ai̇lede parçalanma
TRANSCRIPT
AİLEDE PARÇALANMA
Filiz Nerkiz
AİLE KAVRAMI VE SINIFLANDIRILMASI
AİLE: Aynı çatı altında yasayan, gelirlerini paylaşan, evlilik ve kan bağlarıyla birbirine bağlı, çeşitli rollerle birbirlerini etkileyen
bireylerin oluşturduğu, - yasal,
- toplumsal ve ekonomik bir kurum (Özgüven, 2001)
AİLE KAVRAMI VE SINIFLANDIRILMASI
AİLE:Kan bağlılığı evlilik ve diğer yasal yollardan aralarında akrabalık ilişkisi bulunan ve çoğunlukla aynı evde yaşayan fertlerden oluşan, fertlerinin cinsel, psikolojik, sosyal, kültürel ve ekonomik ihtiyaçlarının karşılandığı, fertlerin topluma uyum ve katılımlarının sağlandığı ve düzenlendiği temel bir toplumsal birimdir.
(Türk Aile Yapısı Özel İhtisas Komisyonu )
AİLE KAVRAMI VE SINIFLANDIRILMASI
AİLENİN ÖNEMİ; Bireyin ihtiyaçlarının karşılanacağı doğal yerdir. Bireyin;
Yaşamında doyum sağlaması Fonksiyonlarını etkili bir şekilde yerine
getirmesi Yaşadığı topluma uygun bir kişi olarak
yetişmesi, aile çevresinde sağlanır.
AİLE KAVRAMI VE SINIFLANDIRILMASI
AİLENİN ÖNEMİ; Bireyin;
Fizyolojik Ekonomik Sosyal
Yönleriyle,Ruhsal gelişimini,Davranışlarını biçimlendirip yönlendirmektedir.
ÇOCUK İÇİN AİLE;Eğitimsel işlevinin yanı sıra,Etkin bir sosyalleşme yeridir.
Ve sosyalleşme sürecinde yaşadığı tüm problemler, gereksinimler ve bu gereksinimlerin giderilmesini içermektedir.
AİLE KAVRAMI VE SINIFLANDIRILMASI
YANİ AİLE ;
SALT DOĞURGANLIK VENESLİN DEVAM ETTİRİLMESİ İŞLEVLERİ İLE
SINIRLANDIRILAMAZ.
AİLE KAVRAMI VE SINIFLANDIRILMASI
AİLENİN TEMEL İŞLEVİ;› Neslin sürdürülmesini sağlamak› Çocukların bakımı ve sosyal çevreye
hazırlıklarını sağlamak› İçten ve sevgiye dayalı ilişkiler kurarak,
çocuğun gelişimi için en elverişli ortamı sağlamak
› Çocuğun anne babasından alışkanlıklar edinmesini sağlamak
› En temel olarak; sevgi ve ilgi ihtiyaçlarının karşılanmasıdır. ( Özkaya, 1991)
AİLE KAVRAMI VE SINIFLANDIRILMASI
AİLENİN TEMEL İŞLEVLERİ;› Kimlik görevlerini yönetme› Sınırları düzenleme› Ailenin duygusal atmosferini yönetme› Aile yapısında meydana gelen değişimi
yönetme› Ev halkının devamlılığını sağlama
(Nazlı, 2003)
AİLE KAVRAMI VE SINIFLANDIRILMASI
AİLENİN SINIFLANDIRILMASI;› Çekirdek › Geniş › Tek anne-babalı
AİLENİN ÖNEMİ VE İLİŞKİLER
Bebekler,Doğdukları zaman gereksinimlerinin karşılanması için anne baba veyaKendilerine bakan başka bir kişiye muhtaçtır.
AİLENİN ÖNEMİ VE İLİŞKİLER
Anne baba ve çocuk arasındaki ilişkinin sağlıklı olması,
Öncelikle;Anne babaların kendi aralarındaki ilişkinin sağlıklı olmasına bağlıdır.
AİLENİN ÖNEMİ VE İLİŞKİLER
UYUMLU ANNE BABANIN ÇOCUKLARI;› Kendilerine sağlanan destek ve önderlik
sayesinde,* beklentileri gelişir* bütünleşir* özerkleşir
AİLENİN ÖNEMİ VE İLİŞKİLER
KENDİ YETERSİZLİKLERİ NEDENİYLE,REDDEDİCİ VE AŞIRI KORUYUCU ANNE BABANIN ÇOCUKLARI;› Kişiliklerini bütünleştiremezler› Çocukken doyurulmamış ihtiyaçlarını,
yetişkinliğe ulaştıklarında, diğer insanlardan karşılamak için çabalarlar…
AİLENİN ÖNEMİ VE İLİŞKİLER
ANNE ÇOCUK İLİŞKİSİNDEKİ;
Süreklilik Tutarlılık Aynılık
Temel güven duygusunun temelini oluşturur.
AİLENİN ÖNEMİ VE İLİŞKİLER
Yaşamın ilk yıllarında çocukla kurulan duygusal iletişim,çocukta güven ya da güvensizlik duygularının oluşumuna neden olur.Çocuğun gelecekte kuracağı bireyler arasındaki ilişkilerin temelini oluşturur.
AİLENİN ÖNEMİ VE İLİŞKİLER
ANNE BABA ARASINDAKİ İLİŞKİ;Sıcaksa;
Anne bebek arasındaki Güven duygusu gelişimini kolaylaştırır.
Düşmanca ise,baba destekleyici değilse;Olumsuz etkilenir.
AİLENİN ÖNEMİ VE İLİŞKİLER
İLİŞKİ YOKLUĞU;* Aile içinde izolasyon,* Bireylerin ilişkilerinin kopukluğu yada* Hiç olmaması demektir.
Böyle bir ailede yetişen çocuk;utangaçiçine kapanıkyalnızsonuç olarak; topluma
uyumsuzdur.
AİLENİN ÖNEMİ VE İLİŞKİLER
Olumsuz ilişkilerin olduğu ailelerde: Çocuklarla anne babaları arasında;
› Vurucu,kırıcı› Tahrip edici ilişkiler söz konusudur.Bu tip ailelerde;
* Dayak* Dövme* Dövüşme veya* Büyük fiziksel cezalar
temel eğitim ve iletişim aracıdır.
AİLENİN ÖNEMİ VE İLİŞKİLER
Aile içinde duygusal iletişimin azalmasındaki faktörler;› Anne babadan birinin kaybı,ya da
ayrılıkları› Çocuklarına karşı ihmal etme ve reddetme
şeklindeki tavırlar› Çocukların anne babalarını bir ebeveyn
olarak görmekten utanç duymaları› Anne babaların çocukların gereksinimlerine
yanıt vermemeleri
AİLENİN ÖNEMİ VE İLİŞKİLER
Duygusal gelişimin azlığı;
› Duygusal dünyasını› Fizyolojik gelişimini› Zihni ve toplumsal
gelişimini olumsuz etkiler
AİLENİN ÖNEMİ VE İLİŞKİLER
AŞIRI İLGİ İSE;› Gelişimde gecikmelere › Çocuğun kendisiyle ilgilenmesine› Yaşam savaşından kaçmasına› Koruyanlar olmadığında;kendini açıkta ve
yalnız hissetmesine
Neden olur.
AİLEDE PARÇALANMA VE PARÇALANMA ŞEKİLLERİ
AİLEDE PARÇALANMA VE PARÇALANMA ŞEKİLLERİ
Eşlerden biri veya ikisinin ölümü Eşlerin geçimsizliğe bağlı olarak
boşanması Çeşitli nedenlerle eşlerin ayrılması
Ailenin parçalanmasına neden olmaktadır.
AİLEDE PARÇALANMA VE PARÇALANMA ŞEKİLLERİ
Ailenin parçalanması;
› Ölüm› Boşanma› Ayrılık
Olmak üzere üç ana şekilde gerçekleşir. (Şentürk,2006)
AİLEDE PARÇALANMA / ÖLÜM
ÖLÜM;Ailenin parçalanmasına neden olan dış faktördür.
Aile üyelerinin hiç birinin serbest iradesinde olmayan ölümün ortaya çıkışı,aileyi büyük bir sarsıntı ile karşı karşıya getirmektedir.
AİLEDE PARÇALANMA / ÖLÜM
Ölümün parçalanmaya veya dağılmaya yol açması,
› Ailenin güçlü olup olmamasına bağlı olarak Erken Geç
Ailenin bütünlüğüne, parçalanma ve dağılma yönünde olumsuz etki etmektedir.
AİLEDE PARÇALANMA / ÖLÜM
Anne ve babadan birinin ya da her ikisinin ölümüyle, çocukların sağ kalan ebeveynle yaşaması yada ÇEK ‘nun bakımına verilmesi söz konusudur.
Çocuk anne babasını kaybetmişse etkisi daha büyük olur.› Kabullenme güçlüğü (dönmeyeceğinden
emin olma)› Duygu transferi› Bakım
AİLEDE PARÇALANMA / ÖLÜM
Eşlerden biri veya ikisinin ölüm sonucunda parçalanan ailenin,› Ekonomik› Sosyal› Kültürel › Psikolojik
Yaşaması kaçınılmazdır.
AİLEDE PARÇALANMA / ÖLÜM
Ebeveyn ölümüne çocuğun tepkisi;
› Gelişim düzeyine› Ölen ebeveyn ile ilişkisine› Ölüm koşullarına› Ailenin tepkisine
Bağlı olarak değişir
AİLEDE PARÇALANMA / ÖLÜM
Çocuk;› Terk edilmiş olma duygusu
(uyumsuzluk,yalnızlık,boşluk)
› Suçluluk duygusu (çok zor dışa vurulur ve sürekli cezalandırılacağına dair endişe)
(Yavuzer,2005)
AİLEDE PARÇALANMA / AYRILMA
AYRILMA;I. Üyelerden birinin geçici veya sürekli
hastalığı ve sakatlığı,II. Deprem, sel,yangın vb. doğal
afetler,Yoksulluk, işsizlik,terör,kan davası vb toplumsal afetler sonucu göçler
III. Ebeveynlerden birinin çalışma ve başka nedenlerle evden uzun süre ayrılması
IV. Eşlerden birinin geçimsizlik nedeniyle boşanma olmaksızın evi terk etmesi
AİLEDE PARÇALANMA / AYRILMA
Oluşma açısından tam anlamıyla bir parçalanma olmayan ayrılma,
Sonuç açısından ailenin fonksiyonlarını yerine getirilmesini engellemektedir.
AİLEDE PARÇALANMA /BOŞANMA
Eşlerin evliliklerinden psikolojik olarak doyum sağlamadıkları,beklenti ve gereksinimlerini karşılayamadıkları evlilik yaşantılarına yasal olarak
son vermelerine “boşanma” denir.
(ilgar,2004)
AİLEDE PARÇALANMA /BOŞANMA
Hukuki açıdan boşanma;Eşlerin evlilik sözleşmesini mahkeme kararıyla sona erdirmeleridir. ( eşlerin fiili ayrı yaşamaları,şiddetli geçimsizlik olması sonucu değiştirmez)
(ibrahimoğlu,2004)
AİLEDE PARÇALANMA /BOŞANMA
Boşanma sebepleri medeni kanunda açık bir şekilde belirtilmiştir.
Bu sebeplerden en az biri gerçekleşmedikçe boşanma kararı verilmemekte ve hukuki açıdan boşanma gerçekleşmemektedir.
AİLEDE PARÇALANMA /BOŞANMA
Bu bağlamda aile ve evlilik şeklen yürümektedir.› Ailedeki bu olumsuzluklar, ailenin bir
kurum olarak görev ve sorumluluklarını yerine getirmesini engellediğinden boşanma olayı sosyolojik olarak gerçekleşmiştir.
AİLEDE PARÇALANMA /BOŞANMA
Çünkü; Ailenin ayakta kalmasını sağlayacak
› samimi ve içten duygu alışverişi› Karşılıksız sevgi ve saygının ortadan
kalkması durumunda; Eşlerin evliliği anlam ve varlık sorunuyla karşılaşmış
olmaktadır.
› Bundan sonraki aşama; Ailenin çekilmez,arzu edilmez bir yer ve evliliğin
aile üyeleri için yıpratıcı olmasıdır. (Şentürk,2006)
AİLEDE PARÇALANMA /BOŞANMA
Boşanma eşler için, mutsuz bir evlilikten çıkış olsa da ailenin yıkımı demektir.
Boşanmayla sorunlar bitmez› Ekonomik› Ruhsal› Sosyal› Çocuklar üzerinde çok karmaşık sorunlar
doğurur.
AİLEDE PARÇALANMA /BOŞANMA
Evlilikteki çarpık ilişkiler evlilik sonlandırıldıktan sonra da çocuklar aracılığı ile sürer gider.
Bu nedenle; Boşanma evlilik öncesi özgürlüğe
dönüş veya kurtuluş sayılmaz. ( Yörükoğlu,2000)
AİLEDE PARÇALANMA /BOŞANMA
Boşanma olayı;sosyal ve psikolojik olarak incelendiğinde,
çocuğun gelişiminde önemli etkiye sahip olan aileye son veren ve özellikle çocuklar üzerinde yaşam boyu etkilerini hissettiren bir olaydır (Çağdaş ve Seçer, 2004).
AİLEDE PARÇALANMA /BOŞANMA
Boşanma, pek çok çocuk için güç bir geçiş dönemidir. Çocuğun boşanma olayına uyum sağlama süreci genelde uzundur. Bu uyum süreci içerisinde çocuk;› boşanmayı reddetme, › bu durumu oluşturan nedene kızma, › anne-babayı bir araya getirmek için çaba
harcama, › depresyon ve › boşanmayı kabullenmeyi içeren beş evreden
geçmektedir (Gürsoy, 2002; Çağdaş ve Seçer, 2004).
AİLEDE PARÇALANMA /BOŞANMA
Boşanmanın çocuğu etkilemesi,› yaşı, › cinsiyeti, › kişilik özellikleri, › boşanmaya neden olan ailevi sorunların
niteliği, › çocuğun boşanmaya neden olan problemi
algılama biçimi, › çocuğun boşanma öncesinde ve sonrasında
içinde bulunduğu ortamın özellikleri gibi faktörlere bağlıdır (Çağdaş ve Seçer, 2004).
AİLEDE PARÇALANMA /BOŞANMA
Çocukların ailede parçalanma sonucu sıklıkla yasadıkları duygular şunlardır: › Korku› Üzüntü› Öfke› Suçluluk› Yalnızlık› reddetme
AİLEDE PARÇALANMA /BOŞANMA
Öneri;Eğer bir evlilik birliği bitme noktasına gelmişse, bu evliliği bitirirken tarafların üzerinde önemle ve öncelikle durması gereken konu, çocuklarının boşanma sürecinden en az zararla çıkmasının sağlanmasıdır (Asıltürk, 2004).
TEŞEKKÜRLER