หนังสือเรียน วิชา ประวัติศาสตร์ไทย...

หนงสอเรยนวชา ประวตศาสตรไทย

ระดบชนมธยมศกษาปท 4

อาจารยชนกนาถ แสงทอง ผสอน

โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา

ค ำน ำ

หนงสอเรยนฉบบนเปนหนงสอเพอประกอบการเรยนการสอน ในรายวชาประวตศาสตร 1 และ ประวตศาสตร 2 ของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 4 ซงมเนอหาเกยวของกบประวตศาสตรไทยในสมยตางๆ โดยมงเนนใหผเรยนไดศกษาเกยวกบประวตศาสตรชาตไทย

ผจดท าหวงเปนอยางยงวาผเรยนจะไดรบประโยชนจากหนงสอเลมนเปนอยางด

อาจารยชนกนาถ แสงทอง

สำรบญ

เรอง หนำ

ภำคเรยนท 1หนวยการเรยนรท 1 7หนวยการเรยนรท 2 14หนวยการเรยนรท 3 16หนวยการเรยนรท 4 20หนวยการเรยนรท 5 25หนวยการเรยนรท 6 32

ภำคเรยนท 2หนวยการเรยนรท 1 41หนวยการเรยนรท 2 47หนวยการเรยนรท 3 52หนวยการเรยนรท 4 54หนวยการเรยนรท 5 69หนวยการเรยนรท 6 72

ภำคเรยนท 1

หนวยกำรเรยนร เรอง คะแนน หมำยเหต1. เวลาและยคสมย

ทางประวตศาสตร1. การนบเวลา เดอนทางจนทรคต2. ศกราชในโลก3. สมยทางประวตศาสตร4. หลกฐานทางประวตศาสตร

2. วธการทางประวตศาสตร

1. ก าหนดปญหา2. รวบรวมหลกฐาน3. ประเมนหลกฐาน4. ตความ5. เรยบเรยงและน าเสนอ

3. ตวอยางและความส าคญของประวตศาสตร

1. ความส าคญสมยประวตศาสตร2. ตวอยางหลกฐานสมยประวตศาสตร

สอบกลางภาคเรยนท 1 - หนวยการเรยนรท 1- หนวยการเรยนรท 2- หนวยการเรยนรท 3

4. ความสมพนธของวฒนธรรม

1. อทธพลของวฒนธรรมตะวนตก2. อทธพลของวฒนธรรมตะวนออก

5. วฒนธรรมและภมปญญาท สรางสรรค สงคมไทย

1. วฒนธรรมไทย2. ภมปญญาไทย

6. คนไทยมาจากไหน 1. ถนเดมของชนชาตไทย2. การตงถนฐานในดนแดนไทย

สอบปลายภาคเรยนท 1 - หนวยการเรยนรท 4- หนวยการเรยนรท 5- หนวยการเรยนรท 6

รวม 100

โครงกำรสอนกลมสำระกำรเรยนร สงคมศกษำ ศำสนำ และวฒนธรรมชนมธยมศกษำปท 4 ภำคเรยนท 1 ปกำรศกษำ 2563วชำ ประวตศำสตรไทย 1 (ส 31103) จ ำนวน 0.5 หนวยกต

หนวยกำรเรยนรท 1 เรอง กำรนบเวลำหนวยกำรเรยนรท 2 เรองวธกำรทำงประวตศำสตรหนวยกำรเรยนรท 3 เรองตวอยำงและควำมส ำคญของประวตศำสตร

ส 4.1 ม.4-6/1 ตระหนกถงความส าคญของเวลาและยคสมยทางประวตศาสตรทแสดงถงการ เปลยนแปลงของมนษยชาต

ส 4.1 ม.4-6/2 สรางองคความรใหมทางประวตศาสตร โดยใชวธการทางประวตศาสตรอยางเปนระบบ

เวลำและยคสมยทำงประวตศำสตร

การนบเวลา

1. กำรนบเวลำแบบไทย เปนวธทคนไทยใชมาตงตโบราณซงปรากฏในเอกสารประวตศาสตรไทย

1.1 กำรนบเวลำในรอบวน

1.2 กำรนบยำมในเวลำกลำงคน เปนการเปลยนยามทกๆ 3 ชวโมง โดยเรม ยาม 1 คอ เวลา 21.00 น.

ยาม 1 ตรงกบเวลา........................หรอเวลา......3....ทม

ยาม 2 ตรงกบเวลา........................หรอเวลา.................ทม

7 ปวศ.

1.4 กำรนบปนกษตร 1 รอบปนกษตร ม 12 ป โดยเรม ทปชวดและสนสดทปกน

1.3 กำรบอกวน เดอน ขนแรม

ตวเลขทอยหนาเครองหมาย (ฯ) คอ วนในสปดำห โดยเรมนบจากวนอาทตยตวเลขทอยหลงเครองหมาย (ฯ) คอ เดอนทำงจนทรคตตวเลขถาอยบนเครองหมาย (ฯ) คอ ขำงขน ถำอยลำง คอ ขำงแรม

ถาปนเปนปฉล อก 6 ปขางหนาจะเปน ปมะแม

ถาปนเปนปวอก อก 4 ปขางหนาจะเปน ปชวด

ถาปนเปนปเถาะ ยอนหลง 5 ป จะเปน ปจอ

ถาปนเปนปวอก ยอนหลง 4 ปจะเปน ปมะโรง

8 ปวศ.

การนบศกราช

ม.ศ. + 621 = พ.ศ. พ.ศ. – 621 = ม.ศ.

จ.ศ. + 1181 = พ.ศ. พ.ศ. – 1181 = จ.ศ.

ร.ศ. + 2324 = พ.ศ. พ.ศ. – 2324 = ร.ศ.

ค.ศ. + 543 = พ.ศ. พ.ศ. – 543 = ค.ศ.

ฮ.ศ. + 1122 = พ.ศ. พ.ศ. – 1122 = ฮ.ศ.

เปลยนศกราชอนมาเปน พ.ศ. เปลยนพ.ศ.มาเปนศกราชอน

1. พทธศกรำช (พ.ศ.) 1.1. แบบไทย (นบปเตม) โดยเรมนบปถดจากปทพระพทธเจาเสดจดบขนธปรนพพาน

ไปแลว 1 ป เปน พ.ศ. 11.2. แบบลงกา เปนการนบแบบปยาง โดยนบปทพระพทธเจาเสดจดบขนธปรนพพาน

เปน พ.ศ. 1

การนบปยาง คอ การคดเฉพาะปเตม เศษเดอนไมคด เชน อาย 20 ป 3เดอน นบเปนอาย 21 ป

เชน ประเทศไทยตรงกบ พ.ศ. 2563 แตประเทศศรลงกา เมยนมา กมพชา ลาว ตรงกบ พ.ศ. 2564

9 ปวศ.

2. ครสตศกรำช (ค.ศ.)ศกราชทครสตศาสนกชนก าหนดขน โดยเรมนบจากวนสมภพ(ประสต)ของ

พระเยซ ครสตศกราชเรมปใหม 1 มกราคม และสนป 31 ธนวาคม เปนศกราชทใชสากลทวโลก

*** คศ. ภาษาองกฤษใชค าวา A.D. (เปนภาษาละตน ยอมาจาก Anno Domini )*** ***กอนคศ. ภาษาองกฤษใชค าวา B.C (Befor Christ)***

3. มหำศกรำช (ม.ศ.)

ผกอตง คอ พระเจากนษกะ (Kanishka) กษตรยของพวกกษาณะ (Kushana) ชนชาตท

ครอบครองอนเดยตะวนตกเฉยงเหนอ

ไทยรบมหาศกราชมาจากเขมรซงรบมาจาก*อนเดย*อกทอดหนง ใชในการ

ค านวณทางโหราศาสตร ระบเวลาในจารกและต านาน ทท าขนกอนสมยสโขทยและสมยสโขทย

4. จลศกรำช (จ.ศ.)

จลศกราช เปนศกราชประจ าชาตของพมา เรมใชในสมยอาณาจกรพกาม

ต านานทมาของจลศกราชฝายพมาและฝายลานนาวาไวตางกน แตใหขอมลตรงกนวา จลศกราช

ตงขนเมอพระพทธเจาปรนพพานลวงไปแลว ๑๑๘๑ ป ดงนน จลศกราชท ๑ จงตรงกบ พ.ศ.

๑๑๘๑. เอกสารโบราณของไทยเรมใชจลศกราชหลงสมยทกรงศรอยธยาเสยแกพมาครงแรกเมอ

พ.ศ. ๒๑๑๒. จลศกราชนยมใชในการค านวณทางโหราศาสตรและใชคกบปนกษตร

ลงทำยดวยเลข เรยกวำ

1 เอกศก

2 โทศก

3 ตรศก

4 จตวาศก

5 เบญจศก

6 ฉศก

7 สปตศก

8 อฐศก

9 นพศก

10 สมฤทธศก

ตวอยาง จลศกราช 906 ปวอก ฉศก

การบอกจลศกราชมกบอกปนกษตร

ควบคไปดวย และนยมบอกเลขลงทาย

จลศกราช

10 ปวศ.

5. รตนโกสนทรศก (ร.ศ.)รปแบบของศกราชบอกปชนดหนง ซงเรมนบตงแตปทกอตงกรงรตนโกสนทรเปนป

แรก รตนโกสนทรศกเรมมการใชครงแรกเมอจลศกราช 1250 (พ.ศ. 2432) และวนเรมตนปคอวนท

1 เมษายน ซงพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหวทรงก าหนดใหเปนวนขนปใหมและ

ประกาศใชรตนโกสนทรศกอยางเปนทางการ จนกระทงในสมยพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว

ทรงเลงเหนประโยชนและสะดวกในการใชพทธศกราชอางองประวตศาสตร จงไดมการยกเลกการใชงาน

รตนโกสนทรศกตามประกาศเมอวนท 21 กมภาพนธ รตนโกสนทรศก 131 (พ.ศ. 2455) โดยหนงสอ

ราชการทงหมดไดเปลยนมาใชพทธศกราชแทนท

ร.ศ. 1 ตรงกบ พ.ศ. 2325 รตนโกสนทรจงนอยกวาพทธศกราช 2324 ป

จงใชเลข 2324 เปนการเทยบศกราช

6.ฮจเรำะหศกรำช (ฮ.ศ.)

ฮจเราะห (อานวา ฮด-จะ-เราะ) เปนค าภาษาอาหรบ แปลวา การอพยพ

ฮจเราะหศกราช หมายถง ศกราชแหงการอพยพ ฮจเราะหศกราชเปนศกราชของชาวมสลม ป

ฮจเราะหศกราชเรมนบตงแตปทนบมฮมหมดศาสดาของศาสนาอสลามอพยพลภยจากนครเมกกะหรอ

มกกะห ไปสนครมะดนะหเปนปแรก ตรงกบป พ.ศ. 1165 แตประกาศใชครงแรก 15 ปหลงจากนน

เนองจากปฏทนของชาวมสลมเปนปฏทนทางจนทรคต 1 ปมประมาณ 354-355 วน

ดงนน วนเปลยนฮจเราะหศกราชจงไมตรงกนทกปตามปฏทนสรยคต วนแรกของปฮจเราะหศกราชท ๑

ตรงกบวนท 16 กรกฎาคม พ.ศ. 1165 วนแรกของปฮจเราะหศกราชท 2 ตรงกบวนท 5 กรกฎาคม

พ.ศ. 1166 วนแรกของปฮจเราะหศกราชท 3 ตรงกบวนท 23 มถนายน พ.ศ. 1167

ทศวรรษ ศตวรรษ และสหสวรรษ ค าบอกชวงเวลามหลายค าทนยมใชกนโดยทวไป

เชน สปดาห หมายถงระยะเวลา ๗ วน เดอน หมายถง ระยะเวลาประมาณ ๓๐ วน ปหรอ

ศกราช หมายถง ระยะเวลา ๑๒ เดอน สวนชวงเวลาทยาวนานหลาย ๆ ป เชน ๑๐ ป เราจะใช

ทศวรรษ ๑๐๐ ป เราจะใชศตวรรษ และ ๑๐๐๐ ป เราจะใชสหสวรรษ

ทศวรรษ หมายถง ระยะเวลา 10 ป เปนค าทแปลมาจากภาษาองกฤษ ดงนนจงนยมใชกบ

ครสตศกราช การนบชวงเวลาเปนทศวรรษใหนบปทขนตนดวย 0 เปนปแรก และนบไปสนสดท 9 ตวอยำง เชน ทศวรรษ 2000 หมายถง ระยะเวลา ค.ศ.2000 – 2009 11 ปวศ.

ศตวรรษ หมายถง ระยะเวลา 100 ป มใชทงพทธศตวรรษและครสตศตวรรษ

ตวอยำง การนบศตวรรษเรมตนนบปท 1 ไปจนถง 100 ตวอยำง เชนพทธศตวรรษท 1 หมายถง พ.ศ. 1 – 100พทธศตวรรษท 2 หมายถง พ.ศ.101 – 200

สหสวรรษ หมายถง ระยะเวลา 1000 ป มใชทงพทธศตวรรษและครสตศตวรรษ

การนบใชเกณฑเชนเดยวกบศตวรรษ คอ เรมตนนบปท 1 ไปจนถง 1000 ตวอยำง เชนสหสวรรษท 1 ทางพทธศกราช คอ ชวงเวลาตงแต พ.ศ.1 – 1000สหสวรรษท 2 ทางครสตศกราชคอ ชวงเวลาตงแต ค.ศ.1001 – 2000

การแบงยคสมยทางประวตศาสตร

สมยกอนประวตศำสตร (Prehistory) เปนสมยชวงเวลาทมนษยยงไมมการใชตวอกษร

ไมมการจดบนทก สมยนตองศกษาหลกฐานทางโบราณคด สมยกอนประวตศาสตร

แบงออกเปน 2 ยค ไดดงน

1. ยคหน (Stone Age) แบงออกเปน 3 ยคยอย ดงน

ยคหนเกา (ยคทยาวนาน

ทสดในประวตศาสตร) เปน

ยคทมนษยใหเครองมอหน

กระเทาะทหยาบ อาศย

ตามถ าและเพงผา ลาสตว

จบปลา

เครองมอของหนยคนม

ลกษณะ หยาบ ใหญ หนา

ยคหนกลาง เปนยคท

มนษยใหเครองมอหน

กระเทาะทประณต และม

ขนาดเลกลง ลาสตว เกบ

ผลไมตามปา

เครองมอหนสมยน คม

เนน สบ ตด ขด ทบ

ยคหนใหม เปนยคทมนษย

ใชเครองมอหนขด

พฒนาการทส าคญคอมนษย

รจกการเพาะปลก เลยงสตว

ท าเครองปนดนเผา ทอผา ม

การคาขายแลกเปลยน

มการปลก ขาว ถ ว ฟก

มดหนจะมลกษณะมดาม การ

เลยงสตว มแพะ แกะ จบปลา

จดบนทกเพมเตม........................................................................................................................................................................................................................................................................... 12 ปวศ.

2. ยคโลหะ (Metal Age) แบงออกเปน 2 ยคยอย ดงน

ยคส ารด รจกท าเครองเมอง

เครองใชดวยส ารด ผสมรหวาง

โลหะผสมทองแดงและดบก

ชมชนขยายใหญขน

ท าเครองปนดนเผา

ยคเหลก มการถลงเหลก น ามา

หลอและตเปนเครองมอเครองใช

ตองใชเทคโนโลยทซบซอนกวาจะ

เกดการหลอมละลายของเหลก

ชมชนขยายใหญขนจนกลายเปน

เมอง

สมยประวตศำสตร (History) เปนยคทมนษยใชตวอกษร มการบนทกการบอกเลาสมย

นจงมหลกฐานทเปนตวหนงสอ เชน ศลาจารก พงศาวดาร เปนตน

สมยประวตศำสตรไทยแบงเปนสมยยอย ๆ ไดหลำยแบบ เชน

1. แบงตามราชธาน โดยน าชอราชธานมาเปนชอสมย

2. แบงตามราชวงศ *เฉพาะในสมยอยธยา*

3. แบงตามพระนามพระมหากษตรย โดยใชชวงเวลาตงแตขนครองราชยไปจนถงสวรรคตหรอหมด

อ านาจลง

4. แบงตามพฒนาการและความเปลยนแปลงของบานเมอง

5. แบงตามลกษณะการปกครอง

6. แบงตามสมยของรฐบาล 7. แบงตามแนวประวตศาสตรสากล

วธการทางประวตศาสตรหลกฐำนทำงประวตศำสตร คอ รองรอยทเกดจากการกระท าของมนษย หรอ รองรอยทเกดในอดต

เพอใชในการแสวงหาขอเทจจรง โดยใชวธทางประวตศาสตร

13 ปวศ.

ประเภทของหลกฐำนทำงประวตศำสตร

1. จ ำแนกตำมยคสมย

1.1 สมยกอนประวตศำสตร รองรอยทเกดจากการระท าของมนษยทยงไมมการใชตวอกษร เชน โครงกระดกมนษย ซากพช ซากสตว เมลดพช รวมไปถงเครองมอเครองใช

1.2 สมยประวตศำสตร รองรอยทเกดจากการระท าของมนษยทมการใชตวอกษร เชน จารก ต านาน จดหมายเหต พระราชพงศาวดาร เปนตน

2. จ ำแนกตำมลกษณะ2.1 หลกฐำนทเปนลำยลกษณะอกษร การจารก จะจารกลงบนวสดททนทาน

เชน แผนโลหะ แผนหน หรอ ใบลาย2.2 หลกฐำนทไมเปนลำยลกษณะอกษร เชน โบราณสถาน โบราณวตถ รวมไปถงค าบอก

เลา 3 จ ำแนกตำมควำมส ำคญ3.1 หลกฐำนชนตน เขยนรวมสมย หรอ เขยนจากคนทมสวนในเหตการณนนๆโดยตรง

รวมไปถง โบราณสถาน โบราณวตถทสรางในสมยนนดวย เชน ศลาจารก3.2 หลกฐำนชนรอง เขยนหลงเหตการณโดยอาศยหลกฐานชนตน ชวยท าใหเรองราวใน

อดตงายขน เชน เรองทเลาสบตอกนมา ชวประวตบคคลส าคญ บทความทางวชาการ งานวจยทางประวตศาสตร

วธกำรทำงประวตศำสตร

ขนตอน วธกำร

1. ก ำหนดปญหำ เปนการตงค าถาม สงสยเรองใด และควรตงประเดนไมกวางหรอแคบเกนไป

2. รวบรวม

หลกฐำน

ศกษาคนควาขอมลทงลายลกษณอกษร เอกสาร หรอหลกฐาน ทไมเปนลายลกษณอกษร ค าสมภาษณ ค าบอกเลา วตถโบราณ

3. ประเมนหลกฐำน ม 2 ขนตอน คอ1. ประมนภายนอก หลกฐานเปนของจรงหรอปลอม2. ประเมนภายใน นาเชอถอมากแคไหน

4.ตควำมหลกฐำน แปลความเปนกลางเพอตอบค าถามทสงสย ตองอาศยความรของผคนควา เปนขนตอนทยากและใชความคดทสด

5. กำรเรยบเรยง

และน ำเสนอ

เรยบเรยงเพอหาความเชอมโยงหาความสมพนธ เพอน าเสนอ เพอสรางองคความรใหม

14 ปวศ.

ใบงำนวชำประวตศำสตร ชนมธยมศกษำปท 4ค ำชแจง ใหนกเรยนตอบค ำถำมใหถกตอง

1. การนบเวลาในรอบวนเรมนบตงแต………………………………….ถง…………………………………2. การนบยามในเวลากลางคนมทมาจากอะไรและเปลยนยามทกๆกชวโมง………………………………………………3. ยาม 1 จะตรงกบเวลาใด…………………………………………………………………………….4. ยาม 4 จะตรงกบเวลาใด…………………………………………………………………………….5. เลขทอยหลงเครองหมาย ฯ หมายถงอะไร…………………………………………………… 6. วน ๒ ฯ ๗ ค า อานวา……………………………………………………………………………….7. วน ๑ ฯ ๑ ค า อานวา……………………………………………………………………………….8. วน ๗ ฯ ๒ ค า อานวา……………………………………………………………………………….9. รอบปนกษตร 1 รอบ ม……………ป โดยเรมนบจากป…………………….ถงป……………………….10. ถาปนเปนปมะเสง อก 5 ปขางหนา จะเปนป……………….. 11. ถาปนเปนปกน อก 2 ปขางหนา จะเปนป………………………12. ถาปนเปนป…………………….อก 4 ปขางหนาจะเปนปชวด 13. ถาปนเปนป…………………….อก 3 ปขางหนาจะเปนปมะแม 14. พ.ศ.2508 ตรงกบค.ศ.ทเทาใด……………………………………….. 15. ฮ.ศ.365 ตรงกบพ.ศ.ทเทาใด……………………………………….. 16. ม.ศ.1345 ตรงกบพ.ศ.ทเทาใด………………………………………..

17. ค.ศ.1896 ตรงกบพ.ศ.ทเทาใด………………………………………18. ร.ศ.185 ตรงกบพ.ศ.ทเทาใด……………………………………….. 19. ค.ศ. ภาษาองกฤษใชค าวา…………………………………………….20. ถาปนประเทศไทยตรงกบ พ.ศ.2560 ถาประเทศทนบ พ.ศ. แบบลงกาจะตรงกบ พ.ศ………………21. รตนโกสนทรศกเรมใชในรชกาล..……ยกเลกในรชกาล……. โดยใหเรมนบ ร.ศ.1 …………………………………………………………………..22. สหสวรรษ ครบรอบ……………..ป ทศวรรษ ครบรอบ…………………….ป ศตวรรษ ครบรอบ…………………….

15 ปวศ.

ใหนกเรยนน ารปภาพหลกฐานทเปนลายลกษณอกษรและไมเปนสายลกษณอกษรของ

ไทยมาใสพรอมทงใสขอมลของหลกฐานนน

1. หลกฐานทเปนลายลกษณอกษร

2. หลกฐานทไมเปนลายลกษณอกษร

16 ปวศ.

ใบงำน

ทบทวนกอนสอบกลำงภำค วชำ ประวตศำสตร ม.4

1. การนบเวลาในรอบวน เทยบเวลารอบวนตามเวลาสากลกบเวลาเรยกตามแบบไทย เชน

ในรอบกลางวน เรมท ...................สนสดบาย ............ โมง

2. ในรอบกลางคน เรมท................ ถง ต ......................

3. การนบยามกลางคน ไดทมาจากการเปลยนเวรของยามรกษาการณทก ......... ชวโมง ซงยาม 1 ตรง

ขามกบ 21: 00 เปลยนทก 3 ชวโมง จนถงยาม ..............จะตรงกบ .......................4. การบอกวน เดอน ขนแรม(ใหนกเรยนยกตวอยางพรอมทงเขยนค าตอบ)............................................................................................................................. .....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

5. การนบปนกษตร 1 รอบ ยาวนานถง 12 ป โดยเรมทปชวดไปจนถงปกน

6. ศกราชและการเทยบศกราช6.1. พทธศกราช (พ.ศ., B.E.) การเกดขนของพทธศกราชเกดขน 2 แบบ

1) แบบไทย (............................) คอ นบจากป.......................................................1 ป คอ พ.ศ.1 เชนประเทศไทย

2) แบบลงกา (นบปยาง) คอ................................................................................... เชน ประเทศศรลงกา พมา กมพชา6.2. ครสตศกราช (ค.ศ.) ………………………………………….ค.ศ. ใช ………………. กอน ค.ศ. ใช …………6.3. มหาศกราช (ม.ศ.) ตนก าเนดอยท……………….ประเทศไทยไดรบมหาศกราชจาก................ โดยไทยไมไดรบจากอนเดยโดยตรง6.4. จลศกราช (จ.ศ.) ไทยใชจลศกราชในการค านวณทางโหราศาสตร และใชบอกปในจารก ต านาน พงศาวดาร จดหมายเหต6.5. รตนโกสนทรศก (ร.ศ.)ตอมา ร.ศ. 131 (ตรงกบ พ.ศ. 2455) พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว (ร. 6) ทรงประกาศเลกใช โดยเปลยนเปนพทธศกราชแทน 6.6. …………………………………. ศกราชของผทนบถอศาสนาอสลาม นบตงแตนบ มฮมมด (ศาสดา) อพยพชาวมสลมออกจากนครมกกะฮไปยงเมองมะดนะฮใน ค.ศ. 622 ตรงกบ พ.ศ. 1165 ค าวา ฮจเราะห มาจากภาษาอาหรบ แปลวา …………………………………………..

ชวด ……….. ขาล เถาะ ……… มะเสง มะเมย …………

………… ระกา ……….. ………………

17 ปวศ.

7. ทศวรรษ รอบ ............... ป ศตวรรษ รอบ ............... ป สหสวรรษ รอบ .................. ป

สมยประวตศำสตร ประวตศำสตรไทยสำมำรถแบงออกไดดงน1. ................................................ โดยน าชอราชธานมาเปนชอสมย 2. ............................... *เฉพาะ

ในสมยอยธยา* 3. ...............................โดยใชชวงเวลาตงแตขนครองราชยไปจนถงสวรรคตหรอหมดอ านาจลง

4. ........................................................................ 5. ................................................................6. ............................................................... 7. ......................................... (ประวตศาสตรสากลแบง

ออกเปน 4 สมย คอ สมยโบราณ สมยกลาง สมยใหม และสมยปจจบน)

วธกำรทำงประวตศำสตร1. ................................. เปนการตงค าถาม สงสยเรองใด และควรตงประเดนไมกวางหรอแคบเกนไป*

ใคร ท าอะไร ทไหน อยางไร2. ...................................... ศกษาคนควาขอมลทงลายลกษณอกษร เอกสาร หรอหลกฐาน ทไมเปนลาย

ลกษณอกษร ค าสมภาษณ ค าบอกเลา วตถโบราณ3. .................................... พจารณาวาหลกฐานเปนของจรงหรอไม (ประเมนภายนอก)และดวาหลกฐาน

นาเชอถอเพยงใด(ประเมนภายใน)

4. ................................... ตองอาศยความรของผคนควา เปนขนตอนทยากและใชความคดทสด5. ................................. แยกขอเทจจรงเปนหมวดหมและน ามาเรยบเรยงเพอหาความเชอมโยงหา

ความสมพนธ เพอน าเสนอ

หลกฐำนทำงประวตศำสตร1. ............................... เปนหลกฐานทเกาแกทสด เนองจากบนทกลงบนวสดทคงทน เชน แผนศลา

โลหะ2. ............................... มทมาจากการบอกเลาสบตอกนมาแลวน ามาบนทกภายหลง จงอาจผดเพยนไป

จากเดม

3. ............................... เปนการบนทกเรองราวทละเหตการณ จงใหความถกตองดานเวลา

4. ............................... เปนบนทกเรองราวเกยวกบพระมหากษตรย ตามล าดบเหตการณ5. .............................. สวนตว เปนบนทกเหตการณทผบนทกมสวนเกยวของ มกแสดงอารมณและ

ความรสกของผบนทก

18 ปวศ.

หนวยกำรเรยนรท 4

ความสมพนธของวฒนธรรม

ส 4.3 ม.4-6/3 วเคราะหปจจยทสงเสรมการสรางสรรคภมปญญาไทยและวฒนธรรมไทยซงมผล ตอสงคมไทยในยคปจจบน

อทธพลของวฒนธรรมตะวนออกและตะวนตกตอสงคมไทย

1. อทธพลของวฒนธรรมอนเดยวฒนธรรมอนเดยมอทธพลตอประเทศไทยในดานการด าเนนชวตเปนอยางมาก1.1 ดานการปกครอง ประเทศไทยไดรบแนวคดกษตรยเปนเทวราชาและคตจกรพรรด

ราชซงมรากฐานมาจากศานาพราหมณ-ฮนด ซงเปนตนก าเนดของอนเดย พธกรรมทรบจากอนเดย คอ พธถอน าพระพพฒนสตยา พระราชพธบรมราชาถเษก พระราชพธจรดพระนงคลแรกนาขวญ และพธมรธาภเษก

1.2 ดานศานา พระพทธศาสนา ซงมตนก าเนดจากอนเดยและไดมการเผยแพรเขามาในประเทศไทยโดยคนไทยไดยดประเพณเขามาปรบใชโดยท าใหมความจรรโลงใจ เชน การตกบาตร การท าบญ ถอศล การปฏบตธรรมตางๆ พราหมณ-ฮนด ประเพณ และพธกรรมทสงคมไทยนยมเปนอยางมาก คอ โกนจก พระราชพธจรดพระนงคลแรกนาขวญ

1.3 ภาษาและวรรณกรรม ประเทศไทยรบภาษาบาล สนสฤตจากอนเดยมาใช ท าใหประเทศประเทศไทย มภาษาทมค าในภาษาบาล สนสฤต ผสมอยมากมาย เชน ชอของคนในประเทศไทย รบวรรณคดอนเดย เชน มหากาพยรามายณะ พระไตรปฎก ซงมอทธพลตอวรรณคดของไทย รวมถงวรรณคดทางพระพทธศาสนา เชน ชาดก

1.4 ศลปกรรม สวนใหญแลวเกยวของกบศาสนา เชน การสรางสถป เจดยวหาร พระพทธรป จตรกรรมฝาผนง ทาร าตางๆ

พระพทธรปศลปะสมยทราวดปางปฐมเทศนา(อนเดยใต)

พระพทธรปปางปฐมเทศนาเปนองคพระพทธรปทถกขดพบ

ณ ปาอสปตนมฤคทายวนทมผยกยองวาเปนพระพทธรปปาง

ปฐมเทศนาทงามทสดในโลกสรางขนในยคสมยคปตะ

พระพทธรปหนทรายประทบยนในทาตภงค

ศลปะแบบคปตะ

พบทอ าเภอเวยงสระ จงหวดสราษฎรธาน

http://oknation.nationtv.tv/blog/voranai/2013/06/27/entry-2

20 ปวศ.

1.5 ดานนาฏกรรม โขนของไทยเหมอนกบมหรสพละครร าชนดหนงทนยมเลนในรฐเกรละของอนเดย คนไทยน าการแสดงทชอวา กถกฬ มาดดแปลงใหเกดความสวยงามวจตรตระการตา ซงเปนทมาของโขนกลางแปลง และพฒนาการมาเปนโขนโรงนอก โขนนงราว

เปนการแสดงละครทงดงามดวยศลปะการาย

ร าแบบเกาๆ ผแสดงจะตองสวมหนากาก

นบวาเปนตนเคาของนาฏศลปตะวนออก เชน

ละครโนะของญป น โขนของไทย และ

นาฏศลปอนโดนเซย

การแสดง ผแสดงเปนชายลวน แบงตวละคร

ออกเปนประเภท คอ ประเภทแรกจะเปนเทพ

เจาทมคณธรรมสง เชน พระนารายณ พระ

อนทร เปนตน ประเภททสองจะเปนมนษย

และวรบรษ เชน พระราม พระลกษณ

ประเภททสามจะเปนตวละครทมความช วราย

จดเดนของการแสดงละครกถกกฬอยทการ

เลนจงหวะ กระทบเทาอยางรวดเรว ฉบไว

แมนย า และลลาทหมนตวเปนเอกลกษณของ

ระบ ากถกกฬ

https://strikernzero.blogspot.com/2017/12/

blog-post_27.html

1.6 ดานอาหาร อาหารอนเดยจะคลายคลงกบอาหารไทย นยมใชเครองเทศเปนสวนประกอบ อาหารอนเดยทเปนทรจก เชน แกงกะหร ขาวหมกไก

21 ปวศ.

2. อทธพลของวฒนธรรมจนชาวจนมการตดตอคาขายกบประเทศตาง ๆ ในเอเชยตะวนออกเฉยงใตมากกวา

ดนแดนอนแตกแทบไมไดรบอทธพลจากอารยธรรมจนเลย เนองจากความสมพนธอยในรปของการคาและการทตเทานน และจนเองกไมไดสนใจจะเดนทางออกจากดนแดนของตน ดงนน อารยธรรมจนจงมอทธพลนอยมากเมอเทยบกบอารยธรรมอนเดย

2.1 ภาษาและวรรณกรรม ภาษาจนบางค ากลมกลนเขากบภาษาไทยจนกลายเปนภาษาทใชในชวตประจ าวน เชน เซง แซยด ยหอ สวนวรรณกรรมทมชอเสยงของจน เชน สามกก แปลขนในสมยรชกาลท 1ซงเปนวรรณกรรมยอดนยมทไดรบการยกยองจนถงปจจบน

2.2 ความเชอทางศาสนา มพธกรรมทคนไทยเชอสายจนนยม คอ การนบถอเจา การบชาบรรพบรษ การไหวพระจนทร เทศกาลกนเจ พธเชงเมง พธกงเตก

2.3 ศลปกรรม ศลปะการท าเครองสงคโลกของจนเผยแพรเขามาในไทยตงแตสมยสโขทย ยคทศลปกรรมจนเฟองฟทสด คอ ในสมยรชกาลท 3 โดยทรงน าเขามาผสมผสานการกอสราง โดยเฉพาะโบสถวหารทเรยกวา แบบพระราชนยม ซงเลกใชชอฟา ใบระกา หางหงส แตน าเครองปนดนเผาและถวยชามจนมาประดบ

2.4 นาฏกรรม ศลปะการแสดงงวของจนไดเผยแพรเขามาในไทยและเปนทนยมของคนไทยเชอสายจนมาจนปจจบน

2.5 ดานอาหาร เนองจากคนจนรบประทานขาวเปนอาหารหลกเหมอนคนไทยและคนในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต

3. อทธพลของวฒนธรรมตะวนตก3.1 วทยาศาสตรและเทคโนโลย ความรทางวทยาศาสตรและเทคโนโลยของ

ชาวตะวนตกทน าเขามาเผยแพรและถายทอดแกชาวไทยมประโยชนมากมาย เชน การปลกฝ การผาตด การท าคลอด การพมพ ไปรษณย โทรเลข รถยนต รถราง เรอเมล

3.2 อาหาร เมอมอารยธรรมตางชาตเขามาท าใหการรบประทานอาหารของคนไทยหนมานยมรบประทานอาหารแบบตางชาตมากขน เชน อาหารฟาสตฟด อาหารญปน

3.3 ภาษา เมอมการตดตอกบตางชาตท าใหภาษาตางประเทศเขามาผสมผสานกบภาษาไทย เชน โลกาภวตน วดทศน มการใชค าทบศพทภาษาตางประเทศ เชน อนเทอรเนต3.4 ดนตร ดนตรไทยไดรบอทธพลมาจากอนเดยและจน ในอดตไดรบความนยมอยางมาก ตอมาปจจบนวฒนธรรมดานดนตรของตางชาตไดเขามาเปนจ านวนมาก ท าใหสงคมไทยหนไปสนใจและใหความส าคญกบดนตรสากลมากกวา

22 ปวศ.

อทธพลของวฒนธรรมตะวนออกและตะวนตกตอสงคมไทย

ใหนกเรยนรวบรวมค าศพททไดรบจากอนเดยและจนอยางละ 10

ค าพรอมทงบอกความหมายของค าศพท

ค าบาล สน

สฤต

ความหมาย ค าจน ความหมาย

10. 10.

23 ปวศ.

วฒนธรรมและภมปญญาทสรางสรรคสงคมไทย

ส 4.3 ม.4-6/3 วเคราะหปจจยทสงเสรมการสรางสรรคภมปญญาไทยและวฒนธรรมไทยซงมผลตอสงคมไทยในยคปจจบน

ส 4.3 ม.4-6/5 วางแผนก าหนดแนวทางและมสวนรวมการอนรกษภมปญญาไทยและ วฒนธรรมไทย

วฒนธรรม และ ภมปญญำ

ควำมหมำยของวฒนธรรมวฒนธรรม หมายรวมถง ทกสง ทกอยางทมนษยสรางขนมา นบตงแตภาษา

ขนบธรรมเนยมประเพณ ศาสนา กฎหมาย ศลปะ จรยธรรม ตลอดจนวทยาการและเทคโนโลยตาง ๆ อาจกลาวไดวาวฒนธรรมเปนเครองมอทมนษย คดคนขนมาเพอชวยใหมนษยสามารถด ารงอยตอไปได

วฒนธรรมไทย หมายถง สงทคนไทยคดและสรางขนจากความรและประสบการณ ซงคนสวนใหญยอมรบวาเปนสงทดงาม มรปแบบ กฎเกณฑ เปนทยอมรบของคนในสงคมวฒนธรรมไทย แบงออกเปน 5 สาขา ดงน

1. วฒนธรรมทำงดำนภำษำและวรรณกรรม ภาษา คอ สญลกษณทใชสอความหมายในชาตซงเปนเอกลกษณของชาตนนๆ หรอกลมนนๆ ของประเทศไทยนน ภาษาเกดขนครงแรกในสมยพอขนรามค าแหง ซงเปนผคดคนภาษาไทยและไดจารกลงในศลาจารกใน พ.ศ.1826 แสดงใหเหนวาประเทศไทยมทงภาษาพดละภาษาเขยนเปนของตวเองแสดงถงความภาคภมใจอยางยง

อกษรไทยมทงพยญชนะและวรรณยกตก ากบ สามารถท าใหการพดออกเสยงไดชดเจน ในสมยพอขนรามค าแหงมการวางวรรณยกตในแนวเดยวกนกบพยญชนะเพราะอยากใหมการแตกตางกบภาษาขอม(เขมร)ทไทยเคยใชมากอน

ววฒนำกำรของอกษรไทย

รปภาพจาก http://www.trueplookpanya.com/learning/detail/31212/043743

25 ปวศ.

2. วฒนธรรมทำงวตถ ไดแก เครองมอเครองใชในการด ารงชวต ซงมความหลากหลายตามสภาพแวดลอม มกใชวสดทหาไดงายในทองถน เชน น าใบลานมาสานเปนงอบการน าไมไผมาสานเปนกระจาด

3. วฒนธรรมทำงดำนจตใจ เกยวของทางดานความคด ความเชอ ความศรทธาในดานศาสนา ศลธรรม และจรยธรรม

4. วฒนธรรมทำงดำนจำรตและขนบธรรมเนยมประเพณ เปนวฒนธรรมทมลกษณะเปนการประพฤตของคนในสงคม แบงออกเปน

หลกพระพทธศาสนาสอนใหเรยนรเรองหลกเหตและผล

แยกแยะสงทดและชว

หลกศาสนาพราหม-ฮนด คนไทยรบศาสนานมาปรบใชโดย

การสรางเทวสถาน ศาลหลกเมอง และพธตางๆ

จารตประเพณ หมายถง ประเพณทบรรพชนไดถอปฎบตกนมาแตอดต

ถาฝาฝนหรอไมปฎบตตามถทอวาเปนความผด สวนใหญเปนเรองเกยวกบหลกธรรมศล

ธรรมและจรยธรรม

ขนบประเพณ เปนประเพณทไดวางเปนระเบยบแบบแผนไวแลว เปนการกระท าทฝงชนนบถอ

และถอปฎบตตอกนมา

ธรรมเนยมประเพณ เปนประเพณเกยวกบเรองธรรมดาสามญชนทนยมปฎบตสบตอกนมา

เชน กรยามารยาท การพด การบรโภค การแตงตว การเปนแขกไปเยยมผอน

การเปนเจาของบานในการตอนรบแขก

http://civicduty12345.blogspot.com/2015/08/blog-post_30.html

26 ปวศ.

ประเภทของประเพณ แบงออกเปน 4 ประเภท1. ประเพณเกยวกบชวต2. ประเพณทางศาสนา3. ประเพณนยม4. ประเพณพระราชพธและรฐพธ

5. วฒนธรรมทำงดำนสนทรยะ 5.1 ทศนศลป เปนสรางผลงานทรบรดวยการด การมองเหน ไดแก สถาปตยกรรม

ประตมากรรม และจตรกรรม

จดบนทกเพมเตม...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

เกรดความรเพมเตมประเภทของวฒนธรรมไทย1. คตธรรม คอ วฒนธรรมทเกยวกบหลกในการด าเนนชวต2. เนตธรรม คอ วฒนธรรมทางกฎหมาย รวมทงระเบยบประเพณทยอมรบนบถอกนวามความส าคญเชนเดยวกบกฎหมาย3. สหธรรม คอ วฒนธรรมทางสงคม นอกจากหมายถงคณธรรมตาง ๆ ทท าใหคนอยรวมกนอยางผาสก ถอยทถอยอาศยกนแลว ยงรวมถงระเบยบ มารยาททจะตดตอเกยวของกบสงคมทกชนด4. วตถธรรม คอ วฒนธรรมทางวตถ เชนทเกยวของกบการกนดอยด เครองนงหม บานเรอน

27 ปวศ.

ภมปญญำไทย ความหมายของภมปญญาภมปญญา หรอ Wisdom หมายถง ความร ความสามารถ ความเชอ ทน ามาไปสการ

ปฏบตเพอแกไขปญหาของมนษย หรอ ภมปญญา คอ พนความรของปวงชนในสงคมนน ๆ และปวงชนในสงคมยอมรบร เชอถอ เขาใจรวมกน เรยกวา ภมปญญาภมปญญาไทย Thai Wisdom หมายถง องคความร ความสามารถและทกษะของคนไทยอนเกดจากการสงสมประสบการณทผานกระบวนการเรยนร เลอกสรร ปรงแตง พฒนา และถายทอดสบตอกนมา เพอใชแกปญญาและพฒนาวถชวตของคนไทยใหสมดลกบสภาพแวดลอมและเหมาะสมกบยคสมย

ลกษณะของภมปญญำไทยลกษณะของภมปญญาไทย มดงน 1. ภมปญญาไทย เปนเรองใชความร (Knowledge) ทกษะ (Skill) ความเชอ (Belief)

และพฤตกรรม (Behavior) 2. ภมปญญาไทย แสดงถงความสมพนธระหวางคนกบคน คนกบธรรมชาตสงแวดลอมและคน

กบสงเหนอธรรมชาต 3. ภมปญญาไทย เปนองครวมหรอกจกรรมทกอยางในวถชวต 4. ภมปญญาไทย เปนเรองของการแกไขปญหา การจดการ การปรบตว การเรยนร เพอคงวาม

อยรอดของบคคล ชมชน และสงคม 5. ภมปญญา เปนแกนหลก หรอกระบวนทศนในการมองชวต เปนพนความรในเรองตาง ๆ 6. ภมปญญาไทยมลกษณะเฉพาะหรอมเอกลกษณในตวเอง7. ภมปญญาไทยมการเปลยนแปลง เพอการปรบสมดลในพฒนาการทางสงคมตลอดเวลา

ควำมส ำคญของภมปญญำไทยคณคาของภมปญญาไทยสบทอดมาอยางตอเนองจากบรรพบรษทไดสรางความเปนปกแผน

มนคงใหชาตบานเมอง มการด ารงชวตทอยอยางรมเยนเปนสข ท าใหคนในชาตเกดความรกและความภาคภมใจเพอสบสานไปสอนาคต สรปความส าคญไดดงน

1. สรางชาตใหเปนปกแผนมนคง พระมหากษตรยไทยทรงใชภมปญญาในการสรางชาต สรางความเปนปกแผนของประเทศ ตงแตสมยสโขทย จนถงปจจบน

2. สรางความภาคภมใจ และเกยรตภมศกดศรของความเปนไทยมวยไทย มชอเสยงไปทวโลก ปจจบนมคายมวยอยในหลายประเทศทวโลก

ภาษาและวรรณกรรม ชไทยมภาษาผดและภาษาเขยนเปนของตนเอง วรรณกรรมเปนทรจก มการแปลเปนภาษาตางประเทศ สนทรภเปนนกปราชญทางวรรณกรรมบคคลหนงทไดรบการยกยองจากองคการศกษาวทยาศาสตรและวฒฯธรรมแหงประชาชาต (ยเนสโก) เปนกวเอกของโลก

อาหารไทย เปนอาหารทชาวตางชาตชนชอบและรจกกนแพรหลาย อาทเชน ตมย ากง ตมขาไก

28 ปวศ.

สมนไพรไทย เปนทรจกและยอมรบจากนานาประเทศ จนบาง ประเทศน าสมนไพรไทยไปจดเปน

ลขสทธของตนเอง3. การน าหลกธรรมมาประยกตใชกบวถชวตอยางเหมาะสม ท าใหรจกพงพาอาศยกน ใหอภยกน 4. การน าธรรมชาตมาใชในการด ารงชวต เชน อาหารไทย มกเปนอาหาร หวาน มนมกะทเปน

สวนประกอบ หากรบประทานมากกจะท าใหเกดทองอดได ดงนน จงมการน าพชสมนไพร เชน ตะไคร ใบมะกดมาใสเพอชวยแกปญหาดงกลาว

5. การพฒนาชวตใหเหมาะสมกบยคสมย

จดบนทกเพมเตม.........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

29 ปวศ.

วฒนธรรมไทย ใหนกเรยนเครองหมาย √ หนาขอทถก

และท าเครองหมาย × หนาขอทผด

............ 1. ภมปญญา หมายถง การน าความร ความสามารถและประสบการณทสงสมมาสการปฏบต เพอแกไขปญหาของมนษย

............ 2. ภมปญญาไทยมการเปลยนแปลงตลอดเวลา เพอใหเกดสมดลตอการพฒนาสงคม

............ 3. ภมปญญาไทยมอทธพลตอวถชวตของคนไทยในดานตางๆ อาท เชน ดานการเมองการปกครองดานการด าเนนชวต รวมไปถงดานวฒนธรรม

............ 4. คตความเชอในพระพทธศาสนาเปนภมปญญาส าคญทสดของสงคมไทย เพราะเปนรากฐานทางภมปญญาทใหก าเนนภมปญญาดานตางๆในสงคมไทย

............ 5. ขนบธรรมเนยมประเพณตางๆจดเปนภมปญญาทเกดจากความสมพนธระหวางคนกบคน

............ 6. การสรางบานเรอนไทยเปนภมปญญาทเกดจากความสมพนธระหวางคนกบธรรมชาตและสงแวดลอม

............ 7. ในอดตการสานยานลเภาเปนภมปญญาทเปนขนนางนยมใชกน

............ 8. ลกษณะบานเรอนไทยของภาคกลาง จะมหลงคาเตย และลาดชนเนองจากการสรางหลงคาแบบลดการปะทะของลม

……..…. 9. ลกษณะพเศษของบานเรอนไทยของภาคใต คอ สามารถเคลอนยายไปปลกทอนไดโดยไมตองรอ หรอถอดสวนประกอบของบานออก

............ 10. การแตงกายประจ าภาคอสานสวนใหญจะใชผาทอมอทท าจากเสนใยธรรมชาต เชน ผาฝาย

............ 11. สวมเสอสขาว โจงกระเบน ตดกระดม 5 เมด เรยกวา ราชประเตน

............ 12. การสวมชดราชประแตน นยมสวมในสมยหลงการเปลยนแปลงการปกครอง

............ 13. โรงเรยนแพทยแผนโบราณวดโพธ เปนโรงเรยนแพทยแผนโบราณแหงแรก ซงเกดขนในสมยพระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย

............ 14. ในสมยรตนโกสนทรการรวบรวมและจารกต ารายา เกดขนตงแตพระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย

............ 15. ทองหยบ ทองหยอด ฝอยทอง เกดขนครงแรกในสมยของสมเดจพระนารายณมหาราช

30 ปวศ.

หนวยกำรเรยนรท6

คนไทยมาจากไหน

ส 4.3 ม.4-6/1 วเคราะหประเดนส าคญของประวตศาสตรไทย

คนไทยมำจำกไหน

แนวคดท 1 เชอวำถนก ำเนดของชนชำตไทยอยทำงตอนเหนอของประเทศจนแถบเทอกเขำอลไต

เชอกนวาพวกมงเปนบรรพบรษของไทยมเชอสายมองโกล เปนชาตทเกาแกกวาชาวฮบร และจน เปนเจาของถนเดมของจนมากอนตงแตประมาณปท 1657 กอนพทธศกราช ตอมาไดอพยพจากบรเวณเทอกเขาอลไต มายงดานตะวนตกของจน แลวถอยรนลงมายงบรเวณตอนกลางของจนมาสตอนใตของจนจนในทสดไดมคนไทยอพยพสคาบสมทรอนโดจน

ผเสนอแนวคดน คอ ดร.วลเลยม คลฟตน ดอดด : Dr.william Clifton Doddหลกฐำนทใชศกษำ ไดเขยนหนงสอชอวำ The Thai Race-The Elder Brother of the

Chinese หลวงแพทยนตสรรค แปลงเปนไทยใหชอวา “ชนชาตไทย”ถนเดมของชนชาตไทยอยบรเวณเทอกเขา อลไต

ไดอพยพลงมาตงอาณาจกรนครลงเปนครงแรก ตอมาถกพวกตาดมองโกลยดครองจงอพยพมาอยทางตะวนออกเฉยงใตของมณฑลเสฉวนตงอาณาจกรใหม ชอวา “ปา” คนไทยเรยกวา “อายลาว” หรอ “มง” ตอมานครปาเสยแกจน จงมาตงนครเงยว “ทลมแมน าแองซ

ถกจนรนหลายครง ในทสดชนชาตไทยไดอพยพมาตงถนฐานในดนแดนสวรรณภม 2

ผเสนอแนวคดน คอ ขนวจตรมาตราหลกฐำนทใชศกษำไดเขยนหนงสอชอวำ “หลกไทย

ขอสรปของแนวคดท 1............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

32 ปวศ.

แนวคดท 2 เชอวำถนก ำเนดของชนชำตไทยอยทำงตอนเหนอของประเทศจนบรเวณมณฑลเสฉวน

คนเชอชาตไทยเดมตงถนฐานเปนอาณาจกรโบราณบรเวณตอนกลางของจนแถบมณฑลเสฉวนประมาณปท 1765 กอนพทธศกราช จนเรยกชนชาตไทยวา “มง” หรอ “ตามง”

ผเสนอแนวคดน คอ แตรรออง เด ลา คเปอร : Terrien de la Couperieสมเดจพระเจาบรมวงศเธอ กรมพระยา ด ารงราชานภาพ

หลกฐำนทใชศกษำ ไดศกษาคนควาเกยวกบชนชาตไทย โดยอาศยหลกฐานบนทกของจนและเอเชยตะวนออกเฉยงใต ไดเสนอแนวคดไวในงานเขยน 2 ชน คอ1. The Cradle of The SiamRace 2. The Languages of China Before The Chinese

ชนชาตไทย แตเดมตงบานเรองอยระหวางประเทศทเบตกบจนประมาณป พ.ศ.500 ถกจนรนราน จงอพยพถอยรนมาทางตอนใตของจน และแยกยายเขาไปทางทศตะวนตกของยนนานไดแก สบสองจไทย ลานนาลานชางอยทางตอนกลางของยนนานไดทรงแสดงแนวทรรศนะไวในพระนพนธ ชอ “แสดงบรรยำยพงศำวดำรสยำมและลกษณะกำรปกครองประเทศสยำมแตโบรำณ2”

คนไทยเคยอยในดนแดนซงเปนมณฑลเสฉวน หเปย อานฮย และเจยงซ ในตอนกลางของประเทศจนแลวไดอพยพมาสมณฑลยนานและแหลมอนโดจน

ผเสนอแนวคดน คอ หลวงวจตรวาทการ หลกฐำนทใชศกษำ ไดเรยบเรยงหนงสอ ชอวา “งานคนควาเรองชนชาตไทย”

ถนเดมของชนชาตไทยอยบรเวณตอนกลางของประเทศจน แลวถอนรนมายงบรเวณมณฑลยนาน และลงมาทางเอเชยตะวนออกเฉยงใต

ผเสนอแนวคดน คอ พระบรหารเทพธานหลกฐำนทใชศกษำ ไดเสนอแนวคดไวในผลงาน “พงศาวดารไทย”

ขอสรปของแนวคดท 2..............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................33 ปวศ.

แนวคดท 3 เชอวำถนก ำเนดของชนชำตไทยอยทำงตอนใตของประเทศจน

พบกลมชนชาตไทยอาศยอยบรเวณตอนใตของจน มภาษาพดและความเปนอยคลายคลงกนในบรเวณทไดเดนทางส ารวจ

ผเสนอแนวคดน คอ อารชบลด รอสส คอลน : Archibald Ross Colquhounหลกฐำนทใชศกษำ ไดเสนอแนวคดในบทความเรอง Across Chryse

ในพทธศตวรรษท 13 ชนชาตไทยไดตงอาณาจกรนาเจาทมณฑลยนนาน ตอมาลกจนรกรานถอยรนลงมาทางตอนใตของจน

ผเสนอแนวคดน คอ อ.เอช.ปารเกอร : E.H.Parkerหลกฐำนทใชศกษำ ไดเขยนบทความเรองThe old Thai Mmpire ในปพ.ศ.2437

โดยใชต านานของจนตความหลกฐานทางประวตศาสตร

ชนเผาไทยอยในบรเวณมณฑลและดนแดนในอาวตงเกย แลวไดสรางอาณาจกรเทยนทมณฑลยนนาน ซงตรงกบสมยราชวงศฮนของจน ตอมาสมยราชวงศถงของจนชนเผาไทยไดสถาปนาอาณาจกรนานเจา มณฑลยนนาน

ผเสนอแนวคดน คอ ศาสตราจารยโวลแฟรม อเบอรฮารด :Wolfram Eberhardหลกฐำนทใชศกษำ ไดเสนอแนวคดไวในหนงสอชอ A History of china

พวกทปกครองนานเจาคอพวกไป และพวกย คนไทยทนานเจาเปนชนกลมนอยกลมหนง แตมไดอยในชนชนปกครอง

ผเสนอแนวคดน คอ เฟรเดอรค โมตะ : Ferderick Moteหลกฐำนทใชศกษำ ไดใหทศนะไวในบทความชอ Problems of Thai

Prehistory : ปญหากอนประวตศาสตรไทย

คนไทยอาศยกระจดกระจายบรเวณทางตอนใตของจนและบรเวณภาคเหนอของไทย ลาว เขมร พมา และรฐอสสมของอนเดย

ผเสนอแนวคดน คอ จตร ภมศกดหลกฐำนทใชศกษำ ไดเสนอแนวคดไวในงานเขยนชอ 1.ความเปนมาของค าสยาม

ไทย ลาว และขอม 2.ลกษณะทางสงคมและยดชนชน

34 ปวศ.

ถนก าเนดของชนชาตไทยอยบรเวณทางตอนใตของจนแถบมณฑลกวางตงและกวางส ตอมาไดอพยพลงมาทางตะวนตก ตงแตยนนานและลงมาทางตอนใตผานผานเขตสบสองจไทยลงมาทประเทศลาว

ผเสนอแนวคดน คอ ขจร สขพานชหลกฐำนทใชศกษำ ไดเสนอแนวความคดในเรอง “ถนก าเนดและแนวอพยพ

ของเผาไทย”

ถนก าเนดเดมของชนชาตไทยอยทางตอนใตของจนผเสนอแนวคดน คอ พระยาประชากจกรจกร(แชม บนนาค)หลกฐำนทใชศกษำ ไดคนควาจากเอกสารทงไทยและตางประเทศ เมอ

ประมาณป พ.ศ.2441 ไดเรยบเรยงลงในหนงสอวชรญาณ เรองพงศาวดารโยนก

ขอสรปของแนวคดท 3..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

แนวคดท 3 เชอวำถนก ำเนดของชนชำตไทยอยทำงตอนใตของประเทศจน (ตอ)

35 ปวศ.

แนวคดท 4 เชอวำถนก ำเนดของชนชำตไทยอยบรเวณดนแดนประเทศไทย

ชนชาตไทยนาจะอยในดนแดนประเทศไทยปจจบนในราว 4,000 – 3,000 ปมาแลว จากนนมพวกตระกลมอญ เขมร อพยพมาจากอนเดยเขาสแหลมอนโดจนไดผลกดนใหคนไทยกระจดกระจายไปหลายทาง โดยกลมหนงอพยพไปทางตอนใตของจนในปจจบน ตอมาถกจนผลกดนจงถอยรนลงไปอยในเขตอสสม ฉาน ลาว ไทย ตงเกย ดงนนจงมกลมชนทพดภาษาไทยกระจดกระจายอยทวไป

ผเสนอแนวคดน คอ พอล เบเนดกต(Paul Benedict)หลกฐำนทใชศกษำ คนควาโดยอาศยหลกฐานทางภาษาศาสตร โดยเชอวา ผคน

ทอยบรเวณคาบสมทรอนโดจนยอมมาจากบรรพบรษเดยวกน โดยยอมรบวาภาษาไทยเปนภาษาทใหญ ภาษาหนงในเอเชยตะวนออกเฉยงใต

ดนแดนประเทศไทยนาจะเปนทอยของบรรพบรษคนไทยมาตงแตสมยกอนประวตศาสตร

ผเสนอแนวคดน คอ ศาสตราจารยนายแพทยสด แสงวเชยรหลกฐำนทใชศกษำ หนงสอเรอง “กอนประวตศำสตรของประเทศไทย”

พนทซงเปนดนแดนประเทศไทยในปจจบนมรองรอยของผคนอาศยอยมาตงแตยคหนเกา ยคหนกลาง ยคหนใหม ยคโลหะและเขาสยคประวตศาสตร เนองจากแตละ ยคไดแสดงความสบเนองทางวฒนธรรมของคนไทยจนถงปจจบน เชน ประเพณการ ฝงศพ เครองใชเกยวกบการเกษตร

ผเสนอแนวคดน คอ ศาตราจารยชน อยด หลกฐำนทใชศกษำ จากการศกษาทางดานโบราณคดโดยเฉพาะทางโบราณคด

สมยกอนประวตศาสตรขอสรปของแนวคดท 4

...................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................36 ปวศ.

แนวคดท 5 เชอวำถนก ำเนดของชนชำตไทยอยบรเวณคำบสมทรอนโดจนหรอคำบสมทรมลำยและหมเกำะตำง ๆ ในอนโดนเซย

จากผลงานการวจยทาง พนธศาสตรของนายแพทยสมศกด พนธสมบญ เกยวกบหมเลอด ลกษณะและความถของยน พบวาหมเลอดของ คนไทยมความคลายคลงกบคนชาวเกาะชวา ซงอยทางตอนใตมากกวาของคนจนทอยทางตอนเหนอรวมทง ลกษณะความถของยนระหวางคนไทยกบคนจนกมความแตกตางกนและจากผลงานการวจย เรอง ฮโมโกลบน อ ของนายแพทยประเวศ วะส พบวา ฮโมโกลบน อ พบมากในผคนแถบเอเชยตะวนออกเฉยงใต คอไทย เขมร มอญ ปรากฏวาฮโมโกลบน อ แทบจะไมมในหมคนจน

ผเสนอแนวคดน คอ นายแพทยสมศกด พนธสมบญนายแพทยประเวศ วะส คณะนกวจย ดานพนธศาสตรมหาวทยาลยขอนแกน

หลกฐำนทใชศกษำ 1. ผลงานการวจยทาง พนธศาสตรของนายแพทยสมศกด พนธสมบญ

เกยวกบหมเลอดลกษณะและจ านวนของยน2. ผลงานการวจยเรองฮโมโกลบน อ ของนายแพทยประเวศ วะส

ขอสรปของแนวคดท 5......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

https://pawatsadsukhothai.wordpress.com/2013/07/12/ประวตความเปนมาของวงชน

37 ปวศ.

ภำคเรยนท 2

หนวยกำรเรยนร เรอง คะแนน หมำยเหต

1. อาณาจกรโบราณ

ไทย

1. อาณาจกรฟนน

2. ทวารวด

2. อาณาจกรโบราณใน

แดนสวรรณภม

1. อาณาจกรโบราณในดนแดนไทย

2. อทธพลทมตอสงคมไทย

3. ปจจยทมผลตอการ

พฒนาอาณาจกร

ไทย

1. ปจจยทมผลตอการสถาปนาอาณาจกรไทย

2. ชวงเวลาตางๆ สาเหตและผลของการปฏรป

สอบกลางภาคเรยนท 2 - หนวยการเรยนรท 1

- หนวยการเรยนรท 2

4. บทบาทของสถาบน

พระมหากษตรยใน

การพฒนาชาตไทย

1. การปองกนรกษาเอกราชของชาต 10

5. การปกครอง

บานเมอง การเลก

ระบบไพร,

ระบบทาส

1. การเลกทาส เลกไพร

2. การสรางสรรควฒนธรรมไทย

6. การเสดจประพาส

ยโรปและหวเมอง

ของรชกาลท 5

1. เสดจประพาสยโรป

2. เสดจประพาสตน

3. อทธพลของอารยธรรมตะวนตกและ

ตะวนออกทมตอสงคมไทย

สอบปลายภาคเรยนท 2 - หนวยการเรยนรท 4

รวม 100

โครงกำรสอนกลมสำระกำรเรยนร สงคมศกษำ ศำสนำ และวฒนธรรมชนมธยมศกษำปท 4 ภำคเรยนท 2 ปกำรศกษำ 2563วชำ ประวตศำสตร (ส 31104) จ ำนวน 0.5 หนวยกต

อาณาจกรโบราณไทย

อำณำจกรฟนน (พทธศตวรรษท 6-11)

เปนอาณาจกรเกาแกในดนแดนสวรรณภมหรอคาบสมทรอนโดจน มอ านาจรงเรองอยนานกวา 500 ป ศนยกลางอาณาจกรฟนนอยทใดไมปรากฎแนชด อาจตงอยแถบลมแมน าโขงตอนใตหรอทราบปากแมน าโขงทเปนประเทศกมพชาประชาธปไตยในปจจบน แลวแผอ านาจเขามาในภาคตะวนออกเฉยงเหนอของดนแดนทเปนราชอาณาจกรไทยและภาคใตของดนแดนทเปนสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาวในปจจบนและไดขยายอทธพลไปถงแหลมมลายดวย

อำณำเขตของอำณำจกรฟนน อาณาจกรฟนนมความเจรญสงสดประมาณ พ.ศ. 800 -900 โดยมอทธพลเหนอ

อาณาจกรตางๆในลมน าเจาพระยา และอาณาจกรทางใตไปจนถงปลายแหลมมลาย นอกจากนอาณาจกรฟนนยงมอ านาจไปถงดนแดนบรเวณลมน าโขงตอนใตของเวยดนามหลกฐานสวนใหญทใชศกษาประวตศาสตรอาณาจกรฟนน ใชหลกฐานจากบนทกของจนโดยค าวา “ ฟนน ” เปนค าในภาษาจนปจจบนทมาจากภาษาจนโบราณวา “ บยหน า ” ซงใชเรยกรฐทตงขนกอนอาณาจกรกมพชาซงมทตงอยตามล าน าโขงตงแตเมองโชดก (เขตแดนกมพชา – เวยดนาม) จนถงเมองพนมเปญ(กมพชา) ค าวา บยหน า จนใชเรยกตามชอต าแหนงประมขรฐ

กำรสรำงบำนเรอนของอำณำจกรฟนน ชาวฟนนอาศยในบานใตถนสงมงดวยใบไมขดสระน าขนาดใหญใชรวมกน เมองตางๆ

ของฟนนมก าแพงเมองลอมรอบ ในเมองจะมพระราชวง และบานเรอนทอยอาศยการสรางบานเรอนประชาชนธรรมดาสรางแบบใตถนสง สรางดวยอฐฉาบปนส าหรบสถานทราชการ และมการสรางก าแพงอฐฉาบปนรอบเมองหลวง กษตรยประทบบนปราสาทราชมนเทยรหลายชน สรางดวยไมหายาก ตกแตงหรหรา ชาวฟนนรจกใชเรอ ซงลกษณะรปรางปรากฏคลายกบภาพบนกลองสมฤทธ เปนเรอขดแคบๆ ยาวๆ หวเรอเปนรปสตว เชน ปลา พญานาค ขนาดยาวประมาณ 80-90 ฟต กวาง 6-7 ฟต คงใชในการตดตอคาขาย หรอรกรานดนแดนอน

41 ปวศ.

สภำพสงคมและวถชวตของชำวอำณำจกรฟนน อาณาจกรฟนนมความเจรญทางอารยธรรม มากทสดผปกครองของฟนนมรายไดมา

จากการคาทางเรอ สนคาของฟนนคอสนคาพนเมอง ชาวฟนนมฝมอทางแกะสลกไม ท าเครองทองรปพรรณไดสวยงามมาก เศรษฐกจ ของฟนนขนอยกบการคาและการเกษตร

ลกษณะกำรประกอบอำชพของชำวอำณำจกรฟนนชาวเมองมอาชพกสกรรม รจกการชลประทาน ขดคลองเพอทดน าไวใชในการ

เพาะปลก รจกท าเครองปน ดนเผา การแกะสลก ท าเครองประดบและเครองใชตางๆ รจกการตอเรอ ราษฎรตองเสยภาษใหรฐเปนทองค า ไขมก และเครองหอม พชทปลกคอ ขาว ฝายและออย กฬาทส าคญ คอ ชนไกและชนหม ฟนนมการสงทตตดตอกบจน ครงแรกในสมยของ ฟนซมน กลางครสตศตวรรษท 3 ตรงกบสมยจนแบงเปน 3 กก พวกกกทางใตสดแถบกวางตงเหนความส าคญในการตดตอกบทางแหลมอนโดจนทางการคามาก จงมไมตรอนดตอกนอยเสมอ จนไดสงทตมาฟนนดวยแตเปนการตดตอทางการคากนเปนสวนใหญ ลกษณะหนำตำของชำวฟนน ไดแก ตวเลก ผวด าผมหยก สนนษฐานวาคงเปนพวกผสมกบคนพนเมองดงเดม

ลกษณะกำรเมองกำรปกครองของอำณำจกรฟนนไดรบอทธพลจากอนเดยตามคต เทวรำชำ ถอวากษตรยเปนเทพเจา มลกษณะการ

ปกครองแบบสมบรณำญำสทธรำชย พระมหากษตรยมสถานภาพเปนสมมตเทพ มอ านาจสงสดในการปกครองบญชาการทางทหาร และการพพากษาคดเลยนแบบกฎหมายมนธรรมศาสตรของชาวอนเดยมาใชเปนแบบอยางกฎหมายของตน แตเพอความสงบสขของอาณาจกรไดสงคณะทตและบรรณาการไปยงประเทศจนท าใหไมถกจนรกรานและจนไมไดสงขาหลวงจนมาปกครองคงปลอยใหกษตรยปกครองบานเมองอยางเปนอสระ การตดสนคดความ ใชวธถอเหลกเผาไฟจนสกแดงแลวเดนไป 7 กาว ถามอไมไหมพองกถอวาบรสทธ ผถกกลาวหาตองถอศลกอน 3 วน แลวจงจะเอามาพสจน ในฟนนไมมคกตารางใชวธตดสนโทษ

สถำปตยกรรมของอำณำจกรฟนนลกษณะสถาปตยกรรมของอาณาจกรฟนน สวนใหญสรางดวยไม ดงนน จงมเหลออย

นอยมาก ทยงพบเหนไดในปจจบนบรเวณเมองออกแกว เปนสงกอสรางเมอประมาณพทธศตวรรษท 12 ซงไดรบอทธพลจากศลปะขอมยคกอนเมองพระนคร เปนอาคารทสรางดวยหน กอเปนรปสเหลยม ยกพนสงประมาณ 75 – 100 เซนตเมตร หนาตางเปนวงโคงขนาดยอมหลงคาซอนกนเปนชนเลกๆ

42 ปวศ.

รปแบบศลปกรรมของอำณำจกรฟนนหลกฐานทางโบราณคด ทพบในอาณาจกรฟนน เปนพระพทธรปแบบคปตะของ

อนเดยและประตมากรรม รปพระวษณสวมหมวกทรงกระบอก เหรยญเงนและเครองงา แบบอนเดย ลกปด เศษเครองถวยชาม เครองประดบท าดวยโลหะ พบทเมองออกแกว บรเวณปากแมน าโขงภาคใต ประเทศเวยดนามปจจบน สนนษฐานวา เมองออกแกวเปนเมองทาของอาณาจกรฟนน ในประเทศไทยพบบรเวณลมน าเจาพระยาและแมน ามล เมองส าคญตางๆคอ จนเสน(นครสวรรค) อทอง(สพรรณบร) นครชยศร(นครปฐม) ศรมโหสถ(ปราจนบร) โนนสง(นครราชสมา) ศรเทพ(เพชรบรณ) และละโว(ลพบร)โดยเฉพาะทเมองอทองและศรมโหสถทงสองเมองอาจเปนเมองศนยกลางการตดตอคาขายทางทะเลเพราะปรากฏรองน าใหญทเรอเดนทะเลสามารถเขาจอดไดโบราณวตถทพบในบรเวณน เปนของจากตางประเทศทมลกษณะรวมสมยกบสงของทอาณาจกรฟนน เชน ลกปด ดวงตรา เหรยญเงน เครองประดบและเครองใชจากอนเดย กรก โรมนตะวนออกกลางและจน

ควำมเสอมของอำณำจกรฟนนความเสอมของอาณาจกรฟนน เกดจากพวกเขมรทอยใตอ านาจของอาณาจกร

ฟนนไดมก าลงเขมแขงขนท าใหอาณาจกรฟนนเสอมลง กษตรยเขมรชอ ภววรมน ยกทพมาต จนอาณาจกรฟนนตองไดรบความพายแพแพเมองขนของอาณาจกรฟนนไดตงตนเปนอสระและตงแตนนมาฟนนกถกเขมรกลนชาตจนหมดอยางไรกตามเขมรกไดรบเอาอารยธรรมตางๆมาจากอาณาจกรฟนน

จดบนทกเพมเตม...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

43 ปวศ.

อำณำจกรทวำรวด (พทธศตวรรษท 11-16)

เปนอาณาจกรสมยประวตศาสตรทมหลกฐานแนนอนแหงแรกบนแผนดนไทยเรองราวของทวารวดปรากฏอยในบนทกการเดนทางหลวงจน อจง ทเรยกชอในบนทกวา “โถ-โล-โป-ต” อยในบรเวณลมแมน าเจาพระยาและอาจมศนยกลางอยทจงหวดนครปฐมพบเหรยญทนครปฐมมจารกภาษาสนสกฤตวา “ศรทวารวดศวรปณย”แปลวา “กำรท ำบญของผใหญศรทวำรวด” ในการขดคนทางโบราณคดทเมองนครชยศรไดพบหลกฐานสมยทวารวดจ านวนมากเชน ธรรมจกรศลา พระพทธรปศลาขนาดใหญ ประทบนงหอยพระบาทปางแสดงธรรมรวมถงโบราณสถานขนาดใหญ

อาณาจกรทวารวด เปนทนาเชอถอขนอกเมอพบเหรยญเงน 2 เหรยญ มจารกภาษาสนสกฤตอายราวพทธศตวรรษท 13 จากเมองนครปฐมโบราณ มขอความวา ศรทวารวดศวรปณ-ยะ ซงแปลไดวา บญกศลของพระราชาแหงศรทวารวด หรอ บญของผเปนเจาแหง(ศร)ทวารวด หรอ พระเจาศรทวารวดผมบญอนประเสรฐ อาณาจกรทวารวดจงเปนทยอมรบกนทวไปวามอยจรง และยงเชอกนอกดวยวาเมองนครปฐมโบราณนาจะเปนศนยกลางหรอเมองหลวงของอาณาจกร(แตปจจบนพบเหรยญลกษณะคลายกนอก 2 เหรยญ ทอ าเภออทอง จงหวดสพรรณบร และทอ าเภออนทรบร จงหวดสงหบร ความส าคญของเมองนครปฐมจงเปลยนไป) แตขณะเดยวกนนกวชาการบางทานกเชอวา อ าเภออทอง หรออาจเปนจงหวดลพบร ทนาจะเปนเมองหลวงมากกวา

อำณำเขตและทตงศนยกลำงอำณำจกรทวำรวด1. เมองนครปฐมโบรำณ (เมองพระประโทน หรอเมองนครชยศร)ไดรบการสนนษฐานวานาจะเคยเปนราชธานของอาณาจกรทวาราวดเจรญรงเรองขนราวพทธศตวรรษท 12 โดยพจารณาจากการคนพบเหรยญเงนถง 2 เหรยญ ทมจารกวา ศรทวารวดศวรปณยะ ซงแปลวา บญของผเปนเจาแหงทวารวด เมองนครปฐมโบราณ 2. เมองอทอง สนนษฐานวาเมองอทอง นาจะเปนเมองหลวงหรอราชธานอยางนอยชวงระยะเวลาหนง โดยพจารณาจากการพบเหรยญเงนทมจารกวา ศรทวารวด ศวรปณยะ จ านวน 2เหรยญ ทอ าเภออทอง จงหวดสพรรณบร เปนแหงเดยวทพบจารกกลาวถงพระนามกษตรย คอ พระเจาหรรษวรมน จารกอยบนแผนทองแดง ก าหนดอายจากตวอกษรประมาณพทธศตวรรษท 13-14 เมองอทอง 3. เมองลพบร โดยพจารณาจากเหรยญเงนมจารกเปนภาษาสนสกฤตวา ลวประ(หรอละโว ชอเดมของเมองลพบร) ทเมองอทอง จงหวดสพรรณบร พบโบราณสถานโบราณวตถเปน

จ านวนมาก 44 ปวศ.

เศรษฐกจของอำณำจกรทวำรวดทางการการสงเสรมดานสาธารณปโภค ประชาชนประกอบอาชพทางการเกษตรเลยง

สตว การประมง อกทงยงมฝมอดานงานชางดานตางๆ ท าการคาขายกบตางชาต เนองจากเปนแหลงทมความอดมสมบรณ ในบรเวณลมแมน าส าคญเชนบรเวณทราบลมแมน ากลอง ลมแมน าพรรณบร ลมแมน าสก และการคาขายกบเมองใกลเคยง โดยเฉพาะกบชาวตางชาตโดยทางทะเล เชน อนเดย อาหรบ จน และคาบสมทรภาคใต ยงมชาวตางชาต เชน จนและอนเดย น าเรอเขามาคาขายและตงถนฐานชวคราว ผลตผลทส ำคญ คอ ขาว ของปา และแรธาต เมองทตงอยใกลทางน าออก ทางทะเลไดสะดวกจะเปนเมองทาศนยกลางทางการคาขาย สวนเมองทอยลกเขาไปจะเปนแหลงรวบรวมสนคาเพอสงมายงเมองทาอกทหนง

สถำปตยกรรมของอำณำจกรทวำรวดดานสถาปตยกรรมยงไมรลกษณะทแนนอน

เนองจากหลกฐานทเหลออยนอย คอ มกจะเหลอแตบรเวณฐาน ซอมแซมมาหลายสมย เชน เจดยวดจามเทว(วดกกด) จงหวดล าพนทอาจจะเปนเจดยปลายสมยทวารวดแตมหลกฐานเกยวกบรปแบบเจดยสมยทวารวดอยในรปเจดยจ าลอง หรอสลกอยในประตมากรรมนนสงสถปเจดย เหลอแตฐาน สวนบนพงทลายหมด

กำรเสอมสลำยของอำณำจกรทวำรวดตอนปลายสมยทวารวด เมองตางๆ ของอาณาจกรทวาราวดสวนใหญถกทงรางสาเหต

เกดจากแมน าส าคญเคยไหลหลอเลยงเมองตนเขน หรอเปลยนเสนทางเดน ท าใหขาดแคลนน า เมองบางเมองตองยายทตงไปอยทใหมใกลทางน า แตกมบางเมองมการอยอาศยตดตอมาอยางไมขาดชวงจนถงสมยอยธยา ในชวงปลายพทธศตวรรษท 16 อทธพลทางวฒนธรรมและการเมองจากเขมรจากดานตะวนออกไดแผเขามายงภาคกลางของประเทศไทยวฒนธรรมทวาราวดทเคยรงเรอง ไดถกวฒนธรรมเขมรเขาครอบง าจนลมสลายลงการสนสดของอาณาจกรทวารวดอาจเปนเพรำะสำเหต 2 ประกำร1. ความแปรเปลยนของสภาพภมศาสตรแมน าเปลยนทางเดน เชน ในเมองอทองหรอทะเลตนเขนกลายเปนแผนดนงอกลกออกไปในทะเล ท าใหตวเมองทเคย ตงอยรมทะเลเชนเมองนครปฐมเดมตองรนเขาไปอยในแผนดน เพราะมหลกฐานวา ไดพบซากสมอเรอและเปลอกหอยทะเลมากมายทบรเวณเมองนครปฐมเกา2. อาจเปนเพราะอทธพลของขอมทแผขยายเขามาในพทธศตวรรษท 16 ทงทางดานการปกครองและวฒนธรรมจนยากทจะปองกนได 45 ปวศ.

อาณาจกรโบราณในแดนสวรรณภม

1. แควนโยนกเชยงแสน (ประมำณพทธศตวรรษท 12-16)แควนโยนกเชยงแสนอาจเปนรฐไทยทเกาแกทสด พระเจาสงหนวตสรางเมองนาค

พนธสงหนวตนครบนฝงแมน ากก ตอมาเปลยนชอเปนโยกนครธานชางแสน ภายหลงเรยกวา เชยงแสน โดยมกษตรยปกครองตอเนองกนมา 45 องค2. แควนนครหรญนครเงนยำง (ประมำณพทธศตวรรษท 16-พ.ศ. 1893)

แควนนครหรญนครเงนยาง หรอแควนเงนยาง หรอแควนเงนยางเชยงแสน เกดเมอปเจาลาวจงหรอปเจาลาวจก น าบรวารมาสรางเมอง ประชาชนแควนนสวนใหญมอาชพท านา ราชวงศลวจงกราชขยายอ านาจโดยการสงโอรสไปสรางเมองใหม3. แควนพะเยำ (พ.ศ. 1640-1881)

แควนพะเยาอยบรเวณลมน าแมอง ผสรางเมองไดแก ขนจอมธรรม ต านานเมองพะเยาเลาวาขนจอมธรรมเปนโอรสองคท 2 ของพระยาลาวเงน กษตรยแควนหรญนครเงนยางผสบเชอสายจากเจาปลาวจง4. อำณำจกรลำนนำ (พ.ศ. 1839-2442)

พระยามงรายกษตรยองคท 25 แหงแควนหรญนครเงนยาง ไดผนวกแควนหรญนครเงนยาง เขาเปนสวนหนงของอาณาจกรลานนา และไดสรางเมองนพบรศรนครพงคเชยงใหม เปนราชธานของอาณาจกรลานนาใน พ.ศ. 1983 พระองคเปนสหายรวมส านกเรยนกบพระยาง าเมอง แหงแควนพะเยา และพอขนรามค าแหงมหาราช แหงอาณาจกรสโขทย ความสมพนธระหวางสามแควนนท าใหคนไทยรอดพนจากการรกรานของจน ซงพระยามงรายไดสนพระชนมเมอ พ.ศ. 18545. อำณำจกรสโขทย (พ.ศ. 1792-2006)

5.1 การสถาปนาราชวงศพระรวงตามหลกฐานในหลกศลาจารกหลกท 2 สรปไดวา เมองสโขทยศรสชนาลยมพอขนศรนาวน าถมปกครอง เมอพระองคสวรรคต ขอมสบาดโขลญล าพงเปนเขมรไดยดสโขทยไว เจาขนผาเมองเจาเมองราด ไดรวมมอกบพระสหายคอ พอขนบางกลางหาว โจมตและยดเมองทงหมดกลบมาและทรงอภเษกพอขนบางกลางหาวขนครองกรงสโขทย ทรงพระนามวา พอขนศรอนทราทตย นบเปนตนราชวงศพระรวง อาณาจกรสโขทย

5.2 การเมองสมยสโขทยประวตศาสตรสมยสโขทยสามารถแบงออกเปน 2 ระยะ คอ สมยทสโขทยเปนอาณาจกรอสระ และสมยทสโขทยตกเปนประเทศราชของอาณาจกรอยธยา อาณาจกรสโขทยแผขยายอาณาเขตครงส าคญ 2 สมย ไดแก ครงแรกสมยพอขนรามค าแหงมหาราช ครงท 2 สมยพระมหาธรรมราชาท 1 (พระยาลไท) จะเหนไดวาอาณาเขตของอาณาจกรสโขทยนนไมแนนอน ขนอยกลบพระปรชาสามารถของกษตรยแตละพระองค

อำณำจกรโบรำณในแดนสวรรณภม

47 ปวศ.

5.3 เศรษฐกจสมยสโขทย1. การเกษตร เปนพนฐานหลกของอาณาจกร แตเนองดวยสโขทยตงอยทราบเชงเขา

การเกษตรจงตองใชระบบชลประทานมาชวยควบคมน าทไหลบามาจากภเขา2. การคา สามารถแบงกวาง ๆ เปนการคาระหวางหวเมองตาง ๆ กบการคา

ตางประเทศ ในสมยสโขทยไมมการเกบภาษผานดาน หรอทเรยกวา จกอบ เปนภาษาเขมร หมายถงภาษผานดาน นอกจากนยงมการคาขายกบจน โดยผานเสนทาง เมองเมาะตะมะ อาวไทยและนครศรธรรมราช

3. หตถกรรม การท าเครองสงคโลก เปนสนคาทสรางชอเสยงและรายไดแกอาณาจกร เตาเผาเครองสงคโลกเรยกวา เตำทเรยง การคาเครองสงคโลกอาจเปนกจกรรมทางเศรษฐกจทส าคญของสโขทย การคนพบเครองสงคโลกพรอมกบเหรยญเงนของจน ในสมยอยธยาแสดงใหเหนวา เมอสโขทยผนวกกบอยธยาแลว เครองสงคโลกยงคงเปนสนคาสงออกทส าคญ

5.4 สงคมสมยสโขทยเปนสงคมทมรากฐานมาจากสงคมบาน สสงคมเมองและระดบอาณาจกร เปนสงคมทนบถอพระพทธศาสนา ประชากรมไมมาก ผปกครองสามารถปกครองไดทวถง สงคมสมยสโขทยประกอบดวย พระมหากษตรย เจานาย ขนนาง เปนชนชนปกครอง ไพร และ ทาสเปนชนชนทถกปกครอง และพระสงฆเปนชนชนทเปนทเคารพของชนชนอนๆ

5.5 การสนสดของอาณาจกรสโขทยใน พ.ศ. 1981 หลงการสวรรคตของพระมหาธรรมราชาท 4 (บรมปาล) อยธยาไมตงผใดเปนพระมหาธรรมราชาอก แตใหผทมเชอสายราชวงคพระรวงปกครองเมองพษณโลกในฐานะประเทศราชของอยธยา จนถง พ.ศ. 2006 สมเดจพระบรมไตรโลกนาถซงมเชอสายราชวงศพระรวง เสดจไปประทบทเมองพษณโลก ถอวาอาณาจกรสโขทยรวมเขากบอาณาจกรอยธยาตงแตนน

6. แควนสพรรณภม (พทธศตวรรษท 18–พ.ศ. 1893)แควนสพรรณภมมศนยกลางการปกครองอยทเมองสพรรณภม ซงอยรมฝงแมน า

สพรรณบรท าใหตดตอกบอาวไทยไดสะดวกแควนสพรรณภมเปนแควนขนาดใหญ สวนใหญนบถอศาสนาพทธนกายเถรวาท ตอนปลายพทธศตวรรษท 19 พระเจาอทองไดสรางความสมพนธกบแควนสพรรณภมและละโว น าไปสการรวมแควนและสถาปนาอาณาจกรอยธยาขนใน พ.ศ. 1893 ตอมาแควนสพรรณภม ไดเปลยนชอเปน สพรรณบร

48 ปวศ.

7. อาณาจกรอยธยา (พ.ศ. 1893-2310)7.1 การสถาปนาอาณาจกรอยธยา

พระเจาอทองทรงสถาปนาอาณาจกรอยธยาใน พ.ศ. 1893 อยธยาเปนราชธานทมความเจรญรงเรอง มงคง มนคง ในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตนานถง 417 ป ดวยมปจจยสนบสนนดงน

7.2 การเมองสมยอยธยาการเมองสมยอยธยาตอนตน มการปลอยใหเจาเมองมอสระ จงเปนชองทางในการสะสมก าลงคน ในสมยสมเดจพระบรมไตรโลกนาถไดพยายามควบคมอ านาจและบทบาททางการเมอง ขณะทกลมเจานายถกลดอ านาจลง กลมขนนางกลบมความเขมแขงมากขน จนสามารถชงอ านาจจากพระมหากษตรยได สมยอยธยาตอนปลายมการแยงสมบตทกรชกาลผชนะไดเปนพระมหากษตรยและก าจดฝายพายแพ วนเวยนอยจนกระทงสนสดสมยอยธยาใน พ.ศ. 2310

7.3 เศรษฐกจสมยอยธยา รายไดหลกของอาณาจกรอยธยาขนอยกบการเกษตร การคา และการเกบภาษอากร

1. การเกษตร ประชาชนสวนใหญเปนชาวนา ขาวเปนพชทส าคญทสด2. การคา การคาภายในและการคาตางประเทศ เปนกจกรรมทสรางความมงคงใหรฐ3. การเกบภาษอากร ราษฎรหรอไพรมหนาททตองเสยภาษอากรใหแกพระมหากษตรย7.4 สงคมสมยอยธยา

โครงสรางทางสงคมสมยอยธยาเปนแบบเจาขนมลนาย มการแบงชนชนในระบบสงคมเปน 2 ระบบ คอ ระบบไพรและระบบศกดนาระบบไพร เปนวธควบคมแรงงานของประชาชนตามระดบชน ไพรตามหวเมองตองขนสงกดกรมกองในราชธาน ไพรทสงกดกรมตาง ๆ เรยกวา ไพรหลวง สวนไพรทพระมหากษตรยพระราชทานใหขนนางเรยกวา ไพรสมระบบศกดนา เปนการจดระเบยงทางสงคมดวยการจ าแนกฐานะทางสงคม โดยก าหนดหนาท ความรบผดชอบ อภสทธ และสทธตาง ๆ โดยมจ านวนนาหรอศกดนามากนอยเปนเครองแสดงบงชฐานะ

7.5 ความเสอมของอาณาจกรอยธยาสมยสมเดจพระทนงสรยาศนอมรนทร (พระเจาเอกทศ) ครองราชยนานถง 9 ป กรงศรอยธยากเสยแกพมาเปนครงท 2 ใน พ.ศ. 2310

8. อำณำจกรธนบร (พ.ศ. 2310-2325)หลงจากสมเดจพระเจาตากสนมหาราชกเอกราชไดส าเรจ ทรงเหนวากรงศรอยธยาถกท าลายเสยหายจนบรณะไมไหวจงยายราชธานมาตงทเมองธนบร สมยธนบรเปนระยะ

ของการกอบกบานเมองใหพนจากสภาพความแตกแยกทางการเมองภายในและมศกสงครามเกดขนเกอบตลอด โดยสมเดจพระเจาตากสนมหาราชพยายามเนนพระองคเปนธรรมราชาเพอสรางความเปนผน าของพระองค

49 ปวศ.

และทรงสงคณะทตไปจนหลายครงเพอใหจนยอมรบฐานะพระมหากษตรยของพระองค จนถงปสดทายในรชสมยจงทรงประสบความส าเรจ

9.อำณำจกรรตนโกสนทร (พ.ศ. 2325-ปจจบน)9.1 การสถาปนากรงรตนโกสนทร

ปฐมกษตรยแหงราชวงศจกร พระบาทสมเดจพระพทธยอดฟาจฬาโลกมหาราช ทรงโปรดเกลาฯ ใหยายราชธานมาตงทต าบลบางกอก

9.2 การเมองสมยรตนโกสนทรความมเสถยรภาพและความมนคงของระบบการเมอง อนเกดจากความรวมมอ การประนประนอม และการประสานประโยชนระหวางกลม ท าใหไทยฟนฟสความมงคงและรงเรองอยางรวดเรว

9.3 เศรษฐกจสมยรตนโกสนทรเศรษฐกจกรงรตนโกสนทรกอนการท าสนธสญญาเบาวรงเปนเศรษฐกจแบบพอยงชพ ราษฎรมอาชพหลกคอการเกษตร พชส าคญคอ ขาว นอกจากนนกมฝาย ยาสบ ออย ผกผลไม มหตถกรรมและอตสาหกรรมพนบานแบบเกาทท าดวยมอ เชนทอผา ท าเครองปนดนเผา ท าน าตาล กระเบอง อฐ เมอไดผลผลตกน ามาแลกเปลยนกน รายไดสวนใหญของรฐไดมาจากภาษอากร เงนคาราชการจากไพร เงนคาผกปชาวจน รวมทงผลก าไรจากการคากบตางประเทศในสมยรชกาลท 2 รายไดไมพอกบรายจายจงตองเพมภาษอากรอกหลายอยาง

สนธสญญาเบาวรง (Bowring Treaty) มเนอหาเกยวกบการก าหนดรปแบบและวธการตดตอการคาขายระหวางไทยกบองกฤษ เนอหาส าคญคอ การยกเลกระบบการคาผกขาดของพระคลงสนคา และการอนญาตใหสงออก ขาว ปลา เกลอได ไทยเกบภาษไดไมเกนรอยละสาม และไทยตองอ านวยความสะดวกใหคนในบงคบขององกฤษใหสามารถเดนทางคาขายไดทวราชอาณาจกร สนธสญญาเบาวรง มผลตอการเปลยนแปลงของเศรษฐกจ

9.4 สงคมสมยรตนโกสนทรในสมยรตนโกสนทรตอนตนยงมโครงสรางสงคมแบบอยธยา เมอสภาพเศรษฐกจเรมขยายตวขนท าใหมความตองการผลผลตเพอการคาเพมขน ชาวจนจงหลงไหลเขามาเปนแรงงาน ความตองการใชแรงงานเกณฑจากไพรจงลดลง

50 ปวศ.

ปจจยทมผลตอการพฒนาอาณาจกรไทย

ปจจยทมผลตอกำรพฒนำอำณำจกรไทย

อำณำจกรไทย ปจจยทมผลตอกำรพฒนำอำณำจกรไทย

สโขทย …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...............................................................................................................................

อยธยำ …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..........................................................................................................................................................................................................................................

ธนบร …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..........................................................................................................................................................................................................................................

รตนโกสนทร …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..........................................................................................................................................................................................................................................

52 ปวศ.

บทบาทของสถาบนพระมหากษตรยในการพฒนาชาตไทย

แผนผ

งล ำด

บศกด

ของพ

ระมห

ำกษต

รยไท

ยรำช

วงศจ

กร

55 ปวศ.

ร.1 ………………………………………….……...

พระนามเดม ทองดวง เปนพระราชโอรสของสมเดจพระปฐมบรมมหาชนก (พระอกษรสนทรทองด) ทรงพระราชสมภพ เมอ วนพธท 30 มนาคม พ.ศ. 2279 ในรชกาลสมเดจพระบรมโกศ

ตรงนม 1 คะแนน

กำรสถำปนำกรงรตนโกสนทรพระราชกรณยกจประการแรกทพระบาทสมเดจพระพทธยอดฟาจฬาโลกมหาราชทรงจดท าเมอเสดจขนครองราชย คอการโปรดเกลาโปรดกระหมอม ใหตงกรงรตนโกสนทรเปนราชธานใหม ทางตะวนออกของแมน าเจาพระยา

โดยบรเวณททรงเลอกทจะสรางพระราชวงนน เคยเปนสถานการคาขายกบชาวตางประเทศในแผนดนสมเดจพระนารายณมหาราช มนามเดมวา “บางกอก” ซงในขณะนนเปนทอยอาศยของชาวจนเมอไดทรงชดเชยคาเสยหายใหพอสมควรแลวทรงใหชาวจนยายไปอยต าบลส าเพง

56 ปวศ.

ไดทรงประกอบพธปราบดาภเษกขนเปนปฐมกษตรยแหงราชวงศจกร ทรงพระนามวา “พระบำทสมเดจพระบรมรำชำธรำชรำมำธบดฯ” แตในสมยปจจบนผคนนยมเรยกพระนามวา “พระบำทสมเดจพระพทธยอดฟำจฬำโลกมหำรำช” และทรงสถาปนาต าแหนงวงหนำ (กรมพระราชวงบวรสถานมงคล) และต าแหนงวงหลง (กรมพระราชวงบวรสถานพมข)

พระรำชลญจกรพระราชลญจกรประจ ารชกาลท 1 เปนตรารป "ปทม

อณาโลม" หรอ "มหาอณาโลม" หมายถง ตาทสามของพระศวะ ซงถอ

เปนปฐมฤกษในการตงพระบรมราชจกรวงศ มอกขระ "อ" แบบอกษร

ขอมอยกลาง ลอมรอบดวยกลบบวอนเปนดอกไมทเปนสรมงคลในพทธ

ศาสนา

พระบาทสมเดจพระพทธยอดฟาจฬาโลกมหาราช ทรงไดรบอญเชญขนครองราชยในวนท 6 เมษายน พ.ศ.2325 แตในขณะนนยงไมไดสรางพระราชวงใหม จงทรงประทบในพระราชวงเดมไปกอน ตอมาเมอกอสรางพระบรมมหาราชวงและราชธานแหงใหมทางฝงตะวนออกของแมน าเจาพระยาเสรจในป พ.ศ.2328 กโปรดฯใหมการสมโภชนพระนครและกระท าพธปราบดาภเษกขนเปนพระมหากษตรยอกครง และพระราชทานนามพระนครใหมนวา “กรงเทพมหานคร บวรรตนโกสนทร………………………..…

...............................................................................................................................................................

รชกาลท…………..ทรงเปลยนสรอยทวา “บวรรตนโกสนทร” เปน “อมรรตนโกสนทร” นอกนนคงเดม)

พระรำชกรณยกจ

สงคายนาพระไตรปฎก(ฉบบทอง)ทวดมหาธาต ครงแรกในสมยกรงเทพ

ทรงตรากฎหมายตรา 3 ดวง หรอเรยกอกอยางวา ประมวลกฎหมายรชกาลท 1

ฟนฟและแปลวรรณคดเลมส าคญ คอ รามเกยรต สามกก ราชาธราช

สงครามเกาทพ (รตนโกสนทรกบพมา)

57 ปวศ.

สำเหตกำรยำยรำชธำนจำกกรงธนบรมำตงทกรงรตนโกสนทร

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...

เพรำะอะไรจงเลอกท ำเลทตงฝงตะวนออกของแมน ำเจำพระยำ

…………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………...

…………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………...58 ปวศ.

ร.2 ………………………………………….……...

พระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย ทรงเปนพระมหากษตรยไทยองคท 2 แหงราชวงศจกร ทรงประสตเมอ 24 กมภาพนธ พ.ศ. 2310 ตรงกบวนพธ ขน 7 ค า เดอน 3 ปกน มพระนามเดมวา "ฉม"

พระรำชกรณยกจดำนกำรท ำนบ ำรงประเทศ และปอมปรำกำร

ระยะแรกของการกอตงกรงรตนโกสนทร พมากยงคงรกรานประเทศไทยอยางตอเนอง พระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย จงทรงโปรดเกลาฯ ใหสรางเมองและปอมปราการตางๆ ขนเพอใหเปนเมองหนาดานคอยปอมปองกนขาศกทจะยกเขามาทางทะเลทเมองสมทรปราการ และทเมอง ปากลด (ปจจบนคอ อ.พระประแดง จ.สมทรปราการ) โดยมพระราชบญชาใหกรมพระราชวงบวรมหาเสนานรกษ เปนแมกองกอสรางเมองนครเขอนขนธขนทปากลด พรอมปอมปศาจผสง ปอมราห และปอมศตรพนาศแลวโปรดเกลาฯใหอพยพครอบครวชาวมอญจากปทมธานมาอยทนครเขอนขนธ

นอกจากน พระองคยงทรงใหกรมหมนเจษฎาบดนทรเปนแมกองจดสรางปอมผเสอสมทร ปอมประโคนชยปอมนารายณปราบศก ปอมปราการ ปอมกายสทธ ขนทเมองสมทรปราการ

59 ปวศ.

พระรำชกรณยกจดำนกำรท ำนบ ำรงพระศำสนำ

ทรงโปรดฯใหสรางวดขนใหมหลายวด ไดแก วดสทศนเทพวราราม วดชยพฤกษมาลา วดโมลโลก

ยาราม วดหงสาราม และวดพระพทธบาทท สระบร ซงสรางคางไวตงแตสมยพระบาทสมเดจพระ

พทธยอดฟาจฬาโลกมหาราช รวมทงโปรดเกลาฯใหท าการบรณปฏสงขรณวดอรณราชวราราม

โดยสรางพระอโบสถพระปรางค พรอมทงพระวหารขนใหม เพอเปนพระอารามประจ ารชกาล

องคการศกษาวทยาศาสตรและวฒนธรรมแหงสหประชาชาต ไดยกยองพระบาทสมเดจพระพทธ

เลศหลานภาลยวาทรงเปนบคคลส าคญของโลก เนองดวยทรงสรางสรรควรรณคดททรง คณคา

ทางวฒนธรรมไวเปนมรดกของชาตจ านวนมากรวมถงทรงปกครองบานเมองให ราษฎรไดอยเยน

เปนสขภายใตพระบรมโพธสมภาร และเนองดวยในรชกาลนมละครนอกชางเผอกคพระบารมถง

๓ เชอก พระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย จงมพระราชด ารใหแกไขธงชาตไทยจากทเคย

ใชธงแดงมาตงแตรชสมยสมเดจพระนารายณมหาราช มาเปนรปชางเผอกอยในวงจกรตดในธงพน

แดง และใชเปนธงชาตสบตอกนมาจนถงรชกาลท ๖

ยคทองของวรรณกรรม กวเอกสมยน คอ สนทรภ

คนจนมบทบาทมากขน มการผปขอมอ เปนคาธรรมเนยมของคนจนทใชแรงงาน

องกฤษ สง จอหน ครอวเฟรด เขามาท าสนธสญญาทางการคา แตไมส าเรจ

เกดอหวาตกโรคครงใหญ (เกดพระราชพธ "อาพาธพนาศ“)

อน-จน แฝดสยามคแรกของโลกถอก าเนดขน

พระรำชลญจกรพระราชลญจกรประจ ารชกาลท 2 เปนรปครฑยดนาค เปนพระราช สญลกษณของพระบรมนามาภไธยวา "ฉม" อนหมายถงพญาครฑในวรรณคดไทย ซงอยทวมานชอ ฉมพล

60 ปวศ.

ร.3 ………………………………………….……...

พระบาทสมเดจพระนงเกลาเจาอยหว ทรงเปนพระมหากษตรยไทยองคท 3 แหงราชวงศจกร เปนพระราชโอรสในพระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย และสมเดจพระศรสราลย ( เจาจอมมารดาเรยม ) มพระนามเดมวา "พระองคชำยทบ"

สรำงวดผสมผสำน ศลปะไทยและจน

ยคสมยของรชกาลท 3 เปนยคทการคาขายเจรญรงเรอง บานเมองปราศจากศกสงคราม จงมเวลาท านบ ารงบานเมอง ทงดานการกอสราง สถาปตยกรรม และพทธศาสนา โดยเฉพาะอยางยง “ศาสนสถาน” ในครานนพระองคทรงสรางวดขนใหมในแบบอยางสถาปตยกรรมทแตกตางออกไปทกรชกาลทผานมา โดยผสานระหวางศลปะไทยและจน (แบบพระราชนยม) สบมาจนถงปจจบน เชน “วดราชโอรสารามราชวรวหาร” วดราชนดดารามวรวหาร วดเทพธดาราม วดยานนาวา วดนางนองวรวหาร และวดกลยาณมตร

61 ปวศ.

“ถงแดง” และทรพยสวนพระองคชวยชำต

พ.ศ. 2431 ประเทศไทยมเรองพพาทกบฝรงเศส เรองดนแดนฝงซายแมน าโขง เพราะฝรงเศสคอยพาลกลาวหาวา ไทยรกล าดนแดนญวนและเขมร ซงฝรงเศสยดครองเปนอาณานคมไวแลว พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว จงโปรดเกลาฯ ใหรวมเมองตางๆ ขนเปนภาค เชน ภาคอดร ภาคอสาน ภาคลาวพวน ลาวกาว ลาวพงขาว ตอมาเกดกรณพพาทในการรงวดเขตแดน เชน แยงปกธงในทงเชยงค า เขตลาวพวน และถง พ.ศ.2436 เกดกรณพระยอดเมองขวาง ตอสกบ นายทหารฝรงเศส ซงจะขบไลไทยออกจากเมองค ามวน

ขณะนนฝรงเศสเปนมหาอ านาจ และประสงคจะยดครองไทยเปนอาณานคม เหมอนดงทยดครองดนแดนประเทศตางๆ ในอนโดจนไวหมดแลว พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว จงตองด าเนนนโยบาย เสยนอยเพอรกษาเอกราชของชาตไว มการเจรจาตกลงกนระหวางไทยกบฝรงเศส ซงในทสดไทยตองยอมตามขอเรยกรองของฝรงเศส โดยยอมชดใชคาเสยหายใหฝรงเศส เปนเงน 3 ลานบาท และไทยตองสละสทธในดนแดนฝงซายของแมน าโขงใหแกฝรงเศส และฝรงเศสไดเขายดเมองจนทบรไวเปนตวประกน ซงยดไวเปนเวลานานถง 10 ป

สนธสญญำเบอรน

รชกาลพระบาทสมเดจพระนงเกลาเจาอยหว "เฮนร เบอรน" ทตองกฤษในขณะนน ไดเดนทางเขามายงกรงรตนโกสนทรใน พ.ศ. 2368 เพอเจรจาปญหาทางการเมองและการคา ในดานการคา รฐบาลองกฤษประสงคขอเปดสมพนธไมตรทางการคากบรตนโกสนทร และขอความสะดวกในการในการคาไดโดยเสร การเจรจาไดเปนผลส าเรจ เมอวนท 20 มถนายน พ.ศ. 2369 และมการลงนามในสนธสญญากน

พระรำชลญจกรพระราชลญจกรประจ ารชกาลท 3 เปนรปปราสาท เปนพระราช สญลกษณของพระบรมนามาภไธย วา "ทบ" อนหมายถง ทอย หรอ เรอน

62 ปวศ.

เกดระบบเจาภาษนายอากร

เกดศลปะพระราชนยม

ปลายรชการ เซอร เจมส บรค เขามาแกไขสนธสญญา แตไมส าเรจ

การเหยยบหวตะเภา

เกดวกรรมทาวสรนาร (คณหญงโม)

สงครำมฝน ครงท 1 และ 2

………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………........................................................

......................................................................................................................................................................................................................

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………..…………………………………………………………………………………………………………………....................

ตรงนออกขอสอบจดเยอะๆหนอย

63 ปวศ.

ร.4 ………………………………………….……...

พระมหากษตรยไทยรชกาลท 4 แหงราชวงศจกร มพระนามเดมวา "เจาฟามงกฎ" เสดจพระราชสมภพ ณ พระราชวงเดม

ใหขาราชการสวมเสอเขาวง

เรมมพระราชพธฉตรมงคล

เกดหนงสอราชการไทย ชอวา รำชกจจำนเบกษำ

จางแหมมแอนนา เลยวโนเวนส มาสอนภาษาองกฤษ

พระมหำกษตรยพระองคแรกทรวมดมน ำพระพพฒนสตยำ

…………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………64 ปวศ.

สนธสญญำเบำวรงทลงนำมในป พ.ศ. 2398 มสำระส ำคญดงน

1. สยามใหองกฤษตงสถานกงสลในกรงเทพฯ และใหสทธสภาพนอกอาณาเขตแกคนในบงคบองกฤษ กงสลองกฤษเปนผมอ านาจพจารณาตดสนคดตาง ๆ ทงคดแพงและอาญาซงคนในบงคบองกฤษเปนจ าเลย โดยกงสลจะลงโทษตามกฎหมายองกฤษ สวนคดทคนในบงคบองกฤษเปนโจทกและคนไทยเปนจ าเลยนน ใหขนศาลไทยซงเปนผพจารณาลงโทษตามกฎหมายไทย ในกรณนกงสลองกฤษจะเขาไปรวมทงการพจารณาตดสนได

2. คนในบงคบองกฤษมสทธทจะท าการคาโดยเสรตามเมองทาของสยาม (หวเมองชายทะเล) ทงหมดและสามารถพกอาศยอยในกรงเทพฯ ไดเปนการถาวร คนในบงคบองกฤษสามารถซอหาหรอเชาอสงหารมทรพยในปรมณฑลของกรงเทพฯ คอในบรเวณ 4 ไมล หรอ 200 เสนจากก าแพงพระนคร หรอตงแตก าแพงเมองออกไป เดนดวยก าลงเรอแจวเรอพายทาง 24 ชวโมงได อนงคนในบงคบองกฤษไดรบอนญาตใหเดนทางภายในประเทศไดอยางเสร โดยใหถอในผานแดนทไดรบจากกงสลของตน

3. มาตรการตาง ๆ ทางภาษอากรเดมใหยกเลกและก าหนดภาษเขาและขาออกดงน

(1) ภาษขาเขาก าหนดแนนอนไวทรอยละ 3 ส าหรบสนคาทกประเภท ยกเวนฝนซงจะปลอดภาษ แตจะตองขายใหแกเจาภาษฝนเทานน สวนเงนแทงกปลอดภาษเชนกน

(2) ภาษขาออกเกบภาษเพยงครงเดยวไมวาจะเปนภาษภายในหรอผานแดนหรอสงออก

4. พอคาองกฤษไดรบอนญาตใหซอและขายโดยตรงกบชาวสยามโดยไมมการแทรกแซงจากบคคลทสาม

5. รฐบาลสยามสงวนสทธทจะหามการสงออกขาว เกลอและปลา หากเหนวาสนคาดงกลาวอาจขาดแคลนได

6.ไทยจะตองปฎบตตอองกฤษเยยงชาตทไดรบอนเคราะหยง ซงหมายถงถาฝายไทยยอมใหสงใด ๆ แกชาตอน ๆ นอกจากหนงสอสญญานกจะตองยอมใหองกฤษและคนในบงคบองกฤษเหมอนกน

7. สนธสญญาจะบอกเลกไมไดการแกไขหรอเปลยนแปลงขอความใด ๆ ในสญญาจะกระท าไดเมอเวลาผานไป 10 ปแลว และจะตองไดรบความเหนชอบจากทงสองฝายทงตองแจงลวงหนา 1 ป

เซอร จอหน เบำวรง

65 ปวศ.

ร.5 ………………………………………….……...

พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว เปนพระราชาธบดองคทหาแหงราชจกรวงศ พระองคเปนพระโอรสของ พระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว และสมเดจพระเทพศรนทราบรมราชน

กำรปฎรปกำรเมอง กำรปกครอง ยกเลกระบบจตสดมภ โดยตง กระทรวง กรม แทน ยกเลกระบบหวเมองและประเทศราช ตงมณฑลเทศาภบาล เปนการปกครองสวนภมภาค ตงสขาภบาล เปนการปกครองสวนทองถน เรม กทม 2440 และทาฉลอม 2448 ตง สภา 2 สภา คอ สภาทปรกษาราชการแผนดน และสภาทปรกษาสวนพระองค ยกเลกต าแหนงวงหนา และสถาปนา สยำมมกฎรำชกมำร องคแรก คอ เจำฟำมหำวชรณหศ

กำรเศรษฐกจ ตง หอรชฎำกรพพฒน ยกเลกระบบกนเมอง

จนท าใหเกดกบฏตางๆ ธนาคารแหงแรก แบงกสยามกมมาจล ท างบประมาณแผนดนขนครงแรก

66 ปวศ.

ความรเพมเตม

ดวยทรงตระหนกดวาการศกษาเปนปจจยส าคญในการสรางคนและประเทศ จงทรงขยายการศกษาออกไปสราษฎรทกระดบ ไดพระราชทานพระต าหนกสวนกหลาบใหเปนโรงเรยน และมการตงโรงเรยนส าหรบราษฎรแหงแรกท วดมหรรณพำรำม

พระรำชกรณยกจดำนกำรโทรศพทโดยกระทรวง……………………………….ไดน าโทรศพทอนเปนวทยาการในการสอสารททนสมยเขามาทดลองใชเปนครงแรกในป……………………..จากกรงเทพฯ - ………………….……….. เพอแจงขาวเรอเขาออกทปากน า

พระรำชกรณยกจดำนกำรพยำบำลและสำธำรณสขโดยไดพระราชทานทรพยสนสวนพระองคจ านวน ๑๖,๐๐๐ บาท เปนทนเรมแรกในการสรางโรงพยาบาล ใหใชชอวา โรงพยาบาล……………………ปจจบนคอ โรงพยาบาล…………………………….เพอเปนการระลกถง…………………………………………………………………………….พระราชโอรสทประสตในสมเดจพระนางเจาเสาวภาผองศร พระบรมราชนนาถ ทสนพระชนมายเพยง ๑ ป ๗ เดอน

พระรำชลญจกรประจ าพระองคพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาอยหว

เปนตรา งา ลกษณะกลมร กวาง 5.5 ซ.ม. ยาว 6.8 ซ.ม. โดยมตรา พระเกยว หรอ จลมงกฏ ซงประดษฐานบนพานแวนฟา 2 ชน มฉตรบรวารตงขนาบทง 2 ขาง ถดออกไปจะมพานแวนฟา 2 ชน ทางดานซายวางสมดต ารา และทางดานขวาวางพระแวนสรยกานตเพชร โดยพระราชลญจกรของพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหวนนเปนการเจรญรอยจ าลองมาจากพระราชลญจกรของพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว

67 ปวศ.

ตรงนส าคญ นกเรยนตองจด

สมเดจเจำพระยำบรมมหำศรสรยวงศ(ชวง บนนำค)

สมเดจเจำพระยำคนสดทำยของรตนโกสนทร

………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………........................................................

......................................................................................................................................................................................................................

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………..…………………………………………………………………………………………………………………....................

สมเดจเจำพระยำบรมมหำประยรวงศ (ดศ บนนำค)

สมเดจเจำพระยำคนแรกของรตนโกสนทร

………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………........................................................

......................................................................................................................................................................................................................

………………………………………………………………………………………………………………………………………

68 ปวศ.

การปกครองบานเมอง การเลกระบบไพร

ระบบทาส

เลกทำส

พระรำชกรณยกจทส ำคญยง คอกำรเลกทำส ซงทรงด ำเนนกำรดวยควำมสขมคมภรภำพนบแตป พ.ศ. 2417 จนถง พ.ศ. 2448

………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………........................................................

......................................................................................................................................................................................................................

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………..…………………………………………………………………………………………………………………....................

………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………........................................................

......................................................................................................................................................................................................................

………………………………………………………………………………………………………………………………………

70 ปวศ.

1. …………………………………….คอ ลกทเกดจากพอแมทเปนทาสอยภายในบานของนายทาส นบวามสถานะเปนทาสตงแตก าเนด และทาสประเภทนจะไมสามารถไถถอนตวเองได2. ……………………………………คอ ทาสทมจ านวนมากทสดในบรรดาทาสทงหมด ทาสประเภทนมกจะมาจากครอบครวทมฐานะยากจน ไมสามารถหาเงนมาเลยงดครอบครวหรอตนเองได จงไดขายตวหรอคนในครอบครวไปเปนทาส ซงมตงแต พอแมขายลก สามขายภรรยา หรอบคคลนนๆ ประสงคจะขายตวเอง แตถาหากมผน าเงนมาไถถอน ทาสประเภทนกจะสามารถเปนไท พนจากความเปนทาสได3. ……………………………………คอ ทาสทตกเปนมรดกตอเนองมา ทาสประเภทนจะเกดขนกตอเมอนายทาสคนเดมเสยชวตลง และไดมอบทาสมรดกใหแกนายทาสคนตอไป.4. ทาสทานให คอ ทาสทไดรบมาจากผอน5. ……………………………………ทาสประเภทนจะเกดขนไดตอเมอ บคคลใดกตามเกดกระท าความผดแลวถกลงโทษเปนเงนคาปรบ แลวบคคลผนนไมสามารถหาเงนมาช าระคาปรบได แตมผอนเขามาชวยเหลอช าระจดการให บคคลผนนจะเปนทาสของผใหความชวยเหลอในการช าระคาปรบ6. ……………………………………คอ ทาสทไดหลงจากชนะศกสงคราม ผชนะจะกวาดตอนประชากรของจากเมองหรอดนแดนของผแพสงครามไปยงบานเมองของตน แลวน าประชากรเหลานไปเปนทาสรบใช7. ……………………………………ทาสประเภทนแตเดมคอไพร ผซงไมสามารถท างานใหหลวงได หรอไมสามารถประกอบอาชพหาเลยงตนเองได ไพรอาจขายตนเองไปเปนทาส เพอใหนายทาสชวยเหลอ

ตรงนมคะแนน

ความรเพมเตม

พ.ศ. 2448 ไดออกพระราชบญญตเลกทาสทแทจรงขน เรยกวา พระรำชบญญตทำส ร.ศ.124 (พ.ศ.2448) ใหลกทาสทกคนเปนไทเมอวนท 1 เมษายน พ.ศ. 2448 สวนทาสประเภทอนทมใชทาสในเรอนเบย ใหลดคาตวเดอนละ 4 บาท นบตงแตเดอนเมษายน พ.ศ. 2448

พระทนงอนนตสมำคม

71 ปวศ.

การเสดจประพาสยโรปและหวเมองรชกาลท 5

กำรประพำสตนครงท 1

การเสดจประพาสตน ครงท 1 ของพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว (รชกาลท 5)ในป พ.ศ. 2447

เสนทำงกำรประพำสตน ครงท 1..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………........................................................................

..........................................................................................................................................................

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………73 ปวศ.

เจกฮวดเพอนตน

เจกฮวดกตอบวา "แนใจขอรบ" พระองคจงตรสชมเจกฮวดวา "ฉลาดและตาแหลมด จะตองใหเปนมหาดเลกเอาไหม" เจกฮวดพยกหนาและกราบทลวา "เอาขอรบ" แลวจงตรสสงใหกรมพระยาด ารงราชานภาพเชญพระราชโองการแตงตงใหเจกฮวด แซเลา เปนมหาดเลกของพระองคแลวรบสงใหเขาไปเยยมพระองคทานทบางกอกบาง ตงแตนนมา ชาวบานในคลองด าเนนสะดวก จงเรยก เจกฮวด แซเลา วา"เจกฮวดมหาดเลก"

พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว เสดจประพาสตน เมอวนท 16 กรกฏาคม พ.ศ.2447 ไดทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหน าเรอพระทนนเขาเทยบทาหนาวดโชตทายการาม หลวงพอชวง(พระอธการ ชวง เจาอาวาส) ไดทราบวาในหลวงเสดจ จงน าพระลกวด 4-5 รป ลงมาสวดชยมงคลตอนรบ ทรงรสกเปนทพอพระราชหฤทย ไดตรสถวายเงนบรณะวด 10 ชง และถวายพระสงฆรปละ 1 ต าลงและโปรดเกลาฯ ใหมหาดเลกจดทประทบแรมบนศาลาการเปรยญ ใหพนกงานเครองตนประกอบพระกระยาหารส าหรบเสวย ณ ทศาลาทาน า ในตอนบายวนนน เวลาประมาณบาย 3 โมงเศษ พระองคพรอมดวยขนนางผใหญ 2 ทาน ซงมสมเดจกรมพระยาด ารงราชานภาพไดเสดจทรงเรอมาดพาย(แบบเรอมาดกระสวย) พายไปตามล าพง โดยไมมผตดตาม

ทงน เพราะพระองคอยากจะทราบความเปนอยสารทกขของราษฎรของพระองค ทรงทอดพระเนตรเหนวาน าหลากมาทวมมาก มองไมเหนพนดน เปนน าขาวเวงวางไปหมดทกสารทศ ผลไมในนาไรและสวนถกน าทวมจนหมดสน

พระองคไดทรงเสดจเขาไปทางคลองลดราชบร(คลองลดพล) ขณะนนบานเรอนราษฎรไมม วดราษฎร

เจรญธรรมยงไมไดสราง มศาลเจาเลกๆ อยหลงหนง แลวทรงเลยวเรอพระทนงไปทางซายมอผานบาน

ราษฎร หางๆ จะมสกหลงหนงเหนเงยบไมมคนอยจงมไดเสดจแวะเยยม เมอเสดจมาถงบานนางผง

แซเลา ทอดพระเนตรเหนเจาของบานน าเอา หอม กระเทยม ไปตากบนหลงคาเรอน พอเหนเรอคน

แปลกหนาเขาใจวาเปนพวกขนนาง กรองเชอเชญใหแวะทบาน พระองคจงเสดจขนบานของนางผง

ขณะนนนางผงหงขาวสกพอด

จงเรยกลกชาย คอ เจกฮวด ซงขณะนนอายประมาณ 20 ปเศษ ใหยกกระบะใสกบขาว ยกหมอขาว แลวรองเชญใหพระองคเสวย ในขณะทพระเจาอยหว รชการท 5 ก าลงเสวยอยนน เจกฮวดซงมานงยองๆ ดพระเจาอยหวแลวกหนไปดพระบรมฉายาลกษณทหงบชา ดแลวดเลา แลวกเอยขนวา "คลายนก คลายนก ขอรบ" พระเจาอยหวจงตรสถามวา "คลายนก คลายนก คลายอะไร" เจกฮวดบอกวา คลายรปทบชาไว พดแลวเจกฮวดกเอาผาขาวมาปกราบพระองคทาน นางผงเหนลกชายกราบ กกราบตาม พระองคตรสวา "แนใจหรอ"

http://www.damnoensaduak.go.th/index.php?op=dynamiccontent_detail&dynamiccontent_id=14950

74 ปวศ.

พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว รชกาลท 5 (ประทบนงขวาสด) ขณะเสดจประพาสตนครงท 2 พ.ศ. 2449 ทเมองก าแพงเพชร

กำรประพำสตนครงท 2

เสนทำงกำรประพำสตน ครงท 2........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………........................................................................

..........................................................................................................................................................

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………75 ปวศ.

ประพำสยโรปครงท 1

พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว ทรงฉายพระรปกบซารนโคลสท 2 แหง

รสเซยทพระราชวงปเตอรฮอฟ

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………........................................................................

..........................................................................................................................................................

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................………………………………………………………………………………….

76 ปวศ.

ประพำสยโรปครงท 2

ภาพซมชางของกรมยทธนาธการ ในงานรบเสดจรชกาลท 5 กลบจากประพาสยโรปครงท 2 เมอ พ.ศ. 2450 (ภาพจาก หอจดหมายเหตแหงชาต)

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................………………………………………………………………………………….

..............................................................................

.............................................................................. ………………………………………………...………………………………………………..

77 ปวศ.

ร.6 ………………………………………….……...

พระบาทสมเดจพระปรเมนทรมหาวชราวธฯ พระมงกฎเกลาเจาอยหว เปนพระมหากษตรย

รชกาลท 6 แหงพระบรมราชจกรวงศ

ตราพระราชบญญตประถมศกษา พ.ศ.2464 ใหเดกทกคนจบ ป.4

ตงธนาคารออมสน และเกดกจการสหกรณวดจนทนไมจ ากดสนใช

ทรงรเรมสรางโรงเรยนขนแทนวดประจ ารชกาล ไดแก โรงเรยนมหาดเลกหลวง ซงในปจจบนคอโรงเรยนวชราวธวทยาลย

จดตงสถาบนการศกษาหนงและพระราชทานนามวา โรงเรยนเพาะชาง

ตงโรงพยาบาลจฬาลงกรณ และวชรพยาบาล

จดตงกองเสอปา

กบฏ ร.ศ. 130

ดสตธาน

78 ปวศ.

พระรำชลญจกร พระราชลญจกรประจ ารชกาลท 6พระวชระ ซงมาจากพระบรมนามาภไธยกอนทรงราชย นนคอ "มหาวชราวธ" ซง

หมายถง สายฟาอนเปนศาตราวธของพระอนทร พระราชลญจกรพระวชระนน เปนตรางา รปร กวาง 5.5 ซ.ม. ยาว 6.8 ซ.ม. มรปวชราวธเปลงรศมทยอด ประดษฐานบนพานแวนฟา 2 ชน มฉตรบรวารตงขนาบทง 2 ขาง

พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหวไดทรงมพระบรมราชโองการประกาศสงครามกบประเทศฝายเยอรมน ในสงครามโลกครงท 1 เมอวนท 22 กรกฎาคม พ.ศ. 2460 โดยประเทศไทยไดเขารวมกบประเทศฝายสมพนธมตร ซงประกอบดวยประเทศองกฤษ ฝรงเศส และรสเซยเปนผน า พรอมทงไดทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหสงทหารไทยอาสาสมครไปรวมรบในสมรภมยโรปดวย ผลของสงครามประเทศฝายสมพนธมตรไดชยชนะ ท าใหประเทศไทยมโอกาสเจรจากบประเทศมหาอ านาจหลายประเทศ ในการแกไขสนธสญญาทไมเปนธรรม เชน สนธสญญาสทธสภาพนอกอาณาเขต สนธสญญาจ ากดอ านาจการเกบภาษของพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว และ สนธสญญาจ ากดอ านาจกลางประเทศไทย ดานการแพทยและการสาธารณสขทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหตงโรงพยาบาลจฬาลงกรณและวชรพยาบาล และทรงเปดการประปากรงเทพฯ เมอวนท 14 พฤศจกายน พ.ศ. 2457 79 ปวศ.

สนำมเพลำะ เปนหลมแคบๆ ยาวๆ ททหารขดไวเพออยอาศย โดยมการน าถงดนถงทรายมาซอนทบไว เพอปองกนกระสน โดยแตละฝายกจะขดสนามเพลาะไวหลายๆ ชนส ารองไว สวนพนทตรงกลางเวนไวเปนพนทสรบททหารทงสองฝายจะวงขามไปโจมตอกฝายสภาพในหลมสนามเพลาะดนโคลนเปรอะเปอน สภาพชนแฉะ ท าใหหลายคนเปนโรคเทาเปอย สขอนามยในสนามเพลาะคอนขางย าแย มกมหนคอยขโมยเสบยงอาหาร และกดเสอผา รวมถงกระเปาสะพายประจ าตวทหาร อกทงยงเปนพาหะน าโรคอกดวย ท าใหมการน าสนขมาเลยงเพอชวยจบหนกจวตรประจ าวนของทหารองกฤษบรเวณหนาดานจะตองลกขนมาเฝาระวงการโจมตตงแต 5.00 น. พอถงชวงกนขาวเทยงแลวทหารจะหลบในชวงบาย แลวตนขนมาเฝาระวงการโจมตในชวงเยนจนกวาตะวนจะลบขอบฟา และในชวงกลางคนจะเปนเวลาท างาน เดนตระเวนตรวจตราความเรยบรอย ขดสนามเพลาะ ตดตงลวดหนาม เปนตน สวนชวงเวลาพกผอน หลายคนจะเลนไพ เขยนจดหมายหาครอบครวหรอคนรก

ชวตหดหในสนำมเพลำะ

จดบนทกเพมเตมสงครามโลกครงท 1..............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................80 ปวศ.

คนจนถอเปนกลมคนทมความส าคญในสงครามโลกครงท 1 อยางมาก แตกลบเปนกลมทถกมองขามเมอพดถงมหาสงคราม ทงทเปนคนแบกถงดนถงทราย เปนคนบรรจกระสน สงเสบยงอาวธและอาหาร เปนคนเกบกวาดพนท หลงรถไฟตกราง หรออาคารตางๆ ถกทงระเบดนกวเคราะหมองวา แรงงานชาวจนเหลานกมสวนส าคญมากในชยชนะของฝายสมพนธมตร เพราะพวกเขาชวยท างานหลงบานใหกองทพฝายสมพนธมตรดวยคาแรงทถกมากChinese Labour Corps เปนกลมชาวจนทเขาไปใชแรงงานในยโรปชวงสงครามโลกครงท 1 โดยสวนใหญแรงงานชาวจนจะท างานอยหลงแนวรบ จงไมคอยมชาวจนเสยชวตในสนามรบ แตเสยชวตจากไขหวดสเปนในป 1918 เสยมากกวา

คนจนไปท ำงำนอยในสนำมเพลำะ

จดบนทกเพมเตมสงครามโลกครงท 1..............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

81 ปวศ.

ร.7 ………………………………………….……...

พระบาทสมเดจพระปกเกลาเจาอยหว พระมหากษตรยรชกาลท ๗ แหงพระบรมราชจกรวงศเปน

พระราชโอรสในพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว กบสมเดจพระศรพชรนทรา บรมราชนนาถ พระนามเดมวา สมเดจพระเจาลกยาเธอ เจาฟาประชาธปกศกดเดชน

กษตรยไทยพระองคแรก ทเสดจพระราชด าเนนไป พระราชทานปรญญา บตรแกผส าเรจการศกษา ในระดบอดมศกษา ในครงแรกเมอวนท 25 ตลาคม พทธศกราช 2473 ทจฬาลงกรณมหาวทยาลย

พระรำชลญจกรประจ ำพระองค เรยกวา พระแสงศร เปนรปพระแสงศร 3 องค วางอยบนราวพาดทเบองบนเปนตรามหาจกรบรมราชวงศภายใตพระมหาพชยมงกฎ เบองซายและเบองขวาของราวพาดพระแสงศร ตงบงแทรกสอดแทรกดวยลายกระหนกอยบนพนตอนบนของดวงตรา

82 ปวศ.

พระรำชทำนรฐธรรมนญเมอวนท 24 มถนายน พทธศกราช 2475 คณะบคคลซงเรยกตนเองวา "คณะราษฎร" ไดท าการเปลยนแปลงการปกครองดวยพระ เปน พระมหากษตรยภายใต รฐธรรมนญพระองคแรก ทรงพระราชทานรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกร สยาม พทธศกราช 2475 ซงเปนรฐธรรมนญถาวร ฉบบแรกของไทย เมอวนท 10 ธนวาคม พทธศกราช 2475

รฐบรษอำวโสผน ำคณะรำษฎรสำยพลเรอนคณะรำษฎร

1. พระราชก าหนดนรโทษกรรมในคราวเปลยนแปลงการปกครองแผนดน พทธศกราช ๒๔๗๕ ซงมสาระส าคญวาในการกระท าทงหลายของบคคลใดๆ ในคณะราษฎร หากจะเปนการละเมดกฎหมายใดๆ หามมใหถอวาเปนการละเมดกฎหมาย2. พระราชบญญตธรรมนญการปกครองแผนดนสยาม

พทธศกราช 2475 ซงพระบาทสมเดจพระปกเกลาเจาอยหวทรงลงพระนามเพยงฉบบเดยว คอ พระราชก าหนดนรโทษกรรมในคราวเปลยนแปลงการปกครองแผนดน พทธศกราช 2475 เมอวนท 24 มถนำยน 2475 โดยไมตองมผสนองพระบรมราชโองการเพราะในขณะนนพระบาทสมเดจพระปกเกลาเจาอยหวทรงมพระราชอ านาจสมบรณาญาสทธราชยอยางเตมท

การทพระบาทสมเดจพระปกเกลาเจาอยหวทรงลงพระนามพระราชก าหนดนแสดงถงการประนประนอม โดยทรงใหใสขอความในค าปรารภของพระราชก าหนดดวยวา"อนทจรงกำรปกครองดวยวธมพระธรรมนญกำรปกครองนเรำกไดด ำรอยแลว ทคณะรำษฎรนกระท ำมำเปนกำรถกตองตำมนยมของเรำอยดวย"

83 ปวศ.

ทรงสละรำชสมบตเมอวนท 2 มนาคม พทธศกราช 2477 พระบาทสมเดจพระปกเกลาเจาอยหว ทรงสละราชสมบต หลงจากทรงครองราชย เปนเวลา 9 ป 3 เดอน 4 วน ขณะประทบอยทบาน โนลแครนล ประเทศองกฤษ ทงนเนองดวยความ คดเหนทขดแยงทางการเมองบางประการ หลงจากนนไดประทบอยทประเทศองกฤษจนกระทงสวรรคตเมอวนท 30 พฤษภาคม พทธศกราช 2484 ขณะมพระชนมาย 48 พรรษา สมเดจพระนางเจาร าไพพรรณ พระบรมราชน ทรงจดการถวายพระเพลงพระบรมศพเปนการสวนพระองคอยางเรยบงาย ปราศจากพธการใด ๆ ทสสานโกลเดอรส กรน (Golders Green)

“…ขาพเจาเตมใจทจะสละอ านาจอนเปนของขาพเจาอยเดมใหแกราษฎรโดยทวไป แตขาพเจาไมยนยอมยกอ านาจทงหลายของขาพเจาใหแกผใด คณะใด โดยเฉพาะเพอใชอ านาจนนโดยสทธขาดและโดยไมฟงเสยงอนแทจรงของประชาราษฎร

บดนขาพเจาเหนวาความประสงคของขาพเจาทจะใหราษฎรมสทธออกเสยงในนโยบายของประเทศโดยแทจรงไมเปนผลส าเรจและเมอขาพเจารสกวาบดนเปนอนหมดหนทางทขาพเจาจะชวยเหลอหรอใหความคมครองแกประชาชนไดตอไปแลว ขาพเจาจงขอสละราชสมบตและออกจากต าแหนงพระมหากษตรยแตบดนเปนตนไป ขาพเจาขอสละสทธของขาพเจาทงปวง ซงเปนของขาพเจาในฐานทเปนพระมหากษตรย แตขาพเจาสงวนไวซงสทธทงปวงอนเปนของขาพเจาแตเดมมากอนทขาพเจาไดรบราชสมบตสบสนตตวงศ…”

พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาประชาธปก พระปกเกลาเจาอยหว และสมเดจพระนางเจาร าไพพรรณ พระบรมราชน

84 ปวศ.

ร.8 ………………………………………….……...

พระบาทสมเดจพระปรเมนทรมหาอานนทมหดล พระอฐมรามาธบดนทร เสดจพระราชสมภพเมอ

วนอาทตยท 20 กนยายน พทธศกราช 2468 ณ เมองไฮเดลเบอรก ประเทศเยอรมน เปนพระราช

โอรสในสมเดจพระมหตลาธเบศรอดลยเดชวกรมพระบรมราชชนก ซงขณะนนทรงด ารงพระ

อสรยยศ สมเดจพระเจาพยาเธอ เจาฟามหดลอดลยเดช กรมขนสงขลานครนทร กบสมเดจพระ

ศรนครนทราบรมราชชนน ขณะเปนหมอมสงวาลย มหดล ณ อยธยา

พระรำชกรณยกจหลงจำกนวตประเทศไทย เสดจพระราชด าเนนไปทรงเปดโรงพยาบาลอานนทมหดล จงหวดลพบร วนท 6 มกราคม

พ.ศ. 2481 เสดจพระราชด าเนนกลบไปทรงศกษาตอทประเทศสวตเซอรแลนด วนท 13 มกราคม

พ.ศ.2481 วนขนปใหมเปลยนเปนวนท 1 มกราคมเมอ พ.ศ. 2484 กอนหนานนถอเอาวนท 1 เมษายน เปนวนขนปใหม

เสดจประพาสเยยมราษฎรทสมทรปราการ ทรงปลอยปลาในเทศกาลสงกรานต เมอวนท 17พฤษภาคม พ.ศ.2489

เสดจพระราชด าเนนไปทรงตรวจพลสวนสนามของกองทพพนธมตรพรอมกบเรอลอรดหลยสเมาตแบตแตน ผบญชาการทหารสงสดสมพนธมตรภาคตะวนออกไกล

85 ปวศ.

พระรำชลญจกรประจ ารชกาลท 8 นน เปนตรางา ลกษณะกลมศนยกลางกวาง 7 เซนตเมตร มรปพระโพธสตวประทบอยเหนอบลลงกดอกบว พระบาทขวาหอยอยเหนอบวบาน ซงหมายถง แผนดน พระหตถซายถอดอกบวตม มเรอนแกวอยดานหลงแถบรศม ซงมขอแตกตางจากพระราชลญจกรทใชในรชกาลท 5 คอ มการเพมรปฉตรตงไวขางแทนทประทบของพระโพธสตว

สงครามโลกครงท 2 เปน “สงครามเบดเสรจ” (การท าสงครามทรฐทเกยวของมการใชทรพยากรและอาวธทตนเองมทกอยางโดยไมมขอจ ากดเพอท าลายรฐศตรครงส าคญครงท 2 ของโลกถดจากสงครามโลกครงท 1 ทเกดขนราว 20 ปกอนหนา (ค.ศ. 1914-1918) โดยสงครามโลกครงท 2 เปนการรบระหวางกลมประเทศอกษะ (เยอรมน อตาล ญปน) กบกลมประเทศสมพนธมตรน าโดย องกฤษ ฝรงเศส สหรฐอเมรกา

สงครามครงนเรมอยางเปนทางการเมอกองทพเยอรมนบกเขาไปยดครองประเทศโปแลนด เมอวนท 1 กนยายน ค.ศ. 1939 ท าใหประเทศองกฤษ ฝรงเศสและดนแดนอาณานคมขององกฤษอก 4 แหงคอ ออสเตรเลย นวซแลนด บรตชอนเดย แอฟรกาใต ประกาศสงครามกบเยอรมน

86 ปวศ.

ก ำเนดเสรไทยเพอเอกรำชของชำต

การยอมใหญปนเดนทพผานประเทศไทยของรฐบาลนนในคณะรฐมนตรเองมทงผเหนดวยและผคดคาน แตกยอมจ านนตอเหตการณทญปนมก าลงมากกวาและหากสรบกคงตานไมไดแนนอน แตในทางหนงนายปรด พนมยงค ซงอยในคณะรฐมนตรดวย และหลายคนทรวมรฐบาลอยเหนวา หากเขารวมฝายญปนแลวอาจท าใหตองเสยเอกราชถาญปนแพสงคราม เนองจากกอนหนาสงครามโลกอบตไมนานนน นายปรด ไดเดนทางไปแกไขสนธสญญาทไมเปนธรรมกบชาตมหาอ านาจขณะนนแลวทราบดวาฝายสมพนธมตรมศกยภาพในการท าสงครามเหนอกวา เพราะมอตสาหกรรมในประเทศทกาวหนารองรบ โดยเฉพาะถาสหรฐอเมรกาเขารวมกบฝายสมพนธมตรซงอเมรกากแสดงออกใหเหนมาตลอดวาเปนฝายสมพนธมตร

ขบวนการเสรไทยไดกอก าเนดขนในวนแรกทญปนบกประเทศไทย คอวนท 8 ธนวาคม 2484 เมอญปนไดบกโจมตประเทศไทยแบบสายฟาแลบดวยการยกพลขนบกในเมองชายทะเลอาวไทย โดยมทหารและประชาชนในหลายจงหวด เชน ประจวบครขนธ ชมพร นครศรธรรมราช สงขลาและปตตานไดท าการตอสอยางกลาหาญ จนกระทงรฐบาลไดประกาศใหหยดยงและเขารวมเปนมตรในสงครามกบญปน จนสงผลใหไทยตองพวพนกบสงครามไปตลอดจนจบสงคราม

โปสเตอรโฆษณำชวนเชอของรฐบำลไทยในสงครำมโลกครงทสอง

เผยแพรโดยกรมโฆษณำกำร

87 ปวศ.

ร.9 ………………………………………….……...

พระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดช ทรงพระนามเดมวา “ พระวรวงศเธอพระองคเจา

ภมพลอดลยเดช” ทรงเปนพระราชโอรสในสมเดจเจาฟามหดลอดลยเดช กรมหลวงสงขลา

นครนทร (ตอมาไดรบการเฉลมพระนามาภไธยเปน สมเดจพระมหตลาธเบศรอดลยเดชวกรม

พระบรมราชชนก) และหมอมสงวาล (ตอมาไดรบการเฉลมพระนามาภไธย เปนสมเดจพระศรนค

รนทรา บรมราชชนน) พระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดช

พระองคทรงเปนผประดษฐรปแบบอกษรในคอมพวเตอรทใชกนอยในทกวนนอยาง “จตรลดา” และ “ภพงค”

โครงการสวนพระองค สวนจตรลดา นนเกดขนจากพระราชทรพยสวนพระองคจ านวน 32,866.73 บาท ทไดมาจากการขายหนงสอดนตรและการขายนมวว

พระองคทรงเคยไดเหรยญทองจากการแขงขนกฬาเรอใบ ในกฬาแหลมทอง (กฬาซเกมสในปจจบน) ครงท 4 เมอป พ.ศ. 2510

กลองถายภาพคพระหตถตวแรกของพระองคนนคอยหอ “Coconet Midget” ทพระองคทรงซอดวยเงนสะสมสวนพระองคเอง เมอพระชนมายเพยง 8พรรษาเทานน 88 ปวศ.

พระบาทสมเดจพระเจาอยหว ไดพระราชทานโครงการนานปการมากกวา 2,000 โครงการ ทงการแพทยสาธารณสข การเกษตร การชลประทาน การพฒนาทดน การศกษา การพระศาสนา การสงคมวฒนธรรม การคมนาคม ตลอดจนการเศรษฐกจเพอประโยชนสขของพสกนกรในชนบท ทงยงทรงขจดปญหาทกขยากของประชาชนในชมชนเมอง เชน ทรงแกปญหาการจราจรอทกภยและปญหาน าเนาเสยในปจจบน ไดทรงรเรมโครงการการชวยสงเคราะห และอนรกษชางของไทย

ตงแตพทธศกราช 2502 เปนตนมา พระบาทสมเดจพระเจาอยหว พรอมดวยสมเดจพระนางเจาสรกตพระบรมราชนนาถ ไดเสดจพระราชด าเนนไปทรงกระชบสมพนธไมตรกบประเทศตาง ๆ ทงในยโรป อเมรกา ออสเตรเลย และ เอเชย และไดเสดจพระราชด าเนนไปทรงเยยมราษฎรในภมภาคตางๆ

พระรำชลญจกร ประจ าพระบาทสมเดจพระบรมชนกาธเบศร มหาภมพลอดลยเดชมหาราช บรมนาถบพตร เปนรปพระทนงอฐทศอทมพรราชอาสน ประกอบดวยวงจกร กลางวงจกรมอกขระเปน "อ" หรอ "เลข 9" รอบวงจกรมรศมเปลงออกโดยรอบ เหนอจกรเปนรปเศวตฉตร 7 ชนฉตรตงอยบนพระทนงอฐทศ แปลความหมายวา มพระบรมเดชานภาพในแผนดน โดยทวนบรมราชาภเษก ตามโบราณราชประเพณ ไดเสดจประทบเหนอพระทนงอฐทศ สมาชกรฐสภาถวายน าอภเษกจากทศทง 8 นบเปนครงแรกในประวตศาสตร ทพระมหากษตรยในระบอบประชาธปไตย ทรงรบน าอภเษกจากสมาชกรฐสภา แทนทจะรบจากราชบณฑตดงในรชกาลกอน องคพระราชลญจกรนเปนตรากลมรรปไขแนวตง กวาง 5 เซนตเมตร สง 6.7 เซนตเมตร

89 ปวศ.