การศึกษาข้อบกพร่องของ...
TRANSCRIPT
รายงานผลการวจย
เรอง
การศกษาขอบกพรองของกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส โดยใชกลวธแกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร ของนกศกษาระดบปรญญาตร:
กรณศกษานกศกษามหาวทยาลยธรกจบณฑตย
A Study of Problem Solving Process Deficiencies in Physics by Heller and Heller’s Logical Problem Solving Strategy of Undergraduate Students :
A Case Study of Undergraduate Students at Dhurakij Pundit University
โดย ดร.ธนยากร ชวยทกขเพอน
มหาวทยาลยธรกจบณฑตย รายงานการวจยนไดรบทนอดหนนจากมหาวทยาลยธรกจบณฑตย
2559
DPU
ก
ชอเรอง : การศกษาขอบกพรองของกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส โดยใชกลวธแกปญหาเชง
ตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร ของนกศกษาระดบปรญญาตร: กรณศกษานกศกษา
มหาวทยาลยธรกจบณฑตย
ผวจย : ดร.ธนยากร ชวยทกขเพอน สถาบน : มหาวทยาลยธรกจบณฑตย
ปทพมพ : 2559 สถานทพมพ : มหาวทยาลยธรกจบณฑตย
แหลงทเกบรายงานการวจยฉบบสมบรณ จานวนหนางานวจย : 81 หนา
: มหาวทยาลยธรกจบณฑตย ลขสทธ : สงวนลขสทธ
บทคดยอ
การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาขอบกพรองในกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส
โดยใชกลวธแกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร และเปรยบเทยบขอบกพรองโดยจาแนก
ตามเพศและระดบผลสมฤทธทางการเรยน โดยใชนกศกษาชนปท 1 คณะวศวกรรมศาสตร
มหาวทยาลยธรกจบณฑตย ทกาลงศกษาในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2557 เปนกลมตวอยาง โดย
วธการสมแบบกลม จานวน 1 หองเรยน ไดจานวน 49 คน เครองมอทใชในงานวจยคอแบบวด
กระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส เนอหาฟสกสทใชในการศกษานประกอบดวย 3 เรอง คอ ไฟฟา
สถต ไฟฟากระแสตรง และทฤษฎแมเหลก –ไฟฟาเบองตน วเคราะหขอมลโดยใชความถ คารอยละ
การทดสอบคาท และการทดสอบความแปรปรวนแบบทางเดยว
ผลการวจยพบวา
1. นกศกษาสวนใหญมขอบกพรองในกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส โดยใชกลวธ
แกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร เรยงลาดบจากมากทสดไปหานอยทสดคอ ขนท 5
ขนตรวจสอบผลลพธ ขนท 3 ขนวางแผนแกปญหา ขนท 4 ขนดาเนนการตามแผนทวางไว ขนท 2
ขนอธบายหลกการทางฟสกส และขนท 1 ขนพจารณาปญหา
2. นกศกษาทมเพศตางกน ขอบกพรองในกระบวนการแกโจทยปญหาโดยใชกลวธ
แกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร ไมแตกตางกน เรยงลาดบจากมากไปหานอยคอ ขน
ท 5, 3, 4, 2 และ 1 ตามลาดบ
3. นกศกษาทมระดบผลสมฤทธทางการเรยนแตกตางกน ขอบกพรองในกระบวนการแก
โจทยปญหาฟสกส โดยใชกลวธแกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร แตกตางกนอยางม
DPU
ข
นยสาคญทางสถตทระดบ .05 และวเคราะหความแตกตางของคาเฉลยเปนรายคดวยวธของเชพเฟ
พบวา กลมเกง แตกตางกบกลมออน และกลมปานกลางแตกตางจากกลมออน แตกลมเกงและกลม
ปานกลาง ไมมความแตกตาง โดยกลมเกงและกลมปานกลาง เรยงลาดบจากมากไปหานอยคอ ขน
ท 5, 3, 4, 2 และ 1 สวนกลมออน เรยงลาดบจากมากไปหานอยคอ ขนท 5, 4, 3, 2 และ 1
ตามลาดบ
DPU
ค
Title : A Study of Problem Solving Process Deficiencies in Physics by Heller and Heller’s
Logical Problem Solving Strategy of Undergraduate Students : A Case Study of
Undergraduate Students at Dhurakij Pundit University.
Researcher : Dr.Thunyakorn Chuaytukpuan Institution : Dhurakij Pundit University
Year of Publication : 2014 Publisher : Dhurakij Pundit University
Sources : Dhurakij Pundit University No. of page : 81 page
Copy right : All right Reserved
Abstract
This research aimed to study of problem solving process deficiencies in physics by
Heller and Heller’s logical problem solving strategy and compare the problem solving
process deficiencies by gender and levels of learning achievement. The sample group was
49 first year undergraduate students from Faculty of Engineering enrolled in the second
semester of 2014 academic year at Dhurakij Pundit University. The cluster random
sampling method was applied for the sample group. The research instrument was the
problem solving test focused on three topics; electrostatic, direct current and basic
electromagnetic theories. The collected data were analyzed using frequency, percentage,
t-test for independent sample and one-way analysis of variance.
The results of the study were as follows:
1. Most of the students had problem solving process deficiency in physics by Heller
and Heller’s logical problem solving strategy in the fifth step; evaluate the answer, followed
by the third step; plan the solution, the fourth step; execute the plan, the second step;
describe the physics, and the first step; focus the problem, respectively.
2. Students with different genders were not different in problem solving process
deficiency in physics by Heller and Heller’s logical problem solving strategy in each step.
DPU
ง
Their most problem solving process deficiency failed in the fifth step, followed by the third,
the fourth, the second and the first steps, respectively.
3. Students with different levels of learning achievement in problem solving process
deficiency in physics by Heller and Heller’s logical problem solving strategy were different
statistical significance at .05 level,and to analyze the difference of the average by scheffe’ s
method. It was found that the advanced group and intermediate group were different from
the elementary group. But there is no different between the advanced group and the
intermediate group in problem solving process deficiency in each step. Their most problem
solving process deficiency failed in the fifth step, followed by the third, the fourth, the
second and the first steps. The elementary group had problem solving process deficiency in
the fifth step, followed by the fourth, the third, the second and the first steps, respectively.
DPU
จ
กตตกรรมประกาศ
งานวจยฉบบนสาเรจสมบรณไดดวยความอนเคราะหจากหลายฝาย ผวจยขอกราบ
ขอบพระคณ มหาวทยาลยธรกจบณฑตยทไดกรณาใหทนสนบสนนในการวจยในครงน จนทาให
งานวจยนสาเรจลลวงไปไดดวยด
ผวจยขอกราบขอบพระคณ ผชวยศาสตราจารย ดร.ฉววรรณ สสม ดร.สงหา ประสทธพงศ
และดร.เกรก ศกดสภาพ ทไดใหความกรณาในการแนะนา และตรวจแกไขแบบวดใหมความ
สมบรณยงขน ขอขอบคณ นกศกษาคณะวศวกรรมศาสตร ชนปท 1 ปการศกษา 2557 ของ
มหาวทยาลยธรกจบณฑตย ทกรณาใหความรวมมอในการเกบขอมลเปนอยางด
หากวจยเลมนกอใหเกดคณคาและประโยชนประการใด ผวจยขอมอบแด บพการ และคร
อาจารยทกทานทอบรมสงสอนผวจย ดวยความเคารพยง
ดร.ธนยากร ชวยทกขเพอน
DPU
ฉ
สารบญ
หนา
บทคดยอภาษาไทย............................................................................................................ ก
บทคดยอภาษาองกฤษ....................................................................................................... ค
กตตกรรมประกาศ............................................................................................................. จ
สารบญ............................................................................................................................. ฉ
สารบญตาราง.................................................................................................................... ซ
สารบญรปภาพ.................................................................................................................. ฌ
บทท 1 บทนา.................................................................................................................. 1
ความเปนมาและความสาคญของปญหา............................................................. 1
วตถประสงคของการวจย................................................................................... 3
ขอบเขตของการวจย......................................................................................... 3
ประโยชนทคาดวาจะไดรบ................................................................................ 4
นยามศพทเฉพาะ.............................................................................................. 5
สมมตฐานการวจย............................................................................................ 6
กรอบแนวคดงานวจย........................................................................................ 6
บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ............................................................................. 7
การศกษาขอบกพรองทางการเรยน.................................................................... 7
แนวคดเกยวกบการแกปญหา............................................................................ 9
กระบวนการแกโจทยปญหา.............................................................................. 12
การวเคราะหขอบกพรองในการเรยน................................................................. 19
งานวจยทเกยวของ........................................................................................... 25
บทท 3 ระเบยบวธวจย..................................................................................................... 29
ประชากรและกลมตวอยาง................................................................................ 29
เครองมอทใชในการทดลอง............................................................................... 31
DPU
ช
สารบญ (ตอ)
หนา
บทท 3 (ตอ)
ขนตอนในการสรางเครองมอและการเกบรวบรวมขอมล...................................... 31
การวเคราะหขอมล............................................................................................ 34
สถตทใชในการวจย........................................................................................... 35
บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล............................................................................................ 38
ผลการวเคราะหขอมลเกยวกบขอบกพรองของกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส
โดยใชกลวธแกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอรในแตละขน.............
39
เปรยบเทยบขอบกพรองในกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส โดยใชกลวธ
แกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร โดยจาแนกตามเพศของ
นกศกษา.......................................................................................................
43
เปรยบเทยบขอบกพรองในกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส โดยใชกลวธ
แกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร โดยจาแนกตามระดบ
ผลสมฤทธทางการเรยน.................................................................................
45
บทท 5 สรป อภปราย และขอเสนอแนะ.......................................................................... 48
สรปผลการวจย................................................................................................. 49
อภปรายผลการวจย......................................................................................... 50
ขอเสนอแนะ.................................................................................................... 52
บรรณานกรม................................................................................................................... 53
ภาคผนวก........................................................................................................................ 60
ภาคผนวก ก รายนามผเชยวชาญตรวจเครองมอ.............................................. 61
ภาคผนวก ข ตวอยางเครองมอทใชในการวจย.................................................. 63
ประวตยอผวจย............................................................................................................... 71
DPU
ซ
สารบญตาราง
ตาราง หนา
1 แสดงกลมตวอยาง จาแนกตามเพศ............................................................................... 29
2 แสดงกลมตวอยาง จาแนกตามระดบผลสมฤทธทางการเรยน......................................... 30
3 แสดงความถและคารอยละของนกศกษาทมความบกพรองในขนตางๆ ของกระบวนการ
แกโจทยปญหาฟสกสโดยใชกลวธแกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร ใน
แตละขน.................................................................................................................
40
4 แสดงความถและคารอยละของนกศกษาทมความบกพรองในขนตางๆ ของกระบวนการ
แกโจทยปญหาฟสกสโดยใชกลวธแกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร ใน
ภาพรวม.................................................................................................................
42
5 แสดงความถและคารอยละของนกศกษาทมความบกพรองในขนตางๆ ของกระบวนการ
แกโจทยปญหาฟสกสโดยใชกลวธแกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร
โดยจาแนกตามเพศของนกศกษา............................................................................
43
6 แสดงการเปรยบเทยบขอบกพรองในกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส โดยใชกลวธ
แกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร โดยจาแนกตามเพศของนกศกษา.......
44
7 แสดงความถและคารอยละของนกศกษาทมความบกพรองในขนตางๆ ของกระบวนการ
แกโจทยปญหาฟสกสโดยใชกลวธแกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร
โดยจาแนกตามเพศของนกศกษา...........................................................................
45
8 แสดงการวเคราะหความแปรปรวนของขอบกพรองในกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส
โดยใชกลวธแกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร โดยจาแนกตามระดบ
ผลสมฤทธทางการเรยน.........................................................................................
46
9 แสดงการวเคราะหความแตกตางของคาเฉลยเปนรายคของขอบกพรองในกระบวนการ
แกโจทยปญหาฟสกสโดยใชกลวธแกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร
โดยจาแนกตามระดบผลสมฤทธทางการเรยน ดวยวธของเชพเฟ.............................
47
DPU
ฌ
สารบญรปภาพ
ภาพประกอบ หนา
1 แสดงกรอบแนวคดของงานวจย..................................................................................... 6
DPU
บทท 1
บทนา
ความเปนมาและความสาคญของปญหา วทยาศาสตร เปนวชาหนงทมความสาคญในการพฒนาประเทศ เพอใหประเทศ
เจรญกาวหนาสการเปนประเทศอตสาหกรรม เนองจากวทยาศาสตรและเทคโนโลยเปนรากฐาน
สาคญของการพฒนาอตสาหกรรม อกทงวทยาศาสตรมความสาคญตอการพฒนาความคดของ
มนษย ทาใหมนษยมความคดสรางสรรค คดอยางมเหตผล เปนระบบ ระเบยบ มแบบแผน
สามารถวเคราะหปญหาและสถานการณไดอยางถถวนรอบคอบ และในการจดกจกรรมการเรยน
การสอนหลงการปฏรปการศกษากอใหเกดการเปลยนแปลงรปแบบแตกตางไปจากเดม มการให
ความสาคญกบผเรยนมากยงขนโดยในการสอนครตองคานงถงการเรยนรของผเรยนและชวยให
ผเรยนเกดการเรยนรดวยวธการตางๆ มใชเพยงการถายทอดความรเทานน (ทศนา แขมมณ,
2552 : 119)
วชาฟสกสเ ปนวชาพนฐานทางวทยาศาสตรสาหรบนกศกษาทเรยนทางดาน
วศวกรรมศาสตร จะตองมพนฐานวชานเปนอยางด เพอนาไปประยกตใชในการเรยนทางสาย
วชาชพตอไป แตวชาฟสกสนนตองอาศยพนฐานในการคานวณเพอนาไปสความเขาใจใน
กฎเกณฑตางๆ ซงสวนใหญมกจะอยในรปของสมการทางคณตศาสตร ทมลกษณะเปน
นามธรรมมากกวารปธรรม ทาใหนกศกษาประสบปญหาเกยวกบการเรยนเปนอยางมาก และ
การนาความรในวชาฟสกสไปประยกตใชกบวชาชพนน เนอหามความสมพนธตอเนองกนในแต
ละเรอง มทงในสวนของทฤษฎ การคานวณ และการประยกตใช ผสมผสานกนอย ซงถา
นกศกษาเกดปญหาในการทาความเขาใจในสวนใดสวนหนง กจะเปนอปสรรคอยางยงในการ
เรยนวชาฟสกสในเรองนนๆ และจะสงผลตอวชาฟสกสในเรองอนๆดวย
อกทงในการเรยนการสอนวชาฟสกสสวนใหญจะเกยวของกบการแกโจทยปญหา ซง
จากประสบการณดานการสอนของผวจยทสอนวชาฟสกส ในระดบอดมศกษา พบวานกศกษาม
ผลสมฤทธทางการเรยนในวชาฟสกสคอนขางตา เนองจากขาดความเขาใจในบทเรยนอยาง
ตอเนอง ขาดทกษะการคดคานวณ เมอพบโจทยปญหาทแตกตางจากในชนเรยน นกศกษาไม
สามารถแกโจทยปญหาฟสกสไดอยางถกตอง และทาใหนกศกษาเกดความรสกวาวชาฟสกส
DPU
2
เปนวชาทยาก ขาดความเชอมนในตนเอง และมเจตคตทไมดตอการเรยนวชาฟสกส ทงทวชา
ฟสกสเปนวชาทมความสาคญตอการเรยนในสาขาวชาทางคณะวศวกรรมศาสตรเปนอยางมาก
ซงผวจยพบวานกศกษาแตละคนจะมขอบกพรองในการแกโจทยปญหาแตกตางกน ขนอยกบ
ปจจยหลายๆอยางดวยกน เชนพนฐานทางคณตศาสตร ผลสมฤทธทางการเรยนของนกศกษา
เพศ ฯลฯ ซงเปนการยากตอผสอนในการทจะทราบและแกไขขอบกพรองในการแกโจทยปญหา
ของนกศกษาไดทวทกคน หากมขนตอนของการแกโจทยปญหาฟสกสทชดเจน กจะเปนการงาย
ในการแกไขขอบกพรองทเกดขน ในการแกโจทยปญหานนมนกวชาการไดศกษาและคดคนไว
หลายทานดวยกน ซงผวจยพบวากลวธแกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอรเปนวธการ
แกโจทยปญหาทางฟสกสทมข นตอนของการแกโจทยปญหาฟสกสทช ดเจน มการเนนท
หลกการทางฟสกสสาหรบนามาใชในการแกโจทยปญหา เนนการตรวจสอบหนวย การใช
เวกเตอรแสดงทศทางสาหรบเขยนแผนภาพ เหมาะสมสาหรบการนามาตรวจสอบขอบกพรอง
ในการแกโจทยปญหา โดยกลวธแกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร (Heller and
Heller, 2000) มขนตอนในการแกปญหาทงหมด 5 ขนตอน ดงน
ขนท 1 ขนพจารณาปญหา (Focus the Problem) เปนการทาความเขาใจโจทยปญหา
ใหชดเจนขนโดยการอธบายดวยแผนภาพและขอมลทโจทยกาหนดให
ขนท 2 ขนอธบายหลกการทางฟสกส (Describe the Physics) เปนการแสดง
ความสมพนธของขอมลทโจทยกาหนดให เขยนตวแปรตางๆ ทงททราบคาและไมทราบคา
ขนท 3 ขนวางแผนแกปญหา (Plan the Solution) เปนขนตอนของการวางแผนเพอหา
แนวทางในการแกโจทยปญหาโดยการอธบายใหอยในรปของสมการคณตศาสตรหรอสตรท
เกยวของกบโจทยปญหาทตองการหาคาตอบ
ขนท 4 ขนดาเนนการตามแผนทวางไว (Execute the Plan) เปนขนตอนทตอง
ดาเนนการหาคาตอบตามสมการทไดวางแผนไว
ขนท 5 ขนตรวจสอบผลลพธ (Evaluate the Answer) เปนขนตอนทตองตรวจสอบ
คาตอบโดยคานงถงความสมเหตสมผลเพอใหแนใจวาคาตอบทไดนนมความถกตองตรงตามท
โจทยถาม
จากขนตอนขางตนจะเหนวากลวธแกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร
สามารถจดระบบความคดเพอใหนกศกษาสามารถแกโจทยปญหาไดอยางเปนขนตอนและม
ความชดเจน ดงนนผวจยเหนวาหากพบขอบกพรองในการแกโจทยปญหาฟสกส ของนกศกษา
DPU
3
โดยการแยกพจารณาตามผลสมฤทธทางการเรยนตามเพศ และพจารณาขอบกพรองหลกๆ กจะ
สามารถแกไขปญหาการเรยนวชาฟสกสของนกศกษาได
จากทกลาวมาขางตน ผวจยจงสนใจทจะศกษาขอบกพรองของกระบวนการแกโจทย
ปญหาฟสกส โดยใชกลวธแกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร ของนกศกษาวาม
ขอบกพรองในขนตอนใดบางในกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส อกทงนกศกษาทมระดบ
ผลสมฤทธทางการเรยนในวชาฟสกสทแตกตางกน จะมขอบกพรองในขนตอนของกระบวนการ
แกโจทยปญหาฟสกสแตกตางกนหรอไม อยางไร เพอจะไดเปนแนวทางแกผสอนในการ
ชวยเหลอและแกไขขอบกพรองในกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกสของนกศกษาตอไป ซงจะ
สงผลใหนกศกษาสามารถนาความรทางดานวชาฟสกสไปเปนพนฐานสาหรบวชาชพไดเปน
อยางด
วตถประสงคของการวจย
1.เพอศกษาขอบกพรองในกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส โดยใชกลวธแกปญหา
เชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร ของนกศกษาระดบปรญญาตร
2.เพอเปรยบเทยบขอบกพรองในกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส โดยใชกลวธ
แกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร ของนกศกษาระดบปรญญาตร โดยจาแนกตาม
เพศและระดบผลสมฤทธทางการเรยน
ขอบเขตของการวจย การวจยครงน มขอบเขตดงน
ประชากรทใชในการศกษาวจย
ประชากรทใชในการวจยในครงน คอ นกศกษาคณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลย
ธรกจบณฑตย ชนปท 1 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2557 จานวน 215 คน
กลมตวอยางทใชในการวจย
กลมตวอยางทใชในการวจยในครงน คอ นกศกษาคณะวศวกรรมศาสตร
มหาวทยาลยธรกจบณฑตย ชนปท 1 ปการศกษา 2557 ทลงทะเบยนเรยนวชาฟสกส 2 ในภาค
เรยนท 2 โดยวธการสมแบบกลม (Cluster Random Sampling) จานวน 1 หองเรยน ไดจานวน
49 คน
DPU
4
ตวแปรทใชในงานวจย ตวแปรตน คอ 1. ปจจยสวนบคคล
- เพศ
- ระดบผลสมฤธทางการเรยน
2. กระบวนการการแกโจทยปญหาฟสกสโดยใชกลวธแกปญหาเชงตรรกะของ
เฮลเลอรและเฮลเลอร แบงเปน 5 ขนตอน คอ
- ขนท 1 ขนพจารณาปญหา
- ขนท 2 ขนอธบายหลกการทางฟสกส
- ขนท 3 ขนวางแผนแกปญหา
- ขนท 4 ขนดาเนนการตามแผนทวางไว
- ขนท 5 ขนตรวจสอบผลลพธ
ตวแปรตาม คอ ขอบกพรองในกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส ของนกศกษา
ระดบปรญญาตร
เนอหาทใชในการวจย
เนอหาทใชในการศกษาขอบกพรองในกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส คอเรอง
ไฟฟา ประกอบดวยไฟฟาสถต ไฟฟากระแสตรง และทฤษฎแมเหลก-ไฟฟาเบองตน ทเปน
หวขอในรายวชาฟสกส 2 รหสวชา PH202 ของหลกสตรวศวกรรมศาสตรบณฑต มหาวทยาลย
ธรกจบณฑตย มจานวนหนวยกต 3 หนวยกต ใชเวลาเรยน 3 คาบตอสปดาห
ประโยชนทคาดวาจะไดรบ
1. เปนแนวทางแกผสอนในการชวยเหลอหรอแกไขขอบกพรองในกระบวนการ
แกปญหาโจทยฟสกส ของนกศกษาทมผลสมฤทธทางการเรยนในระดบตางๆกน
2. เปนแนวทางในการปรบปรงการเรยนการสอนวชาฟสกส โดยเฉพาะในเรอง
กระบวนการแกโจทยปญหา
3. เปนแนวทางแกผสอนวชาฟสกส ในการปรบปรงการเรยนการสอนวชาฟสกส ใหม
ประสทธภาพมากยงขน
DPU
5
นยามศพทเฉพาะ
1. กระบวนการการแกโจทยปญหาฟสกสโดยใชกลวธแกปญหาเชงตรรกะของเฮล
เลอรและเฮลเลอร หมายถง การแกโจทยปญหาฟสกสอยางเปนขนตอนโดยการสราง
สถานการณและใชแนวคดในการแกโจทยปญหา 5 ขนตอนตามแนวของเฮลเลอรและเฮลเลอร
ซงผวจยนาขนตอนการแกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร (Heller and Heller,
2000) ไปการศกษาขอบกพรองในการแกโจทยปญหา ดงน
ขนท 1 ขนพจารณาปญหา เปนการทาความเขาใจโจทยปญหาจากขอมลทโจทย
กาหนดมาให ซงเขยนเปนแผนภาพและพจารณาหลกการทางฟสกสมาใชในการแกโจทย
ขนท 2 ขนอธบายหลกการทางฟสกส เปนการแสดงความสมพนธของขอมลท
โจทยกาหนดให ระบเปาหมายของโจทยใหชดเจน และแสดงความสมพนธระหวางหลกการทาง
ฟสกสกบสงทตองการหาคาตอบ
ขนท 3 ขนวางแผนแกปญหา เปนขนตอนของการวางแผนกาหนแนวทางในการ
แกโจทยปญหา ซงอยในรปของสมการทางคณตศาสตรหรอสตรทเกยวของกบโจทยปญหาท
ตองการหาคาตอบ
ขนท 4 ขนดาเนนการตามแผนทวางไว เปนขนตอนทตองดาเนนการตามแผนท
วางไว โดยการแกสมการเพอหาคาตอบ โดยใชความรทางคณตศาสตร
ขนท 5 ขนตรวจสอบผลลพธ เปนขนตอนทตองตรวจสอบคาตอบโดยพจารณาถง
ความถกตองตามลกษณะของสถานการณโจทยปญหา ความสมเหตสมผล และความสมบรณ
ของโจทย เพอใหแนใจวาถกตองตามทโจทยถาม
2. โจทยปญหาฟสกส หมายถง สถานการณทางฟสกสทผวจยสรางขนเพอใชวด
ความรความเขาใจ การนาไปใช และการวเคราะห รวมถงทกษะการคานวณ เกยวกบเนอหา
เรองไฟฟาสถต ไฟฟากระแสตรง และแมเหลก-ไฟฟาเบองตน ในวชาฟสกส 2 รหสวชา PH202
ระดบอดมศกษา ของหลกสตรวศวกรรมศาสตรบณฑต มหาวทยาลยธรกจบณฑตย
3. ขอบกพรองในกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส หมายถง ความบกพรองท
พจารณามาจากขนตอนการแกโจทยปญหา 5 ขนตอน ของเฮลเลอรและเฮลเลอร
DPU
6
สมมตฐานการวจย 1. นกศกษาทมเพศตางกน มขอบกพรองในกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกสแตกตาง
กน
2. นกศกษาทมผลสมฤทธทางการเรยนตางกน มขอบกพรองในกระบวนการแกโจทย
ปญหาฟสกสแตกตางกน
กรอบแนวคดงานวจย
จากแนวคด ทฤษฎ และผลการวจยทผวจยไดศกษาและรวบรวม ผวจยจงนามาเปน
กรอบแนวคดของงานวจยไวดงภาพประกอบ 1
ตวแปรตน
ตวแปรตาม
ภาพประกอบ 1 แสดงกรอบแนวคดของงานวจย
1. ปจจยสวนบคคล
- เพศ
- ระดบผลสมฤทธทางการเรยน
2. กระบวนการแกโจทยปญหาฟสกสโดยใชกลวธแกปญหาเชง
ตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร
- ขนท 1 ขนพจารณาปญหา
- ขนท 2 ขนอธบายหลกการทางฟสกส
- ขนท 3 ขนวางแผนแกปญหา
- ขนท 4 ขนดาเนนการตามแผนทวางไว
- ขนท 5 ขนตรวจสอบผลลพธ
ขอบกพรองในกระบวนการแกโจทย
ปญหาฟสกส ของนกศกษาระดบ
ปรญญาตร
DPU
บทท 2
เอกสารและงานวจยทเกยวของ
การวจยครงน ผวจยไดศกษาทบทวนเอกสารและงานวจยทเกยวของดงน 1. การศกษาขอบกพรองทางการเรยน
1.1 ความหมายของขอบกพรองทางการเรยน
1.2 ความสาคญของการศกษาขอบกพรองทางการเรยน
2. แนวคดเกยวกบการแกปญหา
2.1 ความหมายการแกปญหา
2.2 ความสามารถในการแกปญหา
3. กระบวนการแกโจทยปญหา 3.1 ความหมายของโจทยปญหา
3.2 กระบวนการแกโจทยปญหา
4. การวเคราะหขอบกพรองในการเรยน
4.1 กระบวนการในการศกษาขอบกพรองทางการเรยน 4.2 ลกษณะของแบบทดสอบเพอศกษาขอบกพรองทางการเรยน
5. งานวจยทเกยวของ
1. การศกษาขอบกพรองทางการเรยน 1.1 ความหมายของการศกษาขอบกพรองทางการเรยน
การศกษาขอบกพรองทางการเรยนมนกการศกษาทไดใหความหมายไวหลาย
ทานดงน
วไล อปนนท (2544 : 6) กลาววา การศกษาขอบกพรองทางการเรยน หมายถง
การคนหาขอผดพลาดทเปนสาเหตททาใหนกเรยนไมบรรลจดประสงคการเรยนรทกาหนดไว
ศภการณ สวางเมองวรกล (2552 : 7) กลาววา การศกษาขอบกพรองทางการ
เรยน หมายถง การคนหาสาเหตหรอขอบกพรองตางๆ ททาใหนกเรยนเกดปญหาหรอไม
ประสบผลสาเรจในการเรยน
DPU
8
สมใจ ภครองทง (2553 : 42) กลาววา การศกษาขอบกพรองทางการเรยน
หมายถง การคนหาขอบกพรองหรอขอผดพลาดตางๆ ทเปนอปสรรค ทาใหนกเรยนไมประสบ
ความสาเรจในการเรยน โดยรวบรวมปญหามาวเคราะหหาสาเหต เพอนาผลทไดมาพฒนาการ
เรยนการสอนใหมประสทธภาพมากขน
จากความหมายทกลาวมาขางตน สามารถสรปไดวา การศกษาขอบกพรองทางการ
เรยน เปนการคนหาขอบกพรอง ขอผดพลาดทางการเรยน ทเปนปญหาหรออปสรรค ทจะทาให
นกเรยนไมประสบความสาเรจในการเรยน
1.2 ความสาคญของการศกษาขอบกพรองทางการเรยน
นกวชาการกลาวถงความสาคญของการศกษาขอบกพรองทางการเรยนไวหลาย
ทาน ดงน
Bloom (1981 :149) กลาววา การศกษาขอบกพรองทางการเรยนทดนน จะชวย
ใหผสอนทราบถงสภาพของผเรยน สาหรบจดลาดบขนตอนการสอนไดอยางเหมาะสมกบผเรยน
และสามารถบงชถงสาเหตของการบกพรองทางการเรยนของผเรยนอกดวย
Chai & Ang (1987 อางถงใน วรนช มาตระกล. 2551: 16) กลาวถงความสาคญ
ของการศกษาปญหาหรอขอบกพรองทางการเรยนไววา ในการสอนนนการวเคราะหความ
ผดพลาดเปนสงสาคญทจะทาใหการเรยนการสอนมประสทธภาพ ซงการศกษาหาขอผดพลาด
จะทาใหไดขอมลทเกยวของกบความคดของเดกทเปนปญหาทางการเรยนและกระบวนการทใช
ในการแกปญหา โดยขอมลเหลานมความหมายมากในการสอน ซงครจะตองมการแนะแนวทาง
ในการชวยใหนกเรยนหลกเลยงปญหาเหลานนและสามารถอธบายไดวา เพราะสาเหตใด
นกเรยนจงไมมพฒนาการดานความเขาใจทางการเรยน ซงนกวจยไดยนยนวาเมอความ
ผดพลาดของนกเรยนไดแสดงออกมากจะทาใหเหนวาการเรยนรของนกเรยนกาลงจะเรมขนและ
สามารถทาใหมนคงขนในภายหลง
ศภการณ สวางเมองวรกล (2552 : 8) กลาวถง ความสาคญของการศกษา
ขอบกพรองทางการเรยนวา การศกษาขอบกพรองทางการเรยนจะชวยใหผสอน ผเรยน รวมถง
ผทเกยวของกบการจดการเรยนการสอน ไดขอมลเกยวกบการเรยนของผเรยนซงจะเปน
แนวทางในการวางแผนและจดการศกษาตอไป
ดงนนในกระบวนการเรยนการสอน นอกจากจะมการเรยนการสอนและการ
ทดสอบเพอวดผลสมฤทธทางการเรยนแลว การศกษาขอบกพรองทางการเรยนกเปนอกหนง
DPU
9
ภาระงานทผสอนควรนามาเปนสวนหนงในการเรยนการสอนดวย ซงการศกษาขอบกพรอง
ทางการเรยนจะทาใหผสอนทราบถงจดออนหรอจดดอยของผเรยนมากขน และผสอนสามารถ
นาขอมลเหลานนไปเปนแนวทางในการจดการเรยนการสอนในครงตอๆไป ใหมประสทธภาพ
ยงขน
2. แนวคดเกยวกบการแกปญหา 2.1 ความหมายการแกปญหา
Good (1973: 518) กลาววา วธการทางวทยาศาสตรกคอการแกปญหานนเอง การ
แกปญหาเปนแผนวธดาเนนการ ซงอยในสภาวะทมความยากลาบาก ยงยาก หรออยในสภาวะ
ทพยายามตรวจขอมลทหามาได ซงมความเกยวของกบปญหา มการตงสมมตฐานภายใตการ
ควบคม มการรวบรวมเกบขอมลจากการทดลองเพอหาความสมพนธทจะทดสอบสมมตฐานนน
วาเปนจรงหรอไม
ประพนธศร สเสารจ (2553 : 153) กลาววา การคดแกปญหาเปนการพจารณา
ไตรตรองอยางพนจพเคราะห ถงสงตางๆ ทเปนปมประเดนสาคญของเรองราวสงตางๆ ทคอย
กอกวน สรางความราคาญ ความยงยาก ความสบสน และความวตกกงวล โดยพยายามหาทาง
คลคลายสงเหลานนใหปรากฎและหาหนทางขจดปดเปาสงทเปนปญหาทกอความราคาญ ความ
ยงยาก สบสนใหหมดไปอยางมข นตอน
ทศสพล ทมประเสน (2554: 26) การคดแกปญหา หมายถง การคดแกไขสถานการณ
หรอขอคาถามทเปนปญหา อยางมแบบแผนวธการและขนตอน
เกรก ศกดสภาพ (2556 : 20) กลาววา การแกปญหา เปนกระบวนการในการใช
ความร ความคดและประสบการณ ในการหาทางออกของปญหาทตองอาศยทงสตปญญาจน
สามารถคนพบทางออกของปญหาเพอทาใหบรรลผลสาเรจตามเปาหมายทไดวางไว
จากความหมายทกลาวมาขางตน สามารถสรปไดวา การแกปญหา เปนกระบวนการ
ในการการใชความร ทกษะ และความเขาใจตางๆทมอย เพอแกไขสถานการณหรอขอคาถามท
เปนปญหาใหบรรลผลสาเรจ
2.2 ความสามารถในการแกปญหา
การแกปญหาเปนกระบวนการในการนาความรทมอย ไปประยกตใชในการแกไข
สถานการณทแตกตางจากเดม องคประกอบของความสามารถในการแกปญหา มดงน
DPU
10
Stollburg (1986 : 41) ไดใหความเหนเกยวกบองคประกอบในการแกปญหาวา
การแกปญหาไมมข นตอนทแนนอนและไมเปนไปตามลาดบ ความสามารถในการแกปญหาของ
แตละคนยอมมลกษณะเฉพาะของแตละคน นอกจากนการแกปญหายงขนอยกบองคประกอบ
ตางๆ ตอไปน
1. ประสบการณของแตละบคคล
2. วฒภาวะทางสมอง
3. สภาพการณทแตกตางกน
4. กจกรรมและความสนใจของแตละบคคลทมตอปญหานน
ปรชา เนาวเยนผล (2544: 31 – 33) กลาววา องคประกอบของความสามารถใน
การแกปญหามดงน
1. ความสามารถในการทาความเขาใจปญหา ปจจยสาคญทสงผลโดยตรงตอ
ความสามารถดานน คอ ทกษะการอาน และการฟง เนองจากนกเรยนจะรบรปญหาไดจากการ
อาน และการฟง เมอพบปญหาผเรยนจะตองทาความเขาใจกบปญหา ซงตองอาศยองคความร
เกยวกบศพท บทนยาม มโนมต และขอเทจจรงตางๆ ทเกยวของกบปญหา ซงแสดงถง
ศกยภาพทางสมองของผเรยนในการระลกถงและความสามารถนามาเชอมโยงกบปญหาทกาลง
เผชญอย ปจจยสาคญอกประการหนงทชวยใหการทาความเขาใจปญหาเปนไปอยางม
ประสทธภาพ คอ การรจกใชกลวธมาชวยในการทาความเขาใจปญหา เชน การขดเสนใต
ขอความสาคญ การแบงวรรคตอน การจดบนทกเพอแยกแยะประเดนสาคญ การเขยนภาพหรอ
แผนภม การสรางแบบจาลอง การยกตวอยางทสอดคลองกบปญหา การเขยนปญหาใหมดวย
คาพดตนเอง
2. ทกษะในการแกปญหา เมอผเรยนไดฝกคดแกปญหาอยเสมอผเรยนม
โอกาสไดพบปญหาตางๆ หลายรปแบบ ซงอาจจะโครงสรางของปญหาทคลายคลงกนหรอ
แตกตางกน ผเรยนไดมประสบการณในการเลอกใชยทธวธตางๆ เพอนาไปใชไดเหมาะสมกบ
ปญหา เมอเผชญกบปญหาใหมกจะสามารถนาประสบการณเดมมาเทยบเคยง พจารณาวา
ปญหาใหมนนมโครงสรางคลายกบปญหาทตนเองคนเคยมากอนบางหรอไม ปญหาใหมนน
สามารถแยกเปนปญหายอยๆ ทมโครงสรางของปญหาคลายคลงกบปญหาทเคยแกมาแลว
หรอไม สามารถใชยทธวธใดในการแกปญหาใหมนไดบาง ผเรยนทมทกษะในการแกปญหาจะ
สามารถวางแผนเพอกาหนดยทธวธในการแกปญหาไดอยางรวดเรว และเหมาะสม
DPU
11
3. ความสามารถในการคดคานวณและความสามารถในการใหเหตผลหลงจาก
ทผเรยนทาความเขาใจปญหา และวางแผนในการแกปญหาเรยบรอยแลว ขนตอนตอไปคอ การ
ลงมอปฏบตตามแผนทวางไว ซงในขนตอนนปญหาบางปญหาจะตองใชการคดคานวณและใน
บางปญหาจะตองใชกระบวนการใหเหตผล การคดคานวณนบวาเปนองคประกอบทสาคญของ
การแกปญหา เพราะถงแมวาจะทาความเขาใจปญหาอยางแจมชด และวางแผนแกปญหาได
เหมาะสมแตเมอลงมอแกปญหาแลวคดคานวณไมถกตอง การแกปญหานนกถอไดวาไมประสบ
ความสาเรจสาหรบปญหาทตองการคาอธบายใหเหตผล ผเรยนจะตองอาศยทกษะพนฐานใน
การเขยนและการพด ผเรยนจะตองมความเขาใจในกระบวนการใหเหตผลเทาทจาเปนและ
เพยงพอในการนาไปใชแกปญหาในแตละระดบชน
4. แรงขบ เนองจากปญหาเปนสถานการณทแปลกใหม ซงผเรยนผแกปญหา
ไมคนเคย และไมสามารถหาวธการหาคาตอบไดในทนททนใด ผเรยนจะตองคดวเคราะหอยาง
เตมทเพอจะใหไดคาตอบ ผเรยนผแกปญหาจะตองมแรงขบทจะสรางพลงในการคด ซงแรงขบน
เกดขนจากปจจยตางๆ เชน เจตคต ความสนใจ แรงจงใจใฝสมฤทธ ความสาเรจตลอดจนความ
ซาบซงในการแกปญหา ซงปจจยตางๆ เหลานจะตองใชระยะเวลายาวนานในการปลกฝงให
เกดขนในนกเรยนโดยผานทางกจกรรมตางๆ ในการเรยนการสอน
5. ความยดหยน ผแกปญหาทดจะตองมความยดหยนในการคด คอไมตดยด
ในรปแบบทตนเองคนเคยแตจะยอมรบรปแบบและวธการใหมๆ อยเสมอ ความยดหยนเปน
ความสามารถในการปรบกระบวนการคดแกปญหาโดยบรณาการ ความเขาใจ ทกษะและ
ความสามารถในการแกปญหา ตลอดจนแรงขบทมอยเชอมโยงเขากบสถานการณของปญหา
ใหมสรางเปนองคความรทสามารถปรบใชเพอแกปญหาใหมไดอยางมประสทธภาพ
6. ความรพนฐาน ปญหาทางฟสกส มความเชอมโยงกบความรพนฐานทาง
คณตศาสตร ผแกปญหาตองมความรพนฐานทางคณตศาสตรทดพอ และสามารถนาความรนน
มาใชไดอยางสอดคลองกบสาระของปญหา จงจะทาใหแกปญหาได
7. ระดบสตปญญา มความสอดคลองทางบวกกบความสามารถในการ
แกปญหาผเรยนทมระดบสตปญญาสงมความสามารถในการแกปญหาดกวาผเรยนทมระดบ
สตปญญาตา
8. การอบรมเลยงด ผเรยนทมาจากครอบครวซงมการอบรมเลยงดแบบ
ประชาธปไตย เปดโอกาสใหผเรยนไดแสดงความคดเหน คดและตดสนใจดวยตนเอง มแนวโนม
DPU
12
ทจะมความสามารถในการแกปญหาสงกวาผเรยนทมาจากครอบครวทเลยงดแบบปลอยปละ
ละเลย และแบบเขมงวดกวดขน
9. วธสอนของคร กจกรรมการเรยนการสอนทเนนตวผเรยนโดยเปดโอกาสให
ผเรยนคดอยางเปนอสระ มเหตผล ใหความสาคญกบความคดของผเรยนยอมจะสงเสรมให
ผเรยนมความสามารถในการแกปญหาดกวากจกรรมการเรยนการสอนแบบทครเปนผบอกใหร
จากความหมายทกลาวมาขางตน สรปไดวาความสามารถในการแกปญหาของ
บคคลนนแตกตางกน ขนอยกบระดบสตปญญา ความสนใจ ความพรอม วฒภาวะทางสมอง
ประสบการณ และสภาพแวดลอม
3. กระบวนการแกโจทยปญหา 3.1 ความหมายของโจทยปญหา
ดวงเดอน ออนนวม (2542: 129) กลาววา โจทยปญหา เปนสภาพของปญหาทาง
คณตศาสตร ซงประกอบดวยจานวนและตวเลขและขอความทกอใหเกดปญหานกเรยนจะตอง
ตดสนใจวาจะใชวธอะไรในทางคณตศาสตรมาแกปญหาน พรอมทงเสนอแนะวาครควรจดโจทย
ปญหาเหลานไวหลายระดบความรความสามารถ และประสบการณของเดกแตละคนเพอไมให
เดกเกดความคบของใจ หรอขาดแรงจงใจในการคดแกโจทยปญหาทซบซอนขน
พพฒน สอนพลละ (2545 : 14) กลาววา โจทยปญหา เปนสถานการณทสรางขนใน
ลกษณะตางๆ ประกอบไปดวยขอความ หรอตวเลข โดยมจดมงหมายเพอใหนกเรยนไดใช
ทกษะกระบวนการคด เพอคดหาวธการทางคณตศาสตรรวมทงเทคนคอนๆ ประกอบกน เพอให
ไดคาตอบทถกตองตามทโจทยตองการ
จกรพนธ พรกษา (2553 : 13) กลาววา โจทยปญหา หมายถง สภาพปญหา
เหตการณหรอสถานการณหรอคาถามทตองการแกไข ซงประกอบดวยจานวน และตวเลข
รวมถงคาหอมลอมทกอใหเกดปญหา ซงจะตองตดสนใจวาจะตองใชวธการใดมาแกปญหานน
โสมภลย สวรรณ (2554 : 7) กลาววา โจทยปญหา คอ สถานการณทประกอบไปดวย
ภาษาและตวเลขทกอใหเกดปญหา ซงผทจะคดแกปญหาจะตองใชทกษะการตความโจทยมา
เปนสญลกษณเสยกอนและจะตองคดและตดสนใจวาจะใชวธการอะไรทางคณตศาสตรมา
ดาเนนการเพอใหไดมาซงคาตอบ
จากความหมายทกลาวมาขางตน สามารถสรปไดวา โจทยปญหา หมายถง ขอความ
หรอ สถานการณ ทตองการใหผเรยนไดคดหาคาตอบดวยตนเอง
DPU
13
3.2 กระบวนการแกโจทยปญหา
สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (2545 : 191-195) ไดกลาวถง
กระบวนการแกปญหา 4 ขนตอน มดงน
ขนท 1 ทาความเขาใจปญหา หรอวเคราะหปญหา ตองอาศยทกษะทสาคญและ
จาเปนอกหลายประการ เชน ทกษะในการอานโจทยปญหา ทกษะการแปลความหมายทาง
ภาษา ซงผเรยนควรแยกแยะไดวาโจทยกาหนดอะไรให และโจทยตองการอะไร หรอพสจน
ขอความใด
ขนท 2 วางแผนการแกปญหา เปนขนตอนทสาคญทสด ซงตองอาศยทกษะใน
การ นาความร หลกการหรอทฤษฎทเรยนรมาแลว ทกษะในการเลอกใชยทธวธทเหมาะสม เชน
เลอกใชการเขยนรป แผนภาพ หรอ ตารางการสงเกตหาแบบรปหรอความสมพนธเปนตน ใน
บางปญหาอาจใชทกษะในการประมาณคา คาดการณ หรอคาดเอาคาตอบมาประกอบดวย
ผสอนจะตองหาวธฝกวเคราะหแนวคดในขนนใหมากขน
ขนท 3 ดาเนนการแกปญหา ตองอาศยทกษะในการคดคานวณ หรอการ
ดาเนนการทางคณตศาสตร ทกษะในการพสจนหรอการอธบายแสดงเหตผล
ขนท 4 ตรวจสอบ หรอ มองยอนกลบ ตองอาศยทกษะในการคานวณการ
ประมาณคาตอบ การตรวจสอบผลลพธทหาไดโดยอาศยความรสกเชงจานวน (number sense)
หรอความรสกเชงปรภม (spatial sense) ในการพจารณาความสมเหตสมผลของคาตอบท
สอดคลองกบสถานการณหรอปญหา
เทราทแมน และ ลชเทนเบรก (อางถงใน ปราณ ยตธรรม.2549: 35–36) ไดเสนอแนะ
กระบวนการแกปญหา 6 ขนตอน ซงใชแนวคดพนฐานจากกระบวนการแกปญหาสข นตอนของ
โพลยา ดงน
ขนท 1 ทาความเขาใจปญหา ผแกปญหาไมเพยงแตตองทาความเขาใจสงตางๆ
ทปรากฏในปญหาเทานน แตตองมความรเกยวกบสงตางๆ ในปญหา สงหนงทสาคญในการทา
ความเขาใจปญหาคอ การตงคาถามตนเองเพอใหเขาใจปญหาไดอยางลกซง
ขนท 2 กาหนดแผนในการแกปญหา โดยกาหนดอยางนอยทสดหนงแผน การ
กาหนดแผนในการแกปญหาหลายๆ แผน เปนสงทมประโยชน เพราะสามารถเปรยบเทยบและ
เลอกใชแผนทคดวามประสทธภาพทสด การกาหนดแผนเปนการกาหนดยทธวธทนามาใชใน
การแกปญหา
DPU
14
ขนท 3 ดาเนนการตามแผน เปนขนตอนทผแกปญหาลงมอทาตามแผนทกาหนด
ไวซงมขอแนะนาใหทางานเปนกลม เพราะถาแตละคนดาเนนการตามแผนของตน คาตอบทได
สามารถมาตรวจสอบเปรยบเทยบกน และไดเรยนรทแปลกใหมจากเพอนๆ ถาทกคนในกลมใช
แผนการแกปญหาเดยวกนทงกลม กจะไดมโอกาสชวยเหลอกนแกปญหาอยางรอบคอบใน
ปญหาทมความซบซอน เมอสามารถวางแผนแบงงานเปนสวนๆ ผแกปญหาสามารถแบงการ
ทางานตามแผนคนละสวนแลวนามาประกอบกนจะทาใหงานกลมลลวงเรวและมความสมบรณ
ขนท 4 ประเมนแผนและคาตอบ ในขนตอนนดาเนนการโดย
4.1 พจารณาวาคาตอบมความเปนไปไดหรอมความสมจรงหรอไม
4.2 ตรวจสอบวาคาตอบทไดมความสอดคลองกบเงอนไขทกาหนดในปญหา
หรอไม
4.3 ลองแกปญหาใหม โดยวางแผนใชวธการอน แลวเปรยบเทยบผลทได
4.4 เปรยบเทยบคาตอบของตนเองกบคาตอบของเพอนๆ คนอนๆ
ขนท 5 ขยายปญหา ผแกปญหาจะตองคนหารปแบบทวไปของคาตอบของปญหา
ซงตองเขาใจโครงสรางของปญหาอยางชดเจน จงจะสามารถขยายปญหาได การขยายปญหาจะ
ชวยสรางทกษะในการแกปญหา การขยายปญหาทาไดโดย
5.1 เขยนปญหาทคลายกนกบปญหาเดม
5.2 เสนอปญหาใหม เพอทผแกปญหาอาจคนหารปแบบทวไป กฎ หรอสตร
ในการหาคาตอบ
ขนท 6 นกแกปญหาทดจะจดบนทกการทางานของเขาไว เพอทวาจะไดรอฟน
หรอทบทวนความพยายามของเขาได การจดบนทกอาจเกบขอมลจากการรวมกนคด รวมกนทา
ซงจะเปนประโยชนตอการแกปญหาตอไป สงทควรจดบนทกไดแก
6.1 แหลงของปญหา
6.2 ตวปญหาทกาหนด
6.3 แนวคดในการแกปญหา
6.4 ยทธวธแกปญหาทนามาใชหรอสามารถนามาใชได
6.5 ขอแนะนาเกยวกบขยายผลการแกปญหา
โพลยา (Polya,1997อางถงใน จกรพนธ พรกษา,2553 :15) ไดกลาวถงความสามารถ
ในการแกโจทยปญหาของผเรยน ตามลาดบขนตอนดงน
DPU
15
ขนท 1 ขนทาความเขาใจปญหา นนคอ เขาใจวาอะไรคอสงทไมร อะไรคอขอมล
โจทยกาหนดเงอนไขอะไรบาง แยกสถานการณออกเปนสวนๆ
ขนท 2 ขนวางแผนการแกปญหา เปนขนคนควาความเชอมโยงระหวางขอมลกบ
สงทไมร
ขนท 3 ขนดาเนนการแกปญหา เปนขนของการปฎบตตามแผนทวางไวและตอง
ตรวจสอบแตละขนตอนทปฎบตวาถกตองหรอไม
ขนท 4 ขนตรวจสอบ เปนการตรวจสอบการแกปญหาวาถกตองหรอไม โดย
อาจจะใชวธการอนอกเพอตรวจสอบผลลพธวาถกตองหรอไม
โรจาร (Rojas. 2010: 22-28 อางถงใน เกรก ศกดสภาพ. 2556 : 31) กลาวถงลาดบ
ขนตอนในการแกปญหาไว 6 ขนตอน ดงน
ขนตอนท 1 ทาความเขาใจกบปญหา ในขนตอนนจะเปนการพจารณาสงท
เกยวของกบคาถามหรอปญหา วาสงใดเปนสงทไมทราบคาและโจทยตองการร ซงในขนตอนน
ผเรยนจะตองใชเหตผลในการคดวเคราะหปญหาและคาดคะแนคาตอบ พจารณาแยกปญหา
ใหญ ออกเปนปญหายอย แลวคดอยางเปนระบบ โดยนาความรความเขาใจ ขอมลและประสบ
การณเดมทเคยศกษามาแลวมาคดแกปญหา คาดคะแนคาตอบ
ขนตอนท 2 จดเตรยมปรมาณทใชในการอธบายปญหา ในขนตอนน ผเรยน
จะตองคดและเขยนในสวนของกฎ หลกการ แนวคดหรอสตรตางๆ ทเกยวของทสามารถจะ
นามาใชในการแกปญหา หรอสรางกรอบแนวความคด แผนภาพ ไดอะแกรมลงไป เพอทผเรยน
จะสามารถอธบายและสามารถวเคราะหปญหาในทางฟสกส
ขนตอนท 3 วางแผนแกปญหา ในขนตอนในการวางแผนแกปญหาเกยวของกบ
การพจารณาวาปญหากบสงทโจทยตองการหาเกยวของ สมพนธเชอมโยงกนอยางไร ผเรยน
จะตองวางแผน กลยทธในการแกปญหา หรอหลายๆ ยธวธรวมกน เพอเตรยมนามาใชในการ
แกปญหา อาจจะกาหนดแผนไวหลายแผน หากแผนใดไมประสบความสาเรจกจะสามารถใช
แผนอนมาทดแทนได เชนการนาสมการทเกยวของมาใช และคดพจารณาวาสมการนนจะ
สามารถใชในการแกปญหาไดถกตองหรอไม
ขนตอนท 4 ดาเนนการตามแผน เปนขนตอนทผเรยนตองดาเนนการแกปญหา
ตามแผนทไดกาหนดไว เพอใหไดคาตอบหรอแกไขปญหาใหไดตามแผน
DPU
16
ขนตอนท 5 พสจนความสอดคลองของสมการ เปนขนตอนทใหผเรยน พสจน
ตรวจสอบสมการทเกยวของจากการคานวณวามความถกตองหรอผดพลาดในสวนใดบาง และ
ถาตรวจสอบแลวไมพบขอผดพลาด ผเรยนกสามารถจะประเมนคาตอบทไดวาถกตองหรอไม
ในขนตอนตอไป
ขนตอนท 6 ตรวจสอบและประเมนคาตอบ หลงจากตรวจพสจนความสอดคลอง
ของสมการและไดมาเปนผลลพธ ผเรยนทาการตรวจสอบผลลพธทไดรบวาสอดคลองตรงตาม
โจทยตองการหรอไม และจากผลลพธนาไปสคาตอบอยางสมเหตสมผลเพยงใดหรอไม และ
สงเสรมใหผเรยนลองหาทางเลอกในการแกปญหาทแตกตางในการแกปญหาเดมเพอเพมความ
เขาใจทดยงขน
กลวธแกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร ประกอบดวย 5 ขนตอน (อางถง
ใน อมราลกษณ ฤทธเดช.2553: 18-21) สามารถสรปไดดงน
ขนท 1 ขนพจารณาปญหา ขนตอนนเปนขนตอนแรกทจะนาไปสการเรมตนใน
การแกโจทยปญหาเนองจากเปนขนตอนทตองทาความเขาใจโจทยปญหาใหชดเจนโดยการ
สรางภาพขนในใจเกยวกบลาดบของเหตการณตางๆ ในโจทยปญหา พรอมกบแสดง
รายละเอยดของโจทยปญหาวามเหตการณเกดขนอยางไร เหตการณนนเกยวของกบอะไรและ
จะดาเนนการตอไปอยางไร จากนนอธบายดวยแผนภาพและขอมลทโจทยกาหนดใหอยาง
หยาบๆ เขยนสงทโจทยตองการใหหาคาตอบรวมถงเขยนแนวคดทางฟสกสทเปนประโยชน
สาหรบนามาใชในการแกโจทยปญหาและสดทายควรทบทวนสถานการณในโจทยปญหาโดย
ภาพรวมอกครงหนง ซงในขนตอนนสามารถสรปเปนขนตอนยอยๆ ไดดงน
1.1 เขยนภาพและขอมลทโจทยกาหนดมาใหอยางหยาบๆ (Picture and
Given Information)
1.2 กาหนดคาถามวาโจทยตองการใหหาสงใด (Question(s))
1.3 เลอกหลกการทางฟสกสทตองนามาใชในการแกโจทยปญหา (Approach)
ขนท 2 ขนอธบายหลกการทางฟสกส ขนตอนนจะตองอาศยความเขาใจโจทย
ปญหาในเชงคณภาพเพอนาไปใชในการแกโจทยปญหาในเชงปรมาณโดยการแสดง
ความสมพนธของขอมลทโจทยกาหนดให สรางแผนภาพและเขยนตวแปรตางๆ ทงททราบคา
และไมทราบคาใหสมบรณโดยตงอยบนพนฐานของหลกการทางฟสกสทเปนประโยชนและม
ความเปนไปไดเพอทาใหปญหามความชดเจนและงายขนโดยลกษณะของแผนภาพทจะตอง
DPU
17
เขยนใหสมบรณ ขนอยกบลกษณะของโจทยปญหา เชน แผนภาพการเคลอนทจะตองมขอมล
สาคญของตวแปรทเกยวของกบการเคลอนท ไมวาจะเปนตาแหนง เวลา ความเรวหรอความเรง
เปนตน แผนภาพทเกยวของกบแรงกตองเขยนออกมาใหอยในรปของเวกเตอรแสดงทศทางของ
แรงกระทา ซงแผนภาพทดกจะเปนเครองมอทมประโยชนในการแกโจทยปญหาฟสกสเนองจาก
จะทาใหงายตอการทาความเขาใจขอมลสาคญตางๆ ในขนตอนนสามารถสรปเปนขนตอนยอยๆ
ไดดงน
2.1 สรางแผนภาพแสดงความสมพนธของสงตางๆ ทปรากฏในสถานการณ
ของโจทยปญหาและเขยนตวแปรตางๆ เพออธบายแผนภาพใหชดเจนขน มตวแปรใดบางท
ทราบคาแลวและมตวแปรใดบางทยงไมทราบคา (Diagram and Define Variables)
2.2 ระบเปาหมายของโจทยใหชดเจนวาโจทยตองการใหหาคาของตวแปรใด
(Target Variable)
2.3 แสดงความสมพนธระหวางหลกการทางฟสกสกบสงทตองการหาคาตอบ
(Quantitative Relationships)
ขนท 3 ขนวางแผนแกปญหา เปาหมายสาคญของขนตอนการแกโจทยปญหาใน
ขนนคอตองนาความสมพนธจากการอธบายหลกการทางฟสกสในขนท 2 ไปสรางเปนสมการท
จะนาไปใชในการแกโจทยปญหาเพอหาคาของตวแปรทไมทราบคา เปนขนตอนการแปล
ความหมายทางฟสกสโดยการวางแผนเพอหาแนวทางในการแกโจทยปญหาซงจะตองอธบายให
อยในรปของสมการคณตศาสตรหรอสตรทเกยวของกบโจทยปญหาทตองการหาคาตอบโดยทก
สมการทนามาใชจะตองมการตรวจสอบตวแปรทไมทราบคาและวางแผนเลอกสมการทจะ
นามาใชในการหาคาตวแปรทไมทราบคานน เมอเชอมโยงสมการทงหมดไดแลวกกาหนด
แนวทางในการแกโจทยปญหาโดยเรมจากการแกสมการทมตวแปรไมทราบคาเพยงตวเดยว
กอนจนกระทงสามารถหาคาของตวแปรทเปนคาตอบของโจทยปญหาได ซงในขนตอนน
สามารถสรปเปนขนตอนยอยๆ ไดดงน
3.1 เขยนสมการทเกยวของกบตวแปรทไมทราบคา (Construct Specific
Equations)
3.2 ตรวจสอบความสมพนธระหวางตวแปรทไมทราบคากบสมการทนามาใช
(Check for Sufficiency)
DPU
18
3.3 วางแผนกาหนดแนวทางในการแกโจทยปญหาซงอยในรปของสมการทาง
คณตศาสตร (Outline the Math Solution)
ขนท 4 ขนดาเนนการตามแผนทวางไว ขนตอนนถอเปนขนตอนสดทายทจะทา
ใหไดคาตอบของโจทยปญหาซงเปนการดาเนนการหาคาตอบตามสมการทไดวางแผนไวในขนท
3โดยการแทนคาตวแปรตางๆ ทงททราบคาและไมทราบคาโดยเรมจากสมการทมตวแปรไม
ทราบคาเพยงตวเดยวกอน จากนนกนาคาทคานวณไดแทนลงในสมการถดไปตามทไดวางแผน
ไวจนถงการแกสมการสดทายเพอหาคาของตวแปรทเปนคาตอบของโจทยปญหา ซงในขนตอน
นสามารถสรปเปนขนตอนยอยๆ ไดดงน
4.1 ดาเนนการตามแผนทวางไวโดยแกสมการเพอหาคาตวแปรทไมทราบคา
ดวยการแทนตวแปรตางๆ ในสมการทไดกาหนดไว พรอมกบตรวจสอบหนวยของตวแปรใหอย
ในลกษณะเดยวกน (Follow the Plan)
4.2 คานวณคาตวแปรทตองการหาคาตอบโดยใชความรทางคณตศาสตร
(Calculate Target Variable)
ขนท 5 ขนตรวจสอบผลลพธ ขนตอนนเปนการตรวจสอบคาตอบทไดวามความ
สมเหตสมผลหรอไมและคาตอบทไดนนจะตองมความถกตองตรงตามสงทโจทยถาม ซงใน
ขนตอนนจะตองตอบคาถามเพอการตรวจสอบ 3 ขอดงตอไปน คอ
5.1 คาตอบทไดมความถกตองตามลกษณะของสถานการณโจทยหรอไม เชน
อยในหนวยของตวแปรทโจทยถามหรอไม ทศทางและตาแหนงของวตถถกตองหรอไมโดย
สงเกตจากเครองหมายทคานวณได (Is Answer Properly Stated?)
5.2 คาตอบทไดมความสมเหตสมผลหรอไม (Is Answer Reasonable?)
5.3 คาตอบทไดมความสมบรณครบตรงตามสงทโจทยถามหรอไม (Is
Answer Complete?)
จากกระบวนการแกโจทยปญหาทกลาวมาในขางตน การพฒนาความสามารถในการ
แกโจทยปญหาฟสกสโดยเนนการฝกคดวเคราะห การคดเชงเหตผลนน ถอเปนสงทยากทสด
ของการแกโจทยปญหาและถอเปนสวนสาคญทจะเปนเครองมอในการแกโจทยปญหาใหสาเรจ
ลลวงไปได หากมกลวธแกปญหาทเปนระบบอยางเปนขนตอนกจะชวยใหการแกโจทยปญหา
นนงายขนและยงเปนการชวยตรวจสอบความผดพลาดทอาจเกดขนได ซงกลวธแกปญหาเชง
ตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอรไดใหความสาคญกบการเขยนแผนภาพแสดงสถานการณท
DPU
19
โจทยกาหนดให หลกการทางฟสกสทจะนามาใชในการแกโจทยปญหา รวมถงใหความสาคญ
กบกระบวนการทางคณตศาสตรซงมสวนชวยใหเกดการขยายความรและเหนแนวทางทจะ
นามาใชในการแกโจทยปญหานน ดงนนผวจยจงเลอกกลวธแกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอร
และเฮลเลอรเปนขนตอนการแกโจทยปญหาเพอพจารณาขอบกพรองของการแกโจทยปญหา
ฟสกสในงานวจยน
4. การวเคราะหขอบกพรองในการเรยน การวเคราะหขอบกพรองในการแกโจทยปญหาฟสกสนนมลกษณะทคลายคลงกบการ
แกโจทยปญหาทางคณตศาสตร โดยมข นตอนของกระบวนการวเคราะหขอบกพรองในการแก
โจทยปญหา ในลกษณะเดยวกนดงน
4.1 กระบวนการในการศกษาขอบกพรองทางการเรยน
Singha (1974 อางถงใน ศภการณ สวางเมองวรกล.2552:8-9) ไดกลาวถงกระบวน
การในการศกษาขอบกพรองทางการเรยนดงน
1. ควรเรมจากการแยกผเรยนออกเปนกลมๆ คอ กลมเกงและกลมออน ซงวธการ
แยกกลมของผเรยน ผสอนอาจจะใชแบบทดสอบวดผลสมฤทธทสรางขนหรอแบบทดสอบ
มาตรฐานกได
2. หลงจากแยกกลมผเรยนแลวกทาการสรางแบบทดสอบวนจฉยโดยใช
จดประสงคการเรยนรเปนหลกในการสราง ซงการกาหนดจดประสงคการเรยนรนน ถาผสอน
สามารถทาใหเปนจดประสงคยอยไดมากทสด จะทาใหผสอนเหนถงความสามารถทาง
คณตศาสตรของผเรยนไดมากขนเทานน
3. เมอสรางแบบทดสอบวนจฉยเสรจแลว ผสอนกนาไปทดสอบกบผเรยนเพอ
คนหาขอบกพรองของผเรยนวามขอบกพรองในดานใดบาง พรอมกบวเคราะหหาสาเหตของ
ขอบกพรองทพบ เพอหาแนวทางแกไขขอบกพรองหรอสอนซอมเสรมใหผเรยนทมขอบกพรอง
เหลานนตอไป
Leonard, H. C. & Irving S. S. (1991: 46–48) ไดกลาวถงกระบวนการในการศกษา
ขอบกพรองทางการเรยนไววา ในกระบวนการศกษาควรมรปแบบขนตอนคอ
1. ตองเรมจากการประเมนสถานการณในหองเรยนหรอศกษาสภาพหองเรยน
กอนวาเปนอยางไร
DPU
20
2. สารวจดวาในหองเรยนนนมนกเรยนทมปญหาในการเรยนหรอไม ถามกตอง
หาประเดนปญหานนวาคออะไร และอะไรเปนสาเหตของปญหานนแลวจงหาวธการเพอทจะลด
ปญหาและสาเหตของปญหาลง
3. เลอกวธการเพอทจะกาจดปญหาโดยใชขอมลทมเปนตวชวยในการเลอก
4. ตดสนใจวาจะทาอยางไรกบปญหาเหลานน
Nitko (1996 อางถงใน สมใจ ภครองทง. 2553 : 43) เสนอวธการวเคราะหความ
คลาดเคลอนในการเรยนร 6 วธคอ
1. การคนหาจดเดนและจดดอยในการเรยนรระดบหวเรอง
2. การคนหาความรหรอทกษะพนฐานทจาเปน ทผเรยนเขาใจคลาดเคลอน
3. การจาแนกผเรยนเปนกลมรอบร และกลมไมรอบร ในแตละจดประสงคการ
เรยนร
4. การระบความคลาดเคลอนในการปฎบตของผเรยน
5. การวเคราะหโครงสรางความรของผเรยน
6. การวเคราะหความคลาดเคลอนในองคประกอบของการแกโจทยปญหา
ศรรตน ศรวโรจนสกล (2551 : 39-40) ไดกลาววา การวเคราะหปญหาทางการเรยน
ของผเรยนสามารถแบงออกเปน 3 ระดบ คอ
1. ขนสารวจ (Survey level) เปนการวเคราะหข นตน เพอสารวจดวาผเรยนคนใด
ตองการใหสอน เพอแกไขผเรยนทเรยนไมรเรอง เรยนไมทนเพอน ในหองครประจาชนควรเปน
ผทาการสารวจเอง การวเคราะหข นนอาจทาไดโดยวธการตางๆ คอ
1.1 ใชแบบทดสอบวดผลสมฤทธ (Achievement tests) เปนการทดสอบวด
ผลสมฤทธในดานทกษะและเนอหาทางวชาการ โดยเปรยบเทยบผลการทดสอบของผเรยนทง
ชนกบเกณฑมาตรฐานของทองถน หรอของประเทศ เปนการชวยผสอนใหประเมนผลงานของ
ผเรยนไดทงเปนกลมและเปนรายบคคล
1.2 ใชแบบทดสอบความสามารถทางสมองเปนกลม (Group test of mental
ability) จะทาใหผสอนทราบถงระดบความสามารถของผเรยน เมอเทยบกบเพอนๆ
1.3 ระเบยนสะสม (Cumulative record folders) ทาใหทราบขอมลเกยวกบ
ผเรยนดานตางๆ เชน สขภาพทวไป สภาพทางบาน ประวตทางโรงเรยน ทาใหผสอนเขาใจ
ผเรยนไดดขน
DPU
21
2. ขนเฉพาะ (Specific level) การวเคราะหข นน มจดประสงคเพอแยกรายละ
เอยดเกยวกบจดเดน และขอบกพรองของผเรยนแตละคน ตลอดจนทกษะดานตางๆ ทเปนเหต
กอใหเกดขอบกพรองทางการเรยนของผเรยน แบบทดสอบทใชวเคราะหในขนนคอ
2.1 แบบทดสอบสตปญญาเปนรายบคคล (An individual intelligence test)
เชนแบบทดสอบของ Binet (Standford-Binet) หรอแบบทดสอบของเวชเลอร (Wechlers)
แบบทดสอบประเภทน จะใชเปนขอมลตรวจสอบกบผลการทดสอบสตปญญาแบบเปนกลม
(Group intelligence test)
2.2 แบบทดสอบเพอวเคราะหพฤตกรรมของผเรยนอยางละเอยด เพอ
วเคราะหหาสาเหตททาใหผเรยนมความบกพรองทางการเรยน อาจเปนขอสอบทผสอนสรางขน
เองกได ทงนขนอยกบเวลาและความสะดวก
3. ขนละเอยด (Intensive level) เปนการวเคราะหอยางละเอยดถงสาเหตทเปน
อปสรรคตอการเรยนของผเรยน การวเคราะหในขนน จะตองทาการศกษาผเรยนเปนรายบคคล
ซงมวธการดงน
3.1 รวบรวมขอมลเกยวกบการเรยนของผเรยนทกอยาง เชน ผลสมฤทธใน
ดานตางๆโดยเฉพาะขอบกพรองทางการเรยน
3.2 รวบรวมขอมลจากทางบาน ประวตเกยวกบตวผ เรยน สขภาพ
บคลกภาพ
3.3 การแปลขอมลทไดจากการเกบรวบรวม ซงถอวามความสาคญมาก
เพราะขอมลทเกบรวบรวมมาจะไมมประโยชนเลย หากขาดการแปลความหมายของขอมล
เหลานน เพอเปนขอเสนอแนะในการจดการสอนซอมเสรม
3.4 ประเมนผลการสอนซอมเสรม
จากกระบวนการในการศกษาขอบกพรองทางการเรยนทกลาวมาขางตน สามารถสรป
เปนขนตอนสาคญๆ เพอนามาใชในงานวจยดงน
1. แยกกลมผเรยนออกเปนกลมๆ คอ กลมเกง กลมปานกลาง และกลมออน โดย
พจาณาจากเกรดเฉลยของผเรยนจากการทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนในรายวชา
ฟสกส
2. สรางแบบทดสอบเพอศกษาขอบกพรองทางการเรยน ใหสอดคลองกบกลวธ
แกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร แลวนามาทดสอบกบผเรยน
DPU
22
3. คนหาขอบกพรองและสาเหตขอบกพรองทางการเรยนของผเรยนแตละคน เพอ
ดาเนนการแกไขขอบกพรองทางการเรยนเหลานนตอไป
4.2 ลกษณะของแบบทดสอบเพอศกษาขอบกพรองทางการเรยน
แบบทดสอบเพอคนหาขอบกพรองของผเรยนเกยวกบทกษะพนฐาน หาระดบการ
เรยนร และจดอนดบของผเรยนหรอเพอปรบปรงการเรยนการสอน รวมถงการพจารณาตดสน
วาผเรยนคนใดควรเรยนซาชนบาง ลกษณะของแบบทดสอบน คอ แบบทดสอบวนจฉย (ศภ
การณ สวางเมองวรกล .2552 : 19-21) นอกจากนแบบทดสอบวนจฉยตองสามารถประเมนผล
การเรยนไดทงดานพทธพสย ดานจตพสย ดานทกษะพสย และสามารถนาไปใชทดสอบใน
ระหวางการเรยนการสอนไดดวย โดยทแบบทดสอบวนจฉยเปนชนดหนงของแบบทดสอบวดผล
สมฤทธ ทเนนการสารวจดขอบกพรองและสาเหตของความบกพรองในเรองใดเรองหนงของ
ผเรยน ซงแบบทดสอบวนจฉยแบงออกเปน 2 ประเภท ดงน
1. แบบทดสอบวนจฉยทเปนมาตรฐาน เปนแบบทดสอบทใชกนแพรหลาย สวน
ใหญจะเปนแบบทดสอบวนจฉยทเปนมาตรฐานในตางประเทศ และมแบบทดสอบวนจฉย
ทางการเรยนทเปนมาตรฐานหลายๆ ชด
2. แบบทดสอบวนจฉยทครสรางขนเอง เปนแบบทดสอบทครสามารถสรางขน
เพอวนจฉยในเรองทครตองการหาขอบกพรองทางการเรยนของผเรยนได แบบทดสอบวนจฉย
ทครสรางขนเอง เปนเครองมอทคณคามาก เพราะครสามารถสรางใหตรงกบจดประสงคได เมอ
ตองการวนจฉยเรองใดกสรางแบบทดสอบวนจฉยเรองนน ซงจะทาใหมโอกาสในการวนจฉยได
ตรงจดมากกวาการใชแบบทดสอบวนจฉยทไดมผอ นสรางไวแลว
Ahmann and Glock (1967: 364-365) ไดกลาวถงลกษณะของแบบทดสอบวนจฉย
ดงน
1. แบบทดสอบทเนนความตรงเชงเนอหา
2. เกณฑปกต ไมมความสาคญในแบบทดสอบวนจฉย
3. แบบทดสอบวนจฉยประกอบดวยกลมขอสอบทเกดจากการวเคราะหคาตอบ
ของนกเรยนเปนรายขอ แลวรวบรวมคาตอบทเปนปญหา ซงเกดขนกบนกเรยนจานวนมาก ไว
คนหาจดบกพรองตอไป
4. แบบทดสอบวนจฉยขอบกพรองมกใชเพอแกปญหาทางการเรยนใหกบ
นกเรยนทมคะแนนตา
DPU
23
Bloom and Madus (1973 :91-92) ไดกลาวถงลกษณะของแบบทดสอบวนจฉยไว
ดงน
1. ใชสาหรบหาขอบกพรองของผเรยนดานทกษะพนฐาน และระดบความรอบร
ของผเรยน
2. ใชทดสอบผเรยนระหวางการเรยนการสอน
3. สามารถประเมนผลไดทงดานดานพทธพสย ดานจตพสย ดานทกษะพสย
4. ประกอบดวยกลมขอสอบจานวนมากๆ และเปนแบบทดสอบทงาย โดยมระดบ
ความยากตงแต 0.65 ขนไป
5. การใหคะแนนสามารถประเมนผลไดทงแบบองกลมและองเกณฑ
6. การรายงานคะแนนจะอยในรปของเสนภาพ ของคะแนนของผเรยนแตละคน
ในแตละทกษะยอย
Gronlund (1976 :139) ไดกลาวถงลกษณะของแบบทดสอบวนจฉย ดงน
1. ยดความบกพรองในการเรยนเปนขอบขายในการวด
2. ความบกพรองเปนความบกพรองเฉพาะอยาง
3. ขอสอบมลกษณะงาย
4. ใชทดสอบระหวางการเรยนการสอน
5. สรางขนเพอคนหาจดบกพรองในการเรยน
6. นาผลมาใชพจารณาจดการสอนซอมเสรม
บญชม ศรสะอาด (2553 : 36) ไดกลาวถง ลกษณะโดยทวไปของแบบทดสอบวนจฉย
ไวดงน
1. มงวดผลเปนเรองๆ หรอเปนดานๆไป ถาตองการทดสอบทกษะยอยหลาย
ทกษะกอาจแบงเปนแบบทดสอบยอยๆตามทกษะยอยนนๆ
2. คะแนนของแตละดาน แตละตอน คนหาขอบกพรองในแตละดาน ดงนนคะแนน
รวมของแตละคนจะไมเปนประโยชนในกรณนน
3. มขอสอบหลายๆขอทมทกษะเดยวกน ซงจะทาใหเพมโอกาสในการทา
ผดพลาดมากยงขน อนจะสามารถจาแนกผเรยนทมความบกพรองในการเรยนเรองนนๆ ได
อยางเพยงพอ คอการชใหเหนถงขอบกพรองทแทจรงไดอยางชดเจน
DPU
24
4. มกจะเปนการไมเรงรดเวลาในการทาแบบทดสอบ โดยจะเรมจากขอสอบทงาย
แลวคอยๆเพมความยาก และโดยรวมแลวจะมลกษณะคอนขางงาย
5. การสรางแบบทดสอบชนดน จะสรางจากฐานของการวเคราะหทกษะเฉพาะท
สงผลใหการเรยนสาเรจ และจากการศกษาขอผดพลาดหรอขอบกพรองทมกจะเกดขนกบผเรยน
6. ความเปนมาตรฐานของแบบทดสอบจะขนอยกบรปแบบการดาเนนการใช
เครองมอในการสอบ อยภายใตกฎเกณฑหรอสภาพเดยวกน การใหคะแนนมความเปนปรนย
นตยาภรณ ศรภาแลว (2557: 16) ไดกลาวถง ลกษณะโดยทวไปของแบบทดสอบ
วนจฉยไวดงน
1. เปนแบบทดสอบทมงวดความสามารถหรอทกษะในเรองใดเรองหนง เปนการ
เฉพาะโดยมเปาหมายทจะวดความร ความสามารถของตวชวดใหสอดคลองกบเนอหานนๆ
2. เปนแบบทดสอบทมจานวนขอมาก เพอใหครอบคลมทกตวชวดทตองทดสอบ
3. เปนแบบทดสอบทเนนความเทยงตรงเชงเนอหา
4. เปนแบบทดสอบทคอนขางงายโดยเรยงลาดบจากขอสอบงายไปยาก และไม
จากดเวลาในการทาขอสอบ
5. ขอสอบควรมความยากตงแต 0.65 ขนไป
6. เปนแบบทดสอบทใชทดสอบเพอคนหาขอบกพรองในการเรยนและนาผลมา
พจารณาทาใหวเคราะหไดวาผเรยนมความบกพรองในดานใด และคนหาสาเหตในการบกพรอง
และนามาจดสอนซอมเสรม เพอชวยแกไขขอบกพรองใหตรงจด
จากลกษณะของแบบทดสอบวนจฉยทนกการศกษากลาวมานน สามารถสรปลกษณะ
ของแบบทดสอบวนจฉยเพอศกษาขอบกพรองไดวา
1. เปนแบบทดสอบเพอหาความบกพรองทางการเรยน
2. สามารถวดไดครอบคลมเนอหาและวดพฤตกรรมตามทกาหนดในหลกสตร
3. พจารณาความตรงเชงเนอหาเปนสาคญ
4. ใชทดสอบระหวางการเรยนการสอน
5. ขอสอบมลกษณะงาย
6. พจารณาหาขอบกพรองในการเรยน มากกวาเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการ
เรยน
DPU
25
7. เปนแบบทดสอบทแบงออกเปนแบบทดสอบยอย ๆ โดยกลมขอสอบในแตละ
แบบทดสอบยอยจะวดเนอหาหรอพฤตกรรมเดยวกน
8. ไมถอคะแนนรวมเปนสาคญ แตสนใจคะแนนทไดจากแบบทดสอบยอยวา
ผสอบไดคะแนนผานเกณฑขนตาหรอไม
9. เปนแบบทดสอบทไมจากดเวลา
5. งานวจยทเกยวของ ศภการณ สวางเมองวรกล (2552) ไดศกษาขอบกพรองทางการเรยนคณตศาสตร
เรองอตราสวนและรอยละ ในดานการตความโจทย ดานการใชหลกการ สตร กฎ นยามและ
สมบต และดานการคดคานวณ ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนเมองแพร จงหวด
แพร กลมทศกษาเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2/3 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2551 จานวน
29 คน ในจานวนนเปนกลมทใชสมภาษณจานวน 9 คน โดยแยกเปนนกเรยนกลมเกง กลมปาน
กลาง และกลมออน เครองมอทใชในการวจย ไดแก แผนการจดการเรยนรเรองอตราสวนและ
รอยละ จานวน 5 หนวย แบบฝกหดทผวจยสรางขน พบวา นกเรยนมลกษณะขอบกพรอง
ทางการเรยนคณตศาสตรเรองอตราสวนและรอยละในดานการตความโจทยมากทสด คดเปน
รอยละ 47.09 รองลงมาคอดานการใชหลกการ สตร กฎ นยาม และสมบต คดเปนรอยละ 35.45
และรองถดมาคอดานการคดคานวณ คดเปนรอยละ 17.46 ลกษณะขอบกพรองในแตละดานม
ดงน 1) ดานการตความโจทยนกเรยนมขอบกพรองในการตความความหมายของอตราสวนมาก
ทสด รองลงมาคอการตความจากรปภาพและขอความไปเปนสญลกษณ และการเขยนสดสวน
2) ดานการใชหลกการ สตร กฎ นยามและสมบต นกเรยนมขอบกพรองในการใชหลกการคณ
ไขวมากทสด รองลงมาคอการหาคาของตวแปรในสดสวน ถดมาคอการเขยนอตราสวนใหอยใน
รปรอยละและการเขยนรอยละใหอยในรป อตราสวน และขอบกพรองในการอธบายความหมาย
ของอตราสวน และ 3) ดานการคดคานวณนกเรยนมขอบกพรองจากความสะเพราในการคด
คานวณมากทสด รองลงมาคอการหารจานวนและการเขยนคาตอบ
ไพฑรย กองคา (2554) ไดศกษาขอบกพรองทางการเรยน เรอง อนพนธของฟงกชน
ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนเรองอนพนธของฟงกชน
ระหวางกอนเรยนและหลงเรยนดวยแบบฝกซอมเสรม และ ศกษาความเชออานาจตนในการ
เรยนวชาคณตศาสตรหลงเรยนดวยแบบฝกซอมเสรมวชาคณตศาสตร เรอง อนพนธของ
DPU
26
ฟงกชน กลมเปาหมายทใชในการวจย คอ นกเรยนชนมธยมศกษาป ท 6 โรงเรยนจฬาภรณราช
วทยาลยชลบร ปการศกษา 2554 ภาคเรยนท 2 จานวน 24 คน ไดมาโดยวธการเลอกแบบ
เจาะจง ซงเปนนกเรยนกลมออนทไดจากการทดสอบวดศกยภาพทางคณตศาสตร เครองมอท
ใชในการวจยประกอบดวย แบบทดสอบวนจฉย เรอง อนพนธของฟงกชนจานวน 5 ฉบบ
แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนเรองอนพนธของฟงกชนและแบบสอบถามความเชออา
นาจตนในการเรยนวชาคณตศาสตร การวเคราะหขอมลใชคารอยละ (%) คาเฉลย ( x ) สวน
เบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ผลการวจย พบวา 1) เนอหาแตละเรองมลกษณะขอบกพรอง
แตกตางกนออกไปตามเนอ แตกสามารถสรปเปนลกษณะ ขอบกพรองใหเปนลกษณะเดยวกน
ในดานบทนยาม กระบวนการ และดานการประยกต ตามลกษณะ ขอบกพรองทผวจยกาหนด
โดยขอบกพรองทเปนปญหาสาหรบนกเรยนมากทสดคอ ดานการประยกต 2) นกเรยนม
ผลสมฤทธทางการเรยน เรอง อนพนธของฟงกชน หลงเรยนดวยแบบฝกซอมเสรมสงกวากอน
เรยน โดยคะแนนเฉลยเทากบ 14.08 คดเปนรอยละ 70.42 และมคะแนนเฉลยความกาวหนา
ทางการเรยนคดเปนรอยละ 32.08 ของคะแนนเตม 3) หลงจากทนกเรยนเรยนดวยแบบฝกซอม
เสรม เรอง อนพนธของฟงกชน แลวนกเรยนมความเชออานาจตนในการเรยนวชาคณตศาสตร
อยในระดบมากมคาเทากบ 3.84 คดเปนคาเฉลยรอยละ 76.80
ยพน พวงจนทร (2557) ไดสราง และหาคณภาพแบบทดสอบวนจฉยขอบกพรองใน
การเรยน รวมทงสารวจขอบกพรองในการเรยนรายวชา ฟสกส เรอง เสยง สาหรบนกเรยนชน
มธยมศกษาปท 5 กลมตวอยางทใชในการวจยเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ภาคเรยนท 2
ปการศกษา 2555 ในโรงเรยนสงกดสานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 27 จานวน
385 คน ซงไดมาจากการสมแบบหลายขนตอน เครองมอทใชในการวจย ไดแก แบบทดสอบ
วนจฉยขอบกพรองในการเรยน รายวชาฟสกส เรองเสยง ชนมธยมศกษาปท 5 ชนดเลอกตอบ
4 ตวเลอก จานวน 4 ฉบบ 48 ขอ ผลการวจยพบวา แบบทดสอบวนจฉยขอบกพรองในการ
เรยน รายวชา ฟสกส เรอง เสยง ชนมธยมศกษาปท 5 เปนแบบทกสอบชนดเลอกตอบ 4
ตวเลอก จานวน 48 ขอ ม 4 ฉบบ คอแบบทดสอบฉบบท 1 เรอง ธรรมชาตและสมบตของเสยง
จานวน 18 ขอ คาความเชอมนเทากบ 0.79 แบบทดสอบฉบบท 2 เรองความเขมเสยงและการ
ไดยน จานวน 11 ขอ คาความเชอมนเทากบ 0.84 แบบทดสอบฉบบท 3 เรอง เสยงดนตร
จานวน 7 ขอ คาความเชอมนเทากบ 0.83 และแบบทดสอบฉบบท 4 เรองปรากฎการณ
เกยวกบเสยงและการประยกตความรเรองเสยง จานวน 12 ขอ คาความเชอมนเทากบ 0.77
DPU
27
ขอบกพรองในการเรยนรายวชาฟสกส เรองเสยง ทพบเรยงจากมากไปหานอยคอ จาสตรไมได
คดเปนรอยละ 22.60 คานวณผด คดเปนรอยละ 22.34 และสบสนเรองปรากฎการณดอปเพลอร
คดเปนรอยละ 19.22 ตามลาดบ
นตยาภรณ ศรภาแลว (2557) ไดทาการสรางและหาคณภาพแบบทดสอบวนจฉย
ขอบกพรอง วชาวทยาศาสตร 5 เรองพลงงานไฟฟา สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 และ
คนหาสาเหตขอบกพรองของผเรยน เครองมอทใชในการวจยคอ แบบทดสอบวนจฉย
ขอบกพรอง โดยแบงออกเปน 4 ฉบบ คอ ฉบบท 1 วงจรไฟฟา ฉบบท 2 ความสมพนธระหวาง
ความตางศกยไฟฟา กระแสไฟฟาและความตานทาน ฉบบท 3 พลงงานไฟฟาและกาลงไฟฟา
และฉบบท 4 วงจรอเลกทรอนกสเบองตน การหาคณภาพของเครองมอ พจารณาจาก คาดชน
ความสอดคลอง (IOC) คาความยาก คาอานาจจาแนก คาความเชอมน สถตทใช คอคาเฉลย
และคารอยละ ผลการศกษาพบวาแบบทดสอบวนจฉย คาความเทยงตรงเชงเนอหา มคาดชน
ความสอดคลองตงแต 0.60–1.00 มคาความยาก 0.68–0.79 คาอานาจจาแนก มคาตงแต 0.29–
1.00 คาความเชอมนมคา 0.86, 0.93, 0.90, 0.85 ตามลาดบ จดบกพรองทพบมากทสดคอไม
เขาใจวธการคานวณหาคาไฟฟา คดเปนรอยละ 43.88 รองลงมาคอไมเขาใจหลกการตอ
วงจรไฟฟา คดเปนรอยละ 42.03 และไมเขาใจวธการหาคาความตานทานรวมในวงจรคดเปน
รอยละ 38.11 ตามลาดบ
Ong & Lim (1987 อางถงใน สมใจ ภครองทง. 2553 : 58) ไดทาการวจยเรองความ
เขาใจและขอผดพลาดในวชาพชคณต โดยมวตถประสงค เพอสารวจผลการสอนเกยวกบความ
เขาใจในวชาพชคณตของนกเรยนระดบมธยมศกษาในสงคโปร กลมตวอยาง คอ นกเรยนระดบ
มธยมศกษาทมอายระหวาง 15-16 ป จานวน 3 กลม เปนนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 4
จานวน 365 คน นกเรยนระดบเตรยมอดมศกษาปท 1 จานวน 339 คน และนกศกษาระดบ
มหาวทยาลยจานวน 267 คน เครองมอทใชในการวจยเปนแบบทดสอบพชคณตทผวจย
ดดแปลงมาจากของอแวน (Evans) ผลการวจยพบวา นกเรยนจานวนมากทมอายระหวาง 15-
16 ปไมสามารถแกปญหาพชคณตงายๆได และสาเหตขอผดพลาดสวนใหญ เนองจากนกศกษา
ไมเขาใจในการใชตวอกษรแทนตวแปรหรอคาคงท นกเรยนไมสามารถแกสมการซงมตวแปร
หรอสมการทยากกวาสมการเชงเสนตวแปรเดยวได และนกเรยนใชการแทนคาจานวนในสมการ
โดยไมพจารณากรณทเปนไปได
DPU
28
Orhun และ Orhun (2001) ไดทาการศกษาเกยวกบความสามารถในการแกโจทย
ปญหาทางฟสกสของนกเรยนเนองจากมความบกพรองในกระบวนการทางคณตศาสตรโดยกลม
ตวอยางทใชในการวจยไดแกนกเรยนเกรด 9 จานวน 97 คน โดยใชชดคาถามวชาฟสกสจานวน
10 เรอง มาใชวดความสามารถในการแกโจทยปญหา 5 ขนตอนคอ 1) การเขยนแผนภาพ 2)
ตรวจสอบสงทโจทยถาม 3) เขยนสมการเพอหาตวแปรทไมทราบคา 4) การแทนคาลงในสมการ
และ 5) แกสมการหาตวแปรทไมทราบคา และประเมนความบกพรองของนกเรยนใน 3 ลกษณะ
คอ1) ความบกพรองเกยวกบการนาความรทางฟสกสมาใช 2) ความบกพรองในการแปลงหนวย
และ 3) ความบกพรองเกยวกบกระบวนการทางคณตศาสตร ผลการวจยพบวา นกเรยนมความ
บกพรองเกยวกบกระบวนการทางคณตศาสตรมากทสด รองลงมาคอ ความบกพรองในการ
แปลงหนวย และความบกพรองเกยวกบการนาความรทางฟสกสมาใช
Gaigher และคณะ (2007) ไดทาการศกษาการพฒนากระบวนการคดของนกเรยนท
ไดรบการสอนโดยใชวธการแกโจทยปญหาวชาฟสกส โดยวธการแกโจทยปญหาของ Heller
Group ซงม 7 ขนตอน คอ 1) ขนการเขยนแผนภาพจากโจทย 2) ขนแสดงขอมลตางๆ ลงใน
แผนภาพ 3) ขนระบตวแปรทไมทราบคา 4) ขนวเคราะหปญหาโดยใชหลกการทางฟสกส 5)
ขนการเขยนสมการสาหรบใชในการหาคาตอบ 6) ขนการแทนคาตวแปรเพอแกสมการ และ 7)
ขนแปลความหมายของคาตอบทได ผลการวจยพบวา ในกลมทดลองมนกเรยนทมพฒนาการ
ของกระบวนการคดสงกวากลมควบคม ซงการวจยครงนแสดงใหเหนวาการเรยนโดยใชวธการ
แกโจทยปญหาอยางเปนขนตอน สามารถทาใหนกเรยนเกดการพฒนากระบวนการคดในวชา
ฟสกสได
Feljone G. Ragma (2014) ไดศกษาและวเคราะหขอผดพลาดของการเรยนพชคณต
ในสถาบนอดมศกษา เพอเปนพนฐานในการกาหนดแผนการเรยนการสอน กลมตวอยางเปน
นกศกษาชนปท 1 ปการศกษา 2556-2557 จานวน 374 คน ทลงทะเบยนเรยนในวทยาลย ซง
ขอผดพลาดของการเรยนใชวธวเคราะหความผดพลาดในการแกปญหาทางคณตศาสตรของ
นวแมน มทงหมด 5 ขนตอน ผลการวจยพบวานกศกษามความผดพลาดจากการอาน ความ
ผดพลาดจากการทาความเขาใจคณตศาสตรและความผดพลาดจากการใชทกษะกระบวนการ
ทางคณตศาสตร
DPU
บทท 3
ระเบยบวธวจย
การวจยในครงนเปนการวจยขอบกพรองในกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส โดยใช
กลวธแกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร ของนกศกษาระดบปรญญาตร โดยระเบยบ
วธวจยมดงน
ประชากรและกลมตวอยาง 1.ประชากร
ประชากรทใชในการวจยในครงน คอ นกศกษาคณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลย
ธรกจบณฑตย ชนปท 1 ปการศกษา 2557 จานวน 215 คน 2. กลมตวอยาง
กลมตวอยางทใชในการวจยในครงนคอ นกศกษาคณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลย
ธรกจบณฑตย ชนปท 1 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2557 ทลงทะเบยนเรยนวชาฟสกส 2 ใน
ภาคเรยนท 2 โดยวธการสมแบบกลม (Cluster Random Sampling) จานวน 1 หองเรยน ได
จานวน 49 คน
2.1 ผวจยแบงกลมตวอยางตามปจจยดานเพศ แสดงไดดงตาราง 1
ตาราง 1 แสดงกลมตวอยาง จาแนกตามเพศ
เพศ จานวนนกศกษา(คน) รอยละ
ชาย 42 85.71
หญง 7 14.29
รวม 49 100.00
2.2 ผวจยแบงกลมตวอยางตามปจจยดานระดบผลสมฤทธทางการเรยน ของวชา
ฟสกส 2 ซงผวจยไดตรวจสอบระดบคะแนนของนกศกษาจากฝายทะเบยนและประมวลผล ของ
มหาวทยาลยธรกจบณฑตย โดยใชเกณฑในการแบงดงน
DPU
30
กลมเกง หมายถง กลมของนกศกษาทไดระดบคะแนนวชาฟสกส 2 เปน A,
B+ และ B
กลมปานกลาง หมายถง กลมของนกศกษาทไดระดบคะแนนวชาฟสกส 2
เปน C+ และ C
กลมออน หมายถง กลมของนกศกษาทไดระดบคะแนนวชาฟสกส 2 เปน D+,
D และ F
แสดงไดดงตาราง 2
ตาราง 2 แสดงกลมตวอยาง จาแนกตามระดบผลสมฤทธทางการเรยน
ระดบผลสมฤทธทางการเรยน จานวนนกศกษา(คน) รอยละ
กลมเกง
กลมปานกลาง
6
14
12.25
28.57
กลมออน 29 59.18
รวม 49 100.00
3. ตวแปรทใชในงานวจย
ตวแปรตน คอ 1. ปจจยสวนบคคล
- เพศ
- ระดบผลสมฤธทางการเรยน
2. กระบวนการแกโจทยปญหาฟสกสโดยใชกลวธแกปญหาเชงตรรกะของเฮล
เลอรและเฮลเลอร แบงเปน 5 ขนตอน คอ
- ขนท 1 ขนพจารณาปญหา
- ขนท 2 ขนอธบายหลกการทางฟสกส
- ขนท 3 ขนวางแผนแกปญหา
- ขนท 4 ขนดาเนนการตามแผนทวางไว
- ขนท 5 ขนตรวจสอบผลลพธ
DPU
31
ตวแปรตาม คอ ขอบกพรองในกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส ของนกศกษา
ระดบปรญญาตร
เครองมอทใชในการทดลอง เครองมอทใชในการทดลอง ประกอบดวย
1. เครองมอทใชในการจดการเรยนร ประกอบดวย
1) แผนการจดการเรยนรเรองไฟฟา
2) คมอผเรยนสาหรบการเรยนรเรองไฟฟา
2. เครองมอทใชในการรวบรวมขอมลการวจยในครงนแบบวดกระบวนการแกโจทย
ปญหาฟสกสทผวจยสรางขน เปนแบบวดแบบอตนย ใชวดผลในดานความเขาใจ การนาไปใช
และการวเคราะห เรองไฟฟา ประกอบดวยไฟฟาสถต ไฟฟากระแสตรง และทฤษฎแมเหลก-
ไฟฟาเบองตน ทเปนหวขอในรายวชาฟสกส 2 รหสวชา PH202 ของหลกสตรวศวกรรมศาสตร
บณฑต มหาวทยาลยธรกจบณฑตย จานวน 10 ขอ
ขนตอนในการสรางเครองมอและการเกบรวบรวมขอมล ผวจยไดดาเนนการสรางเครองมอและการเกบรวบรวมขอมล โดยมข นตอนดงน
ขนท 1 การสรางแผนการจดการเรยนร
1.ศกษาวเคราะหสาระการเรยนรในรายวชาฟสกส 1, ฟสกส 2 ,หลกฟสกส , ฟสกส
วศวกรรม และหลกฟสกสประยกต เพอหาเนอหาทเหมาะสม สาหรบนามาใชในงานวจยน ซง
จากงานวจยของ ธนยากร ชวยทกขเพอน (2553 : 81) ทศกษาปจจยและลาดบความสาคญของ
ปจจยทสงผลกระทบตอผลสมฤทธทางการเรยนวชาฟสกส : กรณศกษานกศกษามหาวทยาลย
ธรกจบณฑตย พบวา นกศกษา ผสอน และผบรหาร ในคณะวศวกรรมศาสตรและคณะศลป
ศาสตรและวทยาศาสตร จานวน 348 คน ไดลงความเหนวา เรองไฟฟาเปนเรองทนามาใชใน
วชาชพมากทสด ดงนนผวจยจงเลอกเรองไฟฟา สาหรบนามาใชในงานวจยน ซงประกอบไป
ดวยเรอง ไฟฟาสถต ไฟฟากระแสตรง และ ทฤษฎแมเหลก-ไฟฟาเบองตน
2. ผวจยจดทาแผนการจดการเรยนรรายวชาฟสกส 2 และคมอผเรยนสาหรบการเรยน
เรอง ไฟฟา โดยศกษาจากหลกสตร จดมงหมายของหลกสตร คาอธบายและจดประสงครายวชา
รวมทงขอบขายของเนอหา ระยะเวลาการเรยน การวดและการประเมนผล
DPU
32
3. ผวจยนาแผนการจดการเรยนรและคมอผเรยนเสนอตอผเชยวชาญจานวน 3 ทาน
เพอพจารณาในดานความเหมาะสมของภาษาทใช ความเหมาะสมของเนอหา การลาดบเนอหา
ความยากงายของเนอหา ความถกตองของเนอหา บทบาทของครผสอนและผเรยนในแตละ
ขนตอน ความสอดคลองของเนอหา กจกรรมการจดการเรยนร สอและแหลงการเรยนร
จดประสงคการเรยนร การวดและประเมนผล รวมทงประเมนความสอดคลองของแผนการสอน
ดวยคาดชนความสอดคลอง (Index of Item Objective Congruence: IOC) ประเมนโดย พบวา
ผเชยวชาญไดประเมนแผนการจดการเรยนรโดยมคาดชนความสอดคลองอยระหวาง 0.67 –
1.00 ซงสงกวาระดบความสอดคลองทกาหนดวายอมรบไดทกแผนการจดการเรยนรและถอวา
แผนการจดการเรยนรทสรางขนมความเหมาะสมทจะนาไปใชในการจดการเรยนร
ขนท 2 การสรางแบบวด
1. ศกษาวเคราะหขอมลทางทฤษฎจากเอกสาร เกยวกบขอบกพรองในกระบวนการ
การแกโจทยปญหาฟสกส และกลวธแกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร
2. รวบรวมขอมลจากการศกษาตามขนท 1และ การศกษาขอบกพรองในกระบวนการ
แกโจทยปญหาฟสกส และนาขอมลทไดมาประมวลเปนหลกในการสรางแบบวดโดยสรางแบบ
วดเปนแบบอตนย เรองไฟฟา ประกอบดวยไฟฟาสถต ไฟฟากระแสตรง และทฤษฎแมเหลก-
ไฟฟาเบองตน ซงจานวนขอทออกในแตละเรองขนอยกบความมากนอยของเนอหาและ
จดประสงค ตามหลกสตรรายวชาฟสกส 2 ไดขอสอบวดกระบวนการการแกโจทยปญหาฟสกส
ทงหมด 20 ขอ โดยแบงเปน 3 ชดดงน
- แบบวดกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส เรองไฟฟาสถต จานวน 10 ขอ
- แบบวดกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส เรองไฟฟากระแสตรง จานวน 5 ขอ
- แบบวดกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส เรองทฤษฎแมเหลก-ไฟฟาเบองตน
จานวน 5 ขอ
ซงในแตละขอจะมงศกษากระบวนการแกโจทยปญหาฟสกสโดยใชกลวธแกปญหาเชง
ตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร ทแบงเปน 5 ขนตอน คอ
ขนท 1 ขนพจารณาปญหา
ขนท 2 ขนอธบายหลกการทางฟสกส
ขนท 3 ขนวางแผนแกปญหา
ขนท 4 ขนดาเนนการตามแผนทวางไว
DPU
33
ขนท 5 ขนตรวจสอบผลลพธ
แบบวดนจะใหคะแนนเปน 2 ระดบในแตละขนตอน คอ 0 คะแนน เมอนกศกษาไม
สามารถตอบไดถกตอง ไมเขยนตอบ ตอบไมครบถวนหรอไมชดเจน และ 1 คะแนน เมอ
นกศกษาตอบไดถกตองและชดเจน
3. นาแบบวดไปใหผเชยวชาญประเมนความเทยงตรงตามเนอหา (Content Validity)
ความเหมาะสมของภาษาทใช จานวน 3 ทาน โดยใชแบบวดคาดชนความสอดคลอง (Index of
Item Objective Congruence: IOC) ไดคา IOC อยระหวาง 0.67-1.00 จานวน 18 ขอ จากนน
ผวจยดาเนนการแกไขแบบวดตามคาแนะนาของผเชยวชาญ
4. นาแบบวดทปรบปรงแกไขแลว ไปทดสอบกบนกศกษาชนปท 2 ทเคยเรยนวชา
ฟสกส 2 ซงเปนคณะเดยวกบกลมตวอยาง จานวน 30 คน จากนนนาแบบวดมาหาคาความยาก
งายและคาอานาจจาแนกโดยวเคราะหเปนรายขอ คดเลอกขอทมคาความยากงายอยระหวาง
0.20-0.80 และขอทมคาอานาจจาแนกตงแต 0.20 ขนไป (บญชม ศรสะอาด.2545)
5. นาคะแนนของแบบวดทคดเลอกไวมาหาคาความเชอมนของแบบวดทงฉบบ
จากนนนาผลทไดไปวเคราะหหาคาความเชอมน ใชสถตเบองตนโดยการหาสหสมพนธ
(Correlation) ของเพยรสน (Pearson) (ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ. 2536: 68-73) ได
คาความเชอมนทงฉบบ 0.71
เมอไดผลการวเคราะหคณภาพแลว ไดแบบวดกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส ทม
คณภาพเปนไปตามเกณฑทกาหนด ซงเปนขอสอบแบบอตนย จานวน 10 ขอ แบงออกเปนการ
วดผลในดาน ความเขาใจ 4 ขอ การนาไปใช 5 ขอ และการวเคราะห 1 ขอ
ขนท 3 ขนตอนดาเนนงานวจย
ผวจยนาแผนการจดการเรยนร ไปใชกบกลมตวอยาง พรอมทงเกบรวบรวมขอมลซงม
ข นตอนดงน
1. ผวจยนาแผนการจดการเรยนร ไปใชกบนกศกษาชนปท 1 ทลงทะเบยนเรยนวชา
ฟสกส 2 (PH202) ในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2557 จานวน 49 คน ซงผวจยเปนผดาเนนการ
จดการเรยนรดวยตนเอง
2. ผวจยทดสอบหลงเรยน (Post-test) กบนกศกษาทเปนกลมตวอยาง ดวยแบบวด
กระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส เรองไฟฟา เพอนาไปประเมนผลในขนตอไป
DPU
34
3. การตรวจแบบวด ผวจยมเกณฑในการตรวจใหคะแนนในแตละขนตอนทนกศกษา
ไดทา โดยหากขนตอนใดนกศกษาไมแสดงวธทา ทาผดหรอบกพรองเปนบางสวน กจะถอวา
นกศกษาไดบกพรองในขนตอนนน
การวเคราะหขอมล 1. ขอบกพรองของกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกสโดยใชกลวธแกปญหาเชงตรรกะ
ของเฮลเลอรและเฮลเลอร ใชการวเคราะหขอมลโดยการตรวจนบความถของขอบกพรองในแต
ละขนตอนของแตละขอ และหาคารอยละของนกศกษาทมความบกพรองในขนตอนตางๆของ
กระบวนการการแกโจทยปญหาฟสกส ของแตละขอ โดยใชสตร
N EN
E x100
เมอ E คอ คารอยละของนกศกษาทมความบกพรองในขนตอนตางๆของแตละขอ
NE คอ จานวนนกศกษาทมความบกพรองในแตละขนตอนของแตละขอ
N คอ จานวนนกศกษาทงหมดททาแบบทดสอบ
2. เปรยบเทยบขอบกพรองในกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส โดยใชกลวธ
แกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร ของนกศกษาระดบปรญญาตร โดยจาแนกตาม
เพศของนกศกษา โดยการทดสอบคาท (t - test for Independent Samples)
3. เปรยบเทยบขอบกพรองในกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส โดยใชกลวธ
แกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร ของนกศกษาระดบปรญญาตร จาแนกตามระดบ
ผลสมฤทธทางการเรยน ของนกศกษา โดยการวเคราะหความแปรปรวนทศทางเดยว (One-
Way Analysis of Variance) เมอพบความแตกตางอยางมนยสาคญทางสถต จงทาการทดสอบ
ความแตกตางของคาเฉลยเปนรายคโดยวธเชพเฟ (Scheffe’ s Method)
DPU
35
สถตทใชในการวจย สถตทใชในการตรวจสอบคณภาพของเครองมอ
1. คารอยละ (บญชม ศรสะอาด,2543 : 101)
สตร n
fP x100
เมอ P แทน คารอยละ
f แทน ความถทตองการแปลงเปนรอยละ
n แทน จานวนความถท งหมด
2. คาเฉลย (ชศร วงศรตนะ,2550 : 32)
สตร N
xx
เมอ x แทน คาเฉลย
x แทน ผลรวมของขอมลทงหมด
N แทน จานวนขอมลทงหมด
3. คาความเบยงเบนมาตรฐาน (ชศร วงศรตนะ,2550 : 55)
สตร )1(
)(.
22
NN
xxNDS
เมอ DS. แทน คาความเบยงเบนมาตรฐาน
x แทน ผลรวมของขอมลทงหมด
2)( x แทน ผลรวมของขอมลทงหมดยกกาลงสอง
2x แทน ผลรวมของขอมลแตละตวยกกาลงสอง
N แทน จานวนขอมลทงหมด
4. คาดชนความตรงตามเนอหา โดยใชวธการหาคาดชนความสอดคลอง IOC
(Index of Item Objective Congruence) (ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ. 2536: 208-209)
ใชสตร ดงน
สตร N
RIOC
เมอ IOC แทน คาดชนความสอดคลอง
R แทน ผลรวมของคะแนนความคดเหนของผเชยวชาญ
N แทน จานวนผเชยวชาญ
DPU
36
5. คาความยากงายและคาอานาจจาแนก ใชสตรดงน (ลวน สายยศ; และองคณา
สายยศ. 2539: 209 – 211)
5.1 คาความยากงาย
N
RP
เมอ P แทน คาความยากงาย
R แทน จานวนคนททาขอนนถก
N แทน จานวนคนทงหมดททาขอนน
5.2 คาอานาจจาแนก
2
NRR
D LU
เมอ D แทน คาอานาจจาแนก
UR แทน จานวนคนกลมเกงทตอบขอนนถก
LR แทน จานวนคนกลมออนทตอบขอนนถก
N แทน จานวนผเรยนในกลมเกงและกลมออน
5. คาสหสมพนธ (Correlation) ใชสตรดงน (ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ.
2536: 68-73)
2222 )()( YYNXXN
YXXYNR
เมอ R แทน คาสมประสทธสหสมพนธ
N แทน จานวนผเรยน
X แทน คะแนนของ X
Y แทน คะแนนของ Y
สถตทใชในการตรวจสอบสมมตฐานการวจย
1. เปรยบเทยบขอบกพรองในกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส โดยใชกลวธ
แกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร ของนกศกษาระดบปรญญาตร โดยจาแนกตาม
เพศของนกศกษา โดยการทดสอบคาสถตท (t-test) (t - test for Independent Samples) โดย
ใชสตรดงน (ชศร วงศรตนะ. 2550: 173-175)
DPU
37
)11
(21
2
21
nnS
xxt
P
2
)1()1(
21
222
2112
nn
SnSnS P
เมอ t แทน คาสถตทดสอบท
2PS แทน ความแปรปรวนรวม
22
21 , SS แทน ความแปรปรวนของกลมตวอยางกลมท 1,2
21, nn แทน ขนาดของกลมตวอยางกลมท 1,2
df แทน ชนแหงความเปนอสระ มคาเทากบ 221 nn 2. เปรยบเทยบขอบกพรองในกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส โดยใชกลวธ
แกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร ของนกศกษาระดบปรญญาตร โดยจาแนกตาม
ระดบผลสมฤธทางการเรยน ของนกศกษา โดยการวเคราะหความแปรปรวนทศทางเดยว (One-
Way Analysis of Variance) ซงมสตรดงตอไปน (กลยา วานชยบญชา. 2550: 153-155)
w
b
MS
MSF
เมอ F แทน อตราสวนของความแปรปรวน
bMS แทน คาความแปรปรวนระหวางกลม
wMS แทน คาความแปรปรวนภายในกลม
DPU
บทท 4
ผลการวเคราะหขอมล
การวเคราะหขอมลและการนาเสนอขอมลของการวจยในครงน ผวจยไดดาเนนการ
นาเสนอผลการวเคราะหขอมล โดยแบงออกเปน 3 สวนดงน
สวนท 1 ผลการวเคราะหขอมลเกยวกบขอบกพรองของกระบวนการแกโจทยปญหา
ฟสกสโดยใชกลวธแกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอรในแตละขน
สวนท 2 เปรยบเทยบขอบกพรองในกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส โดยใชกลวธ
แกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร โดยจาแนกตามเพศของนกศกษา
สวนท 3 เปรยบเทยบขอบกพรองในกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส โดยใชกลวธ
แกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร โดยจาแนกตามระดบผลสมฤทธทางการเรยน
สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล
เพอใหการนาเสนอผลการวเคราะหขอมลและการทาความเขาใจเกยวกบผลการ
วเคราะหขอมลมความสะดวกยงขน ผวจยขอกาหนดสญลกษณทใชในการนาเสนอผลการ
วเคราะหขอมล ดงน
x แทน คาเฉลยของคะแนน
S.D. แทน คาเบยงเบนมาตรฐานของคะแนน
M.D. แทน ผลตางของคาเฉลย
t แทน คาการแจกแจงแบบ t (t-distribution)
F แทน คาการแจกแจงแบบ F (F-distribution)
p แทน คาความนาจะเปนของผลการทดสอบสมมตฐาน
df แทน ชนแหงความเปนอสระ
f แทน ความถของนกศกษาทมความบกพรองในขนตางๆ
DPU
39
สวนท 1 ผลการวเคราะหขอมลเกยวกบขอบกพรองของกระบวนการแกโจทย
ปญหาฟสกสโดยใชกลวธแกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอรในแต
ละขน ขอบกพรองของกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกสโดยใชกลวธแกปญหาเชงตรรกะ
ของเฮลเลอรและเฮลเลอรพจารณาเปนรายขอ โดยแสดงในรปความถและคารอยละของ
นกศกษาทมความบกพรองในขนตางๆ แสดงไดดงตาราง 3
DPU
40
ตาราง 3 แสดงความถและคารอยละของนกศกษาทมความบกพรองในขนตางๆ ของกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกสโดยใชกลวธ
แกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร ในแตละขน (N=49)
ความ
บกพรองใน
ขนตางๆ
ขอท
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 รวม
f % f % f % f % f % f % f % f % f % f % f %
1
1.1 13 26.53 9 18.37 16 32.65 13 26.53 23 46.94 18 36.73 13 26.53 25 51.02 25 51.02 24 48.98 179 36.53
1.2 3 6.12 4 8.16 7 14.29 6 12.24 10 20.41 3 6.12 6 12.24 16 32.65 19 38.78 19 38.78 93 18.98
1.3 14 28.57 15 30.61 18 36.73 17 34.69 23 46.94 21 42.86 20 40.82 25 51.02 25 51.02 25 51.02 203 41.43
2
2.1 20 40.82 17 34.69 19 38.78 23 46.94 24 48.98 20 40.82 19 38.78 25 51.02 25 51.02 24 48.98 216 44.08
2.2 12 24.49 12 24.49 20 40.82 18 36.73 21 42.86 11 22.45 14 28.57 22 44.90 24 48.98 23 46.94 177 36.12
2.3 24 48.98 24 48.98 20 40.82 18 36.73 23 46.94 21 42.86 22 44.90 23 46.94 25 51.02 24 48.98 224 45.71
3
3.1 24 48.98 24 48.98 23 46.94 23 46.94 23 46.94 22 44.90 23 46.94 24 48.98 25 51.02 24 48.98 235 47.96
3.2 20 40.82 24 48.98 24 48.98 23 46.94 22 44.90 20 40.82 23 46.94 24 48.98 25 51.02 24 48.98 229 46.73
3.3 17 34.69 20 40.82 22 44.90 22 44.90 23 46.94 19 38.78 21 42.86 24 48.98 24 48.98 24 48.98 216 44.08
4 4.1 15 30.61 21 42.86 24 48.98 22 44.90 24 48.98 22 44.90 21 42.86 24 48.98 25 51.02 24 48.98 222 45.31
4.2 18 36.73 22 44.90 24 48.98 23 46.94 23 46.94 21 42.86 21 42.86 25 51.02 25 51.02 24 48.98 226 46.12
5
5.1 19 38.78 22 44.90 24 48.98 23 46.94 24 48.98 21 42.86 23 46.94 25 51.02 25 51.02 24 48.98 230 46.94
5.2 19 38.78 22 44.90 24 48.98 23 46.94 24 48.98 21 42.86 22 44.90 25 51.02 25 51.02 24 48.98 229 46.73
5.3 18 36.73 22 44.90 24 48.98 22 44.90 24 48.98 21 42.86 22 44.90 25 51.02 25 51.02 24 48.98 227 46.33
รวม 236 34.40 258 37.60 289 42.13 276 40.23 311 45.34 261 38.05 270 39.36 332 48.40 342 49.85 331 48.25 2,906 42.36
DPU
41
หมายเหต ขนท 1 ขนพจารณาปญหา
1.1 เขยนภาพและขอมลทโจทยกาหนดมาให
1.2 กาหนดคาถามวาโจทยตองการใหหาสงใด
1.3 เลอกหลกการทางฟสกสทตองนามาใชในการแกโจทยปญหา
ขนท 2 ขนอธบายหลกการทางฟสกส
2.1 สรางแผนภาพแสดงความสมพนธของสงตางๆ ทปรากฏในสถานการณของโจทยปญหา
2.2 ระบเปาหมายของโจทยใหชดเจนวาโจทยตองการใหหาคาของตวแปรใด
2.3 แสดงความสมพนธระหวางหลกการทางฟสกสกบสงทตองการหาคาตอบ
ขนท 3 ขนวางแผนแกปญหา
3.1 เขยนสมการทเกยวของกบตวแปรทไมทราบคา
3.2 ตรวจสอบความสมพนธระหวางตวแปรทไมทราบคากบสมการทนามาใช
3.3 วางแผนกาหนดแนวทางในการแกโจทยปญหาซงอยในรปของสมการทางคณตศาสตร
ขนท 4 ขนดาเนนการตามแผนทวางไว
4.1 ดาเนนการตามแผนทวางไว
4.2 คานวณคาตวแปรทตองการหาคาตอบโดยใชความรทางคณตศาสตร
ขนท 5 ขนตรวจสอบผลลพธ
5.1 คาตอบทไดมความถกตองตามลกษณะของสถานการณโจทยหรอไม
5.2 คาตอบทไดมความสมเหตสมผลหรอไม
5.3 คาตอบทไดมความสมบรณครบตรงตามสงทโจทยถามหรอไม
จากตาราง 3 เมอวเคราะหแลวพบวา นกศกษาสวนใหญมความบกพรองมากทสดใน
แตละขน ดงน ขนท 1 ขนพจารณาปญหา มความบกพรองมากทสดในขนท 1.3 เลอกหลกการ
ทางฟสกสทตองนามาใชในการแกโจทยปญหา คดเปนรอยละ 41.43 ขนท 2 ขนอธบาย
หลกการทางฟสกส มความบกพรองมากทสดในขนท 2.3 แสดงความสมพนธระหวางหลกการ
ทางฟสกสกบสงทตองการหาคาตอบ คดเปนรอยละ 45.71 ขนท 3 ขนวางแผนแกปญหา ม
ความบกพรองมากทสดในขนท 3.1 เขยนสมการทเกยวของกบตวแปรทไมทราบคา คดเปนรอย
ละ 47.96 ขนท 4 ขนดาเนนการตามแผนทวางไว มความบกพรองมากทสดในขนท 4.2
คานวณคาตวแปรทตองการหาคาตอบโดยใชความรทางคณตศาสตร คดเปนรอยละ 46.12 และ
ขนท 5 ขนตรวจสอบผลลพธ มความบกพรองมากทสดในขนท 5.1 คาตอบทไดมความถกตอง
ตามลกษณะของสถานการณโจทยหรอไม คดเปนรอยละ 46.94
DPU
42
เมอพจารณาขอบกพรองของกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกสโดยใชกลวธแกปญหา
เชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอรพจารณาในภาพรวมของแตละขน แสดงไดดงตาราง 4
ตาราง 4 แสดงความถและคารอยละของนกศกษาทมความบกพรองในขนตางๆ ของ
กระบวนการแกโจทยปญหาฟสกสโดยใชกลวธแกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร ใน
ภาพรวม
หมายเหต ขนท 1 ขนพจารณาปญหา
ขนท 2 ขนอธบายหลกการทางฟสกส
ขนท 3 ขนวางแผนแกปญหา
ขนท 4 ขนดาเนนการตามแผนทวางไว
ขนท 5 ขนตรวจสอบผลลพธ
จากตาราง 4 เมอวเคราะหแลวพบวา นกศกษาสวนใหญมความบกพรองมากทสดใน
ขนท 5 ขนตรวจสอบผลลพธ คดเปนรอยละ 46.67 รองลงมาคอขนท 3 ขนวางแผนแกปญหา
ขนท
ขอท
ความบกพรองในขนตางๆ ของกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส
โดยใชกลวธแกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร
1 2 3 4 5
f % f % f % f % f %
1 30 20.41 56 38.10 61 41.50 33 33.67 56 38.10
2 28 19.05 53 36.05 68 46.26 43 43.88 66 44.90
3 41 27.89 59 40.14 69 46.94 48 48.98 72 48.98
4 36 24.49 59 40.14 68 46.26 45 45.92 68 46.26
5 56 38.10 68 46.26 68 46.26 47 47.96 72 48.98
6 42 28.57 52 35.37 61 41.50 43 43.88 63 42.86
7 39 26.53 55 37.41 67 45.58 42 42.86 67 45.58
8 66 44.90 70 47.62 72 48.98 49 50.00 75 51.02
9 69 46.94 74 50.34 74 50.34 50 51.02 75 51.02
10 68 46.26 71 48.30 72 48.98 48 48.98 72 48.98
รวม 475 32.31 617 41.97 680 46.26 448 45.71 686 46.67
DPU
43
คดเปนรอยละ 46.26 ขนท 4 ขนดาเนนการตามแผนทวางไว คดเปนรอยละ 45.71 ขนท 2 ขน
อธบายหลกการทางฟสกส คดเปนรอยละ 41.97 และนกศกษาสวนใหญมความบกพรองนอย
ทสดในขนท 1 ขนพจารณาปญหา คดเปนรอยละ 32.31
สวนท 2 เปรยบเทยบขอบกพรองในกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส โดยใช
กลวธแกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร โดยจาแนกตามเพศของ
นกศกษา ผวจยไดตงสมมตฐานงานวจยไววา นกศกษาทมเพศตางกน มขอบกพรองใน
กระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส แตกตางกน ซงผลการวเคราะห ผวจยแยกพจาณาดงน
2.1 แสดงในรปความถและคารอยละของนกศกษาทมความบกพรองในขนตางๆ
ของกระบวนแกโจทยปญหาฟสกสโดยใชกลวธแกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร
โดยจาแนกตามเพศของนกศกษา แสดงไดดงตาราง 5
ตาราง 5 แสดงความถและคารอยละของนกศกษาทมความบกพรองในขนตางๆ ของ
กระบวนการแกโจทยปญหาฟสกสโดยใชกลวธแกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร
โดยจาแนกตามเพศของนกศกษา
ความบกพรองในขนตางๆ ของกระบวนการ
แกโจทยปญหาฟสกสโดยใชกลวธแกปญหา
เชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร
เพศ
ชาย (N=42) หญง (N=7)
f % f %
ขนท 1 ขนพจารณาปญหา 406 32.22 62 29.52
ขนท 2 ขนอธบายหลกการทางฟสกส 524 41.59 86 40.95
ขนท 3 ขนวางแผนแกปญหา 573 45.48 101 48.10
ขนท 4 ขนดาเนนการตามแผนทวางไว 378 45.00 67 47.86
ขนท 5 ขนตรวจสอบผลลพธ 576 45.71 102 48.57
รวม 2,457 41.78 418 42.65
DPU
44
จากตาราง 5 เมอวเคราะหแลวพบวา เพศชายและเพศหญง มความบกพรองใน
ขนของกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกสโดยใชกลวธแกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮล
เลอรไมแตกตาง คอ สวนใหญมความบกพรองมากทสดในขนท 5 ขนตรวจสอบผลลพธ เพศ
ชายคดเปนรอยละ 45.71 เพศหญง คดเปนรอยละ 48.57 รองลงมาคอขนท 3 ขนวางแผน
แกปญหา เพศชาย คดเปนรอยละ 45.48 เพศหญง คดเปนรอยละ 48.10 ขนท 4 ขน
ดาเนนการตามแผนทวางไว เพศชาย คดเปนรอยละ 45.00 เพศหญง คดเปนรอยละ 47.86 ขน
ท 2 ขนอธบายหลกการทางฟสกส เพศชาย คดเปนรอยละ 41.59 เพศหญง คดเปนรอยละ
40.95 และสวนใหญมความบกพรองนอยทสดในขนท 1 ขนพจารณาปญหา เพศชาย คดเปน
รอยละ 32.22 เพศหญง คดเปนรอยละ 49.52
2.2 เปรยบเทยบขอบกพรองในกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส โดยใชกลวธ
แกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอรโดยจาแนกตามเพศของนกศกษาแสดงดงตาราง
6
ตาราง 6 แสดงการเปรยบเทยบขอบกพรองในกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส โดยใชกลวธ
แกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร โดยจาแนกตามเพศของนกศกษา
เพศ N S.D. M.D. df t p
ชาย 42 58.74 8.57 0.98 47 0.288 .39
หญง 7 59.71 6.18
จากตาราง 6 พบวา นกศกษาทมเพศตางกน ขอบกพรองในกระบวนการแกโจทย
ปญหาฟสกส โดยใชกลวธแกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร ไมแตกตางกน
DPU
45
สวนท 3 เปรยบเทยบขอบกพรองในกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส โดยใช
กลวธแกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร โดยจาแนกตามระดบ
ผลสมฤทธทางการเรยน ผวจยไดตงสมมตฐานงานวจยไววา นกศกษาทมผลสมฤทธทางการเรยนตางกน ม
ขอบกพรองในกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส แตกตางกน ซงผลการวเคราะห ผวจยแยก
พจาณาดงน
3.1 แสดงในรปความถและคารอยละของนกศกษาทมความบกพรองในขนตางๆ
ของกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกสโดยใชกลวธแกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮล
เลอรโดยจาแนกตามเพศของนกศกษา แสดงไดดงตาราง 7
ตาราง 7 แสดงความถและคารอยละของนกศกษาทมความบกพรองในขนตางๆ ของ
กระบวนการแกโจทยปญหาฟสกสโดยใชกลวธแกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร
โดยจาแนกตามเพศของนกศกษา
จากตาราง 7 เมอวเคราะหแลวพบวา กลมเกง และกลมปานกลาง มความ
บกพรองในขนของกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกสโดยใชกลวธแกปญหาเชงตรรกะของเฮล
เลอรและเฮลเลอร ไมแตกตางกน สวนกลมออนแตกตาง คอ
กลมเกง และกลมปานกลาง สวนใหญมความบกพรองมากทสดในขนท 5 ขน
ตรวจสอบผลลพธ กลมเกง คดเปนรอยละ 38.89 กลมปานกลาง คดเปนรอยละ 42.28
ความบกพรองในขนตางๆ ของกระบวนการ
แกโจทยปญหาฟสกสโดยใชกลวธแกปญหา
เชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร
ระดบผลสมฤทธทางการเรยน
เกง (N=6) ปานกลาง(N=14) ออน (N=29)
f % f % f %
ขนท 1 ขนพจารณาปญหา 49 27.22 130 30.95 290 33.33
ขนท 2 ขนอธบายหลกการทางฟสกส 61 33.89 159 37.86 390 44.83
ขนท 3 ขนวางแผนแกปญหา 67 37.22 182 43.33 421 48.39
ขนท 4 ขนดาเนนการตามแผนทวางไว 43 35.83 121 43.21 281 48.45
ขนท 5 ขนตรวจสอบผลลพธ 70 38.89 186 44.28 426 48.96
รวม 290 34.52 778 39.69 1,808 44.53
DPU
46
รองลงมาคอ ขนท 3 ขนวางแผนแกปญหา กลมเกง คดเปนรอยละ 37.22 กลมปานกลาง คด
เปนรอยละ 43.33 ขนท 4 ขนดาเนนการตามแผนทวางไว กลมเกง คดเปนรอยละ 35.83 กลม
ปานกลาง คดเปนรอยละ 43.21 ขนท 2 ขนอธบายหลกการทางฟสกส กลมเกง คดเปนรอยละ
33.89 กลมปานกลาง คดเปนรอยละ 37.86 และสวนใหญมความบกพรองนอยทสดในขนท 1
ขนพจารณาปญหา กลมเกง คดเปนรอยละ 27.22 กลมปานกลาง คดเปนรอยละ 30.95
กลมออน สวนใหญมความบกพรองมากทสดในขนท 5 ขนตรวจสอบผลลพธ คด
เปนรอยละ 48.96 รองลงมาคอ ขนท 4 ขนดาเนนการตามแผนทวางไว คดเปนรอยละ 48.45
ขนท 3 ขนวางแผนแกปญหา คดเปนรอยละ 48.39 ขนท 2 ขนอธบายหลกการทางฟสกส คด
เปนรอยละ 44.83 และสวนใหญมความบกพรองนอยทสดในขนท 1 ขนพจารณาปญหา คดเปน
รอยละ 33.33
3.2 เปรยบเทยบขอบกพรองในกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส โดยใชกลวธ
แกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร จาแนกตามระดบผลสมฤธทางการเรยน ของ
นกศกษา แสดงดงตาราง 8
ตาราง 8 แสดงการวเคราะหความแปรปรวนของขอบกพรองในกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกสโดยใชกลวธแกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร โดยจาแนกตามระดบผลสมฤทธทางการเรยน
แหลงความแปรปรวน SS df MS F p ระหวางกลม ภายในกลม
1,164.17 2,081.10
2 46
582.08 45.24
12.87 .00
รวม 3,245.26 48
จากตาราง 8 พบวา นกศกษาทมระดบผลสมฤทธทางการเรยนแตกตางกน
ขอบกพรองในกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกสโดยใชกลวธแกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอร
และเฮลเลอร แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 จงทาการวเคราะหความแตกตาง
ของคาเฉลยเปนรายคดวยวธของเชพเฟ (Scheffe’ s Method) แสดงดงตาราง 9
DPU
47
ตาราง 9 แสดงการวเคราะหความแตกตางของคาเฉลยเปนรายคของขอบกพรองในกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกสโดยใชกลวธแกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร โดยจาแนกตามระดบผลสมฤทธทางการเรยน ดวยวธของเชพเฟ
ระดบผลสมฤทธทางการเรยน กลมเกง
( x =48.50) กลมปานกลาง
( x =55.79) กลมออน
( x =62.52) กลมเกง ( x =48.50) -
กลมปานกลาง ( x =55.79) 7.29 -
กลมออน ( x =62.52) 14.02* 6.73* -
* นยสาคญทระดบ .05 จากตาราง 9 พบวา นกศกษาทมระดบผลสมฤทธทางการเรยนแตกตางกน มความบกพรองในกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกสโดยใชกลวธแกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร แตกตางกนจานวน 2 ค คอ กลมเกงแตกตางกบกลมออนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และกลมปานกลางแตกตางจากกลมออน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 สวนกลมเกงและกลมปานกลาง ไมมความแตกตาง
DPU
บทท 5
สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ
การวจยเรองน สรปสาระสาคญของการวจยไดดงตอไปน
วตถประสงคของการวจย
1.เพอศกษาขอบกพรองในกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส โดยใชกลวธแกปญหา
เชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร ของนกศกษาระดบปรญญาตร
2.เพอเปรยบเทยบขอบกพรองในกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส โดยใชกลวธ
แกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร ของนกศกษาระดบปรญญาตร โดยจาแนกตาม
เพศและระดบผลสมฤทธทางการเรยน
สมมตฐานการวจย
1. นกศกษาทมเพศตางกน มขอบกพรองในกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส
แตกตางกน
2. นกศกษาทมผลสมฤทธทางการเรยนตางกน มขอบกพรองในกระบวนการแกโจทย
ปญหาฟสกส แตกตางกน
วธดาเนนการวจย กลมตวอยางทใชในการวจยครงนไดมาโดยวธการสมแบบกลม จากประชากรทงหมด
โดยเลอกนกศกษาคณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยธรกจบณฑตย ชนปท 1 ปการศกษา
2557 ทลงทะเบยนเรยนวชาฟสกส 2 จานวน 1 หองเรยน ได 49 คน ซงเครองมอทใชในการ
วจยเปน แบบวดกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส เรองไฟฟา ทมงศกษากระบวนการแกโจทย
ปญหาฟสกสโดยใชกลวธแกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร ทง 5 ขน คอ ขนท 1
ขนพจารณาปญหา ขนท 2 ขนอธบายหลกการทางฟสกส ขนท 3 ขนวางแผนแกปญหา ขนท 4
ขนดาเนนการตามแผนทวางไว และขนท 5 ขนตรวจสอบผลลพธ
การเกบรวบรวมขอมล ผวจยไดทาการทดสอบหลงเรยน ดวยแบบวดกระบวนการแก
โจทยปญหาฟสกส เรองไฟฟา จากนนทาการวเคราะหขอมลโดยการตรวจนบความถของ
DPU
49
ขอบกพรองในแตละขนตอนของแตละขอ และหาคารอยละของนกศกษาทมความบกพรองใน
ขนตอนตางๆของกระบวนการการแกโจทยปญหาฟสกส แลวทาการทดสอบสมมตฐานดวยการ
ใชการทดสอบคาท และการวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยว
สรปผลการวจย ผลการวจยสรปไดดงน
1. นกศกษาสวนใหญมขอบกพรองในกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส โดยใชกลวธ
แกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร เรยงลาดบจากมากทสดไปหานอยทสดคอ ขนท
5 ขนตรวจสอบผลลพธ บกพรองมากทสดคอ คาตอบทไดมความถกตองตามลกษณะของ
สถานการณโจทยหรอไม ขนท 3 ขนวางแผนแกปญหา บกพรองมากทสดคอ เขยนสมการท
เกยวของกบตวแปรทไมทราบคา ขนท 4 ขนดาเนนการตามแผนทวางไว บกพรองมากทสดคอ
คานวณคาตวแปรทตองการหาคาตอบโดยใชความรทางคณตศาสตร ขนท 2 ขนอธบาย
หลกการทางฟสกส บกพรองมากทสดคอ แสดงความสมพนธระหวางหลกการทางฟสกสกบสง
ทตองการหาคาตอบ และขนท 1 ขนพจารณาปญหา บกพรองมากทสดคอ เลอกหลกการทาง
ฟสกสทตองนามาใชในการแกโจทยปญหา
2. นกศกษาทมเพศตางกน ขอบกพรองในกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส โดยใช
กลวธแกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร ไมแตกตางกน เรยงลาดบจากมากไปหา
นอยคอ ขนท 5, 3, 4, 2 และ 1 ตามลาดบ
3. นกศกษาทมระดบผลสมฤทธทางการเรยนแตกตางกน ขอบกพรองในกระบวนการ
แกโจทยปญหาฟสกสโดยใชกลวธแกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร แตกตางกน
อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 จงทาการวเคราะหความแตกตางของคาเฉลยเปนรายค
ดวยวธของเชพเฟ พบวาแตกตางกนจานวน 2 ค คอ กลมเกง แตกตางกบกลมออนอยางม
นยสาคญทางสถตทระดบ .05 และกลมปานกลางแตกตางจากกลมออน อยางมนยสาคญทาง
สถตทระดบ .05 สวนกลมเกงและกลมปานกลาง ไมมความแตกตาง โดยกลมเกงและกลมปาน
กลาง เรยงลาดบจากมากไปหานอยคอ ขนท 5, 3, 4, 2 และ 1 สวนกลมออน เรยงลาดบจาก
มากไปหานอยคอ ขนท 5, 4, 3, 2 และ 1 ตามลาดบ
DPU
50
อภปรายผลการวจย จากการศกษาขอบกพรองในกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส โดยใชกลวธแกปญหา
เชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร ของนกศกษาระดบปรญญาตร พบวา มประเดนสาคญทจะ
นามาอภปรายผล ดงน
1. จากผลการวจยพบวา นกศกษาคณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยธรกจบณฑตย
สวนใหญมขอบกพรองในกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส โดยใชกลวธแกปญหาเชงตรรกะ
ของเฮลเลอรและเฮลเลอร มากทสด 3 ขน ไดแก ขนท 5 ขนตรวจสอบผลลพธ ขนท 3 ขน
วางแผนแกปญหา และขนท 4 ขนดาเนนการตามแผนทวางไว ตามลาดบ ซงผวจยจะอภปราย
ในแตละดานดงรายละเอยดตอไปน
ขนท 5 ขนตรวจสอบผลลพธ บกพรองมากทสดคอ คาตอบทไดมความถกตอง
ตามลกษณะของสถานการณโจทยหรอไม ทงนอาจเนองมาจากสาเหตใหญคอ นกศกษาขาด
ความรอบคอบ คดวาตนเองมความคลองแคลวในการแกโจทยปญหา เรงรบในการทาโจทย โดย
ไมมการตรวจสอบคาตอบวาเปนคาตอบทถกตองสอดคลองกบสงทโจทยตองการหรอไม
สอดคลองกบวไล อปนนท (2544: 62) ทกลาววาในการคดคานวณหาคาตอบขอบกพรองท
เกดขนสวนใหญมสาเหตมาจากความสะเพราในการคดคานวณและการเขยนตวเลขทผดของ
ผเรยน และสอดคลองกบ Colgan (1991: 55) ทวเคราะหขอบกพรองในการแกไขโจทยในวชา
อนตคณตศาสตร(Finite Mathematics) ของนกศกษา พบวานกศกษาบกพรองในดานการขาด
ความรอบคอบ
ขนท 3 ขนวางแผนแกปญหา บกพรองมากทสดคอ เขยนสมการทเกยวของกบตว
แปรทไมทราบคา ทงนอาจเนองมาจากการแกโจทยปญหาฟสกส ตองแปลงโจทยใหเปนประโยค
สญลกษณ และตวแปร เพอนาไปหาสมการทเกยวของมาแกโจทยปญหา ถงแมวานกศกษาจะ
เขาใจคาทปรากฎในโจทยปญหาหรอสามารถอธบายความหมายของสงทโจทยตองการได แต
นกศกษาไมสามารถแปลงโจทยใหเปนประโยคสญลกษณ และตวแปรได จงทาใหการแกโจทย
ปญหาฟสกส ไมประสบความสาเรจ สอดคลองกบ Ong & Lim (1987:199-205) ทไดศกษา
ขอผดพลาดในวชาพชคณตของนกเรยนระดบมธยมศกษาในประเทศสงคโปร พบวานกเรยน
จานวนมากทมอายระหวาง 15-16 ป ไมสามารถแกปญหาพชคณตงายๆได เนองจากนกเรยน
ไมเขาใจในการใชตวอกษรแทนตวแปรหรอคาคงท สอดคลองกบ อบลวรรณ ออนตะวน (2551
: 58-59) ทไดวเคราะหขอบกพรองในการเรยนกลมสาระวชาคณตศาสตร เรอง สมการและการ
DPU
51
แกสมการ พบวา นกเรยนมความบกพรองในดานเขยนสมการผด และไมสามารถเขยนสมการ
ได และสอดคลองกบลาแพง วงศคาจนทร (2557 : 103-108) ทศกษาขอบกพรองและสาเหต
ของขอบกพรองทางการเรยนวชาฟสกส เรอง การเคลอนทแนวตรง พบวา นกเรยนจะม
ขอบกพรองเกยวกบการวเคราะหโจทยทมความซบซอน และนาสตรการคานวณไปใชไมเปน
ขนท 4 ขนดาเนนการตามแผนทวางไว บกพรองมากทสดคอ คานวณคาตวแปรท
ตองการหาคาตอบโดยใชความรทางคณตศาสตร ทงนอาจเนองมาจากสาเหตใหญคอ นกศกษา
สวนมากมพนฐานความรเดมไมดพอ พจารณาไดจากคะแนนวชาทางดานการคานวณ ไมวาจะ
เปนวชาคณตศาสตรหรอวชาวทยาศาสตร ทมคะแนนอยในระดบตา จงเปนสาเหตหนงทเปน
อปสรรคในการคานวณในวชาฟสกส โดยนกศกษาขาดความเขาใจพนฐานเกยวกบหลกการ
สตร กฎ ตางๆ ความเขาใจพนฐานในการแกสมการทไมถกตองแลวนามาประยกตใชในเนอหา
อนๆทคลายกน จงสงผลใหเกดขอบกพรองดงกลาวขนมา สอดคลองกบ สพรรณ วระสอน
(2551 : 105-107) ทไดสรางแบบทดสอบวนจฉยวชาคณตศาสตร เรอง อสมการ และวเคราะห
จดบกพรองทนกเรยนตอบผดในแบบทดสอบวนจฉยทง 4 ฉบบ พบวา นกเรยนมจดบกพรองใน
การหาคาตอบของสมการ โดยสวนใหญการแกสมการทางคณตศาสตรจะเปนพนฐานสาหรบการ
การโจทยปญหาฟสกสดวย
สวนขนทนกศกษาสวนใหญมความถของการบกพรองนอยทสด คอขนท 1 ขน
พจารณาปญหา โดยบกพรองมากทสดในสวนของการเลอกหลกการทางฟสกสทตองนามาใชใน
การแกโจทยปญหา ทงนเนองมาจาก ขนตอนนคอนขางงายไมยากนก นกศกษาสามารถ
พจารณาจากโจทยและสามารถตความจากโจทยไดเลย โดยไมตองคดซบซอน เนองจากโจทย
จะระบวาตองการใหหาคาของอะไร
2. จากผลการวจยทพบวา นกศกษาเพศชาย และเพศหญง มขอบกพรองใน
กระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส โดยใชกลวธแกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอรไม
แตกตางกน ทงนอาจเนองมาจากนกศกษาสวนใหญทเรยนทางดานวศวกรรมศาสตรไมวาเพศ
หญงหรอเพศชาย จะมพนฐานทางดานการคานวณใกลเคยงกน ทาใหเกดขอบกพรองใน
กระบวนการแกโจทยปญหาฟสกสไมแตกตางกน สอดคลองกบ จตพร แสนเมองชน (2551 :
135) ทไดศกษาเปรยบเทยบขอบกพรองของนกเรยนในการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง
อตราสวนและรอยละระหวางนกเรยนหญงและนกเรยนชาย พบวาไมแตกตางกน
DPU
52
3. จากผลการวจยทพบวา นกศกษาสวนใหญในกลมเกง กลมปานกลาง และกลมออน
มขอบกพรองมากทสดในขนท 5 ขนตรวจสอบผลลพธ และมขอบกพรองนอยทสดในขนท 1 ขน
พจารณาปญหา ซงผลการวจยในครงนแสดงใหเหนวา นกศกษาไมวาจะเปนกลมเกง กลมปาน
กลาง และกลมออน มขอบกพรองในกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส โดยใชกลวธแกปญหา
เชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอรไมตางกน ซงตางกมขอบกพรองในพนฐานทางคณตศาสตร
เหมอนกน โดยความรพนฐานทางคณตศาสตรนจะมสวนชวยในการแกโจทยปญหาไดสาเรจ
สอดคลองกบ Perdikaris (2010 อางถงใน จฑามาศ กนทา.2557: 41-56) กลาววา กระบวนการ
แกปญหามบทบาทสาคญในการทจะพฒนาทกษะทางคณตศาสตร และตวแปรทมอทธพล
ทางตรงตอการแกโจทยปญหา คอ ทกษะการแปลงภาษาโจทยเปนภาษาคณตศาสตร ทกษะ
การคดคานวณ และสอดคลองกบ ชลธชา ใจพนส (2556 : 77-83) ทศกษาปจจยบางประการท
สงผลตอความสามารถในการแกโจทยปญหาคณตศาสตร พบวา ความสามารถในการเปลยน
ภาษาโจทยเปนภาษาคณศาสตร และความสามารถในการคานวณ เปนปจจยทสงผลตอ
ความสามารถในการแกโจทยปญหาคณตศาสตร
ขอเสนอแนะ 1. ขอเสนอแนะสาหรบการนาผลการวจยไปใช 1.1 ควรนาผลการวจยไปวางแผนปรบปรงการเรยนการสอน ในรายวชาฟสกส
เพอใหมประสทธภาพยงขน 1.2 จากผลการวจยน ทาใหทราบขอบกพรองในกระบวนการแกโจทยปญหา
ฟสกส ซงผสอนอาจใชวธการสอนซอมเสรมเพอแกปญหาขอบกพรองทเกดขน
2. ขอเสนอแนะสาหรบการวจยตอไป
2.1 ควรศกษาตวแปรอนๆ ทมผลตอขอบกพรองทางการเรยนของนกศกษา เชน
พนฐานทางการเรยน วธการสอน และอนๆ
2.2 ควรศกษาขอบกพรองในกระบวนการแกโจทยปญหาทางการเรยนของ
นกศกษา ในรายวชาอนๆ
DPU
บรรณานกรม
DPU
54
บรรณานกรม
กลยา วานชยบญชา. (2550). การวเคราะหสถต: สถตสาหรบการบรหารและวจย. พมพครงท 10.
กรงเทพฯ: ภาควชาสถต คณะพาณชยศาสตรและการบญช จฬาลงกรณมหาวทยาลย.
เกรก ศกดสภาพ. (2556). การพฒนารปแบบการเรยนการสอนทเนนความสามารถในการแกโจทย
ปญหาวชาฟสกส (PECA) ของนกเรยนชนมธยมศกษาตอนปลาย. กรงเทพฯ :
มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.ถายเอกสาร.
จกรพนธ พรกษา. (2553). การเปรยบเทยบกระบวนการแกโจทยปญหาและผลสมฤทธทางการ
เรยนเรอง แรงและกฎการเคลอนทของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ระหวางกลมทไดรบ
การสอนแบบใชวฏจกรการรยนร 7 ขน รวมกบเทคนคการแกปญหาของ Polya กบกลมท
ไดรบการสอนแบบใชวฏจกรการเรยนร 5 ขน.ขอนแกน : มหาวทยาลยขอนแกน.ถาย
เอกสาร.
จตพร แสนเมองชน. (2551). การสรางแบบทดสอบวนจฉย วชาคณตศาสตร เรอง อตราสวนและ
รอยละสาหรบนกศกษาชวงชนท 3 .มหาสารคาม : มหาวทยาลยราชภฎมหาสารคาม.
ถายเอกสาร.
จฑามาศ กนทา. (2557).ปจจยทสงผลตอความสามารถในการแกโจทยปญหาคณตศาสตรของ
นกเรยนชนประถมศกษาปท 6 จงหวดพจตร .วารสารวชาการเครอขายบณฑตศกษา
มหาวทยาลยราชภฏภาคเหนอ,4(6) :77-83.
ชลธชา ใจพนส. (2556). ปจจยบางประการทสงผลตอความสามารถในการแกโจทยปญหา
คณตศาสตร ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรว
โรฒ.กรงเทพฯ:มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.
ชศร วงศรตนะ. (2550). เทคนคการใชสถตเพอการวจย. พมพครงท 10. กรงเทพฯ: ไทเนรมตกจ
อนเตอร โปรเกรสซฟ.
ดวงเดอน ออนนวม. (2542).การสอนซอมเสรมคณตศาสตร.กรงเทพฯ:สานกพมพจฬาลงกรณ
มหาวทยาลย.
DPU
55
ทศสพล ทมประเสน. (2554). ความสามารถในการแกปญหาและการนาความรวทยาศาสตรไปใชใน
ชวตประจาวนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทไดรบการสอนตามแนวอรยสจสของ
พระพทธเจา. เชยงใหม : มหาวทยาลยเชยงใหม.ถายเอกสาร.
ทศนา แขมมณ. (2552). ศาสตรการสอน : องคความรเพอการจดกระบวนการเรยนรทม
ประสทธภาพ. กรงเทพฯ : สานกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. ธนยากร ชวยทกขเพอน.(2553). ปจจยและลาดบความสาคญของปจจยทสงผลกระทบ ตอผลสมฤทธทางการเรยนวชาฟสกส : กรณศกษานกศกษามหาวทยาลยธรกจบณฑตย.
กรงเทพ ฯ : มหาวทยาลยธรกจบณฑตย.ถายเอกสาร.
นตยาภรณ ศรภาแลว. (2557). การสรางแบบทดสอบวนจฉยขอบกพรองในการเรยน วชา
วทยาศาสตร 5 เรอง พลงงานไฟฟา สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3.มหาสารคาม :
มหาวทยาลยมหาสารคาม.ถายเอกสาร.
บญชม ศรสะอาด.(2545). การวจยเบองตน.พมพครงท 7. กรงเทพ ฯ : สรวยาสาสน.
. (2553). การวจยทางการวดผลและประเมนผล. มหาสารคาม : สรวยาสาสน.
ประพนธศร สเสารจ. (2553). การพฒนาการคด. พมพครงท 4. กรงเทพฯ: สานกพมพจฬาลงกรณ
มหาวทยาลย.
ปราณ ยตธรรม. (2549). การพฒนาความสามารถในการแกโจทยปญหาดวยกระบวนการระดม
สมองสรางมโนทศนเรองรอยละ สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6. ภเกต :
มหาวทยาลยราชภฏภเกต.ถายเอกสาร.
ปรชา เนาวเยนผล. (2544). กจกรรมการเรยนการสอนคณตศาสตรโดยใชการแกปญหาปลายเปด
สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1. กรงเทพ ฯ : มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.ถาย
เอกสาร.
พพฒน สอนพลละ. (2545). การพฒนากจกรรมการเรยนการสอนการแกโจทยปญหาคณตศาสตร
ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 โดยใชรปแบบการสอนแบบรวมมอกนเรยนร.
ขอนแกน : มหาวทยาลยขอนแกน.ถายเอกสาร.
DPU
56
ไพฑรย กองคา. (2554). การศกษาและการแกไขขอบกพรองทางการเรยนเรอง อนพนธของฟงกชน
โดยใชแบบฝกสอนซอมเสรม สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาป ท 6. ชลบร : มหาวทยาลย
บรพา. ถายเอกสาร.
มาลา ปาจวง. (2542). ขอบกพรองทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4
โรงเรยนจกรคาคณาทร. เชยงใหม : มหาวทยาลยเชยงใหม.ถายเอกสาร.
ยพน พวงจนทร. (2557). การสรางแบบทดสอบวนจฉยขอบกพรองในการเรยน รายวชาฟสกส เรอง
เสยง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 . มหาสารคาม : มหาวทยาลยมหาสารคาม.
ถายเอกสาร.
ลวน สายยศ และองคณา สายยศ. (2536). เทคนคการวจยทางการศกษา.กรงเทพฯ : ศนยสงเสรม
วชาการ.
. (2539). เทคนคการวดผลการเรยนร. กรงเทพฯ : ชมรมเดก.
ลาแพง วงศคาจนทร. (2557). การสรางแบบทดสอบวนจฉยขอบกพรองทางการเรยนวชาฟสกส
เรอง การเคลอนทแนวตรง ของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 4. มหาสารคาม :
มหาวทยาลยมหาสารคาม. ถายเอกสาร.
วรนช มาตระกล. (2551). การวนจฉยขอบกพรองทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรองเวกเตอรใน
สามมต ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนจนวทยาคม จงหวดพะเยา. เชยงใหม :
มหาวทยาลยเชยงใหม.ถายเอกสาร.
วลลภา เทพหสดน ณ อยธยา.(2544). การพฒนาการเรยนการสอนทางการอดมศกษา. กรงเทพฯ :
ภาควชาอดมศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.
วไล อปนนท. (2544). การศกษาและแกไขขอบกพรองในการแกโจทยปญหาคณตศาสตรของ
นกเรยนชนประถมศกษาปท 1 โรงเรยนวดครกนทร จงหวดนครศรธรรมราช. กรงเทพฯ :
มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.
ศภการณ สวางเมองวรกล. (2552). การวนจฉยขอบกพรองทางการเรยนวชาคณตศาสตร เรอง
อตราสวนและรอยละ ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนเมองแพร จงหวดแพร.
เชยงใหม : มหาวทยาลยเชยงใหม.ถายเอกสาร.
DPU
57
ศรรตน ศรวโรจนสกล. (2551). การเปรยบเทยบผลการสอนซอมเสรมวชคณตศาสตรระหวาง การ
สอนดวยโครงงานและการสอนโดยใชคอมพวเตอรชวยสอน : งานวจยเชงทดลองทมชการ
วนจฉยขอบกพรองเปนตวแปรปรบ. กรงเทพฯ :จฬาลงกรณมหาวทยาลย.
สงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย, สถาบน. (2544). สาระและมาตรฐานการเรยนรกลม
คณตศาสตรในหลกสตรการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2544. กรงเทพฯ : สถาบน
สงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย.
สมใจ ภครองทง. (2553). การวนจฉยขอบกพรองทางการเรยนวชาคณตศาสตรจากแบบฝกหด
เรอง ฟงกชนตรโกณมต ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5. มหาสารคาม : มหาวทยาลย
มหาสารคาม. ถายเอกสาร.
สพรรณ วระสอน. (2551). การสรางแบบทดสอบวนจฉย วชาคณตศาสตร เรอง อสมการสาหรบ
นกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ในสงกดสานกงานเขตพนทการศกษารอยเอด เขต 1.
มหาสารคาม : มหาวทยาลยมหาสารคาม. ถายเอกสาร.
โสมภลย สวรรณ. (2554). การพฒนาความสามารถในการแกโจทยปญหาเศษสวนโดยใช
กระบวนการแกปญหาของโพลยา สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนอนบาล
ลาพน.เชยงใหม : มหาวทยาลยเชยงใหม.ถายเอกสาร.
อมราลกษณ ฤทธเดช. (2553). ความสามารถในการแกโจทยปญหาวชาฟสกสของนกเรยน
ชนมธยมศกษาปท 4 ทสอนโดยใชกลวธแกปญหาเชงตรรกะของเฮลเลอรและเฮลเลอร.
เชยงใหม : มหาวทยาลยเชยงใหม.ถายเอกสาร.
อบลวรรณ ออนตะวน. (2551). การสรางแบบทดสอบวนจฉย เรอง สมการและการแกสมการในกลม
สาระการเรยนรคณตศาสตร สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6. กรงเทพฯ :
มหาวทยาลยรามคาแหง.
Ahmann, Stanley J . and Marvin D. Glock . (1967). Evaluation Growth Principle of Tests and
Measurement . 3 rd ed . Boston : Allyn and Bacon.
Ashworth , Allan. And R.C. Harvey. (1994). Assessing in Future and Higher
Education. London : Jessica Kingsley Publisher.
DPU
58
Best,John W. (1989). Research in Education.Englewood Cliffs,New Jersey : Prentice – Hall.
Bloom, B.S. (1981). Evaluation to Improve Learning. New York : McGraw-Hill.
Bloom, B.S. Thomas J. Hastings and George F. Madaus. (1973). Handbook on Formative
and Summative Evaluation of Student Learning. New Youk : McGraw-Hill.
Colgan, M.D. (1991). “An Analysis of Problem-solving Errors Made Throughout a College-
level Finite Mathematics Course”. Dissertation Abstracts International.53:55- A.
Ellies , Arthur K. and Hurs. (2002). Introduction to the Foundations of Education.New Jersey
: Prentice Hall Inc.
Feljone, G. Ragma. (2014). Error Analysis in College Algebra in the Higher Education
Institutions of La Union. Retrieved June 25, 2015, from http://www.slideshare.net/
feljrhone.
Gaigher, E., Rogan, J.M. and Braun, M.W.H. (2007). Explorating the Development of
Conceptual Understanding through Structured Problem-solving in Physics.
International Journal of Science Education. 29 : 1089-1110.
Good, C. V. (1973). Dictionary of Education. New York:McGraw-Hill Book Company.
Grounlund, N.E. (1976). Measurement and Evaluation in Teaching. 3 rd.ed. New York:
Macmillan and Publishing.
Heller, K. and Heller, P. (2000). The Competent Problem Solver for Introductory Physics.
New York : Primis Custom Publishing.
Leonard, H. C. & Irving S. S. (1991). Secondary and middle school teaching methods.
(6th ed.). New York : Macmillan Publishing Company.
Nitsa Movshovite-Harde, N.Zaslavsky,O & Inbar,S.. (1987). An Empirical Classification
Model for Errors in High School Mathematics. Journal for Rescarch in
Mathematics Education : 18(1) 25-38.
Ong S.T. and Lim S.K.(1987). “Understanding and Error in Algebra”.Proceedings of Forth
Southeast Asian Conference on Mathematical Education. 1987 : 199-205.
DPU
59
Orhun, N. and Orhun, O. (2001). Mathematical Mistakes of Solving Physics Problems.
Anadolu University, 26470 Eskisehir Turkey : 288-289.
Stollburg, R. J. (1986). “Problem Solving, The Process Games in Science Teaching.” The
Science Teacher. 23 (September) : 41.
Taba, Hilda. (1962). Curriculum Development : Theory and Practice. New York : Harcourt,
Brace. DPU
ภาคผนวก
DPU
61
ภาคผนวก ก
รายนามผเชยวชาญตรวจเครองมอ
DPU
62
รายนามผเชยวชาญตรวจเครองมอ
1. ผชวยศาสตราจารย ดร.ฉววรรณ สสม รองคณบดคณะวทยาศาสตรการกฬาและสขภาพ
สถาบนการพลศกษา
2. ดร.สงหา ประสทธพงศ อาจารยประจาสาขาวชาการสอนวทยาศาสตรและ
คณตศาสตร คณะศกษาศาสตร
มหาวทยาลยทกษณ
3. ดร.เกรก ศกดสภาพ อาจารยกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร
โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
ประสานมตร (ฝายมธยม)
DPU
ภาคผนวก ข
ตวอยางเครองมอทใชในการวจย
DPU
64
แผนการจดการเรยนรท 1 วชา ฟสกส 2 (PH202) ชนปท 1 คณะวศวกรรมศาสตร เรองไฟฟาสถต เวลาการสอน 1.5 ชงโมง ความคดรวบยอด
1. ไฟฟาสถต (Static electricity หรอ Electrostatics) เปนปรากฏการณทปรมาณประจไฟฟาขวบวกและขวลบบนผววสดมไมเทากน และไมเคลอนท (จงเรยกวา สถต) จนกระทงมการถายเทประจ หรอเกดการไหลของอเลกตรอน กลายเปนไฟฟากระแส ปกตจะแสดงในรปการดงดดหรอการผลกกน แตไมเกดประกายไฟ 2. ประจไฟฟา เปนคณสมบตพนฐานถาวรหนงของอนภาคซงเลกกวาอะตอม (subatomic particle) เปนคณสมบตทกาหนดปฏกรยาแมเหลกไฟฟา สสารทมประจไฟฟานนจะสรางสนามแมเหลกไฟฟา ในขณะเดยวกนกจะไดรบผลกระทบจากสนามดวยเชนกน ปฏกรยาตอบสนองระหวางประจและสนาม เปนหนงในสของแรงพนฐาน เรยกวาแรงแมเหลกไฟฟา ความรพนฐานเดม
ประจไฟฟาม 2 ชนด คอประจบวก และประจลบ ซงประจชนดเดยวกนจะสงแรงผลกซงกนและกน สวนประจตางชนดกนจะสงแรงดงดดซงกนและกน ขอบขายเนอหา 1. ประจไฟฟา
2. แรงไฟฟาและกฎของคลอมบ
จดประสงคการเรยนร ผเรยนสามารถ 1. บอกความหมายเกยวกบประจไฟฟา และแรงระหวางประจไฟฟา 2. อธบายความหมายของการเหนยวนาไฟฟาได
DPU
65
3. วเคราะหหาความสมพนธของแรงระหวางประจไฟฟา ระยะระหวางประจ และปรมาณประจไฟฟาทเกยวกบกฎของคลอมบได 4. คานวณหาปรมาณตางๆทเกยวกบกฎของคลอมบได 5. วเคราะหและประเมนคาสถานการณปญหาในชวตประจาวนได เนอหาสาระ 1. ประจไฟฟา(Electric Charge) สรปสมบตสาคญของประจไฟฟาไดดงน คอ (1) ประจไฟฟาม2 ชนด คอ ประจบวกและประจลบ โดยประจชนดเดยวกน สงแรงผลกกระทาตอกนและประจตางชนดกนสงแรงดงดดกระทาตอกน
(2) ประจไฟฟามสมบตอนรกษ (3) ปรมาณประจไฟฟามคาไมตอเนอง ตวนาไฟฟา คอวตถทยอมใหกระแสผานไดด เชน เงน ทองแดง เหลก สวนฉนวนไฟฟา คอ
วตถทยอมใหกระแสผานไดไมด เชน ยาง พลาสตกไม การทาใหวตถมประจไฟฟาม 2 วธคอ (1) โดยการสมผส (2) โดยการเหนยวนา 2. กฎของคลอมบ (Coulomb’s Law) คลอมบ สรปวาแรงทางไฟฟาระหวางวตถทมประจ
ซงมขนาดเลก เมอเทยบกบระยะหางระหวางวตถทมประจทงสอง หรอ จดประจ (Point Charge) คหนงๆ มสมบตดงน
(1) แรงไฟฟา (F) ระหวางจดประจคหนงๆ มขนาดเปนสดสวนกลบกาลงของระยะหาง
(r)ระหวางจประจทงสอง และมแนวกระทาอยในแนวเสนตรงเชอมตอระหวางตาแหนง ของจด
ประจทงสองแตมทศตรงกนขาม (คอเปนไปตามกฎกาลงสองผกผนและกฎขอท 3 ของนวตน)
(2)แรงไฟฟาระหวางประจคหนง ๆ มขนาดเปนสดสวนโดยตรงกบผลคณของปรมาณประจ
ของจดประจทงสอง( 1q และ 2q )
จงสรปไดวา 2
21
r
qqF เรยกวากฎของคลอมบ (Coulomb’s Law) จากผลทไดสามารถ
เขยนสมการแสดงขนาดของแรงไฟฟาระหวางประจคหนง ๆ ไดเปน rr
qkqF ˆ
2
21
เมอ 1q และ 2q
คอ ขนาดของประจ r คอ ระยะหางระหวางประจ และ k เปนคาคงทเรยกวาคาคงทคลอมบ
DPU
66
(Coulomb Constant) 229
0
/109875..84
1CmNxk
เมอ 2212
0 /10854.8 mNCx
คอ คาเพอรมตตวตของสญญากาศ
กจกรรมการจดการเรยนร 1. ขนการจดการเรยนร 1. การบรรยายและยกตวอยางเนอหาประกอบสอการสอน (45 นาท) 1.1 ผสอนกระตนผเรยนดวยคาถาม/ปญหาทวา - เหตการณ/ขาว ทผเรยนเคยประสบมาเกยวกบฟาแลบ ฟารอง และฟาผา สงผลตอมนษยอยางไรบาง
1.2 ผเรยนแสดงความคดเหน พรอมทงผสอนอภปรายรวมกบผเรยน 1.3 ผสอนบรรยายและยกตวอยางเนอหาประกอบสอการสอน เกยวกบ
1) ประจไฟฟา
2) แรงไฟฟาและกฎของคลอมบ
2. ผเรยนแสดงความคดเหน ซกถามขอสงสย พรอมทงผสอนอภปรายรวมกบผเรยน
(15 นาท)
3. การทาโจทยตวอยางในชนเรยน (30 นาท) 3.1 ผเรยนแบงกลมเปนกลมยอยๆ 4-5 คน 3.2 ตวแทนกลม รบใบงานสาหรบการทาโจทยในเรอง ประจไฟฟา แรงไฟฟา และกฏของคลอมบ 3.3 ผสอนตรวจสอบความถกตอง และเพมเตมกรณทผเรยนมแนวคดคลาดเคลอน 3.4 ผสอนและผเรยนสรปเนอหารวมกน 2. สอการเรยนร
1. เอกสารประกอบการสอน 2. สอการสอน Power Point 3. แบบฝกหดในใบงาน
DPU
67
3. การวดและการประเมนผล 1. การแกโจทยปญหาหนาชนเรยน 2. การตอบคาถามทายบทเรยน 3. การอภปรายแสดงความคดเหนของผเรยน 4. การสอบไลประจาภาคการศกษา
4. แหลงการเรยนร 1. หองสมด 2. เวบไซตทเกยวของ เชน - http://www.rmutphysics.com/physics/oldfront/53/Lighting/index2.htm
DPU
68
แบบวดกระบวนการแกโจทยปญหาฟสกส
คาชแจง
1. แบบวดน แบงเปน 3 ชดดงน
ชดท 1 เรองไฟฟาสถต จานวน 5 ขอ
ชดท 2 เรองไฟฟากระแสตรง จานวน 2 ขอ
ชดท 3 เรองทฤษฎแมเหลก-ไฟฟาเบองตน จานวน 3 ขอ
2. แบบวดทกขอเปนแบบอตนย
3. ใหนกศกษาแสดงวธทาอยางละเอยด ตามขนตอนทกาหนดให
4. ถาพบปญหาใดๆใหสอบถามอาจารยผคมสอบ
DPU
69
1.จดประจ 1q = +3 C , 2q = -2 C และ 3q = 5 C วางตวอยในแนวเสนตรงเดยวกน ดงรป จงหา
คาความเขมสนามไฟฟาทจด E
1.1 เขยนภาพ และขอมลทโจทยกาหนดมาให
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
1.2 โจทยตองการใหหาสงใด
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
1.3 หลกการทางฟสกสทตองนามาใชในการแกโจทยปญหา
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
1.4 สรางแผนภาพ เขยนตวแปรททราบคา และตวแปรทไมทราบคา ในรปแบบของ
สญลกษณทางฟสกส
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
1.5 ระบตวแปรทโจทยตองการทราบ (สญลกษณทางฟสกส)
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
1.6 สมการหลกในการหาคาตอบ และหลกการทนามาใช
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
1.7 สมการทเกยวของ และตวแปรทไมทราบคา โดยระบสญลกษณและคาใหชดเจน
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
DPU
70
1.8 ตรวจสอบความสมพนธระหวางตวแปรทไมทราบคากบสมการทนามาใช วามตวแปรท
ไมทราบคากตว และสมการทนามาใชมกสมการ อะไรบาง
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
1.9 วางแผนกาหนดแนวทางในการแกโจทยปญหาซงอยในรปของสมการทางคณตศาสตร
อธบายเปนขนตอน
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
1.10 การแทนคาตวแปรลงในสมการตามแผนทวางไว
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
1.11 คานวณคาตวแปรทตองการหาคาตอบ พรอมกบตรวจสอบหนวย
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
1.12 คาตอบทไดมความถกตองตามลกษณะของสถานการณโจทยหรอไม เชนอยในหนวย
ของตวแปรทโจทยถาม
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
1.13 คาตอบทไดมความสมเหตสมผลหรอไม อยางไร
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
1.14 คาตอบทไดมความสมบรณครบตรงตามทโจทยถามหรอไม
.....................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
DPU
ประวตยอผวจย
DPU
72
ประวตยอผวจย
ชอ ดร.ธนยากร ชอ-สกล ชวยทกขเพอน
เกดวนท 20 เดอน กนยายน พทธศกราช 2521
สถานทเกด อาเภอเมอง จงหวดประจวบครขนธ
คณวฒ
กศ.บ. วทยาศาสตร-ฟสกส มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
กศ.ม. วทยาศาสตร-ฟสกส มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
กศ.ด. วทยาศาสตรศกษา-ฟสกส มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ DPU