รพิณทรนาถ ฐากุร รจนา - wordpress.com · 2014-01-25 ·...
TRANSCRIPT
2557
บทกลอนคตาญชล รพณทรนาถ ฐากร รจนา รศ. จกรแกว ตนนาถ ผแปล
2 | P a g e
ค ำอทศ
หำกผลพวงแหงควำมพยำยำมชนนมอำนสงสบำงแลวไซร
ผแปลขออทศใหกบคณพอสรวง-คณแมสมพร ตนนาถ
3 | P a g e
ค าน า (ของผแปล)
นคอรวมบทกวชนเอกของรพณฐนาถ ฐากร กวผยงใหญคนหนงในชวงครสตศตวรรษท ๒๐ ของอนเดย เขาเปนทรจกอยางกวางขวางในฐานะนกตอสเพอเสรภาพ ผปลกจตวญญาณชาวอนเดยดวยความคดอนเฉยบแหลมของเขา ตวเขาเองนนมกถกระลกถงคกบค าวา “คตาญชล” เสมอ กวนพนธนเดมทรจนาไวเปนภาษาเบงกาล ตอมารพณฐนาถไดแปลเปนส านวนภาษาองกฤษดวยตวเขาเอง ท าใหกวนพนธนแพรหลายออกไปทวโลก จนกระทงในปค.ศ. ๑๙๑๓ เขาจงไดรบรางวลโนเบลสาขาวรรณคดดวยผลงานชนนโดยเฉพาะ และเปนชาวเอเซยคนแรกทไดรบรางวลดงกลาว งานชนนผแปลเปนภาษาไทยไดอานตนฉบบภาคภาษาองกฤษครงแรกในชวงทเรยนปรญญาตรดวยความประทบใจยง จงเรมแปล ครนจบปรญญาโทดานอกษรศาสตรแลวสอนหนงสออยในมหาวทยาลยแหงหนง กไดพยายามแปลผลงานนอยางตอเนองเปนชวงๆ กระทงปลดเกษยณแลวจงไดเสรจสมบรณ ผแปลขอขอบคณผชวยเหลอและใหก าลงใจอยางดสามทาน เรมตงแตวยนกศกษา ทานแรก คอ คณศลปชย เพยรนภา ทานตอมา ในวยกลางคนชวงรบราชการ คอ ผศ. สธรา เผาโภคสถตย และทานสดทายในวยหลงเกษยณ คอ ร.ต.ต. เชอ เพชรน าเงน
4 | P a g e
บทน ำ (โดย วลเลยม บตเตอร เยตส)
เมอสองสามวนกอน ขาพเจาไดคยกบอายรแพทยชาวเบงกาลผมชอเสยงคนหนงวา “แมผมจะไมรภาษาเยอรมน แตถาหากมกวนพนธแปลของชาวเยอรมนสกคนทผมอานแลวประทบใจ ผมคงตองไปทหอจดหมายเหตองกฤษ เพอหาหนงสอในภาษานทอาจบอกผมบางอยางเกยวกบชวตรวมทงชวประวตของกวคนนน แตแมวา รวมกวนพนธแปลของรพณทรนาถ ฐากรชนนจกกนใจผมจนซานเขาไปในกระแสโลหตอยางทไมเคยเปนหลายปมาแลว ผมกยงไมสามารถรเรองราวเกยวกบชวตของกวทานน หากไมไดนกทองเทยวชาวอนเดยบางคนเลาใหฟง” ทวา แพทยคนนนกลบเหนเปนเรองปกตทขาพเจารสกเชนนน เขากลาวเสรมวา “ผมเองอานทานรพณทรนาถทกวน การไดสมผสสกประโยคหนงของทานท าใหลมความทกขทงปวงในโลก” ขาพเจาสนทนากบแพทยผนนตอวา “ชาวองกฤษกลางกรงลอนดอนในรชสมยพระเจารชารดท ๒ เมอไดอานงานแปลของเปตราชหรอของดงเต พวกเขาแมจะไมสามารถหาหนงสอเลมใดมาไขขอของใจได แตกยงสามารถเทยวถามคนท างานธนาคารชาวฟลอเรนต หรอแมพอคาชาวลอมบารดบางคนได อยางทผมก าลงถามคณหมออยนแหละ เทาทผมพอทราบได ในความพรวไหวและเรยบงายของกวนพนธเชนนแสดงวายคฟนฟใหมไดเกดขนแลวในประเทศคณหมอ โดยทผมเองไมไดวแววอะไรแมแตนอยนอกจากค าเลาลอตางๆ” คณหมอกลาวเสรมวา “ในประเทศเรามกวอกหลายคน แตไมมใครเสมอดวยทานนเลย เราถงอาจพดไดวานคอยคของทานรพณทรนาถ ส าหรบผมแลว ในยโรปนไมมกวคนใดโดดเดนเทาในหมพวกเราเหมอนอยางทานรพณทรนาถเลย ทานยงใหญทงทางดานดนตรและกวนพนธ เพลงหลายเพลงของทานรพณทรนาถขบรองกนไปทว นบตงแตอนเดยตะวนตกตลอดไปจนถงประเทศพมา ทกหนทกแหงทใชภาษาเบงกาลกวาได ทานเรมมชอเสยงโดดเดนตงแตอายแค ๑๙ เมอตอนประพนธนวนยายเลมแรก ตามมาดวยบทละครมากมายเมอมอายเพมขนอกเพยงไมกป ในทกวนนทงละครและเพลงกยงรองและเลนกนอยในกรงกลกตตา ผมเองชนชมความสมบรณแบบของชวตทานมาก ชวงวยทอายยงไมมากเทาใดนกทานเคยประพนธเรองเกยวกบปรากฏการณธรรมชาตไวมากมาย ทานสามารถนงอยไดทงวนในสวนคนเดยว ชวงอายราว ๒๕-๓๕ มอยคราวหนงททานเสยใจมาก ถงกบรจนากวนพนธบรรยายความรกออกมาไดกนใจทสดในภาษาของเรา” แพทยชาวเบงกาลกลาวตอดวยอารมณออนไหววา “ตอนผมเองเปนหนมวย ๑๗ ไดเปนหนบญคณกลอนแสดงความรกของทานจนไมอาจสรรหาค าพดใดๆ มาบรรยายทดแทนได หลงจากนน ศลปะของทานรพณทรนาถดลกซงยงขน เรมเขาแนวศาสนาและปรชญา แรงบนดาลใจทงหลายของมนษยชาตปรากฏอยในเพลงสวดตางๆ ของทาน ผทไดรบการยกยองวาเปนนกบญของพวกเรากมทานนแหละทอยแนวหนา ทานเปนคนทมไดปฏเสธการใชชวต หากเปนองคชวตเสยเอง และทงหมดนคอเหตทพวกเรารกทาน”
5 | P a g e
ขาพเจาฟงแลวถงจะเปลยนแปลงค าพดบางอยางจากความทรงจ าของคณหมอได แตกคงเปลยนความคดเขามได วาแลวคณหมอแขกกสรปวา “เมอไมนานทผานมาน ทานไดไปปรากฏตวเพออานพระคมภรศกดสทธเลมหนง ณ สมาชของพราหมณแหงหนง (สมาชส าหรบพราหมณในภาษาพวกคณกคอ ‘โบสถ’) ซงเปนสถานทสวดมนตทใหญทสดในกลกตตา ทวาตอนนน มใชเนองแนนไปดวยผคนเทานน หากถนนหลายสายสญจรไมไดเลยเพราะฝงชน” มเพอนชาวอนเดยอกคนหนงมาเยยมเยยนขาพเจาพรอมแสดงความยกยองบรษทานนทฟงผดแผกไปจากโลกของพวกเรา นนคอ ขณะทพวกเราชอบปกปดเรองยงใหญและหยมหยมดวยมานแหงสขนาฏกรรมพลกๆ ควบคไปกบการลดคณคาพรอมความเอาจรงเอาจงปนกน ยามทเราชาวองกฤษสรางวหารขนาดใหญขนเพอเปนอนสรณถงใครสกคน เราไดแสดงออกถงความเคารพวรชนของเราเหมอนชาวตะวนออกหรอไม? “ทกเชามด ตงแตต ๓ ทผมรเพราะเหนมากบตา” เพอนชาวอนเดยคนนนเลา “ทานจะตนขนมานงสมาธไมขยบเขยอนรางกายเลย และทานกมไดออกจากความดมด าในธรรมชาตแหงพระเปนเจา มหาฤษ บดาของทาน บางครงกมารวมนงกบทานคนยนรงดวย มอยครงหนง ขณะเดนทางลองไปตามล าน าใหญสายหนง ทานเกดเขาสมาธดวยเหตแหงความงามของทวทศนละแวกนน ท าใหพวกลกพายตองรอถง ๘ ช.ม. กอนจะออกเดนทางลองตามล าน าตอไปได” แลวเขากพรรณนาถงวาตระกลฐากรรวมทงบรรพบรษของตระกลไดผลตผยงใหญออกมาหลายคนอยางไร “ทกวนน” เขากลาว “มทานกกนนทรนาถกบอภนนทรนาถ ฐากร ศลปนใหญทงค ตอมากมทวเชยรทรนาถ พชายของทานรพณทรนาถ เปนนกปรชญาผยงใหญคนหนง สตวจ าพวกพวกกระรอกกระแตสามารถไตจากกงไมมาปนปายตามหวเขาทงสองของนกปรชญาทานนได นกนานาชนดกบนมาเกาะทมอพวกเขา” ขาพเจาสงเกตเหนวาในความคดของชาวอนเดย มความรสกตอความงามกบความหมายทพวกเขามองเหนอยางหนง ดราวกบวาพวกเขาถอตามลทธนทเชทสอนวา เราจกตองไมชนชมในความงามหรอความมปญญาเชงศลธรรมใดๆ หากวามนมไดไมชากเรวประทบลงบนวตถกายภาพเสยกอน จงกลาวสรปวา “ทางโลกตะวนออกนน คณตระหนกเสมอวาท าอยางไรตระกลของคณจงจะรง” ตอมาอกไมกวน ชาวอนเดยผดแลพพธภณฑในตวพพธภณฑแหงหนง ไดชใหขาพเจาดชายผวสน าตาลรปรางเลกคนหนงขณะเขาก าลงจดเกบเอกสารภาษาจนอยพรอมกลาววา “ชายผนมเชอพระวงศทสบทอดมาจากจกรพรรดญปนสมยโบราณ เขาคอรชทายาทล าดบท ๑๔ ทจะไดเปนพระเจาจกรพรรด” แลวเขาเรองตอวา “เมอครงทานรพณทรนาถยงเดกอย ในบานทานกแวดลอมไปดวยวรรณคดและดนตร” ขาพเจานกไดถงความพรวไหวกบความเรยบงายแหงบทกวจงเอยถามวา “ในประเทศคณมผลงานประเภทโฆษณาชวนเชอและพวกชอบวพากษวจารณอยมากไหม? พวกเราตองเผชญกบงานลกษณะนมากจนสภาพจตใจคอยๆ ลดพลงสรางสรรคลงเรอยๆ ซงกชวยอะไรไมได เพราะหากชวตของคนเรามไดสรบปรบมออยางตอเนองกคงจะไรรสนยมใดๆ เราคงไมรวาอะไรทด ไมรวาจะหา
6 | P a g e
ผฟงและผอานไดจากทไหน พลง ๔ ใน ๕ สวนของพวกเราถกใชไปกบการสรบปรบมอกบรสนยมต าๆ ทงของทอยในใจพวกเราเองและในใจคนอน” “ผมเขาใจ” ผดแลพพธภณฑตอบ “บานเรากมผลงานประเภทโฆษณาชวนเชออยมากเชนกน ตามหลายหมบานมการขบเสภานยายปรมปราทไดมาจากภาษาสนสกฤตในยคกลาง แลวพวกชาวบานกจะสอดแทรกเรองทตองการสอนใหผคนรจกท าหนาทตางๆ ของตน” ขาพเจาไดพกกวนพนธแปลเลมนตดตวไปอยดวยนานวน เปดอานในรถไฟบาง ในรถบสประจ าทางชนบนบาง หรอแมแตในหองอาหารกม โดยขาพเจาตองคอยปดมนบอยๆ เพราะเกรงวาคนรอบขางจะสงเกตเหนวาบทกวนกนใจขาพเจาปานใด โคลงระบายอารมณ (lyrics) เหลานชาวอนเดยบอกขาพเจาวา ฉบบเดมแทนนรจนาดวยฉนทลกษณทสลบซบซอน มทงการก าหนดจงหวะรวมทงสสนซงยงยากจนไมอาจแปลออกมาได มการใชเสยงหนกเบาทประดษฐประดอย ซงรวมความแลวกเปนโคลงกลอนทโลดแลนอยในโลกแหงความคดโลกหนงซงขาพเจาเองไฝฝนทจะเขาถงมาตลอดชวต ความทเปนชนผลงานแหงวฒนธรรมชนเลศ โคลงเหลานกลบปรากฏเสมอนจะเจรญงอกงามแบบเดยวกบเกษตรกรรมธรรมชาต เฉกเชนหญาหรอธญพชนนเอง ขนบธรรมเนยมอยางหนงแหงการหลอหลอมกวนพนธกบศาสนาใหเขาเปนหนงเดยวกนนน ตองใชเวลาหลายๆ ศตวรรษ คอยๆ หลอมค าอปมากบอารมณใหเขากน ทงของผทไดรบการศกษากบผทไมไดรบการศกษา พรอมผลกดนความคดของผคงแกเรยนกบผสงศกดทงหลายในทายทสดใหหลดออกไปจากความหลากหลายเสย อารยธรรมเบงกาลหากยงไมรบลมสลายไปกอน หากสภาพจตใจคนเปนธรรมดาสามญเชนนน หากน าใจพนๆ (เสมอดวยสงศกดสทธอยางหนง)ซมซาบไปตลอด มใชอยางทเกดกบพวกเรา ซงสภาพจตใจแตกแยกออกเปนโหล โดยไมทราบเรองตางๆ ระหวางพวกเรากนเอง บางสงบางอยางทแมจะเฉยบคมทสดในโคลงเหลานอาจจะเกดขนไดในอกไมกชวอายคน จะเกดขนแมแตกบขอทานตามถนนทวไป วาระทองกฤษมจตใจเปนหนงเดยวเชนนนเคยมมาเมอคราวททานชอเซอรรจนาผลงานชอ ทรอยลสกบเครสสดา(Troilus and Cressida) เพอใหอานหรออานลวกๆ เพราะเวลายคของพวกเรามนผานไปเรว จนเพลงทานไดมการขบรองโดยนกแสดงโอเปราอยชวงยคสมยหนง
ทานรพณทรนาถด าเนนรอยตามทานชอเซอร โดยแฝงดนตรไวในถอยค าททานประพนธ ซงใครกตามทอานจะเหนไดชดในทกชวงทกตอนวา ทานชางพรวไหว ตอเนอง กลาแสดงออกซงอารมณ และจไปดวยปรศนาเพยงไร เพราะทานเองท าในสงซงมไดรสกแปลก หรอไมเปนธรรมชาต หรอแมกระทงวาจ าเปนตองปกปองตนเองแตอยางใด โคลงระบายอารมณของทานไมจ าเปนจะตองปรากฏอยในรปเลมทนารกนาหยบ
7 | P a g e
พมพปกอยางประณต วางไวบนโตะเขยนหนงสอของสภาพสตรทงหลายผซงตองกรดนวเปดอานขณะถอนหายใจเบาๆ ใหกบชวตตนอยางปราศจากความหมาย (โดยพวกเธอเองกคงทราบนยยะของชวตเพยงแคนน) หรอถกถอไปโดยนกศกษามหาวทยาลย เพยงเพอเอาไปวางไวขางๆ ตวยามทชวตจรงของพวกเขาเรมตนขน แตทวา มนควรมไวเยยงแมวาหลายยคสมยจะผานไป นกเดนทางตางกยงรองกนตามถนนหนทาง ฝพายกจกขบมนขณะแจวเรอลองไปตามล าน า สวนครกหลายค ขณะรอคอยกน กอาจฮมเพลงเหลาน และอาจจกยงประจกษไดถงความรกแหงพระเปนเจา ซงออกมาในรปอาวมหศจรรยทอาจชบอารมณทขมขนของทงสองฝายใหกลบกระชมกระชวยเปนหนมเปนสาวขนอกหน ในทกๆ ชวงขณะ หวใจของกวทานนเลอนไหลไปสความรสกดๆ โดยมหนเหหรอจดจางลงเลย ดวยเปนหวใจทพวกเราชาวบานจะเขาใจได และเปนดวงใจทคอยเตมเตมตวเองตามสภาพความเปนอยจรงของคนทกคน ทานเปนนกเดนทางผสวมชดสน าตาลแดงเพอใหกลมกลนกบฝน เปนเดกหญงผเฝาเสาะหากลบดอกไมทอาจลวงหลนจากมาลยของผเปนทรกสงศกดของเธอ เปนรองบาทหรอเจาสาวในเรอนหอทวางเปลา เหลานเสมอดวยจนตภาพทงหมดของหวใจทมงมนสพระเปนเจา บปผามาลรวมทงล าน าตางๆ เสยงเปาหอยสงข ตลอดจนสายฝนทตกหนกในเดอนกรกฎาคมของอนเดย หรอความรสกเขาถงหวใจทรวมและพรากจากกน หรอแมกระทงชายนรนามผนงดดพณในเรอบดรมแมน าสายหนง เหลานดราวกบเปนสงทเตมไปดวยความลกลบในภาพวาดของจน ซงทงหมดกคอตวองคพระผเปนเจา เหลาผคน ปวงอารยธรรมลวนดแปลกประหลาดเหลอคณาส าหรบเรา กลบดเหมอนจะน าเสนอใหเหนชดจากจนตนาการแบบน แมอยางนน พวกเราตางกมไดรสกกนใจจากความแปลกประหลาด หากเปนเพราะมนท าใหเราไดพบกบจนตภาพของเราเอง ดจไดเดนลยเขาไปในปาสนของรอสเซตต(Rossetti) หรอไดยน (ซงอาจเปนครงแรกในแวดวงวรรณคด) เสยงของพวกเราเองในความฝนคราวหนง นบแตยคฟนฟเปนตนมา ขอเขยนของนกบญชาวยโรป ไมวาจะเปนเพราะความคนเคยกบการอปมาอปมย หรอเปนเพราะโครงกวางๆ ทางความคดของทานเหลานนกตาม กไดเสอมคลายไปจากจดสนใจของพวกเรา เราตางทราบดวา เราเองไมชาจะตองผละจากโลกใบนไปในทายทสด และเรากมกคนกบการตงใจทจะผละมนในชวงทเราเองเหนดเหนอยหรอหมดแรง ทวา พวกเราผซงไดอานโคลงกลอนมามากมาย ไดชมภาพวาดตางๆ มาไมนอย ไดสดบเพลงแปลกๆ มาแลวจนเตมห ณ ทซงเสยงครางของคนเปนกบคนตายเปนหนงเดยวกน เราจะสามารถผละโลกใบนไปอยางไรใจและไมใยดไดอยางไร? เราเองมอะไรทคลายกบนกบญเบอรนารด ผซงขณะปดเปลอกตาของทานลงกทราบวา นยนตาทงคจกมไดแลเหนความงามของทะเลสาปในสวสต หรอจกมไดอานวาทะศลปอนเผดรอนของพระคมภรววรณอกตอไปบาง? หากสามารถคนหาได พวกเราจกพบกบสงทเตมไปดวยความออนนอมถอมตนในหนงสอเลม
8 | P a g e
น ดงเชน ถงคราตองจากกนแลว ใหนคอค าอ าลาของเรา วาประสบการณเทาทผานมา เปนสงทมมอะไรจกเปรยบได เราลมรสความลบของโกมลดอกนน
ดอกทบานกลางแสงสมทรดจอวยพรใหกน
ขอใหนคอค าอ าลาของเรา นไง, กญแจหองทมอบคน และขอสละสทธทกอยางในเรอนน เราขอแคค าหวานๆ เพยงไมกค าจากคณ
เราเปนเพอนบานกนมานาน แตตนมกรบมากกวาให บดน พลบค าแลว ตะเกยงมมหองดบ
หมายเรยกตวมาถง เราเองพรอมออกเดนทางแลว
และอารมณความรสกของพวกเราเอง ทเมอถกผลกไสไปถงทสด ไกลขนาดเคมปสจนถงนกบญยอหนแหงไมกางเขนทครวญวา: และกเพราะวาขาฯ รกชวตน จงรวา ขาฯ จะรกความตายดจเดยวกน
แมเชนนน ไมเพยงสวนทอยในหนงสอเลมนจะหยงลกเขาไปถงความคดของพวกเราทกคนไดเทานน พวกเราเองยงไมทราบมากอนเลยวา เรารกพระเปนเจา ดวยอาจเปนเพราะเราไมคอยมศรทธาในพระองคเทาใดนก หากจะมองยอนชวตกลบไป เราจะพบวา ในการเสาะแสวงหาเสนทางเขาสปา แหลงความรนรมยส าราญใจ กลางสถานทรกรางของทวเขานอยใหญ ณ บรเวณทเรายอมรบวาลกลบ เฉกเชนบางบรเวณในตวหญงทเรารก อารมณสรางสรรคทมความหวานซงภายในเชนน: และแลววนนนกมาถง วนทลกยงเตรยมตว ไมพรอมนกส าหรบองคทาน มการแทรกเขามาอยางไมรเนอรตวในใจลก ดจฝงชนทถกคนเบยดเขามาหนาตาเฉย
9 | P a g e
ราชาของลก องคทานประทบลญจกรนรนดร ไวกบชวตอนวบวาบพรวไหวของลกแลว จนทกวนน ลกจดไฟใหลกโชน กระทงเหนลายพระหตถแหงองคทานปรากฏ เปนรองรอยลญจกรกระจายในธล คลกเคลาความหฤหรรษจากอดต และความเศราแหงวนอนไรสาระทเลอะเลอน
นมใชความศกดสทธของคกและแสอกตอไป หากเปนแคสงทยกมาใหเหนอยางทเปนอยจรงๆ เปนความเขมขนทยงใหญอยางหนง เหมาะส าหรบอารมณจตรกรผวาดออกมาเปนฝนธลกบแสงแดด ซงสามารถฉดพวกเราใหยนคลายกบเสยงของนกบญฟรานซสจนถงเสยงวลเลยม เบลกซงลวนเปนสงทฟงดแปลกแยกมากในชวงประวตศาสตรอนรนแรงของพวกเรา
พวกเราประพนธหนงสอเลมหนาๆ กนโดยทอาจไมมหนาใดมคณภาพพอจกท าใหขอเขยนเปน
ทนาพงใจเลย เพยงเพราะความเชอมนในการออกแบบของรปเลมเพยงอยางเดยว มนชางไมตางอะไรกบการทพวกเราตองตอสดนรนหาเงนหาทองในขณะทหวสมองกเตมไปดวยเรองการเมอง ซงลวนเปนพฤตกรรมซอบอ ในขณะททานฐากร ผเปนดจอารยธรรมอนเดยเอง กลบใสใจในการแสวงหาทางดานจตวญญาณ พรอมพลตนลงไปเองอยางไมมใครบงคบ ทานท าชวตใหแตกตางจากผคนผหลงตนไลตามยคสมย ทวาทานกมไดทงโลก สวนผหลงตนเองจนถอนไมขนเหลานนกมกจะถลมตว เสมอนหนงมนใจในหนทางชวตของพวกเขาวาประเสรฐทสดแลวเสมอ
อรณเคลอนคลอย ขนสยามเทยง ตกเยน ใตรมไม นยนตาลกหรปรอดวยความงวง ชาวบานทยอยกลบบานเปนแถว เขาเหลานนเดนผานพลางช าเลองมองลก อยางยมเยาะพอกน ท าลกใหยงอบอาย รบดงซนบงหนา ดจหญงยาจกแลวนงรอตอ เมอชาวบานถามวา เจาตองการอะไร ลกไดแตหลบสายตาลง และไมตอบวากระไร
10 | P a g e
อกตอนหนง เมอระลกไดวาชวตทานนนผดแผกไปจากคนอน ทานจงกลาววา
ชวงเพลาหลายยามทลกทมเท
ไปกบการยอกนระหวางความดกบความชว ทวา บดนเปนความพอใจของเพอนเลนในยามวาง ทจกตรงหวใจดวงนไวกบเขาคนเดยว และลกกไมรเลยวา ไฉนการถกเรยกตวฉบพลนครานน
จกเปนสงทเปลาประโยชนอะไรเชนน!
ความไรเดยงสา ความเรยบงายทใครๆ กไมสามารถพบไดในวงวรรณคดอนๆ ท าใหไมวานกหรอใบไมดเหมอนจะใกลชดกบทานมาก เหมอนอยางทสงเหลานนใกลชดกบเดกๆ นอกจากนนความเปลยนแปลงของฤดตางๆ เหตการณส าคญทงหลายเยยงทอยในความคดของเรากลบขวางกนระหวางพวกเดกๆ กบพวกเราเสย มอยหลายครงทขาพเจาประหลาดใจอยวา ทานไดมนมาจากวรรณคดเบงกาลหรอจากศาสนากนแน และอกหลายครา ระลกไดถงพวกนกทเกาะมอพชายทาน ขาพเจาพอใจทคดวาเปนเรองกรรมพนธ สงลกลบหนงซงกอตวมาหลายศตวรรษเฉกเชนความมมารยาทของชาวทรสตนหรอชาวพลานอรคนใดคนหนงเสยมากกวา วากนอยางตรงไปตรงมา เมอกวทานนพดถงเดกๆ สวนหนงในตวทานเองดจะมคณสมบตความเปนเดกอยไมนอย ใครสกคนจงไมอาจแนใจวาทานมไดเลยบเคยงถงนกบญ(ของสงคม)ทงหลายไปดวยดงน: เดกๆ พากนกอกองทรายเปนบานเรอน
บางกเลนสนกไปกบเปลอกหอย บางน าใบไมท าเปนเรอปลอยสหวงน าลก เดกเหลานนตางสนกตามตลงโลกย พวกแกวายน าไมได ทอดแหกไมเปน
คนลามกยงตองด าน าเพองมหามก พอคาแมขายกตองลองไปกบเรอสนคา ในขณะทเดกพวกนนเพลนแตเลนหมากเกบ
มไดเคยแสวงหาทรพยมคาทซอนเรน
พวกแกไมรจกแมการทอดแห
(กนยายน คศ. ๑๙๑๒)
11 | P a g e
บทกลอนคตาญชล
๑. ขลยออเลำนอย
องคทานทรงท าใหขาฯ ไมสนสด ดจเปนความโปรดปราณแหงองคเอง ปลองอออนเปราะบางของเรอนรางน องคทานทรงเปามนใหโลงแลวโลงเลา พรอมเตมชวตใหสดชนขนทกครา
เพลาองคทานพาขลยออนอยเลาน เหนไปเหนอหบเขาล าเนาไพรโพน ปราณทานกระรนผานมน เปนบทเพลงใหมเอยมนรนดร
ครนพอสมผสอมตะแหงหตถทาน หวใจนอยดวงนพลนสลายขายแหงปต จนอดเปลงวจนานาออกมามได พรสวรรคอนไมสนสดมาถงมอนอยคน ยคสมยผานลวงไป พรนนยงคงหลงรน หากยงมทวางรองรบไดอกพะเรอ
๒. บทเพลงเพอนำยทำน ยามองคทานบญชาใหขาฯ ขบกลอม หวใจนอยดวงนเจยนแตกสลาย เสยใหไดดวยความภาคภมใจ ขาฯ เงยหนาสบพระพกตรทาน
12 | P a g e
พลนน าตากเออคลอเตมเบา
ปวงความทกขระทมบมไวในชวต
มลายรวมกนเปนบทเพลงเอกเทศ แหงความภกดทแผออกดจปกวหค ยามกางออกขณะโผบนขามชะเลกวาง
ตระหนกดวาองคทานเองกโปรด การขบขานเพลงกานตเยยงน ยามใดทขาฯ มไดขบขานผสานกลอม องคทานจกทรงเฮยนมใหไดยล
ถงแมความภกดจะแผออกจนสดเหยยด บทเพลงทขบอยนกยงมอาจจรดปลายบาท คงมแคเพยงดวงใจซงหวนไห วาไดสมผสพระบาททานแลวในฝน หลงดมด าอยดวยปตคราครวญเพลง ขาฯ ลมตวเผลอเรยกองคทาน ผเปนเจานายตนวา ‘เพอน’ ผเสมอดวยยอดพระสหายแหงหวใจ ๓. ดนตรชวต ปรมาจารยทานผกกลอนไวเชนใด ขาฯ เองหาทราบกลเมดไม สงทท าไดกเพยงอาศยความสงด
ไขปรศนาแหงความคลองจองออกมา ท านองเพลงองคทานนนเขยาเวหา
13 | P a g e
ใหสวางไสวไปทวหลา กระแสคตาศกดสทธพลนทะล ฝานานาอปสรรคศลา แลวทะลวงผานมนไป ขาฯ โหยหาจกประสานเสยงกบมน กลบท าไดแคเอยวจ ทฟงไมไดศพทเทาใดนกออกมา
อา, องคทานทรงครอบหวใจดวงนอย ดวยรางแหอนไมสนสด แหงเพลงกานตทานแลว, เจานายขาฯ!
๔. กำรท ำใหพสทธ
ชวตแหงชวตขาฯ นจกรกษากาย ใหบรสทธผดผองไวเสมอ ดวยรวาสมผสมชวตชวาแหงองคทาน สถตอยทวเรอนรางขาฯ จกระวงมใหความเทจแฝงภายใน เพราะไฟแหงสจจะขององคทานจกฉาย ถงจตใจซงมเหตผลถกตอง และนคอปณธานทขาฯ วางไว
มวลอกศลทงปวงขาฯ จกเพยรช าระ ออกจากจตใจดวงนใหหมด
เพยงเพอชอรกจกไดผลบาน รอรบการเยอน ณ สถปนอยภายใน
14 | P a g e
และยอมเปนความบากบนของขาฯ ทจะเผยโฉมองคทานในการกระท า ดวยทราบดวามนกคอพลงแหงองคทาน ทกระตนใหขาฯ มแรงพากเพยร
๕. ชวงผอนคลำย ขอขาฯ ผอนคลายสกครหนง เพอจกไดมโอกาสนงเคยงขางองคทาน งานตางๆ ทมมานะท ามา ถงแมจะยดเยอกจกส าเรจในมชา
ตอเบองพระพกตรองคทาน หวใจขาฯ มไดพก ฤาผอนคลาย อกทงสงทท ากแสนสาหสมสนสด กลางทะเลปราศจากฝงแหงการงาน
วนนลมรอนโชยผานทางหนาตาง พรอมเสยงถอนใจระคนเสยงฮม ของฝงผงซงงวนอยกบการบรรเลง ดรยางควงใหญเหนอลานดอกไม บดน โอกาสเหมาะมาถงแลว ทจกไดนงตอเบองพระพกตรทาน ขบขานท านองเสนาะอยางอทศชวต กลางความสงดทวมทนดวยความผอนคลาย
๖. มำลดอกนอย เดดมาลนอยดอกนส
15 | P a g e
มวชกชาอยใย! ในเมอมนตองเหยวเฉาโรยรา ผลบานอยหากมใชจกสญเปลา แมมนมไดประดบในมาลย กขอเพยงไดสมผสหตถทาน กรงเกรงไปวาจะลมขาฯ เสย อกทงชวงสกการะกจกเลยผาน
ถงกลบมนจะไมสดใสเทาใด หรอแมกลนกมหอม โปรดรบมนไวเปนทาสสกราย เดดมาลนอยนกอนทวาจะลบเถด
๗. บทเพลงไรอำภรณ
เพลงกานตขาฯ ปราศจากภษา อกทงอาภรณประดบประดาพรอย เสยงกรงกรงจากเครองทรง จกกลบเสยงกระซบแหงองคทาน
ความภมใจแหงศกดศรกวตอเบองพระพกตร มรณาลงดวยความเกอเขน ขาฯ ทรดตวลงแทบพระบาททาน ขอเพยงไดใชชวตอยางตรงๆ และเรยบงาย เหมอนขลยทกอใหเกดเสยงดงกงวาน
๘. พนธนำกำรของเครองทรง ทารกผทรงเครองสงวาลยแหงราชกมาร
16 | P a g e
กลบหาความสนกสนานขณะเลนมได ดวยเครองทรงเองขวางแกไว เกรงกลววาชดจะขาดหรอเปรอะเปอน เดกยอมมกลาเผชญหนาโลก แกจกขยาดแมกระทงจะขยบเขยอน ขาแตผเปนมารดา, พนธนาการเครองทรง คงมชวยใหไดก าไรอะไรนก เพราะหากปดกนเดกๆ มใหพบพาน ธลแหงวถสขภาพของโลกนไซร จะกลายเปนวา ผเปนมารดาตางหาก แอบขโมยสทธของบตรไป จากบตรตนผนาจกมโอกาสกาวส งานยงใหญแหงสามญชพมนษย
๙. เจำโงกบวนพก
โอ, เจาโงเอย อตสาหแบกตวไวกบไหลตน! โอ, เจาวนพก เทยวขอทานอยหนาบานตวเอง! จงปลอยวางภาระทงหลาย สมอของผสามารถรบมนไหว ไมตองมองยอนหลงอยางผดหวง ความปรารถนาแหงพวกเจา พรางแสงประทปใหมดลง ดวยลมปราณของพวกเจาเอง มนดไรศกดศรเสยนกระไร
17 | P a g e
จงยตวธฉวยเอาพรดวยมอไมบรสทธ มารบพรซงอทศดวยรกศกดสทธนเถด
๑๐. ผยำกไร อนำถำ และสนหวง
แผนดนนคอบาทวถ ณ แหงนปรากฏรอยพระบาททาน ปะปนอยในหมผยากไร อนาถา และสนหวง ยามขาฯ เพยรนอมอภวนทาองคทาน ความนอบนอมของตนมอาจลดลง จรดความลก ณ พระบาททาน ซงปะปนอยในหมผยากไร อนาถา และสนหวง ความยะโสโอหงทงปวงมอาจมงส ทางด าเนนแหงองคทานผทรงชดมอซอ ทามกลางผยากไร อนาถา และสนหวงได
หวใจขาฯ มอาจพบวถเสดจจ าเพาะองคทาน ผถนอมน าใจสหายทามกลางคนไรญาตขาดมตร ของผยากไร อนาถา และสนหวงไดเลย
๑๑. ลมตำเจำขนส
เลกสวดมนต นบลกประค าเสยท! เจาสวดออนวอนผใดอย ณ มมวหารมด ทประตทกบานปดสนท? ลมตาเจาขนส
จะเหนวาพระผเปนเจา มไดอยตรงหนาแมสกองค
18 | P a g e
องคทานประทบอยโนน ตรงทชาวนาไถดนอนแสนกระดาง กบบรเวณซงคนท าทางทบกอนหน องคทานประทบอยกบพวกเขาเหลานน ทามกลางเปลวแดดและสายฝน ชดทรงทานเลากเกรอะไปดวยฝน รอหงบชาของเจาทงใหหมด แลวท าตวใหคควรองคทาน มาตรากตร างานทเคลาธลดนน!
การมงหาอสรภาพนะหรอ? จะพบเสรภาพจากทไหน ในเมอปรมาจารยของเราทานกอ เครองผกมดแหงการสรางสรรค ไวอยางนาปลาบปลมยงแลว องคทานจงทรงผกพนอยกบเราตลอด จงออกจากการทรงฌานของเจา เลกการใชดอกไมธปเทยน มนคงมเสยหายมากเทาใดนก หากวาชดของเจาจะขาดวนเปรอะเปอน มาพบกบพระผเปนเจาองคน แลวอยเคยงขางองคทานเสมอ ดวยงานผสมเหงอบนหนาผากเจาเอง
๑๒. กำรจำรก
เวลาตองจารกนนอกยาวนาน
19 | P a g e
ทงระยะทางเลากอกแสนไกล ขาฯ จบรถเทยวแรกแหงอรณ เพอจารกผานรองรอยรกราง ทงโลกไวกบดาวฤกษและดาวเคราะห มนเปนการเดนทางสดหฤโหด ถงจะเขาใกลองคทานมากทสด ทงการฝกปรอเองกแสนทรมาน กวาจะถงซงวลไพเราะเรยบงายสกวลหนง ผจารกเยยงนจ าตองเคาะประตรายเรอน แลวพาผคนทงหลายออกทองใหสดโลก กอนจกน าพวกเขาเขาสถปลกล าในทายทสด นยนตาขาฯ เหมอลอยไปยงทกวางไกล กอนหลบชาๆ ลงครวญวา “ทน คอ องคทาน!” เสยงอทานอยางสงสยสวนขนวา “โอ, ทไหนกนแน?” ความฉงนฉงายพลนมลาย กลายเปนแมน าน าตาพนสายไหลบาทวมโลก จนเกดกระแสแหงความเดดเดยว กอนเสยงตอบรบวา “ทตวขาฯ นแหละ”
๑๓. เพลงทยงมไดขบ
บทเพลงทขาฯ จกขบถวายองคทาน แมจนถงทกวนนกยงมไดขบ
20 | P a g e
ดวยมวแตขงและปรบสายพณอย โอกาสทองยงมาไมถงจรง วลตางๆ ยงหาเขาทไม มแตความเจบแปลบจากเสยงเรยกรองในใจ ไมดอกตมนยงมผลบาน คงมเพยงเสยงถอนใจของสายลม ขาฯ มเคยเหนหนาหรอแมไดยนเสยงเขา ยนแคเสยงฝเทาแผวๆ แถวหนาบาน วนยดเยอในการปเสอรอกจะผานไป แตประทปยงมไดจดจงมอาจเชญเขาเขาเรอน ขาฯ มชวตอยวนๆ ดวยหวงทจะไดพบกบเขา แตการพบดงวากยงมไดมาถงสกครา
๑๔. กำรญอนแรงกลำ
อนความปรารถนาของขาฯ นนมหาศาล อกทงเสยงวอนขอของตนกชางนาสมเพช แตทกคราองคทานทรงปฏเสธค าออนวอน และการญอนแรงกลานกคอยๆ หลอหลอมชวตขาฯ วนแลววนเลาองคทานส าแดงใหประจกษ ถงคณคาความเรยบงายแหงพรสวรรคยงใหญ ซงประทานมาใหโดยมตองขอ นนคอ หวงนภาพรอมแสงสวาง กอปรรางกาย จตใจ รวมทงชวต
21 | P a g e
และกสงเหลานเองทปกปองหายนะ อนเกดแตความตองการอนมากลน หลายคราขาฯ เองอดอาด เนองจากความออนระโหยโรยแรง กบหลายครงซงตนขนอยางกระปกระเปา มงมนตอจดหมายทวางไว ทวา องคทานกทรงโหดรายหายองคไปตอหนา วนแลววนเลาขาฯ จงไดประจกษ คณคาแหงการยอมรบอยางบรบรณ ดวยการปฏเสธทกครงและตลอดไป ซงกลบชวยปองกนมใหขาฯ ประสบหายนะ จากความปรารถนาทโลเลเหลาะแหละ
๑๕. ขำฯ มเกยรตใดขบเพลง
ขาฯ มานเพอขบเพลงถวายองคทาน ในทองพระโรงขาฯ มทนงอยตรงมมหนง ในโลกองคทานขาฯ ไมมงานอะไรท า ชวตอนไรสาระของขาฯ ท าไดแคเพยง แคนเสยงอกอกออกมาอยางไรจดหมาย ครนกาลบชาอนเงยบงนมาถง โปรดบญชาลงมาสกครา นายทาน เพอขบขานท านองเสนาะตอเบองพระพกตร ชวงฟาสางคราพณทองปรบสายเสรจ อนญาตใหขาฯ ไดขบเพลงถวายเถด
22 | P a g e
๑๖. กำรเชอเชญ
ขาฯ ถกเชญไปงานเฉลมฉลองแหงโลก โอกาสนนชวตชางนาปลมปตนก นยนตาขาฯ ไดเหนและหกไดยนจรง ในงานนขาฯ ไดมสวนบรรเลงเครองสาย และกไดแสดงมนอยางสดฝมอ บดน ขอถามสกคราวา ถงเพลาหรอยง ทขาฯ จกใดเขาเฝาตอเบองพระพกตร นอบนอมอภวนทองคทานเงยบๆ?
๑๗. รอคอยควำมรก ขาฯ เพยงก าลงรอถวายตว มอบรกสองหตถทานในทายทสด นคอเหตทยงโอเออย มนท าใหขาฯ ผปลอยโอกาสทองผานไปรสกผด พวกชาวบานตางยดกฎเกณฑ กบหลกการทงหลายมาใชกบขาฯ ขาฯ ตองเลยงหลบพวกเขาทกครา กขาฯ ก าลงรอถวายตว มอบรกสองหตถทานในทายทสด ชาวบานพากนต าหนวาขาฯ ไรใจ ขาฯ หาฉงนไมทพวกเขาประนามไดเหมาะ
23 | P a g e
ตลาดวายลงและงานประจ ากเสรจหมดแลว ผหวงดมาเรยกขาฯ พากนจากไปอยางขดเคอง กขาฯ ก าลงรอถวายตว มอบรกสองหตถทานในทายทสด
๑๘. นภำมดครม
เมฆซอนกองเมฆท าใหยงมดครมมากขน อา, สดทรก เหตใดถงปลอยใหรอ ตรงปากประตล าพงเชนน? ชวงงานประจ าวนอนวนวายขาฯ อยกบฝงชน แตในวนมดมนเชนนกหวงเพยงองคทาน หากมยอมเผยพกตรใหยล หากปลอยใหขาฯ อยอยางวาเหว ตวเองกหารไมวาจะผานชวงครมฟาครมฝน ยดเยอเยยงนไดอยางไรกน ขาฯ เหมอมองทองนภาทยงมดลงทกขณะ มนยงดลใจใหเควงควาง ไปกบสายลมแผวเบา แลวจางหาย
๑๙. ควำมอดทน หากองคทานมไดตรสมธรสวาจา ขาฯ กขอเตมหวใจนดวยความเงยบ เพอคอยตอไปอยางอดทน ขาฯ เองท าไดแคอยเฉยๆ และเฝารอ ดจราตรอนมดาวระยบเปนยามเฝา
24 | P a g e
พรอมเศยรรตตกาลอนศโรราบ อยางไรเสยรงอรณจกตองมาถง ความมดครมจกตองมลายไป สรเสยงแหงองคทานกจกบนลอสหนาท เปนล าแสงทองแหวกฟากนภาออกมา ครานวลแหงองคทานกจกกางปก จาก ณ รงนกอนหลบไหลของขาฯ เปนเสยงใสอนจดวยทวงท านอง แหงบปผามาลเตมสวนหยอมน
๒๐. โกมลดอกนน
วนทโกมลดอกหนงบานสะพรง อนจจา, ขาฯ ลงเลอยวายงไมถงเวลา ตระกราดอกไมนยงวางเปลา และโกมลดอกเดมกหามผสนใจไม ความเศราเขาครอบง าหนแลวหนเลา กระทงขาฯ สะดงตนจากฝน กอนจกสมผสเคาเงอนความหวาน แหงกลนอายหอมประหลาดจากลมทกษน ความหวานฉ าอยางทไดลมลองน ท าใหใจตองแปลบดวยแรงปรารถนา ดวยเหนชดวามนกคอลมปราณ กระหายใครลมคมหนตฤด ซงกระสนความสมบรณแบบเพอตวมนเอง
25 | P a g e
ตวขาฯ หาทราบไม วาบดนมนไดมาอยใกล แถมมาเปนของขาฯ แลวจรงๆ ทงความหวานสมบรณแบบ กเบงบาน ณ แกนลกสดของหวใจแลว
๒๑. เรอหนำแลง
ถงเพลาจกตองเขนเรอออกจากทา ชวงเวลาอนยดเยอกลบอยบนตลง อนจจา, ตวขาฯ นหนอ! ฤดไมผลดอกออกชอกรายมาถง ขณะน ดวยบทบาทมาลเหยวเฉาไรคา ทวาขาฯ กยงคงคอยและรรออย ละรอกคลนกลางน าโถมเขาหาฝง ใตรมเงาแมกไมรมตลงเลา ใบไมเหลองๆ สนระรวกอนรวงกราว วางเปลาอะไรเชนนนทเหมอจองอย! คณชางไมรสกถงความเยนจบขวหวใจ ในบรรยากาศอนแฝงดวยโนตเพลง ทลอยมาจากฟากฟาฝงโนนบางเชยวหรอ? ๒๒. กรกฎำคม ใตเงาครมแหงเดอนกรกฎาอนมดฟามวฝน องคทานเสดจมาดวยฝพระบาทลกลบ เงยบกรบราวรตตกาล หลกเลนจากผจบตามองทงหลาย
26 | P a g e
รงอรณแหงทวาหากหลบเนตรของมนลง เฉยเมยตอเสยงออองของลมบรพา ทงมานทบกรดปดนภาครามเสยสน รอบแนวปาสะดดเสยงดรยางค ประตเรอนทกบานปดสนท องคทานทรงเปนนกเดนทางรายเดยว ผด าเนนอย ณ กลางถนนรกราง โอ, พระสหายสดทรก ประตเรอนหลงนยงเปดอย โปรดอยาเสดจผานไปดจความฝนเลย ๒๓. พระสหำยแหงขำฯ ฤาองคทานจกทองโลกยามราตรทฟาคะนอง เพอจารกหารก พระสหายแหงขาฯ ? ทองนภาลนครนดจใครสะอนอยางสนหวง ขาฯ หลบตาไมลงเลยคนน และเหมอนเชนเคยทเปดประตคอยทาไว ขณะจองไปยงความมด พระสหายเอย! เบองหนาขาฯ มองไมเหนสงใด ฉงนนกวา ทางเสดจองคทานอยไหนหนอ! จากหาดคล าแหงแมน าสหมกหาดใด จากราวปาทยาวถมนตงปานใด จากมานหมอกทลกแหงความหอเหยวสกปานใด ทองคทานจกถกรอยทางด าเนน เพอมงตรงมา ณ ทน, พระสหายเอย?
27 | P a g e
๒๔. วนรดมำน
หากถงคราวนรดมานปดฉาก หากสกณาหยดรองเพลงตลอดไป หากวาสายลมพาลเกยจคราน ทรงรดมานหนากนขาฯ ไว เยยงเดยวกบทองคทานทรงหอหม โลกใบนดวยเสอคลมแหงนทรา เฉกเชนทโกมลบานคอยๆ หบกลบทออนลา ทละกลบละกลบในยามโพลเพล นบแตนกจารกผเสบยงกรงในถงใหญหมดลง กอนการเดนทางจะถงจดหมาย ผซงชดขาดวนและเกรอะฝน ผซงออนละโหยโรยแรงเหลอคนา สามารถก าจดความอายและขดสน พรอมชบชวตใหมขนดจแมกไม อนมราตรแหงพระเมตตาองคทานหมหอไว ๒๕. นทรำทนำสรรเสรญ
รตตกาลแหงความระโหยโรยแรง ขอขาฯ ไดนอนหลบอยางมตองกระสบกระสาย ฝากความไววางใจกบองคทาน ขอขาฯ อยาตองเคยวเขญดวงจต ทออนแอนตอการเตรยมตวอนนาสมเพช ส าหรบการบวงสรวงองคทานเลย
28 | P a g e
ยอมเปนองคทานเองผรดมานรตตกาล ปดดวงตาแหงทวาวารอนออนลา เพอปรบการมองเหนของมนสสภาพเดมอกครา ดวยความสดชนแหงการตนขนของวนใหม
๒๖. นทรำทนำต ำหน
เขาผนนมานงอยเคยงขางขาฯ แตขาฯ สยงมยอมตน โอ, ตวขาฯ ผนาสมเพชเวทนา เขาถอพณอยในมอ และมาถงตอนดก ความฝนของขาฯ กงวานกอง ไปกบเสยงพณนน อนจจา เหตใดค าคนดงวาจงผานไป อา, ท าไมขาฯ ถงพลาดจากสายตาเขา ผซงลมปราณสมผสนทราขาฯ อยไปไดหนอ?
๒๗. ประทปแหงรก แสงสวาง, โอแสงสวางอยไหน? จดมนใหโพลงขนดวยพลงแหงปรารถนาซ! มโคมอยแตมไดจดใหโชตชวง ฤามนคอชะตาทองคทานทรงก าหนด, ดวงใจขาฯ ? อา, ตายเสยดกวาอยหางจากองคทาน
ถงคราวตวทกขระทมมาเคาะประตเรอนเจา พรอมขาวสารคอ เจานายตวจรงตนแลว
29 | P a g e
และยงเรยกเจาไป ณ ทนดหมายแหงรก ทามกลางความมดของยามราตร หวงนภาถกกลบดวยมวลเมฆา ฝนหลายเทกระหน าลงมามเลกลา ขาฯ ไมรวามนเตอนอะไร และมทราบนยยะนน ครนฟาแลบแปลบหนง กฉดความหมนหมองของขาฯ ใหจมดง ทวา เพลาเดยวกนใจขาฯ กคล าถกเคาเงอน ซงน าเขาสรตตกาลทเรยกตวขาฯ ออกมา แสงสวาง, ไหนละแสงสวาง ! จดมนขนดวยเพลงแหงความปรารถนาซ ! เสยงครนครนสลบหวดหววผานทงโลง ชางเปนค าคนทด าสนทดจนล อยาปลอยใหโมงยามเชนนผานไปอยางมดมน จดประทปแหงรกขนดวยชวตเจาส
๒๘. อสรภำพ
ความดอดงดนทรงนคออปสรรค แตใจขาฯ กเจบแปลบทกททจกหกหาญมน ยอดแหงความปรารถนาคออสรภาพ ทวาเพยงแคโหยหาอยากไดมนชางนาอาย ขาฯ เชอวาสมบตหาคามไดนนอยในองคทาน และแนใจวาทานเปนมตรผประเสรฐ ทวา ในหวใจขาฯ เองหามพลง
30 | P a g e
ทจกเกบกวาดสงหรรงรงใหหมดสนไม ชดทสวมใสอยนคอเสอคลมแหงธลและความตาย ขาฯ เกลยดมน แตกลบกอดมนแนนดวยรก หนสนขาฯ มากมาย ความผดกใหญหลวง สวนความนาละอายเลาชางลลบและมหาศาลยง ทวา พอขาฯ เสนอหนาขอความดใหตนบาง กลบสนเทมดวยเกรงวาค าขอจะไดรบการยอมรบ
๒๙. คกมหมำของขำฯ เขาผซงผนวกชอขาฯ ก าลงคร าครวญอยในคกมหมา ขณะงวนอยกบการกอก าแพงลอมกรอบ เมอก าแพงทกดานถกกอสงขนวนแลววนเลา ใตเงาทบของมนขาฯ พลนมองไมเหนภาวะแหงตน ขาฯ ภมใจก าแพงมหมานหนกหนา คอยฉาบทาดวยทรายและฝนเพอมใหนามขาฯ เลดลอดออกไปแมแตนอย ดวยการระวงระไวเชนนนกลบท าใหขาฯ ไมสามารถเหนภาวะแทจรงของตนอกตอไป ๓๐. ตวตนแปลกหนำ ขาฯ ออกมาตามล าพงเพอไปยงทนดพบของเรา แตใครกนหนอทตามมากลางดกเชนน? ขาฯ เบยงกายหลบเขา แตกหาพนไม
31 | P a g e
เขาคอยเตะฝนคลงพลางเดนวางกาม และเอาแตแผดเสยงหนวกหกลบทกค าทขาฯ เอย เขาคออตตานอยประจ าตวขาฯ เจานายทาน เขาชางไมรจกละอายสงใดเลย แตขาฯ เองละอายใจนกทมาถงประตวง โดยมเขาผนพวงมาดวย
๓๑. นกโทษคนนน
“นกโทษ, ใครพนธนาการตวเจาไวจงบอกมา?” “เจานายผมเองครบ” นกโทษตอบ “ผมคดวา ผมสามารถสยบทกคนในโลก ไดดวยทรพยกบอ านาจ ผมจงสะสมทรพยทไดจากพระราชา ไวในคลงสมบตสวนตน ครนถงคราวความงวงเขาครอบง า ผมผลอยหลบอยบนเตยงเจานาย เมอตนขนอกครงกพบวา ผมกลายเปนนกโทษในคลงสมบตของตวเองไปแลว” “เจานกโทษ, ใครกนตตรวนทไมอาจท าลายไดน?” “ผมเองครบ” นกโทษรายเดมตอบ “ทตตรวนขนมาอยางประณต โดยคดวาพลงทไมมผใดสยบไดของผมน จะสามารถหยดโลกทงใบได แลวตวผมคงอสระไมมอะไรมารบกวน
32 | P a g e
เหตน ทงวนทงคน จงไดเฝาหลอมโซตรวน ดวยไฟรอนจดพรอมตมนอยางแรง ในทสด งานหนกกส าเรจ โซทกหวงถกรอยเรยงจนครบ ไมมใครสามารถท าลายมนไดอก กลบพบวา โซตรวนดงกลาว มดตวผมไวจนมอาจปลดออกได” ๓๒. ควำมรกบรสทธ ผคนมากมายในโลกปจจบนผรกขาฯ ไดพยายามทกวถทางทจะยดตวขาฯ ไว ทวา รกแหงองคทานหากเปนอกแบบซงเหนอกวา อกทงยงชวยใหชวตเปนอสระ ดวยเกรงกลววาจกลมพวกเขา ผคนรอบตวจงมปลอยใหขาฯ อยตามล าพง แตวนแลววนเลา องคทานกยงไมเสดจมา หากขาฯ มไดเพรยกหาองคทานในบทสวด หากขาฯ มไดทนถนอมทานไวในดวงใจ แมอยางนน ความรกแหงองคทานทมตอขาฯ กยงรอคอยเพอจกไดรกตลอดไป
๓๓. ควำมตะกละ
เพลากลางวนมพรรคพวกมาถงเรอนอางวา “เรามาขออาศยหองเลกๆ สกหองเทานน”
33 | P a g e
พวกเขาอาสาวา “เราจะชวย สกการะพระผเปนเจาของคณ และขอเรามสวนไดรวมอนโมทนา ในองคพระผเปยมไปดวยเมตตาธรรม” วาพลางพวกเขากเขาหามมสงบดวยทาทางเชองๆ ครนตกดกในความมดมดนน พวกเขากลบบกเขาไปถงหองศกดสทธ อยางหาวหาญและโกลาหล แสดงความตะกละและกกขฬะ ฉกเครองเซนไหวจากแทนบชาพระผเปนเจาไปสน ๓๔. ขอสวนอนนอยนด
ขอสวนอนนอยนดของขาฯ เหลออย เพยงเพอจกไดเอยนามองคทานดวยชอตนเนองๆ ขอสวนอนนอยนดแหงเจตนาขาฯ เหลออย เพยงเพอจกไดสมผสองคทานในทกๆ ดาน พรอมเขาถงไดในทกๆ เรอง อกทงจกไดพลความรกแดองคทานทกๆ ขณะ ขอสวนอนนอยนดของขาฯ เหลออย เพยงวาระทจกไมอาจปดบงองคทานไดอก ขอสวนอนนอยนดแหงโซตรวนขาฯ เหลอไว เพยงเพอจกไดรวมเจตนารมณ รวมทงพระประสงคแหงองคทาน ซงกคอจดหมายแทจรงของชวต
โดยมตรวนรกแหงองคทานคอยประคบประคอง
34 | P a g e
๓๕. จตใจทไรควำมกลว ตราบใดทจตใจไรความกลวและหวยงเชดได ตราบใดทความรยงอสระเสร ตราบใดทโลกยงไมแตกออกเปนเสยงๆ ดวยก าแพงพนบานอนบบรด ตราบใดทวาจาลนจากสวนลกแหงสจจะ ตราบใดทความบากบนมทอถอย เหยยดแขนทงคสความสมบรณแบบ ตราบใดกระแสแจมชดแหงเหตผลไมหลงวน สทะเลทรายอนนาระอาของนสยตายดาน ตราบใดทจตใจยงมงมนโดยองคทานทรงชน า ผนวกความคดพรอมการกระท าทเปดกวาง สสวรรคแหงอสรภาพดงหมาย พระบดาเจา, ปลกประเทศลกนตนท! ๓๖. มอบพลงใหลก
นคอบทสวดทลกวอนองคทาน, เจานายลก เฆยนลงตรงรากแหงความขดสนสดๆ ณ หวใจดวงน มอบลกใหมพลงเพยงเลกนอย เพอทนตอความรนรมยและความโศกศลย
35 | P a g e
มอบลกใหมเรยวแรงบมความรก ทผลบานเพอการใหบรการ มอบความเขมแขงใหลกในอนทจกมบอกปด ความยากจน หรอคกเขาใหกบอ านาจรายโอหง มอบพละก าลงใหลกเพอยกจตใจ ใหอยเหนอภาระจกจกในชวตประจ าวน และมอบพลงใหลกเพอปรบพลงตนเอง ใหคลองกบเจตนารมณองคทานดวยรกเถด ๓๗. กำรจำรกไมสนสด ลกคดวาการจารกของตนมาถงจดหมาย ณ ขดจ ากดสดทายแหงพลงตนแลว ดวยทางเดนขางหนาปดตาย ดวยเสบยงกรงทกอยางหมดสน และเปนชวงเหมาะเจาะจกหาทปลอดภย ทามกลางความสบสนอนเงยบงนนเสยท
แตแลว ลกกพบวาเจตนาแหงองคทาน ในตวลกนหามทสนสดไม ดวยวา พอศพทเกาๆ เลอนหายไป ทวงท านองใหมๆ กผดออกจากใจ และแลว ณ รองรอยเดมอนเลอนลาง อาณาจกรใหมๆ กอบตขนอยางนาพศวง
36 | P a g e
๓๘. ปรำรถนำองคทำน
ลกปรารถนาองคทานองคเดยวเทานน ใหหวใจลกย าเชนนมรจบ ความปรารถนาอนใดทเขวไป ไมวายามกลางวนหรอกลางคน ลวนผดพลาดและวางเปลาไรแกนสาร ตราบเทาทรตตกาลยงแอบแขง ความสวางในความมดของมนอย แมเชนนน ลกเขาไปในความไรสมปชญญะ กยงคงมเสยงครวญวา “ลกปรารถนาองคทานองคเดยวเทานน” ตราบเทาทพายยงคงพดสความสงบ ชวงทตวมนเองกระหน าความสงบดวยพลงทงหมด แมถงกระนน แรงกบถแหงลก ซงกระหน าความรกแหงทานอยเรอย กยงมเสยงครวญออกมาวา “ลกปรารถนาองคทานองคเดยวเทานน” ๓๙. ปลอยลกใหอสระ
ยามเมอหวใจกระดางและแหงผาก รดน าฝกบวฉ าแหงความเมตตาลงมายงลก
ยามเมอชวตปราศจากความงาม สงเสยงกระหมขนดวยบทเพลงเถด ยามเมองานการสบสนอลหมาน
37 | P a g e
แวดลอมลกดวยเสยงอกทกของมน มาเถด เจาแหงความเงยบของลก มาดวยศานตและความผอนคลายแหงองคทาน ยามเมอหวใจยาจกของลกจบเจา นงซกตวอยตรงมมหอง เปดผลวะเขามา ราชาของลก เสดจมาพรอมขบวนแหงกษตรยเถด ยามตณหารดรงใจดวยสงตบตาและธล โอ, องคทานผประเสรฐ ผตนตลอด โปรดฟาดสายฟาแหงองคทานลงมา ณ บดน ๔๐. พำย ฝนขาดชวงมาหลายวนหลายคน พระผเปนเจาของลก มนขาดจากหวใจแลงดวงน ตลอดฟากนภาเปลอยเปลาอยางรายกาจ ไมมแมเมฆบางๆ สกปย ไมมกระทงสญญาณแสนเลอนลาง ของน าฝกบวฉ าทไกลแสนไกล ประทานพายอนเกรยวกราดแหงองคทาน อนมดคลมดวยความตาย หากเปนพระประสงค ฝาลงพรอมแสแหงสายฟา ฟาดสองหวงนภาใหหวาดสะดง แตโปรดเรยกกลบเถด เจานายลก เรยกความรอนอบอาวทอมครมเงยบๆ น
38 | P a g e
ทงนงอง เชอดเฉอน และโหดราย ขณะเผาลนหวใจดวงนอยางสนหวง จงประทานเมฆาแหงความงามใหยอยลง ดจยามมารดามองบดาในวนททาน แสดงความชงชงดวยน าตาคลอเบาเถด
๔๑. กำรเสดจเยอน
องคทานประทบอย ณ ทใดหนอ, ผเปนทรกของลก ซอนองคหลงเงาผคนเหลานนหรอ ? พวกเขาผลกไสองคทานสถนนทคลงฝน โดยไมเหนเศยรทาน แตลกรออย ณ ทน วางเครองสกการะไวหลายโมงยามแลว ผคนเดนผานมาตางฉวยดอกไมกนไป ทละดอกๆ จนกระจาดเกอบวางเปลา ยามเชาคลอยผาน เขาสยามเทยง ตกเยน ใตรมไม นยนตาลกหรปรอดวยความงวง ชาวบานทะยอยกลบบานกนเปนแถว พวกเขาเดนผานพลางช าเลองมองลก อยางยมเยาะตามกน ท าลกใหยงอบอาย รบดงซนบงหนาดจหญงยาจก แลวนงรอตอ เมอชาวบานถามวา เธอตองการอะไร ลกไดแตหลบสายตาลง และไมตอบวากระไร โอหนอ จะบอกเขาไดหรอวาองคทานเองทลกรอ อกทงองคทานสญญาไววาจะเสดจมา จกบอกพวกเขาใหกระดากไดอยางไร วาลกขอยอมรบความยากจนขนแคนน
39 | P a g e
ดจสนเดมทรบตกทอดมาทเดยว อา, ลกขอกอดความภมใจนไวลบๆ วาพลางทรดลงบนผนหญา แหงนมองฟา เรมฝนถงการเสดจมาอยางสมพระเกยรต สวางไสวประกายเพรศพราว รถทรงขององคทานตดธงปกนกสทองอราม ชาวบานยนอยรมถนนตางอาปากคาง เมอองคทานเสดจลงจากพระแทนราชรถ เพอประคองลกขนจากธลใหไปนงเคยงขาง และหญงยาจกผซนปอนรายนถงกบตวสนเทม ดวยความขวยเขนและภาคภมใจสดๆ ดจหนอนตวหนงในกระแสลมรอนแหงคมหนต แตแลวเวลากเลยผาน หากปราศจากเสยงลอราชรถ ขบวนแหอนอกทกผานไปขบวนแลวขบวนเลา เหลอไวเพยงเสยงแตรเสยงสงขระคนความเจดจรส
๔๒. ลองเรอจำรก
รงอรณวนหนงมเสยงกระซบเบาๆ วา เรานาจะไปลองเรอดวยกนนะ ตามล าพงเฉพาะองคทานกบลกเทานน และไมมผใดในโลกจกลวงรถงการเดนทาง อนไมมดนแดนทไปและไรจดจบของเราเลย
กลางทะเลทแลไมเหนฝง ขณะองคทานทรงสะดบดวยรอยแยมสลวล เพลงลกจกผดขนเองจากหลากทวงท านอง
40 | P a g e
อยางเสรราวคลนกลางสมทร อสระจากการผกมดของถอยค าทงปวง ฤาชวงเวลาดงวายงมมาถงจรง หรอวายงเหลองานอนใหตองท าอก ดโนน, เงาโพลเพลทอดถงชายหาดแลว กลางแสงร าไรนกทะเลพากนโผบนกลบรง ใครเลาจกลวงรบางวา ขณะใดแนทเรอถอนสมอ ออกลองดจตอนทแสงเงนแสงทอง คอยๆ เลอนลบสความมดมดแหงรตตกาล
๔๓. ลญจกรแหงนรนดรภำพ
และแลววนนนกมาถง วนทลกยงมไดตระเตรยม ใหพรอมส าหรบองคทานนก มการแทรกเขามาอยางไมรเนอรตวในหวใจลก ดจฝงชนทถกคนแทรกเขามาหนาตาเฉย ราชาของลก องคทานประทบลญจกรแหงนรนดรภาพ ไวกบชวตอนวบวาบพรวไหวของลกแลว จนถงทกวนน ลกจดไฟใหลกโชน จนเหนลายพระหตถแหงองคทานปรากฏ เปนรองรอยลญจกรกระจายอยในธล คลกเคลาความหฤหรรษจากอดต และความเศราแหงวนอนไรสาระทลมเลอน องคทานมไดทรงหยามการละเลนในธลของลก สวนเสยงฝพระบาททลกสลบจากหองนงเลน กคอสรเสยงซงกองกงวานระหวางดวงดาวกบดวงดาว
41 | P a g e
๔๔. ใตเงำแดด
เปนความปลมใจทไดตงตาคอยรมถนน ใตรมเงาแดดทสายฝนโปรยปรายลงมา ซงเปนชวงแรกตนแหงคมหนตฤด ผน าสารจากฟากฟาลกลบ ชวยกนเรยกและเรงเราลกตลอดถนนสายนน หวใจลกใหปลาบปลมอยภายใน ปราณแหงสายลมสดชนทโชยมา นบแตเชาตรจรดโพลเพลลกนงอยหนาบาน รดวา เมอยามฉกละหกแหงชวงความสข เปนจรงขนมาไซร ลกจกไดเหนมนกบตา ขณะรอคอยอยน ลกไดแตอมยม ครวญเพลงตามล าพงคนเดยว ชวงประเดยวเดยวทวาน อากาศฟงไปดวยน าอบร าแหงสญญา ๔๕. ยำงกำวเงยบกรบ
คณไมไดยนเสยงฝเทาแผวๆ ของเขาดอกหรอ? เขาก าลงมา มา มาอยทกขณะ
ทกชวง ทกยค ทกวนและทกคน เขาก าลงมา มา มาอยทกขณะ
42 | P a g e
นานาเพลงกานตทเรารองกน ออกจากอารมณสบสนแหงหวใจ ทวา โนตทกตวนนปาวประกาศวา “เขาก าลงมา มา มาอยทกขณะ” ตลอดวนอบอาวแหงเดอนเมษาทแดดกลา ฝาทางเดนในปารกชฎแหงนน เขาก าลงมา มา มาอยทกขณะ ในความมดครมฉ าฝนของเดอนกรกฎ บนราชรถสายฟาแหงมวลเมฆา เขาก าลงมา มา มาอยทกขณะ ทามกลางความโศกเศราจากความทกขระทม การยางเทาของเขาชางกดทบหวใจเรา และสมผสเทาทองแหงเขากท าใหเราปตซาน ๔๖. ชวงเวลำอนยำวนำน
ลกหาทราบไมวาจะเนนนานสกปานใด ทองคทานจกมาพบกบลกบาง ตะวนกบดวงดาวมอาจซอนองคทานไวไดตลอด ผน าสารเองมาเยอนถงหวใจ พรอมเรยกตวลกอยางไมเปดเผย เหตใดทกวนนชวตลกจงกระปกระเปา อกปตซาบซานกโลมเรากลางใจ
ราวกบวาถงชวงสรปงานเสยท
43 | P a g e
ฉบพลนลกกไดกลนน าอบร าแหงการมาเยอน
๔๗. นทรำอนมคำ
ราตรนเกอบสญไปอยางไรคาในการรอคอย ขาฯ เกรงวา ครารงอรณหากเขาโผลมาหนาประต อาจเปนชวงทขาฯ หลบไปดวยความอดโรย โอ, สหาย ใหเขาเขามาเถด อยาหามเขา หากเสยงฝเทาเขามไดปลกใหขาฯ ตน กอยาไดรบกวนขาฯ เลย ขอรองเถอะ ขาฯ ไมอยากตนดวยเสยงเจยวจาวของเหลาสกณา หรอดวยเสยงลมจากขบวนแหของอรณรง ปลอยใหขาฯ นอนตอโดยปราศจากสงรบกวน แมวาเจานายจะมาถงหนาประตเรอน อา, นทราของขาฯ นทราอนมคายง นทราทแคเพยงรอคอยสมผสจากเขา เพอใหตวนทราเองมลายไป อา, ดวงตาทหลบไหลของขาฯ มนจะลมขนกตอเมอสมผสแสงจากรอยยมเขา ขณะมาอยตอหนาประดจภาพความฝน ทผดขนกลางความมดมดแหงนทรานน ใหเขาผนนปรากฎตอหนาขาฯ จรงๆ ดจปฐมบทแหงแสงสและรปแบบทงปวง และวบแรกแหงจตวญญานทถกปลกใหตนนน ใหเกดจากการช าเลองเพยงแวบเดยวของเขา อกทงใหการกลบคนสตวขาฯ จงกลบคนสตวเขาโดยพลนเชนกน
44 | P a g e
๔๘. กำรทองเทยว
ทะเลเงยบยามอรณเรมแตกฟอง เปนระลอกแหงเสยงสกณาเจอยแจว ดอกไมรมทางนานาพนธตางเรงรา ขมทรพยทองค ากระจดกระจายตามกลบเมฆ
สวนพวกเรายงคงวนวายอยกบวถชวตตน โดยมไดเหลยวแลทรพยมคาเหลานน
เรามรองร าท าเพลง มเขาไปคาขายในหมบาน พวกเราไมยมหวหรอแมพดจาปราศยกน ตางคนตางเรงฝเทาใหถขนๆ ทกโมงยาม ตะวนเคลอนคลอยสกลางหาว นกเขาขนคอในเงาดงไม ใบไมแหงเตนร าแลวปลววอนในสายลมรอน เดกเลยงแกะคนหนงนอนกรนฝนอยใตเงาไทร สวนตวลกเองทอดกายเหยยดยาว ลงบนผนหญารมน าดวยความออนลา มตรสหายพากนหวเราะเยาะลกอยางดแคลน
พวกเขาเชดหนาผานไป มไดเหลยวหลงหรอหยดด ตางหายตวกนไปในหมอกสน าเงนอนไกลโพน พวกเขาผานมาหลายเนนหลายหบเหวแลว ทงผานนานาอารยประเทศซงหางไกลและแปลกใหม ทพวรบรษแหงการทองเทยวทนาระอา! การตเตยนและเยาะเยยเพอกระตนใหลกตน ปรากฎวาไมมการตอบสนองใดๆ ดวยลกไดปลดเปลองตวเองใหหายส ความลกแหงอปยศอนนายนด
45 | P a g e
ของเงาแหงความพงพอใจทคลมเครอนแลว
ทวทศนเมฆาเขยวครมสบายตา ถกทอดวยแสงตะวนแผคลมหวใจ ลกเองพลอยลมหมดวาเดนทางมาเพออะไร กอรปใจกไดสยบตอวงกตแหงแสงเงาระคนบทเพลง ในทสด, เมอตนขนจากความโงกงวง กไดพบวา องคทานมาประทบอยขางๆ ลกนเอง เออทวมนทรานดวยพระสรวลซงฉายในพระพกตร ฉะนแลว ลกจกเกรงวาทางด าเนนไปสองคทาน ทวาทงยาวไกลและนาเบอหนายนน จะยากเยนแสนเขญไดอยางไรกน
๔๙. ประตกระทอมเรำ
เธอจงลงมาจากบลลงกหร สประตกระทอมเราเถด เรานงอยเดยวดาย ณ มมหอง ทวาเสยงดนตรไปกระทบหเธอ เธอจงลงมาหนาประตกระทอมเราเถด ในหองโถงเธอนนปรมาจารยมากมาย แถมเสยงเพลงกกระหมไปหมด หากบทสวดเรยบงายของเณรองคนปลกความรกเธอ บทหนงกจะระคนกบดนตรยงใหญของโลก พรอมดอกไมดอกหนงเปนรางวล เธอจงลงมาหนาประตกระทอมเราเถด
46 | P a g e
๕๐. ภำษตแหงกำรให
ลกจารกไปตามรายเรอน ในหมบานใหญ
ครนแลว รถมาสทองกปรากฎขนแตไกล ดจฝนบรรเจด ชางนาประหลาดใจวา ผใดหนอคอ จอมกษตรยองคนน! ดวยความหวงเตมเปยมลกคดวา วนเวลาอนเลวรายคงสนสดเสยท จงยนรอรบบรจาคโดยมไดเอยปากขอ และคอยรบทรพยมคาทกระจายอยในธล ราชรถคนนนหยดตรงทลกยน องคทานทรงช าเลองเนตรมาทางลก จากนนกเสดจลงจากราชรถพรอมแยมสรวล ลกคดวา โชคดแหงชวตทสดกมาถงแลว พลน องคทานทรงยนหตถขวาออกพรอมตรสวา “เจาจะใหอะไรขาฯ หรอ?” อา, เปนการหยอกเอนทชางเมตตาอะไรเชนนน ทแบบพระหตถขอตอหนายาจก ! ลกชกสบสน ยนลงเลอยครหนง จงฉวยกระเปาเลกลวงเมลดขาวโพดออกมา ชางนาแปลกใจนกวา เมอยามสนสดแหงวน ลกเทคว ากระเปาใบใหญลงบนพนเพอจะดวา ในกองความยากจนนจะมเศษทองสกการตหรอไม กลบตองคร าครวญอยางปวดราวใจ ขณะหวนนกวา นาจะถวายหวใจทงดวงแดองคทาน
47 | P a g e
๕๑. กำรเสดจแหงกษตรย
พลบค าลง พวกเราลวนเสรจงานประจ าวน ตางสรปวา แขกคนสดทายของค าคนนมาครบแลว ประตเรอนทกหลงในหมบานตางปดลง มบางคนเทานนเอยวา กษตรยตองเสดจมาแน เราแคนหวเราะเอยวา “ไม, เปนไปไมได!” เหมอนมเสยงเคาะทประต แตเราเชอตรงกนวา มนไมมอะไรดอก นอกจากเสยงลม เราตางดบตะเกยง ลมตวลงนอน บางคนเทานนเอยวา “นนไง, เสยงราชฑต!” เราหวเราะ พลางแยงวา “ไมใช, มนเปนเสยงลม!” เสยงหนงกระหมขนกลางความมด ขณะงวงๆ เราคดวา มนคอฟาลน พนสะเทอน ฝาเรอนลน ชางรบกวนพวกเราผก าลงจะหลบ มบางคนเทานนอางวา นนเสยงลอราชรถ เรางวเงยพมพ าออกมาวา “ไมใช, นนมนฟารอง” รตตกาลยงคงด ามดอยเมอมเสยงกลองรวขน พรอมเสยงรองวา “ตนเถด, อยาชกชา!” พวกเราตางเอามอทาบอก ตวสนดวยความตระหนก บางคนพดวา “ดซ, นนไงธงกษตรย!” เราลกขนรองวา “ไมมเวลาโอเอแลว!” กษตรยเสดจมาถงแลว แตไหนละแสงส? โอนาละอาย! ชางเปนวาจานาละอาย!
48 | P a g e
ไหนละทองพระโรง, ไหนกนคอเครองทรง? บางคนเทานนเอยวา “รองไปกไรประโยชน! รบเสดจองคทานดวยมอเปลาส น าองคทานไปยงโถงวางของเจาตรงโนน!” เปดประตใหเสยงแตรเสยงสงขกงวานขนส! ลกเขาไปในความมดแหงรตตกาลนน กษตรยแหงเรอนมดทมก าลงเสดจมา เสยงครนๆ กระหมอยในหวงนภา ตวความมดสนระรกดวยสายฟา น าเสอปอนๆ ของเจาออกมาปทสนามเถด พรอมพายคะนองอยางไมระส าน กษตรยแหงค าคนนาสะพงกลวก าลงเสดจมา ๕๒. พระแสงดำบ
ลกคดวาจะขอสงหนงจากองคทานแตกมคอยกลา มนคอมาลยซงคลองอย ณ ศอทาน ลกไดแตรอเวลาจนกระทงฟาสาง เพอจกหาเศษรวงบนพระแทนหลงองคทานเสดจกลบ พอฟาสางลกเทยวเสาะหาดจยาจก หวงจะไดเศษกลบกหลาบสกสองสามกลบ อา, แลวลกไดพบอะไรนะหรอ? อะไรหนอทองคทานทรงสละไวเปนทระลก? มนมใชดอกไม มใชเครองเทศ มใชขวดน าอบร า หากมนคอ พระแสงดาบประจ าองคทาน วาววบดจเปลวเพลง หนกหนวงดจสายอสนบาต ล าแสงยามเชาสาดเขามาทางหนาตางทาบบนเตยง นกนอยยามเชาตวหนงถามดวยเสยงเจอยแจววา
49 | P a g e
“แมนาง, เธอเกบอะไรไดบางจะ?” ไม, มนมใชดอกไม มใชเครองเทศ มใชขวดน าอบร า มนคอ พระแสงดาบทนาหวาดหวน ลกนงฉงนวา ของขวญอะไรเชนนจากองคทาน จะหาททเกบใหมดชดกทลกทเล จะเอามนแนบไวกบอกกใหรสกเจบแปลบ กระนน ลกกจกขอแบกเกยรตแหงความเจบปวดนไว ดวยถอวามนคอของขวญล าคาจากองคทาน นบแตนไปลกจกไมหวาดหวนสงใดในโลกหลา องคทานทรงเปนชยชนะทกครงในการตอส สอตสาหประทานความตายไวเปนเพอน และลกกจะสวมมงกฎใหมนดวยชวตลก พระแสงดาบนมไวเพอตดหวงของผมงความส าเรจ ความกลวใดๆ ในโลกจงไมมทลกอก
นบแตนไป จกขอเลกใชเครองประดบนาสมเพช จาวหวใจลก, ส าหรบตวลกนน จะไมมการชะเงอและโอดครวญตรงมมหอง ไมมการสงวนตวเขนอายหรอออนชอยแตประการใด องคทานประทานพระแสงดาบไวประจ าตวลกแลว จงไมขอใชเครองประดบจอมปลอมอกตอไป
๕๓. พระวษณเทพ
ความงาม คอ ก าไรขอพระหตถทลอมดวยดวงดาว เรยงรอยอยางมเสนหดวยเพชรพลอยนบหมนส แตทวา, ส าหรบลก ทงามกวาคอพระแสงดาบสายฟา ดจปกทเหยยดกางขณะโผบนอยางสมบรณแบบ
50 | P a g e
ของวหคศกดสทธแหงพระวษณเทพ
ยามรอนอยกลางแดดฉานแหงอาทตยอศดง ประกายพระแสงดาบนนสนระรกดจปฏกรยาสดทาย ของชวตใครสกคนผทรนทรายดวยความเจบปวด ตอนถงคราวจโจมครงสดทายของความตาย มนลกโชนดจเพลงบรสทธดวยความรสกทางโลกย ทโพลงขนวบเดยวอยางโหดเหยมของมนษยตนหนง ความงาม คอก าไรขอพระหตถองคทาน ลอมดวยเพชรพลอยหลากสแหงดวงดาว แตพระแสงดาบทานนน โอ, เจาแหงอสนบาต มนถกสรางขนดวยความงามสดบรรยาย ทงนาสยดสยองทจะมองหรอแมตรกนกถง ๕๔. น ำ
ลกมไดขอสงใดองคทาน ทงมไดเอยชอตนทพระกรรณ
ตอนเสดจกลบลกกไดแตยนเฉยอยตามล าพง ขางบอน าใตเงาไมใหญทอดเฉวยง พวกผหญงเทนคนโทน าบนศรษะขณะมงกลบบาน นางตางตะโกนเรยกลกโหวกเหวกวา “มาเรว, สายโดงจวนจะเทยงอยแลว” ทวา ลกเองยงมวออยองอย กบมานหมอกแหงการครนคดทแสนคลมเคลอ ลกมไดยนเสยงฝพระบาททานตอนเสดจถง เนตรทานมแววเศราขณะทอดมาทลก พระสรเสยงทมต าและเนอยๆ ขณะตรสวา “อา, เราคอนกจารกผกระหายน า”
51 | P a g e
ลกสะดงตนจากทวาฝน กรกจอรนน าในเหยอกรดองพระหตถ ใบไมเหนอศรษะสนกราว ดเหวาขนคมาจากเงามด กลนหอมออนๆ ของดอกกถนจากคงถนนโชยมา เมอองคทานเอยถามชอ ลกไดแตยนเซอๆ เกอเขนอย จรงส, สงใดลกพงท าเปนทระลกบาง? อนง ความประทบใจซงลกไดถวายน าองคทาน ใหดบความกระหายลงบางแลวนน แขวนอยในใจลกผถนอมมนไวเหลอประมาณ
ชวงรงสางทยอเยอ ดเหวาตวเดมขนอยางอดโรย เหนอศรษะใบไทรตางสนกราว สวนลกเองไดแตนงคดแลวคดอก
๕๕. ตนเถด โอ, ตนเถด!
ความออนเปลยจบใจคณ
อกทงความงวงเหงากจบนยนตา จะหาวลใดเกดกบคณสกวล อาท มาลดอกโนนโดดเดนในดงหนามบางดอกหรอ? ตนเถด, โอ ตนเถด! อยาปลอยเวลาใหผานไปเปลา ปลายสดทางเดนหนแสนกระดาง ณ ดนแดนอนโดดเดยวอางวางโนน ปยะมตรของเรานงอยอยางโดดเดยว อยาอ าพรางเขาไวเลย ตนเถด, โอตนเถด! หากนภาเหนอยหอบและแดดยามเทยงโหมความรอนแรง หากผนทรายระอพรอมแผเสอคลมความกระหายออกไป
52 | P a g e
มไดมปตใดๆ ผดขนในสวนลกแหงหวใจคณบางเชยวร? ในทกๆ กาวทคณเหยยบยางลงบนพนถนน มไดแววเสยงเสนาะแหงความชอกช าบางเลยหรอ? ๕๖. หนสวนผเปนเจำนำย
ดงเชนปตแหงองคทานในลกชางเตมเปยม ดงเชนทองคทานไดมาเยอนลก โอ, เจานายแหงสรวงสวรรคทงปวง ความรกแหงองคทานจกอยทใดหากมใชทลก? องคทานทรงถอวาลกคอหนสวนแหงปวงโภคทรพย ในหวใจดวงนคอการละเลนไมสนสดทองคทานโปรด และพระประสงคนนกกอตวอยแลวในชวตลก กดวยเหตทวาองคทานทรงเปนจอมกษตรย ผตกแตงองคเองดวยความงามทมดใจลก และกเพราะเหตนความรกแหงองคทานจงสลาย ตวมนเองสผทรกองคทานเชนกน ณ จดเอกภาพสมบรณแบบแหงสองเรา
๕๗. แสงสวำง
แสงสวาง แสงสวางแหงลก แสงสวางทเตมเตมโลก แสงทจมพตดวยสายตา แสงซงท าใหหวใจชมฉ า อา, แสงสวางทรายร า ทรกของลก ณ ศนยกลางชวต แสงซงกระทบแกนความรกของลก ทองฟาเปดกวาง สายลมกรรโชกมาแผวๆ กอเกดเสยงหวเราะรวนไปทวหลา
53 | P a g e
ฝงผเสอคละคลาวกางใบลองไปเหนอทะเลสวาง ดอกลลลกบมะลโยตวอยบนยอดคลนแสง แสงนนฉายออกเปนทองค าตามกลบเมฆ
ทรกของลก, มนสาดเพชรพลอยออกไปอยางสรยสราย ความสขกระจายไปตามใบไมทสงทอดตอๆ กนไป ทรกแหงลก, มนมาพรอมความเบกบานอนไรขดจ ากด แมน าสวรรคเองพลอยเออลนตลง พรอมน าทวมแหงปตกแผกวางขนและกวางขน
๕๘. ปต
ขอคราบแหงปวงปตจงเคลากบเพลงบทสดทายของลก ปตซงท าใหโลกาตองวบวาบโกลาหล ดจความอลหมานแหงทงหญากวางตองลมแรง ปตซงน าพาฝาแฝดสองพนอง คอชวตและความตายใหรายร าอยทวโลกา ปตแหงพายใหญทสามารถกวาดเอา สรรพชวตไปพรอมเสยงหวเราะรวน ปตซงท าใหตองนงนงน าตานอง ยามทบวแดงแหงความทกขระทมเผยอกลบออก และปตซงขวางทกสงซงมอยสธลดน โดยมรจกนยยะของศพทแมสกศพทเดยว ๕๙. ลมเออย
แนละ ลกทราบวาทงหมดนมใชอนใด นอกเสยจากความรกแหงองคทาน โอ, สดทรกในดวงใจลก ในบรรดา แสงทองแวววาวทรายร าอยตามใบไม
54 | P a g e
เหลากอนเมฆทเตรดเตรขามหวงเวหา ลมเออยทคายความชนฉ าไวบนหนาผากลก อรณทวมทบนยนตาคนคอสารใจจากองคทาน พกตรทานซงโอนต าลงจากเบองบน เนตรทานซงจองตรงมายงดวงตาคน พรอมหวใจพองโตของลกกไดสมผส พระบาททงสองขององคทานอยางฉบพลน
๖๐. รมตลง
ลดเลาะตามตลงอนไมสนสดเดกๆ มาชมนมกน ภายใตทองฟาอนนงงนไรขอบเขต ทะเลซงไมเคยหยดพกดอกทกคกโครม เรยบเลาะตลงโลกยอนไมสนสด เดกพวกนนมารวมกนรองร าท าเพลง เดกๆ พากนกอกองทรายเปนบานเรอน บางกเลนสนกไปกบเปลอกหอย บางน าใบไมมาท าเปนเรอลองสหวงน าลก เดกเหลานนตางสนกอยตามตลงโลกย พวกแกวายน าไมได ทอดแหกไมเปน คนลามกยงตองด าน าเพอลงงมหามก พวกพอคาแมขายกตองลองไปกบเรอสนคา ในขณะทเดกพวกนนเพลนเลนแตหมากเกบ พวกแกมไดพยายามแสวงหาทรพยมคาทซอนอย พวกแกไมรจกแมการทอดแห ทะเลโถมเขาหาฝงดงเสยงหวเราะเยาะ
55 | P a g e
ชายหาดโลกยเลากสงประกายแสงวอมแวม คลนมหนตภยกกองหามความหมายตอพวกแกไม ทงๆ ทละลอกคลนโยตวดจมารดาไกวเปล อกทองทะเลกหยอกเอนพวกแก ทงแววยมเยาะของตลงนนกสองประกาย ลดเลาะตลงโลกยไมสนสด เดกพวกนนมาชมนม พายฝนค ารามในหวงนภาอยางปราศจากรองรอย เรอหลายล าอบปางในหวงน าลกโดยไมมปไมมขลย ความตายระบาดไปทว ทวา เดกๆ กยงเพลดเพลนกนอย ตามตลงโลกยแหลงชมนมไมสนสดของเดกๆ
๖๑. นทรำของทำรก
มใครรบางวานทราทไลดวงตาทารกใหหลบเกดจากแหลงใด? ใช, เลาขานกนมาวาเกดขน ณ หมบานนางฟาแหงหนง ทามกลางเงามดในปาอนเรองรองดวยแสงตวหนอน ณ แหลงทมตาไมขอายสองจดแหงมนตเสนห จากตาไมทงคนเองโฉบมาจมพตเปลอกตาทารก มใครทราบบางวาลกยมนอยๆ ของทารก ตรงมมปากแกตอนนอนหลบนนเกดจากแหลงใด? ใช, มการเลาขานกนวา ณ ตรงปลายแหลม ของพระจนทรเสยวขางหนงไดเกยวชายกอนเมฆ
แหงฤดแลงซงก าลงจะสลายตวเอาไว ณ บดนนลกยมแรกของทารกขณะฝนกอบตขน ยามอรณทถกชะลางดวยน าคางใหบรสทธ เปนทมาแหงลกยมตรงมมปากทารกตอนหลบ มใครทราบบางวา ความนมนวลเปลงปลง
56 | P a g e
ซงมอยในรางทารกแฝงอยทใดมากอน? ใช, กตอนทมารดาแกยงเปนเดกหญง หวใจเธอเปยมไปดวยความนมนวลล าลกแหงความรก นคอทมาของความนมนวลเปลงปลงในตวทารก ๖๒. แมมอบใหเจำ
คราแมมอบของเลนหลากสใหเจา เดกนอยเอย แมถงรวาเหตใดกอนเมฆจงเตมไปดวยสสน เหตใดน าจงมสตางๆ ระคนอย และเหตใดบปผามาลจงถกแตงแตมดวยสฉดฉาด นเกดขนตอนแมมอบของเลนหลากสใหเจา คราแมขบเพลงใหเจารายร า กรวาเหตใดจงมเสยงเพลงตามสมทมพมไม และเหตใดมวลคลนจงสงเสยงประสาน กบหวใจแหงโลกทพรอมจะรบฟงมนได นกเกดขนตอนทแมขบเพลงใหเจารายร า คราแมยนขนมหวานสมออนหวกระหายของเจา กรวาเหตใดในกะเปาะเกสรดอกไมจงมน าผง และเหตใดผลหมากรากไมจงจน าซงหวานฉ า นกตอนทแมยนขนมสมอหวกระหายของเจา คราแมหอมแกมเพอใหเจายมแยม ทรกของแมเอย แมเขาใจดเชยววา กระแสแหงความสขใจเชนไรเกดแตทองฟาตองแสงอรณ
และปตเชนไรเกดแตลมโชยถกกายแมยามหนารอน นกตอนทแมหอมแกมเพอใหเจายมแยม
57 | P a g e
๖๓. เกำกบใหม
องคทานทรงท าใหลกไดคบกบสหายผไมคนเคย ทรงมอบทนงซงมไดอยในเรอนของลก แถมยนระยะทไกลใหใกลเขามา ทงไดเปลยนคนแปลกหนาใหมาเปนพนองกน ลกล าบากใจยงยามตองจากทพกซงคนเคย ดวยลมไปวาจรงๆ แลวทใหมกยงองทเกา และลมวาองคทานทรงองแอบอยกบสงใหมเสมอ ตลอดสายการเกด-ตาย ทงในโลกนและโลกอน ตราบใดทองคทานยงทรงน าทางใหลก และยงเปนยอดพระสหายองคเดมของชวตอนไมสนสด ผทรงเชอมหวใจไวกบปตทพาลกสสงแปลกใหม หากใครรจกองคทาน ความแปลกแยกจะไมปรากฏ อกทงจกไมมประตบานใดตองปดตาย โอ, โปรดรบบทสวดออนวอนของลก วาจกไมขอสญเสยความปลาบปลม อนเกดแตสมผสแหงเอกภาพในความหลากหลายน
๖๔. โคมไฟสำวนอย
ณ ชายตลงลาดของแมน าสายเปลยว ทามกลางพงหญาสงทวมหว เราถามเธอขนวา “สาวนอย จะไปไหนจะ เดนปองโคมดวยชายผาเชนนน? บานพทงมดและเปลยว ขอยมประทปบางซ” เธอเหลอบตาด าขลบขน จองหนาเราในความโพลเพล “หนมาทน” เธอพด “เพอลอยประทปไปตามสายน า ยามทดวงตะวนจะลบดบทางทศประจม”
58 | P a g e
เรายนนงองกลางพงหญาขณะจองมอง แสงวอมแวมของโคมเธอทลอยตามล าน าไปอยางไรสาระ ในความสงดแหงรตตกาลทคบคลานมา เราถามเธอขนวา “สาวนอย ประทปเธอสวางดจง นเธอจะน ามนไปไหนหนอ? บานพทงมดและเปลยว ขอยมไฟบางซ” เธอเบกดวงตาด าขลบ ยนลงเลอยครหนง “หนมาทน” เธอตอบ “เพออทศประทปใหกบฟา” เรายนดไฟของเธอลกโชนอยางไรสาระกลางลานโลง กลางความมดชวงเทยงคนทไรแสงจนทร เราถามเธอวา “สาวนอยเอย เธอหวงอะไร จงประคองโคมไวใกลหวใจอยางนน? บานพแสนมดและอางวาง ขอยมดวงประทปบางส” เธอหยดยนครหนง คดพลางจองหนาเราในเงามดนน “หนน าประทปนมา” เธอเอย “กเพอรวมขบวนแหโคมไฟ” เรายนดแสงวอมแวมจากโคมดวงนอยของเธอ ขณะทมนคอยๆ เลอนหายไปในแสงระยบระยบ
๖๕. ถวยรำงวลแหงชวต
สธารสเลศล าแบบใดทองคทาน พระผเปนเจาของลกเอย จกเสวยจากถวยรางวลอนเตมปลดวยชวตน? จอมกวของลก จะเปนความโปรดปราณสกปานใด ทจกไดทอดเนตรงานสรางสรรคแหงองคเอง ดวยดวงตาทงคของลกน อกทงจกไดประทบเงยบๆ ตรงใบหคน เพอฟงเสยงกลมกลนนรนดรขององคทานเอง
59 | P a g e
โลกแหงนานาวลตางถกรอยอยในหวใจลก ขณะเดยวกน ปตในองคกเตมดนตรใหวลเหลานน ดวยรก องคทานจงประทานองคเองไว ณ ทน พรอมกนนนกไดลมรสหวานแหงองคทานในตวลกดวย ๖๖. นำงในวญญำณลก
เธอผอยในสวนลกแหงภาวะความเปนตวลก ผอยในแสงรบหรและวบวาบแหงสนธยา ผมเคยเลกผาคลมหนาตอนฟาสาง เธอผนเปนของขวญชนสดทายทจกถวายพระผเปนเจา ซงหอรวมอยกบเพลงบทสดทายของลกคราน วจตางๆ ซงมาเกยวพาราสเธอลวนตกไปสน การเชญชวนทเหยยดกรอนกระหายตางควาน าเหลว ลกตระเวนไปตามนานาอารยประเทศ พรอมถนอมเธอไวกบแกนหวใจดวงน รอบๆ เธอมการขนลงแหงความเจรญและเสอมของชวตลก เหนอทงความคดและการกระท า ทงความงวงเหงาหาวนอนและความฝนเฟอง เธอเองครอบครองไวจนหมดสน แมกระนน กยงแยกอยล าพงและปลกตวตางหาก ผคนหลายรายมาเคาะเรยกลกทประตถามหาเธอผน ตางกตองกลบไปดวยความผดหวง ไมมใครในโลกนไดเหนเธอจะจะ สวนเธอกยงคงโดดเดยว รอการระลกจากองคทานองคเดยว
60 | P a g e
๖๗. ไมมแมสกค ำ
องคทานทรงปนทงทองฟาและหวงเวหา โอ, องคแหงความงามเปนเลศ ณ หวงเวหานนจไวดวยความรกแหงทาน กอรปดวยสสน สรรพเสยง สรรพกลนแหงวญญาณ
ณ หวงเวหาหาวนน อรณฉานดวยกระจาดทองค าในหตถขวา น าหรดแหงความงามบรรจงสวมใหผนโลก จาก ณ แหลงเดยวกนนน ยามสายนหปกคลมทงหญารกรางปลอดฝงสตว สวนตามทางเดนอนปราศจากรองรอยหลายสายเลา กน ามาซงสายลมสดชนแหงเสรภาพ
ซงจในเหยอกทองของสมทรทศประจมแหงความผอนคลาย แตก ณ แหลงเดมนนเอง บรเวณทองฟาซงสลายตวอยางปราศจากขอบเขต เพอใหดวงวญญาณโฉบรบแสงใสไรต าหน เปนแหลงทไมมทงกลางวนและกลางคน ไมมทงรปรางและสสนใดๆ และไมมอะไรเลย ไมมแมกระทงค าสกค าเดยว ๖๘. แสงสรยำ
แสงสรยาแหงองคทานสาดสองมายงโลกของลก ดวยกรทงคซงเหยยดตรงมายงประตเรอนน จากนนกรออยตลอดทงวนงานเพอน าพากลมเมฆา
61 | P a g e
อนเกดแตน าตาและการถอนหายใจซ าๆ ของลก พรอมเพลงกานตกลบไปกองไวแทบพระบาททาน องคทานทรงหมอระทเตมไปดวยดวงดาวระยบ ดวยเสอคลมเมฆาอนบางเบาอยางพอพระทย ทรงพลกมวลเมฆาจนเกดรอยหยกและรปรางนบไมถวน แลวจงระบายมนดวยแสงสเลอมพราย ดวยเพราะเหลาเมฆาบางเบาและไหวพรว ทงนมนวลและนาคร าครวญถง อกทงมดคลม เปนเหตใหองคทานทรงรกมน โอ, องคผไรต าหนและโปรงเบา พวกมนชางบงอาจขมแสงนาสะพรงกลวดวยเงาอนนาสมเพช ๖๙. สำยธำรชวต
สายธารชวตเดมทไหลผานเสนโลหตลกตลอดทวาราตร และยงรายร าผานอยางเปนจงหวะจะโคน คอชวตเดมๆ ทโลดแลนฝาปตมงสโลกธล ของใบหญาอนนบจ านวนมได ขณะแตกตวเปนคลนทงหญาโกลาหลระคนบปผามาล คอชวตเดมๆ ทโยกคลอนอยในเปลสมทรแหงอบตและจต แหงน าหลากและน าลด ลกใหรสกวากายรงโรจนดวยสมผสแหงชวต ซงตวลกเองกภมใจอยกบวยซงรายร า ขนลงอยในสายโลหตตน ณ บดน
62 | P a g e
๗๐. ควำมกำวหนำ
มนขนอยกบองคทานวาจกทรงยนดในทวงทา ฤาจะขวางและสลายวงวนแหงปตทนากลวนหรอหนอ? สรรพสงลวนรดไปเบองหนา มยอมหยดพก ไมรจกมองยอนหลง และไมมพลงใดสามารถฉดมนไว มนจงโลดแลนไปเรอยๆ มเคยชลอ ดวยการคลอยไปตามความรบเรงและไมมวนหยด ฤดกาลตางๆ ออกมารายร าแลวสลายไป ทงสสน ทงเสยงตางๆ รวมทงน าอบร าทงปวง ซงไหลบาลงเปนน าตกอนไมมวนสนสด ในความดารดาษแหงหฤหรรษทแพรกระจาย ควบคกบการเลกรางและความตายทกๆ ชวงขณะ ๗๑. มำยำ
ถงคราลกตองแสดงตวใหประจกษหลายๆ ดาน โดยการหมนไปรอบๆ ขณะทอดเงาสตางๆ ลงทาบรศม อนเปนมำยำแหงองคทานทงหมด องคทานทรงกนเขตแดนไวในองคเอง ดวยการผลกอาตมนซงแบงภาคเปนอตตายอยๆ ใหกระจายตวเปนโนตเพลงนบหมน และอาตมนแหงองคทานเลากกอตวขนในลกแลว เพลงสะเทอนอารมณบทนกงวานกองในหวงเวหา ดวยหลากหลายรปลกษณแหงน าตาและรอยยม ซงเตมไปดวยสสน ความตนตระหนก และความหวง เปนระลอกคลนพองขนแลวยบลง
63 | P a g e
สวนในตวลกกคออาตมนสลายแหงองคทานททรงประทานไว ภาพลกษณทงปวงซงองคทานเสกสรรค พลนถกระบายเปนรปรางเหลอคณานบ ดวยพกนแหงทวาและราตร ณ เบองหลงรปรางเหลานน เปนทประทบถกดวยความลกลบแหงปวงเสนโคง ผลกไสเหลาเสนทจดชดของความตรงใหหมดสน มหกรรมกลางแจงอนยงใหญแหงองคทานกบลก กระจายไปเตมหวงนภากาศ การปรบแตงเสยงระหวางเราฟากฟาพลอยกกกอง ยคสมยลวงไปจากการซอนและเสาะหาระหวางสองเรา ๗๒. ผอยในสวนลก เขาผนน ผอยในสวนลกสด ผปลกภาวะขาฯ ดวยสมผสซอนเลนแหงเขา เขาผนน ผวางเสนหไว ณ ดวงตาคน รวมทงเลนกบแกนหวใจลกในหลากหลายจงหวะ แหงความหฤหรรษและความทกขระทม เขาผนน ผถกรอยสายใยแหงมายาเหลาน ในรปสเลอมพรายของทองกบเงน ฟากบเขยวคราม พลางใหแสงสเหลานนสองลอดมาตามรองนวเทาเขา การไดประจกษกบตาเชนนนท าใหขาฯ ลมตว วนวารผานมา ยคสมยลวนลวงไป แตกยงคงเปนเขาผนน ผฉดรงหวใจขาฯ
64 | P a g e
ไปในหลากหลายชอ หลากหลายลลา หลายการแสดงออกแหงหฤหรรษและทกขระทม
๗๓. ประสำทสมผส
อนความหลดพนส าหรบลกหาใชการสละทกสงทงไม ลกยงรสกถงการโอบกอดแหงเสรภาพ
อนลอมดวยแรงผกพนธนบพนของความหฤหรรษ
องคทานไดหลงสโนทกเหลาองนสดเยนยะเยอก แหงสสนระคนกลนตลบอบอวลลงมา เตมเหยอกดนใบนใหเตมปรมตลอดเพลา ดวยเปลวเพลงแหงองคทานนนเลา กตามประทปตางๆ นบรอยใหกบโลกของลก แลวดวงประทปนนกถวายคนสแทนบชาในวหาร ไม, ลกจกไมมวนปดประสาทสมผสทงหาทาง ดวยวาความรสกในการเหน ไดยน และสมผส ยอมกอความปลาบปลมในองคทานดจเดยวกน ใช, สงลวงตาทงหมดจกถกเผาเปนแสงแหงปต จากนน ความปรารถนาทงปวงของลก กสกงอมพรอมเปลยนเปนผลไมแหงความรก ๗๔. ยำมเยน
นานาของขวญทองคทานประทานแดเราผมวนตาย ลวนเตมเตมในสงทเราตองการ ทวา มนกยอนคนสองคทานโดยมขาดตกบกพรอง
65 | P a g e
แมน าเองยงมงานประจ าตองท า ทะยอยไหลผานทองทงและหมบานตางๆ กระนน ธารใสนนกยงมงไปลางพระบาททาน บปผามาลตางปรงอากาศดวยน าหอมของมน กระนน จดหมายทายสดกเพอสกการะองคทาน การบวงสรวงองคทานหาไดท าใหโลกเสอมไม ทกๆ วลจากกว ผอานยอมเลอกนยยะทตนโปรด กระนน นยยะสดทายแหงวลทงปวงยอมมงสองคทาน ๗๖. กำรเผชญหนำ
วนแลววนเลา โอ, เจานายแหงชวตลก ขอลกยน ณ เบองพระพกตรองคทานสกหน ดวยสองมอทประณมน โอ, เจานายแหงมวลโลกา ขอลกยน ณ เบองพระพกตรสกหน ภายใตหวงหาวมโหฬารแหงองคทาน ทามกลางความโดดเดยวและเงยบงน ดวยหวใจนอบนอม, ขอลกยน ณ เบองพระพกตรสกหน ในโลกทใชแรงงานแหงทานน ตางโกลาหลอยกบงานหนกและการดนรนขนขวาย ทามกลางฝงชนทรบรอน, ขอลกยน ณ เบองพระพกตรสกหน ยามทงานลกในโลกจะจบสน โอ, องคจอมมหาราชา อยางโดดเดยวและเงยบงน, ขอลกยน ณ เบองพระพกตรสกหน
66 | P a g e
๗๗. ภรำดรแหงปวงภรำดำ
ลกรจกองคทานในฐานะพระผเปนเจา ผทรงแยกอยอยางอสระ มใชในฐานะทเสมอกบตนและคอยตสนท ลกรจกองคทานในฐานะพระบดาเจา และนอมอภวนทาองคทานแทบพระบาท ลกมเคยจบพระหตถทานดจมอสหาย ลกมเคยยนตรงทองคทานประทบ และถอความเปนเจาเขาเจาของในองคทาน หากแอบองคไวในใจและนบถอเยยงพระสหายหลก องคทานทรงเปนภราดรแหงปวงภราดาของลก หากลกมไดใสใจในภราดาทงปวง ทงมไดแบงปนสงทลกหามาไดกบพวกเขา แตปนสงทเปนของลกกบองคทาน ในความหฤหรรษและโศกศลยลกมไดอยเคยงขางผคน หากยนอยเคยงขางองคทานผเดยว ลกเองทอแทตอการเปลองภาระชพตน กระนน กยงมไดทมเททงตวสหวงมหรรณพแหงชวต ๗๘. ดวงดำวทขำดไป
พองานสรางสรรคส าเรจสดๆ รอนๆ ดวงดาวตางอวดความงามเรมแรกดวยรศมบรรเจด ทวยเทพตางชมนมในนภาพลางขบเพลงวา “โอ, ภาพแหงความสมบรณแบบ! ปตอนบรสทธบรบรณ!” พลนมเสยงหนงแทรกขนวา
67 | P a g e
“ดเหมอนรศมจะแหวง มดาวดวงหนงหายไปนะ” พณสายทองของเหลาดาวชะงก เสยงเพลงสะดดกก จากนนกมเสยงรองครวญอยางทอแทวา “ใช, ดวงทหายไปนนสดยอด เปนความรงโรจนแหงสรวงสวรรค!” นบแตนนมา การคนหาเธอกมเปนอนลดละ ระคนเสยงครวญกระจายออกไปวา ในเธอนน, โลกไดสญเสยปตอยางหนงของมนไป! มเพยงในความเงยบสงดลกสดของราตรนน ทดาวกลมหนงยมหวกระซบกระซาบกนวา “ชางเหลวไหลทมวหา! ความสมบรณทไมบบสลายจะหาไดไฉน!” ๗๙. ขอลกอยำไดลม
หากมใชวาสนาลกทจกไดพบองคทานในชาตน ใหลกส านกเสมอวาไดคลาดจากสายเนตรทาน ใหลกอยาไดลมแมชวคร ใหลกทนรบความปวดราวแหงความโศกศลยน ทงในยามฝนและยามตนทกขณะจตเถด วนวารในตลาดนดอนเนองแนนแหงโลกหลา ผานไปโดยมอลกเตมไปดวยก าไรรายวน ขอใหลกส านกตลอดวาตนมไดอะไรสกสง ใหลกอยาไดลมแมชวคร ใหลกทนรบความปวดราวแหงความโศกศลยน ทงในยามฝนและยามตนทกขณะจตเถด คราลกนงหอบอยขางถนน
68 | P a g e
เมอลกตองนอนอนาถากลางดน ใหลกส านกตลอดวาการเดนทางยงไมยต ใหลกอยาไดลมแมชวคร ใหลกทนความปวดราวแหงความโศกศลยน ทงในยามฝนและยามตนทกขณะจตเถด ยามทหองหบลกประดบประดาเลศหร ระคนไปดวยเสยงขลยและเสยงหวเราะครนเครง ใหลกส านกตลอดวายงมไดเชญองคทานเขาบาน ใหลกอยาไดลมแมชวคร ใหลกทนรบความเจบปวดแหงความโศกศลยน ทงในยามฝนและยามตนทกขณะจตเถด ๘๐. เมฆำทเคลอนคลอย
ลกเองไมตางกบเศษเมฆปยหนงในหนาแลง ลอยผานไปอยางเปลาประโยชน โอ, สรยนตอนเจดจรสของลก! สมผสแหงองคทานยงมไดสลายไอน าปยน แปลงมนใหเปนสวนแหงรศมทาน จากนนลกจกนบเดอนและปทเหนหางมา หากนเปนพระประสงค และเปนบทบาทแหงองคทาน ขอทรงใชความวางประเดยวหนงของลกน ระบายสสนฉาบทองใหกบมน แลวปลอยใหลอยไปกบสายลมทชอบเลนพเรนทร ครนแลวกระจายสความประหลาดใจนานา และกคงเชนเดยวกน เมอถงเพลาองคทานจะยตบทบาท ในชวงรตตกาลใดรตตกาลหนง
69 | P a g e
ลกเองจกขอสลายตนหายไปในความมด หรอขอแทรกอยในรอยยมแหงอรณทสดใส ทามกลางความเยนฉ ายวดยง แหงความโปรงเบาอนพสทธผดผอง
๘๑. เวลำทสญเปลำ
มวนแยๆ หลายวนซงลกปวดราวกบชวงเวลาทสญไป แตมนมไดสญเปลาเลย เจานายลก องคทานทรงรบทกชวงชวตอยในหตถทาน ดวยการแทรกองคในหวใจสรรพสง องคทานทรงหลอเลยงเมลดพนธใหแตกหนอ หลอเลยงดอกตมทงหลายใหผลบาน รวมทงเลยงดอกแกใหออกผล ดวยความออนเพลย ลกเอนนอนบนเตยงโทรมๆ ของตน คาดวางานตางๆ คงเสรจหมดแลว ครนหลบไปยนรงเชา ตนขนมาจงพบวา สวนดอกไมลกเตมไปดวยบปผามาลนาอศจรรย ๘๒. กำลอนไมสนสด
กาลมสนสดในหตถทาน เจานายลก ชวงแตละนาทแหงองคทานชางเหลอคณานบ คนวนผานไป อายขยกผลบานกอนโรยราดจมาล ทวา องคทานทรงรดวาควรรอคอยเชนไร นานาศตวรรษแหงองคทานไลตามกน พรอมกอเกดดอกไมปาเลกๆ ทสมบรณแบบ
70 | P a g e
เราไมมเวลาทจะสญเสยอกแลว และเมอไมมเวลา เรากตองขมขมนเพอไดโอกาสสกท เราคงนาสมเพชเหลอเกนหากมวประวงมนอย และกดวยเวลาทผานไปอยางรวดเรวเยยงน ขณะทลกมอบใหกบคนจจขบนผโหยหามน แทนบชาทานถงไดวางเปลาไรสงสกการะ ทายวน ลกรบเรงเกรงวาประตวงทานจะปด แตกลบพบวา ส าหรบลกแลวยงมเวลาเหลอเฟอ ๘๓. น ำตำไขมก
พระแมเจาเอย, ลกจกรอยสรอยมกถวายองคทาน ดวยหยดน าตาแหงความโศกศลย เหลาดาราท าก าไรขอพระบาทดวยแสงของมน แตลกขอสรวมสรอยมกนตรงอระทาน ทรพยและชอเสยงลวนเกดจากองคทาน จงเปนองคเองทจกประทานหรอถอดถอนมน ทวา, ความโศกศลยนเปนของลกเองโดยเฉพาะ ครนลกน ามนถวายองคทานในฐานะสงสกการะ องคทานกลบตบรางวลลกดวยสดยอดความงาม ๘๔. หวใจกว
เปนความปวดราวแหงการพลดพรากอนกระจายไปทวโลก กอเกดรปรางนบไมถวนในหวงเวหาอนไมสนสด
71 | P a g e
เปนความโศกเศราแหงการพลดพรากทจบตาอยเงยบๆ ตลอดทงคนขณะดารากระทบกน จนเปนโคลงกลอนระหวางใบไมทสนพรว ในชวงครมฟาครมฝนแหงเดอนกรกฎ เปนความทกขทรมานทแพรกระจายอยางเหลอคนานบ ซงกนลกลงไปในความรกและความปรารถนา ลกลงไปในความหดหและเบกบานของครอบครวมนษย และนเองทเลอนไหลและหลอมละลายอย ในเพลงกานตซงผานออกจากหวใจกวของลก
๘๕. นกรบผสนพลง
คราเหลานกรบออกจากโรงฝกของครครงแรก พวกเขาซอนพลงไวตรงไหน? โลหกบดาบเกบไวทใด? เหลานกรบดหมดพลงและนาสมเพช ดจถกหาศรซดใสพวกเขาในวนทออกจากโรงฝก ครนนกรบตบเทากลบเขาโรงฝกของครอกครา พวกเขาซอนพลงไว ณ ทใด? ทกคนตางวางดาบ คนธน พรอมศร สนตภาพปรากฎบนหนาผากพวกเขา เมอเหลานกรบตางทงผลพวงชวตไวเบองหลง ในวนทพวกเขาตบเทากลบเขาโรงฝกของครอกครา
๘๖. ควำมตำย
ยมบาล, ผรบใชประจ าองคทาน มาถงหนาประต เขาขามสมทรทไมมใครรจก
72 | P a g e
พรอมน าหมายเรยกตวมายนถงเรอน ราตรนนชางมดสนท ท าใหใจลกหวาดหวน ทวา ลกจกชโคม เปดประต พรอมโคงตอนรบเขา เขา, ผน าสารองคทาน มาถงหนาประตเรอนแลว ลกขอเซนเขาดวยทรพยใจทกองไวแทบเทา เขาคงจะกลบไปเมองานเขาเสรจสน ทงเงามดครมไวกบรงอรณของลก ทงเรอนโดดเดยวนกเหลอเฉพาะอตตาผสนหวง เครองบวงสรวงชนสดทายทลกเกบไวบชาองคทาน ๘๗. ปลำยขอบนรนดรภำพ
ดวยความหวงอนเลอนลาง ลกคนหาเธอทกมมหอง ทวา ลกกลบหาเธอผนนพบไม เรอนลกเองกะทดรด กระทงหากมสงใดสญหายจากมน สงนนๆ จกไมมวนหวนกลบคนมาไดอก ทวา ความไมสนสดคอทประทบองคทาน, เจานายลก การตามหาเธอลกถงตองมายงทแหงน ลกมาอยใตประร าทองทองฟายามสายนห จองนยนตากระหายยงพระพกตรทาน ลกมาถงปลายขอบแหงนรดรภาพ
ทซงไมมสงใดปราสนาการไปได ไมมความหวง ไมเหลอทงความสขใดๆ ไมมการมองดวยใบหนาทน าตาคลออกตอไป
73 | P a g e
โอ, จมชวตวางเปลาของลกลงในหวงสมทร กดมนใหจมสความเตมอนลกสดนน ใหลกไดรสกถงสมผสแสนนมนวล ของการมลายสภาวะหนงเดยวแหงจกรวาลดวยเถด ๘๘. เจำประจ ำศำลรำง
เจาประจ าศาลเอย! วณาสายขาดสะบนแลว เพลงสดดเจาไมอาจขบรองอกตอไป ระฆงยามเยนหากตบอกเวลาสกการะเจาไม บรรยากาศดเงยบสงดรอบๆ ศาลเจา ณ บรเวณทโดดเดยวนน ลมจรฤดใบไมผลโชยมา พรอมพากลนอายบปผานานาพนธมาดวย แตดอกไมส าหรบบชาเจานนหามไม ผบชาของเจาไดถอคทาเรยกหาความนยมซงไมเปนทยอมรบ
ตกเยน เมอแสงไฟกบเงาทเคลาความมวซวของฝน ผบชารายนนกโซเซกลบศาลรางดวยหวใจอนหวโหย วนฉลองตางๆ ของศาลนผานไปอยางเงยบเหงา เจาประจ าศาลรางเอย, คนฉลองตางๆ ผานไปโดยไมมการประทบ มการสรางรปสกการะใหมๆ โดยจอมศลปะตบตา จากนนผคนกน ารปสกการะใหมๆ เหลานน ไปทแมน าศกดสทธแหงการใหอภย เมอถงเทศกาลการลอยบาปของพวกเขา คงเหลอเพยงเจาประจ าศาลรางผปราศจากการเซนไหว ตลอดชวงการปลอยปละละเลยอนไมสนสด
74 | P a g e
๘๙. หวใจกระซบ
จกไมมถอยค าเอะอะหนวกหอกตอไป นเปนเสมอนเจตนาแหงเจานายลก ฉะนน ลกจงอยดวยเสบงกระซบกระซาบ วจจากใจลกจกเปลงออกมาเปนเสยงฮม ชาวบานกระวกระวาดไปยงตลาดนดหลวง ทนนเตมไปดวยผขายกบผซอทวนวายสบสน แตตวลกกลบถกทอดทงล าพงไมมใครเหลยวแล ตลอดทงชวงแหงวน งวนอยกบงานกองพะเรอ ใหดอกไมแยมบานในสวนลก แมยงไมถงเวลา และใหฝงผงทวาฮมเพลงอนเกยจครานของมนเสยท ตลอดเพลาหลายโมงยามทลกทมเท ไปกบการยอกนระหวางความดกบความชว ทวา บดนเปนความพอใจของเพอนเลนในยามวาง ทจกตรงหวใจดวงนไวกบเขาคนเดยว และลกกไมรเลยวา ไฉนการถกเรยกตวฉบพลนครานน จกเปนสงทเปลาประโยชนอะไรเชนน!
๙๐. เครองสกกำระ
วนยมบาลมาเคาะประต เจาจะมอบอะไรใหกบเขา? โอ, ลกจกเตรยมเตมปลองชวตตนใหเตมเพอแขกรายน ลกจกมยอมใหเขากลบไปมอเปลา เหลาองนหอมหวานของทกๆ วนจากฤดใบไมรวง
75 | P a g e
รวมทงของทกค าคนแหงฤดรอน สรรพสงเทาทหาไดและสงสมไวในชวงชวตวน ลกจกน ามนมากองตอหนาเขา ณ ยามสนสดแหงกาลเวลา ขณะยมบาลมาเคาะเรยกลกหนาประตบาน ๙๑. รอคอยควำมตำย
โอ, องคทานผทรงเปนเปาหมายชวต พยายมราช, พยายมของลก มาเรยกลกส! วนแลววนเลา ลกไดเฝารอองคทาน ผสรางหฤหรรษกบโศกศลยใหกบชวต ทงหมดทลกเปน ทลกม ทลกหวง ตลอดจนปวงความรกของลก ตางทะยอยสองคทานอยางเลนลบ แคการช าเลองพระเนตรเพยงแวบเดยว กท าใหชวตลกเปนขององคทานทนท บปผามาลตางถกรอยตวเองส าเรจ มาลยพวงนกพรอมส าหรบเจาบาวแลว ภายหลงงานมงคลเสรจสน สาวเจายอมละเรอนของเธอ ไปพบเจานายคนใหม ตามล าพงทามกลางรตตกาลวเวก ๙๒. ปดฉำก
รดวาวนนนจกตองมาถง วนทการเหนโลกของลกสญสน ชวตจกจากไปเงยบๆ ขณะรดมานนยนตา
76 | P a g e
กระนน ดวงดาวกยงคงเฝามองยามค าคน รวมทงรงอรณกยงขนเหมอนเชนเคย โมงยามทงหลายยงมากองรวมสงขนดจคลนทะเล อนกอใหเกดความหฤหรรษกบความทกขระทมนานา เมอตรกนกถงกาลอวสานตแหงลกเชนน แดนกนระหวางชวงขณะพงทลายลง ลกจงเหนโลกแหงองคทานทมอนงขงขอบทรพยสมบต ดวยประกายแสงแหงความตายนนเอง คนเรา หากหาทนงตนต าสดไดยากเพยงไร กหาความหมายสงสดของชวตไดยากเพยงนน สงตางๆ ทลกโหยหาในความไรสาระ ตลอดจนสงทงหลายทลกไดมา ใหมนผานพนไปเถด ใหลกแคไดเปนเจาของอยางแทจรง ในสงทลกเคยผลกไสและมองขามมากอนกพอ ๙๓. ลำกอน
เราไปละนะ อวยพรใหกนบางส, พนองเอย! ขอค านบพวกคณทกคน และขอลากอน นไง, กญแจหองทขอมอบคน และสละสทธทกอยางในเรอนน เราขอแคค าหวานๆ เพยงไมกค าจากคณ
เราเปนเพอนบานกนมานาน แตตนเปนฝายรบมากกวาให บดน พลบค าแลว ตะเกยงตรงมมหองดบลง หมายเรยกตวมาถง เราเองกพรอมจะออกเดนทาง
77 | P a g e
๙๔. ออกเดนทำง
ณ ขณะจะจากไปน ใหเราโชคดดวยนะ, เพอนๆ! อรณฉายฟาแดงฉาน ทางเดนชางงดงาม อยาถามเลยวาเราเอาอะไรไปบาง เราเรมเดนทางดวยมอเปลาพรอมหวใจทมงมน จะขอคลองมาลยสมรสตดตวไปดวย ชดทสวมอยกมใชสน าตาลแดงส าหรบนกเดนทาง แมจะมภยใดๆ ใจนกหามความกลวสงใดไม ดาวประจ าเมองจกทอแสง ขณะเราเรมออกเดน พรอมกนนนโนตเพลงงายๆ แหงคตสายนห กจกกงวานขนตรงหนาประตวง ๙๕. ธรณประตชวต
ขาฯ มรตวคราแรกทไดกาวขามธรณประตชวต พลงอะไรหนอท าใหตวขาฯ เองกาวออกส ความลกลบไพศาลดจตาไมตาเดยวในปายามเทยงคน เชาวนนตอนลมตาเหนแสงสวาง กใหรสกขนมาวา ขาฯ มใชคนแปลกหนาในโลกน คลายกบมสงลกลบปราศจากชอและรปราง มาดงตวขาฯ เขาไปในออมกอดมน ลกษณาการเดยวกบทแมปฏบตตอลก คงเปนท านองเดยวกน แมในความตาย สงลกลบแบบเดยวกนนกจกมาปรากฏ
78 | P a g e
แกขาฯ เหมอนอยางทคนเคยกนมากอน และกเพราะวาขาฯ รกชวตน จงรวา ขาฯ จกรกความตายดจเดยวกน ยามทารกรองจาขน ณ ถนขวา มารดาจกพลกตวเดกออกจากอก ในขณะถดมานางกจกยายบตร ไปยงถนซายโดยพลนเปนการปลอบขวญ
๙๖. ค ำอ ำลำ
ถงคราตองจากกน ใหนคอค าอ าลาของเราเถอะ วาสงทเราไดประสบพบเหนมาทงหมด เปนสงทมมอะไรจกเปรยบได เราลมรสความลลบของโกมลดอกนน ทคลบานกลางแสงสมทรดจอวยพรใหกน ขอใหนคอค าอ าลาของเรา ในโรงละครแหงรปแบบอนนตทแสดงรวมกนมา ณ ทนน เราพบกบเขาผซงไรรปแบบ ตลอดทงตวและเรอนรางเรากซาบซาน จากสมผสแหงเขา ผอยเหนอการสมผสทงปวง และหากวาตรงนคอจดจบ กขอใหมาเถด ขอใหนคอค าอ าลาของเรา
๙๗. ดำวเงยบ
ตอนรวมบรรเลงอย ลกมเคยฉงนวาองคทานคอใคร และหาไดเกอเขนหรอเกรงกลวอยางใดไม
79 | P a g e
ชวตลกชางตนเตน พออรณรง องคทานจกทรงมาปลกในนทราดจสหายสนท แลวพาลกวงจากทองทงหนงสอกทองทงหนง วนวารนน ลกหาไดใสใจความหมายเพลงทองคทานขบไม หากเพยงแคคอยปรบส าเนยงลกใหสอดคลอง แลวปลอยใจใหรายร าไปกบจงหวะเหลานน บดน เพลาแหงการบรรเลงยตแลว มอะไรพลนปรากฏขนในสายตาลกนะหรอ? โลกกบดวงตาของมนพากนจองพระบาททานตรงทประทบ
อยางย าเกรงพรอมดาวเงยบทงหลาย ๙๘. กำรหนจำก
ลกจกตกแตงองคทานดวยถวยรางวลชนะเลศ ซงกคอมาลยแหงความพายแพของลกเอง มนหาใชพลงลกไมทจะหนจากสงซงยงมไดเอาชนะ อนความหยงยะโสนนลกจกตองยนมนใหตดฝา ชวตลกยงตองท าลายนานาพนธะใหหมดสน ทงทเปนความเจบปวดรวดราวยง และหวใจวางเปลาของลกคงสะอนผานปลองล าออ จากนนศลากจกหลอมละลายกลายเปนน าตา ลกรวา กลบบวนบรอยจะไมหบสนทตลอดไป อกทงทซอนน าผงของมนจกตองเผยตว จากนภาสคราม เนตรหนงจองจบและเรยกลกสความสงด ไมมอะไรเหลอไวส าหรบลก ไมมอะไรทงสน
80 | P a g e
นอกจากความตายทตองยอมรบโดยด ณ พระบาททาน
๙๙. หวใจหยดนง
ครนถงคราจกตองปลอยหางเสอเรอ ลกทราบดวา เพลาขององคทานจกทรงถอตอกมาถง เมอมอะไรตองท า พงท าโดยพลน การขดขนมท าตามยอมท าใหสญเปลา วางมอของเจาเสย แลวคอยๆ ยอมรบความพายแพ
หวใจลกเอย, ใหคดเสยวาเปนโชคดของเจาแลว ทไดนงนงอยางสมบรณ ณ จดทเจาถกวางไว ประทบหลายดวงดบทกคราทสายลมแผวโชยมา ครนจกพยายามจดขนอก ลกลมทกอยางแลวๆ เลาๆ แตคราวนตองฉลาด จกขอคอยทาอยในความมด ปเสอรอไวตรงพนหอง รอเวลาทองคทานจะมาโปรด เจานายลก, เสดจอยางเงยบๆ ยงทประทบตรงนเถด
๑๐๐. มหำสมทรแหงรปแบบ
ขาฯ ไดด าดงลงสความลกของมหาสมทรแหงรปแบบ หวงจะงมมกสมบรณแบบของสงไรรป จกไมมการลองไปตามทาตางๆ ดวยเรอบดทกร าแดดฝนอก วนเวลาแหงกฬาโยนตวไปเหนอคลนของขาฯ ผานพนมาแลว บดน ขาฯ กระหายใครจบชวตในแดนอมตะ ผานสหองโถงใหญทางเหวลกสดหยง
81 | P a g e
ณ ทซงดนตรแหงเครองสายไรเสยงกระหมขน ขาฯ จกไดบรรเลงพณชวตคนน จกปรบเสยงใหเขากบโนตแหงนรนดรภาพ
และเมอถงคราสะอนเฮอกสดทายของมน ขาฯ กจกวางพณใบแทบเทาความเงยบงน
๑๐๑. เครองร ำลก
ตลอดชวตขาฯ เสาะหาองคทานดวยบทกว โคลงกลอนไดพาไปตามประตเรอนแลวประตเรอนเลา ชวยใหขาฯ เขาถงตวเอง แสวงหาและสมผสโลกตน บทกวเหลานใหบทเรยนขาฯ หลายตอหลายบท มนเผยแนวทางลลบใหไวหลากหลายแนว พรอมเผยดวงดาวจากหวงนภาแหงหวใจใหปรากฏ โคลงกลอนชวยน าทางตลอดวนเวลาอนยาวนาน ใหขาฯ ลวงรถงดนแดนลลบแหงความสขสนตและปวดราว กระทงในทสด มนไดพาขาฯ มายงประตวงใครหนอ ณ ยามเยนทายสดแหงจารกแสนยาวนานน?
๑๐๒. ค ำถำมทไมมค ำตอบ
เราคยโวไวทววารจกคณเปนอยางด หลายคนเมอไดเหนภาพคณในงานน พากนมาถามวา “เขาคอใคร?” เราไมทราบจะตอบวากระไร จงเอยวา “จรงซ, ตอบไมถกดอก” พวกเขาตางต าหนกอนจากไปอยางขดเคอง สวนคณเองกลบนงยม
82 | P a g e
เราเลานทานของคณในบทกวนอยๆ หลายบท ความลบนานาทะยอยออกจากใจ มหลายคนมาตอวาวา “ชวยอธบายความหมายเหลานนใหเขาใจหนอยซ” เมอไมทราบจะตอบวากระไร เราจงกลาววา “อา, ใครเลาจะรถงความหมายเหลาน!” พวกเขาตางหวเราะเยาะ กอนผละจากไปอยางขดเคองหนกขน สวนคณเองกลบนงยม ๑๐๓. นอบนอมอภวนท
ดวยความนอบนอมอภวนท, พระผเปนเจาของลก ขอสมผสทงหมดแผไปจนจรดโลก ณ พระบาททาน ดจเมฆฝนเดอนกรกฎทแบกน าชมจนยอยต า ขอจตใจลกทงดวงโอนลงจรดหนาประตวง เสมอดวยการนอมอภวนทองคทานค ารบหนง ขอบทกวทงปวงของลกจากหลากหลายระดบเสยง ปรบเปนกระแสเดยวไหลสสมทรแหงความสงด เสมอดวยการนอมอภวนทองคทานอกค ารบหนง ดจฝงกระเรยนเศราบนอยางหงอยๆ ตลอดคนวนดวยโรคคดถงรง มงคนคอนของพวกมนบนเทอกเขาใหญโพน ขอจารกตลอดชวตลกขณะหวนสเรอนนรนดรพลน เสมอดวยการนอมอภวนทองคทานอกค ารบหนง. __________