alternatieve financieringsvormen · 2018-10-16 · i. crowdfunding: concept en reglementering...

ALTERNATIEVE FINANCIERINGSVORMEN:

ONBEKEND IS ONBEMIND

PHILIPPE HINNEKENS

EN

DAVID RYCKAERT

ADVOCAAT-VENNOOT LAURIUS

OVERZICHT

I. Crowdfunding: concept en reglementering

II. Tax shelter voor jonge ondernemingen

III. Credit Crowdfunding

IV. SAFE: Converteerbare leningen en obligaties met warranten

3

Stappen in de financiering van een start-up

1. Friends Family & Fools

2. Angels

3. (Seed funds)

4. Venture capital funds

4


- Inleiding

• (Aanvullende) financieringsoplossing voor innovatieve projecten waarbij de realisator beroep doet op een groot aantal ‘backers’ om het project te financieren, meestal via kleine bedragen. Veelal voor start-ups en sociale projecten

• Verschillende vormen: – donaties,

– ‘reward based’ (vb verkrijgen van een specifiek goed), …

– leningen,

– hybride (vb converteerbare obligatie),

– inbreng in kapitaal,

• Meestal alles-of-niets benadering

5


Bron: (A framework for European Crowdfunding, K. De Buysere, O. Gajda, R. Kleverlaan, D. Marom, 2012)


- Financiering in verschillende stappen

i. indienen project waarna platform overgaat tot evaluatie,

ii. start financiering: online publicatie van relevante informatie en begin promotiecampagne, waarna investeerders binnen bepaalde termijn kunnen intekenen

iii. na afloop vooropgestelde termijn wordt nagegaan of de kritische massa behaald werd. Indien niet wordt het gestorte bedrag terugbetaald,

iv. blijvende interactie tussen ondernemer en investeerder (al dan niet stemrecht, recht op conversie,…)

7


- Voordelen crowdfunding

• Investeerders kunnen innovatieve of liefdadige projecten steunen met kleine bedragen, ev. met fiscale incentives aan financieel interessante voorwaarden

• Ondernemers kunnen (aanvullende) financiering ophalen buiten het normale bankencircuit (vaak niet kredietwaardig of oninteressant) en krijgen feedback via de ‘crowd’ over de haalbaarheid van hun project

8


- Nadelen crowdfunding

• Investeringen gebeuren meestal in jonge en volop groeiende ondernemingen in innovatieve sectoren, wat ze zeer risicovol maakt. Het belang in het project kan snel verwateren bij latere kapitaalronden. Bovendien zijn de effecten veelal illiquide ingevolge gebrek aan beurs/handelsmarkt

• FSMA onderwerpt de ondernemer aan (te) strikte reglementering. Grote kans op falen van het project en juridische geschillen met investeerders, zeker in geval participaties verspreid over een groot aantal aandeelhouders (zie infra)

9

return

risico

bankschuld

Aandeelhouderslening / Preferente aandelen

Gewone aandelen

Achtergestelde leningen



NewsMonkey


- Voorbeeld conflicten: NewsMonkey

• NewsMonkey werd deels gefinancierd via MyMicroInvest, dat hiervoor ‘notes’ uitgeeft en zo zelf aandeelhouder of leninggever wordt in de startup. 1500 investeerders krijgen na afloop van de Deelnemingsobligatie (‘Equity Link Note’), uitgegeven door het platform, recht op de interest of meerwaarde van de onderliggende lening of aandeel

• MicroInvest haalt investering op aan 10 euro/aandeel bij de private investeerders (315.000), die zij zelf inbrengt in de vennootschap na aftrek van haar kosten (12%), 277.000 euro.

12


- Voorbeeld conflicten: NewsMonkey (vervolg)

• Na twee jaar (2016) krijgen investeerders hun return, dewelke 11 euro per aandeel bedraagt, doch na kosten (12% tvv MicroInvest) betekent dit verlies (9,68 euro)

• Investeerders stellen zich vragen bij de gebrekkige financiële verslaggeving en dreigen met class action suit tegen zowel MyMicroInvest als NewsMonkey. Bovendien werd in 2015 nog een (private) kapitaalverhoging aan 20 euro doorgevoerd, wat op een hogere waarde wijst

13


- Toepasselijk wettelijk kader

• Wet 16 juni 2006 op de openbare aanbieding van beleggingsinstrumenten (Prospectuswet)

• Wet 3 augustus 2012 betreffende instellingen voor collectieve belegging

• Wet 6 april 1995 inzake statuut en toezicht op beleggingsondernemingen

• Wet 21 december 2009 betreffende het statuut van betalingsinstellingen

14


- Reglementering FSMA

• Nog geen specifiek wettelijk kader voorzien, enkel toepassing bestaande algemene wetgeving (zie supra), toezicht naleving hiervan door FSMA (zie o.a. mededeling 2012/15)

• Om uitgesloten te zijn van de prospectusplicht (en controle hiervan door de FSMA), mag een onderneming maximaal 300.000 euro ophalen in één project en niet meer dan 1.000 euro per investeerder opvragen – Uitzondering: erkende coöperatieve vennootschap kan bij uitgifte van

aandelen tot 5 miljoen euro ophalen en tot 5.000 euro per investeerder opvragen

– Uitzondering: totale uitgifte onder 100.000 euro

15


- Reglementering FSMA (vervolg)

• Voorafgaandelijke inschrijvingsplicht bij FSMA voor openbare collectieve beleggingsinstellingen

• Vergunning via NBB of FSMA voor exploitatie als beursvennootschap (MTF) of vennootschap voor vermogensbeheer en beleggingsadvies

• Indien voorzien in terugbetaling fondsen bij onvoldoende

interesse of overdracht aan vooropgesteld project is art. 68bis Prospectuswet niet van toepassing en kan het platform wel beroep doen op het publiek voor financiering. Idem bij uitgifte van obligaties door het platform zelf

16


- Reglementering FSMA (vervolg)

• Indien tussenpersoon de transfer verzorgt tussen investeerder en ondernemer, is hiervoor een vergunning voor betalingsdiensten nodig, aan te vragen bij de NBB.

• Nieuwe voorstellen in nabije toekomst verwacht (zie o.a. vraag dhr. Friart nr. 843 dd. 3 maart 2016)

17


- Crowdfunding platformen

• Verschillende Belgische en buitenlandse platformen actief: Bolero (KBC), Hello Crowd (BNP), Oksigencrowd, Kickstarter,…

• Veelal specifieke focus per sector (technologie, non-profit,…), manier van investeren (donatie versus lening/participatie) of locatie (lokale initiatieven steunen)

18


- Voorbeeld platform: Bolero

• Gericht op financiële participaties, zowel aandelen als obligaties, principieel zonder kosten voor de investeerder en eenmalige success fee voor de ondernemer (6%)

• Openbare inschrijvingen tot een totaal van 300.000 euro (cf. Prospectuswet) en private plaatsingen tot 5.000.000 euro

• Via online beursplatform KBC

• Voorbeeld gefinancierde startup: Hof van Dormael

19


- Bolero concept

A__________P

KAP of

SCHULD bemiddeling

20

Crowd

Starter

Bolero


Bolero

Obligatie 35.000 euro 50 investeerders

Inbreng 580.000 euro 184 investeerders

Obligatie 60.200 euro 73 investeerders



- Voorbeeld platform: My Micro Invest

• Gericht op leningen en kapitaalinbreng aan startups in alle sectoren, zowel aan private investeerders als het grote publiek door uitgifte van ‘notes’ (zie supra)

• Voor investeringen vanaf 100 euro, in totaal reeds ruim 20 miljoen opgehaald voor projecten in heel Europa

• Voorbeeld gekapitaliseerde start up: Evocure

22


- My Micro Invest concept

A__________P

KAP of

SCHULD

23

Crowd

Starter My Micro Invest

Fin. tussenpersoon


MyMicroInvest






- Voorbeeld platform: Kickstarter (US)

• Amerikaans platform gespecialiseerd in donaties en sponsoring, sympathisanten kunnen goederen en belevingen als compensatie voor hun steun krijgen, geen financiële beloning

• Ruim 2,4 miljard opgehaald voor meer dan 100.000 innoverende projecten verspreid over de hele wereld

• Voorbeeld gesteund project: MiniToy 3D Printer, vanaf bepaalde minimale bijdrage verkrijgt de ‘backer’ het product

25


- Kickstarter concept

A__________P

CASH

bemiddeling

26

Crowd

Starter

Kick starter


Kickstarter

32.800 USD (ongoing) 514 backers





- Deelname aan buitenlands platform: voorbeeld AngelList

• Investeerders kunnen inschrijven in een ‘syndicaat’, geleid door een hoofdinvesteerder voor een specifiek project

• Indien succesvol krijgen de investeerders hun inleg terug, waarna de overige winst verdeeld wordt tussen de hoofdinvesteerder, de overige investeerders en AngelList zelf

• Buitenlandse investeerders zijn toegelaten, zowel door het Amerikaanse recht als de algemene voorwaarden.

• Enkel voor accredited investors cf. US recht of investeringen via syndicaten

28


- Inleiding

• Nieuw artikel 145/26 WIB

• Belastingvermindering voor kapitaalinbrengen in geld, al dan niet via crowdfunding platform(rechtstreeks), of inschrijvingen in erkend startersfonds (onrechtstreeks)

• Enkel voor natuurlijke personen die geen bedrijfsleider zijn in de betrokken vennootschap

• Enkel voor kleine en micro-vennootschappen opgericht sinds 1 januari 2013 en jonger dan vier jaar bij uitgifte aandelen

29

I. Tax shelter voor jonge ondernemingen

- Toepassingsgebied vennootschap

• Geldt voor een oprichting of kapitaalverhoging vanaf 1 juli 2015, op welk moment de vennootschap maximaal 4 jaar oud mag zijn

• Geldt enkel voor nieuwe, volledig volstorte aandelen op naam

• Bij verderzetting activiteit natuurlijk persoon of rechtspersoon wordt gekeken naar de eerste uitoefening van de activiteit (inschrijving KBO/oorspronkelijke oprichtingsakte)

• Geldt voor investering in Belgische en EER-vennootschappen met inrichting in België

30


- Toepassingsgebied vennootschap (vervolg)

• Geldt enkel voor KMO’s: kleine en micro-vennootschappen in het jaar van investering , te beoordelen a.d.h.v. artt. 15, §1-6 en 15/1 W. Venn.

• Criteria sinds 1 januari 2016:

• Beoordeling op geconsolideerde basis voor fiscale doeleinden

31


- Toepassingsgebied vennootschap (vervolg)

• Invoering begrip micro-vennootschap als subcategorie van de kleine vennootschap (art. 15/1 W. Venn.)

• Bij oprichting zal de vennootschap deze cijfers nog niet hebben, zodat schatting te goeder trouw (o.a. financieel plan) vereist is

• Inbreng kan ook via een erkend crowdfunding platform of startersfonds, doch deze zijn nog niet geformaliseerd in concrete wetteksten

32


- Specifieke toepassing: micro-vennootschap als onderdeel consortium

• CBN-advies 2016/3 stelt dat een vennootschap in een consortium (cf. art. 10 W. Venn.) nooit een micro-vennootschap kan zijn (op vennootschapsrechtelijk gebied)

• Consolidatie is thans de uitzondering, zodat slechts in limitatieve gevallen geconsolideerd wordt, o.a. bij consortia (art. 15, §7 W. Venn.)

• De fiscale definitie van een KMO wordt bepaald door art. 15, §1-6 W. Venn. zodat de consolidatieverplichting niet doorwerkt naar de tax shelter

33


- Specifieke toepassing: micro-vennootschap als onderdeel consortium (vervolg)

• Voorbeeld

Persoon X (centrale leiding)

Venn. 1 Venn. 2

(micro) (kleine)

Wanneer Vennootschap 1 beroep doet op de tax shelter, zal zij op niet-geconsolideerde basis beoordeeld worden en dus de verhoogde belastingvermindering van 45% kunnen bieden

34


- Beperkingen t.a.v. vennootschap

• Max. 250.000 euro (niet-geïndexeerd) per vennootschap uit tax shelter over haar hele bestaan (de eerste 4 jaar)

• Opgehaalde sommen mogen niet gebruikt worden voor de uitkering van dividenden, aankoop van aandelen of het verstrekken van leningen. Verder geen specifieke besteding vereist (i.t.t. crowdfunding lening)

• Geldt enkel voor inbrengen in geld, niet in natura (inbreng schuldvordering = inbreng in natura) en niet t.a.v. andere effecten zoals warrants of opties

35


- Voordeel investeerder

• Belastingvermindering op geïnvesteerd bedraag t.b.v. 30% bij gewone KMO en 45% bij microvennootschap, zowel voor rijksinwoners (PB), als niet-rijksinwoners (BNI).

• Het belastingvoordeel van 45% bij micro-entiteiten geldt enkel voor rechtstreekse inschrijvingen, niet via een startersfonds

36


- Voordeel investeerder (vervolg)

• In geval van rechtstreekse inbreng is dit te vermelden in de fiscale aangifte in het jaar van investering: bij gebruik van startersfonds zal dit het jaar zijn waarin het fonds de investering doet

• Starter dient (i) een verklaring van investering op te stellen, waarin de vervulling van alle voorwaarden bevestigd wordt en (ii) moet in de volgende vier belastbare tijdperken jaarlijks bevestigen dat de aandelen nog in bezit zijn van de investeerder, en dat zij nog voldoet aan de voorwaarden (o.a. geen vastgoedvennootschap geworden zijn, zie infra)

• De belastingplichtige houdt deze documenten beschikbaar voor de administratie

37


- Voordeel investeerder (vervolg)

• Mogelijkheid tot combinatie van belastingvermindering bij tax shelter met verlaagde RV op dividenden uitgekeerd door KMO cf. art. 269, §2 W. Venn. (‘VVPRbis’)

– Voor volledig volstorte aandelen op naam uitgegeven sinds 1 juli 2013, hetzij bij oprichting, hetzij bij kapitaalverhoging voor inbreng in geld

– Zowel t.a.v. binnen- als buitenlands vennootschappen die voldoen aan de KMO-definitie

– 20% RV indien dividenden uit winstverdeling van tweede boekjaar na jaar van inbreng, 15% RV indien uit derde of latere boekjaar na inbreng

– Enkel voor inschrijver, voordeel gaat verloren bij eigendomsoverdracht, behoudens specifieke gevallen zoals vererving of schenking

– Niet voor preferente aandelen

38


- Beperkingen investeerder

• Max. 100.000 euro per jaar per belastingplichtige, Max. 30% participatie per KMO per belastingplichtige, Voor het meerdere bedrag of de hogere participatie wordt geen belastingvoordeel toegekend

• De investeerder mag noch rechtstreeks, noch onrechtstreeks (via managementvennootschap) bedrijfsleider of bestuurder zijn in de starter, doch wel werknemer

• Belastingvermindering geldt niet voor de aankoop van bestaande aandelen, enkel uitgifte nieuwe aandelen

39


- Beperkingen investeerder (vervolg)

• Ook in geval van certificatie waarbij de investeerder certificaten ontvangt m.b.t. de aandelen in de starter, uitgegeven door een vehikel dat zelf investeert in een geschikte vennootschap-starter en de dividenden doorstort aan de certificaathouders (ruling 2015.601 dd. 24 november 2015)

Natuurlijk persoon – investeerder certificaten starter in ruil voor inbreng

Kapitaalvehikel - emittent inbreng in starter

Doelvennootschap (starter)

40


- Beperkingen investeerder (vervolg)

• Belastingvoordeel wordt slechts definitief na vier jaar (vereiste behoud aandelen), bewijs hiervan te leveren bij de volgende vier belastingaangiftes (geldt niet bij faling)

• Bij vroegtijdige overdracht van de aandelen geldt er een pro rata terugname van de belastingvermindering, berekend per maand effectief aandelenbezit (geldt niet bij vererving)

• Indien de belastingvermindering niet volledig kan aangerekend worden (bij gebrek aan voldoende belastbare inkomsten), is er geen terugbetaalbaar belastingkrediet, noch overdracht naar een volgend belastbaar tijdperk, noch naar de andere echtgenoot

41


- Uitgesloten vennootschappen

• Uitgesloten zijn alle vennootschappen die reeds een dividend uitkeerden of kapitaalvermindering doorvoerden op moment van kapitaalverhoging

• Vennootschap mag niet opgericht zijn n.a.v. fusie of splitsing

• Vennootschap mag niet onder een collectieve insolventieprocedure vallen, noch mogen de voorwaarden hiervoor vervuld zijn

• Geldt niet voor verwerving in kader van aanschaf van werkgeversaandelen of ontwikkelingsfonds

42


- Uitgesloten vennootschappen (vervolg)

• Uitgesloten zijn management-, beleggings-, financierings- en onroerende patrimoniumvennootschappen, evenals beursgenoteerde vennootschappen. Schending van deze voorwaarde binnen 4 jaar na inbreng betekent pro rata terugname van het belastingvoordeel

• Onder patrimoniumvennootschap wordt verstaan de vennootschap (i) die als voornaamste doel heeft het oprichten, beheren, verhuren of verkopen van onroerend goed of (ii) waarin onroerend goed wordt ondergebracht voor gebruik door de bedrijfsleider en/of zijn familie.

43


- Inleiding

• Nieuw artikel 21, 13° WIB

• Voor leningen toegekend aan KMO’s via een erkend crowdfunding platform

• Vrijstelling van de interesten op de eerste schijf van 15.000 euro (AJ 2017) per jaar

• Minimale looptijd lening: vier jaar

44


- Kredietgever

• Dit stelsel staat open voor natuurlijke personen die leningen verschaffen vanaf 1 augustus 2015 aan kwalificerende kredietnemers

• Geldt enkel voor de eerste schijf van 15.000 euro (AJ 2017), voor het overige gelden de normale regels (RV, aangifte, …)

• Kan door elke natuurlijk persoon, met inbegrip van de bedrijfsleider ,voor zover de lening buiten de beroepswerkzaamheid van de kredietgever valt

45


- Kredietgever (vervolg)

• Geldt zowel voor rijksinwoners (PB) als niet-rijksinwoners (BNI), maar niet t.a.v. vennootschappen (VennB) of andere rechtspersonen (RPB)

• Kredietgever kan dit niet met KMO zelf afsluiten, enkel voor leningen afgesloten via een crowdfunding platform erkend door de FSMA of een gelijkaardige EER-autoriteit

• Procedure nog niet geregeld door FSMA dus technisch nog niet mogelijk in België

46


- Kredietnemer

• Voor leningen verstrekt aan vennootschappen of natuurlijke personen (eenmanszaak) die voldoen aan de voorwaarden in artikel 15 W. Venn. (KMO-definitie) op moment van verstrekken van de lening

• Niets voorzien indien nog geen cijfers beschikbaar: schatting maken (financieel plan) lijkt aangewezen

• Zowel t.a.v. Belgische als EER-KMO’s, voor zover ingeschreven in KBO of gelijkaardig register

47


- Kredietnemer (vervolg)

• Lening dient ter financiering van ‘nieuw economisch initiatief’ door de kredietnemer, zonder verdere verduidelijking, zodat dit aan de appreciatie van het crowdfunding platform wordt overgelaten

• Louter onderbrengen van bestaande activiteit in nieuwe structuur d.m.v. inbreng (o.a. van een eenmanszaak), fusie of splitsing voldoet niet aan definitie ‘starter’ en geeft geen recht op belastingvoordeel

48


- Kredietnemer (vervolg)

• Geen absoluut beginpunt zoals bij tax shelter: starter moet jonger zijn dan 4 jaar (vanaf inschrijving in KBO-register) op het moment van aangaan lening

• Voor KMO is er geen absoluut plafond voorzien voor financiering onder het stelsel (i.t.t. tax shelter)

• Geen beperking qua activiteiten voor ontvangende vennootschap (kan vb. wel patrimoniumvennootschap zijn)

49


- Kenmerken lening

• Interesten op de eerste schijf van 15.000 euro (AJ 2017, jaarlijks te indexeren) per jaar en per belastingplichtige , op leningen vanaf 1 augustus 2015 aan kwalificerende starters worden niet als belastbare roerende inkomsten aangemerkt

• Geen RV of aangifte in PB, tenzij voor het excedent (interest op lening boven 15.000 euro), indien hierop geen RV werd ingehouden

• Beoordeling a.d.h.v. de leningen afgesloten voor vier jaar, waarvan elk jaar de eerste schijf is vrijgesteld. Leningen met een langere looptijd dan de voorgeschreven 4 jaar geven hierna geen recht meer op vrijstelling

50

II. Credit Crowdfunding

- Kenmerken lening (vervolg)

• Uitgeleende bedrag mag samengesteld zijn uit verschillende leningen, al dan niet verstrekt aan verschillende kredietnemers

• Kredietgever moet in belastingaangifte aanduiden hoeveel dergelijke leningen hij verstrekt heeft

• Herfinancieringsleningen zijn uitgesloten

• Vervroegde terugbetaling lening leidt niet tot terugname belastingvoordeel (i.t.t. tax shelter)

51


- Kenmerken lening (vervolg)

• Lening is afgesloten voor een minimale looptijd van 4 jaar (zonder maximum), met een jaarlijkse interestvoet, doch de interesten zelf kunnen per maand, semester, … betaald worden

• Mogelijk herkwalificatie van interest naar dividend t.a.v. bedrijfsleiders en hun familie (cf. artikel 18,4° WIB), in welk geval de vrijstelling niet geldt en de vennootschap ook geen recht heeft op een fiscale aftrek voor de interestlast

• Controle: op verzoek van de administratie boeken en bescheiden voorleggen van deze leningen

52


- Voorbeeld belastingvoordeel credit crowdfunding in combinatie met tax shelter bij inbreng

• Persoon X brengt op 1 juni 2016 100.000 euro in een KMO die voldoet aan de voorwaarden van art. 15 W. Venn., opgericht op 1 januari 2015. Zij heeft nog geen gebruik gemaakt van deze regeling en haar kapitaal bedraagt voor inbreng 300.000 euro

• Op 1 juli 2016 verstrekt hij een lening van 5 jaar voor een bedrag van 20.000 euro (5% jaarlijkse interestvoet, halfjaarlijks uit te keren) aan deze vennootschap via een erkend platform.

53


- Voorbeeld belastingvoordeel credit crowdfunding in combinatie met tax shelter bij inbreng (vervolg)

• Bij inbreng geniet de investeerder een belastingvermindering van 30.000 euro (30% van 100.000 euro). Zijn participatie bedraagt na inbreng immers 25% (100.000 euro/400.000 euro).

• Hij dient zijn aandelen minimaal tot 31 mei 2020 aan te houden, wil hij een terugname van het voordeel vermijden. Verkoopt hij zijn aandelen op 1 december 2018, dan is slechts 30/48ste van het voordeel of 18.750 euro verworven. De overige 11.250 kan dan vervolgens worden teruggenomen.

54


- Voorbeeld belastingvoordeel credit crowdfunding in combinatie met tax shelter bij inbreng (vervolg)

• De dividenden uitgekeerd over het boekjaar 2018 zijn slechts onderworpen aan een RV van 20%, vanaf boekjaar 2019 en volgende slechts 15% RV

• De interesten uit de lening (500 euro) zijn slechts deels niet aan te merken als belastbare roerende inkomsten: 15.000/20.000 euro (AJ 2017) oftewel 375 euro. Indien op de overige 125 euro geen RV werd ingehouden, dient hij deze nog aan te geven in de aangifte voor AJ 2017.

55

Kapitaal (aandelen)

• ondernemersrisico (geen zekerheid m.b.t. return on investment)

• risico op verwatering

• recht op liquidatiesaldo

• aandeelhoudersrechten

• return na bepaalde periode

• voorafbepaalde vaste return (niet gekoppeld aan resultaten onderneming-schuldenaar)

• boven aandeelhouders

• geen verwatering

Schuld (obligaties)



- Converteerbare obligaties - inleiding

• Converteerbare obligatie is een effect dat naar keuze van de investeerder kan worden omgezet van schuld naar kapitaal zodat deze aandeelhouder wordt tegen een vooraf bepaalde prijs. Het intekenrecht is niet apart verhandelbaar

• Tijdens de looptijd geniet men van het vaste rendement (rente), terwijl men kan afwachten of de waarde van de aandelen stijgt

• In economisch opzicht is het een obligatie met call-optie of warrant, zonder dat het om twee effecten gaat

57


- Converteerbare obligaties – inleiding (vervolg)

• Doorgaans lagere interestvoet dan gewone obligatie als compensatie voor kans op meerwaarde via conversie

• CBN-advies 139/8: twee waarderingsmethoden, voorkeur voor ‘split accounting’: opsplitsen obligatieprijs in component obligatie en optieprijs

• Verschil tussen marktconforme rente en lagere rente op converteerbare obligatie te boeken als uitgiftepremie, ongeacht uitoefening conversie (aftrekbaar in hoofde van emittent)

58



• Voorbeeld: converteerbare obligatie van 1 miljoen euro, terugbetaalbaar over 5 jaar met een interestvoet van 4%, terwijl de coupon voor een ‘gewone’ obligatie 6% bedraagt.

416 Schuldeisers-obligatiehouders 1.000.000 @11 Uitgiftepremie 84.248 1711 Converteerbare obligatielening 915.752

Actief Passief

_ D__ _ C___ D___ _ C_

59

1.000.000 84.248 915.752



• Voorbeeld (vervolg)

– Dit renteverschil van 84.248 wordt vervolgens stelselmatig afgeschreven over de loop van de obligatie door opname in de kostenrekening als rente en toevoeging aan de uitstaande obligaties zodat op vervaldag de obligatie voor 1.000.000 geboekt staat

6500 Rente 14.945 @1711 Converteerbare Obligatielening 14.945

– Het bedrag van 84.248 blijft evenwel op de rekening uitgiftepremie geboekt staan

60


- Verkoop obligatie

• (i) VennB: geen vrijstelling van meerwaarde cf. artikel 192 WIB, doch wel aftrek voor minwaarde ( art. 198, 7° WIB)

• (ii) PB: meerwaarde in principe niet belastbaar, behoudens abnormaal beheer privévermogen. Niet geviseerd door speculatietaks op beursgenoteerde effecten

61


- Uitoefening conversie

• Verkregen aandelen worden ingeboekt aan nominale waarde van de obligatie, tenzij de marktwaarde hoger is, in welke geval de boeking aan marktwaarde gebeurt (art. 41 KB W. Venn.). Hierdoor wordt de meerwaarde op de obligatie gerealiseerd gelijk aan het verschil tussen de marktwaarde van de aandelen en de nominale waarde van de obligatie bij conversie.

• (i) VennB: meerwaarde belastbaar als winst

• (ii) PB: meerwaarde in principe niet belastbaar, behoudens abnormaal beheer privévermogen.

62


- Uitoefening conversie (vervolg)

• In hoofde van emittent kapitaalverhoging ter waarde van nominale waarde obligatie

• Niet langer interestbetaling door emittent (aftrekbaar) maar betaling dividend (toegevoegd aan belastbare basis)

• Na conversie toepassing regime meerwaarde aandelen bij latere verkoop:

(i) VennB: meerwaarde vrijgesteld onder voorwaarden art. 192 WIB, minwaarde in principe niet aftrekbaar;

(ii) PB: meerwaarde in principe onbelastbaar, tenzij speculatietaks op beursgenoteerde effecten

63


- Verkoop na conversie

• Na conversie toepassing regime meerwaarde aandelen bij latere verkoop:

(i) VennB: meerwaarde vrijgesteld onder voorwaarden art. 192 WIB, minwaarde in principe niet aftrekbaar;


64


- Geen uitoefening conversie

• Terugbetaling in cash van obligatie, belastbaarheid als interest voor verkrijging boven uitgifteprijs in hoofde van obligatiehouder

• Uitgiftepremie vrijgesteld van belasting in hoofde van emittent zolang onaantastbaar (geboekt als onbeschikbare reserve op passiefrekening)

65


- Voorbeeld uitoefening conversie

• Investeerder X schrijft voor 100.000 euro in op een converteerbare obligatie uitgegeven door vennootschap Y. De prijs per aandeel bij omzetting bedraagt 100.

• Op het moment van omzetting bedraagt de waarde van het aandeel 110. De nieuwe aandelen Y (1.000) worden ingeboekt voor een totale waarde van 110.000 euro. - Indien X een vennootschap is, is deze meerwaarde (10.000 euro)

belastbaar als winst (a rato van 33,99% VenB)

- Indien X een natuurlijk persoon is, is deze vrijgesteld van belasting

66

IV. SAFE: Converteerbare leningen en obligaties met warrant

- Obligaties met warrant: inleiding

• Warrant is het recht om in te schrijven op nieuwe aandelen, d.i. een recht t.o.v. de vennootschap zelf (i.t.t. een call-optie, zijnde een contractueel recht tegenover een derde partij)

• Kunnen als zelfstandig effect (naakt) of aangehecht voorkomen

• Economisch en financieel: zelfde analyse als voor converteerbare obligaties

67

IV. SAFE: Converteerbare leningen en obligaties met warrant

- Obligaties met warrant: inleiding (vervolg)

• Obligatie en warrant kunnen gesplitst worden tenzij anders bepaald in emissie. Fiscaal steeds beschouwd als obligatie plus (naakte) warrant

• CBN-advies 139/5: drie waarderingsmethodes, doch voorkeur voor waardering warrant a.d.h.v. vergelijking met geactualiseerde waarde van obligatie zonder warrant (verschil = compensatie voor extra voordeel in de vorm van warrant = waarde warrant)

68


- Belastbaarheid obligatie

• Grondslag: verschil nominale waarde obligatie en aanschaffingswaarde

• Regime op inkomsten uit obligatie:

(i) VennB: belastbaar als winst, RV verrekenbaar met VennB;

(ii) PB: belastbaar als interest (RV 27%)

69


- Verkoop warrant

• (i) VennB: meerwaarde is niet vrijgesteld onder art. 192 WIB, doch minwaarde kan afgetrokken worden ( art. 198, 7° WIB)

• (ii) PB: meerwaarde in principe onbelastbaar, tenzij speculatietaks op beursgenoteerde effecten

70


- Uitoefening warrant

• Boekwaarde warrant wordt gevoegd bij aanschaffingswaarde onderliggende aandelen. De theoretische meerwaarde op de warrant wordt zo gevoegd bij de waarde van de aandelen geen belastbaarheid bij uitoefening warrant

• Toepassing regime meerwaarde aandelen:

(i) VennB: meerwaarde vrijgesteld onder voorwaarden art. 192 WIB, minwaarde beperkt aftrekbaar (art. 198, 7° WIB)


71


- Voorbeeld uitoefening warranten

• Investeerder X schrijft voor 105.000 euro in op obligaties van 100 met warrant uitgegeven door vennootschap Y. De geactualiseerde waarde van de warrant bedraagt 5. De prijs per aandeel bij omzetting bedraagt 100.

• Op moment van de uitoefening van de warrant bedraagt de marktwaarde 110 per aandeel Y. De boekwaarde van warranten (5.000) wordt gevoegd bij die van aandelen (100.000). – Indien X een vennootschap is, is de meerwaarde bij uitoefening onbelast en

is de meerwaarde bij verkoop vrijgesteld indien langer dan één jaar aangehouden en kwalitatief voldaan aan DBI

– Indien X een natuurlijk persoon is, is de meerwaarde vrijgesteld, behalve indien vervreemding binnen 6 maanden van beursgenoteerd effect (speculatietaks)

72


- Vergelijking uitoefening conversie versus gebruik van warranten

• Voor investeerders-vennootschappen is de intekening op obligaties met warranten voordeliger dan een evenwaardige converteerbare obligatie, aangezien de meerwaarde op de warrant om te zetten is naar een (veelal) onbelaste meerwaarde op aandelen.

• Voor investeerders-natuurlijk personen geen verschil, enkel belastbaar in geval van abnormaal beheer of speculatie.

73


- Silicon Valley concept: www.belsafe.be

• Lening door investeerder (veelal vennootschap) aan starter, om te zetten in aandelen aan vooraf bepaalde vork (min. en max. waardering van de vennootschap)

• Opgezet via converteerbare lening of obligatie met warrant, modelovereenkomst tot lening beschikbaar via de website

74


- Silicon Valley concept: www.belsafe.be

• Als incentive voor de investeerder krijgt hij een discount op de toekomstige waardering van de vennootschap (x%), zodat hij een onbelaste meerwaarde (ingevolge art. 192 WIB of 90, 9° WIB bij normaal beheer privévermogen) kan boeken bij latere verkoop aan de hogere marktprijs

• Onderscheid voor de conversie zelf: – Investeerder is natuurlijk persoon: onderscheid tussen professionele

band met de vennootschap (belastbaarheid als voordeel van alle aard) of niet (onbelastbaar?)

– Investeerder is vennootschap: belastbaar

• Ruling DVB moet duidelijkheid brengen

75

Gegevens bij aanvang: - BVBA - Kapitaal 20.000 EUR - 20.000 aandelen - Investeerder wil 20.000 EUR

investeren

Afspraken: - Investeerder krijgt

- 30% korting op volgende professionele investeerder;

- Min. 1% aandelen (pre-money lager dan 2Mio);

- Max.4% aandelen (pre-money hoger dan 500k).

- Overeenkomst gaat in op 1 februari 2016.

Eerste kapitaalsverhoging met PE: - PE investeert 200k voor

20% post money - = pre money van 800k

Uitkomst: - n = ( 20.000 ) x 20.000 shares = 714 (800.000 *(1-30%)) - 714 aandelen = 3,45%


Voorbeeld BelSafe


Data

Shares

% pre money

BigMoney % post money

Exit

initial share capital € 20.000,00

20.000 96,55% 77,24% €

849.650,48

Richard's investment € 20.000,00

714 3,45% 2,76% € 30.332,52 discount 30%

minimum valuation € 500.000,00

maximum valuation € 2.000.000,00

pre-money conversion event € 800.000,00

pre-money taken into account for Richard € 560.000,00 number of shares existing before Richard's investment 20.000

BigMoney's investment € 200.000,00

5.179 20,00% €

220.016,99

sum of shares post money

25.893

exit price for all shares € 1.100.00

0,00

Exit @1,1 miljoen euro


96,55

3,45

Participatie voor verwatering door BigMoney

oprichter Richard

Participatie voor kapitaalverhoging BigMoney


77,24

2,76

20

Met 30% discount

oprichter Richard 3e trim.

78,05

1,95

20

Zonder discount

oprichter Richard 3e trim.

Participatie na kapitaalverhoging BigMoney

Werf & Vlasnatie, Oudeleeuwenrui 19, B-2000 Antwerp T +32 3 260 88 00 - F +32 3 260

88 10

Kunstlaan / Avenue des Arts 56, B-1000 Brussels T +32 2 313 87 87 - F +32 2 313 87 88

PHPHILIPPE HINNEKENS

[email protected]

alternatieve financieringsvormen · 2018-10-16 · i. crowdfunding: concept en reglementering...

Documents