การออกแบบการสุ่มตัวอย่าง › uploadedfile ›...

การออกแบบการสมตวอยาง

โดย

รศ.ดร.รชนกล ภญโญภานวฒน

ส านกทะเบยนและวดผล

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

ความหมาย

ประชากร หมายถง กลมของสงตาง ๆ ท งหมดท

ผวจยสนใจซงอาจจะเปนกลมของสงของ คน หรอ

เหตการณตาง ๆ ท งนสดแลวแตวตถประสงคของ

การวจย ซงแตละเรองอาจมกลมเดยวหรอหลาย

กลมกได

กลมตวอยาง หมายถง

สวนหนงของหนวยขอมลหรอแหลงขอมลทเลอกมาจาก

ประชากร

หนวยทก าหนดขนเพอเปนตวแทนของประชากรเพอใช

ในการศกษาวจย ตวอยางจงเปนสวนหนงของประชากร

กลมตวอยางเปนสวนหนงของประชากรทนกวจยหยบ

หรอดงออกมาเพอมาศกษาทดลอง แลวน าผลทไดจาก

การศกษาวจยน น ไปอางองใหเปนเรองราวของมวล

ประชากร

งานวจยเรอง การรสารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร คณะครศาสตร

มหาวทยาลยราชภฎสงขลา

ประชากร : นกศกษาระดบปรญญาตร คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฎ

สงขลา ทลงทะเบยนเรยนในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2553 จ านวน 1,483 คน

กลมตวอยาง : นกศกษาระดบปรญญาตร คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฎ

สงขลา ทลงทะเบยนเรยนในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2553 ไดจากการสม

แบบแบงช นภม โดยสมจากนกศกษาแตละสาขาวชา แตละสาขาวชาสมแยกตาม

ช นป แตละช นปแยกตามเพศ แตละข นตอนใชวธการสมอยางงาย

ไดกลมตวอยางจ านวน 786 คน

ตวอยาง

ลกษณะของกลมตวอยางทด

เปนตวแทนทดของประชากร

ตองใหขอมลมความคลาดเคลอนนอยทสด

มขนาดพอเหมาะ

สามารถใหขอมลทตองการไดโดยเสยคาใชจาย

นอยทสดหรอมประสทธภาพ

มความเชอถอได

มความคลองตว

ความหมายของการสมตวอยาง

การสมตวอยาง หมายถง

กระบวนการคดเลอก “หนวย” ทจะท าการศกษา

เพอใหไดเปนตวแทนของประชากร

การเลอกสวนหนงซงเปนตวแทนของประชากรมา

เพอการศกษาวจย โดยทการเลอกน นจะตองกระท า

อยางมหลกเกณฑ

กระบวนการสมตวอยาง

ก าหนดวธการสมตวอยาง

การสมตวอยางโดยไมใชความนาจะเปน

การสมตวอยางโดยใชความนาจะเปน

ก าหนดขนาดของกลมตวอยาง

ด าเนนการสมตวอยาง

การสมตวอยางโดยไมใชความนาจะเปน

1.แบบบงเอญ

ความหมาย : เปนการสมจากสมาชกของกลมประชากร

เปาหมายเทาทจะหาได ตวอยางทไดจงเปนตวอยาง

จากผทยนดใหความรวมมอ หรอเผอญอยในสถานทท

ผวจยก าลงเกบขอมล

ตวอยาง : เกบขอมลจากนกศกษา 100 ตวอยางแรก

ทมาใชบรการหองสมด

การสมตวอยางโดยไมใชความนาจะเปน

2.แบบโควตา

เปนการเลอกตวอยางจ านวนตวอยางทก าหนดหรอตาม

สวนทก าหนดไวลวงหนาแลว จ านวนตวอยางทก าหนดอาจ

ถกแบงเปนหลาย ๆ กลมตามลกษณะทก าหนด เพอให

ม นใจวาไดขอมลทมลกษณะครอบคลมตามเปาหมาย

ประชากร

การสมตวอยางโดยไมใชความนาจะเปน

แบบโควตา

ตวอยาง : ในการศกษาความพงพอใจของ

ขาราชการในหนวยงานแหงหนง

ประชากร คอ ขาราชการท งหมดในหนวยงาน

จ านวน 1000 คน กลมตวอยาง 200 คน

การสมตวอยางโดยไมใชความนาจะเปน

แบบโควตา

ประชากร คอ ขาราชการท งหมดในหนวยงาน จ านวน 1000 คน

แบงตามลกษณะของกลมประชากรตาม

ระดบของการปฏบตงานได 4 กลม

- กลมขาราชการนกบรหารระดบสงมสมาชกจ านวน 20คน

- กลมขาราชการนกบรหารระดบกลางมสมาชกจ านวน 80คน

- กลมขาราชการนกบรหารระดบตนมสมาชกจ านวน 200 คน

- กลมขาราชการระดบปฏบตการมสมาชกจ านวน 700คน

การสมตวอยางโดยไมใชความนาจะเปน

แบบโควตา

กลมตวอยาง คอ จ านวน 200 คน จากประชากร 1000 คน

หรอรอยละ 20 ของประชากร

- กลมขาราชการนกบรหารระดบสงมสมาชกจ านวน 4 คน

(หาไดจาก )

- กลมขาราชการนกบรหารระดบกลางมสมาชกจ านวน 16คน

(หาไดจาก )

41000

20020

161000

20080

การสมตวอยางโดยไมใชความนาจะเปน

แบบโควตา

-กลมขาราชการนกบรหารระดบตนมสมาชกจ านวน 40

คน

(หาไดจาก )

- กลมขาราชการระดบปฏบตมสมาชกจ านวน 140 คน

(หาไดจาก )

401000

200200

1401000

200700

การสมตวอยางโดยไมใชความนาจะเปน

3.แบบเจาะจง

เปนการเลอกกลมตวอยางทผวจยมกจะใชวตถประสงคของการ

วจยเปนเกณฑตดสนใจในการเลอกตวอยางตามเหตผล และ

ดลยพนจของผวจยในการก าหนดสมาชกของกลมประชากรทจะ

มาเปนสมาชกในกลมตวอยาง โดยก าหนดเกณฑในการคดเลอก

ใหเหมาะสมกบชนดของงานวจย โดยเลอกตวอยางทคดวา

สามารถเปนตวแทนของประชากรได

การสมตวอยางโดยไมใชความนาจะเปน

แบบเจาะจง

ตวอยาง : กรณศกษาเดกพเศษชวงอาย 5 ถง 7 ป ใน

โรงเรยนสขสวสด อ.ปากเกรด จ.นนทบร

กลมตวอยาง คอ นกเรยนทมชวงอายต งแต 5 ถง 7 ป

ในโรงเรยนสขสวสด อ.ปากเกรด จ.นนทบรทมลกษณะ

พเศษและเตมใจเขารวมโครงการวจย

การสมตวอยางโดยใชความนาจะเปน

การสมตวอยางแบบงาย

การสมตวอยางแบบมระบบ

การสมตวอยางแบบช นภม

การสมตวอยางแบบกลม

การสมตวอยางแบบหลายข นตอน

การสมตวอยางแบบงาย

•การสมตวอยางแบบงาย เปนการสม

•ตวอยางทประชากรเปาหมายทก ๆ หนวย

• มโอกาสไดรบเลอกเทาเทยมกน แบงเปน

การจบสลาก

การใชตารางเลขสม

การสมตวอยางแบบมระบบ

ข นตอนในการสม

1. ใหหมายเลขประชากรท งหมดหรอเรยงชอประชากร

ท งหมดตามตวอกษร

2. ก าหนดชวงในการสม ผวจยจะตองก าหนดวาจะ

เลอกตวอยางทก ๆ หนวยทเทาไรของประชากร โดย

ค านวณจากสตร งจ ำนวนตวอย

กรจ ำนวนประชำ

การสมตวอยางแบบมระบบ

3. เลอกตวอยางแรก วธทนยมใช คอ การใชตารางเลขสม

ตวเลขของตวเลขเรมตน

4. ด าเนนการหาตวอยางทสอง ทสาม ทสและตอๆ ไป

จนกวาจะไดตวอยางครบตามทตองการ โดยการน าเศษสวน

การสมมาบวกไปเรอย ๆ

การสมตวอยางแบบช นภม

การสมตวอยางแบบช นภม เปนวธการสมตวอยางโดยแบง

ประชากรออกเปนกลมยอย ๆ เรยกวาช นภม แลวสมหนวยตวอยาง

จากทกระดบช น ซงลกษณะของประชากรในแตละช นภมน นจะตอง

มลกษณะแตกตางกบระดบช นอน ในขณะเดยวกนในระดบช นหนง ๆ

จะตองประกอบดวยหนวยทมความแตกตางกนนอยทสดทเรยกวาม

ความเปนเอกพนธ

รปแบบการสมตวอยางแบบช นภม

ประชากร

แตละชนภมม

สมาชกท

เหมอนกน

กล มตวอยาง

การสมตวอยางแบบกลม

หลกการสมตวอยางแบบกลม

ตองจดองคประกอบของแตละกลมยอยใหเหมอนกน

และองคประกอบภายในของกลมยอยจะตองแตกตางกน

ครอบคลมใหครบองคประกอบของประชากร

รปแบบการสมตวอยางแบบกลม

ประชากร

แตละกล มมสมาชก

ภายในกล มยอยท

แตกตางกน

กล มตวอยาง

วธการเลอกใชเทคนคการเลอกตวอยาง

1. ถาสมาชกแตละหนวยมลกษณะคลายๆกนใชการเลอก

ตวอยางแบบงาย

2. ถาประชากรแตกตางกนโดยจดเปนกลมยอยทเหมอนๆ

กนไดใชการเลอกแบบแบงช น

3. ถาประชากรแบงเปนกลมยอยๆทตางกลมมลกษณะ

คลายคลงกนใชการเลอกตวอยางแบบกลม

วธการเลอกใชเทคนคการเลอกตวอยาง

4. ถาประชากรมขนาดใหญมากสามารถแบงไดเปน

หลายกลม หลายข น ใชการเลอกตวอยางแบบหลาย

ข นตอน

5. ถามขอจ ากดในการสมมาก ใชการเลอกตวอยางแบบ

เจาะจง หรอแบบบงเอญ

ขนาดของกลมตวอยาง

1. การก าหนดตามเกณฑ

2. การก าหนดโดยใชตารางส าเรจรป

3. การก าหนดโดยใชสตรค านวณ

การก าหนดขนาดของกลมตวอยาง

1. กลมตวอยางควรมจ านวนมากเทาทสามารถจะท าได

2. ขนาดของกลมตวอยางจ านวนนอยทสดทสามารถยอมรบได

ขนอยกบชนดของการวจย

3. ขนาดของประชากร

4. ความคลาดเคลอนจากการสมตวอยาง

5. ลกษณะของประชากร

6. ทรพยากรและเวลาทใชในการวจย

การก าหนดตามเกณฑ

ถาขนาดของกลมประชากรมเปนจ านวนรอย

ควรใชกลมตวอยางอยางนอยรอยละ 25

ถาขนาดของกลมประชากรมเปนจ านวนพน

ควรใชกลมตวอยางอยางนอยรอยละ 10

ถาขนาดของกลมประชากรมเปนจ านวนหมน

ควรใชกลมตวอยางอยางนอยรอยละ 1

การก าหนดโดยใชตารางส าเรจรป

ตารางทนยมใชกนท วไป

ตารางของยามาเน

ตารางของเครจซและมอรแกน

ตารางของยามาเน

จ ำนวนประชำกร

จ ำนวนตวอยำง(n)ทระดบควำมคลำดเคลอน(e)

(N) ± 1% ± 2% ± 3% ± 4% ± 5% ± 10%500 * * * * 222 831,000 * * * 385 286 911,500 * * 638 441 316 942,000 * * 714 476 333 95

ตารางของเครจซและมอรแกน

ประชำกร ตวอยำง ประชำกร ตวอยำง ประชำกร ตวอยำง ประชำกร ตวอยำง ประชำกร ตวอยำง

60 52 210 132 460 210 1600 310 10000 373

65 56 220 136 480 214 1700 313 15000 375

70 59 230 140 500 217 1800 317 20000 377

75 63 240 144 550 225 1900 320 30000 379

80 66 250 148 600 234 2000 322 40000 380

การก าหนดโดยใชสตรค านวณ

สตร 2Ne1

Nn

เมอ n คอ ขนาดกลมตวอยาง

N คอ ขนาดของประชากร

e คอ ความคลาดเคลอนของการสมตวอยาง

ทยอมรบได

ตวอยาง ถาประชากรทใชในการวจยมจ านวน 2,000 หนวย

ความคลาดเคลอน 5% ควรสมขนาดของกลมตวอยางจ านวน

เทาใด

2Ne1

Nn

2)05.0(20001

2000

= 333.3 333 หนวย

ดงน น ควรสมกลมตวอยางมาจ านวน 333 คน

การออกแบบการวเคราะหขอมล

การเลอกใชสถตทเหมาะสม

วตถประสงคการวจย สถตทใช เหตผลการเลอกใช

1. ศกษาขอมลสวนบคคลของกลมตวอยาง

ไดแก เพศ การศกษา ชวงอาย อาชพความถ รอยละ

เปนการศกษาภาพรวมของ

ขอมล ขอมลสวนบคคล

สวนใหญเปน ขอมลระดบ

นามบญญต เรยงล าดบ

2. ศกษาความคดเหน/ความพงพอใจ/

เจตคตตอสงทตองการศกษา

คาเฉลย

สวนเบยงเบน

มาตรฐาน

ตองการหาคากลางและการ

กระจายของความคดเหน/

ความพงพอใจ/เจตคต

เปนขอมลระดบอนตรภาค

วตถประสงคการวจย สถตทใช เหตผลการเลอกใช

3. เปรยบเทยบคาเฉลยของกลม

ตวอยาง 2 กลมทเปนอสระกน t- test (independent)

ขอมลระดบอนตรภาคหรอ

อตราสวน การเปรยบเทยบ

คาเฉลยความคดเหน 2 กลมท

แตละคไมไดมาจากคนเดยวกน

(เปนอสระจากกน)

4. เปรยบเทยบคาเฉลยของกลม

ตวอยาง 2 กลมทไมเปนอสระกน t-test (dependent หรอ

Paired Samples t- test)

ขอมลระดบอนตรภาคหรอ

อตราสวน การเปรยบเทยบ

คาเฉลยความคดเหน 2 กลมท

แตละคมาจากคนเดยวกน

(ไมเปนอสระจากกน)

วตถประสงคการวจย สถตทใช เหตผลการเลอกใช

5. เปรยบเทยบคาเฉลยของกลม

ตวอยางมากกวา 2 กลมขนไป

การวเคราะห

ความแปรปรวน

ทางเดยว

(one – way

ANOVA)

ขอมลระดบอนตร

ภาคหรออตราสวน

เปนการเปรยบเทยบ

คาเฉลยของกลม

ตวอยางทเปนอสระ

ตอกนมากกวา 2

กลม

ตวอยางการเปรยบเทยบคาเฉลย

ชองานวจย วตถประสงค

การวจย

ตวแปรทศกษา สถตทใช

การประเมน

โครงการอบรม

การใชเทคโนโลย

สารสนเทศในการ

จดท าฐานขอมล

เพอประเมน

ความรของผเขา

รบการอบรม

เกยวกบการใช

เทคโนโลย

สารสนเทศในการ

จดท าฐานขอมล

คะแนนกอน และ

หลงอบรม

สถตทดสอบท

แบบ Paired

Samples T Test

ตวอยางการเปรยบเทยบคาเฉลย

ชองานวจย วตถประสงค

การวจย

ตวแปรทศกษา สถตทใช

การใชสารสนเทศ

เพอการศกษา

คนควาของ

นกศกษา

มหาวทยาลย

สโขทยธรรมา

ธราช

เพอเปรยบเทยบ

การใชสารสนเทศ

เพอการศกษา

คนควาของ

นกศกษาหญง

และชาย

ตวแปรอสระคอ

เพศ แยกเปน 2

กลม คอ ชาย

และ หญง

สถตทดสอบท

แบบ t- test

(independent)

ตวอยางการเปรยบเทยบคาเฉลย

ชองานวจย วตถประสงค

การวจย

ตวแปรทศกษา สถตทใช

การใชเทคโนโลย

สารสนเทศและการ

สอสารของนกศกษา

สาขาวชาศลปศาสตร

มหาวทยาลยสโขทย

ธรรมาธราช

เพอเปรยบเทยบการใช

เทคโนโลยสารสนเทศ

และการสอสารของ

นกศกษาสาขาวชา

ศลปศาสตรทศกษา

แขนงวชาตางกน

ตวแปรอสระ คอ

แขนงวชา แยกเปน

3 แขนงวชา

-ภาษาองกฤษ

-ไทยคดศกษา

-สารสนเทศศาสตร

ตวแปรตาม คอ การใช

เทคโนโลยสารสนเทศ

และการสอสาร

การวเคราะหความ

แปรปรวน

(One – Way

ANOVA)

การวเคราะหความสมพนธ

ชนดของตวแปร การเลอกใชสถต

วเคราะหความสมพนธ ตวอยางระดบการวดของ

ตวแปรตวท 1

ระดบการวดของ

ตวแปรตวท 2

ระดบอนตรภาค

หรอ ระดบ

อตราสวน

(Interval scale

หรอ Ratio

scale)

ระดบอนตรภาค หรอ

อตราสวน

(Interval scale

หรอ Ratio scale)

สหสมพนธเพยรสน

(Pearson Correlation)

ความสมพนธระหวาง

คะแนนกอนเรยนกบคะแนน

หลงเรยนของนกเรยน

ชนดของตวแปร การเลอกใชสถต

วเคราะหความสมพนธ ตวอยางระดบการวดของ

ตวแปรตวท 1

ระดบการวดของ

ตวแปรตวท 2

ระดบเรยงล าดบ

(Ordinal scale)

ระดบเรยงล าดบ

(Ordinal scale)

สหสมพนธสเพยรแมน

(Spearman Rank

Correlation )

ความสมพนธระหวางการจด

อนดบผลการสอบสมภาษณ

ผสมคร 10 คน โดยผประเมน

3 คน

ระดบนามบญญต

(Nominal scale)

ทกระดบการวด

นามบญญตหรอ

เรยงล าดบหรอ อนตร

ภาค หรอ อตราสวน)

ไคสแควร

(Chi Square 2)

ความสมพนธระหวางการสอบ

ผาน-ไมผานกบเพศของ

นกศกษา

ตวอยางการศกษาความสมพนธ

ชองานวจย วตถประสงคการวจย ตวแปรทศกษา สถตทใช

ปจจยทสงผลตอการน า

นโยบายเทคโนโลย

สารสนเทศไปปฏบต

ในมหาวทยาลยสโขทย

ธรรมาธราช

เพอศกษาความ

สมพนธระหวางปจจย

ดานเจตคตของ

ผบรหาร ปจจยดาน

การตดตอสอสาร

ปจจยดานทรพยากร

ปจจยดานนโยบาย

และความส าเรจของ

การน านโยบาย

เทคโนโลยสารสนเทศ

ไปปฏบต

ปจจยดานเจตคตของ

ผบรหาร

ปจจยดานการ

ตดตอสอสาร

ปจจยดานทรพยากร

ปจจยดานนโยบาย

ความส าเรจของการน า

นโยบายเทคโนโลย

สารสนเทศไปปฏบต

สหสมพนธเพยรสน

(Pearson

Correlation)

การวเคราะหการถดถอย

การวเคราะหการถดถอย (regression analysis) เปนสถตการวเคราะห

เพอการพยากรณ ดวยการหาความสมพนธเชงสาเหตระหวางตวแปร

อสระกบตวแปรตาม โดยก าหนดตวแปรอสระทเปนสาเหตทจะมอทธพล

ตอการเปลยนแปลงคาของตวแปรตาม ผลจากการวเคราะหจะไดสมการ

ถดถอยทใชพยากรณคาของตวแปรตาม ดวยคาความสมพนธระหวาง

ตวแปรอสระกบตวแปรตาม

ตวอยางการวเคราะหการถดถอย

ชองานวจย วตถประสงคการวจย ตวแปรทศกษา สถตทใช

ปจจยทสงผลตอการน า

นโยบายเทคโนโลย

สารสนเทศไปปฏบต

ในมหาวทยาลยสโขทย

ธรรมาธราช

เพอศกษาปจจยทสงผล

ตอการน านโยบาย

เทคโนโลยสารสนเทศ

ไปปฏบตใน

มหาวทยาลยสโขทย

ธรรมาธราช

ตวแปรอสระ คอ

ปจจยดานเจตคตของ

ผบรหาร ปจจยดาน

การตดตอสอสาร

ปจจยดานทรพยากร

ปจจยดานนโยบาย

ตวแปรตาม

ความส าเรจของการน า

นโยบายเทคโนโลย

สารสนเทศไปปฏบต

การวเคราะหถดถอย

พหคณ (multiple

regression)

แนวทางในการเขยนวธการด าเนนการวจย

ประชากรและกลมตวอยาง

1. การบรรยายประชากร

ระบวาประชากรเปนใคร จ านวนเทาใด

2. การบรรยายกลมตวอยาง

ระบวากลมตวอยางเปนใคร/มจ านวนเทาใด

ไดมาโดยวธใด(เลอกแบบใด)

แนวทางในการเขยนวธการด าเนนการวจย

เครองมอทใชในการวจย

- เครองมอทใชในการทดลอง/นวตกรรม

เชน บทเรยนส าเรจรป แผนการสอน

- เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล

เชน แบบทดสอบ แบบสอบถาม

แนวทางในการเขยนวธการด าเนนการวจย

การบรรยายเครองมอทใชในการวจย

ระบวาเครองมอวจยเปนอะไร มลกษณะอยางไร

การบรรยายวธการเกบรวบรวมขอมล

- ระบวาใชวธการใดในการรวบรวมขอมล

- ระบชวงเวลาในการรวบรวมขอมล

แนวทางในการเขยนวธการด าเนนการวจย

การวเคราะหขอมล

- สถตทใชบรรยายลกษณะประชากรหรอกลมตวอยาง

- สถตทใชบรรยายความสมพนธระหวางตวแปร

- สถตทใชทดสอบความแตกตางระหวางประชากร