› wp-content › uploads › 2012 › 11 › roket... temmuz 2012 / issn 1302-1435• tasarim ve...

• TASARIM ve MÜHENDİSLİK GÜCÜMÜZ• DÜNDEN BUGÜNE ROKETSAN• ROKETSAN’LI OLMAK

Roketsan, bir TSKGV kuruluşudur.

TEMMUZ 2012 / ISSN 1302-1435

SAYI

1

24.yıl

içindekiler

3

içindekiler 3

başkan’ın mesajı 4

genel müdür’ün mesajı 5

dünden bugüne roketsan 6-10

kurumsal kimliğimiz 11-12

tasarım ve mühendislik

gücümüz 13-19

roketsan ve teknoloji 20-29

fuar ve organizasyonlar 31-39

roketsan’lı olmak 40-45

misafirlerimiz 46-47

basın’da roketsan 48-51

TEMMUZ 2012 - SAYI 1 - 6 AYDA BİR YAYIMLANIR

ISSN 1302-1435

Roketsan Adına SahibiSelçuk YAŞAR

Sorumlu Müdür (Yazı İşleri)İlhami TOPÇU

Yayın Kuruluİclal DURAL

Mustafa Akın ERDEMDuygu ÖZCANHande GENÇCeyda KILIÇ

Kapak TasarımıHarun VURGUN

Tasarım - Grafik UygulamaEtkileşim Grafik Tasarım

Halit Ziya Sk. No: 26/3 Çankaya/AnkaraTel: +90 (312) 441 71 93

Basım YeriAnkara Ofset

Sanayi 1 Cd. Necatibey İş Hanı 93/44İskitler/Ankara

Tel: +90 (312) 384 50 63

Yönetim YeriRoketsan

Roket Sanayii ve Ticaret A.Ş.Ankara-Samsun Karayolu 40. km

06780 Elmadağ/AnkaraTel: + 90 (312) 860 55 00

Faks: + 90 (312) 863 42 [email protected]@roketsan.com.tr

[email protected]

•

Bu dergi kapsamında yayınlanan yazılar, yazılardakidüşünce ve öneriler ile kaynakların doğruluğuna iliş-kin her türlü sorumluluk yazar(lar)a aittir. Yazılar refe-rans gösterilmeden basılamaz, kopyalanamaz vepaylaşılamaz. Dergi içeriğinde bulunan yazılar ve ma-kaleler Roketsan A.Ş. ve ilgili kurum ve kuruluşların dü-şüncesini yansıtmamakta olup, sadece yazarınınkendi kişisel düşüncesini yansıtmaktadır. Bu yazılardageçen düşünce, öneri ve kaynakların doğruluğu hu-susunda Roketsan A.Ş. sorumlu tutulamaz.

sayı 1 temmuz 2012

4

2011 yılını geçen yıllarda olduğu gibiyoğun bir tempoda geçirdik ve dün-yada yaşanan ekonomik durgunluğarağmen yeni başarılarla geride bıraktık.Bu başarıların gelecek yıllarda da sürdü-rülebilir olması için 2011 yılı başında Ro-ketsan’da ürün ve teknoloji odaklı yenibir organizasyon yapısı oluşturulmuştur.

Pazar geliştirme çalışmaları sonucundasözleşmesi imzalanan projelerin 2011 yılısonu itibariyle toplam kalan taahhüt be-deli yaklaşık 4 Milyar TL’ye ulaşmıştır.CİRİT, UMTAS, OMTAS, DSH, 107 mm,122 mm ve 300 mm Topçu Sistemlerigibi özgün ürünleri tasarlayan, gelişti-ren, üreten ve müşteriye özel çözümleryaratan Roketsan bir dünya şirketi olmayolunda hızla ilerlemektedir. Roketsan,tamamı özgün tasarım olan ürünleri ilegerek Türk Silahlı Kuvvetleri gereksemüşterisi olan dost ve müttefik ülkelernezdinde güvenilir bir marka olarakkabul edilmektedir.

Hem ülkemize hem de dost ve müttefikülkelerin savunmasına hizmet eden Ro-ketsan, artarak çeşitlenen ve kalifiye olanalt yüklenicileri ile Türkiye’nin teknolojikalt yapısını geliştirmede de önemli katkı-

lar sağlamaktadır.

Hedefimiz, dünyada savunma sanayiişirketleri içinde 100’ler kulübüne katıl-mak ve bu kulübün devamlı üyesi ol-maktır. Satış hacmi ve füze teknolojileriile dünya pazarına yön veren ilk 50firma arasında yer almak yönünde hızlailerliyoruz.

Sahip olduğumuz profesyonel kadro vebilgi birikimi ile hedeflerimize en kısa sü-rede ulaşacağımıza inanıyorum.

Bu vesile ile ulusal ve uluslararası alandabüyük başarılara imza atan Şirketimizinkuruluşunda emeği olan tüm büyükleri-mize, ortaklarımıza, bize olan güvenleriile bugünlere ulaşmamızda destekleriniesirgemeyen Türk Silahlı Kuvvetlerimize,dost ve müttefik Silahlı KuvvetlerineYönetim Kurulu olarak şükranlarımızısunuyoruz.

Saygılarımla,

Dr. Eyüp KaptanKorgeneral (E)Yönetim Kurulu Başkanı

Sayın Okurlarımız

başkan’ın mesajıroketsan dergisi

5

genel müdür’ün mesajı

İlk altı ayını geride bıraktığımız 2012 yılındaönemli hedefler gerçekleştirmiş ve perfor-mansımızı daha üst seviyelere taşımış ol-manın gururu ile 24. yılımızı kutladık.

24 yıl önce, 1988 yılı yazında Ankara Ka-vaklıdere’de bir binanın 3. katındaki ofistefaaliyete geçen Roketsan, bugün1.400’den fazla çalışanı, 700’den fazlamühendis gücü; %20 - 25’i ihracatolmak üzere 2 Milyar ABD Dolarını aşansözleşme portföyü ile, roket ve füze ala-nında dünyaca tanınan, ürünleri talepgören ve başarıları dost ülkelerce takdirleizlenen bir şirkettir.

24 yıl boyunca önemli başarılara imzaatılmış, ürünlerimiz Türk Silahlı Kuvvetleri(TSK) ve yurt dışı müşterilerinin hizmetinebaşarıyla sunulmuştur. Roketsan kuruluşaşamasından itibaren sahip olduğu yete-neklerden çok daha ötede hedefler koy-muş ve haliyle riskler üstlenmiştir. Busüreçte TSK’nın ve Savunma Sanayii Müs-teşarlığı (SSM)’nın bize olan güvenleri,hedeflerimizi başarıyla gerçekleştirmekyönündeki kararlı yolculuğumuzda bizebüyük destek olmuştur. Türkiye’nin “Milli”savunma ürünlerine sahip olması yönün-deki ortak idealimiz doğrultusunda çok

önemli gelişmeler kaydedilmiştir.

Başarılarımızın en yenilerinden birisi, “İlkÖzgün Tasarım Türk Füzesi” CİRİT’in ilkseri üretim kafilesinin TSK’ne yapılan tes-limatıdır. Lazer güdümlü 2,75 inç CİRİTfüzemiz; kendi kategorisinde “dünyadaseri üretime giren ilk füzedir”.

Tasarım ve üretim portföyümüzdeönemli bir yer tutan topçu roket sistem-lerimiz yurt savunması dışında uluslar-arası pazarda da kendisini ispatlamıştır.Bu yılın ikinci yarısında geçmişteki ihracatsözleşmelerine ilave olarak yeni bir yurtdışı sözleşmesi imzalamaya çok yakın ol-duğumuzu sizlerle paylaşmak isterim.

Sistem tasarım ve entegrasyonu kabiliyetiyanında roket ve füze motoru tasarım veüretimi gibi ana yetenekleriyle dünyadailgi odağı olmaya devam eden Roketsan,dünyanın önde gelen savunma firmala-rından MBDA ile Haziran ayında, özgünfüze motoru tasarım ve üretimi konu-sunda, ASPIDE motor projesinden sonragelen ikinci kontratını imzalamıştır.

Yeni gelişmelerden bir diğeri, büyük his-sedarı olduğumuz, mühimmatın ayrıl-

Değerli Okurlarımız

maz ve kritik bir parçası olan tapaları üre-ten Tapasan firmasının Haziran ayındaRoketsan’a katılmasıdır.

Ürün ve müşterilerimize dönük çalışma-larımızın yanında; dünyada rekabetçiolmak için, içeride de kendimizi yenile-meye, geliştirmeye ve maliyetlerimizi dü-şürmeye devam ediyoruz.

Sonuç olarak 25. yaşına giren Roket-san’ımız gelişmeye ve büyüyerek yeni ba-şarılara imza atmaya devam etmektedir.

Tüm okurlarımıza sağlıklı, mutlu ve başarıdolu günler diliyor, en içten sevgi vesaygılarımı sunuyorum.

Selçuk YaşarGenel Müdür

sayı 1 temmuz 2012

Roketsan, Savunma Sanayiiİcra Komitesi kararı ile“ülkemizde roket ve füzetasarımı, geliştirilmesi veüretimi konularında lider birkuruma sahip olunması”amacı ile 1988 yılındakurulmuş ve ilk üretimprojesi; uluslararası birprogram olan ‘STINGERAvrupa Ortak ÜretimProjesi’ çerçevesinde,

Stinger füzelerinin sevksisteminin üretilmesiolmuştur.

Stinger Projesi kapsamında füzelerin kri-tik alt sistemlerinden olan kompozit ya-kıtlı fırlatma ve uçuş motorlarının yurtiçinde üretimi Türkiye tarafından üstle-nilmiştir. O dönemde Türkiye’de kompo-zit katı yakıt teknolojisi olmadığı için MilliSavunma Bakanlığı (MSB), kompozit ya-kıtlı fırlatma ve uçuş motorlarını üretmeküzere yeni bir şirket kurulmasını değer-

lendirmiştir. Bu değerlendirme ve talep-lerin neticesi olarak Roketsan, 14 Hazi-ran 1988 tarihinde, Savunma Sanayiiİcra Komitesi’nin Türk Silahlı Kuvvetle-ri’nin (TSK) roket ve füze ihtiyaçlarını kar-şılaması amacıyla kurulmuştur.

Roketsan, kuruluş amacını gerçekleştir-meye yönelik doğru stratejiler sayesindeStinger Konsorsiyumu gereklerini zama-nında ve tam olarak yerine getirmeklekalmamış, ülkemize kazandırdığı yetişmişbeyin gücü sayesinde transfer edilenteknolojileri özümseyerek yeni ürünleredönüştürmeyi başarmış ve bu ara hedefi

roketsan’ın tarihçesi, ulusal teknoloji birikimine katkısıve savunma sanayiindeki yeri

1988

Kuruluş

Yıldırım Füze ve Silah Sistemi Teslimatı

1996

2001

1999

1992

İlk Stinger MotorlarınınTeslimatı

Ilk Özgün Ürün Teslimatı

Kasırga Sistemi Teslimatı

dünden bugüne roketsanroketsan dergisi

6

dünden bugüne roketsansayı 1 temmuz 2012

2004

2012

İlk Özgün Tasarım Füze(CİRİT) Teslimatı

2005

2010

İlk Özgün Ürün İhracat Sözleşmesi

UMTAS Tanksavar FüzesiGeliştirme Sözleşmesi

Balistik Koruma Merkezi Açılışı

nolojisi olmak üzere pek çok ileri tekno-loji ve deneyimin elde edilmesidir. Bukazanımlar sonraki projelerin gerçekleş-tirilmesinde ihtiyaç duyulan alt yapıyıoluşturmuştur. Henüz kuruluş aşama-sında tesis edilen Mühendislik Geliştirmebiriminde görev alan çok sayıda mühen-dis, Stinger Projesi deneyimi ile dahasonra iştirak edilen Milli ve NATO proje-lerinden elde ettikleri teknolojileri özüm-seyerek bu alt yapıyı özgün ürünlerintasarımında kullanma becerisini kazan-mıştır.

Stinger projesinde başlangıçta henüz te-sisi olmadığı ve deneyimsiz oluşu nede-niyle Konsorsiyumun diğer üye ülkeleritarafından şüpheyle ve güvensizlikle kar-şılanan Roketsan, MSB’lığının destek vehimayesinde üretim hattı kalifikasyonunu

7

süratle aşarak roket/füze alanında konu-sunda uzman milli bir sanayi oluştur-muştur.

1988 yılı yazında kuruluş kararını taki-ben sonbaharda İskitler’de kiralık bir bi-nada, sınırlı savunma sanayiideneyimine sahip ancak kendilerine ve-rilen milli görevin heyecanıyla dolu 25kişilik çekirdek kadro ile çalışılmaya baş-lanmıştır. Avrupa Stinger Konsorsiyumu-nun gereklerine yönelik planlama vehazırlık çalışmalarına paralel olarak o ta-rihte bir bozkır olan Elmadağ’da mülki-yeti MKEK’dan SSM’ye geçirilerek, SSMtarafından Roketsan’a kiralanmış olanyaklaşık 1.000 dönümlük arazi üzerindetesis inşa çalışmaları yürütülmüştür.

1989 yılı başında arazide tesfiye ve ha-

zırlık çalışmaları başlamış, üretimin ger-çekleştirilebilmesi için gerekli bina ve altyapı inşaatı 1991 yılında tamamlanmış-tır. Aynı yıllarda tesisleşme çalışması ta-mamlandıktan sonra pilot kafile olarak38 adet motor hatasız olarak üretilerekzamanından önce konsorsiyuma teslimedilmiştir. Sözleşme gereği Stinger füze-lerinin fırlatma ve uçuş motorlarının üre-timine başlanmıştır. Proje kapsamındakonsorsiyuma üye tüm ülkelerin ihtiya-cını karşılayacak şekilde sevk sistemi üre-timi ve ihracatını gerçekleştirenRoketsan, programa katılan 15 üye ülkesanayi kuruluşu arasında ikinci en büyükiş payına sahip olmuştur.

Elde edilen ekonomik faydadan çokdaha önemlisi, ülkemizin ihtiyaç duy-duğu, başta kompozit yakıtlı motor tek-

başarıyla tamamlayan ilk firma olmuş,programın önünde ve sıfır hata ile sev-kiyat yapmış ve bu sayede bütün prog-ram ortaklarının takdirini kazanarakmüteakip potansiyel projeler için gerekligüven ve saygınlığa mazhar olmuştur.Roket ve füze tasarımı için gerekli uzmanpersoneli yetiştirmek ve tasarım araçla-rını geliştirmek amacıyla 1992’de başla-tılan füze tasarım alt yapısı geliştirmeprojesinin 1995’de tamamlanmasıylaRoketsan için “tasarım odaklılık” dönemibaşlamıştır. Sistem sorumlusu olma he-defiyle oluşturulan bu alt yapı sayesinde,Stinger projesinin 1999 yılında tamam-lanmasından önce Türk Silahlı Kuvvet-leri’nin ihtiyacını karşılamak üzeredünyadaki emsallerine göre çok dahagelişmiş özgün tasarım kompozit yakıtlı11 km menzile sahip TR-107 Roketi ile40 km menzilli TR-122 Roketi ve T-122Sakarya Çok Namlulu Roketatar (ÇNRA)Silah Sisteminin tasarımı, geliştirilmesi ve

üretimleri gerçekleştirilmiştir. Bu silah sis-temi ve roketlerin 1996 yılında Kara Kuv-vetleri Komutanlığı envanterinealınması, Roketsan ve Türk Silahlı Kuvvet-leri için önemli bir kilometre taşı oluştur-muştur.

Kara Kuvvetlerimizin derinlikte ateş gü-cünü arttıracak uzun menzilli roket vefüzelerin üretilmesi amacıyla Milli Sa-vunma Bakanlığı’nca 90’lı yılların sonla-rına doğru başlatılan projeleringerçekleştirilmesi için üretim alt yapısıkuvvetlendirilmiş ve çeşitlendirilmiştir.Yeni teknolojilerin de elde edildiği bugayretler neticesinde Kasırga Roket veSilah Sistemi ile Yıldırım Füze ve Silah Sis-temi Türk Silahlı Kuvvetleri envanterinekazandırılmıştır.

Yine Kara Kuvvetlerinin ihtiyacı doğrul-tusunda 2004 Yılında Milli Savunma Ba-kanlığı’nca başlatılan ve desteklenen

8

2,75” Lazer Güdümlü Füze (CİRİT) pro-jesinde dünyadaki emsallerinin çoğun-dan farklı olarak baştan sona özgüntasarım çalışmaları ile Lazer Güdüm, AraSafha Güdüm, Duyarsız Roket Motoruve Duyarsız Harp Başlığı gibi ileri tekno-lojiler kazanılmıştır.

2004 yılı başında, geçmişte kazanılmışyetenekler sayesinde özgün tasarımlaüretilen roket ve silah sistemlerinin ihra-cına yönelik sözleşmeler imzalanmıştır.Böylece yurt dışına sistem seviyesindeürün ve hizmet satışı dönemi başlatılmış-tır.

2005 yılı ve sonrasında SSM tarafındanbaşlatılan ve halen desteklenen özgünfüze sistemleri Uzun Menzilli TanksavarFüzesi (UMTAS), Orta Menzilli TanksavarFüzesi (OMTAS) ve Çekili Alçak İrtifaHava Savunma Füze Sistemi geliştiril-mesi çalışmaları kapsamında imzalanan

Roketsan Elmadağ Tesisleri

roketsan dergisi

dünden bugüne roketsan

projeler sayesinde Roketsan ana yükle-niciliğinde oluşan geniş bir sanayi yapı-lanması ortaya çıkmıştır. Ayrıca buprojeler ile Füze Üstü RF Veri Bağı, Gö-rüntüleyici Kızılötesi (IIR) Arayıcı Başlık,Duyarsız Tandem Harp Başlığı ve Plat-form Entegrasyonu teknolojileri kazanıl-mıştır. Çok Kademeli Sevk Sistemi veCİRİT Füzesi çalışmaları sırasında eldeedilen Duyarsız Roket Motoru ile AraSafha Güdüm teknolojileri daha da ileriseviyelere taşınmıştır.

Türk Silahlı Kuvvetleri ihtiyacı için NAMSAile imzalanan sözleşme kapsamında, rafömrü dolan mühimmatın emniyetli veçevreye zarar vermeksizin imha edilmesiamacıyla kurulan Mühimmat Ayırma veAyıklama Tesisi (MAAT), 2007 yılı Kasımayında teslim edilmiştir. Yine NAMSA ileyapılan sözleşme kapsamında Mühim-mat Ömür Belirleme Tesisi’nin (MİGYEM)kurulumu 2011 yılı içerisinde tamamla-narak teslim edilmiştir.

Kasım 2009’da SSM ve Roketsan ara-sında imzalanan sözleşme gereği başla-tılan ve ALTAY Milli Tankının Zırhı ilediğer çeşitli zırh sistemlerinin tasarımı,geliştirilmesi, üretimi ve testi için gereklialt yapının bulunduğu Balistik KorumaMerkezi (BKM) kurulması çalışmaları Ro-ketsan tarafından tamamlanmış ve tesis28 Ekim 2010’da hizmete alınmıştır.

Ürün ve ürün hattı kalifikasyonunun ta-mamlanmasının ardından 2011 yılındaimzalanan üretim sözleşmesi kapsa-mında üretilen ve ilk özgün tasarım füzesistemi olan CİRİT füzesi Mayıs 2012’deTSK envanterine verilmiştir.

Roketsan tarihi açısından önemli diğerbir gelişme de Tapasan’ın bünyemizedahil edilmesidir. Tapa, gerek roket vefüzeler gerekse de diğer mühimmat

9

dünden bugüne roketsansayı 1 temmuz 2012

1988 yılında Ankara/Elmadağ’da boşbir arazide ilk kuruluş çalışmaları başla-tılan Roketsan, faaliyeti ülke sınırlarınıaşan, kendi teknoloji alanındaki NATOprogramlarına katılan, ürünlerini TürkSilahlı Kuvvetleri yanında dost ülkelerinde hizmetine sunabilen bir kuruluş ha-line gelmiştir.

Bu büyük gelişimi, her şeyden önceRoketsan personeli ile Türk Silahlı Kuv-vetleri’nin uzman personelinin proje-lerde yakın işbirliği içinde çalışmasınaborçlu olduğumuza inanıyoruz. Gele-cekte de bu anlayışa bağlı kalmayı,yurdumuzdaki ve tüm dost ülkelerdekikullanıcılarla yakın işbirliği içinde çalı-şarak en uygun çözümlere ulaşmayıhedefliyoruz.

açısından en önemli alt sistemlerden bi-ridir. TSK’nın tapa ihtiyacını karşılamakiçin bir TSKGV iştiraki yapısında kurulmuşolan Tapasan A.Ş., Haziran 2012 itiba-riyle Roketsan ile birleşmiştir.

1988 yılında çekirdek bir kadroyla faa-liyetine başlayan Roketsan, bugün%51’i mühendis olmak üzere1.400’den fazla personeli, 4 MilyarTL’ye varan bağıtlanmış sözleşmesi vesahip olduğu teknolojik bilgi birikim ilesavunma sanayiinde bir dünya şirketiolma yolunda hızla ilerlemektedir.

Kuruluşundan bugüne kadar geçensüre içerisinde Roketsan, üstlendiği mis-yon gereği tasarım ve teknoloji alt ya-pısı geliştirme projeleri, ürün geliştirme

ve üretim programları ile fırlatma plat-formu ve komuta üniteleri de dahilolmak üzere roket/füze sistemlerini ih-tiyaçlar doğrultusunda milli olarak ta-sarlama, üretme, kullanıcı personelieğitme ve silah sistemlerinin lojistik des-tek ihtiyacını karşılama yeteneğini ka-zanmıştır.

Dünyadaki diğer savunma sanayii ku-ruluşlarında olduğu gibi şüphesiz Ro-ketsan da varlığını idame ettirebilmekiçin, ürün yelpazesini Kara, Hava veDeniz Silah Sistemlerini kapsayacak şe-kilde genişletmeyi hedeflemiş ve buamaçla çeşitli yurt içi ve yurt dışı proje-lerde görev almış veya bu tür projelereaday olmuştur.

Roketsan Genel Müdürlük Binası

roketsan dergisi

10

dünden bugüne roketsan

kurumsal kimliğimizsayı 1 temmuz 2012

Misyon > Roket ve Füze Sistemlerimizile Ülke Savunmasına Hizmet Etmek, Ül-kemizin Teknoloji Alt Yapısına Ürünleri-miz ile Katkıda Bulunmak.

Vizyon > Denizlerin Altından UzayaKadar Roket ve Füze Sistemlerinde Ülke-mizin Lider Kuruluşu Olmak; ÖzgünÜrün ve İleri Teknolojilerimiz ile DünyaPazarına, Satış Hacmi ve Füze Teknoloji-leri ile Yön Veren İlk 50 Firma ArasındaYer Almak.

Özdeğerlerimiz > Milli: Yüzde yüzmilli, Yetkin: Roket ve füze alanındauzman, Güvenilir: Etik kurallara bağlı,Yaratıcı: Yeni ve sıra dışı fikirler, yaklaşım-lar ve çözümler üreten, Paydaş Odaklı:Ortaklarımızın, müşterilerimizin, çalışan-larımızın ve bize iş yapanların beklenti vegereksinimleri ile uyumlu hizmet sunan,Cesur ve Öncü: Füze teknolojilerindeatılımcı ve önder.

İnsan

Güvenilir ve saygın olmakRoketsan çalışanları sözüne sadık, say-dam ve güvenilirdir. Dürüstlük ve ah-laka uygunluğu esas alır ve uygular.

Paylaşımcı olmakRoketsan çalışanları, paydaşları ile olan iliş-kilerinde paylaşımcı bir yaklaşım sergiler.

Gelişime, değişime ve eleştiriye açıkolmak, kendini sürekli yenilemek, dahaiyi, daha üretken nasıl olunur arayışıiçinde olmak, sorumluluğundaki işi eniyi, en kısa sürede fakat verimli ve doğruolarak nasıl yapabilirim sorularını sor-mak ve bunlara cevap üretmek Roket-san Kültürü’nün ayrılmaz unsurlarıdır.

Paydaşlarla ilişkilerde dürüst,açık ve adil olmak Roketsan çalışanları, şirket içindeki veşirket dışındaki tüm paydaşlarına karşıdürüst, açık ve adil olur.

İş Yaşamı

Üst seviyede sorumluluk almakve örnek davranış sergilemekRoketsan ’da her çalışan işi ile ilgili enüst seviyede sorumluk almak ve bunungereğini yerine getirmekle yükümlü-dür.

Diğer taraftan her yönetici; çalışanlarınışirket kültürünü oluşturan genel ça-lışma ilkeleri, politikaları, uygulamalarıhakkında bilgilendirmekten, çalışanları-nın her türlü davranışından ve ayrıcaşirket politikalarına uyup uymadıklarınıtakip etmekten ve çalışanlarına örnekolmaktan sorumludur.

Roketsan çalışanlarından; akılcı, planlı,verimli, katılımcı, uyumlu ve huzurlu birçalışma ortamı yaratılmasına katkı bek-lenir. Her bir yönetici ekip çalışması kül-türünün içselleştirilmesi ve budoğrultuda herkesin çalıştırılmasını sağ-lamakla yükümlüdür.

Şirket değerlerine bağlı olmak Roketsan çalışanları; prosedür, yönet-melik, el kitabı, talimat ve şirketin diğerpratikleri ile esaslara bağlanmış olan

misyon vevizyonumuz

roketsanetik ilkeleri

11

şirket değerlerine bağlı olmak durum-dadır.

Şirket kaynaklarınıverimli kullanmak Roketsan, fiziksel varlıklar (tesisler, mal-zemeler), finansal kaynaklar, ticari sırlar,patentler, tescilli markalar, özel bilgilerve fikir hakları dahil olmak üzere pekçok varlığa sahiptir. Tüm varlıklar korun-malı, herhangi bir kayıp veya kayıp riskiönlenmeli, usulüne uygun şekilde veverimli olarak kullanılmalıdır.

Kurum içi eşitliği gözetmek Roketsan’da kurum içi işlemlerde ve iliş-kilerde eşitlik ilkesi esastır. Tüm çalışan-ların kurum içi eşitliğe uygun hareketetmesi beklenir.

Çıkar çatışmalarından kaçınmakRoketsan çalışanları; çıkar çatışmasın-dan uzak durmayı prensip olarak be-nimser, kişisel fayda sağlamak amacı ileRoketsan adını kullanmaz.

Çalışanlar, tedarikçi ve alt yüklenici fir-malarla, Roketsan’ın çıkarlarına tersdüşen ya da şirket adına verecekleri ka-rarı ve gösterecekleri etkinliği etkileyebi-lecek kişisel işler ve finansal işlemler

yürütmez. Ayrıca, her çalışan, şirket iş-lerinde kendisine veya yakınlarına çıkarsağlamaya yönelik davranışta bulun-maz ve şirket varlıklarını özel ihtiyaçlarıiçin kullanmaz.

Roketsan çalışanı, menfaat çatışmaları-nın üstesinden gelecek şekilde davranır.

Yasa

Çevreye duyarlı olmakRoketsan çalışanları çevreye karşı du-yarlıdır, çevreyi bugünün ve yarının ku-şakları için korumak ve yürürlükte olançevre koruma yasalarını ve düzenleme-lerini uygulamakla sorumludur.

Roketsan, aynı zamanda çevre dostubir kuruluş olarak, doğaya tehlikeli atıkbırakılmamasına özen gösterir.

Kurumsal ve kişisel gizli bilgileriifşa etmemekRoketsan çalışma konuları itibari ileMilli, NATO ve ticari gizli bilgileri kullan-maktadır. Bilginin; bilmesi gerekenprensibine uygun olarak etkin bir şe-kilde kullanımı, doğru paylaşımı, bütün-lüğünün ve erişilebilirliğinin sağlanmasıtüm şirket çalışanlarının öncelikli görev-

lerindendir. Kurumsal ve kişisel gizli bil-gilerin yönetimi ve gizliliğinin korunma-sına yönelik oluşturulan süreçlerin etkinşekilde işletilmesi önem arz etmektedir.

Kurum mevzuatına, ulusal veuluslararası yasalara uymak Roketsan , Türk kanunlarına, uluslar-arası kanunlara, kural ve yönetmelik-lere riayet eder. Kanuna veya ahlakaaykırı davranışların ihbar edilmesini des-tekler. Şirkete ait finansal ve teknikrapor ve kayıtların doğruluğunu kabulve taahhüt eder.

Çalışanlar şirket ile ilgili tüm bilgileri za-manında, doğru ve dürüst olarak kay-detmeli ve bildirmelidir. Bu gereklilikyalnız bunlarla kısıtlı olmaksızın, çalışı-lan sürenin, izinlerin, gerçekleşen iş-letme giderlerinin, çeşitli işsonuçlarının, gelir ve maliyetin ve diğeriş etkinliklerinin doğru bildirilmesini deiçerir.

Kişisel ve kurumsal fikri mülkiyethaklarına saygı duymakRoketsan insan zihninin, düşünce gü-cünün yarattığı ürünler (patent, markave tasarım gibi) üzerindeki tüm haklarıkorur ve gözetir.

kurumsal kimliğimizroketsan dergisi

12

sayı 1 temmuz 2012

tasarım ve mühendislik gücümüz

Balistik Sistemler (BLS) Grup Başkanlığı,karadan karaya ataletsel güdümlü füzesistemleri, uydu fırlatma sistemleri vetopçu roket sistemlerinin tasarım ve tek-nolojileri üzerine uzmanlaşmıştır. GrupBaşkanlığına bağlı Mühendislik Direktör-lüğü bünyesinde;

• Serbest uçuşlu roket sistemleri içinroket ve roket podu• Karadan karaya ataletsel güdümlüfüze sistemleri• Hassas ataletsel navigasyon sistemleri• Kara ve Deniz Silah Sistemleri (ÇokNamlulu Roketatar Sistemleri, Füze Fır-latma Sistemleri ve ilgili diğer yer sis-temleri)• Uydu Fırlatma Sistemlerialanlarında tasarım ve teknoloji geliş-tirme faaliyeti yürütülerek ulusal savun-maya ve ülke ekonomisine katkısağlanmaktadır. Belirtilen karmaşık sis-temlerin tasarlanması ve geliştirilmesi sü-recinde ürün ömür devri yönetimi tümunsurları, hem ulusal hem de uluslar-arası projelerde hayata geçirilmektedir.Yeni teknolojilerin geliştirilmesi süre-cinde milli imkan ve kabiliyetlerden yük-sek oranda yararlanılmaktadır.

Balistik Sistemler Grup Başkanlığı Mü-hendislik Direktörlüğü’nde, belirtilen sis-temlerin tasarlanması ve geliştirilmesiiçin gerekli olan sistem ve alt sistem se-viyesi tasarım, modelleme, simulasyon,analiz, fonksiyonel test, özel laboratuvartesti, uçuş testi ve teknoloji geliştirmealanlarında uzmanlaşmış mühendislikekipleri görev yapmaktadır.

Taktik Füze Sistemleri (TFS) Grup Başkan-lığı, arayıcılı ve/veya ara safha güdümlütaktik füze sistemlerinin tasarımı, geliştiril-mesi ve üretilmesi alanında çalışmakta-dır. Ayrıca bu sistemlere yönelikihtiyaçların karşılanabileceği geliştirme,test veya eğitim amaçlı benzetim sistem-leri de TFS Grup Başkanlığı bünyesindegeliştirilmektedir. Bu doğrultuda TFSGrup Başkanlığına bağlı Mühendislik Di-rektörlüğü bünyesinde;

• 2.75” Lazer Güdümlü Füze Sistemi • Tanksavar Füze Sistemleri (IIR/LazerGüdümlü, Helikoptere Entegre/Portatif)• Deniz Platformlarına Entegre HassasGüdümlü Sistemler• Hava Savunma Füze Sistemleri (IIRGüdümlü, Yer PlatformlarınaEntegre/Portatif)• Hava Füze Sistemleri• Seyir Sistemleri• Benzetim Sistemleri• Güdüm Kitleri (Arayıcı/Ataletselgüdüm kitleri ile topçu mermilerinin,havadan yere bombaların ve topçuroket sistemlerinin güdümlü hale getiril-mesi)alanlarında tasarım ve teknoloji geliş-tirme faaliyeti yürütülmekte ve TSK’nıntaktik ihtiyaçlarının karşılanmasına veülke sanayiinin gelişmesine katkı sağlan-maktadır. Yürütülen faaliyet kapsamında;sistem/alt-sistem tasarımı, geliştirme vetest çalışmaları ile platform entegrasyonuve entegre sistem test çalışmaları, sistemmühendisliği yaklaşımı içerisinde milliolarak yürütülmekte ve elde edilen nihaiürünler kullanıma sunulmaktadır.

TFS Grup Başkanlığı Mühendislik Direk-törlüğü bünyesinde yürütülen proje-lerde; alanında uzman mühendislergörev almakta ve gerçekleştirilen çalış-malar kapsamında Modelleme Simülas-yon Laboratuvarları, Döngüde Donanım(Hardware-in-the-Loop) Test Sistemleri,

Operasyonlar ve Enerjik Sistemler (OES),Grup Başkanlığı roket/füze sevk sistem-leri, harpbaşlığı ve piroteknik sistemleri,malzeme teknolojileri, balistik koruma(zırh) sistemlerinin tasarım ve teknoloji-leri üzerine uzmanlaşmıştır. Grup Baş-kanlığına bağlı MühendislikDirektörlüğü, bünyesinde yürütmekteolduğu;

• Sevk Sistemleri,• Kompozit Katı Yakıtlar,• Harp Başlığı ve Piroteknik Sistemler, • Metalik, Kompozit, Seramik Malzeme-ler• Kritik Kimyasallar,• Pasif ve Reaktif Hibrit Zırh Sistemlerialanlarındaki teknoloji geliştirme ve mü-hendislik faaliyeti ile kendi özgün tasa-rımlarını üretmektedir. Bu süreçte ayrıcayurt içi imkan ve teknolojilerden azamioranda faydalanılarak ulusal savunmayave ülke ekonomisine katkı sağlanmakta-dır.

Söz konusu sistemlerin geliştirilmesindetasarım mühendisliği, proje yönetimi,sistem mühendisliği, teknoloji yönetimi,entegrasyon mühendisliği süreçlerindeuzmanlaşmış mühendislik ekipleri görevyapmaktadır. OES Mühendislik Direktör-lüğü bünyesinde yürütülen sistem ve altsistem tasarım faaliyeti, Roketsan’da ge-liştirilmiş milli modelleme-simülasyon veanaliz araçları, veri tabanları ve özel testteknolojileri kullanılarak gerçekleştiril-mektedir.

balistik sistemlergrup başkanlığı

taktik füzesistemleri grupbaşkanlığı

operasyonlar veenerjik sistemlergrup başkanlığı

IIR/IR Füzeler için Hedef İmzası BenzetimAlt yapıları, Lazer Arayıcı Başlık Ölçüm veTest Laboratuvarı, Kontrol Sistemleri Ge-liştirme ve Test Laboratuvarı, Ara SafhaAtaletsel Güdüm Sistemleri Geliştirme veTest Laboratuvarı ile uçuş testlerine yö-nelik Telemetre Alt yapısı gibi alt yapılar-dan faydalanılmaktadır.

13

tasarım ve mühendislik gücümüzroketsan dergisi

türkiye’nin ilk milli füzesi CİRİT

Ülkemizin ilk milli tasarımfüzesi olan CİRİT’in ilk seriüretim teslimat kafilesi Mayısayında K.K.K.lığıenvanterine teslimedilmiştir.

16-19 Mayıs 2012 tarihlerinde gerçek-

leştirilen kafile kabul atışlı testlerinde

ateşlenen tüm füzeler hedefi başarıyla

vurmuştur. Muhtelif menzillerde bulu-

nan sabit ve hareketli hedeflere yapılan

atışlı testlerde üç farklı tip CİRİT Füzesi

(Çok Maksatlı Harp Başlıklı, Yüksek İnfi-

laklı Harp Başlıklı ve Eğitim Başlıklı), Türk

Silahlı Kuvvetleri envanterinde bulunan

AH-1W Süper Kobra helikopterinden

ateşlenmiştir.

35 knot hıza ulaşan yan rüzgarın bulun-

duğu zor meteorolojik koşullarda ger-

çekleştirilen bu atışlı testlerde 1 m’nin

altında hedefler büyük bir hassasiyetle

vurulmuştur. Zırhlı hedeflere yapılan

atışlı testlerde beklenen zırh delme per-

formansı elde edilmiş ve tüm hedefler

başarı ile tahrip edilmiştir. Testlerden

elde edilen sonuçlar CİRİT füzesinin yük-

sek vuruş hassasiyetini ve üstün harp

başlığı performansını bir kez daha gös-

termiştir.

CİRİT Füzesinin seri üretim faaliyetine pa-

ralel olarak yurt içi ve yurt dışı iş geliş-

tirme faaliyeti de tüm hızı ile devam

etmektedir. Yurt içinde CİRİT’in AH-1W

Helikopterinin yanı sıra diğer hava ve

yer platformlarına entegrasyonu yö-

nünde önemli mesafe kat edilmiştir.

Özellikle TAI tarafından üretilmekte olan

T-129 Helikopterine entegrasyon yö-

nünde başlatılan CİRİT Akıllı Pod Projesi

kapsamındaki çalışmaların içerisinde bu-

lunduğumuz yıl içerisinde büyük ölçüde

tamamlanması hedeflenmiştir.

2,75 inç (70 mm) kalibresindeki kalifiye

olmuş ilk güdümlü füze olma ünvanını

da taşıyan CİRİT’e yönelik olarak yurt

14


dışından da oldukça yoğun bir ilgi gö-

rülmektedir. Halen yoğun bir şekilde

devam eden iş geliştirme faaliyeti kapsa-

mında bir taraftan ihtiyaç sahibi ülkelerin

kullanıcıları ile görüşmeler sürdürül-

mekte, diğer taraftan da büyük platform

üreticileri ve entegratör firmalar ile işbir-

liği çalışmaları yürütülmektedir. Bunların

başında dünya helikopter pazarında ol-

dukça büyük paya sahip olan Eurocop-

ter firması ile entegrasyon çalışmaları

bulunmaktadır. Bugüne kadar CİRİT’in

pazarlanmasına yönelik olarak 10’dan

fazla ülke ile muhtelif görüşmeler yürü-

tülmüş olup bunların önümüzdeki dö-

nemde de artarak devam etmesi

hedeflenmektedir.

sayı 1 temmuz 2012

15

Roket, füze ve ilgili silahsistemleri için

• Katı ve sıvı yakıtlı motor tasarımı vegeliştirilmesi,• Roket ve füze teknolojilerinde kulla-nılan malzemeleri ve ilgili şekillen-dirme yöntemleri konusunda teknolojigeliştirilmesi,• Katı yakıtlı roket motorları için ateşle-yici ve emniyet kurma mekanizması ta-

sarımı ve geliştirilmesi,• Türkiye’de balistik koruma konula-rında yapılan çalışmaları izleyen, koor-dine eden bir teknoloji merkezioluşturmak ve kompozit ve reaktifzırhların tasarım, geliştirme ve balistik

test faaliyetini yürütmek• Katı Yakıtlı Roket Motoru Tasarım veGeliştirme• Ramjet Motorları• İç Balistik Modelleme ve Analiz• Isı Transferi ve Jet Alevi Analizleri

roketsan dergisi


organizasyon ve grup başkanlıkları

operasyonlar ve enerjik sistemlergrup başkanlığı çalışmaları

16

Balistik/Ataletsel GüdümlüFüze ve Silah Sistemlerinintasarımı, geliştirilmesi veentegrasyonu

• Büyük kalibreli ve ataletsel güdümlüfüze sistemleri• Uydu fırlatma sistemleri• Serbest uçuşlu roket sistemleri içinroket ve roket podu

balistik sistemler grup başkanlığı çalışmaları

• Ataletsel güdümlü topçu roket/füzesistemleri• Kara ve Deniz Silah Sistemleri (Çok

Namlulu Roketatar Sistemleri, Füze Fır-latma ve ilgili diğer yer sistemleri)• Platform yazılımı geliştirme

sayı 1 temmuz 2012


17

• Duyarsız, Az Dumanlı ve yüksek per-formanslı yakıt formülasyonları geliş-tirme• Yüksek İnfilaklı H/B Geliştirme• Parçaçık Etkili H/B Geliştirme• Yarı Delici H/B Geliştirme• Zırh Delici H/B Geliştirme• Sualtı Etkili H/B Geliştirme• Katı yakıtlı roket motoru ateşleme

sistemi• Roket motoru Emniyet Kurma Meka-nizması (EKM)• Roket ateşleme kapsülleri• H/B aktivasyonu için yüksek voltajlıEFI/EBW detonatörler• Kademe ayırma mekanizmaları/Pat-layan Cıvata• Gaz jeneratörlü tahrik sistemleri

Hava yastığı sistemleri • Malzeme ve şekillendirme teknoloji-lerinin seçilmesi• Malzeme tasarımı/sentezi ve karakte-rizasyonu• Şekillendirme süreçlerinin geliştiril-mesi• Doğrulama ve kalifikasyon• Proses ve ürün iyileştirme• Ömür belirleme• Zırh/Tehdit Etkileşim Modelleme veSimülasyonları• Reaktif Zırh Simülasyon Çalışmaları • Kapalı Balistik Laboratuvarda Mal-zeme ve Karakterizasyon Testleri• Açık Test Alanında Zırh/Tehdit Etkile-şim Testleri• Kompozit Zırh ve Reaktif Zırh Üre-timi

roketsan dergisi

Terminal Güdümlü Füze ve

Silah Sistemlerinin tasarımı,

geliştirilmesi ve

entegrasyonu

taktik füze sistemlerigrup başkanlığı çalışmaları

• Terminal Güdümlü (Arayıcı başlığa

sahip) Füze sistemleri tasarım, geliş-

tirme ve üretim

• Terminal güdümlü sistemler için ka-

nister, lançer ve pod tasarımı, geliştiril-

mesi ve üretimi

• Alt-sistem teknolojileri geliştirilmesi,

tasarımı ve üretimi

- Terminal güdüm ve arayıcı sistemleri

- Elektro-mekanik kontrol tahrik sistem-

leri

- Taktik ataletsel güdüm ve navigas-

yon sistemleri

- Uydu Küresel Konumlama Sistem

18


• Yapısal/Termal/Dinamik analiz (tümGrup Başkanlıkları için)• Hassas ataletsel sensör tasarımı vegeliştirilmesi• Hassas ataletsel güdüm sistemi tasa-rımı• Elektro-Hidrolik kontrol tahrik sistemitasarımı• Hassas sensör optiği parça ve aksamüretimi• Aviyonik ünite tasarım, geliştirme,

üretim ve entegrasyon

Çeşitli projelerde ihtiyaç duyulan balistikhesaplama yazılımları ve kütüphaneleri-nin oluşturulması, Silah Yönetim Sistemiyazılımlarının geliştirme faaliyetinin yö-netilmesi.

Sistem ve altsistem seviyesi için özelleş-miş yapısal, termal ve dinamik tasarımçalışmaları.

Termal Analizler

Elektro - Hidrolik Kontrol Sistemi

Yapısal Analizler

(GPS, GLONASS) tabanlı güdüm ve

navigasyon sistemleri

• Hava, deniz ve kara platformlarına

silah sistemi entegrasyonu

• Gömülü yazılım/donanım sistemleri

geliştirme

• Aerodinamik tasarım ve analiz

• Sistem seviyesi döngüde donanım

ve uçuş testleri

• Füze Konsept ve Sistem Tasarımı

• Modelleme ve Simülasyon,

• Gerçek Zamanlı Sistem Simülasyonu

• Uçuş Testleri Veri Analizi

• Mekanik Tasarım ve Entegrasyon

• Aviyonik Tasarım ve Entegrasyon

• Güdüm, kontrol, navigasyon ve ara-

yıcı başlık modelleme ve simülasyon

• Algoritma geliştirme ve test

• Kontrol Sistemleri Tasarım ve Test

Laboratuvarı

• Terminal Güdüm Sistemleri Tasarım

ve Test Laboratuvarı

• Ara Safha Ataletsel Güdüm Sistem-

leri Geliştirme ve Test Laboratuvarı

• Sistem seviyesi tümleşik, yer ve uçuş

testleri ile test alt yapıları geliştirilmesi

• 3 Eksen Döngüde Donanım Test Alt

yapısı (3 Boyutlu Laser Hedef Sim.

Sis.)

• 5 Eksen Döngüde Donanım Test Alt

yapısı (3 Boyutlu Kızılötesi Sahne Oluş-

turma)

• Kızılötesi Spot Tabanlı Görüntü

Oluşturma Laboratuvarı

• Telemetre, Yüksek Hızlı Kamera, IR İz

Ölçümü

• Aerodinamik/Hidrodinamik Tasarım

• Modelleme ve Analiz (Aeroelastisite,

Aerodinamik Isınma)

• Rüzgar Tüneli Testleri

• Gömülü Sistem (Yazılım ve Dona-

nım) Geliştirme

• Gerçek Zamanlı Yazılım Geliştirme

• Bellenim Geliştirme (FPGA, vb)

• Sistem Simülasyon Yazılımları Geliş-

tirme

• Teknik ve Taktik Atış İdare Yazılımları

Geliştirme

• Pod ve Lançer Sistemleri Tasarımı

• Hava/Kara/Deniz Platformlarına

Füze Entegrasyonu

sayı 1 temmuz 2012

19


roketsan ve teknolojiroketsan dergisi

Son yıllarda dünyada uydutalebi hızla artmaktadır.Bu pazarın büyümesinde,uydu teknolojilerindekigelişmeler, buna paralelolarak yeni kullanımalanlarının ortaya çıkmasıve ömrünü dolduranuyduların yenilenmesigerekliliği etken olmaktadır.

Uydular genel olarak haberleşme, gö-zetleme, konum belirleme gibi görevleriyerine getirmektedir. Kullanıcının askeri,ticari, devlet veya araştırma kuruluşu ol-masına bağlı olarak, bu görevler kendiiçinde farklılık göstermektedir.

Uyduların ağırlıkları da, genellikle görevamaçları ile orantılı şekilde değişmekte-dir. Örneğin, dünyaya daha yakın yö-rüngelerde görev yapan gözetlemeuyduları birkaç yüz kg ağırlığında ikenyüksek irtifalarda konumlandırılmış olanhaberleşme uydularının ağırlıkları birkaçtondan başlamaktadır. Elbette, uydularıgörev yörüngelerine taşıyan fırlatma sis-temlerinin boyutu da, uydunun ağırlığıile orantılı şekilde değişmektedir.

Ülkemiz uydu faaliyeti, 1994 yılındaTURKSAT 1B ile başlamıştır. Bu tarihtenitibaren farklı amaçlarla altı uydumuzdaha (TURKSAT-1C, -2A, -3A, BİLSAT,İTÜpSAT, RASAT) yörüngeye yerleştiril-miştir. Bugün itibarı ile bu uyduların üçtanesi halen (TURKSAT-2A, -3A veRASAT) kullanımdadır. Şu anda tasarımve üretim aşamasında bulunan TURK-SAT-4A ve TURKSAT -4B uydularının2013-2014 yıllarında fırlatılması planlan-maktadır.

Bu yazıda, önce uyduların yerleştirildiğiyörüngeler ile hizmet verdiği sektörler

tanıtılmış, daha sonra fırlatma sistemleriincelenmiştir.

Uydu Yörüngeleri

Alçak İrtifalı Dünya Yörüngeleri(LEO): LEO, irtifası 250-1.500 km ara-sında yer alan yörüngelere verilengenel isimdir. Bu yörüngelerdeki uyduseyir hızları 7.76 km/s (250 km irtifa için)ile 7.11 km/s (1.500 km irtifa için) ara-sında değişir. Kutup Yörüngeleri veGüneş Eş Uyumlu Yörüngeler bu sınıfaaittir.

Kutup Yörüngeleri: Kutuplar üzerin-den geçen ve ekvator çizgisini dik ola-rak kesen bir yörüngedir. KutupYörüngeleri, verilerin gece veya gün-düz ayrımı yapılmadan toplanabildiği(radar ile tarama) görevlerde kullanıla-bilmektedir. Bu yörünge ile dünyanıntümünü taramak mümkündür. Bu tipyörüngelere oturtulacak uyduların, ku-tuplara yakın enlemlerden fırlatılmasıuygundur.

Güneş Eş Uyumlu Yörünge: Bu yö-rüngenin ekseni, dünyanın dönüş hızıile aynı hızda ve ters yönde döndüğüiçin, Güneş Eş Uyumlu Yörünge’yi takip

eden uydular sürekli olarak aynı saat di-liminde kalırlar. Bu sayede sürekli olarakdünyanın aydınlık tarafında kalmalarısağlanabilir. Bu tip yörüngeler, fotoğ-raflama amacıyla kullanılan uydular içinuygundur.

Dünya Eş Uyumlu Yörünge (GEO):GEO, dünya çevresindeki dönüş peri-yodu 24 saat olan ve dünya ile aynıdönüş yönüne sahip özel bir daireselyörüngedir. Bu özelliği sayesinde, dün-yanın belirli bir bölgesi üzerinde sabitdurması gereken meteoroloji ve haber-leşme uyduları için yaygın olarak kulla-nılır. Bu tip yörüngelerdeki yaklaşık irtifa36500 km olup, uydu seyir hızları 3.0km/s civarındadır.

Uyduların Hizmet Verdiği Sektörler

Dünyada uyduların hizmet verdiği sek-törler büyük çeşitlilik göstermektedir. Busektörler uyduların kullanım amaçlarıylabirlikte aşağıda verilmiştir.

1. Askeri (ihbar, ikaz, keşif, gözetleme,veri aktarımı, haberleşme)2. Ticari (telekomünikasyon, kalifikas-yon, mikro-yerçekimi, uzay vakum or-tamı testleri, deneysel uydular)

uydu fırlatma sistemleri

(Şekil 1) - Dünya Yörüngesindeki Uyduların Görevlerine Göre Dağılımı (1)

20

ve kargo taşınması ya da uzayın ince-lenmesi amacıyla yörüngeye büyük bo-yutlu sistemlerin (teleskoplar vb.)taşınmasının gerekli olduğu durum-larda ise mevcut katı ve sıvı yakıt tekno-lojisinin imkan verdiği en büyük boyutluitici motorların bir arada kullanıldığı fır-latma sistemleri kullanılmaktadır.

Dünyada kullanımda olan uydu fırlatmasistemlerinin bir kısmı Tablo 1’de, Şekil-2 ve Şekil-3’de ise iki adet uydu fırlatmasisteminin fotoğrafı verilmiştir.

Fırlatma Alanı

Fırlatma bölgeleri, bir ulusun uzaya açı-lan kapısı olma niteliğini taşıyan özel te-sislerdir. Fırlatma alanı, karakteristikolarak bir fırlatma görevinin gerçekleşti-rilebilmesi için gerekli rampaları, kontrolve haberleşme istasyonlarını, test ve sonmontaj depolarını kapsar. Fırlatma alanıseçiminde dikkat edilmesi gereken hu-suslar; göreve uygunluk, güvenlik, ula-şım imkanları ve fırlatma yörüngesibaşlıkları altında incelenmiştir.

ması gerektiğinde ise, daha büyük fır-latma sistemlerin kullanılması gerekmek-tedir. Büyük fırlatma sistemlerininkullanımını maliyet etkin hale getirmekamacıyla bu sistemlerin fırlatma görev-leri planlanırken, ana yük olarak taşınanbüyük uyduya ek olarak daha küçükboyuttaki birkaç uydunun da aynıgörev içerisinde kendi yörüngesine ta-şınması alternatifleri değerlendirilmekte-dir. Ancak bu durum, “ek yük” olarakfırlatılacak uyduları, fırlatma takvimi açı-sından ana yük olan uyduya bağımlıhale getirmektedir.

Uluslararası Uzay İstasyonu’na personel

roketsan ve teknoloji

3. Kamusal Görevler (deniz araçlarıtakip, orman yangınları gözetleme,doğal afet gözetleme; kasırga, deprem,vb.)4. Bilimsel Araştırma• Yeni konsept ve teknolojilerin uzay or-tamında denenmesi• Yeni uydu teknolojilerinin denenmesi• Yeni algılayıcıların denenmesi• Üniversitelere ait çalışmalar• Farmakoloji/tıp uygulamaları (biyolo-jik araştırmalar, radyasyona maruzkalma deneyleri, gen araştırmaları, vb.)5. Amatör (radyo vericileri)

Bugün itibarı ile dünya yörüngesindeyaklaşık bin uydu görev yapmaktadır.Bu uyduların yaklaşık %57’siniiletişim/haberleşme uyduları oluştur-maktadır. Dünya yörüngesindeki uydu-ların görevlerine göre dağılımı Şekil 1’deverilmiştir.

Uydu Fırlatma Sistemleri

Uyduların, görev yörüngelerine taşın-masında uydu fırlatma sistemleri kulla-nılmaktadır. Bu sistemlerin boyutları veağırlıkları da, taşıyacakları faydalı yükünboyutuna, kütlesine ve hedeflenen yö-rünge irtifasına göre değişiklik göster-mektedir.

Uydu fırlatma görevlerinde, fırlatma sis-teminin sağladığı itkinin büyük kısmı yerçekimini yenmek için harcanmaktadır.Hafif bir uydunun gereğinden büyükbir sistem ile fırlatılması maliyet açısın-dan verimsiz olmaktadır. Bu durum,küçük uyduların fırlatılmasında düşükkapasiteli fırlatma sistemlerinin kullanıl-masını avantajlı hale getirmektedir. Bukapsamda; düşük kapasiteli fırlatma sis-temlerinin geliştirilmesindeki temelamaç; sistemin toplam ağırlığını, fır-latma ve üretim maliyetini ve üretim sü-resini önemli ölçüde azaltarak küçükuydu pazarında çekici hale gelmek veyeni kullanım alanları yaratmaktır.

Haberleşme uyduları gibi büyük kütlelifaydalı yüklerin yüksek irtifalara taşın-

(Tablo 1) - Örnek Uydu Fırlatma Sistemleri

(Şekil 2) - Taurus [Orbital Sciences-ABD] (Şekil 3) - VEGA [ESA-Europe]

sayı 1 temmuz 2012

21

Göreve Uygunluk:Seçilen fırlatma bölgesi öncelikle ger-çekleştirilmek istenilen fırlatma görevineuygun olmalıdır. Seçilen bölgenin coğ-rafi konumu, amaçlanan Dünya yörün-gesine ulaşım maliyeti üzerinde biretkendir. Ulaşılacak yörüngeye endüşük maliyet ile ulaşılması ana kriterolarak ele alınmalıdır. Dünya Eş UyumluYörüngeler için ekvatora yakınlık kriteriaranabileceği gibi, Kutup Yörüngeleriiçin kutuplara yakınlık fırlatma maliyetle-rinde düşüş getirecektir. Hava şartlarıda operasyona uygunluk konusundaönemli bir yer tutar. Yılın büyük bir bö-lümünde hava şartlarında fırlatmaya el-verişlilik aranmalıdır.

Güvenlik:

Fırlatma sistemleri yanıcı ve patlayıcımalzemeler içerir. Fırlatma bölgelerindebulundurulmasına izin verilen patlayıcı-lar uluslararası tehlike sınıflandırılmasınagöre üçe ayrılmıştır. Fırlatma bölgesin-deki binaların araziye yerleşimi, tehlikesınıflandırmasına bağlı kriterlere uygunolmalı ve gerekiyorsa ek önlemler alın-malıdır. Yerleşim bölgelerine yakınlıkbölge seçiminde büyük önem taşır. Fır-latma sırasında atmosfere salınabilecekyüksek miktardaki zehirli maddenin yer-leşim bölgelerine taşınarak insan sağlı-ğına zarar vermesi ve fırlatma sırasındaoluşabilecek bir kazanın yerleşim bölge-lerini tehlikeye sokması istenmez. Fır-latma görevleri sırasında hava sahasıgeçici olarak trafiğe kapatıldığından,bölgedeki hava sahası yoğunluğu dafırlatma bölgesi seçiminde dikkate alın-malıdır.

Ulaşım İmkanları:Fırlatma sistemlerinin fırlatma bölgesinetaşınması, büyük hacim ve kütle sebe-biyle zorluklar içeren bir aşamadır. Bunedenle fırlatma sisteminin tasarımı sıra-sında, fırlatma bölgesine nakliye konusuda dikkate alınmalıdır. Fırlatma sistemi,bir bütün olarak fırlatma bölgesine taşı-nabileceği gibi fırlatma bölgesinde ku-rulacak bir son montaj tesisinde debirleştirilebilir. Fırlatma sistemi veya bile-şenlerinin fırlatma bölgesine nakli içinkullanılacak karayolu veya demiryolu-nun durumu ve yol üzerinde bulunanviraj ve geçitler dikkate alınmalıdır.

Fırlatma Yörüngesi:Fırlatma bölgesinden havalanan fır-latma sistemi belirli bir uçuş profilini iz-leyerek görev yörüngesine doğru yolalır. Bu uçuş sırasında, yakıtı biten kade-meler sistemden ayrılır. Yüksek irtifa-larda bırakılan kademeler atmosferegirerek yanar ve tahrip olurlar, ancakdüşük irtifalarda atılan kademeler dün-yaya düşer. Ayrılan kademelerin ya dabir kaza anında tüm fırlatma sistemininyaratabileceği riskler sebebiyle fırlatmayörüngesinin yerleşim birimleri üzerin-den geçmesi uygun değildir. Fırlatmayörüngesinin büyük bir bölümünündeniz üzerinde olması ya da yerleşim

olmayan kara parçası üzerinden geç-mesi tercih edilir.

Sonuç

Türkiye, uydu üretimi konu-sunda geleceğe dönük planla-maları olan ve kendi uydusistemlerini tasarlayıp üret-mek yolunda

adım adım ilerleyen bir ülkedir. Bugünekadar Türk uydularının yörüngeye fırla-tılmasında yabancı fırlatma sistemlerikullanılmıştır. Türkiye’nin keşif, ihbar,ikaz, haberleşme amaçlı uydu ihtiyaçla-rının, yurt içi imkanlarla sağlanmasıylabirlikte bu uyduların istenilen dünya yö-rüngesine fırlatılabilmesi için gerekli sis-tem ve alt sistemlerin de yurt içindegeliştirilmesinin, kazanılması gereken biryetenek olduğu değerlendirilmektedir.Türkiye’nin hedefi, yurt içinde mevcutteknolojik imkanların daha da geliştiril-mesine dayalı bir planlama ile fırlatmasistemi yeteneğini kazanmak olmalıdır.

Uzay alanında projelerin yürütülebil-mesi için en önemli koşul siyasi iradedir.Uzay projelerinin büyük maliyetli veuzun süreli olması ve paydaşların çeşit-liliği sebebiyle ulusal düzeyde etkin ko-ordinasyon sağlayacak bir otoriteyeihtiyaç bulunduğu değerlendirilmekte-dir. Ancak bu şekilde ulusal imkanlarınetkin kullanımının sağlanması, hedefle-rin tamamlayıcı ve doğru bir şekildetayin edilmesi mümkün olacaktır.

Yararlanılan Kaynaklar

(1) State of the Satellite Industry Report- August 2011 (Futron Corporation)

Başar SEÇKİN veArif GöktuğKARACALIOĞLU

(Şekil 4) - Deniz Platformundan Uydu Fırlatma(Sea Launch-2005)

roketsan dergisi

22


Güdümlü füze sistemlerinintasarımı ve geliştirilmesi,ihtiyaç makamınınsunduğu isteklerin analizedilmesi ile başlayan vefüze sisteminin kullanılabilirömrünü tamamlamasınakadar devam eden birsüreçtir.

Bu uzun süreçte, tasarım ve geliştirmefaaliyeti belirli bir disiplinle ve SistemMühendisliği yaklaşımı ile ele alınmalı-dır.

Bu yazıda, Roketsan bünyesinde uygu-lanan güdümlü füze sistemleri tasarımve geliştirme süreçleri konusunda bilgiverilmekte ve halihazırda yürütülen pro-jelerden örnekler sunulmaktadır.

1. Sistem Tasarımı

Güdümlü füze sistemleri gibi komplekssistemlerin geliştirilmesi için Sistem Mü-hendisliği V-Modeli olarak adlandırılanbir tasarım ve entegrasyon süreci yay-gın olarak kullanılmaktadır, (Şekil 1). Bumodele göre, tasarım süreci ihtiyaç ma-kamının sunduğu isteklerin analiz edil-mesiyle başlar. Bu istekler, kullanıcı yada ihtiyaç sahibi makamın, füze sistemiiçin öngördüğü operasyonel konsepteuygun olarak belirlediği başlangıç ge-reksinimleridir (1). Bu gereksinimler, ope-rasyonel kullanıcının (silahlı kuvvet)kendi kullanım ortamı açısından açık vetanımlayıcı bilgiler içerse de gereksinim-lerin tasarım girdisi olarak kullanılmasıiçin tasarımcı açısından anlamlı teknikgereksinimlere dönüştürülmesi ve sınıf-landırılması gerekir.

Örneğin, “Füze sistemi, modern anamuharebe tanklarını etkisiz hale getire-cektir” şeklinde tanımlanan bir başlan-gıç gereksinimi, tasarımcı açısından,füzenin tandem harp başlığı konfigüras-yonuna sahip olacağını belirten bir iş-levsel gereksinim ve harp başlığınınbelirli bir delme etkinliğini sağlayacakçukur imlaya sahip olacağına işareteden bir performans gereksinimi şek-linde ayrıştırılabilmektedir. İhtiyaç maka-mının sunduğu tüm istekler, bu bakışaçısıyla, fiziksel, işlevsel, performans,arayüz, lojistik, çevre koşulu, emniyetvb. sınıflarda gruplandırılmakta ve tasa-rımcı bakış açısıyla ifade edilmiş sistemgereksinimlerine dönüştürülmektedir.Elde edilen sistem gereksinimlerinin ev-rimi sürmekte ve alt bileşen gereksinim-leri ve konfigürasyon kalemigereksinimlerine kaynaklık etmektedir.Gereksinimlerin ayrıştırılması aşaması so-nunda Gereksinim Analiz Raporu ya daSistem Gereksinim Dokümanı yayınla-nır.

Kullanıcı isteklerinin tasarıma girdi sağ-layabilecek sistem gereksinimleri halinegetirilmesinin ardından, sistemin mimari

tasarım aşamasına geçilir. Mimari tasa-rım aşamasında üç ayrı mimari geliştiri-lir. Bunlar; işlevsel, fiziksel veoperasyonel mimari olarak adlandırıl-maktadır. Sistemin işlevsel mimarisi sis-temin ne yapması gerektiğini, sisteminişlevlerini ve bunların arasında akan ve-rileri tanımlar. Sistemin fiziksel mimarisi,sistemin işlevlerini yerine getirecek fizik-sel kaynakların belirlenmesini kapsar.Operasyonel mimari ise hangi işlevlerinhangi fiziksel kaynak ile yerine getirile-ceğini tanımlayan atama işleminin sen-tezi ile oluşturulur (1).

Mimari tasarım sürecinde, sistemin fizik-sel ve işlevsel mimarileri göz önündebulundurularak arayüzleri de tanımlan-maktadır. Bu mimari, sistem ve alt sis-tem tasarımlarına girdi sağlamakta vetasarım ilerledikçe arayüzlerin kontrol al-tına alınması için temel oluşturmaktadır.

Mimari tasarım sürecinin ardından, sis-temi oluşturan bileşenlerin gereksinim-lerinin de atanmasıyla füze sistemininsahip olacağı alt sistemler ve görevlerişekillenmiş olmaktadır.

güdümlü füze sistemleritasarım ve geliştirme süreçleri

(Şekil 1) - Sistem Mühendisliği V-Modeli

sayı 1 temmuz 2012

23


roketsan dergisi

Bu noktada, kavramsal tasarım olarakadlandırılabilecek bir boyutlandırma vetemel çizgi oluşturma süreci başlatılmak-tadır. Fleeman (2), füze sisteminin temelçizgi tasarımının oluşturulması işlemini“alternatiflerin ve iterasyonların değer-lendirilmesine dayanan yaratıcı bir pro-ses” olarak tanımlamaktadır.Roketsan’da da kullanılmakta olan buyaklaşıma göre tasarımcı, görev gerek-sinimlerinden yola çıkarak kendi siste-mine ait bir temel çizgi oluşturmakta,füzenin aerodinamik, itki, ağırlık ve yö-rünge şekli gibi parametrelerini analizederek iterasyonlar gerçekleştirmekte vebelirlediği temel çizginin performansgereksinimlerini sağladığını kontrol et-mektedir. Böylece sistemin ve sistemioluşturan alt bileşenlerin boyutlandırıl-ması ve tasarımın konfigürasyonel

temel çizgisi oluşturulmaktadır. Bu sü-rece ait örnek bir iterasyon Şekil 2’degörülebilir. Füze sisteminin temel çizgitasarımı oluşturulurken literatür araştır-maları ve benzer sistemlerin inceleme-leri de yapılabilmektedir. Ayrıca buiterasyonlar sırasında çeşitli en iyilemeyöntemleri ile gereksinimleri dengeli birşekilde karşılayan konfigürasyon alter-natifleri yarıştırılır (3).

Sistem gereksinimlerinin belirlenmesi vetemel tasarım çizgisinin oluşturulması-nın ardından “Sistem Spesifikasyonu” yada “Sistem Şartnamesi” adı verilen do-küman yayınlanarak tasarım çalışmala-rına temel oluşturacak girdilertanımlanmış olur.

Bu aşamada, Alt Sistem Şartnameleri,

benzer bir döngü kullanılarak ve SistemŞartnamesinden türetilerek oluşturul-maktadır. Alt Sistem Şartnameleri, sis-temi oluşturan alt sistemlerin tasarımınayön veren temel dokümanlardır.

V-Modelinin alt kısmında, tasarım anaçizgisi kullanılarak gerçekleştirilen detaytasarım süreci ve alt sistemlerin tasarımıyer almaktadır. Detay Tasarım kapsa-mında ayrıca, alt sistemlerin kendi ara-larındaki arayüzleri ve sistemin haricisistemlerle sahip olacağı arayüzleri ta-nımlayan arayüz kontrol dokümanlarıyayınlanmaktadır.

Bu faaliyet, alt sistemlerin test edilmesive sistemi meydana getirmek üzere en-tegrasyon çalışmalarının yapılması takipeder. İlerideki bölümlerde ele alınacakolan doğrulama ve geçerleme aşama-larının ardından sistemin operasyonelkullanım ve bakım/idame süreci başlar.

2. Modelleme ve Simülasyon

Modelleme ve Simülasyon çalışmaları,füze tasarım sürecinin en önemli araç-larından biridir. Önceki bölümde bahsigeçen tasarım iterasyonlarının ilk adım-larından itibaren kullanılmaya başlanır.

Modelleme ve Simülasyon çalışmala-rında, sistemin fiziksel mimarisinde yeralan alt sistemler, füze sisteminin görevyapacağı ortam koşulları, hedefler vegerekli diğer tüm unsurlar matematikselolarak modellenmektedir.

Bu matematiksel modelleme işlemi birbütün olarak sistem simülasyonu adınıalır ve tüm tasarım süreçlerinde mü-hendislerin karar almasını kolaylaştıranbir araç haline gelir. Roketsan’da yürü-tülmekte olan güdümlü füze sistemleri-nin tasarım faaliyetinde altı serbestlikdereceli sistem simülasyonları kullanıl-maktadır. altı Serbestlik Dereceli SistemSimülasyonlarında, üç çizgisel serbestlikderecesi, sistemin ağırlık merkezinin ha-reketini, yani yörüngesini, üç açısalkonum serbestlik derecesi ise sisteminyönelimini tanımlar (4). Sistem simülas-yonlarının merkezinde sistemin hareket

(Şekil 2) - Kavramsal Tasarım İterasyonu

24


denklemlerinin çözülmesine dayananuçuş mekaniği modülleri yer almakta-dır. Sistem simülasyonlarında modelle-nen diğer alt modüller, aerodinamik,atmosfer, yer çekimi, güdüm, ataletselnavigasyon sistemi, otopilot, arayıcı,kontrol tahrik sistemi, itki vb. modüller-den oluşabilmektedir. Bu modüllerinneler olacağı ve nasıl modelleneceği sis-temin mimari tasarımı ile doğrudan iliş-kilidir (Şekil 3).

Alt sistemlerin modellenmesinde, alt sis-temin fiziksel özellikleri ve davranışlarımümkün olduğunca gerçekçi olacak şe-kilde simüle edilir. Gerektiği durumlardaalt sistemin kendisi ile gerçekleştirilentest çalışmalarından elde edilen ampirikformülasyonlar kullanılır. Füzenin aero-dinamik karakteristikleri HesaplamalıAkışkanlar Dinamiği (HAD) analizlerive/veya rüzgar tüneli testleri sonu-cunda elde edilen veritabanları ile mo-dellenir.

Simülasyonlarda kullanılan roket mo-toru itki verisi, tasarım aşamalarının baş-larında, kavramsal tasarım sürecindebelirlenen profiller ile simüle edilirken,

ilerleyen aşamalarda yerini gerçekmotor ateşlemelerinden elde edilen ve-ritabanlarına bırakır.Sistem simülasyonları, füze sistemininsahip olacağı güdüm, navigasyon veotopilot algoritmalarının karşılaştırmalıanalizlerinde kullanılan önemli bir araç-tır. Kullanılması öngörülen güdüm ka-nunlarının parametrelerini belirlemekiçin ardışık simülasyon koşumları başla-tılabilir ve bu koşumların sonuçları kar-şılaştırılarak tüm parametreler hassasbiçimde seçilebilir. Benzer şekilde füze-nin aerodinamik karakteristiklerine vekontrol ihtiyaçlarına göre geliştirilenotopilot tasarımları Sistem Simülasyon-ları vasıtasıyla denenerek füzenin otopi-lot kazanç matrisleri oluşturulur.

Modelleme ve Simülasyon araçlarınınbaşka bir uygulama alanı da MonteCarlo analizleridir. Monte Carlo analiz-leri, sistemi karakterize eden tasarım pa-rametrelerinin ya da sistemindavranışını etkileyen bozucu etkilerin,belirlenen sınırlar içerisinde rasgele de-ğerler alması mantığına dayanmaktadır.Monte Carlo analizleri koşturularak sis-temin çeşitli parametrelere karşı hassa-

siyeti hakkında bilgi sahibi olunur ve ta-sarıma girdi sağlanır. Monte Carlo ana-lizleri bir çok tasarım parametresininseçilmesinde tasarımcıya yardımcı olanbir simülasyon aracıdır.

3. Alt Sistem Tasarımları

Bir yandan modelleme ve simülasyonçalışmaları ile füzenin sistem seviyesi ge-reksinimlerinin karşılanmasına yöneliktasarım çalışmaları yürütülürken diğeryandan, sistemi meydana getiren alt sis-temlerin detay tasarım süreci devam et-tirilmektedir. Alt sistem tasarım süreci,aviyonik, optik ve sensör sistemlerinindonanım ve yazılım tasarımını, motor veharp başlığı gibi enerjetik malzemeleriçeren sistemlerin tasarımını ve mekaniktasarım faaliyetini kapsar. Bu sistemlerintasarımına, sistem seviyesi gereksinimle-rin alt sistem seviyesi gereksinimlere ev-rilmesiyle elde edilen gereksinimler yönvermektedir. Örneğin, sistem seviye-sinde “füze, kızıl-ötesi görüntüleyici ara-yıcı başlığa sahip olacaktır” şeklindetanımlanan bir gereksinim, füze sistemiiçin tanımlı hedeflerin özelliklerine görebir dalga boyu gereksinimine; operas-yonel konsepte göre, füzenin hedeflereangaje olması gereken maksimum me-safeden yola çıkılarak kullanılacak de-dektörün gereksinimlerine kaynakoluşturmaktadır. Bunun gibi, sistemin fi-ziksel mimari tasarımında yer alan diğertüm alt sistemler ve alt sistemleri oluştu-ran konfigürasyon kalemleri için türeti-len gereksinimler tasarıma yön verir. Bugereksinimler, Bölüm 1’de sözü edilenalt sistem şartnamelerinde kapsanmak-tadır.

4. Test ve Değerlendirme

Güdümlü füze sistemlerinin tasarımındatest ve değerlendirme faaliyet çokönemli bir yere sahiptir. Bu faaliyet, sis-temin tasarımı için gerekli veriyi sağla-yabildiği gibi tasarımın gereksinimleri neölçüde sağladığını görünür kılmak vetasarıma geri besleme sağlamak gibiönemli işlevleri de yerine getirir. Füzesistemlerinin tasarımında başvurulanbaşlıca test faaliyet rüzgar tüneli testleri,

sayı 1 temmuz 2012

(Şekil 3) - Sistem Simülasyonu Yapısı

25


döngüde donanım (hardware-in-the-loop) testleri ve uçuş testleridir. Rüzgartüneli testleri, sistemin aerodinamik kon-figürasyonu ya da alternatifleri belirlen-dikten sonra gerçekleştirilir. Rüzgartüneli testlerinin amacı, tasarım çalışma-ları kapsamında gerçekleştirilen HADanalizlerini doğrulamak ve sistem simü-lasyonlarında kullanılan aerodinamikveritabanlarının güvenilirlik seviyesiniyükseltmektir.

Döngüde Donanım (DD) Test laboratu-varları güdümlü füze tasarım ekiplerininçok sık kullandığı bir alt yapıdır. Bu test-lerde, füzeyi oluşturan gerçek donanımve yazılım bileşenleri kullanılmakta vetest için gerekli olan diğer parametrelergerçek zamanlı simülasyonlar tarafın-dan oluşturulmaktadır.

DD Testlerinde, füzenin uçuşu masaüs-tünde statik olarak ya da hareket simü-latörleri yardımıyla dinamik olaraksimüle edilebilmektedir. DD Testlerindekullanılan gerçek zamanlı simülasyonlar2. Bölümde sözü edilen Sistem Simülas-yonları kullanılarak oluşturulmaktadır.

DD Test Laboratuvarlarında, tasarlan-makta olan füze sisteminin tipine vesahip olduğu alt bileşenlerin özellikle-rine bağlı olarak hedef hareket simüla-törleri, kızıl-ötesi, RF ya da Laser sahneoluşturucuları ve kanatçık yükleme dü-zenekleri gibi fiziksel etkenlerin labora-tuvar ortamında yaratılmasını sağlayansimülatör sistemleri kullanılabilmektedir.DD testleri sayesinde güdümlü füze ge-liştirme sürecinde ihtiyaç duyulan füzeatışlı test sayıları büyük oranda azaltıla-bilmektedir. Bu testler ile sistemin karşı-laşabileceği tüm durumlar simüleedilebilmekte ve sistemin bu durumlarkarşısındaki gürbüzlüğü test edilebil-mektedir.

Bir diğer önemli test faaliyeti füze atıştestleridir. Bu testlerde gerçek füze atış-ları gerçekleştirilmekte ve füzenin üze-rinde yer alan veri toplama sistemleri ilefüzenin uçuşuna ilişkin bilgiler elde edil-mektedir. Veri toplama sistemleri genel-likle RF yayın temelli telemetre

sistemlerinden oluşmakta, bazı durum-larda atıştan sonra füzenin enkazındansağlam olarak çıkacak şekilde tasarlananveri toplama sistemleri de kullanılabil-mektedir. Atışlı test faaliyetinde ayrıca,füzenin yörüngesini ve hızını ölçebilenradar sistemleri ve yüksek hızlı kamera-lar kullanılmaktadır.

Güdümlü füze geliştirme projelerindeatışlı testlerde kullanılan füze prototip-leri, tasarım sürecinin gelişimine paralelolarak değişmektedir. Projenin ilk aşa-malarında füzenin balistik ve aerodina-mik karakteristiklerini doğrulamak içinkullanılan Balistik Test Füzesi (BTF) atış-ları yapılmaktadır. Bunu takiben, füze-nin stabilizasyon, otopilot ve kontrolalgoritmalarının denenmesine olanaksağlayan Kontrollü Test Füzesi (KTF) atış-ları gerçekleştirilmektedir. Füzeningüdüm algoritmalarının doğrulanma-sına ve sahip olduğu terminal güdümsisteminin denenmesine olanak sağla-yan Güdümlü Test Füzesi (GTF) atışlarıyapılmaktadır. BTF, KTF ve GTF proto-tiplerinde kullanılan telemetre sistemigenellikle füzenin harp başlığı yerinemodüler olarak entegre edilen denemebaşlıkları içinde yer almaktadır. Füzeharp başlığının etkinliğini uçuşlu test iledoğrulamak için kullanılan prototip-lerde ise gerçek harp başlıkları bulun-maktadır.

Güdümlü füze sistemleri geliştirme pro-jelerinde tüm test ve değerlendirmefaaliyeti Test ve Değerlendirme AnaPlanı (TDAP) adı verilen bir plan dahi-linde yürütülmektedir. TDAP; sistemeuygulanacak testlerin tanımını yapar,testlerde kullanılacak prototiplerin özel-liklerini belirler ve testlerin takvimini içe-rir.

5. Tasarım Doğrulama veGeçerleme

Tasarım doğrulama süreci, sistemindoğru olarak tasarlandığının kontroledilmesi faaliyetidir. Başka bir deyişle,sistemin tasarımına yön veren tüm ge-reksinimlerin sağlandığının gösterilme-sini kapsar. Tasarım doğrulama süreci,

sistemi oluşturan alt sistemler seviye-sinde başlar ve sistem seviyesi çalışma-ları ile sona erer. Bu süreçtegereksinimlerin sağlandığını göstermekiçin konfigürasyon kalemi seviyesindetest ve muayenelerin kullanımı, sistemseviyesinde ise gösterim, analiz/simülas-yon uygulamalarının kullanımı yaygın-dır (4).

Tasarım geçerleme süreci, doğru siste-min geliştirildiğini kontrol etmek için ya-pılır. Bu aşamada kullanıcınıntanımladığı ihtiyaçlara geri dönülür vefüze sisteminin operasyonel konsepteuygun senaryolarda denenmesi öngö-rülür. Geçerleme faaliyeti sonucundafüze sisteminin, ihtiyaç sahibinin belirle-diği operasyonel konsepte ve aklındakikullanım amaçlarına uygun olduğugösterilir.

Tüm doğrulama ve geçerleme adımlarıdokümante edilmekte ve sonuçları ra-porlanmaktadır. Bu aşamaların başa-rıyla sonuçlandırılmasından sonra sıraihtiyaç sahibinin sistemin kabul işlemle-rini gerçekleştirmesine gelmektedir.Bunu da sistemin seri üretim ve operas-yonel kullanım fazları izlemektedir.

Referanslar

(1) Dennis Buede, “The EngineeringDesign of Systems”, John Wiley &Sons, Inc. 2000, s. 10, 20, 50-51,175, 215, 245(2) Eugene L. Fleeman, “Tactical MissileDesign”, AIAA Education Series, 2006(3) Güneş Aydın, Yavuz ÖZTÜRK, “Kav-ramsal Tasarım Sürecinde KullanıcıOdaklı Karar Destek Yöntemlerinin Uy-gulanması Örnek Çalışma: Füze Tasa-rım Projesi”, SAVTEK 2008 4. SavunmaTeknolojileri Kongresi Bildiri KitapçığıCilt-1, s. 447-454(4) Peter H. Zipfel, “Modeling and Simu-lation of Aerospace Vehicle Dyna-mics”, AIAA Education Series, 2007, s.17, 367

Alpin YALÇI veGüliz BULUT

roketsan dergisi

26


“Ölçülemeyen Hiçbir Şeyİyileştirilemez”

Operasyonel ve yönetsel süreçlerde ve-rimliliği artırmak, etkin bir sürdürülebilir-lik sağlamak, ısrafları önlemek,kaynakların etkin kullanımını sağlamak,ürün ve hizmetleri zamanında, kaliteli vedüşük maliyetle müşteriye sunmak içinsüreç iyileştirme faaliyeti, Ürün ve SüreçKalitesi Direktörlüğü koordinasyonundayürütülmektedir.

Süreç iyileştirme çalışmaları kapsamında“Yalın Altı Sigma” metodolojisi kullanıla-rak; 24 adet iyileştirme projesi tamam-lanmıştır (Şekil 1). İyileştirme projelerindegörev alan personele ileri karakuşak,kara kuşak, yeşil kuşak ve sarı kuşak se-viyesinde eğitimler verilmiştir.

Farkındalığın artırılması, problem çözmetekniklerinin etkin kullanımının sağla-

ması, proje başarımlarıyla parasal ka-zanç sağlanması ve süreç iyileştirme ça-lışmalarının her seviyede (Şekil 2)uygulanabileceğinin anlaşılması yö-nünde kazanımlar sağlanmıştır.

Harcanan efor ve para, iyileştirme pro-jelerinden sağlanan kazançlardan karşı-lanmış ve finansal veriler önemli parasal

getirilerin elde edildiğini doğrulamıştır.

Bu çalışmaların başarıya ulaşmasında enönemli etken yönetimin verdiği destek-tir. Bu doğrultuda iyileştirme çalışmala-rına hız verilmiş olup, 2012 yılındauygulanmak üzere;• Yönetici yeşil kuşak eğitimlerinin alın-ması,• Beyaz yaka personel eğitimlerinin ta-mamlanması,• Her müdürlüğün en az bir iyileştirmeprojesi yapması• Mavi yaka personel eğitimlerinin ta-mamlanması,• Hızlı süreç iyileştirme uygulamaları-nın gerçekleştirilmesi,• Entegrasyon Birimlerinde 5S uygula-malarının yapılması,• Tasarım ve üretim süreçlerindeDeney Tasarımı projelerine başlanması• Başarıya ulaşmış projelerde çalışanekip üyelerinin ödüllendirilmesiçalışmalarına başlanmıştır.

Yavuz AKKURT

roketsan süreç iyileştirme faaliyeti

(Şekil 1) - “Yalın Altı Sigma“ Projesi Örneği

(Şekil 2) - Süreç İyileştirmeye Yönelik CİRİT Projesi Çalıştayı

sayı 1 temmuz 2012

27


roketsan dergisi

Savunma SanayiiMüsteşarlığı (SSM) ileRoketsan arasında 11 Kasım2008 tarihinde imzalanan“ALTAY Programı İçin ZırhSistemi Geliştirilmesi veBalistik Koruma MerkeziProjesi” Sözleşmesi 15 Ocak2009 tarihinde yürürlüğegirmiştir. Bir Türk SilahlıKuvvetleri GüçlendirmeVakfı kuruluşu olarak, ortave uzun menzilli anti tankfüzesi, CİRİT füzesi gibiyüksek teknoloji gerektirengüdümlü füze sistemlerinintasarım, geliştirme veüretim faaliyetini desürdüren Roketsan, buproje ile ALTAY Tankı ZırhSistemlerinin tasarım vegeliştirme sorumluluğunualmıştır.

Operasyonlar ve Enerjik Sistemler (OES)Grup Başkanlığı tarafından yürütül-mekte olan bu Proje’nin öncelikli amacı,ALTAY Programı kapsamında tasarlana-cak olan Türk Ana Muharebe Tankı ihti-yaçlarına yönelik kompozit ve reaktifzırhların tasarımı, geliştirilmesi, balistiktestlere yönelik zırh prototiplerinin üre-timi, montajı ve testlerinin gerçekleştiril-mesidir. Geliştirilen Zırh Sistemi, ALTAYTankını güncel ve potansiyel balistik teh-ditlerden koruyacaktır. Proje’de TeknikDestek Sağlayıcı olarak görev alanGüney Kore’de yerleşik Hyundai-ROTEMfirması SSM tarafından belirlenmiştir. Bukapsamda, Roketsan ve Hyundai-

ROTEM firmaları arasında 29 Temmuz2008 tarihinde Alt Yüklenici sözleşmesiimzalanmıştır. Proje faaliyeti 72. ay so-nuna kadar (Tank seviyesi yapılacak ba-listik testlere kadar) alt yüklenici olan sözkonusu firma ile birlikte yürütülecektir.

“ALTAY Programı İçin Zırh Sistemi Geliş-tirilmesi ve Balistik Koruma Merkezi Ku-rulması Projesi” sözleşmesi kapsamındakurulan Balistik Koruma Merkezi (BKM),dönemin Milli Savunma Bakanı VecdiGÖNÜL tarafından 28 Ekim 2010 tari-hinde açılmıştır. Açılış törenine, VecdiGÖNÜL’ün yanısıra Savunma SanayiiMüsteşarı Murad BAYAR, GenelkurmayBşk.lığı’nı temsilen Korg. Rıdvan ULU-GÜLER, K.K.K.lığı temsilen Korg. GalipMENDİ, üst düzey komutanlar ile TSKGVGenel Müdür Yardımcısı (E) Tümg. FikriGÖNÜLTAŞ ile birlikte ALTAY Projesi’ndegörev alan SSM.lığı, Genelkurmay Baş-kanlığı, K.K.K.lığı personeli, RoketsanProje personeli ve üst düzey yöneticileriile ALTAY Projesi Ana Yüklenicisi OTO-KAR firması yetkilileri, Hyundai-ROTEMfirması yetkilileri ve diğer davetliler katıl-mışlardır.

ALTAY Projesi’nde proje takvimineuygun olarak 40 ay geride kalmıştır. Busüre içinde, sırasıyla, Kavramsal TasarımDönemi ve Ön Tasarım Dönemi SSMonayı ile başarıyla tamamlanmıştır. Mev-cut durum itibarıyla Detay Tasarım Dö-neminde bulunan Proje’de bir yandansözleşmesel çalışmalar devam ederken,bir yandan da ALTAY Projesi’nin tamam-lanmasını müteakip başlayacak olan seriüretim dönemine yönelik çalışmalar icraedilmektedir.

Proje sözleşmesi kapsamında kurulan vetank zırhları gibi ağır zırh teknolojilerialanında ilk defa tasarım, test ve üretimyeteneklerini aynı çatı altında toplayan

ve zırh teknolojileri alanında Türkiye’deeksik olan bir çok yeteneği kazandıranBKM ile, yalnızca ALTAY Tankı’nın ko-ruma ihtiyaçlarının karşılanması değil,aynı zamanda Türkiye’nin balistik ko-ruma konularındaki diğer ihtiyaçlarınada çözümler getirebilecek şekilde yapı-lanmış, Türkiye’de zırh teknolojileri ala-nında yapılan ve yapılacak olançalışmaları izleyen, koordine eden birteknoloji merkezinin oluşturulması he-deflenmiştir. BKM’nin vizyonu ağır vehafif zırh tasarım, geliştirme ve üretimkonularında ülkemizin Zırh Mükemme-liyet Merkezi olmak; özgün ürün tasa-rımı yeteneği, ileri teknolojisi, üretim vetest kabiliyeti ile balistik koruma teknolo-jileri konusunda dünya pazarına yönveren firmalar arasında yer almaktır.

Bu hedefler kapsamında planlanan BKMalt yapısında tank korumasına yönelikpasif ve reaktif zırh tasarım ve geliştirme,üretim ve entegrasyon, açık ve kapalıbalistik test yetenekleri kazanılmıştır.ALTAY Projesi’nin ilk aşaması içinde BKMtanımlama, projelendirme ve planlamafaaliyeti tamamlanmış ve zırh teknoloji-leri alanında temel yazılım ve donanımalt yapısına sahip bir merkez 20 ay gibikısa sürede oluşturulmuştur. TasarımOfisi, Kapalı Balistik Laboratuvarı, Kom-pozit Zırh Blok Prototip Atölyesi, ModülPrototip Atölyesi, Mekanik KomponentPrototip Atölyesi, Reaktif Zırh MalzemePrototip Atölyesi ve Reaktif Zırh Blok Pro-totip Atölyesi olmak üzere Roketsan El-madağ yerleşkesinde yedi binadanoluşan BKM toplam 6.200 m2 kapalıalana sahiptir.

Roketsan Elmadağ yerleşkesinde yeralan tesislerin yanısıra, Türkiye’de dahaönce bulunmayan ve yurt dışında özelizinler ile gerçekleştirilebilen büyük ka-libreli kinetik ve kimyasal enerjili mühim-

altay tankı için zırh sistemi geliştirilmesive balistik koruma merkezi

28


sayı 1 temmuz 2012

matın hem atış hem de patlama testle-rinin yapılmasına olanak sağlayan “ZırhAçık Test Alanı (ZATA)” da gerekli tümtest alt yapısı ile birlikte ŞereklikoçhisarK.K.K. Tatbikat Merkezi bölgesinde ku-rulmuş ve ALTAY Projesi için gerçekleşti-rilen ilk testlerle kullanıma alınmıştır(Şekil 1).

BKM’de; Tasarım Birimi, Test Birimi veÜretim Birimi bulunmaktadır. BKM kap-samında oluşturulan tasarım alt yapı-sıyla, daha önce Türkiye’deyapılamayan üç boyutlu-çok katmanlı,kompozit ağır zırh çarpma analizleri(Şekil 2) ile üzerinde fazla çalışma bulun-mayan reaktif zırh modellemeleri yapıla-bilmektedir. ALTAY Projesiçalışmalarında bugüne kadar 1.000’inüzerinde Kinetik Enerjili mühimmatla il-gili, 800’ün üzerinde Kimyasal Enerjilimühimmat ile ilgili simülasyon yapılmış-tır. Yapılan bu simülasyonlar Kapalı veAçık Test Alanlarında gerçekleştirilentestlerle doğrulanmaktadır.

BKM kapsamında oluşturulan üretim altyapısı ile değişik tipte seramik tozlardankompozit (pasif) zırh blokları ve enerjetikmalzemelerden reaktif zırh blokları üre-timi yapılmaktadır. Ayrıca elde edilenbloklardan tasarım isteklerine bağlı ola-rak çeşitli tip ve geometrilerde pasif vereaktif zırh modüllerinin üretimi de ger-

çekleştirilebilmektedir. Kazanılan alt yapıve yetenekler ile Türkiye’de daha önceyapılamayan boyutlarda zırh seramikle-rinin üretimi mümkün olmuştur.

BKM bünyesinde balistik test amaçlı5.56’dan 120 mm’ye kadar kinetik vekimyasal enerjili mühimmatlarla zırhtestlerinin yapılmasına olanak sağlayantest alt yapısı ve hızlı kamera sistemi bu-lunmaktadır. Ayrıca Türkiye’de ilk defakurulmuş olan barutlu ve gazlı fırlatmasistemleri bulunmaktadır. Söz konusu alt

yapı ile farklı zırh tasarımlarının balistikperformans testlerinin yanı sıra mal-zeme karakterizasyonu ve ölçeklendiril-miş penetratör-zırh etkileşim testlerigerçekleştirilebilmektedir. Testler sonu-cunda oluşturulmaya başlanan milli veribankası çalışmaları, üniversite ve araş-tırma kurumları ile birlikte yürütülen çe-şitli çalışmalarla da desteklenmektedir.

Faaliyete geçeli henüz iki yıl bile olma-masına rağmen BKM, ALTAY Projesi dı-şında farklı projelerde de Türk SilahlıKuvvetleri’nin ihtiyaçlarını karşılamaküzere balistik koruma çözümleri üret-mektedir.

Ülkelerin her zaman gizli tuttukları zırhteknolojileri alanında çalışmak üzere“milli” bir şirket olarak seçilen Roketsan,tasarımdan prototip üretim, test ve plat-form entegrasyonuna kadar tüm süreç-leri tek çatı altında ve gizlilik esaslarınauygun bir tesiste toplayarak Türk SilahlıKuvvetlerimizin zaman içinde gelişecektehditlere karşı koruma ihtiyaçlarınaetkin çözümler tasarlayabilen ve ürettiğiçözümleri yurt içi imkanlarla hayata ge-çirebilen bir merkez kurma misyonu yo-lunda emin adımlarla ilerlemektedir.

(Şekil 1) - ZATA’da Yapılan Bir Test

(Şekil 2) - BKM’de Yapılan Bir Zırh Çarpma Simülasyonu Çalışması

29


fuar ve organizasyonlarsayı 1 temmuz 2012

Roketsan, 2009 yılında BAE Patriot Prog-ramı kapsamında imzalanmış olan kont-ratla PATRIOT Füzesi Kontrol BölümüKomplesi Üretimi Projesinde göstermişolduğu performanstan ötürü RaytheonIntegrated Defense Systems (IDS) tara-fından 2011 yılı Tedarikçi MükemmeliyetÖdülü (Supplier Excellence Award) içinlayık görülmüştür.

Raytheon IDS, Supplier ExcellenceAward programını üstün hizmet sağla-yan alt yüklenicilerini belirlemek amacıile her yıl düzenlemektedir. Ödüle adaygösterilen tedarikçiler ‘sürdürülebilirgenel kalite’, ‘zamanında sevkiyat’, ‘reka-

betçi fiyat’ ve ‘yönetimsel iletişim’ gibi birçok farklı konuda kapsamlı bir değerlen-dirme sürecine tabi tutulmaktadır.Raytheon IDS bünyesinde yaklaşık4.500 adet tedarikçi arasından seçilerekverilen bu seçkin ödül 132 adet tedarik-çiye verilmiş olup bunlardan altı adedi

ABD’li olmayan firmadır. Roketsan, buödülü alan altı yabancı firma arasındayer almaktadır. Roketsan, aynı ödülü2010 senesinde de almaya hak kazan-mıştır.

Roketsan, dünya çapında çeşitli sektör-lerde üretim faaliyeti göstermekte olanRaytheon IDS firması tedarikçileri arasın-dan seçilerek bu ödüle layık olmanınhaklı gururu içindedir. Elde edilen bubaşarının sürekli iyileştirme yolunda biradım olması bilinciyle ve takip eden yıl-larda benzer başarıların elde edilmesiiçin çalışmalara durmaksızın devam edi-lecektir.

mükemmel tedarikçi ödülü

20-22 Haziran 2012 tarihlerinde, MilliSavunma Bakanlığı, Savunma SanayiiMüsteşarlığı, ODTÜ ve SaSaD işbirliği ile6. kez düzenlenmiş olan SAVTEK’te Ro-ketsan “Ana Sponsor” olarak katılım sağ-lamıştır. Etkinlik boyunca çeşitli makaleve sponsor sunuşları yapılmış, sergi ala-nında Roketsan standında atışlı test vi-deoları ve animasyonlar gösterilmiş vemasaüstü ürün maketleri sergilenmiştir.

savtek

YTÜ savunmasanayii günleri1-2 Mart 2012 tarihlerinde, Yıldız Tek-nik Üniversitesi (YTÜ) Beşiktaş Yerleşke-sinde 4. kez düzenlenmiş olan YTÜSavunma Sanayii Günleri etkinliğine Ro-ketsan “Gümüş Sponsor” olarak katılımsağlamıştır. Etkinlik boyunca çeşitli ma-kale ve sunumlar yapılmış, Roketsanstandında çeşitli ürün video ve anima-sonları gösterilmiş ve bazı ürünlerimizsergilenmiştir.

31

fuar ve organizasyonlarroketsan dergisi

Kuala Lumpur, Malezya’daher iki senede birdüzenlenen DSA-DefenceServices Asia (AsyaSavunma Hizmetleri)Fuarı’na Roketsan olarak2000 yılından beri katılımsağlanmaktadır.

DSA 2012 Fuarı’nda CİRİT, UMTAS,OMTAS, 107 mm, 122 mm, 300 mmve DSH roket modelleri, UMTAS-CİRİT

lançer sistemi beraberinde, CİRİT 3Danimasyon filmi ile diğer ürün ve yete-neklerimizi anlatan video filmler sergi-lenmiştir.

Fuar süresince Malezya, Suudi Arabis-tan, Pakistan, Endonezya, Brunei,Umman, Brezilya, Kamboçya, Kore,Yeni Zelanda ve Ürdün delegasyonlarıstandımızı ziyaret etmiştir. Ürünleri-mize yoğun ilgi gösterilmiştir. Gün-demdeki projeler hakkında detaylısunumlar yapılmış, çeşitli işbirliği alan-larına yönelik üst düzey görüşmelergerçekleştirilmiştir.

Kore Savunma Bakanlığı Tedarik Baş-

kan Yardımcısı ziyareti esnasında, KoreCumhuriyeti’nde DAPA tarafından yü-rütülmekte olan Taarruz HelikopteriTedariği Programına Roketsan’ın CİRİTve UMTAS füze sistemleri ile katılımsağladığı belirtilmiştir. Bu doğrultudailgili sistemlere ilişkin detaylı bilgiler ak-tarılmıştır.

dsa 2012

Savunma Sanayii Müsteşarlığı Bünyesindeki Milli Katılım

32

fuar ve organizasyonlarsayı 1 temmuz 2012

Brunei Heyetinin Standımızı Ziyareti

Malezya Başbakanı Dato Sri Najib Tun RAZAK’ın Standımızı Ziyareti

Umman Silahlı Kuvvetleri Tedarik Direktörü’nün Standımızı Ziyareti

YKB Dr. Eyüp KAPTAN Güney Afrika Cumhuriyeti’nin Genelkurmay Bşk.Korg. Solly Zacharia SHOKE ile DSA VIP Golf Turnuvasına Katıldı

K.K.K.lığı Kurmay Başkanı Korg. Salih Zeki ÇOLAK’ı Standımızda Ağırladık

Asian Defence and Diplomacy Dergisiile Röportaj

33

roketsan dergisi

Santiago, Şili’de her iki

senede bir düzenlenen

Fidae-International Air and

Space Fair/Uluslararası

Havacılık ve Uzay Fuarı’na

Roketsan 4. kez katılım

sağlamaktadır.

Fidae 2012 Fuarı’nda Roketsan, çeşitli

ürünlerini ve yeteneklerini etkin şekilde

sergilenmiştir.

Fuar süresince Şili, Brezilya, Arjantin,

Güney Kore, Peru gibi ülkelerin üst

düzey komuta kademeleriyle görüşme-

ler yapılmıştır.

Fuar kapsamında, Famae, Diehl, Gene-

ral Dynamics, Mectron, Chemring firma-

ları ile toplantılar yapılmış ve halihazırda

yürütülmekte olan ve muhtemel işbirliği

görüşmeleri ele alınmıştır.

Şili Savunma Bakanı Andres ALLAMAND

ile gerçekleştirilen görüşmede Roket-

san’ın yetenekleri ve ürün yelpazesi hak-

kında bilgilendirici bir sunuş yapılmıştır.

Brezilya’da yerleşik Mectron firması ile

CİRİT füzesinin Brezilya Silahlı Kuvvet-

leri’ne ait platformlara entegrasyonu ko-

nusunda gizlilik anlaşması imzalanmıştır.

fidae 2012

Standımızın Genel Görünümü

34

fuar ve organizasyonlar

sayı 1 temmuz 2012

35


Şili Hava Kuvvetleri Komutanı’nın Roketsan Standımızı Ziyareti

Brezilya Hava Kuvvetleri Komutanı’nın Standımızı Ziyareti

Şili Savunma Bakanı Andres ALLAMANDDr. Eyüp KAPTAN ve Cemal ALAGÖZ ile Görüştü

Brezilya Heyetinin Standımızı Ziyareti

MSB Yardımcısı Hasan Kemal YARDIMCI’nın Huzurlarında Roketsan veŞili Devlet Kuruluşu FAMAE Arasında Mutabakat Muhtırası İmzalanmıştır

Standımızdan Bir Kare

Roketsan, PATRIOT Kontrol Bölümü Üre-tim Projesi kapsamında müşterimiz Rayt-heon firması tarafından, projedegerçekleştirilen, kalite, performans vezamanında teslim faaliyetlerinin de-vamı; 2011 ve 2010 MükemmeliyetÖdül’lerini (2011 Supplier ExcelenceAward) almaya hak kazanması sebe-biyle Tercih Edilen Rayhteon Patriot Te-darikçisi (Preferred Raytheon PatriotSupplier) sertifikasıyla onurlandırılmıştır.Sertifika 7 Haziran 2012 tarihinde Bos-ton, ABD’de yapılan tören ile YönetimKurulu Başkanımız Dr. Eyüp KAPTAN’atakdim edilmiştir.

tercih edilentedarikçi ödülü

roketsan dergisi

1988 yılında ulusal füze veroket programlarında öncüolmak üzere SavunmaSanayii İcra Komitesikararıyla kurulan Roketsan,bugün Türkiye savunmasanayiinin teknoloji üretenstratejik merkezlerindenbiridir.

Roket ve füze sistemleriyle ülke savun-masına hizmet etme, Türkiye’nin tekno-lojik alt yapısına katkıda bulunmamisyonu, deniz altından uzaya roket vefüze teknolojilerinde lider kuruluş olma,özgün ürünleri ve ileri teknolojisi ile sek-töre yön verme vizyonu ile çalışmalarına%51’i Mühendis olan yaklaşık 1.400personeli ile devam etmektedir.

Ülke ihracatının arttırılması, ihraç ürün-lerinin çeşitlendirilmesi ve ihracata konuolan ürünlere rekabet gücü kazandırıl-masına yönelik çalışmalarda bulunan İs-tanbul Maden ve Metaller İhracatçıBirlikleri (İMMİB)’ne üye olan Roketsanbirlik üyeleri arasında “Makina Ürünleri”kategorisinde 2011 yılında en fazla ih-racat performansı ile birincilik ödülünelayık görülmüştür. Söz konusu ödül 23Mart 2012’de İstanbul’da yapılan tö-renle Roketsan Yönetim Kurulu BaşkanıDr. Eyüp KAPTAN ve Genel Müdür Sel-çuk YAŞAR’a takdim edilmiştir.

2011 yılında gerçekleşen toplam 55.9Milyon ABD Doları ihracatın 30.6 Mil-yon ABD Doları kısmına ait gümrük be-yannameleri İMMİB’e onaylatılmak

suretiyle gerçekleştirmiştir. Roketsan’ın2011 yılı toplam satışlarının yaklaşık%36’sı tutarındaki 155 Milyon ABD Do-ları ihracat olarak gerçekleştirilmiştir.

Roketsan, teknolojik alt yapısı ve bilgi bi-rikimi ile geliştirmiş olduğu ve üretiminigerçekleştirdiği, Karadan-Karaya ve Ha-vadan-Karaya Roket/Füzeler ile bu sis-temlerin Kontrol Tahrik Sistemi, RoketMotoru, Harp Başlığı, Lançer Ünitesigibi Alt-Kompleleri ve Roket/FüzelerinKullanıldığı Silah Sistemlerinin ihracatınıgerçekleştirmektedir.

Roketsan tarafından yürütülmekte olanprojeler kapsamında, ABD, İtalya, Nor-veç, Luxemburg ve Birleşik Arap Emirlik-leri olmak üzere beş farklı ülkeye dokuzfarklı program kapsamında ihracatımızartarak devam etmektedir. Ayrıca, geliş-tirilen özgün sistemler arasında bulu-nan ve yurt dışı müşterilerimizdenyoğun talep gören 2,75 inçlik Lazer Gü-dümlü Füze “CİRİT”, Uzun Menzilli Tank-savar Füze Sistemi “UMTAS” ve ÇokNamlulu Roketatar Sistemleri’nin yenipazarlara ihracatı yönünde çalışmalaryürütülmektedir.

Makine Ürünleri Kategorisinde 2011 YılındaEn Fazla İhracat Yapan Firma Ödülümüz,

Dr. Eyüp KAPTAN’a Takdim Edildi

makine ürünleri kategorisindeen fazla ihracat ödülü

Ödül Töreni Sonrası Toplu Halde(Fotoğraf: Raytheon)

Raytheon Başkanı Dr. Tom KENNEDYTarafından Roketsan YKB Dr. Eyüp KAPTAN’ı

Rayteon Patriot Tedarikçisi SertifikasıylaOnurlandırmıştır (Fotoğraf: Raytheon)

36


sindeki 3. ülkelere pazarlanması konu-sunda fayda sağlayacağı değerlendiril-mektedir. Uzun bir sahil şeridine sahipolan ve savunma harcamaları artmaktaolan Şili’nin topçu sistemleri haricindeCİRİT ve UMTAS sistemlerine de ihtiyaçduyacağı değerlendirilmekte olup çeşitlifirmalar ile temas sağlanmıştır.

Mayıs 2012 tarihinde MilliSavunma Bakanıberaberinde gerçekleşenBrezilya-Şili ziyareti

6-12 Mayıs 2012 tarihlerinde Milli Sa-vunma Bakanı İsmet YILMAZ, Brezilya veŞili’ye Türk Savunma Sanayii firmaları yet-kilileri ile bir ziyaret gerçekleştirmiştir. Zi-yarete Roketsan adına Genel MüdürSelçuk YAŞAR ve Pazarlama MüdürüCenk SUMBAS katılmıştır.

197 Milyonluk nüfusu ile dünyanın 6.büyük ekonomisine sahip olan Brezilya,dünyadaki yükselen pazarlar kategori-sinde yer almaktadır. Brezilya Hükümetitarafından yapılan planlamalarda, Bre-zilya Silahlı Kuvvetleri’nin önümüzdeki10 yıl içerisinde savunma projelerine

120 Milyar ABD Dolar bütçe ayıracağıön görülmektedir. Bu bütçe ile BrezilyaHükümetinin siyasi kararları doğrultu-sunda Brezilya ordusunun BM Barış Gü-cüne daha çok katkı sağlaması ve gerekdenizlerdeki petrol arama çalışmala-rında, gerekse Amazon bölgesinin ko-runması çalışmalarının koordineedilmesi hedeflendiği öğrenilmiştir.

Bu çerçevede, CİRİT ve UMTAS sistemi-nin mevcut Brezilya platformlarına en-tegrasyonu konusunda somut birişbirliği imkanı olduğu değerlendiril-mekte olup bu konuda çeşitli firmalar ilegörüşmeler gerçekleştirilmiştir.

Şili ise Güney Amerika kıtasında geliş-mekte olan ülkeler sınıfında yer almakta-dır. Büyük bir orduya sahip olmayan Şiliile yapılacak çalışmaların Roketsan ürünve hizmetlerinin Güney Amerika bölge-

sayı 1 temmuz 2012

brezilya-şili ziyareti

MSB İsmet YILMAZ Başkanlığındaki Türk Heyetinin Brezilya Savunma Bakanı’nı Ziyareti

MSB İsmet YILMAZ BaşkanlığındaGerçekleştirilen Brezilya Gezisinde Embraer

Tesislerinin İncelenmesi

37


ve Umman delegasyonları standımızı zi-yaret etmiş, ürünlere ilgi göstererek,ürünler ve gündemdeki projeler hak-kında detaylı sunumlar almışlardır. Çe-şitli işbirliği alanlarına yönelik üst düzeygörüşmeler yapılmıştır.

BAE’de yerleşik Griffon AerospaceMiddle East (GAME) firması standındaKara Araçlarına yönelik lançerde 2’liCİRİT Pod ve CİRİT füzesi sergilenmiştir.

ABD’de yerleşik Raytheon firması, Al-manya’da yerleşik MBDA GE firması, İs-veç’te yerleşik SAAB firmaları ilemuhtemel işbirlikleri konusunda toplan-tılar yapılmıştır. Griffon ve Thales Direk-törlerine standımızı ziyaretleri esnasındaGenel Roketsan sunumu yapılmış, Ro-ketsan tarafından yürütülmekte olanprojeler kapsamında işbirliği imkanlarıgörüşülmüştür.

roketsan dergisi

Paris, Fransa’da her ikisenede bir düzenlenen,Kara ve Kara-HavaSavunma alanındagerçekleştirilen dünyanınen büyük savunma sanayiifuarlarından biri olanEurosatory 2012 Fuarı’naRoketsan 2000 yılındanberi katılım sağlamaktadır.

11-15 Haziran 2012 tarihleri arasındadüzenlenen Eurosatory 2012’de yeralan standında füze ve lançer çözümle-rini sergileyen ve büyük bir ekrandaürünleri ile ilgili videoları gösteren Ro-ketsan, standının konumu ve sergilediğiürünlerle fuar ziyaretçilerinin dikkatiniçekmiştir. Eurosatory gündemi merke-zinde, CİRİT füzesi yer almıştır. CİRİT’inTürkiye’deki ilk teslimatlarını Mayıs ayıiçinde tamamlamış olarak fuara gelenRoketsan, artık Türk Silahlı Kuvvetleri(TSK)’nin envanterine girmiş bir sistemipazarlamaktadır.

Eurosatory’de hem CİRİT ile ilgili olarakuzun süredir görüşülen potansiyel müş-terilerle bir araya gelinmiş hem dedevam eden projelerle ilgili tanıtım vegörüşmeler yapılmıştır.

Ürdün Prensi FAISAL bin Al Hussein, Şili

eurosatory 2012

Ürdün Prensi FAISAL’ı Standımızda Ağırladık

38


sayı 1 temmuz 2012

BAE Heyetinin Standımızı Ziyareti

SAAB ile GörüşmeRoketsan Standı Standımızın Genel Görünümü

39


Emniyet Müdürü Cafer TOZLUOĞLU

gibi seçkin davetlilerimizle birlikte çok

değerli Yönetim Kurulu Üyelerimiz ve

emeklilerimiz ortak olmuşlardır. Sanatçı-

larımız Sertaç BALCI ve Mehmet DEMİR-

TAŞ performansları ile göz doldurmuşlar

ve unutulmaz bir gün yaşanmasında ve-

sile olmuşlardır.

Roketsan’ın 24. kuruluşyıldönümü, değerlimisafirlerimizin ve Roketsançalışanlarının katılımıylacoşkuyla kutlanmıştır.

Roketsan’nın 24. Kuruluş Yıldönümü 29

Haziran 2012 saat 13:30-17:30 aralı-

ğında Roketsan Elmadağ tesislerinde

coşkuyla kutlanmıştır. Coşkumuza Elma-

dağ Belediye Başkanı Gazi ŞAHİN, İlçe

24. kuruluş yıldönümü

Dr. Eyüp KAPTAN’ın Konuşması

Kuruluş Etkinliklerinden Bir Kare

Kuruluş Yıldönümü Pastası Kesilirken

Selçuk YAŞAR’ın Konuşması

24. Kuruluş Yıldönümü Halayı

roketsan dergisi

roketsan’lı olmak

40

roketsan’lı olmaksayı 1 temmuz 2012

Yönetici adaylarına yönelik“Yönetici YetiştirmeEğitimleri” 2012 yılında dadevam etmektedir.

2011 yılında, “Liderlik Pusulası” değer-lendirmesinin uygulandığı ve bireyselgeribildirim verilerek durum tespitininyapıldığı bir süreç olan DeğerlendirmeMerkezi çalışmalarını sonlandıran yöne-tici adayları Problem Çözme ve KararVerme, Verimliliğin Anahtarı, Vay Ca-nına Dedirtmek, Etkileme ve İkna Eğitimive Cayenne İş Simülasyonu eğitimlerini2012 yılı sonuna kadar tamamlayarakYönetici Yetiştirme Eğitimleri 1. Modülçalışmalarını tamamlamış olacaklar.

Ek olarak, geçtiğimiz yıl 1. Modül eğitim-lerini tamamlamış 13 yönetici adayın-

dan 10’u yöneticiliğe terfi etmiş olup2012 yılı içerisinde Yönetici YetiştirmeEğitimleri 2. modülü kapsamında SonuçOdaklı Durumsal Liderlik, PerformansOdaklı Etkin Liderlik, Vizyon Odaklı Stra-tejik Liderlik ve Decision Base İş Simülas-yonu eğitimlerini tamamlamışlardır.

Yöneticilerimizin yetkinliklerini arttırmayıhedeflediğimiz bu uygulama 2012 yı-lında oluşturulan yeni gruplar ile devametmektedir.

Roketsan 2012 Hedef Çalıştayları

Şirketimizin 2012 yılı kurumsal hedefle-rinin belirlenmesi amacıyla düzenlenen“Hedef Çalıştayları”, tüm yöneticilerimi-zin katılımı ile gerçekleşmiştir. Stratejikplanımız kapsamında grup başkanlıklarıve direktörlüklerimizin beklentileri doğ-rultusunda 2012 hedeflerimiz belirlen-miştir.

Ayrıca çalıştaylarda, Roketsan bünyesin-deki müdürlük ve direktörlüklerin karşı-lıklı olarak birbirlerinden beklentileri vememnuniyet seviyelerinin ölçümüneyönelik “İç Müşteri Beklenti Çalışmaları”gerçekleştirilmiştir.

Teknoloji Seminerleri

Şirketimiz çalışanları, dünya çapındagerçekleşen teknolojik yenilikleri takipetmek ve/veya Roketsan’ı ve Roket-san’ın çalışma konularını uluslararasıalanda tanıtmak amacıyla yurt dışındaeğitim/konferans/kongrelere katılmak-tadırlar. Söz konusu faaliyete katılanpersonelimiz bu sayede elde ettiği kaza-nımı ayrıntılı biçimde raporlamakta ay-rıca bu kazanımlarını diğer şirketçalışanlarımız ile 2012 yılı başından iti-baren düzenlenen “Teknoloji Seminer-leri”nde paylaşmaktadır.

roketsan yönetici yetiştirme eğitimleridevam ediyor

Oryantasyon Eğitimi Teknoloji SemineriYönetici Yetiştirme

41

roketsan dergisi

“Bilgi paylaştıkça büyür” yaklaşımı ile heray düzenli olarak tekrarlanan TeknolojiSeminerlerine ilgi gün geçtikçe art-makta ve bu yaklaşımın şirket verimlili-ğine katkı sağlayacağına olan inançpekişmektedir.

Büyüyen Roketsan

Artan proje sayısı ile son yıllarda kadro-sunu genişleten Roketsan bugün artık1.400’ü aşkın çalışanı ile Savunma Sa-nayii’nin en büyükleri arasında yerini al-maktadır.

Şirketimiz 2011 yılını 1.328 çalışan ile ta-mamlamış olup, 2012 yılı Haziran ayı iti-bari ile 80 kişinin de aramızakatılmasıyla 1.400’ü geçkin çalışan sayı-sına ulaşmıştır.

Kariyer Hareketleri

Şirketimizin gelişmesine paralel olarak ge-lişmekte olan insan gücümüz 2012 yı-lında yeni terfi ve atamalar ile daha güçlükılınmıştır.

Bu kapsamda; ünvan grupları bazındabir üst pozisyona geçen kişi sayıları aşa-ğıda verilmiştir.

Mühendis ünvan grubunda 50 kişiTeknisyen ünvan grubunda 9 kişiUzman ünvan grubunda 2 kişi İdari Görevli ünvan grubunda 4 kişi Yönetici atamaları 10 kişi

Oryantasyon Eğitimi

Şirketimizde yeni çalışmaya başlayan per-sonelimiz öncelikle iç bilgisayar ağımızda

yer alan web sitemiz Roketsan Portal’dekiE-Kampüs üzerinden ilk oryantasyon eği-timlerini almaktadırlar. Bu eğitim saye-sinde günlük iş hayatında ihtiyaçduydukları her türlü bilgiye sahip olmalarısağlanmaktadır.

Oryantasyon eğitiminin 2. etabı olan veşirketimizi daha yakından tanımalarınısağlayan teknik oryantasyon ve yerindegörerek eğitim kısmı ise üç ayda bir tek-rarlanmaktadır. Bu kez 31 Mayıs-1 Hazi-ran tarihlerinde yaklaşık 80 kişinin katılımıile gerçekleştirilen Oryantasyon eğitimi,Genel Müdürümüz Selçuk YAŞAR’ın katıl-dığı bir toplantı ile başlamış olup ardın-dan tüm direktörlük ve müdürlüklerimizinsunumları ile devam etmiştir. 1,5 günsüren program sonunda, Roketsan aile-sinin yeni üyeleri şirketimizi ve yapılan iş-leri daha yakından tanımışlardır.

Roketsan Ödüllendirme Prosedürü kap-samında her yıl kuruluş yıldönümünde5., 10. ve 20. yılını dolduran çalışanları-mıza verilen hizmet ödülleri bu yıl da sa-hiplerini buldu.

Düzenlenen ödül töreninde uzun so-luklu çalışanlarımıza, hizmet plaketleri ilebirlikte ödülleri üst yönetimimiz tarafın-dan takdim edilmiştir.

20. Yılını Dolduran Çalışanlarımız

Ali Osman MERTTOPÇUOĞLU, ErcanKANSU, Bülent KURUSAKIZ, İsmetELBER, Nazım OR, Kadir Caner AKFIRAT,

nice yıllara…Kadir KÜÇÜKMEVZİ, Necati KARAKÖSE,Ergün ATA, Nejdet ERDEM, Yakup BÜ-YÜKSEYMEN, Cengiz TETİK, UğurOFLAZ, Zühtü SABİT, Reşadet ÖZTÜRK,Adnan OKUMUŞ, Zülgarneyin ÖZBAŞ,Sedat DİKEÇ, Ali ŞAHİN, Ünsal EKİZŞIK,Ahmet BEKTAŞ, Muammer AKTAY,Ayhan İDE, İlhan ATAY, Servet ÇIPLAK,Mustafa Uğur GÜNER, Volkan Bahri ME-LİKOĞLU, Mehtap DOĞAN, İhsan YIL-MAZER, Mehti YOLDEMİR, ErgülÖZGEN, Numan EKMEN.


Hakan Kürşat SERTPOYRAZ, MustafaHASKILIÇ, Tolga Ediz KUNTASAL, CenkÖNEN, Hacı Bayram EROVA, MeltemEROĞLU, İclal DURAL, Levent ODABAŞ,Erhan EROĞLU, Cevdet SALİHOĞLU,Durmuş ÖZDAMAR, Ali ELDEM, Meh-met KAYACIK.


Ali Şimşek TEKEREK, Umut GÜMÜŞ,

Güneş AYDIN, Özlem ÜNLÜSOY,Doğan TAŞÇI, Emrah GÜLAY, Celal ER-TUĞRUL, İsmail İlhan DUMAN, ÖzgürYAŞAR, Selim SELVİ, Eser GÜREL, BegümÜÇER ÇANGA, Barış ATİK, Elif DuyguBAĞDU, Halil İbrahim ÖNEY, YılmazKAYA, İbrahim KAYA, Sevda AÇIK, ErtenERÖZDEN, Levent KOÇAK, Mustafa AkınERDEM, Mustafa İNCİ, Serkan BAŞARAN,Fatih YILDIRIM, Ahmet KOL, Koray SavaşERER, Gencer GENÇ, Adem BÖCEK, Ser-kan TOPRAK, Naci ÖZTÜRK, GökhanTÜŞÜN, Hüseyin ASAN, Yücel DEMİRCİ,Tuba KAYA, Kamil ERDEM, Ayhan KIRIL-MAZKOL, Onur BAŞ, Mustafa BAŞARAN,Hasibe SARIYAĞ, Tuncay TUNÇ, EmreŞAHİN, Murat AKKUŞ, Ahmet SEZER,Orkun Umur ÖNEM, Özgür EvrenYAĞIZ, Bora KALPAKLI, Hasan OnurBEYGO, Cemile Esra HAĞUR, Başak Yİ-ĞİTSOY, Lütfiye SERCAN, Turhan ŞAMİ-LOĞLU, Gökşen BİLİR, Feridun ŞAŞI,Yasin POLAT, Ezgi CİVEK COŞKUN, Mus-tafa ELMADAĞLI, Sami Samet ÖZKAN,Kenan PEKMEZ, Mustafa İZGÜDEN,Murat BAYRAMOĞLU.

42


sayı 1 temmuz 2012

Roketsan Sosyal EtkinlikTopluluğu (ROSET)kurulduğu 2010 yılındanbu yana çalışmalarınıkültürel etkinlikler ve sporfaaliyeti ile sürdürmektedir.

Satış Sonrası Hizmetler Müdürlüğü’ndenMustafa KOÇ tarafından tasarlananROSET logosunda topluluğun çalışmaalanlarına vurgu yapılmıştır.

Gerçekleştirilen tüm aktivitelerde amaçRoketsan çalışanları arasındaki iletişimisanat ve sporun gücüyle kuvvetlendir-mektir.

Topluluk, çalışmalarını, TAM ve EkipmanÜretim Birimi’nden Halil ÖZKAN, İnsanKaynakları Müdürlüğü’nden TuğçeKAYA BALAMAN ve Ceyda KILIÇ yöneti-minde gerçekleştirmektedir.

Topluluk, kültürel alanda düzenlenen et-kinlikleri (Tiyatro, Konser, Sergi vb.) ya-kından takip ederek Roketsan Portal’deduyurmakta ve toplu bilet organizasyon-ları ile katılımı teşvik etmektedir.

Diğer taraftan spor kulübü ile ortak ge-ziler düzenlemekte ve bu etkinliklere ça-lışanların katılımını sağlamaktadır.

Topluluğun spor alanında faaliyet gös-terdiği kulüpler ve bu kulüplerin sorum-luları yanda belirtilmiştir.

Futbol KulübüErhan KİBAR, Ziya AKBIYIK,Haşim ÖZEL

Voleybol KulübüSalih GÜLLEROĞLU, Gürler KAYAOnur BAŞ, Meltem DİRİM

Basketbol KulübüOrkun ÖNEM, Ersin ÖZBEK

Bowling KulübüAli GÜRÜN, Tamer YILMAZ, Başak MERT

Dragon KulübüDevrim SİMAV, Özlem DEMİR,Hakan KUTGÜN

Masa Tenisi KulübüAli ÖNDER, Korhan COŞKUN

Dalış KulübüAlpin YALÇI

Atletizm KulübüErgün KIZILASLAN

Dart KulübüArtun Civan CANSALAR

Tenis KulübüAli TEMEL, Korhan COŞKUN

Tavla KulübüDevrim SİMAV

Satranç KulübüSemih ADIŞANLI

Kayak KulübüAslı SAPMAZ, Özlem DEMİR, Ali TEMEL

Briç KulübüAhmet Nuri DERVİŞOĞLU

Bowling Kulübü

2012 yılında bol etkinlikli bir yıl geçirenRoketsan Bowling Kulübü, yıl içerisindeyedi hafta süren ve 20 takımın katıldığıRoketsan Bowling Ligi’nin yanı sıra Ro-ketsan Bowling Turnuvası etkinliklerinidüzenlemiştir.

Bunların yanı sıra Kansu ÖZTÜRK, CemGÖKÇAY, Serhat DEMİR ve Tamer YIL-MAZ’dan oluşan Roketsan Bowling Ta-kımımız Rollhouse tarafından Mayıs2012 tarihinde düzenlenen Bilişim veSavunma Sektörleri Bowling Turnu-vası’nda şampiyon olmuştur.

Atletizm Kulübü

Atletizm Kulübümüz yıl içerisinde katıl-dığı iki etkinlik ile şirketimizi atletizm ala-nında temsil etmiştir. Bu etkinliklerdenilki her yıl Atatürk’ün Ankara’ya geliş yıl-dönümü anısına düzenlenen BüyükAtatürk Koşusu’dur. Bu koşuya şirketi-mizden Başar SEÇKİN, Tuncer Tuna KA-RAÜZÜM, Ergün KIZILASLAN, GökhanTÜŞÜN, Merih Coşkun ORHUN, Mus-tafa BİLGİN, Ümit BEKTİK, Mehmet YIL-MAZER ve Serdar ÖPÖZ katılmıştır.

roset faaliyetine devam ediyor…

Roketsan Bowling Turnuvası

43


roketsan dergisi

Atletizm Kulübümüzün katıldığı birdiğer etkinlik ise Gazi Mustafa KemalAtatürk’ün 93 yıl önce Kurtuluş müca-delesinin ışığını yakmak için Samsun`agelişinin yıldönümü nedeniyle 19Mayıs 2012 tarihinde Samsun ilindegerçekleştirilen 19 Mayıs Yarı Mara-tonu’na şirketimizi temsilen Ergün KIZI-LASLAN, Tuncer Tuna KARAÜZÜM,Mehmet YILMAZER ve Mustafa BİL-GİN’in katılmasıdır.

Dalış Kulübü

2011 yılında kuru-lan Roketsan DalışKulübü Eylülayında gerçekleş-

tirdiği Kaş dalışı veeğitimini tamamlayan

çalışanlarımız için yapılan bröve töreniile 2011 etkinliklerini tamamladı.

Çalışmalarını, Platform Entegrasyon Bi-

rimi’nden Alpin YALÇI’nın önderliğindesürdüren kulüp 2012 yılında ise ilk teo-rik eğitimini 21-24 Mayıs tarihleri ara-sında Ankara Doğa AktiviteleriMerkezi’nin (ADAM) Farabi Sokak’takidalış okulunda gerçekleştirdi. Kulüp,dört günlük eğitimin ardından 26-27Mayıs tarihlerinde gerçekleştirilen dalışetkinliği ile aktivitelerine devam etmek-tedir.

Futbol Kulübü

Elmadağ Belediyesi’nin düzenlemiş ol-duğu kurumlararası 2012 futbol turnu-vasında Erhan KİBAR, Ziya AKBIYIK ve

Roketsan Futbol Kulübü

Roketsan Atletizm Kulübü

Roketsan Dalış Kulübü

Roketsan Dalış Kulübü

Roketsan Futbol Kulübü

44


sayı 1 temmuz 2012

Haşim ÖZEL kaptanlığında futbol takı-mımız 16 takım arasından birinci olmuş-tur. Ardından kupa töreninde dereceyegiren takımlara ödülleri Elmadağ Bele-diye Başkanı Gazi ŞAHİN, Genel MüdürYardımcımız Yavuz AKA ve direktörleri-miz Ali KARASLAN ve Atakan ATA tara-fından verilmiştir.

Roketsan Futbol Takımı:Teknik Sorumlu: Erhan KİBAROsman PEHLİVAN, Ziya AKBIYIK, HaşimÖZEL, Barış AÇAN, Emre EKSERT, ÖmerTOPRAK, Cemil CİHAN ÖZALEVLİ, Mu-hittin AKTAŞ, Yakup ÖZDEN, GökhanBARIŞ, Murat ÖZCAN.

Masa Tenisi Kulübü

Roketsan Masa Tenisi takımımız, 2011yılının ortalarında başlayıp, 2012 Mayısayında sonlanan, zorlu bir ligi 24 kurumtakımı arasından ikinci olarak tamamla-mış ve Ali ÖNDER kaptanlığında birincilige yükselmiştir.

Roketsan Masa Tenisi Takımı:Ali ÖNDER, Korhan COŞKUN, EnginALAKOÇ, A. Ongun KURT.

Dragon Takımı

Çalışanları hayatın ciddiyetinden uzak-laştırmayı hedefleyen KurumlararasıDragon Bot Festivali 9-10 Haziran tarih-leri arasında Ankara Mogan Park’ta ger-çekleşti.

Katılımcıların iş yaşamının getirdiği stresikürek çekerek yok etmelerini amaçlayanfestivalin Ankara’da gerçekleşen aya-ğına 47 takım katılmıştır. İki gün sürenfestivalde ilk günün sonunda takımlarınperformanslarına göre Sport ve FunFun kategorileri oluşturulmuştur.

Şirketimiz adına festivale katılan takımla-rımızdan ROKETSAN 1 takımı Sport ka-tegorisinde 3.; ROKETSAN 2 takımı iseFun Fun kategorisinde 1. olmuştur.

2010 yılından bu yana Dragon Festiva-line katılan takımlarımız, 2011 yılındaSport alanında aldığı 3.lük derecesine2012’de yenilerini ekleyerek başarılarınısürdürmektedir.

Kayak Kulübü

2011 yılında kurulan kayak kulübümüz2012 yılında da etkinliklerini sürdürdü.Şirket çalışanlarımızın ve ailelerinin katılı-mıyla Şubat ve Mart aylarında Erciyes’ekayak turları düzenlendi. Kışın soğukşartlarını eğlenceli saatlere çeviren kulü-bümüz yeni etkinliklerine kış mevsiminingelmesi ile devam edecektir.

Roketsan Dragon Takımı

Roketsan Kayak Kulübü

45


misafirlerimizroketsan dergisi

18 Ocak 2012Dz.K.K.lığından Emekli Amiraller Roket-san Elmadağ tesislerini ziyaret etmiş,kendilerine genel Roketsan tanıtımı ya-pılmıştır.

24 Ocak 2012İstanbul Teknik Üniversitesi Uçak veUzay Mühendisliği öğrencileri ve hoca-larından oluşan bir grup; Roketsan El-madağ tesislerini ziyaret etmiş,kendilerine genel Roketsan tanıtımı ya-pılmıştır.

3 Şubat 2012Endonezya Savunma Bakanlığı Sa-vunma Sanayii Komitesi yetkililerindenoluşan bir heyet Roketsan Elmadağ tes-islerini ziyaret etmiş, kendilerine Roket-san ve ürünlerini tanıtan sunumumüteakip tesis turu icra edilmiştir.

7 Şubat 201219 Mayıs Üniversitesi Yetkilileri; Roket-san Elmadağ tesislerini ziyaret etmiş,kendilerine genel Roketsan tanıtımı ya-pılmıştır.

8 Şubat 2012Hava Teknik Okullar Komutanlığı öğ-rencilerinden oluşan bir heyet; Roket-san Elmadağ tesislerini ziyaret etmiş,kendilerine genel Roketsan tanıtımı ya-pılmıştır.

12 Şubat 2012Endonezya Silahlı Kuvvetleri KomutanıOramiral Agus SUHATRONO ve bera-berindeki heyet; Roketsan Elmadağ tes-islerini ziyaret etmiş, kendilerineRoketsan ve ürünlerini tanıtan sunumumüteakip tesis turu icra edilmiştir.

2 Mart 2012K.K.K.lığı Kara Harp Okulu Savunma Bi-limleri Enstitüsü yüksek lisans ve dok-tora öğrencilerinden oluşan bir heyet;Roketsan Elmadağ tesislerini ziyaretetmiş, kendilerine genel Roketsan tanı-tımı yapılmıştır.

14 Mart 2012Kara Harp Okulu Öğrencilerinden olu-şan bir heyet; Roketsan Elmadağ tesis-lerini ziyaret etmiş, kendilerine genelRoketsan tanıtımı yapılmıştır.

13 Mart 2012OSSA Ostim Savunma ve Havacılık Kü-melenmesinden oluşan heyet; Roket-san Elmadağ tesislerini ziyaret etmiş,kendilerine genel Roketsan tanıtımı ya-pılmıştır.

22 Mart 2012TSK Rehabilatasyon Merkezinden birgrup Gazi; Roketsan Elmadağ tesisleriniziyaret etmiş, kendilerine Roketsan veürünlerini tanıtan sunumu müteakiptesis turu icra edilmiştir.

12 Nisan 2012MSB Modernizasyon Mal ve Hizmet Te-dariki Dairesi Başkanı Tuğgeneral RafetSevinç ŞAŞMAZ ve beraberindeki heyetRoketsan Elmadağ tesislerini ziyaretetmiş, kendilerine Roketsan ve ürünle-rini tanıtan sunumu müteakip tesis turuicra edilmiştir.

27 Nisan 2012Avustralya Savunma İşbirliği Heyeti, Ro-ketsan’ı ziyaret etmiş, çeşitli projelerkapsamında işbirliği olanaklarını görü-şülmüştür.

Endonezya Savunma Bakanlığı SavunmaSanayii Komitesi Ziyareti

Endonezya Silahlı Kuvvetleri KomutanıOramiral Agus SUHATRONO Ziyareti

OSSA Ostim Savunma ve HavacılıkKümelenmesi Ziyareti

46

misafirlerimizsayı 1 temmuz 2012

BAE Heyeti Ziyareti

18 Mayıs 2012Katar Heyeti, Roketsan Elmadağ tesisle-rini ziyaret etmiş, kendilerine Roketsanve ürünlerini tanıtan sunumu müteakiptesis turu icra edilmiştir.

31 Mayıs 2012K.K.K.lığı Loj.K.Korg. Ö. Necati ÖZBA-HADIR, Roketsan Yönetim Kurulu Baş-kanı Dr. Eyüp KAPTAN’ı ziyaret etmiştir.

13 Haziran 2012Cezayir Askeri Heyeti, Roketsan tesisi zi-yaret etmiştir. Kendilerine genel Roket-san tanıtımı yapılmıştır.

19 Haziran 2012İtalyan Savunma Bakanı Genel Sekreterive Silahlanma Direktörü ile Heyeti Ro-ketsan tesisini ziyaret etmiştir.

20 Haziran 2012BAE Hava Kuvvetleri Harekat Başkanı veHeyeti, Roketsan tesisini ziyaret etmiş-tir.

27 Haziran 2012Hv.K.K.lığı Tek. Okullar Mühimmat Tah-rip Subay Temel Kursiyerleri Roketsantesisini ziyaret etmiş, kendilerine Roket-san ve ürünlerini tanıtan sunumu mü-teakip tesis turu icra edilmiştir.

Katar Heyeti ZiyaretiTSK Rehabilitasyon Merkezi’nden Bir Grup

Gazi Ziyareti

Avustralya Savunma İşbirliği Heyeti Ziyareti

K.K.K.lığı Loj.K.Korg. Ö. Necati ÖZBAHADIRZiyareti

47

basın’da roketsan

48

roketsan dergisi

Savunmave Havacılık

Savunmave Havacılık

basın’da roketsansayı 1 temmuz 2012

49

Euronewsport

MSI

ALDefaiya

DailyNews

Jane’sDefence Weekly

FidaeNews

basın’da roketsanroketsan dergisi

50

JanesEurosatory

DefenceTurkey

HürriyetDaily News

TecnologiaMilitar

basın’da roketsan

51

sayı 1 temmuz 2012

› wp-content › uploads › 2012 › 11 › roket... temmuz 2012 / issn 1302-1435• tasarim ve...

Documents