กลยุทธ์การสอนและประเมินผลที่บรรลุมาตรฐานผลการเรียนรู้ตามกรอบมาตรฐานฯ...

ณรทธ สทธจตต 2557 1 การวดและ

ประเมผล

การวดและประเมนผล

การวดและประเมนผลเปนสงส าคญ เนองจากเปนมตหนงของกระบวนการเรยนการสอน ประกอบดวย วตถประสงค (Objective) การเรยนการสอน (Learning) และการวดและประเมนผล (Evaluation) หรอรจกกนตามตวยอ คอ OLE ซงการวดและการประเมนผลเปนการแสดงถงความส าเรจของการเรยนการสอน ซงเปนไปตามวตถประสงคทก าหนดไว ในการวดและประเมนผล สงทควรค านงถง คอ โครงสรางของสาระวชาเปนหลกรวมไปกบหลกในการวดและประเมนผล โดยปกต ในสาระวชาตาง ๆ ควรมการวดและประเมนผลทงทางดานเนอหา ทกษะ และทศนคตของผเรยนตอสาระวชาหรอการเรยนการสอน สวนในดานหลกการของการวดและประเมนผล ควรค านงถงหลก วธการ และกระบวนการในการวดและประเมนผล การสรางแบบทดสอบ ตลอดจนเกณฑการวดและประเมนผล ซงในบทความนจะกลาวถงสงตาง ๆ เหลาน เพอเปนแนวทางส าหรบผสอนน าไปใชในการจดท าและด าเนนการวดและประเมนผลการเรยนการสอนใหมความสมบรณ และสามารถน าผลการประเมนไปใชในการปรบปรง พฒนาการเรยนการสอนใหมประสทธภาพตอไป

กระบวนการเรยนการสอน

1. ความหมายของการวดและประเมนผล “การวดผล” และ “ประเมนผล” มกใชคกนในบางครงกใชแทนกน อยางไรกตามเมอกลาวถง การวดผล (Measurement) ความหมายทแทจรง คอ การวดผลการเรยนของผเรยน โดยการใชเครองมอ เพอใหไดผลการประเมนเปนเชงปรมาณหรอคาตวเลข (Lefrancois, 2000) สวน การประเมนผล (Evaluation) หมายถง การประเมนคา จากการตดสนความดหรอความไมดของการแสดงออก (Lefrancois, 2000) ศพทอกค าหนงทหมายถงการประเมนเชนกน คอ Assessment หมายถง การประมวลขอมลสารสนเทศทงเชงปรมาณและคณภาพอยางเปนระบบ เพอน าเสนอผลของคณลกษณะของสงทประเมน เพอแสดงใหเหน จดเดน จดดอย และสงทควรพฒนาปรบปรงแกไข ซงหมายรวมถงการวดผลและการประเมนผล แสดงออก (Lefrancois, 2000) การประเมนผลอาจเปนผลเชงปรมาณ ซงไดมาจากการวด รวมกบการประเมนผลคาหรออาจเปนผลเช งคณภาพ ซงขอมลทไดมามไดมาจากการวด รวมกบการประเมนคา ในกรณนการประเมนผลอาจไมตององการวดผลซงเปนเรองของปรมาณ จงเหนไดวาการประเมนผลมสองลกษณะ คอ

1. การประเมนผล คอ ขอมลเชงปรมาณของผเรยน (การวดผล) รวมกบการประเมนคา 2. การประเมนผล คอ ขอมลเชงคณภาพของผเรยน (มไดเปนการวดผล) รวมกบการประเมนคา การประเมนผลโดยทวไป ควรเปนการประเมนผลทประกอบดวยการประเมนผลดงกลาวทงสองลกษณะ เพอใหไดผล

ครบถวนทงในดานเนอหา ทกษะ ทศนคต และความเชอ การประเมนผลประเภทแรกมกใชในการวดเนอหาทางดานทฤษฎและทกษะได สวนการประเมนผลประเภทหลงมกใชในการวดทศนคต 2. ประเภทของการประเมนผล ประเภทหรอลกษณะของการประเมนผลทใชทางการศกษา สามารถแบงไดเปน 3 ประเภท คอ

วตถประสงค (O)

การประเมนผล (E) การเรยนการสอน (L)



1. การประเมนผลกอนเรยน (Initial Assessment หรอ Pre-assessment) เปนการประเมนผลกอนเรมกระบวนการเรยนการสอน หรอ ระหวางกระบวนการเรยนการสอน เพอทใชเปนขอมลเบองตนกอนทผเรยนจะเรยนร บทเรยนหรอสาระทก าหนดไว บางครงเปนการประเมนผลเชงวนจฉย (Diagnostic Assessment)

2. การประเมนผลระหวางเรยน (Formative Assessment) เปนการประเมนผลระหวางการเรยนการสอนหรอระหวางการด าเนนโครงการ การประเมนผลระหวางเรยน หมายถง การประเมนเพอศกษา เปนการใชผลเพอชวยปรบปรงการเรยนการสอน ในการประเมนผลระหวางเรยนสามารถกระท าไดโดยผสอน คณะกรรมการ หรอกลมผเรยน เพ อใหไดขอมลเกยวกบพฤตกรรมและผลการเรยนในการน ามาใชปรบปรงการเรยนของผเรยน มไดมงน าไปใชในการใหเกรด รปในการประเมนผลระหวางเรยนอาจจะเปนการวนจฉย หรอการใชแบบทดสอบ

3. การประเมนผลหลงเรยน (Summative Assessment) เปนการประเมนผลหลงการเรยนการสอนหรอหลงการดำเนนโครงการ โดยการประเมนหลงเรยนเปนการน าผลไปใชในการใหเกรด รปแบบการประเมนผลหลงเรยนอาจจะเปนการสอบ หรอการแสดงผลงานหลงเสรจสนการด าเนนโครงการ

3. หลกของการวดและประเมนผล หลกของการวดและประเมนผลทส าคญมอยดวยกนหลายประการ (ณรทธ สทธจตต, 2544) คอ

1. คณสมบตของการวดและประเมนผล คณสมบตส าคญ ไดแก ความเทยงตรง และความเชอถอไดของการวดและการประเมนผล ถาการวดและประเมนผลมองคประกอบทงสองเปนพนฐาน ผลทไดยอมมประโยชน และเปนเครองชบอกความสามารถและความส าเรจในการเรยนของผเรยน รวมไปถงความส าเรจของการสอนของผสอนไดอยางแทจรง

1.1 ความเทยงตรง (Validity) เกยวของกบการวดผลในลกษณะของการวดใหไดในสงทตงใจไว กลาวคอ การเลอกสรรเนอหาทเรยนไปออกมาจ านวนหนงเพอใชเปนตวแทนของเนอหาทงหมด และน ามาสรางเปนแบบทดสอบในลกษณะตาง ๆ เพอใชวดผลสมฤทธของผเรยน ซงรวมถงพฤตกรรมตาง ๆ ทผสอนตองการใหผเรยนเรยนร การประเมนผลทไดในสงทตองการวด หรอความตรงในลกษณะนเรยกวา ความเทยงตรงตามเนอหา (Content Validity)

1.2 ความเชอถอได (Reliability) เปนคณสมบตส าคญอกประการหนงของการวดผลซงเปนคณสมบตของการวดผลในดานความคงททวดได กลาวคอ ไมวาจะใชการวดผลนนเมอใด ผลทไดควรจะคงทไมแปรเปลยนไป ซงลกษณะนท าใหการประเมนผลมความนาเชอถอ ผลทไดจงมประโยชนโดยตรง และน าไปใชไดอยางเกดผล ความเชอถอไดเปนหลกเกยวของกบสถตโดยตรง ซงอาจจะน าเสนอในรปของสมประสทธความเชอถอได (Reliability Coefficient) หรอความผดพลาดมาตรฐานของการวด (Standard Error of Measurement)

การวดผลทไดอาจจะมความเชอถอไดด แตไมมความเทยงตรง นนคอ การวดผลนนมความเชอถอไดสง แตการวดผลนนมไดสรางขนโดยองเนอหาทเปนตวแทนทด จงวดไดในสงทมไดมงหวงในการวด ซงยอมไมเกดประโยชน

การท าใหการประเมนผลมความเทยงตรง ควรมการจดเนอหาทตองการวดออกเปนอตราสวนตามทผสอนตองการ เพอใหเหนชดวาแตละเนอหา มการวดผลในดานตาง ๆ อยางครอบคลม และสรางแบบทดสอบในการวดผลโดยอางองตารางแสดงอตราสวนน โดยปกต เนอหาในแตละบทแตละตอน ควรมการวดผลระดบการเรยนรในดานความร ความเขาใจ แนวคด การน าไปใช การวเคราะห การสงเคราะห และการประเมนคา สวนความมากนอยของเนอหาแตละตอนขนอยกบการใหความส าคญกบเนอหาในแตละตอนของผสอน โดยปกตเนอหาทใชเวลาสอนมาก ควรมจ านวนขอในการทดสอบมากกวาเนอหาทใชเวลาสอนนอยกวา

ในเรองความเชอถอได เปนเรองของการวเคราะหขอสอบเพอแสดงคาทางสถต ส าหรบขอสอบทใชเปนครงแรกอาจจะยงมไดหาความเชอถอได จากนนจงน ามาหาคาความเชอถอได ขอสอบขอใดมความเชอถอไดสงควรเกบไวใชตอไป ขอใดมคาความเชอถอไดต า ควรมการปรบปรงหรอไมควรน ามาใชอกตอไป

ตอไปนเปนตวอยางตารางการวเคราะหเนอหาของขอสอบ ซงเนอหาทกลาวถง คอ เนอหาตามทหลกสตรก าหนดไว และผสอนน ามาขยายเปนแผนการสอน และหลกในการวดผล คอ การก าหนดการวดเนอหาของรายวชาตามโครงสรางของล าดบขนในการรบรและแสดงออกของการเรยนร ซงเปนโครงการสรางทางจตวทยาการศกษา (ณรทธ สทธจตต, 2544)



ตารางท 1 แสดงอตราสวนเนอหา

ระดบการเรยร เนอหา

ความร ความเขาใจและแนวคด

การน าไปใช การวเคราะห การสงเคราะห รวม

1. หลกสตรดนตร 4 4 4 4 4 20 2. แผนการสอนดนตร 4 6 8 6 6 30 3. เทคนควธสอนดนตร 4 6 8 6 6 30 4. การวดและประเมนผล 4 4 4 4 4 20

รวม 16 20 24 20 20 100

จากตาราง เหนไดวา อตราสวนเนอหาในหวขอท 2 และ 3 ผสอนใหน าหนกมากกวาหวขอท 1 และ 4 สวนลกษณะการวดผลจะเนนดานความรความเขาใจและแนวคด การน าไปใช การวเคราะห และการสงเคราะห มความแตกตางกน อตราสวนเนอหาสามารถเปลยนแปลงไดตามความเหมาะสมทผสอนเหนสมควร โดยค านงถงความเทยงตรงของการวดเปนเกณฑวา เนอหาใดควรเนนในลกษณะใดและระดบการเรยนรสามารถวดไดถงการประเมนคาหรออาจจะวดเพยงการวเคราะห ทงนแลวแตความตองการตามวตถประสงคของการเรยนร

ทกลาวมาทงหมดน มงไปในดานการผลทางดานปรมาณ ในดานคณภาพซงเปนการประเมนคาโดยใชการตดสนจากเกณฑทผสอนมอยในใจ เปนเรองของความรสกวาดหรอไมด โดยมไดวดออกมาเปนตวเลข หรอจ านวนขอ เหมอนการใชขอสอบ ซงคดออกมาไดเปนคะแนน อยางไรกตาม การวดผลโดยเฉพาะดานทกษะ ผสอนอาจจะก าหนดเกณฑเปนระดบตาง ๆ เชน ดมาก ด พอใช ตองปรบปรง และใหคาเปนตวเลข เชน ดมาก ไดคะแนน 9-10, ด ไดคะแนน 7-8, พอใช ไดคะแนน 5-6, และตองปรบปรง ไดคะแนน 0-4 ในกรณน การประเมนคาสามารถแทนไดดวยคาตวเลข ซงเปนจ านวนทน าไปรวมกบการวดผลดานอน ๆ เชน ดานเนอหาซงใชแบบทดสอบวดเปนคะแนนได ผลรวมดงกลาวเปนตวเลขจ านวนหนงในเชงปรมาณ และอาจน าไปรวมกบคาการวดทางดานทศนคตในการเรยน ซงใชลกษณะการประเมนคาเชนเดยวกบทยกตวอยางในเรองทกษะ ท าใหไดผลการวดออกมาเปนตวเลข 3 สวน คอ เนอหา ทกษะ และทศนคต เมอน าตวเลขทง 3 สวนมารวมกน จงไดเปนจ านวนรวม ซงเปนตวเลขจ านวนหนง จากนน ผสอนควรมเกณฑตดสนวาจ านวนเทาใดควรประเมนคาออกมาเปนเกรด A, B, C, D หรอเปนระดบ ดมาก ด พอใช ตองปรบปรง เพอใชเปนผลในการพจารณาการเรยนของผเรยนแตละคน ตลอดจนใชเปนขอมลในการปรบปรงการเรยนการสอนตอไป

2. ความครบถวน หลกในการวดและประเมนผลทส าคญอกประการหนง คอ การวดและการประเมนผลใหไดครบถวนของสาระวชา กลาวคอ ควรใชวธการวดผลหลาย ๆ รปแบบ เพอไดขอมลเกยวกบตวผเรยนในเรองเกยวกบวชาความรทเรยนไปใหมากทสด ทงนเพอชวยใหผลการประเมนมความเทยงตรง การเรยนการสอนดนตรเกยวของกบเนอหา ซงจดไดวาเปนทฤษฎ สามารถวดผลโดยใชขอทดสอบตาง ๆ ได นอกจากนทกษะ ซงมหลายดาน เปนการปฏบตทตองมการวดผลโดยผเรยนปฏบตกจกรรมเปนรายบคคล ซงมใชเปนลกษณะของการใชขอทดสอบในการวด แตเปนการวดในเชงการแสดง และสวนสดทาย คอ ดานทศนคต ซงการวดผล มกใชการสงเกต หรอการสมภาษณ โดยกระท าอยางตอเนองตลอดระยะเวลาการเรยน



การสอน การวดผลในลกษณะตาง ๆ นท าใหไดผลรวมทเปนตวแทนของผเรยน ซงใชเปนขอมลในการตดส นระดบการเรยนร ความรความสามารถหรอผลสมฤทธของผเรยนแตละคน ตามเกณฑทผสอนก าหนดไว

3. วธการวดและการประเมนผล โดยทวไปการวดและการประเมนผลควรกระท าใน 2 ลกษณะ คอ การวดและการประเมนผลเปนระยะ ๆ ในระหวางเรยนหรอการวดและประเมนผลเชงกระบวนการ (Formative Evaluation) และการวดและประเมนผลรวม หลงจากการเรยนเสรจสนลงหรอการประเมนผลเชงผลงาน (Summative Evaluation) ซงการวดและประเมนผลทงสองลกษณะนชวยใหผสอนไดผลการประเมนทครบถวนสมบรณในทกดาน ตวอยางของการประเมนผลในระหวางเรยน ไดแก การเรยนจบแตละชวโมงหรอแตละหวขอยอย มการใชขอสอบสน ๆ หรอสอบกลางภาคเรยน ซงเปนการสอบทมเนอหาทงหมดของการเรยนวชานน ๆ หรอตอนใหญ ๆ ของวชานน

4. รปแบบการวดและประเมนผล ในการวดผลและประเมนผล รปแบบของการวดผลและประเมนผลเปนปจจยหนงทควรค านงถงอยทกครงทด าเนนกจกรรมการวดแลประเมนผล เนองจากเปนปจจยทท าใหไดผลของการประเมนตรงตามความเปนจรง รปแบบการวดผลทใชโดยทวไป แบงไดเปน 2 ลกษณะ คอ การประเมนผลโดยการสอบ (Examination) และการประเมนตามสภาพจรง (Authentic Assessment) การประเมนผลโดยการสอบ กระท าไดหลายวธ เชน การสอบโดยใชขอสอบ การสอบปากเปลา การท ารายงาน การประเมนผลตามสภาพจรง ไดแก การประเมนตามสภาพจรงของการเรยน ไมมการสอบ กระท าไดหลายวธ เชน การสมภาษณ การเขาชนเรยน การท าแฟมสะสมงาน การศกษาคนควา การปฏบตงาน รปแบบเหลาเปนกจกรรมทใชวดและประเมนผลไดเสมอ ซงผสอนควรเปนผก าหนดรปแบบการวดและประเมนผลใหเหมาะกบการเรยนร หรอการเรยนการสอนในแตละรายวชา อยางไรกตาม การใชรปแบบการวดและประเมนผลทหลากหลายเปนสงทควรกระท า เพอใหไดผลการเรยนรครบถวนตรงตามความเปนจรงมากทสด

5. ความสะดวก หลกในการประเมนผลประการสดทาย คอ ความสะดวกและเหมาะสมของการวดและประเมนผล (Practicality) ในการวดผล ผสอนควรค านงถง รปแบบและวธการวดผลดวย เพอใหไดขอมลมาใชในการประเมนผลไดอยางครบถวน และไมล าบากตอการปฏบต ยกตวอยางเชน การใชแบบทดสอบแบบอธบายความ ซงมความงายในการเตรยม แตอาจจะมความยากส าหรบผเรยนทจะอธบายความในลกษณะเนอหาบางอยาง และเปนการยากและเสยเวลาในการตรวจส าหรบผสอน ถาหากมผเรยนเปนจ านวนมาก แบบทดสอบทใช ควรเปนรปแบบอน อกตวอยางหนง ไดแก การสงเกต ผสอนอาจจะพบกบความยากล าบากและเสยเวลาในการสงเกตพฤตกรรมบางอยางของผเรยน เพอใหไดขอมลมาใชในในการประเมนทศนคตบางอยาง ผสอนจงควรก าหนดรปแบบการสงเกตใหเหมาะสม เพอชวยใหการรวบรวมขอมลงายขน เชน ก าหนดชวงสงเกตแบบสมเวลา หรออาจจะใชวธการสมภาษณพดคยแทนการสงเกต ถาผสอนรสกหรอพบวาวธการนสะดวกและเหมาะสมกวาการสงเกตในบางสถานการณ เปนตน การก าหนดรปแบบการวดและการประเมนผลจงอยในดลยพนจของผสอนวา ควรปฏบตในลกษณะใด เพอชวยใหการประเมนผลไมยงยากจนเกนไป มฉะนน กระบวนการวดและประเมนผลจะกลายเปนกระบวนการทสรางปญหาใหกบการเรยนการสอน แทนทจะเปนกระบวนการทชวยเพมประสทธภาพใหกบการเรยนการสอนดนตร

4. การวดและประเมนผลความร การวดและประเมนผลความร หรอสาระเนอหาของสาขาวชา เปนเรองในเชงการรบรเชงปญญา การวดและประเมนผลการรบรเชงปญญา จงเปนเรองของเนอหา ความเขาใจ การประยกต การวเคราะห การสงเคราะห และการประเมนคา ซงการวดและประเมนผลมกจะใชการสอบเปนหลก เมอกลาวถงการสอบ ขอทดสอบเปนเรองส าคญ ทผสอนควรมความรความเขาใจ

ขอทดสอบ เมอกลาวถงการวดและประเมนผล ขอทดสอบเปนสงทใชกนเสมอในการวดและประเมนผล ผสอนจงควรมความรความเขาใจในการสรางขอทดสอบ ซงเปนสงทชวยใหการวดและประเมนผลมประสทธภาพ



ขอทดสอบ (Test) คอ แบบสอบทใชในการวดผล โดยปกตอยในรปของสงพมพซงผเรยนตองมความรในการอาน

เพอท าความเขาใจกบค าถาม หรอ ค าตอบ และตอบค าถามทมอยโดยใชความรดนตรทตนมอย ขอสอบมมากมายหลายชนด

ซงสามารถแยกออกไดเปนสองชนดใหญ ๆ คอ ขอทดสอบแบบปรนย และขอทดสอบแบบอตนย

1. ขอทดสอบแบบปรนย (Objective Test) ขอทดสอบแบบปรนย ไดแก ขอทดสอบทมค าตอบแนนอนเปนค าตอบเดยว ซงในขอทดสอบอาจจะมค าตอบไวใหเลอก หรอผเรยนตองเขยนค าตอบเองแตค าตอบของผเรยนแตละคนทตอบจะไดค าตอบเดยวกน 1.1 ประเภทของขอทดสอบแบบปรนย ขอทดสอบแบบปรนยทใชกนอยและควรรจก ม 5 ประเภท คอ ขอทดสอบแบบเตมขอความสน ๆ ขอทดสอบแบบตอบค าถามสน ๆ ขอทดสอบแบบถก-ผด ขอทดสอบแบบเลอกตอบทและ ขอทดสอบแบบจบค ตอไปนคอตวอยางของขอทดสอบแบบปรนยทง 5 ประเภท 1) ขอทดสอบแบบเตมขอความสนๆ

1. เพลงวอลซเปนเพลงในอตราจงหวะ (3/4) 2. ซมโฟนของเบโธเฟนทมวงขบรองประสานเสยงขบรองรวมกบวงออรเคสตรา คอ (ซมโฟนหมายเลข 9) 3. เพลงไทยทบรรเลงตดตอกน ตงแตอตราจงหวะสามชน สองชน และชนเดยว เรยกวา (เพลงเถา)

2) ขอทดสอบแบบตอบค าถามสน ๆ 1. อตราจงหวะของเพลงวอลซคออะไร? (อตราจงหวะ 3/4)

2. ซมโฟนของเบโธเฟนทมวงขบรองประสานเสยงขบรองรวมกบวงออรเคสตรา คอ ซมโฟนหมายเลขเทาไร? (ซมโฟนหมายเลข 9) 3. เพลงไทยทบรรเลงตดตอกน ตงแตอตราจงหวะสามชน สองชน และชนเดยว เรยกวาอะไร (เพลงเถา)

3) ขอสอบแบบถก-ผด ถก ผด 1. เพลงวอลซคอเพลงในอตราจงหวะ 4/4

ถก ผด 2. ซมโฟนหมายเลข 9 ของเบโธเฟน คอ เพลงทมการ ขบรอง ประสานเสยงประกอบกบวงออรเคสตรา

ถก ผด 3. เพลงเถา คอ เพลงไทยเพลงเดยวกนทบรรเลงตดตอกนตงแตอตราจงหวะสามชน สองชน และชนเดยว

4) ขอทดสอบแบบเลอกตอบ 1. เพลงวอลซคอเพลงในอตราจงหวะอะไร 1. 2/4 3. 4/4 2. 3/4 4. 6/8 2. ซมโฟนของเบโธเฟนทมการขบรองประสานเสยงประกอบกบวงออรเคสตรา คอ ซมโฟนหมายเลขใด

1. หมายเลข 3 3. หมายเลข 6 2. หมายเลข 5 4. หมายเลข 9

3. เพลงไทยทบรรเลงตดตอกนตงแตอตราจงหวะสามชน สองชน และชนเดยว เรยกวา เพลงประเภทใด 1. เพลงเถา 3. เพลงโหมโรง 2. เพลงตบ 4. เพลงหนาพาทย

5) ขอทดสอบแบบจบค (ง) 1. อตราจงหวะของเพลงวอลซ ก. ซมโฟน หมายเลข 5



(ข) 2. ซมโฟนของเบโธเฟนทมการขบรองประสานเสยง ข. ซมโฟน หมายเลข 9 (ฉ) 3. เพลงทอตราจงหวะสามชน สองชนและชนเดยว ค. 2/4 ง. 3/4 จ. เพลงโหมโรง ฉ. เพลงเถา

ขอทดสอบแบบปรนยทง 5 ประเภททกลาวมาน ขอทดสอบแบบเลอกตอบ จดวาเปนขอทดสอบทนยมใชมากทสด เนองจากเปนขอทดสอบทสามารถถามความรความเขาใจไดหลายแงมม และผเรยนมโอกาสทจะเดาถกไดนอยกวาขอทดสอบบางประเภท เชน ขอทดสอบแบบ ถก-ผด หรอ ขอทดสอบแบบจบค นอกจากนขอทดสอบแบบเลอกตอบยงงายตอการน าไปใชและการตรวจดวย อยางไรกตาม ขอจ ากดของขอทดสอบแบบเลอกตอบ ไดแก การทไมสามารถใชวดความสามารถทางดานการจ าเนอหาทเปนค าตอบของผเรยนและการเรยบเรยงความคดหรอการเสนอความคดทเปนของผเรยนเองไดในทกกรณ เนองจากมค าตอบใหเลอกเรยบรอยแลว สวนขอทดสอบแบบ ถก-ผด โอกาสในการทผตอบจะเดาไดถกมสงมาก ซงเปนขอจ ากดประการส าคญของขอทดสอบประเภทน เนองจากมการเลอกเพยงสองอยาง คอ ถกหรอผด ส าหรบขอทดสอบแบบตอบค าถามสน ๆ และแบบเตมขอความสน ๆ นนมลกษณะคลายคลงกนมาก เพยงแตโจทยของขอทดสอบเปนค าถามหรอเปนประโยคท ไมสมบรณตามประเภทของขอทดสอบ ขอดของขอทดสอบทงสองแบบน คอ สามารถใชวดความจ าในเนอหาของผเรยนได เนองจากไมมค าตอบใหเลอกแบบ ขอทดสอบแบบตวเลอก และสามารถใชวดเนอหาเกยวกบศพทเฉพาะ ความเขาใจบางอยางไดเปนอยางด การตรวจขอสอบทงสองแบบนไมยากจนเกนไป เนองจากค าตอบเปนขอความสน ๆ หรอศพทตาง ๆ เทานน แตถา เทยบกบการตรวจขอทดสอบแบบเลอกตอบ ขอทดสอบแบบเลอกตอบยอมตรวจงายกวา และสามารถใชคอมพวเตอรตรวจได การเลอกใชขอทดสอบแบบปรนยแตละประเภทขนอยกบความเหมาะสมทผสอนจะพจารณา ซง ควรค านงถงลกษณะเนอหาทตองการวด รวมทงความเหมาะสมในการใชและตรวจดวย เพราะการใช แบบทดสอบเปนเพยงขนตอนหนงของการประเมนผลเทานน หลงจากการทดสอบแลวผสอนตองตรวจรวบรวมคะแนน และประเมนคา รวมทงการน าเสนอผลการประเมน ซงลวนแตตองใชเวลาทงสน ผสอนจงควรค านงสงเหลานดวย 1.2 การสรางขอทดสอบแบบปรนย ในการสรางขอทดสอบแบบปรนยแตละประเภทนน มขอควรค านงถงแตกตางกนออกไปตามชนดของขอทดสอบ แตมหลกบางประการทควรค านงถงในการสรางขอทดสอบแตละประเภท คอ

1. รปแบบของโจทย ควรมลกษณะเดยวกนตลอดทกขอ เชน เปนรปค าถามทงหมด หรอเปนรปประโยคธรรมดาทงหมด 2. ควรใชภาษาทเขาใจงาย ไมคลมเครอ ไมควรใชขอความในเชงปฏเสธซอนปฏเสธ 3. ควรใชภาษาทสละสลวย รดกม 4. ส าหรบขอทดสอบประเภทเลอกตอบ และจบค ควรสรางตวเลอกหรอตวจบคใหผ เรยนมโอกาสเดาไดจากตวเลอกหรอตวจบคใหนอยทสด

ส าหรบการสรางขอทดสอบแบบปรนยควรเปนไปตามอตราสวนเนอหาทก าหนดขนในตารางอตราสวนเนอหาดนตรทกลาวมาขางตนนน การสรางโจทยขนอยกบความตองการของผสอนวาตองการวดระดบความรในขนใด โดยปกตมกจะใชวดระดบความรถงขนการวเคราะห ซงเนอหาเดยวกนสามารถสรางเปนโจทยทวดความร ความเขาใจ และแนวความคด การประยกต และการวเคราะหไดตามลกษณะของสถานการณทโจทยกลาวถง ในสวนตอไปน จะกลาวถงการแตงโจทยเพอถามความร ความเขาใจและแนวคด การประยกตและการวเคราะหของเนอหาดนตร สวนขอสอบวดการสงเคราะห ควรเปนขอสอบแบบอตนยมากกวา เนองจากเปนการวดการสรางสรรคของผเรยน

1.3 ตวอยางขอสอบแบบปรนย ตวอยางขอสอบปรนยตอไปน น าเสนอตามระดบการเรยนร 1. ความร ไดแก เนอหาของสาระวชา ซงครอบคลมในเรองความรทเปนจรง ศพท สญลกษณ วธการ และหลกการ ทเกยวของกบสาระวชาเฉพาะในแตละสาขาวชา



1.1) ความรทเปนจรง 1. เพลงไทยสวนใหญในสมยอยธยาเปนเพลงในอตราจงหวะใด 1. อตราจงหวะชนเดยว 2. อตราจงหวะสามชน 2. อตราจงหวะสองชน 4. อตราจงหวะครงชน

1.2) ศพท 1. จงหวะทใชเครองหนงบรรเลงก ากบในเพลงไทยมชอเรยกวาอะไร 1. หนาทบ 3. ทาง 2. ลกฆอง 4 กรอ

1.3) สญลกษณ 1. เปนสญลกษณแทนอะไร

1. คอยลงเปนล าดบ 3. ดงขนเปนล าดบ 2. ชาลงเปนล าดบ 4. เรวขนเปนล าดบ

1.4) วธการ 1. วธการส าคญท Debussy ใชในการแตงเพลงอยางหนงคออะไร

1. บนไดเสยงแบบโหมด 2. บนไดเสยงเพนตาคอรด 2. บนไดเสยงเตม 4. บนไดเสยงเพนตาโทนก

1.5) หลกการ หลกการส าคญของการประสานเสยงในเพลงยคบาโรคคออะไร

1. homophony 3. Monophony 2. heterophony 4. Polyphony

2. ความเขาใจและแนวคด ไดแก สาระวชาทอยในระดบลกซงกวาความร เปนการประมวลความร เพอสรางความเขาใจและแนวคด ทมลกษณะเฉพาะแตละสาขาวชา

1. ดนตรตะวนตกจดแบงเปนยคตาง ๆ เนองจากอะไร 1. โครงสรางของดนตรทเปลยนไป 2. เวลาทผานไป 3. ท านองเพลงทเปลยนไป 4. ความตองการของผฟง

2. ลกษณะเฉพาะของดนตรไทยทตางไปจากดนตรตะวนตกคออะไร 1. มการเดยวเครองดนตร 2. มเครองสาย 3. มการแปรท านองหลก 4. มการประสานเสยง

3. การน าไปใช ไดแก การน าความร ความเขาใจหรอแนวคดไปใชในสถานการณตาง ๆ เปนการวดความสามารถอกระดบหนง ทลกซงกวาความรความเขาใจ 1. เมอฟงเพลงหนงทมเสยงเปยโนเลนเพยงเครองเดยวตลอดทงเพลง โดยมทงหมด 3 ทอน เพลงนควรเปนเพลงประเภทใด

1. Piano Concerto 3. Piano Music 2. Piano Trio 4. Piano Sonata



4. การวเคราะห ไดแก ความสามารถในการพจารณาปญหา หรอสภาพการณ โดยการน าความร ความเขาใจ และการประยกตใชเปนสวนประกอบ เพอแกปญหา หรอพฒนาสภาพการณนน ๆ การวเคราะหมความลกซง แสดงออกถงความสามารถในเชงการคดทลมลก ตองใชทงวจารณญาณและความรความเขาใจประกอบกน 1. เมอฟงเพลงหนงทมท านองหวาน สรางขนดวยโนต 5 เสยง เพลงนควรเปนเพลงส าเนยงภาษาใด ก. เขมร ข. แขก ค. จน ง. ลาว

5. การสงเคราะห ไดแก ความสามารถในการรวบรวมขอมล สาระความร ความเขาใจ การประยกต การวเคราะห เพอน าผลทไดมาสรางสรรคสงใหมทมประโยชนตอสาขาวชาทตนศกษา การสงเคราะห เปนความสามารถในการบรณการความร ความเขาใจเพอสรางสงใหมขน จงเปนความสามารถหรอศกยภาพขนสงซงเปนผลของการเรยนรในระยะเวลาหนง ขอสอบวดการสงเคราะหทเหมาะสมควรเปนแบบอตนย 6. การประเมนคา ไดแก ความสามารถขนสง เกดจากการบรณาการความร ความเขาใจ การประยกต การวเคราะห การสงเคราะห เพอตดสนคณคาโดยใชความรสกของผเรยน ซงอยบนรากฐานของเหตผลในเชงวชาการ ขอสอบวดการประเมนคาทเหมาะสมควรเปนแบบอตนย

การสรางขอสอบในลกษณะของความร ความจ า งายกวาการสรางขอสอบในลกษณะทถามถงความเขาใจและแนวคด การน าไปใช การวเคราะห การสงเคราะห และการประเมนคา กลาวคอ การสรางโจทยหรอค าถามเกยวกบความรดานเนอหานน ผสอนสามารถเลอกถามความรตามเนอหาทปรากฏอยในต าราทผสอนใชสอน สวนการสรางโจทยหรอค าถามเกยวกบความเขาใจและแนวคด การวเคราะห การสงเคราะห และการประเมนคานน ผสอนตองสรปเนอหาทตองการสรางโจทยหรอค าถามใหเปนรปของแนวคดซงอาจจะเปนการรวบรวมแนวคดจากเนอหาในหลาย ๆ ตอน และสรา งเปนโจทยหรอค าถามในลกษณะของการใหผเรยนประยกตคดวเคราะห สงเคราะห และประเมนคา มใชเปนการถามความรในลกษณะใชความจ าในการตอบ จงเหนไดวา ขอสอบลกษณะทเปนความเขาใจและแนวคด ตลอดจนถงการประเมนคา เปนขอสอบทยากในการตอบมากวาขอสอบประเภทถามความร โดยทวไป การสรางขอสอบควรใหมทงการถามเกยวกบเรองความรความเขาใจและเรองอน ๆ เพราะการเรยนการสอนทเหมาะสม ควรเปดโอกาสใหผเรยนไดคดในระดบการเรยนรตาง ๆ นอกเหนอไปจาการจดจ าความรเพยงอยางเดยว การวดและประเมนผลจงควรเกยวของกบระดบการเรยนรเรมตงแต ความรความจ า ความเขาใจ การประยกต การวเคราะห การสรางสรรค และการประเมนคา ซงสดสวนของขอสอบตามระดบการเรยนร ทใชเปนเกณฑในการสรางขอสอบขนอยกบขอก าหนดของหลกสตรและผสอนเหนสมควร

2. ขอทดสอบแบบอตนย (Subjective Tests) ขอทดสอบแบบอตนย ไดแก ขอทดสอบเชงอธบายความ ค าตอบของผเรยนแตละคนทไดจากขอทดสอบแบบนอาจแตกตางกนในหลกการหรอรายละเอยด ซงตางไปจากขอทดสอบแบบปรนยซงมค าตอบแนนอน ผเรยนสามารถคดแนวการตอบขอทดสอบแบบอตนยไดอยางอสระ ท าใหขอทดสอบแบบนวดความคด การวเคราะหความสามารถของผเรยนไดเตมทและดกวาการใชแบบทดสอบแบบปรนย อยางไรกตาม การตรวจและเกณฑการก าหนดคะแนนของขอทดสอบแบบนคอนขางยงยาก นอกจากน ขอทดสอบแบบอตนยยงไมสามารถวดความรความเขาใจในจดยอย ๆ ไดดเทากบการใชขอทดสอบแบบปรนย เนองจากผเรยนมอสระในการตอบ ซงค าตอบทไดอาจมไดกลาวถงจดยอย ๆ ของเนอหา แตกลาวถงลกษณะรวม ๆ ของเนอหาตามความเขาใจของผเรยน การใชขอทดสอบแบบอตนยจงควรใชในกรณทการประเมนผลไมสามารถใชขอทดสอบแบบปรนยวดได ซงมกจะใชในการวด การวเคราะห การสงเคราะห และการประเมนคา ซงเปนระดบการเรยนรขนสง 2.1 ขอดและขอจ ากดของขอทดสอบแบบอตนย ขอดของขอทดสอบแบบอตนยทควรกลาวถงมดงน 1. สามารถใชวดผลการเรยนทสลบซบซอน ซงขอสอบประเภทอนวดไมได 2. เปดโอกาสใหผเรยนไดใชความร ความคด การประยกต การวเคราะห การสงเคราะหและการประเมนคาในการตอบขอทดสอบอยางเตมท โดยเฉพาะอยางยงในเรองของการสงเคราะห และการประเมนคา ซงมกจะไมใชขอสอบแบบปรนย



3. งายในการจดเตรยม เพราะเพยงค าถามสน ๆ สามารถกนความไดมาก เนอหาทผสอนสอนมาตลอดภาคการศกษา อาจจะใชค าถามเพยงขอเดยว หรอ 2-3 ขอ สามารถครอบคลมเนอหาทงหมดได 4. เนองจากการตอบขอทดสอบแบบนตองใชความสามารถทางดานภาษาไทย ขอทดสอบแบบนจงเปนเครองชบง และชวยในการปรบปรงภาษาเขยนของผเรยนไดทางหนง

ขอจ ากดของขอทดสอบแบบอตนยทควรกลาวถง คอ 1. ความเชอถอไดมคาต า เนองจากขอทดสอบแบบอตนยสามารถตอบไดหลายแบบตามความคดของผเขยน จงเปนการยากในการทจะใหคะแนน จากการวจย พบวา การใหคะแนนของผตรวจแตละคนกบค าตอบของขอทดสอบทผเดยวท าไมเทากน และแมแตผตรวจคนเดยวในบางครง ใหคะแนนค าตอบชดเดยวกนตางกน เมอมการทดลองใหตรวจค าตอบเดยวกน ทงนเปนเพราะผตรวจมเกณฑการใหคะแนนตางกน ซงอาจแกไดบาง โดยการก าหนดเกณฑการใหคะแนนไวลวงหนาอยางชดเจน ทงเนอหาในการตอบ และสดสวนคะแนนของแตละสวน เมอจะตรวจขอทดสอบแบบน ตองใหคะแนนตามเกณฑทตงไวอยางเครงครด 2. การตรวจเสยเวลามาก เนองจากค าตอบของขอทดสอบแบบอตน ย เปนความเรยง ซงยอมมความยาวขนาดหนง และแนวการตอบของผเรยนแตละคนอาจจะมระบบตางกน ท าใหการตรวจใหคะแนนตองใชเวลาในการพจารณามากเพอความยตธรรม ซงขอทดสอบแบบอตนยเพยง 2-3 ขอส าหรบนกเรยนมธยม 30 คน อาจจะตองใชเวลาตรวจใหคะแนนนานพอสมควรทเดยว เรองนอาจชวยไดบางโดยการก าหนดความยาวในการตอบ เชน การตอบไมควรเกน 5 หนากระดาษ เปนตน 3. ขอจ ากดทส าคญอกประการหนง คอ ขอทดสอบแบบอตนยมกใชวดเนอหาไดจ ากด ไมทวถง กลาวคอ ขอทดสอบแบบนอาจวดเนอหาบางจดไดลกซง ในขณะทไมสามารถวดเนอหาจดอน ๆ ไดโดยเฉพาะเนอหาทเปนความร ความจ าทเปนแนวคดยอย ๆ แตละเรอง ซงสามารถใชขอทดสอบแบบปรนยวดไดอยาง มประสทธภาพ การใชขอทดสอบแบบอตนยจงควรเลอกใชใหเหมาะกบเนอหาทผสอนตองการวดผลการเรยนของผเรยน

2.2 การสรางและการตรวจขอทดสอบแบบอตนย เพอท าใหขอทดสอบแบบอตนยมความเทยงตรงและเชอถอไดมากทสด กระบวนการสรางแบบทดสอบและการตรวจใหคะแนนควรสมพนธกน ในการสรางแบบทดสอบ ควรใชค าถามหรอโจทยทท าใหผเรยนเขาใจและตอบในสงทตงใจจะถาม อยาเปดโอกาสใหเลอกตอบไดหลาย ๆ แบบหรอมค าถามใหเลอก ใชเวลาจ ากดในการตอบขอทดสอบแตละขอ ส าหรบการตรวจใหคะแนนควรมแบบเฉลยเกณฑการใหคะแนนยอย ๆ และตรวจใหคะแนนค าตอบของขอทดสอบแตละขอ โดยไมควรดชอผท าแบบทดสอบในขณะตรวจขอทดสอบ

2.3 ตวอยางขอทดสอบแบบอตนย ตวอยางขอสอบแบบอตนยตอไปน น าเสนอและมการวเคราะหเพอแสดงใหเหนระดบการเรยนรของขอทดสอบ และขอดและขอบกพรอง 1. จงเขยนบรรยายถงสงทเรยนผานมาทงหมดเกยวกบวชาดนตรศกษา วเคราะห: ขอทดสอบนขอเดยว วดผลเนอหาทเรยนมาทงหมด เหนไดวา ผตอบขอสอบตอบไดในหลายแงมม มขอบเขตกวางขวางมาก การตรวจใหคะแนนขอสอบขอนคอนขางยาก เพราะตองวางเกณฑไวหลายดาน ใหครอบคลม และไดแตความร ไมสามารถวดความเขาใจไดมากนก 2. ลกษณะของเพลงในยคบาโรคเปนอยางไรอธบายมาพอสงเขป วเคราะห: โจทยขอนจ ากดการตอบลงมากกวาตวอยางแรก การถามท าใหไดค าตอบในแงของความรมากกวาการวเคราะห 3. เมอฟงเพลงหนงแลวจะทราบอยางไรวา เพลงนนเปนเพลงในยคบาโรคหรอคลาสสก จงแสดงความคดเหนพรอมเหตผล วเคราะห: โจทยขอนถามเกยวกบการวเคราะหเปรยบเทยบ ซงผตอบขอสอบ ตองแยกแยะลกษณะของเพลงทงสองยค และตองน าเสนอเหตผลวา เพลงนนเปนเพลงในยคบาโรคหรอโรแมนตก ซงเปนค าถามทเปดโอกาสใหผตอบขอสอบประยกตความรทเรยนมาไดมากกวาตวอยางท 1 และ 2



4. ดนตรไทยและดนตรตะวนตกมหลายอยางทเหมอนกนและตางกน จงเปรยบเทยบลกษณะตาง ๆ ของดนตรไทยและดนตรตะวนตกในลกษณะของการผสมวง และประเภทของเครองดนตร วเคราะห: โจทยขอนมการจ ากดค าตอบใหแคบลง คอ ใหวเคราะหความเหมอนและความแตกตางของการผสมวงและประเภทของเครองดนตร โจทยลกษณะนเปนโจทยถามความเขาใจ และมการจ ากดขอบเขตของการตอบ การก าหนดเกณฑการใหคะแนนมความรดกมกวาตวอยางทผานมา ท าใหการใหคะแนนมความเทยงตรงและเชอถอไดมากขน

5. ประพนธบทเพลงทมลกษณะคลายบทเพลงในยคบาโรก ในบนไดเสยง A major โดยมการเปลยนบนไดเสยง โดยใชรปแบบ Ternary มความยาวประมาณ 48 หองเพลง วเคราะห: โจทยขอนเนนทการสงเคราะห คอ การใหผตอบขอสอบประพนธเพลงขนเอง ซงตองใชความรทมอยมาสรางสงใหม แตมการจ ากดขอบเขต เพอใหผตอบขอสอบมกรอบในการคด คอ เปนแนวเพลงในยคบาโรค มการก าหนดบนไดเสยง รปแบบ และมความยาวของบทเพลงอยางชดเจน 6. ทานชอบเพลงในยคใด จงอธบายพรอมเหตผลทเกยวของกบแนวคดพนฐานของการสรางสรรคเพลงแตละยค วเคราะห: โจทยขอนถามเกยวกบการประเมนคาของผตอบขอสอบโดยตรง หลงจากทไดเรยนรเพลงทกยคมาแลว ผตอบขอสอบจ าเปนตองประมวลความรและตดสนคณคาของเพลงแตละยค บนรากฐานของเหตผลเพอแสดงจดยนของตนเอง ขอสอบก าหนดกรอบไวใหใชแนวคดพนฐานของการสรางสรรคเพลงแตละยค เพอชวยใหผตอบขอสอบตอบไดงายขน ขอทดสอบแบบอตนยมขอดดงทกลาวมาแลวขางตน แตกมขอจ ากดในเรองการตรวจใหคะแนน ดงนน การใชขอทดสอบแบบอตนยจงควรใชวดในสงทผสอนคดวาขอทดสอบแบบปรนยวดไมได ซงชวยใหกระบวนการประเมนผลสะดวกและสมบรณ เทาทกลาวมาทงหมดในเรองการวดและประเมนผลเนอหาดนตร เปนเรองของการวดและประเมนผลโดยใชการสอบ โดยมขอทดสอบเปนเครองมอ เนองจากเปนวธทเหมาะสมกวาวธอน ๆ อยางไร กตาม การวดผลโดยวธอน เชน การสมภาษณหรอสอบปากเปลาเกยวกบเนอหา หลกการหรอทฤษฎ เปนวธหนงทวดผลไดอยางด แตคอนขางเสยเวลา เพราะในชวงเวลาหนง สามารถวดผลไดเพยงคนเดยว นอกจากน การวดผลโดยการใหท างานเปนโครงการ หรอการท าขอทดสอบแบบใหเปนการบานเปนวธการวดและประเมนผลทใชไดดเชนกน 3. การวเคราะหขอสอบ (Item Analysis) หมายถง (McAlpine, 2002) วธการตรวจสอบคณภาพของการสอบโดยการพจารณาขอสอบเปนรายขอ ผลการวเคราะหขอสอบเปนประโยชนในการชแสดงการสอบเปนไปตามวตถประสงคทไดตงไว ในระดบอดมศกษา การสอบเกยวเนองการสรางเครองมอในการวดผลเพอใชวดความรความสามารถของผเรยนหรอผเขาสอบ ซงผลทไดสามารถน าไปใชในการพฒนาการเรยนรใหมประสทธภาพมากขน การวเคราะหขอสอบ เปนการสรางความเชอมนของเครองมอทใชในการวดผล เพอใหผลทไดจากการวดตรงตามวตถประสงค

3.1 ทฤษฎการวเคราะหขอสอบ ทฤษฎทเกยวของกบการวเคราะหขอสอบ ไดแก ทฤษฎการสอบคลาสสก ทฤษฎการตอบสนองขอสอบ และการวดผลของรสช ทฤษฎการตอบสนองขอสอบ และการวดผลของราสช เปนทฤษฎการวเคราะหขอสอบทพฒนามาจาก Lantent Trait Theory

1. ทฤษฎการทดสอบคลาสสก (Classical Test Theory, CTT) เปนทฤษฎทใชกนอยางกวางขวางทสด รากฐานของทฤษฎมาจากความรทางจตวทยาซงพฒนาขนในชวงเปลยนศตวรรษท 20 การประยกตทฤษฎนใชกนเสมอในวงการทดสอบทางการศกษา ทฤษฎนเนนการวเคราะหขอสอบเปนรายขอ โดยวเคราะหคาความยาก (Item difficulty) คาอ านาจจ าแนก (Discrimination power) และประสทธภาพของตวลวง (Distractor Effectiveness) สวนการวเคราะหขอสอบทงฉบบจะวเคราะหคาความตรง หรอความเทยงตรง (Validity) คาความเทยงหรอความเชอมน (Reliability) ของแบบทดสอบ

2. ทฤษฎการตอบสนองขอสอบ (Item Response Theory, IRT) ทฤษฎนพฒนาขนในชวงทศวรรษท 1940 ในสกอตแลนด และมการพฒนาตอมาในชวงทศวรรษท 1960 และชวงตนของทศวรรษท 1970 ในประเทศสหรฐอเมรกา ซงมการใชกนอยางกวางขวาง ทฤษฎน ใชวเคราะหขอสอบเปนรายขอจะวเคราะหคาความยาก คาอ านาจจ าแนก คาความนาจะเปนของการเดาถก คาฟงกชนสารสนเทศของขอสอบ (Item information function) สวนการวเคราะหขอสอบทงฉบบจะวเคราะหคาฟงกชนสารสนเทศของแบบทดสอบ (Test information function) และความคลาดเคลอนมาตรฐานของการ



ประมาณคาความสามารถ ซงถาความคลาดเคลอนมาตรฐานของการประมาณคามคาต า แสดงวาการประมาณคาความสามารถของผเรยนมความแมนย าสง

3. ทฤษฎการวดผลของรสช (Rasch Measurement, Rasch) ทฤษฎนพฒนาโดย รสชในชวงทายของทศวรรษท 1960 ในประเทศเดนมารก ใชเฉพาะในการทดสอบทางการศกษา และมการใชในการทดสอบทางจตวทยาอยบาง ทฤษฎนเปนทนยมเชนกนในประเทศสหรฐอเมรกาและสหราชอาณาจกรในชวงทศวรรษท 1970 แตในปจจบนไมเปนทนยมใชมากนก ยกเวนในประเทศออสเตรเลยยงคงใชการวเคราะหขอสอบโดยทฤษฎนอย

ในการเรยนการสอบระดบอดมศกษาโดยทวไป ขอสอบทใชในการวดผลระหวางเรยน หรอใชในการวดผลปลายภาคการศกษา เปนขอสอบทผสอนสรางขนเอง โดยมไดพฒนาเปนแบบทดสอบมาตรฐาน การวเคราะหขอสอบ จงควรวเคราะหตามแนวทฤษฎการทดสอบแบบคลาสสก เนองจากผลของการวเคราะหท าใหทราบ ความยากงายของขอสอบ อ านาจจ าแนก และประสทธภาพของตวลวงดวย ซงเปนประโยชนในการพฒนาขอสอบใหไดมาตรฐาน โดยการพฒนาโจทยหรอขอค าถาม และค าตอบถกและตวลวง สวนการวเคราะหขอสอบตามแนวทฤษฎการตอบสนองขอสอบและทฤษฎการวดผลของรสช เหมาะในการใชวเคราะหแบบทดสอบทไดพฒนาแลว ดงนนในการกลาวถงการวเคราะหขอสอบตอไปน จะกลาวเฉพาะการวเคราะหขอสอบตามแนวทฤษฎการทดสอบแบบคลาสสก

3.2 วธการวเคราะหขอสอบ ตามทฤษฎการทดสอบแบบคลาสสก (วรรณด แสงประทปทอง, 2556) เชอวาคะแนนทไดจากการทดสอบแตละครง (X) ประกอบดวยคะแนนความสามารถทแทจรง (T) ของผสอบ และความคลาดเคลอนในการวด (E) ซงสามารถเขยนเปนสมการทางคณตศาสตรไดดงน

X = T + E เนองจากในการทดสอบแตละครง จะเกดความคลาดเคลอนขนไดไมมากกนอย แตเปาหมายของการวดตองการให

คะแนนทวดหรอทดสอบไดมคาใกลเคยงคะแนนความสามารถทแทจรงของผสอบมากทสด ดงนนจงตองพยายามหาวธการตางๆ เพอท าใหการวดเกดความคลาดเคลอนนอยทสดเทาทจะท าได

เมอกลาวถงการวเคราะหขอสอบ สงทเปนขอมลหลกในการวเคราะหขอสอบ คอ ตวขอสอบ ซงในการวเคราะหขอสอบทจะกลาวตอไปน เปนการวเคราะหขอสอบปรนย (Objective Test) แบบเลอกตอบ (Multiple Choice Test) วธการวเคราะหขอสอบ ใชผลการสอบของผเขาสอบเปนเกณฑในการพจารณา การวเคราะหขอสอบท าใหทราบถงคณภาพของขอสอบแตละขอ 3 ประการ คอ คาความยากงาย อ านาจจ าแนก และประสทธภาพตวลวง 1. คาความยากงาย (Item difficulty, P) หมายถง สดสวนระหวางผเขาสอบทตอบขอสอบหรอค าถามแตละขอไดถกตอง กบจ านวนผเขาสอบทงหมดทตอบ คานจงเปนตวบงชใหทราบถง รอยละของผเขาสอบทสามารถตอบขอสอบไดถกตอง การหาความยากงายของขอสอบ ค านวณไดจากสตรตอไปน จ านวนนกเรยนทตอบถก จ านวนนกเรยนทงหมด ตวอยาง

- ถานกเรยน 90 คน ตอบค าถามขอ 1 ถก 45 คน คา P = 40 / 80 = 0.50 - ถานกเรยน 90 คน ตอบค าถามขอ 2 ถก 90 คน คา P = 80 / 80 = 1.00 - ถานกเรยน 90 คน ตอบค าถามขอ 3 ถก 0 คน คา P = 0 / 80 = 0.00 เหนไดวา P มคาไดตงแต 0.00 ถง 1.00 ถา P มคานอย แสดงวาขอสอบขอนนยาก เพราะจ านวนผเขา

สอบตอบถกมนอย และถา P มคามาก แสดงวาขอสอบขอนนนงาย เพราะจ านวนผเขาสอบตอบถกมมาก ขอสอบทเหมาะสมในการน าไปใชงาน ควรมคา P ตงแต 0.20 ถง 0.80 2. อ านาจจ าแนก (Discrimination Power, r) หมายถง ประสทธภาพของขอสอบในการแยกความสามารถเกงออนของผเขาสอบ การหาคา r ใชคาสมประสทธสหสมพนธระหวางความเกงออน และการตอบถกผดของผเขาสอบเปนหลก การหาคาอ านาจจ าแนกค านวณไดจากสตร ตอไปน จ านวนผเขาสอบทตอบถกในกลมสง – จ านวนผเขาสอบทตอบถกในกลมต า

P =

r =



จ านวนผเขาสอบในกลมสงหรอกลมต า คา r จะมคาตงแต -1.00 ถง 1.00 ซงมความหมายดงน r = 1.00 แสดงวา ขอนนผเขาสอบในกลมสงตอบถกทกคน และผเขาสอบในกลมต าตอบผดทกคน r > 0 (ไมถง 1.00) แสดงวา ขอนนผเขาสอบทตอบถกในกลมสงมมากกวาผเขาสอบทตอบถกในกลมต า r = 0 แสดงวา ขอนนจ าแนกผเขาสอบไมไดเลย คอจ านวนผเขาสอบทตอบถกในกลมสงและกลมต ามเทากน r = -1 แสดงวา ขอนนผเขาสอบในกลมสงทกคนตอบผด และผเขาสอบในกลมต าทกคนตอบถก ถอวามอ านาจจ าแนกในทางกลบกนกบสภาพความเปนจรง r < 0 (ไมถง -1.00) แสดงวา ขอนนผเขาสอบทตอบถกในกลมสงมนอยกวาผเขาสอบทตอบถกในกลมต า ถอวาจ าแนกในทางกลบกนเชนเดยวกน คาอ านาจจ าแนกทบอกบงถงความนาเชอถอไดของขอสอบ ควรมคาตงแต 0.4 ขนไป (Massey, 1995) คาอ านาจจ าแนกทต ากวา 0.2 เปนคาอ านาจจ าแนกต า

3. ประสทธภาพตวลวง (Distractor Effectiveness) ตวลวง หมายถง ตวเลอกทผด ตวลวงทมประสทธภาพควรจะเปนตวลวงทมผเขาสอบเลอกอยางนอยรอยละ 5 และเปนตวลวงทมผเขาสอบในกลมสงเลอกนอยกวาผเขาสอบในกลมต า ตวลวงในขอใดไมมผเขาสอบเลอกเลย หรอเลอกนอยกวารอยละ 5 หรอผเขาสอบในกลมสงเลอกมากกวาผเขาสอบในกลมต าควรไดรบการปรบปรงแกไข ส าหรบตวเลอกถกนนผเขาสอบในกลมสงตองเลอกมากกวาผเขาสอบในกลมต า

4. การวเคราะหขอสอบทงฉบบ การวเคราะหขอสอบทงฉบบ เปนการตรวจสอบคณภาพของเครองมอวด คณสมบตทส าคญมากของเครองมอวดใด ๆ

ม 2 ประการ คอ ความเทยงตรง และความเชอถอได 1. ความเทยงตรง (Validity) หมายถง ความสามารถของเครองมอวด ทสามารถวดไดในสงทตองการวด เปน

ความสอดคลองระหวางผลการวด กบสงทตองการวด ความตรงทใชในการทดสอบจ าแนกเปน 3 ชนด ไดแก ความตรงตามเนอหา ความตรงตามโครงสราง และความตรงตามเกณฑทเกยวของ แบบทดสอบวดผลสมฤทธ เกยวของกบความตรงตามเนอหามากกวาความเทยงตรงชนดอน ๆ

1. ความตรงตามเนอหา หมายถง ความสอดคลองของเนอหาสาระของขอสอบ กบเนอหาวชาทสอน หรอขอสอบสอดคลองและครอบคลมเนอหา และวตถประสงคของวชาทสอน การตรวจสอบความตรงตามเนอหา ท าไดโดยการวเคราะหเนอหาของแบบทดสอบทงฉบบโดยอาศย ผเชยวชาญเปนผพจารณาวาเนอหาสาระของแบบทดสอบ สอดคลองกบแบบเรยน รายละเอยดของวชา และหลกสตรหรอไม ซงในทางปฏบตจะใชตารางวเคราะหหลกสตรเปนตวเทยบ

2. ความตรงตามโครงสราง หมายถง ความสามารถของแบบทดสอบทจะวดคณลกษณะหรอ พฤตกรรมตามโครงสรางทฤษฎได การตรวจสอบความตรงตามโครงสราง มหลายวธ เชน

2.1 การเทยบกลมอางอง (Known Group) วธการนจะน าแบบทดสอบ ทสรางขนไปใชกบกลมททราบคณลกษณะทางจตวทยาตามทตองการวดโดยใช 2 กลม ทมลกษณะตรงขามกน แลวทดสอบความแตกตางของคาทวดไดจากกลมทงสอง ถาความแตกตางมนยส าคญเชงสถต แสดงวาแบบทดสอบนนมความตรงตามโครงสราง

2.2 การวเคราะหตวประกอบ (Factor Analysis) โดยอาศยวธการทางสถตส าหรบตรวจหาคณสมบตทางจตวทยา ดวยการวเคราะหความสมพนธระหวางขอสอบแตละขอวา ขอสอบทงหมดนนวด องคประกอบอะไรบาง ถาตรงตามทฤษฎหรอสมมตฐานทตงไว แสดงวาแบบทดสอบมความตรงตามโครงสราง

2.3 การหาความสมพนธกบเกณฑทมโครงสรางเหมอนกน วธนท าโดยหาสมประสทธสหสมพนธระหวางคะแนนจากแบบทดสอบทเราสรางขนกบแบบทดสอบอนทวดในโครงสราง หรอทฤษฎเดยวกน ซงพสจนไวแลววามความตรงตามโครงสราง ถาแบบทดสอบทสรางขนใหม มสหสมพนธกบแบบทดสอบทเปนเกณฑสง แสดงวาแบบทดสอบทสรางขนมความตรงตามโครงสราง

3. ความตรงตามเกณฑทเกยวของ เปนการพจารณาความสมพนธระหวางแบบทดสอบทสรางขนกบเกณฑภายนอกบางอยาง ซงเปนสภาพความเปนจรงทไดจากการปฏบตงานความตรงตามเกณฑทเกยวของ แบงออกเปน 2 ประเภทดงน



3.1 ความตรงตามสภาพ (Concurrent Validity) เปนความสามารถของแบบทดสอบทวดไดตรงกบสภาพความเปนจรงของบคคลในขณะนน เชน แบบทดสอบวดผลสมฤทธวชาภาษาไทย น าไปใหผเรยนคนหนงสอบ ปรากฏวาไดคะแนนสง ซงในสภาพความเปนจรงผเรยนมความสามารถทางภาษาไทยสงจรง แสดงวาแบบทดสอบวดไดตรงตามสภาพทเปนอย

3.2 ความตรงตามการพยากรณ (Predictive Validity) เปนความสามารถของแบบทดสอบทวดผลไดตรงกบสภาพความเปนจรงทเกดขนในอนาคต เชน แบบทดสอบคดเลอกบคคลเขาศกษาตอ เมอน าไปใชสอบคดเลอกบคคลเขาศกษา ปรากฏวาผทสอบคดเลอกไดคะแนนด เมอเขาศกษามผลการเรยนอยในเกณฑด แสดงวาแบบทดสอบมความตรงตามการพยากรณ

2. ความเชอถอได (Reliability) หมายถง ความคงทของคะแนนทวดไดแตละครง วธการหาคาความเทยงของแบบทดสอบท าไดหลายวธ คอ วธสอบซ า วธแบบทดสอบคขนาน และวธหาความสอดคลองภายใน แบงเปน วธแบงครงแบบทดสอบ วธหาจากสตรคเดอรและรชารดสน และวธหาจากสตรสมประสทธแอลฟา

2.1. วธสอบซ า การหาความเชอถอไดโดยวธสอบซ า เปนการหาความสมพนธของคะแนนจากการท าแบบทดสอบฉบบเดยวกนสองครง โดยทงชวงหางใหเหมาะสม (ประมาณ 2 สปดาห) การหาความเชอถอไดโดยวธนเปนการตรวจสอบความคงทของการแสดงออกของผสอบสองครงวา จะมความคงทหรอไม วธการนมจดออนทความแปรเปลยนภายในตวผสอบในระหวางทงชวงการสอบ ดงนน การหาความเชอถอไดโดยวธนควรน าไปใชกบแบบทดสอบวดคณลกษณะทคอนขางจะคงทไมแปรเปลยนโดยงาย

2.2 วธใชแบบทดสอบคขนาน การหาความเชอถอไดโดยใชวธแบบทดสอบคขนาน เปนการหาความสมพนธของคะแนนจากการน าแบบทดสอบ 2 ฉบบทเทยบเทากนไปสอบกบบคคลกลมเดยวกน วธการนมจดออนทความเปนคขนานกนของแบบทดสอบ 2 ฉบบซงสรางไดยาก

2.3 วธหาความสอดคลองภายใน มอยดวยกน 3 วธ 2.3.1 วธแบงครงแบบทดสอบ การหาความเทยงโดยวธน เปนการหาความสมพนธของคะแนนจากการใชแบบทดสอบฉบบเดยว และสอบเพยงครงเดยว โดยน าผลการสอบมาแบงเปนขอมล 2 ชด โดยอาจแบงเปนขอค - ขอค แบงเปนครงฉบบแรก ครงฉบบหลง จากการหาคาสมประสทธสหสมพนธจะได สมประสทธความเชอมนของแบบทดสอบครงฉบบ แลวจงน าไปปรบขยายเปนสมประสทธสหสมพนธของแบบทดสอบทงฉบบ

2.3.2 วธหาจากสตรของคเดอรและรชารดสน การหาความเทยงโดยวธน เปนการหาความสมพนธของคะแนนจากการใชแบบทดสอบฉบบเดยวและสอบเพยงครงเดยวโดยน าผลการสอบมาค านวณคาสมประสทธ ใชสตรของคเดอรและรชารดสน สตรทใชม 2 สตร คอ สตร KR - 20 กบสตร KR – 21

2.3.3 วธหาจากสตรสมประสทธ แอลฟาการหาคาความเทยงโดยใชสตรของครอนบค (Cronbach) นปรบมาจากสตร KR - 20 ใชหาความเทยงของเครองมอวดทใหคะแนนแตกตางกนไปในแตละขอได โดยไมจ าเปนตองเปนระบบการใหคะแนน แบบ 1 กบ 0

เกณฑในการเลอกขอสอบ การเลอกขอสอบทมคณภาพนน พจารณาจากสงตอไปน 1. ดชนความยากงาย (P) ควรมคาตงแต 0.20 ถง 0.80 แบงเปนรายละเอยดดงน

ดชนความยากงาย (P) คณภาพของขอสอบ 0.00 – 0.10 0.20 – 0.40 0.41 – 0.60 0.61 – 0.80 0.81 – 1.00

ยากมาก คอนขางยาก พอเหมาะ

คอนขางยาก งายมาก



PH (R) + PL (R)

2

2. ดชนอ านาจจ าแนก (R) ควรมคาตงแต 0.20 ขนไป ซงแบงเปนรายละเอยดดงน ดชนอ านาจจ าแนก (R) ความหมาย

1.00 จ าแนกไดดเลศ 0.80 – 0.99 จ าแนกไดดมาก 0.60 – 0.79 จ าแนกไดด 0.40 – 0.59 จ าแนกไดปานกลาง 0.20 – 0.39 จ าแนกไดเลกนอย ต ากวา 0.19 จ าแนกไมไดเลย

การค านวณหาคาดชนบงชคณภาพของขอสอบไดโดยวธตาง ๆ ดงน (จรศกด สทศนะจนดา, ประภาพร ตงธนธานช และ สพรรณ ปนอน, 2548)

1. ค าตอบถก (Answer) ความยากงายของขอสอบ (P) เกณฑ

P =

หรอ P =

0.20 P 0.80

อ านาจจ าแนกของขอสอบ เกณฑ r = หรอ r = PH(R) – PL(R)

+ 0.20 r

ทงน RH = จ านวนคนทตอบถกในกลมสง RL = จ านวนคนทตอบถกในกลมต า NH = จ านวนคนทงหมดในกลมสง NL = จ านวนคนทงหมดในกลมต า PH ( R ) = และ PL ( R ) =

RH + RL NH + NL

RL

NL

RH – RL NH or NL

RH

NH



WL

NL

WH

NH

NH

WL

NL

1.1.2 ตวลวง (Distractor)

สดสวนของผเลอกตวลวง เกณฑ

Pw = หรอ Pw =

Pw 0.05

อ านาจจ าแนกของตวลวง เกณฑ

rw =

หรอ rw = PL(w) - PH (w )

rw 0.05

เมอ WH = จ านวนคนในกลมสงทเลอกตวลวงนน

WL = จ านวนคนในกลมต าทเลอกตวลวงนน

NH = จ านวนคนทงหมดในกลมสง

NL = จ านวนคนทงหมดในกลมต า

PL(w) = และ PH(w) =

ในปจจบน มโปรแกรมคอมพวเตอรส าเรจรปชวยวเคราะหขอสอบ ตามทฤษฎการสอบแบบคลาสสก และทฤษฎการตอบขอสอบ เชน โปรแกรม EXCEL, BILOG, ITEM, IRT, และ SIRI ซงใหความสะดวกตอผใชเปนอยางมาก

5. การวดและประเมนผลทกษะ การประเมนผลทกษะเกยวของโดยตรงกบการปฏบต เมอกลาวถงการวดและประเมนผลทกษะ มกมงเนนไปสการปฏบตเดยว เพอการวดและประเมนผลความสามารถในการปฏบตรายบคคล กระบวนการวดและประเมนผล จงตองกระท าเปนรายบคคลยอมตองใชเวลาชวงหนงของการเรยนการสอน ดงนน ในการวางโครงการสอน ผสอนควรค านงถงระยะเวลาทใชในการประเมนผลทกษะไวดวย การวดและประเมนผลทกษะ ควรมการประเมนผลทกษะตาง ๆ ครบทกประเภทตามสาระวชา

การวดผลและประเมนผลทกษะควรแบงคะแนนของการวดผลออกเปนสองสวน คอ เรองเกยวกบความสามารถในการปฏบตทกษะ (เชงปรมาณ) และคณภาพของการปฏบต (เชงคณภาพ) ทงนเนองจาก ทกษะเปนเรองของการปฏบตได และการ

WH + WL

NH + NL

WL + WH

NL or NH

PH (w) +

PL(w)

2



ปฏบตอยางมคณภาพ ในการวดผลทกษะจงควรวดทกษะทงเชงปรมาณและเชงคณภาพ เชงปรมาณ ไดแก ทกษะทผเรยนควรปฏบตไดหลงจากเรยนรไปแลว สวนเชงคณภาพ ไดแก ความมคณภาพ ความงดงาม

ตอไปนเปนตารางแสดงการแบงน าหนกคะแนนของการวดผลทกษะดนตรตาง ๆ (ณรทธ สทธจตต, 2544)

ตารางท 2 การก าหนดน าหนกคะแนนการวดผลทกษะดนตร

ทกษะ เชงปรมาณ เชงคณภาพ จงหวะ ท านอง เนอรอง ลลา ความไพเราะ

การฟง (2) (2) (2) (2) (2) การรอง (2) (2) (2) (2) (2) การเลน (3) (3) (2) (2) การอาน (3) (3) (2) (2) การเคลอนไหว (3) (3) (2) (2) การสรางสรรค (การปฏบต) (2) (2) (3) (2) (2)

ตวเลขในวงเลบ คอ จ านวนคะแนนเตม

จากตารางเหนไดวา การวดทกษะดนตรในแตละประเภทยอมมเกณฑการวดผลตางกนออกไป กลาวคอ กา รรองสามารถวดจงหวะ ท านอง และเนอรอง ในขณะทการเลนและการอาน ไมมเนอรองเปนเพยงเลนหรออานโนตดนตร สวนการเคลอนไหวไมมเนอรอง และความไพเราะเปลยนเปนพจารณาความสวยงามแทน และในเรองการสรางสรรค คอ การประพนธเพลงในทนท ซงอาจประพนธทงเพลงหรอบางสวน การพจารณาจงสามารถดความเหมาะสม โดยการใชจงหวะ ท านอง และรปแบบการประพนธ รวมทง ลลา ความไพเราะทผสอบแสดงการปฏบตใชฟง นอกจากน ในแตละระดบชน การวดผลและประเมนผลแตกตางกนดวยการวดผลทกษะนน ๆ เชน การวดผลการสรางสรรคในระดบประถมศกษา ควรแตกตางจากการวดผลในระดบมธยมศกษา เปนตน เกณฑการวดผลจงอยในดลพนจของผสอนวาตองการวดทกษะในเรองใด ซงเกณฑในการวดผลควรจะเปนไปตามจดมงหมายการเรยนการสอน และอยในขอบเขตของเนอเรองทสอนตามหลกสตรก าหนด

นอกจากนในการวดและประเมนผลทกษะ ควรมการก าหนดเกณฑการวดและประเมนผลในเชงปรมาณและคณภาพอยางชดเจน และมการก าหนดเกณฑการใหคะแนนไวดวย จากตารางตวอยาง เกณฑการใหคะแนนในเรองการรองควรกลาวถงรายละเอยดของเกณฑคะแนนเตม เพอผสอนสามารถใหคะแนนลดหลนไปไดตามความสามารถในการรองของผสอบ ดงตวอยางในตารางตอไปน

ตารางท 3 การก าหนดเกณฑการวดและประเมนผลทกษะดนตร การรอง เชงปรมาณ เชงคณภาพ

1. จงหวะ รองไดถกตอง มความเหมาะสมกลมกลน 2. ท านอง รองโนตทกตวไดถกตองตามระดบเสยงและ

วรรคตอน มความไพเราะ

3. เนอรอง รองไดชดเจน หายใจไดถกตอง สอความหมายไดตามความรสกของเพลง 4. ลลา แปลความหมายของเพลงไดสมบรณแบบ แสดงความรสกไดตามเนอหาของเพลง 5. การสอความรสก แปลความรสกไดตามทก าหนด สอความรสกไดในอยางซาบซง 5. ความไพเราะ สอความหมายของเพลงได ถายทอดสนทรยรสของดนตรได

เกณฑการใหคะแนน เชงปรมาณ แสดงออกหรอสอความหมายไดในระดบนอยทสด จนถงมากทสด คดเปนระดบคะแนนไดดงน



ตารางท 4 การก าหนดเกณฑการวดและประเมนผลทกษะดนตรเชงปรมาณเปนระดบคะแนน 4.5 - 5.0 แสดงออกในระดบมากทสด ปฏบตไดรอยละ 90 ขนไป 3.5 - 4.4 แสดงออกในระดบมาก ปฏบตไดรอยละ 80 - 89 2.5 - 3.4 แสดงออกในระดบปานกลาง ปฏบตไดรอยละ 70 - 79 1.5 - 2.4 แสดงออกในระดบพอใช ปฏบตไดรอยละ 60 - 69 0.5 - 1.4 แสดงออกในระดบนอย ปฏบตไดรอยละ 50 - 59 0.0 - 0.4 แสดงออกในระดบนอยทสด ปฏบตไดรอยละ 49 ลงมา

เชงคณภาพ สอหรอแสดงความรสกไดอยางมคณภาพ มความโดดเดน ไพเราะ มระดบนอยทสด จนถงมากทสด คดเปนระดบคะแนนไดดงน

ตารางท 5 การก าหนดเกณฑการวดและประเมนผลทกษะดนตรเชงคณภาพเปนระดบคะแนน

4.5 - 5.0 สอหรอแสดงความรสกในระดบมากทสด ปฏบตไดรอยละ 90 ขนไป 3.5 - 4.4 สอหรอแสดงความรสกในระดบมาก ปฏบตไดรอยละ 80 - 89 2.5 - 3.4 สอหรอแสดงความรสกในระดบปานกลาง ปฏบตไดรอยละ 70 - 79 1.5 - 2.4 สอหรอแสดงความรสกในระดบพอใช ปฏบตไดรอยละ 60 - 69 0.6 - 1.4 สอหรอแสดงความรสกในระดบนอย ปฏบตไดรอยละ 50 - 59 1.0 - 0.4 สอหรอแสดงความรสกในระดบนอยทสด ปฏบตไดรอยละ 49 ลงมา

6. การวดและประเมนผลทศนคต การวดและประเมนผลทศนคตจดเปนการวดและประเมนผลอกลกษณะหนงทแตกตางไปจากสองลกษณะทกลาวมา ทงนเนอหาในการวดและประเมนผลมใชเปนสงทสามารถสอนกนไดดงเชนเนอหาหรอทกษะดนตรทศนคตซงเกยวของกบรสนยม ความชอบ ความมสนทรยะ และความซาบซงเปนเรองทเกดขนภายในจตใจอารมณ ความรสก ซงผเรยนอาจจะแสดงใหเหนเปนพฤตกรรมอยางเดนชด หรอไมแสดงออกเปนพฤตกรรม ดงนน ในการวดและประเมนผลทศนคตดนตร จงควรหาวธการในการวดทศนคตของผเรยนใหไดอยางแทจรงเทาทจะท าได ในบางครงขอมลทไดมาอาจจะถกตอง แตกมโอกาสผดพลาดได เพราะทศนคตเปนเรองทไมจ าเปนตองแสดงออกอยางเดนชดดงกลาวแลว ตวอยางเชน ผเรยนคนหนงทไมคอยแสดงความสนใจในการเรยนสกเทาไร แตเวลาสอบปฏบตสามารถท าไดด สอบภาคทฤษฎไมมปญหา ผเรยนคนนอาจจะมทศนคตทดตอสาระวชา หรอการเรยนการสอน แตเนองจากมความรมากแลว จงไมแสดงความสนใจในการเรยนหรอการปฏบตกจกรรม หรออาจจะเปนไดวา ผเรยนไมมทศนคตทดตอสาระวชา หรอการเรยนการสอน แตไมตองการสอบตก ดงนน จงเปนการยากทจะแปลความหมายพฤตกรรมของผเรยนออกมาเปนทศนคต ในการวดทศนคตจงควรวดโดยใชวธการหลาย ๆ ลกษณะ การประเมนผลทศนคตควรกระท าเปนรปของการเสนอขอมลมากกวาการใหเปนคะแนน อยางไรกตามเกณฑเหลานขนอยกบผสอนจะเหนสมควรเปนส าคญ วธการทใชประเมนทศนคตดนตร ควรเปนวธการสงเกต สมภาษณ เพอเปดโอกาสใหผเรยนไดแสดงทศนคตทตนมตอดนตรออกมาเปนพฤตกรรมทสงเกตเหนได และควรเปนการประเมนผลทกระท าสม าเสมอเปนลกษณะของการประเมนผลเชงกระบวนการ ทงนเพอใหไดขอมลทเชอถอได ส าหรบการประเมนทศนคต สามาระก าหนดในรปของการเสนอขอมล โดยท าเปนตารางหรอใชการเขยนบรรยายเพอใหแสดงทศนคตของผเรยน เชน การเสนอเปนตารางบนทกทศนคตตอการปฏบต ทกษะ การปฏบตตนในการเรยน ความสนใจ การเขารวมกจกรรมตาง ๆ โดยมทวางไวใหผสอนเขยนบรรยายลกษณะของผเรยนในเชงทศนคตไวดวย (ณรทธ สทธจตต, 2544) ดงตวอยางตอไปน



ตารางท 6 ตารางบนทกการประเมนผลทศนคตดนตร ทศคตดนตร 5 4 3 2 1

1. ความตงใจเรยน 2. การเขารวมกจกรรม 3. การฟง 4. การรอง 5. การเลน 6. การเคลอนไหว 7. การอาน 9. การสรางสรรค 10. ความสนใจดนตร

5 1 แสดงระดบทศนคตทดตอดนตจากระดบสงสดถงต าสด ขอบรรยายเชงทศนคตดนตรของผเรยน __________________________________________________

จากตวอยาง เหนไดวา การสงเกต สมภาษณ และการใชวธการอน ๆ เปนวธการเกบขอมล และน าเสนอเปนระดบทศนคตของ

ผเรยนจากระดบสงสด (5) จนถงระดบต าสด (1) ซงผสอนเปนผใชการตดสนใจซงอาจจะองกลมของผเรยน หรอองเกณฑทผสอนตงไววา อยางไรจงจดวามทศนคตทดอยในระดบ 5 หรอ ระดบ 3 เชน ในระดบ 5 ผเรยนควรแสดงความกระตอรอรนทจะเขารวมกจกรรม มความสนกสนาน ตงใจปฏบตกจกรรมตาง ๆ เสมอ ท าการบานโดยตลอด การก าหนดหลกเกณฑเหลาน ชวยใหการประเมนผลทศนคตมความเชอถอได และความเทยงตรงมากขน

ถามการตคาทศนคตเปนคะแนน ผสอนสามารถใชผลประเมนทศนคตจากตารางน ตออกมาเปน คะแนนได กลาวคอ

คา 5 ตเปนคะแนน 10 – 9 คา 4 ตเปนคะแนน 8 – 7 คา 3 ตเปนคะแนน 6 – 5 คา 2 ตเปนคะแนน 4 – 3 คา 1 ตเปนคะแนน 2 – 1

ซงผสอนสามารถจะน าเสนอทศนคตดนตรเปนคะแนนรวมกบคะแนนของการวดและประเมนผลทางดานเนอหาและทกษะดนตรตอไปไดถาตองการ

7. การประเมนตามสภาพจรง (Authentic Assessment) การประเมนตามสภาพจรง หมายถง การประเมนความสามารถทแทจรงของผเรยน จากผลงาน หรอกจกรรมตาง ๆ ในสภาพจรง เปนกระบวนการประเมนเชงคณภาพอยางตอเนอ ง ทงในดาน ความร ความคด ทกษะ และทศนคต การประเมนผลตามสภาพจรงมงเนนการประเมนตามพฒนาการของผเรยนแตละคนเปนส าคญ ซงแนวคดการประเมนตามสภาพจรง



เกดขนและแพรหลายในตางประเทศมานานแลว แตเรมเขามาเผยแพรในประเทศไทยเมอป พทธศกราช 2535 และเปนทสนใจมากขนในปจจบน วธการประเมนการเรยนรของผเรยนตามสภาพจรงสามารถจ าแนกได 4 วธ ไดแก 1. การสงเกต (Observation) เปนการเกบรวบรวมขอมลเพอการประเมนผลเกยวกบ คณลกษณะ พฤตกรรม การปฏบตงานหรอท ากจกรรมตาง ๆ โดยใชการสงเกตแบบไมเปนทางการ ซงจะท าใหไดขอมลทตรงตามสภาพทแทจรงของผเรยน และสามารถตดตามความกาวหนาไดอยางถกตอง เชน การเขาชนเรยน การอภปรายในชนเรยน การศกษาคนควานอกหองเรยนและน าเสนอผล การท างานกลม วธการเหลานท าใหทราบถงความร ความสามารถ ท กษะ ทศนคต คณธรรมจรยธรรมของผเรยนไดเปนอยางด โดยใชการสงเกตอยางตอเนอง 2. การสมภาษณ (Interview) เปนการเกบขอมลเพอการประเมนผลไดอยางอยางลกซง นยมใชรวมกบการสงเกต นอกจากนการสมภาษณยงชวยใหการเชอมโยงกจกรรมทเกยวของกบการเรยนรและความเขาใจของผเรยนงายขนดวย สถานการณในการสมภาษณควรเปนไปโดยไมกดดน ไมเปน การสอบสมภาษณ เพอใหผเรยนใหขอมลทเปนความจรง 3. การปฏบตงาน (Performance) เปนการเกบขอมลเพอประเมนผลในสภาพการปฏบตงานจรงในดานทกษะและความสามารถในการน าความรไปประยกตใช ตลอดจนการแกปญหาตาง ๆ ของผเรยน ทงในและนอกหองเรยน เชน การท างานกลม การท างานเดยวในชนเรยน สถานการณจ าลองทใกลเคยงสภาพจรง การด าเนนโครงการในสถานการณจรง

4. แฟมสะสมงาน (Portfolio) แฟมสะสมผลงาน คอ สงทใชบรรจหลกฐาน หรอ ผลงานทแสดงถงผลสมฤทธทางการเรยน ความสามารถ เจตคต ทกษะ การเกบขอมลตามสภาพจรงจากแฟมสะสมผลงาน เปนการประเมนผลโดยพจารณาจากแฟมสะสมผลงาน ซงสะทอนผลสมฤทธ ทกษะ พฒนาการ และความกาวหนาของผเรยน อนเปนผลจากการเรยนรทเกดในสภาพจรง ในชวงระยะเวลาหนง ท าใหเหนพฒนาการการเรยนรของผเรยนไดเดนชด ในการประเมนตามสภาพจรงผสอนตองใหผเรยนเขามามสวนรวมในการพฒนาหรอก าหนดเกณฑการใหคะแนน (Scoring Rubric) ส าหรบใชในการประเมนวธการตาง ๆ (กมลวรรณ ตงธนกานนท, 2549) การประเมนตามสภาพจรง เปนกระบวนการทสามารถน าไปประยกตใชกบการเรยนการสอนดนตรไดอยางเหมาะสม โดยเฉพาะการประเมนดานทกษะดนตร เนองจากผเรยนแตละคนมพฒนาการดานทกษะดนตรไมเทากน ดงนน การประเมนแบบองเกณฑ หรอ องกลม อาจไมสามารถประเมนความร ทกษะ และพฒนาการของผเรยนแตละคนไดอยางแทจรง ดงนน ผสอนควรใชการประเมนตามสภาพจรงควบคกบการประเมนแบบปกต ท าใหกระบวนการวดและเมนผลการเรยนการสอนดนตรมประสทธภาพ และเกดประโยชนแกทงผเรยนและผสอนมากทสด

8. เกณฑการประเมนผล ทกลาวมาทงหมดเปนเรองเกยวกบการวดและประเมนผล เพอใหไดคะแนนมาประกอบการประเมนผลการเรยนการสอนดนตร เกยวกบเกณฑการประเมนผล ไดกลาวไปบางในเรองของการประเมนผลทศนคตดนตร และในตอนตนในหวขอความหมายและหลกของการวดและการประเมน ตอไปนจะกลาวถงเกณฑการประเมนผลโดยเฉพาะ หลงจากไดคะแนนจากการวดผลทางดานตาง ๆ มาแลว ไดแก ดานเนอหา ทกษะและทศนคต จะมาถงขนตอนของการประเมนผลตคาของคะแนนออกมาในลกษณะของการตดสนคาวา คอ ระดบผลสมฤทธทางการเรยนผเรยนแตละคน โดยปกตการประเมนผลมกน าเสนอในรปของเกรด A, B, C, D และ F ซงเกณฑของการตดสนคะแนนมากนอยเทาไหร ควรจะไดเกรดอะไรนน ขนอยกบเกณฑในสองลกษณะ คอ การตดสนประเมนผลองเกณฑ และการตดสนประเมนผลองกลม 1. การตดสนประเมนผลองเกณฑ คอ เกณฑการประเมนผลทผสอนไดวางหลกเกณฑหรอระดบคะแนนเทาใดจะไดเกรดอะไรไวเรยบรอยแลว โดยก าหนดหลกเกณฑตายตวไว เชน ตองไดคะแนน 80 ขนไปถงได A เปนตน การใชเกณฑแบบนในบางครงอาจจะไมมผใดได A เลย เพราะไมมผใดท าคะแนนถง 80 คะแนน 2. การตดสนประเมนผลองกลม คอ เกณฑการประเมนผลทผสอนใชกลมผเรยนเปนเกณฑ ซงอาจใชคาทางสถตเขามาชวยในการหาอนดบคะแนนทจะแบงเปนเกรด A, B, C, D และ F และอาจจะมการปรบระดบคะแนนไดเลกนอย หลงจากดคะแนนทงหมด การประเมนผลเชนน ในการประเมนผลทกครงจะมผใดคะแนน A แนนอน เพราะชวงคะแนนสงสดซงประเมนคามาเปนเกรดจะตองเปนเกรด A



นอกจากนเกณฑการประเมนผลอาจจะใชสองเกณฑควบคกนไปไดในบางโอกาส ตามทผสอนเหนวาสมควร และยตธรรมกบการประเมนผลในครงนน ๆ ขอส าคญ คอ ผสอนควรวางเกณฑการประเมนผลไปกอนทจะมการประเมนผล ทงนเพอความยตธรรมของผเรยนไมควรก าหนดเกณฑหลงจากการทดสอบ ควรกลาวไว ณ ทนดวยวา การประเมนคาจะเกดขนในระหวางการวดผลไดเสมอ เชน ในการใหคะแนนการรองเพลง ผสอนยอมมเกณฑอยแลววา จะใหคะแนนตามเกณฑทก าหนด สงนจดเปนเกณฑการประเมนผลเชนกน ซงมอยในกระบวนการวดและประเมนผล ดงนน สงทควรค านงถงในการประเมนผล คอ เกณฑการประเมนผลควรมการก าหนดไวแนนอนกอนการวดผล หรอการใหคะแนน เพอใหการวดและประเมนผลทยตธรรมส าหรบผเรยนทกคน 9. สรป การวดและการประเมนผล เปนกระบวนการส าคญของการเรยนการสอน ในการวดและการประเมนผล ผสอนควรวางแผนใหเหมาะสมกบกจกรรมการเรยนการสอน เพอใหไดผลตามวตถประสงคของการเรยนการสอน การวดและประเมนผลทด คอ การวดและการประเมนผลทสามารถใหขอมลหรอผลของการเรยนการสอนไดอยางแมนตรง เพอใหเกดผลดงกลาว ควรมการใชวธการวดและประเมนผลทหลากหลาย ทงการสอนในลกษณะตาง ๆ การประเมนผลตามสภาพจรง ซงการประเมนผลแตละลกษณะเหมาะสมกบวตถประสงค และการเรยนการสอนในแตละมต ดงเชน มาตรฐานผลการเรยนรทก า หนดใน มคอ. แตละดาน ควรมการก าหนดการวดและประเมนผลใหเหมาะสม เพอไดผลทถกตอง ชดเจน และเปนจรง ผสอนจงควรมความรความเขาใจในการก าหนดการวดและประเมนผล ส าหรบการเรยนการสอนแตละรายวชาอยางเหมาะสม ตอไปนเปนตวอยาง การก าหนดการวดและการประเมนผลตามมาตรฐานผลการเรยนร

ตารางท 5 มาตรฐานผลการเรยนรและการวดและการประเมนผล มาตรฐานผลการเรยนรระดบปรญญาตร การวดและการประเมนผล

ดานคณธรรม จรยธรรม (Ethics and Moral) การประเมนตามสภาพจรง (Authentic Assessment) - การสงเกต - การสมภาษณ - การบนทกการเรยนร - แฟมสะสมผลงาน - การปฏบตงาน - การท าโครงงาน

ดานความร (Knowledge) การสอบ (Examination) - ขอสอบบบปรนย - ขอสอบแบบอตนย - ขอสอบแบบการบาน

การประเมนตามสภาพจรง (Authentic Assessment) - การบนทกการเรยนร - แฟมสะสมผลงาน

ดานทกษะทางปญญา (Cognitive Skills) การประเมนตามสภาพจรง (Authentic Assessment) - การสงเกต - การสมภาษณ - การบนทกการเรยนร - แฟมสะสมผลงาน - การปฏบตงาน - การท าโครงงาน



การสอบ (Examination) - ขอสอบบบปรนย - ขอสอบแบบอตนย - ขอสอบแบบการบาน

ดานทกษะความสมพนธระหวางบคคลและ ความรบผดชอบ (Interpersonal Skill and Responsibility)

การประเมนตามสภาพจรง (Authentic Assessment) - การสงเกต - การสมภาษณ - การบนทกการเรยนร - แฟมสะสมผลงาน - การปฏบตงาน - การท าโครงงาน

ดานทกษะการคดวเคราะหเชงตวเลข การสอสารและการใชเทคโนโลยสารสนเทศ(Numerical Analysis, Communication and information Technology Skills)

การประเมนตามสภาพจรง (Authentic Assessment) - การสงเกต - การสมภาษณ - การบนทกการเรยนร - แฟมสะสมผลงาน - การปฏบตงาน - การท าโครงงาน

การสอบ (Examination) - ขอสอบบบปรนย - ขอสอบแบบอตนย - ขอสอบแบบการบาน

อางอง กมลวรรณ ตงธนกานนท. 2549. “การประเมนตามสภาพจรง.” วารสารครศาสตร. ปท 34 (3) (มกราคม-มนาคม): หนา

1-13. จรศกด สทศนะจนดา, ประภาพร ตงธนธานช และ สพรรณ ปนอน. 2548. การจดท าขอสอบวดความรพนฐาน วชาชพสตว

แพทยและการวเคราะหขอสอบส าหรบนกศกษาคณะสตวแพทยศาสตรชนปท 6 ทจะส าเรจการศกษาในเดอน มนาคม 2548. รายงานวจย คณะสตวแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน.

ณรทธ สทธจตต. 2544. พฤตกรรมการสอนดนตร. กรงเทพมหานคร: ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. วรรณด แสงประทป. “การวเคราะหขอสอบ.” www.caacentre.ac.uk/dldocs/BP2final.pdf (14 มนาคม 2556). Lefrancois, Guy R. 2000. Psychology of Teaching. Belmont, CA: Wadsworth/Thomson Learning.

http://www.caacentre.ac.uk/dldocs/BP2final.pdf



McAlpine, Mhairi. 2002. A Summary of Methods of Items Analysis. Glasgow: Robert Clark Centre for Technological Education, University of Glasgow

Massey. A. J. 1995. Evaluation and Analysis of Examination Data: Some Guidelines for Reporting and Interpretation. Cambridge: UCLES Internal Report.

Scriven, M. 1991. Evaluation thesaurus. 4th ed. Newbury Park, CA: Sage Publications.

http://en.wikipedia.org/wiki/Sage_Publications

กลยุทธ์การสอนและประเมินผลที่บรรลุมาตรฐานผลการเรียนรู้ตามกรอบมาตรฐานฯ...

Documents