8 ปีที่ 11 ฉบับที่ 22 กรกฎาคม...

8 ปท11ฉบบท22กรกฎาคม-ธนวาคม2559

ปญหาการเรยนการสอนภาษาจนระดบมธยมศกษาตอนปลาย

แผนการเรยนศลปภาษาจนเขตภาคตะวนออกของไทยธมวด สรปญญาฐต ศรเพญ ก�าแพงแกว และจนทมา จรชสกล*

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงค เพอศกษาปญหาการเรยนการสอนภาษาจนในดานสภาพการเรยนการสอน ดานองคความรทางภาษาจนของนกเรยน และดานต�ารา/แบบเรยนทใชประกอบการเรยนการสอนภาษาจนของนกเรยน ระดบมธยมศกษาตอนปลายแผนการเรยนศลปภาษาจนในเขตภาคตะวนออกของไทย โดยใชแบบสอบถามและแบบสมภาษณเชงลกเปนเครองมอในการวจย ผลการวจยพบวา 1. ดานสภาพการจดการเรยนการสอน พบวา โรงเรยนขาดความพรอมในการเปดหลกสตรการเรยนการสอนภาษาจน กลาวคอหลกสตรการเรยนการสอนภาษาจนททางโรงเรยนก�าหนดกบแนวการปฏบตจรงไมสอดคลองกน หวหนาหมวดภาษาตางประเทศขาดความเขาใจในภาษาจน ท�าใหไมสามารถวดและประเมนการสอนของอาจารยผสอนได อกทง การทโรงเรยนขาดครสอนภาษาจนทเปนครประจ�าระยะยาว ท�าใหการวางแผนการเรยนการสอนภาษาจนขาดความตอเนอง 2. ดานองคความรทางภาษาจนของนกเรยน พบวา เกดความซ�าซอนและความไมตอเนองของเนอหาทเรยน จ�านวนคาบเรยนภาษาจนทไมเพยงพอ การขาดสภาพแวดลอมทเออตอการเรยนรและการฝกฝนภาษาจน จ�านวนเอกสารประกอบการสอนและต�ารา/แบบเรยนทไมเพยงพอกบจ�านวนผเรยน รวมถงการทครผสอนมประสบการณสอนไมเพยงพอ สงผลใหความรทางภาษาจนของนกเรยนต�ากวามาตรฐานการเรยนรทหลกสตรแกนกลางการศกษาพนฐาน พทธศกราช 2551 ก�าหนดไว 3. ดานต�ารา/แบบเรยนทใชประกอบการเรยนการสอนภาษาจนของนกเรยน พบวา การเลอกใชต�ารา/แบบเรยนของครผสอนนน ขนอยกบความรของกลมผเรยน และการเขาถงแหลงต�ารา/แบบเรยนของครผสอนเปนหลก จงท�าใหการเลอกใชต�ารา/แบบเรยนของแตละโรงเรยนไมเปนมาตรฐานเดยวกน และเกอบรอยละ 50 ของต�ารา/แบบเรยนทโรงเรยนเลอกใชมเนอหาไมสอดคลองกบเกณฑสาระการเรยนรทางภาษาจนของหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ พทธศกราช 2551

ค�าส�าคญ : ปญหาการเรยนการสอน องคความรภาษาจน ต�ารา/แบบเรยน

* อาจารยประจ�าสาขาวชาภาษาจน คณะภาษาและวฒนธรรมจน มหาวทยาลยหวเฉยวเฉลมพระเกยรต

วารสารศลปศาสตรปรทศน9

Chinese Language Teaching and Learning Problems at High School Level (Arts-Chinese Program)

in the Eastern Region of Thailand

Thumwadee Siripanyathiti, Siriphen Kamphangkeaw, Chanthima Chirachoosakul

Abstract The objectives of this research were to study Chinese language teaching and learning environment, students’ knowledge of Chinese language, as well as textbooks / supplements used for the teaching of Chinese language to high school students (Arts-Chinese Program) in the Eastern part of Thailand. This research used questionnaire and in-depth interview as the tools: The research outcomes are as follows; 1. In the teaching and learning environment aspect, the schools still lack preparation needed in launching the Arts-Chinese Program. There are inconsistencies between what the school specified in the curriculum and how the teaching was actually implemented. Due to the insufficient knowledge in Chinese language, the school’s chairperson in the foreign language program becomes unable to assess and evaluate the teacher’s performance. Moreover, there is continuity issue in the teaching plan as the school lacks long-term employment of Chinese language teachers. 2. As for the student’s knowledge of Chinese language, it is found that the learning content lacks continuity and partly duplicative. With inadequate time in the schedule for Chinese classes, the environment that encourages learning and practicing Chinese language not provided, the amount of the textbooks / supplements that did not match the greater number of students, as well as the insufficient teaching experience of the personnel, it results in the student’s knowledge level in Chinese language below the standard set by the Chinese language Learning Standards under the Basic Education Core Curriculum B.E. 2551, Ministry of Education. 3. Textbooks / supplements used in the teaching of Chinese language for high school students (Arts-Chinese Program) in the Eastern part of Thailand are not under the same standard as the selection of the textbooks / supplements depends greatly on the knowledge level of the students and teacher’s access to the textbooks / supplement. Almost 50 percent of textbooks / supplements selected do not conform to the Chinese language Learning Standards under the Basic Education Core Curriculum B.E. 2551, Ministry of Education.

Keywords : Problems teaching and Learning, knowledge of Chinese language, Textbooks / supplements


บทน�า นบตงแต ป พ.ศ. 2535 รฐบาลนายอานนท ปนยารชน มมตใหโรงเรยนเอกชนเปดสอนภาษาตางประเทศไดอยางเสร ภาษาจนไดถกยกระดบความส�าคญเทยบเทาภาษาตางประเทศอน ๆ ตอมาใน ป พ.ศ. 2540 ภาษาจนไดถกจดอยในแผนการเรยนศลปภาษา (ตางประเทศ) ของโรงเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลาย และรฐบาลไทยยงอนญาตใหครจากประเทศจนเขามาสอนภาษาจนในไทยได จนในป พ.ศ. 2541 ไดมการระบรายวชาภาษาจนใหอยในกลมรายวชาภาษาตางประเทศทสามารถใชสอบเขามหาวทยาลยไดเปนครงแรก (สถาบนเอเชยศกษา ศนยจนศกษา. 2551 : 22) ในป พ.ศ. 2548 รฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการ นายจาตรนต ฉายแสง ไดจดตงคณะท�างานเพอด�าเนนการสงเสรมดานการเรยนการสอนภาษาจนในประเทศไทย ใหเปนระบบและมประสทธภาพมากยงขน โดยปลดกระทรวงศกษาธการไดด�าเนนงาน ภายใต “แผนยทธศาสตรการสงเสรมการเรยนการสอนภาษาจน เพอเพมขดความสามารถในการแขงขนของประเทศ” (พ.ศ. 2549 - 2553) ใหมความเปนรปธรรมมากยงขน ทงนเพอก�าหนดเปาหมายและระยะเวลาในการพฒนาการเรยนการสอนภาษาจนของประเทศไทยใหชดเจน จากนโยบายการสงเสรมการเรยนการสอนภาษาจนของภาครฐ ท�าใหวงการการศกษาภาษาจนมการตนตวมากยงขน จากงานวจยเรอง “การเรยนการสอนภาษาจนในประเทศไทย” ของศนยจนศกษา สถาบนเอเชยศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย ไดรายงานไววา “ในป พ.ศ. 2551 ทวทงประเทศไทยมการเปดหลกสตรสอนภาษาจนจ�านวนมาก โดยโรงเรยนสงกดรฐบาลทเปดหลกสตรสอนภาษาจนมจ�านวนทงสน 458 แหง (รอยละ 93) ในขณะทโรงเรยนเอกชนทเปดหลกสตรสอนภาษาจนมจ�านวนทงสน 138 แหง (รอยละ 88)” นอกจากน ยงพบวา แบบเรยนและสอการสอนทใชในการเรยนการสอนภาษาจนยงไมมความตอเนอง ในป พ.ศ. 2551 กระทรวงศกษาธการ ไดจดท�า “หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551” ขน เพอใชเปนกรอบและทศทางในการพฒนาหลกสตรและจดการเรยนการสอนแกสถานศกษาทกสงกดทจดการศกษาขนพนฐาน โดยมการระบตวชวดและสาระการเรยนรภาษาจนของหลกสตรภาษาจนพนฐานในระดบมธยมศกษาตอนปลาย (ม.4 - ม.6) ไวอยางชดเจน (ส�านกวชาการและมาตรฐานการศกษา ส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ) จากประสบการณของคณะวจยในการนเทศการฝกปฏบตการสอนภาษาจนของนกศกษาหลกสตรศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการสอนภาษาจน มหาวทยาลยหวเฉยวเฉลมพระเกยรต พบวาโรงเรยนบางแหงไดใชต�ารา/แบบเรยนทมเนอหาในระดบตน-กลาง เชน โรงเรยนนวมนทราชนทศ เตรยมอดมศกษาพฒนาการ และโรงเรยนบางปะกงบวรวทยายน ระดบชน ม.4 ไดใชต�ารา/แบบเรยน HANYU JIAOCHENG I และโรงเรยนสตรศรสรโยทย ระดบชน ม.5 และ ม.6 ไดใชต�ารา/แบบเรยน HANYU JIAOCHENG II เปนตน แตทวาการจดการเรยนการสอนภาษาจนในระดบอดมศกษาหลายแหงยงคงจดสอนเนอหาภาษาจนขนพนฐานอย ท�าใหนกเรยนไมไดรบความรใหม ซงถอเปนปญหาหนงทสงผลกระทบโดยตรงตอการพฒนาการเรยนการสอนภาษาจนในประเทศไทย


นอกจากปญหาขางตนทไดกลาวมาแลว คณะวจยพบวา งานวจยสวนใหญเปนการศกษาถงสภาพการเรยนการสอนภาษาจนกลาง การศกษาปญหาในการจดการเรยนการสอนภาษาจนกลาง และการศกษาสภาพปญหาการใชหลกสตรกลมสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ (ภาษาจน) แตยงไมมงานวจยทศกษาถงความสอดคลองของต�ารา/แบบเรยนกบเกณฑสาระการเรยนรทางภาษาจนของหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 และยงไมมงานวจยทศกษาเกยวกบสภาพองคความรทางภาษาจนของนกเรยนกบเกณฑสาระการเรยนรทางภาษาจน ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ดวยเหตน คณะวจยจงตองการศกษาสภาพและปญหาการเรยนการสอนภาษาจนของโรงเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลาย สายศลปภาษาจน และองคความรทางภาษาจนของนกเรยนทจบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลาย สายศลปภาษาจน รวมถงต�ารา/แบบเรยนทใชในการสอนภาษาจนของโรงเรยน เพอน�าขอมลทไดมาใชเพมความเขมแขงในการจดการเรยนการสอนภาษาจนใหแกมหาวทยาลยหวเฉยวเฉลมพระเกยรต รวมถงใชเปนขอมลอางองใหแกหนวยงานทเกยวของในการพฒนาปรบปรงหลกสตรภาษาจนตอไป

วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาสภาพการเรยนการสอนภาษาจนระดบมธยมศกษาตอนปลายแผนการเรยนศลปภาษาจนในเขตภาคตะวนออกของไทย 2. เพอศกษาองคความรทางภาษาจนของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลายแผนการเรยนศลปภาษาจนในเขตภาคตะวนออกของไทย 3. เพอศกษาต�ารา/แบบเรยนทใชประกอบการเรยนการสอนภาษาจนระดบมธยมศกษาตอนปลายแผนการเรยนศลปภาษาจนในเขตภาคตะวนออกของไทย

สมมตฐานการวจย 1.สภาพแวดลอมทางภาษาของโรงเรยนไมเอออ�านวยตอการเรยนภาษาจน

2.การเรยนการสอนภาษาจนในแตละระดบชนขาดความตอเนอง

3. ต�ารา/แบบเรยนมเนอหาไมสอดคลองกบเกณฑสาระการเรยนรทางภาษาจนของหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานของกระทรวงศกษาธการพทธศกราช 2551 4. องคความรทางภาษาจนของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลายต�ากวาเกณฑสาระการเรยนรทางภาษาจนของหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานของกระทรวงศกษาธการ พทธศกราช 2551


วธด�าเนนการวจย การวจยครงน มขนตอนการด�าเนนงานวจยดงตอไปน 1. ประชากรและกลมตวอยาง ประชากรในการวจยม 3 กลม ดงน 1) หวหนาหมวดภาษาตางประเทศ 2) ครทสอนแผนการเรยนศลปภาษาจนระดบมธยมศกษาตอนปลาย และ 3) นกเรยนทเรยนแผนการเรยนศลปภาษาจนระดบมธยมศกษาตอนปลายของโรงเรยนสงกดส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (สพฐ.) ในเขตภาคตะวนออก ซงจากการตดตอสอบถามกบทางโรงเรยนโดยตรง ท�าใหทราบจ�านวนโรงเรยนในสงกดของ สพฐ. ในเขตภาคตะวนออกทเปดสอนแผนการเรยนศลปภาษาจนมวามทงหมด 42 โรงเรยน กลมตวอยาง ไดแก 1) หวหนาหมวดภาษาตางประเทศจ�านวน 21 คน 2) ครทสอนภาษาจน จ�านวน 37 คน และ 3) นกเรยน จ�านวน 490 คน โดยมาจากการสมแบบหลายขนตอน (Multi-Stage Sampling) ดงน 1) ใชการสมอยางงาย (Sample Random Sampling) ในการคดกลมตวอยางโรงเรยนออกมารอยละ 50 จากจ�านวนโรงเรยนทงหมดในแตละจงหวด 2) ใชการสมแบบแบงชน (Stratified Random Sampling) ในการคดกลมตวอยางครสอนภาษาจนออกมารอยละ 50 จากจ�านวนครทงหมดทสอนภาษาจนในระดบมธยมศกษาตอนปลาย และคดกลมตวอยางนกเรยนออกมารอยละ 50 จากจ�านวนนกเรยนทเรยนในระดบชนสงสดของแผนการเรยนศลปภาษาจน 2. เครองมอทใชในการวจย การวจยครงน ใชแบบสอบถามและแบบสมภาษณ โดยแบบสอบถามแบงเปน 1) แบบสอบถามส�าหรบหวหนาหมวดภาษาตางประเทศและครสอนภาษาจน ม 2 สวนคอ สวนท 1 เปนแบบสอบถามแบบเตมขอมล เกยวกบรายละเอยดของจ�านวนชวโมงการเรยนภาษาจน รายวชาทเปดสอน จ�านวนนกเรยนแตละระดบชน สวนท 2 ความพงพอใจตอปจจยสนบสนนการเรยนการสอน โดยลกษณะแบบสอบถามเปนแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) 2) แบบสอบถามส�าหรบนกเรยน เปนลกษณะแบบประเมนความสามารถทางภาษาจนของตนเอง โดยองตามตวชวดสาระการเรยนรภาษาจน หลกสตรภาษาจนพนฐานตอเนอง 12 ป (ป.1 - ม.6) ส�าหรบแบบสมภาษณครสอนภาษาจน มประเดนค�าถามเกยวกบการเลอกใชแบบเรยน/ต�าราภาษาจน และความคดเหนตอต�ารา/แบบเรยนทเลอกใช 3. การเกบรวบรวมขอมล จดเกบรวบรวมขอมลโดยการเดนทางไปแจกแบบสอบถามและสมภาษณทโรงเรยนทเปนกลมตวอยาง และเกบขอมลการสมภาษณดวยวธการบนทกเสยง จากนนน�าขอมลทไดมาวเคราะห 4. การวเคราะหขอมล แบบสอบถามของหวหนาหมวดภาษาตางประเทศและครสอนภาษาจน สวนท 1 ใชการวเคราะหเนอหา หาคารอยละ แจกแจงความถ สวนท 2 ใชวธหาคาเฉลย เปรยบเทยบเกณฑประเมนคาความพงพอใจแบบ 5 ระดบ ตามรปแบบของ Likert Scale ส�าหรบแบบสอบถามนกเรยนและแบบสมภาษณครสอนภาษาจน ใชการวเคราะหเนอหา หาคารอยละ และน�าเสนอในรปแบบของแผนภมรปภาพประกอบค�าบรรยาย


ผลการวจย ผลการวเคราะหขอมลจากแบบสอบถามและแบบสมภาษณของกลมตวอยาง 3 กลม ไดแก หวหนาหมวดภาษาตางประเทศ 21 คน ครสอนรายวชาภาษาจน 37 คน และนกเรยน 490 คน สามารถแบงขอมลออกเปน 5 ดาน โดยมรายละเอยดดงน 1. ขอมลพนฐานของผตอบแบบสอบถาม พบวาอาจารยสอนภาษาจนสวนใหญเปนเพศหญง (รอยละ 86.49) มอายระหวาง 20-30 ป (รอยละ 81.08) เปนครสญชาตไทย (รอยละ 75.68) และเปนครสญชาตจน (รอยละ 24.32) มประสบการณในการสอนภาษาจนระหวาง 2-4ป (รอยละ 43.24) โดยอาจารยสวนใหญจบการศกษาสงสดระดบปรญญาตร (รอยละ 72.97) โดยจ�าแนกเปนสถาบนภายในประเทศ (รอยละ 81.48) และสถาบนตางประเทศ (รอยละ 18.52) ในสวนของนกเรยนพบวา นกเรยนทตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญง (รอยละ 82.86) 2. ขอมลดานสถานศกษา สภาพการเรยนการสอนภาษาจน จากกลมตวอยางจ�านวน 21 โรงเรยน พบวา โรงเรยนสวนใหญเรมเปดสอนแผนการเรยนศลปภาษาจนมาประมาณ 3-5 ป (รอยละ 38.09) มจ�านวนชวโมงเรยนของรายวชาภาษาจนประมาณ 1-4 คาบเรยน/สปดาห (รอยละ 29.73) ในระดบชน ม.4 มจ�านวนนกเรยนเฉลยตอหองเรยน คอ 46-50 คน ระดบชน ม. 5 คอ 41-45 คน และระดบชน ม. 6 คอ 36-40 คน ในการจดสภาพแวดลอมเพอเอออ�านวยในการเรยนภาษาจนพบวา โรงเรยนมการจดหองสมดใหนกเรยนสามารถฝกฝนภาษาจนดวยตนเองได (รอยละ 52.33) และหองปฏบตการภาษา (รอยละ 33.33) นอกจากนยงพบวา สอประกอบการสอนททางโรงเรยนสวนใหญใชคอ CD/VCD/DVD (รอยละ 77.03) การดค�าศพท (รอยละ 60.81) และ power point (รอยละ 54.05) 3. ขอมลดานต�ารา/แบบเรยนทใชประกอบการเรยนการสอนภาษาจน รายวชาทสถานศกษากลมตวอยางเปดสอนมจ�านวนรายวชารวมทงสน 21 รายวชา ต�ารา/แบบเรยนทใชมากทสด 3 อนดบแรก คอ ต�ารา/แบบเรยน EXPERIENCING CHINESE (รอยละ 48.93) รองลงมาคอ ต�ารา/แบบเรยน HANYU JIAOCHENG (รอยละ 17.01) และต�ารา/แบบเรยน LEARN CHINESE WITH ME (รอยละ 10.63) นอกจากน โรงเรยนทกแหงลวนใชต�ารา/แบบเรยนทเปนอกษรจนตวยอ (รอยละ 100) ดานความพงพอใจของอาจารยผสอนทมต�ารา/แบบเรยน พบวา อาจารยผสอนมความพงพอใจในภาพรวมตอต�ารา/แบบเรยนทง 3 เลมดงกลาว อยในระดบมาก 4. ขอมลดานองคความรทางภาษาจนของนกเรยน นกเรยนสวนใหญมปรมาณค�าศพทภาษาจนสะสมอยทระหวาง 50-300 ค�า (รอยละ 54.49) รองลงมาคอ อยระหวาง 300-600 ค�า (รอยละ 27.96) และระหวาง 600-1,050 ค�า (รอยละ 12.04) และเมอพจารณาตาม 4 สาระการเรยนรภาษาจนของตวชวดและสาระการเรยนรภาษาจนหลกสตรภาษาจนพนฐานตอเนอง 12 ป (ป.1-ม.6) สามารถสรปไดดงน


สาระท 1 ภาษาเพอการสอสาร ความสามารถทางภาษาจนตามมาตรฐาน ต 1.1 เขาใจและตความเรองทฟงและอานจากสอประเภทตาง ๆ และแสดงความคดเหนอยางมเหตผล โดยภาพรวมคอ นกเรยนสวนใหญสามารถอานออกเสยง ประโยค ขอความ และบทกลอนสน ๆ ตามหลกการอานออกเสยงได ซงเมอเทยบกบตวชวดและสาระการเรยนรภาษาจน หลกสตรภาษาจน 12 ป นกเรยนจะมองคความรเทยบเทากบระดบประถมศกษาตอนปลาย ความสามารถทางภาษาจนตามมาตรฐาน ต 1.2 มทกษะการสอสารทางภาษาในการแลกเปลยนขอมลขาวสาร แสดงความรสก และความคดเหนอยางมประสทธภาพ โดยภาพรวมคอ นกเรยนสวนใหญสามารถใชค�าขอรอง ค�าแนะน�า ค�าชแจง และค�าอธบายในสถานการณได เชน 请你帮我…好吗/可以吗？

、你不应该… ซงเมอเทยบกบตวชวดและสาระการเรยนรภาษาจน หลกสตรภาษาจน 12 ป นกเรยนจะมองคความรเทยบเทากบระดบมธยมศกษาตอนปลาย ความสามารถทางภาษาจนตามมาตรฐาน ต 1.3 น�าเสนอขอมลขาวสาร ความคดรวบยอด และความคดเหนในเรองตาง ๆ โดยการพดและการเขยน โดยภาพรวมคอ นกเรยนสวนใหญสามารถเขยนอกษรจนและค�าศพทงาย ๆ ได เชน 我、你、很好、妈妈、的 ซงเมอเทยบกบตวชวดและสาระการเรยนรภาษาจน หลกสตรภาษาจน 12 ป นกเรยนจะมองคความรเทยบเทากบระดบประถมศกษาตอนตน สาระท 2 ภาษาและวฒนธรรม ความสามารถทางภาษาจนตามมาตรฐาน ต 2.1 เขาใจความสมพนธระหวางภาษากบวฒนธรรมของเจาของภาษาและน�าไปใชไดอยางเหมาะสมกบกาลเทศะ โดยภาพรวมคอ นกเรยนสวนใหญสามารถบอกชอค�าศพทเกยวกบเทศกาลและวนส�าคญของจน เชน 春节、中秋节 ซงเมอเทยบกบตวชวดและสาระการเรยนรภาษาจน หลกสตรภาษาจน 12 ป นกเรยนจะมองคความรเทยบเทากบระดบประถมศกษาตอนตน ความสามารถทางภาษาจนตามมาตรฐาน ต 2.2 เขาใจความเหมอนและความแตกตางระหวางภาษาและวฒนธรรมของเจาของภาษากบภาษาและวฒนธรรมไทย และน�ามาใชอยางถกตองและเหมาะสม โดยภาพรวมคอ นกเรยนสวนใหญไมมความสามารถทางภาษาจนตามมาตรฐาน ต 2.2 ซงเมอเทยบกบตวชวดและสาระการเรยนรภาษาจน หลกสตรภาษาจน 12 ป นกเรยนจะมองคความรต�ากวาระดบประถมศกษาตอนตน สาระท 3 ภาษากบความสมพนธกบกลมสาระการเรยนรอน ความสามารถทางภาษาจนตามมาตรฐาน ต 3.1 ใชภาษาตางประเทศในการเชอมโยงความรกบกลมสาระการเรยนรอน และเปนพนฐานในการพฒนาแสวงหาความรและเปดโลกทศนของตน โดยภาพรวมคอ นกเรยนสวนใหญไมมความสามารถทางภาษาจนตามมาตรฐาน ต 3.1 ซงเมอเทยบกบตวชวดและสาระการเรยนรภาษาจน หลกสตรภาษาจน 12 ป นกเรยนจะมองคความรต�ากวาระดบประถมศกษาตอนตน สาระท 4 ภาษากบความสมพนธกบชมชนและโลก ความสามารถทางภาษาจนตามมาตรฐาน ต 4.1 ใชภาษาตางประเทศในสถานการณตาง ๆ ทงในสถานศกษา ชมชน และสงคม โดยภาพรวมคอ นกเรยนสวนใหญสามารถฟงหรอพดในสถานการณงาย ๆ ทเกดขนในหองเรยน ซงเมอเทยบกบตวชวดและสาระการเรยนรภาษาจน หลกสตรภาษาจน 12 ป นกเรยนจะมองคความรในระดบประถมศกษาตอนตน


ความสามารถทางภาษาจนตามมาตรฐาน ต 4.2 ใชภาษาตางประเทศเปนเครองมอพนฐานในการศกษาตอการประกอบอาชพและการแลกเปลยนเรยนรกบสงคมโลก โดยภาพรวมคอ นกเรยนสวนใหญไมมความสามารถทางภาษาจนตามมาตรฐาน ต 4.2 ซงเมอเทยบกบตวชวดและสาระการเรยนรภาษาจน หลกสตรภาษาจน 12 ป นกเรยนจะมองคความรต�ากวาระดบประถมศกษาตอนตน 5. ความพงพอใจของหวหนาหมวดภาษาตางประเทศและครผสอนทมตอปจจยในการเรยนการสอนภาษาจน พบวา หวหนาหมวดภาษาตางประเทศและครผสอนมความพงพอใจตอปจจยสนบสนนการเรยนการสอนในภาพรวมอยในระดบมาก

การอภปรายผล ผลจากการวจยสามารถจ�าแนกออกเปน 3 ดานหลก ๆ ไดแก ดานสภาพการเรยนการสอน ดานองคความรทางภาษาจนของนกเรยน และดานต�ารา/ แบบเรยนภาษาจนทใชในการเรยนการสอน โดยมรายละเอยดดงน 1. ดานสภาพการเรยนการสอนภาษาจน 1.1 หลกสตรและการบรหารจดการ พบวา หลกสตรภาษาจนททางโรงเรยนตาง ๆ ก�าหนดกบแนวทางปฏบตไมสอดคลองกน โดยเหนไดวา โรงเรยนสวนใหญมการจดหลกสตรภาษาจน ก�าหนดรายวชา ต�ารา/แบบเรยน และจ�านวนชวโมงเรยนใหสอดคลองกบหลกสตรแกนกลางการศกษาพนฐาน พทธศกราช 2551 แตจากการสมภาษณครผสอนท�าใหทราบวา การเรยนการสอนภาษาจนในความเปนจรงแลว ไมสามารถด�าเนนการไดตามทโรงเรยนก�าหนดไวได ซงผลดงกลาวสอดคลองกบงานวจยของภาสกร อยเยน (2553) ทพบวาสภาพการใชหลกสตรแกนกลางการศกษาพนฐาน พทธศกราช 2551 โดยรวมอยในระดบมาก แตเมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานการเตรยมการวางแผนเพอใชหลกสตรนน กลบมสภาพปฏบตนอยสด นอกจากนยงพบวา หวหนาหมวดภาษาตางประเทศไมมความรทางภาษาจน ท�าใหเปนอปสรรคในการวดและประเมนผลการจดการเรยนการสอนภาษาจนวาเปนไปตามวตถประสงคทก�าหนดไวหรอไม อยางไร โดยเฉพาะอยางยง โรงเรยนบางแหงทมแตครผสอนชาวจนทท�าหนาทรบผดชอบหลกในรายวชาภาษาจน อกทงยงกอใหเกดปญหาในการตดตอสอสารระหวางหวหนาหมวดภาษาตางประเทศและครผสอนชาวจน ซงสอดคลองกบงานวจยของกรรณการ สงวนนวน (2546) และงานวจยของศนยจนศกษา สถาบนเอเชยศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย เรอง “การเรยนการสอนภาษาจนในประเทศไทยระดบประถม-มธยมศกษา” (2551) ในดานการบรหารหลกสตรทวา ผบรหารฝายวชาการและประธานกลมสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ ขาดความรความเขาใจเกยวกบหลกสตรภาษาจน ขาดความรดานภาษาจน และการด�าเนนกจกรรมตาง ๆ เกยวกบภาษาจน กอใหเกดปญหาคณภาพการเรยนการสอน ตลอดจนท�าใหครผสอนไมทราบจดดอยในการสอนของตวเอง ซงอาจสงผลตอการพฒนาเทคนคการสอน และคณภาพการเรยนการสอนได


1.2 ครผสอน พบวา ครผสอนสวนใหญมประสบการณในการจดการเรยนการสอนภาษาจนนอย โดยเฉพาะครผสอนชาวจน ซงสวนใหญเปนครอาสาสมครทกระทรวงศกษาธการจนจดสงใหกบกระทรวงศกษาธการไทย โดยมระยะเวลาท�างานประมาณ 1 ป ดงนน การวางแผน/จดสรรครผสอนภาษาจนจงเปนไปอยางไมเปนระบบ และขาดความตอเนองในการสอน ท�าใหสงผลตอการวางแผนการเรยนการสอนภาษาจนในระยะยาว นอกจากน ยงพบประเดนทครอาสาสมครชาวจนทไมสามารถใชภาษาไทยในการสอสารได และไมเขาใจวฒนธรรมไทย อกทงขาดความเขาใจในหลกสตรแกนกลางการศกษาพนฐาน พทธศกราช 2551 จงสงผลใหสภาพการเรยนการสอนไมสมฤทธผลเทาทควร 1.3 สภาพแวดลอมและสงอ�านวยความสะดวกในการเรยนการสอน งานวจยของมขรนทร หวง (2551) เสนอวาการลดขนาดชนเรยนใหเหลอประมาณ 25 คน/หองเรยน จะชวยเพมประสทธภาพในการเรยนการสอนใหดยงขนได นอกจากน ในการประชมคณะกรรมการสงเสรมการเรยนการสอนภาษาจน เมอวนท 26 ธนวาคม พ.ศ. 2556 ไดมมตใหปรบจ�านวนคาบเรยนและจ�านวนนกเรยนในแตละระดบชนโดยก�าหนดใหระดบ ชนมธยมศกษาตอนปลาย แผนการเรยนศลปภาษาจน มจ�านวนคาบเรยน ไมต�ากวา 6 คาบ/สปดาห โดยก�าหนดจ�านวนนกเรยนไมเกน 30 คน/หองเรยน แตวาผลของการวจยในครงนพบวา จ�านวนนกเรยนในระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย โดยเฉลยมจ�านวนประมาณ 40 คน/หองเรยน และมคาบเรยนเพยง 1-4 คาบ/สปดาห ดวยเหตนจงสงผลใหองคความรของนกเรยนมระดบต�ากวามาตรฐานการเรยนรทหลกสตรแกนกลางการศกษาพนฐาน พทธศกราช 2551 ก�าหนดไว ในสวนของการอ�านวยความสะดวกใหแกนกเรยนในการฝกฝนภาษาจนดวยตนเอง จากการวเคราะหขอมลขางตนพบวา สภาพแวดลอมทางภาษาของโรงเรยน โดยสวนใหญไมเอออ�านวยตอการเรยนการสอนภาษาจนเทาทควร ทงน คณะวจยเหนวา แหลงการเรยนรทางภาษาจนถอเปนสงส�าคญทชวยพฒนาและเพมทกษะทางภาษาจนของนกเรยนเปนอยางมาก ในสวนของเอกสารประกอบการเรยนการสอน คณะวจยพบวา เอกสารประกอบการเรยนการสอนของทางโรงเรยนโดยภาพรวมมอยอยางจ�ากด ซงไมเพยงพอกบจ�านวนของนกเรยน ท�าใหการเรยนการสอนเปนไปในลกษณะของการยมเรยน หรอครผสอนจดท�าเอกสารแจกนกเรยนเอง หรอครผ สอนใหนกเรยนจดเนอหาในแตละบทเรยนลงในสมดเอง เหตผลดงกลาวสงผลใหประสทธภาพในการเรยนของนกเรยนไมเปนไปตามทกระทรวงศกษาธการก�าหนดไว ปจจยดงทกลาวมาขางตนนน สอดคลองกบสมมตฐานขอท 1 ทวาสภาพแวดลอมทางภาษาของโรงเรยนไมเอออ�านวยตอการเรยนภาษาจน และยงสอดคลองกบสมมตฐานขอท 2 ทวาการเรยนการสอนภาษาจนในแตละระดบชนขาดความตอเนอง 2. ดานองคความรทางภาษาจนของนกเรยน ผลการวจยในครงนพบวา ปรมาณค�าศพทสะสมของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลาย โดยภาพรวมอยทจ�านวน 50-300 ค�า เมอน�ามาเทยบกบจดประสงคการเรยนรทางภาษาจนทพงประสงค ผลทไดคอ ระดบความรดานตวอกษร และค�าศพทของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลายอยในระดบประถมศกษา ซงสอดคลองกบสมมตฐานขอท 4 ทวา องคความรทางภาษาจนของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลายต�ากวาเกณฑสาระการเรยนร ทางภาษาจน ของหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551


3. ดานต�ารา/แบบเรยนภาษาจนทใชในการเรยนการสอน พบวา ต�ารา/แบบเรยนทครผสอนเลอกใชมากทสดคอ ต�ารา/แบบเรยน EXPERIENCING CHI-NESE นอกจากนยงพบวา การเลอกใชต�ารา/ แบบเรยนของครผสอนนนมความหลากหลาย ซงสอดคลองกบงานวจยของสวรรณ เลยงหรญถาวร (2553) ทวา เอกสารและหนงสอทใชสอนในแตละโรงเรยนยงไมเปนมาตรฐานเดยวกน กลาวคอ โรงเรยนบางแหงใชเอกสารทจดท�าขนเอง โรงเรยนบางแหงใชต�ารา/แบบเรยน EXPERIENCING CHINESE โรงเรยนบางแหงใชต�ารา/แบบเรยน EXPERIENCING CHINESE รวมกบหนงสอทจดท�าขนเอง นอกจากน ยงมโรงเรยนบางแหงใชต�ารา/แบบเรยน EXPERIENCING CHINESE รวมกบต�าราเลมอน ๆ ซงผลการเลอกใชต�าราของครผสอนสอดคลองกบสมมตฐานขอท 3 ทวา ต�ารา/แบบเรยนมเนอหาไมสอดคลองกบเกณฑสาระการเรยนรทางภาษาจนของหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551

ขอเสนอแนะ 1. ดานสภาพการเรยนการสอนภาษาจน 1.1 หลกสตรและการบรหารจดการ ควรมการจดอบรมภาษาจนใหกบหวหนาหมวดภาษาตางประเทศหรอผทเกยวของ หรอจดอบรมภาษาไทยและวฒนธรรมไทยใหกบครผสอนชาวจนอยางตอเนอง เพอลดอปสรรคและชวยเพมประสทธภาพในการควบคม ตดตามและประเมนผลการจดการเรยนการสอนของครผสอน และควรจดท�า “ตวชวดและสาระการเรยนรภาษาจน ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาพนฐาน พทธศกราช 2551 กลมสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ (ภาษาจน)” ทเปนฉบบภาษาจน และจดอบรมใหความร เกยวกบเกณฑตวชวดดงกลาว เพอใหครผ สอนชาวจนเขาใจ และน�ามาบรณาการวางแผนในการจดการเรยนการสอนใหตรงตามวตถประสงคทก�าหนด 1.2 ครผสอน ควรจดใหมหนวยงานกลางรบผดชอบในการฝกอบรมเทคนคการจดการเรยนการสอนภาษาจนใหแกครผสอน และทางโรงเรยนควรตองสนบสนนใหครผสอนเขารวมฝกการอบรมเพอพฒนาเทคนคการจดการเรยนการสอนภาษาจนอยเสมอ นอกจากน ทางโรงเรยนควรมการสรางเครอขายระหวางครผสอนภาษาจนของโรงเรยนทอยในพนทเดยวกน เพอรวมกนแลกเปลยนประสบการณและวางแนวทางพฒนาการจดการเรยนการสอนภาษาจนใหเปนไปในแนวทางเดยวกน และเพอเปนการแกปญหาดานการจดสรรครผสอนภาษาจนเหนวา ทางโรงเรยนควรจดหาและรบสมครครผสอนภาษาจนทเปนชาวไทยประจ�าอยทโรงเรยนเพมเตม ซงจะชวยใหสามารถวางแผนพฒนาการจดการเรยนการสอนภาษาจนของทางโรงเรยนใหเปนไปอยางตอเนอง 1.3 สภาพแวดลอมและสงอ�านวยความสะดวกในการเรยนการสอน เพอเพมประสทธภาพในการเรยนภาษาจน โรงเรยนควรปรบลดขนาดจ�านวนนกเรยนใหเหลอเพยง 25-30 คน/หองเรยน และเพมคาบเรยน (แผนการเรยนศลปภาษาจน) เปนอยางนอย 6 คาบ/สปดาห นอกจากน ทางโรงเรยนควรเพมแหลงเรยนรทางภาษาจนใหมากยงขน เชน หองปฏบตการทางภาษา หรอจดมมภาษาจนภายในชนเรยน หรอการเพมสอ/อปกรณทมความทนสมย เพอสรางแรงจงใจและกระตนใหนกเรยนเกดความสนใจในการศกษาคนควาเพมเตมดวยตนเอง นอกจากน โรงเรยนควรใหความส�าคญกบเอกสารประกอบการสอน เชน ต�ารา/แบบเรยน และแบบฝกหดใหมากยงขน โดยเฉพาะจ�านวนเอกสารประกอบการสอนควรมใหเพยงพอกบจ�านวนของนกเรยน


2. ดานองคความรทางภาษาจนของนกเรยน เหนวา ควรมขอสอบกลางทมเนอหาสาระสอดคลองกบตวชวดและสาระการเรยนรภาษาจน ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 กลมสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ และขอสอบวดความรทางภาษาจนทใชสอบเพอศกษาตอในระดบอดมศกษา ควรมเนอหาทสอดคลองกบตวชวดและสาระการเรยนรภาษาจน ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 กลมสาระการเรยนรภาษาตางประเทศเชนเดยวกน เพอใหเปาหมายในการจดการเรยนการสอนของครผสอนและนกเรยนเปนไปในทศทางเดยวกน อกทงยงเปนการสรางแรงกระตนและแรงจงใจในการเรยนภาษาจนในชนเรยนใหมากยงขน ในสวนของกลมผเรยนนน ควรเปดกวางใหนกเรยนสามารถเลอกเรยนแผนการเรยนภาษาจนตามความสมครใจ กลาวคอ นกเรยนทเลอกเรยนแผนการเรยนภาษาจนนน ควรเปนกลมทสมครใจทจะเรยนเอง โดยไมไดถกบงคบ และไมใชเปนเพราะเลอกเรยนแผนการเรยนอนไมได ทงน การทนกเรยนสมครใจเลอกเรยนแผนการเรยนภาษาจนเองนน จะท�าใหนกเรยนเหนความส�าคญของการเรยนภาษาจน ซงถอเปนแรงจงใจทชวยใหเรยนภาษาจนไดดยงขน รวมถงเปนผลดตอครผสอน ซงครผสอนกสามารถก�าหนดแนวทางการพฒนาความรทางภาษาจนของผเรยนไดอยางเตมท 3. ดานต�ารา/แบบเรยนภาษาจนทใชในการเรยนการสอน เพอใหการจดการเรยนการสอนภาษาจนของประเทศไทยเปนไปในมาตรฐานเดยวกน จงควรมการก�าหนดรายวชาภาษาจน ต�ารา/แบบเรยน และจ�านวนชวโมงเรยนใหเหมอนกนทวประเทศ อกทงมการก�าหนดใหรายวชาดงกลาวใชต�ารา/แบบเรยนชดเดยวกนในทกชวงระดบชนเรยน 4. ดานอน ๆ ผลจากการวจยนยงแสดงใหเหนวา นกเรยนทจบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลาย มองคความรทางภาษาจนในระดบเบองตนแลว และมแนวโนมทจะมองคความรทางดานภาษาจนเพมสงขนเรอย ๆ ตามเกณฑทตวชวดและสาระการเรยนรภาษาจนของหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานก�าหนดไว ดงนน จงควรตองมการปรบโครงสรางและหลกสตรการจดการเรยนการสอนภาษาจนในระดบอดมศกษา รวมถงการเลอกใชต�ารา/แบบเรยน สอการสอน ใหเปนไปอยางมระบบและตอยอดกบองคความรเดมของนกเรยน ทงน การปรบโครงสรางและหลกสตรภาษาจนในระดบอดมศกษานน สามารถทจะจดหลกสตรทเนนพฒนาองคความรภาษาจนของนกเรยนในระดบทสงขน หรอจดหลกสตรทเนนพฒนาภาษาจนเพอสายอาชพมากขน เปนตน เชนนแลวจะท�าใหการจดการเรยนภาษาจนของประเทศไทยมการพฒนาอยางตอเนองและเปนระบบ รวมถงสามารถผลตบคลากรทางภาษาจนทสามารถตอบสนองความตองการของตลาดแรงงานของประเทศไทยไดมากขน


บรรณานกรมกรรณการ สงวนนวน. (2546) การศกษาการใชหลกสตรกลมสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ

(ภาษาจน) ในโรงเรยน สงกดกรงเทพมหานคร. วทยานพนธ ค.ม. (ภาควชาบรหารการศกษา)

กรงเทพมหานคร : บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ภาสกร อยเยน. (2553) สภาพและปญหาการใชหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน

พทธศกราช 2551 โรงเรยนรตนโกสนทรสมโภชบางขนเทยน สงกดส�านกงานเขตพนท

การศกษามธยมศกษา เขต 1. วทยานพนธ ค.ม. (สาขาวชาการบรหารการศกษา)

กรงเทพมหานคร : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏบานสมเดจเจาพระยา [ออนไลน]

แหลงทมา : http://grad.bsru.ac.th/files/Ed%205335.pdf (13 มกราคม 2558)

มขรนทร หวง. (2551) แนวทางการจดการเรยนการสอนภาษาจนกลางในโรงเรยนมธยมศกษา

ตอนปลายในเขตกรงเทพมหานคร. วทยานพนธ ศษ.ม. (ศกษาศาสตรมหาบณฑต)

กรงเทพมหานคร : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหดล.

สถาบนเอเชยศกษา ศนยจนศกษา. (2551) การเรยนการสอนภาษาจนในประเทศไทย การศกษา

นอกระบบตวชวดและสาระการเรยนร. กรงเทพมหานคร : จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

_______. (2551) การเรยนการสอนภาษาจนในประเทศไทย ระดบประถมศกษา-ระดบ

มธยมศกษา. กรงเทพมหานคร : จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

_______. (2551) บนทกรายงานการประชมเชงปฏบตการ การเรยนการสอนภาษาจน

ในประเทศไทย. กรงเทพมหานคร : จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สวรรณ เลยงหรญถาวร. (2553) รายงานการวจยเรองการจดการเรยนการสอนภาษาจน

ในระดบมธยมศกษาตอนปลายของโรงเรยนในจงหวดเชยงใหม. [ออนไลน]

แหลงทมา : http://tdc.thailis.or.th/tdc//search_result.php (20 กมภาพนธ 2557)

ส�านกงานคณะกรมการการศกษาขนพนฐาน ส�านกวชาการและมาตรฐานการศกษา. (2556)

ตวชวดและสาระการเรยนรภาษาจน ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน

พทธศกราช 2551 กลมสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ. กรงเทพมหานคร : กระทรวง

ศกษาธการ.

8 ปีที่ 11 ฉบับที่ 22 กรกฎาคม...

Documents