4.ünite.sinif ortami ve grup etkileşimi

Öğr.Gör.Hüseyin AKAR

Sınıf öğrencinin yaşamının büyük bir kısmınıgeçirdiği yerdir. Çocuk ait olma, sevilme, başarılıolma, kendini güvende hissetme gibi bir çoksosyal ihtiyacını sınıf ortamında karşılamayaçalışır. Bunu için sınıf ortamında olumluilişkilerin geliştirilmesi gerekir.

Öğr.Gör.Hüseyin AKAR

Sınıf toplumsal bir gruptur. Bireylerin belli birdurum karşısında yalnız başlarına ve grup içindegösterdikleri davranışlar birbirinden farklıdır.Bunu anlamak için grubun yapısını veözelliklerini bilmek gerekir.

Öğr.Gör.Hüseyin AKAR

Herhangi bir insan topluluğunun grup olaraknitelendirilebilmesi için bazı özelliklere sahipolması gerekir. Bu özellikler sosyal psikologlaragöre değişmekle beraber grubun en belirginbelirleyicisinin etkileşim olduğu kabuledilmektedir.

Öğr.Gör.Hüseyin AKAR

Grup üyelerinin bir araya gelmeleri ve birlikteetkileşime girmelerini sağlayan en önemli etmenortak inançlar, amaçlar yada işlerdir. Etkileşimlebirlikte grupların diğer özellikleri:

Etkileşimde bulunan bireyler kendilerini ogrubun üyesi olarak tanımlarlar

Üyeler grup dışındaki diğer insanlar tarafındanda o gruba ait olarak tanımlanırlar.

Ortak çıkarlarıyla ilgili konular üzerindenormlar oluşturur ve bunlara uyarlar

Öğr.Gör.Hüseyin AKAR

Birbirine bağımlı bir rol sistemi içerisinde yeralırlar.Ortak amaç ve idealleri paylaştıkları içinbirbirlerine benzerlerGrup yaşantısını ödüllendirici bulurlar.Karşılıklı bağımlılık gerektiren yeni hedeflergeliştirirler.Birlik algısı geliştirirlerÇevreye karşı da bu birlik duygusu içinde hareketederler.

Öğr.Gör.Hüseyin AKAR

Sınıftaki öğrencilerin ortak amacı derslerindebaşarılı olmak ve sınıflarını geçmektir.Öğrenciler bu amaca ulaşmak için de sınıftaöğretmenini sunduğu öğretim ortamı ileetkileşime girerler, öğretmenin istediğietkinlikleri yerine getirirler.

Öğr.Gör.Hüseyin AKAR

Bir sınıfta tüm öğrenciler o sınıfın üyesiolduğunu bildiği okul yönetimi, öğretmenler,diğer sınıflardaki öğrenciler de bireyin hangisınıfa ait olduğunu bilir.

Öğr.Gör.Hüseyin AKAR

Sınıfta öğrenciler ortak çıkarları için

normlar oluştururlar. Bu normlar

öğrenciler üzerinde öğrenciler üzerin

sosyal kontrol aracı rolü oynar ve

buna genellikle uyarlar.

Öğr.Gör.Hüseyin AKAR

Sınıfta öğrencilerin rolü ve statüsü aynıdır.Öğrenciler rollerinin gerektirdiği davranışlarıyerine getirirken birbirlerine bağımlıdırlar.

Sınıfta olumlu bir hava varsa öğrenciler sınıfın birüyesi olmaktan zevk alırlar. Sınıf dinamiği iyi olanokullarda öğrenciler derslerde sıkılsalar bilearkadaşlarıyla bir araya gelmek için okulagelirler.

Öğr.Gör.Hüseyin AKAR

Özellikle uzun bir süre birlikte okuyanöğrencilerin oluşturduğu sınıflarda birlik algısı daüst düzeyde olmaktadır.

Öğr.Gör.Hüseyin AKAR

Bir örgütte, kişiler çalışma gruplarına atamayoluyla katılırlar. Bu gruplarda önemli iştir. Bubiçimde oluşturulan gruplara formal grup

denir.

İnformal gruplar örgüt üyeleri arasındaki sosyal

etkileşim sonucu ortaya çıkarlar. Bu gruplaraüyelik gönüllülük esasına dayanır.

Öğr.Gör.Hüseyin AKAR

Sınıf toplumda bulunan diğer grupların tümözelliklerine sahip olmakla birlikte kendineözgü özellikleri de vardır. Ayrıca her sınıfdiğerlerinden farklıdır.

Öğr.Gör.Hüseyin AKAR

Gruplar genellikle benzer özellik gösterenbireylerden oluşurlar. Ancak sınıf için bunusöylemek mümkün değildir.

Öğrencilerin birbirinden farklı özelliklere

sahip olması hem öğretimi hem de

öğrenciler arasındaki etkileşimi olumsuzyönde etkileyebilir.

Öğr.Gör.Hüseyin AKAR

Sınıfta çok olay olduğu gibi bu olayların bir çoğu aynı zamanda meydana gelir.Öğretmen bütün bu olaylara aynı anda çeşitli şekillerde tepki vermek zorundadır. Ayrıca her olay öğretmenin karar vermesini gerektirir.

Öğr.Gör.Hüseyin AKAR

Sınıfta meydana gelen olayların diğer bir özelliği de ortaya çıkacak olan olayların tahmin edilemez olmasıdır. Öğretmen sınıfa belli bir planla girer. Ancak derste pek çok beklediği gelişmez.

Öğr.Gör.Hüseyin AKAR

Lider, herhangi bir durumda hedefe

ulaşmak amacıyla, kişinin ya da grubun

faaliyetlerini etkileyen, yönlendiren ve

kontrol eden, aynı zamanda grup üyeleri

bir araya getirerek grubun devamını

sağlayan kişidir.

Öğr.Gör.Hüseyin AKAR

Öğretmen görevi gereği sınıfın yöneticisidir veöğrenciler üzerinde yasal gücü vardır. Ancaköğretmenin sınıfın yöneticisi olması lideri olacağıanlamına gelmez.

Öğr.Gör.Hüseyin AKAR

Liderlerde bulunması gereken özellikler yıllardıraraştırılmaktadır. Bu konuda değişik görüşlerolmakla birlikte iyi bir liderin problem

becerisinin gelişmesi, ileri görüşlü olması,

doğru ve yerinde karar verebilmesi, kendine

güvenmesi ve grup üyeleriyle etkili iletişimkurabilmesi gerekir.

Öğr.Gör.Hüseyin AKAR

Örgütlerde yapılan araştırmalar liderlerin farklıyönetim yaklaşımları olduğunu göstermektedir.

Öğretmenin sınıf yönetiminde başarılı olmasıiçin gerektiği yerde demokratik gerektiği yerdeotoriter olması gerekir. Kısaca tatlı-sert olmasıgerekir.

Öğr.Gör.Hüseyin AKAR

Her sınıfta, sınıftaki diğer öğrencileri olumluyada olumsuz yönde etkileyen bir yada dahafazla öğrenci lider vardır. Özellikle öğretmeninlider olmadığı sınıflarda öğrenci liderler diğeröğrencileri daha çok etkiler.

Öğr.Gör.Hüseyin AKAR

Öğrencilerin sınıf içindeki davranışlarını,öğrenciler arasındaki etkileşimin niceliğini veniteliğini etkileyen bir çok etmen var.

Öğr.Gör.Hüseyin AKAR

İdeal bir sınıf 20-30 kişi olmakla birlikteülkemizde yerleşim birimlerine ve okulunözelliklerine göre bu sayı 10-70 arasındadeğişmektedir. Ancak bazı durumlarda sınıftakiöğrenci sayısının daha da büyüdüğügörülmektedir.

Öğr.Gör.Hüseyin AKAR

Sınıftaki öğrenci sayısı öğrenciler arasındakietkileşim miktarını, tatmin düzeyleri ve verimlerietkiler. Sınıftaki öğrenci sayısı arttıkçaöğrenciler arasındaki etkileşim ve tatmin düzeyiazalır. Ayrıca sınıfta alt gruplar oluşmaya başlar.Sınıfta birden fazla alt grup oluşursa bu gruplararasında çatışmalar meydana gelir.

Öğr.Gör.Hüseyin AKAR

Sınıfın büyüklü öğretmenin liderlik davranışlarınıda etkiler.

Sınıftaki grup dinamiğini etkili bir biçimdekullanmak ve öğrencilerin etkinliklere katılımınısağlayarak daha verimli olmalarını sağlamak içinsınıftaki öğrenci sayısını düşük tutmakta yararvardır.

Öğr.Gör.Hüseyin AKAR

Grup üyelerinin kişilik, yetenek ve demografiközellikler açısından homojenlik dereceleri grupdinamiği ve performansı etkileyen diğer biretmendir.

Öğr.Gör.Hüseyin AKAR

Grubun homojen ve heterojen olması grubunniteliğine göre değişir.

Farklı yetenek ve özelliklere sahipöğrencilerden oluşan gruplarda öğrencibaşarıları benzer gruplara göre daha yüksektir.

Öğr.Gör.Hüseyin AKAR

Normlar gruptaki etkileşim sürecinde ortayaçıkan ve üyelerin grup içinde nasıldavranacaklarını belirleyen kural ve beklentilerbütünüdür. Grup normları grup üyelerinindavranışlarını etkiler. okullarda da yöneticiler veöğretmenler tarafından belirlenmiş, okulunamaçları ile tutarlı normlar vardır.

Öğr.Gör.Hüseyin AKAR

Grupta üyeler amaçlara ulaşmak için işbirliğiyaparlar, yarışma içinde olabilirler ya da bireyseldavranabilirler. Öğrencilerin grup içindekidavranış biçimleri kişilik özelliklerindenetkilendiği gibi, öğretmenin tutumu, kullandığıöğretim yöntemleri ve değerlendirme sistemide öğrencilerin davranış biçimini etkiler.

Öğr.Gör.Hüseyin AKAR

Sınıftaki öğrenciler arasındaki iletişim sınıfyönetimi kadar öğrencilerin başarısı açısından daönem taşımaktadır.

Öğr.Gör.Hüseyin AKAR

Bireysel özellikler

Grubun özellikleri

Ödül yapısı

ETKİLİKLER

Grup yardımı Verilen yardım Alınan yardım İş dışı ve pasif

davranışlar

BAŞARI

Bireysel özellikler

Grubun özellikleri

Ödül yapısı

ETKİLİKLER

Grup yardımı Verilen yardım Alınan yardım İş dışı ve pasif

davranışlar

Öğr.Gör.Hüseyin AKAR

DESTEKLEYİCİ VE BÜTÜNLEŞMİŞ SINIF OLUŞTURMA ETKİNLİKLERİ

Sınıf ikliminin olumlu, öğretimi destekleyici veolması için öğrenciler arasında birlik veberaberlik olması gerekir. Bütünleşmiş sınıflardasıcak, arkadaşça etkileşim görülür. Sınıftaklikleşmeler olmaz. Bütünleşmiş sınıflardaöğrenciler kendini güvende hisseder ve gruba aitolma duygusunu yaşar.

Öğr.Gör.Hüseyin AKAR

Grup bütünlüğü ve olumlu grup kimliği kolaycasağlanamaz. Öğretmenin bunun için çabagöstermesi ve bu amaca yönelik bazı etkinliklerdüzenlemesi gerekir.

Öğr.Gör.Hüseyin AKAR

İlköğretim Okulları için etkinlikler

Mutlu sınıf oluşturma yolları: okulun ilkyıllarında ve dönem başında öğrencilerden sınıfdaha hoş bir yer haline getirmek için neleryapılabileceğini yazmaları istenir.

Sınıf düzenlemesi: öğrencilerin kendileri yeterlive güçlü hissetmeleri aynı zamandagüdülenmeleri için onların sınıfın düzenlenmesisürecine katılmalarına olanak sağlanmalıdır.

Öğr.Gör.Hüseyin AKAR

Sınıf ruhu oluşturma: öğretim yılı başındaöğrenciler çoğunlukla heyecanlı ve güdülenmişolarak okula başlarlar. Öğretmen öğrencilerin buheyecanından yararlanarak sınıf ruhuoluşturmaya çalışmalıdır.

Öğr.Gör.Hüseyin AKAR

Sınıf tarihi oluşturma: Bu etkinlikte öğretim yılıbaşında başlatılmalıdır.

Fotoğraf albümü: bu etkinlikte, sınıfta özel birolay olduğu zaman o anın fotoğrafı çekilir. Buresimler esprili yazılarla süslenerek bültenpanosuna asılır.

Öğr.Gör.Hüseyin AKAR

Açış ve kapanış soruları:

Özel günler: okuldaki monotonluğu bozmak,öğrencilerin farklı bir gün geçirmelerini vebirbirlerini farklı açılardan tanımalarını sağlamakamacıyla özel günler düzenlenebilir.

Öğr.Gör.Hüseyin AKAR

Ortaöğretim okulları için etkinlikler

İlköğretimden sonra öğrenciler farklı okullaradağıldıkları ve öğrenciler arası etkileşim azaldığıiçin bu dönemde öğrenciler sınıfta arkadaşbulmakta zorlanmakta ve yalnız kalmakta ya datoplumdaki bazı radikal gruplara ya da çetelerebağlanmaktadır.

Öğr.Gör.Hüseyin AKAR

Tanışma çalışması : sınıf öğretmeni yeni öğretimyılının ilk derslerinde öğrencilerin birbirleriyletanışmalarına yardımcı olmak için çeşitlietkinlikler düzenleyebilirler.

Temel grup: bu etkinlikte öğretmen sınıfta 4-5kişilik temel gruplar kurar. Bu gruplar akademikbaşarı, cinsiyet, sosyo ekonomik statü gibi farklıözelliklere sahip oluşturulursa daha yararlı olur.

Öğr.Gör.Hüseyin AKAR

Grup kararı aldırma: öğrencilerin sınıfla ilgili bazıkararların alınmasına ve sorunlara çözümbulunmasına etkin olarak katılmaları, sınıfbütünlüğünün sağlanmasına yardımcı olabilir.

Öğr.Gör.Hüseyin AKAR