1

Kurs: Roboty związane z montażem i remontem instalacji grzewczych

Źródło: www.fotolia.com

KURS Roboty związane z montażem i remontem instalacji grzewczych

MODUŁ Oprogramowanie komputerowe wspomagające projektowanie

2

Kurs: Roboty związane z montażem i remontem instalacji grzewczych

3 Oprogramowanie komputerowe wspomagające projektowanie

Komputerowe wspomaganie projektowania CAD (ang. Computer Aided Design) polega na zastosowaniu sprzętu i oprogramowania komputerowego w projektowaniu technicznym.

3.1 Audytor OZC1

3.1.1 Charakterystyka programu

Rysunek 3.1 Logo programu Audytor OZC

Źródło: http://www.sankom.pl/program-audytor-ozc

Program Audytor OZC służy do wspomagania obliczania projektowego obciążenia cieplnego pomieszczeń (zgodnie z normą PN-EN 12831), określania sezonowego zapotrzebowania na energię cieplną i chłodniczą budynków (zgodnie z normą PN-B 02025) oraz wykonywania Świadectw Energetycznych budynków i ich części. Za pomocą programu można również wykonać analizę wilgotnościową przegród budowlanych.

Z aplikacji możemy korzystać na komputerze z zainstalowanym systemem operacyjnym: Windows 7, Windows Vista, Windows XP, Windows 2000, Windows Me, Windows NT lub Windows 98.

3.1.2 Funkcje programu

Audytor OCZ pozwala na wykonywanie obliczeń cieplnych obiektów zgodnie z obowiązującymi przepisami, ale eliminuje konieczność ich szczegółowej znajomości. Zastosowane w programie rozwiązania pozwalają zaoszczędzić projektantowi wiele czasu. Program posiada rozbudowany system diagnostyki błędów oraz interpretacji otrzymanych wyników. Dzięki połączeniu wszystkich funkcji jest w stanie poprowadzić projektanta przez zawiły proces obliczeń. Zawiłość ta jest spowodowana często niejasnymi przepisami.

Program można pobrać ze strony producenta, również w wersji bezpłatnej, pod adresem: http://www.sankom.pl.

1 http://www.sankom.pl/program-audytor-ozc

3

Kurs: Roboty związane z montażem i remontem instalacji grzewczych

Instrukcję obsługi programu można pobrać ze strony: http://www.sankom.pl/download/free/doc/OZC5_0A.zip.

3.2 Audytor C.O.

Rysunek 3.2 Logo programu Audytor C.O.

Źródło: http://www.sankom.pl/program-audytor-co

3.2.1 Charakterystyka programu2

Program Audytor C.O. w wersji 3.8. jest przeznaczony do graficznego wspomagania projektowania nowych instalacji c.o. oraz regulacji istniejących instalacji (np. w budynkach ocieplonych). Program umożliwia również projektowanie sieci przewodów w instalacjach wody lodowej.

Baza danych katalogowych zawiera informacje na temat rur, armatury i grzejników produkowanych przez wiodące firmy krajowe i zagraniczne. Istnieje możliwość zastosowania w jednym projekcie urządzeń różnych firm.

3.2.2 Funkcje programu Audytor C.O.

Program umożliwia wykonanie pełnych obliczeń hydraulicznych instalacji, w ramach których3:

dobiera średnice przewodów;

określa opory hydrauliczne poszczególnych obiegów z uwzględnieniem ciśnienia grawitacyjnego, wynikającego z ochłodzenia wody w przewodach i odbiornikach ciepła;

podaje całkowite straty ciśnienia w instalacji;

redukuje nadmiary ciśnienia w obiegach poprzez dobór nastaw wstępnych zaworów z podwójną regulacją lub dobór średnic otworów kryz dławiących;

uwzględnia konieczność zapewnienia odpowiedniego oporu hydraulicznego działki z odbiornikiem ciepła (Dpgmin);

2 http://www.samson.com.pl/pro00001.htm 3 http://www.sankom.pl/program-audytor-co

4

Kurs: Roboty związane z montażem i remontem instalacji grzewczych

dobiera nastawy regulatorów różnicy ciśnienia zainstalowanych w miejscach wybranych przez projektanta (podstawa pionu, gałąź instalacji itd.);

automatycznie uwzględnia wymagania odnośnie autorytetów zaworów termostatycznych (odpowiednie spadki ciśnienia na zaworach);

dobiera wymiennikowe węzły mieszkaniowe oraz bufory cieplne współpracujące z węzłami mieszkaniowymi;

dobiera grupy pompowe;

dobiera pompy;

pozwala na zastosowanie sprzęgieł hydraulicznych;

umożliwia zastosowanie podwójnych rozdzielaczy.

W ramach obliczeń cieplnych program realizuje następujące funkcje4:

określa zyski ciepła od przewodów instalacji prowadzonych przez poszczególne pomieszczenia;

oblicza ochłodzenie czynnika grzejnego w przewodach;

dla podanego zapotrzebowania na moc cieplną określa wymagane wielkości grzejników;

dobiera odpowiednie strumienie czynnika grzejnego, dopływającego do istniejących odbiorników ciepła, uwzględniając jego ochłodzenie w przewodach oraz zyski ciepła od przewodów (wariant regulacji istniejącej instalacji np. w ocieplonych budynkach);

uwzględnia wpływ ochłodzenia wody w przewodach na wartość ciśnienia grawitacyjnego w poszczególnych obiegach oraz na moc cieplną odbiorników ciepła;

projektuje grzejniki podłogowe.

3.2.3 Elementy projektowanej instalacji centralnego ogrzewania

Projektowana instalacja musi zawierać:

instalację pompową;

układ przewodów dwururowych, jednorurowych lub mieszanych;

czynnik grzejny lub chłodniczy (woda, glikol etylenowy, glikol propylenowy);

rozdział dolny, górny, układy z poziomym rozprowadzeniem przewodów, układy rozdzielaczowe;

grzejniki konwekcyjne;

grzejniki podłogowe;

4 http://pl.heating.danfoss.com/Content/dbb5147b-b855-4f52-97ea-1fc6b3a34823.html

5

Kurs: Roboty związane z montażem i remontem instalacji grzewczych

grzejniki ścienne;

samoczynne zawory odpowietrzające (nie może być sieci odpowietrzającej);

zwykłe lub termostatyczne zawory grzejnikowe;

regulację wstępną za pomocą zaworów z nastawami wstępnymi lub kryz;

stabilizację różnicy ciśnienia za pomocą stabilizatorów dławiących;

możliwość stosowania regulatorów przepływu.

Program można pobrać ze strony producenta, również w wersji bezpłatnej, pod adresem: http://www.sankom.pl.

Instrukcję obsługi programu można pobrać ze strony: http://www.sankom.pl/download/free/doc/co3_8.zip.

Pod adresem: http://www.sankom.pl/dk/rury.htm znajdziesz rury wszystkich producentów ujętych w programach Audytor.

3.3 Kalkulator Audytora Energetycznego5

3.3.1 Charakterystyka programu

Kalkulator Audytora Energetycznego może być pomocnym narzędziem uzupełniającym dwa powyższe programy, wspomagającym proces projektowania i analizy pracy wszelkich instalacji rurowych, w których występuje przepływ wody, pary wodnej lub wilgotnego powietrza. Program jest połączeniem wielofunkcyjnego kalkulatora inżynierskiego z programem konwersji jednostek miar, tablicami właściwości fizycznych wody, pary wodnej i wilgotnego powietrza oraz modułami analizy przepływu czynnika i analizy mocy cieplnej.

3.3.2 Konwerter jednostek fizycznych

Konwerter posiada szereg funkcji:

wbudowana konwersja jednostek miar 30 wielkości fizycznych, które najczęściej występują w pracy inżyniera środowiska;

większość używanych jednostek miar, w tym miary angielskie i amerykańskie;

automatyczne przeliczanie wprowadzanych wielkości (na bieżąco);

przydatne komentarze dotyczące jednostek miar wybranej wielkości fizycznej;

konwerter wykorzystywany jest w całym programie kalkulatora do wskazywania żądanych jednostek miar dla dowolnej wielkości fizycznej, występującej w programie.

5 http://www.sankom.pl/program_kalkulator_audytora

6

Kurs: Roboty związane z montażem i remontem instalacji grzewczych

3.3.3 Tablice właściwości wody

Tablice prezentują właściwości fizyczne wody zależne od jej temperatury, w zakresie od 0°C do 150°C:

gęstość wody;

rozszerzalność objętościowa;

entalpia;

ciepło właściwe;

przewodność cieplna;

lepkość dynamiczna;

lepkość kinematyczna;

napięcie powierzchniowe;

liczba Prandtla.

3.3.4 Tablice właściwości pary wodnej

Tablice prezentują właściwości fizyczne pary wodnej: nasyconej mokrej, nasyconej suchej, przegrzanej w zakresie temperatury od 0°C do 1000°C, ciśnienia – od 611Pa do 95MPa oraz suchości pary mokrej nasyconej – od 0 do 1. Do właściwości należą:

temperatura nasycenia;

ciśnienie nasycenia;

entalpia pary wodnej;

objętość właściwa pary wodnej;

objętość właściwa wody wrzącej;

ciepło parowania;

lepkość dynamiczna;

lepkość kinematyczna.

3.3.5 Tablice właściwości wilgotnego powietrza

Tablice prezentują właściwości fizyczne wilgotnego powietrza w zakresie temperatury od -20°C do 100°C, wilgotności względnej od 0% do 100% i ciśnienia barometrycznego – od 960hPa do 1040hPa. Do właściwości należą:

entalpia wilgotnego powietrza;

objętość właściwa;

ciśnienie cząstkowe pary wodnej;

7

Kurs: Roboty związane z montażem i remontem instalacji grzewczych

temperatura punktu rosy;

temperatura termometru mokrego;

lepkość dynamiczna;

lepkość kinematyczna.

3.3.6 Analiza przepływu

Po ustaleniu parametrów czynnika oraz strumienia masy można przeprowadzić analizę przepływu. W analizie przepływu określa się:

wymiar przewodu;

strumień objętości;

prędkość przepływu;

masę przepływającego czynnika;

czas przepływu;

liczbę Reynoldsa (definiowaną wzorem Re=(ρvl)/µ);

charakter przepływu;

promień hydrauliczny;

chropowatość względną i bezwzględną przewodu;

jednostkowe straty ciśnienia;

długość przewodu;

współczynnik oporów liniowych;

liniowe straty ciśnienia;

współczynnik oporów miejscowych lub współczynnik przepływu Kv;

miejscowe straty ciśnienia.

3.3.7 Analiza energii

Po ustaleniu parametrów początkowych i końcowych czynnika oraz strumienia masy można przeprowadzić analizę energii. W analizie energii określa się:

różnicę entalpii;

moc cieplną;

czas i energię;

strumień masy czynnika.

8

Kurs: Roboty związane z montażem i remontem instalacji grzewczych

3.4 Control 3.16

Control 3.1 to program komputerowy służący do doboru urządzeń automatyki w węzłach cieplnych.

Program jest narzędziem przeznaczonym dla ciepłowników, a w szczególności dla projektantów instalacji grzewczych. Służy on do doboru urządzeń automatyki dla wymiennikowych węzłów cieplnych. Po wyspecyfikowaniu przez użytkownika danych wejściowych, takich jak sieciowe opory wymienników ciepła, liczników ciepła, itp. oraz wybraniu jednego z oferowanych standardowych schematów, program Control 3.1 umożliwia automatyczny dobór, korektę doboru oraz analizę hydrauliczną urządzeń automatyki (zaworów regulacyjnych i regulatora różnicy ciśnień). Dodatkowo dobierane są: regulator pogodowy i czujniki temperatury. Po ostatecznym doborze urządzeń dane projektu i wyniki doboru mogą być zapamiętane w pliku lub wydrukowane na papierze.

Program Control 3.1 charakteryzuje się prostotą, intuicyjnym prowadzeniem użytkownika, szeroką gamą dostępnych schematów węzłów cieplnych oraz wygodną pomocą zgodną ze standardem Windows.

W programie Control 3.1 zawarta została niezwykle bogata baza urządzeń ciepłowniczych firmy SAMSON. Obecna wersja programu zawiera uaktualnioną bazę zaworów regulacyjnych.

Program można pobrać ze strony producenta pod adresem: http://www.samson.com.pl/control/control.htm.

3.5 Purmo SDG 2.07

Program PURMO SDG w wersji 2.0 jest przeznaczony do szybkiego doboru grzejników i ogrzewania podłogowego PURMO.

Program można pobrać ze strony producenta pod adresem: http://www.purmo.com/pl/pobierz-pliki/programy-komputerowe.htm.

W celu podsumowania wiadomości z tego modułu zapoznaj się z prezentacją pt. „Podsumowanie”.

3.6 Literatura

3.6.1 Literatura obowiązkowa

Pełech A., Wentylacja i klimatyzacja. Podstawy, Oficyna Wyd. Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2011;

Sydor M., Wprowadzenie do CAD. Podstawy komputerowo wspomaganego projektowania, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009.

6 http://www.samson.com.pl/control/control.htm 7 http://www.purmo.com/pl/pobierz-pliki/programy-komputerowe.htm

9

Kurs: Roboty związane z montażem i remontem instalacji grzewczych

3.6.2 Literatura uzupełniająca

ABC Instalacji grzewczych. Poradnik, Ekspert Budowlany 2013;

Bradford R., Podstawy sieci komputerowych, WKŁ, Warszawa 2009;

Recknagel H., Kompendium wiedzy. Ogrzewnictwo, klimatyzacja, ciepła woda, chłodnictwo, Omni Scala, Wrocław 2008.

3.6.3 Netografia

http://www.purmo.com/pl/pobierz-pliki/programy-komputerowe.htm;

http://www.samson.com.pl/control/control.htm;

http://www.sankom.pl.

3.7 Spis rysunków

Rysunek 3.1 Logo Programu Audytor OZC ............................................................................................ 2 Rysunek 3.2 Logo Programu Audytor C.O. ............................................................................................ 3

Spis treści

3 Oprogramowanie komputerowe wspomagające projektowanie ........................................ 2 3.1 Audytor OZC ....................................................................................................................................................... 2

3.1.1 Charakterystyka programu ........................................................................................................................................... 2 3.1.2 Funkcje programu ............................................................................................................................................................. 2

3.2 Audytor C.O. ........................................................................................................................................................ 3 3.2.1 Charakterystyka programu ........................................................................................................................................... 3 3.2.2 Funkcje programu Audytor C.O. ................................................................................................................................. 3 3.2.3 Elementy projektowanej instalacji centralnego ogrzewania......................................................................... 4

3.3 Kalkulator Audytora Energetycznego ...................................................................................................... 5 3.3.1 Charakterystyka programu ........................................................................................................................................... 5 3.3.2 Konwerter jednostek fizycznych ................................................................................................................................ 5 3.3.3 Tablice właściwości wody ............................................................................................................................................. 6 3.3.4 Tablice właściwości pary wodnej .............................................................................................................................. 6 3.3.5 Tablice właściwości wilgotnego powietrza ........................................................................................................... 6 3.3.6 Analiza przepływu ............................................................................................................................................................ 7 3.3.7 Analiza energii .................................................................................................................................................................... 7

3.4 Control 3.1 ........................................................................................................................................................... 8 3.5 Purmo SDG 2.0 ................................................................................................................................................... 8 3.6 Literatura ............................................................................................................................................................. 8

3.6.1 Literatura obowiązkowa ................................................................................................................................................ 8 3.6.2 Literatura uzupełniająca ................................................................................................................................................ 9 3.6.3 Netografia ............................................................................................................................................................................. 9

3.7 Spis rysunków .................................................................................................................................................... 9