ALGEMENE STAGEHANDLEIDING voor studenten van de

Specifieke Lerarenopleiding Academiejaar 2017-2018

2

ALGEMENE STAGEHANDLEIDING

Specifieke LerarenOpleiding Vrije Universiteit Brussel

Inhoudstafel

1. De specifieke lerarenopleiding ..................................................................................... 3 2. Stage in de specifieke lerarenopleiding ....................................................................... 4 2.1. Terminologie stage .................................................................................................... 5 2.2. Graduele opbouw en soorten stage .......................................................................... 6 2.3. Overzicht van mogelijke stageactiviteiten ................................................................ 7 2.3.1. Module 2: Leren van individuele leerlingen................................................................................... 7 2.3.2. Module 3: Krachtige leeromgeving (co-teaching en minilessen)................................................... 8 2.3.3. Module 4: Diversiteit en grootstad (begeleide stage) ................................................................... 9 2.3.4. Module 5: Positief en zorgend leerklimaat (van begeleide naar zelfstandige stage) .................... 9 2.3.5. Module 6: Brede School (verbredende stage) ............................................................................... 9

2.4. Begeleiding en beoordeling van de stage ............................................................... 11 2.5. Verloop van de stage ............................................................................................... 11 2.5.1. Het verkrijgen van een stageplaats ............................................................................................. 11 2.5.2. Toelating tot de stage ................................................................................................................. 12 2.5.2.1. Stageovereenkomst ................................................................................................. 12 2.5.2.2. Goedkeuring stageplaats ......................................................................................... 12 2.5.2.3. Stageplanning .......................................................................................................... 12 2.5.2.4. Toestemming tot aanvang van de stage ................................................................... 13 2.5.3. Engagement en verantwoordelijkheden ..................................................................................... 13

3. Contactgegevens lesgevers en stagebegeleiders....................................................... 14

3

1. De specifieke lerarenopleiding Aan de Vrije Universiteit Brussel kunnen studenten de specifieke lerarenopleiding (SLO) volgen:

als deel van hun masteropleiding;

gelijktijdig met hun masteropleiding;

na hun masteropleiding. De opleiding kan voltooid worden in één jaar of gespreid worden over meerdere jaren. Het decreet van 15 december 2006 bepaalt dat de SLO opleidt tot het diploma van leraar. Het diploma van leraar wordt uitgereikt na het behalen van het masterdiploma. De opleiding bestaat uit 60 ECTS-credits waarvan 30 ECTS-credits theorie en 30 ECTS-credits praktijk. Het curriculum is modulair opgevat: in elke module staat een bepaald thema centraal. In vier modules lopen vijf leerlijnen als een rode draad doorheen de modules. De leerlijnen verzekeren een horizontale samenhang van het programma.

Figuur 1: opbouw curriculum

De opleiding is opgebouwd rond de bekwaamheidsbewijzen. Een bekwaamheidsbewijs maakt deel uit van het basisdiploma: het geeft aan dat je geschikt bent om een vak te onderwijzen. Meer informatie vind je terug op http://www.ond.vlaanderen.be/bekwaamheidsbewijzen/ De lerarenopleiding van de VUB zet in op 5 SLO’s met specifieke profielen:

SLO (exacte) wetenschappen o Profiel wiskunde o Profiel informatica o Profiel aardrijkskunde o Profiel chemie, fysica & biologie: natuurwetenschappen

SLO humane wetenschappen o Profiel gedrags- en cultuurwetenschappen o Profiel geschiedenis o Profiel kunst- en erfgoededucatie o Profiel economie, boekhouden & recht

SLO niet-confessionele zedenleer en filosofie

4

SLO talen o Profiel Nederlands o Profiel Frans o Profiel Engels o Profiel Duits o Profiel Spaans

SLO lichamelijke opvoeding en bewegingswetenschappen

2. Stage in de specifieke lerarenopleiding De stage kan gespreid worden over verschillende onderwijsvormen (aso, bso, kso, tso) en over verschillende onderwijsniveaus (secundair onderwijs, secundair na secundair (Se-n-Se-), hoger beroepsonderwijs (hbo), hoger onderwijs en volwassenenonderwijs). Een deel van de stage dient verplicht afgelegd te worden in de tweede en derde graad van het secundair onderwijs, aangezien het diploma van leraar onderwijsbevoegdheid geeft in de tweede en derde graad. Studenten volgen een (eerste) vakdidactiek en een keuzevak of tweede vakdidactiek1. De eerste vakdidactiek wordt bepaald op basis van het academische basisdiploma. Voor de tweede vakdidactiek of het volgen van het keuzevak kan de student kiezen op basis van onderstaand schema:

Figuur 2: keuze 2de vakdidactiek/keuzevak

De student heeft de mogelijkheid om stagelessen in meerdere vakken te geven. Stage in de 2de vakdidactiek of een keuzevak wordt aangeboden, maar is niet verplicht2. Deze stage

1 Naast een tweede vakdidactische keuze uit de profielen kunnen studenten ook kiezen uit volgende keuzevakken: ‘Nederlands voor Anderstaligen’, ‘ICT-coördinatie’ of ‘PAV (Project Algemene Vakken)’. 2 In de SLO Talen dient men verplicht stage te lopen in de 2de vakdidactiek.

5

wordt opgenomen in module 4 en 5. Onafhankelijk van de vakken die men geeft, blijft het totaal aantal uren stage hetzelfde. De stagebegeleiders van de VUB bekijken hoe de verdeling voor elk vak ingericht kan worden. Voor studenten die in de loop van het academiejaar een interimopdracht opnemen is een aparte regeling met stagevermindering mogelijk. De studenten dienen voor aanvang van hun interimopdracht contact op te nemen met de betrokken stagebegeleiders en de stagecoördinator. Zoals decretaal bepaald, kunnen masters die reeds in het secundair onderwijs, het deeltijds kunstonderwijs, het buitengewoon secundair onderwijs, basiseducatie of het volwassenenonderwijs tewerkgesteld zijn in aanmerking komen om de lerarenopleiding te volgen in een apart traject, namelijk het Leraar-In-Opleiding (LIO) traject. De school waarin de LIO aangesteld is en de universiteit begeleiden hem/haar samen. Afhankelijk van het aantal aangestelde uren leraar op jaarbasis kan de LIO gedeeltelijk of volledig vrijgesteld worden van de praktijkcomponent van de 30 ECTS-credits (inservicetraining). Meer informatie hierover kan teruggevonden worden op https://my.vub.ac.be/IDLO .

2.1. Terminologie stage Tijdens de stage wordt de student begeleid door verschillende personen in de lerarenopleiding én op de stageplek. Voor iedere actor wordt een andere term gehanteerd. Om de samenwerking zo vlot mogelijk te laten verlopen, zetten we de actoren, belangrijke procedures en documenten even op een rijtje. IN DE LERARENOPLEIDING Actoren:

de (vak)stagebegeleider: de persoon die de (vak)stage opvolgt en de stageplaats bepaalt;

de leerbegeleider of supervisor: de persoon die de student begeleidt tijdens de reflecties op de stage;

de titularis: de persoon die de eindverantwoordelijkheid draagt voor de stage;

de stagecoördinator: de persoon die het algemeen aanspreekpunt is voor de stage en waar men terecht kan met algemene vragen, aanhoudende problemen met de stagebegeleider, stageschool, vakmentor … ;

de (studie)trajectbegeleider: de persoon die je advies geeft bij je studieloopbaan;

de bruggenbouwer: de lerarenopleider die ook deel uitmaakt van het onderzoekende team in module 6 - Onderzoekende School?! ;

de voorzitter: de persoon die de eindverantwoordelijke is van de opleiding en die de stageovereenkomst ondertekent.

Procedures en documenten:

stageovereenkomst: de overeenkomst over een stage, afgesloten tussen de stagiair, de lerarenopleiding en de stageplaats.

stageplanning: het overzicht waarin aangegeven wordt waar en wanneer de stagiair welke activiteiten uitvoert.

6

OP DE STAGEPLAATS Actoren:

de (vak)mentor: een ervaren leerkracht die zorgt voor de directe begeleiding van de stage in een bepaald vakgebied en op klasniveau;

de (project)mentor: een ervaren personeelslid of leerkracht die zorgt voor de begeleiding van een vakoverschrijdend project;

de (school)mentor: een leerkracht van de stageplaats die de stage op de stageplaats coördineert;

de directie: de persoon die de eindverantwoordelijke is op de stageplek en de stageovereenkomst (laat) onderteken(t)(en).

2.2. Graduele opbouw en soorten stage

Het stageconcept van de lerarenopleiding van de VUB kenmerkt zich door een opbouwende complexiteit, van begeleiding van een individuele leerling, over het samen lesgeven met de mentor (co-teaching) en van begeleid lesgeven naar zelfstandig lesgeven in de klas en participeren in vakoverschrijdende projecten. De stageactiviteiten worden gradueel complexer, wat toelaat om de basiscompetenties, essentieel voor het lerarenberoep, geleidelijk te ontwikkelen.

Figuur 2: opbouw stagelijn

In module 2, 3, 4 en 5 komen, naast de centrale stageleerlijn, telkens een pedagogisch-didactische en vakdidactische leerlijn aan bod die inhouden just in time aanbieden opdat de stageopdrachten adequaat uitgevoerd kunnen worden. Tegelijk zijn ook reflecties op de stages en professionele identiteitsontwikkeling stevig verankerd in de opleiding. Intervisie- en supervisiemomenten begeleiden studenten bij het leren uit hun eigen ervaringen. Deze begeleidingsmomenten zijn regelmatig gebaseerd op video-opnames van de eigen lespraktijk. Alle leerlijnen staan in nauwe verbinding met elkaar. In de handleiding van de leerlijn Reflecterend en onderzoekend handelen kan alle informatie over de reflecties, intervisie- en supervisiemomenten teruggevonden worden.

Begeleidenindividueleleerling-tutoring

Assistentschap–co-teaching

Lesgevenvolledigeklas–ev.duostage

Lesgevenvolledigeklas–begeleidestageàzelfstandigestage

Verbreding–leraaralsopvoeder

7

Figuur 3: stage als vertrekpunt

2.3. Overzicht van mogelijke stageactiviteiten De stageactiviteiten kunnen via co-teaching 3 en individueel uitgevoerd worden. De modaliteiten worden bepaald door de verantwoordelijken van de stage. De stageactiviteiten bestaan uit authentieke (beroeps)taken: opdrachten die vertrekken vanuit de behoeften en eigenheid van de school en die tegelijkertijd inspelen op de competentieontwikkeling van de student. De lijst met beroepstaken bouwt op naar complexiteit. Elke taak is functioneel, d.w.z. elke taak wordt opgenomen met een specifiek doel voor het leren van de student en de behoeften van de school. Een overzicht van mogelijke stageopdrachten (vanaf module 2), met telkens duur en spreiding, wordt hieronder geschetst. De stagekalender kan worden geraadpleegd via https://my.vub.ac.be/IDLO.

2.3.1. Module 2: Leren van individuele leerlingen Tijdens deze stage begeleidt de student, als tutor, een individuele leerling (tutee) of een klein groepje leerlingen (tutees). Het doel van de begeleiding is dat de tutee leert hoe hij/zij de studie moet aanpakken, zelfvertrouwen ontwikkelt, beter leert lezen en/of schrijven … De student maakt kennis met het leren van de tutee, krijgt inzicht in zijn/haar beginsituatie, zelfbeeld, motivatie … Tutoring biedt studenten de kans om inzicht te verwerven in moeilijkheden die tutees ervaren en om de mogelijkheden te onderzoeken om tutees verder te helpen. De student krijgt op die manier inzichten en ervaringen die van pas komen bij de stageactiviteiten op klas- en schoolniveau in de latere modules. Studenten kunnen verschillende vormen van tutoring opnemen: ‘Tutorlezen & taalcoaching’ (SGR Brussel), ‘Schrijfcoaching met inductief leren’ (SGR Brussel), huiswerkbegeleiding, bachelortutoring (via StudieBegeleidingsCentrum), leerlingen tijdens het vak Lichamelijke Opvoeding begeleiden die omwille van uitzonderlijke omstandigheden (tijdelijk) buiten de klassituatie vallen … Duur en spreiding: 20 uur, gemiddeld 2u per week

aanvang 1ste semester: week 3 – einde: ten laatste week 14; of

aanvang 2de semester: week 22 – einde: ten laatste week 36 Stageactiviteiten:

beginsituatie van individuele leerling(en)/student(en) in kaart brengen (2 uur);

intakegesprek met individuele leerling(en)/student(en) (2 uur);

ontwerpen en uitvoeren van begeleidingssessies (16 uur).

3 Een samenwerking tussen onderwijsprofessionals die samen op een gestructureerde wijze een langere periode onderwijsactiviteiten verzorgen die daarbij gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor alle leerlingen (Fluijt, 2014).

Pedagogisch-didac sch

Vakdidac sch

Reflec ef-onderzoekend

Visieeniden teitsontwikkeling

Stage

8

2.3.2. Module 3: Krachtige leeromgeving (co-teaching en minilessen) Tijdens deze module doet de student zijn/haar stage enerzijds op de werkplek en anderzijds in de lerarenopleiding. Co-teaching Voor het gedeelte op de werkplek assisteert de student de mentor bij het lesgeven. De verantwoordelijkheden van de student worden daarmee gradueel opgebouwd: van het participerend observeren van bepaalde leerlingen in kader van differentiatie (6u), naar één van de meer actieve vormen van co-teaching: parallel lesgeven, aangepast lesgeven, lesgeven in één van meerdere complementaire groepen, of team teaching. Het is hierbij niet de bedoeling dat studenten al een volledige les alleen geven. De mentor behoudt overzicht en verantwoordelijkheid over de volledige klasgroep en het totaalgebeuren in de klas. De mentor en de student werken nauw samen om beter te kunnen inspelen op de verschillende noden bij de leerlingen. De co-teachingstaken kunnen bij dezelfde mentor in meerdere klassen opgenomen worden. Deze stage wordt uitgevoerd in het/de vak(ken) die gekoppeld zijn aan de eerste vakdidactiek. De stage in de tweede vakdidactiek of het keuzevak worden vanaf module 4 opgenomen. Duur en spreiding: 12 uur, gemiddeld 3 uur gedurende 4 weken

aanvang: week 8 – einde: week 11 Stageactiviteiten:

participerend observeren van bepaalde leerlingen in functie van differentiatie (6u);

toepassen van één of meerdere van de meer actieve vormen van co-teaching (6u). Duur en spreiding voor studenten Lichamelijke Opvoeding: 16 uur, gemiddeld 4 uur gedurende 4 weken

aanvang: week 6 – einde: uiterlijk week 11 Stageactiviteiten:

participerend observeren van bepaalde leerlingen in functie van differentiatie (4u);

toepassen van één of meerdere van de meer actieve vormen van co-teaching (12u). Meer informatie over de co-teachingstage kan je terugvinden in de handleiding co-teaching. Aan de hand van deze stageactiviteiten maakt de student kennis met het functioneren van de vakleraar en het leerproces van leerlingen in een klasgroep. De taken die de student opneemt, worden afgestemd op de noden van de leerlingen in de klas en in samenspraak met de mentor. Mini-lessen (micro-teaching) Tijdens de examenperiode van de scholen kan er geen stage plaatsvinden op de school. De studenten geven daarom intra-muros mini-lessen aan medestudenten uit hetzelfde vakgebied. De lessen sluiten aan bij de leerlijn vakdidactiek. De studenten Lichamelijke Opvoeding zijn vrijgesteld voor de mini-lessen. Duur en spreiding: 1 groepsmini-les en 1 individueel voorbereide mini-les per vakdidactiek

aanvang: week 12 – einde: week 14 Stageactiviteiten:

ontwerpen en uitvoeren van lessen met en voor peers.

9

2.3.3. Module 4: Diversiteit en grootstad (begeleide stage) In deze module is de student verantwoordelijk voor alle aspecten van de klaspraktijk. De mentor en de student vormen nog steeds een duo, maar de rollen draaien om. De student geeft les en de mentor begeleidt. De mentor treedt op de achtergrond maar blijft in de klas aanwezig en biedt ondersteuning via afsluitende reflectie- en feedbackgesprekken. De studenten starten met 4 lesuren co-teaching. De vorm van co-teaching is afhankelijk van de noden die de situatie stelt. Wie bijvoorbeeld start bij nieuwe mentoren en nieuwe klassen kan deze uren gebruiken om via participerende observatie de context en de leerlingen beter te leren kennen. Vervolgens wordt overgegaan naar de begeleide stage. Hierbij ontwerpen studenten lessen die ze eveneens uitvoeren in de klaspraktijk, in aanwezigheid van de mentor. De studenten Lichamelijke Opvoeding starten onmiddellijk met de begeleide stage (16u) vermits zij in module 3 meer uren co-teaching opnamen. Duur en spreiding: 4u co-teaching (niet voor LO-studenten) + 16 uur begeleide stage met minimale spreiding van 4 weken

aanvang: ten laatste week 23; of

aanvang: ten laatste week 3 (enkel voor studenten die in een vorig academiejaar module 2 en 3 opnamen)

Stageactiviteiten:

ontwerpen en uitvoeren van lessen in de klaspraktijk (met mentor achteraan in de klas).

2.3.4. Module 5: Positief en zorgend leerklimaat (van begeleide naar zelfstandige stage)

De begeleide stage wordt verdergezet. Op termijn en na toelating tot de zelfstandige stage geeft de student les zonder aanwezigheid van de mentor in de klas. De student is dan individueel verantwoordelijk voor alle aspecten van de klaspraktijk maar kan met vragen en problemen nog steeds bij de mentor terecht. Duur en spreiding: 16 uur met minimale spreiding van 4 weken, minimaal 10 uur zelfstandige oefenstage Stageactiviteiten:

ontwerpen en uitvoeren van lessen in de klaspraktijk.

2.3.5. Module 6: Brede School (verbredende stage) Een leerkracht geeft niet enkel les, maar maakt ook deel uit van een schoolteam. De student neemt via een verbredende stage ook de verantwoordelijkheid op voor taken buiten het specifieke vakdomein en maakt kennis met diverse onderwijscontexten en –situaties. De student krijgt de kans om samen te werken binnen een schoolteam en/of externe instanties. Samen beantwoorden ze praktijkvragen aan de hand van aangereikte kaders zoals die van de vakoverschrijdende eindtermen, Brede School en Onderzoekende School?!. De schoolbrede taken in module 6 worden opgebouwd en voorbereid aan de hand van een cyclus van praktijkgericht onderzoek. De acties die voortvloeien uit deze onderzoekscyclus worden toegepast in de stagepraktijk aan de hand van lessen, bijscholingen of schoolbrede evenementen.

10

Deze module bestaat uit twee trajecten:

1. Brede School: Onderzoekende School?! Studenten die zich inschrijven voor het volledige programma (1 jaar) volgen standaard Onderzoekende School?!. De student stapt bij de start van het academiejaar in het traject van de ‘Onderzoekende School?!’. In de ‘Onderzoekende School?!’ maakt de student samen met een medestudent deel uit van een onderzoeksgroep die bestaat uit leraren en lerarenopleiders. Gedurende een schooljaar komt deze groep op de school samen om met een onderzoeksvraag, aansluitend bij een leerzorg op school en gericht op het bevorderen van het leren van leerlingen, aan de slag te gaan. Het gaat verder dan louter reflecteren over de leerzorg: aan de hand van een onderzoekscyclus hanteert het team probleemoplossende strategieën, voert acties uit en evalueert ze. De student neemt zijn stages in module 2, 3, 4 en 5 ook op in de Onderzoekende School. Meer informatie hierover kan teruggevonden in daartoe bestemde handleiding. Duur en spreiding: aanvang: week 3 – einde: ten laatste week 36 Stageactiviteiten:

Actieve rol opnemen in het onderzoekende team (minstens 6 sessies bijwonen);

Uitvoeren van een kleinschalige dataverzameling, data-analyse en onderzoeksacties op de school (aansluitend op de sessies);

Doorlopende opdrachten ter ondersteuning van het begrijpen van de school en lescontext, de onderzoekscyclus en de ontwikkeling van de eigen professionele identiteit als leraar.

2. Brede School: Themaprojecten

Inhoudelijk wordt een keuze aangeboden tussen uiteenlopende projecten die een verbreding of verruiming zijn ten aanzien van eerdere stage-ervaringen. Zowel verdiepende individuele begeleiding van leerlingen (leestutoring, schrijfcoaching, huiswerk- en leer- of studiebegeleiding), als stages in scholen en organisaties die werken met leerlingen met functiebeperkingen, in methodescholen en in sociaal-culturele partnerorganisaties zijn mogelijk. Studenten kunnen een eigen project voorstellen indien er op de betrokken stageplek een onderzoekend team kan samengesteld worden dat samen met de student de praktijkonderzoekscyclus doorloopt. Onder dezelfde voorwaarden kan de student ook kiezen voor een buitenlandse stage. De studenten worden begeleid door één van de leerbegeleiders die het gekozen project in samenspraak met de titularis van het opleidingsonderdeel goedkeurt. Meer informatie kan teruggevonden worden in de daartoe bestemde handleiding en op de verplichte inleidende sessie Duur en spreiding:

Aanvang 1ste semester: week 3– einde: ten laatste week 14; of

Aanvang 2de semester: week 22 – einde: ten laatste week 36 Stageactiviteiten:

Bijwonen van verplichte inleidende sessie;

Uitvoeren van een kleinschalige dataverzameling, data-analyse en onderzoeksacties op de school;

Uitvoeren van stageactiviteiten aangepast aan de doelstellingen van het project

11

2.4. Begeleiding en beoordeling van de stage De student wordt tijdens de stage professioneel begeleid door de school en de lerarenopleiding. De begeleiding op school gebeurt door de mentor(en). De (school)mentor is de verantwoordelijke voor de organisatie van de stage en vaak het eerste aanspreekpunt van de student op de school. De (vak)mentor(en) is/zijn de leraar (leraren) met wie de student co-teaching doet en bij wie de student lesgeeft. De (vak)mentor begeleidt de student via feedback- en reflectiegesprekken. Daarnaast kan de student in het kader van module 2 en/of module 6 een (project)mentor hebben. Deze (project)mentor begeleidt de student in kader van een vakoverschrijdend en/of tutor project. De student krijgt daarnaast ook begeleiding vanuit de lerarenopleiding. Deze begeleiding gebeurt door verschillende personen op verschillende vlakken: contacten en coördinatie met de scholen, het geven van feedback en begeleiding tijdens de vakdidactiek en naar aanleiding van bezoeken aan de stageschool, begeleiding bij het kritisch en systematisch reflecteren over praktijkervaringen … Gedurende het academiejaar worden er ook Open LeerCentra (OLC) georganiseerd. Deze OLC’s zijn niet verplicht en worden aangeboden aan studenten die vragen hebben over vakdidactiek, onderzoek, reflecties … Zowel online als tijdens contactmomenten worden studenten verder geholpen. Deze momenten zijn opgenomen in het lesrooster. Studenten worden niet alleen productmatig maar ook procesmatig geëvalueerd. Voor de evaluatie wordt rekening gehouden met de feedback van de mentoren. De lerarenopleiding heeft de eindverantwoordelijkheid in de beoordeling. In de opleidingsonderdeelfiches van elke module wordt meer informatie gegeven over de leerresultaten en de wijze van beoordeling. De lerarenopleiding gebruikt instellingseigen documenten m.b.t. begeleiding en evaluatie. Deze kunnen teruggevonden worden op de website https://my.vub.ac.be/IDLO.

2.5. Verloop van de stage

2.5.1. Het verkrijgen van een stageplaats Tijdens het verplicht intakemoment voor de start van het academiejaar heeft de student een studiebegeleidingsgesprek met één van de medewerkers van de lerarenopleiding. Het doel van dit gesprek is om zo goed mogelijk het profiel en de voorkeuren van de student in kaart te brengen. Op basis van dit profiel worden de stageplaatsen van de student gekozen. Er wordt ook bekeken in hoeverre de stageactiviteiten op dezelfde school kunnen plaatsvinden. Studenten die officieel ingeschreven zijn krijgen voorrang bij het toekennen van de stageplaats(en). Om een goede start te maken, is het dus belangrijk om tijdig in te schrijven en te registreren. De stagebegeleider van de VUB is het eerste aanspreekpunt voor de student met betrekking tot alle aspecten van de stage (goedkeuring stageplaats, goedkeuring stageplanning, toelating tot stage, begeleiding en evaluatie van de stage …).

12

Aangezien de LIO-student een arbeidsovereenkomst voor een onderwijsopdracht met een school heeft, volbrengt hij/zij de praktijkcomponent in de school waar hij/zij aangesteld is.

2.5.2. Toelating tot de stage De student kan de stage pas aanvangen indien volgende stappen doorlopen worden:

De stageovereenkomst, inclusief risicoanalyse en werkpostfiche, dient voor aanvang van de stage ondertekend te zijn door alle partijen (originele handtekeningen!);

De stageplaats moet goedgekeurd worden door de stagebegeleider;

De stageplanning moet minimaal 2 weken voor de start van de stage ingegeven zijn in de stageplanningstool en goedgekeurd zijn door de stagebegeleider4.

De stagebegeleider geeft schriftelijke toestemming om te kunnen beginnen met de stage. Indien niet aan deze voorwaarden voldaan wordt, kan de stage worden opgeschort tot alle stappen succesvol doorlopen worden en/of een remediëringstraject succesvol afgerond wordt. De uren die reeds afgelegd werden zonder toestemming tellen niet mee en dienen opnieuw opgenomen te worden.

2.5.2.1. Stageovereenkomst De stageovereenkomst is niet enkel belangrijk om de stage te officialiseren en te starten, maar ook om in orde te zijn met de verzekeringen. Het correct (laten) invullen van deze overeenkomst behoort tot de opdracht van de student. De stageovereenkomst moet minstens 7 dagen voor aanvang van de stage door de student en door de stageschool in drievoud en origineel ondertekend worden ingeleverd op het secretariaat van de lerarenopleiding. Kopies van handtekeningen zijn niet rechtsgeldig en worden niet aanvaard. In kader van de wet op de welzijnswetgeving dient bij het aanvatten van een stage een risicoanalyse (inventaris van arbeidsrisico’s) en een werkpostfiche (document met welzijnsinfo en belangrijke afspraken inzake veiligheid) ingevuld en/of ondertekend te worden door de stageschool. Deze documenten worden aan de stageovereenkomst toegevoegd. Indien meerdere stages gelopen worden op eenzelfde school, is slechts één stageovereenkomst (in drievoud origineel ondertekend) nodig. De blanco overeenkomst met bijlagen vind je terug op https://my.vub.ac.be/IDLO/stagedocumenten.

2.5.2.2. Goedkeuring stageplaats Het eerste contact met de school gebeurt via de lerarenopleiding. Nadat de stageplaatsen en stageopdrachten zijn toegekend en goedgekeurd, maakt de student verdere afspraken met de mentor(en) op de stageschool.

2.5.2.3. Stageplanning De stageplanning is hét instrument om de stageperiode gesmeerd te laten verlopen. Het bevat alle mogelijke inlichtingen over de stage: gegevens stageschool, mentor, klas(sen), loka(a)l(en), data, uren en (les)onderwerpen. De student is zelf verantwoordelijk voor het invoeren van alle stage-uren in de online stageplanningstool. Tijdens het vastleggen van de stage-uren dient de student rekening te houden met de timing en spreiding van elke stageperiode (zie eerder). Ten laatste 2 weken voor de eerste stageles van elke module worden de uren van elke stage ingevuld. De student mailt de stagebegeleider wanneer

4 Voor module 6 moeten de studenten de stageplanningstool niet gebruiken en worden andere afspraken verwacht.

Raadpleeg hiervoor de specifieke handleiding van module 6.

13

minstens 2/3de van de uren ingevoerd zijn en vraagt om toestemming om te mogen starten met de stage. De stagebegeleider geeft binnen de 5 werkdagen goedkeuring via mail. De stageplanningstool en werkwijze kan teruggevonden worden op https://my.vub.ac.be/IDLO/stagedocumenten bij het luik ‘stageadministratie’.

2.5.2.4. Toestemming tot aanvang van de stage Indien de stageovereenkomst en de planning correct ingediend is, krijgt de student toestemming van de stagebegeleider om te starten met de stage. Daarenboven is de toelating tot de stage van module 4 afhankelijk van het slagen voor het mondeling examen, inclusief mini-les, van module 3 of het succesvol afronden en/of vorderen van een remediëringstraject. Afhankelijk van de aard van het tekort en remediëringstraject neemt de vakdidacticus hierover een beslissing in samenspraak met de leerbegeleider/supervisor, de stagebegeleider of de pedagoog van de module. Om de stage van module 5 te kunnen beginnen, mogen geen ontoelaatbare tekorten worden vastgesteld in de begeleide stage van module 4 (zie ook Onderwijs- en Examenreglement art 119). De vaststelling van dergelijke tekorten gebeurt op basis van formatieve evaluatie door de stagebegeleider in samenspraak met mentor en vakdidacticus. De stage kan worden hervat bij het succesvol afronden en/of vorderen van een remediëringstraject. Afhankelijk van de aard van het tekort en remediëringstraject neemt de vakdidacticus hierover een beslissing in samenspraak met de leerbegeleider/supervisor, de stagebegeleider of de pedagoog van de module.

2.5.3. Stopzetten van de stage Indien er ontoelaatbare tekorten vastgesteld worden in het functioneren van de student (zie Onderwijs- en Examenreglement art. 119 §1) kan de stage vroegtijdig beëindigd worden. Volgende gedragingen worden als ontoelaatbaar gedefinieerd:

Systematisch niet nakomen van afspraken;

Inhoudelijke tekorten met betrekking tot de vereiste vakgebonden voorkennis;

Ontoelaatbaar gedrag: pesten, racisme, discriminatie, agressie, etc.;

Het plegen van strafbare feiten.

2.5.4. Engagement en verantwoordelijkheden De lerarenopleiding is een praktijkopleiding, dit wil zeggen dat de student direct start met de praktijk. De student neemt onmiddellijk verantwoordelijkheid op voor één of meerdere leerlingen. Aangezien we nauw samenwerken met scholen en leerlingen zijn we wederzijds afhankelijk van elkaar. Duidelijke afspraken en engagementen zijn daarom cruciaal voor het welslagen van de stageactiviteiten. De student dient 100% aanwezig te zijn voor de stages en neemt de nodige verantwoordelijkheid op naar alle actoren. Indien de student verhinderd is, dient hij/zij voor de start van de stage-uur niet enkel de mentor maar ook de stagebegeleider op de hoogte te brengen van deze afwezigheid. Indien mogelijk zorgt de student ervoor dat de stageles kan doorgaan door de voorziene voorbereiding naar de stagementor door te sturen. De nodige documenten om een gewettigde afwezigheid aan te tonen worden zo snel mogelijk aan de betrokken stagebegeleider(s) en de mentor(en) bezorgd. De stage kan zonder overleg niet voortijdig en eenzijdig worden stopgezet, tenzij er ontoelaatbare tekorten worden vastgesteld (zie Onderwijs- en Examenregelement, art. 119

14

§1). Indien er omstandigheden zijn waarbij de stage niet verder gezet kan worden, wordt er getracht om in onderling overleg tot een oplossing te komen. Bij een uiteindelijke beslissing tot stoppen worden alle betrokkenen in het werkveld én de lerarenopleiding door de student op de hoogte gebracht.

3. Contactgegevens lesgevers en stagebegeleiders Indien de student en/of de mentor(en) tijdens de stage een probleem ervaart, van welke aard dan ook, dan neemt hij/zij zo snel mogelijk contact op met de stagebegeleider(s) van de lerarenopleiding. In samenspraak met de betrokkenen wordt dan naar een gepaste oplossing gezocht. In geval van een aanhoudend probleem dient contact opgenomen te worden met de stagecoördinator, dr. Eva Van Moer (eva.van.moer@vub.be). Op de website kunnen de contactgegevens van de lesgevers en stagebegeleiding van de specifieke lerarenopleiding teruggevonden worden.