ระบบฐานข้อมูลจ าลองการ ...ก ดกร อนพ...

กรมพฒนาทดน

กระทรวงเกษตรและสหกรณ 2561

1

ระบบฐานขอมลจ าลองการเกษตรกรรม LDD's IM Farm

ในปจจบนประเทศไทยมปญหาดนเสอมสภาพทวประเทศ เกษตรกรในหลายทองทใชประโยชนทดนไมเหมาะสมกบศกยภาพ ท าใหไดผลผลตไมคมกบการลงทน พนททเคยใชท าการเกษตรเสอมโทรมลง มการกดกรอนพงทลายสง จนไมสามารถท าการเกษตรไดอก กอใหเกดปญหาเศรษฐกจและสงคมและสงแวดลอมในวงกวาง ปญหาดงกลาวเกดจากสาเหตหลายประการ เชน ขอจ ากดในเรองพนทท ากน เกษตรกรจงไมสามารถเลอกใชเฉพาะบรเวณทดนทมศกยภาพทางการเกษตร เกษตรกรเองยงขาดความรความเขาใจในการเลอกพนทเพาะปลกใหเหมาะสมกบชนดของพชทปลกและตดสนใจปลกพช โดยไมอาศยขอมล หรอองคความรตาง ๆ

การใชประโยชนทดนใหเหมาะสมกบคณสมบตของดนและทดน ใหมประสทธภาพนนตองอาศยขอมลทงทางกายภาพ ชวภาพ และทางเศรษฐกจสงคม แมวาตลอดระยะเวลาทผานมา กรมพฒนาทดนจะใหบรการขอมลสารสนเทศดานการพฒนาทดนมาอยางตอเนอง แตปรากฏวา ยงมขอจ ากดส าหรบเกษตรกรในการใชขอมลอยพอสมควร เนองจากลกษณะของขอมลเปนขอมลทางวชาการในรปของสารสนเทศภมศาสตร (Geographic Information : GIS) ซงเปนขอมลเชงพนท (Spatial data) และขอมลเชงบรรยายหรอขอมลคณลกษณะ (attribute data) แมวาจะจดท าออกมาในรปแบบ Web Application และใหบรการบน Web map Service แตกยงแยกสวนออกเปนระบบตาง ๆ หลาย ๆ ระบบ เชน ขอมลแผนทกลมชดดน ขอมลสภาพการใชทดน ขอมลความเหมาะสมของดนกบการปลกพช ขอมลการปรบปรงบ ารงดน เปนตน ยงไมมการจดท าระบบขอมลในเชงบรณาการ (Integration) เกษตรกร หรอประชาชนทวไป ทตองการขอมลดนไปประกอบการตดสนใจปลกพชจะตองดงขอมลสารสนเทศ จากหลาย ๆ ระบบมาวเคราะห สงเคราะห ซงเปนเรองทยงยากซบซอน และตองอาศยความรความเขาใจ ทงดานแผนทภาพถาย ดานสารสนเทศดน ดานการเกษตร และดานเศรษฐกจสงคม จงจะสามารถประมวลขอมลสารสนเทศไปใชประโยชนไดอยางถกตองตามหลกวชาการ สงผลใหการใชขอมลสารสนเทศดนยงอยในวงจ ากด

กรมพฒนาทดน เลงเหนความส าคญทตองเรงแกไขปรบปรง รปแบบการใหบรการขอมลสารสนเทศใหเกษตรกรและประชาชนใชประโยชนไดงาย ขยายฐานผรบบรการออกไปถงกลมเยาวชนและเกษตรกรรนใหมทนยมใชเทคโนโลยคอมพวเตอรผานสอสงคมออนไลน ขอมลในเรองของการเกษตรอยเปนจ านวนมาก แตการถายทอดขอมลไปสเกษตรกร หากถายทอดในลกษณะของวชาการลวน ๆ เกษตรกรจะเขาใจไดยาก จงไดปรบปรงบรการโดยใชประโยชนจากการน าความรทางดานขอมลสารสนเทศ ( Information Technology : IT) ประกอบกบขอมลทางวชาการทกรมมอยไปจดท าเปนฐานขอมลส าเรจรปใหเกษตรกรไดทดลองท าการเกษตรผานเกมจ าลองการปลกพช กอนลงมอปลกพชจรง จงไดพฒนาระบบฐานขอมลจ าลองการท าเกษตรกรรมในรปแบบเกมเสมอนจรง (Simulation Game) ใชชอวา “ท ำกำรเกษตรกบเกมออนไลน LDD's IM Farm” (Land Development Department’s Integrated Management Farm) เปนการน าขอมลจรงมาใชในการจ าลองการปลกพช 12 ชนดพช ไดแก ขาว ขาวโพด มนส าปะหลง ออย ถวเหลอง ยางพารา ปาลมน ามน สบปะรด ล าไย เงาะ ทเรยน และ มงคด โดยผเลนสามารถเลอกต าแหนงพนททตองการปลกพชแตละชนดไดจากแผนทฐาน (BaseMap) หรอเลอกจากแผนทภาพถายออรโธส มาตราสวน 1:4,000 จากนน ผเลนสามารถจ าลองการบรหารจดการพนทตงแตเรมปลกจนถงเกบเกยวผลผลต โดยระบบจะดงขอมลแผนทกลมชดดน สภาพการใชทดน ท าใหผเลนทราบวากลมชดดนนน ๆ เหมาะสมกบการปลกพชชนดใด



2

พรอมทง ไดน าขอมลตางๆ ของกรมฯ รวมกบการบรณาการขอมลจากหนวยงานภายนอกประกอบดวย ขอมลชนดดน ขอมลคณสมบตของดน ขอมลดนมปญหา ขอมลสภาพภมอากาศ ราคาตนทนการปลกพชในระดบจงหวด ขอมลการใชปย ราคาปย ขอมลเศรษฐกจและสงคม ขอมลโรคพช สตวศตรพช แมลง ขอมลอตราดอกเบยของการกเงนจาก ธนาคารเพอเกษตรและสหกรณ (ธ.ก.ส.) น ามาใชประกอบการค านวณอตราดอกเบย ขอมลคาแรงตนทน ขอมลราคาตลาด ซงองคประกอบตางๆ ขางตนจะมผลตอตนทนการเพาะปลกและปรมาณผลผลตทแตกตางกนไปในแตละชนดพช เมอจบเกมผเลนจะทราบทนทวาไดผลผลตจ านวนเทาไร มรายรบ -รายจาย (ผลก าไร/ขาดทน) จ านวนเทาไร และสามารถทดลองปรบเปลยนเปนพชชนดอน ๆ ส าหรบเปนทางเลอกในการปลกพชใหเหมาะสมกบกลมชดดน เพอไดผลผลตและมผลก าไรมากทสด

เกม “ท ำกำรเกษตรกบเกมออนไลน LDD’s IM Farm” สำมำรถใชงำนกบคอมพวเตอร PC และ Mobile Devices (Smart phone และ Tablet) สนบสนนระบบปฏบตกำรไดทงรปแบบ IOS และ Android เลอกใชงำนไดทง ภำษำองกฤษ และภำษำไทย



3



4

Icon “LDD's IM Farm”

ขนตอนกำรเลนเกม

1. เขำทเวบไซตกรมพฒนำทดนhttp://www.ldd.go.th>เล อกท Icon“LDD’sIM Farm”หรอเขาโดยตรงท http://imfarm.ldd.go.th จะปรากฏหนาตางใหมขนมา คลกทปม “เรมเลนเกม Online”

2. เมอเขำสระบบLDD’s IM Farm จะปรากฏหนาจอใหเลอกภาษา โดยผ เลนสามารถเลอกไดวาจะเลนโดยใชภำษำไทยหรอ ภำษำองกฤษ

3. กำรเขำสระบบ สามารถเลอกได

3 ชองทาง 1) ลงทะเบยนเขาใชงานระบบได ผานบญช Facebook หรอ 2) ลงทะเบยนเขาใชงานโดยใช E-mail และ Password หรอ 3) กรณทผเลนไมตองการลงทะเบยนเขาใชงานระบบ สามารถใชงานผานระบบ “ผใชทวไป” ได แตระบบจะไมท าการบนทกประวตการใชงาน



5

4. รปแบบกำรเลนเกม สามารถเลอกได

วาจะเลนแบบเดยว หรอ เลอกเลนในรปแบบการแขงขน (Tournament)

กำรเลนแบบเดยว กำรเลนแบบกำรแขงขน (Tournament)

ผเลนสามารถก าหนดเงอนไขในการเพาะปลก ไดแก วน เดอน ป ทจะใชจ าลองการปลกผลผลตโดยปทใชในการอางอง สภาพภมอากาศ และราคาผลผลต ระยะเวลาในการเลนเกม เงนทนตงตน สามารถเลอกไดแก เงนก(ค านวณทอตราดอกเบย 7% ของ ธ.ก.ส.) เงนทระบบก าหนดไว หรอ เงนทนทผเลนสามารถระบไดเอง

กรมพฒนาทดน จะเปนผก าหนดตารางการแขงขนและเงอนไขกตกาตางๆ

5. ระดบกำรเลนเกม แบงเปน 5 ระดบ คอ 1) Basic 2) General 3) Advance 4) Expertและ

5) Master โดยผเลนตองลงทะเบยนเขาใชงานผาน E-mail หรอ ผาน Facebook ซงระบบจะเกบประวตการเลน และบนทกระดบการเลนไว หากผเลนจะเปลยนระดบการเลน (Up Level) จะตองผานเงอนไขตามทก าหนด



6

ระดบกำรเลนเกม (Level)

ระดบ ชอ(Eng) ชอ (ไทย) ชนดพชทเลอกเลนได Digitize พนท(ไร) อนๆ

1 Basic เรมตน 6 พชไร (ขาว ออย ถวเหลอง มนส าปะหลง

ขาวโพด สบปะรด) - 16

2 General พนฐาน 6 พชไร + ยางพารา - 25

3 Advance ช านาญการ All (12 ชนดพช) / 36 แผนการปลก

4 Expert ช านาญการพเศษ

All (12 ชนดพช) / 64 แผนการปลก

5 Master เชยวชาญ All (12 ชนดพช)+ ยางพารา(inter Crop) / 100 แผนการปลก

เงอนไขกำรปรบระดบกำรเลนเกม (Up Level)

ระดบ ชอ(Eng)

จ ำนวนพช จ ำนวน กลมชดดน

ทเลน

ก ำไร (x) (บำท : ป)

จ ำนวน ป

พนท เพำะปลก

(ไร)

อนๆ

พชไร ไมยนตน

1 Basic -> General 1/6 - 3 x > 0 1 -

2 General -> Advance 3/6 - 8 x>100,000 3 16

3 Advance -> Expert 6/6 2/6 15 x>500,000 7 28

4 Expert -> Master 6/6 6/6 25 x>1,000,000

50 ผานการใช ฟงกชนการวางแผน

6. กำรเลอกพนท ผเลนสามารถระบต าแหนง

พนททตองการเลน เพอดงขอมลชดดนของพนทนน ๆ โดยสามารถเลอกการระบสถานทได 2 รปแบบ ดงน

รปแบบท 1 คนหำจำก POI ซงในทน (POI : Point Of Interest) หมายถง "จดสนใจ" เปนการคนหาจากสถานท ทเราสนใจ เชน วด สถานทราชการ โรงพยาบาล โรงเรยน เปนตน เมอคลกทปมเพอคนหาจะปรากฎจดสแดงขนบนแผนท จากนนคลกเลอกทจดสแดงเพอท าการ Zoom ไปยงต าแหนงทเราตองการ

กดเพอแสดงพนทฐาน

กดเพอคนหาสถานทดวย POI



7

รปแบบท 2 จำกแผนท ผเลนสามารถท าการ Zoom แผนทไปยงต าแหนงทตองการปลกพช และสามารถสลบแผนทจากแผนทฐาน (BaseMap) เปนแผนทภาพถายทางอากาศสของกรมพฒนาทดนได กรณผใชงานทมระดบประสบการณ (Level) มากขน สามารถทจะท าการก าหนดรปแบบแปลงปลกดวยตนเอง

7. กำรวเครำะหพนทแปลงปลกและกำรปรบแตงพนทแปลงปลก หลงจากผเลนก าหนดพนทท

ตองการเพาะปลกบนแผนทแลว ระบบจะแสดงขอมลของพนทนน พรอมขอมลกลมชดดนทอยในบรวณพนททเลอก และแสดงสญลกษณวาพนทเลอกนนอยในเขตชลประทานหรอไมความเหมาะสมในการปลกพช โดยแสดงทง ไมผล/ไมยนตน และ พชไร

8. กำรเลอกชนดพช สามารถเลอกชนดพชเพอท าการเพาะปลกจากเมนได 12 ชนด ไดแก

- ขาว แบงเปน ขาวไวแสง ขาวไมไวแสง และการปลกเปนแบบนาด า นาหวาน - พชไร ไดแก มนส าปะหลง ถวเหลอง

ออยโรงงาน สบปะรดโรงงาน และ ขาวโพดเลยงสตว - ไมยนตน ไดแก ปาลมน ามน ทเรยน

มงคด ล าไย เงาะ และ ยางพารา ใหพจารณาเลอกพชทปลกจากขอมล

กลมชดดน และขอมลความเหมาะสมกบการปลกพช



8

เมอคลกเลอกชนดของพชทตองการแลว ผเลนสามารถกดคลกทแปลงเพาะปลก เพอก าหนดวาแปลงไหนตองการปลกพชใด โดยสามารถปลกพรอมกนในทเดยวหรอไมกได และสามารถปลกไดพรอมกนโดยแยกตามแปลง วธกำรเลนเกม ผเลนสามารถเลอกรปแบบการเลนเกม ซงแบงออกเปน 2 รปแบบ คอ

แบบมปฏสมพนธ แบบอตโนมต

ผเลนจ าเปนตองมความรความเขาใจเกยวกบการท าเกษตรกรรมพอสมควร และเกมจะด าเนนเปนรอบ รอบละ 1 สปดาห (52 สปดาหตอ 1 ป) โดยในแตละรอบจะเปดโอกาสใหผเลนไดมปฏสมพนธในการท าเกษตรกรรม

ระบบจะท าการค านวณหาคาทเหมาะสมในการควบคมปรมาณ น า และปย ตลอดอายของพช จนกระทงถงการเกบเกยว และค านวณรายไดทเก ดข น หากย ง ไมครบตามเวลาท ก าหนดไว โปรแกรมจะหยดท างานชวคราว เพอใหผเลนท าการตดสนใจในการปลกพชรอบใหม และจะวนเชนนตอไปเรอย ๆ จนกวาจะครบตามก าหนดเวลา

ฐำนเวลำ ผเลนสามารถก าหนดระดบความเรวในการเลน

(Time Base) ได 3 ระดบ คอ 1=ระดบปกต 2=ระดบเรว และ 3=ระดบเรวมาก

รปแบบกำรเลน แบบปฏสมพนธ

คลกเพอก าหนดรปแบบการท าเกษตรกรรมรอบละ 1 สปดาห

รปแบบกำรเลน แบบอตโนมต

คลกเพอใหระบบจดการเกษตรกรรมใหโดยอตโนมต



9

ปจจยทผเลนเกม IM Farm สำมำรถจดกำรได

1. กำรเตรยมดนเพอกำรเพำะปลก มใหเลอกเปน 4 วธหลก คอ - การไถ ไดแก การไถกลบตอซง/ไถดะ

ไถแปร/ยกรอง ไถระเบดดนดาน - ปลกปยพชสด ไดแก ปอเทอง ถวพม

ถวพรา โสนแอฟรกน - ธาตรอง ไดแก ปนมารล ปนโดโลไมท

หนปนบด/หนปนฝน - ปลกหญาแฝกเพออนรกษดนและน า

2. กำรจดกำรน ำเปนการควบคมปรมาณน าในแตละไร เพอความเหมาะสมตอการเจรญเตบโตของพช ไดแก

- การใหน า มการใหน าทวไป หรอ ระบบทอใหน าแบบหยด ระบบทอใหน าแบบสปรงเกล - การระบายน าออก เมอผเลนเลอกปรมาณทตองการในการจดการน าแลว สามารถน าไปคลกเลอกไดทไรทตองการ

ทงน จ าเปนตองท าใหสอดคลองกบความตองการน าของพชแตละชนดดวย โดยสามารถดปรมาณน าของทดนแตละไรนน ๆ ได

ระหวางการเพาะปลกสามารถ

ตรวจสอบสภาพภมอากาศ ปรมาณแสง และน าได โดยคลกทรปสภาพภมอากาศดานบนขวาของหนาจอ ซงปรมาณน าจะสมพนธกบน าฝน เมอฝนตกระบบจะแสดงผลจ าลองสถานการณฝนตกในแปลงเพาะปลกดวย



10

ขอมลกราฟแสดงปรมาณแสงและอณหภม และขอมลกราฟแสดงปรมาณน าฝนและการระเหย

เปนขอมลจากกรมอตนยมวทยา ในชวง 11 ป (ป พ.ศ. 2547-2557) ผเลนจะทราบขอมลปรมาณแสง (ชม.) ปรมาณน าฝน (มม.) อณหภม และการคายระเหยของน า (มม.) ในแตละสปดาห ใหผเลนคาดการณทจะเกดและวางแผนการเพาะปลกพชได

3. กำรจดกำรปยเคมและธำตอำหำรเพอ

ปรบปรงดน มสตรปยเคม มใหเลอก 8 สตร คอ ปยสตร 46-0-0 , 16-20-0 , 18-46-0 , 15-15-15 , 0-0-60, 8-24-24 , 12-24-12 , 21-0-0

ผเลนตองเลอกใหเหมาะสมกบการบ ารงดน ผเลนสามารถคลกเลอกปยทตองการและไปคลกทพนท (ไร) ทตองการปรบปรง

4. กำรจดกำรอนทรยวตถและน ำหมก - ปยอนทรย มใหเลอก 6 ชนด ไดแก ปยขไกไข ปยขววเนอ ปยขคางคาว ปยขหม พด.1 พด.12 - น าหมก มใหเลอก 4 ชนด ไดแก น าหมกพช น าหมกรกหม น าหมกปลา น าหมกหอยเชอร

กรำฟแสดงปรมำณแสงและอณหภม

กรำฟแสดงปรมำณน ำฝนและกำรระเหย



11

5. กำรจดกำรโรคพช โรคแมลง วชพช และสตวศตรพชเปนอปสรรคท เ พมขนในการเพาะปลกพช ซงจะเกดจากการสมเหตการณ เมอคลกเลอกทฟงกชนศตรพช จะมยาปราบศตรพชใหผ เลนเลอก หรอจะเลอกใช พด. 3 พด.7 เพอควบคมความเสยงท าใหการเกดโรคนอยลง

6. กำรตรวจสภำพแปลงเพำะปลกการจดการเกษตรกรรม จ าเปนตองท าใหดนมความเหมาะสมในการปลกพช โดยการควบคมการใหน าและปยซงเปนปจจยเจรญเตบโตของพชใหเหมาะสม ซงผเลนสามารถท าไดดวยการคลกทสญลกษณ จากนนหนาจอจะแสดงสถานะตางๆ ไดแก ชนดพช ทปลก คา OM ของดน (ปรมาณอนทรยวตถในดน) คา pH ของดน ปรมาณน า (น าบนดน-ใตดน) ปรมาณปย N-P-K (ไนโตรเจน ฟอสฟอรส และโพแทสเซยม) ของแตละไรนน ๆ โดยพจารณาจากสญลกษณทปรากฏ หากปรากฏเปนลกศรสแดงชขน/ลงแสดงวามปรมาณ ไมเหมาะสม อาจมปรมาณมากหรอนอยเกนไปผ เลนตองท าการจดการปจจยเจรญเตบโตของพชใหเหมะสมจนกระทงเปลยนเปนสญลกษณวงกลมสเขยว แสดงวาปรมาณปจจยเจรญเตบโตของพชเหมาะสม

7. กำรท ำน ำหมก ผเลนสามารถท า น าหมกชวภาพขนใชเองได โดยมใหเลอกผลต 4 ชนด คอ น าหมกพช น าหมกรกหม น าหมกปลา และน าหมกหอยเชอร



12

8. กำรเกบเกยวผลผลต มวธการใหเลอกเกบเกยว 2 วธ คอ การเกบเกยวโดยใชแรงงานคน กบ หรอเกบเกยวดวยเครองจกร

ควำมส ำเรจจำกกำรเพำะปลก

เมอครบก าหนดเวลาทไดระบไว เกมจะสนสดลง และแสดงผลการค านวณประมาณการรายไดจากการท าเกษตรกรรม ทง ผลผลตทไดรบ รายรบ-รายจาย (คาเพาะปลก คาจดการน า คาจดการปย คาจดการศตรพช คาจดการดน และคาเกบเกยว) และแสดงผลก าไร/ขาดทนไดทนท

ประโยชนทไดรบ

1. เกษตรกรและประชาชนทวไปสามารถใชโปรแกรมฐานขอมลจ าลองการท าเกษตรกรรมไดทนท ทกททกเวลาผานอนเตอรเนต ไมตองสบคนขอมลจากหลายๆ แหลงมาสงเคราะหท าใหลดระยะเวลาและขนตอนการเรยกใชและประมวลผลขอมล เปนการถายทอดองคความร ไปสเกษตรกรโดยใชเทคโนโลยสารสนเทศ และการสอสาร (ICT) สามารถกระจายความรออกไปในไดในวงกวาง เปนการลดคาใชจาย และอตราก าลงบคลากรทตองท าหนาทถายทอดเทคโนโลย



13

2. การใชเทคโนโลยสารสนเทศเปนเครองมอในการสงเสรมการเรยนร กอใหเกดการสรางสรรคองคความร และการเรยนรดวยสออเลคทรอนกสทหลากหลายกอใหเกดความสนกสนานในการเรยนร กระตนใหเยาวชนรนใหมหนมาใหความใสใจกบทรพยากรดนและการท าการเกษตร

3. การทเกษตรกรมความร ความเขาใจเรอง การใชทดนใหเหมาะสมกบศกยภาพของทรพยากรดนทมอยนบเปนแนวทางพนฐานทส าคญทางการเกษตร สงผลใหสามารถลดคาใชจายจากการใชปยและสารเคม ลดผลกระทบตอผบรโภคและสงแวดลอม

4. การจ าลองการปลกพชกอนลงมอปลกพชจรงในรปแบบเกมเสมอนจรง (Simulation Game) ชวยใหเกษตรกรมเครองมอเพอใชเปนขอมลทางเลอกใหเกษตรกรพจารณาเพอตดสนใจเรองอปสงคและอปทานไดวา เมอเปรยบเทยบพชทปลกแลว เกษตรกรสามารถขายผลผลตไดแตกตางจากเดมมากหรอนอยเทาใด และใชในการตดสนใจเชงนโยบายระดบประเทศได

5. เจาหนาทของรฐ เกษตรกร นกเรยน นกศกษา และประชาชนทวไป มระบบขอมลสารสนเทศเพอการศกษา (e-Education) ดานการเกษตรเพอเปนแหลงความรดานการท าเกษตรกรรม ผานการน าเสนอในรปแบบเกมคอมพวเตอร

6. ถายทอดเทคโนโลยและเพมองคความรดานดนและการปลกพชดวยการจ าลองสถานการณใหแกประชาชนทวไปใหมโอกาสเรยนร กอนท าการปลกพชจรง

----------------------------------------------------------------------------

ระบบฐานข้อมูลจ าลองการ ...ก ดกร อนพ...

Documents