ai̇lede parçalanma

45
AİLEDE PARÇALANMA Filiz Nerkiz

Upload: filiz-nerkiz

Post on 27-Jul-2015

112 views

Category:

Education


5 download

TRANSCRIPT

Page 1: Ai̇lede parçalanma

AİLEDE PARÇALANMA

Filiz Nerkiz

Page 2: Ai̇lede parçalanma

AİLE KAVRAMI VE SINIFLANDIRILMASI

AİLE: Aynı çatı altında yasayan, gelirlerini paylaşan, evlilik ve kan bağlarıyla birbirine bağlı, çeşitli rollerle birbirlerini etkileyen

bireylerin oluşturduğu, - yasal,

- toplumsal ve ekonomik bir kurum (Özgüven, 2001)

Page 3: Ai̇lede parçalanma

AİLE KAVRAMI VE SINIFLANDIRILMASI

AİLE:Kan bağlılığı evlilik ve diğer yasal yollardan aralarında akrabalık ilişkisi bulunan ve çoğunlukla aynı evde yaşayan fertlerden oluşan, fertlerinin cinsel, psikolojik, sosyal, kültürel ve ekonomik ihtiyaçlarının karşılandığı, fertlerin topluma uyum ve katılımlarının sağlandığı ve düzenlendiği temel bir toplumsal birimdir.

(Türk Aile Yapısı Özel İhtisas Komisyonu )

Page 4: Ai̇lede parçalanma

AİLE KAVRAMI VE SINIFLANDIRILMASI

AİLENİN ÖNEMİ; Bireyin ihtiyaçlarının karşılanacağı doğal yerdir. Bireyin;

Yaşamında doyum sağlaması Fonksiyonlarını etkili bir şekilde yerine

getirmesi Yaşadığı topluma uygun bir kişi olarak

yetişmesi, aile çevresinde sağlanır.

Page 5: Ai̇lede parçalanma

AİLE KAVRAMI VE SINIFLANDIRILMASI

AİLENİN ÖNEMİ; Bireyin;

Fizyolojik Ekonomik Sosyal

Yönleriyle,Ruhsal gelişimini,Davranışlarını biçimlendirip yönlendirmektedir.

ÇOCUK İÇİN AİLE;Eğitimsel işlevinin yanı sıra,Etkin bir sosyalleşme yeridir.

Ve sosyalleşme sürecinde yaşadığı tüm problemler, gereksinimler ve bu gereksinimlerin giderilmesini içermektedir.

Page 6: Ai̇lede parçalanma

AİLE KAVRAMI VE SINIFLANDIRILMASI

YANİ AİLE ;

SALT DOĞURGANLIK VENESLİN DEVAM ETTİRİLMESİ İŞLEVLERİ İLE

SINIRLANDIRILAMAZ.

Page 7: Ai̇lede parçalanma

AİLE KAVRAMI VE SINIFLANDIRILMASI

AİLENİN TEMEL İŞLEVİ;› Neslin sürdürülmesini sağlamak› Çocukların bakımı ve sosyal çevreye

hazırlıklarını sağlamak› İçten ve sevgiye dayalı ilişkiler kurarak,

çocuğun gelişimi için en elverişli ortamı sağlamak

› Çocuğun anne babasından alışkanlıklar edinmesini sağlamak

› En temel olarak; sevgi ve ilgi ihtiyaçlarının karşılanmasıdır. ( Özkaya, 1991)

Page 8: Ai̇lede parçalanma

AİLE KAVRAMI VE SINIFLANDIRILMASI

AİLENİN TEMEL İŞLEVLERİ;› Kimlik görevlerini yönetme› Sınırları düzenleme› Ailenin duygusal atmosferini yönetme› Aile yapısında meydana gelen değişimi

yönetme› Ev halkının devamlılığını sağlama

(Nazlı, 2003)

Page 9: Ai̇lede parçalanma

AİLE KAVRAMI VE SINIFLANDIRILMASI

AİLENİN SINIFLANDIRILMASI;› Çekirdek › Geniş › Tek anne-babalı

Page 10: Ai̇lede parçalanma

AİLENİN ÖNEMİ VE İLİŞKİLER

Bebekler,Doğdukları zaman gereksinimlerinin karşılanması için anne baba veyaKendilerine bakan başka bir kişiye muhtaçtır.

Page 11: Ai̇lede parçalanma

AİLENİN ÖNEMİ VE İLİŞKİLER

Anne baba ve çocuk arasındaki ilişkinin sağlıklı olması,

Öncelikle;Anne babaların kendi aralarındaki ilişkinin sağlıklı olmasına bağlıdır.

Page 12: Ai̇lede parçalanma

AİLENİN ÖNEMİ VE İLİŞKİLER

UYUMLU ANNE BABANIN ÇOCUKLARI;› Kendilerine sağlanan destek ve önderlik

sayesinde,* beklentileri gelişir* bütünleşir* özerkleşir

Page 13: Ai̇lede parçalanma

AİLENİN ÖNEMİ VE İLİŞKİLER

KENDİ YETERSİZLİKLERİ NEDENİYLE,REDDEDİCİ VE AŞIRI KORUYUCU ANNE BABANIN ÇOCUKLARI;› Kişiliklerini bütünleştiremezler› Çocukken doyurulmamış ihtiyaçlarını,

yetişkinliğe ulaştıklarında, diğer insanlardan karşılamak için çabalarlar…

Page 14: Ai̇lede parçalanma

AİLENİN ÖNEMİ VE İLİŞKİLER

ANNE ÇOCUK İLİŞKİSİNDEKİ;

Süreklilik Tutarlılık Aynılık

Temel güven duygusunun temelini oluşturur.

Page 15: Ai̇lede parçalanma

AİLENİN ÖNEMİ VE İLİŞKİLER

Yaşamın ilk yıllarında çocukla kurulan duygusal iletişim,çocukta güven ya da güvensizlik duygularının oluşumuna neden olur.Çocuğun gelecekte kuracağı bireyler arasındaki ilişkilerin temelini oluşturur.

Page 16: Ai̇lede parçalanma

AİLENİN ÖNEMİ VE İLİŞKİLER

ANNE BABA ARASINDAKİ İLİŞKİ;Sıcaksa;

Anne bebek arasındaki Güven duygusu gelişimini kolaylaştırır.

Düşmanca ise,baba destekleyici değilse;Olumsuz etkilenir.

Page 17: Ai̇lede parçalanma

AİLENİN ÖNEMİ VE İLİŞKİLER

İLİŞKİ YOKLUĞU;* Aile içinde izolasyon,* Bireylerin ilişkilerinin kopukluğu yada* Hiç olmaması demektir.

Böyle bir ailede yetişen çocuk;utangaçiçine kapanıkyalnızsonuç olarak; topluma

uyumsuzdur.

Page 18: Ai̇lede parçalanma

AİLENİN ÖNEMİ VE İLİŞKİLER

Olumsuz ilişkilerin olduğu ailelerde: Çocuklarla anne babaları arasında;

› Vurucu,kırıcı› Tahrip edici ilişkiler söz konusudur.Bu tip ailelerde;

* Dayak* Dövme* Dövüşme veya* Büyük fiziksel cezalar

temel eğitim ve iletişim aracıdır.

Page 19: Ai̇lede parçalanma

AİLENİN ÖNEMİ VE İLİŞKİLER

Aile içinde duygusal iletişimin azalmasındaki faktörler;› Anne babadan birinin kaybı,ya da

ayrılıkları› Çocuklarına karşı ihmal etme ve reddetme

şeklindeki tavırlar› Çocukların anne babalarını bir ebeveyn

olarak görmekten utanç duymaları› Anne babaların çocukların gereksinimlerine

yanıt vermemeleri

Page 20: Ai̇lede parçalanma

AİLENİN ÖNEMİ VE İLİŞKİLER

Duygusal gelişimin azlığı;

› Duygusal dünyasını› Fizyolojik gelişimini› Zihni ve toplumsal

gelişimini olumsuz etkiler

Page 21: Ai̇lede parçalanma

AİLENİN ÖNEMİ VE İLİŞKİLER

AŞIRI İLGİ İSE;› Gelişimde gecikmelere › Çocuğun kendisiyle ilgilenmesine› Yaşam savaşından kaçmasına› Koruyanlar olmadığında;kendini açıkta ve

yalnız hissetmesine

Neden olur.

Page 22: Ai̇lede parçalanma

AİLEDE PARÇALANMA VE PARÇALANMA ŞEKİLLERİ

Page 23: Ai̇lede parçalanma

AİLEDE PARÇALANMA VE PARÇALANMA ŞEKİLLERİ

Eşlerden biri veya ikisinin ölümü Eşlerin geçimsizliğe bağlı olarak

boşanması Çeşitli nedenlerle eşlerin ayrılması

Ailenin parçalanmasına neden olmaktadır.

Page 24: Ai̇lede parçalanma

AİLEDE PARÇALANMA VE PARÇALANMA ŞEKİLLERİ

Ailenin parçalanması;

› Ölüm› Boşanma› Ayrılık

Olmak üzere üç ana şekilde gerçekleşir. (Şentürk,2006)

Page 25: Ai̇lede parçalanma

AİLEDE PARÇALANMA / ÖLÜM

ÖLÜM;Ailenin parçalanmasına neden olan dış faktördür.

Aile üyelerinin hiç birinin serbest iradesinde olmayan ölümün ortaya çıkışı,aileyi büyük bir sarsıntı ile karşı karşıya getirmektedir.

Page 26: Ai̇lede parçalanma

AİLEDE PARÇALANMA / ÖLÜM

Ölümün parçalanmaya veya dağılmaya yol açması,

› Ailenin güçlü olup olmamasına bağlı olarak Erken Geç

Ailenin bütünlüğüne, parçalanma ve dağılma yönünde olumsuz etki etmektedir.

Page 27: Ai̇lede parçalanma

AİLEDE PARÇALANMA / ÖLÜM

Anne ve babadan birinin ya da her ikisinin ölümüyle, çocukların sağ kalan ebeveynle yaşaması yada ÇEK ‘nun bakımına verilmesi söz konusudur.

Çocuk anne babasını kaybetmişse etkisi daha büyük olur.› Kabullenme güçlüğü (dönmeyeceğinden

emin olma)› Duygu transferi› Bakım

Page 28: Ai̇lede parçalanma

AİLEDE PARÇALANMA / ÖLÜM

Eşlerden biri veya ikisinin ölüm sonucunda parçalanan ailenin,› Ekonomik› Sosyal› Kültürel › Psikolojik

Yaşaması kaçınılmazdır.

Page 29: Ai̇lede parçalanma

AİLEDE PARÇALANMA / ÖLÜM

Ebeveyn ölümüne çocuğun tepkisi;

› Gelişim düzeyine› Ölen ebeveyn ile ilişkisine› Ölüm koşullarına› Ailenin tepkisine

Bağlı olarak değişir

Page 30: Ai̇lede parçalanma

AİLEDE PARÇALANMA / ÖLÜM

Çocuk;› Terk edilmiş olma duygusu

(uyumsuzluk,yalnızlık,boşluk)

› Suçluluk duygusu (çok zor dışa vurulur ve sürekli cezalandırılacağına dair endişe)

(Yavuzer,2005)

Page 31: Ai̇lede parçalanma

AİLEDE PARÇALANMA / AYRILMA

AYRILMA;I. Üyelerden birinin geçici veya sürekli

hastalığı ve sakatlığı,II. Deprem, sel,yangın vb. doğal

afetler,Yoksulluk, işsizlik,terör,kan davası vb toplumsal afetler sonucu göçler

III. Ebeveynlerden birinin çalışma ve başka nedenlerle evden uzun süre ayrılması

IV. Eşlerden birinin geçimsizlik nedeniyle boşanma olmaksızın evi terk etmesi

Page 32: Ai̇lede parçalanma

AİLEDE PARÇALANMA / AYRILMA

Oluşma açısından tam anlamıyla bir parçalanma olmayan ayrılma,

Sonuç açısından ailenin fonksiyonlarını yerine getirilmesini engellemektedir.

Page 33: Ai̇lede parçalanma

AİLEDE PARÇALANMA /BOŞANMA

Eşlerin evliliklerinden psikolojik olarak doyum sağlamadıkları,beklenti ve gereksinimlerini karşılayamadıkları evlilik yaşantılarına yasal olarak

son vermelerine “boşanma” denir.

(ilgar,2004)

Page 34: Ai̇lede parçalanma

AİLEDE PARÇALANMA /BOŞANMA

Hukuki açıdan boşanma;Eşlerin evlilik sözleşmesini mahkeme kararıyla sona erdirmeleridir. ( eşlerin fiili ayrı yaşamaları,şiddetli geçimsizlik olması sonucu değiştirmez)

(ibrahimoğlu,2004)

Page 35: Ai̇lede parçalanma

AİLEDE PARÇALANMA /BOŞANMA

Boşanma sebepleri medeni kanunda açık bir şekilde belirtilmiştir.

Bu sebeplerden en az biri gerçekleşmedikçe boşanma kararı verilmemekte ve hukuki açıdan boşanma gerçekleşmemektedir.

Page 36: Ai̇lede parçalanma

AİLEDE PARÇALANMA /BOŞANMA

Bu bağlamda aile ve evlilik şeklen yürümektedir.› Ailedeki bu olumsuzluklar, ailenin bir

kurum olarak görev ve sorumluluklarını yerine getirmesini engellediğinden boşanma olayı sosyolojik olarak gerçekleşmiştir.

Page 37: Ai̇lede parçalanma

AİLEDE PARÇALANMA /BOŞANMA

Çünkü; Ailenin ayakta kalmasını sağlayacak

› samimi ve içten duygu alışverişi› Karşılıksız sevgi ve saygının ortadan

kalkması durumunda; Eşlerin evliliği anlam ve varlık sorunuyla karşılaşmış

olmaktadır.

› Bundan sonraki aşama; Ailenin çekilmez,arzu edilmez bir yer ve evliliğin

aile üyeleri için yıpratıcı olmasıdır. (Şentürk,2006)

Page 38: Ai̇lede parçalanma

AİLEDE PARÇALANMA /BOŞANMA

Boşanma eşler için, mutsuz bir evlilikten çıkış olsa da ailenin yıkımı demektir.

Boşanmayla sorunlar bitmez› Ekonomik› Ruhsal› Sosyal› Çocuklar üzerinde çok karmaşık sorunlar

doğurur.

Page 39: Ai̇lede parçalanma

AİLEDE PARÇALANMA /BOŞANMA

Evlilikteki çarpık ilişkiler evlilik sonlandırıldıktan sonra da çocuklar aracılığı ile sürer gider.

Bu nedenle; Boşanma evlilik öncesi özgürlüğe

dönüş veya kurtuluş sayılmaz. ( Yörükoğlu,2000)

Page 40: Ai̇lede parçalanma

AİLEDE PARÇALANMA /BOŞANMA

Boşanma olayı;sosyal ve psikolojik olarak incelendiğinde,

çocuğun gelişiminde önemli etkiye sahip olan aileye son veren ve özellikle çocuklar üzerinde yaşam boyu etkilerini hissettiren bir olaydır (Çağdaş ve Seçer, 2004).

Page 41: Ai̇lede parçalanma

AİLEDE PARÇALANMA /BOŞANMA

Boşanma, pek çok çocuk için güç bir geçiş dönemidir. Çocuğun boşanma olayına uyum sağlama süreci genelde uzundur. Bu uyum süreci içerisinde çocuk;› boşanmayı reddetme, › bu durumu oluşturan nedene kızma, › anne-babayı bir araya getirmek için çaba

harcama, › depresyon ve › boşanmayı kabullenmeyi içeren beş evreden

geçmektedir (Gürsoy, 2002; Çağdaş ve Seçer, 2004).

Page 42: Ai̇lede parçalanma

AİLEDE PARÇALANMA /BOŞANMA

Boşanmanın çocuğu etkilemesi,› yaşı, › cinsiyeti, › kişilik özellikleri, › boşanmaya neden olan ailevi sorunların

niteliği, › çocuğun boşanmaya neden olan problemi

algılama biçimi, › çocuğun boşanma öncesinde ve sonrasında

içinde bulunduğu ortamın özellikleri gibi faktörlere bağlıdır (Çağdaş ve Seçer, 2004).

Page 43: Ai̇lede parçalanma

AİLEDE PARÇALANMA /BOŞANMA

Çocukların ailede parçalanma sonucu sıklıkla yasadıkları duygular şunlardır: › Korku› Üzüntü› Öfke› Suçluluk› Yalnızlık› reddetme

Page 44: Ai̇lede parçalanma

AİLEDE PARÇALANMA /BOŞANMA

Öneri;Eğer bir evlilik birliği bitme noktasına gelmişse, bu evliliği bitirirken tarafların üzerinde önemle ve öncelikle durması gereken konu, çocuklarının boşanma sürecinden en az zararla çıkmasının sağlanmasıdır (Asıltürk, 2004).

Page 45: Ai̇lede parçalanma

TEŞEKKÜRLER