รอิษึนฤิวฤลิยฑวปล · 2019. 5. 16. ·...
TRANSCRIPT
รปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทด
ของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา สงกดมหาเถรสมาคม
วทยานพนธ
ของ
พระเอกลกษณ เพยสา
เสนอตอมหาวทยาลยราชภฏสกลนครเพอเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร
ปรญญาปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารและพฒนาการศกษา
ธนวาคม 2558
ลขสทธเปนของมหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
รปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทด
ของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา สงกดมหาเถรสมาคม
วทยานพนธ
ของ
พระเอกลกษณ เพยสา
เสนอตอมหาวทยาลยราชภฏสกลนครเพอเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร
ปรญญาปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารและพฒนาการศกษา
ธนวาคม 2558
ลขสทธเปนของมหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
Causal Relationship Model of Factors Affecting Organizational Citizenship
Behavior of Teachers in General Buddhist Scripture School, General
Education Division under Sangha Council
BY
PHRA EAKKALUCK PHEASA
A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirement for The Degree
of Doctor of Philosophy in Education Administration and Development at
Sakon NaKhon Rajabhat University
December 2558
All Rights Reserved By Sakon Nakhon Rajabhat University
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
ประกาศคณปการ
วทยานพนธปรญญาดษฎบณฑตเลมน ส าเรจลลวงไดดวยความกรณาชวยเหลอ
แนะน าและใหค าปรกษาอยางดยงจาก ผชวยศาสตราจารย ดร.วาโร เพงสวสด ประธาน
ทปรกษาวทยานพนธ ผชวยศาสตราจารย ดร.วลนกา ฉลากบาง และ ดร.พรเทพ
เสถยรนพเกา กรรมการทปรกษาวทยานพนธ รองศาสตราจารย ดร.สวกจ ศรปตถา
ประธานสอบวทยานพนธ และรองศาสตราจารย ดร.ศกดไทย สรกจบวร กรรมการสอบ
วทยานพนธ ทไดกรณาถายทอดความร แนวคด วธการ ค าแนะน า และตรวจสอบแกไข
ขอบกพรองตางๆ ดวยความเอาใจใสเปนอยางดยง ผวจยเจรญพรขอขอบพระคณเปน
อยางสง
เจรญพรขอขอบพระคณผทรงคณวฒ และผเชยวชาญทกทาน ทไมสามารถกลาว
นามในทนได ทกรณาใหสมภาษณ ตรวจสอบคณภาพของเครองมอทใชในการวจย และได
กรณาปรบปรงแกไขขอบกพรอง และใหค าแนะน าในการสรางเครองมอใหถกตองสมบรณ
ยงขน รวมทงบคคลทผวจยไดอางองทางวชาการตามทปรากฏในบรรณานกรม
กราบขอบพระคณ พระครสงฆรกษเตน รตนวณโณ ทไดอบรมสงสอนใหแนวทาง
ในการด าเนนชวตตอสกบปญหาอปสรรค พระจ ารส กลพนธ พระศรวสทธเมธ พระเสนาะ
บญนม พระมหาสมยศ เพยสา และพระมหาเอกพล เพยสา ไดชวยเหลอสนบสนนในดาน
ก าลงทรพยตลอดมา
เจรญพรขอขอบพระคณ ครอบครวเพยสา ทกคนทคอยเปนก าลงใจใหตลอดมา
เจรญพรขอบคณเพอนนกศกษา ปร.ด. รน 4 สาขาวชาการบรหารและพฒนา
การศกษาทกทานทไดใหก าลงใจตลอดมา นอกจากนยงมผทใหความชวยเหลอ แนะน า
อกหลายทาน ซงผวจยไมสามารถกลาวนามในทนไดหมด จงขอขอบคณทกทานเหลานนไว
ณ โอกาสนดวย
คณคาทงหลายทไดรบจากวทยานพนธฉบบน ผวจยขอมอบบชาพระคณแด
โยมแมร ารวย เพยสา โยมพอสงวน เพยสา บรพาจารยทเคยอบรมสงสอน และอาจารย
ทกทานทกรณาประสทธประสาทวทยาการ ความรตางๆ ตลอดจนผมพระคณทกทาน
พระเอกลกษณ เพยสา
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
ชอเรองวจย รปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอพฤตกรรม
การเปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนก
สามญศกษา สงกดมหาเถรสมาคม
ผวจย พระเอกลกษณ เพยสา
กรรมการทปรกษา ผชวยศาสตราจารย ดร.วาโร เพงสวสด
ผชวยศาสตราจารย ดร.วลนกา ฉลากบาง
ดร.พรเทพ เสถยรนพเกา
ปรญญา ปร.ด. (การบรหารและพฒนาการศกษา)
สถาบน มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
ปทพมพ 2558
บทคดยอ
การวจยครงนมความมงหมายเพอ 1) พฒนารปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจย
ทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร 2) ตรวจสอบความสอดคลองของรปแบบ
ความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครทพฒนาขน
กบขอมลเชงประจกษ และ 3) ศกษาอทธพลทางตรง อทธพลทางออม และอทธพลรวม
ของปจจยเชงสาเหตทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร การด าเนนการวจย
แบงออกเปนสองระยะ คอ ระยะแรกเปนการพฒนารปแบบ โดยการศกษาเอกสารและ
งานวจยทเกยวของ สมภาษณผทรงคณวฒ ระยะทสองเปนการตรวจสอบความสอดคลอง
ของรปแบบ เกบรวบรวมขอมลโดยใชแบบสอบถามแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ
มคาอ านาจจ าแนกระหวาง 0.22 ถง 0.90 และคาความเชอมนทงฉบบเทากบ .98
กลมตวอยาง คอ ครในโรงเรยนพระปรยตธรรม ปการศกษา 2558 จ านวน 550 คน
วเคราะหขอมลดวยการหาความถ รอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และ
สมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน (Pearson’s Product Moment Correlation Coefficient)
และใชโปรแกรม LISREL Version 8.72 วเคราะหรปแบบความสมพนธเชงสาเหต
ผลการวจยพบวา
1. รปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทด
ของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา ประกอบดวย 6 ปจจย คอ
ภาวะผน าการเปลยนแปลง คณลกษณะงาน คณภาพชวตในการท างาน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
ความพงพอใจใจงาน ความผกพนตอองคการ และพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร
2. รปแบบทพฒนาขนมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ โดยมคา Chi-
square = 9.06, p-value = 1.000, df = 93, χ2/df = 0.097, RMSEA = 0.000, GFI =
1.00, AGFI = 1.00, Largest Standardized Residual = 0.82 โดยภาวะผน า
การเปลยนแปลง คณลกษณะงาน คณภาพชวตในการท างาน ความพงพอใจในงาน และ
ความผกพนตอองคการ สามารถรวมกนอธบายความแปรปรวนของพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดของครไดรอยละ 89.00
3. คณลกษณะงานมอทธพลทางตรงตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครมาก
ทสด รองลงมา คอ ภาวะผน าการเปลยนแปลง และความผกพนตอองคการ ตามล าดบ
อทธพลทางออมไมมตวแปรใดมอทธตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร ภาวะผน า
การเปลยนมอทธพลรวมตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครมากทสด อยางม
นยส าคญทางสถตทระดบ .01
ค าส าคญ: รปแบบ, ความสมพนธเชงสาเหต, พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร,
โรงเรยนพระปรยตธรรม
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
TITLE Causal Relationship Model of Factors Affecting Organizational
Citizenship Behavior of Teachers in General Buddhist Scripture School,
General Education Division under Sangha Council
AUTHOR Monk Eakkaluck Pheasa
ADVISORS Asst. Prof. Dr. Waro Phengsawat
Asst. Prof. Dr. Wannika Chalakbang
Dr. Pornthep Steannoppakao
DEGREE Doctor of Philosophy (Administration and Educational Development)
INSTITUTION Sakon Nakhon Rajabhat University
YEAR 2015
ABSTRACT
The purposes of this research were to 1) develop causal relationship model of
Factors affecting organizational citizenship behavior of teachers 2) verify the developed
of causal relationship model concordance of factors affecting organizational citizenship
behavior of teachers with the empirical data, and 3) inspect direct effect, indirect
effect and total effect of causal factors affecting organizational citizenship behavior of
teachers. The study was divided into 2 stages as follows. The first stage was to
develop model by exploring relevant documents and researches and expert interview.
Then content analysis was applied to analyze the data. The second stage was to verify
of model concordance. The data was gathered by using questionnaire with 5-points
scales. Its discrimination value was between 0.22 to 0.90 and its entire reliability
value was .98. The samples were 550 teachers in General Buddhist Scripture School,
during academic year 2015. The data were analyzed to figure out frequency,
percentage, mean, standard deviation, and Pearson’s Product Moment Correlation
Coefficient. Moreover, LISREL Version 8.72 was also utilized to assess the causal
relationship model.
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
The results of this presented revealed that :
1. The causal relationship model of Factors affecting organizational citizenship
behavior of teachers in General Buddhist Scripture School, General Education Division
consisted of 6 factors as follows : transformational leadership, job characteristic, quality
of work life, 4) job satisfaction, 5) organizational Commitment, and 6) organizational
citizenship behavior of teachers.
2. The developed model has goodness-of-fit with the empirical data with the
statistics as follows: χ2 = 9.06, p-value = 1.000, df = 93, χ2/df = 0.097, RMSEA =
0.000, GFI = 1.00, AGFI = 0.99, and Largest Standardized Residual = 0.82. The
transformational leadership, job characteristic, quality of work life, job satisfaction,
organizational Commitment, variables could explain the variability of organizational
citizenship behavior of teachers was 89.00.
3. Direct effects, from highest to lowest, were job characteristics, leadership
change, and organizational commitment, respectively. Indirect effects no parameters
have effect the organizational citizenship behavior of teachers. Total effects highest,
was Leadership change effect on organizational citizenship behavior of teachers with
the .01 level of statistical significance.
Keyword: Model, Causal Relationship, Organizational Citizenship Behavior of
Teachers, General Buddhist Scripture School
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
สารบญ
บทท หนา
1 บทน ำ ............................................................................................................. 1
ภมหลง ...................................................................................................... 1
ค ำถำมกำรวจย ......................................................................................... 6
ควำมมงหมำยของกำรวจย ........................................................................ 6
สมมตฐำนของกำรวจย .............................................................................. 7
ควำมส ำคญของกำรวจย ........................................................................... 7
ขอบเขตของกำรวจย ................................................................................. 8
นยำมศพทเฉพำะ ...................................................................................... 10
กรอบแนวคดของกำรวจย ......................................................................... 16
2 เอกสำรและงำนวจยทเกยวของ ..................................................................... 21
แนวคดทฤษฎทเกยวของกบพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดตอองคกำร ....... 21
กำรสงเครำะหปจจยทสงผลตอพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของคร ......... 45
กำรสงเครำะหเสนทำงอทธพลปจจยภำวะผน ำกำรเปลยนแปลง ........ 49
กำรสงเครำะหเสนทำงอทธพลปจจยคณลกษณะงำน ........................ 53
กำรสงเครำะหเสนทำงอทธพลปจจยคณภำพชวตในกำรท ำงำน ......... 56
กำรสงเครำะหเสนทำงอทธพลปจจยควำมพงพอใจในงำน ................. 60
กำรสงเครำะหเสนทำงอทธพลปจจยควำมผกพนตอองคกำร ............. 63
แนวคดทฤษฎทเกยวของกบภำวะผน ำกำรเปลยนแปลง ............................. 67
แนวคดทฤษฎทเกยวของกบคณลกษณะงำน ............................................. 86
แนวคดทฤษฎทเกยวของกบคณภำพชวตในกำรท ำงำน ............................. 100
แนวคดทฤษฎทเกยวของกบควำมพงพอใจในงำน ...................................... 119
แนวคดทฤษฎทเกยวของกบควำมผกพนตอองคกำร ................................. 141
ควำมเปนมำของโรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสำมญศกษำ ................... 162
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
สารบญ (ตอ)
บทท หนา
3 วธด ำเนนกำรวจย ......................................................................................... 164
กำรวจยระยะท 1 กำรก ำหนดกรอบแนวคดกำรวจย ................................. 164
กำรวเครำะหเอกสำรและงำนวจยทเกยวของ .................................... 165
กำรสมภำษณผทรงคณวฒ ............................................................... 165
กำรวจยระยะท 2 กำรตรวจสอบควำมสอดคลองของรปแบบ ................... 165
ประชำกรและกลมตวอยำง ............................................................... 165
ตวแปรทศกษำ ................................................................................. 167
เครองมอทใชในกำรวจย ................................................................... 168
กำรเกบรวบรวมขอมล ...................................................................... 171
กำรวเครำะหขอมล ........................................................................... 172
กำรก ำหนดคำคะแนนและเกณฑกำรแปลผลขอมล ........................... 175
4 ผลกำรวเครำะหขอมล .................................................................................. 181
สญลกษณทใชแทนตวแปร ....................................................................... 181
สญลกษณทใชแทนคำสถต ...................................................................... 183
สญลกษณทใชในโมเดล ........................................................................... 184
ผลกำรพฒนำรปแบบควำมสมพนธเชงสำเหตปจจยทสงผลตอ
พฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนก
สำมญศกษำ .......................................................................................... 184
ผลกำรพฒนำรปแบบควำมสมพนธเชงสำเหตปจจยทสงผลตอ
พฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรม
แผนกสำมญศกษำจำกกำรศกษำเอกสำรและงำนวจยท
เกยวของ ....................................................................................... 185
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
สารบญ (ตอ)
บทท หนา
ผลกำรพฒนำรปแบบควำมสมพนธเชงสำเหตปจจยทสงผลตอ
พฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรม
แผนกสำมญศกษำจำกกำรศกษำบรบทจรง .................................... 185
สรปผลกำรพฒนำรปแบบควำมสมพนธเชงสำเหตปจจยทสงผลตอ
พฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรม
แผนกสำมญศกษำ ......................................................................... 186
ผลกำรตรวจสอบควำมตรงเชงโครงสรำงของรปแบบควำมสมพนธ
เชงสำเหตปจจยทสงผลตอพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของคร
ในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสำมญศกษำ ....................................... 191
ผลกำรวเครำะหควำมถและรอยละของขอมลเบองตนเกยวกบ
ผตอบแบบสอบถำม ....................................................................... 191
ผลกำรวเครำะหคำเฉลย สวนเบยงเบนมำตรฐำน ควำมเบ
ควำมโดงของตวแปรสงเกตได ........................................................ 192
ผลกำรวเครำะหคำสมประสทธสหสมพนธระหวำงตวแปรสงเกตได ... 194
ผลกำรวเครำะหรปแบบกำรวดตวแปรแฝงภำยนอก และรปแบบ
กำรวดตวแปรแฝงภำยใน ............................................................... 198
ผลกำรวเครำะหควำมสมพนธโครงสรำงเชงเสนตรง
และกำรวเครำะหแยกคำอทธพล ................................................... 211
ผลกำรวเครำะหอทธพลทำงตรง อทธพลทำงออมและอทธพลรวม
ของปจจยทสงผลตอพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของคร ............... 215
5 สรปผลกำรวจย อภปรำยผล และขอเสนอแนะ ............................................. 223
สรปผลกำรวจย ....................................................................................... 224
กำรอภปรำยผลกำรวจย .......................................................................... 226
ขอเสนอแนะ ............................................................................................ 235
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
สารบญ (ตอ)
บทท หนา
ขอเสนอแนะส ำหรบกำรน ำผลกำรวจยไปใช ........................................... 235
ขอเสนอแนะส ำหรบกำรวจยครงตอไป .................................................. 237
บรรณำนกรม ............................................................................................... 238
ภำคผนวก .................................................................................................... 257
ภำคผนวก ก หนงสอขอควำมอนเครำะหในกำรด ำเนนกำรวจย ................ 259
ภำคผนวก ข รำยชอผทรงคณวฒในกำรสมภำษณ ................................... 277
ภำคผนวก ค รำยชอผเชยวชำญตรวจสอบเครองมอกำรวจย ................... 281
ภำคผนวก ง แบบสมภำษณผทรงคณวฒ ................................................ 285
ภำคผนวก จ แบบสอบถำม ..................................................................... 291
ภำคผนวก ฉ รำยชอโรงเรยนทใชทดลองเครองมอวจย ............................ 303
ภำคผนวก ช ผลกำรสมภำษณผทรงคณวฒ ............................................ 307
ภำคผนวก ซ ผลกำรวเครำะหคณภำพเครองมอวจย ............................... 323
ภำคผนวก ฌ คำเฉลยและสวนเบยงเบนมำตรฐำนของขอค ำถำม
รำยดำนและโดยรวม ............................................................................ 333
ภำคผนวก ญ ผลกำรวเครำะหรปแบบควำมสมพนธเชงสำเหต
ปจจยทสงผลตอพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของครในโรงเรยน
พระปรยตธรรมแผนกสำมญศกษำ โดยใชโปรแกรม
LISREL for Windows ............................................................................. 339
ภำคผนวก ฎ ประวตยอผวจย .................................................................. 379
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
สารบญตาราง
ตารางท หนา
1 การสงเคราะหองคประกอบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร ................... 40
2 องคประกอบ ตวบงช นยามศพทเชงปฏบตการและค าอธบายพฤตกรรม
การเปนสมาชกทดของคร ............................................................................. 43
3 การสงเคราะหปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร ............... 48
4 การสงเคราะหเสนทางอทธพลปจจยภาวะผน าการเปลยนแปลง ...................... 52
5 การสงเคราะหเสนทางอทธพลปจจยคณลกษณะงาน ...................................... 55
6 การสงเคราะหเสนทางอทธพลปจจยคณภาพชวตในการท างาน ...................... 59
7 การสงเคราะหเสนทางอทธพลปจจยความพงพอใจในงาน .............................. 62
8 การสงเคราะหเสนทางอทธพลปจจยความผกพนตอองคการ .......................... 64
9 การสงเคราะหองคประกอบภาวะผน าการเปลยนแปลง ................................... 81
10 องคประกอบ ตวบงช นยามศพทเชงปฏบตการและค าอธบายภาวะผน า
การเปลยนแปลง ........................................................................................ 84
11 การสงเคราะหองคประกอบคณลกษณะงาน ................................................... 95
12 องคประกอบ ตวบงช นยามศพทเชงปฏบตการและค าอธบาย
คณลกษณะงาน .......................................................................................... 97
13 การสงเคราะหองคประกอบคณภาพชวตในการท างาน ................................... 114
14 องคประกอบ ตวบงช นยามศพทเชงปฏบตการและค าอธบายคณภาพชวต
ในการท างาน ............................................................................................ 117
15 การสงเคราะหองคประกอบความพงพอใจในงาน .......................................... 136
16 องคประกอบ ตวบงช นยามศพทเชงปฏบตการและค าอธบายความพงพอใจ
ในงาน ...................................................................................................... 139
17 การสงเคราะหองคประกอบความผกพนตอองคการ ...................................... 158
18 องคประกอบ ตวบงช นยามศพทเชงปฏบตการและค าอธบายความผกพน
ตอองคการ ............................................................................................... 160
19 กลมตวอยาง ................................................................................................ 167
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
สารบญตาราง(ตอ)
ตารางท หนา
20 คาดชนความสอดคลอง คาอ านาจจ าแนก และคาความเชอมน
ของแบบสอบถาม ..................................................................................... 171
21 เกณฑทใชในการตรวจสอบความสอดคลองของรปแบบ ................................ 175
22 สรประยะของการวจย และวธด าเนนการวจย ................................................ 178
23 สรปผลการศกษาปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร ......... 187
24 จ านวน และรอยละของกลมตวอยาง ............................................................ 192
25 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน ความเบ และความโดงของ
ตวแปรสงเกตได ....................................................................................... 193
26 เมทรกซสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรสงเกตได ............................... 196
27 ผลการตรวจสอบความตรงของรปแบบการวดตวแปรแฝงภายนอก
ภาวะผน าการเปลยนแปลง ....................................................................... 198
28 ผลการตรวจสอบความตรงของรปแบบการวดตวแปรแฝงภายใน
คณลกษณะงาน ....................................................................................... 201
29 ผลการตรวจสอบความตรงของรปแบบการวดตวแปรแฝงภายใน
คณภาพชวตในการท างาน ....................................................................... 203
30 ผลการตรวจสอบความตรงของรปแบบการวดตวแปรแฝงภายใน
ความพงพอใจในงาน ............................................................................... 205
31 ผลการตรวจสอบความตรงของรปแบบการวดตวแปรแฝงภายใน
ความผกพนตอองคการ ............................................................................ 207
32 ผลการตรวจสอบความตรงของรปแบบการวดตวแปรแฝงภายใน
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร ......................................................... 209
33 คาสถตวดความสอดคลองของรปแบบกบขอมลเชงประจกษกอนปรบ ........... 212
34 คาสถตวดความสอดคลองของรปแบบกบขอมลเชงประจกษหลงปรบ ........... 213
35 คาน าหนกอทธพลทางตรง อทธพลทางออม และอทธพลรวมของตวแปร ...... 218
36 รายชอโรงเรยนทใชทดลองเครองมอวจย ...................................................... 305
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
สารบญตาราง(ตอ)
ตารางท หนา
37 ผลการวเคราะหคณภาพเครองมอ ............................................................... 325
38 คาอ านาจจ าแนก และคาความเชอมนของแบบสอบถาม
ดานพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร .................................................. 330
39 คาอ านาจจ าแนก และคาความเชอมนของแบบสอบถาม
ดานภาวะผน าการเปลยนแปลง ................................................................ 331
40 คาอ านาจจ าแนก และคาความเชอมนของแบบสอบถาม
ดานคณลกษณะงาน ................................................................................ 331
41 คาอ านาจจ าแนก และคาความเชอมนของแบบสอบถาม
ดานคณภาพชวตในการท างาน ................................................................. 331
42 คาอ านาจจ าแนก และคาความเชอมนของแบบสอบถาม
ดานความพงพอใจในงาน ......................................................................... 332
43 คาอ านาจจ าแนก และคาความเชอมนของแบบสอบถาม
ดานความผกพนตอองคการ ..................................................................... 332
44 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานของปจจยดานพฤตกรรม
การเปนสมาชกทดของคร ......................................................................... 335
45 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานของปจจยดานภาวะผน าการเปลยนแปลง .... 335
46 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานของปจจยดานคณลกษณะงาน .................... 336
47 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานของปจจยดานคณภาพชวตในการท างาน .... 336
48 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานของปจจยดานความพงพอใจในงาน ............. 337
49 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานของปจจยดานความผกพนตอองคการ ........ 337
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
บญชภาพประกอบ
ภาพประกอบ หนา
1 กรอบแนวคดการวจย .................................................................................... 20
2 โมเดลการวดพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร .......................................... 41
3 ปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร ..................................... 49
4 เสนทางอทธพลปจจยภาวะผน าการเปลยนแปลง ........................................... 53
5 เสนทางอทธพลปจจยคณลกษณะงาน ........................................................... 56
6 เสนทางอทธพลปจจยคณภาพชวตในการท างาน ........................................... 60
7 เสนทางอทธพลปจจยความพงพอใจในงาน .................................................... 63
8 เสนทางอทธพลปจจยความผกพนตอองคการ ................................................ 65
9 โมเดลความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอพฤตกรรม
การเปนสมาชกทดของคร ........................................................................... 66
10 ภาวะผน าการเปลยนแปลงทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทด
ตอองคการ ................................................................................................. 71
11 โมเดลการวดภาวะผน าการเปลยนแปลง ........................................................ 82
12 แบบจ าลองคณลกษณะงาน .......................................................................... 88
13 โมเดลการวดคณลกษณะงาน ........................................................................ 96
14 โมเดลการวดคณภาพชวตในการท างาน ........................................................ 115
15 โมเดลการวดความพงพอใจในงาน ................................................................ 138
16 โมเดลการวดความผกพนตอองคการ ............................................................ 159
17 ระยะในการด าเนนการวจย ........................................................................... 177
18 รปแบบการวดตวแปรแฝงภายนอกภาวะผน าการเปลยนแปลง ...................... 200
19 รปแบบการวดตวแปรแฝงภายในคณลกษณะงาน ......................................... 202
20 รปแบบการวดตวแปรแฝงภายในคณภาพชวตในการท างาน .......................... 204
21 รปแบบการวดตวแปรแฝงภายในความพงพอใจในงาน .................................. 206
22 รปแบบการวดตวแปรแฝงภายในความผกพนตอองคการ .............................. 208
23 รปแบบการวดตวแปรแฝงภายในพฤตกรรมการเปนสมาชกทด ..................... 210
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
บญชภาพประกอบ(ตอ)
ภาพประกอบ หนา
24 ผลการวเคราะหรปแบบกบขอมลเชงประจกษกอนปรบ ................................. 212
25 ผลการวเคราะหรปแบบกบขอมลเชงประจกษหลงปรบ .................................. 213
26 ผลการวเคราะหรปแบบกบขอมลเชงประจกษหลงปรบ .................................. 214
27 คาสมประสทธอทธพลของสมการโครงสรางเชงเสนตรง ............................... 222
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
บทท 1
บทน ำ
ภมหลง
ในสถานการณปจจบนทมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ทกองคการจ าเปน
จะตองใหความสนใจและความส าคญกบการบรหารและการพฒนาทรพยากรมนษย
เพอใหองคการสามารถด าเนนงานไดอยางมประสทธภาพและประสบผลส าเรจ ทงน
เนองมาจากทรพยากรมนษยเปนสงทมคณคามากทสดตอองคการ องคการจะประสบ
ความส าเรจหรอไมขนอยกบการบรหารทรพยากรมนษย และพฤตกรรมการท างานของ
บคลากรในองคการนบวามความส าคญยง เชน การใหความชวยเหลอ การใหความรวมมอ
ระหวางเพอนรวมงาน การมความส านกในหนาททตอนรบผดชอบ การท างานตรงตอเวลา
การมความจงรกภกดและไมเปดเผยความลบขององคการตอบคคลภายนอกหรอองคการ
อน นอกจากน การปฏบตหนาทนอกเหนอจากงานประจ าหรองานทองคการไดก าหนดไว
ลวนเปนพฤตกรรมทเปนประโยชนตอองคการทน าไปสการเพมประสทธภาพและ
ประสทธผลขององคการไดเปนอยางด ซงเรยกพฤตกรรมดงกลาววา พฤตกรรมการเปน
สมาชกทดตอองคการ พฤตกรรมดงกลาวนจะชวยสรางทนทางสงคม ชวยเพมผล
การปฏบตงาน และยงสามารถพฒนาศกยภาพของทรพยากรมนษยในองคการไดอกดวย
(สฎาย ธระวณชตระกล, 2547, หนา 16)
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ เปนพฤตกรรมทเกดขนเองจากตวของ
บคลากรทเตมใจจะปฏบตงานเพอองคการอยางเตมท เกนกวาบทบาททตนรบผดชอบ
หรอบทบาททอยนอกเหนอจากทองคการไดก าหนดไว เปนพฤตกรรมทสนบสนนและม
ความจ าเปนตอการด าเนนงานขององคการเพอใหเกดประสทธผลตอองคการไดเปนอยางด
(Organ, 1987, p. 4) เชนเดยวกน สถานศกษาเปนองคการหนงของสงคมทใหการศกษา
และพฒนาบคคล ท าหนาทจดการเรยนการสอนเพอพฒนาผเรยนใหมคณลกษณะทพง
ประสงคตามความตองการของสงคม ซงการศกษาพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษาเปน
การศกษารปแบบหนงของการศกษาคณะสงฆ ทรฐก าหนดขนตามความประสงคของ
คณะสงฆ โดยใหเรยนทงวชาธรรมและวชาสามญศกษาควบคกนไป จดตงขนเมอวนท 14
กรกฎาคม พทธศกราช 2514 ปจจบนโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษาไดม
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
2
การปฏรประบบการจดการศกษาตามภาครฐ และจดการศกษาตามหลกสตรแกนกลาง
การศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 และศกษาหลกสตรพระปรยตธรรม (บาล, ธรรม
วนยและศาสนปฏบต) ภายใตกฎกระทรวงวาดวยสทธในการจดการศกษาขนพนฐาน
โดยสถาบนพระพทธศาสนา เปนการศกษาในระดบมธยมศกษาตอนตนและระดบ
มธยมศกษาตอนปลาย ผทส าเรจการศกษาในระดบมธยมศกษาตอนตนจงเปนผทส าเรจ
การศกษาภาคบงคบตามพระราชบญญตการศกษาภาคบงคบ พ.ศ. 2545 โดยรฐให
การอดหนนงบประมาณคาใชจายรายหว (สทธกร อวนศร, 2552, หนา 11) ดงนน บทบาท
ของครจงมความส าคญอยางยงในฐานะผจดประสบการณและบรรยากาศในกระบวน
การเรยนร มงสรางสรรก าลงคนในดานวชาการ รวมทงปลกฝงคณธรรมแกผเรยน ครตอง
มคณสมบตเฉพาะ มความสามารถสง สามารถจดการเรยนการสอนทสอดคลองกบ
การเปลยนแปลงของโลกในยคปจจบน แมวาระบบการจดการเรยนการสอนในโรงเรยน
พระปรยตธรรมมการจดโครงสรางของการบรหารทชดเจน แตบคลากรครรบหนาท
หลายต าแหนงสงผลใหการปฏบตงานขาดประสทธภาพ (ส านกงานคณะกรรมการ
การศกษาแหงชาต, 2537, หนา 4 อางถงใน บญเสรม ส าราญด, 2555, หนา 3) อกทง
ดานการจดการบรหารยงไมเขมแขง ผบรหารยงไมไดเปนนกจดการศกษามออาชพ ยดตด
กบระบบปจเจกบคคล ไมมรปแบบการจดการศกษาทชดเชน ผลการประเมนคณภาพของ
การจดการศกษาในระบบการประกนคณภาพมโรงเรยนถงรอยละ 30 ทยงไมไดตามเกณฑ
มาตรฐานทก าหนด (ส านกงานพระพทธศาสนาแหงชาต, กองพทธศาสนศกษา, 2552,
หนา 26-27)
ในขณะเดยวกนครมกจะประสบกบปญหาตางๆ ซงเปนอปสรรคตอการม
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ อนเนองมาจากคณภาพชวตในการท างานไมด
อาทเชน การทครไดรบคาจางหรอเงนเดอนต า สวสดการไมเพยงพอ ขาดความมนคงใน
การท างานเนองจากความกงวลวาจะถกออกจากงาน ขาดโอกาสในการพฒนาตนเอง
ขาดโอกาสในการเขารบการอบรมในวชาชพหรอไดศกษาตอในระดบทสงขน ไมไดรบ
การยอมรบทงจากเพอนรวมงานหรอผบรหาร นอกจากน ครเปนจ านวนมากยงขาดขวญ
และก าลงใจในการปฏบตงาน กระบวนการสรรหา วาจาง การพจารณาความดความชอบ
การเลอนขน เลอนต าแหนงไมไดมาตรฐาน บคลากรขาดก าลงใจในการปฏบตงานและ
ไมมความมนคงในวชาชพ ท าใหเกดปญหาการเปลยนบคลากรบอยครง (วรรณธรรม
กาญจนสวรรณ และพระมหาสทตย อาภากโร, 2542, หนา 13 อางถงใน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
3
บญเสรม ส าราญด, 2555, หนา 4) บคลากรจะปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพและเตม
ก าลงความสามารถ องคการจ าเปนจะตองสนองตอบความตองการปจจยขนพนฐานใหแก
บคลากรอยางเหมาะสมและเพยงพอตอการด าเนนชวต ท าใหบคลากรมความรสกวา
ตนเองประสบความส าเรจในอาชพ หรออาจกลาวรวมไปถงการเสรมสรางพฤตกรรม
การเปนสมาชกทดตอองคการอยางถกตอง และตรงกบความตองการของบคลากร
เนองจากพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการมความสมพนธในทางบวกกบความพง
พอใจในการท างาน (Organ and Ryan, 1995, pp. 775-802)
จากสาเหตดงกลาวขางตนน ามาซงปญหาดานบคลากรคร ซงพบวามกลมครท
คดจะเปลยนงาน ไมมความพงพอใจ หรอเกดความเบอหนายในงาน ท าใหไมตงใจสอน
ไมเอาใจใสตองานทสอน ซงมผลกระทบตอผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน
จากการศกษางานวจยของ พระมหาเกยรตศกด ยนตรดร (2552, หนา 111 - 112) พบวา
ปญหาดานการสรรหาบคลากรครมาท างานตามตองการไดยาก เพราะขาดสงจงใจให
บคคลทมความสามารถเขามาปฏบตงานเนองจากไดเงนเดอนนอยไมเตมตามวฒการศกษา
และไมมหลกประกนความมนคงในต าแหนงงาน บคคลทจะเสยสละมาท างานมนอยไม
เพยงพอกบต าแหนงงาน ทมาสมครท างานกเพอรองานจากทอน ปญหาดาน
การบ ารงรกษา ไมสามารถบ ารงรกษาบคลากรไดตามตองการ เพราะบคคลทมความร
ความสามารถไมไดรบการสนบสนนหรอสงเสรมใหกาวหนาเทาทควร ขาดสวสดการตางๆ
ต าแหนงงานไมมนคง ไดเงนเดอนนอย ท าใหบคลากรขาดขวญก าลงใจในการท างาน
ปญหาดานการพฒนาบคคล งบประมาณดานการพฒนาบคคลมนอย ขาดแหลงทน
สนบสนนดานทนการศกษา การวจย การพฒนาสอการสอน ขาดการสงเสรมใหบคลากร
พฒนาตนเองและเขารบการอบรมเพอพฒนาทกษะ ความรความสามารถอยางตอเนอง
ขาดการนเทศตดตามและประเมนผล ปญหาดานการใหบคคลพนจากงาน บคลากร
สมครใจลาออกเพราะคาตอบแทนนอยไมเพยงพอตอการด ารงชพ หรอเพราะไดงานทม
ความมนคงและมรายไดทดกวา ขอมลเหลานสะทอนใหเหนการขาดความพงพอใจของคร
ในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา ซงผบรหารจะตองแสวงหาวธการเพอแกไข
โดยเฉพาะเรองทเกยวกบความรสกพงพอใจในงานซงสงผลใหบคคลมพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดตอองคการ เนองจากความพงพอใจในงานเปนสภาวะอารมณเชงบวกของบคคล
ทเปนผลมาจากการประเมนงานหรอประสบการณในงานของตน (Locke, 1976, p. 134
อางถงใน อรสา ส ารอง, 2553, หนา 41)
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
4
ฉะนน ความพอใจในการท างานของครจงเปนสงทตองใสใจมากยงขน โดยเฉพาะ
อยางยงในสงคมปจจบนทมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา มการแขงขน และคานยม
ของคนไทยเปลยนไปจากอดต เพราะความพงพอใจจะน าไปสความกระตอรอรนใน
การปฏบตงานและยงเปนตวกลางทมอทธพลตอการแสดงพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอ
องคการ (สฎาย ธระวณชตระกล, 2549, หนา 162) ถาบคคลมระดบความพงพอใจต า
จะสงผลใหเกดแนวโนมของพฤตกรรมการมองหางานใหม ซงถาหากหางานใหมไดกจะ
น าไปสการลาออก (Spector, 1997, p. 63) การด าเนนงานของโรงเรยนนอกจากตอง
แขงขนทงกบโรงเรยนของรฐ เอกชน และโรงเรยนพระปรยตธรรมดวยกนแลว การม
บคลากรปฏบตงานดวยความเตมใจ ใหความรวมมอ และทมเทในการท างาน จะเปนสวน
ส าคญทชวยใหโรงเรยนด าเนนงานไดตอไป แมวาจะมอปสรรคหรอปญหามากกตาม และ
การทโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา จะสามารถรกษาบคลากรทมคณภาพ
ใหอยกบองคการได จ าเปนทจะตองสรางใหบคลากรเกดพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอ
องคการ ซงจะสงผลใหคนและงานเออประโยชนตอกน เพราะคนเปนผสรางงาน
ในขณะเดยวกนงานกเปนสงทใชควบคมพฤตกรรมของคนใหสอดคลองกนในการท างาน
รวมกน หากบคลากรในองคการไดรบการจงใจในการท างานใหเขาเหลานนไดบรรลถง
ความตองการของตนแลว กจะกอใหเกดประสทธภาพและประสทธผลในการท างาน
โดยรวมขององคการ รวมถงสามารถน าไปสการจงใจใหบคลากรเกดพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดตอองคการได (สถาพร ปนเจรญ, 2547, หนา 45)
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการของบคลากร เปนพฤตกรรมท
ทกองคการ พงปรารถนาเพราะมสวนส าคญในการสงเสรมประสทธผลขององคการ
ลดการลาออกจากองคการของบคลากร ชวยเสรมสรางผลตภาพในดานการจดการ
มทรพยากรบคคลเพมขนอยางไมจ ากดและมเปาหมายมงไปในการสรางผลงาน
การชวยเหลอการท างานของผรวมงานทงภายในและภายนอกกลมงาน กอใหเกด
การเรยนรครบวงจร ซงสงผลใหบคลากรสามารถสรางผลงานไดรวดเรวขนและสามารถ
รกษาและดงดดบคลากรทดใหคงอยในองคการ และสนบสนนเสถยรภาพของ
การปฏบตงานในองคการ (Podsakoff, et al., 1997, pp. 263-264 อางถงใน วชรย
อยเจรญ, 2546, 17) ซงถาองคการสามารถพฒนาใหบคลากร มพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดขององคการได จะชวยใหองคการมประสทธภาพกอใหเกดประสทธผล
เนองจากพฤตกรรมดงกลาวเปนเครองมอส าคญส าหรบองคการทมงเนนประสทธภาพ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
5
ชวยใหการปฏบตงานของพนกงานมประสทธภาพมากยงขน (Moorman, 1991, pp. 845-
855)
การทองคการสามารถรกษาพนกงานทดมคณภาพ มคณธรรม ท างาน
นอกเหนอจากทก าหนดไวดวยความสมครใจแลว จะชวยใหองคการนนบรรลสเปาหมายได
ซงผลส าเรจของการปฏบตงานในทกระดบงานจะบรรลเปาหมายยอมขนอยกบ
ความผกพนและพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการของบคลากรเปนส าคญ (King,
2007, pp. 8-17) ในทางตรงกนขามหากองคการตองสญเสยบคลากรทเปนคนด
มความสามารถไปกอนระยะเวลาอนสมควร ยอมสงผลใหองคการมตนทนทสงขน
เนองจากตองเสยคาใชจายทไมจ าเปนทงคาใชจายทางตรงและคาใชจายทางออม
(Greenberg and Baron, 1997) จะเหนไดวาพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการเปน
สงทควรใสใจและมความส าคญอยางยงตอองคการ ดงนน ผบรหารสถานศกษาในฐานะ
ผน าขององคการควรทจะสงเสรมสนบสนนและพฒนาใหเกดการแสดงพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดของครในโรเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา ผลทไดนนจะเปนสวนหนงท
ท าใหองคการประสบความส าเรจในระยะยาว
จากทไดกลาวมาขางตน ผวจยจงมความสนใจทจะศกษาปจจยทสงผลตอ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
สงกดมหาเถรสมาคม โดยการศกษาเอกสาร แนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ
วเคราะหและสงเคราะหความสมพนธของปจจยตางๆ ทสงผลตอพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดของคร ท าใหไดตวแปรเชงสาเหตจ านวน 5 ตวแปร คอ ภาวะผน า
การเปลยนแปลง คณลกษณะของงาน คณภาพชวตในการท างาน ความพงพอใจในงาน
และความผกพนตอองคการ โดยน าตวแปรเชงสาเหตของพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของ
ครมาสรางเปนรปแบบ เพอศกษาความสมพนธระหวางตวแปร และตรวจสอบ
ความสอดคลองของรปแบบตามสมมตฐานกบขอมลเชงประจกษ ผลการวจยทไดจะเปน
สารสนเทศส าหรบผบรหารโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา และผทเกยวของใน
การน าองคความรทไดไปประยกตใชใหเขากบนโยบายการบรหารงานบคคลและการพฒนา
องคการทางดานการศกษาใหเกดประสทธภาพ อกทงยงเปนประโยชนและเปนแนวทางใน
การสงเสรมใหบคลากรครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษามพฤตกรรม
การเปนสมาชกทดตอองคการ และจะน าไปสการพฒนางาน การพฒนาองคการ และ
อาจจะยงเปนประโยชนตอหนวยงานอนทจะน าไปใชเปนขอมลประกอบการพจารณา
เพอสรางแรงจงใจในการท างานใหแกบคลากรในองคการอกดวย
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
6
ค ำถำมกำรวจย
ผวจยตงค าถามการวจยดงน
1. รปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทด
ของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา สงกดมหาเถรสมาคม มลกษณะเปน
อยางไร
2. รปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทด
ของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา สงกดมหาเถรสมาคม
มความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษหรอไม
3. ปจจยเชงสาเหตมอทธพลทางตรง อทธพลทางออม และอทธรวมตอพฤตกรรม
การเปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
สงกดมหาเถรสมาคม หรอไมอยางไร
ควำมมงหมำยของกำรวจย
การวจยครงนมความมงหมายของการวจย ดงน
1. เพอพฒนารปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา สงกดมหาเถรสมาคม
2. เพอตรวจสอบความสอดคลองของรปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยท
สงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนก
สามญศกษา สงกดมหาเถรสมาคม ทผวจยพฒนาขนกบขอมลเชงประจกษ
3. เพอศกษาอทธพลทางตรง อทธพลทางออม และอทธพลรวมของปจจยทสงผล
ตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
สงกดมหาเถรสมาคม
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
7
สมมตฐำนของกำรวจย
การวจยครงน ผวจยไดก าหนดสมมตฐานของการวจยไว ดงน
1. รปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทด
ของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา สงกดมหาเถรสมาคม ทพฒนาขนม
ความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ
2. ปจจยเชงสาเหต มอทธพลทางตรง อทธพลทางออม และอทธพลรวมตอ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
สงกดมหาเถรสมาคม
ควำมส ำคญของกำรวจย
ผลการวจยเรองรปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอพฤตกรรม
การเปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
สงกดมหาเถรสมาคม มความส าคญและประโยชน ดงน
1. ท าใหไดรปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดของคร ซงน าไปสกรอบแนวคดในการพฒนาการบรหารจดการศกษาของ
โรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
2. ท าใหทราบทศทางของปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร
ซงเปนขอมลเชงรปธรรมทแสดงความความสมพนธเชงสาเหตของการเกดพฤตกรรม
การเปนสมาชกทดของคร และน าปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครนน
ไปพฒนา และสงเสรมใหครเกดพฤตกรรมการเปนสมาชกทดมากขน
3. ผลการวจยจะเปนสารสนเทศส าหรบผบรหารโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนก
สามญศกษาในการพฒนาสงเสรมพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครในโรงเรยน
พระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
8
ขอบเขตของกำรวจย
การวจยครงนมขอบเขตของการวจย ดงน
1. ขอบเขตดำนเนอหำ
เนอหาทใชในการศกษารปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอ
พฤตกรรมการเปนการสมาชกทของครในโงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
สงกดมหาเถรสมาคม ผวจยไดศกษาจากแนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของตาม
แนวคดของนกวชาการตางๆ ไดแก พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร ภาวะผน า
การเปลยนแปลง คณลกษณะงาน คณภาพชวตในการท างาน ความพงพอใจในงาน และ
ความผกพนตอองคการ
2. ประชำกรและกลมตวอยำง
ประชากรและกลมตวอยางทใชในการวจยครงน สามารถแบงเปน 2 ระยะ ดงน
ระยะท 1 การพฒนารปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
กลมเปาหมาย คอ อาจารยในสถาบนอดมศกษา ผบรหารและครในโรงเรยน
พระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา จ านวน 7 คน จ าแนกเปนอาจารยในสถาบนอดมศกษา
3 คน ผบรหาร 2 คน และครผสอน 2 คน เลอกมาแบบเจาะจง
ระยะท 2 การตรวจสอบความสอดคลองของรปแบบความสมพนธเชงสาเหต
ปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนก
สามญศกษา กบขอมลเชงประจกษ
2.1 ประชำกร ไดแก ครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
สงกดมหาเถรสมาคม ปการศกษา 2558 จ านวน 4,457 คน จาก 414 โรงเรยน (ส านกงาน
พระพทธศาสนาแหงชาต, 2557, หนา 1)
2.2 กลมตวอยำง ไดแก ครทปฏบตการสอนในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนก
สามญศกษา ปการศกษา 2558 จ านวน 550 คน ไดมาโดยการสมแบบหลายขนตอน
(Multi-stage Random Sampling)
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
9
3. ตวแปรทศกษำ
ตวแปรทใชในการศกษา มดงน
3.1 ตวแปรสำเหต จ ำแนกออกเปน 2 ลกษณะ คอ
3.1.1 ตวแปรแฝงภำยนอก (Exogenous Latent Variables) คอ
ตวแปรแฝงทไมไดรบอทธพลจากตวแปรใดในโมเดล ประกอบดวยตวแปรแฝง 1 ตว คอ
ภาวะผน าการเปลยนแปลง ประกอบดวยตวแปรสงเกตได 4 ตว คอ 1) การมอทธพล
เชงอดมการณ 2) การสรางแรงบนดาลใจ 3) การกระตนการใชปญญา และ
4) การมงความสมพนธเปนรายบคคล
3.1.2 ตวแปรแฝงภำยใน (Endogenous Latent Variables) คอ
ตวแปรแฝงทไดรบอทธพลจากตวแปรอนๆ ในโมเดล ประกอบดวยตวแปรแฝง 4 ตว ไดแก
1) คณลกษณะงาน ประกอบดวยตวแปรสงเกตได 5 ตว คอ
(1) การไดรบขอมลยอนกลบ (2) ความมอสระในงาน (3) ความส าคญของงาน (4) ความม
เอกภาพในงาน และ (5) ความหลากหลายของทกษะ
2) คณภาพชวตในการท างาน ประกอบดวยตวแปรสงเกตได 5 ตว
คอ (1) คาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม (2) ความกาวหนาและความมนคงใน
การท างาน (3) สภาพแวดลอมทดและปลอดภยในการท างาน (4) การพฒนาทกษะและ
การใชความสามารถของบคคล และ (5) การมความสมดลระหวางชวตสวนตวกบชวต
การท างาน
3) ความพงพอใจในงาน ประกอบดวยตวแปรสงเกตได 3 ตว คอ
(1) การบรหารงานและการควบคมบงคบบญชา (2) ความสมพนธระหวางเพอนรวมงาน
และ (3) การยอมรบนบถอจากบคคลอน
4) ความผกพนตอองคการ ประกอบดวยตวแปรสงเกตได 3 ตว คอ
(1) การคงอยกบองคการ (2) ความเชอและการยอมรบเปาหมายและคานยมขององคการ
และ (3) ความพยายามทมเทและเตมใจปฏบตงานเพอองคการ
3.2 ตวแปรผล ไดแก พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร สามารถวดไดจาก
ตวแปรสงเกตได 5 ตว คอ 1) การใหความชวยเหลอ 2) ความส านกในหนาท
3) การใหความรวมมอ 4) ความอดทนอดกลน และ 5) การค านงถงผอน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
10
นยำมศพทเฉพำะ
นยามศพทในการวจย มดงน
1. พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร หมายถง การกระท าในหนาทและ
นอกเหนอจากการปฏบตงานในหนาททไดรบมอบหมายจากโรงเรยนของคร ซงกระท าดวย
ความสมครใจและเตมก าลงความสามารถ เพอสงเสรม สนบสนน และเปนประโยชนทงตอ
งานของตนเอง ของเพอนรวมงาน และของโรงเรยนใหประสบความส าเรจตามเปาหมาย
อยางมประสทธภาพและประสทธผล โดยไมไดค านงถงผลตอบแทนหรอรางวล
ประกอบดวย
1.1 การใหความชวยเหลอ หมายถง การทครใหการชวยเหลอแกเพอนรวมงาน
ในการท างาน ดวยการใหการสนบสนนในการพฒนาวชาชพ แนะน าการใชเครองมอ วสด
อปกรณตางๆ ใหค าปรกษา ชวยแกปญหาทเกดขนระหวางบคคลดวยความเตมใจ ซงแสดง
ออกทงค าพดและการกระท า ตลอดจนใหความชวยเหลอกจกรรมขององคการทงในและ
นอกเวลางานโดยไมตองรองขอ
1.2 ความส านกในหนาท หมายถง การทครเอาใจใสในการท างานตามบทบาท
พนธกจ รบผดชอบตองาน สนองนโยบายขององคการ ปฏบตตามกฎระเบยบ ขอบงคบ
อยางเครงครด ตรงตอเวลา ไมใชเวลาในการปฏบตงานไปกบงานสวนตว ไมหลบหลกหรอ
เกยงงาน และเสยสละเวลาสวนตวเพองานสวนรวมขององคการ
1.3 การใหความรวมมอ หมายถง การทครรบผดชอบ และมสวนรวมใน
การด าเนนงานขององคการอยางสม าเสมอ เขารวมประชม เสนอขอคดเหนทเปนประโยชน
ตอการปรบปรงพฒนาองคการ เกบความลบขององคการ แสดงออกซงความรสกเปนหวง
ภาพลกษณ เฝาตดตามสถานการณตางๆ ทอาจสงผลกระทบตอองคการ
1.4 ความอดทนอดกลน หมายถง การทครอดทนอดกลนตอปญหาหรอ
อปสรรค สภาพแวดลอมในการท างานทตนไมพอใจ มความยากล าบาก คบของใจ
การถกรบกวน ความเครยด ความกดดนตางๆ หรอความไมสขสบายในงานหรอหนาท
ทตนรบผดชอบ
1.5 การค านงถงผอน หมายถง การทครค านงถงผรวมงานในองคการเพอ
ปองกนการเกดปญหาตามมา ดวยการไมประพฤตตนใหผอนเดอดรอนหรอไดรบผล
กระทบทงกายและใจ รวมทงการใหเกยรต การยกยอง การเอาใจใสตอความรสกหรอ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
11
ความตองการของผอน และการเคารพสทธสวนบคคลในการแสดงความคดเหนตางๆ ของ
ผรวมงาน
2. ภาวะผน าการเปลยนแปลง หมายถง พฤตกรรมทผน าสามารถกระตน จงใจให
ผตามใชสตปญญา ความรความสามารถของตนท างานจนบรรลเปาหมายขององคการ
รวมทงแนวทางในการพฒนาศกยภาพของผตามใหสามารถแสดงศกยภาพอยางเตมท
ประกอบดวย
2.1 การมอทธพลเชงอดมการณ หมายถง การทผน าประพฤตตวเปนแบบอยาง
ทด มวสยทศนในการบรหารจดการ เนนความส าคญในเรองอดมการณ ความเชอ คานยม
และการมเปาหมายทชดเจน มศลธรรมและจรยธรรม เสยสละเพอสวนรวม เปนทยกยอง
เคารพนบถอ เกดการยอมรบ เชอมน เลอมใส ศรทธา ท าใหผใตบงคบบญชายนดให
ความรวมมอและปฏบตตาม
2.2 การสรางแรงบนดาลใจ หมายถง การทผน าสรางแรงบนดาลใจ และ
ความมนใจใหแกผตาม วาสงทท านนมคณคา ท าใหผตามเหนความส าคญของงาน
เกดความกระตอรอรนทจะปฏบตงานจนบรรลตามวตถประสงคขององคการ
2.3 การกระตนการใชปญญา หมายถง การทผน ากระตนใหผตามตระหนก
ถงปญหาตางๆ ในหนวยงาน ท าใหผตามมความตองการแสวงหาแนวทางแกปญหา
ดวยการจงใจ สนบสนนและสงเสรมวธการแกปญหาดวยหลกการและเหตผลท
หลากหลายอยางสรางสรรคและเปนระบบ
2.4 การมงความสมพนธเปนรายบคคล หมายถง การทผน าเอาใจใสสงเสรมใน
ตวผตาม ใหความส าคญตอการพฒนาศกยภาพดานตางๆ ตามความสามารถ ความสนใจ
และความถนด โดยค านงถงความแตกตางระหวางบคคล เปดโอกาสใหผตามไดเรยนรสง
ตางๆ ททาทายความสามารถ สรางบรรยากาศของการใหการสนบสนน สรางขวญก าลงใจ
ตลอดจนปฏบตตอผตามอยางเทาเทยมกน
3. คณลกษณะงาน หมายถง การรบรเกยวกบงานทครท าอยทออกแบบเพอใหคร
เกดแรงจงใจในการปฏบตงาน เชน ชนด ความยากงาย ปรมาณ ความนาสนใจ ตลอดจน
ความรสกวาเปนงานทมเกยรต ท าใหเกดความภาคภมใจในการปฏบตงาน ประกอบดวย
3.1 การไดรบขอมลยอนกลบ หมายถง งานทก าหนดใหครไดรบทราบถง
ผลส าเรจหรอประสทธภาพของงานทไดกระท าไปแลวทงดานดและไมด เพอเปนแนวทางใน
การปรบปรงแกไขและพฒนางานตอไป
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
12
3.2 ความมอสระในงาน หมายถง งานทเปดโอกาสใหครไดรบเสรภาพใน
การบรหารจดตารางการปฏบตงาน การตดสนใจเกยวกบกระบวนการท างาน และวางแผน
วธการปฏบตงาน ตลอดจนสามารถน าวธการท างานใหมๆ มาใชในการปฏบตงานทอยใน
ความรบผดชอบของตนอยางเตมท
3.3 ความส าคญของงาน หมายถง งานทท าใหครรบรถงคณคาและความหมาย
ของชนงานทรบผดชอบ วามลกษณะเกยวโยงกบงานดานอนๆ ซงมผลกระทบตอ
ความเปนอยของผปฏบตงานและการด าเนนงานขององคการ
3.4 ความมเอกภาพในงาน หมายถง งานทก าหนดรปแบบและวธการปฏบตให
ครรบรทกขนตอนของกระบวนการด าเนนงานอยางชดเจน สามารถมองเหนภาพรวมและ
เหนผลลพธทไดจากการปฏบตงานนนๆ
3.5 ความหลากหลายของทกษะ หมายถง งานทท าใหครรบรถงการใชทกษะ
ความสามารถและความช านาญในการท างาน รวมถงความสามารถในการใชวสดอปกรณ
ทจ าเปนตอการท างานเพอใหงานส าเรจลลวง
4. คณภาพชวตในการท างาน หมายถง ความรสกพงพอใจในการบรหารจดการ
ทองคการไดสนองตอบความตองการของครทมตอการท างาน มความเปนอยทดตาม
การยอมรบของสงคม ทงดานรางกายและจตใจ สงคม และเศรษฐกจ เปนการผสมผสาน
กนระหวางงานและชวต ประกอบดวย
4.1 คาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม หมายถง การทครไดรบผลตอบแทนท
เพยงพอในการด ารงชวตและสอดคลองกบมาตรฐานทยอมรบกนโดยทวไป รวมถงสทธ
ประโยชนอนๆ ทนอกเหนอจากเงนเดอนหรอคาตอบแทน เชน สวสดการตางๆ โดยครม
ความรสกวามความเหมาะสม เพยงพอและเปนธรรมเมอเปรยบเทยบกบรายได ต าแหนง
ความรบผดชอบ ลกษณะงาน และงานทมระดบการปฏบตคลายกน
4.2 ความกาวหนาและความมนคงในการท างาน หมายถง การทครไดรบโอกาส
การเลอนต าแหนงหนาททสงขน ประสบผลส าเรจในหนาทการงาน เปนทยอมรบของเพอน
รวมงาน ครอบครวหรอผเกยวของ และสรางความมนใจในการปฏบตงานวามความมนคง
ไมถกโยกยายหรอเปลยนแปลงในงานทรบผดชอบ
4.3 สภาพแวดลอมทดและปลอดภยในการท างาน หมายถง การทครได
ปฏบตงานในสภาพแวดลอมทมความเหมาะสมกบการท างาน มแสงสวางทเพยงพอ
มความสะอาด เปนระเบยบเรยบรอย ปราศจากการรบกวนจากเสยงและกลน ไมสงผลเสย
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
13
ตอสขภาพรางกาย จตใจ วสดอปกรณ เครองมอเครองใชมอยางเพยงพอ อาคารสถานทม
ความแขงแรง มนคง ปลอดภย เออตอการปฏบตงาน และไมเสยงตออนตราย
4.4 การพฒนาทกษะและการใชความสามารถของบคคล หมายถง การทคร
ไดรบโอกาสในการสรางเสรมทกษะใหมๆ และพฒนาความร ความสามารถ
ความเชยวชาญในงาน รวมถงการแสดงความคดรเรมสรางสรรค ก าหนดเปาหมายและ
วธการด าเนนงานของตนเอง และพรอมทจะปฏบตงานและใชศกยภาพในการท างาน
อยางเตมท
4.5 การมความสมดลระหวางชวตสวนตวกบชวตการท างาน หมายถง ภาวะท
ครมความพงพอใจกบลกษณะงานและปรมาณงานทเหมาะสมกบสภาพการด าเนนชวต
มความสมดลระหวางชวงเวลาปฏบตงานกบชวงเวลาอสระจากงานทรบผดชอบอยาง
เหมาะสม
5. ความพงพอใจในงาน หมายถง ความรสกชอบ พอใจหรอเจตคตทางบวกทคร
มตองานและสภาพแวดลอมในการท างาน ท าใหเตมใจทจะท างานทไดรบมอบหมาย
ใหมประสทธภาพและประสทธผล บรรลตามวตถประสงคขององคการ ประกอบดวย
5.1 การบรหารงานและการควบคมบงคบบญชา หมายถง การทผบรหาร
มอบอ านาจหนาทและความรบผดชอบใหแกผปฏบตงานในการปฏบตภารกจตางๆ
จนบรรลผลส าเรจตามจดมงหมายขององคการทก าหนดดวยความเปนอสระ มการควบคม
และสงการนอยทสด
5.2 ความสมพนธระหวางเพอนรวมงาน หมายถง การตดตอสอสารดวยกรยา
หรอวาจาทแสดงถงความสมพนธอนดตอกน สามารถปฏบตงานรวมกนดวยความสามคค
สนทสนมเปนอนหนงอนเดยวกน ชวยเหลอซงกนและกน และมบรรยากาศใน
การปฏบตงาน ทเปนมตร เกดความรสกพงพอใจในงานทท ารวมกนในองคการ
5.3 การยอมรบนบถอจากบคคลอน หมายถง การทครไดรบการยอมรบ
ความไววางใจจากบคคลตางๆ ทงในโรงเรยนและในชมชน ในความรความสามารถและ
คณงามความด ในรปของการยกยองชมเชย การแสดงความยนด การใหก าลงใจ
การประกาศใหทราบทวกนในความส าเรจ หรอการแสดงออกอนๆ
6. ความผกพนตอองคการ หมายถง การแสดงออกซงสะทอนความรสก
ความคดเหนและทศนคตของครทมตอสถานศกษาทปฏบตงาน ในลกษณะความศรทธา
การยอมรบนโยบาย เปาหมายและคานยมของสถานศกษา ความทมเท ความพยายาม
และความเสยสละเพอประโยชนของสถานศกษาอยางตอเนองและสม าเสมอ ความรสก
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
14
ผกพน ความภาคภมใจ ในสถานศกษา ความจงรกภกดปรารถนาอยางแรงกลาใน
การด ารงความเปนสมาชกของสถานศกษาโดยไมคดทจะลาออก รวมทงการปฏบตงาน
อยางเตมความสามารถเพอใหสถานศกษาบรรลเปาหมายตามวตถประสงคทไดก าหนดไว
ประกอบดวย
6.1 การคงอยกบองคการ หมายถง ครมความตองการทจะปฏบตงานใน
สถานศกษาดวยความศรทธา ผกพน และภาคภมใจ โดยไมคดทจะลาออกจากการเปน
สมาชกของสถานศกษา แมวาจะมการเปลยนแปลงรปแบบการบรหารงาน หรอ
เปลยนต าแหนงงานใหม
6.2 ความเชอและการยอมรบเปาหมายและคานยมขององคการ หมายถง คร
มทศนคตทสอดคลอง มความเชอมน ยอมรบ ศรทธาในเปาหมาย กระบวนการบรหารและ
คานยม ของสถานศกษา ยอมรบแนวทางการปฏบตงานเพอใหส าเรจตามเปาหมาย และ
มความเชอวาองคการทตนปฏบตงานอยเปนองคกรทดทสด และมความภาคภมใจใน
องคกร ของตน
6.3 ความพยายามทมเทและเตมใจปฏบตงานเพอองคการ หมายถง ครม
ความตงใจ มงมน ทมเททจะปฏบตงานในหนาททไดรบมอบหมายอยางเตมความสามารถ
ท าใหงานบรรลตามวตถประสงคทก าหนดไวอยางมประสทธภาพ เสยสละประโยชนสวนตว
เพอใหงานประสบผลส าเรจอยางมคณภาพ รวมถงการพยายามคดหาวธการใหมๆ เพอ
ปรบปรงการท างานใหประสบผลส าเรจมากยงขน
7. รปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทด
ของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา หมายถง แนวคดทก าหนดขนจาก
ทฤษฎและเอกสารงานวจยทเกยวของ ทมความสมพนธเชงสาเหตขององคประกอบทเปน
ตวแปรแฝงภายนอก ไดแก องคประกอบ ดานภาวะผน าการเปลยนแปลงกบตวแปรแฝง
ภายใน ไดแก องคประกอบ ดานคณลกษณะงาน ดานคณภาพชวตในการท างาน
ดานความพงพอใจในงาน และดานความผกพนตอองคการ ไปสตวแปรผลทเปนตวแปร
แฝงภายใน ไดแก พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร
8. ขอมลเชงประจกษ หมายถง ขอมลทผวจยไดจากการเกบรวบรวมขอมล
โดยใชแบบสอบถามเกยวกบปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร
จากความคดเหนของกลมตวอยางซงเปนครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
สงกดมหาเถรสมาคม
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
15
9. ตวแปรแฝง หมายถง ตวแปรทไมสามารถวดคาของตวแปรไดโดยตรง แตม
โครงสรางตามทฤษฎทแสดงผลออกมาในรปของพฤตกรรมทสงเกตได ซงในการวจยครงน
ประกอบดวย
9.1 ตวแปรแฝงภายนอก หมายถง ตวแปรทผวจยไมไดสนใจศกษาสาเหตของ
ตวแปรเหลานน ตวแปรสาเหตของตวแปรแฝงภายนอกจงไมปรากฏในรปแบบ ส าหรบ
การวจยครงน ตวแปรแฝงภายนอก ไดแก องคประกอบดานภาวะผน าการเปลยนแปลง
9.2 ตวแปรแฝงภายใน หมายถง ตวแปรทผวจยสนใจศกษาวาไดรบอทธพลจาก
ตวแปรใด สาเหตของตวแปรแฝงภายในจะแสดงไวในรปแบบของโมเดลความสมพนธ
เชงสาเหตอยางชดเจน ส าหรบการวจยครงน ตวแปรแฝงภายใน ไดแก 1) องคประกอบ
ดานคณลกษณะงาน 2) องคประกอบดานคณภาพชวตในการท างาน 3) องคประกอบดาน
ความพงพอใจในงาน 4) องคประกอบดานความผกพนตอองคการ และ 5) องคประกอบ
ดานพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร
10. โปรแกรม LISREL หมายถง โปรแกรมคอมพวเตอรทพฒนาขนโดย Joreskog
and Sorbom เพอตรวจสอบความเหมาะสมของรปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยท
สงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการของครโรงเรยนพระปรยตธรรม
แผนกสามญศกษา สงกดมหาเถรสมาคม วามความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ
จากกลมตวอยาง
11. รปแบบความสมพนธเชงสาเหตมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ
หมายถง ผลการวเคราะหทางสถตดวยโปรแกรม LISREL พบวาคาไค-สแควรแตกตางจาก
ศนยอยางไมมนยส าคญทางสถต และมความนาจะเปน (p-value) เขาใกล 1 คาดชนวด
ระดบความกลมกลน (Goodness of Fit Index = GFI) และคาดชนวดระดบความกลมกลน
ทปรบแกแลว (Adjusted Goodness of Fit Index = AGFI) มคาเขาใกล 1
12. มหาเถรสมาคม หมายถง องคกรสงสดท าหนาทปกครองคณะสงฆแหง
ราชอาณาจกรไทยคลายๆ คณะรฐมนตร
13. โรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา หมายถง โรงเรยนทตงขนในวด
ทธรณสงฆ หรอทดนของมลนธทางพระพทธศาสนา เพอใหการศกษาแกพระภกษ และ
สามเณร ตามหลกสตรของกระทรวงศกษาธการ โดยเปดสอนตงแตระดบมธยมศกษา
ตอนตนถงระดบมธยมศกษาตอนปลาย
14. คร หมายถง ผท าหนาทสอนในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
สงกดมหาเถรสมาคม จ าแนกได ดงน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
16
14.1 ครทเปนบรรพชต คอ ผสอนทไดรบการอปสมบทเปนพระภกษใน
ทางพระพทธศาสนา
14.2 ครทเปนคฤหสถ คอ ผสอนซงไมไดรบการอปสมบทเปนพระภกษใน
ทางพระพทธศาสนา
กรอบแนวคดของกำรวจย
การวจยครงน มงศกษาปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครใน
โรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา สงกดมหาเถรสมาคม โดยการสงเคราะหจาก
แนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของตามทศนะของนกวชาการ ดงน
พฤตกรรมการเปนสมาชกทด ผวจยไดสงเคราะห แนวคด ทฤษฎ และงานวจยท
เกยวของ ทบงชถงพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนก
สามญศกษา ตามแนวคดของนกวชาการหลายทาน ดงน Organ, 1987; Johns, 1996;
Podsakoff et al., 2000; Hoffman et al., 2007; สฏาย ธระวณชตระกล, 2549; กษมา
ทองขลบ, 2550; กญจนา กญจา, 2550; ปฏพฒน อดรไสว, 2550; ศกษณย
วโสจสงคราม, 2552; อภชาต ยมแสง, 2553; อรสา ส ารอง, 2553; ศภากร ทศนศร,
2554; อรปวณ สตะพาหะ, 2554; นรล หมดปลอด, 2555) ซงสามารถสรปไดวา
ประกอบดวย 5 ดาน ไดแก ดานการใหความชวยเหลอ ดานความส านกในหนาท
ดานการใหความรวมมอ ดานความอดทนอดกลน และดานการค านงถงผอน
ภาวะผน าการเปลยนแปลง ผวจยไดสงเคราะหแนวคด ทฤษฎ และงานวจยท
เกยวของ ทบงชถงภาวะผน าการเปลยนแปลงของผบรหารโรงเรยนพระปรยตธรรม
แผนกสามญศกษา ตามแนวคดของนกวชาการหลายทาน ดงน Bass and Avolio,1 993;
พณชา ปรชา, 2547; สเทพ พงศศรวฒน, 2548; สฎาย ธระวณชตระกล, 2549; ทพวรรณ
โอษคลง, 2549; ณฐวฒ เตมยสวรรณ, 2550; สมพร จ าปานล, 2550; อภชยา มเพยร,
2552; ญาณกานต ไผเจรญ, 2552; ผกาพรรณ เชอเมองพาน, 2553; อรสา ส ารอง,
2553; ธนตกร ไชยมงคล, 2556) ซงสามารถสรปไดวา ประกอบดวย 4 ดาน ไดแก คอ
ดานการมอทธพลเชงอดมการณ ดานการสรางแรงบนดาลใจ ดานการกระตนการใช
ปญญา และดานการมงความสมพนธเปนรายบคคล
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
17
คณลกษณะงาน ผวจยไดสงเคราะหแนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ ทบงช
ถงคณลกษณะงานของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา ตามแนวคดของ
นกวชาการหลายทาน ดงน Hackman and Lawler, 1971; Hackman and Oldham, 1980;
Milton, 1981; Drago and Garvey, 1998; เขมภส เขมะรงษ, 2548; สฏาย ธระวณชตระกล
, 2549; กรณฑรกข เตมวทยขจร, 2553;อรสา ส ารอง, 2553; ปยวรรณ สกดษฐ, 2555;
พมพจนทร บณฑรพงศ, 2555) ซงสามารถสรปไดวา ประกอบดวย 5 ดาน ไดแก
ดานความหลากหลายของทกษะ ดานความมเอกภาพในงาน ดานความส าคญของงาน
ดานความมอสระในงาน และดานการไดรบขอมลยอนกลบ
คณภาพชวตในการท างาน ผวจยไดสงเคราะห แนวคด ทฤษฎ และงานวจยท
เกยวของ ทบงชถงคณภาพชวตในการท างานของครในโรงเรยนพระปรยตธรรม
แผนกสามญศกษา ตามแนวคดของนกวชาการหลายทาน ดงน Walton, 1973; Huse and
Cummings, 1985; Certo and Graf, 1989; Dessler, 1991; Schermerhorn, 1996;
Newstrom and Davis, 1997; Micheal and Kossen, 2002; พณชา ปรชา, 2547; วชรนทร
หนสมตน, 2547; สทชา โกวท, 2549; กษมา ทองขลบ, 2550; กาญจนา บญเพลง,
2552; ธระพนธ มณสต, 2552; ปวณา กรงพล, 2552; รตนพร จนทรเทศ, 2552;
จราภรณ นอยนคร, 2552; นชจรา ตะส, 2552; จนทรทมา รงเรอง, 2553; นฤมล
โอสวนศร, 2554) ซงสามารถสรปไดวา ประกอบดวย 5 ดาน ไดแก ดานคาตอบแทนท
เพยงพอและยตธรรม ดานความกาวหนาและความมนคงในการท างาน
ดานสภาพแวดลอมทดและปลอดภยในการท างาน ดานการพฒนาทกษะและการใช
ความสามารถของบคคล และดานการมความสมดลระหวางชวตสวนตวกบชวตการท างาน
ความพงพอใจในงาน ผวจยไดสงเคราะหแนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ
ทบงชถงความพงพอใจในงานของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
ตามแนวคดของนกวชาการหลายทาน ดงน Herzberg, 1959; Maslow, 1970; Hammer,
1971; Alderfer, 1972; ศภกจ ศานสตย, 2547; ณทฐา กรหรญ, 2550; ธรมพา
ช านาญไพร, 2550; ปยะพงศ นนทวงศ, 2550; วนนดา หมวดเอยด, 2550; กญจนา
กญจา, 2550; เลอศกด ใจกลา, 2550; ญาณกานต ไผเจรญ, 2552; พมณฑา ชนะภย,
2552; อภชยา มเพยร, 2552; ธนตกร ไชยมงคล, 2556) ซงสามารถสรปไดวา
ประกอบดวย 3 ดาน ไดแก ดานการบรหารงานและการควบคมบงคบบญชา
ดานความสมพนธระหวางเพอนรวมงาน และดานการยอมรบนบถอจากบคคลอน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
18
ความผกพนตอองคการ ผวจยไดสงเคราะหแนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ
ทบงชถงความผกพนตอองคการของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
ตามแนวคดของนกวชาการหลายทาน ดงน Allen and Meyer, 1990; Steers and Porter,
1991; Cherrington, 1994; Greenberg and Robert, 1996; Greenberg and Baron, 2003;
สฎาย ธระวณชตระกล, 2549; ปยะพงศ นนทวงศ, 2550; ธรมพา ช านาญไพร, 2550;
เลอศกด ใจกลา, 2550; อาทตตยา ดวงสวรรณ, 2551; กาญจนา บญเพลง, 2552;
ธระพนธ มณสต, 2552; รตนพร จนทรเทศ, 2552; นชจรา ตะส, 2552; ปวณา กรงพล,
2552; พมณฑา ชนะภย, 2552; อารสา ส ารอง, 2553; จ านง เหลาคงธรรม, 2554;
พมพจนทร บณฑรพงศ, 2555) ซงสามารถสรปไดวา ประกอบดวย 3 ดาน ไดแก
ดานการคงอยกบองคการ ดานความเชอและการยอมรบเปาหมายและคานยมขององคการ
และดานความพยายามทมเทและเตมใจในการปฏบตงานเพอองคการ
จากการศกษาเอกสาร แนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของกบปจจยทสงผลตอ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
สงกดมหาเถรสมาคม ผวจยท าการสงเคราะหและก าหนดกรอบแนวคดการวจยไว ดงน
1. ปจจยพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร ซงเปนตวแปรแฝงภายในเชงผล
สามารถวดไดจากตวแปรสงเกตได 5 ตว คอ ดานการใหความชวยเหลอ ดานความส านก
ในหนาท ดานการใหความรวมมอ ดานความอดทนอดกลน และดานการค านงถงผอน
2. ปจจยภายนอกทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร ไดแก ภาวะผน า
การเปลยนแปลง ซงเปนตวแปรแฝงภายนอก สามารถอธบายได ดงน
2.1 ตวแปรภาวะผน าการเปลยนแปลง สามารถวดไดจากตวแปรสงเกตได 4 ตว
คอ ดานการมอทธพลเชงอดมการณ ดานการสรางแรงบนดาลใจ ดานการกระตนการใช
ปญญา และดานการมงความสมพนธเปนรายบคคล ซงมอทธพลทางตรงตอตวแปร
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร และมอทธพลทางออมโดยผานตวแปร
คณลกษณะงาน ตวแปรคณภาพชวตในการท างาน ตวแปรความพงพอใจในงาน และ
ตวแปรความผกพนตอองคการ
3. ปจจยภายในทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร ไดแก
คณลกษณะงาน คณภาพชวตในการท างาน ความพงพอใจในงาน และความผกพนตอ
องคการ ซงเปนตวแปรแฝงภายใน สามารถอธบายได ดงน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
19
3.1 ตวแปรคณลกษณะงาน สามารถวดไดจากตวแปรสงเกตได 5 ตว คอ
ดานการไดรบขอมลยอนกลบ ดานความมอสระในงาน ดานความส าคญของงาน
ดานความมเอกภาพในงาน และดานความหลากหลายของทกษะ ซงมอทธพลทางตรงตอ
ตวแปรพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร และมอทธพลทางออมโดยผานตวแปร
คณภาพชวตในการท างาน ตวแปรความพงพอใจในงาน และตวแปรความผกพนตอ
องคการ
3.2 ตวแปรคณภาพชวตในการท างาน สามารถวดไดจากตวแปรสงเกตได 5 ตว
คอ ดานคาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม ดานความกาวหนาและความมนคงใน
การท างาน ดานสภาพแวดลอมในการท างานทดและปลอดภย ดานการพฒนาทกษะและ
การใชความสามารถของบคคล และดานการมความสมดลระหวางชวตสวนตวกบชวต
การท างาน ซงมอทธพลทางตรงตอตวแปรพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร และม
อทธพลทางออม โดยผานตวแปรความพงพอใจในงาน และตวแปรความผกพนตอองคการ
3.3 ตวแปรความพงพอใจในงาน สามารถวดไดจากตวแปรสงเกตได 3 ตว คอ
ดานการบรหารงานและการควบคมบงคบบญชา ดานความสมพนธระหวางเพอนรวมงาน
และดานการยอมรบนบถอจากบคคลอน ซงมอทธพลทางตรงตอพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดของคร และมอทธพลทางออมโดยผานตวแปรความผกพนตอองคการ
3.4 ตวแปรความผกพนตอองคการ สามารถวดไดจากตวแปรสงเกตได 3 ตว
คอ ดานการคงอยกบองคการ ดานความเชอและการยอมรบเปาหมายและคานยมของ
องคการ และดานความพยายามทมเทและเตมใจในการปฏบตงานเพอองคการ ซงม
อทธพลทางตรงตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร
จากค าอธบายขางตน สามารถแสดงไดดงภาพประกอบ 1มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
20
ภาพประกอบ 1 กรอบแนวคดการวจย
ภาวะผน าการ
เปลยนแปลง
ดานการมอทธพลเชงอดมการณ
ดานการสรางแรงบนดาลใจ
ดานการกระตนการใชปญญา
ดานการมงความสมพนธเปนรายบคคล
คณลกษณะงาน
ดานการไดรบขอมลยอนกลบ
ดานความมอสระในงาน
ดานความส าคญของงาน
ดานความมเอกภาพในงาน
ดานความหลากหลายของทกษะ คณภาพชวตใน
การท างาน
ดานคาตอบแทนทเพยงพอ
และยตธรรม
ดานความกาวหนาและความมนคง
ในการท างาน
ดานสภาพแวดลอมทดและปลอดภย
ในการท างาน
ดานการพฒนาทกษะและการใช
ความสามารถของบคคล
ดานการมความสมดลระหวางชวต
สวนตวกบชวตการท างาน
ความพงพอใจในงาน
ดานการคงอยกบองคการ
ดานความเชอและการยอมรบเปาหมาย
และคานยมขององคการ ดานความพยายามทมเทและเตมใจ
ปฏบตงานเพอองคการ
ดานการบรหารและการควบคมบงคบบญชา
ดานความสมพนธระหวางบคคล
ดานการยอมรบนบถอจากบคคลอน
ความผกพนตอ
องคการ
พฤตกรรมการเปน
สมาชกทดของคร
ดานการใหความชวยเหลอ
ดานความส านกในหนาท
ดานความอดทนอดกลน
ดานการค านงถงผอน
ดานการใหความรวมมอ
20
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
บทท 2
เอกสารและงานวจยทเกยวของ
การวจยในครงน เปนการศกษารปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
สงกดมหาเถรสมาคม ในบทนผวจยไดน าเสนอ แนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของกบ
ปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทด สามารถจ าแนกออกเปน 8 ประเดนหลก
ดงน
1. แนวคด ทฤษฎทเกยวของกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ
2. การสงเคราะหเสนทางอทธพลปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอ
องคการ
3. แนวคด ทฤษฎทเกยวของกบภาวะผน าการเปลยนแปลง
4. แนวคด ทฤษฎทเกยวของกบคณลกษณะงาน
5. แนวคด ทฤษฎทเกยวของกบคณภาพชวตในการท างาน
6. แนวคด ทฤษฎทเกยวของกบความพงพอใจในงาน
7. แนวคด ทฤษฎทเกยวของกบความผกพนตอองคการ
8. ประวตความเปนมาของโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
1. แนวคด ทฤษฎทเกยวของกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ
การวจยครงน ผวจยไดศกษาแนวคด ทฤษฎเกยวกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทด
ตอองคการ ดงมเนอหาตอไปน
1.1 แนวคดและความเปนมาของพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ (Organizational Citizenship
Behavior) เกดมาจากแนวคดของ Barnard (1938, p. 84 อางถงใน อรสา ส ารอง, 2553,
หนา 18-19) ซงไดวเคราะหลกษณะพนฐานโดยทวไปขององคการ คอ ระบบความรวมมอ
(Cooperative System) สงส าคญทท าใหเกดความรวมมอ คอ ความเตมใจของบคคล
โดยความเตมใจเปนสงทอยนอกเหนอประสทธภาพความสามารถหรอคณคาภายใน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
22
ตวบคคล เปนสงทไมสามารถมองเหนไดชดเจน แตเปนสงส าคญทชวยสนบสนนใหองคการ
ประสบความส าเรจ ซงค าบรรยายลกษณะงานทวไปไมสามารถบรรยายไดครอบคลม
ทกความตองการในงานทจ าเปนตอการประสบความส าเรจขององคการ ทงน Katz (1964
อางถงใน สฎาย ธระวณชตระกล, 2549, หนา 23) ไดแบงรปแบบพนฐานของพฤตกรรม
ของพนกงานทเปนสงส าคญตอประสทธผลขององคการเปน 3 รปแบบ คอ 1) บคคล
จะตองเขามาท างานและคงอยภายใตระบบขององคการ 2) บคคลจะตองปฏบตหนาท
ทไดรบมอบหมายใหส าเรจ 3) บคคลจะตองมกจกรรมนวตกรรมใหมๆ (Innovation) และ
คดคนกจกรรมขนมาเอง (Spontaneous Activity) เพอใหบรรลวตถ ประสงคควบคไปกบ
บทบาททก าหนดไว โดยพฤตกรรมทง 3 รปแบบน สามารถจ าแนกไดเปน 2 ลกษณะ คอ
1) พฤตกรรมตามบทบาทหนาท (In-role Behavior) เปนพฤตกรรมการปฏบตงานของ
พนกงานทจะเปนไปตามทองคการไดก าหนดไวอยางชดเจนวาใหปฏบตตาม เชน
การก าหนดหนาทความรบผดชอบของพนกงานอยางชดเจนทจะตองปฏบตตามทปรากฏใน
ค าบรรยายลกษณะงาน ซงถาหากท าการเปรยบเทยบลกษณะของพฤตกรรมประเภทนกบ
ทกลาวมากจะตรงกบพฤตกรรมในรปแบบท 1 และ 2 2) พฤตกรรมบทบาทพเศษ (Extra-
Role Behavior) เปนพฤตกรรมการปฏบตงานของพนกงานทนอกเหนอ ไปจากองคการ
ก าหนดไวอยางเปนทางการใหพนกงานปฏบตตาม เปนพฤตกรรมพเศษทพนกงานเตมใจท
จะแสดงออกมา ซงตรงกบพฤตกรรมรปแบบท 3 ของ Katz ไดกลาววาพฤตกรรม
นอกเหนอบทบาท เปนสงทส าคญตอการคงอยตอองคการและประสทธผลองคการ
หากพนกงานภายในองคการปฏบตงานเฉพาะบทบาทในหนาทเพยงอยางเดยว องคการนน
จะเขาสภาวะตกต าไดงายและเปนระบบสงคมทเปราะบาง ทกๆ องคการตองอาศย
ความรวมมอ การชวยเหลอ การมไมตรจต ความชวยเหลอเออเฟอเผอแผ ซงพฤตกรรม
นอกเหนอบทบาทนเปรยบเสมอนตวขบเคลอนเครองจกรทางสงคมในองคการท าใหเกด
ความยดหยน ซงเปนสงจ าเปนตอการท างาน ท าใหบคคลสามารถจดการสงตางๆ ไดเปน
อยางดในสถานการณทตองพงพาอาศยซงกนและกน ซงพฤตกรรมทนอกเหนอบทบาท
ดงกลาวเรยกอยางเปนทางการวา “พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ”
ในการศกษาเกยวกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการม 2 แนวคดหลก
ทส าคญ วรณธ ธรรมนารถสกล (2547, หนา 35) ไดกลาววา แนวคดแรกเปนแนวคดท
แยกบทบาทการปฏบตงานระหวางงานตามหนาทและงานทนอกเหนอจากหนาทออกจาก
กน ซงมพนฐานในการศกษามาจากพฤตกรรมนอกเหนอบทบาทของ Katz ใน ค.ศ. 1964
และ Bateman and Organ ใน ค.ศ. 1982 โดยกลมนมองวาการแสดงพฤตกรรมท
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
23
นอกเหนอจากพฤตกรรมทถกก าหนดโดยบทบาทหนาท สงผลใหประสทธผลในการท างาน
สงขน หรอเปนพฤตกรรมทสงเสรมสนบสนนการท างานของผรวมงานท าใหองคการม
ประสทธผลสงขน พฤตกรรมเหลานถอวาเปนพฤตกรรมทนอกเหนอบทบาทดวยการท
บคคลไมแสดงพฤตกรรมนกจะไมถกลงโทษภายใตระบบการลงโทษขององคการ แนวคด
ทสอง มพนฐานการศกษามาจากทฤษฎในเชงปรชญา (Philosophy) รฐศาสตร (Political
Science) และประวตศาสตรทางสงคม (Social History) ซงพจารณาพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดตอองคการใน 3 ลกษณะ คอ 1) พฤตกรรมตามบทบาทของการปฏบตงาน
ตามหนาท (In-role Job Performance Behavior) 2) พฤตกรรมนอกเหนอบทบาทตามหนาท
(Functional Extra-role Behavior) และ 3) พฤตกรรมดานการปกครอง (Political Behavior)
โดยกลมนมองวาพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการเกยวของกบลกษณะของการ
ท างานตามบทบาทหนาทของตนเอง การท างานตามค าสงซงอาจไมใชงานตามหนาท หรอ
อาจแสดงพฤตกรรมขนเองโดยอสระ โดยพฤตกรรมเหลานไมสามารถทจะตดขาดจากงาน
ตามหนาทไดอยางชดเจน แตกไมใชพฤตกรรมตามบทบาท กลาวไดวาพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดตอองคการยงมสวนของการท างานตามหนาทเขามาเกยวของ และเปน
พฤตกรรมทกระท าแลวสงเสรมการท างาน และท าใหบรรยากาศในการท างานเปนไปใน
ทางบวก เกดความสามคคและอยภายใตระบบการปกครองในองคการ ซงจาก
แนวความคด Motowidlo and Van Scotter (1994, pp. 475-479) กลาววา พฤตกรรม
การเปนสมาชกทดตอองคการเกดขนจากการแสดงพฤตกรรมทอาจไมมความเกยวของ
โดยตรงกบภาระงาน และอาจมผลตองานทบคคลนนไดปฏบต ซงอาจไมมการลงโทษ หรอ
ใหรางวลภายใตเงอนไขขององคการใดๆ เลย แตอาจเปนประโยชนตอการเพม
ประสทธภาพและประสทธผลใหกบองคการ นอกจากนประสทธภาพทเกดขนนอกจากจะ
ขนอยกบพฤตกรรมตามบทบาทหนาททไดมการก าหนดใหบคลากรไดปฏบตแลว
ความเตมใจของบคลากรในการปฏบตงานตามพฤตกรรมทเปนบทบาทพเศษยงสงผลตอ
ประสทธภาพในการด าเนนงานขององคการอกดวย พฤตกรรมทเปนบทบาทพเศษถก
ก าหนดขนเปน พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ (Organizational Citizenship
Behavior) และโครงสรางของพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการเปนสวนหนงทอยใน
บรบทของทฤษฎองคการ และเปนสวนหนงของการพฒนาองคการอยางยงยน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
24
จากค าอธบายขาตน สรปไดวา แนวคดพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอ
องคการเกดมาจากการศกษาพฤตกรรมการปฏบตงานของบคคลในองคการทแสดงออก
ตามบทบาทหนาทความรบผดชอบ ภารกจงาน และงานทนอกเหนอจากหนาทซงกระท า
ดวยความสมครใจไมไดเกดจากการคาดหวงรางวล หรอคาตอบแทน
1.2 ความหมายพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ (Organizational Citizenship
Behavior) เปนพฤตกรรมการแสดงออกของบคคลทท างานอยในองคการ ซงมผศกษา และ
ผวจยหลายทานไดใหค านยามค าวาพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการไวหลากหลาย
โดยความ หมายดงกลาวสามารถอธบายไดดงตอไปน
Katz and Kahn (1978, p. 339 อางถงใน สฎาย ธระวณชตระกล, 2549,
หนา 21) ไดใหความหมายพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการวา เปนพฤตกรรมท
ไมไดก าหนดเปนทางการของสมาชกในการใหความรวมมอ ชวยเหลอและมไมตรตอเพอน
รวมงาน ปรากฏอยในการปฏบตงานในทตางๆ ไมวาจะเปนในโรงงาน ในหนวยงานของ
รฐบาล ในคณะตางๆ ของมหาวทยาลย แตไมไดเปนทสงเกตและไมไดระบไวในหนาททตอง
ปฏบต แตพฤตกรรมเหลานเปนสงทจ าเปนส าหรบการด าเนนงานขององคการ หากขาดซง
พฤตกรรมเหลานแลว ระบบ การด าเนนงานตางๆ ภายในองคการกจะไมสามารถด าเนน
การตอไปได สอดคลองกบ Greenberg and Baron (2003, p. 370) ทใหความหมายวา
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ หมายถง การปฏบตงานของสมาชกในองคการท
นอกเหนอจากความตองการในงานทเปนทางการของพวกเขาหรอเปนการปฏบตทนอก
เหนอจากงานในหนาท ในท านองเดยวกน Organ (1987, p. 4) ไดใหความหมายของ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการวา เปนพฤตกรรมของพนกงานทเกดขนจาก
ตวของพนกงานเอง ซงองคการไมไดก าหนดไวใหปฏบต โดยพฤตกรรมเหลานนเปน
พฤตกรรมทสนบสนนหรอสงผลตอประสทธผลขององคการ สงผลใหการปฏบตงานของ
พนกงานมประสทธภาพดขน ความหมายดงกลาวสอดคลองกบ Organ and Konovsky
(1989, p. 157) ทไดใหความหมายของพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการไววา
หมายถง พฤตกรรมทสรางสรรคและใหความรวมมอโดยไมไดรบการใหรางวลอยาง
เปนทางการ น าไปสการเพมประสทธภาพและประสทธผลขององคการไดเปนอยางด
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
25
Johns (1996, p. 149) ไดใหความหมายของพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอ
องคการวา หมายถง พฤตกรรมทไมไดก าหนดเปนทางการในการพรรณนาลกษณะงาน
และเปนพฤตกรรมทสมาชกสมครใจหรออาสาสมครขนมาเอง ไมมใครออกค าสงหรอ
แนะน า แตเปนพฤตกรรมทชวยสงเสรมใหองคการมประสทธผล โดยพฤตกรรมนนไม
เกยวของกบรางวลหรอผลตอบแทนตามระบบประเมนผลขององคการ เชนเดยวกนกบ
Organ, Podsakoff and MacKenzie (2006, p. 5) กลาวถง พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอ
องคการวา เปนพฤตกรรมทเกดขนจากตวบคคล ซงอยนอกเหนอจากบทบาททองคการได
มการก าหนดไว และเปนพฤตกรรมทมความจ าเปนตอการพฒนาประสทธผลขององคการ
ซงพฤตกรรมดงกลาวนอกจากจะเปนการแสดงพฤตกรรมทอยนอกเหนอจากหนาททไดม
การก าหนดไวแลว ยงประกอบดวยพฤตกรรมของบคคลทหลกเลยงความขดแยงทไม
จ าเปน รวมถงเปนพฤตกรรมทมความมงมนในการใหความชวยเหลอตอผอน อกทงให
ความรวมมอ และชวยเหลอสมาชกเพอนรวมงานดวยกน เชนเดยวกนกบ Dubrin (1994, p.
256) กลาววา พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ หมายถง การท างานในองคการได
เปนอยางดโดยปราศจากการไดรบรางวลพเศษตางๆ เปนผลใหเกดประสทธภาพในการ
ปฏบตงานตามหนาท พฤตกรรมทเกดขนจะรวมถงการชวยเหลอเพอนรวมงานในการ
ท างาน แกปญหาทเกดขนในงาน และละเวนจากการบนหรอรองทกขตางๆ นอกจากน
พฤตกรรมดงกลาวมกเกดขนจากการตดสนใจดวยตวเอง ไมเกยวของกบการใหรางวล
หรอการลงโทษโดยตรงจากองคการแตอยางใด และเปนสวนหนงของการแสดงพฤตกรรม
ทเปนประโยชนตอการพฒนาองคการ ส าหรบผลงานวจยของประเทศไทยทไดมการศกษา
เกยวกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการสวนใหญไดใหความหมายทสอดคลองกบ
Organ, Podsakoff and MacKenzie (2006, p. 5) ดงน พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอ
องคการเปนพฤตกรรมทปฏบตดวยความเตมใจ เกดจากการตดสนใจ
ดวยตนเองไมไดเกยวของกบการใหรางวลหรอการลงโทษโดยตรงจากตนสงกดแตอยางใด
เปนพฤตกรรมทอยนอกเหนอจากทองคการไดก าหนดไว โดยเปนพฤตกรรมเชงบวกทเปน
ประโยชนตอองคการ สฎาย ธระวณชตระกล (2549, หนา 22) ในท านองเดยวกน วนดา
กบกว (2552, หนา 20) กลาววา พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการเปนพฤตกรรม
ของบคลากรทนอกเหนอจากทหนวยงานก าหนดใหปฏบต ซงบคลากรเตมใจปฏบตเพอ
สนบสนนการท างานของตนเองและหนวยงานใหมประสทธภาพ เกดประสทธผล และ
ประสบความส าเรจตามเปาหมาย ทงนพฤตกรรมทเกดขนดงกลาวเปนพฤตกรรมทเกดขน
เองโดยไมมใครมาบงคบ รวมถงไมไดมการก าหนดไวอยางเปนทางการ แตเปนพฤตกรรมท
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
26
พนกงานหรอบคคลเตมใจทจะปฏบต ซงไมมการบรรยายถงลกษณะงาน แตอาจมผลตอ
การด าเนนงานขององคกร อกทงยงชวยใหพนกงานสามารถปฏบตหนาทไดอยางม
ประสทธภาพ กอใหเกดประสทธผลกบองคการตามมา
นอกจากนนกวจยบางสวนยงไดใหความหมายของพฤตกรรมการเปนสมาชกท
ดตอองคการ George and Jones (2002; Luthans, 1998, p 148; Newstrom and Davis,
1997, p. 265) วาเปนพฤตกรรมของบคคลในการสราง สนบสนน สงเสรมใหเกดผล
ทางบวกตอองคการ เปนพฤตกรรมทสงเสรมใหองคการประสบความส าเรจ
เปนพฤตกรรมทมความจ าเปนตอการอยรอดขององคการ มประโยชนตอประสทธผลและ
ความส าเรจในระยะยาวขององคการ ผลจากพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการม
ความสมพนธกบผลการปฏบตงาน และความมประสทธภาพขององคการ Allen and Rush
(1998, p. 247) กลาววา พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ เปนสภาวะและเปน
สวนประกอบทส าคญตอประสทธผลขององคการ นนคอความเตมใจทจะมสวนรวมใน
การท าในสงทมากกวาและดกวา และสอดคลองกบ วนนดา หมวดเอยด (2550, หนา 12)
ไดกลาววา พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ เปนพฤตกรรมทนอกเหนอจากงานใน
หนาททไดรบมอบหมายจากองคการและกระท าดวยความสมครใจ เพอสงเสรมและ
สนบสนนการท างานของตนเอง และองคการใหประสบความ ส าเรจและมประสทธผล
ซงเปนการกระท าทไมไดค านงถงผลตอบแทนตามระบบรางวลทองคการก าหนด
นอกจากน Moorman (1991, p. 845) ไดอธบายวา พฤตกรรมดงกลาวเปนเครองมอทม
ความส าคญส าหรบองคการทมประสทธภาพ เนองจากชวยท าให การปฏบตงานของ
บคลากรมประสทธภาพมากยงขน
จากค าอธบายขางตน สามารถสรปไดวา พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอ
องคการ หมายถง การกระท าของผปฏบตงานทนอกเหนอจากการปฏบตงานในหนาท
ทไดรบมอบหมายจากโรงเรยน ซงกระท าดวยความสมครใจและเตมก าลงความสามารถ
เพอสงเสรม สนบสนน และเปนประโยชนทงตองานของตนเอง ของเพอนรวมงาน และ
ขององคการใหประสบความส าเรจตามเปาหมายอยางมประสทธภาพและประสทธผล
โดยไมไดค านงถงผลตอบแทนหรอรางวล
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
27
1.3 องคประกอบของพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ
Organ, Podsakoff and MacKenzie (2006, p. 43) กลาววา โครงสรางของ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการอยในบรบทของทฤษฎองคการ โดยพฤตกรรม
การเปนสมาชกทดตอองคการมรากฐานเกดขนมามากกวา 70 ป มสวนส าคญและม
อทธพลอยางยงตอการศกษาทฤษฎองคการทไดเคยมการอางองถงพฤตกรรมดงกลาวใน
ลกษณะของพฤตกรรมนอกเหนอบทบาททสงผลดตอองคการ และเรยกพฤตกรรม
ดงกลาววา “พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ” ส าหรบการศกษาเกยวกบ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ ไดมการศกษาในหลายแนวทางทงเปนการศกษา
เพอหาปจจยน า ปจจยผล หรอการศกษาในเชงทดลองเพอสงเสรมใหมการแสดง
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ แมวาการนยามพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอ
องคการจะแตกตางกนไปในรายละเอยดและทมาของทฤษฎในการศกษา หากพจารณาท
เนอหาของมตในการศกษาเกยวกบพฤตกรรมนกลบพบวามความคลายคลงกน
Podsakoff, Mackenzie, Paine and Banhrach (2000, pp. 513-563) ไดสรป
องคประกอบของพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการเปน 7 องคประกอบ ไดแก
1) พฤตกรรมการชวยเหลอ (Helping Behavior) เปนการชวยเหลอบคคลในการท างานดวย
ความเตมอกเตมใจ การอ านวยความสะดวกใหบคคล การชวยเหลอและความรวมมอกบ
บคคลอน เฉพาะความหมายของการชวยเหลอผรวมงาน และการชวยเหลอลกคา
นอกจากน ยงหมายรวมถงความมมารยาท การกระท าทชวยเหลอการปองกนและ
การแกปญหาทเกดขนระหวางบคคล และพฤตกรรมทแสดงออกถงการสนบสนนใน
ความส าเรจของผรวมงานและการพฒนาวชาชพ ซงแสดงออกทงค าพดและการกระท า
2) การมน าใจเปนนกกฬา (Sportsmanship) เปนการแสดงออกของบคคลดวยความเตมใจ
ในการอดทนตอความไมสขสบายในงาน มทศนคตทดตอสงตางๆ ทไมเปนไปตามทศทางท
ควรจะเปน ใหการยอมรบความคดเหนของสมาชกในกลม เสยสละความสนใจของตนเอง
เพอใหเกดผลดในกลมงาน การชวยเหลอและการรวมมอกบบคคลอน 3) ความจงรกภกด
ตอองคการ (Organization Loyalty) เปนการแสดงถงการมไมตรจตอนด การสนบสนน
สงเสรม และการปกปองพทกษโครงสรางทเปนรปธรรมขององคการ การปองกนเหตจาก
ปจจยภายนอก 4) การปฏบตตามกฎระเบยบขององคการ (Organizational Compliance)
เปนการตดตามกฎระเบยบและวธการ รวมถงกระบวนการในองคการทไดซมซบเขาไปใน
ตวบคคล ท าใหบคคลนนยอมรบกฎกตกาขององคการ รวมถงขอปฏบต วธการทงหมดของ
งาน โดยกฎกตกาเหลานนเปนกฎกตกาทไมมบคคลใดเฝาตดตามการกระท า
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
28
5) ความคดสรางสรรค (Individual Initiative) เปนการแสดงออกถงความคดสรางสรรคของ
บคคล และ การออกแบบนวตกรรมทมงในการพฒนางาน หรอผลการปฏบตขององคการ
การท างานหนก และการใชความคดสรางสรรคในการแกปญหาเกยวกบงาน 6) การท า
ความดใหสงคมในองคการ (Civic Virtue) เปนการแสดงความเตมอกเตมใจในการเขาไปม
สวนรวมกบองคการ การเฝาตดตามสภาพแวดลอมตางๆ ขององคการทอาจสงผลกระทบ
ตอองคการ การแสดงพฤตกรรมเชนนเปนสงบงบอกใหเหนวาบคคลรสกผกพนกบองคการ
รสกเปนเจาขององคการดวย 7) การพฒนาตนเอง (Self-development) โดยการคนควา
เพมเตม การเพมพนความร ทกษะ และความสามารถ เพอน ามาใชในการท างาน การเขา
รบการอบรมตางๆ เปนตน ในขณะท Johns (1996, pp. 149-150) ไดอธบายองคประกอบ
ของพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการวาประกอบดวย 4 ดาน ดงน 1) พฤตกรรม
การชวยเหลอ (Helping Behavior) คอ พฤตกรรมทคอยใหความชวยเหลอคนอนๆ
เมอบคคลนนเกดปญหาในการท างาน 2) พฤตกรรมการส านกในหนาท
(Conscientiousness) คอ รจกรบผดชอบหนาทของตนเอง ไมใชทรพยากรขององคการไป
โดยเปลาประโยชน 3) พฤตกรรมความอดทนอดกลน (Good Sport) คอ เมอไมสามารถ
หลกเลยงเหตการณทท าใหเกดความคบของใจกบตนเองภายในองคการได เชน ไมมใครท
สามารถมส านกงานทดและทจอดรถเฉพาะได กตองรจกอดทนอดกลน 4) พฤตกรรมการ
ใหความรวมมอ (Courtesy and Cooperation) คอ การใหความรวมมอกบเพอนรวมงานเมอ
ตองพงพาอาศยกน ซงคลายกบแนวคดของออรแกน แตออรแกนไดเพมองคประกอบเขา
มาอกหนงประการ คอ พฤตกรรมการค านงถงผอน (Courtesy) หมายถง การค านงถงผอน
เพอปองกนการเกดปญหากระทบกระทงทอาจจะเกดขนตามมา เนองจากการปฏบตงานใน
องคการนนตองอาศย การพงพาซงกนและกน การกระท าและการตดสนใจของบคคลหนง
อาจมผลกระทบตอคนอน จงควรค านงถงบคคลอน เชน เคารพสทธของบคคลอนในการใช
สมบตรวมกน (Organ, 1987, pp. 8-13)
Williams and Anderson (1991, pp. 601-602) ไดจ าแนกพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดตอองคการออกเปน 2 รปแบบ คอ 1) พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ
ทมงกระท าตอองคการ หมายถง พฤตกรรมทเปนประโยชนตอองคการโดยทวไป เชน
แจงลาลวงหนาเมอไมสามารถมาท างานได ปฏบตตามกฎระเบยบและค าสงขององคการ
อยางเครงครด เปนตน 2) พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการทมงกระท าตอบคคล
หมายถง พฤตกรรมทกระท าเพอประโยชนโดยตรงแกบคคลใดบคคลหนง และเปน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
29
ประโยชนทางออมตอองคการ เชน การชวยท างานแทนเพอนทลา ใหค าแนะน าแกพนกงาน
คนอนๆ เปนตน
จากทอธบายมาขางตน สรปไดวา พฤตกรรมการเปนสมาชกทด หมายถง
การกระท าในหนาทและนอกเหนอจากการปฏบตงานในหนาททไดรบมอบหมายจาก
องคการซงกระท าดวยความสมครใจและเตมก าลงความสามารถ เพอสงเสรม สนบสนน
และเปนประโยชนทงตองานของตนเอง ของเพอนรวมงาน และขององคการใหประสบ
ความส าเรจตามเปาหมายอยางมประสทธภาพและประสทธผล โดยไมไดค านงถง
ผลตอบแทนหรอรางวล ประกอบดวย การใหความชวยเหลอ ความส านกในหนาท
การใหความรวมมอ ความอดทนอดกลน และการค านงถงผอน
1.4 ลกษณะบคคลทมพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ
Dubrin (1994, pp. 256-258) ไดกลาวถงลกษณะพฤตกรรมของบคคลทเปน
สมาชกทดตอองคการ ดงน 1) เปนบคคลทชวยเหลอเพอนรวมงานใหท างานไดดขน
2) เปนบคคลทแบงหนสวนความส าเรจในการท างานกบเพอนรวมงาน 3) เปนบคคลทให
ค าแนะน าและใหก าลงใจเพอปรบปรงสภาพการณตางๆ และ 4) เปนบคคลทมอารมณขน
ชวยสรางเสยงหวเราะใหกบเพอนรวมงาน สวน Van, et al. (1994) ไดยกตวอยาง
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ ไดแก 1) แสดงถงความเปนตวแทนทดของ
องคการ 2) ไมใชเวลาในการท างานไปโดยเปลาประโยชน 3) ไมใชทรพยากรตางๆ ของ
องคการอยางไมคมคา 4) ไมหลกเลยงงานทไมใชหนาทของตนเองโดยตรง 5) ใหค าแนะน า
ทสรางสรรคตอเพอนรวมงาน 6) ใหความรวมมอในสงทสรางสรรคกบบคคลอนๆ เสมอ
และ 7) รวมแสดงความคดเหนในโครงการใหมๆ เชนเดยวกบ Schnake (1991, pp. 735-
759) ไดยกตวอยางพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ อนไดแก 1) เปนคนตรงตอ
เวลา 2) ใหความชวยเหลอคนอน 3) ท างานทไมใชหนาทของตนเองดวยความสมครใจ
4) ใหค าแนะน าเพอปรบปรงสภาพการณตางๆ และ 5) ไมเสยเวลาในการท างานไป
โดยเปลาประโยชน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
30
1.5 การวดพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ
การวดพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ ในการศกษาเกยวกบ
พฤตกรรมของบคคล วธการประเมนพฤตกรรมถอวามความส าคญทสด เพราะการวด
พฤตกรรมทถกตองจะสงผลใหผลการศกษานนมความถกตองและเปนจรง สามารถน าผล
การศกษานน มาประยกตใชในการพฒนาพฤตกรรมของบคคลไดอยางมประสทธภาพ
ในการวดพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการกเชนกน เครองมอวดพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดตอองคการไดถกสรางขนและพฒนามาอยางตอเนอง โดยมวตถประสงคเพอ
สามารถประเมนพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการไดดทสดภายใตบรบทใน
การศกษานนๆ การสรางและพฒนาเครองมอวดพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ
สรปไดเปน 3 แนวทาง Smith, Organ and Near (1983, pp. 653-663 อางถงใน วรณธ
ธรรมนารถสกล, 2547, หนา 37-39) คอ 1) แนวทางท 1 พฤตกรรมบทบาทพเศษ
ตามแนวคดทแยกโครงสรางของพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการออกจาก
การปฏบตงานตามหนาท โดย Smith, Organ and Near เปนนกวชาการกลมแรกทสราง
เครองมอวดพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการขนประกอบดวย 16 ขอค าถาม
มลกษณะเปนมาตรวดประเมนคา 5 ระดบ จากการวเคราะหองคประกอบเชงส ารวจ
พบวา พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการประกอบดวย 2 องคประกอบ คอ
การชวยเหลอผรวมงาน (Altruism) และการมมโนส านก (Generalized Compliance)
เครองมอวดชดนถอไดวาเปนตนแบบของการสรางเครองมอวดพฤตกรรมการเปนสมาชกท
ดตอองคการในระยะตอมา ในป ค.ศ. 1987 ซง Organ (1987, pp. 8-13) ไดขยาย
องคประกอบของพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการเปน 5 องคประกอบ คอ
การชวยเหลอผรวมงาน การมมโนส านก การมน าใจเปนนกกฬา (Sportsmanship)
ความสภาพ (Courtesy) และการท าความดใหสงคมในองคการ (Civic Virtue) 2) แนวทางท
2 เปนเครองมอวดพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการจากแนวคดทางดานรฐศาสตร
ทพจารณาพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการใน 3 ลกษณะ คอ พฤตกรรมตาม
บทบาทของการปฏบตงานตามหนาท พฤตกรรมบทบาทพเศษตามหนาท และพฤตกรรม
ดานการปกครอง แกรเฮม เปนผน าในแนวคดนไดสรางเครองมอวดพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดตอองคการจ าแนกเปน 5 องคประกอบ ไดแก การเชอฟงค าสง (Obedience)
การท าตามความยอดเยยม (Pursuit of Excellence) ความโอบออมอาร (Neighborliness)
ความชอสตย (Loyalty) และการท าความดใหสงคมในองคการ มลกษณะเปนมาตรวด
ประเมนคาคณภาพของเครองมอวดใชการหาความ สมพนธระหวางตวแปร พบวา
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
31
คาสหสมพนธระหวางตวแปรอยในระดบสง ซงสามารถน าไปใชศกษาในเชงประจกษได
อยางชดเจน ตอมาเครองมอชดนถกพฒนาขนใหมและจ าแนกพฤตกรรมการเปนสมาชกท
ดตอองคการเปน 4 องคประกอบ Graham (1991, pp. 249-270) คอ การชวยเหลอ
ระหวางบคคล (Interpersonal Helping) การขยนในงาน (Personal Industry) การสรางสรรค
ในงาน (Individual Initiative) และความซอสตย (Loyalty)
Van, Graham and Dienesch (1994, pp. 765-802) ไดพฒนาเครองมอวด
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการขนภายใตแนวคดทางดานรฐศาสตร ปรชญา และ
ทฤษฎทางสงคม จากการวเคราะหองคประกอบเชงส ารวจใชวธสกดแบบสวนประกอบ
ส าคญ (Principle Component Extraction) พบวา เครองมอวดม 5 องคประกอบ คอ
ความซอสตย (Loyalty) การเชอฟง (Obedience) การมสวนรวมทางสงคม (Social
Participation) การมสวนรวมสนบสนนในสงใหมๆ (Advocacy Participation) และการมสวน
รวมในหนาท (Functional Participation) 3) แนวทางท 3 เปนการสรางเครองมอวด
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการภายใตการก าหนดพฤตกรรมการเปนสมาชกทด
ตอองคการตามการรบรของบคคลในองคการนนๆ จากการศกษาของ Skarlicki and
Latham (1997, pp. 624-628) ในกลมตวอยางทเปนพนกงานในสหภาพแรงงาน นกวจย
ใหสมาชกในสหภาพแรงงานคดวาพฤตกรรมใดเปนพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอ
องคการและสรางเครองมอวดขนภายใตนยามและพฤตกรรมทสมาชกในสหภาพแรงงานได
ก าหนดขน เรยกวา เครองมอวดการสงเกตพฤตกรรม (Behavior Observe Scales)
การสรางเครองมอวดดวยแนวทางนไดถกน าไปใชในงานวจยหลายกลม การศกษาของ
Werner (1994, pp. 98-107) ไดใหพนกงานในมหาวทยาลยจ าแนกวาพฤตกรรมใดเปน
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ และพฤตกรรมตามบทบาท และไดจ าแนก
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการออกเปน 2 องคประกอบ คอ องคประกอบดาน
องคการ (OCB-Organization) และองคประกอบดานบคคล (OCB-Individual) การศกษา
ของ Farh, Earley and Lin (1997, pp. 421-444) ไดสรางเครองมอวดพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดตอองคการขนใหมในสงคมชาวจน พบวา เครองมอวดพฤตกรรมการเปนสมาชก
ทดตอองคการจ าแนกเปน 5 องคประกอบ ทมลกษณะคลายกบองคประกอบของ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการแบบสากล คอ ดานการยอมรบเอกลกษณของ
องคการ (Identification with Company) สอดคลองกบดานการชวยเหลอผรวมงาน และ
ดานการมมโนส านก อก 2 องคประกอบ คอ ดานความกลมกลนระหวางบคคล
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
32
(Interpersonal Harmony) และการปกปองทรพยากรขององคการ(Protecting Company
Resource)
ส าหรบการสรางเครองมอวดพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการใน
ประเทศไทย ดงน วรณธ ธรรมนารถสกล (2546, หนา 58-59) ไดสรางเครองมอวด
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการของพยาบาลวชาชพ โรงพยาบาลเอกชน
โดยสรางขอค าถามขนจากพฤตกรรมของพยาบาลในองคการ ใชการวเคราะหขอมล
เพอหาคณภาพของเครองมอทสรางขนตามทฤษฎสนองตอบขอค าถาม (IRT) และทฤษฎ
คลาสสค (CTT) ไดเครองมอซงม 4 องคประกอบ คอ ดานการชวยเหลอ ดานมารยาทและ
ความสภาพ ดานการท าความดใหสงคม และดานความเขมแขงและมนคง และเมอน าไป
วเคราะหองคประกอบเชงยนยน พบวา เครองมอวดมความเทยงตรงเชงโครงสราง (χ 2 =
139.92, df = 121, p-value = 0.11) และมคาดชนความสอดคลองทยอมรบได (GFI = .98,
AGFI = .96 และ RMSEA = .016) ส าหรบการศกษาของ สฎาย ธระวณชตระกล (2549,
หนา 110-157) ไดท าการศกษาเรองแบบจ าลองความสมพนธเชงสาเหตของพฤตกรรม
การเปนสมาชกทดตอองคการของอาจารยคณะศกษาศาสตรในมหาวทยาลยของรฐ
โดยเครองมอทใชในการวดพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการของอาจารย
คณะศกษาศาสตรในมหาวทยาลยของรฐ ประกอบดวย 5 ดาน คอ ดานการให
ความชวยเหลอ ดานการส านกในหนาท ดานความอดทนอดกลน ดานการค านงถงผอน
และดานการใหความรวมมอ และเครองมอวดมความเทยงตรงเชงโครงสราง (χ 2 =
131.55, df = 177, p-value = 1.00) และดชนความสอดคลอง (CFI = 1.00, RMSEA =
.00, SRMR = .03 และ GFI = .98)
วนดา กบกว (2552, หนา 123-125) ไดศกษาเรองการตรวจสอบ
ความเทยงตรงของโมเดลเชงสาเหตของพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการของคร
โรงเรยนในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษากรงเทพมหานคร โดยเครองมอทใชในการวด
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการของครโรงเรยนในสงกดส านกงานเขตพนท
การศกษากรงเทพมหานคร โดยจ าแนกพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการเปน 5
องคประกอบ ไดแก พฤตกรรม การส านกในหนาท พฤตกรรมการใหความรวมมอ
พฤตกรรมการใหความชวยเหลอ พฤตกรรมการอดทนอดกลน และพฤตกรรมการพฒนา
ตนเอง และเครองมอวดมความเทยงตรงเชงโครงสราง (χ 2 = 357.82, df = 169, p-value
= .95) และดชนความสอดคลอง (χ 2/df = 2.117, GFI = .954, AGFI = .911, RMR = .047,
SRMR = .048, RMSEA = .044, NFI = .985, IFI และ CFI = .992, PGFI = .496, PNFI=
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
33
.555 และ CN = 358.593) และ อรสา ส ารอง (2553, หนา 99) ไดท าการศกษา
แบบจ าลองความสมพนธเชงสาเหตของพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการของ
บคลากรฝายทรพยากรมนษย องคการทเปนสมาชกสมาคมการจดการงานบคคลแหง
ประเทศไทย โดยเครองมอทใชในการวดพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการของ
บคลากรฝายทรพยากรมนษย องคการทเปนสมาชกสมาคมการจดการงานบคคลแหง
ประเทศไทย ประกอบดวย 6 ดาน คอ การใหความชวยเหลอผอน ความส านกในหนาท
ความมน าใจเปนนกกฬา การค านงถงผอน การใหความรวมมอและการพฒนาตนเอง และ
เครองมอวดมความเทยงตรงเชงโครงสราง (χ 2= 224.57, df = 260, p-value =.94) และ
ดชนความสอดคลอง (RMSEA = .00, RMR = .031, GFI = .97, AGFI = .95 และ CN =
629.45)
1.6 ผลทเกดจากการมพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการเปนการกระท าทสรางสรรคและ
แสดงถงการใหความรวมมอ จงอาจชวยใหเกดประสทธภาพและประสทธผลในการท างาน
ซงจะเปนประโยชนตอองคการได Organ (1988, p. 547) ไดกลาววา พฤตกรรมการเปน
สมาชกทดตอองคการเปนการลดความจ าเปนในการใชทรพยากรทหายากในงาน
บ ารงรกษา และท าใหสามารถใชทรพยากรทหายากนในงานทมงประโยชนตอการ
สรางสรรค Podsakoff, Ahearne and McKenzie (1997, pp. 263-264) ไดรวบรวม
แนวความคดเกยวกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการของนกวชาการหลายๆ ทาน
และสรปไดวาพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ เปนการท าใหผลการปฏบตงาน
ขององคการสงขน เนองจากพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการท าใหเกดสงตางๆ
ดงน 1) ลดการสญเสยทรพยากรบคคล และบ ารง รกษาพนกงานทท างานในองคการไว
2) ใหอสระกบพนกงานในการตงวตถประสงคในการผลตไดมากขน 3) ท าใหผลตภาพของ
ผรวมงานหรอผลตภาพทางการจดการสงขน 4) เปนสงทท าใหเกดประสทธภาพในกจกรรม
ทตองรวมมอกนระหวางสมาชกในกลมและระหวางกลม 5) ท าใหองคการสามารถดงดด
พนกงานและรกษาพนกงานทดใหท างานอยในองคการไดมากขน เนองจากสถานทท างานม
ความดงดดใจในการท างาน และนอกจากน Organ and Ryan (1995, pp. 775-802 อาง
ถงใน สฎาย ธระวณชตระกล, 2547, หนา 19) กลาววา ผลลพธของพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดตอองคการ ม 2 ดาน คอ 1) ผลของพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ
ตอบคคล มการศกษาเปนจ านวนมากทพบวาพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการม
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
34
ความสมพนธในทางบวกตอความพงพอใจในการท างาน สงผลใหเกดความเตมใจทจะ
รวมมอกบระบบขององคการ ดานผลของการปฏบตงาน พบวา พฤตกรรมการเปนสมาชก
ทดขององคการชวยเสรมสรางประสทธภาพในการปฏบตงานและผลการปฏบต และมผล
ตอคณภาพชวตในการท างาน ซงสอดคลองกบงานวจยของ Schnake and Dumler (1997,
pp. 216-229) พบวา พนกงานทมพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ มแนวโนมท
จะถกผบงคบบญชาประเมนวาเปนผปฏบตงานไดดกวา
สรปไดวา พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการมผลตอบคคล คอ ท าใหบคคลมผล
การปฏบตงานทด มคณภาพชวตในการท างานในระดบทสงขน และมแนวโนมทจะท าให
ไดรบการประเมนผลงานสงสดกวาผรวมงานอนๆ 2) ผลของพฤตกรรมการเปนสมาชกทด
ตอองคการตอประสทธผลขององคการโดย Podsakoff, Ahearne and MacKenzie (1997,
pp. 263-264) ไดสรปวา พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการมอทธพลทางตรงใน
การสงเสรมประสทธผลขององคการ เนองจาก 1) เปนการลดจ านวนทรพยากรบคคล
โดยใหบคลากรปฏบตงานเพยงหนาทเดยวแตสามารถท างานไดหลายบทบาท
2) ชวยเสรมสรางผลตภาพในดานการจดการ 3) มทรพยากรบคคลเพมขนอยางไมจ ากด
และมงเปาหมายไปในการสรางผลงาน 4) มการชวยเหลอการท างานของผรวมงานทง
ภายในและภายนอกกลมงาน 5) ชวยเสรมสรางผลตภาพของผรวมงาน เนองมาจากม
การชวยเหลอกนในการท างาน ท าใหเกดการเรยนรครบวงจรอนท าใหบคลากรสามารถ
สรางผลงานไดอยางรวดเรวขน 6) สามารถรกษาและดงดดบคลากรทดใหคงอยกบ
องคการ สนบสนนความคงทและเพมเสถยรภาพของการปฏบตงานในองคการ
ผลของพฤตกรรมทง 6 ประการดงทไดกลาวมา แสดงใหเหนถงผลลพธทด
ซงสงผลตอประสทธภาพในการท างาน ท าใหบคคลสามารถท างานไดหลากหลายบทบาท
รวมถงมความมงมนในการปฏบตงาน ทงยงสามารถสนบสนนการปฏบตงานขององคการ
ไดเปนอยางด เมอบคลากรมคณลกษณะดงกลาวยอมเกดทกษะในการปฏบตงานไดอยาง
รวดเรว เปนผลมาจากการพฒนาทกษะทเปนผลมาจากการฝกฝน และปฏบตอยาง
สม าเสมอ ประกอบกบการใฝรและมงมน รวมถงความทมเทของบคลากรอนเปนสวนหนง
ของการเกดสมรรถนะสวนบคคลทเพมขน และมผลตอการปฏบตงานในทายสด ทงน
อาจเปนผลสบเนองมาจากองคประกอบของพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ
โดยเฉพาะอยางยง องคประกอบดานความส านกในหนาท และการใหความรวมมอ
ซงพฤตกรรมทง 2 องคประกอบนมผลโดยตรงตอความรบผดชอบในภาระงานทสามารถ
สะทอนออกมาเปนผลการปฏบตงาน นอกจากนองคประกอบดานการใหความชวยเหลอ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
35
และการค านงถงผอน ทง 2 องคประกอบตางมผลโดยตรงตอการสรางสมพนธภาพทดกบ
เพอนรวมงาน ท าใหเกดแนวทางในการปฏบตงานแบบถอยทถอยอาศย น าไปสความ
สามคคอนเปนผลดในการปฏบตงานรวมกน ดงทไดกลาวมา จะเหนไดวาพฤตกรรมการ
เปนสมาชกทดขององคการมสวนชวยใหเกดประสทธผลขององคการซงแสดงใหเหนชดเจน
มากกวาผลงานเฉพาะบคคล พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ ถอเปนพฤตกรรมท
มความส าคญตอการพฒนาองคการใหมความยงยน ซงผบรหารจ าเปนตองท าความเขาใจ
ถงแนวทางในการสงเสรมใหบคลากรในหนวยงานแสดงออกซงพฤตกรรมทองคการได
คาดหวงดงกลาว ดวยการสงเสรมและสนบสนนตวแปรทเปนสาเหตอนเปนผลใหเกด
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ ทงนเนองจากพฤตกรรมดงกลาวจะน าไปส
การเพมสมรรถนะใหกบบคลากรและยงเปนปจจยทสงผลใหองคการมศกยภาพใน
การแขงขนเพมมากขน ถาหากผบรหารสามารถพฒนาแกไข รวมไปถงสรางแรงจงใจดวย
ตวแปรทมผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการใหกบบคลากรในหนวยงานได
เกดการรบรและเตมใจทจะแสดงพฤตกรรมดงกลาวทซอนอยในตนเองออกมา ยอมมผล
ท าใหบคลากรเกดความกระตอรอรนในการปฏบตงาน ทงยงเปนพฤตกรรมทกอใหเกด
ผลดตอการปฏบตงานทมคณภาพตามไปดวย
ส าหรบพฤตกรรมดงกลาวนเปนการผสมผสานระหวางความร ทกษะและ
ความปรารถนาทพงประสงคเขาดวยกน เพราะความรจะท าใหเราทราบวา ตองท าอะไร
แลวท าไมตองท า ทกษะจะเปนสวนทบอกวาจะตองท าอยางไร และความปรารถนาทพง
ประสงคจะท าใหทราบวาเราตองการท าอะไร จากการศกษาพบวาหลกพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดตอองคการ ชวยใหผปฏบตสามารถพฒนาตนเองจากระดบทเคยพงพาผอนไปส
ระดบพงพาตนเองและสระดบพงพาอาศยซงกนและกน ซงเปนระดบทกอใหเกดการพฒนา
องคกรในระยะยาวไดในทสด พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการเปนกระบวนการ
สรางการเปลยนแปลงในองคการทมาจากการเปลยนแปลงพฤตกรรมของสมาชกใน
องคการ สงผลใหเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมของสมาชกในองคการและจะสงผลให
เกดการเปลยนแปลงวฒนธรรมและระบบการปฏบตตางๆ ทมาจากพฤตกรรมเชงบวกท
ชวยเพมประสทธภาพของบคลากรใหเปนผทพฒนาตนใหเกดศกยภาพในการท างานอยาง
เตมท และทส าคญชวยสรางความสามคคและสมพนธภาพทดของบคลากรในองคการได
เปนอยางด โดยสามารถวเคราะหภาพอนาคตของพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ
ทน าไปสการพฒนาทรพยากรมนษยในองคการไดอยางยงยน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
36
1.7 งานวจยทเกยวของกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ
งานวจยทเกยวของกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ ไดม
ผท าการศกษาไวหลายทาน ดงน
กญจนา กญจา (2550, หนา 83-84) ไดศกษาเรองปจจยทมอทธพลตอ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการของพนกงานศนยบรหารจดการเทคโนโลย
ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต พบวา พนกงานมพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดขององคการโดยรวมในระดบสง นอกจากนพบวา พนกงานมพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดขององคการดานการใหความชวยเหลอ ดานความสภาพออนนอม ดานความม
น าใจนกกฬา ดานการใหความรวมมอ และดานความส านกในหนาทในระดบสง
ดานความรสกเหนคณคาในตนเอง ความพงพอใจในงานดานผบงคบบญชา บคลกภาพ
แบบประนประนอม สถานภาพสมรส และบคลกภาพแบบหวนไหว สามารถรวมกน
พยากรณพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการไดรอยละ 53.5 ในท านองเดยวกนกบ
งานวจยของ ปฏพฒน อดรไสว (2550, หนา 85) ไดศกษาเรองปจจยทสมพนธกบ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการของบคลากรสายสนบสนน มหาวทยาลย
มหาสารคาม พบวา ปจจยของพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการของบคลากร
สายสนบสนนมความสมพนธกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการของบคลากร
สายสนบสนนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 นอกจากนยงพบวา ตวแปรพยากรณ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการไดดทสดคอ ปจจยดานความส าเรจในงาน
ดานลกษณะงานทปฏบต ดานความรบผดชอบ และดานความสมพนธระหวางบคคล
สามารถรวมกนการพยากรณพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการรอยละ 61.70
ศภากร ทศนศร (2554, หนา 60-62) ไดศกษาเรองความสมพนธระหวาง
ความผกพนตอองคการและพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการของคร สงกด
สถานศกษาขนพนฐาน ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 1 พบวา
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการอยในระดบมากทกดาน เรยงล าดบจากมากไป
นอย 3 ล าดบ ไดแก ดานการใหความรวมมอ ดานการค านงถงผอน และดานการให
ความชวยเหลอ และยงพบวา ความสมพนธระหวางความผกพนตอองคการกบพฤตกรรม
การเปนสมาชกทดตอองคการโดยรวมมความสมพนธในระดบปานกลางอยางมนยส าคญ
ทางสถตทระดบ .01 ซงสอดคลองกบงานวจยของ กษมา ทองขลบ (2550, หนา 99-101)
ไดศกษาเรองความสมพนธระหวางคณภาพชวตในการท างาน ความผกพนตอองคการกบ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการของครโรงเรยนราชนบน พบวา คณภาพชวตใน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
37
การท างานโดยรวมมความสมพนธกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการโดยรวม
และพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการดานการค านงถงผอนอยางมนยส าคญ
ทางสถตทระดบ .05 และมความสมพนธกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ
ดานความส านกในหนาทอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 และยงพบวา ความผกพน
ตอองคการดานบรรทดฐานทางสงคม ดานความตอเนอง และคณภาพชวตในการท างาน
ดานการมสวนรวมในการท างานและความสมพนธกบบคคลอน สามารถรวมกนพยากรณ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการไดอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 และ
คณภาพชวตในการท างานดานโอกาสความกาวหนาและความมนคงในการท างาน
สามารถพยากรณพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการไดอยางมนยส าคญทางสถตท
ระดบ .05 สามารถรวมการพยากรณพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการรอยละ
28.2
อรสา ส ารอง (2553, หนา 143) ไดศกษาแบบจ าลองความสมพนธเชงสาเหต
ของพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการของบคลากรฝายทรพยากรมนษย : องคการ
ทเปนสมาชกสมาคมการจดการงานบคคลแหงประเทศไทย พบวา พฤตกรรมการเปน
สมาชกทดตอองคการไดรบอทธพลทางตรงมากทสดจากตวแปรความผกพนตอองคกร
รองลงมา คอคณลกษณะบคลกภาพ และคณลกษณะงานอยางมนยส าคญทางสถตท
ระดบ .05 และพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการไดรบอทธพลทางออมจากตวแปร
ความพงพอใจในงานอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 นอกจากน พฤตกรรมการเปน
สมาชกทดตอองคการไดรบอทธพลรวมมากทสดจากตวแปรความผกพนตอองคการ
รองลงมา คอ ตวแปรคณลกษณะบคลกภาพ คณลกษณะงาน และการรบรการสนบสนน
จากองคการอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 เมอพจารณาคาสมประสทธ
การพยากรณพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ ความผกพนตอองคการ และ
ความพงพอใจในงาน มคาสมประสทธการพยากรณเทากบ .71, .79 และ .86 ตามล าดบ
ตวแปรในแบบจ าลองสามารถอธบายความแปรปรวนของตวแปรพฤตกรรมการเปนสมาชก
ทดตอองคการไดรอยละ 71 ตวแปรความผกพนตอองคการไดรอยละ 79 และ
ตวแปรความพงพอใจในงานรอยละ 86
นรล หมดปลอด (2555, หนา 172–173) ไดศกษาเรองโมเดลความสมพนธ
เชงสาเหตพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการของครโรงเรยนเอกชน ประเภทสามญ
สงกดส านกงานการศกษาเอกชนจงหวดสงขลา ผลการวเคราะหอทธพล พบวา พฤตกรรม
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
38
การเปนสมาชกทดตอองคการไดรบอทธพลทางตรงมากทสดจากตวแปรคณลกษณะงาน
รองลงมา คอ ความผกพนตอองคการ สวนตวแปรทมอทธพลทางออมตอพฤตกรรม
การเปนสมาชกทดตอองคการมากทสด คอ ความพงพอใจในงาน และคณลกษณะงาน
รองลงมา คอ ภาวะผน าแบบเปลยนสภาพ และบรรยากาศองคการ โดยผานความผกพน
ตอองคการและความพงพอใจในงาน นอกจากน พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ
ไดรบอทธพลรวมมากทสดจากตวแปรคณลกษณะงาน รองลงมา คอ ความผกพนตอ
องคการ ความพงพอใจในงาน ภาวะผน าแบบเปลยนสภาพ และบรรยากาศองคการ
ตามล าดบ ซงตวแปรทกตวมอทธพลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการใน
ทศทางบวก เมอพจารณาคาสมประสทธการพยากรณ (R2) ของตวแปรพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดตอองคการ ความผกพนตอองคการ และความพงพอใจในงาน มคาเทากบ .54,
.63, และ .57 ตามล าดบ สอดคลองกบงานวจยของ อรปวณ สตะพาหะ (2554, หนา
130-134) ไดศกษาเรองแบบจ าลองความสมพนธเชงสาเหตของพฤตกรรมการเปนสมาชก
ทดตอองคการของหวหนากลมสาระ การเรยนรในสถานศกษาขนพนฐาน พบวา ตวแปร
ดานพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ ความสมพนธระหวางตวแปรในดานนอยใน
ระดบคอนขางสงจ านวน 2 ค ปานกลางจ านวน 7 ค คอนขางต าจ านวน 1 ค โดยตวแปรคท
มความสมพนธกนสงสด คอ ตวแปรความอดทนอดกลนกบตวแปรการค านงถงผอน
สวนตวแปรคทมความสมพนธกนต าสด คอ ตวแปรพฤตกรรมการใหความชวยเหลอกบ
ตวแปรความค านงถงผอน
ศกษณย วโสจสงคราม (2552 หนา 123) ไดศกษาเรองการพฒนาโมเดล
เชงสาเหตของพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการของบคลากรสายสนบสนน
คณะแพทยศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย เมอพจารณาความส าคญขององคประกอบ
มาตรฐานแตละตวแปรสงเกตไดในโมเดลการวดพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ
พบวา คาน าหนกองคประกอบทงหมดมคาเปนบวก โดยมขนาดอยระหวาง .71 ถง .77 และ
มนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ทกตว ตวแปรทมน าหนกความส าคญมากทสด คอ การให
ความรวมมอ มคาน าหนกองคประกอบเทากบ .77 มความแปรผนรวมกบพฤตกรรมการ
เปนสมาชกทดตอองคการรอยละ 64 รองลงมา คอ ความอดทนอดกลน การค านง ถง
ผอน และการใหความชวยเหลอ มน าหนกองคประกอบเทากบ .72, .71 และ .71
มความแปรผนรวมกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการรอยละ 55, 50 และ 49
ตามล าดบ สอดคลองกบงานวจยของ อภชาต ยมแสง (2553, หนา 91-92) ไดศกษาเรอง
การมวนยในตนเองและพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการกบเจตคตตอกจกรรม
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
39
5ส ของพนกงานสมาคมสงเสรมเทคโนโลยไทย-ญปน พบวา การแสดงพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดขององคการ อยในระดบด มคาเฉลยเทากบ 3.94 เมอพจารณาในแตละดาน
พบวา ดานการใหความชวยเหลอ ดานการค านงถงผอน ดานการอดทนอดกลน
ดานความส านกในหนาท และดานการใหความรวมมอ มระดบการแสดงพฤตกรรมอยใน
ระดบดทกดาน
จากการศกษาแนวคด ทฤษฎตามทศนะของนกวชาการตางๆ และงานวจย
ทเกยวของดงกลาวมา สรปไดวา พฤตกรรมการเปนสมาชกทด หมายถง พฤตกรรม
การปฏบตงานของครทนอกเหนอจากงานในหนาททไดรบมอบหมายจากโรงเรยน
ก าหนดไว โดยกระท าดวยความสมครใจและเตมก าลงความสามารถ เพอสงเสรมสนบสนน
และเปนประโยชนตอการด าเนนงานของตนเอง และของโรงเรยนใหประสบความส าเรจ
ตามเปาหมายไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล ซงเปนการกระท าทไมไดค านงถง
ผลตอบแทนตามระบบรางวลทโรงเรยนก าหนด ตลอดจนคอยใหความชวยเหลอเพอน
รวมงานหรอบคคลอนในองคการ เคารพสทธสวนบคคล ซงเปนพฤตกรรมทน าไปส
การเพมประสทธผล และประสทธผลของโรงเรยนไดเปนอยางด ประกอบดวย การมน าใจ
เปนนกกฬา การใหความชวยเหลอ ความส านกในหนาท ความอดทนอดกลน การค านงถง
ผอน การใหความรวมมอ การพฒนาทกษะความสามารถของบคคล ความจงรกภกดตอ
องคการ การปฏบตตามกฎระเบยบขององคการ การมความคดสราง การท าความดให
สงคมในองคการ และความสภาพออนนอม ผวจยไดน ามาสงเคราะหก าหนดองคประกอบ
เพอเปนกรอบแนวคดเชงทฤษฎและการวจย ดงแสดงในตาราง 1
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
40
ตาราง 1 การสงเคราะหองคประกอบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร
องคประกอบ
ผศกษา/ผวจย รวม
Orga
n, 1
987
John
s, 19
96
Pods
akof
f et.
al., 2
000
สฏาย
ธระ
วณชต
ระกล
, 254
9
กษมา
ทอง
ขลบ, 2
550
กญจน
า กญ
จา, 2
550
ปฏพฒ
น อด
รไสว
, 255
0
ศกษณ
ย วโสจ
สงคร
าม, 2
552
อภชา
ต ยม
แสง, 2
553
อรสา
ส าร
อง, 2
553
ศภาก
ร ทศ
นศร, 2
554
อรปว
ณ ส
ตะพา
หะ, 2
554
นรล
หมดป
ลอด,
255
5
1 การมน าใจเปนนกกฬา 3
2 การใหความชวยเหลอ 13
3 ความส านกในหนาท 12
4 ความอดทนอดกลน 10
5 การค านงถงผอน 10
6 การใหความรวมมอ 12
7 การพฒนาทกษะความสามารถของตนเอง 2
8 ความจงรกภกดตอองคการ 1
9 การปฏบตตามกฎระเบยบขององคการ 1
10 การมความคดสรางสรรค 1
11 การท าความดใหสงคมในองคการ 1
12 ความสภาพออนนอม 1
40
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
41
จากตาราง 1 เหนไดวา องคประกอบของพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร
ทเปนกรอบแนวคดเชงทฤษฎทไดจากการสงเคราะหมจ านวน 12 องคประกอบ ส าหรบ
การวจยครงน ผวจยไดใชเกณฑคดเลอกองคประกอบทมความถตงแต 8 ขนไป หรอ
รอยละ 60 ไดองคประกอบจ านวน 5 องคประกอบ เรยงตามล าดบความถสงสดไปหานอย
ทสดไดดงน คอ 1) การใหความชวยเหลอ 2) ความส านกในหนาท 3) การใหความรวมมอ
4) ความอดทนอดกลน และ 5) การค านงถงผอน แสดงเปนโมเดลการวดได
ดงภาพประกอบ 2
ภาพประกอบ 2 โมเดลการวดพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร
จากภาพประกอบ 2 แสดงโมเดลการวดพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร
ทไดจากการสงเคราะหแนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของตามทศนะของนกวชาการ
ตางๆ ซงประกอบดวย
1. พฤตกรรมการใหความชวยเหลอ หมายถง พฤตกรรมของครทให
การชวยเหลอบคคลในการท างานดวยความเตมอกเตมใจ และแสดงออกถงการให
การสนบสนนในความส าเรจของผรวมงานและการพฒนาวชาชพ ซงแสดงออกทงค าพด
และการกระท า การชวยเหลอการปองกนและแกปญหาทเกดขนระหวางบคคลดวย
ชวยใหค าปรกษาแกเพอนรวมงานเมอเกดปญหาในการท างาน ตลอดจนชวยแนะน าผมา
ปฏบตงานใหมในการใชเครองมอ วสด อปกรณตางๆ รวมทงการใหความชวยเหลอ
กจกรรมทกอยางขององคการ ทงในและนอกเวลางานโดยไมตองรองขอ
พฤตกรรมการเปน
สมาชกทดของคร
การใหความชวยเหลอ
ความส านกในหนาท
ความอดทนอดกลน
การค านงถงผอน
การใหความรวมมอ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
42
2. ความส านกในหนาท หมายถง พฤตกรรมของครในการเอาใจใสใน
การท างานตามบทบาทพนธกจ ประกอบดวย การสอน การสงเสรมการเรยนรของผเรยน
การปฏบตหนาทตามกฎระเบยบ ขอบงคบอยางเครงครด และสนองนโยบายขององคการ
เตมใจและยนดทจะท างานตามหนาท รบผดชอบตองานของตนเสมอ ดแลรกษาเครองมอ
วสดอปกรณขององคการ ความตรงตอเวลา ไมใชเวลาในการปฏบตงานไปกบงานสวนตว
ไมหลบหลกงาน หรอเกยงงานใหแกผอน อกทงยงเสยสละเวลาสวนตวเพอปฏบตงาน
สวนรวมใหแกองคการ
3. การใหความรวมมอ หมายถง พฤตกรรมของครทแสดงออกถง
ความรบผดชอบ และมสวนรวมในการด าเนนงานขององคการอยางสรางสรรค
มความรบผดชอบในงานทไดรบมอบหมาย เขารวมประชมเสนอขอคดเหนทเปนประโยชน
ตอการปรบปรงพฒนาองคการ การเกบความลบขององคการ ใหความส าคญกบการเขาไป
มสวนรวมในทกๆ กจกรรมขององคการอยางสม าเสมอ แสดงออกซงความรสกเปนหวง
ภาพลกษณขององคการ เฝาตดตามสถานการณตางๆ ขององคการทอาจสงผลกระทบตอ
องคการ และยดแนวปฏบตในการพฒนาองคการ
4. ความอดทนอดกลน หมายถง พฤตกรรมของครทมความอดทนอดกลนตอ
ปญหาหรออปสรรค สภาพแวดลอมในการท างานทตนไมพอใจ ความยากล าบาก
ความคบของใจ การถกรบกวน ความเครยด ความกดดนตางๆ หรอความไมสขสบายใน
งานหรอหนาททตนรบผดชอบ รวมทงการไมน าอารมณสวนตวมามผลตอการปฏบตงาน
มทศนคตทดตอสงตางๆ ทไมเปนไปตามทควรจะเปน การรบฟงความคดเหนของผอน
เสยสละความสนใจของตนเองเพอใหเกดผลดในกลมงาน มความสภาพ และงดเวนหรอ
พยายามหลกเลยงการบนวา หรอนนทาผรวมงานในองคการ และ
5. การค านงถงผอน หมายถง พฤตกรรมของครทค านงถงผรวมงานใน
องคการเพอปองกนการเกดปญหากระทบกระทงทอาจจะเกดตามมา ดวยการไมประพฤต
ตนใหผอนเดอดรอนหรอไดรบผลกระทบทงกายและใจ รวมทงการใหเกยรต การยกยอง
การใหความเอาใจใสตอความรสก หรอความตองการของผอน และการเคารพสทธสวน
บคคลในการแสดงความคดเหนตางๆ ของผรวมงาน มการแบงปนทรพยากรรวมกนใน
องคการ
จากการสรปความหมายของแตละองคประกอบทอธบายมาจะน าไปส
การก าหนดนยามเชงปฏบตการ และตวบงชของแตละองคประกอบ ดงตาราง 2
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
43
ตาราง 2 องคประกอบ ตวบงช นยามศพทเชงปฏบตการและค าอธบายพฤตกรรม
การเปนสมาชกทดของคร
องคประกอบ ตวบงช นยามศพท ค าอธบายพฤตกรรมการเปน
สมาชกทด
พฤตกรรมการ
เปนสมาชกทด
ของคร
1. การใหความ
ชวยเหลอ
การทครใหการชวยเหลอ
แกเพอนรวมงานในการ
ท างาน ดวยการใหการ
สนบสนนในการพฒนา
วชาชพ แนะน าการใช
เครองมอ วสด อปกรณ
ตางๆ ใหค าปรกษา ชวย
แกปญหาทเกดขน
ระหวางบคคลดวยความ
เตมใจ ซงแสดงออกทง
ค าพดและการกระท า
ตลอดจนใหความ
ชวยเหลอกจกรรมของ
องคการทงในและนอก
เวลางานโดยไมตองรอง
ขอ
1.1 ทานท างานชวยเพอนรวมงาน
ดวยความเตมใจ
1.2 ทานใหค าปรกษาและแนะน า
ขนตอนการท างานแกเพอนรวมงาน
ดวยความเตมใจ
1.3 ทานชวยแนะน าบคลากรใหม
เกยวกบวธการใชเครองมอ
ส านกงาน
1.4 เมอเกดความขดแยงระหวาง
เพอนรวมงาน ทานชวยท าใหเกด
ความเขาใจตอกน
1.5 ทานจะระมดระวงการใชค าพด
ใหเหมาะสมทสดเพอปองกนไมให
เพอนรวมงานรสกไมพอใจ
1.6 ทานใหความชวยเหลอกจกรรม
ทกอยางของโรงเรยนทงในเวลางาน
และนอกเวลางานดวยความเตมใจ
2. ความส านก
ในหนาท
การทครเอาใจใสในการ
ท างานตามบทบาท
พนธกจ รบผดชอบตอ
งาน สนองนโยบายของ
องคการ ปฏบตตาม
กฎระเบยบ ขอบงคบ
อยางเครงครด ตรงตอ
เวลา ไมใชเวลาในการ
ปฏบตงานไปกบงาน
สวนตว ไมหลบหลกหรอ
เกยงงาน และเสยสละ
2.1 ทานท างานดวยความตงใจ
เพอใหเกดความผดพลาดนอยทสด
2.2 เมอทานไมสามารถมา
ปฏบตงานได ทานแจงให
ผบงคบบญชาทราบกอนทกครง
2.3 ทานสนบสนนนโยบายของ
โรงเรยนและเตมใจปฏบตตาม
กฎระเบยบ ขอบงคบอยางเครงครด
2.4 ทานมาท างานตรงตอเวลาและ
ไมใชเวลาท างานไปกบงานสวนตว
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
44
ตาราง 2 (ตอ)
องคประกอบ ตวบงช นยามศพท ค าอธบายพฤตกรรมการเปน
สมาชกทด
เวลาสวนตวเพองาน
สวนรวมขององคการ
2.5 ทานเตมใจปฏบตงานเกนเวลาท
ก าหนด เพอประโยชนของนกเรยน
และโรงเรยน
3. การใหความ
รวมมอ
การทครรบผดชอบ
และมสวนรวมในการ
ด าเนนงานขององคการ
อยางสม าเสมอ เขารวม
ประชม เสนอขอคดเหน
ทเปนประโยชนตอการ
ปรบปรงพฒนาองคการ
เกบความลบของ
องคการ แสดงออกซง
ความรสกเปนหวง
ภาพลกษณ เฝาตดตาม
สถานการณตางๆ ท
อาจสงผลกระทบตอ
องคการ
3.1 ทานมสวนรบผดชอบในการ
ด าเนนกจกรรมตางๆ ในโรงเรยน
3.2 ทานเขารวมกจกรรมตางๆ ท
โรงเรยนจดขนเสมอ
3.3 ทานเขารวมประชมและเสนอ
ความคดเหนตางๆ ทเปนประโยชนตอ
โรงเรยน
3.4 ทานมงมนทมเทในการปฏบตงาน
เพอการพฒนาคณภาพการศกษาของ
โรงเรยน
3.5 ทานรกษาความลบของโรงเรยน
และไมพาดพงหรอกลาวถงโรงเรยน
ในทางเสยหาย
3.6 ทานใหความสนใจตอขาสารหรอ
ประกาศททางโรงเรยนไดแจงใหทราบ
4. ความอดทน
อดกลน
การทครอดทนอดกลน
ตอปญหาหรออปสรรค
สภาพแวดลอมในการ
ท างานทตนไมพอใจ
มความยากล าบาก
คบของใจ การถก
รบกวน ความเครยด
ความกดดนตางๆ หรอ
ความไมสขสบายในงาน
หรอหนาททตน
รบผดชอบ
4.1 ทานอดทนตอปญหาทเกดขน
ระหวางการปฏบตงาน เชน ปญหา
จากนกเรยน, จากเพอนรวมงาน เปน
ตน
4.2 ทานจะพยายามอดทนอยางทสด
เมอตองเผชญกบสภาวการณทกดดน
หรอไมเปนดงทตองการในการ
ปฏบตงาน
4.3 ทานท างานไดเปนอยางดแมงานท
ไดรบมความกดดนหรอเรงดวน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
45
ตาราง 2 (ตอ)
องคประกอบ ตวบงช นยามศพท ค าอธบายพฤตกรรมการเปน
สมาชกทด
4.4 ทานควบคมอารมณของตนเองได
ด เมอเกดความขดแยงกบเพอน
รวมงาน
4.5 เมอถกต าหนเกยวกบการ
ปฏบตงานทานมกจะน ามาพจารณา
แกไขโดยไมแสดงอาการทอแท
5. การค านงถง
ผอน
การทครค านงถง
ผรวมงานในองคการ
เพอปองกนการเกด
ปญหาตามมา ดวยการ
ไมประพฤตตนใหผอน
เดอดรอนหรอไดรบ
ผลกระทบทงกายและ
ใจ รวมทงการใหเกยรต
การยกยอง การเอาใจ
ใสตอความรสกหรอ
ความตองการของผอน
และการเคารพสทธ
สวนบคคลในการแสดง
ความคดเหนตางๆ ของ
ผรวมงาน
5.1 ทานค านงถงการกระท าของ
ตนเองทอาจสงผลกระทบตอเพอน
รวมงานเสมอ
5.2 ทานระมดระวงค าพดของทานท
อาจสงผลกระทบตอเพอนรวมงาน
เสมอ
5.3 ทานรบผดชอบงานของตน ไม
ปลอยใหเปนภาระตกคางแกผอน
5.4 ทานเคารพสทธของเพอนรวมงาน
เสมอ
5.5 ทานรบฟงความคดเหนหรอ
ขอเสนอแนะของเพอนรวมงานเสมอ
2. การสงเคราะหปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร
การสงเคราะหเสนทางอทธพลปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอ
องคการ ผวจยไดศกษาจากผลการวจยตางๆ ทมผไดท าการศกษาไวเกยวกบปจจยทสงผล
ตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร และสามารถสรปเปนอทธพลเชงเสน
มรายละเอยด ดงตอไปน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
46
วชรนทร หนสมตน (2547, หนา 103-105) ไดศกษาเรองความสมพนธระหวาง
การรบรคณภาพชวตในการท างาน คานยมสรางสรรคในการท างานและพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดขององคการภายใตการปฏรประบบราชการไทย กรณศกษา: ศนยฝกและอบรม
เดกและเยาวชน เขต 9 จงหวดสงขลา พบวา การรบรคณภาพชวตการท างานโดยรวมม
ความสมพนธกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการอยางมนยส าคญทางสถตท
ระดบ .001 ในท านองเดยวกนกบงานวจยของ สฎาย ธระวณชตระกล (2549, หนา 160-
161) ไดศกษาเรองแบบจ าลองความสมพนธเชงสาเหตของพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอ
องคการของอาจารย คณะศกษาศาสตร ในมหาวทยาลยของรฐ พบวา ตวแปรความพง
พอใจในงานและความผกพนตอองคการมอทธพลทางตรงตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทด
ตอองคการ และตวแปรภาวะผน าแบบเปลยนสภาพ บรรยากาศองคการ ความพงพอใจใน
งานมอทธพลทางออมตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ เชนเดยวกนกบงานวจย
ของ กษมา ทองขลบ (2550, หนา 99-100) ไดศกษาเรองความสมพนธระหวางคณภาพ
ชวตในการท างาน ความผกพนตอองคการกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ
ของครโรงเรยนราชนบน พบวา ดานคณภาพชวตในการท างานโดยรวมมความสมพนธกบ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการโดยรวมอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05
ดานความผกพนตอองคการโดยรวมมความสมพนธกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของ
องคการดานความอดทนอดกลนและพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการดาน
ความส านกในหนาทอยางมนยส าคญทางสถต ทระดบ .05
วนนดา หมวดเอยด (2550, หนา 92-93) ไดศกษาเรองรปแบบโครงสราง
ความสมพนธเชงสาเหตขององคประกอบทมอทธพลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของ
องคการของคร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษานครนายก พบวา พฤตกรรมการเปน
สมาชกทดขององคการไดรบอทธพลทางตรงจากความพงพอใจในงานอยางมนยส าคญ
ทางสถตทระดบ .001 สอดคลองกบงานวจยของ ศกษณย วโสจสงคราม (2552, หนา
123) ไดศกษาเรองการพฒนาโมเดลเชงสาเหตของพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอ
องคการของบคลากรสายสนบสนน คณะแพทยศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย พบวา
โดยภาพรวมพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการไดรบอทธพลทางตรงจากตวแปร
คณลกษณะงานอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ไดรบอทธพลทางตรงจากตวแปร
ความผกพนตอองคการอยางมนยส าคญสถต .01 และไดรบอทธพลทางออมจากตวแปร
คณภาพชวตในการท างาน โดยสงผานตวแปรความผกพนตอองคการอยางมนยส าคญ
ทางสถตทระดบ .01 และ .05 และยงสอดคลองกบงานวจยของ อรสา ส ารอง (2553,
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
47
หนา 143-145) ไดศกษาเรองแบบจ าลองความสมพนธเชงสาเหตของพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดตอองคการของบคลากรฝายทรพยากรมนษย: องคการทเปนสมาชกสมาคมการ
จดงานบคคลแหงประเทศไทย พบวา ตวแปรความผกพนตอองคการมอทธพลทางตรงตอ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ตวแปร
ความพงพอใจในงานมอทธพลทางตรงตอความผกพนตอองคการ และมอทธพลทางออม
ตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ โดยผานความผกพนตอองคการอยางม
นยส าคญทางสถตทระดบ .05 ตวแปรคณลกษณะงานมอทธพลทางตรงตอความพงพอใจ
งานและพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05
วไลพร ทะนะสาร (2554, หนา 74-75) ไดศกษาเรองความสมพนธเชงสาเหตของ
ภาวะผน าการเปลยนแปลง คณลกษณะงาน แรงจงใจในการท างาน ความพงพอใจในงาน
ตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดในองคการบรหารสวนต าบล เขตอ าเภอเมอง จงหวด
ล าปาง พบวา ทกตวแปรมความสมพนธเชงบวก คณลกษณะงานมอทธพลทางตรงตอ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดในองคการมคาเทากบ 0.231 และความพงพอใจในงานม
อทธพลทางตรงตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดในองคการมคาเทากบ 0.183 ภาวะผน า
การเปลยนแปลงมอทธพลทางออมตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดในองคการมคาเทากบ
0.292 ในขณะทงานวจยของ ศภากร ทศนศร (2554, หนา 60-62) ไดศกษาเรอง
ความสมพนธระหวางความผกพนตอองคการและพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ
ของคร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 1 พบวา ความผกพน
ตอองคการกบพฤตกรรม การเปนสมาชกทดตอองคการของคร โดยรวมมความสมพนธใน
ระดบปานกลางอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01
อรปวณ สตะพาหะ (2554, หนา 160-161) ไดศกษาเรองแบบจ าลองความสมพนธ
เชงสาเหตของพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการของหวหนากลมสาระการเรยนรใน
สถานศกษาขนพนฐาน พบวา ตวแปรภาวะผน าการเปลยนแปลงมอทธพลทางตรงตอ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการเทากบ 0.52 สวนงานวจยของ นรล หมดปลอด
(2555, หนา 172-173) ไดศกษาเรองโมเดลความสมพนธเชงสาเหตพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดตอองคการของครโรงเรยนเอกชน ประเภทสามญ สงกดส านกงานการศกษา
เอกชนจงหวดสงขลา พบวา พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการไดรบอทธพลรวม
มากทสดจากตวแปรคณลกษณะงาน รองลงมาไดแก ความผกพนตอองคการ ความพง
พอใจในงาน ภาวะผน าแบบเปลยนสภาพ และบรรยากาศองคการ ซงตวแปรทกตวม
อทธพลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการในทศทางบวก เมอพจารณา
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
48
คาสมประสทธการพยากรณ (R2) ของตวแปรพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ
ความผกพนตอองคการ และความพงพอใจ ในงานมคาเทากบ .54, .63, และ .57
ตามล าดบ
จากการสงเคราะหงานวจยทผานการตรวจสอบเชงยนยนกบขอมลเชงประจกษ
แลว สามารถสรปปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร ประกอบดวย 5
ปจจย ไดแก ปจจยคณลกษณะงาน ปจจยภาวะผน าการเปลยนแปลง ปจจยคณภาพชวต
ในการท างาน ปจจยความพงพอใจในงาน และปจจยความผกพนตอองคการ จงน าปจจย
ทง 5 ปจจยน มาก าหนดเปนปจจยเชงสาเหต ปจจยเชงผล ดงตาราง 3
ตาราง 3 การสงเคราะหปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร
ปจจยเชงสาเหต ปจจยเชงผล ผวจย/ผศกษา
คณลกษณะงาน
พฤตกรรมการเปน
สมาชกทดของคร
ศกษณย วโสจสงคราม (2552), อรสา
ส ารอง (2553), วไลพร ทะนะสาร (2554),
นรล หมดปลอด (2555), ปยวรรณ สกดษฐ
(2555)
ภาวะผน าการเปลยนแปลง วไลพร ทะนะสาร (2554), อรปวณ
สตะพาหะ (2554),
คณภาพชวตในการท างาน วชรนทร หนสมตน (2547), กษมา ทองขลบ
(2550), ศกษณย วโสจสงคราม (2552)
ความพงพอใจในงาน
สฎาย ธระวณชตระกล (2549), วนนดา
หมวดเอยด (2550), อรสา ส ารอง (2553),
วไลพร ทะนะสาร (2554), นรล หมดปลอด
(2555)
ความผกพนตอองคการ
สฎาย ธระวณชตระกล (2549), กษมา
ทองขลบ (2550), ศกษณย วโสจสงคราม
(2552), อรสา ส ารอง (2553), สภากร
ทศนศร (2554), นรล หมดปลอด (2555)
จากตาราง 3 เหนไดวาปจจยเชงสาเหตม 5 ปจจย ประกอบดวย ปจจย
คณลกษณะงาน ปจจยภาวะผน าการเปลยนแปลง ปจจยคณภาพชวตในการท างาน
ปจจยความพงพอใจในงาน และปจจยความผกพนตอองคการ และปจจยเชงผล ไดแก
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร ผวจยจงน าปจจยเชงสาเหตทง 5 ปจจย และปจจย
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
49
เชงผล 1 ปจจย มาสรางเปนโมเดลปจจยเชงสาเหตทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทด
ของคร ดงภาพประกอบ 3
ภาพประกอบ 3 ปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร
2.1 การสงเคราะหเสนทางอทธพลปจจยภาวะผน าการเปลยนแปลงทสงผล
ตอปจจยพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร คณลกษณะงาน คณภาพชวตใน
การท างาน ความพงพอใจในงาน และความผกพนตอองคการ
การสงเคราะหเสนทางอทธพลปจจยภาวะผน าการเปลยนแปลงทสงผลตอ
ปจจยพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร คณลกษณะงาน คณภาพชวตในการท างาน
ความพงพอใจในงาน และความผกพนตอองคการ ผวจยไดศกษาจากผลการวจยตางๆ ทม
ผไดท าการศกษาไว และสามารถสรปเปนเสนทางอทธพล ดงมรายละเอยดตอไปน
อรสา ส ารอง (2553, หนา 143) ไดศกษาเรองแบบจ าลองความสมพนธ
เชงสาเหตของพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการของบคลากรฝายทรพยากรมนษย:
องคการทเปนสมาชกสมาคมการจดการงานบคคลแหงประเทศไทย พบวา ตวแปร
พฤตกรรมการเปน
สมาชกทดของคร
ภาวะผน าการ
เปลยนแปลง
คณภาพชวตใน
การท างาน
คณลกษณะงาน
ความพงพอใจ
ในงาน
ความผกพน
ตอองคการ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
50
พฤตกรรมผน าการเปลยนแปลงมอทธพลทางตรงตอความพงพอใจในงาน ความผกพนตอ
องคการ และมอทธพลทางออมตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ โดยผาน
ตวแปรความพงพอใจในงานและความผกพนตอองคการ สอดคลองกบงานวจยของ
วไลพร ทะนะสาร (2554, หนา 73-74) ไดศกษาเรองความสมพนธเชงสาเหตของ
ภาวะผน าการเปลยนแปลง คณลกษณะงาน แรงจงใจในการท างาน ความพงพอใจในงาน
ตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดในองคการบรหารสวนต าบล เขตอ าเภอเมอง จงหวด
ล าปาง พบวา ทกตวแปรมความสมพนธเชงบวก และตวแปรดานภาวะผน า
การเปลยนแปลงมอทธพลทางตรงตอคณลกษณะงาน มคาสมประสทธเสนทางเทากบ
0.546 และมคา R2 เทากบ 0.298 ภาวะผน าการเปลยนแปลงมอทธพลทางออมตอ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดในองคการ มคาสมประสทธเสนทางเทากบ 0.292
ศภกจ สานสตย (2549, หนา 103) ไดศกษาเรองความสมพนธระหวาง
ภาวะผน าการเปลยนแปลงของผบรหารโรงเรยนกบความพงพอใจในการปฏบตงานของ
ครผสอนในโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานการประถมศกษาจงหวดขอนแกน พบวา
ภาวะผน าการเปลยนแปลงของผบรหารโรงเรยนกบความพงพอใจในการปฏบตงานของ
ครผสอนในโรงเรยนประถมศกษาโดยภาพรวมมความสมพนธในระดบสงอยางมนยส าคญ
ทางสถตทระดบ .01 เมอพจารณาเปนรายดานพบวา ทกดานมความสมพนธกบความพง
พอใจในการปฏบตงานของครผสอนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 สอดคลองกบ
งานวจยของ อภชยา มเพยร (2552, หนา 106) ไดศกษาเรองภาวะผน าการเปลยนแปลง
ของผบรหารสถานศกษาทสงผลตอความพงพอใจในการปฏบตงานของครสถานศกษา
เอกชน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาชยภม เขต 2 พบวา ภาวะผน าการเปลยนแปลง
ของผบรหารสถานศกษาโดยรวมมความสมพนธกบความพงพอใจในการปฏบตงานของคร
โดยรวมอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 สอดคลองกบงานวจยของ ธนตกร
ไชยมงคล (2556, หนา 68-69) ไดศกษาเรองความสมพนธระหวางภาวะผน า
การเปลยนแปลงกบความพงพอใจในการปฏบตงานของครกลมโรงเรยนบางละมง 1 สงกด
ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาชลบร เขต 3 พบวา ภาวะผน าการเปลยนแปลง
ของผบรหารมความสมพนธกบความพงพอใจในการปฏบตงานของครอยางมนยส าคญ
ทางสถตทระดบ .05 เชนเดยวกนกบงานวจยของ ญาณกานต ไผเจรญ (2557, หนา 81-
86) ไดศกษาเรองความสมพนธระหวางภาวะผน าการเปลยนแปลงของผบงคบบญชากบ
ความพงพอใจในการท างานของพนกงานระดบปฏบตการฝายชางบรษท การบนไทย จ ากด
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
51
(มหาชน) พบวา ภาวะผน าการเปลยนแปลงในภาพรวมและรายดานทกดานมความสมพนธ
กบความพงพอใจในงานทกดานอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01
พณชา ปรชา (2547, หนา 107-109) ไดศกษาเรองความสมพนธระหวาง
ภาวะผน าการเปลยนแปลง คณภาพชวตการท างานกบความผกพนตอองคการของ
เจาหนาท บรษทสยามสตลอนเตอรเนชนแนล จ ากด (มหาชน) พบวา ภาวะผน า
การเปลยนแปลงโดยรวมและรายดานทกดานมความสมพนธกบความผกพนตอองคการ
โดยรวมอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 สอดคลองกบงานวจยของ ทพวรรณ
โอษคลง (2550, หนา 61-63) ไดศกษาเรองความสมพนธระหวางพฤตกรรมภาวะผน า
การเปลยนแปลงของผบรหารสถานศกษากบความผกพนตอสถานศกษาของคร สงกด
ส านกงานเขตพนทการศกษาเลย เขต 1 พบวา พฤตกรรมภาวะผน าการเปลยนแปลงของ
ผบรหารสถานศกษามความสมพนธกบความผกพนตอสถานศกษาของครโดยภาพรวมและ
รายดานในระดบคอนขางสงอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01
จากการสงเคราะหงานวจยทผานการตรวจสอบเชงยนยนกบขอมล
เชงประจกษแลว สามารถสรปเสนทางอทธพลปจจยภาวะผน าการเปลยนแปลงไดวาเปน
ปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร คณลกษณะงาน คณภาพชวตใน
การท างาน ความพงพอใจในงาน และความผกพนตอองคการ และจากตาราง 3 ผวจย
ก าหนดใหปจจยภาวะผน าการเปลยนแปลงเปนปจจยเชงสาเหตทสงผลตอพฤตกรรม
การเปนสมาชกทดของคร และผลทไดจากการสงเคราะหงานวจยตางๆ พบวา ปจจย
ภาวะผน าการเปลยนแปลงสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร คณลกษณะงาน
คณภาพชวตในการท างาน ความพงพอใจในงาน และความผกพนตอองคการ ผวจยจง
น ามาก าหนดเปนปจจยภายนอก และปจจยภายใน โดยก าหนดใหปจจยภาวะผน า
การเปลยนแปลงเปนปจจยภายนอก และก าหนดใหปจจยพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของ
คร คณลกษณะงาน คณภาพชวตในการท างาน ความพงพอใจในงาน และความผกพนตอ
องคการเปนปจจยภายใน ดงตาราง 4
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
52
ตาราง 4 การสงเคราะหเสนทางอทธพลปจจยภาวะผน าการเปลยนแปลงทสงผลตอปจจย
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร คณภาพชวตในการท างาน ความพงพอใจ
ในงาน และความผกพนตอองคการ
ปจจยภายนอก ปจจยภายใน ผวจย/ผศกษา
ภาวะผน าการ
เปลยนแปลง
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร อรสา ส ารอง (2553), วไลพร ทะนะสาร
(2554)
คณลกษณะงาน วไลพร ทะนะสาร (2554)
คณภาพชวตในการท างาน พณชา ปรชา (2547)
ความพงพอใจในงาน
สฎาย ธระวณชตระกล (2549), ศภกจ
สานสตย (2549), อภชยา มเพยร (2552),
อรสา ส ารอง (2553), วไลพร ทะนะสาร
(2554), ธนตกร ไชยมงคล (2556), ญาณ
กานต ไผเจรญ (2557)
ความผกพนตอองคการ
พณชา ปรชา (2547), สฎาย ธระวณช
ตระกล (2549), ทพวรรณ โอษคลง
(2550), อรสา ส ารอง (2553)
จากตาราง 4 เหนไดวาปจจยภายนอกม 1 ปจจย ไดแก ปจจยภาวะผน า
การเปลยนแปลง และปจจยภายในม 5 ปจจย ไดแก ปจจยพฤตกรรมการเปนสมาชกทด
ของคร คณลกษณะงาน คณภาพชวตในการท างาน ความพงพอใจในงาน และความผกพน
ตอองคการ ซงไดจากการสงเคราะหจากผลการวจยตางๆ ผวจยไดน ามาสรางเปนโมเดล
ปจจยเชงสาเหตทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร คณลกษณะงาน คณภาพ
ชวตในการท างาน ความพงพอใจในงาน และความผกพนตอองคการ ดงภาพประกอบ 4
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
53
ภาพประกอบ 4 เสนทางอทธพลปจจยภาวะผน าการเปลยนแปลงทสงผลตอปจจย
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร คณลกษณะงาน คณภาพชวตใน
การท างาน ความพงพอใจในงาน และความผกพนตอองคการ
2.2 การสงเคราะหเสนทางอทธพลปจจยคณลกษณะงานทสงผลตอปจจย
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร คณภาพชวตในการท างาน ความพงพอใจใน
งาน และความผกพนตอองคการ
การสงเคราะหเสนทางอทธพลปจจยคณลกษณะงานทสงผลตอปจจย
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร คณภาพชวตในการท างาน ความพงพอใจในงาน และ
ความผกพนตอองคการ ผวจยไดศกษาจากผลการวจยตางๆ และสามารถสรปเปนเสนทาง
อทธพล ดงมรายละเอยดตอไปน
อรสา ส ารอง (2553, หนา 143) ไดศกษาเรองแบบจ าลองความสมพนธเชง
สาเหตของพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการของบคลากรฝายทรพยากรมนษย:
องคการทเปนสมาชกสมาคมการจดการงานบคคลแหงประเทศไทย พบวา พฤตกรรม
การเปนสมาชกทดตอองคการไดรบอทธพลทางตรงมากทสดจากตวแปรความผกพนตอ
องคการ รองลงมา คอ คณลกษณะบคลกภาพ และคณลกษณะงาน มคาสมประสทธ
อทธพลทางบวกเทากบ .88, .41 และ .29 ตามล าดบ อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ
.05 และยงพบวา ตวแปรคณลกษณะงานมอทธพลทางตรงตอความพงพอใจในงานและ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ และมอทธพลทางออมตอพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดตอองคการ โดยผานตวแปรความพงพอใจในงานและความผกพนตอองคการ
ภาวะผน าการ
เปลยนแปลง
คณภาพชวตใน
การท างาน
ความพงพอ
ใจในงาน
พฤตกรรมการเปน
สมาชกทดของคร
คณลกษณะงาน
ความผกพน
ตอองคการ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
54
ในท านองเดยวกนกบงานวจยของ ปยวรรณ สกดษฐ (2555, หนา 95-96) ไดศกษาเรอง
ความสมพนธระหวางการรบรการสนบสนนจากองคการ การรบรความยตธรรมดาน
กระบวนการ คณลกษณะงาน และพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการของพนกงาน
บรษทพานาโซนค ออโตโมทฟ ซสเตมส เอเชย แปซฟค (ประเทศไทย) จ ากด พบวา
คณลกษณะงานมความสมพนธกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการของพนกงาน
อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 นอกจากนยงพบวา การรบรการสนบสนนจาก
องคการและคณลกษณะงานสามารถรวมกนท านายพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของ
องคการอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยทงสองตวแปรสามารถรวมกนท านาย
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการไดรอยละ 13.1
อาทตตยา ดวงสวรรณ (2551, หนา 90) ไดศกษาเรองการศกษาเปรยบเทยบ
คณภาพชวตการท างานและความผกพนตอองคกรระหวางขาราชการกบพนกงาน
มหาวทยาลย: กรณศกษามหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตหาดใหญ พบวา
ลกษณะงานมความสมพนธกบคณภาพชวตการท างานในระดบปานกลางอยางมนยส าคญ
ทางสถตทระดบ .05 และยงพบวา ลกษณะงานมความสมพนธกบความผกพนตอองคกร
ในระดบคอนขางนอยอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ในท านองเดยวกนกบ
กรณฑรกข เตมวทยขจร (2553, หนา 113-114) ไดศกษาเรองคณลกษณะงาน
ความสมดลระหวางชวตและการท างาน บคลกภาพหาองคประกอบ และความผกพนตอ
องคการของพนกงานระดบปฏบตการ บรษทผลตบรรจภณฑแกวแหงหนง พบวา
บคลกภาพดานความออนนอมและคณลกษณะงานดานความหลากหลายของทกษะ
สามารถรวมกนพยากรณความผกพนตอองคการโดยรวมของพนกงานระดบปฏบตการได
รอยละ 20.4 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .001 บคลกภาพดานความออนนอม
คณลกษณะงานดานความส าคญของงาน และบคลกภาพดานความมสตสามารถรวมกน
พยากรณความผกพนตอองคการดานจตใจของพนกงานระดบปฏบตการรอยละ 39
อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .001 บคลกภาพดานความออนนอมและคณลกษณะงาน
ดานความหลากหลายของทกษะสามารถรวมกนพยากรณความผกพนตอองคการ
ดานบรรทดฐานของพนกงานระดบปฏบตการรอยละ 16.0 อยางมนยส าคญทางสถตท
ระดบ .001
พมพจนทร บณฑรพงศ (2555, หนา 59-60) ไดศกษาเรองปจจย
ดานลกษณะงานทมผลตอความผกพนตอองคกรของบคลากรมหาวทยาลยพะเยา พบวา
บคลากรมหาวทยาลยพะเยามความคดเหนเกยวกบปจจยดานลกษณะงานในภาพรวมใน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
55
ระดบมาก และมความผกพนตอองคกรในระดบมาก เมอหาคาสหสมพนธเพยรสน (r)
ระหวางปจจยดานลกษณะงานและรปแบบความผกพนตอองคกร พบวา มความสมพนธใน
ระดบต า
จากการสงเคราะหงานวจยทผานการตรวจสอบเชงยนยนกบขอมล
เชงประจกษแลว สามารถสรปเสนทางอทธพลปจจยคณลกษณะงานไดวาเปนปจจยท
สงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร คณภาพชวตในการท างาน ความพงพอใจใน
งาน และความผกพนตอองคการ และจากตาราง 3 ผวจยไดก าหนดใหปจจยคณลกษณะ
งานเปนปจจยเชงสาเหตทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร จากตาราง 4
ปจจยภาวะผน าการเปลยนแปลงสงผลไปยงปจจยคณลกษณะงาน และผลทไดจากการ
สงเคราะหงานวจยตางๆ พบวา ปจจยคณลกษณะงานสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชก
ทดของคร คณภาพชวตในการท างาน ความพงพอใจในงาน และความผกพนตอองคการ
ผวจยจงน ามาก าหนดเปนปจจยภายนอก และปจจยภายใน โดยก าหนดใหปจจย
คณลกษณะงานเปนปจจยภายใน และสงผลไปยงปจจยภายในดวยกนอก 4 ปจจย ไดแก
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร คณภาพชวตในการท างาน ความพงพอใจในงาน และ
ความผกพนตอองคการ ดงตาราง 5
ตาราง 5 การสงเคราะหเสนทางอทธพลปจจยคณลกษณะงานทสงผลตอปจจยพฤตกรรม
การเปนสมาชกทดของคร คณภาพชวตในการท างาน ความพงพอใจในงาน
และความผกพนตอองคการ
ปจจยภายนอก ปจจยภายใน ผวจย/ผศกษา
ภาวะผน าการ
เปลยนแปลง
คณลกษณะงาน
พฤตกรรมการเปนสมาชก
ทด
อรสา ส ารอง (2553), ปยวรรณ
สกดษฐ (2555)
คณภาพชวตในการท างาน อาทตตยา ดวงสวรรณ (2551)
ความพงพอใจในงาน สฎาย ธระวณชตระกล (2549),
อรสา ส ารอง (2553),
ความผกพนตอองคการ
อาทตตยา ดวงสวรรณ (2551),
กรณฑรกข เตมวทยขจร
(2553), อรสา ส ารอง (2553),
พมพจนทร บณฑรพงศ (2555)
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
56
จากตาราง 5 เหนไดวาปจจยภายนอกม 1 ปจจย ไดแก ปจจยภาวะผน า
การเปลยนแปลง และปจจยภายในม 5 ปจจย โดยปจจยคณลกษณะงานสงผลไปยงปจจย
ภายในดวยกนอก 4 ปจจย ไดแก พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร คณภาพชวตใน
การท างาน ความพงพอใจในงาน และความผกพนตอองคการ ซงไดจากการสงเคราะห
จากผลการวจยตางๆ ผวจยไดน ามาสรางเปนโมเดลปจจยเชงสาเหตทสงผลตอพฤตกรรม
การเปนสมาชกทดของคร คณภาพชวตในการท างาน ความพงพอใจในงาน และ
ความผกพนตอองคการ ดงภาพประกอบ 5
ภาพประกอบ 5 เสนทางอทธพลปจจยคณลกษณะงานทสงผลตอปจจยพฤตกรรม
การเปนสมาชกทดของคร คณภาพชวตในการท างาน
ความพงพอใจในงาน และความผกพนตอองคการ
2.3 การสงเคราะหเสนทางอทธพลปจจยคณภาพชวตในการท างานทสงผล
ตอปจจยพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร ความพงพอใจในงาน และ
ความผกพนตอองคการ
การสงเคราะหเสนทางอทธพลปจจยคณภาพชวตในการท างานทสงผลตอ
ปจจยพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร ความพงพอใจในงาน และความผกพนตอ
องคการ ผวจยไดศกษาจากผลการวจยตางๆ และสามารถสรปเปนเสนทางอทธพล
ดงมรายละเอยดตอไปน
ภาวะผน าการ
เปลยนแปลง
คณภาพชวตใน
การท างาน
ความพงพอ
ใจในงาน
พฤตกรรมการเปน
สมาชกทดของคร
คณลกษณะงาน
ความผกพน
ตอองคการ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
57
Organ and Bateman (1991, p. 364) กลาววา ลกษณะงานทใหความส าคญ
ตอบคลากรทท างานทงทางดานจตใจ ทางดานรางกาย และตอคณภาพชวตในการท างาน
เปนผลใหเกดความพงพอใจในการท างาน และสงผลตอพฤตกรรมการปฏบตงาน เชน
การขาดงาน การลาออก และพฤตกรรมการใหความชวยเหลอตอผอน อกทงการไดรบรถง
ความยตธรรมทเกดขนในการท างานกจะกอใหเกดพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของ
องคการอกดวย และจากการศกษางานวจยของบคคลตางๆ ชใหเหนวาคณภาพชวตใน
การท างานมความสมพนธกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ สอดคลองกบ
งานวจยของ กษมา ทองขลบ (2550, หนา 99-100) ไดศกษาเรองความสมพนธระหวาง
คณภาพชวตในการท างาน ความผกพนตอองคการกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของ
องคการของครโรงเรยนราชนบน พบวา คณภาพชวตในการท างานโดยรวมมความสมพนธ
กบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการโดยรวมอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05
สทชา โกวท (2549, หนา 85) ไดศกษาเรองความสมพนธระหวางคณภาพ
ชวตการท างานกบความผกพนตอองคการ: กรณฝายบรการ บรษทการบนไทย จ ากด
(มหาชน) พบวา ภาพรวมคณภาพชวตในการท างานมความสมพนธกบความผกพนตอ
องคการอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 เชนเดยวกนกบงานวจยของ จราภรณ
นอยนคร (2551, หนา 85-86) ไดศกษาเรองความสมพนธระหวางคณภาพชวตการท างาน
กบความผกพนตอองคการของพนกงานบรษทในเขตนคมอตสาหกรรมโรจนะ จงหวด
พระนครศรอยธยา พบวา คณภาพชวตในการท างานมความสมพนธกบความผกพนตอ
องคการทกดาน โดยดานความเชอมนอยางแรงกลาในการยอมรบเปาหมายและ
ความตองการขององคการ มความสมพนธระดบสงกบคณภาพชวตในการท างานดาน
ลกษณะงานทปฏบต (r = .604) ดานความเตมใจทจะทมเทความพยายามอยางมากเพอท า
ประโยชนใหกบองคการมความสมพนธระดบปานกลางกบคณภาพชวตในการท างานดาน
ความกาวหนาในหนาทการงาน (r = .449) และดานความปรารถนาทจะด ารงไวซงการเปน
สมาชกขององคการมความสมพนธระดบปานกลางกบคณภาพชวตการท างานดาน
ลกษณะงานทปฏบต (r = .465)
อาทตตยา ดวงสวรรณ (2551, หนา 91) ไดศกษาเรองการศกษาเปรยบเทยบ
คณภาพชวตการท างานและความผกพนตอองคกรระหวางขาราชการกบพนกงาน
มหาวทยาลย: กรณศกษามหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตหาดใหญ พบวา คณภาพ
ชวตการท างานมความสมพนธกบความผกพนตอองคกรในระดบปานกลางอยางม
นยส าคญทางสถตทระดบ .05 สอดคลองกบงานวจยของ กาญจนา บญเพลง (2552, หนา
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
58
166) ไดศกษาเรองคณภาพชวตการท างานกบความผกพนตอองคกรของพนกงานเทศบาล
จงหวดสมทรสาคร พบวา คณภาพชวตการท างานมความสมพนธกบความผกพนตอ
องคกรอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ในท านองเดยวกนกบงานวจยของ นชจรา
ตะส (2552, หนา 89-91) ไดศกษาเรองความสมพนธระหวางคณภาพชวตการท างานกบ
ความผกพนตอองคการของบคลากรในสงกดส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ
พบวา คณภาพชวตการท างานมความสมพนธกบความผกพนตอองคการอยางมนยส าคญ
ทางสถตทระดบ .05
ธระพนธ มณสต (2553, หนา 84) ไดศกษาเรองความสมพนธระหวาง
คณภาพชวตการท างานกบความผกพนตอองคการของพนกงานฝายชาง บรษทการบนไทย
จ ากด (มหาชน) พบวา คณภาพชวตการท างานของพนกงานฝายชางมความสมพนธกบ
ความผกพนตอองคการทงภาพรวมและรายดานอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01
ยกเวนคณภาพชวตการท างานดานความกาวหนาและความมนคง ทมความสมพนธกบ
ความผกพนตอองคการดานการคงอยอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 สอดคลองกบ
งานวจยของ ปวณา กรงพล (2553, หนา 88-89) ไดศกษาเรองความสมพนธระหวาง
คณภาพชวตการท างานกบความผกพนตอองคกรของเจาหนาทส านกกษาปณ พบวา
คณภาพชวตการท างานของเจาหนาทส านกกษาปณโดยภาพรวมมความสมพนธกบ
ความผกพนตอองคกรโดยภาพรวมอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 และยง
สอดคลองกบงานวจยของ รตนพร จนทรเทศ (2554, หนา 79) ไดศกษาเรองคณภาพชวต
ในการท างานทมความสมพนธกบความผกพนตอองคกรของพนกงานบรษทแกรมเปยน
ฟดสสยาม จ ากด พบวา ภาพรวมคณภาพชวตในการท างานของพนกงานมความสมพนธ
กบความผกพนตอองคกรอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05
จากการสงเคราะหงานวจยทผานการตรวจสอบเชงยนยนกบขอมล
เชงประจกษแลว สามารถสรปเสนทางอทธพลปจจยคณภาพชวตในการท างานไดวาเปน
ปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร ความพงพอใจในงาน และ
ความผกพนตอองคการ และจากตาราง 3 ผวจยก าหนดใหปจจยคณภาพชวตใน
การท างานเปนปจจยเชงสาเหตทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร และจาก
ตาราง 4 ปจจยภาวะผน าการเปลยนแปลงสงผลไปยงปจจยคณภาพชวตในการท างาน
ผวจยจงก าหนดใหปจจยคณภาพชวตในการท างานเปนปจจยภายใน ผลทไดจาก
การสงเคราะหงานวจยตางๆ พบวา ปจจยคณภาพชวตในการท างานสงผลตอพฤตกรรม
การเปนสมาชกทดของคร ความพงพอใจในงาน และความผกพนตอองคการ ผวจยจง
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
59
น ามาก าหนดเปนปจจยภายใน ทสงผลไปยงปจจยภายในดวยกนอก 3 ปจจย ไดแก ปจจย
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร ความพงพอใจในงาน และความผกพนตอองคการ
ดงตาราง 6
ตาราง 6 การสงเคราะหเสนทางอทธพลปจจยคณภาพชวตในการท างานทสงผลตอปจจย
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร ความพงพอใจในงาน และความผกพน
ตอองคการ
ปจจยภายนอก ปจจยภายใน ผวจย/ศกษา
ภาวะผน าการ
เปลยนแปลง
คณภาพชวตใน
การท างาน
พฤตกรรมการเปน
สมาชกทด
Organ and Bateman (1991),
กษมา ทองขลบ (2550)
ความพงพอใจในงาน Organ and Bateman (1991)
ความผกพนตอองคการ
สทชา โกวท (2549), จราภรณ
นอยนคร (2551), อาทตตยา
ดวงสวรรณ (2551), กาญจนา
บญเพลง (2552), นชจรา ตะส
(2552), ธระพนธ มณสต (2553),
ปวณา กรงพล (2553), รตนพร
จนทรเทศ (2554)
จากตาราง 6 จะเหนไดวาปจจยภายนอกม 1 ปจจย ไดแก ปจจยภาวะผน า
การเปลยนแปลง และปจจยภายในม 5 ปจจย โดยปจจยคณภาพชวตในการท างานสงผล
ไปยงปจจยภายในอก 3 ปจจย ไดแก พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร ความพงพอใจ
ในงาน และความผกพนตอองคการ ซงไดจากการสงเคราะหจากผลการวจยตางๆ ผวจยได
น ามาสรางเปนโมเดลปจจยเชงสาเหตทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร
ความพงพอใจในงาน และความผกพนตอองคการ ดงภาพประกอบ 6
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
60
ภาพประกอบ 6 เสนทางอทธพลปจจยคณภาพชวตในการท างานทสงผลตอปจจย
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร ความพงพอใจในงาน และ
ความผกพนตอองคการ
2.4 การสงเคราะหเสนทางอทธพลปจจยความพงพอใจในงานทสงผลตอ
ปจจยพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร และความผกพนตอองคการ
การสงเคราะหเสนทางอทธพลปจจยความพงพอใจในงานทสงผลตอปจจย
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร และความผกพนตอองคการ ผวจยไดศกษาจาก
ผลการวจยตางๆ และสามารถสรปเปนเสนทางอทธพล ดงมรายละเอยดตอไปน
วไลพร ทะนะสาร (2554, หนา 73-74) ไดศกษาเรองความสมพนธเชงสาเหต
ของภาวะผน าการเปลยนแปลง คณลกษณะงาน แรงจงใจในการท างาน ความพงพอใจใน
งานตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดในองคการบรหารสวนต าบล เขตอ าเภอเมอง จงหวด
ล าปาง พบวา ทกตวแปรมความสมพนธเชงบวก โดยความพงพอใจในงานมอทธพล
ทางตรงตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดในองคการมคาเทากบ 0.183 สอดคลองกบ
งานวจยของ สฎาย ธระวณชตระกล (2549, หนา 159-161) ไดศกษาเรองแบบจ าลอง
ความสมพนธเชงสาเหตของพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการของอาจารย
คณะศกษาศาสตร ในมหาวทยาลยของรฐ พบวา คาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปร
สงเกตไดทง 28 ตวแปร สวนใหญเปนบวก แสดงถงความสมพนธในทางเดยวกน และ
มนยส าคญทางสถตทกตวแปร นอกจากนยงพบวา ตวแปรความพงพอใจในงานและ
ภาวะผน าการ
เปลยนแปลง
คณภาพชวตใน
การท างาน
ความพงพอ
ใจในงาน
พฤตกรรมการเปน
สมาชกทดของคร
คณลกษณะงาน
ความผกพน
ตอองคการ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
61
ความผกพนตอองคการเปนเพยง 2 ตวแปรทสงอทธพลทางตรงตอพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดตอองคการ
กญจนา กญจา (2550, หนา 83) ไดศกษาเรองปจจยทมอทธพลตอ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการของพนกงานศนยบรหารจดการเทคโนโลย
ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต พบวา ความพงพอใจในงานดาน
องคการและการด าเนนงาน บคลกภาพแบบแสดงตว ความพงพอใจในงานดานโอกาส
กาวหนา สถานภาพสมรส วฒการศกษาสงสด บคลกภาพแบบประนประนอม และ
ความพงพอใจดานเพอนรวมงาน สามารถรวมกนพยากรณพฤตกรรมการเปนสมาชกทด
ขององคการดานการใหความรวมมอโดยมประสทธภาพของการพยากรณรอยละ 45.9
ในท านองเดยวกนกบงานวจยของ วนนดา หมวดเอยด (2550, หนา 92) ไดศกษาเรอง
รปแบบโครงสรางความสมพนธเชงสาเหตขององคประกอบทมอทธพลตอพฤตกรรม
การเปนสมาชกทดขององคการของครสงกดส านกงานเขตพนทการศกษานครนายก พบวา
ตวแปรเชงสาเหตมความสมพนธกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการอยางม
นยส าคญทางสถตทระดบ .001 โดยตวแปรเชงสาเหตทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชก
ทดขององคการสงสด คอ การเสรมพลงเชงจตวทยา รองลงมา คอ การเสรมพลงเชง
โครงสราง และความพงพอใจในงาน (SAT)
ปยะพงศ นนทวงศ (2550, หนา 98-104) ไดศกษาเรองความพงพอใจในงาน
และความผกพนตอองคกรของพนกงานในโรงงานผลตชนสวนยานยนตของบรษทฯ ในกลม
สมบรณ พบวา ความพงพอใจในงานมความสมพนธกบความผกพนตอองคกรอยางม
นยส าคญทางสถตทระดบ .01 เชนเดยวกนกบงานวจยของ พมณฑา ชนะภย (2552, หนา
83) ไดศกษาเรองความพงพอใจในงานและความผกพนตอองคกรของพนกงานระดบ
ปฏบตการ บรษท คอสโมกรป จ ากด (มหาชน) พบวา ความพงพอใจในงานมความสมพนธ
ในระดบมากกบความผกพนตอองคกรของพนกงานอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01
สอดคลองกบงานวจยของ เลอศกด ใจกลา (2550, หนา 103) ไดศกษาเรองความพงพอใจ
ในงานและความผกพนตอองคกรของพนกงานในโรงงานกลมบรษทไทยซมมท พบวา
ความพงพอใจในงานมความสมพนธกบความผกพนตอองคกรอยางมนยส าคญทางสถตท
ระดบ .01 ในท านองเดยวกนกบงานวจยของ ธรมพา ช านาญไพร (2550, หนา 85-87)
ไดศกษาเรองความพงพอใจในงานและความผกพนตอองคกรของพนกงานธนาคารกรงเทพ
(จ ากด) มหาชนในเขตกรงเทพและปรมณฑล พบวา ความพงพอใจในงานและความผกพน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
62
ตอองคการของพนกงานมความสมพนธในระดบปานกลางอยางมนยส าคญทางสถตท
ระดบ .01
จากการสงเคราะหงานวจยทผานการตรวจสอบเชงยนยนกบขอมล
เชงประจกษแลว สามารถสรปเสนทางอทธพล ไดวาความพงพอใจในงานเปนปจจยทสงผล
ตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร และความผกพนตอองคการ และจากตาราง 3
ผวจยก าหนดใหความพงพอใจในงานเปนปจจยเชงสาเหตทสงผลตอพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดของคร และจากตาราง 4 ปจจยภาวะผน าการเปลยนแปลงสงผลไปยงปจจย
ความพงพอใจในงาน ผวจยก าหนดใหความพงพอใจในงานเปนปจจยภายใน ผลทไดจาก
การสงเคราะหงานวจยตางๆ พบวา ปจจยความพงพอใจในงานสงผลตอพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดของคร และความผกพนตอองคการ ผวจยจงน ามาก าหนดเปนปจจยภายในท
สงผลไปยงปจจยภายในดวยกนอก 2 ปจจย ไดแก ปจจยพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของ
คร และปจจยความผกพนตอองคการ ดงตาราง 7
ตาราง 7 การสงเคราะหเสนทางอทธพลปจจยความพงพอใจในงานทสงผลตอปจจย
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร และความผกพนตอองคการ
ปจจยภายนอก ปจจยภายใน ผวจย/ผศกษา
ภาวะผน าการ
เปลยนแปลง
ความพงพอใจ
ในงาน
พฤตกรรมการ
เปนสมาชกทดของ
คร
วไลพร ทะนะสาร (2554), สฎาย
ธระวณชตระกล (2549), กญจนา กญจา
(2550), วนนดา หมวดเอยด (2550),
ความผกพนตอ
องคการ
ปยะพงศ นนทวงศ (2550), เลอศกด ใจกลา
(2550), ธรมพา ช านาญไพร (2550),
พมณฑา ชนะภย (2552)
จากตาราง 7 จะเหนไดวาปจจยภายนอกม 1 ปจจย ไดแก ปจจยภาวะผน า
การเปลยนแปลง และปจจยภายในม 5 ปจจย โดยปจจยความพงพอใจในงานสงผลไปยง
ปจจยภายในดวยกนอก 2 ปจจย ไดแก พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร และความ
ผกพนตอองคการ ซงไดจากการสงเคราะหจากผลการวจยตางๆ ผวจยจงน ามาสรางเปน
โมเดลปจจย เชงสาเหตทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร และความผกพนตอ
องคการ ดงภาพประกอบ 7
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
63
ภาพประกอบ 7 เสนทางอทธพลปจจยความพงพอใจในงานทสงผลตอปจจย
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร และความผกพนตอองคการ
2.5 การสงเคราะหเสนทางอทธพลปจจยความผกพนตอองคการทสงผลตอ
ปจจยพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร
การสงเคราะหเสนทางอทธพลปจจยความผกพนตอองคการทสงผลตอปจจย
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ ผวจยไดศกษาจากผลการวจยตางๆ และ
สามารถสรปเปนเสนทางอทธพล ดงมรายละเอยดตอไปน
สฎาย ธระวณชตระกล (2549, หนา 155-156) ไดศกษาเรองแบบจ าลอง
ความสมพนธเชงสาเหตของพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการของอาจารย
คณะศกษาศาสตรในมหาวทยาลยของรฐ พบวา ตวแปรความผกพนตอองคการมอทธพล
ทางตรงตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ สอดคลองกบงานวจยของ อรสา
ส ารอง (2553, หนา 144-145) ไดศกษาเรองแบบจ าลองความสมพนธเชงสาเหตของ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการของบคลากรฝายทรพยากรมนษย องคการทเปน
สมาชกสมาคมการจดการงานบคคลแหงประเทศไทย พบวา พฤตกรรมการเปนสมาชกทด
ตอองคการไดรบอทธพลทางตรงมากทสดจากตวแปรความผกพนตอองคการ โดยม
คาสมประสทธอทธพลทางบวกเทากบ .88 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05
เชนเดยวกนกบงานวจยของ นรล หมดปลอด (2555, หนา 172–173) ไดศกษาเรองโมเดล
ความสมพนธเชงสาเหตพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการของครโรงเรยนเอกชน
ภาวะผน าการ
เปลยนแปลง
คณภาพชวตใน
การท างาน
ความพงพอ
ใจในงาน
พฤตกรรมการเปน
สมาชกทดของคร
คณลกษณะงาน
ความผกพน
ตอองคการ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
64
ประเภทสามญ สงกดส านกงานการศกษาเอกชนจงหวดสงขลา พบวา พฤตกรรมการเปน
สมาชกทดตอองคการไดรบอทธพลทางตรงมากทสดจากตวแปรคณลกษณะงาน
รองลงมา คอ ความผกพนตอองคการ
จากการสงเคราะหงานวจยทผานการตรวจสอบเชงยนยนกบขอมล
เชงประจกษแลว สามารถสรปเสนทางอทธพลปจจยความผกพนตอองคการไดวาเปน
ปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร และจากตาราง 3 ผวจยก าหนดให
ปจจยความผกพนตอองคการเปนปจจยเชงสาเหตทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทด
ของคร จากตาราง 6 ปจจยภาวะผน าการเปลยนแปลงสงผลไปยงปจจยความผกพนตอ
องคการ ผวจยก าหนดใหปจจยความผกพนตอองคการเปนปจจยภายใน ซงสงผลตอ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร ดงตาราง 8
ตาราง 8 การสงเคราะหเสนทางอทธพลปจจยความผกพนตอองคการทสงผลตอปจจย
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร
ปจจยภายใน ปจจยภายใน ผวจย/ศกษา
ความผกพนตอองคการ พฤตกรรมการเปนสมาชกท
ดของคร
สฎาย ธระวณชตระกล (2549), อรสา
ส ารอง (2553), นรล หมดปลอด (2555,)
จากตาราง 8 จะเหนไดวาปจจยภายนอกม 1 ปจจย ไดแก ปจจยภาวะผน า
การเปลยนแปลง และปจจยภายในม 5 ปจจย โดยปจจยความผกพนตอองคการสงผลไป
ยงปจจยภายในดวยกนอก 1 ปจจย ไดแก พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร ซงไดจาก
การสงเคราะหจากผลการวจยตางๆ ผวจยจงน ามาสรางเปนโมเดลปจจยเชงสาเหตทสงผล
ตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร ดงภาพประกอบ 8
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
65
ภาพประกอบ 8 เสนอทธพลปจจยความผกพนตอองคการทสงผลตอปจจย
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร
จากตาราง 3-8 ผวจยไดสงเคราะหและสรปเสนทางอทธพลปจจยทสงผลตอ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร โดยน าปจจยภายนอก และปจจยภายในทไดจาก
การสงเคราะหงานวจยมาสรางเปนโมเดลความสมพนธเชงสาเหตตามกรอบแนวคด
การวจย ดงน
ปจจยภายนอก ไดแก ภาวะผน าการเปลยนแปลง
ปจจยภายใน ประกอบดวย 5 ปจจย ไดแก พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของ
คร คณลกษณะงาน คณภาพชวตในการท างาน ความพงพอใจในงาน และความผกพนตอ
องคการ สามารถสรางเปนโมเดลความสมพนธเชงสาเหตของตวแปรแฝงภายนอก และ
ตวแปรแฝงภายใน ดงภาพประกอบ 9
ภาวะผน าการ
เปลยนแปลง
คณภาพชวตใน
การท างาน
ความพงพอ
ใจในงาน
พฤตกรรมการเปน
สมาชกทดของคร
คณลกษณะงาน
ความผกพน
ตอองคการ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
66
ภาพประกอบ 9 โมเดลความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร หมายเหต 1 แทน ผลการวจยของ วไลพร ทะนะสาร (2554) 6 แทน ผลการวจยของ อาทตตยา ดวงสวรรณ (2551) 11 แทน ผลการวจยของ รตนพร จนทรเทศ (2554)
2 แทน ผลการวจยของ พณชา ปรชา (2547) 7 แทน ผลการวจยของ ปยวรรณ สกดษฐ (2555) 12 แทน ผลการวจยของ Organ and Baterman (1991)
3 แทน ผลการวจยของ อรสา ส ารอง (2553) 8 แทน ผลการวจยของ พมพจนทร บณฑรพงศ (2555) 13 แทน ผลการวจยของ พมณฑา ชนะภย (2552)
4 แทน ผลการวจยของ ญาณกานต ไผเจรญ (2557) 9 แทน ผลการวจยของ สฎาย ธระวณชตระกล (2549) 14 แทน ผลการวจยของ กญจนา กญจา (2550)
5 แทน ผลการวจยของ ทพวรรณ โอษคลง (2550) 10 แทน การศกษาของ กษมา ทองขลบ (2550) 15 แทน ผลการวจยของ นรล หมดปลอด (2555)
คณลกษณะงาน
ภาวะผน าการ
เปลยนแปลง
ความพงพอใจ
ในงาน
ความผกพน
ตอองคการ
พฤตกรรมการเปน
สมาชกทดของคร
คณภาพชวต
ในการท างาน 1 2
3
4
5
6 7
8
9
10 11
12 13
3
14 15
66
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
67
จากภาพประกอบ 9 โมเดลความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร สามารถอธบายเสนทางอทธพลของตวแปรทสงผล
ตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร ดงน
ตวแปรแฝงภายนอก 1 ตวแปร ไดแก ตวแปรภาวะผน าการเปลยนแปลง
ตวแปรแฝงภายใน 5 ตวแปร ไดแก ตวแปรพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของ
คร ซงเปนตวแปรแฝงภายในเชงผล ตวแปรคณลกษณะงาน ตวแปรคณภาพชวตใน
การท างาน ตวแปรความพงพอใจในงาน และตวแปรความผกพนตอองคการ สามารถ
อธบายเสนทางอทธพลได ดงน
1. ตวแปรพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครไดรบอทธพลทางตรงจาก
ตวแปรคณลกษณะงาน ตวแปรคณภาพชวตในงาน ตวแปรความพงพอใจในงาน และ
ตวแปรความผกพนตอองคการ
2. ตวแปรพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครไดรบอทธพลทางออมจาก
ตวแปรภาวะผน าการเปลยนแปลง โดยผานตวแปรคณลกษณะงาน ตวแปรคณภาพชวตใน
การท างาน ตวแปรความพงพอใจในงาน และตวแปรความผกพนตอองคการ
3. ตวแปรพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครไดรบอทธพลทางออมจาก
ตวแปรคณลกษณะงาน โดยผานตวแปคณภาพชวตในการท างาน ตวแปรความพงพอใจ
ในงาน และตวแปรความผกพนตอองคการ
4. ตวแปรพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครไดรบอทธพลทางออมจาก
ตวแปรคณภาพชวตในการท างาน โดยผานตวแปรความพงพอใจในงาน และตวแปร
ความผกพนตอองคการ
5. ตวแปรพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครไดรบอทธพลทางออมจาก
ตวแปรความพงพอใจในงาน โดยผานตวแปร ความผกพนตอองคการ
3. แนวคด ทฤษฎทเกยวของกบภาวะผน าการเปลยนแปลง
การด ารงอยขององคการในสถานการณปจจบนทมการแขงขนสง องคการ
จ าเปนตองปรบเปลยนตนเองใหทนตอเหตการณเสมอ ดงนนหลายองคการจงมงพฒนา
และใหความ ส าคญกบภาวะผน าการเปลยนแปลง (Transformational Leadership)
ดวยแนวคดทวา การมผลการปฏบตงานสงขนเกดจากการเปลยนแปลงคานยม เจตคต
และแรงจงใจของพนกงานโดยการคอยๆ กระตนจากต าไปสระดบสงสด ดวยเหตน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
68
ภาวะผน าการเปลยนแปลง จงมความส าคญทางบวกกบความส าเรจของผตาม ทงดาน
ความเตมใจในการใชความพยายามเปนพเศษในการท างาน ความพงพอใจตอผน า การเหน
ความส าคญของผลการปฏบตงาน และการรบรความส าเรจในงาน (Bass, 1985, p. 22)
3.1 ความหมายและแนวคดเบองตนเกยวกบภาวะผน าการเปลยนแปลง
Bass (1985, p. 22) ไดเสนอทฤษฎภาวะผน าการเปลยนแปลงโดยอาศย
พนฐานแนวความคดของ Burns ซงแบงผน าออกเปน 2 แบบ คอ ผน าแบบแลกเปลยน
(Transactional Leaders) ใชการใหรางวลเพอแลกเปลยนกบการยนยอมปฏบตตาม และ
ผน าการเปลยนแปลง (Transformational Leaders) ซงใหนยามในแงผลของผน าทกระทบตอ
ผตาม อนไดแก ผตามใหความไววางใจ มความรสก ชนชม จงรกภกด และเคารพนบถอ
ผน า จนสงผลใหเกดแรงจงใจ ในการท างานไดมากกวาความคาดหวงเดมทก าหนดไว
สเทพ พงศศรวฒน (2548, หนา 368) อธบายวา ผน าจะเปลยนแปลงและจงใจผตามดวย
วธการ ดงน 1) ท าใหผตามเกดตระหนกในความส าคญของผลงานทเกดขน 2) โนมนาว
จตใจของผตามใหเปลยนจากการยดผลประโยชนของตนเอง มาเปนการเหนแกประโยชน
สวนรวมขององคการและหมคณะ และ 3) กระตนใหผตามยกระดบความตองการใหสงขน
กวาเดม แมวากระบวนการทเกดจากภาวะผน าการเปลยนแปลงจะยงไมสามารถอธบายได
ชดเจน แตทฤษฎนเชอวา ภาวะผน าการเปลยนแปลงจะสงเสรมแรงจงใจและผลงานของผ
ตามไดมากกวาภาวะผน าแบบแลกเปลยน นอกจากนทฤษฎภาวะผน าการเปลยนแปลงของ
Bass ยงไดรบการยอมรบจากนกวชาการตางๆ และเปนอกแนวทางหนงทองคการสามารถ
กระตนใหพนกงานมพฤตกรรมทสงกวาความคาดหวงขององคการ
Organ, Podsakoff and MacKenzie (2006, p. 99) อธบายวาภาวะผน า
การเปลยนแปลง หมายถง พฤตกรรมทผน าแสดงออกเพอจงใจใหผตามมพฤตกรรม
การท างานตามเปาหมายทสงกวาความคาดหวงโดยการเปลยนแปลงเจตคต ความเชอ
และคานยมของผตามใหยอมปฏบตตาม นอกจากน Yukl (1996, p. 34 อางถงใน อรสา
ส ารอง, 2553, หนา 62) กลาววาผน าการเปลยนแปลงจะพยายามสรางอทธพลตอผตาม
โดยการขยายขอบเขตและยกระดบเปาหมายของผตาม และสนบสนนใหพวกเขาม
ความเชอมนทจะกระท าพฤตกรรมทสงกวาความคาดหวง รวมทงประเมนศกยภาพของ
ผตามเกยวกบความสามารถทจะท างานในปจจบนใหส าเรจได ขณะเดยวกนกจะมองไปถง
ความรบผดชอบทสงขนของพวกเขาในอนาคตดวย สอดคลองกบ Dvir, Dov, Audio and
Shamir (2002, pp. 735-744) และผน าการเปลยนแปลงจะสรางความสมพนธ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
69
โดยพยายามท าใหผตามรสกเปนสวนหนงในความส าเรจรวมกน สนบสนนใหพวกเขาม
พฤตกรรมทเหมาะสมและพฒนาศกยภาพในการท างานของตนเองอยเสมอ Nicholls
(1994, p. 11 อางถงใน อรสา ส ารอง, 2553, หนา 62) กลาววาคณลกษณะหลกของผน า
แบบเปลยนสภาพ คอ ผน ามอทธพลเปนพเศษตอผตาม และสามารถสรางความผกพนใน
การเปลยนแปลงเพอใหผตามมแรงจงใจในตนเอง และมงสเปาหมายทสงขนทงของตนเอง
และองคการ
โดยสรป ภาวะผน าการเปลยนแปลง หมายถง พฤตกรรมของผน าทแสดงออก
เพอจงใจใหผตามมพฤตกรรมการท างานตามเปาหมายทสงกวาความคาดหวง
โดยการเปลยนแปลงเจตคต ความเชอ และคานยมเพอลดการตอตานและยนยอมปฏบต
ตาม
3.2 องคประกอบของภาวะผน าการเปลยนแปลง
Bass and Avolio (1993, pp. 114-122) ไดเสนอวา ผน าการเปลยนแปลงเปน
กระบวนการทผน ามอทธพลตอผรวมงานและผตาม โดยการเปลยนแปลงความพยายาม
ของผรวมงานและผตามใหสงกวาความพยายามทคาดหวง ใหความใสใจตอการท างานของ
ผตาม พฒนาผตามใหงอกงามเตมศกยภาพไปพรอมกน ผน าการเปลยนแปลงมระบบ
คานยมและอดมการณทเขมแขง ซงสามารถสงผลตอการเพมแรงจงใจของผตามใหปฏบต
ไปในทางทดงามตอสวนรวมมากกวาเพอประโยชนของตนเอง ซงกระบวนการทผน าม
อทธพลตอผรวมงานและผตามน จะกระท าโดยผานองคประกอบของพฤตกรรมผน า
การเปลยนแปลง 4 ประการ หรอทเรยกวา “4I” (Four I’s) ไดแก
1. การมอทธพลเชงอดมการณ (Charisma or Idealized Influence : II)
เปนพฤตกรรมทผน าการเปลยนแปลงแสดงออกเปนแบบอยางดวยบทบาททเขมแขง
ใหผตามมองเหน เมอผตามรบรพฤตกรรมดงกลาวของผน ากจะเกดการเลยนแบบ
พฤตกรรมขน ซงปกตผน าการเปลยนแปลงจะมการประพฤตปฏบตทมมาตรฐานทาง
ศลธรรมและจรยธรรมสง จนเกดการยอมรบวาเปนสงทถกตองดงาม ดงนน จงไดรบ
การนบถออยางลกซงจากผตาม พรอมทงไดรบการไววางใจอยางสงอกดวย ผน าจง
สามารถท าหนาทใหวสยทศนและสรางความเขาใจตอเปาหมายของพนธกจแกผตาม
องคประกอบดานนบงบอกถงการมความสามารถพเศษของบคคลซงจะสงผลใหผอนเตมใจ
ทจะปฏบตตามวสยทศนทบคคลนนก าหนดไว
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
70
2. การสรางแรงบนดาลใจ (Inspirational Motivation : IM) เปนพฤตกรรมของ
ผน าการเปลยนแปลงทสอสารใหผตามทราบถงความคาดหวงทสงของผน าทมตอผตาม
ดวยการสรางแรงจงใจใหยดมนและรวมสานฝนตอวสยทศนขององคการ ในทางปฏบตผน า
มกจะใชสญลกษณและการปลกเราใหกลมท างานรวมกนเพอไปสเปาหมายขององคการ
แทนการท าประโยชนเฉพาะตน ผน าการเปลยนแปลงจงถอไดวาเปนผสงเสรมน าใจแหง
การท างานเปนทม ผน าจะพยายามจงใจผตามใหท างานบรรลเกนเปาหมายทก าหนดไว
โดยสรางจตส านกของผตามใหเหนความส าคญวาเปาหมายและผลงานนนจ าเปนตองม
การปรบปรงเปลยนแปลงตลอดเวลา จงจะท าใหองคการเจรญกาวหนาประสบ
ความส าเรจได
3. การกระตนการใชปญญา (Intellectual Stimulation : IS) เปนพฤตกรรมของ
ผน าการเปลยนแปลงทกระตนใหเกดการรเรมสรางสรรคสงใหมๆ โดยใชวธการฝกคดทวน
กระแสความเชอและคานยมเดมของตนหรอของผน า และขององคการ ผน า
การเปลยนแปลงจะสรางความรสกทาทายใหเกดขนแกผตาม และจะใหการสนบสนนหาก
ผตามตองการทดลองวธการใหมๆ ของตน หรอตองการรเรมสรางสรรคสงใหมทเกยวกบ
งานขององคการ สงเสรมใหผตามแสวงหาทางออกและวธการแกปญหาตางๆ ดวยตนเอง
4. การมงความสมพนธเปนรายคน (Individualized Consideration : IC) เปน
พฤตกรรมของผน าการเปลยนแปลงทมงสงเสรมบรรยากาศการท างานทด ดวยการใสใจ
รบร และพยายามตอบสนองตอความตองการของผตามเปนรายบคคล ผน าจะแสดง
บทบาทเปนคร พเลยง และทปรกษาใหค าแนะน า ใหการชวยเหลอแกผตามเพอใหพฒนา
ความตองการของตนสระดบทสงขน
จากผลการศกษาวจย พบวา ภายใตการน าของผน าการเปลยนแปลง จะท าให
ผตามเกดแรงจงใจทจะใชความพยายามในการท างานเพมขนจากปกต ดวยเหตนผลงานท
เกดขนจงมากกวาทคาดหวงไว นอกจากนผน าการเปลยนแปลงยงชวยเหลอใหผตาม
เปลยนจดยนของตนจากการท าเพอประโยชนตนเองไปเปนท าเพอประโยชนของหมคณะ
หรอองคการ (Bass and Avolio, 1993, pp. 114-122) ดงภาพประกอบ 10
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
71
ภาพประกอบ 10 ภาวะผน าการเปลยนแปลงทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชก
ทดตอองคการ (สฎาย ธระวณชตระกล, 2549, หนา 85)
จากภาพประกอบ 10 จะเหนไดวาภาวะผน าการเปลยนแปลงจะท าให
ผใตบงคบบญชาเพมความพยายามในการท างานมากขน ทงนเพราะมแรงจงใจสงขน
จนกระทงสามารถท างานไดมากกวาทเคยคาดหวงไว น าไปสการแสดงพฤตกรรม บทบาท
พเศษทอยนอกเหนอจากบทบาทในงานทองคการก าหนด ซงเปนกระบวนการทน าไปส
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการในทสด
3.3 อทธพลของภาวะผน าการเปลยนแปลง
จากผลงานวจยของบคคลตางๆ แมจะไมไดขอสรปทชดเจน แตกมสวนส าคญ
ยง ทชวยเพมความเขาใจทชดเจนเกยวกบผน าการเปลยนแปลงไดดขน การคนพบทส าคญ
ไดแก ผน าทมประสทธผลจะใชพฤตกรรมอยางหลากหลายเพอกอใหเกดการเปลยนแปลง
ส าคญในองคการ ผน าจะใหความชวยเหลอผตามในการตความเหตการณทเกดขน เพอให
มองเหน สงทเปนโอกาสและสงทจะเปนภยคกคามทอาจเกดขน และชวยใหเขาใจวาเมอไร
ทจ าเปนตองมการเปลยนแปลงใหญเกดขนในองคการ ผน ามความกระตอรอรนทจะเขา
รวมกบสมาชกภายในองคการและกลมผมสวนไดเสยจากภายนอกในการพฒนาวสยทศน
ใหมความชดเจนและดงดดใจ รวมทงหากลยทธทดในการบรรลวสยทศนนน ดวยการสอ
ความหมายใหเหนวสยทศนในรปแบบตางๆ เชน การกระท าทเปนสญลกษณ (Symbolic
ภาวะผน าการเปลยนแปลง
ความเสนหา การดลใจ การกระตน
การใชปญญา
การมงความสมพนธ
เปนรายคน
แรงจงใจในการท างานทเพมขนท าใหเกดความพยายามสวนเกน
การปฏบตงานมากกวาทคาดหวงไว หรอ การเกดพฤตกรรม
การเปนสมาชกทดตอองคการ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
72
Action) และการเปนแมแบบของบทบาท (Role Modeling) รวมทงการกลาวสนทรพจนใน
โอกาสตางๆ และการเขยนขอความหรอบทความทเกยวกบคานยม ผน ายงรจกใชวธใน
เชงการเมองเพอสรางทมผสมจากผสนบสนนทงภายนอกและภายในซงจะเปนผมสวนให
ความเหนชอบตอการเปลยนแปลงใหญนน มการใชอ านาจกบฝายคดคานบางเมอเหนวา
ไมอาจเปลยนใหมาเปนฝายสนบสนนได มการเปลยนแปลงโครงสรางขององคการและ
ระบบบรหารแบบทางการ เชน กระบวนการจดทรพยากรและงบประมาณ ระบบ
การประเมนผลงานในการใหความดความชอบ เกณฑการคดเลอกและแตงตงบคลากร
โปรแกรมการพฒนาฝกอบรม เปนตน ใหการสนบสนนตอกลยทธใหม มการปรบรปแบบ
และแนวคดเชงวฒนธรรมใหม ใหการสนบสนนอยางเขมแขงตอกระบวนการเลยนแบบ
ทางสงคม (Social Identification) และสงเสรมใหเกดการเปลยนแปลงคานยมและความเชอ
ภายในของบคคลอยางตอเนอง ผน าจะแสดงพฤตกรรมดวยการมอบอ านาจ
ความรบผดชอบในการตดสนใจ (Empowering Behaviors) ใหแกบคคลหรอทมงาน
เพอใชในการด าเนนการไปสวสยทศนตามงานทคนเหลานนรบผดชอบ ผน าจะใชพฤตกรรม
มงพฒนา (Developing Behaviors) เชน แสดงบทบาทเปนคร พเลยง หรอผฝกสอน
เพอเตรยมคนใหพรอมทจะรองรบภาระงานมากขน และผน ายงใชพฤตกรรม
มงการสนบสนน (Supporting Behaviors) เพอรกษาระดบความกระตอรอรนและระดบ
การใชความพยายามของผตามในภาวะเมอพบอปสรรค ความยากล าบากและสภาพ
ออนลาตางๆ ใหคนสสภาพทสมบรณเปนปกตตอไป (สเทพ พงศศรวฒน, 2548, หนา
389)
3.4 การประยกตใชภาวะผน าการเปลยนแปลง
แมวาความเขาใจเกยวกบภาวะผน าการเปลยนแปลงยงจ าเปนตองเรยนรและ
คนควาเพมเตมอกมาก แตเทาทมผลการศกษาไวพอจะสรปเปนแนวปฏบตส าหรบการเปน
ผน าการเปลยนแปลงได 9 ประเดนส าคญ ดงน 1) ท าวสยทศนใหมความชดเจนในเชง
ความหมายและความนาสนใจ ผน าการเปลยนแปลงมหนาทท าใหวสยทศนชดเจนและท า
ใหบคคลอนผกพนตอวสยทศน วสยทศนทมความชดเจนนนตองสามารถตอบไดวาองคการ
ตองท าอะไรหรอตองการเปนอะไร ตองชใหคนอนเขาใจวามเปาหมาย วตถประสงค
พรอมการล าดบความส าคญกอนหลงขององคการวามอะไรบาง ความชดเจนเหลาน
จะชวยใหการท างานของผตามเปนไปอยางมความหมาย เกดแรงจงใจและพฒนา
ความตองการระดบสงขน และวสยทศนตองเปนเครองชน าการกระท าและการตดสนใจ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
73
ของสมาชกแตละคนขององคการ ความส าเรจของวสยทศนจะมมากนอยเพยงไร ขนอยกบ
การสรางความเขาใจอยางชดเจนและทวถงแกทกคน 2) อธบายวธการทสามารถบรรล
วสยทศน ผน าตองท าใหผตามเหนวาวสยทศนมความเปนไปได และตองท าใหวสยทศนและ
กลยทธซงเปนวธการสการปฏบต มความเชอมโยงตอเนองและสอดคลองกนโดยกลยทธ
ตองชดเจนตอการปฏบตและสอดคลองกบคานยมรวมของสมาชกในองคการ
3) ปฏบตการดวยความมนใจและมองโลกในแงด ผน าตองแสดงพฤตกรรมและการกระท า
ตางๆของตนอยางมนใจ และมองในแงดเสมอวาจะสามารถบรรลวสยทศนได โดยเฉพาะ
เมอตองเผชญกบภาวะวกฤต 4) แสดงความเชอมนในผตาม ผน าตองใหก าลงใจแกผตาม
มากขน เพอใหเกดความมนใจตนเองและมองเหนโอกาสส าเรจได โดยเฉพาะเมองานทท า
นนมความยากและเสยงอนตรายสง หรอในภาวะททมงานเกดความทอถอย
ขาดความมนใจ เนองจากยงไมเคยพบกบความส าเรจมากอน 5) สรางโอกาสใหพบ
ความส าเรจตงแตระยะเรมแรก ความมนใจของบคคลทตองรบผดชอบกบงานทม
ความทาทายสงนนจะเพมขนได หากเหนวางานทตนท านนมความคบหนาเปนระยะๆ
อยางนาพอใจ โดยเฉพาะในชวงแรกของงาน เพราะคนสวนใหญพงพอใจทไดท างานซงม
โอกาสส าเรจ 6) รวมยนดและฉลองความส าเรจการรกษาระดบความพยายามของผตาม
ไมใหลดนอยลงนน ผน าควรใชกจกรรมเสรมแรงบางอยางเพมเตมดวยการฉลอง
ความส าเรจเมองานชวงนนเสรจสนลง เพอเปนการแสดงออกวาผน าและองคการให
การยอมรบในผลงานและความส าเรจของแตละคนทมบทบาทรวมกน 7) ใชกรยาทาทาง
การกระท าเชงสญลกษณเพอเนนคานยมส าคญ การแสดงหรอการกระท าเชงสญลกษณ
สามารถชวยย าคานยมทส าคญได นอกจากน การกระท าของผน าสามารถเปนสญลกษณท
บงบอกถงความผกพนทมตอวสยทศน โดยเฉพาะการตดสนของผน าทเสยงตอสถานภาพ
และผลประโยชนสวนตวของผน า ท าใหมองเหนเชงสญลกษณของผเสยสละ
เกดความประทบใจแกผตาม สงผลใหยดมนผกพนตอวสยทศนตามผน าไปดวย
8) น าดวยการเปนแบบอยาง ผน าตองแสดงตวอยางพฤตกรรมใหผตามเหน
ในการปฏบตงาน ถาผน าตองการใหผตามปฏบตตามกฎระเบยบตางๆ ผน าตองปฏบต
เชนนนดวย การแสดงพฤตกรรมแบบอยางของผน าตองมความสม าเสมอและเปน
ธรรมชาตจงจะเกดผลด และ 9) มอบอ านาจความรบผดชอบในการตดสนใจแกผตาม
เพอใหบรรลวสยทศน ผน าการเปลยนแปลงตองมอบอ านาจความรบผดชอบใน
การตดสนใจแกผตามเพอใหสามารถปฏบตภารกจบรรลตามวสยทศนไดคลองตวขน
(Yukl, 1998 อางถงใน สเทพ พงศศรวฒน, 2548, หนา 390)
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
74
3.5 เครองมอวดภาวะผน าการเปลยนแปลง
เครองมอทใชในการวดภาวะผน าการเปลยนแปลงอยางกวางขวาง ไดแก
แบบสอบถามทมชอวา (Multifactor Leadership Questionnaire (MLQ) ซงพฒนาครงแรก
โดยอาศยขอมลทไดจากการสมภาษณผบรหารระดบอาวโสขององคการขนาดใหญใน
ประเทศอฟรกาใต จ านวน 70 คน โดยผถกสมภาษณเหลานถกรองขอใหนกถงผน าท
เคยท างานและมประสบการณรวมกนวา ผน าไดชวยใหตระหนกในความส าคญของ
เปาหมาย ชวยเพมระดบแรงจงใจใหสงขน และชวยดลใจใหเหนแกประโยชนสวนรวม
มากกวาประโยชนสวนตน และใหเขยนบรรยายถงผน าคนนนวาเคยท าอะไรใหเกด
การเปลยนแปลงบาง โดยแบสไดรบขอมลอยางเดยวกนในผบรหารระดบลาง แลวน าขอมล
ทไดมาจดท าเปนแบบสอบถาม MLQ และไดรบการปรบปรงแกไขอกหลายครงในเวลา
ตอมา เพอเพมความสมบรณในแงความเทยงตรงและความนาเชอถอยงขน แบบสอบถาม
ประกอบดวยค าถามทใชวดการรบร ของผตามทมตอพฤตกรรมของผน าใน 7
องคประกอบของความเปนผน าแบบเปลยนสภาพและผน าแบบแลกเปลยน นอกจากน
แบบสอบถามยงมหวขอเพอวดการใชความพยายามสวนเกนความมประสทธผล และ
ความพงพอใจอกดวย ผลของการวจยในการใชแบบสอบถามนเพอหาวาความเปนผน า
การเปลยนแปลงมความสมพนธกบผลลพธทออกมา สรปผลวา องคประกอบท 1 คอ
ความเสนหากบองคประกอบท 2 คอการดลใจทมในแบบสอบถามนน ใหผลออกมา
เกยวของกนในเชงบวกกบความมประสทธผล โดยมองคประกอบท 3 คอ การกระตน
การใชปญญา องคประกอบท 4 คอ การมงความสมพนธเปนรายคน และองคประกอบท 5
คอ การใหรางวลตามสถานการณ พบวา เปนองคประกอบทส าคญมากนอยลดลง
ตามล าดบ สวนองคประกอบท 6 คอ การบรหารแบบวางเฉยเชงรก พบวา มความสมพนธ
เชงลบกบ ความมประสทธผล ในขณะทองคประกอบท 7 คอ การบรหารแบบวางเฉยเชง
รบ พบวา มความเกยวของอยบางกบความมประสทธผล และโดยเฉพาะองคประกอบ
สดทาย คอ การบรหารแบบปลอยตามสบาย หรอแบบขาดภาวะผน า ผลวจยพบวา
มความสมพนธเชงลบกบทงความมประสทธผล และความพงพอใจของผตาม (Bass and
Avolio, 1993 อางถงใน สเทพ พงศศรวฒน, 2548, หนา 398)
Bass and Avolio (1993 อางถงใน สเทพ พงศศรวฒน, 2548, หนา 399)
ไดจดท าแบบสอบถาม MLQ ฉบบยอขนมาใหมเรยกวา แบบสอบถาม MLQ-6S เพอให
ผเรยนใชประเมนตนเองวามแบบของผน าประเภทใดระหวาง ผน าการเปลยนแปลง ผน า
แบบแลกเปลยนและผน าแบบปลอยตามสบาย และจะมขอมลอธบายประกอบเพอใชใน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
75
การตความหมายของคะแนนทไดรบ เมอไดรบคะแนนจากการท าแบบสอบถาม MLQ-6S
เรยบรอยแลว อาจแบงคะแนนทไดออกเปน 3 กลม ดงน กลมแรก เปนคะแนนของ
องคประกอบท 1 ถง 4 ซงเปนรายการทใชในการวดความเปนผน าแบบเปลยนสภาพวามใน
ระดบใด หากคะแนนในองคประกอบเหลานสง บงชวามแนวโนมการแสดงพฤตกรรมผน า
การเปลยนแปลงคอนขางมาก กลมทสอง เปนคะแนนขององคประกอบท 5 และ 6
องคประกอบท 6 เปนคะแนนทใชในการวดความเปนผน าแบบแลกเปลยน หากคะแนนใน
องคประกอบเหลานสง บงชวามแนวโนมทจะใชวธการใหรางวล และวธการทเปนมาตรการ
แกไข กลมทสาม มองคประกอบเดยว คอ ภาวะผน าแบบปลอยตามสบายหรอแบบขาด
ผน า หากคะแนนในองคประกอบนสง บงชวาเปนผน าทปลอยปละละเลย ขาดการเอาใจใส
ทงตองานรบผดชอบและผใตบงคบบญชา จงมภาวะความเปนผน านอยมาก
ส าหรบการสรางเครองมอทใชวดภาวะผน าการเปลยนแปลงของ
การศกษาวจยในประเทศไทย มดงน สฏาย ธระวณชตระกล (2549, หนา 106-110)
ไดพฒนาแบบสอบถามภาวะผน าเปลยนสภาพ จากทฤษฎของ Bass and Avolio
ประกอบดวย ขอค าถามจ านวน 11 ขอ คอ ขอค าถามวดองคประกอบดานการสราง
อดมการณ 3 ขอ ขอค าถามวดองคประกอบดานการสรางแรงดลใจ 3 ขอ ขอค าถามวด
องคประกอบดานการกระตนการใชปญญา 2 ขอ และขอค าถามวดองคประกอบดาน
การมงความสมพนธเปนรายคน 3 ขอ กลมตวอยางเปนอาจารยคณะศกษาศาสตรใน
มหาวทยาลยของรฐ จ านวน 438 คน เพอประเมนผบงคบบญชาของตน ซงแบบสอบถามม
คาความเชอมนทงฉบบเทากบ .94 สวน ชาครต มานพ (2550, หนา 81-84) ไดสรางแบบ
วดภาวะผน าการเปลยนแปลงทสรางขนเองโดยอาศยแนวคดของ Bass and Avolio
ซงประกอบดวย 3 ดาน ขอค าถาม 18 ขอ คอ การสรางบารม จ านวน 7 ขอ การกระตน
ทางปญญา จ านวน 6 ขอ และการค านงถงความเปนปจเจกบคคล จ านวน 5 ขอ ลกษณะ
ขอค าถามเปนแบบมาตรประมาณคา 5 ระดบ ไดแก มากทสด มาก ปานกลาง นอย และ
นอยทสด โดยกลมตวอยางเปนนกเรยนเตรยมทหาร จ านวน 420 คน ซงแบบสอบถามมคา
ความเชอมนทงฉบบเทากบ .90 และคาความเชอมนแตละดานเทากบ .88, .74 และ .80
ตามล าดบ และ อรสา ส ารอง (2553, หนา 94-100) ไดสรางแบบวดพฤตกรรมผน า
การเปลยนแปลงขนเองตามแนวคดทฤษฎผน าการเปลยนแปลงของ Bass and Avolio
ประกอบดวยพฤตกรรมผน า 4 ดาน คอ การมอทธพลในการสรางอดมการณ การสราง
แรงบนดาลใจ การกระตนการใชปญญา และการค านงถงความเปนปจเจกบคคล จ านวน
ขอค าถามดานละ 3-4 ขอ รวมทงหมด 13 ขอ เปนขอความทมความหมายเชงบวกทงหมด
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
76
และเปนแบบมาตรวดประมาณคา 5 ระดบ ไดแก ไมเหนดวยอยางยง ไมเหนดวย ตดสนใจ
ไมได/เฉยๆ เหนดวย และเหนดวยอยางยง กลมตวอยางเปนบคลากรฝายทรพยากรมนษย
องคการทเปนสมาชกสมาคมการจดการงานบคคลแหงประเทศไทยจ านวน 450 คน
แบบวดมคาความเชอมนทงฉบบเทากบ .91 และมคาความเชอมนในแตละดานเทากบ .95,
.88, .89 และ .91 ตามล าดบ
3.6 งานวจยทเกยวของกบภาวะผน าการเปลยนแปลง
ญาณกานต ไผเจรญ (2557, หนา 88-89) ไดศกษาเรองความสมพนธ
ระหวางภาวะผน าการเปลยนแปลงของผบงคบบญชากบความพงพอใจในการท างานของ
พนกงานระดบปฏบตการฝายชาง บรษทการบนไทย จ ากด (มหาชน) พบวา ภาวะผน า
การเปลยนแปลงของผบงคบบญชาในภาพรวมและรายดานอยในระดบปานกลาง ดานท
ผบงคบบญชามในระดบสงสด คอ การมอทธพลอยางมอดมการณ และยงพบวา
ภาวะผน าการเปลยนแปลงในภาพรวมทกดานมความสมพนธกบความพงพอใจใน
การท างาน เมอพจารณารายดาน พบวา ภาวะผน าการเปลยนแปลงดานการมอทธพล
อยางมอดมการณ และดานการสรางแรงบนดาลใจมความสมพนธกบความพงพอใจใน
การท างานของพนกงานฝายชางในระดบปานกลาง ดานการกระตนทางปญญา และดาน
การค านงถงความเปนปจเจกบคคลมความสมพนธกบความพงพอใจในการท างานของ
พนกงานฝายชางในระดบคอนขางสง สอดคลองกบงานวจยของ ธนตกร ไชยมงคล (2556,
หนา 66-69) ไดศกษาเรองความสมพนธระหวางภาวะผน า การเปลยนแปลงกบความพง
พอใจในการปฏบตงานของครกลมโรงเรยนบางละมง 1 สงกดส านกงานเขตพนทการศกษา
ประถมศกษาชลบร เขต 3 พบวา ภาวะผน าการเปลยนแปลงของผบรหารโดยรวมและ
รายดานอยในระดบมาก เรยงล าดบคะแนนเฉลยจากมากไปหานอย คอ การกระตนการใช
ปญญา การมงความสมพนธเปนรายบคคล ความมบารม และการสรางแรงบนดาลใจ
ตามล าดบ นอกจากนยงพบวา ภาวะผน าการเปลยนแปลงของผบรหารมความสมพนธกบ
ความพงพอใจในการปฏบตงานของครอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 สอดคลองกบ
อภชยา มเพยร (2552, หนา 134) ไดศกษาเรองภาวะผน าการเปลยนแปลงของผบรหาร
สถานศกษาทสงผลตอความพงพอใจในการปฏบตงานของครสถานศกษาเอกชน สงกด
ส านกงานเขตพนทการศกษาชยภม เขต 2 พบวา ภาวะผน าการเปลยนแปลงของผบรหาร
สถานศกษาตามความคดเหนของครอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดานพบวาอยใน
ระดบมากทกดาน โดยภาวะผน าการเปลยนแปลงดานการมอทธพลอยางมอดมการณ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
77
มคาเฉลยมากเปนอนดบแรก รองลงมาคอ ดานการกระตนทางปญญา ดานการสรางแรง
บนดาลใจ และดานการค านงถงความเปนปจเจกบคคล ตามล าดบ และยงพบวา ภาวะผน า
การเปลยนแปลงของผบรหารสถานศกษากบความพงพอใจในการปฏบตงานของคร
โดยรวมมความสมพนธทางบวก นอกจากน ภาวะผน าการเปลยนแปลงในดานการสราง
แรงบนดาลใจกบความพงพอใจในการปฏบตงานของครโดยรวมมความสมพนธทางบวก
สงสด รองลงมา คอ ภาวะผน าการเปลยนแปลงในดานการมอทธพลอยางมอดมการณกบ
ความพงพอใจในการปฏบตงานของคร และภาวะผน าการเปลยนแปลงในดานการค านงถง
ปจเจกบคคลกบความพงพอใจในการปฏบตงานของครโดยภาพรวมมความสมพนธ
ทางบวกนอยทสด
ทพวรรณ โอษคลง (2550, หนา 61-63) ไดศกษาเรองความสมพนธระหวาง
พฤตกรรมภาวะผน าการเปลยนแปลงของผบรหารสถานศกษากบความผกพนตอ
สถานศกษาของคร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาเลย เขต 1 พบวา พฤตกรรม
ภาวะผน าการเปลยนแปลงของผบรหารสถานศกษา ตามความคดเหนของครภาพรวมอย
ในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดานพบวาทกดานอยในระดบมาก โดยดานการสราง
บารมและดานการกระตนเชาวปญญามคาเฉลยสงสด รองลงมา คอ ดานการค านงถงเอก
บคคล และดานการสรางแรงบนดาลใจ ตามล าดบ และยงพบวา พฤตกรรมภาวะผน าการ
เปลยนแปลงของผบรหารสถานศกษามความสมพนธกบความผกพนตอสถานศกษาของคร
โดยภาพรวมและ รายดานในระดบคอนขางสงอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01
ในท านองเดยวกนกบงานวจยของ พณชา ปรชา (2547, หนา 107-109) ไดศกษาเรอง
ความสมพนธระหวางภาวะผน าการเปลยนแปลง คณภาพชวตการท างานกบความผกพน
ตอองคการของเจาหนาท บรษทสยามสตลอนเตอรเนชนแนล จ ากด (มหาชน) พบวา
เจาหนาทรบรภาวะผน าการเปลยนแปลงของหวหนาโดยรวมอยในระดบปานกลาง
เมอพจารณารายดานพบวา ดานการมอทธพลอยางมอดมการณ และดานการกระตน
ทางปญญาอยในระดบสง สวนดานการสรางแรงบนดาลใจและดานการค านงถงความเปน
ปจเจกบคคลอยในระดบปานกลาง และยงพบวา ภาวะผน าการเปลยนแปลงโดยรวมและ
ในทกดานมความสมพนธกบความผกพนตอองคการโดยรวมอยางมนยส าคญทางสถตท
ระดบ .01 นอกจากนยงพบวา ภาวะผน าการเปลยนแปลงดานการสรางแรงบนดาลใจ
ดานการกระตนทางปญญา คณภาพชวตในการท างานดานการรวมเปนอนหนงอนเดยวกบ
สงคมในองคการ ดานธรรมนญในองคการ สามารถรวมกนพยากรณความผกพนตอ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
78
องคการดานการเตมใจทจะทมเทความพยายามเพอกอใหเกดความผกพนตอองคการได
รอยละ 31.20
สฎาย ธระวณชตระกล (2549, หนา 161) ไดศกษาเรองแบบจ าลอง
ความสมพนธเชงสาเหตของพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการของอาจารย
คณะศกษาศาสตรในมหาวทยาลยของรฐ พบวา ตวแปรภาวะผน าแบบเปลยนสภาพ
มอทธพลทางตรงตอความพงพอใจในงาน แตไมมอทธพลทางตรงตอความผกพนตอ
องคการและพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ อยางไรกตามตวแปรภาวะผน า
แบบเปลยนสภาพยงคงมอทธพลทางออมตอความผกพนตอองคการและพฤตกรรม
การเปนสมาชกทดตอองคการของอาจารยคณะศกษาศาสตร นอกจากนยงพบวา ความพง
พอใจในการปฏบตงานของครแตละดานกบ ตวแปรภาวะผน าการเปลยนแปลงของ
ผบรหารสถานศกษาเอกชนแตละดานมความสมพนธกนทกดาน โดยความพงพอใจใน
การปฏบตงานของครในแตละดานมความสมพนธคอนขางสงกบภาวะผน า
การเปลยนแปลงในดานการสรางแรงบนดาลใจโดยเฉพาะอยางยงความพงพอใจ
ในการปฏบตงานของครดานนโยบายและการบรหารองคกรมความสมพนธสงสดกบ
ภาวะผน าการเปลยนแปลงในดานการสรางแรงบนดาลใจ ยกเวนความพงพอใจใน
การปฏบตงานของครในดานการไดรบความยอมรบนบถอ และดานความรบผดชอบใน
หนาทการท างาน มความ สมพนธสงกบภาวะผการเปลยนแปลงในดานการมอทธพลอยาง
มอดมการณโดยทงหมดมความสมพนธทางบวก สอดคลองกบงานวจยของ อรสา ส ารอง
(2553, หนา 143) ไดศกษาเรองแบบจ าลองความสมพนธเชงสาเหตของพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดตอองคการของบคลากรฝายทรพยากรมนษย: องคการทเปนสมาชกสมาคมการ
จดการงานบคคลแหงประเทศไทย พบวา พฤตกรรมผน าการเปลยนแปลงมอทธพล
ทางตรง ทางออม และโดยรวมตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการอยางไมม
นยส าคญทางสถต เมอพจารณาคาสมประสทธการพยากรณ (R2) พฤตกรรมการเปน
สมาชกทดตอองคการ ความผกพนตอองคการ และความพงพอใจในงาน มคาสมประสทธ
การพยากรณเทากบ .71, .79 และ 86 ตามล าดบ แสดงวาตวแปรในแบบจ าลองสามารถ
อธบายความแปรปรวนของตวแปรพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการไดรอยละ 71
ตวแปรความผกพนตอองคการไดรอยละ 79 และตวแปรความพงพอใจในงานไดรอยละ
86 นอกจากนยงพบวา ตวแปรพฤตกรรมผน าการเปลยนแปลงมอทธพลทางตรงตอ
ความพงพอใจในงาน ความผกพนตอองคการ และมอทธพลทางออมตอพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดตอองคการ โดยผานตวแปรความพงพอใจในงานและความผกพนตอองคการ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
79
ณฐวฒ เตมยสวรรณ (2550, หนา 99) ไดศกษาเรองปจจยบางประการท
สงผลตอภาวะผน าการเปลยนแปลงของผบรหารตวแทนบรษทเมองไทยประกนชวต จ ากด
ในเขตกรงเทพมหานคร พบวา ตวแปรตน ไดแก อาย ระดบการศกษา ประสบการณการ
ท างาน การไดรบการอบรมภาวะผน า ความฉลาดทางอารมณ บรรยากาศองคกรกบ
ตวแปรตาม ภาวะผน าการเปลยนแปลงซงประกอบดวย 4 ดาน คอ การมอทธพลอยางม
อดมการณ การสรางแรงบนดาลใจ การกระตนทางปญญา การค านงถงความเปนปจเจก
บคคล พบวา คาสมประสทธการถดถอยของตวแปรตามสดานเทากบ .334 ซงมนยส าคญ
ทางสถตทระดบ .01 นอกจากน เมอวเคราะหตวแปรตามทละตวแปร พบวา
คาสมประสทธสหสมพนธพหคณก าลงสองของ ตวแปรภาวะผน าการเปลยนแปลงทง 4
ดาน คอ ดานการมอทธพลอยางมอดมการณ ดานการสรางแรงบนดาลใจ ดานการกระตน
ทางปญญา และดานการค านงถงความเปนปจเจกบคคล มคา .492, .535, .527 และ
.453 ตามล าดบ อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 สอดคลองกบงานวจยของ
ผกาพรรณ เชอเมองพาน (2553, หนา 93-94) ไดศกษาเรองปจจยทสงผลตอภาวะผน า
การเปลยนแปลงของผบรหารสถานศกษาในจงหวดล าปาง พบวา ภาวะผน า
การเปลยนแปลงของผบรหารสถานศกษาในจงหวดล าปาง ภาพรวมและรายดานอยใน
ระดบมาก เรยงล าดบจากดานทมการแสดงพฤตกรรมมากไปหานอย คอ การค านงถง
ความเปนปจเจกบคคล การสรางแรงบนดาลใจ การมอทธพลอยางมอดมการณ และ
การกระตนทางปญญา ตามล าดบ และยงพบวา ปจจยทมความสมพนธกบภาวะผน า
การเปลยนแปลงของผบรหารสถานศกษาในจงหวดล าปางอยางมนยส าคญทางสถต
มสองปจจย คอ ปจจยความฉลาดทางอารมณ และปจจยการบรหารจดการในสถานศกษา
นอกจากนยงพบวา ปจจยทสงผลตอภาวะผน าการเปลยนแปลงของผบรหารสถานศกษาใน
จงหวดล าปางอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 มเพยงปจจยเดยว คอ ปจจย
การบรหารจดการในสถานศกษา ในสวนงานวจยของ สมพร จ าปานล (2550, หนา 95-
98) ไดศกษาเรองภาวะผน าการเปลยนแปลงของผบรหารสถานศกษาในสงกดส านกงาน
เขตพนทการศกษาขอนแกน เขต 5 พบวา ขาราชการครและบคลากรทางการศกษาใน
สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาขอนแกน เขต 5 มความคดเหนเกยวกบภาวะผน า
การเปลยนแปลงของผบรหารสถานศกษาโดยภาพรวมอยในระดบมาก และเมอพจารณา
เปนรายดานพบวา ดานทมคาเฉลยสงสด คอ ดานการมงความสมพนธเปนรายบคคล
รองลงมา คอ ดานการมอทธพลอยางมอดมการณ และดานการสรางแรงบนดาลใจ และ
ดานการกระตนเชาวปญญา ตามล าดบ ผลการเปรยบเทยบภาวะผน าการเปลยนแปลงของ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
80
ผบรหารสถานศกษา พบวา ขาราชการครและบคลากรทางการศกษาในสงกดส านกงาน
เขตพนทการศกษาขอนแกน เขต 5 ทมต าแหนงหนาทตางกน มความคดเหนแตกตางกน
อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05
จากทกลาวมาพอสรปไดวา ภาวะผน าการเปลยนแปลง หมายถง พฤตกรรมท
ผน าแสดงใหผตามเหนในความสามารถดานการบรหาร การจดการหรอการท างานอยางม
วสยทศนและมการก าหนดเปาหมายทชดเจน เขาใจในสงทผตามปรารถนา สามารถกระตน
จงใจใหผตามใชสตปญญาและสรางแรงบนดาลใจใหผตามท างานเพอใหบรรลเปาหมาย
ขององคการ เปนกระบวนการทผน ามอทธพลตอผรวมงาน โดยการเปลยนแปลงความ
พยายามของผรวมงานใหสงขนกวาความพยายามทคาดหวง รวมทงมแนวทางใน การ
พฒนาศกยภาพของผตามใหสามารถแสดงศกยภาพไดเตมท พจารณาจากการทผบรหาร
แสดงพฤตกรรมใหเหนเปนกระบวนการ 4 ดาน คอ การมอทธพลเชงอดมการณ การสราง
แรงบนดาลใจ การกระตนการใชปญญา และการมงความสมพนธเปนรายบคคล
จากการศกษาแนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของตามทศนะของ
นกวชาการตางๆ ดงกลาวขางตน ผวจยไดน ามาสงเคราะหเพอก าหนดองคประกอบ
เปนกรอบแนวคดเชงทฤษฎ และเพอการวจย ดงแสดงในตาราง 9
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
81
ตาราง 9 การสงเคราะหองคประกอบภาวะผน าการเปลยนแปลง
องคประกอบ
ผศกษา/ผวจย รวม
Bass
and
Avo
lio, 1
993
พณชา
ปรช
า, 2
547
สเทพ
พงศ
ศรวฒ
น, 2
548
สฎาย
ธระ
วณชต
ระกล
, 254
9
ทพวร
รณ โอ
ษคลง
, 254
9
ณฐว
ฒ เต
มยสว
รรณ
, 255
0
สมพร
จ าป
านล, 2
550
อภชย
า มเพย
ร, 2
552
ญาณ
กานต
ไผเจรญ
, 255
2
ผกาพ
รรณ เช
อเมอ
งพาน
, 255
3
อรสา
ส าร
อง, 2
553
ธนตก
ร ไชยม
งคล,
255
6
1 การมอทธพลเชงอดมการณ 12
2 การสรางแรงบนดาลใจ 12
3 การกระตนการใชปญญา 12
4 การมงความสมพนธเปนรายบคคล 12
5 ความเสนหา 1
7 การใหรางวลตามสถานการณ 1
8 การบรหารแบบวางเฉยเชงรก 1
9 การบรหารแบบวางเฉยเชงรบ 1
10 การบรหารแบบตามสบาย 1
81
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
82
จากตาราง 9 เหนไดวา องคประกอบของภาวะผน าการเปลยนแปลง ทไดจาก
การสงเคราะหแนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของตามทศนะของนกวชาการ มจ านวน
10 องคประกอบ ส าหรบการวจยครงน ผวจยใชเกณฑคดเลอกองคประกอบทมความถ
ตงแต 8 ขนไป หรอรอยละ 60 ไดองคประกอบจ านวน 4 องคประกอบ เรยงตามล าดบ
ความถสงสดไปหานอยทสดไดดงน คอ 1) การมอทธพลเชงอดมการณ 2) การสรางแรง
บนดาลใจ 3) การกระตนการใชปญญา และ 4) การมงความสมพนธเปนรายบคคล
แสดงเปนโมเดลการวดได ดงภาพประกอบ 11
ภาพประกอบ 11 โมเดลการวดภาวะผน าการเปลยนแปลง
จากภาพประกอบ 14 แสดงโมเดลการวดภาวะผน าการเปลยนแปลง ทไดจาก
การสงเคราะหแนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของตามทศนะของนกวชาการ
ซงประกอบดวย
1. การมอทธพลเชงอดมการณ หมายถง พฤตกรรมทผบรหารแสดงใหผตาม
เหนวสยทศนในการบรหารจดการ เนนความส าคญในเรองอดมการณ ความเชอ คานยม
และการมเปาหมายทชดเจน การทผน าประพฤตตวเปนแบบอยางทด มความช านาญ
ฉลาดในการแกปญหา มศลธรรมและจรยธรรม มความสามารถในการควบคมตนเอง
เสยสละเพอผลประโยชนสวนรวม และหลกเลยงการใชอ านาจเพอผลประโยชนของตนเอง
ผน าจะเปนทยกยอง เคารพนบถอ เลอมใสศรทธา ท าใหผใตบงคบบญชาเกดการยอมรบ
เชอมน ภาคภมใจและไววางใจในความสามารถของผบรหาร ซงท าใหผน าสามารถโนมนาว
ชกจงใจผใตบงคบบญชามความยนดใหความรวมมอทจะปฏบตงานใหบรรลผลส าเรจ
ภาวะผน าการ
เปลยนแปลง
การมอทธพลเชงอดมการณ
การสรางแรงบนดาลใจ
การกระตนการใชปญญา
การมงความสมพนธเปนรายบคคล
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
83
2. การสรางแรงบนดาลใจ หมายถง พฤตกรรมทผบรหารแสดงใหเหนใน
การบรหารจดการทเปนกระบวนการท าใหผใตบงคบบญชาเกดแรงจงใจภายใน มการสราง
เจตคตทดและการคดในเชงบวก ผน าจะคอยกระตนสรางแรงบนดาลใจ สรางความมนใจ
ใหแกผตาม มการตงมาตรฐานในการท างานสงและทาทาย สรางความเขาใจวาสงทท านน
มคณคา สรางความคาดหวงวาจะท าใหส าเรจ ท าใหผตามเหนความส าคญของงาน
เกดความรสกกระตอรอรนทจะปฏบตงาน จดการกบปญหาได และรสกวาตนเองมคณคา
ผบรหารจะแสดงใหเหนถงการอทศตน เพอวสยทศนและเปาหมายของสถานศกษา
พรอมกบเชอมนวาจะสามารถบรรลเปาหมายไดตามทคาดหวงไวรวมกน
3. การกระตนการใชปญญา หมายถง การทผบรหารสถานศกษาม
การกระตนใหครตระหนกถงปญหาตางๆ ทเกดขนในหนวยงาน ท าใหครมความตองการ
แสวงหาแนวทางใหมๆ มาแกปญหาใน ดวยการจงใจและสนบสนนความคดรเรมใหมๆ
ในการพจารณาปญหาและการหาค าตอบของปญหา ท าใหครไดเหนวธการหรอแนวทาง
ในการแกปญหา โดยการสรางความเชอมนใหครเหนวา ปญหาทกอยางมวธแกไข
เปลยนกรอบการมองปญหาและ การเผชญกบสถานการณดวยวถทางแบบใหม โดยทผน า
จะไมวพากษวจารณความคดเหนของผตาม ท าใหผตามรสกมอสระในการคดจนตนาการ
มการจงใจสนบสนน สงเสรม การสรางระบบความคด กระบวนการวเคราะหปญหา เรยนร
วธการแกปญหาอยางสรางสรรคดวยวธการทหลากหลายและเปนระบบ โดยการใชเหตผล
หลกฐานและขอมลเชงประจกษ และ
4. การมงความสมพนธเปนรายบคคล หมายถง การทผบรหารสถานศกษา
สนใจในตวครแตละคนอยางใกลชด ใหการดแลเอาใจใสสงเสรมและพฒนาคร
ใหความส าคญตอการพฒนาศกยภาพดานตางๆ ตามความตองการ ความสนใจ
ความสามารถ และความถนด โดยค านงถงความแตกตางระหวางบคคล เนนการประสาน
งานทด ดแลเอาใจใสผตามเปนรายบคคลท าใหผตามรสกมคณคาและมความส าคญ
เปดโอกาสใหครไดเรยนรสงใหมๆ ททาทายความสามารถ สรางบรรยากาศของการให
การสนบสนน สรางขวญก าลงใจทดในโรงเรยนตลอดทงเปนตวเชอมนกเรยน ผปกครอง
และครเขาดวยกน และเปนทปรกษาของผใตบงคบบญชาแตละคน ตลอดจนปฏบตตอ
ผตามอยางเทาเทยมกน รวมทงสอน แนะน า และใหขอมลยอนกลบ สนบสนนใหผตาม
พฒนาตนเองเพอบรรลเปาหมายทตองการ โดยมรายละเอยดของแตละองคประกอบทจะ
น าไปสการสงเคราะหเพอก าหนดนยามเชงปฏบตการ และตวบงชของแตละองคประกอบ
ดงตาราง 10
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
84
ตาราง 10 องคประกอบ ตวบงช นยามศพทเชงปฏบตการและค าอธบายภาวะผน า
การเปลยนแปลง
องคประกอบ ตวบงช นยามศพท ค าอธบายภาวะผน า
การเปลยนแปลง
ภาวะผน าการ
เปลยนแปลง
1. การมอทธพล
เชงอดมการณ
การทผน าประพฤตตวเปน
แบบอยางทด มวสยทศนใน
การบรหารจดการ เนน
ความส าคญในเรอง
อดมการณ ความเชอ
คานยม และการมเปาหมาย
ทชดเจน มศลธรรมและ
จรยธรรม เสยสละเพอ
สวนรวม เปนทยกยอง
เคารพนบถอ เกดการ
ยอมรบ เชอมน เลอมใส
ศรทธา ท าใหผใตบงคบ
บญชายนดใหความรวมมอ
และปฏบตตาม
1.1 ผบรหารของทานเปนผน าท
เปนแบบอยางทดในการ
ปฏบตงาน
1.2 ผบรหารของทานม
ความสามารถและวสยทศนใน
การบรหารงานกวางไกล
1.3 ผบรหารของทานเปนบคคลท
นาเคารพ ยกยอง เลอมใสและ
ศรทธา
1.4 ผบรหารของทานมความ
เสยสละ มงประโยชนเพอสวนรวม
2. การสราง
แรงบนดาลใจ
การทผน าสรางแรงบนดาล
ใจ และความมนใจใหแกผ
ตาม วาสงทท านนมคณคา
ท าใหผตามเหนความส าคญ
ของงาน เกดความ
กระตอรอรนทจะปฏบตงาน
จนบรรลตามวตถประสงค
ขององคการ
2.1 ผบรหารกระตนใหทานเกด
แรงจงใจในการใชความพยายาม
ท างานใหประสบความส าเรจ
2.2 ผบรหารกระตนใหทานม
ความมนใจในศกยภาพของตน
2.3 ผบรหารท าใหทานเหนคณคา
ของงานททานท า
2.4 ผบรหารของทานใหรางวล
หรอค ายกยองชมเชย เมอทาน
ปฏบตงานไดบรรลเปาหมาย
3. การกระตน
การใชปญญา
การทผน ากระตนใหผตาม
ตระหนกถงปญหาตางๆ ใน
หนวยงาน ท าใหผตามม
ความตองการแสวงหา
แนวทางแกปญหา
3.1 ผบรหารกระตนใหทานคด
และมองเหนปญหาของโรงเรยน
อยางชดเจน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
85
ตาราง 10 (ตอ)
องคประกอบ ตวบงช นยามศพท ค าอธบายภาวะผน า
การเปลยนแปลง
ดวยการจงใจ สนบสนน
สงเสรม วธการแกปญหาท
หลากหลายอยางสรางสรรค
และเปนระบบดวยหลกการ
และเหตผล
3.2 ผบรหารกระตนใหทานคนหา
แนวทางทหลากหลายในการแกไข
ปญหาการท างาน
3.3 ผบรหารสงเสรมใหทาน
คดคนและพฒนาวธการท างาน
ใหมๆ ทมประสทธภาพยงขน
3.4 ผบรหารกระตนใหทกคน
รวมกนแกปญหาทเกดขนในการ
ท างานรวมกน
4. การมง
ความสมพนธ
เปนรายบคคล
การทผน าเอาใจใสสงเสรม
ในตวผตาม ใหความส าคญ
ตอการพฒนาศกยภาพดาน
ตางๆ ตามความสามารถ
ความสนใจ และความถนด
โดยค านงถงความแตกตาง
ระหวางบคคล เปดโอกาสให
ผตามไดเรยนรสงตางๆ ททา
ทายความสามารถ สราง
บรรยากาศของการใหการ
สนบสนน สรางขวญก าลงใจ
ตลอดจนปฏบตตอผตาม
อยางเทาเทยมกน
4.1 ผบรหารดแลเอาใจใสครเปน
รายบคคล โดยค านงถงความ
แตกตางระหวางบคคล
4.2 ผบรหารสงเสรมใหครแตละ
คน ไดพฒนาตนเองตาม
ความสามารถทแตกตางกน
4.3 ผบรหารมอบหมายงานให
โดยค านงถงความรความ
สามารถของแตละบคคล
4.4 ผบรหารใหค าแนะน าหรอให
ค าปรกษาแกครทกคน
4.5 ผบรหารปฏบตตอครทกคน
ดวยความเสมอภาคเทาเทยมกน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
86
4. แนวคด ทฤษฎทเกยวของกบคณลกษณะงาน
การศกษาแนวคด ทฤษฎเกยวกบคณลกษณะงาน มรายละเอยด ดงตอไปน
4.1 ความหมายและองคประกอบของคณลกษณะงาน
Hackman and Oldham (1980, pp. 114–121) ไดใหความหมายของ
คณลกษณะงานวา หมายถง ลกษณะของกจกรรมในงานทผปฏบตตองด าเนนการทสงผล
ตอสภาวะจตใจในดานประสบการณและการรบรผลการกระท า ประกอบไปดวย
ความหลากหลายของทกษะ ความมเอกภาพของงาน ความส าคญของงาน ความมอสระใน
งาน และขอมลยอนกลบ เชนเดยวกน พงษจนทร ภษาพานชย (2546, หนา 1-11) ไดกลาว
ไววา คณลกษณะงาน หมายถง ธรรมชาตและเนอหาของงานทท า ซงประกอบดวยปจจย
5 ประการ ทมแนวโนมวาสามารถกระตนใหพนกงานมแรงจงใจในการท างาน
ประกอบดวย ความหลากหลายของทกษะการปฏบตงาน การไดรบผดชอบงานทงหมด
ความส าคญของงาน ความเปนอสระของงาน และขอมลยอนกลบ สวน Milton (1981) ได
ใหความหมายของคณลกษณะงานวา หมายถง ความนาสนใจของงาน ความเปลยนแปลง
ของงาน โอกาสทจะเรยนรงาน ปรมาณโอกาสทจะท าใหงานส าเรจและไดใชความร
ความสามารถในการท างาน
สรปความหมายของคณลกษณะงานไดวา ลกษณะของงานทออกแบบเพอให
เกดแรงจงใจในการปฏบตงาน ประกอบดวยคณลกษณะของงานทส าคญ 5 ประการ ไดแก
ความหลากหลายของทกษะ ความมเอกภาพของงาน ความส าคญของงาน ความมอสระใน
งาน และขอมลยอนกลบ
4.2 แนวคดของคณลกษณะของงาน
ลกษณะงานทดจะเปนเหมอนแรงจงใจภายใน (Internal Motivation)
ในการท างานของบคคลทจะท าใหเขารสกอยากท างาน และผลงานทดจะเปนเหมอนรางวล
ทใหกบตนเองและถาหากผลงานออกมาไมดบคคลกจะพยายามมากขนเพอหลกเลยง
ผลงานทไมพงพอใจ เพอเพมรางวลใหกบตนเองจากคณภาพผลงานทด Hackman and
Oldham (1975, pp. 159-170) กลาววา งานทแตละบคคลปฏบตจะเปนอยางไรขนอยกบ
ลกษณะของการออกแบบงานวาจะจดหรอออกแบบงานอยางไร เพราะการออกแบบงาน
เปนสงทมอทธพลตอพฤตกรรมการท างานของบคคลในองคการ และมความส าคญ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
87
โดยตรงตอการปฏบตงาน ดงนน การออกแบบคณลกษณะของงานจงเรมจากงานทม
ความงายไปหางานทมความยาก ดงน 1) การก าหนดลกษณะของงานตามความเรยบงาย
(Job Simplification) เปนการออกแบบคณลกษณะของงาน โดยมการก าหนดมาตรฐาน
การปฏบตงานไวอยางชดเจน ขอบเขตของงานมความเฉพาะเจาะจง และไมเนน
รายละเอยดมากนก โดยผทปฏบตงานไมตองตดสนใจ หรอวางแผนการท างานใดๆ ทงสน
2) การก าหนดลกษณะของงานโดยวธการขยายงาน (Job Enlargement) เปนการออกแบบ
คณลกษณะของงาน โดยมการก าหนดขอบเขตของงานแบบกวางๆ โดยทผปฏบตงานตอง
สามารถปฏบตหนาททเปนกจกรรมของงานหลายๆ อยางได 3) การก าหนดลกษณะของ
งานโดยวธหมนเวยนงาน (Job Rotation) เปนการออกแบบคณลกษณะของงานใหมการ
หมนเวยนสบเปลยนหนาท โดยงานแตละหนาทไมมการเปลยนแปลงแตใหผปฏบตงานไดม
โอกาสเรยนรงานตางๆ ไดโดยการหมนเวยนสบเปลยนหนาทไปเรอยๆ ซงผปฏบตงานตอง
สามารถปฏบตงานไดในทกลกษณะของงาน 4) การก าหนดลกษณะของงานโดยวธการเพม
คณคาของงาน (Job Enrichment) เปนการออกแบบคณลกษณะของงานเพอใหผปฏบตงาน
มความสนใจทจะท างานใหมประสทธภาพมากยงขน และท าใหผปฏบตงานเกดความสขใจ
วธออกแบบงานดงกลาว ผลทไดจะมความแตกตางกนไปตามแนวคดขององคการและ
ผบรหารองคการ ส าหรบวธการออกแบบงานโดยการเพมคณคาของงานทนยมใชกนและม
ชอเสยงมากทสด คอ รปแบบการจดคณลกษณะของงาน (Job Characteristic Model) ซงจะ
ท าใหผปฏบตงานรสกมความสขในการท างาน ซงเปนแนวคดของ Hackman and Oldham
(1975, pp. 159-170) ซงเชอวาแรงจงใจภายในของบคคลในการปฏบตงานเกดขนจาก
สภาวะทางจตวทยา (Psychological States) 3 ประการ คอ 1) การรบรผลของการท างานท
ไดปฏบตไป (Knowledge of the Results) เปนการรบรผลการปฏบตงานของตนเองวาม
ประสทธภาพเพยงใดและมความพงพอใจในผลงานเพยงใด 2) การไดรบผดชอบตอผลของ
งาน (Experience Responsibility for the Result) เปนความเชอมนของบคคลในผลงานทเขา
ไดทมเทความพยายามในการปฏบตมากกวาทจะขนกบกระบวนการท างาน นายจาง หรอ
ผรวมงาน กลาวคอถาบคคลทมเทความพยายามอยางเตมทในการปฏบตงานกจะท าใหเขา
รสกภาคภมใจในผลงาน และ 3) การรบรความหมายของงาน (Experience the Work as
Meaningful) เปนการทผปฏบตงานรบรถงคณคาในงานทเขาไดปฏบตและไดรบทราบขอมล
เกยวกบงานทเขาไดปฏบตไป สรปไดวา สภาวะทางจตวทยา 3 สงดงกลาว มผลมาจาก
แรงจงใจภายในของบคคลทจะท าใหบคคลปฏบตงานไดอยางเตมความสามารถและม
ประสทธภาพ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
88
4.3 แบบจ าลองคณลกษณะงาน
ส าหรบแบบจ าลองคณลกษณะของงาน (Job Characteristics Model)
ทพฒนาขนโดย Hackman and Oldham (1976, pp. 250-279) ซงไดน าความรเกยวกบ
คณลกษณะของงานทจะชวยอธบายถงแรงจงใจในการท างานมาพฒนาเปนแบบจ าลอง
คณลกษณะของงาน มกรอบแนวคดพนฐานทกลาวถงความสมพนธระหวางลกษณะงาน 5
ประการ และสภาวะทางจตใจ 3 ประการ โดยเชอวา หากพนกงานมแรงจงใจภายใน
พนกงานจะสามารถแสดงออกซงพฤตกรรมการปฏบตงานทดออกมา และจะเปน
การผลกดนใหพนกงานมพฤตกรรมทดเชนนนตอไป แบบจ าลองคณลกษณะของงาน
จะประกอบไปดวย 3 องคประกอบ ดงภาพประกอบ 12
ภาพประกอบ 12 แบบจ าลองคณลกษณะของงาน (อรสา ส ารอง, 2553, หนา 55
อางถงใน Hackman and Oldham, 1975, pp. 159-170)
สวนท 1 คณลกษณะของงาน 5 ประการ ทมสวนใหพนกงานเกดแรงจงใจใน
การปฏบตงาน ประกอบดวย 1) ความหลากหลายของทกษะ (Skill Variety) หมายถง
ลกษณะของงานทผปฏบตงานไดท ากจกรรมทตองใชทกษะความช านาญทหลากหลายใน
อนทจะปฏบตงานใหเปนผลส าเรจ 2) ความมเอกภาพในงาน (Task Identity) หมายถง
คณลกษณะของงาน สภาวะทางจตวทยา ผลลพธทเกดขนกบ
ตวบคคลและงาน
ประสบการณการรบร
ความหมายของงาน
1. ความหลากหลายของทกษะ
2. ความมเอกภาพในงาน
3. ความส าคญของงาน
4. ความมอสระในงาน
5. การไดรบขอมลยอนกลบ
จากงาน
ประสบการณการรบรความ
รบผดชอบตอผลของงาน
การรบรผลลพธจากการ
ปฏบตงาน
1. ความรและทกษะในการปฏบตงาน
2. ความตองการความเจรญกาวหนา
3. ความพงพอใจตอปจจยภายนอกงาน
1. แรงจงใจภายในสงขน
2.ผลการปฏบตงานม
ประสทธภาพมากขน
3. ความพงพอใจในงาน
สงขน
4. อตราการขาดงาน
และการลาออกจากงาน
ลดลง
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
89
ลกษณะของงานทผปฏบตงานแตละคนไดปฏบตงานนนๆ ตงแตตนจนจบกระบวนการ และ
เหนผลลพธไดจากการปฏบตงาน 3) ความส าคญของงาน (Task Significance) หมายถง
ลกษณะของงานทมความส าคญตอชวตความเปนอยของผอน รวมทงมผลตอการด ารงอย
ขององคการ 4) ความมอสระในงาน (Autonomy) หมายถง ลกษณะของงานทเปดโอกาสให
ผปฏบตงานมอสระในการควบคมและตดสนใจเกยวกบกระบวนการท างานของตนเอง
5) การไดรบขอมลยอนกลบจากงาน (Feedback from Job) หมายถง ลกษณะของงานทท า
ใหผปฏบตงานไดมโอกาสทราบขอมลยอนกลบเกยวกบประสทธภาพของการปฏบตงาน
ของตนเอง
สวนท 2 สภาวะทางจตวทยา (Critical Psychological States) ซงสมพนธกบ
คณลกษณะของงานม 3 ประการ ไดแก 1) ประสบการณการรบรความหมายของงาน
(Experienced Meaningfulness of Work) หมายถง ระดบความรสกของพนกงานวางานนน
มคณคาหรอมความส าคญมากนอยเพยงใดพจารณาไดจากความหลากหลายของทกษะ
การปฏบตงาน การไดรบผดชอบงานทงหมด และความส าคญของงาน 2) ประสบการณ
การรบรความรบผดชอบตอผลของงาน (Experienced Responsibility for Work Outcome)
หมายถง ระดบความรสกของพนกงานวาตนสามารถปฏบตงานนนไดดวยตนเองมากนอย
เพยงใด พจารณาไดจากความเปนอสระของงาน 3) การรบรผลลพธจากการปฏบตงาน
(Knowledge of Results) หมายถง ระดบการรบรของพนกงานตอผลการปฏบตงานทตนท า
พจารณาไดจากขอมลยอนกลบ จงสรปไดวา คณลกษณะของงานทง 5 ประการ สามารถ
สงผลตอสภาวะทางจตวทยาทง 3 ประการได
สวนท 3 ผลลพธทเกดขนกบตวบคคลและงาน (Personal and Work
Outcomes) เมอบคคลมสภาวะทางจตวทยา ทง 3 สภาวะขางตนจากการปฏบตงานแลว
จะกอใหเกดผลลพธ ดงตอไปน 1) แรงจงใจภายในสงขน 2) ผลการปฏบตงานม
ประสทธภาพมากขน 3) ความพงพอใจในงานสงขน 4) อตราการขาดงาน และการลาออก
จากงานลดลง นอกจากน ยงมความแตกตางระหวางปจเจกบคคลอก 3 ประการทมสวน
ส าคญตอความเขาใจ และการตอบสนองในทางบวกตองาน ซงมผลตอแรงจงใจภายใน
และผลลพธจากการปฏบตงาน ไดแก 1) ความรและทกษะในการปฏบตงาน การมความร
และทกษะทเพยงพอและเหมาะสมตอการปฏบตงาน สามารถสงผลใหบคคลปฏบตงานได
ด และเกดความรสกทางบวกตองานทท า 2) ความตองการความเจรญกาวหนา บคคลท
ตองการพฒนาตนเองอยเสมอทงในดานความร และทกษะในการปฏบตงาน เพอสราง
ความกาวหนาในการปฏบตงานของตนเอง มกมแรงจงใจภายในสง หากไดปฏบตงานทม
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
90
ความซบซอน หรอทาทาย 3) ความพงพอใจตอปจจยภายนอกงาน การทบคคลมความพง
พอใจตอปจจยภายนอกงาน เชน รายได เพอนรวมงาน หรอผบงคบบญชา สามารถสงผล
ใหบคคลมความรสกทางบวกตองานและเกดแรงจงใจภายในไดมากขน อทธพลจาก
คณลกษณะงานจะสงผลไปยงภาวะจตใจทงสาม และภาวะทางจตใจนจะสงผลตอความพง
พอใจและแรงจงใจในการท างาน (Hackman and Oldham, 1980, p. 36) เมอพนกงานม
ความสขกบการท างานและปฏบตไดด ความรสกทางบวกจะชวยสรางแรงกระตนให
พนกงานปฏบตงานในระดบสงตลอด พนกงานจะมความพงพอใจในงานสง เพราะเมอ
ท างานไดดโอกาสเจรญกาวหนาและพฒนาตนเองในการท างานกจะสงตามไปดวย สงผล
ใหอตราการขาดงานและลาออกต าเพราะพนกงานมความสขกบการท างานและน าไปส
ความพงพอใจในงาน ความผกพนตอองคการและพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ
ดงนน งานทออกแบบใหผปฏบตรบรวางานนนมความหมาย มความส าคญและตอง
รบผดชอบในผลลพธของการปฏบตงานตลอดจนไดรบรผลการปฏบตงานของตนเองจะ
เปนงานทสามารถจงใจผปฏบตงานไดสง ซงจะท าใหเกดแรงจงใจภายในในการปฏบตงาน
และมผลการปฏบตงานทด (Hackman and Oldham, 1980 อางถงใน อรสา ส ารอง, 2553,
หนา 57)
4.4 การวดคณลกษณะของงาน
ส าหรบการวดระดบของแรงจงใจในงานอนเนองมาจากคณลกษณะของงานน
สามารถท าไดโดยการหาคาจากสมการทใชในการวดศกยภาพโดยรวมของแรงจงใจภายใน
ซงตงอยบนฐานของคณลกษณะของงานทง 5 ประการ เรยกวา “คะแนนศกยภาพการจง
ใจ” (The Motivating Potential Score – MPS) มสตรในการค านวณ ดงน
MPS = (Skill Variety + Task Identity + Task Significance) x Autonomy x Feedback
3
ดงนน คะแนนศกยภาพการจงใจจงไดมาจากคาเฉลยของความหลากหลาย
ของทกษะ ความเปนเอกลกษณของงาน และความส าคญของงาน คณดวยความมเอกสทธ
ของงาน และผลยอนกลบของงาน ถาคะแนนความมเอกสทธของงาน และผลยอนกลบของ
งานอยในระดบต ากจะสงผลใหคะแนนศกยภาพการจงใจอยในระดบต าดวย ส าหรบ
ความหลากหลายของทกษะ การไดรบผดชอบงานทงหมดและความส าคญของงานนน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
91
แมวาคะแนนของคณลกษณะของงานตวใดกตามในสามตวนจะอยในระดบต า คณลกษณะ
ของงานตวทเหลอยงสามารถสงผลใหบคคลเกดการรบรคณคางานทดแทนกนได คะแนน
ศกยภาพการจงใจกจะไมอยในระดบต ามากนก
ส าหรบการสรางเครองมอทใชวดคณลกษณะของงานในการศกษาวจยใน
ประเทศไทย มดงน วรพนธ เศรษฐแสง (2548, หนา 95-98) ไดพฒนาแบบสอบถาม
ดานคณลกษณะงาน ซงเปนค าถามปลายปดใหเลอกตอบขอมลปจจยดานลกษณะงานใน
4 ดาน จ านวน 22 ขอ คอ ดานความมอสระในการท างาน 5 ขอ ดานความมเอกลกษณ
ของงาน 5 ขอ ดานความส าคญของงาน 5 ขอ และดานการมสวนรวมในการบรหาร 7 ขอ
โดยขอค าถามทเปนขอความเชงบวกจ านวน 20 ขอ และขอค าถามทเปนขอความเชงลบ
จ านวน 2 ขอ โดยกลมตวอยางเปนพนกงานการไฟฟาสวนภมภาคจงหวดฉะเชงเทราท
ปฏบตงานประจ าป 2548 จ านวน 328 คน ซงแบบสอบถามมคาความเชอมนทงฉบบ
เทากบ .88 ส าหรบ จฑามาส แกวม (2551, หนา 65-67) ไดพฒนาแบบสอบถามเกยวกบ
ลกษณะงานของบคลากรสงกดส านกบรหารงานการศกษานอกโรงเรยนในภาคใต
ประกอบดวย ขอค าถาม 23 ขอ แบงเปน 7 ดาน คอ ความมอสระในการท างาน จ านวน 4
ขอ ความหลาก หลายของงาน จ านวน 3 ขอ ความส าคญของงาน จ านวน 3 ขอ การไดรบ
ขอมลปอนกลบ จ านวน 4 ขอ ความกาวหนาในอาชพ จ านวน 3 ขอ คาตอบแทน จ านวน 3
ขอ และงานทมโอกาสปฏสมพนธกบผอน จ านวน 3 ขอ ลกษณะขอค าถามเปนแบบมาตรา
สวนประมาณคา 5 ระดบ มความเชอมนของแบบวดเทากบ .89 และ อรสา ส ารอง (2553,
หนา 94-100) ไดสรางแบบวดคณลกษณะงาน ซงสรางขนเองตามแนวคดทฤษฎ
คณลกษณะงานของ Hackman and Oldham ทประกอบดวยคณลกษณะงาน 5 มต คอ
ความหลากหลายของทกษะ ความมเอกภาพในงาน ความส าคญของงาน ความมอสระ
ในงาน และการไดรบขอมลยอนกลบจากงาน จ านวนขอค าถามดานละ 2-3 ขอ รวม
ทงหมด 14 ขอ เปนขอความทมความหมายเชงบวกทงหมด และเปนแบบมาตรวดประมาณ
คา 5 ระดบ กลมตวอยางเปนบคลากรฝายทรพยากรมนษย องคการทเปนสมาชกสมาคม
การจดการงานบคคลแหงประเทศไทยจ านวน 450 คน ซงแบบวดมคาความเชอมนทงฉบบ
เทากบ .91 และมคาความเชอมนในแตละดานเทากบ .90, .66, .72, .87 และ .70
ตามล าดบ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
92
4.5 งานวจยทเกยวกบของกบคณลกษณะงาน
กรณฑรกข เตมวทยขจร (2553, หนา 113-114) ไดศกษาเรองคณลกษณะ
งาน ความสมดลระหวางชวตและการท างาน บคลกภาพหาองคประกอบ และความผกพน
ตอองคการของพนกงานระดบปฏบตการ บรษทผลตบรรจภณฑแกวแหงหนง พบวา
พนกงานระดบปฏบตการมการรบรคณลกษณะงานดานความส าคญของงาน
ดานความหลากหลายของทกษะ ดานผลยอนกลบของงาน ดานความมอสระในการท างาน
และดานความมเอกลกษณของงานอยในระดบสง มคาเฉลยเทากบ 4.24, 4.22, 4.01,
3.83 และ 3.75 ตามล าดบ และยงพบวา บคลกภาพดานความออนนอมและคณลกษณะ
งานดานความหลากหลายของทกษะสามารถรวมกนพยากรณความผกพนตอองคการ
โดยรวมของพนกงานระดบปฏบตการไดรอยละ 20.4 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ
.001 บคลกภาพดานความออนนอม คณลกษณะงานดานความส าคญของงาน และ
บคลกภาพดานความมสตสามารถรวมกนพยากรณความผกพนตอองคการดานจตใจของ
พนกงานระดบปฏบตการไดรอยละ 39 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .001 บคลกภาพ
ดานความออนนอมและคณลกษณะงานดานความหลากหลายของทกษะสามารถรวมกน
พยากรณความผกพนตอองคการดานบรรทดฐานของพนกงานระดบปฏบตการไดรอยละ
16.0 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .001 ในท านองเดยวกน ปยวรรณ สกดษฐ (2555,
หนา 95-96) ไดศกษาเรองความสมพนธระหวางการรบรการสนบสนนจากองคการ
การรบรความยตธรรมดานกระบวนการ คณลกษณะงาน และพฤตกรรมการเปนสมาชกท
ดขององคการของพนกงานบรษทพานาโซนค ออโตโมทฟ ซสเตมส เอเชย แปซฟค
(ประเทศไทย) จ ากด พบวา การรบรการสนบสนนจากองคการ การรบรความยตธรรม
ดานกระบวนการ และคณลกษณะงานมความสมพนธกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของ
องคการของพนกงานอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 นอกจากนยงพบวา การรบร
การสนบสนนจากองคการและคณลกษณะงานสามารถรวมกนท านายพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดขององคการของพนกงานไดอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยทงสองตว
แปรสามารถรวมกนท านายพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการไดรอยละ 13.1
เขมภส เขมะรงษ (2548, หนา 107) ไดศกษาเรองอทธพลของลกษณะงาน
และการมสวนรวมในการบรหารทมตอภาวะผน าการเปลยนแปลงของพนกงานหญง
การประปานครหลวง พบวา ลกษณะงานดานผลยอนกลบของงานและดาน
ความหลากหลายของทกษะ การมสวนรวมในการบรหาร ดานการมสวนรวมในการตดสน
และดานการมสวนรวมในการด าเนนการ มอทธพลตอภาวะผน าการเปลยนแปลงโดยรวม
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
93
ของพนกงานหญงการประปานครหลวงอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .001
โดยสามารถรวมกนพยากรณภาวะผน าการเปลยนแปลงโดยรวมของพนกงานหญง
การประปานครหลวงไดรอยละ 51.7 ในท านองเดยวกนกบงานวจยของ พมพจนทร
บณฑรพงศ (2555, หนา 57) ไดศกษาเรองปจจยดานลกษณะงานทมผลตอความผกพน
ตอองคกรของบคลากรมหาวทยาลยพะเยา พบวา ความคดเหนดานลกษณะงานของ
บคลากรมหาวทยาลยพะเยาโดยภาพรวมมคาเฉลยอยในระดบมาก มคาเทากบ 3.65
เมอพจารณาเปนรายดานพบวา ปจจยทมคาเฉลยอยในระดบมากม 5 ดาน โดยคาเฉลยท
มากทสด 3 อนดบแรก คอ ความส าคญของงาน ความมเอกลกษณของงาน และ
ความหลากหลายของงาน ตามล าดบ สวนปจจยทมคาเฉลยอยในระดบปานกลางม 2 ดาน
ไดแก โอกาสในการพฒนาขดความสามารถ และสภาพแวดลอมในการท างาน สวน
งานวจยของ วไลพร ทะนะสาร (2554, หนา 73-74) ไดศกษาเรองความสมพนธเชงสาเหต
ของภาวะผน าการเปลยนแปลง คณลกษณะงาน แรงจงใจในการท างาน ความพงพอใจใน
งานตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดในองคการบรหารสวนต าบล เขตอ าเภอเมอง จงหวด
ล าปาง พบวา คณลกษณะงานโดยรวมอยในระดบมาก มคาเฉลยเทากบ 3.90 และเมอ
พจารณารายขอจะพบวา ขอทวาผลงานททานปฏบตอยสามารถเหนไดอยางชดเจน
มคาเฉลยเทากบ 3.93 รองลงมาคอ ทานท างานไดมาตรฐานตามเกณฑทก าหนด
มคาเฉลยเทากบ 3.85 ซงอยในระดบเหนดวยมาก และยง พบวา ทกตวแปรม
ความสมพนธเชงบวก โดยเฉพาะตวแปรดานคณลกษณะงาน มอทธพลทางตรงตอ
แรงจงใจในการท างาน โดยมคาสมประสทธเสนทางเทากบ 0.549 และมคา R2 เทากบ
0.577 รองลงมาตวแปรดานภาวะผน าการเปลยนแปลงมอทธพลทางตรงตอดาน
คณลกษณะงาน โดยมคาสมประสทธเสนทางเทากบ 0.546 และมคา R2 เทากบ 0.298
ภาวะผน าการเปลยนแปลงมอทธพลทางออมตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดในองคการ
โดยมคาสมประสทธเสนทางเทากบ 0.292
อรสา ส ารอง (2553, หนา 143) ไดศกษาเรองแบบจ าลองความสมพนธ
เชงสาเหตของพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการของบคลากรฝายทรพยากรมนษย:
องคการทเปนสมาชกสมาคมการจดการงานบคคลแหงประเทศไทย พบวา พฤตกรรม
การเปนสมาชกทดตอองคการไดรบอทธพลทางตรงมากทสดจากตวแปรความผกพนตอ
องคการ รองลงมา คอ คณลกษณะบคลกภาพ และคณลกษณะงาน โดยมคาสมประสทธ
อทธพลทางบวกเทากบ .88, .41 และ .29 ตามล าดบ อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ
.05 และยงพบวา ตวแปรคณลกษณะงานมอทธพลทางตรงตอความพงพอใจในงานและ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
94
พฤตกรรมการเปนสมาชกทด ตอองคการ และมอทธพลทางออมตอพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดตอองคการ โดยผานตวแปรความพงพอใจในงานและความผกพนตอองคการ
สอดคลองกบงานวจยของ สฎาย ธระวณชตระกล (2549, หนา 159-161) ไดศกษาเรอง
แบบจ าลองความสมพนธเชงสาเหตของพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการของ
อาจารยคณะศกษาศาสตรในมหาวทยาลยของรฐ พบวา คาสมประสทธสหสมพนธ
ระหวางตวแปรสงเกตไดทง 28 ตวแปร สวนใหญเปนบวก แสดงถงความสมพนธในทาง
เดยวกน และมนยส าคญทางสถตทกตวแปร และยงพบวา ตวแปรความพงพอใจในงานและ
ความผกพนตอองคการเปนเพยง 2 ตวแปร ทสงอทธพลทางตรงตอพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดตอองคการ ตวแปรภาวะผน าแบบเปลยนสภาพ บรรยากาศองคการ และ
ความพงพอใจในงานทสงผลอทธพลทางออมตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ
จากทกลาวมาพอสรปไดวา คณลกษณะงาน หมายถง การรบรเกยวกบงานท
ออกแบบเพอใหเกดแรงจงใจในการปฏบตงาน สงทท าใหเกดความรสกตองานทตนเอง
รบผดชอบ เชน ชนด ความยากงาย ปรมาณ ความนาสนใจ ประโยชนของงานทท า
ตลอดจนความรสกวาเปนงานทมเกยรต ท าใหเกดความภาคภมใจในการปฏบตงานเปน
การวดสภาวะการปฏบตงานของบคลากร ซงประกอบดวย ความหลากหลายของงาน
ความมเอกลกษณ ของงาน ความส าคญของงาน ความมอสระในการท างาน ผลสะทอน
จากงาน สภาพแวดลอมในการท างาน และปจจยในดานตางๆ ทท าใหเกดสมฤทธผลใน
การท างาน
จากการศกษาแนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของตามทศนะของ
นกวชาการตางๆ ดงกลาวขางตน ผวจยไดน ามาสงเคราะหเพอก าหนดองคประกอบ
เปนกรอบแนวคดเชงทฤษฎ และเพอการวจย ดงแสดงในตาราง 11
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
95
ตาราง 11 การสงเคราะหองคประกอบคณลกษณะงาน
องคประกอบ
ผศกษา/ผวจย รวม
Hack
man
and
Oldh
am, 1
980
เขมภ
ส เขมะ
รงษ,
254
8
สฏาย
ธระ
วณชต
ระกล
, 254
9
กรณฑรก
ข เตมว
ทยขจ
ร, 2
553
อรสา
ส าร
อง, 2
553
ปยวร
รณ ส
กดษฐ
, 255
5
พมพจ
นทร บณ
ฑรพ
งศ, 2
555
1 ความหลากหลายของทกษะ 6
2 ความมเอกภาพในงาน 6
3 ความส าคญของงาน 6
4 ความมอสระในงาน 6
5 การไดรบขอมลยอนกลบ 7
6 ปรมาณงานสอน 1
7 ปรมาณงานวจย 1
8 คณภาพของผลการปฏบตงาน 1
9 ประสบการณการรบรความหมายของงาน 1
10 ประสบการณการรบรความรบผดชอบตอผล
ของงาน
1
11 การรบรผลลพธจากการปฏบตงาน 1
จากตาราง 11 เหนไดวา องคประกอบของคณลกษณะงาน ทเปนกรอบ
แนวคด เชงทฤษฎ ทไดจากการสงเคราะหแนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของตามทศนะ
ของนกวชาการ มจ านวน 11 องคประกอบ ส าหรบองคประกอบตามแนวคดของ Hackman
and Oldham (1976, pp. 250-279) ผวจยมขอสงเกตวา องคประกอบความส าคญของ
งานมความหมายทคลายกบความหมายขององคประกอบประสบการณการรบร
ความหมายของงาน องคประกอบความมอสระในงานมความหมายคลายกบองคประกอบ
ประสบการณการรบรความรบผดชอบตอผลของงาน และองคประกอบการไดรบขอมล
ยอนกลบมความหมายทคลายกบองคประกอบการรบรผลลพธจากการปฏบตงาน ผวจย
ไดน าความถนบรวมเขาไวดวยกน ส าหรบการวจยครงน ผวจยใชเกณฑคดเลอก
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
96
องคประกอบทมความถตงแต 5 ขนไป คอมความถรอยละ 60 ไดองคประกอบจ านวน 5
องคประกอบ เรยงตามล าดบความถสงสดไปหานอยทสด ไดดงน คอ
1) ความหลากหลายของทกษะ 2) ความมเอกภาพในงาน 3) ความส าคญของงาน
4) ความมอสระในงาน และ 5) การไดรบขอมลยอนกลบ แสดงเปนโมเดลการวดได
ดงภาพประกอบ 13
ภาพประกอบ 13 โมเดลการวดคณลกษณะงาน
จากภาพประกอบ 13 แสดงโมเดลการวดคณลกษณะงาน ทไดจาก
การสงเคราะหแนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของตามทศนะของนกวชาการ
ซงประกอบดวย
1. การไดรบขอมลยอนกลบ หมายถง คณลกษณะของงานทก าหนดให
ผปฏบตงานไดรบทราบถงผลส าเรจหรอประสทธภาพของงานทไดกระท าไปแลวทงดานด
และไมด เพอเปนแนวทางในการปรบปรงแกไขและพฒนางานตอไป
2. ความมอสระในงาน หมายถง คณลกษณะของงานทเปดโอกาสให
ผปฏบตงานไดรบเสรภาพในการคด ควบคม และวางแผนวธการปฏบตงานทอยใน
ความรบผดชอบของตนอยางเตมท โดยมโอกาสในการใชวจารณญาณของตนเองใน
การการบรหารงาน การจดตารางการปฏบตงาน การตดสนใจเกยวกบกระบวนการท างาน
ทจะท าใหงานส าเรจลลวงไปดวยด ตลอดจนสามารถน าสงใหมๆ มาทดลองใน
การปฏบตงานของตน ซงอยในขอบเขตทเหมาะสม
คณลกษณะงาน
ความหลากหลายของทกษะ
ความมเอกภาพในงาน
ความส าคญของงาน
ความมอสระในงาน
การไดรบขอมลยอนกลบ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
97
3. ความส าคญของงาน หมายถง คณลกษณะของงานทท าใหผปฏบตงานรบร
ถงผลกระทบ คณคาและความหมายของงานทตนรบผดชอบ มลกษณะสมพนธเกยวโยง
กบงานดานอนๆ ซงมผลกรระทบตอความเปนอยของผปฏบตงานและการด าเนนงานของ
องคการซงผลกระทบนนอาจจะเกดขนทงตอชวตตนเองหรองานของบคคลในองคการ
บคคลนอกองคการหรอมผลกระตอสงคม ทท าใหครเชอวาตนเองก าลงท าบางสงบางอยาง
ทมความ ส าคญตอการด ารงอยขององคการ ตนเองและสงคม
4. ความมเอกภาพในงาน หมายถง คณลกษณะของงานทก าหนดรปแบบและ
วธการปฏบตใหผปฏบตงานรบรทกขนตอนของกระบวนการในการด าเนนงานอยางชดเจน
และไดปฏบตงานในทกขนตอนจนกระทงขนตอนสดทาย และสามารถมองเหนภาพรวม
และเหนผลลพธทไดจากการปฏบตงานนนๆ และ
5. ความหลากหลายของทกษะ หมายถง คณลกษณะของงานซงผปฏบตงาน
รบรถงการใชทกษะ ความสามารถและความช านาญหลายๆ ดานในการทท างาน ท าใหงาน
มความทาทายมากยงขน รวมถงความสามารถในการใชวสดอปกรณทจ าเปนในการท างาน
เพอใหงานส าเรจลลวง โดยมรายละเอยดของแตละองคประกอบทจะน าไปสการสงเคราะห
เพอก าหนดนยามเชงปฏบตการ และตวบงชของแตละองคประกอบ ดงตาราง 12
ตาราง 12 องคประกอบ ตวบงช นยามศพทเชงปฏบตการและค าอธบายคณลกษณะงาน
องคประกอบ ตวบงช นยามศพท ค าอธบายคณลกษณะงาน
คณลกษณะ
งาน
1. การไดรบ
ขอมลยอนกลบ
งานทก าหนดใหคร
ไดรบทราบถง
ผลส าเรจหรอ
ประสทธภาพของงาน
ทไดกระท าไปแลวทง
ดานดและไมด เพอ
เปนแนวทางในการ
ปรบปรงแกไขและ
พฒนางานตอไป
1.1 ทานไดทราบผลการปฏบตงาน
ทนทหลงจากท างานเสรจ
1.2 ทานไดทราบผลการปฏบตงานทง
ดานความส าเรจและความผดพลาด
ในการปฏบตงานอยางสม าเสมอ
1.3 ขอมลยอนกลบจากงาน ท าให
ทานสามารถปรบปรงแกไขและ
พฒนาตนเองไดดขน
1.4 ทานจะไดรบขอมลยอนกลบจาก
การท างานเปนระยะๆ เพอใหน าไปใช
ประโยชนในการปรบปรงและพฒนา
งานตอไป
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
98
ตาราง 12 (ตอ)
องคประกอบ ตวบงช นยามศพท ค าอธบายคณลกษณะงาน
1.5 ทานไดรบการชแนะจาก
ผบงคบบญชาในการแกไข
ขอบกพรองในการท างานเพอ
พฒนาตนเองใหดขน
2. ความมอสระ
ในงาน
งานทเปดโอกาสใหคร
ไดรบเสรภาพในการ
บรหารจดตารางการ
ปฏบตงาน การตดสนใจ
เกยวกบกระบวนการ
ท างาน และวางแผน
วธการปฏบตงาน
ตลอดจนสามารถน า
วธการท างานใหมๆ มาใช
ในการปฏบตงานทอยใน
ความรบผดชอบของตน
อยางเตมท
2.1 โรงเรยนของทานเปดโอกาส
ใหทานมอสระการความคดรเรม
สรางสรรคสงใหมในการ
ปฏบตงานทไดรบมอบหมาย
2.2 โรงเรยนของทานเปดโอกาส
ใหทานตดสนใจดวยตนเองอยางม
เหตผลในการปฏบตงาน
2.3 งานททานปฏบตไดใชการ
พจารณาไตรตรองอยางมเหตผล
ดวยตนเอง
2.4 ทานสามารถปรบปรงและ
ก าหนดขนตอนวธการปฏบตงานท
ทานรบผดชอบดวยตนเอง
3. ความส าคญ
ของงาน
งานทท าใหครรบรถง
คณคาและความหมาย
ของชนงานทรบผดชอบ วา
มลกษณะเกยวโยงกบงาน
ดานอนๆ ซงมผลกรระทบ
ตอความเปนอยของ
ผปฏบตงานและการ
ด าเนนงานขององคการ
3.1 งานททานปฏบตมประโยชน
ตอตวทานโรงเรยนและสงคม
3.2 งานททานปฏบตเปนทยอมรบ
ของเพอนรวมงาน บคคลภายนอก
และสงคม
3.3 งานททานปฏบตมสวนชวย
สงเสรมความส าเรจของโรงเรยน
3.4 งานททานรบผดชอบสงผลถง
ความกาวหนาของโรงเรยน
3.5 งานททานปฏบตเปนงานทม
ประโยชนและคณคาตอสวนรวม
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
99
ตาราง 12 (ตอ)
องคประกอบ นยามศพท ตวบงช ค าอธบายคณลกษณะงาน
4. ความม
เอกภาพในงาน
งานทก าหนดรปแบบและ
วธการปฏบตใหครรบรทก
ขนตอนของกระบวนการ
ด าเนนงานอยางชดเจน
สามารถมองเหนภาพรวม
และเหนผลลพธทไดจากการ
ปฏบตงานนนๆ
4.1 งานททานท ามขนตอนและ
วธการปฏบตงานทชดเจน
4.2 ทานทราบกระบวนการ
ด าเนนงานและวธปฏบตตงแต
ขนตนจนกระทงขนสดทายอยาง
ชดเจน
4.3 ทานมองเหนภาพรวมของ
ขนตอนและวธการด าเนนงานได
อยางชดเจน
4.4 ทานมองเหนผลลพธจาก
งานทท าไดอยางชดเจน
5. ความ
หลากหลาย
ของทกษะ
งานทท าใหครรบรถงการใช
ทกษะ ความสามารถและ
ความช านาญในการท
ท างาน รวมถง
ความสามารถในการใชวสด
อปกรณทจ าเปนตอการ
ท างานเพอใหงานส าเรจ
ลลวง
5.1 งานททานปฏบตเปนงานทใช
ความร และทกษะหลายดานใน
การปฏบตงาน
5.2 งานททานปฏบตเปนงานท
ตองใชความเชยวในแตละดาน
เปนพเศษเพอใหงานบรรล
เปาหมาย
5.3 งานททานรบผดชอบเปน
งานทตองใชประสบการณสง
เพอใหงานส าเรจ
5.4 งานททานปฏบตเปนงานท
ตองใชทกษะการคดและ
สตปญญาอยางมากในการ
ปฏบตงานใหมประสทธภาพ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
100
5. แนวคด ทฤษฎทเกยวของกบคณภาพชวตในการท างาน
การศกษาแนวคด ทฤษฎเกยวกบคณภาพชวตในการท างาน มรายละเอยด
ดงตอไปน
5.1 แนวคดและทฤษฎทเกยวของกบคณภาพชวตในการท างาน
คณภาพชวตในการท างาน (Quality of Working Life) นบวาเปนองคประกอบท
ส าคญตอการท างานอยางมาก หากบคคลทมคณภาพชวตในการท างานทดแลวกจะท าให
เกดความพงพอใจในการปฏบตงาน เกดความผกพนตอองคการ และยงสงผลใหเกด
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการอกดวย ซงจะยงผลใหบรรลตามวตถประสงคของ
องคการทตงไวอยางมประสทธภาพและประสทธผล ดวยเหตนจงไดมนกวชาการหลาย
ทานไดท าการศกษาและไดใหแนวคดและความหมายเกยวกบคณภาพชวตในการท างานไว
หลายทรรศนะ ดงน
Lehrer (1982, p. 327) ไดน าแนวความคดเกยวกบคณภาพชวตการท างานไป
ใชเปนครงแรกในประเทศอตสาหกรรมโดยเปนเรองทเกยวกบการแกไขปญหาแรงงานท
ผใชแรงงานมคณภาพชวตท างานทดขน การปรบปรงคณภาพชวตการท างานใหดขนเรม
ตงแต ค.ศ.1960 โดยเฉพาะในชวงระหวาง ค.ศ.1970-1979 ไดเกดสถานการณทท าให
ความสมพนธระหวางฝายบรหาร และฝายลกจางไมมความเขาใจกนซงตองหาวธทาง
แกปญหาแรงงานของกลมอตสาหกรรมนน ปญหาแรงงานของแตละกลมยอมแตกตาง
กนเองแตละสงคมวามสงใด เงอนไขใด เปนปญหา ประเทศในยโรปไดปรบปรงคณภาพ
ชวตการท างาน โดยผานขอเรยก รองทางกฎหมายเกยวกบเรองงานและวธการด าเนนการ
รวมกนระหวางลกจางและฝายบรหาร ในการยอมรบรวมกนถงความปรารถนา และ
ความเอาใจใสตอคณภาพชวตการท างาน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
101
5.2 ความหมายของคณภาพชวตในการท างาน
ไดมนกวชาการหลายทานไดใหความหมาย “คณภาพชวตในการท างาน” ไว
ดงน
Walton (1973, pp. 12-16) ไดกลาววา คณภาพชวตในการท างานเปนลกษณะ
การท างานทตอบสนองความตองการและความปรารถนาขาองบคคล โดยพจารณาจาก
คณลกษณะแนวทางความเปนบคคล สภาพตวบคคลหรอสงคม เรองสงคมขององคการท
ท าใหงานประสบผลส าเรจ ในท านองเดยวกน Robbina (1991, p. 670) ไดกลาววา
คณภาพชวตในการท างาน หมายถง กระบวนการทองคการไดท าการตอบสนองตอ
ความตองการของพนกงาน จากการพฒนากลไกตางๆ ทจะเอออ านวยใหพนกงานมสวน
รวมในการตดสนใจในสงทมผลกระทบตอการท างานของพนกงาน หรอคณภาพชวตใน
การท างาน เปรยบเสมอนแนวคดทครอบคลมปจจยตางๆ ทจ าเปนในการก าหนดเปาหมาย
รวมกนในการท าใหองคการมความเจรญเตบโต และการมสวนรวมนนเอง สอดคลองกบ
แนวคดของ Carrell, Kuzmits, and Elbert (1992, p. 27) ไดอธบายความหมายคณภาพชวต
การท างานวา คอ การพยายามทจะท าใหเกดความตองการสวนบคคลของพนกงานไดรบ
การสนองตอบในการท างานของพวกเขา และการปรบปรงคณภาพชวตการท างานของ
พนกงานนน องคการสามารถท าไดทงดานสงคม และดานความรบผดชอบในเชงจรยธรรม
โดยโครงการคณภาพชวตการท างานนน จะเนนการสรางความสบายใจ สภาพแวดลอม
การท างานทปลอดภย และโดยเฉพาะพยายามสรางใหพนกงานมความสนกกบการท างาน
เหมอนก าลงเลนสนกอยกบเพอน ซงจะท าใหพนกงานมความสมบรณทงทางรางกายและ
จตใจ มชวตชวา มความคดสรางสรรคทด สงผลไปสการมแรงจงใจในการท างานมากขน
และชวยเพมผลผลตไดมากขนดวย ดงท Bovee, Thill, Wood, and Dovel (1993, p. 413)
กลาววา คณภาพชวตการท างานเปนปรชญาในการปรบปรงประสทธภาพในการท างาน
กระท าไดโดยการออกแบบงานขนใหม การขยายขอบขายงาน เพอใหงานมความหลาก
หลาย มความทาทาย การหมนเวยนสบเปลยนงาน และการเพมคณคาในการท างานเพอให
พนกงานมสวนรวมในการท างานมากขน เชนเดยวกนกบแนวคดของ Hodgetts (1993, p.
192) ไดใหความหมายไววา คณภาพชวตในการท างาน หมายถง การออกแบบงานทจะชวย
ปรบปรงใหคนท างานอยางมความสขและมประสทธผลโดยค านงถงสงตอไปน คอ
ผลกระทบของงานทมตอพนกงานและประสทธผลขององคการ และความพงพอใจของ
พนกงานตอการแกปญหาและการตดสนใจภายในองคการ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
102
Cummings and Wortey (1997, pp. 302-303) กลาววา คณภาพชวตใน
การท างานมสองความหมาย ความหมายแรก คอ ปฏสมพนธของบคคลทมตองาน การได
มสวนรวมในการท างานซงกอใหเกดความพงพอใจในงานและมสขภาพจตทดทแตละบคคล
ไดรบจากประสบการณในการท างาน สวนความหมายทสอง คอ วธการทองคการน ามาใช
เพอใหการท างานมคณภาพ เชน การน าระบบการท างานเปนทม มประสทธภาพและ
แรงงานสมพนธมาใชในองคการ เปนตน ซงมความสอดคลองกบแนวคดของ Delamotte
and Takezawa (1984, pp. 2-3) กลาววา คณภาพชวตในการท างานมความหมายกวาง
และยงไมชดเจน ทงสองทานไดรวบรวมความหมายของคณภาพชวตการท างานในหลาย
แงมม ดงน คอ 1) คณภาพชวตการท างานในความหมายทกวาง หมายถง สงตางๆ ท
เกยวของกบชวตการท างาน ซงประกอบดวยคาจาง ชวโมงการท างาน สภาพแวดลอม
การท างาน ผลประโยชนและการบรการความกาวหนาในการท างาน และการมมนษย
สมพนธ ซงลวนมผลตอความพงพอใจและเปนสงจงใจส าหรบคนงาน 2) คณภาพชวต
การท างานในความหมายอยางแคบทสด คอ ผลดของงานทจะมผลตอคนงาน ซงหมายถง
การปรบปรงในองคการและลกษณะงาน โดยเฉพาะอยางยงคนงานควรไดรบการพจารณา
เปนพเศษ ส าหรบการสงเสรมระดบคณภาพชวตการท างานของแตละบคคล และรวมถง
ความตองการของคนงานในเรองของความพงพอใจในงาน การมสวนรวมในการตดสนใจท
จะมผลตอสภาพการท างานของเขาดวย และ 3) คณภาพชวตการท างานในแงความหมาย
ของความเอออาทรตอมนษยดวยกน หรอการปรบปรงสภาพการท างาน
Huse and Cummings (1985, p. 54) ไดใหความหมายของคณภาพชวต
การท างานวาเปนความสอดคลองกนระหวางความปรารถนา หรอความพงพอใจใน
การท างานของบคคลกบประสทธผลขององคการ หรออกนยหนงคณภาพชวตการท างาน
คอ ประสทธผลขององคการอนเนองมาจากความผาสก (well being) ในงานของ
ผปฏบตงานซงเปนผลสบเนองมาจากการรบรประสบการณในการท างาน ซงท าให
พนกงานมความพงพอใจในงานนนๆ และยงไดอธบายวาคณภาพชวตในการท างานจะสง
ตอองคการสามประการ คอ ประการแรก ชวยเพมผลผลตขององคการ ประการทสอง
ชวยเพมพนขวญและก าลงใจของผปฏบตงานเปนแรงจงใจแกพวกเขาในการท างาน
ประการสดทาย คณภาพชวตการท างานจะชวยปรบปรงศกยภาพของผปฏบตงานอกดวย
ท านองเดยวกนกบแนวคดน Mondy and Noe (1996, p. 45) ไดอธบายความหมายของ
คณภาพชวตการท างาน คอ ขอบเขตทงหมดของปจจยทมผลตอความพงพอใจของ
พนกงานในการท างาน การท างานในองคการนนๆ หรอระดบความพงพอใจในการท างาน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
103
ของพนกงานทไดรบการตอบสนองความตองการของเขา เชนเดยวกบแนวคดของ Bowin
and Harvey (2001, p. 87) ไดกลาววา ความพยายามทจะปรบปรงชวตในการท างานของ
ลกจางใหดขน โดยการแกไขปญหาทเกดจากแรงกดดนตางๆ ในการท างานทท าใหชวต
การท างานของลกจางไมมคณคา ซงคณภาพชวตการท างานจะมงเนนใหความส าคญกบ
ลกจางและเปนการเพมระดบคาตอบ แทนและสวสดการตางๆ และยงมความสอดคลอง
กบแนวคดของ Schermerhorn (1996, p. 5) ไดอธบายความหมายของคณภาพชวต
การท างาน คอ รปแบบในการด าเนนชวตทดในทกดานของมนษยโดยตอบสนองจาก
ประสบการณทไดจาก การใชชวต และจากสถานทท างาน
Cascio (1998, pp. 18-19) ไดกลาววา คณภาพชวตการท างานม 2 ลกษณะ
คอ 1) เรองของการปฏบตงานและวตถประสงคขององคการ เชน การก าหนดนโยบาย
รวมกน การจดการอยางประชาธปไตย การมสวนรวมของผปฏบตงานและสภาพ
การท างานทปลอดภย 2) การรบรของผปฏบตงานเกยวกบเรองความปลอดภย การม
ความสมพนธทดตอกนระหวางผรวมงานและฝายจดการ และมโอกาสเจรญกาวหนาและ
พฒนาดานของความเปนอย ซงทง 2 ลกษณะน ตางกมความสมพนธกบระดบ
ความตองการของผปฏบตงานทงสน คณภาพชวตการท างานเชอวามความส าคญ 2
ประการ คอ ประการแรก คณภาพชวตการท างานเปนสงอนชอบธรรม เคารพในคณคา
ของความเปนมนษย ประการทสอง คณภาพชวตการท างานทสงจะเกยวของกบผลผลตท
สงขนดวย เพอคณภาพชวตการท างานและผลผลตทสงขนนน สามารถอยรวมกนไดอยาง
สนตเปนสงทเสรมแรงซงกนและกน แนวคดดงกลาวน สอดคลองกบแนวคดของ
Schermerhon (1996, p. 55) ทไดเสนอกจกรรมนในองคการทท าใหมคณภาพชวต
การท างาน คอ การมสวนรวมในการแกไขปญหา การจดโครงสรางงานใหม การปรบปรง
การใหผลตอบแทน และการปรบปรงสภาพแวดลอมในการท างาน
จากแนวคดเกยวกบคณภาพชวตการท างานดงกลาวขางตน จะเหนไดวา
แนวคดตางๆ เปนแนวคดทมขอบเขตคอนขางกวาง ซงนกวชาการตางไดใหแนวคด และ
ความหมายเกยวกบคณภาพชวตการท างานทแตกตางกนไปขนอยกบมมมองของแตละ
บคคล จากทไดกลาวมาอาจสรปไดวา คณภาพชวตการท างาน คอ ความรสกของบคคลท
มตอการท างานในองคการสมารถท างานไดอยางมความสข เกดความพงพอใจใน
การท างาน โดยจะสงผลตอประสทธภาพของการท างาน ซงสอดคลองกบการด ารงชวตอย
ในสภาพแวดลอมทดมความสข สามารถแกปญหาตางๆ ได ตอบสนองความตองการทง
ทางรางกายและจตใจไดอยางเหมาะสม มสขภาพกายและสขภาพจตทด
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
104
5.3 เกณฑในการพจารณาคณภาพชวตในการท างาน
การด าเนนการขององคการใหประสบความส าเรจได มปจจยทเกยวของหลาย
ประการ โดยเฉพาะในดานคณภาพชวตการท างานของบคคล เปนปจจยพนฐานสภาพ
การด ารงชวตทดเปนตวก าหนดคณภาพชวตของการท างาน สงผลตอการปฏบตงาน
พรอมทงความรสกทเกดจากการรบรความพงพอใจ ขวญของผปฏบตงานอนเปนปจจยท
ท าใหการท างานมประสทธผล ซงความรสกของบคคลทสามารถด ารงชวตในการปฏบตท
ทาทายในสภาพแวดลอม สามารถสนองความตองการทงดานรางกาย จตใจ ไดอยางม
ความสขตามความพงพอใจ มนกวชาการไดน าเสนอเกณฑตวชวดทนาสนใจไว ดงน
Walton (1973, pp. 12-16) ไดก าหนดองคประกอบของคณภาพชวตใน
การท างานของบคคลวา ประกอบไปดวย 1) คาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม
(Adequate and Fair Compensation) หมายถง การไดรบรายไดและผลตอบแทนทเพยงพอ
และสอดคลองกบมาตรฐาน ผปฏบตงานมความรสกวามความเหมาะสมและเปนธรรม
เมอเปรยบเทยบกบรายไดจากงานอนๆ 2) สงแวดลอมทปลอดภยและสงเสรมสขภาพ
(Safe and Healthy Environment) หมายถง การทพนกงานไดปฏบตงานในสภาพแวดลอมท
เหมาะสม สถานทท างานไมไดสงผลเสยตอสขภาพและไมเสยงอนตราย 3) โอกาสทไดรบ
การพฒนาและใชความสามารถของบคคล (lmmediate Opportunity to Use and Develop
Human Capacities) หมายถง โอกาสในการสรางเสรมและพฒนาความรความสามารถของ
บคคลเพอพรอมทจะปฏบตงาน และใชศกยภาพในการท างานอยางเตมท โดยผปฏบตงาน
ไดรบการพฒนาใหมความรความสามารถทจะปฏบตงาน และใชศกยภาพในการท างาน
อยางเตมทและสามารถทจะปฏบตงานไดดวยตนเองทกขนตอน 4) โอกาสความกาวหนา
และความมนคงในการท างาน (Future Opportunity for Continued Growth and Security)
หมายถง ผปฏบตงานไดรบการสงเสรมใหเพมขดความสามารถของตนเอง มแนวทางใน
การเลอนต าแหนงหนาททสงขนจนประสบผลส าเรจในหนาทการท างานจนเปนทยอมรบ
ของเพอนรวมงาน สมาชกครอบครวหรอผเกยวของ นอกจากนนยงสรางความมนใจใน
การปฏบตงานวามความมนคง ไมถกโยกยายหรอเปลยนแปลงความรบผดชอบจนขาด
ความมนใจในงานทรบผดชอบ 5) การมสวนรวมในการท างานและความสมพนธกบบคคล
อน (Social lntegration the Work Organization) หมายถง ผปฏบตงานมความรสกวาตนเอง
มคณคาตอหนวยงาน เปนสวนหนงขององคการ สามารถปฏบตงานใหประสบผลส าเรจได
สมาชกใหการยอมรบและรวมมอกนท างานดวยด 6) สทธสวนบคคลในการท างาน
(Constitutionalism in the Work Organization) หมายถง บคคลทปฏบตงานควรไดรบสทธใน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
105
การปฏบตงานตามขอบเขตทไดรบมอบหมาย ซงตองมการก าหนดแนวทางปฏบตรวมกน
และตองเคารพสทธซงกนและกน โดยพจารณาจากลกษณะความเปนสวนตว ผปฏบตงาน
มสทธทจะปกปองขอมลเฉพาะสวนตว ครอบครว ซงไมเกยวของกบการปฏบตงานแต
อยางใด มอสระในการพดและแสดงความคดเหนเกยวกบนโยบาย และแนวทาง
การปฏบตงานตอผบรหาร 7) การท างานและการด าเนนชวตโดยรวม (Work and the Total
Life Space) หมายถง บคคลควรไดรบการจดเวลาในการท างานของตนเองใหเหมาะสม
และมความสมดลกบบทบาทชวตของตนเอง ครอบครว และกจกรรมอนๆ 8) การท างานท
เปนประโยชนตอสงคม (The Social Relevance of Work Life) หมายถง กจกรรมการท างาน
ทด าเนนไปในลกษณะทไดรบผดชอบตอสงคม การใหความรวมมอในการท ากจกรรมทเปน
ประโยชนตอสงคม จะกอใหเกดความรสกทมคณคา เหนความส าคญของงานและอาชพ
ของผปฏบตงาน
Huse and Cummings (1985, pp. 58-59) ไดก าหนดองคประกอบทเปน
ตวก าหนดคณภาพชวตการท างาน ซงประกอบดวยคณสมบต 8 ประการ ในดานการใหค า
จ ากดความอาจจะแตกตางกนบาง แตโดยเนอหาความหมายนนคลายกน ดงน คอ
1) คาตอบ แทนทยตธรรมและเพยงพอ (Adequate and Fair Compensation) คาจางทไดรบ
เพยงพอทจะด ารงชวตตามมาตรฐานของสงคมทวไปหรอไม คาจางทไดรบยตธรรมหรอไม
เมอเปรยบเทยบกบต าแหนงของตน และต าแหนงอนทมลกษณะงานคลายคลงกน
2) สงแวดลอมทปลอดภยและสงเสรมสขภาพ (Safe and Healthy Working Condition)
ผปฏบตงานไมควรอยในสภาพแวดลอมทางดานรางกายและสงแวดลอมของการท างาน
ซงจะกอใหเกดสขภาพทไมด และควรก าหนดมาตรฐานเกยวกบสภาพแวดลอม ทสงเสรม
สขภาพ ซงรวมถงการควบคมเกยวกบเสยง กลน และการรบกวนทางสายตา
3) การพฒนาความสามารถของบคคล (Development of Human Capacities) ควรให
โอกาสแกผปฏบตงานไดใชฝมอพฒนาทกษะและความรของตนเอง ซงสงผลใหผปฏบตงาน
ไดมความรสกวาตนมคณคา และมความรสกทาทายจากการท างานของตนเอง
4) ความกาวหนาและความมนคงในงาน (Growth and Security) ควรใหความสนใจตอ
(1) งานทผปฏบตงานไดรบมอบหมาย จะมผลตอการด ารงไว และการเพมพน
ความสามารถของตนเอง (2) ความรและทกษะใหมๆ จะน าไปใชประโยชนตอหนวยงานใน
อนาคต (3) ควรใหโอกาสพฒนาทกษะความสามารถในแขนงงานของตน 5) การบรณา
การทางสงคม (Social Integration) การทผปฏบตงานมความรสกวาตนประสบความส าเรจ
และมคณคา จะมผลตอบคคลนนในดานความเปนอสระจากอคตความรสกตอชมชน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
106
การเปดเผยของตนเอง ความรสกวาไมมการแบงชนวรรณะในหนวยงานและความรสกวาม
การเปลยนแปลงไปในทางทดขนกวาเดม 6) ธรรมนญในองคการ (Constitutionalism)
ผปฏบตงานมสทธอะไรบาง และจะปกปองสทธของตนเองไดอยางไร ทงนยอมขนอยกบ
วฒนธรรมขององคการนนๆ วามความเคารพในสทธสวนตวมากนอยเทาใด ยอมรบใน
ความขดแยงทางความคด รวมทงวางมาตรฐานการใหผลตอบแทนแกผปฏบตงาน
7) ความสมดลระหวางชวตงานกบชวตดานอน (The Total Life Space) การท างานของ
บคคลหนง ควรมความสมดลกบบทบาทชวตของบคคลนน บทบาทนเกยวของกบการแบง
เวลา อาชพ การเดนทาง ซงควรมสดสวนทเหมาะสมระหวางระหวางการใชเวลาวางของ
บคคล และเวลาของครอบครว รวมทงความกาวหนา และการไดรบความดความชอบ
8) การเกยวของสมพนธกบสงคม (Social Relevance) กจกรรมของหนวยงานทไมม
ความรบผด ชอบตอสงคม จะท าใหลดคณคาส าคญของงานและอาชพในกลมผปฏบตงาน
ตวอยาง เชน ความรสกของผปฏบตงานทรบรหนวยงานของตนมสวนรบผดชอบตอสงคม
ในดานการผลต วธการดานการตลาด การฝกการปฏบตงานและการมสวนรวมในการ
รณรงคดานการเมองและอนๆ และยงสอดคลองกบ Micheal and Kossen (2002, pp.
308-309) ก าหนดองคประกอบของคณภาพชวตในการท างานวาประกอบดวย 8 เรอง
หลก ไดแก 1) คาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม 2) สภาพแวดลอมในการท างานทดและ
ปลอดภย 3) โอกาสในการพฒนาและใชความสามารถ 4) โอกาสในความเจรญกาวหนา
และความมนคงของงาน 5) ความรสกผกพนเปนเจาของ 6) ความสมดลของชวต
การท างานและชวตสวนตว 7) สทธของพนกงาน 8) ชวตการทงานทเกยวกบสงคม
Umstot (1984, pp. 422-423) ไดเสนอเกณฑในการพจารณาคณภาพชวตใน
การท างานไว 5 ประการ คอ 1) ผลตอบแทนทเพยงพอและมความยตธรรม (Adequate
and Fair Compensation) ซงในทางปฏบตไมมมาตรฐานทแนชดวา ผลตอบแทนระดบใด
จงจะมความพอเพยง แตอยางไรกด ผลตอบแทนมความส าคญเพราะเปนปจจยท
ตอบสนองความตองการตามทฤษฎของ Maslow ตงแตความตองการทางรางกาย
ความตองการความปลอดภย และยงผลไปถงความตองการทางสงคม ความเจรญกาวหนา
และการประจกษตนดวยผลตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม จะมความส าคญตอ
ความรสกพงพอใจในการท างานและการสรางแรงจงใจในการท างานอยางยง 2) โอกาสใน
การใชความสามารถและการแสวงหาความกาวหนาของตน (Opportunities to Use Human
Capacities and Grow) เกณฑขอนจะเปนผลโดยตรงจากการออกแบบงานใหมคณคา
ซงลกษณะงานทดจะตองใหมคามเปนอสระในการตดสใจในระดบหนง
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
107
สรางความรบผดชอบในการท างานและตองมการแจงผลการท างานใหพนกงานไดรบทราบ
พนกงานทกคนตองการใชความรความสามารถทมอย ทงยงตองการเรยนรเพมขนเพอ
พฒนาตนเอง เพอแสวงหาความกาวหนาในอาชพใหสงขนไป 3) การบรณาการทางสงคม
หรอการท างานรวมกน (Social lntegration in the Workplace) สภาพของการตดตอทาง
สงคมระหวางบคคลกลมตางๆ ในองคการกมความส าคญ ความรสกในการเปนสวนหนง
ขององคการ ของกลม จะตอบสนองความตองการทางสงคมในแตละบคคลได องคการก
สามารทจะชวยสงเสรมความสมพนธและมตรภาพใหเกดขนไดในองคการ เพอเกด
ความรสกรวมกนเปนหนง ซงจะเปนผลดตอองคการและพนกงานเอง 4) การใชหลก
ประชาธปไตยในการท างาน (Constitutionlism in the Work Organization) องคการทมระดบ
ของคณภาพชวตในการท างานทด จะใหสทธของพนกงานในหลายๆ ดาน เชน การเคารพ
สทธสวนบคคล สทธในการก าหนดกระบวนการ วธการท างานดวยตนเองในระดบหนง
การมความเสมอภาพในกลมพนกงาน การใหอสระในการแสดงความคดเหนในเรองตางๆ
5) การใชชวตในการท างานและชวตสวนตว (Work and the Total Life Space) เปนเรอง
เกยวกบการมปฏสมพนธระหวางการท างานกบชวตสวนตว ซงไดแก การใชชวตครอบครว
กลมเพอน และสภาพทางภมศาสตร ท าเลทตงกมสวนส าคญในการก าหนดคณภาพชวตใน
การท างาน งานมผลกระทบตอชวตหรอกจกรรมทเปนสวนตว เปนของครอบครวหรอไม
นอกจากน ยงค านงถงเรองสขภาพของพนกงานทเกยวของกบคามเครยด ความกดดน
ซงเกดจากการท างาน
Schermerhorn (1996, p. 106) ไดกลาวถงแงมมในการพจาณาคณภาพชวต
การท างานไว ดงน 1) ผลตอบแทนทมความยตธรรม 2) สภาพการท างานทม
ความปลอดภย 3) โอกาสในการเรยนรและใชทกษะใหมๆ 4) โอกาสในความกาวหนาและ
ความเตบโต 5) ไดรบการปกปองสทธสวนบคคล 6) ความภมใจในงานและองคการ
เชนเดยวกน Certo and Graf (1989, p. 609) ไดวเคราะหลกษณะคณภาพชวตงานท างาน
วามลกษณะตางๆ 6 ประการ คอ 1) งานทมความนาสนใจ มความทาทายและสราง
ความรบผดชอบ 2) คาตอบแทนในการท างานทยตธรรมและมเงนชวยเหลอใหแกลกจาง
3) สถานทท างานทมความสะอาด ปลอดภย ปราศจากเสยงรบกวนและมแสงสวางท
เพยงพอในการท างาน 4) มการควบคมก ากบการท างานทนอยทสด 5) มการสราง
ความมนคงในการท างานโดยการสนบสนนใหเกดการพฒนาสมพนธภาพของผรวมงาน
6) มการจดสวสดการและใหความสนใจตอสขภาพของลกจาง สอดคลองกบแนวคดของ
Dessler (1991, p. 4) ไดกลาววา องคประกอบทจะท าใหเกดคณภาพชวตในการท างาน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
108
มดวยกนทงสน 10 ประการ คอ 1) คณคาของงานทท า 2) สภาพการท างานม
ความปลอดภยและมนคง 3) คาตอบแทนและผลประโยชนทเพยงพอ 4) ความมนคงม
หลกประกนในการท างาน 5) มการควบคมดแลอยางเหมาะสม 6) ไดรบทราบผล
การปฏบตงาน 7) มโอกาสในการเรยนรและกาวหนาในงาน 8) มโอกาสไดรบความด
ความชอบ 9) มสภาพสงคมทด 10) มความเปนธรรมและยตธรรม ในท านองเดยวกน
Newstrom and Davis (1997, pp. 293-294) ไดกลาวไววา เกณฑทจะใชวดคณภาพชวต
การท างาน ดงน 1) การตดตอสอสารทด 2) มระบบผลตอบ แทนทเปนธรรม 3) งานมนคง
และพงพอใจในงาน 4) มสวนรวมในการตดสนใจ 5) มหนาทรบผดชอบในการท างานมาก
ขน 6) มการพฒนาทกษะ 7) ลดความเครยดในการท างาน 8) มความสมพนธภาพทดใน
การท างาน
จากค าอธบายขางตน สามารถสรปไดวา คณภาพชวตในการท างาน คอ
ความรสกพงพอใจในการบรหารจดการทองคการไดสนองตอบความตองการของ
คนท างานใหมความเปนอยทดตามการยอมรบของสงคม ทงดานรางกายและจตใจ สงคม
และเศรษฐกจ เปนการผสมผสานกนระหวางงานและชวต มเกณฑในการพจารณาคณภาพ
ชวตในการท างานซงไดจากการสงเคราะห ประกอบดวย คาตอบแทนทเพยงพอและ
ยตธรรม ความกาวหนาและความมนคงในการท างาน สภาพแวดลอมทดและปลอดภยใน
การท างาน การพฒนาทกษะและการใชความสามารถของบคคล และการมความสมดล
ระหวางชวตสวนตวกบชวตการท างาน
5.4 งานวจยทเกยวของกบคณภาพชวตในการท างาน
จากความหมายและแนวคดเกยวกบคณภาพชวตในการท างาน พบวา การท
องคการเหนความส าคญและมการปรบปรงคณภาพชวตในการท างานใหดขนนน จะชวยให
บคลากรในองคการเกดความพงพอใจในการท างาน มทศนคตทางบวกตอการท างานและ
ตอองคการในทางทด มก าลงใจในการปฏบตงาน ซงจะสงผลใหพฤตกรรมการเปนสมาชก
ทดตอองคการของบคลากรสงขน Organ and Bateman (1991, p. 364) กลาววา ลกษณะ
งานทใหความส าคญตอบคลากรทท างานทงทางดานจตใจ ทางดานรางกาย และตอ
คณภาพชวตใน การท างานเปนผลใหเกดความพงพอใจในการท างาน และสงผลตอ
พฤตกรรมการปฏบตงาน เชน การขาดงาน การลาออก และพฤตกรรมการให
ความชวยเหลอตอผอนอกทงการไดรบรถงความยตธรรมทเกดขนในการท างานกจะ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
109
กอใหเกดพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการอกดวย และจากการศกษางานวจยของ
บคคลตางๆ ไดชใหเหนวาคณภาพชวตในการท างานมความสมพนธกบพฤตกรรม
การเปนสมาชกทดตอองคการ
กาญจนา บญเพลง (2552, หนา 164) ไดศกษาเรองคณภาพชวตการท างาน
กบความผกพนตอองคกรของพนกงานเทศบาล จงหวดสมทรสาคร พบวา คณภาพชวต
การท างานของพนกงานเทศบาล จงหวดสมทรสาคร ภาพรวมอยในระดบปานกลาง
เรยงล าดบจากมากไปนอยได ดงน ดานลกษณะงานทเปนประโยชนตอสงคม
ดานความมนคงและกาวหนาในงาน ดานการมสวนรวมและเปนทยอมรบทางสงคม
ดานความเปนธรรมในการปฏบตงาน ดานการพฒนาความรความสามารถของบคคล
ดานความสมดลในชวตการท างานและชวตสวนตว ดานสภาพการท างานทปลอดภยและ
สงเสรมสขภาพ ดานผลตอบแทนทเพยงพอและเปนธรรม ตามล าดบ สอดคลองกบ
งานวจยของ ธระพนธ มณสต (2553, หนา 84) ไดศกษาเรองความสมพนธระหวาง
คณภาพชวตการท างานกบความผกพนตอองคการของพนกงานฝายชาง บรษทการบนไทย
จ ากด (มหาชน) พบวา คณภาพชวตการท างานของพนกงานฝายชางในภาพรวมอยใน
ระดบปานกลาง เมอพจารณารายดานพบวา พนกงานมคณภาพชวตการท างานดาน
ความภมใจในองคการสงทสดอยในระดบมาก รองลงมา คอ ดานสงคมสมพนธ
ดานภาวะอสระจากงาน ดานความปลอดภยในการท างาน สวนดานการพฒนาศกยภาพ
ของผปฏบตงาน ดานผลตอบแทน ดานการบรหารงาน และดานความกาวหนาและ
ความมนคงอยในระดบปานกลาง นอจากนยงพบวา คณภาพชวตการท างานของพนกงาน
ฝายชางมความสมพนธกบความผกพนตอองคการทงภาพรวมและรายดานอยางม
นยส าคญทางสถตทระดบ .01 ยกเวนคณภาพชวตการท างานดานความกาวหนาและ
ความมนคงทมความสมพนธกบความผกพนตอองคการดานการคงอยอยางมนยส าคญ
ทางสถตทระดบ .05 ในท านองเดยวกน สทชา โกวท (2549, หนา 85) ไดศกษาเรอง
ความสมพนธระหวางคณภาพชวตการท างานกบความผกพนตอองคการ: กรณฝายบรการ
บรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน) พบวา ปจจยทมผลกระทบตอคณภาพชวตการท างานม
คาเฉลยความคดเหนโดยรวมอยในระดบมาก โดยดานทมคาเฉลยสงสด คอ โอกาสใน
การพฒนาความสามารถ รองลงมา คอ ดานลกษณะงานทเปนประโยชนตอสงคม
ดานการบรณการสงคมหรอการท างานรวมกน ดานสภาพแวดลอมทค านงความปลอดภย
ตามล าดบ สวนดานทมคาเฉลยนอยทสด คอ ดานความสมดลระหวางงานกบชวต
ครอบครว และดานประชาธปไตยในองคการอยในระดบปานกลาง และยงพบวา ภาพรวม
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
110
คณภาพชวตในการท างานมความสมพนธกบความผกพนตอองคการอยางมนยส าคญ
ทางสถตทระดบ .01
จราภรณ นอยนคร (2551, หนา 85-86) ไดศกษาเรองความสมพนธระหวาง
คณภาพชวตการท างานกบความผกพนตอองคการของพนกงานบรษทในเขตนคม
อตสาหกรรมโรจนะ จงหวดพระนครศรอยธยา พบวา คณภาพชวตในการท างานม
ความสมพนธกบความผกพนตอองคการทกดาน โดยดานความเชอมนอยางแรงกลาใน
การยอมรบเปาหมายและความตองการขององคการมความสมพนธระดบสงกบคณภาพ
ชวตในการท างานในดานลกษณะงานทปฏบต (r = .604) ดานความเตมใจทจะทมเท
ความพยายามอยางมากเพอท าประโยชนใหกบองคการมความสมพนธระดบปานกลาง
กบคณภาพชวตในการท างานดานความกาวหนาในหนาทการงาน (r = .449) และดาน
ความปรารถนาทจะด ารงไวซงสมาชกขององคการมความสมพนธระดบปานกลางกบ
คณภาพชวตการท างานดานลกษณะงานทปฏบต (r = .465) ในท านองเดยวกน นชจรา
ตะส (2552, หนา 88) ไดศกษาเรองความสมพนธระหวางคณภาพชวตการท างานกบ
ความผกพนตอองคการของบคลากรในสงกดส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ
พบวา คณภาพชวตการท างานโดยรวมของบคลากรในสงกดส านกงานปลดกระทรวง
เกษตรและสหกรณอยในระดบปานกลาง เรยงล าดบจากมากทสดไปหานอยทสดได ดงน
สงคมสมพนธ รองลงมา คอ การพฒนาศกยภาพของผปฏบตงาน ความภมใจในองคการ
ภาวะอสระจากงาน ธรรมนญในองคการ ความกาวหนาและความมนคงในงาน
สงแวดลอมทปลอดภยและสงเสรมสขภาพ และรายไดและผลประโยชนตอบแทน
ตามล าดบ สอดคลองกบงานวจยของ ปวณา กรงพล (2553, หนา 88-89) ไดศกษาเรอง
ความสมพนธระหวางคณภาพชวตการท างานกบความผกพนตอองคกรของเจาหนาท
ส านกกษาปณ พบวา คณภาพชวตการท างานของเจาหนาทส านกกษาปณโดยภาพรวมม
ความสมพนธกบความผกพนตอองคกรโดยภาพรวมอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05
สอดคลองกบงานวจยของ รตนพร จนทรเทศ (2554, หนา 79) ไดศกษาเรองคณภาพชวต
ในการท างานทมความสมพนธกบความผกพนตอองคกรของพนกงานบรษทแกรมเปยน
ฟดสสยาม จ ากด พบวา พนกงานมความคดเหนตอคณภาพชวตในการท างานโดยภาพ
รวมอยในระดบปานกลาง เรยงล าดบคาเฉลยจากมากไปหานอยได ดงน คอ ดานความเปน
ประชาธปไตยในการท างาน ดานสภาพแวดลอมในการท างาน ดานสมพนธภาพในองคกร
ดานโอกาสกาวหนาและการพฒนาความสามารถ ดานความสมดลระหวางชวตการท างาน
และชวตสวนตว และดานคาตอบแทนและสวสดการ และยงพบพบวา ภาพรวมคณภาพ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
111
ชวตในการท างานของพนกงานมความสมพนธกบความผกพนตอองคกรอยางมนยส าคญ
ทางสถตทระดบ .05
นฤมล โอสวนศร (2554, หนา 108) ไดศกษาเรองปจจยทสมพนธกบคณภาพ
ชวตการท างานของแรงงานสตรในโรงงานอตสาหกรรม จงหวดนครราชสมา พบวา
คณภาพชวตการท างานของแรงงานสตรภาพรวมอยในระดบปานกลาง เมอพจารณา
รายดาน พบวา คณภาพชวตการท างานดานการบรณาการทางสงคมมคาเฉลยสงสด
รองลงมา คอ ดานการเคารพสทธสวนบคคล และดานความเกยวของหรอสมพนธ
ทางสงคม ตามล าดบ นอกจากนยงพบวา แรงงานสตรทมอายตางกน มอายงานตางกน
ทปฏบตงานในประเภทอตสาหกรรมทตางกน ทมชวโมงการท างานตางกน ทมการท างาน
ไมเปนกะและกลมทมการท างานเปนกะตางกน ทไดรบการสนบสนนดานความปลอดภย
และอาชวอนามยในการท างานขององคการในระดบทตางกน มคณภาพชวตการท างาน
แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ในท านองเดยวกนกบงานวจยของ
จนทรทมา รงเรอง (2553, หนา 73-74) ไดศกษาเรองการศกษาคณภาพชวตการท างาน
ของครเขตธนบร พบวา คณภาพชวตการท างานของครอยในระดบมาก เมอพจาณาเปน
รายดาน คอ ดานความกาวหนาและความมนคงในการท างาน ดานการพฒนา
ความสามารถของผปฏบตงาน ดานสงแวดลอมทถกสขลกษณะและปลอดภย
ดานการบรหารงานทเปนธรรมและเสมอภาค ดานความสมพนธภายในหนวยงาน
ดานการปฏบตงานในสงคม ดานความสมดลระหวางชวตการท างานอยในระดบมาก
สวนคณภาพชวตการท างานดานคาตอบแทนทเหมาะสมและเปนธรรมอยในระดบ
ปานกลาง และยงพบวา ครเขตธนบรสงกดกรงเทพมหานครทมอาย ประสบการณการ
ท างานตางกนมคณภาพชวตการท างานแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05
กษมา ทองขลบ (2550, หนา 99-100) ไดศกษาเรองความสมพนธระหวาง
คณภาพชวตในการท างาน ความผกพนตอองคการกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของ
องคการของครโรงเรยนราชนบน พบวา คณภาพชวตในการท างานโดยรวมมความสมพนธ
กบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการโดยรวมอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05
เชนเดยวกนกบงานวจยของ วชรนทร หนสมตน (2547, หนา 102-105) ไดศกษาเรอง
ความสมพนธระหวางการรบรคณภาพชวตการท างาน คานยมสรางสรรคในการท างาน
และพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการภายใตการปฏรประบบราชการไทย
กรณศกษา: ศนยฝกและอบรมเดกและเยาวชนเขต 9 จงหวดสงขลา พบวา การรบร
คณภาพชวตการท างานทง 5 ดาน ไดแก ดานการไดรบการคมครองในปญหาพนฐานใน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
112
การท างาน ดานการไดรบการปฏบตทเปนธรรม ดานโอกาสการมสวนรวมใน การตดสนใจ
ดานการไดท างานททาทายความสามารถ และดานความสมพนธระหวางชวตการท างาน
และการด าเนนชวตทวไป มคาเฉลยอยในระดบปานกลาง โดยการไดท างานททาทาย
ความสามารถ มคะแนนเฉลยในระดบสง รองลงมา คอ ดานการไดรบการคมครองใน
ปญหาพนฐานในการท างาน และดานการไดรบการปฏบตทเปนธรรมทงในระดบบคคลและ
กลม และยงพบวา การรบรคณภาพชวตการท างานโดยรวมมความสมพนธกบคานยม
สรางสรรคในการท างานโดยรวมอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .001
พณชา ปรชา (2547, หนา 108) ไดศกษาเรองความสมพนธระหวางภาวะผน า
การเปลยนแปลง คณภาพชวตการท างานกบความผกพนตอองคการของเจาหนาทบรษท
สยามสตลอนเตอรเนชนแนล จ ากด (มหาชน) พบวา เจาหนาทมคณภาพชวตการท างาน
โดยรวมอยในระดบปานกลาง เมอพจารณารายดาน พบวา การรวมเปนอนหนงอน
เดยวกบสงคมในองคการอยในระดบสง สวนคณภาพชวตการท างานดานธรรมนญใน
องคการ ชวงเวลาของการท างานและชวตสวนตว การเปดโอกาสใหใชและพฒนาศกยภาพ
ของมนษย การใหโอกาสในความกาวหนาและความมนคง ชวตการท างานทเปนประโยชน
ตอสงคม เงอนไขทางดานสขภาพและความปลอดภยในการท างาน และคาตอบแทนท
ยตธรรมและเหมาะสมอยในระดบปานกลาง และยงพบวา คณภาพชวตการท างานโดยรวม
มความสมพนธกบความผกพนตอองคการโดยรวมอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01
จากความหมายของคณภาพชวตการท างานดงกลาว จงพอสรปไดวา
คณภาพชวตการท างาน หมายถง ความรสกพงพอใจในกระบวนการบรหารจดการท
องคการไดตอบ สนองความตองการของครทมตอการท างาน ซงสามารถสนอง
ความตองการทงดานรางกายและจตใจ สงคม และเศรษฐกจของชวตคนท างานไดอยาง
เพยงพอยตธรรม ท าใหชวตมคณคาหรอมงานท า มความเปนอยทดตามการยอมรบของ
สงคม ซงเปนการผสมผสานกนระหวางงานและชวตสงผลใหบคคลมความพงพอใจใน
การท างาน อนจะกอใหเกดผลดตอตนเอง น าความส าเรจมาสองคการและท าใหงานบรรล
ตามวตถประสงคขององคการไดอยางมประสทธภาพ โดยวดไดจากตวชวด 5 ดาน คอ
คาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม ความกาวหนาและความมนคงในการท างาน
สภาพแวดลอมในการท างานทดและปลอดภย การพฒนาทกษะและใชความสามารถของ
บคคล และการมความสมดลทดระหวางชวตสวนตวกบชวตการท างาน สงผลใหบคคลม
ขวญก าลงใจในการปฏบตงานอยางมประสทธภาพและประสทธผล
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
113
จากการศกษาแนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของตามทศนะของ
นกวชาการตางๆ ดงกลาวขางตน ผวจยไดน ามาสงเคราะหเพอก าหนดองคประกอบเปน
กรอบแนวคดเชงทฤษฎ และเพอการวจย ดงแสดงในตาราง 13
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
114
ตาราง 13 การสงเคราะหองคประกอบคณภาพชวตในการท างาน
องคประกอบ
ผศกษา/ผวจย รวม
Walt
on, 1
973
Huse
and
Cum
ming
s, 19
85
Certo
and
Gra
f, 19
89
Dess
ler, 1
991
Sche
rmer
horn
, 199
6
New
strom
and
Dav
is, 1
997
Mich
eal a
nd K
osse
n, 2
002
พณชา
ปรช
า, 2
547
วชรน
ทร ห
นสมต
น, 2
547
สทชา
โกวท
, 254
9
กษมา
ทอง
ขลบ,
255
0
กาญจน
า บญ
เพลง
, 255
2
ธระพ
นธ ม
ณสต
, 255
2
ปวณา กร
งพล,
255
2
รตนพ
ร จน
ทรเทศ,
255
2
จราภ
รณ น
อยนค
ร, 2
552
นชจร
า ตะ
ส, 2
552
จนทร
ทมา รง
เรอง
, 255
3
นฤมล
โอสว
นศร,
255
4
1 คาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม 18
2 สภาพแวดลอมในการท างานทดและปลอดภย 16
3 การพฒนาทกษะและการใชความสามารถของบคคล 15
4 มโอกาสในความกาวหนาและความมนคงในการท างาน 17
5 มสมพนธภาพระหวางบคคลในการท างานทด 11
6 มความสมดลทดระหวางชวตสวนตวกบการท างาน 14
7 การไดท างานทเปนประโยชนตอสงคม 10
8 ไดรบการปกปองสทธสวนบคคลในการท างาน 9
9 มโอกาสไดรบความดความชอบ 4
10 การไดมสวนรวมในการตดสนใจและการท างาน 5
11 มการควบคมก ากบการท างานทนอยทสด 2
12 มหนาทรบผดชอบในการท างานมากขน 1
13 การไดท างานททาทายความสามารถ 2
114
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
115
จากตาราง 13 เหนไดวาคณภาพชวตในการท างาน ทไดจากแนวคด ทฤษฎ
และงานวจยทเกยวของตามทศนะของนกวชาการ มจ านวน 13 องคประกอบ ส าหรบ
การวจยครงน ผวจยไดใชเกณฑคดเลอกองคประกอบทมความถตงแต 12 ขนไป หรอ
รอยละ 60 ไดองคประกอบจ านวน 5 องคประกอบ เรยงตามล าดบความถสงสดไปหานอย
ทสดได ดงน คอ 1) คาตอบแทนทเพยงและยตธรรม 2) ความกาวหนาและความมนคงใน
การท างาน 3) สภาพแวดลอมในการท างานทดและปลอดภย 4) การพฒนาทกษะและ
การใชความสามารถของบคคล และ 5) การมความสมดลทดระหวางชวตสวนตวกบชวต
การท างาน แสดงเปนโมเดลการวดได ดงภาพประกอบ 14
ภาพประกอบ 14 โมเดลการวดคณภาพชวตในการท างาน
จากภาพประกอบ 14 แสดงโมเดลการวดคณภาพชวตในการท างานทไดจาก
การสงเคราะหแนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของตามทศนะของนกวชาการ
ซงประกอบดวย
1. คาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม หมายถง การทครไดรบรายไดและ
ผลตอบแทนทเพยงพอในการด ารงชวตและสอดคลองกบมาตรฐานทยอมรบกนโดยทวไป
รวมถงสทธประโยชนอนๆ ทนอกเหนอจากเงนเดอนหรอคาตอบแทน เชน สวสดการตางๆ
คมคากบความตงใจในการปฏบตงานตามหนาท โดยครมความรสกวามความเหมาะสม
คณภาพชวตใน
การท างาน
คาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม
ความกาวหนาและความมนคง
ในการท างาน
สภาพแวดลอมทดและปลอดภย
ในการท างาน
การพฒนาทกษะและการใชความ
สามารถของบคคล
การมความสมดลระหวางชวต
สวนตวกบชวตการท างาน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
116
เพยงพอและเปนธรรมเมอเปรยบเทยบกบรายได ต าแหนง ความรบผดชอบ ลกษณะงาน
และการปฏบตงาน ทมระดบการปฏบตงานคลายกน
2. ความกาวหนาและความมนคงในการท างาน หมายถง ครไดรบการสงเสรม
ใหเพมขดความสามารถของตนเอง ไดใชความรความสามารถของตนในการท างานอยาง
เตมทและมการพฒนาทกษะการท างานใหอยในระดบทสงขน มโอกาสทจะไดเลอน
ต าแหนงสงขน โดยพจารณาจากความร ความความสามารถ จนประสบผลส าเรจในหนาท
การท างานใหเปนทยอมรบของเพอนรวมงาน สมาชกครอบครวหรอผเกยวของตามท
มงหวง และสรางความมนใจในการปฏบตงานวามความมนคง ไมถกโยกยายหรอ
เปลยนแปลงความรบผดชอบจนขาด ความมนใจในงานทรบผดชอบ
3. สภาพแวดลอมทดและปลอดภยในการท างาน หมายถง สถานทและ
สภาพแวดลอมทครปฏบตงานมความเหมาะสม มแสงสวางทเพยงพอ มความสะอาด
เปนระเบยบเรยบรอย ปราศจากเสยงและกลน มความแขงแรง มนคง ปลอดภย วสด
อปกรณ เครองมอเครองใชมอยางเพยงพอ และมสงอ านวยความสะดวกทเหมาะสมกบ
ลกษณะงาน
4. การพฒนาทกษะและการใชความสามารถของบคคล หมายถง โอกาสใน
การสรางเสรมและพฒนาความร ความสามารถ ความเชยวชาญในงานและทกษะใหมๆ
ของคร เพอพรอมทจะปฏบตงานและใชศกยภาพในการท างานอยางเตมท โดยครไดรบ
การพฒนาใหมความรความสามารถโดยการฝกอบรม การศกษาดงาน การศกษาตอใน
ระดบตางๆ การเรยนรจากการท างาน การมโอกาสรวมแสดงความคดรเรมสรางสรรค
สามารถก าหนดเปาหมายและวธการด าเนนงานของตนเองได เพอน าความรความสามารถ
มาประยกตใชในการท างาน รวมถงการทผบงคบบญชาเปดโอกาสใหผใตบงคบบญชาได
ตดสนใจเกยวกบการปฏบตงานอยางเตมท
5. การมความสมดลระหวางชวตสวนตวกบการท างาน หมายถง ภาวะทคร
มความพงพอใจกบลกษณะงานและปรมาณงานทเหมาะสมกบสภาพการด าเนนชวต
มความสมดลระหวางชวงเวลาปฏบตงานกบชวงเวลาอสระจากงาน มชวงเวลาทได
คลายเครยดจากภาระหนาททรบผดชอบอยางเหมาะสม เชน การแบงเวลาใหเหมาะสมใน
การด ารงชวต เวลาทใชในการปฏบตงาน เวลาส าหรบครอบครว เวลาพกผอนและเวลาท
ใหกบสงคม ปรมาณงานทรบผดชอบไมสงผลกระทบตอชวตสวนตว รสกเปนสขกบ
การท างาน และกจกรรมอนๆ โดยมรายละเอยดของแตละองคประกอบทจะน าไปส
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
117
การสงเคราะหเพอก าหนดนยามเชงปฏบตการ และตวบงชของแตละองคประกอบ
ดงตาราง 14
ตาราง 14 องคประกอบ ตวบงช นยามศพทเชงปฏบตการและค าอธบายคณภาพชวต
ในการท างาน
องคประกอบ ตวบงช นยามศพท ค าอธบายคณภาพชวต
ในกาท างาน
คณภาพชวต
ในการท างาน
1. คาตอบแทน
ทเพยงพอและ
ยตธรรม
การทครไดรบผลตอบแทนท
เพยงพอในการด ารงชวต
และสอดคลองกบมาตรฐาน
ทยอมรบกนโดยทวไป
รวมถงสทธประโยชนอนๆ ท
นอกเหนอจากเงนเดอนหรอ
คาตอบแทน เชน สวสดการ
ตางๆ โดยครมความรสกวา
มความเหมาะสม เพยงพอ
และเปนธรรมเมอ
เปรยบเทยบกบรายได
ต าแหนงความรบผดชอบ
ลกษณะงาน และงานทม
ระดบการปฏบตคลายกน
1.1 ทานไดรบคาตอบแทนท
เหมาะสมเพยงพอกบคาใชจาย
ในสภาพเศรษฐกจปจจบน
1.2 ทานไดรบคาตอบแทนท
ยตธรรม เมอเปรยบเทยบกบ
คาตอบแทนขององคการอนทม
ลกษณะคลายกน
1.3 คาตอบแทนทไดรบ
เหมาะสมกบปรมาณงานใน
ความรบผดชอบ
1.4 โรงเรยนใหสวสดการดาน
อนๆ เชน คารกษาพยาบาลเมอ
เกดเจบปวย หรอรางวลพเศษ
เมอท างานสรางชอเสยงใหแก
โรงเรยน
2.
ความกาวหนา
และความ
มนคงในการ
ท างาน
การทครไดรบโอกาสได
เลอนต าแหนงหนาทสงขน
ประสบผลส าเรจในหนาท
การงาน เปนทยอมรบของ
เพอนรวมงาน ครอบครว
หรอผเกยวของ และสราง
ความมนใจในการ
ปฏบตงานวามความมนคง
ไมถกโยกยายหรอ
เปลยนแปลงในงานท
รบผดชอบ
2.1 ทานคดวาการท างานอยกบ
โรงเรยนแหงนมโอกาสกาวหนา
ในต าแหนงหนาทการงานทสงขน
2.2 โรงเรยนของทานมการ
สงเสรมโอกาสความกาวหนาใน
ต าแหนงหนาท
2.3 ทานเชอวาโรงเรยนททาน
ท างานอยสรางความมนคงใน
อาชพการงานของทาน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
118
ตาราง 14 (ตอ)
องคประกอบ ตวบงช นยามศพท ค าอธบายคณภาพชวตในการ
ท างาน
2.4 ทานมนใจวาต าแหนงททาน
ปฏบตหนาทอยจะไมถกเลกจาง
จากโรงเรยน
2.5 ทานเชอวาตราบใดทยง
สามารถท างานใหกบโรงเรยนม
ผลงานตามเกณฑมาตรฐานจะไม
ถกสงใหออกจากงาน
3.สภาพแวดลอม
ทดและปลอดภย
ในการท างาน
การทครไดปฏบต งานใน
สภาพแวดลอมทมความ
เหมาะสมกบการท างาน ม
แสงสวางทเพยงพอ มความ
สะอาด เปนระเบยบ
เรยบรอย ปราศจากการ
รบกวนจากเสยงและกลน
ไมสงผลเสยตอสขภาพ
รางกาย จตใจ วสดอปกรณ
เครองมอเครองใชมอยาง
เพยงพอ อาคารสถานทม
ความแขงแรง มนคง
ปลอดภย เออตอการ
ปฏบตงาน และไมเสยงตอ
อนตราย
3.1 สถานทปฏบตงานของทานม
แสงสวาง อณหภม เหมาะกบการ
ปฏบตงาน
3.2 สภาพแวดลอมของโรงเรยน
เอออ านวยตอสขภาพอนามยทด
3.3 บรรยากาศโดยรวมในสถานท
ท างานของทานท าใหปฏบตงานได
อยางมความสข
3.4 โรงเรยนมวสด อปกรณ
เครองมอทอ านวยความสะดวก
ส าหรบการปฏบตงานอยางเพยงพอ
3.5 สถานทท างานของโรงเรยนม
ความมนคง แขงแรง ปลอดภยตอ
ผปฏบตงาน
4. การพฒนา
ทกษะและการใช
ความสามารถ
ของบคคล
การทครไดรบโอกาสในการ
สรางเสรมทกษะใหมๆ และ
พฒนาความร
ความสามารถ ความเชยว
ชาญในงาน รวมถงการ
แสดงความคดรเรม
สรางสรรค ก าหนด
เปาหมายและวธการ
4.1 ทานไดรบการสงเสรมใหมการ
พฒนาความร ทกษะความสามารถ
ในการปฏบตงาน
4.2 ทานไดรบการสนบสนนและ
สงเสรมใหไดรบการฝกอบรมหรอ
ศกษาดงานอยางสม าเสมอ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
119
ตาราง 14 (ตอ)
องคประกอบ ตวบงช นยามศพท ค าอธบายคณภาพชวตในการท างาน
ด าเนนงานของตนเอง และ
พรอมทจะปฏบตงานและ
ใชศกยภาพในการท างาน
อยางเตมท
4.3 โรงเรยนไดเปดโอกาสใหศกษาตอ
ในสาขาทเกยวของกบงานของทาน
4.4 ทานสามารถก าหนดเปาหมายและ
วธการด าเนนงานดวยตนเองได
4.5 โรงเรยนใหโอกาสทานไดใชความร
ความสามารถ และทกษะในการ
ปฏบตงานอยางเตมท
5. การมความ
สมดลระหวาง
ชวตสวนตวกบ
การท างาน
ภาวะทครมความพงพอใจ
กบลกษณะงานและ
ปรมาณงานทเหมาะสมกบ
สภาพการด าเนนชวต ม
ความสมดลระหวาง
ชวงเวลาปฏบตงานกบ
ชวงเวลาอสระจากงานท
รบผดชอบอยางเหมาะสม
5.1 ปรมาณงานททานรบผดชอบม
ความเหมาะสม
5.2 ชวตการท างานและชวตสวนตวของ
ทานมความลงตว หรอมความสมดล
5.3 ชวตการท างานไมกอใหเกดปญหา
ตอการด าเนนชวตสวนตว
5.4 ทานมความพงพอใจในความ
เหมาะสมของเวลาท างานและเวลาพก
6. แนวคด ทฤษฎทเกยวของกบความพงพอใจในงาน
การศกษาแนวคด ทฤษฎเกยวกบความพงพอใจในงานมรายละเอยด ดงตอไปน
6.1 ความหมายของความพงพอใจในงาน
ความพงพอใจในการปฏบตงานหรอความพงพอใจในงาน ตรงกบค า
ภาษาองกฤษวา Job Satisfaction ซงถอเปนปจจยส าคญทท าใหบคคลมความรสกทดตอ
งานทท า รวมถงเปนแรงกระตนทชวยใหบคคลมความตงใจในการปฏบตงานอยางเตม
ความสามารถ ท าใหเกดประสทธผลในการปฏบตงานตามเปาหมายทก าหนดไว ไดม
นกวชาการทางการศกษาทงในและตางประเทศไดใหความหมายและแสดงความคดเหน
เกยวกบเรองนไวหลายทาน แตสวนใหญแลวมแนวคดใกลเคยงหรอสอดคลองกน ดงน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
120
McShane and Von Glinow (2000, pp. 204-205) กลาววา ความพงพอใจใน
งานเปนตวแปรหนงทมความส าคญทสดในการศกษาทศนคตเกยวกบงาน โดยประเมนจาก
การสงเกตและประสบการณทางอารมณบคคลทเกยวของกบงานทท า สวน Robbins
(1996, pp. 172-190) ไดใหค าจ ากดความของความพงพอใจในการท างานไวอยางกวางๆ
วาเปนทศนคตโดยทวไปของแตละคนทมตองานของเขา โดยงานตางๆ นนจ าเปนตองม
ปฏกรยาตอกนระหวางผรวมงานและผบงคบบญชา ดาน Greenberg and Baron (2003, p.
170) กลาววา ความพงพอใจในงานเปนความรสกและการประเมนปฏกรยาตอบสนองทม
ตองาน เปนเจตคตดานบวกหรอดานลบของแตละบคคลทมตองาน สอดคลองกบ ณทฐา
กรหรญ (2550, หนา 11) ไดอธบายวา ความพงพอใจในการปฏบตงานหมายถง เจตคต
ทศนคต และความรสกในทางบวกของบคคลทมตองานทปฏบตหรอกจกรรมทเขาท าขน
เปนแรงผลกดนท าใหบคคลท างานดวยความกระตอรอรน มความมงมน มขวญและ
ก าลงใจ ท าใหการท างานบรรลวตถประสงคอยางมประสทธภาพและประสทธผล ซงสงผล
ตอความส าเรจและเปนไปตามเปาหมายขององคการ นอกจากน Jewell (1998, p. 211)
ไดกลาวถง ความพงพอใจในงานวาเปนความรสกของบคคลทตอบสนองตอบรบทของงาน
หรอเปนเจตคตทมองไมเหนโดยตรง แตเปนตวแปรทส าคญในการก าหนดพฤตกรรม
การท างาน โดยผทมความพงพอใจในงานมากจะแสดงพฤตกรรมในการท างานทดกวาผท
มความพงพอใจในงานนอย เชนเดยวกบ Culver, Wolfe and Cross (1990, p. 323 อางถง
ใน สฏาย ธระวณชตระกล, 2549, หนา 59) ไดใหความหมายของความพงพอใจในงานวา
เปนความรสกพอใจในงานทท าและเตมใจทจะปฏบตงานนนใหบรรลวตถประสงคของ
องคการ ความรสกพอใจในงานทท าจะเกดขนเมองานนนใหผลประโยชนตอบแทนทงดาน
วตถและจตใจ ตลอดจนสามารถสนองความตองการพนฐานของคนท างานได
Carrell, Kuzmits and Elbert (1992, p. 42) ไดใหความหมายของความพง
พอใจในงานวา เปนผลมาจากการปฏบตงานทด และผลการปฏบตจะท าใหเกดความรสก
ส าเรจ การไดรบผลตอบแทนในรปตางๆทตรงตามทตนไดคาดหวงเอาไว ซงสงเหลาน
จะสงผลตอความพงพอใจในการท างานได นอกจากน Strauss and Sayles (1980, pp.
142-143) กลาวเพมเตมวา เมอความตองการขนพนฐานไดรบการตอบสนองและ
ผปฏบตงานไดรบผลประโยชนตอบแทนทงทางดานวตถและจตใจ ผปฏบตงานจะเกด
ความพงพอใจในการปฏบตงาน มความเตมใจทจะปฏบตงานทไดรบมอบหมายนนใหส าเรจ
ตามวตถประสงคขององคการ ขณะท Wexley and Yukl (1977, pp. 117-119)
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
121
ไดขยายความหมายของความพงพอใจในงานเพมเตมไววา ความพงพอใจ หมายถง
ความรสกของคนงานทมตองานทเขาท าอย ทงนขนอยกบลกษณะของงานทท า คาจาง
สภาพการท างาน การบงคบบญชา เพอนรวมงาน เนอหาของงาน ความปลอดภย และ
โอกาสกาวหนา สอดคลองกบการสรปความหมายของ สฏาย ธระวณชตระกล (2549,
หนา 59) ทกลาววา ความพงพอใจในงาน หมายถง ผลรวมของความรสกหรอทศนคตใน
ทางบวกตองานทท าอย ซงสบเนองมาจากตวแปรหรอองคประกอบตางๆ เชน ความส าเรจ
ในงาน โอกาสในการกาวหนาในงาน ความสามารถของผบงคบบญชา เปนตน ซงเปน
ตวแปรทมอทธพลตอการก าหนดพฤตกรรมในการท างาน
สรป ความพงพอใจในงาน หมายถง ความรสกชอบหรอเจตคตดานบวกของ
บคคลทมตองานและองคประกอบตางๆ ทเกยวของในการท างาน เชน ความส าเรจในงาน
การยอมรบนบถอ ความรบผดชอบ ความกาวหนา และลกษณะงานทปฏบต นโยบายของ
องคการ ความสามารถในการบรหารของผบงคบบญชา ความสมพนธกบเพอนรวมงาน
เงนเดอนและสวสดการ ความมนคงปลอดภยในงาน และสภาพการท างาน เปนตน ซงเปน
ตวแปรทมอทธพลตอการก าหนดพฤตกรรมในการท างาน ดงนนในงานวจยครงน ความพง
พอใจในงาน หมายถง ความรสกชอบหรอเจตคตดานบวกของครโรงเรยนเอกชน ทมตอ
งานและองคประกอบตางๆ ทเกยวของในการท างาน ประกอบดวย 2 องคประกอบ ดงน
1) ความพงพอใจภายในงาน หมายถง ความรสกชอบ หรอเจตคตดานบวกของครในปจจย
ทเกยวของโดยตรงกบงาน ไดแก ความส าเรจในงาน การยอมรบนบถอ ความรบผดชอบ
ความกาวหนา และลกษณะงานทปฏบต 2) ความพงพอใจภายนอกงาน หมายถง
ความรสกชอบหรอเจตคตดานบวกของครทมตอปจจยสงแวดลอมในองคการทเกยวของ
กบการบรหารงาน นโยบายขององคการ ความสามารถในการบรหารของผบงคบบญชา
ความสมพนธกบเพอนรวมงาน เงนเดอนและสวสดการ ความมนคงปลอดภยในงาน และ
สภาพการท างาน
6.2 แนวคดทฤษฎเกยวกบความพงพอใจในงาน
ความพงพอใจในงาน เปนทศนคต อารมณหรอความรสกของบคคลทมตอ
การท างาน ซงสงผลส าคญตอการก าหนดพฤตกรรมในการท างาน โดยผทมความพอใจจะ
เปนผทชอบงานทท าอยมากกวาไมชอบ ซงเกยวของกบทศนคตตองาน ตอผบงคบบญชา
เพอนรวมงาน และสภาพแวดลอมในการท างาน (Jewell, 1998, p. 211) การศกษาเกยวกบ
ความพงพอใจในงานพบวามแนวทางในการศกษา 3 แนวทาง ไดแก แนวทางทหนง
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
122
มงศกษาความพงพอใจในงานโดยรวม โดยเหนวาความพงพอใจในงานเปนมโนทศนรวมท
สะทอนใหเหนถงความชอบหรอความไมชอบของบคคลเกยวกบงานทท า เปนสภาวะภายใน
จตใจหรออารมณทเปนภาพรวมของความพงพอใจของบคคล แนวทางทสอง มงศกษา
ความพงพอใจในงานเฉพาะดาน โดยเหนวาความพงพอใจในงานเปนมโนทศนทจ าแนก
ออกเปนดานๆ อยางอสระ แนวทางทสามมงศกษาความพงพอใจในงาน โดยมองวาความ
พงพอใจในงานเปนการกระท าเพอสนองตอบความตองการของบคคล ซงพฤตกรรมของ
คนในองคการจะถกก าหนดและควบคมโดยแรงจงใจตางๆ ซงแรงจงใจเหลานอาจม
ลกษณะแตกตางกน การก าหนดกลยทธและวธการทจะใชในการจงใจใหสอดคลองและ
สามารถตอบสนองความตองการของบคลากรใหไดมากทสด จะน ามาซงความพงพอใจใน
งานและผลงานทด มประสทธภาพ (Jewell, 1998, pp. 212-217)
Mumford (1972, pp. 4-5 อางถงใน ณทฐา กรหรญ, 2550, หนา 12-13)
ไดจ าแนกแนวความคดเกยวกบความพงพอใจในงานจากผลการวจย ออกเปน 5 กลม ดงน
1) กลมความตองการทางดานจตวทยา (The Psychological Needs School) กลมนไดแก
Maslow, Herzberg และ Likert โดยมองความพงพอใจในงานเกดจากความตองการของ
บคคลทตองการความส าเรจของงานและความตองการการยอมรบจากบคคลอน
2) กลมภาวะผน า (Leadership School) มองความพงพอใจในงานจากรปแบบและ
การปฏบตงานของผน าทมตอผใตบงคบบญชา กลมนไดแก Blake, Mouton และ Fiedler
3) กลมความพยายามตอรองรางวล (Effort-Reward Bargain School) เปนกลมทมอง
ความพงพอใจในงานจากรายได เงนเดอนและผลตอบแทนอน กลมนไดแก
กลมบรหารธรกจของมหาวทยาลยแมนเซสเตอร (Manchester Business School)
4) กลมอดมการณทางการจดการ (Management Ideology School) มองความพงพอใจ
จากพฤตกรรมการบรหารขององคการ ไดแก Crozier และ Gouldner 5) กลมเนอหาของ
งานและการออกแบบงาน (Work Content and Job Design) มองความพงพอใจในงานวา
เกดจากเนอหาของตวงาน กลมแนวความคดนไดแก นกวชาการจากสถาบนทาวสตอค
(Tavistock Institute) มหาวทยาลยลอนดอน ในสวนของ Green and Craft (1979, p. 270
อางถงใน ณทฐา กรหรญ, 2550, หนา 13) ไดศกษางานวจยทเกยวกบความพงพอใจและ
การปฏบตงาน พบวาม 3 แนวคด คอ 1) ความพงพอใจท าใหเกดการปฏบตงาน
(Satisfaction Causes Performance) กลมนมความเชอวา ผทมความสขจากการท างานจะม
ผลผลตจากงาน ซงไดแก แนวคดของ Vroom (1964) 2) การปฏบตงานท าใหเกดความพง
พอใจ (Performance Causes Satisfaction) กลมนมความเชอวา ผลงานทดจะสรางความพง
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
123
พอใจใหแกบคคลได ไดแก แนวความคดของ Porter and Lawler (1968) 3) รางวลเปน
ปจจยของความพงพอใจและการปฏบตงาน (Reward as a Causal Factor) แนวความคดน
มองรางวลหรอสงทไดรบวาเกดจากตวแปรตน คอความพงพอใจและคณลกษณะของงาน
กลมน ไดแก ผลงานของ (Brayfield and Crockett, 1955)
จากแนวความคดเกยวกบความพงพอใจในงานขางตน การทบคลากรจะเกด
ความพงพอใจในการท างานมากหรอนอย ยอมขนอยกบสงจงใจทมอยในหนวยงาน
ถาหนวยงานมปจจยทเปนเครองจงใจมาก โดยหลกการแลวบคคลในหนวยงานนนกยอม
เกดความพงพอใจในงานมาก ท าใหบคลากรมความรสกผกพนกบงาน อยากท างาน ทมเท
ความสามารถเพองาน เตมใจทจะปฏบตงานใหประสบผลส าเรจ
การใชวธจงใจใหผปฏบตงานเกดความพงพอใจในการปฏบตงาน จ าเปนตอง
อาศยทฤษฎตางๆ ทเกยวของเขามาชวยก าหนดแนวทาง ซงทฤษฎทเกยวของกบความพง
พอใจในการปฏบตงานมหลายทฤษฎ ไดแก
1. ทฤษฎความคาดหวง (Expectancy Theory) เปนทฤษฎทอธบายถงความพง
พอใจในแงทวา บคคลจะเกดความพงพอใจไดกตอเมอเขาประเมนวางานนนๆ จะน าผล
ตอบ แทนมาให ซงบคคลไดมการตดสนใจไวลวงหนาแลววาคณคาของสงทไดรบ เชน
รายได การสงเสรมใหกาวหนา สภาพการท างานทดขนนนเปนเชนไร บคคลนนจงเลอกเอา
งานทน าผลลพธเหลานนมาใหและในขนสดทาย เมอมการประเมนเปรยบเทยบผลลพธ
ตางๆ บคคลจะรถงความพงพอใจทเกดขน ทฤษฎแหงความคาดหวง (Expectancy Theory)
ของ Vroom (1964, pp. 91-103) ไดเสนอรปแบบของความคาดหวงในการท างาน เรยกวา
VIE Vroom ซงไดรบความนยมอยางสงในการอธบายกระบวนการจงใจของมนษยใน
การท างาน บางทเรยกวา ทฤษฎ V. I. E. เนองจากมองคประกอบของทฤษฎทส าคญ ดงน
V = Valence หมายถง ระดบความรนแรงของความตองการของบคคลใน
เปาหมายรางวล กลาวอกในหนงกคอ คณคาหรอความส าคญของรางวลทบคคลใหกบ
รางวลนน
I = Instrumentality หมายถง ความเปนเครองมอของผลลพธ (Outcomes)
หรอรางวลระดบท 1 ทจะน าไปสผลลพธท 2 หรอรางวลอกอยางหนง
E = Expectancy หมายถง ความคาดหวงถงสงทเปนไปไดของการไดผล
ลพธหรอรางวลทตองการเมอเกดพฤตกรรมบางอยาง เชน การดหนงสอใหมากขนจะท าให
ไดคะแนนดจรงหรอ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
124
แนวความคดน Vroom มความเหนวาบคคลจะพจารณาทางเลอกตางๆ ทมอย
โดยจะเลอกทางเลอกทเชอวาจะน าไปสผลตอบแทน หรอรางวลทเขาตองการมากทสด
ทฤษฎนท านายวา บคคลแตละคนจะเลอกทางเลอกทมผลตอบแทนสงทสด ทฤษฎ
การคาดหวงของ Vroom มขอสงเกต คอ บคคลจะไดรบการจงใจทจะใชความพยายามใน
การปฏบตงานอยางมประสทธภาพ หรอใหส าเรจตอเปาหมายตอเมอมความเชอใน
ความสามารถของตนเองวา ความพยายามในการปฏบตงานจะมผลในทางด และผลของ
การปฏบตงานจะชวยใหไดผลตอบแทนตามทตองการหรอพงปรารถนา หรออาจสรปไดวา
การทจะโนมนาวจตใจคนท างานขนอยกบความคาดหวงทคนเชอวา ความพยายามของคน
จะสมฤทธผลออกมาเปนระดบผลงาน ดงนนบคคลจะท างานใหส าเรจหรอไมประการใด
ยอมขนอยกบจตภาพ และความเชอของเขาวาเขาตองการหรอไมตองการอะไร และจะใช
กลยทธอะไรทจะด าเนนการใหบรรลเปาหมายตามทเขาเลอกทางเดนเอาไว
ปจจยหลกทฤษฎความคาดหวงของ Vroom ม 4 ประการ คอ
1) ความคาดหมาย หรอความคาดหวง คอ ความเชอเกยวกบความนาจะเปนพฤตกรรม
อยางใดอยางหนงจะกอใหเกดผลลพธอยางใดอยางหนง โดยเฉพาะความมากนอยของ
ความเชอจะอยในชวงระหวาง 0 (ไมมความสมพนธระหวางการกระท า และผลลพธอยาง
ใดอยางหนงเลย) และ 1 (มความแนใจวาการกระท าอยางใดอยางหนง จะกอใหเกดผลลพธ
อยางใดอยางหนงโดยเฉพาะ) 2) ความพอใจ คอ ความรนแรงของความตองการของ
พนกงานส าหรบผลลพธ อยางใดอยางหนงความพอใจอาจจะเปนบวกหรอลบไดภายใน
สถานการณของการท างานเราอาจจะคาดหมายไดวาผลลพธ เชน ผลตอบแทน การเลอน
ต าแหนง และการยกยอง โดยผบงคบบญชาจะใหความพอใจในทางบวกผลลพธ เชน
ความขดแยงกบเพอนรวมงาน หรอการต าหนจากผบงคบบญชาจะใหความพอใจในทาง
ลบ ในทางทฤษฎแลวผลลพธอยางใดอยางหนงจะตองใหความพอใจ เพราะวาผลลพธ
ดงกลาวนจะเกยวพนกบความตองการของบคคล 3) ผลลพธ คอ ผลทตดตามมาของ
พฤตกรรมอยางใดอยางหนงและอาจจะแยกประเภทเปนผลลพธระดบทหนง และผลลพธ
ระดบทสอง ผลลพธระดบทหนงจะหมายถงผลการปฏบตงานทสบเนองมาจากการใชก าลง
ความพยายามของบคคลใดบคคลหนง เชน ผลตอบแทนเพมขน หรอการเลอนต าแหนง
เปนตน 4) สอกลาง หมายถง ความสมพนธระหวางผลลพธระดบทหนงและระดบทสอง
ตามทศนะของ Vroom สอกลางหรอความคาดหมายแบบทสองจะอยภายในชวง +1.0
ถาหากวาไมมความสมพนธใดๆ ระหวางผลลพธระดบทหนง และผลลพธระดบทสองแลว
สอกลางจะมคาเทากบ 0 ซง Vroom ไดชใหเหนวา ความคาดหมาย และความพอใจ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
125
จะเปนสงทก าหนดก าลงความพยายาม หรอแรงจงใจของบคคลใดบคคลหนง ถาหากวา
ความพอใจหรอความคาดหมายเทากบศนยแลว แรงจงใจจะเทากบศนยดวย หากพนกงาน
คนหนงตองการเลอนต าแหนงเปนอยางมาก (ความพอใจสง) แตไมมความเชอวา เขาม
ความสามารถ หรอทกษะส าหรบการปฏบตงานทมอบหมายใหได (ความคาดหมายต า)
หรอถาหากวา พนกงานมความเชอวา เขาสามารถปฏบตงานทมอบหมายใหได
(ความคาดหมายสง) แตผลทตดตามมาไมมคณคาส าหรบเขา (ความพอใจต า) แรงจงใจ
ของการกระท าอยางใดอยางหนงจะมนอยมาก
2. ทฤษฎ X และทฤษฎ Y ของแมคเกรเกอร (McGregor)
ทฤษฎ X ของ McGregor (1960, p. 10) ไดตงสมมตฐานเกยวกบคนวาม
ลกษณะดงน 1) คนโดยทวไปไมตองการท างาน ถามโอกาสหลกเลยง บดพลวไดจะกระท า
ทนทเพอตนเองจะไดไมตองเหนดเหนอยในการท างานนนๆ 2) คนไมชอบท างาน ถาจะให
คนท างานตองมการบงคบ ควบคม ดแลอยางใกลชด มรางวลถาท าไดดและท าโทษคนไม
ท างาน 3) โดยทวไปคนหลกเลยงความรบผดชอบ ไมกระตอรอรนทจะท างานแตอยากม
ความมนคง รวมความแลวทฤษฏนมองคนในแงรายวาคนมความตองการดานรางกายแต
เพยงอยางเดยวไมมความตองการทสงขนไป ทฤษฏนจงเตมไปดวยการบงคบ ควบคม
ลงโทษมากกวาจงใจใหคนมองเปาหมายอนสงคาทางสงคม ความส าเรจสงสดของชวต
ทฤษฏ Y ของ McGregor ไดตงสมมตฐานเกยวกบคนในแงตรงกนขามกบ
ทฤษฎ X คอ 1) โดยทวไปใชวาคนจะคอยหลกเลยงงานเทานนถาไดงานทตนชอบท ารวมกบ
คนทถกใจอยในสภาพแวดลอมทเหมาะสมคนเรากปรารถนาทจะท าแตถางานใดตองท า
เพราะถกบงคบ ควบคมคนอาจจะไมอยากท างานนนๆ กได 2) การควบคมบงคบบญชา
บทลงโทษ การขมขใดๆ ไมใชมรรควธทดในการท างานของมนษยทางทดควรเปดโอกาสให
ท างานทเขาชอบใหเขารบผดชอบของเขาเอง เขาจะเกดความพอใจและท างานใหบรรล
เปาหมายได 3) การทกลาววาคนชอบปดความรบผดชอบไมกระตอรอรนในการท างานแต
ชอบความมนคงสวนตวนนเปนความรสกทเกดจากประสบการณเกาๆ มากกวา ลกษณะ
ของคนไมไดมคณสมบตดงกลาวเพยงอยางเดยว ถาไดมการจดการบรหารทถกตอง
เหมาะสมสอดคลองกบความตองการแลวคนกอยากท างานอยากมความรบผดชอบมากขน
McGregor ชใหเหนวาการจงใจคนใหท างานนนตองใชทฤษฏ Y และมองคน
ในแงดเปดโอกาสใหใชความสามารถอยางเตมทจะจงใจไดมากกวาทฤษฎ X แตทงนมได
หมายความวาจะละเลยตอการควบคมงานโดยสนเชง
3. ทฤษฎล าดบขนความตองการของมาสโลว (Maslow’s Hierarchy of Need)
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
126
Maslow (1970, pp. 35-47) ไดตงทฤษฏนขนบนขอสมมตฐานเกยวกบ
พฤตกรรมของมนษย 3 ประการดงน 1) มนษยทกคนมความตองการและความตองการน
จะมอยตลอดเวลาไมมทสนสด 2) ความตองการทไดรบการตอบสนองแลวจะไมเปน
สงจงใจของพฤตกรรมตอไป ความตองการทยงไมไดรบการตอบสนองเทานนทเปนสงจงใจ
ของพฤตกรรม 3) ความตองการของมนษยจะมลกษณะเปนล าดบขนจากต าไปสง
ตามล าดบความตองการของมนษย ทฤษฏความตองการของ Maslow ไดกลาววา มนษย
เกดมาพรอมดวยความตองการ 5 ประการ ไดแก 1) ความตองการทางรางกาย
(Physiological Needs) ไดแก ความตองการดานปจจยส คอ อาหาร เครองนงหม ทอย
อาศยและยารกษาโรคซงเปนความตองการขนพนฐาน 2) ความตองการดานความมนคง
และปลอดภย (Safety Needs) ไดแก ความตองการความปลอดภยมทยดเหนยวทางใจ
ปราศจากความกลวการสญเสยและอนตรายทงปวง 3) ความตองการความรกและ
การยอมรบทางสงคม (Belongingness and Love Needs) เปนความตองการทเกดขน
หลงจากทความตองการทงสองขนแรกไดรบการตอบสนองแลว ความตองการในขนนเปน
ความตองการระหวางบคคลเปนความตองการทจะสมพนธกบผอน ในสงคมรปแบบตางๆ
กน เชน สาม-ภรรยา พอ แม ลก คนรก ครอบครว เพอนฝง ผบงคบบญชา และเพอน
รวมงาน 4) ความตองการทางดานเกยรตยศและชอเสยง (Self - Esteem Needs)
เปนความตองการทจะมเกยรตยศ ชอเสยง ตองการมหนาตาในสงคมมความนยมนบถอใน
ตนเอง ซงเปนความตองการขนสงขน ในขนนคนเราจะมความตองการ การยอมรบจาก
สงคม พอใจและภมใจในตนเอง 5) ความตองการความส าเรจสมหวงในชวต (Self –
actualization Needs) เปนความตองการจะพฒนาศกยภาพของตนเปนความตองการขน
สงสดของมนษยเปนขนทมนษยไมตองกงวลเรองเศรษฐกจในครอบครว เรองความ
ปลอดภย เรองความรกหรอศกดศร
4. ทฤษฏสองปจจย ของเฮอรซเบรก (Herzberg’s Two – factor Theory)
Herzberg, Mausner and Snyderman (1959, pp. 110-111) ตงสมมตฐาน
วา ปจจยทเกยวของกบความพอใจในงานจะถกแยกและท าใหแตกตางไปจากปจจยท
น าไปส ความไมพอใจในงาน โดยแบงเปนสองปจจย คอ ปจจยจงใจและปจจยค าจน
ซงปจจยจงใจเปนปจจยทน าไปสทศนคตในทางบวก เพราะท าใหเกดความพงพอใจในการ
ปฏบตงาน มลกษณะสมพนธกบเรองของงานโดยตรง ในขณะทปจจยค าจนเปนปจจยท
ปองกนไมใหเกดความไมพงพอใจในการปฏบตงานซงมลกษณะเปนภาวะแวดลอม หรอ
เปนสวนประกอบของงาน ปจจยนอาจน าไปสความไมพงพอใจในการปฏบตงานได ปจจยท
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
127
ท าใหเกดความพงพอใจและไมพงพอใจในงานจ าแนกไดเปน 2 ปจจย ดงน 1) ปจจยภายใน
งาน (Content Factors) หมายถง ปจจยทท าใหบคคลมความพงพอใจในงานและเกด
แรงจงใจในการปฏบตงาน ปจจยเหลานเกยวของโดยตรงกบลกษณะงานทปฏบต ไดแก
1.1) ความส าเรจในการท างาน (Achievement) หมายถง การทบคคลใชความสามารถแหง
สตปญญาท างาน จนไดรบความส าเรจเปนอยางด เกดความร สกภมใจและปลาบปลมใน
ผลส าเรจในงานนนและมความกระตอรอรนทจะปฏบตงานตอไป 1.2) การยอมรบนบถอ
(Recognition) หมายถง การไดรบการยอมรบจากผบงคบบญชาจากเพอน จากผมาขอรบ
ค าปรกษา หรอจากบคคลในหนวยงาน ในรปแบบของการยกยองชมเชย แสดงความยนด
การใหก าลงใจ หรอการยอมรบในความสามารถ 1.3) ความรบผดชอบ (Responsibility)
หมายถง การไดรบมอบหมายใหรบผดชอบงานและมอ านาจในการรบผดชอบไดอยางเตมท
1.4) ความกาวหนา (Advancement) หมายถง การไดรบโอกาสในการศกษาหาความร
เพมเตม พฒนาทกษะในการท างาน เพอพฒนาตนเองใหกาวหนาในต าแหนงทสงขน1.5)
ลกษณะของงานทปฏบต (Work Itself) หมายถง งานทนาสนใจ ทาทาย ตองอาศยความคด
รเรมสรางสรรค หรอเปนงานทมสามารถท าไดโดยล าพงเพยงผเดยว 2) ปจจยภายนอก
งาน (Context Factors) หมายถง ปจจยทเกยวของกบสวนประกอบภายนอกงานทปองกน
การเกดความไมพอใจในงาน ซงหากไมไดรบจะท าใหเกดความไมพอใจในงาน
มกเกยวของกบสงแวดลอมในการท างาน ไดแก 2.1) นโยบายและการบรหารงาน
(Company Policy and Administration) หมายถง การจดการ การบรหารงานขององคการ
ซงสอดคลองกบนโยบายขององคการนน 2.2) การปกครองบงคบบญชา (Supervision)
หมายถง ความสามารถของผบงคบบญชาในการด าเนนงาน ความยตธรรมในการบรหาร
2.3) ความสมพนธกบเพอนรวมงาน (Relations with Peers) หมายถงการตดตอระหวาง
บคคลทแสดงถงความสมพนธอนดตอกนกบเพอนรวมงานทงทเปนทางการและไมเปน
ทางการ ทสงเสรมใหเกดการท างานรวมกนไดด 2.4) เงนเดอนและผลประโยชนตอบแทน
(Salary and Benefit) หมายถง คาตอบแทน รายได คาจางประจ าเดอนทเปนธรรมซง
บคคลไดรบอนเปนผลตอบแทนจากการท างานของบคคลนน 2.5) ความมนคงปลอดภยใน
การปฏบตงาน (Job Security) หมายถง ความรสกของบคลากรทมตอความมนคงในงาน
ความยงยนในอาชพหรอความมนคงขององคการ 2.6) สภาพการปฏบตงาน (Working
Conditions) หมายถง สภาพกายภาพของงาน เชน แสง เสยง อากาศ ชวโมงการท างาน
รวมถงลกษณะสภาพแวดลอมอนๆ เชน อปกรณหรอเครองมอตางๆ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
128
5. ทฤษฎ ERG (Existence, Relation, Growth)
Alderfer (1972, pp. 184-186) ไดเสนอทฤษฎ ERG (Existence, Relation,
Growth) วา ความตองการมอทธพลตอการแสดงพฤตกรรมของมนษยโดยมแนวคดพนฐาน
ดงน 1) มนษยอาจมความตองการหลายๆ อยางเกดขนในเวลาเดยวกนโดยไมจ าเปนวา
ความตองการขนตนจะตองไดรบการตอบสนองกอนจงจะเกดความตองการขนสง
2) ยงความตองการไดรบการตอบสนองนอยเทาใด บคคลกจะมความตองการแตละ
ประเภทมากยงขน 3) ยงความตองการระดบต าไดรบการตอบสนองมากเทาใด บคคลกจะ
มความตองการระดบสงมากขนไปอก 4) ยงความตองการระดบสงไดรบการตอบสนอง
นอยเทาใด บคคลกจะมความตองการในระดบต ามากขนเทานน Alderfer จงได
ท าการศกษาวจย โดยการทดสอบเพอหาทฤษฎเกยวกบความตองการของมนษยใน
ค.ศ. 1969 ทเรยกวา “An Empirical Test of a New Theory of Human Needs” จากผล
การศกษาครงน พบวา มนษยมความตองการหลก 3 ประการ คอ 1) ความตองการใน
การด ารงชวต (Existence Needs : E) เปนความตองการทางกายภาพและความตองการ
ทางวตถทชวยใหมนษยมชวตรอดอยได เชน อาหาร น า ทอยอาศย นอกจากนคาจาง
แรงงาน ความมนคง สวสดภาพ ความปลอดภย กจดอยในกลมน เมอเปรยบเทยบกบ
ทฤษฎของ Maslow ความตองการเพอการด ารงชวตจะรวมสวนทเปนความตองการ
ทางดานสรระทงหมดกบบางสวนของความตองการความมนคงและปลอดภย
2) ความตองการดานความสมพนธ (Relatedness Needs : R) เปนความตองการเกยวกบ
ความสมพนธกบคนอนๆ ทบคคลเกยวของดวย เปนความตองการทรวมถงความตองการ
ทางสงคม ความตองการความรสกมนคงและปลอดภยในความสมพนธระหวางบคคล
การไดรบการยอมรบ การมชอเสยงและการไดรบ การยกยองจากสงคม เมอเทยบกบ
ทฤษฎของ Maslow ความตองการดานความสมพนธนจะรวมถงสวนทเปนความตองการ
ความมนคงและปลอดภย ความตองการทางสงคม และบางสวนของความตองการเกยรต
และศกดศร 3) ความตองการดานความเจรญเตบโต (Growth Needs : G) เปน
ความตองการเกยวกบการทบคคลไดสรางความคดรเรมสรางสรรคส าหรบตวเขาเองและ
สงแวดลอมรอบตวใหกาวหนาเตบโตยงขนไป ซงเปนเรองทเกยวกบการพฒนาตนเอง
ความกาวหนาในวชาชพ ความภาคภมใจในตนเอง ตลอดจนการเขาใจในตนเองและ
การใชศกยภาพของตนอยางเตมท เมอเทยบกบทฤษฎของ Maslow ความตองการดาน
การเตบโตนจะรวมถงบางสวนของความตองการเกยรตและศกดศร และความตองการ
ท าตนใหประจกษ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
129
จากแนวคดและทฤษฎความพงพอใจในการปฏบตงานขางตน จะเหนไดวา
ความพงพอใจในการปฏบตงานของบคคลในองคกร ถอเปนประเดนหลกทจะชวยสราง
ความส าเรจและกอใหเกดการปฏบตงานทมประสทธภาพและประสทธผลใหกบองคกร
แตความพงพอใจในการปฏบตงานนน องคกรกจะตองสามารถตอบสนองความตองการ
ของแตละบคคลได
6.3 การวดความพงพอใจในงาน
โดยทวไปการวดความพงพอใจในการท างานจะนยมใชแบบสอบถาม
แบบสอบถามทนยมใชกนมากไดแก 1) แบบสอบถาม The Job Satisfaction Survey (JSS)
ซงพฒนาโดย Spector (1985, pp. 693-713) เปนการวดความพงพอใจในงาน 9 ปจจย
โดยแตละปจจยประกอบดวยขอค าถาม 4 ขอ รวม 36 ขอ โดยใหผตอบแบบสอบถามตอบ
เหนดวยหรอไมเหนดวยกบแตละค าถามทเกยวของกบลกษณะงาน 2) แบบสอบถาม The
Job Descriptive Index (JDI) พฒนาโดย Smith, Kendal and Hulin (1969) แบบสอบถามน
ประกอบดวยการประเมนความพงพอใจ 5 ปจจย ประกอบดวยค าถาม 9-18 ค าถามตอ 1
ปจจย มตวเลอกใหตอบ 3 ระดบ คอ ใช ไมแนใจ ไมใช 3) แบบสอบถาม The Minnesota
Satisfaction Questionnaire (MSQ) ซงมอย 2แบบคอแบบสน 20 ค าถามและแบบยาว 100
ค าถาม 4) แบบสอบถาม Michigan Organizational Assessment Questionnaire Subscale
(MOAQ) พฒนาโดย Cammann, Fichman, Jenkins and Klesh (1979) เปนแบบสอบถามทม
ขอค าถามเพยง 3 ค าถาม สเกลการวด 7 ระดบตงแตไมเหนดวยอยางยง จนถงเหนดวย
อยางยง
จากแนวคดเกยวกบความพงพอใจในการปฏบตงานขางตน สรปไดวา
ความพงพอใจทมตองานเปนทศนคตหรอความรสกทดทมตองานทตนปฏบต ทงนเปนผล
มาจากปจจยหลายดานดวยกน ทงจากสภาพแวดลอมภายนอก เชน เพอนรวมงาน
ผบงคบบญชา สภาพแวดลอมในการท างาน ฯลฯ และจากปจจยภายใน เชน ลกษณะ
บคลกภาพสวนบคคล สามารถจ าแจกการวดเปนดงน 1) วดความพงพอใจในภาพรวมของ
ความรสกทมตองาน วธการวดทศนคตแบบนมกจะใชค าถามกวางๆ วาถาพจารณาจาก
ปจจยทเกยวของในการปฏบตงานแลว บคคลนนมความรสกอยางไรตองานของเขา
ซงการตอบอาจะเปนการใหผตอบระบความพงพอใจของเขาวาอย ระดบไหน
จาก “พอใจมากทสด” ลดหลนลงไป 2) การวดความพงพอใจทมตองาน โดยแยก
สวนประกอบของงานออกเปนสวนๆ เชน ความพงพอใจทมตอลกษณะของงานทท า
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
130
ความพงพอใจตอการควบคมดแลของหวหนางานความพงพอใจตอรายไดและผลตอบแทน
ในงาน ความพงพอใจตอการเลอนขนเลอนต าแหนงงาน ความพงพอใจตอเพอนรวมงาน
นอกจากนนกอาจจะมการถามความรสกในลกษณะของความรสกในภาพรวมทมตองาน
ส าหรบการสรางเครองมอทใชวดความพงพอใจในงานของการศกษาวจยใน
ประเทศไทย มดงน สฏาย ธระวณชตระกล (2549, หนา 106-110) ไดพฒนาแบบสอบถาม
ความพงพอใจในงานตามทฤษฎของ Puffer and Valez ซงไดจ าแนกองคประกอบของ
ความพงพอใจในงานเปน 2 ดาน คอ ความพงพอใจภายในลกษณะงานและความพงพอใจ
ภายนอกงาน ประกอบดวย ขอค าถามจ านวน 8 ขอ คอ ขอค าถามวดองคประกอบดาน
ความพงพอใจภายในลกษณะงาน 4 ขอ และวดความพงพอใจภายนอกงาน 4 ขอ
กลมตวอยางเปนอาจารยคณะศกษาศาสตรในมหาวทยาลยของรฐ จ านวน 438 คน
ซงแบบสอบถามมคาความเชอมนทงฉบบเทากบ .66 และ อรสา ส ารอง (2553, หนา 93-
99) ไดสรางแบบวดความพงพอใจในงานตามแนวคดทฤษฎความพงพอใจในงานของ
Herzberg ทประกอบดวยองคประกอบ 2 ดาน คอ ความพงพอใจภายในลกษณะงาน 5 ขอ
และความพงพอใจภายนอกงาน 6 ขอ รวมจ านวนขอค าถามทงหมด 11 ขอ เปนขอความท
มความหมายเชงบวกทงหมด และเปนแบบมาตรวดประมาณคา 5 ระดบ ไดแก ไมพงพอใจ
อยางยง ไมพอใจ เฉยๆ พอใจ และพอใจอยางยง โดยใหผตอบประเมนความรสกพงพอใจ
ภายในลกษณะงาน และภายนอกงานแตเกยวของกบการท างาน ตวอยางขอค าถาม
“ทานรสกพงพอใจสภาพแวดลอมในการท างาน” กลมตวอยางเปนบคลากรฝายทรพยากร
มนษย องคการทเปนสมาชกสมาคมการจดการงานบคคลแหงประเทศไทยจ านวน 450 คน
ซงแบบสอบถามมคาความเชอมนทงฉบบเทากบ .85 และมคาความเชอมนในแตละดาน
เทากบ .84 และ .80 ตามล าดบ
6.4 ความส าคญของความพงพอใจในงาน
ความพงพอใจในการปฏบตงานเปนเรองทละเอยดออนมากเพราะม
ความเกยวของสมพนธกบความตองการหรอแรงจงใจของแตละบคคล ดงนนจงเปนสงทม
ความ ส าคญทงตอผปฏบตงาน และตอองคการอยางมาก ดงท จตตภา ขาวออน (2547,
หนา 19-20) ไดกลาวถง ความส าคญของความพงพอใจในการปฏบตงานไววา
กระบวนการในการท างานของบคลากรขององคการจะมประสทธภาพเพยงใดและชวยให
องคการบรรลเปาหมายไดเพยงใดนน ผบรหารองคการตองสามารถเขาใจความตองการ
ของบคลากรในองคการและผสมผสานความตองการนนใหเขากบจดมงหมายขององคการ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
131
ในขณะเดยวกนกสามารถท าใหบคลากรมความพงพอใจในการปฏบตงานซงจะท าให
บคลากรมความพงพอใจ ในการปฏบตงาน ซงจะท าใหเกดความกระตอรอรนและ
ปรารถนาทจะท างานใหบรรลเปาหมายขององคการ ความพงพอใจเปนปจจยส าคญทท าให
คนท างานส าเรจ คนทมความพงพอใจจะสงผลใหงานนนประสบผลส าเรจ และไดผลดกวา
คนทไมมความพงพอใจในการท างาน ไมวาปจจยนนจะมาจากสาเหตใด ความพงพอใจจะ
กอใหเกดความรวมมอ ความศรทธาและความเชอมนในองคการพรอมทจะท างานใหเกด
ประสทธภาพสงสดดวยความเตมใจ และมความรสกวาตนเองเปนสวนหนงขององคการท
จะตองรบผดชอบตอความส าเรจของงาน นอกจากนความพงพอใจจะเกอหนนใหสมาชก
ขององคการเกดความคดรเรมสรางสรรคในกจกรรมตางๆ ขององคการ
หากองคการหรอหนวยงาน สามารถจดบรการตางๆ เพอสนองความตองการของ
ผปฏบตงานได จะเกดความพงพอใจในการท างาน รกงานและปฏบตงานไดอยางม
ประสทธภาพ แตถาไมสามารถจดสนองความตองการได ผลงานยอมตกต า ผปฏบตงาน
จะเกดความเบอหนาย ท าใหงานขาดความมประสทธภาพลง ดวยเหตนจงเหนไดชดเจนวา
ความพงพอใจเปนสงส าคญยงในการปฏบตงาน ซงมกพบเหนอยเสมอวาผปฏบตงานทม
ความพงพอใจในงาน จะคดปรบปรงการปฏบตงานของตนใหดอยเสมอ เปนตนวา
ผปฏบตงานจะปฏบตงานดวยความขยนขนแขง ท างานดวยความสนกสนาน งานจะม
ประสทธภาพสงขน จะมเวลาปฏบตงานมากขน ตงใจท างานดวยความกระตอรอรน
แสดงถงความอตสาหะ วรยะในการท างานไปอกยาวนาน ตรงกนขามกบผทไมมความพง
พอใจในงานทท า จะมสวนท าใหเกดผลในทางตรงกนขามเชนกน คอ การปฏบตงานจะ
เสอมลง งานจะด าเนนไปโดยไมราบรน ความรบผดชอบตอผลส าเรจของงานจะขาดไป
ระดบการปฏบตงานจะต าลง การปฏบตหนาทจะเฉอยชาลงทกท เปนตน นอกจากน ผทไม
มความพงพอใจในงานมกจะขาดความภกดตอองคการ ในขณะท ปรยาพร วงศอนตรโรจน
(2532, หนา 126 อางถงใน ณทฐา กรหรญ, 2550, หนา 11) ไดสรปความส าคญของ
การศกษาความพงพอใจในการปฏบตงาน ดงน 1) การรบรในปจจยตางๆ ทมความสมพนธ
กบความพงพอใจในการปฏบตงานท าใหหนวยงานสามารถน าไปใชในการสรางปจจย
เหลานใหเกดขนและเปนประโยชนตอการปฏบตงาน 2) ความพงพอใจในการปฏบตงาน
จะท าใหบคคลมความตงใจในการปฏบตงาน ลดการขาดงาน การลางาน การมาท างาน
สาย และการขาดความรบผดชอบทมตองาน และ 3) ความพงพอใจในการปฏบตงาน
เปนการเพมผลผลตของบคคล ท าใหองคการมประสทธภาพและประสทธผล และสามารถ
ปฏบตงานไดบรรลวตถประสงคขององคการ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
132
ดงนน ความพงพอใจในการปฏบตงานของบคคลในองคการ จงถอไดวา
เปนปจจยส าคญทจะเปนสงกระตนใหบคคลเกดความสนใจในงานมากขน
เพมความกระตอรอรนในการท างานมากขน เพมผลผลตสงขน เกดความเตมใจท
จะน าความรความสามารถของตนเองมาสรางประโยชนใหกบองคการ ท าใหองคการม
ความเจรญและประสบความส าเรจตามเปาหมายและวตถประสงคทตงไว
6.5 งานวจยทเกยวของกบความพงพอใจในงาน
ธรมพา ช านาญไพร (2550, หนา 85-87) ไดศกษาเรองความพงพอใจในงาน
และความผกพนตอองคกรของพนกงานธนาคารกรงเทพ จ ากด มหาชน ในเขตกรงเทพและ
ปรมณฑล พบวา ภาพรวมของความผกพนตอองคกรมความสมพนธกบความพงพอใจใน
งานในระดบปานกลาง อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยทความผกพนตอองคกร
ดานความเตมใจทจะท างานเพอความกาวหนาและประโยชนขององคกร และดาน
ความภาคภมใจและยดมนในจดมงหมายและอดมการณขององคกรในระดบมาก
สวนความผกพนตอองคกรดานความปรารถนาทจะเปนสมาชกขององคกรอยในระดบ
ปานกลาง ในท านองเดยวกนกบงานวจยของ ปยะพงศ นนทวงศ (2550, หนา 98-104)
ไดศกษาเรองความพงพอใจในงานและความผกพนตอองคกรของพนกงานในโรงงานผลต
ชนสวนยานยนตของบรษทฯ ในกลมสมบรณ พบวา ภาพรวมของความพงพอใจในงานของ
พนกงานมคาเฉลยอยในระดบปานกลาง และยงพบวา พนกงานมความผกพนตอองคกรทง
3 ดาน ในระดบมาก โดยทความผกพนตอองคกรดานความเตมใจทจะท างานเพอ
ความกาวหนาและประโยชนขององคกร และดานความภาคภมใจและยดมนในจดมงหมาย
และอดมการณขององคกรอยในระดบมาก และความผกพนตอองคกรดานความปรารถนา
ทจะเปนสมาชกขององคกรอยในระดบปานกลาง และยงพบวา ความพงพอใจในงานม
ความสมพนธกบความผกพนตอองคกรอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01
พมณฑา ชนะภย (2552, หนา 83) ไดศกษาเรองความพงพอใจในงานและ
ความผกพนตอองคกรของพนกงานระดบปฏบตการ บรษทคอสโม กรป จ ากด (มหาชน)
พบวา พนกงานระดบปฏบตการมความพงพอใจในงานภาพรวมระดบปานกลาง
เมอพจารณาแตละดาน ไดแก ความพงพอใจในงานดานสถานทและสงอ านวยความสะดวก
ดานรายได/ผลตอบแทน และดานความมนคงและความกาวหนามความพงพอใจในงานอย
ในระดบปานกลาง ดานผบงคบบญชาและดานเพอนรวมงานมความพงพอใจในงานอยใน
ระดบมากทกดาน นอกจากนยงพบวา ความพงพอใจในงานมความสมพนธในระดบมากกบ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
133
ความผกพนตอองคกรของพนกงานอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 สอดคลองกบ
งานวจยของ เลอศกด ใจกลา (2550, หนา 103) ไดศกษาเรองความพงพอใจในงานและ
ความผกพนตอองคกรของพนกงานในโรงงานกลมบรษทไทย ซมมท พบวา ภาพรวม
พนกงานมความพงพอใจในงานอยในระดบปานกลาง เมอพจารณาแตละดาน ไดแก
ดานความมนคงและความกาวหนา ดานรายได/ผลตอบแทน สวนดานสถานทและสง
อ านวยความสะดวก ดานผบงคบบญชา และดานเพอนรวมงานมความพงพอใจในงานใน
ระดบมากทกดาน และยงพบวา ความพงพอใจในงานมความสมพนธกบความผกพนตอ
องคกรอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01
ศภกจ สานสตย (2549, หนา 103) ไดศกษาเรองความสมพนธระหวาง
ภาวะผน าการเปลยนแปลงของผบรหารโรงเรยนกบความพงพอใจในการปฏบตงานของ
ครผสอนในโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานการประถมศกษาจงหวดขอนแกน พบวา
ภาวะผน าการเปลยนแปลงของผบรหารโรงเรยนกบความพงพอใจในการปฏบตงานของ
ครผสอนในโรงเรยนประถมศกษาโดยภาพรวมมความสมพนธกนอยในระดบสงอยางม
นยส าคญทางสถตทระดบ .01 เมอพจารณาเปนรายดานพบวา ทกดานมความสมพนธกบ
ความพงพอใจในการปฏบตงานของครผสอนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01
โดยดานการค านงถงเอกบคคลมความสมพนธกบความพงพอใจระดบมากทสด รองลงมา
คอ ดานการกระตนเชาวนปญญา ดานการสรางบารม และดานการสรางแรงบนดาลใจ
ตามล าดบ เชนเดยวกนกบงานวจยของ ญาณกานต ไผเจรญ (2557, หนา 88-89)
ไดศกษาเรองความสมพนธระหวางภาวะผน าการเปลยนแปลงของผบงคบบญชากบ
ความพงพอใจในการท างานของพนกงานระดบปฏบตการฝายชาง บรษทการบนไทย จ ากด
(มหาชน) พบวา ความพงพอใจในการท างานของพนกงานระดบปฏบตการฝายชางใน
ภาพรวมอยในระดบปานกลาง เมอพจารณารายดาน พบวา ดานทมความพงพอใจใน
การท างานสงสด คอ ดานสถานภาพของวชาชพอยในระดบมาก
ธนตกร ไชยมงคล (2556, หนา 65) ไดศกษาเรองความสมพนธระหวาง ภาวะ
ผน าการเปลยนแปลงกบความพงพอใจในการปฏบตงานของครกลมโรงเรยน
บางละมง 1 สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาชลบร เขต 3 พบวา ความพง
พอใจในการปฏบตงานของครโดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาในแตละดาน พบวา
อยในระดบมากทกดาน เรยงล าดบคาคะแนนเฉลยจากมากไปหานอย คอ ความกาวหนา
ในงาน ความรบผดชอบ ความส าเรจในงาน การยอมรบนบถอ และลกษณะงานทปฏบต
นอกจากนยงพบวา ภาวะผน าการเปลยนแปลงของผบรหารมความสมพนธกบความพง
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
134
พอใจในการปฏบตงานอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ในท านองเดยวกนกบงานวจย
ของ อภชยา มเพยร (2552, หนา 136-139) ไดศกษาเรองภาวะผน าการเปลยนแปลงของ
ผบรหารสถานศกษาทสงผลตอความพงพอใจในการปฏบตงานของครสถานศกษาเอกชน
สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาชยภม เขต 2 พบวา ความพงพอใจในการปฏบตงานของ
ครโดยรวมอยในระดบมาก และเมอพจารณาเปนรายดานพบวา ความพงพอใจใน
การปฏบตงานอยในระดบมาก ยกเวนดานทมความพงพอใจในการปฏบตงานอยในระดบ
ปานกลาง คอ ดานเงนเดอน นอกจากนยงพบวา ความพงพอใจในการปฏบตงานของครแต
ละดานกบภาวะผน าการเปลยนแปลงของผบรหารสถานศกษามความสมพนธกนทกดาน
โดยพบวา ความพงพอใจในการปฏบตงานของครใน แตละดานมความสมพนธคอนขางสง
กบภาวะผน าการเปลยนแปลง โดยเฉพาะอยางยงความพงพอใจในการปฏบตงานของคร
ดานนโยบายและการบรหารองคกรมความสมพนธสงสดกบภาวะผน าการเปลยนแปลงใน
ดานการสรางแรงบนดาลใจ
กญจนา กญจา (2550, หนา 82) ไดศกษาเรองปจจยทมอทธพลตอ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการของพนกงานศนยบรหารจดการเทคโนโลย
ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต พบวา พนกงานมความพงพอใจใน
งานโดยรวมอยในระดบสง เมอพจารณารายดายพบวาพนกงานมความพงพอใจในงานดาน
ลกษณะงานดานองคการและการด าเนนงาน ดานผบงคบบญชา และดานเพอนรวมงานอย
ในระดบสง สวนความพงพอใจในงานดานโอกาสกาวหนาอยในระดบปานกลาง ในท านอง
เดยวกนกบงานวจยของ วนนดา หมวดเอยด (2550, หนา 92) ไดศกษาเรองรปแบบ
โครงสรางความสมพนธเชงสาเหตขององคประกอบทมอทธพลตอพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดขององคการของครสงกดส านกงานเขตพนทการศกษานครนายก พบวา ตวแปร
เชงสาเหตมความสมพนธกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการอยางมนยส าคญ
ทางสถตทระดบ .001 โดยมความสมพนธในทางบวก โดยตวแปรเชงสาเหตทสงผลตอ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการสงสด คอ การเสรมพลงเชงจตวทยา รองลงมา
คอ การเสรมพลงเชงโครงสราง และความพงพอใจในงาน สวนตวแปรในชดทเปน
องคประกอบของตวแปรแฝง พบวา ตวแปรองคประกอบของพฤตกรรมการเปนสมาชกทด
ขององคการทง 5 ดาน (OCB1-OCB5) มความสมพนธในระดบปานกลางระหวาง .497 -
.664 เชนเดยวกบตวแปรความพงพอใจในงานทง 5 ดาน (SAT1-SAT5) มระดบ
ความสมพนธระหวาง .500 - .745 สวนตวแปรการเสรมพลงเชงจตวทยาทง 4 ดาน
(PEM1-PEM4) มความสมพนธระดบต าถงปานกลางระหวาง .085 - .556 และตวแปรใน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
135
ชดองคประกอบของการเสรมพลงเชงโครงสรางทง 5 ดาน (SEM1-SEM5) มความสมพนธ
กนในระดบต าถงคอนขางสงระหวาง .095 - .898
จากแนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวทไดกลาวมา สามารถสรปไดวา
ความพงพอใจในงาน หมายถง ความรสกหรอเจตคตทางบวกของครทมตองานและ
สภาพแวดลอมในงานทด สะทอนใหเหนถงพฤตกรรมในการท างานวามความรสกชอบ
พอใจ เตมใจ และมความสนกสนานกบงานทปฏบต เปนความรสกทไดรบการตอบสนอง
ทงจากดานรางกายและจตใจ อนเปนผลสบเนองมาจากปจจยหรอองคประกอบตางๆ
ในการปฏบตงาน ท าใหเตมใจทจะท างานทไดรบมอบหมายใหมประสทธภาพและ
ประสทธผล บรรลตามวตถประสงคขององคกรทวางไว
จากการศกษาแนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของตามทศนะของ
นกวชาการตางๆ ดงกลาวขางตน ผวจยไดน ามาสงเคราะหเพอก าหนดองคประกอบเปน
กรอบแนวคดเชงทฤษฎ และเพอการวจย ดงแสดงในตาราง 15
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
136
ตาราง 15 การสงเคราะหองคประกอบความพงพอใจในงาน
องคประกอบ
ผศกษา/ผวจย รวม
Herz
berg
, 195
9
Mas
low, 1
970
Ham
mer
, 197
1
Alde
rfer,
1972
ศภกจ
ศาน
สตย,
254
7
ณทฐ
า กร
หรญ
, 255
0
ธรมพ
า ช า
นาญไพ
ร, 2
550
ปยะพ
งศ น
นทวง
ศ, 2
550
วนนด
า หม
วดเอยด
, 255
0
กญจน
า กญ
จา, 2
550
เลอศ
กด ใจ
กลา,
255
0
ญาณ
กานต
ไผเจรญ
, 255
2
พมณฑา ชน
ะภย,
255
2
อภชย
า มเพย
ร, 2
552
ธนตก
ร ไชยม
งคล,
255
6
1 ความพงพอใจภายในงาน 1
2 ความรบผดชอบในงาน 2
3 ความมนคงและความกาวหนาในงาน 12
4 สถานทและสงอ านวยความสะดวก 5
5 ผบงคบบญชา 6
6 ความสมพนธระหวางเพอนรวมงาน 11
7 รายได/ผลตอบแทน/คาจาง 10
8 การยอมรบนบถอจากบคคลอน 9
9 การควบคมบงคบบญชา 3
10 นโยบายและการบรหาร 5
11 ความรสกทดตอความส าเรจของงาน 7
136
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
137
ตาราง 15 (ตอ)
องคประกอบ
ผศกษา/ผวจย รวม
Herz
berg
, 195
9
Mas
low, 1
970
Ham
mer
, 197
1
Alde
rfer,
1972
ศภกจ
ศาน
สตย,
254
7
ณทฐ
า กร
หรญ
, 255
0
ธรมพ
า ช า
นาญไพ
ร, 2
550
ปยะพ
งศ น
นทวง
ศ, 2
550
วนนด
า หม
วดเอยด
, 255
0
กญจน
า กญ
จา, 2
550
เลอศ
กด ใจ
กลา,
255
0
ญาณ
กานต
ไผเจรญ
, 255
2
พมณฑา ชน
ะภย,
255
2
อภชย
า มเพย
ร, 2
552
ธนตก
ร ไชยม
งคล,
255
6
12 ลกษณะงานทปฏบต 6
13 สภาพแวดลอมในการปฏบตงาน 1
14 ความเปนอสระของงาน 1
15 การนเทศงาน 1
137
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
138
จากตาราง 15 เหนไดวา องคประกอบความพงพอใจในงานทเปนกรอบ
แนวคดเชงทฤษฎ ทไดจากการสงเคราะหมจ านวน 15 องคประกอบ การวจยครงน ผวจย
ใชเกณฑคดเลอกองคประกอบทมความถตงแต 9 ขนไป หรอรอยละ 60 ไดองคประกอบ
จ านวน 4 องคประกอบ คอ 1) ความสมพนธระหวางเพอนรวมงาน 2) ความมนคงและ
ความกาวหนาในงาน 3) รายได/ผลตอบแทน/คาจาง และ 4) การยอมรบนบถอจากบคคล
อน แตเนองจากม สององคประกอบทตรงกบองคประกอบของคณภาพชวตในการท างาน
ไดแก องคประกอบความมนคงและความกาวหนาในงาน และองคประกอบรายได/
ผลตอบแทน/คาจาง ผวจยจงตดองคประกอบสองตวนออกจากองคประกอบของความพง
พอใจในงาน นอกจากน ผวจยไดสงเคราะหองคประกอบใหม โดยน าสามองคประกอบ
ไดแก องคประกอบผบงคบบญชา องคประกอบการควบคมบงคบบญชา และองคประกอบ
นโยบายและการบรหาร รวมกนเขาไวเปนองคประกอบเดยวกน ใหชอวา การบรหารงาน
และการควบคมบงคบบญชา เนองดวยทงสามองคประกอบน มความหมายของค านยามท
คลายกน จากการรวมความถทงสามองคประกอบนท าใหมความถเทากบ 14 ซงผานเกณฑ
คดเลอก ดงนน ความพงพอใจในงานจงประกอบดวย 3 องคประกอบ เรยงล าดบตาม
ความถสงสดไปหานอยทสดไดดงน คอ 1) การบรหารงานและการควบคมบงคบบญชา
2) ความสมพนธระหวางเพอนรวมงาน และ 3) การยอมรบนบถอจากบคคลอน แสดงเปน
โมเดลการวดได ดงภาพประกอบ 15
ภาพประกอบ 15 โมเดลการวดความพงพอใจในงาน
จากภาพประกอบ 15 แสดงโมเดลการวดความพงพอใจในงาน ทไดจาก
การสงเคราะหแนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของตามทศนะของนกวชาการ
ซงประกอบดวย
ความพงพอใจ
ในงาน ความสมพนธระหวางเพอนรวมงาน
การบรหารงานและการควบคม
บงคบบญชา
การยอมรบนบถอจากบคคลอน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
139
1. การบรหารงานและการควบคมบงคบบญชา หมายถง การทผบรหาร
มอบอ านาจหนาทและความรบผดชอบใหแกผปฏบตงานในการปฏบตภารกจตางๆ
จนบรรล ผลส าเรจตามจดมงหมายขององคการทก าหนดดวยความเปนอสระ
มการควบคมและสงการนอยทสด
2. ความสมพนธระหวางเพอนรวมงาน หมายถง ความสมพนธระหวาครกบ
เพอนรวมงาน ผบงคบบญชา ทงในดานการท างานและเรองสวนตว โดยมการตดตอ
สอสารกนไมวาโดยทางกรยาหรอวาจาทแสดงถงความสมพนธอนดตอกน สามารถ
ปฏบตงานรวมกนไดเปนอยางด มความสนทสนมเปนกนเอง มความอบอน มความเปน
อนหนงอนเดยวกน ปรกษาหารอใหความรวมมอชวยเหลอซงกนและกน มความสามคค
มความเขาใจซงกนและกน และมบรรยากาศในการปฏบตงานทเปนมตร ท าใหผปฏบตงาน
เกดความรสกพงพอใจในงานทท ารวมกนในองคการ
3. การยอมรบนบถอจากบคคลอน หมายถง การทครไดรบการยอมรบนบถอ
ไดรบการไววางใจไมวาจาก ผบงคบบญชา ผบรหาร เพอนคร เพอนรวมงาน นกเรยน
ผปกครอง การยอมรบนบถอนอาจจะอยในรปของการยกยองชมเชย แสดงความยนด
การใหก าลงใจ การประกาศใหทราบทวกนในความส าเรจ หรอการแสดงออกอนใดท
แสดงถงการยอมรบในความรความสามารถและคณงามความด โดยมรายละเอยดของแต
ละองคประกอบทจะน าไปสการสงเคราะหเพอก าหนดนยามเชงปฏบตการ และตวบงชของ
แตละองคประกอบ ดงตาราง 16
ตาราง 16 องคประกอบ ตวช นยามศพทเชงปฏบตการและค าอธบายความพงพอใจในงาน
องคประกอบ ตวบงช นยามศพท ค าอธบายความพงพอใจในงาน
ความพง
พอใจในงาน
1. การบรหารงาน
และการควบคม
บงคบบญชา
การทผบรหารมอบ
อ านาจหนาทและ
ความรบผดชอบ
ใหแกผปฏบตงานใน
การปฏบตภารกจ
ตางๆ จนบรรลผล
ส าเรจตาม
จดมงหมายของ
องคการทก าหนด
ดวยความเปนอสระ
1.1 ทานมความพงพอใจกบ
ความสามารถในการบรหารงานของ
ผบรหาร
1.2 ผบรหารของทานใหค าปรกษา
แนะน า คอยชวยเหลอสนบสนนการ
ท างานของลกนองทกคน
1.3 ผบรหารของทานประเมนผลงาน
ของทานดวยความเสมอภาค และ
ยตธรรม
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
140
ตาราง 16 (ตอ)
องคประกอบ ตวบงช นยามศพท ค าอธบายความพงพอใจในงาน
มการควบคมและสงการ
นอยทสด
1.4 ผบรหารมอบหมายงานทม
ความส าคญใหทานรบผดชอบมากขน
1.5 ผบรหารของทานเปดโอกาสให
แสดงความคดเหนไดอยางอสระ
2. ความสมพนธ
ระหวางเพอน
รวมงาน
การตดตอสอสารดวย
กรยาหรอวาจาทแสดงถง
ความสมพนธอนดตอกน
สามารถปฏบตงานรวมกน
ดวยความสามคค สนท
สนมเปนอนหนงอน
เดยวกน ชวยเหลอซงกน
และกน และมบรรยากาศ
ในการปฏบตงานทเปน
มตร เกดความรสกพง
พอใจในงานทท ารวมกนใน
องคการ
2.1 ทาน ผบรหารและเพอนรวมงานม
ความสมพนธทดตอกน
2.2 ทานสามารถพดคย ปรกษาปญหา
สวนตวกบผบงคบบญชาและเพอน
รวมงานไดอยางสบายใจ
2.3 เมอเกดปญหาในการปฏบตงาน
ทานสามารถปรกษาผบงคบบญชา
หรอเพอนรวมงานไดทนด
2.4 ผบงคบบญชาและเพอนรวมงาน
ของทานรบฟงปญหาและชวยแกไข
ปญหาอยางสม าเสมอ
3. การยอมรบ
นบถอจากบคคล
อน
การทครไดรบการยอมรบ
ความไววางใจจากบคคล
ตางๆ ทงในโรงเรยนและ
ในชมชน ในความร
ความสามารถและคณงาม
ความด ในรปของการยก
ยองชมเชย การแสดง
ความยนด การใหก าลงใจ
การประกาศใหทราบทว
กนในความส าเรจ หรอ
การแสดงออกอนๆ
3.1 ทานไดรบการยอมรบในความร
ความสามารถจากผบรหารและเพอน
รวมงาน
3.2 ทานไดรบการยอมรบในความร
ความสามารถจากนกเรยน
3.3 ทานไดรบการยอมรบและยกยอง
จากผบรหารและเพอนรวมงานในการ
ปฏบตงาน
3.4 ทานไดรบการยกยองชมเชยการ
เปนบคคลตวอยางจากผบรหาร
3.5 ความคดเหน ขอเสนอแนะเกยวกบ
การปฏบตงานของทานเปนทยอมรบ
ของผบรหารและเพอนรวมงาน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
141
7. แนวคด ทฤษฎทเกยวของกบความผกพนตอองคการ
ความผกพนตอองคการ (Organizational Commitment) เปนรปแบบหนงของ
พฤตกรรมทมพนฐานมาจากเจตคตของบคคลทมตอองคการ เปนตวแปรดานทศนคตท
เกยวของกบพฤตกรรมการท างาน ความผกพนตอองคการมความสมพนธอยางมากกบ
ความพงพอใจในงาน โดยเปนตวแปรทมความส าคญในการเชอมโยงระหวางการบรหาร
ทรพยากรมนษยกบการปฏบตงานของพนกงานในองคการ
7.1 ความหมายของความผกพนตอองคการ
Steers (1977, p. 46) ไดใหความหมายวาความผกพนตอองคการเปน
ความสมพนธทเหนยวแนนของความเปนอนหนงอนเดยวกนของสมาชกในการเขารวม
กจกรรมขององคการ เชนเดยวกบ Buchanan (1974, pp. 533–546) กลาววา ความผกพน
ตอองคการ หมายถง ความรสกเปนพวกเดยวกน ความผกพนทมตอเปาหมายและคานยม
ขององคการ และการปฏบตงานตามบทบาทของตนเองเพอใหบรรลถงเปาหมายและ
คานยมขององคการ สวน Greenberg and Baron (2003, p. 181) ใหความหมายวา
ความผกพนตอองคการ หมายถง ความปรารถนาของบคคลทจะเปนสวนหนงขององคการ
ตลอดไป เปนความรสกของพนกงานทแสดงตนวาเปนอนหนงอนเดยวกนกบองคการ
คานยมทกลมกลนกบสมาชกองคการคนอนๆและเตมใจทจะอทศก าลงกายและก าลงใจใน
การปฏบตภารกจขององคการ สอดคลองกบแนวคดของ Jex (2002, p. 133) กลาววา
ความผกพนตอองคการเปนภาวะทแตละบคคลมความรสกผกพนตอองคการจาก
การกระท าของตน ซงจะท าใหมนใจวาตนมสวนรวมและเปนสวนหนงขององคการ
โดยพนกงานไดอทศตนใหกบองคการทเขาท างานอยและมความตงใจทจะท างานเพอ
ผลประโยชนตอบแทนและยนหยดทจะเปนสมาชกขององคการตอไป โดยไมคดทจะลาออก
จากองคการไป ซงแสดงออกมาในลกษณะของความผกพนดานจตใจ ดานการคงอยกบ
องคกร และดานบรรทดฐาน
Mowday, Porter and Steers (1982, p. 27; Northcraft and Neale, 1990, pp.
464-465) มความเหนสอดคลองกนวา ความผกพนตอองคการ หมายถง ความสมพนธท
แนนแฟนระหวางบคคลกบองคการ เปนการแสดงออกทมากกวาความจงรกภกดโดยทวไป
และเปนความสมพนธทเหนยวแนนและผลกดนใหบคคลเตมใจทจะอทศตนเพอสรางสรรค
องคการใหดขน นอกจากน Greenberg and Robert (1996, p. 103) ใหความหมายความ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
142
ผกพนตอองคการ หมายถง ระดบการมสวนรวมของบคคลแตละคนตอองคการนน และ
รวมไปถงความสนใจทจะยงคงอยในองคการตอไป ซงสอดคลองกบความคดเหนของ
Newstorm and Davis (1997 อางถงใน วรพนธ เศรษฐแสง, 2548, หนา 43) กลาววา
ความผกพนตอองคการ คอ ระดบทแสดงใหเหนถงความตองการของบคลากรทจะคงอย
และมสวนรวมในองคการตอไป โดยบคคลรสกเปนสวนหนงขององคการ มทศนคต
ทางบวกตอองคการและนายจาง มพฤตกรรมความตงใจและเตมใจท างานทงงานในหนาท
และงานทนอกเหนอหนาทตน เพอชวยใหองคการประสบความส าเรจและบรรลเปาหมาย
และมความตองการทจะท างานกบองคการตอไป
สรป ความผกพนตอองคการ หมายถง ความรสกผกพนวาตนเปนสวน
หนงขององคการ มทศนคตทางบวกตอองคการและนายจาง มพฤตกรรมความตงใจ
ท างานทงงานในหนาทและงานทนอกเหนอหนาทตน เพอชวยใหองคการประสบ
ความส าเรจและบรรลเปาหมาย มความภาคภมใจและเตมใจทจะอทศตนเพอผลประโยชน
ขององคการ ตลอดจนมความตองการทจะเปนสมาชกขององคการตลอดไป โดยไมคดทจะ
ลาออกจากองคการไป ซงแสดงออกมาในลกษณะของความผกพนดานจตใจ
ดานการคงอยกบองคกร และดานบรรทดฐาน
7.2 แนวคดทฤษฎเกยวกบความผกพนตอองคการ แนวคดพนฐานของความผกพนตอองคการมาจาก Mowday, Porter and
Steers (1979, pp. 224-247) ซงพจารณาความผกพนตอองคการ 3 ประการ คอ
1) การยอมรบในเปาหมายขององคการ 2) ความเตมใจทจะท างานหนกเพอองคการ และ
3) ความปรารถนาทจะอยกบองคการ ตอมาแนวคดของ Steers and Porter (1991, pp.
442-443) กลาวถง ความผกพนตอองคการวาเปนลกษณะความสมพนธของบคคลทมตอ
องคการ ซงม 3 ลกษณะ คอ 1) มความเชออยางแนนอนและมการยอมรบคานยมและ
เปาหมายขององคการ 2) มความเตมใจทจะใชพลงอยางเตมทในการท างานใหองคการ
และ 3) มความปรารถนาอยางแรงกลาทจะยงคงเปนสมาชกขององคการนนตอไป
ขณะทSteers and Porter (1991, p. 442) ไดกลาวถงความผกพนตอองคการซงแบง
ออกเปน 2 แนวคด คอ ความผกพนทางทศนคต เปนการศกษาความผกพนตอองคกรโดย
ทบคคลจะน าตนเองไปเปนสวนหนงขององคกรและผกพนในฐานะเปนสมาชกขององคกร
เพอไปสเปาหมายขององคกร และความผกพนทางพฤตกรรมเปนการศกษาความผกพนตอ
องคกร
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
143
ทเปนพฤตกรรมปจจยความสนใจทบคคลไดรบจากองคกร เชน การไดรบความนบถอเปน
ผอาวโส การไดรบคาตอบแทนสง จงมความผกพนตอองคกร โดยไมตองการเสย
ผลประโยชนทไดรบจากองคกรถาจะละทงไปท างานทอนกไมคมคาทจะจากองคการไป
ซงสอดคลองกบแนวคดของ McGree and Ford (1987, pp. 638-641) กลาววา แนวคด
การศกษาความผกพนทางเจตคต (Attitudinal Commitment) เปนการศกษาดานความรสก
ทบคคลมตอองคการ คอ บคคลมความรสกเปนอนหนงอนเดยวกบองคการและเปาหมาย
ขององคการ มความผกพนในฐานะเปนสมาชกขององคการ เพอน าไปสการบรรลเปาหมาย
ขององคการ สวนแนวคดการศกษาความผกพนเชงพฤตกรรม (Behavioral Commitment)
เปนการศกษาความผกพนตอองคการเชงพฤตกรรม อนเปนผลเนองมาจากกระท าในอดต
ซงบคคลไดลงทนลงแรงในองคการ ไดสรางผลงานไวแลวไมสามารถน ากลบคนมาได จงไม
อยากเสยผลประโยชนทจะไดรบจากองคการถาจะไปท างานทอนโดยคดวาไมคมคาทจะ
จากองคการไป ท าใหบคคลนนมความผกพนตอองคการ Kanter (1968, pp. 449-517) ไดกลาวถง ความผกพนตอองคการวาม 3
รปแบบ คอ 1) ความผกพนแบบคงอยเสมอ (Continuance Commitment) หมายถง บคคล
ไดเสยสละใหกบองคกรจนมความคดวาเปนการยากทจะละทงองคกรไปได 2) ความผกพน
แบบยดตด (Cohesion Commitment) หมายถง ความผกพนทท าใหบคคลยดตดกบองคกร
โดยการใชเทคนค เชน การสรางเกยรตภมเพอใหบคคลยดตดกบสงนนๆ เชน เครองแบบ
หรอเหรยญตรา 3) ความผกพนแบบควบคม (Control Commitment) หมายถง ความผกพน
ทบคคลถกท าใหยดตดกบวฒนธรรมขององคกร ซงจะเปนกรอบบงคบใหพฤตกรรมสวน
บคคลเปนไปตามทองคการตองการ เชนเดยวกบ Allen and Meyer (1990, pp. 1-18)
ไดสรปแนวคดไวเปน 3 กลม คอ 1) แนวคดทางดานทศนคต แนวคดนไดรบความสนใจใน
การศกษามาก เพราะมองความผกพนตอองคการวา เปนความรสกทบคคลมองตนเองวา
เปนสวนหนงขององคการ โดยผน าในการศกษาความผกพนตอองคการในแนวคดนคอ
Lyman W. Porter แหงมหาวทยาลยแคลฟอรเนย ซงไดกลาวถงองคประกอบของ
ความผกพนตอองคการวาประกอบดวย (1) ความเชอมนและยอมรบเปาหมายและคานยม
ขององคกร (2) ความเตมอกเตมใจทจะใชความพยายามอยางเตมททจะท างานเพอองคกร
(3) ความปรารถนาอยางแรงกลาทจะรกษาสมาชกขององคกรไว 2) แนวคดดานพฤตกรรม
มองความผกพนตอองคการในรปของความสม าเสมอของพฤตกรรมวา เมอคนม
ความผกพนตอองคการกจะมการแสดงออกในรปแบบของพฤตกรรมตอเนองหรอ
ความคงเสนคงวาในการท างาน ความตอเนองในการท างานโดยไมโยกยายเปลยนแปลงท
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
144
ท างาน การทคนจะผกพนตอองคกร และพยายามทจะรกษาสมาชกไวโดยไมโยกยายไป
ไหน เนองจากไดเปรยบเทยบผลไดและผลเสยทจะเกดขน หากละทงสภาพของสมาชกหรอ
ลาออกไป ซงผลเสยจะพจารณาในลกษณะของตนทนทจะเกดขนหรอผลประโยชนทจะ
สญเสยไป ทฤษฎทมชอเสยงและยดเปนแนวคดนคอ ทฤษฎ Side-bet ของ Becker (1960,
pp. 32-42) ไดกลาววา ความผกพนตอองคกรเกดขนเมอบคคลเขาไปเปนสมาชกของ
องคกรในชวงระยะเวลาหนง กอใหเกดการลงทนซงอาจเปนรปของเวลา ก าลงกาย
ก าลงสตปญญาทเสยไป เมอเปนเชนนบคคลนนยอมหวงผลประโยชนทจะไดรบตอบแทน
จากองคกรในระยะยาว แตถาเขาลาออกไปกอนครบก าหนดกเทากบบคคลนน ยอมหวง
ประโยชนไมคมคา เพราะฉะนนการทบคคลไดเขามาท างานหรอเปนสมาชกขององคการ
นานเทาไร กเทากบการลงทนของเขาไดสะสมเพมขน น ามาซงความยากล าบากทจะ
ตดสนใจลาออกจากองคการ 3) แนวคดทเกยวกบความถกตองหรอบรรทดฐานของสงคม
แนวคดนมองความผกพนตอองคกรวาเปนความจงรกภกดและความเตมใจทจะอทศตน
ใหกบองคกร ซงเปนผลมาจากบรรทดฐานขององคกรและสงคม บคคลรสกวา เมอเขาเขา
เปนสมาชกขององคกรแลวกตองมความผกพนตอองคกรเพราะนนคอความถกตองและ
ความเหมาะสมทจะท าใหเกดความผกพนตอองคกรนน เปนหนาทหรอพนธะผกพนท
สมาชกจะตองมตอการปฏบตหนาทในองคกรเมอทงบคคลและองคกรมความตองการทจะ
ไดรบการตอบสนองทงสองฝาย จงตองพงพาอาศยกนและกนในดานทรพยากรซงแตละ
ฝายมอย การแลกเปลยนระหวางบคคลและองคกรจงเกดขนโดยบคคลเขามาปฏบตงานใน
องคกรดวยเจตนาทจะพยายามใชความร ทกษะความช านาญในการปฏบตงานใหองคกร
เพอผลตอบแทนตางๆ ทองคกรจะจดหาให ซงเปนหนาทขององคกรจะตองจดหาใหเปนสง
ตอบแทนการปฏบต งานของบคคลซงจะตองมความเทาเทยมกบความคาดหวงของบคคล
จงจะท าใหบคคลผกพนทจะปฏบตงานแกองคกรตอไป แตหากผลตอบแทนทองคการมอบ
ใหไมเปนไปตามทเขาคาดหวง จะท าใหเขาลาออกจากองคกรและไปเขารวมกบองคกรอนท
เขาคาดหวงวาจะไดรบการตอบสนองดกวา หรอแมวาเขาจะคงอยกบองคกรตอไปดวยเหต
ของการมโอกาสทจ ากดหรอไมมทางเลอก เขากจะยอมรบผลตอบแทนทองคการจดใหแต
ความผกพนทเขามตอองคการกจะต าลง Cherrington (1994) กลาววา ความผกพนตอองคกรแบงไดเปน 2 ประเภท
ดงน 1) ความผกพนตอเนอง (Continuance Commitment) หรอเรยกวา ความผกพนทเกด
จากการคดค านวณ (Calculative Commitment) คอความเตมใจของบคคลทจะคงอยกบ
องคกรนนๆ เพราะรางวล ผลตอบแทนทางดานเงน หรอเพราะประโยชนทจะไดรบอนๆ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
145
2) ความผกพนดานความรสก (Affective Commitment) หรอเรยกวา ความผกพนดาน
ศลธรรม (Moral Commitment) เปนการยอมรบของบคคลตอคานยมและเปาหมายของ
องคกรและจะเพมมากขนเมอลกษณะเฉพาะของบคคลและความรสกมคณคาในตนเอง
ของเขาสอดคลองกบเปาหมายขององคกร
7.3 องคประกอบของความผกพนตอองคการ Steers (1977, p. 46) ไดกลาววา ความผกพนตอองคการประกอบดวย
1) ความเชอมนอยางแรงกลาและยอมรบตอเปาหมายรวมทงคานยมตอองคกร
2) ความเตมใจทจะใชความพยายามอยางเตมความ สามารถเพอประโยชนขององคการ
และ 3) ความปรารถนาทจะคงอยหรอรกษาไวซงสถานภาพสมาชกขององคการ
เชนเดยวกบ Buchanan (1974, p. 533) ไดเสนอวา ความผกพนตอองคการประกอบดวย
3 องคประกอบ คอ 1) ความเปนอนหนงอนเดยวกนกบองคการ (Identification)
โดยการเตมใจทจะปฏบตงานยอมรบในคานยม และวตถประสงคขององคการ และถอ
เสมอนวาเปนของตนเชนกน 2) การมสวนรวมในองคการ (Involvement) โดยการเขามาม
สวนรวมในกจกรรมขององคการตามบทบาทของตนอยางเตมท และ 3) ความจงรกภกด
ตอองคการ (Loyalty) เปนความรสกผกพนตอองคการ และปรารถนาทจะเปนสมาชกของ
องคการตอไป สวน Allen and Meyer (1991, pp. 61-89) ไดศกษาเรองความผกพนตอ
องคการโดยเหนวาเปนสภาวะทางจตของบคคลทมตอองคการ ซงสภาวะดงกลาวม
องคประกอบ 3 ดานเชนกน คอ 1) ความผกพนดานจตใจ (Affective Commitment)
หมายถง อารมณความรสกผกพนของพนกงาน ซงเปนความรสกเปนอนหนงอนเดยวกน
และการไดมสวนรวมของพนกงานในองคการ 2) ความผกพนดานการคงอยกบองคการ
(Continuance Commitment) หมายถง ความผกพนทเกดขนจากการทพนกงานคดค านวณ
ถงผลประโยชนทจะสญเสยไปหากจะลาออกจากองคการในขณะนน บคคลทมความรสก
ผกพนตอองคการในลกษณะนสง กจะรสกวาการอยกบองคการตอไปเปนเรองของ
ความจ าเปนหรอการขาดโอกาสทางเลอก และ 3) ความผกพนดานบรรทดฐาน
(Normative Commitment) หมายถง ความรสกทพนกงานยดถอวาเมอเขาเปนสมาชกของ
องคการกตองมความผกพนตอองคการ เพราะเปนความถกตองและเหมาะสมในแง
ศลธรรม ความผกพนตอองคการในลกษณะนจงเปนหนาทหรอเปนพนธะผกพนทสมาชก
จะตองอยเพอปฏบตหนาทในองคการ โดยทง 3 ดานนเปนการมองความผกพนในขนจตใจ
คอ เปนการบอกถงลกษณะความสมพนธของพนกงานตอองคการ และเปนการบอก
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
146
โดยนยถงการตดสนใจทจะด ารงการเปนสมาชกภาพหรอไมในองคการ นอกจากน Allen
and Meyer เหนวารปแบบของความผกพนยงคอนขางแตกตางกนในขนจตใจ กลาวคอ
พนกงานทมความผกพนดานอารมณความรสกสง จะคงอยในองคการเพราะวาพวกเขา
ตองการทจะอย (Want to) สวนผทมความผกพนดานความตอเนองสง จะคงอยในองคการ
เพราะวาพวกเขาจ าเปนทจะตองอย (Need to) และส าหรบผทมความผกพนดาน
หลกเกณฑแบบแผน ความถกตอง หรอบรรทดฐานทางสงคมสง กจะอยในองคการ
เพราะวาพวกเขารสกวาพวกเขาสมควรทจะอย (Ought to do) จากองคประกอบเหลาน
จงน ามาซงการสรปโดย Irving, Coleman and Cooper (1997, pp. 444-452) ซงจ าแนก
ความผกพนเปน 3 องคประกอบเชนเดยวกน ดงน 1) ความผกพนดานอารมณความรสก
(Affective Commitment) เปนประสบการณจากการท างานทบคคลไดรบในระยะเวลาท
ท างาน ลกษณะขององคการ เชน การกระจายอ านาจการตดสนใจ และลกษณะนสยของ
ตวบคคลเอง เชน การเชอในอ านาจการควบคม (Locus of Control) 2) ความผกพนดาน
ความตอเนอง (Continuance Commitment) เปนการพจารณาถงผลกระทบหากออกจาก
องคการไป และพจารณาจากการทบคคลไดลงทนตอองคการ พรอมๆ กบการรบรวา
ตนเองขาดทางเลอกและโอกาสในการจางงานจากทอน 3) ความผกพนทางหลกเกณฑ
หรอบรรทดฐานทางสงคม (Normative Commitment) เปนผลมาจากการลงทนขององคการ
ตอบคคล เชน การฝกอบรม การใหเงนชวยเหลอ หรอประสบการณจากการขดเกลาทาง
สงคมในเรองคานยมและความซอสตย Greenberg and Robert (1996, pp. 104-105) ไดน าทฤษฎของ Allen and
Meyer มาเสนอในอกแงมมหนง คอ 1) ความผกพนทางอารมณและความรสก นนคอ
บคคลปรารถนาทจะท างานอยในองคการเพราะวาพวกเขาเหนดวยกบเปาหมาย คานยม
และจดยนขององคการ แตหากวาวนใดวนหนงทเกดการเปลยนแปลงขนในองคการ บคคล
อาจสงสยในคานยมสวนตวของตนเองตอองคการทตนตองท างานตอไป และหาก
การเปลยนแปลงเกดขนจรงๆ บคคลอาจมค าถามเกดขนวาท าไมตนเองถงยงคงอยตอไป
และหากบคคลไมเชอมนในการเปลยนแปลงทเกดขนแลว พวกเขากอาจจะลาออกไปได
2) ความผกพนทางความตอเนอง นนคอ บคคลปรารถนาจะท างานตอไปในองคการ
เนองมาจากบคคลมความเชอวาจะตองสญเสยอยางมากหากตองออกไป และผทท างาน
อยในองคการเปนเวลานานกเพราะวาเขาใจดถงการสญเสยในสงทตนไดลงทนตอองคการ
มาในระยะเวลานาน (เชน ไดวางแผนหลงเกษยณไวแลว ไดมเพอนสนทแลว) และบคคลกม
ความผกพนทจะอยตอไป เพราะไมเตมใจทจะเสยงกบการสญเสยสงเหลาน และ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
147
3) ความผกพนทางหลกเกณฑหรอมาตรฐานทางสงคม อาจกลาวไดวาเปนความรสกของ
บคคลทเหนวาเปนสงทตองท าในการทจะคงอยกบองคการตอไป เพราะแรงกดดนจากคน
รอบขางบคคลทมความผกพนดานนสงมกจะตระหนกถงความคดของคนอนๆ ตอ
การลาออกไปของตน และกจะไมเตมใจทจะท าใหผรวมงานคนอนผดหวง หรอรสกสงสาร
ตนเกยวกบการทจะลาออกไปจะเหนไดวาความผกพนตอองคการของแตละบคคลนน
เกดขนไดหลากหลายรปแบบ บางคนความผกพนตอองคการเกดขนจากทง 3
องคประกอบขางตนรวมกน ในขณะทบางคนความผกพนตอองคการอาจเกดขนจาก 2
องคประกอบ หรออาจเกดขนจากเพยงองคประกอบเดยว หรอส าหรบบางคนความผกพน
ตอองคการอาจเกดขนจากองคประกอบอนๆ ทนอกเหนอจากทมการกลาวถงหรอศกษา
กอาจเปนไปได ทงนขนอยกบเหตผลของแตละบคคล ซงสงผลใหบคคลแสดงพฤตกรรม
ออกมาแตกตางกนไป และการทแตละคนมระดบความผกพนตอองคการแตละ
องคประกอบมากนอยเพยงใดนน กเปนผลมาจากสภาวะจตใจและประสบการณของแตละ
บคคล ซงแนนอนวายอมมความแตกตางกนไมมากกนอย แมจะท างานอยในองคการ
เดยวกนกตาม ดงนน แมวาผลลพธโดยรวมของความผกพนตอองคการของบคลากรจะ
สงผลทางบวกและเปนประโยชนตอองคการมากกตาม แตถาหากพจารณาองคประกอบ
ของความผกพนตอองคการแยกเปนรายองคประกอบกใชวาทกองคประกอบจะสงผลดตอ
องคการเสมอไป ดงนน จะเปนประโยชนมากกวา ถาองคการใหความสนใจศกษาเกยวกบ
องคประกอบและรปแบบของความผกพนตอองคการของพนกงาน แลวพจารณาใหดวา
ควรสรางความผกพนรปแบบใดใหเกดในพนกงาน เพอประสทธภาพและประสทธผลสงสด
ในองคการ
7.4 การวดความผกพนตอองคการ การวดความผกพนตอองคการนยมใชแบบสอบถาม Cook, Hepworth, Wall
and Warr (1981, pp. 84-92 อางถงใน จฑามาส แกวม, 2551, หนา 37-38) ไดรวบรวม
แบบวดความผกพนทางทศนคตตอองคการทส าคญไว 4 แบบ ดงน 1) แบบวดความผกพน
ตอองคการของ Porter and Smith. 1970 เปนแบบวดทใชวดความรสกของสมาชกใน
องคการ 3 ดาน คอ ความเชอและการยอมรบเปาหมายและคานยมขององคการ
ความพรอมทจะใชความพยายามทมอยเพอองคการ ความปรารถนาอยางแรงกลาทจะ
คงความเปนสมาชกขององคการตอไป แบบวดนมอย 15 ขอ เปนแบบมาตราสวนประมาณ
คา 7 ระดบ ความเชอมนของแบบวดนอยระหวาง .82 - .93 2) แบบวดความผกพนตอ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
148
องคการ ของ Buchanan II. (1974) เปนแบบวดความรสกของบคคลในองคการ 3 ดาน คอ
การแสดงตนตอองคการ (Identification) การมความเกยวของกบองคการ (Involvement)
ความภกดตอองคการ (Loyalty) แบบวดนมอย 23 ขอ แบงเปนการวดดานการแสดงตน 6
ขอ การวดดานความเกยวของ 6 ขอ และการวดดานความภกด 11 ขอ ซงเปนแบบมาตรา
สวนประมาณคา 7 ระดบ ความเชอมนของแบบวดในแตละดานและทกดานมคาเทากบ
.86, .84, .92 และ .94 ตามล าดบ แตละดานมความสมพนธกน คาสหสมพนธระหวาง
ดานการแสดงตนกบดานความเกยวของเทากบ .65 ระหวางดานการแสดงตนกบดาน
ความภกดเทากบ .58 3) แบบวดความผกพนตอองคการของ Franklin (1975, pp. 153-
164) เปนแบบวดความรสกของบคคลทมตอองคการใน 2 ดาน คอ ความตงใจทจะยดถอ
ปฏบตตามปทสถานและกฎระเบยบขององคการ ความตงใจทจะคงอยในองคการตอไป
แบบวดนม 16 ขอ ใชวดดานความตงใจทจะยดถอปฏบตตาม 11 ขอ และใชวดดาน
ความตงใจ ทจะคงอยในองคการ 5 ขอ ลกษณะของแบบวดเปนแบบมาตราสวนประมาณ
คา 5 ระดบ ความเชอมนของแบบวดนมคาเทากบ .83 และ .62 ตามล าดบ 4) แบบวด
ความผกพนตอองคการของ Cook et al. (1981) เปนแบบวดความรสกของบคคลใน
องคการ 3 องคประกอบ คอ การแสดงตนตอองคการ การมความเกยวของกบองคการ
ความภกดตอองคการ ลกษณะของแบบสอบถามเปนแบบมาตราสวนประมาณคา 7 ระดบ
ม 9 ขอ ใชวดองคประกอบละ 3 ขอ แบบวดนมความเชอมนในแตละดานเทากบ .72, .87
และ .82 ตามล าดบ นอกจากนยงมการวดความผกพนตอองคการตามแนวคดของ Allen
and Meyer (1990, pp. 1-18) ซงเปนแบบวดความรสกของบคคลในองคการ โดยได
จ าแนกความผกพนตอองคการออกเปน 3 ดาน คอ ความผกพนดานความรสก
ความผกพนดานความตอเนอง และความผกพนดานบรรทดฐาน ซงลกษณะของ
แบบสอบถามเปนแบบมาตราสวนประมาณคา 7 ระดบ มจ านวน 24 ขอ ใชวดดานละ 8
ขอ แบบวดนมความเชอมนในแตละดานเทากบ .87, .75 และ .79 ตามล าดบ ส าหรบการประเมนความผกพนตอองคการตามแนวคดของ Allen and Meyer
(1990) ของนกวชาการแตละทาน มความแตกตางกนตามค าจ ากดความทใหไว ซงจาก
การทบทวนเอกสารและงานวจยท าใหระบไดวามทงแบบวดดานเจตคต ดานพฤตกรรม
และดานบรรทดฐาน วรมน เดชาเมธาวพงศ (2544, หนา 40-42 อางถงใน วรพนธ
เศรษฐแสง, 2548, หนา 47-48) ไดแก 1) แบบวดดานเจตคต เปนแบบวดความผกพนตอ
องคการดานเจตคต ประกอบดวยองคประกอบตอไปน คอ 1.1) ความรสกเปนเจาของ
องคกร 1.2) ความรสกผกพนกบองคกร 1.3) ความรสกเปนสวนหนงขององคกร
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
149
1.4) ความภาคภมใจในการใชเวลาทเหลออยเพออทศใหกบองคกร 2) แบบวดดาน
พฤตกรรม เปนแบบวดความผกพนตอองคการดานพฤตกรรม ในองคประกอบ ตอไปน
2.1) ตองการอยเพราะรสกวาดกวาทอนหรอเพราะไมมทางเลอกแมวาจะไมอยากอย
2.2) ความรสกไมมนคงหากตองเปลยนทท างาน 2.3) ไดทมเทแรงกาย แรงใจ สตปญญา
จนไมอยากละทงไปเพราะกลวขาดทน 3) แบบวดดานบรรทดฐาน เปนแบบวดความผกพน
ตอองคการดานบรรทดฐานในองคประกอบ ตอไปน 3.1) เกดความลงเลไมแนใจใน
การลาออก 3.2) ไมตองการใหผบงคบบญชาผดหวง 3.3) รสกเปนพนธะหนาทตอองคกร
และงานทท า 3.4) เกรงวาเพอนรวมงานจะผดหวง ส าหรบการสรางเครองมอทใชวดความผกพนตอองคการของการศกษาวจย
ในประเทศไทย เพอวดระดบความคดเหนของผตอบแบบสอบถามในดานความผกพนตอ
องคการ มดงน วรพนธ เศรษฐแสง (2548, หนา 96-98) ไดสรางแบบสอบถามโดยใช
แนวคดของ Allen and Mayer (1990) โดยกลมตวอยางเปนพนกงานการไฟฟาสวนภมภาค
จงหวดฉะเชงเทราทปฏบตงานประจ าป 2548 จ านวน 328 คน ซงแบบสอบถาม
ประกอบดวยขอค าถาม 16 ขอ ซงมคาความเชอมนทงฉบบเทากบ .88 สวน สฏาย
ธระวณชตระกล (2549, หนา 106-110) ไดพฒนาแบบสอบถามความผกพนตอองคการ
ตามแนวคดของ Allen and Mayer ประกอบดวยขอค าถาม 9 ขอ คอ ความผกพนดาน
จตใจ จ านวน 3 ขอ ความผกพนดานการคงอยกบองคการ จ านวน 3 ขอ และความผกพน
ดานบรรทดฐาน จ านวน 3 ขอ กลมตวอยางเปนอาจารยคณะศกษาศาสตรในมหาวทยาลย
ของรฐ จ านวน 438 คน ซงแบบสอบถามมคาความเชอมนทงฉบบเทากบ .86 ดาน ชาครต
มานพ (2550, หนา 79-84) ไดสรางแบบสอบถามขนเองโดยอาศยแนวคดของ Allen and
Mayer ใน 3 ดาน ประกอบดวยขอค าถาม 15 ขอ คอ ความผกพนดานจตใจ จ านวน 5 ขอ
ความผกพนดานการคงอยกบองคการ จ านวน 5 ขอ ความผกพนดานบรรทดฐาน จ านวน
5 ขอ ลกษณะขอค าถามเปนแบบมาตรประมาณคา 5 ระดบ กลมตวอยางเปนนกเรยน
เตรยมทหาร จ านวน 420 คน ซงแบบสอบถามมคาความเชอมนทงฉบบเทากบ .80 และ
คาความเชอมนแตละดานเทากบ .83, .73 และ .58 ตามล าดบ จฑามาส แกวม (2551, หนา 65-67) ไดพฒนาแบบสอบถามความผกพนตอ
องคการตามแนวคดของ Porter and Smith ประกอบดวยขอค าถาม 15 ขอ แบงเปน 3 ดาน
คอ ดานการยอมรบเปาหมายและคานยมขององคการ จ านวน 5 ขอ ดานความพยายาม
ทมเทในการปฏบตงานในองคการ จ านวน 5 ขอ และดานความตองการทจะคงความเปน
สมาชกขององคการจ านวน 5 ขอ ขอค าถามเปนแบบมาตรประมาณคา 5 ระดบ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
150
กลมตวอยางเปนบคลากร สงกดส านกบรหารงานการศกษานอกโรงเรยนในภาคใต โดยม
ความเชอมนของแบบวดเทากบ .92 ในขณะท วนดา กบกว (2552, หนา 79-80)
ไดพฒนาแบบสอบถามความผกพนตอองคการ โดยอาศยทฤษฎความผกพนตอองคการ
ของ Allen and Mayer มลกษณะเปนแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ คอ จรง
คอนขางจรง ไมแนใจ คอนขางไมจรง ไมจรง จ านวน 17 ขอ โดยจ าแนกความผกพนตอ
องคการเปน 3 องคประกอบ ไดแก ความผกพนดานจตใจ จ านวน 6 ขอ ความผกพน
ดานการคงอยกบองคการ จ านวน 6 ขอ และความผกพนดานบรรทดฐาน จ านวน 5 ขอ
กลมตวอยางเปนครโรงเรยนในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษากรงเทพมหานคร
จ านวน 597 คน แบบสอบถามมคาความเชอมนทงฉบบเทากบ .86 และมคาความเชอมน
ในแตละดานเทากบ .74, .82 และ .77 ตามล าดบ และ อรสา ส ารอง (2553, หนา 93-99)
ไดสรางแบบวดความผกพนตอองคการทปรบปรงมาจากแบบวดความผกพนตอองคการ
ของ Allen and Mayer ประกอบดวยองคประกอบ 3 ดาน คอ ดานจตใจ ดานการคงอยกบ
องคการ และดานบรรทดฐาน ซงมจ านวนขอค าถามดานละ 3 ขอ รวมทงหมด 9 ขอ และ
เปนแบบมาตรวดประมาณคา 5 ระดบ กลมตวอยางเปนบคลากรฝายทรพยากรมนษย
องคการทเปนสมาชกสมาคมการจดการงานบคคลแหงประเทศไทยจ านวน 450 คน
ซงแบบสอบถามมคาความเชอมนทงฉบบเทากบ .88 และมคาความเชอมนในแตละดาน
เทากบ .80, .73 และ .84 ตามล าดบ
7.5 ความส าคญและผลของความผกพนตอองคการ ความผกพนตอองคการเปนสงทมความส าคญตอความอยรอดและความม
ประสทธผลขององคการ ผทมความผกพนตอองคการสงจะปฏบตงานไดดกวาผทม
ความผกพนตอองคการต าหรอไมมเลย ผลดงกลาวจะอยกบองคการและเจาหนาท
ปฏบตงาน นอกจากนไดมนกวชาการอกหลายทานไดใหความเหนเกยวกบความส าคญของ
ความผกพน ตอองคการ ดงน Porter, Steers and Boulin (1974, pp. 603-609) ไดกลาวถง ความส าคญ
ของความผกพนตอองคการไววา สามารถใชท านายอตราการเขา - ออก (Turnover)
จากงานไดดกวาความพงพอใจในงาน เนองจากความผกพนตอองคการเปนแนวคดทม
ลกษณะครอบคลมมากกวาความพงพอใจในงาน เพราะสามารถสะทอนถงผลโดยทวไป
ทบคคลสนองตอบตอองคการโดยรวม ขณะทความพงพอใจในงานสะทอนใหเหนถง
การสนองตอบของบคคลตอเงอนไขของงานในแงใดแงหนงเทานน เนองจากเหตน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
151
ความผกพนตอองคการจงเปนความผกมดของบคคลตอองคการ นอกจากน ความผกพน
ตอองคการจะมเสถยรภาพมากกวาความพงพอใจในงานแมวาเหตการณประจ าวนและ
สถานทท างานมผลกระทบตอความพงพอใจในงานของผปฏบตงาน แตสถานการณ
ชวคราวจะไมมผลกระทบตอความผกพนของบคคลทมตอองคการโดยสวนรวมได
เชนเดยวกบแนวคดของ Miner, (1992, p. 127) กลาววา ความผกพนตอองคการจะลด
อตราการเขา-ออกจากงานและยงมความสมพนธกบการขาดงาน ปรมาณงาน และ
คณภาพงาน กลาวคอ หากความผกพนสง กจะขาดงานต าและมผลผลตสง สอดคลองกบ
แนวคดของ Buchanan (1974, pp. 533–546) ทไดสรปความส าคญของความผกพนตอ
องคการไว ดงน 1) ความผกพนตอองคการสามารถท านายอตราเขา-ออกจากงานของ
สมาชกในองคการไดด เพราะความผกพนตอองคการเนนความผกมดของบคคลตอ
องคการ รวมถงเปาหมายและคานยมขององคการดวย 2) ความผกพนตอองคการเปน
แรงผลกดนใหผปฏบตงานในองคการท างานไดดกวาผไมมความผกพนตอองคการ
เนองจากการทสมาชกรสกวามสวนรวมเปนเจาของในองคการ และมสวนรวมสรางเสรม
ประสทธภาพขององคการ 3) ความผกพนตอองคการเปนตวเชอมระหวางจนตนาการของ
สมาชกในองคการกบเปาหมายขององคการ หรอชวยใหองคการสามารถบรรลเปาหมายท
วางไวนนเอง 4) ความผกพนตอองคการชวยลดการควบคมจากภายนอก ซงเปนผลมาจาก
การทสมาชกมความรก และความผกพนตอองคการของตนมากนนเอง 5) ความผกพนตอ
องคการเปนตวชถงความมประสทธภาพขององคการ เชนเดยวกบ Steers (1977, pp. 46-
56) กลาววา ระดบความพงพอใจในงานสามารถเปลยนแปลงไดตลอด เวลาตอการ
เปลยนแปลงอยางทนททนใดในสงแวดลอมการท างาน ในขณะทเจตคตความผกพนตอ
องคการพฒนาอยางชาๆ แตมนคงตามระยะเวลาทผานไป โดยความผกพนตอองคการจะ
เปนตวบงชประสทธผลขององคการ และจะเปนแรงผลกดนใหสมาชกปฏบตงานอยางเตมท
และทมเทก าลงกายและก าลงใจในการปฏบตงาน เนองจากความรสกของการเปนเจาของ
องคการดวยเชนกน อกทง ยงลดโอกาสการคกคามจากภายนอก เนองจากผลของ
ความยดมนผกพนตอองคการอกดวย นอกจากนความผกพนตอองคการ ยงสามารถ
น าไปสการบรหารงานอยางมประสทธภาพตอองคการ และเปนหนาทของผบรหารท
จะตองสรางความผกพนและความจงรกภกดตอพนกงาน เพอลดการสญเสยบคลากรทม
คาแกองคการไป Steers and Porter (1991, pp. 444-446) ไดสรปผลของความผกพน
โดยแบงไดเปน 4 ดาน ดงน 1) ความผกพนและการครองต าแหนง จะเหนไดจากพนกงานท
มความผกพนตอองคการสง และตองการอยกบองคการนนเปนเวลานาน กจะพบ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
152
ความสมพนธระหวางความผกพนกบการครอบครองต าแหนงขณะนนดวย กลาวคอ หากม
การครอบครองต าแหนงทสงขน ความผกพนกจะมากขนไปดวย 2) ความผกพนและ
การขาดงาน พนกงานทมความผกพนสงจะมสวนชวยใหองคการบรรลเปาหมายได
เราไมอาจสามารถบอกไดวาความผกพนกบการเขาท างานมความสมพนธกน แตสามารถ
บอกไดวาความผกพนมอทธพลตอแรงจงใจในการเขาท างานของบคคล 3) ความผกพน
และการหมนเวยนของพนกงาน ความผกพนของพนกงานจะชวยลดจ านวนการหมนเวยน
ของพนกงานในองคการได เพราะเมอพนกงานมความผกพนตอองคการสงกตองการทจะ
อยกบองคการเปนเวลานานและไมอยากออกจากองคการไป 4) ความผกพนและ
ผลการปฏบตงาน ผลลพธจากความผกพนตอองคการพจารณาไดจากผลการปฏบตงาน จากการศกษารวบรวมเกยวกบความส าคญและผลของความผกพนตอ
องคการขางตน ท าใหพบวาประเดนททกคนมความเหนสอดคลองกนกคอ ความผกพนตอ
องคการจะมผลตออตราการเขา-ออกจากงาน และผลการปฏบตงานของพนกงาน ดงนน
จงสรปไดวา ความผกพนตอองคกรมความส าคญตอการปฏบตงานของพนกงานในองคกร
จะเปนสงกระตนใหพนกงานพอใจทจะท างานเพอองคการดวยความเตมใจ และพงพอใจใน
งานทรบผดชอบ ท าใหบคคลแสดงออกในรปของการปฏบตตนใหเกดประโยชน สามารถท
จะพฒนาองคการสความส าเรจลลวงตามเปาหมายและแผนงานทก าหนดไวอยางม
ประสทธภาพสงสด
7.6 งานวจยทเกยวของกบความผกพนตอองคการ
งานวจยทเกยวของกบความผกพนตอองคการ ไดมผศกษาไวหลาย
ทาน ดงน
อรสา ส ารอง (2553, หนา 144-145) ไดศกษาเรองแบบจ าลองความสมพนธ
เชงสาเหตของพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการของบคลากรฝายทรพยากรมนษย
องคการทเปนสมาชกสมาคมการจดการงานบคคลแหงประเทศไทย พบวา พฤตกรรม
การเปนสมาชกทดตอองคการไดรบอทธพลทางตรงมากทสดจากตวแปรความผกพนตอ
องคการ รองลงมา คอ คณลกษณะบคลกภาพ และคณลกษณะงาน มคาสมประสทธ
อทธพลทางบวกเทากบ .88, .41 และ .29 ตามล าดบ อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ
.05 และพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการไดรบอทธพลทางออมจากตวแปร
ความพงพอใจในงาน มคาสมประสทธอทธพลทางบวกเทากบ .77 อยางมนยส าคญ
ทางสถตทระดบ .05 นอกจากน พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการไดรบอทธพล
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
153
รวมมากทสดจากตวแปรความผกพนตอองคการ รองลงมา คอ ตวแปรคณลกษณะ
บคลกภาพและคณลกษณะงาน และการรบรการสนบสนนจากองคการ โดยม
คาสมประสทธอทธพลรวมทางบวกเทากบ .88, .41, .29 และ .17 ตามล าดบ อยางม
นยส าคญทางสถตทระดบ .05 เมอพจารณาคาสมประสทธการพยากรณ (R2) พฤตกรรม
การเปนสมาชกทดตอองคการ ความผกพนตอองคการ และความพงพอใจในงาน
มคาสมประสทธการพยากรณเทากบ .71, .79 และ .86 ตามล าดบ สอดคลองกบงานวจย
ของ สฎาย ธระวณชตระกล (2549, หนา 155-156) ไดศกษาเรองแบบจ าลอง
ความสมพนธเชงสาเหตของพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการของอาจารย
คณะศกษาศาสตรในมหาวทยาลยของรฐ พบวา ตวแปรภาวะผน าแบบเปลยนสภาพม
อทธพลทางตรงตอความพงพอใจในงาน ตวแปรภาวะผน าแบบเปลยนสภาพมอทธพล
ทางออมตอความผกพนตอองคการและพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ ตวแปร
บรรยากาศองคการมอทธพลทางออมตอความผกพนตอองคการและพฤตกรรมการเปน
สมาชกตอองคการ ตวแปรความพงพอใจในงานและความผกพนตอองคการมอทธพล
ทางตรงตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ และตวแปรภาวะผน าแบบเปลยน
สภาพ บรรยากาศองคการ ความพงพอใจในงานมอทธพลทางออมตอพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดตอองคการ พมพจนทร บณฑรพงศ (2555, หนา 59 - 60) ไดศกษาเรองปจจยดาน
ลกษณะงานทมผลตอความผกพนตอองคกรของบคลากรมหาวทยาลยพะเยา พบวา
บคลากรมหาวทยาลยพะเยามความคดเหนเกยวกบปจจยดานลกษณะงานในภาพรวมอย
ในระดบมาก และมความผกพนตอองคกรอยในระดบมาก ปจจยดานลกษณะงานและ
รปแบบความผกพนตอองคกรมความสมพนธในระดบต า แตบคลากรยงมการแสดงออกใน
รปแบบความผกพนตอองคกร 3 รปแบบ คอ ความทมเทเพอองคกร ความจงรกภกดตอ
องคกร และความศรทธาตอองคกร ตามล าดบ ทงนผลการศกษาระบวาบคลากรมความ
ภมใจและยนดทจะบอกผอนวาเปนพนกงานของมหาวทยาลย โดยพรอมจะท างานหนกและ
ทมเทความรความสามารถอยางเตมทในการท างานเพอความกาวหนาของมหาวทยาลย
โดยบคลากรคดเสมอวาปญหาของมหาวทยาลยเสมอนหนงเปนปญหาของตนเองทตอง
ชวยกนแกไข และอยากท างานในมหาวทยาลยตอไปจนกวาจะเกษยณอายโดยไมมแผนจะ
ยายทท างาน ในท านองเดยวกนกบงานวจยของ อาทตตยา ดวงสวรรณ (2551, หนา 124)
ไดศกษาเรองการศกษาเปรยบเทยบคณภาพชวตการท างานและความผกพนตอองคกร
ระหวางขาราชการกบพนกงานมหาวทยาลย: กรณศกษามหาวทยาลยสงขลานครนทร
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
154
วทยาเขตหาดใหญ พบวา คณภาพชวตการท างานมความสมพนธกบความผกพนตอ
องคกรในระดบปานกลาง และยงพบวา คณภาพชวตการท างานมความสมพนธกบ
ความผกพนตอองคกรในระดบปานกลางอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ลกษณะ
งานมความสมพนธกบคณภาพชวตการท างานในระดบปานกลางอยางมนยส าคญทางสถต
ทระดบ .05 และยงพบอกวา ลกษณะงานมความสมพนธกบความผกพนตอองคกรใน
ระดบคอนขางนอยอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 และงานวจยของ รตนพร
จนทรเทศ (2554, หนา 79) ไดศกษาเรองคณภาพชวตในการท างานทมความสมพนธกบ
ความผกพนตอองคกรของพนกงานบรษทแกรมเปยนฟดสสยาม จ ากด พบวา
โดยภาพรวมคณภาพชวตในการท างานของพนกงานมความสมพนธกบความผกพนตอ
องคกรในระดบสง โดยคณภาพชวตในการท างานดานคาตอบแทนและสวสดการ
ดานสภาพแวดลอมในการท างาน ดานโอกาสกาวหนาและพฒนาความสามารถม
ความสมพนธอยในระดบสงมาก ดานสมพนธภาพในองคกรมความสมพนธอยในระดบสง
สวนดานความสมดลระหวางชวตการท างานและชวตสวนตว และดานความเปน
ประชาธปไตยในการท างานมความสมพนธอยในระดบปานกลางอยางมนยส าคญทางสถต
ทระดบ .05
ธรมพา ช านาญไพร (2550, หนา 85-87) ไดศกษาเรองความพงพอใจในงาน
และความผกพนตอองคกรของพนกงานธนาคารกรงเทพ (จ ากด) มหาชนในเขตกรงเทพ
และปรมณฑล พบวา ความผกพนตอองคการของพนกงานธนาคารกรงเทพ ในภาพรวม
อยในระดบปานกลาง โดยความผกพนตอองคการดานความเตมใจทจะท างานเพอ
ความกาวหนาและประโยชนขององคการ และดานความภาคภมใจและยดมนใน
จดมงหมายและอดมการณขององคการอยในระดบมาก สวนความผกพนตอองคการดาน
ความปรารถนาทจะเปนสมาชกขององคการมความผกพนตอองคการอยในระดบปานกลาง
นอกจากนยงพบวา ความพงพอใจในงานและความผกพนตอองคการของพนกงานม
ความสมพนธในระดบปานกลางอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 เชนเดยวกบงานวจย
ของ ปยะพงศ นนทวงศ (2550, หนา 99-104) ไดศกษาเรองความพงพอใจในงานและ
ความผกพนตอองคกรของพนกงานในโรงงานผลตชนสวนยานยนตของบรษทฯ ในกลม
สมบรณ พบวา ความผกพนตอองคการในภาพรวมทง 3 ดาน ของพนกงานอยในระดบ
มาก โดยความผกพนตอองคการดานความเตมใจทจะท างาน เพอความกาวหนาและ
ประโยชนขององคการและดานความภาคภมใจและยดมนในจดมงหมายและอดมการณ
ขององคการอยในระดบมาก และความผกพนตอองคการดานปรารถนาทจะเปนสมาชก
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
155
ขององคการอยในระดบปานกลาง และยงพบวา ความพงพอใจในงานมความสมพนธกบ
ความผกพนตอองคการในระดบปานกลางอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 พมณฑา ชนะภย (2552, หนา 72-79) ไดศกษาเรองความพงพอใจในงาน
และความผกพนตอองคกรของพนกงานระดบปฏบตการ บรษทคอสโม กรป จ ากด
(มหาชน) พบวา ความผกพนตอองคกรของพนกงานระดบปฏบตการในภาพรวมอยใน
ระดบปานกลาง โดยความผกพนตอองคกรดานความเตมใจทจะท างานเพอความกาวหนา
และประโยชนขององคกร ดานความภาคภมใจและยดมนในจดมงหมายและอดมการณของ
องคกรอยในระดบมาก สวนความผกพนตอองคกรดานความปรารถนาทจะเปนสมาชกของ
องคกรอยในระดบปานกลาง และยงพบวา ความพงพอใจในงานมความสมพนธในระดบ
มากกบความผกพนตอองคกรของพนกงานอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 สอดรบ
กบงานวจยของ เลอศกด ใจกลา (2550, หนา 103-105) ไดศกษาเรองความพงพอใจใน
งานและความผกพนตอองคกรของพนกงานในโรงงานกลมบรษทไทยซมมท พบวา
ความผกพนตอองคกรของพนกงานในภาพรวมทง 3 ดาน อยในระดบมาก โดยความผกพน
ตอองคกรดานความเตมใจทจะท างานเพอความกาวหนาและประโยชนขององคกร และ
ดานความภาคภมใจและยดมนในจดมงหมายและอดมการณขององคกรอยในระดบมาก
สวนความผกพนตอองคกรดานความปรารถนาทจะเปนสมาชกขององคกรอยในระดบ
ปานกลาง และยงพบวา ความพงพอใจในงานมความสมพนธกบความผกพนตอองคกรของ
พนกงานในระดบสงอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ธระพนธ มณสต (2553, หนา 83-84) ไดศกษาเรองความสมพนธระหวาง
คณภาพชวตการท างานกบความผกพนตอองคการของพนกงานฝายชาง บรษทการบนไทย
จ ากด (มหาชน) พบวา ความผกพนตอองคการของพนกงานในภาพรวมและรายดาน
ทกดานอยในระดบมาก โดยพนกงานมความผกพนตอองคการดานจตใจสงสด รองลงมา
คอ ดานบรรทดฐาน และดานการคงอย ตามล าดบ และยงพบวา พนกงานฝายชางบรษท
การบนไทย ทมอาย รายไดตอเดอน และระยะเวลาในการปฏบตงานแตกตางกน
มความผกพนตอองคการแตกตางกน พนกงานทมเพศ ระดบการศกษา และทตงของ
สถานทปฏบตงานแตกตางกนมความผกพนตอองคการไมแตกตางกน นอกจากนยงพบวา
คณภาพชวตการท างานของพนกงานฝายชางมความสมพนธกบความผกพนตอองคการทง
ภาพรวมและรายดานอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ยกเวนคณภาพชวตการท างาน
ดานความกาวหนาและความมนคง พบวา มความสมพนธกบความผกพนตอองคการดาน
การคงอยอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 เชนเดยวกบงานวจยของ ปวณา กรงพล
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
156
(2553, หนา 88-89) ไดศกษาเรองความสมพนธระหวางคณภาพชวตการท างานกบ
ความผกพนตอองคการของเจาหนาทส านกกษาปณ พบวา คณภาพชวตการท างานกบ
ความผกพนตอองคกรของเจาหนาทส านกกษาปณโดยภาพรวม 3 ดาน ไดแก ความเชอมน
และยอมรบเปาหมายและคานยมขององคกร ความเตมใจทจะใชความพยายามอยางเตม
ก าลงสามารถเพอประโยชนขององคการ และความตองการทจะคงอยเปนสมาชกภาพของ
องคการมความสมพนธอยในระดบปานกลาง นอกจากนยงพบวา คณภาพชวตการท างาน
8 ดาน ไดแก คาตอบแทนทเปนธรรมและเพยงพอ สงแวดลอมทถกลกษณะปลอดภย
การพฒนาความรความสามารถของบคลากร ความกาวหนาและมนคงในงาน การบรณา
การทางสงคม สทธของพนกงาน/ธรรมนญในองคกร ความสมดลระหวางงานกบชวต
สวนตว และความเกยวของและเปนประโยชนตอสงคม และความผกพนตอองคกร 3 ดาน
ไดแก ความเชอมนและยอมรบเปาหมายและคานยมขององคกร ความเตมใจทจะใช
ความพยายามอยางเตมก าลงสมารถเพอประโยชนขององคกร และความตองการทจะ
คงอยเปนสมาชกภาพขององคกร มความสมพนธกนทกดานอยางมนยส าคญทางสถตท
ระดบ .05 นชจรา ตะส (2552, หนา 89-91) ไดศกษาเรองความสมพนธระหวาง
คณภาพชวตการท างานกบความผกพนตอองคการของบคลากรในสงกดส านกงาน
ปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ พบวา ความผกพนตอองคการโดยรวมของบคลากรใน
สงกดส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณอยในระดบมากมคาเฉลยเทากบ 3.54
เรยงล าดบจากมากทสดไปหานอยทสด คอ ความเตมใจทจะทมเทความพยายามอยางมาก
เพอองคการอยในระดบมากมคาเฉลยเทากบ 3.65 รองลงมาคอความปรารถนาอยาง
ยงยวดทจะรกษาไวซงความเปนสมาชกภาพในองคการอยในระดบมากมคาเฉลยเทากบ
3.50 และความเชออยางแรงกลาในการยอมรบเปาหมายและคานยมขององคการอยใน
ระดบมากมคาเฉลยเทากบ 3.46 ตามล าดบ และนอกจากนยงพบวา คณภาพชวตการ
ท างานทง 8 ดาน มความสมพนธกบความผกพนตอองคการอยางมนยส าคญทางสถตท
ระดบ .05 สอดคลองกบงานวจยของ กาญจนา บญเพลง (2552, หนา 166) ไดศกษาเรอง
คณภาพชวตการท างานกบความผกพนตอองคกรของพนกงานเทศบาล จงหวดสมทรสาคร
พบวา ความผกพนตอองคกรของพนกงานเทศบาลจงหวดสมทรสาคร
โดยภาพรวมอยในระดบมาก โดยเรยงล าดบคาเฉลยจากมากไปหานอยได ดงน
ดานความเตมใจทจะทมเทเพอปฏบตงานใหแกองคกร รองลงมา คอ ดานความตองการ
คงความเปนสมาชกกบองคกร และดานความเชอมนและยอมรบในคานยมและเปาหมาย
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
157
ขององคกร ตามล าดบ นอกจากนยงพบวา คณภาพชวตการท างานมความสมพนธกบ
ความผกพนตอองคกรอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 และงานวจยของ จ านง
เหลาคงธรรม (2554, หนา 58) ไดศกษาเรองการศกษาความผกพนตอองคกรของ
ผบรหารสถานศกษาและครผสอนสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาตราด พบวา
ความผกพนตอองคกรของผบรหารสถานศกษาและครผสอนโดยรวมและรายดานอยใน
ระดบมาก นอกจากนยงพบวา ผบรหารและครผสอนในสถานศกษาขนาดเลก
มความผกพนตอองคกรสงกวาสถานศกษาขนาดกลางและขนาดใหญ และผบรหารและคร
ในสถานศกษาขนาดกลางมความผกพนตอองคกรสงกวาสถานศกษาขนาดใหญอยางม
นยส าคญทางสถตทระดบ .05 จากแนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของทไดกลาว สามารถสรปไดวา
ความผกพนตอองคการ หมายถง ความรสกความคดเหนและทศนคตของครทมตอ
สถานศกษาทไดปฏบตงานอย และไดแสดงออกมาในลกษณะมความเชอศรทธา
การยอมรบนโยบาย เปาหมาย และคานยมของสถานศกษาทกลมกลนเปนอนหนงอน
เดยวกน มความทมเท ความพยายาม และความเสยสละเพอประโยชนของสถานศกษา
อยางตอเนองและสม าเสมอในการท างาน มความรสกผกพน เกดความภาคภมใจใน
สถานศกษาของตน มความจงรกภกดปรารถนาอยางแรงกลาในการด ารงความเปนสมาชก
ของสถานศกษาโดยไมมความคดทจะลาออก รวมทงการปฏบตตนอยางเตมความสามารถ
เพอใหสถานศกษาบรรลเปาหมายทก าหนดไว จากการศกษาแนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของตามทศนะของ
นกวชาการตางๆ ดงกลาวขางตน ผวจยไดน ามาสงเคราะหเพอก าหนดองคประกอบเปน
กรอบแนวคดเชงทฤษฎ และเพอการวจย ดงแสดงในตาราง 17 มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
158
ตาราง 17 การสงเคราะหองคประกอบความผกพนตอองคการ
องคประกอบ
ผศกษา/ผวจย รวม
Allen
and
Mey
er, 1
990
Stee
rs a
nd P
orte
r, 19
91
Cher
ringt
on, 1
994
Gree
nber
g an
d Ro
bert,
199
6
Gree
nber
g an
d Ba
ron,
200
3
สฎาย
ธระ
วณชต
ระกล
, 254
9
ปยะพ
งศ น
นทวง
ศ, 2
550
ธรมพ
า ช า
นาญไพ
ร, 2
550
เลอศ
กด ใจ
กลา,
255
0
อาทต
ตยา ดว
งสวร
รณ, 2
551
กาญจน
า บญ
เพลง
, 255
2
ธระพ
นธ ม
ณสต
, 255
2
รตนพ
ร จน
ทรเทศ,
255
2
นชจร
า ตะ
ส, 2
552
ปวณา กร
งพล, 2
552
พมณฑา ชน
ะภย, 2
552
อารส
า ส า
รอง,
255
3
จ านง
เหลา
คงธร
รม, 2
554
พมพจ
นทร บณ
ฑรพ
งศ, 2
555
1 ความเชอและการยอมรบเปาหมาย
และคานยมขององคการ
12
2 ความพยายามทมเทเตมใจในการ
ปฏบตงานเพอองคการ
12
3 ความผกพนดานการคงอยกบ
องคการ
15
4 การยดถอปฏบตตามปทสถานและ
กฎระเบยบขององคการ
5
5 ความผกพนดานความตอเนอง 3
6 ความผกพนดานจตใจ 8
158
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
159
จากตาราง 17 เหนไดวา องคประกอบของความผกพนตอองคการทเปนกรอบ
แนวคดเชงทฤษฎ ทไดจากการสงเคราะหแนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของตามทศนะ
ของนกวชาการ มจ านวน 6 องคประกอบ ส าหรบการวจยครงน ผวจยใชเกณฑคดเลอก
องคประกอบทมความถตงแต 12 ขนไป หรอรอยละ 60 ไดองคประกอบ จ านวน 3
องคประกอบ เรยงล าดบตามความถสงสดไปหานอยทสดได ดงน 1) ความผกพนดาน
การคงอยกบองคการ 2) ความเชอและการยอมรบเปาหมายและคานยมขององคการ และ
3) ความพยายามทมเทและเตมใจในการปฏบตงานเพอองคการ แสดงเปนโมเดลการวดได
ดงภาพประกอบ 16
ภาพประกอบ 16 โมเดลการวดความผกพนตอองคการ
จากภาพประกอบ 16 แสดงโมเดลการวดความผกพนตอองคการ ทไดจาก
การสงเคราะหแนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของตามทศนะของนกวชาการ
ประกอบดวย
1. ดานการคงอยกบองคการ หมายถง ครมความตองการทจะปฏบตงาน
ในสถานศกษาดวยความศรทธา ผกพน และภาคภมใจ โดยไมคดทจะลาออกจากการเปน
สมาชกของสถานศกษา แมวาจะมการเปลยนแปลงรปแบบการบรหารงาน หรอเปลยน
ต าแหนงงานใหม
2. ความเชอและการยอมรบเปาหมายและคานยมขององคการ หมายถง ครม
ทศนคตทสอดคลอง มความเชอมน ยอมรบ ศรทธาในเปาหมาย กระบวนการบรหารและ
คานยม และเปนอนหนงอนเดยวกนกบสถานศกษา ยอมรบในแนวทางการปฏบตงาน
เพอใหส าเรจเปาหมาย และเปนไปในทางเดยวกนกบองคกร และมความเชอวาองคกรท
ตนเองปฏบตงานอยเปนองคกรทดทสด จนท าใหเกดความภาคภมใจในองคกรของตน และ
ความผกพน
ตอองคการ
ความเชอและการยอมรบเปาหมาย
และคานยมขององคการ
การคงอยกบองคการ
ความพยายามทมเทและเตมใจ
ปฏบตงานเพอองคการ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
160
3. ความพยายามทมเทและเตมใจในการปฏบตงานเพอองคการ หมายถง
ครมความตงใจ มงมน ทมเททจะปฏบตงานในหนาททไดรบมอบหมายอยางเตม
ความสามารถ ท าใหงานบรรลตามวตถประสงคทก าหนดไวอยางมประสทธภาพ เสยสละ
ประโยชนสวนตวเพอใหงานประสบผลส าเรจ โดยมงหวงใหงานทปฏบตนนประสบ
ความส าเรจอยางมคณภาพรวมถงการพยายามคดหาวธการใหมๆ เพอปรบปรง
การท างานใหประสบผลส าเรจมากยงขน โดยมรายละเอยดของแตละองคประกอบทจะ
น าไปสการสงเคราะหเพอก าหนดนยามศพทเชงปฏบตการ และตวบงชของแตละ
องคประกอบ ดงตาราง 18
ตาราง 18 องคประกอบ ตวบงช นยามศพทเชงปฏบตการและค าอธบายความผกพนตอ
องคการ
องคประกอบ ตวบงช นยามศพท ค าอธบายความผกพนตอ
องคการ
ความผกพน
ตอองคการ
1. การคงอย
กบองคการ
ครมความตองการทจะ
ปฏบตงานในสถานศกษา
ดวยความศรทธา ผกพน
และภาคภมใจ โดยไมคดท
จะลาออกจากการเปน
สมาชกของสถานศกษา
แมวาจะมการเปลยนแปลง
รปแบบการบรหารงาน หรอ
เปลยนต าแหนงงานใหม
1.1 ทานรเชอวายงท างานกบ
โรงเรยนแหงนนานเทาใดยงรสก
อยากท างานกบโรงเรยนตอไป
เรอยๆ
1.2 ทานพอใจทจะใชชวตในการ
ท างานทโรงเรยนแหงนโดยไมคด
จะลาออก
1.3 แมวาจะมทท างานใหมทให
ผลตอบแทนมากกวาทเดม ทานก
ไมคดจะลาออกหรอยายโรงเรยน
1.4 แมมการเปลยนวธการ
ปฏบตงานบอยครง ทานกยงพอใจ
ทจะท างานทโรงเรยนแหงน
2. ความเชอ
และการ
ยอมรบ
เปาหมายและ
ครมทศนคตทสอดคลอง ม
ความเชอมน ยอมรบ
ศรทธาในเปาหมาย
กระบวนการบรหารและ
คานยม ของสถานศกษา
ยอมรบแนวทางการ
2.1 ทานเชอวาโรงเรยนของทาน
เปนทยอมรบในสงคมและองคกร
อน
2.2 ทานยนดทจะปฏบตตาม
นโยบายของโรงเรยนอยาง
เครงครด
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
161
ตาราง 18 (ตอ)
องคประกอบ ตวบงช นยามศพท ค าอธบายความผกพนตอ
องคการ
คานยมของ
องคการ
ปฏบตงานเพอใหส าเรจ
ตามเปาหมาย และมความ
เชอวาองคการทตน
ปฏบตงานอยเปนองคกรท
ดทสด
และมความภาคภมใจใน
องคกรของตน
2.3 ทานคดวาแนวทางการ
บรหารงานของโรงเรยนในปจจบน
เหมาะสมแลว
2.4 ทานเชอวาเปาหมายของทาน
และโรงเรยนเปนไปในทศทาง
เดยวกน
2.5 ทานมความรสกภาคภมใจท
ทานเปนสวนหนงของโรงเรยนแหงน
3. ความ
พยายามทมเท
และเตมใจ
ปฏบตงานเพอ
องคการ
ครมความตงใจ มงมน
ทมเททจะปฏบตงานใน
หนาททไดรบมอบหมาย
อยางเตมความสามารถ
ท าใหงานบรรลตาม
วตถประสงคทก าหนดไว
อยางมประสทธภาพ
เสยสละประโยชนสวนตว
เพอใหงานประสบ
ผลส าเรจอยางมคณภาพ
รวมถงการพยายามคดหา
วธการใหมๆ เพอปรบปรง
การท างานใหประสบ
ผลส าเรจมากยงขน
3.1 ทานมความมงมนอยางแรงกลา
ทจะท าใหงานของโรงเรยนประสบ
ความส าเรจ
3.2 ทานยนดทจะสละประโยชน
สวนตวเพอใหงานของโรงเรยน
เปนไปดวยความเรยบรอย
3.3 ทานเตมใจทจะท างานแมวางาน
ทไดรบมอบหมายนนจะอย
นอกเหนอความรบผดชอบของทาน
3.4 ทานเตมใจทจะท างานลวงเวลา
ใหกบโรงเรยน แมคาตอบแทนท
ไดรบจะไมคมคาเหนอย
3.5 ทานปรบปรงงานทได
รบผดชอบใหดขนเมอเหน
จดบกพรองในงานทท า
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
162
8. ความเปนมาของโรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา
โรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา จดตงขนเนองมาจากการจดตง
โรงเรยนบาลมธยมศกษาและบาลวสามญศกษาของมหาวทยาลยสงฆทง 2 แหง คอ
มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย และมหาวทยาลยมหามกฎราชวทยาลย ซงเปด
ด าเนนการมาตงแต พ.ศ. 2432 และ พ.ศ. 2489 ตามล าดบ ตอมามหาวทยาลย
มหาจฬาลงกรณราชวทยาลย ไดจดแผนกมธยมศกษาขน เรยกวา “โรงเรยนบาล
มธยมศกษา” เมอโรงเรยนบาลมธยมศกษาไดแพรหลายออกไป ทางคณะสงฆโดยองคกร
ศกษาจงไดก าหนดใหเรยกโรงเรยนประเภทนวา “โรงเรยนบาลวสามญศกษาส าหรบ
นกเรยน” โดยสงฆมนตร จากนนกระทรวงศกษาธการไดออกเปนระเบยบ
กระทรวงศกษาธการตงแตป พ.ศ. 2500 ตอมาป พ.ศ. 2507 ไดมการปรบปรงหลกสตร
การศกษาพระปรยตธรรมแผนกบาลขนใหมเรยกวา “บาลศกษาสามญและปรยตศกษา”
พรอมทงยกเลกระเบยบสงฆมนตร วาดวยการศกษาของโรงเรยนบาลวสามญศกษา
ส าหรบนกเรยน ตอมาพจารณาเหนวา การศกษาทางโลกเจรญกาวหนามากขนตามสภาพ
การเปลยนแปลงของโลก จงเหนควรใหมโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษาขน
เพอใหผศกษาไดบ าเพญตนใหเปนประโยชนทงทางโลกและทางธรรมควบคกนไป จงไดม
ระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา เมอวนท
20 กรกฎาคม พทธศกราช 2514 รองรบ และระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยโรงเรยน
พระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา พทธศกราช 2535 ซงใชอยในปจจบน ตามระเบยบ
กระทรวงศกษาธการวาดวยโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา พ.ศ. 2535
ก าหนดวา โรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา หมายถง โรงเรยนทจดตงขนในวด
หรอทธรณสงฆหรอทดนของมลนธทางพระพทธศาสนา เพอใหการศกษาแกพระภกษ
สามเณร ตามหลกสตรของกระทรวงศกษาธการ ส าหรบโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนก
สามญศกษา จะจดตงขนไดกตอเมอไดรบอนญาตจากกระทรวงศกษาธการ และดวย
ความเหนชอบของประธานสภาการศกษาสงฆ โรงเรยนตองจดการเรยนการสอนตาม
หลกสตรของกระทรวงศกษาธการ โดยส านกงานพระพทธศาสนาแหงชาต (เดมกรม
การศาสนา) จะใหการสนบสนนเปนเงนอดหนนตามก าลงงบประมาณ และเปนไปตาม
หลกเกณฑทคณะกรรมการศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษาก าหนด
ปจจบนการศกษาของสงฆม 3 แผนก ไดแก แผนกธรรม แผนกบาลและแผนกสามญศกษา
แผนกธรรมและแผนกบาลนนเปนการจดการศกษาเฉพาะดานหลกธรรมค าสอนใน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
163
พระพทธศาสนาลวนๆ ไมมวชาสามญศกษาเขาไปเกยวของ สวนแผนกสามญศกษานนเปน
การจดการศกษาทผสมผสานกนทงหลกสตรแผนกธรรม แผนกบาล และหลกสตรสามญ
ศกษาของกระทรวงศกษาธการเขาดวยกน (โรงเรยนพระปรยตธรรม, 2558)
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
บทท 3
วธด ำเนนกำรวจย
การวจยครงนเปนการวจยโดยใชระเบยบวจยความสมพนธเชงสาเหต (Causal
Relationships) มวตถประสงคเพอพฒนาและตรวจสอบรปแบบความสมพนธเชงสาเหต
ปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพรระปรยตธรรมแผนก
สามญศกษา สงกดมหาเถรสมาคม ซงมการด าเนนการวจย 2 ระยะ ดงน
1. การวจยระยะท 1 การพฒนารปแบบ ประกอบดวย
1.1 การวเคราะหเอกสารและงานวจยทเกยวของ
1.2 การสมภาษณผทรงคณวฒ
2. การวจยระยะท 2 การตรวจสอบความสอดคลองของรปแบบ ประกอบดวย
2.1 ประชากรและกลมตวอยาง
2.2 ตวแปรทศกษา
2.3 เครองมอทใชในการวจย
2.4 การเกบรวบรวมขอมล
2.5 การวเคราะหขอมล
2.6 การก าหนดคาคะแนนและเกณฑการแปลความหมายคาเฉลย
1. กำรวจยระยะท 1 กำรพฒนำรปแบบ ประกอบดวย
ในขนตอนนผวจยไดด าเนนการวเคราะหเอกสาร และงานวจยทเกยวของ
สมภาษณผทรงคณวฒ และน าผลการศกษามาก าหนดกรอบแนวคดการวจย
ซงมรายละเอยด ดงน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
165
1.1 กำรวเครำะหเอกสำรและงำนวจยทเกยวของ
ท าการวเคราะหเอกสารและงานวจยทเกยวของกบปจจยทสงผลตอพฤตกรรม
การเปนสมาชกทดของคร เพอก าหนดรปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
และน าขอมลดงกลาวมาก าหนดกรอบแนวคดการวจยเบองตน
1.2 กำรสมภำษณผทรงคณวฒ
เกบขอมลโดยการสมภาษณผทรงคณวฒ เพอใหไดประเดนตวแปรเกยวกบ
ปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร ผทรงคณวฒจ านวน 7 คน จ าแนก
ออกเปน 3 กลม เลอกมาโดยการเจาะจง (Purposive Sampling) ซงมเกณฑการเลอก ดงน
1.2.1 อาจารยในสถาบนอดมศกษา เปนผทมประสบการณในการสอนทางการ
บรหารการศกษาไมนอยกวา 5 ป และมวฒการศกษาระดบปรญญาเอก หรอมต าแหนง
ทางวชาการไมต ากวารองศาสตราจารย จ านวน 3 คน
1.2.2 ผบรหารโรงเรยน เปนผทมประสบการณทางการบรหารไมนอยกวา 10 ป
มวฒการศกษาไมต ากวาระดบปรญญาโททางการศกษา จ านวน 2 คน
1.2.3 คร เปนผทมประสบการณในการสอนไมนอยกวา 10 ป มวฒการศกษา
ไมต ากวาระดบปรญญาโททางการศกษา จ านวน 2 คน
รายชอและคณสมบตของผทรงคณวฒ (ดงมรายละเอยดในภาคผนวก ข)
2. กำรวจยระยะท 2 กำรตรวจควำมสอดคลองของรปแบบ ประกอบดวย
ในขนตอนนจะท าการตรวจสอบสมมตฐานการวจยตามกรอบแนวคดการวจย
ทไดศกษา โดยไดด าเนนการ ดงน
2.1 ประชำกรและกลมตวอยำง
2.1.1 ประชากร ไดแก ครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
สงกดมหาเถรสมาคม ปการศกษา 2558 จ านวน 4,457 รป/คน
2.1.2 กลมตวอยาง ไดแก ครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
สงกดมหาเถรสมาคม ปการศกษา 2558 จ านวน 550 คน ไดมาโดยการใชวธการสมแบบ
หลายขนตอน (Multi-stage Random Sampling) โดยมวธการสม ดงน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
166
2.1.2.1 ก าหนดขนาดกลมตวอยาง เนองจากการวจยครงนจะตอง
วเคราะหขอมลดวยโปรแกรม LISREL for Windows ดงนนขนาดของกลมตวอยางทใชไม
ควรนอยกวา 100 คน นอกจากนในการวเคราะหทางสงคมศาสตร จ านวนตวอยางทน ามา
ศกษาควรมประมาณ 20 คน ตอตวแปร 1 ตว (นงลกษณ วรชชย, 2542, หนา 54)
ซงการวจยครงนมตวแปรทงหมด 25 ตว ดงนนขนาดของกลมตวอยางตองมไมนอยกวา
500 คน ซงเปนเกณฑขนต า ส าหรบการวจยครงนจะใชกลมตวอยางคร จ านวน 550 คน
ในการตอบแบบสอบถาม
2.1.2.2 เลอกกลมตวอยางดวยวธการสมแบบหลายขนตอน (Multi-stage
Random Sampling) ซงมขนตอนการสมตวอยาง ดงน
1) ใชกลมโรงเรยนเปนหนวยการสม สมแบบอยางงายดวยวธ
การจบสลาก ใชเกณฑรอยละ 50 ของกลมโรงเรยนจากจ านวนทงหมด 14 กลมโรงเรยน
ไดกลมโรงเรยนจ านวน 7 กลม ไดแก โรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา กลม 2,
3, 5, 7, 8, 9 และ 11
2) ใชจงหวดเปนหนวยสม สมแบบแบงชนโดยใชกลมโรงเรยนเปน
ชนในการสม แลวจงท าการสมแบบอยางงายดวยวธการจบสลากจงหวดจากกลมโรงเรยน
ในขอ 1) ใชเกณฑรอยละ 50 ไดจงหวดจากกลม 2 จ านวน 5 จงหวด กลม 3 จ านวน 5
จงหวด กลม 5 จ านวน 2 จงหวด กลม 7 จ านวน 2 จงหวด กลม 8 จ านวน 2 จงหวด
กลม 9 จ านวน 2 จงหวด และกลม 11 จ านวน 3 จงหวด รวมจ านวน 21 จงหวด
3) ใชโรงเรยนเปนหนวยสม สมแบบแบงชนโดยใชจงหวดเปน
ชนในการสม แลวจงท าการสมแบบอยางงายดวยวธการจบสลากโรงเรยนจากจงหวดในขอ
2) ใชเกณฑรอยละ 50 ไดโรงเรยนจ านวน 101 โรงเรยน
4) กลมตวอยางครจากโรงเรยนทสมมาไดตามขอ 3) ใชวธ
การสมแบบอยางงายก าหนดขนาดกลมตวอยางโดยใชสตรยามาเน แลวจงท าการจบสลาก
ใชเกณฑรอยละ 50 ไดกลมตวอยางครรวมจ านวน 550 คน ดงตาราง 19
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
167
ตาราง 19 กลมตวอยาง จ าแนกตามทตงของกลมโรงเรยน และจงหวด
กลมของโรงเรยน จงหวด โรงเรยน ประชากรคร กลมตวอยาง
2 5 8 109 40
3 5 7 120 44
5 2 19 312 115
7 2 21 323 120
8 2 15 192 71
9 2 16 237 88
11 3 15 194 72
รวม 7 21 101 1,487 550
2.2 ตวแปรทศกษำ ตวแปรทใชในการศกษา มดงน 2.2.1 ตวแปรสาเหต จ าแนกออกเปน 2 ลกษณะ คอ 2.2.1.1 ตวแปรแฝงภายนอก ประกอบดวยตวแปรแฝง 1 ตว ไดแก
1) ภาวะผน าการเปลยนแปลง ประกอบดวย ตวแปรสงเกตได 4
ตว คอ 1.1) การมอทธพลเชงอดมการณ 1.2) การสรางแรงบนดาลใจ 1.3) การกระตน
การใชปญญา และ 1.4) การมงความสมพนธเปนรายบคคล 2.2.1.2 ตวแปรแฝงภายใน ประกอบดวยตวแปรแฝง 4 ตว ไดแก
1) คณลกษณะงาน ประกอบดวย ตวแปรสงเกตได 5 ตว คอ
1.1) การไดรบขอมลยอนกลบ 1.2) ความมอสระในงาน 1.3) ความส าคญของงาน
1.4) ความมเอกภาพในงาน และ 1.5) ความหลากหลายของทกษะ 2) คณภาพชวตในการท างาน ประกอบดวย ตวแปรสงเกตได 5
ตว คอ 2.1) คาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม 2.2) ความกาวหนาและความมนคงใน
การท างาน 2.3) สภาพแวดลอมทดและปลอดภยในการท างาน 2.4) การพฒนาทกษะและ
การใชความสามารถของบคคล และ 2.5) การมความสมดลระหวางชวตสวนตวกบชวต
การท างาน
3) ความพงพอใจในงาน ประกอบดวย ตวแปรสงเกตได 3 ตว
คอ 3.1) การบรหารงานและการควบคมบงคบบญชา 3.2) ความสมพนธระหวาง
เพอนรวมงาน และ 3.3) การยอมรบนบถอจากบคคลอน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
168
4) ความผกพนตอองคการ ประกอบดวยตวแปรสงเกตได 3 ตว
คอ 4.1) การคงอยกบองคการ 4.2) ความเชอและการยอมรบเปาหมายและคานยมของ
องคการ และ 4.3) ความพยายามทมเทและเตมใจปฏบตงานเพอองคการ
2.2.2 ตวแปรผล ไดแก พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร สามารถวดได
จากตวแปรสงเกตได 5 ตว คอ 1) การใหความชวยเหลอ 2) ความส านกในหนาท
3) การใหความรวมมอ 4) ความอดทนอดกลน และ 5) การค านงถงผอน
2.3 เครองมอทใชในกำรวจย เครองมอทใชในการวจยม ดงน 2.3.1 แบบสมภาษณ เปนแบบสมภาษณแบบกงมโครงสราง ผวจยสรางขน
เพอสมภาษณผทรงคณวฒ จ านวน 7 คน ประกอบดวยอาจารยในสถาบนอดมศกษา
ผบรหารโรงเรยน และคร โดยสมภาษณเกยวกบปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา 2.3.2 แบบสอบถาม แบบสอบถามทใชเกบขอมลกบกลมตวอยางคร จ านวน
550 คน ซงมการสรางและการตรวจสอบคณภาพ ดงน 2.3.2.1 ลกษณะของแบบสอบถาม เปนแบบสอบถามทสอบถาม
เกยวกบปจจยดานตางๆ ทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครในโรงเรยน
พระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา ประกอบดวย 7 ตอน ดงน ตอนท 1 สอบถามเกยวกบสถานภาพของคร ไดแก เพศ
จ าแนกเปน เพศชาย เพศหญง และครทเปนบรรพชต และครทเปนคฤหสถ ซงมลกษณะ
เปนแบบตรวจสอบรายการ (Check List)
ตอนท 2 สอบถามเกยวกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร
ในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา มขอค าถามจ านวน 26 ขอ แบงออกเปน 5
ดาน ไดแก ดานการใหความชวยเหลอ ม 4 ขอ ดานความส านกในหนาท ม 6 ขอ
ดานความอดทนอดกลน ม 5 ขอ ดานการค านงถงผอน ม 5 ขอ และดานการให
ความรวมมอ ม 6 ขอ ซงเปนแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ คอ มากทสด มาก
ปานกลาง นอย และนอยทสด
ตอนท 3 สอบถามเกยวกบภาวะผน าการเปลยนแปลงของ
ผบรหารในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา มขอค าถามจ านวน 19 ขอ แบง
ออกเปน 4 ดาน ไดแก ดานการมอทธพลเชงอดมการณ ม 5 ขอ ดานการสรางแรง
บนดาลใจ ม 5 ขอ ดานการกระตนการใชปญญา ม 5 ขอ และดานการมงความสมพนธ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
169
เปนรายบคคล ม 4 ขอ ซงเปนแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ คอ มากทสด มาก
ปานกลาง นอย และนอยทสด
ตอนท 4 สอบถามเกยวกบคณลกษณะงานของครในโรงเรยน
พระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา มขอค าถามจ านวน 17 ขอ แบงออกเปน 5 ดาน ไดแก
ดานการไดรบขอมลยอนกลบ ม 3 ขอ ดานความมอสระในงาน ม 3 ขอ ดานความส าคญ
ของงาน ม 4 ขอ ดานความมเอกภาพในงาน ม 4 ขอ และดานความหลากหลายของทกษะ
ม 3 ขอ ซงเปนแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ คอ มากทสด มาก ปานกลาง นอย
และนอยทสด
ตอนท 5 สอบถามเกยวกบคณภาพชวตในการท างานของคร
ในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา มขอค าถามจ านวน 17 ขอ แบงออกเปน 5
ดาน ไดแก ดานคาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม ม 4 ขอ ดานความกาวหนาและ
ความมนคงในการท างาน ม 4 ขอ ดานสภาพแวดลอมทดและปลอดภยในการท างาน
ม 5 ขอ ดานการพฒนาทกษะและใชความสามารถของบคคล ม 5 ขอ และดานการม
ความสมดลระหวางชวตสวนตวกบชวตการท างาน ม 4 ขอ ซงเปนแบบมาตราสวน
ประมาณคา 5 ระดบ คอ มากทสด มาก ปานกลาง นอย และนอยทสด
ตอนท 6 สอบถามเกยวกบความพงพอใจในงานของครใน
โรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา มขอค าถามจ านวน 14 ขอ แบงออกเปน 3
ดาน ไดแก ดานการบรหารงานและการควบคมบงคบบญชา ม 5 ขอ ดานความสมพนธ
ระหวางเพอนรวมงาน ม 5 ขอ และดานการยอมรบนบถอจากบคคลอน ม 4 ขอ ซงเปน
แบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ คอ มากทสด มาก ปานกลาง นอย และนอยทสด
ตอนท 7 สอบถามเกยวกบความผกพนตอองคการของครใน
โรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา มขอค าถามจ านวน 12 ขอ แบงออกเปน 3
ดาน ไดแก ดานการคงอยกบองคการ ม 5 ขอ ดานความเชอและการยอมรบเปาหมายและ
คานยมขององคการ ม 4 ขอ และดานความพยายามทมเทและเตมใจปฏบตงานเพอ
องคการ ม 3 ขอ ซงเปนแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ คอ มากทสด มาก
ปานกลาง นอย และนอยทสด
2.3.3 การสรางและตรวจสอบคณภาพของแบบสอบถาม
ผวจยไดสรางและตรวจสอบคณภาพของแบบสอบถาม โดยม
รายละเอยด ดงน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
170
2.3.3.1 ศกษาแนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของกบปจจยทสงผล
ตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
2.3.3.2 สรางขอค าถามของแตละตวแปรตามกรอบแนวคดของ
การวจย และสอดคลองกบนยามศพทเชงปฏบตการ
2.3.3.3 น าแบบสอบถามทสรางขนใหอาจารยทปรกษาวทยานพนธ
ตรวจสอบแนะน าเพอปรบปรงแกไข
2.3.3.4 น าแบบสอบถามไปใหผเชยวชาญจ านวน 7 คน ซง
ประกอบดวย อาจารยสถาบนอดมศกษาทมความเชยวชาญทางการบรหารการศกษา
จ านวน 3 คน ผบรหารโรงเรยนจ านวน 2 คน ครจ านวน 2 คน เพอตรวจสอบ
ความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity) จากนนผวจยน ามาปรบปรงแกไข
2.3.3.5 น าแบบสอบถามไปทดลองกบครในโรงเรยนพระปรยตธรรม
แผนกสามญศกษา สงกดมหาเถรสมาคม ในจงหวดนครพนมทไมใชกลมตวอยางจ านวน
30 คน จาก 3 โรงเรยนๆ ละ 10 คน แลวน ามาวเคราะหหาคณภาพเครองมอ ดงน
1) หาคาดชนความสอดคลองระหวางขอค าถามและ
วตถประสงคทตองการจะวด (Index of Congruence: IOC) แลวคดเลอกขอทมคา IOC
ตงแต 0.50 ขนไป ไดคา IOC ระหวาง .80 ถง 1.00 (คาดชนความสอดคลอง มรายละเอยด
ในภาคผนวก ซ)
2) หาคาอ านาจจ าแนก (Discrimination) โดยหา
คาความสมพนธระหวางคะแนนรายขอกบคะแนนรวม (Item-total Correlation) และ
คดเลอกเฉพาะขอค าถามทมคาอ านาจจ าแนกตงแต 0.20 ขนไป
3) หาคาความเชอมน (Reliability) ของแบบสอบถามทงฉบบ
และจ าแนกตามแบบสอบถามวดปจจยเชงสาเหต และแบบสอบถามวดปจจยพฤตกรรม
การเปนสมาชกทดของคร โดยการหาคาสมประสทธแอลฟา (Alpha Coefficient)
น าผลการวเคราะหมาประกอบการพจารณา เพอจดท าแบบสอบถาม
ฉบบสมบรณ ซงพบวาแบบสอบถามมคาอ านาจจ าแนกและคาความเชอมน ดงตาราง 20
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
171
ตาราง 20 คาดชนความสอดคลอง คาอ านาจจ าแนก และคาความเชอมน
ของแบบสอบถาม
แบบสอบถำม คำ IOC คำอ ำนำจจ ำแนก คำควำมเชอมน
1. ดานพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร .80 – 1.00 .22 - .86 .94
2. ดานภาวะผน าการเปลยนแปลง .80 – 1.00 .39 - .89 .95
3. ดานคณลกษณะงาน .80 – 1.00 .23 - .89 .94
4. ดานคณภาพชวตในการท างาน .80 – 1.00 .34 - .84 .95
5. ดานความพงพอใจในงาน .80 – 1.00 .48 - .90 .95
6. ดานความผกพนตอองคการ .80 – 1.00 .43 - .83 .88
คาความเชอมนทงฉบบ .98
4) วเคราะหความเทยงตรงเชงโครงสราง (Construct Validity)
โดยวธการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน (Confirmatory Factor Analysis) เนองจากได
ก าหนดความสมพนธระหวางตวแปรสงเกตกบตวแปรแฝงไวกอน นนคอ ตวแปรสงเกต
จะมคาน าหนกองคประกอบเฉพาะกบตวองคประกอบเองเทานน ดงนน ในการตดสนจะ
เลอกดานทมน าหนกองคประกอบ (Factor Loading) ทมนยส าคญทางสถตไวกอน และ
พจารณาขอค าถามทมคาน าหนกองคประกอบมากกวา 0.30 ซงถอวาใชได
2.4 กำรเกบรวบรวมขอมล
การเกบรวบรวมขอมลในครงน ผวจยขอหนงสอราชการเพอขอความรวมมอ
ในการท าวจยจากบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏสกลนครไปยงผบรหารโรงเรยน
พระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา สงกดมหาเถรสมาคม ทเปนกลมตวอยางเพอขอ
อนญาตในการตอบแบบสอบถาม
การเกบรวบรวมขอมลดวยแบบสมภาษณจากผทรงคณวฒ ผวจยได
ด าเนนการสมภาษณดวยตนเอง ท าการสรปขอมลและไดสงใหผทรงคณวฒตรวจสอบ
ความถกตองของขอมล และไดน ามาปรบปรงแกไขใหถกตองสมบรณ ในกรณ
แบบสอบถาม ผวจยไดน าสงและเกบรวมรวมขอมลดวยตนเองในบางสวน และบางสวน
น าสงใหโรงเรยนทเปนกลมตวอยางทางไปรษณย ในกรณทยงไมไดรบคน ผวจยได
ด าเนนการตดตามดวยการโทรศพทสอบถาม สงแบบสอบถามไปใหใหม และตดตาม
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
172
ดวยตนเอง ทงนเพอใหไดขอมลทสมบรณทสด ผวจยไดสงแบบสอบถามไปยงกลมตวอยาง
จ านวน 550 ฉบบ ไดรบกลบคนมาจ านวน 542 ฉบบ คดเปนรอยละ 98.54
2.5 กำรวเครำะหขอมล
การวจยครงน ผวจยวเคราะหขอมลดวยโปรแกรมคอมพวเตอรส าเรจรป
เพอหาคาสถตตางๆ ดงน
2.5.1 สถตบรรยาย
2.5.1.1 การแจกแจงความถและคารอยละ ใชส าหรบการวเคราะห
ขอมลเกยวกบสถานภาพของผตอบแบบสอบถามทเปนกลมตวอยาง
2.5.1.2 การวเคราะหคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน ใชส าหรบ
วเคราะหระดบการรบรเกยวกบปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครท
น ามาศกษา
2.5.2 สถตอางอง
2.5.2.1 การวเคราะหองคประกอบ (Factor Analysis) เพอวเคราะห
ความเทยงตรงเชงโครงสราง (Construct Validity) โดยใชวธการวเคราะหองคประกอบ
เชงยนยน (Confirmatory Factor Analysis) ทงนเพอศกษาปจจยทสงผลตอพฤตกรรม
การเปนสมาชกทดของครทกปจจย
2.5.2.2 การวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน
(Pearson’s Product Moment Coefficient) และทดสอบความมนยส าคญดวยสถต
การทดสอบท เพอศกษาความสมพนธระหวางปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชก
ทดของคร
2.5.2.3 การวเคราะหเสนทางอทธพล (Path Analysis) แสดง
ความสมพนธของตวแปรทศกษา ทดสอบความมนยส าคญดวยสถตท เพอศกษาโมเดล
ความสมพนธเชงเหตผลของปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร
1) การทดสอบโมเดลการวจยเปนการตรวจสอบความสมพนธ
โครงสรางเชงเหตผล โดยใชโปรแกรมคอมพวเตอรส าเรจรปทางสถต โดยมขนตอน ดงน
1.1) การก าหนดขอมลจ าเพาะโมเดล (Specification of the
Model) ผวจยสนใจศกษาวาตวแปรสาเหตตวใดทสงผลทางตรง และทางออมตอพฤตกรรม
การเปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา โดยโมเดล
ความสมพนธเชงสาเหต ประกอบดวย ตวแปรแฝง และตวแปรสงเกตได โดยมขอตกลง
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
173
เบองตนของโมเดลวาความสมพนธของโมเดลทงหมดเปนความสมพนธเชงเสนตรง (Linear)
เปนความสมพนธเชงบวก (Additive) และเปนความสมพนธทางเดยว (Recursive Model)
ระหวางตวแปรแฝงภายนอก (Exogenous Variables) และตวแปรแฝงภายใน (Endogenous
Variables) (นงลกษณ วรชชย, 2542, หนา 25)
1.2) การระบความเปนไปไดคาเดยวของโมเดล
(Identification of the Model) ผวจยใชเงอนไขกฎท (t-rule) นนคอ จ านวนพารามเตอรท
ไมทราบคาจะตองนอยกวาหรอเทากบจ านวนสมาชกในเมทรกซความแปรปรวน-
ความแปรปรวนรวมของกลมตวอยาง ตรวจสอบโดยใหจ านวนพารามเตอรทตองการ
ประมาณคา (t) และจ านวนตวแปรสงเกตได (NI) ซงน ามาค านวณหาจ านวนสมาชกใน
เมทรกซความแปรปรวนรวมได กฎทกลาววา แบบจ าลองจะระบคาไดพอด เมอ
t < (1/2)(NI)(NI + 1) และใชกฎความสมพนธทางเดยว (Recursive Rule) (นงลกษณ วรชชย,
2542, หนา 45-46)
1.3) การประมาณคาพารามเตอรของโมเดล (Parameter
Estimation form the Model) ผวจยใชการประมาณคาโดยใชวธ ML (Maximum Likelihood)
ซงเปนวธทแพรหลายทสด เนองจากมความคงเสนคงวา (Consistency) มประสทธภาพและ
เปนอสระจากมาตรวด (นงลกษณ วรชชย, 2542, หนา 49-50)
2) การตรวจสอบความสอดคลองของโมเดล (Goodness of Fit
Measures) เพอศกษาภาพรวมของโมเดลวาสอดคลองกบขอมลเชงประจกษเพยงใด ผวจย
ใชคาสถตทจะตรวจสอบ ดงน (นงลกษณ วรชชย, 2542, หนา 53-57)
2.1) คาสถตไค-สแควร (Chi-Square Statistics) เปนคาสถต
ทใชทดสอบสมมตฐานทางสถตวาฟงกชนความสอดคลองมคาเปนศนย ถาคาสถต
ไค-สแควร มคาต ามาก หรอยงเขาใกลศนยมากเทาไร แสดงวาขอมลในโมเดลลสเรล
มความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ
2.2) ดชนวดระดบความสอดคลอง (Goodness of Fit Index :
GFI) เปนอตราสวนของผลตางระหวางฟงกชนความสอดคลองจากโมเดลกอน และ
หลงปรบ คา GFI หากมากกวา 0.90 แสดงวาโมเดลมความสอดคลองกบขอมล
เชงประจกษ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
174
2.3) ดชนวดความสอดคลองทปรบแลว (Adjusted
Goodness of Fit Index : AGFI) น า GFI มาปรบแกและค านงถงขนาดของตวแปรและ
กลมตวอยาง คานใชเชนเดยวกบ GFI และ AGFI กลาวคอ ถาเขาใกล 1 แสดงวาโมเดล
มความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ
2.4) คารากของคาเฉลยก าลงสองของความคลาดเคลอน
มาตรฐาน (Standardized Root Mean Squared Residual : Standardized RMR) เปนคาท
บอกความคลาดเคลอนของโมเดล หากมคานอยกวา .08 แสดงวา โมเดลทางทฤษฎ
มความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ
2.5) คา RMSEA (Root Mean Square Error of
Approximation) เปนคาทบงบอกถงความไมสอดคลองของโมเดลทสรางขนกบเมทรกซ
ความแปรปรวนรวมของประชากร ซงคา RMSEA ทนอยกวา .05 แสดงวาม
ความสอดคลองสนท (Close Fit) แตอยางไรกตาม คาทใชไดและถอวาโมเดลทสรางขน
สอดคลองกบขอมลเชงประจกษไมควรจะเกน .08
2.6) เมทรกซความคลาดเคลอนในการเปรยบเทยบ
ความสอดคลอง (Fitting Residuals Matrix) หมายถง เมทรกซทมผลตางของเมทรกซ S
และ Sigma ซงประกอบไปดวยคาความคลาดเคลอน ทงในรปคะแนนดบและคะแนน
มาตรฐาน คาสงสดของเศษเหลอในรปคะแนนมาตรฐาน (Largest Standardized Residual)
ระหวางเมทรกซสหสมพนธทเขาสการวเคราะหกบเมทรกซทประมาณได โดยคาเศษเหลอ
เคลอนทเขาใกลศนย จะถอวาโมเดลมแนวโนมสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ ความพอด
ของเศษเหลอทเหมาะสมอยระหวาง -2 ถง +2
ดงนน ผวจยจงใชเกณฑในการตรวจสอบความสอดคลองระหวางโมเดลท
ผวจยพฒนาขนกบขอมลเชงประจกษ สรปไดดงตาราง 21
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
175
ตาราง 21 เกณฑทใชในการตรวจสอบความสอดคลองของรปแบบ
ดชน ระดบการยอมรบ
1. คาไค-สแควร (χ2 ) χ2 ทไมมนยส าคญหรอคา p > .05 แสดงวา รปแบบมความ
สอดคลอง
2. คาไค-สแควรสมพทธ χ2/df มคานอยกวา 2.00 แสดงวา รปแบบมความสอดคลอง
3. คา GFI มคาตงแต .90 ขนไป แสดงวา รปแบบมความสอดคลอง
4. คา AGFI มคาตงแต .90 ขนไป แสดงวา รปแบบมความสอดคลอง
5. คา RMSEA มคานอยกวา .08 แสดงวา รปแบบมความสอดคลอง
6. Largest Standard Residual มคาระหวาง -2 ถง +2 แสดงวารปแบบมความสอดคลอง
2.5.2.4 การปรบโมเดล (Model Adjustment) ผวจยปรบโมเดล
บนพนฐานของทฤษฎและงานวจยเปนหลก โดยมการด าเนนการคอ จะตรวจสอบผล
การประมาณคาพารามเตอรวามความสมเหตสมผลหรอไม มคาใดแปลกเกนความเปนจรง
หรอไม และพจารณาคาสมประสทธสหสมพนธเชงพหก าลงสอง (Squared Multiple
Correlation) ใหมความเหมาะสม รวมทงพจารณาคาความสอดคลองรวม (Overall Fit)
ของโมเดลวา โดยภาพรวมแลวโมเดลสอดคลองกบขอมลเชงประจกษเพยงใด และจะ
หยดปรบโมเดลเมอพบวา คาสงสดของเศษเหลอในรปคะแนนมาตรฐานต ากวา 2.00
(นงลกษณ วรชชย, 2542, หนา 55)
2.6 กำรก ำหนดคำคะแนนและเกณฑกำรแปลควำมหมำยคำเฉลย
2.6.1 การก าหนดคาคะแนน
ในการวเคราะหขอมลผวจยไดก าหนดคาคะแนนทไดจากการตอบ
แบบสอบถาม แบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ ดงน
ระดบความคดเหนมากทสด ใหคาคะแนน 5 คะแนน
ระดบความคดเหนมาก ใหคาคะแนน 4 คะแนน
ระดบความคดเหนปานกลาง ใหคาคะแนน 3 คะแนน
ระดบความคดเหนนอย ใหคาคะแนน 2 คะแนน
ระดบความคดเหนนอยทสด ใหคาคะแนน 1 คะแนน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
176
2.6.2 การแปลผลคะแนน
ในกรณของการวเคราะหคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน
เพอศกษาระดบปจจยเชงสาเหต และระดบปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทด
ของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา ผวจยก าหนดเกณฑการแปล
ความหมาย ดงน (บญชม ศรสะอาด, 2545 อางถงใน วาโร เพงสวสด, 2549, หนา 75)
4.51 - 5.00 หมายถง ความคดเหน ในระดบมากทสด
3.51 - 4.50 หมายถง ความคดเหน ในระดบมาก
2.51 - 3.50 หมายถง ความคดเหน ในระดบปานกลาง
1.51 - 2.50 หมายถง ความคดเหน ในระดบนอย
1.00 - 1.50 หมายถง ความคดเหน ในระดบนอยทสด
การศกษารปความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชก
ทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา สงกดมหาเถรสมาคม แบง
การวจยออกเปน 2 ระยะ คอ ระยะท 1 การพฒนารปแบบ และระยะท 2 การตรวจสอบ
ความสอดคลองของรปแบบกบขอมลเชงประจกษ ดงภาพประกอบ 17
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
177
ภาพประกอบ 17 ระยะในการด าเนนการวจย
ระยะท 1
การพฒนา
รปแบบ
วเคราะหเอกสาร และงานวจยทเกยวของกบปจจยท
สงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครใน
โรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
สมภาษณ
ผทรงคณวฒ
7 คน
ก ำหนดกรอบแนวคดในกำรวจย
โดยพฒนารปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
ระยะท 2
การตรวจสอบ
ความสอดคลอง
ของรปแบบ
พฒนำเครองมอทใชในกำรวจย
- สรางแบบสอบถามเกยวกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร และปจจยท
สงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร
กำรตรวจสอบคณภำพแบบสอบถำมทใชในกำรวจย
- ผเชยวชาญจ านวน 7 คน ตรวจสอบความตรงเชงเนอหา
- ทดลองกบกลมตวอยาง 30 คน เพอหาคาอ านาจจ าแนก และความเชอมน
เกบขอมลเชงประจกษ
- เกบขอมลเชงประจกษเกยวกบปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชก
ทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา โดยการเกบขอมลจากกลม
ตวอยาง จ านวน 550 คน
ตรวจสอบควำมเหมำะสมของรปแบบ
- ตรวจสอบความเหมาะสมของรปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยท
สงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมสามญศกษา
ทผวจยพฒนาขนตามกรอบแนวคดการวจยกบขอมลเชงประจกษทเกบจากกลม
ตวอยาง วเคราะหขอมลดวยโปรแกรมคอมพวเตอรส าเรจรป
- น าเสนอรปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการ
เปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
รปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชก
ทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา สงกดมหาเถรสมาคม
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
178
ตาราง 22 สรประยะของการวจย วธด าเนนการวจย ผใหขอมล ระยะเวลาทด าเนนการ และผลทไดรบ
ระยะของการวจย วธด าเนนการวจย ผใหขอมล การวเคราะหขอมล ระยะเวลาท
ด าเนนการ
ผลทไดรบ
ระยะท 1
การพฒนารปแบบ
1. วเคราะหเอกสารและงานวจยท
เกยวของกบปจจยทสงผลตอ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร
1. เอกสาร และงานวจยท
เกยวของ
1. วเคราะหเชงเนอหา
1. ชวงเดอน
ก.พ. – พ.ย. 2557
กรอบแนวคดการวจย
2. สมภาษณผทรงคณวฒ เกยวกบ
ปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดของคร
2. ผทรงคณวฒ
จ านวน 7 คน
2. วเคราะหเชงเนอหา
2. ชวงเดอน
ม.ค. – เม.ย. 2558
ระยะท 2
การตรวจสอบ
ความสอดคลอง
ของรปแบบ
1. เกบขอมลกบกลมตวอยาง โดยใช
แบบสอบถามทพฒนาขน
1. ครในโรงเรยนพระปรยต
ธรรม แผนกสามญศกษา
จ านวน 550 คน
-
1. ชวงเดอน
ม.ย. – ก.ย. 2558
รปแบบความสมพนธ
เชงสาเหตปจจยทสงผล
ตอพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดของครใน
โรงเรยนพระปรยตธรรม
แผนกสามญศกษา สงกด
มหาเถรสมาคม
2. การวเคราะหขอมล
-
2. วเคราะหขอมลโดย
ใชโปรแกรม LISREL
2. ชวงเดอน
ก.ย. – พ.ย. 2558
3. เขยนรายงานการวจย
-
-
3. ชวงเดอน
ธ.ค.2558
178
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
บทท 4
ผลการวเคราะหขอมล
การวจยครงน เปนการพฒนารปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
สงกดมหาเถรสมาคม ซงผลการวเคราะหขอมลจะไดน าเสนอเปน 2 ตอน ตามสมมตฐาน
ของการวจย ดงน
1. ผลการพฒนารปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอพฤตกรรม
การเปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
1.1 ผลการพฒนารปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอพฤตกรรม
การเปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา จากการศกษา
เอกสารและงานวจยทเกยวของ
1.2 ผลการพฒนารปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอพฤตกรรม
การเปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา จากการศกษา
บรบทจรง
1.3 สรปผลการพฒนารปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
2. ผลการตรวจสอบความตรงเชงโครงสรางของรปแบบความสมพนธเชงสาเหต
ปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนก
สามญศกษา
2.1 ผลการวเคราะหความถและรอยละของสถานภาพของผตอบแบบสอบถาม
2.2 ผลการวเคราะหคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน ความเบ ความโดงของ
ตวแปรสงเกตได
2.3 ผลการวเคราะหสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรสงเกตได
2.4 ผลการวเคราะหรปแบบการวดตวแปรแฝงภายนอก และรปแบบการวด
ตวแปรแฝงภายใน
2.5 ผลการวเคราะหรปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอพฤตกรรม
การเปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
สงกดมหาเถรสมาคม
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
182
3. ผลการตรวจสอบขนาดอทธพลทางตรง อทธพลทางออม และอทธพลรวมของ
ปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรม
แผนกสามญศกษา
การวจยครงน ผวจยไดก าหนดสญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล ดงน
1) สญลกษณทใชแทนตวแปร
1.1) ตวแปรแฝงภายนอก (Exogenous Variable)
TRL แทน ภาวะผน าการเปลยนแปลง
1.2) ตวแปรแฝงภายใน (Endogenous Variable)
JCH แทน คณลกษณะงาน
QWL แทน คณภาพชวตในการท างาน
JSA แทน ความพงพอใจในงาน
OCO แทน ความผกพนตอองคการ
OCB แทน พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร
1.3) ตวแปรสงเกตได (Observed Variable)
ภาวะผน าการเปลยนแปลง (TRL)
TRLX1 แทน การมอทธพลเชงอดมการณ
TRLX2 แทน การสรางแรงบนดาลใจ
TRLX3 แทน การกระตนการใชปญญา
TRLX4 แทน การมงความสมพนธเปนรายบคคล
คณลกษณะงาน (JCH)
JCHY1 แทน การไดรบขอมลยอนกลบ
JCHY2 แทน ความมอสระในงาน
JCHY3 แทน ความส าคญของงาน
JCHY4 แทน ความมเอกภาพในงาน
JCHY5 แทน ความหลากหลายของทกษะ
คณภาพชวตในการท างาน (QWL)
QWLY6 แทน คาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม
QWLY7 แทน ความกาวหนาและความมนคงในการท างาน
QWLY8 แทน สภาพแวดลอมทดและปลอดภยในการท างาน
QWLY9 แทน การพฒนาทกษะและการใชความสามารถของบคคล
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
183
QWLY10 แทน การมความสมดลระหวางชวตสวนตวกบชวตการท างาน
ความพงพอใจในงาน (JSA)
JSAY11 แทน การบรหารงานและการควบคมบงคบบญชา
JSAY12 แทน ความสมพนธระหวางเพอนรวมงาน
JSAY13 แทน การยอมรบนบถอจากบคคลอน
ความผกพนตอองคการ (OCO)
OCOY14 แทน การคงอยกบองคการ
OCOY15 แทน ความเชอและการยอมรบเปาหมายและคานยมของ
องคการ
OCOY16 แทน ความพยายามทมเทและเตมใจปฏบตงานเพอองคการ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร (OCB)
OCBY17 แทน การใหความชวยเหลอ
OCBY18 แทน ความส านกในหนาท
OCBY19 แทน การใหความรวมมอ
OCBY20 แทน ความอดทนอดกลน
OCBY21 แทน การค านงถงผอน
2) สญลกษณทใชแทนคาสถต
X แทน คาเฉลย (Mean)
S.D. แทน สวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation)
C.V. แทน สมประสทธการกระจาย (Coefficient of Variance)
S.E. แทน ความคลาดเคลอนมาตรฐาน (Standard Error)
SKEW แทน คาความเบ (Skewness)
KUR แทน คาความโดง (Kurtosis)
χ2 แทน คาสถต ไค-สแควร (Chi-square)
df แทน องศาอสระ (Degree of Freedom)
χ2/df แทน อตราสวนไค-สแควรสมพทธ
r แทน คาสมประสทธสหสมพนธเพยรสน (Pearson’s product moment
correlation coefficient)
R2 แทน คาสหสมพนธพหคณยกก าลงสอง (Square Multiple Correlation)
หรอสมประสทธการพยากรณ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
184
p-value แทน คาความนาจะเปน หรอระดบนยส าคญทางสถต
GFI แทน คาดชนวดระดบความกลมกลน (Goodness of Fit Index)
AGFI แทน คาดชนวดระดบความกลมกลนทปรบแลว (Adjusted Goodness
of Index)
RMSEA แทน คาประมาณความคลาดเคลอนของรากก าลงสองเฉลย (Root
Mean Square Error of Approximation)
แทน สมประสทธอทธพลจากตวแปรแฝงภายนอกไปยงตวแปรแฝง
ภายใน
Β แทน สมประสทธอทธพลจากตวแปรแฝงภายในไปยงตวแปรแฝงภายใน
DE แทน อทธพลทางตรง (Direct Effects)
IE แทน อทธพลทางออม (Indirect Effects)
TE แทน อทธพลรวม (Total Effects) (เทากบ DE + IE)
3) สญลกษณทใชในโมเดล
แทน ตวแปรแฝง (Latent Variable)
แทน ตวแปรสงเกตได (Observed Variable)
แทน เสนทางการสงผลระหวางตวแปร โดยตวแปรทอยปลาย
ลกศรสงผลตอตวแปรทอยหวลกศร
แทน เสนแสดงความสมพนธระหวางตวแปร
1. ผลการพฒนารปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนก
สามญศกษา
รปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของ
ครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา จะไดน าเสนอ ดงน 1) ผลการพฒนา
รปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครใน
โรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา จากการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ
2) ผลการพฒนารปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา จากการศกษาบรบทจรง
และ 3) สรปผลการพฒนารปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอพฤตกรรม
การเปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
185
1.1 ผลการพฒนารปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอพฤตกรรม
การเปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษาจาก
การศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ
การพฒนารปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา โดยการวเคราะหเอกสาร
และงานวจยทเกยวของ พบวา ปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครใน
โรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา ประกอบดวย 1) ภาวะผน าการเปลยนแปลง
ประกอบดวย การมอทธพลเชงอดมการณ การสรางแรงบนดาลใจ การกระตนการใช
ปญญา และการมงความสมพนธเปนรายบคคล 2) คณลกษณะงาน ประกอบดวย
การไดรบขอมลยอนกลบ ความมอสระในงาน ความส าคญของงาน ความมเอกภาพในงาน
และความหลากหลายของทกษะ 3) คณภาพชวตในการท างาน ประกอบดวย คาตอบแทน
ทเพยงพอและยตธรรม ความกาวหนาและความมนคงในการท างาน สภาพแวดลอมทด
และปลอดภยในการท างาน การพฒนาทกษะและการใชความสามารถของบคคล และ
การมความสมดลระหวางชวตสวนตวกบการท างาน 4) ความพงพอใจในงาน ประกอบดวย
การบรหารงานและการควบคมบงคบบญชา ความสมพนธระหวางเพอนรวมงาน และ
การยอมรบนบถอจากบคคลอน 5) ความผกพนตอองคการ ประกอบดวย การคงอยกบ
องคการ ความเชอและการยอมรบเปาหมายและคานยมขององคการ และความพยายาม
ทมเทและเตมใจปฏบตงานเพอองคการ
1.2 ผลการพฒนารปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
จากการศกษาบรบทจรง
ผวจยสมภาษณผทรงคณวฒเกยวกบปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปน
สมาชก ทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา พบวา ปจจยทสงผลตอ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
ประกอบดวย 1) ภาวะผน าการเปลยนแปลง ประกอบดวย การมอทธพลเชงอดมการณ
การสรางแรงบนดาลใจ การกระตนการใชปญญา และการมงความสมพนธเปนรายบคคล
2) คณลกษณะงาน ประกอบดวย การไดรบขอมลยอนกลบ ความมอสระในงาน
ความส าคญของงาน ความมเอกภาพในงาน และความหลากหลายของทกษะ 3) คณภาพ
ชวตในการท างาน ประกอบดวย คาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม ความกาวหนาและ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
186
ความมนคงในการท างาน สภาพแวดลอมทดและปลอดภยในการท างาน การพฒนาทกษะ
และการใชความสามารถของบคคล และการมความสมดลระหวางชวตสวนตวกบ
การท างาน 4) ความพงพอใจในงาน ประกอบดวย การบรหารงานและการควบคมบงคบ
บญชา ความสมพนธระหวางเพอนรวมงานและการยอมรบนบถอจากบคคลอน และ
5) ความผกพนตอองคการ ประกอบดวย การคงอยกบองคการ ความเชอและการยอมรบ
เปาหมายและคานยมขององคการ และความพยายามทมเทและเตมใจปฏบตงานเพอ
องคการ
1.3 สรปผลการพฒนารปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
ผวจยสงเคราะหผลทไดจากการวเคราะหเอกสารและงานวจยทเกยวของ และ
ผลจากการศกษาบรบทจรงเพอพฒนาเปนรปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา ผลทได
เปนดงน 1) ภาวะผน าการเปลยนแปลง ประกอบดวย 4 ตวแปร คอ การมอทธพล
เชงอดมการณ การสรางแรงบนดาลใจการกระตนการใชปญญา และการมงความสมพนธ
เปนรายบคคล 2) คณลกษณะงาน ประกอบดวย 5 ตวแปร คอ การไดรบขอมลยอนกลบ
ความมอสระในงาน ความส าคญของงาน ความมเอกภาพในงาน และความหลากหลาย
ของทกษะ 3) คณภาพชวตในการท างาน ประกอบดวย 5 ตวแปร คอ คาตอบแทนท
เพยงพอและยตธรรม ความกาวหนาและความมนคงในการท างาน สภาพแวดลอมทดและ
ปลอดภยในการท างาน การพฒนาทกษะและการใชความสามารถของบคคล และการม
ความสมดลระหวางชวตสวนตวกบการท างาน 4) ความพงพอใจในงาน ประกอบดวย 3 ตว
แปร คอ การบรหารงานและการควบคมบงคบบญชา ความสมพนธระหวางเพอนรวมงาน
และการยอมรบนบถอจากบคคลอน 5) ความผกพนตอองคการ ประกอบดวย 3 ตวแปร
คอ การคงอยกบองคการ ความเชอและการยอมรบเปาหมายและคานยมขององคการ และ
ความพยายามทมเทและเตมใจปฏบตงานเพอองคการ และ 6) พฤตกรรมการเปนสมาชกท
ดของคร ประกอบดวย 5 ตวแปร คอ การใหความชวยเหลอ ความส านกในหนาท
การใหความรวมมอ ความอดทนอดกลน และการค านงถงผอน ดงตาราง 23
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
187
ตาราง 23 สรปผลการศกษาปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร
ในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
ผลการวเคราะหเอกสารและงานวจยทเกยวของ ผลการสมภาษณผทรงคณวฒ
1. พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร พบวา มตว
แปรสงเกตได ประกอบดวย
1) การใหความชวยเหลอ
2) ความส านกในหนาท
3) การใหความรวมมอ
4) ความอดทนอดกลน
5) การค านงถงผอน
1.1) การใหความชวยเหลอ
1.2) การชวยเหลอซงกนและกน
2.1) ความส านกในหนาท
2.2) มความรบผดชอบ
2.3) ตงใจท างานในหนาทและงานทไดรบ
มอบหมายอนๆ
3.1) การใหความรวมมอ
3.2) รวมมอกบทกหนวยงาน
4.1) การอดทนตอค าวากลาวตกเตอน
5.1) การค านงถงผอน
5.2) ใหความเคารพตอผอน
5.3) รบฟงความคดเหนของผอน
สรปผลการวเคราะห พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร ประกอบดวย 1) การใหความชวยเหลอ
2) ความส านกในหนาท 3) การใหความรวมมอ 4) ความอดทนอดกลน 5) การค านงถงผอน
2. ภาวะผน าการเปลยนแปลง พบวา ตวแปรทสงผล
ตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร
ประกอบดวย 1) การมอทธพลเชงอดมการณ
2) การสรางแรงบนดาลใจ
1.1) การมอทธพลเชงอดมการณ
1.2) มคณธรรมจรยธรรม
1.3) การปฏบตตนเปนแบบอยางทด
2.1) การสรางแรงบนดาลใจ
2.2) ขวญและก าลงใจ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
188
ตาราง 23 (ตอ)
ผลการวเคราะหเอกสารและงานวจยทเกยวของ ผลการสมภาษณผทรงคณวฒ
3) การกระตนการใชปญญา
4) การมงความสมพนธเปนรายบคคล
3.1) การกระตนการใชปญญา
3.2) เชอมนในการท างานของครทกคนและ
เปดโอกาสใหท างานไดอยางเตมท
4.1) การมงความสมพนธเปนรายบคคล
4.1) ดแลและเอาใจใสตอลกนอง
สรปผลการวเคราะห ภาวะผน าการเปลยนแปลง ประกอบดวย 1) การมอทธพลเชงอดมการณ
2) การสรางแรงบนดาลใจ 3) การกระตนการใชปญญา 4) การมงความสมพนธเปนรายบคคล
3. คณลกษณะงาน พบวา ตวแปรทสงผลตอ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร ประกอบดวย
1) การไดรบขอมลยอนกลบ
2) ความมอสระในงาน
3) ความส าคญของงาน
4) ความมเอกภาพในงาน
5) ความหลากหลายของทกษะ
1.1) การไดรบขอมลยอนกลบ
1.2) การไดรบผลสะทอนความคดเหนจากผล
การท างาน
2.1) ความมอสระในงาน
2.2) การปฏบตงานทสรางสรรค
2.3) ความรบผดชอบในงาน
3.1) ความส าคญของงาน
3.2) งานมความทาทาย
4.1) ความมเอกภาพในงาน
4.2) การท างานเปนทม
4.3) มกระบวนการท างานทด
5.1) ความหลากหลายของทกษะ
5.2) การปฏบตงานตามความถนดและความ
เชยวชาญ
สรปผลการวเคราะห คณลกษณะงาน ประกอบดวย 1) การไดรบขอมลยอนกลบ 2) ความมอสระ
ในงาน 3) ความส าคญของงาน 4) ความมเอกภาพในงาน 5) ความหลากหลายของทกษะ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
189
ตาราง 23 (ตอ)
ผลการวเคราะหเอกสารและงานวจยทเกยวของ ผลการสมภาษณผทรงคณวฒ
4. คณภาพชวตในการท างาน พบวา ตวแปรทสงผล
ตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทด ประกอบดวย
1) คาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม
2) ความกาวหนาและความมนคงในการท างาน
3) สภาพแวดลอมทดและปลอดภยในการท างาน
4) การพฒนาทกษะและการใชความสามารถของ
บคคล
5) การมความสมดลระหวางชวตสวนตวกบชวตการ
ท างาน
1.1) คาตอบแทนทเพยงพอ
1.2) เงนเดอนเหมาะสมกบคาครองชพ
1.3) มบ าเหนจบ านาญ
1.4) มการขนเงนเดอนตามขนเงนเดอน
เหมอนคร สพฐ.
2.1) ความกาวหนามนคง
2.2) มความมนคงในอาชพ
2.3) มวทยฐานะเทยบเทากบคร สพฐ.
3.1) สภาพแวดลอมในการท างานทด
3.2) การมบรรยากาศในการท างานทด
3.3) มกองทนใหศกษาตอ
4.1) การพฒนาทกษะบคคล
4.2) สนบสนนโอกาสทจะไดพฒนาดาน
การศกษา
5.1) ความสมดลของชวต
5.2) มความสขจากการท างาน
สรปผลการวเคราะห คณภาพชวตในการท างาน ประกอบดวย 1) คาตอบแทนทเพยงพอและ
ยตธรรม 2) ความกาวหนาและความมนคงในการท างาน 3) สภาพแวดลอมทดและปลอดภยในการ
ท างาน 4) การพฒนาทกษะและการใชความสามารถของบคคล 5) การมความสมดลระหวาง
ชวตสวนตวกบชวตการท างาน
5. ความพงพอใจในงาน พบวา ตวแปรทสงผลตอ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร ประกอบดวย
1) การบรหารงานและการควบคมบงคบบญชา
1.1) การบรหารงานและการบงคบบญชา
1.2) นโยบายในการบรหาร
1.3) การปกครองบงคบบญชา
1.4) การไดรบความเปนธรรม
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
190
ตาราง 23 (ตอ)
ผลการวเคราะหเอกสารและงานวจยทเกยวของ ผลการสมภาษณผทรงคณวฒ
2) ความสมพนธระหวางเพอนรวมงาน
3) การยอมรบนบถอจากบคคลอน
2.1) ความสมพนธกบเพอนรวมงาน
2.2) ความสมพนธระหวางบคคล
2.3) การท างานเปนทม
2.4) การมสวนรวมในการท างาน
3.1) การยอมรบนบถอจากบคคลอน
3.2) การไดรบการยอมรบจากผบรหาร คร
เพอนรวมงาน
3.3) การไดรบยกยองชมเชย
สรปผลการวเคราะห ความพงพอใจในงาน ประกอบดวย 1) การบรหารงานและการควบคมบงคบ
บญชา 2) ความสมพนธระหวางเพอนรวมงาน 3) การยอมรบนบถอจากบคคลอน
6. ความผกพนตอองคการ พบวา ตวแปรทสงผลตอ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร ประกอบดวย
1) การคงอยกบองคการ
2) ความเชอและการยอมรบเปาหมายและคานยม
ขององคการ
3) ความพยายามทมเทและเตมใจปฏบตงาน
เพอองคการ
1.1) ไมยายหรอลาออกจากองคการ
1.2) ความเปนเจาขององคการ
1.3) การเปนหนสวน
2.1) ค านกถงความมนคงขององคการ
2.2) การปฏบตตามกฎระเบยบ
3.1) สงเสรมพฒนางานในองคการ
3.2) มงประโยชนตอองคการ
3.3) ท างานดวยความขยนหมนเพยร
สรปผลการวเคราะห ความผกพนตอองคการประกอบดวย 1) การคงอยกบองคการ 2) ความเชอ
และการยอมรบเปาหมายและคานยมขององคการ 3) ความพยายามทมเทและเตมใจปฏบตงานเพอ
องคการ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
191
2. ผลการตรวจสอบความตรงเชงโครงสรางของรปแบบความสมพนธ
เชงสาเหตปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครในโรงเรยน
พระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
การวเคราะหขอมลเพอตรวจสอบความตรงเชงโครงสรางของรปแบบ
ความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครในโรงเรยน
พระปรยตธรรมแผนกสามญศกษาไดด าเนนการ ดงน 1) ผลการวเคราะหความถและ
รอยละของขอมลเบองตนเกยวกบผตอบแบบสอบถาม 2) ผลการวเคราะหคาเฉลย
สวนเบยงเบนมาตรฐาน ความเบ และความโดงของตวแปรสงเกตได 3) ผลการวเคราะห
คาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรสงเกตได 4) ผลการวเคราะหรปแบบการวด
ตวแปรแฝงภายนอกและรปแบบการวดตวแปรแฝงภายใน 5) ผลการวเคราะห
ความสมพนธโครงสรางเชงเสนตรงและการวเคราะหแยกคาอทธพล ซงมรายละเอยด ดงน 2.1 ผลการวเคราะหความถและรอยละของสถานภาพของผตอบแบบสอบถาม การวจยครงน ผตอบแบบสอบถามคอครในโรงเรยนพระปรยตธรรม
แผนสามญศกษา สงกดมหาเถรสมาคม จ านวน 550 คน โดยสถานภาพของกลมตวอยาง
ประกอบดวย เพศ และการเปนบรรพชต หรอคฤหสถ กลมตวอยางมจ านวน 550 คน ผวจยไดสงแบบสอบถามไปยงกลมตวอยาง
จ านวน 550 ชด ไดรบกลบคนมา 542 ชด คดเปนรอยละ 98.54 และไดท าการตรวจสอบ
ความสมบรณของแบบสอบถามกอนทจะน าไปวเคราะหหาคาทางสถต พบวาม
แบบสอบถามจ านวน 9 ชด ทไมสมบรณ รวมกบแบบสอบถามทไมไดกลบคนมา 8 ชด
จงไดตดแบบสอบถามออกจ านวน 17 ชด คดเปนรอยละ 3.10 เหลอแบบสอบถามฉบบ
สมบรณจ านวน 533 ชด ทสามารถน าไปวเคราะหหาคาทางสถตไดคดเปนรอยละ 96.90
ดงตาราง 24
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
192
ตาราง 24 จ านวน และรอยละของกลมตวอยาง
สถานภาพ จ านวน รอยละ
1. เพศ
1.1 ชาย
1.2 หญง
398
133
72.40
24.10
2. สถานภาพ
2.1 บรรพชต
2.2 ฆราวาส
214
317
38.90
57.60
จากตาราง 24 พบวา กลมตวอยางสวนใหญเปนเพศชาย คดเปนรอยละ
72.40 และเปนฆราวาส คดเปนรอยละ 57.60
2.2 ผลการวเคราะหคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน ความเบ ความโดง
ของตวแปรสงเกตได
เมอพจารณาคาเฉลยในแตละดานของตวแปรสงเกตไดในแตละตวแปรแฝง
พบวา อยในระดบมากทกตวแปร มรายละเอยดแตละตวแปร ดงน
ตวแปรแฝงดานภาวะผน าการเปลยนแปลง (TRL) พบวา การมอทธพล
เชงอดมการณ (TRLX1) มคาเฉลยสงสด รองลงมา คอ การมงความสมพนธเปนรายบคคล
(TRLX4) การสรางแรงบนดาลใจ (TRLX2) และการกระตนการใชปญญา (TRLX3)
ตามล าดบ
ตวแปรแฝงดานคณลกษณะงาน (JCH) พบวา ความส าคญของงาน (JCHY3)
มคาเฉลยสงสด รองลงมา คอ ความหลากหลายของทกษะ (JCHY5) ความมอสระในงาน
(JCHY2) ความมเอกภาพในงาน (JCHY4) และการไดรบขอมลยอนนกลบ (JCHY1)
ตามล าดบ
ตวแปรแฝงดานคณภาพชวตในการท างาน (QWL) พบวา สภาพแวดลอมทด
และปลอดภยในการท างาน (QWLY8) และการพฒนาทกษะและการใชความสามารถของ
บคคล (QWLY9) มคาเฉลยสงสด รองลงมา คอ การมความสมดลระหวางชวตสวนตวกบ
การท างาน (QWLY10) คาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม (QWLY6) และความกาวหนา
และความมนคง ในการท างาน (QWLY7) ตามล าดบ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
193
ตวแปรแฝงดานความพงพอใจในงาน (JSA) พบวา การบรหารงานและ
การควบคมบงคบบญชา (JSAY11) มคาเฉลยสงสด รองลงมา คอ ความสมพนธระหวาง
เพอนรวมงาน (JSAY12) และการยอมรบนบถอจากบคคลอน (JSAY13) ตามล าดบ
ตวแปรแฝงดานความผกพนตอองคการ (OCO) พบวา ความพยายามทมเท
และ เตมใจปฏบตงานเพอองคการ (OCOY16) มคาเฉลยสงสด รองลงมา คอ การคงอยกบ
องคการ (OCOY14) และความเชอและการยอมรบเปาหมายและคานยมขององคการ
(OCOY15) ตามล าดบ
ตวแปรแฝงดานพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร (OCB) พบวา
ความส านกในหนาท (OCBY18) และการค านงถงผอน (OCBY21) มคาเฉลยสงสด รองลงมา
คอ การใหความชวยเหลอ (OCBY17) การใหความรวมมอ (OCBY19) และ ความอดทนอด
กลน (OCBY20) ตามล าดบ
เมอพจารณาคาความเบและคาความโดง พบวา คาความเบสวนใหญม
คาใกลเคยงกบศนยแสดงวาการแจกของขอมลมลกษณะเขาใกลการแจกแจงแบบปกต
สวนคาความโดงมเพยงตวแปรคณภาพชวตในการท างานดานความกาวหนาและ
ความมนคงในการท างาน (QLWY13) เทานนทมความโดงสงสดทระดบ -5.68 ซงเปนคาท
ยอมรบไดจงไมไดท าการปรบขอมล ดงทศนะของ West et al. (1995 อางถงใน สมบต
ทายเรอค า, 2553, หนา 259) ทเสนอวา ถามคาความเบ (Skewness) มากกวา 2.00 และ
มคาความโดง (Kurtosis) มากกวา 7.00 แสดงวาลกษณะการแจกแจงขอมลไมเปนปกต
คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน ความเบ และความโดงของตวแปรสงเกตได ดงตาราง 25
ตาราง 25 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน ความเบ และความโดงของตวแปรสงเกตได
ตวแปร X
S.D. Skew Kur ระดบ
ตวแปรแฝง ตวแปรสงเกตได
1. TRL 1.1 TRLX1
1.2 TRLX2
1.3 TRLX3
1.4 TRLX4
4.20
4.13
4.12
4.17
.55
.56
.54
.53
-1.45
-0.90
-0.86
-0.93
-3.71
-3.72
-2.89
-3.47
มาก
มาก
มาก
มาก
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
194
ตาราง 25 (ตอ)
ตวแปร X
S.D. Skew Kur ระดบ
ตวแปรแฝง ตวแปรสงเกตได
2. JCH 2.1 JCHY1
2.2 JCHY2
2.3 JCHY3
2.4 JCHY4
2.5 JCHY5
3.98
4.11
4.21
4.08
4.18
.53
.58
.54
.55
.55
-0.13
-1.13
-1.33
-0.63
-1.33
-2.34
-4.10
-3.95
-3.22
-3.59
มาก
มาก
มาก
มาก
มาก
3. QWL 3.1 QWLY6
3.2 QWLY7
3.3 QWLY8
3.4 QWLY9
3.5 QWLY10
3.97
3.95
4.07
4.07
4.02
.60
.62
.52
.49
.56
-0.69
-0.30
-0.18
-0.29
-0.46
-1.71
-5.68
-2.29
-1.53
-3.36
มาก
มาก
มาก
มาก
มาก
4. JSA 4.1 JSAY11
4.2 JSAY12
4.3 JSAY13
4.12
4.11
4.06
.65
.54
.55
-0.44
-0.58
-0.61
-2.24
-2.75
-2.96
มาก
มาก
มาก
5. OCO 5.1 OCOY14
5.2 OCOY15
5.3 OCOY16
4.16
4.09
4.18
.54
.54
.58
-0.83
-0.73
-1.61
-1.64
-1.69
-4.54
มาก
มาก
มาก
6. OCB 6.1 OCBY17
6.2 OCBY18
6.3 OCBY19
6.4 OCBY20
6.5 OCBY21
4.26
4.29
4.23
4.12
4.29
.49
48
.46
.49
.47
-1.13
-1.05
-0.65
-0.33
-0.86
-2.54
-2.17
-1.58
-1.68
-1.98
มาก
มาก
มาก
มาก
มาก
2.3 ผลการวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรสงเกตได
จากการวเคราะหความสมพนธระหวางตวแปรสงเกตได พบวา
มความสมพนธระหวางตวแปรสงเกตไดของทกตวแปรแฝงทงดานภาวะผน า
การเปลยนแปลง (TRL) ดานคณลกษณะงาน (JCH) ดานคณภาพชวตในการท างาน (QWL)
ดานความพงพอใจในงาน (JSA) และดานความผกพนตอองคการ (OCO) อยางมนยส าคญ
ทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ (r) ระหวาง 0.65 ถง 0.69 คทม
ความสมพนธกนสงสด 3 ล าดบแรกคอ การกระตนการใชปญญา (TRLX3) กบการสราง
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
195
แรงบนดาลใจ (TRLX2) รองลงมา คอ การใหความรวมมอ (OCBY19) กบความส านกใน
หนาท (OCBY18) และการสรางแรงบนดาลใจ (TRLX2) กบการมอทธพลเชงอดมการณ
(TRLX1) โดยมคาสมประสทธสหสมพนธเทากบ 0.69, 0.68 และ 0.65 ตามล าดบ สวนคท
มความสมพนธกนนอยทสด คอ ความกาวหนาและความมนคงในการท างาน (QWLY7) กบ
การมอทธพลเชงอดมการณ (TRLX1) และความกาวหนาและความมนคงในการท างาน
(QWLY7) กบการมงความสมพนธเปนรายบคคล (TRLX4) โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ
เทากบ 0.17
เมอพจารณาความสมพนธระหวางตวแปรสงเกตไดของตวแปรแฝงดาน
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร (OCB) กบตวแปรสงเกตไดของตวแปรแฝงอนๆ พบวา
มความสมพนธกนทางบวกอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธ
สหสมพนธระหวาง 0.17 ถง 0.62 ดงตาราง 26
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
196
ตาราง 26 เมทรกซสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรสงเกตได
ตวแปร TRLX1 TRLX2 TRLX3 TRLX4 JCHY1 JCHY2 JCHY3 JCHY4 JCHY5 QWLY6 QWLY7 QWLY8 QWL9 QWLY10
TRLX1 1.00
TRLX2 .65** 1.00
TRLX3 .61** .69** 1.00
TRLX4 .61** .61** .64** 1.00
JCHY1 .44** .52** .55** .43** 1.00
JCHY2 .53** .52** .53** .54** .54** 1.00
JCHY3 .43** .42** .40** .38** .46** .56** 1.00
JCHY4 .42** .44** .45** .44** .52** .53** .56** 1.00
JCHY5 .37** .41** .46** .43** .45** .47** .51** .60** 1.00
QWLY6 .20** .27** .25** .28** .28** .25** .24** .23** .21** 1.00
QWLY7 .17** .25** .28** .17** .34** .22** .24** .24** .20** .48** 1.00
QWLY8 .40** .43** .41** .38** .44** .42** .35** .43** .34** .33** .34** 1.00
QWLY9 .41** .47** .49** .48** .47** .51** .38** .43** .39** .37** .34** .52** 1.00
QWLY10 .39** .40** .44** .41** .40** .47** .45** .45** .42** .32** .30** .42** .52** 1.00
JSAY11 .43** .49** .47** .47** .41** .43** .36** .36** .36** .27** .29** .41** .44** .42**
JSAY12 .53** .54** .56** .56** .45** .55** .43** .48** .44** .25** .28** .49** .52** .51**
JSAY13 .43** .52** .50** .44** .49** .49** .40** .48** .44** .26** .26** .46** .52** .53**
OCOY14 .41** .44** .44** .40** .41** .40** .35** .43** .36** .24** .23** .41** .45** .45**
OCOY15 .48** .48** .47** .44** .52** .47** .39** .45** .44** .25** .26** .43** .50** .50**
OCOY16 .41** .43** .40** .41** .41** .48** .48** .45** .47** .25** .24** .40** .47** .43**
196
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
197
ตาราง 26 (ตอ)
ตวแปร TRLX1 TRLX2 TRLX3 TRLX4 JCHY1 JCHY2 JCHY3 JCHY4 JCHY5 QWLY6 QWLY7 QWLY8 QWLY9 QWLY10
OCBY17 .44** .46** .38** .44** .41** .44** .44** .46** .40** .26** .25** .31** .37** .39**
OCBY18 .42** .44** .40** .42** .38** .47** .50** .40** .42** .22** .21** .29** .34** .34**
OCBY19 .44** .48** .47** .42** .40** .41** .50** .43** .42** .20** .24** .31** .35** .36**
OCBY20 .40** .53** .45** .46** .42** .46** .47** .46** .45** .23** .25** .34** .48** .40**
OCBY21 .43** .49** .43** .51** .35** .49** .46** .37** .44** .23** .19** .33** .37** .35**
ตาราง 26 (ตอ)
ตวแปร JSAY11 JSAY12 JSAY13 OCOY14 OCOY15 OCOY16 OCBY17 OCBY18 OCBY19 OCBY20 OCBY21
JSAY11 1.00
JSAY12 .55** 1.00
JSAY13 .51** .60** 1.00
OCOY14 .33** .47** .46** 1.00
OCOY15 .39** .52** .49** .55** 1.00
OCOY16 .37** .53** .46** .45** .56** 1.00
OCBY17 .31** .43** .39** .37** .40** .46** 1.00
OCBY18 .30** .37** .37** .33** .41** .48** .65** 1.00
OCBY19 .34** .40** .41** .36** .41** .45** .61** .68** 1.00
OCBY20 .38** .43** .51** .43** .48** .46** .54** .59** .58** 1.00
OCBY21 .33** .44** .35** .30** .42** .49** .57** .62** .57** .60** 1.00
* p < .05 ** p < .01
197
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
198
2.4 ผลการวเคราะหรปแบบการวดตวแปรแฝงภายนอก และรปแบบการวด
ตวแปรแฝงภายใน
ในการวเคราะหรปแบบการวดนจ าแนกออกเปน 2 ขนตอน คอ 1) รปแบบ
การวดตวแปรแฝงภายนอก และ 2) รปแบบการวดตวแปรภายใน โดยการวดรปแบบทง 2
นมวตถประสงคเพออธบายความสมพนธระหวางตวแปรสงเกตไดกบตวแปรแฝง ซงใช
หลกการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน (Confirmatory Factor Analysis)
2.4.1 ผลการวเคราะหรปแบบการวดตวแปรแฝงภายนอก
จากการวเคราะหขอมลเพอยนยนรปแบบการวดตวแปรแฝงภายนอก
ซงตวแปรแฝงดานภาวะผน าการเปลยนแปลง (TRL) วดไดจากตวแปรสงเกตได ดงน การม
อทธพลเชงอดมการณ (TRLX1) การสรางแรงบนดาลใจ (TRLX2) การกระตนการใชปญญา
(TRLX3) และการมงความสมพนธเปนรายบคคล (TRLX4) ผลการวเคราะหดงตาราง 27
ตาราง 27 ผลการตรวจสอบความตรงของรปแบบการวดตวแปรแฝงภายนอกภาวะผน า
การเปลยนแปลงดวยขอมลเชงประจกษ
ตวแปร
สงเกตได
ตวแปรแฝงดานภาวะผน าการเปลยนแปลง
คาน าหนกองคประกอบ S.E. t
1. TRLX1 0.76 0.04 18.92**
2. TRLX2 0.86 0.04 19.21**
3. TRLX3 0.80 0.04 20.07**
4. TRLX4 0.81 0.04 20.15**
ผลการทดสอบความกลมกลน Chi-square = 0.00 df = 0 p-value = 1.000
χ2/df = 0 GFI = 1.00 AGFI = 1.00 RMSEA = 0.000
*p < .05 **p < 001
จากตาราง 27 ผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน (Confirmatory
Factor Analysis) โดยการใชโปรแกรม LISREL for Windows เพอยนยนรปแบบการวด
ตวแปรแฝงภายนอกดานภาวะผน าการเปลยนแปลง ชใหเหนวารปแบบการวดม
ความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ พจารณาไดจากดชนวดความกลมกลนของรปแบบ
ทกตว เชน คาไค-สแควร (Chi-square) เทากบ 0.00 ทองศาอสระ (df) เทากบ 0 และม
คาความนาจะเปน (p-value) เทากบ 1.000 ซงปฏเสธสมมตฐาน มคาดชนวดระดบ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
199
ความกลมกลน (GFI) เทากบ 1.00 คาดชนวดระดบความกลมกลนทปรบแลว (AGFI)
เทากบ 1.00 ซงเปนคาสงสด แสดงวารปแบบการวดตวแปรแฝงภายนอกดานภาวะผน า
การเปลยนแปลงมความกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ นอกจากนคาไค-สแควรสมพทธ
(χ2/df) เทากบ 0 ซงถาหากคานมคาเทากบ 2 หรอนอยกวาถอวารปแบบมความสอดคลอง
กลมกลนกบขอมลเชงประจกษในระดบทนาพอใจ (Bollen 1989, p. 269 อางถงใน ยทธ
ไกยวรรณ, 2556, หนา 228) คาน าหนกองคประกอบ (Factor Loading) ของ ตวแปร
สงเกตได พบวา คาน าหนกองคประกอบของตวแปรสงเกตได ทกตวแตกตางจากศนยอยาง
มนยส าคญทางสถต ผลการวเคราะหดงกลาวแสดงใหเหนวา ตวแปรสงเกตได สามารถวด
ตวแปรแฝงภายนอกดานภาวะผน าการเปลยนแปลงไดเปนอยางด
เมอพจารณาในสวนของตวแปรแฝงดานภาวะผน าการเปลยนแปลง
(TRL) พบวาตวแปรสงเกตไดทใชวดทกตวมคณสมบตวดตวแปรแฝงไดเปนอยางด
พจารณาไดจาก คาน าหนกองคประกอบของตวแปรสงเกตไดทงหมด 4 ตว แตกตางจาก
ศนยอยางมนยส าคญทางสถต คาน าหนกองคประกอบแสดงใหเหนวาตวแปรสงเกตได
การสรางแรงบนดาลใจ (TRLX2) มความส าคญสงสด รองลงมา คอ ตวแปรสงเกตได
การมงความสมพนธเปนรายบคคล (TRLX4) การกระตนการใชปญญา (TRLX3) และการม
อทธพลเชงอดมการณ (TRLX1) โดยมคาน าหนกองคประกอบเทากบ 0.86, 0.81, 0.80
และ 0.76 ตามล าดบ
จากผลการตรวจสอบความตรงของรปแบบการวดตวแปรแฝงภายนอก
ดานภาวะผน าการเปลยนแปลง สามารถเขยนเปนแผนภาพแสดงรปแบบการวดตวแปรแฝง
ภายนอกได ดงภาพประกอบ 18
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
200
ภาพประกอบ 18 รปแบบการวดตวแปรแฝงภายนอกภาวะผน าการเปลยนแปลงทได
จากการตรวจสอบดวยขอมลเชงประจกษ
หมายเหต หมายถง ความสมพนธเชงสาเหตของตวแปร หรอน าหนกองคประกอบ
หมายถง ความสมพนธระหวางความคลาดเคลอนของตวแปรสงเกตได
2.4.2 ผลการวเคราะหรปแบบการวดตวแปรแฝงภายใน
การวเคราะหขอมลเพอยนยนรปแบบการวดตวแปรแฝงภายใน ซงม 5
ตวแปร ดงน
2.4.2.1 ตวแปรแฝงภายในดานคณลกษณะงาน (JCH)
จากการวเคราะหขอมลเพอยนยนรปแบบการวดตวแปรแฝง
ภายใน โดยตวแปรแฝงดานคณลกษณะงาน (JCH) วดไดจากตวแปรสงเกตได ดงน การ
ไดรบขอมลยอนกลบ (JCHY1) ความมอสระในงาน (JCHY2) ความส าคญของงาน (JCHY3)
ความมเอกภาพในงาน (JCHY4) และความหลากหลายของทกษะ (JCHY5) ผลการวเคราะห
ดงตาราง 28
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
201
ตาราง 28 ผลการตรวจสอบความตรงของรปแบบการวดตวแปรแฝงภายใน
คณลกษณะงานดวยขอมลเชงประจกษ
ตวแปร
สงเกตได
ตวแปรแฝงดานคณลกษณะงาน
คาน าหนกองคประกอบ S.E. t
1. JCHY1 0.72 0.05 15.46**
2. JCHY2 0.76 0.05 16.07**
3. JCHY3 0.78 0.06 12.52**
4. JCHY4 0.72 0.05 13.80**
5. JCHY5 0.63 0.05 13.64**
ผลการทดสอบความกลมกลน Chi-square = 0.00 df = 0 p-value = 1.000
χ2/df = 0 GFI = 1.00 AGFI = 1.00 RMSEA = 0.000
*p < .05 **p < .01
จากตาราง 28 ผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน
(Confirmatory Factor Analysis) โดยการใชโปรแกรม LISREL for Windows เพอยนยน
รปแบบการวดตวแปรแฝงภายในดานคณลกษณะงาน ชใหเหนวารปแบบการวดม
ความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ พจารณาไดจากดชนวดความกลมกลนของรปแบบ
ทกตว เชน คาไค-สแควร (Chi-square) เทากบ 0.00 ทองศาอสระ (df) เทากบ 0 และม
คาความนาจะเปน (p-value) เทากบ 1.000 ซงปฏเสธสมมตฐาน มคาดชนวดระดบ
ความกลมกลน (GFI) เทากบ 1.00 คาดชนวดระดบความกลมกลนทปรบแลว (AGFI)
เทากบ 1.00 ซงเปนคาสงสด แสดงวารปแบบการวดตวแปรแฝงภายในดานคณลกษณะ
งานมความกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ นอกจากน คาไค-สแควรสมพทธ (χ2/df)
เทากบ 0 ซงถาหากคานมคาเทากบ 2 หรอนอยกวาถอวารปแบบมความสอดคลอง
กลมกลนกบขอมลเชงประจกษในระดบทนาพอใจ (Bollen 1989, p. 269 อางถงใน ยทธ
ไกยวรรณ, 2556, หนา 228) คาน าหนกองคประกอบ (Factor Loading) ของตวแปรสงเกต
ได พบวา คาน าหนกองคประกอบของตวแปรสงเกตไดทกตวแตกตางจากศนยอยางม
นยส าคญทางสถต ผลการวเคราะหดงกลาวแสดงใหเหนวาตวแปรสงเกตได สามารถวด
ตวแปรแฝงภายในดานคณลกษณะงานไดเปนอยางด
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
202
เมอพจารณาในสวนของตวแปรแฝงดานคณลกษณะงาน (JCH)
พบวาตวแปรสงเกตไดทใชวดทกมคณสมบตวดตวแปรแฝงไดเปนอยางด พจารณาไดจาก
คาน าหนกองคประกอบของตวแปรสงเกตไดทงหมด 5 ตว แตกตางจากศนยอยางม
นยส าคญทางสถต คาน าหนกองคประกอบแสดงใหเหนวาตวแปรสงเกตไดความส าคญ
ของงาน (JCHY3) มความส าคญสงสด รองลงมาคอตวแปรสงเกตไดความมอสระในงาน
(JCHY2) การไดรบขอมลยอนกลบ (JCHY1) ความมเอกภาพในงาน (JCHY4) และความ
หลากหลายของทกษะ (JCHY5) โดยมคาน าหนกองคประกอบเทากบ 0.78, 0.76, 0.72
และ 0.63 ตามล าดบ
จากผลการตรวจสอบความตรงของรปแบบการวดตวแปรแฝง
ภายในคณลกษณะงาน สามารถเขยนเปนแผนภาพแสดงรปแบบการวดตวแปรแฝงภายใน
ได ดงภาพประกอบ 19
ภาพประกอบ 19 รปแบบการวดตวแปรแฝงภายในคณลกษณะงานทไดจากการตรวจสอบ
ดวยขอมลเชงประจกษ
หมายเหต หมายถง ความสมพนธเชงสาเหตของตวแปร หรอน าหนกองคประกอบ
หมายถง ความสมพนธระหวางความคลาดเคลอนของตวแปรสงเกตได
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
203
2.4.2.2 ตวแปรแฝงภายในคณภาพชวตในการท างาน (QWL)
จากการวเคราะหขอมลเพอยนยนรปแบบการวดตวแปรแฝง
ภายใน โดยตวแปรแฝงดานคณภาพชวตในการท างาน วดไดจากตวแปรสงเกตได ดงน
คาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม (QWLY6) ความกาวหนาและความมนคงในการท างาน
(QWLY7) สภาพแวดลอมทดและปลอดภยในการท างาน (QWLY8) การพฒนาทกษะและ
การใชความสามารถของบคคล (QWLY9) และการมความสมดลระหวางชวตสวนตวกบ
การท างาน (QWLY10) ผลการวเคราะหดงตาราง 29
ตาราง 29 ผลการตรวจสอบความตรงของรปแบบการวดตวแปรแฝงภายในคณภาพชวต
ในการท างานดวยขอมลเชงประจกษ
ตวแปร
สงเกตได
ตวแปรแฝงคณภาพชวตในการท างาน
คาน าหนกองคประกอบ S.E. t
1. QWLY6 0.48 0.05 9.74**
2. QWLY7 0.45 0.06 8.15**
3. QWLY8 0.68 0.06 11.20**
4. QWLY9 0.78 0.06 13.48**
5. QWLY10 0.67 0.05 12.38**
ผลการทดสอบความกลมกลน Chi-square = 0.00 df = 0 p-value = 1.000
χ2/df = 0 GFI = 1.00 AGFI = 1.00 RMSEA = 0.000
*p < .05 **p < .01
จากตาราง 29 ผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน
(Confirmatory Factor Analysis) โดยการใชโปรแกรม LISREL for Windows เพอยนยน
รปแบบการวดตวแปรแฝงภายในดานคณภาพชวตในการท างาน ชใหเหนวารปแบบการวด
มความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ พจารณาไดจากดชนวดความกลมกลนของรปแบบ
ทกตว เชน คาไค-สแควร (Chi-square) เทากบ 0.00 ทองศาอสระ (df) เทากบ 0 และม
คาความนาจะเปน (p-value) เทากบ 1.000 ซงปฏเสธสมมตฐาน มคาดชนวดระดบ
ความกลมกลน (GFI) เทากบ 1.00 คาดชนวดระดบความกลมกลนทปรบแลว (AGFI)
เทากบ 1.00 ซงเปนคาสงสด แสดงวารปแบบการวดตวแปรแฝงภายในดานคณภาพชวตใน
การท างานมความกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ นอกจากนคาไค-สแควรสมพทธ (χ2/df)
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
204
เทากบ 0 ซงถาหากคานมคาเทากบ 2 หรอนอยกวาถอวารปแบบมความสอดคลอง
กลมกลนกบขอมลเชงประจกษในระดบทนาพอใจ (Bollen 1989, p. 269 อางถงใน ยทธ
ไกยวรรณ, 2556, หนา 228) คาน าหนกองคประกอบ (Factor Loading) ของตวแปร
สงเกตได พบวา คาน าหนกองคประกอบของตวแปรสงเกตได ทกตวแตกตางจากศนย
อยางมนยส าคญทางสถต ผลการวเคราะหดงกลาวแสดงใหเหนวา ตวแปรสงเกตได
สามารถวดตวแปรแฝงภายในดานคณภาพชวตในการท างานไดเปนอยางด
เมอพจารณาในสวนของตวแปรแฝงดานคณภาพชวตใน
การท างาน (QLW) พบวาตวแปรสงเกตไดทใชวดทกตวมคณสมบตวดตวแปรแฝงไดเปน
อยางด พจารณา ไดจากคาน าหนกองคประกอบของตวแปรสงเกตไดทงหมด 5 ตว
แตกตางจากศนยอยางมนยส าคญทางสถต คาน าหนกองคประกอบแสดงใหเหนวาตวแปร
สงเกตไดการพฒนาทกษะและการใชความสามารถของบคคล (QLWY9) มความส าคญ
สงสด รองลงมา คอ ตวแปรสงเกตไดสภาพแวดลอมทดและปลอดภยในการท างาน
(QLWY8) การมความสมดลระหวางชวตสวนตวกบการท างาน (QLWY10) คาตอบแทนท
เพยงพอและยตธรรม (QLWY6) และความกาวหนาและความมนคงในการท างาน (QLWY7)
โดยมคาน าหนกองคประกอบเทากบ 0.78, 0.68, 0.67, 0.48 และ 0.45 ตามล าดบ
จากผลการตรวจสอบความตรงของรปแบบการวดตวแปร
แฝงภายในดานคณภาพชวตในการท างาน สามารถเขยนเปนแผนภาพแสดงรปแบบการวด
ตวแปรแฝงภายในได ดงภาพประกอบ 20
ภาพประกอบ 20 รปแบบการวดตวแปรแฝงภายในคณภาพชวตในการท างาน
ทไดจากการตรวจสอบดวยขอมลเชงประจกษ
หมายเหต หมายถง ความสมพนธเชงสาเหตของตวแปร หรอน าหนกองคประกอบ
หมายถง ความสมพนธระหวางความคลาดเคลอนของตวแปรสงเกตได
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
205
2.4.2.3 ตวแปรแฝงภายในดานความพงพอใจในงาน (JSA)
จากการวเคราะหขอมลเพอยนยนรปแบบการวดตวแปรแฝง
ภายใน โดยตวแปรแฝงดานความพงพอใจในงาน (JSA) วดไดจากตวแปรสงเกตได ดงน
การบรหารงานและการควบคมบงคบบญชา (JSAY11) ความสมพนธระหวางเพอนรวมงาน
(JSAY12) และ การยอมรบนบถอจากบคคลอน (JSAY13) ผลการวเคราะหดงตาราง 30
ตาราง 30 ผลการตรวจสอบความตรงของรปแบบการวดตวแปรแฝงภายในความพงพอใจ
ในงานดวยขอมลเชงประจกษ
ตวแปร
สงเกตได
ตวแปรแฝงความพงพอใจในงาน
คาน าหนกองคประกอบ S.E. t
1. JSAY11 0.69 0.04 15.93**
2. JSAY12 0.81 0.04 18.84**
3. JSAY13 0.74 0.04 17.27**
ผลการทดสอบความกลมกลน Chi-square = 0.00 df = 0 p-value = 1.000
χ2/df = 0 GFI = 1.00 AGFI = 1.00 RMSEA = 0.000
*p < .05 **p < .01
จากตาราง 30 ผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน
(Confirmatory Factor Analysis) โดยการใชโปรแกรม LISREL for Windows เพอยนยน
รปแบบการวดตวแปรแฝงภายในดานความพงพอใจในงาน ชใหเหนวารปแบบการวดม
ความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ พจารณาไดจากดชนวดความกลมกลนของรปแบบ
ทกตว เชน คาไค-สแควร (Chi-square) เทากบ 0.00 ทองศาอสระ (df) เทากบ 0 และม
คาความนาจะเปน (p-value) เทากบ 1.000 ซงปฏเสธสมมตฐาน มคาดชนวดระดบ
ความกลมกลน (GFI) เทากบ 1.00 คาดชนวดระดบความกลมกลนทปรบแลว (AGFI)
เทากบ 1.00 ซงเปนคาสงสด แสดงวารปแบบการวดตวแปรแฝงภายในดานความพงพอใจ
ในงานมความกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ นอกจากนคาไค-สแควรสมพทธ (χ2/df)
เทากบ 0 ซงถาหากคานมคาเทากบ 2 หรอนอยกวาถอวารปแบบมความสอดคลอง
กลมกลนกบขอมลเชงประจกษในระดบทนาพอใจ (Bollen 1989, p. 269 อางถงใน ยทธ
ไกยวรรณ, 2556, หนา 228) คาน าหนกองคประกอบ (Factor Loading) ของตวแปรสงเกต
ได พบวาคาน าหนกองคประกอบของตวแปรสงเกตได ทกตวแตกตางจากศนยอยางม
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
206
นยส าคญทางสถต ผลการวเคราะหดงกลาวแสดงใหเหนวาตวแปรสงเกตได สามารถวด
ตวแปรแฝงภายในดานความพงพอใจในงานไดเปนอยางด
เมอพจารณาในสวนของตวแปรแฝงดานความพงพอใจในงาน
(JSA) พบวาตวแปรสงเกตไดทใชวดทกตวมคณสมบตวดตวแปรแฝงไดเปนอยางด
พจารณาไดจาก คาน าหนกองคประกอบของตวแปรสงเกตไดทงหมด 3 ตว แตกตางจาก
ศนยอยางมนยส าคญทางสถต คาน าหนกองคประกอบแสดงใหเหนวาตวแปรสงเกตได
ความสมพนธระหวางเพอนรวมงาน (JSAY10) มความส าคญสงสด รองลงมาคอตวแปร
สงเกตไดการยอมรบนบถอจากบคคลอน (JSAY11) และการบรหารงานและการควบคม
บงคบบญชา (JSAY9) โดยมคาน าหนกองคประกอบเทากบ 0.81, 0.74 และ 0.69
ตามล าดบ
จากผลการตรวจสอบความตรงของรปแบบการวดตวแปรแฝง
ภายในดานความพงพอใจในงาน สามารถเขยนเปนแผนภาพแสดงรปแบบการวดตวแปร
แฝงภายในได ดงภาพประกอบ 21
ภาพประกอบ 21 รปแบบการวดตวแปรแฝงภายในความพงพอใจในงานทไดจาก
การตรวจสอบดวยขอมลเชงประจกษ
หมายเหต หมายถง ความสมพนธเชงสาเหตของตวแปร หรอน าหนกองคประกอบ
2.4.2.4 ตวแปรแฝงภายในดานความผกพนตอองคการ (OCO)
จากการวเคราะหขอมลเพอยนยนรปแบบการวดตวแปรแฝง
ภายใน โดยตวแปรแฝงภายในดานตวแปรแฝงดานความผกพนตอองคการ (OCO) วดได
จากตวแปรสงเกตได ดงน การคงอยกบองคการ (OCOY14) ความเชอและการยอมรบ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
207
เปาหมายและคานยมขององคการ (OCOY15) และความพยายามทมเทและเตมใจ
ปฏบตงานเพอองคการ (OCOY16) ผลการวเคราะหดงตาราง 31
ตาราง 31 ผลการตรวจสอบความตรงของรปแบบการวดตวแปรแฝงภายในความผกพนตอ
องคการดวยขอมลเชงประจกษ
ตวแปร
สงเกตได
ตวแปรแฝงดานความผกพนตอองคการ
คาน าหนกองคประกอบ S.E. t
1. OCOY14 0.67 0.04 14.91**
2. OCOY15 0.83 0.05 18.27**
3. OCOY16 0.68 0.04 15.21**
ผลการทดสอบความกลมกลน Chi-square = 0.00 df = 0 p-value = 1.000
χ2/df = 0 GFI = 1.00 AGFI = 1.00 RMSEA = 0.000
*p < .05 **p < .01
จากตาราง 31 ผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน
(Confirmatory Factor Analysis) โดยการใชโปรแกรม LISREL for Windows เพอยนยน
รปแบบการวดตวแปรแฝงภายในดานความผกพนตอองคการ ชใหเหนวารปแบบการวดม
ความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ พจารณาไดจากดชนวดความกลมกลนของรปแบบ
ทกตว เชน คาไค-สแควร (Chi-square) เทากบ 0.00 ทองศาอสระ (df) เทากบ 0 และม
คาความนาจะเปน (p-value) เทากบ 1.000 ซงปฏเสธสมมตฐาน มคาดชนวดระดบ
ความกลมกลน (GFI) เทากบ 1.00 คาดชนวดระดบความกลมกลนทปรบแลว (AGFI)
เทากบ 1.00 ซงเปนคาสงสด แสดงวารปแบบการวดตวแปรแฝงภายในดานความผกพนตอ
องคการ มความกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ นอกจากนคาไค-สแควรสมพทธ (χ2/df)
เทากบ 0 ซงถาหากคานมคาเทากบ 2 หรอนอยกวาถอวารปแบบมความสอดคลอง
กลมกลนกบขอมลเชงประจกษในระดบทนาพอใจ (Bollen 1989, p. 269 อางถงใน ยทธ
ไกยวรรณ, 2556, หนา 228) คาน าหนกองคประกอบ (Factor Loading) ของตวแปร
สงเกตได พบวาคาน าหนกองคประกอบของตวแปรสงเกตได ทกตวแตกตางจากศนยอยาง
มนยส าคญทางสถต ผลการวเคราะหดงกลาวแสดงใหเหนวาตวแปรสงเกตได สามารถวด
ตวแปรแฝงภายในดานความผกพนตอองคการไดเปนอยางด
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
208
เมอพจารณาในสวนของตวแปรแฝงดานความผกพนตอ
องคการ (OCO) พบวาตวแปรสงเกตไดทใชวดทกตวมคณสมบตวดตวแปรแฝงไดเปนอยาง
ด พจารณาไดจากคาน าหนกองคประกอบของตวแปรสงเกตไดทงหมด 3 ตว แตกตางจาก
ศนยอยางมนยส าคญทางสถต คาน าหนกองคประกอบแสดงใหเหนวาตวแปรสงเกตได
ความเชอและการยอมรบเปาหมายและคานยมขององคการ (OCOY7) มความส าคญสงสด
รองลงมา คอ ตวแปรสงเกตไดความพยายามทมเทและเตมใจปฏบตงานเพอองคการ
(OCOY8) และการคงอยกบองคการ (OCOY6) โดยมคาน าหนกองคประกอบเทากบ 0.83,
0.68 และ 0.67 ตามล าดบ
จากผลการตรวจสอบความตรงของรปแบบการวดตวแปรแฝง
ภายในดานความผกพนตอองคการ สามารถเขยนเปนแผนภาพแสดงรปแบบการวดตวแปร
แฝงภายในได ดงภาพประกอบ 22
ภาพประกอบ 22 รปแบบการวดตวแปรแฝงภายในความผกพนตอองคการทไดจาก
การตรวจสอบดวยขอมลเชงประจกษ
หมายเหต หมายถง ความสมพนธเชงสาเหตของตวแปร หรอน าหนกองคประกอบ
2.4.2.5 ตวแปรแฝงภายในดานพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร
(OCB)
จากการวเคราะหขอมลเพอยนยนรปแบบการวดตวแปรแฝง
ภายใน โดยตวแปรแฝงดานพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร (OCB) วดไดจากตวแปร
สงเกตได ดงน การใหความชวยเหลอ (OCBY17) ความส านกในหนาท (OCBY18) การให
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
209
ความรวมมอ (OCBY19) ความอดทนอดกลน (OCBY20) และการค านงถงผอน (OCBY21)
ผลการวเคราะหดงตาราง 32
ตาราง 32 ผลการตรวจสอบความตรงของรปแบบการวดตวแปรแฝงภายในพฤตกรรม
การเปนสมาชกทดของครดวยขอมลเชงประจกษ
ตวแปร
สงเกตได
ตวแปรแฝงพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร
คาน าหนกองคประกอบ S.E. t
1. OCBY17 0.77 0.04 19.64**
2. OCBY18 0.85 0.04 21.90**
3. OCBY19 0.79 0.04 17.80**
4. OCBY20 0.70 0.04 16.76**
5. OCBY21 0.74 0.04 18.23**
ผลการทดสอบความกลมกลน Chi-square = 0.00 df = 1 p-value = 1.000
χ2/df = 0 GFI = 1.00 AGFI = 1.00 RMSEA = 0.000
*p < .05 **p < .01
จากตาราง 32 ผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน
(Confirmatory Factor Analysis) โดยการใชโปรแกรม LISREL for Windows เพอยนยน
รปแบบการวดตวแปรแฝงภายในดานพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครชใหเหนวา
รปแบบการวดมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ พจารณาไดจากดชนวด
ความกลมกลนของรปแบบทกตว เชน คาไค-สแควร (Chi-square) เทากบ 0.00 ทองศา
อสระ (df) เทากบ 1 และมคาความนาจะเปน (p-value) เทากบ 1.000 ซงปฏเสธสมมตฐาน
มคาดชนวดระดบความกลมกลน (GFI) เทากบ 1.00 คาดชนวดระดบความกลมกลนทปรบ
แลว (AGFI) เทากบ 1.00 ซงเปนคาสงสด แสดงวา รปแบบการวดตวแปรแฝงภายในดาน
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครมความกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ นอกจากน
คาไค-สแควรสมพทธ (χ2/df) เทากบ 0 ซงถาหากคานมคาเทากบ 2 หรอนอยกวาถอวา
รปแบบมความสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษในระดบทนาพอใจ (Bollen 1989,
p. 269 อางถงใน ยทธ ไกยวรรณ, 2556, หนา 228) คาน าหนกองคประกอบ (Factor
Loading) ของตวแปรสงเกตได พบวา คาน าหนกองคประกอบของตวแปรสงเกตไดทกตว
แตกตางจากศนยอยางมนยส าคญทางสถต ผลการวเคราะหดงกลาวแสดงใหเหนวา
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
210
ตวแปรสงเกตได สามารถวดตวแปรแฝงแฝงภายในดานพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของ
ครไดเปนอยางด
เมอพจารณาในสวนของตวแปรแฝงดานพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดของคร (OCB) พบวาตวแปรสงเกตไดทใชวดทกตวมคณสมบตวดตวแปรแฝง
ไดเปนอยางด พจารณาไดจากคาน าหนกองคประกอบของตวแปรสงเกตไดทงหมด 5 ตว
แตกตางจากศนยอยางมนยส าคญทางสถต คาน าหนกองคประกอบแสดงใหเหนวาตวแปร
สงเกตไดความส านกในหนาท (OCBY18) มความส าคญสงสด รองลงมา คอ ตวแปร
สงเกตไดการใหความรวมมอ (OCBY19) การใหความชวยเหลอ (OCBY17) การค านงถง
ผอน (OCBY21) และความอดทนอดกลน (OCBY20) โดยมคาน าหนกองคประกอบเทากบ
0.85, 0.79, 0.77, 0.74 และ 0.70 ตามล าดบ
จากผลการตรวจสอบความตรงของรปแบบการวดตวแปร
แฝงภายในดานพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร สามารถเขยนเปนแผนภาพแสดง
รปแบบการวดตวแปรแฝงภายในได ดงภาพประกอบ 23
ภาพประกอบ 23 รปแบบการวดตวแปรแฝงภายในพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครท
ไดจากการตรวจสอบดวยขอมลเชงประจกษ
หมายเหต หมายถง ความสมพนธเชงสาเหตของตวแปร หรอน าหนกองคประกอบ
หมายถง ความสมพนธระหวางความคลาดเคลอนของตวแปรสงเกตได
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
211
2.5 ผลการวเคราะหความสมพนธโครงสรางเชงเสนตรงและการวเคราะห
แยกคาอทธพล
2.5.1 ผลการวเคราะหรปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
สงกดมหาเถรสมาคม โดยใชโปรแกรม LISREL for Windows พบวา รปแบบสมมตฐาน
ยงไมสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ โดยมคาไค-สแควร (Chi-square) เทากบ 666.85
ทองศาอสระ (df) เทากบ 260 คาความนาจะเปน (p-value) เทากบ 0.000 คาไค-สแควร
สมพทธ (χ2/df) เทากบ 2.56 คา RMSEA = 0.054 คา GFI = 0.91 คา AGFI = 0.89 และ
คา Largest Standardized Residual = 8.21 ดงตาราง 33 และภาพประกอบ 24 ดงนน
ผวจยจงไดด าเนนการปรบรปแบบโดยมขนตอนการปรบดงค าสงในการวเคราะหขอมล
(ซงปรากฏในภาคผนวก) ผวจยไดปรบรปแบบโดยพจารณาความเปนไปไดเชงทฤษฎและ
อาศยดชนปรบโมเดล (Model Modification Indices : MI) เปนการปรบคาทโปรแกรม
เสนอแนะหรอคามากทสดกอน ซงเปนคาสถตเฉพาะของพารามเตอรแตละตวมคาเทากบ
คาไค-สแควร ทลดลง เมอก าหนดใหพารามเตอรตวนนเปนพารามเตอรอสระ หรอม
การผอนคลายขอก าหนดเงอนไขบงคบของพารามเตอรนน ดวยการก าหนด
ความคลาดเคลอนในการวดตวแปรสงเกต และความคลาดเคลอนใหมความสมพนธกนได
(นงลกษณ วรชชย, 2542) ผวจยไดปรบรปแบบ โดยการใสค าสงเขาไปในโปรแกรม
วเคราะหใหเพมเสนความสมพนธระหวางความคลาดเคลอนของตวแปรสงเกตได
จ านวน 167 เสน ซงแสดงในรปเมตรกความแปรปรวน-ความแปรปรวนรวมระหวาง
ความคลาดเคลอนของตวแปรสงเกตไดภายนอก (Theta Delta :TD) จ านวน 1 เสน
เมตรกความแปรปรวน-ความแปรปรวนรวมระหวางความคลาดเคลอนของตวแปร
สงเกตไดภายใน (Theta Epsilon : TE) จ านวน 128 เสน และเมตรกความแปรปรวน-
ความแปรปรวนรวมระหวางความคลาดเคลอนของตวแปรสงเกตไดภายนอกกบตวแปร
สงเกตไดภายใน (Theta Delta Epsilon : TH) จ านวน 38 เสน และหยดปรบรปแบบเมอได
คาสถตตามเกณฑดชนความสอดคลองของรปแบบ โดยใชเกณฑการพจารณา
ความกลมกลน ดงตาราง 34
หลงการปรบรปแบบ พบวา รปแบบมความกลมกลนกบขอมล
เชงประจกษ โดยมคาสถตวดความกลมกลนของรปแบบ ดงน คาไค-สแควร (Chi-square)
เทากบ 9.06 ทองศาอสระ (df) เทากบ 93 คาความนาจะเปน (p-value) เทากบ 1.000
มคามากกวา .05 แสดงวารปแบบมความสอดคลองกนสนท คาไค-สแควรสมพทธ (χ2/df)
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
212
เทากบ 0.097 คา RMSEA = 0.000 คา GFI = 1.00 คา AGFI = 1.00 ซงคาเปนคาสงสด
แสดงวารปแบบมความสอดคลอง และเพอใหการปรบรปแบบมความสอดคลองกบขอมล
เชงประจกษ ผวจยไดปรบรปแบบจนพบวา คา Largest Standardized Residual = 0.82
ซงต ากวา 2.00 จงหยดการปรบรปแบบ ผลการปรบรปแบบสรป ดงภาพประกอบ 25
ตาราง 33 คาสถตวดความสอดคลองของรปแบบกบขอมลเชงประจกษกอนปรบ
ดชน ระดบการยอมรบ คาสถตทได ผลการพจารณา
1. คาไค-สแควร (Chi-square) p-value > .05 χ2 = 666.85, p = 0.000 ไมผานเกณฑ
2. คาไค-สแควรสมพทธ
χ2/df
< 2.00 2.56 ไมผานเกณฑ
3. คา GFI > 0.90 0.91 ผานเกณฑ
4. คา AGFI > 0.90 0.89 ไมผานเกณฑ
5. คา RMSEA < 0.08 0.054 ผานเกณฑ
6. คา Largest Standardized
Residual
-2 ถง +2 8.21 ไมผานเกณฑ
ภาพประกอบ 24 ผลการวเคราะหรปแบบกบขอมลเชงประจกษกอนปรบ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
213
ตาราง 34 คาสถตวดความสอดคลองของรปแบบกบขอมลเชงประจกษหลงปรบ
ดชน ระดบการยอมรบ คาสถตทได ผลการพจารณา
1. คาไค-สแควร (Chi-square) p > .05, df = 93 χ2 = 9.06, p = 1.000 ผานเกณฑ
2. คาไค-สแควรสมพทธ
χ2/df
< 2.00 0.097 ผานเกณฑ
3. คา GFI > 0.90 1.00 ผานเกณฑ
4. คา AGFI > 0.90 1.00 ผานเกณฑ
5. คา RMSEA < 0.08 0.000 ผานเกณฑ
6. คา Largest Standardized
Residual
-2 ถง +2 0.82 ผานเกณฑ
ภาพประกอบ 25 ผลการวเคราะหรปแบบกบขอมลเชงประจกษหลงปรบ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
214
Chi-square = 9.06, df = 93, p-value = 1.000, χ2/df = 0.097, RMSEA = 0.000, GFI = 1.00, AGFI = 1.00, Largest Standardized Residual = 0.82
ภาพประกอบ 26 ผลการวเคราะหรปแบบกบขอมลเชงประจกษหลงปรบ
0.63**
0.34
0.35** ภาวะผน าการ
เปลยนแปลง
ดานการมอทธพลเชงอดมการณ
ดานการสรางแรงบนดาลใจ
ดานการกระตนการใชปญญา
ดานการมงความสมพนธเปนรายบคคล
คณลกษณะงาน
ดานความมอสระในงาน
ดานความส าคญของงาน
ดานความมเอกภาพในงาน
ดานความหลากหลายของทกษะ คณภาพชวตใน
การท างาน
ดานคาตอบแทนทเพยงพอ
และยตธรรม ดานการพฒนาทกษะและการใช
ความสามารถของบคคล
ดานการมความสมดลระหวางชวต
สวนตวกบชวตการท างาน
ความพงพอใจในงาน
ดานการคงอยกบองคการ
ดานความเชอและการยอมรบเปาหมาย
และคานยมขององคการ ดานความพยายามทมเทและเตมใจ
ปฏบตงานเพอองคการ
ดานการบรหารและการควบคมบงคบบญชา
ดานความสมพนธระหวางบคคล
ดานการยอมรบนบถอจากบคคลอน
ความผกพนตอ
องคการ
พฤตกรรมการเปน
สมาชกทดของคร
ดานการใหความชวยเหลอ
ดานความส านกในหนาท
ดานความอดทนอดกลน
ดานการค านงถงผอน
ดานการใหความรวมมอ
ดานการไดรบขอมลยอนกลบ
ดานความกาวหนาและความมนคง
ในการท างาน
ดานสภาพแวดลอมทดและปลอดภย
ในการท างาน
214
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
215
จากภาพประกอบ 26 รปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
ซงไดมาจากผลการวเคราะหทางสถตกบขอมลเชงประจกษ พบวา เปนไปตามสมมตฐาน
ของการวจยทก าหนดไว ทง 2 ขอ คอ รปแบบทผวจยพฒนาขนมความสอดคลองกบขอมล
เชงประจกษ ตรงกบสมมตฐานขอท 1 และสมมตฐานขอท 2 ปจจยเชงสาเหตมอทธพล
ทางตรง อทธพลทางออม และอทธพลรวมตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครใน
โรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา เปนไปตามสมมตฐานของการวจยทก าหนดไว
ยกเวนตวแปรใดทคาอทธพลไมมเครองหมายดอกจน (*) บนคาตวเลข แสดงวาตวแปรนน
ทอยทายลกศรไมมอทธพลตอตวแปรทอยหวลกศร ซงมตวแปรดง ตอไปน ทไมเปนไปตาม
สมมตฐานของการวจย คอ
ตวแปรภาวะผน าการเปลยนแปลง (TRL) และตวแปรคณลกษณะงาน
(JCH) พบวา ไมมอทธพลเฉพาะทางออมตอตวแปรพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร
(OCB) และยงพบวา ไมมอทธพลเฉพาะทางตรงตอตวแปรความผกพนตอองคการ (OCO)
ตวแปรคณภาพชวตในการท างาน (QWL) พบวา ไมมอทธพลทงทางตรง
ทางออม และโดยรวมตอตวแปรพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร (OCB) และยงพบวา
ไมมอทธพลเฉพาะทางออมตอตวแปรความผกพนตอองคการ (OCO)
ตวแปรความพงพอใจในงาน (JSA) พบวา ไมมอทธพลทงทาตรง
ทางออม และโดยรวมตอตวแปรพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร (OCB) และยงพบวา
ไมมอทธพลทงทางตรงและโดยรวมตอตวแปรความผกพนตอองคการ (OCO)
2.5.2 ผลการวเคราะหอทธพลทางตรง อทธพลทางออมและอทธพล
รวมของปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยต
ธรรมแผนกสามญศกษา
ผวจยไดตรวจสอบความสอดคลองกลมกลนของรปแบบทผวจยพฒนา
ขนกบขอมลเชงประจกษ พบวา คาไค-สแควร (Chi-square) เทากบ 9.06 ทองศาอสระ
(Degree of Freedom : df) เทากบ 93 คาความนาจะเปน (p-value) เทากบ 1.000 มคา
มากกวา .05 แสดงวามความสอดคลองกนสนท (close fit) คาไค-สแควรสมพทธ (χ2/df)
เทากบ 0.097 คา RMSEA = 0.000 คา Goodness of Fit Index (GFI) = 1.00 คา Adjusted
Goodness of Fit Index (AGFI) = 1.00 คา Largest Standardized Residual = 0.82 และ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
216
คา CN = 7,484.54 แสดงวารปแบบทผวจยพฒนาขนมความสอดคลองกลมกลนกบขอมล
เชงประจกษ สรปผลได ดงน
ผลการวเคราะหอทธพลระหวางตวแปร มรายละเอยด ดงน
1) ตวแปรภาวะผน าการเปลยนแปลง พบวา มอทธพลทางตรงตอ
ตวแปรพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร (0.76) ในทศทางบวกอยางมนยส าคญ
ทางสถตทระดบ .05 และมอทธพลทางออมโดยผานตวแปรคณภาพชวตในการท างาน
(0.50) ตวแปรความพงพอใจในงาน (0.44) และตวแปรความผกพนตอองคการ (0.69)
ในทศทางบวกอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 เมอพจารณาคาน าหนกองคประกอบ
ของตวแปรสงเกตได พบวา ทกตวแปรมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ตวแปรทม
คาน าหนกองคประกอบสงสด คอ การสรางแรงบนดาลใจ (TRLX2) รองลงมา คอ
การกระตนการใชปญญา (TRLX3) การมอทธพลเชงอดมการณ (TRLX1) และการมง
ความสมพนธเปนรายบคคล (TRLX4) มคาน าหนกองคประกอบเทากบ 0.48, 0.44, 0.43
และ 0.43 ตามล าดบ โดยมคาสมประสทธพยากรณ (R2) ระหวาง 0.59 ถง 0.74
2) ตวแปรคณลกษณะงาน พบวา มอทธพลทางตรงตอตวแปร
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร (0.99) ในทศทางบวกอยางมนยส าคญทางสถตท
ระดบ .01 และมอทธพลทางออมโดยผานตวแปรความพงพอใจในงาน (0.19) และตวแปร
ความผกพนตอองคการ (0.36) ในทศทางบวก อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01
เมอพจารณาคาน าหนกองคประกอบของตวแปรสงเกตได พบวา ทกตวแปรมนยส าคญ
ทางสถตทระดบ .01 ตวแปรทมคาน าหนกองคประกอบสงสด คอ ความมอสระในงาน
(JCHY2) รองลงมา คอ การไดรบขอมลยอนกลบ (JCHY1) ความมเอกภาพในงาน (JCHY4)
ความส าคญของงาน (JCHY3) และความหลากหลายของทกษะ (JCHY5) มคาน าหนก
องคประกอบเทากบ 0.45, 0.38, 0.38, 0.35 และ 0.34 ตามล าดบ โดยมคาสมประสทธ
พยากรณ (R2) ระหวาง 0.39 ถง 0.60
3) ตวแปรคณภาพชวตในการท างาน พบวา มอทธพลทางตรงตอ
ตวแปรพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร (0.02) ในทศทางบวกอยางไมมนยส าคญ
ทางสถต และมอทธพลทางออมโดยผานตวแปรความผกพนตอองคการ (0.10) ใน
ทศทางบวกอยางไมมนยส าคญทางสถต เมอพจารณาคาน าหนกองคประกอบของตวแปร
สงเกตได พบวา ทกตวแปรมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ตวแปรทมคาน าหนก
องคประกอบสงสด คอ การมความสมดลระหวางชวตสวนตวกบการท างาน (QWLY10)
รองลงมา คอ การพฒนาทกษะและการใชความสามารถของบคคล (QLWY9)
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
217
สภาพแวดลอมทดและปลอดภยในการท างาน (QWLY8) คาตอบแทนทเพยงพอและ
ยตธรรม (QWLY6) และความกาวหนาและความมนคงในการท างาน (QWLY7) มคาน าหนก
องคประกอบเทากบ 0.45, 0.40, 0.38, 0.27 และ 0.26 ตามล าดบ โดยมคาสมประสทธ
พยากรณ (R2) ระหวาง 0.18 ถง 0.66
4) ตวแปรความพงพอใจในงาน พบวา มอทธพลทางตรงตอตวแปร
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร (-1.26) ในทศทางลบอยางไมมนยส าคญทางสถต
เมอพจารณาคาน าหนกองคประกอบของตวแปรสงเกตได พบวา ทกตวแปรมนยส าคญ
ทางสถตทระดบ .01 ตวแปรทมคาน าหนกองคประกอบสงสด คอ การบรหารและ
การควบคมบงคบบญชา (JSAY11) รองลงมา คอ การยอมรบนบถอจากบคคลอน
(JSAY13) และความสมพนธระหวางเพอนรวมงาน (JSAY12) มคาน าหนกองคประกอบ
เทากบ 0.51, 0.43 และ 0.42 ตามล าดบ โดยมคาสมประสทธพยากรณ (R2) ระหวาง 0.59
ถง 0.62
5) ตวแปรความผกพนตอองคการ พบวา มอทธพลทางตรงตอตวแปร
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร (0.43) ในทศทางบวกอยางมนยส าคญทางสถตท
ระดบ .05 เมอพจารณาคาน าหนกองคประกอบของตวแปรสงเกตได พบวา ทกตวม
นยส าคญทางสถตทระดบ .01 ตวแปรทมคาน าหนกองคประกอบสงสด คอ ความเชอและ
การยอมรบเปาหมายและคานยมขององคการ (OCOY15) รองลงมา คอ ความพยายาม
ทมเทและเตมใจปฏบตงานเพอองคการ (OCOY16) และการคงอยกบองคการ (OCOY14)
มคาน าหนกองคประกอบเทากบ 0.42, 0.42 และ 0.39 ตามล าดบ โดยมคาสมประสทธ
พยากรณ (R2) ระหวาง 0.53 ถง 0.60
6. ตวแปรพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร เมอพจารณาคาน าหนก
องคประกอบของตวแปรสงเกตได พบวาทกตวมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ตวแปรทม
คาน าหนกองคประกอบสงสด คอ ความอดทนอดกลน (OCBY20) รองลงมา คอ การให
ความชวยเหลอ (OCBY17) การค านงถงผอน (OCBY21) ความส านกในหนาท (OCBY18)
และการใหความรวมมอ (OCBY19) มคาน าหนกองคประกอบเทากบ 0.41, 0.38, 0.36,
0.35 และ 0.34 ตามล าดบ โดยมคาสมประสทธอทธพลพยากรณ (R2) ระหวาง 0.51 ถง
0.67 ดงตาราง 35
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
218
ตาราง 35 คาน าหนกอทธพลทางตรง อทธพลทางออมและอทธพลรวมของตวแปร
ตวแปร
ตาม
R2 อทธพล ตวแปรตน
TRL JCH QWL JSA OCO
γ SE t β SE t β SE t β SE t β SE t
JCH 0.62 DE 0.79 0.06 14.09** - - - - - - - - - - - -
IE - - - - - - - - - - - - - - -
TE 0.79 0.06 14.09** - - - - - - - - - - - -
QWL 0.61 DE 0.17 0.08 14.09** 0.63 0.11 5.76** - - - - - - - - -
IE 0.50 0.09 5.54** - - - - - - - - - - - -
TE 0.67 0.08 8.03** 0.63 0.11 5.76** - - - - - - - - -
JSA 0.92 DE 0.45 0.07 6.40** 0.30 0.10 2.98** 0.29 0.08 3.75** - - - - - -
IE 0.44 0.06 7.07** 0.19 0.06 3.25** - - - - - - - - -
TE 0.89 0.05 17.93** 0.49 0.08 5.85** 0.29 0.08 3.75** - - - - - -
OCO 0.74 DE 0.05 0.16 0.29 0.23 0.15 1.54 0.31 0.13 2.43* 0.34 0.32 1.06 - - -
IE 0.69 0.16 4.42** 0.36 0.12 3.10** 0.10 0.09 1.08 - - - - - -
TE 0.73 0.05 13.71** 0.59 0.09 6.45** 0.41 0.10 4.22** 0.34 0.32 1.06 - - -
OCB 0.89 DE 0.76 0.39 1.96* 0.99 0.33 3.02** 0.02 0.23 0.11 -1.26 0.83 -1.52 0.43 0.19 2.26*
IE -0.01 0.39 -0.02 -0.35 0.29 -1.19 -0.19 0.22 -0.87 0.14 0.18 0.78 - - -
TE 0.76 0.05 14.34** 0.65 0.10 6.32** -0.17 0.09 -1.83 -1.11 0.78 -1.43 0.43 0.19 2.26*
คาสถต Chi-square = 9.06, df = 93, p-value = 1.000, χ2/df = 0.097, RMSEA = 0.000, GFI = 1.00, AGFI = 1.00, Largest Standardized Residual = 0.82
*p < .05 **p < .01
218
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
219
ผลการวเคราะหแยกคาอทธพลทางตรง อทธพลทางออมและอทธพล
รวมของปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรม
แผนกสามญศกษาสรปได ดงน
อทธพลทางตรง พบวา ตวแปรพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร
(OCB) ไดรบอทธพลทางตรงสงสดจากตวแปรความพงพอใจในงาน (JSA) ในทศทางลบ
อยางไมมนยส าคญทางสถต มคาสมประสทธอทธพลเทากบ -1.26 รองลงมา คอ ตวแปร
คณลกษณะงาน (JCH) ในทศทางบวกอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 มคา
สมประสทธอทธพลเทากบ 0.99 ตวแปรภาวะผน าการเปลยนแปลง (TRL) ในทศทางบวก
อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 มคาสมประสทธอทธพลเทากบ 0.76 ตวแปร
ความผกพนตอองคการ (OCO) ในทศทางบวงอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05
มคาสมประสทธอทธพลเทากบ 0.43 และตวแปรคณภาพชวตในการท างาน (QWL)
ในทศทางบวกอยางไมมนยส าคญทางสถต มคาสมประสทธอทธพลเทากบ 0.02
อทธพลทางออม พบวา ตวแปรพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร
(OCB) ไดรบอทธพลทางออมจากตวแปรภาวะผน าการเปลยนแปลง (TRL) ในทศทางลบ
อยางไมมนยส าคญทางสถต มคาสมประสทธอทธพลเทากบ -0.01 โดยสงผานตวแปร
คณภาพชวตในการท างาน (QLW) ตวแปรความพงพอใจในงาน (JSA) ตวแปรความผกพน
ตอองคการ (OCO) ในทศทางบวกอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 มคาสมประสทธ
อทธพลเทากบ 0.50, 0.44 และ 0.69 ตามล าดบ และไดรบอทธพลทางออมจากตวแปร
คณลกษณะงาน (JCH) ในทศทางลบอยางไมมนยส าคญทางสถต มคาสมประสทธอทธพล
เทากบ -0.35 โดยสงผานตวแปรความพงพอใจในงาน (JSA) และตวแปรความผกพนตอ
องคการ (OCO) ในทศทางบวกอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 มคาสมประสทธ
อทธพลเทากบ 0.19 และ 0.36 ไดรบอทธพลทางออมจากตวแปรคณภาพชวตใน
การท างาน (QWL) ในทศทางลบอยางไมมนยส าคญทางสถต มคาสมประสทธอทธพล
เทากบ -0.19 โดยสงผานตวแปรความผกพนตอองคการ (OCO) ในทศทางบวกอยางไมม
นยส าคญทางสถต มคาสมประสทธอทธพลเทากบ 0.10 และไดรบอทธพลทางออมจาก
ตวแปรความพงพอใจในงาน (JSA) ในทศทางบวกอยางไมมนยส าคญทางสถต
มคาสมประสทธอทธพลเทากบ 0.14
อทธพลรวม พบวา ตวแปรภาวะผน าการเปลยนแปลง (TRL) มอทธพล
รวมทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร (OCB) สงสด รองลงมา คอ ตวแปร
คณลกษณะงาน (JCH) ในทศทางบวกอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 มคา
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
220
สมประสทธอทธพลรวมเทากบ 0.76, 0.65 ตามล าดบ ตวแปรความผกพนตอองคการ
(OCO) สงอทธพลรวมในทศทางบวก มคาสมประสทธอทธพลรวมเทากบ 0.43 อยางม
นยส าคญทางสถตทระดบ .05 สวนตวแปรคณภาพชวตในการท างาน (QWL) และตวแปร
ความพงพอใจในงานสงผลในทศทางลบอยางไมมนยส าคญทางสถต มคาสมประสทธ
อทธพลรวมเทากบ -0.17 และ -1.11 ตามล าดบ
เมอพจารณาสมการโครงสราง พบวา ตวแปรแฝงในรปแบบสามารถ
อธบายคาความแปรปรวนของตวแปรพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร (OCB) รอยละ
89.00 และสามารถอธบายความแปรปรวนของตวแปรแฝงภายใน 4 ตว คอ ตวแปร
ความผกพนตอองคการ (OCO) รอยละ 74.00 ตวแปรความพงพอใจในงาน (JSA) รอยละ
92.00 ตวแปรคณภาพชวตในการท างาน (QWL) รอยละ 61.00 และตวแปรคณลกษณะ
งาน (JCH) รอยละ 62.00 ซงสามารถเขยนสมการโครงสรางดวยคาสมประสทธอทธพลได
ดงน
1. OCB = 0.76(TRL) + 0.99(JCH) + 0.02(QWL) + -1.26(JSA) +
0.43(OCO) R2 = 0.89
2. OCO = 0.05(TRL) + 0.23(JCH) + 0.31(QWL) + 0.34(JSA) R2 =
0.74
3. JSA = 0.45(TRL) + 0.30(JCH) + 0.29(QWL) R2 = 0.92
4. QWL = 0.17(TRL) + 0.63(JCH) R2 = 0.61
5. JCH = 0.79(TRL) R2 = 0.62
สมการท 1 อธบายไดวา ตวแปรเชงสาเหตทมอทธพลตอตวแปร
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร (OCB) สงสด คอ ตวแปรความพงพอใจในงาน (JSA)
รองลงมา คอ ตวแปรคณลกษณะงาน (JCH) ตวแปรภาวะผน าการเปลยนแปลง (TRL)
ตวแปรความผกพนตอองคการ (OCO) และตวแปรคณภาพชวตในการท างาน (QWL)
ตามล าดบ โดยทง 5 ตวแปร สามารถอธบายความแปรปรวนของตวแปรพฤตกรรม
การเปนสมาชกทดของคร (OCB) รอยละ 89.00
สมการท 2 อธบายไดวา ตวแปรเชงสาเหตทมอทธพลตอตวแปร
ความผกพนตอองคการ (OCO) สงสดคอ ตวแปรความพงพอใจในงาน (JSA) รองลงมา คอ
ตวแปรคณภาพชวตในการท างาน (QWL) ตวแปรคณลกษณะงาน (JCH) และตวแปร
ภาวะผน าการเปลยนแปลง (TRL) ตามล าดบ โดยทง 4 ตวแปร สามารถอธบาย
ความแปรปรวนของตวแปรความผกพนตอองคการ (OCO) รอยละ 74.00
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
221
สมการท 3 อธบายไดวา ตวแปรเชงสาเหตทมอทธพลตอตวแปร
ความพงพอใจในงาน (JSA) สงสดคอ ตวแปรภาวะผน าการเปลยนแปลง (TRL) รองลงมา
คอ ตวแปรคณลกษณะงาน (JCH) และตวแปรคณภาพชวตในการท างาน (QWL) ตามล าดบ
โดยทง 3 ตวแปร สามารถอธบายความแปรปรวนของตวแปรความพงพอใจในงาน (JSA)
รอยละ 92.00
สมการท 4 อธบายไดวา ตวแปรเชงสาเหตทมอทธพลตอตวแปร
คณภาพชวตในการท างาน (QLW) สงสด คอ ตวแปรคณลกษณะงาน (JCH) รองลงมา คอ
ตวแปรภาวะผน าการเปลยนแปลง (TRL) ตามล าดบ โดยทง 2 ตวแปร สามารถอธบาย
ความแปรปรวนของตวแปรคณภาพชวตในการท างาน (QWL) รอยละ 61.00
สมการท 5 อธบายไดวา ตวแปรภาวะผน าการเปลยนแปลง (TRL)
มอทธพลตอตวแปรคณลกษณะงาน (JCH) สามารถอธบายความแปรปรวนของตวแปร
ภาวะผน าการเปลยนแปลงรอยละ 62.00
จากผลการวเคราะหความสมพนธโครงสรางเชงเสนและการวเคราะห
อทธพลดงกลาวขางตน สามารถเขยนเปนแผนภาพแสดงคาสมประสทธอทธพลของ
สมการโครงสรางรปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดของครได ดงภาพประกอบ 28
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
222
Chi-square = 9.06, df = 93, p-value = 1.000, χ2/df = 0.097, RMSEA =
0.000, GFI = 1.00, AGFI = 1.00, Largest Standardized Residual = 0.82
ภาพประกอบ 28 คาสมประสทธอทธพลของสมการโครงสรางรปแบบความสมพนธ
เชงสาเหตปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร
TRL
OCO JSA
JCH QWL
OCB
0.39
0.11
0.79**
0.76* 1.00
0.26 0.08
0.38
0.17* 0.02
0.31* 0.99**
0.30**
0.63**
0.45** 0.05
0.23
0.34
-1.26 0.43* 0.29**
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
บทท 5
สรปผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ
การวจยครงนมความมงหมายของการวจย ดงน 1) เพอพฒนารปแบบ
ความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครในโรงเรยน
พระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา 2) เพอตรวจสอบความสอดคลองของรปแบบ
ความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครในโรงเรยน
พระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา และ 3) เพอศกษาอทธพลทางตรง อทธพลทางออม
และอทธพลรวมของปจจย ทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครในโรงเรยน
พระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
สมมตฐานของการวจยก าหนดไว ดงน 1) รปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยท
สงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญ
ศกษา ทพฒนาขนมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ 2) ปจจยเชงสาเหต มอทธพล
ทางตรง อทธพลทางออม และอทธพลรวมตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครใน
โรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
การด าเนนการวจยแบงออกเปนสองระยะ ระยะแรกเปนการพฒนารปแบบ
ดวยการศกษาเอกสาร งานวจยทเกยวของ และการสมภาษณผทรงคณวฒ ระยะทสอง
เปนการวจยเชงส ารวจเพอตรวจสอบสมมตฐาน
การวจยระยะแรกเปนการศกษาจากเอกสารและงานวจยทเกยวของสรปเปน
กรอบแนวคดเชงสมมตฐาน และสมภาษณผทรงคณวฒจ านวน 7 คน ประกอบดวย
อาจารยสถาบนอดมศกษาจ านวน 3 คน ผบรหารสถานศกษาจ านวน 2 และครจ านวน 2
คน น าขอมลทไดจากการศกษาเอกสาร งานวจยทเกยวของ และการสมภาษณ
ผทรงคณวฒมาสงเคราะหสรปเปนกรอบแนวคดการวจย เครองมอทใชในระยะนเปนแบบ
สมภาษณแบบกงมโครงสราง วเคราะหขอมลโดยการวเคราะหเชงเนอหา (Content
Analysis)
การวจยระยะทสองเปนการวจยเชงส ารวจเพอตรวจสอบสมมตฐาน ประชากรทใช
ในการวจย คอ ครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา สงกดมหาเถรสมาคม
ปการศกษา 2558 จ านวน 4,495 รป/คน การก าหนดขนาดกลมตวอยางใชเกณฑจ านวน
ตวอยางทน ามาศกษาในลกษณะการวเคราะหความสมพนธโครงสรางเชงเสนซงไมควร
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
224
นอยกวา 20 คนตอ 1 ตวแปร (Lindeman, Merenda and Gold, 1980, p. 163 อางถงใน
นงลกษณ วรชชย, 2542, หนา 54) ในการวจยครงนมตวแปรทงหมด 25 ตวแปร ดงนน
ขนาดของกลมตวอยางตองมไมนอยกวา 500 คน ซงเปนเกณฑขนต า ในทนผวจยใชกลม
ตวอยางจ านวน 550 คน ใชวธการสมแบบหลายขนตอน (Multi-stage Random Sampling)
เครองมอทใชในการวจยเปนแบบสอบถาม โดยแบงออกเปน 7 ตอน ประกอบดวย ตอนท 1
ขอมลสถานภาพของผตอบแบบสอบถาม ตอนท 2 พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร
ตอนท 3 ภาวะผน าการเปลยนแปลง ตอนท 4 คณลกษณะงาน ตอนท 5 คณภาพชวตใน
การท างาน ตอนท 6 ความพงพอใจในงาน และตอนท 7 ความผกพนตอองคการ ลกษณะ
ของเครองมอวจยตอนท 1 เปนแบบตรวจสอบรายการ (Checklist) สวนตอนท 2-7 ม
ลกษณะเปนมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) วเคราะหขอมลทไดจากแบบสอบถาม
ดวยคอมพวเตอรโปรแกรม SPSS for Windows เพอหาคาสถตตางๆ ประกอบดวยความถ
รอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ความเบ (Skewness) ความโดง (Kurtosis)
คาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน (Pearson’s Product Moment Correlation
Coefficient) และใชโปรแกรม LISREL for Windows วเคราะหความสมพนธโครงสราง
เชงเสน
1. สรปผลการวจย
ผลการวจยสามารถสรปได ดงน
1.1 รปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทด
ของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา ประกอบดวยตวแปรตางๆ ดงน
1.1.1 ตวแปรดานภาวะผน าการเปลยนแปลง ประกอบดวยตวแปรสงเกตได 4
ตว คอ 1) การมอทธพลเชงอดมการณ 2) การสรางแรงบนดาลใจ 3) การกระตนการใช
ปญญาและ 4) การมงความสมพนธเปนรายบคคล
1.1.2 ตวแปรดานคณลกษณะงาน ประกอบดวยตวแปรสงเกตได 5 ตว คอ
1) การไดรบขอมลยอนกลบ 2) ความมอสระในงาน 3) ความส าคญของงาน 4) ความม
เอกภาพในงาน และ 5) ความหลากหลายของทกษะ
1.1.3 ตวแปรดานคณภาพชวตในการท างาน ประกอบดวยตวแปรสงเกตได 5
ตว คอ 1) คาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม 2) ความกาวหนาและความมนคงใน
การท างาน 3) สภาพแวดลอมทดและปลอดภยในการท างาน 4) การพฒนาทกษะและ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
225
การใชความสามารถของบคคล และ 5) การมความสมดลระหวางชวตสวนตวกบ
การท างาน
1.1.4 ตวแปรดานความพงพอใจในงาน ประกอบดวยตวแปรสงเกตได 3 ตว คอ
1) การบรหารงานและการควบคมบงคบบญชา 2) ความสมพนธระหวางเพอนรวมงาน
และ 3) การยอมรบนบถอจากบคคลอน
1.1.5 ตวแปรดานความผกพนตอองคการ ประกอบดวยตวแปรสงเกตได 3 ตว
คอ 1) การคงอยกบองคการ 2) ความเชอและการยอมเปาหมายและคานยมขององคการ
และ 3) ความพยายามทมเทและเตมใจปฏบตงานเพอองคการ
1.2 รปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทด
ของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา มความสอดคลองกบขอมล
เชงประจกษ มคาสถตวดความกลมกลนของรปแบบ คอ คาไค-สแควร (Chi-square)
เทากบ 9.06 ทองศาอสระ (df) เทากบ 93 คาความนาจะเปน (p-value) เทากบ 1.000
คาไค-สแควรสมพทธ (χ2/df) เทากบ 0.097 คา RMSEA = 0.000 คา GFI = 1.00
คา AGFI = 1.00 คา Largest Standardized Residual = 0.82 โดยตวแปรแฝงภายนอก ดาน
ภาวะผน าการเปลยนแปลงสงผลอยางมนยส าคญทางสถตตอตวแปรแฝงภายใน ไดแก
ดานคณลกษณะงาน ดานคณภาพชวตในการท างาน ดานความพงพอใจในงาน ดาน
ความผกพนตอองคการ และดานพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร ตวแปรในรปแบบ
สามารถอธบายความแปรปรวนของตวแปรแฝงภายในแตละตวไดรอยละ 62.00, 61.00,
92.00, 74.00 และ 89.00 ตามล าดบ
1.3 อทธพลทางตรง ทางออม และโดยรวม พบวา ภาวะผน าการเปลยนแปลงม
อทธพลทางตรงตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครอยางทนยส าคญทางสถตทระดบ
.05 มอทธพลทางออมอยางไมมนยส าคญทางสถต แตมอทธพลโดยรวมตอพฤตกรรม
การเปนสมาชกทดของครอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 เมอพจารณา
คาสมประสทธพยากรณ (R2) คณลกษณะงาน คณภาพชวตในการท างาน ความพงพอใจ
ในงาน ความผกพนตอองคการ และพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร มคาสมประสทธ
พยากรณเทากบ 0.62, 0.61, 0.92, 0.74 และ 0.89 ตามล าดบ นอกจากนยงพบวา
ตวแปรภาวะผน าการเปลยนแปลงมอทธพลทางตรงตอคณลกษณะงาน คณภาพชวตใน
การท างาน และความพงพอใจในงานอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 มอทธผล
ทางตรงตอความผกพนองคการอยางไมมนยส าคญทางสถต และมอทธพลทางออมตอ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
226
คณภาพชวตในการท างาน ความพงพอใจในงาน และความผกพนตอองคการอยางม
นยส าคญทางสถตทระดบ .01
ตวแปรภาวะผน าการเปลยนแปลงสามารถอธบายความแปรปรวนของตวแปร
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครไดรอยละ 89.00 และสามารถอธบายความแปรปรวน
ของตวแปรแฝงภายใน 4 ตว ได ดงน ดานคณลกษณะงานรอยละ 62.00 ดานคณภาพชวต
ในการท างานรอยละ 61.00 ดานความพงพอใจในงานรอยละ 92.00 และดานความผกพน
ตอองคการรอยละ 74.00
2. การอภปรายผลการวจย
จากผลการวจยเรองรปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอพฤตกรรม
การเปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา ผวจยไดน ามา
เสนอเปนประเดนเพออภปรายผลตามสมมตฐานการวจย ซงม 2 ขอ ดงน
2.1 รปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทด
ของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา ทพฒนาขนมความสอดคลองกบ
ขอมลเชงประจกษ ซงสอดคลองกบสมมตฐานการวจยขอท 1 ทวา “รปแบบความสมพนธ
เชงสาเหตปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรม
แผนกสามญศกษาทพฒนาขนมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ เมอพจารณา
รปแบบ พบวา ปจจยภาวะผน าการเปลยนแปลงสามารถอธบายความแปรปรวนของปจจย
คณลกษณะงานรอยละ 62 ปจจยคณภาพชวตในการท างานรอยละ 61 ปจจยความพง
พอใจในงานรอยละ 92 ปจจยความผกพนตอองคการรอยละ 74 และปจจยพฤตกรรม
การเปนสมาชกทดของครรอยละ 89 ตามล าดบ ซงผลการวจยดงกลาวสอดคลองกบ
สมมตฐานการวจยทตงไว และผลการวจยครงน มความสอดคลองกบแนวคดทฤษฎ
ภาวะผน าการเปลยนแปลงของ Bass (1985, p. 22) ทไดเสนอทฤษฎภาวะผน า
การเปลยนแปลงโดยอาศยพนฐานแนวความคดของ Burns ซงไดใหนยามในแงผลของผน า
ทกระทบตอผตาม อนไดแก ผตามใหความไววางใจ มความรสกชนชม จงรกภกด และ
เคารพนบถอตอผน า จนสงผลใหเกดแรงจงใจในการท างานท าใหไดผลมากกวา
ความคาดหวงเดมทก าหนดไว สเทพ พงศศรวฒน (2548, หนา 368) อธบายวา ผน าจะ
เปลยนแปลงและจงใจผตามดวยวธการ ท าใหผตามตระหนกในความส าคญของผลงานท
เกดขน โนมนาวจตใจของผตามใหเปลยนจากการยดผลประโยชนของตนเอง มาเปน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
227
การเหนแกประโยชนสวนรวมขององคการและหมคณะ กระตนใหผตามยกระดบ
ความตองการทสงขนกวาเดม Rafferty and Griffin (2004, p 350 อางถงใน อรสา ส ารอง,
2553, หนา 62) อกทงพฤตกรรมของผน ามสวนส าคญตอพฤตกรรมการท างานของผตาม
มอทธพลตอการจงใจใหผตามเกดพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการได Bass and
Avolio (1993, pp. 114-122) ไดเสนออกวา ผน าการเปลยนแปลงเปนกระบวนการทผน าม
อทธพลตอผรวมงานและผตาม โดยการเปลยนแปลงความพยายามของผรวมงานและผ
ตามใหสงกวาความพยายามทคาดหวง ใหความใสใจตอการท างานของผตาม พฒนาผตาม
ใหงอกงามเตมศกยภาพไปพรอมกน ผน าการเปลยนแปลง มระบบคานยมและอดมการณ
ของคนทเขมแขง ซงสามารถสงผลตอการเพมแรงจงใจของผตามใหปฏบตไปในทางทดงาม
ตอสวนรวมมากกวาเพอประโยชนของตนเอง ซงกระบวนการทผน ามอทธพลตอผตาม จะ
กระท าโดยผานองคประกอบของพฤตกรรมผน าการเปลยนแปลง 4 ประการ ไดแก การม
อทธพลเชงอดมการณ การสรางแรงบนดาลใจ การกระตนการใชปญญา และการมง
ความสมพนธเปนรายบคคล
Hackman and Oldham (1975, pp. 159-170) คณลกษณะงานทดเปนเหมอน
แรงจงใจภายใน (Internal Motivation) ในการท างานของบคคลทจะท าใหเขารสก
อยากท างาน และผลงานทดจะเปนเหมอนรางวลทใหกบตนเอง ถาหากผลงานออกมาไมด
บคคลกจะพยายามมากขนเพอหลกเลยงผลงานทไมพงพอใจ เพอเพมรางวลใหกบตนเอง
จากคณภาพผลงานทด งานทแตละบคคลปฏบตจะเปนอยางไรขนอยกบลกษณะของ
การออกแบบงานวาจะจดหรอออกแบบงานอยางไร เพราะการออกแบบงานเปนสงทม
อทธพลตอพฤตกรรมการท างานของบคคลในองคการ และมความส าคญโดยตรงตอ
การปฏบตงาน Hackman and Oldham (1976, pp. 250-279) คณลกษณะของงานจะชวย
อธบายถงแรงจงใจในการท างาน ซงมสวนท าใหพนกงานเกดแรงจงใจในการปฏบตงาน
ประกอบดวย 1) ความหลากหลายของทกษะ หมายถง ลกษณะของงานทผปฏบตงานไดท า
กจกรรมทตองใชทกษะความช านาญทหลากหลายในอนทจะปฏบตงานใหเปนผลส าเรจ
2) ความมเอกภาพในงาน หมายถง ลกษณะของงานทผปฏบตงานแตละคนไดปฏบตงาน
นนๆ ตงแตตนจนจบกระบวนการ และเหนผลลพธไดจากการปฏบตงาน 3) ความส าคญ
ของงาน หมายถง ลกษณะของงานทมความส าคญตอชวตความเปนอยของผอน รวมทงม
ผลตอการด ารงอยขององคการ 4) ความมอสระในงาน หมายถง ลกษณะของงานท
เปดโอกาสใหผปฏบตงานมอสระในการควบคมและตดสนใจเกยวกบกระบวนการท างาน
ของตนเอง 5) การไดรบขอมลยอนกลบจากงาน หมายถง ลกษณะของงานทท าให
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
228
ผปฏบตงานไดมโอกาสทราบขอมลยอนกลบเกยวกบประสทธภาพของการปฏบตงานของ
ตนเอง
คณภาพชวตในการท างาน เปนองคประกอบทส าคญตอการท างานอยางมาก
หากบคคลทมคณภาพชวตในการท างานทดแลวกจะท าใหเกดความพงพอใจใน
การปฏบตงาน เกดความผกพนตอองคการ และยงสงผลใหเกดพฤตกรรมการเปนสมาชก
ทดตอองคการอกดวย สงผลใหบรรลตามวตถประสงคขององคการทตงไวอยางม
ประสทธภาพและประสทธผล Mondy and Noe (1996, p. 45) ไดอธบาย ความหมายของ
คณภาพชวตการท างาน คอ ขอบเขตทงหมดของปจจยทมผลตอความพงพอใจของ
พนกงานในการท างาน การท างานในองคการนนๆ หรอระดบความพงพอใจในการท างาน
ของพนกงานทไดรบการตอบสนองความตองการของเขา เชนเดยวกบแนวคดของ Bowin
and Harvey (2001, p. 87) ไดกลาววา ความพยายามทจะปรบปรงชวตในการท างานของ
ลกจางใหดขน โดยการแกไขปญหาทเกดจากแรงกดดนตางๆ ในการท างานทท าใหชวต
การท างานของลกจางไมมคณคา ซงคณภาพชวตการท างานจะมงเนนใหความส าคญกบ
ลกจางและเปนการเพมระดบคาตอบแทนและสวสดการตางๆ
ความพงพอใจในการปฏบตงานหรอความพงพอใจในงาน เปนปจจยส าคญท
ท าใหบคคลมความรสกทดตองานทท า รวมถงเปนแรงกระตนทชวยใหบคคลมความตงใจ
ในการปฏบตงานอยางเตมความสามารถ ท าใหเกดประสทธผลในการปฏบตงานตาม
เปาหมายทก าหนดไว McShane and Von Glinow (2000, pp. 204-205) กลาววา
ความพงพอใจในงานเปนตวแปรหนงทมความส าคญทสดในการศกษาทศนคตเกยวกบงาน
โดยประเมนจากการสงเกตและประสบการณทางอารมณบคคลทเกยวของกบงานทท า
ดาน Greenberg and Baron (2003, p. 170) กลาววา ความพงพอใจในงานเปนความรสก
และการประเมนปฏกรยาตอบสนองทมตองาน เปนเจตคตดานบวกหรอดานลบของแตละ
บคคลทมตองาน สอดคลองกบ ณทฐา กรหรญ (2550, หนา 11) ไดอธบายวา
ความพงพอใจในการปฏบตงาน หมายถง เจตคต ทศนคต และความรสกในทางบวกของ
บคคลทมตองานทปฏบตหรอกจกรรมทเขาท าขน เปนแรงผลกดนท าใหบคคลท างาน
ดวยความกระตอรอรน มความมงมน มขวญและก าลงใจ ท าใหการท างานบรรล
วตถประสงคอยางมประสทธภาพและประสทธผล ซงสงผลตอความส าเรจและเปนไปตาม
เปาหมายขององคการ นอกจากน Jewell (1998, p. 211) ไดกลาว ถงความพงพอใจในงาน
วา เปนความรสกของบคคลทตอบสนองตอบรบทของงาน หรอเปนเจตคตทมองไมเหน
โดยตรง แตเปนตวแปรทส าคญในการก าหนดพฤตกรรมการท างาน โดยผทมความพง
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
229
พอใจในงานมากจะแสดงพฤตกรรมในการท างานทดกวาผทมความพงพอใจในงานนอย
Strauss and Sayles (1980, pp. 142-143) กลาวเพมเตมวา เมอความตองการขนพนฐาน
ไดรบการตอบสนองและผปฏบตงานไดรบผลประโยชนตอบแทนทงทางดานวตถและจตใจ
ผปฏบตงานจะเกดความพงพอใจในการปฏบตงาน มความเตมใจทจะปฏบตงานทไดรบ
มอบหมายนนใหส าเรจตามวตถประสงคขององคการ ขณะท Wexley and Yukl (1977, pp.
117-119) ไดขยายความหมายของความพงพอใจในงานเพมเตมวา ความพงพอใจ หมายถง
ความรสกของคนงานทมตองานทเขาท าอย ทงนขนอยกบลกษณะของงานทท า คาจาง
สภาพการท างาน การบงคบบญชา เพอนรวมงาน เนอหาของงาน ความปลอดภย และ
โอกาสกาวหนา
ความผกพนตอองคการ เปนรปแบบหนงของพฤตกรรมทมพนฐานมาจาก
เจตคตของบคคลทมตอองคการ เปนตวแปรดานทศนคตทเกยวของกบพฤตกรรม
การท างาน ความผกพนตอองคการมความสมพนธอยางมากกบความพงพอใจในงาน
โดยเปนตวแปรทมความส าคญในการเชอมโยงระหวางการบรหารทรพยากรมนษยกบ
การปฏบตงานของพนกงานในองคการ Steers (1977, p. 46) ไดใหความหมายวา
ความผกพนตอองคการเปนความสมพนธทเหนยวแนนของความเปนอนหนงอนเดยวกน
ของสมาชกในการเขารวมกจกรรมขององคการ เชนเดยวกบ Buchanan (1974, pp. 533–
546) กลาววา ความผกพนตอองคการ หมายถง ความรสกเปนพวกเดยวกน ความผกพนท
มตอเปาหมายและคานยมขององคการ และการปฏบตงานตามบทบาทของตนเองเพอให
บรรลถงเปาหมายและคานยมขององคการ สวน Greenberg and Baron (2003, p. 181)
ใหความหมายวา ความผกพนตอองคการ หมายถง ความปรารถนาของบคคลทจะเปนสวน
หนงขององคการตลอดไป เปนความรสกของพนกงานทแสดงตนวาเปนอนหนงอนเดยวกน
กบองคการ คานยมทกลมกลนกบสมาชก องคการคนอนๆและเตมใจทจะอทศก าลงกาย
และก าลงใจในการปฏบตภารกจขององคการ สอดคลองกบแนวคดของ Mowday, Porter
and Steers (1982, p. 27; Northcraft and Neale, 1990, pp. 464-465) มความเหน
สอดคลองกนวา ความผกพนตอองคการ หมายถง ความสมพนธทแนนแฟนระหวางบคคล
กบองคการ เปนการแสดงออกทมากกวาความจงรกภกดโดยทวไป และเปนความสมพนธ
ทเหนยวแนนและผลกดนใหบคคลเตมใจทจะอทศตนเพอสรางสรรคองคการใหดขน
Greenberg and Robert (1996, p. 103) ใหความหมายความผกพนตอองคการ หมายถง
ระดบการมสวนรวมของบคคลแตละคนตอองคการนน และรวมไปถงความสนใจทจะยงคง
อยในองคการตอไป สอดคลองกบงานวจยของ อรสา ส ารอง (2553, หนา 144-145) ได
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
230
ศกษาพบวา พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการไดรบอทธพลทางตรงมากทสดจาก
ตวแปรความผกพนตอองคการ และยงพบวาพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ
ไดรบอทธพลรวมมากทสดจากตวแปรความผกพนตอองคการ สอดคลองกบงานวจยของ
สฎาย ธระวณชตระกล (2549, หนา 155-156) ไดศกษาพบวาความผกพนตอองคการม
อทธพลทางตรงตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ สอดคลองกบงานวจยของ รต
นพร จนทรเทศ (2554, หนา 79) ไดศกษาพบวา โดยภาพรวมคณภาพชวตในการท างาน
ของพนกงานมความสมพนธกบความผกพนตอองคกรในระดบสงอยางมนยส าคญทางสถต
.05
จากทกลาวมาจะเหนไดวา ภาวะผน าการเปลยนแปลง คณลกษณะงาน
คณภาพชวตในการท างาน ความพงพอใจในงาน และความผกพนตอองคการ มสวนส าคญ
ตอพฤตกรรมการท างาน และพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร
2.2 ผลการวเคราะหอทธพล พบวา ภาวะผน าการเปลยนแปลงมอทธพลทางตรง
ตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร มคาอทธพลเทากบ 0.76 อยางมนยส าคญทาง
สถตทระดบ .05 และมอทธพลทางออมโดยผานคณภาพชวตในการท างาน ความพงพอใจ
ในงาน และความผกพนตอองคการ มคาอทธพลเทากบ 0.50, 0.44 และ 0.69 อยางม
นยส าคญทางสถตทระดบ .01 สอดคลองกบงานวจยของ อรสา ส ารอง (2553, หนา 143)
ไดศกษาพบวา พฤตกรรมผน าการเปลยนแปลงมอทธพลทางตรง ทางออม และโดยรวม
ตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการอยางไมมนยส าคญทางสถต และยงพบวา
พฤตกรรมผน าการเปลยนแปลงมอทธพลทางตรงตอความพงพอใจในงาน ความผกพนตอ
องคการ และมอทธพลทางออมตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ โดยผาน
ตวแปรความพงพอใจในงานและความผกพนตอองคการ สอดคลองกบงานวจยของ
วไลพร ทะนะสาร (2554, หนา 73-74) ไดศกษาพบวา ภาวะผน าการเปลยนแปลงม
อทธพลทางตรงตอคณลกษณะงาน โดยมคาสมประสทธเสนทางเทากบ 0.546 และ
มคา R2 เทากบ 0.298 ภาวะผน าการเปลยนแปลงมอทธพลทางออมตอพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดในองคการ โดยมคาสมประสทธเสนทางเทากบ 0.292 นอกจากนยงสอดคลอง
กบงานวจยของ ญาณกานต ไผเจรญ (2557, หนา 88-89) ไดศกษาพบวา ภาวะผน า
การเปลยนแปลงมความสมพนธกบความพงพอใจในการท างานของพนกงาน สอดคลอง
กบงานวจยของ อภชยา มเพยร (2552, หนา 134) ธนตกร ไชยมงคล (2556, หนา 66-
69) ไดศกษาพบวา ภาวะผน าการเปลยนแปลงของผบรหารสถานศกษามความสมพนธกบ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
231
ความพงพอใจในการปฏบตงานของคร สอดคลองกบงานวจยของ พณชา ปรชา (2547,
หนา 107-109) ทพวรรณ โอษคลง (2550, หนา 61-63) ไดศกษาพบวา พฤตกรรม
ภาวะผน าการเปลยนแปลงของผบรหารสถานศกษามความสมพนธกบความผกพนตอ
สถานศกษาของคร
นอกจากนยงพบวา ภาวะผน าการเปลยนแปลงไมมอทธพลตอความผกพนตอ
องคการ ทงน อาจเปนเพราะวาภาวะความเปนผน าทแสดงถงความผกพนตอองคการของ
ผน าไมสามารถปรากฏใหเหนไดชดเจน เชน ความพยายามทมเทท างานเพอประโยชนของ
โรงเรยน ความเสยสละ การคงอยกบองคการ การมความเชอและยอมรบเปาหมายและ
คานยมขององคการ เปนตน ซงสงผลใหผตามไมสามารถแสดงความผกพนตอองคการได
ชดเจนเชนเดยวกน หรออกนยหนง ต าแหนงของผบรหารโรงเรยนพระปรยตธรรม
แผนกสามญศกษามการเปลยนแปลงบอย แสดงถงความไมมนคงท าใหผบรหารม
ความผกพนตอโรงเรยนนอยลง สอดคลองกบ สเทพ พงศศรวฒน (2548, หนา 390)
ไดกลาววา การกระท าของผน าสามารถเปนสญลกษณทบงบอกถงความผกพนทมตอ
วสยทศน โดยเฉพาะการตดสนใจของผน าทเสยงตอสถานภาพและผลประโยชนสวนตว
ของผน า ท าใหมองเหนเชงสญลกษณของผเสยสละ เกดความประทบใจแกผตาม สงผลให
ยดมนผกพนตอวสยทศนตามผน าไปดวย
คณลกษณะงาน พบวา มอทธพลทางตรงตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทด
ของคร มคาอทธพลเทากบ 0.99 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 และมอทธพล
ทางออมโดยผานความพงพอใจในงาน และความผกพนตอองคการ มคาอทธพลเทากบ
0.19 และ 0.36 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 สอคลองกบงานวจยของ ปยวรรณ
สกดษฐ (2555, หนา 95-96) ไดศกษาพบวา คณลกษณะงานมความสมพนธกบ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการของพนกงาน สอดคลองกบงานวจยของ
พมพจนทร บณฑรพงศ (2555, หนา 57) ไดศกษาพบวา ปจจยดานลกษณะงานมผลตอ
ความผกพนตอองคกรของบคลากรมหาวทยาลยพะเยา สอดคลองกบงานวจยของ อรสา
ส ารอง (2553, หนา 143) ไดศกษาพบวา คณลกษณะงานมอทธพลทางตรงตอความพง
พอใจในงานและพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ มอทธพลทางออมตอพฤตกรรม
การเปนสมาชกทดตอองคการ โดยผานความพงพอใจในงานและความผกพนตอองคการ
นอกจากนยงพบวา คณลกษณะงานไมมอทธพลตอความผกพนตอองคการ
ทงน อาจเปนเพราะวา คณลกษณะงานจะสงผลตอแรงจงใจในการปฏบตงานมากกวา
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
232
ความผกพนตอองคการ เนองจากในแตละองคการมการบรหารจดการภาระงานใน
องคการแตกตางกน ดวยภาระงานหนาททครรบผดชอบ ท าอยเปนประจ าซ าๆ เชน
การสอน และงานอนทนอกเหนอจาการสอน สงผลใหครมความรสกเบอหนายตองาน
เพราะงานไมมความทาทาย ขาดโอกาสในการแสดงศกยภาพความรความสามารถ ท าให
แรงจงใจในการปฏบตงานลดนอยลง โอกาสกาวหนาในต าแหนงหนาทกนอยตามไปดวย
ท าใหมความรสกผกพนกบโรงเรยนนอยลง อยากเปลยนงานหรอลาออก หรออาจเปน
เพราะดวยจ านวนครของแตละโรงเรยนมนอย ท าใหครคนหนงตองรบผดชอบงานหลาย
ต าแหนงพรอมกน ซงเปนภาระงานทมากเกนไปสงผลใหครเกดความเครยดและไมม
ความสขกบการท างาน สอดคลองกบ ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต (2537,
หนา 4 อางถงใน บญเสรม ส าราญด, 2555, หนา 3) ไดศกษาพบวา ระบบการจด
การเรยนการสอนในโรงเรยนพระปรยตธรรม มการจดโครงสรางของการบรหารทชดเจน
แตบคลากรรบหนาทหลายต าแหนงจงท าใหการปฏบตงานขาดประสทธภาพ และ
สอดคลองกบ Hackman and Oldham (1980 อางถงใน อรสา ส ารอง, 2553, หนา 57)
กลาวไววา เมอพนกงานมความสขกบการท างานและปฏบตไดด ความรสกทดจะชวยสราง
แรงกระตนใหพนกงานปฏบตงานในระดบสงตลอด พนกงานจะมความพงพอใจในงานสง
เพราะเมอท างานไดดโอกาสเจรญกาวหนาและพฒนาตนเองในการท างานกจะสงตามไป
ดวย สงผลใหอตราการขาดงานและลาออกต า เพราะพนกงานมความสขกบการท างาน
และน าไปสความพงพอใจในงาน ความผกพนตอองคการและพฤตกรรมการเปนสมาชกทด
ตอองคการ ดงนน ลกษณะงานทออกแบบใหผปฏบตรบรวางานนนมความหมาย
มความส าคญและตองรบผดชอบในผลลพธของการปฏบตงานตลอดจนไดรบรผล
การปฏบตงานของตนเองสามารถจงใจผปฏบตงานไดสง ซงท าใหเกดแรงจงใจภายใน
ในการปฏบตงานและมผลการปฏบตงานทด
คณภาพชวตในการท างาน พบวา ไมมอทธพลทงทางตรงและทางออมตอ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร ทงน อาจเปนเพราะวา คณภาพชวตเปนปจจยพนฐาน
ทบคลากรทกคนในองคการปรารถนาใหไดรบการตอบสนอง ตามต าแหนงงานและ
ประสบการณในการท างาน แตถาครท างานใหประสบความส าเรจ หรอสรางชอเสยงใหแก
โรงเรยน เขากจะไดรบรางวลพเศษตางๆ ทนอกเหนอจาก คาตอบแทน สวสดการ หรอคา
รกษาพยาบาล ซงทกคนไดรบเทาเทยมกน เปนตน บคลากรมองวาการแสดงออกซง
พฤตกรรมการเปนสมาชกทด เชน การใหความชวยเหลอ ความส านกในหนาท
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
233
การใหความรวมมอ ความอดทนอดกลน และการค านงถงผอน ไมจ าเปนตองกระท าหรอ
แสดงออก เพราะตางกไดรบคาตอบแทนดวยกน ซ ายงเปนการเพมงานใหกบตนเอง ทงท
แตละคนกมภาระหนาททตองรบผดชอบมากอยแลว โดยเฉพาะครทเปนคฤหสถซงม
ภาระหนาทมากกวาครทเปนพระภกษอยแลว เพราะตองรบผดชอบครอบครวของตนเอง
และหากตองไปชวยงานของเพอนกเปนการเพมภาระงานใหแกตนเอง แตคาตอบแทนยงได
เทาเดม สอดคลองกบ Hackman and Oldham (1980, p. 36) อธบายวา การทบคคลม
ความพงพอใจตอปจจยภายนอก เชน รายได สวสดการ เพอนรวมงาน หรอผบงคบบญชา
สามารถสงผลใหบคคลมความรสกทดตองานและเกดแรงจงใจภายใน ทสงผลตอความพง
พอใจตลอดจนท าใหมแรงจงใจในการท างานเพมขน จากค าอธบายดงกลาวน จะเหนไดวา
หากตองการใหบคคลแสดงพฤตกรรมการท างานทดมประสทธภาพ หรอแสดงพฤตกรรม
การเปนสมาชกทด จะตองสรางความพงพอใจในงานและเพมคณภาพชวตในการท างาน
ของบคลากรใหสงขน โดยการเพมขวญและก าลงใจดวยการใหสงตางๆ ตอไปน เชน รายได
สวสดการ รางวลพเศษ การมมนษยสมพนธทดระหวางเพอนรวมงาน เปนตน ซงน าไปส
ความพงพอใจในงาน ความผกพนตอองคการและพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ
(Hackman and Oldham, 1980 อางถงใน อรสา ส ารอง, 2553, หนา 57)
ความพงพอใจในงาน พบวา ไมมอทธพลทงทางตรงและทางออมตอ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร ทงน อาจเปนเพราะวา ครไมไดสอนทตรงกบ
สาขาวชาทส าเรจการศกษา ทกษะ ความเชยวชาญของตน ประกอบกบตองบรณาการ
เนอหาในวชาสามญใหเขากบหลกธรรม เนองจากโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนก
สามญศกษา เปนโรงเรยนทจดการเรยนการสอนเพอพระภกษและสามเณร ครผสอน
สวนมากเปนคฤหสถ อาจมความล าบากในการท างาน และการสอน เพราะตองระวง
ในเรอง กรยา ทาทาง มารยาท และการแสดงออก เพราะตองท างานรวมกบพระภกษและ
สามเณร และครหนงคนตองรบภาระงานหลายต าแหนง ทงการสอนและงานอนๆ ดวย
สงผลใหครมความพงพอใจในงานนอย สอดคลองกบ Jewell (1998, p. 211) ไดกลาวถง
ความพงพอใจในงานวา เปนความรสกของบคคลทตอบสนองตอบรบทของงานหรอเปน
เจตคตทมองไมเหนโดยตรง แตเปนตวแปรทส าคญในการก าหนดพฤตกรรมการท างาน
โดยผทมความพงพอใจในงานมากจะแสดงพฤตกรรมในการท างานทดกวาผทมความพง
พอใจในงานนอย สอดคลองกบ Wexley and Yukl (1977, pp. 117-119) ไดใหความหมาย
ความพงพอใจวา หมายถง ความรสกของคนงานทมตองานทท า ทงน ขนอยกบลกษณะ
ของงานทท า คาจาง สภาพการท างาน การบงคบบญชา เพอนรวมงาน เนอหาของงาน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
234
ความปลอดภย และโอกาสกาวหนา สอดคลองกบ Strauss and Sayles (1980, pp. 142-
143) กลาวไววา เมอความตองการขนพนฐานไดรบการตอบสนองและผปฏบตงานไดรบ
ผลประโยชนตอบแทนทงทางดานวตถและจตใจ ผปฏบตงานจะเกดความพงพอใจใน
การปฏบตงาน มความเตมใจทจะปฏบตงานทไดรบมอบหมายนนใหส าเรจตาม
วตถประสงคขององคการ สอดคลองกบ ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต
(2537, หนา 4 อางถงใน บญเสรม ส าราญด, 2555, หนา 3) ระบบการจด
การเรยนการสอนในโรงเรยนพระปรยตธรรมมการจดโครงสรางของการบรหารทชดเจน
แตบคลากรครรบหนาทหลายต าแหนงสงผลใหการปฏบตงานขาดประสทธภาพ
นอกจานยงพบวา ความพงพอใจในงานไมมอทธพลตอความผกพนตอ
องคการ ทงน อาจเปนเพราะวา ปจจยพนฐานในการด าเนนชวตของคร ไดแกเงนเดอนซง
เปนคาตอบแทนจากการสอน ไดรบในจ านวนทนอยเมอเทยบกบเงนเดอนในสายงาน
เดยวกนกบองคกรอน รวมไปถงสวสดการตางๆ การรบบคคลเขามาเปนครสอนไมม
มาตรฐานทชดเจน อาศยเสนสาย หรอคนรจก การพจารณาความดความชอบขาดความ
เปนกลางและยตธรรม และครจ านวนหนงทสอนอยในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนก
สามญศกษา กเปนครสอนเพอรองานอน หากสามารถสอบบรรจได หรอมองคกรอนท
เสนอใหคาตอบแทนทดกวากพรอมทจะยายออกไป ดวยเหตน ท าใหครมความผกพนตอ
โรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษานอย สอดคลองกบ วรรณธรรม
กาญจนสวรรณ และพระมหาสทตย อาภากโร (2542, หนา 13 อางถงใน บญเสรม
ส าราญด, 2555, หนา 4) ไดศกษาพบวา กระบวนการสรรหา วาจาง แตงตง การพจารณา
ความดความชอบ การเลอนขน เลอนต าแหนงไมไดมาตรฐาน บคลากรขาดก าลงใจใน
การปฏบตงานและไมมความมนคงในวชาชพ ท าใหเกดปญหาการเปลยนบคลากรบอยครง
และสอดคลองกบงานวจยของ สฏาย ธระวณชตระกล (2549, หนา 59) ทกลาววา
ความพงพอใจในงาน หมายถง ผลรวมของความรสกหรอทศนคตทดตองานทท าอย เชน
ความส าเรจในงาน โอกาสกาวหนาในต าแหนงงาน ความสามารถในการบรหารงานของ
ผบรหาร เปนตน ซงเปนตวแปรทมอทธพลตอการก าหนดพฤตกรรมในการท างาน และ
ความผกพนตอองคการ
ความผกพนตอองคการ พบวา มอทธพลทางตรงตอพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดของคร มคาอทธพลเทากบ 0.43 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05
สอดคลองกบงานวจยของ อรสา ส ารอง (2553, หนา 144-145) ไดศกษาพบวา
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการไดรบอทธพลทางตรงมากทสดจาก
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
235
ความผกพนตอองคการ และยงพบวา พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการไดรบ
อทธพลรวมมากทสดจากความผกพนตอองคการ สอดคลองกบงานวจยของ สฎาย
ธระวณชตระกล (2549, หนา 155-156) ไดศกษาพบวา ความผกพนตอองคการมอทธพล
ทางตรงตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ สอดคลองกบงานวจยของ รตนพร
จนทรเทศ (2554, หนา 79) ไดศกษาพบวา ภาพรวมคณภาพชวตในการท างานของ
พนกงานมความสมพนธกบความผกพนตอองคกรในระดบสงอยางมนยส าคญทางสถต
.05 สอดคลองกบงานวจยของ ธระพนธ มณสต (2553, หนา 83-84) ไดศกษาพบวา
ความผกพนตอองคการของพนกงานในภาพรวมและรายดานทกดานอยในระดบมาก และ
ยงพบวา พนกงานฝายชางบรษทการบนไทย ทมอาย รายไดตอเดอน และระยะเวลาใน
การปฏบตงานแตกตางกนมความผกพนตอองคการแตกตางกน พนกงานทมเพศ ระดบ
การศกษา และทตงของสถานทปฏบตงานแตกตางกน มความผกพนตอองคการไมแตกตาง
กน นอกจากนยงพบวา คณภาพชวตการท างานของพนกงานฝายชางมความสมพนธกบ
ความผกพนตอองคการทงภาพรวมและรายดานอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01
ยกเวนคณภาพชวตการท างานดานความกาวหนาและความมนคง พบวา
มความสมพนธกบความผกพนตอองคการดานการคงอยอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ
.05 สอดคลองกบงานวจยของ นชจรา ตะส (2552, หนา 89-91) ไดศกษาพบวา คณภาพ
ชวตการท างานมความสมพนธกบความผกพนตอองคการอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ
.05 สอดคลองกบงานวจยของ กาญจนา บญเพลง (2552, หนา 166) ไดศกษาพบวา
คณภาพชวตการท างานมความสมพนธกบความผกพนตอองคกรอยางมนยส าคญทางสถต
ทระดบ .01 ท านองเดยวกนกบงานวจยของ จ านง เหลาคงธรรม (2554, หนา 58)
ไดศกษาพบวา ความผกพนตอองคกรของผบรหารสถานศกษาและครผสอนโดยรวมและ
รายดานอยในระดบมาก และยงพบวา ผบรหารและครผสอนในสถานศกษาขนาดเลกม
ความผกพนตอองคกรสงกวาสถานศกษาขนาดกลางและขนาดใหญ และผบรหารและคร
ในสถานศกษาขนาดกลางมความผกพนตอองคกรสงกวาสถานศกษาขนาดใหญอยางม
นยส าคญทางสถตทระดบ .05
จากผลการวจยครงน ไดขอคนพบวา ปจจย 3 ตว คอ ภาวะผน า
การเปลยนแปลง คณลกษณะงาน และความผกพนตอองคการ มอทธพลตอพฤตกรรม
การเปนสมาชกทดของคร มเพยง 2 ปจจย ทไมมอทธพลทงทางตรงและทางออมตอ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร คอ คณภาพชวตในการท างาน และความพงพอใจ
ในงาน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
236
3. ขอเสนอแนะ
จากการศกษารปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนสามญศกษา สงกดมหาเถรสมาคม
ไดขอเสนอแนะ 2 ประการ ดงน
3.1 ขอเสนอแนะส าหรบการน าผลการวจยไปใช
3.1.1 จากผลการทดสอบรปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษาในครงน
พบวา ปจจยเชงสาเหต ภาวะผน าการเปลยนแปลง คณลกษณะงาน ความพงพอใจในงาน
และความผกพนตอองคการ สงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครในโรงเรยน
พระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา ดงนน ผบรหารโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญ
ศกษาควรน าปจจยเหลานไปใชประกอบการพจารณาในการบรหารงานภายในสถานศกษา
ใหมประสทธภาพยงขน ซงจะสงผลใหครในโรงเรยนแสดงพฤตกรรมการเปนสมาชกทด
ซงหมายถงการกระท าในหนาทและนอกเหนอจากการปฏบตงานในหนาททไดรบ
มอบหมายจากโรงเรยนดวยความสมครใจและเตมก าลงความสามารถ เพอสงเสรม
สนบสนน และเปนประโยชนทงตองานของตนเอง ของเพอนรวมงาน และของโรงเรยนให
ประสบความส าเรจตามเปาหมายอยางมประสทธภาพและประสทธผล
3.1.2 ผลการวจยพบวา ภาวะผน าการเปลยนแปลงสงผลตอพฤตกรรม
การเปนสมาชกทดของคร และยงสงผลตอคณลกษณะงาน คณภาพชวตในการท างาน
ความพงพอใจในงาน และความผกพนตอองคการของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนก
สามญศกษา ดงนนการไดมาซงผทจะด ารงต าแหนงเปนผบรหารโรงเรยนพระปรยตธรรม
แผนกสามญศกษาจะตองเปนผน าทมอดมการณ เปนแบบอยางทด มวสยทศนใน
การบรหารจดการ เนนความส าคญในเรองอดมการณ ความเชอ คานยม และการม
เปาหมายทชดเจน มศลธรรม จรยธรรม เสยสละเพอสวนรวม เปนทยกยอง เคารพนบถอ
เกดการยอมรบ เชอมน เลอมใสศรทธา ท าใหผใตบงคบบญชายนดใหความรวมมอและ
ปฏบตตาม เปนผสรางแรงบนดาลใจ สรางความมนใจใหแกผตาม ท าใหผตามเหน
ความส าคญของงาน เกดความกระตอรอรนทจะปฏบตงาน สามารถกระตน จงใจใหผตาม
ใชสตปญญา ความรความสามารถของตน รวมทงแนวทางในการพฒนาศกยภาพของ
ผตามใหสามารถแสดงศกยภาพอยางเตมท สามารถท างานจนบรรลเปาหมายขององคการ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
237
3.1.3 ผลการวจยพบวา คณลกษณะงานสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกท
ดของคร และยงสงผลตอคณภาพชวตในการท างาน ความพงพอใจในงาน และความผกพน
ตอองคการของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา ดงนน ส านกงาน
พระพทธศาสนาแหงชาต ผบรหารโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษาควรท าใหคร
ไดตระหนกและรบรคณลกษณะงานทครท าอย เชน ชนด ความยากงาย ปรมาณ
ความนาสนใจ ตลอดจนความรสกวาเปนงานทมเกยรต ท าใหเกดความภาคภมใจใน
การปฏบตงาน สามารถท าใหครเกดแรงจงใจในการปฏบตงานไดประสบผลส าเรจ
3.1.4 ผลการวจยพบวา คณภาพชวตในการท างานสงผลตอความพงพอใจใน
งาน และความผกพนตอองคการของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
ดงนน การท าใหครมความรสกพงพอใจในการบรหารจดการทองคการไดสนองตอบ
ความตองการของครทมตอการท างาน ซงไดแก ไดรบผลตอบแทนทเพยงพอใน
การด ารงชวตและสอดคลองกบมาตรฐานทยอมรบกนโดยทวไป รวมถงสทธประโยชนอนๆ
ทนอกเหนอจากเงนเดอนหรอคาตอบแทน เชน สวสดการตางๆ ไดรบโอกาสไดเลอน
ต าแหนงหนาทสงขน ประสบผลส าเรจในหนาทการงาน ไดปฏบตงานในสภาพแวดลอมทม
ความเหมาะสมกบการท างาน วสดอปกรณ เครองมอเครองใชมอยางเพยงพอ อาคาร
สถานทมความแขงแรง มนคง ปลอดภย เออตอการปฏบตงาน และไมเสยงตออนตราย
ไดรบโอกาสในการสรางเสรมทกษะใหมๆ และพฒนาความร ความสามารถ
ความเชยวชาญในงาน และการมความสมดลระหวางชวตสวนตวกบชวตการท างาน
เหลานท าใหครมความรสกพงพอใจตองาน และเกดความผกพนตอองคการไดเปนอยางด
3.1.5 ผลการวจยพบวา ความพงพอใจในงาน ไมสงผลตอพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดของคร และความผกพนตอองคการ แตจากการศกษาบรบทจรงดวย
การสมภาษณกลบพบวา ความพงพอใจในงาน เปนตวชวดความรสกชอบ พอใจหรอ
เจตคตทางบวกทครมตองานและสภาพแวดลอมในการท างาน ท าใหเตมใจทจะท างานท
ไดรบมอบหมายใหมประสทธภาพและประสทธผล บรรลตามวตถประสงคขององคการ
ซงความรสกเหลานเกดมาจากการบรหารงานและการควบคมบงคบบญชา ความสมพนธ
ระหวางเพอนรวมงาน และการยอมรบนบถอจากบคคลอน
3.1.6 ผลการวจยพบวา ความผกพนตอองคการสงผลตอพฤตกรรมการเปน
สมาชกทด ดงนน สถานศกษาควรสงเสรมใหครเกดความผกพนตอองคการ ซงสงเกตได
จากการแสดงออกซงสะทอนความรสก ความคดเหนและทศนคตของครทมตอสถานศกษา
ทปฏบตงาน ในลกษณะความศรทธา การยอมรบนโยบาย เปาหมายและคานยมของ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
238
สถานศกษา ความทมเท ความพยายาม และความเสยสละเพอประโยชนของสถานศกษา
อยางตอเนองและสม าเสมอ ความรสกผกพน ความภาคภมใจในสถานศกษา
ความจงรกภกดปรารถนาอยางแรงกลาในการด ารงความเปนสมาชกของสถานศกษา
โดยไมคดทจะลาออก รวมทงการปฏบตงานอยางเตมความสามารถเพอใหสถานศกษา
บรรลเปาหมายตามวตถประสงคทไดก าหนดไว
3.2 ขอเสนอแนะส าหรบการวจยครงตอไป
3.2.1 ควรศกษาปจจยดานอนๆ นอกเหนอจากทไดศกษาแลวในงานวจยนท
อาจสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญ
ศกษา เพอน าขอคนพบทไดมาใชเปนแนวทางในการสงเสรมพฤตกรรมการปฏบตงานของ
ครใหมประสทธภาพยงขน เชน วฒนธรรมองคการ บรรยากาศองคการ ปจจยลกษณะ
บคคล แรงจงใจ การรบรความยตธรรมในองคการ
3.2.2 การวจยครงนเปนการศกษาปจจยเชงสาเหตทสงผลตอพฤตกรรม
การเปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา การวจยครงตอไป
ควรศกษาความไมแปรเปลยนของรปแบบระหวางกลมตวอยางทเปนบรรพชตกบคฤหสถ
เพอทราบวาระหวางกลมมความแปรเปลยนของรปแบบหรอไมอยางไร
3.2.3 ควรศกษาประเดนเดยวกนน ดวยวธวจยแบบมสวนรวม หรอการวจย
และพฒนา หรอทฤษฎฐานราก เนองจากบรบทของแตละโรงเรยนอาจมความแตกตางกน
มาก เพอน าขอคนพบทไดมาเปรยบเทยบยนยนถงขอคนพบในการวจยครงน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
บรรณานกรม
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
241
บรรณานกรม
กษมา ทองสบ. (2550). ความสมพนธระหวางคณภาพชวตในการท างาน ความผกพนตอ
องคการกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการของครโรงเรยนราชนบน.
วทยานพนธ วท.ม. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.
กาญจนา บญเพลง. (2552). คณภาพชวตการท างานกบความผกพนตอองคกรของ
พนกงานเทศบาล จงหวดสมทรสาคร. วทยานพนธ บธ.ม. ลพบร: มหาวทยาลย
ราชภฏเทพสตร.
กรณฑรกข เตมวทยขจร. (2553). คณลกษณะงาน ความสมดลระหวางชวตและ
การท างาน บคลกภาพหาองคประกอบและความผกพนตอองคการของพนกงาน
ระดบปฏบตการ บรษทผลตบรรจภณฑแกวแหงหนง. วทยานพนธ วท.ม.
กรงเทพฯ: มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.
กญจนา กญจา. (2550). ปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ
ของพนกงานศนยบรหารจดการเทคโนโลย ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและ
เทคโนโลยแหงชาต. วทยานพนธ วท.ม. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.
เขมภส เขมะรงษ. (2548). อทธพลของลกษณะงาน และการมสวนรวมในการบรหารทมตอ
ภาวะผน าการเปลยนแปลงของพนกงานหญงการประปานครหลวง. วทยานพนธ
วท.ม. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.
จตตภา ขาวออน. (2547). ความพงพอใจในการปฏบตงานของขาราชการส านกงาน
ปลดกระทรวง กระทรวงศกษาธการ. วทยานพนธ ครศาสตรมหาบณฑต.
เพชรบรณ : มหาวทยาลยราชภฏเพชรบรณ.
จราภรณ นอยนคร. (2551). ความสมพนธระหวางคณภาพชวตการท างานกบความผกพน
ตอองคการของพนกงานบรษทในเขตนคมอตสาหกรรมโรจนะ จงหวด
พระนครศรอยธยา. วทยานพนธ รป.ม. อตรดตถ: มหาวทยาลยราชภฏอตรดตถ.
จฑามาส แกวม. (2551). ปจจยทสงผลตอความผกพนตอองคการของบคลากร สงกด
ส านกบรหารงานการศกษานอกโรงเรยนในภาคใต. วทยานพนธ กศ.ม. สงขลา:
มหาวทยาลยทกษณ.
จนทรทมา รงเรอง. (2553). การศกษาคณภาพชวตการท างานของครเขตธนบร สงกด
กรงเทพมหานคร. วทยานพนธ ศษ.ม. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยรามค าแหง.
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
242
จ านง เหลาคงธรรม. (2554). การศกษาความผกพนตอองคกรของผบรหารสถานศกษา
และครผสอน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาตราด. วทยานพนธ ค.ม. จนทบร:
มหาวทยาลยราชภฏร าไพพรรณ.
ชาครต มานพ. (2550). การพฒนาโมเดลเชงสาเหตของภาวะผน าการเปลยนแปลงของ
นกเรยนเตรยมทหาร. วทยานพนธ ค.ม. กรงเทพฯ : จฬาลงกรณมหาวทยาลย.
ญาณกานต ไผเจรญ. (2557). ความสมพนธระหวางภาวะผน าการเปลยนแปลงของ
ผบงคบบญชากบความพงพอใจในการท างานของพนกงานระดบปฏบตการฝาย
ชางบรษทการบนไทย จ ากด (มหาชน) ทาอากาศยานดอนเมอง. วทยานพนธ
บธ.ม. ปทมธาน: มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณฯ.
ณทฐา กรหรญ. (2550). การศกษาความพงพอใจในการปฏบตงานของพนกงาน
มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ปรญญานพนธ กศ.ม. กรงเทพฯ: มหาวทยาลย
ศรนครนทรวโรฒ.
ณฐวฒ เตมยสวรรณ. (2550). ปจจยบางประการทสงผลตอภาวะผน าการเปลยนแปลง
ของผบรหารตวแทนบรษทเมองไทยประกนชวต จ ากด ในเขตกรงเทพมหานคร.
ปรญญานพนธ กศ.ม. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.
ทพวรรณ โอษคลง. (2550). ความสมพนธระหวางพฤตกรรมภาวะผน าการเปลยนแปลง
ของผบรหารสถานศกษากบความผกพนตอสถานศกษาของคร สงกดส านกงาน
เขตพนทการศกษาเลย เขต 1. วทยานพนธ ค.ม. เลย: มหาวทยาลยราชภฏเลย.
ธระพนธ มณสต. (2553). ความสมพนธระหวางคณภาพชวตการท างานกบความผกพนตอ
องคารของพนกงานฝายชาง บรษท การบนไทย จ ากด (มหาชน). วทยานพนธ
บธ.ม. ปทมธาน: มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณฯ.
ธรมพา ช านาญไพร. (2550). ความพงพอใจในงานและความผกพนตอองคกรของพนกงาน
ธนาคารกรงเทพ (จ ากด) มหาชน ในเขตกรงเทพและปรมณฑล. วทยานพนธ ค.ม.
กรงเทพฯ: สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง.
ธนตกร ไชยมงคล. (2556). ความสมพนธระหวางภาวะผน าการเปลยนแปลงกบความพง
พอใจในการปฏบตงานของครกลมโรงเรยนบาละมง 1 สงกดส านกงานเขตพนท
การศกษาประถมศกษาชลบร เขต 3. วทยานพนธ กศ.ม. ชลบร: มหาวทยาลย
บรพา.
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
243
นฤมล โอสวนศร. (2554). ปจจยทสมพนธกบคณภาพชวตการท างานของแรงงานสตรใน
โรงเรยนอตสาหกรรม จงหวดนครราชสมา. วทยานพนธ พศ.ม. ชลบร:
มหาวทยาลยบรพา.
นงลกษณ วรชชย.(2542). โมเดลลสเรล : สถตวเคราะหส าหรบการวจย พมพครงท 3.
กรงเทพฯ : จฬาลงกรณมหาวทยาลย.
นชจรา ตะส. (2552). ความสมพนธระหวางคณภาพชวตการท างานกบความผกพนตอ
องคการของบคลากรในสงกดส านกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ.
วทยานพนธ ศศ.ม. นครปฐม: มหาวทยาลยศลปากร.
นรล หมดปลอด. (2555). โมเดลความสมพนธเชงสาเหตพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอ
องคการของครโรงเรยนเอกชน ประเภทสามญ สงกดส านกงานการศกษาเอกชน
จงหวดสงขลา. วทยานพนธ กศ.ม. สงขลา: มหาวทยาลยทกษณ.
บญมน ธนาศภวฒน. (2547). จตวทยาองคการ. กรงเทพฯ : โอ เอส พรนตงเฮาส.
บญฑวรรณ วงวอน, มนตร พรยะกล และถวล นลใบ. (2553). ตวแบบเสนทางก าลงสอง
นอยทสดบางสวนของบพปจจยและผลลพธของการรบรในการสนบสนนจาก
องคกรของพนกงานวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมจงหวดล าปาง, วารสาร
สมาคมนกวจย. 15(3), 1-16.
บญเสรม ส าราญด. (2555). สภาพปญหาและแนวทางพฒนาการจดการศกษาตามแนว
การปฏรปการศกษาของโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษาในจงหวด
สรนทร. วทยานพนธ กศ.ม. การบรหารการศกษา. มหาวทยาลยบรพา.
ประตนพ นอยนาค. (2551). ความสมพนธระหวางลกษณะงาน การบรหารแบบมสวน
รวมกบความพงพอใจในงานของพยาบาลวชาชพ โรงพยาบาลทวไป เขต 5.
วทยานพนธ พบ.ม. นนทบร: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.
ปฏพฒน อดรไสว. (2550). ปจจยทสมพนธกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ
ของบคลากรสายสนบสนน มหาวทยาลยมหาสารคาม. วทยานพนธ กศ.ม.
มหาสารคาม: มหาวทยาลยมหาสารคาม.
ปวณา กรงพล. (2553). ความสมพนธระหวางคณภาพชวตการท างานกบความผกพนตอ
องคกรของเจาหนาทส านกกษาปณ. วทยานพนธ บธ.ม. ปทมธาน: มหาวทยาลย
ราชภฏวไลยอลงกรณฯ.
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
244
ปยะพงศ นนทวงศ. (2550). ความพงพอใจในงานและความผกพนตอองคกรของพนกงาน
ในโรงงานผลตชนสวนยายยนตของบรษทฯ ในกลมสมบรณ. วทยานพนธ วท.ม.
กรงเทพฯ: สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง.
ปยวรรณ สกดษฐ. (2555). ความสมพนธระหวางการรบรการสนบสนนจากองคการ
การรบรความยตธรรม ดานกระบวรการ คณลกษณะงาน และพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดขององคการ ของพนกงานบรษท พานาโซนค ออโตโมทฟ ซสเตมส
เอเชย แปซฟค (ประเทศไทย) จ ากด. วทยานพนธ วท.ม. กรงเทพฯ: มหาวทยาลย
รามค าแหง.
ผกาทพย ฉมพงษ. (2553). ความสมพนธระหวางปจจยบางประการกบความผกพนตอ
องคกรของครโรงเรยนเอกชน จงหวดพทลง. วทยานพนธ กศ.ม. สงขลา:
มหาวทยาลยทกษณ.
ผกาพรรณ เชอเมองพาน. (2553). ปจจยทสงผลตอภาวะผน าการเปลยนแปลงของ
ผบรหารสถานศกษาในจงหวดล าปาง. วทยานพนธ ศษ.ม. นนทบร:
มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.
พณชา ปรชา. (2547). ความสมพนธระหวางภาวะผน าการเปลยนแปลง คณภาพชวต
การท างานกบความผกพนตอองคการของเจาหนาทบรษทสยามสตลอนเตอรเนชน
แนล จ ากด (มหาชน). วทยานพนธ วท.ม. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.
พงษจนทร ภษาพานชย. (2546). ออกแบบงานอยางไรเพอสรางแรงจงใจภายในงาน
มนษยศาสตรสาร. 4(1), 1 – 11.
พระมหาเกยรตศกด ยนตรดร. (2552). การศกษาปญหาและแนวทางแกไขปญหา
การบรหารงานบคคลของผบรหารโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษาใน
ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ. วทยานพนธ ค.ม. การบรหารการศกษา. มหาวทยาลย
ราชภฏนครราชสมา.
พนทวด ช านาญการ. (2554). สภาพแวดลอม แรงจงใจ ความพงพอใจในงานและความ
ผกพนกบองคกรทมตอผลการปฏบตงานของบคลากรครโรงเรยนมธยมศกษา
จงหวดล าปาง. วทยานพนธ บธ.ม. ล าปาง: มหาวทยาลยราชภฏล าปาง.
พมณฑา ชนะภย. (2552). ความพงพอใจในงานและความผกพนตอองคกรของพนกงาน
ระดบปฏบตการ บรษท คอสโม กรป จ ากด (มหาชน). วทยานพนธ วท.ม.
กรงเทพฯ: สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง.
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
245
พมพจนทร บณฑรพงศ. (2555). ปจจยดานลกษณะงานทมผลตอความผกพนตอองคกร
ของบคลากรมหาวทยาลยพะเยา. วทยานพนธ บธ.ม. พะเยา: มหาวทยาลยพะเยา.
ยทธ ไกยวรรณ. (2556). การวเคราะหสถตหลายตวแปรส าหรบงานวจย. กรงเทพฯ:
ว. พรนท.
รตนพร จนทรเทศ. (2554). คณภาพชวตในการท างานทมความสมพนธกบความผกพนตอ
องคกรของพนกงานบรษทแกรมเปยนฟดสสยาม จ ากด. วทยานพนธ บธ.ม.
ปทมธาน: มหาวทยาลยอสเทรนเอเชย.
โรงเรยนพระปรยตธรรม. (2558). เขาถงไดจาก http://www.th.wikipedia.org/wiki/.
เลอศกด ใจกลา. (2550). ความพงพอใจในงานและความผกพนตอองคกรของพนกงานใน
โรงงานกลมบรษทไทยซมมท. วทยานพนธ วท.ม. กรงเทพฯ: สถาบนเทคโนโลย
พระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง.
วนดา กบกว. (2552). การตรวจสอบความเทยงตรงของโมเดลเชงสาเหตของพฤตกรรม
การเปนสมาชกทดขององคการของครโรงเรยนในสงกดส านกงานเขตพนท
การศกษากรงเทพมหานคร. ปรญญานพนธ กศ.ม. กรงเทพฯ: มหาวทยาลย
ศรนครนทรวโรฒ.
วนนดา หมวดเอยด. (2550). รปแบบโครงสรางความสมพนธเชงสาเหตขององคประกอบท
มอทธพลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการของคร สงกดส านกงานเขต
พนทการศกษานครนายก. ปรญญานพนธ กศ.ม. กรงเทพฯ: มหาวทยาลย
ศรนครนทรวโรฒ.
วรพนธ เศรษฐแสง. (2548). ปจจยทมผลตอความผกพนในองคกรของพนกงานการไฟฟา
สวนภมภาคจงหวดฉะเชงเทรา. วทยานพนธ ศป.ม. ฉะเชงเทรา: มหาวทยาลย
ราชภฏราชนครนทร.
วาโร เพงสวสด. (2549). การพฒนารปแบบความสมพนธเชงเสนตรงของประสทธผล
ภาวะผน าของผบรหารทสงผลตอประสทธผลของโรงเรยน. วทยานพนธ ศษ.ด.
ขอนแกน: มหาวทยาลยขอนแกน
วชรนทร หนสมตน. (2547). ความสมพนธระหวางการรบรคณภาพชวตการท างาน
คานยมสรางสรรคในการท างานและพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ
ภายใตการปฏรประบบราชการไทย กรณศกษา: ศนยฝกและอบรมเยาวชนเขต 9
จงหวดสงขลา. วทยานพนธ วท.ม. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยรามค าแหง.
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
246
วไลพร ทะนะสาร. (2554). ความสมพนธเชงสาเหตของภาวะผน าการเปลยนแปลง
คณลกษณะงาน แรงจงใจในการท างานความพงพอใจในงานตอพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดในองคการบรหารสวนต าบล เขตอ าเภอเมอง จงหวดล าปาง.
วทยานพนธ บธ.ม. ล าปาง: มหาวทยาลยราชภฏล าปาง.
วรณธ ธรรมนารถสกล. (2546). อทธพลของพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการตอ
ผลการปฏบตงานของพยาบาลวชาชพ: ศกษาอทธพลทางตรง อทธพลคนกลาง
และอทธพลสอดแทรก, วารสารพฤตกรรมศาสตรฉบบปรทศน. 9(1), 51-71.
วรณธ ธรรมนารถสกล. (2547). ปจจยเชงสาเหตพหระดบของผลการปฏบตงานของ
พยาบาลวชาชพ: ศกษาปจจยสภาพแวดลอมในการท างานและปจจยระดบบคคล.
ปรญญานพนธ วท.ด. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.
ศกษณย วโสจสงคราม. (2552). การพฒนาโมเดลเชงสาเหตของพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดตอองคการของบคลากรสายสนบสนน คณะแพทยศาสตร จฬาลงกรณ
มหาวทยาลย. วทยานพนธ ค.ม. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.
ศภกจ สานสตย. (2549). ความสมพนธระหวางภาวะผน าการเปลยนแปลงของผบรหาร
โรงเรยนกบความพงพอใจในการปฏบตงานของครผสอนในโรงเรยนประถมศกษา
สงกดส านกงานการประถมศกษาจงหวดขอนแกน. วทยานพนธ ค.ม. เลย:
มหาวทยาลยราชภฏเลย.
ศภากร ทศนศร. (2554). ความสมพนธระหวางความผกพนตอองคการและพฤตกรรม
การเปนสมาชกทดตอองคการของคร สงหดสถานศกษาขนพนฐาน ส านกงานเขต
พนทการศกษาประถมศกษาราชบร เขต 1. วทยานพนธ ค.ม. เพชรบร:
มหาวทยาลยราชภฏเพชรบร.
สฎาย ธระวณชตระกล. (2549). แบบจ าลองความสมพนธเชงสาเหตของพฤตกรรมการ
เปนสมาชกทดตอองคการของอาจารยคณะศกษาศาสตร ในมหาวทยาลยของรฐ.
วทยานพนธ กศ.ด. ชลบร: มหาวทยาลยบรพา.
สฎาย ธระวณชตระกล. (2547). การสงเสรมพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการส
การพฒนาทรพยากรมนษยในองคการอยางยงยน, วารสารศกษาศาสตร. 16(1),
15-28.
สถาพร ปนเจรญ. (2547). การบรหาร การสรางแรงจงใจในทท างาน, วารสาร มฉก.
วชาการ. 7(14), 45-50.
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
247
สมบต ทายเรอค า. (2553). สถตขนสงส าหรบการวจยทางการศกษา. มหาสารคาม:
ส านกพมพมหาวทยาลยมหาสารคาม.
สมพร จ าปานล. (2550). ภาวะผน าการเปลยนแปลงของผบรหารสถานศกษาในสงกด
ส านกงานเขตพนทการศกษาขอนแกน เขต 5. วทยานพนธ ค.ม. เลย:
มหาวทยาลยราชภฏเลย.
สทธกร อวนศร. (2552). รายงานการวจยการพฒนาโมเดลเชงสาเหตของปจจยทสงผลตอ
การประเมนคณภาพภายนอกของโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา.
กรงเทพฯ: ส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการ
มหาชน).
สทชา โกวท. (2549). ความสมพนธระหวางคณภาพชวตการท างานกบความผกพนตอ
องคการ: กรณฝายชางบรษทการบนไทย จ ากด (มหาชน). วทยานพนธ บธ.ม.
กรงเทพฯ: มหาวทยาลยเซนตจอหน.
สเทพ พงศศรวฒน. (2548). “ภาวะผน า” ทฤษฎและปฏบต: ศาสตรและศลปสความเปน
ผน าทสมบรณ. พมพครงท 2. เชยงราย : มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย.
ส านกงานพระพทธศาสนาแหงชาต, กองพทธศาสนศกษา. (2552). แผนยทธศาสตรและ
แผนปฏบตการการพฒนาการศกษาโรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา
(พ.ศ. 2553 – 2562). นครปฐม: ส านกงานพระพทธศาสนาแหงชาต.
อภชยา มเพยร. (2552). ภาวะผน าการเปลยนแปลงของผบรหารสถานศกษาทสงผลตอ
ความพงพอใจในการปฏบตงานของครสถานศกษาเอกชนสงกดส านกงานเขตพนท
การศกษาชยภม เขต 2. วทยานพนธ ศษ.ม. ขอนแกน: มหาวทยาลยขอนแกน.
อรสา ส ารอง. (2553). แบบจ าลองความสมพนธเชงสาเหตของพฤตกรรมการเปนสมาชก
ทดตอองคการของบคลากรฝายทรพยากรมนษย: องคการทเปนสมาชกสมาคม
การจดการงานบคคลแหงประเทศไทย. วทยานพนธ ปร.ด. กรงเทพฯ:
มหาวทยาลยรามค าแหง.
อาทตตยา ดวงสวรรณ. (2551). การศกษาเปรยบเทยบคณภาพชวตการท างานและความ
ผกพนตอองคกรระหวางขาราชการกบพนกงานมหาวทยาลย: กรณศกษา
มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตหาดใหญ. วทยานพนธ รป.ม. นครปฐม:
มหาวทยาลยมหดล.
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
248
อภชาต ยมแสง. (2553). การมวนยในตนเอง และพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของ
องคการกบเจตคตตอกจกรรม 5ส ของพนกงานสมาคมสงเสรมเทคโนโลย
(ไทย-ญปน). วทยานพนธ วท.ม. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยรามค าแหง.
อรปวณ สตะพาหะ. (2554). แบบจ าลองความสมพนธเชงสาเหตของพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดตอองคการของหวหนากลมสาระการเรยนรในสถานศกษาขนพนฐาน.
วทยานพนธ ปร.ด. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.
Alderfer, C. P. (1972). Existence, Relatedness & Growth. New York: Free Press.
Allen, N. J. and Meyer, J. P. (1990). The measurement and antecedents of affective,
continuance and normative commitment to the organization, Journal of
Occupational Psychology. 63, 1-18.
_______. (1991). A three-component conceptualization of organizational commitment,
Human Resource Management Review. 1(1), 61-89.
Allen, T. D. and Rush, M. C. (1998). The effects of organizational citizenship behavior
on performance judgements: A field study and laboratory experiment, Journal
of Applied Psychology. 83(2), 247-260.
Bass, B. M. (1985). Leadership and Performance beyond Expectations. New York: The
free Press.
Bass, B. M. and Avolio, B. J. (1993). Transformational leadership and organizational
culture, Public Administration Quarterly. 14(1), 112-121.
Becker, H. S. (1960). Notes on the content of commitment, American Journal of
Sociology. 66, 32-42.
Bolon, D. S. (1997). Organizational citizenship behavior among hospital employees: A
multidimensional analysis involving job satisfaction and organizational
commitment, Hospital and Health Services Administration. 42(2), 221-242.
Bovee, C.L., Thill, J.V., Wood, M.B. and Dovel, G.P. (1993). Management. New York:
McGraw-Hill.
Bowin, R.B. and Harvey, D. (2001). Human resource management: An experiential
approach. (2nd ed.). Upper Saddle River, NJ: Prentice-Hall
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
249
Brayfield, A. H. and Crockett, W. H. (1955). Employee attitudes and employee
performance, Psychological Bulletin. 52(5), 396-424.
Buchanan, I. B. (1974). Building Organizational Commitment: The Socialization of
Managers in Work Organization, Administrative Science Quaterly. 19(4), 533–
546.
Cammann, C., Fichman, M., Jenkins, D. and Klesh, J. (1979). The Michigan
Organizational Assessment Questionnaire. Unpublished manuscript, University
of Michigan, Ann Arbor.
Carrell, M. R., Kuzmits, F. E. and Elbert, N. F. (1992). Personnel/Human resource
management. (4th ed.). New York: Macmillan.
Cascio, W.F. (1998). Managing Human Resource: Productivity, Quality of Work Life,
Profits. (5th ed.). Boston: McGraw-Hill.
Certo, S.C. and Graf, L.A. (1989). Experiencing Modern Management: A Workbook of
Study Activities for Certo Principles of Modern Management, Functions and
Systems. (4th ed.). Boston: Allyn and Bacon.
Cherrington, J. D. (1994). Organization Behavior: The Management of Individual and
Organization Performance. (2nd ed.). Boston: Allyn and Bacon.
Cummimg, T.G. and Worley, C.G.. (1997). Organization Development and Change.
(6th ed.). Ohio: International Thomas.
Delamotte, Y. and Takezawa, S.I. (1984). Quality of Work Life in International
Perspective. Geneva: International Labor Office.
Dessler, G. (1991). Personnel/Human Resource Management. (5th ed.). Englewood
Cliffs, NJ: Prentice-Hall.
Dubrin, A. J. (1973). Foundation of Organization Behavior: An Applied Perspective.
New Jersey: Practice Hall.
Dubrin, A. J. (1994). Applying Psychology: Individual and Organizational Effectiveness.
(4th ed.). New Jersey: Prentice-Hall.
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
250
Dvir, T., Dov, E., Audio, B. and Shamir, B. (2002). Impact of transformational
leadership on follower development and performance: A field experiment,
Academy of Management Journal. 45(4), 735-744.
Farh, J., Earley, P.C., and Lin, S. (1997). Impetus for Action: A Cultural Analysis of
Justice and Organizational Citizenship Behavior, Administrative Science
Quarterly. 42(3), 421-444.
George, J. M. and Jones, G. R. (2002). Understanding and Managing Organizational
Behavior. (3rd ed.). Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall.
Graham, J. W. (1991). An essay on organizational citizenship behavior, Employee
Responsibilities and Rights Journal. 4(4), 249-270.
Greenberg, J. and Baron, A. R. (2003). Behavior in organizations: Understanding and
managing the human side work. (8thed.). Upper Saddle River, New Jersey:
Prentice-Hall.
Greenberg, J. and Robert, A. B. (1996). Behavior in Organizations. (4th ed.). Needham
Heights: Allyn and Bacon.
Hackman, J. R. and Oldham, G. R. (1975). Development of the job diagnostic survey,
Journal of Applied Psychology. 60(2), 159-170.
_______. (1976). Motivation through the design of work: Test of a theory, Organization
Behavior & Human Performance. 16(2), 250-279.
_______. (1980). Work redesign. Massachusetts: Addison–Wesley.
Herzberg, F. B., Mausner, B. and Synderman, B. (1959). The Motivation to Work.
New York: John Wiley and Sons.
Hodgetts, R.M. (1993). Modern human relation at work. (5th ed.). Fort Worth, TX:
Dryden Press.
Huse, E.F., and Cumming, T.G. (1985). Organizational development and change.
Minneapolis: West.
Irving, P. G., Coleman, D. F. and Cooper, C. L. (1997). Futher Assessments of a
Three-Component Model of Occupational Commitment: Generalizability and
Differences Across Occupations, Journal of Applied Psychology. 82, 444-452.
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
251
Jesovsky, D. A. (2001). The effect of occupational Image on the relationship between
organizational citizenship behavior, job satisfaction, and organizational
commitment among hospital staff nurses, Dissertation Abstracts International.
62-03B.
Jewell, L. N. (1998). Contemporary Industrial: Organizational Psychology. (3rd ed.).
New York: Books Cole Publishing.
Jex, S. M. (2002). Organizational Psychology: A scientist-practitioner approach.
New York: Wiley.
Johns, G. (1996). Organizational Behavior: Understanding and Managing Life at Work.
(4th ed.). USA: Harper Collin Publishers.
Kanter, R. M. (1968). Commitment and social organization: Study of commitment
mechanisms in Utopian communities, American Journal of Sociological Review.
33(5), 499-517.
King, S. (2007). Organizational performance and conceptual capability: The
relationship between organizational performance and successor’s capability in
a family-owned firm, Family Business Review. 16(3), 8-17.
Lehrer, R.N. (1982). Participative productivity and quality of work life. Englewood
Cliffs, NJ: Prentice-Hall.
Luthans, F. (1998). Organizational behavior. (8th ed.). India: Thomson Press.
Maslow, A. (1970). Motivation and Personality. New York: Harper and Row Publishers.
McGee and Ford, R.C. (1987). Two (or more?) dimensions of organizational
commitment: Reexamination of the affective and continuance commitment
scales, Journal of Applied Psychology. 72, 638-641.
McGregor, D. (1960). The Human Side of Enterprise. New York: McGraw-Hill Book.
McShane, S. L. and Von Glinow, M. A. (2000). Organizational behavior. (9th ed.).
Boston: McGraw-Hill Higher Education.
Meyer, J. P., Allen, N. J. and Smith, C. A. (1993). Commitment to organizations and
occupations: Extension and test of a three-component conceptualization,
Journal of Applied Psychology. 78(4), 538–552.
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
252
Michael W. and Kossen, S. (2002). The Human Side of Organization. (8th ed.).
New Jersey: Pearson Education, Inc.
Milton, C. R. (1981). Human Behavior in Organization: Three Level of Behavior.
New Jersey: Prentice Hall.
Miner, J. B. (1992). Industrial- Organizational Psychology. New York: McGraw-Hill.
Moorman, R. H. (1991). Relationship between organizational justice and organizational
citizenship behaviors: Do fairness perceptions influence employee citizenship,
Journal of Applied Psychology. 76(6), 845-855.
Mondy, R.W. and Noe, R.M. (1996). Human resource management. (6th ed.). Upper
Saddle River, NJ: Prentice-Hall.
Motowidlo, S. J. and Van Scotter, J. R. (1994). Evidence that task performance should
be distinguished from contextual performance, Journal of Applied Psychology.
79, 475-480.
Mowday, R. T., Porter, L. W. and Steers, R. M. (1979). The Measurement of
Organizational Commitment, Journal of Vocational Behavior. 14, 224-247.
Mowday, R. T., Porter, L. W. and Steers, R. M. (1982). Employee organization linkage:
The psychology of commitment absenteeism and turnover. New York:
Academic Press.
Newstrom, J. W. and Davis, K. (1997). Organizational Behavior: Human Behavior at
Work. (10th ed.). New York: McGraw-Hill.
Northcraft, B. G. and Neale, A. M. (1990) Organization Behavior. Chicago: The Dryden
Press.
Organ, D.W. (1987). Organizational Citizenship Behavior: The Good Soldier Syndrome.
Massachusetts: Lexington.
_______. (1988). A Restatement of the Satisfaction – Performance Hypothesis, Journal
of Management. 14, 547-558.
Organ, D. W. and Bateman, T.S. (1991). Organizational Behavior. (4th ed.). Boston:
Irwin Homewood.
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
253
Organ, D. W. and Konovsky, M. (1989). Cognitive versus affective determinants of
organizational citizenship behavior, Journal of Applied Psychology. 74, 157-
164.
Organ, D. W., Podsakoff, P. M. and Mackenzie, S. B. (2006). Organizational
Citizenship Behavior: Its Nature, Antecedents, and Consequences. London:
Sage Publications.
Organ, D. W. and Ryan, K. (1995). A meta-analytic review of attitudinal and
dispositional predictors of organizational citizenship behavior, Personnel
Psychology. 48(4), 775–802.
Podsakoff, P. M., Ahearne, M. and MacKenzie, S. B. (1997). Organizational citizenship
behavior and the quantity and quality of work group performance, Journal of
Marketing Research. 82(2), 262-270.
Podsakoff, P. M., Mackenzie, S. B., Paine, J. B., and Banhrach, D. G. (2000).
Organization citizenship behavior: A critical review of the theoretical and
empirical literature and suggestions for future research, Journal of
Management. 26(3), 513-563.
Porter, L. W., Steers, R. M. and Boulin, P. V. (1974). Organization commitment, job
satisfaction and turnover among psychiatric technicians, Journal of Applied
Psychology. 59(5), 603-609.
Robbins, S.P. (1991). Organizational Behavior. (5th ed.). New Jersey: Prentice-Hall Inc.
Robbins, S. P. (1996). Organization Behavior: concepts controversies applications.
(7th ed.). New Jersey: Prentice Hall.
Schermerhorn, J.R., Jr. (1996). Management. (5th ed.). New York: John Willey and
Sons.
Schnake, M. (1991). Organizational citizenship behavior: A review, proposed model,
and research agenda, Human Relations. 44(7), 735-759.
Schnake, M and Dumler, M. P. (1997). Organizational Citizenship Behavior: The
Impact of Rewards and Reward Practice, Journal of Managerial Issues. 9(2),
216-229.
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
254
Skarlicki, D. P., and Latham, G. P. (1995). Increasing Citizenship Behavior within a
Labor Union: A test of Organizational Justice Theory, Journal of Applied
Psychology. 81(2), 161-169.
_______. (1997). Leadership Training in Organizational Justice to Increase Citizenship
Behavior within a Labor Union: A Replication, Personnel Psychology. 50(4),
617-640.
Smith, P. C., Kendal, L. M. and Hulin, C. L. (1969). The Measurement of Satisfaction in
work and Retirement. Chicago: Rand McNally.
Smith, C. A., Organ, D. M., and Near, J. P. (1983). Organizational citizenship behavior:
Its nature and antecedents, Journal of Applied Psychology. 64(4), 653–663.
Spector, P. E. (1985). Measurement of human service staff satisfaction: Development
of satisfaction Survey, Amarican Journal of Community Psychology. 13, 693-
713.
_______. (1997). Job satisfaction: Application, Assessment, cause and Consequences.
California: Sage.
Steers, R. M. (1977). Organizational Effectiveness: A Behavior View. Santa Monica
California: Goodyear Publishing.
_______. (1977). Antecedents and outcomes of organizational commitment,
Administrative Science Quarterly. 22(1), 46-56.
Steers, R. M. and Porter, L. W. (1991). Motivation and Work Behavior. (5th ed.).
New York: McGraw-Hill.
Strauss, G. and Sayles, L. R. (1980). Personnel: The Human Problems of Management.
(4th ed.). Eaglewood Cliffs, New Jersey: Prentice-Hall.
Umstot, D.D. (1984). Understanding Organizational Behavior. Minnesota: West
Publishing Co.
Van, D. L., Graham, W. J., and Dienesch, M. (1994). Organization citizenship behavior:
Construct redefinition, measurement, and validation, The Academy of
Management Journal. 37(4), 765-802.
Vroom, V. H. (1964). Work and Motivation. New York: John Wiley and Sons.
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
255
Walton, R.E. (1973). Quality of Work Life: What is it?. Sloan Management Review, 15,
11-21.
Werner, J. M. (1994). Dimensions that make a difference: Examining the impact of In-
role and extra role behaviors on supervisory ratings, Journal of Applied
Psychology. 79(1), 98-107.
Wexley, K. N. and Yukl, G. A. (1977). Organizational Behavior and Personnel
Psychology. Vancouver: Crane Memorial Library.
Williams, L. J. and Anderson, S. E. (1991). Job satisfaction and organizational
commitment of as predictors organizational citizenship and in-role behaviors,
Journal of Management. 17, 601-617.
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
ภาคผนวก
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
ภาคผนวก ก
หนงสอขอความอนเคราะหในการด าเนนการวจย
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
ภาคผนวก ข
รายชอผทรงคณวฒจากการสมภาษณ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
279
รายชอผทรงคณวฒจากการสมภาษณ (สมภาษณเกยวกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขอคร และปจจยทสงผลตอ
พฤตกรรม การเปนสมาชกทดของคร)
1. รายชอผทรงคณวฒ จ านวน 7 คน ซงมาจาก 3 กลม ดงน
1.1 นกวชาการบรหารศกษา จ านวน 3 คน
1.1.1 รองศาสตราจารย ดร.สมาน อศวภม
วฒการศกษา ค.ด. (การบรหารการศกษา) จฬาลงกรณมหาวทยาลย
ต าแหนง ประธานหลกสตรครศาสตรดษฎบณฑต
สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน
1.1.2 รองศาสตราจารย ดร.สมคด สรอยน า
วฒการศกษา ศษ.ด. (การบรหารการศกษา) มหาวทยาลยขอนแกน
ต าแหนง ประธานสาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลย
ราชภฏอดรธาน
1.1.3 รองศาสตราจารย ดร.กนกอร สมปราชญ
วฒการศกษา ศษ.ด. (การบรหารการศกษา) มหาวทยาลยขอนแกน
ต าแหนง กรรมการบรหารและผรบผดชอบหลกสตรปรญญาเอก
สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยขอนแกน
1.2 ผบรหารสถานศกษา จ านวน 2 คน
1.2.1 พระครสวรรณสรานกจ
วฒการศกษา กศ.ม. (บรหารการศกษา) มหาวทยาลยมหาสารคาม
ต าแหนง เจาคณะอ าเภอเมองรอยเอด จงหวดรอยเอด, ประธานกลม
โรงเรยนพระปรยตธรรมกลมท 10, ผอ านวยการโรงเรยน
มงคลญาณปรยต จงหวดรอยเอด
1.2.2 พระมหาอดลย กตตญาณเมธ (คงสมบต)
วฒการศกษา ศษ.ม. (การบรหารการศกษา) มหาวทยาลย
ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ
ต าแหนง ผอ านวยการโรงเรยนวดหนองแวงวทยา จงหวดขอนแกน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
280
1.3 ครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา จ านวน 2 คน
1.3.1 นายพงษสทธ พรมอารกษ
วฒการศกษา กศ.ม. (บรหารการศกษา) มหาวทยาลยรามค าแหง
ต าแหนง คร (นายทะเบยน) โรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
วดพระธาตพนม จงหวดนครพนม
1.3.2 นางสาวกญญาณฐ ศรดารกษ
วฒการศกษา ศษ.ม. (หลกสตรและการสอน) มหาวทยาลยราชธาน
วทยาเขตอดรธาน
ต าแหนง คร (หวหนาฝายวชาการ) โรงเรยนพระปรยตธรรม
แผนกสามญศกษา วดศรสวาท จงหวดอดรธาน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
ภาคผนวก ค
รายชอผเชยวชาญตรวจสอบเครองมอการวจย
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
รายชอผเชยวชาญตรวจสอบเครองมอการวจย
1. พระศรวสทธเมธ (พนมพร บตรวร)
วฒการศกษา ศศ.ม. (การบรหารยตธรรม) มหาวทยาลยเกรก
ต าแหนง ผจดการโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
วดพระธาตพนม จงหวดนครพนม
2. พระมหาทพย โอษฐงาม
วฒการศกษา ศษ.ม. (สงคมศกษา) มหาวทยาลยนเรศวร
ต าแหนง รองผอ านวยการการบรหารงานงบประมาณ โรงเรยนพระปรยตธรรม
แผนกสามญศกษา วดพระธาตพนม จงหวดนครพนม
3. รองศาสตราจารย ดร.ศกดไทย สรกจบวร
วฒการศกษา กศ.ด. (การบรหารการศกษา) มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
ประสานมตร
ต าแหนง ประธานคณะกรรมการบรหารหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต
สาขาวชาการบรหารและพฒนาการศกษา มหาวทยาลย
ราชภฏสกลนคร
4. รองศาสตราจารย ดร.ทนงศกด คมไขน า
วฒการศกษา กศ.ด. (การบรหารการศกษา) มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
ประสานมตร
ต าแหนง กรรมการบรหารหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหาร
และพฒนาการศกษา มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
5. รองศาสตราจารย ดร.สวกจ ศรปดถา
วฒการศกษา กศ.ด. (พฒนศกษาศาสตร) มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
ประสานมตร
ต าแหนง ขาราชการบ านาญ อดตอธการบดมหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
ภาคผนวก ง
แบบสมภาษณผทรงคณวฒ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
287
แบบสมภาษณผทรงคณวฒเกยวกบปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร
.........................................................................
ประกอบการวจยเรอง “รปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอพฤตกรรม
การเปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา”
ผวจย พระเอกลกษณ เพยสา
นกศกษาปรญญาเอก หลกสตรปรชญาดษฎบณฑต
สาขาวชาการบรหารและพฒนาการศกษา บณฑตวทยาลย
มหาวทยาลยราชภฏสกลนคร
อาจารยทปรกษาวทยานพนธ
ผชวยศาสตราจารย ดร.วาโร เพงสวสด อาจารยทปรกษา
ผชวยศาสตราจารย ดร.วลนกา ฉลากบาง อาจารยทปรกษารวม
ดร.พรเทพ เสถยรนพเกา อาจารยทปรกษารวม
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
288
ชอผถกสมภาษณ .......................................................................................................
ต าแหนง ....................................................................................................................
สถานทท างาน ...........................................................................................................
ท าการสมภาษณวนท .................... เดอน ...................................... พ.ศ. 2558
ค าชแจง
1. การสมภาษณครงนเปนการสมภาษณผทรงคณวฒเกยวกบปจจยทสงผลตอ
พฤตกรมการเปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
2. รปแบบการสมภาษณเปนแบบกงมโครงสราง โดยผวจยจะระบกรอบเนอหาท
จะสมภาษณ ซงจะเรยนใหผทรงคณวฒทราบลวงหนาประมาณ 1 สปดาห และ
ขอนดหมายวนและเวลาทจะท าการสมภาษณ
3. การสมภาษณจะใชเวลาประมาณ 1 ชวโมง โดยผวจยจะขออนญาตใน
การจดบนทกการสมภาษณ และบนทกเทป
4. ผวจยจะทบทวนประเดนส าคญทไดจากการสมภาษณใหผทรงคณวฒทราบ
5. ผวจยจะสรปผลการสมภาษณแตละครงในวนทท าการสมภาษณ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
289
แบบสมภาษณผทรงคณวฒเกยวกบปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทด
ของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
เพอน าขอมลจากการสมภาษณมาก าหนดตวแปรเพมเตมในกรอบแนวคดการวจยทไดจาก
การวเคราะหเอกสาร
.................................................................
1. พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมมองคประกอบใดบาง
หรอควรมลกษณะเปนอยางไร
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
2. ปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรม
แผนกสามญศกษา ควรมปจจยใดบาง
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
3. ภาวะผน าการเปลยนแปลงของผบรหารโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
ควรมลกษณะเปนอยางไรจงจะสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
4. คณลกษณะงานของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา ควรมลกษณะเปน
อยางไรจงจะสงผลตอพฤตกรมการเปนสมาชกทของคร
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
290
5. คณภาพชวตในการท างานของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
ควรมลกษณะเปนอยางไรจงจะสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
6. ความพงพอใจในงานของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
ควรมลกษณะเปนอยางไรจงจะสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
7. ความผกพนตอองคการของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
ควรมลกษณะเปนอยางไรจงจะสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
8. ขอเสนอแนะเพมเตม
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
ภาคผนวก จ
แบบสอบถาม
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
293
แบบสอบถามเพอการวจย
เรอง รปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร
ในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา สงกดมหาเถรสมาคม
ค าชแจง
แบบสอบถามฉบบนมเนอหาเกยวกบปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทด
ของครในโรงเรยนพระปรยตธรรม มวตถประสงคเพอน าขอมลทรวบรวมไดไปพฒนารปแบบ
ความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครในโรงเรยน
พระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา สงกดมหาเถรสมาคม จงขอความกรณาจากทานชวยตอบ
แบบสอบถามนตามความเปนจรง และสงกลบคนภายในระยะเวลา 2 สปดาห ตามทไดจาหนา
ซองไวแลว ผวจยรบรองวาขอมลทไดรบจะน าเสนอเปนภาพรวมจะไมน าเสนอเปนรายบคคล
หรอรายสถานศกษา และจะไมสงผลกระทบใดๆ ตอผตอบแบบสอบถามทงสน
แบบสอบถามฉบบนมขอค าถามจ านวน 110 ขอ แบงออกเปน 7 ตอน ดงน
ตอนท 1 สอบถามเกยวกบขอมลพนฐานของผตอบแบบสอบถาม
ตอนท 2 สอบถามเกยวกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร
ตอนท 3 สอบถามเกยวกบภาวะผน าการเปลยนแปลง
ตอนท 4 สอบถามเกยวกบคณลกษณะงาน
ตอนท 5 สอบถามเกยวกบคณภาพชวตในการท างาน
ตอนท 6 สอบถามเกยวกบความพงพอใจในงาน
ตอนท 7 สอบถามเกยวกบความผกพนตอองคการ
กรณาท าเครองหมาย / ลงในชองทตรงกบ “ระดบความคดเหน” ทตรงกบความรสก
ของทานเพยงขอเดยว โดยมเกณฑในการเลอกตอบดงน
5 หมายถง ขอความในรายการนนตรงกบความคดเหนของทานมากทสด
4 หมายถง ขอความในรายการนนตรงกบความคดเหนของทานมาก
3 หมายถง ขอความในรายการนนตรงกบความคดเหนของทานปานกลาง
2 หมายถง ขอความในรายการนนตรงกบความคดเหนของทานนอย
1 หมายถง ขอความในรายการนนตรงกบความคดเหนของทานนอยทสด
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
294
ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม
ค าชแจง โปรดท าเครองหมายลงในชองวาง หนาขอความตามความเปนจรง
1. เพศ หญง ชาย
2. สถานภาพ บรรพชต คฤหสถ
ตอนท 2 สอบถามเกยวกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร
ขอ
ประเดนพจารณา ระดบความคดเหน
ดานการใหความชวยเหลอ
มากท
สด
มาก
ปานก
ลาง
นอย
นอยท
สด
1 ทานท างานชวยเพอนรวมงานดวยความเตมใจ
2 ทานใหค าแนะน าขนตอนการท างานแกเพอนรวมงานดวย
ความเตมใจ
3 เมอเกดความขดแยงระหวางเพอนรวมงานทานชวยท าให
เกดความเขาใจตอกน
4 ทานใหความชวยเหลอกจกรรมของโรงเรยนทงในเวลางาน
และนอกเวลางานดวยเตมใจ
ดานความส านกในหนาท
5 ทานท างานทงในและนอกหนาททไดรบมอบหมายดวยความ
ตงใจเสมอ
6 ทานพยายามท างานทกครงใหเกดความผดพลาดนอยทสด
7 ทานสนบสนนนโยบายของโรงเรยนและเตมใจปฏบตตาม
กฎระเบยบ ขอบงคบอยางเครงครด
8 ทานมาท างานตรงตอเวลาอยางสม าเสมอ
9 ทานน างานสวนตวทบานมาท าในเวลางานของโรงเรยนเมอ
ไมมใครเหน
10 ทานเตมใจปฏบตงานเกนเวลาทก าหนด เพอประโยชนของ
นกเรยนและโรงเรยน
ดานการใหความรวมมอ
11 ทานมสวนรบผดชอบในการด าเนนกจกรรมตางๆ ใน
โรงเรยน
12 ทานเขารวมกจกรรมตางๆ ทโรงเรยนจดขนเสมอ
13 ทานมกจะมกจธระเมอมการประชมของโรงเรยน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
295
ขอ
ประเดนพจารณา ระดบความคดเหน
ดานการใหความชวยเหลอ
มากท
สด
มาก
ปานก
ลาง
นอย
นอยท
สด
14 ทานเสนอความคดเหนตางๆ ทเปนประโยชนตอโรงเรยนในท
ประชม
15 ทานใหความสนใจตอขาวสารหรอประกาศททางโรงเรยนได
แจงใหทราบ
ดานความอดทนอดกลน
16 ทานอดทนตอปญหาทเกดขนระหวางการปฏบตงาน เชน
ปญหาจากนกเรยน, จากเพอนรวมงาน เปนตน
17 ทานมกเกดความทอแทเมอตองท างานทมความยากล าบาก
18 ทานท างานไดเปนอยางดแมงานทไดรบมปรมาณมากหรอ
เรงดวน
19 ทานจะไมลมเลกการท างานกลางคนจนกวาจะบรรลผล
ส าเรจ
20 ทานควบคมอารมณของตนเองไดด เมอเกดความขดแยงกบ
เพอนรวมงาน
ดานการค านงถงผอน
21 ทานค านงถงการกระท าของตนเองทอาจสงผลกระทบตอ
เพอนรวมงานเสมอ
22 ทานระวงค าพดของตนเองทอาจสงผลกระทบตอเพอน
รวมงานเสมอ
23 ทานรบผดชอบงานของตน ไมปลอยใหเปนภาระตกคางแก
ผอน
24 ในความรสกลกๆ ของทานไมคอยใหเกยรตแกเพอนรวมงาน
25 ทานเคารพสทธของเพอนรวมงานเสมอ
26 ทานรบฟงความคดเหนหรอขอเสนอแนะของเพอนรวมงาน
เสมอ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
296
ตอนท 3 สอบถามเกยวกบภาวะผน าการเปลยนแปลงของผบรหาร
ขอ
ประเดนพจารณา ระดบความคดเหน
ดานการมอทธพลเชงอดมการณ
มากท
สด
มาก
ปานก
ลาง
นอย
นอยท
สด
27 ผบรหารของทานเปนผน าทเปนแบบอยางทดในการ
ปฏบตงาน
28 ผบรหารของทานมมวสยทศนในการบรหารงานทกวางไกล
29 ผบรหารของทานท างานทกครงมเปาหมายทชดเจน
30 ผบรหารของทานมความเสยสละ มงประโยชนเพอสวนรวม
31 ผบรหารของทานเปนบคคลทนาเคารพ ยกยอง เลอมใสและ
ศรทธา
ดานการสรางแรงบนดาลใจ
32 ผบรหารกระตนใหทานเกดแรงจงใจในการใชความพยายาม
ท างานใหประสบความส าเรจ
33 ผบรหารกระตนใหทานมความมนใจในศกยภาพของตนเอง
34 ผบรหารท าใหทานเหนคณคาของงานททานท า
35 ผบรหารมอบหมายใหทานรบผดชอบงานทมความส าคญตอ
โรงเรยนมากขน
36 ผบรหารของทานใหรางวล หรอค ายกยองชมเชย เมอทาน
ปฏบตงานไดบรรลเปาหมาย
ดานการกระตนการใชปญญา
37 ผบรหารกระตนใหทานคดและมองเหนปญหาของโรงเรยน
อยางชดเจน
38 ผบรหารกระตนใหทานคนหาแนวทางทหลากหลายในการ
แกไขปญหาการท างาน
39 ผบรหารกระตนใหทกคนรวมกนแกปญหาทเกดขนในการ
ท างานรวมกน
40 ผบรหารสงเสรมใหทานคดคนและพฒนาวธการท างาน
ใหมๆ ทมประสทธภาพยงขน
41 ผบรหารชแนะใหศกษาวธแกปญหาในการท างานจากบคคล
ตางๆ ทประสบความส าเรจเสมอ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
297
ขอ
ประเดนพจารณา ระดบความคดเหน
ดานการมงความสมพนธเปนรายบคคล
มากท
สด
มาก
ปานก
ลาง
นอย
นอยท
สด
42 ผบรหารสงเสรมใหครแตละคนไดพฒนาตนเองตาม
ความสามารถทแตกตางกน
43 ผบรหารมอบหมายงานโดยค านงถงความรความสามารถ
ของแตละบคคล
44 ผบรหารใหทานมสวนรวมในการตดสนใจเกยวกบการ
แกปญหาของโรงเรยน
45 ผบรหารมกเปนผทเลอกทรก มกทชง
ตอนท 4 สอบถามเกยวกบคณลกษณะงาน
ขอ
ประเดนพจารณา ระดบความคดเหน
ดานการไดรบขอมลยอนกลบ
มากท
สด
มาก
ปานก
ลาง
นอย
นอยท
สด
46 ทานไดทราบผลการปฏบตงานทนทหลงจากท างานเสรจ
อยางสม าเสมอ
47 ทานไดทราบผลการปฏบตงานทงดานความส าเรจและความ
ผดพลาดในการปฏบตงานอยางสม าเสมอ
48 ขอมลยอนกลบจากงาน ท าใหทานสามารถปรบปรงแกไข
และพฒนาตนเองไดดขน
ดานความมอสระในงาน
49 โรงเรยนของทานเปดโอกาสใหทานมอสระในการคดรเรม
สรางสรรคสงใหมในการปฏบตงานทไดรบมอบหมาย
50 โรงเรยนของทานเปดโอกาสใหทานตดสนใจดวยตนเองอยาง
มเหตผลในการปฏบตงาน
51 ทานสามารถปรบปรงและก าหนดขนตอนวธการปฏบตงาน
ททานรบผดชอบดวยตนเอง
ดานความส าคญของงาน
52 งานททานปฏบตมประโยชนตอตวทาน และโรงเรยน
53 งานททานปฏบตเปนทยอมรบของเพอนรวมงาน
บคคลภายนอกและสงคม
54 งานททานปฏบตมสวนชวยสงเสรมความส าเรจของโรงเรยน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
298
ตอนท 5 สอบถามเกยวกบคณภาพชวตในการท างาน
ขอ
ประเดนพจารณา ระดบความคดเหน
ดานคาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม
มากท
สด
มาก
ปานก
ลาง
นอย
นอยท
สด
63 ทานไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมเพยงพอกบคาใชจายใน
สภาพเศรษฐกจปจจบน
64 ทานไดรบสวสดการดานอนๆ เชน คารกษาพยาบาล หรอ
รางวลพเศษเมอสรางชอเสยงใหแกโรงเรยน
65 ทานไดรบคาตอบแทนทยตธรรม เมอเปรยบเทยบกบ
คาตอบแทนขององคการอนทมลกษณะคลายกน
66 คาตอบแทนททานไดรบเหมาะสมกบปรมาณงานในความ
รบผดชอบ
67 ทานคดวาการท างานอยกบโรงเรยนแหงนมโอกาสกาวหนา
ในต าแหนงหนาทการงานทสงขน
ขอ
ประเดนพจารณา ระดบความคดเหน
ดานการไดรบขอมลยอนกลบ
มากท
สด
มาก
ปานก
ลาง
นอย
นอยท
สด
55 งานททานปฏบตสงผลถงความกาวหนาของโรงเรยน
ดานความมเอกภาพในงาน
56 ทานทราบขนตอน และวธการปฏบตงานอยางชดเจน
57 ทานทราบขนตอน กระบวนการด าเนนงานและวธปฏบตงาน
ตงแตขนตนจนกระทงขนสดทายอยางชดเจน
58 ทานมองเหนภาพรวมของขนตอนและวธการด าเนนงานได
อยางชดเจน
59 ทานมองเหนผลลพธ จากงานทท าไดอยางชดเจน
ดานความหลากหลายของทกษะ
60 งานททานปฏบตเปนงานทใชความร และทกษะหลายดานใน
การปฏบตงาน
61 งานททานปฏบตเปนงานทตองใชประสบการณสงเพอใหงาน
ส าเรจ
62 งานททานปฏบตเปนงานทตองใชทกษะการคดและ
สตปญญาอยางมาก
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
299
ขอ
ประเดนพจารณา ระดบความคดเหน
ดานความกาวหนาและความมนคงในการท างาน
มากท
สด
มาก
ปานก
ลาง
นอย
นอยท
สด
68 โรงเรยนของทานมการสงเสรมโอกาสความกาวหนาใน
ต าแหนงหนาท
69 โรงเรยนททานท างานอยสรางความมนคงในอาชพการงาน
ของทาน
70 ทานมนใจวาต าแหนงททานปฏบตหนาทอยจะไมถกเลกจาง
จากโรงเรยน
ดานสภาพแวดลอมทดและปลอดภยในการท างาน
71 สถานทปฏบตงานของทานมแสงสวางอณหภมเหมาะกบ
การปฏบตงาน
72 สภาพแวดลอมของโรงเรยนเอออ านวยตอสขภาพอนามยท
ด
73 บรรยากาศโดยรวมในสถานทท างานของทานท าให
ปฏบตงานไดอยางมความสข
74 โรงเรยนมวสด อปกรณ เครองมอทอ านวยความสะดวก
ส าหรบการปฏบตงานอยางเพยงพอ
75 สถานทท างานของโรงเรยนมความมนคง แขงแรง ปลอดภย
ตอผปฏบตงาน
ดานการพฒนาทกษะและการใชความสามารถของบคคล
76 ทานไดรบการสงเสรมใหมการพฒนาความร ทกษะ
ความสามารถในการปฏบตงาน
77 ทานไดรบการสนบสนนและสงเสรมใหไดรบการฝกอบรม
หรอศกษาดงานอยางสม าเสมอ
78 โรงเรยนไดเปดโอกาสใหศกษาตอในสาขาทเกยวของกบงาน
ของทาน
79 ทานสามารถก าหนดเปาหมายและวธการด าเนนงานดวย
ตนเองได
80 โรงเรยนใหโอกาสทานไดใชความร ความสามารถ และ
ทกษะในการปฏบตงานอยางเตมท
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
300
ขอ
ประเดนพจารณา ระดบความคดเหน
ดานการมความสมดลระหวางชวตสวนตวกบการท างาน
มากท
สด
มาก
ปานก
ลาง
นอย
นอยท
สด
81 ปรมาณงานททานรบผดชอบมความเหมาะสม
82 ชวตการท างานและชวตสวนตวของทานมความลงตว
83 ทานมความพงพอใจในความเหมาะสมของเวลาท างานและ
เวลาพก
84 ชวตการท างานไมกอใหเกดปญหาตอการด าเนนชวตสวนตว
ตอนท 6 สอบถามเกยวกบความพงพอใจในงาน
ขอ
ประเดนพจารณา ระดบความคดเหน
การบรหารงานและการควบคมบงคบบญชา มา
กทสด
มาก
ปานก
ลาง
นอย
นอยท
สด
85 ทานมความพงพอใจกบความสามารถในการบรหารงานของ
ผบรหาร
86 ผบรหารของทานใหค าปรกษาแนะน า คอยชวยเหลอ
สนบสนนการท างานของลกนองทกคน
87 ผบรหารของทานเปดโอกาสใหทานไดรบผดชอบงานท
ส าคญมากขน
88 ผบรหารของทานประเมนผลงานลกนองดวยความเสมอภาค
และยตธรรม
89 ผบรหารของทานเปดโอกาสใหแสดงความคดเหนไดอยาง
อสระ
ดานความสมพนธระหวางเพอนรวมงาน
90 ทาน ผบรหารและเพอนรวมงานมความสมพนธทดตอกน
91 ทานสามารถพดคย ปรกษาปญหาสวนตวกบผบงคบบญชา
และเพอนรวมงานไดอยางสบายใจ
92 เมอเกดปญหาในการปฏบตงาน ทานสามารถปรกษา
ผบงคบบญชาหรอเพอนรวมงานไดทนด
93 ผบงคบบญชาและเพอนรวมงานของทานรบฟงปญหาและ
ชวยแกไขปญหาอยางสม าเสมอ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
301
ขอ
ประเดนพจารณา ระดบความคดเหน
ดานความสมพนธระหวางเพอนรวมงาน
มากท
สด
มาก
ปานก
ลาง
นอย
นอยท
สด
94 ทานมความภาคภมใจทไดเปนสวนหนงของความส าเรจใน
การปฏบตงานแตละครง
ดานการยอมรบนบถอจากบคคลอน
95 ทานไดรบการยอมรบในความร ความสามารถ ในการ
ปฏบตงานจากผบรหารและเพอนรวมงาน
96 ทานไดรบการยอมรบในความร ความสามารถ ในการ
จดการเรยนการสอนจากนกเรยน
97 ทานไดรบการยกยองชมเชยจากผบรหารและเพอนรวมงาน
ในการปฏบตงาน
98 ความคดเหน ขอเสนอแนะเกยวกบการปฏบตงานของทาน
เปนทยอมรบของผบรหารและเพอนรวมงาน
ตอนท 7 สอบถามเกยวกบความผกพนตอองคการ
ขอ
ประเดนพจารณา ระดบความคดเหน
ดานการคงอยกบองคการ
มากท
สด
มาก
ปานก
ลาง
นอย
นอยท
สด
99 ทานท างานกบโรงเรยนแหงนนานเทาใดยงรสกอยากท างาน
กบโรงเรยนตอไปเรอยๆ
100 ทานไมมความภาคภมใจเลยทไดท างานกบโรงเรยนแหงน
101 ทานพอใจทจะใชชวตในการท างานทโรงเรยนแหงนโดยไม
คดจะลาออก
102 ทานพอใจทจะท างานทโรงเรยนแหงน แมมการเปลยนแปลง
รปแบบการบรหารงานบอยครง
103 ถามหนวยงานอนเสนอคาตอบแทนใหมากวา และเปนท
พอใจ ทานจะยายออกทนท
104 ทานยนดทจะปฏบตตามนโยบายของโรงเรยนอยางเครงครด
105 ทานรสกขดแยงกบเปาหมายทโรงเรยนของทานตงไว
ประเดนพจารณา ระดบความคดเหน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
302
ขอ
ดานความเชอและการยอมรบเปาหมายและคานยมของ
องคการ มากท
สด
มาก
ปานก
ลาง
นอย
นอยท
สด
106 ทานคดวาแนวทางการบรหารงานของโรงเรยนในปจจบน
เหมาะสมแลว
107 ทานเชอวาโรงเรยนของทานเปนทยอมรบในสงคมและ
องคการอน
ดานความพยายามทมเทและเตมใจปฏบตงานเพอองคการ
108 ทานมความมงมนอยางแรงกลาในการปฏบตงานของ
โรงเรยนใหประสบความส าเรจ
109 ทานยนดทจะสละประโยชนสวนตวเพอใหงานของโรงเรยน
เปนไปดวยความเรยบรอย
110 ทานเตมใจทจะท างานแมวางานทไดรบมอบหมายนนจะอย
นอกเหนอความรบผดชอบของทาน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
ภาคผนวก ฉ
รายชอโรงเรยนทใชทดลองเครองมอวจย
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
285
รายชอโรงเรยนทใชทดลองเครองมอวจย
การทดลองหาคณภาพเครองมอการวจย (แบบสอบถาม) กบครในโรงเรยน
พระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา สงกดมหาเถรสมาคม ทไมใชกลมตวอยาง
จ านวน 30 คน จากโรงเรยน 3 แหงๆ ละ 10 คน ดงตาราง 36
ตาราง 36 รายชอโรงเรยนทใชทดลองเครองมอวจย
ท กลมโรงเรยน ชอโรงเรยน จงหวด
1
10
พระปรยตธรรมวดธาตเรณวทยา นครพนม
2 พระปรยตธรรมวดมหาธาต นครพนม
3 พระปรยตธรรมแผนกสามญศกษาวดพระซอง นครพนม
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
ภาคผนวก ช
ผลการสมภาษณผทรงคณวฒ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
309
ผลการสมภาษณผทรงคณวฒเกยวกบปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกท
ดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
เพอน ำขอมลจำกำรสมภำษณมำก ำหนดตวแปรเพมเตมในกรอบแนวคดกำรวจย
ทไดจำกกำรวเครำะหเอกสำร
(ผลกำรสมภำษณผทรงคณวฒคนท 1)
..............................................................................
1. พฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสำมญศกษำ
มองคประกอบใดบำง หรอควรมลกษณะเปนอยำงไร
ควำมจงรกภกดตอองคกำร ซงมควำมส ำคญมำกตอองคกำร ถำครมควำม
จงรกภกดตอองคกำรมำกเทำใด กจะท ำใหครแสดงพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทด
มำกตำมดวยเทำนน เชน
- ควำมซอสตย
- กำรเกบควำมลบขององคกำร
- ควำมทมเทเพอองคกำร
- ควำมสำมคค
- กำรทมเท
- กำรเปนเจำขององคกำร
2. ปจจยทสงผลตอพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรม
แผนกสำมญศกษำ ควรมปจจยใดบำง
- ภำวะผน ำ
- กำรเปนผตำมทด
- กำรเหนประโยชนรวม
- กำรบรหำรจดกำรองคกำร
3. คณภำพชวตในกำรท ำงำนของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสำมญศกษำ
ควรมลกษณะเปนอยำงไรจงจะสงผลตอพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของคร
- ควำมพรอมในเรอง อำคำร สถำนท วสดอปกรณ
- สภำพสงคม มควำมเอออำทร มบรรยำกำศวชำกำรทด
- กำรด ำเนนงำน ท ำงำนเปนทม มกำรสรำงสรรค
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
310
4. คณลกษณะงำนของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสำมญศกษำ ควรมลกษณะงำน
เปนอยำงไร จงจะสงผลตอพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของคร
- เปนงำนทมควำมสรำงสรรค
- ทำทำยควำมสำมำรถ
- ไดท ำงำนทตรงกบควำมสำมรถของแตละบคคล
5. ภำวะผน ำกำรเปลยนแปลงของผบรหำรโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสำมญศกษำ ควร
มลกษณะเปนอยำงไร จงจะสงผลตอพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของคร
- กำรมอทธพลเชงอดมกำรณ
- กำรสรำงแรงบนดำลใจ
- กำรกระตนกำรใชปญญำ
- กำรมงควำมสมพนธเปนรำยบคคล
6. ควำมพงพอใจในงำนของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสำมญศกษำ
ควรมลกษณะเปนอยำงไร จงจะสงผลตอพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของคร
- ควำมพงพอใจภำยใน มองในเรองของจตใจ เชน มควำมสขจำกกำรไดท ำงำน
นนๆ
- ควำมพงพอใจภำยนอกงำน เชน รำงวล คำตอบแทน สวสดกำร
7. ควำมผกพนตอองคกำรของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสำมญศกษำ
ควรมลกษณะเปนอยำงไร จงจะสงผลตอพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของคร
- มควำมจงรกภกด
- กำรแสดงตนในองคกำร
- ควำมเปนเจำขององคกำร/หนสวน
8. ขอเสนอแนะ
ควรมกำรศกษำปจจยอนทอำจสงผลเพมเตม เชน
- วฒนธรรมองคกำร
- บรรยำกำศองคกำร
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
311
ผลการสมภาษณผทรงคณวฒเกยวกบปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกท
ดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
(ผลกำรสมภำษณผทรงคณวฒคนท 2)
........................................................................................
1. พฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสำมญศกษำ
มองคประกอบใดบำง หรอควรมลกษณะเปนอยำงไร
- พฤตกรรมกำรใหควำมชวยเหลอ
- พฤตกรรมกำรค ำนงถงผอน
- พฤตกรรมควำมอดทนอดกลน
- พฤตกรรมควำมส ำนกในหนำท
- พฤตกรรมกำรใหควำมรวมมอ
2. ปจจยทสงผลตอพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรม
แผนกสำมญศกษำ ควรมปจจยใดบำง
- ควำมพงพอใจภำยในงำน-ภำยนอกงำน
- คณภำพชวตกำรท ำงำน
- ควำมผกพนในองคกร
- ลกษณะงำนทท ำ
- ควำมเปนผน ำ/ภำวะผน ำ
- กำรรบรควำมยตธรรมในองคกำร
3. คณภำพชวตในกำรท ำงำนของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสำมญศกษำ
ควรมลกษณะเปนอยำงไร จงจะสงผลตอพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของคร
- คำตอบแทน
- ควำมกำวหนำ/มนคงในต ำแหนงงำน
- สภำพแวดลอมในกำรท ำงำน
- กำรพฒนำควำมสำมำรของบคคล
- ควำมสมดลของชวตทงสวนตวและในทท ำงำน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
312
4. คณลกษณะของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสำมญศกษำ ควรมลกษณะเปน
อยำงไรจงจะสงผลตอพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของคร
- ควำมหลำกหลำยของทกษะในกำรท ำงำน
- ควำมมเอกภำพในงำน
- ควำมส ำคญของงำน
- ควำมมอสระในงำน
- กำรไดรบขอมลยอนกลบ
5. ภำวะผน ำกำรเปลยนแปลงของผบรหำรโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสำมญศกษำ ควร
มลกษณะเปนอยำงไร จงจะสงผลตอพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของคร
- กำรมอทธพลเชงอดมกำรณ
- กำรสรำงแรงบนดำลใจ
- กำรกระตนกำรใชปญญำ
- กำรมงควำมสมพนธเปนรำยบคคล
6. ควำมพงพอใจในงำนของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสำมญศกษำ
ควรมลกษณะเปนอยำงไร จงจะสงผลตอพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของคร
- กำรบรหำรงำน
- กำรควบคม/กำรบงคบบญชำ
- นโยบำยกำรบรหำรงำน
- ควำมรบผดชอบในงำน
- ควำมส ำคญของงำน
- งำนทไดรบผลประโยชนรวม
- ควำมสมพนธระหวำงบคคล
- สภำพแวดลอมในกำรท ำงำน
- กำรยอมรบนบถอจำกเพอนรวมงำน
7. ควำมผกพนตอองคกำรของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสำมญศกษำ
ควรมลกษณะเปนอยำงไร จงจะสงผลตอพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของคร
- ควำมเชอ กำรยอมรบเปำหมำย กำรยอมรบคำนยม ขององคกร
- ควำมทมเทในกำรท ำงำน
- กำรคงอยเปนสมำชกขององคกร
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
313
ผลการสมภาษณผทรงคณวฒเกยวกบปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกท
ดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
(ผลกำรสมภำษณผทรงคณวฒคนท 3)
........................................................................................
1. พฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสำมญศกษำ
มองคประกอบใดบำง หรอควรมลกษณะเปนอยำงไร
- มควำมประพฤตด กรยำมำรยำทด
- มศลธรรม จรยธรรมทดงำม
- มควำมเสยสละ
- มงผลประโยชนทจะเกดแกโรงเรยน และตวนกเรยน
2. ปจจยทสงผลตอพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรม
แผนกสำมญศกษำ ควรมปจจยใดบำง
- เปนแบบอยำงทด
- มควำมคดรเรมสรำงสรรค
- ดแลเอำใจใสลกนอง/เพอนรวมงำน
3. คณภำพชวตในกำรท ำงำนของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสำมญศกษำ
ควรมลกษณะเปนอยำงไร จงจะสงผลตอพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของคร
- คณภำพจตใจของครด
- รำงกำยแขงแรง
- ชวยเหลอเพอนรวมงำน ดแลกนแบบพ/นอง
- มสวสดกำรทด เชน คำรกษำพยำบำล คำใชจำยในกจกรรมตำงๆ ของโรงเรยน
- คำตอบแทนเหมำะสม
4. คณลกษณะของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสำมญศกษำ ควรมลกษณะเปน
อยำงไรจงจะสงผลตอพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของคร
- ใหควำมส ำคญกบควำมสำมำรถของแตละบคคล
- มอบงำนตำมควำมสำมรถ ทกษะ ควำมเชยวชำญของแตละบคคล
- กำรไดรบฝกอบรมในกำรพฒนำงำนดำนตำงๆ อยำงเหมำะสม
- มควำมสำมำรถทหลำกหลำย เชน วชำกำร เทคโนโลย
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
314
5. ภำวะผน ำกำรเปลยนแปลงของผบรหำรโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสำมญศกษำ ควร
มลกษณะเปนอยำงไร จงจะสงผลตอพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของคร
- จะตองเปนผรหนำท เขำใจบทบำท
- สำมำรถบรหำรงำน บรหำรคนไดเปนอยำงด
- มหลกธรรมประจ ำใจ ใชหลกธรรมบรหำรงำนคกบวชำกำร
- ทนตอกำรเปลยนแปลงของเหตกำรณสงคมทตนอำศยอย และสงคมโลก
6. ควำมพงพอใจในงำนของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสำมญศกษำ
ควรมลกษณะเปนอยำงไร จงจะสงผลตอพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของคร
- สำมำรถคดหำวธกำรท ำงำนไดดวยตนเอง
- สำมำรถน ำวธทคดขนนนมำท ำงำนไดจรง
- กำรมสวนรวมในงำนตำงๆ ของเพอนรวมงำน และของโรงเรยน
- ผบรหำรใหควำมส ำคญกบลกนอง ใหควำมเปนอสระ คด ตดสนใจ ดแล
เอำใจใส ใหค ำปรกษำ แนะน ำ
7. ควำมผกพนตอองคกำรของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสำมญศกษำ
ควรมลกษณะเปนอยำงไร จงจะสงผลตอพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของคร
- เกดมำจำกควำมส ำนกในหนำท ในควำมรบผดชอบตองำน ตอโรงเรยน
ตอนกเรยน
- ทมเท ตงใจท ำกำรสอน และท ำงำนเพอโรงเรยน
- ท ำงำนมำกกวำคำตอบแทนทไดรบ
- มควำมเสยสละ
- มงผลประโยชนตอสวนรวม ตอโรงเรยน นกเรยน
- คงอยกบโรงเรยนไมยำยออกไปทอน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
315
ผลการสมภาษณผทรงคณวฒเกยวกบปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกท
ดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
(ผลกำรสมภำษณผทรงคณวฒคนท 4)
........................................................................................
1. พฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสำมญศกษำ
มองคประกอบใดบำง หรอควรมลกษณะเปนอยำงไร
- มำรยำทด มวำจำสภำพ ใหควำมเคำรพแกพระภกษ-สำมเณร
- เขำสอนตรงเวลำอยำงสม ำเสมอ และตงใจสอนทกครง
- ชวยงำนเพอน ใหควำมรวมมอ แนะน ำวธกำรสอน กำรท ำงำนตำงๆ แกเพอนคร
ดวยกน
- มควำมสำมคค
- มควำมรบผดชอบ
- ท ำตำมหนำททไดรบมอบหมำย
2. ปจจยทสงผลตอพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรม
แผนกสำมญศกษำ ควรมปจจยใดบำง
- นโยบำยกำรบรหำร
- ตวผน ำ/ผบรหำร มควำมเอำใจใส ดแล แนะน ำ ตรวจสอบ ตดตำมลกนองเปน
ประจ ำ
- เงนเดอน สวสดกำรตำงๆ
- บรรยำกำศองคกร
- สภำพแวดลอมขององคกร
- ควำมพรอมดำนสงอ ำนวยควำมสะดวกตำงๆ เชน สอกำรเรยนกำรสอน วสด
อปกรณมอยำงเพยงพอ
3. คณภำพชวตในกำรท ำงำนของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสำมญศกษำ
ควรมลกษณะเปนอยำงไร จงจะสงผลตอพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของคร
- คำตอบแทนทเปนธรรม เสมอภำคและมระบบกำรพจำรณำ
- กำรขนเงนเดอน กำรเลอนต ำแหนง พจำรณำตำมผลงำนและระยะเวลำท ำงำน
- เงนเดอนมควำมเหมำะสมกบคำครองชพ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
316
- มสวสดกำรตำงๆ เชน ครในโรงเรยนสำมำรถกยมเรยนได มเบยเลยง รำงวล
พเศษในกรณสรำงชอเสยงใหแกโรงเรยน
- กำรไปดงำน อบรม ทศนศกษำ อยำงนอยจดใหมปละ 1 ครง
4. คณลกษณะของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสำมญศกษำ ควรมลกษณะเปน
อยำงไรจงจะสงผลตอพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของคร
- ท ำงำนตรงกบควำมรควำมสำมำรถของแตละบคคล
- มกำรแบงงำนอยำงชดเจน
5. ภำวะผน ำกำรเปลยนแปลงของผบรหำรโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสำมญศกษำ ควร
มลกษณะเปนอยำงไร จงจะสงผลตอพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของคร
- ผน ำทดจะตองรบฟงควำมคดเหนของผอน
- มมนษยสมพนธทดกบทกคน
- มควำมรควำมสำมำรถในงำนแตละดำนเปนอยำงด
- ดแล เอำใจใส ใหค ำปรกษำแกลกนอง
- มวสยทศนทกวำงไกลในกำรบรหำร
- มเหตมผล มควำมยตธรรม
- มควำมเสยสละ
- เปนแบบอยำงทดแกครและนกเรยน
6. ควำมพงพอใจในงำนของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสำมญศกษำ
ควรมลกษณะเปนอยำงไร จงจะสงผลตอพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของคร
- กำรไดรบกำรยกยอง กำรยอมรบ จำกเพอนคร นกเรยน ผบรหำร
- สำมำรถใหถำยทอดควำมรใหแกนกเรยนไดเปนอยำงด
- โรงเรยนมวสด อปกรณ ในกำรจดกำรเรยนกำรสอน กำรท ำงำนตำมภำระหนำท
อยำงเพยงพอ
- กำรท ำงำนดวยควำมสบำยใจ ไมมควำมกงวล ไมเกดปญหำอปสรรคตอ
กำรท ำงำน
7. ควำมผกพนตอองคกำรของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสำมญศกษำ
ควรมลกษณะเปนอยำงไร จงจะสงผลตอพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของคร
- อยกบโรงเรยนไมคดจะลำออก
- ดแล เอำใจใสตอโรงเรยน และตวนกเรยน
- ท ำงำนดวยควำมขยน ทมเท
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
317
ผลการสมภาษณผทรงคณวฒเกยวกบปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกท
ดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
(ผลกำรสมภำษณผทรงคณวฒคนท 5)
........................................................................................
1. พฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสำมญศกษำ
มองคประกอบใดบำง หรอควรมลกษณะเปนอยำงไร
- กำรชวยเหลอเพอนคร
- กำรปฏบตตำมนโยบำย
- มจรรยำบรรณทำงวชำชพคร
- ควำมเออเฟอ ควำมมเมตตำ
- กำรประพฤตตนตำมหลกธรรม
- ไมละทงหนำทกำรสอน หรอกำรท ำงำน
2. ปจจยทสงผลตอพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรม
แผนกสำมญศกษำ ควรมปจจยใดบำง
- กำรบรหำร
- นโยบำย
- ตวผบรหำร
- เพอนรวมงำน
- แรงจงใจ
3. คณภำพชวตในกำรท ำงำนของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสำมญศกษำ
ควรมลกษณะเปนอยำงไร จงจะสงผลตอพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของคร
- มสวสดกำรทด เชน คำรกษำพยำบำลเวลำเจบปวย เบกเงนลวงหนำได
- มคำตอบแทนทเหมำะสมกบงำน
- มกองทนใหกยมในยำมจ ำเปน
- มสภำพแวดลอม บรรยำกำศทด
- มวสด อปกรณ ททนสมยและเพยงพอ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
318
4. คณลกษณะของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสำมญศกษำ ควรมลกษณะเปน
อยำงไรจงจะสงผลตอพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของคร
- มกำรแบงหนำทงำนอยำงชดเจน
- ใหควำมส ำคญกบกำรสอนเปนหลก
- รบภำระงำนตำมควำมสำมำรถของบคคล
- ไดแสดงออกซงควำมสำมำรถ ทกษะ ควำมเชยวชำญในงำน
5. ภำวะผน ำกำรเปลยนแปลงของผบรหำรโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสำมญศกษำ ควร
มลกษณะเปนอยำงไร จงจะสงผลตอพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของคร
- เปนผมคณธรรม จรยธรรม
- เปนแบบอยำงทดในกำรประพฤตปฏบตตน
- เปนผมควำมเสยสละ
- บรหำรงำนแบบรวมคด รวมท ำ
- มวสยทศน มอดมกำรณ อดมคตทด
- มควำมสำมำรถทหลำกหลำย
6. ควำมพงพอใจในงำนของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสำมญศกษำ
ควรมลกษณะเปนอยำงไร จงจะสงผลตอพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของคร
- มควำมเปนอสระ
- ไดรบผดชอบงำนพเศษตำงๆ ทนอกจำกงำนในหนำท
- กำรไดมสวนรวมในกำรท ำงำนกบเพอนรวมงำน
- ไดรบขวญและก ำลงใจในกำรท ำงำนทด เชน กำรยกยอง ชมเชย รำงวลพเศษ
- กำรยอมรบจำกผบรหำร เพอนคร นกเรยน
- มผลงำนทำงวชำกำรทดเดน
7. ควำมผกพนตอองคกำรของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสำมญศกษำ
ควรมลกษณะเปนอยำงไร จงจะสงผลตอพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของคร
- ควำมทมเทเอำใจใสในกำรสอน และงำนทรบผดชอบ
- ไมยำย หรอลำออกไปท ำงำนทอน
- ไดเปนบคคลส ำคญของโรงเรยน เปนสวนหนงของโรงเรยน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
319
ผลการสมภาษณผทรงคณวฒเกยวกบปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกท
ดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
(ผลกำรสมภำษณผทรงคณวฒคนท 6)
........................................................................................
1. พฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสำมญศกษำ
มองคประกอบใดบำง หรอควรมลกษณะเปนอยำงไร
- กำรวำงตวใหเหมำะในสงคม
- เปนกลยำณมตรใหกบเพอนครและนกเรยน
- เปนแบอยำงทดในกำรท ำงำนส ำหรบครและนกเรยน
- ไมท ำตวใหเปนทเสอมเสยชอเสยงใหกบโรงเรยนทสอนอย
- ท ำตวใหเปนทยกยอง
- น ำพำกำรศกษำของโรงเรยนใหเปนทยอมรบจำกทกๆ ภำคสวน
- รวมมอกบทกหนวยงำนส ำหรบพฒนำกำรศกษำของนกเรยนโรงเรยน เพอ
ควำมเจรญกำวหนำของนกเรยน
- มควำมเสยสละ อดทน
2. ปจจยทสงผลตอพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรม
แผนกสำมญศกษำ ควรมปจจยใดบำง
- ควำมรบผดชอบในหนำท
- กำรตรงตอเวลำ
- ควำมมนคงในหนำทกำรงำน
- กำรตระหนกถงควำมเปนครทด
- ควำมอยรอดของโรงเรยนปรยตธรรม
- ควำมสำมคคของทกคนในองคกร
3. คณภำพชวตในกำรท ำงำนของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสำมญศกษำ
ควรมลกษณะเปนอยำงไร จงจะสงผลตอพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของคร
- มควำมมนคงในอำชพ
- มวทยฐำนะเทยบเทำกบคร สพฐ.
- มกำรขนเงนเดอนตำมขนเงนเดอนเหมอนคร สพฐ.
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
320
- เมอเกษยณควรทจะมบ ำเหนจบ ำนำญเพอเปนคำตอบแทนส ำหรบครผเสยสละ
ส ำหรบโรงเรยนปรยตธรรม
- ไดรบกำรรบรองโดยม พรบ.กำรศกษำรองรบกำรศกษำของโรงเรยนปรยตธรรม
เพออนำคตขำงหนำของโรงเรยนปรยตธรรม
4. คณลกษณะของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสำมญศกษำ ควรมลกษณะเปน
อยำงไรจงจะสงผลตอพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของคร
- ควรมครทจบสำยครมำจรงๆ เพรำะหลำยคนมำท ำงำนไมตรงกบทเรยนมำ
5. ภำวะผน ำกำรเปลยนแปลงของผบรหำรโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสำมญศกษำ ควร
มลกษณะเปนอยำงไร จงจะสงผลตอพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของคร
- ควรรจกงำนดำนกำรศกษำทดพอ
- ใจกวำงยอมรบและยอมเปลยนแปลงตวเองเพออนำคตขำงหนำขององคกร
- เหนอกเหนใจลกจำงในองคกรทกคนเทำเทยมกน
- เชอมนในกำรท ำงำนของครทกคนและใหครทกคนท ำงำนไดอยำงเตมท
- เปดโอกำสใหครไดรบกำรพฒนำดำนกำรศกษำกำรเรยนกำรสอนในทกดำน
- ยอมรบฟงควำมคดเหนของผอนดวยเหตและผล
6. ควำมพงพอใจในงำนของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสำมญศกษำ
ควรมลกษณะเปนอยำงไร จงจะสงผลตอพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของคร
- ไดรบควำมเปนท ำและเหนอกเหนใจจำกเพอนรวมงำนและผบรหำร
- มควำมมนคงในอำชพ
- มวทยฐำนะเทยบเทำกบคร สพฐ.
- มกำรขนเงนเดอนตำมขนเงนเดอนเหมอนคร สพฐ.
- เมอเกษยณควรทจะมบ ำเหนจบ ำนำญเพอเปนคำตอบแทนส ำหรบครผเสยสละ
ส ำหรบโรงเรยนปรยตธรรม
7. ควำมผกพนตอองคกำรของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสำมญศกษำ
ควรมลกษณะเปนอยำงไร จงจะสงผลตอพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของคร
- พรอมทจะปฏบตทกวธทำงเพอพฒนำโรงเรยน
- ควำมสำมคคในองคกรจะสงผลตอพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของคร
- นกถงควำมมนคงขององคกรและตวเองใหมำกๆ
ถำในองคกรมควำมเปนพเปนนองไมชงดชงเดนรวมใจกนในกำรท ำงำนในทกดำน
เปนเพอนทดในกำรท ำงำนแลว จะเปนสงทขบเคลอนงำนขององคกรไปสอนำคตทด
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
321
ผลการสมภาษณผทรงคณวฒเกยวกบปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกท
ดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา
(ผลกำรสมภำษณผทรงคณวฒคนท 7)
........................................................................................
1. พฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสำมญศกษำ
มองคประกอบใดบำง หรอควรมลกษณะเปนอยำงไร
- พฤตกรรมกำรใหควำมชวยเหลอ
- พฤตกรรมกำรค ำนงถงผอน
- พฤตกรรมควำมอดทนอดกลน
- พฤตกรรมควำมส ำนกในหนำท
- พฤตกรรมกำรใหควำมรวมมอ
2. ปจจยทสงผลตอพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรม
แผนกสำมญศกษำ ควรมปจจยใดบำง
- ควำมเปนผน ำ/ภำวะผน ำ
- คณภำพชวตกำรท ำงำน
- คณลกษณะงำนทท ำ
- ควำมพงพอใจภำยในงำน/ภำยนอกงำน
- ควำมผกพนในองคกร
3. คณภำพชวตในกำรท ำงำนของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสำมญศกษำ
ควรมลกษณะเปนอยำงไร จงจะสงผลตอพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของคร
- คำตอบแทน
- ควำมกำวหนำ/มนคงในงำน
- สภำพแวดลอมในกำรท ำงำน
- กำรพฒนำควำมสำมำรของบคคล
- ควำมสมดลของชวตทงสวนตวและในทท ำงำน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
322
4. คณลกษณะของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสำมญศกษำ ควรมลกษณะเปน
อยำงไรจงจะสงผลตอพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของคร
- ควำมหลำกหลำยของทกษะกำรท ำงำน
- ควำมมเอกภำพในงำน
- ควำมส ำคญของงำน
- ควำมมอสระในงำน
- กำรไดรบขอมลยอนกลบ
5. ภำวะผน ำกำรเปลยนแปลงของผบรหำรโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสำมญศกษำ ควร
มลกษณะเปนอยำงไร จงจะสงผลตอพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของคร
- กำรมอทธพลเชงอดมกำรณ
- กำรสรำงแรงบนดำลใจ
- กำรกระตนกำรใชปญญำ
- กำรมงควำมสมพนธเปนรำยบคคล
6. ควำมพงพอใจในงำนของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสำมญศกษำ
ควรมลกษณะเปนอยำงไร จงจะสงผลตอพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของคร
- กำรบรหำรงำน/กำรบงคบบญชำ
- นโยบำยกำรบรหำรงำน
- ควำมรบผดชอบในงำน
- ควำมส ำคญของงำน
- งำนทไดรบผลประโยชนรวม
- ควำมสมพนธระหวำงบคคล
- สภำพแวดลอมในกำรท ำงำน
- กำรยอมรบนบถอจำกเพอนรวมงำน
7. ควำมผกพนตอองคกำรของครในโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสำมญศกษำ
ควรมลกษณะเปนอยำงไร จงจะสงผลตอพฤตกรรมกำรเปนสมำชกทดของคร
- ควำมเชอ กำรยอมรบเปำหมำย กำรยอมรบคำนยม ขององคกร
- ควำมทมเทในกำรท ำงำน
- กำรคงอยเปนสมำชกขององคกร
- กำรแสดงควำมเปนเจำของ
- กำรมสวนรวมในผลงำน
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
ภาคผนวก ซ
ผลการวเคราะหคณภาพเครองมอวจย
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
325
ผลการวเคราะหคณภาพของเครองมอวจย
1. การวเคราะหความตรงเชงเนอหา (Content Validity)
โดยใหผเชยวชาญจ านวน 5 คน พจารณาความตรงเชงเนอหาของขอค าถามโดย
การหาดชนความสอดคลองระหวางขอค าถามกบนยามศพทเชงปฏบตการ (Item-Objective
Congruence: IOC) ดงตาราง 37
ตาราง 37 ผลการวเคราะหความตรงเชงเนอหา (IOC) ของแบบสอบถาม
1. ขอค าถามเกยวกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร
ขอท
ความคดเหนของผเชยวชาญ
IOC คนท 1 คนท 2 คนท 3 คนท 4 คนท 5
ดานการใหความชวยเหลอ
1 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
2 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
3 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
4 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
ดานความส านกในหนาท
5 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
6 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
7 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
8 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
9 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
10 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
ดานการใหความรวมมอ
11 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
12 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
13 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
14 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
15 +1 0 +1 +1 +1 0.80
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
326
1. ขอค าถามเกยวกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร
ขอท
ความคดเหนของผเชยวชาญ
IOC คนท 1 คนท 2 คนท 3 คนท 4 คนท 5
ดานความอดทนอดกลน
16 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
17 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
18 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
19 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
20 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
ดานการค านงถงผอน
21 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
22 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
23 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
24 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
25 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
26 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
2. ขอค าถามเกยวกบภาวะผน าการเปลยนแปลง
ดานการมอทธพลเชงอดมการณ
27 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
28 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
29 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
30 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
31 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
ดานการสรางแรงบนดาลใจ
32 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
33 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
34 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
35 +1 +1 0 +1 +1 0.80
36 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
327
2. ขอค าถามเกยวกบภาวะผน าการเปลยนแปลง
ขอท
ความคดเหนของผเชยวชาญ
IOC คนท 1 คนท 2 คนท 3 คนท 4 คนท 5
ดานการกระตนการใชปญญา
37 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
38 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
39 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
40 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
41 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
ดานการมงความสมพนธเปนรายบคคล
42 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
43 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
44 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
45 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
3. ขอค าถามเกยวกบคณลกษณะงาน
ดานการไดรบขอมลยอนกลบ
46 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
47 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
48 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
ดานความมอสระในงาน
49 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
50 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
51 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
ดานความส าคญของงาน
52 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
53 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
54 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
55 +1 +1 +1 +1 0 0.80
ดานความมเอกภาพในงาน
56 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
57 +1 +1 +1 +1 0 0.80
58 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
59 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
328
3. ขอค าถามเกยวกบคณลกษณะงาน
ขอท
ความคดเหนของผเชยวชาญ
IOC คนท 1 คนท 2 คนท 3 คนท 4 คนท 5
ดานความหลากหลายของทกษะ
60 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
61 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
62 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
4. ขอค าถามเกยวกบคณภาพชวตในการท างาน
ดานคาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม
63 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
64 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
65 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
66 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
ดานความกาวหนาและความมนคงในการท างาน
67 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
68 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
69 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
70 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
ดานสภาพแวดลอมทดและปลอดภยในการท างาน
71 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
72 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
73 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
74 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
75 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
ดานการพฒนาทกษะและการใชความสามารถของบคคล
76 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
77 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
78 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
79 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
80 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
329
4. ขอค าถามเกยวกบคณภาพชวตในการท างาน
ขอท
ความคดเหนของผเชยวชาญ
IOC คนท 1 คนท 2 คนท 3 คนท 4 คนท 5
ดานการมความสมดลระหวางชวตสวนตวกบการท างาน
81 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
82 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
83 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
84 +1 +1 0 +1 +1 0.80
5. ขอค าถามเกยวกบความพงพอใจในงาน
ดานการบรหารงานและการควบคมบงคบบญชา
85 +1 +1 0 +1 +1 0.80
86 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
87 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
88 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
89 +1 +1 0 +1 +1 0.80
ดานความสมพนธระหวางเพอนรวมงาน
90 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
91 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
92 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
93 +1 +1 +1 +1 0 0.80
94 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
ดานการยอมรบนบถอจากบคคลอน
95 +1 +1 0 +1 +1 0.80
96 +1 +1 0 +1 +1 0.80
97 +1 +1 0 +1 +1 0.80
98 +1 +1 +1 +1 0 0.80
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
330
6. ขอค าถามเกยวกบความผกพนตอองคการ
ขอท
ความคดเหนของผเชยวชาญ
IOC คนท 1 คนท 2 คนท 3 คนท 4 คนท 5
ดานการคงอยกบองคการ
99 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
100 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
101 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
102 +1 +1 0 +1 +1 0.80
103 +1 +1 0 +1 +1 0.80
ดานความเชอและการยอมรบเปาหมายและคานยมขององคการ
104 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
105 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
106 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
107 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
ดานความพยายามทมเทและเตมใจปฏบตงานเพอองคการ
108 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
109 +1 +1 +1 +1 0 0.80
110 +1 +1 +1 +1 +1 1.00
2. คาอ านาจจ าแนก และคาความเชอมนของแบบสอบถาม
ตาราง 38 คาอ านาจ าแนก และคาความเชอมนของแบบสอบถามดานพฤตกรรมการเปน
สมาชกทดของคร
ขอท อ านาจจ าแนก ขอท อ านาจจ าแรก ขอท อ านาจจ าแนก
1 .28 10 .78 19 .82
2 .33 11 .79 20 .81
3 .27 12 .82 21 .22
4 .81 13 .55 22 .74
5 .76 14 .50 23 .64
6 .72 15 .86 24 .59
7 .81 16 .78 25 .79
8 .74 17 .56 26 .84
9 .40 18 .46 มคาความเชอมนเทากบ 0.94
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
331
ตาราง 39 คาอ านาจ าแนก และคาความเชอมนของแบบสอบถามดานภาวะผน า
การเปลยนแปลง
ขอท อ านาจจ าแนก ขอท อ านาจจ าแนก ขอท อ านาจจ าแนก
27 0.72 34 0.80 41 0.87
28 0.79 35 0.58 42 0.89
29 0.80 36 0.86 43 0.71
30 0.82 37 0.84 44 0.70
31 0.64 38 0.77 45 0.39
32 0.61 39 0.81
มคาความเชอมนเทากบ 0.95 33 0.79 40 0.74
ตาราง 40 คาอ านาจ าแนก และคาความเชอมนของแบบสอบถามดานคณลกษณะงาน
ขอท อ านาจจ าแนก ขอท อ านาจจ าแนก ขอท อ านาจจ าแนก
46 0.33 52 0.76 58 0.75
47 0.23 53 0.84 59 0.89
48 0.32 54 0.86 60 0.85
49 0.75 55 0.85 61 0.82
50 0.75 56 0.68 62 0.78
51 0.80 57 0.68 มคาความเชอมนเทากบ 0.94
ตาราง 41 คาอ านาจ าแนก และคาความเชอมนของแบบสอบถามดานคณภาพชวต
ในการท างาน
ขอท อ านาจจ าแนก ขอท อ านาจจ าแนก ขอท อ านาจจ าแนก
63 0.63 71 0.73 79 0.79
64 0.67 72 0.74 80 0.54
65 0.70 73 0.82 81 0.68
66 0.70 74 0.76 82 0.34
67 0.84 75 0.49 83 0.66
68 0.72 76 0.73 84 0.52
69 0.83 77 0.60
มคาความเชอมนเทากบ .95 70 0.63 78 0.61
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
332
ตาราง 42 คาอ านาจ าแนก และคาความเชอมนของแบบสอบถามดานความพงพอใจในงาน
ขอท อ านาจจ าแนก ขอท อ านาจจ าแนก ขอท อ านาจจ าแนก
85 0.88 90 0.73 95 0.83
86 0.90 91 0.64 96 0.78
87 0.79 92 0.84 97 0.66
88 0.83 93 0.81 98 0.48
89 0.73 94 0.70 มคาความเชอมนเทากบ .95
ตาราง 43 คาอ านาจ าแนก และคาความเชอมนของแบบสอบถามดานความผกพนตอองคการ
ขอท อ านาจจ าแนก ขอท อ านาจจ าแนก ขอท อ านาจจ าแนก
99 0.60 104 0.73 109 0.76
100 0.54 105 0.54 110 0.43
101 0.75 106 0.70
มคาความเชอมนเทากบ จ.88
102 0.43 107 0.64
103 0.55 108 0.83
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
ภาคผนวก ฌ
คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของขอค าถาม
รายดานและโดยรวม
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
335
คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของขอค าถามรายดานและโดยรวม
ตาราง 44 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานของปจจยดานพฤตกรรมการเปนสมาชกทด
ของคร
ปจจย X
S.D. SKEW KUR ระดบ
1. พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร 4.24 0.39 -0.00 -0.03 มาก
1.1 ดานการใหความชวยเหลอ 4.26 0.49 -0.12 -0.43 มาก
1.2 ดานความส านกในหนาท 4.29 0.48 -0.11 -0.38 มาก
1.3 ดานการใหความรวมมอ 4.23 0.46 -0.06 -0.29 มาก
1.4 ดานความอดทนอดกลน 4.12 0.49 -0.03 -0.31 มาก
1.5 ดานการค านงถงผอน 4.29 0.47 -0.09 -0.35 มาก
ผลการวเคราะหปจจยดานพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครในภาพรวมอยใน
ระดบมากเมอพจารณารายดานพบวาดานความส านกในหนาทกบดานการค านงถงผอนม
คาเฉลยสงสด รองลงมาคอดานการใหความชวยเหลอ การใหความรวมมอ และความ
อดทนอดกลน ตามล าดบ
ตาราง 45 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานของปจจยดานภาวะผน าการเปลยนแปลง
ปจจย X
S.D. SKEW KUR ระดบ
2. ภาวะผน าการเปลยนแปลง 4.16 0.46 -0.06 -0.22 มาก
2.1 ดานการมอทธพลเชงอดมการณ 4.20 0.55 -0.15 -0.56 มาก
2.2 ดานการสรางแรงบนดาลใจ 4.13 0.56 -0.09 -0.56 มาก
2.3 ดานการกระตนการใชปญญา 4.12 0.54 -0.09 -0.47 มาก
2.4 ดานการมงความสมพนธเปนรายบคคล 4.17 0.53 -0.09 -0.54 มาก
ผลการวเคราะหปจจยดานภาวะผน าการเปลยนแปลงในภาพรวมอยในระดบมาก
เมอพจารณาเปนรายดานพบวาดานการมอทธพลเชงอดมการณมคาเฉลยสงสด รองลงมา
คอดานการมงความสมพนธเปนรายบคคล การสรางแรงบนดาลใจ และการกระตนการใช
ปญญา ตามล าดบ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
336
ตาราง 46 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานของปจจยดานคณลกษณะงาน
ปจจย X
S.D. SKEW KUR ระดบ
3. คณลกษณะงาน 4.11 0.43 -0.02 -0.13 มาก
3.1 ดานการไดรบขอมลยอนกลบ 3.98 0.53 -0.01 -0.40 มาก
3.2 ดานความมอสระในงาน 4.11 0.58 -0.12 -0.60 มาก
3.3 ดานความส าคญของงาน 4.21 0.54 -0.14 -0.59 มาก
3.4 ดานความมเอกภาพมนงาน 4.08 0.55 -0.06 -0.52 มาก
3.5 ดานความหลากหลายของทกษะ 4.18 0.55 -0.14 -0.55 มาก
ผลการวเคราะหปจจยดานคณลกษณะงานในภาพรวมอยในระดบมากเพอ
พจารณาเปนรายดานพบวาดานความส าคญของงานมคาเฉลยสงสด รองลงมาคอดาน
ความหลากหลายของทกษะ ความมอสระในงาน ความมเอกภาพในงาน และการไดรบ
ขอมลยอนกลบ ตามล าดบ
ตาราง 47 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานของปจจยดานคณภาพชวตในการท างาน
ตวแปร X S.D. SKEW KUR ระดบ
4. คณภาพชวตในการท างาน 4.01 0.40 -0.01 -0.08 มาก
4.1 ดานคาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม 3.97 0.59 -0.07 -0.31 มาก
4.2 ดานความกาวหนาและความมนคงในการท างาน 3.95 0.62 0.03 -0.74 มาก
4.3 ดานสภาพแวดลอมทดและปลอดภยในการท างาน 4.07 0.52 -0.02 -0.40 มาก
4.4 ดานการพฒนาทกษะและการใชความสามารถของบคคล 4.07 0.49 -0.03 -0.29 มาก
4.5 ดานการมความสมดลระหวางชวตสวนตวกบการท างาน 4.02 0.56 -0.04 -0.52 มาก
ผลการวเคราะหปจจยดานคณภาพชวตในการท างานในภาพรวมอยในระดบมาก
เมอพจารณาเปนรายดานพบวาดานสภาพแวดลอมทดและปลอดภยในการท างานกบการ
พฒนาทกษะและการใชความสามารถของบคคลมคาเฉลยสงสด รองลงมาคอดานการม
ความสมดลระหวางชวตสวนตวกบการท างาน คาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม
ความกาวหนาและความมนคงในการท างาน ตามล าดบ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
337
ตาราง 48 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานของปจจยดานความพงพอใจในการท างาน
ปจจย X
S.D. SKEW KUR ระดบ
5. ความพงพอใจในการท างาน 4.10 0.48 -0.01 -0.14 มาก
5.1 ดานการบรหารและการควบคมบงคบบญชา 4.12 0.65 -0.04 -0.39 มาก
5.2 ดานความสมพนธระหวางเพอนรวมงาน 4.11 0.54 -0.06 -0.45 มาก
5.3 ดานการยอมรบนบถอจากบคคลอน 4.06 0.55 -0.06 -0.48 มาก
ผลการวเคราะหปจจยดานความพงพอใจในงานในภาพรวมอยในระดบมากเมอ
พจารณาเปนรายดานพบวาดานการบรหารและการควบคมบงคบบญชามคาเฉลยสงสด
รองลงมาคอดานความสมพนธระหวางเพอนรวมงาน และการยอมรบนบถอจากบคคลอน
ตามล าดบ
ตาราง 49 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานของปจจยดานความผกพนตอองคการ
ปจจย X
S.D. SKEW KUR ระดบ
6. ความผกพนตอองคการ 4.15 0.45 -0.03 -0.20 มาก
6.1 ดานการคงอยกบองคการ 4.16 0.54 -0.08 -0.30 มาก
6.2 ดานความเชอและการยอมรบเปาหมาย
และคานยมขององคการ
4.09 0.54 -0.07 -0.31 มาก
6.3 ดานความพยายามทมเทและเตมใจ
ปฏบตงานเพอองคการ
4.18 0.58 -0.17 -0.64 มาก
ผลการวเคราะหปจจยดานความผกพนตอองคการในภาพรวมอยในระดบมากเมอ
พจารณาเปนรายดานพบวาดานการยอมรบนบถอจากบคคลอนมคาเฉลยสงสด รองลงมา
คอดานการบรหารและการควบคมบงคบบญชา และความสมพนธระหวางเพอนรวมงาน
ตามล าดบ
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
ภาคผนวก ญ
ผลการวเคราะหรปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอ
พฤตกรรมการเปนสมาชกทดของครในโรงเรยนพระปรยตธรรม
แผนกสามญศกษา โดยใชโปรแกรม LISREL for Version 8.72
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
341
รปแบบความสมพนธเชงสาเหตปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของคร DATE: 10/12/2015
TIME: 20:20
L I S R E L 8.72
BY
Karl G. J”reskog & Dag S”rbom
This program is published exclusively by
Scientific Software International, Inc.
7383 N. Lincoln Avenue, Suite 100
Lincolnwood, IL 60712, U.S.A.
Phone: (800)247-6113, (847)675-0720, Fax: (847)675-2140
Copyright by Scientific Software International, Inc., 1981-2005
Use of this program is subject to the terms specified in the
Universal Copyright Convention.
Website: www.ssicentral.com
The following lines were read from file E:\MODEL PHEASA.LPJ:
TI MODEL PHEASA
!DA NI=25 NO=550 MA=CM
SY='E:\MODEL PHEASA.dsf' NG=1
SE
5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22
23 24 25 1 2 3 4 /
MO NX=4 NY=21 NK=1 NE=5 BE=FU GA=FI PS=SY TE=SY,FI TD=SY,FI
LE
JCH QWL JSA OCO OCB
LK
TRL
FR LY(1,1) LY(2,1) LY(3,1) LY(4,1) LY(5,1) LY(6,2) LY(7,2) LY(8,2) LY(9,2)
FR LY(10,2) LY(11,3) LY(12,3) LY(13,3) LY(14,4) LY(15,4) LY(16,4) LY(17,5) LY(18,5)
FR LY(19,5) LY(20,5) LY(21,5) LX(1,1) LX(2,1) LX(3,1) LX(4,1) BE(2,1) BE(3,1)
FR BE(3,2) BE(4,1) BE(4,2) BE(4,3) BE(5,1) BE(5,2) BE(5,3) BE(5,4) GA(1,1)
FR GA(2,1) GA(3,1) GA(4,1) GA(5,1)
FR TE 1 1 TE 2 2 TE 3 3 TE 4 4 TE 5 5 TE 6 6 TE 7 7 TE 8 8 TE 9 9 TE 10 10
FR TE 11 11 TE 12 12 TE 13 13 TE 14 14 TE 15 15 TE 16 16 TE 17 17 TE 18 18
FR TE 19 19 TE 20 20 TE 21 21 TE 7 6 TE 5 4 TE 20 13 TE 20 9 TH 3 1 TE 15 1
FR TE 10 8 TE 19 2 TE 19 18 TE 18 17 TE 21 14 TE 19 17 TE 18 3 TE 19 3
FR TE 21 1 TE 10 1 TE 16 3 TE 10 9 TE 12 1 TE 21 4 TE 16 12 TE 18 16 TE 4 3
FR TH 4 7 TH 3 17 TH 4 21 TE 5 3 TE 16 5 TE 7 1 TE 11 4 TE 3 2 TE 10 3 TE 9 2
FR TE 12 6 TE 13 10 TE 19 6 TE 21 18 TE 21 16 TE 20 17 TE 19 13 TH 2 11
FR TE 17 2 TE 20 2 TE 20 1 TE 17 16 TE 19 16 TE 16 2 TE 16 4 TE 21 12 TE 17 12
FR TE 18 11 TE 21 3 TE 21 7 TE 8 4 TE 14 4 TE 17 4 TE 14 11 TE 7 2 TE 8 1
FR TH 3 5 TH 2 1 TE 18 5 TE 21 5 TE 8 7 TH 2 10 TE 11 6 TE 15 5 TE 16 14
FR TE 14 2 TE 17 3 TE 20 3 TH 1 20 TH 3 20 TH 1 7 TE 21 19 TE 17 6 TE 10 7
FR TE 9 8 TE 13 7 TE 11 2 TE 17 7 TE 17 10 TE 5 2 TH 1 13 TE 11 7 TH 4 13
FR TE 4 1 TH 1 3 TH 1 2 TH 4 2 TH 1 15 TE 21 13 TE 13 2 TE 12 11 TH 4 9
FR TE 15 4 TH 3 13 TH 2 13 TH 2 12 TH 4 5 TH 4 6 TH 3 9 TH 3 2 TE 19 7
FR TH 3 7 TE 13 6 TE 9 1 TE 15 10 TE 10 6 TE 15 12 TE 18 14 TE 13 3 TE 6 1
FR TH 3 18 TE 19 5 TE 18 1 TE 19 1 TE 16 10 TH 2 4 TE 10 5 TE 10 4 TE 20 5
FR TE 20 6 TE 7 5 TE 11 3 TE 16 11 TE 19 11 TE 17 11 TE 9 3 TE 19 14 TH 3 16
FR TH 3 21 TE 17 14 TE 17 15 TE 6 2 TE 17 1 TH 2 17 TE 13 5 TE 12 8 TE 7 3
FR TE 19 15 TE 6 3 TE 20 19 TE 20 10 TE 15 6 TE 20 16 TE 14 3 TE 6 4 TE 15 8
FR TE 6 5 TH 1 6 TH 4 19 TH 1 8 TH 4 20 TH 2 8 TH 1 21 TE 19 9 TE 18 7
FR TE 18 6 TE 20 7 TE 21 6 TE 20 15 TE 14 9 TE 13 11 TE 13 4 TH 1 10
FR TD 1 1 TD 2 2 TD 3 3 TD 4 4 TD 4 2
PD
OU AM RS EF FS SS SC
TI MODEL PHEASA
Number of Input Variables 25
Number of Y - Variables 21
Number of X - Variables 4
Number of ETA - Variables 5
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
342
Number of KSI - Variables 1
Number of Observations 533
TI MODEL PHEASA
Covariance Matrix
JCHY1 JCHY2 JCHY3 JCHY4 JCHY5 QWLY6
-------- -------- -------- -------- -------- --------
JCHY1 0.29
JCHY2 0.17 0.34
JCHY3 0.14 0.18 0.30
JCHY4 0.16 0.17 0.17 0.31
JCHY5 0.13 0.15 0.16 0.19 0.31
QWLY6 0.09 0.09 0.08 0.08 0.07 0.36
QWLY7 0.11 0.08 0.08 0.08 0.07 0.18
QWLY8 0.13 0.13 0.10 0.13 0.10 0.11
QWLY9 0.13 0.15 0.10 0.12 0.11 0.11
QWLY10 0.12 0.16 0.14 0.14 0.13 0.11
JSAY11 0.17 0.19 0.15 0.16 0.15 0.13
JSAY12 0.13 0.17 0.13 0.15 0.13 0.08
JSAY13 0.14 0.16 0.13 0.15 0.14 0.08
OCOY14 0.12 0.13 0.11 0.13 0.11 0.08
OCOY15 0.15 0.15 0.12 0.14 0.13 0.08
OCOY16 0.13 0.17 0.16 0.15 0.15 0.09
OCBY17 0.11 0.13 0.12 0.13 0.11 0.08
OCBY18 0.10 0.13 0.14 0.11 0.11 0.06
OCBY19 0.10 0.11 0.13 0.11 0.11 0.05
OCBY20 0.11 0.14 0.13 0.13 0.13 0.07
OCBY21 0.09 0.14 0.12 0.10 0.12 0.06
TRLX1 0.13 0.17 0.13 0.13 0.11 0.07
TRLX2 0.16 0.17 0.13 0.14 0.13 0.09
TRLX3 0.16 0.17 0.12 0.14 0.14 0.08
TRLX4 0.13 0.17 0.11 0.13 0.13 0.09
Covariance Matrix
QWLY7 QWLY8 QWLY9 QWLY10 JSAY11 JSAY12
-------- -------- -------- -------- -------- --------
QWLY7 0.39
QWLY8 0.11 0.28
QWLY9 0.11 0.14 0.24
QWLY10 0.10 0.12 0.14 0.32
JSAY11 0.12 0.16 0.17 0.19 0.42
JSAY12 0.10 0.14 0.14 0.16 0.23 0.30
JSAY13 0.09 0.14 0.14 0.17 0.21 0.18
OCOY14 0.08 0.12 0.12 0.14 0.16 0.14
OCOY15 0.09 0.12 0.14 0.15 0.18 0.16
OCOY16 0.09 0.13 0.14 0.14 0.17 0.17
OCBY17 0.08 0.08 0.09 0.11 0.12 0.12
OCBY18 0.06 0.07 0.08 0.09 0.10 0.10
OCBY19 0.07 0.08 0.08 0.10 0.11 0.10
OCBY20 0.07 0.09 0.12 0.11 0.14 0.12
OCBY21 0.05 0.08 0.09 0.09 0.12 0.11
TRLX1 0.06 0.12 0.11 0.12 0.20 0.16
TRLX2 0.08 0.13 0.13 0.13 0.22 0.17
TRLX3 0.09 0.12 0.13 0.13 0.20 0.16
TRLX4 0.06 0.11 0.13 0.12 0.20 0.16
Covariance Matrix
JSAY13 OCOY14 OCOY15 OCOY16 OCBY17 OCBY18
-------- -------- -------- -------- -------- --------
JSAY13 0.31
OCOY14 0.14 0.30
OCOY15 0.15 0.16 0.29
OCOY16 0.15 0.15 0.18 0.34
OCBY17 0.11 0.10 0.11 0.14 0.25
OCBY18 0.10 0.09 0.11 0.14 0.16 0.23
OCBY19 0.11 0.09 0.11 0.12 0.14 0.15
OCBY20 0.14 0.12 0.13 0.13 0.13 0.14
OCBY21 0.09 0.08 0.11 0.14 0.13 0.14
TRLX1 0.13 0.12 0.14 0.14 0.12 0.11
TRLX2 0.16 0.14 0.15 0.14 0.13 0.12
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
343
TRLX3 0.15 0.13 0.14 0.13 0.10 0.10
TRLX4 0.13 0.12 0.13 0.13 0.12 0.11
Covariance Matrix
OCBY19 OCBY20 OCBY21 TRLX1 TRLX2 TRLX3
-------- -------- -------- -------- -------- --------
OCBY19 0.22
OCBY20 0.14 0.25
OCBY21 0.13 0.14 0.23
TRLX1 0.11 0.11 0.11 0.31
TRLX2 0.13 0.15 0.13 0.21 0.31
TRLX3 0.12 0.12 0.11 0.19 0.21 0.30
TRLX4 0.10 0.12 0.13 0.18 0.19 0.19
Covariance Matrix
TRLX4
--------
TRLX4 0.29
TI MODEL PHEASA
Parameter Specifications
LAMBDA-Y
JCH QWL JSA OCO OCB
-------- -------- -------- -------- --------
JCHY1 0 0 0 0 0
JCHY2 1 0 0 0 0
JCHY3 2 0 0 0 0
JCHY4 3 0 0 0 0
JCHY5 4 0 0 0 0
QWLY6 0 0 0 0 0
QWLY7 0 5 0 0 0
QWLY8 0 6 0 0 0
QWLY9 0 7 0 0 0
QWLY10 0 8 0 0 0
JSAY11 0 0 0 0 0
JSAY12 0 0 9 0 0
JSAY13 0 0 10 0 0
OCOY14 0 0 0 0 0
OCOY15 0 0 0 11 0
OCOY16 0 0 0 12 0
OCBY17 0 0 0 0 0
OCBY18 0 0 0 0 13
OCBY19 0 0 0 0 14
OCBY20 0 0 0 0 15
OCBY21 0 0 0 0 16
LAMBDA-X
TRL
--------
TRLX1 17
TRLX2 18
TRLX3 19
TRLX4 20
BETA
JCH QWL JSA OCO OCB
-------- -------- -------- -------- --------
JCH 0 0 0 0 0
QWL 21 0 0 0 0
JSA 22 23 0 0 0
OCO 24 25 26 0 0
OCB 27 28 29 30 0
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
344
GAMMA
TRL
--------
JCH 31
QWL 32
JSA 33
OCO 34
OCB 35
PSI
JCH QWL JSA OCO OCB
-------- -------- -------- -------- --------
36 37 38 39 40
THETA-EPS
JCHY1 JCHY2 JCHY3 JCHY4 JCHY5 QWLY6
-------- -------- -------- -------- -------- --------
JCHY1 41
JCHY2 0 42
JCHY3 0 43 44
JCHY4 45 0 46 47
JCHY5 0 48 49 50 51
QWLY6 52 53 54 55 56 57
QWLY7 58 59 60 0 61 62
QWLY8 64 0 0 65 0 0
QWLY9 68 69 70 0 0 0
QWLY10 73 0 74 75 76 77
JSAY11 0 82 83 84 0 85
JSAY12 88 0 0 0 0 89
JSAY13 0 93 94 95 96 97
OCOY14 0 102 103 104 0 0
OCOY15 108 0 0 109 110 111
OCOY16 0 116 117 118 119 0
OCBY17 125 126 127 128 0 129
OCBY18 138 0 139 0 140 141
OCBY19 148 149 150 0 151 152
OCBY20 163 164 165 0 166 167
OCBY21 177 0 178 179 180 181
THETA-EPS
QWLY7 QWLY8 QWLY9 QWLY10 JSAY11 JSAY12
-------- -------- -------- -------- -------- --------
QWLY7 63
QWLY8 66 67
QWLY9 0 71 72
QWLY10 78 79 80 81
JSAY11 86 0 0 0 87
JSAY12 0 90 0 0 91 92
JSAY13 98 0 0 99 100 0
OCOY14 0 0 105 0 106 0
OCOY15 0 112 0 113 0 114
OCOY16 0 0 0 120 121 122
OCBY17 130 0 0 131 132 133
OCBY18 142 0 0 0 143 0
OCBY19 153 0 154 0 155 0
OCBY20 168 0 169 170 0 0
OCBY21 182 0 0 0 0 183
THETA-EPS
JSAY13 OCOY14 OCOY15 OCOY16 OCBY17 OCBY18
-------- -------- -------- -------- -------- --------
JSAY13 101
OCOY14 0 107
OCOY15 0 0 115
OCOY16 0 123 0 124
OCBY17 0 134 135 136 137
OCBY18 0 144 0 145 146 147
OCBY19 156 157 158 159 160 161
OCBY20 171 0 172 173 174 0
OCBY21 184 185 0 186 0 187
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
345
THETA-EPS
OCBY19 OCBY20 OCBY21
-------- -------- --------
OCBY19 162
OCBY20 175 176
OCBY21 188 0 189
THETA-DELTA-EPS
JCHY1 JCHY2 JCHY3 JCHY4 JCHY5 QWLY6
-------- -------- -------- -------- -------- --------
TRLX1 0 190 191 0 0 192
TRLX2 201 0 0 202 0 0
TRLX3 210 211 0 0 212 0
TRLX4 0 222 0 0 223 224
THETA-DELTA-EPS
QWLY7 QWLY8 QWLY9 QWLY10 JSAY11 JSAY12
-------- -------- -------- -------- -------- --------
TRLX1 193 194 0 195 0 0
TRLX2 0 203 0 204 205 206
TRLX3 213 0 214 0 0 0
TRLX4 225 0 226 0 0 0
THETA-DELTA-EPS
JSAY13 OCOY14 OCOY15 OCOY16 OCBY17 OCBY18
-------- -------- -------- -------- -------- --------
TRLX1 196 0 197 0 0 0
TRLX2 207 0 0 0 208 0
TRLX3 215 0 0 216 217 218
TRLX4 227 0 0 0 0 0
THETA-DELTA-EPS
OCBY19 OCBY20 OCBY21
-------- -------- --------
TRLX1 0 198 199
TRLX2 0 0 0
TRLX3 0 219 220
TRLX4 228 229 230
THETA-DELTA
TRLX1 TRLX2 TRLX3 TRLX4
-------- -------- -------- --------
TRLX1 200
TRLX2 0 209
TRLX3 0 0 221
TRLX4 0 231 0 232
TI MODEL PHEASA
Number of Iterations =260
LISREL Estimates (Maximum Likelihood)
LAMBDA-Y
JCH QWL JSA OCO OCB
-------- -------- -------- -------- --------
JCHY1 0.38 - - - - - - - -
JCHY2 0.45 - - - - - - - -
(0.03)
15.63
JCHY3 0.35 - - - - - - - -
(0.03)
12.72
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
346
JCHY4 0.38 - - - - - - - -
(0.03)
14.68
JCHY5 0.34 - - - - - - - -
(0.03)
12.68
QWLY6 - - 0.27 - - - - - -
QWLY7 - - 0.26 - - - - - -
(0.03)
8.73
QWLY8 - - 0.38 - - - - - -
(0.05)
8.29
QWLY9 - - 0.40 - - - - - -
(0.05)
8.67
QWLY10 - - 0.45 - - - - - -
(0.05)
8.32
JSAY11 - - - - 0.51 - - - -
JSAY12 - - - - 0.42 - - - -
(0.02)
19.95
JSAY13 - - - - 0.43 - - - -
(0.02)
17.15
OCOY14 - - - - - - 0.39 - -
OCOY15 - - - - - - 0.42 - -
(0.03)
15.46
OCOY16 - - - - - - 0.42 - -
(0.03)
14.38
OCBY17 - - - - - - - - 0.38
OCBY18 - - - - - - - - 0.34
(0.02)
16.29
OCBY19 - - - - - - - - 0.35
(0.02)
15.07
OCBY20 - - - - - - - - 0.41
(0.03)
16.05
OCBY21 - - - - - - - - 0.36
(0.02)
14.73
LAMBDA-X
TRL
--------
TRLX1 0.43
(0.02)
20.38
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
347
TRLX2 0.48
(0.02)
23.62
TRLX3 0.44
(0.02)
22.06
TRLX4 0.43
(0.02)
21.18
BETA
JCH QWL JSA OCO OCB
-------- -------- -------- -------- --------
JCH - - - - - - - - - -
QWL 0.63 - - - - - - - -
(0.11)
5.76
JSA 0.30 0.29 - - - - - -
(0.10) (0.08)
2.98 3.75
OCO 0.23 0.31 0.34 - - - -
(0.15) (0.13) (0.32)
1.54 2.43 1.06
OCB 0.99 0.02 -1.26 0.43 - -
(0.33) (0.23) (0.83) (0.19)
3.02 0.11 -1.52 2.26
GAMMA
TRL
--------
JCH 0.79
(0.06)
14.09
QWL 0.17
(0.08)
2.19
JSA 0.45
(0.07)
6.40
OCO 0.05
(0.16)
0.29
OCB 0.76
(0.39)
1.96
Covariance Matrix of ETA and KSI
JCH QWL JSA OCO OCB TRL
-------- -------- -------- -------- -------- --------
JCH 1.00
QWL 0.77 1.00
JSA 0.89 0.83 1.00
OCO 0.80 0.80 0.84 1.00
OCB 0.84 0.60 0.68 0.75 1.00
TRL 0.79 0.67 0.89 0.73 0.76 1.00
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
348
PHI
TRL
--------
1.00
PSI
Note: This matrix is diagonal.
JCH QWL JSA OCO OCB
-------- -------- -------- -------- --------
0.38 0.39 0.08 0.26 0.11
(0.05) (0.09) (0.05) (0.05) (0.12)
7.19 4.39 1.75 5.61 0.90
Squared Multiple Correlations for Structural Equations
JCH QWL JSA OCO OCB
-------- -------- -------- -------- --------
0.62 0.61 0.92 0.74 0.89
Squared Multiple Correlations for Reduced Form
JCH QWL JSA OCO OCB
-------- -------- -------- -------- --------
0.62 0.45 0.79 0.54 0.57
Reduced Form
TRL
--------
JCH 0.79
(0.06)
14.09
QWL 0.67
(0.08)
8.03
JSA 0.89
(0.05)
17.93
OCO 0.73
(0.05)
13.71
OCB 0.76
(0.05)
14.34
THETA-EPS
JCHY1 JCHY2 JCHY3 JCHY4 JCHY5 QWLY6
-------- -------- -------- -------- -------- --------
JCHY1 0.14
(0.01)
13.18
JCHY2 - - 0.14
(0.01)
11.83
JCHY3 - - 0.02 0.18
(0.01) (0.01)
2.56 13.47
JCHY4 0.01 - - 0.04 0.16
(0.01) (0.01) (0.01)
1.02 4.32 13.52
JCHY5 - - -0.01 0.04 0.05 0.19
(0.01) (0.01) (0.01) (0.01)
-0.64 3.76 5.61 14.01
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
349
QWLY6 0.01 -0.01 0.01 -0.01 0.00 0.29
(0.01) (0.01) (0.01) (0.01) (0.01) (0.02)
0.79 -0.71 0.51 -0.61 -0.30 15.23
QWLY7 0.03 -0.02 0.01 - - -0.01 0.11
(0.01) (0.01) (0.01) (0.01) (0.02)
3.21 -1.45 1.00 -0.53 7.25
QWLY8 0.01 - - - - 0.01 - - - -
(0.01) (0.01)
1.72 2.05
QWLY9 0.01 0.01 0.00 - - - - - -
(0.01) (0.01) (0.01)
1.06 1.38 -0.71
QWLY10 -0.01 - - 0.02 0.01 0.01 -0.01
(0.01) (0.01) (0.01) (0.01) (0.01)
-1.49 2.36 1.10 1.32 -1.18
JSAY11 - - -0.01 -0.01 -0.02 - - 0.01
(0.01) (0.01) (0.01) (0.01)
-1.65 -0.97 -2.45 1.21
JSAY12 -0.01 - - - - - - - - -0.01
(0.01) (0.01)
-2.19 -1.71
JSAY13 - - -0.01 -0.01 0.00 0.01 -0.01
(0.01) (0.01) (0.01) (0.01) (0.01)
-1.65 -0.85 0.52 0.86 -1.42
OCOY14 - - -0.01 0.00 0.01 - - - -
(0.01) (0.01) (0.01)
-1.62 -0.56 1.44
OCOY15 0.02 - - - - 0.01 0.02 -0.01
(0.01) (0.01) (0.01) (0.01)
3.11 1.21 2.07 -0.78
OCOY16 - - 0.01 0.04 0.02 0.04 - -
(0.01) (0.01) (0.01) (0.01)
1.46 4.10 2.24 3.78
OCBY17 -0.01 -0.02 0.01 0.01 - - 0.02
(0.01) (0.01) (0.01) (0.01) (0.01)
-0.91 -2.19 1.36 1.19 1.89
OCBY18 -0.01 - - 0.03 - - 0.01 0.01
(0.01) (0.01) (0.01) (0.01)
-1.30 4.53 1.98 1.10
OCBY19 -0.01 -0.02 0.03 - - 0.01 0.00
(0.01) (0.01) (0.01) (0.01) (0.01)
-1.41 -3.35 3.33 1.12 -0.33
OCBY20 -0.02 -0.02 0.01 - - 0.01 0.00
(0.01) (0.01) (0.01) (0.01) (0.01)
-2.11 -2.52 1.22 1.25 0.02
OCBY21 -0.02 - - 0.02 -0.01 0.02 0.01
(0.01) (0.01) (0.01) (0.01) (0.01)
-3.43 2.34 -1.52 2.07 0.80
THETA-EPS
QWLY7 QWLY8 QWLY9 QWLY10 JSAY11 JSAY12
-------- -------- -------- -------- -------- --------
QWLY7 0.32
(0.02)
15.44
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
350
QWLY8 0.01 0.13
(0.01) (0.02)
1.11 8.42
QWLY9 - - -0.01 0.08
(0.01) (0.01)
-1.17 5.87
QWLY10 -0.02 -0.05 -0.04 0.12
(0.01) (0.02) (0.02) (0.02)
-1.34 -3.02 -2.33 5.44
JSAY11 0.01 - - - - - - 0.16
(0.01) (0.02)
0.88 9.52
JSAY12 - - 0.01 - - - - 0.02 0.11
(0.01) (0.01) (0.01)
0.82 1.38 11.44
JSAY13 -0.01 - - - - 0.01 -0.01 - -
(0.01) (0.01) (0.01)
-0.67 0.76 -0.55
OCOY14 - - - - 0.00 - - -0.01 - -
(0.01) (0.01)
-0.54 -1.76
OCOY15 - - 0.00 - - 0.01 - - 0.01
(0.01) (0.01) (0.01)
-0.46 0.68 1.05
OCOY16 - - - - - - -0.01 -0.01 0.02
(0.01) (0.01) (0.01)
-1.03 -1.19 2.60
OCBY17 0.02 - - - - 0.01 -0.01 0.01
(0.01) (0.01) (0.01) (0.01)
1.64 1.17 -1.25 1.59
OCBY18 0.01 - - - - - - -0.01 - -
(0.01) (0.01)
1.14 -2.18
OCBY19 0.02 - - 0.00 - - -0.01 - -
(0.01) (0.01) (0.01)
1.69 -0.68 -1.12
OCBY20 0.01 - - 0.02 0.01 - - - -
(0.01) (0.01) (0.01)
0.87 3.45 0.78
OCBY21 0.00 - - - - - - - - 0.01
(0.01) (0.01)
-0.49 1.92
THETA-EPS
JSAY13 OCOY14 OCOY15 OCOY16 OCBY17 OCBY18
-------- -------- -------- -------- -------- --------
JSAY13 0.12
(0.01)
11.50
OCOY14 - - 0.14
(0.01)
12.04
OCOY15 - - - - 0.12
(0.01)
11.97
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
351
OCOY16 - - -0.02 - - 0.16
(0.01) (0.01)
-1.94 11.97
OCBY17 - - -0.01 -0.01 0.02 0.11
(0.01) (0.01) (0.01) (0.01)
-1.14 -0.92 2.03 10.00
OCBY18 - - -0.01 - - 0.03 0.03 0.11
(0.01) (0.01) (0.01) (0.01)
-1.50 3.45 3.86 12.84
OCBY19 0.01 -0.01 0.00 0.01 0.01 0.03
(0.01) (0.01) (0.01) (0.01) (0.01) (0.01)
1.14 -1.35 -0.70 1.36 1.28 4.20
OCBY20 0.02 - - 0.00 0.01 -0.02 - -
(0.01) (0.01) (0.01) (0.01)
3.81 0.60 0.79 -2.78
OCBY21 -0.01 -0.02 - - 0.03 - - 0.02
(0.01) (0.01) (0.01) (0.01)
-1.74 -3.29 3.14 3.48
THETA-EPS
OCBY19 OCBY20 OCBY21
-------- -------- --------
OCBY19 0.10
(0.01)
9.04
OCBY20 -0.01 0.08
(0.01) (0.01)
-0.85 9.68
OCBY21 0.00 - - 0.10
(0.01) (0.01)
0.55 12.64
Squared Multiple Correlations for Y - Variables
JCHY1 JCHY2 JCHY3 JCHY4 JCHY5 QWLY6
-------- -------- -------- -------- -------- --------
0.51 0.60 0.41 0.47 0.39 0.21
Squared Multiple Correlations for Y - Variables
QWLY7 QWLY8 QWLY9 QWLY10 JSAY11 JSAY12
-------- -------- -------- -------- -------- --------
0.18 0.52 0.66 0.63 0.62 0.61
Squared Multiple Correlations for Y - Variables
JSAY13 OCOY14 OCOY15 OCOY16 OCBY17 OCBY18
-------- -------- -------- -------- -------- --------
0.59 0.53 0.60 0.53 0.57 0.51
Squared Multiple Correlations for Y - Variables
OCBY19 OCBY20 OCBY21
-------- -------- --------
0.56 0.67 0.56
THETA-DELTA-EPS
JCHY1 JCHY2 JCHY3 JCHY4 JCHY5 QWLY6
-------- -------- -------- -------- -------- --------
TRLX1 - - 0.02 0.01 - - - - -0.01
(0.01) (0.01) (0.01)
2.63 1.94 -1.09
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
352
TRLX2 0.01 - - - - -0.01 - - - -
(0.01) (0.01)
2.03 -1.35
TRLX3 0.03 0.01 - - - - 0.02 - -
(0.01) (0.01) (0.01)
4.12 1.50 2.88
TRLX4 - - 0.02 - - - - 0.01 0.01
(0.01) (0.01) (0.01)
2.73 2.23 1.51
THETA-DELTA-EPS
QWLY7 QWLY8 QWLY9 QWLY10 JSAY11 JSAY12
-------- -------- -------- -------- -------- --------
TRLX1 -0.02 0.01 - - -0.01 - - - -
(0.01) (0.01) (0.01)
-1.85 1.09 -0.77
TRLX2 - - 0.01 - - -0.02 0.00 -0.01
(0.01) (0.01) (0.01) (0.01)
0.78 -2.68 0.37 -2.19
TRLX3 0.01 - - 0.01 - - - - - -
(0.01) (0.01)
1.77 1.93
TRLX4 -0.02 - - 0.01 - - - - - -
(0.01) (0.01)
-1.90 2.37
THETA-DELTA-EPS
JSAY13 OCOY14 OCOY15 OCOY16 OCBY17 OCBY18
-------- -------- -------- -------- -------- --------
TRLX1 -0.03 - - 0.01 - - - - - -
(0.01) (0.01)
-3.50 1.78
TRLX2 -0.02 - - - - - - -0.01 - -
(0.01) (0.01)
-2.42 -1.09
TRLX3 -0.02 - - - - -0.01 -0.02 -0.01
(0.01) (0.01) (0.01) (0.01)
-2.38 -1.34 -3.58 -1.75
TRLX4 -0.03 - - - - - - - - - -
(0.01)
-3.56
THETA-DELTA-EPS
OCBY19 OCBY20 OCBY21
-------- -------- --------
TRLX1 - - -0.02 -0.01
(0.01) (0.01)
-3.10 -0.89
TRLX2 - - - - - -
TRLX3 - - -0.02 -0.01
(0.01) (0.01)
-2.52 -1.36
TRLX4 -0.01 -0.01 0.02
(0.01) (0.01) (0.01)
-1.34 -0.95 2.76
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
353
THETA-DELTA
TRLX1 TRLX2 TRLX3 TRLX4
-------- -------- -------- --------
TRLX1 0.13
(0.01)
14.23
TRLX2 - - 0.08
(0.01)
9.82
TRLX3 - - - - 0.10
(0.01)
13.27
TRLX4 - - -0.02 - - 0.10
(0.01) (0.01)
-3.35 12.37
Squared Multiple Correlations for X - Variables
TRLX1 TRLX2 TRLX3 TRLX4
-------- -------- -------- --------
0.59 0.74 0.65 0.64
Goodness of Fit Statistics
Degrees of Freedom = 93
Minimum Fit Function Chi-Square = 9.07 (P = 1.00)
Normal Theory Weighted Least Squares Chi-Square = 9.06 (P = 1.00)
Estimated Non-centrality Parameter (NCP) = 0.0
90 Percent Confidence Interval for NCP = (0.0 ; 0.0)
Minimum Fit Function Value = 0.017
Population Discrepancy Function Value (F0) = 0.0
90 Percent Confidence Interval for F0 = (0.0 ; 0.0)
Root Mean Square Error of Approximation (RMSEA) = 0.0
90 Percent Confidence Interval for RMSEA = (0.0 ; 0.0)
P-Value for Test of Close Fit (RMSEA < 0.05) = 1.00
Expected Cross-Validation Index (ECVI) = 1.05
90 Percent Confidence Interval for ECVI = (1.05 ; 1.05)
ECVI for Saturated Model = 1.22
ECVI for Independence Model = 58.56
Chi-Square for Independence Model with 300 Degrees of Freedom = 31104.21
Independence AIC = 31154.21
Model AIC = 473.06
Saturated AIC = 650.00
Independence CAIC = 31286.18
Model CAIC = 1697.67
Saturated CAIC = 2365.52
Normed Fit Index (NFI) = 1.00
Non-Normed Fit Index (NNFI) = 1.01
Parsimony Normed Fit Index (PNFI) = 0.31
Comparative Fit Index (CFI) = 1.00
Incremental Fit Index (IFI) = 1.00
Relative Fit Index (RFI) = 1.00
Critical N (CN) = 7484.54
Root Mean Square Residual (RMR) = 0.0014
Standardized RMR = 0.0046
Goodness of Fit Index (GFI) = 1.00
Adjusted Goodness of Fit Index (AGFI) = 1.00
Parsimony Goodness of Fit Index (PGFI) = 0.29
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
354
TI MODEL PHEASA
Fitted Covariance Matrix
JCHY1 JCHY2 JCHY3 JCHY4 JCHY5 QWLY6
-------- -------- -------- -------- -------- --------
JCHY1 0.29
JCHY2 0.17 0.34
JCHY3 0.13 0.18 0.30
JCHY4 0.15 0.17 0.17 0.31
JCHY5 0.13 0.15 0.16 0.18 0.31
QWLY6 0.09 0.09 0.08 0.07 0.07 0.36
QWLY7 0.11 0.08 0.08 0.08 0.06 0.18
QWLY8 0.13 0.13 0.10 0.13 0.10 0.10
QWLY9 0.13 0.15 0.10 0.12 0.11 0.11
QWLY10 0.12 0.16 0.14 0.14 0.13 0.11
JSAY11 0.17 0.19 0.15 0.16 0.16 0.13
JSAY12 0.13 0.17 0.13 0.14 0.13 0.08
JSAY13 0.14 0.16 0.13 0.15 0.14 0.08
OCOY14 0.12 0.13 0.11 0.13 0.11 0.09
OCOY15 0.15 0.15 0.12 0.14 0.13 0.08
OCOY16 0.13 0.17 0.16 0.15 0.15 0.09
OCBY17 0.11 0.13 0.12 0.13 0.11 0.08
OCBY18 0.10 0.13 0.14 0.11 0.11 0.07
OCBY19 0.10 0.11 0.13 0.11 0.11 0.05
OCBY20 0.11 0.14 0.13 0.13 0.13 0.07
OCBY21 0.09 0.14 0.12 0.11 0.12 0.07
TRLX1 0.13 0.17 0.13 0.13 0.12 0.07
TRLX2 0.16 0.17 0.13 0.14 0.13 0.09
TRLX3 0.16 0.17 0.12 0.13 0.14 0.08
TRLX4 0.13 0.17 0.12 0.13 0.13 0.09
Fitted Covariance Matrix
QWLY7 QWLY8 QWLY9 QWLY10 JSAY11 JSAY12
-------- -------- -------- -------- -------- --------
QWLY7 0.39
QWLY8 0.11 0.28
QWLY9 0.11 0.14 0.24
QWLY10 0.10 0.12 0.14 0.32
JSAY11 0.12 0.16 0.17 0.19 0.42
JSAY12 0.09 0.14 0.14 0.16 0.23 0.30
JSAY13 0.09 0.14 0.14 0.16 0.21 0.18
OCOY14 0.08 0.12 0.12 0.14 0.16 0.14
OCOY15 0.09 0.12 0.13 0.15 0.18 0.16
OCOY16 0.09 0.13 0.14 0.14 0.17 0.17
OCBY17 0.08 0.09 0.09 0.11 0.12 0.12
OCBY18 0.07 0.08 0.08 0.09 0.11 0.10
OCBY19 0.07 0.08 0.08 0.09 0.12 0.10
OCBY20 0.07 0.09 0.12 0.11 0.14 0.12
OCBY21 0.05 0.08 0.09 0.09 0.12 0.11
TRLX1 0.06 0.12 0.12 0.12 0.19 0.16
TRLX2 0.09 0.13 0.13 0.13 0.22 0.17
TRLX3 0.09 0.11 0.13 0.13 0.20 0.17
TRLX4 0.06 0.11 0.13 0.13 0.20 0.16
Fitted Covariance Matrix
JSAY13 OCOY14 OCOY15 OCOY16 OCBY17 OCBY18
-------- -------- -------- -------- -------- --------
JSAY13 0.31
OCOY14 0.14 0.30
OCOY15 0.15 0.17 0.29
OCOY16 0.15 0.15 0.18 0.34
OCBY17 0.11 0.10 0.11 0.14 0.25
OCBY18 0.10 0.09 0.11 0.14 0.16 0.23
OCBY19 0.11 0.09 0.11 0.12 0.14 0.15
OCBY20 0.14 0.12 0.13 0.14 0.13 0.14
OCBY21 0.09 0.08 0.11 0.14 0.13 0.14
TRLX1 0.13 0.12 0.14 0.13 0.12 0.11
TRLX2 0.16 0.14 0.15 0.15 0.13 0.13
TRLX3 0.15 0.13 0.14 0.13 0.10 0.11
TRLX4 0.13 0.12 0.13 0.13 0.12 0.11
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
355
Fitted Covariance Matrix
OCBY19 OCBY20 OCBY21 TRLX1 TRLX2 TRLX3
-------- -------- -------- -------- -------- --------
OCBY19 0.22
OCBY20 0.14 0.25
OCBY21 0.13 0.14 0.23
TRLX1 0.11 0.11 0.11 0.31
TRLX2 0.13 0.15 0.13 0.21 0.31
TRLX3 0.12 0.12 0.11 0.19 0.21 0.30
TRLX4 0.11 0.12 0.13 0.18 0.19 0.19
Fitted Covariance Matrix
TRLX4
--------
TRLX4 0.29
Fitted Residuals
JCHY1 JCHY2 JCHY3 JCHY4 JCHY5 QWLY6
-------- -------- -------- -------- -------- --------
JCHY1 0.00
JCHY2 0.00 0.00
JCHY3 0.00 0.00 0.00
JCHY4 0.00 0.00 0.00 0.00
JCHY5 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
QWLY6 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
QWLY7 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
QWLY8 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
QWLY9 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
QWLY10 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
JSAY11 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
JSAY12 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
JSAY13 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
OCOY14 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
OCOY15 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
OCOY16 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
OCBY17 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
OCBY18 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
OCBY19 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
OCBY20 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
OCBY21 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
TRLX1 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
TRLX2 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
TRLX3 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
TRLX4 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
Fitted Residuals
QWLY7 QWLY8 QWLY9 QWLY10 JSAY11 JSAY12
-------- -------- -------- -------- -------- --------
QWLY7 0.00
QWLY8 0.00 0.00
QWLY9 0.00 0.00 0.00
QWLY10 0.00 0.00 0.00 0.00
JSAY11 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
JSAY12 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
JSAY13 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
OCOY14 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
OCOY15 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
OCOY16 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
OCBY17 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
OCBY18 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
OCBY19 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
OCBY20 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
OCBY21 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
TRLX1 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
TRLX2 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
TRLX3 0.00 0.01 0.00 0.00 0.00 0.00
TRLX4 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
356
Fitted Residuals
JSAY13 OCOY14 OCOY15 OCOY16 OCBY17 OCBY18
-------- -------- -------- -------- -------- --------
JSAY13 0.00
OCOY14 0.00 0.00
OCOY15 0.00 0.00 0.00
OCOY16 0.00 0.00 0.00 0.00
OCBY17 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
OCBY18 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
OCBY19 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
OCBY20 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
OCBY21 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
TRLX1 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
TRLX2 0.00 0.00 0.00 -0.01 0.00 0.00
TRLX3 0.00 0.01 0.00 0.00 0.00 0.00
TRLX4 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
Fitted Residuals
OCBY19 OCBY20 OCBY21 TRLX1 TRLX2 TRLX3
-------- -------- -------- -------- -------- --------
OCBY19 0.00
OCBY20 0.00 0.00
OCBY21 0.00 0.00 0.00
TRLX1 0.00 0.00 0.00 0.00
TRLX2 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
TRLX3 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
TRLX4 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
Fitted Residuals
TRLX4
--------
TRLX4 0.00
Summary Statistics for Fitted Residuals
Smallest Fitted Residual = -0.01
Median Fitted Residual = 0.00
Largest Fitted Residual = 0.01
Stemleaf Plot
- 5|4
- 4|410
- 3|65433110
- 2|977654333220
- 1|9987777666665554444433333322211111100000000
- 0|999999877777776666666666665555555555555554444444444433333333333333333322+38
0|111111111111112222222222223333333333344444444444444444445555555555666667+23
1|001111222233444455556667777888899999
2|00112334556
3|357
4|1
5|06
Standardized Residuals
JCHY1 JCHY2 JCHY3 JCHY4 JCHY5 QWLY6
-------- -------- -------- -------- -------- --------
JCHY1 0.26
JCHY2 -0.31 0.01
JCHY3 0.38 -0.08 0.15
JCHY4 0.65 -0.14 -0.06 0.27
JCHY5 0.30 -0.18 -0.42 0.39 -0.10
QWLY6 -0.10 -0.22 -0.02 0.29 -0.16 -0.80
QWLY7 0.23 0.11 0.38 0.35 0.36 -0.48
QWLY8 0.15 -0.22 0.03 -0.20 -0.26 0.32
QWLY9 0.05 -0.03 0.07 0.00 0.28 -0.34
QWLY10 0.30 -0.02 0.11 0.32 0.07 -0.48
JSAY11 -0.31 0.13 -0.37 0.10 -0.42 0.09
JSAY12 -0.08 0.41 -0.19 0.20 0.15 0.33
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
357
JSAY13 -0.09 -0.08 -0.11 -0.08 -0.11 0.03
OCOY14 0.11 0.16 0.26 0.45 0.23 -0.25
OCOY15 0.55 -0.20 0.17 0.30 0.30 -0.13
OCOY16 0.18 0.15 0.10 0.06 0.11 -0.44
OCBY17 -0.03 0.20 0.17 -0.06 0.12 -0.19
OCBY18 -0.11 0.14 0.01 -0.17 -0.16 -0.37
OCBY19 0.12 0.09 -0.15 -0.28 -0.29 -0.13
OCBY20 0.03 0.03 -0.22 -0.34 -0.24 -0.16
OCBY21 0.08 0.25 -0.35 -0.18 -0.36 -0.11
TRLX1 0.14 0.30 0.00 0.27 -0.29 0.32
TRLX2 -0.12 0.07 -0.20 0.07 -0.51 0.28
TRLX3 0.33 0.14 -0.40 0.53 -0.13 -0.15
TRLX4 -0.41 -0.18 -0.59 0.38 -0.39 -0.37
Standardized Residuals
QWLY7 QWLY8 QWLY9 QWLY10 JSAY11 JSAY12
-------- -------- -------- -------- -------- --------
QWLY7 0.11
QWLY8 0.39 0.19
QWLY9 -0.16 -0.14 -0.04
QWLY10 0.60 0.16 0.01 0.23
JSAY11 -0.14 -0.05 -0.11 -0.01 -0.05
JSAY12 0.29 0.30 0.13 -0.01 -0.10 0.30
JSAY13 0.24 0.06 -0.03 0.32 -0.25 0.06
OCOY14 -0.32 -0.03 0.33 0.12 0.00 0.25
OCOY15 0.21 -0.24 0.44 0.22 -0.21 0.37
OCOY16 -0.13 -0.40 0.17 0.13 -0.57 0.20
OCBY17 0.03 -0.44 0.21 0.00 -0.02 0.03
OCBY18 -0.18 -0.47 0.04 0.06 -0.21 0.03
OCBY19 -0.03 -0.35 0.23 0.23 -0.11 -0.18
OCBY20 -0.09 -0.44 0.28 0.02 0.12 0.09
OCBY21 0.03 -0.13 0.34 -0.25 0.06 0.25
TRLX1 0.06 0.37 -0.04 -0.07 0.34 -0.25
TRLX2 -0.16 0.14 0.08 -0.29 0.04 -0.75
TRLX3 -0.09 0.73 0.48 0.05 -0.30 -0.51
TRLX4 -0.39 0.12 -0.06 -0.67 0.45 0.50
Standardized Residuals
JSAY13 OCOY14 OCOY15 OCOY16 OCBY17 OCBY18
-------- -------- -------- -------- -------- --------
JSAY13 -0.03
OCOY14 0.26 0.30
OCOY15 0.00 -0.14 0.66
OCOY16 0.10 -0.10 0.49 0.01
OCBY17 -0.23 -0.26 -0.07 -0.24 -0.23
OCBY18 -0.18 -0.15 -0.05 -0.31 -0.19 -0.32
OCBY19 -0.19 0.25 0.17 -0.25 -0.19 -0.31
OCBY20 -0.12 0.22 -0.04 -0.44 -0.28 -0.12
OCBY21 -0.17 -0.11 -0.26 -0.50 -0.20 -0.44
TRLX1 0.05 0.30 0.52 0.41 0.37 0.25
TRLX2 -0.49 -0.27 -0.09 -0.81 -0.38 -0.49
TRLX3 0.16 0.82 0.69 -0.06 -0.13 -0.29
TRLX4 -0.15 -0.24 -0.29 -0.50 -0.63 -0.57
Standardized Residuals
OCBY19 OCBY20 OCBY21 TRLX1 TRLX2 TRLX3
-------- -------- -------- -------- -------- --------
OCBY19 -0.28
OCBY20 -0.07 -0.33
OCBY21 -0.52 -0.48 -0.60
TRLX1 0.14 0.43 0.52 0.11
TRLX2 0.02 -0.03 0.13 0.14 0.25
TRLX3 -0.12 0.45 0.15 -0.57 0.33 -0.23
TRLX4 -0.77 -0.48 -0.31 -0.03 0.20 0.11
Standardized Residuals
TRLX4
--------
TRLX4 0.24
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
358
Summary Statistics for Standardized Residuals
Smallest Standardized Residual = -0.81
Median Standardized Residual = -0.02
Largest Standardized Residual = 0.82
Stemleaf Plot
- 8|10
- 7|75
- 6|730
- 5|977721100
- 4|99888874444422100
- 3|99877765544322111110
- 2|999998887666555554444333222110000
- 1|99999888888776666655554444333333222211111110000
- 0|999988887776666555444333333332221100000
0|1111223333333344555666666777788999
1|000111111122222333344444455555666777789
2|0000112233333445555556667788899
3|00000000022223333445677788899
4|113455589
5|02235
6|0569
7|3
8|2
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
359
TI MODEL PHEASA
Qplot of Standardized Residuals
3.5..........................................................................
. ..
. . .
. . .
. . .
. . .
. x . .
. x . .
. xx . .
. * . .
. x . .
. x . .
. x . .
. xx . .
. x . .
N . * . .
o . ** . .
r . x . .
m . x* . .
a . * . .
l . xx . .
. x . .
Q . xx .
u . x .
a . .x* .
n . . * .
t . . * .
i . . *x .
l . . x* .
e . . * .
s . . xx .
. . x .
. . ** .
. . x .
. . x .
. . *x .
. . * .
. . * .
. . x .
. . x .
. . .
. . .
. . .
. . .
-3.5..........................................................................
-3.5 3.5
Standardized Residuals
TI MODEL PHEASA
Modification Indices and Expected Change
Modification Indices for LAMBDA-Y
JCH QWL JSA OCO OCB
-------- -------- -------- -------- --------
JCHY1 - - 0.00 0.09 0.00 0.00
JCHY2 - - 0.01 0.03 0.03 0.03
JCHY3 - - 0.05 0.14 0.01 0.02
JCHY4 - - 0.00 0.44 0.03 0.01
JCHY5 - - 0.00 0.23 0.00 0.00
QWLY6 0.00 - - 0.00 0.03 0.00
QWLY7 0.04 - - 0.00 0.03 0.01
QWLY8 0.29 - - 0.10 0.22 0.27
QWLY9 0.11 - - 0.02 0.43 0.25
QWLY10 0.01 - - 0.13 0.00 0.00
JSAY11 0.03 0.05 - - 0.08 0.01
JSAY12 0.12 0.02 - - 0.06 0.01
JSAY13 0.07 0.01 - - 0.00 0.06
OCOY14 0.13 0.00 0.03 - - 0.14
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
360
OCOY15 0.17 0.11 0.04 - - 0.05
OCOY16 0.01 0.06 0.12 - - 0.06
OCBY17 0.00 0.00 0.02 0.00 - -
OCBY18 0.01 0.03 0.05 0.03 - -
OCBY19 0.02 0.01 0.00 0.00 - -
OCBY20 0.00 0.00 0.01 0.04 - -
OCBY21 0.04 0.02 0.06 0.00 - -
Expected Change for LAMBDA-Y
JCH QWL JSA OCO OCB
-------- -------- -------- -------- --------
JCHY1 - - -0.01 -0.03 0.00 0.00
JCHY2 - - -0.01 0.01 -0.01 0.01
JCHY3 - - 0.01 -0.03 0.00 -0.01
JCHY4 - - 0.00 0.04 0.02 -0.01
JCHY5 - - 0.00 -0.04 0.00 0.00
QWLY6 0.00 - - 0.01 -0.01 0.00
QWLY7 0.02 - - 0.01 -0.01 -0.01
QWLY8 -0.03 - - 0.03 -0.03 -0.02
QWLY9 0.02 - - -0.01 0.05 0.02
QWLY10 0.01 - - -0.05 0.00 0.00
JSAY11 -0.01 -0.01 - - -0.02 0.00
JSAY12 0.02 0.01 - - 0.02 0.00
JSAY13 -0.02 0.01 - - 0.01 -0.01
OCOY14 0.02 0.00 0.01 - - 0.02
OCOY15 -0.05 0.02 0.02 - - -0.01
OCOY16 -0.01 -0.02 -0.03 - - -0.02
OCBY17 0.00 0.00 -0.01 0.00 - -
OCBY18 0.00 0.00 -0.01 -0.01 - -
OCBY19 -0.01 0.00 0.00 0.00 - -
OCBY20 0.00 0.00 0.00 0.01 - -
OCBY21 0.01 0.00 0.01 0.00 - -
Standardized Expected Change for LAMBDA-Y
JCH QWL JSA OCO OCB
-------- -------- -------- -------- --------
JCHY1 - - -0.01 -0.03 0.00 0.00
JCHY2 - - -0.01 0.01 -0.01 0.01
JCHY3 - - 0.01 -0.03 0.00 -0.01
JCHY4 - - 0.00 0.04 0.02 -0.01
JCHY5 - - 0.00 -0.04 0.00 0.00
QWLY6 0.00 - - 0.01 -0.01 0.00
QWLY7 0.02 - - 0.01 -0.01 -0.01
QWLY8 -0.03 - - 0.03 -0.03 -0.02
QWLY9 0.02 - - -0.01 0.05 0.02
QWLY10 0.01 - - -0.05 0.00 0.00
JSAY11 -0.01 -0.01 - - -0.02 0.00
JSAY12 0.02 0.01 - - 0.02 0.00
JSAY13 -0.02 0.01 - - 0.01 -0.01
OCOY14 0.02 0.00 0.01 - - 0.02
OCOY15 -0.05 0.02 0.02 - - -0.01
OCOY16 -0.01 -0.02 -0.03 - - -0.02
OCBY17 0.00 0.00 -0.01 0.00 - -
OCBY18 0.00 0.00 -0.01 -0.01 - -
OCBY19 -0.01 0.00 0.00 0.00 - -
OCBY20 0.00 0.00 0.00 0.01 - -
OCBY21 0.01 0.00 0.01 0.00 - -
Completely Standardized Expected Change for LAMBDA-Y
JCH QWL JSA OCO OCB
-------- -------- -------- -------- --------
JCHY1 - - -0.01 -0.05 0.01 0.00
JCHY2 - - -0.01 0.02 -0.02 0.02
JCHY3 - - 0.02 -0.06 0.01 -0.03
JCHY4 - - 0.00 0.08 0.04 -0.01
JCHY5 - - 0.00 -0.06 -0.01 0.00
QWLY6 0.00 - - 0.01 -0.02 0.00
QWLY7 0.03 - - 0.01 -0.02 -0.01
QWLY8 -0.06 - - 0.05 -0.06 -0.03
QWLY9 0.04 - - -0.02 0.09 0.03
QWLY10 0.01 - - -0.08 0.00 0.00
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
361
JSAY11 -0.02 -0.02 - - -0.03 0.01
JSAY12 0.04 0.01 - - 0.03 0.01
JSAY13 -0.04 0.01 - - 0.01 -0.02
OCOY14 0.04 0.00 0.02 - - 0.03
OCOY15 -0.09 0.04 0.04 - - -0.02
OCOY16 -0.02 -0.03 -0.04 - - -0.03
OCBY17 0.00 0.00 -0.01 0.00 - -
OCBY18 -0.01 -0.01 -0.01 -0.01 - -
OCBY19 -0.02 0.00 0.00 0.00 - -
OCBY20 0.00 0.00 0.01 0.02 - -
OCBY21 0.02 0.01 0.02 0.00 - -
No Non-Zero Modification Indices for LAMBDA-X
No Non-Zero Modification Indices for BETA
No Non-Zero Modification Indices for GAMMA
No Non-Zero Modification Indices for PHI
No Non-Zero Modification Indices for PSI
Modification Indices for THETA-EPS
JCHY1 JCHY2 JCHY3 JCHY4 JCHY5 QWLY6
-------- -------- -------- -------- -------- --------
JCHY1 - -
JCHY2 0.05 - -
JCHY3 0.07 - - - -
JCHY4 - - 0.06 - - - -
JCHY5 0.07 - - - - - - - -
QWLY6 - - - - - - - - - - - -
QWLY7 - - - - - - 0.15 - - - -
QWLY8 - - 0.07 0.10 - - 0.09 0.11
QWLY9 - - - - - - 0.11 0.09 0.04
QWLY10 - - 0.02 - - - - - - - -
JSAY11 0.01 - - - - - - 0.09 - -
JSAY12 - - 0.15 0.05 0.01 0.10 - -
JSAY13 0.00 - - - - - - - - - -
OCOY14 0.00 - - - - - - 0.01 0.00
OCOY15 - - 0.12 0.02 - - - - - -
OCOY16 0.05 - - - - - - - - 0.09
OCBY17 - - - - - - - - 0.08 - -
OCBY18 - - 0.03 - - 0.00 - - - -
OCBY19 - - - - - - 0.05 - - - -
OCBY20 - - - - - - 0.06 - - - -
OCBY21 - - 0.01 - - - - - - - -
Modification Indices for THETA-EPS
QWLY7 QWLY8 QWLY9 QWLY10 JSAY11 JSAY12
-------- -------- -------- -------- -------- --------
QWLY7 - -
QWLY8 - - - -
QWLY9 0.01 - - - -
QWLY10 - - - - - - - -
JSAY11 - - 0.04 0.01 0.05 - -
JSAY12 0.18 - - 0.01 0.00 - - - -
JSAY13 - - 0.04 0.01 - - - - - -
OCOY14 0.18 0.01 - - 0.00 - - 0.01
OCOY15 0.03 - - 0.07 - - 0.07 - -
OCOY16 0.00 0.03 0.01 - - - - - -
OCBY17 - - 0.05 0.10 - - - - - -
OCBY18 - - 0.03 0.02 0.01 - - 0.04
OCBY19 - - 0.02 - - 0.11 - - 0.02
OCBY20 - - 0.08 - - - - 0.05 0.00
OCBY21 - - 0.03 0.06 0.07 0.01 - -
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
362
Modification Indices for THETA-EPS
JSAY13 OCOY14 OCOY15 OCOY16 OCBY17 OCBY18
-------- -------- -------- -------- -------- --------
JSAY13 - -
OCOY14 0.01 - -
OCOY15 0.01 0.13 - -
OCOY16 0.05 - - 0.13 - -
OCBY17 0.04 - - - - - - - -
OCBY18 0.00 - - 0.00 - - - - - -
OCBY19 - - - - - - - - - - - -
OCBY20 - - 0.13 - - - - - - 0.08
OCBY21 - - - - 0.06 - - 0.00 - -
Modification Indices for THETA-EPS
OCBY19 OCBY20 OCBY21
-------- -------- --------
OCBY19 - -
OCBY20 - - - -
OCBY21 - - 0.09 - -
Expected Change for THETA-EPS
JCHY1 JCHY2 JCHY3 JCHY4 JCHY5 QWLY6
-------- -------- -------- -------- -------- --------
JCHY1 - -
JCHY2 0.00 - -
JCHY3 0.00 - - - -
JCHY4 - - 0.00 - - - -
JCHY5 0.00 - - - - - - - -
QWLY6 - - - - - - - - - - - -
QWLY7 - - - - - - 0.00 - - - -
QWLY8 - - 0.00 0.00 - - 0.00 0.00
QWLY9 - - - - - - 0.00 0.00 0.00
QWLY10 - - 0.00 - - - - - - - -
JSAY11 0.00 - - - - - - 0.00 - -
JSAY12 - - 0.00 0.00 0.00 0.00 - -
JSAY13 0.00 - - - - - - - - - -
OCOY14 0.00 - - - - - - 0.00 0.00
OCOY15 - - 0.00 0.00 - - - - - -
OCOY16 0.00 - - - - - - - - 0.00
OCBY17 - - - - - - - - 0.00 - -
OCBY18 - - 0.00 - - 0.00 - - - -
OCBY19 - - - - - - 0.00 - - - -
OCBY20 - - - - - - 0.00 - - - -
OCBY21 - - 0.00 - - - - - - - -
Expected Change for THETA-EPS
QWLY7 QWLY8 QWLY9 QWLY10 JSAY11 JSAY12
-------- -------- -------- -------- -------- --------
QWLY7 - -
QWLY8 - - - -
QWLY9 0.00 - - - -
QWLY10 - - - - - - - -
JSAY11 - - 0.00 0.00 0.00 - -
JSAY12 0.00 - - 0.00 0.00 - - - -
JSAY13 - - 0.00 0.00 - - - - - -
OCOY14 0.00 0.00 - - 0.00 - - 0.00
OCOY15 0.00 - - 0.00 - - 0.00 - -
OCOY16 0.00 0.00 0.00 - - - - - -
OCBY17 - - 0.00 0.00 - - - - - -
OCBY18 - - 0.00 0.00 0.00 - - 0.00
OCBY19 - - 0.00 - - 0.00 - - 0.00
OCBY20 - - 0.00 - - - - 0.00 0.00
OCBY21 - - 0.00 0.00 0.00 0.00 - -
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
363
Expected Change for THETA-EPS
JSAY13 OCOY14 OCOY15 OCOY16 OCBY17 OCBY18
-------- -------- -------- -------- -------- --------
JSAY13 - -
OCOY14 0.00 - -
OCOY15 0.00 0.00 - -
OCOY16 0.00 - - 0.00 - -
OCBY17 0.00 - - - - - - - -
OCBY18 0.00 - - 0.00 - - - - - -
OCBY19 - - - - - - - - - - - -
OCBY20 - - 0.00 - - - - - - 0.00
OCBY21 - - - - 0.00 - - 0.00 - -
Expected Change for THETA-EPS
OCBY19 OCBY20 OCBY21
-------- -------- --------
OCBY19 - -
OCBY20 - - - -
OCBY21 - - 0.00 - -
Completely Standardized Expected Change for THETA-EPS
JCHY1 JCHY2 JCHY3 JCHY4 JCHY5 QWLY6
-------- -------- -------- -------- -------- --------
JCHY1 - -
JCHY2 -0.01 - -
JCHY3 0.01 - - - -
JCHY4 - - -0.01 - - - -
JCHY5 0.01 - - - - - - - -
QWLY6 - - - - - - - - - - - -
QWLY7 - - - - - - 0.01 - - - -
QWLY8 - - -0.01 0.01 - - -0.01 0.01
QWLY9 - - - - - - -0.01 0.01 -0.01
QWLY10 - - 0.00 - - - - - - - -
JSAY11 0.00 - - - - - - -0.01 - -
JSAY12 - - 0.01 -0.01 0.00 0.01 - -
JSAY13 0.00 - - - - - - - - - -
OCOY14 0.00 - - - - - - 0.00 0.00
OCOY15 - - -0.01 0.00 - - - - - -
OCOY16 0.01 - - - - - - - - -0.01
OCBY17 - - - - - - - - 0.01 - -
OCBY18 - - 0.00 - - 0.00 - - - -
OCBY19 - - - - - - -0.01 - - - -
OCBY20 - - - - - - -0.01 - - - -
OCBY21 - - 0.00 - - - - - - - -
Completely Standardized Expected Change for THETA-EPS
QWLY7 QWLY8 QWLY9 QWLY10 JSAY11 JSAY12
-------- -------- -------- -------- -------- --------
QWLY7 - -
QWLY8 - - - -
QWLY9 0.00 - - - -
QWLY10 - - - - - - - -
JSAY11 - - -0.01 0.00 0.01 - -
JSAY12 0.01 - - 0.00 0.00 - - - -
JSAY13 - - 0.01 0.00 - - - - - -
OCOY14 -0.01 0.00 - - 0.00 - - 0.00
OCOY15 0.00 - - 0.01 - - -0.01 - -
OCOY16 0.00 0.00 0.00 - - - - - -
OCBY17 - - -0.01 0.01 - - - - - -
OCBY18 - - 0.00 0.00 0.00 - - 0.00
OCBY19 - - 0.00 - - 0.01 - - 0.00
OCBY20 - - -0.01 - - - - 0.00 0.00
OCBY21 - - 0.00 0.01 -0.01 0.00 - -
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
364
Completely Standardized Expected Change for THETA-EPS
JSAY13 OCOY14 OCOY15 OCOY16 OCBY17 OCBY18
-------- -------- -------- -------- -------- --------
JSAY13 - -
OCOY14 0.00 - -
OCOY15 0.00 -0.01 - -
OCOY16 0.01 - - 0.01 - -
OCBY17 0.00 - - - - - - - -
OCBY18 0.00 - - 0.00 - - - - - -
OCBY19 - - - - - - - - - - - -
OCBY20 - - 0.01 - - - - - - 0.01
OCBY21 - - - - -0.01 - - 0.00 - -
Completely Standardized Expected Change for THETA-EPS
OCBY19 OCBY20 OCBY21
-------- -------- --------
OCBY19 - -
OCBY20 - - - -
OCBY21 - - -0.01 - -
Modification Indices for THETA-DELTA-EPS
JCHY1 JCHY2 JCHY3 JCHY4 JCHY5 QWLY6
-------- -------- -------- -------- -------- --------
TRLX1 0.04 - - - - 0.00 0.10 - -
TRLX2 - - 0.02 0.05 - - 0.07 0.35
TRLX3 - - - - 0.09 0.03 - - 0.25
TRLX4 0.16 - - 0.09 0.46 - - - -
Modification Indices for THETA-DELTA-EPS
QWLY7 QWLY8 QWLY9 QWLY10 JSAY11 JSAY12
-------- -------- -------- -------- -------- --------
TRLX1 - - - - 0.10 - - 0.17 0.16
TRLX2 0.12 - - 0.02 - - - - - -
TRLX3 - - 0.56 - - 0.01 0.12 0.48
TRLX4 - - 0.00 - - 0.33 0.15 0.44
Modification Indices for THETA-DELTA-EPS
JSAY13 OCOY14 OCOY15 OCOY16 OCBY17 OCBY18
-------- -------- -------- -------- -------- --------
TRLX1 - - 0.02 - - 0.42 0.07 0.05
TRLX2 - - 0.23 0.01 0.52 - - 0.20
TRLX3 - - 0.46 0.20 - - - - - -
TRLX4 - - 0.14 0.01 0.07 0.19 0.00
Modification Indices for THETA-DELTA-EPS
OCBY19 OCBY20 OCBY21
-------- -------- --------
TRLX1 0.01 - - - -
TRLX2 0.16 0.00 0.09
TRLX3 0.03 - - - -
TRLX4 - - - - - -
Expected Change for THETA-DELTA-EPS
JCHY1 JCHY2 JCHY3 JCHY4 JCHY5 QWLY6
-------- -------- -------- -------- -------- --------
TRLX1 0.00 - - - - 0.00 0.00 - -
TRLX2 - - 0.00 0.00 - - 0.00 0.01
TRLX3 - - - - 0.00 0.00 - - 0.00
TRLX4 0.00 - - 0.00 0.00 - - - -
Expected Change for THETA-DELTA-EPS
QWLY7 QWLY8 QWLY9 QWLY10 JSAY11 JSAY12
-------- -------- -------- -------- -------- --------
TRLX1 - - - - 0.00 - - 0.00 0.00
TRLX2 0.00 - - 0.00 - - - - - -
TRLX3 - - 0.01 - - 0.00 0.00 0.00
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
365
TRLX4 - - 0.00 - - 0.00 0.00 0.00
Expected Change for THETA-DELTA-EPS
JSAY13 OCOY14 OCOY15 OCOY16 OCBY17 OCBY18
-------- -------- -------- -------- -------- --------
TRLX1 - - 0.00 - - 0.00 0.00 0.00
TRLX2 - - 0.00 0.00 0.00 - - 0.00
TRLX3 - - 0.00 0.00 - - - - - -
TRLX4 - - 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
Expected Change for THETA-DELTA-EPS
OCBY19 OCBY20 OCBY21
-------- -------- --------
TRLX1 0.00 - - - -
TRLX2 0.00 0.00 0.00
TRLX3 0.00 - - - -
TRLX4 - - - - - -
Completely Standardized Expected Change for THETA-DELTA-EPS
JCHY1 JCHY2 JCHY3 JCHY4 JCHY5 QWLY6
-------- -------- -------- -------- -------- --------
TRLX1 0.00 - - - - 0.00 -0.01 - -
TRLX2 - - 0.00 0.00 - - -0.01 0.02
TRLX3 - - - - -0.01 0.00 - - -0.01
TRLX4 -0.01 - - -0.01 0.01 - - - -
Completely Standardized Expected Change for THETA-DELTA-EPS
QWLY7 QWLY8 QWLY9 QWLY10 JSAY11 JSAY12
-------- -------- -------- -------- -------- --------
TRLX1 - - - - -0.01 - - 0.01 -0.01
TRLX2 -0.01 - - 0.00 - - - - - -
TRLX3 - - 0.02 - - 0.00 -0.01 -0.01
TRLX4 - - 0.00 - - -0.01 0.01 0.01
Completely Standardized Expected Change for THETA-DELTA-EPS
JSAY13 OCOY14 OCOY15 OCOY16 OCBY17 OCBY18
-------- -------- -------- -------- -------- --------
TRLX1 - - 0.00 - - 0.01 0.01 0.00
TRLX2 - - -0.01 0.00 -0.02 - - -0.01
TRLX3 - - 0.01 0.01 - - - - - -
TRLX4 - - -0.01 0.00 -0.01 -0.01 0.00
Completely Standardized Expected Change for THETA-DELTA-EPS
OCBY19 OCBY20 OCBY21
-------- -------- --------
TRLX1 0.00 - - - -
TRLX2 0.01 0.00 0.01
TRLX3 0.00 - - - -
TRLX4 - - - - - -
Modification Indices for THETA-DELTA
TRLX1 TRLX2 TRLX3 TRLX4
-------- -------- -------- --------
TRLX1 - -
TRLX2 0.00 - -
TRLX3 0.23 0.12 - -
TRLX4 0.00 - - 0.04 - -
Expected Change for THETA-DELTA
TRLX1 TRLX2 TRLX3 TRLX4
-------- -------- -------- --------
TRLX1 - -
TRLX2 0.00 - -
TRLX3 0.00 0.00 - -
TRLX4 0.00 - - 0.00 - -
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
366
Completely Standardized Expected Change for THETA-DELTA
TRLX1 TRLX2 TRLX3 TRLX4
-------- -------- -------- --------
TRLX1 - -
TRLX2 0.00 - -
TRLX3 -0.01 0.01 - -
TRLX4 0.00 - - 0.00 - -
Maximum Modification Index is 0.56 for Element ( 3, 8) of THETA DELTA-EPSILON
TI MODEL PHEASA
Factor Scores Regressions
ETA
JCHY1 JCHY2 JCHY3 JCHY4 JCHY5 QWLY6
-------- -------- -------- -------- -------- --------
JCH 0.34 0.43 0.03 0.18 0.11 0.04
QWL 0.02 0.04 -0.05 -0.03 0.01 0.08
JSA 0.05 0.12 0.05 0.09 -0.01 0.04
OCO -0.02 0.12 -0.07 -0.02 -0.10 0.02
OCB 0.21 0.28 -0.17 0.08 -0.04 0.00
ETA
QWLY7 QWLY8 QWLY9 QWLY10 JSAY11 JSAY12
-------- -------- -------- -------- -------- --------
JCH -0.03 0.04 0.05 0.09 0.20 0.17
QWL 0.05 0.49 0.74 0.71 0.04 0.04
JSA 0.03 0.07 0.13 0.16 0.22 0.25
OCO -0.01 0.12 0.13 0.16 0.16 -0.04
OCB -0.06 0.01 -0.14 0.00 0.06 -0.08
ETA
JSAY13 OCOY14 OCOY15 OCOY16 OCBY17 OCBY18
-------- -------- -------- -------- -------- --------
JCH 0.14 0.12 -0.04 -0.11 0.16 -0.02
QWL 0.07 0.08 0.03 0.07 -0.06 0.02
JSA 0.41 0.10 0.05 0.05 -0.04 0.00
OCO 0.10 0.45 0.46 0.39 0.11 -0.03
OCB -0.10 0.18 0.04 -0.07 0.47 0.05
ETA
OCBY19 OCBY20 OCBY21 TRLX1 TRLX2 TRLX3
-------- -------- -------- -------- -------- --------
JCH 0.20 0.22 0.18 0.02 0.05 -0.05
QWL 0.09 -0.18 0.06 0.02 0.15 -0.09
JSA -0.01 -0.14 -0.02 0.11 0.32 0.08
OCO 0.15 0.05 0.10 -0.02 0.04 0.08
OCB 0.38 0.71 0.39 0.08 -0.01 0.18
ETA
TRLX4
--------
JCH -0.06
QWL -0.06
JSA 0.20
OCO -0.01
OCB -0.04
KSI
JCHY1 JCHY2 JCHY3 JCHY4 JCHY5 QWLY6
-------- -------- -------- -------- -------- --------
TRL -0.08 -0.04 -0.02 0.07 -0.11 0.00
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
367
KSI
QWLY7 QWLY8 QWLY9 QWLY10 JSAY11 JSAY12
-------- -------- -------- -------- -------- --------
TRL 0.03 -0.03 -0.11 0.04 0.06 0.10
KSI
JSAY13 OCOY14 OCOY15 OCOY16 OCBY17 OCBY18
-------- -------- -------- -------- -------- --------
TRL 0.36 0.00 -0.02 0.00 0.12 0.03
KSI
OCBY19 OCBY20 OCBY21 TRLX1 TRLX2 TRLX3
-------- -------- -------- -------- -------- --------
TRL 0.00 0.13 0.02 0.28 0.55 0.37
KSI
TRLX4
--------
TRL 0.45
TI MODEL PHEASA
Standardized Solution
LAMBDA-Y
JCH QWL JSA OCO OCB
-------- -------- -------- -------- --------
JCHY1 0.38 - - - - - - - -
JCHY2 0.45 - - - - - - - -
JCHY3 0.35 - - - - - - - -
JCHY4 0.38 - - - - - - - -
JCHY5 0.34 - - - - - - - -
QWLY6 - - 0.27 - - - - - -
QWLY7 - - 0.26 - - - - - -
QWLY8 - - 0.38 - - - - - -
QWLY9 - - 0.40 - - - - - -
QWLY10 - - 0.45 - - - - - -
JSAY11 - - - - 0.51 - - - -
JSAY12 - - - - 0.42 - - - -
JSAY13 - - - - 0.43 - - - -
OCOY14 - - - - - - 0.39 - -
OCOY15 - - - - - - 0.42 - -
OCOY16 - - - - - - 0.42 - -
OCBY17 - - - - - - - - 0.38
OCBY18 - - - - - - - - 0.34
OCBY19 - - - - - - - - 0.35
OCBY20 - - - - - - - - 0.41
OCBY21 - - - - - - - - 0.36
LAMBDA-X
TRL
--------
TRLX1 0.43
TRLX2 0.48
TRLX3 0.44
TRLX4 0.43
BETA
JCH QWL JSA OCO OCB
-------- -------- -------- -------- --------
JCH - - - - - - - - - -
QWL 0.63 - - - - - - - -
JSA 0.30 0.29 - - - - - -
OCO 0.23 0.31 0.34 - - - -
OCB 0.99 0.02 -1.26 0.43 - -
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
368
GAMMA
TRL
--------
JCH 0.79
QWL 0.17
JSA 0.45
OCO 0.05
OCB 0.76
Correlation Matrix of ETA and KSI
JCH QWL JSA OCO OCB TRL
-------- -------- -------- -------- -------- --------
JCH 1.00
QWL 0.77 1.00
JSA 0.89 0.83 1.00
OCO 0.80 0.80 0.84 1.00
OCB 0.84 0.60 0.68 0.75 1.00
TRL 0.79 0.67 0.89 0.73 0.76 1.00
PSI
Note: This matrix is diagonal.
JCH QWL JSA OCO OCB
-------- -------- -------- -------- --------
0.38 0.39 0.08 0.26 0.11
Regression Matrix ETA on KSI (Standardized)
TRL
--------
JCH 0.79
QWL 0.67
JSA 0.89
OCO 0.73
OCB 0.76
TI MODEL PHEASA
Completely Standardized Solution
LAMBDA-Y
JCH QWL JSA OCO OCB
-------- -------- -------- -------- --------
JCHY1 0.71 - - - - - - - -
JCHY2 0.78 - - - - - - - -
JCHY3 0.64 - - - - - - - -
JCHY4 0.69 - - - - - - - -
JCHY5 0.62 - - - - - - - -
QWLY6 - - 0.45 - - - - - -
QWLY7 - - 0.42 - - - - - -
QWLY8 - - 0.72 - - - - - -
QWLY9 - - 0.81 - - - - - -
QWLY10 - - 0.79 - - - - - -
JSAY11 - - - - 0.79 - - - -
JSAY12 - - - - 0.78 - - - -
JSAY13 - - - - 0.77 - - - -
OCOY14 - - - - - - 0.72 - -
OCOY15 - - - - - - 0.78 - -
OCOY16 - - - - - - 0.73 - -
OCBY17 - - - - - - - - 0.76
OCBY18 - - - - - - - - 0.72
OCBY19 - - - - - - - - 0.75
OCBY20 - - - - - - - - 0.82
OCBY21 - - - - - - - - 0.75
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
369
LAMBDA-X
TRL
--------
TRLX1 0.77
TRLX2 0.86
TRLX3 0.81
TRLX4 0.80
BETA
JCH QWL JSA OCO OCB
-------- -------- -------- -------- --------
JCH - - - - - - - - - -
QWL 0.63 - - - - - - - -
JSA 0.30 0.29 - - - - - -
OCO 0.23 0.31 0.34 - - - -
OCB 0.99 0.02 -1.26 0.43 - -
GAMMA
TRL
--------
JCH 0.79
QWL 0.17
JSA 0.45
OCO 0.05
OCB 0.76
Correlation Matrix of ETA and KSI
JCH QWL JSA OCO OCB TRL
-------- -------- -------- -------- -------- --------
JCH 1.00
QWL 0.77 1.00
JSA 0.89 0.83 1.00
OCO 0.80 0.80 0.84 1.00
OCB 0.84 0.60 0.68 0.75 1.00
TRL 0.79 0.67 0.89 0.73 0.76 1.00
PSI
Note: This matrix is diagonal.
JCH QWL JSA OCO OCB
-------- -------- -------- -------- --------
0.38 0.39 0.08 0.26 0.11
THETA-EPS
JCHY1 JCHY2 JCHY3 JCHY4 JCHY5 QWLY6
-------- -------- -------- -------- -------- --------
JCHY1 0.49
JCHY2 - - 0.40
JCHY3 - - 0.07 0.59
JCHY4 0.03 - - 0.12 0.53
JCHY5 - - -0.02 0.12 0.17 0.61
QWLY6 0.03 -0.02 0.02 -0.02 -0.01 0.79
QWLY7 0.10 -0.04 0.03 - - -0.02 0.29
QWLY8 0.05 - - - - 0.05 - - - -
QWLY9 0.03 0.03 -0.02 - - - - - -
QWLY10 -0.04 - - 0.06 0.03 0.04 -0.04
JSAY11 - - -0.04 -0.02 -0.05 - - 0.04
JSAY12 -0.05 - - - - - - - - -0.05
JSAY13 - - -0.04 -0.02 0.01 0.02 -0.04
OCOY14 - - -0.04 -0.01 0.04 - - - -
OCOY15 0.07 - - - - 0.03 0.05 -0.02
OCOY16 - - 0.04 0.12 0.06 0.11 - -
OCBY17 -0.03 -0.05 0.04 0.03 - - 0.06
OCBY18 -0.04 - - 0.13 - - 0.05 0.04
OCBY19 -0.04 -0.08 0.10 - - 0.03 -0.01
OCBY20 -0.06 -0.06 0.03 - - 0.03 0.00
OCBY21 -0.10 - - 0.07 -0.04 0.06 0.03
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
370
THETA-EPS
QWLY7 QWLY8 QWLY9 QWLY10 JSAY11 JSAY12
-------- -------- -------- -------- -------- --------
QWLY7 0.82
QWLY8 0.03 0.48
QWLY9 - - -0.06 0.34
QWLY10 -0.05 -0.16 -0.13 0.37
JSAY11 0.02 - - - - - - 0.38
JSAY12 - - 0.02 - - - - 0.04 0.39
JSAY13 -0.02 - - - - 0.02 -0.01 - -
OCOY14 - - - - -0.01 - - -0.04 - -
OCOY15 - - -0.01 - - 0.02 - - 0.02
OCOY16 - - - - - - -0.03 -0.03 0.06
OCBY17 0.05 - - - - 0.03 -0.03 0.03
OCBY18 0.04 - - - - - - -0.05 - -
OCBY19 0.05 - - -0.01 - - -0.02 - -
OCBY20 0.03 - - 0.08 0.02 - - - -
OCBY21 -0.02 - - - - - - - - 0.04
THETA-EPS
JSAY13 OCOY14 OCOY15 OCOY16 OCBY17 OCBY18
-------- -------- -------- -------- -------- --------
JSAY13 0.41
OCOY14 - - 0.47
OCOY15 - - - - 0.40
OCOY16 - - -0.06 - - 0.47
OCBY17 - - -0.03 -0.02 0.06 0.43
OCBY18 - - -0.04 - - 0.10 0.11 0.49
OCBY19 0.02 -0.04 -0.02 0.04 0.04 0.14
OCBY20 0.09 - - 0.01 0.02 -0.08 - -
OCBY21 -0.04 -0.08 - - 0.09 - - 0.09
THETA-EPS
OCBY19 OCBY20 OCBY21
-------- -------- --------
OCBY19 0.44
OCBY20 -0.02 0.33
OCBY21 0.02 - - 0.44
THETA-DELTA-EPS
JCHY1 JCHY2 JCHY3 JCHY4 JCHY5 QWLY6
-------- -------- -------- -------- -------- --------
TRLX1 - - 0.06 0.04 - - - - -0.03
TRLX2 0.04 - - - - -0.03 - - - -
TRLX3 0.09 0.03 - - - - 0.06 - -
TRLX4 - - 0.06 - - - - 0.05 0.04
THETA-DELTA-EPS
QWLY7 QWLY8 QWLY9 QWLY10 JSAY11 JSAY12
-------- -------- -------- -------- -------- --------
TRLX1 -0.05 0.03 - - -0.02 - - - -
TRLX2 - - 0.02 - - -0.06 0.01 -0.04
TRLX3 0.04 - - 0.04 - - - - - -
TRLX4 -0.05 - - 0.05 - - - - - -
THETA-DELTA-EPS
JSAY13 OCOY14 OCOY15 OCOY16 OCBY17 OCBY18
-------- -------- -------- -------- -------- --------
TRLX1 -0.10 - - 0.04 - - - - - -
TRLX2 -0.07 - - - - - - -0.02 - -
TRLX3 -0.06 - - - - -0.03 -0.08 -0.03
TRLX4 -0.10 - - - - - - - - - -
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
371
THETA-DELTA-EPS
OCBY19 OCBY20 OCBY21
-------- -------- --------
TRLX1 - - -0.07 -0.02
TRLX2 - - - - - -
TRLX3 - - -0.06 -0.03
TRLX4 -0.03 -0.02 0.06
THETA-DELTA
TRLX1 TRLX2 TRLX3 TRLX4
-------- -------- -------- --------
TRLX1 0.41
TRLX2 - - 0.26
TRLX3 - - - - 0.35
TRLX4 - - -0.07 - - 0.36
Regression Matrix ETA on KSI (Standardized)
TRL
--------
JCH 0.79
QWL 0.67
JSA 0.89
OCO 0.73
OCB 0.76
TI MODEL PHEASA
Total and Indirect Effects
Total Effects of KSI on ETA
TRL
--------
JCH 0.79
(0.06)
14.09
QWL 0.67
(0.08)
8.03
JSA 0.89
(0.05)
17.93
OCO 0.73
(0.05)
13.71
OCB 0.76
(0.05)
14.34
Indirect Effects of KSI on ETA
TRL
--------
JCH - -
QWL 0.50
(0.09)
5.54
JSA 0.44
(0.06)
7.07
OCO 0.69
(0.16)
4.42
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
372
OCB -0.01
(0.39)
-0.02
Total Effects of ETA on ETA
JCH QWL JSA OCO OCB
-------- -------- -------- -------- --------
JCH - - - - - - - - - -
QWL 0.63 - - - - - - - -
(0.11)
5.76
JSA 0.49 0.29 - - - - - -
(0.08) (0.08)
5.85 3.75
OCO 0.59 0.41 0.34 - - - -
(0.09) (0.10) (0.32)
6.45 4.22 1.06
OCB 0.65 -0.17 -1.11 0.43 - -
(0.10) (0.09) (0.78) (0.19)
6.32 -1.83 -1.43 2.26
Largest Eigenvalue of B*B' (Stability Index) is 2.952
Indirect Effects of ETA on ETA
JCH QWL JSA OCO OCB
-------- -------- -------- -------- --------
JCH - - - - - - - - - -
QWL - - - - - - - - - -
JSA 0.19 - - - - - - - -
(0.06)
3.25
OCO 0.36 0.10 - - - - - -
(0.12) (0.09)
3.10 1.08
OCB -0.35 -0.19 0.14 - - - -
(0.29) (0.22) (0.18)
-1.19 -0.87 0.78
Total Effects of ETA on Y
JCH QWL JSA OCO OCB
-------- -------- -------- -------- --------
JCHY1 0.38 - - - - - - - -
JCHY2 0.45 - - - - - - - -
(0.03)
15.63
JCHY3 0.35 - - - - - - - -
(0.03)
12.72
JCHY4 0.38 - - - - - - - -
(0.03)
14.68
JCHY5 0.34 - - - - - - - -
(0.03)
12.68
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
373
QWLY6 0.17 0.27 - - - - - -
(0.03)
5.76
QWLY7 0.17 0.26 - - - - - -
(0.03) (0.03)
5.70 8.73
QWLY8 0.24 0.38 - - - - - -
(0.03) (0.05)
6.98 8.29
QWLY9 0.25 0.40 - - - - - -
(0.04) (0.05)
7.08 8.67
QWLY10 0.28 0.45 - - - - - -
(0.04) (0.05)
6.99 8.32
JSAY11 0.25 0.15 0.51 - - - -
(0.04) (0.04)
5.85 3.75
JSAY12 0.21 0.12 0.42 - - - -
(0.04) (0.03) (0.02)
5.84 3.72 19.95
JSAY13 0.21 0.13 0.43 - - - -
(0.04) (0.03) (0.02)
5.88 3.74 17.15
OCOY14 0.23 0.16 0.13 0.39 - -
(0.04) (0.04) (0.12)
6.45 4.22 1.06
OCOY15 0.25 0.17 0.14 0.42 - -
(0.04) (0.04) (0.13) (0.03)
6.61 4.22 1.07 15.46
OCOY16 0.25 0.17 0.14 0.42 - -
(0.04) (0.04) (0.13) (0.03)
6.32 4.25 1.07 14.38
OCBY17 0.24 -0.06 -0.42 0.16 0.38
(0.04) (0.03) (0.29) (0.07)
6.32 -1.83 -1.43 2.26
OCBY18 0.22 -0.06 -0.38 0.15 0.34
(0.03) (0.03) (0.27) (0.07) (0.02)
6.36 -1.84 -1.44 2.27 16.29
OCBY19 0.23 -0.06 -0.39 0.15 0.35
(0.04) (0.03) (0.27) (0.07) (0.02)
6.25 -1.84 -1.43 2.26 15.07
OCBY20 0.26 -0.07 -0.45 0.17 0.41
(0.04) (0.04) (0.31) (0.08) (0.03)
6.43 -1.84 -1.43 2.27 16.05
OCBY21 0.23 -0.06 -0.40 0.15 0.36
(0.04) (0.03) (0.28) (0.07) (0.02)
6.39 -1.84 -1.44 2.27 14.73
Indirect Effects of ETA on Y
JCH QWL JSA OCO OCB
-------- -------- -------- -------- --------
JCHY1 - - - - - - - - - -
JCHY2 - - - - - - - - - -
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
374
JCHY3 - - - - - - - - - -
JCHY4 - - - - - - - - - -
JCHY5 - - - - - - - - - -
QWLY6 0.17 - - - - - - - -
(0.03)
5.76
QWLY7 0.17 - - - - - - - -
(0.03)
5.70
QWLY8 0.24 - - - - - - - -
(0.03)
6.98
QWLY9 0.25 - - - - - - - -
(0.04)
7.08
QWLY10 0.28 - - - - - - - -
(0.04)
6.99
JSAY11 0.25 0.15 - - - - - -
(0.04) (0.04)
5.85 3.75
JSAY12 0.21 0.12 - - - - - -
(0.04) (0.03)
5.84 3.72
JSAY13 0.21 0.13 - - - - - -
(0.04) (0.03)
5.88 3.74
OCOY14 0.23 0.16 0.13 - - - -
(0.04) (0.04) (0.12)
6.45 4.22 1.06
OCOY15 0.25 0.17 0.14 - - - -
(0.04) (0.04) (0.13)
6.61 4.22 1.07
OCOY16 0.25 0.17 0.14 - - - -
(0.04) (0.04) (0.13)
6.32 4.25 1.07
OCBY17 0.24 -0.06 -0.42 0.16 - -
(0.04) (0.03) (0.29) (0.07)
6.32 -1.83 -1.43 2.26
OCBY18 0.22 -0.06 -0.38 0.15 - -
(0.03) (0.03) (0.27) (0.07)
6.36 -1.84 -1.44 2.27
OCBY19 0.23 -0.06 -0.39 0.15 - -
(0.04) (0.03) (0.27) (0.07)
6.25 -1.84 -1.43 2.26
OCBY20 0.26 -0.07 -0.45 0.17 - -
(0.04) (0.04) (0.31) (0.08)
6.43 -1.84 -1.43 2.27
OCBY21 0.23 -0.06 -0.40 0.15 - -
(0.04) (0.03) (0.28) (0.07)
6.39 -1.84 -1.44 2.27
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
375
Total Effects of KSI on Y
TRL
--------
JCHY1 0.30
(0.02)
14.09
JCHY2 0.36
(0.02)
15.49
JCHY3 0.28
(0.02)
12.80
JCHY4 0.30
(0.02)
14.00
JCHY5 0.27
(0.02)
12.60
QWLY6 0.18
(0.02)
8.03
QWLY7 0.18
(0.02)
7.73
QWLY8 0.26
(0.02)
12.58
QWLY9 0.27
(0.02)
13.85
QWLY10 0.30
(0.02)
13.54
JSAY11 0.46
(0.03)
17.93
JSAY12 0.38
(0.02)
17.81
JSAY13 0.38
(0.02)
16.16
OCOY14 0.29
(0.02)
13.71
OCOY15 0.31
(0.02)
14.25
OCOY16 0.31
(0.02)
13.73
OCBY17 0.29
(0.02)
14.34
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
376
OCBY18 0.26
(0.02)
13.77
OCBY19 0.27
(0.02)
13.99
OCBY20 0.31
(0.02)
15.46
OCBY21 0.27
(0.02)
14.10
TI MODEL PHEASA
Standardized Total and Indirect Effects
Standardized Total Effects of KSI on ETA
TRL
--------
JCH 0.79
QWL 0.67
JSA 0.89
OCO 0.73
OCB 0.76
Standardized Indirect Effects of KSI on ETA
TRL
--------
JCH - -
QWL 0.50
JSA 0.44
OCO 0.69
OCB -0.01
Standardized Total Effects of ETA on ETA
JCH QWL JSA OCO OCB
-------- -------- -------- -------- --------
JCH - - - - - - - - - -
QWL 0.63 - - - - - - - -
JSA 0.49 0.29 - - - - - -
OCO 0.59 0.41 0.34 - - - -
OCB 0.65 -0.17 -1.11 0.43 - -
Standardized Indirect Effects of ETA on ETA
JCH QWL JSA OCO OCB
-------- -------- -------- -------- --------
JCH - - - - - - - - - -
QWL - - - - - - - - - -
JSA 0.19 - - - - - - - -
OCO 0.36 0.10 - - - - - -
OCB -0.35 -0.19 0.14 - - - -
Standardized Total Effects of ETA on Y
JCH QWL JSA OCO OCB
-------- -------- -------- -------- --------
JCHY1 0.38 - - - - - - - -
JCHY2 0.45 - - - - - - - -
JCHY3 0.35 - - - - - - - -
JCHY4 0.38 - - - - - - - -
JCHY5 0.34 - - - - - - - -
QWLY6 0.17 0.27 - - - - - -
QWLY7 0.17 0.26 - - - - - -
QWLY8 0.24 0.38 - - - - - -
QWLY9 0.25 0.40 - - - - - -
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
377
QWLY10 0.28 0.45 - - - - - -
JSAY11 0.25 0.15 0.51 - - - -
JSAY12 0.21 0.12 0.42 - - - -
JSAY13 0.21 0.13 0.43 - - - -
OCOY14 0.23 0.16 0.13 0.39 - -
OCOY15 0.25 0.17 0.14 0.42 - -
OCOY16 0.25 0.17 0.14 0.42 - -
OCBY17 0.24 -0.06 -0.42 0.16 0.38
OCBY18 0.22 -0.06 -0.38 0.15 0.34
OCBY19 0.23 -0.06 -0.39 0.15 0.35
OCBY20 0.26 -0.07 -0.45 0.17 0.41
OCBY21 0.23 -0.06 -0.40 0.15 0.36
Completely Standardized Total Effects of ETA on Y
JCH QWL JSA OCO OCB
-------- -------- -------- -------- --------
JCHY1 0.71 - - - - - - - -
JCHY2 0.78 - - - - - - - -
JCHY3 0.64 - - - - - - - -
JCHY4 0.69 - - - - - - - -
JCHY5 0.62 - - - - - - - -
QWLY6 0.29 0.45 - - - - - -
QWLY7 0.27 0.42 - - - - - -
QWLY8 0.46 0.72 - - - - - -
QWLY9 0.51 0.81 - - - - - -
QWLY10 0.50 0.79 - - - - - -
JSAY11 0.38 0.23 0.79 - - - -
JSAY12 0.38 0.23 0.78 - - - -
JSAY13 0.38 0.23 0.77 - - - -
OCOY14 0.43 0.30 0.24 0.72 - -
OCOY15 0.45 0.32 0.26 0.78 - -
OCOY16 0.43 0.30 0.24 0.73 - -
OCBY17 0.49 -0.13 -0.84 0.33 0.76
OCBY18 0.46 -0.12 -0.80 0.31 0.72
OCBY19 0.48 -0.13 -0.83 0.32 0.75
OCBY20 0.53 -0.14 -0.91 0.35 0.82
OCBY21 0.48 -0.13 -0.83 0.32 0.75
Standardized Indirect Effects of ETA on Y
JCH QWL JSA OCO OCB
-------- -------- -------- -------- --------
JCHY1 - - - - - - - - - -
JCHY2 - - - - - - - - - -
JCHY3 - - - - - - - - - -
JCHY4 - - - - - - - - - -
JCHY5 - - - - - - - - - -
QWLY6 0.17 - - - - - - - -
QWLY7 0.17 - - - - - - - -
QWLY8 0.24 - - - - - - - -
QWLY9 0.25 - - - - - - - -
QWLY10 0.28 - - - - - - - -
JSAY11 0.25 0.15 - - - - - -
JSAY12 0.21 0.12 - - - - - -
JSAY13 0.21 0.13 - - - - - -
OCOY14 0.23 0.16 0.13 - - - -
OCOY15 0.25 0.17 0.14 - - - -
OCOY16 0.25 0.17 0.14 - - - -
OCBY17 0.24 -0.06 -0.42 0.16 - -
OCBY18 0.22 -0.06 -0.38 0.15 - -
OCBY19 0.23 -0.06 -0.39 0.15 - -
OCBY20 0.26 -0.07 -0.45 0.17 - -
OCBY21 0.23 -0.06 -0.40 0.15 - -
Completely Standardized Indirect Effects of ETA on Y
JCH QWL JSA OCO OCB
-------- -------- -------- -------- --------
JCHY1 - - - - - - - - - -
JCHY2 - - - - - - - - - -
JCHY3 - - - - - - - - - -
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
378
JCHY4 - - - - - - - - - -
JCHY5 - - - - - - - - - -
QWLY6 0.29 - - - - - - - -
QWLY7 0.27 - - - - - - - -
QWLY8 0.46 - - - - - - - -
QWLY9 0.51 - - - - - - - -
QWLY10 0.50 - - - - - - - -
JSAY11 0.38 0.23 - - - - - -
JSAY12 0.38 0.23 - - - - - -
JSAY13 0.38 0.23 - - - - - -
OCOY14 0.43 0.30 0.24 - - - -
OCOY15 0.45 0.32 0.26 - - - -
OCOY16 0.43 0.30 0.24 - - - -
OCBY17 0.49 -0.13 -0.84 0.33 - -
OCBY18 0.46 -0.12 -0.80 0.31 - -
OCBY19 0.48 -0.13 -0.83 0.32 - -
OCBY20 0.53 -0.14 -0.91 0.35 - -
OCBY21 0.48 -0.13 -0.83 0.32 - -
Standardized Total Effects of KSI on Y
TRL
--------
JCHY1 0.30
JCHY2 0.36
JCHY3 0.28
JCHY4 0.30
JCHY5 0.27
QWLY6 0.18
QWLY7 0.18
QWLY8 0.26
QWLY9 0.27
QWLY10 0.30
JSAY11 0.46
JSAY12 0.38
JSAY13 0.38
OCOY14 0.29
OCOY15 0.31
OCOY16 0.31
OCBY17 0.29
OCBY18 0.26
OCBY19 0.27
OCBY20 0.31
OCBY21 0.27
Completely Standardized Total Effects of KSI on Y
TRL
--------
JCHY1 0.56
JCHY2 0.61
JCHY3 0.50
JCHY4 0.54
JCHY5 0.49
QWLY6 0.31
QWLY7 0.28
QWLY8 0.49
QWLY9 0.55
QWLY10 0.54
JSAY11 0.70
JSAY12 0.70
JSAY13 0.69
OCOY14 0.53
OCOY15 0.57
OCOY16 0.53
OCBY17 0.57
OCBY18 0.54
OCBY19 0.57
OCBY20 0.62
OCBY21 0.57
Time used: 0.343 Seconds
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
ภาคผนวก ฎ
ประวตยอผวจย
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร
ประวตยอผวจย
ชอ – ชอสกล พระเอกลกษณ เพยสา
วน เดอน ปเกด 23 ธนวาคม 2529
สถานทเกด จงหวดสกลนคร
สถานทอยปจจบน 183 หม 13 วดพระธาตพนม ต าบลธาตพนม อ าเภอธาตพนม
จงหวดนครพนม
ประวตการศกษา
พ.ศ. 2545 ชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนพระปรยตธรรม
แผนสามญศกษา วดพระธาตพนม จงหวดนครพนม
พ.ศ. 2548 ชนมธยมศกษาปท 6 โรงเรยนพระปรยตธรรม
แผนสามญศกษา วดพระธาตพนม จงหวดนครพนม
พ.ศ. 2553 ปรญญาพทธศาสตรบณฑต (พธ.บ.) สาขาวชาการปกครอง
มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย
วทยาลยสงฆนครพนม จงหวดนครพนม
พ.ศ. 2555 ปรญญาการศกษามหาบณฑต (กศ.ม.)
สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยทกษณ
วทยาเขตสงขลา จงหวดสงขลา
พ.ศ. 2558 ปรญญาปรชญาดษฎบณฑต (ปร.ด.)
สาขาวชาการบรหารและพฒนาการศกษา มหาวทยาลย
ราชภฏสกลนคร
มหาวท
ยาลยราช
ภฏสกลน
คร