ชื่อหนังสือ :...

ชอหนงสอ : คมอการดแลผปวยโรคจตเภทสำาหรบโรงพยาบาลในเขตสขภาพ

(ฉบบพยาบาล/นกวชาการสาธารณสข)

บรรณาธการ : นางเสาวลกษณสวรรณไมตร

นางสาวอนงคนชศาโศรก

นางสาวธนเนตรฉนทลกษณวงศ

นางสาวชรภรณเสยงลา

นายวรเมฆวลย

จดพมพโดย : กรมสขภาพจตกระทรวงสาธารณสข

ถนนตวานนทอาเภอเมองจงหวดนนทบร11000

พมพครงท1 : สงหาคม2559จานวน2,000เลม

พมพครงท2 : กนยายน2560จานวน2,000เลม

พมพท : บรษทวคทอเรยอมเมจจากด

ISBN : 978-616-11-3122-7

ก

คำ�นำ�

การเปลยนแปลงดานเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอมอยางรวดเรวกอใหเกดปญหาสขภาพตาง ๆ ปญหา

สขภาพจตและจตเวชเปนปญหาสาคญปญหาหนงของระบบสขภาพประเทศไทยโดยประมาณการวาประชากร1ใน5

มปญหาสขภาพจตจากรายงานสถตของกรมสขภาพจตกระทรวงสาธารณสขพบวาประเทศไทยมผปวยจตเวชทมอาการ

เรมตนถงรนแรง รอยละ 14.3 หรอ 7 ลานคน โดยเปนผปวยโรคจตเภทประมาณรอยละ 0.8 หรอ 400,000 คน

ในป พ.ศ. 2558 และ 2559พบวาอตราการเขาถงบรการผปวยโรคจต มเพยงรอยละ 61 และ 64.87 ยงไปกวานน

การเขาถงบรการจตเวชเพอรกษาและฟนฟสมรรถภาพตอเนองในระบบบรการสขภาพยงตากวาทควรจะเปน ถงแมวา

จะมความกาวหนาในการใหบรการสขภาพจตมากขนมยาทมประสทธภาพมากขนกตามปญหาสขภาพจตสงผลกระทบ

ตอผปวยญาต/ผดแลและบคคลในสงคม โดยเฉพาะโรคจตเภทกอใหเกดการตตรา ความทกขทรมาน สญเสยความ

สามารถของผปวยรวมทงกอใหเกดภาวะอนตรายตอชมชนและสงคม

จากการศกษาในประเทศไทยพบวา ผรบบรการในโรงพยาบาลชมชนมปญหาทางจตเวชสงถงรอยละ 45

แพทยและพยาบาล/นกวชาการสาธารณสขมความตองการคมอทางวชาการทมเนอหาเขาใจงายสน กระชบ เพอการ

วนจฉยดแลและชวยเหลอผมปญหาสขภาพจตและจตเวชกรมสขภาพจตโดยสานกบรหารระบบบรการสขภาพจต

ไดจดทาคมอการดแลผปวยโรคจตเภท สาหรบโรงพยาบาลในเขตสขภาพทมเนอหากระชบ งาย และมความถกตอง

ตามหลกวชาการโดยมงหวงใหโรงพยาบาลในเขตสขภาพสามารถดแลผปวยในกลมนไดอยางถกตองเหมาะสมเนอหา

ประกอบดวยแนวทางการวนจฉยการรกษาดวยยาและจตสงคมบาบดเพอเปนแนวทางในการใหบรการจตเวชในสถาน

บรการสาธารณสขทวไปและการใชเปนเครองมอประเมนปญหาจตเวชและสขภาพจต

คมอการดแลผปวยโรคจตเภทสาหรบโรงพยาบาลในเขตสขภาพนสาเรจลลวงดวยการระดมความคดและ

ประสบการณจากคณะผพฒนาตลอดจนการรวบรวมและสงเคราะหความรจากตาราวชาการตางๆทงในและตางประเทศ

อกทงไดรบการตรวจสอบความถกตองและขอเสนอแนะทเปนประโยชนจากคณะผเชยวชาญหลากหลายหนวยงานทง

ภายในกรมสขภาพจตสานกงานปลดกระทรวงสาธารณสขและมหาวทยาลย

กรมสขภาพจตจงขอขอบคณในความรวมมอมาณโอกาสนอนงคณะผจดทาหวงเปนอยางยงวาคมอเลมน

จะเปนประโยชนตอการใหบรการผปวยโรคจตเภทเพอใหเขาเหลานนไดรบบรการทดมมาตรฐานเดยวกนทวประเทศ

น.ต.

(บญเรองไตรเรองวรวฒน)

อธบดกรมสขภาพจต

คมอการดแลผปวยโรคจตเภท สำาหรบโรงพยาบาลในเขตสขภาพ (ฉบบพยาบาล/นกวชาการสาธารณสข)

ข คมอการดแลผปวยโรคจตเภท สำาหรบโรงพยาบาลในเขตสขภาพ (ฉบบพยาบาล/นกวชาการสาธารณสข)

ค

หนา

ขอแนะนำาการใชคมอการดแลผปวยโรคจตเภทสำาหรบโรงพยาบาลในเขตสขภาพ 1

(ฉบบพยาบาล/นกวชาการสาธารณสข)

กรอบการจดระดบสถานบรการสาธารณสข 2

บทท1 บทนำา 3

1.1 ระบาดวทยาและความสาคญของโรคจตเภท 3

1.2 อาการของผปวยโรคจตเภท 4

1.3 เกณฑการวนจฉยผปวยโรคจตเภท 5

บทท2 การประเมนทางการพยาบาล 7

2.1การสมภาษณ/ซกประวตเพอประเมนอาการ 7

2.2การตรวจสภาพจตเพอวางแผนการพยาบาลผปวยโรคจตเภท 8

2.3ภาวะแทรกซอนทางกายทควรไดรบการแกไขกอนสงตอ 10

2.4การตรวจทางหองปฏบตการ 11

2.5การใชแบบประเมนเพอวางแผนการรกษาผปวยโรคจตเภท 12

บทท3 การรกษาและการฟนฟสมรรถภาพผปวยโรคจตเภท 15

3.1การรกษาโดยใชยา(pharmacological) 15

3.2การบาบดทางสงคมจตใจ(PsychosocialIntervention) 16

บทท4 การพยาบาลผปวยโรคจตเภท 21

4.1การพยาบาลผปวยโรคจตเภทระยะAcute 22

4.1.1การพยาบาลผปวยโรคจตเภททมพฤตกรรมกาวราวรนแรง 22

4.1.2การพยาบาลผปวยโรคจตเภททมความเสยงตอการฆาตวตาย 25

4.1.3การพยาบาลผปวยโรคจตเภททมภาวะถอนพษสรา 28

4.1.4การพยาบาลผปวยโรคจตเภททมผลขางเคยงจากการใชยาจตเวช 32

4.2การพยาบาลผปวยโรคจตเภทระยะStabilizationและMaintenance 33

4.2.1การพยาบาลผปวยโรคจตเภทระยะStabilization 34

4.2.2การพยาบาลผปวยโรคจตเภทระยะMaintenance 34

4.3การพยาบาลเพอการฟนฟสมรรถภาพผปวยโรคจตเภท 36

4.3.1กระบวนการฟนฟสมรรถภาพ 36

4.3.2การประเมนความพการทางจตใจหรอพฤตกรรมเพอใหการฟนฟสมรรถภาพทางจตสงคม 37

4.3.3กจกรรมเพอการฟนฟสมรรถภาพทางจตเวช 37

4.4การพยาบาลผปวยโรคจตเภททเกยวของปญหาทางกฎหมาย 40

ส�รบญ


ง

หนา

บทท5 การพยาบาลเพอการดแลตอเนองและปองกนการกลบเปนซำา 41

5.1การตดตามดแลผปวยตอเนองในชมชน 41

5.2บทบาทพยาบาลในการตดตามเยยมผปวย(HomeHealthCare) 44

5.3การฟนฟผปวยโรคจตเภทตามแนวคดการคนสสขภาวะ(RecoveryModel) 50

เอกสารอางอง 52

ส�รบญแผนภม

แผนภมท

1. การพยาบาลผปวยโรคจตเภท 6

2. อาการของโรคจตเภท(SymptomsofSchizophrenia) 22

3. การพยาบาลผปวยโรคจตเภทระยะอาการสงบ 34

(StabilizationphaseandMaintenancephase)

4. การพยาบาลเพอการฟนฟสมรรถภาพผปวยโรคจตเภท 35

5. เครอขายสขภาพจตในชมชน 41

6. การตดตามผปวยโรคจตเภทในชมชน 43

7. แนวทางดแลผปวยโรคจตเภทเรอรงในชมชน 45

ส�รบญต�ร�ง

ตารางท

1. หวขอทใชสมภาษณเพอประเมนอาการผปวย 7

2. การตรวจสภาพจต 9

3. ภาวะแทรกซอนทางกายทควรไดรบการแกไขกอนสงตอโรงพยาบาลจตเวช 10

4. การตรวจทางหองปฏบตการเพอการวนจฉยแยกโรค 11

5. เครองมอทใชในการประเมน 12

6. การเปรยบเทยบอาการทางคลนกระหวางSchizophrenia,DepressionและDelirium 14

7. รปแบบการบาบดทางสงคมจตใจผปวยโรคจตเภท 17

8. แบบประเมนพฤตกรรมกาวราวรนแรง(OAS) 23

9. แบบประเมนการฆาตวตาย(8Q) 26


จ

หนา

10. แบบประเมนAlcoholWithdrawalScale(AWS) 29

11. แบบประเมนTheClinicalInstituteWithdrawalAssessmentforAlcohol(CIWA-Ar) 30

12.การพยาบาลสาหรบผมปญหาการดมสราตามระดบการประเมนอาการถอนพษสรา 31

13.แนวทางการใหคาแนะนาการจดการเบองตนผลขางเคยงจากการใชยาจตเวช 32

14.บทบาทหนาทของบคลากรตามแบบตดตามเยยมในชมชน 47

15.แนวปฏบตการตดตามเยยมในชมชน 49

ส�รบญภ�คผนวก

ภาคผนวกท

1. กรอบแนวคดการดแลผปวยโรคจตเภทสาหรบพยาบาล/นกวชาการสาธารณสข 56

2. การวนจฉยโรคจตเภท 57

3. แนวทางการดแลรกษาผปวยโรคจตเภท 58

4. แบบคดกรองโรคซมเศราดวย2คาถาม(2Q) 59

5. แบบคดกรองโรคซมเศราดวย9คาถาม(9Q) 60

6. แบบประเมนการฆาตวตาย(8Q) 61

7. แบบประเมนพฤตกรรมกาวราวรนแรง 62

(OvertAggressionScaleforobjectiveratingofverbalandphysicalaggression:OAS)

8. แบบบนทกตดตามอาการถอนพษสราAWS 64

9. แบบบนทกตดตามอาการถอนพษสรารายบคคลดวยเครองCIWA-Ar 65

10. แบบประเมนภาวะแทรกซอนทางกาย 66

11.แบบประเมนความพการทางจตกรมสขภาพจต 69

12.แบบประเมนความสามารถตามประเภทความพการและใหรหสICF 71

13.แบบประเมนอาการเตอน 83

14.แบบประเมนความสามารถในการทาหนาท(BasicADL) 84

15.การพยาบาลผปวยทไดรบยาจตเวชทตองเฝาระวงเปนพเศษตามระดบความรนแรงของผลขางเคยง 93

16.แบบตดตามผปวยจตเวชในชมชน 96


ฉ คมอการดแลผปวยโรคจตเภท สำาหรบโรงพยาบาลในเขตสขภาพ (ฉบบพยาบาล/นกวชาการสาธารณสข)

คมอการดแลผปวยโรคจตเภท สำาหรบโรงพยาบาลในเขตสขภาพ (ฉบบพยาบาล/นกวชาการสาธารณสข) 1

ในระยะแรก ถาทานใชคมอฯ เลมนใหถกตองตามคาแนะนา ทานจะไดองคความรเรองโรคจตเภทและ

ความชานาญในการใชคมอฯ แบบสะสมทเพมพนขนเรอยๆจากเดมททานตองพงพาแนวทางฯเกอบ100% เปนการ

พจารณาเพยงแผนภมทานจะเขาใจแนวปฏบตเลมนไดทงหมด

คมอฯเลมนเหมอนแผนทหรอคมอการเดนทางเปาหมายหลกคอการประเมนและการดแลผปวยโรคจตเภท

ทถกตองเหมอนการใชแผนทเมอหลงทางหรอตดขดณจดใดกเปดดรายละเอยดศกษาขอมลณจดนนอาจเปนตาราง

ภาคผนวก รวมทงเอกสารทายเลม เชน คาจากดความของโรคจตเภท ศพทเฉพาะ เชน prodromal state, acute

phase,stabilizationphase,maintenancephase,delusions,unusualthoughtcontent,hallucinatory

behavior,Bluntedaffect,conceptualdisorganization/และเอกสารอางองสาหรบการคนควาทลกลงไปในเรอง

นนๆ

คมอฯมโครงสร�งหลก4สวนไดแก

1) การประเมนทางการพยาบาล(แผนภมท1และแผนภมท2)

2) การรกษาและการฟนฟสมรรถภาพผปวยโรคจตเภท(ภาคผนวกท2และ3)

3) การพยาบาลผปวยโรคจตเภท(แผนภมท3และ4)

4) การพยาบาลเพอการดแลตอเนองและปองกนการกลบเปนซา (แผนภมท 5 และแผนภมท 6-7)

เปนแผนแมบทแตละแผนภมจะมแนวทางการปฏบตหลายขนตอนพรอมดวยตารางประกอบและภาคผนวกเพอความ

กระจางชดเมอขดของหรอมปญหา

ขนตอนทแนะนำ�

ขนตอนท1 ศกษาโครงสรางของคมอฯเลมนโดยเปดดตงแตหนาแรกถงหนาสดทายพจารณาเนอหาเอกสาร

ในภาพรวมทงเลมวามเรองอะไรและอยทใดบาง

ขนตอนท2 ศกษาแผนภมหลกท1-7และภาคผนวก2และ3ใหเขาใจเพราะเปนทงแมบทและตวกากบ

เนอหาเมอเขาใจแผนภมชดเจนดแลวจะทาใหเขาใจเนอหาทงเลมไดงายขน

ขนตอนท3 ถาตองการทราบรายละเอยดแบบเจาะลกใหไปเปดรายละเอยดในบทท 1-5 และภาคผนวก

ประกอบการปฎบต

ขนตอนท4 เมอใชคมอฯฉบบนบอยๆและในทสดอาจปฏบตโดยไมตองใชแผนภมเหลานเลย

ขอแนะนำ�ก�รใชคมอ

ก�รดแลผปวยโรคจตเภท

สำ�หรบโรงพย�บ�ลในเขตสขภ�พ

(ฉบบพย�บ�ล/นกวช�ก�รส�ธ�รณสข)

คมอการดแลผปวยโรคจตเภท สำาหรบโรงพยาบาลในเขตสขภาพ (ฉบบพยาบาล/นกวชาการสาธารณสข)2

กรอบก�รจดระดบสถ�นบรก�รส�ธ�รณสข

ระดบระบบบรการ สถานบรการสาธารณสข

ระดบบรการระดบปฐมภม 1.โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพตาบล

2.ศนยสขภาพชมชนเมองทมแพทยปฏบตเปนประจา

ระดบบรการระดบทตยภม 1.โรงพยาบาลชมชนแมขาย(M2)

2.โรงพยาบาลชมชนขนาดใหญ(F1)

3.โรงพยาบาลชมชน(F2)

4.โรงพยาบาลชมชนขนาดเลก(F3)

5.โรงพยาบาลชมชนสรางใหม

ระดบบรการระดบตตยภม 1.โรงพยาบาลศนย(A)

2.โรงพยาบาลทวไประดบจงหวด(S)

3.โรงพยาบาลทวไปขนาดเลก(M1)

หมายเหต: อางถงคาสงกระทรวงสาธารณสขท209/2555เรองการบรหารจดการเครอขายบรการสขภาพ

สานกการบรหารสาธารณสขกระทรวงสาธารณสขปพ.ศ2555


1.1ระบ�ดวทย�และคว�มสำ�คญของโรคจตเภท

โรคจตเภท หมายถง โรคทางจตเวชทมความผดปกตของสมอง แสดงออกทางความคด ความรสก และ

พฤตกรรม ทมระดบความรนแรงทหลากหลาย และมแนวโนมทจะมอาการตอเนองระยะยาว โดยอาจมชวงทอาการ

ดขนเปนระยะ

โรคจตเภทเปนปญหาสาคญในทางจตเวชและทางสาธารณสข เนองจากโรคนพบไดบอย มความชกชวชวต

(lifetime prevalence) ประมาณรอยละ 0.5 - 1.0 ของประชากรทวไป ในประเทศไทย มการสารวจ

ความชกของโรคทางจตเวชในเขตกรงเทพมหานครพบความชกชวชวตของโรคจตเภทรอยละ 1.311และการสารวจ

ระบาดวทยาของความผดปกตทางจตของประชากรทกภาคพบความชกชวชวตของโรคจตเภทรอยละ 0.172 การปวย

ดวยโรคนมผลกระทบอยางมากตอรางกายจตใจและสงคมของผปวยทาใหไมสามารถทาหนาทตางๆไดเชนการดแล

ตนเอง การประกอบอาชพ การเขาสงคม เปนตน นอกจากน ผปวยสวนใหญจะมการเรมปวยตงแตระยะวยรน

ตอนปลายถงวยผใหญตอนตน และมการดาเนนโรคแบบเรอรง จากการศกษาของ Thara R. ในประเทศอนเดย

พบรปแบบการดาเนนโรค 4 แบบ รปแบบแรกเปนแคครงเดยวแลวไมกลบเปนอกเลย พบรอยละ 8 รปแบบทสอง

คอเปนหลายครงแตเมออาการสงบ สามารถกลบไปใชชวตตามปกตเหมอนกอนปวย พบรอยละ 39 รปแบบทสามคอ

เปนหลายครงแตเมออาการสงบ ยงมอาการโรคจตหลงเหลอ มความบกพรองในการใชชวตไมเหมอนกอนปวย

พบรอยละ 44 และรปแบบทสคอเปนครงเดยว ยงมอาการโรคจตหลงเหลอ มความบกพรองในการใชชวตไมเหมอน

กอนปวยพบรอยละ83

โรคจตเภทสวนใหญเปนโรคเรอรง จงกอใหเกดภาระโรค จากการสารวจขององคการอนามยโลกพบวา

โรคจตเภทอยในอนดบท16ของโรคทงหมดททาใหเกดปญหาในการใชชวตและอนดบท3ของโรคจตและโรคทางระบบ

ประสาท4 ซงองคการอนามยโลกไดเปรยบเทยบการสญเสยความสามารถของผ ปวยโรคจตเภทเรอรงกบผ ปวย

โรคทางกายพบวาเทยบเทาผปวยทเปนอมพาตทงตวตงแตคอลงมา(quadriplegia)ความสญเสยมคาประมาณ0.7-1

เทาของการสญเสยความสามารถอนมคา1ป5

เนองจากผปวยโรคจตเภทเปนโรคเรอรงทมการกลบเปนซาไดบอยโดยปจจยทสาคญคอขาดการรบการรกษา

ตอเนองแมวาจะไดรบการรกษากพบวาหลงจาก18สปดาหผานไปมแคเพยงรอยละ266เทานนทสามารถกนยาครบ

ทพบอตราการรกษาผปวยซาในโรงพยาบาลภายในระยะเวลา1ปมถงรอยละ307ดงนนหากผรกษาสามารถวนจฉย

และใหการดแลเบองตนดวยยาและการดแลทางจตสงคมรวมกบญาตมการตดตามดแลตอเนองเพอปองกนการขาดยา

จะสามารถชวยลดความรนแรงและชวยใหผปวยกลบมาใชชวตไดอยางปกตหรอใกลเคยงปกตรวมถงการสงตอเพอ

บทนำ�

บทท1


การฟนฟสมรรถภาพทเหมาะสม จะชวยใหผปวยมคณภาพชวตทดในสงคมและเปลยนภาระใหเปนพลงของชาต

สวนในผปวยโรคจตเภททเรอรงและมความบกพรองในการใชชวตควรมการออกเอกสารรบรองความพการเพอจดทะเบยน

คนพการทางจตจะชวยเพมโอกาสในการดแลและฟนฟผปวยอยางเหมาะสม

1.2อ�ก�รของโรคจตเภทประกอบดวย

1) อาการดานบวก(positivesymptoms)ไดแก

1. อาการหลงผด(delusion)คอการมความคดหรอความเชอทไมตรงกบความเปนจรงซงไมสามารถ

เปลยนแปลงไดเชนการหลงผดวามคนจะมาทารายการหลงผดวาตนเองยงใหญมความสามารถพเศษเปนตน

2. อาการประสาทหลอนอยางชดเจน (prominent hallucination) คอ การกาหนดรทเกดขน

โดยไมมสงเราภายนอก เชน หแววไดยนเสยงคนพดดวยโดยทมองไมเหนตว เหนภาพคน สตว หรอสงของโดยไมม

สงเหลานนอยจรงเปนตนโดยความเชอดงกลาวตองไมใชความเชอทพบไดตามปกตในสงคมหรอวฒนธรรมของผปวย

3. การพดแบบไมมระเบยบแบบแผน(disorganizedspeech)คอการพดในลกษณะทหวขอวลหรอ

ประโยคทกลาวออกมาไมสมพนธกนเชนการเปลยนเรองทพดจากเรองหนงไปสอกเรองหนงซงไมมความสมพนธกนเลยเปนตน

4. พฤตกรรมแบบไมมระเบยบแบบแผน(disorganizedbehavior)คอพฤตกรรมทผดแปลกไปอยาง

มากจากธรรมเนยมปฏบตของคนทวไปในสงคมเชนไมใสเสอผาการเลนอจจาระปสสาวะเปนตน

5. พฤตกรรมเคลอนไหวผดแปลกไปจากปกต (catatonic behavior) เชน การเคลอนไหวมากเกนไป

นอยเกนไปหรอนงแขงอยกบท

2) อาการดานลบ(negativesymptoms)ไดแก

1. อารมณทอ(bluntedaffect)และเฉยเมย

2. ความคดอานและการพดลดลง

3. ขาดความสนใจในการเขาสงคมและกจกรรมทเคยสนใจ

4. ไมดแลสขภาพอนามยสวนตว

3) อาการดานการรคด(cognitivesymptoms)

1. ความสามารถในการจดการการตดสนใจการวางแผน(executivefunction)ลดลง

2. ความสามารถในการคงความใสใจ(attention)ลดลง

3. ความจาเพอใชงาน(workingmemory)บกพรองคอความสามารถในการจดจาขอมลเฉพาะหนาลดลง


1.3 เกณฑก�รวนจฉยผปวยโรคจตเภท

ในปจจบนมเกณฑการวนจฉยทงขององคการอนามยโลก (International Statistical Classification

of Diseases and Related Health Problems 10th Revision: ICD-10) และของสมาคมจตแพทยอเมรกน

(DiagnosticandStatisticalManualofMentalDisorder5thed.:DSM-5)

โรคจตเภท(schizophrenia)ตามเกณฑวนจฉยICD-108

โรคจตเภท มลกษณะทวไป คอ มความผดปกตทางความคดและการรบร มอารมณไมเหมาะสมหรอ

เฉยเมยโดยระดบความรสกตวและสตปญญามกยงปกตอยอยางไรกตามการสญเสยดานการรคดจะคอยๆปรากฏขน

เมอเวลาผานไป ปรากฏการณทางจตพยาธสภาพทสาคญทสด ไดแก ความคดแพรกระจาย การหลงผดในการรบร

หลงผดวาถกควบคมหแววไดยนคนอนนนทาผปวยมความคดทผดปกตและมอาการดานลบ

การดาเนนโรคของโรคจตเภทอาจเปนแบบตอเนองหรอมอาการเปนพกๆแลวดาเนนตอหรอเปนตลอดเวลา

หรอเปนครงสองครงแลวหายสมบรณหรอไมกได ไมควรวนจฉยวาเปนโรคจตเภท ถามความผดปกตทางอารมณ

แบบอารมณเศรามากหรอmania ยกเวนทราบชดเจนวา อาการทางอารมณเกดภายหลงอาการของโรคจตเภท และ

จะไมวนจฉยวาเปนโรคจตเภท ถามอาการทางสมองชดเจน หรอเกดจากภาวะเปนพษจากยาหรอภาวะถอนยา และ

ตองไมเกดจากโรคลมชกหรอโรคอนทางสมอง

โรคจตเภท(schizophrenia)ตามเกณฑวนจฉยDSM-59

A. มอาการตอไปนตงแต2อาการขนไปนาน1เดอนโดยอยางนอยตองมอาการในขอ1-3อย1อาการ (1) อาการหลงผด (2) อาการประสาทหลอน

(3) การพดอยางไมมระเบยบแบบแผน (การพดในลกษณะทหวขอ วล หรอประโยคทกลาวออกมา

ไมสมพนธกน) (4) พฤตกรรมทไมมระเบยบแบบแผนทคนในสงคมหรอวฒนธรรมของผปวยไมทากน พฤตกรรมการเคลอนไหวมากเกนไปนอยเกนไปหรอแปลกประหลาด(catatonicbehavior) (5) อาการดานลบเชนสหนาทอเฉยเมยแยกตวจากคนอน B. ระดบความสามารถในดานสาคญๆเชนดานการทางานการมสมพนธภาพกบผอนหรอการดแลตนเองลดลงไปจากเดมอยางชดเจนอยางนอยหนงดาน C. มอาการตอเนองกนนาน6เดอนขนไปโดยตองมactivephase(ตามขอA)อยางนอยนาน1เดอน(อาจนอยกวานหากรกษาไดผล) และรวมชวงเวลาทมอาการในระยะ prodromal หรอ residual phase โดยใน ชวงprodromalหรอresidualphaseอาการทพบอาจเปนเพยงอาการดานลบหรออาการตามขอAตงแต2อาการขนไปแตแสดงออกแบบเลกนอย(เชนคดแปลกๆหรอมอาการรบรทไมปกตแตไมถงขนประสาทหลอน) D. ตองแยกโรคจตอารมณโรคซมเศราโรคอารมณสองขวออก E. ตองแยกอาการโรคจตทเกดจากโรคทางกายและสารเสพตดออก F. ผปวยทมประวตกลมโรคออทสตก หรอโรคเกยวกบการสอสารตงแตวยเดก จะวนจฉยโรคจตเภท กตอเมอมอาการหลงผดหรออาการประสาทหลอนทเดนชดเปนเวลาอยางนอย1เดอนรวมดวย


แผนภมท1ก�รพย�บ�ลผปวยโรคจตเภท


2.1 การสมภาษณ/ซกประวตเพอประเมนอาการ10, 11

การสมภาษณ/ซกประวตเพอประเมนอาการผปวยเปนเรองสาคญทสดถอเปนหลกใหญในการวนจฉยทางการ

พยาบาล โดยการพดคยกบผปวยญาต ผดแลหรอผใกลชดโดยตรง ทาใหทราบวาผปวยรายนมอาการผดปกตหรอไม

และความรนแรงอยในระยะใดโดยเฉพาะการรวบรวมขอมลความผดปกตเกยวกบความคดการรบรพฤตกรรมอารมณ

การสอสารการตดสนใจความจารวมถงความสามารถในการปฏบตกจวตรประจาวนของผปวยโรคจตเภทซงมหวขอ

ดงตอไปน(ตามตารางท1)

ต�ร�งท1หวขอทใชสมภ�ษณเพอประเมนอ�ก�รผปวย

หวขอสมภาษณ ประเดนในการสมภาษณ

1.อาการสาคญ

(chiefcomplain)

ผปวยโรคจตเภทสวนใหญจะพบกลมอาการ

ดานบวก ทมความผดปกตดานความคด การรบร การสอสาร การแสดง

พฤตกรรมเชนประสาทหลอนหลงผดและแสดงพฤตกรรมกาวราวรนแรง

ดานลบแสดงออกทางสหนาและอารมณเฉยเมยไมพดแยกตวสมพนธภาพ

ไมดขาดความกระตอรอรนสมาธแยลงการตอบสนองบกพรองการคดไมเปน

เหตเปนผล

อาการสำาคญตองแยกจากภาวะDeliriumทมลกษณะสำาคญดงน

เพอสบสนเรองเวลาสถานทบคคล

มอาการเปลยนแปลงขนๆลงๆในระยะกาเรบ

ถาพบวามประวตการใชสราใชแบบประเมนAWSหรอCIWA-Ar

บทท2

ก�รประเมนท�งก�รพย�บ�ล

(NursingAssessment)


หวขอสมภาษณ ประเดนในการสมภาษณ

2.ลกษณะการดาเนนโรค

(course)และระยะเวลาท

ผดปกต(duration)

ถาระยะการดาเนนโรคเรว(วนหรอสปดาห)ใหนกถงโรคทางกายหรอการใช

สารเสพตด

ถาตรวจพบdisorientation, clouding of consciousness, cognitive

impairment,vitalsignsผดปกต,focalneurologicalsignsตองคานง

ถงorganiccauses

ระยะเวลาทปวยถามอาการ>1วนแต<1เดอนแพทยวนจฉยวาเปน

BriefPsychoticDisorderหรอถามอาการ>1เดอน<6เดอนวนจฉย

วาเปนSchizophrenifromDisorderหรอถามอาการ≥6เดอนวนจฉย

วาเปนSchizophrenia

3.ประวตในครอบครวและ

การเจบปวยทางกายทางจต

ครอบครวมประวตการเจบปวยทางกาย/ทางจต

ประวตการเจบปวยของผปวย/อบตเหต

4.ประวตการใชยา(drug)

และสารเสพตด

การใชยาเชนยาลดความอวนยา/เครองดมกระตนระบบประสาทตางๆหรอ

สารเสพตดชนดของยา/สารเสพตดความถปรมาณระยะเวลาทใชระยะ

เวลาทหยดใช (ผปวยโรคจตเภททใชสารเสพตดจะทาให brain reward

circuitry ทางานผดปกตใหมระดบ dopamine และ norepinephrine

เพมขนทาใหเกดอาการทางจตและอาการเกดเปนซา)

5.ความผดปกตของ Activity

ofDailyLiving(ADL)

ความสามารถในการดแลตนเอง ทากจวตรประจาวนขนพนฐาน หนาท/

งานประจาการเรยนการสอสารการผอนคลายและการปรบตวอยรวมกบ

ครอบครวและชมชน (ผปวยโรคจตเภทดานลบทพฤตกรรมคอยๆ เปน

ขาดความกระตอรอรน สมพนธภาพบกพรอง ตงแตระยะแรกของโรค

ไมสนใจตวเองไมแปรงฟน)

2.2 การตรวจสภาพจตเพอวางแผนการพยาบาลผปวยโรคจตเภท11

นอกจากการสมภาษณ/ซกประวตตรวจรางกายแลวการตรวจสภาพจตกเปนสงสาคญและเปนการชวยประเมน

หรอวนจฉยความผดปกตทางจตเพอวางแผนใหการพยาบาลผปวยไดตรงตามประเดนปญหานอกจากนยงเปนขอมล

ทใชในการตดตามดแลผปวยโรคจตเภทและยงสามารถเปนหลกฐานทางกฎหมายในการยนยนสภาพความเจบปวยของ

ผปวยเมอเกดคดไดซงการตรวจสภาพจตตามตารางท2


ตารางท 2 การตรวจสภาพจต

การประเมน แนวทางประเมน/สมภาษณ

ลกษณะทวไปของผ ปวย

(generalappearance)

สรปลกษณะโดยทวไปของผปวยเมอแรกพบ เชน ความรสกตว ลกษณะรปราง หนาตา

ทาทาง การแตงกาย การดแลสขภาพรางกายโดยทวๆไป ความสะอาด ความเรยบรอย

บาดแผล ผวหนงพพอง พฤตกรรมทสงเกตไดชด ความพการทางกาย การเคลอนไหว

การใชสายตาฯลฯ

อารมณและความรสก

ทแสดงออก

(moodandaffect)

ใหสงเกตสหนา ทาทางผปวยขณะพดคย การแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทพด

หรอไมอาจใชคาถามเชน“ขณะนคณรสกอยางไรบาง”

ลกษณะของคาพด

(patternofspeech)

ใหสงเกตลกษณะการพดความเรวนาเสยงความตอเนองของเนอหา

การรบรและประสาทหลอน

(perceptionand

hallucination)

ประเมนประสาทสมผสทง 5 ของผปวย วามการรบรตรงตามสภาพทเปนจรงหรอไม

ผปวยอาจมประสาทหลอนเชนหแววเหนภาพหลอนอาจใชคาถามวา“ไดยนเสยงคน

มาพดคยแตไมเหนตวคนพดบางหรอไม” “ไดยนเสยงคนมาพดหรอสงใหทาอะไรบาง

หรอไม”หรอประสาทหลอนชนดอนอาจแปลสงเราผดเชนเหนเชอกเปนงไดยนเสยง

ใบไมไหวเปนเสยงเพลงเปนตน

ความคดหลงผด

(delusion)

ประเมนจากลกษณะวธตอบคาถามของผปวยในขณะสนทนาวามความตอเนองหลงผด

หรอหวาดระแวงมากนอยเพยงใด

- ผปวยทมความผดปกตใน รปแบบของความคด ประเมนไดจากการพดจาไมตอเนอง

หยดชะงกพดซาๆพดออมคอมเปนตน

- ผปวยทมความผดปกตใน เนอหาของความคด เชนคดวามคนคอยตดตามจะทาราย

คดวาตนเองเปนคนสาคญมอานาจพเศษเหนอธรรมดาอาจตงคาถามเชน"คณคดวา

มสงศกดสทธหรออานาจเรนลบบางอยางคมครองคณเปนพเศษบางไหม?"

ความสามารถในการควบคม

ตนเอง(impulsive

control)

ความสามารถในการควบคมการแสดงอารมณไดแกอารมณไมพอใจโกรธกลวฟงซาน

อารมณรกอารมณทางเพศโดยสามารถแสดงออกทางคาพดหรอการกระทาทเหมาะสม

และเปนทยอมรบของสงคม

ความสามารถในการรบร

กาลเวลา สถานท บคคล

(orientation)

ประเมนความสามารถของผปวยในการระบเวลา สถานทและบคคล เชน อาจถามวา

“เวลานเปนเวลาอะไร กลางวนหรอกลางคน วนนวนท/เดอน/ป ทราบหรอไมวาตนพก

รกษาตวอยทไหนใครมาสง”ฯลฯ


การประเมน แนวทางประเมน/สมภาษณ

ความคดและพฤตกรรม

พยายามฆาตวตาย

(attemptedsuicide)

ประเมนไดจากคาพดผปวย อาจจะพดในทานองนอยใจวาตนเองไมมใครรก ตนเองไมม

คณคาตนเองเปนภาระผอนหรออาจพดวาหากตนเองไมอยแลวคนอนคงมความสขหรอ

บอกวาอยากฆาตวตายเขยนจดหมายลาตาย

ดานอารมณจะมอารมณเศราดเหงาๆซมๆแยกตวบางครงอาจจะหงดหงดโมโหงาย

เจาอารมณออนไหวงายอาจแสดงพฤตกรรมพยายามฆาตวตายเพอขคนใกลชดในการ

ตอรองหรอเรยกรองความสนใจ

ดานพฤตกรรมเชนมประวตพยายามฆาตวตายกอนมาโรงพยาบาลนอนไมคอยหลบ

หลบๆตนๆหรอนอนมากทานอาหารไดมาก/นอยลงหรอนาหนกตวเพม/ลดลงอาจจะ

บนวาไมสบายไมคอยมแรง

กรณทมบคลกภาพลกษณะเจาอารมณ ออนไหวงาย อาจแสดงพฤตกรรมพยายาม

ฆาตวตายเพอขคนใกลชดในการตอรองหรอเรยกรองความสนใจ

คำาถามเกยวกบการฆาตวตายเปนสงทจำาเปน เพอประเมนความเสยงและ

การปองกนการฆาตวตาย (ทงนคำาถามไมไดเปนการกระตนใหผ ปวยฆาตวตาย

เนองจากการถามจะทำาใหเขาใจสถานการณและนำาไปสการชวยเหลอผปวยแตผบำาบด

ตองมทกษะในการตงคำาถามและเขาใจความรสกของผปวย)

จากการสมภาษณ/ซกประวตและตรวจสภาพจต พยาบาลตองนาขอมลมาวเคราะห เพอวนจฉยทางการ

พยาบาลจดลาดบความสาคญของปญหาและความเสยงทอาจเกดขนรวมกบอาการทางจตเชนเกดจากภาวะแทรกซอน

ทางกาย (ตามตารางท 3) ทงน สามารถสงตรวจทางหองปฏบตการ (ตามตารางท 4) เพอวนจฉยแยกสาเหตจาก

โรคทางกาย และสามารถใชแบบประเมนเพมเตม (ตามตารางท 5) เพอชวยในการวนจฉยและใหการชวยเหลอตาม

สภาพปญหาเชนแบบประเมนฆาตวตาย(8Q)แบบประเมนพฤตกรรมกาวราวรนแรง(OAS)แบบบนทกตดตามอาการ

ถอนพษสรา(AWS)เปนตน

2.3ภ�วะแทรกซอนท�งก�ยทควรไดรบก�รแกไขกอนสงตอ12

หากพบประวต ตรวจรางกาย หรอผลตรวจทางหองปฏบตการ ทนาสงสยวาอาจมภาวะอนตรายทางกาย

ตองใหแพทยทาการตรวจรกษาโรคทางกายใหปลอดภยกอนสงตอผปวย(ตามตารางท3)

ตารางท 3 ภาวะแทรกซอนทางกายทควรไดรบการแกไขกอนสงตอโรงพยาบาลจตเวช

ประเดน ขอบงช

vitalsigns T>38C/PR>100/minหรอ<60/min/RR>24/min/BP>160/

100mmHgหรอ<90/60mmHg

generalappearance ลกษณะรางกายผดปกตอยางเหนไดชดเชนรางกายทรดโทรมมากออนเพลย

ซดเหลองหรอมdeformity


ประเดน ขอบงช

บาดแผล มactivebleedingหรอแผลตดเชอ

heartandlungs พบacutecardiovascularproblemsหรอacuterespiratoryproblem

(statusasthmaticus)

abdomen พบภาวะacuteabdomen

alterationofconsciousness เชนcomascore<9เรยกไมตอบสนองงนงง

disorientation เชนหลงเวลาไมรสถานทหรอจาคนรจกไมได

abnormalneurologicalsigns ataxia,nystagmus,paralysis,statusepilepticus,NMS

2.4ก�รตรวจท�งหองปฏบตก�ร

การตรวจพนฐานทางหองปฏบตการประกอบดวย drug screening (โดยเฉพาะUrine Amphetamine),

CBC,FBS,BUN,Creatinine,Electrolytes,LiverFunctionTest,UrineAnalysisสวนการตรวจทางหองปฏบต

การอนๆควรทาตามความจาเปนหรอเมอมขอบงช(ตามตารางท4)

ตารางท 4 การตรวจทางหองปฏบตการเพอการวนจฉยแยกโรค13

ชนดของการตรวจทางหองปฏบตการ วตถประสงค

CBC เพอหาความผดปกตของเลอดเชนภาวะตดเชอและsevereanemia

FBS(DTX) hypoglycemiaและhyperglycemia

electrolytes เพอตรวจหาระดบเกลอแรผดปกตในเลอดโดยเฉพาะ

hyponatremia,hypernatremia,hypokalemia,hyperkalemia

BUN/creatinine เพอแยกuremia,acuterenalfailure

liverenzyme เพอแยกhepatitis,hepaticfailure

urinesubstance เพอตรวจหาสารเสพตดเชนยาบากญชา

serumVDRL กรณfirstepisodepsychosisเพอแยกneurosyphilis

antiHIV เพอชวยในการวนจฉยHIV-associatedneurocognitivedisorder

และชวยในการวางแผนการรกษา

สวนการตรวจทางหองปฏบตอนๆ

ควรทาตามความจาเปนหรอ

เมอมขอบงช

thyroidfunctiontest,CTbrain


2.5ก�รใชแบบประเมนเพอว�งแผนก�รรกษ�ผปวยโรคจตเภท

ผปวยโรคจตเภทจาเปนตองไดรบการวนจฉยแยกจากโรคทเกดจากอารมณ ภาวะถอนพษสรา ความเสยง

ทอาจเปนอนตรายการประเมนความพการและการดแลตอเนองซงผบาบดสามารถใชแบบประเมนเพอชวยการวนจฉย

และวางแผนทางการพยาบาลตามตารางท5

ตารางท 5 เครองมอท ใชในการประเมน

หวขอประเดน แบบประเมน ขอบงใช

Violence แบบประเมนพฤตกรรมกาวราว

รนแรง(OvertAggressionScale

for objective rating of verbal

andphysicalaggression:OAS)

ตามภาคผนวกหนา62-63

เพอประเมนลกษณะพฤตกรรมกาวราวรนแรงของ

ผปวยตอตนเองตอผอนหรอตอทรพยสนทแสดงออก

ทงทางคาพดและการกระทา โดยประเมนพฤตกรรม

ของผปวยทแสดงออกขณะปจจบน

Depress/Suicide แบบคดกรองโรคซมเศราด วย

2 คาถาม (2Q) ตามภาคผนวก

หนา59

แบบประเมนโรคซมเศร าด วย

9 คาถาม (9Q) ตามภาคผนวก

หนา60

แบบประเมนการฆาตวตาย(8Q)

ตามภาคผนวกหนา61

เพอคดกรองโรคซมเศรา ถาตอบ "ม" ขอใดขอหนง

หรอทง 2 ขอ หมายถง เปนผมความเสยงหรอม

แนวโนมทจะเปนโรคซมเศรา ใหประเมนระดบความ

รนแรงของโรคซมเศราตอดวยแบบคดกรองโรคซมเศรา

(9Q)

เพอประเมนแนวโนมทจะฆาตวตายกรณทพบผลคด

กรอง9Q>7คะแนน

Delirium/

Withdrawal

แบบบนทกตดตามอาการถอนพษ

สรา AWS/แบบบนทกตดตาม

อาการถอนพษสรารายบคคลดวย

เครองมอCIWA-Arตามภาคผนวก

หนา64-65

เพอประเมนตดตามอาการถอนพษสรา

ภาวะแทรกซอน

ทางกาย

แบบประเมนภาวะแทรกซอน

ทางกาย(ภาคผนวกหนา66-68)

เพอประเมนความผดปกต/โรคแทรกซอนทางกาย

การประเมนความ

พการและความ

สามารถ

แบบประเมนความพการทางจต

กรมสขภาพจต

(ภาคผนวกหนา69-70)

แบบประเมนนใชหลงจากผปวยทไดรบการวนจฉยวา

เปนโรคทางจตเวชแลวเปนการประเมนเฉพาะความ

พการทางจตใจหรอพฤตกรรมหรอออทสตกและความ

พการทางสตปญญาใชไดทงเดกและผใหญไมใชแบบ

ประเมนอาการทางจต(SymptomsChecklist)


หวขอประเดน แบบประเมน ขอบงใช

แบบประเมนความสามารถตาม

ประเภทความพการและการให

ร หส ICF ( Internat ional

ClassificationofFunctioning,

Disability and Health) ตาม

ภาคผนวกหนา71-82

กอนใชแบบประเมนICFผปวยตองผานการประเมน

ผพการทางจตมากอน

เพอประเมนความพการกลมโรคทางจตเวชตาม

หลกเกณฑการวนจฉยในระบบICD-10-TM

(TheInternationalStatisticalClassificationof

DiseasesandRelatedHealthProblems,10th

Revision, Thai Modification) ซงสงผลใหเกด

ขอจากดในการปฏบตกจกรรมในชวตประจาวนหรอ

การเขาไปมสวนรวมในกจกรรมทางสงคม ทงนโรค

ทางจตเวชนนตองไมใชโรคในระยะเฉยบพลน

สาหรบคนพการทมารบบรการรบรองความพการเพอ

จดทะเบยนคนพการตามพรบ.สงเสรมและพฒนาชวต

คนพการพ.ศ.2550

แบบประเมนความสามารถใน

การทาหนาท(BasicADL)


เพอประเมนความสามารถในการปฏบตกจวตร

ประจาวนขนพนฐาน และคณภาพชวตของผปวย

โรคจตเภท

การดแลตอเนอง แบบตดตามผปวยจตเวชในชมชน


เพอวางแผนใหการดแลผปวยโรคจตเภทในชมชนตาม

ผลคะแนนทได

แบบประเมนอาการเตอน

ตามภาคผนวกหนา83

เพอประเมนอาการเตอนกอนการปวยซา ชวยในการ

สงเกตอาการความรนแรงของโรคจตเภทและตดตาม

ผลการรกษา

จากการรวบรวมขอมลทไดทงจากการสมภาษณตรวจรางกายตรวจสภาพจตและการใชแบบประเมนจะพบวา

ผปวยโรคจตเภทมอาการทางคลนกทแตกตางกบโรคซมเศราและภาวะเพอสบสนตามตารางท6


ตารางท 6

การเปรยบเทยบอาการทางคลนกระหวาง Schizophrenia, Depression และ Delirium

Feature Schizophrenia Depression Delirium

Awareness ไมด ด ลดลง

Alertness ปกต ปกต เปลยนแปลงมากขนหรอนอยลงใน

แตละวนบางครงงวงซมบางครงตน

ด

Attention เสย เสยเพยงเลกนอย เสย

Orientation เสยบางสวน เสยบางสวน โดยทวไปจะเสย

Memory เสยความจาบางสวน เสยความจาบางสวน(selective

orpatchyimpairment)

เสยทงimmediateและrecent

Thinking ผดปกต ปกตดแตจะมความคดทอแท

สนหวงหมดหนทาง

Disorganized,distorted,

fragmented,slowหรอ

accelerated

Perception ผดปกตมdelusion,

hallucination

ปกตแตถาเปนระดบรนแรง

มกจะมdelusion,

hallucination

Illusion,delusionและ

hallucination

Onset วยรนตอนตน สมพนธกบเหตการณในชวตท

เปลยนไปมกเกดขนเรว

Acuteหรอsubacute

ขนอยกบสาเหต

Course อาการจะคอยๆเปน

และคงอยระยะนาน

อาการจะเปนมากขน

และนอยลงในชวงของวน

โดยมากมกจะเปนเวลาเชา

เปนไมนานอาการจะเปนมากขน

หรอนอยลงในชวงเวลาของวน

มกเปนมากในชวงมดคา

Progression ไมด บางครงชา เรวชาไมแนนอน


3.1ก�รรกษ�โดยใชย�(pharmacological)สำ�หรบผปวยโรคจตเภท14,15

ระยะ Acute

1. ประเมนอาการทางจต

(ดในภาคผนวกท2การวนจฉยโรคจตเภทสำาหรบแพทยและภาคผนวกท3แนวทางการดแลรกษา

ผปวยโรคจตเภทสำาหรบแพทย)

2. ขอบงชสาหรบรบผปวยไวรกษาในโรงพยาบาลหรอการสงตอคอ

- ความเสยงทจะทารายผอน

- ความเสยงตอการทารายตนเองหรอพยายามฆาตวตาย

- ความเสยงตอการทาลายทรพยสน

- ผปวยไมสามารถดแลตนเองไดหรอมSeverelydisorganizedbehavior

- มโรคทางกายหรอทางจตซงไมปลอดภยหากรกษาแบบผปวยนอก

- อาการโรคจตเกดขนแบบเฉยบพลน

- เสยงตอการไดรบบาดเจบจากอบตเหต

3. การเลอกใชยารกษาโรคจตยาทใชเปนตวแรกในผปวยโรคจตเภททวไปคอยารกษาโรคจตเภทกลมดงเดม

(conventionalantipsychoticdrug)การสงจายยาควรคานงถงการยอมรบการใชยาของผปวยประวตการตอบสนอง

ตอการรกษาในอดตลกษณะผลขางเคยงของยาและแผนการรกษาในระยะยาว

ขนาดยาทเหมาะสมสาหรบผปวยเชนHaloperidolขนาด5–20มลลกรมตอวนPerphenazineขนาด

16–64มลลกรมตอวนหรอChlorpromazineขนาด200–600มลลกรมตอวน

4. การปวยเปนโรคจตครงแรกผปวยควรไดรบยารกษาโรคจตกลมดงเดมเชนHaloperidolขนาด5-20

มลลกรมตอวน

หากผปวยไมมปญหาเรองผลขางเคยงของยามากควรคงขนาดยาไวอยางนอย3สปดาห กอนทจะประเมน

ประสทธผลของยาอกครง

เมอปรบยาใหขนาดทเหมาะสมเปนเวลา4–6สปดาหแลวอาการผปวยยงไมดขนแพทยอาจเปลยนไปใชยา

รกษาโรคจตกลมเดมขนานอนทมโครงสรางตางจากยาขนานแรก

บทท3

ก�รรกษ�และก�รฟนฟสมรรถภ�พ

ผปวยโรคจตเภท


กรณทผปวยไมตอบสนองตอยารกษาโรคจตกลมดงเดมอยางนอยสองขนาน หรอ เกดผลขางเคยงมากจน

ผปวยไมสามารถทนไดใหพจารณาเปลยนไปใชยารกษาโรคจตกลมใหมเชนRisperidone,Clozapine

การใหยารกษาอาการขางเคยงทางระบบประสาททเกดจากยารกษาโรคจตกลมดงเดมโดยเฉพาะกลมทม

highpotencyเชนHaloperidolอาจใชยากลมanticholinergicเชนTrihexyphenidylวนละ4–10มลลกรม

พรอมกบใหคาแนะนาเรองผลขางเคยงของยารกษาโรคจตและยาทใชแกใหผปวยและญาตทราบ

ระยะ Stabilization

การใชยา ควรใหยาขนานเดมตออก6เดอน

ระยะ Maintenance

การใชยา ในกรณทเปนครงแรกควรใหยาในขนาดเดมเปนเวลา 6 เดอน หลงจากนนแพทยควรพจารณา

ปรบลดขนาดยาลงอยางชาๆ เชน ลดลงรอยละ10ทก 6สปดาห และผปวยทไมมอาการเปนเวลา 12 – 24 เดอน

แพทยสามารถทดลองหยดยาไดทงนตองใชดลพนจเปนรายกรณถงความเสยงในการกลบไปเปนซาอก

ในกรณทเปนมากกวา1ครงแพทยควรใหการรกษาแบบตอเนองเปนเวลาอยางนอย5ปหรอใหยาตลอดชวต

ผลขางเคยงของยาจตเวชทอาจพบ ไดแก Acute dystonia, Akathisia, Parkinsonism, Tardive

dyskinesia,NeurolepticMalignantSyndrome(NMS),Anticholinergicsideeffectเปนตน

(ดรายละเอยดการพยาบาลผลขางเคยงจากการใชยาจตเวชในบทท4)

3.2 ก�รบำ�บดท�งสงคมจตใจ(PsychosocialIntervention)สำ�หรบผปวย

โรคจตเภท15

การบาบดทางสงคมจตใจเปนสงสาคญในการนามาใชรวมกบการรกษาดวยยาเนนการฟนฟสมรรถภาพผปวย

เพอใหสามารถดารงชวตไดอยางเปนอสระและอยรวมกบครอบครว ชมชนได ตามศกยภาพของแตละบคคล รวมถง

การใหครอบครวและชมชนมสวนรวมในการดแลผปวยการบาบดมอยหลายรปแบบดงนนควรเลอกวธการใหเหมาะสม

ตามปญหาของผปวยและครอบครวตามตารางท7โดยในแตละระยะคอAcutePhase/StabilizationPhase

และMaintenancePhaseใหความสาคญกบการบาบดทางสงคมจตใจตามรายละเอยดดงน

1. AcutePhase

- ใหความรผปวยญาต/ผดแลเรองสาเหตอาการการดาเนนโรคการรกษาและผลขางเคยงจากการใช

ยาจตเวช

- ทาจตบาบดรายบคคล/แบบกลมแกผปวยเพอชวยใหผปวยกลบคนสสภาพความเปนจรง (reality)

และยอมรบการเจบปวย(insight)โดยเรวทสด

-ทาจตบาบดครอบครวเพอใหเขาใจปญหาสาเหตการเจบปวยของผปวยและเพอเสรมสรางความเขาใจ

การยอมรบและสรางสมพนธภาพทดในครอบครวของผปวย

2. StabilizationPhase

-ใหการบาบดทางจตสงคมในAcutephaseตอเนอง

-ใหความรเกยวกบโรคจตเภท ประโยชนของการรบประทานยา ผลขางเคยงและการจดการกบ

ผลขางเคยงของการกนยา

-การเตรยมผปวยใหสามารถปรบตวและกลบไปใชชวตในชมชนไดตามความเหมาะสม


3. MaintenancePhase

- ใหการบาบดทางสงคมจตใจในAcutePhaseตอเนอง

-ฟนฟผปวยดานทกษะการใชชวตเบองตน (basic living skills) ฟนฟดานการรคด (cognitive

rehabilitation)และการฟนฟดานอาชพ(vocationalrehabilitation)

ต�ร�งท7รปแบบก�รบำ�บดท�งสงคมจตใจผปวยโรคจตเภท16-21

รปแบบการบำาบด วตถประสงค

1.สขภาพจตศกษา

(Psychoeducation)

- เพอใหผปวยและครอบครวมความเขาใจเรอง โรคจตเภทการรกษา การ

สงเกตอาการเตอนการดแลตนเองเพอปองกนอาการกาเรบของโรคและ

การจดการความเครยด

- เพอใหครอบครวปรบทศนคตและความคาดหวงการสอสารและบทบาท

ของญาต/ผดแลในการดแลผปวยโรคจตเภท

2.การบำาบดทเนนcognitive

(cognitive-oriented)

สำาหรบผปวยโรคจตเภทระยะเฉยบพลนเจบปวยครงแรกหรอครงทสอง

ซงมระยะเวลาปวยไมเกน2ป

- เพอใหผปวยโรคจตเภทสามารถลดอาการทางบวกการบาบดมความเฉพาะ

กบผปวยแตละรายโดยเชอวาแตละบคคลมความคดความเชอทตางกน

- การบาบดมงเนนในการปรบความคดอตโนมตทางลบ(negativeautomatic

thoughts) และความเชอทผดปกตทสงผลใหเกดอาการทางบวก หรอ

ความทกขทรมานจากอาการทางบวกโดยมเปาหมายใหอาการของโรคสงบ

ลงเรวขน

สำาหรบผปวยโรคจตเภทระยะเรอรงระยะเวลาปวยมากกวา2ป

- เพอใหผปวยโรคจตเภท ลดอาการหแววและหลงผด เนนการบาบดเปน

รายบคคลผปวยในระยะนจะมความกงวลใจทกขใจกบการเจบปวยทเรอรง

สงผลใหความรสกความมคณคาในตนเองลดลง มองตนเองในทางลบ

การบาบดจะชวยใหผปวยมแนวทาง/วธการในการเผชญกบอาการและ

สามารถแกไขปญหาทเกดขนได เพมความรสกมคณคาในตนเองและ

ปองกนการกลบเปนซา

สำาหรบผปวยโรคจตเภทระยะเรอรงทมอาการหแวว

-เพอใหผปวยสามารถประเมนประสบการณอาการหแวว และความเชอ

เกยวกบหแววทผดปกต ทาใหผปวยมแนวทาง/วธการในการเผชญกบ

อาการหแววทาใหหแววลดลงได



3.การบำาบดทเนนการฝกแกปญหา

(traininginproblemsolving

intensive)

3.1อธบายเหตผลกบผปวยวาการเจบปวย

ดวยโรคจตเภทจะทาใหความสามารถ

ในการแกปญหาในชวตของผ ปวย

บกพรองไปเนองจากความสามารถ

ในการจดระเบยบความคดมจากด

3.2 ใหผปวยบนทกสถานการณทเปน

อปสรรคและสาเหตททาใหร สกยง

ยากใจและความไมพงพอใจเพอนา

รายละเอยดไปว เคราะห ในการ

ดาเนนการบาบดครงตอไป

- ตดสนใจเลอกทางเลอกในการแก

ปญหาทเหมาะสมทสด

3.3 อธบายขนตอนการแกปญหาซง

ประกอบดวย

- การระบปญหาใหเฉพาะเจาะจงและ

ชดเจน

- คนหาทางเลอกในการแกปญหาให

ครอบคลมและกวางขวาง

- ประเมนความเปนไปไดและผลลพธ

ของแตละทางเลอก

- ปฏบตตามวธการแกป ญหาทได

เลอกไว

- ประเมนผลลพธ ถาผลลพธไมเปนท

พอใจใหพจารณาทางเลอกในการแก

ปญหาใหมและปฏบตตามใหรางวล

แกตนเองในการใชกลวธแกปญหาได

สาเรจ3.4 ประยกตกลวธการแกปญหาใน

สถานการณทเปนนามธรรม(abstract)เชนการเลนหมากฮอสเกมตางๆ

- เพอใหผปวยโรคจตเภทเพมพนความสามารถในการแกปญหาอยางเปน

ระบบและสามารถวางแผนการแกปญหาและประเมนผลการแกปญหาได

- เพอใหผปวยโรคจตเภทระบทศทางการเดนหมากซงเปรยบเสมอนทางเลอก

ในการแกปญหาวาวธการเดนหมากวธใดจะเปนวธทดทสด และประเมน

ผลการเดนหมากแตละครง ระยะแรกผบาบดจะแสดงวธการแกปญหา

ใหดและกระตนใหผปวยมสวนรวมมากขน



3.5 ใหผปวยประยกตวธการแกปญหาไปใชในสถานการณจรง เชน การสมครงาน การหาทอยใหม การทา ความรจกกบเพอนใหม

3.6 ใหผปวยนาวธการแกปญหาไปใชในชวตจรงโดยนาอปสรรคทผปวยพบในขอ3.2มาวเคราะหรายละเอยดของปญหา อภปรายเกยวกบทางเลอกและซกซอมการปฏบต ตอจากนนใหผปวยกาหนดพฤตกรรมเปาหมายทตองการปฏบต และผลลพธผบาบด จะเปนผใหขอมลทถกตอง

4.การบำาบดทเนนการฝกทกษะ(Skilltraining) โดยการเรยนร และฝกทกษะดวยวธการทงายๆเชน

- ทกษะการดแลตนเอง (PersonallifeSkills)- ทกษะการอยรวมกนภายในบาน (DomesticSkills)- ทกษะทางสงคม(SocialSkills)- ทกษะการทางาน(WorkSkills)- ทกษะการพกผอน(LeisureSkills)- ทกษะการใชชวตในชมชน (CommunityLivingSkills) (เทคโนโลยสาหรบผปวยจตเภท เรอรงกรมสขภาพจต)

- เพอใหผปวยโรคจตเภทมการใชทกษะจาเปนพนฐานในการดาเนนชวต 6ดาน

5.การบำาบดทเนนเรองอารมณ (emotion-oriented)- การสรางสมพนธภาพเพอการบาบด

(TherapeuticRelationship)- การทาจตบาบดประคบประคอง (supportivepsychotherapy)

- เพอใหผปวยโรคจตเภทรบรวาตนเองมความสมพนธกบสงทมากระตน สงแวดลอมเปนการชวยปรบพฤตกรรมและอารมณใหดขน



6.การใชสมพนธภาพและสงแวดลอมเพอการบำาบด(RelationshipandMilieuTherapy)

- เพอใหผปวยโรคจตเภทรบรการสอสารเชงบาบด เปนการพฒนาความสามารถในการปรบตวรายบคคล

-เนนทการตดตอสอสารการใชสมพนธภาพและจดสงแวดลอมทเหมาะสมลดภาวะเครยดและพฒนาความสามารถในการปรบตวรายบคคล

7.การบำาบดทเนนเรองการกระต น(Stimulation-0riented) และ การใชสนทนาการ (Recreationtherapy)เชน

- การเลนเกม/เกมคอมพวเตอร/ เกมไพ/เกมกระดานเชนหมากรก- ศลปะบาบด- ดนตรบาบด

- เพอชวยใหผปวยโรคจตเภท เขาใจบทบาทหนาทและชวยใหอารมณ ผอนคลาย

8.การบำาบดทเนนพฤตกรรม (Behavior-0riented) การทาใหดเปนตวอยาง การใหแรง

จงใจการใหรางวลการชนชมเชน- ชนชมผปวยหรอใหรางวลเมอผปวย

ทาพฤตกรรมทเหมาะสม- เบยงเบนความสนใจของผปวยเมอม

พฤตกรรมกาวราว

- เพอใหผปวยโรคจตเภทไดปรบเปลยนพฤตกรรมใหอยรวมกบผอนได- เพอทาใหพฤตกรรมหรอทกษะทหายไปกลบคนมา และลดพฤตกรรม ทเปนปญหาเชนพฤตกรรมกาวราวตะโกนเอะอะโวยวาย

9.การบำาบดทเนนผดแล (Caregiver-oriented)- การทาจตบาบดประคบประคอง (Supportivepsychotherapy)- การทากลมสขภาพจตศกษา (Grouppsychoeducation)- ใหกาลงใจ(Emotionalsupport)

- เพอชวยเหลอผดแลใหมสขภาพจตทดและสามารถดแลผปวยได

10.การปองกนการเกดอาการกำาเรบ - เพอใหผปวยโรคจตเภทและครอบครวมความรความเขาใจเรองโรค การปฏบตตามแผนการรกษาและการดแลตนเองทถกตอง- เพอใหผปวยโรคจตเภททบทวนสงทไดเรยนรมาและมองอนาคต ความเขาใจของผปวยทมตออาการทางจตในมมมองใหมจะชวยใหผปวยมาตรวจตามนดและมทศนะทดตอการกนยา


โรคจตเภทมการดาเนนโรค แบงเปน 3 ระยะ ไดแก ระยะ Acute ระยะ Stabilization และ ระยะ

Maintenanceดงนนการวางแผนดแลขนอยกบความรนแรงของโรครวมทงปญหาของผปวยและครอบครวโดยแตละ

ระยะมอาการและความรนแรงของโรคดงน17

1. ระยะ Acute เปนระยะทผปวยมอาการทางจตปรากฏชดเจน รนแรง อาจเปนอนตรายตอตวผปวย

ผอนและ/หรอทรพยสนเปนชวงทผปวยมอาการทางจตกาเรบเชนหลงผดประสาทหลอนความคดอารมณการรบร

และพฤตกรรมผดปกต(disorganized)สงผลใหผปวยไมสามารถดแลตวเองไดอยางเหมาะสม

2. ระยะ Stabilization เปนระยะทอาการของโรคลดความรนแรงลงอยในชวง 6 เดอน หรอมากกวา

หลงจากการรกษาในAcutephaseผปวยอาการสงบลงแตยงตองไดรบยาตอเนองเพอปองกนการปวยซา

3. ระยะMaintenanceหมายถงระยะทอาการผปวยคงทอาการดานลบหรออาการดานบวกทเหลออย

ไมเปนอนตรายตอตนเองหรอผอนความรนแรงของอาการนอยกวาStabilizationphase

การดแลผปวยโรคจตเภททางจตสงคม สวนใหญจะเกดชวงหลงจากทอาการทเลาลง แตผปวยยงคงมอาการ

หลงเหลออย(Incompleteremission)และอาจมอาการกาเรบเปนชวงๆประกอบกบการเจบปวยบอยครงยงทาใหม

อาการหลงเหลอมากขนหรอเสอมลงเรอยๆและมผลกระทบกบผปวย(ตามแผนภมท2)อาการของโรคจตเภท

บทท4

ก�รพย�บ�ล

ผปวยโรคจตเภท


แผนภมท2อ�ก�รของโรคจตเภท(SymptomsofSchizophrenia)

DisorganizedofSymptoms -UnusualSpeech -Unusualbehavior

Positivesymptoms:-Hallucination -Delusions

MoodDisturbance: -Dysphoria -Depression

SocialandFunctionImpairment

Admissionandreadmission

Negativesymptoms:-FlatAffect -Socialwithdrawal -Emotionalwithdrawal

CognitiveChange: -Attention -Memory -ExclusiveFunctioning -DecisionMaking

4.1ก�รพย�บ�ลผปวยโรคจตเภทระยะAcute21-26

การพยาบาลในระยะนตองเนนในเรองความปลอดภย ปองกนพฤตกรรมกาวราว หรอความเสยงทอาจเปน

อนตรายตอตนเองหรอผอนมแนวทางการพยาบาลเพอปองกนดงตอไปน

4.1.1การพยาบาลผปวยโรคจตเภททมพฤตกรรมกาวราวรนแรง

ในกรณผปวยทเสยงตอการเกดพฤตกรรมกาวราวรนแรงตอตนเองหรอตอผอนทแสดงออกมาทงทางคาพดและ

การกระทาหรอตอทรพยสน จะตองประเมนดวยแบบประเมนพฤตกรรมกาวราวรนแรงตามแบบประเมนพฤตกรรม

กาวราวรนแรง (OAS :OvertAggressionScale forobjective ratingofverbalandphysicalaggression)

เพอจาแนกระดบความรนแรงและใหการพยาบาลผปวยทมพฤตกรรมกาวราวรนแรง (ตามตารางท 8) แบบประเมน

พฤตกรรมกาวราวOAS


ต�ร�งท8แบบประเมนพฤตกรรมก�วร�วรนแรง(OAS)

(OAS:OvertAggressionScaleforobjectiveratingofverbalandphysicalaggression)

ลกษณะพฤตกรรม

กาวราวรนแรง

พฤตกรรม/ระดบความกาวราวรนแรงคะแนน

ทประเมนไดระดบ3 ระดบ2 ระดบ1 ระดบ0

1. พฤตกรรมกาวราว

รนแรงตอตนเอง

ทารายตนเองรนแรง

เชนมรอยชามรอยกรด

ลกเลอดออกหรอ

มการบาดเจบของ

อวยวะภายในหรอ

หมดสตฯลฯ

ขดขวนผวหนง

ตตนเองดงผม

โขกศรษะกรดตวเอง

เปนรอยขนาดเลก

- ไมพบ ......................


รนแรงตอผอน

ทงทางคาพดและ

การแสดงออก

พดขมขจะทาราย

ผอนชดเจนเชน

ฉนจะฆาแกฯลฯ

ทารายผอนจนไดรบ

บาดเจบเชนชา

เคลดบวมเกด

บาดแผลกระดกหก

หรอเกดการบาดเจบ

ของอวยวะภายใน

หมดสตตายฯลฯ

ดาคาหยาบคาย

ใชคาสกปรกรนแรง

แสดงทาทางคกคาม

เชนถลกเสอผา

ทาทาตอยลม

หรอกระชาก

คอเสอผอน

พงชนเตะผลก

หรอดงผมผอนแตไม

ไดรบบาดเจบ

หงดหงดสงเสยง

ดงตะโกนดวย

ความโกรธหรอ

ตะโกนดาผอน

ดวยถอยคา

ไมรนแรง

ไมพบ ......................


รนแรงตอทรพยสน

ทาสงของแตกหก

กระจดกระจาย

เชนทบกระจก

ขวางแกวจานมด

หรอสงของทเปน

อนตรายหรอจดไฟ

เผาฯลฯ

ขวางปา/เตะ/

ทบวตถหรอ

สงของ

ปดประตเสยงดง

รอขาวของ


ไมพบ .....................


คำาแนะนำา:

แบบประเมนชดนใชสาหรบการประเมนลกษณะพฤตกรรมกาวราวรนแรงของผปวยตอตนเองหรอตอผอน

ทแสดงออกมาทงทางคาพดและการกระทาหรอตอทรพยสนโดยพยาบาลทาการประเมนพฤตกรรมของผปวยทแสดงออก

ขณะปจจบนตามรายการทระบไวในแบบประเมนและใหคะแนนตามระดบทประเมนได

การแปลผลคะแนน:

การตดสนระดบความกาวราวรนแรงจะพจารณาใชคะแนนสงสดตามทประเมนไดตามลกษณะพฤตกรรม

เพยงคาเดยวเทานนและคะแนนระดบความรนแรงทประเมนไดมความหมายดงน

คะแนน0 หมายถง ไมมพฤตกรรมกาวราวรนแรง แสดงวาผปวยทมคะแนนในระดบนจะถกจดอยในกลม

ฟนฟ(convalescent)ตามเกณฑการจาแนกผปวยจตเวช

คะแนน1 หมายถง ผปวยมพฤตกรรมกาวราวรนแรง ทยงสามารถรบฟงคาเตอนแลวสงบลงได ซงจะถก

จดอยในกลมปานกลาง(Moderate)ตามเกณฑการจาแนกผปวยจตเวช

คะแนน2 หมายถงผปวยมพฤตกรรมกาวราวรนแรงทเรมควบคมตวเองไมได มทาททอาจเกดอนตราย

ตอตนเองผอนและทรพยสนซงจะถกจดอยในกลมหนก(semi-critical)ตามเกณฑ

การจาแนกประเภทผปวยจตเวช

คะแนน3 หมายถงผปวยมพฤตกรรมกาวราวรนแรงทไมสามารถควบคมตวเองไดจนเกดอนตรายตอตนเอง

หรอผอนหรอทรพยสนซงจะจดอยในกลมหนกมาก(critical)ตามเกณฑการจาแนก

ประเภทผปวยจตเวช

แนวทางการจดการพฤตกรรมรนแรงตามระดบคะแนน

ระดบคะแนน0-1 เฝาระวงสงเกตอาการอยางใกลชด

ระดบคะแนน2 ใหการพยาบาลตามแนวทางการจดการเบองตน เมอผปวยมพฤตกรรมกาวราว หรอ

ปรกษาโรงพยาบาลแมขาย

ระดบคะแนน3 รบไวรกษาหรอพจารณาสงตอ

ทกษะการจดการเบองตนเมอผปวยมพฤตกรรมกาวราว

1. เรยกชอผปวยใหชดเจนดวยนาเสยงนมนวลใหผปวยไดรสกตวไดสต

2. ทาทางการแสดงออกของผดแลไมควรลวงกระเปาหรอเอามอไขวหลงขณะพดคยกบผปวย

3. หากผปวยสามารถควบคมอารมณตวเองไดบางพดคยใหผปวยไดฉกคดเตอนสตโดยเนนใหผปวย

-ผอนคลายอารมณ“ใจเยนๆมอะไรกคยกนได”

-บอกความตองการ“ตองการอะไรจะใหชวยเหลออะไรบาง”

-มทางเลอกไมไดถกบบบงคบใหจนมม“อยากจะเลาอะไรใหใครฟงกบอกไดนะ”“ถาไมอยากฉดยา

ลองปรกษากบหมอดไหมเผอหมอจะมวธอนๆทเหมาะกบเรามากกวา”

-วางอาวธ“วางมดกอนดไหมคนอนๆกไมมใครถอมดทกคนจะไดปลอดภย”

4. อยในระยะทปลอดภยไมเขาใกลผปวยเฝาสงเกตพฤตกรรมผปวย


5. การจบผปวยอยางปลอดภย(กรณผปวยมภาวะอนตรายไมรวมมอ)

-หลกเลยงการจองมองผปวยดวยทาทขงขงเพราะจะกระตนใหผปวยกาวราวมากขนบอกผปวยวา“ไม

ไดทารายแตจะมาชวยกนอยเปนเพอนใหควบคมตวเองไดดขน”

-จากดผปวยใหอยในพนททสามารถประชดและจบไดงายไมควรชดผนงเพราะผจบจะเคลอนไหวยาก

-ทมเขาจบควรมอยางนอย4-6คน

-คนท 1 หวหนาทมทาหนาทเจรจาตอรองสอบถามความตองการของผปวยประเมนอาการของผปวย

ดวยวาพฤตกรรมกาวราวรนแรงอยในระดบใดและสงการในกรณทจะจบผปวย

-คนท2–3จะจบแขนขวาของผปวยและจบแขนซายของผปวย

-คนท4–5จบขาขางขวาของผปวยและขางซายของผปวย

-คนท 6 (ถาม) เปนคนสนบสนนอปกรณ เชน เชอกผาจากดพฤตกรรมหรอทาหนาททดแทน เมอม

เพอนรวมทมทาหนาทไมได

เทคนคทสำาคญในการจบลอคผปวย

- ทางานเปนทมใหสาเรจในครงเดยว“พรอมเพรยงฉบไวแตไมลนลาน”

-ระมดระวงผปวยไดรบบาดเจบหามลอคคอผปวยเพราะอาจกดการหายใจ

-ไมควรปลอยมอจากผปวยโดยไมใหสญญาณเพอนรวมทมโดยเดดขาด

6. การผกมดผปวยไมควรแนนหรอหลวมเกนไปใชนวสอดเชอกทผกมดไดเพอใหเลอดไหลเวยนสะดวก

7. หลงการผกมดควรพดคยสอบถามอารมณกบผปวย บอกเหตผลการผกมดวา “ไมไดเปนการลงโทษ

เปนการชวยเหลอใหผปวยและผอนปลอดภยและจะยตการผกมดเมอผปวยสามารถควบคมพฤตกรรมได”

8. ในระหวางการผกมดใหประเมนผปวยเปนระยะทก15–30นาทและเปลยนทาใหผปวยและสอบถาม

ความตองการเชนตองการดมนาปวดปสสาวะอจจาระหรอความตองการทางรางกายดานอนๆ

9. หากอาการยงไมสงบพจารณารายงานแพทย

10.ดแลใหผปวยไดรบยาตามแผนการรกษาและเฝาระวงอาการขางเคยงของยา

11. ใหความรแกญาตใหเขาใจในความเจบปวย ชวยประคบประคองดานอารมณ และเพอการมสวนรวมใน

การรกษา

12. จดสงแวดลอมในหอผปวยใหอยในสภาพทสงบ

13. พดคยดวยนาเสยงทดงพอควรชดเจนและปฏบตการพยาบาลดวยความนมนวลเพอสรางความไววางใจ

ถาผปวยมทาทางหวาดระแวงไมควรใชเสยงหรอทาทาทางกระซบกระซาบ

4.1.2การพยาบาลผปวยโรคจตเภททมความเสยงตอการฆาตวตาย

ผปวยโรคจตเภททมภาวะซมเศราทกรายตองประเมนระดบความรนแรงหากพบวาผปวยมภาวะเสยง

ตอการฆาตวตายใหใชแบบประเมน9Qและตามดวยแบบประเมน8Qทกครงเพอปองกนการฆาตวตาย(ตามตาราง

ท9)แบบประเมนการฆาตวตาย(8Q)


ต�ร�งท9แบบประเมนก�รฆ�ตวต�ย(8Q)

คำาชแจง: โปรดเลอกคาตอบทตรง/ใกลเคยงกบความรสกจรงของทานมากทสด(โปรดตอบใหครบทกขอ)

ในชวง2สปดาหทผานมาทานมอาการหรอความรสกนกคดดงขอคาถามตอไปนหรอไม

คำาถาม ไมใช ใช

1. ในเดอนทผานมารวมทงวนนคดอยากตายหรอคดวาตายไปจะดกวา 0 1

2.ตงแตเดอนกอนจนถงวนนอยากทารายตวเองหรอทาใหตวเองบาดเจบ 0 2

3.ตงแตเดอนกอนจนถงวนนคดเกยวกบการฆาตวตาย

(ถาตอบวาคดเกยวกบการฆาตวตายใหถามตอ....)

0 6

-ทานสามารถควบคมความอยากฆาตวตายททานคดอยนนไดหรอไม ได ไมได

-บอกไมไดวาคงจะไมทาตามความคดนนในขณะน 0 8

4.ตงแตเดอนกอนจนถงวนนมแผนการทจะฆาตวตาย 0 8

5.ตงแตเดอนกอนจนถงวนนไดเตรยมการทจะทารายตวเองหรอเตรยมการจะฆาตวตาย

โดยตงใจวาจะใหตายจรงๆ

0 9

6.ตงแตเดอนกอนจนถงวนนไดทาใหตนเองบาดเจบแตไมตงใจททาใหเสยชวต 0 4

7.ตงแตเดอนกอนจนถงวนนไดพยายามฆาตวตายโดยคาดหวง/ตงใจทจะใหตาย 0 10

8.ตลอดชวตทผานมาทานเคยพยายามฆาตวตาย 0 4

รวมคะแนน

หมายเหต ตงแต1คะแนนขนไปถอวามแนวโนมทจะฆาตวตายในปจจบนควรไดรบการบาบดรกษาและดแลตาม

ระดบความรนแรงซงแบงไดดงน

คะแนน1-8คะแนน หมายถง แนวโนมทจะฆาตวตายระดบนอย

คะแนน9-16คะแนน หมายถง แนวโนมทจะฆาตวตายระดบปานกลาง

คะแนน≥17คะแนน หมายถง แนวโนมทจะฆาตวตายระดบรนแรง

การดแลชวยเหลอผปวยโรคจตเภททมความเสยงฆาตวตาย

แนวทางการจดการตามระดบคาคะแนนดงน

คะแนน8Q=1-8คะแนน

1. ประเมนอาการทางจตเวชทสาคญไดแกหลงผดหวาดระแวงหแวว

2. ตดตามเฝาระวงพฤตกรรมทารายตนเองโดยแนะนาใหญาตดแลใกลชด

คะแนน8Q=9-16คะแนน


2. ใหการชวยเหลอทางสงคมจตใจชวยแกไขปญหาทกขใจทเรงดวน

3. แนะนาใหญาตดแลใกลชดและใหความรแกญาตเรองวธการชวยเหลอและเฝาระวงทถกตอง

4. ตดตามประเมนอาการทกสปดาหหากมอาการรนแรงมากขนใหปรกษาโรงพยาบาลเครอขาย


คะแนน8Q>17คะแนน

1. ควรรบไวรกษาในโรงพยาบาลและเฝาระวงอาการอยางใกลชดตลอด24ชวโมง


3. ใหการชวยเหลอทางสงคมจตใจชวยแกไขปญหาทกขใจทเรงดวน

4. หากมความเสยงตอการฆาตวตายไมลดลงพจารณาปรกษาหรอสงตอโรงพยาบาลจตเวช

หมายเหต: ผปวยทกรายทมความเสยงฆาตวตายควรไดรบการตดตามประเมนการฆาตวตายดวย8Qและไดรบการ

ดแลชวยเหลอตามสภาพปญหาทกเดอน

การพยาบาลผปวยโรคจตเภททมความเสยงตอการฆาตวตาย23-24

1. สรางสมพนธภาพดวยการพดคยทนมนวลเปนมตรและอบอนแสดงการยอมรบผปวยมความอดทนใน

การรบฟงเพอสรางความไววางใจใหความรวมมอและยอมรบการเจบปวย

2. ใหความสาคญกบการแกปญหาของผปวยประเมนหาสาเหตททาใหผปวยพยายามฆาตวตาย เชนการ

สญเสยบคคลอนเปนทรกเจบปวยดวยโรครายแรง/เรอรงสญเสยอวยวะ/พการกระทนหนมปญหาเศรษฐกจมปญหา

ครอบครวเปนตน

3. ประเมนระดบความเสยงตอการฆาตวตายจากภาวะซมเศราหรออาการทางจตเชนหลงผดหวาดระแวง

หแวว เหนภาพหลอนถาพบความเสยงตองมอบหมายเจาหนาทดแลใกลชด (ตวอยางสญญาณเตอนการใชคาพดสงเสย

สงลาหรอการบรหารจดการเชนการจดการแบงทรพยสนมรดกเรยบรอยแลวการวางแผนเชนมพฤตกรรมซอยามา

สะสมไวและ/หรอการมประวตเชนการมบาดแผลจากการทารายตวเอง

4. จดสงแวดลอมใหเหมาะสมบรเวณทพยาบาลสามารถเฝาสงเกตอาการไดอยางใกลชดตลอดเวลา

มบรรยากาศผอนคลายอากาศถายเทสะดวกไมเปนมมอบเพอชวยลดภาวะเครยดของผปวยลง

5. ใชเทคนคการสนทนาเพอกระตนใหผปวยไดระบายความรสกออกมาขอดขอเสยจากการฆาตวตายใสใจ

รบฟงเรองราวกระตนใหหาแนวทางแกไขปญหาโดยจดสถานทใหมความเปนสวนตวทาใหผปวยรสกวามคนหวงใยและ

การมชวตอยมคณคาเชนการทาสญญากบผปวยวาจะไมทารายตนเองซาอกและใหบอกพยาบาลทกครงทมความคดจะ

ทารายตนเอง

6. ใหกาลงใจชวยใหผปวยมองเหนความหวงของการทมชวตอยพดถงแบบแผนการดาเนนชวตในอนาคต

มองหาสงทเปนทยดเหนยวทางจตใจของผปวยเชนครอบครวศาสนาความเชอและคอยเสรมใหผปวยมความรสกทด

ตอตนเองเหนความสามารถและศกยภาพในการพงตนเอง

7. กระตนใหผปวยมปฏสมพนธกบผอนเขารวมกจกรรมตางๆกลมบาบดเพอสนบสนนการคดเชงบวกลด

อาการซมเศรา/แยกตวเอง

8. ดแลใหผปวยไดรบยาตามแผนการรกษาและเฝาระวงอาการขางเคยงของยาในรายทมความเสยงรนแรง

มากแพทยอาจพจารณารกษาดวยไฟฟา

9. ใหคาแนะนาแกญาต/ผดแลในการดแลอยางใกลชด และประเมนสมพนธภาพของญาตและครอบครว

ตามแนวทางการดแลผปวยเสยงตอการฆาตวตาย


ขอควรระวงในการดแลผปวยโรคจตเภททมความเสยงตอการฆาตวตาย

ระวงความรสกลบตอผปวยหากแกไขไมไดตองใหคนอนในทมมารบผดชอบดแลแทน

ตอบสนองความตองการของผปวยตามสมควร ไมมากจนเกนไป โดยเนนใหผปวยชวยเหลอตนเองให

มากทสด

4.1.3การพยาบาลผปวยโรคจตเภททมภาวะถอนพษสรา

ผทมปญหาการดมสราแบงเปน4ระยะดงน

1. ระยะกอนการรกษาหรอระยะกอนถอนพษสรา(BeforecareorPre-AlcoholDetoxification)

2.ระยะถอนพษสรา(Alcohol-Detoxification)

3.ระยะฟนฟสภาพจตใจและสงคม(Rehabilitation)

4. ระยะดแลหลงการรกษา(Aftercare)

สวนใหญมกพบผปวยในระยะถอนพษสรา ซงอาจมภาวะ Delirium เกดขนได ดงนนการพยาบาลผปวย

โรคจตเภททมภาวะถอนพษสราทกรายตองประเมนตดตามระดบความรนแรง เพอหาภาวะเสยงตอการเกดอาการ

ถอนพษสรา โดยใชแบบประเมน AWS หรอแบบประเมน CIWA-Arทกครง (ตามตารางท 10 หรอตารางท 11)

และใหการพยาบาลตามระดบความรนแรงของอาการถอนพษสราทประเมนได(ตามตารางท12)


ต�ร�งท10แบบประเมนAlcoholWithdrawalScale(AWS)

AD2-1:แบบบนทกตดตามอาการถอนพษสรารายบคคลดวยเครองมอAWS


ต�ร�งท11แบบประเมน

TheClinicalInstituteWithdrawalAssessmentforAlcohol(CIWA-Ar)

AD2-2:แบบบนทกตดตามอาการถอนพษสรารายบคคลดวยเครองมอCIWA-Ar


ต�ร�งท12ก�รพย�บ�ลสำ�หรบผมปญห�ก�รดมสร�ต�มระดบก�รประเมนอ�ก�รถอนพษสร�

ระดบความรนแรง(Severity)

ตำา(Mild) ปานกลางคอนขางตำา(MildtoModerate)

ปานกลางคอนขางสง(ModeratetoSevere)

สง(severe)

คะแนนAWS=1-4 5-9 10-14 >15

คะแนนCIWA–Ar=1–7 8–14 15–19 ≥20

1.ประเมนสญญาณชพ ทก4ชวโมง

1.ประเมนสญญาณชพ ทก4ชวโมง

1.ประเมนสญญาณชพทก,neurosignทก2ชวโมง

1.ประเมนสญญาณชพ, neurosignทก1ชวโมง

2.ประเมนตดตาม ความรนแรงของอาการถอนพษสราโดยใชแบบประเมนAWSหรอแบบประเมนCIWA-Arทก4ชวโมง

2.ประเมนตดตามความรนแรงของอาการถอนพษสราโดยใชแบบประเมนAWSหรอแบบ

ประเมนCIWA-Arทก2ชวโมง

- เฝาระวงความเสยงตางๆเชนการเกดอบตเหตการหกลม

2.ประเมนตดตามความรนแรงของอาการถอนพษสราโดยใชแบบประเมนAWSหรอแบบประเมนCIWA-Arทก1ชวโมง

- เฝาระวงความเสยงตางๆเชน การเกดอบตเหตการหกลม

- การเกดภาวะแทรกซอนจากการจากดพฤตกรรมหรอการผกยดเพอปองกนการเกดอบตเหตเชน มอปกรณผกมดทปลอดภยมแนวทางในการผกมด

2.ประเมนตดตามความรนแรง ของอาการถอนพษสรา โดยใชแบบประเมนAWS

หรอแบบประเมนCIWA-Ar ทก½-1ชวโมง

- เฝาระวงความเสยงตางๆเชน การเกดอบตเหตการหกลม

- การเกดภาวะแทรกซอนจากการจากดพฤตกรรมหรอการผกยดเพอปองกนการเกดอบตเหตเชน มอปกรณผกมดทปลอดภยมแนวทางในการผกมดและตรวจเยยม

3.ประเมนตดตามอาการเปลยนแปลงอยางตอเนองและบนทกอยางครอบคลม

3.ประเมนตดตามอาการเปลยนแปลงอยางตอเนองและ

บนทกอยางครอบคลม



4.ประเมนภาวะขาดนาและสารอาหาร




5.ดแลการนอนหลบ พกผอนใหเพยงพออยางนอย6–8ชวโมง

5.ดแลการนอนหลบ พกผอนใหเพยงพออยางนอย6 – 8ชวโมง

5.ดแลการนอนหลบพกผอนใหเพยงพออยางนอย 6–8ชวโมง

5.ดแลการนอนหลบพกผอนใหเพยงพออยางนอย 6–8ชวโมง

6. แนะนาญาตเรองการใหผปวยไดรบอาหารและนาอยางเพยงพอ

6. ดแลใหไดรบอาหารและนาใหเพยงพอ กบความตองการของรางกาย

6.ดแลใหไดรบอาหาร และนาใหเพยงพอกบ ความตองการของรางกาย

6.ดแลใหไดรบอาหาร และนาใหเพยงพอกบ ความตองการของรางกาย

7. ชงนาหนก1ครง/สปดาห 7. ชงนาหนก1ครง/สปดาห 7.ชงนาหนก1ครง/สปดาห 7.ชงนาหนก1ครง/สปดาห

หมายเหต: ศกษารายละเอยดการดแลผปวยสราทมปญหาดานจตเวชในคมอผเขาอบรมหลกสตรการอบรม

การดแลผปวยสราทมปญหาดานจตเวชสาหรบพยาบาลพ.ศ2558)


4.1.4การพยาบาลผปวยโรคจตเภททมผลขางเคยงจากการใชยาจตเวช23-24

การรกษาดวยยารกษาโรคจตเปนการรกษาทมความสาคญมากและเปนการรกษาโดยสวนใหญของการ

รกษาโรคทางจตเวชซงเปนยากลมทพบผลขางเคยงจากยาไดมากและเกดขนกบระบบทสาคญของรางกายหลายระบบ

คอ อาการทางระบบประสาท เชน ปากแหง คอแหง ตาพรา ทองผก บางรายมอาการสน ตวแขง อาการทางระบบ

ตอมไรทออาการทพบบอยไดแกอาการคดตงเตานมนานมไหลประจาเดอนขาดอาการตอผวหนงเปนอาการแพแสงแดด

และการดมนามากผดปกต คอมากกวา 3 ลตรตอวน อาการเหลานทาใหผปวยรสกไมสบายและสงผลตอการใหความ

รวมมอในการรกษาถาผดแลสามารถประเมนอาการไดกอนเกดอาการกจะสามารถใหความชวยเหลอผปวยไดทนทวงท

ไมทาใหผปวยเกดความทกขทรมานตออาการดงกลาวและผปวยสามารถดแลตนเองอยในชมชนได

ดงนนการจดการอาการจากผลขางเคยงของยารกษาโรคจตจงมความสาคญมากตอการดแลผปวย

โรคจตเภทเพอใหผปวยรวมมอในการรกษาลดการปวยซาและสามารถดาเนนชวตอยในชมชนไดตามปกตโดยมแนวทาง

การใหคาแนะนาการจดการเบองตนผลขางเคยงจากการใชยาจตเวช(ตามตารางท13)นอกจากนการรกษาดวยยา

รกษาโรคจต ยงมยากลมทตองใหความสาคญในการเฝาระวงอาการไมพงประสงคทอาจเกดขน (Advers Drugs

Reaction:ADR)เนองจากเปนยาทมชวงในการรกษาแคบ(Narrowtherapeuticindex)มผลขางเคยงจากการใชยา

รนแรง(SeriousADR)ซงแตละชนดจะมการเฝาระวงทตางกนและแนวทางการจดการ(ภาคผนวกท15)

ต�ร�งท13แนวท�งก�รใหคำ�แนะนำ�ก�รจดก�รเบองตนผลข�งเคยงจ�กก�รใชย�จตเวช19

อาการขางเคยง แนวทางการใหคำาแนะนำา

1.ปากแหง/คอแหง/ทองผก “ใหจบนาเปลาบอยๆหรออมลกอมจะชวยใหดขนไดไมควรดมนาหวานเพราะจะ

ทาใหอวน/นาหนกเพมขนไดถามอาการทองผกใหกนอาหารทมกากใยเพมขนโดย

เฉพาะผกผลไม”

2.ตาพรา “ชวงทเรมกนยาบางครงอาจจะรสกตาพรามวมองไมชดบางใหระวงเรองหกลม/

อบตเหตอาการพวกนจะคอยๆดขนภายในหนงสปดาห”

3.มอสนแขนขาเกรง

การเคลอนไหวชา

อาการจะเปนในชวง1-5วนแรกสวนมากอาการจะคอยๆหายไปเองถาอาการ

ดงกลาวไมดขน/หายไปแนะนาใหมาพบแพทย

4.กนเกง/นาหนกเพม “ตองระวง/ควบคมอาหารหลกเลยงอาหารทมไขมนหรอแปงสงเชนของทอดของ

หวานและออกกาลงกายเพมขนอยางนอยสปดาหละ3-4วน”

5.งวงนอน/ออนเพลย “หลกเลยงการขบรถหรอทางานกบเครองจกร แตถางวงหรอออนเพลยมากจน

ทางานไมไหวใหกลบมาปรกษา”

6.ปวดเมอยกลามเนอแขนขา

เซองซม

•อาการจะเกดในชวง1-2เดอนหลงไดรบยาสวนมากอาการจะคอยๆดขน

7.กระวนกระวาย อยนงไมได

ตองเคลอนไหวอยตลอดเวลา

ควบคมไมได

• “อาการนไมใชอาการแพยาแตเปนผลขางเคยงจากยาซงมกจะพบในชวงเรมยา

หรอเพมยา”

• หากมอาการควรไปพบแพทยเพอปรบยา

• อาการเหลานจะลดลงไดโดยทากจกรรมหรอออกกาลงกาย


อาการขางเคยง แนวทางการใหคำาแนะนำา

8.อาการขมบขมบหรอดดปาก

คอบดเอยงขยบนวมอ

นบนวมอ

การเคลอนไหวผดปกตเชนเคยวปากแลบลนขยบแขน/ขาโดยไมไดตงใจพบได

ในผปวยทไดยาตานโรคจตเปนระยะเวลานานหรอผสงอายอาการจะเกดขนชาๆ

และมกไมหายขาดตองใชยาลดอาการตวเกรงในการบรรเทาอาการหากสงเกตพบ

อาการเหลานควรปรกษาหรอสงตอพบจตแพทยเพอปรบลดยาตานโรคจตหรอให

ยาบรรเทาอาการ

9.คอแขง/ลนแขง/มอสน/

ตวเกรง/พดไมชด

“มกจะเปนมากในชวงสปดาหแรก ใหกนยาลดตวเกรงอยางสมาเสมอ อาการจะ

คอยๆดขนแตถายงมอาการมากใหกลบมาพบแพทย”

10.หนามดขณะเปลยนทา “อาจจะรสกหนามดโดยเฉพาะในชวงเปลยนทาเรวๆอาการพวกนแกไขไดโดยคอยๆ

เปลยนทาเชนจากทานอนใหลกนงสกครแลวจงคอยยนและเดน”

4.2ก�รพย�บ�ลผปวยโรคจตเภทระยะStabilizationและMaintenance23-24

Stabilization phase เปนระยะทอาการของโรคสงบลงความรนแรงลดลง อยในชวง 6 เดอนหรอ

มากกวาหลงผานการรกษาในระยะAcuteแตผปวยยงคงตองไดรบยาตอเนองเพอปองกนการปวยซา

Maintenancephaseเปนระยะทอาการผปวยคงทยงคงมอาการดานบวกหายไปหรอลดลงแตอาการ

ดานลบจะเดนกวาและยงมอยแตไมเปนอนตรายตอตนเองหรอผอน ในระยะนผ ปวยยงคงมอาการหลงเหลออย

(Incompleteremission)และอาจมอาการกาเรบเปนชวงๆซงการเจบปวยบอยครงยงทาใหมอาการหลงเหลอมากขน

และมอาการเสอมถอยลงทาใหเกดผลกระทบตอผปวยโดยใหการพยาบาลตามแผนภมท3และใหการฟนฟสมรรถภาพ

ผปวยตามแผนภมท4


แผนภมท3ก�รพย�บ�ลผปวยโรคจตเภทระยะอ�ก�รสงบ

(StabilizationphaseandMaintenancephase)

การพยาบาลผปวยโรคจตเภท

ระยะอาการสงบ

(Stabilization phase and

Maintenance phase)

Psycho

education

การฟนฟทกษะทางสงคม

(Social

Rehabilitation)

การฟนฟทกษะทางอาชพ

(Vocational

Rehabilitation)

การพยาบาลเพ�อการฟนฟ

สมรรถภาพของผปวย

การพยาบาลเพ�อการตดตาม

และปองกนการปวยซำ

ประเมน ICF (9 ดาน)

เยยมบาน

แบบประเมน

อาการเตอน

Warning sign

4.2.1การพยาบาลผปวยโรคจตเภทเมอเขาสระยะStabilization23-24

ในระยะStabilizationการดแลเนนแกไขอาการทางจตโดยเนนใหผปวยเขาใจเกยวกบโรคการรกษา

การจดการกบความเครยดทเหมาะสมการดแลตนเองเพอเตรยมตวผปวยใหกลบไปอยในชมชนและระยะนครอบครว

ควรมสวนรวมในการรกษาดงน

สงเสรมใหผปวยสามารถปรบตวใชชวตประจาวนในสงคม

เตรยมการสนบสนนชวยเหลอ

ลดความตงเครยด

สงเสรมการใชกระบวนการRecovery

ควบคมอาการของโรคอยางตอเนองลดความเสยงของการปวยซา

สงเสรมความรวมมอในการรบประทานยาตดตามอาการไมพงประสงคจากยา

4.2.2 การพยาบาลผปวยโรคจตเภท เมอเขาส Maintenance phase จะเนนการดแลเพอปองกน

การปวยซำาลดอาการทางลบและสงเสรมทกษะทางสงคมดงน

พฒนาการทาหนาทดานตางๆ

พฒนาคณภาพชวตตดตามอาการไมพงประสงคจากยา

ตดตามอาการของผปวยลดความเสยงการปวยซา


แผนภมท4ก�รพย�บ�ลเพอก�รฟนฟสมรรถภ�พผปวยโรคจตเภท

หมายเหต *การดแลปกตหมายถงการเยยมบานและPsychoEducation **คอการฟนฟทกษะทางสงคม***คอการฟนฟทกษะทางอาชพ


4.3ก�รพย�บ�ลเพอก�รฟนฟสมรรถภ�พผปวยโรคจตเภท

การพยาบาลเพอการฟนฟสมรรถภาพผปวยโรคจตเภท เพอชวยใหคงสภาพไมเสอมหรอพรองลงไป

จากเดมทงในดานกจวตรประจาวน บทบาทหนาททางสงคมและอาชพ สงผลใหผปวยโรคจตเภทมคณภาพชวตทด

(ตามแผนภมท4)

การฟนฟสมรรถภาพทางจตเวช หมายถง การใหบรการดานการฟนฟสมรรถภาพทางจตเวชเพอ

ใหผปวยสามารถดารงชวตอสระไดตามเปาหมายทตองการและอยในสงคมไดตามศกยภาพทปกตหรอใกลเคยงปกต

ไดมากทสดภายใตการทางานของทมสหวชาชพและความรวมมอจากครอบครวชมชนและองคกรทเกยวของ27

แนวคดการฟนฟสมรรถภาพผปวยโรคจตเภท

1.มงเนนการใหความรเกยวกบธรรมชาตของโรคโดยเฉพาะสาเหตความผดปกตของการทางานของสมอง

2.การสรางความจรงใจสมพนธภาพและความเหนอกเหนใจ

3.การบาบดมงเนนการปรบตวตอความเจบปวย และการสามารถทาหนาท/มคณคาในการดารงชวต

ประจาวน

4.การคนหาและเสรมศกยภาพทเปนกลไกแกไขปญหาทเปนธรรมชาตของผปวยโรคจตเภท

5.คานงแหลงสนบสนนหรอการประคบประคองทกรปแบบทมความยดหยนและเหมาะสมกบผปวยโรคจตเภท

6.การใหความสาคญกบครอบครวในการเขารวมกระบวนการรกษา

7.การฟนฟสมรรถภาพทางจตสงคมมความเหมาะสมสาหรบผปวยโรคจตเภทแตละราย

8.สามารถประยกตใชกบผปวยโรคจตเภทชนดตางๆ

9.กระตนและสงเสรมพลงอานาจการมสวนรวมของผปวยโรคจตเภทครอบครวและชมชน

4.3.1กระบวนการฟนฟสมรรถภาพ28-29

1. ตองเรยนรความคดความรสกพฤตกรรมการสอสารของผปวยโรคจตเภทดวยความเขาใจ

2. การสรางความสมพนธใหผปวยโรคจตเภทไววางใจเจาหนาท เพอความสะดวกในการวางแผนและ

กระตนใหเขารวมมอในการดแลตนเองการรบประทานยาหรอการยอมรบความชวยเหลอและการสนบสนนตางๆเชน

การเยยมบานการฝกอาชพตามสภาพทองถนทถอเปนการเปดประตใจยอมรบการเปลยนแปลงอาการทเกดขนในตนเอง

และการปรบตวอยรวมกบคนอน

3. การดแลตอเนองโดยรปแบบการเยยมบานผปวยโรคจตเภทเปนการใหบรการผสมผสานหลายประเดน

ตามความตองการของผปวยโรคจตเภทและผดแลเชนการจดการความเครยดแบบงายๆของกรมสขภาพจต

การใหสขภาพจตศกษาการฝกทกษะพนฐานไดแกการดแลตนเองการชวยงานบานการฝกอาชพในทองถนเปนตน

4. การสรางเสรมครอบครวใหมสวนรวมในการดแลผปวยโรคจตเภทโดยพยายามกระตนใหครอบครว

และคนรอบขางใหกาลงใจเพอเขาจะไดกลบคนบทบาทตนเองในครอบครวโดยเฉพาะการมงานทาสรางรายไดใหกบ

ครอบครว

5. การสรางเสรมความรความเขาใจในชมชนเรองโรคจตการลดอคตการเขาใจการยอมรบการมสวน

รวมในการฟนฟผปวยโรคจตเภทจนถงการกระตนใหเกดชมรมญาต/จตอาสาในพนท

6. การทราบแหลงความชวยเหลอ ทใหการดแลเปนองครวมในทกดานของผปวยโรคจตเภท หากเกน

ความสามารถ เจาหนาทจะประสานงานไปยงวชาชพ/หนวยงานทเกยวของเพอจดการปญหานนๆ ซงสงผลใหผปวย

โรคจตเภทสามารถใชชวตอยางเปนปกตได


4.3.2การประเมนความพการทางจตใจหรอพฤตกรรมเพอใหการฟนฟสมรรถภาพทางจตสงคม30

เมอผปวยโรคจตเภทรกษาตอเนองอยางนอย6เดอนตองไดรบการประเมนความพการและความสามารถ

เพอเขาถงสทธประโยชนของคนพการทางจตโดยใชแบบประเมนความพการทางจตหรอพฤตกรรมของกรมสขภาพจต

(ภาคผนวกท11)หากมความพการทางจตตองประเมนความสามารถ9ดานตามคมอมาตราฐานกลางประเมนความ

สามารถตามประเภทความพการและใหรหสICF(ภาคผนวกท12)(รายละเอยดตามแผนภมท4)

4.3.3กจกรรมเพอการฟนฟสมรรถภาพทางจตเวช27-30

การดแลดานกจวตรประจำาวน(Activityofdailyliving:ADL)

เปนกจกรรมทชวยเหลอสงเสรมหรอกระตนการทากจวตรประจาวนของผปวยโดยมแนวทางดงน

ประเมนสาเหตของการไมสนใจทากจวตรประจาวนของผปวย วาเกดจากอาการเรอรงของผปวย

หรอเกดจากฤทธขางเคยงของยา

กระตนหรอชวยเหลอการดแลสขอนามยสวนบคคลไดแกอาบนาแตงตวตดเลบลางมอ

การรบประทานอาหาร

การทางานบานไดแกการจดเกบทนอนการกวาดบานถบานและทาความสะอาดหองนา

การลางจานการซกเสอผาการทงขยะ

สงเสรมใหผปวยรวธการพกผอนหยอนใจมวธผอนคลาย

สนบสนนใหมกจกรรมในการใชเวลาวางใหเปนประโยชน

โดยมเทคนคในการกระตนผปวยใหทำากจวตรประจำาวนตางๆดงน

สอสารทางบวกกบผปวยไมตาหน

มอบหมายกจกรรมใหผปวยรบผดชอบใหโอกาสและอสระกบผปวยในการเลอกกจกรรม

ชมเชยและใหกาลงใจผปวย

สงเสรมการมสวนรวมกจกรรมในชมชนตามโอกาสและเทศกาล

การดแลดานกจวตรประจาวน ประกอบดวยทกษะตางๆซงการฟนฟผปวยโรคจตเภท จะเนนการฝก

ทกษะจาเปนพนฐาน6ทกษะดงน

1. ทกษะการดแลตนเองเปนการฝกใหผปวยรจกทากจวตรประจาวนตางๆเชนรจกรกษาความสะอาด

ของรางกายตงแตศรษะถงปลายเทา รจกรบประทานยาดวยตนเองอยางถกตองทกมอ รจกขบถายเปนเวลาและ

ถกสขลกษณะมพฤตกรรมการรบประทานอาหารอยางเหมาะสมรจกเขานอนเปนเวลาทกวนเปนตนเนองจากผปวย

จตเวชจานวนมากทมปญหาดานการรกษาความสะอาดโดยผปวยมกจะไมเหนความแตกตางของการทาความสะอาดกบ

การไมทาทรงผมยงเหยงมกลนตวไมยอมสระผมแตงตวแปลกๆไมเหมาะสมกบกาลเทศะสาหรบผปวยทมทกษะดาน

การทาความสะอาดทเพยงพอแลวอาจมปญหากจวตรประจาวนอนๆเชนนสยการกนทไมเหมาะสมสบบหรดมสรา

เปนตน

2.ทกษะการอยรวมกนภายในบานฝกใหผปวยรจกรกษาความสะอาดเสอผาเครองนงหมเครองนอน

การจดเกบของใชภายในบานใหเปนระเบยบรจกใชของใชตางๆภายในบานใหถกประเภทรกษาความสะอาดทอยอาศย

(ปดกวาดเชดถ)การประกอบอาหารเปนตน


3. ทกษะทางสงคมฝกใหผปวยรจกมารยาทของการเขาสงคมและการอยรวมกนกบบคคลอนๆในสงคม

เชน การมสมพนธภาพกบบคคลอนๆ รจกสนใจตนเอง สนใจสงแวดลอม รจกใชภาษาพด ภาษาทาทางทเหมาะสม

กบเหตการณสามารถทากจกรรมรวมกบบคคลอนๆไดอยางเหมาะสมรจกบทบาทสทธและหนาทของตนเองและผอน

มการตดสนใจอยางมเหตผล รจกแกไขปญหาทเกดขนอยางมเหตผล รจกปรบตวใหเหมาะสมตามสภาพแวดลอม รจก

การรบและการใหทเหมาะสมและการใหความชวยเหลอผอนตามความสามารถเปนตน

4. ทกษะการทำางาน ฝกใหผปวยมความรบผดชอบในการทางานหรอทางานทไดรบมอบหมายและ

มความรวมมอในการทางานกบผอน ใหมสมาธ มความอดทนในการทางาน รจกสรางสมพนธภาพกบเพอนรวมงาน

และมการปรบตวใหเหมาะสมกบสภาพของงานเปนตน

5. ทกษะการใชเวลาวางและการพกผอน ฝกใหผ ปวยรจกใชเวลาวางใหเปนประโยชนดวยการ

ออกกาลงกายเชนการเลนกฬาในรมกฬากลางแจงการเขารวมกจกรรมสงสรรคการอานหนงสอฟงวทยดโทรทศน

การพดคยเพอผอนคลายเปนตน

6. ทกษะการใชชวตในชมชน ฝกใหผปวยรจกการใชสาธารณปโภคตางๆ ในชมชนอยางถกตอง เชน

การใชเงนอยางถกตองและเหมาะสม หองนาสาธารณะ รวมทงการรใชแหลงอานวยความสะดวกในชมชน การขอ

ความชวยเหลอจากผอนเมอจาเปน การรวมกจกรรมตางๆ ในชมชน เชน กจกรรมตามประเพณและศาสนา มความ

สามารถในการเดนทางเปนตน

การปฏบตตวของญาต/ผดแลผปวยโรคจตเภท

ในการฟนฟผปวยโรคจตเภทมปจจยทสาคญคอญาต/ผดแลถาญาต/ผดแลมความเขาใจผปวยมสมพนธภาพ

ทดตอผปวยกจะสงผลใหไดรบความรวมมอจากผปวยเมอผปวยสามารถดแลตนเองไดภาระของญาต/ผดแลกจะลดลง

และผปวยกสามารถอยในชมชนไดดงนนญาต/ผดแลตองเรยนรและปรบทศนคตในเรองตอไปน

1. ดานความคด

- ญาตตองทาใจยอมรบวาผปวยไมสบายและพาผปวยไปหาแพทยอยางตอเนองและสมาเสมอ

- จดยาใสกระปกหรอมตลบแบงยาในแตละวนใสยาตามจานวนมอ

- ญาตตองรกผปวยอยางจรงใจ

2. ดานการจดการกบอาการผดปกต

- ใหสงเกตอาการของผปวยเมอพบวาผปวยทมอาการทผดปกตตองใหความสาคญและพาผปวยไปพบ

แพทยและถาไมสามารถจดการไดใหขอความรวมมอจากตารวจ

- เมอผปวยมหแววใหบอกผปวยวาเปนเสยงทไมรจกอยาไปสนใจ

- เมอเขาเครยดพดสงดๆใหฟงเขา

3. ดานการจดฝกทกษะทางสงคม เมอญาตพจารณาแลววาผปวยสามารถควบคมพฤตกรรมไดอยาง

เหมาะสมแลว สามารถพาผปวยเขาสงคมโดยชกจงผปวยออกไปนอกบานดวย เชน ถาไปไหนพยายาม

พาผปวยไปดวยใหไปรบยาโดยญาตสอน


4. ดานการหาความรเพมเตมญาตสามารถดแลผปวยโดยการหาความรเรองโรคจตเภทเพอใหผปวยเขาใจ

ความเปนไปของอาการ

5. ดานการสนบสนนเปนกำาลงใจใหผปวย

- สนบสนนและใหกาลงใจในการทากจวตรประจาวนตางๆ

- ชวยเปนกาลงใจใหผปวยพยายามลมสงทผานมาใหผปวยเรมตนชวตใหม

- พยายามพาผปวยออกจากเหตการณบาดเจบทางใจตางๆ

- จดยาใหผปวยรบประทานตอหนาญาต

6. ดานการพฒนาอาชพ

- ใหผปวยทางานงายๆ

- ใชวธการสอนผปวยเกยวกบอาชพในครอบครวเชนการชงของขายการปลกผกสวนครว

การเลยงววใหอาหารหม

- ใหผปวยชวยงานทบานเชนยกของลางจาน

- ตวอยางของงานทผปวยสามารถทาไดเชนแบงของขายใหนาเงนไปฝากธนาคารชวยทางาน

ในหางรานแผนกทไมยงยากเชนจดเรยงสนคา

7. ดานการสอสารโดยพดกบผปวยอยางไพเราะไมตาหนไมขตวอยางคาถามเชน

- นอนหลบมย/เครยดมย/อยวางๆเบอมย/ลกตนไดแลวสายแลว

- จะเอาอะไรใหบอกสอบถามใหผปวยพดปญหา

- คนปวยทาผดอยาตาหนนงเสยหายโมโหคอยบอก

- เตอนผปวยใหกนยาโดยใชคาพดวากนยาหรอยงลก

- เวลาลกไมอาบนาบอกวาใครมาบานจะเหมนสาบ

- ฝกการสอสารเพอรบยา

- การตอบสนองตอทาทางของผปวยอยางเหมาะสม

- ถาลกฮดฮดโตเถยงแมบอกวาขอโทษ

- เอาใจใสซงกนและกนเอออาทร

- ขอสญญาวาตอไปจะปฏบตตวอยางไรแทนการตาหนผปวย

- ใหขอความชวยเหลอโดยการเสนอตวใหความชวยเหลอสมาเสมอ

8. ดานการผอนคลายความเครยดของตนเอง

- เมอญาตมความเครยดควรหาวธคลายเครยดหรอพบจตแพทย

- ควรเปลยนบรรยากาศคลายเครยด

- มความคดวาทาวนนใหดทสดอยกบปจจบนยดธรรมมะ


4.4ก�รพย�บ�ลผปวยโรคจตเภททเกยวของปญห�ท�งกฎหม�ย31

ผลกระทบทเกดตามมาจากการเจบปวยดวยโรคจตเภท ทาใหผปวยโรคจตเภท สญเสยสทธทควรพงม

พงได ผ ปวย ญาตและผเกยวของควรตองมความรความเขาใจเพอการปฏบตทเปนแนวทางเดยวกน โดยยดถอ

พระราชบญญตสขภาพจต พ.ศ. 2551 ซงมวตถประสงคเพอคมครองผทมความผดปกตทางจต และคมครองสงคม

จากผมความผดปกตทางจต ม งเนนการปกปองสทธของผ ปวยจตเวชทงผ ปวยจตเวชทวไปและผปวยนตจตเวช

(ผปวยคด) ใหไดรบการบาบดรกษา และการคมครอง โดยมกระบวนการบาบดรกษาใหเปนแนวทางเดยวกน และ

ผปฏบตงานทดแลรกษาผปวยกไดรบการคมครองดวย(ดรายละเอยดพระราชบญญตสขภาพจต พ.ศ.2551 ในคมอ

ผเขาอบรมหลกสตรการเขาถงบรการและดแลผปวยโรคจต สาหรบพยาบาล/นกวชาการสาธารณสข ฉบบปรบปรง

ป2558)


NGO

ศสมช

วด

สถานตำรวจ

โรงเรยน

บคคล

ครอบครว

ชมชน

เครอขายสขภาพจตในชมชน

โรงพยาบาล/สถาบนจตเวช

โรงพยาบาลศนย

โรงพยาบาลทวไป

โรงพยาบาลชมชน

ศนยสขภาพชมชน

สถานอนามย

โรงพยาบาลสงเสรมตำบล

ระบบสขภาพ ครอบครวและเครอขายญาต ระบบเครอขาย

สมาคม/ชมรมผบกพรองทางจต

กรมประชาสงเคราะห : บานกงวถ

การดแลตอเนองเปนหวใจสาคญของการลดการกลบเปนซาและเพมผลลพธในการใชชวตตามปกตของผปวย

ใหดทสด จะเหนวาการดแลผปวยโรคจตจะมระดบการดแลซงมทงผปวย คนในครอบครวและชมชน เขามามสวนรวม

โดยมหนวยงานสาธารณสขมบทบาทในการรกษารวมกบหนวยงานทเกยวของ ไดแกตารวจ โรงเรยนวดหนวยงาน

พฒนาสงคมและสวสดการอนๆการดแลจงเปนการทางานรวมกนหลายภาคสวนและการดแลทสาคญเกดในระดบของ

ชมชนมากกวาสวนอนๆ

การดแลผปวยจตเภทตอเนอง หมายถง การเฝาระวง ดแลทางสขภาพจตและจตเวชภายใตสงแวดลอม

ของตนเองโดยมทมสขภาพในชมชนไดแกเจาหนาทรพ.สต.รวมกบอสม.ดแลผปวยอยางตอเนองทงนเพอ

-ปองกนอาการทางจตกาเรบซา

-ประเมนปญหาทอาจทาใหอาการกาเรบซาหรอขดขวางคณภาพชวตของผปวย

-การสงเสรมการดแลตนเองของผปวยและญาต

5.1ก�รตดต�มดแลผปวยตอเนองในชมชน31 (ตามแผนภมท5)

แผนภมท5เครอข�ยสขภ�พจตในชมชน

บทท5

ก�รพย�บ�ลเพอก�รดแลตอเนอง

และปองกนก�รกลบเปนซำ�


ผรบผดชอบในการดแลผปวยทบาน

ทมสหวชาชพไดแกแพทย/จตแพทย/พยาบาลวชาชพ/นกวชาการสาธารณสข/พยาบาลจตเวช/นกจตวทยา

คลนก/นกจตวทยา/นกสงคมสงเคราะห/บคลากรสาธารณสขอนๆทาหนาทประสานการดแลใหผปวยและเชอมโยงกบ

วชาชพอนในการจดการสงตอประสานงานการดแลการวางแผนการดแล/ฟนฟสมรรถภาพและปรกษากบผเชยวชาญ

ในดานตางๆ

อาสาสมครสาธารณสขประจาหมบาน (อสม.) ในชมชนทาหนาทเฝาระวง สงเกตอาการกาเรบและชวยดแล

ตอเนองเชอมโยงกบครอบครวและผปวยเพอลดพฤตกรรมทเสยงตออาการกาเรบประสานการสงตอรวมถงสนบสนน

ใหกาลงใจผปวยและญาตในการฟนฟการใชชวต


แผนภมท6ก�รตดต�มผปวยโรคจตเภทในชมชน

ระบบการตดตามผปวยโรคจตเภทในชมชนและบทบาทหนาทของผเกยวของ

บทบาทพยาบาลและทมสขภาพลงตดตามเยยมผปวยมรายละเอยดดงน(ดตามแผนภมท6)

แพทย/จตแพทย

ประเมนการบาบดรกษาและอาการของผปวยกอนจาหนายและตดตามการดแลรกษาอยางตอเนอง

ทมจตเวชและผรบผดชอบงานสขภาพจต

หมายถงแพทย/จตแพทย/พยาบาลทรบผดชอบงานสขภาพจตและจตเวชในสถาบน/โรงพยาบาลจตเวช

รพศ./รพท./ศนยบรการสาธารณสขใหการสนบสนนการดาเนนงานเปนพเลยงและทปรกษา


ทมสขภาพจตชมชน

ประกอบดวย ผรบผดชอบงานสขภาพจตและจตเวช รพช./รพ.สต./ศนยบรการสาธารณสข ในสงกด

กรงเทพมหานคร

- รวบรวมและจดทาทะเบยนผปวยโรคจตเภทแยกตามพนท

- ตดตามผปวยโรคจตเภทในชมชนตามแบบตดตามผปวยโรคจตเภทในชมชนภายในระยะเวลา 1 ป

จากญาต/ผดแล/ผปวย/รพ.สต.

- ตดตามดแลผปวยโรคจตเภทตอเนองในชมชน

- กรณพบวาผปวยโรคจตเภทมอาการกาเรบใหปรกษา/สงตอตามระบบในพนทตดตามสรปรายงานตาม

ทะเบยนผปวยโรคจตเภท

อสม./อสส./Caregiver

- เฝาระวงสงเกตอาการเพอปองกนการกลบเปนซา/ความรนแรง

- การเยยมบานใหกาลงใจญาตและผปวยโรคจตเภท

- สรางการยอมรบผปวยโรคจตเภทในชมชน

- ดแลการกนยาตอเนอง

- การสงเสรมอาชพ/รายได

5.2บทบ�ทพย�บ�ลในก�รตดต�มเยยมผปวย(HomeHealthCare)31,32

ผ ปวยหลงจาหนายออกจากโรงพยาบาล พยาบาลตดตามเยยมผ ปวยจตเภท 1 ป โดยตดตามเยยม

ครงแรกภายใน1เดอนตามแผนภมแนวทางการดแลผปวยโรคจตเภทเรอรงในชมชน(แผนภมท7)บทบาทหนาทของ

บคลากรตามแนวปฏบตการตดตามเยยมในชมชน (ตารางท 14) และตามแนวปฏบตการตดตามเยยมในชมชน

(ตารางท15)


แผนภมท7แนวท�งดแลผปวยโรคจตเภทเรอรงในชมชน32


รายละเอยดคะแนนจากแบบตดตามเยยมในชมชน9ดาน32

1.ดานอาการทางจต

1คะแนน(ไมมอาการ) หมายถง ผปวยรเรองชวยตนเองไดดารงชวตในชมชนได

2คะแนน(มบาง) หมายถง ผปวยมพฤตกรรมทผดปกตจากเดมมอยางนอย10วนใน1เดอน

3คะแนน(มบอย) หมายถง ผปวยมพฤตกรรมทผดปกตจากเดมมมากกวา10วนใน1เดอน

2.ดานการกนยา

1คะแนน(สมาเสมอ) หมายถง การรบประทานยาครบทกวนตามทแพทยสง

2คะแนน(ไมสมาเสมอ) หมายถง รบประทานยาไมครบตามคาสงแพทย

แตยงมการรบประทานยาเปนบางเวลา

3คะแนน(ไมกนยา) หมายถง ไมรบประทานยาเลยทกมอ

3.ดานผดแล/ญาต

1คะแนน(ด) คอมผดแลหลกเปนคนในครอบครวมศกยภาพในการดแล

2คะแนน(ปานกลาง) คอมผดแลเปนคนนอกครอบครว

3คะแนน(ปรบปรง) คอไมมผดแลหรอผดแลไมมศกยภาพเพยงพอ

4.ดานการทำากจวตรประจำาวน

1คะแนน(ทาได) หมายถง ผปวยสามารถทากจวตรประจาวนไดดวยตนเอง

2คะแนน(ทาไดบาง) หมายถง ผปวยสามารถทากจวตรประจาวนไดแตตองมคนคอยชวยเหลอ

3คะแนน(ทาไมได) หมายถง ผปวยไมสามารถทากจวตรประจาวนไดเลย

5.ดานการประกอบอาชพ

1คะแนน(ทาได) หมายถง ผปวยมรายไดจากอาชพหรอความสามารถชวยครอบครวในการประกอบ

อาชพไดทกครง

2คะแนน(ทาไดบาง) หมายถง ผปวยสามารถชวยครอบครวในการประกอบอาชพไดแตตองมคนกระตน

3คะแนน(ทาไมได) หมายถง ผปวยไมสามารถชวยครอบครวในการประกอบอาชพไดเลย

6.ดานสมพนธภาพในครอบครว

1คะแนน(ด) คอครอบครวมการชมเชยใหกาลงใจมองผปวยในดานบวกสวนใหญ

2คะแนน(ปานกลาง) คอครอบครวมการชมเชยบางแตยงพบการดดาตกเตอนดาวาบางครง

3คะแนน(ปรบปรง) คอครอบครวมปฏสมพนธดานลบไดแกการตเตอนดถกดาวาและบางครงผปวย

รสกไมเปนตวของตวเองหลายครง

7.ดานสงแวดลอม

1คะแนน(ด) คอมทอยอาศยเปนหลกแหลง

2คะแนน(ปานกลาง) คอมทอยอาศยแตแยกออกจากครอบครวอยคนเดยวหรอมทอาศยเปนครงคราว

3คะแนน(ปรบปรง) คอไมมทอยอาศยเรรอน


8.ดานการสอสาร

1คะแนน(ด) คอสนทนาแลกเปลยนความคดเหนกบผอนได

2คะแนน(ปานกลาง) คอสนทนาแลกเปลยนความคดเหนกบผอนไดเปนครงคราว

3คะแนน(ปรบปรง) คอไมพดคยกบใครเลย

9.ดานความสามารถในการเรยนรเบองตน

1คะแนน(ด) คอบอกครงเดยวหรอสองครงสามารถทาตามได

2คะแนน(ปานกลาง) คอสอนซาๆจงสามารถทาตามได

3คะแนน(ปรบปรง) คอสอนเทาไรกจาไมไดทาไมได

หมายเหต เดอนท1และ6ประเมนดานท1-9(เพอพจารณาสภาวะผปวย)

เดอนท6หากพบวาเทากบ9คะแนนควรประเมนซาทก6เดอน

9คะแนนใหสงโรงพยาบาลชมชนเพอประเมนความพการดวย

แบบประเมนตามICF

เดอนท2,3,4และ5ประเมน1-4ดาน(เพอประเมนอาการและปจจยเสยงตอการกาเรบ)

เดอนท ดานท1 ดานท2 ดานท3 ดานท4 ดานท5 ดานท6 ดานท7 ดานท8 ดานท91 2 3 4 5 6

ต�ร�งท14บทบ�ทหน�ทของบคล�กรต�มแบบตดต�มเยยมในชมชน32

ผลการประเมนญาตด-ยาด

บทบาทหนาท ญาตด ยาด

อสม. -ตดตามเยยมใหกาลงใจญาตผปวย โดยการพดคยสอบถามการรบประทานยาการมารบยาตามนดและฤทธขางเคยงของยา

รพ.สต. -สขภาพจตศกษาญาต โดยใหความร เรอง โรคยา อาการเตอน โดยใหความสาคญกบ การรบประทานยาตอเนอง

ใหสขภาพจตศกษาเพอใหผ ปวยมความรโดย ใหความรเรองโรค ยา อาการเตอน เขาใจและตระหนกในการรบประทานยาตอเนอง

รพช. -สขภาพจตศกษาผปวยและญาตโดยใหความรเรองโรคยาอาการเตอน เพอใหผปวยมความร เขาใจและตระหนกในการรบประทานยาตอเนอง

-การจดการความเครยดของญาต

การสรางแรงจงใจในการรบประทานยาเพอให ผปวยมกาลงใจและรวมมอในการรบประทานยาอยางตอเนอง


ผลการประเมนญาตไมด-ยาดและญาตด-ยาไมด

บทบาทหนาท ญาตไมด-ยาด ญาตด-ยาไมด

อสม. -ตดตามเยยมใหกาลงใจญาตผปวย -เฝาระวงอาการกาเรบของผปวยประสานใหขอมลรพ.สต.

รพ.สต. -ใหการปรกษารายบคคล/กลม-สขภาพจตศกษาในญาต-กจกรรมคลายเครยด-ชมรมญาตผปวยจตเวช-หาแหลงสนบสนนทางสงคม-กลมจตสงคมบาบดประคบประคองสาหรบญาต

เนนการฝกทกษะกจวตรประจาวน(ADL:Activityofdailyliving)-สรางแรงจงใจในการรบประทานยาตอเนอง-ทกษะการดแลตนเอง-ทกษะการใชชวตในบาน-ทกษะการใชชวตในสงคม-ทกษะการสรางสมพนธภาพ-ทกษะการทางาน

รพช. -ใหการปรกษารายบคคล/กลม-สขภาพจตศกษาในญาต-กจกรรมคลายเครยด-ชมรมญาตผปวยจตเวช-หาแหลงสนบสนนทางสงคม-ลดstigma-กลมจตสงคมบาบดประคบประคองสาหรบญาต

-สรางแรงจงใจในการรบประทานยาตอเนอง-ทกษะการดแลตนเอง-ทกษะการใชชวตในสงคม

ผลการประเมนญาตไมด-ยาไมด

บทบาทหนาท ญาตไมด ยาไมด

อสม. -ตดตามเยยมใหกาลงใจญาตผปวย -ตดตามเยยมใหกาลงใจญาตผปวย

รพ.สต. -ใหการปรกษารายบคคล/กลม-กจกรรมคลายเครยด-ชมรมญาตผปวยจตเวช-หาแหลงสนบสนนทางสงคม-ลดstigma-กลมจตสงคมบาบดประคบประคองสาหรบญาต

-สรางแรงจงใจในการรบประทานยา-ลงเยยมบานเพอเตรยมความพรอม-หาแหลงสนบสนนทางสงคม-บรการจตสงคมบาบดตามสภาพปญหา-ประสานเครอขายเพอปรบทศนคตและใหการดแลชวยเหลอผปวยและญาตในชมชน

รพช. -ใหการปรกษารายบคคล/กลมแกและครอบครว-กลมจตสงคมบาบดประคบประคองญาต-หาแหลงสนบสนนทางสงคม-ลดstigma-ชมรมญาตผปวยจตเวช

-สรางแรงจงใจในการรบประทานยา-ใหการปรกษารายบคคล/กลมแกผปวย-บรการจตสงคมบาบดตามสภาพปญหา-ตดตามเยยมบาน-ประสานเครอขายเพอใหการดแลชวยเหลอผปวยและญาตในชมชนเพอเตรยมชมชน-หาแหลงสนบสนนทางสงคม-ลดstigma


ต�ร�งท15แนวปฏบตก�รตดต�มเยยมในชมชน

การตดตามเยยมผปวย

ตดตามเยยมผปวยจตเวชเรอรง (F20)1ป โดยตดตามเยยมครงแรกภายใน1 เดอนผปวยหลก ไดรบการ

รกษาผลคะแนนจากแบบตดตามฯดานอาการหรอการกนยาหรอญาตทไดมการปฏบตดงน

ผลการประเมน การปฏบต หมายเหต

ดานท1(อาการ)หรอ

ดานท2(การกนยา)หรอ

ดานท3(ญาต)

1คะแนน -ตดตามอยางนอยเดอนละ1ครง อสม./รพ.สต.

2คะแนน -ใหการชวยเหลอเบองตนตามปญหา

-เฝาระวงอาการกาเรบและหากอาการไมดขนให

พบแพทยทรพ.ในพนท

-ตดตามเยยมอยางนอยทก2สปดาหและ

-หากอาการไมดขนสงตอหรอสงปรกษากบจตแพทย

รพ.สต./รพช.

3คะแนน -ใหการชวยเหลอตามปญหา

-เฝาระวงอาการกาเรบอยางใกลชด

-ตดตามเยยมอยางนอยทก1-2สปดาหและ

-หากอาการไมดขนสงตอหรอสงปรกษากบจตแพทย

รพ.สต./รพช./

รพศ./รพจ.

พบอยางนอย2ดาน

(อาการ/การกนยา/ญาต)

3คะแนน -ใหการชวยเหลอตามปญหา

-เฝาระวงอาการกาเรบอยางใกลชดและ

-สงตอหรอสงปรกษากบจตแพทย

-ตดตามเยยมอยางนอยทก1-2สปดาห

รพ.สต./รพช./

รพศ./รพจ.

ดานท1-9ในเดอนท6 ≤9คะแนนควรประเมนซาทก6เดอน

> 9คะแนนใหสงรพช.เพอประเมนICF

รพ.สต.

รพช.

หมายเหต: การประเมนดานท1-4ประเมนทกเดอน

(โดยดานท4เปนการประเมนสมรรถนะเพอวางแผนการฟนฟผปวยเบองตน)

การชวยเหลอสงเสรมหรอกระตนการทำากจวตรประจำาวนของผปวยเบองตน

1. ประเมนสาเหตของการไมสนใจทากจวตรประจาวนของผปวยวาเกดจากอาการเรอรงของผปวยหรอเกด

จากฤทธขางเคยงของยา

2. กระตนหรอชวยเหลอการดแลสขอนามยสวนบคคลไดแกอาบนาแตงตวตดเลบลางมอรบประทานอาหาร

3. การอยอาศยในครวเรอนไดแกการจดเกบทนอนการกวาดและทาความสะอาดพนการทาความสะอาด

ถวยชามหลงกนขาวการซกผาทงขยะซกเสอผาและการขบถายใหเปนทเปนทาง

4. สงเสรมใหผปวยรวธการพกผอนหยอนใจมวธผอนคลาย

5. สนบสนนใหมกจกรรมในการใชเวลาวางใหเปนประโยชน


เทคนคตางๆในการกระตนผปวยในการทำากจวตรประจำาวน

1. สอสารทางบวกกบผปวยไมตาหน

2. มอบหมายกจกรรมใหผปวยรบผดชอบใหโอกาสและอสระกบผปวยในการเลอกกจกรรม

3. ชมเชยและใหกาลงใจผปวย

4. สงเสรมการมสวนรวมกจกรรมในชมชนตามโอกาสและเทศกาล

5.3ก�รฟนฟผปวยโรคจตเภทต�มแนวคดก�รคนสสขภ�วะ(RecoveryModel)33

ปจจบนหลายประเทศไดนาแนวคดการคนสสขภาวะ (Recovery) มาใชในการดแลผปวย ซงเปน

กระบวนการทเปลยนจากการเนนทอาการทางจตมาเปนการสงเสรมใหบคคลมการเรยนรการเจบปวยและสามารถ

จดการกบตนเองเพอทจะอยรวมกบการเจบปวยไดอยางสรางสรรค

การคนสสขภาวะเปนกระบวนการเปลยนแปลงทศนคตคานยมความรสกเปาหมายทกษะรวมทง

บทบาทของตนเองทเปนสวนตวไมเหมอนกบใคร เปนวถชวตทมความพงพอใจ ความหวงและการแบงปนแกผอน

แมจะมความจากดอนเนองมาจากความเจบปวย

ขนตอนของการคนสสขภาวะ

การยอมรบการเจบปวย

สรางความหวงคนหาเปาหมาย

พฒนาตวตนใหม

สรางความรบผดชอบในตนเอง

ตอสอปสรรคและปญหา

มปฏสมพนธกบคนรอบขาง

เสนทางการคนสสขภาวะ มความเกยวของกบความพยายามในการจดการกบอาการทเปนอยและขดจากด

ของการปฏบตหนาทของบคคลในขณะทหาเสนทางสชวตทมความหมายและความสมบรณแบบของจตสานกทมคณคา

บคคลนนจะเคลอนไปตามวถการคนสสขภาวะผานประสบการณมากมายทงทเปนรปธรรมและนามธรรม

การคนสสขภาวะ(Recovery)33ประกอบดวย4ดานดงน

1. Hopeเชอในผปวยกอนวาเขาทาได/สรางระบบทเออตอhope/Peersupport

2. Identityเปนคณลกษณะทบอกความเปนตวตนและเปนทรจกของคน

3. Meaning

- ความหมายโดยตรงคอความเขาใจทเกดจากการสมผสรบรประสบการณการปวยของคนๆนน

- ความหมายโดยออม เปนบรณาการจากความหมายโดยตรงมาสอตลกษณสวนบคคลและอตลกษณ

ทางสงคม

4. ความรบผดชอบตอตนเอง เปนคานยมความคดอารมณพฤตกรรมของตนเองททาใหตวเองไดใชชวต

อยางเตมทจากการเจบปวยการตอบสนองของคนอนบรการทางสขภาพจตและสงคมวงกวางมผลตอความสามารถท

จะรบผดชอบตอชวต


ดงนนการฟนฟผปวยโรคจตเภทตามแนวคดการคนสสขภาวะ(RecoveryModel)จงเปนกระบวนการทบคคล

ปรบเปลยนทศนคตทมตอตนเองและการเจบปวยทางจตไดโดยทเขายงสามารถบรรลเปาหมายอนๆของชวต แมวาจะ

ปวยดวยโรคทางจตทรกษาไมหายขาดกตามโดยมเสนทางดงน

1. Developingapositiveidentityคอกระบวนการทมการสรางเงอนไขใหมความเปนไปไดทจะรบรถง

และแยกแยะความแตกตางระหวางการเปนคนกบการเปนโรค

2. Framingthe"Mentalillness"เปนการใหความหมายวาการปวยเปนเพยงสวนหนงไมใชทงหมดของ

ชวตยอมรบการปวยแลวบรณาการประสบการณการปวยไปสอตลกษณใหม

3. Selfmananging themental illnessมเปาหมายของการปวยปรบตวกบมนได ใหความหมายกบ

มนใหม ลดความสาคญของมนลง ไมใหมาขดขวางสงทสาคญกวาในชวต โดยการรบผดชอบใหตนเอง มสขภาพทด

หาความชวยเหลอและการสนบสนนเมอจาเปนเขมแขงมความยดหยนมความหวง

4. Developingvaluedsocialrolesการมpositiveidentityเปนพนฐานทสาคญการมความรสกทด

ตอตนเองรสกมคณคาชอบทจะมความคดเปนของตนเองพอใจในสงทตนทาและรสกมคณคาตอสงคม

เมอไดทาความเขาใจเกยวกบการฟนฟผปวยโรคจตเภทตามแนวคดการคนสสขภาวะ (RecoveryModel)

ฉะนนงานของบคลากรทมสขภาพจตกคอ

1. Supportinghope

2. Supportingidentity

3. Supportingmeaning

4. Supportingpersonalresponsibility


เอกส�รอ�งอง

1. นนทกาทวชาชาต,ปรชาอนโท,ธงชยทวทาชาต,อรพรรณเมฆสภะ,สขเจรญตงวงษไทย,อรรถพลสคนธาภรมย

และคณะ. การสารวจทางระบาดวทยาของความผดปกตทางจตและความร เจตคต ทกษะทางการปฏบตงาน

เกยวกบสขภาพจตของประชาชนในเขตกรงเทพมหานคร.จดหมายเหตทางการแพทยฯ 2544:84 (ฉบบพเศษ1) :

S118-S126

2. อนรกษบณฑตยชาต,พนมศรเสารสาร,ภคนพนกตตรกษนนท,วรวรรณจฑา.ระบาดวทยาของความผดปกต

ทางจตของประชาชนไทย.วารสารสมาคมจตแพทยแหงประเทศไทย2544;46(4);335-343.

3. Thara,R.(2004).Twenty-yearcourseofschizophrenia:theMadrasLongitudinalStudy.Canadian

JournalofPsychiatry,49,564-569

4. Whiteford,H.A.,Degenhardt,L.,Rehm,J.,Baxter,A.J.,Ferrari,A.J.,Erskine,H.E.,...&Burstein,R.

(2013).Globalburdenofdiseaseattributabletomentalandsubstanceusedisorders:findings

fromtheGlobalBurdenofDiseaseStudy2010.TheLancet,382(9904),1575-1586.

5. MurrayCJL&LopezAD.TheGlobalBurdenofDisease.HarvardUniversityPress,1996.

6. McEvoy,J.P.,Lieberman,J.A.,Stroup,T.S.,Davis,S.M.,Meltzer,H.Y.,Rosenheck,R.A., ...&

Severe, J. (2006).Effectivenessofclozapineversusolanzapine,quetiapine,andrisperidone in

patientswithchronicschizophreniawhodidnotrespondtoprioratypicalantipsychotictreatment.

AmericanJournalofPsychiatry.

7. LibermanRP,Falloon IRH,WallaceCJ.Drug–psychosocial interventions in the treatmentof

schizophrenia.In:MarabiM,Ed.TheChronicMentallyIll:ResearchandServices.NewYork:SP

MedicalandScientificBooks,1984.

8. International Statistical Classification of Diseases and RelatedHealth Problems 10th Revision.

WorldHealthOrganization.1993.

9. AmericanPsychiatricAssociation.Diagnosticandstatisticalmanualofmentaldisorder.5thed.

Arlington,VA:AmericanPsychiatricAssociation;2013.P.87-122.

10.อรพรรณลอบญธวชชย.(2554)การพยาบาลสขภาพจตและจตเวช(พมพครงท4)กรงเทพฯ;สานกพมพจฬาลงกรณ

มหาวทยาลย

11.มาโนช หลอตระกล. (2538). การสมภาษณและการตรวจทางจตเวช. Holistic Publishing กรงเทพมหานคร

พมพครงท1

12. เอกสารประกอบการประเมนภาวะแทรกซอนทางกายทควรไดรบการแกไขกอนสงตอโรงพยาบาลจตเวช สถาบน

จตเวชศาสตรสมเดจเจาพระยา(2553)


13.นตยา ตากวรยะนนท. (2558) การพยาบาลผทไดรบยาทางจตเวช สานกพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร พมพ

ครงท1เดอนตลาคม2558

14.ราชวทยาลยจตแพทยแหงประเทศไทยและกรมสขภาพจต.แนวทางรกษาโรคจต:แนวทางการรกษาโรคทางจตเวช.

กรงเทพมหานคร:โรงพมพบยอนดเอนเตอรไพรซจากด.2544;67-90.

15.America Psychiatric Association. Practice Guidline for the Treatment of Patients with

Schizophernia,SecondEdition.AmericanJournalofPsychiatry,February,2004.

16.โรงพยาบาลศรธญญากรมสขภาพจต(2552)ชดความรการฟนฟสมรรถภาพทางจตสงคมในผปวยจตเภท:สขภาพ

จตศกษา

17.กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข. (2551) ชดความรและแนวทางปฏบต เรอง การวางแผนจาหนายผปวย

จตเภท(ฉบบปรบปรง,2551)

18.อนงคนช ศาโศรก (2554) การสรางความรวมมอการรบประทานยาในผปวยโรคจตเภท.วารสารโรงพยาบาล

ศรธญญาปท11ฉบบท1มกราคม2554

19.โรงพยาบาลศรธญญา กรมสขภาพจต. (2551) คมอการทากลมเพอสงเสรมผปวยจตเภทใหความรวมมอใน

การรบประทานยาโดยการปรบความคดและพฤตกรรม.

20.กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข.(2541).เทคโนโลยการดแลผปวยจตเภท, นนทบร สานกพฒนาสขภาพจต

กรมสขภาพจต.

21.โรงพยาบาลสวนปรงกรมสขภาพจต(2551).คมอการดแลผปวยโรคจตเภทสาหรบพยาบาลรพท./รพช.กระทรวง

สาธารณสข.

22.สมจตตลประสงคและคณะ.(2557)คมอประกอบการใชเกณฑการจาแนกประเภทผปวยจตเวช.ชมรมเครอขาย

พยาบาลจตเวชกรมสขภาพจตกระทรวงสาธารณสขพมพครงท1กรกฎาคม2557.

23.สถาบนสขภาพจตกระทรวงสาธารณสขรวมกบสมาคมพยาบาลจตเวชแหงประเทศไทย.(2536)มาตรฐานการปฏบต

การพยาบาลจตเวชและสขภาพจต.กรงเทพ:โรงพมพธรรมศาสตร

24.ชมรมเครอขายพยาบาลจตเวช กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข.(2553) มาตรฐานการปฏบตการพยาบาล

จตเวชและสขภาพจต.กรงเทพ:โรงพมพธรรมศาสตร

25.กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสขและสมาคมพยาบาลจตเวชแหงประเทศไทย (มปป).(2540) การพฒนา

คณภาพการพยาบาลสขภาพจตและจตเวชคมอและเครองมอ.

26.กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข (2558). คมอผเขาอบรมหลกสตรการอบรมการดแลผปวยสราทมปญหา

ดานจตเวชสาหรบพยาบาลโรงพมพชมนมเกษตรและสหกรณกรงเทพมหานคร

27.โรงพยาบาลศรธญญากรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข (2554) คมอการฟนฟสมรรถภาพผปวยจตเวชโดย

การฝกทกษะจาเปนพนฐานในการดารงชวต.นนทบร: ศนยพฒนาการฟนฟสมรรถภาพทางจตสงคม โรงพยาบาล

ศรธญญา.


28. โรงพยาบาลศรธญญา กรมสขภาพจต. (2549) คมอการฟนฟสมรรถภาพทางจตสงคมสาหรบผปวยจตเวชใน

สถานบรการสาธารณสข

29.โรงพยาบาลศรธญญา กรมสขภาพจต.(2550) แนวปฏบตเพอการฟนฟสมรรถภาพทางจตเวชสชมชน โรงพมพ

ชมนมเกษตรและสหกรณกรงเทพมหานคร

30.สานกนโยบายและยทธศาสตร สานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข กระทรวงสาธารณสข (2555).คมอมาตรฐาน

กลางประเมนความสามารถตามประเภทความพการและใหรหสICF.

31.กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข (2558). คมอผเขาอบรมหลกสตรการเขาถงบรการและดแลผปวยโรคจต

สาหรบพยาบาล/นกวชาการสาธารณสข(ฉบบปรบปรงป2558)โรงพมพชมนมเกษตรและสหกรณกรงเทพมหานคร

32.คมอการดแลผปวยจตเวชเรอรงในชมชน ลาสด 08 02 2559 (1).doc 2/24/2016 3:46:00 PM (edited:

[email protected])

33. เอกสารประกอบการประชมโรงพยาบาลศรธญญากรมสขภาพจต(2559).การฟนฟผปวยโรคจตเภทตามแนวคด

การคนสสขภาวะ(RecoveryModel)


ภ�คผนวก


ภ�คผนวกท1

กรอบแนวคดก�รดแลผปวยโรคจตเภทสำ�หรบพย�บ�ล/นกวช�ก�รส�ธ�รณสข

1.การสมภาษณประวตและประเมนอาการผปวยโรคจตเภท

ผปวยโรคจตเภท(ความรโรคจต/พรบ.สขภาพจต)

-ประเมนSuicide(2Q,8Q,9Q) -ประเมนViolence

-ประเมนโรค/ภาวะแทรกซอนทางกาย -ประเมนDelirium

2.การพยาบาลผปวยโรคจตเภทระยะเฉยบพลน(AcutePhase)

3.การพยาบาลผปวยโรคจตเภทระยะอาการสงบ(MaintenancePhase)

Violence

ประเมนICF ประเมนPASS8 Psychoeducation

เยยมบาน

ทกษะทางสงคม

Vocational

ทกษะการสอสารความสมพนธ

Depress/Suicide อาการขางเคยงจากการใชยาทางจตเวช

ทกษะการเรยนรพนฐานทกษะการดแลตนเอง

(SelfCare)

การไดงานทำา(Acquiring,keeping

andterminatingajob)

Delirium

การพยาบาลเพอการตดตามและปองกนการปวยซำา

การพยาบาลเพอการฟนฟสมรรถภาพผปวยโรคจตเภท



ก�รวนจฉยโรคจตเภท



แนวท�งก�รดแลรกษ�ผปวยโรคจตเภท



แบบคดกรองโรคซมเศร�ดวย2คำ�ถ�ม(2Q)


1.ใน2สปดาหทผานมารวมวนนทานรสกหดหเศราหรอทอแทสนหวงหรอไม 0 1

2.ใน2สปดาหทผานมารวมวนนทานรสกเบอทาอะไรกไมเพลดเพลนหรอไม 0 1

การแปลผลถาคาตอบไมมทง2คาถามถอวาปกตไมเปนโรคซมเศรา

• ถาคาตอบมขอใดขอหนงหรอทง2ขอ(มอาการใดๆในคาถามท1และ2)หมายถง“เปนผมความเสยง”หรอ

•“มแนวโนมทจะเปนโรคซมเศรา”ใหประเมนตอดวยแบบประเมนโรคซมเศรา9Q



แบบคดกรองโรคซมเศร�ดวย9คำ�ถ�ม9Q)

ในชวง2สปดาหทผานมารวมทงวนนทานมอาการเหลานบอยแคไหน

ไมมเลย

เปนบางวน1-7วน

เปนบอย

>7วน

เปนทกวน

1.เบอไมสนใจอยากทาอะไร 0 1 2 3

2.ไมสบายใจซมเศราทอแท 0 1 2 3

3.หลบยากหรอหลบๆตนๆหรอหลบมากไป 0 1 2 3

4.เหนอยงายหรอไมคอยมแรง 0 1 2 3

5.เบออาหารหรอกนมากเกนไป 0 1 2 3

6.รสกไมดกบตวเองคดวาตวเองลมเหลวหรอครอบครวผดหวง 0 1 2 3

7. สมาธไมดเวลาทาอะไรเชนดโทรทศนฟงวทยหรอทางานท

ตองใชความตงใจ

0 1 2 3

8. พดชาทาอะไรชาลงจนคนอนสงเกตเหนไดหรอกระสบกระสาย

ไมสามารถอยนงไดเหมอนทเคยเปน

0 1 2 3

9.คดทารายตนเองหรอคดวาถาตายไปคงจะด 0 1 2 3

คะแนน การแปรผล

<7 ไมมอาการของโรคซมเศราหรอมอาการของโรคซมเศราระดบนอยมาก

7-12 มอาการของโรคซมเศราระดบนอย

13-18 มอาการของโรคซมเศราระดบปานกลาง

รวม≥19 มอาการของโรคซมเศราระดบรนแรง

หมายเหตคะแนน9Q≥7ใหประเมนการฆาตวตายและสงพบแพทยรวมคะแนน....................



แบบประเมนก�รฆ�ตวต�ย(8Q)

คำาชแจง:โปรดเลอกคาตอบทตรง/ใกลเคยงกบความรสกจรงของทานมากทสด(โปรดตอบใหครบทกขอ)

ในชวง2สปดาหทผานมาทานมอาการหรอความรสกนกคดดงขอคาถามตอไปนหรอไม


1. ในเดอนทผานมารวมทงวนนคดอยากตายหรอคดวาตายไปจะดกวา 0 1

2.ตงแตเดอนกอนจนถงวนนอยากทารายตวเองหรอทาใหตวเองบาดเจบ 0 2

3.ตงแตเดอนกอนจนถงวนนคดเกยวกบการฆาตวตาย

(ถาตอบวาคดเกยวกบการฆาตวตายใหถามตอ....)

0 6

-ทานสามารถควบคมความอยากฆาตวตาย…ททานคดอยนนไดหรอไม ได ไมได

-บอกไมไดวาคงจะไมทาตามความคดนนในขณะน 0 8

4.ตงแตเดอนกอนจนถงวนนมแผนการทจะฆาตวตาย 0 8

5.ตงแตเดอนกอนจนถงวนนไดเตรยมการทจะทารายตวเองหรอเตรยมการจะฆาตวตาย

โดยตงใจวาจะใหตายจรงๆ

0 9

6.ตงแตเดอนกอนจนถงวนนไดทาใหตนเองบาดเจบแตไมตงใจททาใหเสยชวต 0 4

7.ตงแตเดอนกอนจนถงวนนไดพยายามฆาตวตายโดยคาดหวง/ตงใจทจะใหตาย 0 10

8.ตลอดชวตทผานมาทานเคยพยายามฆาตวตาย 0 4

รวมคะแนน

***หมายเหต ตงแต1คะแนนขนไปถอวามแนวโนมทจะฆาตวตายในปจจบนควรไดรบการบาบดรกษาและดแล

ตามระดบความรนแรงซงแบงไดดงน

คะแนน1-8คะแนน หมายถง แนวโนมทจะฆาตวตายระดบนอย

คะแนน9-16คะแนน หมายถง แนวโนมทจะฆาตวตายระดบปานกลาง

คะแนน≥17คะแนน หมายถง แนวโนมทจะฆาตวตายระดบรนแรง



แบบประเมนพฤตกรรมก�วร�วรนแรง

(OvertAggressionScaleforobjectiveratingofverbalandphysicalaggression:OAS)

คำาแนะนำา: แบบประเมนชดน ใชสาหรบการประเมนลกษณะพฤตกรรมกาวราวรนแรงของผปวยตอ ตนเอง หรอ

ตอผอนทแสดงออกมาทงทางคาพดและการกระทา หรอตอทรพยสน โดยใหพยาบาลทาการประเมน

พฤตกรรมของผปวยทแสดงออกขณะปจจบนตามรายการทระบไวในแบบประเมน และใหคะแนน

ตามลาดบทประเมนได

ลกษณะพฤตกรรม


พฤตกรรม/ระดบความกาวราวรนแรง คะแนนท

ประเมนไดระดบ3 ระดบ2 ระดบ1 ระดบ0

1. พฤตกรรม


ตอตนเอง

ทารายตวเองรนแรงเชน

มรอยชา มรอยกรดลก

เล อดออกหร อม ก าร

บาดเจบของอวยวะภายใน

หรอหมดสตฯลฯ

ขดขวนผวหนงตตนเอง

ดงผมโขกศรษะกรด

ตวเองเปนรอยขนาดเลก

ไมพบ ……………



ตอผอนทงทาง

คาพดและ

แสดงออก

พดขมข จะทารายผ อน

จดเจนเชนฉนจะฆาแก

ฯลฯ

ทารายผอนจนไดรบบาด

เจบเชนชาเคลดบวม

เกดบาดแผล กระดกหก

หรอเกดการบาดเจบของ

อวยวะภายใน หมดสต

ตายฯลฯ

ดาคาหยาบคาย

ใชคาสกปรกรนแรง

แสดงทาทางคกคาม เชน

ถลกเสอผา ทาทาตอยลม

หรอกระชากคอเสอผอน

พงชนเตะผลกหรอดงผม

ผอนแตไมไดรบบาดเจบ

หงดหงดสงเสยง

ดงตะโกนด วย

ความโกรธหรอ

ตะโกนดาผ อน

ด วยถอยคาไม

รนแรง

ไมพบ ……………



ตอทรพยสน

ทาสงของแตกหก

กระจดกระจายเชน

ทบกระจกขวางแกวจาน

มดหรอสงของทเปน

อนตรายหรอจดไฟเผา

ฯลฯ

ขวางปา/แตะ/

ทบวตถหรอสงของ

ปดประตเสยง

ดงรอขาวของ


ไมพบ ...............


การแปลผลคะแนน:

การตดสนระดบความกาวราวรนแรงจะพจารณาใชคะแนนสงสดตามทประเมนไดตามลกษณะพฤตกรรม

เพยงคาเดยวเทานนและคะแนนระดบความรนแรงทประเมนไดมความหมายดงน

คะแนน0 หมายถง ไมมพฤตกรรมกาวราวรนแรง แสดงวาผปวยทมคะแนนในระดบนจะถกจดอยใน

กลมฟนฟ(convalescent)ตามเกณฑการจาแนกผปวยจตเวช

คะแนน1หมายถงผปวยมพฤตกรรมกาวราวรนแรงทยงสามารถรบฟงคาเตอนแลวสงบลงไดซงจะถกจด

อยในกลมปานกลาง(Moderate)ตามเกณฑการจาแนกผปวยจตเวช

คะแนน2หมายถง ผปวยมพฤตกรรมกาวราวรนแรงทเรมควบคมตวเองไมได มทาททอาจเกดอนตรายตอ

ตนเอง ผอน และทรพยสน ซงจะถกจดอยในกลมหนก (semi-critical) ตามเกณฑการจาแนก


คะแนน3หมายถง ผปวยมพฤตกรรมกาวราวรนแรงทไมสามารถควบคมตวเองได จนเกดอนตรายตอ

ตนเอง หรอผอน หรอทรพยสน ซงจะจดอยในกลมหนกมาก (critical) ตามเกณฑการจาแนก




แบบบนทกตดต�มอ�ก�รถอนพษสร�AWS

AD2-2:แบบบนทกตดต�มอ�ก�รถอนพษสร�ร�ยบคคลดวยเครองมอAWS



แบบบนทกตดต�มอ�ก�รถอนพษสร�ร�ยบคคลดวยเครองมอCIWA-Ar

AD2-1:แบบบนทกตดต�มอ�ก�รถอนพษสร�ร�ยบคคลดวยเครองมอCIWA-Ar


ชอผปวย.......................................................................................สงมาจาก....................................................................

()ผปวยใหม ()ผปวยจตเวชเกาท......................................................................................................................

ประวตทควรสงสยภาวะอนตรายทางกาย(ใหทาเครองหมายXในวงเลบหากมโปรดระบรายละเอยดดานลาง)

()ไมม ()มไดรบอบตเหตทรนแรงโดยเฉพาะอบตเหตทศรษะ

()ไมม ()มทารายตวเองเชนแขวนคอกระโดดจากทสงจมนา

()ไมม ()มกนยาเกนขนาดหรอกนสารพษ

()ไมม ()มถกผอนทารายดวยวธทรนแรง

()ไมม ()มอาการทางระบบประสาทเชนปวดศรษะอาเจยนเหนภาพซอนชกแขนขาออนแรงเซ

ปสสาวะ/อจจาระราด

()ไมม ()มอาการของระบบหวใจและหลอดเลอดเชนเจบหนาอกหอบเหนอย

()ไมม ()มอาการของระบบการหายใจเชนหายใจลาบากหายใจมเสยงวดไอเปนเลอด

()ไมม ()มอาการของระบบทางเดนอาหารเชนปวดทองมากอาเจยนกนไมไดอาเจยนเปนเลอด

ถายเปนเลอดถายดา

()ไมม ()มอาการของภาวะตดเชอเชนมไขหนาวสน

รายละเอยด…....................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................

การตรวจรางกาย(หากผดปกตโปรดระบรายระเอยด)

()ปกต ()ผดปกต

1. Vitalsigns:BP,T,RR,PR......................................................................................................................................


2.GeneralAppearance...........................................................................................................................................


3. HEENT........................................................................................................................................................................


4.Heart..........................................................................................................................................................................


5.Lungs........................................................................................................................................................................


6.Abdomen................................................................................................................................................................



แบบประเมนภ�วะแทรกซอนท�งก�ย

แบบประเมนภ�วะแทรกซอนท�งก�ยผปวยจตเวชกอนสงม�ตรวจทโรงพย�บ�ลจตเวช


7.Extremities................................................................................................................................................................


8.บาดแผลภายนอกทตรวจพบ....................................................................................................................................

การตรวจทางระบบประสาท(หากผดปกตโปรดระบรายละเอยด)


1.Consciousness........................................................................................................................................................


2.Orientationtotime,place,person...............................................................................................................


3. Pupil/Nystagmus...................................................................................................................................................


4. Motorpower.............................................................................................................................................................


5. Gait.............................................................................................................................................................................


6.Meningealsign........................................................................................................................................................


ผลการตรวจทางหองปฏบตการทสำาคญ(หากผดปกตโปรดระบรายละเอยด)


1.CBC.............................................................................................................................................................................


2.Electrolyte.................................................................................................................................................................


3.Randombloodglucose........................................................................................................................................

()ปกต ()ผดปกต ()ไมสามารถตรวจได

4.Liverfunctiontest................................................................................................................................................


5.ผลตรวจอนๆทพจารณารวมกบประวตการตรวจรางกายแลวบงชวามภาวะอนตรายทางกาย

..........................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................

แพทย/ผประเมน...................................................................................

หากพบประวตการตรวจรางกายหรอผลตรวจทางหองปฏบตการทนาสงสยวาอาจมภาวะอนตรายทางกาย

โปรดใหแพทยทางกายทาการตรวจรกษาโรคทางกายใหปลอดภยกอนสงผปวยมารกษาทางจตเวชทหนวยงานของ

กรมสขภาพจต


ตวอยางของความผดปกตไดแก

Vitalsigns :T>38oC/PR>100/minหรอ<60/min/RR>24/min/BP>160/

100mmHgหรอ<90/60mmHg

GeneralAppearance :ลกษณะรางกายผดปกตอยางเหนไดชดเชนรางกายทรดโทรมมากออนเพลย

ซดเหลองหรอมdeformity

บาดแผล :มActivebleedingหรอแผลตดเชอ

Heartandlungs :พบacutecardiovascularproblemsหรอacuterespiratoryproblem

(Statusasthmaticus)

Abdomen :พบภาวะacuteabdomen

Abnormalneurologicalsign : เชนชกออนแรงเดนเซ

Alterationofconsciousness :เชนcomascore<9/เรยกไมตอบสนอง/งนงง

Disorientation :เชนหลงเวลาไมรสถานทหรอจาคนรจกไมได

Abnormalneurologicalsigns :Ataxia,Nystagmus,Paralysis(StatusEpilepticus,NMS)

Hyponatremia :(Na<120mEq/L)

Hypoglycemia :(BS<60mg/L)และHyperglycemia(BS>300mg/L)

Hyperkallemia :(K>5MEq/L)

หรอประวตการตรวจรางกายหรอผลการตรวจอนๆทบงชวามภาวะอนตรายทางกาย

-MetabolicimbalanceNa<120MEglc,K<3MEglc,DiabeticKetoacidasis,BS>240mg%


ชอ–สกล.........................................................อาย...............ปHN……......………วนทประเมน….………...……………………….

การวนจฉยโรค………………………………………………………………………………..................…………………………………………………

ทอย……………………………………………………………………………………………….............……………………………………………………

1. ความสามารถในการเรยนรเบองตน

1.บอกครงเดยวหรอสองครงสามารถทาตามได

2.สอนซาๆจงสามารถทาตามได

3.สอนเทาไหรจาไมไดและทาไมได

2.ความสามารถในการดแลกจวตรประจำาวน

1. สามารถดแลกจวตรประจาวนของตนเองได

2.ตองกระตนในการดแลกจวตรประจาวน

3.ดแลกจวตรประจาวนของตนเองไมได

3.การชวยเหลอทำางานบาน(เหมาะสมกบอาย)

1.สามารถชวยเหลองานบานได

2.ตองกระตนใหชวยเหลองานบาน

3.ไมชวยเหลองานบาน

4.ความสามารถในการเขาสงคม

1.สามารถรวมกจกรรมทางสงคมได

2.สนทสนมเฉพาะคนในครอบครว/คนใกลชดเชนเพอนญาตเปนตน

3.ไมยงกบใครหรอชอบแยกตว

5.ความสามารถในการสอสาร(เหมาะสมกบอาย)

1.สนทนาแลกเปลยนความคดเหนกบผอนได

2.สนทนารวมกบผอนไดเปนครงคราว

3.ไมพดกบใครเลย

6.ความสามารถในการประกอบอาชพ/การเรยน

6.1ความสามารถในการประกอบอาชพ

1. ประกอบอาชพไดและเมอมปญหาสามารถหาทปรกษาได

2.ประกอบอาชพไดแตตองมผดแลใกลชด

3.ไมสามารถประกอบอาชพได


แบบประเมนคว�มพก�รท�งจตกรมสขภ�พจต


6.2ความสามารถในการเรยน(กรณกาลงเรยนหนงสอ)

1.เรยนได

2.เรยนไดแตลาบาก

3.เรยนไมได

สรปผลการประเมนความพการรวม................................................คะแนน

ชอผประเมน……………………….……………………………..................…….วนทประเมน……………………….……………………

คำาชแจงเกยวกบการใชแบบประเมนความพการทางจตกรมสขภาพจต

1. แบบประเมนนใชสาหรบผปวยทแพทยวนจฉยแลววาเปนโรคทางจตเวชเปนการประเมนเฉพาะความพการ

ทางจตใจหรอพฤตกรรมหรอออทสตก และความพการทางสตปญญา ทใชไดทงเดกและผใหญ ไมใชแบบประเมน

อาการทางจต(SymptomsChecklist)จงตองพจารณาถงความเหมาะสมตามวยของผถกประเมนดวยสำาหรบขอท6

ใหเลอกตอบถาเปนผใหญใหทำาขอ6.1ความสามารถในการประกอบอาชพถาเปนเดกใหทำาขอ6.2ความสามารถ

ในการเรยน

2. อธบายคาจากดความของแตละขอเพอความชดเจนในการประเมนดงตอไปน

1) ความสามารถในการเรยนรเบองตน ไดแก การเรยนรดานอนๆ ในชวตประจาวน / ในสงคม ทมใช

การเรยนรวชาการในโรงเรยน(เหมาะสมตามวย)

2) ความสามารถในการดแลกจวตรประจำาวน ไดแก การดแลตนเอง การรกษาสขอนามย สวนบคคล

การทากจกรรมอนๆในชวตประจาวน(เชนอาบนารบประทานอาหารเปลยนเสอผาฯลฯ)

3) การชวยเหลองานบาน ไดแก งานทไดรบมอบหมายทบาน (เชน กวาด-ถบาน ประกอบอาหาร

ลางชามฯลฯ)

4) ความสามารถในการเขาสงคม ไดแก การปรบตวกบคนอน การอย ร วมกบผ อน การผกมตร

การสนทสนมกบผอนผานการเลนการเรยนหรอการทากจกรรมรวมกบผอนไดอยางเหมาะสม

5) ความสามารถในการสอสาร ไดแก พฒนาการทางการพดและใชภาษาเหมาะสมกบอาย เชน

อาย1ขวบครงเรมพดเปนคาๆอาย3ขวบพดเปนประโยค

6) 6.1ความสามารถในการประกอบอาชพคอสามารถประกอบอาชพมรายไดของตนเอง

6.2ความสามารถในการเรยน สาหรบกรณเดก-วยรนทอยในวยเรยน ความสามารถดานการเรยน

เปนผลมาจาก ระดบสตปญญา ภาวะบกพรองดานการเรยนร ชวงสมาธ ไมนบรวมการขาดโอกาสทางการศกษา

ฐานะยากจนไมไดรบการศกษา

หมายเหตกรณเดก-วยรนความสามารถแตละดานตองคานงถงอายและพฒนาการดวย

เกณฑการใหคะแนนในแตละขอมดงน

ตอบขอ1 ได1คะแนน



หมายเหตถาไดคะแนน7คะแนนขนไปถอวาพการคะแนนเตมคอ18คะแนน


ความพการประเภท 4.1 ความพการทางจตใจหรอพฤตกรรม

ความพการทางจตใจหรอพฤตกรรม หมายถง การทบคคลมขอจากดในการปฏบตกจกรรมในชวต

ประจาวน หรอการเขาไปมสวนรวมในกจกรรมทางสงคม ซงเปนผลมาจากความบกพรองหรอผดปกตทางจตใจหรอ

สมองในสวนของการรบรอารมณหรอความคด

ความพการประเภทนจงหมายถงกลมโรคทางจตเวชตามหลกเกณฑการวนจฉยในระบบ ICD-10-TM

(TheInternationalStatisticalClassificationofDiseasesandRelatedHealthProblems,10thRevision,

Thai Modification) ซงสงผลใหเกดขอจากดในการปฏบตกจกรรมในชวตประจาวน หรอการเขาไปมสวนรวมใน

กจกรรมทางสงคมทงนโรคทางจตเวชนนตองไมใชโรคในระยะเฉยบพลน

ความพการทางจตใจหรอพฤตกรรมตามรหสICD-10-TM(Version2011)

F00.- DementiainAlzheimer’sdisease

F01.- Vasculardementia

F02.- Dementiainotherdiseasesclassifiedelsewhere

F03 Unspecifieddementia

F06.0 Organichallucinosis

F06.1 Organiccatatonicdisorder

F06.2 Organicdelusional[schizophrenia-like]disorder

F06.3 Organicmood[affective]disorder

F20.- Schizophrenia

F21 Schizotypaldisorder

F22.- Persistentdelusionaldisorder

F25.- Schizoaffectivedisorder

F28 Othernonorganicpsychoticdisorders

F29 Unspecifiednonorganicpsychosis

F30.2 Maniawithpsychoticsymptoms

F31.2 Bipolaraffectivedisorder,currentepisode,manicwithpsychoticsymptoms

F31.5 Bipolaraffectivedisorder,currentepisode,severedepressionwithpsychoticsymptoms

F31.6 Bipolaraffectivedisorder,currentepisode,mixed

F32.3 Severedepressiveepisodewithpsychoticsymptoms

F33.3 Recurrentdepressivedisorder,currentepisode,severewithpsychoticsymptoms


แบบประเมนคว�มส�ม�รถต�มประเภทคว�มพก�รและใหรหสICF


การประเมนสมรรถภาพคนพการทางจตใจหรอพฤตกรรมตามแนวทางของICF

d155 การไดรบทกษะจากการเรยนร(Acquiringskills)

การพฒนาความสามารถขนพนฐานและซบซอนของกจกรรมหรอการกระทาทผสมผสานหลายๆอยาง

เพอเปนการเรยนรในการรเรมและตอเนองเชนการใชเครองมอหรอการเลนเกมเชนหมากฮอส

รวม:การไดรบทกษะขนพนฐานและทกษะทซบซอน

d155.0 ไมมความยากลำาบาก: สามารถเรยนรเบองตนในการกระทาทมจดหมายหรอการกระทาทผสมผสาน

หลายๆอยางทเปนไปตามกตกา ลาดบ และความสมพนธในการเคลอนไหว สามารถทาครบทกขนตอน

ดวยตนเอง(NO:0–4%)

d155.1 มความยากลำาบากเลกนอย:สามารถเรยนรเบองตนในการกระทาทมจดหมายหรอการกระทาทผสมผสาน

หลายๆอยางทเปนไปตามกตกา ลาดบ และความสมพนธในการเคลอนไหวสามารถทาครบทกขนตอน

ดวยตนเองแตตองมผสอนทกษะคอยกระตน(MILD:5–24%)

d155.2 มความยากลำาบากปานกลาง: สามารถเรยนร เบองตนในการกระทาทมจดหมายหรอการกระทา

ทผสมผสานหลายๆอยางทเปนไปตามกตกาลาดบและความสมพนธในการเคลอนไหวสามารถทาครบทก

ขนตอนดวยตนเองโดยผสอนทกษะตองกระตนและใหความชวยเหลอบอยๆ(MODERATE:25–49%)

d155.3 มความยากลำาบากรนแรง:สามารถเรยนรเบองตนในการกระทาทมจดหมายหรอการกระทาทผสมผสาน


ดวยตนเองโดยผสอนทกษะตองกระตนและใหความชวยเหลอมาก(SEVERE:50–95%)

d155.4 มความยากลำาบากทสด:ไมสามารถเรยนรเบองตนในการกระทาทมจดหมายหรอการกระทาทผสมผสาน


ดวยตนเองโดยผสอนทกษะตองกระตนและใหความชวยเหลอทงหมด(COMPLETE:96–100%)

d155.8 มความยากลำาบากทไมระบรายละเอยด(Notspecified)

d155.9 ไมเกยวของ(Notapplicable)


d350 การสนทนา(Conversation)

การเรมตนการดาเนนตอและการจบของการแลกเปลยนความคดและความเหนโดยใชวธการพดการเขยน

เครองหมาย หรอรปแบบอนของภาษากบบคคลทรจกหรอไมรจก หนงคนหรอมากกวา ในบรรยากาศทเปนทางการ

หรอเปนกนเอง

รวม:การเรมตนการดาเนนตอและการจบการสนทนาการสนทนากบบคคลหนงคนหรอหลายคน

d350.0 ไมมความยากลำาบาก : สามารถเรมตน ดาเนนตอ และจบการสนทนาแลกเปลยนความคดและ

ความเหนกบบคคลทรจกหรอไมรจก หนงคนหรอมากกวา ในบรรยากาศทเปนทางการหรอเปนกนเอง

ดวยตนเอง(NO:0–4%)

d350.1 มความยากลำาบากเลกนอย : สามารถเรมตน ดาเนนตอ และจบการสนทนาแลกเปลยนความคดและ


โดยผดแลคอยกระตน(MILD:5–24%)

d350.2 มความยากลำาบากปานกลาง : สามารถเรมตน ดาเนนตอ และจบการสนทนาแลกเปลยนความคด

และความเหนกบบคคลทรจกหรอไมรจกหนงคนหรอมากกวาในบรรยากาศทเปนทางการหรอเปนกนเอง

โดยผดแลตองกระตนและใหความชวยเหลอบอยๆ(MODERATE:25–49%)

d350.3 มความยากลำาบากรนแรง : สามารถเรมตน ดาเนนตอ และจบการสนทนาแลกเปลยนความคดและ


โดยผดแลตองกระตนและใหความชวยเหลอมาก(SEVERE:50–95%)

d350.4 มความยากลำาบากทสด : ไมสามารถเรมตน ดาเนนตอ และจบการสนทนาแลกเปลยนความคดและ


โดยผดแลตองใหความชวยเหลอทงหมด(COMPLETE:96–100%)




d510 การทำาความสะอาดรางกายตนเอง(Washingoneself)

การทาความสะอาดและเชดตวของตนเองทงหมดหรอบางสวน โดยใชนาและวสดหรอวธการทเหมาะสม

ในการทาความสะอาด การเชดใหแหง เชน การอาบนาในอาง การอาบนาดวยฝกบว การลางมอและเทา ลางหนา

และสระผมและการเชดใหแหงดวยผาเชดตว

รวม: การทาความสะอาดสวนตางๆของรางกายรางกายทงหมด;และการเชดตว

ไมรวม: การดแลสวนตางๆของรางกาย(d250);การใชหองนา(d530)

d510.0 ไมมความยากลำาบาก : สามารถทาความสะอาดสวนตางๆของรางกายตนเอง โดยใชนาและวสดหรอ

วธการทเหมาะสมในการทาความสะอาดและการเชดใหแหงดวยตนเอง(NO:0–4%)

d510.1 มความยากลำาบากเลกนอย : สามารถทาความสะอาดสวนตางๆของรางกายตนเอง โดยใชนาและวสด

หรอวธการทเหมาะสมในการทาความสะอาดและการเชดใหแหงโดยผดแลคอยกระตน(MILD:5–24%)

d510.2 มความยากลำาบากปานกลาง : สามารถทาความสะอาดสวนตางๆของรางกายตนเอง โดยใชนาและ

วสดหรอวธการทเหมาะสมในการทาความสะอาดและการเชดใหแหง โดยผดแลตองกระตนและให

ความชวยเหลอบอยๆ(MODERATE:25–49%)

d510.3 มความยากลำาบากรนแรง : สามารถทาความสะอาดสวนตางๆของรางกายตนเอง โดยใชนาและวสด

หรอวธการทเหมาะสมในการทาความสะอาดและการเชดใหแหง โดยผดแลตองกระตนและใหความ

ชวยเหลอมาก(SEVERE:50–95%)

d510.4 มความยากลำาบากทสด : ไมสามารถทาความสะอาดสวนตางๆของรางกายตนเอง โดยใชนาและวสด

หรอวธการทเหมาะสมในการทาความสะอาดและการเชดใหแหง ตองใหผ ดแลชวยเหลอทงหมด

(COMPLETE:96–100%)




d570 การดแลสขภาพตวเอง(Lookingafterone’shealth)

การรกษาความสะดวกสบายทางรางกาย สขภาพ และการรกษาความเปนอยทดทงทางกายและทางจต

เชนการดแลภาวะโภชนาการการออกกาลงกายตามสมควรการควบคมอณหภมรางกายหลกเลยงสงทเปนอนตราย

ตอสขภาพ มเพศสมพนธอยางปลอดภย รวมถงการใชถงยางอนามย ฉดยาปองกนโรค และตรวจสขภาพอยาง

สมาเสมอ

รวม :การรกษาความสะดวกสบายของรางกาย ; การดแลเรองโภชนาการและความแขงแรงของรางกาย ;

การรกษาสขภาพของตนเอง

d570.0 ไมมความยากลำาบาก:สามารถดแลสขภาพตนเองทงทางกายและทางจตเชนเลอกรบประทานอาหาร

ทมคณคา ออกกาลงกาย รบประทานยาและมาพบแพทยตามนดอยางสมาเสมอ หลกเลยงสงทเปน

อนตรายตอสขภาพไดดวยตนเอง(NO:0–4%)

d570.1 มความยากลำาบากเลกนอย :สามารถดแลสขภาพตนเองทงทางกายและทางจต เชน เลอกรบประทาน

อาหารทมคณคาออกกาลงกายรบประทานยาและมาพบแพทยตามนดอยางสมาเสมอหลกเลยงสงทเปน

อนตรายตอสขภาพโดยผดแลคอยกระตน(MILD:5–24%)

d570.2 มความยากลำาบากปานกลาง:สามารถดแลสขภาพตนเองทงทางกายและทางจตเชนเลอกรบประทาน

อาหารทมคณคา ออกกาลงกาย รบประทานยาและมาพบแพทยตามนดอยางสมาเสมอ หลกเลยงสงท

เปนอนตรายตอสขภาพโดยผดแลตองกระตนและใหความชวยเหลอบอยๆ(MODERATE:25–49%)

d570.3 มความยากลำาบากรนแรง : สามารถดแลสขภาพตนเองทงทางกายและทางจต เชน เลอกรบประทาน

อาหารทมคณคาออกกาลงกายรบประทานยาและมาพบแพทยตามนดอยางสมาเสมอหลกเลยงสงทเปน

อนตรายตอสขภาพโดยผดแลตองกระตนและใหความชวยเหลอมาก(SEVERE:50–95%)

d570.4 มความยากลำาบากทสด : ไมสามารถดแลสขภาพตนเองทงทางกายและทางจต เชน เลอกรบประทาน

อาหารทมคณคา ออกกาลงกาย รบประทานยาและมาพบแพทยตามนดอยางสมาเสมอ หลกเลยงสงท

เปนอนตรายตอสขภาพตองใหผดแลชวยเหลอทงหมด(COMPLETE:96–100%)




d640 การทำางานบาน(Doinghousework)

การจดการภายในบานดวยการทาความสะอาดบาน ซกเสอผา การใชอปกรณเครองใชภายในบาน การเกบ

รกษาอาหาร และการทงสงปฏกล เชน โดยการกวาดบาน ถบาน การชาระลางชนวางของ กาแพงและพน การเกบ

รวบรวมการกาจดสงปฏกลภายในบาน การจดหองตเสอผาและลนชกใหเปนระเบยบ การซกลาง ทาใหแหง พบเกบ

และรด การทาความสะอาดรองเทา การใชไมกวาด แปรง และเครองดดฝน การใชเครองซกผา เครองอบผา และ

เตารด

รวม: การซกและตากเสอผาและเครองแตงกาย; การทาความสะอาดพนทและอปกรณทใชในการทา

อาหาร; การทาความสะอาดบรเวณทพกอาศย; การใชเครองใชภายในบาน; การเกบรกษาของใชทจาเปนประจาวน

และการกาจดสงปฏกล

ไมรวม: การหาทอยอาศย (d610); การหาซอสนคาและบรการ (d620); การเตรยมอาหาร (d630);

การดแลของในบาน(d650);การดแลผอน(d660)

d640.0 ไมมความยากลำาบาก : สามารถดแลทางานบาน หรอจดการภายในบาน รวมถงการใชและเกบรกษา

อปกรณเครองใชประจาวนทจาเปนและการกาจดสงปฏกลภายในบานไดดวยตนเอง(NO:0–4%)

d640.1 มความยากลำาบากเลกนอย : สามารถดแลทางานบาน หรอจดการภายในบาน รวมถงการใชและ

เกบรกษาอปกรณเครองใชประจาวนทจาเปน และการกาจดสงปฏกลภายในบาน โดยผดแลคอยกระตน

(MILD:5–24%)

d640.2 มความยากลำาบากปานกลาง : สามารถดแลทางานบาน หรอจดการภายในบาน รวมถงการใชและ

เกบรกษาอปกรณเครองใชประจาวนทจาเปน และการกาจดสงปฏกลภายในบาน โดยผดแลตองกระตน

และใหความชวยเหลอบอยๆ(MODERATE:25–49%)

d640.3 มความยากลำาบากรนแรง : สามารถดแลทางานบาน หรอจดการภายในบาน รวมถงการใชและ

เกบรกษาอปกรณเครองใชประจาวนทจาเปน และการกาจดสงปฏกลภายในบาน โดยผดแลตองกระตน

และใหความชวยเหลอมาก(SEVERE:50–95%)

d640.4 มความยากลำาบากทสด : ไมสามารถดแลทางานบาน หรอจดการภายในบาน รวมถงการใชและ

เกบรกษาอปกรณเครองใชประจาวนทจาเปนและการกาจดสงปฏกลภายในบานตองใหผดแลชวยเหลอ

ทงหมด(COMPLETE:96–100%)




d720 ปฏสมพนธระหวางบคคลทซบซอน(Complexinterpersonalinteractions)

การรกษาไวและจดการกบปฏสมพนธกบผอนในลกษณะทเหมาะสมตามบรบทและสงคมเชนการจดการกบ

อารมณและแรงกดดนทางจตใจการควบคมพฤตกรรมกาวราวทางวาจาและทางกายการกระทาอยางอสระในปฏกรยา

ทางสงคมและการทาตามกฎของสงคมและประเพณนยม

รวม: การเรมตนและยตสมพนธภาพ;การควบคมพฤตกรรมในขณะทมปฏสมพนธ;การแสดงปฏสมพนธ

ตามกฎของสงคมและการรกษาชองวางของสงคม

d720.0 ไมมความยากลำาบาก:สามารถรกษาไวและจดการปฏสมพนธกบผอนในลกษณะทเหมาะสมตามบรบท

และสงคมไดดวยตนเอง(NO:0–4%)

d720.1 มความยากลำาบากเลกนอย : สามารถรกษาไวและจดการปฏสมพนธกบผอนในลกษณะทเหมาะสม

ตามบรบทและสงคม มปญหาบางนานๆครง ทาดวยตนเองโดยมผ ดแลคอยใหคาแนะนาเลกนอย

(MILD:5–24%)

d720.2 มความยากลำาบากปานกลาง : สามารถรกษาไวและจดการปฏสมพนธกบผอนในลกษณะทเหมาะสม

ตามบรบทและสงคมมปญหาบางครงหรอแสดงทาทางอารมณคาพดพฤตกรรมทไมพอใจโดยผดแล

ตองใหคาแนะนาและใหความชวยเหลอบอยๆ(MODERATE:25–49%)

d720.3 มความยากลำาบากรนแรง : สามารถรกษาไวและจดการปฏสมพนธกบผอนในลกษณะทเหมาะสม

ตามบรบทและสงคมมปญหาบอยครงหรอแสดงทาทางอารมณคาพดพฤตกรรมทหงดหงดกาวราว

บอยๆโดยผดแลตองใหคาแนะนาและใหความชวยเหลอมาก(SEVERE:50–95%)

d720.4 มความยากลำาบากทสด : ไมสามารถรกษาไวและจดการปฏสมพนธกบผอนในลกษณะทเหมาะสม

ตามบรบทและสงคม มปญหาตลอดเวลา จนไมสามารถมปฏสมพนธกบบคคลอนหรอมพฤตกรรม

ทหงดหงดกาวราวตลอดเวลา ตองใหผ ดแลชวยเหลอทงหมดเพอปองกนความเสยงตอบคคลอน





d750 สมพนธภาพทางสงคมทไมเปนทางการ(Informalsocialrelationships)

การเขาไปมสมพนธภาพกบคนอน เชน สมพนธภาพโดยบงเอญกบคนทอาศยอยในชมชนเดยวกน หรอ

อยหอพกเดยวกนหรอกบคนททางานรวมกนนกศกษาเพอนเลนหรอคนทมภมหลงหรออาชพคลายกน

รวม: สมพนธภาพทไมเปนทางการกบเพอนเพอนบานคนคนเคยคนทอาศยอยรวมกน

และเพอนรนเดยวกน

d750.0 ไมมความยากลำาบาก:สามารถรกษาเขาไปมสมพนธภาพกบคนในบานเพอนบานและคนอนๆไดดวย

ตนเอง(NO:0–4%)

d750.1 มความยากลำาบากเลกนอย :สามารถรกษาเขาไปมสมพนธภาพกบคนในบาน เพอนบาน และคนอนๆ

โดยผดแลใหคาแนะนาเลกนอย(MILD:5–24%)

d750.2 มความยากลำาบากปานกลาง :สามารถรกษาเขาไปมสมพนธภาพกบคนในบาน เพอนบานและคนอนๆ

โดยผดแลใหคาแนะนาและชวยเหลอบอยๆ(MODERATE:25–49%)

d750.3 มความยากลำาบากรนแรง : สามารถรกษาเขาไปมสมพนธภาพกบคนในบาน เพอนบาน และคนอนๆ

โดยผดแลใหคาแนะนาและชวยเหลอมาก(SEVERE:50–95%)

d750.4 มความยากลำาบากทสด : ไมสามารถรกษาเขาไปมสมพนธภาพกบคนในบาน เพอนบาน และคนอนๆ

ตองใหผดแลชวยเหลอทงหมด(COMPLETE:96–100%)




d845 การไดงานทำาการรกษางานททำาอยและการยตการทำางาน

(Acquiring,keepingandterminatingajob)

การแสวงหางานทาการหางานและการเลอกงานการรบจางและการไดรบการจางงานการรกษางานททาอย

และความกาวหนาในหนาทการงานการคาขายการไดรบบรรจใหทางานหรอการทางานอาชพและการออกจากงานใน

ลกษณะทเหมาะสม

รวม: การแสวงหางานทา;การเตรยมประวตการศกษา;การตดตอกบนายจางและการเตรยมตวสมภาษณ;

การรกษางานททาอย;การรายงานผลการทางานของตนเอง;การใหขอสงเกต;และการออกจากงาน

d845.0 ไมมความยากลำาบาก:มความกระตอรอรนแสวงหางานทาหรอสามารถหางานทาจนไดรบการจางงาน

หรอบรรจใหทางานหรออาชพ สามารถรกษางานททาอย และมความกาวหนาในหนาทการงานไดดวย

ตนเอง(NO:0–4%)

d845.1 มความยากลำาบากเลกนอย : สามารถหางานทา จนไดรบการจางงานหรอบรรจใหทางานหรออาชพ

สามารถรกษางานททาอย และมความกาวหนาในหนาทการงาน มปญหาบางนานๆครงโดยมผแนะนา

เลกนอย(MILD:5–24%)

d845.2 มความยากลำาบากปานกลาง : สามารถหางานทา จนไดรบการจางงานหรอบรรจใหทางานหรออาชพ

สามารถรกษางานททาอยและมความกาวหนาในหนาทการงานมปญหาบางบางครง โดยตองการความ

ชวยเหลอบาง(MODERATE:25–49%)

d845.3 มความยากลำาบากรนแรง:สามารถหางานทาจนไดรบการจางงานหรอบรรจใหทางานหรออาชพสามารถ

รกษางานททาอยและมความกาวหนาในหนาทการงานมปญหาบอยครงโดยตองการความชวยเหลอมาก

(SEVERE:50–95%)

d845.4 มความยากลำาบากทสด : ไมสามารถทางานได ภาระคาใชจายตองใหผ ดแลชวยเหลอทงหมด





d920 นนทนาการและกจกรรมยามวาง(Recreationandleisure)

การเขารวมในกจกรรมการเลนอยางใดอยางหนง การเขารวมกจกรรมนนทนาการหรอกจกรรมยามวาง เชนการเลนกฬาทจดขนอยางไมเปนทางการ การออกกาลงกายตามโปรแกรม การผอนคลาย การหาความสนกสนาน การไปชมหอแสดงศลปะ พพธภณฑภาพยนตหรอละคร; การทางานหตถกรรมหรองานอดเรก การอานหนงสอเพอ ความเพลดเพลนการทศนาจรและทองเทยว รวม: การเลนกฬาศลปะและวฒนธรรมงานหตถกรรมงานอดเรกและงานสงคม ไมรวม:การขสตวเพอการขนสง(d480);งานทไดรบคาจางและไมไดรบคาจาง(d850และd855);ศาสนา และความเชอ(d930);ชวตทางการเมองและการเปนพลเมอง(d950)

d920.0 ไมมความยากลำาบาก : สามารถเขารวมกจกรรมนนทนาการและกจกรรมยามวาง อยากเขารวมสนก

รวมทาสงทสนใจหรอรวมงานอยางสมาเสมอ(NO:0–4%)

d920.1 มความยากลำาบากเลกนอย:สามารถเขารวมกจกรรมนนทนาการและกจกรรมยามวางอยากเขารวมสนก

รวมทาสงทสนใจหรอรวมงานเปนสวนใหญโดยมผดแลหรอแนะนาเลกนอย(MILD:5–24%)

d920.2 มความยากลำาบากปานกลาง : สามารถเขารวมกจกรรมนนทนาการและกจกรรมยามวางมากกวาครงหนง

หรอในกรณทไมแสดงความอยากเขารวมสนกรวมทาสงทสนใจหรอรวมงานแตเมอถกชกชวนจะยอมเขารวม

มากกวาครงหนงของจานวนครงทชกชวนทงนตองการคาแนะนาและชวยเหลอบาง(MODERATE:25–49%)

d920.3 มความยากลำาบากรนแรง:สามารถเขารวมกจกรรมนนทนาการและกจกรรมยามวางนอยกวาครงหนงหรอ

ในกรณทไมแสดงความอยากเขารวมสนก รวมทาสงทสนใจหรอรวมงาน แตเมอถกชกชวนจะยอมเขารวม

นอยกวาครงหนงของจานวนครงทชกชวนโดยตองการคาแนะนาและชวยเหลอมาก(SEVERE:50–95%)

d920.4 มความยากลำาบากทสด :มปญหาในการเขารวมกจกรรมนนทนาการและกจกรรมยามวางเปนสวนใหญ

ไมเขารวมสนกรวมทาสงทสนใจหรอรวมงาน(COMPLETE:96–100%)




แบบประเมนสมรรถภาพคนพการทางจตใจหรอพฤตกรรมตามแนวทางของICF

ระดบความบกพรองในการทำางาน/ความลำาบากในการทำากจกรรม .0 .1 .2 .3 .4 .8 .9

1 d155 การไดรบทกษะจากการเรยนร

2 d350 การสนทนา

3 d510 การทาความสะอาดรางกายตนเอง

4 d570 การดแลสขภาพตวเอง

5 d640 การทางานบาน

6 d720 ปฏสมพนธระหวางบคคลทซบซอน

7 d750 สมพนธภาพทางสงคมทไมเปนทางการ

8 d845 การไดทางานการรกษางานททาอยและการยตการทางาน

9 d920 นนทนาการและกจกรรมยามวาง

ตวอยาง

ชายไทยอาย34ปไดรบการวนจฉยเปนโรคจตเภทมานาน10ปอาศยอยกบบดามารดามารดาใหประวตวา

ผปวยมอาการเกบตว อยแตในหอง ไมเขารวมกจกรรมในครอบครว มารดาตองคอยเรยกและใหรางวลบอยๆเมอ

ผปวยออกมาพดคยหรอกนขาวรวมกบคนในครอบครว สวนใหญผปวยสามารถดแลกจวตรประจาวนของตนเองได

สะอาดโดยไมตองกระตนบดามารดาพยายามฝกใหทางานบานและชวยกจการคาขายทบานแตผปวยปฏเสธบอกตนเอง

ไมอยากทา ขอดทว ฟงเพลง ไปไหวพระ และออกกาลงกายกพอแลว เพราะตนเองปวยโรคจตตองดแลสขภาพไมให

เครยดผปวยกนยาดวยตนเองและไปพบแพทยตามนดสมาเสมอ

การวนจฉยความบกพรอง

Schizophrenia……………………...………………………………………รหสICD-10-TM

F20.99………..................................…

การวนจฉยโรคทเปนสาเหต(ถาม)…………………….………………….....…...…รหสICD-10-TM...........................................…

สรปวามความพการตามพระราชบญญตสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการพ.ศ.2550ในประเภท

การเหน การไดยน การสอความหมาย การเคลอนไหว

รางกาย จตใจ พฤตกรรม ออทสตก

สตปญญา การเรยนร


แบบประเมนสมรรถภาพคนพการทางจตใจหรอพฤตกรรมตามแนวทางของICF

ระดบความบกพรองในการทำางาน/ความลำาบากในการทำากจกรรม .0 .1 .2 .3 .4 .8 .9

1 d155 การไดรบทกษะจากการเรยนร /

2 d350 การสนทนา /

3 d510 การทาความสะอาดรางกายตนเอง /

4 d570 การดแลสขภาพตวเอง /

5 d640 การทางานบาน /

6 d720 ปฏสมพนธระหวางบคคลทซบซอน /

7 d750 สมพนธภาพทางสงคมทไมเปนทางการ /

8 d845 การไดทางานการรกษางานททาอยและการยตการทางาน /

9 d920 นนทนาการและกจกรรมยามวาง /



แบบประเมนอ�ก�รเตอน

ประเภทผปวย ม ไมม

ขอ1 นอนไมหลบ

ขอ2 ควบคมการกระทาตนเองไมคอยไดเชนนงไมตดพดเสยงดงชอบออกนอกบานมพฤตกรรมทางเพศไมเหมาะสม

ขอ3 สนใจเกยวกบกจวตรประจาวนเกยวกบการอาบนา รบประทานอาหาร การแปรงฟนลดนอยลงกวาเดม

ขอ4 พดคนเดยวยมหวเราะคนเดยว

ขอ5 แยกตวอยคนเดยวเชนอยากอยตามลาพงเกบตวอยแตในหอง

ขอ6 กาวราววนวายอาละวาดทาลายสงของทะเลาะจะทารายผอน

ขอ7 ตงเครยดวตกกงวลกลว

ขอ8 มอาการซมเศราเบอหนายทอแท

ขอ9 รสกวาตวเองไมมคณคา

ขอ10 หงดหงดฉนเฉยวงาย

ขอ11 มความคดหมกมนในเรองบางเรองเชนคดซาๆในเรองเดมๆ

ขอ12 มอาการระแวงเชนคดวามคนไมหวงดมคนคอยตดตามถกกลนแกลงมคนจะมาทาราย

ขอ13 มความคดวามความสามารถพเศษกวาคนธรรมดาเชนเปนผวเศษมอทธฤทธเปนบคคลสาคญมความสมพนธกบผสงศกด

ผปวยทเรมมอาการเตอนกอนอาการกาเรบ

เขยว : มอาการเตอนขอ5,9

เหลอง : มอาการเตอนขอ3,7,8,11,13

แดง : มอาการเตอนขอ1,2,4,6,10,12

ประเมนอาการ อาการเตอนของผปวย สาเหต ปญหาทางจตสงคม ใหความชวยเหลอตามสภาพปญหา

อยางทนทวงทเพอใหอาการทเลา/สงบอยางรวดเรวปองกนอาการกาเรบรนแรงในชมชน


สวนท1ขอมลสวนบคคล

ชอ.................................................................................นามสกล.......................................................................................

อาย..........................................ปHN.............................................................AN..............................................................

ลกษณะทวไปของผปวยทสงเกตได(ABCIH)

ลกษณะทวไป(Appearance)

………………………………………………………….............………………………………………………………………………..………………………

พฤตกรรม(Behaviors)

………………………………………………………….............………………………………………………………………………..………………………

การสอสารการสนทนา(Conversation)

………………………………………………………….............………………………………………………………………………..………………………

มนษยสมพนธ(InterpersonalRelationship)

………………………………………………………….............………………………………………………………………………..………………………

พฤตกรรมสวนปกต(HealthyArea)

………………………………………………………….............………………………………………………………………………..………………………

ความสามารถและประสบการณเดม

ความสามารถในดานตางๆ..................................................................................................................................................

………………………………………………………….............………………………………………………………………………..………………………

ประสบการณเดมกอนเจบปวย..........................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................

ความสนใจการฟนฟสมรรถภาพของผปวย (ดานการแพทย ดานอาชพ ดานการศกษา ดานการอยรวมกบบคคลใน

ครอบครวและชมชนดานอนๆ)

..........................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................


แบบประเมนคว�มส�ม�รถในก�รทำ�หน�ท(BasicADL)


สวนท

2ป

ระเม

นระด

บควา

มสาม

ารถเ

กยวก

บทกษ

ะจำาเปน

พนฐ

านใน

การด

ำารงช

วตปร

ะจำาว

น

โปรด

ทำาเค

รองห

มาย

ในช

องคะ

แนนท

ตรงก

บควา

มสาม

ารถข

องผป

วย

กจกร

รมกา

รประ

เมนผ

ปวย

ระดบ

คะแน

น

หมาย

เหต

ครงท

1คร

งท2

ครงท

3คร

งท4

01

23

40

12

34

01

23

40

12

34

ก.ท

กษะก

ารดแ

ลตนเ

อง(P

erso

nall

ifeS

kills

)

1.ก

ารรก

ษาคว

ามสะ

อาดข

องผม

และห

นงศร

ษะ

2.ก

ารแป

รงฟน

3.ก

ารอา

บนา

4.ก

ารตด

เลบม

อ-เล

บเทา

/โกน

หนวด

-เครา

5.พ

ฤตกร

รมกา

รรบป

ระทา

นอาห

าร

6.ก

ารรบ

ประท

านยา

7.ก

ารขบ

ถายป

สสาว

ะและ

อจจา

ระ

8.ก

ารแต

งกาย

9.ก

ารนอ

นหลบ

ผอน


กจกร

รมกา

รประ

เมนผ

ปวย

ระดบ

คะแน

น

หมาย

เหต

ครงท

1คร

งท2

ครงท

3คร

งท4

01

23

40

12

34

01

23

40

12

34

ข.ท

กษะก

ารอย

รวมก

นภาย

ในบา

น

(D

omes

ticS

kills

)

1.ก

ารทา

ความ

สะอา

ดทอย

อาศย

(ปด

กวาด

เชด

ถ)

2.ก

ารจด

เกบแ

ละทา

ความ

สะอา

ดเคร

องนอ

น

3.การ

ดแลค

วามส

ะอาด

หองน

าหอง

สวมเค

รองส

ขภณฑ

4.ก

ารซก

เสอผ

าเคร

องนง

หม

5.ก

ารเป

ด-ปด

ไฟฟา

6.ก

ารเป

ด-ปด

นาปร

ะปา

7.ก

ารเป

ด-ปด

ประต

หนา

ตาง

8.ก

ารปร

ะกอบ

อาหา

รรบป

ระทา

น

9.ก

ารจด

เกบเ

ครอง

ใชภา

ยในบ

าน


กจกร

รมกา

รประ

เมนผ

ปวย

ระดบ

คะแน

น

หมาย

เหต

ครงท

1คร

งท2

ครงท

3คร

งท4

01

23

40

12

34

01

23

40

12

34

ค.ท

กษะท

างสง

คม(S

ocialS

kills

)

1.ก

ารสน

ใจสง

แวดล

อม

2.ก

ารมส

มพนธ

ภาพก

บผอน

3.ค

วามไ

ววาง

ใจผอ

น

4.ค

วามส

ามาร

ถในก

ารสอ

สาร

5.ก

ารรจ

กขอบ

คณแล

ะขอโ

ทษ

6.ก

ารรจ

กขอย

มของ

ใชจา

กผอน

7.ก

ารรจ

กใหแ

ละรบ

8.ก

ารคว

บคมอ

ารมณ

9.ก

ารให

ความ

ชวยเ

หลอผ

อน


กจกร

รมกา

รประ

เมนผ

ปวย

ระดบ

คะแน

น

หมาย

เหต

ครงท

1คร

งท2

ครงท

3คร

งท4

01

23

40

12

34

01

23

40

12

34

ง.ท

กษะก

ารทำา

งาน

(Wor

kSk

ills)

1.ค

วามร

บผดช

อบใน

การท

างาน

2.ช

วงคว

ามสน

ใจใน

การท

างาน

3.ค

วามส

ามาร

ถในก

ารทา

งานร

วมกบ

ผอน

4.ก

ารปฏ

บตตา

มขนต

อนขอ

งการ

ทางา

น

5.ก

ารดแ

ลเคร

องมอ

วสดอ

ปกรณ

6.ก

ารให

ความ

รวมม

อในก

ารทา

งาน

7.ค

วามล

ะเอย

ดของ

งาน

8.ค

วามส

ามาร

ถในก

ารเรยน

รงาน

ใหมๆ

9.ค

วามต

องกา

รหาง

านทา


กจกร

รมกา

รประ

เมนผ

ปวย

ระดบ

คะแน

น

หมาย

เหต

ครงท

1คร

งท2

ครงท

3คร

งท4

01

23

40

12

34

01

23

40

12

34

จ.ท

กษะก

ารพกผ

อน(L

eisu

reS

kills

)

1.ก

ารพด

คยเพ

อผอน

คลาย

2.ก

ารเขาร

วมกจ

กรรม

ดนตร

3.ก

ารเขาร

วมเก

มกจก

รรมต

างๆ

4.ก

ารเขาร

วมกจ

กรรม

กฬา

5.ก

ารอา

นหนง

สอ

6.ก

ารดโ

ทรทศ

น

7.ก

ารฟง

วทย

8.ก

ารดแ

ลสงแ

วดลอ

ม

9.ก

ารเขาร

วมกจ

กรรม

สงสร

รค


กจกร

รมกา

รประ

เมนผ

ปวย

ระดบ

คะแน

น

หมาย

เหต

ครงท

1คร

งท2

ครงท

3คร

งท4

01

23

40

12

34

01

23

40

12

34

ฉ.ท

กษะก

ารใช

ชวตใ

นชมช

น

(Com

mun

ityL

ivin

gSk

ills)

1.ค

วามส

ามาร

ถในก

ารเด

นทาง

2.ก

ารใช

พาหน

ะไดถ

กตอง

และป

ลอดภ

ย

3.ก

ารใช

ถนนอ

ยางป

ลอดภ

ย

4.ก

ารรจ

กเลอ

กซอส

นคา

5.ก

ารรจ

กใชจ

ายเงนใ

นการ

ซอสน

คา

6.ก

ารรจ

กขอค

วามช

วยเห

ลอเม

อจาเปน

7.ก

ารรจ

กใชแ

หลงอ

านวย

ความ

สะดว

กในช

มชน

(สาธ

ารณปโ

ภค)เ

ชนโท

รศพท

ธนา

คารไป

รษณย

โรงพ

ยาบา

ลส

ถานต

ารวจ

ทวา

การอ

าเภอ

8.รจก

บทบา

ทและ

หนาท

ของต

นเอง

9.รจก

สทธข

องตน

เอง


รายก

ารคร

งท1

ครงท

2คร

งท3

ครงท

4

1.ส

รปคะ

แนนเ

ฉลยแ

ตละท

กษะ

-

การด

แลตน

เอง

-

การ

อยรว

มกนภ

ายใน

บาน

-

ทาง

สงคม

-

การ

ทางา

น

-

การ

พกผอ

น

-

การ

ใชชว

ตในช

มชน

............................

............................

............................

............................

............................

............................

............................

............................

............................

............................

............................

............................

............................

............................

............................

............................

............................

............................

............................

............................

............................

............................

............................

............................

2.ส

รปคะ

แนนเ

ฉลยร

วมทก

ทกษะ

............................

............................

............................

............................

3.ผ

ลการ

ประเมน

อยใน

ระดบ

............................

............................

............................

............................

4.ท

กษะท

บกพร

อง

............................

............................

............................

............................

วนเด

อนป

ทปร

ะเมน

ผประ

เมน

สวนท

3ส

รปผล

การป

ระเม

น


หมายเหต

คะแนน0 หมายถง ไมทาเลย

คะแนน1 หมายถง ตองคอยกระตนและควบคมทกขนตอน

คะแนน2 หมายถง ทาไดบางครงและตองแนะนา

คะแนน3 หมายถง ทาไดเองตามความเหมาะสม

คะแนน4 หมายถง ทาเองไดทงหมดและสามารถชวยเหลอผอนได

การหาคาเฉลยแตละดานโดยรวม

=

x = แทนคาเฉลย

£ƒx = แทนผลรวมของคะแนนทงหมด

N = แทนจานวนขอมล

การกำาหนดเกณฑ

คาเฉลยระหวาง0–0.50 หมายถงระดบท1

คาเฉลยระหวาง0.51–1.50 หมายถงระดบท2



คาเฉลยระหวาง3.51ขนไป หมายถงระดบท5

การแปลความหมาย

ระดบท1หมายถง ผทชวยเหลอตนเองไมไดหรอรบกวนความสงบผอน

ระดบท2หมายถง ผทชวยเหลอตนเองไมไดและแยกตวตามลาพง

ระดบท3หมายถง ผทชวยเหลอตนเองไดบางและอยรวมกบผอนไดบาง

ระดบท4หมายถง ผทชวยเหลอตนเองและอยรวมกบผอนไดสามารถรบจางทางานได

(อยในความดแลของบคลากร)

ระดบท5หมายถง ผทประกอบอาชพเลยงตวและชวยเหลอผอนได

£ƒxNx


ชอยาทเฝาระวงระดบความรนแรงของผลขางเคยง

Critical Semi-critical Moderate Convalescent

Lithium

(Licarb,Limed,

Phanate,Lithium)

-CNS: พดจาออแอ/พด

ไมชด/ตาเข/กลามเนอ

กระตก/เดนลากขา/

คอตก/สบสน/ซม/เพอ/

หลบมาก/ชก/ชอค/

โคมา

-CVS: การทางานของ

หวใจเปลยนแปลง

-etc:ปสสาวะออกนอย/

ปากแหง/ขาดนาอยาง

รนแรง

-CNS: กลามเนอออน

แรง/เดนเซ/กลามเนอ

ทางานไมสมพนธกน/

เหนภาพซอน

-GI:อาเจยน/ปวดทอง/

เบออาหาร/ทองเสย

ไมหยด

-Skin:ผน

-CNS:งวงนอน/มอสน/

ปวดศรษะ

-GI: ทองเสย/คลนไส/

ปวดทอง

-Skin:สว

-Metabolic:นาหนกตว

เพม

-etc: กระหายนามาก/

ปสสาวะบอย

-ไมพบอาการ

Clozapine -อาการในระดบ Semi-

critical และ WBC

countนอยกวา3,000/

mm 3 แ ล ะ / ห ร อ

Absoluteneutrophil

granulocyte count

ลดนอยกวา 1,500/

mm3

-CNS:สบสน/

กระวนกระวาย/งวงซม

-CVS:ลกนงหนามด

-GI: ทองเสย/คลนไส/

ปวดทอง

-Metabolic: นาตาลใน

เลอดสง

-etc: อณหภมรางกาย

ส ง ก ว า ปก ต /WBC

เปลยนแปลงโดยสงเกต

อาการเหมอนไขหวด

หรออาการทบงบอกถง

การตดเชอ

-CNS : อ อน เพล ย /

วงเวยน/ ปวดศรษะ/

EPS เชนสน, กระวน-

กระวาย, ผดลกผดนง,

ขยบแขนขา, เดนไปมา

ตลอด

-GI: คลนไส /อาเจยน/

ทองผก

-Metabolic: นาหนก

ตวเพม

-etc: Anticholinergic

เชนปากแหง, คอแหง,

ใจสน,ตาพรา,เหงอออก,

นาลายไหล, อณหภม

รางกายผดปกต,

ปสสาวะลาบาก


-ไมตองเจาะ

วดระดบยา

ในเลอด


ก�รพย�บ�ลผปวยท ไดรบย�จตเวชทตองเฝ�ระวงเปนพเศษ

ต�มระดบคว�มรนแรงของผลข�งเคยง:

Lithium,Clozapine,Carbamazepine,SodiumVapoate,Phenobarb,Dilantin


ชอยาทเฝาระวงระดบความรนแรงของผลขางเคยง

Critical Semi-critical Moderate Convalescent

SodiumValproate

(Depakine,

Valparin,Valproic)

-อาการในระดบ

Semi-criticalและ

-CNS: โคมา/กลามเนอ

ออนเปลย/ชก/รมานตา

ปด/รเฟลกซตากวาปกต

-CVS: การทางานระบบ

หวใจผดปกต

-CNS:งวงซม/สบสน

-GI:อาเจยน

-etc: จานวนเกรดเลอด

ลดลง/ภาวะโลหตจาง/

เมดเลอดขาวลดตาลง/

จานวนเซลลเมดเลอด

ทกชนดลดลง/LFT

ผดปกต

-GI:คลนไส/เบออาหาร/

แนนทอง/ทองเสย/

ออนเพลย

-Metabolic:นาหนกตว

เพม

-etc:มอสน/ผมรวง/

ประจาเดอนมาไมปกต


-ไมตองเจาะ

วดระดบยา

ในเลอด

Phenytoin

(Dilantin,Ditoin)

-อาการในระดบ

Semi-criticalและ

-CNS:ชกหมดสต

-CVS:ความดนโลหตตา

-Skin:ผนแดงทผวหนง/

ผนผวหนงลอกเปนจา

เลอดหรอเปนตมพอง

-CNS:สบสน

-GI:อาเจยน

-Skin:ผน

-Metabolic: นาตาลใน

เลอดสง

-etc:เกรดเมดเลอดขาว

ตา/ภาวะขาดเมดเลอด

ทกชนด/โรคตบ

-CNS:มนงง/

นอนไมหลบ/

กระวนกระวาย/

ปวดศรษะ

-GI:คลนไส/ทองผก

-etc:หนาตาหยาบกราน/

รมฝปากหนาใหญขน/

เหงอกหนาดา/ขนดก

ผดปกต


-ระยะสงบ

10–20

mg/ml

แนวทางการจดการ

Convalescent–Moderateพนทดแลเองใหคาแนะนาสงเกตอาการเฝาระวง

Semi-critical พนทประเมนศกยภาพตนเองปรกษาเภสชกรและรายงานแพทย/Consultรพ.ในเครอขาย

Critical พนทประเมนศกยภาพตนเองหากดแลไมไดใหConsult/Refer


อาการขางเคยงของยาจตเวชทอาจพบและการรกษา

อาการขางเคยงจากยาจตเวช การรกษา

Acute dystonia: ผปวยจะมอาการกลามเนอบดเกรง

เปนพกๆอยางรนแรงมกเกดทกลามเนอตา(oculogyric

crisis)และทคอ(torticollis)

ลดขนาดantipsychoticdrugลงหรอหยดยาชวคราว

ฉดBenztropine(Cogentin)1-2mg.I.M.หรอI.V.

หรอDiazepam10mg.I.M.หรอDiphenhydramine

50mg.I.M.หรอI.V.หรอChlorpheniramine10

mg.I.M.

ใหกนanticholinergicdrugเชนTrihexyphenidyl

4–15มก.ตอวน

Akathisia: ผปวยมอาการกระวนกระวาย นงไมตดท

ผดลกผดนงรางกายอยนงไมไดเดนไปเดนมาแขนขาสน

รสกทรมานบางคนถงขนพยายามฆาตวตาย

ลดขนาดantipsychoticdrug

ใหกนanticholinergicdrugเชนTrihexyphenidyl

เพมpropranololหรอbenzodiazepine

ถาการรกษาไมไดผลอาจเปลยนไปใชยาทมผลขางเคยง

ในลกษณะนตา เชน low potencyantopsychotic

drug,atypicalantopsychoticdrug

Parkinsonism: เปนอาการเดนตวแขง มอสน หนาตา

เฉยเมยกลนนาลายลาบาก

ใหanticholinergicdrug

Tardive dyskinesia: เปนการขยบของกลามเนอท

ควบคมไมไดบรเวณปาก ลน ใบหนา แขนขาหรอลาตว

มกเกดหลงไดยาในระยะนานเกน6เดอน

ลดขนาดยาเดมลง หรอเปลยนไปใชยารกษาโรคจต

กลมใหม

Neurolepticmalignantsyndrome(NMS):ผปวย

มอาการเกรงของกลามเนออยางรนแรงตอกนเปนเวลานาน

มอาการผดปกตของระบบประสาทอสระ (Autonomic

nervous system) เช น ชพจรเรวหรอช า ไข สง

ความดนโลหตเปลยนแปลง และมการเปลยนแปลงของ

สตสมปชญญะ(consciousness)

หยดยารกษาโรคจตใหการรกษาแบบประคบประคอง

เพอลดไขและบรรเทาอาการทางระบบหวใจและ

หลอดเลอดใหยากล ม dopamine agonist เชน

bromocriptineรวมไปกบยาคลายเกรง(antispastic

drug) เชน dantrolene เมอผปวยอาการดขนเปน

เวลาหลายสปดาห แพทยควรใหยารกษาโรคจตใหม

อยางระมดระวง ยาทควรเลอกใชคอ Low potency

antipsychoticdrugหรอatypicalantipsychotic

drugเชนClozapineโดยตองเพมขนาดยาอยางชาๆ

Orthostatichypotension ควรเตอนผปวยใหระมดระวงในการเปลยนอรยาบถ

(โดยเฉพาะในผสงอาย)

Anticholinergicsideeffect:ปากคอแหงตาพรา

ทองผกปสสาวะลาบาก

ปากแหงคอแหงแนะนาการจบนาบอยๆ

ปรบยาทมผลขางเคยงนอย



แบบตดต�มผปวยจตเวชในชมชน

ชอผป

วย....................................................น

ามสก

ล.................................................ID

......................................ช

อญาต

...................................................

หนวย

งาน.

.........................................................................อาเภอ

....................................................จงห

วด.........................................................

หวขอ

การต

ดตาม

ผปวย

จตเวชเ

รอรง

ในชม

ชน9

ดาน

เดอน ท1

เดอน ท2

เดอน ท3

เดอน ท4

เดอน ท5

เดอน ท6

เดอน ท7

เดอน ท8

เดอน ท9

เดอน

ท10

เดอน

ท11

เดอน

ท12

1.ด

านอา

การท

างจต

1.ไม

มอาก

ารห

มายถ

งผป

วยรเรอ

งชว

ยตนเ

องได

ดาร

งชวต

ในชม

ชนได

2.ม

บางหม

ายถง

ผปว

ยมพฤ

ตกรร

มทผด

ปกตจ

ากเด

มมอ

ยางน

อย1

0วน

ใน1

เดอน

3.ม

บอย

หมาย

ถงผ

ปวยม

พฤตก

รรมท

ผดปก

ตจาก

เดมม

มากก

วา1

0วน

ใน1

เดอน

2.ด

านกา

รกนย

า1.ส

มาเส

มอห

มายถ

งกา

รรบป

ระทา

นยาค

รบทก

วนต

ามทแ

พทยส

ง

2.ไม

สมาเสม

อหม

ายถง

รบปร

ะทาน

ยาไม

ครบ

ตามค

าสงแ

พทยแต

ยงมก

ารรบ

ประท

าน

ยาเป

นบาง

เวลา

3.ไม

กนยา

หมา

ยถงไม

รบปร

ะทาน

ยาเล

ยทกม

อ

3.ด

านผด

แล/ญ

าต

1.ด

คอ

มผดแ

ลหลก

เปนค

นในค

รอบค

รวม

ศกยภ

าพใน

การด

แล

2.ป

านกล

างค

อมผ

ดแล

เปนค

นนอก

ครอบ

ครว

3.ป

รบปร

งคอ

ไมมผ

ดแล

หรอ

ผดแล

ไมมศ

กยภา

พเพย

งพอ


หวขอ

การต

ดตาม

ผปวย

จตเวชเ

รอรง

ในชม

ชน9

ดาน

เดอน ท1

เดอน ท2

เดอน ท3

เดอน ท4

เดอน ท5

เดอน ท6

เดอน ท7

เดอน ท8

เดอน ท9

เดอน

ท10

เดอน

ท11

เดอน

ท12

4.ด

านกา

รทำาก

จวตร

ประจ

ำาวน

1.ท

าได

หมาย

ถงผ

ปวยส

ามาร

ถทาก

จวตร

ประจ

าวนไ

ดดวย

ตนเอ

ง

2.ท

าไดบ

างห

มายถ

งผปว

ยสาม

ารถท

ากจว

ตรปร

ะจาว

นไดแต

ตองม

คนคอ

ยชวย

เหลอ

3.ท

าไมไ

ดหม

ายถง

ผปว

ยไมส

ามาร

ถทาก

จวตร

ประจ

าวนไ

ดเล

ย

5.ด

านกา

รประ

กอบอ

าชพ

1. ท

าได

หมาย

ถงผ

ปวย

มราย

ไดจา

กอาช

พหรอ

ความ

สามา

รถชว

ยครอ

บครว

ใน

การป

ระกอ

บอาช

พไดท

กครง

2. ท

าไดบ

างห

มายถ

งผป

วยสา

มารถ

ชวยค

รอบค

รวใน

การป

ระกอ

บอาช

พไดแ

ตตอง

ม

คนกร

ะตน

3. ท

าไมไ

ดหม

ายถง

ผปว

ยไมส

ามาร

ถชวย

ครอบ

ครวใ

นการ

ประก

อบอา

ชพได

เลย

6.ด

านสม

พนธ

ภาพใน

ครอบ

ครว

1. ด

คอ

ครอบ

ครวม

การช

มเชย

ใหกา

ลงใจ

มอง

ผปวย

ในดา

นบวก

สวน

ใหญ

2. ป

านกล

างค

อคร

อบคร

วมกา

รชมเ

ชยบา

งแต

ยงพบ

การ

ดดา

ตกเต

อนด

าวา

บางค

รง

3. ป

รบปร

งคอ

ครอ

บครว

มปฏส

มพนธ

ดานล

บได

แกก

ารตเ

ตอน

ดถก

ดาวา

และ

บางค

รงผป

วยรสก

ไมเป

นตวข

องตว

เองห

ลายค

รง

7.ด

านสง

แวดล

อม1.ด

คอ

มทอย

อาศย

เปนห

ลกแห

ลง

2.ป

านกล

างค

อมท

อยอา

ศยแ

ตแยก

ออกจ

ากคร

อบคร

วอยค

นเดย

ว

หร

อมทอ

าศยเ

ปนคร

งครา

ว

3.ป

รบปร

งคอ

ไมมท

อยอา

ศยเร

รอน


หวขอ

การต

ดตาม

ผปวย

จตเวชเ

รอรง

ในชม

ชน9

ดาน

เดอน ท1

เดอน ท2

เดอน ท3

เดอน ท4

เดอน ท5

เดอน ท6

เดอน ท7

เดอน ท8

เดอน ท9

เดอน

ท10

เดอน

ท11

เดอน

ท12

8.ด

านกา

รสอส

าร1.ด

คอส

นทนา

แลกเ

ปลยน

ความ

คดเห

นกบผ

อนได

2.ป

านกล

างค

อสนท

นาแล

กเปล

ยนคว

ามคด

เหนก

บผอน

ไดเป

นครง

คราว

3.ป

รบปร

งคอ

ไมพด

คยกบ

ใครเลย

9.ด

านคว

ามสา

มารถ

ในกา

รเรย

นรเบ

องตน

1.ด

คอ

บอกค

รงเด

ยวหร

อสอง

ครงส

ามาร

ถทาต

ามได

2.ป

านกล

างค

อสอ

นซาๆ

จงสา

มารถ

ทาตา

มได

3.ป

รบปร

งคอ

สอน

เทาไรก

จาไมไ

ดทา

ไมได

หมาย

เหต

เด

อนท

1แล

ะ6

ประเมน

ดานท

1-9

เดอน

ท6

หากพ

บวา

<9

คะแน

นคว

รประ

เมนซ

าทก

6เด

อน

>

9คะ

แนน

ใหสง

รพ.

ชเพ

อประ

เมน

ICF

เดอน

ท2,3

,4แ

ละ5

ประ

เมน

1-4

ดาน

คำาแน

ะนำา/

การช

วยเห

ลอ

..........................................................................................................................................................................................................................................................................

..........................................................................................................................................................................................................................................................................

(ลงช

อผเย

ยม.......................................................................)


ร�ยน�มคณะทปรกษ�กตตมศกดผเชยวช�ญผพฒน�และคณะทำ�ง�น

คมอก�รดแลผปวยโรคจตเภทสำ�หรบโรงพย�บ�ลในเขตสขภ�พ (ฉบบพย�บ�ล/นกวช�ก�รส�ธ�รณสข)

คณะทปรกษากตตมศกด 1. น.ต.นพ.บญเรอง ไตรเรองวรวฒน อธบดกรมสขภาพจต 2. นพ.พงศเกษม ไขมกด รองอธบดกรมสขภาพจต

คณะผเชยวชาญ 1. รศ.ดร.สมพร รงเรองกลกจ คณะพยาบาลศาสตรมหาวทยาลยขอนแกน 2. รศ.ดร.อจฉราพร สหรญวงศ คณะพยาบาลศาสตรมหาวทยาลยขอนแกน 3. แพทยหญงปทมา ศรเวช สถาบนจตเวชศาสตรสมเดจเจาพระยา 4. นายแพทยบรนทร สรอรณสมฤทธ สานกบรหารระบบบรการสขภาพจต 5. นางเสาวลกษณ สวรรณไมตร สานกบรหารระบบบรการสขภาพจต

รายนามคณะผพฒนาระยะท1 1. นางสาวอนงคนช ศาโศรก พยาบาลวชาชพชานาญการโรงพยาบาลศรธญญา 2. นางนชนาถ ชยเจรญ พยาบาลวชาชพชานาญการโรงพยาบาลศรธญญา 3. นางระววรรณ เตมวาณช พยาบาลวชาชพชานาญการโรงพยาบาลศรธญญา 4. นางวรรณภา พลอยเกลอน พยาบาลวชาชพชานาญการโรงพยาบาลศรธญญา 5. นางสาววร แดงประเสรฐ พยาบาลวชาชพชานาญการโรงพยาบาลศรธญญา 6. นางเพลน เสยงโชคอย พยาบาลวชาชพชานาญการ สถาบนจตเวชศาสตรสมเดจเจาพระยา 7. นางเพชร คนธสายบว พยาบาลวชาชพชานาญการพเศษ สถาบนจตเวชศาสตรสมเดจเจาพระยา 8. นายณภทร วรากรอมรเดช พยาบาลวชาชพชานาญการ โรงพยาบาลจตเวชนครราชสมาราชนครนทร 9. นางสภทรา กอนคาด พยาบาลวชาชพชานาญการโรงพยาบาลพระศรมหาโพธ 10.นางสาวเกษสดา ภญโญพนธ พยาบาลวชาชพชานาญการ โรงพยาบาลจตเวชนครพนมราชนครนทร 11.นางกลยามาศ ทามกลาง พยาบาลวชาชพชานาญการ โรงพยาบาลโนนสงจ.นครราชสมา 12.นางชนานนท รงสนารา พยาบาลวชาชพชานาญการ โรงพยาบาลพระอาจารยฝนอาจาโรจ.สกลนคร 13.นางสาวรงนภา อดานนท พยาบาลวชาชพชานาญการโรงพยาบาลทาอเทนจ.นครพนม 14.นางสภาพร จนทรสาม พยาบาลวชาชพชานาญการโรงพยาบาลยโสธรจ.ยโสธร 15.นางรสสคนธ สาลพมพ พยาบาลวชาชพชานาญการโรงพยาบาลอทมพรพสยจ.ศรสะเกษ 16.นางปรชญาน คาเหลอ พยาบาลวชาชพชานาญการโรงพยาบาลศรรตนะจ.ศรสะเกษ 17.นางโชตพร พนธวฒนาชย พยาบาลวชาชพชานาญการ โรงพยาบาลพระนารายณมหาราชจ.ลพบร 18.นางกหลาบ พรหมดราช พยาบาลวชาชพชานาญการโรงพยาบาลสกลนครจ.สกลนคร


รายนามคณะผพฒนาระยะท2

1. นางสาวอนงคนช ศาโศรก พยาบาลวชาชพชานาญการโรงพยาบาลศรธญญา

2. นางสาววร แดงประเสรฐ พยาบาลวชาชพชานาญการโรงพยาบาลศรธญญา

3. นางระววรรณ เตมวาณช พยาบาลวชาชพชานาญการโรงพยาบาลศรธญญา

4. นางวรรณภา พลอยเกลอน พยาบาลวชาชพชานาญการโรงพยาบาลศรธญญา

5. นางนชนาถ ชยเจรญ พยาบาลวชาชพชานาญการโรงพยาบาลศรธญญา

6. นางเพลน เสยงโชคอย พยาบาลวชาชพชานาญการ

สถาบนจตเวชศาสตรสมเดจเจาพระยา

7. นางสาวเกษสดา ภญโญพนธ พยาบาลวชาชพชานาญการ

โรงพยาบาลจตเวชนครพนมราชนครนทร

8. นางสาวรงนภา อดานนท พยาบาลวชาชพชานาญการโรงพยาบาลทาอเทนจ.นครพนม

9. นายณภทร วรากรอมรเดช พยาบาลวชาชพชานาญการ

โรงพยาบาลจตเวชนครราชสมาราชนครนทร

10.นางสภทรา กอนคาด พยาบาลวชาชพชานาญการโรงพยาบาลพระศรมหาโพธ

11.นางสาวชนมชนก อรรถวรรธน พยาบาลวชาชพชานาญการโรงพยาบาลบานแหลมจ.เพชรบร

12.นายมานจ คณาธรรม พยาบาลวชาชพชานาญการสถาบนกลยาณราชนครนทร

13.นางสภาพร จนทรสาม พยาบาลวชาชพชานาญการโรงพยาบาลยโสธรจ.ยโสธร

14.นางรสสคนธ สาลพมพ พยาบาลวชาชพชานาญการโรงพยาบาลอทมพรพสยจ.ศรสะเกษ

15.นางปรชญาน คาเหลอ พยาบาลวชาชพชานาญการโรงพยาบาลศรรตนะจ.ศรสะเกษ

16.นางกลยามาศ ทามกลาง พยาบาลวชาชพชานาญการโรงพยาบาลโนนสงจ.นครราชสมา

17.นางชนานนท รงสนารา พยาบาลวชาชพชานาญการ

โรงพยาบาลพระอาจารยฝนอาจาโรจ.สกลนคร

18.นางกหลาบ พรหมดราช พยาบาลวชาชพชานาญการโรงพยาบาลพงโคนจ.สกลนคร

รายนามคณะผพฒนาระยะท3

1. นางธนาภรณ ใจมา พยาบาลวชาชพชานาญการโรงพยาบาลเมองปานจ.ลาปาง

2. นางนศานาถ สารเขอนแกว พยาบาลวชาชพชานาญการโรงพยาบาลนาหมนจ.นาน

3. นางนงนช คะพมพภบาลบตรพยาบาลวชาชพชานาญการโรงพยาบาลแปลงยาวจ.ฉะเชงเทรา

4. นางมรรยาท เพชรดา นกวชาการสาธารณสขชานาญการโรงพยาบาลลาสนธจ.ลพบร

5. นางสาวดาวรง งามเลศ พยาบาลวชาชพชานาญการโรงพยาบาลสระโบสถจ.ลพบร

6. นางนยนา จนทรมา พยาบาลวชาชพชานาญการโรงพยาบาลทากระดานจ.กาญจนบร

7. นางสจน มนสวสด พยาบาลวชาชพชานาญการโรงพยาบาลปากพลจ.นครนายก

8. นางรตนา พรหมพทกษ พยาบาลวชาชพโรงพยาบาลเบตงจ.ยะลา

9. นางนซะ บอซา พยาบาลวชาชพชานาญการโรงพยาบาลเจาะไอรองจ.นราธวาส

10.นางมาเรยม อสลามธรรมธาดา พยาบาลวชาชพชานาญการโรงพยาบาลยงอจ.นราธวาส

11.นางสจรา ประดาศกด พยาบาลวชาชพชานาญการโรงพยาบาลนาบอนจ.นครศรธรรมราช

12.นางสาวรงนภา อดานนท พยาบาลวชาชพชานาญการโรงพยาบาลทาอเทนจ.นครพนม


13.นางชนานนท รงสนารา พยาบาลวชาชพชานาญการโรงพยาบาลพระอาจารยฝนอาจาโร

14.นางศศธร นวลศรใส พยาบาลวชาชพชานาญการโรงพยาบาลนาปาดจ.อตรดตถ

15.นางสจตรา จอมดวง พยาบาลวชาชพชานาญการโรงพยาบาลทองแสนขนจ.อตรดตถ

16.นางสาวอรญญา คาพง พยาบาลวชาชพชานาญการโรงพยาบาลพชยจ.อตรดตถ

17.นางสาวอญชล สงหสงเวยน พยาบาลวชาชพชานาญการโรงพยาบาลบานหมจ.ลพบร

18.นางชนษฐา ขนทะกาศ พยาบาลวชาชพชานาญการโรงพยาบาลราชสาสนจ.ฉะเชงเทรา

19.นาวสาวรพพร ออนกล พยาบาลวชาชพชานาญการโรงพยาบาลศรมหาโพธจ.ปราจนบร

20.นางจตตมา ทรงมจฉา พยาบาลวชาชพชานาญการโรงพยาบาลสมเดจพระยพราชจอมบง

21.นางตชลา แสงแกว พยาบาลวชาชพชานาญการโรงพยาบาลสงหนครจ.สงขลา

รายนามคณะทำางานสำานกบรหารระบบบรการสขภาพจต

1. นางสาวธนเนตร ฉนทลกษณวงศ นกสงคมสงเคราะหชานาญการ

2. นายวร เมฆวลย นกจตวทยาคลนกชานาญการ

3. นางสาวอษา ลมซว นกจตวทยาคลนกชานาญการ

4. นางสาวชนกรรดา ไทยสงคม นกวชาการสาธารณสขชานาญการ

5. นางสาวชลลดา จารศรชยกล นกวชาการสาธารณสขปฏบตการ

6. นางสาวนารรตน พศหนองแวง นกวชาการสาธารณสข

7. นางสาวชดชนก โอภาสวฒนา นกสงคมสงเคราะหชานาญการพเศษ

8. วาทรอยเอกกฤตเมธ ตมฉาย นกเทคโนโลยสารสนเทศ

9. นางสาวชรภรณ เสยงลา นกวชาการสาธารณสข

10.นางพทธนนท สอนวงษ นกจตวทยาคลนกปฏบตการ

11.นายวระยทธ มายศร นกวชาการคอมพวเตอร

12.นางสาวมนญญา เหรยญตระกล เจาพนกงานธรการชานาญงาน

13.นางสาววราภรณ อทธารนช พนกงานพมพส.3


........................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................................

บนทก

ชื่อหนังสือ :...

Documents