یاسمن جمشیدیآرش پورحمداله

مبانی کنترل آلودگی هوا

1394, 30 آذر

چارکول و سیلیکاژل

جاذب های سطحی

جاذب های سطحی

جاذب های سطحی دارای دو بخش عقب و جلو هستند 1/10در صورتیکه که آالینده در بخش عقب بیشتر از بخش جلویی باشد نمونه فاقد اعتبار می باشد

آالینده به مرور جاذب را ترک نموده و خارج می شود. در نتیجه باید سریعا آنالیز گردد.

حجم نمونه برداری طوالنی مدت از گازها و بخاراتدر زیادي از هواي حاوي آالینده از محیط جاذب عبور داده

شده و در آزمایشگاه پس از آماده سازي نمونه ها، تراکم .آالینده ها اندازه گیري می شود

نمونه برداری

برای نمونه برداری از گازها و بخارات واکنش ناپذیر و محلول درجاذب های مایع از این روش استفاده می شود.

در این روش آالینده بر روی بستر جامد جمع آوری شده و درآزمایشگاه توسط روش های بازیافت از بستر جدا شده و تجزیه

.می گردد این روش پر استفاده ترین روش نمونه برداری از گازها و

بخارات است که معموال برای نمونه برداری های شغلی و محیطی استفاده می شود.

نمونه برداری به وسیله لوله های جاذب

جاذب های مرسوم مورد استفاده در نمونه برداری شغلی: )زغال فعال )چارکولسیلیکاژلکروموزربپروپاک

جاذب های مرسوم مورد استفاده در نمونه برداری محیطی:

کربوترپ)مولکوالرسیو )صافی ها یا الک های مولکولی

برخی از لوله های جاذب معرفی شده NIOSHتوسط

ساختار یک لوله جاذب

نمونه برداری با لوله جاذب

زغال فعال جاذب سطحی بسیار مناسبی برای اغلب منشا ذغال فعال پوست نارگیل یا بخارات آلی است.

پترولیوم است.

چارکول یا زغال فعال

Activated Charcoal

زغال معمولی درنتیجه سوختن مواد کربن دار ایجاد می شود در اثر حرارت دادن زغال معمولی با بخار

درجه سانتی گراد به 900 تا 800در درجه حرارت زغال فعال تبدیل می شود. در اثر این فرایند

ساختمان خلل و فرج دار با منافذ بسیار ریز در ساختار زغال معمولی ایجاد می شود. این امر سبب می شود که سطح داخلی زغال افزایش یابد. سطح

متر مربع می 1000 گرم زغال فعال برابر 1داخلی باشد.

شرایط تهیه این جاذب به شرح زیر است:

زغال فعال برای نمونه برداری از ترکیبات زیر توصیه نمی شود:

ترکیبات آلی: مرکپتان ها – آلدئید ها )واکنش پذیری باالی سطح زغال فعال با این ترکیبات(

O3 – NO2 – CL2 – H2S – SO2ترکیبات معدنی: )واکنش زغال فعال با این مواد(

NIOSH زغال فعال را برای نمونه برداری از حالل های صنعتی مانند هیدروکربن ها، هیدروکربن های

هالوژنه، استرها، اترها، کتون ها، گلیکو اترها توصیه می نماید.

بازیافت زغال فعال به روش شیمیایی انجام می گیرد.

سیلیکاژل فرم بی شکل سیلیس است که از اضافه کردن سیلیکات سدیم به اسید سولفوریک به وجود

می آید و برای جمع آوری آمین ها، الکل ها و فنول ها مناسب می باشد.

سیلیکاژل

Silica Gel

سیلیکاژل برای جمع آوری آمین های NIOSHدر متدهای آروماتیک، آمینو اتانول ها ونیترو بنزن ها پیشنهاد شده

است.

برای سیلیکاژل مشابه لوله ی NIOSHلوله پیشنهادی چارکول یا زغال فعال است و برای ترکیبات قطبی مانند

آمین ها، فنول ها و اسیدهای معدنی کاربرد دارد.

در سیلیکاژل قطبیت عامل تعیین کننده ی ماندگاری مواد بر روی بستر است. در صورت حضور همزمان ترکیبات مختلف با قطبیت های متفاوت

ترکیبات با قطبیت بیشتر بر روی سیلیکاژل جمع آوری خواهند شد.

سیلیکاژل قدرت انتخاب بیشتری نسبت به زغال فعال یا چارکول دارد و گازها و بخارات به راحتی از سطح

سیلیکاژل جدا می شوند.بزرگترین نقطه ضعف سیلیکاژل جذب رطوبت و جایگزینی آن

با ترکیبات مورد نظر است.فاکتورهای مهم تاثیر گذار بر

سیلیکاژل:اندازه ذارتطول و قطر لولهدمای نمونه برداریغلظت آالینده مورد نظرمدت زمان نمونه برداری( مهم ترین عاملرطوبت هوا)

خسته نباشد ...