AKIM MAKİNALARI DENEY RAPORU

Pompa : Akışkanı belli bir debi yüksekliğe elektrik motoru vasıtasıyla basmaya yarayan alete

denir.

Çark , kanat hareketini milden alır , mil hareketi motordan alarak işlemini tamamlar. Mil sabit

olmalı , gövde sabit olmamalı.

Santrfüj pompa : Gövdeleri pirinç veya dökme demirden olabilir. Su gelen gövde , ara gövde ,

çark , dış gövde , sızdırmazlık elemanlarından oluşur.

Santrfüj pompa düşük veya yüksek seviyeden , çarktan su geçer , su yön ve hız kazandıktan

sonra çıkış ağzından basınçla çıkar.

H=f(v’)

n=tek bir devir sayısı için

n’=yüksek devir için

n’’=düşük devir için

Pompa etiketinden anlaşılacağı gibi debi azaldıkça basma yüksekliği artar.

10 mss saatte 3metreküp

15 mss saatte 2 metreküp

20 mss saatte 1 metreküp

24 mss saatte 0.75 metreküp

Pompa çarkı ters yönde döndürülmemelidir. Çarkın döndürme yönü kontrol edilmelidir. Aksi

halde su basılmaz. Su boşa döner. Elektrik motorunun enerjisi suya aktarılır , suyun ısınmasına

neden olur.

Suyun basılabilmesi için açık hava basıncını yenmesi gerekir. Bunun için boru ağzı açık olmalı.

h= 10 mss

Dirsek ve sürtünme kayıpları hesaba katılırsa h=7/8 olur

Paralel bağlı pompa sistemi :

Daha kısa zamanda iki ayrı koldan su basmaya yarar. Amaç debiyi arttırmaktır.

Seri bağlı pompa sistemi :

h

Debi sabit kalacak basma yüksekliği artacak.

V=*D*n/60

30 m için , 20 lt/dk

28 m için , 40 lt/dk

24 m için , 60 lt/dk

20 m için , 80 lt/dk

Yapılan deneyde ilk olarak paralel çalıştırdık debi arttı , daha kısa sürede su basıldı , yükseklik

sabit kaldı.

Seri bağlı sistemlerde pompaların aynı özelliğe sahip olması gerekir. Debide değişiklik olmazken

basma yüksekliği arttı.

2 Boru karakteristik eğrisi

H 4

6

1

3 H=P(V)

V

5

Çark düşük güçte test pompası 4 tanedir.

Dişli pompa : İki diş birlikte çalışarak pompalama yapar. Buna dişli pompa denir. Daha çok

yağlama yapar. Dişli pompa için yapılan deneyde 60 lt su 250 m de basıldı.

Diyaframlı pompa : Pistonlu pompa gibi çalışır. Kesikli çalışırlar , debileri küçüktür. Mil gelip

gitme hareketini yaptıkça buradaki boşluğa su dolar ve suyu basıp iletir. Bilye emme zamanında

yukarı kalkıp kanalı açar. Bilyelerden biri açılıp diğeri kapanır. Kimyasal maddelerin

basılmasında kullanılır.

Pistonlu pompa ile yapılan deneyde dişli pompada dolan suyu , bu kez daha kısa bir sürede

doldurduk. Bunun sebebi dişli stroğundan daha düşük olduğu içindir.

Türbin : Suya verilen enerjiyi kinetik enerjiye çevirerek suyun türbin kanatlarına çarpmasını

sağlıyor. Kanatların dönmesiyle mile hareket vererek enerji elde edilen mekanizmalardır.

Perton türbini : Pompanın çarkı suyu döndürüyor ve moment yaratıyor.

Frensiz türbin : Giriş basıncı emme basıncıyla aynıdır. Hareketli ayar kanatları suyun debisini

ayarlar.