cúc phương
Post on 19-Oct-2015
52 Views
Preview:
TRANSCRIPT
-
Lng ha mt s gi tr kinh t ca vn quc gia Cc Phng gp phn bo tn a
dng sinh hc
Nguyn Th Ngc nh
Trng i hc Khoa hc T nhin Lun vn Thc s ngnh: Khoa hc mi trng; M s: 60 85 02
Ngi hng dn: TS. Nam Thng Nm bo v: 2012
Abstract: Tng hp, phn tch cc phng php lng ha gi tr kinh t v tng quan mt s kt qu lng ha trn th gii v ti Vit Nam. Tm hiu c im t nhin, kinh t, x hi ca Vn quc gia Cc Phng. Nhn din cc gi tr kinh t ca Vn quc gia Cc Phng. Lng ha mt s gi tr kinh t ca Vn quc gia Cc Phng. xut cc gii php gp phn bo tn a dng sinh hc ti Vn quc gia Cc Phng.
Keywords: Lng ha gi tr kinh t; Vn quc gia Cc phng; a dng sinh hc; Kinh t mi trng
Content
M U
Vit Nam c nh gi l 1 trong 10 Quc gia c tnh a dng sinh hc (DSH) cao
trn th gii, vi cc h sinh thi t nhin phong ph. S a dng v h sinh thi v ti
nguyn sinh vt c th hin cc gi tr chnh nh: bo v thin nhin v mi trng, vn
ha - x hi v kinh t. Cc h sinh thi cn c ngha bo v ti nguyn t v nc, iu
ho kh hu, gim nh tc hi nhim v thin tai. Bn cnh , DSH ng gp ln cho nn
kinh t Quc gia, l c s m bo an ninh lng thc; duy tr ngun gen vt nui, cy trng;
cung cp cc vt liu cho xy dng v cc ngun nhin liu, dc liu.
V l thuyt, c th nhn thy r nhng gi tr quan trng ca cc h sinh thi t nhin
ni chung v DSH ni ring. Tuy nhin, s thiu hiu bit hoc nh gi thp gi tr ca
DSH l mt trong nhng nguyn nhn gy nn s gim st v DSH hin nay. Lng ha
kinh t l cng c c th lm r c gi tr ca DSH ni ring cng nh tng gi tr kinh t
ca h sinh thi ni chung. Kt qu lng ha kinh t s gip cc nh qun l a ra nhng
quyt sch hp l trc nhng sc p trong pht trin kinh t.
Trc thc trng trn, lun vn la chn ti Lng ha mt s gi tr kinh t ca
-
2
Vn quc gia Cc Phng gp phn bo tn a dng sinh hc. Cc Phng c bit
n l VQG u tin v cng l n v bo tn thin nhin u tin ca Vit Nam vi tnh a
dng sinh hc cao. Thng qua kt qu lng ha gi tr kinh t ca Cc Phng, cc nh qun
l s tnh ton c li ch v chi ph ca cc phng n s dng ti nguyn khc nhau, t
la chn c phng n phn b ti nguyn thch hp, mang li li ch ln nht cho x hi
v cng ng. Bn cnh , lng ho gi tr VQG Cc Phng s gip cho qu trnh hoch
nh chnh sch pht trin, c th l la chn phng n bo tn hay cc d n pht trin.
Mc tiu nghin cu ca ti l:
Tng hp, phn tch cc phng php lng ha gi tr kinh t v tng quan mt s
kt qu lng ha trn th gii v ti Vit Nam;
Tm hiu c im t nhin, kinh t, x hi ca khu vc nghin cu;
Nhn din cc gi tr kinh t ca Vn quc gia Cc Phng;
Lng ha mt s gi tr kinh t ca Vn quc gia Cc Phng;
xut cc gii php gp phn bo tn a dng sinh hc ti Vn quc gia Cc
Phng.
CHNG 1. TNG QUAN
1.1. Mi quan h gia h thng sinh thi ca vn quc gia v h thng kinh t
Xem xt mi quan h hu c gia h thng sinh thi v h thng kinh t l xut pht im ca
vic tip cn lng ha gi tr kinh t ca cc VQG. Trong HST, ti mi thi im lun c s tc ng
qua li gia cu trc, quy trnh v chc nng ca h thng. Cu trc ca HST bao gm cc thnh phn
v c v hu c. Cc qu trnh bao gm s chuyn ha vt cht v nng lng. Tc ng qua li gia
cu trc v cc qu trnh hnh thnh nn chc nng sinh thi ca cc HST ni chung v ca cc VQG
ni ring. n lt mnh, cc chc nng ny li cung cp cc hng ha, dch v mi trng v mang
li li ch cho con ngi. Hnh 1.1 trnh by mi lin h gia HST ca cc VQG v h thng kinh t.
1.2. Tng gi tr kinh t ca vn quc gia
1.2.1. Khi nim tng gi tr kinh t mi trng (TEV)
1.2.2. Cc gi tr kinh t ca vn quc gia
A. Gi tr s dng
Gi tr s dng l nhng li ch thu c t vic s dng cc ngun ti nguyn. C th
hiu gi tr s dng l gi tr cc c nhn gn vi vic tiu dng mt cch trc tip hay gin
tip cc dch v do ngun ti nguyn cung cp. Gi tr s dng bao gm: gi tr s dng trc
-
3
tip, gi tr s dng gin tip v gi tr la chn.
B. Gi tr phi s dng
Gi tr phi s dng l thnh phn gi tr ca VQG thu c khng phi do vic tiu
dng mt cch trc tip hay gin tip cc hng ha dch v do VQG cung cp. N phn nh
gi tr t nhn thc ca con ngi v s tn ti ca cc ging loi hoc ca c h sinh thi.
Gi tr v dch v DSH v gi tr v ngha x hi, vn ha l cc gi tr phi s dng. Gi tr
phi s dng bao gm: gi tr lu truyn v gi tr tn ti.
1.3. Cc phng php lng ha gi tr kinh t vn quc gia
Da trn c s l thuyt kinh t, cc nh kinh t pht trin cc phng php thc
nghim lng ha gi tr kinh t ca mi trng. Cho n nay, cha c mt h thng
phng php no c xy dng v p dng ring bit lng ha gi tr ca VQG, thay
vo ngi ta xy dng cc phng php chung ri p dng cho cc VQG c th. V c
bn, tng ng vi tng nhm gi tr kinh t khc nhau s c nhng phng php lng ha
thch hp.
Barbier (1997) phn chia cc phng php thnh ba loi l:
- Cc phng php da vo th trng thc (real market)
- Cc phng php da vo th trng thay th (surrogate market)
- Cc phng php da vo th trng gi nh (hypothetical market).
Ngoi ra, gn y phng php chuyn giao gi tr (benefit transfer) cng c s
dng rng ri trong lng ha gi tr kinh t cc VQG.
3.1.1. Cc phng php da vo th trng thc
1.4. Tng quan mt s nghin cu lng ha gi tr kinh t trn th gii v ti
Vit Nam v rt ra bi hc kinh nghim
-
4
* Bi hc kinh nghim
C th ni, vic lng ha gi tr kinh t ti nguyn c thc hin kh ph bin
trn th gii v ti Vit Nam trong nhng nm qua do yu cu ca cng tc thu thp thng tin
phc v qun l v nghin cu khoa hc. Cc k thut lng ha cng c s dng ngy
cng nhun nhuyn hn t nhm k thut n gin nh lng ha gi th trng n cc
nhm phc tp hn nh m hnh la chn. C th rt ra mt s bi hc c rt ra cho qu
trnh lng ha gi tr kinh t VQG nh sau:
- Lng ha gi tr kinh t VQG i hi khi lng ln thng tin nn v cc iu kin
t nhin, mi trng, kinh t, x hi. c c thng tin nn ny cn c cc iu tra c bn
v h c s d liu y v VQG, c bit l s liu bin ng qua cc nm so snh c
s thay i v cht lng mi trng cng nh thay i v cc gi tr kinh t.
- Cc nghin cu mc d p dng cch tip cn gi tr tng th song cn nu r nhng
gi tr no lng ha c v nhng gi tr no khng lng ha c trong phm vi nghin
cu ca mnh.
- Trong qu trnh lng ha gi tr kinh t VQG, cn s phi hp cht ch gia cc
chuyn gia v sinh thi, chuyn gia kinh t mi trng v cc nh qun l. Chuyn gia sinh
thi gip xc nh s liu nn ca VQG v sinh thi, mi trng, a dng sinh hc ca VQG.
Trn c s ny, cc chuyn gia kinh t mi trng s dng cc phng php, m hnh kinh t
lng ha cc gi tr. Vai tr ca nh qun l cng rt quan trng trong vic a ra cc
mc tiu qun l cn t c, cc kh khn tn ti trong vic qun l cc VQG t cc
chuyn gia kinh t mi trng thit k cc kch bn qun l nhm lng ha cc gi tr phi s
dng.
- Vic p dng cc phng php phi th trng lng ha cc gi tr phi s dng
mc d cn c th gy tranh ci v tnh chnh xc song c cc nh khoa hc trn th gii
cng nhn v c s l lun. C th kt lun rng cho n nay, phng php phn tch phi th
trng l phng php ti u trong vic lng ha cc gi tr phi s dng ca VQG.
1.5. Tng quan iu kin t nhin, kinh t - x hi VQG Cc Phng
1.5.1. V tr a l, phm vi ranh gii
a) V tr a l
b) Phm vi ranh gii
1.5.2. iu kin t nhin
a. a hnh
b. Kh hu thy vn
c. a cht th nhng
-
5
1.5.3. iu kin kinh t - x hi
- Dn tc, dn s:
- Nng nghip:
- Lm nghip:
- Tiu th cng nghip
- Dch v, du lch:
CHNG 2. I TNG V PHNG PHP NGHIN CU
2.1. i tng nghin cu
i tng nghin cu ca ti l cc gi tr kinh t ca VQG Cc Phng.
2.2. Phng php nghin cu
thc hin cc ni dung trn cn p dng cc phng php nghin cu sau:
Phng php k tha: nghin cu k tha cc ti liu, m hnh, k thut, gii php
lin quan v ang c p dng lng ha, xc nh gi tr kinh t ca cc VQG trn
th gii v Vit Nam.
Phng php chuyn gia: xc nh gi tr kinh t ca cc VQG trn th gii v Vit
Nam, xc nh cc nhm gi tr s lng ha, xy dng cc phiu hi, cc cu hi phng vn
phc v cho vic lng ha ti VQG Cc Phng.
Phng php m hnh ton kinh t: cc m hnh ton kinh t c s dng trong
ti nh gi cc khi gi tr kinh t ca VQG Cc Phng bao gm hm chi ph du lch,
m hnh tha dng ngu nhin c tham s v phi tham s. Cc m hnh ny c k tha v
pht trin trn c s cc l thuyt kinh t, c tham vn kin chuyn gia la chn cc
bin s ph hp, c chy v th nghim iu chnh cc li k thut pht sinh.
Phng php iu tra x hi hc: c thc hin ch yu ti hin trng nghin cu
vi cc i tng gm ngi dn, du khch tham quan, cc nh qun l nhm thu thp cc d
liu u vo phc v cho vic lng ha gi tr kinh t v xut cc bin php qun l VQG
Cc Phng.
Phng php x l thng k: cc d liu s cp v th cp thu thp c x l bng
chng trnh SPSS 16.0, Excel v phn mm NLOGIT 4; thng tin trong cc cuc phng vn
su v tho lun nhm cng c x l ring bit phc v cho phn bo co kt qu, tho
lun v xut bin php qun l.
Phng php phn tch, tng hp: s dng trong qu trnh hon thin bo co ti.
Kt qu t cc m hnh x l d liu s c din gii, phn tch v tho lun chi tit. Cc
-
6
bin php v quy trnh qun l cng s c xut da trn nhng kt qu phn tch v tng
hp.
Phng php nh gi gi tr ti nguyn v mi trng: ti nghin cu, h thng
ha v s dng mt h thng cc phng php tin tin trn th gii hin nay lng ha
gi tr ti nguyn ca VQG Cc Phng. V c bn gm c 3 nhm chnh l: cc phng
php da vo th trng thc, cc phng php da vo th trng thay th v cc phng
php da vo th trng gi nh.
CHNG 3. KT QU NGHIN CU V THO LUN
3.1. Nhn din gi tr kinh t VQG Cc Phng
3.1.1. Gi tr s dng
3.1.1.1. Gi tr s dng trc tip
A. G
B. Lm sn ngoi g
C. Gi tr v du lch
3.1.1.2. Gi tr s dng gin tip
A. Gi tr phng h ca vn quc gia Cc Phng
B. Gi tr bo v lu vc nc u ngun
C. Gi tr hp th CO2
3.1.2. Gi tr phi s dng
3.1.2.1. Gi tr bo tn DSH
3.1.2.2. Gi tr vn ha, gi tr lu truyn
3.2. La chn cc phng php ph hp lng ha gi tr kinh t VQG Cc
Phng
-
7
3.2.1. Gi tr s dng trc tip
Gi tr du lch
- Bc 1: Kho st v thu thp thng tin th cp
- Bc 2: Thit k phiu hi
- Bc 3: iu tra ly mu
- Bc 4: X l s liu
3.2.2. Gi tr s dng gin tip
B. Gi tr hp th CO2:
Phng php gi th trng trc tip
- Bc 1: S dng kt qu xc nh tr lng lm phn theo trng thi rng.
- Bc 2: Xc nh h s hp th (Lng hp th lu tr CO2 ca 1 ha rng):
H s hp th (EF) hay tng lng kh CO2 hp th ca mt ha rng (tn/ha) c
tnh theo cng thc sau:
EF (CO2 tn/ha) = (AGB + BGB)* CF*44/12 (1)
AGB = GS* BCEF (*)
BGB = AGB* R (**)
Trong :
EF : l tng lng kh CO2 hp th ca mt ha rng (tn/ha)
AGB : sinh khi trn mt t ca cy rng (kg) c xc nh theo cng thc (*)
GS : l tr lng ca 1 ha rng (m3)
BCEF : l h s chuyn i m rng (tn)
BGB : sinh khi di mt t ca cy rng (kg) c xc nh theo cng thc (**)
CF : l t l cc bon trong cy g = 0,47 (c tra t bng 4.3. T l cacbon ca sinh
khi rng trn mt t Hng dn ca IPCC nm 2006)
R : t l sinh khi trn mt t v di mt t R = 0,37 (c tra t bng 4.4. T l
sinh khi cacbon ca cy rng di mt t v trn mt t Hng dn ca IPCC nm
2006)
H s : 44/12 l h s chuyn i t khi lng Cabon sang CO2
- Bc 3: Tnh gi tr lu tr hp th cacbon
PcMcVc * (2)
Mc =
n
i
SiEFi1
* (3)
Trong :
-
8
Vc : l gi tr lu gi cc bon ca rng tnh bng USD hoc ng;
Mc : l tng tr lng cc bon rng tnh bng tn CO2e/ha;
i: Trng thi rng
EFi: l tng lng kh CO2 hp th ca mt ha rng trng theo tng trng thi
(tn/ha).
Si: Din tch trng thi rng i.
Pc : l gi bn tn ch cc bon (CER) trn th trng tnh bng USD hoc ng/tn
CO2
B. Gi tr bo v lu vc nc u ngun
Bc 1: Xc nh tng din tch t nng nghip trong khu vc
Bc 2: Xc nh lng nc cn cung cp trong ma hn cho 1ha t canh tc nng
nghip
Bc 3: Xc nh mc thy li ph p dng trong khu vc cho 1ha t sn xut nng
nghip.
Bc 4: Xc nh t l phn trm khi lng nc ng gp ca din tch rng
thuc lu vc trong tng lng nc trung bnh cn cho sn nng nghip ma hn.
Bc 5: Xc nh t l % din tch rng ca VQG so vi tng din tch rng hin c
ca khu vc.
Bc 6: Xc nh gi tr bo v ngun nc ca rng VQG Cc Phng theo cng
thc
G= Nbq* Dnn*Nr* Rvqg*P (4)
(Ngun da theo kt qu nghin cu ca V Tn Phng nm 2007)
Trong :
G: tng gi tr bo v ngun nc cung cp cho tng din tch sn xut nng nghip
trong khu vc nghin cu.
Nbq: Lng nc trung bnh cn cho 1 ha t nng nghip trong v ma (ma hn).
Nr: t l phn trm khi lng nc ng gp ca din tch rng trong tng lng
nc trung bnh cn cho sn xut nng nghip trong v ma (da theo kt qu nghin cu ca
V Tn Phng nm 2007)
Dnn: Tng din tch t nng nghip
Rvqg: T l % rng ca VQG so vi tng din tch rng.
P: Thy li ph tnh cho 1 m3 nc cung cp cho sn xut nng nghip trong ma hn.
3.2.3. Gi tr la chn, gi tr phi s dng ca VQG Cc Phng
-
9
- Bc 1: xc nh cc vn cn lng ha. Trong trng hp ny, vn cn lng
ha l gi tr bo tn DSH ca VQG Cc Phng v xc nh s tin m ngi dn WTP
c c gi tr ny.
- Bc 2: Phng vn trc tip cc i tng hng th lin quan l hiu qu nht v
thng qua phng vn trc tip c th d dng gii thch cho ngi nghe hiu v vn ang
nh gi, gii thiu v cc kch bn m phng, ng thi d thu thp c thng tin cn thit.
- Bc 3: Thit k kho st thc t bao gm mt s bc thnh phn. Th nht l s
dng phng phng tho lun nhm (Focus group discussion) vi mt s ngi i din cho
nhm i tng s c phng vn. Trong cuc tho lun s t cc cu hi v s hiu bit
ca ngi dn trong nhng vn cn xc nh gi tr v cc dch v mi trng.
- Bc 4: Thc hin kho st thc t. Nhim v u tin l chn mu kho st, mu
ny phi c la chn ngu nhin. Cc i tng c phng vn c la chn ngu nhin
trong s qun th.
- Bc 5: Bc cui cng l tng hp d liu, phn tch v x l s liu iu tra. Cc
d liu phi c nhp v phn tch thng k bng cch s dng cc k thut thch hp cho
cc loi hnh cu hi.
3.3. Kt qu lng ha mt s gi tr kinh t VQG Cc Phng
3.3.1. Lng ha gi tr trc tip
* Gi tr du lch
xy dng hm cu du lch, cn phi tnh ton 2 gi tr l t l du lch (VR) v chi
ph du lch (TC). Nh trn phn tch, ti p dng phng php chi ph du lch theo vng
ZTCM.
- c tnh t l du lch (VR)
VR = Lng khch trung bnh vng/tng dn s mi vng
Bng 1: T l lng khch n vn quc gia Cc Phng ca vng/1000 dn
Vng Lng khch trung bnh mt nm
ca mi vng (nghn ngi)
Tng dn s vng
(nghn ngi)
T l du lch
VR()
1 37,299 2.724,230 0,014
2 40,169 6.448,837 0,006
3 4,778 7.123,340 0,0007
- c tnh chi ph du lch
-
10
Tng chi ph du lch
Tng chi ph du lch ca du khch ti tham quan Cc Phng bao gm hai nhm chi
ph: chi ph thc du khch phi tr (tu xe, phng ngh, n, mua sm..) v chi ph c hi.
Bng 2: Tng chi ph ca cc vng
Vng Chi ph du lich/1 ngi Chi ph c hi/1 ngi Tng chi ph/1 ngi
(1000 VN)
1 445.564 23.000 468,564
2 6.173.000 27.000 6.200
3 11.173.000 27.000 11.200
- Hm cu:
T l n thm ca du khch trong mt vng VR v chi ph i du lch TC l mt
ng thng. S dng VR nh mt bin c lp v TC nh mt bin ph thuc. Phn tch cho
rng, hi quy dng tuyn tnh c tin cy cao hn dng hi quy logarits th cp. Ta chn
hm cu du lch l:
Trong : + VRi : t l s ln tham quan ca vng i trn 1000 dn/1 nm
+ TCi : tng chi ph i du lch ca 1 ngi trong vng i
ng cu du lch
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
0 0.5 1 1.5 2 2.5
T l du lch (/1000 dn)
Ch
i p
h
du
lc
h
TC (nghn VN)
Log. (TC (nghn VN))
Hnh: Hm cu du lch
Kt qu hi quy:
VR = 11474 799612TC
(R2 = 0,994 chng t gia 2 bin TC v VR c mi tng quan cht ch).
VRi = a + b.TCi
-
11
Trong phng phap TCM , phn din tich nm di ng cu chinh la tng gia tri
gii tr ca du khch i vi VQG Cc Phng. Cn din tch gia ng cu v gi tr chi
ph trung bnh s cho bit gi tr thng d tiu dng ca cc du khch .
Tng li ch c nhn = x 0.014 x 11474 = 82.322 (ng)
Nh vy li ch mt du khch nhn c khi i du lch Cc Phng tnh ra bng tin
l 82.322 VN .
Tng li ch mi vng trong nm = s lt khch trung bnh thng xuyn ti Cc
Phng/1 nm x Li ch ca mt c nhn.
Bng 3: Tng li ch t hot ng du lch ti vn quc gia Cc Phng
Vng Lt khch n/1nm1 Li ch mi vng (ng)
1 37,299 3.070.528.278
2 40,169 3.306.792.418
3 4,778 393.334
Tng 6.377.714.030
Nh vy, gi tr du lch ca vn quc gia Cc Phng l 6.377.714.030 ng.
3.3.2. Lng ha gi tr gin tip
* Gi tr bo v lu vc nc u ngun
Gi tr iu tit nc ti Cc Phng tnh theo cng thc (4) l:
G= 10.000 x 43.948 x 28% x 45% x 74 = 4.097.711. 520 ng/nm.
* Gi tr hp th CO2
Bc 1: Tr lng theo cc trng thi rng VQG Cc Phng
Bng 4: Tr lng cc trng thi rng
STT Loi rng
Tr lng
bnh qun
Tng din
tch
Tng tr
lng
(m3/ha) (ha) (m
3)
1 Rng g l rng thng xanh ngho 53 1.572,9 83.364,76
2 Rng g l rng thng xanh phc
hi 31 669,2 20.743,96
3 Rng tre na 12 1,8 21,72
4 Rng g l rng thng xanh trn
ni 440 16.575,4 7.293.162,8
1 Bng 11
-
12
5 Rng trng 19 268,5 5.100,93
Tng 19.087,7 7.402.394,2
Bc 2. Xc h s hp th, lu tr CO2 (EF)
Tng lng kh CO2 hp th ca mt ha rng (tn/ha) c tnh theo cng thc (2).
Trong sinh khi trn mt t v sinh khi di mt t c tnh thng qua tr lng g
thng phm nhn vi cc h s chuyn i (BCEF, R, CF) theo cng thc (*) v (**).
Bng 5: Tr lng hp th CO2 bnh qun cc trng thi rng
STT Loi rng
Tr
lng
bnh
qun
Tr lng
g thng
phm bnh
qun BCE
F R CF
EF
(m3/ha) (m
3/ha)
(tn
CO2/ha
)
1 Rng g l rng thng
xanh ngho 53 37,1 2,05 0,37 0,47 179,56
2 Rng g l rng thng
xanh phc hi 31 21,7 2,8 0,37 0,47 143,45
3 Rng tre na 12 8,4 4 0,37 0,47 79,32
4 Rng g l rng thng
xanh trn ni 440 308 0,95 0,37 0,47 690,8
5 Rng trng 19 13,3 4 0,37 0,47 125,59
Bc 3. Lng ha gi tr hp th v lu tr cc bon
Bng 6: Gi tr lu tr hp th cc bon cc trng thi rng
STT Loi rng
EF Tng din
tch
Tng CO2
lu tr
n gi
(Pc)
Tng gi tr quy
tin
(tn
CO2/ha) (ha) (tn CO2) (VN) (VN)
1
Rng g l rng
thng xanh
ngho
179,56 1.572,9 282.429 100.000 28.242.900.000
-
13
2
Rng g l rng
thng xanh
phuc hi
143,45 669,2 95.996 100.000 9.599.600.000
3 Rng tre na 79,32 1,8 142.776 100.000 14.277.600.000
4
Rng g l rng
thng xanh
trn ni
690,8 16.575,4 11.450.286 100.000 1.145.028.600.000
5 Rng trng 125,59 268,5 33.720 100.000 3.372.000.000
Tng 19087.73 12.005.207 100.000 1.200.520.700.000
3.3.3. Lng ha gi tr phi s dng
Kt qu phn tch phi tham s
a) L do khng WTP
Kh nng nhn thc v thi ca nhng ngi t chi ng gp vo qu nhm thc
hin d n bo tn VQG Cc Phng c s khc bit nhau trong kho st ny.
i vi ngi dn a phng, c 27 ngi khng ng chi tr.
-
14
Bng 7:Mi tng quan t l phn trm v l do khng sn lng ng gp
L do/th t Ngi dn a phng
S lng T l %
Ti khng quan tm n vn ny; ti khng c tin
ng gp; khng r, khng tr li 21
77,78
Vic ng gp cho qu ny cc n v kinh doanh in,
nc phi chi tr; ti khng thch ng tin qua qu
mi trng m mun qua hnh thc khc; ti s khon
tin ng gp ca ti khng c s dng ng mc
ch; ti cho rng bo v vn quc gia l trch nhim
ca chnh quyn
6
22,22
Tng 27 100
b) L do ng gp WTP
Kt qu phn tch s liu cho thy, mc WTP cng thp th t l ng cng cao i
tng phng vn c th hin bng :
Trong 75 phiu pht ra c 48 ngi ng chi tr v 27 ngi khng ng chi tr.
Bng 8: Mi quan h gia lng tin v s ngi ng chi tr
WTP S ngi ng chi tr
50000 24
100000 13
200000 8
500000 3
Tng 48
Theo thang im v mc chc chn ca s sn lng chi tr t 1 l khng chc chn,
5 l tng i chc chn v 10 l tuyt i chc chn, c 40 ngi ng chi tr vi mc
chc chn trn 5 im, chim 83,33%, v 8 ngi chi tr vi mc chc chn di 5, chim
16,67%.
-
15
Mi tng quan gia mc tin v t l tr li c sn lng ng gp ca nhm i
tng c th hin ti hnh sau. Nhn vo hnh v, ta thy cc mc tin chi tr theo quy lut
l s tin cng cao phn trm t l cng thp.
Hnh: Mi tng quan gia mc tin v t l tr li c sn lng ng gp ca ngi dn
a phng Cc Phng
Gi tr WTP trung bnh mi vng = (mi x sji)/ sji (**)
Trong : mi: mc tin (i=14)
sji: s ngi la chn mc tin tng ng.
Thay s liu vo bng 3.27, ta c:
Gi tr WTP trung bnh = [(24 x 50.000) + (13 x 100.000) + (8 x 200.000) + (3 x 500.000)]/48
= 116.666 ng.
Kt qu phn tch tham s
Kt qu c tnh mc sn lng chi tr
Cc thng s c ngha v mt thng k vi tin cy trn 95% c s dng tnh
ton mc WTP trung bnh. Cc gi tr trung bnh ca cc thng s ni trn ca cc mu c
s dng tnh ton. Kt qu c tnh mc WTP nh sau:
-
16
WTP = [(1,34 x 1,26) + (0,64 x 0,002)/(0,69 x 10-5
) = 243.663 VN
c tnh tng mc sn lng chi tr nhm bo tn VQG Cc Phng
i tng th hng cc gi tr ca VQG Cc Phng c xc nh l dn s ca 3
tnh gip VQG Cc Phng. Theo bo co ca Tng cc thng k nm 2011, dn s ca cc
tnh nh sau: Ninh Bnh l 906.900 ngi, Ha Bnh l 799.800 ngi, Thanh Ha l 3.412.600
ngi. Tng dn s 3 tnh l 5.119.300 ngi. Mt h gia nh c trung bnh 3,7 ngi. Nh
vy, tng s h ca 3 tnh l 1.383.594 h. Do s phiu pht ra c tr li y nn t l
ng tr li l 100%.
Nh vy tng mc sn lng chi tr cho cng tc bo tn tt hn ti VQG Cc Phng
l:
WTP = Tng s h x WTP/h = 1.383.594 x 243.663 = 337,13 t ng
3.4. Tng hp mt s gi tr ca VQG Cc Phng
Bng sau s tng hp kt qu lng ha mt s gi tr kinh t ti VQG Cc
Phng.
Bng 9: Tng hp mt s gi tr kinh t ca VQG Cc Phng
Gi tr Thnh tin (t VN)
Gi tr s dng trc tip
Du lch 6,377
Gi tr s dng gin tip
Bo v lu vc nc u ngun 4,097
Hp th CO2 1.200
Gi tr phi s dng 337,13
Tng gi tr lng ha ca VQG
Cc Phng 1.547,604
(Ngun: tng hp kt qu phn tch)
3.5. xut mt s gii php gp phn bo tn a dng sinh hc ti VQG Cc
Phng
T kt qu lng ha trn y, ti xut mt s gii php gp phn bo tn a
-
17
dng sinh hc ti VQG Cc Phng.
3.5.1. i vi pht trin du lch sinh thi
- Cn xem xt phng n cho thu mi trng rng i vi cc cng ty du lch thuc
cc thnh phn kinh t u t pht trin du lch. vc nh Malaysia, Thailand... thc hin
rt thnh cng m hnh ny.
- Cn to mi trng thun li hn cng ng a phng sng trong khu vc c
tham gia tch cc vo hot ng pht trin du lch.
- Cn thit phi t chc cc lp tp hun nng cao cng tc qun l, k nng phc v
du lch sinh thi cho cn b.
3.5.2. Nghin cu mc chi tr v c ch chi tr dch v mi trng
xy dng c c ch chi tr dch v mi trng th khng th b qua c vic
tnh ton gi tr cc dng li ch ca mi trng, t a ra cc mc chi tr v c ch ph
hp. Vi cch lm ny nu ch xt n dch v mi trng c t rng th phn ln ngi dn
v cng ng c cuc sng gn lin vi rng s c th c hng li trc tip t dch v do
h mang li cho x hi thng qua vic gy trng v bo v rng.
3.5.3. Xy dng c s d liu phc v VQG
- Thng tin nghin cu ca ti v gi tr kinh t ca VQG Cc Phng c th c
chn lc v tch hp trong khung c s d liu ca VQG Cc Phng phc v cho cc
hot ng qun l v nghin cu.
- Gip hoch nh cc k hoch, quy hoch s dng VQG hiu qu, bn vng. Hin nay
xu hng chung trn th gii cho thy cc thng tin v gi tr kinh t VQG l d liu u vo
rt quan trng cho vic tnh ton gi tr ca cc phng n qun l v s dng ti nguyn ti cc
VQG t la chn c phng n mang li gi tr ln nht cho cng ng v x hi.
3.5.4. Lng ghp thng tin v gi tr kinh t ca VQG trong cc chng trnh gio dc
v truyn thng
KT LUN V KIN NGH
Lng ha gi tr kinh t ca VQG l mt lnh vc khoa hc ng dng c ngha rt
ln trong cng tc qun l nhm s dng hiu qu v bn vng ti nguyn. Nghin cu v
lng ha gi tr kinh t ca VQG gip cho cc bn lin quan hiu r hn v l thuyt, quy
trnh, phng php v nhng ng dng qun l ca vic lng ha gi tr. Thng qua cc kt
-
18
qu nghin cu c th nh trn, ti xin a ra mt s kt lun v kin ngh nh sau:
1. Lng ha gi tr kinh t ca VQG l mt lnh vc khoa hc - ng dng c c s l
thuyt v cc phng php thc nghim chuyn su, h thng. im mu cht ca vic nh
gi l tm hiu c mi quan h hu c gia cc chc nng sinh thi ca VQG vi nhng gi
tr m n to ra cho h thng phc li x hi ca con ngi. TEV ca mt VQG bao gm gi
tr s dng (gi tr s dng trc tip, gi tr s dng gin tip, gi tr la chn) v gi tr phi s
dng (gi tr lu truyn v gi tr tn ti). Cc phng php lng ha gi tr kinh t ca VQG
c chia thnh cc nhm l phng php da vo th trng thc, phng php da vo th
trng thay th v phng php da vo th trng gi nh. Mi phng php u c u
nhc im ring v ph hp vi vic nh gi mt hay nhiu loi gi tr kinh t ca VQG.
Lng ha gi tr kinh t ca VQG l mt quy trnh gm nhiu bc, mang tnh lin ngnh,
i hi s tham gia ca nhiu chuyn gia v cc nhm x hi.
-
19
2. ti la chn VQG Cc Phng lng ha mt s gi tr kinh t, qua
xut cc ng dng qun l ph hp vi iu kin ca Vit Nam. Trong cc phng php
lng ha, phng php s dng gi th trng trc tip l d p dng nht. Tip l
phng php s dng gi th trng gin tip. Cc phng php phn tch phi th trng nh
CVM i hi d liu nhiu, k thut phn tch phc tp, thi gian di v kinh ph cao.
3. C th nhn din nhiu gi tr kinh t ca VQG Cc Phng nhng trong khun kh
lun vn ch tp trung lng ha mt s gi tr nh gi tr du lch, gi tr hp th cacbon, gi
tr bo v lu vc nc cung cp cho sn xut nng nghip, gi tr a dng sinh hc. c tnh
tng cc gi tr c ti lng ha ti VQG Cc Phng l 1.547,604 t ng ti thi im
nghin cu. y mi ch l kt qu lng ha ca 4 gi tr kinh t, do vy trn thc t tng
gi tr kinh t ca VQG Cc Phng ln hn nhiu. iu ny cho thy tm quan trng ca
vic bo tn v pht trin bn vng VQG Cc Phng.
4. T thng tin v gi tr kinh t ca VQG Cc Phng, ti xut hon thin v
thc hin cc chnh sch qun l bo tn VQG Cc Phng, bao gm: (i) y mnh pht trin
du lch sinh thi, (ii) nghin cu mc chi tr v c ch chi tr dch v mi trng, (iii) b
sung v hon thin c s d liu phc v qun l VQG, (iv) lng ghp thng tin gi tr kinh t
vo cc chng trnh gio dc v truyn thng v bo tn v qun l bn vng VQG.
Ngoi ra, kt qu nghin cu ca ti s a ra cch nhn nhn mi v cc li ch
mi trng m VQG mang li. Vic xc nh cc gi tr ca ti nguyn v nhng thay i v
chnh sch, c ch ti chnh i vi cc loi hnh dch v s l nn tng quan trng phc v
cng tc qun l, bo tn VQG nc ta.
References
Ting Vit
1. Bo tn thin nhin Vn Quc gia Cc Phng (2002), NXB Nng Nghip, H Ni.
2. B Nng nghip v Pht trin nng thn, VQG Cc Phng (2003), B st v lng c
VQG Cc Phng, NXB Nng nghip, H Ni.
3. Chng trnh iu tra Din bin Ti nguyn rng ton quc chu k IV nm 2010 (2010),
Vin iu tra Quy Hoch Rng, Thanh Tr, H Ni.
4. Lng Vn Ho, ng Th p, Trng Quang Bch, Vn Lp (2004), Danh mc minh
ha cc loi bm VQG Cc Phng, NXB Nng nghip, H Ni.
5. Nguyn Quang Hng (2005), nh gi gi tr kinh t ca vn quc gia Ba B, Lun vn
Thc s kinh t, i hc Kinh t quc dn, H Ni.
-
20
6. Phm Khnh Nam (2001), nh gi gi tr gii tr ca khu bo tn bin Hn Mun Nha
Trang, Chng trnh Kinh t Mi trng ng Nam (EEPSEA).
7. V Tn Phng (2008), Nghin cu nh gi rng Vit Nam, ti khoa hc cng ngh,
B Nng nghip v Pht trin nng thn.
8. Nguyn c Thnh v L Th Hi (1997), c lng gi tr gii tr ca Vn quc gia
Cc Phng s dng phng php chi ph du lch, Tp san cc nghin cu kinh t mi
trng, Chng trnh kinh t mi trng ng Nam (EEPSEA).
9. Nam Thng (2010), Xy dng c s khoa hc v phng php lun lng ha gi tr
kinh t cc vn quc gia phc v cng tc qun l v pht trin bn vng, ti khoa hc
cng ngh, B Ti nguyn v Mi trng.
10. Nam Thng (2011), Hng dn phn tch chi ph li ch ca d n bo tn a dng
sinh hc ti mt s vn quc gia t ngp nc, NXB T php, H Ni.
11. Nam Thng (2012), Mt s vn l lun v thc tin lng ha gi tr ti nguyn,
mi trng Vit Nam, Tp ch Mi trng, 04/2012
12. Bi Dng Th (2005), Chi tr cho dch v mi trng v trng rng ti Vit Nam,
Chng trnh Kinh t Mi trng ng Nam (EEPSEA).
13. Nguyn Ngha Thn (1997), Danh lc thc vt Cc Phng, NXB Nng nghip, H Ni.
14. Tng cc Lm nghip, Qu bo tn rng c dng Vit Nam, VQG Cc Phng (2010),
K hoch qun l iu hnh ca VQG Cc Phng giai on 2011 2015 v nh hng n
2020, Cc Phng, Ninh Bnh.
15. Tng cc Lm nghip, VQG Cc Phng (2009), Quy hoch bo tn v pht trin bn
vng VQG Cc Phng giai on 2010 -2020, Cc Phng, Ninh Bnh.
16. inh c Trng (2010), nh gi gi tr kinh t phc v qun l ti nguyn t ngp
nc - p dng ti vng t ngp nc ca sng Ba Lt, tnh Nam nh, Lun n Tin s kinh
t, H Ni.
17. Vn quc gia Cc Phng (1997), Danh lc thc vt Cc Phng, NXB Nng nghip,
H Ni.
18. http://www.gso.gov.vn/default.aspx?tabid=387&idmid=3&ItemID=12875
19. http://www.cucphuongtourism.com.
Ting Anh
20. Barbier Edward, Mike Acreman, Duncan Knowler (1997), Economic Valuation of
Wetlands: A Guide for Policy Makers and Planners. Ramsar Convention Bureau Gland,
Switzerland.
-
21
21. Dale Whittington (2002), Improving the performance Contingent valuation studies in
Developing countries, Kluwer Academic Publishers.
22. Do Nam Thang (2005), Estimating Direct Use Values of Wetlands : a case study in
Camau- Vietnam, Master thesis, Australian National University, Canberra, Australia.
23. Do Nam Thang (2008), Impacts of Alternative Dyke Management Strategies on Wetland
Values in Vietnams Mekong River Delta, Doctoral Thesis, Australian National University,
Canberra.
24. Grandstaff S. and J.A. Dixon. (1986), Evaluation of Lumpinee Park in Bangkok,
Thailand, in Economic Valuation Techniques for the Environment: A Case Study Workbook,
Baltimore.
25. IUCN (1994), Sturgess Read. Financial benefits to a regional economy in Australia.
26. IGES (2006), 2006 IPCC guidelines for National Greenhouse Gas Inventories, Volume 4:
Agriculture, Forestry and othe Land use, Chapter 4: Forest land.
27. Kaosa-ard M., Patmasiriwat D., Panayotou T. and J.R. Deshazo. (1995), Green
Financing: Valuation and Financing of Khao Yai National Park in Thailand, Thailand
Development Research Institute, Bangkok.
28. Newell R.G., Stavins R.N. (1999), Climate Change and Forest Sinks: Factors Affecting
the Costs of Carbon Sequestration, Discussion Paper 99-31, Resources for the Future,
Washington.
29. Vorhies D., Vorhies F., (1993). Using a Valuation Study to Capture Revenues in South
Africa, IUCN.
top related