beïnvloedende schoolkenmerken: ICT-infrastructuur

Belangrijke  condi>e,  maar…    

 Welke  hardware?  

Hoeveelheid?  

Onderhoud?  

New  trends  Welke  soPware?  

Welke  plaats?  

Casus  1:    6e  leerjaar  ,  20  leerlingen,  groepopstelling  [1  PC-­‐klas  +  Digiklas]  Leraar  (M):  47  jaar;  24  jaar  onderwijservaring      

“Ik wil graag het groepsverband behouden wanneer er aan de computer wordt gewerkt”

- Leraar van deze klas -  

Casus  2:    6e  leerjaar  ,  20  leerlingen,  opstelling:  lange  rijen  [1  PC-­‐klas]  Leraar  (M):  47  jaar;  24  jaar  onderwijservaring      

“De  pc  staat  in  de  hoek  omdat  daar  de  Internetkabel  is”  

“Dankzij  de  digi-­‐  and  PC-­‐class  kunnen  we  variëren  en  worden    

leerlingen  opgevoed  met  nieuwe  media  ”  

- Leraar van deze klas - >

“The social agency can be exercised relative to ‘things’ and social agency can be

exercised by ‘things” A. Gell

 Impact  van  mobiele  technologie?  

Van een centraal “scherm” (krijtbord) naar verschillende schermen

De “verspreide” klas Impact van schoolbeleid

Naar een nieuwe kijk op klassen/scholen?

“Vision without action is a daydream. Action without vision is a nightmare.”

(Asian proverb)

Waarom  een  ICT-­‐schoolvisie/beleidsplan?  

•  Effecten  van  beleidsplan:  §  Scholen  die  ICT  succesvol  integreren  beschikken  over  een  beleidsplan    §  Rela,e  tussen  ICT-­‐beleidsplannen  en  realisa,e  vernieuwingen  in  de  klas  

en  veranderende  leerac,viteiten  

•  Belangrijke  voorwaarden:    –  Vertrekken  vanuit  visie  op  leren  en  onderwijzen  –  Betrokkenheid  leraren  –  Dynamisch  gegeven  

pICTos  §  Elektronisch hulpmiddel voor scholen ter ondersteuning

van het opstellen van een ICT-beleidsplan

§  Online omgeving voor schoolteams die een nascholing volgen rond ICT-beleidsplanontwikkeling

§  Door de overheid voorgesteld als middel tot disseminatie van de eindtermen

§  Tool ontwikkeld op basis van a) wetenschappelijke inzichten, b) aard van de Vlaamse onderwijscontext

§  Leidt niet tot een afgewerkt – ready to use – beleidsplan, dient wel als ondersteuning…

zie www.ictbeleidstool.be

Directeur:  “pICTos  heeE  de  beginsitua:e  van  mijn  school  rond  ICT  in  kaart  gebracht.  Door  het  werken  met  het  systeem  is  iedereen  betrokken  

geweest  bij  de  uitbouw  van  de  ICT-­‐werking  van  de  school.”  

Belang  van  ondersteuning  

Rol  van  de  ICT-­‐coördinator  “Entrepreneur”  

Technische  én  didac,sche  ondersteuning  

Formele  en  informele  ondersteuning  

Vragen, opmerkingen, suggesties mbt het mesoniveau?

Microniveau  Leraarkenmerken  en  educa,ef  ICT-­‐gebruik  

1st 2nd 3th 4th 5th 6th Leerjaar

0.00

2.00

4.00

6.00

8.00

10.00

12.00 Ondersteunend ICT-gebruik

ICT-gebruik In de klas

Illustra,e:  6  leraren  in  1  school  

   LeeYijd      

Attudes   over  computers    in  onderwijs      

Ondersteunend  ICT-­‐gebruik    

β  =  .39      

R²=.53      

Algemene      computer      attudes      

T  Technologische      innova,viteit      

Intensiteit  van        computergebruik      

Computer-­‐      ervaring      in  jaren      

Computer      training      

   Gender      

R²=.20  

R²=.20      

R²=.06       R²=.06      

R²=.22      

R²=.48          

β  =  .36      

β  =  .45      

β  =  .33      

β  =    -­‐  .24      

β  =  .21      

β  =    -­‐  .20      

β  =    -­‐  .15      

β  =  .18      

r=  .27      

   β  =  .20      

β  =  .37      

β  =  .43      

β  =  .10      

β  =  .13  β  =  .08      

β  =  .10      

=  .16  β  

β  =  .37  

   LeeYijd      

Attudes   over  computers    in  onderwijs      

ICT-­‐gebruik  In  de  klas  

β  =  .39      

R²=.21      

Algemene      computer      attudes      

T  Technologische      innova,viteit      

I  Intensiteit  van        computergebruik      

Computer-­‐      ervaring      in  jaren      

Computer      training      

   Gender      

R²=.20  

R²=.20      

R²=.06       R²=.06      

R²=.22      

R²=.48      β  =  .15      

β  =  .18      

β  =  .36      

β  =  .45      

β  =  .33      

β  =    -­‐  .24      

β  =  .21      

β  =    -­‐  .20      

β  =    -­‐  .15      

β  =  .18      

r=  .27      

β  =  .17      β  =  .20      

β  =  .15      

β  =  .43      

β  =  .10      

β  =  .15      β  =  .08      

β  =  .10      

 >  Complexe  innova>e  met  veel  (f)actoren  

ICT-gebruikin de klas

Cultureleleraarkenmerken

Structureleleraarkenmerken

schoolkenmerken

ICT-gebruikin de klas

Cultureleleraarkenmerken

Structureleleraarkenmerken

Cultureleschoolkenmerken

Contextuele

 die  verschillende  types  ICT-­‐gebruik  beïnvloeden:  

(1)  Basisvaardigheden  aanleren  

Verschillende  types  ICT-­‐gebruik  

(2)  ICT  als  informa,etool  

(3)  ICT  als  oefentool  

Basic skills

Learning tool

Information tool

School characteristics Availability of computers +++ Computers with Internet +++ Computers in the classroom ++ +++ Innovativeness ++ ++ ICT-policy ++ +++ ICT-training ++ Teacher characteristics Gender +++ Computer experience ++ Traditionalism + + - Constructivism + +++ Innovativeness + ++

+ p < .05 ++ p < .01 +++ p < .001

It’s  not  so  much  the  program  more  what  you  do  with  it  

 De  leerlingen  moeten  de  tablet  mee  naar  huis  kunnen  nemen.    

 Het  gebr5ik  moet  vrij  open  zijn,  dus  niet  dit  mag  en  dat  mag  

niet      

My=iam        

“Psychological understandings or propositions felt to be true” (Richardson, 2003) “Through multitudinous Experiences” (Nespor, 1987, Pajares, 1992)

“Act as a filter through which new knowledge & experiences are screened for meaning” (Kagan, 1992) “Underlie teachers’ planning, decision making, and behaviour in the classroom” (Fang, 1996)

Belang  van  onderwijsopvatngen  

52  

Stud

entgericht?   Leraargericht?  

15

20

25

30

35

40

45

Informatietool Oefentool Basisvaardigheden

Cluster 1: Constructivistisch&traditionalistisch leerkrachtprofielCluster 2: Constructivistisch leerkrachtprofielCluster 3: Traditionalistisch leerkrachtprofielCluster 4: Onbepaald profiel

Traditionalisme

Cluster 1

Cluster 3Cluster 4

Cluster 2

Con

stru

ctiv

ism

e

Resultaten    

‘Here is the paradox: You need ownership for fundamental change,

but you cannot get it on a large-scale by relying on bottom-up strategies’

(Fullan, 2003, p. 32)

Prof

essio

nalis

erin

g�vo

or I

CT-int

egra

tie�

hDp://prezi.com

/d-­‐8e321cl48a/ict-­‐in-­‐educa,on-­‐trail/  

Vragen, opmerkingen, suggesties mbt het microniveau?

?  

Multidimensionele benadering van ICT-gebruik

Belang van onderwijsopvattingen

Potentieel van een ICT-schoolbeleid

ICT-­‐integra,e  in  het  Vlaamse  onderwijs:  Een  helikopter  perspec,ef  

#ITEM  

 Jo  Tondeur    Ghent  University