evolucija - geol.pmf.hrgeol.pmf.hr/~jsremac/predavanja/paleontologija/t_evolucija.pdf · evolucije,...

EVOLUCIJAEVOLUCIJAVS. KREACIONIZAMVS. KREACIONIZAM

DEFINICIJADEFINICIJAEVOLUCIJA = proces kojim populacije EVOLUCIJA = proces kojim populacije organizama postiorganizama postižžu i predaju u nasljeđe u i predaju u nasljeđe nove osobine iz generacije u generaciju. nove osobine iz generacije u generaciju. Kroz dulje vrijeme se oKroz dulje vrijeme se oččituje u pojavi ituje u pojavi novih vrsta i sve venovih vrsta i sve veććoj raznolikosti oj raznolikosti žživog ivog svijeta.svijeta.KREACIONIZAM = KREACIONIZAM = žživi svijet je stvoren u ivi svijet je stvoren u svojoj raznolikosti i nije se mijenjao.svojoj raznolikosti i nije se mijenjao.

Filogenetsko stabloFilogenetsko stabloSve danaSve današšnje nje vrste potjevrste potječču u od od zajednizajedniččkog kog pretka.pretka.Filogenetsko Filogenetsko

stablo stablo pokazuje pokazuje odnose tri odnose tri glavne glavne danadanaššnje nje skupineskupine

DOKAZI EVOLUCIJEDOKAZI EVOLUCIJEFosili Fosili (komparativna (komparativna anatomija),anatomija),Razvojni Razvojni nizovi,nizovi,Prijelazni Prijelazni oblici oblici ((““missingmissinglinklink””).).

DOKAZI EVOLUCIJEDOKAZI EVOLUCIJENa temelju genske karte moNa temelju genske karte možže se e se rekonstruirati razvojno stablo i srodnost rekonstruirati razvojno stablo i srodnost među vrstama među vrstama ((nprnpr. . ččovjek i ovjek i ččimpanza impanza imaju viimaju višše od 95% slie od 95% sliččnosti).nosti).

DOKAZI EVOLUCIJEDOKAZI EVOLUCIJEGeografska rasprostranjenost vrsta, Geografska rasprostranjenost vrsta, nprnpr. . toboltobolččara.ara.

HOMOLOGNI ORGANI istog porijekla, HOMOLOGNI ORGANI istog porijekla, ali razliali različčite funkcije (udovi ite funkcije (udovi vertebratavertebrata).).

ANALOGNI ORGANI razliANALOGNI ORGANI različčitog porijekla, ali itog porijekla, ali iste funkcije (krila iste funkcije (krila ššiiššmimišša i ptica)a i ptica)

RAZVOJ IDEJE O EVOLUCIJIRAZVOJ IDEJE O EVOLUCIJIEpikur i Epikur i AnaksimandarAnaksimandar

RAZVOJ IDEJE O EVOLUCIJIRAZVOJ IDEJE O EVOLUCIJIJeanJean--Baptiste Baptiste LamarckLamarck

RAZVOJ IDEJE O EVOLUCIJIRAZVOJ IDEJE O EVOLUCIJICharlesCharles Darwin i Darwin i AlfredAlfred RusselRusselWallaceWallace, 1858, , 1858, Darwin 1859.Darwin 1859.

RAZVOJ IDEJE O EVOLUCIJIRAZVOJ IDEJE O EVOLUCIJIGregorGregor MendelMendel, 19 , 19 st.st.Evolucijske sinteze Evolucijske sinteze 19301930--19401940

MODERNE TEORIJEMODERNE TEORIJE

CrickCrick & & WatsonWatson, , 1953 1953 –– struktura struktura DNA. DNA. Uvod u Uvod u molekularnu molekularnu evoluciju (mutacije evoluciju (mutacije segmenata DNA)segmenata DNA)

MODERNE TEORIJEMODERNE TEORIJEMotooMotoo KimuraKimura(sredina 70(sredina 70--tih) tih) ––uloga genetskog uloga genetskog pomaka (pomaka (““geneticgeneticdriftdrift””) kao glavnog ) kao glavnog mehanizma mehanizma evolucije, evolucije, tzvtzv. . neutralna teorija neutralna teorija molekularne molekularne evolucije.evolucije.

MODERNE TEORIJEMODERNE TEORIJENilesNiles EldredgeEldredge i i StephenStephen JayJay GouldGould-- totoččkasta kasta ravnoteravnotežža a ((““punctuatedpunctuatedequilibriumequilibrium””))

Evolucijski mehanizmi Evolucijski mehanizmi Mutacije Mutacije –– trajne promjene genetskog trajne promjene genetskog materijala materijala -- najnajččeeššćći izvor genetskih i izvor genetskih varijacijavarijacijaRekombinacijaRekombinacija –– nasuminasumiččne kombinacije ne kombinacije kromosoma i kromosoma i mejotskemejotske rekombinacijerekombinacije koje koje omoguomoguććuju da se mutacija prouju da se mutacija prošširi u iri u populaciji.populaciji.Genski tok (migracija) Genski tok (migracija) –– unounoššenje enje promjene u populaciju iz druge populacijepromjene u populaciju iz druge populacije

BIOLOBIOLOŠŠKI ZAKONI ?KI ZAKONI ?Biogenetski zakon Biogenetski zakon ((ErnstErnst HeckelHeckel))Zakon o Zakon o specijalizacijispecijalizacijiZakon o Zakon o ireverzibilitetuireverzibilitetuPravilo o povePravilo o poveććanju anju rasta tijekom rasta tijekom filogenijefilogenije