elemento ng tula
Post on 24-May-2015
39.525 Views
Preview:
TRANSCRIPT
isang akdang pampanitikang naglalarawan ng buhay,
hinango sa guniguni, pinararating sa ating
damdamin, at ipinahahayag sa pananlitang may angking
aliw-iw
Mga Elemento ng Tula
•Sukat
•Saknong
•Tugma
•Kariktan
•Talinhaga
SUKAT Ito ay tumutukoy sa bilang ng pantig ng bawat taludtod na bumubuo sa isang saknong. Ang pantig ay tumutukoy sa paraan ng pagbasa.
halimbawa:
isda – is da – ito ay may dalawang pantig
is da ko sa Ma ri ve les – 8 pantig
2. Lalabindalawahin – hal. Ang laki sa layaw karaniwa’y
hubad Sa bait at muni, sa hatol ay salat
3. lalabing-animin –
hal. Sai-saring bungangkahoy, hinog na at matatamis
Ang naroon sa loobang may bakod pa a paligid
4. Lalabingwaluhin –
hal. Tumutubong mga palay,gulay at maraming mga bagay Naroon din sa loobang may
bakod pang kahoy na malabay
Ang mga tulang mgay lalabingdalawa at labingwalo ay may sesura o hati na nangangahulugang saglit na paghinto ng pagbasa o pagbigkas sa bawat ikaanim na pantig.
Halimbawa:
Ang taong magawi / sa ligaya’t aliw
Mahina ang puso’t / lubhang maramdamin
Tinanong ko siya / ng tungkol sa aking / mga
panaginip
Pagdaka’y tumugon / ang panaginip ko’y / Pag-ibig,
Pg-ibig!
Noong panahon ng Hapon, may tulang dinala rito ang mga Hapones. Ito ang tinatawag na Haiku, na may limang pantig lamang sa loob ng isang saknong at Tanaga na may pitong pantig sa loob ng isang saknong.
Saknong
Ang saknong ay isang grupo sa loob ng isang tula na may dalawa o maraming linya (taludtod).
2 linya - couplet 6 linya - sestet
3 linya - tercet 7 linya - septet
4 linya - quatrain 8 linya - octave
5 linya – quintet
Ang couplets, tercets at quatrains ang mada-
las na ginagamit sa mga tula.
TUGMA
Isa itong katangian ng tula na hindi angkin ng mga akda sa tuluyan. Sinasa -bing may tugma ang tula kapag ang huling pantig ng huling salita ng bawat taludtod ay magkakasintunog. Lubha itong nakaga- ganda sa pagbigkas ng tula. Ito ang nagbi-bigay sa tula ng angkin nitong himig o indayog.
MGA URI NG TUGMA
1.Tugma sa patinig (Ganap)
hal. Mahirap sumaya
Ang taong may sala
hal. Kapagka ang tao sa saya’y nagawi
Minsa’y nalilimot ang wastong ugali
Para masabing may tugma sa patinig,
dapat pare-pareho ang patinig sa loob
ng isang saknong o dalawang magkasu-
nod o salitan.
hal. a a a
a a b
a b a
a b b
2. Tugma sa katinig (Di-ganap) a. unang lipon – b,k,d,g,p,s,t
hal. Malungkot balikan ang taong lumipas
Nang siya sa sinta ay kinapos-palad
b. ikalawang lipon – l,m,n,,ng,r,w,y
hal. Sapupo ang noo ng kaliwang kamay
Ni hindi matingnan ang sikat ng araw
KARIKTAN
Kailangang magtaglay ang tula ng
maririkit na salita upang masiyahan
ang mambabasa gayon din mapukaw
ang damdamin at kawilihan.
Halimbawa:
maganda – marikit
mahirap - dukha o maralita
TALINHAGA Magandang basahin ang tulang di tiyakang tumutukoy sa bagay na binabanggit. Ito’y isang sangkap ng tula na may kinalaman sa natatagong kahulugan ng tula.
Hal: nag-agaw buhay
nagbababnat ng buto
1. MALAYANG TALUDTURAN
• Isang tula na isinulat nang walang sinusunod na patakaran kung hindi ang anUmang naisin ng sumusulat.
• Ito ay ang anyo ng tula na ipinakilala ni Alejandro G. Abadilla
2. TRADISYONAL NA TULA
Ito ay isang anyo ng tula na may sukat,tugma at mga salitang may malalim na kahulugan.
3. May sukat na walang tugma
4. Walang sukat na may tugma
MGA KATUTUBONG TULA
• DIONA - Ang diona ay isang katutubong anyo ng tula na binubuo ng pitong pantig kada taludtod, tatlong taludtod kada saknong at may isahang
• TANAGA - Ang tanaga ay isang katutubong anyo ng tula na binubuo ng pitong pantig kada taludtod, apat na taludtod kada saknong na may isahang tugmaan.
• • DALIT - Ang dalit ay isang katutubong anyo ng tula na binubuo ng
walong pantig kada taludtod, apat na taludtod kada saknong at may isahang tugmaan
top related