Çocuk hakları 1

Bizim de Haklarımız

Vardır

2

İlgi odağı insan olan dinimiz bu insana doğumundanölümüne kadar süren hayatındahaklarını, görevlerini ve yolunu Kur’an’la ve Peygamberlerle göstermektedir.

3

Çocuk haklarıyla ilgilimeselelerin ele alınması Batı’da pek yenidir.

4

Çünkü Batı yakın zamana kadar“Çocuğa küçük insan, yaşlıya da büyük çocuk” nazarıyla bakarakaralarında fark görmemiştir.

5

Özellikle suçlar konusunda,küçüğün cezası ile büyüğüncezası arasında fark görülmemiş, işlediği suç büyükler için idamlık cezayı gerektiriyorsa çocuk idam edilmiştir.

6

Bu uygulama, Amerika’nın bazıeyaletlerinde hâla geçerlidir.

7

Ayrıca, İslam dışı hukuk sistemlerinde çocuk, koruma kanunlarla korunmamıştır.Mesela eski Yunanistan’daçocuk devletindir.

8

Babasının sınırlı bir mülkiyet hakkı vardır. Rüştüne erdiği zaman velayet hakkı kalkar.

9

Roma’da ise, aksine, devlet âile hâkimiyetine müdahale etmiyor hatta aile üzerindeki babanınhâkimiyeti karşısında âciz kalıyordu.

10

Ìslamda Çocuk Haklarıkonusuna gelince, Batılılar görmezden gelse de,bu, Hz. Peygamber’le başlar. Hatta “çocuk hakkı” tabirini ilk defa telaffuz eden ZâtEfendimiz olmuştur.

11

Örneğin: Bazı hadisler “Çocuğun babası üzerindeki hakkı diye başlar ve: “Ìsmini ve edebini güzel yapması, yazı öğretmesi, atıcılık,yüzme öğretmesi, helal şeyle beslemesi .... gibi teferruatları zikreder.

12

Hemen belirtelim ki, bazı âlimler, bu hakları “farz olanlar” “mendub olanlar” diye iki kısımda Mütâlaa ederler.

13

Çocuk konusunda :Ìslam’ın net bir şekilde Büyük ile çocuğu ayırmıştır. Pek çok yönden bu ayrılığı esas alır.

14

Bu prensip Hz. Peygamber’in “Üç kişiden kalem kaldırılmıştır:Uyanıncaya kadar uyuyandan, Şifâ buluncaya kadar deliden, Büluğa erinceye kadar çocuktan”Hadîsine dayanır.

15

Batı bugün “ayrı bir çocuk antropolojisi gerekir” diyecek kadarbu fark meselesine önem vermiştir.

16

İslâm dini, her hak sahibine hakkını tam olarak ihsan eden ilâhî bir dindir.

17

Bu haklar, varlıkların fıtratlarına, kabiliyet,ihtiyaç ve kapasitelerine göre farklılık arz ederek kendiiçinde bir denge oluşturur.

18

Bundan yaklaşık 14-15 asırönce gelmiş olan bir dinin,toplumun en çok korumaya muhtaç olankesimlerinden biri olan çocuklara vermiş olduğu haklar,

19

Bugün çağdaş medeniyet seviyemizin (!) bile hâlâulaşamadığı bir noktadadır.

20

Güzel dinimizin,anne ve babaların gözbebeği olan çocuklara verdiği haklardanbazılarını birlikte gözdengeçirelim... Buyrunuz...

21

Her çocuk fitrat üzerine doğar,ebeveyni onu yahudi,Hiristiyan veya mecusi yapar,

22

Efendimiz diyor ki:

23

Fitrat demek İslam Dini demek,çünkü fitratın dini İslam’dır,Fitrat kolay ve kendine uygun bir din ister,bu kolaylık ancak İslam dininde olur:

ر� س� ي� س� ا ي ي ب� ي ل�� ا� ي� ر�ي يي ر� س� ي� س� ا ي ي ب� ي� ر�ي يي ر�ا ر�

Allah sizin içinkolaylık ister, zorluk istemez.Bakara-185

24

İslam’dan önce çocuk babasının malı idi,onun içinbaba kızını rahatlıkladiri diri gömebilirdi:

سئلت الموؤدة وإذاس� ر� ب� ي� ب� �س �ر ى� ر! ب� Diri diri gömülen kız çocuğunun, hangi günahtan ötürü öldürüldüğüsorulduğu zaman,tekvir-9

25

Cahiliye dönemindeanne rahmindekiceninin hiç bir kıymetiyoktu.

26

Hamile bir kadın karnına aldığıdarbe sonucu çocuğunu düşürüyor , bu olayı Efendimizebildirilmesi üzerine,Efendimiz,vuran kadına ceza veriyor ,

27

bu ceza o zamankicahiliye anlayışına göre:Dünyaya gelmeyen,içip yiyemeyenin bedeli mı olur? diye tepki gösterdiler

28

Çocuk hakkında Ahkamlar,kitabı ve İbnil-Kayyım’ınYeni doğan ahkamlarıBu iki kitapta büyük ve yenidoğan çocuklarla ilgilihaklar ele alınmıştır.

29

Dini hükümler çocuk haklarını hep gözönünde tutmuştur,örneğin :İyi bir anne veya iyi birbabayı seçmek çocuğungeleceği için ne kadarönemli olduğu herkesçe bilinmektedir.

30

İslam’dan önce hiç birsystem böyle bir derdi olmamıştı.Böylece İslam dini Çocuk haklarının temelini atmış oldu.

31

1990 Yılında yazılan Evrensel Çocuk Hakları,İslam prensiplerine uygun olarak yazılmıştır,özellikle ikinci madde:Çocukla ilgili yapılacakbütün işlemlerdeçocuğun yararı ön plandatutulması gerekmektedir.

32

33

Çocuk hakları iki bölümşeklinde ele almakmümkündür:1-Doğumdan önceki çocuk hakları2-Doğumdan sonraki çocuk hakları

1-Doğumdan önceki çocuk hakları

A- İyi bir eş seçmek :

34

35

Bu doğumdan öncekiçocuğun ilk ve çok önemlibir hakkıdır. İyi bir ana veya iyi bir Baba seçmekgenellikle iyi bir nesil seçmek demektir.

36

Onun için Efendimiz bir eşnasıl seçilmesi gerektiğinibize yol göstermektedir.:

Peygamber sallallahualeyhi ve sellem şöylebuyurdu:

37

Kadın dört özellikten dolayı nikahlanır: Malı, soyu, güzelliği ve dindarlığı. Sen diğerlerini geç,dindar olanı seç. Aksi halde sıkıntıyadüşersin.

38

İlk şart din sahibi olması şartıdır,daha sonra temiz, ahlaklıSoylu, iffetlive çirkin olmaması gerekir.

39

Elbette güzel Ahlak, sevgi ve saygı her iki eşte bulunması gerekir.Rabbimiz şöyle diyor:

40

ب" ي�� س� ر# س� ب�! ر�$ ب% س� ر� ر& ر'� �� ر ا ي) س( ب* ر�$ ي% ر� ر�Kadınların, yükümlülüklerikadar meşru hakları vardır.Bakara -228

41

Eş seçimi çocuklarınyetiştirilmesinde büyük rol ve etkisi vardır:Bir adam çocuğunu Hz. Ömer’e şikayet etmiş,Hz.Ömer çocuğu çağırmış ,Çocuk, babasına karşıgelmenin sebebini şöyle anlatmış :

42

Babam bana iyi bir anneseçmedi, ve bana iyi birisim de takmadı.

43

Bunun üzerine Hz.Ömer adama der ki sen onun hakkını vermedin ki o, dasenin hakkını versin..

44

B-Ceninin Hayatını koruma hakkı:

45

Cenine ruh öflendiktensonra onu düşürmek veya kürtaj yapmakDinimizce haramdır.

46

C-Gebelik döneminde anneye ve cenine ilgi göstermek:,

47

Ceninin sağlığına önem verermek gerekir:Bu da annenin sağlığına önem vermekle mümkün olur

48

eğer ceninin hayatındatehlike söz konusu ise anne orucunuerteleyebilir.

49

Hamile veya emzirenAnneye ceza verilmişse uygulanması ertelenir..

50

D- Anne ve Ceninepsikolojilerine koruma:

51

anneye ilgi göstermek, onu her türlü sıkıntı ve üzüntülerden uzaktutmak süretiyle hem anne hem cenininpsikoljik durumlarıkorunabilir.Rabbimiz şöyle Buyuruyor:

52

ب" ي�� س� ر# س� ب�! ر�$ ي+ ي�� ب, ر&! ر�Onlarla iyi geçinin. Nisa-19

Efendimiz de şöyle diyor:Sizin en hayırlılarınızailesine en hayırlıOlanınızdır.

53

E-Ceninin Mali haklarını korumak:

54

Daha anne rahmindeyken bilemirastan payı verlir

ن�ا اج� و� ا�ز� م�ن� ل�ن�ا ه�ب� ب�ن�ا ر�ي�ات�ن�ا ذ ر� و�

ر$ � ر- �� ر ي# س� ب� ! ر. س� ر� س/ ا ر� ب$ ي� س& را ر0 ر�� ي�ا ام! ا�م�

55

“Ey Rabbimiz! Eşlerimizi ve çocuklarımızı bize göz aydınlığı kıl ve bizi Allah’a karşı gelmekten sakınanlara önder eyle” Furkan-74

56

57

Amin Vel-Hamdulillahi

Rabbil-Alemin