รายงานการวจย ในชนเรยน

เรอง

ผลของการจดกจกรรมการเรยนรแบบมสวนรวมในรายวชาสงแวดลอมกบการพฒนาทยงยนทมตอพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมในมหาวทยาลยราชภฎสวนสนนทา

ส าหรบนกศกษาชนปท1-3 สาขาวทยาศาสตรสงแวดลอม

โดย ผชวยศาสตราจารยศรสวรรณ เกษมสวสด

ไดรบทนอดหนนจากมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา ปการศกษา 2553

รายงานการวจย ในชนเรยน

เรอง

ผลของการจดกจกรรมการเรยนรแบบมสวนรวมในรายวชาสงแวดลอมกบการพฒนาทยงยนทมตอพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมในมหาวทยาลยราชภฎสวนสนนทา

ส าหรบนกศกษาชนปท1-3 สาขาวทยาศาสตรสงแวดลอม

โดย ผชวยศาสตราจารยศรสวรรณ เกษมสวสด

คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย

ไดรบทนอดหนนจากมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา ปการศกษา 2553

(2)

บทคดยอ

ชอรายงานการวจย : ผลของการจดกจกรรมการเรยนรแบบมสวนรวมในรายวชา สงแวดลอมกบการพฒนาทยงยนทมตอการอนรกษสงแวดลอมใน มหาวทยาลยราชภฎสวนสนนทาส าหรบนกศกษาชนปท3 สาขา วทยาศาสตรสงแวดลอม

ชอผวจย : ผชวยศาสตราจารยศรสวรรณ เกษมสวสด

ปทท าการวจย : 2553 …………………………………………………………………………………………………………….

งานวจยนเปนการวจยเชงทดลองซงม วตถประสงค 1) เพอศกษาผลของจดกจกรรมการเรยนรแบบมสวนรวมในรายวชาสงแวดลอมกบการพฒนาทยงยน 2) เพอเปรยบเทยบพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมในมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทาของนกศกษาชนปท1- 3 สาขาวทยาศาสตรสงแวดลอม คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลยกอนกบหลงการทดลอง กลมตวอยางทใชในการวจยครงน คอ นกศกษาชนปท 1-3 สาขาวทยาศาสตรสงแวดลอม คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลยจ านวน 83 คน เครองมอทใชในการวจยครงนประกอบดวย แผนการจดการเรยนรแบบการมสวนรวม รวม 5 แผนการเรยนร แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน 30 ขอ และแบบวดพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม 30 ขอ แบบสงเกตพฤตกรรมการอนรกษ สงแวดลอม การเกบตวอยางโดยใช แผนการเรยนรแบบมสวนรวม แบบทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน แบบ วดพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม แบบการสงเกตพฤตกรรม การอนรกษสงแวดลอม การวเคราะหขอมลในการหาแผนการเรยนรโดยหา คาIOC และหาผลสมฤทธของแบบทดสอบโดยหาความเทยงตรงของเนอหา คา IOC ความยากงายของแบบทดสอบ อ านาจจ าแนกของแบบทดสอบ คาความเชอมนของแบบทดสอบ สวนแบบการวดพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม การเกบรวบรวมขอมลโดยใชแบบสอบถาม และแบบมาตราสวนประมาณคา การวเคราะหขอมลใชวธการแจกแจงความถ หาคารอยละ หาคาเฉลย

คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน และทดสอบสมมตฐานโดยใช t-test ,F-test เปรยบเทยบพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกศกษาสาขาวทยาศาสตรสงแวดลอมทมเพศ อาย การศกษา ตางกนใช t – test (Independent Samples) และการวเคราะหความแปรปรวนทางเดยวทนยส าคญทางสถต 0.05

www.ssru.ac.th

(3)

ผลการศกษาพบวา

1. พบวา นกเรยนกลมตวอยางทไดรบการจดการเรยนการสอนแบบการมสวนรวมเรอง พฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม มผลสมฤทธทางการเรยนสงขน อยางมนยส าคญทระดบ .05 เปนไปตามสมมตฐาน 2. นกศกษามพฤตกรรมหลงเรยนการอนรกษสงแวดลอม สงกวากอนเรยน โดยภาพรวมและแบงเปนรายดาน 3 ดานไดแก ดานการอนรกษ น า ดานการ ดแลพนทสเขยว และดานการอนรกษพลงงาน อยในระดบสงสวนดานกา รจดการขยะ และการอนรกษศลปวฒนธรรม อยในระดบปานกลาง นกศกษาทมเพศ และระดบการศกษาตางกน มพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมทกดานไมแตกตางกน นกศกษาทมอายตางกนมพฤตกรรมในการอนรกษสงแวดลอมแตกตางกน โดยสรปนกศกษามพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมโดย ภาพรวม อยในระดบปานกลาง โดยนกศกษาทเพศ และการศกษาตางกน มพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมไมแตกตางกน และมนกศกษาทมอายตางกนมพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมแตกตางกน ซงขอสนเทศทไดจากการศกษาครงน จะเปนประโยชนในการปลกจตส านกใหนกศกษาอนรกษสงแวดลอมตอไป ดงนน พฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกศกษาชนปท 1-3 สาขาวทยาศาสตรสงแวดลอมในภาพรวมมความแตกตางกนโดยหลงเรยนสงกวากอนเรยน และทง 4 ดาน มความแตกตางกนทระดบนยส าคญ0.05 ไดแก ดานการอนรกษน า การดแลพนทสเขยว การอนรกษศลปวฒนธรรม และการจดการขยะตามล าดบ สวนดานการอนรกษพลงงานไมแตกตางกน ผลจากการวจยสามารถน าไปใชเปนแนวทางส าหรบผบรหารและบคคลทเกยวของ ในการพฒนากระบวนการเรยนการสอนเกยวกบพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม ตลอดจนการปลกฝงทศนคตในการอนรกษ ปองกน และแกปญหาเกยวกบการอนรกษสงแวดลอมอนน าไปสพฤตกรรมหรอผลในการปฏบตอยางแทจรง ค าส าคญ: การจดการเรยนรแบบมสวนรวม การอนรกษสงแวดลอม พฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม

www.ssru.ac.th

(4)

www.ssru.ac.th

(4)

ABSTRACT

Research Title : The result of participatory learning activities in environment and sufficient development with environmental conservation in Suansunandha Rajabhat University of third year students, environmental science

Author : Srisuwan Kasemsawat

Yaer : 2553 …………………………………………………………………………………………………………….

This research is experimental research. The aims of this research are 1) to study the result of participatory learning activities in environment a and sufficient development 2) to compare environmental behavior in Suan Sunandha Rajabhat University of first and third year students in the field of environmental science, faculty of science and technology before and after experiment. The sample groups of this research are 83 first and third year students of environmental science, faculty of science and technology. The tools of this research consist of Five participatory lesson plans, thirty, thirty learning result tests, thirty environmental conservation behavior forms, sample collection using participatory lesson plan, pretest and posttest, questionnaires, behavior assessment forms of environmental reservation, analyzing the data in finding out efficiency of participatory lesson plans according to finding out test result by searching for content validity, IOC, difficulty index, discrimination, reliability, environmental observation behavior assessment, collection the data using questionnaires and rating scale. The data analysis uses frequency distribution, percentage, mean, standard deviation, T-test and F-test hypothesis testing, comparing environmental observation behavior of the students in the field of environmental science who are different in gender, age, education by using Independent Samples and 0.5 one-way ANOVA.

www.ssru.ac.th

(5)

The result of this study found that 1. The students who were provided participatory learning activities in environmental reservation had high learning assessment score at 0.5 of significance according to the hypothesis. 2. The students had more observation behavior higher than before studying. In general they can be divided into three levels. Those are water reservation, green zone awareness and energy saving are in higher level. The garbage management and cultural reservation are in the middle level. The students who were different in gender and education had no different environmental reservation behavior. The students who are different in age had different environment observation behavior. In conclusion, the students had environmental observation behavior in the middle level. The students who were different in age and education had no different behavior in environmental reservation. Some students who were different in age had different behavior in environmental reservation. The information got from this study will be benefit for the students in environmental reservation. So, in general, the environmental reservation behavior of the first to third year students is different. The post-learning behavior is higher than pre-learning behavior. There are 0.05 differences in four levels such as water reservation, green zone awareness, cultural conservation and garbage management but here is no difference in energy saving. The result of the study can be an idea for the committee and people who get involved with development learning procedure of environmental reservation behavior including the attitude for reservation, protection and problem solving about environmental reservation leading to truly action. Keywords: Participatory learning activity, Environmental conservation, Environmental conservation behavior

www.ssru.ac.th

กตตกรรมประกาศ

รายงานการวจยฉบบนส าเรจลลวงไดดวยความกรณาของ อาจารยชเกรยต ผดพรมราช

ผศ.สรมณ บรรจง อาจารยดร.ทศนาวลย อฑารสกล อาจารยสมหมาย ปวะบตร อาจารยบญฤด อดมผล อาจารยรชาดา บวไพร ทกรณาใหค าปรกษา ความร และขอเสนอแนะ ตลอดจนแกไขขอบกพรองตาง ๆ ดวยความละเอยด เพอใหรายงานการวจยน มความสมบรณมากขน ผวจยจงขอขอบพระคณมา ณ โอกาสน ขอขอบพระคณผเชยวชาญท ไดกรณาตรวจสอบเครองมอในการวจย พรอมใหค าแนะน าอนเปนประโยชนอยางยงในการสรางเครองมอและสนบสนนให งานวจยนส าเรจลลวงดวยด ขอขอบคณนกศกษาสาขาวทยาศาสตรสงแวดลอมชนปท 1-3 คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย ทเปนกลมตวอยางในงานวจยน โดยใหความรวมมอในการตอบแบบสอบถามและจดเกบขอมลจนท าใหงานวจยด าเนนไปไดดวยด คณคาและประโยชนของงานวจยฉบบน ขอมอบแดบดา มารดา และครอาจารยทกทานทไดอบรมสงสอนใหความรแกผวจยตงแตอดตจนถงปจจบน ผชวยศาสตราจารยศรสวรรณ เกษมสวสด มนาคม 2553

(6)

www.ssru.ac.th

(7)

สารบญ

เรอง หนา บทคดยอภาษาไทย (2) ABTRACT........................................................................................................................ (4) กตตกรรมประกาศ............................................................................................................. (6) สารบญ............................................................................................................................. (7) สารบญตาราง.............................................. ...................................................................... (9) บทท 1 บทน า..................................... .............................................................................. 1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา......................................................... . 1 วตถประสงคของการวจย................................................................................. 3 ขอบเขตการวจย............................................................................................. 3 สมมตฐานการวจย.......................................................................................... 4 นยามศพทเฉพาะ........................................................................................... 4 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ.............................................................................. 6 บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ....................................... ....................................... 7 หลกการของทฤษฎและแนวคดการเรยนรแบบมสวนรวม .................................... 7 หลกสตรวชาสงแวดลอมกบการพฒนาทยงยน.................................................. 11 หลกการอนรกษสงแวดลอม............................................................................. 14 พฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม..................................................................... 18 งานวจยทเกยวของ.......................................................................................... 21 บทท 3 วธการด าเนนการวจย............................................................................................ 26 ประชากรและกลมตวอยาง.............................................................................. 26

เครองมอทใชในการวจย.................................. ................................................ 27 การเกบรวบรวมขอมล..................................................................................... 31 การวเคราะหขอมล.............................. .............................. .............................. 32

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล................................................................................. ......... 35

www.ssru.ac.th

(8)

สารบญ (ตอ)

เรอง หนา ตอนท 1 วเคราะหปรยบเทยบคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนแบบมสวนรวม

กอนและหลงทไดรบการจดการเรยนการสอนแบบการมสวนรวมของนกศกษากลมตวอยาง โดยใชสถต t - test for Dependent Sample.................................

36 วเคราะหเปรยบเทยบพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกศกษาชนปท 1- 3

สาขาวทยาศาสตรสงแวดลอม.........................................................................

37 การสงเกตพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม..................................................... 42

บทท 5 สรปผล อภปรายผล และขอเสนอแนะ................................................................... 43 สรปผลการวจย.............................................................................................. 44 อภปรายผล................................................................................... ................. 46 ขอเสนอแนะในการวจย......................................................... .......................... 49

บรรณานกรม .......................................................................................... ......................... 50 ภาคผนวก ...................................................................................................... ............... 55 ภาคผนวก ก........................................................................................... ........ 56 ภาคผนวก ข............................. ............................................................... ....... 67 ภาคผนวก ค...................................................................................... ............. 81 ภาคผนวก ง............................................................................................ ....... 95 ประวตยอผวจย.......................................................................................................... ....... 101

www.ssru.ac.th

(9)

สารบญตาราง

ตาราง หนา 2.1 ประเภทของการจดกลมผเรยน 10 2.2 องคประกอบของการเรยนรแบบมสวนรวมและลกษณะเฉพาะ

ของการสอนความร

11 2.3 แบบแผนการวจย 26 4.1 เปรยบเทยบคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรกอนเรยนและ

หลงเรยนของกลมตวอยางทไดรบการจดการเรยนการสอนแบบการมสวนรวมแสดงคารอยละขอมลทวไปของนกศกษา

36 4.2 การวเคราะหคาเฉลยและคาเบยงเบนมาตรฐานตอระดบพฤตกรรม

การอนรกษสงแวดลอมกอนและหลงการทดลองในภาพรวมแตละดาน

37 4.3 การวเคราะหคาเฉลยและคาเบยงเบนมาตรฐานตอระดบพฤตกรรม

การอนรกษสงแวดลอมกอนและหลงการทดลองในภาพรวมแตละดาน

38 4.4 การวเคราะหเปรยบเทยบพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกศกษาชน

ปท 1-3 สาขาวทยาศาสตรสงแวดลอมกอนและหลงการเรยน

41

www.ssru.ac.th

บทท 1 บทน า

ความเปนมาและความส าคญของปญหา

ปจจบนประเทศตาง ๆ รวมทงประเทศไทย ก าลงเผชญปญหาวกฤตทางสงแวดลอมอยางรนแรง ปญหาการลดลงทงปรมาณและคณภาพของทรพยากรธรรมชาต ทแผขยายออกไปอยางรวดเรวและทวความรนแรงเพมขนทกขณะ ทงนสบเนองมาจากจ านวนประชากรทเพมขน ประกอบกบความเทาไมถงการณ ในการแกงแยงแขงขนกนใชทรพยากรธรรมชาตอยางฟมเฟอย ในขณะททรพยากรธรรมชาตมอยอยางจ ากด (วไลลกษณ รตนเพยรธมมะ , 2546. เวบไซต) ซงเปนสภาวะทนาวตกเปนอยางยง โดยเฉพาะปญหาความเสอมโทรมของสภาพแวดลอม ทเกดจาก การมงพฒนาทางดานเศรษฐกจ ดงจะเหนไดจาก (วนย วระวฒนานนท, 2546. หนา 2 ) ปญหาการบกรกพนทปา เพอขยายพนทการเกษตรขยายชมชน การคมนาคมขนสงและปญหา การแพรกระจายของสารพษในดน อากาศ แหลงน า ทงในชนบทและในเมอง ปญหาสงแวดลอมทเกดขน สวนใหญมสาเหตสบเนองมาจากการกระท าของมนษย ทงทางตรงและทางออม ในการแกไขปญหาดงกลาว จงควรแกทตนเหตของปญหา อนไดแก การเปลยนแปลงพฤตกรรมของมนษย ใหเปนไปในดานการสงเสรมและรกษาคณภาพสงแวดลอม อยางจรงจง โดยการใหการศกษา อบรมและเผยแพรความรทถกตอง อนเปนมาตรการทม ประสทธภาพและใหผลในระยะยาว (ประภาพรรณ เสงวงศ, 2541. หนา 43) ซงประเทศไทยไดมนโยบายในการสนบสนนการศกษา และการใหความรความเขาใจทางดานสงแวดลอมมา โดยตลอด ดงจะเหนไดจากเรมมการก าหนดแนวทางการพฒนา เรงรดจดการศกษา และ ประชาสมพนธเรองสงแวดลอมแกประชาชน โดยใหมหลกสตรวชาสงแวดลอมในทกระดบ การศกษา นบตงแตการศกษาภาคบงคบ รวมทงการเผยแพรทางสอมวลชน การประชมอบรม และการศกษานอกโรงเรยน (วนย วระวฒนานนท , 2532. หนา 17 อางองจาก ส านกงาน คณะกรรมการสงแวดลอมแหงชาต , 2524.) นอกจากนนยงไดมการบรรจ “สงแวดลอมศกษา ” เขาส แผนการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2520 เกดจดเรมตนของหลกสตรสงแวดลอมศกษา โดยศนยพฒนาหลกสตร กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ ไดจดประชมก าหนดจดมงหมาย หลกการ โครงสรางและเนอหาวชาสงแวดลอมศกษา ทงในระดบประถมศกษาและมธยมศกษา จนกระทงปจจบน พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 (ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต , ม.ป.ป..หนา 12) ไดก าหนดจดมงหมายและแนวทาง ในการจดการศกษา ในสวนทเกยวของกบสงแวดลอมศกษา ตามมาตรา 7 และมาตรา 23 วรรค 2 โดยกระบวนการจดการเรยนรนนตองมงปลกฝงจตส านกทถกตอง โดยเฉพาะดานการอนรกษ

www.ssru.ac.th

2

ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ทจะตองสรางความรความเขาใจและประสบการณ ทงการบ ารงรกษา และการใชประโยชนจากทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมอยางสมดลและยงยน

แตการจดการศกษาดานสงแวดลอมทผานมา ยงไมประสบผลส าเรจเทาทควร ดงท วไลลกษณ รตนเพยรธมมะ (2546. เวบไซต) ไดกลาววา การจดการศกษาเกยวกบสงแวดลอม ทงในระบบและนอกระบบทผานมา ประสบกบ ความลมเหลวในการใหความรและความเขาใจอนถกตอง ไมสามารถสรางเสรมใหเยาวชน ประชาชนไดเกดความตระหนกและมพฤตกรรมในการมสวนรวม ทงในการปองกนและแกไขปญหาสงแวดลอมได เพราะหลกสตรขาดการบรณาการ ขาดความตอเนอง ขาดบคลากรทใหความส าคญและสนใจดานสงแวดลอม กจกรรมการเรยนการสอนมกเนนดานเนอหา โดยมคร เปนศนยกลาง เยาวชนไดรบแตทฤษฎ ปราศจากการลงมอปฏบต จตส านกในการปลกฝงจรยธรรมสงแวดลอมจงลมเหลว ผวจยจงเหนวาการจดการเรยนการสอนใหนกศกษาเกคความใสใจในสงแวดลอมของมหาวทยาลยใหมากขนจงไดน าวธการจดการเรยนการสอนแบบการเรยนรแบบมสวนรวม (Participatory Learning) ”มาจดกจกรรมการเรยนการสอน เนองจากการเรยนรแบบมสวนรวมอาศยหลกการเรยนรทยดผเรยนเปนศนยกลางโดยพนฐานส าคญประการแรกคอ การเรยนรเชงประสบการณ ซงการเรยนรเชงประสบการณมงเนนอยทการใหผเรยนเปนผสรางความรจากประสบการณเดม ประการทสอง การเรยนรทมประสทธภาพมหลกการทส าคญ คอ ตองการใหเกดการเรยนรสงสด (กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข , 2542) โดยหลกการจดการเรยนรทส าคญเนนใหนกเรยนไดมสวนรวมในทกขนตอนขององคประกอบการจดการเรยนรแบบมสวนรวมไดแก 1) ประสบการณ เปนการทครชวยใหนกศกษาน าประสบการณเดมของตนมาพฒนาเปนองคความร 2) การสะทอนความคดและอภปราย ครชวยใหนกศกษาไดมโอกาสแสดงออกเพอแลกเปลยนความคดเหน และเรยนรซงกนและกนอยางลกซง 3) เขาใจและเกดความคดรวบยอด นกศกษาเกดความเขาใจและน าไปสการเกดความคดรวบยอด 4) การทดลองหรอการประยกตแนวคด นกเรยนน าเอาการเรยนรทเกดขนใหมไปประยกตใชในลกษณะหรอสถานการณตาง ๆ จนเกดเปนแนวทางปฏบตของนกศกษาเอง นอกจากน วราลกษณ ไชยทพ,บณฑร ออนด า, และสามารถ ศรจ านง (2544) กลาววา การจดกระบวนการเรยนรแบบมสวนรวมเปนสวนหนงของการพฒนาแบบมสวนรวมและมเปาหมายสอดรบกน กลาวคอ กระบวนการจดการเรยนรแบบมสวนรวมมเปาหมายทการเปลยนแปลงระดบบคคลในดานจตส านกอดมการณทศนคต ความตระหนก ความร และทกษะ ซงเชอวาจะน าไปสการรวมพลงศกยภาพเปนกลมเปนกระบวนการในระดบตางๆ จากชมชนสเครอขายประชาชน ซงจากแผนการศกษามงเนนใหนกศกษาเกดการตระหนกชวยกนดแลสงแวดลอม ผวจยจงมความเหนวาผเรยนควรตองมกระบวนการเรยนรอยางเขาใจและสามารถถายทอดใหผอนเกดความคดรวมในการอนรกษสงแวดลอมอยางตอเนอง

www.ssru.ac.th

3

ดงนนหลกสตรของสาขาวทยาศาสตรสงแวดลอมในรายวชาสงแวดลอมกบการพฒนาทยงยนสามารถสอดแทรกเนอหาการอนรกษสงแวดลอมพรอมกระตนใหผเรยนเกดการมสวนรวมไดอยางเปนรปธรรม

ดงนน ผวจยจงไดท าวจยในชนเรยนเรอง ผลของ การจด กจกรรม การเรยนรแบบมสวนรวมในรายวชาสงแวดลอมกบการพฒนาทยงยนทมตอพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม ในมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทาของนกศษาชนปท 1- 3 สาขาวทยาศาสตรสงแวดลอม คณะวทยาศาสตร และเทคโนโลย เพอจดกจกรรมการเรยนรแบบมสวนรวมทมผลตอพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมและ เพอเปรยบเทยบพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมในมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทาของนกศ กษาชนปท1- 3 สาขาวทยาศาสตรสงแวดลอม คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลยกอนกบหลงการทดลอง ดวยความหวงและความคงอยของทรพยากรธรรมชาตทเออประโยชนแกมวลมนษยชาตตอไป วตถประสงคของการวจย 1.เพอศกษาผลของจดกจกรรมการเรยนรแบบมสวนรวมในรายวชาสงแวดลอมกบการพฒนาทยงยน ทมผลตอพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม

2. เพอเปรยบเทยบพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมในมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทาของนกศษาชนปท1- 3 สาขาวทยาศาสตรสงแวดลอม คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลยกอนกบหลงการทดลอง ขอบเขตของการวจย

1. การวจยครงนมงจะศกษาผลของการจดการเรยนรแบบมสวนรวม แตละขนตอนของการจดกจกรรมเนนองคประกอบของการเรยนรแบบมสวนรวมทง 4 ขนตอน คอ 1) ประสบการณ เปนการทอาจารยชวยใหนกศกษาน าประสบการณเดมของตนมาพฒนาเปนองคความร 2) การสะทอนความคดและอภปราย อาจารยชวยใหนกศกษาไดมโอกาสแสดงออกเพอแลกเปลยนความคดเหน และเรยนรซงกนและกนอยางลกซง 3) เขาใจและเกดความคดรวบยอด นกศกษาเกดความเขาใจ และน าไปสการเกดความคด รวบยอด 4) การทดลองหรอการประยกตแนวคด นกศกษาน าเอาการเรยนรทเกดขนใหมไปประยกตใช ในลกษณะหรอสถานการณตาง ๆ จนเกดเปนแนวทางปฏบต

www.ssru.ac.th

4

2. เนอหาทใชในการจดกจกรรมการเรยนร เปนเนอหาวชาสงแวดลอมกบการพฒนาทยงยน 5 เรองประกอบดวย ความรพนฐานทางสงแวดลอมศกษากบการพฒนา การพฒนาทยงยน ปญหาสงแวดลอม ผลกระทบของการพฒนาทมตอคณภาพสงแวดลอม การพฒนากบการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

3. ประชากรส าหรบการวจยในครงน เปนนกศกษาชนปท1- 3 สาขาวทยาศาสตรสงแวดลอม มหาวทยาลยราชภฎสวนสนนทา ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2553 และภาคเรยนท 2/2553 จ านวน 83 คน

4. ระยะเวลาทใชในการท าวจยท าการทดลองในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2553 และภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2553 ใชเวลาสอน 15 ชวโมง จ านวน 5 สปดาห 5. ตวแปรทศกษาในงานวจยครงน คอ 1. ตวแปรตน คอการจดการเรยนรแบบมสวนรวมทมผลตอพฤตกรรมการอนรกษของนกศกษา 2. ตวแปรตาม คอ พฤตกรรมของนกศกษาทแสดงออกตอการอนรกษสงแวดลอมในมหาวทยาลยราชภฎสวนสนนทาระหวางการรวมกจกรรมการเรยนรแบบ การมสวนรวม กอนและหลงการทดลอง สมมตฐานการวจย

หลงการจดการเรยนรแบบมสวนรวม ในรายวชาสงแวดลอมกบการพฒนาทยงยนนกศกษามพฤตกรรมตอการอนรกษสงแวดลอมในมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทามากขนกวากอนการทดลอง

นยามศพท

การจดกจกรรมการเรยนรแบบมสวนรวม หมายถง การออกแบบและการด าเนนการกจกรรมการเรยนรทใหนกเรยนไดเกดกระบวนการเรยนร และใชความสามารถในการน าทกษะทจ าเปนในการแกปญหาอยางสรางสรรคดวยการจดกจกรรมการเรยนรแบบมสวนรวม (Participatory Learning) โดยการใชเทคนคกระบวนการกลมและน าเทคนควธการสอน ไดแกการบรรยาย การแสดงบทบาทสมมต การอภปรายกลม สถานการณจ าลอง สถานการณจรงการสาธตและกรณตวอยางมาใชในแตละขนตอนของการจดกจกรรมการเรยนร ทครบองคประกอบของการเรยนรแบบมสวนรวมทง 4 ขนตอน คอ 1) ประสบการณ เปนการทครชวยใหนกศกษาน าประสบการณเดมของตนมาพฒนาเปนองคความร

www.ssru.ac.th

5

2) การสะทอนความคดและอภปราย ครชวยใหนกศกษาไดมโอกาสแสดงออกเพอแลกเปลยนความคดเหน และเรยนรซงกนและกนอยางลกซง 3) เขาใจและเกดความคดรวบยอด นกศกษาเกดความเขาใจและน าไปสการเกดความคดรวบยอด 4) การทดลองหรอการประยกตแนวคดนกศกษาน าเอาการเรยนรทเกดขนใหมไปประยกตใชในลกษณะหรอสถานการณตาง ๆ จนเกดเปนแนวทางปฏบต โดยจดท าเปนแผนการจดกจกรรมการเรยนรทประกอบไปดวยจดประสงคการเรยนร สาระการเรยนร กจกรรมการเรยนร สอและการวดและประเมนผลการเรยนร

การอนรกษสงแวดลอม หมายถง การปองกน รกษา สงวน ปรบปรง บรณะซอมแซม รวมทงรจกใชสงแวดลอมอยางชาญฉลาดถกตองตามหลกวชาการ อกทงรจกประหยดและไดประโยชนสงสดเกยวกบการอนรกษน า การดแลพนทสเขยว การจดการขยะ การอนรกษศลปวฒนธรรมและการอนรกษพลงงาน

พฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม หมายถง การปฏบตหรอเปนการกระท าของนกศกษาในการปองกนแกไข การบ ารงรกษา บรณะ ฟนฟตอสงแวดลอมในมหาวทยาลย ราชภฏสวนสนนทา ดานการอนรกษน า การดแลพนทสเขยว การจดการขยะ การอนรกษศลปวฒนธรรม และการอนรกษพลงงาน เปนพฤตกรรมทบคคลกระท าตอสงแวดลอมม 3 ลกษณะ คอ 1. พฤตกรรมทแสดงถงการกระท า เชน การบ ารงรกษา การปรบปรง การเปลยนแปลง ดดแปลง การสรางขนใหม การควบคม การประหยด ซงพฤตกรรมเหลานจดเปนพฤตกรรมควบคม อนรกษ และท าลายสงแวดลอม 2. พฤตกรรมทแสดงถงความรสก ความรก ความผกพน และเมตตาสงสาร ในรป พฤตกรรมการเลยงด เอาใจใสพชและสตว การซาบซงในความงามของศลปะและธรรมชาต การสะสม เปนตน พฤตกรรมนจดเปนพฤตกรรมทแสดงถงความสมพนธของมนษยตอสงแวดลอม 3. พฤตกรรมทแสดงถงความเชอ เชน การกราบไหวสงศกดสทธ การเชอโชคลาง พฤตกรรมประเภทน จดวาเปนความสมพนธระหวางมนษยกบสงทเหนอธรรมชาต

การอนรกษสงแวดลอมในมหาวทยาลยราชภฎสวนสนนทา หมายถง การกระท าของนกศกษาในการใชสงแวดลอมอยางประหยดและไดประโยชนสงสดเกยวกบ การอนรกษน า การดแลพนทสเขยว การจดการขยะ การอนรกษศลปวฒนธรรมและการอนรกษพลงงาน อาท การไมเปดน าทง มการใชน าอยางประหยด มการทงขยะลงในททงขยะ ภายในมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา เปนตน

www.ssru.ac.th

6

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 1. เพอใหนกศกษาไดมสวนรวมและตระหนกถงความส าคญของการอนรกษสงแวดลอมในมหาวทยาลยราชภฎสวนสนนทา

2. เปนแนวทางส าหรบครผสอนและผทเกยวของในการน าวธการจดกจกรรมการเรยนร แบบมสวนรวมไปใชเพอพฒนาการจดกจกรรมการเรยนรส าหรบรายวชาอนๆตอไป

แผนการบรหารแผนงานวจยและแผนการด าเนนงานพรอมทงขนตอนการด าเนนงาน ตารางท1 แผนการบรหารแผนงานวจยและแผนการด าเนนงานพรอมทงขนตอนการด าเนนงาน

กจกรรม/ขนตอนการด าเนนการวจย

ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. ม.ค. ก.พ.

1.ทบทวนวรรณกรรม

2.สรางเครองมอการวจย

3.หาคณภาพเครองมอการวจย

4.ปรบปรงแกไขเครองมอการวจย

5.ท าการเกบรวบรวมขอมล

6.วเคราะหขอมล

7.เขยนรายงานการวจย

8.พมพรายงานการวจยและเสนอรายงาน

www.ssru.ac.th

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ

การวจยชนเรยน เรอง ผลของการจดกจกรรมการเรยนรแบบมสวนรวมในรายวชาสงแวดลอมกบการพฒนาทยงยนทมตอพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมในมหาวทยาลยราชภฎสวนสนนทาส าหรบนกศกษาชนปท 1- 3 สาขาวทยาศาสตรสงแวดลอม ผวจยไดศกษาแนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของโดยน าเสนอหวขอตาง ๆ เรยงตามล าดบดงน

1. หลกการของทฤษฎและแนวคดการเรยนรแบบมสวนรวม 2. หลกสตรวชาสงแวดลอมกบการพฒนาทยงยน 3. หลกการอนรกษสงแวดลอม 4. พฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม 5. งานวจยทเกยวของ

2.1 ทฤษฏและแนวคดเกยวกบการเรยนรแบบมสวนรวม

การเรยนรแบบมสวนรวม เปนการจดการเรยนการสอนทยดผเรยนเปนศนยกลางซงการพฒนากจกรรมการเรยนรแบบมสวนรวมในครงนผวจยไดศกษาเอกสารทเกยวของกบแนวคดและทฤษฎการเรยนรแบบมสวนรวมทครอบคลมแนวคด องคประกอบของการเรยนรเชงประสบการณในการเรยนรแบบมสวนรวม และหลกการจดการเรยนการสอนแบบมสวนรวม

2.1.1 แนวคดการจดการเรยนรแบบมสวนรวม มนกวชาการดง เชนวราลกษณ ไชยทพ, บณฑร ออนด า, และสามารถ ศรจ านงค (2544) ได

รวบรวมลกษณะการเรยนรแบบมสวนรวมวาควรมลกษณะดงตอไปน 1. การเรยนรทสรางจตส านกทางอดมการณ ส านกของคณคา ศกดศรของมนษยและพลงของ

การรวมกลมพลงชมชน 2. การเรยนรแบบองครวมเชอมโยงสมพนธกน 3. การเรยนรทประสานระหวางการเรยนรเชงประจกษรวมกบทฤษฎ 4. การเรยนรตรงจากการเหนของจรงหรอการแลกเปลยนประสบการณตรง 5. ใหผเขารวมการเรยนรเปนหวใจส าคญของการเรยนร 6. ใชกระบวนการกลมทเนนความรวมมอและชวยเหลอซงกนและกน 7. เนนกระบวนการมากกวาเนอหา 8. กระบวนการเรยนรทตอเนอง

www.ssru.ac.th

8

9. เนนการสรางบรรยากาศเรยนรแบบไมเปนทางการ 10. จดวางความสมพนธทเสมอภาคเทาเทยมกน นอกจากนสมณฑา พรหมบญ (2540) กลาววา การเรยนรแบบมสวนรวมเปนมตใหมของการ

เรยนการสอนทเรยกวาการศกษา 100% ของเวลาของผเรยน โดยมครเปนผจดการใหเกดการเรยนรใหเตมรอยนน ศนยกลางของการเรยนรจงอยทผเรยนมใชผสอน การเรยนรแบบมสวนรวมกคอการทเดกแตละคนมสวนรวมและการมสวนรวม กคอการทเดกเอาจตใจรวมท าใหตวเขาเองเกดการเรยนรในสงทครอยากจะใหร ไมโดยทางตรงกทางออม และบรชย ศรมหาสาคร (2546) ไดกลาวถงแนวคดในการก าหนดรปแบบของกระบวนการศกษาทเนนมนษยเปนศนยกลางของการพฒนา ทเรยกวา “ การเรยนรอยางมสวนรวม เปนกระบวนการเรยนรแบบมสวนรวม ครจะมความคด วากอนเรยนนนนกเรยนจะมความรและประสบการณเดมตดตวมาสวนหนงแลว ซงความรและประสบการณเดมของแตละคนจะแตกตางกน ดงนนขณะเรยนครจะใหนกเรยนรวมกลม เพออภปรายแสดงความคดเหนหรอท างานรวมกน เพอเปนการแลกเปลยนหรอสรางองคความรใหมทสามารถประยกตไปสการปฏบตจรงในชวตประจ าวน จากนนใหนกเรยนออกมารายงานผลการอภปรายหรอการท างานใหเพอน ๆ ทกคนไดรบรโดยมครรวมรบฟงดวย หากพบวานกเรยนยงบกพรองในสวนใดครกอภปรายเพมเพอเตมเตมความรในสวนทยงขาดใหแกนกเรยน สดทายหลงจากเรยนจบแลวนกเรยนแตละคนจะไดรบความรและประสบการณทหลากหลายจากเพอนๆ จากครและจากสอการเรยนการสอนหรอกจกรรมการเรยนรทครจดให โดยดงเอาศกยภาพทมอยในตนเองออกมาใช ซงหลกการเรยนรแบบมสวนรวมน าเสนอโดยกรมสขภาพจต (2542) ไดน าเสนอเกยวกบการเรยนรแบบมสวนรวมโดยอาศยหลกการเรยนรทยดผเรยนเปนศนยกลาง ซงมพนฐานส าคญประการแรกคอ การเรยนรเชงประสบการณ ซงมงเนนทการใหผเรยนเปนผสรางความรจากประสบการณเดม และประการณท 2 การเรยนรทมประสทธภาพ มหลกส าคญคอตองการใหเกดการเรยนรสงสด โดยใหผเรยนมสวนรวมมากทสดในทก ๆ องคประกอบ ส าหรบการเรยนรเชงประสบการณมหลกส าคญ 5 ประการ คอ

1. เปนการเรยนรทอาศยประสบการณของผเรยน 2. ท าใหเกดการเรยนรใหมๆ ททาทาย อยางตอเนอง และเปนการเรยนรทเรยกวา Active

Learning 3. มปฏสมพนธระหวางผเรยนดวยกนเอง และระหวางผเรยนกบผสอน 4. ปฏสมพนธทมท าใหเกดการขยายตวของเครอขายความรททกคนมอยออกไปอยาง

กวางขวาง 5. มการสอสารโดยการพด หรอการเขยน เปนเครองมอในการแลกเปลยน การวเคราะห

และสงเคราะหความร

www.ssru.ac.th

9

2.1.2 องคประกอบของการเรยนรเชงประสบการณในการเรยนรแบบมสวนรวม นอกจากนองคประกอบของการเรยนรเชงประสบการณในการเรยนรแบบมสวนรวมท

อธบายกรมสขภาพจต (2542) ไดกลาวถงองคประกอบส าคญของการเรยนรแบบมสวนรวมวามอย 4 ประการ คอ ประสบการณ การสะทอนความคดและถกเถยง เขาใจและเกดความคดรวบยอดและการทดลองหรอประยกตแนวคด โดย (1) ประสบการณ (Experience) ครชวยใหนกเรยนน าประสบการณเดมของตนมาพฒนาเปนองคความร ( 2) การสะทอนความคดและอภปราย (Reflex and Discussion) ครชวยใหนกเรยนไดมโอกาสแสดงออกเพอแลกเปลยนความคดเหน และเรยนรซงกนและกนอยางลกซง (3) เขาใจและเกดความคดรวบยอด (Understanding and Conceptualization)นกเรยนเกดความเขาใจและน าไปสการเกดความคดรวบยอด อาจเกดขนโดยนกเรยนเปนฝายรเรมแลวครชวยเตมแตงใหสมบรณ หรอในทางกลบกนครเปนผน าทางและนกเรยนเปนผสานตอความคดนนจนสมบรณเปนความคดรวบยอด (4) การทดลองหรอการประยกตแนวคด (Experiment / Application) นกเรยนน าการเรยนรทเกดขนใหมไปประยกตใชในลกษณะหรอสถานการณตาง ๆ จนเกดเปนแนวทางปฏบตของนกเรยนเอง ดงนนความสมพนธขององคประกอบทง 4 ประการจะเปนไปอยางพลวตร โดยอาจเรมจากจดใดจดหนง และเคลอนยายไปมาระหวางองคประกอบตางๆ ดงนนในแงของการเรยนการสอนจงอาจเรมตนทจดใดกอนกได แตส าคญทการจดกระบวนการใหครบทกองคประกอบ การสอนในลกษณะดงกลาว นอกจากจะเปนพนฐานของการสอนทกษะชวตในดานพทธพสย โดยมงเนนใหเกดความคดสรางสรรคและความคดวเคราะหวจารณแลวยงเปนพนฐานในการสอนทกษะชวตอน ๆในดานจตพสย และทกษะพสยอกดวยและการเรยนรทมประสทธภาพโดการจดกจกรรมการเรยนรแบบมสวนรวม มหลกส าคญอกขอหนงคอตองการใหเกดการเรยนรสงสด โดยใหผเรยนมสวนรวมมากทสดในทก ๆ องคประกอบกคอ การแบงปนประสบการณการไดสะทอนความคดและถกเถยง การสรปความคดรวบยอด ตลอดจนไดทดลองหรอประยกตแนวคดและในทกองคประกอบนนจะตองเกดการเรยนรสงสด หรออาจกลาวไดวาการมสวนรวมสงสด (Maximum Participation) โดยกรมสขภาพจต (2542: 8)ไดกลาวถงลกษณะของการมสวนรวมสงสดวาเกดจากการออกแบบกลมทเหมาะสมในแตละองคประกอบของการเรยนร กลมแตละประเภทจะมขอจ ากดทตางกนเชน บางประเภทเอออ านวยใหมสวนรวมไดมาก แตอาจขาดความหลากหลายของแนวคดจงเหมาะสมส าหรบเวลาทผสอนตองการใหเกดการแสดงออกแลกเปลยนความคดเหนจากประสบการณโดยยงไมตองการขอสรปรายละเอยดของกลมแตละประเภท วธการใช และขอจ ากดปรากฏในตารางดงน

www.ssru.ac.th

10

ตารางท 2. 1 ประเภทของการจดกลมผเรยน

ประเภทกลม ความหมาย วธการใช ขอจ ากด

กลม 2 คน (Pair Group)

ใหผเรยนจบคกนท า กจกรรมทไดรบมอบหมาย

ตองการใหทกคนมสวนรวมในการออกความเหนหรอปฏบต

ขาดความหลากหลาย ทางความคดและ ประสบการณ

กลม 3 คน ( Triad Group)

ใหผเรยนจบกลม 3 คน แตละคนมบทบาททชดเจนและหมนเวยนบทบาทกนได

ทกคนมสวนรวมในการเรยนรตามบทบาทและสามารถเรยนรไดครบทกบทบาท

ขาดความหลากหลาย และความกระจางชด ไปบาง

กลมใหญ (Large Group)

เปนการอภปรายในกลม 15-30 คน หรอทงชน

ตองการใหเกดการโตแยงหรอการรวบรวมความคด จากกลมยอยเพอหาขอสรป

บางคนอาจให ความสนใจหรอ มสวนรวมนอย ใชเวลามาก

กลมไขว (Cross-over

Group)

เปนการจดกลม 2 ขนตอนโดยแยกใหเดกท ากจกรรมเฉพาะบางกลมจนมความเชยวชาญจากนนจงใหผเรยนจากแตละกลม รวมกนเปนกลมใหญ

ตองการใหผเรยนใชศกยภาพของตนเองในการสรางความรผเรยนจะมสวนรวมและไดเนอหามาก

ใชเวลามากอาจม ความรทตกหลน

กลมแบงยอย (Subgroup)

เปนการจดกลม 2 ขนตอนจาก 8-12 คนแตละกลมถกแบงเปนกลมยอย 3-4กลมเพอใหท างานกลมละ1 งาน (ทไมเหมอนกน)จากนนจงใหกลมยอยมารวมกนเพอบรณาการ

เหมอนกลมไขว

เหมอนกลมไขว

กลมปรามด (Pyramid Group)

รวบรวมความคดเหนเรมจากกลม 2-4 คนทวขนไปเปนขนๆ จบครบทงชน

สรางความตระหนก และเขาใจในความรสก นกคดของแตละกลม หรอฝายขาดขอสรป

ขาดขอสรปและ ความลกซง

www.ssru.ac.th

11

การรอยรดกระบวนการกลมทหลากหลายเขาดวยกนอยางเหมาะสมในแตละชวโมงการสอนกจะท าใหเกดการมสวนรวมอยางสงสด มพลวตรหรอการเคลอนไหวของการเรยนรตลอดเวลา ท าใหผเรยนมความสนใจอยางตอเนอง นอกจากนหลกการสอนความรแบบมสวนรวมทกลาวโดยกรมสขภาพจต (2542) ไดเสนอหลกการสอนความรแบบมสวนรวมวา การสอนความรชวยสรางทกษะชวตทเปนพนฐานและเปนองคประกอบรวมของทกษะชวตตวอนๆ นนคอความคดสรางสรรคและความคดวเคราะหวจารณ ลกษณะเฉพาะของการสอนความรทยดหลกการเรยนรแบบมสวนรวม ดงตาราง ตารางท 2.2 องคประกอบของการเรยนรแบบมสวนรวมและลกษณะเฉพาะของการสอนความร

องคประกอบของการเรยนร แบบมสวนรวม

ลกษณะเฉพาะของการสอนความรแบบมสวนรวม

ประสบการณ การสะทอนความคดและอภปราย

ตงค าถามเพอรวบรวมประสบการณของผเรยน ผเรยนไดแลกเปลยนความร เพอสรางความรตามงานทไดรบมอบหมาย การบรรยาย

ความคดรวบยอด

การรายงานผลงานกลมหรอบรณาการความรของกลมยอยโดยการอภปรายในกลมใหญ

ประยกตแนวคด ผเรยนไดท ากจกรรมทประยกตความรทเกดขน

ดงนนการจดกจกรรมการเรยนการสอนเพอใหผเรยนเกดความรความเขาใจในเนอหาวชานนไมมขนตอนการสอนทเฉพาะเจาะจง เพยงแตใหค านงถงการจดกจกรรมทครบองคประกอบของการเรยนรแบบมสวนรวมทง 4 ประการทกลาวมาขางตน 2. ขอบขายเนอหาการอนรกษสงแวดลอม

ส าหรบการอนรกษสงแวดลอมทศกษาคนควาในครงนมขอบขายเนอหาแบงออกเปนการอนรกษพลงงาน การอนรกษน า การอนรกษวฒนธรรม การจดการขยะ การดแลพนทสเขยว ซงไดสอดแทรกในเนอหาหลกสตรในรายวชาสงแวดลอมกบการพฒนาทยงยนโดยมเนอหาดงน บทท 1 บทน า นยามและความหมายของสงแวดลอมศกษาและการพฒนาทยงยน ความสมพนธระหวางสงแวดลอมศกษากบการพฒนา แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตทเกยวของกบการพฒนาสงแวดลอม สถานการณสงแวดลอมของประเทศ บทท 2 การพฒนาทยงยน ความหมายและความส าคญของการพฒนาทยงยน แนวคดพนฐานดานการพฒนาทยงยน หลกการพฒนาทยงยน การพฒนาทยงยน ทฤษฏการพฒนา แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 1-10 บทท 3

www.ssru.ac.th

12

ปญหาสงแวดลอมสถานการณสงแวดลอม ปญหาสงแวดลอม การจดการปญหาสงแวดลอม นโยบายและแผนการจดการสงแวดลอม กรณศกษาสถานการณปญหาสงแวดลอม บทท 4 ผลกระทบของการพฒนาทมตอคณภาพสงแวดลอม นยามและความหมายของคณภาพสงแวดลอม คณภาพสงแวดลอมทางดานกายภาพ ทางดานชวภาพ ทางดานเศรษฐกจและสงคม ผลกระทบของการพฒนาทางดานกายภาพ ทางดานชวภาพและทางดานเศรษฐกจและสงคม บทท5 การจดการและการวางแผนสงแวดลอม นยามการจดการและการวางแผนสงแวดลอม ระบบสงแวดลอม นโยบายเกยวกบสงแวดลอม การวางแผนการจดการสงแวดลอม การจดการสงแวดลอมแบบยงยน บทท 6 การพฒนากบการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ความหมายและแนวความคดทางดานการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม การรกษาคณภาพสงแวดลอม ความสมพนธระหวางการพฒนากบการอนรกษทรพยากรธรรมชาตความขดแยงระหวางการพฒนากบการอนรกษทรพยากรธรรมชาต บทท 7 หลกการทางดานเศรษฐศาสตรสงแวดลอม แบบจ าลองเศรษฐศาสตรแนวใหม การอนรกษความหลากหลายทางชวภาพ การคมครองสงแวดลอมและการพฒนาแบบยงยน ความเจรญทางเศรษฐกจและการอนรกษสงแวดลอม ระบบเศรษฐกจและโลกทรรศนทแตกตาง สงแวดลอมและการพฒนาแนวคดจากเศรษฐศาสตร บทท8 โครงการพฒนาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมกบการพฒนาทยงยน สงแวดลอมกบการพฒนาในแนวคดจากเศรษฐศาสตร ความลมเหลวของการพฒนา การพฒนาทยงยนกบมตทางสงคม แนวนโยบายและมาตรการส าหรบการคมครองสงแวดลอม กรณศกษาโครงการพฒนาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม 3. หลกการอนรกษสงแวดลอม

กอนทจะกลาวถงหลกการอนรกษสงแวดลอมจ าเปนจะตองทราบเกยวกบความหมายของค าทเกยวของดงน

3.1 ความหมายของสงแวดลอม มนกวชาการหลายทานอาท กลาวถง สงแวดลอม ตามพระราชบญญตสงเสรมและรกษาคณภาพสงแวดลอมแหงชาต2535 ในมาตรา 4 ไดใหความหมายไววา สงแวดลอมหมายถง สงตางๆ ทมลกษณะทางกายภาพและชวภาพทอยรอบตวมนษยซงเกดขนเองโดยธรรมชาตและทมนษยไดสรางขนทงทเปนรปธรรม (จบตองมองเหนได ) และนามธรรม (วฒนธรรม แบบแผน ประเพณ ความเชอ) มอทธพลเกยวโยงถงกน เปนปจจยในการเกอหนนซงกนและกน ผลกระทบจากปจจยหนงจะมสวนเสรมสรางหรอท าลายอกสวนหนงอยางหลกเลยงมได สงแวดลอมเปนวงจรและวฏจกรทเกยวของกนทงระบบ(กรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม. 2545 : 16) สงแวดลอม หมายถง สงตาง ๆ ทรอบตวเราซงสรปไดเปน 2 ประการคอสงแวดลอมทเปนไปตามปรากฏการณธรรมชาตรอบตวเรา และสงแวดลอมท

www.ssru.ac.th

13

เกดจากการประดษฐคดคนหรอถกสรางขนโดยมนษย ทงสองประการมความสมพนธเชอมโยงเกยวเนองกนและมผลกระทบซงกนและกน รวมทงมผลตอวถชวตมนษยดวย (วนย วระวฒนานนท . 254 : 4) สงแวดลอม หมายถงสงตางๆ รอบตวเราเปนสงซงสามารถสมผสดวยอาการทงหาไดหรออาจเปนทรพยากรหรอไมใชทรพยากรกได สงแวดลอมอาจเกดโดยธรรมชาตเรยกวาสงแวดลอมธรรมชาต เชน ปาไม สตวปา น า ดน อากาศ มนษย แร ฯลฯหรอเปนสงทมนษยไดสรางขนมา เรยกวาสงแวดลอมทมนษยสรางขนอาทเชน เมอง ถนน สงคม วฒนธรรม ประเพณ กฎหมาย จารตกฎระเบยบ ฯลฯ สงแวดลอมเหลานรวมทงทรพยากรธรรมชาต ซงหมายถง “สงตาง ๆ ทเกดขนโดยธรรมชาตและใหประโยชนตอมนษย ” และมนษยไดดดแปลงทรพยากรธรรมชาตดงเดมเปน ทรพยากรส าเรจรปตามความตองการของมนษยนนเอง (เกษม จนทรแกว. 2545 : 55) จากความหมายดงกลาวขางตนสรปไดวา สงแวดลอม หมายถง สงตาง ๆ ทมลกษณะ ทางกายภาพและชวภาพทอยรอบ ๆ ตวมนษย ซงอาจเกดขนเองตามธรรมชาต หรอเปนสงทมนษย สรางขน รวมถงสงทเปนนามธรรมไดแก วฒนธรรม ประเพณ วถชวต ความเชอ ศาสนา ตลอดจน สงทใหทงคณและโทษตอมนษย

3.2 ความหมายของการอนรกษสงแวดลอม มนกวชาการไดอธบาย ความหมายของการอนรกษสงแวดลอมหลายทานดงวชย เทยน

นอย (2533: 2) กลาววา การอนรกษ หมายถง การน าทรพยากรธรรมชาตมาใชใหเกดประโยชนสงสด และยดอายการใชงานใหยาวนานทสด และ นวต เรองพานช (2537: 38) กลาววา การอนรกษ หมายถง การรจกใชทรพยากรอยางชาญฉลาด ใหเปนประโยชนตอมหาชนมากทสด และใชไดเปนเวลานานทสดทงนตองสญเสยทรพยากรโดยเปลาประโยชนนอยทสด และจะตองกระจายการใชประโยชนจากทรพยากรโดยทวถงกน และ วนย วระวฒนานนท (2541 : 37-40) ไดอธบายถงการใหความหมายของการอนรกษสงแวดลอมไววา “การอนรกษสงแวดลอมและการอนรกษทรพยากรธรรมชาต อาจน าไปใชไดในความหมายทเหมอนกน กลาวคอ ทรพยากรธรรมชาตลวนเปนองคประกอบของสงแวดลอมทจะตองมความสมพนธซงกนและกน อนจะท าใหสงแวดลอมหรอระบบนเวศเกดความสมดลแตการรอยหรอของทรพยากรอยางรวดเรวรวมทงกระบวนการผลตการแปรรปทรพยากร และการใชทรพยากรทเพมขนไดกอใหเกดสารพษในสงแวดลอมท าใหสงแวดลอมขาดความสมดล ดงนนการอนรกษสงแวดลอม และการอนรกษทรพยากรธรรมชาตจงมความหมายเชนเดยวกน จากความหมายดงกลาวขางตนสรปไดวา การอนรกษสงแวดลอม หมายถง การรจกใช ทรพยากรอยางฉลาดและประหยด โดยใชใหเกดประโยชนมากทสดเพอเอออ านวยใหคณภาพสงใน การสนองความเปนอยของมนษยและคงไว ซงปรมาณคณภาพของทรพยากรธรรมชาต ส าหรบการ

www.ssru.ac.th

14

ศกษาครงนไดใหค าจ ากดความวาการอนรกษสงแวดลอม หมายถง การสงวน บ ารง รกษา ปองกน รจกวธใชสงแวดลอมอยางประหยดและไดประโยชนคมคามากทสด เกยวกบพลงงานไฟฟา น า ตนไม ศลปวฒนธรรมและการจดการขยะ หรอกลาวไดวา การอนรกษ คอ การรจกใช บ ารง ปองกน และรกษาทรพยากรหรอสงแวดลอมอยางฉลาด เพอใหสามารถมเอาไวใชไดยงยนยาวนาน

3.3.หลกการอนรกษสงแวดลอม มนกวชาการหลายทานไดกลาวเกยวกบหลกการอนรกษสงแวดลอมดงเชนเกษม จนทรแกว (2544: 82-84) ไดกลาวถงหลกหรอวธการอนรกษสงแวดลอมเพอใหเออประโยชนตอการน ามาใชในลกษณะตาง ๆ ของมนษยอยางยงยน ซงการทจะใหเกดสงดงกลาวไดตองอาศยหลกหรอวธการอนรกษสงแวดลอม ดงน หลกการท 1: ใชแบบยงยน ทรพยากรทกประเภททกกลมตองมแผนการใชแบบยงยน (Sustainable Utilization) ซงตองมการวางแผนการใชตามสมบตเฉพาะตวของทรพยากร พรอมทงมการเลอกเทคโนโลยทเหมาะสม ทจะใชทรพยากรใหเหมาะสมกบชนดของทรพยากรปรมาณการเกบเกยวเพอการใช ชวงเวลาทจะน ามาใช และก าจด/บ าบดของเสยและมลพษใหหมดไปหรอนอยจนไมมพษมภย หลกการท 2: การฟนฟสงเสอมโทรม ทรพยากรธรรมชาตและสงทมนษยสรางขน เมอมการใชแลวยอมเกดความเสอมโทรมเพราะใชเทคโนโลยทไมเหมาะสม เกบเกยวมากเกนความสามารถในการปรบตวของระบบ มสารพษเกดขน เกบเกยวบอยเกนไป และไมถกตองตามกาลเวลา จ าเปนตองท าการฟนฟใหดเสยกอน จนทรพยากร /สงแวดลอมนน ๆ ตงตวได จงสามารถน ามาใชไดในโอกาสตอไป อาจใชเวลาฟนฟ การก าจด การบ าบด หรอการทดแทนเปนป ๆ หลกการท 3: การสงวนของหายาก ทรพยากรบางชนด /ประเภทมการใชมากเกนไป หรอมการแปรสภาพเปนสงอนท าใหบางชนดของทรพยากร /สงแวดลอมหายาก ถาปลอยใหมการใชเกดขนแลว อาจท าเกดการสญพนธได จ าเปนตองสงวนหรอเกบไว เพอเปนแมพนธหรอเปนตวแมบทในการผลตใหมากขน จนแนใจวาไดผลผลตปรมาณมากพอแลว กสามารถน าใชประโยชนได หลกการอนรกษทง 3 หลกการน มความสมพนธตอกนและกน กลาวคอตองใชรวมกนตงแตการใชทรพยากรตองพนจพเคราะหใหดวาจะมทรพยากรใชตลอดไปหรอไม ถาใชแลวมสงใดทมความเสอมโทรมของทรพยากรประเภทใดทเกดขน หรอถาสงใดใชมากเกนไปจ าเปนตองสงวนหรอเกบรกษาเอาไว จะเหนไดวา ขนตอนทง 3 หลกการจะผสมผสานกนเสมอ และเพอใหเออประโยชนตอการน ามาใชในลกษณะตาง ๆ ของมนษยอยางยงยน ซงการทจะใหเกดสงดงกลาวไดตองอาศยหลกหรอวธการอนรกษสงแวดลอม ดงน

www.ssru.ac.th

15

1. การใช หมายถง การใชหลายรปแบบเชน บรโภคโดยตรง เหน ไดยน/ไดฟงไดสมผส การใหความสะดวก และความปลอดภย รวมไปถงพลงงาน เหลานตองเปนเรองการใชอยางยงยน

2. การเกบกก หมายถง การรวบรวมและเกบกกทรพยากรทมแนวโนมทจะขาดแคลนในบางเวลาหรอคาดวาจะเกดวกฤตการณเกดขน บางครงอาจเกบกกเอาไวเพอการน าไปใชประโยชนในปรมาณทควบคมได 3. การรกษา/ซอมแซม หมายถง การด าเนนการใด ๆ ตอทรพยากรทขาดไป /ไมท างานตามพฤตกรรม/เสอมโทรม /เกดปญหา เปนจด/พนทเลก ๆ สามารถใหฟนคนสภาพเดมไดอาจใชเทคโนโลยทมนษยสรางขนชวยใหดเหมอนเดม จนสามารถน ามาใชได 4. การฟนฟ หมายถง การด าเนนการใด ๆ ตอทรพยากรหรอสงแวดลอมทเสอมโทรมใหสงเหลานนเปนปกต สามารถเออประโยชน ในการน าไปใชประโยชนตอไป ซงการฟนฟ ตองใชเวลาและเทคโนโลยเขาชวยเสมอ 5. การพฒนา หมายถง การท าสงทเปนอยใหดขน การทตองพฒนาเพราะตองการเรงหรอเพมประสทธภาพใหเกดผลผลตทดขน การพฒนาทถกตองนน ตองอาศยทงความรเทคโนโลยและการวางแผนทด 6. การปองกน หมายถง การปองกนสงทจะเกดขนมใหลกลามมากกวาน รวมไปถงการปองกนสงทไมเคยเกดใหดวย การปองกนตองใชเทคโนโลยและการวางแผนเชนเดยวกบวธการอนรกษอน ๆ 7. การสงวน หมายถง การเกบไวโดยไมแตะตองหรอน าไปใชดวยวธใด ๆกตาม การสงวนอาจก าหนดเวลาทเกบไวโดยไมใหมการแตะตองตามเวลาทก าหนดไวกได 8. การแบงเขต หมายถง ท าการแบงเขตหรอแบงกลม /ประเภท ตามสมบตของทรพยากร สาเหตทส าคญเพราะวธการใหความร หรอกฎระเบยบทน ามาใชไมไดผล หรอตองการจะแบงเขตใหชดเจนเพอใหการอนรกษไดผล เชน อทยานแหงชาต เขตรกษาพนธสตวปา เมองควบคมมลพษ ฯลฯ อยางไรกตามการแบงเขตนจะตองมการสรางมาตรการก ากบดวย มฉะนนจะไมเกดผล

หลกการอนรกษสงแวดลอมทง 8 วธดงกลาว อาจน ามาใชเพยงหนงหรอมากกวานนหรอทก ๆ ตว ในการน าไปสการวางแผนในการจดการสงแวดลอม ซงสอดคลองกบหลกในการอนรกษทรพยากร และสงแวดลอมของสาคร ลอเจรญ (2531: 72) คอ 1) การอนรกษทางตรงหรอมาตรการทางตรง 2) การอนรกษทางออมหรอมาตรการทางออม

การอนรกษทางตรงหรอมาตรการทางตรง ประกอบไปดวย 1. การปกปกรกษา การคมครอง (Reservation) หมายถง การรกษาทรพยากรนนไวใหคง

สภาพเดมตามธรรมชาต มการจ ากดการใช ปองกนไมใหถกท าลาย เชน การเขยนปายหาม วธการ

www.ssru.ac.th

16

คมครองหรอปกปกษรกษานจ าเปนอยางยงส าหรบในอนาคต ทรพยากรทเหมาะสมแกการอนรกษโดยวธน ไดแก ทวทศน สงมคาทางประวตศาสตร 2 การบรณปฏสงขรณ การซอมแซมหรอการสรางขนใหม (Restoration) เปนวธทใชอยางกวางขวางกบทรพยากรทกชนดยกเวนแรธาต รวมถงทรพยากรดน ปาไม สตวปาสามารถบรณะใหคนสสภาพเดมหรอสภาพทเหมาะสมได 3. การปรบปรงใหดกวาสภาพธรรมชาต (Benefaction) ถอหลกการใหผลผลตสงกวาระดบธรรมชาต เชน การปรบปรงหาดทรายใหปลกพชได 4. การผลตและการใชทรพยากรอยางมประสทธภาพ เพอจะไดมใชระยะเวลานานและส าหรบคนจ านวนมากทสดดวย 5. การน ากลบมาใชใหม (Re-use) เปนการน าทรพยากรทหมดสภาพมาดดแปลงแกไขหรอน ามาท าใหม 6. น าสงอนมาใชทดแทน (Substitution) วธการนใชหลกทวาใชทรพยากรทบรณะได แทน ทรพยากรทบรณะไมไดใชทรพยากรทมมาก แทน ทรพยากรทมนอยใชทรพยากรทหางาย แทน ทรพยากรทหายาก 7. การตรวจสอบปรมาณและคณภาพของทรพยากร การใชทรพยากรอยางฉลาดรจกทรพยากรนน ๆ กอน กลาวคอตองรจกธรรมชาต ตนก าเนด ปรมาณ ความส าคญและคณภาพกอนเพอจะใชใหเกดประโยชนมากทสดการอนรกษทางออมหรอมาตรการทางสงคม ประกอบไปดวย 1. สาธารณชนใหความรวมมอ เชน การด าเนนงานในรปขององคการ สมาคมชมรมเพอการอนรกษทรพยากร 2. การใชกฎหมายควบคม กฎหมายเปนเครองมอส าคญอยางหนง ทท าใหการอนรกษทรพยากรเกดผลด ในเรองกฎหมายน รฐบาลตองท าใหรดกมหรอตองพจารณาออกกฎหมาย ทไมเปดโอกาสใหผเหนแกตวใชเปนเครองมอท าลายประโยชนของสวนรวมได รวมทงกฎหมายนน ตองทนตอเหตการณดวย 3. การศกษา วธนจ าเปนอยางยงเพราะการท าใหคนมความรยอมชวยใหการอนรกษทรพยากรสงแวดลอมเกดผลดแมจะตองใชเวลานานกตาม คนทกคนในสงคมควรไดรบรและเขาใจในเรองของทรพยากร ตระหนกถงปญหาสถานการณทเกดขนกบทรพยากร และเหนคณคาของทรพยากร โดยสอดแทรกความรเรองนในหลกสตรการศกษาทกระดบ ตลอดจนการใหความรแกประชาชนโดยทวไปใหทวถง โดยการแนะน าชกชวนทางสอมวลชน การฝกอบรมนอกหลกสตรตาง ๆ อนจะเปนการทจะท าใหประชากรทวไปสนใจในการอนรกษ ชวยท าใหการอนรกษทรพยากรและสงแวดลอมบรรลเปาหมาย

www.ssru.ac.th

17

นอกจากนวนย วระวฒนานนท (2541: 23-24) ไดเสนอหลกการอนรกษสงแวดลอม ดงน 1. การส ารวจคนหา (Survey and Identify) เปนการส ารวจคนหาทรพยากรและสงแวดลอมทเปนประโยชนทสามารถน ามาใชได 2. การรกษาปองกน (Maintenance and Protection) เปนการรกษา ปกปองไมให ทรพยากรและสงแวดลอมนนเสอมโทรมหรอถกท าลายหรอเกดมลพษ 3. การใชใหเกดประโยชนสงสด (Wise use) โดยใชถกประเภทใชใหเหมาะสมกบ ศกยภาพของทรพยากรและสงแวดลอมนน ๆ ใชอยางมประสทธภาพ คอ ใชใหนอยแตเกดประโยชนสงสดใชไดนานทสด และใหคนจ านวนมากไดรบประโยชนดวย 4. รจกใชทรพยากรทมคณภาพรองลงมา (Audience of the Best) เลอกใชทรพยากรตามความจ าเปนและความเหมาะสม โดยไมจ าเปนตองใชทรพยากรทมคณภาพสงสด 5. รจกปรบปรงคณภาพ (Improvement) โดยการปรบปรงคณภาพทรพยากรและสงแวดลอมนนใหดขนเพอใหใชประโยชนได 6. การดดแปลงของเกาเปนสงใหม โดยน าของเสยหรอของเหลอมาผานกระบวนการผลตเพอ ใชใหม เชน ท าขยะเปนปย เปนตน 7. การน าสงอนมาใชทดแทน เพอประหยดทรพยากรทใชแลวสนเปลองนอกจากน และกรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม (2545: 49-51) ไดเสนอ หลกพนฐานในการอนรกษสงแวดลอมไดแก 1. การปลกฝงใหประชาชนมจตส านก มความรส าหรบรบผดชอบตอทรพยากรธรรมชาตทกชนดทตนมสวนรวมเกยวของ 2. รฐบาลมบทบาทเกยวของอยางใกลชดในการออกนโยบายและมาตรการตางๆ ในการคมครอง ดแล จดการการใชทรพยากรสงแวดลอม 3. ใชทรพยากรธรรมชาตแตละชนดใหเกดประโยชนอยางยงยน เนองจากทรพยากร ธรรมชาตชนดตาง ๆ จะมประโยชนหลายทาง รฐหรอทองถนควรมการจดการ ดแล ประสานการใชประโยชนของทรพยากรธรรมชาตใหเกดประโยชนในทางทควรจะเปน 4. จดระบบและวางแผนในการใชทรพยากร โดยจะตองมการส ารวจและหาขอมลทเกยวของกบการใชทรพยากรธรรมชาตสงแวดลอมในอนาคต ตามอตภาคเพมขนของประชากร เพอท จะไดจดระบบและวางแผนการจดการใหมนษยมใชตลอดไปโดยไมประสบปญหาสงแวดลอม 5. ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมทกประเภท มความเกยวของสมพนธพงพาอาศยกน การใชทรพยากรไมควรใหกระทบตอทรพยากรอน เพราะสงมชวตยอมมความสมพนธกบสงมชวตชนดอน ๆ

www.ssru.ac.th

18

จากการใหความหมายและหลกการในการอนรกษและ ถงแมวา การอนรกษและการพฒนาสงแวดลอมกเปนเรองเดยวกนแต จากแนวคดพฤตกรรมของมนษยตอสงแวดลอม ผศกษาคนควาเหนวาแนวความคดดงกลาวไดชใหเหนถงความสมพนธระหวางมนษยกบสงแวดลอมวามความสมพนธกนอยางใกลชดและมนษยจงควรตระหนกถงพฤตกรรมในดานตาง ๆ ทไดแสดงและกระท าตอสงแวดลอม ในการปรบเปลยนพฤตกรรมดวยความมงมนทจะปกปอง รกษาคณภาพสงแวดลอมใหคงสภาพทด แกไขปญหาสงแวดลอมทเปนอย และปองกนปญหาใหมทอาจเกดขนในอนาคต ซงแนวคดดงกลาวมความสอดคลองกบการศกษาคนควาครงน ผศกษาคนควาจงไดน ามาเปนกรอบในการศกษาคนควา 4. พฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม

จากความหมายของพฤตกรรมมผศกษาพฤตกรรมมนษยและการใหความหมายของค าวา พฤตกรรม ดงน พฤตกรรมเปนผลจากการแสดงปฏกรยาตอบสนองตอสงเราในสถานการณตาง ๆ และประสทธ ทองอน (2542 : 4) ไดกลาววาพฤตกรรม หมายถงการกระท า การแสดงอาการหรออากปกรยาของอนทรย ทงในสวนทเจาของพฤตกรรมเองเทานนทรได และในสวนทบคคลอนอยในวสยทจะรได จงท าใหจ าแนกพฤตกรรมออกเปน 2 ประเภท คอ พฤตกรรมภายใน คอ พฤตกรรมทเจาของพฤตกรรมเทานนทรไดบคคลอนทมใชเจาของพฤตกรรมไมสามารถทจะรบรไดโดยตรง ถาไมแสดงออกมาเปนพฤตกรรมภายนอก สวนพฤตกรรมภายนอก คอ พฤตกรรมทบคคลอนนอกเหนอจากเจาของพฤตกรรม สามารถทจะรได โดยอาศย “การสงเกต” ไมวาจะใชประสาทสมผสโดยตรงหรอการใชเครองมอ (Instrument) ชวยในการสงเกตเพอใหไดขอมล นอกจากน ประภาเพญ สวรรณ (2526 : 15) กลาววาพฤตกรรม หมายถง การกระท าของมนษยทงโดยรสกตวและไมรสกตว ทงสงเกตไดดวยตนเองหรอผอน รวมทงการกระท าทไมอาจสงเกตไดหรอใชเครองมอสงเกตจากค าจ ากดความตาง ๆ พอสรปความหมายของ “พฤตกรรม ” วาหมายถง การกระท าหรอการตอบสนองของมนษยตอสถานการณใดสถานการณหนง หรอสงกระตนตาง ๆ โดยการกระท านนเปนไปโดยมจดมงหมาย และเปนไปอยางใครครวญหรอเปนไปอยางไมใครครวญ และไมวาสงมชวตและบคคลอนสามารถสงเกตการกระท านนไดหรอไมกตาม ส าหรบการศกษาคนควาครงนไดใหความหมายของ “พฤตกรรม” วาหมายถงการกระท าหรอการตอบสนองของนกศกษา ทมตอการอนรกษพลงงานไฟฟา การอนรกษน า การดแลพนทสเขยว การจดการขยะ การอนรกษศลปวฒนธรรม ซงแสดงออกมาในรปของการกระท า หรอตอบสนองตอเครองมอทผศกษาคนควา ใชในการสงเกตพฤตกรรม เปนพฤตกรรมทบคคลกระท าตอสงแวดลอมม 3 ลกษณะ ดงท วชาญ มณโชต 2535: 26) กลาววา 1. พฤตกรรมทแสดงถงการกระท า เชน การบ ารงรกษา การปรบปรง การเปลยนแปลง ดดแปลง การสรางขนใหม การควบคม การประหยด ซง

www.ssru.ac.th

19

พฤตกรรมเหลานจดเปนพฤตกรรมควบคม อนรกษ และท าลายสงแวดลอม 2. พฤตกรรมทแสดงถงความรสก ความรก ความผกพน และเมตตาสงสาร ในรป พฤตกรรมการเลยงด เอาใจใสพชและสตว การซาบซงในความงามของศลปะและธรรมชาต การสะสม เปนตน พฤตกรรมนจดเปนพฤตกรรมทแสดงถงความสมพนธของมนษยตอสงแวดลอม 3. พฤตกรรมทแสดงถงความเชอ เชน การกราบไหวสงศกดสทธ การเชอโชคลาง พฤตกรรมประเภทน จดวาเปนความสมพนธระหวางมนษยกบสงทเหนอธรรมชาต และ กรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม (2550: 22) กลาววา วฒนธรรมเปนสงทก าหนดพฤตกรรมของมนษย พฤตกรรมของคนจะเปนเชนไรกขนอยกบวฒนธรรมของกลมสงคมนน ๆเชนวฒนธรรมในการพบปะทกทายของไทยใชการสวสด ของชาวตะวนตกทวไปใชการสมผสมอของชาวทเบตใชการแลบลน ของชาวมสลมใชการกลาวสลาม เปนตน วฒนธรรมเปนสงทควบคมสงคม สรางความเปนระเบยบเรยบรอยใหแกสงคม เพราะในวฒนธรรมจะมทงความศรทธาความเชอ คานยม บรรทดฐาน เปนตนฉะนนจงกลาวไดวาถาหากเขาใจในเรองวฒนธรรมดแลวจะท าใหสามารถเขาใจพฤตกรรมตาง ๆ ของคนในแตละสงคมไดอยางถกตอง

4.1 วธการวดพฤตกรรม ดงทไดกลาวมาแลววา พฤตกรรมของบคคลนนมทงพฤตกรรมภายนอกและพฤตกรรมภายใน การทจะศกษาถงพฤตกรรมนนสามารถท าไดหลายวธ ถาเปนพฤตกรรมภายนอกทบคคลแสดงออกมาใหบคคลอนเหนไดจะท าการศกษาได คอใชการสงเกตโดยตรงและโดยออม แตถาเปนพฤตกรรมภายในทไมสามารถสงเกตไดตองใชวธการทางออม เชน การสมภาษณ การทดสอบดวยแบบทดสอบ หรอการทดลองทงในหองปฏบตการและในชมชน ดงนนเครองมอทใชวดพฤตกรรมอาจท าไดโดยการสรางแบบสอบถาม แบบสมภาษณ แบบสงเกต และประกอบการสมภาษณหรอใชเครองมออนประกอบ เชน เครองวดความดนโลหต เครองฟงการเตนของหวใจ (เจรญจต ลภทรพณชย . 2545: 18-20) ไดกลาวถงวธการศกษาพฤตกรรมวาม 2 วธ คอ 1. การศกษาพฤตกรรมโดยทางตรง ท าไดโดย 1.1 การสงเกตแบบใหผถกสงเกตรตว (Direct Observation) เชน ครสงเกตพฤตกรรมของนกเรยนในหองเรยน โดยบอกใหนกเรยนในชนไดทราบวาครจะสงเกตพฤตกรรมดวาใครท ากจกรรมอะไรบางในหองเรยน การสงเกตแบบนบางคนอาจไมแสดงพฤตกรรมทแทจรงออกมากได 1.2 การสงเกตแบบธรรมชาต (Naturalistic Observations) เชน การทบคคลผตองการสงเกตพฤตกรรมไมไดกระท าตน เปนทรบกวนพฤตกรรมบคคลผถกสงเกต และเปนไปในลกษณะทท าใหผถกสงเกตไมทราบวาถกสงเกตพฤตกรรม การสงเกตแบบนจะไดพฤตกรรมทแทจรงมาก และจะท าใหสามารถน าผลทไดไปอธบายพฤตกรรมทใกลเคยงหรอเหมอนกน ขอจ ากดของวธสงเกตแบบ

www.ssru.ac.th

20

ธรรมชาตกคอ ตองใชเวลามากถงจะสงเกตพฤตกรรมทตองการได และการสงเกตตองท าเปนเวลาตดตอกนเปนจ านวนหลาย ๆ ครง พฤตกรรมบางอยางอาจตองใชเวลาสงเกตถง 50 ป 2. การศกษาพฤตกรรมโดยออม ท าไดโดย 2.1 การสมภาษณ เปนวธทผศกษาตองการซกถามขอมลจากบคคลหรอกลมของบคคล ซงท าไดโดยการซกถามเผชญหนากนโดยตรง หรอมคนกลางท าหนาทซกถามใหกได เชน ใชลามสมภาษณคนทพดกนคนละภาษา การสมภาษณเพอตองการทราบถงพฤตกรรมของบคคลแบงออกเปนเรองๆ ตามทไดตงจดมงหมายเอาไว อกประการหนงคอ การสมภาษณโดยออมหรอไมเปนทางการ ผถกสมภาษณจะไมทราบวาผสมภาษณตองการอะไร ผสมภาษณจะคยไปเรอย ๆ โดยสอดแทรกเรองทจะสมภาษณเมอมโอกาส ซงผตอบจะไมรตววาเปนสงทผสมภาษณเจาะจงทจะทราบถงพฤตกรรม การสมภาษณท าใหไดขอมลมาก แตกมขอจ ากดคอบางเรองผถกสมภาษณไมตองการเปดเผย 2.2 การใชแบบสอบถาม เปนวธการทเหมาะสมส าหรบการศกษาพฤตกรรมของบคคลเปนจ านวนมากและเปนผทอานออกเขยนได หรอสอบถามกบบคคลทอยหางไกลอยกระจดกระจาย นอกจากนยงสามารถถามพฤตกรรมในอดต หรอตองการทราบแนวโนมพฤตกรรมในอนาคตได ขอดอกประการหนงคอ ผถกศกษาสามารถทจะใหขอมลเกยวกบพฤตกรรมทปกปดหรอพฤตกรรมตาง ๆ ทไมยอมแสดงใหบคคลอนทราบไดโดยวธอน ซงผถกศกษาแนใจวาเปนความลบและการใชแบบสอบถามจะใชเวลาศกษาเวลาใดกได 2.3 การทดลอง เปนการศกษาพฤตกรรมโดยผถกศกษาจะอยในสภาพการควบคมตามทผศกษาตองการ โดยสภาพแทจรงการควบคมจะท าไดในหองทดลอง แตการศกษาพฤตกรรมของคนในชมชนโดยควบคมตวแปรตาง ๆ คงเปนไปไดนอยมาก เนองจากการทดลองในหองปฏบตการจะท าใหขอมลไดจ ากดซงบางครงอาจน าไปใชในสภาพความเปนจรงไดไมเสมอไปแตวธนมประโยชนมากในการศกษาพฤตกรรมของบคคลทางการแพทย 2.4 การบนทก วธนท าใหทราบถงพฤตกรรมของบคคล โดยใหบคคลแตละคนท าบนทกพฤตกรรมของตนเอง ซงอาจเปนบนทกประจ าวนหรอศกษาพฤตกรรมแตละประเภท เชน พฤตกรรมการกน พฤตกรรมการท างาน พฤตกรรมทางสขภาพ พฤตกรรมทางสงแวดลอม

จากการศกษาคนควาเกยวกบพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมในครงนเปนการศกษาพฤตกรรมโดยออมผศกษาคนควาจงไดเลอกแบบสอบถาม แบบสงเกต เปนเครองมอในการศกษาพฤตกรรมของกลมตวอยาง ซงเปนนกศกษทเนองจากขนาดและจ านวนของกลมตวอยา มความสอดคลองเหมาะสมกบวธการใชแบบสอบถาม กลาวคอ กลมตวอยางมจ านวนมากและสามารถอานหนงสอได อกทงวธการใชแบบสอบถามสามารถสอบถามถงพฤตกรรมในอดต และแนวโนมของ

www.ssru.ac.th

21

พฤตกรรมในอนาคตได รวมทงยงสามารถศกษาถงขอมลเกยวกบพฤตกรรมทปกปดไมแสดงออกใหผอนทราบไดอกดวย 2.5 งานวจยทเกยวของ

จากการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมมผท าการศกษาไวหลายทานดงเชน นพนธ สขนง (2550: บทคดยอ) พบวา 1. นกศกษามพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมโดยรวมและแบงเปนรายดาน 3 ดานคอดานการอนรกษอากาศ ดานการอนรกษปาไม และดานการอนรกษสตวปา อยในระดบปานกลาง สวนดานการอนรกษน าอยในระดบสง 2. นกศกษาทมเพศ และระดบการศกษาตางกน มพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมทกดานไมแตกตางกน 3. นกศกษาทมอาย และอาชพตางกนมพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมโดยรวม ดานการอนรกษดน และดานการอนรกษปาไมแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 สวนดานการอนรกษน า ดานการอนรกษอากาศ และดานการอนรกษสตวปา มพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมไมแตกตางกน โดยสรปนกศกษามพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมโดยรวม อยในระดบปานกลาง โดยนกศกษาทเพศ และการศกษาตางกน มพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมไมแตกตางกน สวนนกศกษาทมอาย และอาชพตางกน มพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมแตกตางกน และหทยรตน ธรรมาภมข

(2551:บทคดยอ)วจยพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกเรยนชวงชนท 4 โรงเรยนเพชรพทยาคม อ าเภอเมอง จงหวดเพชรบรณพบวา 1. นกเรยนชวงชนท 4 โรงเรยนเพชรพทยาคม อ าเภอเมอง จงหวดเพชรบรณ มพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมโดยรวมและเปนรายดานอยในระดบปฏบตบอยครง (รอยละ 2.48) และเมอพจารณารายดาน พบวา นกเรยนมพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมดานวฒนธรรมอยในระดบปฏบตบอยครง (รอยละ 2.85) รองลงมาคอ พฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมดานตนไมอยในระดบปฏบตบอยครง (รอยละ 2.51) และพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมดานน าอยในระดบปฏบตบอยครง (รอยละ 2.50) 2. นกเรยนชวงชนท 4 มพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมในแตละดาน โดยเฉลยดงน (1) ดานไฟฟา มระดบการปฏบตบอยครง (2) ดานน า มระดบการปฏบตบางครง (3) ดานตนไม มระดบการปฏบตบอยครง (4) ดานดน มระดบการปฏบตบางครง และ (5) ดานวฒนธรรม มระดบปฏบตประจ า 3. การเปรยบเทยบพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกเรยนชวงชนท 4 โรงเรยนเพชรพทยาคม อ าเภอเมอง จงหวดเพชรบรณ ทมเพศ ผลการเรยน ระดบชนเรยนทตางกนผลการศกษาคนควาปรากฏ ดงน 3.1 นกเรยนชวงชนท 4 ทมเพศตางกนมการอนรกษสงแวดลอม โดยรวมและเปนรายดาน 4 ดาน แตกตางกน แตมพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมดานน า แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 โดยนกเรยนหญงมระดบพฤตกรรมการอนรกษดานน า (รอยละ 2.56)สงกวานกเรยนชาย 3.2 นกเรยนชวงชนท 4 ทมผลการเรยนตางกนมพฤตกรรม

www.ssru.ac.th

22

การอนรกษสงแวดลอมโดยรวมและรายดาน 4 ดาน ไมแตกตางกน แตมพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกเรยนดานไฟฟาแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 3.3 นกเรยนชวงชนท 4 ทมผลการเรยนตางกน พบวา นกเรยนกลมเกงมพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมดานไฟฟามากกวานกเรยนกลมปานกลาง และกลมออนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 3.4 นกเรยนชวงชนท 4 ทมระดบชนตางกนมพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมโดยรวมและเปนรายดาน 2 ดาน คอ มพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอโดยรวมและรายดาน 2 ดานแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ซง เจรญจตร ลภทรพณชย (2545 : บทคดยอ) ไดศกษาพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกเรยนมธยมศกษาสงกดกรมสามญศกษา ในเขตกรงเทพมหานคร พบวา ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนในระดบทสงมความสมพนธเชงบวกกบพฤตกรรมของนกเรยนทมตอการอนรกษสงแวดลอมจากการศกษางานวจยทเกยวของพบวาผลสมฤทธทางการเรยนสง มความสมพนธเชงบวกกบพฤตกรรมของนกเรยนทมตอการอนรกษสงแวดลอม ผศกษาจงตงสมมตฐานวานกเรยนชวงชนท 4 ทมผลสมฤทธทางการเรยนตางกน มพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมทแตกตางกน และ ปารชาต นาคอม (2541: 119) ไดศกษาพฤตกรรมทางจรยธรรมของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 จงหวดนครสวรรค พบวา นกเรยนทมผลสมฤทธทางการเรยนสงมพฤตกรรมทางจรยธรรมในดานความรบผดชอบสงกวานกเรยนทมผลสมฤทธปานกลาง สอดคลองกบ จนทรวภา ออนพง (2545: 76) ไดศกษาพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 สงกดส านกงานการประถมศกษากรงเทพมหานคร ผลจากการวเคราะหขอมลตามเพศชายพบวาเจตคตตอการอนรกษมความสมพนธกบพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมความสมพนธเทากบ .56 หมายความวานกเรยนชายทมเจตคตตอการอนรกษสง มพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมสงดวย และผลจากการวเคราะหขอมลตามเพศหญงพบวาเจตคตตอการอนรกษมความสมพนธกบพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยมความสมพนธเทากบ .59 หมายความวานกเรยนหญงทมเจตคตตอการอนรกษสงมพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมสงดวย แสดงวาตรงตามสมมตฐานทเจตคตตอการอนรกษและเพศ มความสมพนธกบพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม และ วชาญ มณโชต (2533: 53 ) ไดศกษา พฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ในจงหวดสงขลา โดยมวตถประสงคเพอศกษาพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ในจงหวดสงขลา ผลการวจยพบวา นกเรยนสวนใหญมพฤตกรรมจรง และพฤตกรรมคาดหวงในการอนรกษสงแวดลอมอยในระดบพอใช และดตามล าดบ นกเรยนทมเพศ ผลสมฤทธทางการเรยน อาชพบดา อาชพมารดา การไดรบขาวสารจากวทย โทรทศนหนงสอพมพ วารสารและสงพมพอนๆ แตกตางกนมพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 นกเรยนมพฤตกรรมคาดหวงในการอนรกษ

www.ssru.ac.th

23

สงแวดลอมสงกวาพฤตกรรมจรง นอกจากน เสาวนตย มงคลสกณ (2545 : บทคดยอ) ไดศกษาพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 2 ในจงหวดฉะเชงเทรา พบวา นกเรยนทมเพศตางกนมพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมดานการอนรกษน า และอนรกษสตวปา แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 สวนพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมดานการอนรกษปาไมดานทรพยากรธรณและพลงงาน และโดยภาพรวมไมแตกตางกน ดวยความเชอมน 95 % และ สขมาล เกษมสข (2544: บทคดยอ) ศกษาปจจยทเกยวของกบพฤตกรรมการอนรกษน า และพฤตกรรมการประหยดไฟของนกเรยนระดบประถมศกษาโรงเรยนสาธต สงกดทบวงมหาวทยาลยในกรงเทพมหานคร โดยการเปรยบเทยบพฤตกรรมการอนรกษน าและพฤตกรรมการประหยดไฟของนกเรยนสาธตทมจตลกษณะตางกน พบวานกเรยนทมความเชออ านาจในตนสงมพฤตกรรมการอนรกษน าและพฤตกรรมการประหยดไฟสงกวานกเรยนทมความเชออ านาจในตนต า ซง อทย จนทรกอง(2551; บทคดยอ) การศกษาผลการเรยนร เจตคต พฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ทเรยนแบบการสอนแบบสบเสาะหาความร แบบรวมมอและแบบบรณาการ.พบวานกเรยนทเรยนดวยวธสอนแบบบรณาการ มผลการเรยนรสงกวานกเรยนทเรยนแบบรวมมอ และแบบสบเสาะหาความรอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 และนกเรยนทเรยนดวยวธการสอนแบบบรณาการ มเจตคตตอการอนรกษสงแวดลอมสงกวานกเรยนทเรยนแบบรวมมอ และแบบสบเสาะหาความรอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 และนกเรยนทเรยนดวยวธสอนแบบสบเสาะหาความร แบบรวมมอ และแบบบรณาการ มพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมไมแตกตางกน และ หทยรตน ธรรมาภมข (2551: บทคดยอ) ศกษาพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกเรยนชวงชนท 4โรงเรยนเพชรพทยาคม อ าเภอเมอง จงหวดเพชรบรณ เพอศกษาและเปรยบเทยบระดบพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกเรยนชวงชนท 4 โรงเรยนเพชรพทยาคม อ าเภอเมอง จงหวดเพชรบรณ พบวานกเรยนชวงชนท 4 โรงเรยนเพชรพทยาคม อ าเภอเมอง จงหวดเพชรบรณ มพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมโดยรวมและเปนรายดานอยในระดบปฏบตบอยครง (รอยละ 2.48) และเมอพจารณารายดาน พบวา นกเรยนมพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมดานวฒนธรรมอยในระดบปฏบตบอยครง (รอยละ 2.85) รองลงมาคอ พฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมดานตนไมอยในระดบปฏบตบอยครง (รอยละ 2.51) และพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมดานน าอยในระดบปฏบตบอยครง (รอยละ 2.50) 2. นกเรยนชวงชนท 4 มพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมในแตละดาน โดยเฉลยดงน (1) ดานไฟฟา มระดบการปฏบตบอยครง (2) ดานน า มระดบการปฏบตบางครง (3) ดานตนไม มระดบการปฏบตบอยครง (4) ดานดน มระดบการปฏบตบางครง และ(5) ดานวฒนธรรม มระดบปฏบตประจ า ส าหรบการเปรยบเทยบพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกเรยนชวงชนท 4 โรงเรยนเพชรพทยาคม อ าเภอเมอง จงหวดเพชรบรณ ทมเพศ ผลการเรยนระดบชนเรยนทตางกนผลการศกษาคนควาปรากฏ

www.ssru.ac.th

24

ดงน 3.1 นกเรยนชวงชนท 4 ทมเพศตางกนมการอนรกษสงแวดลอม โดยรวมและเปนรายดาน 4 ดาน แตกตางกน แตมพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมดานน า แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 โดยนกเรยนหญงมระดบพฤตกรรมการอนรกษดานน า (รอยละ 2.56) สงกวานกเรยนชาย 3.2 นกเรยนชวงชนท 4 ทมผลการเรยนตางกนมพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมโดยรวมและรายดาน 4 ดาน ไมแตกตางกน แตมพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกเรยนดานไฟฟาแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 3.3 นกเรยนชวงชนท 4 ทมผลการเรยนตางกน พบวา นกเรยนกลมเกงมพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมดานไฟฟามากกวานกเรยนกลมปานกลาง และกลมออนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 3.4 นกเรยนชวงชนท 4 ทมระดบชนตางกนมพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมโดยรวมและเปนรายดาน 2 ดาน คอ มพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอโดยรวมและรายดาน 2 ดานแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 Ozgul, William และ Hans (2004 : 1527-1546) ไดศกษาทศนคตดานสงแวดลอมของนกเรยนตรกชนปท 4 – 8 จ านวน 458 คน โดยวเคราะหความแตกตางดานทศนคตระหวางเพศ ระดบการศกษา คะแนนวชาวทยาศาสตร สถานภาพทางเศรษฐกจของนกเรยนและสถานทตงของโรงเรยน พบวาเพศและระดบการศกษาของนกเรยนมทศนคตเกยวกบสงแวดลอมไมแตกตางกนนกเรยนทมคะแนนวชาวทยาศาสตรสง มทศนคตเชงบวกตอสงแวดลอม และนกเรยนทมรายไดสงกบนกเรยนทอาศยอยในเมองมทศนคตเชงบวกตอสงแวดลอมสงกวานกเรยนทครอบครวมรายไดต าและอาศยอยแถบชานเมอง Kara (1996 : 297-306) ไดศกษาพฤตกรรมและทศนคตดานสงแวดลอมของนกเรยน มธยมศกษาของฮองกง จ านวน 992 คน โดยการตรวจดจากทศนคตดานสงแวดลอมของนกเรยนเพอสะทอนใหเหนถงการเตรยมความพรอมในการสรางพฤตกรรมดานสงแวดลอมตาง ๆ ใหกบนกเรยนรวมถงการสรางพฤตกรรมการใชกระดาษรไซเคล กระดาษช าระ และถงพลาสตกในโรงเรยนและทบาน ผลการศกษาพบวา นกเรยนสวนใหญมความเตมใจและใหความรวมมอใน การปรบพฤตกรรมดานสงแวดลอม และนกเรยนหญงทมอายมาก กบนกเรยนทอาศยอยทบานของตนเองจะมทศนคตเชงบวกตอสงแวดลอมและเตมใจทจะปรบพฤตกรรมดานสงแวดลอม นอกจากนนยงพบวาโรงเรยนกบโทรทศนเปนแหลงสอสารทส าคญมากในการใหขอมลดานสงแวดลอมเมอเปรยบเทยบกบการสอสารระหวางบคคล Hsin-Ping และ Larry (2005: 419-448) ไดศกษาการเปรยบเทยบ พฤตกรรม ทศนคต ความตระหนก อารมณ และความรทมผลตอสงแวดลอม ระหวางนกเรยน ชนปท 5 ประเทศแคนาดากบประเทศไตหวน ซงทงสองประเทศนมประเพณและวฒนธรรมทแตกตางกนการวเคราะหขอมลใชสถตพรรณนา คาสถต t T และการวเคราะหความถดถอยเชงพห ผลการศกษาตอสงแวดลอมดานตาง

www.ssru.ac.th

25

ๆ ของนกเรยนทงสองกลมพบวา ไมตางกนไมวาจะเปนการและการวเคราะหความถดถอยเชงพห ผลการศกษาทมผลตอสงแวดลอมดานตาง ๆ ของนกเรยนทงสองกลมพบวา ไมตางกนไมวาจะเปนการเปรยบเทยบภายในกลมหรอระหวางกลมกตา นอกจากนการศกษาพบวา โทรทศนเปนแหลงทใหขาวสารดานสงแวดลอมทมอทธพลมากทสดส าหรบนกเรยนทงสองกลม และตวแปรดานอารมณ ดานการเรยนการสอนแบบไดปฏบตจรงเพอใหรถงคณคาของการรกษาสงแวดลอม ใหผลสมฤทธสงกวา ตวแปรดานการเรยนการสอนแบบการใหองคความรเพยงอยางเดยว

จากทฤษฏ แนวคดและงานวจยทเกยวของกบผลของการจดกจกรรมการเรยนรแบบมสวนรวมในรายวชาสงแวดลอมกบการพฒนาทยงยนทมตอพฤตกรรมการอนรกษของนกศกษาสาขาวทยาศาสตรสงแวดลอมชนปท 1-3 จะเหนไดวามเนอหาสาระเกยวกบการอนรกษสงแวดลอมและพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมโดยมการจดกจกรรมการเรยนรแบบมสวนรวมโดยใชหลกการอนรกษสงแวดลอมทงทางดานการอนรกษน า การดแลพนทสเขยว การจดการขยะ การอนรกษศลปวฒนธรรมการอนรกษพลงงานและหาพลงงานทางเลอกในอนาคต โดยประยกตหลกการอนรกษสงแวดลอมสอดแทรกในเนอหาสาระ นอกจากนการเรยนรแบบมสวนรวมจะเกดขนในทกขนตอนของการสอนและจะเกดการเปลยนแปลงหลงการสอนในทางบวกคอในการวจยนสามารถตอบสมมตฐานได

www.ssru.ac.th

บทท 3 วธการด าเนนการวจย

งานวจยนมวตถประสงค เพอศกษา ผลของการจดกจกรรมการเรยนรแบบมสวนรวมในรายวชา

สงแวดลอมกบการพฒนาทยงยนทมตอการอนรกษสงแวดลอมในมหาวทยาลยราชภฎสวนสนนทาส าหรบนกศกษาชนปท3 สาขาวทยาศาสตรสงแวดลอม มขนตอนในการด าเนนการวจยดงน 1. ประชากรและกลมตวอยาง 2. เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล 3. การสรางเครองมอทใชในงานวจย 4. การเกบรวบรวมขอมล 5. การวเคราะหขอมลและน าเสนอขอมล 3.1 ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากรทใชในการวจยเปนนกศกษาชนปท 1-3 สาขาวทยาศาสตรสงแวดลอม จ านวน 83 คนภาคเรยนท 1 และภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2553 มหาวทยาลยราชภฎสวนสนนทา

กลมตวอยางทใชในการวจยครงน คอ นกศกษาสาขาปฐมวยชนปท 1 คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา ทเรยนในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2553 จ านวน 33 คนทไดจากการเลอกแบบเจาะจง (Purposive Sampling) ตาราง 1 แบบแผนการวจย

กลมตวอยาง กอนเรยน ทดลอง หลงเรยน E T1 X T2

สญลกษณทใชในแบบแผนการทดลอง

E แทน กลมตวอยางทเรยนโดยชดกจกรรมวทยาศาสตร T1 แทน ทดสอบวดผลสมฤทธกอนการทดลอง (Pretest)

www.ssru.ac.th

27

X แทน การจดการเรยนรวทยาศาสตรแบบการมสวนรวม T2 แทน ทดสอบวดผลสมฤทธหลงการทดลอง (Posttest)

3.2 เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล 3.2.1 เครองมอทในการวจยครงนประกอบดวย

1. แผนการจดการเรยนรแบบการมสวนรวมในรายวชาสงแวดลอมกบการพฒนาทยงยน เรองความรพนฐานทางสงแวดลอมศกษากบการพฒนา การพฒนาทยงยน ปญหาสงแวดลอม ผลกระทบของการพฒนาทมตอคณภาพสงแวดลอม การพฒนากบการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม นกศกษา จ านวน 5 เรอง 5 แผน ๆ ละ 3 ชวโมง รวมทงสน 15 ชวโมง 2. แบบทดสอบวดผลการเรยนร เรองพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม ชนดเลอกตอบ 4ตวเลอก จ านวน 30 ขอ 3. แบบวดพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม จ านวน 30 ขอ โดยแบบวดเปนแบบประเมนคา 4ระดบ 4. แบบสงเกตพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม เปนการสงเกตพฤตกรรมของนกศกษา โดยผวจยสรางเกณฑในการสงเกตพฤตกรรมการมสวนรวมในการอนรกษสงแวดลอม 3.2.2 การสรางและหาคณภาพของเครองมอทใชในการวจย การสรางเครองมอในการวจยนน ผวจยไดด าเนนการดงรายละเอยดตอไปน

1. ขนตอนการสรางเครองมอ ตอนท 1 การสรางแผนการจดการเรยนร ขนตอนการสรางแผนการจดการเรยนร

การวจยครงนเปนการวจยเชงทดลอง มแผนการจดการเรยนการสอนแบบการมสวนรวมเรองพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมในรายวชาสงแวดลอมกบการพฒนาทยงยน ส าหรบกลมทดลอง จ านวน 5แผนการจดการเรยนร รายละเอยดของการสรางแผนการจดการเรยนร มดงตอไปน 1. ศกษาหนงสอ เอกสาร วารสาร งานวจยทเกยวกบการจดการเรยนรโดยใชรปแบบการจดการเรยนรแบบการมสวนรวม 2. ศกษาเนอหาวชาสงแวดลอมกบการพฒนาทยงยน ตามหลกสตรของสาขาวทยาศาสตรสงแวดลอม คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย

www.ssru.ac.th

28

3. ศกษาแนวคดและรปแบบการมสวนรวมจากหนงสอ เอกสาร วารสาร งานวจยตางๆทเกยวกบการสรางแผนการจดการเรยนร 4. วเคราะหเนอหาและจดประสงคเชงพฤตกรรมสาระสงแวดลอมกบการพฒนาทยงยน ประกอบดวย 5 แผนการจดการเรยนร ดงน แผนการจดการเรยนรท 1 เรอง ความรพนฐานทางสงแวดลอมศกษากบการพฒนา เวลา 3 ชวโมง แผนการจดการเรยนรท 2 เรอง การพฒนาทยงยน เวลา 3 ชวโมง แผนการจดการเรยนรท 3 เรอง ปญหาสงแวดลอม เวลา 3 ชวโมง แผนการจดการเรยนรท 4 ผลกระทบของการพฒนาทมตอคณภาพสงแวดลอม เวลา 3 ชวโมง แผนการจดการเรยนรท 5 การพฒนากบการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม เวลา 3 ชวโมง รวม เวลา 15 ชวโมง

5. สรางแผนการจดการเรยนรตามรปแบบการจดการเรยนการสอนแบบการมสวนรวม จ านวน 5แผน ออกแบบกจกรรมการเรยนร ซงเปนการน าเอาขอมลทไดจากการศกษาเอกสารทเกยวของตางๆมาก าหนดแนวคด ก าหนดวตถประสงค วเคราะห สงเคราะหแลวออกแบบกจกรรมการเรยนการสอนโดยใชกจกรรมการเรยนรแบบมสวนรวมจดใหสอดคลองกบเนอหา สาระการเรยนร ผลการเรยนรทคาดหวง ความรทกษะและคณลกษณะทพงประสงคใหสมพนธซงกนและกน ใชเวลาจดการเรยนรสปดาหละ 3 ชวโมง เปนเวลา 5 สปดาห แผนการจดการเรยนรกลมทดลองเปนแผนทผวจยสรางขน มขนตอน 4 ขนตอนดงน 1. ขนประสบการณ เปนขนตอนทนกศกษาไดรบขอมลจากการลงมอปฏบตการไดเหนไดยน ทงทเปนประสบการณจรงหรอประสบการณจ าลอง 2. ขนสะทอนและอภปราย เปนขนตอนทผเรยนไดแสดงความคดเหนและแสดงความรสกของตน โดยแลกเปลยนกบสมาชกภายในกลม 3. ขนความคดรวบยอด เปนขนตอนทผเรยนไดเรยนรเกยวกบเนอหาวชาโดยนกศกษาทกกลมจะตองน าเสนอผลการอภปรายของกลมตนใหเพอนทงหองทราบและผสอนเปนผน าสรปความคดรวบยอดใหนกศกษาอกครง ในสวนทนกศกษาไมไดน าเสนอหรอเพมเตมเนอหาในสวนทจ าเปน

www.ssru.ac.th

29

4. ขนประยกตแนวคด เปนขนตอนทผเรยนใชความคดรวบยอดในรปแบบตางๆเปนการแสดงถงผลส าเรจของการเรยนร 5 . น าแผนการจดการเรยนรทสรางขน ไปใหผทรงคณวฒ 3 ทาน ตรวจพจารณาความถกตองและความสอดคลองของเนอหา วตถประสงค กจกรรม สอ/แหลงการเรยนร และการประเมนผล แลวน ามาปรบปรงแกไข 6. น าแผนการสอนทปรบปรงจ านวน 1 แผน ไปทดลองกบนกศกษาชนปท 2 สาขาปฐมวย คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทาจ านวน 33 คน เพอศกษาความบกพรองหรอปญหาทเกดขนขณะทนกศกษาท ากจกรรมตลอดจนความเหมาะสมในเรองของเวลา เนอหา และสอการสอน แลวน าขอมลทไดจาการทดลองมาหา คา IOC 7. น าขอมลทไดจากการทดลองใช มาปรบปรงแกไขแผนการจดการเรยนรใหสมบรณ กอนน าไปทดลองจดการเรยนรกบกลมตวอยางตอไป

ตอนท 2 การสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน เปนแบบปรนยชนดเลอกตอบ 4 ตวเลอกจ านวน

30ขอ ไดด าเนนการตามขนตอนการสรางดงน 1.ศกษาทฤษฏและวธสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนรและเกณฑการ

ตรวจสอบคะแนนจากเอกสารและงานวจยทเกยวของ 2.ศกษาเนอหา จดประสงคการเรยนรในแผนการจดการเรยนร

3. สรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนรทางวตถประสงคทก าหนดไว ซงใช ทดสอบนกศกษาทงกอนและหลงการทดลองจ านวน 1 ฉบบ เปนแบบทดสอบแบบปรนยชนดเลอกตอบ 4 ตวเลอก จ านวน 30 ขอ 4.น าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนรทสรางขนไปใหผเชยวชาญตรวจสอบจ านวน 3 ทาน โดยก าหนดคะแนนความคดเหนดงน

ใหคะแนน 1 คะแนน เมอแนใจวาขอสอบขอนนวดไดตรงจดประสงค ใหคะแนน 0 คะแนน เมอไมแนใจวาขอสอบขอนนวดไดตรงจดประสงค ใหคะแนน -1 คะแนน เมอแนใจวาขอสอบขอนนวดไดไมตรงจดประสงค

บนทกผลการพจารณาลงความเหนของผเชยวชาญแตละแตมในแตละขอจากนนน ามาค านวณหาคา IOC คดเลอกขอสอบทมคาดชนความสอดคลองตงแต 0.05 ไว

5.น าขอสอบทผานการตรวจสอบจากผเชยวชาญและปรบปรงแกไขแลวไปทดลองใชกบ

www.ssru.ac.th

30

นกศกษาวชาเอกปฐมวย คณะครศาสตร จ านวน 33 คน หลงจากนนน ามาตรวจใหคะแนนขอทตอบถกตองให 1 คะแนน และขอทตอบผดให 0 คะแนน 6.น าผลการท าแบบทดสอบมาวเคราะหหาความยากงายของแบบทดสอบอยระหวาง0.20-0.80 และคาอ านาจจ าแนกของแบบทดสอบเทากบ 0.20 ขนไป 7. หาคาความเชอมนของแบบทดสอบตามวธคเคอร – รชารดสน ซงจากการศกษาไดคาความเชอมนของแบบทดสอบเทากบ 0.75 8.จดท าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนรายวชาสงแวดลอมกบการพฒนาทยงยนเปนแบบทดสอบฉบบสมบรณส าหรบทดสอบนกศกษากอนเรยนและหลงเรยน โดยใชวธการเรยนรแบบการมสวนรวม

ตอนท 3 แบบวดพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม เครองมอใชในการเกบรวบรวมขอมลในการศกษาคนควาเปนแบบสอบถามพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกศกษาสาขาวทยาศาสตรสงแวดลอมชนปท 1- 3 โดยแบงออกเปน 2 ตอนดงน

ตอนท 1 ขอมลทวไปของนกศกษา ตอนท 2 พฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมจ านวน 30 ขอ

แบบสอบถามวดพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกศกษาสาขาวทยาศาสตรสงแวดลอมชนปท 1- 3 เปนแบบมาตราสวนประมาณคา ดงน

เกณฑการใหคะแนน ไมเคยท าเลย 0 คะแนน ท าเปนบางครง 1 คะแนน

ท าบอยครง 2 คะแนน ท าเปนประจ า 3 คะแนน เกณฑการแปลความหมาย

คะแนนเฉลย การแปลความหมาย 2.34 - 3.00 มพฤตกรรมการอนรกษอยในระดบสง 1.67 - 2.33 มพฤตกรรมการอนรกษอยในระดบปานกลาง 1.00 - 1.66 มพฤตกรรมการอนรกษอยในระดบต า

www.ssru.ac.th

31

โดยเกณฑดงกลาวไดมาจากการน าคะแนนทกระดบมารวมกนหารดวยจ านวนชน น ามาก าหนดชวงคะแนน โดยใชชวงคะแนนมากทสด ( 3) – คะแนนนอยทสด ( 1) หารดวย 3 ไดเทากบ 0.66 แลวน า 0.66 มาก าหนดชวงหางคะแนน ชวงคะแนน = คะแนนมากทสด – คะแนนนอยทสด จ านวนชน 3.3 การสรางเครองมอในการศกษา การสรางแบบสอบถามวดพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกศกษาสาขาวทยาศาสตรสงแวดลอม ชนปท 1 - 3 มขนตอนดงน 1. ศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม เพอเปนแนวทาง ในการก าหนดกรอบและขอบเขตของเนอหาในการสราง 2. สรางแบบสอบถามพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม จากกการน าไดเสนอตออาจารยทปรกษา เพอพจารณาการตรวจหาความเทยงตรงเชงเนอหาใหสอดคลองกบขอค าถามและเลอกขอความทมคาดชนความสอดคลองตงแต 0.05 ขนไป 3.น าแบบสอบถามทแกไขแลวไปทดลองใช กบนกศกษาวชาเอกปฐมวย จ านวน 33 คน จากนนน าคะแนนมาวเคราะหหาคาอ านาจจ าแนกรายขอ โดยใชสตรสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน ซงคดเลอกขอทคาอ านาจจ าแนกตงแต 0.20 –ขนไป ดงภาคผนวก (ค) และคาวเคราะหความเชอมน ของแบบสอบถามโดยใชสตรสมประสทธเอลฟาของครอนบาช ไดคาความเชอมน 0.91

4. น าแบบสอบถามทแกไขปรบปรงแลว ไปใชกบกลมทดลองตอไป

3.4 การเกบรวบรวมขอมล

เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล ผวจยไดด าเนนการเกบขอมลดงน

1. ด าเนนการทดลองตามแผนการสอนทสรางขน โดยผท าวจยด าเนนการทดลองสอนเปนเวลา 5 สปดาห

2. ผวจยน าแบบทดสอบผลสมฤทธการสรางแบบการมสวนรวมไปทดสอบกบนกศกษากลม ทดลองกอนและหลงการทดลองสอน

3. น าแบบวดพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมไปด าเนนการเกบขอมลจนครบตามจ านวนตาม

www.ssru.ac.th

32

ตวอยางทตองการ แลวน ามาด าเนนการตรวจสอบความถกตองของแบบสอบถาม 4. ลงรหสแบบสอบถาม / สรางคมอลงรหสเปนการสรางตวเลข เพอเขาไปแทนทค าตอบ และ

ตรวจสอบความสอดคลองของตวแปร 5. ใชการวเคราะหขอมล โดยวธทางสถตดวยโปรแกรมคอมพวเตอรส าเรจรป 6. น าแบบสงเกตพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมไปสงเกตพฤตกรรมนกศกษาทเปนประชากร

ในการวจย

3.5 การวเคราะหขอมล

1. แผนการเรยนรการมสวนรวมโดยหาความเทยงตรงของเนอหา (IOC) 2. หาคามชฌมาเลขคณตและสวนเบยงเบนมาตรฐาน หาคาความยากงาย หาคาอ านาจจ าแนกของคะแนนแบบทดสอบผลสมฤทธทางการเรยนรายวชาสงแวดลอมกบการพฒนาทยงยน โดยใชวธการเปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลยของคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตร และแบบวดพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม กอนและหลงการทดลองของนกเรยนกลมตวอยาง โดยการทดสอบคาท (t-test) ทระดบความมนยส าคญทางสถต.05

3. น าเสนอขอมลในรปของตารางประกอบความเรยง สถตทใชในการวเคราะหขอมล

1. สถตพนฐาน 1.1 คาเฉลยเลขคณต (mean) โดยค านวณจากสตร (ลวน สายยศ และองคณา

สายยศ. 2538: 73)

X = N

X

เมอ X แทน คาเฉลยของคะแนน X แทน ผลรวมของคะแนนทงหมด N แทน จ านวนนกเรยนทงหมด

1.2 การหาคาเบยงเบนมาตรฐาน โดยค านวณจากสตร (ลวน สายยศ และองคณา สายยศ. 2538: 79)

www.ssru.ac.th

33

S.D. = เมอ S.D. แทน คาเบยงเบนมาตรฐาน

X แทน ผลรวมของคะแนนทงหมด

X2 แทน ผลรวมของคะแนนแตละตวยกก าลงสอง N แทน จ านวนนกเรยนกลมตวอยาง

2. สถตทใชในการหาคณภาพของเครองมอ 2.1 การหาคาดชนความเทยงตรงของ แบบทดสอบวดผลการเรยนร เรองพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม โดยใชคาดชนความสอดคลองระหวางค าถามกบพฤตกรรมทตองการจะวด (พวงรตน ทวรตน. 2534: 124)

IOC = NR

เมอ IOC หมายถง ดชนความสอดคลองระหวางขอสอบขอนนกบเนอหาทจะสอบ

R หมายถง ผลรวมของคะแนนความคดเหนของผเชยวชาญเนอหาทงหมด N หมายถง จ านวนผเชยวชาญ 2.2 การหาคาความยากงาย ( p) จากการทดลองกบนกเรยนทไมใช กลมเปาหมายไดปฏบตโดยการน าคะแนนมาเรยงล าดบจากสงไปหาต า ใหจ านวนกระดาษค าตอบทงหมดคดเปนสดสวนรอยละ 100 น ามาวเคราะหเฉพาะกลมคะแนนสง คอ รอยละ 27 จากคะแนนสงสดลงมา กลมคะแนนต า คอ รอยละ 27 จากคะแนนต าสดขนไปใชแทนคาดงน (ลวน สายยศ. 2538: 209-210)

สตร P = T

RR yh

เมอ P คอ คาความยากงาย

1

22

XXNX2 - (X)2

N (N-1)

www.ssru.ac.th

34

hR คอ จ านวนนกเรยนในกลมสงทตอบถก

yR คอ จ านวนนกเรยนในกลมต าทตอบถก T คอ จ านวนนกเรยนทน ามาวเคราะห 2.3 การหาคาอ านาจจ าแนก (r) ใชการแทนคาดงน (ลวน สายยศ. 2538: 211)

สตร r =

2TRR yh

เมอ r คอ คาอ านาจจ าแนกของแบบทดสอบเปนรายขอ hR คอ จ านวนนกเรยนในกลมสงทตอบถก yR คอ จ านวนนกเรยนในกลมต าทตอบถก T คอ จ านวนนกเรยนทน ามาวเคราะห

3. วเคราะหการวดพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมโดยใชโปรแกรมคอมพวเตอรส าเรจรป SPSS โดยแบงออกเปน 3 ตอน

ตอนท 1 การวเคราะหขอมลทวไป กลมตวอยาง เปนการวเคราะหขอมลของผตอบแบบสอบถามโดยใชการหาคาความถและรอยละ

ตอนท 2 การวเคราะหระดบพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมในเรองการมสวนรวมโดยแบงการอนรกษสงแวดลอมทง 5 ดาน คอ

1) การอนรกษน า 2) การดแลพนทสเขยว 3) การจดการขยะ 4) การอนรกษศลปวฒนธรรม 5) การอนรกษพลงงาน เปนการใชค าถาม 30 ขอ และวเคราะหขอมลดวยโปรแกรมคอมพวเตอรส าเรจรป SPSS โดยการ

หาคาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐาน ตอนท 3 เพอเปรยบเทยบพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมกอนและหลงการทดลองของนกศกษา

สาขาวทยาศาสตรสงแวดลอม โดยใช T-Test ส าหรบประชากร 2 กลมทมความสมพนธกนและ (ONE WAY ANOVA)

www.ssru.ac.th

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล

การศกษาผลของการจดกจกรรมการเรยนรแบบมสวนรวมในรายวชาสงแวดลอมกบการ

พฒนาทยงยนทมตอพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกศกษาชนปท 1-3 ในมหาวทยาลยราชภฎสวนสนนทา สาขาวทยาศาสตรสงแวดลอม มวตถประสงคเพอจดกจกรรมการเรยนรแบบมสวนรวมทมผลตอพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมทมผลตอพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมในรายวชาสงแวดลอมกบการพฒนาทยงยนของนกศกษาชนปท 1-3 สาขาวทยาศาสตรสงแวดลอมและเพอเปรยบเทยบพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมในมหาวทยาลยราชภฎสวนสนนทาของนกศกษาชนปท 1-3 สาขาวทยาศาสตรสงแวดลอม คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย กอนกบหลงการทดลอง ซงผวจยไดวเคราะหขอมลดงน

4.1 การจดกจกรรมการเรยนรแบบมสวนรวมทมผลตอพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกศกษาชนปท 1-3 สาขาวทยาศาสตรสงแวดลอม

1. เปนการพรรณนาแบบความเรยงในผลการจดการเรยนรแบบมสวนรวมทมตอพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม

2. ใชแบบทดสอบวดผลการเรยนรของแผนการจดการเรยนรแบบมสวนรวมเรองพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมกอนเรยนและหลงเรยน

4. 2 วเคราะหการวดพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมโดยใชโปรแกรมคอมพวเตอรส าเรจรป SPSS โดยแบงออกเปน 3 ตอน

ตอนท 1 การวเคราะหขอมลทวไป กลมตวอยาง เปนการวเคราะหขอมลของผตอบแบบสอบถามโดยใชการหาคาความถและรอยละ จ าแนกตามเพศ อาย ระดบการศกษา โครงสรางทางสงคม

ตอนท 2 การวเคราะหระดบพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมในเรองการมสวนรวมโดยแบงการอนรกษสงแวดลอมทง 5 ดาน คอ

1) การอนรกษน า 2) การดแลพนทสเขยว 3) การจดการขยะ 4) การอนรกษศลปวฒนธรรม 5) การอนรกษพลงงาน

www.ssru.ac.th

36

เปนการใชค าถาม 30 ขอ และวเคราะหขอมลดวยโปรแกรมคอมพวเตอรส าเรจรป SPSS โดยการหาคาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐาน

ตอนท 3 เพอเปรยบเทยบพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมกอนและหลงการทดลองของนกศกษาสาขาวทยาศาสตรสงแวดลอม โดยใช T-Test ส าหรบประชากร 2 กลมทมความสมพนธกน 4.3 การสงเกตพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม เปนการสงเกตจากการเรยนรภายในกลมหรอ/และการปฏบตตนในชวตประจ าวน โดยการท างานรวมกน การแสดงความคดเหน การน าเสนอขอมลหนาชนเรยนเปนตน ผลการวเคราะหขอมล 4.1 จดกจกรรมการเรยนรแบบมสวนรวมทมผลตอพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกศกษาชนปท 1-3 สาขาวทยาศาสตรสงแวดลอม

ผวจยไดน าเสนอผลการวเคราะหขอมลและแปลความหมายขอมลเปนดงน ตอนท 1 วเคราะหปรยบเทยบคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนแบบมสวนรวม กอนและหลงท

ไดรบการจดการเรยนการสอนแบบการมสวนรวมของนกศกษากลมตวอยาง โดยใชสถต t - test for Dependent Sample

ตารางท 4.1 เปรยบเทยบคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรกอนเรยนและ หลงเรยน ของกลมตวอยางทไดรบการจดการเรยนการสอนแบบการมสวนรวม

ผลสมฤทธทางการเรยน

n X D

DS t

กอนเรยน 83 19.16 6.09 2.58 2.36*

หลงเรยน 83 25.24

* มนยส าคญทางสถตทระดบ .05

ตารางท 4. 1 พบวา นกเรยนกลมตวอยางทไดรบการจดการเรยนการสอนแบบการมสวนรวมเรอง พฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม มผลสมฤทธทางการเรยนสงขน อยางมนยส าคญทระดบ .05 เปนไปตามสมมตฐาน

www.ssru.ac.th

37

4.2 วเคราะหเปรยบเทยบพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกศกษาชนปท1- 3 สาขาวทยาศาสตรสงแวดลอม

ตอนท 1 ขอมลทวไปของนกศกษา ตารางท 4. 2 แสดงคารอยละขอมลทวไปของนกศกษา

ขอมลทวไป N=83

จ านวน(คน) รอยละ 1. เพศ 1.1 ชาย 1.2 หญง 2. การศกษา 2.1 ต ากวาปรญญาตร 2.2 ปรญญาตร 3. อาย 3.1 10-20 ป 3.2 21-30 ป 4. ระยะเวลา 4.1 ต ากวา 2 ป 4.2 3-5 ป 5. สถานภาพ โสด 6. การเปนสมาชก 6.1 ไมเปน 6.2 เปน 7. การด ารงต าแหนง 7.1 สมาชก 7.2 กรรมการ 7.3 ประธาน 7.4 อนๆ 8. สาขาทสงกด วทยาศาสตรสงแวดลอม

8 75

7 76

62 21

45 38

83

14 69

70 9 1 3

83

9.6

90.4

8.4 91.6

74.7 25.3

54.2 45.8

100

16.9 83.1

84.3 10.8 1.2 3.6

100

www.ssru.ac.th

38

จากตารางท 4. 2 พบวานกศกษาสาขาวทยาศาสตรสงแวดลอมสงกดคณะวทยาศาสตรและเทคโนโลยเปนเพศชาย 8 คน (รอยละ 9.6) เพศหญง 75 คน (รอยละ 90.4) มอายอยในชวง 10-20 ป (รอยละ74.7) มระดบการศกษาในระดบปรญญาตร 76 คน (รอยละ91.6) มระยะเวลาในการศกษาอยในมหาวทยาลย ต ากวา 2 ป รอยละ54.2 มสถานภาพโสด รอยละ 100 มการเปนสมาชก รอยละ 83.1 และมต าแหนงในการรวมเปนสมาชกในชมรมรอยละ 84.3 ตารางท 4.3 การวเคราะหคาเฉลยและคาเบยงเบนมาตรฐานตอระดบพฤตกรรมการอนรกษ สงแวดลอมกอนและหลงการทดลองในภาพรวมแตละดาน

ล าดบ พฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม กอนเรยน หลงเรยน ระดบ

พฤตกรรม SD SD การอนรกษน า 1 การตกเตอนผอนททงสงสกปรกลงแหลงน า 2.12 0.68 2.28 0.63 ปานกลาง 2 การใชน าประปาอยางคมคาและเกดประโยชน

สงสด 2.12 0.72 2.74 0.48 สง

3 แจงเจาหนาทเมอพบเหนน าประปารวและมการปลอยน าเสยลงแหลงน า

1.75 0.74 2.31 0.77 ปานกลาง

4 ทานใชเครองกรองน าเพอประหยดน า 1.86 0.80 2.22 0.65 ปานกลาง 5 เมอเหนคนเปดกอกน าทงไวจะรบปดทนท 2.03 0.83 2.89 0.34 สง รวม 1.98 0.48 2.49 0.32 สง การรกษาความสะอาดดแลพ นทสเขยว

6 การสนบสนนในการปลกตนไมและเพมพนทสเขยวเพอใหเกดความรมรนในมหาวทยาลย

2.44 0.68 2.49 0.65 สง

7 การรวมกจกรรมท าความสะอาดในมหาวทยาลย 1.60 0.88 2.20 0.71 ปานกลาง 8 ปลกตนไมในวนส าคญทางศาสนาเชนวน

เขาพรรษา 2.15 0.70 2.75 0.30 สง

9 การรกษาความสะอาดในพนทสเขยวของมหาวทยาลย

1.86 0.72 2.37 0.63 สง

10 การดแลรกษาตนไมใหญในมหาวทยาลย 2.08 0.64 2.42 0.64 สง รวม 2.03 0.51 2.44 0.65 สง

www.ssru.ac.th

39

ล าดบ พฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม กอนเรยน หลงเรยน ระดบ

พฤตกรรม SD SD การจดการขยะ

11 การเลอกใชผลตภณฑทเปนมตรตอสงแวดลอม

2.62 0.82 2.49 0.57 สง

12 การลดการใชขยะกอนทงลงถงขยะ 2.14 0.70 2.56 0.54 สง 13 การคดแยกขยะกอนทงลงถงขยะ 1.95 0.71 2.16 0.64 ปานกลาง 14 การลดปรมาณขยะโดยใชถงผาแทน 2.18 0.68 2.25 0.72 ปานกลาง 15 การน าขยะรไซเคลมาใชประโยชนใหม 2.07 0.76 2.06 0.65 ปานกลาง 16 การน าขยะมาฝากในธนาคารขยะของ

มหาวทยาลย 2.03 0.67 1.68 0.83 ปานกลาง

17 การเทเศษอาหารทงลงถงแยกเศษอาหารกอนทงลงถงขยะ

2.15 0.77 2.37 0.69 สง

รวม 2.08 0.49 2.22 0.37 ปานกลาง การอนรกษศลปวฒนธรรม

18 การรวมกจกรรมวนส าคญทางศาสนา 2.12 0.72 2.39 0.71 สง 19 การรวมบรจาคและสนบสนน กจกรรมของ

สถานทส าคญทางศาสนา 2.06 0.70 2.54 0.61 สง

20 การรวมกนดแลอาคารเกาของมหาวทยาลย 2.03 0.67 2.12 0.66 ปานกลาง 21 การจดนทรรศการเกยวกบความส าคญสถานท

ตางๆในมหาวทยาลย 2.18 0.64 1.85 0.71 ปานกลาง

22 การรวมดแลและท านบ ารงศลปวฒนธรรมของมหาวทยาลย

1.75 0.77 2.19 0.67 ปานกลาง

23 การรวมสบทอดศลปวฒนธรรมอนดงามของมหาวทยาลย

1.25 0.89 2.32 5.58 ปานกลาง

รวม 1.90 0.53 2.23 0.45 ปานกลาง การอนรกษพลงงาน

24 การใชพลงงานทลดมลพษสงแวดลอม 2.44 0.58 2.58 0.57 สง 25 การใชกาซธรรมชาตแทนการใชน ามน

เชอเพลง 2.38 0.62 1.98 0.65 ปานกลาง

www.ssru.ac.th

40

จากตารางท 4. 3 พบวา พฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกศกษาสาขาวทยาสาสตรสงแวดลอมชนปท1-3 ในภาพรวมทง 5 ดานพบวาอยในระดบปานกลางในเกณฑคอนขางมาก เมอจ าแนกเปนรายดานมดงน ดานการอนรกษน า โดยรวมอยในระดบสงหลงการทดลอง เมอพจารณาเปนรายขอพบวา มพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมอยในระดบปานกลาง 3 ขอ และอยในระดบสง 2 ขอ โดยมขอทมคาเฉลยมากทสด 3 อนดบ ไดแก เมอเหนคนเปดกอกน าทงไวจะรบปดทนท รองลงมาคอ การใชน าประปาอยางคมคาและเกดประโยชนสงสด และ แจงเจาหนาทเมอพบเหนน าประปารวและมการปลอยน าเสยลงแหลงน า ดานการอนรกษพนทสเขยว โดยรวมอยในระดบสงหลงการทดลอง เมอพจารณาเปนรายขอพบวา มพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมอยในระดบสง 4ขอ และอยในระดบปานกลาง 1ขอ คอ โดยมขอทมคาเฉลยมากทสด 3 อนดบ ไดแก ปลกตนไมในวนส าคญทางศาสนาเชนวนเขาพรรษา รองลงมาคอ การสนบสนนในการปลกตนไมและเพมพนทสเขยวเพอใหเกดความรมรนในมหาวทยาลย และการดแลรกษาตนไมใหญในมหาวทยาลย ดานการอนรกษขยะ โดยรวมอยในระดบปานกลาง หลงการทดลองเมอพจารณาเปนรายขอพบวา มพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมอยในระดบสง 3 ขอ และระดบปานกลาง 4 ขอ คอ โดยมขอ

ล าดบ พฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม กอนเรยน หลงเรยน ระดบ

พฤตกรรม SD SD 26 การรวบรวมน ามนพชทใชไปแลวไปท าไบโอ

ดเซล 2.42 0.76 1.73 0.89 ต า

27 การใชหลอดประหยดพลงงานแทนหลอดไฟแบบไส

2.60 0.62 2.48 0.59 สง

28 การปรบอณหภมเครองปรบอากาศทอณหภม 25 C

2.45 0.66 2.79 0.48 สง

29 การเลอกใชผลตภณฑทตดฉลากเบอร 5 2.31 0.71 2.80 0.39 สง 30 การปดไฟและถอดปลกเมอเลกใช

เครองใชไฟฟาทกครง 2.28 0.69 2.91 0.27 สง

รวม 2.41 0.46 2.46 0.29 สง รวมทงหมด 2.01 0.40 2.36 0.29 สง

www.ssru.ac.th

41

ทมคาเฉลยมากทสด 3 อนดบ ไดแก ลดการผลตขยะกอนทงลงถงขยะ รองลงมาคอ การเลอกใชผลตภณฑทเปนมตรตอสงแวดลอม และ การเทเศษอาหารทงลงถงแยกเศษอาหารกอนทงลงถง ดานการอนรกษศลปวฒนธรรม โดยรวมอยในดบปานกลาง หลงการทดลองเมอพจารณาเปนรายขอพบวา มพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมอยในระดบสง 2 ขอ และระดบปานกลาง 4 ขอ คอ คอ โดยมขอทมคาเฉลยมากทสด 3 อนดบ ไดแก การรวมบรจาคและสนบสนน กจกรรมของสถานทส าคญทางศาสนา รองลงมา คอการรวมกจกรรมวนส าคญทางศาสนา และการรวมสบทอดศลปวฒนธรรมอนดงามของมหาวทยาลย ดานการอนรกษพลงงาน โดยรวมอยในระดบสง หลงการทดลองเมอพจารณาเปนรายขอพบวา มพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมอยในระดบสง 5 ขอ ระดบปานกลาง 1ขอ และระดบต า จ านวน 1 ขอ คอ โดยมขอทมคาเฉลยมากทสด 3 อนดบ ไดแก การปดไฟและถอดปลกเมอเลกใชเครองใชไฟฟาทกครง รองลงมา คอการเลอกใชผลตภณฑทตดฉลากเบอร 5 และ การปรบอณหภมเครองปรบอากาศทอณหภม 25 องศาเซลเซยส ตารางท 4.4 การวเคราะหเปรยบเทยบพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกศกษาชนปท 1-3 สาขา วทยาศาสตรสงแวดลอมกอนและหลงการเรยน

ล าดบ พฤตกรรมการอนรกษ

สงแวดลอม กอนเรยน หลงเรยน

SD SD P-Value 1 ดานการอนรกษน า 1.98 0.48 2.49 0.32 0.00 2 ดานการดแลพนทสเขยว 2.03 0.51 2.41 0.64 0.00 3 ดานการจดการขยะ 2.08 0.49 2.22 0.37 0.03 4 ดานการอนรกษศลปวฒนธรรม 1.90 0.53 2.23 0.45 0.00 5 ดานการอนรกษพลงงาน 2.41 0.46 2.46 0.29 0.43 6 รวม 5 ดาน 2.01 0.40 2.36 0.29 0.00

จากตารางท 4.4 พบวาพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกศกษาชนปท 1-3 สาขาวทยาศาสตรสงแวดลอมในภาพรวมมความแตกตางกนโดยหลงเรยนสงกวากอนเรยน และทง 4 ดาน มความแตกตางกนทระดบนยส าคญ 0.05 ไดแก ดานการอนรกษน า การดแลพนทสเขยว การอนรกษศลปวฒนธรรม และการจดการขยะตามล าดบ สวนดานการอนรกษพลงงานไมแตกตางกน

www.ssru.ac.th

42

4.3 การสงเกตพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม จากการตรวจผลงาน การน าเสนอหนาชนเรยน และการปฏบตตนในชวตประจ าวนของนกศกษาชนปท 1-3 สาขาวทยาศาสตรสงแวดลอม พบวานกศกษาสวนใหญมพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมสงกวากอนกานทดลองโดยมประจกษพยานจากพนทหองเรยนสะอาดปราศจากขยะ มการปดน า ปดไฟ หลงจากการใชงานจะไมพบวาในหองเรยนเปดไฟทงไว การทงขยะลงในถงและแยกขยะกอนทง การน าเสนอหนาชนเรยนตองการลดภาวะโลกรอน แกปญหาขยะลนเมอง อนรกษศลปวฒนธรรมเปนตน

www.ssru.ac.th

บทท 5 สรปผลการวจย อภปรายผลและขอเสนอแนะ

การวจยเรองผลของการจดกจกรรมการเรยนรแบบมสวนรวมในรายวชาสงแวดลอมกบการ

พฒนาทยงยนทมตอพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมในมหาวทยาลยราชภฎสวนสนนทาส าหรบนกศกษาชนปท1-3 สาขาวทยาศาสตรสงแวดลอม เปนการวจยเชงทดลองโดยผวจยไดสรปผลการวจย อภปรายผลและขอเสนอแนะตางๆ ดงรายละเอยดตอไปน

วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาผลของการจดกจกรรมการเรยนรแบบมสวนรวมในรายวชาสงแวดลอมกบการพฒนาทยงยน ทมตอพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกศกษาสาขาวทยาศาสตรสงแวดลอมชนปท 1-3

2. เพอเปรยบเทยบพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมในมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทาของนกศกษาชนปท1- 3 สาขาวทยาศาสตรสงแวดลอม คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลยกอนกบหลงการทดลอง ประชากรและกลมตวอยาง ประชากรทใชในการวจยเปนนกศกษาชนปท1-3 สาขาวทยาศาสตรสงแวดลอม จ านวน 83 คนภาคเรยนท 1และภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2553 มหาวทยาลยราชภฎสวนสนนทากลมตวอยาง นก ศกษาสาขาปฐมวยชนปท 1 คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา จ านวน 33 คน เครองมอทใชในการวจย

เครองมอทใชในการวจยครงนประกอบดวย แผนการจดการเรยนรแบบการมสวนรวม รวม 5 แผนการเรยนร แบบทดสอบวดผลสมฤทธ

ทางการเรยน 30 ขอ และแบบวดพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม 30 ขอ แบบสงเกตพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม การเกบตวอยางโดยใช แผนการเรยนรแบบมสวนรวม แบบทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน แบบสอบถามวดพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม แบบการสงเกตพฤตกรรม การวเคราะหขอมลในการหาแผนการเรยนรโดยหาคาความเทยงตรงของเนอหา ( IOC) และหาผลสมฤทธของแบบทดสอบโดยหาความเทยงตรงของเนอหา คา IOC ความยากงายของแบบทดสอบ อ านาจจ าแนกของแบบทดสอบ คาความเชอมนของแบบทดสอบ สวนแบบการวดพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม

www.ssru.ac.th

44

การเกบรวบรวมขอมลโดยใชแบบสอบถาม และแบบมาตราสวนประมาณคา การวเคราะหขอมลใชวธการแจกแจงความถ หาคารอยละ หาคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และทดสอบสมมตฐานโดยใช t-test ,F-test เปรยบเทยบพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกศกษาสาขาวทยาศาสตรสงแวดลอมทมเพศ อาย การศกษา ทตางกนใช t – test (Independent Samples) และการวเคราะหความแปรปรวนทางเดยวทนยส าคญทางสถต 0.05 ผลการวจยสามารถสรปไดดงน 5.1 สรปผลวจย

5.1.1 นกศกษากลมตวอยางทไดรบการจดการเรยนการสอนแบบการมสวนรวมเรอง พฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม ซงมผลสมฤทธทางการเรยนสงขน อยางมนยส าคญทระดบ .05 เปนไปตามสมมตฐาน

5.1.2 แบบวดพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม 5.1.2.1 ขอมลทวไปของนกศกษา พบวานกศกษาสาขาวทยาศาสตรสงแวดลอมสงกดคณะวทยาศาสตรและเทคโนโลยเปนเพศชาย 8 คน (รอยละ 9.6) เพศหญง 75 คน (รอยละ 90.4) มอายอยในชวง 10-20 ป (รอยละ74.7) มระดบการศกษาในระดบปรญญาตร 76 คน (รอยละ91.6) มระยะเวลาในการศกษาอยในมหาวทยาลย ต ากวา 2 ป รอยละ 54.2 มสถานภาพโสด รอยละ 100 มการเปนสมาชก รอยละ 83.1 และมต าแหนงในการรวมเปนสมาชกในชมรมรอยละ 84.3 5.1.2.2 การวเคราะหหาคาเฉลยและคาเบยงเบนมาตรฐานตอระดบพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม กอนและหลงการทดลอง พบวา พฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกศกษาสาขาวทยาศาสตรสงแวดลอมชนปท1-3 ในภาพรวมทง 5 ดานพบวาอยในระดบปานกลางในเกณฑคอนขางมาก เมอจ าแนกเปนรายดานมดงน ดานการอนรกษน า โดยรวมอยในระดบสงหลงการทดลอง เมอพจารณาเปนรายขอพบวา มพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมอยในระดบปานกลาง 3 ขอ และอยในระดบสง 2 ขอ โดยมขอทมคาเฉลยมากทสด 3 อนดบไดแก เมอเหนคนเปดกอกน าทงไวจะรบปดทนท รองลงมาคอการใชน าประปาอยางคมคาและเกดประโยชนสงสด และ แจงเจาหนาทเมอพบเหนน าประปารวและมการปลอยน าเสยลงแหลงน า ดานการอนรกษพนทสเขยว โดยภาพรวมหลงการทดลอง อยในระดบสง เมอพจารณาเปนรายขอพบวา มพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมอยในระดบสง 4ขอ และอยในระดบปานกลาง 1ขอ คอ โดยมขอทมคาเฉลยมากทสด 3 อนดบ ไดแก ปลกตนไมในวนส าคญทางศาสนาเชนวนเขาพรรษา รองลงมาคอ การสนบสนนในการปลกตนไมและเพมพนทสเขยวเพอใหเกดความรมรนในมหาวทยาลย และการดแลรกษาตนไมใหญในมหาวทยาลย

www.ssru.ac.th

45

ดานการอนรกษขยะ โดยรวมอยในระดบปานกลาง หลงการทดลองเมอพจารณาเปนรายขอพบวา มพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมอยในระดบสง 3 ขอ และระดบปานกลาง 4 ขอ คอ คอ โดยมขอทมคาเฉลยมากทสด 3 อนดบ ไดแก ลดการผลตขยะกอนทงลงถงขยะ รองลงมาคอ การเลอกใชผลตภณฑทเปนมตรตอสงแวดลอม และ การเทเศษอาหารทงลงถงแยกเศษอาหารกอนทงลงถง ดานการอนรกษศลปวฒนธรรม โดยรวมอยในดบปานกลาง หลงการทดลองเมอพจารณาเปนรายขอพบวา มพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมอยในระดบสง 2 ขอ และระดบปานกลาง 4 ขอ คอ คอ โดยมขอทมคาเฉลยมากทสด 3 อนดบ ไดแก การรวมบรจาคและสนบสนน กจกรรมของสถานทส าคญทางศาสนา รองลงมา คอการรวมกจกรรมวนส าคญทางศาสนา และการรวมสบทอดศลปวฒนธรรมอนดงามของมหาวทยาลย ดานการอนรกษพลงงาน โดยรวมอยในระดบสง หลงการทดลองเมอพจารณาเปนรายขอพบวา มพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมอยในระดบสง 5 ขอ ระดบปานกลาง 1 ขอ และระดบต า จ านวน 1 ขอ คอ โดยมขอทมคาเฉลยมากทสด 3 อนดบ ไดแก การปดไฟและถอดปลกเมอเลกใชเครองใชไฟฟาทกครง รองลงมา คอการเลอกใชผลตภณฑทตดฉลากเบอร 5 และ การปรบอณหภมเครองปรบอากาศทอณหภม 25 องศาเซลเซยส 5.1.2.3 การวเคราะหเปรยบเทยบพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกศกษาชนปท 1-3 สาขาวทยาศาสตรสงแวดลอมกอนและหลงการเรยน พบวาพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกศกษาชนปท 1-3 สาขาวทยาศาสตรสงแวดลอมในภาพรวมมความแตกตางกนโดยหลงเรยนสงกวากอนเรยน และทง 4 ดาน มความแตกตางกนทระดบนยส าคญ0.05 ไดแก ดานการอนรกษน า การดแลพนทสเขยว การอนรกษศลปวฒนธรรม และการจดการขยะตามล าดบ สวนดานการอนรกษพลงงานไมแตกตางกน นกศกษาเพศชายและเพศหญง มพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมโดยภาพรวมทงกอนและหลงการทดลองไมแตกตางกน เมอพจารณาเปนรายดานกอนการทดลองพบวา มพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมไมแตกตางกนใน ทกดานไดแก ดานการอนรกษพนทสเขยว ดานการจดการขยะ ดานการอนรกษศลปวฒนธรรม ดานการอนรกษพลงงาน และดานการอนรกษน า นกศกษาทมอายและการศกษาทแตกตางกนหลงการทดลองมพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมแตกตางกนในดานการอนรกษน า สวนดานการอนรกษพนทสเขยว ดานการจดการขยะ ดานการอนรกษศลปวฒนธรรม ดานการอนรกษพลงงาน มพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมไมแตกตางกนทงกอนและหลงการทดลอง

www.ssru.ac.th

46

5.2 อภปรายผลการวจย จากการสรปผลการวจยดงกลาวขางตน ผวจยเหนวามประเดนทนาสนใจในการน ามาอภปรายผล ดงน 5.2.1 นกศกษากลมตวอยางทไดรบการจดการเรยนการสอนแบบการมสวนรวม เรอง พฤตกรรมการอนรกษกบการพฒนา มผลสมฤทธทางการเรยนสงขน อยางมนยส าคญทระดบ .05 เปนไปตามสมมตฐาน ซงสอดคลองกบอทย จนทรกอง (2551:บทคดยอ ) วจยการศกษาผลการเรยนร เจตคต พฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ทเรยนแบบการสอนแบบสบเสาะหาความร แบบรวมมอและแบบบรณาการ พบวานกเรยนทเรยนดวยวธสอนแบบบรณาการ มผลการเรยนรสงกวานกเรยนทเรยนแบบรวมมอ และแบบสบเสาะหาความรอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 นกเรยนทเรยนดวยวธการสอนแบบบรณาการ มเจตคตตอการอนรกษสงแวดลอมสงกวานกเรยนทเรยนแบบรวมมอ และแบบสบเสาะหาความรอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 นอกจากน จากการวจยพบวา กจกรรมการเรยนรแบบการมสวนรวมทผวจยไดพฒนาปรบปรงจากแนวคดทฤษฎการเรยนรทเนนผเรยนเปนศนยกลางการเรยนร มงพฒนานกศกษาใหเปนคนด มปญญา มความสขและมจตส านกในการอนรกษสงแวดลอม (กรมวชาการ . 2544 : 29) สามารถสรปอภปรายไดดงน ดานผลการเรยนร นกศกษาทเรยนดวยการสอนแบบการมสวนรวมมผลการเรยนรสงกวากอนการทดลอง เนองจากพบวากจกรรมการเรยนรตามแบบการมสวนรวม จดกจกรรมเนนใหผเรยนแบงหนาทความรบผดชอบใหทกคนในกลม กจกรรมเราความสนใจนกเรยนเปนผคด ลงมอทดลองปฏบตดวยตนเองและหมคณะจนท าใหเกดการเรยนรทแทจรงกบนกศกษายงไดฝกจากประสบการณจรง ในกจกรรมทครมอบหมายใหศกษาคนควา สนกสนาน ราเรงตอกจกรรมการเรยนการสอนสงผลตอการเรยนรทมประสทธภาพ ซงเปนไปตามหลกการประยกตทฤษฎการเรยนรทกษะทางสตปญญา ความเจรญงอกงามทางสมอง โดยมผลคะแนนการเรยนรหลงเรยนสงขนนอกจากนผลการวจยครงนยงสอดคลองกบการวจยของ กฤตภพ ศรใหญ (2547 :1) ไดศกษาพฒนาแผนการเรยนร และบทเรยนส าเรจรป พลงงานกบชวตและสงแวดลอม นกเรยนมผลสมฤทธหลงเรยนสงกวากอนเรยน รตนาภรณ เขมนาจตร (2550 : 3) ไดศกษาการพฒนาชดกจกรรมการอนรกษสงแวดลอมทางธรรมชาต นกเรยนประถมศกษาปท 5 ผลการศกษาพบวานกเรยนมผลสมฤทธหลงเรยนสงกวากวาเรยน ประเสรฐ พลอยบตร (2550 : 2) ไดศกษาการพฒนากจกรรมการเรยนรเกยวกบการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ในโรงเรยนหนองจอกวงก าแพง นกเรยนทเรยนดวยกจกรรมการเรยนรมผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยน และชาญชยณรงค ทรงคาศร (2552: บทคดยอ ) การพฒนารปแบบการเรยนรแบบมสวนรวมในการด าเนนชวตตามปรชญาเศรษฐกจพอเพยง โดยใชหลกการทางสงแวดลอมศกษารปแบบการเรยนรแบบมสวนรวมในการด าเนนชวตตามปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

www.ssru.ac.th

47

ของชาวชมชนชนบท ประกอบดวย การสรางการมสวนรวมวางแผนกจกรรมกลมใหมความตระหนก ความร และเจตคต การกระท ากจกรรมกลมใหมทกษะ การตรวจสอบกจกรรมกลมใหมการสนบสนนการประเมนผล และการปรบปรงกจกรรมกลมใหมสวนรวมเรยนร 5.2.2 การวดพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกศกษาสาขาวทยาศาสตรสงแวดลอมชนปท 1-3 ซงมระดบพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมในภาพรวมกอนการทดลองอยในระดบปานกลางสวนหลงการทดลองมพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมในทกดานสงกวากอนการทดลองซงสอดคลองกบอทย จนทรกอง (2551: บทคดยอ) นกเรยนทเรยนดวยวธสอนแบบสบเสาะหาความร แบบรวมมอ และแบบบรณาการมพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมไมแตกตางกน และ นพนธ สขนง (2550: บทคดยอ) พบวา 1. นกศกษามพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมโดยรวมและแบงเปนรายดาน 3 ดานคอ ดานการอนรกษอากาศ ดานการอนรกษปาไม และดานการอนรกษสตวปา อยในระดบปานกลาง สวนดานการอนรกษน าอยในระดบสง 2. นกศกษาทมเพศ และระดบการศกษาตางกน มพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมทกดานไมแตกตางกน 3. นกศกษาทมอาย และอาชพตางกนมพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมโดยรวม ดานการอนรกษดน และดานการอนรกษปาไมแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 สวนดานการอนรกษน า ดานการอนรกษอากาศ และดานการอนรกษสตวปา มพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมไมแตกตางกน โดยสรปนกศกษามพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมโดยรวม อยในระดบปานกลาง โดยนกศกษาทเพศ และการศกษาตางกน มพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมไมแตกตางกน สวนนกศกษาทมอาย และอาชพตางกน มพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมแตกตางกน และหทยรตน ธรรมาภมข (2551 :บทคดยอ)วจยพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกเรยนชวงชนท 4 โรงเรยนเพชรพทยาคม อ าเภอเมอง จงหวดเพชรบรณพบวา 1. นกเรยนชวงชนท 4 โรงเรยนเพชรพทยาคม อ าเภอเมอง จงหวดเพชรบรณ มพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมโดยรวมและเปนรายดานอยในระด บปฏบตบอยครง (รอยละ 2.48) และเมอพจารณารายดาน พบวา นกเรยนมพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมดานวฒนธรรมอยในระดบปฏบตบอยครง (รอยละ 2.85) รองลงมาคอ พฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมดานตนไมอยในระดบปฏบตบอยครง (รอยละ 2.51) และพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมดานน าอยในระดบปฏบตบอยครง (รอยละ 2.50)2. นกเรยนชวงชนท 4 มพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมในแตละดาน โดยเฉลยดงน (1) ดานไฟฟา มระดบการปฏบตบอยครง (2) ดานน า มระดบการปฏบตบางครง (3) ดานตนไม มระดบการปฏบตบอยครง (4) ดานดน มระดบการปฏบตบางครง และ (5) ดานวฒนธรรม มระดบปฏบตประจ า 3. การเปรยบเทยบพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกเรยนชวงชนท 4 โรงเรยน

www.ssru.ac.th

48

เพชรพทยาคม อ าเภอเมอง จงหวดเพชรบรณ ทมเพศ ผลการเรยน ระดบชนเรยนทตางกนผลการศกษาคนควาปรากฏ ดงน 3.1 นกเรยนชวงชนท 4 ทมเพศตางกนมการอนรกษสงแวดลอม โดยรวมและเปนรายดาน 4 ดาน แตกตางกน แตมพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมดานน า แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 โดยนกเรยนหญงมระดบพฤตกรรมการอนรกษดานน า (รอยละ 2.56)สงกวานกเรยนชาย 3.2 นกเรยนชวงชนท 4 ทมผลการเรยนตางกนมพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมโดยรวมและรายดาน 4 ดาน ไมแตกตางกน แตมพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกเรยนดานไฟฟาแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 3.3 นกเรยนชวงชนท 4 ทมผลการเรยนตางกน พบวา นกเรยนกลมเกงมพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมดานไฟฟามากกวานกเรยนกลมปานกลาง และกลมออนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 3.4 นกเรยนชวงชนท 4 ทมระดบชนตางกนมพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมโดยรวมและเปนรายดาน 2 ดาน คอ มพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอโดยรวมและรายดาน 2 ดานแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 พฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม การเปรยบเทยบพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนอนบาลศรเทพ ทเรยนดวยวธสอนแบบสบเสาะการเรยนรแบบรวมมอ และแบบบรณาการ พบวานกเรยนทเรยนดวยการสอนทง 3 แบบ มพฤตกรรมการอนรกษ สงแวดลอมไมแตกตางกน ซงไมเปนไปตามสมมตฐานทตงไวเมอพจารณานกเรยนทมคะแนนพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมในระดบเดยวกนหรอใกลเคยงกน คอการสอนแบบบรณาการ กบแบบรวมมอ และแบบสบเสาะหาความรจะพบวามพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมในแตละพฤตกรรมไดดใกลเคยงกน กลาวคอการสอนใหนกเรยนไดชวยกนคดแกปญหานนชวยสงเสรมความสามารถในการคดแกปญหาของแตละคน ท าใหมทกษะในการคดกสามารถน าทกษะทไดรบการฝกรวมกบเพอน ๆ ไปใชในการแกปญหาอยางถกตองดงพฤตกรรมของการสอนแบบบรณาการ และแบบรวมมอทสงผลตอพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมในชมชนตนเอง จากการวจยพบวานกศกษามพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมแตกตางจากกอนการทดลองโดยสงเกตจากพฤตกรรมของนกศกษาในการด าเนนชวตประจ าวน ประกอบกบพนทภายในมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทาบรเวณอาคาร 23 เปนสถานททนกศกษาใชเรยน เกดการเปลยนแปลงในทางบวกนอกจากนนกศกษาเกดความตระหนกและมเจตคตทดในการรวมกนอนรกษสงแวดลอมภายในมหาวทยาลยโดยสงเกตไดจากการมอบ หมายใหท ากจกรรมกลมในทกๆชวโมงทมการเรยนการสอนและการปฏบตตนในชวตประจ าวน และผลจากการศกษาคนควาสามารถน าไปใชเปนแนวทางส าหรบบคคลทเกยวของ ในการพฒนากระบวนการเรยนการสอนเกยวกบการอนรกษสงแวดลอม ตลอดจนการปลกฝงทศนคตในการอนรกษ ปองกน และแกปญหาเกยวกบการอนรกษสงแวดลอมอนน าไปสพฤตกรรมหรอผลในการปฏบตอยางแทจรง

www.ssru.ac.th

49

ขอเสนอแนะ จากผลการวจยครงน ผวจยมขอเสนอแนะ ซงอาจจะเปนประโยชนตอการเรยนการจดการเรยนรตอไปน 1. ขอเสนอแนะทวไป มดงน 1.1 ควรท าการประเมนเจตคตตอการจดการเรยนรดวย เพราะเปนองคประกอบทมอทธพลตอเจตคตตอเนอหาวชา ซงเปนสงทตองปลกฝงแกนกศกษา และการประเมนเจตคตตอการจดการเรยนรจะมประโยชนตอการปรบปรงวธสอนใหมประสทธภาพ 1.2 ผสอนควรน าวธสอนแบบการมสวนรวม มาใชจดกจกรรมการเรยนการสอนเพอพฒนาความคดเชงระบบ และสงเสรมการพฒนาดานสตปญญาของผเรยน 2. ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป มดงน 2.1 ควรมการศกษาผลจากการจดการเรยนการสอนตามวธสอนแบบการมสวนรวมกบตวแปรอน ๆ เชน การคดเชงระบบตอการอนรกษสงแวดลอม คานยมทางดานสงแวดลอมและทกษะกระบวนการทกษะทางวทยาศาสตร 2.2 ควรมการศกษาปฏสมพนธระหวางการจดการเรยนการสอนดวยวธสอนแบบการมสวนรวมกบตวแปรอสระอน เชน เพศ หรอการจดกลมตามระดบความสามารถทางการเรยน ทมตอผลการเรยนรของนกศกษา 2.3 ควรมการศกษาผลจากการจดการเรยนการสอนดวยวธสอนแบบการมสวนรวมกบนกศกษาระดบชนอน ๆ ภายในมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา 2.4 ควรมการศกษาผลจากการใชวธสอนแบบการมสวนรวม อยางตอเนองเพอศกษาพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม เมอใชเวลา 1 ป 2 ป และ 3 ป ตามล าดบ

www.ssru.ac.th

บรรณานกรม

กรมวชาการ. (2544). การจดกระบวนการเรยนรทผเรยนส าคญทสด. กรงเทพมหานคร: กระทรวงศกษาธกา ร. โรงพมพการศาสนา. ________. (2544).วทยาศาสตรสงแวดลอม. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยเกษตรศาสตร กฤตภพ ศรใหญ.(2547). การพฒนาแผนการเรยนรและบทเรยนส าเรจรปเรอง พลงงานกบชวต

และสงแวดลอม กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 1. การศกษา คนควาอสระ กศ.ม. มหาสารคาม: มหาวทยาลยมหาสารคาม, กลยา จนทรกอง, 2550. การพฒนาแผนการจดการเรยนรแบบรวมมอเรองสงแวดลอมทาง ธรรมชาต ชนประถมศกษาปท 4 โรงเรยนบานโคกหน อ าเภอศรเทพ จงหวด เพชรบรณ. การศกษาคนควาอสระ วท.ม. มหาสารคาม: มหาวทยาลยมหาสารคาม เกษม จนทรแกว. ( 2545). สงแวดลอมเทคโนโลยและชวต. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยเกษตรศาสตร, จนทรวภา ออนพง. (2545). พฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 สงกดส านกงานการประถมศกษากรงเทพมหานคร. วทยานพนธ ค.ม. กรงเทพฯ: สถาบนราชภฏธนบร. เจรญจต ลภทรพณชย. (2545). พฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของวยรน : กรณศกษา นกเรยนมธยมศกษาสงกดกรมสามญศกษา ในเขตกรงเทพมหานคร กลมสหวทยา เขตบรมราชชนน 1. วทยานพนธ ค.ม. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยราชภฏสมเดจเจาพระยา. นพนธ สขนง. (2550). การศกษาพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกศกษาการศกษานอก

โรงเรยนในอ าเภอหนองไผ จงหวดเพชรบรณ. วทยานพนธปรญญา วท.ม. สาขาวชา สงแวดลอมศกษา. มหาวทยาลยมหาสารคาม. นวต เรองพานช .(2537). การอนรกษทรพยากรธรรมชาต. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยรามค าแหง. ________. (2542). การอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม. กรงเทพฯ : คณะวนศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. บญชม ศรสะอาด.(2543). การวจยเบองตน. กรงเทพฯ : สวรยาสาสน. ประคอง กรรณสตร. (2538).สถตเพอการวจยทางพฤตกรรมศาสตร. กรงเทพฯ : ส านกพมพ จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ประภาเพญ สวรรณ. (2526) .ทศนคต: การเปลยนแปลงทศนคตและพฤตกรรมอนามย .

กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพาณช. ประสทธ ทองอน.(2542). พฤตกรรมมนษยกบการพฒนาตน. กรงเทพฯ : เธรดเวฟ เอดดเคชน.

www.ssru.ac.th

52

ประเสรฐ พลอยบตร.(2550). การพฒนากจกรรมการเรยนรเกยวกบการอนรกษ ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ในโรงเรยนบานหนองจอกวงก าแพง อ าเภอศรเทพ จงหวดเพชรบรณ. ปรญญานพนธ วท.ม. มหาสารคาม : มหาวทยาลย มหาสารคาม. ปารชาต นาคอม.(2541). การศกษาพฤตกรรมทางจรยธรรมของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

จงหวดนครสวรรค. วทยานพนธ วท.ม. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยเกษตรศาสตร, พวงรตน ทวรตน. (2540). การวจยทางพฤตกรรมศาสตรและสงคมศาสตร. กรงเทพฯ: ส านก ทดสอบทางการศกษาและจตวทยา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. รตนาภรณ เขมนาจตร,(2550). การพฒนาชดกจกรรมการอนรกษสงแวดลอมทางธรรมชาต ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 โรงเรยนบานมวงชม อ าเภอศรเทพ จงหวด เพชรบรณ. การศกษาคนควาอสระ วท.ม. มหาสารคาม: มหาวทยาลยมหาสารคาม. ลวน สายยศ และ องคณา สายยศ. (2538). เทคนคการวจยเพอการศกษา. พมพครงท 5 กรงเทพฯ: สวรยาสาสน. วชาการ,กรม. ( 2546). การจดสาระการเรยนร กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ตามหลกสตร การศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544. กรงเทพฯ: กระทรวงศกษาธการ, ________. (2544). คมอครการจดการเรยนร กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร. กรงเทพฯ : โรง พมพ องคการรบสงสนคาและพสดภณฑ. วชาญ มณโชต. (2535).พฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ใน

จงหวดสงขลา. วทยานพนธ กศ.ม. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยมหดล, วนย วระวฒนานนท.(2540).วกฤตสงแวดลอมทางตนแหงการพฒนา. กรงเทพฯ : เรอนแกว. ________. (2541). สงแวดลอมศกษา. กรงเทพฯ : โอเดยนสโตร, ________. (2541). สงแวดลอมและการพฒนา. นครปฐม : สถาบนพฒนาการสาธารณสขอาเชยน, สงเสรมคณภาพสงแวดลอม,กรม. ( 2548).สารสนเทศภมศาสตรดานทรพยากรธรรมชาตและ

สงแวดลอมจงหวดนครศรธรรมราช. กรงเทพฯ : กรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม. กระทรวงวทยาศาสตร เทคโนโลยและสงแวดลอม , ________. (2550). คมอสงแวดลอมศกษา. กรงเทพฯ : ม.ป.พ., 2545. คมอสงแวดลอมศกษา. กรงเทพฯ : ม.ป.พ, ________. (2542). การอนรกษสงแวดลอม. กรงเทพฯ : โรงพมพดอกเบย. สาคร ลอเจรญ.( 2531). การอนรกษทรพยากรธรรมชาตและปญหาการอนรกษ ทรพยากรธรรมชาต.มหาสารคาม : มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ มหาสารคาม.

www.ssru.ac.th

53

สขภาพจต, กรม( 2544). คมอการฝกอบรมแบบมสวนรวม.นนทบร. โรงพมพส านกพฒนา สขมาล เกษมสข. (2544).รายงานการวจยเรอง ปจจยทเกยวของกบพฤตกรรมการอนรกษน า และพฤตกรรมการประหยดไฟของนกเรยนระดบประถมศกษาโรงเรยนสาธต สงกด ทบวงมหาวทยาลยในกรงเทพมหานคร. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร. สชา จนทนเอม.(2529). จตวทยาวยรน. กรงเทพฯ : ไทยวฒนาพานช. สมณฑา พรหมบญและคณะ. (2540). การปฏรปการเรยนรตามแนวคด 5 ทฤษฏ.กรงเทพฯ : โรงพมพ ไอเดยสแควร. สวรรณ ยวชาต.(2532). การศกษาพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกเรยนอาชวศกษา

สงกดกรมอาชวศกษาในเขตกรงเทพมหานคร. วทยานพนธ ส.ม. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยมหดล, เสาวนตย มงคลสกณ.(2545 ).พฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกเรยน ชนมธยมศกษาป

ท 2 ในจงหวดฉะเชงเทรา. วทยานพนธ วท.ม. กรงเทพฯ : สถาบนเทคโนโลยพระจอม เกลาเจาคณทหารลาดกระบง. หทยรตน ธรรมาภมข.( 2551). พฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกเรยนชวงชนท 4 โรงเรยน เพชรพทยาคม อ าเภอเมอง จงหวดเพชรบรณ. วทยานพนธ ปรญญา วท.ม. สาขาวชา สงแวดลอมศกษา. มหาวทยาลยมหาสารคาม. อทย จนทรกอง.(2551). การศกษาผลการเรยนร เจตคต พฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ทเรยนแบบการสอนแบบสบเสาะหาความรแบบ รวมมอและแบบบรณาการ. วทยานพนธปร.ด. สาขาวชา สงแวดลอมศกษา. มหาวทยาลยมหาสารคาม. อทมพร ไพลน.(2540). ความร เจตคต และการปฏบตของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ตอ

การ อนรกษสงแวดลอมของบงบรเพด จงหวดนครสวรรค. วทยานพนธ วท.ม. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยมหดล. Dasmann, F. Raymond. Environmental Conservation. New York : John Wiley and Sons Inc., 1976. Hsin-Ping, Huang and Larry D. Yore. “A Comparative Study of Canadian and TaiwaneseGrade 5 Children’s Environmental Behaviors, Attitudes, Concerns, EmotionalDispositions, and Knowledge,” International Journal of Science and Mathematics Education. 1(4) : 419-448 ; January, 2005.

www.ssru.ac.th

54

Kara, K.W. Chan. “Environmental Attitudes and Behavior of Secondary School Students in Hong Kong,” The Environmentalist. 16(4) : 297-306 ; December, 1996. Ozgul, Yilmaz, William J. Boone and Hans O. Andersen. “Views of Elementary andMiddle School Turkish Students Toward Environmental Issues,” International Journal of Science Education. 26(41) : 1527-1546 ; October, 2004.

www.ssru.ac.th

ภาคผนวก ก

- ตวอยางแผนการจดการเรยนร แบบการมสวนรวม - คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแผนการจดการเรยนรวทยาศาสตรแบบการมสวนรวม

www.ssru.ac.th

57

แผนการจดกจกรรมการเรยนรแบบมสวนรวม แผนการจดการเรยนร : การอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม นกศกษาสาขาวทยาศาสตรสงแวดลอม เวลา 3 ชวโมง ผสอน ผศ. ศรสวรรณ เกษมสวสด

1. ความคดรวบยอด การอนรกษสงแวดลอม หมายถง การใชประโยชนจากทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมอยางสงสดดวยวธการอนรกษสงแวดลอม 8 วธ

2. จดประสงคการเรยนรพฤตกรรม 1. ใหความหมายของการอนรกษและทรพยากรธรรมชาตได 2. อธบายความส าคญของการอนรกษทรพยากรธรรมชาตได 3. บอกประโยชนทไดจากการอนรกษทรพยากรธรรมชาตได

3. เนอหาการเรยนร ความหมายของการอนรกษทรพยากรธรรมชาต ความส าคญของการอนรกษและหลกการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม 4. กจกรรมการเรยนการสอน

ขนประสบการณ 1. กระตนใหนกศกษาคดค าถาม เพอคนหาค าตอบทตองการเรยนรดวยการตง

ค าถามตวอยางค าถาม เชน ทรพยากรน าบรเวณรมคลองภายในมหาวทยาลยมสภาพอยางไร และควรด าเนนการอยางไร

2. ขนน าเขาสบทเรยนโดยการเตรยมกลมในการเรยน โดยคละความสามารถของ ผเรยนตามผลสมฤทธทางการเรยน

3. นกศกษาแตละกลมแลกเปลยนประสบการณเดมโดยใชค าถามน าแลกเปลยน ระหวางอาจารยกบนกศกษาในประเดน ความหมายของการอนรกษสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาต ความส าคญของทรพยากรธรรมชาตและประโยชนทไดจากการอนรกษ

4. ผสอนใชสอประกอบการบรรยายเกยวกบการอนรกษสงแวดลอม ขนสะทอน / อภปรายผล

1. ใหนกศกษาจดกลมๆละ 5 คน รวมกนประชมวางแผน เพอการอนรกษแหลงท / อากาศ / ดน / ปาไม / สตวปา / พนทมหาวทยาลย

2. แบงกลมนกศกษาออกเปนกลม เพอระดมความคดเหนกลมยอยละ 5-7 คน โดยใหแตละกลมรวมกนแสดงความคดเหนในประเดน สาเหตของการเกดน าทวม วธการแกไขปญหา

3. ผเรยนรวมกนศกษาขอมลจากกรณศกษา

www.ssru.ac.th

58

1. น าทวมในภาคกลาง / ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ จ านวน 38 จงหวดทวประเทศ 2. ปญหาแผนดนไหวในประเทศชล / เฮต 3. การเกดสนามป 2547 ทประเทศไทย

4. หาขอมลเกยวกบเหตการณปญหาทรพยากรธรรมชาตทเกดขนกบประเทศไทย ในอดต เพอท าการเปรยบเทยบกบปจจบน จากขอมลอนเตอรเนตและรวมกนแสดงความคดเหน 5 . อาจารยอธบายวธการอนรกษ พรอมยกตวอยางประกอบ ขนความคดรวบยอด 1. ใหนกศกษาแตละกลมรวมกนคนหาวธการอนรกษตามทไดรบมอบหมายโดยรวมกนเขยนลงในแผนกระดาษขนาดใหญ โดยใชเวลา 30 นาท

2. นกศกษารวมกบสรปปญหา / วเคราะหการแกปญหา และรวมกนสรปภายในกลม 3. ใหนกศกษาแตละกลมน าผลการศกษา / วเคราะหปญหาจากกลมยอย เสนอหนา

ชนเรยน และรวมกนรายงานผลในแผนกระดาษบรฟหนาชนเรยน ขนการทดลอง

1..ใหผเรยนท าโครงการอนรกษสงแวดลอม โดยระบความส าคญของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ดวยการก าหนดหวขอเรอง เชน โครงการอนรกษสงแวดลอมมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา เกาะรตนโกสนธ

2. ใหนกศกษาจดท าแผนพบการอนรกษน า , ตนไม , การจดการขยะ การจดการพลงงาน อนรกษศลปวฒนธรรม แบบจ าลองศนยการเรยนร การอนรกษสงแวดลอม แผนพบการอนรกษพลงงาน

3.ใหนกศกษาท าคมอการอนรกษสงแวดลอมในดานน า ขยะ พนทสเขยว ศลปวฒนธรรม

4. สรปเนอหาการอนรกษทรพยากรธรรมชาตเปนแผนทจตทศนผลลบเนอหาระหวางการอนรกษทรพยากรธรรมชาตกบประโยชนทไดจากอนรกษสงแวดลอม

5. ใหท าแบบทดสอบหลงเรยนเรอง การอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม \

5. แหลงการเรยนร 1. หองสมด

2. คอมพวเตอร 3. สถานทตางๆ

www.ssru.ac.th

59

6. สอการเรยนร 1. ใบงานเรอง ความหมายของการอนรกษทรพยากรธรรมชาต ความส าคญของการอนรกษ หลกการอนรกษทรพยากรธรรมชาต 2. ตวอยางพนทจรง , สอจากอนเตอรเนต

3. Power point ทง 3 เรอง 4. ตวอยางโครงการการอนรกษสงแวดลอม

7. การวดและประเมนผล 1. สงเกตการตงค าถาม / การตอบค าถาม

2. สงเกตพฤตกรรมนกศกษาขณะปฏบตงานกลม 3. ตรวจสอบผลงาน / ชนงาน 4. สงเกตการณรวมกจกรรมของนกศกษา

5. วดการวางแผน การพฒนาแนวทางปฏบต 8. การตรวจสอบปรบปรงแกไขขอเสนอแนะของผตรวจแผนการจกการเรยนร

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………

ลงชอ..........................................ผตรวจ (………………………………………………….)

9. สรปผลการจดการเรยนร

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… ลงชอ ผสอน ( ผชวยศาสตราจารยศรสวรรณ เกษมสวสด )

www.ssru.ac.th

60

แผนการเรยนรท 2 : การอนรกษ และหลกการอนรกษ นกศกษาสาขาวทยาศาสตรสงแวดลอม เวลา 3 ชวโมง ผสอน ผศ. ศสวรรณ เกษมสวสด 1. ความคดรวบยอด หลกการอนรกษสงแวดลอม ประกอบดวยการใชอยางยงยน การฟนฟแหลงทเสอมโทรม และการสงวนของหายาก วธการอนรกษประกอบดวย 1. การใช 2. การกกเกบ 3. การรกษา 4. การฟนฟ 5. การพฒนา 6. การปองกน 7. การสงวน 8. การแบงเขต 2. วตถประสงคการเรยนรเชงพฤตกรรม 1. อธบายกระบวนการของวธการอนรกษและยกตวอยางวธไดถกตอง 2. บอกถงหลกการอนรกษสงแวดลอมได 3. บอกวธการแกไขปญหาการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม 3. เนอหาสาระการเรยนร วธการอนรกษสงแวดลอมแบงออกเปน 8 วธ หลกปฏบตในกานอนรกษและปญหาการอนรกษทรพยากรธรรมขาตและสงแวดลอม 4. กจกรรมการเรยนการสอน ขนประสบการณ 1. ทบทวนความหมายของอนรกษทรพยากรธรรมชาตสงแวดลอมและความส าคญของการอนรกษ และหลกการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม 2. กระตนใหนกศกษา ตงค าถาม เพอคนหาค าตอบทตองการเรยนร เพอแลกเปลยนประสบการณเดม 3. ใหนกศกษา ศกษากรณศกษา โครงการอนเนองมาจากพระราชด ารเกยวกบปาไม , ดน , น า 4. ใหผเรยนแตละกลมน าใบงานการอนรกษไปปฏบตในพนทจรงเกยวกบเรองกระบวนการและวธการอนรกษ 8 วธ ขนสะทอน / อภปราย 1. ใหนกศกษาแตละกลมน าใบงานการอนรกษไปปฏบตในพนทจรงเกยวกบกระบวนการและวธการอนรกษ 8 วธ ระดมความคดกลมยอยละ 5-7 คน โดยก าหนดบทบาทในกลมอยางชดเจน 2. ใหนกศกษาหาขอมลจากแหลงตางๆ อาท หนงสอพมพ แผนพบ ใบปลวและสออเลกทรอนกส โดยผสอนก าหนดใบงานเปนแนวทางใหผเรยนประกอบการคนควา เชน 1.) การอนรกษน าและแกไขน าเสยมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา

www.ssru.ac.th

61

2.) การคนหาตกโบราณของมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา 3.) การหาคณภาพน าในคลองภายในมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทาเพอการฟนฟ 4.) การท าประชาสมพนธรวมอนรกษพลงงาน ขนความคดรวบยอด 1. ใหนกศกษารวมกนอภปรายผล ในกลมของตนเอง เพอวเคราะหขอมล 2. ท าการรวบรวมขอมลจากกลมยอยตางๆเพอน ามาสรปบนกระดานหนาชนเรยน 3. ใหนกศกษารายงานผลการวเคราะหขอสรปหนาชนเรยน 4. อภปรายรวมกบนกศกษารวมกนสรป เพอน าไปสความคดรวบยอด ขนทดลอง / ประยกตแนวคด 1. ใหนกศกษาท าการเรยนรสงทเกดขนใหมไปจดท า ค าขวญเกยวกบการอนรกษจดท าบอรดความรเรองการอนรกษ / หลกการอนรกษ และน าไปใชจรงในชวตประจ าวน 2.ใหนกศกษาท าแบบทดสอบหลงเรยนจ านวน 30 ขอ เพอประเมนผลสมฤทธทางการเรยน 5. แหลงการเรยนร 1. สออเลกทรอนกส

2. หองสมด 3. สถานทตางๆ

6. สอการเรยนร 1. ชดปฏบตการเรองวธการอนรกษ 8 วธ 2. หนงสอพมพ แผนพบ ใบปลว 3. สออเลกทรอนกส 7. การวดและการประเมน 1. สงเกตการท างานรวมกน

2. สงเกตการสนทนา ซกถาม การอภปรายและแสดงความคดเหน 3. การตรวจแบบทดสอบ 4. การตรวจผลงานทมอบหมาย

www.ssru.ac.th

62

8. การตรวจปรบปรงแกไขและขอเสนอแนะของผตรวจสอบแผนจดการเรยนร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ลงชอ……………………………………………ผตรวจ (………………………………………………………….) 9. สรปผลการจดการเรยนร …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ลงชอ……………………………………………ผสอน (ผชวยศาสตราจารยศรสวรรณ เกษมสวสด)

www.ssru.ac.th

63

แผนการเรยนรท 3 : ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม นกศกษาสาขาวทยาศาสตรสงแวดลอม จ านวน 3 ชวโมง ผสอน ผศ. ศรสวรรณ เกษมสวสด

1. ความคดรวบยอด ทรพยากรธรรมชาต เกดการเพมขนของประชากร ความเจรญทางดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ความรเทาไมถงการของประชากร 2. วตถประสงคการเรยนรพฤตกรรม

1. บอกนยามแสดงความหมายของทรพยากรธรรมชาตได 2. แบงประเภทของทรพยากรธรรมชาตได 3. ระบจ านวนสถานการณทรพยากรธรรมชาตแตละประเภทได 4. จดแบงเขตประเภททรพยากรธรรมชาตได

3. เนอหาการเรยนร ความหมายของทรพยากรธรรมชาต ประเภทของทรพยากรธรรมชาต สถานการณทรพยากรธรรมชาตทส าคญของประเทศไทย

4. กจกรรมการเรยนการสอน ขนประสบการณ

1.ใหนกศกษารวมกนระดมความคดเกยวกบทรพยากรธรรมชาตในประเทศไทยท ก าลงถกท าลายและจ าเปนตองฟนฟ 2.ทบทวนความรเดมเกยวกบทรพยากรธรรมชาต 3.กระตนใหนกศกษาคดทบทวนความรเกยวกบทรพยากรธรรมชาตดวยการตงค าถาม ตวอยางค าถาม เชน ทรพยากรธรรมชาตในประเทศไทยปจจบนมปรมาณจ านวนเทาใดและทรพยากรธรรมชาตชนดใดตองรบด าเนนการฟนฟโดยเรงดวน ขนสะทอน / อภปราย

1. ใหนกศกษาจดกลมกลมละ 5 คนรวมกนวเคราะหหาขอมลในประเทศไทย 2. ผสอนสรป เสนอแนะ สถานการณทรพยากรธรรมชาตในประเทศไทย

ขนความคดรวบยอด 1.นกศกษาแตละกลมท าการวเคราะหหาขอมลโดยมอาจารยเปนผใหค าแนะน า ปรกษา

2. ใหรวมกนคนควาสถานการณทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมและน าเสนอในรปของรายงาน ขนทดลองประยกตแนวคด 1. แตละกลมน าเสนอการวเคราะหหนาชนเรยน

www.ssru.ac.th

64

2. ตรวจสอบผลการรายงานและน าเสนอรายงาน 3. ใหนกศกษาท าแบบทดสอบหลงเรยน

5. แหลงการเรยนร 1. หองสมด 2. E-leaning 3. หองอเลกทรอนกส 4. สอสงพมพตางๆ

6. สอการเรยนร 1. วดทศนเกยวกบทรพยากรธรรมชาต 2. ตวอยางพนทจรง 3. ชดการทดลองการตรวจสภาพทรพยากรธรรมชาต 7. การวดและการประเมนผล 1. สงเกตการตงค าถาม การตอบค าถาม 2. การอภปรายรวมกนขณะท างานเปนกลม 3. การตรวจใบงาน 4. ตรวจปายนเทศนของแตละกลม 5. สงเกตพฤตกรรมนกศกษาขณะปฏบตงานกลม 8. การตรวจปรบปรงแกไขและขอเสนอแนะของผตรวจแผนการจดการเรยนร ………………………………………..………………………………………………………………. ……………………………………….…………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………….. ลงชอ………………………………………………….ผตรวจ (…………………………………………………………..) 9. สรปผลการจกการเรยนร ………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………..

ลงชอ................................................. ผสอน ( ผชวยศาสตราจารยศรสวรรณ เกษมสวสด )

www.ssru.ac.th

65

ตารางท 5 คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแผนการจดการเรยนรแบบมสวนรวมทมตอพฤตกรรม การอนรกษสงแวดลอม

ขอ รายการประเมน น าหนกความคดเหน

IOC คนท 1 คนท 2 คนท 3

1 ความครบถวนขององคประกอบทส าคญของแผนการจดการเรยนรแบบการมสวนรวม 1.1 สาระส าคญ 1.2 จดประสงคการเรยนร 1.3 สาระการเรยนร 1.4 กจกรรมการเรยนร 1.5 สอการเรยนร 1.6 การวดและประเมนผล

+1 +1 +1 1.00

2 ความเหมาะสมของกจกรรมการเรยนการสอนในแผนการจดการเรยนรแบบมสวนรวม 2.1 ท าใหผเรยนบรรลวตถประสงคการเรยนร 2.2 จดไดเหมาะสมกบคาบและเวลา 2.3 เนนผเรยนเปนส าคญสอดคลองกบความสนใจของผเรยน 2.4 เปดโอกาสใหผเรยนเปนผสรางและสรปองคความรดวยตนเอง 2.5 คลอบคลมการจดการเรยนรแบบมสวนรวมทกขน 2.6 เนอหาสาระถกตองครอบคลมจดประสงคชดเจน

+1 +1 +1 1.00

3 ความเหมาะสมของสอการเรยนร 3.1 สอดคลองกบกจกรรมการเรยนการสอน 3.2 เหมาะสมกบวยของผเรยน 3.3 ใชแลวบรรลตามจดประสงค 3.4 มความนาสนใจ 3.5 ประหยดและหาไดงาย

+1 +1 +1 1.00

www.ssru.ac.th

66

ตารางท 5 คาดชนความสอดคลอง ( IOC) ของแผนการจดการเรยนรแบบการมสวนรวมทมตอ พฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม (ตอ)

ขอ รายการประเมน น าหนกความคดเหน

IOC คนท 1 คนท 2 คนท 3

4 ความเหมาะสมของการวดและประเมนผล 4.1 ประเดนหรอรายการทวด 4.2 วธการวด 4.3 เกณฑการวด

+1 +1 +1 1.00

คา IOC เทากบ 1.00 ถอวามความเทยงตรงสามารถน าไปใชได

www.ssru.ac.th

ภาคผนวก ข

- คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบทดสอบผลสมฤทธทางการเรยนสงแวดลอมกบการพฒนาทยงยน

- คาความยากงาย (p) และคาอ านาจจ าแนก (r) ของแบบทดสอบผลสมฤทธทางการเรยนสงแวดลอมกบการพฒนาทยงยน

- คาความเชอมนของแบบทดสอบผลสมฤทธทางการเรยนสงแวดลอมกบการพฒนาทยงยน - คะแนนผลสมฤทธทางการเรยนกอนและหลงเรยน โดยใชรปแบบการเรยนการสอนแบบการมสวนรวม - ตวอยางแบบทดสอบเรองสงแวดลอมกบการพฒนาทยงยนจ านวน 30 ขอ

www.ssru.ac.th

68

ตารางท 6 คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนแบบม สวนรวม

ขอท ความชดเจนของขอค าถามและตวเลอก ความสอดคลองกบพฤตกรรมและความรสก

คนท 1

คนท 2

คนท 3

IOC สรปผล คนท

1 คนท

2 คนท

3 IOC สรปผล

1 +1 +1 +1 1.00 ใชได +1 +1 +1 1.00 ใชได 2 +1 +1 +1 1.00 ใชได +1 +1 +1 1.00 ใชได 3 +1 0 +1 0.67 ใชได +1 +1 +1 1.00 ใชได 4 +1 +1 +1 1.00 ใชได +1 0 +1 0.67 ใชได 5 +1 +1 0 0.67 ใชได +1 +1 +1 1.00 ใชได 6 +1 +1 +1 1.00 ใชได +1 +1 +1 1.00 ใชได 7 0 +1 +1 0.67 ใชได 0 +1 +1 0.67 ใชได 8 +1 +1 +1 1.00 ใชได +1 +1 +1 1.00 ใชได 9 +1 +1 0 0.67 ใชได +1 +1 0 0.67 ใชได 10 +1 +1 +1 1.00 ใชได +1 +1 +1 1.00 ใชได 11 +1 +1 +1 1.00 ใชได +1 +1 +1 1.00 ใชได 12 +1 +1 +1 1.00 ใชได +1 +1 +1 1.00 ใชได 13 +1 +1 +1 1.00 ใชได +1 0 +1 0.67 ใชได 14 +1 +1 +1 1.00 ใชได +1 +1 +1 1.00 ใชได 15 +1 +1 +1 1.00 ใชได +1 +1 +1 1.00 ใชได 16 0 +1 +1 0.67 ใชได +1 +1 +1 1.00 ใชได 17 +1 +1 +1 1.00 ใชได +1 +1 0 0.67 ใชได 18 +1 0 +1 0.67 ใชได +1 +1 +1 1.00 ใชได 19 +1 +1 +1 1.00 ใชได 0 +1 +1 0.67 ใชได 20 +1 0 +1 0.67 ใชได +1 +1 +1 1.00 ใชได 21 +1 +1 +1 1.00 ใชได +1 +1 +1 1.00 ใชได 22 +1 +1 +1 1.00 ใชได +1 +1 +1 1.00 ใชได 23 +1 +1 +1 1.00 ใชได +1 0 +1 0.67 ใชได 24 +1 +1 +1 1.00 ใชได +1 +1 +1 1.00 ใชได 25 +1 +1 +1 1.00 ใชได 0 +1 +1 0.67 ใชได

www.ssru.ac.th

69

ตารางท 6 คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนแบบม สวนรวม (ตอ)

ขอท ความชดเจนของขอค าถามและตวเลอก ความสอดคลองกบพฤตกรรมและความรสก

คนท 1

คนท 2

คนท 3

IOC สรปผล คนท

1 คนท

2 คนท

3 IOC สรปผล

26 +1 +1 +1 1.00 ใชได +1 +1 0 0.67 ใชได 27 +1 +1 0 0.67 ใชได 0 +1 +1 0.67 ใชได 28 +1 +1 +1 1.00 ใชได +1 +1 +1 1.00 ใชได 29 +1 +1 +1 1.00 ใชได +1 +1 +1 1.00 ใชได 30 0 +1 +1 0.67 ใชได +1 +1 +1 1.00 ใชได

คา IOC มคาตงแต 0.50 - 1.00 สามารถน าไปใชได

www.ssru.ac.th

70

ตารางท 7 คาความยาก (p) และคาอ านาจจ าแนก (r) ของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน แบบมสวนรวมจ านวน 30 ขอ

ขอท คาความยาก (p) คาอ านาจจ าแนก (r) 1 0.72 0.28 2 0.79 0.21 3 0.79 0.21 4 0.78 0.21 5 0.77 0.23 6 0.70 0.29 7 0.78 0.22 8 0.83 0.17 9 0.78 0.22 10 0.76 0.23 11 0.74 0.25 12 0.78 0.22 13 0.79 0.21 14 0.79 0.21 15 0.75 0.24 16 0.76 0.23 17 0.79 0.21 18 0.80 0.20 19 0.79 0.20 20 0.79 0.20 21 0.76 0.23 22 0.79 0.20 23 0.79 0.20 24 0.80 0.20 25 0.79 0.20 26 0.77 0.23 27 080 0.20

www.ssru.ac.th

71

ตารางท 7 คาความยาก (p) และคาอ านาจจ าแนก (r) ของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน แบบมสวนรวมจ านวน 30 ขอ (ตอ)

ขอท คาความยาก (p) คาอ านาจจ าแนก (r) 28 0.80 0.20 29 0.80 0.20 30 0.80 0.20

www.ssru.ac.th

72

ตารางท 9 คะแนนผลสมฤทธทางการเรยนกอนและหลงเรยน โดยใชรปแบบการจดการเรยนการ สอนแบบการมสวนรวม

คนท คะแนน กอนเรยน หลงเรยน

1 18 22 2 19 24 3 24 25 4 22 25 5 20 24 6 23 27 7 16 24 8 23 27 9 18 24 10 18 25 11 22 26 12 23 27 13 18 24 14 18 25 15 14 23 16 16 24 17 18 25 18 22 24 19 21 24 20 18 25 21 17 23 22 19 25 23 17 25 24 19 24 25 20 23 26 19 25

www.ssru.ac.th

73

ตารางท 9 คะแนนผลสมฤทธทางการเรยนกอนและหลงเรยน โดยใชรปแบบการจดการเรยนการ สอนแบบการมสวนรวม (ตอ)

คนท คะแนน กอนเรยน หลงเรยน

27 18 23 28 22 26 29 18 22 30 20 24 31 20 25 32 20 24 33 19 26 34 18 25 35 20 22 36 22 25 37 19 24 38 23 25 39 23 27 40 20 25 41 23 26 42 21 26 43 18 26 44 19 24 45 18 25 46 20 24 47 20 27 48 21 25 49 18 24 50 20 23 51 19 24 52 20 26

www.ssru.ac.th

74

ตารางท 9 คะแนนผลสมฤทธทางการเรยนกอนและหลงเรยน โดยใชรปแบบการจดการเรยนการ สอนแบบการมสวนรวม (ตอ)

คนท คะแนน กอนเรยน หลงเรยน

53 20 26 54 19 24 55 21 24 56 21 26 57 20 25 58 22 28 59 19 27 60 18 25 61 21 26 62 15 27 63 22 28 64 18 25 65 17 26 66 15 26 67 18 28 68 17 28 69 16 28 70 19 27 71 18 26 72 19 26 73 19 26 74 15 27 75 19 25 76 18 26 77 18 26 78 15 26

www.ssru.ac.th

75

ตารางท 9 คะแนนผลสมฤทธทางการเรยนกอนและหลงเรยน โดยใชรปแบบการจดการเรยนการ สอนแบบการมสวนรวม (ตอ)

คนท คะแนน กอนเรยน หลงเรยน

79 19 26 80 21 26 81 17 26 82 83 14 28

เฉลย 19.16 2.23 SD 25.09 1.55

www.ssru.ac.th

76

แบบทดสอบวดผลการเรยนรเรอง การอนรกษสงแวดลอม นกศกษาชนปท 1-3 สาขาวทยาศาสตรสงแวดลอม ภาคเรยนท 1 และภาคเรยนท2 ปการศกษา 2553

ชอ..............................สกล..................เลขท..........ชนปท....../....สาขาวชา..................................... ค าชแจง 1.ใหนกศกษาเขยนชอ- นามสกล ชน ลงในกระดาษค าตอบ 2. แบบทดสอบนมจ านวน 30 ขอ ใชเวลาในการทดสอบ 1 ชวโมง 3. หามขดเขยนเครองหมายหรอขอความใด ๆ ลงบนแบบทดสอบ 4. การตอบใหท าเครองหมาย X ลงในชอง ก ข ค ง ใหตรงกบขอทนกศกษาเลอกในกระดาษค าตอบเพยงค าตอบเดยว เชน ก. ข. ค. ง. 5. ควรคดใหรอบคอบกอนตอบค าถาม ลงในกระดาษค าตอบ 6. ควรท าขอทท าไดกอน แลวคอยกลบมาท าขอทยงท าไมไดในภายหลง ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

แบบทดสอบกอนเรยน-หลงเรยน เรอง การอนรกษสงแวดลอม ค าสง เลอกค าตอบทถกทสดเพยงขอเดยว 1. ขอใดอธบายความหมายของการอนรกษไดถกตองทสด ก . การใชอยางสมเหตสมผล เพอการมใชตลอดไป

ข. สงวนของหายาก ค . ฟนฟแหลงเสอมโทรม

ง. ใชใหเกดประโยชนและคมคามากทสด 2. สรางบอดกไขมนในโรงอาหารและบอบ าบดน าเสยในมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทาตรงกบวธการ อนรกษใด

ก. การรกษา ข. การฟนฟ ค.การพฒนา ง. การปองกน

3. ในปาดงดบทเปนแหลงตนน าล าธาร เราจะมวธการรกษาตนน าตามหลกการอนรกษวธใด ก . การฟนฟ ข . การเกบกก ค . การสงวน ง . การรกษา 4. การฟนฟน าเสยของชมชน ควรมรปแบบในการฟนฟอยางไร ก. การปลกพชน า

ข. การใชเทคโนโลย ค. การเกบตวอยางมาตรวจวดหาสารปนเปอน

ง. การใชความรวมมอ/การมสวนรวมของประชาชนในพนท

www.ssru.ac.th

77

5. ขอใดเปนการฟนฟแหลงทเสอมโทรมของมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทามากทสด ก. การเปดธนาคารขยะ ข. การขดบอทงขยะ ค. การปลกสวนหยอมทบรเวณตงถงขยะ ง. การใชกงหนชยพฒนาในสระน า 6. การน าพชจ าพวกหญาแฝก ธปฤาษ กก ไปปลกในแหลงน าทมสด าคล า กลนเหมน มขยะ ลอยปะปนในแหลงน า วธการนตรงกบขอใด

ก. การฟนฟ ข. การสงวน ข. การรกษา ง. การพฒนา

7. กรงเทพมหานครน าวธการอนรกษใดมาใชในการบรหารจดการสภาพแวดลอมของเมอง ก . การฟนฟ ข. การแบงเขต ค . การถนอมรกษา ง . การเกบกก 8. การปลกพนธไมบรเวณปาชายเลน หรอรมคลอง ตรงกบขอใด ก. การอนรกษทรพยากรปาไม ข. การพฒนาปาไม ค. การจดการปาไม ง. การก าหนดเขตการใชทดน 9. ขอใดเปนพฤตกรรมการอนรกษพนทสเขยวของมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทาทดทสด ก. ปรบพนสนามฟตบอล ข. ปลกตนไมรอบๆมหาวทยาลย ค. หาตนไมมงคลมาปลกในมหาวทยาลย ง. ปลกตนไมบนระเบยงของอาคารเรยน 10. การปลกตนไมบรเวณแหลงชมชนแออด หรอปลกตนไมตรงเกาะกลางถนนทมการจราจรตดขด ตรงกบหลกการอนรกษในขอใด

ก. การมใชตลอดไป ข. การฟนฟแหลงเสอมโทรม ค . การใชอยางยงยน ง. การสงวน/รกษา 11. ทรพยากรธรรมชาตชนดใดทมความจ าเปนจะตองฟนฟเปนการเรงดวน ก . ปาไม ข. พลงงาน ค . น า ง. สตวปา 12. ขอใดตรงกบหลกการอนรกษทรพยากรมากทสด ก . หาพลงงานทดแทนมาใชแทนน ามน ข . ปลกผกตบชวาในน าเพอบ าบดน าเสย ค . เลยงกงกลาด าในปาชายเลน ง . น าพลาสตกมาใชประกอบในการสรางรถยนต 13. ปญหาการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมมมลเหตมาจากสงใด ก . กาพฒนาเศรษฐกจ

ข. การเพมขนของประชากร ค. ความตองการใชทรพยากรของมนษย

www.ssru.ac.th

78

ง. ความขดแยงของนกวชาการกบเรองงบประมาณ 14. ขอใดมใชวตถประสงคหลกของการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ก . สงวนรกษากระจายพนธของพชและสตว ข . น าระบบนเวศไปใชในภาคอตสาหกรรม ค . รกษาโบราณสถาน โบราณวตถ ศลปกรรม ง . การหมนเวยนแรธาตในการเพาะปลก 15. ขอใดเปนการจดการขยะทตรงกบวธการอนรกษ ก. น าขยะไปแลกไขไก ข. น ากระดาษหนงสอพมพมาท าของใช ค. น าถงผาไปจายตลาดแทนการใชถงพลาสตก ง. น าขยะเปยกไปหมกกาซชวภาพ 16. การใชถงผาใสของในการจายตลาดเปนวธการลดขยะ ตรงกบวธการอนรกษสงแวดลอมขอใด ก. การรไซเคล ข . การรยส ค . การรแพร ง . การรดว 17. การตงธนาคารขยะเพอรบซอขยะของมหาวทยาลยราชภฎสวนสนนทาตรงกบหลกการอนรกษ สงแวดลอมขอใด ก . การใชอยางยงยน ข. การฟนฟแหลงเสอมโทรม ค . การใชอยางคมคา ง. การสงวนและแปรรปของหายาก 18. ปจจยส าคญทท าใหเกดสภาวะการเปลยนแปลงของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมคอขอใด ก . ประชากร ข. สภาพภมประเทศ ค . สภาพภมอากาศ ง. การพฒนาเศรษฐกจและสงคม 19. การปองกนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมทเกดผลดมากทสด ก. การใหการศกษาแกประชาชน

ข. การวางกรอบและแผนงานของหนวยงานทรบผดชอบ ค. การเพมผลผลตของพนทแตละแหง

ง. การสงวนรกษาทรพยากรธรรมชาตทก าลงจะสญพนธ 20. การน าฝากระปองน าอดลมมาท าเปนขาเทยมส าหรบผปวยตรงกบขอใด ก. การรไซเคล ข. การรยส ค. การรดว ง. การรแพร 21. การจดดแลพนทโบราณสถานและโบราณวตถใหเปนมรดกของประเทศ ตรงกบการอนรกษขอใด ก. การสงวน ข. การปองกน ค. การแบงเขต ง. การเกบกก 22. ขอใดเปนการใชทรพยากรธรรมชาตแบบยงยน ก. ใชยางรถยนตท าถงขยะ

www.ssru.ac.th

79

ข. ปลกพชตระกลถวคลมดน ค. ถมหนบรเวณชายฝงทะเล

ง. มหาวทยาลยราชภฏรณรงคการคดแยกขยะและตงธนาคารขยะ 23.ขอใดเปนการอนรกษศลปวฒนธรรมของมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทามากทสด ก. ปรบปรงอาคารศลปวฒนธรรม ข.ปรบปรงเนนพระนาง ค. สรางหอพระบรเวณสระน า ง. ขดลอกคลอง ทาสก าแพงใหม 24. ผมบทบาทส าคญในอนรกษทรพยากรธรรมชาตในมหาวทยาลยคอขอใด ก. ประชาชนทกคน ข. เจาหนาทของมหาวทยาลย ค. นกศกษาและนกเรยน ง. เจาหนาทดแลความสะอาดและความปลอดภย 25. น าขยะประเภทผกผลไมจากโรงอาหารของมหาวทยาลยมาผลตเปนปยหมก น าหมกชวภาพเปน การจดขยะตรงกบวธการอนรกษขอใด ก. การรยส ข.การรไซเคล ค. การรเจค ง. การรดว 26. การปดไฟหลงจากการใชงานทกครงตรงกบวธการอนรกษขอใด ก. การเกบกก ข. การใช ค. การปองกน ง. การถนอมรกษา 27. ขอใดเปนวธการประหยดพลงงานทดทสด ก. ใชหลอดตะเกยบ ข. เปดเครองปรบอากาศทอณหภม 25 องศาเซลเซยส ค. ใชลฟทเมอยกของหนก ง. ใชกาซเอนจวแทนน ามนเบนซนในรถโดยสารประจ าทาง 28. ขอใดเปนปญหาในการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมมากทสด ก. ความคดเหนขดแยงกน ข. ประชาชนขาดความรความเขาใจในเรองสงแวดลอม ค. หนวยงานภาครฐขาดการประชาสมพนธ ง. ประชาชนขาดจตส านกในการดแลสงแวดลอม 29. ขอใดเปนพฤตกรรมทเกยวของกบการอนรกษพลงงานทดทสด ก. ไพรชปดไฟหลง 12.00 น.ทกวน

www.ssru.ac.th

80

ข. ไพศาลเปดไฟรอบบานเวลา 20.00น. ค. ชยยศเปดไฟหองน าทงไวทกคน ง. ชยพร เปดไฟเฉพาะทมคนอยและปดไฟหลงจากใชเสรจแลว 30. ขอใดเปนกจกรรมทอนรกษพลงงานของมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา ก. ปดประกาศประชาสมพนธใหประชาคมทราบ ข. จดโครงการการจดการสงแวดลอม ค. ใหหนวยงานของมหาวทยาลยรวมกนปฏบต ง. รวมกนปดไฟในเวลา 12.00-13.00 น.

www.ssru.ac.th

ภาคผนวก ค

- แบบวดพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม - คาดชนความสอดคลองของแบบวดพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม - คาความเชอมนของแบบวดพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม

www.ssru.ac.th

82

หมายเลขรหส…………… ชนป..........

แบบวดพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม นกศกษาชนปท 1-3 วชาวทยาศาสตรสงแวดลอม ภาคเรยนท 1และภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2553

ค าชแจง 1. แบบสอบถามเพอการวจยฉบบน มงศกษาพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม

2. ขอมลและค าตอบของทานจะเปนประโยชนอยางยงตองานวจย เนองจากสามารถน าไปเปนขอมลพนฐานในการสงเสรมและพฒนาการจดการสงแวดลอมในมหาวทยาลยตอไป

3. ค าตอบของทานหรอขอมลทไดจากแบบสอบถาม ผวจยจะเกบเปนความลบและจะน าไปใชในการวจยเทานน ดงนนขอใหทานตอบแบบสอบถามทกขอตามความเปนจรง

4. แบบสอบถามมทงหมด 2 ตอน คอ ตอนท 1 สถานภาพของผตอบแบบสอบถาม ตอนท 2 แบบวดพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม

ผวจยขอใหทานท าเครองหมาย และตอบค าถามลงในชองทตรงกบการมสวนรวมของทาน ทงนขอขอบคณทกทานทใหความรวมมอ

www.ssru.ac.th

83

ตอนท 1 ขอมลสถานภาพผตอบแบบสอบถาม ค าชแจง โปรดท าเครองหมาย ลงในชอง และตอบค าถามตามความเปนจรง

1. เพศ

1. ชาย 2. หญง 2. อาย

1. 10- 20 ป 2. 21-30 ป 3. 31- 40 ป

4. 41 – 50 ป 5. 51-60 ป 3. สถานภาพสมรส

1. โสด 2. สมรส 3. หมาย 4. แยกกนอย 4. ระดบการศกษา

1.ต ากวาปรญญาตร 2. ปรญญาตร 3. สงกวาปรญญาตร 5. ระยะเวลาททานอยในมหาวทยาลย

1. ต ากวา 2 ป 2. 3-5 ป 3. 4-5 ป

4. 6-10 ป 5. มากกวา 10 ป 6. ปจจบนทานเปนสมาชกในชมรม ใดบาง

1. ไมเปน (ไมตองตอบขอ 7 )

2. เปน ระบ........................................................ 7. ถาทานเปนสมาชกทานมต าแหนงใดในชมรม/ดงกลาว

1. สมาชก 2. กรรมการ 3. ประธาน

4. อนๆระบ....................................................... 8. สาขาวชาทสงกด.........................................................................

www.ssru.ac.th

84

ตอนท 2 แบบวดพฤตกรรมในการอนรกษสงแวดลอม ค าชแจง ใหนกศกษาเขยนเครองหมาย ลงในชองวางตรงกบความเปนจรงตามทนกศกษาปฏบต ท าเปนประจ า (3) หมายถง นกศกษาไดปฏบตเปนประจ าทกครงสม าเสมอ ท าบอยครง (2) หมายถง นกศกษาไดปฏบตหลายครงแตไมสม าเสมอ ท านาน ๆ ครง (1) หมายถง นกศกษาไดเคยปฏบต แตนอยครง ไมเคยท าเลย (0) หมายถง นกศกษาไมเคยปฏบตเลย

ขอท พฤตกรรม ระดบปฏบต

3 2 1 0

การอนรกษน า

1 การตกเตอนผอนททงสงสกปรกลงแหลงน า

2 การใชน าประปาอยางคมคาและเกดประโยชนสงสด

3 แจงเจาหนาทเมอเหนทอประปารว และมการปลอยน าเสยลงแหลงน า

4. การใชอปกรณประหยดน า

5 เมอเหนคนเปดกอกน าทงไวจะรบปดทนท

การรกษาความสะอาดและดแลพนทสเขยว

6 การสนบสนนในการปลกตนไมและเพมพนทสเขยวเพอใหเกดความรมรนในมหาวทยาลย

7 การรวมกจกรรมท าความสะอาดในมหาวทยาลย

8 ปลกตนไมในวนส าคญทางศาสนาเชนวนเขาพรรษา

9 การรกษาความสะอาดในพนทสเขยวของมหาวทยาลย

10 การดแลรกษาตนไมใหญในมหาวทยาลย

www.ssru.ac.th

85

ขอท พฤตกรรม ระดบปฏบต

3 2 1 0

การจดการขยะ

11 การเลอกใชผลตภณฑทเปนมตรสงแวดลอม

12 การลดการใชขยะทยอยสลายยาก

13 การคดแยกขยะกอนทงลงถงขยะ 14 การลดปรมาณขยะโดยใชถงผาแทน

15 การน าขยะรไซเคลมาใชประโยชนใหม 16 การน าขยะมาฝากในธนาคารขยะของ

มหาวทยาลย

17 การเทเศษอาหารทงลงถงแยกเศษอาหารกอนทงลงถงขยะ

การอนรกษศลปวฒนธรรม

18 การรวมกจกรรมวนส าคญทางศาสนา

19 การรวมบรจาคและสนบสนน กจกรรมของสถานทส าคญทางศาสนา

20 การรวมกนดแลอาคารเกาของมหาวทยาลย 21 การจดนทรรศการเกยวกบความส าคญสถานท

ตางๆในมหาวทยาลย

22 การรวมดแลและท านบ ารงศลปวฒนธรรมของมหาวทยาลย

23 การรวมสบทอดศลปวฒนธรรมอนทดงามของมหาวทยาลย

www.ssru.ac.th

86

ขอท พฤตกรรม ระดบปฏบต

3 2 1 0 การอนรกษพลงงาน

24 การใชพลงงานทลดมลพษสงแวดลอม

25 การใชกาซธรรมชาตแทนการใชน ามนเชอเพลง

26 การรวบรวมน ามนพชทใชแลวไปท าไบโอดเซล

27 การใชหลอดประหยดพลงงานแทนหลอดไฟ แบบไส

28 การปรบอณหภมเครองปรบอากาศทอณหภม 25 C

29 การเลอกใชผลตภณฑทตดฉลากเบอร 5

30 การปดไฟและถอดปลกเมอเลกใชเครองใชไฟฟาทกครง

ขอเสนอแนะ ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

www.ssru.ac.th

87

บนทกขอความบนทกขอความ

สวนราชการ สาขาวชาวทยาศาสตรสงแวดลอม คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย โทร. 1210 ท ..............................................................................วนท 29 พฤศจกายน 2553 เรอง ขอเชญเปนผเชยวชาญในการตรวจสอบความเทยงตรงของเครองมอ เรยน สงทแนบมาดวย เครองมอทใชในการวจย จ านวน 1 ฉบบ ดวยขาพเจาผศ.ศรสวรรณ เกษมสวสดไดท าวจยเรองผลของการจดกจกรรมการเรยนรแบบมสวนรวมในรายวชาสงแวดลอมกบการพฒนาทยงยนทมตอพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมในมหาวทยาลยราชภฎสวนสนนทาส าหรบนกศกษาชนปท 1-3 สาขาวทยาศาสตรสงแวดลอม ในการนจงขอเรยนเชญทานเปนผทรงคณวฒตรวจสอบความเทยงตรงของเครองมอทใชในการวจย จงเรยนมาเพอขอความอนเคราะหจากทานในการเปนผทรงคณวฒ เพอประโยชนในทางวชาการตอไป (ผชวยศาสตราจารยศรสวรรณ เกษมสวสด) อาจารยประจ าสาขาวชาวทยาศาสตรสงแวดลอม

www.ssru.ac.th

88

ตอนท 2 พฤตกรรมตอการอนรกษสงแวดลอม ระดบการสอดคลอง +1 หมายถงเหนดวย 0 หมายถง ไมแนใจ -1 หมายถง ไมเหนดวย

ขอท พฤตกรรม ความคดเหน

ไมเหนดวย (-1)

ไมแนใจ (0)

เหนดวย (+1)

การอนรกษน า 1 การตกเตอนผอนททงสงสกปรกลงแหลงน า 2 การใชน าประปาอยางคมคาและเกดประโยชน

สงสด

3 แจงเจาหนาทเมอเหนทอประปารว และมการปลอยน าเสยลงแหลงน า

4 ทานใชอปกรณประหยดน า เชนมถงรองน า 5 เมอเหนคนเปดกอกน าทงไวจะรบปดทนท การรกษาความสะอาดและดแลพนทสเขยว

6 การสนบสนนในการปลกตนไมและเพมพนทสเขยวเพอใหเกดความรมรนในมหาวทยาลย

7 การรวมกจกรรมท าความสะอาดในมหาวทยาลย 8 ปลกตนไมในวนส าคญทางศาสนาเชนวน

เขาพรรษา

9 การรกษาความสะอาดในพนทสเขยวของมหาวทยาลย

10 การดแลรกษาตนไมใหญในมหาวทยาลย การจดการขยะ

11 การเลอกใชผลตภณฑทเปนมตรสงแวดลอม 12 การลดการใชขยะทยอยสลายยาก 13 การคดแยกขยะกอนทงลงถงขยะ 14 การลดปรมาณขยะโดยใชถงผาแทน 15 การน าขยะรไซเคลมาใชประโยชนใหม

www.ssru.ac.th

89

ขอท พฤตกรรม ความคดเหน

ไมเหนดวย (-1)

ไมแนใจ (0)

เหนดวย (+1)

16 การน าขยะมาฝากในธนาคารขยะของมหาวทยาลย

17 การเทเศษอาหารทงลงถงแยกเศษอาหารกอนทงลงถงขยะ

การอนรกษศลปวฒนธรรม 18 การรวมกจกรรมวนส าคญทางศาสนา 19 การรวมบรจาคและสนบสนน กจกรรมของ

สถานทส าคญทางศาสนา

20 การรวมกนดแลอาคารเกาของมหาวทยาลย 21 การจดนทรรศการเกยวกบความส าคญสถานท

ตางๆในมหาวทยาลย

22 การรวมดแลและท านบ ารงศลปวฒนธรรมของมหาวทยาลย

23 การรวมสบทอดศลปวฒนธรรมอนทดงามของมหาวทยาลย

การอนรกษพลงงาน 24 การใชพลงงานทลดมลพษสงแวดลอม 25 การใชกาซธรรมชาตแทนการใชน ามนเชอเพลง 26 การรวบรวมน ามนพชทใชแลวไปท าไบโอดเซล 27 การใชหลอดประหยดพลงงานแทนหลอดไฟแบบ

ไส

28 การปรบอณหภมเครองปรบอากาศทอณหภม 25 C

29 การเลอกใชผลตภณฑทตดฉลากเบอร 5 30 การปดไฟและถอดปลกเมอเลกใชเครองใชไฟฟา

ทกครง

www.ssru.ac.th

90

ขอเสนอแนะเพอการปรบปรงในอนาคต............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ .................................................................................................................................................... ( .........................................................) ผตรวจสอบความเทยงของเครองมอ

www.ssru.ac.th

91

ตารางท 10 สรปความคดเหนของผเชยวชาญเกยวกบความสอดคลองของแบบการวด พฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกศกษา

แบบสอบถามขอท

ผลการประเมนของผเชยวชาญ รวม IOC แปรผล

1 2 3 1 +1 +1 +1 3 1 ใชได 2 +1 +1 +1 3 1 ใชได 3 +1 +1 1 3 1 ใชได 4 +1 1 1 3 1 ใชได 5 +1 1 1 3 1 ใชได 6 +1 +1 +1 3 1 ใชได 7 +1 +1 +1 3 1 ใชได 8 +1 +1 +1 3 1 ใชได 9 +1 +1 +1 3 1 ใชได 10 +1 +1 +1 3 1 ใชได 11 1+ +1 +1 3 1 ใชได 12 +1 +1 1 3 1 ใชได 13 +1 +1 +1 3 1 ใชได 14 +1 +1 1 3 1 ใชได 15 +1 +1 +1 3 1 ใชได 16 +1 +1 +1 3 1 ใชได 17 +1 +1 +1 3 1 ใชได 18 +1 +1 +1 3 1 ใชได 19 +1 +1 +1 3 1 ใชได 20 +1 +1 0 2 0.66 ใชได 21 +1 +1 +1 3 1 ใชได 22 +1 +1 +1 3 1 ใชได 23 +1 +1 +1 3 1 ใชได 24 +1 +1 +1 3 1 ใชได 25 +1 +1 1 3 1 ใชได

www.ssru.ac.th

92

ตารางท 10 สรปความคดเหนของผเชยวชาญเกยวกบความสอดคลองของแบบการวด พฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกศกษา (ตอ)

แบบสอบถามขอท

ผลการประเมนของผเชยวชาญ รวม IOC แปรผล

1 2 3 26 + 0 +1 2 0.66 ใชได 27 +1 +1 1 3 1 ใชได 28 +1 +1 +1 3 1 ใชได 29 +1 +1 +1 3 1 ใชได 30 +1 +1 +1 3 1 ใชได

www.ssru.ac.th

93

ตารางท 11 คาอ านาจจ าแนก ( r ) ของแบบวดพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม

ขอท คาอ านาจจ าแนก (r) 1 0.75 2 0.62 3 0.56 4 0.58 5 0.73 6 0.58 7 0.63 8 0.58 9 0.57 10 0.55 11 0.71 12 0.78 13 0.66 14 0.69 15 0.72 16 0.71 17 0.70 18 0.75 19 0.73 20 0.70 21 0.73 22 0.78 23 0.75 24 0.81 25 0.76 26 0.75 27 0.77

www.ssru.ac.th

94

ตารางท 11 คาอ านาจจ าแนก (r) ของแบบวดพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม (ตอ)

ขอท คาอ านาจจ าแนก (r) 28 0.81 29 0.77 30 0.77

www.ssru.ac.th

ภาคผนวก ง

แบบสงเกตพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอม

www.ssru.ac.th

96

ตารางท 12 การสงเกตพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกศกษาชนปท1-3 สาขา วทยาศาสตรสงแวดลอม

ชอ-สกล

ความ

รวมม

อใน

การท างาน

การแกป

ญหา

ในการท างาน

ยอมรบฟ

งความ

คดเหนข

องผอ

น

การตรงตอ

เวลา

ความ

รบชอบงาน

ในกล

ม รวม

4 4 4 4 4 20 1.นายขจรเกยรต 2…………………………………….. 3……………………………………… 4……………………………………… 5……………………………………… 6……………………………………… 7……………………………………… 8……………………………………… 9……………………………………… 10…………………………………….

www.ssru.ac.th

97

เกณฑการประเมนผล ระดบ 4 1. ใหความรวมมอในการท างานกลมดเยยม 2. รวมกนวางแผนและแกปญหาตามล าดบขนตอนดเยยม 3. รวมแสดงความคดเหนและยอมรบฟงความคดเหนของผอนเปนอยางด 4. ท างานเสรจทนเวลาทก าหนด 5. มความรบผดชอบงานในกลมดเยยม ระดบ 3 1. ใหความรวมมอในการท างานกลมด 2. รวมกนวางแผนและแกปญหาอยางเปนระบบด 3. รวมแสดงความคดเหนและยอมรบฟงความคดเหนของผอนด 4. ท างานเสรจเรวกวาเวลาทก าหนดไมเกน 5 นาท 5. มความรบผดชอบงานในกลมด ระดบ 2 1. ใหความรวมมอในการท างานกลมพอใช 2. รวมกนวางแผนและแกปญหาไดตามล าดบขนตอนพอใช 3. รวมแสดงความคดเหนและยอมรบฟงความคดเหนของผอนเปนเปนสวนใหญ 4. ท างานเสรจเรวกวาเวลาทก าหนดไมเกน 10 นาท 5. มความรบผดชอบงานในกลมดเยยม ระดบ 1 1. ไมคอยใหความรวมมอในการท างานกลม 2. ไมใหความรวมกนวางแผนและแกปญหาการท างาน 3. ยอมรบฟงความคดเหนของผอน 4. ท างานไมเสรจตามเวลาทก าหนด 5. ขาดความรบผดชอบงานในกลม

www.ssru.ac.th

98

แบบสงเกตพฤตกรรมดานคณธรรมของนกศกษาเกยวกบพฤตกรรมการอนรกษสงแวดลอมของนกศกษาชนปท 1-3 สาขาวทยาศาสตรสงแวดลอม

คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย

ค าชแจง โปรดท าเครองหมาย ลงในชองน าหนกแสดงระดบความคดเหนเกยวกบพฤตกรรม ดานคณธรรมทไดจากการเรยนรแบบมสวน โดยก าหนดให ระดบความคดเหนเกยวกบพฤตกรรมดานคณธรรม ด = 3 คะแนน พอใช = 2 คะแนน ปรบปรง = 1 คะแนน

ชอ-สกล

พฤตกรรมดานคณธรรม

รวมค

ะแนน

ความประหยด

ความซอสตย ความสะอาด

ความสามคค ความมวนย

3 2 1 3 2 1 3 2 1 3 2 1 3 2 1 15 1........................................ 2........................................ 3........................................ 4........................................ 5........................................ 6........................................ 7........................................ 8........................................ 9........................................ 10...................................... 11...................................... 12...................................... 13...................................... 14...................................... 15...................................... 16...................................... 17...................................... 18......................................

ลงชอ............................................ผสงเกต วนท............................................................

www.ssru.ac.th

99

ตวชวดความส าเรจและระดบการใหคะแนน คณธรรมทประเมน

ตวชวดความส าเรจ ระดบการใหคะแนน

ความประหยด

1. น าสงของเหลอใชมาท าใหเกดประโยชน 2. ใชสงของเครองใช ดนสอ สมด ยางลบอยางคมคา 3. รจกเกบออม

- มพฤตกรรม 3 ขอ ไดแก ขอ 1, 2, 3 ให 3 คะแนน - มพฤตกรรม 2 ขอ ไดแก ขอ 2, 3 ให 2 คะแนน - มพฤตกรรม 1 ขอไดแก ขอ 2 ให 1 คะแนน

ความซอสตย

1. เขารวมกจกรรมตางๆ ทนเวลาทก าหนด 2. ปฏบตตามหนาททไดรบมอบหมายอยางเตมท 3. ไมหยบของผอนโดยไมไดรบอนญาต

- มพฤตกรรม 3 ขอ ไดแก ขอ 1, 2, 3 ให 3 คะแนน - มพฤตกรรม 2 ขอ ไดแก ขอ 2, 3 ให 2 คะแนน - มพฤตกรรม 1 ขอไดแก ขอ 3 ให 1 คะแนน

ความสะอาด

1. ชวยเกบขยะในบรเวณอาคารเรยน 2. รกษาความสะอาดในบรเวณมหาวทยาลยและหองเรยน 3. เกบรกษาอปกรณอยางเรยบรอย

- มพฤตกรรม 3 ขอ ไดแก ขอ 1, 2, 3 ให 3 คะแนน - มพฤตกรรม 2 ขอ ไดแก ขอ 1, 2 ให 2 คะแนน - มพฤตกรรม 1 ขอไดแก ขอ 1 ให 1 คะแนน

ความสามคค

1. รบฟงความคดเหนของผอน 2. ท างานรวมกบผอนไดอยางมความสข 3. มเหตมผล

- มพฤตกรรม 3 ขอ ไดแก ขอ 1, 2, 3 ให 3 คะแนน - มพฤตกรรม 2 ขอ ไดแก ขอ 2, 3 ให 2 คะแนน - มพฤตกรรม 1 ขอไดแก ขอ 2 ให 1 คะแนน

ความมวนย

1. ทงขยะลงถงทกครง 2. ไมทงขยะเกลอนกลาดบรเวณหองเรยน/หองปฏบตการ 3. ตกเตอนเมอเหนคนทงขยะไมถกท

- มพฤตกรรม 3 ขอ ไดแก ขอ 1, 2, 3 ให 3 คะแนน - มพฤตกรรม 2 ขอ ไดแก ขอ 1, 2 ให 2 คะแนน - มพฤตกรรม 1 ขอไดแก ขอ 2 ให 1 คะแนน

www.ssru.ac.th

100

www.ssru.ac.th

104

ประวตยอของผวจย

1. ชอ - นามสกล ผชวยศาสตราจารยศรสวรรณ เกษมสวสด Asst.Prof Srisuwan Kasemsawat 2. หมายเลขบตรประจ าตวประชาชน 3 1005 - 02436 32-1

3. ต าแหนงปจจบน ขาราชการ ผชวยศาสตราจารยระดบ 8 4. หนวยงานทสามารถตดตอได สาขาวชาวทยาศาสตรสงแวดลอม ภาควชาวทยาศาสตรประยกต คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา เลขท 1 ถนนอทองทอง ดสต กรงเทพมหานคร 10300 โทร. 0-216 121 0 มอถอ 081- 8431637 โทรสาร. 0-216-121 0 E – Mail SRI _WAN_ 1961@hotmail.com 5. ประวตการศกษา ปรญญาโท วท.ม. (วทยาศาสตรสงแวดลอม) สาขาวทยาศาสตรสงแวดลอม

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร ป 2542 หวขอวทยานพนธ เรอง “การเปลยนแปลงทางกายภาพและเคมบางประการของนาเสยจากเขตเทศบาลเมองเพชรบรทผานระบบบาบดบรเวณแหลมผกเบย อาเภอบานแหลม จงหวดเพชรบร”

ปรญญาตร ค.บ (วทยาศาสตรทวไป) สาขาวทยาศาสตรทวไป

วทยาลยครสวนสนนทา ป 2528 6. สาขาวชาการทมความช านาญพเศษ 1. สงแวดลอมศกษา 2. สงแวดลอมกบการพฒนาทยงยน 3. การประเมนผลกระทบสงแวดลอม 4. พนฐานทางวทยาศาสตรสงแวดลอม 5. วทยาศาสตรและเทคโนโลยสงแวดลอม 6. วทยาศาสตรและเทคโนโลยกบคณภาพชวต

www.ssru.ac.th

105

ผลงานอนๆ เอกสารประกอบการสอนพนฐานทางวทยาศาสตรสงแวดลอม หนงสอทรพยากรธรรมชาตกบการพฒนาทยงยน เอกสารประกอบการสอนสงแวดลอมกบการพฒนาทยงยน หนงสอวทยาศาสตรและเทคโนโลยสงแวดลอม ภาระงานสอนในปจจบน งานประจา เปนอาจารย สอนนกศกษาสาขาวทยาศาสตรสงแวดลอม สอนนกเรยนโรงเรยนสาธตระดบชนป.5 และสอนระดบชนมธยมศกษาปท 6 ภาระอนๆ เปนกรรมการสภาคณาจารยและขาราชการ มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา 7. ประสบการณดานงานวจย 7.1 งานวจยทท าเสรจแลว งานวจยททาเสรจแลว (วจยรวม )ป2551 เรอง บคลกภาพความเปนคนเมองและการรบรขาวสารทางสงคมตอการจดการสงแวดลอม (Personal Modernity and Social In formation Acceptance on Environmental Management: The Case Study of Congested Community in Dusit district, Bangkok)

งานวจยทท าปพ.ศ.2552(วจยรวม)เรองการศกษารปแบบการประชาสมพนธท เหมาะสมในการสงเสรมใหบคลากรมสวนรวมในการจดการขยะภายใตโครงการจดการ วสดรไซเคลภายในมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา (The Study of Appropriate Public Relation Patterns in order to Encourage People Participation for Solid Waste Management under the Recycle Waste Project in Suan Sunandha Rajabhat University) งานวจยทองถน ป2553 เรอง รปแบบการมสวนรวมของชมชนในการจดการสงแวดลอมดานน าและขยะ อ าเภออมพวา จงหวดสมทรสงคราม A Study of the Participation Patterns in Community Environment Management : A Case Study Water and Garbage of Municipality in Ampawa Ampawa district Samutsongkham Province

www.ssru.ac.th