ict-integratie in het vlaamse onderwijs: een helikopterperspectief

ICT-‐integra,e in het Vlaamse onderwijs: Een helikopterperspec,ef

#ITEM

Jo Tondeur Universiteit Gent

Macroniveau ICT-‐ontwikkelingen Vlaamse onderwijscontext ICT-‐beleid van de overheid

Mesoniveau Schoolkenmerken voor ICT-‐integra>e ICT-‐schoolontwikkeling

Microniveau Educa>ef ICT-‐gebruik Leraarkenmerken en ICT-‐integra>e Professionalisering

40 jaar ICT-‐ontwikkelingen

40 jaar ICT-‐ontwikkelingen

hDp://vi.sualize.us/ce_technology_hardware_electronics _,meline_picture_a5cb.html

Morgen?

#Vragen #feedback #ideeën@jotondeur

Economische ra,onaliteit

Soc-‐culturele ra,onaliteit

Educa,eve ra,onaliteit

Ra>onaliteiten voor ICT in onderwijs

Macroniveau ICT-‐beleid van de Vlaamse overheid

Wikipedia

•  Belgium: 11.000.000 inhabitants •  3 regions ~language (Dutch, French, German) •  Each region its own educational

administration! – Flanders 5.5 million inhabitants

Onderwijs: een Vlaamse bevoegdheid

-‐ ICT-‐eindtermen -‐ ICT-‐coördina,e in scholen(gemeenschappen) -‐ Raamovereenkomsten met commerciële partners (bv. IBM, SchoolNet)

-‐ S,muleringsbeleid vrije soYware -‐ Projectondersteuning (bv. klascement)

-‐ Coördineert publica,es (bv. Klasse) -‐ Onderzoek (bv. ICT-‐monitor Mic,vo; Peiling informa,everwerving)

Meer info zie: hDp://www.ond.vlaanderen.be

ICT-‐beleid van de Vlaamse overheid

ICT-‐eindtermen

hDp://www.klasse.be Mic,vo.be

Nieuw op de beleidsagenda: Mediawijsheid

“Mediawijsheid is het geheel van kennis, vaardigheden en a4tudes waarmee burgers zich bewust en kri:sch kunnen bewegen in een complexe, veranderende en gemedia:seerde wereld. Het is het vermogen tot een ac:ef en crea:ef mediagebruik dat gericht is op maatschappelijke par:cipa:e“ (Lieten & Smet 2012)

Vragen, opmerkingen, suggesties mbt het macroniveau?

Mesoniveau ICT-‐integra,e op schoolniveau

De leerlingen moeten de tablet mee naar huis kunnen nemen.

Het gebr5ik moet vrij open zijn, dus niet dit mag en dat mag

niet

My=iam

1 6 11 16 21 26 31 36 41 46 51 56 62

Schoolnummer

1.00

2.00

3.00

4.00

5.00

Aantal uren ICT-gebruik per school

> Grote verschillen in ICT-‐gebruik tussen scholen

Space

Schoolontwikkeling ICT-integratie Systematische aanpak van verandering (Reynolds et.al, 2000)

Ontwikkeling van een ICT-plan (Tondeur et al, 2008)

Sterk leiderschap om veranderingen te sturen en te begeleiden (Gray, 1997)

Schoolleiders creëren condities om ICT-beleid te ondersteunen (Vanderlinde et.al, 2013)

Professionele ondersteuning van leraren en schoolleiders (Stoll, 1999)

ICT-ondersteuning om implementatie van ICT-plan te verzekeren (Devolder et al., 2010)

(Zelf)evaluatie is geïntegreerd in het klas- en schoolgebeuren (Macbeath, 1999)

Via evaluatie ICT-integratie monitoren (Kennewell, Parkinson & Tanner, 2000)

Coöperatie met andere scholen om ‘goede praktijkvoorbeelden’ uit te wisselen (Hopkins & Reynolds, 2001)

Coöperatie voor de verspreiding van ICT-gerelateerde kennis (Triggs & John, 2004)



niet

My=iam

niveau factor

Algemene schoolkenmerken

Innova,egerichtheid Par,cipa,e in besluitvorming Leiderschap Professionele rela,es tussen leraren

ICT-‐gebonden schoolkenmerken

ICT-‐coördina,e op school ICT-‐infrastructuur ICT-‐beleid

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Inno -‐ va,veness

Suppor,ve leadership

Goal -‐ orientedness

ICT Planning

ICT support

Infra -‐ structure

Cluster 1 (N=41)

Cluster 2 (N=27)

Beïnvloedende schoolkenmerken

Scholen uit Cluster 1 gebruiken > ICT

Beïnvloedende schoolkenmerken: ICT-infrastructuur

Belangrijke condi>e, maar…

Welke hardware?

Hoeveelheid?

Onderhoud?

New trends Welke soPware?

Welke plaats?

Casus 1: 6e leerjaar , 20 leerlingen, groepopstelling [1 PC-‐klas + Digiklas] Leraar (M): 47 jaar; 24 jaar onderwijservaring

“Ik wil graag het groepsverband behouden wanneer er aan de computer wordt gewerkt”

- Leraar van deze klas -

Casus 2: 6e leerjaar , 20 leerlingen, opstelling: lange rijen [1 PC-‐klas] Leraar (M): 47 jaar; 24 jaar onderwijservaring

“De pc staat in de hoek omdat daar de Internetkabel is”

“Dankzij de digi-‐ and PC-‐class kunnen we variëren en worden

leerlingen opgevoed met nieuwe media ”

- Leraar van deze klas - >

“The social agency can be exercised relative to ‘things’ and social agency can be

exercised by ‘things” A. Gell

Impact van mobiele technologie?

Van een centraal “scherm” (krijtbord) naar verschillende schermen

De “verspreide” klas Impact van schoolbeleid

Naar een nieuwe kijk op klassen/scholen?

“Vision without action is a daydream. Action without vision is a nightmare.”

(Asian proverb)

Waarom een ICT-‐schoolvisie/beleidsplan?

•  Effecten van beleidsplan: §  Scholen die ICT succesvol integreren beschikken over een beleidsplan §  Rela,e tussen ICT-‐beleidsplannen en realisa,e vernieuwingen in de klas

en veranderende leerac,viteiten

•  Belangrijke voorwaarden: –  Vertrekken vanuit visie op leren en onderwijzen –  Betrokkenheid leraren –  Dynamisch gegeven

pICTos §  Elektronisch hulpmiddel voor scholen ter ondersteuning

van het opstellen van een ICT-beleidsplan

§  Online omgeving voor schoolteams die een nascholing volgen rond ICT-beleidsplanontwikkeling

§  Door de overheid voorgesteld als middel tot disseminatie van de eindtermen

§  Tool ontwikkeld op basis van a) wetenschappelijke inzichten, b) aard van de Vlaamse onderwijscontext

§  Leidt niet tot een afgewerkt – ready to use – beleidsplan, dient wel als ondersteuning…

zie www.ictbeleidstool.be

Directeur: “pICTos heeE de beginsitua:e van mijn school rond ICT in kaart gebracht. Door het werken met het systeem is iedereen betrokken

geweest bij de uitbouw van de ICT-‐werking van de school.”

Belang van ondersteuning

Rol van de ICT-‐coördinator “Entrepreneur”

Technische én didac,sche ondersteuning

Formele en informele ondersteuning

Vragen, opmerkingen, suggesties mbt het mesoniveau?

Microniveau Leraarkenmerken en educa,ef ICT-‐gebruik

1st 2nd 3th 4th 5th 6th Leerjaar

0.00

2.00

4.00

6.00

8.00

10.00

12.00 Ondersteunend ICT-gebruik

ICT-gebruik In de klas

Illustra,e: 6 leraren in 1 school

LeeYijd

Attudes over computers in onderwijs

Ondersteunend ICT-‐gebruik

β = .39

R²=.53

Algemene computer attudes

T Technologische innova,viteit

Intensiteit van computergebruik

Computer-‐ ervaring in jaren

Computer training

Gender

R²=.20

R²=.20

R²=.06 R²=.06

R²=.22

R²=.48

β = .36

β = .45

β = .33

β = -‐ .24

β = .21

β = -‐ .20

β = -‐ .15

β = .18

r= .27

β = .20

β = .37

β = .43

β = .10

β = .13 β = .08

β = .10

= .16 β

β = .37

LeeYijd

Attudes over computers in onderwijs

ICT-‐gebruik In de klas

β = .39

R²=.21

Algemene computer attudes

T Technologische innova,viteit

I Intensiteit van computergebruik

Computer-‐ ervaring in jaren

Computer training

Gender

R²=.20

R²=.20

R²=.06 R²=.06

R²=.22

R²=.48 β = .15

β = .18

β = .36

β = .45

β = .33

β = -‐ .24

β = .21

β = -‐ .20

β = -‐ .15

β = .18

r= .27

β = .17 β = .20

β = .15

β = .43

β = .10

β = .15 β = .08

β = .10

> Complexe innova>e met veel (f)actoren

ICT-gebruikin de klas

Cultureleleraarkenmerken

Structureleleraarkenmerken

schoolkenmerken

ICT-gebruikin de klas

Cultureleleraarkenmerken

Structureleleraarkenmerken

Cultureleschoolkenmerken

Contextuele

die verschillende types ICT-‐gebruik beïnvloeden:

(1) Basisvaardigheden aanleren

Verschillende types ICT-‐gebruik

(2) ICT als informa,etool

(3) ICT als oefentool

Basic skills

Learning tool

Information tool

School characteristics Availability of computers +++ Computers with Internet +++ Computers in the classroom ++ +++ Innovativeness ++ ++ ICT-policy ++ +++ ICT-training ++ Teacher characteristics Gender +++ Computer experience ++ Traditionalism + + - Constructivism + +++ Innovativeness + ++

+ p < .05 ++ p < .01 +++ p < .001

It’s not so much the program more what you do with it



niet

My=iam

“Psychological understandings or propositions felt to be true” (Richardson, 2003) “Through multitudinous Experiences” (Nespor, 1987, Pajares, 1992)

“Act as a filter through which new knowledge & experiences are screened for meaning” (Kagan, 1992) “Underlie teachers’ planning, decision making, and behaviour in the classroom” (Fang, 1996)

Belang van onderwijsopvatngen

52

Stud

entgericht? Leraargericht?

15

20

25

30

35

40

45

Informatietool Oefentool Basisvaardigheden

Cluster 1: Constructivistisch&traditionalistisch leerkrachtprofielCluster 2: Constructivistisch leerkrachtprofielCluster 3: Traditionalistisch leerkrachtprofielCluster 4: Onbepaald profiel

Traditionalisme

Cluster 1

Cluster 3Cluster 4

Cluster 2

Con

stru

ctiv

ism

e

Resultaten

‘Here is the paradox: You need ownership for fundamental change,

but you cannot get it on a large-scale by relying on bottom-up strategies’

(Fullan, 2003, p. 32)

Prof

essio

nalis

erin

g�vo

or I

CT-int

egra

tie�

hDp://prezi.com

/d-‐8e321cl48a/ict-‐in-‐educa,on-‐trail/

Vragen, opmerkingen, suggesties mbt het microniveau?

Multidimensionele benadering van ICT-gebruik

Belang van onderwijsopvattingen

Potentieel van een ICT-schoolbeleid

ICT-‐integra,e in het Vlaamse onderwijs: Een helikopter perspec,ef

#ITEM

Jo Tondeur Ghent University

ict-integratie in het vlaamse onderwijs: een helikopterperspectief

Education