fulltext.rmu.ac.thfulltext.rmu.ac.th/fulltext/2561/ไดดรฟ์... · web view2019. 8....
TRANSCRIPT
บทท 2แนวคด ทฤษฎ เอกสารและงานวจยทเกยวของ
ความรเบองตนเกยวกบบหร1. ความเปนมาของบหร ชาวอนเดยนแดงซงเปนชนพนเมองในทวปอเมรกา ไดเรมตน
ใชยาสบเปนพวกแรก โดยปลกยาสบเพอใชเปนยาและนำามาสบในพธกรรมตางๆ ใน พ.ศ. 2035 เมอครสโตเฟอร โคลมบส (Christopher Columbus) เดนเรอไปขนฝงทซนซลวาดอร ในหมเกาะเวสตอนดสนน ไดเหนชาวพนเมองนำาเอาใบไมชนดหนงมามวนและจดไฟตอนปลายแลวดดควน ตอมา พ.ศ. 2091 มการปลกยาสบในบราซลซงเปนอาณานคมของโปรตเกสในทวปอเมรกาใต เพอเปนสนคาสงออก เปนผลใหยาสบแพรหลายเขาไปในประเทศโปรตเกสและสเปนตามลำาดบ ตอมาใน พ.ศ. 2103 นายฌอง นโกต (Jean Nicot) เอกอครราชทตฝรงเศสประจำาประเทศโปรตเกส ไดสงเมลดยาสบมายงราชสำานกฝรงเศส ชอของนายนโกตจงเปนทมาของชอสารนโคตน (Nicotin) ทรจกกนในปจจบน ใน พ.ศ. ๒๑๐๗ เซอรจอหน ฮอคกนส (Sir John Hawkins) ไดนำายาสบเขาไปในประเทศองกฤษ และใน พ.ศ. ๒๑๕๕ นายจอหน รอลฟ (John Rolfe) ชาวองกฤษ ประสบผลสำาเรจในการปลกยาสบเชงพาณชย เปนครงแรก และ 7 ปตอมา กไดสงออกผลผลตไปยงประเทศอาณานคมเปนจำานวนมหาศาลอก 200 ปตอมา การทำาไรยาสบเชงพาณชยจงเกดขนอยางแพรหลายทวโลก
2. ชนดของบหร ยาสบทใชกนอยมหลายรปแบบ ทงแบบสด แบบดม แบบอมและเคยว
5
- แบบสด โดยกระทำาใหเกดการเผาไหมใบยาสบซงอยในรปของบหร หรอซการ (cigar) ทใชใบยาสบมวนผงใบยาสบอยภายใน หรอไปป (pipe) ทบรรจใบยาไวในกลองยาสบ แลวจดไฟใหเกดการเผาไหม แลวผสบสดควนเขาสรางกาย - แบบดม โดยบดใบยาสบใหละเอยด แลวผสมในรปของยานตถ - แบบอมและเคยว โดยนำาใบยาสบแหงมาหนเปนฝอย นำามาเคยวแลวอมอยระหวางรมฝปากกบเหงอก บางครงเรยกวา บหรไรควน
3. สารเคมจากการเผาไหมของบหร ในบหร 1 มวน ประกอบดวย ใบยาสบ กระดาษทใชมวน และสารเคมหลายรอยชนดทใชในการปรงแตงกลนและรส เพอลดการระคายเคอง และเพอใหบหรนาสบ เมอเกดการเผาไหมจะทำาใหเกดสารเคมมากกวา 4000 ชนด ซงสารหลายรอยชนดมผลตอการทำางานของอวยวะตางๆ ในรางกาย และมสาร 43 ชนดทเปนสารกอมะเรง ควนบหรประกอบดวยสารทเกดจากการเผาไหมสารเคมทมอยในใบยาสบตามธรรมชาต สารเคมทใชผสมเพอปรงแตงกลนและรสในกระบวนการผลตบหร และกระดาษทใชมวนบหร ควนบหรแบงไดเปน 2 ประเภท คอ ควนทสดเขารางกาย กบควนทลอยอยในอากาศในชวงเวลาทไมมการสดควน ควนทสดเขาสรางกายมความเขมขนมากประกอบ ดวยสวนทเปนละอองสารเคม ขนาดของละอองจะแตกตางกนระหวาง 0.1 และ 1.0 ไมโครเมตร และสวนทเปนกาซ คอไนโตรเจน (รอยละ 50-70) ออกซเจน (รอยละ 10-15) คารบอนไดออกไซด (รอยละ 10-15) และคารบอนมอนอกไซด (รอยละ 3-6) ซงเมอมการเผาไหมจะกอใหเกดสารตางๆ อกกวา 4000 ชนด ดงแสดงในตารางท 1
6
ความรอนของปลายมวนบหรขณะทสดควน คอ 900 องศาเซลเซยส และ 600 องศาเซลเซยส ขณะทไมมการสดควน ซงความรอนระดบนเปนเหตหนงททำาใหเกดสารพษตางๆ มากมายจากการเผาไหม ทงในควนทสดเขาไปและควนทลอยอยในอากาศ เนองจากควนทลอยอยในอากาศจะเจอจางในอากาศ และจากความรอนรอบนอก ทตำากวาทำาใหเยนลงอยางรวดเรว ละอองสารของควนจงมขนาดเลกกวา และระหวางทควนลอยอยในอากาศ จะมออกซเจนมากกวา จงทำาใหสารบางชนดเกดปฏกรยากลายเปนสารชนดทมพษมากขนได เชน ไนโตรเจนออกไซด และเมออยในสภาพแวดลอมทมออกซเจนมากขน กจะจบตวกบออกซเจน กลายเปนไนโตรเจนไดออกไซดซงเปนพษตอรางกายมากขน
4. สารพษทสำาคญในควนบหร - นโคตน นโคตนเปนสารพษอยางแรง สามารถดดซมเขาทางผวหนงและเยอบรางกายได และเปนสารทมฤทธเสพตด สารนในระยะแรกออกฤทธกระตนสมองและระบบประสาทสวนกลาง ทำาใหความดนโลหตสงขน หวใจและชพจรเตนเรวขน โดยอาจจะเพมขนถง 30 ครงตอนาท ทำาใหหวใจตองทำางานหนกกวาปกต และกระตนการบบตวของลำาไส แตในระยะตอมาจะมฤทธกดระบบประสาท นโคตนและสารเคมอนๆ ททำาใหไขมนชนดไมดในเลอดสงขน ทำาใหหลอดโลหตตบลง ซงทำาใหเกดโรคเกยวกบหลอดเลอดหวใจและความดนโลหตสงขนได - ทารหรอนำามนดน ประกอบดวยสารเคมหลายชนดทมคณสมบตเปนสารกอมะเรง โดยรอยละ 50 ของสารทารจะจบอยทปอด เมอผสบบหรหายใจสดอากาศทมฝนละอองตางๆปนอยเขาไป สารทารทปอดกจะรวมตวกบฝนละอองทสดเขาไปนน แลวจบตวสะสมอยในถงลม
7
ปอดทำาใหเกดการระคายเคอง อนเปนสาเหตของการไอและมเสมหะ และกอใหเกดโรคมะเรงปอด และโรคถงลมโปงพองในระยะยาว - คารบอนไดซลไฟด (carbon disulfide) ทำาใหเกดโรคผนงเสนเลอดแดงรองหนาและแขงขน - คารบอนมอนอกไซด (carbon mo- noxide) เปนกาซทเกดจากการเผาไหมชนดเดยวกบทพนออกมาจากทอไอเสยรถยนต กาซนจะขดขวางการลำาเลยงออกซเจนของเมดเลอดแดง ทำาใหผสบบหรไดรบออกซเจน นอยลงไมตำากวารอยละ 10-15 สำาหรบผทสบบหรจด รางกายตองสรางเมดเลอดแดงเพมขน ทำาใหเลอดขนและหนดมากขน หวใจตองเตนเรวขนและทำางานมากขน เพอใหเลอดนำาออกซเจนไปยงสวนตางๆของรางกายใหเพยงพอ ถากาซนมจำานวนมากจะทำาใหเนอเยอขาดออกซเจน - ไฮโดรเจนไซยาไนด (hydrogencyanide) กอใหเกดอาการไอ มเสมหะ และหลอดลมอกเสบเรอรง ปวดศรษะ เวยนศรษะ และคลนไสอาเจยน เปนกาซพษทใชในสงคราม สารไนเทรตในบหรทำาใหเกดสารน สารนเปนตวสกดกนเอนไซมทเกยวกบการหายใจหลายตว ทำาใหเกดความผดปกตของการเผาผลาญพลงงานทกลามเนอหวใจและทผนงหลอดเลอด - ไนโตรเจนไดออกไซด (nitrogen dioxide) เปนสาเหตของโรคถงลมปอดโปงพอง โดยจะไปทำาลายเยอบหลอดลมสวนปลายและถงลม - ไนโตรเจนออกไซด (nitrogen oxide) ทำาใหหวใจเตนเรวขน ใจสน
8
- แอมโมเนย (ammonia) ใชในการปรงแตงรสชาต และชวยใหนโคตนดดซมเขาสสมองและประสาทสวนกลางเรวขน มฤทธระคายเคองเนอเยอ ทำาใหแสบตา แสบจมก หลอดลมอกเสบ - ไซยาไนด (cyanide) สารนถาไดรบในปรมาณมากจะทำาใหหวใจเปนอมพาต และหยดหายใจได ปกตใชเปนยาเบอหน - เบนซน (benzene) พบในยาฆาแมลง อาจตดมากบใบยาสบ เปนสารกอมะเรง - ฟอรมาลดไฮด (formaldehyde) กอใหเกดความระคายเคองตอดวงตา เยอบจมก และทางเดนหายใจ เปนสารกอมะเรงอยางสง - ๑, ๓ บวทาไดอน (1, 3 butadiene) เปนสารททำาใหตา โพรงจมก คอ และปอดเกดความระคายเคอง และเปนสาเหตของอาการทางระบบประสาทหลายอยาง เชน ทำาใหสายตาพรามว เมอยลารางกาย และปวดศรษะหรอเวยนศรษะ เปนสาเหตหนงของโรคหวใจ และเปนสารกอมะเรง - อะซทาลดไฮด (acetaldehyde) กอใหเกดความระคายเคองตอดวงตา ผวหนง และทางเดนหายใจ อาจทำาใหเกดอาการ หวใจเตนเรว ไอ ถงลมปอดบวมและเปนเนอตาย - อะโครลน (acrolein) เปนสารพษทรายแรงตอมนษย มผลทงระยะสนและระยะยาวตอปอด ทำาใหทางเดนหายใจสวนบนระคายเคองและบวม ผสบจะรสกหายใจแนนหนาอก หายใจไมโลง นอกจากน ยงกอใหเกดความระคายเคองตอดวงตาอกดวย - อะไครโลไนไทรล (acrylonitrile) ทำาใหเกดภาวะโลหตจางอยางออน ปลายมอปลายเทาซดเขยว เมดเลอดขาวลดลง ระคายเคองตอไต เยอบตาขาวมสเหลองเลกนอย และหายใจไมสมำาเสมอได
9
นอกจากน ยงทำาใหเกดอาการแสดงตอไปนคอ เยอบตา จมก และปอดระคายเคอง ปวดศรษะ มนเวยนศรษะ คลนไส รสกไมคอยสบายและหงดหงด อาจกอใหเกดมะเรง - อะโรแมตก อะไมน-๔ อะมโน ไบฟนล (aromatic amines-4-amino-biphenyl) เปนสารททำาใหเกดอาการปวดศรษะ งวง เซองซม ปลายมอปลายเทาเขยวคลำา ปสสาวะปวดแสบปวดรอน และอาจมเลอดปน เปนสาเหตใหเกดมะเรงในกระเพาะปสสาวะ - แอสเบสทอส (asbestos) กอใหเกดมะเรงปอด มะเรงเยอหมปอดและเยอบหนาทอง - เบนโซ (อะ) ไพรน (benzo [a] pyrene) เปนสารกอมะเรงอยางแรง - เบนซดน (benzidine) กอใหเกดมะเรงกระเพาะปสสาวะ - บส (คลอโรเมทล) อเทอร (bis (chloromethyl) ether) กอใหเกดมะเรงปอด - บวไทราลดไฮด (butyraldehyde) มผลตอการหายใจ และมการศกษาในสตวทดลองวา กอใหเกดการเปลยนแปลงเซลลของระบบสบพนธ - แคดเมยม (cadmium) การเขาสรางกายโดยการสดดมกอใหเกดอนตรายมากกวาการรบประทาน การไดรบสารเปนระยะเวลานานแมวาจะเปนจำานวนเพยงเลกนอย กสามารถทำาอนตรายตอไต ตบ และสมอง และเพมโอกาสเสยงตอการเกดมะเรงปอดและอณฑะ - สารตะกว (lead) เปนสารโลหะททำาลายสมอง ไต ระบบประสาท และเมดเลอดแดงอยางรนแรง สามารถถกดดซมเขาสผวหนงไดโดยเฉพาะในเดกจะดดซมไดด ทำาใหไปยบยงการเจรญเตบโตของรางกายและสมอง ความเฉลยวฉลาดจะชากวาเดกปกต การรบรสน
10
- เอมพและโอครซอล(m,pando-Cresol)โครมารน(cromarin)โครโทนาลดไฮด (crotonaldehyde) และ ดดท (DDT) ทงหมดนเปนสารกอมะเรง - สารปรอท (mercury) เปนสารโลหะ ทเปนพษตอสมองทำาใหเกดอาการสน ความจำาเสอม และโรคไต - เมทล เอทล คโทน (methyl ethyl ketone) ทำาใหตา จมก และคอระคายเคอง และกดระบบประสาทสวนกลาง - นกเกล (nickel) ทำาใหระบบทางเดน หายใจตดเชองายขน - ไนทรกออกไซด (nitric oxide) มผลกระทบตอระบบทางเดนหายใจ ถาไดรบในปรมาณมากจะทำาใหปอดหยดทำางาน สารนมผลทำาใหเกดหลอดลมอกเสบเรอรง ถงลมโปงพองและหอบหดในเดกอายตำากวา 2 ป - พ-ไฮโดรควโนน (p-Hydroquinone) ทำาใหตาระคายเคอง ไปจนถงเกดการจบตวกบเยอบตาขาว และตาขาว ทำาใหเกดการเปลยนแปลงความหนาและความโคงของตาขาว ทำาใหสายตาพรามว - ฟนอล (phenol) เปนสารททำาใหผวหนง ดวงตา และเยอบตางๆในรางกายมนษยระคายเคองอยางแรง - พอโลเนยม-210 (polonium-210) เปนสารกมมนตรงส กอใหเกดมะเรง - ควโนลน (quinoline) ทำาใหระคายเคองตอดวงตา จมก และคอ และอาจทำาใหปวดศรษะ มนงง เวยนศรษะ และคลนไส นอกจากนยงเปนสารกอมะเรงอกดวย - เซเลเนยม (selenium) ไฮโดรเจนเซเลเนยมทไดรบจากการสดเขาสรางกายมพษมากทสดในสารตระกลเซเลเนยม ทำาอนตรายตอ
11
ทางเดนหายใจ ทำาใหเยอบทางเดนหายใจระคายเคอง เยอบปอดบวม หลอดลมอกเสบ และปอดบวม - สไตรน (styrene) มผลกระทบตอระบบประสาทสวนกลาง ทำาใหเกดอาการปวดศรษะ เมอยลา ออนเพลย และซมเศรา นอกจากนยงมผลตอระบบประสาทสวนปลาย และตอการทำาหนาทของเอนไซมทเกยวกบไตและโลหตอกดวย - โทลอน (toluene) สารนเมอไดรบในปรมาณมากจะกดระบบประสาทสวนกลาง ทำาใหเกดอาการเดนไมมนคง มอสน สมองเหยว พดไมชด หออ ตาพรา ถาสดเขารางกายในระยะเวลานาน จะทำาใหเกดอาการระคายเคองตอดวงตา ทางเดนหายใจ เจบคอ คลนไส เวยนศรษะ ปวดศรษะ และนอนไมหลบ
ความรเบองตนเกยวกบอนโฟกราฟก1. ประวตอนโฟกราฟก
ชวงตนๆ ในป 1626 ครสโต Scheiner ตพมพ Rosa Ursina sive Sol หนงสอทเผยใหเหนการวจยของเขาเกยวกบการหมนของดวงอาทตย Infographics ปรากฏในรปแบบของภาพแสดงใหเหนถงรปแบบการหมนของดวงอาทตย ในป 1790 วลเลยมเพลยแฟร วศวกรและนกเศรษฐศาสตรการเมองการตพมพกราฟขอมลครงแรกในหนงสอของเขา Atlas คาและการเมอง ทจะเปนตวแทนทางเศรษฐกจของศตวรรษท 18 องกฤษเพลยแฟรใชกราฟสถตแผนภมแทงกราฟเสนและ histograms ในการทำางานของเขาสถตใจเขาใหเครดตกบการแนะนำาแผนภมพนทแรกและแผนภมวงกลม
12
ในป 1820 ภมศาสตรททนสมยไดรบการจดตงขนโดยคารลรท แผนทของเขารวมถงเฟรมทใชรวมกนตกลงตำานานแผนท เครองชงนำาหนก การทำาซำาและความจงรกภกด ดงกลาวเปนแผนทไดรบการพจารณา "Supersign" ซงรวมระบบเขาสระบบตามทกำาหนดโดยชารลสแซนเดอรเพยรซประกอบดวยสญลกษณ ไอคอนดชนการแสดงเปน ตวอยางอนๆ สามารถมองเหนไดในการทำางานของนกภมศาสตรรทและอเลกซานเดอรฟอนฮม แผนภาพบรเวณขวโลกโดยฟลอเรนซไนตงเกแสดงสาเหตของการเสยชวตในชวงสงครามไครเมย (1857)
ในป 1857 พยาบาลภาษาองกฤษฟลอเรนซไนตงเกใชกราฟกขอมลทจะชกชวนใหสมเดจพระราชนวกตอเรยเพอปรบปรงสภาพในโรงพยาบาลทหาร เปนหลกการสำาคญทเธอใชเปนแผนภม COXCOMB การรวมกนของบารซอนและแผนภมวงกลมภาพวาดจำานวนและสาเหตของการเสยชวตในชวงเดอนของแตละสงครามไครเมย กราฟกขอมลชารลส Minard ของการรกรานของนโปเลยนของรสเซย ในป 1861 เหนปลอยกราฟกขอมลทมอทธพลในเรองของภยพบตในเดอนมนาคมของนโปเลยนในกรงมอสโก ผสรางกราฟกของชารลสโจเซฟ Minard จบสตวแปรการเปลยนแปลงทแตกตางกนทสนบสนนการลมสลายของนโปเลยนในภาพสองมตเดยว:ทศทางของกองทพขณะทพวกเขาเดนทางสถานทตงกองกำาลงผานขนาดของกองทพเปนทหารเสยชวตจากความอดอยาก และแผลและอณหภมแชแขงพวกเขามประสบการณ เจมสโจเซฟซลเวสนำาคำาวา "กราฟ" ในป 1878 ในนตยสารวทยาศาสตรธรรมชาตและตพมพชดของแผนภาพแสดงความสมพนธระหวางพนธะเคมและคณสมบตทางคณตศาสตร ทฤษฎกราฟ 1736-1936 pp. 65 เหลานยงมบางสวนของ กราฟทางคณตศาสตรครงแรก
13
ในศตวรรษท 20 ออตโตนวรธ การพฒนาวธเวยนนา ซงในภาพทเรยบงายถกนำามาใชเพอแสดงขอมล อสดอร ในป 1942 Isou ตพมพแถลงการณ Lettrist เอกสารครอบคลมศลปะวฒนธรรม, บทกว ฟลมและทฤษฎทางการเมอง ผลงานทรวมเรยกวา metagraphics และ hypergraphics มการสงเคราะหของการเขยนและทศนศลป ในป 1958 สตเฟน Toulmin เสนอรปแบบการโตแยงกราฟกทเรยกวา Toulmin รปแบบการอภปราย แผนภาพทมหกสวนประกอบสมพนธใชในการวเคราะหขอโตแยงและถกถอวาเปนงานทมอทธพลมากทสดของ Toulmin โดยเฉพาะอยางยงในดานของสำานวนการสอสารและวทยาการคอมพวเตอร Toulmin รปแบบการอภปรายกลายเปนผมอทธพลในทฤษฎการอภปรายและการประยกตใชไพโอเนยรโล ในป 1972 และป 1973 ตามลำาดบไพโอเนยร 10 และไพโอเนยร 11 ยานอวกาศรวมอยในเรอของพวกเขาไพโอเนยรโลโลคของอลมเนยมทอง anodized แตละหองมขอความภาพ ขอความภาพรวมชายเปลอยและหญงรางเชนเดยวกบสญลกษณทมเจตนาทจะใหขอมลเกยวกบทมาของยานอวกาศ ภาพทไดรบการออกแบบโดยคารลเซแกนและแฟรงกเดรกและมเอกลกษณทความหมายกราฟกของพวกเขาทจะไดเขาใจใหกบมนษยตางดาวทจะมความคดของภาษามนษยไมม ผบกเบกในการแสดงขอมลเอดเวรด Tufte เขยนหนงสอชด - คำาอธบายภาพและเสยง การแสดงผลภาพของขอมลเชงปรมาณและ Envisioning ขอมลในเรองของกราฟกขอมล โดยเจาตวใหม นวยอรกไทมสวา "ดาวนชของขอมล" Tufte เรมทจะใหการบรรยายวน
14
ทยาวนานและการประชมเชงปฏบตการเกยวกบเรองของ infographics เรมตนในป 1993 ในขณะทป 2012 Tufte ยงคงใหการบรรยายเหลาน เพอ Tufte จนตภาพขอมลทดแทน ขอมลทกอยางถกตองชและเปดใชงานของผชมทจะเหนแนวโนมและรปแบบในขอมล มสวนรวมในการ Tufte ดานการแสดงขอมลและ infographics ถอวาเปนใหญและหลกการออกแบบของเขาสามารถมองเหนในเวบไซตหลายนตยสารและหนงสอพมพในวนน infographics สรางโดยปเตอรซลลแวนสำาหรบซนเดยไทม ในป 1970 ป 1980 และป 1990 บางสวนของปจจยสำาคญในการสงเสรมใหหนงสอพมพทจะใช infographics มากขน ซลลแวนยงเปนหนงในนกเขยนไมกคนทไดเขยนเกยวกบกราฟกขอมลในหนาหนงสอพมพ ในทำานองเดยวกนพนกงานศลปนทสหรฐอเมรกาในวนนหนงสอพมพสหรฐฯทออกมาในป 1982 จดตงเปาหมายของการใชกราฟกทจะใหขอมลทงายตอการเขาใจ แตกระดาษทไดรบการวจารณ oversimplifying ขาวและสำาหรบการสราง infographics ทบางคนพบวาเนนความบนเทงมากกวาเนอหาและขอมล Tufte ประกาศเกยรตคณ chartjunk ระยะเพออางถงกราฟกทจะดงดดสายตาไปยงจดของการสญเสยขอมลทมอยภายในพวกเขาดวยกราฟกแบบเวกเตอรและกราฟกแรสเตอรกลายเปนทแพรหลายในการใชคอมพวเตอรในศตวรรษท 21 การสรางภาพขอมลทไดรบนำาไปใชกบทใชกนทวไประบบคอมพวเตอรรวมทงการเผยแพรเดสกทอปและระบบสารสนเทศภมศาสตร (GIS) อยางใกลชดทเกยวของกบขอมลของกราฟกขอมลคอการออกแบบขอมลซงคอการสราง infographics ผเขยนและผกอตง TED รชารดซาอล Wurman ถอเปนผรเรมของวล "สถาปนก
15
ขอมล" และอกหลายแหงหนงสอของเขาเชนความวตกกงวลสารสนเทศชวยขบเคลอนวล "การออกแบบขอมล" จากแนวคดในหมวดหมของงาน ศตวรรษท 21 โดยในป 2000 ภาพเคลอนไหว Adobe Flash-based บนอนเทอรเนตไดทำาใหการใชงานของการปฏบตทสำาคญมากในการสราง infographics เพอสรางความหลากหลายของผลตภณฑและเกมในทำานองเดยวกน โทรทศนเรมทจะรวม infographics เปนประสบการณของผชมในชวงตนยค 2000 ตวอยางหนงของการใชงาน infographics ในโทรทศนและในวฒนธรรมปอปเปน 2,002 วดโอเพลงโดยนกดนตรของนอรเวยRöyksopp สำาหรบเพลง "Remind Me" วดโอทถกประกอบดวยทงหมดของ infographics เคลอนไหวในทำานองเดยวกนในป 2004 โทรทศนเพอการพาณชย บรษท พลงงานฝรงเศส Areva ใชภาพเคลอนไหว infographics เปนกลยทธการโฆษณา ทงสองของวดโอเหลานและความสนใจของพวกเขาไดรบมการถายทอดไปยงสาขาอน ๆ คาศกยภาพในการใชกราฟกขอมลในการอธบายขอมลทซบซอนไดอยางมประสทธภาพ ดวยการเพมขนของทางเลอกเพอ Adobe Flash เชน HTML 5 และ CSS3 infographics จะถกสรางขนในขณะนในความหลากหลายของสอทมจำานวนของเครองมอซอฟตแวร ดานการสอสารมวลชนไดรวมและยงใชกราฟกขอมลการขาว สำาหรบเรองราวทตงใจจะรวมถงขอความรปภาพและกราฟกระบบทเรยกวาแนวคดเกจชวยใหพทงการทำางานรวมกนและการจดระเบยบเปนเรองทประสบความสำาเรจในการรวมสวนประกอบทงหมด ขามพหลาย ๆ ระบบการทำางานเปนทมแบบบรณาการนถกนำาไปใชในการปรบปรงการบรหารจดการเวลา ระบบเกจถกออกแบบมาเพอปรบปรงการนำาเสนอเรองราวสำาหรบผอานท
16
วนวายของสอ ตามเวบไซตขาวหลายคนไดใชกราฟกขอมลแบบโตตอบทผใชสามารถดงขอมลในเรองทพวกเขาสำารวจกราฟก ธรกจจำานวนมากใช infographics เปนเครองมอสำาหรบการสอสารและดงดดความสนใจของลกคาทมศกยภาพกราฟกขอมลเปนรปแบบของการตลาดเนอหา และไดกลายเปนเครองมอสำาหรบนกการตลาดอนเทอรเนตและ บรษท ในการสรางเนอหาทคนอน ๆ ทจะเชอมโยงไปจงอาจเปนไปได การสงเสรมชอเสยงของ บรษท และนำาเสนอแบบออนไลน นกายทางศาสนาไดเรมตนดวยการใช infographics ตวอยางเชนครสตจกรของพระเยซครสตแหงวสทธชนยคสดทายไดทำา infographics มากมายทจะชวยใหผคนไดเรยนรเกยวกบความเชอของพวกเขามชชนนาร วด กระทรวงวางและความพยายามประวตครอบครว Infographics กำาลงมองหาบานในหองเรยนไดเปนอยางด หลกสตรทสอนนกเรยนในการสราง infographics ของตนเองโดยใชความหลากหลายของเครองมออาจสงเสรมการมสวนรวมในหองเรยนและอาจนำาไปสความเขาใจทดขนของแนวความคดทพวกเขากำาลงทำาแผนทบนกราฟก กบความนยมของสอสงคม infographics ไดกลายเปนทนยมรปแบบคงทมกจะเปนหรออนเตอรเฟซเวบงายครอบคลมจำานวนของหวขอ infographics ดงกลาวมกจะใชรวมกนระหวางผใชเครอขายสงคมเชน acebookTwitter และ Reddit infographic hashtag ถกเรมทวต 56,765 ครง มนาคม 2012 และทจดสงสดของ 3,365 ครง ในชวง 24 ชวโมง
ความหมายของอนโฟกราฟก อนโฟกราฟก ยอมาจาก อนฟอรเมชนกราฟก คอ ภาพหรอกราฟกซงแสดงขอมลหรอความรตางๆ ทผานการประมวลผล
17
ยนยอ หรอดดแปลงใหแสดงออกมาในรปแบบทเขาใจไดงายดายและรวดเรวทสด โดย อนโฟกราฟก ในปจจบนนอาจหมายความรวมถงแอนนเมชนดวยกได การใชงานอนโฟกราฟกเพอสอสารขอมลทซบซอนเรมไดรบความนยมอยางแพรหลายในปค.ศ.2005 แลวกลายเปนทนยมและแพรหลายอยางมากในเครอขายสงคมออนไลนในระยะเวลา 3-4 ปทผานมาน อนโฟกราฟก เปนเครองมอสอสารททรงประสทธภาพมากทสดอยางหนง เพราะธรรมชาตของมนษยเรานนรบรขอมลผานประสาทสมผสทางตาหรอการมองเหนมากถง 70% และสมองของมนษยเราถกออกแบบมาโดยธรรมชาตใหมความสามารถในการวเคราะหขอมลจากประสาทสมผสทางตามากกวา 50% และมนษยเราสามารถประมวลผลขอมลจากภาพไดเรวกวาขอมลทเปนขอความ เพราะเมอเราอานขอความ เราจะตองใชเวลาในการจนตนาการและประมวลผลขอมลเพอทำาความเขาใจกบสงทเรากำาลงอานอย แตรปภาพอนโฟกราฟกไดเขามายนหรอลดเวลาในการรบรของเราออกไปไดมาก นอกจากนน มนษยเรากชนชอบการมองดรปภาพมากกวาการอานขอความหรอหนงสอ เพราะรปภาพสามารถดงดดความสนใจเราไดมากกวา
อนโฟกราฟก หมายถง วธการนำาเสนอขอมลสารสนเทศหรอความรดวยภาพกราฟก โดยมจดมงหมายทจะนำาเสนอขอมลทซบซอนไดอยางรวดเรว และชดเจน ในลกษณะของขอมลและกราฟกทอาจเปน ลายเสน สญลกษณ กราฟ ไดอะแกรม แผนท ฯลฯ ทออกแบบเปนภาพนงหรอภาพเคลอนไหว สามารถสอสารใหเขาใจความหมายของขอมลไดอยางถกตองและชดเจน
การนำาเสนออนโฟในรปแบบตางๆ ใหนาสนใจและถายทอดเรองราวของขอมลสารสนเทศหรอความรไดอยางครบถวน ตรงกบกลมเปาหมาย มองคประกอบทสำาคญ คอ หวขอเรองทนาสนใจ ภาพประกอบท
18
สอดคลองกบเรองราว เสยงประกอบ ซงการทจะทำาอนโฟกราฟกนนจะตองรวบรวมขอมลตางๆ ใหเพยงพอ จากนนสรป วเคราะห เรยบเรยง เพอจดทำา อนโฟกราฟกทสามารถดงดดความสนใจจากกลมเปาหมาย ชวยลดเวลาในการอธบายขอมลเพมเตม
ในอดตขอมลสารสนเทศจำานวนมากไมไดรบความสนใจ ถงแมวาจะเปนขอมลทมประโยชน แตกมความซบซอนในการนำาเสนอขอมลในดานเนอหาและตวเลขทางสถต ทำาใหไมสามารถเขาใจไดโดยงาย ดงนนการจดทำาขอมล โดยใชภาพกราฟกมาชวยในการนำาเสนอ จงไดรบความนยมเปนอยางมากในปจจบน โดยการนำาขอมลและนำาวธการออกแบบ ทางดานกราฟกเขามาชวยในการอธบายขอมลทซบซอนใหเขาใจงาย
หลกการออกแบบอนโฟกราฟก การออกแบบอนโฟกราฟก
การออกแบบอนโฟกราฟก เปนการนำาขอมลทเขาใจยากหรอขอมลการนำาขอมลทเขาใจยากหรอขอมลทเปนตวหนงสอจำานวนมากมานำาเสนอในรปแบบตางๆ อยางสรางสรรค ใหสามารถเลาเรองไดดวยตวเอง มองคประกอบทสำาคญคอ หวขอทนาสนใจ ภาพและเสยง ซงตองรวบรวมขอมลตางๆ ใหเพยงพอแลวนำามาสรป วเคราะห เรยบเรยง แสดงออกมาเปนภาพจงจะดงดดความสนใจไดด ชวยลดเวลาในการอธบายเพมเตม กราฟกทใชอาจเปนภาพ ลายเสน สญลกษณ กราฟ แผนภม ไดอะแกรม ตาราง แผนท ฯลฯ จดทำาใหมความสวยงาม นาสนใจ เขาใจงาย สามารถจดจำาไดนานทำาใหการสอสารมประสทธภาพมากขน
หลกการออกแบบอนโฟกราฟก แบงเปน 2 สวนคอ
19
1. ดานขอมล ขอมลทจะนำาเสนอตองมความหมาย มความนาสนใจ เรองทเปดเผยเปนจรง มความถกตอง
2. ดานการออกแบบ การออกแบบตองมรปแบบ แบบแผน โครงสราง หนาทการทำางาน และความสวยงาม โดยออกแบบใหเขาใจงาย ใชงานงายและใชไดจรง
ขอบเขตการใชงานอนโฟกราฟกขอบเขตการใชงานอนโฟกราฟกนนแบงเปน 2 หมวดใหญๆ
ไดดงน 1. การอธบายขอมล อนโฟกราฟกแบบนจะใชกบการ
อธบายวธประกอบโมเดลพลาสตกหรอวธประกอบเฟอรนเจอร วธเดนทาง เอกสารทางประวตศาสตรทมตวเลขปทเกดเหตการณเปนตาราง แผนทของดงจากทวโลกทอาจไปอยบนหนงสอเรยนวชาภมศาสตร พพธภณฑ เปนตน
2. การโฆษณาและประชาสมพนธ อนโฟกราฟกซงองคกรหรอบรษทใชตามเวบไซต บลอก โซเซยลมเดยนนคอตวอยางของอนโฟกราฟกทใชในการโฆษณาและประชาสมพนธ โดยทวไปบรษทตางๆ กอาจจะมการเพมรปสนคาหรอแผนภาพอธบายการใหบรการลงไปในเอกสารอธบายเนอหาของบรษทอยางงายๆ แตถาใชอนโฟกราฟกกจะทำาใหเอกสารดมเอกลกษณและหลากหลายมากยงขน
ประเภทของอนโฟกราฟกอนโฟกราฟกสามารถนำาเสนอไดหลากหลายรปแบบขนอย
กบวตถประสงคในการนำาเสนอ ทงในรปแบบภาพนงและภาพเคลอนไหว ประเภทของอนโฟกราฟกตามวตถประสงคในการใชงาน สามารถจดหมวดหมไดดงน
20
1. ขาวเดน ประเดนรอน และสถานการณวกฤต เปนอนโฟกราฟก ทไดรบการแชรมากๆ มกจะเปนประเดนใหญระดบประเทศ เชน ประเดนการแกไขรฐธรรมนญ
2. สอน ฮาวท บอกเลากลยทธตางๆ อยางเปนขนเปนตอน เชน เลาถงกลยทธการออมเงน ทใครๆ กมกมองขาม
3. ใหความร ในรปแบบของ Did You Know หรอ สถตสำาคญทางประชากรตางๆตลอดจนการถายทอดความรทางวชาการทนาเบอ ใหมสสน สนก และ นาตดตาม
4. บอกเลาตำานานหรอววฒนาการ เรองราวบางอยางอาจตองถายทอดผานตำาราหนาๆ แตดวยอนโฟกราฟก จะชวยทำาใหตำานานเหลานนบรรจอยในพนทๆ จำากดไดอยางนาทง
5. อธบายผลสำารวจ และ งานวจย อนโฟกราฟก เหมาะทสดทจะถายทอดงานวจยทดยงเหยงไปดวยตวเลขและขอมลมหาศาลออกมาเปนแผนภาพสวยๆ และทรงพลง มหลายบรษทเรมใชเครองมอน เพอทำาใหงานวจยของตวเองเขาถงคนหมมาก
6.กระตนใหเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรม เชน ภยของการสบบรทมตอคนสบและคนทไมไดสบแตตองไดรบผลกระสบจากการสบบรดวย ขอเทจจรงเหลานลวนมงหวงใหคนอานเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมของคนในสงคมใหดขน หากไดรบการแชรมากๆ ในโลกออนไลน กอาจสรางกระแส จนถงขนนำาพาไปสการเปลยนแปลงพฤตกรรมในโลกออนไลนในทสด
7. โปรโมทสนคาและบรการ ตวอยางการใชอนโฟกราฟก ในการโปรโมทสนคา เหตผลวาทำาไมถงเปลยนไปใช Nokia Lumia ในสไตลอนโฟกราฟก เหตผลอนดบหนงทมาพรอมกบตวเลขทสงถง 25% กลาววาเหตผลทตองการใช Nokia Lumia นนเปนเพราะมนใจ
21
ในแบรนด ชอดง และยงหลงรกหรอเปนแฟนพนธแทของ Nokia อยางเหนยวแนน ในขณะทเหตผลอนดบสองทตามมาท 20.8% กลาววา ชอบในการออกแบบทมความโดดเดนและไมเหมอนใครของ Nokia Lumia อยางไรกตามภาพอนโฟกราฟกท Nokia จดทำาขนนเปนสวนหนงของการโปรโมทแคมเปญทมชอวา “Switched to Lumia” ซง Nokia ตงใจใหเหนถงเหตผลของความตองการทจะเปลยนใจมาใช Nokia Lumia นนเอง
รปแบบดไซนของอนโฟกราฟกรปแบบดไซนมความสำาคญมาก เพราะเปนตวกำาหนด
โครงสรางพนฐานทงหมด รปแบบดไซนพนฐานของอนโฟกราฟกม 5 แบบ ดงน
1. แบบตาราง เหมาะกบการใชเปรยบเทยบของสองสงขนไปมทงรปแบบตารางธรรมดาและรปแบบเมตรกซ
ภาพท 2.1
2. แบบโวลม เหมาะกบการเปรยบเทยบปรมาณหรอตวเลขมกจะมการใช กราฟ แผนภาพตนไม และ Typography รวมดวย
22
ภาพท 2.2
3. แบบความสมพนธ เหมาะกบการอธบายความสมพนธของสงตางๆ ถาเปนเรองของลำาดบชนทไมเทากนกจะใช แบบพระมด โดนท หรอ แบบตนไม แบบรวมขอมลกอาจจะใช แบบ Venn หรอถาเปนการเชอมโยงสงตางๆ กจะใช แบบเนตเวรค
ภาพท 2.34. แบบแผนท เหมาะสำาหรบการอธบายแผนทและลกษณะเดนของแตละภมภาค
ภาพท 2.4
5. แบบไทมไลน เหมาะกบการสรปเรองราวทเกดขนตามลำาดบเวลา นอกจากจะมการใชไทมไลนแลว บางครงกนำา ตารางแบบชารต หรอ แผนทแบบวงจร เขามาใชดวยเชนกน
23
ภาพท 2.5อนโฟกราฟก และ Pictogram
สวนประกอบหลกของอนโฟกราฟก คอขอมลหรอความรทตองการนำาเสนอ และภาพกราฟกซงประกอบดวย เสน กลอง ลกศร สญลกษณตางๆ รวมไปถงสญลกษณ Pictogram ทอธบายความหมายในตวของมนเอง ผานภาพเลยนแบบวตถตางๆ เชน สญลกษณหนาหองนำาชายและหญง สญลกษณหามนำาเครองดม อาหาร และสตวเขาในสถานท เปนตน
Pictogram ทำาหนาทดงดดสายตาใชแทนหรอเสรมคำาพดเชนเดยวกบอนโฟกราฟกทชวยใหการสอสารขอมลเปนไปอยางราบรน Pictogram คอ กราฟกทใชแทนหรอเสรมคำาพด Pictogram ชวยแกปญหาดงตอไปน
1. มพนทอธบายดวยตวอกษรไมพอ2. ไมมเวลาในการอธบายอยางละเอยด3. ใชคำาพดสอสารไมเขาใจPictogram ชวยประหยดพนท รนระยะเวลาใหสนลง ใช
แทนสงทใชคำาพดสอสารไมได โดยจบเอาใจความสำาคญของสงทอยากจะสอมาแปลงเปนภาพ ดงนน จงสามารถเพมทกษะการวเคราะหและการออกแบบไดผานการทำา Pictogramในอนโฟกราฟก Pictogram ทถกนำามาใชบอยๆ คอการนำาไปใชในกราฟ โดยเฉพาะอยางยงกราฟแทง
24
ภาพท 2.6จะเหนไดดงภาพตวอยางวา มการใชรปควบคกบคำาอธบายกราฟแตละแทง รวมไปถงมการใชวางซอนกนในตวกราฟเองเลยเพอใหเขาใจไดงายขนขนตอนการทำา Pictogram
การทำา Pictogram ม 5 ขนตอนหลกในการทำา เรมจากการทำาความเขาใจภาพรวมกอน แลวคอยไปลงรายละเอยดในแตละขนตอนแมวาจะตองมการแกงานกนบางระหวางททำา แตกคอยๆ ทำาตามขนตอนดงตอไปน
ขนตอนท 1 เชควตถประสงคในการใชงาน ในความเปนจรงแลว ขนตอนนสามารถนำาไปใชกบงานดไซนไดทกชนด จะตองดวตถประสงคในการใชงานกอนแลวจงเรมออกแบบ
ขนตอนท 2 ทำาความเขาใจเนอหางาน เมอเขาใจจดประสงคของงานดแลว ตอมากตองมาทำาความเขาใจสงทจะนำามาทำาเปน Pictogram จะทำาความเขาใจไดนน ตองจบคยเวรดสำาคญออกมาใหไดกอน
ขนตอนท 3 สเกตซคราวๆ เมอเขาใจสงทกำาลงจะทำาแลว ถดมากตองระดมไอเดยทจะเอามาทำากราฟก สงทจะชวยไดมากในขนตอนนคอ การสเกตซภาพคราวๆ ลงกระดาษ
ขนตอนท 4-5 ลงเสนจรงและปรบแตงงานเพมเตม พอสเกตซไอเดยคราวๆ เสรจแลวตอไปกใชโปรแกรมวาดรปลงเสนจรงทำาเสรจแลวกปรบแตงงานใหเสรจสมบรณ
อนโฟกราฟก และ แผนภาพ
25
แผนภาพเปนสวนประกอบหนงของอนโฟกราฟก คอ การใชภาพ สรางองคความรและเรยบเรยงสารสนเทศ ชวยยนยอ สารสนเทศทมอยมากมาย และดประหนงวาไมสมพนธกน ใหเปนโครงสรางทอานงาย ทำาใหสงทซบซอนงายตอการทำาความเขาใจ
แผนภาพกเหมอนอนโฟกราฟก คอใชสอสารขอมลใหเขาใจงาย จงมกถกนำามาใชรวมกน แผนภาพคอ กราฟกทเอาแผนผงและคำาสนๆ มาประกอบกนอธบายเรองราว ซงสามารถชวยแกปญหาตอไปนได
1. มแตตวหนงสอทำาใหดนาเบอ2. มแตตวหนงสอกดเปนการเขยนบรรยายมากเกนไป3. ไมรจะเรยบเรยงอธบายออกมาอยางไรด
แผนภาพดนาสนใจ เลาเรองราวเขาใจงายขนเหมอน Pictogram แตจะตางกนกตรงท Pictogram นำาเสนอขอความทนททคนเหน แตแผนภาพจะคอยๆ เลาตามลำาดบเรองราวโดยมไทมไลนทสมพนธกบเนอเรอง การจะเลาเรองใหไดดนนจำาเปนตองอาศยทกษะการวเคราะหและการเขยนเรยบเรยง
ขนตอนการทำาแผนภาพขนตอนในการทำาแผนภาพทงหมดแบงเปน 6 ขนตอน
ขนตอนท 1 ทำาความเขาใจจดประสงคในการทำาแผนภาพ เชนเดยวกนกบการทำา Pictogram เราตองเรมจากการทำาความเขาใจจดประสงคในการทำากอน
ขนตอนท 2 จดระเบยบขอมล คอ รวบรวมขอมล คดสงทไมตองการออก และ ยอยขอมลใหกระชบ
ขนตอนท 3 เรยบเรยงขอมลใหเรยบรอย ถดจากการจดระเบยบขอมลคอ การเรยบเรยงขอมล โดยจะนำาขอมลทถกยอยแลวมา
26
จดเรยงใหมกน ซงกทำาเหมอนเดมคอการจดหมวดหม นำามาเรยงใหม และทำาโครงสราง
ขนตอนท 4 การสรางสตอร เราจะคดวธการเลาเรองโดยใชขอมลทจดเรยงเปนโครงสรางแลว สงสำาคญในขนตอนนคอ การคำานงถง การเกรนนำา การพฒนาโครงเรอง จดไคลแมกซและตอนจบ
ขนตอนท 5 การออกแบบ เมอไดโครงสรางทจะเลาแลวตอไปกตองคดวาจะนำามาแสดงเปนแผนภาพอยางไร ซงเรากตองเลอกชนดของแผนภาพใหเหมาะสมกบเนอเรองดวย
ขนตอนท 6 ตรวจสอบ หลงการออกแบบแผนภาพเสรจแลว กถงขนตอนการตรวจสอบสงทตองเชคนนมทงหมด 3 อยาง
1. ตรวจสอบขอมล ขอมลทนำามาใชเปนเนอหานนใชไดจรงหรอไม แหลงขอมลเชอถอไดหรอไม ขอมลเปนปจจบนหรอไม ปรมาณขอมลเหมาะสมหรอไม
2. ตรวจสอบสตอร สตอรประกอบขนมานนใชไดจรงหรอไม การดำาเนนเรองเหมาะสมหรอไม
3. ตรวจสอบดไซน ดไซนทออกแบบไปนนใชไดจรงหรอไม มความสอดคลองกบเนอหาหรอไม ตกแตงมากเกนไปหรอไม
ชนดของแผนภาพแผนภาพทนยมใชในปจจบนมทงหมด 11 ชนดไดแก
27
ภาพท 2.7ซงแตละแบบกจะเหมาะกบสตอรทตางกน แผนภาพเหลาน
เหมาะกบการอธบายเงอนไขในการทำาโครงสรางแบบบรษท
ภาพท 2.8
แผนภาพเหลานเหมาะกบการเปรยบเทยบแตละหวขอ เชน ตำาแหนงในบรษท การใหบรการ สนคาคแขง เปนตน
ภาพท 2.9แผนภาพแบบนเหมาะกบการใชอธบายเรองราวทเกดขนตาม
ลำาดบเวลา หรอแจกแจงความสมพนธระหวางเรองตางๆ
28
ภาพท 2.10
แผนภาพแบบนเหมาะกบการใชอธบายความสมพนธระดบสงตำาทแตกตางกนของแตละหวขอหรออธบายความแตกตางของระดบความรนแรงของพายใตฝน
ภาพท 2.11การทำาอนโฟกราฟกจากแผนภาพ
5 ขนตอนในการทำาอนโฟกราฟกจากแผนภาพ เราทำาความเขาใจขนตอนโดยรวมกอน คอยลงรายละเอยดในแตละขนตอน อาจจะมตองแกระหวางทำางานบาง แตกขอใหยดตามขนตอนนเปนหลก
ขนตอนท 1 เตรยมแผนภาพ เราตองเตรยมแผนภาพเพอใชเปนสวนประกอบของอนโฟกราฟก
ขนตอนท 2 เมอเตรยมแผนภาพทจะใชในสวนตางๆ เสรจแลวขนตอนถดมาคอการนำามารวมไวในแผนเดยวกน ขนตอนนจะทำาใหไดอนโฟกราฟกฉบบรางคราวๆ
ขนตอนท 3 เพมขอมล แคเอาแผนภาพมาเรยงกน ยงไมถอวาเสรจ ตองเพมขอมลลงไปในอนโฟกราฟกดวย
29
ขนตอนท 4 เพมการอธบายดวยรปภาพ การใชภาพดงดดสายตานนคอเสนหอยางหนงของอนโฟกราฟก
ขนตอนท 5 ทำาใหสมบรณ เมอไดไอเดยเกยวกบการใชภาพชดเจนแลว กลองเอางานทดไซนใสเขาไปจรงๆ ดจากแผนภาพธรรมดากจะแปรงรางเปนอนโฟกราฟกในทนใด
วธการทำาอนโฟกราฟก ขนตอนในการทำาอนโฟกราฟกนนสามารถแบงไดเปน 6 ขอ
ดงน ขนตอนท 1 ทำาความเขาใจจดประสงคในการทำา การทำาอน
โฟกราฟกกจำาเปนตองทำาความเขาใจจดประสงคในการทำาเชนเดยวกบการทำา Pictogram หรอแผนภาพ
ขนตอนท 2 กำาหนดหวเรอง พอรจดประสงคแลวตอมาคอการกำาหนดหวเรอง
ขนตอนท 3 ศกษาขอมล เมอไดหวเรองแลวกมาศกษาขอมล ขนตอนนตองระวงเรองความนาเชอถอของขอมล
ขนตอนท 4 กำาหนดเนอหา คอนเซปต จดระเบยบและเรยบเรยงขอมลเสรจแลวกเอามาวางโครงเรองทจะเลาตอนจดระเบยบขอมลนนใชโปรแกรมคำานวณอยาง Excel ชวยในการกำาหนดคยเวรดตวตง แลวยอยขอมลใหกระชบ
ขนตอนท 5 ออกแบบ วาดภาพรางคราวๆ จากขอมลทมและรปแบบดไซนทเลอกไว ถาไดดไซนคอนเซปตทชดเจนแลวจงใชโปรแกรมทำากราฟก
ขนตอนท 6 ตรวจสอบ ขอมลทนำามาทำาอนโฟกราฟกถกตอง สตอรบอรดถกตองหรอไม เชคเรองขอมลเสรจแลว ตอไปกเชคเรองดไซน
30
ทฤษฎสความหมาย
ส หมายถง ปรากฏการณทแสงสองกระทบวตถแลวสะทอนคลนแสงบางสวนเขาตา เมอระบบประสาทตาประมวลผลจงรบรวาวตถนนมขนาด รปราง ลกษณะผว และสเปนอยางไร การทเรามองเหนวตถมสตางๆ นนเกดจากการทผวของของวตถมคณสมบตในการดดกลนและสะทอนคลนแสงไดแตกตางกน เชน กลบดอกทานตะวนจะสะทอนเฉพาะคลนแสงทประสาทตาประมวลผลเปนสเหลองเทานน สวนผงถานไมสะทอนคลนแสงในชวงคลนทตามองเหนออกมาเลยจงเหนเปนสดำา เปนตน สมอทธพลตอจตใจของมนษย คอมอำานาจบนดาลใหเกดอารมณและความรสกตางๆ ไดตามอทธพลของส เชน ชดชนรอน ตนเตน เศรา ส มความสำาคญตองานศลปะมาก เพราะศลปนตองใชสเปนสอสรางความประทบใจในผลงานศลปะ และสะทอนความประทบใจนนใหเกดแกผด
มนษยเกยวของกบสอยตลอดเวลา เพราะทกสงทกอยางรอบตวเราลวนมสสนแตกตางกนมากมาย เรองราวของสมหลกวชาเปนวทยาศาสตร จงควรทจะทำาความเขาใจรายละเอยดตางๆ ในลำาดบตอไป
1. ประเภทของส สแบงออกเปน 3 ประเภท ไดแก 1. สของปรากฏการณธรรมชาต หมายถง สทเกดจาการ
ปรากฏการณทางธรรมชาต เชน สรงทเกดจากแสงแดดสงกระทบไปนำาในอากาศ แสงสทองของทองฟาเวลาเชา ฯลฯ
2. สของเนอวสด หมายถง สแทๆ ของเนอวสด เชน สดำาของถาน สชมพของทบทม
31
สสมของไขแดง ฯลฯ 3. สทเกดจากเนอส หมายถงสทเกดจากกระบวนการผลตส
ในเชงอตสาหกรรม เพอนำามาใชทา พน เขยน ระบาย มใหเลอกใชหลายชนด เชน สฝน สนำา สนำามน ฯลฯ
2. วรรณะส วรรณะส คอกลมสทใหความรสกแตกตางกน ม 2 กลม คอ 1. วรรณะรอน คอกลมสทใหความรสกรอนแรงกระตน
ประสาทตา เกดความกระป กระเปรา และอบอน มสแดงเปนสหลก สรอนในวงสประกอบดวยส 6 ส คอ สเหลอง สสมเหลอง สสม สสมแดง สแดง และสมวงแดง
2. วรรณะเยน คอกลมสทใหความรสกสงบ เยนตา ความสดชน ความคดฝน และเรยบรอย มสนำาเงนเปนสหลก สเยนในวงสประกอบดวยส 6 ส คอ สมวง สมวงนำาเงน สนำาเงน สเขยวนำาเงน สเขยว และสเขยวเหลอง
ภาพท 2.12 วรรณะส
3. ระบบส ระบบส RGB เปนระบบสของแสง ซงเกดจากการหกเหของแสง
ผานแทงแกวปรซมจะเกดแทบสทเรยกวาสรง ซงแยกสตามทสายตา
32
มองเหนได 7 ส คอ สแดง แสด เขยว นำาเงน คราม มวงเหลอง ซงเปนพลงงานอยในรปของรงสทมชวงคลนทสายตาสามารถมองเหนได แสงสมวงมความถคลนสงทสด คลนแสงทมความถสงกวาแสงสมวง เรยกวาอลตราไวโอเลต และคลนแสงสแดง มความถคลนตำาทสด คลนแสงทตำากวาแสงสแดงเรยกวาอนฟราเรด คลนแสงทมความถสงกวาสมวงและตำากวาสแดงนนสายตาของมนษยไมสามารถรบได และเมอศกษาดแลวแสงสทงหมดเกดจากแสงส 3 ส คอ สแดง สนำาเงน และสเขยว ทงสามสถอเปนแมสของแสง เมอนำามาฉายรวมกนจะทำาใหเกดสใหมอก 3 ส คอ สแดงมาเจนตา สฟาไซแอนและสเหลอง และถาฉายแสงสทงหมดรวมกนจะไดแสงสขาวจากคณสมบตของแสงนเราไดนำามาใชประโยชนทวไป ในการฉายภาพยนตร บนทกภาพวดโอ ภาพโทรทศนการสรางภาพเพอการนำาเสนอทางจอคอมพวเตอรและการจดแสงส ในการแสดง เปนตน
ระบบส CMYK เปนระบบสทใชกบเครองพมพ CMYK ยอมาจาก cyan (ฟาอมเขยว) magenta (แดงอมมวง) yellow (เหลอง) key (สดำา - ไมใช B แทน black เพราะจะสบสนกบ blue) ซงเปนชอสทนำามาใช การผสมสทงสน จะทำาใหเกดสไดอกหลายรอยส นำามาใชในการพมพสตาง ๆ ซงปกตการเลอกใชสนน จะมดวยกนอย 2 แบบคอ CMYK และ RGB สามารถแบงแยกประเภทการใชงานไดงายๆ นนกคอ ถาเปนสทตองพมพออกมา ไมวาจะพมพในรปแบบใดกตาม จะตองใชคาสของ CMYK แตถาตองการสทแสดงผลออกทางหนาจอ กจะเลอกใช RGB เทานน ซงหลกการดงกลาว ในปจจบน ยงมผมความเขาใจในสวนนนอยมาก เนองจากวา นกออกแบบมอสมครเลน หรอ มอใหม เวลาตองการจะทำางานประเภทสงพมพ กมกตงคาสเปน RGB เพราะวาคาสดงกลาวสสดกวา
33
แตเมอสงพมพแลว ทำาใหคาสทออกมาผดเพยน มากหรอนอย กขนอยกบสทเลอก เชน เลอกสแดง อาจจะไดสชมพ เหลอสมวง อาจจะไดสนำาเงน ดงนนผทใชโหมดสควรจะทำาความเขาใจของงานใหมาก เพองานทออกมาจะไดคาสทตรงกบความตองการ
ภาพท 2.13 ภาพเปรยบเทยบระบบส RGB และ CMYKขนตอนการผลตอนโฟกราฟกตามหลก 3P
การสรางแอนเมชนไมวาจะเปนประเภทใดสามารถแบงขนตอนการทำาได 3 ขนตอนใหญๆ คอ
1. ขนตอนเตรยมการกอนการทำา (Preproduction)2. ขนตอนการทำา (Production)3. ขนตอนหลงการทำา (Postproduction)
1. ขนตอนเตรยมการกอนการทำา (Preproduction)เปนหวใจสำาคญสำาหรบการสรางเนอหาของภาพยนตรแอนเมชน
เรองนนๆ ความสนก ตนเตน และอารมณของตวละครทงหลาย จะถกกำาหนดในขนตอนนทงหมด ดงนนในสวนนจงมหลายขนตอนและคอนขางซบซอน หลายคนจงมกกลาววา หากเสรจงานในขนตอนเตรยมการนแลว กเสมอนทำางานเสรจไปครงหนงแลว ในขนตอนนจะแบงเปน ๔ ขนตอนยอยดวยกน โดยเรยงตามลำาดบดงน คอการเตรยมการ เพอผลตภาพยนตรการตนแอนเมชน มขนตอนหลายขนตอน และคอนขางซบซอน
34
การเตรยมการ เพอผลตภาพยนตรการตนแอนเมชน มขนตอนหลายขนตอน และคอนขางซบซอน
1.1 เขยนเรองหรอบท (story) เปนสงแรกเรมทสำาคญทสดในการผลตชนงานแอนเมชนและภาพยนตรทกเรอง แอนเมชนจะสนกหรอไม ลวนขนอยกบเรองหรอบท
1.2 ออกแบบภาพ (visual design) หลงจากไดเรองหรอบทมาแลว กจะคดเกยวกบตวละครวา ควรมลกษณะหนาตาอยางไร สงเทาใด ฉากควรจะมลกษณะอยางไร สอะไร ในขนตอนน อาจทำากอน หรอทำาควบคไปกบบทภาพ (storyboard) กได
1.3 ทำาบทภาพ (storyboard) คอ การนำาบททเขยนขนนนมาทำาการจำาแนกมมภาพตางๆ โดยการรางภาพลายเสน ซงแสดงถงการดำาเนนเรองพรอมคำาบรรยายอยางคราวๆ ซงผบกเบกอยางจรงจงในการใชบทภาพ คอ บรษทเดอะวอลต ดสนย ไดรเรมขนราว พ.ศ. ๒๔๗๓ และไดนำามาใชกนอยางแพรหลายจนถงปจจบน ซงแมแตภาพยนตรกตองใชวธการวาดบทภาพ กอนถายทำาดวยเชนกน
1.4. รางชวงภาพ (animatic) คอ การนำาบทภาพทงหมดมาตดตอรอยเรยงพรอมใสเสยงพากยของตวละครทงหมด (นคอ ขอแตกตางระหวางภาพยนตรแอนเมชนและภาพยนตรทวไป เพราะภาพยนตรแอนเมชนจำาเปนตองตดตอกอนทจะผลต เพอจะไดรเวลาและการเคลอนไหวในแตละชอตภาพ (shot) อยางแมนยำา สวนภาพยนตรทใชคนแสดงนน จะตดตอภายหลงการถายทำา)
2. ขนตอนการทำา (Production)
35
เปนขนตอนททำาใหภาพตวละครตางๆ มความสมบรณแบบมากยงขน ขนตอนนเปนขนตอนสำาคญทจะกำาหนดวา ภาพยนตรแอนเมชนเรองนน จะสวยงามมากหรอนอยเพยงใด ประกอบดวยการวาดและลงสการตนแอนเมชนดวยคอมพวเตอรการวาดและลงสการตนแอนเมชนดวยคอมพวเตอร
2.1 วางผง (layout) คอ การกำาหนดมมภาพ และตำาแหนงของตวละครอยางละเอยด รวมทงวางแผนวา ในแตละชอตภาพนน ตวละครจะตองเคลอนไหว หรอแสดงสหนาอารมณอยางไร ซงหากทำาภาพยนตรแอนเมชนกนเปนทม กจะตองประชมรวมกนวา แตละฉาก จะมอะไรบาง เพอใหแบงงานกนไดอยางถกตอง ซงหลงจากเสรจขนตอนนแลว จงสามารถแบงงานใหแกทมผทำาแอนเมชน และทมฉาก แยกงานไปทำาได
2.2 ทำาใหเคลอนไหว (animate) คอ การทำาใหตวละครเคลอนไหวตามบทในแตละฉากนนๆ ในขนตอนนสำาคญอยางยง เปรยบเสมอนการกำากบนกแสดงวา จะเลนไดดหรอไม ซงหากทำาขนตอนนไดไมดพอ กอาจทำาใหผชมไมรสกมอารมณรวมไปกบตวละครดวย สวนแอนเมชนแบบภาพแสดงมตมวธการทำา โดยวาดภาพลงบนแผนพลาสตกโปรงใสในแตละฉากของเรอง และเมอแบงยอยลงไปอาจประกอบไปดวยสวนตางๆ เชน ตวละคร ตนไม แมนำา ภเขา ดวงอาทตย ตวละครแตละตวหรอสงของแตละชนจะถกนำาไปวาดลงบนแผนใสแตละแผน เมอนำาแผนใสแตละแผนมาวางซอนกน แลวถายภาพดวยกลองถายภาพทไดรบการออกแบบมาเปนพเศษ กจะไดภาพการตน ๑ ภาพ ทประกอบไปดวยตวละครและฉาก ในการสรางภาพการตนใหเคลอนไหว ผทำาแอนเมชน (animator) จะตองกำาหนดลงไปวา ในแตละวนาท ตวละครหรอสงของในฉากหนงๆ จะเปลยนตำาแหนงหรออรยาบถไป
36
อยางไร ทงน ผทำาแอนเมชนจะตองวาด หรอกำาหนดอรยาบถหลก หรอคยภาพ (key) ของแตละวนาท หลงจากนนผทำาแอนเมชนคนอนๆ กจะวาดลำาดบการเปลยนแปลงอกจำานวนหนง (ซงโดยทวไปจะใช ๒๔ ภาพ) เพอแสดงใหเหนถงการเคลอนไหวจากคยภาพหนง ไปสอกคยภาพหนง ภาพวาดจำานวนมหาศาลระหวางแตละคยภาพเรยกวา ภาพชวงกลาง (in-betweens) ในการวาดภาพการตน ผวาดภาพทวาดคยภาพตางๆ เรยกวา ผวาดภาพหลก (key animator) ซงตองเปนนกวาดภาพทมฝมอ สวนผวาดภาพอกจำานวนหนงททำาหนาทวาดภาพระหวางภาพหลกเรยกวา ผวาดภาพชวงกลาง (in-betweener) นอกจากผวาดภาพแลว กมผลงส (painter) ซงมหนาทลงส หรอระบายสภาพใหสวยงามการสรางภาพยนตรแอนเมชนมการใชสและแสงทใหอารมณตางกน และมฉากทชวยเสรมอารมณความรสกของผชมมากยงขนการสรางภาพยนตรแอนเมชนมการใชสและแสงทใหอารมณตางกน และมฉากทชวยเสรมอารมณความรสกของผชมมากยงขน
2.3 ฉากหลง (background) ฝายฉากเปนฝายทสำาคญไมนอยไปกวาฝายอนๆ เพราะฉากชวยสออารมณไดเชนเดยวกบตวละคร เนองจากสและแสงทตางกนยอมใหอารมณทไมเหมอนกน และฉากยงชวยเสรมอารมณของผชมไดมากขน
3. ขนตอนหลงการทำา (Postproduction)3.1 การประกอบภาพรวม (compositing) คอ ขนตอนใน
การนำาตวละครและฉากหลงมารวมเปนภาพเดยวกน ซงทงแอนเมชนแบบภาพสองมตและภาพสามมต ตางตองใชกระบวนการนทงสน ในกระบวนการน มการปรบแสงและสของภาพ ใหมความกลมกลนกน ไมใหสแตกตางกน
37
3.2 ดนตรและเสยงประกอบ (music and sound effects) หมายถง การเลอกเสยงดนตรประกอบ ใหเขากบการดำาเนนเรอง และฉากตางๆ ของการตน รวมทงเสยงประกอบสงเคราะหดวย ซงวศวกรเสยงสามารถสรางเสยงประกอบ ใหสอดคลองกบการดำาเนนเรองได โดยดจากเคาโครงเรอง ดงนนเคาโครงเรองถอวามความสำาคญอยางยง ในอดต การสรางเสยงประกอบสามารถทำาได โดยการบนทกเสยงจากแหลงกำาเนดเสยงจรงทใหเสยงไดใกลเคยง เชน เสยงเคาะกะลาอาจใชแทนเสยงมาวง เสยงเคาะชอนและสอมอาจใชแทนเสยงการฟนดาบ ในปจจบน ไดนำาเทคโนโลยคอมพวเตอรเขามาชวยในการสงเคราะหเสยงใหไดเหมอนจรง หรอเกนกวาความเปนจรง เชน เสยงคลน เสยงพาย เสยงระเบด ซงวศวกรเสยงไดเขามามบทบาทอยางมาก ทงน การตนภาพเดยวกนแตเสยงประกอบตางกน เสยงประกอบทดกวา และเหมาะสมกวา จะชวยเพมอารมณความรสก ในการชมภาพยนตรการตนแอนเมชนมากขน
งานวจยทเกยวของ
นฤมล ถนวรตน (2555) ศกษาเรอง อทธพลของอนโฟกราฟกตอการสอสารขอมลเชงซอน กรณศกษาโครงการ รส “ flood” ผลการศกษาพบวา ขอมลทมความซบซอน เชอมโยงกบขอมลหลายดาน การแปลงขอมลเปนภาพในรปแบบของอนโฟกราฟกจะชวยใหประชาชนมความรและความเขาใจไดดขน เรวและแจมชดขนกวาการสอสารในรปแบบของตวอกษรเพยงอยางเดยวมความพงพอใจในเชงบวกอยในระดบมากทสด
38
นจภค มอสาห (2556) ศกษาเรอง อทธพลของชดขอมลและสสนตอความเขาใจเนอหาของภาพอนโฟกราฟก ผลการศกษาพบวา 1. จำานวนชดขอมลมผลตอความเขาใจเนอหาของภาพอนโฟกราฟก เมอจำานวนชดขอมลมากขนความเขาใจเนอหาของภาพอนโฟกราฟกมแนวโนมลดลง ซงควรหลกเลยงจำานวนชดขอมลทมากกวา 6 ชดขอมล 2. สสนบางสสนสงผลตอความเขาใจเนอหาของภาพอนโฟกราฟก การออกแบบอนโฟกราฟกทมสนำาเงนและสสมมแนวโนมในการชวยใหความเขาใจเนอหาดขน ดงนนอาจจะชวยใหมความเขาใจเนอหาทมากขนเมอตองการออกแบบภาพอนโฟกราฟกทมจำานวนชดขอมลทมาก สวนการออกแบบภาพอนโฟกราฟกทมสเขยวอมเหลอง สเขยวและสเทามแนวโนมในการทำาใหความเขาใจเนอหาลดลงและควรหลกเลยงการออกแบบอนโฟกราฟกทมจำานวนชดขอมลทมาก จากการวเคราะหพบวา องศาส (hue angle) และความอมตวส (chroma) มอทธพลตอความเขาใจเนอหาของภาพอนโฟกราฟก สวนความสวางสสมพนธ (lightness) และความเปรยบตางของความสวาง (luminance contrast) ไมมอทธพลตอความเขาใจเนอหาของภาพอนโฟกราฟก
ปวณา เขยวแกว (2557) ศกษาเรอง การออกแบบสอโมชนกราฟก เพอการประชาสมพนธแหลงทองเทยวเมองตกศลานคร ผลการศกษาพบวา ผลการออกแบบสอโมชนกราฟก เพอการประชาสมพนธแหลงทองเทยวเมองตกศลานคร มความยาว 13.56 นาท ประกอบดวย ขอมลสถานทไดแกประวตความเปนมา, เสนทางการเดนทาง, เวลาทใชในการเดนทาง, จดเดนของสถานท และผลการประเมนคณภาพการออกแบบสอโมชนกราฟก เพอการประชาสมพนธแหลงทองเทยวเมองตกศลานคร โดยภาพรวมพบวาอยในระดบมาก (x= 4.02, S.D. = 0.39)
39
พงศลอฤทธ มท (2557) ศกษาเรอง การออกแบบโมชนกราฟก เรอง ปญหาคอรปชนในสงคมไทยผลการศกษาพบวา 1. ผลจากการออกแบบโมชนกราฟก เรองปญหาคอรปชนในสงคมไทย ไดสอโมชนกราฟกในรปแบบไฟลวดโอทมความยาว 9 นาท การดำาเนนประกอบไปดวยตวละครหลก 5 ตว เนอเรองแสดงถงเรองราวปญหาคอรปชนในสงคมไทย 2. ผลการประเมนคณภาพสอโมชนกราฟก เรอง ปญหาคอรปชนในสงคมไทย จากผเชยวชาญ 3 ทาน พบวาโดยภาพรวมอยในระดบมากโดยมคาเฉลย (x= 4.37, S.D. = 0.62)
ดร. พงษพพฒน สายทอง (2556) ศกษาเรอง การพฒนาโมชนอนโฟกราฟก เรอง กระบวนการวจยสำาหรบนสตระดบบณฑตศกษา ผลการศกษาพบวา การวเคราะหความพงพอใจของนสตระดบบณฑตศกษา คณะวทยาการสารสนเทศ มหาวทยาลยมหาสารคาม จำานวน 75 คน หลงทดลองใชโมชนอนโฟกราฟกเรองกระบวนการวจย พบวา นสตมความพงพอใจโดยรวมอยในระดบมาก ( = 4.03)