ขอขอบพระคุณ - fpo.go.th · 2.3...

ขอขอบพระคณ

ดร.สมชย สจจพงษ

นายบญชย จรสแสงสมบรณ นางสาวเกตสดา สประดษฐ นายฤทธ ศยามานนท และนายพสทธ พวพนธ

ส าหรบขอเสนอแนะและการสนบสนนในงานวจยน

และ

นางสาวรตตญญ เดชจจารวฒน และนายธนต ภทรแสงไชย

ส าหรบการชวยวจยในงานวจยน

“การจดทาดชนชวดระดบความพรอมในการรเรมสกลเงนอาเซยนและศกษาผลกระทบ

ตอเศรษฐกจไทยภายใตสกลเงนอาเซยน”

สารบญ

หนา

บทสรปผบรหาร I

Executive Summary III

บทท 1 บทนา 1

1.1 ความสาคญของปญหา 1

1.2 วตถประสงคของโครงการวจย 3

1.3 ขอบเขตของโครงการวจย 3

1.4 กรอบแนวความคดของโครงการวจย 4

1.5 สมมตฐานการศกษา 6

1.6 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 7

1.7 นยามศพท 7

บทท 2 แนวคดทฤษฎและงานวจยทเกยวของ (Theoretical and Empirical Reviews) 9

2.1 ทฤษฎเขตเงนตราทเหมาะสม (Theory of Optimum Currency Area: OCA) 9

2.2 แนวคดการรวมกลมทางเศรษฐกจ (Economic Integration) 10

2.3 ทฤษฎระบบเศรษฐกจขนาดเลกแบบเปด (Small Open Economy Theory) 12

2.4 แบบจาลอง Mundell-Flaming Model 14

2.5 แนวคดการพฒนาตวชวดการรวมตวทางการเงน (Financial Integration Indicators) 16

2.6 งานวจยทเกยวของ 19

บทท 3 วธการศกษาและขอมลทใชในการศกษา (Research Methodology) 30

3.1 การสรางดชนชวดการรวมตวทางการเงน 30

3.2 การพฒนาแบบจาลองเศรษฐกจมหภาคภายใตสกลเงนรวมอาเซยน 33

3.3 แบบสอบถามความคดเหนผมสวนเกยวของเกยวกบการใชสกลเงนรวมอาเซยน 38

บทท 4 การรวมตวทางการเงน 45

4.1 การรวมกลมทางเศรษฐกจของสหภาพยโรป (EU) 45

4.2 การรวมกลมทางเศรษฐกจของอาเซยน 62

บทท 5 ภาพรวมเศรษฐกจมหภาค ASEAN-5 68

5.1 เสถยรภาพภายใน (Domestic Stability) 68

5.2 เสถจรภาพภายนอก (Exchange Stability) 76

บทท 6 ดชนวดระดบความพรอมในการรวมตวทางการเงน 84

6.1 การรวมตวในตลาดเงน (Money Market Integration) 84

6.2 การรวมรวมตวในตลาดตราสารหนรฐบาล (Government Bond Market Integration) 87

6.3 การรวมรวมตวในตลาดตราสารทน (Equity Market Integration) 89

6.4 การรวมรวมตวในตลาดการธนาคาร (Banking Market Integration) 91

6.5 ดชนชวดระดบความพรอมการรวมตวทางการเงน 94

บทท 7 ผลการวเคราะหแบบจาลองเศรษฐกจมหภาค 98

7.1 การจดทาสกลเงนรวมของ ASEAN-5 98

7.2 แบบจาลองเศรษฐกจมหภาค (Macro Economic Model) 104

7.3 ผลการศกษาสถานการณจาลอง (Simulation) นโยบายการเงนภายใตสกลเงนบาท 109

บทท 8 การสารวจความคดเหนของประชาชนทวไปตอการรเรมสกลเงนรวม 115

8.1 การสารวจความคดเหนของประชาชนทวไปในทกภาคของประเทศ 115

8.2 การสมภาษณเชงลก (In-depth Interview) ผทรงคณวฒตอการรเรมสกลเงนรวม 149

บทท 9 สรปผลการศกษา ขอเสนอแนะเชงนโยบาย และการเตรยมพรอมสาหรบการใชสกลเงนรวม 156

9.1 สรปผลการศกษา 156

9.2 ขอเสนอแนะเชงนโยบาย 158

ภาคผนวก ก ประเภทของตวชวดการรวมตวทางการเงน i

ภาคผนวก ข ความรวมมอทางการเงนภายในภมภาคอาเซยนและอาเซยน+3 iv

ภาคผนวก ค การกาหนดความลาชาทเหมาะสม (Optimal Lag Length) x

ภาคผนวก ง ขนตอนการทา Simulation xii

ภาคผนวก จ แบบสอบถาม xiii

ภาคผนวก ฉ แบบสอบถามปลายเปด xx

ภาคผนวก ช ผลการทดสอบคาความเชอมนของแบบสอบถาม โดยใชสตร Cronbachs’alpha xxi

บรรณานกรม A

I

บทสรปผบรหาร

(Executive Summary)

อาเซยนไดดาเนนการเตรยมความพรอมเพอมงสการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN

Economic Cooperation: AEC) ภายในป 2558 ซงประเทศมหาอานาจและอกหลายประเทศตางจบตามอง

การพฒนาความรวมมอทางเศรษฐกจของภมภาคอาเซยนวาจะเปนไปในทศทางใด และมหลายคาถามวา

สดทายอาเซยนจะใชสกลเงนรวมเชนเดยวกบประเทศในสหภาพยโรปทใชสกลเงนยโรหรอไม? อยางไรกด

ในเชงนโยบายวาดวยความรวมมอนโยบายระหวางประเทศ ผนาอาเซยนตางเหนพองตองกนวา อาเซยนจะ

รวมมอกนพฒนาความรวมมอทางเศรษฐกจและสงคมรวมกน แตจะยงไมมการใชสกลเงนรวมกน เนองจาก

เหนวา อาเซยนยงไมมความพรอมในการใชสกลเงนรวม อกทงประสบการณของยโรป ทาใหอาเซยนตอง

ทบทวนบทบาทความรวมมอใหมความชดเจนมากยงขน

งานวจยนจงมวตถประสงคเพอศกษาถงความพรอมในการใชสกลเงนรวมอาเซยน โดยเปนการศกษา

ทง Bottom-Up และ Top-Down โดยจะมงใหความสาคญกบประเทศอาเซยน-5 (ASEAN-5) ประกอบดวย

อนโดนเซย มาเลเซย ฟลปปนส สงคโปร และไทย ซงมโครงสรางทางเศรษฐกจทใกลเคยงกนมากทสด เพอ

พจารณาความพรอมดานเศรษฐกจของ ASEAN-5 ในการนาไปสการใชสกลเงนอาเซยนรวมกน ควบคไปกบ

การสอบถามความคดเหนของประชาชนทวไปในหลายอาชพ จาก 5 ภมภาคทวประเทศไทย รวมถงความเหน

จากผบรหารและนกวชาการภาครฐและเอกชน เกยวกบความพรอมในการใชสกลเงนอาเซยน นอกจากน

งานวจยนยงไดศกษาตอไปอกวาหากยงไมมความพรอมในการใชสกลเงนรวมกน ชวงใดจะมความเปนไปได

สาหรบ ASEAN-5 ทจะพรอมในการใชสกลเงนรวม โดยอาศยการวเคราะหเชงปรมาณ (Quantitative Analysis)

ควบคไปกบการสอบถามความคดเหนจากประชาชนเพอหาคาตอบ และบรรลวตถประสงคการศกษาของ

งานวจยน

ผลจากการจดทาดชนชวดระดบความพรอมการใชสกลเงนรวมบงชวา ASEAN-5 อาจจะตองใช

ระยะเวลาไมตากวา 18- 28 ป นบจากป 2555 จงจะมความเปนไปไดทจะใชสกลเงนรวม อนง หากเปรยบเทยบ

กบการดาเนนการของสหภาพยโรปจะพบวา ASEAN-5 จาเปนตองใชระยะเวลาดาเนนการมากกวาของสหภาพ

ยโรป เนองจากโครงสรางเศรษฐกจของอาเซยนทมความแตกตางกนมากกวาของโครงสรางทางเศรษฐกจของ

ประเทศสมาชกสหภาพยโรปทใชเงนสกลยโร

II

ผลจากแบบจาลองเศรษฐกจมหภาค โดยการสรางสถานการณจาลอง (Simulation) เพอเปรยบเทยบ

ผลกระทบตอระบบเศรษฐกจไทยภายใตการใชสกลเงนบาทกบสกลเงนรวมอาเซยน พบวา ผลกระทบตอ

ระบบเศรษฐกจไทยภายใต 2 สกลเงนอยในระดบทใกลเคยงกน ทงน ภายใตสกลเงนรวม ACU จะสนบสนนตอ

การขยายตวทางเศรษฐกจ และดชนหลกทรพยไทย มากกวาระบบเศรษฐกจภายใตสกลเงนบาทเพยงเลกนอย

ผลการสารวจความคดเหนของประชาชนทวไปจานวน 3,000 คน จาก 5 ภมภาคทวประเทศ เพอ

สอบถามเกยวกบความพรอมในการใชสกลเงนอาเซยน พบวา สดสวนคนทเหนดวยในการใชสกลเงนรวม

และไมเหนดวยอยในระดบทใกลเคยงกน กลาวคอ ประชาชนทเหนดวยในการใชสกลเงนรวมคดเปนสดสวน

รอยละ 36.4 ขณะทไมเหนดวยคดเปนสดสวนรอยละ 36.0 และไมแนใจคดเปนสดสวนรอยละ 27.6 อยางไรกด

ประชาชนสวนใหญเหนวาประเทศไทยยงไมพรอมในการใชสกลเงนรวมในป 2558 คดเปนสดสวนรอยละ 41.1

ขณะทเหนวาพรอมมสดสวนรอยละ 33.9 และไมแนใจมสดสวนรอยละ 25.0 ทงน ประชาชนสวนใหญเหนวา

6 - 10 ป ภายหลงป 2558 หรอกลาวอกนยหนงคอ ภายหลงป 2568 ประเทศไทยจงอาจจะมความพรอมในการใช

สกลเงนรวม โดยคดเปนสดสวนรอยละ 49.1 ขณะทคดวาพรอม 1 - 5 ปภายหลงป 2558 คดเปนสดสวนรอยละ

26.1 ทงน สาหรบปจจยทสนบสนนตอความพรอมในการใชสกลเงนรวมคอ การมสดสวนทางการคาภายใน

ภมภาคทมาก รองลงมาคอ ระบบเศรษฐกจทมความเชอมโยงกนในภมภาคมาก และปจจยทเปนอปสรรคตอ

ความพรอมมากทสดคอ ความแตกตางดานภาษา

จากผลการศกษาทไดนาไปสการจดทาขอเสนอแนะเชงนโยบาย ไดแก (1) การดาเนนการใน

ระดบประเทศ ภาครฐควรพจารณา (1.1) เรงสรางเสถยรภาพทางเศรษฐกจควบคกบการพฒนาตลาดเงน

(1.2) การประชาสมพนธใหความรแกประชาชน (1.3) การพฒนาทกษะดานภาษาตางประเทศ และ (1.4)

การพฒนาขดความสามารถในการแขงขน (2) การดาเนนการในระดบภมภาค โดยประเทศสมาชกจาเปน

ทจะตองรวมมอกน (2.1) เรงผลกดนและกระตนเศรษฐกจใหหลดพนจากกบดกประเทศรายไดปานกลาง

(Middle Income Trap) (2.2) เรงพฒนาและปฏรปตลาดทนในภมภาค (2.3) การรกษาวนยทางการคลง (2.4)

การเพมปรมาณการคาและการลงทนภายในภมภาค (2.5) การสนบสนนการใช Baht Zone (2.6) การจดตง

หนวยงานกลางเพออานวยความสะดวกในการใชสกลเงนรวม และ (2.7) การสรางเจตนารมณทางการเมอง

รวมกนในการผลกดนการใชสกลเงนรวม

และรองลงมา ความรความเขาใจเกยวกบอาเซยนของคนไทย

ยงไมเพยงพอ

III

Executive Summary

ASEAN has made a good progress in strengthening regional cooperation to move

towards ASEAN Economic Cooperation (AEC) in 2015. However, there are several questions

raised by developed countries regarding ASEAN position “Whether ASEAN will adopt single

currency learned from European countries for Euro currency?” In accordance with ASEAN

leaders’ agreement and commitment, while ASEAN continues strengthening regional

collaboration, single currency is neither regional commitment nor ASEAN goal to achieve in the

short time resulting from different economic structures among ASEAN nations and the lessons

learned from European Debt Crisis.

This research contributes to the literature in several ways, for instance, better

comprehending economic structure of ASEAN, and providing a broader view on the future

ASEAN, and mainstreaming regional cooperation, etc. From the methodology view, the study

focuses on ASEAN-5 having similar level of economic development including Indonesia,

Malaysia, Philippines, Singapore, and Thailand. The study aims to conduct quantitative and

qualitative analyses based top-down and bottom-up approaches to answer research’s questions;

first, more broadly, when it could be possible for ACU?; second, how ACU would impact on

Thai economy?. The research also adds more value to the policy makers in the terms of

conducting policy recommendations to better prepare and design viable and appropriate

policies for future aspect of economic cooperation among ASEAN nations.

With regard to ACU Readiness Index, the Index firmed that ASEAN-5 may need at

least approximate 18-28 years from 2012 to be likely possible for ACU

In comparison between Baht and ACU impact on Thai Economy, Vector Auto

Regressive (VAR) model and simulation process are adopted to measure the impact. The result

indicated that after controlling currency fluctuation within the band,

. In this sense, ASEAN-5

needs to take longer time for possible ACU than those of Euro, which is acceptable reason

resulting from different levels of economic development among ASEAN.

ACU performs slightly

better than Baht to contribute economic growth and promote capital market in Thailand

From bottom-up analysis, the survey of 3,000 people across 5 regions in Thailand,

firmed that majority people accounting for 36.4 percent of observation have positive view on

.

IV

ACU. However, other groups of people, accounting for 36.0 percent of total survey, reject ACU,

and the rest, accounting for 27.6 percent, show hesitate sign. According to the question “is year

2015 as a good time for ACU?”, majority, accounting for 41.1 percent, feel that Thailand has

not been ready for ACU in 2015; some people, accounting for 33.9 percent, support ACU in

2015, and the rest, accounting for 25.0 percent, cannot make decision. With regard to the

question “which year could be possible for ACU”, most of observation, accounting for 49.1

percent, agree on about 6-10 years after 2015 could be appropriate time; while others, 26.1

percent, go for about 1-5 years. Most people view that the most supportive factor for ACU is

high regional trade within ASEAN

To go from academic view to policy aspect, policy recommendations reflected

research outcome are designed and divided into two levels to, provide a broader view for the

government to consider as follows; (1) the implementation on country level consisting of four

sub policies including (1.1) strengthening more inclusive growth and stabilizing capital market;

(1.2) providing capacity building for ASEAN comprehension; (1.3) enhancing languages skill

for people, and (1.4) promoting country competitiveness, and (2) the implementation on

regional level comprising seven sub policies: (2.1) enhancing growth and stimulating

economies for avoiding middle income trap (2.2) developing and reforming regional capital

market (2.3) conducting fiscal disciplines (2.4) increasing trade volume within ASEAN region,

(2.5) initiating Baht Zone (2.6) establishing central units/organizations to facilitate ACU

process, and (2.7) creating common political view on ACU among ASEAN.

, whereas the linkages among ASEAN members are the

second vote. The language barrier is the most concern, while lack of knowledge and

understanding ASEAN is second reason.

1

บทท 1

บทนา

1.1 ความสาคญของปญหา

อาเซยน0

1 ไดใหความสาคญกบการเสรมสรางความเขมแขงทางเศรษฐกจรวมกนอยางตอเนอง โดยผนา

ประเทศสมาชกอาเซยนไดแสดงความพรอมทจะเปลยนแปลงอาเซยนไปสการเปนภมภาคทมนคงมงคง และ

มขดความสามารถในการแขงขนสง เพอเพมอานาจการตอรองกบประเทศอนๆ ดงนน ในการประชมสดยอด

อาเซยนในป 2546 ผนาอาเซยนไดออกแถลงการณ Bali Concord II เหนชอบใหมการรวมตวไปสการเปน

ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community: AEC) ภายในป 2563 (ค.ศ. 2020) และตอมาให

เรงรดการจดตงประชาคมเศรษฐกจอาเซยนใหแลวเสรจภายในป 2558 (ค.ศ. 2015) เนองจากเหนวา การดาเนน

งานดานเศรษฐกจอาเซยนมความคบหนาอยางมาก และเพอประโยชนภายในภมภาคของอาเซยน

สาหรบการจดตงประชาคมเศรษฐกจอาเซยนมแนวคดหลกเบองตนวา อาเซยนจะพฒนาไปเปนตลาด

เดยว หรอเขตการผลตเดยว (Single Market and Production Base) นนหมายถง ปจจยการผลตสามารถเคลอนยาย

ไดอยางเสร และสามารถใชทรพยากรจากแตละประเทศสมาชกทงวตถดบและแรงงานมารวมในการผลตโดยม

มาตรฐานสนคากฎเกณฑ และกฎระเบยบเดยวกนจงไดมการกาหนดเปาหมายในการดาเนนงานการเปดเสร

ในสาขาตางๆ ไดแก การเปดเสรการคาสนคา ASEAN Free Trade Area: AFTA การเปดเสรการคาบรการ

ASEAN Framework Agreement on Services: AFAS การเปดเสรการลงทน ASEAN Investment Area: AIA)

การเคลอนยายเงนทนทเสรมากยงขน (Free Flows of Capital) การเปดเสรการเคลอนยายแรงงานฝมอ และ

การรวมกลมสาขาสาคญ (Priority Sectors) เพอใหสามารถบรรลเปาหมายการจดตงประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

ภายในป 2558

สาหรบการดาเนนงานภายใตความรวมมอดานการเงนของอาเซยนทผานมา มความกาวหนาไป

อยางมาก โดยอาเซยนไดใหการสนบสนนการลดกฎเกณฑขอจากดตางๆ เพอใหสนคาและบรการ รวมถง

เงนทนและทรพยากรปจจยการผลตสามารถเคลอนยายไดอยางเสรมากยงขน นอกจากน ความรวมมอดาน

การเงนของอาเซยนยงไดขยายขอบเขตความรวมมอไปยงประเทศอนๆ ในรปแบบตางๆ อาท การจดทา

มาตรการรเรมเชยงใหม (Chiang Mai Initiative Multilateral: CMIM) ของภมภาคอาเซยน+3 (ประกอบดวย

1 ปจจบนอาเซยน (ASEAN) ประกอบดวย 10 ประเทศสมาชก ไดแก 1. บรไน 2. กมพชา 3. อนโดนเซย 4. ลาว 5. พมา

6. มาเลเซย 7. ฟลปปนส 8. สงคโปร 9. ไทย และ 10. เวยดนาม

2

อาเซยน จน ญปน และเกาหลใต) เพอเปนกลไกความรวมมอทางการเงนทชวยเสรมสรางสภาพคลองระยะ

สน ในภมภาคและเปนสวนเสรมความชวยเหลอดานการเงนทไดรบจากองคกรการเงนระหวางประเทศ และ

มาตรการรเรมพฒนาตลาดพนธบตรเอเชย (Asian Bond Markets Initiative: ABMI) โดยเปนความรวมมอทาง

การเงนของอาเซยน +3 ซงไดสนบสนนใหมการนาเงนออมในภมภาคมาลงทนในระยะยาวและเพอเปนการลด

ความเสยงทอาจขนเนองจากความเหลอมลาของระยะเวลาการใหกยมและระยะเวลาลงทน (Maturity Mismatch)

และความเสยงจากอตราแลกเปลยน (Currency Mismatch) เปนตน

อยางไรกด การพฒนาความรวมมอดานเศรษฐกจการเงนของอาเซยนไมไดหยดแตเพยงเทาน แตได

พฒนาไปอยางกาวหนาและไมหยดย ง ดงนน ในอนาคตอนใกลนอาเซยนอาจจะพจารณาถงการรเรมพฒนา

สกลเงนรวมในกลมประเทศสมาชกอาเซยน (ASEAN Common Currency: ACU) เพอสนบสนนการคา และ

การลงทนในภมภาคอาเซยนใหมากยงขน รวมทง ยงเปนการยกระดบขดความสามารถในการแขงขน และ

เพมบทบาทของภมภาคอาเซยนในเวทเศรษฐกจโลกอกดวย

จากเหตผลดงกลาว คณะผวจยไดเลงเหนถงความสาคญในการศกษาและพฒนาดชนชวดระดบ

ความพรอมของอาเซยนในการรเรมจดทาเงนสกลอาเซยน เพอเปนแนวทางในการกาหนดนโยบายของภาครฐ

และเปนการเตรยมความพรอมใหกบประเทศไทยในการกาวไปสการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนในมตท

กาวหนาขนโดยการรวมใชเงนสกลอาเซยน นอกจากน คณะผวจยยงไดเหนถงความสาคญของการพฒนาแบบ

จาลองเศรษฐมต เพอใชในการประมาณการผลกระทบของปจจยตางๆ เปนตน การดาเนนนโยบายการเงนการ

คลง ของไทย และภาวะเงนทนไหลออกเฉยบพลน (Capital flight) เปนตน ตอเศรษฐกจไทยภายใตระบบ

เศรษฐกจในมตใหมของการใชเงนสกลอาเซยน ซงการพฒนาแบบจาลองเศรษฐมตดงกลาวจะชวยในการ

กาหนด นโยบายและมาตรการทสาคญเพอรองรบผลกระทบทอาจเกดขนในอนาคตอนเนองมาจากการเขารวม

ใชเงนสกลอาเซยนในอนาคตนน เปนตน อกทง ผวจยจะทาการออกแบบสอบถามเพอสารวจความคดเหนของ

ประชาชนคนไทยในหลายพนทซงครอบคลมเกอบทวทกภมภาคในประเทศ เพอสอบถามความรทวไปเกยวกบ

อาเซยน และความเหนตอการใชสกลเงนอาเซยนในอนาคต ซงภาครฐสามารถจดทายทธศาสตรในการ

ประชาสมพนธอาเซยนแกสาธารณชน และเพอนาความเหนของประชาชนดงกลาวมารวมกาหนดนโยบายของ

ภาครฐเพอพฒนาไปสการใชสกลเงนอาเซยนในอนาคตดวย ดงนน งานวจยนจะเปนประโยชนอยางยงตอ

งานวจยอนๆ ในอนาคตโดยจะเปนแนวทางในการศกษาเกยวกบการจดทาเงนสกลอาเซยน และเปนการเตรยม

ความพรอมใหกบประเทศไทยเพอมงไปสการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน โดยการใชสกลเงนรวมกนของ

อาเซยน

3

1.2 วตถประสงคของโครงการวจย

โครงการวจยมวตถประสงค ดงตอไปน

1.2.1 พฒนาดชนชวดระดบความพรอมของประเทศสมาชกอาเซยน-5 (ASEAN-5) ในการรเรมใช

สกลเงนรวมอาเซยน (ASEAN Common Currency)

1.2.2 พฒนาแบบจาลองเศรษฐมตของไทย สาหรบประมาณการปจจยเศรษฐกจมหภาคทสาคญทม

ผลกระทบตอระบบเศรษฐกจไทยภายใตการใชสกลเงนรวม

1.2.3 สารวจความคดเหนประชาชน ผมสวนไดสวนเสยในทกภาคของประเทศตอการรเรมสกล

เงนรวม

1.2.4 จดทาขอเสนอแนะเชงนโยบาย ในการใชสกลเงนรวมกนในอาเซยน เพอเตรยมความพรอม

สาหรบผลกระทบทอาจเกดขนจากการใชสกลเงนรวมดงกลาว

1.3 ขอบเขตของโครงการวจย

โครงการวจยน มขอบเขตการศกษา ดงน

1.3.1 ศกษาเฉพาะประเทศสมาชกอาเซยน 5 (ASEAN-5) ประกอบดวย อนโดนเซย มาเลเซย

ฟลปปนส ไทย และสงคโปร เนองจากมโครงสรางเศรษฐกจทใกลเคยงกน โดยจะไมม บรไน กมพชา ลาว พมา

เวยดนาม

1.3.2 ศกษาเฉพาะความรวมมอทางดานเศรษฐกจการเงนของ ASEAN-5 โดยจะมงใหความสาคญกบ

ตวแปรเศรษฐกจมหภาค และเครองชวดระดบความพรอมดานการคา การลงทน ตลาดเงน และตลาดทน เปน

สาคญ

1.3.3 ศกษาในชวงระยะเวลาตงแตป 2536 –2554 เนองจากเปนชวงเวลาทอาเซยนไดเลงเหนถง

ความสาคญในการเรงดาเนนการไปสการจดตงประชาคมเศรษฐกจอาเซยนภายในป 2558

4

1.4 กรอบแนวคดของโครงการวจย

สาหรบกรอบแนวคดของโครงการวจย ประกอบดวยแนวคดสาคญ ไดแก

1.4.1 ทฤษฎเขตเงนตราทเหมาะสม (Theory of Optimum Currency Area: OCA)

Robert Mundell ไดพฒนาแนวคดเขตเงนตราทเหมาะสม โดยมหลกการสาคญของทฤษฎคอ

ประเทศทมภมศาสตรเดยวกนอาจพจารณาใชสกลเงนรวม (Single Currency) โดยการกาหนดใหคาเงนของ

ประเทศในกลมเคลอนไหวไดในขอบเขตทกาหนด (Boundaries) หรออาจกาหนดใหเปนแบบคาเงนคงท

(Fixed Exchange Rate) แตปลอยใหคาเงนสกลรวมสามารถเคลอนไหวไดอยางเสรกบประเทศนอกกลม ทงน

ภายใตทฤษฎเขตเงนตราทเหมาะสมน ประเทศทเปนสมาชกจะไดรบประโยชนจากมลคาการคาทเพมขน แต

ตองแลกกบการสญเสยหรอยกเลกการใชสกลเงนของประเทศนนๆ และเสยความเปนอสระของการดาเนน

นโยบายการเงน ทงน กลมประเทศทไดดาเนนการตามทฤษฎเงนตราทเหมาะสม คอ กลมประเทศสหภาพยโรป

โดยมสกลเงนรวมคอเงนยโร ซงไดเรมตนใชครงแรกในป 2542 (ค.ศ.1999) อยางไรกด ปจจบนสหภาพยโรปยง

ตองเผชญกบบททดสอบถงความเขมแขงของการรวมกลมประเทศ เนองจากปญหาหนสาธารณะสหภาพยโรปท

ไดสงผลกระทบตอความเชอมนของนกลงทน และกาลงลกลามไปยงภาคเศรษฐกจจรงของยโรป รวมถงได

สงผลกระทบไปยงเศรษฐกจของหลายประเทศทวโลก

1.4.2 กรอบแนวความคดของระบบเศรษฐกจขนาดเลกแบบเปด

ทฤษฎเศรษฐศาสตรกลาววา ระบบเศรษฐกจขนาดเลกแบบเปด คอ ระบบเศรษฐกจทพงพา

ภาคตางประเทศ และมการไหลเขาออกของเงนทนอยางเสร ทงน อตราดอกเบยขนอยกบอตราดอกเบยใน

ตลาดโลก และใชอตราแลกเปลยนแบบลอยตว โดยระบบเศรษฐกจจะปรบตวเพอเขาสดลยภาพ ซงเปนการ

ปรบตวระหวางอปทาน (Supply Side) และอปสงค (Demand Side) ทงน อปทานถกกาหนดมาจากสมการการ

ผลต (Production Function) ประกอบดวย 2 ปจจยการการผลต คอ ทน (Capital) และ แรงงาน (Labor) ขณะท

อปสงคถกกาหนดมาจากการจบจายใชสอยทงในประเทศและตางประเทศ จากหลกการดงกลาวนาไปสแนวคด

ดลยภาพตลาดสนเชอ (Loanable Fund Market) ซงเปนการอธบายถงการเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยน

ดลยภาพทแทจรง โดยอปทานของสนเชอ (Supply of Loanable Fund) สะทอนจากชองวางการออม-การลงทน

(Saving-Investment Gap) ขณะทอปสงคของสนเชอ (Demand for Loanable Fund) ถกกาหนดมาจากการสงออก

สทธ (Net Export)

5

ทงน ภายใตดลยภาพตลาด Loanable Fund การสงออกสทธจะตองเทากบสวนตางระหวาง

ชองวางการออมและการลงทน ซงกคอการไหลออกของเงนทนสทธ (Net Capital Outflow) เสมอ เนองจาก

หากประเทศใดประเทศหนงเกนดลการคา ประเทศดงกลาวจะเผชญกบการไหลออกของเงนสทธ เนองจาก

เงนออมมจานวนมากกวาการลงทน และอตราแลกเปลยนทแทจรงจะเปนกลไกสาคญในการปรบใหระบบ

เศรษฐกจเขาสดลยภาพในทสด

อนง ภายใตดลยภาพของระบบเศรษฐกจ อตราแลกเปลยนจะมการเปลยนแปลงไปตาม

ความตองการซอสกลเงนทศกษา (Demand for Currency) หรอกคอ การสงออกสทธ (Net Export) และ

อปทานสกลเงนทศกษา (Supply of Currency) สะทอนจากสวนตางระหวางการออมและการลงทนของ

ทงประเทศ โดยสามารถพจารณาไดจากสมการ ดงน

Y = F ( K,L) (1.1)

Y = c(Y-T) + I (r*) + G + NX (ε) (1.2)

(Y – C – T ) + (T - G)– I = NX (ε) (1.3)

Sn – I(r*) = NX (ε) (1.4)

โดยท Y หมายถง ผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ (GDP)

K หมายถง สนคาทน

L หมายถง แรงงาน

C หมายถง ความตองการบรโภคของภาคเอกชน

I หมายถง ความตองการลงทนของภาคเอกชน

T หมายถง ภาษรฐบาล

G หมายถง การใชจายของภาครฐ

NX หมายถง การสงออกสทธ

Sn หมายถง การออมของทงประเทศ (การออมภาคเอกชน + การออมภาครฐบาล)

r* หมายถง อตราดอกเบยระหวางประเทศ

ε หมายถง อตราแลกเปลยนทแทจรง

6

1.4.3 แนวคดการรวมกลมทางเศรษฐกจ

ภายใตแนวคดทางเศรษฐศาสตรการรวมกลมทางการเงนเกดขนเมอประเทศตางๆ รวมเปน

กลมเดยวกน และมการดาเนนนโยบายทางดานการคา เพอลดหรอขจดอปสรรคทางการคา (Trade Barrier)

ระหวางกน เพอเพมมลคาการคาใหกบประเทศสมาชกในกลม ทงน การรวมกลมทางเศรษฐกจในเชงลก

ยงรวมถงการดาเนนนโยบายการเงนและการคลงรวมกน อนง เหตผลสาคญในการรวมกลมทางเศรษฐกจ

เพออาศยความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ (Comparative Advantage) ของกนและกน เพอเสรมศกยภาพในการ

แขงขน นอกจากน การรวมกลมทางเศรษฐกจยงชวยประหยดตนทนในการผลตหรอการประหยดตอขนาด

(Economy of Scale) อกทงยงเปนการขยายขนาดตลาดใหใหญขน (Enhancing Market) และยงชวยเสรมอานาจ

ในการตอรองกบประเทศนอกกลม (More Bargaining Power) อกดวย

สาหรบระดบของการรวมกลมทางเศรษฐกจ สามารถจาแนกไดเปน 5 ระดบ ตามความเขมขน

ของการรวมกลมทางเศรษฐกจ ประกอบดวย 1) การจดตงเขตการคาเสร (Free Trade Area) 2) สหภาพศลกากร

(Customs Union-CU) 3) ตลาดรวม (Common Market) 4) สหภาพทางเศรษฐกจ หรอสหภาพทางการเงน

(Economic Union or Monetary Union) และ 5) สหภาพเศรษฐกจสมบรณแบบ (Total Economic Union)

1.5 สมมตฐานการศกษา

งานวจยนมสมมตฐานการศกษาทสาคญ คอ

1.5.1 ประเทศในกลมทมโครงสรางของระบบเศรษฐกจมหภาคอยในระดบใกลเคยงกนและตลาดเงน

มความเชอมโยงกน จะมความพรอมในการรวมตวทางการเงน

1.5.2 การใชสกลเงนรวมอาจสงผลใหความแปรปรวนของคาเงนของประเทศในกลมลดลงและทา

ใหเกดการเปลยนแปลงเชงโครงสรางทางเศรษฐกจของประเทศไทย

1.5.2 โครงสรางดานประชากร อาท เพศ อาย ระดบการศกษา อาชพ ทตางกนมความเหนเกยวกบ

ความพรอมของการใชสกลเงนรวมทตางกน

7

1.6 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

เนองจากโครงการวจยนเปนงานวจยเชงประยกต (Applied Research) โดยอาศยหลกทฤษฎ

เศรษฐศาสตรมหภาคเพอวเคราะหและจดทาดชนชวดระดบความพรอมของการใชสกลเงนรวม รวมถงศกษา

ผลกระทบจากการใชสกลเงนรวมอาเซยนซงอาจสงผลกระทบตอระบบเศรษฐกจไทยในอนาคต ดงนน งานวจย

นจะกอใหเกดองคความรทสาคญ ดงน

1.6.1 ผลการศกษาของงานวจย ในโครงการนอาจนามาใชประกอบการพจารณากาหนดนโยบายท

สาคญในการเตรยมความพรอมของประเทศ เพอมงสการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนทกาวหนาภายใตการ

รเรมสกลเงนรวมอาเซยน ควบคไปกบการสนบสนนการคา และการลงทนในภมภาคใหขยายตวมากยงขน

อนจะนาไปสการเจรญเตบโตของระบบเศรษฐกจไทยทมเสถยรภาพและย งยน

1.6.2 งานวจยนจะเปนการสรางองคความรทสาคญในการศกษาถงผลกระทบของการใชสกลเงนรวม

อาเซยนภายใตสถานการณทจาลองขน (Simulation) ตอระบบเศรษฐกจไทย

1.6.3 งานวจยนจะเปนแนวทางใหกบงานวจยอนๆ ทศกษาถงการดาเนนการพฒนาความรวมมอใน

การใชสกลเงนรวมอาเซยน

1.7 นยามศพท

1.7.1 เขตเงนตราทเหมาะสม (Optimum Currency Area: OCA) หมายถง เขตทางภมศาสตรหรอ

กลมประเทศทใชสกลเงนรวมเดยวกน ซงสามารถทาใหเกดประสทธภาพทางเศรษฐกจสงสด

1.7.2 สหภาพทางการเงน (Monetary Union / Currency Union) หมายถง กลมประเทศตงแต

2 ประเทศขนไปทมการใชสกลเงนรวมกน โดยไมจาเปนตองมการรวมกลมกนในดานอนๆ เชน การรวมกลม

ทางดานเศรษฐกจ หรอการรวมกลมกนดานการคารวมดวย

1.7.3 สหภาพยโรป (European Union: EU) หมายถง การรวมตวกนของประเทศในทวปยโรป

เพอสรางเสถยรภาพทงดานการเมอง เศรษฐกจ และสงคมในภมภาค โดยปจจบนสหภาพยโรปประกอบดวย

ประเทศสมาชก 27 ประเทศ ไดแก กรซ สาธารณรฐเชก ไซปรส เดนมารก เนเธอรแลนด บลแกเรย เบลเยยม

โปแลนด โปรตเกส ฝรงเศส ฟนแลนด มอลตา เยอรมน โรมาเนย ลตเวย ลทวเนย ลกเซมเบรก สวเดน

สหราชอาณาจกร สเปน สโลวาเกย สโลวเนย ออสเตรย อตาล เอสโตเนย ไอรแลนด ฮงการ

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%8B�

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B9%87%E0%B8%81�

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B9%84%E0%B8%8B%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%AA�

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%99%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%81�

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B9%80%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%98%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B9%8C�

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%A5%E0%B9%81%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2�

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%A2%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A1�

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B9%82%E0%B8%9B%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B9%8C�

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B9%82%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%95%E0%B8%B8%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%AA�

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%9D%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%AA�

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%9F%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B9%8C�

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%A5%E0%B8%95%E0%B8%B2�

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B9%80%E0%B8%A2%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%B5�

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%99%E0%B8%B5%E0%B8%A2�

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%95%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%B5%E0%B8%A2�

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%A5%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B9%80%E0%B8%99%E0%B8%B5%E0%B8%A2�

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%B4%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%81�

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%AA%E0%B8%A7%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%99�

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%AB%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%93%E0%B8%B2%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A3�

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%AA%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B8%99�

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B5%E0%B8%A2�

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B8%A7%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%99%E0%B8%B5%E0%B8%A2�

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%AD%E0%B8%AD%E0%B8%AA%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2�

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B5�

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B9%80%E0%B8%99%E0%B8%B5%E0%B8%A2�

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B9%84%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B9%8C�

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%AE%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B5�

8

1.7.4 กลมประเทศยโรโซน (Eurozone Countries) หรอเรยกทางการวา “พนทยโร” เปนสหภาพ

เศรษฐกจและการเงน ประกอบดวยรฐสมาชกสหภาพยโรป 17 ประเทศ ซงใชเงนสกลยโรเปนสกลเงนรวม

และเปนเงนสกลเดยวทชาระหนไดตามกฎหมาย ยโรโซนปจจบนประกอบดวยออสเตรย เบลเยยม ไซปรส

เอสโตเนย ฟนแลนด ฝรงเศส เยอรมน กรซ ไอรแลนด อตาล ลกเซมเบรก มอลตา เนเธอรแลนด โปรตเกส

สโลวาเกย สโลวเนย และสเปน รฐสหภาพยโรปอนสวนใหญถกผกมดใหเขารวมเมอรฐนนผานเกณฑการเขา

รวม ไมมรฐใดออกจากกลมและไมมขอกาหนดในการออกหรอขบสมาชกออก

1.7.5 ประชาคมอาเซยน (ASEAN Community: AC) หมายถง การใหอาเซยนรวมตวเปนชมชน

หรอประชาคมเดยวกนใหสาเรจภายในป 2558 (ค.ศ. 2015) โดยปจจบนประชาคมอาเซยน (ASEAN)

ประกอบดวย 10 ประเทศ ไดแก บรไน กมพชา อนโดนเซย ลาว มาเลเซย พมา ฟลปปนส ไทย สงคโปร

เวยดนาม

1.7.6 อาเซยน+3 (ASEAN + 3) หมายถง กลมประเทศสมาชกอาเซยน 10 ประเทศ รวมกบกลม

ประเทศนอกอาเซยนอก 3 ประเทศ ไดแก จน ญปน และเกาหลใต

1.7.7 อาเซยน-5 (ASEAN-5) หมายถงประเทศสมาชกอาเซยนหลก 5 ประเทศ ไดแก อนโดนเซย

มาเลเซย ฟลปปนส ไทย และสงคโปร

1.7.8 วฏจกรเศรษฐกจ (Economic Cycle) หรอวฏจกรธรกจ (Business Cycle) หมายถง การเปลยน

แปลงของระดบกจกรรมทางเศรษฐกจทดาเนนเปนวงรอบจากชวงเศรษฐกจขยายตวไปสชวงวกฤตถดถอย

เศรษฐกจตกตา และเศรษฐกจฟนตว

1.7.9 สกลเงนรวม (Common Currency) หมายถง สกลเงนทเปนทยอมรบของประเทศตางๆ และ

มการใชกนอยางแพรหลาย

1.7.10 ดชนชวดระดบความพรอม (Readiness Index) หมายถง เครองชทใชในการประเมนระดบ

การรวมตวทางการเงนของประเทศในกลมสมาชก โดยเปนตวชวดเชงราคา

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%AB%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%A2%E0%B8%B8%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%9B�

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A2%E0%B8%B9%E0%B9%82%E0%B8%A3�

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%AD%E0%B8%AA%E0%B9%80%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%A2�

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%A2%E0%B8%B5%E0%B8%A2%E0%B8%A1�

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%8B%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%AA�

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B9%80%E0%B8%99%E0%B8%B5%E0%B8%A2�

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9F%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B9%8C�

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9D%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%AA�

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%A2%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%B5�

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%8B�

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%84%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B9%8C�

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%B5�

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%B4%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%81�

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%A5%E0%B8%95%E0%B8%B2�

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%98%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%99%E0%B8%94%E0%B9%8C�

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%95%E0%B8%B8%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%AA�

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B5%E0%B8%A2�

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AA%E0%B9%82%E0%B8%A5%E0%B8%A7%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%99%E0%B8%B5%E0%B8%A2�

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AA%E0%B9%80%E0%B8%9B%E0%B8%99�

9

บทท 2

แนวคดทฤษฎและงานวจยทเกยวของ (Theoretical and Empirical Reviews)

ในงานวจยนไดศกษาและรวบรวมแนวคดทฤษฎและงานวจยทเกยวของเพอเปนพนฐานและใช

ประกอบการวเคราะหและจดทาดชนชวดระดบความพรอมการใชสกลเงนรวมอาเซยน และศกษาผลกระทบ

ของการใชสกลเงนรวมดงกลาวตอระบบเศรษฐกจไทย ซงประกอบดวย 6 สวนสาคญ ไดแก สวนท 2.1 ทฤษฎ

เขตเงนตราทเหมาะสม สวนท 2.2 แนวคดการรวมกลมทางเศรษฐกจ สวนท 2.3 ทฤษฎระบบเศรษฐกจขนาดเลก

แบบเปด สวนท 2.4 แบบจาลอง 2.5 แนวคดการพฒนาตวชวดการรวมตวทางการเงน สวนท 2.6 งานวจยท

เกยวของ เปนการรวบรวมงานวจยทเกยวของทงในและตางประเทศ

2.1 ทฤษฎเขตเงนตราทเหมาะสม (Theory of Optimum Currency Area: OCA)

จากแนวคดของ Mundell และ McKinnon ระหวางทศวรรษ 1960 โดยอธบายวา เขตเงนตราทเหมาะสม

คอ กลมของประเทศทเงนตราภายในประเทศเชอมโยงกนโดยผานอตราแลกเปลยนคงทอยางถาวร โดยเงนตรา

ของประเทศสมาชกสามารถเคลอนไหวไดอยางเสรกบประเทศนอกกลม และเขตของประเทศเดยวกนทใช

เงนตราสกลเดยวกนกเรยกวาเขตเงนตราทเหมาะสม การกอตงเขตเงนตราทเหมาะสมจะขจดความไมแนนอน

ทเกดจากอตราแลกเปลยนไมคงทอยางถาวร และจะเรงใหมความชานาญในการผลตพรอมกบมการคาและ

การลงทนระหวางประเทศภายในกลม โดยสนบสนนใหผผลตมองวาพนททงหมดเปนตลาดเดยว ซงจะไดรบ

ประโยชนจากการผลตขนาดใหญ การทอตราแลกเปลยนคงทอยางถาวรทาใหระดบราคามเสถยรภาพมาก

และเปนการสนบสนนการใชเงนตราเปนทสะสมมลคา (Store of Value) และขจดการแลกเปลยนทไมม

ประสทธภาพทเกดจากภาวะเงนเฟอ นอกจากน ทาใหประหยดคาใชจายทรฐบาลเขาแทรกแซงในตลาดเงนตรา

ตางประเทศ ประหยดคาใชจายจากการทาการหลกเลยงความเสยงและในการแลกเปลยนเงนตราสกลหนงเปน

อกสกลหนง ผลเสยของเขตการเงนทเหมาะสมคอ แตละประเทศไมสามารถเลอกใชนโยบายสรางเสถยรภาพ

และเรงการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจของตนเองอยางอสระ ตวอยางเชน ประเทศยากจนภายในกลมอาจตองการ

ใชนโยบายการคลงและการเงนแบบผอนคลายเพอลดอตราการวางงานทมากเกนไป ในขณะทประเทศรารวย

อาจตองการใชนโยบายแบบหดตว เพอลดภาวะเงนเฟอ

10

ทงน Mundell (1961) ไดศกษาถงคณลกษณะทเหมาะสมทสดสาหรบการใชสกลเงนรวมกน หรอ

การสรางสกลเงนใหมภายในเขตพนททกาหนด โดยการวเคราะหความพรอมเขตพนทใดๆ ในการรวมตวกน

เปนสหภาพทางการเงน (Monetary Union) ซงมเกณฑการพจารณาทสาคญ คอ การวเคราะหวฏจกรทางธรกจ

ของกลมประเทศทศกษา ซงหากกลมประเทศดงกลาวมวฏจกรทางธรกจทเปนไปในทศทางเดยวกน (Symmetric

Business Cycle) หรอไดรบผลกระทบทคลายคลงกนจากปจจยภายนอกประเทศ (Symmetric of Shocks Across

Countries) แสดงถงความเหมาะสมหรอความเปนไปไดในการใชสกลเงนรวมกนเกณฑการพจารณาถดไป คอ

การเคลอนยายปจจยการผลต (Factor Mobility) ซงเขตพนททเหมาะสมทจะใชเงนสกลเดยวกนควรจะตองม

การเคลอนยายทน (Capital Mobility) และการเคลอนยายแรงงาน (Labor Mobility) ภายในเขตพนทไดอยางเสร

โดยมปจจยสนบสนนทงในเรองกฎหมาย ภาษา และวฒนธรรม เปนตน

อนง นอกจากเกณฑทกลาวมาแลวขางตน ยงมการพจารณาจากความยดหยนของคาแรงและราคา

(Wage and Price Flexibility) การรวมตวกนทางการคาและการเงน (Trade and Financial Integration) และ

การรวมตวกนทางการเมอง (Political Integration) ซงหากกลมประเทศใดมความเชอมโยงกนตามเกณฑดงกลาว

มาก แสดงวาประเทศเหลานนมความเหมาะสมทจะใชสกลเงนรวมกน (Lee andAzali, 2009 และ Plummer and

Kreinin, 2009)

2.2 แนวคดการรวมกลมทางเศรษฐกจ (Economic Integration)

การรวมกลมทางเศรษฐกจ หมายถง การรวมตวของประเทศตางๆ เพอการบรรลเปาหมายทางดาน

เศรษฐกจ การเมอง สงคม และวฒนธรรมรวมกน โดยขจดการเลอกปฏบต (Discrimination) เพอเสรมสรางและ

รกษาผลประโยชนในดานเศรษฐกจโดยเฉพาะการขยายขอบเขตทางการคาใหกวางขวางยงขนโดยการลดหรอ

ยกเลกอปสรรคทางการคาตางๆ ทงในรปมาตรการทางภาษศลกากร และมาตรการทไมใชภาษศลกากร (Tariff

and Non-Tariff Barriers) เชน อตราภาษศลกากร โควตา เปนตน เพอพฒนาและขยายลทางการคาระหวางกนใน

ระดบสงขนไป ทงน การรวมกลมทางเศรษฐกจยงครอบคลมถงการทประเทศในกลมมแนวทางรวมมอกนใน

การดาเนนนโยบายการเงนและการคลง โดยการรวมกลมทางเศรษฐกจมขอตกลงทสาคญ อาท ขอตกลงท

เกยวของกบการเคลอนยายสนคา บรการ ทน และปจจยการผลตระหวางประเทศ ขอตกลงเพอการปฏบตอยาง

เสมอภาคกนภายในกลม ขอตกลงเพอการรวมกลมทางเศรษฐกจทสมบรณ โดยเหนไดจากสนคาทมลกษณะ

เหมอนกนจนสามารถทดแทนกนได และระดบราคาระหวางประเทศสมาชกกจะเทากนหรอใกลเคยงกนมาก

11

ทสด ขอตกลงทจะตองทาใหเกดการจดสรรทรพยากรอยางมประสทธภาพและมการจางงานอยางเตมท

โดยคานงถงผลประโยชนทางเศรษฐกจของกลมเดยวกนเสมอ ซงกรอบขอตกลงอาจเปนไปในรปแบบของ

ทวภาค (Multilateral) พหภาค (Bilateral) ภมภาค (Regional) หรออนภมภาค (Sub Regional)

สาหรบระดบของการรวมกลมทางเศรษฐกจมไดหลายรปแบบ โดยแตละรปแบบมระดบของความ

สมพนธทแตกตางกน คอ

2.2.1 เขตการคาเสร ( Free Trade Area:FTA) เปนขอตกลงเพอลดอปสรรคทางการคาใหเหลอนอย

ทสดโดยการเปดการคาเสรระหวางประเทศคสญญาเพออานวยความสะดวกและลดขอจากดทางการคาดาน

โควตาหรอปรมาณนาเขาไมสรางอปสรรคทางการคาเพมตอประเทศนอกกลม รวมมอกนแสวงหาตลาดสงออก

และลดตนทนการผลตสนคา เชน ขอตกลงการคาเสรอเมรกาเหนอ (North American Free Trade Agreement-

NAFTA) เขตการคาเสรอาเซยน (ASEAN Free Trade Area-AFTA) เปนตน

2.2.2 สหภาพศลกากร (Customs Union:CU) เปนการเปดเสรการคาโดยนอกจากจะขจดการกดกน

ทางการคาออกไปแลว ยงมขอตกลงเกยวกบภาษศลกากรกาหนดอตราภาษในอตราเดยวกนสาหรบประเทศ

สมาชกนอกกลมรวมกน (Common External Tariff) ไมมกาแพงภาษระหวางประเทศสมาชกกลมเศรษฐกจ

สหภาพศลกากร โดยกลมสหภาพเศรษฐกจดงกลาว ไดแก คณะมนตรความรวมมออาวอาหรบ (Gulf

Cooperation Council: GCC) สหภาพศลกากรของแอฟรกาใต (Southern African Customs Union-SACU) เปน

ตน

2.2.3 ตลาดรวม (Common Market) เปนการรวมกลมทางเศรษฐกจตงแตสองประเทศขนไปท

เหมอนกบสหภาพศลกากรแตมนโยบายใหสามารถเคลอนยายปจจยการผลต คอ แรงงาน ทน วตถดบ และ

เทคโนโลย ระหวางประเทศสมาชกไดอยางเสร มนโยบายตอประเทศนอกกลมในทางเดยวกน และมการ

ปรบปรงกฎหมายใหมลกษณะเหมอนกน โดยกลมสหภาพเศรษฐกจดงกลาว ไดแก ตลาดรวมอเมรกาใต

ตอนลาง (Southern America Common Market : MERCOSUR) กลมประชาคมและตลาดรวมแครบเบยน

(Caribbean Community and Common Market : CCCM) ตลาดรวมอเมรกากลาง (Central American Common

Market : CACM) และกลมแอนเดยน (Andean Group)

2.2.4 สหภาพทางเศรษฐกจ หรอสหภาพทางการเงน ( Economic Union or Monetary Union)

นอกจาก จะเปนการคาเสรแลว ยงมนโยบายเคลอนยายปจจยการผลต สนคา และบรการอยางเสรและมการ

ประสานความรวมมอกนในการดาเนนนโยบายทางเศรษฐกจ ทงนโยบายการเงน การคลง การภาษอากร และ

การใชจายของรฐ รวมทงมการใชสกลเงนเดยวกนโดยกลมสหภาพเศรษฐกจดงกลาว ไดแก สหภาพยโรป

(European Union-EU) เปนตน

12

2.2.5 สหภาพเศรษฐกจสมบรณแบบ (Total Economic Union) เปนการรวมกลมทางเศรษฐกจท

เขมขนระดบสงสด มนโยบายทางเศรษฐกจและการเงนเปนแบบเดยวกน มการจดตงรฐบาลเหนอชาต

(Supranational Government) โดยกาหนดนโยบายทางการเมองและสงคมเปนอนหนงอนเดยวกน การรวมกลม

ทางเศรษฐกจ เปนวธการหนงในการสรางประโยชนทางการคาใหแกประเทศ เพอเปนการกระจายการคาและ

สรางความเขมแขงทางเศรษฐกจแกภมภาค

สาหรบประเทศไทยไดเขารวมกลมทางเศรษฐกจในภมภาคเอเชยทสาคญ คอ (1) ความรวมมอ

ทางเศรษฐกจเอเชย-แปซฟก (Asia-Pacific Economic Cooperation : APEC) (2) สมาคมประชาชาตแหงเอเชย

ตะวนออกเฉยงใต ( Association of South East Asian Nations : ASEAN) (3) ความรวมมอทางเขตเศรษฐกจ

เอเชยตะวนออก ซงประกอบดวย ประเทศกลมสมาชกอาเซยน สาธารณรฐประชาชนจน ญปน และเกาหลใต

หรอ ASEAN+3 และ (4) การประชมสดยอดเอเชยตะวนออก (East Asia Summit) หรอ ASEAN+6 ทงน

ปจจบนประเทศไทยไดจดทาความรวมมอทางเศรษฐกจทสาคญ คอ

1) เขตการคาเสรอาเซยน หรอ อาฟตา (ASEAN Free Trade Area:AFTA)

2) โครงการอตสาหกรรมอาเซยน ( ASEAN Industrial Project:AIP)

3) ความรวมมอดานอตสาหกรรมของอาเซยน (ASEAN Industrial Cooperation

Scheme:AICO)

4) เขตการลงทนอาเซยน (ASEAN Investment Area:AIA)

2.3 ทฤษฎระบบเศรษฐกจขนาดเลกแบบเปด (Small Open Economy Theory)

ภายใตทฤษฎระบบเศรษฐกจขนาดเลกแบบเปด มสมมตฐานทสาคญ คอ เปนระบบเศรษฐกจขนาดเลก

โดยอตราดอกเบยในประเทศจะถกกาหนดขนจากอตราดอกเบยของตางประเทศ ขณะทอตราแลกเปลยนท

แทจรง (Real Exchange Rate) จะเปนตวแปรทสาคญในการปรบใหเศรษฐกจเขาสดลยภาพ อยางไรกด ภายใต

ทฤษฎนนโยบายภาครฐยงคงมบทบาทสาคญทกอใหเกดการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจ

สาหรบแนวคดพนฐานของทฤษฎเกดจากความสมดลระหวางอปทาน (Supply Side) และอปสงค

(Demand Side) ในตลาด ซงอปทานจะถกกาหนดมาจากสมการการผลต (Production Function) ซงประกอบดวย

ปจจยการผลต คอ ทน (Capital) และ แรงงาน (Labor) ขณะท อปสงคมาจากการจบจายใชสอยในประเทศ

และตางประเทศ จากหลกการดงกลาวนาไปสแนวคดของดลยภาพในตลาดสนเชอ ซงกาหนดมาจากชองวาง

ระหวางการออมและการลงทน (Saving-Investment Gap) และการสงออกสทธ (Net Export) ทงน ณ ดลยภาพ

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%99%E0%B8%88%E0%B8%B5%E0%B8%99�

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%8D%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%9B%E0%B8%B8%E0%B9%88%E0%B8%99�

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B9%83%E0%B8%95%E0%B9%89�

13

การสงออกสทธจะเทากบการไหลออกของเงนทนสทธ (Net Capital Outflow) หรอ กลาวอกนยหนงคอ

หากประเทศใดประเทศหนงเกนดลการคา ประเทศดงกลาวจะเผชญกบการไหลออกของเงนสทธ เนองจาก

เงนออมมากกวาการลงทน ทงน อตราแลกเปลยนทแทจรงจะเปนกลไกทสาคญทชวยใหระบบเศรษฐกจปรบ

เขาสดลยภาพในทสด

อนง การเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยนจะถกกาหนดขนจากอปสงคความตองการซอสกลเงนท

ศกษา (Demand for Currency) สะทอนจากการสงออกสทธ (Net Export) และอปทานสกลเงนทศกษา (Supply

of Currency) สะทอนจากสวนตางระหวางการออมของทงประเทศและการลงทน

ภาพท 2.1 : ดลยภาพตลาด Loanable Fund

โดยท NX = การสงออกสทธ

S-I = ชองวางการออมการออมและการลงทน

r* = อตราดอกเบยระหวางประเทศ

ε = อตราแลกเปลยนทแทจรง

ε*

ε

S-I(r*),NX(ε)

ε

ε*

S-I(r*)

NX(ε)

NX(ε)

14

2.4 แบบจาลอง Mundell-Flaming Model

Robert Mundell (1961) ไดพฒนาแบบจาลองดลยภาพในตลาดผลผลต ตลาดเงนและดลการชาระเงน

(IS –LM– BOP) โดยวเคราะหผลกระทบทางเศรษฐกจมหภาคของการใชนโยบายการเงนการคลงในการบรหาร

เศรษฐกจโดยกาหนดสมมตฐานทวไป ดงน

1) ทนหรอสนทรพยทางการเงนมการเคลอนยายเปนไปโดยเสร (Perfect Capital Mobility)

2) ราคาสนคาคงท (Fixed Price Model)

3) อตราดอกเบยภายในประเทศเทากบอตราดอกเบยในตลาดโลก เนองจากเปนประเทศเลก (Small

Open Economy) ดงนน เสนดลการชาระเงน (Balance of Payment : BOP ) จงเปนเสนทมความยดหยนสมบรณ

กรณท 1: กาหนดอตราแลกเปลยนแบบลอยตว

สาหรบแนวคดพนฐานของการใชนโยบายการเงนภายใตระบบอตราแลกเปลยนแบบลอยตว

สามารถสรปได ดงน สมมตถาธนาคารกลางดาเนนนโยบายการเงนแบบขยายตว (LM0>>LM1) จะสงผลให

ปรมาณทางการเงนและสภาพคลองในระบบเศรษฐกจเพมขนและทาใหอตราดอกเบยลดลงโดยดลยภาพ

จะไปอย ณ จดใหม (E0>>E1) ซงจะทาใหเงนทนไหลออกอยางรวดเรวโดยเงนทนทไหลออกภายใตอตรา

แลกเปลยนลอยตวนยอมทาใหเกดอปสงคสวนเกนทมตอเงนตราตางประเทศกาหนดใหระดบอตราแลกเปลยน

คงเดม และทาใหอตราแลกเปลยนดลยภาพเปลยนแปลงไปในทางททาใหคาเงนออนลง (Depreciation) สงผลให

ความไดเปรยบเชงราคาสนคาภายใน ประเทศสงขนการสงออกมากขนและการนาเขาลดลง (IS0>>IS1) โดยผล

ทเกดขนทาใหรายไดประชาชาตหรอผลตภณฑทแทจรงเพมสงขน ขณะทอตราดอกเบยดลยภาพปรบตวมาท

ระดบเดมและดลยภาพจะยายไปอย ณ จด E2 ทาใหสรปไดวา นโยบายการเงนมประสทธภาพภายใตอตรา

แลกเปลยนลอยตว (ภาพท 2.2A)

ภาพท 2.2A: การใชนโยบายการเงน ภาพท 2.2B: การใชนโยบายการคลง

15

สาหรบแนวคดพนฐานของการใชนโยบายการคลงภายใตระบบอตราแลกเปลยนแบบ

ลอยตวนน สามารถสรปได ดงนสมมตใหรฐบาลดาเนนนโยบายการคลงแบบขยายตว (IS0>> IS1) ดลยภาพ

ทถกกระทบจากการใชจายของรฐทเพมขนทาใหอตราดอกเบยและรายไดประชาชาตเพมขน โดยดลยภาพ

จะไปอย ณ จดใหม (E0>> E1) ทงน ผลกระทบของอตราดอกเบยทเพมขนในระยะสนจะทาใหเงนทนไหล

เขาอยางรวดเรวกอใหเกดอปทานสวนเกนในตลาดเงนตราตางประเทศภายในประเทศ สงผลใหคาเงนแขงขน

(Appreciation) และฐานะการแขงขนทางดานราคาสนคาและบรการในประเทศตาลง การสงออกลดลงและ

การนาเขาเพมขนสงผลใหเสน IS ลดลง (IS1>>IS0) ผลกระทบดงกลาวทาใหอตราดอกเบยลดลงและรายได

ประชาชาตลดลงมาสระดบดลยภาพเดม (E1>> E0) ทาใหสรปวา นโยบายการคลง ไมมประสทธภาพภายใต

อตราแลกเปลยนลอยตว (ภาพท 2.2 B)

กรณท 2: กาหนดอตราแลกเปลยนแบบคงท

สาหรบแนวคดพนฐานของการใชนโยบายการเงนภายใตระบบอตราแลกเปลยนแบบคงท

สามารถสรปได ดงน สมมตใหธนาคารกลางดาเนนนโยบายการเงนแบบขยายตว (LM0>> LM1) จะสงผลให

ปรมาณทางการเงนและสภาพคลองในระบบเศรษฐกจเพมขนและทาใหอตราดอกเบยลดลง ซงดลยภาพ

เศรษฐกจจะยายไปอย ณ ดลยภาพใหม (E0>> E1) ซงจะทาใหการลงทนเพมขน (Crowding-In Effect) แตใน

ระบบเศรษฐกจแบบเปด ผลของอตราดอกเบยทลดลงจะทาใหเงนทนไหลออก โดยภายใตอตราแลกเปลยน

คงทนการไหลออกของเงนทนสารองระหวางประเทศและปรมาณเงนภายในประเทศจะลดลง (LM1>> LM0)

ทาใหอตราดอกเบยและรายไดประชาชาตทแทจรงกลบมาจดดลยภาพเดม (E1>>E0) กลาวโดยสรป นโยบาย

การเงนขาดประสทธภาพภายใตอตราแลกเปลยนคงท (ภาพท 2.3A)

ภาพท 2.3A: การใชนโยบายการเงน ภาพท 2.3B: การใชนโยบายการคลง

16

สาหรบแนวคดพนฐานของการใชนโยบายการคลงภายใตระบบอตราแลกเปลยนแบบ

คงท สามารถสรปไดดงน สมมตใหรฐบาลดาเนนนโยบายการคลงแบบขยายตว (IS0>> IS1) ดลยภาพทถก

กระทบ จากการใชจายของรฐทเพมขนทาใหอตราดอกเบยและรายไดประชาชาตเพมขน โดยเศรฐกจจะยาย

ไปอย ณ ดลยภาพใหม (E0>> E1) ทงน ผลกระทบของอตราดอกเบยทเพมขนทาใหการลงทนของภาคเอกชน

ลดลง (Crowding Out Effect) อยางไรกด ในระบบเศรษฐกจเปด ภายใตอตราแลกเปลยนแบบคงท ผลของ

อตราดอกเบยทเพมขนทาใหทนสารองระหวางประเทศและปรมาณเงนภายในประเทศเพมขน (LM0>> LM1)

ผลกระทบดงกลาวทาใหอตราดอกเบยลดลง ขณะทรายไดสหประชาชาตเพมขนมาสระดบดลยภาพใหม

(E1>> E2) ทาใหสรปวา นโยบายการคลงมประสทธภาพภายใตอตราแลกเปลยนแบบคงท (ภาพท 2.3B)

2.5 แนวคดการพฒนาตวชวดการรวมตวทางการเงน (Financial Integration Indicators)

ตงแตอดตถงปจจบน มงานวจยจานวนมากไดพฒนาตวชวด เพอใชประเมนระดบการรวมตวทาง

การเงนระหวางกลมประเทศตางๆ ทงในระดบภมภาคและระดบนานาชาต ทงน จากการรวบรวมงานวจย

ในอดต พบวา ตวชวดการรวมตวทางการเงนดงกลาว สามารถแบงออกไดเปน 2 ประเภทใหญ2

2.5.1 ตวชวดเชงปรมาณ (Quantity-based Indicators) สวนใหญคานวณมาจากจานวนสนทรพย

ไดแก

และหนสนในรปสกลเงนตางประเทศ ทประเทศถอครองอย ทงน Lane and Milesi-Ferretti (2007) ไดใช

สดสวนของสนทรพยและหนสนในรปสกลเงนตางประเทศตอผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ ณ ราคาตลาด

อยางไรกดตวชวดดงกลาว สามารถใชศกษาไดเพยงในกรณทประเทศหนงมการรวมตวทางการเงนกบภาค

ตางประเทศเทานน และไมสามารถใชวดการรวมตวทางการเงนระหวางกลมประเทศในภมภาคเดยวกนได

ดงนน Benetrix and Walti (2008) จงไดปรบปรงตวชวดใหมเพอใหสามารถวดการรวมตวทางการเงนระหวาง

กลมประเทศในภมภาคเดยวกน โดยทาการแบงระดบการรวมตวทางการเงนระหวางประเทศออกเปน 2

องคประกอบ คอ 1) การรวมตวทางการเงนภายในภมภาค (Intra-Regional Financial Integration) และ 2) การ

รวมตวทางการเงนระหวางประเทศในภมภาคกบภายนอกภมภาค (Extra-Regional Financial Integration)

2ดภาคผนวก ก

17

2.5.2 ตวชวดเชงราคา (Price-Based Indicators) โดยสวนใหญคานวณมาจากระดบราคาหรอ

อตราผลตอบแทนของสนทรพยทางการเงนในตลาดการเงนประเภทตางๆ เชน ตลาดตราสารหน (Bond

Market) และตลาดตราสารทน (Equity Market) เปนตน โดยเครองมอทางสถตทสามารถคานวณตวชวด

ในเชงราคา ไดแก

1) อตราสวนความแปรปรวน (Variance Ratio) สามารถนามาใชศกษาการรวมตวทาง

การเงนระหวางประเทศแหงหนงกบประเทศอนๆ ในภมภาคได โดยในเบองตน กาหนดใหการเปลยนแปลง

ของอตราผลตอบแทนของสนทรพยทางการเงนของประเทศใดประเทศหนงขนอยกบการเปลยนแปลงของ

อตราผลตอบแทนอางองของภมภาคในหลกทรพยทางการเงนประเภทเดยวกนและตวแปรรบกวน (Disturbance

Term) ทแสดงถงลกษณะเฉพาะของประเทศ ทงน หากอตราสวนความแปรปรวนมคาสง แสดงวา อตรา

ผลตอบแทนของหลกทรพยทางการเงนในประเทศหนง จะไดรบอทธพลจากการเปลยนแปลงไปของตลาด

การเงนของภมภาคมาก ดงนน จงสรปไดวา ประเทศนนๆ มการรวมตวทางการเงนกบภมภาคสง

2) สมประสทธสหสมพนธ (Correlation Coefficient) สามารถนามาใชศกษาความสมพนธ

ระหวางอตราผลตอบแทนของสนทรพยทางการเงนของประเทศใดประเทศหนงกบการเปลยนแปลงของอตรา

ผลตอบแทนอางองของภมภาคในหลกทรพยทางการเงนประเภทเดยวกน ซงหากคาสมประสทธสหสมพนธอย

ในระดบสง แสดงวา อตราผลตอบแทนของหลกทรพยทางการเงนในประเทศหนง จะมแนวโนมการปรบตวใน

ทศทางเดยวกนกบการเปลยนแปลงไปของตลาดการเงนของภมภาคมาก ดงนน จงสรปไดวา ประเทศแหงนน

มการรวมตวทางการเงนกบภมภาคสง

อยางไรกตาม Fratzscher (2002) กลาววา แนวคดในการคานวณสดสวนความ

แปรปรวนจะมความสอดคลองใกลเคยงกบการคานวณหาคาสมประสทธสหสมพนธ โดย Benetrix and Walti

(2008) ไดพสจนวา คาสดสวนความแปรปรวนดงกลาว จะเทากบคาสมประสทธสหสมพนธยกกาลงสอง ดงนน

จงสรปไดวา เครองมอในการศกษาทงอตราสวนความแปรปรวน และสมประสทธสหสมพนธดงกลาว ทกลาว

ไวขางตนมความใกลเคยงกน และสามารถใชทดแทนระหวางกนได

3) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) สามารถนามาศกษาหาระดบการรวมตว

ทางการเงนระหวางประเทศตางๆ ในภมภาคเดยวกนได ทงน Solnik and Roulet (2000) และ Adjaoute and

Danthine (2004) กลาววา ระดบการรวมตวทางการเงนระหวางประเทศตางๆ ณ เวลาใดเวลาหนง สามารถ

อธบายไดโดยการใชสวนเบยงเบนมาตรฐานระหวางผลตอบแทนของสนทรพยทางการเงนในกลมประเทศ

ดงกลาว ทงน หากสวนเบยงเบนมาตรฐานมคาตายอมสะทอนวา ระดบการรวมตวทางการเงนระหวางกน

จะอยในระดบสง

18

อนง ในงานวจยของ Benetrix and Walti (2008) ไดมการเปรยบเทยบประสทธภาพ

ของตวชวดทางการเงนทงในเชงปรมาณและเชงราคา โดยศกษาความสมพนธระหวางกลมประเทศสมาชก

สหภาพยโรป ประเทศพฒนาแลวอนๆ ประเทศในอเมรกาใต และประเทศในเอเชยตะวนออกเฉยงใต ซงใช

ขอมลระหวางป ค.ศ. 1973 – 2007 โดยผลของการศกษาพบวา การใชตวชวดเชงระดบราคาจะมขอดมากกวา

ตวชวดเชงปรมาณ ในประเดนเกยวกบความสะดวกในการหาขอมลทเกยวของทจะนามาใชในการคานวณ

โดยขอมลทไดจะมความถในระดบสงและครอบคลมชวงระยะเวลาทยาวนาน

ทงน ธนาคารกลางยโรป (European Central Bank) ไดรเรมใชตวชวดการรวมตว

ทางการเงนเพอตดตามความสมพนธทางเศรษฐกจและการเงนระหวางประเทศสมาชกสหภาพยโรป โดยเฉพาะ

อยางยง เมอมการกอตงสหภาพทางการเงนยโรป (European Monetary Union) และมการใชสกลเงนรวมกน

ระหวางประเทศสมาชก โดยการนาตวชวดดงกลาวเพอทดสอบรวมกบตวแปรทไดจากตลาดการเงนตางๆ

ประกอบดวย (1) ตลาดเงน (Money Market) (2) ตลาดตราสารหนรฐบาล (Government Bond Market) (3)

ตลาดตราสารหนเอกชน (Corporate Bond Market) (4) ตลาดตราสารทน (Equity Market) และ (5) ตลาดการ

ธนาคาร (Banking Market) โดยตวชวดทใชนอกจากจะเปนตวชวดในเชงราคาและปรมาณแลว ยงมตวชวด

ประเภทอนๆ เชน ตวชวดเชงโครงสรางพนฐาน ระบบการชาระเงน และคาธรรมเนยมในการทาธรกรรม

เปนตน ตามตารางท 2.1

ตารางท 2.1 การใชดชนการรวมตวทางการเงนของธนาคารกลางยโรป

ประเภทดชน

ประเภทตลาด

ตลาดเงน

ตลาดตราสาร

หนรฐบาล

ตลาดตราสาร

หนเอกชน

ตลาดตราสารทน ตลาดธนาคาร

เชงปรมาณ

เชงราคา

อนๆ

ทมา: ธนาคารกลางยโรป (European Central Bank)

19

2.6 งานวจยทเกยวของ

2.6.1 เขตเงนตราทเหมาะสม (Theory of Optimum Currency Area: OCA)

Lee (2009) ไดศกษาความเปนไปไดในการรวมสกลเงนในภมภาคเอเชยตะวนออก3

ภายใต

ทฤษฎ OCA โดยพจารณาความสมพนธระหวางการรวมตวทางการคา การรวมตวทางการเงน การเคลอนยาย

ปจจยการผลต และความสอดคลองกนของวฏจกรทางธรกจ โดยใชวธ Generalized Method of Moments

(GMM) ในการทดสอบ ใชขอมลในชวงป ค.ศ. 1970 – 2006 โดยผลการศกษาพบวา แมวาการเพมขนของการ

รวมตวทางการคาระหวางประเทศในภมภาคเอเชยตะวนออกจะทาใหมความแตกตางกนของปจจยการผลต แต

ไดสงผลทางบวกตอวฏจกรทางธรกจ ขณะทการรวมตวทางการเงนสงผลใหมความแตกตางกนของปจจยการ

ผลต และสงผล ทางลบตอวฏจกรทางธรกจ ซงโดยรวมแลว แมวาการรวมตวทางการคาและการเงนระหวาง

ประเทศในเอเชย จะสงผลดตอวฏจกรทางธรกจไมมากเมอเทยบกบในประเทศทพฒนาแลว แตพบความ

เปนไปไดทประเทศ ในภมภาคเอเชยตะวนออกจะใชนโยบายการเงนรวมกน

2.6.2 การรวมกลมทางการเงน

Lim (2003) ไดศกษาเกยวกบความเปนไปไดในการใชสกลเงนรวมในภมภาคเอเชยตะวนออก

ไดแก ญปน ฮองกง เกาหลใต และกลมประเทศ ASEAN-5 โดยทาการศกษาในชวงเดอนมกราคม 2533 ถงเดอน

ธนวาคม 2544 และใชวธการทางเศรษฐมต 3 วธ คอ (1) การทดสอบการเคลอนไหวรวมกนของระดบราคา

(Co-movements of Price) (2) การทดสอบแนวโนมการเขาหากนของอตราแลกเปลยน (Converging Trend of

Exchange Rate) และ (3) การทดสอบ Cointegration เพอหาแนวโนมการเขาหากนของอตราแลกเปลยนในระยะ

ยาว ซงจากผลการวจยพบวา ทกประเทศมการเคลอนไหวของราคาทสอดคลองกน ยกเวนประเทศอนโดนเซย

ขณะทกลมเศรษฐกจทอตราแลกเปลยนมแนวโนมเขาหากน คอ ฮองกง อนโดนเซย มาเลเซย ฟลปปนส และ

ไทย รวม 5 ประเทศ และสาหรบการทดสอบ Cointegration พบวา กลมเศรษฐกจทอตราแลกเปลยนมแนวโนม

เขาหากนในระยะยาว คอ ฮองกง เกาหลใต ฟลปปนส สงคโปร และไทย

Kreinin และ Plummer (2009) ศกษาเกยวกบความเปนไปไดในการใชสกลเงนรวมในอาเซยน

และอาเซยน+3 โดยศกษาตงแตป 2533-2549 โดยอาศย 2 ทฤษฎทสาคญ คอ (1) เกณฑการปรบตวเขาหากนทาง

3ประเทศทศกษา ไดแก จน อนโดนเซย ญปน เกาหลใต มาเลเซย ฟลปปนส สงคโปร และไทย

20

เศรษฐกจ (Economic Convergence Criteria) จากทฤษฎเขตเงนตราทเหมาะสม (Theory of Optimum Currency

Area: OCA) โดย โรเบรต มนเดล (Mundell, 1961) ซงเปนเกณฑประเมนความเหมาะสมของกลมประเทศทจะ

ใชสกลเงนรวม ประกอบดวยความสอดคลองของวงจรเศรษฐกจและปรมาณการคาระหวางกน รวมถงศกยภาพ

ของระบบเศรษฐกจภายในของแตละประเทศในการปรบตว เชน ความยดหยนในการปรบราคาและคาแรง

เพอเปนกลไกตงรบผลกระทบจากปจจยภายนอก เพอทดแทนมาตรการดานการเงนและอตราแลกเปลยน

ทสญเสยไป และ (2) เกณฑการปรบตวเขาหากนของนโยบายภาครฐ (Policy Convergence Criteria) โดย

เทยบเคยงกบเกณฑภายใตสนธสญญามาสทรคต (Maastricht Treaty) ของสหภาพยโรป โดยศกษา อตราเงนเฟอ

อตราดอกเบย อตราแลกเปลยนสดสวนการขาดดลการคลงและหนสาธารณะตอ GDP ซงจากการวจยพบวา

กลมประเทศทมความเปนไปไดในการรเรมใชสกลเงนรวม คอ เกาหลใต สงคโปร ฟลปปนส มาเลเซย และไทย

Bayoumi and Mauro (1999) ไดศกษาเกยวกบความเหมาะสมในการใชสกลเงนรวมในเอเชย

ตะวนออกโดยอางองทฤษฎเขตเงนตราทเหมาะสมของโรเบรต มนเดล เชนกน สาหรบชวงเวลาของการศกษา

ครอบคลมชวงเวลาตงแตป 2511-2541 ซงจากการวเคราะหเปรยบเทยบพบวา ภมภาคอาเซยนปจจบนยงมระดบ

ความพรอมและความเหมาะสมในการรเรมใชสกลเงนรวมนอยกวาสหภาพยโรปในชวงกอนทจะมการรวมตว

กน ถงแมวาจะไมไดมความแตกตางกนมากนก ทงน Bayoumi and Mauro ไดเนนย าถง เจตนารมณรวมทจรงจง

ของภาครฐในแตละประเทศเพอผลกดนใหความรวมมอและการศกษาในเรองดงกลาวสามารถดาเนนการให

บรรลผลทเปนรปธรรมได

Gupta (2010) พจารณาถงโอกาสและความเปนไปไดทจะมความรวมมอทางอตราแลกเปลยน

ระหวางประเทศในภมภาคเอเชย ซงจะชวยในเรองของการคาและการลงทนระหวางกนในภมภาค ตามทม

งานวจยหลายงานไดกลาวถงขอดของความรวมมอทางอตราแลกเปลยน โดย Gupta ไดจดทาสมมตฐานสกล

เงนรวมในภมภาคเอเชยหรอ Asian Currency Unit (ACU) ทจะพจารณาระดบความรวมมอทางอตราแลกเปลยน

โดยไดจดทา ACU ขนจากขอมล 14 ประเทศในภมภาคเอเชยในชวงปค.ศ. 2001 ถง 2009 ซงประกอบดวย 10

ประเทศใน ASEAN รวมกบ จน อนเดย ญปนและ เกาหล ทงน งานวจยไดประมาณการคาเงน ACU ขนมาจาก

ตวแปร 3 ตวแปร ไดแก ผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ ณ ราคาปจจบน (Nominal GDP) สดสวนการสงออก

(Export Share) อานาจการเรงดวนใชสอยตอ GDP และใชเกณฑการรวมคาเงนภายใตสนธสญญามาสทรคต

(Maastricht Convergence Criteria) ซงเปนเกณฑทใชกบการรวมกลมสหภาพยโรป โดยมการพจารณานโยบาย

ในประเทศของประเทศกลมภมภาค ทศทางเดยวกนของการนโยบายการการคลง ความย งยนทางการคลง การ

21

ขาดดลการคลงและภาระงบประมาณ หนสาธารณะ อตราเงนเฟอ เสถยรภาพของอตราแลกเปลยน และอตรา

ดอกเบย โดย Gupta ไดนาการขาดดลบญชเดนสะพดเขามาพจารณาดวย ซงการประมาณพบวาคาเงน ACU

ทจดทาจากขอมลของ 14 ประเทศนน พบวาการใชขอมล Nominal GDP นาหนกของคาเงนสวนใหญจะอยท

คาเงนเยน และ ACU จะมความผนผวนมากในขณะทคาเงน ACU ทมาจาก Purchasing Power Pparity GDP

นาหนกของคาเงนสวนใหญจะอยทคาเงนหยวนและจะมความผนผวนนอยและยงพบวาคาเงนของประเทศ

สมาชกหลายประเทศมทศทางทเคลอนไหวไมสอดคลองกบ ACU อนแสดงถงความแตกตางของการดาเนน

นโยบายของแตละประเทศ ทงน Gupta ใหความเหนวาการจดทาสกลเงนรวมในเอเชยนยงมอปสรรคโดยเฉพาะ

ในเรองกาหนดนโยบายการเงนและอตราแลกเปลยนรวมกน ดงนน หากจะมการจดทาสกลเงนรวม ACU ขน

ควรจะใหประเทศสมาชกสามารถจดการบรหารคาเงนของตนไดในระดบหนง เชน ใหคาเงนของประเทศ

สมาชกมความผนผวนภายใตกรอบการเปลยนแปลงดานบวกและลบไดไมเกนรอยละ 15 เปนตน

Crowley and Quah (2009) ไดศกษาความเปนไปไดในการรวมคาเงนในภมภาคเอเชย

ตะวนออกของประเทศ ASEAN ญปน จน ฮองกง ไตหวน เกาหลใตและอนเดย โดยประยกตจากทฤษฎเขต

เงนตราทเหมาะสม (Theory of Optimum Currency Area: OCA) มาใชในการพจารณา และไดทาการศกษาทง

ในชวงกอนและหลงวกฤตเศรษฐกจในป 2540 โดยใชการวเคราะหแบบจาลองในหลายรปแบบ เชน การใช

การจดกลมแบบ Model-Based Clustering ตามงานวจยของ Crowley (2008) หรอการจดกลมโดยใชการคานวณ

คาความเปนไปไดทมากทสด (Maximizing Likelihood Function Algorithm) รวมถงการใชแบบจาลองทางสถต

แบบ Bayesian และมการนาตวแปรทเกยวของกบการรวมกลมทางการเงน เชน ระดบของการเปดการคาเสร

การมวงจรทางธรกจ (Business Cycle) ทไปในทศทางเดยวกน ความแตกตางกนของภาคการสงออกอตราเงน

เฟอ ทใกลเคยงกน ความผนผวนของอตราแลกเปลยน และแนวโนมอตราดอกเบยทใกลเคยงกน ซงตวแปร

เหลานสวนใหญจะเปนไปตามทฤษฎเขตเงนตราทเหมาะสม ทงน ผลการศกษาจากการใชแบบจาลองตางๆ

ทกลาวขางตน พบวา ประเทศในภมภาคเอเชยตะวนออก สามารถจดเขาเปนกลมไดอยางนอย 2 กลมในชวง

เวลาทงกอนและหลงวกฤตเศรษฐกจ โดยประเทศทมความคลายคลงกนจากแบบจาลอง ไดแก ฮองกง ไตหวน

มาเลเซย สงคโปร และไทย ทงน แบบจาลองยงแสดงถงการเพมขนของระดบความคลายคลงกนในภมภาค

อกดวย

Angeloniet al. (2005) ศกษาการรวมกลมทางการเงนของประเทศสมาชกใหมของ

European Union จานวน 10 ประเทศ พบวาประเทศสวนใหญยงขาดการสรางและพฒนาเชงลกในระบบ

การเงน และหลายประเทศมระดบการพฒนาของโครงสรางตลาดแรงงานทแตกตางกน ทงน มเพยงบาง

ประเทศทมวฏจกรเศรษฐกจทสอดคลองกบพนทในกลมยโรสาหรบเกณฑการวดระดบความพรอมของ

ประเทศในการใชสกลเงนรวมกน โดยมงานวจยทเกยวของ อาท Mundell (1961) ไดเสนอเกณฑการพจารณา

22

ระดบความพรอม โดยการวเคราะหวฏจกรทางธรกจของกลมประเทศทศกษา ซงหากกลมประเทศดงกลาว

มวฏจกรทางธรกจทเปนไปในทศทางเดยวกน (Symmetric Business Cycle) จะแสดงถงความเหมาะสมหรอ

ความเปนไปไดในการใชสกลเงนรวมกน ทงน Plummer and Kreinin (2009) ไดเสนอแนวทางในการวเคราะห

วฏจกรทางธรกจโดยการคานวณคาสหสมพนธ (Correlations) ของอตราการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจทแทจรง

(Real GDP Growth) โดยหากมคามากแสดงวาประเทศททาการศกษามวฏจกรทางธรกจทเปนไปในทศทาง

เดยวกน

Bayoumi and Eichengreen (1996) ไดเปรยบเทยบทศทางการเปลยนแปลงของวฏจกร

ทางธรกจของประเทศททาการศกษา หรอวดการไดรบผลกระทบจากปจจยภายนอก โดยการหาคาความ

แปรปรวนของการเปลยนแปลงของคา log ของผลผลตของประเทศ ซงหากคาทไดมคาตา จะหมายความวา

กลมประเทศททาการศกษามวฏจกรทางธรกจทเปลยนแปลงไปในทศทางเดยวกนหรอมความแตกตางกน

ไมมากนก นอกจากน ยงมการพจารณาเกณฑอนๆ อาท การเคลอนยายปจจยการผลต เชน การเคลอนยาย

เงนทน และการเคลอนยายแรงงาน ซงเขตพนททจะใชเงนสกลเดยวกนควรจะตองมการเคลอนยายทนอยาง

เสร โดยมปจจยสนบสนนทงในเรองกฎหมาย ภาษา และวฒนธรรม เปนตน การพจารณาจากความยดหยน

ของคาแรงและระดบราคา (Wage and Price Flexibility) การรวมตวกนทางการคาและการเงน (Trade and

Financial Integration) และการรวมตวกนทางการเมอง (Political Integration) เปนตน

ธนาคารกลางยโรป (European Central Bank: ECB) ไดรเรมจดทาตวชวดการรวมตวทาง

การเงนระหวางประเทศสมาชกสหภาพยโรปขนในป 2548 โดยแบงตวชวดออกเปน 2 ประเภท คอ ตวชวดดาน

ราคา และตวชวดดานปรมาณ ครอบคลมตลาดการเงน 5 ประเภท ไดแก (1) ตลาดการเงน (2) ตลาดพนธบตร

รฐบาล (3) ตลาดพนธบตรเอกชน (4) ตลาดทน และ (5) ตลาดการธนาคาร

Sadeh (2003) ศกษาถงความเหมาะสมของการใชเงนสกลยโรรวมกนของประเทศสมาชก

สหภาพยโรปและประเทศทแสดงความจานงทจะเขารวมใชเงนยโร (Candidate Countries) รวม 26 ประเทศ4

4ประเทศทศกษา ไดแก ออสเตรย เบลเยยม เดนมารก ฟนแลนด ฝรงเศส เยอรมน กรซ ไอรแลนด อตาล เนเธอรแลนด โปรตเกส

สเปน สวเดน สหราชอาณาจกร รวมถงประเทศ Candidate (ณ ชวงเวลาทศกษาป ค.ศ. 2003) ไดแก บลกาเรย ไซปรส

สาธารณรฐ เชกเอสโทเนย ฮงการ ลตเวย ลธวเนย มลตา โปรแลนด โรมาเนย สโลวก และสโลเวเนย

โดยการวเคราะหสมการถดถอยแบบ Cross-Section แบบ Two-Step Least Squares (TSLS) เพอหาการ

เปลยนแปลงของอตราแลกเปลยนในชวงป ค.ศ. 1995 - 2001 โดยมการพจารณาตวแปรดานการเมอง

ภายในประเทศดวย ผลจากการศกษาพบวา หากไมรวมปจจยดานการเมอง ประเทศททาการศกษาทง 26

ประเทศมความเหมาะสมทจะใชเงนยโรรวมกน โดยเยอรมน เปนประเทศทมความเหมาะสมมากทสด

23

รองลงมา คอ ฝรงเศส และสหราชอาณาจกรอยางไรกตาม 3 ประเทศนอาจไมมความสอดคลองกนของอตรา

แลกเปลยนในระยะยาวแตเมอรวมปจจยดานการเมองดวยแลวพบวา ฝรงเศส และอตาล มขอจากดในการใช

เงนยโร และประเทศทแสดงความจานงทจะเขารวมใชเงนยโร (Candidate Countries) ยงไมมความเหมาะสม

ทจะใชสกลเงนรวมกบประเทศอนในสหภาพยโรป

นอกจากน Plummer and Kreinin (2009) ไดศกษาความเปนไปไดในการรวมสกลเงนใน

ภมภาคเอเชยของประเทศสมาชกอาเซยน 10 ประเทศ ญปน เกาหลใต จน ฮองกง และไทเป โดยพจารณาจาก

Convergence Criteria ทธนาคารกลางสหภาพยโรปกาหนด ผลการศกษาพบวาประเทศทผานเกณฑอตราเงนเฟอ

ไดแก เกาหลใต สงคโปร ไทย ฟลปปนส และมาเลเซย โดยมอตราเงนเฟออยในชวงรอยละ 2 – 3 ขณะทประเทศ

อนๆ สงกวารอยละ 4 ซง 5 ประเทศดงกลาวนผานเกณฑอตราดอกเบยดวย ในสวนของเกณฑความย งยนทาง

การคลง 5 ประเทศขางตน รวมทง จน อนโดนเซย และฟลปปนส มการขาดดลงบประมาณไมเกนรอยละ 3

ของ GDP และทกประเทศททาการศกษามการกอหนสาธารณะสงกวารอยละ 60 ตอ GDP ไมมากนก นอกจากน

ทกประเทศมคาสมประสทธสหสมพนธ (Correlation Coefficient) ของอตราแลกเปลยนสง ซงเปนเพราะสกล

เงนของประเทศในเอเชยองกบสกลเงนดอลลารสหรฐฯ มาโดยตลอด จงสามารถสรปไดวา ประเทศในภมภาค

เอเชยทมความเปนไปไดทจะใชเงนสกลเดยวกน คอ เกาหลใต สงคโปร ไทย ฟลปปนส และมาเลเซย

2.6.3 การพฒนาตวชวดทางการรวมตวทางการเงน

Lane and Milesi-Ferretti (2007) ไดศกษาลกษณะของโลกาภวฒนทางการเงนในประเทศ

พฒนาแลวและประเทศกาลงพฒนาในชวงป ค.ศ. 1970 – 2004 ทงน ในสวนของการรวมตวทางการเงนระหวาง

ประเทศ ผวจยไดใชตวชวดในเชงปรมาณ คอ 1) สดสวนของสนทรพยและหนสนในรปสกลเงนตางประเทศตอ

GDP และ 2) สดสวนการถอตราสารทนระหวางประเทศและการลงทนทางตรงจากตางประเทศตอ GDP เพอใช

วดระดบการรวมตวทางการเงนในประเทศแหงหนงกบภาคตางประเทศ ซงผลการศกษาไดแสดงถงแนวโนม

ทเพมขนในการรวมตวทางการเงนระหวางประเทศดงกลาว โดยเฉพาะอยางยงในประเทศทพฒนาแลว ซงการ

รวมตวทางการเงนระหวางประเทศดงกลาว ปรบเพมขนในอตราทมากกวาการรวมตวทางการคาระหวาง

ประเทศ โดยสามารถสงเกตไดจากสดสวนสนทรพยและหนสนสกลเงนตางประเทศตอมลคาการนาเขาและ

สงออก ทปรบตวเพมสงขนตลอดชวงระยะเวลาในการศกษา

Benetrix and Walti (2008) ไดศกษาการรวมตวทางการเงนระหวางประเทศในกลมประเทศ

สมาชกสหภาพยโรป กลมประเทศพฒนาแลวอนๆ ประเทศในทวปอเมรกาใต และประเทศในเอเชยตะวนออก

เฉยงใต ในระหวางป ค.ศ. 1973 – 2007 โดยใชตวชวดการรวมตวทางการเงนระหวางประเทศเชงปรมาณใน

Lane and Milesi-Ferretti (2007) และตวชวดการรวมตวทางการเงนระหวางประเทศเชงราคา ซงประกอบดวย

24

1) อตราสวนความแปรปรวน 2) สมประสทธสหสมพนธ และ 3) สวนเบยงเบนมาตรฐานของอตราผลตอบแทน

ในตลาดตราสารหนและตลาดตราสารทนในกลมประเทศททาการศกษา ทงน พบวา การรวมตวทางการเงน

ระหวางประเทศในกลมสมาชกสหภาพยโรปปรบตวสงขนหลงมการประกาศใชสกลเงน Euro รวมกนในป

ค.ศ. 1999 อกทง กลมประเทศอนๆ นอกจากจะมการรวมตวทางการเงนในภมภาคเดยวกนแลว ยงมแนวโนม

การรวมตวทางการเงนกบประเทศในภมภาคอนๆ ดวย ซงแสดงใหเหนถงแนวโนมการเกดโลกาภวฒนทาง

การเงนระหวางประเทศตางๆ ทวโลก

สาหรบการพฒนาตวชวดการรวมตวทางการเงนภายใต Maastrict Convergence Criteria

แบงออกเปน 2 กลม คอ

กลมท 1: เปนงานวจยเชงประจกษเพอประเมนวาประเทศใดในสหภาพยโรปมความเหมาะสม

ทจะรวมกลมทางการเงนและใชเงนสกลเดยวกน โดยดชนชวดความพรอมพฒนาขนจากเกณฑ

ทระบใน Maastrict Convergence Criteria งานวจยในกลมน เชน Hauget al. (1999) ศกษาความ

เหมาะสมในการรวมกลมทางการเงนของ 12 ประเทศสมาชกเรมแรกในสหภาพยโรป โดย

พจารณาจากการเคลอนไหวในระยะยาวของตวแปรตางๆ ทถกกาหนดภายใตเกณฑ Maastrict

Convergence Criteria ไดแก อตราแลกเปลยน อตราแลกเปลยนทแทจรง อตราดอกเบยระยะ

ยาว และดลการคลง และพบวาตวแปรดงกลาวมไดเคลอนไหวในทศทางเดยวกนทงหมด

ผลการศกษาชวา การรวมตวทางการเงนโดย 12 ประเทศสมาชกกยงไมมความเหมาะสม

ผลการศกษาของ Hauget al. (1999) สอดคลองกบงานวจยโดย MacDonald and Taylor (1991),

BayoumiandTaylor (1995) and Hafer et al. (1997)

กลมท2 : เปนการศกษาถงความเหมาะสมของขอกาหนดใน Maastrict Convergence Criteria

ตอความสาเรจของการรวมกลมทางการเงนและการใชเงนรวมกน โดยนกเศรษฐศาสตรกลม

หนงเหนวา Maastrict Convergence Criteria อาจไมเพยงพอตอความสาเรจในการรวมตวทาง

การเงนและการใชเงนสกลเดยวกน โดยตงขอสงเกตวาเงอนไขภายใต Maastrict Convergence

Criteria ท EU ใชในการรบประเทศสมาชกเพอใชเงนยโรนน มความแตกตางจากเงอนไข

ภายใตทฤษฎ Optimal Currency Area ของ Robert Mundell อยางสนเชง จงทาใหเกดขอสงสย

วาประเทศยโรโซนบางสวนมความเหมาะสมจรงๆ สาหรบการใชเงนยโรรวมกนหรอไม

25

Eijiand Junko (2005) ไดทาการศกษาการจดทาสกลเงนรวมของภมภาคอาเซยน+3 หรอท

เรยกวา Asian Monetary Unit (AMU) ขน ภายใตโครงการ “The Optimal Exchange Rate Regime for East Asia”

โดยใชวธการคานวณ AMU เชนเดยวกบการคานวณ European Currency Unit (ECU) ทประเทศในสหภาพ

ยโรปใชภายใต European Monetary System กอนทจะมการรเรมใชเงนสกลยโร ตอมาไดมการจดทา AMU-

Wide เพมเตม โดยเปนสกลเงนกลางสมมตของภมภาคอาเซยน+6 (จน เกาหล ญปน อนเดย ออสเตรเลย และ

นวซแลนด) จากนน หลงจากความตกลง CMIM ไดรบความเหนชอบเมอเดอนพฤษภาคม 2550 คณะวจยฯ

จงไดมจดทาสกลเงนกลางสมมตทเรยกวา AMU-CMI ขน โดยอางองฐานการถวงนาหนกของแตละประเทศ

จากสดสวนการลงเงนในกองทนของ CMIM (ภาพท 2.4)

นอกจากน ในงานวจยนยงไดทาการพฒนาดชนเบยงเบนจาก AMU (AMU Deviation

Indicators) ของแตละสกลเงนขนดวย เพอชวดระดบความเบยงเบนของสกลเงนตางๆ จากสกลเงนรวมทเปน

Benchmark Rate ในรปของ AMU โดยมการคานวณทงในรปของ Nominal AMU Deviation Indicators เพอใช

ในการควบคมดแลและระวงความเสยงจากอตราแลกเปลยนทจะสงผลตอภาคเศรษฐกจจรง (Real Sectors) และ

ในรปของ Real AMU Deviation Indicators โดยปรบตามอตราเงนเฟอ เพอใหสะทอนถงความเบยงเบนทแทจรง

ระหวางสกลเงนตางๆ จากสกลเงนกลางของภมภาคซงการเคลอนไหวของคาเงนบาทตอ AMU ภาพท 2.5

ภาพท 2.4 : อตราแลกเปลยน AMU รายวน (ตอคาของ US$ - Euro, US$, และ Euro

ทมา : Research Institute of Economy, Trade & Industry, IAA.

26

ภาพท 2.5: ดชนเบยงเบนจาก AMU (AMU Deviation Indicators) รายเดอนสาหรบสกลเงนบาท

ทมา : Research Institute of Economy, Trade & Industry, IAA.

2.6.4 ผลกระทบของสกลเงนรวมตอเศรษฐกจมหภาค ( Impact of Currency Union and

Macroeconomy)

Chen et al. (2001) ไดศกษาถงผลกระทบของตวแปรทางเศรษฐกจมหภาคตอสกลเงนรวม

อาเซยน (Asian Currency Unit: ACU) และวเคราะหถงการปรบตวอยางมเสถยรภาพของสกลเงนรวม ACU

โดยใชแบบจาลอง Partial Adjustment แบบจาลอง Seemingly Unrelated Regression โดยการวเคราะหแบบ

Panel Data และแบบจาลอง Quoted Exchange Rate Theory ทพฒนาโดย Somanath (1986) โดยทาการสราง

สกลเงนรวม ACU ทประกอบไปดวยสกลเงนของ 10 ประเทศ ไดแก ไตหวน ญปน เกาหลใต ฮองกง จน

สงคโปร ไทย ฟลปปนส มาเลเซย และอนโดนเซย ในชวงป ค.ศ. 1990-1999 ซงผลของการศกษาพบวา สกล

เงนรวม ACU อตราเงนเฟอ (Inflation rate) ดลบญชเดนสะพด (Current account) ภาระหนของรฐบาล

(Government debt) และอตราดอกเบยระยะสน (Short-term Interest rate) มความสมพนธตอสกลเงนรวม ACU

อยางมนยสาคญ และปรบตวตอความผนผวนของสกลเงนรวม ACU ไดอยางรวดเรว โดยเฉพาะในชวงวกฤต

การเงนป 1997 (Financial Crisis) ซงบงชวา ตวแปรเหลานสามารถใชเปนตวแปรเชงนโยบายเพอควบคมความ

ผนผวนของอตราแลกเปลยนใหเคลอนไหวอยางมเสถยรภาพไดอยางมประสทธภาพ

27

Chen (2001) ไดศกษาถงการวเคราะหเสถยรภาพของการจดตงสกลเงนรวม ACU และศกษา

ความสมพนธระหวางสกลเงนเงนรวม ACU และตวแปรมหภาค อาท อตราดอกเบยระยะสน ดชนราคา

ผบรโภค (Consumer Price Index: CPI) และดชนตลาดหลกทรพย (Stock Exchang Index) โดยใชแบบจาลอง

Vector Autoregression และแบบจาลอง Vector Error Correction โดยใชขอมลรายวนตงแตวนท 2 มนาคม .

1992 ถงวนท 30 มถนายน 2000 ทงน สกลเงนรวม ACU ประกอบไปดวยสกลเงนของ 10 ประเทศในเอเชย

เมอเทยบกบคาเงน US Dollar ไดแก ไตหวน ญปน เกาหลใต สงคโปร มาเลเซย ไทย ฟลปปนส อนโดนเซย

และจน ถวงดวยนาหนกของปรมาณการสงออก (Export Volume) เงนสารองระหวางประเทศสทธ (Net

Reverse) และรายไดตอหว (GDP Per Capita) ซงผลของการศกษาพบวาสกลเงนรวม ACU จะผนผวนมาก

เมอไดรบผลกระทบจากอตราดอกเบยระยะสน และการคาจากประเทศญปน โดยผวางนโยบายสามารถใช

อตราดอกเบยระยะสนในการดแลเสถยรภาพของสกลเงนรวม ACU ดวยการควบคมความผนผวนของอตรา

ดอกเบยระยะสน นอกจากน หากพจารณาการทดสอบ VAR Impulse Response พบวา สกลเงนของทกประเทศ

มแนวโนมเขาหากน (Convergence) ทการลาชาของชวงเวลาท 2 (Lag 2) และปรบตวเขาหากนอยางสมบรณ

(Fully Convergence) ท Lag 10

Chen and Hsieh (2004) ไดศกษาถงความสมพนธระหวางสกลเงนรวม ACU และตวแปร

มหภาคทางการคา อาท อตราการคา (Term of Trade) ปรมาณการคา (Volume of Trade) และดลการคา (Trade

Balance) ใน ชวงป ค.ศ.1990-1999 โดยใชแบบจาลอง Vector Error Correction ในการวเคราะหผลกระทบตอ

สกลเงนรวม ACU ทประกอบไปดวยสกลเงนของ 10 ประเทศ ไดแก ไตหวน ญปน เกาหลใต สงคโปร มาเลเซย

ไทย ฟลปปนส อนโดนเซย และจน ซงผลการศกษาพบวา ตวแปรมหภาคทางการคาของประเทศจน และญปน

มบทบาทสาคญตอสกลเงนรวม ACU โดยการแขงคาขนของสกลเงนรวม ACU จะสงผลตอปรมาณการคา

ของประเทศไตหวน เกาหลใต ไทย ฮองกง อนโดนเซย และจนใหลดลง

Chen and Chen (2006) ไดศกษาถงความสมพนธระหวางสกลเงนรวม ACU และนโยบาย

ทางการเงน โดยใชแบบจาลอง Vector Error Correction Unit Root Test Causality Test Johansen Co-integration

Test ใน การวเคราะหความสมพนธของสกลเงนรวม ACU ดชนราคาผบรโภค (Consumer Price Index: CPI)

อตราดอกเบย (Interest Rate) และอตราการเตบโตของอปทานเงน (Money Supply Growth Rate) โดยทาการ

สรางสกลเงนรวม ACU ทประกอบไปดวยสกลเงนของ 10 ประเทศ ไดแก ไตหวน ญปน เกาหลใต สงคโปร

มาเลเซย ไทย ฟลปปนส อนโดนเซย และจน ถวงดวยนาหนกเฉลยของปรมาณการคาระหวางประเทศ (Trade

Volume) ทนสารองระหวางประเทศ (Foreign Reserve) และผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ (GDP) ซงผล

ของการศกษาพบวากอนวกฤตการเงนป ค.ศ. 1997 สกลเงนรวม ACU จะถกกาหนดดวยอดตของตวมนเอง ดชน

ราคาผบรโภคของประเทศมาเลเซย และอตราดอกเบยของประเทศญปนและสงคโปรขณะทหลงจากเกดวกฤต

28

สกลเงนรวม ACU จะถกกาหนดดวยอตราดอกเบยของประเทศจนและฮองกง และอตราการเตบโตของอปทาน

เงนและดชนราคาผบรโภคของประเทศมาเลเซยและสงคโปร นอกจากน Chen and Chen ยงไดสรางแบบจาลอง

GARCH (1,1) – MA(1) ในการประมาณความผนผวนของสกลเงนรวม ACU ซงผลการศกษาพบวา ในกรณ

ประเทศทมระบบเศรษฐกจทกาวหนากวาประเทศอน อาท ญปน สงคโปร ฮองกง และจน เปนตน จะอยใน

กรอบความผนผวนระหวางรอยละ 0.00 ถงรอยละ 0.25 ขณะทประเทศทเหลอในเอเชยจะอยในกรอบความ

ผนผวนระหวางรอยละ 15 ถงรอยละ 20 หรอมากกวาขนไป

Kim (2006) ไดศกษาถงวกฤตเศรษฐกจมหภาค (Macroeconomic Shocks) ใน 3 มต ไดแก

การเคลอนไหวรวมของราคาและผลผลต (Price-Output Comovement) ผลกระทบทางเศรษฐกจมหภาค

จาก Aggregate Demand Shock และ Supply Shock และความผนผวนของผลผลตจากผลตภาพการผลต

(Productivity) และสวนประกอบของอปสงค (Demand Component) โดยใชแบบจาลอง Vector autoregression

(VAR) ในรปการประมาณแบบ Stochastic ในชวงไตรมาส 1 ป ค.ศ. 1985 ถงไตรมาส 3 ป ค.ศ. 2005 โดย

ทาการศกษาประเทศ ASEAN+3 ซงผลจากการศกษาพบวา วกฤตทางเศรษฐกจมหภาค (Macroeconomic

Shocks) สงผลกระทบแตกตางกนในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงเหนอและภมภาคตะวนออกเฉยงใต การใช

สกลเงนรวมไดทาใหประเทศในกลมมแนวโนมปรบกฎเกณฑและขอกาหนดใหสอดคลองกนมากยงขน

อยางไรกตาม การดาเนนการดงกลาวกอใหเกดตนทนของการดาเนนการ กลาวคอ การสงผาน Supply Shock

สามารถสงผานไดงายขน นอกจากนผลของการศกษายงพบวา การใชสกลเงนรวมไมไดสนบสนนการเตบโต

ทางเศรษฐกจแกประเทศสมาชกในกลม

Chen and Fang (2008) ไดทาการสรางแบบจาลองมหภาคเพอประเมนความสามารถของสกล

เงนรวมอาเซยน (Asian Currency Unit : ACU) และศกษาสาเหตของการเกดวกฤตการเงนจากประเทศหนงไป

สอกประเทศหนง (Contagion of Asian Financial Crisis) โดยการสรางแบบจาลองในหลายรปแบบ ไดแก

Back-Propagation Neural Networks (BPN), Recurrent Neural Network (RNN), Time-Delay Recurrent Neural

Network (TDRNN), General Autoregressive Conditional Heteroschedasticity (GARCH) และ Random Walk

เพอทดสอบความแปรปรวนในการประมาณการคาเงน ACU ทไดสรางขน โดยทาการศกษาทงหมด 10 ประเทศ

ในเอเชย5

5ประกอบดวย จน ไตหวน ญป น เกาหลใต ฮองกง มาเลเซย สงคโปร ไทย ฟลปปนส และอนโดนเซย

ใน 5 ชวงเวลาไดแกเดอนมนาคม ค.ศ. 1992, 1995, 1998, 2001 และ 2004 โดยในการศกษานไดใช

ตวแปรมหภาคในการถวงนาหนกเพอจดทาคาเงน ACU ประกอบดวย ปรมาณการสงออก (Export Volume)

เงนสารองระหวางประเทศสทธ (Net Reserve) รายไดประชาชาตตอหว (GDP Per Capita) นอกจากน ยงม

ตวแปรมหภาคอนๆ ทเกยวของ ไดแก อตราแลกเปลยน อตราสวนสทธพเศษในการถอนเงน (Special Drawing

29

Right: SDR) ซงผลของการศกษาพบวา แบบจาลอง BPN ใหผลของการประมาณการทดสด โดยมคาความ

แปรปรวนทไดนอยทสด นอกจากน งานวจยนไดสนบสนนวาการเชอมโยงดานการเงนทมากขน(Tight

Financial Linkage) และการมโครงสรางเศรษฐกจมหภาคทใกลเคยง (Macroeconomic Similarity) ของประเทศ

ในกลมยงเปนปจจยสาคญทนาไปสการเกด Contagion Effect ในภมภาคเอเชย

Nidhiprabha (2009) ไดศกษาถงผลกระทบทางเศรษฐกจมหภาคตอระบบอตราแลกเปลยน

ของไทย ในอดต และผลกระทบของการใชนโยบายการเงนการคลงตอเศรษฐกจมหภาค โดยใชแบบจาลอง

Vector VARวเคราะหขอมลรายเดอนตงแตเดอนมกราคม ค.ศ. 1993 ถงเดอนพฤษภาคม ค.ศ. 2009 ทงน

แบบจาลองประกอบไปดวย 5 ตวแปรมหภาค ไดแก ดชนผลผลตอตสาหกรรม (Manufacturing Production

Index :MPI) การสงออก การใชจายภาครฐ อตราดอกเบยนโยบาย และดชนคาเงนบาททแทจรง (Real Effective

Exchange Rate: REER) ซงจากผลการศกษา พบวา ระบบอตราแลกเปลยนทมความยดหยนจะทาใหเศรษฐกจ

มภมคมกนตอวกฤตทเกดขนจากตลาดสนคา ขณะทไมสามารถปองกนวกฤตทางการเงนในตลาดการเงนได

นอกจากน การใชนโยบายอตราดอกเบยของธนาคารแหงประเทศไทย และการแทรกแซงคาเงนบาทนน

กอใหเกดตนทนสงและไรประสทธผล เนองจากคาเงนบาทตอดอลลารสหรฐถกกาหนดโดยการเคลอนไหว

ของคาเงนดอลลารและเงนทนระยะสนทไหลเขาสตลาดหลกทรพย

เฉลมพงษ และคณะ (2554) ไดสรางแบบจาลองเศรษฐกจมหภาค เพอคาดการณการสงออก

ไปยงประเทศตางๆ โดยแบบจาลองมลกษณะเปนแบบเชงโครงสรางทเชอมโยงภาคเศรษฐกจตางๆ ไดแก

การบรโภค การลงทน การสงออกนาเขา และระดบราคาเขาดวยกน โดยใชขอมลรายเดอนตงแตป ค.ศ.

2000 - 2010 ไดแก มลคาการสงออกไปยงประเทศคคา GDP Deflator ของไทย GDP ของประเทศคคา อตรา

แลกเปลยนบาทตอดอลลารสหรฐ เพอวเคราะหการสงออกไปยง 14 ประเทศคคา ไดแก จน ญปน สหรฐอเมรกา

สหภาพยโรป ฮองกง มาเลเซย ออสเตรเลย สงคโปร อนโดนเซย เวยดนาม ฟลปปนส อนเดย เกาหล ไตหวน

ซงจากผลการ ศกษาพบวา แนวโนมการสงออกทคาดการณในป ค.ศ. 2011 - 2012 สดสวนตลาดสงออกของ

ไทยมการเปลยนแปลงตามแนวโนมเศรษฐกจการคา และสถานการณปญหาอปสรรคในแตละพนทของโลก

ยคปจจบน โดยการสงออกไปยงสหรฐอเมรกาและสหภาพยโรปมแนวโนมเตบโตในอตราชะลอลง ขณะท

การสงออกไปยง จน อนเดย และอาเซยน มแนวโนมทจะขยายตวอยในระดบสงตอเนอง

30

บทท 3

วธการศกษาและขอมลทใชในการศกษา (Research Methodology)

สาหรบในสวนนจะเปนการอธบายถงวธการศกษาและขอมลทใชในการศกษา โดยการวจยครงน

จะประกอบดวย 3 สวนสาคญ คอ สวนแรกเปนการอธบายถงการขนตอนและวธการในการสรางดชนชวด

การรวมตวทางการเงน เพอนามาใชในการสรางดชนชวดระดบความพรอมในการใชสกลเงนรวมอาเซยน

สวนทสองเปนการอธบายถงการพฒนาแบบจาลองเศรษฐกจมหภาคภายใตสกลเงนรวมอาเซยน ซง

ประกอบดวยตวแปรทใชในการวเคราะห การประมาณคาแบบจาลอง และแบบจาลองเศรษฐกจมหภาค

ของไทย สาหรบสวนสดทายเปนการอธบายถงการวจยเชงปรมาณ (Quantitative Research) โดยวธการ

สารวจ ซงใชแบบ สอบถามความคดเหนของประชาชนเกยวกบการใชสกลเงนรวมอาเซยน และการวจย

เชงคณภาพ (Qualitative Research) ซงใชแบบสมภาษณความคดเหนผทมสวนเกยวของ โดยมรายละเอยด

ดงน

3.1 การสรางดชนชวดการรวมตวทางการเงน

ในงานวจยนจะพฒนาดชนชวดดานราคาและหลกเกณฑการรวมตวทางการเงน (Financial Integration

Criterion) เพอสะทอนความพรอมของ ASEAN-5 ในการรวมกลมทางการเงน ทงน เหตผลของการพฒนาดชน

ดานราคา เนองจากตวชวดเชงปรมาณมขอจากดหลายประการ อาท การไดมาของขอมล ความถของขอมล

คณภาพและความนาเชอถอของขอมล เปนตน ขณะทตวชวดเชงราคามขอจากดทนอยกวา และมความนาเชอถอ

ทมากกวา ซงทาใหการวเคราะหในเชงพลวตรและการเปลยนแปลงโครงสราง มประสทธภาพมากยงขน

นอกจากน ตวชวดเชงราคายงสามารถประยกตใชไดกบตลาดการเงนทกประเภทไดเปนอยางด

อนง งานวจยนไดเสนอแนวทางใหมในการพฒนาดชนชวดการรวมตวทางการเงน โดยการเชอมโยง

ตวชวดเชงราคาของกลมประเทศทจะศกษา ซงคอประเทศ ASEAN-5 ไดแก อนโดนเซย มาเลเซย ฟลปปนส

ไทย และสงคโปร เขาไวดวยกน ซงจากงานวจยในอดตทรวบรวมได ยงไมมผลงานใดททาการเชอมตวชวด

ดงกลาวเขาดวยกน ทงน การจดทาดชนชวดการรวมตวทางการเงน จะทาใหผทเกยวของสามารถทราบถงระดบ

การรวมตวทางการเงนระหวางประเทศ ASEAN-5 ในภาพรวมได ทงน การศกษาจะครอบคลมตลาดการเงน

ตางๆ ไดแก 1) ตลาดเงน 2) ตลาดตราสารหนรฐบาล 3) ตลาดตราสารทน และ 4) ตลาดการธนาคาร

31

3.1.1 ตวแปรทใชในการศกษา

สาหรบตวแปรทจะนามาใชในการพฒนาตวชวดดานราคา ประกอบดวย 1) สวนเบยงเบน

มาตรฐานของอตราดอกเบยเงนกยมระหวางธนาคาร (Overnight Lending Rate) 2) สวนเบยงเบนมาตรฐาน

ของอตราผลตอบแทนตราสารหนรฐบาล 3) สวนเบยงเบนมาตรฐานของอตราผลตอบแทนจากตลาดตราสาร

ทน และ 4) สวนเบยงเบนมาตรฐานของอตราดอกเบยสนเชอภาคเอกชน

3.1.2 ระยะเวลาทใชในการศกษา

เพอใหผลการศกษาสามารถแสดงใหเหนถงพลวตรการรวมตวทางการเงนและการ

เปลยนแปลงเชงโครงสรางระหวางประเทศ ASEAN-5 จงสมควรทจะใชขอมลรายเดอนตงแตป พ.ศ. 2530

ถงปจจบน ซงจะครอบคลมชวงเวลาทกลมประเทศดงกลาวมอตราการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจในระดบสง

จนถงการเกดวกฤตการเงนเอเชยป 2540 และวกฤตเศรษฐกจโลกป 2552

3.1.3 ขนตอนการพฒนาดชนชวดการรวมตวทางการเงน

สาหรบขนตอนการพฒนาดชนชวดการรวมตวทางการเงน ประกอบดวย

1) คานวณคาสวนเบยงเบนมาตรฐานสาหรบอตราผลตอบแทนในตลาดการเงนประเภทตางๆ

ระหวาง ASEAN-5

(3.1)

โดย คอ อตราผลตอบแทนในประเทศ j ในตลาดการเงนประเภท i ณ เวลา t

คอ อตราผลตอบแทนเฉลยในตลาดการเงนประเภท i ณ เวลา t

คอ จานวนประเทศทใชในการวเคราะห

2) คานวณดชนการรวมตวทางการเงน (Financial Integration Index: FII) โดยนาคาสวน

เบยงเบนมาตรฐานทไดจากขอ 1) มาทาการถวงนาหนก

32

(3.2)

โดย คอ คาถวงนาหนกสาหรบตลาดการเงนตางๆและ

คอ จานวนตลาดการเงนทใชในการวเคราะห

อยางไรกตาม การคานวณดชนการรวมตวทางการเงนยงมประเดนทจะตองทาการวเคราะห

เพมเตม คอ การกาหนดคาถวงนาหนกสาหรบตลาดการเงนแตละประเภท หรอ ทเหมาะสม ทงน งานวจยน

จะใชมลคาตลาดในตลาดการเงนแตละแหงมาใชเปนหลกเกณฑในการถวงนาหนก เนองจาก ตลาดการเงนทม

ขนาดใหญควรจะมอทธพลตอดชนการรวมตวมากกวาตลาดการเงนทมขนาดเลก

จากสมการ (3.2) หากประเทศ ASEAN-5 มการรวมตวทางการเงนสงขน อตราผลตอบแทน

ในตลาดการเงนประเภทตางๆ จะมการเคลอนไหวสอดคลองกนและอยในอตราทใกลเคยงกน ซงจะทาให

สวนเบยงเบนมาตรฐานของอตราผลตอบแทน และดชนการรวมตวทางการเงนมคาตาดวย อยางไรกด หาก

ประเทศดงกลาว ไมมการรวมตวทางการเงนซงกนและกน อตราผลตอบแทนในตลาดการเงนของแตละ

ประเทศจะเคลอนไหวเปลยนแปลงไปตามปจจยทางเศรษฐกจและการเงนทเปนลกษณะเฉพาะของประเทศ

นน ดงนน จะทาใหอตราผลตอบแทนมความแตกตางกนสง และทาใหสวนเบยงเบนมาตรฐานและดชน

การรวมตวทางการเงนมคาสงดวย

ประเดนสาคญทจะตองนามาพจารณา คอ คาของสวนเบยงเบนมาตรฐานและดชนชวดการ

รวมตวทางการเงนจะตองมคาอยในระดบใด จงจะสามารถบงชไดวา กลมประเทศทอยในการศกษามการรวมตว

ทางการเงนอยในระดบสงและพรอมทจะใชสกลเงนรวมกนแลว ทงน คณะผวจยเหนวา จากผลการใชตวชวด

เชงราคาสาหรบกลมประเทศสมาชกสหภาพยโรป ซงคอ สวนเบยงเบนมาตรฐานของอตราดอกเบยกยมเงน

ระหวางธนาคาร และอตราผลตอบแทนของตลาดพนธบตรรฐบาล พบวา คาสวนเบยงเบนมาตรฐานดงกลาว

มคาอยในระดบประมาณรอยละ 3.0 ในระหวางป ค.ศ. 1993 – 1997 อยางไรกด เมอมการประกาศใชสกลเงน

Euro รวมกนในป ค.ศ. 1999 คาสวนเบยงเบนมาตรฐานดงกลาว กลบมคาลดลงมาอยทระดบตากวารอยละ 0.5

และมคาใกลเคยงศนยมาก ดงนน ในเบองตน งานวจยนจะอาศยเกณฑพจารณาคาใกล 0.5 มาเปนหลกใน

การชวดระดบความพรอมในการใชสกลเงนรวมกนในอนาคต

33

3.2 การพฒนาแบบจาลองเศรษฐกจมหภาคภายใตสกลเงนรวมอาเซยน

สาหรบงานวจยน จะใหความสาคญกบการพฒนาแบบจาลองเศรษฐมต (Econometric Model) ของ

ไทย โดยจะทาการจาลองสถานการณวา หากมการใชสกลเงนรวมอาเซยน เพอศกษาถงการเปลยนแปลงเชง

โครงสราง ของระบบเศรษฐกจไทย ซงเปนผลมาจากความผนผวนของคาเงนทเปลยนแปลงไปทงในกรณท

ยงไมไดใชเงนสกลรวม เปรยบเทยบกบหากมการใชสกลเงนอาเซยนแลว ซงจะสงผลกระทบตอภาคการคา

และการเงนของไทย

3.2.1 ตวแปรและระยะเวลาทใชศกษา

ขอมลทใชเปนขอมลรายไตรมาส (Quarterly Data) และเปนขอมลเชงมหภาค ไดแก

ผลผลตภายในประเทศเบองตน (GDP) อตราดอกเบย (Interest Rate) อตราแลกเปลยนในรปบาทตอดอลลาร

(Baht/USD) คาเงนสกลเงนรวมอาเซยนตอดอลลารสหรฐ (ACU/USD) การใชจายภาครฐ (Government

Expenditure) มลคาการสงออกสนคาและบรการ (Export of Goods and Services) ดชนตลาดหลกทรพย

(SET Index) และระดบราคาสนคา (Consumer Price Index) สาหรบระยะเวลาททาการศกษาจะใชขอมล

ตงแตไตรมาส 2 ป 2536 ถงไตรมาส 4 ป 2554

3.2.2 การประมาณคาแบบจาลอง Vector Autoregressive Regression/ Error Correction Model

(VAR/ECM)

ในสวนนจะเปนการสรปลาดบขนตอนในการประมาณคาแบบจาลอง โดยจากความสมพนธ

แบบพลวตรของตวแปรเชงมหภาคและคาเงนสกลรวม ACU ดงนนแบบจาลองทใชในการศกษานจะใช

แบบจาลอง Vector Autoregressive Regression (VAR) หรอ Error Correction Model (ECM) หากตวแปรม

ความสมพนธกนในระยะยาว (Co-integration) ซงในการประมาณคาจะพจารณาขอมล หรอการดลกษณะขอมล

การเลอก lag หรอความลาชาผลกระทบจากตวแปร หลงจากนน จงนาผลการศกษาทได ไปจดทาการจาลอง

สถานการณ (Simulation) เพอศกษาและเปรยบเทยบผลกระทบจากการใชสกลเงนรวมกนตอระบบเศรษฐกจ

ไทยตอไป ทงน ขนตอนการประมาณการปรากฏตามภาพท 3. 1

34

ภาพท 3.1 การประมาณการแบบจาลอง VAR

ทมา: คณะผวจยออกแบบและประมวลผล

(1) การทดสอบคณสมบตความนงของขอมลหรอคณสมบต Stationary

สามารถทดสอบไดดวยวธ Unit Root Test โดยใช Lag Length แบบ AIC นอกจากน

การพจารณาลกษณะขอมลกอนวาเปนรปแบบ Trend and Intercept, Trend, หรอ None จะทาใหการทดสอบ

Unit Root Test มความถกตองแมนยามากขน สาหรบเกณฑพจารณาคา P-value ของ t-stat แบบ Augmented

Dickey-Fuller test statistic (ADF) สามารถสรปได ดงน

ยอมรบสมมตฐานหลกเมอ p-value < critical p-value (ระดบนยสาคญ) หรอ

t-stat < critical-t แสดงวา ขอมลหรอตวแปรมความไมนงหรอมคณสมบต Non-Stationary

ซงจะ ตองขจดความไมนงออกไปกอนทจะทาการสรางแบบจาลองอนกรมเวลา

ซงสามารถทาผลตางของตวแปรนน ( Difference) และทดสอบ Unit Root Test อกครง

จนกวาจะไมยอมรบสมมตฐาน

ไมยอมรบสมมตฐานหลกเมอ p-value > critical p-value (ระดบนยสาคญ) หรอ

t-stat > critical-t แสดงวา ขอมลหรอตวแปรมความนงหรอมคณสมบต Stationary

BUILDING TEST FORECAST

การพจารณาขอมล

การทดสอบความนง

(Unit Root Test)

การทดสอบ

Optimal Lag Length

การทดสอบ Granger

Causality Test

การจาลองสถานการณ

Simulation

แบบจาลอง VAR

การทดสอบ

Cointegration

แบบจาลอง ECM

35

(2) การกาหนดความลาชาทเหมาะสม (Optimal Lag Length)

สาหรบแบบจาลอง VAR สามารถทดสอบไดโดยวธ VAR Lag Order Selection Criteria

โดยดคาสถตแบบ AIC สาหรบขอมลรายเดอน โดยแบบจาลองทมคา AIC นอยทสด จะเปนแบบจาลองท

เหมาะสมทสด สาหรบขอมลรายไตรมาสทมจานวนนอยกวา 120 ตวอยางนน HQC ถอวาเปนคาสถตทดทสด

นอกเหนอจากนนควรใชคาสถตแบบ SIC รวมถงขอมลรายไตรมาสทมลกษณะ Cointegration หรอมความ

สมพนธเชงดลยภาพในระยะยาว (Ivanov and Killian, 2005)

(3) การทดสอบความเปนเหตเปนผลทางเศรษฐมต (Granger Causality Test)

ในสวนของการทดสอบความเปนเหตเปนผลในทางเศรษฐมตนนแตกตางจากความหมาย

ทใชกนโดยทวไปในชวตประจาวน นนคอ ความเปนเหตเปนผล หมายถง ความสามารถของตวแปรในการ

คาดการณ ตวแปรอน ยกตวอยางเชน ในการพจารณาวาตวแปร x มผลตอตวแปร y หรอไม เรมตนจากการ

พจารณาวา คาของตวแปร y ในคาบเวลาปจจบนสามารถอธบายดวยคาของตวแปร y ในคาบเวลากอนไดมาก

นอยเพยงใด จากนนหากเพมการหนวงเวลาในคาบเวลาตางๆ ของตวแปร x เขาไปแลวจะสามารถชวยอธบาย

y ไดเพมขนหรอไม ถาไดกหมายความวาตวแปร x มผลตอตวแปร y และตวแปร y จะถกเรยกวาเปนผลจาก

ตวแปร x ในนยามของ Granger กตอเมอตวแปร x ชวยในการประมาณคาตวแปร y หรออกนยหนงกคอการท

คาสมประสทธหนวงเวลาของตวแปร x มนยสาคญทางสถต และจะมผลซงกนและกนกตอเมอตวแปร x มผลตอ

ตวแปร y พรอมกบการทตวแปร y มผลตอตวแปร x เรยกวา “Feedback System” ซงนกเศรษฐศาสตรสวนใหญ

จะอธบาย Feedback System นในกรณเชนเดยวกบการทตวแปรมความสมพนธกน สงสาคญทควรคานงถง คอ

นยามของ Granger ถงการทตวแปร x มผลตอตวแปร y ไมไดหมายความวา ตวแปร y เปนผลกระทบทเกดจาก

ตวแปร x ในโลกแหงความเปนจรงหรอทางทฤษฎเสมอไป หากแตเปนการวดลาดบกอนหลงของขอมล ดงนน

ในการทดสอบจงตองมหลกยดจากทฤษฎเปนสาคญดวย การทดสอบนนสามารถทาไดโดยการสรางสมการ

ความเปลยนแปลงสองสมการ โดยมสมมตฐานรวมคอ β1 = β2 = … = βl = 0

(4) การรวมกนไปดวยกน (Cointegration) และ Error Correction Mechanism (ECM)

การทดสอบการรวมไปดวยกน (Cointegration) คอ ถาตวแปรตนและตวแปรตามมการ

เคลอนไหวรวมไปดวยกน (Cointegrated) หมายความวา ตวแปรทงสองมความสมพนธเชงดลยภาพระยะยาว

(long Term Equilibrium Relationship) แตในระยะสนอาจจะออกนอกดลยภาพได เพราะฉะนนสามารถให

ตวแปรคลาดเคลอน (Error Term) ในสมการทรวมกนไปดวยกน (Cointegrated) เปนคาความคลาดเคลอน

36

ดลยภาพ (Equilibrium Error) และสามารถทจะนาเอาตวแปรคลาดเคลอน (Error Term) นไปผกพฤตกรรม

ระยะสนกบระยะยาวได

ทงน ลกษณะสาคญของตวแปรรวมกนไปดวยกน (Cointegrated Variables) กคอวา

วถเวลา (Time Path) ของตวแปรเหลานจะไดรบอทธพลจากการเบยงเบน (Deviations) จากดลยภาพระยะยาว

(Long Run Equilibrium) และถาระบบจะกลบไปสดลยภาพระยะยาว (Long Run Equilibrium) แลวการ

เคลอนไหวของตวแปรบางตวจะตองตอบสนองตอขนาดของการออกนอกดลยภาพ (Disequilibrium) ใน

Error Correction Model ลกษณะพลวตระยะสน (Short Term Dynamics) ของตวแปรในระบบจะไดรบอทธพล

จากการเบยงเบน (Deviation) จากดลยภาพ

3.2.3 แบบจาลองเศรษฐกจมหภาคของไทย

แบบจาลองเศรษฐกจมหภาคของไทยถกพฒนาขนภายใตแนวคดทางเศรษฐศาสตรของ

ความสมดลระหวางอปทานรวม (Aggregate Supply) และอปสงครวม (Aggregate Demand) ของระบบ

เศรษฐกจ ภายใตสมมตฐานวา ตวแปรทงหมดเปนตวแปรทถกกาหนดขนจากภายใน (Endogenous Variables)

ทงน การเปลยนแปลงของตวแปรดงกลาว จะสงผลกระทบตอภาคเศรษฐกจทงดานอปสงคและอปทานผาน

กลไกดานราคา และอตราแลกเปลยน ซงจะสงผลกระทบตอไปยงภาคการเงน และภาคเศรษฐกจจรง โดย

แบบจาลองทใชในการประมาณเปนแบบจาลองเชงโครงสราง VAR Model ซงเชอมโยงภาคเศรษฐกจตางๆ

เขาดวยกน โดยดานอปทานจะประกอบดวยภาคเกษตร ภาคอตสาหกรรม ภาคบรการ ขณะทดานอปสงค

ประกอบดวยการบรโภคภาคเอกชน (Private Consumption) การลงทนภาคเอกชน (Private Investment)

การใชจายของภาครฐ (Government Expenditure) การสงออก (Export) การนาเขา (Import) สาหรบภาคการเงน

ประกอบดวย ดลการคา ดลบรการ และการเคลอนยายเงนทน โดยความสมพนธเชงโครงสรางดงกลาวสามารถ

อธบาย ไดตามภาพท 3.2

37

ภาพท 3.2 : โครงสรางแบบจาลองเชงโครงสรางเศรษฐกจไทย

ทมา: คณะผวจยออกแบบและประมวลผล

แบบจาลอง VAR สามารถเขยนอยในรปสมการดงตอไปน

(3.3)

38

โดย RGDP = ผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศทแทจรง (Real Gross Domestic Product: RGDP)

RINT = อตราดอกเบยทแทจรง (Real Interest Rate)

RG = การใชจายภาครฐทแทจรง (Fiscal Expenditure)

FX = อตราแลกเปลยน บาท/ดอลลารสหรฐ หรอ สกลเงนรวมอาเซยน-5/ดอลลารสหรฐ

RX = มลคาการสงออกสนคาและบรการทแทจรง (Real Exports of Goods and Services)

SET = ดชนตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย (Stock Exchange of Thailand Index: SETI)

CPI = ดชนราคาสนคา

ε = คาความคลาดเคลอน (Error Term)

3.3 การสอบถามความคดเหนประชาชนทวไปเกยวกบการใชสกลเงนรวมอาเซยน

ความคดเหนของประชาชนทวไป นบเปนอกหนงปจจยสาคญ เพอใชประกอบการพจารณาสาหรบการ

วางนโยบายของภาครฐ ซงเปนการดาเนนการในลกษณะลางขนบน (Bottom-Up Policy) ควบคไปกบวาง

นโยบายแบบบนสลาง (Top-Down Policy) ทงน สาหรบการสารวจความคดเหนของประชาชนจะใช 2 เครองมอ

ไดแก

3.1.1 การสมภาษณเชงลก (In-depth Interview) ผทมสวนเกยวของ

การสมภาษณเชงลก หรอการสมภาษณแบบเจาะลกรายบคคลเปนการซกถามพดคยกน

ระหวางผสมภาษณและผใหสมภาษณ เพอใหไดคาตอบอยางละเอยดถถวน โดยคาถามจะเปนสอบถามเกยวกบ

ความคดเหนถงโอกาส เหตผล และอปสรรคของการใชสกลเงนรวมอาเซยน ซงในการเลอกกลมตวอยางจะใช

วธการเลอกแบบเจาะจง (Purposive Sampling) โดยในเบองตนจะเลอกกลมเปาหมายทจะสมภาษณประกอบดวย

ผทรงคณวฒและเปนผทมสวนเกยวของกบการใชสกลเงนรวมอาเซยน ซงจะมาจากหนวยงานตางๆ จานวน 5

ทาน ไดแก ผแทนสภาอตสาหกรรม นกวชาการ และ อาจารยมหาวทยาลย และจะนาบทสมภาษณดงกลาว

มาใชประกอบรวมกบการวเคราะหเชงปรมาณ

สาหรบขอดของการสมภาษณเชงลก คอ ทาใหผสมภาษณไดพดอยางละเอยดในประเดนท

ตองการเจาะลก อกทงยงเปนการสอสารโดยตรง สามารถทาใหเขาใจในขอมลระหวางกนและกนไดด ซงหาก

มความเขาใจผดกสามารถแกไขไดทนท อกทง ยงมลกษณะยดหยนไดมาก สามารถประยกตและแกไขคาถาม

จนกวาผตอบจะเขาใจได อยางไรกด ขอจากดของการสมภาษณเชงลก คอ ความสมพนธทใกลชดกบผถก

39

สมภาษณ และความไววางใจ อาจมผลตอการใหขอมล นอกจากน ขอจากดในเรองของเวลายงเปนอกอปสรรค

ทสาคญ รวมถงการสมภาษณยงอาจขนอยกบสภาพทางอารมณ ซงอาจสงผลตอการใหขอมลไดเชนกน

3.3.2 การสารวจความคดเหนของประชากร

1) เครองมอทใชในการวจย

สาหรบการสรางเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลจากแบบสอบถาม

(Questionnaire) แบงเปน 4 ตอน ไดแก

ตอนท 1 แบบสอบถามขอมลทวไปเกยวกบสถานภาพของผตอบแบบสอบถาม ซงเปนแบบ

สอบสารวจรายการ (Check List) ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา อาชพ ทอยอาศยปจจบนตามภมภาค

ตอนท 2 แบบทดสอบความรความเขาใจเกยวกบอาเซยน โดยเปนคาถาม Multiple choice

เกยวกบอาเซยน ประกอบดวยคาถามประมาณ 10-15 ขอ

ตอนท 3 แบบสอบถามทศนะคตเกยวกบการรเรมใชสกลเงนอาเซยน ประกอบดวย 2 สวนยอย

คอ สวนแรกจะเปนการเรยงลาดบปจจยทสาคญทสนบสนนการใชสกลเงนรวมอาเซยน และปจจยทเปนปญหา

และอปสรรคทมผลตอการใชสกลเงนรวมอาเซยน สาหรบสวนท 2 จะเปนการสอบถามทศนคตเกยวกบสกล

เงนรวมอาเซยน มลกษณะเปนแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) ม 5 ระดบ คอ เหนดวยอยางยง

เหนดวย ไมแนใจ ไมเหนดวย ไมเหนดวยอยางยง โดยแบงคาถามออกเปน 5 ดาน ไดแก 1) ดานภาพรวม

เศรษฐกจ 2) ดานการคาและการลงทน 3) ดานวกฤตการเงน 4) ดานตนทนการดาเนนการ และ5) ดานสงคม

ตอนท 4 แบบสอบถามเพอแสดงความคดเหนและขอเสนอแนะเพมเตม โดยมลกษณะเปน

คาถามแบบปลายเปด

2) ประชากรและกลมตวอยาง

ระยะเวลาในการสารวจจะอยในชวงเดอนเมษายน – มถนายน 2555 โดยการสารวจ

ความคดเหนของประชากรจะใชวธการสมตวอยางแบบแบงชนภม (Stratified Random Sampling) โดย

กาหนดใหแตละชนภมแบงตามลกษณะทางภมศาสตรเปนภมภาค ซงมรายละเอยดของจานวนประชากร

กลมตวอยาง และวธการวเคราะห ดงน

(1) จานวนประชากร

จานวนประชากรไทย คอ ประชากรไทยทมอาย 15 ปขนไปในภมภาคตางๆ ของ

ประเทศไทยทงหมด 5 ภมภาค ไดแก (1) กรงเทพฯ และปรมณฑล (2) ภาคเหนอ (3) ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

(4) ภาคตะวนออก และ (5) ภาคใต โดยอางองจานวนประชากรตามหลกฐานการทะเบยนราษฎร ณ วนท 31

ธนวาคม 2553 ของสานกทะเบยนกลาง กรมการปกครอง ซงจาแนกตามภมภาคได ดงน

40

ตารางท 3.1: จานวนประชากรไทยทมอาย 15 ปขนไป แยกตามภมภาค

ภมภาค จานวนประชากร (คน)

ภาคเหนอ 6,133,989

กทม.และปรมณฑล 5,701,394

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 21,573,318

ภาคตะวนออก 4,362,837

ภาคใต 8,893,050

รวม 46,664,588

ทมา: สานกทะเบยนกลาง กรมการปกครอง

(2) จานวนกลมตวอยาง

สาหรบการคานวณขนาดตวอยางมวธดาเนนการ ดงน

ขนท 1: การหาขนาดตวอยางโดยรวมเบองตน

สาหรบการคานวณขนาดตวอยางโดยรวมเบองตนจะทาการคานวณขนาดตวอยาง

โดยอาศยวธของ Taro Yamane (1967) เพอใหไดขนาดตวอยางขนตา ซง Yamane ไดเสนอสตรการคานวณ

ขนาดตวอยางสดสวน 1 กลม โดยสมมตคาความคลาดเคลอนทยอมรบได ( ) = 1.85% และทระดบความ

เชอมน 95% โดยมสตรการคานวณตามสมการ 3.4

โดย n หมายถง ขนาดตวอยางทคานวณได

N หมายถง จานวนประชากรททราบคา

หมายถง คาความคลาดเคลอนทจะยอมรบได (allowable error)

(3.4)

41

ทงน จากสตร (3.4) สามารถอธบายไดวา ณ คาความคลาดเคลอนทยอมรบได ( ) =

1.85% และระดบความเชอมน 95% ขนาดตวอยางทจะสารวจควรมจานวนอยางนอยไมตากวา 3,000 คน ซงคดเปน

สดสวนรอยละ 0.01 ของขนาดประชากรทงหมด จงอาจเชอมนไดวาขนาดตวอยางดงกลาว สามารถสะทอนความ

คดเหนของคนสวนใหญไดในระดบหนง

ขนท 2 : การคานวณขนาดตวอยางรายภมภาค

เนองจากแตละภมภาคมจานวนประชากรมากนอยแตกตางกน ดงนน ขนาดตวของ

แตละภมภาคจงแตกตาง โดยการกาหนดขนาดตวอยางของแตละภมภาคจะอาศยวธการสมตวอยางแบบ Stratified

Random Sampling

เพอใหขนาดกลมตวอยางแตละภมภาคมสดสวนทแปรผนไปตามขนาดของประชากร

ในแตละภมภาค โดยมสตรการคานวณ Stratified Random Sampling ตามสมการท 3.5

โดย ni หมายถง ขนาดตวอยางในแตละภมภาค

n หมายถง ขนาดตวอยางทงหมด

Ni หมายถง จานวนประชากรในแตละภมภาค

Np หมายถง จานวนประชากรทงหมด

ซงจากสมการท 3.5 ดงกลาวจากขนาดตวอยางทงหมด 3,000 คน สามารถคานวณหา

ขนาดตวอยางของแตละภมภาคไดตามตารางท 3.2

ni = (3.5)

42

ตารางท 3.2 ขนาดตวอยางแยกตามภมภาค

ภมภาค ขนาดตวอยาง (คน)

ภาคเหนอ 394

กทม.และปรมณฑล 367

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 1,387

ภาคตะวนออก 280

ภาคใต 572

รวมทงสน 3,000

ทมา: ประมวลผลโดยคณะผวจย

ทงน เมอไดขนาดตวอยางของแตละภมภาคของทง 5 ภมภาคดงกลาวแลว ในขนตอไป

จะทาการเลอกสมตวอยางจาก 3 จงหวดแรกทมจานวนประชากรสงสดของแตละภมภาค ซงจะไดจานวนขนาด

ตวอยางดงน

1) ภาคเหนอ มขนาดตวอยางทงสนจานวน 394 คน โดยสมตวอยางจาก 3 จงหวดแรก

ของภาคเหนอทมจานวนประชากรมากทสด ไดแก เชยงใหมจานวน 180 คน เชยงรายจานวน 131 คน และ

ลาปาง จานวน 83 คน

2) กรงเทพมหานครและปรมณฑล มขนาดตวอยางจานวน 367 คน

3) ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ มขนาดตวอยางทงสนจานวน 1,387 คน โดยสมตวอยางจาก

3 จงหวดแรกของภาคภาคตะวนออกเฉยงเหนอทมจานวนประชากรมากทสด ไดแก นครราชสมาจานวน 581 คน

อบลราชธานจานวน 408 คน และขอนแกน 398 คน

4) ภาคตะวนออก มขนาดตวอยางทงสนจานวน 280 คน โดยสมตวอยางจาก 3 จงหวดแรก

ของภาคตะวนออกทมจานวนประชากรมากทสด ไดแก ชลบรจานวน 141 คน ฉะเชงเทราจานวน 72 คน และ

ระยองจานวน 67 คน

5) ภาคใต มขนาดตวอยางทงสนจานวน 572 คน โดยสมตวอยางจาก 3 จงหวดแรกของ

ภาคใตทมจานวนประชากรมากทสด ไดแก นครศรธรรมราชจานวน 224 คน สงขลาจานวน 200 คน และ

สราษฎรธานจานวน 147 คน

43

ขนท 3 : การทดสอบคณภาพของแบบสอบถาม

สาหรบการทดสอบคณภาพเครองมอจะทาโดยการใหผทรงคณวฒจานวน 3 ทาน

ตรวจสอบหาความเทยงตรงตามเนอหา (Content Validity) ของแบบสอบถาม จากนนจะนาผลการตรวจสอบ

ของผทรงคณวฒแตละทานมารวมกนคานวณหาความเทยงตรงเชงเนอหา ซงคานวณจากความสอดคลอง

ระหวางประเดนทตองการวดกบขอคาถามทสรางขน โดยดชนทใชแสดงคาความสอดคลองเรยกวา ดชนความ

สอดคลองระหวางขอคาถามและวตถประสงค (Item-Objective Congruence Index: IOC) ตามสมการท 3.6

โดย IOC หมายถง คาดชนความสอดคลองระหวางขอคาถามกบเนอหา

R หมายถง ผลรวมของคะแนนความคดเหนของผทรงคณวฒ

N หมายถง จานวนผทรงคณวฒ

สาหรบเกณฑการประเมนระดบความสอดคลอง สามารถแบงคะแนนไดเปน

1 = สอดคลอง, 0 = ไมแน, -1 = ไมสอดคลอง โดยขอคาถามทถอวามเนอหามความสอดคลองกบวตถประสงค

จะตองไดคะแนนเฉลยเกน 0.5

ขนท 4: การวเคราะหและประมวลผลขอมล

สาหรบขนตอนการวเคราะหและประมวลผลขอมล ประกอบดวย

1) การตรวจสอบความสมบรณของการตอบแบบสอบถามเพอใหไดขอมลท

ครบถวนถกตองและแยกแบบสอบถามทไมสมบรณออกไป

2) การลงรหส (Coding) นาแบบสอบถามทถกตองเรยบรอยแลวมาลงรหสตามท

กาหนดไวแลว สาหรบแบบสอบถามแบบปด (Close-end Questionnaire)

3) การประมวลผล นาขอมลทลงรหสแลวมาบนทกโดยเครองคอมพวเตอรเพอ

ทาการประมวลผลการวจยครงนใชระดบนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 โดยดาเนนการตามขนตอนดงน

3.1) นาขอมลทไดจากแบบสอบถามตอนท 1 มาวเคราะหโดยการแจกแจง

ความถ (Frequency) และหาคารอยละ (Percentage) แลวนาเสนอในรปแบบตารางประกอบความเรยงสาหรบ

เกณฑการพจารณาคะแนนของระดบความรเกยวกบอาเซยน จะแบงระดบคะแนนออกเปน 4 ชวง ดงน

IOC = (3.6)

44

คะแนน 0 – 2 หมายถง นอยทสด

คะแนน 3 – 4 หมายถง นอย

คะแนน 5 – 7 หมายถง ปานกลาง

คะแนน 8 – 10 หมายถง มาก

3.2) นาขอมลทไดจากแบบสอบถามตอนท 2 เกยวกบทศนคตตอความพรอม

ของการใชสกลเงนรวมจากการวเคราะหเชงสถต โดยใชโปรแกรม SPSS และนาเสนอในรปแบบตางๆ และ

จะทาการวเคราะหเปรยบเทยบความแตกตางอยางมนยสาคญทางสถตดวย T-test หรอ F-test ทระดบนยสาคญ

ทางสถตรอยละ 5 พรอมกบหาคาเฉลย ( ) คาเบยงเบนมาตรฐาน (SD) เปนรายดานและรายขอ โดยแปรผล

ในรปของตารางและความเรยงระดบของความคดเหนเกยวกบความพรอมของการใชสกลเงนรวมอาเซยน

ซงเกณฑการพจารณา ดงน

คาเฉลย 4.21 – 5.00 หมายถง มความพรอมอยในระดบมากทสด

คาเฉลย 3.41 – 4.20 หมายถง มความพรอมอยในระดบมาก

คาเฉลย 2.61 – 3.40 หมายถง มความพรอมอยในระดบปานกลาง

คาเฉลย 1.81 – 2.60 หมายถง มความพรอมอยในระดบนอย

คาเฉลย 1.00 – 1.80 หมายถง มความพรอมอยในระดบนอยทสด

ทงน ผลของการวเคราะหทไดจะมาประกอบกบการวเคราะหเชงพรรณา (Descriptive

Analysis) และจดทาเปนขอเสนอแนะเชงนโยบายตอไป

คะแนนสงสด – คะแนนตาสด

จานวนชน

5 - 1

5

0.80 = =

45

บทท 4

การรวมตวทางการเงน

หลายภมภาคทวโลกไดดาเนนการรวมตวทางการเงนมาอยางตอเนอง ซงการรวมตวทางการเงนนน

มหลกเกณฑและแนวคดมาจากทฤษฎพงพาอาศยซงกนและกนระหวางประเทศ (Interdependence Theory)

ซงกลาวถงการพงพาอาศยซงกนและกนของประเทศตางๆ เชน การพงพาสนคา การพงพาการลงทน การพงพา

ทรพยากรตางๆ เปนตน และอกแนวคดคอทฤษฎบรณาการทางเศรษฐกจระหวางประเทศ (International

Integration Theory) ซงสนบสนนใหประเทศตางๆ มการรวมกลมกนเพอสรางความรวมมอในทางเศรษฐกจ

สามารถรบมอกบการเปลยนแปลงของกระแสโลกาภวฒนในปจจบน และเสรมสรางความแขงแกรงของ

เศรษฐกจ ตลอดจนสามารถแขงขนกบตลาดขนาดใหญได

ทงน กรอบการรวมกลมทางเศรษฐกจในภมภาคตางๆ ของโลก มหลายกรอบ อาท สหภาพยโรป (EU)

เขตการคาเสรแหงทวปอเมรกา (FTAA) เขตการคาเสรอเมรกาเหนอ (NAFTA) กลมตลาดรวมอเมรกาใตตอน

ลาง (MERCOSUR) กลมประชาคมแอนเดยน (Andean Community) ประชาคมเพอการพฒนาแอฟรกาตอนใต

(SADC) สมาคมประชาชาตแหงเอเซยตะวนออกเฉยงใต (ASEAN) ซงการรวมกลมเศรษฐกจของแตละกลม

มาจากสาเหตทอาจแตกตางกนออกไป

สาหรบในสวนน จะเปนกลาวถงความเปนมาในการพฒนาการรวมตวทางการเงนของสหภาพยโรป

และของอาเซยน และเกณฑทใชในการรวมตว ตลอดจนสภาพการณปจจบนและความทาทายของการดาเนนการ

วาดวยความรวมมอทางเศรษฐกจของสหภาพยโรป และอาเซยน เพอเปนการเตรยมความพรอมใหกบอาเซยน

หากจะมการใชเงนสกลเงนรวมในอนาคต

4.1 การรวมกลมทางเศรษฐกจของสหภาพยโรป (EU)

4.1.1 ความเปนมาของการรวมตวของสหภาพยโรป

การรวมตวทางการเงนของประเทศตางๆ ในยโรป หรอปจจบนเปนทรจกกนในนาม “สหภาพ

ยโรป” นน มจดเรมตนมาจากสนธสญญามาสทรชท (Treaty of Maastricht) หรอสนธสญญาสหภาพยโรป (Treaty

of the European Union: TEU) ซงไดมการลงนามระหวางประเทศสมาชกในเดอนกมภาพนธ ป ค .ศ . 1991 ซงม

ผลบงคบใชตงแตวนท 1 พฤศจกายน ค .ศ . 1993 โดยมวตถประสงคในการจดตงสหภาพเศรษฐกจและการเงนของ

ยโรปภายในป ค .ศ . 1999 และเตรยมเขาสสหภาพการเมอง (Political Union) ทมนโยบายรวมกนในดานการ

46

ตางประเทศและการปองกนประเทศ ซงสนธสญญามาสทรชทนไดเปลยนชอของกลมการรวมตวของประเทศ

สมาชกยโรปจากประชาคมเศรษฐกจยโป (European Economic Community: EEC) เปนสหภาพยโรป (European

Union) อยางเปนทางการและใชมาจนถงปจจบน

การดาเนนงานของสหภาพยโรปมการบรหารผานสถาบนหลก 8 สถาบนคอสภายโรป (European

Parliament) คณะมนตรแหงสหภาพยโรป (Council of the European Union) คณะกรรมาธการยโรป (European

Commission) ศาลยตธรรมยโรป (European Court of Justice) สานกงานตรวจเงนยโรป (European Court of

Auditors) คณะกรรมการดานเศรษฐกจและสงคม (The Economic and Social Committee) คณะกรรมการภมภาค

(Committee of the Regions) และธนาคารกลางยโรป (European Central Bank: ECB) สาหรบบทบาทหนาทในการ

กาหนดนโยบายการเงนของสหภาพยโรปนนอยภายใตความรบผดชอบของธนาคารกลางยโรป (ECB) โดยถอไดวา

เปนสวนสาคญของสหภาพเศรษฐกจและการเงนยโรป (European Economic and Monetary Union: EMU) ทม

เปาหมายในการใชสกลเงนรวมกนของประเทศสมาชก โดย ECB ทาหนาทรกษาเสถยรภาพของคาเงน โดยการ

กาหนดและดาเนนนโยบายการเงนรวมกบธนาคารกลางของประเทศสมาชก ซงรวมถงหนาทในการใหคาปรกษา

และการเสนอกฎหมายทเกยวของเพอใหการดาเนนนโยบายการเงนบรรลผล ทงน การดาเนนงานของ ECB จะยด

หลกความเปนอสระเปนสาคญ

4.1.2 กระบวนการรวมตวทางการเงนของสหภาพยโรป

ตามสนธสญญามาสทรชท นโยบายของสหภาพยโรปแบงออกเปน 3 เสาหลกแหงประชาคม

ยโรป (Community Pillar) ซงเปนเรองเกยวกบนโยบายดานเศรษฐกจสงคมและสงแวดลอมโดยมสาระสาคญ คอ

1) เสาหลกทหนง: การรวมตวทางดานเศรษฐกจของประชาคมยโรป ประกอบดวย การเปน

ตลาดเดยว (Single Market) ทมการเคลอนยายอยางเสรของปจจย 4 ประการ (Free Movement) ไดแก คน สนคา

บรการ และทน การมนโยบายรวมในดานการคา การเกษตร พลงงาน สงแวดลอม ประมงและสงคม การมธนาคาร

กลางแหงสหภาพยโรป (European Central Bank: ECB) รวมถงการใชเงนสกลเดยว (Single Currency) คอ เงนยโร

2) เสาหลกทสอง: นโยบายรวมดานการตางประเทศและความมนคง (Common Foreign

and Security Policy: CFSP) เปนเรองเกยวกบนโยบายดานการตางประเทศและการทหาร

3) เสาหลกทสาม: ความรวมมอดานกระบวนการยตธรรมและกจการภายใน (Police and

Judicial Cooperation in Criminal Matters) เปนเรองเกยวกบความรวมมอในการการตรวจคนเขาเมอง

การปราบปรามอาชญากรรมและยาเสพตด และการดาเนนการรวมดานความมนคงภายใน (Justice and Home

Affairs)

47

ทงน การกาหนดนโยบายสกลเงนรวมของสหภาพยโรปนน อยภายใตเสาหลกท 1 ซงเปน

เสาหลกแหงประชาคมยโรป ทกาหนดใหมการจดตงสหภาพเศรษฐกจและการเงนยโรป (European Economic

and Monetary Union: EMU) และการใชเงนสกลเดยว คอ ยโร (Euro) โดยกระบวนการจดตงสหภาพเศรษฐกจ

และการเงนยโรปนนแบงออก ระยะ 3 เรมตงแตป ค.ศ. 1990 จนถงการเรมดาเนนนโยบายใชเงนสกลเดยวกน

ในป ค.ศ. 1999 และเขาสการใชเงนสกลรวมอยางเตมรปแบบในป ค.ศ. 2002

ภาพท 4.1: เสาหลกแหงสหภาพยโรป

ทมา:European Union law (EUR-Lex)

การจดตง EMU ซงนามาสการใชเงนสกลเดยวของสหภาพยโรป มกระบวนการตามปรากฎ

แผนภาพท 4. 2

48

ภาพท 4.2: กระบวนการจดตงสหภาพเศรษฐกจและการเงนยโรป และการใชเงนตรายโรป

1990

- 19

93

เคลอนยายทนอยางเสร

ประสานความรวมมอ

ระหวางธนาคารกลาง แต

ละประเทศสมาชก

ใชหนวยเงนตรายโรป

(European Currency

Unit:ECU)

สนบสนนใหเกดความ

ใกลเคยงกนทางเศรษฐกจ

(Economic Convergence)

เตรยมการดานกฎหมาย

1994

จดตงสถาบนทางการเงน

แหงยโรปEMI

เพมระดบความรวมมอ

กาหนดนโยบายการเงน

รวมกนระหวางธนาคาร

กลางของประเทศสมาชก

1995

กาหนดชอเงนสกล "ยโร"

และกาหนดแนวทางปฏบต

ในการประกาศใช

1996

คณะมนตรแหงสหภาพ

ยโรปพจารณาอตรา

แลกเปลยนระหวางเงนยโร

กบเงนสกลอนๆ

1997

ประเทศสมาชกปฏบตตาม

ขอตกลงวาดวยเสถยรภาพ

และความเตบโต (SGP)

1998

พจารณาใหนา ERM

bilateral central rates มาใช

คานวณอตราแลกเปลยน

เงนประจาชาตสมาชกเปน

เงนยโร

คณะมนตรแหงสหภาพ

ยโรปประกาศประเทศ

สมาชกทสามารถปฏบตได

ตามเงอนไขในการเขาส

การดาเนนการในระยะท 3

จานวน 11 ประเทศ

จดตงธนาคารกลางยโรป

ECBเพอทาหนาทตอจาก

EMI

1999

ประเทศสมาชก 11 ประเทศ

ตรงอตราแลกเปลยนของ

ตนตามอตราแลกเปลยนท

จะเขารวมใน EMU และ

ดาเนนนโยบายการเงน

รวมกน โดยมธนาคารกลาง

ยโรปเปนผดแล

1999 -

2001

ประเทศสมาชก 11 ประเทศ

ใชเงนยโร โดยเปนการใช

เฉพาะในทางบญช

2002

นาธนบตรและเหรยญ

กษาปณยโรมาใชอยางเตม

รปแบบโดยมการผอนผน

ในชวงเรมตนใหสามารถ

ใชเงนประจาชาตควบคกน

ได

ระยะท 1(1990 - 1993) ระยะท 2 (1994 - 1998) ระยะท 3 (1999 - 2002)

49

ระยะท 1 (ค.ศ. 1990-1993)

การเคลอนยายทนอยางเสร:การดาเนนการจดตง EMU ในระยะท 1 เรมตงแตมการเคลอนยาย

ทนอยางเสรระหวางประเทศสมาชก ตงแตวนท 1 กรกฎาคม ค.ศ. 1990 เปนตนไป

การประสานความรวมมอระหวางธนาคารกลาง:ธนาคารกลางของประเทศสมาชกประชาคม

ยโรปไดมการประสานความรวมมอกนมากขนในการกาหนดนโยบายการเงนของ แตละ

ประเทศเพอมงเนนใหเกดเสถยรภาพดานราคา (Price Stability) ขณะเดยวกนคณะกรรมการ

ผวาการธนาคารกลาง (Committee of Governors) ของประเทศสมาชกดงกลาวทาหนาท

พจารณาการเตรยมการเขาสสหภาพเศรษฐกจและการเงนยโรป (EMU) ทจะจดตงขนใน

ระยะท 3 โดยในลาดบแรกไดมการกาหนดกรอบการดาเนนงานและการมอบหมายงานไปยง

คณะอนกรรมการ และคณะทางานทเกยวของ

การใชหนวยเงนตรายโรป (European Currency Unit : ECU): ประเทศสมาชกไดมการใช

หนวยเงนตรายโรป หรอ ECU ซงเปนหนวยวดทางบญชเพอหกบญชระหวางกน กอนทจะม

การประกาศใชเงนยโรรวมกน

การสนบสนนใหเกดความใกลเคยงกนทางเศรษฐกจ: ประเทศสมาชกมความพยายามทจะทาให

สภาพทางเศรษฐกจของแตละประเทศมความใกลเคยงกน (Economic Convergence) มากขน

เพอเออตอการดาเนนนโยบายการเงนรวมกนทจะมขนในระยะท 3 โดยประเทศทจะเขาส

กระบวนการจดตง EMU ในระยะท 3 ไดนน จะตองปฏบตตามเงอนไขการเตรยมความพรอม

ตามสนธสญญามาสทรชทหรอ Maastricht Convergence Criteria โดยพจารณาจากอตรา

เงนเฟอ ความย งยนทางการคลง เสถยรภาพของอตราแลกเปลยน และอตราดอกเบยระยะยาว

ซงจะกลาวในรายละเอยดตอไป

การเตรยมการดานกฏหมาย:เพอใหกระบวนการจดตง EMU ในระยะท 2 และ 3 สามารถ

ดาเนนการได จงมการปรบปรงแกไขสนธสญญาโรม (Treaty of Rome) เพอใหมการจดตง

องคกรทจาเปนในการนาไปสการเปนสหภาพยโรป เชน สถาบนทางการเงนแหงยโรป

(European Monetary Institute: EMI) เปนตน และไดมการประชมระหวางรฐบาลของประเทศ

สมาชกในป ค.ศ. 1991 เพอรวมกนพจารณาการจดตง EMU ซงผลทได คอ การลงนามใน

สนธสญญามาสทรสท (Maastricht Treaty) หรอสนธสญญาสหภาพยโรป (Treaty of European

Union) ในเดอนกมภาพนธ ค.ศ. 1992 และไดมการรบรองจากประเทศสมาชกในวนท 1

พฤศจกายน ค.ศ. 1993

50

ระยะท 2 (ค.ศ. 1994-1998)

การจดตงสถาบนทางการเงนแหงยโรป (EMI) และการเพมระดบความรวมมอในการกาหนด

นโยบายการเงนระหวางธนาคารกลางของประเทศสมาชก: ในระยะท 2 ของกระบวนการ

จดตง EMU ไดมการจดตงสถาบนทางการเงนแหงยโรป (European Monetary Institute: EMI)

เมอวนท 1 มกราคม ค.ศ. 1994 ซงมาแทนทคณะกรรมการผวาการธนาคารกลาง (Committee

of Governors) ของประเทศสมาชก เพอทาหนาทหลกในการสรางความรวมมอระหวาง

ธนาคารกลางของประเทศสมาชกแตละประเทศ รวมถงความสอดคลองกนของนโยบาย

การเงนของประเทศดงกลาว และทาหนาทเตรยมการในการจดตงระบบธนาคารกลางยโรป

(European System of Central Banks: ESCB) เพอจะดาเนนนโยบายการเงนรวมกนของ

ประเทศสมาชก (Single Monetary Policy) และสรางสกลเงนรวมกน ซงจะตองดาเนนการ

ในระยะท 3 ซงเปนระยะสดทายของการจดตง EMU โดย EMI ไดมการจดเวทใหคาปรกษา

และแลกเปลยนความคดเหนและขอมลเชงนโยบาย เพอใหไดกรอบการดาเนนงานสาหรบ

ESCB เปนแนวปฏบตในกระบวนการจดตง EMU ระยะท 3

การกาหนดชอเงนสกล "ยโร" และกาหนดแนวทางปฏบตในการประกาศใช : ในป ค.ศ. 1995

แหงสหภาพยโรป ไดกาหนดชอสกลเงนรวมของประเทศสมาชก วา “ยโร (Euro)” พรอมกนน

EMI ไดกาหนดในเรองการประกาศเกยวกบการเปลยนมาใชเงนยโรของประเทศสมาชกทจะม

ขนในอนาคตรวมถงไดมการเตรยมการในการกาหนดอตราแลกเปลยนระหวางเงนยโรกบเงน

สกลอนๆ เสนอตอคณะมนตรยโรปในเดอนธนวาคม ค.ศ. 1996

ปฏบตตามขอตกลงวาดวยเสถยรภาพและความเตบโต (Stability and Growth Pact: SGP):

ในเดอนมถนายน ค.ศ 1997 คณะมนตรแหงสหภาพยโรปกาหนดใหประเทศสมาชกปฏบต

ตามขอตกลงวาดวยเสถยรภาพและความเตบโต (Stability and Growth Pact: SGP) โดยม

วตถประสงคเพอสรางวนยดานงบประมาณใหเกดขนในประเทศสมาชก

การพจารณาใช ERM Bilateral Central Rrates ในการคานวณอตราแลกเปลยนเงนประจา

ชาตสมาชกเปนเงนยโร: ในป ค.ศ. 1998 รฐมนตรวาการกระทรวงการคลงและผวาการธนาคาร

กลางของประเทศสมาชก คณะกรรมาธการยโรป (European Commission) และไดมความเหน

รวมกนทจะใหประเทศสมาชกใชเงนสกลเดยว โดยนา ERM Bilateral Central Rates มาใช

ในการคานวณเพอแลกเปลยนเงนสกลของประเทศสมาชกเปนเงนยโร

51

การประกาศประเทศสมาชกทสามารถปฏบตไดตามเงอนไขในการเขาสการดาเนนการใน

ระยะท 3 และการจดตง ECB ในเดอนพฤษภาคม ค.ศ. 1998 คณะมนตรแหงสหภาพยโรป

ไดพจารณาวาประเทศสมาชกจานวน 11 ประเทศสามารถปฏบตไดตามเงอนไขในการเขาส

การดาเนนการในระยะท 3 โดยประเทศเลาน ไดแก เบลเยยม เยอรมน สเปน ฝรงเศส

ไอรแลนด อตาล ลกเซมเบรก เนเธอรแลนด ออสเตรย โปรตเกส และฟนแลนด ซงรฐบาล

ของประเทศดงกลาว ไดมอบหมายผแทนเขารวมในคณะกรรมการบรหารของ ECB ซงทาให

ECB ไดมการจดตงขนในวนท 1 มถนายน ค.ศ. 1998 โดยทาหนาทรวมกบธนาคารกลางของ

ประเทศสมาชกในการสรางระบบยโร(Eurosystem) ทจะมากาหนดนโยบายการเงนรวมซงจะ

เกดขนในระยะ ท 3 ของกระบวนการจดตง EMU ทงน การจดตง ECB ทาใหสถาบนทาง

การเงนแหงยโรป (EMI) ไดบรรลวตถประสงคและหมดหนาทไป โดยสงตอหนาทให ECB

ในการทดสอบระบบและดาเนนกระบวนการตางๆ ทเกยวของตอไป

ทงน การดาเนนการจดตง EMU ในระยะท 2 น ประเทศสมาชกยงคงมความพยายามทจะทาใหสภาพ

ทางเศรษฐกจมความใกลเคยงกน (Economic Convergence) เพอเตรยมพรอมสาหรบการดาเนนนโยบายการเงน

รวมกนในระยะตอไป

ระยะท 3 (ค.ศ. 1999 – 2002)

การตรงอตราแลกเปลยน และการดาเนนนโยบายการเงนรวมกนของประเทศสมาชก: ระยะท 3

ของกระบวนการเขาสการเปนสหภาพเศรษฐกจและการเงนยโรป (EMU) เรมขนเมอประเทศ

สมาชก 11 ประเทศขางตนไดตรงอตราแลกเปลยนของสกลเงนของตนตามอตราแลกเปลยนท

จะเขารวมใน EMU ตารางท 4.1 และดาเนนนโยบายการเงนรวมกน (Single Monetary Policy)

โดยมธนาคารกลางยโรปเปนผดแล ตงแตวนท 1 มกราคม ค.ศ. 1999 (ตอมาประเทศกรซไดเขา

รวมดวยในป ค.ศ. 2001)

อตราแลกเปลยนเงนประจาชาตของประเทศสมาชกตอเงนยโร ซงกาหนดเปนอตราคงท (Irrevocable

Fixing of Conversion Rates) แสดงตามตารางท 4.3 และอตราแลกเปลยนเงนยโรตอเงนสกลอนรวมถงเงนบาท

ณ วนท 4 มกราคม ค.ศ. 1999 ซงเปนวนทเปดใหมการแลกเปลยนแสดงตามตารางท 4.4 ทงน เงน ECU ไดถก

ยกเลกไปพรอมกบการเกดขนของเงนยโร

52

ตารางท 4.3: อตราแลกเปลยนเงนประจาชาตตอเงนยโร

เงนประจาชาต อตราแลกเปลยน

ตอยโร

เงนประจาชาต อตราแลกเปลยน

ตอยโร

Germanmarks 1.95583 Austrian shillings 13.7603

Frenchfrancs 6.55957 Portuguese escudos 200.482

ItalianLire 1936.27 Finnish markka 5.94573

Spanishpesetas 166.386 Irish pounds 0.787564

Dutch guilder 2.20371 Luxembourg francs 40.3399

Belgian francs 40.3399

ทมา: European Central Bank

ตารางท 4.4: อตราแลกเปลยนเงนยโรตอเงนสกลอนๆ

สกลเงน อตราแลกเปลยน

ดอลลารสหรฐ 1.1665/ยโร

เยนญปน 134/ยโร

ปอนดองกฤษ 0.7/ยโร

บาทไทย 42.73 /ยโร

ทมา: European Central Bank และ ExchangeRateWeb.com

อยางไรกตาม การใชเงนยโรในระยะแรกนยงเปนไปเฉพาะในทางบญช เชน การโอนเงนผานทาง

ธนาคาร และการซอขายตราสาร เปนตน จนกระทงวนท 1 มกราคม ค.ศ. 2002 จงไดมการนาธนบตรและเหรยญ

กษาปณยโรมาใชอยางเตมรปแบบซงธนบตรยโรม 7 ประเภท คอ ฉบบละ 5 ยโร 10 ยโร 20 ยโร 50 ยโร 100

ยโร 200 ยโร และ 500 ยโร และมลกษณะเหมอนกนในทง 12 ประเทศสมาชกและเหรยญยโรม 8 ประเภท คอ

เหรยญมลคา 1 เซนต 2 เซนต 5 เซนต 10 เซนต 20 เซนต 50 เซนต 1 ยโร และ 2 ยโรโดยเหรยญม 2 ดาน

ดานหนงเหมอนกนในทง 12 ประเทศสมาชกโดยเปนสญลกษณแสดงความเปนยโรป และอกดานหนงแตกตาง

กนไปในแตละประเทศสมาชกแตใชไดในประเทศสมาชกทกประเทศ สาหรบในชวงการเปลยนผานจากการใช

เงนประจาชาตของประเทศสมาชกมาเปนเงนยโร ไดมการกาหนดใหมชวงเวลาผอนผนใหประชาชนใน

53

ประเทศสมาชกสามารถใชเงนประจาชาตของตนและเงนยโรควบคกนได (Dual Circulation Period) จนถง

วนท 28 กมภาพนธ ค.ศ. 2002 และหลงจากนแมวาประชาชนจะไมสามารถใชจายโดยใชเงนประจาชาตของ

ตนแลว แตประชาชนยงสามารถแลกเปลยนเงนประจาชาตเปนเงนยโรได ณ ธนาคารพาณชย และธนาคารกลาง

ของประเทศสมาชก ภายในระยะเวลาทแตละประเทศกาหนด5

6

หลงจากทเงนยโรไดนามาใชอยางเปนทางการแลว มหลายประเทศในยโรปไดเขารวมใน EMU

ไดแก ประเทศสโลเวเนยเขารวมในป ค.ศ. 2007 ประเทศไซปรสและประเทศมลตาเขารวมในป ค.ศ. 2008

ประเทศสโลวาเกยเขารวมในป ค.ศ. 2009 และประเทศเอสโทเนยเขารวมในป ค.ศ. 2011 และทนททประเทศ

ดงกลาวรวมใชเงนยโร ธนาคารกลางของประเทศเหลานกจะเปนสวนหนงของระบบยโร (Eurosystem)

ซงจะตองรกษาเสถยรภาพดานราคารวมกน

4.1.3 หลกเกณฑและขนตอนการใชเงนยโรเปนสกลเงนประจาชาต (Maastrict Convergence

Criteria) ตามสนธสญญามาสทรชทไดกาหนดเกณฑประเมนความพรอมในการเขารวม EMU ของประเทศ

สมาชกสหภาพยโรป เพอเขาสระยะท 3 ของการจดตง EMU ซงมเปาหมายสงสดในการใชสกลเงนรวมกน

โดยกาหนดใหประเทศเหลานตองผานเงอนไขตามสนธสญญามาสทรชทหรอ Maastricht Convergence Criteria

เพอปรบพนฐานดานเศรษฐกจใหใกลเคยงกนซงพจารณาจากอตราเงนเฟอ ความย งยนทางการคลง เสถยรภาพ

ของอตราแลกเปลยน และอตราดอกเบยระยะยาวโดยมเงอนไข 4 ประการ ดงน

1) ตองควบคมอตราเงนเฟอใหอยในระดบตา โดยประเทศสมาชกจะตองควบคมอตราเงน

เฟอไมใหสงกวารอยละ 1.5 ของอตราเงนเฟอเปาหมายโดยอตราเงนเฟอเปาหมายคานวณจากคาเฉลยอตราเงน

เฟอของประเทศสมาชกทมอตราเงนเฟอตาทสด 3 ลาดบแรก ซงหมายถงประเทศทมเสถยรภาพทางการเงนด

ทสด ซงคานวณจากคาเฉลยของดชนราคาผบรโภค (Consumer Price Index: CPI) ในชวงระยะเวลา 1 ปกอน

การประเมนวตถประสงคของการกาหนดเกณฑอตราเงนเฟอดงกลาวเพอใหประเทศสมาชกคงอตราเงนเฟอ

ในระดบตาและระดบทใกลเคยงกนทงนเพอรกษาเสถยรภาพดานราคา (Price Stability) ภายในกลมประเทศ

ยโรโซน ซงเปนสงทจาเปนสาหรบ ECB ในการดาเนนนโยบายการเงนอยางมประสทธภาพ

6ขอมลจากกระทรวงการตางประเทศ

54

2) ตองมวนยทางการคลง โดยพจารณาจากดลงบประมาณและการกอหนสาธารณะ

ดงน

(1) อตราสวนการขาดดลงบประมาณตอผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ (Gross

Domestic Product: GDP) จะตองไมเกนรอยละ 3 หรอมการขาดดลงบประมาณลดลงอยางมากและตอเนอง หรอ

มการขาดดลเกนกวาเกณฑทกาหนดเลกนอยเพยงชวคราว จนใกลเคยงกบเกณฑทกาหนดไวน นอกจากน มการ

พจารณาดวยวาการขาดดลงบประมาณนนเกนกวารายจายลงทนของรฐบาลและรายการอนๆ ทเกยวของหรอไม

และมความเสยงทขาดดลสงขนหรอไม เปนตน (2) อตราสวนหนสาธารณะตอ GDP จะตองไมเกนรอยละ 60 หรอมการกอหน

เกนกวา เกณฑทกาหนดนเพยงเลกนอยและมแนวโนมลดลงเรอยๆ

3) ตองมอตราแลกเปลยนทมเสถยรภาพและมศกยภาพ ทจะใชระบบอตราแลกเปลยน

แบบคงท (การใชเงสกลเดยวกนในกลมประเทศเทากบเปนการใชระบบอตราแลกเปลยนแบบคงทระหวาง

ประเทศสมาชก โดยประเทศสมาชกทประสงคจะใชเงนยโร จะตองเขารวมระบบอตราแลกเปลยน

(European Exchange Rate Mechanism II: ERM II) ซงเปนระบบอตราแลกเปลยนลอยตวแบบมชวงเปนเวลา

อยางนอยสองปกอนทจะใชเงนสกลยโรโดยทคาเงนจะตองไมผนผวนเกนกวาชวงทกาหนดเปนเวลาอยางนอย

สองปตดตอกนและจะตองไมมการลดคาเงน (Devalue) ของประเทศตนเองในชวงเวลาดงกลาวดวย ทงน อตรา

แลกเปลยนของสกลเงนทเขารวมใน ERM II เมอเทยบกบเงนยโร หรอเรยกวา European Currency Unit-ECU

กอนทจะมเงนยโรนนไดรบอนญาตใหลอยตวอยในชวง ± 15% ของอตราแลกเปลยนกลาง โดยวตถประสงค

ในการกาหนดเงอนไขนเปนไปเพอทดสอบศกยภาพของประเทศสมาชกในการใชระบบอตราแลกเปลยนแบบ

คงทรวมทงเพอประเมนเสถยรภาพของคาเงนของประเทศทประสงคจะใชเงนสกลยโรซงไมควรจะมความ

ผนผวนมากนกตลอดจนเปนการเตรยมความพรอมใหกบประเทศสมาชกในการปรบพนฐานทางเศรษฐกจ

ทงนในภมภาคอนๆ ทไมมการจดตงกลไกอตราแลกเปลยนในลกษณะเดยวกบ

ERM ซงรวมถงกลมประเทศสมาชก ASEAN จะไมสามารถนาเกณฑการพฒนาดานอตราแลกเปลยนนมา

พจารณาได อยางไรกด ในงานวจยของ Plummer and Kreinin (Correlation Coefficients 2009) ของการ

เคลอนไหวไดใชอตราแลกเปลยนรายเดอนเปนเกณฑพจารณา

4) อตราดอกเบยระยะยาว ตองไมสงกวารอยละ 2 ของประเทศทมอตราเงนเฟอตาทสด

สามลาดบแรก ซงอตราดอกเบยระยะยาวคานวณจากอตราดอกเบยพนธบตรรฐบาลระยะยาวหรอหลกทรพย

อนทใกลเคยงกน ในชวงระยะเวลา 1 ปกอนการประเมน

55

กฎเหลกทง 4 ขอนมตนกาเนดมามาจากทฤษฏ Impossible Trinity ซงเสนอโดย

นกเศรษฐศาสตร Robert Mundell ทฤษฎ Impossible Trinity อธบายวาการดาเนนนโยบาย 3 อยางพรอมๆ กน

ไดแก นโยบายอตราแลกเปลยนคงท การเปดเสรเงนทนเคลอนยาย และการใชนโยบายการเงนทเปนอสระ

ไมสามารถดาเนนการรวมกนได กลาวคอภายใตสภาวะทเงนทนสามารถไหลเขาออกไดอยางเสรในกรณท

ประเทศนนใชนโยบายอตราแลกเปลยนแบบคงทการใชนโยบายการเงนจะไรประสทธผลเนองจากอตรา

ดอกเบยจะถกตรงใหคงท เพอใหอตราแลกเปลยนคงทมเชนนนแลว หากธนาคารกลางมการปรบอตราดอกเบย

นโยบายขนเมดเงนจานวนมากจากตางประเทศจะไหลเขาสประเทศทาใหคาเงนในประเทศแขงขนสงผลให

อตราแลกเปลยนไมคงท นอกจากนยงเสยงตอการถกโจมตคาเงนเมอคาเงนทกาหนดสงกวาคาเงนทแทจรง

อกดวย ในกรณน การดาเนนนโยบายการคลงจะตองมประสทธภาพและรดกม ซงประสทธภาพของนโยบาย

การคลงขนกบวนยทางการคลง หากประเทศใดไมมวนยทางการคลง กลาวคอ มหนสาธารณะสงเกนไปจะทาให

การใชนโยบายการคลงในการกระตนและสรางสมดลทางเศรษฐกจไมมความนาเชอถอสงผลใหการใชนโยบาย

การคลงเพอสกดกนการเกดวกฤตเศรษฐกจเปนไปไดยากขน ในทางกลบกน ถาประเทศนนใชนโยบายอตรา

แลกเปลยนลอยตวการดาเนนนโยบายการเงนทอสระจะมประสทธผลเนองจากธนาคารกลางสามารถ

ปรบเปลยนอตราดอกเบยนโยบายเพอใหมความเหมาะสมตอเศรษฐกจภายในประเทศ นอกจากนระบบอตรา

แลกเปลยนลอยตวยงสามารถชวยสกดกนการไหลเขาของเงนทนระยะสนเพอเกงกาไรอกดวย เนองจากการ

เกงกาไรดงกลาวมความเสยงจากการเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยน

หากพจารณาการรวมตวทางการเงนและการใชเงนสกลเดยวกนของ EU อยางแทจรง

แลวอาจกลาวไดวา ประเทศสมาชกยโรมการดาเนนนโยบายเปดเสรทนเคลอนยายภายใตระบบอตราแลกเปลยน

คงทเนองจากเงนทนสามารถไหลเขาออกไดอยางเสรระหวางประเทศสมาชก ในขณะททกประเทศใชเงนสกล

เดยวกน )อตราแลกเปลยนของทกประเทศเทากน( ดวยเหตนการควบคมหนสาธารณะและดลงบประมาณ

จงถกกาหนดเปนเงอนไขสาคญทประเทศสมาชกตองถอปฏบต

56

ตารางท 4.5: สรปเงอนไขการเปนสมาชกสหภาพยโรป (Convergence Criteria)

เงอนไขการเปนสมาชกสหภาพยโรป

(Convergence Criteria)

ความตกลงวนยทางการคลงของสหภาพยโรปภายใต

Stability and Growth Pact

การขาดดลงบประมาณไมเกนรอยละ 3 ของ GDP การขาดดลงบประมาณไมเกนรอยละ 3 ของ GDP

ระดบหนสาธารณะไมเกนรอยละ 60 ของ GDP ระดบหนสาธารณะไมเกนรอยละ 60 ของ GDP

อตราเงนเฟอเฉลยไมเกนรอยละ 1.5 ของคาเฉลยใน 3

ประเทศ ทเงนเฟอตาทสด

อตราดอกเบยระยะยาวไมสงกวารอยละ 2 ของคาเฉลยใน

3 ประเทศ ทดอกเบยตาสด

อตราแลกเปลยนเคลอนไหวในระดบปกตภายในกรอบ

Exchange Rate Band อยางนอย 2 ปกอนเขารวมสหภาพยโรป

ทมา: งานสมมนาวชาการ “วกฤตหนสาธารณะในยโรปผลกระทบตอเศรษฐกจโลกและเศรษฐกจไทย”

โดย ดร.เอกนต นตทณฑประภาศ

4.1.4 ความทาทายการใชสกลเงนรวมกน: บทเรยนจากวกฤตเศรษฐกจยโรป

ตามหลกเศรษฐศาสตรแลว การรวมกลมประเทศเพอใชเงนตราสกลเดยวกนนนมขอด

หลายประการ อาทเชน ชวยลดตนทนในการทาธรกรรมการคาการลงทนระหวางประเทศ ลดความเสยงทเกด

จากความผนผวนของอตราแลกเปลยน ลดตนทนในการกยมเงนชวยอานวยความสะดวกในการทาธรกรรมขาม

พรมแดนซงมสวนชวยสนบสนนใหเกดการคาการลงทนภายในกลมประเทศทใชเงนตราสกลเดยวกนมากยงขน

เปนตน นอกจากน ยงสนบสนนใหเกดการแขงขนในตลาดและการพฒนาของตลาดเงนตลาดทนในภมภาคมาก

ยงขน ซงลวนสงผลใหเกดการเตบโตทางเศรษฐกจในภมภาค อยางไรกด การใชสกลเงนรวมกนกมขอจากด

บางประการโดยขอจากดสาคญประการหนงคอการสญเสยความเปนอสระในการดาเนนนโยบายการเงนและ

นโยบายอตราแลกเปลยนของประเทศ เนองจากการทประเทศสมาชกยอมยกเลกสกลเงนของตนเองและใช

เงนตราสกลเดยวกนกบประเทศอนกเทากบเปนการยอมมอบนโยบายการเงนและนโยบายอตราแลกเปลยน

ของประเทศตนเองไปโดยปรยาย เพราะนโยบายการเงนจะถกกาหนดโดยธนาคารกลางของกลมประเทศทใช

สกลเงนรวมกนซงในกรณของสหภาพยโรปคอ ECB

การสญเสยอานาจของประเทศในการควบคมนโยบายทางดานการเงนเปนสาเหต

สาคญททาใหสหราชอาณาจกร สวเดน และเดนมารก ไมรวมใชเงนยโร โดยทประเทศเหลานไมตองการสญเสย

57

เอกราชทางนโยบายการเงนและการกาหนดอตราแลกเปลยนใหอยภายใตการกากบดแลของธนาคารกลางยโรป

รวมทงมนใจในระบบเศรษฐกจทแขงแกรงของตนและเกรงวาระบบเศรษฐกจของตนจะออนแอลงหากมการใช

สกลเงนรวมกบประเทศทไมมความทดเทยมกนทางดานเศรษฐกจโดยทง 3 ประเทศตางจดใหมการลงประชามต

เกยวกบการรวมใชเงนสกลยโรและผลปรากฏวาประชาชนสวนใหญไมตองการเขารวมกลมยโรโซน

การทประเทศทใชสกลเงนรวมกนตองสญเสยความเปนอสระในการดาเนนนโยบาย

การเงนและนโยบายอตราแลกเปลยนไปโดยปรยายนนเปนประเดนทสาคญ เพราะเทากบวาประเทศเหลานน

ไมสามารถกาหนดนโยบายการเงนหรอเปลยนแปลงอตราแลกเปลยนไดตามความเหมาะสมหรอใหสอดคลอง

กบสภาวะเศรษฐกจภายในประเทศ ดวยเหตน ทฤษฎ Optimal Currency Area ของ Robert Mundell จงระบ

ใหการมวงจรทางธรกจทสอดคลองกนเปนเงอนไขสาคญในการพจารณาความเหมาะสมของกลมเศรษฐกจใน

การใชเงนตราสกลเดยวกน เนองจากหากทกประเทศในกลมเศรษฐกจมทศทางทางเศรษฐกจเหมอนกน มชวงท

เศรษฐกจเตบโตพรอมกน หรอชวงเศรษฐกจซบเซาพรอมกน กจะทาใหการดาเนนนโยบายการเงนใหเปนหนง

เดยวกนสามารถกระทาได แตหากประเทศตางๆ มวงจรธรกจแตกตางกน เชน เศรษฐกจประเทศหนงอยในภาวะ

ถดถอยในขณะทเศรษฐกจอกประเทศหนงเตบโตรอนแรงเกนไปจนสมเสยงทจะเกดภาวะเงนเฟอและเศรษฐกจ

ฟองสบซงการดาเนนนโยบายการเงนทเหมาะสมกบเศรษฐกจซบเซาคอ นโยบายการเงนแบบขยายตว สวน

ประเทศทเศรษฐกจรอนแรงควรดาเนนนโยบายการเงนแบบหดตว จะเหนไดวาการดาเนนนโยบายการเงนแบบ

เดยวกน จงไมเหมาะกบทกประเทศ

สาหรบการดาเนนนโยบายอตราแลกเปลยนนน กมขอจากดจากการใชเงนตราสกล

เดยวเชนกน โดยเฉพาะเมอเศรษฐกจของแตละประเทศในกลมเศรษฐกจมความแตกตางกนหรอมวฏจกร

เศรษฐกจแตกตางกน เชน ประเทศหนงกาลงประสบปญหาทางเศรษฐกจ ในขณะทเศรษฐกจของประเทศอนๆ

เตบโตไดด ซงโดยทวไปแลว ประเทศทประสบปญหาเศรษฐกจสามารถฝาวกฤตไดโดยการลดคาเงนเพอทาให

ราคาสนคาประเทศของตนถกลงซงเปนการชวยเพมความสามารถในการแขงขนของประเทศ และกระตน

เศรษฐกจโดยอาศยภาคการสงออก แตในกรณของประเทศทใชเงนสกลเดยวกนนนไมสามารถใชกลไกการปรบ

ลดคาเงน เพอกระตนภาคการสงออกและเพมความสามารถในการแขงขนของประเทศได ดงนน ทางเลอกเดยว

ในระยะสน ในการเพมความสามารถในการแขงขนทางดานราคาสนคาหรอทาใหราคาสนคาถกลงเมอเทยบกบ

สนคาจากประเทศอน คอ การลดเงนเดอนคาจางแรงงานซงเปนตนทนสาคญในการผลตสนคาดงจะเหนไดจาก

กรณของวกฤตยโรโซนทผานมา ประเทศกรซถกกดดนจากสหภาพยโรปใหลดเงนเดอนคาจางแรงงาน แต

รฐบาลกรซกถกประทวงจากกลมแรงงานจนเกดปญหาทางการเมองตามมา

58

นอกจากน การใชเงนตราสกลเดยวกนในกลมประเทศทมพนฐานทางเศรษฐกจ

แตกตางกนมาก จะบนทอนความสามารถในการแขงขนของประเทศทออนแอกวา สงผลใหเกดปญหาดลการคา

ตามมา และเปนสาเหตสาคญททาใหเศรษฐกจย าแยลงตามหลกเศรษฐศาสตรแลว คาเงนหรออตราแลกเปลยน

คอ อานาจซอของเงนสกลหนงในการซอสนคา เปรยบเทยบกบเงนตราสกลอน ทงน อตราแลกเปลยนจะถก

กาหนดโดยราคาสนคาในประเทศเทยบกนราคาสนคาตางประเทศ โดยทราคาสนคาจะถกกาหนดโดยปรมาณ

เงนในระบบเศรษฐกจ อตราดอกเบย การพฒนาทางเทคโนโลยและประสทธภาคการผลต ซงสงผลตอตนทน

การผลตสนคาตลอดจนพนฐานทางเศรษฐกจของประเทศ ดวยเหตน ประเทศทมเศรษฐกจแขงแกรงจงมกม

คาเงนสงกวาประเทศทมเศรษฐกจออนแอกวา สวนประเทศทมคาเงนออนกวามกจะผลตสนคาสงออกไดใน

ราคาถกกวาและสามารถอาศยกลไกคาเงนเพอกระตนการสงออกและการขยายตวทางเศรษฐกจของประเทศ

ดงนน การใชเงนตรารวมกนของกลมประเทศทมพนฐานทางเศรษฐกจแตกตางกนจะทาใหอตราแลกเปลยน

ไมสะทอนพนฐานทางเศรษฐกจทแทจรง และยงทาใหระดบราคาสนคาในประเทศทเศรษฐกจออนแอกวา

ใกลเคยงกบระดบราคาสนคาในประเทศทมเศรษฐกจเขมแขง สงผลใหประเทศทเศรษฐกจออนแอไมสามารถ

แขงขนทางดานราคาโดยอาศยกลไกคาเงนทถกกวาไดอกตอไป หากวกฤตการณดงกลาวดารงอยโดยไมมการ

พฒนาประสทธภาพการผลตในประเทศ ยอมทาใหความสามารถในการแขงขนของประเทศดงกลาวลดลง

ดลการคาขาดดลจนอาจทาใหเกดปญหาเศรษฐกจตามมา

วกฤตเศรษฐกจยโรปทเรมตนในป ค.ศ. 2007 เปนกรณศกษาทสาคญสาหรบอาเซยน

ในการกาหนดแนวทางการรวมตวทางเศรษฐกจของอาเซยน วกฤตเศรษฐกจยโรปครงนมกถกเรยกวาวกฤต

หนสาธารณะซงเปนการเรยกทอาจทาใหเกดความเขาใจผดเนองจากวกฤตเศรษฐกจยโรปครงนแมจะเกยวของ

กบการกอหนสาธารณะจนเกนตวแตอาจกลาวไดวา หนสาธารณะมใชหวใจของปญหาตลอดจนการแกปญหา

หนสาธารณะกไมใชการแกปญหาทตรงจด แทจรงแลววกฤตเศรษฐกจยโรปทเกดขนมความเกยวของกบการใช

สกลเงนยโรอยางมาก โดยวกฤตเศรษฐกจยโรปครงนเปนปญหาเชงโครงสรางทมสาเหตสาคญ 2 ประการ

ไดแก

1) การใชเงนสกลเดยวกนในกลมประเทศทมความแตกตางทางพนฐานเศรษฐกจ

ซงบางประเทศยงไมมความพรอมในการใชเงนยโรรวมกน

ตามทฤษฎ Optimal Currency Area ของ Robert Mundell ไดระบเงอนไข 4

ประการททาใหกลมประเทศทใชสกลเงนเดยวประสบความสาเรจ ดงน

59

(1) ประเทศทใชเงนสกลเดยวกนตองมวงจรทางธรกจทสอดคลองกน กลาวคอ

เมอประเทศใดประสบภาวะเศรษฐกจถดถอยประเทศอนกจะตองมแนวโนมทจะประสบภาวะถดถอยเชนกน

หรอถาประเทศใดกาลงอยในชวงเศรษฐกจขาขนประเทศอนกจะตองอยในชวงเศรษฐกจขาขนเชนเดยวกน

ทงนเพอใหเกดดาเนนนโยบายการเงนสามารถทาไดในทศทางเดยวกน

(2) ตองมการเคลอนยายแรงงานแบบเสร กลาวคอถามประเทศใดเรมมการ

วางงานสงแรงงานตองสามารถยายไปอกประเทศทมการวางงานตา เพอลดการวางงานในแตละประเทศอนเปน

การปรบสมดลทางเศรษฐกจ

(3) ตองมการเคลอนยายทนอยางเสรการกาหนดราคาสนคาหรอคาจางตองม

ความยดหยนเพอใหกลไกตลาดสามารถปรบสมดลราคาโดยอตโนมตเมอเกดความไมเทาเทยมของเขต

เศรษฐกจ

(4) มนโยบายการคลงแบบรวมศนย กลาวคอประเทศทมเศรษฐกจดตอง

สามารถนาเงนงบประมาณเขาไปชวยเหลอประเทศทมเศรษฐกจไมดไดเพอไมใหความแตกตางทางเศรษฐกจ

ของแตละประเทศมมากเกนไป

เปนทนาสงเกตวา เงอนไขภายใต Maastrict Convergence Criteria ท EU ใชในการรบ

ประเทศสมาชกเขารวมใชเงนยโรรวมกนนนมความแตกตางจากเงอนไขภายใตทฤษฎ Optimal Currency Area

จงทาใหเกดการวพากษวจารณวาเงอนไข Maastrict Convergence Criteria อาจไมเพยงพอตอการสรางความ

พรอมของประเทศสมาชก และทาใหเกดขอสงสยวาประเทศในกลมยโรโซนบางสวนมความพรอมตอการใช

เงนยโรรวมกนหรอไม

หากพจารณาตารางแสดงพนฐานทางเศรษฐกจของประเทศในกลมยโรโซนแลว พบวา

แตละประเทศสมาชกมความแตกตางกนทงในดานเศรษฐกจมหภาค สะทอนจากอตราเตบโตทางเศรษฐกจ

เสถยรภาพภายใน (อตราเงนเฟอ) และเสถยรภาพภายนอก (ดลการชาระเงน) มความแตกตางกน

60

ภาพท 4.3: อตราการเตบโตทางเศรษฐกจ (Real GDP growth) ของกลมยโรโซน (เฉล ยป 2551-2554)

ทมา: Eurostat

ภาพท 4.4: อตราเงนเฟอของประเทศสมาชกยโรโซน (เฉลยป 2551-2554)

ทมา: Eurostat

61

ภาพท 4.5: ดลการชาระเงน (Balance of Payment) (เฉล ยป 2551-2554)

ทมา: Eurostat

2) ความไมเขมงวดของ EU ในการบงคบใชเกณฑ Convergence Criteria

ตอประเทศสมาชก แมวา EU จะมการกาหนด Maastrict Convergence Criteria กตาม แตการบงคบใชเกณฑ

ดงกลาวมความยดหยนคอนขางมาก โดย EU ไดอนญาตใหประเทศสมาชกขาดดลการคลงเกนเปาหมายท

กาหนดไวไดหากมความจาเปนโดยอางเหตผลวาการบงคบใชมาตรฐานเดยวกนกบทกประเทศอยางเขมงวด

อาจทาไดยาก เพราะแตละประเทศมภาวะทางเศรษฐกจแตกตางกนไปนอกจากน การทเยอรมนซงเปนประเทศ

ผนาใน EU มความกระตอรอรนทจะพฒนากลมยโรโซนใหมขนาดใหญจงยนยอมทจะอนญาตใหหลายประเทศ

เขารวมยโรโซนแมวาประเทศเหลานนจะไมสามารถปฏบตตามเงอนไขภายใต Maastrict Convergence Criteria

ไดทงกอนและหลงการรบเปนสมาชกยโรโซน จากตารางแสดงยอดหนสาธารณะตอ GDP ของประเทศสมาชก

ยโรโซน พบวา มประเทศสมาชกเกอบครงทไมสามารถรกษายอดหนสาธารณะไดตามเกณฑ Maastrict

Convergence Criteria อยางไรกด การท EU ไมยดตามกฎเหลกของ Maastrict Convergence Criteria อยางจรงจง

ทาใหเงอนไขทตงขนมาเสอมความศกดสทธลงไปและทาใหหลายประเทศในยโรโซนไมใหความสาคญกบการ

รกษาวนยทางการเงนการคลงและนาไปสวกฤตหนสาธารณะยโรป ในปจจบน

62

ภาพท 4.6: สดสวนหนสาธารณะตอจดพ (Public Debt to GDP) ของประเทศสมาชกยโรโซน (ป 2553)

ทมา: Eurostat

นอกจากน เปนทนาสงเกตวา EU กาหนดเพยงเงอนไขในการรบประเทศสมาชก

เขารวมใชเงนยโรเทานนแตมไดกาหนดมาตรการหรอบทลงโทษกรณประเทศสมาชกทอยในยโรโซนแลว

ไมสามารถรกษาวนยทางการเงนการคลงตามเปาหมายทกาหนดไวใน Maastrict Convergence Criteria ได

ดงนน การไมกาหนดบทลงโทษนบวาเปนจดออนประการหนงของ EU เพราะทาให EU ขาดเครองมอใน

การจดการกบประเทศสมาชกทละเมดกฎเหลกของ Maastrict Convergence Criteria รวมถงขาดเครองมอ

ในการสรางแรงจงใจใหประเทศสมาชกรกษาเสถยรภาพทางการเงนการคลงอยางตอเนองซงหากมมาตรการ

ลงโทษดงกลาว กจะมสวนชวยให EU สามารถควบคมปญหาไดตงแตตนและสถานการณไมลกลามจน

กลายเปนวกฤตเศรษฐกจดงเชนทเกดขน

4.2 การรวมกลมทางเศรษฐกจของอาเซยน

4.2.1 ความเปนมาและการรวมกลมทางเศรษฐกจของอาเซยน

การรวมกลมทางเศรษฐกจของอาเซยนมพฒนาการมาอยางตอเนองภายใตกรอบความรวมมอ

ตางๆ ซงจดเรมตนเกดจากประเทศสมาชกอาเซยนตองการพฒนาความรวมมอทางเศรษฐกจใหเปนรปธรรม

มากขน โดยในระยะเรมแรกไดมการลงนามความตกลง อาท ความตกลงแผนแมบทวาดวยการขยายความ

63

รวมมอทางเศรษฐกจอาเซยน6

7 (Framework Agreement on Enhancing ASEAN Economic Cooperation) และ

ความตกลงวาดวยอตราภาษพเศษทเทากนสาหรบเขตการคาเสรอาเซยน (Agreement on the Common Effective

Preferential Tariff Scheme for the ASEAN Free Trade Area) หรอเรยกโดยยอวาความตกลง CEPT และ

ความสาเรจของการรวมกลมทางเศรษฐกจครงสาคญทสด คอ การจดตงเขตการคาเสรอาเซยน (ASEAN Free

Trade Area: AFTA) เปนตน

ตอมา วกฤตเศรษฐกจทเกดขนในภมภาคเอเชยในชวงป 2540 ไดสงผลใหเกดภาวะเศรษฐกจ

ตกตาอยางรนแรงทวทวปเอเชย ทาใหประเทศสมาชกอาเซยนจาเปนตองวางแผนดาเนนงานดานเศรษฐกจ

ใหชดเจนมากยงขน เพอเสรมสรางความแขงแกรง ยกระดบขดความสามารถในการแขงขนของภมภาค และ

เตรยมความพรอมในการรบมอกบการเปลยนแปลงอยางรวดเรวจากกระแสโลกาภวฒน ซงในการประชม

สดยอดอาเซยนเมอเดอนธนวาคม 2540 ณ กรงกวลาลมเปอร ประเทศมาเลเซย ผนาอาเซยนไดตดสนใจทจะ

เปลยนแปลงอาเซยนไปสการเปนภมภาคทมนคง มงคง และมขดความสามารถในการแขงขน โดยมงเนน

การสรางความรวมมอของประเทศสมาชกอาเซยนในการขจดความยากจน พรอมกบการสนบสนนการพฒนา

เศรษฐกจในภมภาคใหมความเทาเทยมกน ตลอดจนการลดความแตกตางกนทงในดานสงคมและเศรษฐกจ

(One vision, One Identity, One Community) อนจะนาไปสเปาหมายของการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

(ASEAN Economic Community: AEC) โดยผนาอาเซยนไดเหนพองตองกนในการประกาศวสยทศนอาเซยน

(ASEAN Vision 2020) ซงประกอบไปดวย 3 เสาหลก คอ (1) ดานการเมองและความมนคงอาเซยน (2) ดาน

เศรษฐกจอาเซยน และ (3) ดานสงคมวฒนธรรมอาเซยน และไดมการจดทากฏบตรอาเซยน (ASEAN Charter)

เพอดาเนนงานไปสประชาคมอาเซยน

อยางไรกด ในป 2546 อาเซยนตางมความเหนวาจาเปนจะตองเรงดาเนนการเพอมงสการเปน

ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ภายในป 2558 (ค.ศ. 2015) เรวขน 5 ปจากทกาหนดในป 2563 (ค.ศ. 2020) เพอให

ทนกบการเปลยนแปลงของสถานการณเศรษฐกจโลก โดยมการจดทาแผนงานในเชงบรณาการในดานเศรษฐกจ

ตางๆ หรอ AEC Blueprint ซงมองคประกอบสาคญ 4 เรอง คอ

1) การเปนตลาดเดยวและฐานการผลตรวม (Single Marketand Production Base) ซงจะ

ทาใหประเทศสมาชกอาเซยน มการเคลอนยายสนคาอยางเสร การเคลอนยายบรการอยางเสร การเคลอนยาย

การลงทนอยางเสร การเคลอนยายแรงงานมฝมออยางเสร และการเคลอนยายเงนทนอยางเสรยงขน โดยม

วตถประสงคของการเปนตลาดและฐานการผลตเดยวกน เพอพฒนาเครอขายการผลตในภมภาค และสงเสรมขด

7ผนาอาเซยนไดออกแถลงการณสงคโปรระหวางการประชมสดยอดอาเซยน ครงท 4 ป 2535 (Singapore Declaration of 1992) โดยแสดงเจตนารมณ

ทจะพฒนาความสมพนธท งทางดานการเมองและเศรษฐกจ เพอรกษาความมเสถยรภาพและความเจรงรงเรองภายในภมภาค

64

ความสามารถของอาเซยนในการทจะเปนศนยกลางการผลต ดงดดการลงทน หรอเปนสวนหนงของหวงโซ

อปทานโลก ประเทศสมาชกจงจาเปนตองพฒนากลไกและมาตรการตางๆ เพอขจดขอจากดตอการคาบรการ

จดทาขอตกลง และปรบปรงกรอบความตกลงเขตการลงทนของอาเซยน เพออานวยความสะดวกและเพมความ

มนใจใหกบนกลงทน

2) การเปนภมภาคทมขดความสามารถในการแขงขนสง (Highly Competitive Economic

Region) ซงจะดาเนนการยกระดบขดความสามารถในดานตางๆ ไดแก นโยบายการแขงขน การคมครอง

ผบรโภค สทธในทรพยสนทางปญญา มาตรการดานภาษ การพฒนาโครงสรางพนฐาน และพาณชย

อเลกทรอนกส

3) การเปนภมภาคทมพฒนาการทางเศรษฐกจทเทาเทยมกน (Region of Equitable

Economic Development) โดยมวตถประสงคเพอลดชองวางของระดบการพฒนาระหวางสมาชกเกาและใหม

ทงน แนวทางการดาเนนงานทสาคญ คอ การสนบสนนการพฒนาวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs)

ของประเทศสมาชกโดยอานวยความสะดวกในการเขาถงขอมล ตลาด การพฒนาทรพยากรมนษย และทกษะ

แรงงาน แหลงเงนทน ตลอดจนเทคโนโลย และการรเรมในการรวมกลมของอาเซยน เพอใหสมาชกทกประเทศ

ไดรบประโยชนจากการรวมกลมทางเศรษฐกจ

4) การบรณาการเขากบเศรษฐกจโลกไดอยางสมบรณ (Region Fully Integrated into the

Global Economy) เนนการปรบประสานนโยบายเศรษฐกจของอาเซยนกบประเทศภายนอกภมภาค เชน การ

จดทาเขตการคาเสรและความตกลงวาดวยหนสวนทางเศรษฐกจกบประเทศนอกอาเซยนและการมสวนรวมใน

เครอขายหวงโซอปทานโลก เปนตน โดยนาหลกปฏบตสากล มาตรฐานในการผลตและจาหนายมาใชใน

ภมภาคพฒนาความชวยเหลอทางวชาการเพอยกระดบขดความสามารถและผลตภาพดานอตสาหกรรม และการ

เขาไปมสวนรวมในการรวมกลมระดบภมภาคและระดบโลกใหกบประเทศสมาชกทมระดบการพฒนาตากวา

ของอาเซยน

4.2.2 การดาเนนการรวมกลมทางเศรษฐกจของภมภาคอาเซยน

ประเทศสมาชกอาเซยนไดกาหนดพนธกรณไวในแผนดาเนนงานจดตงประชาคมเศรษฐกจ

อาเซยน (AEC Blueprint) เพอมงสการเปน AEC ในป 2558 ซงเปนสงสาคญททกประเทศสมาชกตระหนกถง

นอกจากน ประเทศสมาชกยงไดดาเนนการตดตามและประเมนผลการดาเนนงานอาเซยน ผานการจดทา

65

เครองมอตดตามวดผลการดาเนนการตามแผนการดาเนนงานเพอจดตงประชมเศรษฐกจอาเซยน หรอ AEC

Scorecard อนเปนกลไกในการตดตามความคบหนาและประเมนผลการดาเนนงานในดานตางๆ ของประเทศ

สมาชกเปนรายประเทศ รวมทงภาพรวมการดาเนนงานในระดบภมภาคดวย ซงจะมการนาเสนอ AEC Scorecard

ใหผนาอาเซยนทราบในการประชมสดยอดอาเซยนทกป

สาหรบสถานะลาสดของการดาเนนงานตามแผน AEC มความคบหนาอยางตอเนองโดยไดม

การดาเนนการไปแลวกวารอยละ 73.6 ของเปาหมายทสามารถดาเนนการได และยงคงเดนหนาในการ

ดาเนนการเพอใหบรรลเปาหมายการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนภายในป 2558 (ภาพท 4.7)

ภาพท 4.7: ความคบหนาการดาเนนการตาม AEC Blueprint

ทมา: Charting Progress Towards Regional Economic Integration: ASEAN Economic Community Scorecard, ASEAN

Secretariat 2010 แปลโดยกรมเจรจาการคาระหวางประเทศ (2553)

66

สาหรบการดาเนนการดานความรวมมอทางการเงนภายในภมภาคอาเซยน7

8 ประเทศสมาชก

ไดดาเนนการพฒนาความรวมมอทางเศรษฐกจในกลมประเทศสมาชกในหลายมต ไดแก (1) ความรวมมอทาง

การเงนโดยมแนวทางการดาเนนงานเพอการพฒนาตลาดทนในภมภาคอาเซยน การเปดเสรการเคลอนยาย

เงนทน และการเปดเสรการคาบรการของอาเซยน (2) ความรวมมอดานการอานวยความสะดวกดานการคา

การลงทนระหวางประเทศ ซงเปนกรอบความรวมมอเพอกาหนดแนวทางการอานวยความสะดวกในการทา

ธรกรรมการเงน และ การขนสงสนคาระหวางประเทศสมาชก การพฒนาความรวมมอดานดานศลกากร และ

ดานภาษ โดยเฉพาะภาษหก ณ ทจายและภาษซ าซอน รวมถงการกาหนดกรอบความรวมมอดานมาตรการ

ตอตานการฟอกเงนและกจกรรมทางการเงนของผกอการราย และการจดตงกองทนพฒนาโครงสรางพนฐาน

ภายในประเทศสมาชกอาเซยน และ (3) ความรวมมอดานการตดตามสถานการณและความคบหนาของอาเซยน

โดยไดมการจดตงหนวยงานตดตามการรวมตวของอาเซยน การจดทาบทวเคราะหทางเศรษฐกจอาเซยน

การตดตามความคบหนาของการจดตง AEC ทงน สาหรบการดาเนนงานไดมการจดตงคณะทางานเพอ

กาหนดนโยบายการพฒนาความมอดานตางๆ และตดตามรายงานความคบหนาใหกบทประชม เพอนาเสนอ

ตอการประชมรฐมนตรวาการกระทรวงการคลงอาเซยน ซงจดขนทกป

4.2.3 ความทาทายการรวมตวทางการเงนในภมภาคอาเซยน

แมวาในภาพรวมการดาเนนการรวมตวทางการเงนในภมภาคจะมความคบหนาอยางตอเนอง

แตยงมอกหลายสาขาทประเทศสมาชกจาเปนจะตองเรงรดดาเนนการใหไดตามกรอบระยะเวลา เพอหลกเลยง

ความลาชาในการดาเนนการ นอกจากน อาเซยนยงพบขอจากดในทางปฏบต สงผลใหการดาเนนการในบาง

ดานคอยเปนคอยไปและคอนขางลาชา เนองจากประเทศสมาชกมระดบการพฒนาทหลากหลายและแตกตางกน

ดงนน ปจจบนอาเซยนจงพจารณาใชแนวทางการเปดเสร โดยเฉพาะการเปดเสรทางการเงนทเหมาะสมกบ

สภาพเศรษฐกจของตนและมการนามาตรการตางๆ มาใช เพอเสรมสรางศกยภาพใหแกประเทศสมาชก ทงน

ยงไดมการนาหลกการ “ASEAN Minus X” มาใชดวย เพอเปนการเปดโอกาสใหประเทศทมความพรอม

ดาเนนการไปกอน โดยไมตองรอประเทศทยงไมพรอม รวมถงเปนการเปดโอกาสใหประเทศทยงไมมความ

พรอมใหสามารถกาหนดมาตรการปกปองทเหมาะสม เพอจากดหรอปองกนไมใหเกดผลกระทบเสถยรภาพ

ทางเศรษฐกจ

ปจจบนความรวมมอทางเศรษฐกจอาเซยนไมไดถกจากดเพยงอาเซยน 10 ประเทศเทานน

แตไดขยายความรวมมอไปยงกรอบความรวมมอตางๆ โดยเฉพาะกรอบความรวมมออาเซยน+3 (ASEAN+3)

8ภาคผนวก ข

67

โดยผนาของประเทศสมาชกอาเซยนไดพบกบผนาของประเทศจน ญปน และเกาหลใต เพอหารอและ

แลกเปลยนขอคดเหนกนอยางกวางๆ เกยวกบการรวมมอกน เพอรบมอและบรรรเทาผลกระทบทเกดขนจาก

วกฤตทางการเงน รวมถงการพฒนาความรวมมอระหวางประเทศในเอเชยตะวนออก และความรวมมอทาง

เศรษฐกจตางๆ และไดมการพฒนาความรวมมอภายใตกรอบ ASEAN+3 อยางเปนรปธรรม และอยางตอเนอง

ซงนบเปนจดเรมของการรวมตวทางการเงนของภมภาคอาเซยน อาท มาตรการรเรมเชยงใหมไปสการเปน

พหภาค (Chiang Mai Initiative: CMI) มาตรการรเรมพฒนาตลาดพนธบตรเอเชย (Asian Bond Market

Development Initiative: ABMI) เปนตน

68

บทท 5

ภาพรวมเศรษฐกจมหภาค ASEAN-5

สาหรบในสวนนจะเปนการวเคราะห และเปรยบเทยบโครงสรางภาพรวมทางเศรษฐกจของประเทศ

สมาชก ASEAN-5 โดยจะศกษาถง 5.1 ภาพรวมโครงสรางทางเศรษฐกจ 5.2 เสถยรภาพภายใน และ 5.3

เสถยรภายนอกของ ASEAN-5 ซงมรายละเอยด ดงน

5.1 เสถยรภาพภายใน (Domestic Stability)

5.1.1 รายไดประชาชาตตอหว (Gross Domestic Product per Capita: GDP per Capita) หาก

พจารณาโครงสรางรายไดตอหวของ ASEAN-5 (ภาพท 5.1) สามารถจาแนกประเทศออกไดเปน 3 กลม คอ

กลมท 1 : ไดแก ประเทศสงคโปร โดยมรายไดตอหวมากทสดเมอเปรยบเทยบกบประเทศ

ในกลม ASEAN-5 สงคโปรมรายไดตอหวเฉลยในชวงป 5 ปทผานมา (ป 2550-2554)

อยทระดบ 42,649 ดอลลารสหรฐ โดยปจจยสนบสนนททาใหสงคโปรเปนประเทศรายได

ตอหวสง มาจาก 1) ระบบโครงสรางพนฐานของประเทศทมความพรอมและมศกยภาพ

สงผลใหสงคโปรเปนศนยกลางคมนาคมของภมภาคโดยเฉพาะศนยกลางคมนาคมทางเรอ

2) ระบบการเงนการธนาคารทแขงแกรง ทาใหสงคโปรเปนศนยกลางทางการเงนระหวาง

ประเทศ 3) เศรษฐกจสงคโปรเนนพงพาอปสงคภายนอกประเทศ สะทอนไดจากสดสวน

ของการสงออกสนคาและบรการตอ GDP เฉลยทอยในระดบสงถงรอยละ 160.2 และหาก

พจารณาเศรษฐกจดานอปทานจะพบวา ภาคบรการเปนแหลงทมาของการเตบโต โดยม

สดสวนถงรอยละ 67.5 ตอ GDP ในป 2553 ขณะทภาคอตสาหกรรมการผลตมสดสวน

อยทรอยละ 20.9 4) เสถยรภาพทางการเมองเขมแขงและมนคงทาใหนโยบายเศรษฐกจ

เปนไปอยางตอเนอง 5) ทตงทางภมศาสตรของสงคโปรเออตอการเปนศนยกลางเดนเรอ

การคมนาคม และการเชอมโยงระหวางประเทศ ทาใหสามารถดงดดการลงทนจาก

ตางประเทศ (Foreign Direct Investment: FDI) โดยเฉพาะจากนกลงทนจากกลมประเทศ

69

สหรฐอเมรกา สหภาพยโรป และญปนทเขามาลงทนในภาคอตสาหกรรมการผลต

6) ภาครฐสงเสรมการลงทนทางดานการวจยพฒนาเทคโนโลย และความรตางๆ (Research

and Development : R&D) โดยมสดสวนรอยละ 2.7 ตอ GDP ในป 2551 (ขอมลจาก

Global Finance) และ 7) มาตรการทางภาษทสนบสนนการลงทน โดยอตราภาษรายได

นตบคคลอยในระดบตาทรอยละ 14.2

กลมท 2 : ไดแก ประเทศมาเลเซย และไทย มรายไดตอหวเฉลยท 7,629 และ 4,241

ดอลลารสหรฐ ตามลาดบ โดยทง 2 ประเทศมพนฐานโครงสรางทางเศรษฐกจ ดงน

1) ประชากรของทง 2 ประเทศสวนใหญเปนแรงงานยงขาดทกษะเมอเทยบกบประเทศ

สงคโปร โดยจานวนประชากรของมาเลเซยนอยกวาไทย 2) การลงทนในดาน R&D ของ

ทง 2 ประเทศ มสดสวนตอ GDP ยงอยในระดบตาเมอเทยบกบสงคโปร จากศกษาของ

International Institute for Management Development (IMD) พบวา ในป 2550 สดสวน

การลงทน R&D ของไทย อยทรอยละ 0.25 ตอ GDP ขณะทมาเลเซยอยทรอยละ 0.64 ตอ

GDP 3) โครงสรางพนฐานทางกายภาพ (Physical Infrastructure) ของทง 2 ประเทศแมวา

จะมการพฒนาอยางตอเนอง แตยงไมครอบคลมในหลายพนท ขณะท ระบบการเงน

โดยเฉพาะภาคการธนาคารมการพฒนาและเตบโตในเกณฑคอนขางด 4) เศรษฐกจของ

ทง 2 ประเทศพงพาอปสงคภายนอกประเทศเปนสาคญ เชนเดยวกบสงคโปร สะทอนจาก

ดชนการเปดประเทศไทยและมาเลเซยอยทระดบรอยละ 121.8 และ 157.7 ตามลาดบ ทงน

เนองจากการเปนประเทศทมทรพยากรทอดมสมบรณ เหมาะแกการเปนฐานการผลตท

สาคญ ประเทศไทยจงถกเลอกใหเปนศนยกลางการผลตสนคาอตสาหกรรม เกษตรกรรม

และอาหาร การทองเทยว และโลจสตกสทสาคญของภมภาค ขณะทมาเลเซยเปนประเทศ

ผสงออกนามนสาเรจรปและกาซธรรมชาต และ 5) ทง 2 ประเทศยงมเสถยรภาพทาง

การเมองทไมมนคงนก โดยมการเปลยนแปลงผนาบอยครงจากปญหาความขดแยงระหวาง

ชนชน และปญหาการกระจายรายไดทไมเทาเทยมกน นอกจากน ผลการสารวจ และ

จดอนดบประเทศทมความยากงายในการประกอบธรกจ (Doing Business) ซงจดทาขน

โดยธนาคารโลก (World Bank) สะทอนใหเหนวามาเลเซยและไทยมอนดบความงาย

70

ในการประกอบธรกจทตากวาสงคโปรโดยเฉพาะในเรองของ (1) Getting Credit (2)

Paying taxes) (3) Enforcing Contract และ (4) Protecting Investment

กลมท 3 : ประกอบดวย ประเทศอนโดนเซย และฟลปปนส มรายไดตอหวเฉลยท 2,553

และ 1,959 ดอลลารสหรฐ ตามลาดบ โดยทง 2 ประเทศในกลมนม GDP per Capita

นอยทสด เนองจาก 1) แรงงานสวนใหญเปนแรงงานทขาดทกษะ 2) ระบบโครงสราง

พนฐานยงคงลาหลงทสดไมวาจะเปนโครงสรางสาธารณปโภค หรอระบบการเงนการ

ธนาคาร 3) เศรษฐกจเนนการพงพาอปสงคภายในประเทศ โดยเฉพาะการบรโภค

ภาคเอกชนของอนโดนเซย และฟลปปนสมสดสวนถงรอยละ 65.8 และรอยละ 81.3

ของ GDP ตามลาดบ 4) ขาดเสถยรภาพทางการเมองและระบบธรรมาภบาลตอการ

ดาเนนนโยบาย

ภาพท 5.1: รายไดตอหวของ ASEAN-5

ทมา: Reuters และ CEIC

5.1.2 ระดบการเปดประเทศ (Degree of Openness)

หากพจารณาในภาพรวม ประเทศในกลม ASEAN-5 สวนใหญเปนประเทศผสงออกสทธ

โดยเฉพาะการสงออกสนคา (Export of Goods) เนองจากเปนแหลงอดมทรพยากรธรรมชาตทสมบรณ ยกเวน

สงคโปรทรายไดของประเทศมาจากการสงออกบรการ (Export of Services) เปนสาคญ นอกจากน ตลาดสงออก

USD per year (avg. 5 years: 2550-2554)

71

หลกของASEAN-5 ยงมความคลายคลงกน กลาวคอ เปนประเทศพงพาอปสงคจากประเทศสหรฐฯ ญปน และ

จน ทงน สนคาสงออกหลกของภมภาค ไดแก ชนสวนอเลกทรอนกส กลมปโตรเลยม และอาหาร และหาก

พจารณามลคาการสงออก มลการนาเขา และระดบการเปดประเทศของกลม ASEAN-5 ในชวง 5 ปทผานมา

สามารถแยกกลมประเทศสมาชกออกเปน 3 กลม ดงน

กลมท 1: ไดแก ประเทศสงคโปร ซงเปนประเทศผสงออกสทธ และมระดบการเปด

ประเทศสงถงรอยละ 305 ของ GDP สนคาสงออกสาคญของสงคโปร คอ สนคาทผลต

ภายในประเทศ เชน ชนสวนอเลกทรอนกส ปโตรเลยมและกาซธรรมชาต และสนคาท

สวนใหญนาเขามาเพอสงออก เชน เคมภณฑ เครองใชไฟฟา และผลตภณฑอาหาร

เครองดม ขณะท ประเทศคคาสาคญของสงคโปร ไดแก มาเลเซย คดเปนสดสวนรอยละ

12.8 ของมลคาการคาระหวางประเทศ สหรฐอเมรกา คดเปนสดสวนรอยละ 11.0 จน

คดเปนสดสวนรอยละ 10.9 อนโดนเซยคดเปนสดสวนรอยละ 7.8 และญปนคดเปน

สดสวนรอยละ 3.9 นอกจากน สงคโปรยงมนโยบายขยายการคา และการลงทนไปยง

ประเทศในตะวนออกกลางมากขน เชน ซาอดอาระเบย กาตาร และสหรฐอาหรบเอมเรตส

ซงมกาลงซอสง และกาลงมโครงการลงทนขนาดใหญดานการกอสรางสาธารณปโภค

อยางไรกด สงคโปรยงคงใหความสาคญกบการคา และการลงทนในประเทศจน และ

อนเดยควบคกนไปดวย ทงน ภายหลงวกฤตเศรษฐกจในป 2551-2552 สงคโปรมเปาหมาย

ในการสรางความสมดลระหวางอปสงคภายในและภายนอกประเทศมากขนเพอลดการ

พงพาเศรษฐกจโลกมากเกนไป โดยสงคโปรใหความสาคญกบการสงออกภาคบรการ

มากกวาการสงออกสนคา โดยเฉพาะบรการทางการศกษา (Global School House) บรการ

คาปลกคาสง (Wholesale and Retail Sales) บรการทางการแพทย (Medical Hub) และ

บรการทางการเงน (Financial Services)

กลมท 2 : ประเทศมาเลเซย และไทย ซงเปนกลมประเทศทมระดบการเปดประเทศอยใน

ระดบกลาง โดยมาเลเซยและไทยมระดบการเปดประเทศอยท 158 และ 122 ตอ GDP

ตามลาดบ ซงทง 2 ประเทศตางเปนผสงออกสนคาและบรการสทธ สาหรบมาเลเซยนน

สนคาสงออกหลก ไดแก ชนสวนอเลกทรอนกส นามนปาลม ยางพารา อญมณและ

72

เครองประดบ ยานยนตและชนสวน ตลาดสงออกหลกไดแก สหรฐอเมรกา สงคโปร ญปน

จน และไทย ขณะทสนคาสงออกสาคญของไทย ไดแก คอมพวเตอรและชนสวน รถยนต

อปกรณและสวนประกอบ ยางพารา อญมณและเครองประดบ และนามนสาเรจรป สวน

ตลาดสงออกหลกของไทยไดแก จน สหรฐอเมรกา ญปน สหภาพยโรป และฮองกง

นอกจากน ในดานสนคานาเขาหลกของไทย ไดแก สนคาทเปนวตถดบและกงสาเรจรป

และสนคาทนเปนหลก ตามมาดวยเชอเพลง และสนคาอปโภคบรโภค

กลมท 3 : ไดแก ประเทศฟลปปนส และอนโดนเซย ซงเปนกลมประเทศทมการเปด

ประเทศในระดบตา โดยอยทระดบ 62 และ 45 ตอ GDP ตามลาดบ โดยฟลปปนสเปน

ประเทศนาเขาสทธ และสนคาสงออกสาคญของฟลปปนส ไดแก ชนสวนอเลกทรอนกส

เปนหลก และเฟอรนเจอร ตลาดสงออกหลกไดแก สหรฐฯ ญปน จน สนคานาเขาทสาคญ

ของฟลปปนส คอ อเลกทรอนกส เนองจากเปนการนาเขาชนสวนยอยมาประกอบ และ

สงออกตอหรอสงกลบไปบรษทแมในตางประเทศ สนคานาเขาสาคญรองลงมา ไดแก

เชอเพลงและผลตภณฑ อปกรณขนสง และเครองจกรกลและชนสวนยานยนต โดยมตลาด

นาเขาสาคญ ไดแก สหรฐฯ และญปน สาหรบอนโดนเซยเปนประเทศผสงออกสทธ สนคา

สงออกสาคญ คอ นามนและผลตภณฑ ทงน อนโดนเซยเปนผสงออกกาซธรรมชาตเหลว

(LNG) รายใหญทสดของโลก และเปนผผลตนามนรายใหญอนดบ 17 ของโลก คดเปน

ประมาณรอยละ 2.0 ของการผลตนามนของโลก สนคาสงออกรองลงมา ไดแก นามน

ปรงอาหาร ชนสวนอเลกทรอนกส แรธาต และยางพารา สาหรบสนคานาเขาทสาคญ คอ

นามนและผลตภณฑเชอเพลงอนๆ 53.7 พนลานดอลลารสหรฐฯ สดสวนประมาณรอยละ

32 ของมลคาการนาเขาทงหมด สนคานาเขาอนๆ ไดแก เครองจกรกลเครองใชไฟฟา

ชนสวนอเลกทรอนกส เหลกและผลตภณฑ และเคมภณฑ เปนตน

73

ภาพท 5.2: ระดบการเปดประเทศของ ASEAN-5


5.1.3 อตราดอกเบย (Money Market Rate)

อตราดอกเบยนโยบายในกลมASEAN-5 มแนวโนมเคลอนไหวในกรอบเดยวกน โดยจะ

อยในชวงรอยละ 0.0 – 5.0 สะทอนการดาเนนนโยบายทางการเงนทสอดคลองกนของธนาคารกลาง ASEAN-5

ยกเวนอนโดนเซยทระดบของอตราดอกเบยนโยบายคอนขางสงโดยเปรยบเทยบ เนองจากมระดบอตราเงนเฟอ

ทสงกวาประเทศอนในกลมโดยเปรยบเทยบ ทงน จากขอมลเชงประจกษของอตราดอกเบยระยะสนในตลาด

การเงน เฉลยในชวง 5 ปทผานมา สามารถจาแนกประเทศในกลม ASEAN- 5 ไดออกเปน 3 กลม ดงน

กลมท 1: ไดแก ประเทศสงคโปร โดยระดบอตราดอกเบยขามคนเฉลย (SIBOR: the overnight

Singapore Interbank Offer Rate) เปนอตราอางองทธนาคารใหกยม ซงอยในระดบตากวา

รอยละ 1.0 เนองจากการปรบอตราดอกเบยสงคโปรมความสอดคลองกบการเคลอนไหวตาม

อตราดอกเบยของธนาคารกลางสหรฐฯ (FED Fund Rate) ทงน สงคโปรใชนโยบายกาหนด

กรอบอตราแลกเปลยนทแทจรง (Exchange Rate Targeting Regime) ในการกระตนการเตบโต

ทางเศรษฐกจ และควบคมภาวะเงนเงนเฟอจากราคานาเขาแทนการใชเครองมออตราดอกเบย

ในการบรหารจดการอตราเงนเฟอของประเทศเหมอนธนาคารกลางในประเทศอนๆ ประกอบ

74

กบระดบความนาเชอถอ และขดความสามารถในระดบสงของประเทศสงผลใหอตราดอกเบย

ในตลาดสงคโปรอยในระดบทตากวาประเทศอนๆ ในกลม ASEAN-5

กลมท 2 : ไดแก ประเทศไทย และมาเลเซย โดยอตราดอกเบยเฉลยอยทรอยละ 2.5 และ 2.9

ตอป ตามลาดบ สาหรบประเทศไทยไดกาหนดใหอตราดอกเบยตลาดซอคนพนธบตรระยะ

1 วน (One Day Repurchase Rate: RP-1) เปนอตราดอกเบยนโยบายทใชในการควบคมอตรา

เงนเฟอ และรกษาเสถยรภาพของคาเงนบาท ขณะทมาเลเซยใชอตราดอกเบยขามคน

(Overnight Policy Rate: OPR) เชนเดยวกนในการควบคมอตราเงนเฟอ ทงน สาเหตของการ

เปลยนแปลงระดบอตราดอกเบยของทง 2 ประเทศจะมาจากแรงกดดนจากเศรษฐกจโลก

มากกวาเศรษฐกจภายในประเทศ

กลมท 3: ไดแก ประเทศฟลปปนสและอนโดนเซย เปนกลมประเทศทมระดบอตราดอกเบย

ทสง เนองจากแรงกดดนดานเงนเฟอทมทรงตวอยในระดบสงในชวง 5 ปทผานมา โดยทงสอง

ประเทศใชอตราดอกเบยขามคนเปนอตราดอกเบยนโยบาย

ภาพท 5.3: อตราดอกเบยในตลาดเงนของ ASEAN-5


75

5.1.4 อตราเงนเฟอ (Inflation)

หากพจารณาอตราเงนเฟอภายในกลมประเทศASEAN-5 เฉลยในชวง 5 ปทผานมา พบวา

มทศทางเคลอนไหวสอดคลองกบการเปลยนแปลงของราคานามนดบในตลาดโลก และภาวะเศรษฐกจโลก

ซงเปนปจจยภายนอกทหลกเลยงไมได เนองจากแตละประเทศในกลมASEAN-5 ลวนเปนเศรษฐกจทมระดบ

การเปดประเทศในระดบสง อกทงมมลคาการนาเขานามนเปนสดสวนทสงเมอเทยบกบมลคาการนาเขาทงหมด

จากขอมลเชงประจกษ สามารถจาแนกประเทศในกลม ASEAN- 5 ตามระดบอตราเงนเฟอทวไปในตลาด

การเงนไดออกเปน 2 กลม ดงน

กลมท 1: ไดแก ประเทศมาเลเซย ไทย และสงคโปร โดยมอตราเงนเฟออยในชวงรอยละ

2.5-3.5 สาเหตหลกมาจากการพงพาการนาเขานามนดบถงรอยละ 6.0 10.0 และ 5.0 ตอ

GDP อกทงอปสงคการบรโภคนามนภายในประเทศทมแนวโนมสงขน

กลมท 2: ไดแก ประเทศฟลปปนสและอนโดนเซย ซงมอตราเงนเฟออยในระดบสง

เนองจากปญหาดานตนทนการผลต โดยเฉพาะคาขนสง จากขาดระบบการพฒนา

โลจสตกสทมประสทธภาพ และการขาดการบรหารจดการดานนโยบายการเงนผาน

การควบคมปรมาณเงนของธนาคารกลางของทง 2 ประเทศ

ภาพท 5.4: อตราดอกเบยในตลาดเงนของ ASEAN-5


76

5.2 เสถยรภาพภายนอก (External Stability)

5.2.1 อตราแลกเปลยน (Exchange Rate)

จากโครงสรางระบบเศรษฐกจของ ASEAN-5 ทเปนระบบเศรษฐกจแบบเปด สงผลใหทศทาง

การเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยนสกลเงนในกลม ASEAN-5 สวนใหญเคลอนไหวตามแนวโนมเศรษฐกจ

โลกเปนสาคญ โดยเฉพาะตามภาวะเศรษฐกจของประเทศสหรฐฯ และสหภาพยโรป ซงถอเปนสกลเงนกลาง

หลกทมผลตอตลาดเงนคอนขางมาก อยางไรกด ยงมอกปจจยทสงผลตอความ

ผนผวนของคาเงนในกลม ASEAN-5 คอ ทศทางการดาเนนนโยบายการเงนการคลงของแตละประเทศสมาชก

โดยเฉพาะการแทรกแซงคาเงนของธนาคารกลาง หากพจารณาโครงสรางการเปลยนแปลงคาเงนของ ASEAN-5

สามารถจาแนกไดเปน 2 กลม คอ

กลมท 1: ไดแก ประเทศไทย มาเลเซย สงคโปร และฟลปปนส ซงคาเงนมแนวโนม

เคลอนไหวไปในทศทางเดยวกนคอนขางสง โดยคาเงนของไทย มาเลเซย และสงคโปร

มคาสหสมพนธระหวางกนสงกวารอยละ 90 ในชวง 5 ปทผานมา (ป 2550 –2554) สาหรบ

คาเงนของฟลปปนสมคาสหสมพนธกบคาเงนของประเทศทง 3 ประมาณรอยละ 70-80

ทงน คาเงนของทง 4 สกลเงนมแนวโนมแขงคาขนอยางเหนไดชดตงแตชวงปลายป 2553

หลงจากทสหรฐอเมรกาประสบวกฤตการณดานการเงนอยางรนแรง ตามมาดวยวกฤต

หนสาธารณะในกลมประเทศ PIIGS (โปแลนด ไอรแลนด อตาล กรซ และสเปน)

สหภาพยโรป ซงสงผลตอความเชอมนของนกลงทน ทาใหเกดเงนลงทนไหลเขาสกลม

ตลาดเกดใหม (Emerging Markets) ในเอเชยจานวนมาก อยางไรกด สกลเงนทง 4 ม

แนวโนมออนคาลงอกครงในชวงปลายป 2554 หลงจากทคาเงนดอลลารสหรฐมแนวโนม

แขงคาขน อนเปนผลมาจากการภาวะเศรษฐกจของสหรฐฯ ทเรมฟนตวขนอยางคอยเปน

คอยไป

กลมท 2 คอ ประเทศอนโดนเซย ซงคาเงนเคลอนไหวแตกตางจากประเทศในกลมท 1

ในบางชวง โดยคาเงนรเปยหมคาสหสมพนธกบอก 4 สกลเงนประมาณรอยละ 50-75

เทานน ทงน เนองจากคาเงนรเปยหมความผนผวนคอนขางสง โดยเฉพาะในชวงไตรมาส

สดทายของป 2552 ถงไตรมาสทสองของป 2553 อนเนองจากการแทรกแซงคาเงนของ

ธนาคารกลางอนโดนเซยเพอใหสกลเงนรเปยหมคาออนลงอยางเหนไดชด เพอลดแรง

77

กดดนจากภาวะราคาตกตาของยางพาราและนามนปาลม ซงถอเปนสนคาสงออกทสาคญ

ของอนโดนเซย

ภาพท 5.4: อตราการเปลยนแปลงรายเดอนของอตราแลกเปลยน ASEAN-5

ทมา: การคานวณของผวจย

ตารางท 5.1: คาสหสมพนธของอตราแลกเปลยนรายเดอนในกลม ASEAN-5 ในป 2550-2555

Correlation THB MYR SGD IDR PHP

THB 1.000 0.947 0.925 0.680 0.734

MYR

1.000 0.922 0.752 0.824

SGD

1.000 0.568 0.698

IDR

1.000 0.596

PHP

1.000

ทมา: การคานวณของผวจย

78

5.2.2 สถานะดลการคลง (Fiscal Balance)

จากขอมลเชงประจกษ สามารถจาแนกประเทศในกลม ASEAN-5 ตามภาวะดลการคลงไดเปน

2 กลม ดงน

กลมท 1 : คอ ประเทศสงคโปร ซงเปนประเทศเดยวทมแนวโนมดลการคลงเกนดลมา

โดยตลอด ยกเวนในป 2552 ทขาดดลการคลงเพยงรอยละ 0.8 ของ GDP เทานน ซง

สามารถสะทอนใหเหนถงเสถยรภาพดานการคลง และศกยภาพในการจดเกบรายไดของ

ภาครฐ อกทง รฐบาลสงคโปรยงไดยดหลกการมวนยทางการคลงทเขมงวด

กลมท 2 : ไดแก ประเทศอนโดนเซย ไทย ฟลปปนส และมาเลเซย โดยประเทศสวนใหญ

ขาดดลการคลงมาอยางตอเนอง โดยอนโดนเซย ไทย และฟลปปนส ขาดดลการคลงโดย

เฉลยคดเปนรอยละ 0-4 ของ GDP ขณะทมาเลเซยขาดดลการคลง คดเปนรอยละ 2-6 ของ

GDP ทงน ประเทศในกลมนเปนประเทศกาลงพฒนา ซงมความจาเปนทจะตองใช

งบประมาณในการพฒนาประเทศและลงทนในโครงสรางพนฐานคอนขางสง

ภาพท 5.5: ดลการคลงตอ GDP ของ ASEAN-5 ป 2554

ทมา: IMF

79

5.2.3 ระดบเงนทนสารองระหวางประเทศ (International Reserves)

ระดบเงนทนสารองระหวางประเทศเปนอกเครองชทสะทอนเสถยรภาพภายนอก ทงน

สามารถจาแนกประเทศในกลม ASEAN-5 ตามระดบเงนทนสารองระหวางประเทศ ไดเปน 3 กลม ดงน

กลมท 1 : คอ ประเทศสงคโปร ซงมระดบเงนทนสารองระหวางประเทศสงทสด

ณ ไตรมาสแรกป 2555 อยทระดบสงถง 243.6 พนลานดอลลารสหรฐ ขณะเดยวกน

การมตลาดเงนตลาดทนทพฒนาและการมระดบอนดบความนาเชอของประเทศ

(Credit Rating) ทอยในระดบดมาก สงผลใหรฐบาลสงคโปรสามารถดาเนนนโยบาย

กเงนตางประเทศในระยะสน เพอลงทนภายในประเทศ ไมวาจะเปนการลงทนโครงสราง

พนฐานหรอการพฒนาเชงสงคมดวยตนทนทตา ทาใหระดบหนตางประเทศระยะสน

อยในระดบสง และสงผลตอสดสวนเงนทนสารองระหวางประเทศตอหนตางประเทศ

ระยะสน ณ เดอนธนวาคม 2554 อยท 0.30 เทา

กลมท 2 : ไดแก ประเทศไทย มาเลเซย และอนโดนเซย ซงเปนกลมทมสถานะเงนทน

สารองระหวางประเทศในระดบใกลเคยงกน โดยมเงนทนสารองระหวางประเทศ ณ

ไตรมาสแรกป 2555 อยท 179.3 135.7 และ 110.5 พนลานดอลลารสหรฐ ตามลาดบ

ซงหากเปรยบเทยบสดสวนเงนสารองระหวงประเทศตอหนตางประเทศระยะสน พบวา

ไทย มาเลเซย และอนโดนเซย มสดสวนคดเปน 3.70 4.10 และ 3.00 เทาตามลาดบ

ทงน หากเปรยบเทยบกบเกณฑระดบเงนทนสารองระหวางประเทศทเหมาะสมของ

Guidotti–Greenspan (Guidotti–Greenspan rule) ทควรใหมสดสวนดงกลาวมากกวา

1.0 เทา เพอใหแตละประเทศมสภาพคลองเพยงพอทจะจายหนตางประเทศในกรณทม

การไหลออกของเงนทนในระยะสนอยางรวดเรวแลว จะเหนวา ทกประเทศถอวาม

ระดบเงนทนสารองระหวางประเทศทมเสถยรภาพและเพยงพอ

กลมท 3 : คอ ประเทศฟลปปนส โดยมเงนทนสารองระหวางประเทศ โดย ณ ไตรมาสแรก

ป 2555 อยทระดบ 76.1 พนลานดอลลารสหรฐ ซงอยในระดบตาสดในกลม ASEAN-5

อยางไรกตาม หากเปรยบเทยบกบปรมาณหนตางประเทศระยะสนแลว พบวามสดสวน

อยทระดบ 10.9 เทา ซงถอวามสดสวนสงมากและสงทสดภายในกลมประเทศ ASEAN-5

80

เนองจาก ฟลปปนสมสดสวนหนสาธารณะตางประเทศในระยะสนคอนขางตา

โดยคดเปนเพยงประมาณรอยละ 11.4 ของระดบหนสาธารณะตางประเทศทงหมด

ภาพท 5.6: เงนทนสารองระหวางประเทศของ ASEAN-5

ทมา: IMF และ AMRO

5.2.4 ระดบหนสาธารณะ (Public Debt)

หากพจารณาระดบหนสาธารณะ สามารถจาแนกประเทศในกลม ASEAN-5 ตามระดบหน

ไดเปน 3 กลม ดงน

กลมท 1 : คอ ประเทศสงคโปร ซงเปนเพยงประเทศเดยวทมระดบหนสาธารณะอยใน

ระดบสงมาโดยตลอด โดยในชวง 5 ปทผานมาสงถงรอยละ 85-105 หรอโดยเฉลยคดเปน

รอยละ 95.56 ของ GDP อยางไรกด ระดบหนสาธารณะดงกลาวไมไดบงชวาสงคโปรม

ความเสยงทางการคลงแตอยางใด เนองจากหนสาธารณะสวนใหญของสงคโปรเปนการ

กยมของภาครฐเพอลงทนในรปของสวสดการสงคม โดยมาจากการขายพนธบตรใหแก

กองทน Central Provident Fund (CPF) เพอจดสรรเงนให Housing Development Board

(HDB) นาเงนไปลงทนสรางทพกอาศยของรฐและขายใหแกประชาชนในราคาถก สงเสรม

81

ใหประชาชนมทอยอาศยเปนของตนเอง รวมถงการขายหนวยลงทนของรฐบาลสงคโปร

ในรปแบบของการจดตงกองทนความมงแหงชาต (Sovereign Wealth Fund : SWF)

ทเขาไปลงทนในสนทรพยและธรกจในประเทศตางๆ ทวโลก

กลมท 2 : คอ ประเทศไทย ฟลปปนส และมาเลเซย มระดบหนสาธารณะ ณ ป 2554

คดเปนรอยละ 42.9 44.4 และ 55.1 ของ GDP ตามลาดบ ซงเหนไดวาภาระหนของรฐบาล

ในกลมนมระดบตากวารอยละ 60 ของ GDP มาโดยตลอด สะทอนใหเหนถงการรกษาวนย

ทางการคลงทคอนขางด โดยพนธบตรรฐบาลฟลปปนสไดรบการจดอนดบความนาเชอถอ

จาก Moody’s ใหสงขนจาก Ba2 เปน Ba3 และมแนวโนมท S&P จะปรบใหสงขนดวย

อยางไรกด ในสวนของประเทศไทย เนองจากรฐบาลมนโยบายกระตนการลงทน

โดยเฉพาะแผนการกยมเพอปองกนฟนฟและแกไขปญหานาทวม วงเงนจานวน 350,000

ลานบาท และการลงทนในโครงสรางพนฐาน ซงอาจจะสงผลใหระดบหนสาธารณะของ

ไทย มแนวโนมสงขนในอนาคต ทงน การทประเทศไทยยงสามารถรกษาวนยทางการคลง

ในระดบทด สงผลใหบรษทจดอนดบความนาเชอถอ อาท Fitch Credit Rating สงสญญาณ

วาอาจจะปรบเพมอนดบความนาเชอถอของไทยในอนาคต สาหรบประเทศมาเลเซย

ถงแมจะมระดบหนสาธารณะตากวารอยละ 60 ของ GDP แตกสงกวาระดบเพดานหนของ

ประเทศทกาหนดใหไมเกนรอยละ 55 ของ GDP และมแนวโนมสงขนในชวง 3 ปทผานมา

ดงนน ภาครฐของไทยและมาเลเซย จงควรลดระดบการใหการอดหนน (Subsidies) และ

ดาเนนนโยบายการคลงใหรดกมยงขน เพอลดความเสยงดานการคลงและรกษาระดบภาระ

หนสาธารณะในระยะยาว

กลมท 3 : คอ อนโดนเซย ซงเปนประเทศทมระดบหนสาธารณะตาสด และมแนวโนม

ลดลงอยางตอเนอง โดย ณ สนป 2554 อยทระดบรอยละ 25.24 ของ GDP ซงเปนผลมาจาก

ปจจยหลก 2 ประการ คอ 1) การดาเนนนโยบายดานการคลงทไมมงเนนการกอหนโดยการ

ขายพนธบตร เนองจากสภาพคลองในตลาดพนธบตรทอยในระดบไมสงมากนก และ

ความเขมงวดในการรกษาวนยทางการคลง และ 2) อตราการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ

ทปรบตวสงขนอยางตอเนอง ทงน ลาสดสถาบนการจดอนดบความนาเชอถอ ไดแก

82

Moody’s และ S&P ไดปรบเพมอนดบความนาเชอถอของพนธบตรรฐบาลของอนโดนเซย

สงเปนระดบ BB+ และ Baa3 ตามลาดบ ตามแนวโนมระดบหนสาธารณะตอ GDP และ

ความเสยงทางการคลงทลดลง

ภาพท 5.7: สดสวนเงนทนสารองระหวางประเทศตอหนตางประเทศระยะสนของ ASEAN-5 ณ เดอน

มนาคม 2555

ทมา: AMRO

83

ภาพท 5.8: สถานะดลการคลงของ ASEAN-5

ทมา: IMF

84

บทท 6

ดชนชวดความพรอมในการรวมตวทางการเงน

เนอหาในบทนเกยวของกบการจดทาดชนชวดการรวมตวทางการเงน (Financial Integration Index: FII)

ระหวางประเทศ ASEAN-5 โดยจะดาเนนการตามขนตอนทไดนาเสนอไปแลวในบทกอนหนา ทงน ในการ

จดทา FII จะใชตวชวดเชงราคา (Price-based Indicators) ซงคานวณจากสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard

Deviation: S.D.) ระหวางอตราผลตอบแทนทางการเงนของตลาดการเงนประเภทตางๆ ในกลมประเทศ

ASEAN-5 ประกอบดวยการรวมตวใน (1) ตลาดเงน (2) ตลาดตราสารหนรฐบาล (3) ตลาดตราสารทน และ

(4) ตลาดการธนาคาร

6.1 การรวมตวในตลาดเงน (Money Market Integration)

สาหรบการศกษาการรวมตวในตลาดเงนของ ASEAN-5 จะใชอตราดอกเบยเงนกยมระหวางธนาคาร

(Interbank Offered Rate) เปนเครองสะทอนตลาดเงน เนองจากตลาดเงนเปนตลาดเกยวกบการระดมเงนทนใน

ระยะสน และอตราดอกเบยเงนกยมระหวางธนาคาร ซงเปนอตราอางองระยะสนทธนาคารพาณชยทาการกยม

เงนแบบไมมหลกประกน (Clean Loan) ระหวางกนเพอใชบรหารสภาพคลองใหอยในระดบทเหมาะสมและ

มเสถยรภาพ ทงน ในกรณของประเทศไทย มาเลเซย สงคโปร และอนโดนเซย จะใชอตราดอกเบยเงนกยม

ระหวางธนาคารสาหรบเงนกประเภทขามคน ในขณะทประเทศฟลปปนสจะใชอตราดอกเบยเงนกยมระหวาง

ธนาคารสาหรบเงนกประเภท 3 เดอน เนองจากขอมลมความสมบรณและเหมาะสมมากทสด

การเคลอนไหวของอตราดอกเบยเงนกยมของ ASEAN-5 (รปท 6.1) พบวา ในชวงกอนเกดวกฤต

การเงนเอเชยในป 2540 อตราดอกเบยเคลอนไหวในชวงแคบ โดยสงคโปรเปนประเทศทมอตราดอกเบยเงนกยม

ระหวางธนาคารตาทสดทงในชวงกอนและหลงวกฤต สะทอนถงสภาพคลองทางการเงนของสงคโปรทอยใน

ระดบสงจากการเปนศนยกลางทางการเงนในภมภาค และระดบการพฒนาทางเศรษฐกจทกาวหนากวาประเทศ

อนๆ ในภมภาค ขณะท ในชวงป 2540 – 2542 (ค.ศ. 1997-1999) ซงเปนชวงวกฤตการเงนตมยากง (Tom Yum

Kung Crisis) อตราดอกเบยดงกลาวมแนวโนมปรบตวเพมสงขนในทกประเทศ โดยเฉพาะอยางยงประเทศไทย

ฟลปปนส และอนโดนเซย ทไดรบผลกระทบจากวกฤตการเงนดงกลาวคอนขางมาก และเปนผลใหเกดปญหา

85

เศรษฐกจถดถอยอยางรนแรงตามมา อกทง ประเทศยงประสบกบปญหาการขาดความเชอมนตอระบบการเงน

สงผลใหเงนทนไหลออกและการขาดสภาพคลองในชวงดงกลาว โดยอนโดนเซยเปนประเทศทมอตราดอกเบย

ปรบเพมขนสงทสด โดยเดอนสงหาคม 2541 (ค.ศ. 1998) อตราดอกเบยปรบสงขนถงรอยละ 81 ตามมาดวย

ฟลปปนส ไทย มาเลเซย และสงคโปร ดงนน อตราดอกเบยในแตละประเทศจงมคาแตกตางกนในระดบทสง

กวาชวงกอนหนา อยางไรกด ในชวงระหวางป 2543 (ค.ศ. 2000) จนถงปจจบน ภาวะเศรษฐกจและความมนคง

ในภาคสถาบนการเงนไดกลบเขาสสภาวะปกต อตราดอกเบยของ ASEAN-5 มแนวโนมปรบตวลดลง และ

เคลอนไหวสอดคลองกนมากขน การเคลอนไหวของอตราดอกเบยตามภาพท 6.1 อาจอนมานไดวาคา S.D.

ของอตราดอกเบยเงนกยมระหวางธนาคารของ ASEAN-5 มแนวโนมปรบตวลดลงอยางตอเนอง โดยผล

การศกษา (ภาพท 6.2) สะทอนคา S.D. ของอตราดอกเบยเงนกยมระหวางธนาคารทมแนวโนมปรบตวลดลง

ตลอดระยะเวลาในการศกษา ยกเวนในชวงระหวางป 2540 – 2542 (ค.ศ. 1997-1999) ทประเทศตางๆ ไดรบ

ผลกระทบจากวกฤตเศรษฐกจในเอเชย สงผลใหเกดความผนผวน สงผลใหอตราดอกเบยของ ASEAN-5

เคลอนไหวในทศทางทไมสอดคลองกนนก คา S.D. จงปรบตวสงขนอยางเหนไดชด ซงสาเหตสาคญมาจาก

การเพมขนของอตราดอกเบยของอนโดนเซย โดยคา S.D. ของตลาดเงนมคาสงทสดในเดอนสงหาคม 2541

(ค.ศ. 1998) เทากบ 32.43 หนวย หลงจากนน จงมการปรบลดคาลงอยางตอเนองตามภาวะเศรษฐกจทปรบเขา

สภาวะปกต โดยในป 2554 (ค.ศ. 2011) มคาอยในระหวาง 1.55 – 2.26 หนวย ทงน การปรบตวลดลงของคา

S.D. อาจกลาวอยางมนยไดวา ตลาดการเงนของ ASEAN-5 มแนวโนมรวมตวกนมากขน

หากเปรยบเทยบกรณศกษาการรวมตวของตลาดสหภาพยโรป จะพบวา S.D. ในตลาดเงนยโรปปรบ

ตวลดลงอยางตอเนองเชนกน โดยเฉพาะภายหลงการประกาศใชคาเงนสกลยโรตงแตวนท 1 มกราคม 2542

(ค.ศ. 1999) โดย ณ สนเดอนมกราคม 2542 (ค.ศ. 1999) คา S.D. ตลาดเงนยโรปอยทระดบ 10.44 หนวย และ

ไดปรบลดลงอยางตอเนองจนมาอยทระดบ 2.63 หนวย ณ สนเดอน ธนวาคม 2552 (ค.ศ. 2009)

86

ภาพท 6.1: แนวโนมการเคลอนไหวในตลาดเงนของ ASEAN-5

ทมา: CEIC

ภาพท 6.2: การรวมตวในตลาดเงนของ ASEAN-5 และสหภาพยโรป

ทมา: CEIC, ECB

หมายเหต: การรวมตวในตลาดเงนของสหภาพยโรป เปนคา S.D. ระหวางประเทศของอตราเงนกยมขามคนของประเทศ

สมาชก (60 วน moving average)

87

6.2 การรวมตวในตลาดตราสารหนรฐบาล (Government Bond Market Integration)

สาหรบการรวมตวในตลาดตราสารหนรฐบาลของ ASEAN-5 จะใชอตราผลตอบแทนตลาดของ

ตวเงนคลงเปนเครองชวด9 จากภาพท 6.3 สะทอนใหเหนวา อตราผลตอบแทนตลาดของตวเงนคลงของกลม

ASEAN-5 มการเคลอนไหวแตกตางกน โดยอตราผลตอบแทนของตลาดตวเงนปรบตวลดลงอยางตอเนอง

นบตงแตป 2534 (ค.ศ. 1991) จนถงปจจบน และแมวาวกฤตการเงนเอเชยในป 2540 จะสงผลใหอตรา

ผลตอบแทนตลาด ตราสารหนรฐบาลปรบเพมสงขนโดยเฉพาะประเทศฟลปปนส แตกเปนเพยงผลกระทบ

ในระยะสนเทานน และหากพจารณาความผนผวนของอตราผลตอบแทนตวเงนคลงของ ASEAN-5 จะพบวา

S.D. อตราผลตอบแทนตวเงนคลงมแนวโนมปรบตวลดลงอยางตอเนอง โดยปรบลดจากคาสงสดในเดอน

มกราคม 2534 (ค.ศ. 1991) ทเทากบ 13.54 หนวย มาอยท 1.18 หนวยในเดอนธนวาคม 2554 (ค.ศ. 2011)

จงกลาวไดวา ASEAN-5 มพฒนาการการรวมตวในตลาดตราสารหนรฐบาลในทศทางทดขน ทงน ผลการศกษา

ทไดในสวนนมความสอดคลองกบรายงานของศนยวจยกสกรไทยททาการศกษาการรวมตวทางการเงนในตลาด

ตราสารหนรฐบาลในประเทศ ASEAN-5 โดยใชสมประสทธสหสมพนธ (Correlation Coefficient) ศกษา

ความสมพนธของอตราผลตอบแทนพนธบตรรฐบาลอาย 10 ป ระหวางป 2548 และ 2554 ซงงานศกษาดงกลาว

พบวา สมประสทธสหสมพนธมคาสงขน ซงแสดงใหเหนถงการรวมตวทางการเงนทเพมมากขน โดยตลาด

พนธบตรในสงคโปรจะเคลอนไหวเปลยนแปลงสอดคลองกบประเทศ ASEAN-5 อนๆ มากทสด10

หากเปรยบเทยบการรวมตวของตลาดตราสารหนของสหภาพยโรปจะพบวา ตลาดตราสารหนยโรป

มการรวมตวของตลาดอยางชดเจน สะทอนจากคา S.D. ของตลาดตราสารหนยโรปทอยในระดบตากวา 1.0

หนวย โดยเฉพาะภายหลงการประกาศใชสกลเงนยโรในป 2542 (ค.ศ. 1999) คา S.D. ของตลาดตราสารหน

ยโรป ไดปรบตวลดลงจนมาอยในระดบทตากวา 0.2 หนวย ซงสะทอนใหเหนถงการรวมตวอยางสมบรณ

ของตลาดตราสารหนยโรป

9 อยางไรกด การศกษาหลายงานกอนหนาไดใชอตราผลตอบแทนตลาดของพนธบตรรฐบาลระยะยาวมาเปนเครองชวด แตเนองจากขอจากดดาน

ขอมลของ ASEAN-5 ทาใหงานศกษานจาเปนตองอาศยขอมลอนทมการเคลอนไหวสอดคลองกบอตราผลตอบแทนของพนธบตรระยะยาว ซงผวจย

ไดทาการศกษาในเบองตนถงความสมพนธของการเคลอนไหวระหวางตวเงนคลงและพนธบตรรฐบาลระยะยาว และพบวาตราสารหนของรฐบาล

ดงกลาวมการเคลอนไหวไปในแนวทางทสอดคลองกน

10K-Bank Multi Asset Strategies, March 2012, Volume 58

88

ภาพท 6.3: แนวโนมการเคลอนไหวในตลาดตราสารหนของ ASEAN-5

ทมา: IMF

ภาพท 6.4: การรวมตวของตลาดตราสารหน

0

0.2

0.4

0.6

0.8

1

1.2

1.4

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

2537

2538

2539

2540

2541

2542

2543

2544

2545

2546

2547

2548

2549

2550

2551

2552

2553

2554

หนวยหนวย

LHS--ASEAN 5

RHS--EU


หมายเหต: การรวมตวในตลาดตราสารหนยโรปเปนคา S.D. ของอตราผลตอบแทนพนธบตรรฐบาลอาย 10 ป

89

6.3 การรวมตวในตลาดตราสารทน (Equity Market Integration)

สาหรบการวเคราะหการรวมตวในตลาดตราสารทน จะใชอตราผลตอบแทนของตลาดหลกทรพย

ซงคานวณมาจากอตราการเปลยนแปลงของดชนตลาดหลกทรพย ภาพท 6.5 แสดงแนวโนมการเคลอนไหว

ของอตราผลตอบแทนในตลาดตราสารทนของประเทศ ASEAN-5 โดยพบวา ตลาดตราสารทนของ ASEAN-5

เคลอนไหวไปในทศทางทสอดคลองกนซงเปนไปตามสมมตฐานทวานกลงทนสวนใหญจะพจารณาการลงทน

ตามภมภาคเปนสาคญ และจะมกระจายการลงทนในประเทศตางๆ ตามสดสวนทเหมาะสมเพอกระจายความ

เสยงในการลงทน สงผลใหการเคลอนไหวในตลาดตราสารทนของ ASEAN-5 ในระยะหลงมการเคลอนไหว

ทสอดคลองกน อยางไรกด อตราผลตอบแทนของตราสารทนในประเทศ ASEAN-5 ในชวงป 2533–2534

(ค.ศ. 1990-1991) เคลอนไหวแตกตางกนเมอเทยบกบในชวงเวลาอนๆเนองจากประเทศใน ASEAN-5 สวนใหญ

ยกเวน ประเทศสงคโปรไดเรมตนพฒนาตลาดทนและไดอนญาตใหนกลงทนตางชาตสามารถเขามาซอขาย

หลกทรพยในตลาดหลกทรพยในประเทศของตนไดอยางเปนทางการสงผลใหอตราผลตอบแทนจากหลกทรพย

มการปรบตวสงขน โดยเฉพาะอตราผลตอบแทนในตลาดหลกทรพยอนโดนเซย ซงไดมการอนญาตให

ชาวตางชาตเขามาลงทนในตลาดอนโดนเซยตงแตเดอนกนยายน 2532 จงสงผลใหอตราผลตอบแทนตลาด

หลกทรพยปรบตวเพมสงขนอยางมาก หากเทยบกบอตราผลตอบแทนในตลาดหลกทรพยของประเทศทมการ

เปดใหนกลงทนตางชาตเขามาลงทนไปแลวกอนหนา เชน ประเทศไทย และมาเลเซย ทมการเปดใหนกลงทน

ชาวตางชาตเขามาซอขายหลกทรพยในเดอนกนยายน 2530 และเดอนธนวาคม 2531 ตามลาดบ11

หากพจารณาอตราผลตอบแทนของตลาดหลกทรพยในภาพรวม จะพบวาหลงจากทมการเปดให

นกลงทนตางชาตเขามาลงทนในตลาดหลกทรพยแลวนน ความแตกตางของอตราผลตอบแทนในตลาดตราสาร

ทนของ ASEAN-5 ปรบตวลดลงคอนขางมาก และอตราผลตอบแทนดงกลาวเรมมการเคลอนไหวไปในทศทาง

เดยวกนและมความใกลเคยงกนมากขน จะมแตกตางกนบางในบางชวงเวลา เชน ชวงภาวะสงครามอาวเปอรเซย

ชวงวกฤตเศรษฐกจในป 2540 หรอในชวงทมการเปลยนแปลงทางการเมอง ททาใหอตราผลตอบแทนของตลาด

หลกทรพยในประเทศไทยจะตากวาอตราผลตอบแทนของตลาดหลกทรพยในภมภาคอยางเหนไดชด

11

See Wong et al. (2004), “The Relationship Between Stock Markets of Major Developed Countries And Asian Emerging Markets”, Journal of

Applied Methematics and Decision Sciences, 8(4), 201–218

90

ภาพท 6.5: แนวโนมการเคลอนไหวในตลาดตราสารทนของ ASEAN-5

ทมา: CEIC

ภาพท 6.6: การรวมตวในตลาดตราสารทนของ ASEAN-5 และสหภาพยโรป

0

1

2

3

4

5

6

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

2537

2538

2539

2540

2541

2542

2543

2544

2545

2546

2547

2548

2549

2550

2551

2552

2553

2554

%

LHS--ASEAN 5

LHS--EU


หมายเหต: การรวมตวในตลาดทนของสหภาพยโรป เปนคาทมาจากการคานวณดวยวธ Hodrick-Prescott Fittered

ซงเปนอตราการกระจายตวของผลตอบแทนของประเทศ (Country Dispersion)

91

ภาพท 6.6 แสดงคา S.D. ของอตราผลตอบแทนตลาดหลกทรพยในกลมประเทศ ASEAN-5 ซงในชวงท

มการเปดตลาดใหนกลงทนเขามาลงทนในตลาดหลกทรพยของประเทศ ASEAN-5 นน คา S.D. ไดปรบขนไป

สงกวา 100 หนวย ตามความผนผวนของการเขาซอของกลมนกลงทนตางประเทศ และตามวฏจกรเศรษฐกจ

รวมถงความผนผวนของภาวะเศรษฐกจโลก อยางไรกด คา S.D. ของอตราผลตอบแทนตลาดหลกทรพย

ASEAN-5 ไดปรบตวลดลงอยางคอยเปนคอยไปโดยคา S.D. ของอตราผลตอบแทนตลาดหลกทรพย ASEAN-5

ในชวงป 2553 (ค.ศ. 2010) จนถงปจจบน ยงคงเคลอนไหวอยางผนผวน และอยในระดบทคอนขางสง แตกได

ปรบตวลดลงตากวาระดบ 20 หนวย ซงสะทอนไดวาการรวมตวทางตลาดทนของประเทศใน ASEAN-5 ยงคง

ตองใชระยะเวลาในการปรบตว แตมทศทางทดขน

หากเปรยบเทยบการเคลอนไหวของตลาดหลกทรพยของสหภาพยโรปซงสะทอนการรวมตวในตลาด

ดงกลาว พบวา การรวมตวของสหภาพยโรปมพฒนาการขนภายหลงจากการประกาศเรมใชเงนสกลยโรในป

2552 (ค.ศ. 1999) เหนไดจากการปรบตวลดลงของความผนผวนของดชนตลาดหลกทรพย อยางไรกด ดชนได

ปรบตวเพมขนในชวงป 2550 (ค.ศ. 2007) อนเนองมาจากความผนผวนของเศรษฐกจโลก โดยเฉพาะวกฤต

การเงนของสหรฐฯ

6.4 การรวมตวในตลาดการธนาคาร (Banking Market Integration)

การรวมตวในตลาดการธนาคารจะใชอตราดอกเบยสนเชอภาคเอกชน (Lending Rate) เปนเครองชวด

เนองจากอตราดอกเบยสนเชอของภาคเอกชน จะสะทอนถงความสามารถในการดาเนนงานของธนาคารใน

แตละประเทศวา เปนไปในทศทางเดยวกนหรอไม โดยภาพท 6.7 แสดงใหเหนวา อตราดอกเบยสนเชอของ

ธนาคารพาณชยในกลม ASEAN-5 มการเคลอนไหวในทศทางสอดคลองกน แมวาจะมระดบทแตกตางกนใน

แตละประเทศ ทงน เหนไดวาระดบอตราดอกเบยของประเทศอนโดนเซยอยในระดบทสงเมอเทยบกบประเทศ

อนๆ ซงการทอตราดอกเบยของประเทศอนโดนเซยอยในระดบสงมากในชวง 30 ปกอน สวนหนงเปนผลมา

จากภาคการธนาคารของอนโดนเซยทเนนการใหสนเชอจากสถาบนการเงนของรฐเปนหลก12

12

Stern, Joseph J. (2003), “The Rise and Fall of The Indonesian Economy”, John F. Kennedy school of government, Harvard University, Faculty

Research Working Papers Series, June 2003

สงผลใหการ

กาหนดอตราดอกเบยไมไดเปนไปตามกลไกตลาดเทาไรนก อยางไรกด เมอมการเปดตลาดภาคการเงน โดย

92

อนญาตใหธนาคารเอกชนเขามามบทบาทมากขน อตราดอกเบยสนเชอของอนโดนเซยกเรมลดระดบลงมาบาง

แตยงคงอยในระดบทสงกวาประเทศอนๆ นอกจากน ภาคการธนาคารของอนโดนเซยยงไดรบผลกระทบจาก

วกฤตเศรษฐกจเมอปลายป 2540 (ค.ศ. 1997) และมการฟนตวทชากวาประเทศอนๆ คอนขางมาก แตหลงจาก

ชวงทฟนตวจากวกฤตเศรษฐกจ อตราดอกเบยสนเชอภาคเอกชนของอนโดนเซย กเรมมการปรบตวไปใน

ทศทางทคลายกบประเทศอนๆ มากขน และมการปรบตวลดลงมาอยางตอเนอง

ภาพท 6.7: แนวโนมการเคลอนไหวของภาคธนาคาร

ทมา: CEIC

หากพจารณาในภาพรวม จะพบวาอตราดอกเบยสนเชอภาคเอกชนในกลม ASEAN-5 มการปรบตว

เพมขนสงมาก ในชวงวกฤตเศรษฐกจในเอเชย ป 2540 และเรมมการปรบตวลดลงหลงจากทเศรษฐกจเรมฟนตว

กลบคนมา ทงน อตราดอกเบยสนเชอภาคเอกชนของประเทศไทย มาเลเซย และสงคโปรนน มความคลายคลง

กนมาก โดยเฉพาะในชวงหลงจากเกดวกฤตเศรษฐกจเอเชย ซงอยระดบทตากวารอยละ 10 อยางไรกด อตรา

ดอกเบยของประเทศฟลปปนสในชวง 2 ปใหหลง เรมมการปรบตวมาอยในระดบทใกลเคยงกนกบประเทศอนๆ

มากขน ซงหากพจารณาคา S.D. ดงปรากฎในภาพท 6.8 จะพบวา อตราดอกเบยสนเชอภาคเอกชนในกลม

ประเทศ ASEAN-5 มแนวโนมปรบตวลดลงอยางคอยเปนคอยไปและตอเนอง โดยคา S.D.ในชวงวกฤต

93

เศรษฐกจนน มคาอยทระดบ 11 หนวย ในขณะทคา S.D. ดงกลาวไดมการปรบตวลดลงเหลอเพยง 3 หนวย

ในชวงสนป 2554 (ค.ศ. 2011) ถงแมวาเครองชวดจะสะทอนถงการรวมทางตลาดการธนาคารทมแนวโนมทด

ขนในกลมประเทศ ASEAN-5 อยางไรกด ตลาดดงกลาวของ ASEAN-5 ยงมการเคลอนไหวอยางผนผวนตาม

วฏจกรเศรษฐกจ

หากเปรยบเทยบการรวมตวในตลาดธนาคารสหภาพยโรป พบวา การรวมตวของสหภาพยโรปใน

ตลาดธนาคารมความเปนรปธรรมมากกวา โดยตลาดของสหภาพยโรปมการปรบตวอยในระดบตาและในชวง

แคบๆ ระหวาง 3.5 – (-0.5) ซงสะทอนใหเหนถงความมเสถยรภาพในตลาดเงนของสหภาพยโรป และภายหลง

จากการประกาศใชสกลเงนยโรตลาดการธนาคารของสหภาพยโรปไดเคลอนเคลอนไหวไปในทศทางท

สอดคลองกน โดยลาสดดชน S.D เคลอนไหวในกรอบแคบลงท 0.5 - (-0.5)

ภาพท 6.8: การรวมตวตลาดการธนาคาร ASEAN-5 และสหภาพยโรป

-0.5

0.5

1.5

2.5

3.5

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

2537

2538

2539

2540

2541

2542

2543

2544

2545

2546

2547

2548

2549

2550

2551

2552

2553

2554

LHS--ASEAN 5

RHS--EU

หนวย หนวย

ทมา: CEIC, European Central Bank (ECB)

หมายเหต: การรวมตวในตลาดการธนาคารของสหภาพยโรป เปนคาสดสวนการใหกยม ซงใหกโดยสถาบนการเงนใน

สหภาพยโรป ตอหนวยงานทไมใชสถาบนการเงนในประเทศสมาชกสหภาพยโรปและในประเทศทไมไดเปนสมาชก

สหภาพยโรป (Percentage shares of loans granted by euro area Monetary Financial Institutions (MFIs) to Non-MFI

counterparties in other euro area countries and non-euro area EU member States)

94

6.5 ดชนชวดระดบความพรอมการรวมตวทางการเงน

สาหรบการจดทาดชนชวดระดบความพรอมการรวมตวทางการเงนไดมการนาตลาดทง 4 ตลาด

ประกอบดวย (1) ตลาดเงน (2) ตลาดตราสารหนรฐบาล (3) ตลาดตราสารทน และ(4) ตลาดการธนาคาร มาถวง

นาหนกแลวจงคานวณหาคา FII โดยการถวงนาหนกดงกลาวจะใชมลคาตลาดของตลาดการเงนแตละประเภท

เปนเกณฑสาคญ โดยการศกษาแบงไดเปน 2 กรณ คอ กรณ 1 (Case I) โดยกาหนดใหการถวงนาหนกเทากน

(Equal Weight) และ กรณ 2 (Case II) กาหนดใหการถวงนาหนกตามมลคาตลาด (Weighted by Market Value)

โดยใชขอมลลาสดของปรมาณเงน ปรมาณตราสารหนรฐบาล มลคาตลาดตราสารทนหรอตลาดหน และมลคา

สนเชอทภาคการเงนจดสรรแกภาคเอกชน13

มาคานวณคาถวงนาหนก (ตารางท 6.1) ผลการศกษา พบวา

ในกรณ 2 ตลาดตราสารทนมคาถวงนาหนกทสงกวาตลาดการเงนประเภทอน โดยมคาถวงนาหนกเทากบ 0.359

ขณะทตลาดการเงนประเภทอนจะมคาถวงนาหนกระหวาง 0.199 – 0.224

ตารางท 6.1: คาถวงนาหนกสาหรบตลาดการเงนตางๆ

ตลาดเงน ตลาดตราสารหนรฐบาล ตลาดตราสารทน ตลาดการธนาคาร

Case I

(Equal Weight)

0.250 0.250 0.250 0.250

Case II

(Weighted by Market Value)

0.218 0.199 0.359 0.224

ทมา: คณะผวจยคานวณ

ผลการศกษา (ภาพท 6.9) พบวา FII ของทง 2 กรณเคลอนไหวสอดคลองกน จากการคานวณหาคา

สมประสทธสหสมพนธระหวาง FII ในทงสองกรณ พบวา มคาสงถง 0.97413

14 ซง FII ของทง 2 กรณ ปรบตว

ลดลงอยางตอเนอง ตามการฟนตวของวกฤตการเงนเอเชย นบตงแตป 2543 (ค.ศ.2000) จนถงปจจบน จงอาจ

กลาวไดวา ASEAN-5 มแนวโนมของการรวมตวทางการเงนระหวางกนในภาพรวมเพมขนอยางตอเนอง ทงน

13

ใชมลคา ณ สนป พ.ศ. 2554 (ค.ศ. 2011) หรอมลคาลาสดเทาทสามารถหามาได

14โดยทวไปคาสมประสทธสหสมพนธมคาอยระหวาง -1 ถง +1 ซง -1 หมายถง มความสมพนธในทศทางตรงกนขาม +1 หมายถง มความสมพนธใน

ทศทางเดยวกน และ 0 หมายถง ไมมความสมพนธกน

95

การรวมตวทางการเงนทสงขนดงกลาว มความสอดคลองกบนโยบายการรวมตวทางเศรษฐกจของประเทศ

สมาชก ASEAN และสอดรบกบการคาขายระหวางกนทมแนวโนมเพมสงขนตามลาดบ สงผลใหมการ

เคลอนยายทรพยากรทางการเงนในภาคการเงนระหวางกนมากขน และนาไปสระดบการรวมตวทางการเงนท

สงขนได แมวาดชน FII จะสะทอนถงการรวมตวทดขนของ ASEAN-5 อยางไรกด ดชนดงกลาวยงอยในระดบท

สงกวาเกณฑ 0.5 ทคณะผวจยกาหนดไว

ภาพท 6.10 แสดงการประมาณการดชน FII ของ Case I และ Case II ภายใตสมมตฐานทวา ASEAN-5

ไมมนโยบายดาเนนการเรงการรวมตวทางเศรษฐกจกวาปจจบนทดาเนนการอย และดชน FII เฉลยในชวงระยะ

2 ปทผานมา (ป 2553 – 2554) สาหรบ Case I และ Case II ดชน FII ปรบตวลดลงลงเฉลยรอยละ -0.61 และ

-1.03 ตามลาดบ15

ทงน การประมาณการความพรอมในการรวมตวทางการเงนของ ASEAN-5 อยภายใตสมมตฐานทวา

ไมมปจจยใหมๆ เกดขนนบจากน อาท การเรงดาเนนนโยบายเพอนาไปสการใชสกลเงนรวม วกฤตเศรษฐกจ

รอบใหม หรอการเปลยนแปลงเชงโครงสรางของประเทศสมาชก อยางไรกด การใชสกลเงนรวมกนในทาย

ทสดประเทศสมาชก ควรนาประเดนดานปจจยพนฐานทางเศรษฐกจอนๆ เชน ฐานะทางการคลง หรอ

เสถยรภาพในภาคตางประเทศ เปนตน รวมทงประเดนดานกฎระเบยบระหวางประเทศสมาชก มาประกอบ

การพจารณาดาเนนการในสวนทเกยวของตอไปดวย

โดยผลจากการศกษาพบวา Case II ดชน FII จะอยต ากวาระดบ 0.5 เหมอนเชนกรณการ

รวมตวของสหภาพยโรป โดยอาจใชระยะเวลาไมตากวา 28 ปนบจากปจจบน ขณะท Case II ดชน FII จะอย

ตากวาระดบ 0.5 โดยอาจใชระยะไมตากวา 18 ปนบจากปจจบน กลาวโดยสรป จากการศกษาความเปนไปได

ของการรวมตวทางการเงนผลจากการศกษาทง 2 กรณ พบวา ASEAN-5 มความเปนไปไดทจะสามารถรวมตว

กนไดโดยอาจใชระยะเวลาระหวาง 18 -28 ปนบจากป 2555 เปนตนไป

.

15

ซงเปนอตราการเปลยนแปลงเฉลยของการเตบโตของดชน FII ในชวงระยะ 3 ปทผานมา ตงแตป 2552 - 2554

96

ภาพท 6.9: ดชนชวดการรวมตวทางการเงน (FII)

0

5

10

15

20

2525

33

2534

2535

2536

2537

2538

2539

2540

2541

2542

2543

2544

2545

2546

2547

2548

2549

2550

2551

2552

2553

2554

Case I Case II

ทมา: คานวณและประมวลผลโดยคณะผวจย

97

ภาพท 6.10: ประมาณการความพรอมในการรวมตวทางการเงนของ ASEAN-5

0.0

2.0

4.0

6.0

8.0

10.0

12.0

14.0

16.0

18.025

3325

3525

3725

3925

4125

4325

4525

4725

4925

5125

5325

5525

5725

5925

6125

6325

6525

6725

6925

7125

7325

7525

7725

7925

8125

8325

8525

8725

8925

9125

9325

9525

9725

99

Case I Case II

NOW 2555

Case I: 28Yrs

0.5

NOW 2555

Case II: 18Yrs

READY FOR ACUNext 18-28 Yrs

ป� 2573

ป� 2583

ทมา: ประมาณการโดยคณะผวจย

98

บทท 7

ผลการวเคราะหแบบจาลองเศรษฐกจมหภาค

สาหรบเนอหาในบทนจะเปนการมงศกษา และวเคราะหในเชงปรมาณ (Quantitative Analysis)

เพอศกษาผลกระทบของการใชสกลเงนรวมตอเศรษฐกจเชงมหภาค ซงจะประกอบดวย 2 สวนสาคญ คอ

7.1 การจดทาสกลเงนรวมของ ASEAN-5 และ 7.2 แบบจาลองเศรษฐกจมหภาค ซงผลการศกษาทไดจากการ

วเคราะหในบทน จะนาไปใชสาหรบการจดทาขอเสนอแนะเชงนโยบายในบทตอไป

7.1 การจดทาสกลเงนรวมของ ASEAN-5

สาหรบการจดทาสกลเงนรวมของ ASEAN-5 (ASEAN-5 Currency Unit: ACU) ไดอาศยแนวคด

การคานวณจากงานศกษากอนหนาของสถาบนวจยดานอตสาหกรรม เศรษฐกจและการคา (Research Institute

of Economy, Trade & Industry: RIETI) ในประเทศญปน (Eiji et al., 2005) โดยไดจดทาสกลเงนกลางของ

ภมภาค ASEAN+3 (Asian Monetary Unit :AMU) ซงมหลกการเดยวกบการคานวณ ECU ทประเทศในสหภาพ

ยโรปนามาใชภายใต European Monetary System กอนทจะมการรเรมใชเงนสกลยโรเมอป 2542 (ค.ศ. 1999)

สาหรบการคานวณสกลเงนกลางของประเทศอาเซยน (ASEAN Currency Unit: ACU) ซงในทนหมายถง ตะกรา

สกลเงนกลาง (Basket of Currencies) ของ ASEAN-5 ประกอบดวย ประเทศอนโดนเซย มาเลเซย ฟลปปนส

สงคโปร และไทย มการคานวณทงหมด 5 ขนตอน ดงน

ขนท 1 : เลอกเครองชวดทางเศรษฐกจเพอจะนามาใชเปนคาเฉลยถวงนาหนก ซงสะทอนขนาด

สภาวการณทางเศรษฐกจ และระดบความเปดกวางทางการคาในปจจบนของแตละประเทศ สาหรบในงานศกษา

ใชคาเฉลยของขอมล 3 ปลาสด คอป 2551-2553 (ค.ศ. 1998-2000)โดยคานวณจาก (1) ขนาดของผลตภณฑ

มวลรวมภายในประเทศโดยปรบตามอานาจในการซอ (Gross domestic product at Purchasing-Power-Parity

(GDP-PPP)) ซงสะทอนขนาดและสถานการณทางเศรษฐกจ และ (2) มลคาการซอขายสนคาและบรการทงหมด

99

(Total Value of Trade in Goods and Services with the Rest of the World) สะทอนการเปดกวางทางการคา

ตามตารางท 7.1-7.2

ตารางท 7.1: ขนาดของผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศโดยปรบตามอานาจในการซอ (GDP-PPP)

หนวย: พนลานเหรยญสหรฐ

Country 2008 2009 2010 Avg. 2008-10

Thailand 547.557 540.258 589.005 558.94

Indonesia 910.719 962.440 1,032.950 968.70

Malaysia 386.469 384.158 416.535 395.72

Singapore 252.199 252.898 292.829 265.98

Philippines 331.177 338.515 368.546 346.08

ทมา: International Monetary Fund (IMF) รวบรวมและคานวณโดยคณะผวจย

ขนท 2: ดาเนนการเลอกปฐาน (Benchmark-Period) ซงจะตองเปนปทมความสมดลทางการคา

ภายในกลมประเทศ ASEAN-5 และสมดลการคากบประเทศอนๆ (Rest of the World) มากทสด กลาวอก

นยหนง คอ เปนปท ASEAN-5 มคาสมบรณ (Absolute Value) ของมลคาการคาสนคาและบรการสทธภายใน

กลม ASEAN-5 (Net Trade in Goods and Services within ASEAN-5) และมลคาการคาสนคาและบรการสทธ

กบประเทศอนๆ ทงหมด (Net Trade in Goods and Services with the Rest of the World) นอยทสด ซงจากการ

คานวณปทเปนปฐานทเหมาะสมคอป 2544 (ค.ศ. 2001)

ขนท 3 : คานวณหาคาเฉลยอตราแลกเปลยน ณ ปฐาน (Benchmark Exchange Rate) ทงน

จากสมมตฐานทวา การเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยนจะใชเวลาประมาณ 1 ปกอนทจะสงผลกระทบตอ

ปรมาณการคา ดงนน ในงานวจยนจงใชคาเฉลยของอตราแลกเปลยนระหวางป 2543-2544 ของสกลเงนแตละ

ประเทศในการคานวณอตราแลกเปลยน ณ ปฐาน (Benchmark Exchange Rate) ตามตารางท 7.4

100

ตารางท 7.2: มลคาการซอขายสนคาและบรการทงหมด (Total Value of Trade in Goods and Services with the

Rest of the World)

หนวย: ลานดอลลารสหรฐ

Country $ million 2008 2009 2010 Avg. 2008-10

Thailand

Export 175,233 150,743 193,663

Import 175,604 131,355 179,632

Total 350,837 282,098 373,295 335,410

Indonesia

Export 139,606 119,646 158,201

Import 116,690 89,499 127,1080

Total 256,296 209,145 285,309 250,250

Malaysia

Export 199,148 157,204 198,370

Import 148,021 116,987 156,029

Total 347,169 274,191 354,399 325,253

Singapore

Export 476,762 391,118 478,841

Import 450,893 356,299 423,222

Total 927,655 747,417 902,063 859,045

Philippines

Export 48,253 37,610 50,684

Import 61,138 46,452 61,068

Total 109,391 84,062 111,752 101,735

ทมา: ธนาคารพฒนาเอเชย (Asian Development Bank: ADB) รวบรวมและคานวณโดยคณะผวจย

101

ตารางท 7.3 : มลคาการคาสนคาและบรการสทธภายใน ASEAN-5 และมลคาการคาสนคาและบรการสทธกบ

ประเทศอนๆ ทงหมด

หนวย: ลานเหรยญสหรฐ

Period Within ASEAN5 With ROW Total

12/2000 20,610.12 47,029.38 67,639.50

12/2001 18,283.78 40,543.53 58,827.31

12/2002 19,135.59 45,747.74 64,883.32

12/2003 28,202.98 61,958.10 90,161.08

12/2004 36,184.29 64,987.33 101,171.63

12/2005 41,892.32 63,425.50 105,317.82

12/2006 48,346.72 97,654.40 146,001.12

12/2007 63,507.23 129,115.77 192,622.99

12/2008 39,591.42 93,933.29 133,524.71

12/2009 32,155.83 124,509.53 156,665.36

12/2010 34,227.58 138,626.32 172,853.90

ทมา: CEIC และ ธนาคารโลก (World Bank) รวบรวมและคานวณโดยคณะผวจย

ตารางท 7.4: การคานวณอตราแลกเปลยน ณ ปฐาน สาหรบสกลเงนของแตละประเทศ

Exchange Rate Malaysia Thailand Singapore Indonesia Philippines

Year 2000

(Currency/USD) 3.80 40.21 1.73 8,421.77 44.19

Year 2001

(Currency/USD) 3.80 44.53 1.79 10,260.85 50.99

Benchmark 00/01

(Currency/USD) 3.80 42.37 1.76 9,341.31 47.59

ทมา: ธนาคารโลกและ Federal Reserve Bank of St. Louis รวบรวมและคานวณโดยคณะผวจย

102

ขนท 4: คานวณหาคาเฉลยถวงนาหนกใน ACU (ACU Weights) ของแตละประเทศ ดงน

1) คาเฉลยถวงนาหนก (C) ของประเทศนนๆ จะหาไดจากคาเฉลยเลขคณต (Arithmetic

Mean) ระหวาง GDP (A) และมลคาการคา(B) ของแตละประเทศในรปของรอยละ

2) คาเฉลยถวงนาหนกใน ACU (ACU Weights) ของแตละประเทศจะหาไดจากการนา

คาเฉลยถวงนาหนก (C) ของประเทศนนๆ มาคณกบอตราแลกเปลยนสกลเงนทองถนในรปของ USD/Currency

ตารางท 7.5: คาเฉลยถวงนาหนกของแตละประเทศในการคานวณ ACU-5

ทมา: การรวบรวมและคานวณโดยคณะผวจย

ขนท 5: คานวณคาของอตราแลกเปลยนกลาง ACU โดยมคาเฉลยถวงนาหนกของแตละประเทศเปน

สมประสทธ (Co-efficient) และขอมลอตราแลกเปลยนอนกรมเชงเวลาของแตละสกลเงนเปนตวแปรดงมรปแบบ

สมการ ดงน

USD/ACU = 8.4192 (USD/THB) + 2,406.40 (USD/IDR) + 0.6267(USD/MYR) +

0.4956 (USD/SGD) + 4.5376 (USD/PHP) (7.1)

สมการท (7.1) แสดงผลการคานวณซงจะไดคาอตราแลกเปลยนกลาง ACU ในรปของ

USD/ACU แลวจงนามาคานวณคาในรปของคาเงนกลาง ACU ตอดอลลารสหรฐฯ (ACU/USD) ดงปรากฏตาม

GDP - PPP

(A)

Trade Values

(B)

Avg. Share

(C)= (A+B)/2

Benchmark ER

2000/01 (D)

ACU-5 Weights

(C*D)

Thailand 22.05% 17.92% 19.98% 42.37 8.4192

Indonesia 38.21% 13.37% 25.79% 9,341.31 2,406.40

Malaysia 15.61% 17.38% 16.49% 3.80 0.6267

Singapore 10.49% 45.90% 28.19% 1.76 0.4956

Philippines 13.65% 5.44% 9.54% 47.59 4.5376

Total 100.00% 100.00% 100.00%

103

0.5529

1.7300

1.273

20.66

52.98

30.93

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

60.0

70.0

0.0

0.2

0.4

0.6

0.8

1.0

1.2

1.4

1.6

1.8

2.0THB/USDACU/USD

(LHS) ACU

(RHS) THB

แผนภาพท 7.1ซงสะทอนใหเหนวาคาเงนสกลภมภาค ACU เคลอนไหวสอดคลองเปนไปในทศทางเดยวกบการ

เคลอนไหวของคาเงนบาท ทงนสกลเงนบาทมนาหนกคดเปนประมาณรอยละ 20 ของสกลเงนภมภาค ACU

โดยในชวงป 2529-2539 (ค.ศ. 1986-1996) คาเงน ACU มการเคลอนไหวอยในกรอบแคบๆ ซงคาเงน ACU อยท

ระดบ 1 ACU ตอดอลลารสหรฐ อยางไรกด คาเงน ACU ไดปรบตวออนคาลงอยางชดเจนในชวงป 2540 โดยเปน

ผลจากการประกาศลอยตวสกลเงนในภมภาค ASEAN-5 ไดแก คาเงนรเปยอนโดนเซย (Indonesia Rupiah) คาเงน

บาทไทย (Thai Baht) และเงนเปโซฟลปปนส (Philippines Peso) รวมถงการออนคาลงของสกลเงนรงกตมาเลเซย

(Malaysia Ringgit) อนเนองมาจากวกฤตเศรษฐกจในภมภาคเอเชยในชวงป 2540 (Asian Crisis 1997) สงผลให

คาเงน ACU ออนคาลงมาอยทระดบ 1.73 ACU ตอดอลลารสหรฐ ทงน ในชวงป 2551 คาเงน ACU ไดกลบมา

แขงคาขนอกครงจากการทประเทศสหรฐฯ เผชญกบวกฤตการณทางการเงน (Sub-prime Crisis) สงผลใหเงนตรา

ตางประเทศไหลเขาสภมภาคเอเชยเปนจานวนมาก เนองจากเศรษฐกจเอเชยทสามารถขยายตวไดอยางแขงแกรง

โดยเฉพาะเศรษฐกจจน อนเดย และอาเซยน สงผลใหคาเงนของประเทศเอเชย โดยเฉพาะคาเงนของประเทศ

ASEAN-5 แขงคาขนเมอเทยบกบดอลลารสหรฐ โดยในเดอนธนวาคม 2554 คาเงน ACU แขงคาขนมาอยทระดบ

1.2728 ACU ตอดอลลารสหรฐ

ภาพท 7.1: คาเงน ACU และเงนบาท ตอดอลลารสหรฐ (ณ ปฐาน ค.ศ. 2000-2001)

ทมา : การคานวณโดยคณะผวจย

104

7.2 แบบจาลองเศรษฐกจมหภาค (Macro Economic Model)

สาหรบแบบจาลองทใชในการศกษาถกพฒนาขนภายใตแนวคดทางเศรษฐศาสตรวาดวยความสมดล

ระหวางอปทานรวม (Aggregate Supply) และอปสงครวม (Aggregate Demand) ของระบบเศรษฐกจ โดยม

สมมตฐานวา ตวแปรทงหมดเปนตวแปรทถกกาหนดขนจากภายใน (Endogenous Variables) เนองจาก

โครงสรางของระบบเศรษฐกจขนาดเลกแบบเปด (Small-open Economy) ภายใตระบบอตราแลกเปลยนแบบ

ลอยตว (Flexible Exchange Regime) ดงนน นโยบายการเงนและการคลง (Monetary and Fiscal Policies)

จงถกนามาใชเพอรกษาเสถยรภาพของราคาสนคาและคาเงน

7.2.1 ตวแปรทใชในการศกษา

ตวแปรมหภาคทใชในการศกษาจะแสดงในรปของ Natural Logarithm และขจดผลทางฤดกาล

(Seasonal Adjustment) รวมทงไดมการทดสอบความนงขอมล (Stationary) ดวยวธ Unit Root Test โดยใช Lag

Length แบบ AIC ในการประเมน ซงจากการทดสอบคณสมบต Stationary พบวา ตวแปรสวนใหญ มคณสมบต

Stationary ท I(1) ยกเวน อตราดอกเบยทแทจรง คาเงนบาท และคาเงน ACU ทมคณสมบต Stationary ท I(2)

โดยตวแปรมหภาคทใชในการประมาณการแสดงในตารางท 7.6 อยางไรกด สาหรบในงานศกษานมขอจากด

โดยจะใชอตราดอกเบยทแทจรง คาเงนบาท และคาเงน ACU ณ ระดบ level ซงยงคงมปญหาความไมนงขอมล

(Non Stationary) มาใชศกษา เนองจากขอจากดในการอธบายความสมพนธของตวแปร และการจดทา

สถานการณจาลอง (Simulation) ซงจะทาใหการแปลความหมายผลการศกษาทไดมนยมากกวา

7.2.2 การประมาณคาแบบจาลอง Vector Autoregressive Regression (VAR)

ในงานวจยนไดพฒนาแบบจาลองขนประกอบดวย 2 แบบจาลอง คอ 1) แบบจาลองเศรษฐกจ

มหภาคของไทยภายใตสกลเงนบาท (THB Model) และ 2) แบบจาลองเศรษฐกจมหภาคของไทยภายใตสกลเงน

รวมอาเซยน-5 (ACU Model) รวมทงไดมการจาลองสถานการณ (Simulation) เพอศกษาผลกระทบของการใช

นโยบายการเงนผานเครองมออตราดอกเบย ซงเปนสถานการณทใกลเคยงกบปจจบนเพอแทรกแซงคาเงนหาก

คาเงนมการเคลอนไหวเกนกวากรอบทกาหนด และจากการทดสอบทางสถตเพอศกษาความสมพนธในระยะยาว

105

ของตวแปรมหภาค (Cointegration Test) ซงไมพบความสมพนธดงกลาว ดงนน ในงานวจยนจะทาการศกษา

และพฒนาแบบจาลองโดยใชแบบจาลอง Vector Autoregressive Regression (VAR) ซงผานการทดสอบแลว

พบวาเปนแบบจาลองทมคณสมบตเหมาะสมทสดในการศกษาน

ตารางท 7.6 : ตวแปรเศรษฐกจมหภาค

ตวแปร รหสตวแปร ความนงของขอมล

(Stationary)

ทมา

1. ผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ ณ ราคาคงท

ขจดผลทางดานฤดกาล แสดงในรปของ Logarithm

DLNRGDPSA I(1) สศช.

2. อตราดอกเบยทแทจรง RINT I(2) ธปท.

3. การใชจายภาครฐทแทจรง ขจดผลทางดานฤดกาล

แสดงในรปของ Logarithm

DLNRGSA I(1) สศช.

4. อตราแลกเปลยน (Foreign Exchange)

4.1 บาทตอดอลลารสหรฐ (THB/USD) THB I(2) ธปท.

4.2 อาเซยนตอดอลลารสหรฐ (ACU/USD) ACU I(2) ผวจยคานวณ

5. มลคาการสงออกสนคาและบรการทแทจรง ขจดผล

ทางดานฤดกาล แสดงในรปของ Logarithm

DLNRXSA I(1) ธปท.

6. ดชนตลาดหลกทรพย ขจดผลทางดานฤดกาล

แสดงในรปของ Logarithm

DLNSETSA I(1) ตลท.

7. ดชนราคาสนคา ขจดผลทางดานฤดกาล แสดงใน

รปของ Logarithm

DLNCPISA I(1) สานกดชน

เศรษฐกจการคา

กระทรวงพาณชย

* หมายเหต D ทแสดงในรหสตวแปร แสดงถงการหาผลตางของขอมล (Differentiate) เพอขจดความไมนงของขอมล,

LN หมายถง Logarithm, SA หมายถง การขจดผลทางดานฤดกาล (Seasonal Adjustment)

106

7.2.3 การกาหนดความลาชาทเหมาะสม (Optimal Lag Length)

จากการทดสอบแบบจาลอง VAR สาหรบแบบจาลอง THB Macro Model และ ACU Macro

Model เพอกาหนด Lag Order Selection Criteria พบวาคาสถตสวนใหญ ยกเวนคา HQIC บงชวา Lag Order

ทเหมาะสมคอ Lag 1 Period ดงนน ในงานวจยน จะพฒนาแบบจาลอง VAR สาหรบทง 2 แบบจาลองโดย

กาหนด Lag Order 1 period16

7.2.4 ผลการประมาณคาแบบจาลอง VAR

ผลการประมาณคาแบบจาลอง VAR ภายใตสกลเงนบาท (THB VAR) พบวา อตราดอกเบยท

แทจรง การขยายตวของมลคาการสงออกทแทจรง อตราการขยายตวของดชนตลาดหลกทรพย และอตราเงนเฟอ

ในชวงไตรมาสกอนหนา (t-1 Period) มผลกระทบตออตราการเตบโตของเศรษฐกจไทยในชวงเวลาปจจบน

(t-period) อยางมนยสาคญทางสถตทระดบรอยละ 0.05 ขณะท คาเงนบาทในชวงไตรมาสกอนหนา ม

ความสมพนธในทศทางผกผนกบอตราการเตบโตทางเศรษฐกจของไทย อยางมนยสาคญทางสถตทระดบรอยละ

0.10 อยางไรกด อตราการขยายตวของการใชจายภาครฐทแทจรงในชวงระยะเวลากอนหนา กลบไมมนยสาคญ

ตอการเตบโตของเศรษฐกจไทย แสดงตามตารางท 7.7

ทงน สาหรบผลจากการประมาณคาจากแบบจาลอง ACU VAR ใหผลทสอดคลองกบผลทได

จากการประมาณคาจากแบบจาลอง THB VAR กลาวคอ อตราดอกเบยทแทจรง อตราการเตบโตของมลคาการ

สงออก อตราการขยายตวของดชนตลาดหลกทรพย และอตราเงนเฟอ ในชวงไตรมาสกอนหนา (t-1 Period)

มผลกระทบตออตราการเตบโตของเศรษฐกจไทย (t-period) อยางมนยสาคญทางสถต ขณะท อตราการขยายตว

ของการใชจายภาครฐทแทจรงในชวงระยะเวลากอนหนา และคาเงน ACU ในชวงไตรมาสกอนหนา ไมม

นยสาคญทางสถตตอการเตบโตของเศรษฐกจไทย แสดงตามตารางท 7.8

16 ภาคผนวก ค

107

ตารางท 7.7 การประมาณคาแบบจาลอง THB VAR

Date: 09/29/12 Time: 14:42 Sample (adjusted): 1993Q3 2011Q4 Included observations: 74 after adjustments Standard errors in ( ) & t-statistics in [ ]

DLNRGDPSA RINT DLNRGSA THB DLNRXSA DLNSETSA DLNCPISA DLNRGDPSA(-1) 0.079521 27.27556 1.254955 1.710090 0.269423 -0.366714 0.124543 (0.14096) (17.8594) (0.47087) (17.6252) (0.38978) (1.31745) (0.06337) [ 0.56415] [ 1.52724] [ 2.66520]* [ 0.09703] [ 0.69122] [-0.27835] [ 1.96532]*

RINT(-1) -0.001565 0.875110 -0.001192 0.104648 0.003969 -0.003282 0.001170 (0.00062) (0.07804) (0.00206) (0.07701) (0.00170) (0.00576) (0.00028) [-2.54102]* [ 11.2139]* [-0.57920] [ 1.35881] [ 2.33040]* [-0.57010] [ 4.22481]*

DLNRGSA(-1) -0.000218 -2.472768 -0.276837 -1.016586 -0.076776 0.350437 -0.003703 (0.03280) (4.15582) (0.10957) (4.10132) (0.09070) (0.30656) (0.01475) [-0.00663] [-0.59501] [-2.52660]* [-0.24787] [-0.84648] [ 1.14311] [-0.25109]

THB(-1) -0.000468 -0.070463 -0.001215 0.961031 9.47E-05 0.000523 -0.000102 (0.00031) (0.03967) (0.00105) (0.03915) (0.00087) (0.00293) (0.00014) [-1.49302]* [-1.77604]** [-1.16126] [ 24.5449]* [ 0.10934] [ 0.17863] [-0.72444]

DLNRXSA(-1) 0.094550 -9.797831 -0.271538 3.116550 0.168161 0.685952 -0.007201 (0.05308) (6.72578) (0.17733) (6.63758) (0.14679) (0.49614) (0.02386) [ 1.78116]** [-1.45676] [-1.53129] [ 0.46953] [ 1.14560] [ 1.38256] [-0.30173]

DLNSETSA(-1) 0.034012 -1.226790 -0.117305 -3.035494 0.110717 0.095967 0.010415 (0.01317) (1.66899) (0.04400) (1.64710) (0.03643) (0.12312) (0.00592) [ 2.58203]* [-0.73505] [-2.66583]* [-1.84293]** [ 3.03956]* [ 0.77947] [ 1.75875]**

DLNCPISA(-1) -0.477852 -38.55580 0.512413 0.528654 -0.209916 -6.260626 0.442388 (0.24813) (31.4383) (0.82888) (31.0261) (0.68614) (2.31913) (0.11155) [-1.92583]** [-1.22640] [ 0.61820] [ 0.01704] [-0.30594] [-2.69956]* [ 3.96575]*

C 0.027496 2.875582 0.045336 1.240414 0.003586 0.028217 0.005830 (0.01266) (1.60460) (0.04231) (1.58356) (0.03502) (0.11837) (0.00569) [ 2.17112]* [ 1.79209]** [ 1.07163] [ 0.78331] [ 0.10241] [ 0.23839] [ 1.02398] R-squared 0.377240 0.739132 0.285052 0.926358 0.215240 0.185315 0.469569

Adj. R-squared 0.311190 0.711464 0.209224 0.918547 0.132008 0.098909 0.413311 Sum sq. resids 0.014827 238.0308 0.165461 231.8289 0.113380 1.295282 0.002997 S.E. equation 0.014989 1.899086 0.050070 1.874182 0.041447 0.140091 0.006738 F-statistic 5.711404 26.71451 3.759203 118.6037 2.586022 2.144695 8.346720 Log likelihood 210.0661 -148.2298 120.8127 -147.2530 134.7983 44.67599 269.2257 Akaike AIC -5.461245 4.222428 -3.048991 4.196028 -3.426982 -0.991243 -7.060154 Schwarz SC -5.212157 4.471516 -2.799903 4.445116 -3.177894 -0.742155 -6.811066 Mean dependent 0.007219 1.300676 0.007639 35.17635 0.015109 0.001823 0.008448 S.D. dependent 0.018060 3.535451 0.056305 6.566882 0.044488 0.147579 0.008797

หมายเหต: * มนยสาคญทางสถตทระดบรอยละ 0.05, ** มนยสาคญทางสถตทระดบรอยละ 0.10

108

ตารางท 7.8 การประมาณคาแบบจาลอง ACU VAR Date: 09/29/12 Time: 14:44 Sample (adjusted): 1993Q3 2011Q4 Included observations: 74 after adjustments Standard errors in ( ) & t-statistics in [ ]

DLNRGDPSA RINT DLNRGSA ACU DLNRXSA DLNSETSA DLNCPISA DLNRGDPSA(-1) 0.150247 36.09616 1.476033 -1.223545 0.298544 -0.349880 0.146197 (0.13189) (16.4163) (0.43994) (0.85955) (0.35698) (1.21291) (0.05872) [ 1.13918] [ 2.19881]* [ 3.35509]* [-1.42347] [ 0.83630] [-0.28846] [ 2.48987]*

RINT(-1) -0.001511 0.849139 -0.000359 0.003555 0.004764 -0.001563 0.001297 (0.00065) (0.08128) (0.00218) (0.00426) (0.00177) (0.00601) (0.00029) [-2.31390]* [ 10.4468]* [-0.16495] [ 0.83540] [ 2.69519]* [-0.26030] [ 4.46160]*

DLNRGSA(-1) 0.008989 -1.706031 -0.240319 -0.109899 -0.063974 0.372524 0.000408 (0.03231) (4.02204) (0.10779) (0.21059) (0.08746) (0.29717) (0.01439) [ 0.27819] [-0.42417] [-2.22959]* [-0.52185] [-0.73145] [ 1.25359] [ 0.02833]

ACU(-1) -0.006708 -2.029992 0.003245 0.891912 0.025428 0.060646 0.001986 (0.00812) (1.01086) (0.02709) (0.05293) (0.02198) (0.07469) (0.00362) [-0.82593] [-2.00817]* [ 0.11979] [ 16.8512]* [ 1.15676] [ 0.81200] [ 0.54934]

DLNRXSA(-1) 0.091827 -8.536715 -0.312526 -0.028219 0.129229 0.601819 -0.013453 (0.05454) (6.78811) (0.18191) (0.35542) (0.14761) (0.50154) (0.02428) [ 1.68377]** [-1.25760] [-1.71799]** [-0.07940] [ 0.87547] [ 1.19995] [-0.55410]

DLNSETSA(-1) 0.035241 -0.457267 -0.125965 0.048164 0.096668 0.064121 0.008706 (0.01400) (1.74293) (0.04671) (0.09126) (0.03790) (0.12878) (0.00623) [ 2.51670]* [-0.26235] [-2.69682]* [ 0.52777] [ 2.55051]* [ 0.49793] [ 1.39649]

DLNCPISA(-1) -0.426758 -42.25774 0.876509 -6.079559 0.049080 -5.723059 0.492133 (0.25288) (31.4762) (0.84353) (1.64809) (0.68447) (2.32560) (0.11258) [-1.68757]* [-1.34253] [ 1.03910] [-3.68886]* [ 0.07170] [-2.46090]* [ 4.37132]*

C 0.012777 1.216328 -0.004251 0.105433 -0.006641 0.015514 0.000727 (0.00535) (0.66529) (0.01783) (0.03483) (0.01447) (0.04915) (0.00238) [ 2.39045]* [ 1.82827]** [-0.23845] [ 3.02669]* [-0.45901] [ 0.31562] [ 0.30532] R-squared 0.362793 0.742404 0.270603 0.893774 0.230695 0.192983 0.467784

Adj. R-squared 0.295210 0.715083 0.193242 0.882508 0.149102 0.107390 0.411337 Sum sq. resids 0.015171 235.0451 0.168805 0.644389 0.111147 1.283091 0.003007 S.E. equation 0.015161 1.887138 0.050573 0.098810 0.041037 0.139430 0.006750 F-statistic 5.368141 27.17362 3.497952 79.33125 2.827389 2.254664 8.287124 Log likelihood 209.2175 -147.7628 120.0723 70.50869 135.5343 45.02590 269.1014 Akaike AIC -5.438312 4.209806 -3.028982 -1.689424 -3.446872 -1.000700 -7.056795 Schwarz SC -5.189224 4.458894 -2.779894 -1.440336 -3.197784 -0.751612 -6.807707 Mean dependent 0.007219 1.300676 0.007639 0.419727 0.015109 0.001823 0.008448 S.D. dependent 0.018060 3.535451 0.056305 0.288269 0.044488 0.147579 0.008797

หมายเหต: * มนยสาคญทางสถตทระดบรอยละ 0.05, ** มนยสาคญทางสถตทระดบรอยละ 0.10

109

7.3 ผลการศกษาสถานการณจาลอง (Simulation) นโยบายการเงนภายใตสกลเงนบาท และ ACU

ในงานวจยนไดทาการจาลองสถานการณ (Simulation)16

17 เพอศกษาผลกระทบของการใชนโยบาย

การเงน (Monetary policy) ตอตวแปรเศรษฐกจมหภาค โดยเฉพาะ อตราการเตบโตทางเศรษฐกจของไทย (GDP

Growth) และอตราเงนเฟอ กรณเปรยบเทยบภายใตระบบเศรษฐกจสกลเงนบาท และสกลเงน ACU

7.3.1 สมมตฐานการศกษา

1) นโยบายการเงนจะถกใชสาหรบการดแลเสถยรภาพของคาเงน ขณะทนโยบายการคลงจะ

ใชเพอสนบสนนการเตบโตของเศรษฐกจใหมเสถยรภาพในระยะยาว

2) ภายใตสกล เงนบาท ธปท. จะเขาดแลและเสถยรภาพของคาเงนบาท โดยในงานวจยนจะ

อาศยแนวคดการเขาดแลคาเงนบาทของธปท. เชนเดยวกบจากวจยกอนหนา Sukanya (2010) 18

3) ภายใตสกลเงน ACU กาหนดใหธนาคารกลางของประเทศสมาชกเขาดาเนนการ

โดยกาหนดวา

หากคาเงนบาทในชวง 1 ไตรมาสกอนหนาเปลยนแปลง ไปเกนกวารอยละ 3 ธปท. จะดาเนนการเขาทาการ

แทรกแซงคาเงนบาท เพอใหคาเงนบาทเปลยนแปลงไปไมเกนรอยละ 3 และหากคาเงนบาทมการเปลยนแปลง

จากชวง 2 ไตรมาสกอนหนาเกนกวารอยละ 5 ธปท. จะเขาทาการแทรกแซงคาเงนบาท เพอใหคาเงนบาท

เปลยนแปลงไปไมเกนรอยละ 5

แทรกแซงคาเงน เพอรกษาเสถยรภาพของคาเงน ACU ในลกษณะเดยวกบการรกษาเสถยรภาพของคาเงนบาท

ตามขอ 2) แสดงตามสมการท (7.2)

7.3.2 ผลการศกษา Simulation นโยบายการเงนภายใตคาเงนบาท และ ACU

ผลการทา Simulation ทงกรณแบบจาลองคาเงนบาท THB Simulation และแบบจาลอง

ACU Simulation ตวแปรมหภาคเคลอนไหวไปในทศทางเดยวกบกรณฐานซงเปนขอมล

จรง (Real Data) และหากเปรยบเทยบผลกระทบจากการใชนโยบายการเงนตอตวแปร

17 ภาคผนวก ง

18 การกาหนดสดสวนการเปลยนแปลงคาเงนเพอเขาทาการแทรกแซงของธนาคารแหงประเทศไทยไดแนวคดจากวทยานพนธระดบปรญญาโทของ

Sukanya Leelarwerachai เรอง Implication and Policy Response of Capital Flows on Monetary and Macroeconomic: Evidence from Thailand

หลกสตรเศรษฐศาสตรมหาบณฑต (ภาคภาษาองกฤษ) คณะเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร ป ค.ศ. 2011

110

เศรษฐกจมหภาคในชวงป 2536 – 2554 (ค.ศ. 1993 – 2011) ภายใต 2 สกลเงน (เงนบาท

และสกล ASEAN-5) พบวา

อตราการเตบโตทางเศรษฐกจ (Real GDP Growth) ของไทย ในชวงป 2536-2554

สาหรบกรณฐานขยายตวเฉลยทระดบรอยละ 0.72 เมอเทยบกบไตรมาสกอนหนา

และจากผล Simulation โดยมการใชนโยบายการเงนเขาแทรกแซงคาเงนภายใต

สกลเงนบาท Real GDP Growth ของไทยจะขยายตวเฉลยทระดบรอยละ 0.72 ซง

ไมเปลยนแปลงเมอเทยบกบกรณฐาน ขณะทภายใตสกลเงนรวม ACU Real GDP

Growth ของไทยจะขยายตวเฉลยรอยละ 0.73 หรอขยายตวเพมขนรอยละ 0.01 เมอ

เทยบกบกรณฐาน (ตามตาราง 7.7)

มลคาการสงออกทแทจรง (Real Export Value) ในชวงป 2536-2554 กรณฐาน

ขยายตวเฉลยทระดบรอยละ 1.54 เมอเทยบกบไตรมาสกอนหนา และจากผล

Simulation โดยมการใชนโยบายการเงนเขาแทรกแซงคาเงน ภายใตสกลเงนบาท

มลคาการสงออกทแทจรงจะขยายตวเฉลยทระดบรอยละ 1.63 หรอขยายตวเพมขน

รอยละ 0.09 เมอเทยบกบกรณฐาน ขณะทภายใตสกลเงนรวม ACU มลคาการ

สงออกทแทจรงจะขยายตวเฉลยทรอยละ 1.63 หรอขยายตวเพมขนรอยละ 0.09

เมอเทยบกบกรณฐาน

ดชนตลาดหลกทรพยไทย (SET Index) ในชวงป 2536-2554 กรณฐาน SET Index

ขยายตวเฉลยทระดบ 0.01 และจากผล Simulation โดยมการใชนโยบายการเงนเขา

แทรกแซงคาเงน ภายใตสกลเงนบาท SET Index จะขยายตวเฉลยรอยละ0.15 หรอ

ขยายตวเพมขนรอยละ 0.14 เมอเทยบกบกรณฐาน ขณะทภายใตสกลเงนรวม ACU

SET Index จะขยายตวเฉลยรอยละ 0.16 หรอขยายตวเพมขนรอยละ 0.15 เมอ

เทยบกบกรณฐาน

111

อตราเงนเฟอ (Inflation) ในชวงป 2536-2554 กรณฐาน อตราเงนเฟอขยายตวเฉลย

ทรอยละ 0.85 และจากผล Simulation โดยมการใชนโยบายการเงนเขาแทรกแซง

คาเงน ภายใตสกลเงนบาท อตราเงนเฟอของไทยจะขยายตวเฉลยทระดบรอยละ

0.85 ซงไมเปลยนแปลงเมอเทยบกบกรณฐานขณะทภายใตสกลเงนรวม ACU

อตราเงนเฟอของไทยจะขยายตวเฉลยรอยละ 0.85 ซงไมเปลยนแปลงเมอเทยบกบ

กรณฐาน

ผลจากการศกษาดวยแบบจาลอง VAR ภายใตการทา Simulation โดยการเขาแทรกแซง

เพอรกษาเสถยรภาพของคาเงนสะทอนถงประโยชนโดยรวมตอตวแปรเศรษฐกจมหภาค

ไดแก อตราการเตบโตทางเศรษฐกจ มลคาการสงออกสนคา และดชนตลาดหลกทรพย

ทขยายตวเพมขนเมอเทยบกบกรณฐาน (ขอมลจรง) ซงหากเปรยบเทยบผลการทา

Simulation ภายใตสกลเงนบาทกบสกลเงนรวม ACU พบวา ผลการวเคราะหทไดอยใน

ระดบทใกลเคยงกน โดยจะมเพยงผลกระทบตออตราการเตบโตทางเศรษฐกจ และดชน

ตลาดหลกทรพยภายใตสกลเงนรวม ACU ทขยายตวมากกวาระบบเศรษฐกจภายใต

สกลเงนบาท

อนง ผลจากการศกษาทไดจากแบบจาลอง VAR และการทา Simulation เปนการศกษา

ทเนนพฤตกรรม และความสมพนธของตวแปรมหภาคในอดต เพออธบายผลของการ

เขารวมสกลเงน ACU ในอนาคต โดยแบบจาลองดงกลาว ไมไดรวมผลกระทบภายนอก

(Externality) เขาไวในการศกษา ทงน คณะผวจยคาดวา หากผลกระทบภายนอกเชงบวก

(Positive Externality) จากการเขารวมสกลเงน ACU มมากกวาผลกระทบภายนอกเชงลบ

(Negative Externality) กอาจจะทาใหระบบเศรษฐกจของไทยสามารถขยายตวไดมาก

ยงขนกวาทผลทไดจากการศกษาของงานวจยน

112

-8.00

-6.00

-4.00

-2.00

0.00

2.00

4.00

6.00

% qoq

Actual

THB Simulation

ACU Simulation

ตารางท 7.7 : เปรยบเทยบผล Simulation การใชนโยบายการเงนภายใตสกลเงนบาทและสกลเงนรวม ACU

ตวแปรมหภาค

(ป 2536-2554)

Base Case

(% qoq)

สกลเงนบาท

(THB)

สกลเงนรวมอาเซยน (ACU)

Avg growth

(%qoq)

Different

From Base

Avg growth

(%qoq)

Different

From Base

อตราการเตบโตทางเศรษฐกจ

(Real GDP Growth) 0.72 0.72 0.00 0.73 0.01

อตราขยายตวมลคาสงออกทแทจรง

(Real Export Growth) 1.54 1.63 0.09 1.63 0.09

อตราขยายตวดชนหลกทรพย

(SET Index Growth) 0.01 0.15 0.14 0.16 0.15

อตราเงนเฟอ

(Inflation Rate) 0.85 0.85 0.00 0.85 0.00


ภาพท 7.2 : Simulation อตราการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจของไทย (DLNRGDPSA)


113

-15.00

-10.00

-5.00

0.00

5.00

10.00

15.00

% qoq

Actual

THB Simulation

ACU Simulation

ภาพท 7.3 : Simulation อตราการขยายตวการสงออกทแทจรงของไทย (DLNRXSA)


ภาพท 7.4 : Simulation อตราการขยายตวดชนหลกทรพยไทย (DLNSETSA)

-50.00

-40.00

-30.00

-20.00

-10.00

0.00

10.00

20.00

30.00

40.00

50.00

% qoq

Actual

THB Simulation

ACU Simulation


114

-4.00

-3.00

-2.00

-1.00

0.00

1.00

2.00

3.00

4.00

% qoq

Actual

THB Simulation

ACU Simulation

ภาพท 7.5 : Simulation อตราเงนเฟอ (DLNCPISA)


115

บทท 8

การสารวจความคดเหนของประชาชนทวไปตอการรเรมสกลเงนรวม

8.1 การสารวจความคดเหนของประชาชนทวไปในทกภาคของประเทศ

จากการสารวจความคดเหนของประชาชนทวไปทมอาย 15 ปขนไปในภมภาคตางๆ ของประเทศไทย

ทงหมด 5 ภมภาค ไดแก ไดแก (1) กรงเทพฯ และปรมณฑล (2) ภาคเหนอ (3) ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ (4) ภาค

ตะวนออก และ (5) ภาคใต คดเปนจานวนกลมตวอยางทงสน 3,000 คน ซงผลการสารวจมรายละเอยด ดงน

ตอนท 1 ขอมลลกษณะประชากรของผตอบแบบสอบถาม

ตารางท 8.1: จานวนและรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามเพศ

จากตารางท 8.1 พบวาจานวนกลมตวอยางทงหมด 3,000 คน เมอจาแนกตามเพศพบวา เพศชายม

จานวน 1,401 คน คดเปนรอยละ 46.7 และเพศหญงจานวน 1,599 คน คดเปนรอยละ 53.3

ตารางท 8.2 : จานวนของกลมตวอยางจาแนกตามอาย

เพศ จานวน (คน) รอยละ

ชาย

หญง

1,401

1,599

46.7

53.3

รวม 3,000 100.0

อาย จานวน (คน) รอยละ

15-24 ป

25-34 ป

35-44 ป

45-60 ป

มากกวา 60 ปขนไป

898

705

963

392

42

29.9

23.5

32.1

13.1

1.4

รวม 3,000 100.0

116

จากตารางท 8.2 พบวาจานวนกลมตวอยางทงหมด 3,000 คน เมอจาแนกตามอายพบวา กลมชวงอาย

มากทสดคอ 35-44 ป จานวน 963 คน คดเปนรอยละ 32.1 รองลงมาคอกลมอาย 15-24 ป และอนดบ 3 คอกลม

อาย 25-34 ป มจานวน 898 คน คดเปนรอยละ 29.9 ตามลาดบ

ตารางท 8.3 : จานวนของกลมตวอยางจาแนกตามระดบการศกษาสงสด

จากตารางท 8.3 พบวาจานวนกลมตวอยางทงหมด 3,000 คน เมอจาแนกตามระดบการศกษาสงสด

พบวา ระดบการศกษาสงสดของกลมตวอยางมากทสดคอระดบปรญญาตร จานวน 1,386 คน คดเปนรอยละ

46.2 รองลงมาคอระดบตากวาปรญญาตร มจานวน 1,185 คน คดเปนรอยละ 39.5 และอนดบ 3 คอ สงกวา

ปรญญาตร มจานวน 398 คน คดเปนรอยละ 13.3 ตามลาดบ

ตารางท 8.4 : จานวนของกลมตวอยางจาแนกตามสถานภาพ

ระดบการศกษาสงสด จานวน (คน) รอยละ

ตากวาปรญญาตร

ปรญญาตร

สงกวาปรญญาตร

อนๆ

1,185

1,386

398

31

39.5

46.2

13.3

1.0

รวม 3,000 100.0

สถานภาพ จานวน (คน) รอยละ

โสด

สมรส

หยาราง/หมาย หรอแยกกนอย

1,560

1,298

142

52.0

43.3

4.7

รวม 3,000 100.0

117

จากตารางท 8.4 พบวาจานวนกลมตวอยางทงหมด 3,000 คน เมอจาแนกตามสถานภาพ พบวา

สถานภาพของผตอบแบบสอบถามสวนใหญมสถานภาพโสดจานวน 1,560 คน คดเปนรอยละ 52.0 รองลงมาคอ

สถานภาพสมรสจานวน 1,298 คน คดเปนรอยละ 43.3 และหยาราง/หมาย หรอแยกกนอย นอยทสดจานวน 142

คน คดเปนรอยละ 4.7 ตามลาดบ

ตารางท 8.5 : จานวนของกลมตวอยางจาแนกตามภมภาคและอาชพ

ภมภาค อาชพ รวม

นกเรยน/

นกศกษา

ขาราชการ พนกงาน

บรษทเอกชน

ธรกจ

สวนตว

เกษตรกรรม อนๆ

กรงเทพและปรมณฑล 150

(38.9)

90

(23.3)

36

(9.3)

64

(16.6)

4

(1)

42

(10.9)

386

(100)


(32.7)

94

(24.8)

39

(10.3)

85

(22.4)

5

(1.3)

32

(8.4)

379

(100)

ภาค

ตะวนออกเฉยงเหนอ

359

(25.9)

394

(28.4)

100

(7.2)

520

(37.5)

4

(0.3)

8

(0.6)

1,385

(100)


(33.2)

69

(24.9)

25

(9.0)

66

(23.8)

0

(0)

25

(9)

277

(100)

ภาคใต

205

(35.8)

98

(17.1)

71

(12.4)

137

(23.9)

6

(1)

56

(9.8)

573

(100)

รวม

930

(31.0)

745

(24.8)

271

(9.0)

872

(29.1)

19

(0.6)

163

(5.4)

3,000

(100)

หมายเหต: ตวเลขในวงเลบ ( ) คอ เปอรเซนต

จากตารางท 8.5 พบวาเมอจาแนกกลมตวอยางตามทอยอาศยและอาชพพบวา ผตอบแบบสอบถามอาศย

อยในกรงเทพและปรมณฑลสวนใหญเปนนกเรยนและนกศกษามจานวน 150 คน คดเปนสดสวนรอยละ 38.9

ของจานวนกลมตวอยาง 386 คน สาหรบภาคเหนอผตอบแบบสอบถามสวนใหญมอาชพนกเรยนนกศกษา

มากทสดจานวน 124 คน คดเปนสดสวนรอยละ 32.7 ของจานวนกลมตวอยางจานวน 379 คน ภาคตะวนออก

เฉยงเหนอ ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมอาชพขาราชการมจานวน 394 คน คดเปนสดสวนรอยละ 28.4 ของ

118

จานวนกลมตวอยาง 1,385 คน ภาคตะวนออกผตอบแบบสอบถามสวนใหญมอาชพนกเรยน/นกศกษามจานวน

92 คน คดเปนสดสวนรอยละ 33.2 ของกลมตวอยาง 277 คน และสาหรบภาคใตผตอบแบบสอบถามสวนใหญ

มอาชพนกเรยน\นกศกษา มจานวน 205 คน คดเปนสดสวนรอยละ 35.8 ของกลมตวอยาง 573 คน

ตารางท 8.6 : จานวนของกลมตวอยางจาแนกตามรายได

.

จากตารางท 8.6 จากจานวนกลมตวอยางทงหมด 3,000 คน เมอจาแนกตามรายได พบวา รายไดของ

ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมรายไดอยในชวง 20,001-50,000 บาท มจานวน 1,054 คน คดเปนรอยละ 35.1

รองลงมามรายไดอยในชวง 5,001-20,000 บาท จานวน 924 คน คดเปนรอยละ 30.8 และอนดบ 3 ไมมรายไดม

จานวน 569 คน คดเปนรอยละ 19.0 ตามลาดบ

รายได จานวน (คน) รอยละ

ไมมรายได

นอยกวา 5,000 บาท

5,001-20,000 บาท

20,001-50,000 บาท

50,001-100,000 บาท

มากกวา 100,000 บาทขนไป

569

249

924

1,054

174

30

19.0

8.3

30.8

35.1

5.8

1.0

รวม 3,000 100.0

119

ตารางท 8.7 : จานวนของกลมตวอยางจาแนกตามความสามารถดานภาษาตางประเทศ18

19

จากตารางท 8.7 จาแนกตามความสามารถดานภาษาตางประเทศพบวาผตอบแบบสอบถามมความรดาน

ภาษาภาษาองกฤษมากทสด มจานวน 2,708 คน รองลงมาคอภาษาจน มจานวน 265 คน และอนดบ 3 คอ

ภาษาญปน มจานวน 115 คน ตามลาดบ

19 ทงน การสอบถามความรของผตอบแบบสอบถามไมไดวดวาผตอบแบบสอบถามมความรอยในระดบใด อาทเชน ผทมความรภาษาองกฤษ 77.1%

มระดบความรมาก ปานกลาง หรอ นอย ในระดบใด

ภาษาตางประเทศ จานวน (คน) รอยละ

ภาษาองกฤษ

ภาษาจน

ภาษาญปน

ภาษาเกาหล

ภาษาฝรงเศส

ภาษาเยอรมน

ภาษาบาฮาซา (อนโดนเซย)

ภาษามลาย (บาฮาซารเยา)

ภาษาฟลปโน (ฟลปปนส)

ภาษาเวยดนาม

ภาษาพมา

อนๆ

2,708

265

115

36

90

22

5

74

1

8

11

178

77.1

7.5

3.3

1.0

2.6

0.6

0.1

2.1

0.0

0.2

0.3

5.1

120

ตารางท 8.8 : จานวนและรอยละของสอการรบขอมลขาวสารเกยวกบอาเซยนของกลมตวอยาง

จากตารางท 8.8 พบวาสอการรบขอมลขาวสารเกยวกบอาเซยนของกลมตวอยางมากทสดคอโทรทศน

จานวน 2,447 คน คดเปนรอยละ 81.6 รองลงมาคอเวบไซตตางๆ และหนงสอพมพ จานวน 222 คน คดเปน

รอยละ 7.4 และ 151 คน คดเปนรอยละ 5 ตามลาดบ

ตอนท 2 ความรความเขาใจเกยวกบอาเซยนของประชาชนในแตละภาคของประเทศไทย

ตารางท 8.9 : คะแนนความรเกยวกบอาเซยนของกลมตวอยางจาแนกตามภมภาค

ภมภาค จานวน (คน) คะแนนเฉลย

กรงเทพและปรมณฑล

ภาคเหนอ

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

ภาคตะวนออก

ภาคใต

386

379

1,385

277

573

5.759

4.924

7.064

6.061

6.236

รวม 3,000 6.009

สอ จานวน (คน) รอยละ

หนงสอพมพ

วทย

โทรทศน

เอกสารเผยแพรตางๆ

เวบไซตตางๆ

อนๆ

151

73

2,447

61

222

46

5.0

2.4

81.6

2.0

7.4

1.5

รวม 3,000 100

121

จากตารางท 8.9 พบวากลมตวอยางภาคตะวนออกเฉยงเหนอมความรเกยวกบเรองอาเซยนมากทสด

โดยมคะแนนเฉลยเทากบ 7.064 รองลงมาคอภาคใตไดคะแนนเฉลยเทากบ 6.236 และนอยทสดคอ ภาคเหนอ

ไดคะแนนเฉลยเทากบ 4.924 ตามลาดบ

ตารางท 8.10 : ระดบความรเกยวกบอาเซยนของกลมตวอยาง

ระดบความร จานวน(คน) รอยละ

นอยทสด 56 1.9

นอย 276 9.2

ปานกลาง 2,168 72.3

มาก 500 16.7

รวม 3,000 100

จากตารางท 8.10 พบวากลมตวอยางสวนใหญมความรเกยวกบอาเซยนอยในระดบปานกลาง จานวน

2,168 คน คดเปนรอยละ 72.3 รองลงมาคอ มคะแนนอยในระดบมาก มจานวน 500 คน คดเปนรอยละ 16.7

และอนดบ 3 คอ มคะแนนอยในระดบนอย มจานวน 276 คน คดเปนรอยละ 9.2 ตามลาดบ

ตารางท 8.11: Crostab ความสมพนธระหวางความรเกยวกบอาเซยนกบความคดเหนการใชสกลเงน

รวมอาเซยน

ระดบความร ความคดเหนการใชสกลเงนรวมอาเซยน รวม

เหนดวย ไมเหนดวย ไมแนใจ

นอยทสด 9

(16.1)

23

(41.1)

24

(42.9)

56

(100)

นอย 43

(15.6)

98

(35.5)

135

(48.9)

276

(100)

ปานกลาง 847

(39.1)

787

(36.3)

534

(24.6)

2,186

(100)

มาก 193

(38.6)

173

(34.6)

134

(26.8)

500

(100)

รวม 1,092

(36.4)

1,081

(36)

827

(27.6)

3,000

(100)

122

Chi-Square Tests

102.131a 6 .000103.715 6 .000

46.514 1 .000

3000

Pearson Chi-SquareLikelihood RatioLinear-by-LinearAssociationN of Valid Cases

Value dfAsymp. Sig.(2-sided)

0 cells (.0%) have expected count less than 5. Theminimum expected count is 15.44.

a.

สมมตฐานการทดสอบ

0 :H ความรเกยวกบอาเซยนและความคดเหนการใชสกลเงนรวมอาเซยนไมมความสมพนธกน

1 :H ความรเกยวกบอาเซยนและความคดเหนการใชสกลเงนรวมอาเซยนมความสมพนธกน

จากตารางท 8.11 ผลการทดสอบสมมตฐานของการศกษา พบวา คา P – Value เทากบ 0.000 ซงมคา

นอยกวาระดบนยสาคญ 0.05 จงปฏเสธสมมตฐานหลก สรปไดวา ความรเกยวกบอาเซยนมความสมพนธกบ

ความคดเหนการใชสกลเงนรวมอาเซยน ทระดบนยสาคญ 0.05

ตารางท 8.12 : Crosstab ความสมพนธระหวางอาชพกบความคดเหนการใชสกลเงนรวมอาเซยน

อาชพ ความคดเหนการใชสกลเงนรวมอาเซยน รวม


นกเรยน/นกศกษา 326

(35.1)

328

(35.3)

276

(29.7)

930

(100)

ขาราชการ 269

(36.1)

245

(32.9)

231

(31)

745

(100)

พนกงานบรษทเอกชน 89

(32.8)

116

(42.8)

66

(24.4)

271

(100)

ธรกจสวนตว 353

(40.5)

329

(37.7)

190

(21.8)

872

(100)

เกษตรกรรม 6

(31.6)

9

(47.4)

4

(21.1)

19

(100)

อนๆ 49

(30.1)

54

(33.1)

60

(36.8)

163

(100)

รวม 1,092

(36.4)

1,081

(36)

827

(27.6)

3,000

(100)

123

Chi-Square Tests

36.357a 10 .00036.425 10 .000

2.601 1 .107

3000




a.


0 :H อาชพและความคดเหนการใชสกลเงนรวมอาเซยนไมมความสมพนธกน

1 :H อาชพและความคดเหนการใชสกลเงนรวมอาเซยนมความสมพนธกน

จากตารางท 8.12 ผลการทดสอบสมมตฐานของการศกษาพบวา คา P – Value เทากบ 0.000 ซงมคา

นอยกวาระดบนยสาคญ 0.05 จงปฏเสธสมมตฐานหลก สรปไดวา อาชพมความสมพนธกบความคดเหนการใช

สกลเงนรวมอาเซยน ทระดบนยสาคญ 0.05

ตารางท 8.13 : Crosstab ความสมพนธระหวางระดบการศกษากบความคดเหนการใชสกลเงนรวมอาเซยน

ระดบการศกษา ความคดเหนการใชสกลเงนรวมอาเซยน รวม


ตากวาปรญญาตร 439

(37)

432

(36.5)

314

(26.5)

1,185

(100)

ปรญญาตร 514

(37.1)

498

(35.9)

374

(27)

1,386

(100)

สงกวาปรญญาตร 133

(33.4)

139

(34.9)

126

(31.7)

398

(100)

อนๆ 6

(19.4)

12

(38.7)

13

(41.9)

31

(100)

รวม 1,092

(36.4)

1,081

(36)

827

(27.6)

3,000

(100)

124

Chi-Square Tests

715.354a 8 .000709.425 8 .000

8.918 1 .003

3000




a.


0 :H ระดบการศกษาและความคดเหนการใชสกลเงนรวมอาเซยนไมมความสมพนธกน

1 :H ระดบการศกษาและความคดเหนการใชสกลเงนรวมอาเซยนมความสมพนธกน

จากตารางท 8.13 ผลการทดสอบสมมตฐานของการศกษาพบวาคา P – Value เทากบ 0.000 ซงมคานอย

กวาระดบนยสาคญ 0.05 จงปฏเสธสมมตฐานหลก สรปไดวา ระดบการศกษามความสมพนธกบความคดเหน

การใชสกลเงนรวมอาเซยน ทระดบนยสาคญ 0.05

ตารางท 8.14 : Crosstab ความสมพนธระหวางภมภาคกบความคดเหนการใชสกลเงนรวมอาเซยน

ภมภาค ความคดเหนการใชสกลเงนรวมอาเซยน รวม


กรงเทพฯและปรมณฑล 82

(21.2)

163

(42.2)

141

(36.5)

386

(100)


(17.9)

61

(16.1)

250

(66)

379

(100)

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 775

(56)

453

(32.7)

157

(11.3)

1,385

(100)


(25.3)

114

(41.2)

93

(33.6)

277

(100)

ภาคใต 97

(16.9)

290

(50.6)

186

(32.5)

573

(100)

รวม 1,092

(36.4)

1,081

(36)

827

(27.6)

3,000

(100)

125

Chi-Square Tests

9.423a 6 .1519.536 6 .146

4.770 1 .029

3000




a.


0 :H ภมภาคและความคดเหนการใชสกลเงนรวมอาเซยนไมมความสมพนธกน

1 :H ภมภาคและความคดเหนการใชสกลเงนรวมอาเซยนมความสมพนธกน

จากตารางท 8.14 ผลการทดสอบสมมตฐานของการศกษาพบวาคา P – Value เทากบ 0.151 ซงมคา

มากกวาระดบนยสาคญ 0.05 จงไมปฏเสธสมมตฐานหลก สรปไดวา ภมภาคไมมความสมพนธกบความคดเหน


ตารางท 8.15 : Crosstab ความรความเขาใจเกยวกบอาเซยนจาแนกตามเพศ

เพศ จานวน

(คน) คาเฉลย

สวนเบยงเบน

มาตรฐาน T - test

Sig.

(2-tailed)

คะแนนความร ชาย

หญง

1,401

1,599

6.2584

6.4772

1.4732

1.3506 -4.243 0.000*

* ปฎเสธ 0H ทระดบนยสาคญ 0.05


0 :H คะแนนความรเกยวกบอาเซยนของเพศชายกบเพศหญงไมแตกตางกน

1 :H คะแนนความรเกยวกบอาเซยนของเพศชายกบเพศหญงแตกตางกน

126

จากตารางท 8.15 ผลการทดสอบสมมตฐานของการศกษา พบวา คา P-value เทากบ 0.000 มคานอยกวา

ระดบนยสาคญ 0.05 จงปฏเสธสมมตฐานหลก ดงนนสามารถสรปไดวาความรความเขาใจเกยวกบอาเซยนของ

เพศชายกบเพศหญงแตกตางกน

ตารางท 8.16 : Crosstab ความรความเขาใจเกยวกบอาเซยนจาแนกตามอาย

ความคดเหนดานตางๆ จานวน คาเฉลย สวนเบยงเบน

มาตรฐาน

คะแนนความร 15-24 ป

25-34 ป

35-44 ป

45-60 ป


898

705

963

392

42

6.223

6.089

6.630

6.594

6.524

1.478

1.517

1.309

1.191

1.017

LSD Test Sum Of Square df Mean Square F Sig

คะแนนความร Between Group

Within Group

Total

160.92

5,828.205

5,989.125

4

2,995

2,999

40.230

1.946

20.673 0.000*



0 :H คะแนนความรเกยวกบอาเซยนจาแนกตามชวงอายไมแตกตางกน

1 :H คะแนนความรเกยวกบอาเซยนจาแนกตามชวงอายแตกตางกนอยางนอย 1 ค

จากตารางท 8.16 ผลการทดสอบสมมตฐานของการศกษาคา P-value เทากบ 0.000 มคานอยกวาระดบ

นยสาคญ 0.05 จงปฏเสธสมมตฐานหลก จงสามารถสรปไดวาคะแนนความรเกยวกบอาเซยนของแตละกลมอาย

แตกตางกนอยางนอย 1 ค ทงน ผลการวเคราะหจากการเปรยบเทยบเซงซอนดวยวธ LSD พบวาโดยสวนใหญ

ชวงอายแตกตางกนจะไดคะแนนเฉลยแตกตางกน เชน กลมอาย 15-24 ป คะแนนเฉลยแตกตางจากกลมอาย

35 - 40 ป และ 45 - 60 ป ทระดบนยสาคญ 0.05

127

ตารางท 8.17 : ความรความเขาใจเกยวกบอาเซยนจาแนกตามภมภาค (Crosstab)



คะแนนความร กรงเทพฯและปรมณฑล




ภาคใต

386

379

1385

277

573

5.759

4.624

7.064

6.061

6.236

1.798

1.434

0.695

1.534

1.327



Within Group

Total

1,641.319

4,347.806

5,989.125

4

2,995

2,999

410.330

1.452

282.657 0.000*



0 :H คะแนนความรเกยวกบอาเซยนไมแตกตางกนเมอจาแนกตามภมภาค

1 :H คะแนนความรเกยวกบอาเซยนแตกตางกนอยางนอย 1 คเมอจาแนกตามภมภาค

จากตารางท 8.17 ผลการทดสอบสมมตฐานของการศกษา พบวา คา P-value เทากบ 0.000 มคา

นอยกวาระดบนยสาคญ 0.05 จงปฏเสธสมมตฐานหลก จงสามารถสรปไดวาคะแนนความรเกยวกบอาเซยนของ

แตละภมภาคแตกตางกนอยางนอย 1 ค สาหรบผลการวเคราะหจากการเปรยบเทยบเซงซอนดวยวธ LSD พบวา

โดยสวนใหญภมภาคแตกตางกน จะไดคะแนนเฉลยแตกตางกน เชน ภาคเหนอ แตกตางจากภาคตะวนออก

เฉยงเหนอ ภาคตะวนออก และภาคใต ทระดบนยสาคญ 0.05 โดยจะพบวาภาคตะวนออกเฉยงเหนอไดคะแนน

เฉลย 7.064 และภาคเหนอ ไดคะแนนเฉลย 4.923

128

ตารางท 8.18 : Crosstab ความรความเขาใจเกยวกบอาเซยนจาแนกตามอาชพ



คะแนนความร นกเรยน/นกศกษา

ขาราชการ

พนกงานบรษทเอกชน

ธรกจสวนตว

เกษตรกรรม

อนๆ

930

745

271

872

19

163

6.219

6.686

6.413

6.381

5.474

5.853

1.475

1.161

1.403

1.435

1.679

1.634



Within Group

Total

154.860

5,834.265

5,989.125

5

2,994

2,999

30.972

1.949

15.894 0.000*



0 :H คะแนนความรเกยวกบอาเซยนไมแตกตางกนเมอจาแนกตามอาชพ

1 :H คะแนนความรเกยวกบอาเซยนแตกตางกนอยางนอย 1 คเมอจาแนกตามอาชพ

จากตารางท 8.18 ผลการทดสอบสมมตฐานของการศกษา พบวา คา P-value เทากบ 0.000 มคานอยกวา

ระดบนยสาคญ 0.05 จงปฏเสธสมมตฐานหลก จงสามารถสรปไดวาคะแนนความรเกยวกบอาเซยนของแตละ

กลมอาชพแตกตางกนอยางนอย 1 ค สาหรบผลการวเคราะหจากการเปรยบเทยบเซงซอนดวยวธ LSD พบวา

โดยจะพบวาอาชพแตกตางกนจะไดคะแนนเฉลยแตกตางกนทกอาชพ ทระดบนยสาคญ 0.05 โดยจะพบวา

คะแนนเฉลยสงสดคออาชพขาราชการ ไดคะแนนเฉลย 6.686 และตาสดคอ อาชพเกษตรกร ไดคะแนนเฉลย

5.473

129

ตอนท 3 : ทศนคตของประชาชนผมสวนไดสวนเสยในทกภาคของประเทศตอการรเรมสกลเงนรวม

ตารางท 8.19 : จานวนและรอยละของความคดเหนตอการรเรมสกลเงนรวม ในป 2558 ทประเทศไทยจะเขาส

การเปนประชาคมอาเซยน

ความพรอม จานวน รอยละ

1. พรอม

2. ไมพรอม

3. ไมแนใจ

1,018

1,233

749

33.9

41.1

25.0

รวม 3,000 100

จากตารางท 8.19 พบวา โดยสวนใหญกลมตวอยางมความคดเหนวาประเทศไทยยงไมพรอม

ตอการรเรมสกลเงนรวมในป 2558 ทประเทศไทยจะเขาสการเปนประชาคมอาเซยน ซงมจานวน 1,233 คนจาก

ทงหมด 3,000 คน คดเปนรอยละ 41.1

ตารางท 8.20 : Crosstab ความสมพนธระหวางความรเกยวกบอาเซยนกบความพรอมในการใชสกลเงนรวม

อาเซยนในป 2558

ระดบความร ความพรอมในการใชสกลเงนรวมอาเซยนในป 2558 รวม

พรอม ไมพรอม ไมแนใจ


(23.2)

22

(39.3)

21

(37.5)

56

(100)

นอย 55

(19.9)

102

(37)

119

(43.1)

276

(100)

ปานกลาง 765

(35.3)

914

(42.2)

489

(22.6)

2,168

(100)

มาก 185

(37)

195

(39)

120

(24)

500

(100)

รวม 1,018

(33.9)

1,233

(41.1)

749

(25)

3,000

(100)

130

Chi-Square Tests

67.905a 6 .00064.071 6 .000

31.472 1 .000

3000




a.


0 :H ความรเกยวกบอาเซยนและความพรอมในการใชสกลเงนรวมอาเซยนไมมความสมพนธกน

1 :H ความรเกยวกบอาเซยนและความพรอมในการใชสกลเงนรวมอาเซยนมความสมพนธกน



ความพรอมในการใชสกลเงนรวมอาเซยน ทระดบนยสาคญ 0.05

ตารางท 8.21: Crosstab ความสมพนธระหวางอาชพกบความพรอมในการใชสกลเงนรวมอาเซยนในป 2558

อาชพ ความพรอมในการใชสกลเงนรวมอาเซยนในป 2558 รวม



(34.1)

360

(38.7)

253

(27.2)

930

(100)


(31.4)

318

(42.7)

193

(25.9)

745

(100)


(29.9)

146

(53.9)

44

(16.2)

271

(100)


(38.8)

338

(38.8)

196

(22.5)

872

(100)


(31.6)

4

(21.1)

9

(47.4)

19

(100)

อนๆ 42

(25.8)

67

(41.1)

54

(33.1)

163

(100)

รวม 1,081

(33.9)

1,233

(41.1)

749

(25)

3,000

(100)

131

Chi-Square Tests

48.197a 10 .00047.785 10 .000

.412 1 .521

3000



1 cells (5.6%) have expected count less than 5. Theminimum expected count is 4.74.

a.


0 :H อาชพและความพรอมในการใชสกลเงนรวมอาเซยนไมมความสมพนธกน

1 :H อาชพและความพรอมในการใชสกลเงนรวมอาเซยนมความสมพนธกน


นอยกวาระดบนยสาคญ 0.05 จงปฏเสธสมมตฐานหลก สรปไดวา อาชพมความสมพนธกบความพรอมในการ

ใชสกลเงนรวมอาเซยน ทระดบนยสาคญ 0.05

ตารางท 8.22 Crosstab ความสมพนธระดบการศกษาและความพรอมในการใชสกลเงนรวมอาเซยนในป 2558

ระดบการศกษา ความพรอมในการใชสกลเงนรวมอาเซยนในป 2558 รวม



(35.6)

457

(38.6)

306

(25.8)

1,185

(100)


(33.7)

595

(42.9)

324

(23.4)

1,386

(100)


(30.9)

168

(42.2)

107

(26.9)

398

(100)

อนๆ 6

(19.4)

13

(41.9)

12

(38.7)

31

(100)

รวม 1,081

(33.9)

1,233

(41.1)

749

(25)

3,000

(100)

132

Chi-Square Tests

11.813a 6 .06611.884 6 .065

2.481 1 .115

3000




a.


0 :H ระดบการศกษาและความพรอมในการใชสกลเงนรวมอาเซยนไมมความสมพนธกน

1 :H ระดบการศกษาและความพรอมในการใชสกลเงนรวมอาเซยนมความสมพนธกน


มากกวาระดบนยสาคญ 0.05 จงไมปฏเสธสมมตฐานหลก สรปไดวา ระดบการศกษาไมมความสมพนธกบความ

พรอมในการใชสกลเงนรวมอาเซยน ทระดบนยสาคญ 0.05

ตารางท 8.23 : Crosstab ความสมพนธภมภาคและความพรอมในการใชสกลเงนรวมอาเซยนในป 2558

ภมภาค ความพรอมในการใชสกลเงนรวมอาเซยนในป 2558 รวม



(17.1)

184

(47.7)

136

(35.2)

386

(100)


(28.8)

82

(21.6)

188

(49.6)

379

(100)


(50.5)

519

(37.5)

167

(12.1)

1,385

(100)


(20.9)

129

(46.6)

90

(32.5)

277

(100)

ภาคใต 86

(15)

319

(55.7)

168

(29.3)

573

(100)

รวม 1,081

(33.9)

1,233

(41.1)

749

(25)

3,000

(100)

133

Chi-Square Tests

507.647a 8 .000521.532 8 .000

16.167 1 .000

3000




a.


0 :H ภมภาคและความพรอมในการใชสกลเงนรวมอาเซยนไมมความสมพนธกน

1 :H ภมภาคและความพรอมในการใชสกลเงนรวมอาเซยนมความสมพนธกน


นอยกวาระดบนยสาคญ 0.05 จงปฏเสธสมมตฐานหลก สรปไดวา ภมภาคมความสมพนธกบความพรอมใน


ตารางท 8.24 : ความคดเหนตอการเรมใชสกลเงนรวมอาเซยน

การเรมใชสกลเงนรวมอาเซยน จานวน รอยละ

1. 1-5 ปภายหลงป 2558

2. 6-10 ปภายหลงป 2558

3. 11-15 ปภายหลงป 2558

4. อนๆ

784

1,474

662

80

26.1

49.1

22.1

2.7

รวม 3,000 100

ตารางท 8.24 พบวาโดยสวนใหญกลมตวอยางมความคดเหนวาควรเรมใชสกลเงนรวมอาเซยน 6 - 10

ป ภายหลงป 2558 ซงมจาวนทงสน 1,474 คน จากทงหมด 3,000 คน คดเปนรอยละ 49.1

134

ตารางท 8.25 : Crosstab ความสมพนธความรเกยวกบอาเซยนและความไมพรอมในการใชสกลเงนรวมอาเซยน

ในป 2558

ระดบความร ความไมพรอมในการใชสกลเงนรวมอาเซยนในป 2558 ควรจะใชเมอใด รวม

1-5 ป

ภายหลงป 2558

6-10 ป ภายหลงป

2558

11-20 ป ภายหลง

ป 2558

อนๆ


(26.8)

15

(26.8)

26

(46.4)

0

(0)

56

(100)

นอย 71

(25.7)

96

(34.8)

103

(37.3)

6

(2.2)

276

(100)

มาก 556

(25.6)

1108

(51.1)

439

(20.2)

65

(3)

2168

(100)

มากทสด 142

(28.4)

255

(51)

94

(18.8)

9

(1.8)

500

(100)

รวม 784

(26.1)

1,474

(49.1)

662

(22.1)

80

(2.7)

3,000

(100)

Chi-Square Tests

74.409a 9 .00069.984 9 .000

16.189 1 .000

3000



1 cells (6.3%) have expected count less than 5. Theminimum expected count is 1.49.

a.


0 :H ความรเกยวกบอาเซยนและความไมพรอมในการใชสกลเงนรวมอาเซยนไมมความสมพนธกน

1 :H ความรเกยวกบอาเซยนและความไมพรอมในการใชสกลเงนรวมอาเซยนมความสมพนธกน



ความไมพรอมในการใชสกลเงนรวมอาเซยน ทระดบนยสาคญ 0.05

135

ตารางท 8.26 : Crosstab ความสมพนธระหวางอาชพกบความไมพรอมในการใชสกลเงนรวมอาเซยนในป 2558

อาชพ ความไมพรอมในการใชสกลเงนรวมอาเซยนในป 2558 ควรจะใชเมอใด รวม

1-5 ป


6-10 ป



2558

อนๆ


(31)

380

(40.9)

239

(25.7)

23

(2.5)

930

(100)


(29.4)

376

(50.5)

129

(17.3)

21

(2.8)

745

(100)


(21.8)

136

(50.2)

67

(24.7)

9

(3.3)

271

(100)


(19.7)

490

(56.2)

187

(21.4)

23

(2.6)

872

(100)


(10.5)

9

(47.4)

8

(42.1)

0

(0)

19

(100)

อนๆ 44

(27)

83

(50.9)

32

(19.6)

4

(2.5)

163

(100)

รวม 784

(26.1)

1,474

(49.1)

662

(22.1)

80

(2.7)

3,000

(100)

Chi-Square Tests

70.359a 15 .00072.151 15 .000

4.508 1 .034

3000



4 cells (16.7%) have expected count less than 5. Theminimum expected count is .51.

a.


0 :H อาชพและความไมพรอมในการใชสกลเงนรวมอาเซยนไมมความสมพนธกน

1 :H อาชพและความไมพรอมในการใชสกลเงนรวมอาเซยนมความสมพนธกน

136

จากตารางท 8.26 ผลการทดสอบสมมตฐานของการศกษาจากการศกษาพบวาคา P – Value เทากบ

0.000 ซงมคานอยกวาระดบนยสาคญ 0.05 จงปฏเสธสมมตฐานหลก สรปไดวา อาชพมความสมพนธกบความ

ไมพรอมในการใชสกลเงนรวมอาเซยน ทระดบนยสาคญ 0.05

ตารางท 8.27 แสดงความสมพนธระหวางระดบการศกษากบความไมพรอมในการใชสกลเงนรวมอาเซยนในป

2558 (Crosstab)

ระดบการศกษา ความไมพรอมในการใชสกลเงนรวมอาเซยนในป 2558 ควรจะใชเมอใด รวม

1-5 ป


6-10 ป



2558

อนๆ


(25.3)

554

(46.8)

306

(25.8)

25

(2.1)

1,185

(100)


(25.5)

709

(51.2)

283

(20.4)

40

(2.9)

1,386

(100)


(29.6)

202

(50.8)

67

(16.8)

11

(2.8)

398

(100)

อนๆ 12

(38.7)

9

(29)

6

(19.4)

4

(12.9)

31

(100)

รวม 784

(26.1)

1,474

(49.1)

662

(22.1)

80

(2.7)

3,000

(100)

Chi-Square Tests

37.678a 9 .00032.089 9 .000

5.719 1 .017

3000



1 cells (6.3%) have expected count less than 5. Theminimum expected count is .83.

a.


0 :H ระดบการศกษาและความไมพรอมในการใชสกลเงนรวมอาเซยนไมมความสมพนธกน

1 :H ระดบการศกษาและความไมพรอมในการใชสกลเงนรวมอาเซยนมความสมพนธกน

137

จากตารางท 8.27 ผลการทดสอบสมมตฐานของการศกษาจากการศกษาพบวาคา P – Value เทากบ 0.000

ซงมคามากกวาระดบนยสาคญ 0.05 จงปฏเสธสมมตฐานหลก สรปไดวา ระดบการศกษามความสมพนธกบ

ความไมพรอมในการใชสกลเงนรวมอาเซยน ทระดบนยสาคญ 0.05

ตารางท 8.28 : Crosstab ความสมพนธภมภาคกบความไมพรอมในการใชสกลเงนรวมอาเซยนในป 2558

ภมภาค ความไมพรอมในการใชสกลเงนรวมอาเซยนในป 2558 ควรจะใชเมอใด รวม

1-5 ป


6-10 ป



2558

อนๆ


(28)

158

(40.9)

105

(27.2)

15

(3.9)

386

(100)


(41.2)

119

(31.4)

104

(27.4)

0

(0)

379

(100)


(19.6)

852

(61.5)

252

(18.2)

9

(0.6)

1385

(100)


(34.7)

108

(39)

44

(15.9)

29

(10.5)

277

(100)

ภาคใต 152

(26.5)

237

(41.4)

157

(27.4)

27

(4.7)

573

(100)

รวม 784

(26.1)

1,474

(49.1)

662

(22.1)

80

(2.7)

3,000

(100)

Chi-Square Tests

285.736a 12 .000273.981 12 .000

7.618 1 .006

3000




a.

138


0 :H ภมภาคและความไมพรอมในการใชสกลเงนรวมอาเซยนไมมความสมพนธกน

1 :H ภมภาคและความไมพรอมในการใชสกลเงนรวมอาเซยนมความสมพนธกน


นอยกวาระดบนยสาคญ 0.05 จงปฏเสธสมมตฐานหลก สรปไดวา ภมภาคมความสมพนธกบความไมพรอมใน


ตารางท 8.29 : ปจจยสาคญตอความพรอมหากมการรเรมใชสกลเงนรวมอาเซยน (เรยงลาดบ 3 ลาดบ)

ลาดบท ปจจย จานวน รอยละ

1

2

3

ระบบเศรษฐกจมความเชอมโยงกบประเทศในภมภาคมาก

มสดสวนทางการคาภายในภมภาคมาก

มเสถยรภาพและวนยทางการคลง

1,099

1,061

1,022

36.6

35.4

33.4

ตารางท 8.29 แสดงลาดบปจจยสาคญ 3 ลาดบ ตอความพรอมของอาเซยนหากมการรเรมใชสกล

เงนรวมอาเซยน โดยปจจยทสาคญทสดคอระบบเศรษฐกจมความเชอมโยงกบประเทศในภมภาคมากมจานวน

กลมตวอยาง 1,099 คนจาก 3,000 คดเปนสดสวนรอยละ 36.6 รองลงมาคอมสดสวนทางการคาภายในภมภาค

มากมจานวนกลมตวอยาง 1,061 คน คดเปนสดสวนรอยละ 35.4 และอนดบ 3 คอการมเสถยรภาพและวนย

ทางการคลงมจานวนกลมตวอยาง 1,022 คน คดเปนสดสวนรอยละ 33.4 ตามลาดบ

ตารางท 8.30 : ปจจยสาคญตอความไมพรอมหากมการรเรมใชสกลเงนรวมอาเซยน (เรยงลาดบ 3 ลาดบ)

ลาดบท ปจจย จานวน รอยละ

1

2

3

ดานภาษาทแตกตางกน

ความรความเขาใจเกยวกบอาเซยนของคนไทยยงไมเพยงพอ

ขอจากดดานภาษาองกฤษของคนไทย

850

730

599

28.3

24.3

20.0

139

ตารางท 8.30 แสดงลาดบปจจยสาคญ 3 ลาดบ ตอความไมพรอมของอาเซยนหากมการรเรมใชสกล

เงนรวมอาเซยน โดยปจจยทสาคญทสดคอดานภาษาทแตกตางกนมจานวนกลมตวอยาง 850 คนจาก 3,000

คดเปนสดสวนรอยละ 28.3 รองลงมาคอความรความเขาใจเกยวกบอาเซยนของคนไทยยงไมเพยงพอ มจานวน

กลมตวอยาง 730 คน คดเปนสดสวนรอยละ 24.3 และอนดบ 3 คอขอจากดดานภาษาองกฤษของคนไทยม

จานวนกลมตวอยาง 599 คน คดเปนสดสวนรอยละ 20.0 ตามลาดบ

ตารางท 8.31 : คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของคะแนนจากระดบความเหนของกลมตวอยางใน

ดานตางๆ

ดานบรการ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน การแปลความหมาย

1. ดานภาพรวมเศรษฐกจ19

20 3.464 0.385 มาก

2. ดานการคาและการลงทน20

21 3.731 0.424 มาก

3. ดานวกฤตการเงน21

22 3.247 0.435 ปานกลาง

4. ดานตนทนการดาเนนการ22

23 3.246 0.488 ปานกลาง

5. ดานสงคม23

24 3.103 0.487 ปานกลาง

จากตารางท 8.31 พบวา กลมตวอยางมความคดเหนวาโดยรวมเกยวกบดานภาพรวมเศรษฐกจ และ

ดานการคาและการลงทน เมอใชสกลเงนรวมอาเซยนอยในเกณฑมาก โดยมคะแนนเฉลยเทากบ 3.46 และ 3.73

ตามลาดบ ขณะทดานวกฤตการเงน ดานตนทนการดาเนนการและดานสงคมอยในเกณฑปานกลาง โดยม

คะแนนเฉลยเทากบ 3.24 3.24 และ 3.10 ตามลาดบ

20 ความคดเหนดานภาพรวมเศรษฐกจ ประกอบดวยคาถาม ไดแก ทาใหเศรษฐกจไทยดขน ขาดเสถยรภาพการดาเนนนโยบาย เพมอานาจการตอรอง

กลายไปเปนประเทศพฒนาแลว มอานาจในการตอรองทางเศรษฐกจกบประเทศมหาอานาจเพมมากขน เปนภาระในการเขาไปชวยเหลอประเทศท

ดอยกวา เชน ฟลปปนสและอนโดนเซย และลดปญหาความยากจนของไทย

21 ความคดเหนดานการคาและการลงทน ประกอบดวยคาถาม ไดแก เพมระดบการเปดประเทศ เพมการกระจายสนคาระหวางกน เพมระดบการ

เคลอนยายแรงงาน ทาใหราคาสนคาในประเทศลดตาลง เปนตลาดรวมทดงดดนกลงทนตางชาต และเปรยบเทยบราคาสนคาในภมภาคไดงายขน 22 ความคดเหนดานวกฤตการเงน ประกอบดวยคาถาม ไดแก ปองกนการเกดวกฤตการเงนของประเทศได ลดความผนผวนของคาเงนบาท และ

กอใหเกดความผนผวนทงตลาดเงนและตลาดหนมากขน 23 ความคดเหนดานตนทนการดาเนนการ ประกอบดวยคาถาม ไดแก ลดตนทนทางธรกรรมดานการเงน ชวยแกปญหาในการพมพธนบตรปลอม และ

ทาใหเกดความสบสนในมลคาของเงน 24 ความคดเหนดานสงคม ประกอบดวยคาถาม ไดแก มความเปนสงคมอาเซยนมากขน และขาดความเปนเอกลกษณของชาต

140

ตารางท 8.32 : ความคดเหนดานตางๆจาแนกตามอาย



ดานภาพรวมเศรษฐกจ 15-24 ป

25-34 ป

35-44 ป

45-60 ป


898

705

963

392

42

3.476

3.388

3.509

3.468

3.381

0.361

0.410

0.737

0.403

0.387

ดานการคาและการลงทน 15-24 ป

25-34 ป

35-44 ป

45-60 ป


898

705

963

392

42

3.752

3.671

3.762

3.715

3.698

0.433

0.449

0.409

0.385

0.391

ดานวกฤตการเงน 15-24 ป

25-34 ป

35-44 ป

45-60 ป


898

705

963

392

42

3.252

3.197

3.290

3.228

3.198

0.472

0.462

0.422

0.431

0.494

ดานตนทนการดาเนนการ 15-24 ป

25-34 ป

35-44 ป

45-60 ป


898

705

963

392

42

3.238

3.152

3.301

3.306

3.135

0.472

0.520

0.455

0.506

0.607

ดานสงคม 15-24 ป

25-34 ป

35-44 ป

45-60 ป


898

705

963

392

42

3.061

3.075

3.134

3.139

3.405

0.447

0.522

0.451

0.538

0.751

141

ความคดเหนดานตางๆ Sum Of Square df Mean Square F Sig

ดานภาพรวมเศรษฐกจ Between Group

Within Group

Total

6.506

438.890

445.396

4

2,995

2,999

1.627

0.147

11.100

0.000*

ดานการคาและการลงทน Between Group

Within Group

Total

4.019

534.964

538.983

4

2,995

2,999

1.005

0.179

5.625 0.000*

ดานวกฤตการเงน Between Group

Within Group

Total

3.832

564.034

567.866

4

2,995

2,999

0.958

0.188

5.087 0.000*

ดานตนทนการดาเนนการ Between Group

Within Group

Total

11.113

704.164

715.277

4

2,995

2,999

2.778

0.235

11.817 0.000*

ดานสงคม Between Group

Within Group

Total

7.437

702.794

710.231

4

2,995

2,999

1.859

0.235

7.923 0.000*



0 :H ความคดเหนดานภาพรวมเศรษฐกจเมอใชสกลเงนรวมไมแตกตางกนเมอจาแนกตามอาย

1 :H ความคดเหนดานภาพรวมเศรษฐกจเมอใชสกลเงนรวมแตกตางกนอยางนอย 1 คเมอจาแนกตามอาย

0 :H ความคดเหนดานการคาและการลงทน เมอใชสกลเงนรวมไมแตกตางกนเมอจาแนกตามอาย

1 :H ความคดเหนดานการคาและการลงทน เมอใชสกลเงนรวมแตกตางกนอยางนอย 1 คเมอจาแนกตามอาย

0 :H ความคดเหนดานวกฤตการเงน เมอใชสกลเงนรวมไมแตกตางกนเมอจาแนกตามอาย

1 :H ความคดเหนดานวกฤตการเงน เมอใชสกลเงนรวมแตกตางกนอยางนอย 1 คเมอจาแนกตามอาย

0 :H ความคดเหนดานตนทนการดาเนนการ เมอใชสกลเงนรวมไมแตกตางกนเมอจาแนกตามอาย

1 :H ความคดเหนดานตนทนการดาเนนการ เมอใชสกลเงนรวมแตกตางกนอยางนอย 1 คเมอจาแนกตามอาย

0 :H ความคดเหนดานสงคม เมอใชสกลเงนรวมไมแตกตางกนเมอจาแนกตามอาย

1 :H ความคดเหนดานสงคมเมอใชสกลเงนรวมแตกตางกนอยางนอย 1 คเมอจาแนกตามอาย

142

จากตารางท 8.32 ผลการทดสอบสมมตฐานของการศกษาพบวาคา P-value เทากบ 0.000 มคา

นอยกวาระดบนยสาคญ 0.05 จงปฏเสธสมมตฐานหลก สรปไดวาผตอบแบบสอบถามมความคดเหนทง 5

ดาน ไดแก ดานภาพรวมเศรษฐกจ ดานการคาและการลงทน ดานวกฤตการเงน ดานตนทนการดาเนนการ และ

ดานสงคม เมอใชสกลเงนรวมแตกตางกนอยางนอย 1 คเมอจาแนกตามอาย สาหรบผลการวเคราะหจากการ

เปรยบเทยบ เซงซอนดวยวธ LSD พบวา โดยสวนใหญกลมอายแตกตางกนมความคดเหนทง 5 ดานดงกลาว

แตกตางกน เชน ชวงอาย 15-24 ป จะมความคดเหนแตกตางจากชวงอาย 25-34 ป ทระดบนยสาคญ 0.05

ตารางท 8.33 : ความคดเหนดานตางๆ จาแนกตามภมภาค

ความคดเหนดานตางๆ จานวน คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน

ดานภาพรวมเศรษฐกจ กรงเทพฯและปรมณฑล




ภาคใต

386

379

1,385

277

573

3.225

3.565

3.620

3.218

3.297

0.445

0.323

0.254

0.503

0.370

ดานการคาและการลงทน กรงเทพฯและปรมณฑล




ภาคใต

386

379

1,385

277

573

3.505

3.843

3.870

3.588

3.541

0.519

0.440

0.310

0.477

0.394

ดานวกฤตการเงน กรงเทพฯและปรมณฑล




ภาคใต

386

379

1,385

277

573

3.040

3.376

3.380

3.105

3.051

0.525

0.392

0.339

0.518

0.408

ดานตนทนการดาเนนการ กรงเทพฯและปรมณฑล




ภาคใต

386

379

1,385

277

573

2.910

3.390

3.463

3.060

2.941

0.564

0.373

0.295

0.564

0.515

143

ดานสงคม กรงเทพฯและปรมณฑล




ภาคใต

386

379

1,385

277

573

2.997

3.025

3.141

3.126

3.112

0.564

0.335

0.369

0.651

0.635

ความคดเหนดานตางๆ Sum Of Square df Mean

Square

F Sig


Within Group

Total

92.467

352.929

445.396

4

2,995

2,999

23.117

0.118

196.172 0.000*


Within Group

Total

77.314

461.670

538.983

4

2,995

2,999

19.328

0.154

125.390

0.000*


Within Group

Total

74.757

493.109

567.866

4

2,995

2,999

18.689

0.165

113.512 0.000*


Within Group

Total

179.975

535.302

715.277

4

2,995

2,999

44.994

0.179

251.740 0.000*


Within Group

Total

8.929

701.302

710.231

4

2,995

2,999

2.232

0.234

9.533 0.000*


144


0 :H ความคดเหนดานภาพรวมเศรษฐกจเมอใชสกลเงนรวมไมแตกตางกนเมอจาแนกตามภมภาค

1 :H ความคดเหนดานภาพรวมเศรษฐกจเมอใชสกลเงนรวมแตกตางกนอยางนอย 1 คเมอจาแนกตามภมภาค

0 :H ความคดเหนดานการคาและการลงทนเมอใชสกลเงนรวมไมแตกตางกนเมอจาแนกตามภมภาค

1 :H ความคดเหนดานการคาและการลงทนเมอใชสกลเงนรวมแตกตางกนอยางนอย 1 คเมอจาแนกตามภมภาค

0 :H ความคดเหนดานวกฤตการเงน เมอใชสกลเงนรวมไมแตกตางกนเมอจาแนกตามภมภาค

1 :H ความคดเหนดานวกฤตการเงน เมอใชสกลเงนรวมแตกตางกนอยางนอย 1 คเมอจาแนกตามภมภาค

0 :H ความคดเหนดานตนทนการดาเนนการ เมอใชสกลเงนรวมไมแตกตางกนเมอจาแนกตามภมภาค

1 :H ความคดเหนดานตนทนการดาเนนการ เมอใชสกลเงนรวมแตกตางกนอยางนอย 1 คเมอจาแนกตามภมภาค

0 :H ความคดเหนดานสงคม เมอใชสกลเงนรวมไมแตกตางกนเมอจาแนกตามภมภาค

1 :H ความคดเหนดานสงคมเมอใชสกลเงนรวมแตกตางกนอยางนอย 1 คเมอจาแนกตามภมภาค

จากตารางท 8.33 ผลการทดสอบสมมตฐานของการศกษาพบวาความคดเหนทง 5 ดาน ไดแก

ดานภาพรวมเศรษฐกจ ดานการคาและการลงทน ดานวกฤตการเงน ดานตนทนการดาเนนการ และดานสงคม

เมอจาแนกตามภมภาคแตกตางกน โดยคา P-value เทากบ 0.00 มคานอยกวาระดบนยสาคญ 0.05 จงปฏเสธ

สมมตฐานหลก สาหรบผลการวเคราะหจากการเปรยบเทยบเซงซอนดวยวธ LSD พบวา สวนใหญแตละภาค

มความคดเหนสาหรบทง 5 ดานแตกตาง เชน ภาคเหนอแตกตางจากภาคตะวนออก และภาคใต, กรงเทพฯและ

ปรมณฑลแตกตางจากภาคเหนอและภาคตะวนออกเฉยงเหนอ เปนตน ทระดบนยสาคญ 0.05

145

ตารางท 8.34 : ความคดเหนดานตางๆจาแนกตามอาชพ

ความคดเหนดานตางๆ จานวน คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน

ดานภาพรวมเศรษฐกจ นกเรยน/นกศกษา





อนๆ

930

745

271

872

19

163

3.478

3.447

3.445

3.507

3.188

3.285

0.361

0.397

0.404

0.375

0.591

0.402

ดานการคาและการลงทน นกเรยน/นกศกษา





อนๆ

930

745

271

872

19

163

3.763

3.728

3.744

3.739

3.483

3.515

0.430

0.437

0.403

0.390

0.631

0.445

ดานวกฤตการเงน นกเรยน/นกศกษา





อนๆ

930

745

271

872

19

163

3.250

3.230

3.280

3.280

3.035

3.102

0.434

0.476

0.410

0.389

0.543

0.468

ดานตนทนการดาเนนการ นกเรยน/นกศกษา





อนๆ

930

745

271

872

19

163

3.231

3.208

3.268

3.324

2.983

3.080

0.472

0.450

0.500

0.470

0.633

0.520

ดานสงคม นกเรยน/นกศกษา





อนๆ

930

745

271

872

19

163

3.053

3.206

3.098

3.077

2.684

3.107

0.460

0.544

0.519

0.411

0.533

0.582

146

ความคดเหนดานตางๆ Sum Of Square df Mean Square F Sig


Within Group

Total

8.791

436.606

445.396

5

2,994

2,999

1.758

0.146

12.056 0.000*


Within Group

Total

9.843

529.140

538.983

5

2,994

2,999

1.969

0.177

11.139 0.000*


Within Group

Total

5.778

562.088

576.866

5

2,994

2,999

1.156

0.188

6.155 0.000*


Within Group

Total

12.544

702.733

715.277

5

2,994

2,999

2.509

0.235

10.689 0.000*


Within Group

Total

14.203

696.028

710.231

5

2,994

2,999

2.841

0.232

12.219 0.000*



0 :H ความคดเหนดานภาพรวมเศรษฐกจเมอใชสกลเงนรวมไมแตกตางกนเมอจาแนกตามอาชพ

1 :H ความคดเหนดานภาพรวมเศรษฐกจเมอใชสกลเงนรวมแตกตางกนอยางนอย 1 คเมอจาแนกตามอาชพ

0 :H ความคดเหนดานการคาและการลงทนเมอใชสกลเงนรวมไมแตกตางกนเมอจาแนกตามอาชพ

1 :H ความคดเหนดานการคาและการลงทนเมอใชสกลเงนรวมแตกตางกนอยางนอย 1 คเมอจาแนกตาม

0 :H ความคดเหนดานวกฤตการเงน เมอใชสกลเงนรวมไมแตกตางกนเมอจาแนกตามอาชพ

1 :H ความคดเหนดานวกฤตการเงน เมอใชสกลเงนรวมแตกตางกนอยางนอย 1 คเมอจาแนกตามอาชพ

0 :H ความคดเหนดานตนทนการดาเนนการ เมอใชสกลเงนรวมไมแตกตางกนเมอจาแนกตามอาชพ

1 :H ความคดเหนดานตนทนการดาเนนการ เมอใชสกลเงนรวมแตกตางกนอยางนอย 1 คเมอจาแนกตามอาชพ

0 :H ความคดเหนดานสงคม เมอใชสกลเงนรวมไมแตกตางกนเมอจาแนกตามอาชพ

1 :H ความคดเหนดานสงคมเมอใชสกลเงนรวมแตกตางกนอยางนอย 1 คเมอจาแนกตามอาชพ

147

จากตารางท 8.34 ผลการทดสอบสมมตฐานของการศกษาพบวาความคดเหนทง 5 ดาน ไดแก

ดานภาพรวมเศรษฐกจ ดานการคาและการลงทน ดานวกฤตการเงน ดานตนทนการดาเนนการ และดานสงคม

เมอจาแนกตามอาชพ มความแตกตางกน โดยคา P-value เทากบ 0.00 มคานอยกวาระดบนยสาคญ 0.05

จงปฏเสธสมมตฐานหลก และสาหรบผลการวเคราะหจากการเปรยบเทยบเชงซอนดวยวธ LSD พบวา

โดยสวนใหญ แตละอาชพมความคดเหนทง 5 ดานดงกลาวแตกตางกน เชน นกเรยน/นกศกษา มความคดเหน

แตกตางจากเกษตรกรรม และ พนกงานเอกชน, ขาราชการมความคดเหนแตกตางจากคนทาธรกจสวนตว

เปนตน ทระดบนยสาคญ 0.05

สรปผลการสารวจความคดเหนประชาชนทวไปจาก 5 ภมภาคทวประเทศ

กลมตวอยางเปนเพศชายและหญงเทาๆกน โดยมอายอยในชวง 35-44 มากทสด และพบวาสวนใหญ

มระดบการศกษาสงสดคอระดบปรญญาตร และกลมตวอยางภมภาคอยภาคตะวนออกเฉยงเหนอมากทสด

สาหรบการทดสอบความรความเขาใจเกยวกบอาเซยนของประชาชนในแตละภาคของประเทศไทย

พบวา กลมตวอยางภาคตะวนออกเฉยงเหนอมความรเกยวกบเรองอาเซยนมากทสด รองลงมาคอภาคใต อนดบ 3

คอภาคตะวนออก และอนดบ 4 คอกรงเทพและปรมณฑล ขณะทภาคเหนอมความรเกยวกบเรองอาเซยนนอย

ทสด และหากพจารณาความรเกยวกบอาเซยนจาแนกตามเพศ พบวามความแตกตางกนเชนเดยวกน โดยพบวา

เพศหญงมความรเกยวกบอาเซยนมากกวาเพศชาย หากพจารณาความรเกยวกบอาเซยนจาแนกตามชวงอาย

พบวามความแตกตางกนกน โดยพบวาชวงอาย 35 – 44 ป มความรเกยวกบอาเซยนมากทสด และนอยทสดคอ

ชวงอาย 25 – 34 ป และหากพจารณาความรเกยวกบอาเซยนจาแนกตามอาชพ พบวามความแตกตางกนกน

โดยพบวาขาราชการมความรเกยวกบอาเซยนมากทสด และนอยทสดอาชพเกษตรกรรม

สาหรบทศนคตของประชาชนทวไปตอการรเรมสกลเงนรวม พบวา กลมตวอยางสวนใหญมความเหน

วาประเทศไทยยงไมพรอมตอการเรมใชสกลเงนรวมในป 2558 ซงไมวาจะจาแนกตามระดบความร อาชพ ระดบ

การศกษาสงสด และภมภาค ความเหนสวนใหญคดวาจะสามารถใชได 6-10 ป ภายหลงป 2558 โดยใหเหตผล

สาคญตอความไมพรอมมากทสด คอ ดานภาษาทแตกตางกน รองลงมา คอ ความรความเขาใจเกยวกบอาเซยน

ของคนไทยยงไมเพยงพอ และอนดบ 3 คอ ขอจากดดานภาษาองกฤษของคนไทย

148

สาหรบของประชาชนทวไปตอความคดเหนการใชสกลเงนรวม โดยแยกการวเคราะหเปนดานตางๆ พบวา

ดานภาพรวมเศรษฐกจ: กลมตวอยางมความคดเหนวาดานภาพรวมเศรษฐกจเมอใชสกลเงนรวม

อาเซยนอยในเกณฑมาก เชน ทาใหเศรษฐกจของไทยดขน เพมอานาจตอรองกบกลมเศรษฐกจอนๆ และม

อานาจในการตอรองทางเศรษฐกจกบประเทศมหาอานาจเพมมากขน เปนตน

ดานการคาและการลงทน: กลมตวอยางมระดบความคดเหนวาดานการคาและการลงทนเมอใชสกล

เงนรวมอาเซยนอยในเกณฑมาก เชน การเพมระดบการเปดประเทศ การเพมการกระจายสนคาระหวางกน

การเพมระดบการเคลอนยายแรงงาน และ เปนตลาดรวมทดงดดนกลงทนตางชาต เปนตน

ดานวกฤตการเงน: กลมตวอยางมระดบความคดเหนวาดานวกฤตการเงนเมอใชสกลเงนรวม

อาเซยนอยในเกณฑปานกลาง เชน ปองกนการเกดวกฤตการเงนของประเทศได ขจดความผนผวนของ

คาเงนบาท เปนตน

ดานตนทนการดาเนนการ: กลมตวอยางมระดบความคดเหนวาดานตนทนการดาเนนการเมอใช

สกลเงนรวมอาเซยนอยในเกณฑปานกลาง เชน ไมมคาใชจายในการแลกเปลยนเงน ชวยแกปญหาในการพมพ

ธนบตรปลอม เปนตน

ดานสงคม: กลมตวอยางมระดบความคดเหนวาดานสงคมเมอใชสกลเงนรวมอาเซยนอยในเกณฑ

ปานกลาง เชน มความเปนสากลมากขน

หากพจารณาความคดเหนดานตางๆ เมอจาแนกตาม เพศ อาย ภมภาคและอาชพ พบวา เพศชายและ

หญงมความคดเหนดานภาพรวมเศรษฐกจ ดานวกฤตการเงน และดานตนทนการดาเนนการแตกตางกน กลม

อายแตกตางกนมความคดเหนดานภาพรวมเศรษฐกจ ดานการคาและการลงทน ดานวกฤตการเงน ดานตนทน

การดาเนนการ ดานสงคมแตกตางกน ภมภาคแตกตางกนมความคดเหนดานภาพรวมเศรษฐกจ ดานการคาและ

การลงทน ดานวกฤตการเงน ดานตนทนการดาเนนการ ดานสงคมแตกตางกนอาชพแตกตางกนมความคดเหน

ดานภาพรวมเศรษฐกจ ดานการคาและการลงทน ดานวกฤตการเงน ดานตนทนการดาเนนการ ดานสงคม

แตกตางกน

149

8.2 การสมภาษณเชงลก (In-depth Interview) ผทรงคณวฒตอการรเรมสกลเงนรวม24

25

จากการสมภาษณผทรงคณวฒจานวน 5 ทานในสาขาตางๆ ซงเปนผทมความเชยวชาญ ประสบการณ

และความรเกยวกบการใชสกลเงนรวม โดยมรายชอและสรปผลการสมภาษณ ไดดงน

1. ดร. เชาว เกงชน กรรมการผจดการ ศนยวจยกสกรไทย

2. ดร. ธนต โสรตน รองประธานสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย

3. นาย ธเนศ วรศรณย รองประธานสภาอตสาหกรรมทองเทยวแหงประเทศไทย

4. ผศ. ดร. นธนนท วศเวศวร รองอธการบดฝายวเทศสมพนธ มหาวทยาลยธรรมศาสตร

5. ดร. สภสทธ จงเลศธรรม อาจารยประจาคณะบรหารและการจดการ สถาบนเทคโนโลย

แหงเอเชย (AIT)

Q1: ทานเหนดวยหรอไม หากประเทศไทยและอาเซยนจะใชสกลเงนรวม เพราะเหตใด

โดยรวมผทรงคณวฒมความเหนตรงกน คอ ไมเหนดวยหากประเทศไทยและอาเซยนจะใชสกลเงนรวม

เพราะถงแมวาอาเซยนจะมประชากรมากถงกวา 580 ลานคน หรอประมาณ 9% ของประชากรโลก แตโดยรวม

อาเซยนทง 10 ประเทศมมลคาทางเศรษฐกจหรอ GDP รวมคดเปนเพยงแค 2% ของโลกเทานน ซงถอวายงม

ขนาดเศรษฐกจทเลกมาก และแตละประเทศยงมระดบการพฒนาและโครงสรางทางเศรษฐกจ ทมความแตกตาง

กนมาก เนองจากหลายประเทศยงมความตองการการลงทนในดานโครงสรางพนฐานและสาธารณปโภคอกเปน

จานวนมากเพอสนบสนนการคาและการลงทน จงมการดาเนนนโยบายขาดดลการคลงเปนสวนใหญ และยงขาด

การควบคมระบบในการบรหารและรกษาวนยทางการคลงทดพอ ในขณะทบางประเทศมระดบการพฒนาทาง

เศรษฐกจทสง และมการรกษาวนยทางการคลงอยางเครงครด ดวยลกษณะเชนนจงเปนการยากทประเทศเหลาน

จะดาเนนนโยบายการเงนการคลงรวมกนภายใตการใชสกลเงนรวมกนอยางย งยนได และยงอาจถกแทรกแซง

จากภายนอก โดยเฉพาะการเกงกาไรคาเงนของกองทนขามชาตไดงายอกดวย

นอกจากน ยงไดมการเนนย าถงปจจยดานการเมองการปกครองดวย โดย ดร. สภสทธฯ ใหความเหนวา

ภาคการเมองของกลมประเทศในอาเซยนยงไมมความมนคงและโปรงใสเพยงพอ จงอาจเอออานวยตอการ

คอรรปชนและการแทรกแซงระบบการเงน/การธนาคารได และ ผศ. ดร. นธนนทฯ เหนวา บางประเทศในกลม

25 การดาเนนการในสวนนมวตถประสงคเพอรบฟงและสารวจความคดเหนจากภาคเอกชนและนกวชาการเปนหลก ดงนน จงมไดทาการสมภาษณผทรงคณวฒจากหนวยงานเชง

นโยบาย เชน ธนาคารแหงประเทศไทย เปนตน

150

อาเซยนยงขาดเสถยรภาพในภาคการเมองการปกครอง จากการเปลยนแปลงผนาและนโยบายทบอยเกนไป

โดยเฉพาะไทย และฟลปปนส จงอาจสงผลตอความเชอมนและความนาเชอถอในการบรหารนโยบายการเงน

การคลงรวมกนของอาเซยน

Q2: ทานคดวา ประเทศไทย และอาเซยน พรอมหรอไม หากจะมการรเรมใชสกลเงนรวมอาเซยน เพราะเหตใด

และขอใดคอความพรอม และความไมพรอมของประเทศไทย และของอาเซยน หากจะมการรเรมใชสกลเงนรวม

ผทรงคณวฒมความเหนตรงกนวา ไทยและกลมประเทศอาเซยนยงไมมความพรอมทจะรเรมใชสกลเงน

รวมอาเซยน โดยมปจจยตางๆ ดงน

1) ประเทศสมาชกยงไมมอดมการณรวม (Commitment) ทเขมแขงเพยงพอในการบรหารและรกษา

วนยการเงนการคลงรวมกน เนองจากแตละประเทศมความเขมแขงทางการเมองทแตกตางกน จงสงผลใหแตละ

ประเทศมนโยบายการบรหารทแตกตางกน โดยประเทศทภาคการเมองมเสถยรภาพจะดาเนนนโยบายไดดกวา

ในขณะทประเทศทภาคการเมองยงไมเขมแขงและมวฒภาวะเพยงพอจะยงคงใหความสนใจกบฐานเสยงทาง

การเมองโดยผานนโยบายประชานยมเปนหลก

2) ประเทศสมาชกยงมความเชอมนทางเศรษฐกจทไมแขงแกรงเพยงพอ คาเงนของแตละประเทศ

ยงคงตองพงพาหลกทรพยหนนหลง เชน ทองคา พนธบตร การลงทน ฯลฯ ซงตางจากสกลเงนของสหรฐ

อเมรกาหรอสหภาพยโรปทคาเงนไมจาเปนตองมหลกทรพยหนนหลง แตขนกบความเชอมนของตลาด

3) ประเทศสมาชกยงมโครงสรางพนฐาน อตราการเตบโตทางเศรษฐกจ และอตราเงนเฟอทแตกตาง

กนอยมาก การทจะใชเงนสกลเดยวกนจะทาใหขาดเครองมอในการบรหารเงนเฟอ และแกไขปญหาเศรษฐกจ

อยางคลองตวและมประสทธภาพไป และ

4) ปรมาณการคาการลงทนระหวางกนภายในอาเซยนทยงไมสงพอ แตกตางจากกลมยโรทมปรมาณ

การคาการลงทนระหวางกนภายในภมภาคสงมาก ทงน หากพจารณาเปรยบเทยบระหวางประโยชนทางการคาท

คาดวาจะไดรบจากการใชสกลเงนรวมอาเซยนในรปตนทนในการทาธรกรรมหรอการทาธรกจการคาทลดลงกบ

151

ผลเสยทอาจลกลามตามมาจากการผกขาดการบรหารนโยบายการเงนการคลงรวมกนนน จะเหนวา ไทยและ

อาเซยนยงไมอยในสถานะทควรจะรเรมใชสกลเงนรวมกน

อยางไรกด ดร. สภสทธฯ ไดใหความเหนวา ไทยมความไดเปรยบในดานโครงสรางพนฐาน

ทรพยากรธรรมชาต และทดน ตลอดจนสภาพภมศาสตรทมทาเลทตงอยตรงใจกลางของภมภาคและสามารถ

นาเขาแรงงานราคาถกจากประเทศเพอนบาน ทจะเออตอการเปนฐานของภาคการผลตภายในภมภาค ซง

สอดคลองกบแนวคดของ ดร. ธนตฯ และคณธเนศฯ ทไดสนบสนนใหมการใช Baht Zone คอ การใชสกลเงน

บาทในการซอขายสนคาในภมภาค โดยเฉพาะประเทศในกลมอนโดจน (CLMV) ทมการคาชายแดนกบไทยใน

ปรมาณมาก

Q3: ทานคดวา ในปใด (ชวงระยะเวลา เชน อก 5 ป หรอ 10 ปขางหนา) ทประเทศไทยและอาเซยนจะสามารถ

เรมใชสกลเงนรวมอาเซยนได

ผทรงคณวฒหลายทานมความเหนแตกตางกนไป แตเปนไปในทศทางเดยวกน คอ ไมใชระยะเวลา

อนใกลน โดย ดร. สภสทธฯ ใหความเหนวา ชวงเวลาทเหมาะสมทไทยและอาเซยนจะสามารถใชสกลเงนรวม

อาเซยนไดควรเปนระยะเวลามากกวา 10 ปนบจากน และเหนวาในชวงระหวางนประเทศไทยควรเรงพฒนา

ในดานตางๆ ทงในดานฝมอแรงงาน คณภาพสนคา เมองทา เทคโนโลยการผลตและ การวจยอยางจรงจง

เพอพฒนาขดความสามารถในการแขงขนของประเทศและรองรบสภาพแวดลอมของตลาดทเปลยนแปลงไป

เชนเดยวกบ ดร. ธนตฯ ซงเหนวาในอก 10 ปขางหนา การคาในระหวางอาเซยนกบไทยจะมมลคากวา รอยละ

60 ของมลคาการคาทงหมดของไทย และประเทศอนๆ ในอาเซยนจะมมลคาการคาเฉลยในกลมอาเซยนดวยกน

เกนกวาครงหนงของมลคาการคาทงหมด ทงน ภายใตภาวะผนผวนของคาเงนดอลลารสหรฐและเงนยโร

ภมภาคเอเชยจงจะกลายเปนศนยกลางทางเศรษฐกจในอนาคต ซงในเวลานน การใชสกลเงนอาเซยนอาจจะเปน

ผลดตอประเทศไทย อยางไรกตาม ดร.ธนตฯ และคณธเนศฯ ไดเนนย าถงบทบาทของจนดวยเชนกน โดยเหนวา

ในอก10 ปขางหนา จนจะกลายเปนศนยกลางเศรษฐกจของโลก ขณะทอาเซยนและจนจะมการเชอมโยง

(Connectivity) ในทกมต ดงนน แนวโนมทสกลเงนหยวน จะมบทบาทในการเปนสกลเงนหลกในอาเซยนจงม

ความเปนไปไดสง และควรผลกดนใหสกลเงนหยวนเปนสกลเงนหลกในการคาขายระดบโลก

152

ในอกแงมมหนง ผศ. ดร. นธนนทฯ ใหความเหนวา ไมจาเปนตองมการกาหนดเวลาทชดเจน แตไดเนนถง

ประโยชนทจะไดรบและความพรอมของประเทศตางๆ เปนสาคญ และเหนวา การรเรมใชสกลเงนรวมตองมการ

ประสานกบประเทศจนและอนเดยใหรบรดวย ซงอาจอยในรปแบบของการรวมกลมเศรษฐกจ ASEAN+3 หรอ

ASEAN+6 ในอนาคต และไดยกตวอยางประสบการณจากกลมยโรทยงจาเปนตองรอเวลาเตรยมการอกถง 2 ป

กวานบจากวนทไดมการประกาศใช จงจะสามารถเรมใชไดและมเงนหมนเวยนเพยงพอ นอกจากน ยงตองมการ

ปรบระบบบญช คอ ตองม 2 บญชจนกวารายการการคาทกรายการจะสามารถแปลงเปนอตราแลกเปลยนสกล

เงนรวมอาเซยน (Currency Conversion) ไดเรยบรอย และสอดคลองกบระบบบญชสากล (Global Accounting

Standard) รวมถงตองมขาราชการ นกตรวจสอบบญช (Professional Accountant) รบผดชอบอกดวย

Q4: ทานคดวา หากจะมการรเรมใชสกลเงนรวมโดยการรวมตวเพยง 5 ประเทศ ไดแก ไทย มาเลเซย ฟลปปนส

อนโดนเซย สงคโปร จะเปนไปไดหรอไม และถาไมควรมเพยง 5 ประเทศ ดงนน ประเทศใดไมควรนาเขามารวม

และ/หรอควรพจารณาเพมประเทศใดเปนสมาชกเพอใชสกลเงนรวม เพราะเหตใด

ผทรงคณวฒมความคดเหนแตกตางกนในมมมองทหลากหลาย โดย คณธเนศฯ และ ดร. เชาวฯ ม

ความเหนทตรงกนวา ยงไมนาทจะเปนไปไดทประเทศทงหาจะรเรมใชสกลเงนรวม โดยไดยกปจจยดานความ

แตกตางทางฐานะทางเศรษฐกจ ความสามารถในการแขงขน และโครงสรางรายไดทเปนเงนตราตางประเทศ

เปนสาคญ และทงสองทานยงไดแสดงทศนะวา หากมการใชสกลเงนรวมกนจรง สงคโปร และ มาเลเซย นาจะ

เปนประเทศทไดประโยชนมากทสด เนองจากภาครฐมการลงทนในตางประเทศสง และมความมนคงทงดาน

การเมองและเศรษฐกจ ในขณะท ไทย ฟลปปนส และอนโดนเซย อาจตองเผชญกบโจทยความสามารถในการ

แขงขน อนเปนผลมาจากอตราแลกเปลยนทมความยดหยนตาลง แตคาเงนมแนวโนมแขงคาขนจากการถวงดล

โดยประเทศทมระบบเศรษฐกจแขงแกรงกวา

อยางไรกด ดร. สภสทธฯ และ ดร. ธนตฯ ไดใหความเหนไปในแนวทางเดยวกนวา ไทย มาเลเซย และ

สงคโปร นนมความเปนไปไดทจะใชสกลเงนรวม แตเหนวา ไมควรรวมฟลปปนสและอนโดนเซย โดย

ดร.สภสทธฯ ใหเหตผลวา ประเทศทงสองยงมระดบรายไดตอประชากร (GDP per capita) ทแตกตางจากอก 3

ประเทศมากเกนไป ประกอบกบมภาวะเศรษฐกจและการเมองทยงไมมนคงเพยงพอ สวน ดร.ธนตฯ ไดชถง

ปจจยดานภมศาสตรกายภาพ เนองจากฟลปปนสและอนโดนเซยนนมสภาพเปนหมเกาะนอยใหญมากมาย

จงอาจตองนาปจจยเหลานมาพจารณาประกอบดวยวามความเปนไปไดมากนอยเพยงใด

153

ในอกแงมมหนง ผศ. ดร. นธนนทฯ ไดแสดงความเหนในภาพรวมวา การทประเทศใดควรเขารวมหรอ

ไมควรเขารวมการใชสกลเงนรวมนนเปนเรองของเจตนารมณของประเทศนนๆ เปนหลก โดยมองวา ประเดน

เหลานเปรยบเสมอนสทธสภาพนอกอาณาเขตมากกวา และไดยกกรณตวอยางของประเทศองกฤษทยงคงใชสกล

เงนปอนดตอไป และไมไดเขารวมใชเงนสกลยโร เนองจากองกฤษเองเหนวาเศรษฐกจของตนมความแขงแกรง

อยแลว ดงนน ตวแปรสาคญสาหรบการทจะเขาหรอไมเขารวมใชสกลเงนรวมนนจงไมไดขนอยกบประเดนทาง

สงคมหรอเศรษฐกจ แตอยทการตดสนใจของผนาของแตละประเทศในกลม ASEAN-5 ณ เวลานนๆ มากกวา

Q5: ทานคดวา หากมการใชสกลเงนรวมอาเซยนขน จะกอใหเกดผลกระทบตอประเทศไทย ในเชงธรกจ

เศรษฐกจ และสงคม อยางไร

ผทรงคณวฒไดแสดงทศนะในมมมองทหลากหลาย โดย ดร. ธนตฯ และ ดร. สภสทธฯ ไดเนนมมมอง

เชงบวกตอภาคการคา ซง ดร. ธนตฯ เหนวา หากมการใชสกลเงนอาเซยนไดจรงจะเปนประโยชนตอไทย เพราะ

การคาในอาเซยนในอก 10 ปขางหนาจะมมลคามากกวารอยละ 60 ซงการใชสกลเงนของอาเซยนเองจะทาให

ไมตองบนทอนคาเงนกบเงนสกลหลกอยางดอลลารสหรฐและยโรทมความผนผวน ซงจะชวยลดตนทนใน

การคาและการทาธรกจภายในภมภาคไดเปนจานวนมาก สวน ดร. ศภสทธฯ มองวา การใชสกลเงนรวมจะชวย

ผลกดนใหการปรบเปลยนโครงสรางการผลตไปยงประเทศทมประสทธภาพในการผลตสนคานนๆ สามารถ

ทาไดงายขน ซงสงผลใหประเทศตางๆ สามารถนาเขาสนคาไดในราคาทถกลง และลดบทบาทของผผลต

ภายในประเทศทไมสามารถแขงขนได และเกดการเคลอนยายแรงงานในทสด

ในทางกลบกน คณธเนศฯ มองวา ในเชงธรกจ ผประกอบการอาจตองแบกรบตนทนคาเงนทสงเกนไปใน

ระยะยาวจากคาเงนของสกลเงนรวมอาเซยนทนาจะมคาสงกวาเงนบาทของไทย ทาใหผประกอบการไทยอาจไม

สามารถแขงขนในระดบโลกได สาหรบผลดานสงคมและวฒนธรรม การใชสกลเงนรวมอาเซยนแทนการใช

ธนบตรของไทย อาจมผลกระทบเชงจตวทยาสงผลใหความรสกรวมในการเปนชาตลดนอยลง นอกจากน

คณธเนศฯ ยงเนนถงผลกระทบดานนโยบายเศรษฐกจ เชนเดยวกบ ดร. เชาวฯ นนคอการสญเสยความเปนอสระ

ในการดาเนนนโยบายการเงนการคลงของประเทศไป เพอใหการกากบดแลดานการเงนการคลงของกลมทใช

สกลเงนรวมกนโดยรวมนนมความนาเชอถอ ซงบทเรยนจากประสบการณในกลมยโรโซนไดสะทอนใหเหนวา

การผลกดนแนวนโยบายรวมในกลมประเทศทมความแตกตางดานพนฐานทางเศรษฐกจมากเกนไปนนยอม

154

สงผลกระทบทงในดานเศรษฐกจ การเมอง และสงคมของประเทศในกลมสมาชกทงหมดอยางหลกเลยงไมได

รฐบาลจะไมสามารถใหอตราแลกเปลยนเปนสวนในการดาเนนนโยบายไดอยางอสระ และในอกแงมมหนง

ผศ. ดร. นธนนทฯ มองวา ถงแมในทางทฤษฎ การใชสกลเงนรวมจะสงผลด คอ ชวยลดตนทนในการทา

ธรกรรมและความเสยงจากความผนผวนของคาเงน นอกจากน ยงชวยกระตนการลงทนและสงเสรมการพฒนา

ตลาดเงนตลาดทน เพอทตลาดทนจะสามารถสนบสนน SMEs ใหมการเตบโตทางธรกจได และยงชวย

สนบสนนใหเกดการเคลอนยายแรงงานอยางเสรมากยงขนนน อยางไรกด ในภาพรวมการใชสกลเงนรวมนน

จะมคนไดประโยชนเพยงกลมเดยวเทานน ภาครฐจงจาเปนตองมการพจารณาและประเมนอยางรอบคอบวา

กลมคนทจะไดรบผลกระทบมมากนอยเพยงใด และการรเรมใชสกลเงนรวมนนคมคาหรอไม

Q6: ทานคดวา ประเทศไทยและอาเซยนควรใหความสาคญกบปจจยใดมากทสด เพอนาไปสการรวมตวและ

การใชสกลเงนรวม และทานมแนวทางใดบางทจะทาใหเกดปจจยดงกลาว

ผทรงคณวฒไดแสดงทศนะและเสนอแนะในแงมมทหลากหลาย โดย ดร. สภสทธฯ ดร. ธนตฯ และ

คณธเนศฯ ไดแสดงทศนะในมมมองทคลายคลงกนวา ปจจยทสาคญทสดกอนทจะมการใชสกลเงนรวมม 2

ประการ ประการแรก คอ การมระดบและพนฐานทางเศรษฐกจทใกลเคยงกน เนองจากการใชสกลเงนเดยวกน

นนจาเปนจะตองกาหนดแนวนโยบายการเงนการคลงทมผลตอสภาพเศรษฐกจโดยรวมของทกประเทศรวมกน

และประการทสอง คอ ความพรอมของภาคการเมอง นนคอ การมเจตนารมณรวมทางการเมอง ซงหมายถง

การมอดมการณรวมกนในเชงการเมองของภาครฐในแตละประเทศในการผลกดนความรวมมอในดานดงกลาว

อยางลกซงและจรงจง ซงอาจเปนในรปของสหภาพ มใชแคเพยงการรวมมอกนอยางผวเผนในเชงเศรษฐกจ

เทานน รวมถงการมความโปรงใสของภาคการเมอง โดยเฉพาะการลดการคอรรปชนและการแทรกแซงในระบบ

ธนาคารกลาง

ในอกแงมมหนง ดร. เชาวฯ มความเหนวา การใชเงนสกลรวมยงคงไมใชสงจาเปนตอการพฒนาเศรษฐกจ

ไทยภายใตกรอบอาเซยนในขณะน แตประเดนหลกทควรใหความสาคญในเวลาน คอ การเรงดาเนนการกาจด

อปสรรคทางการคาและการลงทนภายใตกรอบ AEC มากกวา อยางไรกด ไดแสดงทศนะวา หากจะมการรเรม

155

ใชสกลเงนรวมจรง สงสาคญทกลมอาเซยนจาเปนจะตองม คอ กลไกการบงคบใชขอผกพนทางการเงนการคลง

ทชดเจนและเปนรปธรรม ซงรวมไปถงการจดตงระบบธนาคารกลางของอาเซยน ทงน องคกรกลางของอาเซยน

จะตองมสถานะและศกยภาพทแขงแกรงเพยงพอทจะเขาไปกากบดแลการดาเนนการดานการคลงของแตละ

ประเทศสมาชกได นอกจากน ยงจาเปนตองมการจดตงกองทนทมเงนทนเพยงพอสาหรบแกปญหาในกรณ

ฉกเฉน เพอใหความชวยเหลอแกประเทศสมาชกในยามทมแนวโนมจะประสบกบปญหาวกฤตเศรษฐกจได

อยางทนทวงท เพอเปนการสรางภมคมกนและสรางความมนใจวาวกฤตทเกดขนนนจะไมบานปลายและ

ลกลามไปยงประเทศสมาชกอนๆ สอดคลองกบทศนะของ ผศ. ดร. นธนนทฯ ทเหนวา ในการใชสกลเงนรวม

นนเปาหมายทสาคญยงกวาอตราการเตบโตทางเศรษฐกจ คอ การรกษาเสถยรภาพทางเศรษฐกจของประเทศ

สมาชก โดยการควบคมการใชจายและการรกษาวนยการเงนการคลงของภาครฐ รวมถงการดแลระดบเงนทน

สารองระหวางประเทศของแตละประเทศสมาชก เปนตน

สรปผลการสารวจความคดเหนประชาชนทวไปเกยวกบการใชสกลเงนรวมอาเซยน

ผลการสารวจความคดเหนประชาชนทวไปและจากการสมภาษณเชงลกผทรงคณวฒ พบวา สวนใหญ

มความเหนตรงกนคอ อาเซยนรวมถงประเทศไทยยงไมพรอมในการใชสกลเงนรวมอาเซยน โดยสวนใหญ

เหนวา โครงสรางทางเศรษฐกจของอาเซยนมความแตกตางกน และแสดงความกงวลตอความเครงครดในการ

รกษาวนยทางการคลงของอาเซยน ซงเปนปจจยสาคญทเหนวาประเทศไทยยงไมพรอมในการใชสกลเงนรวม

ทงน หากอาเซยนจะสามารถใชสกลเงนรวมไดจะตองใชระยะเวลาไมนอยกวา 10 ปนบจากปจจบน อยางไรกด

สวนใหญเหนวาการใชสกลเงนรวมจะสนบสนนตอภาคการคา โดยลดตนทนในการคาและการลงทนภายใน

ภมภาคได สงผลใหประเทศสมาชกสามารถบรโภคสนคาไดในราคาทถกลง อยางไรกด ภาครฐจาเปนจะตอง

สรางองคความรแกประชาชนทวไป ใหเขาใจถงบทบาทของอาเซยน รวมถงขจดขอจากดทางดานภาษาของคน

ไทย และสรางความเชอมนโดยแสดงความพรอมทางการเมองทจะตองการมเจตนารมณทางการเมองกบประเทศ

อาเซยน เปนสาคญ

156

บทท 9

สรปผลการศกษา ขอเสนอแนะเชงนโยบาย

และการเตรยมความพรอมสาหรบการใชสกลเงนรวม

9.1 สรปผลการศกษา

ปจจบนประเทศสมาชกอาเซยนไดดาเนนการเตรยมความพรอมเพอมงสการเปนประชาคมเศรษฐกจ

อาเซยน (ASEAN Economic Cooperation: AEC) ภายในป 2558 ซงประเทศมหาอานาจและอกหลายประเทศ

ตางจบตามองการพฒนาความรวมมอทางเศรษฐกจของภมภาคอาเซยนวาจะเปนไปในทศทางใด และมหลาย

คาถามวา สดทายอาเซยนจะรวมใชสกลเงนรวมเชนเดยวกบประเทศในสหภาพยโรปทใชสกลเงนยโรหรอไม?

อยางไรกด ในเชงนโยบายวาดวยความรวมมอนโยบายระหวางประเทศ ผนาอาเซยนตางเหนพองตองกนวา

อาเซยนจะรวมมอกนพฒนาความรวมมอทางเศรษฐกจและสงคมรวมกน แตจะยงไมมการใชสกลเงนรวมกน

เนองจากเหนวาอาเซยนยงไมมความพรอมในการใชสกลเงนรวม อกทงประสบการณของยโรป ทาใหอาเซยน

ตองทบทวนบทบาทความรวมมอใหมความชดเจนมากยงขน

งานวจยนจงมวตถประสงคการศกษาเพอศกษาถงความพรอมในการใชสกลเงนรวมอาเซยน โดยเปน

การศกษาทง Bottom-Up และ Top-Down โดยพจารณาความพรอมดานเศรษฐกจของอาเซยน-5 ควบคไปกบ

การสอบถามความคดเหนของประชาชนทวไปใน 5 ภมภาคทวประเทศในหลายอาชพ เกยวกบความพรอมใน

การใชสกลเงนอาเซยน นอกจากน งานวจยนยงไดศกษาตอไปอกวาหากยงไมพรอม เมอไหรอาเซยน-5 จะพรอม

ในการใชสกลเงนรวม โดยอาศยการวเคราะหเชงปรมาณ (Quantitative Analysis) ควบคไปกบการสอบถาม

ความคดเหนจากประชาชนทวไปเพอหาคาตอบ และบรรลวตถประสงคการศกษาของงานวจยน

ซงจากงานวเคราะหเชงปรมาณ โดยการจดทาดชนชวดระดบความพรอมในการใชสกลเงนรวมอาเซยน

ซงจะใหความสาคญกบอาเซยน-5 ประกอบดวย มาเลเซย อนโดนเซย สงคโปร ไทย และฟลปปนส เนองจาก

มโครงสรางทางเศรษฐกจทใกลเคยงกนมากทสด โดยผลของการศกษาของทง 2 กรณ พบวา ASEAN-5 มความ

เปนไปไดทจะสามารถรวมตวทางการเงนกนไดนนอาจจะตองใชระยะเวลาไมตากวา 18- 28 ป นบจากป 2555

157

อนง หากเปรยบเทยบการดาเนนการพฒนาการใชสกลเงนรวมระหวาง ASEAN-5 และสหภาพยโรป พบวา

ASEAN-5 จาเปนตองใชระยะเวลาดาเนนการมากกวาของสหภาพยโรป เนองจากโครงสรางเศรษฐกจของ

อาเซยนทมความแตกตางกนมากกวาของโครงสรางทางเศรษฐกจของประเทศสมาชกสหภาพยโรปทใชเงน

สกลยโร

สาหรบผลจากการวเคราะหแบบจาลองเศรษฐกจมหภาคดวยแบบจาลอง (VAR Model) โดยการสราง

สถานการณจาลอง (Simulation) เพอเปรยบเทยบผลกระทบของนโยบายการเงนผานเครองมอนโยบายอตรา

ดอกเบยตอระบบเศรษฐกจไทยภายใตการใชสกลเงนบาท เปรยบเทยบกบสกลเงนรวมอาเซยน ผลจากการศกษา

พบวา ภายใตการทา Simulation โดยการเขาแทรกแซงเพอรกษาเสถยรภาพของคาเงนสะทอนถงประโยชน

โดยรวมตอตวแปรเศรษฐกจมหภาค ไดแก อตราการเตบโตทางเศรษฐกจ มลคาการสงออกสนคา และดชนตลาด

หลกทรพยทขยายตวเพมขนเมอเทยบกบกรณฐาน ซงหากเปรยบเทยบผลการทา Simulation ภายใตสกลเงนบาท

กบสกลเงนรวม ACU พบวา ผลการวเคราะหทไดอยในระดบทใกลเคยงกน โดยจะมเพยงผลกระทบจากการทา

Simulation ตออตราการเตบโตทางเศรษฐกจ และตอตลาดหลกทรพยไทย ภายใตสกลเงนรวม ACU ท สงให

ระบบเศรษฐกจและดชนหลกทรพยขยายตวมากกวาระบบเศรษฐกจภายใตสกลเงนบาท

สาหรบผลการสารวจความคดเหนของประชาชนทวไปเกยวกบความพรอมในการใชสกลเงนอาเซยน

พบวา สดสวนคนทเหนดวยในการใชสกลเงนรวมและไมเหนดวยอยในระดบทใกลเคยงกน กลาวคอ ประชาชน

ทเหนดวยในการใชสกลเงนรวมคดเปนสดสวนรอยละ 36.4 ขณะทไมเหนดวยคดเปนสดสวนรอยละ 36.0

ไมเหนดวย และไมแนใจคดเปนสดสวนรอยละ 27.6 อยางไรกด ประชาชนสวนใหญเหนวาประเทศไทยยงไม

พรอมในการใชสกลเงนรวมในป 2558 คดเปนสดสวนพรอยละ 41.1 ขณะทเหนวาพรอมมสดสวนรอยละ 33.9

และไมแนใจมสดสวนรอยละ 25.0 ทงน ประชาชนสวนใหญเหนวา 6-10 ป ภายหลงป 2558 หรอกลาวอกนย

หนงคอ ภายหลงป 2568 ประเทศไทยจงอาจจะมความพรอมในการใชสกลเงนรวม โดยคดเปนสดสวนรอยละ

49.1 ขณะทคดวาพรอม 1-5 ปภายหลงป 2558 คดเปนสดสวนรอยละ 26.1 ทงน สาหรบปจจยทสนบสนนตอ

ความพรอมในการใชสกลเงนรวมคอ การมสดสวนทางการคาภายในภมภาคทมาก รองลงมาคอ ระบบเศรษฐกจ

ทมความเชอมโยงกนในภมภาคมาก และปจจยทเปนอปสรรคตอความพรอมมากทสดคอ ความแตกตางดาน

ภาษา และรองลงมา ความรความเขาใจเกยวกบอาเซยนของคนไทยยงนอยเกนไป

158

9.2 ขอเสนอแนะเชงนโยบาย

ผลการศกษาทไดจากงานวจยน ทงจากการจดทาดชนชวดระดบความพรอมการใชสกลเงนรวม

อาเซยน การวเคราะหโครงสรางเศรษฐกจมหภาคของ ASEAN-5 และการจดทาแบบจาลองเศรษฐกจมหภาค

ไทย รวมถงศกษาผลกระทบสถานการณจาลองตอระบบเศรษฐกจไทยภายใตการใชสกลเงนรวมอาเซยน

ตลอดจนการสารวจขอมลและความเหนของประชาชนทวไปทวประเทศไทย สามารถสรปและนาไปส

ขอเสนอแนะเชงนโยบาย เพอเตรยมความพรอม ไดดงน

9.2.1 การดาเนนการในระดบประเทศ

1) การสรางเสถยรภาพทางเศรษฐกจควบคกบการพฒนาตลาดเงน

ผลจากการศกษาแบบจาลองเศรษฐกจมหภาคของไทยทง 2 แบบจาลอง พบวา ปจจย

เศรษฐกจมหภาคทสาคญซงมอทธพลตอการเตบโตของเศรษฐกจไทยอยางมนยสาคญ ไดแก อตราดอกเบย

มลคาการสงออกสนคาและบรการ การขยายตวของดชนหลกทรพย และอตราเงนเฟอ ดงนน ภาครฐจาเปน

อยางยงทจะตองเรงดาเนนการ (1) รกษาเสถยรภาพภายในประเทศ โดยรกษาระดบอตราเงนเฟอไมใหเปน

อปสรรคตอการเตบโตทางเศรษฐกจ (2) สนบสนนภาคการสงออก โดยมงเนนการแขงขนดานคณภาพแทน

การแขงขนดานราคา และหลกเลยงการลดคาเงนบาทเพอสนบสนนการสงออก ซงอาจนาไปสการเตบโต

ทางเศรษฐกจทไมย งยน (3) รกษาระดบอตราดอกเบยใหอยในระดบทไมเปนอปสรรคตอการเตบโตทาง

เศรษฐกจของประเทศ และ (4) เรงพฒนาตลาดทน เพอเปนอกทางเลอกสาหรบการระดมทน

2) การประชาสมพนธใหความรเกยวกบอาเซยนและการใชสกลเงนรวมอาเซยน

ภาครฐควรกาหนดแนวทางในการประชาสมพนธเผยแพรความรและความเขาใจเกยวกบ

อาเซยนใหแกประชาชน โดยใหประชาชนไดทราบถงการจดตงประชาคมอาเซยน บทบาทของประเทศไทย

ในการเปนสมาชกอาเซยน ผลกระทบทอาจเกดขนกบประชาชนและภาคธรกจในประเทศสมาชก โอกาสใน

การไดรบประโยชนจากการรวมตวกนดงกลาว รวมถงขอมลตางๆ เกยวกบการใชสกลเงนรวมกนของอาเซยน

ซงกาหนดแนวทางในการประชาสมพนธดงน

กลมเปาหมาย เนนประชาชนกลมทผลสารวจพบวามความรความเขาใจเกยวกบอาเซยน

นอยทสด คอ ประชาชนทอยในชวงอาย 25 – 34 ป ผทประกอบอาชพเกษตรกรรม และผทอาศยอยในภาคเหนอ

ชองทางประชาสมพนธ เนองจากกลมเปาหมายททาการสารวจสวนใหญไดรบทราบ

ขอมลขาวสารเกยวกบอาเซยนผานทางโทรทศน เวบไซต และหนงสอพมพ ตามลาดบ จงเหนวาชองทางดงกลาว

159

นาจะมศกยภาพในการประชาสมพนธเผยแพรขอมลไปยงกลมเปาหมายขางตน โดยชองทางเผยแพรผานทาง

โทรทศนและหนงสอพมพจะเหมาะสมกบกลมเปาหมายทง 3 กลม และสาหรบชองทางประชาสมพนธผานทาง

เวบไซตจะเหมาะสาหรบกลมประชาชนทอยในชวงอาย 25 – 34 ปซงสวนใหญคอนขางคนเคยกบสอ

อเลกทรอนกสอยแลว

3) การพฒนาทกษะดานภาษาตางประเทศใหแกประชาชน

เนองจากขอจากดดานภาษาเปนอปสรรคสาคญตอความพรอมของอาเซยนในการใชสกลเงน

รวมกน ภาครฐจงจาเปนตองมมาตรการในการพฒนาทกษะดานภาษาของคนไทย โดยนอกจากจะใหความสาคญ

กบการพฒนาทกษะการใชภาษาองกฤษแลว ควรสงเสรมการพฒนาทกษะภาษาอนๆ ดวย เชน ภาษาของประเทศ

สมาชกอาเซยน การตดตอดานการคาและการลงทนกบไทยในสดสวนทสง ซงไดแก มาเลเซย (ภาษามลายหรอ

ภาษามาเลย) สงคโปร (ใชภาษาองกฤษเปนภาษาราชการ) อนโดนเซย (ภาษาบาฮาซา) และเวยดนาม (ภาษา

เวยดนาม) รวมทงภาษาของประเทศทจะมอทธพลตออาเซยนมากขนในอนาคต ซงไดแก จน และอนเดย เปนตน

ในทางปฏบตควรสนบสนนใหสถานศกษามการสอนภาษาตางประเทศดงกลาวเพมมากขน

และมการสอดแทรกวฒนธรรมของประเทศสมาชกอาเซยนดวย นอกจากน อาจกาหนดใหมสทธประโยชนทางภาษ

สาหรบสถาบนสอนภาษาทมการเรยนการสอนภาษาของประเทศสมาชกอาเซยนทไดมาตรฐาน

4) การพฒนาขดความสามารถในการแขงขนของประเทศเพอเตรยมความพรอมกอนมการใช

สกลเงนรวม

ในการเตรยมความพรอมรองรบการแขงขนทจะมมากขนและเพอใหไดประโยชนจากการ

ใชสกลเงนรวม ประเทศไทยควรเรงพฒนาขดความสามารถในการแขงขนในดานตางๆ ทงการพฒนาแรงงานฝมอ

ซงจะเปนทตองการ.ในตลาดแรงงานระหวางประเทศ การพฒนาคณภาพสนคาใหเปนทตองการของตลาดในระดบ

ภมภาค การสนบสนนวจยและพฒนา (Research and Development: R&D) รวมถงการพฒนาโครงสรางพนฐาน

ใหมความพรอมดวย

9.2.2 การดาเนนการในระดบภมภาคอาเซยน

1) การเรงผลกดนและกระตนเศรษฐกจใหหลดพนจากกบดกประเทศรายไดปานกลาง

(Middle Income Trap) ผลจากการศกษาเครองชภาวะเศรษฐกจมหภาคของอาเซยน พบวา ประเทศสมาชกยงม

ระดบการพฒนาทแตกตางกนอยางมนยสาคญ โดยเฉพาะประเทศสวนใหญ ไดแก อนโดนเซย มาเลเซย

160

ฟลปปนส และไทย ยกเวนสงคโปร ยงไมสามารถหลดพนกบดกการเปนประเทศทมรายไดปานกลาง (Middle

Income Trap) ได ดงนนประเทศเหลานจาเปนอยางยงทจะตองเรงปรบโครงสรางทางเศรษฐกจ โดยมงเนนการ

สรางมลคาเพมทางเศรษฐกจ อาท การพฒนาโครงสรางพนฐาน การสนบสนนการขยายตวภาคบรการ การ

พฒนาความรความสามารถของแรงงาน การพฒนาดานเทคโนโลย เปนตน ซงจะชวยสรางบรรยากาศการลงทน

ใหกบประเทศ และทาใหประเทศสามารถหลดพน Middle Income Trap ได ซงจะสงผลใหประเทศสมาชกม

ระดบการพฒนาประเทศอยในระดบทใกลเคยงกน อนเปนปจจยสาคญในการใชสกลเงนรวม

2) การเรงพฒนาและปฏรปตลาดทนในภมภาค

ทงน ผลจากการศกษาดชนชวดระดบความพรอมการใชสกลเงนรวม สะทอนใหเหนถง

ความผนผวนของตลาดทนใน ASEAN-5 โดยเฉพาะประเทศอนโดนเซย ฟลปปนส และไทย ซงตลาดทน

ดงกลาวมนาหนกคดเปนรอยละ 36 ของตลาดเงน ดงนน ภาครฐควรมมาตรการสงเสรมและพฒนาตลาดทน

อยางเปนรปธรรม โดยมงเนนการลงทนในตลาดทนทมาจากพนฐานของหลกทรพย (หน) แทนการลงทน

ในลกษณะของการเกงกาไร ซงจะทาใหตลาดทนเคลอนไดสอดคลองกบภาวะเศรษฐกจของประเทศดงกลาว

มากยงขน ซงหากตลาดทนของ ASEAN-5 เคลอนไหวไปในทศทางทสอดคลองกนมากขนจะยงทาใหการ

รวมตวการใชสกลเงนรวมอาเซยนอาจจะใชระยะเวลาสนลง

3) การรกษาวนยทางการคลง

บทเรยนจากวกฤตเศรษฐกจยโรปแสดงใหเหนวาขอผดพลาดประการหนงของกลมยโร

โซนคอการทประเทศสมาชกไมไดรกษาวนยทางการคลงอยางเครงครด ประกอบกบไมมมาตรการควบคมหรอ

ลงโทษประเทศสมาชกทไมสามารถรกษาวนยการคลงหรอเงอนไขอนๆ ทจาเปนในการใชสกลเงนรวมกน

สงผลใหเกดเปนปญหาอยางตอเนองจนถงปจจบน ทงน จากผลการศกษาเศรษฐกจเชงมหภาคของอาเซยนพบวา

อาเซยนมการกาหนดนโยบายดานการคลงทแตกตางกน โดยประเทศสมาชกสวนใหญมระดบหนสาธารณะอย

ในชวงรอยละ 25.0 – 56.0 ของ GDP ซงมเพยงสงคโปรประเทศเดยวทมระดบหนสาธารณะสงถงรอยละ 93.4

ของ GDP ดงนน มาตรการสาคญเรงดวนเพอเตรยมความพรอมการใชสกลเงนรวมคอ ประเทศสมาชกจาเปน

อยางยงทจะตองรกษาวนยทางการคลงอยางเครงครด เพอไมกอใหเกดปญหาตอระบบเศรษฐกจโดยรวมเหมอน

เชนกรณสหภาพยโรป

161

4) การเพมปรมาณการคาและการลงทนภายในภมภาคอาเซยน

จากการสอบถามความเหนของประชาชนทวไปเหนวาประโยชนหนงทจะไดรบจากการ

ใชสกลเงนรวมกนคอการลดตนทนทางการเงน ซงหากปรมาณการคาและการลงทนระหวางประเทศสมาชกยง

มไมมาก จะทาใหประโยชนทจะไดรบไมคมกบอานาจในการบรหารนโยบายการเงนทตองถกตดทอนลงจากการ

ดาเนนนโยบายรวมกน ดงนน ภาครฐจงควรใหความสาคญกบการลดอปสรรคทางการคาและการลงทนภายใต

กรอบ AEC ใหไดมากทสด

5) การสนบสนนใหมการใช Baht Zone

ในระยะเรมตนน ควรสนบสนนใหมการใช Baht Zone หรอการใชสกลเงนบาทในการซอ

ขายสนคาและบรการในภมภาคโดยเฉพาะกบประเทศสมาชกอาเซยนในกลมอนโดจน ไดแก กมพชา ลาว พมา

และเวยดนาม ซงมการคากบไทยในปรมาณมาก

6) การจดตงหนวยงานกลางเพออานวยความสะดวกในการใชสกลเงนรวมอาเซยน

6.1) จดตงธนาคารกลางในกลมประเทศอาเซยนทใชสกลเงนรวมกน โดยมหนาท

รบผดชอบผลตเงนตราสกลใหมใหเพยงพอกบการทาธรกรรมของประเทศสมาชก ควบคมนโยบายดานการเงน

ของกลมประเทศอาเซยน รวมทงการกาหนดอตราดอกเบย และปรมาณเงนทหมนเวยนในระบบเศรษฐกจใน

ภมภาคใหมความสอดคลองกน

6.2) จดตงหนวยงานกลางเรงรดการใชสกลเงนอาเซยน ซงจะทาหนาททสาคญในดานตางๆ

เพอเรงรดไปสการใชสกลเงนอาเซยนอยางเปนรปธรรม อาท (1) จดทาระบบการเทยบเงนตราของสกลเงนตางๆ

เพอใชในการเปลยนสกลเงนเดมของประเทศสมาชกเปนสกลเงนอาเซยน (2) การประเมน และกาหนดระยะเวลา

ทเหมาะสมในการใชสกลเงนอาเซยน และกาหนดเวลาในการยกเลกการใชสกลเงนเดมของแตละประเทศไว

ลวงหนา เชน กาหนดใหเหรยญและธนบตรของสกลเงนเดมสามารถใชชาระหนไดภายใน 3 ปนบจากเงนตราสกล

ใหมเรมหมนเวยนในระบบ และหลงจาก 5 ป มใหมการใชสกลเงนเดม และ(3) การจดทาขอเสนอเชงนโยบายท

เกยวกบการใหสกลเงนใหมเรมหมนเวยนในระบบในรปแบบธรกรรมทางการเงนทไมใชเงนสด เชน เชคเดนทาง

หน การจานอง และธรกรรมทางบญช

6.3) จดตงหนวยงานเฝาระวงภยและตดตามภาวะเศรษฐกจ โดยหนวยงานดงกลาวมหนาท

ในการตดตามภาวะเศรษฐกจอยางใกลชดของประเทศทใชสกลเงนรวม รวมถงการกาหนดนโยบายในการ

บรหารความเสยงในดานตางๆ ทอาจเกดขนจากการใชสกลเงนรวมอาเซยน

162

6.4) จดตงองคกรกากบดแลสถาบนการเงน โดยองคกรดงกลาวจะเขากากบดแลสถาบน

การเงนของประเทศในกลมสมาชกทใชสกลเงนรวมกน พรอมทงกาหนดกฏเกณฑกากบดแลทเปนมาตรฐาน

เดยวกน เพอใหสถาบนการเงนทกแหงอยภายใตการกากบดแลแบบเดยวกน รวมถงเฝาระวง ตดตาม และ

ปองกนการเกดวกฤตสถาบนการเงนในประเทศหนง ซงยอมสงผลกระทบตอประเทศอนทใชสกลเงนรวมกน

6.5) จดตงกองทนเพอใหความชวยเหลอทางการเงนกบประเทศสมาชก ซงจะมหนาท

เชนเดยวกบกองทน European Financial Stability Facility (EFSF) เพอสามารถเขาไปใหความชวยเหลอทาง

การเงนแกประเทศสมาชกไดหากในกรณทเกดวกฤตการเงน รวมทง ยงเพอเปนกลไกรกษาเสถยรภาพทาง

การเงนในภมภาคอกดวย

7) การสรางเจตนารมณทางการเมองรวมกนในการผลกดนใหมการใชสกลเงนรวมอาเซยน

เนองจากเจตนารมณทางการเมอง (Political Will) ของผนาประเทศเปนปจจยสาคญตอการ

กาหนดนโยบายการใชสกลเงนรวม ดงนน ประเทศสมาชกอาเซยนจงจาเปนตองมการกาหนดทศทางทชดเจน

พรอมกบเตรยมความพรอมของประเทศเพอไปสเปาหมายทกาหนดไวรวมกน

i

ภาคผนวก ก

ประเภทของตวชวดการรวมตวทางการเงน

1. ตวชวดในเชงปรมาณ ซงมกคานวณมาจากจานวนสนทรพยและหนสนในรปสกลเงน

ตางประเทศทประเทศถอครองอย ทงน Lane and Milesi-Ferretti (2007) ไดใชสดสวนของสนทรพยและหนสน

ในรปสกลเงนตางประเทศตอผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ ณ ราคาตลาด ดงน

𝐼𝐹𝐼𝑡 = 𝐴𝑡+𝐿𝑡𝐺𝐷𝑃𝑡

(ก1)

โดย 𝐼𝐹𝐼𝑡 คอ ตวชวดการรวมตวทางการเงนระหวางประเทศ ณ เวลา t

𝐴𝑡 คอ สนทรพยตางประเทศ ณ เวลา t

𝐿𝑡 คอ หนสนตางประเทศ ณ เวลา t

𝐺𝐷𝑃𝑡 คอ ผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ ณ ราคาตลาด ณ เวลา t

อยางไรกด ตวชวดในสมการ (1) สามารถใชศกษาไดเพยงในกรณทประเทศแหงหนงมการรวมตวทาง

การเงนกบภาคตางประเทศเทานน และไมสามารถใชวดการรวมตวทางการเงนระหวางกลมประเทศในภมภาค

เดยวกนได

ตอมา Benetrix and Walti (2008) จงไดปรบปรงตวชวดในสมการ (1) ใหสามารถวดการรวมตวทาง

การเงนระหวางกลมประเทศในภมภาคเดยวกนโดยทาการแบงระดบการรวมตวทางการเงนระหวางประเทศ

ออกเปน 2 องคประกอบ คอ 1) การรวมตวทางการเงนภายในภมภาค (Intra-regional Financial Integration)และ

2) การรวมตวทางการเงนระหวางประเทศในภมภาคกบภายนอกภมภาค (Extra-regional Financial Integration)

ซงมรายละเอยด ดงน

𝐼𝐹𝐼R,t∗ =

∑ ∑ �𝐴𝑖𝑗,𝑡+𝐿𝑖𝑗,𝑡�j∈R𝑖∈𝑅

𝐺𝐷𝑃𝑅,𝑡+

𝐴𝑅,𝑡+𝐿𝑅,𝑡−∑ ∑ �𝐴𝑖𝑗,𝑡+𝐿𝑖𝑗,𝑡�j∈R𝑖∈𝑅

𝐺𝐷𝑃𝑅,𝑡

(ก2)

โดย 𝐼𝐹𝐼R,t∗ คอ การรวมตวทางการเงนระหวางประเทศของกลมประเทศแหงหนงณ เวลา t

𝐴𝑅,𝑡 คอ สนทรพยตางประเทศรวมของกลมประเทศแหงหนง ณ เวลา t

ii

𝐿𝑅,𝑡 คอ หนสนตางประเทศรวมของกลมประเทศแหงหนง ณ เวลา t

𝐺𝐷𝑃𝑅,𝑡 คอ ผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ ณ ราคาตลาด ของกลมประเทศแหงหนง

ณ เวลา t

𝐴𝑖𝑗 คอ สนทรพยตางประเทศของประเทศ I ในประเทศ j

𝐿𝑖𝑗 คอ หนสนตางประเทศของประเทศ i ทกยมจากประเทศ j

2. ตวชวดในเชงราคา ซงมกคานวณมาจากระดบราคาหรออตราผลตอบแทนของสนทรพยทางการเงน

ในตลาดการเงนประเภทตางๆ เชน ตลาดตราสารหน (Bond Market) และตลาดตราสารทน(Equity Market)เปน

ตน โดยเครองมอทางสถตทสามารถคานวณตวชวดในเชงราคามดงน

2.1 อตราสวนความแปรปรวน (Variance Ratio): สามารถนามาใชศกษาการรวมตวทางการเงน

ระหวางประเทศแหงหนงกบประเทศอนๆ ในภมภาคได โดยในเบองตน กาหนดใหการเปลยนแปลงของอตรา

ผลตอบแทนของสนทรพยทางการเงนในประเทศ i (∆𝑅𝑖,𝑡) ขนอยกบการเปลยนแปลงของอตราผลตอบแทน

อางองของภมภาคในหลกทรพยทางการเงนประเภทเดยวกน (∆𝑅𝑏,𝑡) และตวแปรรบกวน (Disturbance Term)

ทแสดงถงลกษณะเฉพาะของประเทศ i (𝜀𝑖,𝑡) ทงน ความสมพนธระหวางตวแปรทงสามดงกลาว สามารถ

นาเสนอในรปของสมการทางคณตศาสตรดงน

∆𝑅𝑖,𝑡 = 𝛼𝑖 + 𝛽𝑖 ∗ ∆𝑅𝑏,𝑡 + 𝜀𝑖,𝑡 (ก3)

หากกาหนดให ∆𝑅𝑏,𝑡 ไมมความสมพนธกบ 𝜀𝑖,𝑡 ความสมพนธในสมการ (3) สามารถ

ประมาณการไดโดยวธการทางเศรษฐมต ทาใหไดคาประมาณของสมประสทธ 𝛼𝑖 และ 𝛽𝑖 รวมทงคานวณหา

คาความแปรปรวน (σ2) ของ ∆𝑅𝑖,𝑡 ไดดงน

σ∆𝑅𝑖,𝑡2 = 𝛽𝑖2 ∗ σ∆𝑅𝑏,𝑡

2 + σ𝜀𝑖,𝑡2 (ก4)

ดงนน สดสวนความแปรปรวนของ ∆𝑅𝑖,𝑡 ทมาจาก ∆𝑅𝑏,𝑡สามารถคานวณได ดงน

𝑉𝑅i,t = 𝛽𝑖2∗σ∆𝑅𝑏,𝑡

2

σ∆𝑅𝑖,𝑡2 (ก5)

iii

จากสมการ (5) พบวา หาก 𝑉𝑅i,t มคาสง แสดงวา อตราผลตอบแทนของหลกทรพยทาง

การเงนในประเทศหนง จะไดรบอทธพลจากการเปลยนแปลงไปของตลาดการเงนของภมภาคมาก ดงนน

จงสรปไดวา ประเทศแหงนนมการรวมตวทางการเงนกบภมภาคสง

2.2 สมประสทธสหสมพนธ (Correlation Coefficient): สามารถนามาใชศกษาความสมพนธ

ระหวาง ∆𝑅𝑖,𝑡 และ ∆𝑅𝑏,𝑡 โดยคาสมประสทธดงกลาว คานวณไดดงน

ρ�∆𝑅𝑖,𝑡 ,∆𝑅𝑏,𝑡� = Cov�∆𝑅𝑖,𝑡,∆𝑅𝑏,𝑡�σ∆𝑅𝑖,𝑡∗ σ∆𝑅𝑏,𝑡

(ก6)

โดย Cov(. , . ) คอ คา Covariance ระหวางตวแปร 2 ตว

หากคา ρ�∆𝑅𝑖,𝑡 ,∆𝑅𝑏,𝑡� อยในระดบสง แสดงวา อตราผลตอบแทนของหลกทรพยทางการเงนใน

ประเทศหนง จะมแนวโนมการปรบตวในทศทางเดยวกนกบการเปลยนแปลงไปของตลาดการเงนของภมภาค

มาก ดงนน จงสรปไดวา ประเทศแหงนนมการรวมตวทางการเงนกบภมภาคสง

2.3 สวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation): สามารถนามาศกษาหาระดบการรวมตว

ทางการเงนระหวางประเทศตางๆ ในภมภาคเดยวกนได โดยสามารถคานวณไดดงน

𝑆𝐷𝑖,𝑡 = � 1𝑁−1

∑ �𝑅𝑗,𝑖,𝑡 − 𝑅𝑖,𝑡�2𝑁

𝑗=1 (ก7)

โดย 𝑅𝑖,𝑡 คอ อตราผลตอบแทนของหลกทรพยทางการเงนในประเทศ i ณ เวลา t

𝑅𝑡 คอ อตราผลตอบแทนในหลกทรพยทางการเงนเฉลยในกลมประเทศแหงหนง ณ เวลา t

𝑁 คอ จานวนประเทศทใชในการวเคราะห

Solnik and Roulet (2000) และ Adjaoute and Danthine (2004) กลาววา ระดบการรวมตวทาง

การเงนระหวางประเทศตางๆ ณ ขณะเวลาใดเวลาหนง สามารถอธบายไดโดยการใชสวนเบยงเบนมาตรฐาน

ระหวางผลตอบแทนของสนทรพยทางการเงนในกลมประเทศดงกลาว ทงน หากสวนเบยงเบนมาตรฐานมคาตา

ระดบการรวมตวทางการเงนระหวางกนจะอยในระดบสง

iv

ภาคผนวก ข

ความรวมมอทางการเงนภายในภมภาคอาเซยนและอาเซยน+3

1. ความรวมมอทางการเงนภายในภมภาคอาเซยน

ประเทศสมาชกอาเซยนไดดาเนนการพฒนาความรวมมอทางเศรษฐกจในกลมประเทศ

สมาชกในหลายมต เพอมงไปสการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนภายในป 2558 โดยมแนวทาง

การดาเนนงานทสาคญ สรปได ดงน

1.1 ความรวมมอดานการเงน

มการจดตงคณะทางานในหลายกลม เพอกาหนดนโยบายการพฒนาความรวมมอดานการเงน

ประกอบดวย

1.1.1 ASEAN Capital Markets Forum (ACMF) เปนการดาเนนงานของหนวยงานกากบ

ดแลดานหลกทรพยและตลาดหลกทรพยของแตละประเทศสมาชกอาเซยน โดยมวตถประสงคเพอพฒนาตลาด

ทนในภมภาคอาเซยน ซงจะเนนเรองการเชอมโยงระหวางตลาดหลกทรพยของประเทศสมาชกอาเซยน ซง

ปจจบนมความคบหนาในการดาเนนการคอนขางมาก โดยมการดาเนนงานทสาคญ คอ การประสานกฎระเบยบ

ดานการเปดเผยขอมลระหวางประเทศสมาชกสาหรบการประกาศซอขายตราสารทนและตราสารหนในตลาด

แรก (Common Prospectus for Primary Offerings of Plain Dept and Equity) การประสานกฎเกณฑเพอให

กองทนรวมทไดรบอนญาตในประเทศหนงสามารถเสนอขายกองทนรวมดงกลาวไดในประเทศสมาชกอน การ

เชอมโยงระหวางตลาดหลกทรพยของมาเลเซย สงคโปร และไทย ในดานการซอขายผานสออเลกทรอนกส

รวมถงการจดต งกลไกในการคมครองผลงทน และการสงเสรมการกากบดแลทด (ASEAN Corporate

Governance Initiative) เปนตน

1.1.2 Capital Markets Development (CMD) 1

ของสมาชกอาเซยน เพอลดความแตกตางของระดบการพฒนาดานตลาดพนธบตรในประเทศสมาชก และพฒนา

ความเชอมโยงระหวางตลาดพนธบตรในภมภาค โดยมแนวทางการดาเนนการ 2 ระดบ คอ (1) การเตรยมตว

ของสถาบนทเกยวของในการพฒนาตลาดทนของสมาชกอาเซยน โดยเนน Institutional Capacity Building และ

(2) การเตรยมตวเพอนาไปสความรวมมอเพอซอขายขามพรมแดนในอนาคต ซงปจจบนไดมการจดทา

Scorecard สาหรบการพฒนาตลาดพนธบตรอาเซยน (Scorecard for ASEAN Bond Market Development) เสรจ

มวตถประสงคหลกในการพฒนาตลาดทน

1 ROADMAP FOR MONETARY AND FINANCIAL INTEGRATION OF ASEAN (RIA-FIN) ประกอบดวย Capital Markets Development )CMD) Capital Account

Liberalisation (WC-CAL) และ Financial Services Liberalisation under ASEAN Framework Agreement on Services (FSL/AFAS)

v

เรยบรอยแลวตงแตเมอเดอนสงหาคม 2553 และอยในระหวางการดาเนนการตามแผนปฏบตการระยะปานกลาง

ซงแบงประเทศสมาชกออกมาเปน 2 กลม ตามระดบการพฒนาดานตลาดทน ไดแก กลมตลาดอาเซยนใหม

(บรไน ลาว พมา กมพชา และเวยดนาม) และกลมตลาดอาเซยน 5 (ไทย อนโดนเซย ฟลปปนส มาเลเซย และ

สงคโปร) อยางไรกด การดาเนนการในดานตลาดพนธบตรนนคอนขางลาชา เมอเปรยบเทยบกบการดาเนนการ

ดานตลาดหลกทรพย

1.1.3 Capital Account Liberalisation (CAL) เปนการเปดเสรการเคลอนยายเงนทนการ

เปดเสรบญชทนเคลอนยาย โดยมภารกจหลกในการลดขอจากดในการเคลอนยายเงนทน (FDI, Portfolio

Investments, Current Account Transactions และ Other Flows) ในภมภาค เพอใหเปนไปตามเปาหมายของ AEC

Blueprint ในการเคลอนยายเงนทนอยางเสรมากขน (Freer Flow of Capital) ภายในป 2558โดยมแผนการ

ดาเนนการคอ (1) การจดลาดบกอนหลงการเปดเสรการเคลอนยายเงนทน (2) การพฒนาระบบปองกน

ผลกระทบในเชงลบตอระบบเศรษฐกจ และ (3) การพฒนารวมกนเพอนาไปสการซอขาย และการลงทนขาม

พรมแดนระหวางประเทศสมาชกในทสด โดยปจจบนประเทศสมาชกอาเซยนทกประเทศ ยกเวนพมา ไดรบรอง

มาตรการ 8 (Article VIII) ของกองทนการเงนระหวางประเทศ (IMF) เรยบรอยแลว ซงมสาระสาคญในดานการ

เปดเสรการซอ การขาย และการโอนเงน เพอชาระคาสนคาและบรการระหวางประเทศ และการไมมขอจากดใน

การแลกเปลยนเงนเพอการคาสนคาและบรการระหวางประเทศ เพอรองรบการเปดเสรการเคลอนยายเงนทน

และขณะนอยในระหวางการยกรางกรอบการดาเนนการเปดเสรการเคลอนยายเงนทน เพอเปนแนวทางสาหรบ

ประเทศสมาชกในการเปดเสรตอไป

1.1.4 Financial Services Liberalisation under ASEAN Framework Agreement on

Services (FSL /AFAS) เปนกรอบทดาเนนการเปดเสรทางการเงนภายใตกรอบความตกลงวาดวยการคาบรการ

ของอาเซยน โดยมภารกจหลกในการเจรจาลดขอจากดการเขาสตลาด (Market Access) ของการคาบรการดาน

การเงน ซงปจจบนอยในระหวางการเจรจาเปดเสรการคาบรการดานการเงน รอบท 6 และมแนวทางใน

การมงเนนการรวมตวในสาขาทมใชธนาคาร (Non-bank Sector) ใหมากขน โดยเฉพาะดานการประกนภย 1

2 เพอ

ตอบสนองวสยทศนของอาเซยนทใหมการรวมตวแบบบรณาการ และลดงานทซ าซอนกบคณะทางาน

ทดาเนนการดานการรวมตวภาคการธนาคารของอาเซยน (ASEAN Banking Integration Framework)

2 ภาคประกนภยมกรอบยอยแยกโดยเฉพาะ คอ ASEAN Insurance Regulators Meeting (AIRM) เพอสงเสรมการประสานงานระหวางหนวยงานกากบดแลธรกจประกนภยของ

อาเซยน และนาหลกการปฏบตสากล )International Association of Insurance Supervisors: IAIS) มาใชเปนแนวทางในการกากบดแลธรกจประกนภยใหมความสอดคลองกน

vi

1.2 ความรวมมอดานการอานวยความสะดวกดานการคาการลงทนระหวางประเทศ มดงน

1.2.1 Payment and Settlement System (PSS) เปนกรอบความรวมมอเพอกาหนดแนวทาง

การอานวยความสะดวกในการทาธรกรรมการเงนระหวางประเทศ และสรางความเขมแขงใหแกตลาดการเงน

รวมถงการมระบบการชาระเงนทมความเชอมโยงกน และมประสทธภาพ โดยมแนวทางการดาเนนการเกยวกบ

ระบบชาระบญชตางๆ ดงน (1) การสรางมาตรฐานระหวางโครงสรางพนฐานและเครองมอตางๆ (2) การ

ปรบปรงโครงสรางพนฐานใหสามารถรองรบกบความตองการทางธรกจ และ (3) การพจารณาความเปนไดใน

การเชอมโยงระบบการชาระเงนและธรกรรมทางการเงนขามพรมแดนของอาเซยนใหรวดเรวยงขน โดยปจจบน

ไดมการจดทากรอบยทธศาสตรเพอเปนแนวทางในการพฒนาและประสาน (Harmonization) ระบบการชาระ

เงนและธรกรรมทางการเงน และเตรยมการศกษาประเดนทจะชวยพฒนาระบบการชาระเงนและธรกรรม

ทางการเงนเพอสนบสนนวตถประสงคหลกของประชาคมเศรษฐกจอาเซยนในการเปนตลาดและฐานการผลต

รวมกน อยางไรกด เนองจากระบบการชาระเงนและธรกรรมทางการเงนมความเชอมโยงใกลชดกบสาขาอนๆ

โดยเฉพาะระบบการธนาคาร ตลาดทน และบญชเคลอนยายเงนทนอยางมาก ดงนนการดาเนนกาตางๆ จงตอง

สอดคลองกบการดาเนนการของคณะทางานอนๆ โดยเฉพาะ CMD CAL และ FSL ดวย

1.2.2 The ASEAN Framework Agreement on the Facilitation of Goods in Transit

(GIT Agreement) เปนกรอบความตกลงวาดวยการอานวยความสะดวกในการขนสงสนคาระหวางประเทศ

สมาชกอาเซยน เพอสนบสนนและสงเสรมการคาระหวางประเทศสมาชก และทาใหเกดการรวมตวกนทาง

เศรษฐกจอยางใกลชดมากยงขน ซงประกอบดวยพธสารทงหมด 9 ฉบบ โดยในสวนทดาเนนการเสรจแลว

ครอบคลมในสวนของการกาหนดเสนทางการขนสงผานแดนและสงอานวยความสะดวก จดขามแดนสาหรบ

รถไฟและสถาน ขอกาหนดทางเทคนคของพาหนะ ประเภทและปรมาณรถยนต การประกนภยทางรถยนตภาค

บงคบอาเซยน มาตรการดานตรวจโรคคนและพช และสนคาอนตราย และสวนทอยระหวางดาเนนการเกยวกบ

ดานศลกากร คอ การกาหนดททาการพรมแดน และระบบศลกากรผานแดน

1.2.3 ASEAN Cooperation on Customs เปนความรวมมอระหวางหนวยงานกากบดแล

ดานศลกากรของประเทศสมาชกอาเซยน เพอแลกเปลยนความคดเหนในการกากบดแลการดาเนนงานดาน

ศลกากรใหมความสอดคลองและเขาใจตรงกน รวมถงวางแนวทางในการพฒนาประสทธภาพการดาเนนงาน

และวางยทธศาสตรเพอผลกดนใหเกดการรวมตวทางศลกากรในอาเซยน โดยมการดาเนนการทสาคญ คอ การ

ทบทวนความตกลงดานศลกากรอาเซยน (ASEAN Agreement on Customs) การจดทาแผนยทธศาสตรการ

พฒนาดานศลกากร (Strategic Plan of Customs Development) ชวงป ค .ศ .2 011-2015 การพฒนาระบบบรการ

ศลกากรแบบเบดเสรจ ณ จดเดยว (ASEAN Single Window) ซงคาดวาจะแลวเสรจภายในชวงปลายป 2555 และ

vii

การใชระบบพกดศลกากรฮารโมไนซอาเซยน (ASEAN Harmonised Tariff Nomenclature) ซง อนโดนเซย พมา

สงคโปร เวยดนาม และไทย ไดเรมดาเนนการใชระบบพกดศลกากรน ตงแตเมอวนท 1 มกราคม 2555

1.2.4 ASEAN Forum on Taxation (AFT) เปนคณะทางานดานภาษทตงขนเพอเปนเวท

หลกในการหารอประเดนเกยวของกบการลงทนในตลาดทน โดยเฉพาะ ภาษเงนไดหก ณ ทจายและภาษซ าซอน

รวมถง การแลกเปลยนขอมลและการใชแนวปฏบตทด (Best Practices) ในดานระบบภาษ เพอชวยสนบสนน

การพฒนาตลาดทนของภมภาค โดยปจจบนอยระหวางการพจารณาเปรยบเทยบความแตกตางในดานโครงสราง

ภาษ กฎระเบยบ การใชเครองมอทางภาษ และการปฏบตตางๆ ของประเทศสมาชกอาเซยนแตละประเทศ เพอ

ใชเปนฐานในการดาเนนความรวมมอในลาดบตอไป อยางไรกด นอกเหนอจากภาษทเกยวของกบการลงทนใน

ตลาดทน อาเซยนควรขยายความรวมมอใหครอบคลมภาษอนๆ ซงสงผลกระทบตอการคาและการลงทนใน

ภมภาคดวย โดยเฉพาะการประสานขอกาหนดตางๆ ดานภาษภายในประเทศใหมความสอดคลองกนเพอรองรบ

การเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนในป 2558

1.2.5 Anti-Money Laundering And Countering Terrorism Financing (AML/CTF)

เปนกรอบความรวมมอดานมาตรการตอตานการฟอกเงนและกจกรรมทางการเงนของผกอการรายโดย

คณะทางานเฉพาะกจเพอดาเนนมาตรการทางการเงนเกยวกบการฟอกเงน (Financial Action Task Force:

FATF) ซงเปนองคกรระหวางรฐบาลไดออกขอแนะนาตางๆ จานวน 49 ขอ เพอใหรฐบาลแตละประเทศ

ดาเนนการ ซงถงแมวาไทยจะไมไดเปนสมาชกของ FATF โดยตรง แตกเปนสมาชกในกลมตอตานการฟอกเงน

เอเชย (The Asia Pacific Group on Money Laundering: APG) ซงเปนองคกรในเครอทเกยวของของ FATF และ

มขอบงคบใหตองปฏบตตามขอแนะนาและขอแนะนาพเศษของ FATF อยางไรกด การปรบปรงแกไขกฎหมาย

ของไทยดงกลาวจนถงปจจบนยงไมครอบคลมหลกการของ FATF ดงกลาวครบทง 49 จงทาใหไทยถกจดเปน

ประเทศทมขอบกพรองดานการตอตานการฟอกเงนและการสนบสนนทางการเงนแกการกอการราย และไมม

ความคบหนาในการแกไขขอบกพรองหรอไมปฏบตตามแผนปฏบตการททาขนรวมกบ FATF ซงจะสงผลให

สถาบนการเงนตางๆ เพมการตรวจสอบ (Enhanced Due Diligence) เมอธรกรรมทาง การเงนกบภาครฐและ

เอกชนของไทย

1.2.6 ASEAN Infrastructure Fund (AIF) หรอ กองทนเพอพฒนาโครงสรางพนฐานใน

ภมภาคอาเซยน มวตถประสงคหลกในการจดหาแหลงเงนทนภายในภมภาคอาเซยนเพอจะนามาใชสาหรบการ

ลงทนในการพฒนาโครงสรางพนฐานภายในประเทศสมาชกอาเซยน และสามารถนาเงนออมภายในภมภาคมา

ใชใหเกดประโยชน โดยผานทางการออกพนธบตรทมความนาเชอถอในระดบ Reserves Eligibility (ระดบ AA)

ขนไป ซงจะสามารถชวยสงเสรมการเชอมโยงและสนบสนนภาวะการเจรญเตมโตของเศรษฐกจของภมภาค

ในระยะยาว เนองจากหลายประเทศในอาเซยนยงมความจาเปนทจะตองไดรบการพฒนาดานโครงสรางพนฐาน

viii

อกมากโดยปจจบนอยในระหวางรวมลงทนเพอจดตงกองทนดงกลาว อยางไรกด กองทนดงกลาวมความทาทาย

สาคญในการจดลาดบความสาคญของโครงการทจะขอก รวมถงการบรหารตนทนสาหรบประเทศทตองการ

กเงนและผลตอบแทนสาหรบประเทศทสบทบทน

1.3 ความรวมมอดานการตดตามสถานการณและความคบหนาของอาเซยน

1.3.1 ASEAN Integration Monitoring Office หรอ AIMO คอ หนวยงานตดตามการ

รวมตวของอาเซยน เพอทาหนาทหลกในการจดทารายงานระวงภยอาเซยน (ASEAN Surveillance Report) และ

ตดตามความคบหนาของการรวมตวดานเศรษฐกจของอาเซยนภายใตประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN

Economic Community)

1.3.2 ASEAN Surveillance Report (ASR) จดทาขนโดย AIMO โดยเปนรายงานบท

วเคราะหทางเศรษฐกจของประเทศสมาชกอาเซยน และรวบรวมขอมลในดานตางๆ ทสาคญทางเศรษฐกจราย

ประเทศ โดยเฉพาะขอมลดานเศรษฐกจมหภาค และระบบการเงน เพอเปนการสงสญญาณเตอนภยใหประเทศ

สมาชกไดรบทราบในกรณทมแนวโนมทอาจเกดวกฤตสถาบนการเงน หรออาจมปจจยทสงผลกระทบตอ

เสถยรภาพทางเศรษฐกจของภมภาคอาเซยน อยางไรกตาม AIMO ควรรวมมอกบสานกงานวจยเศรษฐกจมห

ภาค (ASEAN+3 Macroeconomic Research Office: AMRO) ภายใตกรอบความรวมมออาเซยน+3 ในการจดทา

รายงานดานเศรษฐกจ โดยอาจใหทงสองหนวยงานมการหารอกบประเทศสมาชกรวมกน (Joint Country

Visit/Consultation) เพอจดทารายงานการประเมนภาวะเศรษฐกจรายประเทศ ซงจะชวยลดภาระใหแกประเทศ

สมาชก และให AIMO เนนการพจารณาเรองการรวมตว (Integration) ของอาเซยนมากกวาการวเคราะหดาน

เศรษฐกจมหภาค เพอมใหซ าซอนกบ AMRO

1.3.3 AEC Scorecard เพอตดตามความคบหนาของการจดตงประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

โดยการดาเนนงานทผานมาสามารถแบงออกไดเปน 2 ระยะ ดงน

ระยะท 1 2551ระหวางเดอนมกราคม - 1ธนวาคม 2552

ไดกาหนดเปาหมายไวทงหมด

105 มาตรการ ซงจนถงปจจบนสามารถทาสาเรจตามเปาหมายได 87.62 มาตรการ หรอคดเปนรอยละ 92 โดย

มาตรการทยงคงคางอย ไดแก การดาเนนการตามพนธกรณภายใตกรอบความตกลงวาดวยการคาบรการของ

อาเซยน (ASEAN Framework Agreement on Services: AFAS) และการใหสตยาบญกรอบความตกลงตางๆ

ระยะท 2 2553 ระหวางเดอนมกราคม – ธนวาคม 2554ไดกาหนดเปาหมายไว 172

มาตรการ ซงปจจบนสามารถทาสาเรจตามเปาหมายได 96 มาตรการหรอคดเปนรอยละ 55.81 โดยมาตรการ

ทตองเรงดาเนนการในระยะท ใหแลวเสรจ สวนใหญเกยวของกบการรวมกลมทางดานศลกากรการคาบรการ 2

ix

การลงทน การเกษตร การคมครองผบรโภค และการขนสง โดยจะมงเนนสาขาทมความสาคญตอเศรษฐกจ

อาเซยน มากทสด ไดแก ดานการคาสนคา การเษตร การคาบรการ การเคลอนยายแรงงาน การเปดเสรการลงทน

การลดชวงวางการพฒนา และการจดทาความตกลงการคาเสรกบประเทศนอกอาเซยน

2. ความรวมมอทางการเงนภายในภมภาคอาเซยน+3

2.1 มาตรการรเรมเชยงใหมไปสการเปนพหภาค (Chiang Mai Initiative Multilateralisation:

CMIM) ซงพฒนามาจาก “มาตรการรเรมเชยงใหม”(Chiang Mai Initiative: CMI)โดยเปนจดเรมตนของความ

พยายามครงสาคญของอาเซยนทจะจดตงกลไกความชวยเหลอภายในภมภาคโดยมวตถประสงคหลก 2 ประการ

คอ เพอเปนกลไกความรวมมอทางการเงนในภมภาค (Regional Financial Arrangement: RFA) ทชวยเสรมสราง

สภาพคลองระหวางกนในกรณทประสบปญหาดลการชาระเงนหรอขาดสภาพคลองในระยะสน และ เปน

เครองมอเสรมความชวยเหลอดานการเงนจากองคกรการเงนระหวางประเทศ ทงน มาตรการดงกลาวไดพฒนา

รปแบบมาจาก “ความตกลงแลกเปลยนเงนตราอาเซยน” (ASEAN Swap Arrangement: ASA) ทจดตงขนมา

ตงแตป 2520 ทงในดานโครงสราง รปแบบและวงเงน โดยไดขยายเครอขายใหครอบคลมประเทศสมาชก

อาเซยนทง 10 ประเทศ และไดสรางเครอขาย “ความตกลงแลกเปลยนเงนตราทวภาค” (Bilateral Swap

Arrangement: BSA) ระหวางประเทศอาเซยนกบกลม ประเทศ+3 ไดแก จน เกาหล และญปน ดวย อยางไร

กตาม กลไกดงกลาวมจดบกพรองสาคญในดานความแนนอนของจานวนเงนในกรณการเกดวกฤตเศรษฐกจ

และขนตอนการดาเนนการเบกจาย

2.2 มาตรการรเรมพฒนาตลาดพนธบตรเอเชย (Asian Bond Market Development Initiative:

ABMI) เปนความรวมมอทจดตงขนเพอพฒนาความรวมมอและโครงสรางพนฐานของตลาดพนธบตรใน

ประเทศสมาชก ทงน เพอลดความเสยงจากความแตกตางของระยะเวลาการใหกยมและระยะเวลาลงทน

(Maturity Mismatch) และความเสยงจากอตราแลกเปลยน โดยสนบสนนใหมการนาเงนออมในภมภาคมาลงทน

ในระยะยาวภายในภมภาคดวยการพฒนาตลาดตราสารหนของภมภาคใหแขงแกรงเพอเปนแหลงระดมทนระยะ

ยาวใหแกภาครฐและภาคเอกชน รวมถงเปนทางเลอกในการลงทนของผมเงนออม ซงปจจบนมคณะทางาน

ภายใต ABMI ASEAN+3 New ABMI Roadmap ไดแก )1 ( Promoting the Issuance of Local Currency-

Denominated Bonds เพอสงเสรมดานอปทาน )2 ( Facilitating the Demand for Local Currency-Denominated

Bonds เพอสงเสรมดานอปสงค (3) Improving the Regulatory Framework เพอกาหนดแนวทางปรบปรงกรอบ

ขอบงคบ กฎระเบยบ ตางๆ

x

ภาคผนวก ค

การกาหนดความลาชาทเหมาะสม (Optimal Lag Length)

สาหรบแบบจาลอง VAR สามารถทดสอบไดโดยวธ VAR Lag Order Selection Criteria โดยดคา

สถตแบบ AIC สาหรบขอมลรายเดอน โดยแบบจาลองทมคา AIC นอยทสด จะเปนแบบจาลองทเหมาะสม

ทสดสาหรบขอมลรายไตรมาสทมจานวนนอยกวา 120 ตวอยางนน HQC ถอวาเปนคาสถตทดทสดนอกเหนอ

จากนนควรใชคาสถตแบบ SIC รวมถงขอมลรายไตรมาสทมลกษณะ Cointegration หรอมความสมพนธ

เชงดลยภาพในระยะยาว (Ivanov and Killian, 2005)

1. Baht Macro Model I

. varsoc y1 y2 y3 y4 y5 y6 y7, maxlag(4)

Selection-order criteria

Sample: 1961q2 - 1978q4 Number of obs = 71

+---------------------------------------------------------------------------+

|lag | LL LR df p FPE AIC HQIC SBIC |

|----+----------------------------------------------------------------------|

| 0 | 304.989 5.3e-13 -8.39405 -8.30534 -8.17097 |

| 1 | 511.854 413.73 49 0.000 6.3e-15* -12.841 -12.1313* -11.0563* |

| 2 | 552.137 80.567 49 0.003 8.4e-15 -12.5954 -11.2647 -9.24919 |

| 3 | 606.501 108.73 49 0.000 8.0e-15 -12.7465 -10.7948 -7.83873 |

| 4 | 669.453 125.9* 49 0.000 6.6e-15 -13.1395* -10.5669 -6.67016 |

+---------------------------------------------------------------------------+

Endogenous: y1 y2 y3 y4 y5 y6 y7

Exogenous: _cons

xi

2. ACU MACRO Model II

. varsoc y1 y2 y3 y4 y5 y6 y7, maxlag(4)

Selection-order criteria

Sample: 1961q2 - 1978q4 Number of obs = 71

+---------------------------------------------------------------------------+

|lag | LL LR df p FPE AIC HQIC SBIC |

|----+----------------------------------------------------------------------|

| 0 | 535.72 8.0e-16 -14.8935 -14.8048 -14.6704 |

| 1 | 725.583 379.73 49 0.000 1.5e-17* -18.8615* -18.1518* -17.0769* |

| 2 | 761.763 72.359 49 0.017 2.3e-17 -18.5004 -17.1697 -15.1541 |

| 3 | 812.547 101.57 49 0.000 2.4e-17 -18.5506 -16.5989 -13.6428 |

| 4 | 865.227 105.36* 49 0.000 2.7e-17 -18.6543 -16.0816 -12.1849 |

+---------------------------------------------------------------------------+

Endogenous: y1 y2 y3 y4 y5 y6 y7

Exogenous: _cons

xii

ภาคผนวก ง

ขนตอนการทา Simulation

ขนตอนในการจดทา Simulation มดงน

1. ประมาณการแบบจาลอง VAR ทงในกรณแบบจาลองคาเงนบาท THB และในกรณแบบจาลอง

ACU โดยความสมพนธของตวแปรตางๆ ตามแบบจาลอง VAR อยในลกษณะดงตอไปน

01

p

t i t i ti

X A A X −=

= + +∈∑

โดย tX คอ เมตรกของตวแปร Endogenous Variables

~ (0, )t N∈ Σ

= เมตรกความสมพนธของตวรบกวน

การประมาณการแบบจาลอง VAR จะทาใหไดคาประมาณการของสมประสทธ 0A และ ˆiA

2. ประมาณคาตวรบกวน ˆ t∈ ทเกดขนจรง เพอคานวณหาเมตรกความสมพนธของตวรบกวน

(Variance-Covariance Matrix) หรอ Σ

3. สมสรางตวรบกวน (Simulated Error Term) โดยใหตวรบกวนของแตละสมการมความสมพนธ

ตาม Σ ทาใหในทสดจะไดคา simulation ของตวรบกวน หรอ ˆ St∈

4. คานวณคาตวแปร Endogenous Variables โดยใชคาสมประสทธ 0A และ ˆiA ทประมาณได และ

คาตวรบกวนทสมขนมาจากขนตอนกอนหนา หรอ ˆ St∈ ทงน ใหนาเงอนไขในการรกษาเสถยรภาพคาเงน

มาใชรวมในการคานวณดวย

5. ทาขนตอนท (2) และ (3) จานวน 100 รอบ

6. ทาการหาคาเฉลยของตวแปรเศรษฐกจมหภาคทสนใจ เพอทาการเปรยบเทยบผลของการเขารวม

ใชสกลเงน ACU ของไทย

xiii

ภาคผนวก จ

แบบสอบถาม

เรอง การจดทาดชนชวดระดบความพรอมในการรเรมสกลเงนอาเซยนและศกษาผลกระทบตอเศรษฐกจ

ไทยภายใตสกลเงนอาเซยน

แบบสอบถามชดนถกจดทาขนเพอเปนสวนหนงของการทาวจยเทานน ดงนนขอมลทกอยางททกทานกรอก

ในแบบสอบถามชดน ทางคณะผวจยขอรบรองวาจะเกบรกษาคาตอบของทกทานไวเปนความลบ และ

นาไปใชในการวเคราะหทางสถตเทานน

คาชแจง แบบสอบถามนประกอบดวย

สวนท 1 ขอมลทวไป

สวนท 2 ความรความเขาใจเกยวกบอาเซยน

สวนท 3 ทศนคตเกยวกบการรเรมใชสกลเงนอาเซยน

โปรดทาเครองหมาย ใน แตละขอเพยงคาตอบเดยว

สวนท1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม

1. เพศ 1. ชาย 2. หญง

2. อาย 1. 15-24 ป 2. 25-34 ป 3. 35-44 ป 4. 45-60 ป

5. มากกวา 60 ปขนไป

3. ระดบการศกษาสงสด

1. ตากวาปรญญาตร

2. ปรญญาตร

3. สงกวาปรญญาตร

4. อน ๆ (ระบ)…………………………………

4. สถานภาพ 1. โสด 2. สมรส 3. หยาราง/หมาย หรอแยกกนอย

xiv

5. ทอยอาศยปจจบน

1. กรงเทพฯ และปรมณฑล 2. เหนอ

3. ตะวนออกเฉยงเหนอ 4. ภาคกลาง

5. ตะวนออก 6. ตะวนตก 7. ใต

6. อาชพ

1. นกเรยน/นกศกษา 2. ขาราชการ

3. พนกงานบรษทเอกชน 4. ธรกจสวนตว

5. เกษตรกรรม 6. อน ๆ (ระบ) …………………………………

7.รายไดตอเดอน

1. ไมมรายได 2. นอยกวา 5,000 บาท

3. 5,001-20,000 บาท 4. 20,001-50,000 บาท

5. 50,001-100,000 บาท 6. 100,000 บาท ขนไป

8. ความสามารถดานภาษาตางประเทศ (ตอบไดมากกวา 1 ขอ)

1.ภาษาองกฤษ 2. ภาษาจน

3. ภาษาญปน 4. ภาษาเกาหล

5. ภาษาฝรงเศส 6. ภาษาเยอรมน

7. ภาษาบาฮาซา (อนโดนเซย) 8. ภาษามลาย (บาฮาซารเยา)

9. ภาษาฟลปโน (ฟลปปนส) 10. ภาษาเวยดนาม

11. ภาษาพมา 12. อนๆ (ระบ)....................

xv

สวนท2 ความรความเขาใจเกยวกบอาเซยนของผตอบแบบสอบถาม

โปรดทาเครองหมาย √ ใน แตละขอเพยงคาตอบเดยว

1. อาเซยนมสมาชกรวมกประเทศ

1. 5 ประเทศ 2. 6 ประเทศ

3. 8 ประเทศ 4. 10 ประเทศ

2. ประเทศใด ไมใชสมาชกของอาเซยน

1. พมา 2. สงคโปร

3. เวยดนาม 4. จน

3. ทานทราบหรอไม วาจะมการรวมตวกนเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนภายในปใด

1. 2556 2. 2557

3. 2558 4. 2560

4. ขอใดกลาว ไมถกตอง

1. อาเซยนไดมการกาหนดเขตการคาเสรในกลมประเทศสมาชก

2. อาเซยนจะเรมใชสกลเงนเดยวกนในป 2558

3. ประชากรอาเซยนมประมาณ 600 ลานคน

4. สมาชกอาเซยน คอ ประเทศในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต

5. ASEAN Free Trade Agreement (AFTA) เกยวกบขอใด

1. เขตการคาเสร 2. เขตปกครองพเศษ

3. เขตสงเสรมการทองเทยว 4. เขตพนทปลกพชเศรษฐกจ

xvi

6. ขอใด ไมใชวตถประสงคในการรวมกลมของอาเซยน

1. เพอพฒนาทางดานเศรษฐกจ

2. เพอรวมกนตอตานการเขามาลงทนของตางชาต

3. เพอสงเสรมความเขาใจอนดดานสงคมและวฒนธรรม

4. เพอสงเสรมความมนคงในภมภาค

7. ขอใดไมใชวตถประสงคทางดานการรวมตวทางเศรษฐกจของอาเซยน

1. การเปดเสรการคาสนคา

2. การเปดเสรการคาบรการ

3. การเปดเสรการเคลอนยายแรงงานมฝมอ

4. การเปดเสรใหตางชาตเขามาลงทนอยางเสรโดยไมมการเกบภาษเงนไดนตบคคล

8. ขอใดเปนประโยชนของการกอตงประชาคมอาเซยน

1. ทาใหนกลงทนไมกลากกตนสนคา

2. เปลยนมาใชเงนตราสกลเดยวกน

3. มอานาจในการตอรองการคากบตางชาตเพมขน

4. ทาใหชนพนเมองมสทธในการลงทนมากกวาตางชาต

9. การตงประชาคมอาเซยนกอใหเกดผลดกบประเทศใดมากทสด

1. ฟลปปนส 2. มาเลเซย

3. ประเทศไทย 4. ทกประเทศทเปนสมาชก

10. ขอใดเปนผลดของการรวมมอทางดานเศรษฐกจของอาเซยน

1. การขยายการคาและการลงทนภายในภมภาค

2. การเพมอานาจตอรองกบกลมเศรษฐกจอนๆ

3. การสงเสรมการใชวตถดบภายในภมภาค

4. ถกทกขอทกลาวมาขางตน

xvii

สวนท3 ทศนคตเกยวกบการรเรมใชสกลเงนอาเซยน

1. ทานไดรบขอมลขาวสารเกยวกบอาเซยนจากสอใดมากทสด (ตอบเพยงขอเดยว)

1. หนงสอพมพ 2. วทย 3.โทรทศน

4. เอกสารเผยแพรตางๆ 5. เวบไซตตางๆ 6. อนๆ (ระบ)...........................

2. ทานเหนดวยหรอไม หากจะมการรเรมใชสกลเงนอาเซยน

1. เหนดวย 2. ไมเหนดวย 3. ไมแนใจ

3. ทานคดวา ในป 2558 ทจะประเทศไทยจะเขาสการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ประเทศไทยมความ

พรอมหรอไม หากจะมการรเรมใชสกลเงนอาเซยน

1. พรอม (ขามไปทาขอ 5) 2. ไมพรอม (ทาตอขอ 4)

3. ไมแนใจ (ทาตอขอ 4)

4. หากประเทศไทยยงไมมความพรอมจะใชสกลเงนรวมอาเซยนในป 2558 ทานคดวา ประเทศไทย

จะสามารถพรอมใชสกลเงนอาเซยนไดเมอไหร

1. 1-5 ป ภายหลงป 2558 2. 6-10 ป ภายหลงป 2558

3. 11-20 ป ภายหลงป 2558 4. อนๆ (ระบ)...........................

5. ทานคดวาขอใด คอปจจยความพรอมของอาเซยนหากจะมการรเรมสกลเงนรวมอาเซยน

(เรยงลาดบจากมากไปนอย 3 ลาดบ, อนดบ 1 = มากทสด, อนดบ 3 = นอยทสด)

1. มระดบเศรษฐกจทใกลเคยงกน

2. มระดบการเปดประเทศในระดบสง

3. มระบบเศรษฐกจเชอมโยงกบภมภาคมาก

4. มเสถยรภาพและวนยทางการคลง

5. มวฒนธรรมและรปแบบการใชชวตทใกลเคยงกน

6. มระบบอตราแลกเปลยนทคลายกน

7. อนๆ (ระบ).............................................

xviii

6. ทานคดวาขอใด คอปจจยความไมพรอมของอาเซยนหากจะมการรเรมสกลเงนรวมอาเซยน

(เรยงลาดบจากมากไปนอย 3 ลาดบ, อนดบ 1 = มากทสด, อนดบ 3 = นอยทสด)

1. ความไมพรอมดานภาษา (เชน ภาษาแตกตางกน การสอสารดวยภาษาองกฤษ)

2. ความเคยชนในการใชสกลเงนบาท

3. ความรความเขาใจเกยวกบอาเซยนของคนไทยยงไมเพยงพอ

4. ความแตกตางของโครงสรางทางเศรษฐกจของอาเซยน

5. ผประกอบการของไทยยงไมมความพรอมในการปรบตว

6. ความไมพรอมดานนโยบายภาครฐ (เชน ไมมมาตรการรองรบผลกระทบ การขาด

การประชาสมพนธ การขาดการใหความรแกประชาชน เปนตน)

7. อนๆ (ระบ).............................................

คาชแจง ทาเครองหมาย ใน แตละขอเพยงคาตอบเดยว ตามขอเทจจรงหรอความเหนของคณ มากทสด

กรณทมการใชสกลเงนรวมอาเซยน

ระดบความคดเหน

มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด

1. ดานภาพรวมเศรษฐกจ

1.1 ทาใหเศรษฐกจของไทยดขน

1.2 ขาดเสถยรภาพในการดาเนนนโยบาย

1.3 เพมอานาจตอรองกบกลมเศรษฐกจอนๆ

1.4 กลายไปเปนประเทศพฒนาแลว

1.5 มอานาจในการตอรองทางเศรษฐกจกบประเทศ

มหาอานาจเพมมากขน

1.6 เปนภาระในการเขาไปชวยเหลอประเทศทดอย

กวา เชน ฟลปปนสและอนโดนเซย

1.7 ลดปญหาความยากจนของไทย

ระดบความคดเหน

xix

มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด

2. ดานการคาและการลงทน

2.1 เพมระดบการเปดประเทศ

2.2 เพมการกระจายสนคาระหวางกน

2.3 เพมระดบการเคลอนยายแรงงาน

2.4 ทาใหราคาสนคาในประเทศลดตาลง

2.5 เปนตลาดรวมทดงดดนกลงทนตางชาต

2.6 เปรยบเทยบราคาสนคาในภมภาคไดงายขน

3. ดานวกฤตการเงน

3.1 ปองกนการเกดวกฤตการเงนของประเทศได

3.2 ลดความผนผวนของคาเงนบาท

3.3 กอใหเกดความผนผวนทงตลาดเงนและตลาดหน

มากขน

4. ดานตนทนการดาเนนการ

4.1 ลดตนทนทางธรกรรมดานการเงน

4.2 ชวยแกปญหาในการพมพธนบตรปลอม

4.3 ทาใหเกดความสบสนในมลคาของเงน

5. ดานสงคม

5.1 มความเปนสงคมอาเซยนมากขน

5.2 ขาดความเปนเอกลกษณของชาต

ขอเสนอแนะ

........................................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................

...........................................................................................................................................................

ขอขอบคณทใหความรวมมอในการตอบแบบสอบถาม

xx

ภาคผนวก ฉ

แบบสอบถามปลายเปด

เรอง การจดทาดชนชวดระดบความพรอมในการรเรมสกลเงนอาเซยนและศกษาผลกระทบตอ

เศรษฐกจไทยภายใตสกลเงนอาเซยน

Q1: ทานเหนดวยหรอไม หากประเทศไทยและอาเซยนจะใชสกลเงนรวม เพราะเหตใด

Q2: ทานคดวา ประเทศไทยและอาเซยน พรอมหรอไม หากจะมการรเรมใชสกลเงนรวมอาเซยน

เพราะเหตใดและขอใดคอความพรอม และความไมพรอมของประเทศไทยและของอาเซยน หากจะ

มการรเรมใชสกลเงนรวม

Q3: ทานคดวา ในปใด (ชวงระยะเวลา เชน อก 5 ป หรอ 10 ปขางหนา) ทประเทศไทยและอาเซยน

จะสามารถเรมใชสกลเงนรวมอาเซยนได

Q4: ทานคดวาหากจะมการรเรมใชสกลเงนรวมโดยการรวมตวเพยง 5 ประเทศ ไดแก ไทย

มาเลเซย ฟลปปนส อนโดนเซย สงคโปร จะเปนไปไดหรอไม

- ถาไมควรมเพยง 5 ประเทศ ดงนน ประเทศใดไมควรนาเขามารวม และ/หรอควร

พจารณาเพมประเทศใดเปนสมาชกเพอใชสกลเงนรวม เพราะเหตใด

Q5: ทานคดวา หากมการใชสกลเงนรวมอาเซยนขน จะกอใหเกดผลกระทบตอประเทศไทยใน

เชงธรกจ เศรษฐกจและสงคม อยางไร

Q6: ทานคดวา ประเทศไทยและอาเซยนควรใหความสาคญกบปจจยใดมากทสด เพอนาไปสการ

รวมตวและการใชสกลเงนรวม และทานมแนวทางใดบางทจะทาใหเกดปจจยดงกลาว

xxi

ภาคผนวก ช

ผลการทดสอบคาความเชอมนของแบบสอบถาม โดยใชสตร Cronbachs’alpha

เครองมอในการวจยทใช คอ แบบสอบถาม (Questionnaire) โดยแบบสอบถาม เรอง การสารวจความ

คดเหนและทศนคตของประชาชนเกยวกบความพรอมในการรเรมสกลเงนอาเซยน

ไดแบงออกเปน 3 สวน คอ

สวนท 1 ขอมลทวไป

สวนท 2 ความรความเขาใจเกยวกบอาเซยน

สวนท 3 ทศนคตเกยวกบการรเรมใชสกลเงนอาเซยน

การสรางเครองมอทใชในการวจย

1. คณะผวจยไดรวบรวมเนอหา รายละเอยดและผลงานวจยทเกยวของกบสกลเงนอาเซยน

2. สรางแบบสอบถาม

3. นาแบบสอบถามทสรางขนไปใหผทรงคณวฒพจารณาและตรวจสอบ และนามาปรบปรงแกไข

4. นาแบบสอบถาม 30 ชด ไปทาการทดลองสอบถาม เพอนามาหาคาความเชอมนของ

แบบสอบถาม โดยใชสตร Cronbachs’alpha หรอสมประสทธอลฟาครอนบาค โดยไดผลดงตาราง

ผลการวเคราะหหาคาสมประสทธแอลฟาจากโปรแกรมสาเรจรปทางสถต SPSS

R E L I A B I L I T Y A N A L Y S I S - S C A L E (A L P H A) Item-total Statistics Scale Scale Corrected Mean Variance Item- Alpha if Item if Item Total if Item Deleted Deleted Correlation Deleted ขอ1.1 69.0000 73.1852 .5991 .8413 ขอ1.2 68.9286 77.1058 .1743 .8596 ขอ1.3 68.5000 76.9259 .3631 .8496 ขอ1.4 69.1071 74.0992 .3838 .8493 ขอ1.5 68.5000 74.2593 .4454 .8465

xxii

ขอ1.6 68.9286 77.9206 .2154 .8546 ขอ1.7 69.5357 69.3690 .5821 .8401 ขอ2.1 68.3214 76.0780 .4270 .8476 ขอ2.2 68.2857 78.5079 .2560 .8525 ขอ2.3 68.3571 78.3122 .1991 .8549 ขอ2.4 68.8929 75.4325 .3995 .8482 ขอ2.5 68.5000 73.9630 .5358 .8436 ขอ2.6 68.6429 74.9788 .5060 .8451 ขอ3.1 69.1786 68.3743 .7172 .8337 ขอ3.2 69.2500 67.1574 .7088 .8333 ขอ3.3 68.9286 74.5873 .3473 .8510 ขอ4.1 68.6786 74.5966 .5353 .8441 ขอ4.2 69.0357 70.9987 .5917 .8400 ขอ4.3 68.8929 76.2474 .3660 .8494 ขอ5.1 68.5357 76.9246 .3544 .8498 ขอ5.2 69.0000 73.8519 .3644 .8506 Reliability Coefficients N of Cases = 28.0 N of Items = 21 Alpha = .8533 จากผลการวเคราะหพบวาคา Alpha = 0.8533 ซงมคาอยระหวาง 0.64 – 0.92 แสดงใหเหนวา

แบบสอบถามวดความพงพอใจในขอ 1.1 - 5.2 สามารถนาไปใชจรงไดทก ๆ ขอ

5. นาแบบสอบถามทผานการวเคราะหเรยบรอยแลว นาไปใชเกบรวบรวมขอมลจรงจานวน 3000

ชด

A

บรรณานกรม

จรเดช มหาวรรณกจ. (2549).สหภาพยโรปโฉมใหม และ 25 ประเทศสมาชก. กรงเทพฯ: พ. เพรส.

ภาษาไทย

เฉลมพงษ คงเจรญ และคณะ. (2554). การคาดการณแนวโนมการสงออกของไทย โดยแบบจาลองเชง

โครงสราง. กระทรวงพาณชย. รายงานความรวมมอทางวชาการระหวางกระทรวงพาณชย และคณะ

เศรษฐศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

ธาตร จนทรโคลกา และจฑารตน หนสวรรณ. (2553). โครงการศกษาผลกระทบของการจดใหมผ ดแลสภาพ

คลองของตลาดสนคาเกษตรลวงหนา. ศนยบรการวชาการเศรษฐศาสตร คณะเศรษฐศาสตร

มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

Adjaoute, K. and J. P. Danthine. (2004). Equity returns and integration: is Europe changing?,Oxford Review

ภาษาองกฤษ

of Economic Policy 20(4): 555-570.

Agnor, Pierre-Richard Agnor. (2003). Benefits and Costs of International Financial Integration:

Theory and Facts. Blackwell Publishing Ltd.

Angeloni, Flad, and Monelli. (2005). Economic and Monetary Integration of the New Member

States Helping to Chart the Route.European Central Bank, Occasional Paper Series

No.36.

Balassa, Bela. (1987). Economic Integration; entry in The New Palgrave: A Dictionary of

Economies.Stockton Press; New York, pp. 43-47.

Bayoumi, T. and Taylor, M.P. (1995).Macroeconomic Shocks, the ERM and Tripolarity.Review of

Economicsand Statistics 77(2): 321–331.

Bayoumi, Tamiml, and Eichengreen, Barry. (1996). Ever Closer to Heaven? An Optimum-Currency-Area

Index for European Countries. European Economic Review, 41.

Benetrix, A. S. and Walti, S. (2008). Indicators of Regional Financial Integration, IIIS Discussion Paper

No. 243.

Chen, Jo-Huiand Yen-Po Fang. (2008). Forecasting the Performance of the Asian Currency Unit and the

Causes of Contagion of the Asian Financial Crisis. Asia Pacific Management Review 13(4),

pp 693-712.

B

Chen, Shu-Ju. (2001). The Evaluation Analysis of Asian Currency Unit (ACU) Mechanism – The Study of

Integration for Asian Countries Economic Variables. Graduate School of Business Administration,

Chung Yuan Christian University, Taiwan.

Chen, Jo-Hui and Hsieh, Hsin Han. (2004). The Study of Relationship between Asian Currency Unification

and Trade, Asia Pacific Review of Social Science and Technology 3(2): 87-117.

Chen, Jo-Hui and Chen, Chih-Sean.(2001) The Formation of Asian Optimum Currency Area and the

Empirical Study of Exchange Rate Target Zone, Journal of Innovation and Management 3(1): 71-98

Chen, Chien-Shun. (1999). The Research on the Impact of Asian Economic Storm on the Volatility in Major

Float Currencies. Graduate Institution of Business Administration, National ChungHsing University,

Taiwan.

European Central Bank, Financial Integration in Europe, April 2008.

European Central Bank

Eurostat

Fratzscher, M. (2002).Financial market integration in Europe: on the effects of EMU on stock markets,

International Journal of Finance and Economics 7(3): 165-194.

Hafer, R.W., Kutan, A.M. and Zhou, S. (1997). Linkages in the EMS Term Structures: Evidence from

CommonTrend and Transitory Components. Journal of International Money and Finance 16(4):

595–607.

Haug, A. and Michelis, L. (1999) European Monetary Union: a cointegration analysis. Economics

Publications and Research.

Kawai, M. (2006). Creating an Asian Currency Unit, The Japan Journal 3(5)

Kim, D. (2006). An Asian Currency Union?: Some VAR Evidence on the Nature of Macroeconomic Shocks

in East Asia. Journal of Asian Economics 18(6): 847-866.

Lane, P.R. and G. M. Milesi-Ferretti. (2007).The external wealth of nations markII: revised and extended

estimates of foreign assets and liabilities, Journal of International Economics 73: 223-250.

Lee, Grace H.Y. (2009). The Endogeneity of The Optimum Currency Area Criteria in East Asia. Discussion

Paper. Monash University.

Lipinska, Anna. (2008). The MaastrichtConvergenceCriteria and OptimalMonetary Policy for the EMU

Accession Countries. Working Paper Series No. 896. European Central Bank.

C

Mundell, R. (1961). A Theory of Optimal Currency Area. American Economic Review, 51,

657-665.

MacDonald, R. and Taylor, M.P. (1991). Exchange Rates, Policy Convergence, and the European Monetary

System. Review of Economics and Statistics 73(3): 553–558.

Nidhiprabha, B. (2011). Macroeconomic Policy Consequences of Thailand’s Exchange Rate Regimes.

Thailand Research Fund.

Plummer, Michael G., and Kreinin, Mordechai E. (2009). Monetary Integration in East Asia: Issues of

Economic and Policy Convergence in a Comparative Context. The Rimini Centre for Economic

Analysis.

Sadeh, Tal. (2003). A Sustainable EU-27 Single Currency?Political Criteria for Optimum Currency Areas.

Prepared for delivery at the 8th biennial meeting of the European Union Studies Association (EUSA)

Nashville, March 27-29 2003.

Solnik, B. and J. Roulet. (2000). Dispersion as cross-sectional correlation, Financial Analysts Journal 56(1):

54-61.

Somanath, V.S. (1986) Efficient Exchange Rate Forecasts: Lagged Models Better than the Random Walk,

Journal of International Money and Finance, 5, 195-221.

Leelarwerachai, Sukanya. (2011). Implication and Policy Responses of Capital Flows on Monetary and

Macroeconomic: Evidence from Thailand. Master Thesis, Faculty of Economics, Thammasat

University.

ขอขอบพระคุณ - fpo.go.th · 2.3...

Documents