isang akdang pampanitikang naglalarawan ng buhay,

hinango sa guniguni, pinararating sa ating

damdamin, at ipinahahayag sa pananlitang may angking

aliw-iw

Mga Elemento ng Tula

•Sukat

•Saknong

•Tugma

•Kariktan

•Talinhaga

SUKAT Ito ay tumutukoy sa bilang ng pantig ng bawat taludtod na bumubuo sa isang saknong. Ang pantig ay tumutukoy sa paraan ng pagbasa.

halimbawa:

isda – is da – ito ay may dalawang pantig

is da ko sa Ma ri ve les – 8 pantig

2. Lalabindalawahin – hal. Ang laki sa layaw karaniwa’y

hubad Sa bait at muni, sa hatol ay salat

3. lalabing-animin –

hal. Sai-saring bungangkahoy, hinog na at matatamis

Ang naroon sa loobang may bakod pa a paligid

4. Lalabingwaluhin –

hal. Tumutubong mga palay,gulay at maraming mga bagay Naroon din sa loobang may

bakod pang kahoy na malabay

Ang mga tulang mgay lalabingdalawa at labingwalo ay may sesura o hati na nangangahulugang saglit na paghinto ng pagbasa o pagbigkas sa bawat ikaanim na pantig.

Halimbawa:

Ang taong magawi / sa ligaya’t aliw

Mahina ang puso’t / lubhang maramdamin

Tinanong ko siya / ng tungkol sa aking / mga

panaginip

Pagdaka’y tumugon / ang panaginip ko’y / Pag-ibig,

Pg-ibig!

Noong panahon ng Hapon, may tulang dinala rito ang mga Hapones. Ito ang tinatawag na Haiku, na may limang pantig lamang sa loob ng isang saknong at Tanaga na may pitong pantig sa loob ng isang saknong.

Saknong

Ang saknong ay isang grupo sa loob ng isang tula na may dalawa o maraming linya (taludtod).

2 linya - couplet 6 linya - sestet

3 linya - tercet 7 linya - septet

4 linya - quatrain 8 linya - octave

5 linya – quintet

Ang couplets, tercets at quatrains ang mada-

las na ginagamit sa mga tula.

TUGMA

Isa itong katangian ng tula na hindi angkin ng mga akda sa tuluyan. Sinasa -bing may tugma ang tula kapag ang huling pantig ng huling salita ng bawat taludtod ay magkakasintunog. Lubha itong nakaga- ganda sa pagbigkas ng tula. Ito ang nagbi-bigay sa tula ng angkin nitong himig o indayog.

MGA URI NG TUGMA

1.Tugma sa patinig (Ganap)

hal. Mahirap sumaya

Ang taong may sala

hal. Kapagka ang tao sa saya’y nagawi

Minsa’y nalilimot ang wastong ugali

Para masabing may tugma sa patinig,

dapat pare-pareho ang patinig sa loob

ng isang saknong o dalawang magkasu-

nod o salitan.

hal. a a a

a a b

a b a

a b b

2. Tugma sa katinig (Di-ganap) a. unang lipon – b,k,d,g,p,s,t

hal. Malungkot balikan ang taong lumipas

Nang siya sa sinta ay kinapos-palad

b. ikalawang lipon – l,m,n,,ng,r,w,y

hal. Sapupo ang noo ng kaliwang kamay

Ni hindi matingnan ang sikat ng araw

KARIKTAN

Kailangang magtaglay ang tula ng

maririkit na salita upang masiyahan

ang mambabasa gayon din mapukaw

ang damdamin at kawilihan.

Halimbawa:

maganda – marikit

mahirap - dukha o maralita

TALINHAGA Magandang basahin ang tulang di tiyakang tumutukoy sa bagay na binabanggit. Ito’y isang sangkap ng tula na may kinalaman sa natatagong kahulugan ng tula.

Hal: nag-agaw buhay

nagbababnat ng buto

1. MALAYANG TALUDTURAN

• Isang tula na isinulat nang walang sinusunod na patakaran kung hindi ang anUmang naisin ng sumusulat.

• Ito ay ang anyo ng tula na ipinakilala ni Alejandro G. Abadilla

2. TRADISYONAL NA TULA

Ito ay isang anyo ng tula na may sukat,tugma at mga salitang may malalim na kahulugan.

3. May sukat na walang tugma

4. Walang sukat na may tugma

MGA KATUTUBONG TULA

• DIONA - Ang diona ay isang katutubong anyo ng tula na binubuo ng pitong pantig kada taludtod, tatlong taludtod kada saknong at may isahang

• TANAGA - Ang tanaga ay isang katutubong anyo ng tula na binubuo ng pitong pantig kada taludtod, apat na taludtod kada saknong na may isahang tugmaan.

•  • DALIT - Ang dalit ay isang katutubong anyo ng tula na binubuo ng

walong pantig kada taludtod, apat na taludtod kada saknong at may isahang tugmaan