doĞru-doĞru parÇasi-iŞin-paralel

Hikmet SIRMAHikmet SIRMA

DOĞRUDOĞRU

Aşağıdaki resmi inceleyiniz. Masanın,duvarın, yerin balonların Aşağıdaki resmi inceleyiniz. Masanın,duvarın, yerin balonların üzerine elinizi sürdüğünüzü düşününün. Hangilerinin yüzeyleri üzerine elinizi sürdüğünüzü düşününün. Hangilerinin yüzeyleri düz , hangilerinin yüzeyleri eğridir?düz , hangilerinin yüzeyleri eğridir?

Yerlerin, duvarların, masanın yüzeyleri düz yüzeydir. Yerlerin, duvarların, masanın yüzeyleri düz yüzeydir. Balonun yüzeyi ise topun yüzeyi gibi eğri yüzeydir.Balonun yüzeyi ise topun yüzeyi gibi eğri yüzeydir.

Sehpanın, kitabın, aynanın ve yerin yüzeyi düzdür.Sehpanın, kitabın, aynanın ve yerin yüzeyi düzdür.Düz yüzeylere Düz yüzeylere düzlemdüzlem adı verilir. Düzlemlerin yüzeyleri adı verilir. Düzlemlerin yüzeyleripürüzsüzdür.pürüzsüzdür.

Aşağıdaki varlıklardan hangilerinin yüzeyi düz hangilerinin Aşağıdaki varlıklardan hangilerinin yüzeyi düz hangilerinin yüzeyi eğridir?yüzeyi eğridir?

Hangilerinin yüzeyleri düzleme örnek gösterilebilir?Hangilerinin yüzeyleri düzleme örnek gösterilebilir?

Düzlem,Düzlem, her yandan sınırsız olarak uzayan düz yüzeylerdir. her yandan sınırsız olarak uzayan düz yüzeylerdir.Örneğin voleybol sahası bir düzlemdir.Örneğin voleybol sahası bir düzlemdir.

Sınıfımızın tabanı, pencerenin camı, defterimizin kabı gibiSınıfımızın tabanı, pencerenin camı, defterimizin kabı gibisınırlandırılmış düzlemler ise sınırlandırılmış düzlemler ise düzlem parçasıdır.düzlem parçasıdır.

Aşağıda soldaki kilim modeli bir Aşağıda soldaki kilim modeli bir düzlemdüzlem, onun üzerinde yer , onun üzerinde yer alan her bir desen ise alan her bir desen ise düzlemsel şekildirdüzlemsel şekildir..

Düzlem modeliDüzlem modeli Düzlemsel şekilDüzlemsel şekil

Aşağıda soldaki tangram Aşağıda soldaki tangram düzlemdüzlem, onun üzerinde yer alan her , onun üzerinde yer alan her bir parça ise bir parça ise düzlemsel şekildirdüzlemsel şekildir..

Düzlem modeliDüzlem modeli Düzlemsel şekilDüzlemsel şekil

Geometrik cisimlerin yüzleri de birer Geometrik cisimlerin yüzleri de birer düzlemdüzlemdir.dir.

KüpKüp

Küpün yüzeyleri hangi düzlemsel Küpün yüzeyleri hangi düzlemsel şekle benzer?şekle benzer?

karekare

DOĞRUDOĞRU

Aşağıdaki tel kablo ,hortum, iplik ve demiryoluAşağıdaki tel kablo ,hortum, iplik ve demiryoluher iki ucundan istenildiği kadar uzatılabilir. her iki ucundan istenildiği kadar uzatılabilir.

Her iki ucundan istenildiği kadar uzatılabilen Her iki ucundan istenildiği kadar uzatılabilen düz çizgiler birer düz çizgiler birer doğrudoğru modelidir. modelidir.

Düz çizgilerin iki ucuna uzatılabildiğini göstermek için Düz çizgilerin iki ucuna uzatılabildiğini göstermek için ok işareti koyarız. Adına da ok işareti koyarız. Adına da DOĞRUDOĞRU deriz. deriz.

Doğrular küçük harflerle adlandırılır.Doğrular küçük harflerle adlandırılır.

e doğrusue doğrusu

k doğrusuk doğrusu

Yanan bir ampule gözlerimizi hafifçe büzerek Yanan bir ampule gözlerimizi hafifçe büzerek baktığımızda aşağıdaki gibi ışık demetleri görürüz.baktığımızda aşağıdaki gibi ışık demetleri görürüz.Işık demetlerini çıktığı yer bellidir. Çıktığı yerden Işık demetlerini çıktığı yer bellidir. Çıktığı yerden başlayarak uzayıp gider. başlayarak uzayıp gider.

Sadece bir ucu sınırlı diğer ucunda ok işareti olanSadece bir ucu sınırlı diğer ucunda ok işareti olanve sonsuza dek uzayıp giden şekillere de ve sonsuza dek uzayıp giden şekillere de IŞIN IŞIN denir.denir.

Ucu açılmış bir kalem ışına benzer.Ucu açılmış bir kalem ışına benzer.

Çivi yada vida gibi nesneler de ışına benzer.Çivi yada vida gibi nesneler de ışına benzer.

Bahçe çitleri de ışına benzer.Bahçe çitleri de ışına benzer.

Işınlara büyük harflerle isimler verebiliriz.Işınlara büyük harflerle isimler verebiliriz.

AA BB A B ışınıA B ışını

BB AA BA ışınıBA ışını

Bir doğrudan belli bir bölümü keserek aldığımız Bir doğrudan belli bir bölümü keserek aldığımız zaman ortaya çıkan parçaya zaman ortaya çıkan parçaya doğru parçası doğru parçası denirdenir

AA BB

AB doğru parçasıAB doğru parçası

Doğru parçalarının iki uçtan da sınırları bellidir.Doğru parçalarının iki uçtan da sınırları bellidir.

Ucu hiç açılmamış kurşun kalem bir doğru Ucu hiç açılmamış kurşun kalem bir doğru parçasına benzer.parçasına benzer.

Çiftçi dayının elindeki aletin sapı bir doğru Çiftçi dayının elindeki aletin sapı bir doğru parçasıdır..parçasıdır..

Işın ile doğru parçası arasında ne fark vardır?Işın ile doğru parçası arasında ne fark vardır?

IşınIşın

Doğru parçasıDoğru parçası

YATAY, DİKEY, EĞİK VE YATAY, DİKEY, EĞİK VE PARALEL DOĞRULARPARALEL DOĞRULAR

Doğrular bayrak direği gibi dik durursa bu Doğrular bayrak direği gibi dik durursa bu doğrulara doğrulara DİKEY(düşey) DOĞRU DİKEY(düşey) DOĞRU adı verilir.adı verilir.

Dikey doğruDikey doğru

Masanın ayakları dikey doğrulara benzer.Masanın ayakları dikey doğrulara benzer.

Evin alt kenarına çizilen çizgi gibi duran doğrulara Evin alt kenarına çizilen çizgi gibi duran doğrulara YATAY DOĞRU YATAY DOĞRU denir.denir.

Yatay doğruYatay doğru

Yatay doğruYatay doğru

Evin çatısının iki kenarına çizilen çizgi gibi duran Evin çatısının iki kenarına çizilen çizgi gibi duran doğrulara doğrulara EĞİK DOĞRU EĞİK DOĞRU denir.denir.

Yatay doğru

Yatay doğruYatay

doğ

ru

Yatay

doğ

ru

İKİ DOĞRUNUN DÜZLEM İKİ DOĞRUNUN DÜZLEM ÜZERİNDE BİRBİRLERİNE ÜZERİNDE BİRBİRLERİNE GÖRE DURMULARIGÖRE DURMULARI

iki doğru tahtanın alt ve üst kenarı gibi birbirine iki doğru tahtanın alt ve üst kenarı gibi birbirine değmeyecek şekilde uzanıyorsa bu doğrulara değmeyecek şekilde uzanıyorsa bu doğrulara PALALEL DOĞRULAR PALALEL DOĞRULAR adı verilir.adı verilir.

Paralel doğrularParalel doğrular

iki doğru tahtanın iki yan kenarı gibi birbirine iki doğru tahtanın iki yan kenarı gibi birbirine değmeyecek şekilde uzanıyorsa bu doğrulara da değmeyecek şekilde uzanıyorsa bu doğrulara da PALALEL DOĞRULAR PALALEL DOĞRULAR adı verilir.adı verilir.

Paralel doğrularParalel doğrular

Bayrağımızın biri alt bir de yan kenarına çizilen Bayrağımızın biri alt bir de yan kenarına çizilen doğrular bir köşede birleşiyorsa böyle doğrulara doğrular bir köşede birleşiyorsa böyle doğrulara DİK DOĞRULAR DİK DOĞRULAR adı verilir.adı verilir.

Bayrağımızın biri alt bir de yan kenarına çizilen Bayrağımızın biri alt bir de yan kenarına çizilen doğrular bir köşede birleşiyorsa böyle doğrulara doğrular bir köşede birleşiyorsa böyle doğrulara DİK DOĞRULAR DİK DOĞRULAR adı verilir.adı verilir.

Ağzı açık bir makasın kenarlarından geçen Ağzı açık bir makasın kenarlarından geçen doğrulara benzer doğrulara da doğrulara benzer doğrulara da KESİŞEN KESİŞEN DOĞRULAR DOĞRULAR adı verilir. adı verilir.

Burada gördüğünüz ok işaretleri neye benziyor? Burada gördüğünüz ok işaretleri neye benziyor?

IŞINIŞINA benziyor.A benziyor.

Burada gördüğünüz artı işareti neye benziyor? Burada gördüğünüz artı işareti neye benziyor?

Dik doğrularaDik doğrulara benziyor. benziyor.

Burada gördüğünüz çarpı işareti neye benziyor? Burada gördüğünüz çarpı işareti neye benziyor?

Kesişen doğrularaKesişen doğrulara benziyor. benziyor.

Burada gördüğünüz eşit işareti hangi doğrulara Burada gördüğünüz eşit işareti hangi doğrulara benziyor? benziyor?

Paralel doğrularaParalel doğrulara benziyor. benziyor.

Merdivenin ayaklarından geçen doğrular nasıl Merdivenin ayaklarından geçen doğrular nasıl doğrulardır? doğrulardır?

Kesişen doğrularKesişen doğrular

HH TT LL EENN

Burada gördüğünüz harfler hangi doğrulara örnek Burada gördüğünüz harfler hangi doğrulara örnek olabilirler?olabilirler?