arquitectura domÉstica romana: espacios para la vida privada y las relaciones sociales

Jose M. OteroJose M. Otero

Eliane Elias. A House is not a Home

hortus

peristilum

atrium

compluvium

impluvium

culina

triclinium

tablinum

vestibulum

cubiculum

É a casa tradicional das clases media e alta da É a casa tradicional das clases media e alta da Italia republicana e da primeira parte do Italia republicana e da primeira parte do

imperio. imperio.

A casa etrusca parte das cabanas do século VII a.C., cando se xeneralizaron as plantas cuadrangulares:• con una construcción máis sólida, • muros de adobe sobre zócalos de pedra,• teitos de tellas, • inicio da división interna, xerando dous espazos diferenciados: un, o máis exterior, para as actividades de diario, e o máis interno, para dormitorio.

A

Na casa grega, as habitacións

distribúense a redor dun patio interior. As salas dedicadas a recibir visitas constan

xeralmente dun vestíbulo e dun

comedor, e soen estar na parte máis accesible da casa.

ZONA ORIXINARIA LATINA

INFLUENCIA GREGA

TABLINUM

PERISTILO

COMPLUVIUM

UN AMPLO ESPAZO VACÍO

Un amplo espazo Un amplo espazo doméstico centrado en doméstico centrado en

dúas fontes de luzdúas fontes de luz: atrio e : atrio e peristiloperistilo..

A luz entraba por unha abertura no tellado A luz entraba por unha abertura no tellado ((compluviumcompluvium) e espallábase polas habitacións ) e espallábase polas habitacións

ao redor do ao redor do atriumatrium

Fotografía: Circe Project

A primeira característica : A primeira característica : CARÁCTER CARÁCTER PRIVADO: PRIVADO: A pranta baixa miraba cara A pranta baixa miraba cara

ao interior, o exterior era unha fachada ao interior, o exterior era unha fachada cega.cega.

Pranta e alzado

A segunda característica: a tendencia A segunda característica: a tendencia á á planificación axialplanificación axial; perspectiva desde o ; perspectiva desde o

vestíbulo a través do centro do atrio e o tablino vestíbulo a través do centro do atrio e o tablino ata o peristilo.ata o peristilo.

Terceira característica: forte xogo de contrastes de luz e sombras que

subliña o efecto estético da perspectiva.

Debe reflectir e anunciar o luxo e a magnificencia da vivenda: espacioso e magnífico.

Centro social e relixioso da casaCentro social e relixioso da casa, peza fundamental da casa , peza fundamental da casa itala. itala.

Era o primeiro espazo aberto co que se atopaba o visitante Era o primeiro espazo aberto co que se atopaba o visitante cando entraba desde a rúa, dotado dunha maxestuosa cando entraba desde a rúa, dotado dunha maxestuosa

altura, con columnas enmarcando o impluvio. altura, con columnas enmarcando o impluvio.

Fotografía: Circe Project

Nun recuncho do atrio estaba o larario Nun recuncho do atrio estaba o larario destinado ó destinado ó culto doméstico,culto doméstico, onde os romanos onde os romanos veneraban os seus antepasados e os deuses do veneraban os seus antepasados e os deuses do

fogar.fogar.

…

As habitacións estaban ao redor do atrio ou do peristilo

Reconstrucción virtual dunha DOMUS

Era a habitación máis Era a habitación máis importante (espazo importante (espazo

social), onde os social), onde os romanos ceaban romanos ceaban

tumbados nun diván de tumbados nun diván de tres corpos tres corpos

lixeiramente inclinados. lixeiramente inclinados.

O número O número ideal de ideal de

comensais era comensais era nove. nove.

PERISTILO DA CASA DO FAUNO. POMPEIAConstitúe o corazón da parte pública das vivendas ricas

e serve para acoller os visitantes, merecedores da intimidade do amo.

Fot. Álvaro Pérez Vilariño

A decoración interior era u elemento esencial do estilo de vida romano e non se pode considerar á marxe da

arquitectura. As mellores decoracións resérvanse

para o comedor principal e os espazos de recepción.

A,B,C: vasos de cristal coloreados.D: oveira de prata. E: copa de prata con dúas asas. F: tixola de bronce. G: fonte de prata. H: culleres de bronce. I: fonte de bronce.

SERVICIO DE COCIÑASERVICIO DE COCIÑA

SERVICIO DE MESASERVICIO DE MESA

Fotografía: Circe Project

Na Roma do s. II a. C. as presións populares estaban a promover o

desenvolvemento de bloques de pisos elevados. Augusto limitou as alturas por

seguridade

Características:1. Ábrese ó exterior.

2. Grandes ventanais abertos a balcóns: 2. Grandes ventanais abertos a balcóns: xa descubriran o vidro e a súa utilidadexa descubriran o vidro e a súa utilidade.

3. Flexibilidade tanto en planta como en estilo de vida.

4. As condicións de habitabilidade non deberon ser ideais: poucos

apartamentos tiñan aseos privados nin auga.

Tiña seis plantas. Feito de formigón revestido de ladrillo. Moitas habitacións teñen bóvedas tamén de formigón.

Na planta baixa atopábanse as tendas, con pórtico para evitar os incendios.

As xanelas eran amplas en contraste coas diminutas das domus.

Construcción abovedada das habitacións da insula do

Capitolio

OPUS INCERTUM

OPUS TESTACEUM

OPUS RETICULATUM

CASA DE CAMPO CON XARDÍNS

Calquera burgués do imperio pensa que ten dereito a ter unha casa que fale do seu rango social e lle

permita cumprir cos compromisos.

Residencias rústicas grandiosas nas que a Residencias rústicas grandiosas nas que a xestión dunha facenda, aínda que factor xestión dunha facenda, aínda que factor importante, estaba segregada da parte importante, estaba segregada da parte

onde o propietario podía levar unha vida onde o propietario podía levar unha vida acorde co seu rango e gustoacorde co seu rango e gusto..

VILLA ROMANA DE AQUIS ORIGINISLobios (Ourense)

Fotografía: galería Gauis Caecilius. Chiron

Fotografía: galería Gauis Caecilius. Chiron

Estatuas do Canopus

é

Fotografía. Galería de Rogilde. Chiron

¿Cantos romanos teñen unha casa como as que vimos de ver? Uns poucos notables ricos e

propietarios de terras. A a maioría vive en casas sen gracia nen luxos que forman o esencial do

entramado urbano. A vivenda traduce a xeraquización da sociedade.

FOTOGRAFÍAS:

GOOGLEGALERÍA QUIRÓN

RECURSOS CIRCE: GaleríaJosé M. Otero

RECONSTRUCIÓNS:La Ciudad Antigua. Peter Connolly e Hazel Dodge.

MÚSICAEliane Elias. A House is not a Home