№ 6, 2020orleunursultan.kz/wp-content/uploads/2020/07...6, 2020 6, 2020 (70) ЖУРНАЛҒА...

№ 6, 2020

№ 6, 2020 (70)

ЖУРНАЛҒА ҚОСЫМШАПРИЛОЖЕНИЕ К ЖУРНАЛУ

«ӨРЛЕУ» БАҰО» АҚФ НҰР-СҰЛТАНҚАЛАСЫ БОЙЫНША ПҚ БАИ

ФАО «НЦПК «ӨРЛЕУ» ИПКПР ПО ГОРОДУ НУР-СУЛТАН

1

РЕСПУБЛИКАЛЫҚ АҚПАРАТТЫ – ӘДІСТЕМЕЛІК ЖУРНАЛ РЕСПУБЛИКАНСКИЙ ИНФОРМАЦИОННО – МЕТОДИЧЕСКИЙ ЖУРНАЛ

БІЛІМДЕГІ

ЖАҢАЛЫҚТАР

ЖУРНАЛҒА ҚОСЫМША ПРИЛОЖЕНИЕ К ЖУРНАЛУ

2

«Білімдегі жаңалықтар» журналына қосымша, № 6 Нұр-Сұлтан – 2020

Меншік иесі

«Өрлеу» біліктілікті арттыру ұлттық орталығы» акционерлік қоғамының филиалы Нұр-Сұлтан қаласы бойынша педагогикалық

қызметкерлердің біліктілігін арттыру институты

Бас редакторы: Л.А. Саинова, магистр

ПҚ БАИ директоры, Редакция алқасының мүшелері: А. И. Чокушева, PhD ПҚ БАИ Ж. С. Нурмагамбетова, магистр ПҚ БАИ Г. К. Даулетбаева, магистр ПҚ БАИ Г. У. Тусупова ПҚ БАИ Н. А. Клименко, ПҚ БАИ В. И. Нурмаганбетова, ПҚ БАИ Ж. Р. Айтжанова, ПҚ БАИ М. Ж. Асамбаев, ПҚ БАИ

Дайындаған редактор: О. А. Бегалина

Компьютермен қалыптаған: Н. Ж. Исенов

Редакцияның мекен-жайы: Нұр-Сұлтан қаласы, Мәңгілік Ел даңғылы 18

Телефон/факс 8 (7172) 48-76-85

Жарияланымдар авторлық өңдеуде берілген. Ақылдастар алқасы мен редакция жарияланымның ішкі мазмұны мен әдістемелік негізіне және техникалық

келеңсіздіктерге жауапты емес

3

МАЗМҰНЫ / СОДЕРЖАНИЕ

ОҚЫТУДЫҢ ТЕХНОЛОГИЯСЫ МЕН ПРАКТИКАСЫ /

ТЕХНОЛОГИИ И ПРАКТИКА ОБУЧЕНИЯ

Ермаханова А. Ә. Т. Ахтанов «Күй аңызы»......................................................... Есембаева Г. А. Sport, health and exercise............................................................ Инсегенева Ж. Б. Су бар жерде дәулет бар........................................................ Уразбаева С. К. Байқоңыр...................................................................................... Оразаев З. Экологические проблемы использования тепловых машин.......... БАСТАУЫШ МЕКТЕПТЕ ОҚЫТУ /

ОБУЧЕНИЕ В НАЧАЛЬНОЙ ШКОЛЕ

Ахметова А. Ұлттық киімдер................................................................................ Сейткалиева Г. М. Мен және табиғат. Ү дыбысы мен әрпі............................... Утебаева С. Х. Ауа райы адамдарға қалай әсер етеді?...................................... Мусабекова Р. М. Музыкальные инструменты симфонического оркестра................................................................................................................... СЫНЫПТАН ТЫС ІС-ШАРАЛАР / ВНЕКЛАССНЫЕ МЕРОПРИЯТИЯ

Мейркулова Н. Т. Бақытты отбасында - бақытты балалар!......................... Айтжанова О. А. Эффект корел: powerclip..........................................................

Айтжанова Д. С. Дроби в народном танце.......................................................... Алибаева Г. У. «Трагедии ХХ века»......................................................................

Зубкова А. П. Этюды на сюжет небольшого юмористического рассказа.................................................................................................................... Нурхайдарова М. К. Бумажная бижутерия.......................................................... Соловьева Е. А. Транспорт. Виды транспорта................................................. Туитина З. К. Дистанционное обучение - веление времени...............................

4 7 10 17 26

33 36 38

44

48 51 54 57

63 68 73 77

4

ОҚЫТУДЫҢ ТЕХНОЛОГИЯСЫ МЕН ПРАКТИКАСЫ / ТЕХНОЛОГИИ И ПРАКТИКА ОБУЧЕНИЯ

Т. АХТАНОВ «КҮЙ АҢЫЗЫ»

Ермаханова А. Ә.,

№45 жалпы білім беретін орта мектептің

қазақ тілі мен әдебиеті пәні мұғалімі,

Ақтөбе қаласы,

Сынып: 8

Пән: қазақ әдебиеті

Оқу мақсаты 8.Т/Ж.2 Әдеби шығарманың идеясы мен пафосын

ұлттық мүдде тұрғысынан ашу.

Сабақтың

мақсаты

Әдеби шығарманың идеясы мен пафосын ұлттық

мүдде тұрғысынан ашады.

Бағалау

критерийлері әдеби шығарманың идеясын анықтайды;

шығарма пафосының ұлттық ерекшелігін

көрсетеді.

Тілдік мақсаттар Пәнге қатысты сөздік қор мен терминдер: идея,

пафос, ұлттық мүдде.

Құндылықтарға

баулу

Шығарма негізінде үлкенге құрмет көрсетуге, сөз

сырын түсінуге, күй өнерінің тылсым күшін

ұғынуға, күйшіні қадірлеуге тәрбиелеу.

Пәнаралық

байланыс

Қазақстан тарихы, музыка, әдебиет теориясы.

Алдыңғы білім «Қарлы кесек» әдісі негізінде шығарманың

мазмұнына шолу жасау.

Жоспар

Жоспар

лы уақыт

Жоспарланған жаттығу түрлері Ресурс

Сабақтың

басы

5 минут

1. Топқа бөлу. «Мозайка» әдісі. Бірнеше бөлікке

қиылған сөйлемдерді құрастыру арқылы топқа

бөлінеді.

1. Күй-музыкалық жанр, қазақ халқының

аспаптық пьесасы.

2. Күйші - домбырада, қобызда, сыбызғыда күй

Қима

қағаздар

5

орындаушы музыкант.

3. «Нар идірген» күйі осылай туған еді.

2. Ой шақыру. «Сұрақ-жауап» әдісі.

- Ақсақал мен Естеміс қандай мәселе бойынша

уәделесті?

- Естеміс күйді қалай орындады?

(Мұғалімнің жетекші сұрақтары арқылы сабақ

мақсаты анықталады).

3. Алдыңғы білімді пысықтау. Жеке

оқушымен жұмыс.

«Қарлы кесек» әдісі. Шеңбер жасап тұрған

оқушыға мұғалім қағаз кесекшені лақтырып

сұрақ қояды, оқушы жауабын айтып қайта

лақтырады.

- Шығарма қалай аталады?

- Шығарманың авторы кім?

- Қандай тақырып көтерілген?

- Кейіпкерлерді ата.

- Шығарма қалай басталды?

- Шығарма немен аяқталды?

Дескриптор.

Білім алушы:

- Әңгіме мазмұнын есіне түсіреді;

- Сұрақтарға нақты 1 сөйлеммен жауап береді.

Мұғалімнің бағалауы (Керемет, жақсы,

талпынамыз).

«Нар

идірген»

күйі

әуенімен

орындау

Сабақтың

ортасы

25 минут

Қалыптастырушы тапсырмалар.

№1. Ұжымдық жұмыс. «Ашық микрафон» әдісі.

Ойыңызды жеткізіңіз.

«Қарағым Оразымбет, маған ергеніңе жыл болып

калды. Құлағың сақ, қолың жүйрік жігітсің. Түбі,

жақсы күйші сен боларсың. Бірақ күйімді үлгі

етсең де, менің өмірімді үлгі етпе!» деген Естеміс

сөзінен нені аңғаруға болады?

№2. Шығарманы ұлттық мүдде тұрғысынан

ашуға тырысыңыз. «Күйшінің саусағы домбыраның сағағына таман

Микро

фон

6

келіп, безек қағып, күй аз бұлқынып, жоғары

өрледі де, суырылып барып асқақтап жүре берді».

Жазушы күй туралы, күйші туралы неге

осыншама тебіреніп жазды?

Дескриптор.

Білім алушы:

- шығарма идеясын анықтайды;

- ұлттық мүдде тұрғысынан ашып жазады;

- ойын жеткізеді.

Оқушылар бірін-бірі «Бас бармақ» әдісі

арқылы бағалайды.

Саралап оқыту. Көмек қажет ететін оқушыларға

анықтамасын ұсыну.

Шығарманың идеясы - автордың айтқысы

келген ойы.

Пафос - шығармадағы автордың ақиқатқа

жетудегі құралы.

Мульти

м. тақта

Сабақтың

соңы

10 минут

Бекіту. «Соңғы сөзді мен айтамын ... »әдісі.

- Күй құдіретті ... деген пікірді жалғастырып,

ойыңызды қорытыңыз.

Кері байланыс «111» стратегиясы 1 сәттілік

1 сәтсіздік

1 ұсыныс

Үйге тапсырма: Ізденіс тапсырмасы.

Бір күйдің өмірге келу тарихын анықта.

Түрлі-

түсті

стикер

лер

Саралау – оқушыға

мейлінше қолдау

көрсетуді қалай

жоспарлайсыз? Қабілетті

оқушыға тапсырманы

қалай түрлендіреміз?

Бағалау – оқушы

білімін тексеруді

қалай

жоспарлайсыз?

Пәнаралық байланыс –

денсаулық және

қауіпсіздік, АКТ - мен

байланыс,

құндылықтармен

байланыс (тәрбие

элементі)

Рефлексия.

Сабақтың мақсаты мен оқу

міндеттері орындалды ма? Бүгін

оқушылар не үйренді? Сабақ қалай

өтті, қандай деңгейде өтті?

Жоспарлаған саралау жақсы іске

асты ма? (тапсырмалар сәйкес болды

ма?) Уақытты қалай пайдаландым?

Жоспарыма қандай өзгерістер

енгіздім және неге?

7

Қорытынды бағалау.

Ең жақсы өткен екі нәрсе (оқыту мен оқуға қатысты)

1.

2.

Қандай екі нәрсе немесе тапсырма сабақтың одан да жақсы өтуіне

ықпалын тигізер еді? (оқыту мен оқуға қатысты)

Осы сабақтың барысында барлық сынып немесе жекелеген оқушылар

жөнінде келесі сабағыма қажет болуы мүмкін қандай ақпарат білдім?

SPORT, HEALTH AND EXERCISE

Есембаева Г. А.,

№54 мектеп-лицейдің ағылшын тілі

пәні мұғалімі, Нұр-Сұлтан қаласы

Summative assessment for the unit «Sport, Health and Exercise»,

Term 2, Grade 8

Learning

objectives

8.L.1 Understand with little or no support the main points

in extended talk on a wide range of general and curricular

topics.

8.S.7 Use appropriate subject-specific vocabulary and

syntax to talk about a range of general topics, and some

curricular topics.

Assessment

Criteria Identify the main points of the text.

Apply topic related vocabulary in speech

appropriately arranging words and phrases into

well-formed sentences.

The Level of

thinking skills

Higher order of thinking skills

Duration 20 minutes

Listening

Task 1. Listen to the text TWICE and write if the statements are TRUE (T)

or FALSE (F).

Statements True or False

1. Martin feels a little bit unhealthy.

2. He says that fast food is a real support for his health.

3. Martin is not going to give up smoking.

4. He is going to go on foot a lot.

5. He is going to go to bed early to have enough sleep.

Task 2. Listen to the speaker again and choose the right option.

6. It is time to do some … in my lifestyle.

8

A. rewriting B. reformations C. recycling

7. I am going to … the sport centres.

A. attend B. involve C. organize

8. Eating fresh meal means to have more …. .

A. fruits B. vegetables C. new made food

9. Smoking, going to the pub, watching TV a lot are bad … .

A. thing B. habits C. activity

10. Walking and running helps me to … .

A. keep a diet B. keep up with C. keep fit

Speaking

Task. Choose ONE of the topics and make up an individual talk. You have

1 minute for preparation, 1-2 minutes for speaking.

Tips for Speaking

Use subject related vocabulary

Pronounces words and phrases clearly

Use tenses with future meaning and a phrasal verb to keep

Topic 1 Fit habits Topic 2 Sport heroes

Topic 3 Fitness in groups Topic 4 Healthy lifestyle

Topic 5 Exercises for different ages

9

Learner: Uses topic related vocabulary accurately

Pronounces words and phrases clearly

Says grammatically correct sentences

Assessment Criteria Task Descriptor Mark

A learner:

Identify the main points

of the text.

1 Writes “False”

Writes “False”

Writes “False”

Writes “True”

Writes “True”

1

1

1

1

1

2 Chooses “B”

Chooses “A”

Chooses “C”

Chooses “B”

Chooses “C”

1

1

1

1

1

Apply topic related

vocabulary in speech

appropriately arranging

words and phrases into

well-formed sentences.

3 Uses topic related vocabulary

accurately

Pronounces words and phrases

clearly

Says grammatically correct

sentences

1

1

1

Total 13

Rubrics for providing information to parents of Summative Assessment for

the Unit 4 “Sport, Health and Exercise”

Learner’s name_______________________________________________

Assessment

Criteria

Level of learning achievements

Low Middle High

Identify the main

points of the

topic with some

support.

Has trouble in

identifying the

main points of the

topic while

listening. Writes

and chooses the

tasks mostly

incorrectly.

Has some

troubles in

identifying the

main points of the

topic while

listening. Makes

some mistakes in

answers.

Confidently

identifies the main

points of the topic

while listening.

Solves the tasks

correctly without

support.

10

Apply topic

related

vocabulary in

speech

appropriately

arranging words

and phrases into

well-formed

sentences.

Has difficulties in

using topical

vocabulary in

speech and the

sentences are

mostly

grammatically

incorrect.

Has some

difficulties in

using topical

vocabulary in

speech and makes

some grammar

mistakes.

Independently

uses topical

vocabulary in

speech and the

sentences are

mostly

grammatically

well -formed.

Tapescript.

These days, I feel a little bit lazy. It is time to make some lifestyle

changes! My friend Martin says that exercise and healthy eating are important. I

am going to be more like Martin. I am going to join the gym and get fit. I am

going to eat five portions of fruit and vegetables every day. I am going to have

three healthy meals – breakfast, lunch and dinner – and I am going to cook all

my food myself with fresh ingredients – no more fast food for me! I am going to

drink lots of water. I am going to stop smoking. I am going to stop going to the

pub. I am going to stop driving and start walking. I am going to stop watching

TV and start running. I am going to go to bed early and get at least eight hours’

sleep every night. From now on, I am going to be so healthy! …Tomorrow, I am

going to get fit and healthy… http://esol.britishcouncil.org/content/learners/skills/speaking/health-and-fitness

СУ БАР ЖЕРДЕ ДӘУЛЕТ БАР

Инсегенева Ж. Б.,

Зевакино жалпы білім беретін орта

мектеп-балабақша кешені, ШҚО

Сынып: 8

Пән: қазақ тілі мен әдебиеті

Қысқа мерзімді сабақ жоспары

Бөлімнің атауы: 6 – бөлім. Қазақстанның су

ресурстары

Осы сабақта қол

жеткізілетін оқу

мақсаттары (оқу

бағдарламасына

сілтеме)

8.2.6.1.- кесте, диаграмма, нұсқаулық, шартты

белгілер мен сызбаларда берілген ақпаратты

талдау, баға беру.

Сабақ

мақсаттары

Барлық оқушылар орындай алады: кесте,

диаграмма, нұсқаулық, шартты белгілер мен

http://esol.britishcouncil.org/content/learners/skills/speaking/health-and-fitness

11

сызбаларда берілген ақпаратты талдай алады.

Оқушылардың көпшілігі орындай алады: кесте,

диаграмма, нұсқаулық, шартты белгілер мен

сызбаларда берілген ақпаратты салыстыра алады.

Кейбір оқушылар орындай алады: берілген

тақырып бойынша ақпаратты бағалай алады.

Бағалау

критерийі

БК Дескрипторлар

Кесте, диаграмма,

нұсқаулық,

шартты белгілер

мен сызбаларда

берілген

ақпаратты

талдайды,

салыстырады,

бағалайды.

Ақпаратты талдай алады.

Ақпаратты салыстыра

алады.

Ақпаратқа баға бере

алады.

Тілдік мақсат Пәнге қатысты сөздік қор мен терминдер:

Пайыз, ауызсу, тереңдік, тұнық, ағын, лайланған,

қойма.

Диалог және жазылымға пайдалы тіркестер:

Мен мынадай дәлелдер келтіремін ... Оның себебін

... деп түсіндіремін. Біздің пікірімізше .... Олай

ойлауға ..... себептер бар. Бұл сабақта оқушылар

сын тұрғысынан ойлау арқылы өзіндік пікірін

білдіреді және дәлелдемелер келтіреді.

Мен осы көзқараспен келісемін/келіспеймін.

Өйткені ...


баулу

- азаматтық жауапкершілік пен патриоттық;

- ынтымақтастық: бір-бірін қолдау, өзгенің пікірін

сыйлау;

- жұптық және топтық жұмыстар орындау

барысында өзіне және айналадағы адамдарға деген

құрмет.

Пәнаралық

байланыс

География

АКТ–ны қолдану

дағдылары

Презентация

Алдыңғы білім Өткен сабақтарға шолу жасау

Жоспар

Жоспар

ланған

уақыт

Жоспарланған жаттығу түрлері Ресурс

Сабақ Қызығушылықты ояту.

12

тың

басы

5 минут

Топқа бөлу:

Оқушылардың қабілеттерін біле отырып, мұғалім

оқушыларға қима суреттерді таратады.

1 топ: «Жайық»

2 топ: «Есіл»

3 топ: «Ертіс»

1 2 3

С. Проблемалық жағдай «Миға шабуыл»

- Балалар, суретте не бейнеленген?

- Біз тұратын жерде өзен, көл бар ма?

- Бұл өзендер қай қаланың бойымен ағады?

- Ол ағынды су ма? Ағынды емес пе?

- Балалар, қалай ойласыздар, бүгін сабақта не

туралы айтамыз? /Су ресурстары туралы/

- Дұрыс, бүгін біз сабақта су ресурстары туралы

білімімізді жалғастырамыз.

Біздің мақсатымыз - кесте, диаграмма, карта

арқылы берілген ақпаратты талдаймыз, баға

береміз

Сурет

тер

Презен

тация

Сабақ

тың

ортасы

30 минут

Мағынаны тану. Айтылым алды.

1 тапсырма.

1-топ: «Жайық». «Жинақтау кестесін толтыр» 5

сөз

Мәтінде

гі тірек

сөз

Мәтіндегі тірек

сөзбен

байланысты сөз

тіркесі

Мәтіндегі тірек сөздің

бұрыннан білетін

басқа сөзбен тіркесуі

1.

Ауызсу

Ауызсу

мәселесі

Ауызсудың сапасы

2.

3.

4.

5.

Дескриптор:

1 - бағанға мәтіннен тірек сөздерді жаза алады;

Кесте,

үлестір

мелі

каточка

лар,

оқулық

13

2 - бағанға мәтіннен тірек сөзге байланысты сөз

тіркесін жаза алады;

3 - бағанға бұрыннан білетін тірек сөзді басқа

сөзбен тіркестіріп жаза алады;

2 – топ: «Есіл». «Жинақтау кестесін толтыр» 4

сөз

Мәтінде

гі тірек

сөз


сөзбен

байланысты сөз

тіркесі


сөздің бұрыннан

білетін басқа

сөзбен тіркесуі

1. Ауызсу Ауызсу мәселесі Ауызсудың

сапасы

2.

3.

4.







3-топ: «Ертіс». «Жинақтау кестесін толтыр» 3

сөз

Мәтіндегі

тірек сөз

Мәтіндегі

тірек сөзбен

байланысты

сөз тіркесі


сөздің бұрыннан

білетін басқа

сөзбен тіркесуі

1. Ауызсу Ауызсу

мәселесі

Ауызсудың сапасы

2

3







ҚБ: Топтар критерий бойынша бір – бірін

бағалайды,

Кері байланыс: мұғалімнің мадақтауы

1 - топ: «Жайық». 2 тапсырма. (10 мин)

Диаграммадағы өзен бассейіндерінің пайыздық

мөлшерімен сәйкестендіріңдер.

Диагра

мма,

ҚР

14

Еділ, Ертіс, Жайық-Каспий, Арал-Сырдария, Нұра-

Сарысу, Балқаш-Алакөл, Шу-Талас,Тобыл-Торғай

бассейіндері.


Диаграммадағы өзен бассейндерінің

пайыздық мөлшерімен сәйкестендіре алады.

2 - топ: «Есіл». 2 тапсырма. Берілген тірек сөздер

мен сөз тіркестерді қолданып, картада

Қазақстанның су бассейндерін анықтап, әңгімеле.

Тірек сөздер мен сөз тіркестер:

Шығыс аймаққа, су ресурсының 34,5 %, оңтүстік –

шығысқа – 24,1%,трансшегаралық, бассейіндердің

жетеуі, оңтүстікке – 21,2%, батысқа – 13,4%,

солтүстікке – 4,2%, орталық аймақтарға -2,6%, Есіл

бассейні, Ертіс бассейні, Жайық, Зайсан, Сырдария,

Нұра-Сарысу, Іле өзені, Іле Балқаш


Сөздер мен сөз тіркестерді қолдана алады.

Картада Қазақстанның су бассейндерін

анықтай алады.

3 топ: «Ертіс». 2 тапсырма. Қазақстандағы су

ресурстарының бөлінуін пирамидаға өсу

деңгейімен жаз. Оны баянда.

Шығыс аймаққа су ресурстарының -34,5% -ы тиеді,

оңтүстік-шығысқа -24,1% -ы, оңтүстікке -21,2% -ы,

батысқа -13,4% -ы, солтүстікке -4,2% -ы, орталық

аймақтарға 2,6% -ы тиеді.

карта

сы,

пира

мида

кестесі

15


Су ресурстарының бөлінуін пирамидаға өсу

деңгейімен жаза алады және оны баяндай

алады.

ҚБ: «Мадақтау сэндвичі» әдісі арқылы

бағалайды.

Ж 3 – тапсырма (10 мин)

«2 шындық, 1 өтірік»

Әр оқушы алдынғы тапсырмадағы диаграмма,

карта, пирамида кестесі бойынша екі шын, бір

жалған ақпарат - сөйлем құрастырады.


кесте бойынша екі шын ақпаратты құрастыра

алады;

кесте бойынша бір жалған ақпаратты анықтай

алады;

ҚБ:

Мұғалім кері байланыс жасау арқылы

оқушыларды бағалайды.

Сабақты

ң

соңы

5 минут

Рефлексия: «Ойды аяқта»

Кері байланыс: «Білім теңізі»

Мұғалім тақтаға 3 сурет іледі:

«Теңіз» – мен бәрін жақсы түсіндім,

сабақ өте қызықты болды.

Сурет

тер.

Стикер

лер.

16

«Душ» - мен толық түсінбедім; кейбір

жерде қызықсыз болды

«Кран» - мен түсінбедім, сабақ

қызықсыз болды. Оқушылар өз көңіл-күйлеріне

байланысты таңдаған суретке стикерді

жапыстырады.

Үйге тапсырма:

1 топ - карта бойынша әңгімелеу;

2 топ - карта бойыншадиалог құрастыру;

3 топ - карта бойынша сұрақтарға жауап беру.

Қосымша мәлімет

Дифференциация –

қалай жүзеге

асырылды.

Көбірек қолдау

көрсетуді қалай


Қабілетті

оқушыларға қандай

жоспар құрған

болар едіңіз? Оқу

мақсатына сәйкес

бағалау критерийі

негізінде

тапсырмаларды

күрделендірдім.

Әсіресе С тобындағы

таңдаулы

оқушыларға берілген

тапсырманың

деңгейін.

Бағалау.

Сіз оқушылардың

материалды меңгеру

деңгейін тексеруді қалай


Бағалау критерийлері мен

дескрипторлар бойынша топ

топты бағалайды.

Сабақ барысындағы бағалау

критерийлері оқу

мақсаттарына сәйкес құрылған.

Тапсырмаларды орындау

барысында «Қол шапалақтау»,

«Мадақтау сэндвичі», өзара

топпен бағалау әдістері

арқылы қалыптастырушы

бағалаудың түрлері қолданды.

Қалыптастырушы бағалау

кезінде оқушылар бір-біріне

кері байланыс береді,

Денсаулық

және

қауіпсіздік

техникасын

сақтау;

Жайлы

атмосфера

қалыптастыру.

Топтық

жұмыстар

жасағанда

оқушылардың

қауіпсіздігіне

жағдай жасау.

Сабақ бойынша рефлексия.

Сабақ мақсаты мен оқу міндеттері

орындалды ма, қолжетімді болды ма?

Барлық оқушылар оқу мақсатына қол

жеткізді ме? Егер оқу мақсатына қол

Бұл бөлімді сабақ туралы

ойларыңызды жазу үшін

қолданыңыз. Сабағыңызға

қатысты деген сол жақта

келтірілген ең маңызды

17

жеткізбеген болса неліктен деп

ойлайсыз?

Сабақ қалай және қандай деңгейде

өтті?

Жоспарланған саралау дұрыс іске

асты ма? (тапсырмалар сәйкес болды

ма?)

Сабақ кезеңдерінде уақытты тиімді

пайдаландыңыз ба?

Сабақ жоспарынан ауытқулар болды

ма, неліктен?

Осы жоспарға қандай өзгеріс

енгіземін және неге?

сұрақтарға жауап беріңіз.

Жалпы бағалау.

Сабақта ең жақсы өткен екі нәрсе (оқыту мен оқуға қатысты):

1.

2.

Сабақтың бұдан да жақсы өтуіне не оң ықпал етер еді (оқыту мен

оқуға қатысты)?

1.

2.

Осы сабақтың барысында мен сынып туралы немесе жекелеген

оқушылардың жетістіктері/қиыншылықтары туралы нені

анықтадым, келесі сабақтарда не нәрсеге назар аудару қажет?

БАЙҚОҢЫР

Уразбаева С. К.,

«№1 орта мектептің қазақ тілі мен

әдебиеті пәні мұғалімі, Ақтөбе облысы

Сынып: 8

Пән: қазақ тілі мен әдебиеті

Қазақ тілі мен әдебиет пәнінен қысқа мерзімді сабақ жоспары

Ұзақ мерзімді жоспардың

тарауы:

Жаһандық энергетикалық

дағдарыс

Осы сабақта қол

жеткізілетін оқу

мақсаттары (оқу

бағдарламасына

сілтеме)

8.Т5 Тірек сөздер, автор көзқарасы мен көңіл-

күйі арқылы негізгі ойды анықтау.

8.А1 Тұрақты тіркестер мен көркемдегіш

құралдарды қолданып, ауызша мәтіндер құрау.

Сабақтың мақсаты Барлығы орындай алады:

18

Тірек сөздер, автор көзқарасы мен көңіл-күйі

арқылы негізгі ойды анықтайды.

Көпшілігі орындай алады:

Тұрақты тіркестер мен көркемдегіш құралдарды

қолданады.

Кейбірі орындай алады:

Тұрақты тіркестер мен көркемдегіш құралдарды

қолданып, ауызша мәтін құрайды.

Бағалау критерийі 1. Мәтін мазмұнын тірек сөздер арқылы түсініп,

негізгі ойды анықтайды.

2. Сұрақтар арқылы автор көзқарасын

анықтайды.

3. Тұрақты тіркестер мен көркемдегіш

құралдарды қолданып, ауызша мәтін құрайды.


баулу

Индустрияландыру мен инновацияларға

негізделген экономикалық өсу.

(Оқушыларды үнемшілдікке, ізденіске,

ұйымшылдыққа баулу).

Пәнаралық

байланыс

Қазақ әдебиеті, тарих.

Алдыңғы білім Ғарыш, «Ғажайып планета», ғарыш кемелері,

ғарышкерлер, экипаж мүшелері,фантастика

туралы, планета жөнінде түсінігі бар.

Ойлау

дағдыларының

деңгейін анықтау

Қолдану, талдау, жинақтау

Сабақ барысы

Сабақ

тың

жоспар

лы

кезеңде

рі

Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері

Ресурс

Сабақты

ң басы

5-7

минут

Психологиялық тренинг. -2 минут

«Сені көргеніме қуаныштымын, себебі ... »

жаттығуы.

Мақсаты: жағымды психологиялық ахуал орнату.

Мұғалім: Мен сені көргеніме қуаныштымын, себебі

сен өте ақылдысың, сен кереметсің, сен көңілдісің

т.б.

Топқа кеспелер арқылы бөлу. - 1 минут.

Ғарыш, зымыран, экипаж сөздері жазылған

Кеспе

лер

19

кеспелер (суреттер) арқылы 3 топқа бөлу.

Экипаж

Тапсырма:

Бейнеролик көру арқылы сабақтың тақырыбын

анықтаңыздар. -2 минут

- Балалар, бүгінгі сабақтың тақырыбы қандай

болмақ?

- Жарайсыздар, балалар.

- Сабақтың мақсатын, бағалау критерийін

хабарлаймын.

- Балалар, бүгінгі сабақта білімдеріңізді

жұлдызшаларды зымыранға жинау арқылы

анықтаймыз.

Сабақ соңында зымыранға жина

қалған жұлдызшалар бойынша топтарға қолдау

мақсатында жұлдызшаны көп жинаған топқа қолдау

көрсетіледі.

(сурет

тер)

Интера

ктивті

тақта

Бейнер

олик

https://

www.y

outube.

com/wa

tch?v=h

cFnEW

-sk-Y

Жұл

дызша

лар,

зымы

ран

Сабақ

тың

ортасы

23-25

минут

Тыңдалым алды тапсырма.

1-тапсырма. -6 минут.

Мәтінді тыңдап, тірек сөздерді анықтайды,

сұрақтарға жауап береді.

- Балалар, Талап Сұлтанбековтың «Ғажайып

планета» атты фантастикалық әңгімесінің үзіндісін

тыңдап, тірек сөздерді анықтаңыздар.

- Алдарыңызда кеспеде берілген сұрақтарға жауап

беріңіздер. (Мәтін екі рет тыңдалады)

«Сұрақ - жауап» әдісі. -3 минут

- Сұрақтарға жауап беріңіздер.

1. Космос картасы ғарышкерлерге не үшін керек?

2. «Байқоңыр - 12» кемесі неліктен жаңа планетаға

Аудио

жазба

https://www.youtube/



20

қонбақ болды?

3. Оразовтың орнында болсаңдар, сендер не істер

едіңдер?

4. Кибер неліктен қуанды?

5. Мәтін не туралы?

(Бұл тапсырмада оқушылар автор көзқарасын

анықтайды, яғни бұл жердегі «Байқоңыр» алаң емес

планетадағы кеме туралы екенін анықтайды).

Мәтін.

Электрондық ми өз экранына космос картасын

жайып салды. Экипаж мүшелері әлем картасына

үңілді. «Байқоңырдың» келе жатқан жері от жебе

болып жарқырайды, ұлан-асыр космос мұхиты.

Галактикалық жеке-жеке жұлдыз жүйелері шоқ-шоқ

болып шашылып жатыр. Оқта-текте космос

аралдары құйрықты жұлдыздар көзге шалынады.

Қайда тарту керек?!

Оразов «Байқоңырдың» жолына ең таяу деген қос

жұлдыз шоғырына бұрылуға ұйғарды. Ол небәрі он

жеті планетадан құралған. Қос жұлдыз егіз Күндер

іспеттес.

Оразов «Байқоңырды» дәл осы планетаға

бағыттады. Экипаж мүшелері үнсіз ишаратпен бұл

шешімді мақұлдағандай. Тек Кибер алақанын

соққылап қуанып қалды. Алақай, жаңа планета

көреміз! Оның бұл қуанышы орынды да еді.

Экспедиция жинап қайтқан материалдар өте құнды.

Оны аман-есен адамзат ұрпағына жеткізу бұлжымас

борыш. Тура жолдан ауытқудың кесапаты мол. Кеме

уақыттан ұтылады, жанар отыны таусылады. Ол -

«Байқоңырды» және оның жиған материалдарын

қайткен күнде аман сақтап қалу.

«Графикалық органайзер» әдісі. -5минут

Тапсырма:Тірек сөздермен сөз тіркес, сөйлем

құраңыздар.

Тірек

сөздер

Сөз тіркес Сөйлем

«Тамаша», «Жарайсың», «Керемет» сөздер

арқылы мадақтау және жұлдызшалар тарату

Кеспе

График

алық

органа

йзер

Жұлды

зшалар

21

арқылы қолдау көрсету.


Тірек сөздерді анықтай алады. Сөз тіркес, сөйлем құрастыра алады. Сұрақтарға толық жауап бере алады. Автор көзқарасы мен көңіл-күйі арқылы

негізгі ойды анықтай алады.

«Сәйкестендіру» әдісі. - 8 минут.

2-тапсырма.

Тұрақты сөз тіркестер мен көркемдегіш құралдарды

суреттермен сәйкестендіріңдер.

Бір-біріңіздің жауаптарыңыздың дұрыстығын

слайдтағы нұсқа бойынша өзара тексеріңіздер.

1-кесте

Сөйлемдер Суреттер

Оразов

«Байқоңырдың»

жолына ең таяу деген

қос жұлдыз шоғырына

бұрылуға ұйғарды.

Төбесі көкке жету

Тек Кибер алақанын

соққылап, қуанып

қалды.

Көздің қарашығындай

сақтау

Ол «Байқоңырды»

және оның жиған

материалдарын

қайткен күнде аман

сақтап қалу

Қасқағым жер

2-кесте

Көркемдегіш құралдар Түрлері

«Байқоңырдың» келе жатқан жері

Сурет

тер,

кеспе

лер

22

от жебе болып жарқырайды,

ұлан-асыр космос мұхиты.

эпитет

Оқта-текте космос аралдары

құйрықты жұлдыздар көзге

шалынады.

ауыспалы

мағына

Қос жұлдыз егіз Күндер іспеттес

...

теңеу

Оқта-текте космос аралдары

құйрықты жұлдыздар көзге

шалынады.

ауыспалы

мағына

Қайда тарту керек?! тура мағына

Галактикалық жеке-жеке жұлдыз

жүйелері шоқ-шоқ болып

шашылып жатыр.

эпитет

«Бас бармақ» тәсілі бойынша қолдау.


Тұрақты сөз тіркестер мен көркемдегіш

құралдарды суреттермен сәйкестендіре алады.

«Зымыранды ұшыр» ойыны. 6 мин

Топтық жұмыс.

Тапсырма:Тұрақты сөз тіркестер мен көркемдегіш

құралдарды пайдаланып, тақырып бойынша топпен

ауызша мәтін құраңдар.

Мәтін тақырыбы: Байқоңыр. (Әр топ өз мәтіндер

баяндайды.)

Бағалау критерийі:

Бағалау критерийі 1-

топ

2-

топ

3-

топ

Слайд ,

жауап

кілті

Зымы

рандар,

баға

лау

парағы

23

*Тұрақты тіркестерді,

көркемдегіш құралдарды

қолданып, мәтін құрайды.

Сөйлем саны:

4 сөйлем + -

3 сөйлем + -

*Тұрақты тіркестер мен

көркемдегіш құралдардың

қолдану саны:

1 - 3 сөз + -

0 - сөз -


Тұрақты сөз тіркестер мен көркемдегіш

құралдарды пайдаланып ауызша мәтін құрай алады.

Бағалау критерийі арқылы мәтін құрастыра

алады.

Сабақ

тың

соңы

4 минут

3 минут

«Допты лақтыру» әдісі.

Тапсырма: Сұрақтарға жауап беріңдер.

Қорытындылау мақсатында бір-біріне бүгінгі

тақырып бойынша сұрақтар қояды.

- Балалар, допты қағып алған оқушы сұраққа жауап

беріп, өзінің сұрағын қояды. Егер оқушы сұраққа

жауап бере алмаса, допты басқа оқушыға береді.

Мұғалім: – Бүгін не туралы айттық?

- Мәтінде қандай планета туралы айтылған?

- Ол неше планетадан тұрады? т.б.

Үш шапалақ арқылы қолдау көрсетеді.

Кері байланыс:

«Пирамида» әдісі.

доп

кеспе

Нені білгім

келеді?

Маған не қиын

болды?

Маған не жеңіл болды?

Мен нені білдім?

24

Үйге тапсырма: Әңгіменің жалғасын ғаламтор

желісі арқылы тыңдап келіңіздер.

Саралау – Сіз қандай тәсілмен

көбірек қолдау көрсетпексіз?

Сіз басқаларға қарағанда

қабілетті оқушыларға қандай

тапсырмалар бересіз?

Сыныптағы саралау жұмысы

тапсырмалар арқылы саралау

жолымен жүзеге асырылады.

Оқушыларға бірдей тапсырма

ұсынылғанымен, түрлі

деңгейдегі жауап күтіледі және

қабылданады.

Топтағы барлық білімалушыны

ынталандыру шаралары да

ортақ, бірдей тапсырмалар

ұсынылып, бірдей міндет

қойылады. Әр оқушы өз

деңгейінде жауап беріп,

жүргізілген жұмыс өнімі мен

нәтижесі әртүрлі болады.

«Графикалық органайзер» әдісі,

«Сұрақ-жауап» әдісі, «Допты

лақтырып» әдістері арқылы

оқушыларға бірдей тапсырма

беріледі, әр топ, әр оқушы өз

деңгейінде жауап береді.

Оқушыларға тапсырма жеңілден

күрделіге қарай, қабілеттерін,

дағдыларын ескере отырып

сараланып беріледі.

Қолдау қажет ететін

оқушыларға топта, жұпта

қолдау көрсетілді, яғни қарым-

қатынас формалары және

ресурстар бойынша да

сараладым.

Оны «Сәйкестендіру» әдісі мен

«Зымыранды ұшыр» ойыны

кезінде сараладым.

Топпен тапсырмаларды

талқылай отырып, бір-бірін

Бағалау – Сіз

оқушылардың

материалды игеру

деңгейін қалай

тексеруді жоспарлап

отырсыз?

Сабақ барысында мен оқушылардың

материалды игеру

деңгейін

қалыптастырушы,

критерий арқылы

бағалауды жоспарлап

отырмын. Сонымен

қатар сабақ барысында

оқушылардың сабаққа

қосқан үлестері үшін

қолдау көрсету

«Керемет»,

«Жарайсың»,

«Тамаша» сөздері

арқылы мадақтау және

жұлдызшалар беру

арқылы қолдау болды.

Кері байланыс

оқушының оқыту

үрдісі қалай өткені

және қандай нәтижеге

қол жеткізгендігі

туралы ой-пікірін

тыңдауға негізделеді. Кері байланыс беруде

мұғалім оқушылардың

бағалау критерийлері

мен дескрипторларды

негізге алып сөйлеуін

қадағалайды. Мен кері

байланысты

«Пирамида» әдісі

бойынша жоспарлап

отырмын, оқушылар өз

Денсаулық

және



сақтау

Денсаулық

және


ережелерін

үнемі сабақ

барысында

сақтап

отыруын

қадағалап

отырамын.

Қауіпсіздік


сақтау

мақсатында

сынып сабақ

өткізуге

қажетті

құралдармен,

АКТ-мен

жабдықтала

ды.

Техникалық

құралдармен

жұмыс жасау

кезінде де қауіпсіздік


сақтауын

бақылап

отырамын.

25

тыңдайды, диалог жүргізеді,

қолдайды, көмектеседі.

Қарым-қатынас формалары

бойынша саралау тиімді тәсіл

болып табылады.

білімдерін бағалайды

және сұрақтарға жауап

беруі келесі сабақты

жоспарлауға негіз

болады.

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары немесе оқу мақсаттары шынайы, қолжетімді болды

ма?

Барлық оқушылар оқу мақсатына қолжеткізді ме? Егер оқушылар оқу

мақсатына жетпеген болса, неліктен деп ойлайсыз? Сабақта саралау

дұрыс жүргізілді ме?

Сабақ кезеңдерінде уақытты тиімді пайдаландыңыз ба? Сабақ

жоспарынан ауытқулар болды ма және неліктен?

Мақсаттар шынайы, қолжетімді, талапқа сай болды. Оқушылардың жас

ерекшеліктері ескеріле отырып алынған. Сабақта жоспарланған

тапсырмалар, әдістер тиімді болды.

Егер оқушылар оқу мақсатына жетпеген болса,онда оқу мақсаты

бойынша қолданылған әдіс-тәсілдер мен тапсырмалардың дұрыс

таңдалмауы деп ойлаймын. Сабақта саралау жалпы дұрыс жүргізілді деп

ойлаймын, себебі әр кезеңді жоспарлағанда саралау бойынша тиімді әдіс-

тәсілдерді қолдандым, қажетті ресурстарды пайдаландым. Уақытты

тиімді пайдалануға тырыстым, дей тұрғанмен, шамалы ауытқушылық

болды 1-2 минутке сабақ ортасындағы тапсырмаларды орындаған кезде.

Жалпы бағалау

Сабақта ең жақсы өткен екі нәрсе (оқыту мен оқуға қатысты)?

1: Алдыңғы оқу кезінде балалар өткен сабақты жақсы меңгергендерін

көрсете алды. Тапсырмаларды орындағанда оқушылардың

қызығушылығы, ізденісі, мұқияттылығы.

2: Берілген нақты критерий бойынша топтың ауызша мәтін құруы.

Сабақтың бұдан да жақсы өтуіне не оң ықпал етер еді (оқыту мен оқуға

қатысты)?

1: Диалог ұйымдастыру.

2: Ресурстардың жеткілікті деңгейде болуы.

Осы сабақтың барысында мен сынып туралы немесе жекелеген

оқушылардың жетістіктері/қиыншылықтары туралы нені анықтадым,

келесі сабақтарда не нәрсеге назар аудару қажет?

Оқушы мен мұғалім арасындағы нәтижелі болу үшін сұрақ-жауаптың

тиімділігі бар екенін түсіндім. Барынша саралаудың түрлерін

пайдаланғанын жөн көрдім.

26

ЭКОЛОГИЧЕСКИЕ ПРОБЛЕМЫ ИСПОЛЬЗОВАНИЯ ТЕПЛОВЫХ МАШИН

Оразаев Зинат,

учитель физики №26 ШГ,

г. Нур-Султан

Цели урока: - образовательные: раскрыть роль и значение теплового двигателя в современной цивилизации и связанных с ними экологических проблем; выяснить пути охраны окружающей среды; - развивающие: продолжить формирование навыков исследовательской работы; содействовать формированию навыков сравнения, выделения главного и второстепенного в изучаемом материале, обобщения, логического мышления; формирование умений работы с дополнительной литературой; развитие познавательного интереса к предмету; - воспитательные: воспитание бережного отношения к окружающей нас природе, развитие коммуникативных способностей. Тип урока: изучение нового материала Методы: эвристическая беседа, метод мозгового штурма Общие методы: беседа, частичное объяснение, работа в группах, выступления учащихся с сообщениями Оборудование: интерактивная доска, слайды, видеофильм Межпредметные связи: казахская литература, английский язык, история, химия, экология.

Ход урока Ι. Организационный момент ΙΙ. Актуализация знаний

1. С помощью кроссворда вспомним тепловые процессы и получим ключевое слово Вопросы: 1. 1. Интенсивное парообразование со

всего объема жидкости. 2. 2. Парообразование, происходящее со свободной поверхности жидкости. 3. 3. Переход вещества из газообразного в жидкое состояние. 2. Фронтальный опрос: бревна с загадками 1. Что такое КПД? (коэффициент полезного действия – это отношение совершенной работы к той энергии, которая выделилась при полном сгорании топлива) 2. В каких единицах измеряется внутренняя энергия? (в джоулях) 3. Для чего используют понятие КПД? (чтобы знать сколько энергии идет на совершение полезной работы, а сколько тратится впустую) 4. Что такое тепловая машина? (это машина, в которой внутренняя энергия топлива превращается в механическую)

27

5. Основной принцип работы тепловых машин (Первый такт – впуск. Поршень движется вниз: Второй такт – сжатие: рабочая смесь сжимается: Третий такт – рабочий ход: преобразуется часть внутренней энергии в механическую: Четвертый такт – выпуск: отработанные газы выходят в окружающую среду) 6. Что такое двигатель внутреннего сгорания? (это разновидность теплового двигателя, топливо в котором сгорает внутри него. Они используются в автомобилях, самолетах тракторах и другой технике) 7. КПД теплового двигателя 45%. Что означает это число? (45% энергии идет на совершение полезной работы, а 55% энергии тратится впустую на обогрев атмосферы, самого двигателя) 8. Что такое внутренняя энергия? (энергия движения и взаимодействия частиц, из которых состоит тело) 3) Физдиктант 1. Беспорядочное движение частиц, из которых состоит тело, называется… 2. Энергия движения и взаимодействия частиц, из которых состоит тело, называется… 3. Перечислите способы изменения внутренней энергии 4. В каких единицах измеряется внутренняя энергия? 5. Устройство, преобразующее внутреннюю энергию в механическую называется… Самопроверка 1. тепловым движением частиц. 2. внутренней энергией. 3. работа, теплопередача.

4. Джоуль. 5. тепловым двигателем

Учитель: Итак, вы владеете информацией о том, что представляют собой тепловые двигатели, какие они бывают, для чего они необходимы человеку. Как по-вашему, какая задача стоит перед нами сегодня? (Выслушиваются мнения учащихся) Значит какова задача нашего урока: Выяснить, влияют ли тепловые двигатели на окружающую среду, и если влияют, то как. Что может сделать человек для того, чтобы уменьшить это влияние и не допустить экологической катастрофы. ΙΙΙ. Изучение нового материала Учитель: Природа вокруг нас такая сказочная и такая хрупкая… Воспетая писателями и поэтами. Творческие люди просто не в состоянии не обратить внимания на ее очарование и красоту. Будь это писатель, поэт или художник, каждый из них в своих произведениях воспевает красоту своего родного края. Приведу всего один пример. (Фото с изображением Абая) Великому казахскому поэту, писателю, философу, просветителю, основоположнику казахской письменной литературы Абаю Кунанбаеву 10 августа 2020 года исполнится 175 лет. Мы все знаем как в своих стихах о временах года он воспевает красоту просторной степи.

28

Вам было дано на прошлом уроке задание вспомнить их и на урок приготовить небольшие отрывки. (С каждой группы один ученик должен приготовить отрывок из произведения). 1. Отрывок из стихотворения: «Лето» Летом когда тенисты деревья, И буйно цветут цветы на лугах, И на широких речных берегах Шумно раскидываются кочевья, Так высока в степи трава, Что спины коней видны едва. 2. Отрывок из стихотворения: «Жазғытұры» Жазғытұры қалмайды қыстың сызы, Масатыдай құлпырып жердің жүзі. Түйе боздап, қой қоздап - қора да шу, Көбелекпен, құспенен сай да ду-ду, Гүл мен ағаш майысып қарағанда, Сыбдыр қағып, бұраңдап ағады су. 3. Отрывок из стихотворения на английском языке…. Учитель: Чтобы сохранить красоту природы, чистоту воздуха которым мы дышим, мы должны знать отрицательное влияние тепловых машин на окружающую среду. Непрерывное развитие энергетики, автомобильного и других видов транспорта, возрастание потребления угля нефти и газа в промышленности на бытовые нужды увеличивает возможности удовлетворения жизненных потребностей человека. Однако, в настоящее время, количество ежегодно сжигаемого в различных тепловых машинах топлива настолько велико, что все более сложной проблемой становится охрана окружающей среды от вредного влияния продуктов сгорания (рис 69 - слайд). Каковы же экологические проблемы использования тепловых машин? Групповая работа – ребята заранее рассажены в группы. Для изучения экологических проблем, связанных с использованием тепловых двигателей, каждый проводил свое маленькое исследование по заранее определенной проблеме. Давайте посмотрим, что из этого у нас вышло. Я предлагаю представителям каждой группы поделиться полученной информацией с другими. (Учащиеся озвучивают результаты проделанной работы. При этом руководитель группы оценивает как работу группы в целом, так и умение представителя группы изложить изученный материал.) Какие сообщения приготовили ребята 1 группы? Группа № 1 1. Воздействие тепловых двигателей на окружающую среду. (Приложение 1). 2. Методы борьбы с вредными воздействиями тепловых двигателей на окружающую среду. (Приложение 2). Послушаем, что приготовили ребята из 2 группы.

29

Группа №2 1. Чем опасен транспорт для здоровья человека. (Приложение 3). Учитель: Ребята, вы знаете сколько в среднем за сутки человеку необходимо еды, воды, воздуха? Вы знаете, что человеку в среднем необходимо в сутки употреблять 1кг еды, приблизительно 2 литра воды и еще 12 тысяч литров воздуха. Вы можете прожить без еды, воды хотя бы сутки? А без воздуха? Человек может прожить без еды и воды, а без воздуха он прожить не может. Поэтому, чтобы быть здоровым, он должен дышать чистым воздухом. Что еще подготовила 2 группа? 2. Опрос водителей. (Приложение 4). Учитель: Что приготовила 3 группа? Давайте послушаем их. Группа №3 1. Возможные варианты решения экологических проблем при использовании тепловых машин. (Приложение 5). Просмотр видео Учитель: Все группы хорошо подготовились к уроку. Ребята большое спасибо. ΙV. Закрепление знаний Учитель: Для поиска решений экологических проблем, мы должны разбираться в теории, поэтому давайте проверим наши знания. Провожу тестирование. (Вопросы с ответами на интерактивной доске). 1. Какое из перечисленных ниже утверждений является определением КПД механизма? А) произведение полезной работы на полную работу. В) отношение полезной работы к полной работе. С) отношение полной работы к полезной. Д) отношение работы ко времени, за которое она была совершена. 2. С помощью машины совершена полезная работа А2, полная работа при этом была равна А1. Какое из приведённых ниже выражений определяет коэффициент полезного действия машины? А) (А1+А2)100%. В) (А1-А2)100%.

С) (А2-А1)100%.

Д) . 3. КПД паровой турбины равен 30%. Это означает, что… А)…30% энергии, выделившейся при полном сгорании топлива, идёт на совершение полезной работы. В)…70% энергии, выделившейся при полном сгорании топлива, идёт на совершение полезной работы. С)…30% энергии, выделившейся при полном сгорании топлива, преобразуется во внутреннюю энергию деталей двигателя. Д)…30% энергии, выделившейся при полном сгорании топлива, преобразуется во внутреннюю энергию пара. 4. В тепловых двигателях…

30

А)…механическая энергия полностью превращается во внутреннюю энергию. В)…внутренняя энергия топлива полностью превращается в механическую энергию. С)…внутренняя энергия топлива частично превращается в механическую энергию. Д)…механическая энергия частично превращается во внутреннюю энергию. 5. КПД паровой машины меньше КПД двигателя внутреннего сгорания (ДВС). Это объясняется тем, что: А)…удельная теплота сгорания угля меньше удельной теплоты сгорания бензина. В) …температура пара меньше температуры горючей смеси в ДВС. С) …давление пара меньше давления горючей смеси в ДВС. Д) …плотность пара меньше плотности горючей смеси. Самопроверка ответов: 1) В 2) Д 3) А

4) С 5) А

V. Подведение итогов и оценивание учащихся Учитель: - Ребята, сегодня на уроке вы очень хорошо поработали. Руководители групп, пожалуйста, оцените работу учащихся вашей группы. Вы знаете критерии оценок за физический диктант и тестовое задание - 0,5 балла и активность на уроке – дополнительные 5 баллов. (Пока руководители групп оценят работу учащихся). Скажите, нужно ли нам уделять большое внимание защите окружающей среды, или может нам оставить все как есть? - Какие альтернативные виды энергии и транспорта вы посчитали наиболее перспективными? Оглашение оценок руководителями групп. VI. Домашнее задание. Прочитать параграф 17, выполнить творческие задания в конце параграфа Учитель: Ребята, спасибо за урок! Мы с вами живем в современном мире научно-технического прогресса, который напрямую связан с применением различных видов тепловых машин, нет ни одной области человеческой деятельности, где бы не применялись машины. Но, с другой стороны, использование тепловых машин ставит под угрозу жизнь человека на Земле, и чтобы она не угасла, каждый человек должен беречь природу. Ведь бездушность и бездумность человека могут быстро уничтожить то, что создавалось веками. А закончить урок я бы хотел словами Антона Чехова: «Если каждый человек на кусочке своей земли сделал бы все, что он может, как прекрасна была земля наша!». Воздействие тепловых двигателей на окружащую среду.

(Приложение 1)

31

Отрицательное влияние тепловых машин на окружающую среду связано с действием различных факторов. Во-первых, при сжигании топлива используется кислород из атмосферы, вследствие чего содержание кислорода в воздухе постепенно уменьшается. Для сгорания 1кг. бензина требуется 2,5 кг. кислорода. Во-вторых, сжигание топлива сопровождается выделением в атмосферу углекислого газа. В-третьих, при сжигании угля и нефти атмосфера загрязняется азотными и серными соединениями, что приводит к образованию кислотных дождей. Кроме оксида углерода и соединений азота, автомобильные двигатели ежегодно выбрасывают в атмосферу 2-3 тонны свинца, а это приводит к отравлению почвы, воды и атмосферы. При работе двигателей внутреннего сгорания происходит загрязнение грунтовых вод отработанным машинным маслом, что приводит к проблеме чистой воды. При добыче, транспортировке и переработке нефти происходит загрязнение биосферы нефтепродуктами, что приводит к проблеме мирового океана. Методы борьбы с вредными воздействиями тепловых двигателей на окружающую среду.

(Приложение 2) *Один из способов уменьшения путей загрязнения окружающей среды связан с использованием в автомобилях вместо карбюраторных бензиновых двигателей дизелей, в топливо которых не добавляют соединения свинца. *Перспективными являются разработки автомобилей, в которых вместо бензиновых двигателей применяются электродвигатели или двигатели, использующие в качестве топлива водород.

Ребята, мы знаем, что город Ленинград во время Великой Отечественной войны 900 дней и ночей, в каких то источниках утверждают, что 782 дней и ночей, находился в блокаде. В книге В.М. Ковальчука «Дорога победы осажденного Ленинграда» (Слайды 1 – 4) рассказывается. «Дорога жизни», единственная военно - стратегическая транспортная магистраль, проходящая через Ладожское озеро (в период навигации по воде, зимой по льду) связывавшая с сентября 1941 года по март 1942 года блокированный немецко – фашистскими войсками Ленинград с тыловыми районами страны. По «Дороге жизни» в Ленинград было перевезено 1615 тысяч тонн грузов, эвакуировано около 1376 тысяч человек. Автомашины перевозившие в Ленинград продовольствие, топливо, оружие и людей заправлялись водородом, чтобы враг не услышал гула моторов. Чем опасен транспорт для здоровья человека.

(Приложение 3) Одним из основных источников загрязнения окружающей природной

среды всё в большей степени становится транспорт. С одной стороны, он облегчил человеку жизнь, с другой – отравляет её в самом прямом смысле слова. Практически во всех крупных городах наблюдается смог и регулярно фиксируется повышенное содержание в воздухе таких опасных загрязнителей, как оксиды азота и серы, угарный газ, бензол, фенолы, мелкая пыль и др.

32

Автомобильный транспорт дает более половины выбросов оксидов азота и свыше трети выбросов летучих органических соединений. Плохо отрегулированные дизельные двигатели выбрасывают значительной количество сажи, исключительно опасной для здоровья человека. Специфической является проблема использования зимних шипованных шин, поскольку при их трении о дорогу из асфальта в воздух попадают силикатная пыль и мельчайшие частицы битумов. Особой проблемой автотранспорта является совместное присутствие в отработавших газах оксидов азота и углеводородов (бензинового ряда), действие которых приводит к острым и хроническим заболеваниям (чаще бронхитам).

При сильном отравлении угарным газом человек может погибнуть от кислородного голодания. Соединения азота неблагоприятно влияют на кровь и кровеносные сосуды. Неорганические соединения свинца нарушают обмен веществ, вызывают у детей умственную усталость, заболевания мозга. Бензапирен является канцерогеном, провоцирует развитие рака. Альдегиды раздражают слизистые оболочки глаз и верхних дыхательных путей, вредно влияют на нервную систему. Опрос водителей

(Приложение 4) Мы провели опрос водителей, при котором задавали три ключевых по этой проблеме вопроса. 1. Вы знаете какие проблемы создает автомобильный транспорт? 2. Проблемы создаваемые автомобильным транспортом беспокоят Вас? 3. Какие меры вы принимаете? Опрошено было 72 человека. И вот, что получилось: На 1-й вопрос «да» - ответили 74% респондентов, на второй вопрос «да» ответили 50%, и только 1 человек из опрошенных принимает меры, ходит пешком. Вывод: водители о проблеме знают, но она их не беспокоит, меры не предпринимают. Возможные варианты решения экологических проблем при использовании тепловых машин.

(Приложение 5) 1. Разрабатывается техника для контроля содержания вредных веществ в воздухе. 2. На электростанциях устанавливают газоочистное и пылеулавливающее оборудование. 3. Переход к использованию дизельных двигателей. 4. На двигателях устанавливают фильтры. 5. Используют автомобили, работающие на аккумуляторных батареях и за счет солнечной энергии. Газифицируют транспорт. 6. Рациональная организация автомобильного движения. 7. Двигатели должны быть исправны и работать на том виде топлива, на которое они рассчитаны. 8. Электровозы вытесняют тепловозы. Большое количество ученых также занимается решением этой проблемы. Мы также подготовили видео.

33

БАСТАУЫШ МЕКТЕПТЕ ОҚЫТУ / ОБУЧЕНИЕ В НАЧАЛЬНОЙ ШКОЛЕ

ҰЛТТЫҚ КИІМДЕР

Ахметова Айгерім,

Есту қабілеті төмен балаларға арналған

№5 арнайы(түзету) мектеп-интернатының

мұғалімі, Алматы қаласы

Сынып: 1 Ашық сабақ: Қоршаған ортамен таныстыру

Ортақ тақырып: Салт-дәстүр және ауыз әдебиеті

Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаты:

2.1.1.3 түрлі дерек көздерді зерттеу арқылы жалпыға ортақ әдеп нормаларын анықтау. 2.1.1.4. бақылау және сұрақ жауап арқылы тұтыну заттарына деген отбасы қажеттіліктерінің құрылымын, олардың сүйетін істерін толық нұсқалау; 1.2.1.3 мұғалімді тыңдаймыз. Жаңа сөздер мен ұғымдарды есте сақтаймыз.

Түзетушілік мақсаты:

Ауызша сөйлеу тілін қалыптастыру, дамыту. Есте сақтау, ойлау қабілетін дамыту. Естіп қабылдауын дамыту. Көрнекі-бейнелік есте сақтау қабілетін дамыту.

Бағалау критерийі

Оқушылардың барлығы мынаны орындай алады: Оқулықта берілген және қосымша тапсырмаларды орындайды. Сұраққа жауап береді. Оқушылардың көбісі мынаны орындай алады: Өз бетінше жұмыс жасайды. Сұраққа жауап береді. Қосымша үлестірме ресурстармен жұмыс жасайды Оқушылардың кейбіреуі мынаны орындай алады: Оқулықтан тыс берілген қосымша тапсырмалады орындайды, тақырып бойынша қосымша мәліметтер мен дәлелдер келтіре алады

Пәнаралық байланыс

Тіл дамыту, сауат ашу

Сөздік: Көйлек, камзол, сәукеле, тақия, шапан, шалбар, етік, ұлттық киімдер.

Алдыңғы оқу Жаңа жыл

Жоспарланған уақыт есебі 40 минут

Жоспарланған жаттығу түрлері

Сабақ тың басы

Тапсырмалар Дескриптор Қалыптастырушы бағалау

Ресурс

34

5 минут

Ұйымдастыру кезеңі Амандасу. Есту қабілетін дамыту: Қазір қай мезгіл? Қазір қай ай? Қазір қай сабақ? Біз не істейміз? Шаттық шеңбері. Оқушылар бір-бірлеріне жүрекше бере отырып, ізгі тілектерін білдіреді.

Балалардың жауабы айтылады. Қазір көктем мезгілі Қазір наурыз айы. Қазір қорша ған ортамен танысу сабағы. Біз сөйлейміз. Біз тыңдай мыз. Біз ойлаймыз.

Жарайсыңдар!

карточкалар,

5 минут 10 минут

Үй тапсырмасы: Дәптерлеріндегі суреттерді тексеру. Сұрақтар қою. - Қыс мезгілінде қандай мереке болды? - Жаңа жыл мерекесінде бізге кім келді? - Аяз ата сендерге не берді? Жаңа сабақ. Тақырыппен таныстыру: Ұлттық киімдер. Сөздік: көйлек, қамзол, сәукеле, тақия, шапан, шалбар, етік, ұлттық киімдер. Суреттер арқылы оқушыларға ұлттық киімдерді таныстыру. Суретпен сөздіктерді сәйкестендірту. - Қараңдар, балалар мынау не? Ат бізге көмекке кеспе сөздіктерді алып келіпті. Балалар, тақтада ілініп тұрған суреттерге сөздіктерді

- Жаңа жыл. - Аяз ата, ақшақар - Сыйлық Жаңа тақырыппен, сөздікпен танысады, тақырып не жайында екенін түсінеді. - Ат

Жарайсың дар!

Оқу лық, сөздік

35

сәйкестендірейік. Бұның барлығын ұлттық киімдер деп атаймыз. ЕҚД Экранның көмегімен сөздер айтылады балалар естіп жауап береді.

2 минут Сергіту сәті. Ұзын құлақ сұр қоян, Естіп қалып сыбдырды, Ойлы, қырлы жерлермен Ытқып-ытқып секірді.

Барлығы қосылып бірге орындайды.

Бәрекел ді!

15 минут

«Сиқырлы сандық». Сандық көрсетіледі. - Мынау не балалар? Сандықтың ішіндегі ұл бала мен қыз баланың киімдерін ажыратады. Қыз баланы және ұл баланы киіндіреді. - Сен не істедің? сұрағына жауап береді. Кір жайғыш әдісі. Экранның көмегімен суретте бейнеленген киімнің аты айтылады, оқушылар соны естіп үстелде тұрған сол суретті тауып кір жайғышқа іліп, атайды. Бұның барлығын не деп атаймыз? Дәптермен жұмыс. Дәптерді ашамыз, бүгінгі күн ретін, апта күнін, тақырыпты жазып, астына бүгінгі өткен сөздіктерді жазып шығамыз.

Сандық Мен көйлек кигіздім. Мен тақия кигіздім. Ұлттық киімдер.

Өте жақсы!

Карточка, табличкалар

3 минут Бекіту кезеңі: Біз не істедік?

Біз тыңдадық. Біз сөйледік. Біз ойладық.

Жарайсыңдар!

Үйге тапсырма: Ұлттық киімдер Сөздік жаттау: көйлек,

36

камзол, сәукеле, тақия, шапан, шалбар, етік, ұлттық киімдер Дәптерге бір ұлттық киімнің суретін салу Бағалау. Керемет, Жарайсыңдар!

МЕН ЖӘНЕ ТАБИҒАТ. Ү ДЫБЫСЫ МЕН ӘРПІ

Сейткалиева Г. М.,

№28 орта мектептің бастауыш сынып

мұғалімі, Ақтөбе қаласы

Сынып: 1 Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

1.7 Тыңдалған материал бойынша өз пікірін айту 1.9 Сөздерді, дыбыстарды орфоэпиялық нормаларға сәйкес дұрыс айту

Сабақтың мақсаттары

Барлығы: жаңа білімді меңгереді. Көпшілігі: тақырыпты түсініп, тыңдап, жетекші сұрақтар арқылы талқылайды. Кейбірі: алған білімді өмірде қолдана алады.

Жетістік критерийлері

Айтылған сөздер мен сөйлемдердің көпшілігін дұрыс қайталай алады. Нақты сөйлеу арқылы, мәселені түсінгенін көрсете алады.

Құндылықтарды дарыту

Оқушыларды бір-біріне деген құрмет көрсетуіне тәрбиелеу.

Пәнаралық байланыс Өнер, математика, дүниетану, көркем еңбек АКТ қолдану дағдылары

Аудиожазба, таныстырылым, слайд, видео

Тілдік құзыреттілік Ү дыбысы мен әрпі. Сабақ барысы

Сабақтың жоспарлы кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Сабақтың басы 3 минут

Кіріспе сөз: - Балалар, біздің бүгінгі сабағымыз ерекше болмақ, бүгін біздің сабағымызға қонақтар келіп отыр. Психологиялық ахуал. Ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру. Біз балдырған тең басқан, Дос құшағын елге ашқан. Тілегіміз тыныштық,

37

Ашық болсын кең аспан. Мықты болсын іргеміз, Бәріміз де біргеміз. Топқа бөлу. 1-топ: «Жас ұлан» 2-топ: «Жас қыран» 3-топ: «Жас ұрпақ»

Сабақтың ортасы 20 минут

Ойын: Құстардың суреттері ілулі тұрады. - Ал, балалар, мен мына құстардың ішінен мына екі құсты (үйрек, үкі) бөліп аламын. Неліктен олай еттім деп ойлайсыңдар? Балалар жауабы тыңдалады. - Дұрыс айтасыңдар, бұл құстардың аты ү әрпінен басталады. Қане, бәріміз ү дыбысын айнаға қарап айтайық. Ү- қандай дыбыс екен? Ү - дыбысын айтқан кезде ерін сүйірленіп, алға жылжиды, тіл артқа жылжиды, иек көтеріледі. - Қандай түспен белгілейміз? - Қызыл қақпақпен. (балалар көрсетеді) Ү әрпінен басталатын сөздерге мысал келтірейік. Ал енді,осы сөздерді буынға бөлейік. Ү-кі, Ү-тік, Үй-рек Таяқшалар. 1- Балмұздақ таяқшаларымен Ү әрпін құрастырады. 2- Шырпымен Ү әрпін құрастырады. 3- Түтікшелерден Ү әрпін құрастырады. - Ү дыбысының ауада жазылу элементтерін таныстыру. Видео. «Ү әрпі» Ауада әріп элементтерін жазу. Жазылым. Біз бүгін Ү дыбысымен таныстық, енді дәптерімізге Ү дыбысын таңбалап жазайық. Дәптерлеріне Үү әрпінің бас әрпі мен кіші әрпін жазады. Тыңдалым. Қандай жақсы! Сұрақтарға жауап беру. Оқылым. Оқулықтан ү әрпі бар сөздерді тізбектей оқу. Топпен тапсырма. 1-топ: Ү әрпінен келетін суреттерді постерге жапсыру. 2-топ: Біріктірілген сөздерден сөздер құрастыру. 3-топ: «Үкі, үйрек» сөздерін қызыл, көк қақпақтардан дыбыстық талдау жасау. Ламинатталған қағазға үн, үкі, үш, үтік сөздерін жазу.

Сергіту сәті 2 минут

«Мен қазақпын»

8 минут Қызықты тапсырма. №3 Мультфильм не туралы? Шағын әңгіме құрастыр.

Сабақтың соңы 2 минут

Рефлексия. Бүгінгі сабақта алған білімімізді кеме суреттері арқылы бағалау.

38

АУА РАЙЫ АДАМДАРҒА ҚАЛАЙ ӘСЕР ЕТЕДІ?

Утебаева С. Х.,

Калиновка орта мектебінің

бастауыш сынып мұғалімі,

Ақтөбе облысы

Сынып: 3

Пән: дүниетану

Орта мерзімді жоспар бөлімі:

І-бөлім. Мен зерттеушімін. Ғылым мен зерттеушілердің рөлі.

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

3.2.2.1 Жер климатының негізгі түрлерінің сипаттамаларын анықтайды: 3.2.3.1 Адамдардың табиғи жағдайларға байланысты жер бедері климат, өсімдік және жанурлар әлемі, су нысандары орналасуын талдау;

Сабақ мақсаттары

Барлық оқушылар: өсімдіктің жасыл түсті мүшелерінде қандай үдеріс жүретінін түсінеді, ақпарат түрлерін анықтайды. Көптеген оқушылар: мұғалімнің көмегімен өсімдіктердің фотосинтез үдерісінде оттегіні бөлуін айтып бере алады. Кейбір оқушылар: өсімдіктердің фотосинтез үдерісінде оттегіні бөлуін және ақпарат көзінің түрлерін анықтауға берілген қосымша тапсырмаларды өз бетімен орындайды.

Бағалау критерийлері

өсімдіктердің фотосинтез үдерісінде оттегіні бөлуін түсінеді. ақпарат көзінің түрлерін анықтайды.

Тілдік мақсаттар

Пәнге тән лексика мен терминология: Оттек, көмірқышқыл газ, глюкоза, фотосинтез. Диалог пен жазу үшін пайдалы сөздер мен тіркестер: Өсімдік қандай мүшелерден тұрады? Тамыр мен жапырақ қандай қызмет атқарады?

39

Өсімдіктің өсуі мен дамуы үшін қандай жағдайлар қажет?

Құндылықтарды дарыту

Оқушыларды бір-біріне деген құрмет көрсетуіне тәрбиелеу.

Пәнаралық байланыстар

Өсімдіктер туралы дүниетану пәнінен алған білімдерін қолданады.

АКТ қолдану дағдылары

Интернет-ресурстар, дерекқордан және интернеттен сабаққа қатысты ақпаратты іздеу;

Ресурстар Топқа бөлуге арналған парақшалар, интерактивті тақта, жұмыс дәптері, қалам мен түрлі түсті қарындаш, стикер, видеоматериалдар, постер, кері байланыс парағы т.б

Бастапқы білім Оқушылар 2-сынып бағдарламасынан қоршаған орта нысандары мен құбылыстарын зерттеуге қажет қасиеттер мен жағдайларды біледі. Бақылау мен эксперименттің басты белгілерін біледі, қорытынды жасап, нәтижесін әртүрлі тәсілдермен (кесте, шартты белгілер арқылы) тіркей алады.

Сабақтың барысы Сабақтың жоспарлы кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет Ресурс

Сабақтың басы

Сергіту жаттығуы. «Мен ақылды баламын» әр бала өздерінің жақсы қасиеттерін атап, қалай өсіп келе жатқандарын айтады. Мысалы: Мен Балнұр, балдай тәтті - үйдің еркесімін. Мен Асқар, біліміммен барлығынан асып түссем деймін т.б. «Бір сөзбен» әдісі барысында оқушылар берілген сөздердің ішінен бүгінгі сабақтағы жағдайын сипаттайтын үш сөзді таңдайды. (қуаныш, немқұрайлылық, шабыт, зерігу, сенімсіздік, сенімділік, рахаттану, алаңдау) Жаңа топ құру. Себетпен конфет әкелу. Оқушыларға себеттен конфет алуларын сұраймын. Конфеттің түрлеріне қарай 3 топқа бөлініп отырады. 1-топ: «Сары кәмпиттер» 2-топ: «Көк кәмпиттер» 3-топ: «Қызыл кәмпиттер» Жұмыс ережесін келісу. Сабақта бір-бірімізді сыйлаймыз, тыңдаймыз! Уақытты үнемдейміз! Нақты, дәл жауап береміз! Сабақта өзіміздің шапшаңдығымызды,

«Мен ақылды баламын» сергіту жаттығуы. Оқушы ларды топтарға бөлуге арнал ған суреттер. Сұраққа жауап берген оқушы ны

40

тапқырлығымызды көрсетеміз! Сабаққа белсене қатысып, жақсы баға аламыз! Алдыңғы білімді еске түсіру (ұжымда) Зерттейік. - Өсімдіктерге өсу үшін не қажет? ҚБ: «Отшашу» арқылы бір-бірін бағалау.

- Оқу мақсатын таныстыру. - Күтілетін нәтижені анықтау. - Жұмыс дәптерімен жүргізілетін

жұмыстарға арналған нұсқаулар.

мадақтауТолық тыру жасау, тиімді кері байла ныс орнату. Зерттеу жұмысы на арналған көрнекі суреттер.

Сабақтың ортасы

Ширату тапсырмасы. Өсімдіктер туралы видеоны тамашалау. «Өсімдіктер туралы не білесің?» - Өсімдік қандай бөліктерден тұрады? - Тамыры мен жапырағы қандай қызмет атқарады? - Өсімдіктің өсуі үшін қандай жағдайлар қажет? - Неліктен өсімдіктің түсі жасыл? - Жапырақтар неге жасыл болады? Белсенді оқу тапсырмалары. (топта, ұжымда)

https://www.youtube.com/watch? v=IAtj61TENmI Тапсырманы орында ған оқушы ны мадақ тау, толық тыру жасау, тиімді кері байла ныс орнату. Белсенді оқу тапсыр малары.

1- топ: «Сары кәмпиттер»

Өсімдік қандай мүшелерден тұрады?

2- топ: «Көк кәмпиттер»

Тамыр мен жапырақ қандай қызмет

атқарады?

3-топ: «Қызыл кәмпиттер»

Өсімдіктің өсуі мен дамуы үшін қандай

жағдай қажет?

https://www.youtube.com/watch




41

Дескриптор: Өсімдік мүшелерін атайды. Тамыр мен жапырақтың қызыметін айтады. Өсімдіктің өсуі мен дамуына қажетті жағдайды анықтайды.

ҚБ: «Бас бармақ» арқылы бір-бірін бағалау. Жұмыс дәптеріндегі жазылым тапсырмаларын орындау. Зерттеу жұмысына берілген тапсырма: Өсімдіктің оттек бөлетініне қалай қол жеткізуге болады?

Тапсырманы орында ған оқушы ны мадақ тау, толықтыру жасау, тиімді кері байла ныс орнату.

Сергіту сәті «Жақсы лық тамшы сы»

Әр бала тамшыға өзі жасаған жақсы істерін немесе өзінің бойындағы жақсы қасиеттерін стикерге жазып жеткізеді. Іліп жатқанда әрқайсысы өзгелерге, айналасына өзі жасаған жақсылықтарын, қасиеттерін жария етеді.

Оқушы лар сергіту сәтін жасай ды.

Сабақтың соңы

Жаңа білім мен тәжірибені қолдану. Топтық жұмыс. «Галлерияда ой шарлау» Берілген тақырыпта топтық жұмысы жүргізіліп, әр топтың жұмысы қабырғаға ілінеді де, оқушылар жүріп, аралап, оған әр оқушылар кішкене жапсырма қағазға бағасын беріп, пікірін жазып жабыстырып кетеді. Ең жақсы баға алған топтың жұмысы қаралады. 1- топ «Сары кәмпиттер». Орманда, саябақта серуендеу неліктен пайдалы? Эссе жаз. 2- топ «Көк кәмпиттер». Фотосинтез үдерісін түсіндір. Шағын жоба. 3- топ «Қызыл кәмпиттер». «Өсімдік ғажайып фабрика» сөзіне дәлелдер келтіріңдер. Дескриптор:

Өсімдіктердің арасында серуендеудің пайдалы екенін дәлелдейді.

Фотосинтез үдерісін мұғалімнің көмегімен түсіндіреді.

Оқулық тағы қосым ша тапсырмалар. Тапсыр маны орында ған оқушы ны мадақ тау, толық тыру жасау, тиімді кері

42

«Өсімдік ғажайып фабрика» сөзіне дәлелдер келтіреді. Зертте. Тапсырманы орындау үшін сыныпты кіші топтарға бөлу керек. Оқушылар тәжірибе жасап көреді. Нұсқаулық. 1. Бір өсімдіктен екі жапырақ үзіп ал. 2. Бірдей ыдысқа салқын су құй. 3. Газдалған минералды суды қос (бұл өсімдіктің көмірқышқыл газды алуы үшін қажет.) 4. Жапырақты толығымен батып тұратындай етіп суға сал. Қажет болған жағдайда жапырақтың шетін ұсақ тастармен бастырып қою керек. 5. Бір ыдысты қараңғы жерге, екіншісін күн көзі тікелей түсетін жерге қой. 6. 3-4 сағат өткен соң жапырақтарды салыстыр. Қандай өзгерістерді байқадыңдар? Неліктен? ҚБ: Бағдаршам көздері арқылы бір-бірін бағалау. Жұмбақты шешіңдер: Бір шар бар кіріп шығар есігі жоқ, Су ішер, нан жемейді, тамағы тоқ. Ішінде көп балапан етер мекен, Ас қылып сойып жесең балдай екен.

(Қарбыз) Құдая, құдіретіңнің панасынан, Таңым бар мен құдайдың бар күшіне, Анасы туады екен баласынан.

(Қауын) Ұзын-ұзын әулие, Онан да ұзын әулие. Тораңғылдың түбінде, Теңкиіп жатқан әулие.

(Асқабақ) Үстіне тігіп көк шатыр, Астында қызғылт дәу жатыр.

(Қызылша) Үлпершекке қан құйып, Үріп талға байладым.

(Бүлдірген) Аспай піскен, Қайнамай түскен.

(Жеміс) Мысық мұртты, Өрмек басты.

(Бидай) Жерден шығар көгеріп, Беліне қылыш байланып.

байла ныс орнату. Өсімдік терге арналған жұмбақ тар. Тапсырманы орын даған оқушы ны мадақ тау, толық тыру жасау, тиімді кері байла ныс орнату.

43

(Жүгері)

(ҚБ) «Екі жұлдыз, бір тілек» әдісі. Қажетті сөздерді орнына қой! ....................өз қорегін өзі өндіретін тірі ағза. Оны қалай жасайды? Ол үшін күннің жарығы, ......................, су қажет. Күн сәулесі жасыл жапыраққа түскенде, онда............. пен қоектік зат - ..............түзіледі. Глюкоза өсімдіктің өсуі, дамуы үшін керек. Рефлексия (жеке, жұпта,топта, ұжымда) Оқушыларға «Нысана»кері байланыс парағы таратылады. Оқушылар өздері белгілейді.

«Ныса на» кері байла ныс парағы

Саралау – оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушылар ға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Саралау іріктелген тапсырмалар, нақты бір оқушыдан күтілетін нәтижелер, оқушыға дербес қолдау көрсету, оқу материалдары мен ресурстарын оқушылардың жеке қабілеттерін есепке ала отырып іріктеу (Гарднердің жиындық зият теориясы) түрінде болуы мүмкін. Саралау уақытты ұтымды пайдалануды есепке ала отырып, сабақтың кез келген кезеңінде қолданыла алады.

Бұл бөлімде оқушылардың сабақ барысында үйренгенін бағалау үшін қолданатын әдіс-тәсілдеріңізді жазасыз

Денсаулық сақтау технологиял ары. Сергіту сәттері мен белсенді іс- әрекет түрлері. Осы сабақта қолданылат ын Қауіпсіздік техникасы ережелерінің тармақтары.

Сабақ бойынша рефлексия. Бұл бөлімді сабақ туралы өз пікіріңізді

44

Сабақ мақсаттары /оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме? Жеткізбесе, неліктен? Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме? Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма? Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

білдіру үшін пайдаланыңыз. Өз сабағыңыз туралы сол жақ бағанда берілген сұрақтарға жауап беріңіз.

Жалпы баға. Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)? 1: 2: Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)? 1: 2: Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?

МУЗЫКАЛЬНЫЕ ИНСТРУМЕНТЫ СИМФОНИЧЕСКОГО ОРКЕСТРА

Мусабекова Р. М.,

учитель музыки

КГУ «Средняя школа № 23»


Урок - музыки

Класс - 4 (Класс коррекции)

Цель: познакомить с тембрами, выразительными возможностями

музыкальных инструментов симфонического оркестра.

Проблема: Как звучат музыкальные инструменты симфонического

оркестра?

Планируемые результаты: предметные: научить определять музыкальные инструменты

симфонического оркестра, различать на слух звучания

45

коммуникативные - проявлять активность во взаимодействии, вести

диалог, слушать собеседника; обращаться за помощью, формулировать

свои затруднения;

личностные: - развитие мотивов музыкально-учебной деятельности и

реализация творческого потенциала в процессе коллективного

музицирования.

Ход урока

1. Организационный момент.

Учитель: - Здравствуйте ребята, присаживайтесь. Сегодня у нас

необычный урок, а урок, похожий на путешествие в концертный зал.

- Но прежде мы разделимся по группам!

По считалке делимся на три команды

Эне, бене, раба

Эне, бене, раба,

Квинтер, финтер, жаба.

Эне, бене, рес,

Квинтер, финтер, жес!

Каждой группе надо найти и разукрасить на разукрашке

1 гр. Струнно-смычковая

2 гр. Деревянная духовая

3 гр. Медная духовая

Защита презентации

1. Назвать название этих инструментов.

1. Назвать к какой группе относятся эти инструменты.

Учитель:

- Ребята, я прочитаю вам следующее определение, а вы угадайте, что это?

Слушаем внимательно.

«Группа музыкантов, совместно исполняющих музыкальные произведения

на различных инструментах».

- Что это?

Ученик:

- Оркестр

Учитель:

- Правильно!

- Если объединить эти инструменты, как будет называться?

- Симфонический оркестр!

Просмотр видеоматериала со звучанием симфонического оркестра.

46

- А теперь мы с вами вместе исполним тоже на

инструментах.

- Как называются эти инструменты – деревянные ложки.

Под музыку «Турецкое рондо» В.А. Моцарта, дети

ритмично,

в такт играют на ложках.

Музыкальная разминка «Пяточка - носочек»

Цель разминки:

Подготовка организма к нагрузке. Разогреть мышцы, суставы, связки.

Поднять пульс. Задать режим дыхания. Поднять эмоциональный фон.

Обучение основным движениям. Выполнение движении и исполнение

песни.

Решить кроссворд.

Цель: выполнение задание кроссворда.

Задачи: повторить и закрепить знания о музыкальных инструментах,

развивать мышление, внимание, память, смекалку, воспитывать интерес к

музыкальному наследию.

Кроссворд №1 1

4

3 2

По горизонтали: По вертикали:

2. тарелки 1. фагот

3. тромбон

4. валторна

По горизонтали:

2. Две круглые металические окружности

По вертикали:

1. Низкий деревянный духовой инструмент

3. Медный духовой инструмент

4. Медный духовой инмтрумент (сделано из лесного рога)

Кроссворд №2 2

1

47

3

По вертикали:

1. Деревянный духовой инструмент

2. Ударный инструмент

По горизонтали:

3. Медный сигнальный инструмент

4. Медный духовой инструмент

Рефлексия:

- Что делали на уроке?

- Что я запомнил?

- На каких инструментах играли на уроке?

Каждый ученик написал свои пожелания в конце урока.

Учитель: - Слушайте симфоническую музыку, постарайтесь увидеть в ней какие-то

присущие ей красоты - пусть это станет началом вашего вхождения в

музыку. Слушайте не по одному разу одно и то же произведение – с

каждым прослушиванием оно будет открываться перед вами все глубже и

щедрее, - так постепенно придет и понимание. Ходите на концерты,

слушайте музыку по радио и телевидению. Эти прекрасные слова сказал

еще один великий композитор Арам Хачатурян.

Учитель:

- Мне хочется завершить наш урок словами великого педагога В.

Сухомлинского:

«Музыкальное воспитание – это не воспитание музыканта, а, прежде всего,

воспитание человека».

По горизонтали: По вертикали:

3. труба 1. кларнет

2. барабан

48

СЫНЫПТАН ТЫС ІС-ШАРАЛАР / ВНЕКЛАССНЫЕ МЕРОПРИЯТИЯ

БАҚЫТТЫ ОТБАСЫНДА - БАҚЫТТЫ БАЛАЛАР!

Мейркулова Н. Т.,

№38 мектеп-лицейдің педагог-психологі,

Нұр-Сұлтан қаласы

Ата-аналарға арналған тренинг Мақсаты: Отбасында ата-ананың балаға тәрбиелік ықпалын арттыру, баламен жақсы қарым-қатынас орнату, бала тәрбиесіне байланысты мәселелерге көңіл аударту. Қажетті көрнекі-құрал: Отбасылық құндылық ағаш, тақырыптық слайд. Тренинг жоспары: Ұйымдастыру кезеңі. Негізгі бөлім: Психологиялық тапсырма. «Өз балаңызды жақсы білесіз бе?» жаттығу. Топтық жұмыс: 1-топ: «Сөйлемді аяқта» әдістеме. 2-топ: «Жанұя бақыты» жаттығу. 3-топ: «Отбасылық құндылық ағаш» жаттығу. 4-топ: «Отбасында сенімділік қарым-қатынас формуласы» Ойын: Кім мәреге бірінші жетеді? Ата-аналарға психологиялық кеңес. Қорытынды, рефлексия.

Тренинг барысы: Психолог: Сәлеметсіздер ме, құрметті ата-аналар! Бүгінгі біздің «Бақытты отбасында - бақытты балалар» тренингке қош келдіңіздер! Ұйымдастыру кезеңі: «Топқа бөлу». Ата-аналар пазл бөлігіндегі түстер бойынша топқа бөлінеді. Топқа бөлу: 1-топ: «Мейірімді отбасы» 2-топ: «Бақытты отбасы» 3-топ: «Шуақты отбасы» 4-топ: «Қамқоршыл отбасы» Психолог: Отбасы - адам баласының алтын діңгегі. Өйткені бала ең алғаш шыр етіп дүниеге келген сәттен бастап, осында ер жетіп, отбасының тәрбиесін алады. Тұлғаның қалыптасуында отбасы ең басты рөл атқарады. Отбасында баланың мінез-құлықтық негізгі сипаттары қалыптасады және баланың қандай болатындығы отбасы мүшелері арасындағы өзара қарым-қатынасқа байланысты. «Өз балаңызды жақсы білесіз бе?» жаттығу. Мақсаты: Ата-ана мен бала арасындағы қарым-қатынасты қалыптастыру.

49

Нұсқау: Ұяшықтардың бірін таңдау бойынша сұрақтарға жауап беру. 1. Балаңыздың туған күні? 2. Балаңыздың қандай пәндерге бейімділігін байқадыңыз? 3. Балаңыз спорттың қандай түрімен шұғылданады? 4. Балаңыздың сүйікті асы? 5. Балаңыздың ең жақын досының есімі? 6. Балаңыз бос уақытында немен айналысады? 7. Балаңыздың бойынан қандай қасиетті ерекше бағалайсыз? 8. Балаңыз сыныпта кімнің жанында отырады? 9. Балаңыздың мінезі қандай? 10. Балаңызбен атқаратын ортақ ісіңіз? Психолог: Отбасы - баланың өмір тәжірибесін жинақтайтын қайнар бұлақтың бастауы болып табылады. Адамдарға қамқорлық жасауды, сыйлауды, бір-бірімізді жақсы көруді осы отбасынан үйренеміз. Отбасы - сыйластық, жарастықтық орнаған орта. Отбасы - бала тәрбиесінің ең алғашқы ұжымы. Отбасының басты қазығы, алтын тіреу діңгегі - бала. Баланың тәрбиелі болып өсуіне отбасылық құндылықтардың алатын орны зор. Топтық жұмыс. 1-топ: «Сөйлемді аяқта» әдістеме.

- Біз балаларымызды жақсы көреміз, себебі ... ... - Отбасы бұл ... ... ... - Балалар бақытты болу үшін ... ... - Отбасымызда зорлық-зомбылыққа жол жоқ, себебі.....

2-топ: «Бақытты жанұя» моделін құру. 3-топ: «Отбасылық құндылық ағаш» жаттығу. Нұсқау: Бұл сіздің отбасылық құндылық ағашыңыз. Өз отбасылық құндылықтарыңызды ағаштың тамырына, діңіне, бұтақтарына орналыстыру қажет. Тамыры - сіздің ең негізгі отбасылық құндылық болып есептеледі, ағаштың діңіне - орташа құндылықтар, бұтақтары - отбасыңызға маңызды, бірақ қатты қолданбайтын, көп көңіл аудармайтын құндылықтарды орналастыру керек. Отбасылық құндылықтар: 1. Мықты денсаулық; 2. Ағайындарыңа, достарыңа ашық есік; 3. Ортақ қызығушылық; 4. Ауызбіршілік; 5. Қамқорлық; 6. Бір-біріңіздің жұмысына араласпауы; 7. Тәртіп; 8. Бос уақытыңызды бірге өткізу; 9. Сенімділік; 10. Ата-ана отбасының үлгісі; 11. Әлеуметтік жағдай; 12. Отбасылық қарым-қатынас;

50

13. Мейірімділік; 14. Шынайылық; 15. Сырт көзге үлгі болу; 16. Береке; 17. Үлкенге - ізет, кішіге - құрмет; Талдау: Ата-аналар отбасындағы құндылықтарды өз тізімдемесі бойынша топта таныстырып өтеді. 4-топ: «Отбасында сенімділік қарым-қатынас формуласы» Отбасы заңын құру. Отбасы заңы – 1+2+3+4 1 заң - әке мен ананың балаға қоятын талаптарының бірдей болуы; 2 заң - бала үшін мақтаудың маңыздылығы; 3 заң - отбасы мүшелерінің әрқайсысының еңбекке араласуы; 4 заң - ересектер мен балалар арасында материалдық және моралдық игіліктерді теңдей бөлу. Егер де осы заңдылықтың барлығы отбасында орындалса, демек бала тұлға ретінде қалыптасады. Ең бастысы - баланың тұлға болып қалыптасуына ата-анасының сөздері мен күнделікті ескерпелері емес, олардың шынайы іс-әрекеттері мен мінездері зор ықпал ететіндігін есте ұстанған жөн. Психолог: Баланың бақытты болып өсуіне берекелі отбасының тигізетін әсері мол. Жылы сөз, ыстық мейірім, қуаныш, ашық әңгімелесу арқылы баланың көңілін тауып, ішкі сырын ашуға болады. Бала әрқашанда ата-анадан мейірімділікті, сүйіспеншілікті, жүрек жылуын қажет етеді. Ойын: Кім мәреге бірінші жетеді? Нұсқау: Сіздің балаңыз сізді бір ісімен қатты қуантты. Осы уақытта Сіз не айтасыз? Қалай қолдайсыз? (Мысалы: Тамаша! Жарайсың құлыным! Сенсіз мен не істер едім? Өте жақсы! Мақтанашым менің! Қандай тамаша! т.б.). Ата-аналарға психологиялық кеңестер: 1. Балаңызбен күнделікті жеке сөйлесуге уақыт бөліңіз; 2. Балаңыздың әрбір жетістігі үшін мақтап отырыңыз; 3. Балаңызға жас мөлшері әртүрлі адамдармен дұрыс қарым-қатынас жасауға үйретіңіз; 4. Қандай жағдай болса да физикалық жазалауды қолданбауға тырысыңыз; 5. Балаңызға өмірде шынайы мақсат құруға және оған жетуге көмектесіңіз; 6. Балаңызға әрдайым сенім артыңыз; 7. Балаңыздың қойған сұрақтарына шынайлықпен жауап беріңіз; 8. Балаңызды басқа балалармен салыстырмаңыз; 9. Балаңыздың істеген жұмысының нәтижелі болуына көмектесіңіз; 10. Балаңыздың қойған талабына ерекше көңілмен қараңыз. Психолог: Құрметті ата-аналар! Балаларыңызды сүйіспеншілікке бөлей отырып, өз іс-әрекетіңізбен балаға махаббатыңызды көрсете біліңіз. Сонда барлығы сізде жақсы болады. Кез-келген бала өз ата-анасын үлгі тұтып, мақтан етеді.

Құрметті ата-аналар бүгінгі тренингке қатысып, ой бөліскендеріңіз үшін үлкен рахмет!

51

ЭФФЕКТ КОРЕЛ: POWERCLIP

(Контейнер)

Айтжанова О. А.,

педагог дополнительного образования

дворца школьников им. М. Утемисова


Кружок: «Компьютерный дизайн»

Возраст обучающихся: 13 – 15 лет

Год обучения: первый

Форма занятия: Online обучение

Продолжительность занятия: два занятия по 40 минут

Цель: научить обучающихся применять эффект PowerClip.

Задачи:

1. обучающая: сформировать первоначальные представления об

эффектах (в данном случае «Контейнер (PowerClip)») в графическом

редакторе CorelDRAW.

2. развивающая: развивать навыки работы с графическими редакторами

и графической информацией.

3. воспитательная: прививать интерес к предмету.

Ожидаемый результат: обучающиеся усвоят работу с эффектом

«Контейнер (PowerClip)», создадут несколько объектов.

Оборудование: проектор, интерактивная доска, компьютеры.

Эпиграф: Машины должны работать. Люди должны думать.

Принцип компании IBM.

Ход занятия

I. Организационный момент. (Включение компьютеров, открытие

платформы для online обучения (например ZOOM), приветствие, проверка

присутствующих).

II. Психологический настрой. / Мобилизация внимания. Интеллектуальная разминка (Приложение 1)

III. Введение тему. На этом занятии мы рассмотрим применение эффекта Контейнер

(PowerClip). Контейнер (PowerClip) – эффект, который предоставляет

способ размещения объектов; при этом один объект располагается внутри

другого объекта-контейнера. В CorelDRAW можно размещать векторные

объекты и растровые изображения, например фотографии, внутри других

объектов или контейнеров. Контейнером может быть любой объект,

например фигурный текст. При помещении в контейнер объекта, который

больше контейнера по размеру, объект, который называется содержимым,

обрезается по форме контейнера.

52

IV. Изучение нового материала. Этот эффект CorelDRAW предоставляет способ размещения объектов,

при котором один объект располагается внутри другого контейнера

(рис.1).

Чтобы поместить объект в контейнер, следует выделить этот объект,

выбрать команду меню Эффекты / Контейнер/Поместить в контейнер

(Effects / PowerClip / Place Inside Container), после чего курсор примет вид

большой черной стрелки, и нужно будет указать, какой объект будет

использоваться в качестве контейнера. Существует и второй способ

перемещения объекта в контейнер: выделить объект и перетащить его к

контейнеру правой кнопкой мыши, а затем во вспомогательном меню

выбрать команду - Поместить в контейнер (PowerClip Inside).

Рис.1. Фотография помещена внутрь контейнера-эллипса; фотография, помещена

внутрь контейнера-текста.

Для контейнера можно задавать параметры заливки и контура так же,

как и для любого другого объекта. По умолчанию объект помещается в

центр контейнера, однако, можно установить, чтобы объекты, помещаемые

в контейнер, оставались на своем месте. Для этого следует выбрать

команду меню Инструменты/Параметры (Tools / Options) и в появившемся

диалоговом окне в дереве иерархии выбрать Рабочая область /

Редактирование (Workspace/Edit). Активизируется панель Corel, на

которой установлен флажок. Центрировать новое содержимое контейнера

(Auto-center new PowerClip contents). Если снять этот флажок, то после

помещения в контейнер объекты будут оставаться на своих местах.

Расположение и параметры объектов внутри контейнера Corel можно

изменять. Для этого можно воспользоваться командой меню Эффекты /

Контейнер / Редактировать содержимое (Effects / PowerClip / Edit Contents)

или щелкнуть правой кнопкой мыши на контейнере и выбрать эту же

команду в контекстном меню. В обоих случаях объект станет доступным

для редактирования, а контейнер будет отображаться в виде рамки. Чтобы

выйти из режима редактирования, следует воспользоваться командой

53

Завершить редактирование этого уровня (Finish Editing This Level)

главного или контекстного меню.

CorelDRAW также позволяет создавать вложенные контейнеры. Для

этого нужно уже существующий контейнер поместить внутрь другого

контейнера. Извлечь объект из контейнера можно с помощью команды

Извлечь содержимое (Extract Contents) главного или вспомогательного

меню. Если имеют место вложенные контейнеры, то эту команду надо

повторить нужное количество раз.

V. Повторение новой темы. (Приложение 2).

VI. Подведение итогов занятия. (Приложение 3).

Приложение 1

Интеллектуальная разминка

Разминку можно рассматривать как неотъемлемую часть любого

успешного занятия. Она включает задания, которые предусматривают

осуществление различных мыслительных операций, позволяет педагогу

выявить уровень определенных интеллектуальных умений обучающихся, а

также создать особую атмосферу творчества с первых минут занятия.

Примеры заданий, которые предлагаю на этапе интеллектуальной

разминки:

Продолжите ряд понятий с учётом выявленной закономерности.

Для перечисленных терминов подберите общее понятие или название.

«Логическая цепочка». Предлагается из предложенных слов собрать

логическую цепочку. Например, из слов Таблица символов, Служебные,

Пуск, Стандартные, Все программы составить последовательность

запуска Таблицы символов.


Метод «Свободный микрофон»

Перед началом занятий я высылаю на почту каждому ребёнку

определённые вопросы (без ответов) по новой теме, и в конце объяснения

ребята задают вопросы, при этом они определяют пару себе для

продолжения работы.

Экспресс-вопросы для повторения темы «Графический редактор

CorelDRAW».

2. Какая программа в компьютере позволяет нам работать с графикой?

(CorelDRAW).

3. Как открыть графический редактор CorelDRAW.

(Пуск – Все программы – Стандартные – CorelDRAW, или открыть

двойным щелчком ярлык на рабочем столе).

4. Какие инструменты в графическом редакторе вы знаете?

(Выделение, кисть, распылитель, заливка, фигуры, интерактивные

инструменты, формы и т.д.)

54

5. Как отменить неверное действие?

(Правка – Отменить. Комбинация клавиш CTRL+Z)

6. Расскажите, как правильно сохранить рисунок в формате jpg?

(Файл – Экспорт – Выбрать формат сохранения файла, например jpg, –

Выбрать папку – Ввести имя файла)

7. Расскажите, как открыть рисунок, записанный на диске.

(Файл – Открыть – Указать папку – Указать файл).

8. Поясните понятие редактирования компьютерного рисунка?

(Редактирование – исправление, добавление фрагментов).


Методы подведения итогов занятия.

Метод «Мудрый совет». Обучающиеся дают совет участникам занятия, и

показывают на примере, как правильно поместить объект в контейнер, то

есть демонстрируют свой экран в конференции и выполняют

практическую работу по новой теме.

ДРОБИ В НАРОДНОМ ТАНЦЕ

Айтжанова Д. С.,


дворца школьников им. М. Утемисова


Кружок: вокально-хореографический ансамбль «Разноцветье» Возраст обучающихся: 6-9 лет Год обучения: первый Форма занятия: Online обучение Продолжительность занятия: 40 минут Цель: закрепить навыки исполнения «дробей» для дальнейшего использования в постановочной работе. Задачи:

Образовательная: сформировать навыки исполнения элемента народного танца «дроби».

Развивающая: развивать чувство ритма, выразительной и точной передачи национального характера, манеры и стиля исполнения танцевальных движений.

Воспитательная: воспитывать ценностное отношение к традициям народного творчества. Ожидаемый результат: к концу занятия, дети должны знать, что такое «дроби» (характер, манера исполнения). Уметь применять полученные знания на практике.

55

Оборудование: компьютер, оборудованный всеми необходимыми техническими и программными средствами, с доступом в интернет, музыкальная колонка. Эпиграф: «Танец – поэзия ног». Джон Драйден

Ход занятия I. Организационный момент. - пригласить на занятие по расписанию с идентификатором конференции и паролем, если таковой имеется; - подключение к онлайн платформе ZOOM по расписанию; - поклон. II. Психологический настрой. / Мобилизация внимания. Приветственное слово педагога:

«Здравствуйте! Я очень рада видеть вас! Желаю вам всем хорошего настроения! А мы начинаем наше занятие. И начнем мы его с разминки, чтобы подготовить наше тело к работе».

Разминка (Приложение 1) III. Введение тему. «Народный танец - это фольклорный танец, который исполняется в своей естественной среде и имеет определённые традиционные для данной местности движения, ритмы, костюмы и тому подобное.

Сегодня мы познакомимся с одним из самых распространенных элементов народного танца - дроби. Дроби очень разнообразны по ритму, манере исполнения, по ритмическому рисунку. Красота дробей - в легкости их исполнения. Удары и выстукивания в дробях должны быть четкими, ритмичными, легкими и короткими. В женской дроби удар более острый, чем в мужской, работающая нога поднимается не высоко. Дроби исполняются на месте, с продвижением вперед или назад, с поворотами: движение легко комбинируется со многими элементами народного танца. Существует множество видов дробей. Основные принципы исполнения неизменны и имеют свои названия». IV. Изучение нового материала

«Сегодня мы с вами выучим одинарную дробь, двойную дробь и дробь с перескоком.

Дробь одинарная представляет из себя ритмичные удары стопой или пяткой по полу из положения, когда нога согнута в колене до уровня пояса. С одновременным небольшим подскоком.

Двойная дробь - в дробях этого вида как первый, так и второй удар может выполняться не только всей стопой, но также каблуком или подушечкой стопы. Акцентируется чаще второй, но иногда и первый удар. Данное танцевальное движение является продолжение дроби одинарной.

Дробь с перескоком - выполняются перескоки с ноги на ногу с ударом каблуком впереди стоящей ноги».

После объяснения приступаем к практике. Учащимся демонстрируется видеоматериал с медленным подробным

разбором каждого вида дроби. После каждого видео, прежде чем

56

повторить дробь, учащиеся отвечают на вопрос: «Как правильно мы исполняем дроби?» и выстукивают ритм сначала руками, а потом пробуют повторить ногами. Соответственно каждый раз ответ на поставленный вопрос будет: «Все удары и выстукивания в дробях должны быть четкими, ритмичными, легкими и короткими. Сидим в Demi plie (Деми плие) никуда не выскакиваем» V. Обобщение.

Сейчас все вмести исполним «дроби». Приготовились. (Все одновременно выполняют танцевальный элемент). VI. Подведение итогов занятия. «Вот и подошло к концу занятие. Мы сегодня замечательно поработали, мы очень довольны. Спасибо!» VII. Оценивание. Обсуждаем свою проделанную работу на занятии. Если у кого-то что-то не получалось с первого раза, обсуждаем по какой причине это может быть и думаем пути решения. VIII. Рефлексия. Для подведения итогов детям предлагается сыграть в игру «Свободный микрофон» (Приложение 2).

Делаем поклон и хлопаем себе и друг другу за хорошо проделанную работу на занятии.

Приложение 1 Разминка: - упражнения для улучшения гибкости шеи; - упражнения для улучшения эластичности плечевого пояса и подвижности плечевых суставов; - упражнения для улучшения подвижности локтевого сустава и эластичности мышц плеча и предплечья; - упражнения для увеличения подвижности лучезапястных суставов, развития эластичности мышц кисти и предплечья; - упражнения для улучшения подвижности гибкости суставов позвоночника; - упражнения для развития гибкости плечевого и поясного суставов; - упражнения для улучшения подвижности коленных суставов; - упражнения для увеличения подвижности голеностопного сустава и эластичности мышц голени и стопы.


Правила игры «Свободный микрофон» Детям предлагается по желанию оценить свою работу на занятии и

работу других детей. Так как занятие проводится в онлайн формате, то прежде, чем начать

говорить, ребенок должен поднять руку и, после того как назвали его имя, говорить.

Перебивать друг друга запрещается.

57

«ТРАГЕДИИ ХХ ВЕКА» (Внеклассное мероприятие)

Алибаева Г. У.,

учитель самопознания

КГУ Комплекса «Детский сад –

ШГ № 47 г. Нур-Султан

Цель: формирование у обучающихся нравственного и толерантного

сознания на основе усвоения общечеловеческих ценностей через

общечеловеческую ценность Ненасилие.

Видео «Ақ табан шұбырынды»

Ашаршылық

Нурай: Қазақ халқы талай тарихтың ауыр кезеңдерін бастан өткерген

қайсар да қайтпас халық. Тек өткен ғасырдың басында Қазақ халқы

трагедияға толы түрлі оқиғаларды басынан кешірді: үлкен және кішілі

революциялар, отарлық қанау, репрессия, ұжымдастыру, тәркілеу, аштық

сындардан өтті.

Видео (Ашаршылык и о Татьяне Невадовской)

Казахстанская трагедия

Алина: В природе март — пришла весна хмельная.

А все забыть — не помнить не могу...

Уж травка первая, а я припоминаю

Замерзшие фигуры на снегу.

Убожество и грязь, я их не замечаю,

Не замечаю ни заплат, ни вшей,

И беспредельно, искренне страдаю

За этих обездоленных людей.

Лера: Их косит голод... Я не голодаю,

Обута я... а тот казах босой.

Безумную старуху вспоминаю

И женщину с протянутой рукой.

Из грязных тряпок груди вынимает,

Чтоб объяснить: «Ни капли молока».

И крохотное тельце прижимает

Худая материнская рука.

Слава: Не содрогаюсь я от отвращенья,

Но и смотреть спокойно не могу,

Как люди, падая от истощенья,

Перебирают колоски в стогу.

Под проливным дождем, под ветром, под снегами

Стога соломы здесь в степи стоят.

Колосья прелые, изъедены мышами,

58

Покрыты плесенью... содержат яд.

Лиза: Беспомощные детские ручонки

Находят полусгнивший колосок,

И слышится надтреснутый и тонкий,

Болезненный ребячий голосок.

Так в чем же их вина? За что такие муки?

Здесь, на своей земле, в краю родном?

Ах, эти худенькие пальчики и руки

И девочка больная под стогом.

Дима: Под кожей ребра и торчат лопатки...

Раздутые ребячьи животы...

Нет оправдания и нет разгадки

Причины этой жуткой нищеты.

Вот озимь поднялась. Синеют в дымке дали,

И жаворонки в небесах уже...

Нельзя, нельзя, чтоб дети голодали.

... И этот труп казаха на меже.

Диана: Кто приказал? Узнать—понять хочу я,

Кто смерть и нищету послал сюда?

Где спокон веку жил народ, кочуя

С верблюдом, осликом, и пас стада.

Зачем снимать последнюю рубаху

И целый край заставить голодать?

Кому понадобилось — богу иль аллаху

Все отобрать и ничего не дать?

Какой же деспот создал эту пытку?

Иль полоумному пришла такая блажь?

Последнюю овцу, кошму, кибитку,

Мол, заберешь и ничего не дашь.

Нурай: Но все молчат, хоть знают — не умеет

Казах-пастух ни сеять, ни пахать.

Без юрты он зимой окоченеет,

Без стада и овец он будет голодать.

И не пеняй на климат, на природу,

На то, что Казахстан степной и дикий край.

Такой был урожай! — Хватило бы народу

На хлеб и на табак, на мясо и на чай!

Тая: Так нет же! — Увезли отборную пшеницу,

Огромные стога остались на полях.

У тех стогов такой кошмар творится

Не мог бы выдумать ни бог и ни аллах...

Без шерсти и кошмы — казах совсем раздетый,

Без дичи и без шкур он будет не обут.

59

На небе радостно поют, трепещут птицы,

А на земле страданья, голод, смерть.

Мерещатся мне детские ручонки

У прошлогодней и гнилой скирды,

И небо ясное и жаворонок звонкий,

Смесь зла, добра, нужды и красоты.

Нурай: Ашаршылық – по-казахски означает «голод». Это простое слово

превратилось в обозначение страшной трагедии и катастрофы для

казахского народа – великого голода 1920,1930-х годов, когда погибло 3

миллиона казахов, а сотни тысяч вынуждены были бежать далеко за

пределы Казахстана в поисках спасения от смерти.

Алина: Эта страшная трагедия оставила резкий, рубленный отпечаток на

казахском народе, на его мировоззрении и культуре. Огромные раны

народа до сих пор не вполне затянулись.

Слава: И даже нынешняя молодежь остро воспринимает мученическую

гибель своих предков. Эта чудовищная трагедия никого не может оставить

равнодушным и отстраненным.

Завязывают на Дерево памяти лоскутки материи

ХОЛОКОСТ (видео о «Хрустальной ночи»)

Илья: Молитвою начать должны мы этот день,

Чтоб память жертв нацистских мы почтили,

Пусть души их поднимутся все выше,

Чтоб они точно знали — мы их не забыли.

Настя: Когда мир узнает про Холокост,

Немеет сердце, холодеют руки,

И просит Господа с рыданием душа,

Пусть никогда не повторятся эти муки!

Лера: Кто дал им право убивать других людей?

Кто дал им власть губить чужие жизни?

За что страдал и умирал еврей?

Не покидают разум эти мысли.

Дима: Вершина зла, жестокости и мрака.

Тревожит сердце слово «Холокост»,

И хочется от грусти просто плакать,

Не утирая с глаз горячих слез.

Алина: День скорби, памяти, печали,

Он носит имя Холокост.

Сегодня люди вспоминают

Ту боль, ужасную до слез.

Илья: Трагедия Холокоста - это не только часть истории евреев; это часть

всемирной истории.

Дима: Холокост – это общечеловеческая трагедия. Холокост – это апофеоз

зла.

60

Данил: Евреи… на сегодняшний день принято свыше четырёхсот законов,

ограничивающих ваши права. Вам присвоили статус «неарийцев».

Антон: Арийцами считаются светловолосые и голубоглазые

представители белой расы, которые фюрер рассматривает как высшую

ступень этой расы и, следовательно, всего человечества.

Лиза: Роль евреев в Европе сыграна до конца, и поэтому она завершена.

Евреи – это враги, и мы принимаем все предосторожности, необходимые

во взаимоотношениях с врагами.

Антон: Всем евреям, в том числе и детям с 6 лет, носить белую или

желтую повязки с шестиконечной звездой Давида. За появление на улице

без повязки всех евреев убивают на месте.

Данил: Старики, инвалиды и женщины с маленькими детьми зачисляются

в разряд «нетрудоспособных» и направляются прямо в газовые камеры.

Лиза: Главной целью является расчистка жизненного пространства для

«высшей» арийской расы.

Слайд В период с 1938 - 1945 гг. погибло 6 миллионов евреев, 140 тысяч

евреев Литвы и 70 тысяч евреев Латвии; 560 тысяч евреев Венгрии, 280

тысяч — Румынии, 140 тысяч — Германии, 100 тысяч — Голландии, 80

тысяч евреев Франции, 80 тысяч - Чехии, 70 тысяч — Словакии, 65 тысяч

—Греции, 60 тысяч — Югославии. В Белоруссии были убиты более 800

тысяч евреев. На Украине погибло больше всего евреев примерно 1,5

миллиона человек.

Красное полотно уходят.

Танец с черным полотном

Гера Шторм (написано в 2015 году):

На берегу евреям снять ботинки!

«Обутым неприлично умирать?», –

Спросил ребенок мать, а та слезинки

Старалась незаметно вытирать.

«Ты не волнуйся, мам, я не голодный,

Вчера кусочек хлeбушка я съел.

Мы там замерзнем, мам, Дунай холодный?

Я плавать научиться не успел…

Мам, ты скажи, а умирать не больно?

Я просто упаду и утону?

Или умру от пули и спокойно

И плавно я потом на дно пойду?

Ты за руку возьми меня покрепче,

Чтоб мы не потерялись под водой.

Вдвоём с тобой спастись нам будет легче,

Мы спрячемся за сильною волной».

На берегу Дуная всем снять обувь!

«Все говорят: «Кончается война».

https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B8%D1%82%D0%B2%D0%B0

https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%82%D0%B2%D0%B8%D1%8F

https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B5%D0%BD%D0%B3%D1%80%D0%B8%D1%8F

https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D1%83%D0%BC%D1%8B%D0%BD%D0%B8%D1%8F

https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%8F

https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%8B

https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%8F

https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A7%D0%B5%D1%85%D0%B8%D1%8F

https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%BA%D0%B8%D1%8F

https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D1%80%D0%B5%D1%86%D0%B8%D1%8F

https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%AE%D0%B3%D0%BE%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D1%8F

https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%BE%D1%80%D1%83%D1%81%D1%81%D0%B8%D1%8F

61

Ты видишь, мама, в небе белый голубь?

Смотри, а там идёт наша волна».

Танец ангелов

Нурай: Это величайшее преступление перед человечеством, как

незабываемая трагедия народа и как нравственный урок будущим

поколениям.

Слава: 27 января отражается в слезах горести, печали, сострадания и

гордости за несломленный народный дух.

Песня «Помним» ХИРОСИМА, НАГАСАКИ

Когда дети читают стихотворения, ученики складывают журавлики

перед сценой Илья, Саша: Город прославился так:

Вышел военный чудак,

старец с лицом молодым.

"Парни,- сказал он,- летим!

Мальчики, время пришло,

Дьявольски нам повезло!.."

В семь сорок девять утра

все было так, как вчера.

"Точка... - вздохнул офицер,-

чистенько вышли на цель..."

В восемь двенадцать утра

сказано было: "Пора!.."

В восемь пятнадцать, над миром взлетев,

взвыл торжествующе дымный клубок!

Солнце зажмурилось, похолодев.

Вздрогнули оба: и "боинг", и бог!..

Штурман воскликнул: "Ой, как красиво!.."

В эту секунду в расплавленной мгле

Рухнули все представленья о зле.

Люди узнали, что на Земле

есть Хиросима. И нет Хиросимы.

Саша: 6 августа 1945 года самолет американских ВВС под командованием

полковника Тиббетса сбросил бомбу «Малыш» на Хиросиму. А через три

дня, 9 августа 1945 года, самолет под командованием полковника Чарльза

Суини сбросил бомбу на Нагасаки. Общее количество погибших только

при взрыве составило до 166 тысяч человек в Хиросиме и до 80 тысяч

человек — в Нагасаки.

Лера: И это не все — от лучевой болезни скончалось около 200 тысяч

человек. Весь мир облетела пронзительная история девочки из Хиросимы

Садако Сасаки, умершей в 1955 году от лейкемии — одного из

последствий облучения. Уже находясь в больнице, Садако узнала о

легенде:

62

Настя: Согласно легенде, если сложить из бумаги тысячу журавликов, то

любое заветное желание сбудется. Желание в клюве принесет журавль,

который живёт 1000 лет. Журавль - "цуру" является символом счастья и

долголетия в Японии.

Лера: Желая выздороветь, Садако стала складывать журавликов из любых

попадавших в её руки кусочков бумаги, но успела сложить только 644

журавлика.

Хиросима стала символом борьбы против оружия массового уничтожения.

День Хиросимы стал отмечаться международным сообществом как

Всемирный день борьбы за запрещение ядерного оружия. В самом городе в

этот день ежегодно проходит церемония памяти.

«Японский журавлик»

(читает Гретта Огер, дети складывают бумажного журавлика)

Вернувшись из Японии, пройдя немало верст,

Японского журавлика товарищ мне привез,

И с этим журавленочком история одна,

Про девочку которая была облучена.

«Когда увижу солнышко?» – спросила у врача.

А жизнь тянулась тоненько, как на ветру свеча.

И врач ответил девочке: «Придет еще весна,

И тысячу журавликов ты сделаешь сама».

Но девочка не выжила и вскоре умерла,

И тысячу журавликов не сделала она.

Последний журавленочек упал из детских рук –

И девочка не выжила, как многие вокруг.

Тебе я бумажные крылья расправлю,

Лети и тревожь этот мир, этот мир,

Журавлик, журавлик, японский журавлик,

Ты вечно живой сувенир.

В. Лазаре

Дети ставят журавлики на камень памяти.

Дима: И сегодня мы почтим память жертв трагедии 20-го века.

Алина: … Миллионы свечей горят. Мерцающим светом, освещают в

наших сердцах память о погибших. Люди должны помнить о таких

трагических моментах истории, как Ашаршылык, Голодомор, Холокост и

трагедия в Японии, ведь без прошлого, нет настоящего и будущего.

Слава: Эти люди сделали почти невозможное, они выжили тогда, когда

выжить было невозможно. Они дали начало новым поколениям, спасая

себя - они спасли нас. Поэтому наш долг жить так, чтобы все их страдания

и мучения не оказались напрасны.

Песня «Мир на планете» (исполняют все участники)

63

ЭТЮДЫ НА СЮЖЕТ НЕБОЛЬШОГО ЮМОРИСТИЧЕСКОГО РАССКАЗА

Зубкова А. П.,


Дворца школьников им. М. Утемисова


Кружок: актёрское мастерство.

Возраст обучающихся: 8-12 лет.

Год обучения: Второй год обучения.

Форма занятия: online платформа.

Продолжительность занятия: два занятия по 40 минут.

Цель: научить использовать приемы сатирического изображения действия.

Задачи:

1. обучающая: сформировать понятие «сатирическое изображение

действия».

2. развивающая: развивать ощущения радости успеха в проявлении

своих знаний.

3. воспитательная: воспитывать культуру общения и взаимодействия с

партнером.

Ожидаемый результат: комплекс дисциплин, входящий в данное занятие,

призван подготовить ребенка к полноценному выступлению в спектакле

или концерте. Кроме того развитие творческих способностей и

личностных характеристик ребенка.

Оборудование: аудио проигрывающее устройство.

В любой работе должен быть элемент

веселья. Ты находишь веселье,

хватаешь за него, и работа

превращается в игру.

Памела Трэверс,

«Мэри Поппинс»


I. Организационный момент. - Приветствие детей.

- Знакомство с темой занятия.

II. Психологический настрой. / Мобилизация внимания. - Музыкальная разминка: «Хороший день».

III. Введение темы. Вступительное слово педагога.

Сообщение темы занятия.

Формулировка цели занятия.

64

1. Упражнение на развитие интонационной выразительности

Произнести скороговорку с разной интонацией (грустно, радостно и

вопросительно)

Белый снег, белый мел, белый сахар тоже бел,

А вот белка не бела, даже белой не была

2. Развитие мимики - 10 масок

Страх

Злость

Радость

Смирение

Раскаяние, угрызение совести

Плач

Стеснение

Раздумье, размышление

Презрение

Сонливость

3. Игры на творческое воображение «Я кленовый

листочек»(выполняется подтекстовое сопровождение)

По небу плыли облака, а я на них смотрел,

И два похожих облачка найти я захотел.

Я долго всматривался в высь и даже щурил глаз,

А что увидел я, то вам все расскажу сейчас.

(наблюдение за воображаемыми облаками с выражением внимания и

интереса на лице. Лицевые мышцы слегка напряжены, глаза прищурены)

Вот облачко веселое смеется надо мной – зачем ты щуришь глазки так

Какой же ты смешной! Я тоже посмеялся с ним – мне весело с тобой!

И долго-долго облачку махал я вслед рукой. (мышцы лица расслабляются,

появляется улыбка)

А вот другое облачко расстроилось всерьез: его от мамы ветерок вдруг

далеко унес.

И каплями-дождинками расплакалось оно...

И стало грустно-грустно так, а вовсе не смешно. (выражение грусти на

лице,

уголки губ опущены, лоб сморщен, брови немного сдвинуты).

И вдруг по небу грозное страшилище летит

И кулаком громадным сердито мне грозит.

Ох, испугался я, друзья, но ветер мне помог -

Так дунул, что страшилище пустилось наутек. (Выражение страха – глаза

широко раскрыты, брови сдвинуты, рот в виде буквы «О», лицо

напряжено)

А маленькое облачко над озером плывет, и удивленно облачко

приоткрывает рот: – Ой, кто там, в глади озера пушистенький такой, такой

65

мохнатый, Мягонький? Летим, летим со мной! (выражение удивления –

глаза и рот\широко открыты).

Так очень долго я играл и вам хочу сказать,

Что два похожих облачка не смог я отыскать.

IV. Практическая работа.

Работа с ассоциациями.

Беседа. Творческая работа.

Углубление знаний:

Социализация. Обсуждение в группах.

Блиц - турнир, конкурсные задания.

Чтение басни «Слон-живописец» С. Михалков.

Чтение в дуэтах «Шутки на минутку»

Слон-живописец.

Слон-живописец написал пейзаж,

Но раньше, чем послать его на вернисаж,

Он пригласил друзей взглянуть на полотно:

Что, если вдруг не удалось оно?

Вниманием гостей художник наш польщен!

Какую критику сейчас услышит он?

Не будет ли жесток звериный суд?

Низвергнут? Или вознесут?

Ценители пришли. Картину Слон открыл,

Кто дальше встал, кто подошел поближе.

"Ну, что же,- начал Крокодил, Пейзаж хорош! Но Нила я не вижу..."

"Что Нила нет, в том нет большой беды - Сказал Тюлень.- Но где снега?

Где льды?"

"Позвольте!- удивился Крот-

Есть кое-что важней, чем лед!

Забыл художник огород".

"Хрю-хрю,- заметила Свинья, Картина удалась, друзья!

Но с точки зрения нас, Свиней,

Должны быть желуди на ней".

Все пожелания принял Слон.

Опять за краски взялся он

И всем друзьям по мере сил

Слоновьей кистью угодил,

Изобразив снега, и лед,

И Нил, и дуб, и огород,

И даже мед!

(На случай, если вдруг Медведь придет картину посмотреть...)

Картина у Слона готова,

Друзей созвал художник снова.

66

Взглянули гости на пейзаж

И прошептали: "Ералаш!"

Мой друг! не будь таким слоном:

Советам следуй, но с умом!

На всех друзей не угодишь,

Себе же только навредишь.

Шутки на полминутки

ОНА: Здравствуй!

ОН: Привет!

ОНА: Чего это ты несёшь?

ОН: Несу разные вещи.

ОНА: Несуразные? Почему они несуразные-то?

ОН: Сама ты несуразная, как я погляжу. Разные вещи я несу. Разные!

Поняла? Вот, несу мел.

ОНА: Что не сумел?

ОН: Отстань!

ОНА: Да ведь ты говоришь "не сумел". Что не сумел-то?

ОН: Мел несу!!! Слушать надо. Несу мел. Мишке. Ему же надо будет.

ОНА: Ну, если ему жена добудет, зачем ты несёшь?

ОН: Жена? Какая жена? Это у Мишки-то жена? Ах ты, шутница! Я сказал:

"Ему же надо будет". Понадобится, значит.

ОНА: Вон оно что!

ОН: А ещё новость у меня для Мишки приятная: нашлась та марка,

которую он так давно искал.

ОНА: Тамарка?

ОН: Ага.

ОНА: И ничего? Симпатичная?

ОН: Красивая. Зелёная такая.

ОНА: Постой, постой... Это что у неё, волосы зелёные что ли?

ОН: У кого волосы?

ОНА: Да у Тамарки!

ОН: У какой Тамарки?

ОНА: Ну, ты же сам сказал: "Нашлась Тамарка..."

ОН: Та! Марка! Марка, понимаешь, которую Мишка давно ищет. Там арка

нарисована!

ОНА: Ага! Всё-таки нарисована Тамарка! Нарисована, да? Так бы и

говорил.

ОН: Да отвяжись ты со своей Тамаркой, бестолковая ты голова! Арка там

нарисована! Арка! Неужели ты даже этого понять не можешь. Некогда

мне!

ОНА: Пока! Смотри, не растеряй свои несуразные вещи.

ОН: Да ну тебя!

ОНА: Да! Стой, стой!

67

ОН: Ну, что ещё?

ОНА: Привет передавай.

ОН: Кому?

ОНА: Известно кому: Тамарке, Мишке и Мишкиной жене!

Разыгрывание по ролям «Кто как считает» М. Карим:

-Я всех умней! - кричит петух. –

Умею я считать до двух!

- Подумаешь! - ворчит хорек. –

А я могу до четырех!

- Я - до шести! - воскликнул жук.

- Я - до восьми! - шепнул паук.

Тут подползла сороконожка:

- Я, кажется, умней немножко

Жука и даже паука –

Считаю я до сорока!

- Ах, ужас! - ужаснулся уж. –

Ведь я ж не глуп. Но почему ж

Нет у меня ни рук, ни ног,

А то и я считать бы мог!

А у меня

Есть карандаш.

Ему что хочешь, то задашь.

Одной ногой умножит,

Сложит.

Все в мире сосчитать он может

V. Обобщение.

Поощрение детей за создание и воплощения образа аплодисментами всего

коллектива.

VI. Подведение итогов занятия.

Важны ли эмоции, мимика и жесты в актерской игре? Рассуждение детей.

VII. Оценивание.

VIII. Коллективный разбор игры актеров в дуэте «Шутки на минутку»

IX. Рефлексия. / Обратная связь.

Чем мы сегодня занимались, какие делали упражнения? Что полезного вы

взяли для себя?

Использованные источники:

1. Гугова В.И. «Сценическая речь»

2. Кох И. «Основы сценического движения»

3. Львова В.К., Шихматов Н.К. «Сценические этюды»

4. Станиславский К.С. «Работа актера над ролью»

68

БУМАЖНАЯ БИЖУТЕРИЯ

Нурхайдарова М. К.,


Дворца школьников имени М. Утемисова


Кружок: «Бумажные фантазии»

Возраст обучающихся: 7-12 лет

Год обучения: второй год обучения

Форма занятия: онлайн

Продолжительность занятия: 40 минут

Цель: Изготовить бумажную бижутерию (ожерелье) из спиральных роз.

Задачи: 1. Ознакомить учащихся с понятием бижутерия и с историей их появления.

2. Развивать умение выполнять изделия по технологической карте.

3. Воспитывать аккуратность и ответственность при выполнении работы,

оказывать взаимопомощь друг другу.

Ожидаемый результат: умение изготовить бумажные ожерелья из

спиральных роз, путем наклеивания их на основу, с добавлением

дополнительных элементов: бусин, листьев.

Оборудование: заготовки для ожерелья: основа, бусины и ленты;

материалы и инструменты: цветная бумага, клей, ножницы;

технологическая карта для воспитанников по изготовлению

спиральной розы;

образцы: бусы из пластика, бумаги, кожи, стекла, вязаные бусы, из

ткани

слайды с иллюстрациями, музыкальные композиции.


I. Организационный момент Подключение. Приветствие

II. Психологический настрой Я рада вас видеть и очень хочу начать

работу с вами. Хорошего вам настроения и успехов! И поддержим наш

творческий настрой дружными, звонкими аплодисментами!!!

(аплодисменты)

III. Введение в тему

Вступительная беседа и показ слайдов.

- Сегодня наше занятие отличается от других тем, что все на связи такие

нарядные, красивые, и я надела украшения, и на обзоре у меня интересные

украшения.

69

- Как вы думаете, для чего нужны нам украшения? (для красоты, чтобы

выглядеть стильно, подчеркивает индивидуальность, создает имидж).

- Из чего сделаны украшения, которые представлены перед вами? (из

пластика, кожи, вязанные, из шерсти, из стекла, из бумаги).

- Как должно выглядеть украшение, чтобы его можно было носить?

(красивым, качественным, сделанным со вкусом).

- А что нужно знать, чтобы изготовить украшение? (технологию и

последовательность).

- А вам приходилось делать украшения?

- А из бумаги?

- Хотите, я вас научу делать бумажное ожерелье?

Сообщение темы занятия

- Тема занятия «Бумажная бижутерия»

- Посмотрите на слайд «Что же такое бижутерия?»

Показ слайдов с моим комментарием (Приложение 1)

Слайд № 1,2

- На экране представлен образец бумажных бус, на втором понятие

бижутерия. Бижуте рия (от фр. bijouterie) — украшения из недорогих

материалов. В производстве используются разнообразные металлы и

сплавы, разные сорта прозрачного и цветного стекла, пластмассы,

керамики и др. По внешнему виду бижутерия может быть очень похожа на

«настоящие» ювелирные изделия, но её стоимость гораздо ниже.

Бижутерия – это недорогой и модный аксессуар, с помощью

которого можно создать свой неповторимый стиль и образ.

Слайд №3,4.

- На третьем изображены фотографии бус из ракушек и камней. В

древности украшениям придавалось некое тайное значение. Они

являлись своего рода оберегами от злых духов и носились на

незащищенных частях тела человека: голове, шее, груди, руках в виде

амулетов. История украшений началась задолго до возникновения даже

самого простейшего способа обработки материала. Древние люди

использовали лишь то, что создавала сама природа: камни, зубы и кости

животных, травы, части растений и перья, косточки плодов и раковины.

Это было 100-150 тыс. лет назад. На четвёртом фото первобытные люди

с первыми украшениями.

Слайд № 5,6,7,8,9,10

- На слайдах изображены украшения из бумаги, даже старые глянцевые

журналы, цветная бумага, ненужные рекламные листовки можно

превратить в оригинальное украшение, которые будет дополнением к

любому наряду

Слайд 5. Бусы сделаны из петель, склеенных друг к другу и напоминают

перья

https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D1%83%D0%B7%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0%BA

https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D1%82%D0%B0%D0%BB%D0%BB

https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%BB%D0%BE

https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%BC%D0%B0%D1%81%D1%81%D0%B0

https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B5%D1%80%D0%B0%D0%BC%D0%B8%D0%BA%D0%B0

70

Слайд 6. Бумажные цветные полоски скручены в спираль.

Слайд 7. Бумажные трубочки скручены в спираль и зафиксированы

цветными нитями.

Слайд 8. Бумажные браслеты украшены мелкими деталями.

Слайд 9. Из салфеток сделаны жгутики и скручены в спираль.

Слайд 10. Украшения сделаны в технике квиллинг.

Сообщение цели занятия.

- Наша цель сегодня создать красивые и аккуратные украшения - ожерелья.

В конце занятия все вместе продемонстрируем готовые работы.

IV. Практическая работа

Объяснение задания.

- Внимательно посмотрите на ожерелье, из скольких частей оно состоит?

(основы, розочек и листьев, дополнительно бусины и лента).

- Для изготовления ожерелья у вас на столах лежат материалы: основа,

ленты, цветная бумага, клей. Инструмент – ножницы, и технологическая

карта по изготовлению спиральных роз.

- Я вам заранее отправила технологическую карту. Сейчас я вам предлагаю

инструкцию по использованию технологической карты как изготовить

розочки

Инструкция по технологической карте «Спиральная роза»

(Приложение 2):

1. Нарисовать спираль на бумагу.

2. Вырезать по спирали деталь.

3. Скрутить деталь, начиная с внешнего края спирали.

4. Склеить снизу конец спирали.

5. Деталь готова.

Повторение техники безопасности (при работе с ножницами, клеем и

бумагой).

Практическая часть. После изготовления роз по технологической карте

приступаем к сборке ожерелья. Каждое действие при сборке

демонстрирую с комментариями.

- Ленточки привязываем к основе, с каждой стороны делаем по два узелка.

- Приступаем к изготовлению роз и приклеиванию бусин, наклеиваем все

детали на основу.

- Вырезаем листья и приклеиваем возле роз.

Оказываю индивидуальную помощь воспитанникам через индивидуальное

окно демонстрации. Контролирую работу, инструктирую по сборке

деталей, напоминаю об уборке рабочего места.

Обобщение занятия

- Что мы сегодня на занятии изготовили?

- Из какого материала сделали ожерелье?

- Тебе нравится твое ожерелье?

71

- Кому ты подаришь украшение?

- Ты сможешь его сделать самостоятельно?

- Были ли сложности при изготовлении ожерелья?

V. Рефлексия Заранее было дано задание, вырезать круги красного, желтого и зеленого

цветов.

Я заготовила заранее эскиз бус на ватмане. И разноцветные круги.

- я доволен своей работой

- я работал неплохо

- мне было трудно

Обучающиеся показывают на экране выбранный цвет. Я прикладываю

круги на эскиз бус.

VI. Подведение итогов занятия. Демонстрация работ на экране. (Приложение 3) (звучит музыка)


Слайд №1 Слайд №2 Слайд №3



72

Слайд №10


Технологическая карта «Спиральная роза»

1.Нарисовать спираль на бумагу

2. Вырезать по спирали

3. Скрутить деталь, начиная с внешнего края спирали

4.Склеить снизу конец спирали

5. Деталь готова


Образцы работ

73

ТРАНСПОРТ. ВИДЫ ТРАНСПОРТА

Соловьева Е. А.,


Дворца школьников имени М.Утемисова


Кружок: «Еркетай»

Возраст обучающихся: 5-7 лет

Год обучения: первый

Продолжительность занятия: 40 минут

Цель: уточнение представлений о транспорте и профессиях людей на

транспорте.

Задачи:

1. образовательная: создать условия для расширения представлений

воспитанников о видах транспорта;

2. развивающая: развивать внимание, мышление, речь, память

3. воспитательная: формировать понятие о культуре поведения на

улице и в транспорте.

Оборудование: мнемотаблицы, карточки с изображением транспорта,

карта путешествия, магнитная доска, игрушка – мишка.

Рождение ребёнка - это очень важный шаг

в жизни каждого человека.

Воспитывая детей, нынешние родители

воспитывают будущую историю

нашей страны, а значит — и историю мира.

Макаренко А. С.


Организационный момент

Приветствие педагог организует на ковре. Дети садятся в круг. Для

приветствия используются игрушки (машина, автобус, самолет, мотоцикл

и т.д.), которые приехали в гости к детям на занятие. Дети здороваются

друг с другом и с игрушками, называя их и демонстрируя характерные

движения или звукоподражание. Игрушки, в свою очередь, здороваются с

каждым из малышей.

I. Дети берутся за руки и произносят:

Собрались сегодня снова,

Все к занятию готовы!

Будем весело играть

И друг другу помогать!

II. Введение в тему

http://www.aforism.su/avtor/422.html

74

Педагог: Здравствуйте ребята! рада всех вас видеть на сегодняшнем

занятии. Ребята, вы слышите звук (фоном включить плачь

мультипликационного героя)? Что это? Мне кажется это кто – то плачет!

Посмотрите это плачет медвежонок.

- Медвежонок, а почему ты плачешь?

Медвежонок: Здравствуйте ребята, я плачу, потому что потерялся. И

очень сильно хочу попасть домой, но я забыл дорогу. Я хотел бы

попросить вас помочь мне

- Ребята, мы же сможем помочь медвежонку попасть домой?

- Медвежонок, скажи, пожалуйста, где ты живешь? Ну или может быть ты

знаешь, что находится рядом с твоим домом?

- У меня есть карта (приложение №1)

Сообщение темы занятия.

III. Изучение нового материала Педагог: Ребята, а на чём мы можем поехать по дороге?

Дети называют виды транспорта, педагог уточняет, что транспорт,

который ездит по дороге называется наземным. Демонстрирует картинки с

видами наземного транспорта. Уточняет профессии человека, который

управляет транспортом.

Под песню Е. Железновой «Машина» дети отправляются на рабочие

места выполнять задание (Приложение 2)

Педагог: Ребята, а следующее место на карте – море! А на чём мы сможем

переплыть море?


который плавает по воде называется водным. Демонстрирует картинки с

видами водного транспорта. Уточняет профессии человека, который

управляет транспортом.

Выполняется пальчиковая разминка «Кораблик» (Приложение 3). Так

же можно предложить детям поиграть в кораблики, для чего необходимо

заранее по количеству человек подготовить бумажные кораблики, пустить

их «в плавание» на тарелочке с водой.

Педагог: Ребята, мы почти добрались до дома медвежонка! И следующее

место на карте – железная дорога! (Тут можно задать детям вопрос, что

изображено на следующем отрезке карты). А на чём мы будем

передвигаться по железной дороге?

Под песню Е. Железновой «Паровоз» дети отправляются на рабочие места

выполнять задание (Приложение 4)

Педагог: Ребята, всего один шаг отделяет нас от дома медвежонка! И

следующее место на карте – горы! А какой вид транспорта поможет нам

преодолеет высокие горы?


который передвигается по воздуху называется воздушным. Демонстрирует

картинки с видами воздушного транспорта. Уточняет профессии человека,

75

который управляет транспортом.

Педагог вместе с детьми выполняет движения под песню «Самолет»

(https://www.youtube.com/watch?v=ZnZSAx0lFHg )

IV. Обобщение

Обсуждаем какие еще виды транспорта знают дети, как называются

профессии людей, которые управляют транспортом? Выполнение задания

на закрепление пройденной темы (Приложение 5).

Игра «Назови одним словом»

Возит молоко – молоковоз. Мешает бетон – бетономешалка. Возит цемент

– цементовоз. Возит воду – водовоз.

V. Подведение итогов занятия

Вспоминаем, с какими видами транспорта мы познакомились, называем

какие профессии связаны с транспортом.

VI. Оценивание У каждого ребёнка на рабочем столе лежат вырезанные из бумаги зеленые

и красные автобусы. На магнитной доске висят два гаража с красной и

зеленой крышей. Если ребенку понравилось и было все понятно на занятии

его автобус отправляется в зелёный гараж, если НЕТ - в красный.

VII. Рефлексия. / Обратная связь

Для обсуждения занятия, дети садятся в круг на ковре.

Рассказывают, что запомнили сегодня. Педагог благодарит каждого

ребенка за ответ, хвалит. В завершении встают, взявшись за руки, в круг и

исполняют песню Е.Железновой

«Мы отзанимались …»

Использованные источники:

https://www.youtube.com/watch?v=ZnZSAx0lFHg

Тексты песен Е.Железновой - http://onesong.ru/6/Ekaterina-Jeleznova




http://onesong.ru/6/Ekaterina-Jeleznova

76




77


ДИСТАНЦИОННОЕ ОБУЧЕНИЕ - ВЕЛЕНИЕ ВРЕМЕНИ

Туитина З. К.,

учитель английского языка

ШЛ №38 г. Нур-Султан

- Жизнь похожа на прилюдную игру на скрипке,

когда ты учишься во время самой игры.

Сэмюэль Батлер

Дистанционное образование известно в мире давно, оно берёт начало

где-то в XVIII веке, но более широкое распространение система получила

в XXI веке с развитием Всемирной паутины и способов связи на

расстоянии.

С апреля месяца из-за непредвиденных обстоятельств и изменений,

все школы нашей страны перешли на дистанционное обучение. Как

отметил наш уважаемый министр образования и науки Асхат

Аймагамбетов: «… мы заранее знали, что одной из самых главных

проблем будет как раз вопрос IT-компетентности: смогут ли наши

педагоги использовать и интернет-платформу, и другие системы, чтобы

поддерживать обратную связь и помогать школьникам во время

образовательного процесса …"

78

И так как встал вопрос чести, а вы знаете, что учителя очень

честолюбивый народ, мы во время весенних каникул начали

совершенствовать свои знания в области современных технологий.

Мне, как учителю иностранного языка, необходима была платформа

для развития у учащихся навыков чтения, письма, аудирования и

говорения. Из огромного множества специализированных интернет –

ресурсов я выбрала более приемлемый вариант это Google Classroom и

Hangouts.

Преимущества Classroom в том, что группы, где я преподаю,

сохранены по классам в одной системе, это очень удобно при создании

материала, а задания можно использовать повторно по параллелям. Все

уроки и задания сохраняются в ленте класса (рис.1), что даёт ученику

возможность повторить или пересмотреть пройденную тему.

Также в этом формате я создаю презентации, при помощи Google

Формы - различные задания с тестом (рис.2), выбор одного или нескольких

правильных ответов, включая в тест аудио, видео материал, описание

картинки, чтение текста и задание к прочитанному, написание эссе. Ещё

одна удобная функция этой системы, задания можно подготовить заранее и

включить в расписание, а когда наступит время урока, ученики

автоматически получают материал.

Оценивание происходит автоматически по предварительно заданным

баллам. В Google формах есть таблицы для статистики ответов (рис.4), где

я могу вывести средний балл класса и автоматически составить таблицу

ответов учащихся. В ленте класса ученики пишут мне свои комментарии, а

я всему классу или индивидуально даю обратную связь.

Ещё один формат, который очень удобен это Hangouts, мы

используем эту систему для практики говорения на уроке, для видео встреч

и видеоконференций. Для более быстрого реагирования, а также записи

своего говорения мои ученики используют What’s app.

И в заключении я хотела бы привести слова Алберта Эйнштейна «…

не нужно учить детей, а только необходимо создать им условия, при

которых они могли бы сами учиться…». И мне кажется, что в это нелёгкое

время наши учителя всеми силами стараются создать своим ученикам

условия для самостоятельного обучения.

79

Рисунок 1

Рисунок 2

Рисунок 3

80

Рисунок 4

№ 6, 2020orleunursultan.kz/wp-content/uploads/2020/07...6, 2020 6, 2020 (70) ЖУРНАЛҒА...

Documents