7 il-berga ta' ·kastilja - l-università ta' malta is... · dik ta' aragona u dik ta' kastilja....

"teħen is-sewwa" - 24 ta' Novembru. 1973

-------~-- ---·--------

IL-BERGA TA' ·KASTILJA Kif għidtHkom fl-af1ħar artiklu, ii-KavaHieri Spanjoli kienu mqassmin f'żewġ Lingwi:

dik ta' Aragona u dik ta' Kastilja. Dwar l-ewwel waħda ġa tkellimna. Illum nitħaddtu dwar H-Berġa tat-tieni lingwa, dik ta' Kast Kap jew Pilier tagfma (mhux Pilar bħalma ġie stampat fi-aħħar artiklu) kien i!-"Gran Kanċiltier" ta11,..Qrdni, li maż-żmien kiseb impor-tanza kbira fi-Ordni. għax hu kien iħares is-siġilfar tad-dokumenti jew Bolli bis-siġiiU if-kbir. lx~xogħol l-ieħor, bħa4ma huma 1-għot, ta' kopji legali, l-iffirmar u s-siġiUar tal~atti kien jagħmilhom għalih ii-Viċi-Kanċil'!ier mghejjun minn żewġ persuni oħra. Fost ii-Viċi!Kanċi!fiera ġie j,j kien hemm ukoll xi maltin.

MINN MONS. PROF. ARTURO BONNICI ·---·---·---·· ··-·----,-

Bħati-Lingwi l-ohra, dik ta' Kastilja ħarsbet biex tib-ni Palazz jew Autberge g,ħtal !·membri tag'ħlhJ3 f4irT1ikJ.en ma dawk ta" Leon u tati-Pot-tuga:ll. lntgħa,żlet għal d'an il·bini biċċa art gmielha u 1-aMar prominenti fil-Belt ii-Gdidlat, fejn, għa)ll-ewwel kien ser jinbena 1-Pala,zz tai-Grammastru. lx-xogħol in-beda ' fl-1574 taħt it-tmexxi-,i:a tal-artk,itett ta:I-Ordni G!ormu Cassar. 11-bin~ tela', -iżda m'huw;ex dak li naraw illum; għa:liex mitejn sena wara ( 1774) arkitett ieħor malti maghruf, Duminku Ca1Ghia, ġie mqabbadl miii-Grammatstru Manoel Pinto biex jagħti sura oħm (ngħidu aħna llum, a new look") lil dak ii-Palazz.

Bt=tAlU U ISBAI=I MINNU Jingħad. ·li ·· 1d\ak 1-a:rikitett

i ntbag.ħat !-•ltalja u Sqallija biex jistudja: hpa:lazzi ta'

hemm. Fost il-palazzi sbieħ ii ra kien hemm dak tai-Prefettura ta' Lecce. u Ca-chia pp. ova jagħmel id-di-

-. sinji tiegħu, fuqha,. u rnex-xielu jissuperaih1a :fis-sbuħi~ ja. Hek~k jgħidilna Quentin Hughes, Professur li jgħallem fi-Universita!' tagħna u 'hu d-Dekan tai-Fakolta' tal-Periti, fil-ktieb tiegħu sa-bieh u ta' fejda, imsejjaħ "T:he Building of Malta: 1530-1795". Rl-istess ħin, Hughes jam ħatfna punti fil-Berġa ta ' Kast·ilja li jixbhu lil dawk tai-Banka Guratali jew Pa,lazz Muniċipali fi Triq Merk:anti (fe,jn illum hemm ir·Reg,istru Publiku), li nbena xi 24 sena qabel

Kastilja.

li-Berga ta' Kastilja qegħda f'post li minnu tid-di;Jmina l-Port ii-K:bir u pa:rti k!b:::>la miii-Gżina. Quddiem-ha tinfirex pj.azza kbira bi triq sabiħa li tqaibbdek mai-Furjana u oħrajn li jdaħħluk fil-qalba tal-Belt. li-Palazz il-ġdid hu 1-akba,r: u l-isbaħ fost l-oħrajn, u dan turihu-lek t-is:tess falċ.ċata ti1egħu, imponenti u majjestuża. Maqtugħa ~għaliha u mdaw-ra b'kanċeil tal-hadid. irh,żejjen bix-xtieli, tersa:q lejha bis-saħħa ta' taraġ wiesa' ffaċċettjat. Tidħol, imba-g.ħad, minn bieb imżejjen b'4 kolonni stil 'dor