การดูแลผู้ที่มีปัญหาสุราในระบบสุขภาพ...
DESCRIPTION
การดูแลผู้ที่มีปัญหาสุราในระบบสุขภาพTRANSCRIPT
การดู�แลผู้�มี�ปั ญหาการดู�แลผู้�มี�ปั ญหาการดู��มีสุ�ราการดู��มีสุ�รา
ในระบบสุ�ขภาพในระบบสุ�ขภาพ
นพนพ..วจนะ เขมีะว�ชาน�วจนะ เขมีะว�ชาน�ร!ตน#ร!ตน#
สถานการณ์ปั�ญหาการดื่��มสถานการณ์ปั�ญหาการดื่��มส�ราส�รา
ปัร�มีาณการดู��มีสุ�ราทั่!�วโลกเปัร�ยบเทั่�ยบเปั(นแอลกอฮอล#บร�สุ�ทั่ธิ์�,ต-อปัระชากรทั่��
มี�อาย� 15 ปั.ข/0นไปัต-อปั.
WHO Global Status Report on Alcohol and Health 2010
Per capita consumption (litres)
2.50-4.995.00-7.49
10.00-12.49
7.50-9.99
>12.50
Data not available/applicable
< 2.5
ล!กษณะการดู��มี (Pattern of Drinking Score)
WHO Global Status Report on Alcohol and Health 2010
Data not available/applicable
Drinking Patterns
Mostly risky drinking pattern
Least risky drinking pattern
จ3านวนคนไทั่ยทั่��ดู��มีสุ�ราใน 12 เดู�อนทั่��ผู้-านมีารายงานการสุ3ารวจสุ�ขภาพปัระชาชนไทั่ยโดูยการตรวจร-างกาย
คร!0งทั่�� 4 พ.ศ -.2551 2552
ความีช�กของความีผู้�ดูปักต�พฤต�กรรมีดู��มีสุ�ราในคนไทั่ย
การสุ3ารวจระบาดูว�ทั่ยาระดู!บชาต�; 2551. กรมีสุ�ขภาพจ�ต.
สุถานการณ#ดูานผู้ลกระทั่บสุถานการณ#ดูานผู้ลกระทั่บของการดู��มีสุ�ราของการดู��มีสุ�รา
ปัร�มีาณปัร�มีาณ ร�ปัแบบร�ปัแบบการดู��มีการดู��มี
ค�ณภาพของค�ณภาพของเคร��องดู��มีเคร��องดู��มี
การดู��มีเคร��องดู��มีแอลกอฮอล#การดู��มีเคร��องดู��มีแอลกอฮอล#
ผู้ลล!พธิ์#ต-อสุ�ขภาพ
เหต�ของการเสุ�ยช�ว�ต
โรคเร�0อร!ง
การบาดูเจ:บและ
อ�บ!ต�เหต�
ผู้ลกระทั่บต-อสุ�ขภาพกล�-มีโรคทั่��เก�ดูจากแอลกอฮอล#โดูยตรง เช-น Alcoholic
psychosis, Alcohol dependence,Alcoholic polyneuropathy, Alcoholic cardiomyopathy, Alcoholic gastritis, Alcoholic liver cirrhosis
กล�-มีผู้ลกระทั่บต-อสุ�ขภาพแบบฉั!บพล!น เช-น Accidental injury, Poisoning, Suicide, Interpersonal violence and assaults
กล�-มีโรคทั่��ไดูร!บอ�ทั่ธิ์�พลจากแอลกอฮอล# เช-น cancer, stroke, Hypertension, Cardiac arrhythmias, Heart failure, Fetal Alcohol Syndrome, Depression
birth
Death/Life expectancy
0 yr
80 yr
ill
death
Years lost due to
premature death (YLLs)Years lived
with disability
(YLDs)
40 yr
20 yr
DALY: Disability-Adjusted Life Years
หน-วยว!ดูทั่��รวมีปั ญหาจากการตายก-อนว!ยอ!นควร ก!บ การอย�-อย-างทั่�พลภาพ
DALY =YLL +YLD
Causes of Disability Burden in YLDs by Sex,Thailand2 0 0 4
DiseaseYLD('000)
% %YLD('000)
Disease
1 Alcohol dependence/harmful use 314 17.9 11.9 191 Depression2 Depression 137 7.8 7.2 117 Osteoarthritis3 Schizophrenia 110 6.2 6.9 111 Cataracts4 Deafness 105 6.0 6.8 110 Deafness5 Anaemia 85 4.8 6.8 110 Anaemia6 Osteoarthritis 79 4.5 6.7 108 Schizophrenia7 Asthma 77 4.4 6.3 101 Anxiety disorders8 Diabetes 73 4.1 5.4 86 Diabetes9 Drug dependence/harmful use 71 4.0 4.9 79 Asthma
10 Cataracts 61 3.5 4.4 71 Dementia
YLDMale Female
Rank
Causes of Disability Adjusted Life Year (DALY s) by Sex, Thailand 2004
Rank DiseaseDALY('000)
% %DALY('000)
Disease
1 HIV/AIDS 645 11.3 7.4 313 Stroke2 Traffic accidents 584 10.2 6.9 291 HIV/AIDS3 Stroke 332 5.8 6.4 271 Diabetes4 Alcohol dependence/harmful use 332 5.8 4.6 191 Depression5 Liver and bile duct cancer 280 4.9 3.4 142 Ischaemic heart disease6 COPD 187 3.3 3.0 125 Traffic accidents7 Ischaemic heart disease 184 3.2 3.0 124 Liver and bile duct cancer8 Diabetes 175 3.1 2.8 118 Osteoarthritis9 Cirrhosis 144 2.5 2.7 115 COPD
10 Depression 137 2.4 2.6 111 Cataracts
Male Female
DALY
โรคทั่��มี�เหต�เสุ�ยช�ว�ตจากแอลกอฮอล#
16.6% ต!บแข:ง
29.6% อ�บ!ต�เหต�แบบ
ไมี-ต!0งใจ
0.1% คลอดูก-อนก3าหนดูและ
น30าหน!กแรกคลอดูต3�ากว-าเกณฑ์#
21.6% มีะเร:ง
12.0% อ�บ!ต�เหต�แบบต!0งใจ
14.0% โรคหลอดูเล�อดูและ
ห!วใจ และเบาหวาน
6.0% กล�-มีโรคปัระสุาทั่และจ�ตเวช
WHO Global Status Report on Alcohol and Health 2010
ภาระโรคและการบาดูเจ:บทั่��เก��ยวก!บแอลกอฮอล#
WHO Global Status Report on Alcohol and Health 2010
9 .6% ต!บแข:ง
26 .3 % อ�บ!ต�เหต�แบบ
ไมี-ต!0งใจ0.2 % คลอดูก-อน
ก3าหนดูและน30าหน!กแรกคลอดูต3�ากว-า
เกณฑ์#81. % มีะเร:ง
108. % อ�บ!ต�เหต�แบบต!0งใจ
62. % โรคหลอดูเล�อดูและห!วใจ และเบาหวาน
388. % กล�-มี
โรคปัระสุาทั่และจ�ตเวช
ปั ญหาการดู��มีสุ�ราในสุถานบร�การสุ�ขภาพ
Review prevalence of alcohol use disorders in general hospitalOPD : 20% - DM, HTIPD : Male 30%; Female 8% ER : 29% alcohol related problemsTrauma: > 50% alcohol intoxication
สุ-วนใหญ-ไมี-ไดูร!บการปัระเมี�นหร�อตรวจว�น�จฉั!ยในปั ญหาการดู��มีสุ�ราและขาดูการสุ-งต-อเพ��อร!บการ
ร!กษาอย-างเหมีาะสุมี
สุถานการณ#การปั ญหาการดู��มีสุ�ราและการเขาถ/งบร�การ
ขอมี�ลระบาดูว�ทั่ยาของกรมีสุ�ขภาพ
จ�ต ปั. 2551
รายงานขอมี�ล 8 โรค ปั. 2551
DEPRESSION1.2 ลานคน 1.5 แสุนคน
ANXIETY DISORDERS
9.0 แสุนคน 3.4 แสุนคน
125. %
37.7 %
ALCOHOL USE DISORDERS
2.3%5.3 ลานคน 1.2 แสุนคน
(สุารเสุพต�ดู)
สุถานพยาบาลทั่��ใหบร�การ
มีาตรการค!ดูกรอง
ปั ญหาการดู��มีสุ�รา
และการบ3าบ!ดูแบบ
สุ!0น
มีาตรการบ3าบ!ดูร!กษาภาวะถอนพ�ษสุ�รา
มีาตรการบ3าบ!ดูร!กษาและฟื้>0 นฟื้�สุภาพ
มีาตรการดู�แลระยะยาวหล!ง
การร!กษา
มีาตรการทั่�� 1การจ!ดูการระยะ
แรก
มีาตรการทั่�� 2การบ3าบ!ดูภาวะถอนพ�ษสุ�รา
มีาตรการทั่�� 4การดู�แลระยะยาวหล!ง
การร!กษา
มีาตรการทั่�� 3การบ3าบ!ดูร!กษาและ
ฟื้>0 นฟื้�สุภาพ
การค!ดูกรองปั ญหาการดู��มี
สุ�รา
การใหค3าแนะน3าหร�อการบ3าบ!ดู
แบบสุ!0น
การปัระเมี�นความีเสุ��ยงการเก�ดูภาวะ
ถอนพ�ษสุ�รา
การร!กษาภาวะถอนพ�ษสุ�รา
การปัระเมี�น/ร!กษาภาวะโรคร-วมี/
แทั่รกซ้อนทั่างกาย
การบ3าบ!ดูแบบสุ!0น หล!งผู้-านการร!กษาภาวะถอนพ�ษสุ�รา
การเฝ้Aาระว!งความีเสุ��ยงการเก�ดูภาวะ
ถอนพ�ษสุ�รา
การปัระเมี�นปั ญหาการดู��มีสุ�ราอย-าง
ครอบคล�มี
การร!กษาดูวยจ�ตสุ!งคมีบ3าบ!ดู
การร!กษาดูวยยา
การช-วยเหล�อดูานครอบคร!ว
กล�-มีเพ��อนช-วยเหล�อก!นเองเพ��อปัAองก!นการกล!บดู��มีซ้30า การบ3าบ!ดูสุ�ราโดูยองค#กรศาสุนา (ว�ถ�
พ�ทั่ธิ์ )
การแกไขปั ญหาสุ�ราโดูยการมี�สุ-วนร-วมีของช�มีชน
กล�-มีผู้�ต�ดูสุ�ราน�รนามี
(Alcoholic Anonymous)
การบ3าบ!ดูเช�งร�กในช�มีชน (PACT
MODEL)
1 2 3 4
สุถานพยาบาลเฉัพาะทั่าง
โรงพยาบาลทั่!�วไปั
1
1
1
1
2
2
2 3
3
3
4
4
2 3
4
4
มีาตรการทั่�� 1มีาตรการค!ดูกรองปั ญหาการดู��มีสุ�ราและ
บ3าบ!ดูแบบสุ!0น (ALCOHOLSCREENINGANDBRI EF I NTERVENTI ON)
มีาตรการค!ดูกรอง
ปั ญหาการดู��มีสุ�รา
และการบ3าบ!ดูแบบ
สุ!0น
มีาตรการบ3าบ!ดูร!กษาภาวะถอนพ�ษสุ�รา
มีาตรการดู�แลระยะยาวหล!ง
การร!กษา
มีาตรการบ3าบ!ดูร!กษาและฟื้>0 นฟื้�สุภาพ
กล�-มีเปัAาหมีาย ผู้�ทั่��มี�ความีเสุ��ยงสุ�งต-อปั ญหาการดู��มีสุ�รา เช-น ผู้�ปัBวยอ�บ!ต�เหต� ผู้�ปัBวยโรคทั่างกายทั่��สุ!มีพ!นธิ์#ก!บปั ญหาการดู��มีสุ�รา เช-น ผู้�ปัBวยต!บแข:ง กระเพาะอ!กเสุบ ผู้�ปัBวยจ�ตเวช/ยาเสุพต�ดู ผู้�ปัBวยโรคเร�0อร!ง หญ�งต!0งครรภ#หร�อใหนมีบ�ตร และผู้�สุ�งอาย�
ก�จกรรมี ก�จกรรมีทั่�� 1 การค!ดูกรองปั ญหาการดู��มีสุ�รา (Alcohol screening)ก�จกรรมีทั่�� 2 การใหค3าแนะน3า/ปัร/กษาเบ�0องตน (Brief Intervention)
กลุ่��มเปั�าหมาย ผู้��ให�บร�การ แลุ่ะก�จกรรมบร�การ
ผู้�ใหบร�การ บ�คลากรสุ�ขภาพทั่�กระดู!บ อาสุาสุมี!ครสุาธิ์ารณสุ�ข แกนน3าช�มีชน น!กเร�ยน น!กศ/กษา ทั่��ผู้-านการอบรมี
ล!กษณะพฤต�กรรมีการดู��มีของล!กษณะพฤต�กรรมีการดู��มีของคนไทั่ยคนไทั่ย
ทั่��มีา: สุถานภาพการบร�โภคสุ�รา พ.ศ . 2550, คณะกรรมีการบร�หารเคร�อข-ายว�ชาการสุารเสุพต�ดู
The Drinkers’ pyramid
ความีหมีายของดู��มีมีาตรฐาน
(STANDARD DRINK)1 drink= alcohol
10 gramเหลาแดูง (35%) : ว�สุก�0 2 ฝ้าใหญ- (30cc) = 1 DRINK 1 แบน = 350 cc
¼ แบน: 3 DRINKS
½ แบน: 6 DRINKS
1 แบน: 12
DRINKS
1 ขวดู = 700 cc
¼ ขวดู: 6 DRINKS
½ ขวดู: 12DRINKS
1 ขวดู: 24 DRINKS
เหลาขาว (40%) 1เปัDก/ตอง/กEง: 50 cc =1.5 DRINK
เบ�ยร# (3.5 %) 1 กระปัFอง/ขวดูเล:ก เช-น สุ�งห#ไลทั่#= 1 DRINK เบ�ยร# (5%) 3/4 กระปัFอง/ขวดูเล:ก = 1 DRINK เช-น สุ�งห# เฮเนเกน ล�โอ เช�ยร# ไทั่เกอร# ชางดูราฟื้ เบ�ยร# (6.4%) เช-น ชาง 12/ กระปัFอง หร�อ 1/3 ขวดูใหญ-= 1 DRINK
เบ�ยร# 5 % 1 ขวดูใหญ-: 2.5 DRINKS
ความีหมีายของดู��มีมีาตรฐาน
(STANDARD DRINK)1 drink= alcohol
10 gram
ไวน#ธิ์รรมีดูา (alcohol 12%) 1 แกว (100 cc) = 1 DRINKไวน#ค�เลอร# (alcohol 4%) 1 ขวดู (330 cc) = 1 DRINK
1 drink= alcohol 10 gram
ความีหมีายของดู��มีมีาตรฐาน
(STANDARD DRINK)
น30าขาว อ� กระแช- (alcohol 10%) 3 เปัDก/ตอง/กEง (50 cc) = 1 DRINK
สุาโทั่ สุ�ราแช- สุ�ราพ�0นเมี�อง (alcohol 6%) 4 เปัDก/ตอง/กEง (50 cc) = 1 DRINK
เหลาปั � น (เหลาผู้สุมีน30าหวานกล��นผู้ลไมีใสุ-น30าแข:ง ) มี�สุ�รา (alcohol 40%) 3 shot (45 cc) = 1.5 DRINK
ความีหมีายของดู��มีมีาตรฐาน
(STANDARD DRINK)1 drink= alcohol
10 gram
ไม�ดื่��มส�รามากกว่�า 2 ดื่��มมาตรฐาน ต�อว่&น เหลุ่�า 35%: 60 cc (4 ฝา) ไว่น 12%: 2 แก�ว่ เบ(ยร 5%: 1.5 กระปั)อง
ไม�ดื่��มมากกว่�า 5 ว่&นต�อส&ปัดื่าห หร�อ ใน 1 ส&ปัดื่าหต�องม(ว่&นที่(�ไม�ดื่��มเลุ่ยอย�างน�อย 2 ว่&นแม�ว่�าปัร�มาณ์ส�ราเพี(ยงเลุ่-กน�อยก-สามารถสร�างคว่ามเส(�ยงที่(�อาจเก�ดื่ขึ้01นในบางสถานการณ์ไดื่�
1. 1. การดู��มีแบบมี�ความีเสุ��ยงต3�าการดู��มีแบบมี�ความีเสุ��ยงต3�า: Low : Low Risk DrinkingRisk Drinking
ปัร�มีาณต-อว!น: ชาย > 5 DRINKS; หญ�ง> 4 DRINKS
ไวน# (12%) ¾ ขวดูเบ�ยร# (5%) 4 กระปัFอง หร�อ 4 ขวดูเล:ก หร�อ
2 ขวดูใหญ-
เหลา (35%) คร/�งแบน
2. 2. การดู��มีแบบเสุ��ยงการดู��มีแบบเสุ��ยง: : Hazardous/Risky Hazardous/Risky DrinkingDrinking
เพ��มีความีเสุ��ยงทั่��จะเก�ดูผู้ลเสุ�ย ในดูานสุ�ขภาพกาย สุ�ขภาพจ�ต และสุ!งคมี
ทั่!0งต-อต!วเองหร�อต-อผู้�อ��น แมีว-าต!วผู้�ดู��มีจะย!งไมี-ปัBวยดูวยโรคใดู ๆ
2. 2. การดู��มีแบบเสุ��ยงการดู��มีแบบเสุ��ยง: : Hazardous/Risky Hazardous/Risky DrinkingDrinking
3. การดู��มีแบบอ!นตราย : Harmful Drinking
หมีายถ/งการดู��มีแอลกอฮอล#จนไดูร!บผู้ลเสุ�ยตามีมีา◦ ผู้ลเสุ�ยต-อสุ�ขภาพทั่!0งสุ�ขภาพกายและสุ�ขภาพจ�ต◦ ผู้ลเสุ�ยทั่างสุ!งคมี : การทั่3างาน สุ!มีพ!นธิ์ภาพก!บคน
อ��น
ผู้�ดู��มีในกล�-มีน�0เคยปัระสุบปั ญหาทั่างร-างกายและจ�ตใจเน��องจากการดู��มีสุ�ราเก�นเกณฑ์#มีาตรฐานเปั(นปัระจ3ามีาแลว และ/หร�อไดูร!บบาดูเจ:บ เก�ดูความีร�นแรง มี�ปั ญหาทั่างกฎหมีาย บกพร-องในสุมีรรถภาพการทั่3างานหร�อเก�ดูปั ญหาสุ!งคมีเน��องมีาจากการเมีาบ-อยๆ
ในช่�ว่ง 12 เดื่�อนที่(�ผู้�านมา ผู้��ปั3ว่ยดื่��มส�ราซ้ำ51า ๆ จนที่5าให�เก�ดื่ปั�ญหาเหลุ่�าน(1หร�อไม�
3. Harmful 3. Harmful DrinkingDrinking//Alcohol Abuse Alcohol Abuse (DSM-IV)(DSM-IV)
ความีลมีเหลวในบทั่บาทั่หนาทั่�� (ทั่��บาน ทั่3างาน โรงเร�ยน)
Role Failure
ความีเสุ��ยงต-อการบาดูเจ:บ อ!นตราย (เมีาแลวข!บ ทั่3างานก!บเคร��องจ!กร)
Risk of Body Harm
มี�ปั ญหาทั่างกฎหมีาย (ถ�กจ!บก�มี ทั่3าผู้�ดูกฎหมีาย)
Run-in with the Law
มี�ปั ญหาสุ!มีพ!นธิ์ภาพ (ครอบคร!ว เพ��อน)
Relationship trouble
ถาตอบว-า ใช- ต!0งแต- 1 ขอข/0นไปั ถ�อว-ามี�ปั ญหา ALCOHOL ABUSE
4. การต�ดูสุ�รา : AlcoholDependence
ล!กษณะทั่��สุ3าค!ญอย-างนอยสุามีในเจ:ดู อย-างต-อไปัน�0
1. TOLERANCE : ตองเพ��มีปัร�มีาณการดู��มีมีากข/0นจ/งจะไดูฤทั่ธิ์�,เทั่-า เดู�มี
2. WITHDRAWAL: มี�อาการทั่างร-างกายเมี��อไมี-ไดูดู��มี3. IMPAIRED CONTROL: ควบค�มีการดู��มีไมี-ไดู4. CUT DOWN: มี�ความีตองการอย�-เสุมีอทั่��จะเล�กดู��มีหร�อ
พยายามีหลายคร!0งแลว แต-ไมี-สุ3าเร:จ 5. TIME SPENT DRINKING: หมีกมี�-นก!บก!บการดู��มีหร�อการหาสุ�รามีาสุ3าหร!บดู��มี
6. NEGLECT OF ACTIVITY: มี�ความีบกพร-องในหนาทั่��ทั่างสุ!งคมี อาช�พการงาน หร�อการพ!กผู้-อนหย-อนใจ
7. DRINKING DESPITE PROBLEMS: ย!งคงดู��มีอย�-ทั่!0งๆทั่��มี�ผู้ลเสุ�ยเก�ดูข/0นแลว
ปั�ญหาจากการดื่��มส�ราที่(�พีบบ�อย
- ALCOHOL RELATEDDISORDERS
พีฤต�กรรมการดื่��มที่(�ผู้�ดื่ปักต�Alcohol Use Disordersพีฤต�กรรมการดื่��มที่(�ผู้�ดื่ปักต�Alcohol Use Disorders
คว่ามผู้�ดื่ปักต�ที่างพีฤต�กรรม/จ�ตใจที่(�เก�ดื่จากส�รา
Alcohol-Induced Disorders
คว่ามผู้�ดื่ปักต�ที่างพีฤต�กรรม/จ�ตใจที่(�เก�ดื่จากส�รา
Alcohol-Induced Disordersโรคที่างกายที่(�ส&มพี&นธ์ก&บส�รา
Alcohol related physical illnessโรคที่างกายที่(�ส&มพี&นธ์ก&บส�รา
Alcohol related physical illness
1. ALCOHOL USEDISORDERS
F10.1 Alcohol Abuse/ Harmful use
F10.2 Alcohol Dependence
- 2 . ALCOHOL INDUCEDDDDDDDDDD
F10.0
Alcohol intoxication*
F10.3
Alcohol withdrawal
F10.4
Alcohol withdrawal delirium
F10.5
Alcohol- induced psychotic disorder
F10.6
Alcohol-induced persisting amnestic disorder
F10.73
Alcohol-induced persisting dementia
F10.8
Alcohol-induced mood disorder/anxiety disorder/ sexual dysfunction/sleep disorder
3. โรคที่างกายที่(�ส&มพี&นธ์ก&บการดื่��มส�ราE24.
4Alcohol-induced pseudo-Cushing's syndrome
G31.2
Degeneration of nervous system due to alcohol
G40.5
Epileptic seizures related to alcohol
K29.2
Alcoholic gastritis
K70.3
Alcoholic cirrhosis of liver
K70.4
Alcoholic hepatic failure
K85.2
Alcohol-induced acute pancreatitis
K86.0
Alcohol-induced chronic pancreatitis
Q86.0
Fetal alcohol syndrome
T51 Toxic effect of alcohol
กลุ่��มเปั�าหมายที่(�คว่รไดื่�ร&บการค&ดื่กรองปั�ญหาการดื่��มส�รา
ผู้��ปั3ว่ยที่�กคนที่(�อาย� 15 ปั<ขึ้01นไปัที่(�เขึ้�าร&บบร�การส�ขึ้ภาพีที่(�หน�ว่ยบร�การส�ขึ้ภาพี
โดื่ยเฉพีาะกลุ่��มเส(�ยง ไดื่�แก� – ผู้��ปั3ว่ยอ�บ&ต�เหต� – ผู้��ปั3ว่ยว่&ยร� �นช่าย – ผู้��ปั3ว่ยโรคที่างกายที่(�ส&มพี&นธ์ก&บปั�ญหาการดื่��มส�รา – ผู้��ปั3ว่ยจ�ตเว่ช่/ยาเสพีต�ดื่ – ผู้��ปั3ว่ยโรคเร�1อร&ง – หญ�งต&1งครรภหร�อให�นมบ�ตร – ผู้��ส�งอาย�
ว่�ธ์(การค&ดื่กรองปั�ญหาการดื่��มส�ราo การค&ดื่กรองโดื่ยใช่�แบบรายงานตนเอง (self-report
techniques) หร�อแบบสอบถาม(Screening questionnaires)
o เคร��องม�อค&ดื่กรองที่างช่(ว่ภาพี (Biological screening tests) การหาระดื่&บแอลุ่กอฮอลุ่ในเลุ่�อดื่ (BAC) การตรว่จระดื่&บ
แอลุ่กอฮอลุ่ในลุ่มหายใจหร�อน51าลุ่าย การตรว่จระดื่&บ gammaglutamyl transferase
(GGT) แลุ่ะ mean corpuscular volume (MCV)
o การค&ดื่กรองที่างคลุ่�น�ก (Clinical Screening Procedures)
เคร��องม�อค&ดื่กรองปั�ญหาการดื่��มส�รา
เคร��องม�อค&ดื่กรองปั�ญหาการดื่��มส�รา :แบบสอบถาม
“ในช่�ว่งน(1 3( เดื่�อนที่(�ผู้�านมา ) ค�ณ์ดื่��มเคร��องดื่��มที่(�ม(ส�ว่นผู้สมขึ้องแอลุ่กอฮอลุ่ (ส�รา ) หร�อไม�”
“ในช่�ว่ง 3 เดื่�อนที่(�ผู้�านมา ค�ณ์เคยม(คร&1งหน0�งคร&1งใดื่ที่(�ดื่��มส�รามากกว่�า 5 ดื่��มมาตรฐาน (เหลุ่�าคร0�งแบน/เบ(ยร 4 กระปั)องหร�อ 2 ขึ้ว่ดื่ใหญ� ) หร�อไม�”
• ต&ว่อย�างแบบค&ดื่กรองปั�ญหาการดื่��มส�ราที่(�ใช่�อย�างแพีร�หลุ่าย เช่�น Quantity- Frequency Questions, CAGE, AUDIT, T-ACE, TWEAK
คว่ามถ(�: “โดื่ยที่&�ว่ไปั ค�ณ์ดื่��มส�ราก(�ว่&นต�อส&ปัดื่าห”
ปัร�มาณ์ : “ในแต�ลุ่ะว่&นที่(�ค�ณ์ดื่��ม ค�ณ์ดื่��มมากเที่�าไร”
เคร��องมี�อค!ดูกรองปั ญหาการดู��มีสุ�รา เคร��องมี�อค!ดูกรองปั ญหาการดู��มีสุ�รา : : Quantity-frequency
questionnaire
ปัร�มีาณมีากทั่��สุ�ดู : “ในเดื่�อนที่(�แลุ่�ว่ ในว่&นที่(�ค�ณ์ดื่��มมากที่(�ส�ดื่ ค�ณ์ดื่��มมาก
เที่�าไร ”
ค3าตอบ positive: ผู้�ชายดู��มี > 14 drink ต-อสุ!ปัดูาห#
ผู้�หญ�งดู��มี > 7 drinks ต-อสุ!ปัดูาห#
ค3าตอบ positive: ” : ผู้�ชายดู��มี > 4 drink ต-อว!น
ผู้�หญ�งดู��มี > 3 drinks ต-อว!น
C CUT DOWN ค�ณ์เคยค�ดื่ที่(�จะลุ่ดื่ปัร�มาณ์การดื่��มขึ้องค�ณ์ลุ่ง หร�อไม�
เคร��องมี�อค!ดูกรองปั ญหาการดู��มีสุ�รา : CAGE
A ANNOYED เคยม(ใครที่5าให�ค�ณ์ร5าคาญโดื่ยต5าหน�ค�ณ์เร��องการดื่��ม
ส�ราหร�อไม�G GUILTY ค�ณ์เคยร� �ส0กไม�ดื่(หร�อร� �ส0กผู้�ดื่เพีราะว่�า ค�ณ์ดื่��มส�ราหร�อไม�
E EYE-OPENER ค�ณ์เคยต�องดื่��มส�ราเปั@นส��งแรกในตอนเช่�าที่&นที่(ที่(�ค�ณ์ต��นนอน เพี��อแก�อาการเมาค�าง หร�อเพี��อให�สามารถที่5าอะไรต�อไปัไดื่�หร�อไม�
ใน 1 ปั<ที่(�ผู้�านมา ถ�าตอบ
“ใช่�” ต&1งแต� 2 ขึ้�อขึ้01นไปั ผู้��ปั3ว่ยอาจจะม( ภาว่ะต�ดื่ส�รา (Alcohol
dependence)
“ไม�” ที่�กขึ้�อ ผู้��ปั3ว่ยอาจจะย&งม( คว่ามเส(�ยง เพีราะดื่��มมาก
Sensitivity 43-94% ; Specificity 85-95%
เคร��องม�อค&ดื่กรองปั�ญหาการดื่��มส�รา : CAGE
เคร��องม�อค&ดื่กรองปั�ญหาการดื่��มเคร��องม�อค&ดื่กรองปั�ญหาการดื่��มส�รา ส�รา : AUDIT : AUDIT
• พี&ฒนาโดื่ย WHO เพี��อเปั@นเคร��องม�อแบบง�าย ใช่�ค&ดื่กรองผู้��ที่(�ดื่��มมากเก�นไปัแลุ่ะสามารถให�การช่�ว่ยเหลุ่�อไดื่�
• Cross-national standardization• สามารถใช่�ไดื่�ใน primary care setting• สามารถใช่�แบบ self-rating หร�อใช่�โดื่ยคนที่&�ว่ไปัไดื่�
เน�นการดื่��มในปั�จจ�บ&น• สามารถแยกกลุ่��มผู้��ดื่��มแบบม(คว่ามเส(�ยง ดื่��มแบบม(
ปั�ญหา แลุ่ะดื่��มแบบต�ดื่ไดื่� ม(ขึ้�อแนะน5าถ0งแนว่ที่างการช่�ว่ยเหลุ่�อส5าหร&บแต�ลุ่ะกลุ่��มผู้��ดื่��ม
• ใช่�ง�าย ส&1น ย�ดื่หย��นไดื่�
เคร��องม�อค&ดื่กรองที่างช่(ว่ภาพี• การตรว่จระดื่&บแอลุ่กอฮอลุ่ในร�างกาย
– การตรว่จระดื่&บขึ้องแอลุ่กอฮอลุ่ในเลุ่�อดื่ (Blood alcohol concentration, BAC) – การตรว่จระดื่&บแอลุ่กอฮอลุ่ในลุ่มหายใจ
• การตรว่จภาว่ะดื่��มเก�นระดื่&บหร�อการดื่��มแบบอ&นตราย– Gamma glutamyl tranferase (GGT)
serum GGT– Mean corpuscular volume (MCV)
• การตรว่จที่างช่(ว่ภาพีที่(�บอกถ0งโรคต&บที่(�เก�ดื่จากการดื่��มส�รา– serum GGT, AST, ALT
Risk
Zone
AUDIT
ระดู!บความีร�นแรง (Risk Level)
การใหความีช-วยเหล�อ (Intervention)
1 - 0
7
ดื่��มแบบเส(�ยงต5�า / ไม�ดื่��ม (Low
Risk/Abstinence)
การให�คว่ามร� �เร��องการดื่��มส�รา (Alcohol education)
2 8 - 15ดื่��มแบบเส(�ยง (Hazardous
Drinker)
การให�ค5าแนะน5าแบบส&1น (Brief Advice)
3 16-19ดื่��มแบบอ&นตราย
(Harmful Drinker)
การให�ค5าแนะน5าแบบส&1น (BA) แลุ่ะการให�ค5าปัร0กษาแบบส&1น
(Brief Counseling)
4 20-40สงส&ยภาว่ะต�ดื่ส�รา
(Alcohol Dependence)
ส�งไปัพีบแพีที่ยเพี��อการว่�น�จฉ&ยแลุ่ะร&กษา
มาตรการที่(� 2มาตรการบ5าบ&ดื่ร&กษาภาว่ะถอนพี�ษส�รา
(ALCOHOL DETOXIFICATION)
มีาตรการค!ดูกรอง
ปั ญหาการดู��มีสุ�รา
และการบ3าบ!ดูแบบ
สุ!0น
มีาตรการบ3าบ!ดูร!กษาภาวะถอนพ�ษสุ�รา
มีาตรการบ3าบ!ดูร!กษาและฟื้>0 นฟื้�สุภาพ
มีาตรการดู�แลระยะยาวหล!ง
การร!กษา
ก�จกรรมที่(� 21 การปัระเม�นคว่ามเส(�ยงการเก�ดื่ภาว่ะถอนพี�ษส�ราก�จกรรมที่(� 22. การเฝ�าระว่&งคว่ามเส(�ยงการเก�ดื่ภาว่ะถอนพี�ษส�ราก�จกรรมที่(� 2.3 การร&กษาภาว่ะถอนพี�ษส�รา
หน�ว่ยบร�การส�ขึ้ภาพีที่&�ว่ไปั ก�จกรรมที่(� 2.5 การให�ค5าปัร0กษาแบบส&1นเพี��อให�ผู้��ปั3ว่ยตระหน&กถ0งปั�ญหาการดื่��มแลุ่ะจ�งใจให�ร&บการบ5าบ&ดื่ต�อเน��อง
ก�จกรรมบร�การ
หน�ว่ยบร�การเฉพีาะที่าง ก�จกรรมที่(� 2.4 การปัระเม�นแลุ่ะร&กษาภาว่ะโรคร�ว่มแลุ่ะภาว่ะแที่รกซ้ำ�อนที่างกาย
อาการแลุ่ะอาการแสดื่งภาว่ะถอนพี�ษส�รา
แลุ่ะแนว่ที่างการร&กษา
ระยะเว่ลุ่าในการเก�ดื่อาการขึ้าดื่ส�ราระยะเว่ลุ่าในการเก�ดื่อาการขึ้าดื่ส�รา
John Saunders 2003
คว่ามร�นแรงขึ้องอาการ
อาการขึ้าดื่ส�ราเลุ่-ก
น�อยถ0งปัานกลุ่าง
อาการขึ้าดื่ส�ราร�นแรง
ม(ภาว่ะแที่รกซ้ำ�อน
จ5านว่นว่&นที่(�หย�ดื่ดื่��ม0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
10
อาการช่&ก
ระดื่&บคว่ามร�นแรงขึ้องอาการขึ้าดื่ส�รา
เว่ลุ่าที่(�เก�ดื่หลุ่&งดื่��มคร&1งส�ดื่ที่�าย: 6-36 ช่&�ว่โมง อาการ:
– ม�อส&�น ว่�ตกก&งว่ลุ่เลุ่-กน�อย หง�ดื่หง�ดื่ ปัว่ดื่ม0นศี(รษะ – เหง��อออก ใจส&�น คว่ามดื่&นโลุ่ห�ตส�งขึ้01นเลุ่-กน�อย – เบ��ออาหาร คลุ่��นไส� – ผู้ะอ�ดื่ผู้ะอม อาเจ(ยน – นอนไม�หลุ่&บ – ตรว่จสภาพีจ�ตปักต�
ระยะที่(� 1 : เลุ่-กน�อย
ร�ปัแบบการร&กษา ยาสงบอาการขึ้าดื่ส�รา ดื่�แลุ่แบบผู้��ปั3ว่ยนอกเน�นการปัระเม�นภาว่ะ
โรคที่างกายที่(�พีบร�ว่มแลุ่ะให�การร&กษาแบบปัระค&บปัระคอง
ให� Brief intervention
อาจไม�จ5าเปั@นต�องให�ยา หร�ออาจให�ร&บปัระที่านเฉพีาะเว่ลุ่าม(อาการ ไดื่�แก� diazepam 5 mg หร�อ lorazepam 1 mg หร�อ Chordiazepoxide10 mg
ระยะที่(� 1 : เลุ่-กน�อย
เว่ลุ่าที่(�เก�ดื่หลุ่&งดื่��มคร&1งส�ดื่ที่�าย: 24-72 ช่&�ว่โมง อาการ:
– กระว่นกระว่าย กระส&บกระส�ายมากขึ้01น ผู้�ดื่ลุ่�กผู้�ดื่น&�ง – ม�อส&�น เหง��อออกมาก ต&ว่ส&�น– ไม�อยากอาหาร คลุ่��นไส� อาเจ(ยน ที่�องเส(ย – PR >120 คร&1ง/นาที่( BP ส�งมาก – ตรว่จสภาพีจ�ต ม(อาการส&บสน หง�ดื่หง�ดื่ง�าย ว่�ตก
ก&งว่ลุ่
ระยะที่(� 2 : ปัานกลุ่างถ0งร�นแรง
ร�ปัแบบการร&กษา ยาสงบอาการขึ้าดื่ส�รา คว่รดื่�แลุ่แบบผู้��ปั3ว่ยใน เน�นการปัระเม�นอาการขึ้าดื่
ส�ราแลุ่ะภาว่ะแที่รกซ้ำ�อน ให�ยาสงบอาการขึ้าดื่ส�ราไดื่�
ที่&1งว่�ธ์( fixed dose หร�อ symptom trigger
ให�ค5าแนะน5าปัร0กษาเพี��อจ�งใจให�ผู้��ปั3ว่ยปัร&บเปัลุ่(�ยนพีฤต�กรรมแลุ่ะน&ดื่ต�ดื่ตามผู้ลุ่
diazepam 10 mg หร�อ lorazepam 2 mg หร�อ chordiazepoxide 25 mg ที่�ก 6 ช่&�ว่โมงใน 2 ว่&นแรกแลุ่�ว่ค�อยลุ่ดื่ลุ่งในว่&นที่(� 4-7 แลุ่�ว่หย�ดื่ใช่�
ระยะที่(� 2 : ปัานกลุ่างถ0งร�นแรง
ม(อาการเพี�อคลุ่&�งส&บสน (delirium tremens) เก�ดื่หลุ่&งดื่��มคร&1งส�ดื่ที่�าย: 48-96 ช่&�ว่โมง
อาการ:– กระส&บกระส�าย , เหง��อออกมาก – อย��ไม�น��ง เดื่�นไปัมา ไม�ม(สมาธ์� – ไขึ้�ส�ง ช่(พีจรเร-ว่ ม�อส&�น ต&ว่ส&�นมาก– ส&บสน ไม�ร� �ว่&น เว่ลุ่า สถานที่(� – เห-นภาพีหลุ่อน ห�แว่�ว่ – หลุ่งผู้�ดื่หว่าดื่ระแว่งกลุ่&ว่
ระยะที่(� 3 : ร�นแรงเพี�อคลุ่&�ง
DDDD D D D D DDD D DDD D L DELIRIUM /DTs
อาการม&กเร��มเก�ดื่ภายใน - 23 ว่&นหลุ่&งหย�ดื่ดื่��มส�ราหร�อดื่��มน�อยลุ่งอาการม&กร�นแรงที่(�ส�ดื่ในว่&นที่(� -45ส�ว่นใหญ�อาการม&กดื่(ขึ้01นภายใน 10 ว่&นในบางรายอาจม(อาการนานถ0ง - 45 ส&ปัดื่าหผู้��ปั3ว่ย DTs ม&กจะดื่�แลุ่ยาก ไม�อย��น��ง อาจต�องใช่�การผู้�กม&ดื่แลุ่ะต�องดื่�แลุ่ใกลุ่�ช่�ดื่จากภาว่ะ hyperactive ที่5าให�เก�ดื่ dehydration, cardiac arrhythmia แลุ่ะภาว่ะแที่รกซ้ำ�อนอ��นตามมาอาจม(พีฤต�กรรมก�าว่ร�าว่ หร�อพียายามฆ่�าต&ว่ตายโดื่ยไม�ไดื่�คาดื่ค�ดื่มาก�อน หร�ออาจที่5าไปัเพีราะม(อาการปัระสาที่หลุ่อน หร�อหลุ่งผู้�ดื่เปั@นภาว่ะ alcohol withdrawal ที่(�ร�นแรงที่(�ส�ดื่ม(อ&ตราการตายส�งถ0ง 30%
John Saunders 2003
ร�ปัแบบการร&กษา ยาสงบอาการขึ้าดื่ส�รา ดื่�แลุ่แบบผู้��ปั3ว่ยใน เน�นการเฝ�าระว่&ง
อ&นตรายที่(�อาจเก�ดื่ขึ้01นจากการเพี�อคลุ่&�ง
ปั�องก&นภาว่ะแที่รกซ้ำ�อนที่างกาย ภาว่ะโรคร�ว่มอ��นๆ
ให�ยาสงบอาการดื่�ว่ยยาระดื่&บส�ง
diazepam 10-20 mg IV ที่�ก 15-20 นาที่(จนกว่�าจะสงบ
สามารถให�ยาไดื่�ถ0ง 500 mg หร�อต�องคงยาระดื่&บส�งขึ้อง diazepam 2 gm ต�อว่&น ในระยะ 2-3 ว่&นแรก
ระยะที่(� 3 : ร�นแรงเพี�อคลุ่&�ง
เว่ลุ่าที่(�เก�ดื่หลุ่&งดื่��มคร&1งส�ดื่ที่�าย: -648 ช่& �ว่โมง อาการ:
– เกร-งกระต�กที่&�ว่ร�างกาย หมดื่สต� ม&กม(อาการช่&กคร&1งเดื่(ยว่
– แต�สามารถเก�ดื่เปั@นช่�ดื่ช่&ก 2-3 คร&1งห�างก&น 5 นาที่( – อาการช่&กแบบต�อเน��อง พีบไดื่�น�อยมาก หากพีบคว่ร
ต�องตรว่จหาสาเหต�อ��นดื่�ว่ย
อาการช่&กจากการขึ้าดื่ส�รา
ภาว่ะช่&กจากการถอนพี�ษส�รา ALCOHOL WITHDRAWAL SEIZURES หร�อ
RUM FITSพีบไดื่�ปัระมาณ์ -3 10% ขึ้อง alcohol withdrawalม(อาการช่&กแบบ tonic-clonic (grand mal) no focal features 95% พีบไดื่�ภายใน 48 ช่ม . หลุ่&งหย�ดื่ดื่��มอาจช่&กซ้ำ51าในเว่ลุ่า -1224ช่ม.หลุ่&งจากช่&กคร&1งแรกหาสาเหต�อ��น ๆ ขึ้องการช่&ก เช่�น Head injuries, CNS infection, CNS neoplasm, other cerebrovascular diseases แลุ่ะ Metabolic disturbance เช่�น hypoglycemia hyponatremia แลุ่ะ hypomagnesemia
ร�ปัแบบการร!กษา ยาสุงบอาการขาดูสุ�รา เนนการปัระเมี�นการช!กว-ามี�
สุาเหต�จากโรคอ��นหร�อไมี- อาจไมี-จ3าเปั(นตองใหยาก!น
ช!กหากค�มีอาการขาดูสุ�ราไดูดู�
หากพ�จารณาใหยาก!นช!กควรเล�อกยาทั่��สุามีารถสุงบอาการขาดูสุ�ราและก!นช!กไดู
หล!งผู้-านระยะถอนพ�ษ ไมี-มี�ความีจ3าเปั(นตองใหยาก!นช!กระยะยาว
ใหยากล�-มี BZD ใหเพ�ยงพอ
sodium valproate loading 20 mg/kg/d แบ-งเปั(น 2 คร!0งห-างก!น 6-8 ช!�วโมีง หล!งจากน!0น ใหว!นละ 2 คร!0ง เปั(นเวลา 4 ว!น หร�อ
carbamazepine ว!นแรกให 600-800 mg หล!งจากน!0นลดูลงจนเหล�อ 200 mg ในว!นทั่�� 5
อาการช่&กจากการขึ้าดื่ส�รา
เว่ลุ่าที่(�เก�ดื่หลุ่&งดื่��มคร&1งส�ดื่ที่�าย: 12-48 ช่&�ว่โมง อาการ: • ผู้��ปั3ว่ยที่ราบว่�าอาการปัระสาที่หลุ่อนน&1นเปั@นผู้ลุ่
จากส�ราแลุ่ะไม�ใช่�คว่ามจร�ง
อาการปัระสาที่หลุ่อนจากการขึ้าดื่ส�รา
ร�ปัแบบการร&กษา ยาสงบอาการขึ้าดื่ส�รา เน�นการปัระเม�นภาว่ะโรค
ร�ว่มที่างจ�ตเว่ช่ ให�ยาสงบอาการขึ้าดื่ส�รา หากจ5าเปั@น ให�ยาร&กษา
โรคจ�ตเสร�มให�ค5าแนะน5าปัร0กษาเพี��อ
จ�งใจให�ผู้��ปั3ว่ยปัร&บเปัลุ่(�ยนพีฤต�กรรมแลุ่ะน&ดื่ต�ดื่ตามผู้ลุ่
diazepam ในกรณ์(ที่(�ม(อาการ
ปัระสานหลุ่อนร�นแรง อาจให� haloperidol 5-10 mg ต�อว่&นในระยะส&1น
อาการปัระสาที่หลุ่อนจากการขึ้าดื่ส�รา
กลุ่��มเปั�าหมายคว่รปัระเม�นคว่ามเส(�ยงการเก�ดื่อาการขึ้าดื่ส�ราใน
ผู้��ม(คะแนน AUDIT > 20 หร�อผู้��ปั3ว่ยอ�บ&ต�เหต� ม(ภาว่ะฉ�กเฉ�นที่างกาย หร�อผู้��ปั3ว่ยที่&�ว่ไปัที่(�ร &บการร&กษาแบบผู้��ปั3ว่ยในแลุ่ะม(ปัระว่&ต�การดื่��มส�ราในช่�ว่ง 3 เดื่�อนที่(�ผู้�านมา หร�อผู้��ต�ดื่ส�รา
ปั�จจ&ยเส(�ยงการเก�ดื่อาการขึ้าดื่ส�ราร�นแรง
ผู้��ดื่��มส�ราที่(�ม(อาย�มากกว่�า 30 ปั<ปัระว่&ต�ดื่��มส�ราต�อเน��องปัร�มาณ์มากในแต�ลุ่ะคร&1ง (>150 กร&มต�อว่&น ) หร�อ
ดื่��มมากกว่�า 10 แก�ว่ดื่��มมาตรฐานต�อว่&น ค�ดื่เปั@นปัร�มาณ์เหลุ่�าขึ้าว่มากกว่�า ½ ขึ้ว่ดื่ต�อว่&น
ดื่��มมานานหลุ่ายปั< (มากกว่�า 5 ปั<)เคยม(อาการขึ้าดื่ส�ราร�นแรงแบบเพี�อคลุ่&�งส&บสน (Delirium Tremens )เคยม(อาการช่&กจากขึ้าดื่ส�รามาก�อน
ผู้��ดื่��มส�ราที่(�ม(อาการขึ้าดื่ส�รา ขึ้ณ์ะที่(�ระดื่&บแอลุ่กอฮอลุ่ในเลุ่�อดื่ย&งส�งดื่��มคร&1งส�ดื่ที่�ายภายใน 3 ว่&น ม(ปั�ญหาโรคที่างกายหร�อไดื่�ร&บบาดื่เจ-บร�ว่มดื่�ว่ย ไม�ม(ภาว่ะเมาส�ราที่&1งที่(�ม(ระดื่&บแอลุ่กอฮอลุ่ในเลุ่�อดื่ส�งม(การใช่�ยาเสพีต�ดื่อ��น ๆ รว่มถ0งยากลุ่�อมปัระสาที่หร�อยานอนหลุ่&บอย�างต�อเน��องช่(พีจรส�งเก�น 100 คร&1งต�อนาที่(
หากผู้�ปัBวยมี�ขอใดูขอหน/�งของปั จจ!ยเสุ��ยงใหเฝ้Aาระว!ง
ปั�จจ&ยเส(�ยงการเก�ดื่อาการขึ้าดื่ส�ราร�นแรง
การปัระเม�นอาการขึ้าดื่ส�ราการปัระเม�นอาการขึ้าดื่ส�ราปัระเม�นระดื่&บคว่ามร�นแรงขึ้องอาการโดื่ยใช่�แบบปัระเม�นต&ว่อย�างแบบปัระเม�นคว่ามร�นแรงอาการขึ้าดื่ส�ราที่(�ใช่�บ�อย
แบบปัระเม�น Alcohol Withdrawal Scale (AWS) แบบปัระเม�น Clinical Institute Withdrawal Assessment for Alcohol-Revised Version (CIWA-Ar)
คว่รจะปัระเม�น baseline แลุ่ะปัระเม�นอย�างต�อเน��องโดื่ยเฉพีาะการร&กษาแบบผู้��ปั3ว่ยใน
John Saunders 2003
ผู้��ปั3ว่ยคว่รไดื่�ร&บการปัระเม�นคว่ามเส(�ยงแลุ่ะคว่ามร�นแรงขึ้องอาการขึ้าดื่ส�ราต&1งแต�แรกเร��มม(อาการ แลุ่ะให�การร&กษาอย�างเหมาะสมที่&นที่�ว่งที่( จ0งจะสามารถปั�องก&นการเก�ดื่ภาว่ะถอนพี�ษส�ราร�นแรงไดื่�”
- AWS vs CIWA Ar score - AWS vs CIWA Ar score
ความีร�นแรง
AWS SCORE
CIWA-Ar
SCORE
การใหยา
Mild 1-4 1-7 อาจไม�จ5าเปั@นต�องใช่�ยาModerate 5-9 8-14 การร&กษาดื่�ว่ยยาช่�ว่ยลุ่ดื่
โอกาสอาการถอนพี�ษที่(�ร�นแรง
Severe 10-14 15-19 ต�องไดื่�ร&บการร&กษาดื่�ว่ยยาแลุ่ะต�ดื่ตามอาการอย�างใกลุ่�ช่�ดื่
Very severe
≥15 ≥ 20 ต�องให�การร&กษาดื่�ว่ยยาขึ้นาดื่ส�งเพี��อที่5าให�อาการสงบอย�างรว่ดื่เร-ว่
หลุ่&กการร&กษาภาว่ะถอนพี�ษส�ราหลุ่&กการร&กษาภาว่ะถอนพี�ษส�ราภาว่ะถอนพี�ษส�ราสามารถปั�องก&นไม�ให�เก�ดื่ หร�อ
ถ�าเร��มม(อาการก-สามารถคว่บค�มอาการให�ดื่(ขึ้01นโดื่ยเร-ว่
หลุ่&กการร&กษาภาว่ะถอนพี�ษส�ราปัระกอบดื่�ว่ย 4 S’ ไดื่�แก� 1 ) SedationSedation – การให�ยาเบนโซ้ำไดื่อะซ้ำ(ปั<น (เช่�น diazepam) เพี��อสงบอาการขึ้าดื่ส�รา2) Symptomatic Relief Symptomatic Relief – การร&กษาตามอาการ3) SupplementSupplement – การให�สารน51า อาหาร ว่�ตาม�นเสร�ม
4 )Supportive environment Supportive environment – การจ&ดื่สภาพีแว่ดื่ลุ่�อมให�เหมาะสม
ม( 4 ร�ปัแบบ ค�อ1. Fixed schedule regimen (FS) เปั@นการให�ยาตาม
เว่ลุ่าที่(�ก5าหนดื่แม�ว่�าจะไม�ม(อาการขึ้าดื่ส�ราก-ตาม แลุ่ะให�ยาเต�มอ(กไดื่�เว่ลุ่าจ5าเปั@นกรณ์(ที่(อาการขึ้าดื่ส�ราร�นแรงมากขึ้01น
2. Loading dose regimen (LD) เปั@นการให�ขึ้นาดื่ส�งมากพีอที่(�จะลุ่ดื่อาการขึ้าดื่ส�ราไดื่�ที่&นที่( แลุ่ะปั�องก&นภาว่ะแที่รกซ้ำ�อนจากอาการขึ้าดื่ส�ราร�นแรง
3. Symptom-triggered regimen (ST) เปั@นว่�ธ์(การให�ยาเฉพีาะเม��อม(อาการขึ้าดื่ส�ราให�เห-นช่&ดื่เจน ใช่�เว่ลุ่าส&1นแลุ่ะขึ้นาดื่ยาต5�ากว่�า
4. Intravenous loading regimen เปั@นการให�ยาเพี��อคว่บค�มภาว่ะถอนพี�ษส�ราให�เร-ว่ที่(�ส�ดื่
ว่�ธ์(การให�ยาร&กษาภาว่ะถอนพี�ษส�ราว่�ธ์(การให�ยาร&กษาภาว่ะถอนพี�ษส�รา
ยาอ��นที่(�ช่�ว่ยในการสงบอาการขึ้าดื่ยาอ��นที่(�ช่�ว่ยในการสงบอาการขึ้าดื่ส�ราส�รา
เหมาะส5าหร&บร&กษาอาการขึ้าดื่ส�ราระดื่&บเลุ่-กน�อยถ0งปัานกลุ่าง หร�อม(อาการช่&กร�ว่มดื่�ว่ย ลุ่ดื่อาการเหง��อออก ปัระสาที่หลุ่อน นอนไม�หลุ่&บ คลุ่��นไส� อาเจ(ยนไดื่�ดื่(ว่�ธ์(การให�ยา 1. sodium valproate loading dose ในว่&นแรก 20 mg/kg/d แบ�งเปั@น 2 คร&1งห�างก&น 6-8 ช่&�ว่โมง ให�ต�อเปั@นเว่ลุ่า 4 ว่&น 2. Carbamazepine ว่&นแรกให� 600-800 mg หลุ่&งจากน&1นลุ่ดื่ลุ่งจนเหลุ่�อ
200 mg ในว่&นที่(� 5
Anticonvulsant drugs
สามารถร&กษาอาการขึ้าดื่ส�ราระดื่&บปัานกลุ่างถ0งร�นแรงภายใน 3 ว่&นเที่(ยบเที่�า DZP 30 mg/ว่&น ว่�ธ์(การให�ยา 1. topiramate 25 mg ร&บปัระที่านที่�ก 6 ช่&�ว่โมง หร�อ 100 mg ต�อว่&นใน 3 ว่&นแรก 2. lamotrigine 25 mg ร&บปัระที่านที่�ก 6 ช่&�ว่โมง หร�อ 100 mg ต�อว่&นใน 3 ว่&นแรก3. Mimantine ร&บปัระที่าน10 mg ในว่&นแรก เพี��มเปั@น 20 mg ในว่&นที่(� 2 แลุ่ะ 30 mg ในว่&นที่(� 3 แบ�งให� 3 เว่ลุ่าหลุ่&งอาหาร
Antiglutaminergic drugs
ยาอ��นที่(�ช่�ว่ยในการสงบอาการขึ้าดื่ยาอ��นที่(�ช่�ว่ยในการสงบอาการขึ้าดื่ส�ราส�รา
ม(หลุ่&กฐานสน&บสน�นปัระส�ที่ธ์�ภาพีไม�มาก ม&กใช่�เปั@นยาช่�ว่ยเสร�มยาหลุ่&ก ไม�เหมาะก&บอาการขึ้าดื่ส�ราระดื่&บร�นแรง แลุ่ะย&งต�องการขึ้�อม�ลุ่ว่�จ&ยสน&บสน�นอ(กเปั@นจ5านว่นมาก1. ß -Adrenergic receptor antagonists
Propanolol 10 – 40 mg ก�นที่�ก 6 ช่&�ว่โมง Atenolol 50 – 100 mg/day ให�ว่&นลุ่ะคร&1ง
2. ∞2– Adrenergic agonistsclonidine 0.1 – 0.2 mg ที่�ก 8 ช่&�ว่โมง
ยาอ��นที่(�ช่�ว่ยในการสงบอาการขึ้าดื่ยาอ��นที่(�ช่�ว่ยในการสงบอาการขึ้าดื่ส�ราส�รา
ใช่�เฉพีาะในผู้��ปั3ว่ยที่(�ม(อาการขึ้าดื่ส�ราแลุ่ะม(อาการโรคจ�ตร�นแรง เช่�น ระแว่ง ปัระสาที่หลุ่อนอย�างมากว่�ธ์(การให�ยา
• haloperidol 2.5-5mg IM• ให�ซ้ำ51าไดื่� ที่�ก 6 ช่ม. (as required) • แลุ่�ว่จ0งปัร&บเปั@น 2.5-5mg ที่�ก 6 ช่ม.
หลุ่&งจากผู้��ปั3ว่ยดื่(ขึ้01น 48( ช่ม .) ให�ที่บที่ว่นคว่ามจ5าเปั@นที่(�ต�องใช่�ยาร&กษาโรคจ�ต
Antipsychotic drugs
ยาอ��นที่(�ช่�ว่ยในการสงบอาการขึ้าดื่ยาอ��นที่(�ช่�ว่ยในการสงบอาการขึ้าดื่ส�ราส�รา
ขึ้�อพี�จารณ์าการร&กษาแบบผู้��ปั3ว่ยนอก
ม(อาการถอนพี�ษส�ราที่(�ม(คว่ามร�นแรงน�อยถ0งปัานกลุ่าง CIWA-Ar < 14 คะแนน หร�อ AWS < 9 คะแนนสามารถร&บปัระที่านยาไดื่�ม(ญาต�สน�ที่หร�อคนในครอบคร&ว่ช่�ว่ยดื่�แลุ่อย�างใกลุ่�ช่�ดื่ระหว่�างถอนพี�ษส�รา (ปัระมาณ์ 3-5 ว่&น ) แลุ่ะสามารถต�ดื่ตามอาการถอนพี�ษส�ราไดื่�สามารถมาพีบแพีที่ยตามน&ดื่ไดื่�ไม�ม(ภาว่ะโรคที่างจ�ตเว่ช่แลุ่ะโรคที่างกายที่(�อาการย&งไม�คงที่(�
JR. V. Ambulatory alcohol detoxification. UpToDate 2008.
ไม�ม(ปั�ญหาใช่�สารเสพีต�ดื่ช่น�ดื่อ��นร�ว่มดื่�ว่ยจนอาจม(อาการถอนพี�ษสารเสพีต�ดื่น&1น เช่�น อาการถอนพี�ษยานอนหลุ่&บ ไม�ม(ปัระว่&ต�อาการ DTs หร�อช่&ก (rum fits) มาก�อนอาย�น�อยกว่�า 60 ปั<ไม�ม(หลุ่&กฐานแสดื่งถ0งอว่&ยว่ะภายในถ�กที่5าลุ่ายจากพี�ษส�รา เช่�น elevated MCV, renal insufficiency, ascites, cirrhosis
ขึ้�อพี�จารณ์าการร&กษาแบบผู้��ปั3ว่ยนอก
เร��มม(อาการหร�อคาดื่ว่�าจะม(อาการถอนพี�ษส�ราระดื่&บปัานกลุ่างถ0งร�นแรง จากอาการ อาการแสดื่ง คว่ามร�นแรงในการต�ดื่ ปัระว่&ต�อาการถอนพี�ษร�นแรงหร�อช่&ก หร�อ CIWA-Ar > 15 คะแนน หร�อ AWS > 10 คะแนนม(โรคจ�ตเว่ช่หร�อโรคที่างกายอ��นๆ ซ้ำ0�งต�องการการเฝ�าดื่�แลุ่อย�างใกลุ่�ช่�ดื่ เช่�น การช่&ก หร�อปัระว่&ต�ขึ้องการช่&ก ก5าลุ่&งต&1งครรภหร�อให�นมบ�ตร โรคห&ว่ใจ โรคต&บ สงส&ยว่�าม(การบาดื่เจ-บที่(�ศี(รษะ คว่ามดื่&นโลุ่ห�ตส�งที่(�คว่บค�มไม�ไดื่�ม(การต�ดื่ยาหร�อสารเสพีต�ดื่อ��นร�ว่มดื่�ว่ยแลุ่ะม(อาการถอนพี�ษจากสารเสพีต�ดื่หลุ่ายช่น�ดื่
ขึ้�อพี�จารณ์าการร&กษาแบบผู้��ปั3ว่ยใน
ม(พีฤต�กรรมก�าว่ร�าว่ร�นแรงหร�อคว่บค�มไม�ไดื่� ม(คว่ามเส(�ยงในการฆ่�าต&ว่ตายผู้��ปั3ว่ยไม�สามารถดื่�แลุ่หร�อช่�ว่ยเหลุ่�อตนเองไดื่�เคยร&กษาแบบผู้��ปั3ว่ยนอกแลุ่�ว่ไม�ไดื่�ผู้ลุ่ไม�ม(ญาต�หร�อส��งแว่ดื่ลุ่�อมที่(�ปัลุ่อดื่ภ&ยเพี(ยงพีอส5าหร&บการร&กษาแบบผู้��ปั3ว่ยนอก
ขึ้�อพี�จารณ์าการร&กษาแบบผู้��ปั3ว่ยใน
มีาตรการทั่�� 3มีาตรการบ3าบ!ดูร!กษาและฟื้>0 นฟื้�สุภาพ
(ALCOHOL TREATMENT AND REHABILITATION)
มีาตรการค!ดูกรอง
ปั ญหาการดู��มีสุ�รา
และการบ3าบ!ดูแบบ
สุ!0น
มีาตรการบ3าบ!ดูร!กษาภาวะถอนพ�ษสุ�รา
มีาตรการบ3าบ!ดูร!กษาและฟื้>0 นฟื้�สุภาพ
มีาตรการดู�แลระยะยาวหล!ง
การร!กษา
ก�จกรรมีทั่�� 31 : การปัระเมี�นปั ญหาการดู��มีสุ�ราอย-างครอบคล�มีและโรคจ�ตเวชร-วมี
ก�จกรรมีทั่�� 32. : การร!กษาดูวยจ�ตสุ!งคมีบ3าบ!ดู (Psychosocial treatment)
ก�จกรรมีทั่�� 33. : การร!กษาดูวยยา (Pharmacological treatment)
ก�จกรรมีทั่�� 3 .4 : การช-วยเหล�อดูานครอบคร!ว
ก�จกรรมบร�การ
การปัระเม�นโรคจ�ตเว่ช่ร�ว่ม โดื่ยเฉพีาะผู้��ที่(�ม(ปัระว่&ต�กลุ่&บดื่��มซ้ำ51าบ�อย ๆ ว่�ธ์(การ
การส&มภาษณ์ปัระว่&ต�แลุ่ะตรว่จสภาพีจ�ต หร�อการใช่�เคร��องม�อ Mini-International Neuropsychiatric Interview (M.I.N.I.) โดื่ยอาจเลุ่�อกเฉพีาะโรคจ�ตเว่ช่ร�ว่มที่(�พีบบ�อย
คว่รปัระเม�นหลุ่&งอาการถอนพี�ษส�ราสงบอย�างน�อย 1 เดื่�อน เพี��อให�แน�ใจว่�าอาการที่(�ตรว่จพีบไม�ไดื่�เก�ดื่
จากส�ราโดื่ยตรง
Comorbidity of Alcohol and Comorbidity of Alcohol and Psychiatric Problems Psychiatric Problems
Definition: • ภาว่ะหร�อโรคที่างจ�ตเว่ช่ที่(�
พีบร�ว่มในผู้��ที่(�ม(ปั�ญหาจากการดื่��มส�รา (Psychiatric Comorbidity)
• “Comorbidity/Co-existing/ Dual-diagnosis”
NIAAA 2004
ระบาดื่ว่�ที่ยาขึ้องภาว่ะโรคร�ว่มระบาดื่ว่�ที่ยาขึ้องภาว่ะโรคร�ว่ม : ECA : ECASTUDYSTUDY
1990Reiger,
Alcohol disorder
Another mental disorder 37%Anxiety Disorders 19%Antisocial PD 14%Mood Disorders 13%Schizophrenia 4%
Antisocial PDSubstance abuse 84%Alcohol Disorders 74%Another drug disorder 42%
SchizophreniaAlcohol disorder
34%Mood disorder 22%Anxiety disorder 18%
สาเหต�ที่(�ม(คว่ามช่�กขึ้อง Alcohol Use Disorders
พีบมากขึ้01นในผู้��ที่(�ปั3ว่ยที่างจ�ตเว่ช่ • ใช่�ร&กษาอาการที่(�ปั3ว่ย (self-medication)
• อย��ในส��งแว่ดื่ลุ่�อมที่(�ม(การใช่�ส�รา/สารเสพีต�ดื่มาก • ใช่�เพี��อกระต��นการเขึ้�าส&งคม เขึ้�าร�ว่มเปั@นส�ว่นหน0�งขึ้อง
กลุ่��ม เพี��อให�เก�ดื่การยอมร&บไดื่�มากกว่�าการเปั@นผู้��ปั3ว่ย • ใช่�เปั@นกลุ่ไกที่างจ�ตต�อส��ก&บการเจ-บปั3ว่ย• Alcohol abuse อาจจะเปั@นต&ว่กระต��น หร�อเปั@น
สาเหต�ที่(� ก�อให�เก�ดื่การเจ-บปั3ว่ยที่างจ�ตเว่ช่อ��น
Smith and Hucker, 1994
การบ5าบ&ดื่ที่างจ�ตส&งคมในผู้��ม(ปั�ญหาการบ5าบ&ดื่ที่างจ�ตส&งคมในผู้��ม(ปั�ญหาการดื่��มส�ราการดื่��มส�รา
จ�ตส&งคมบ5าบ&ดื่ส5าหร&บผู้��ต�ดื่ส�ราที่(�ม(ปัระส�ที่ธ์�ภาพี ไดื่�แก� การบ5าบ&ดื่เพี��อปัร&บเปัลุ่(�ยนคว่ามค�ดื่แลุ่ะพีฤต�กรรม (CBT) การส&มภาษณ์แลุ่ะการบ5าบ&ดื่เพี��อเสร�มสร�างแรงจ�งใจ (MI/MET) Community Reinforcement and Family Training
(CRAFT) การดื่�แลุ่รายกรณ์( (Case management) กลุ่��มช่�ว่ยเหลุ่�อตนเอง (Self-help group)
เช่�น กลุ่��มผู้��ต�ดื่ส�ราน�รนาม (Alcoholics Anonymous (AA) การส�งเสร�มให�พี&ฒนาไปัตามหลุ่&ก 12 ขึ้&1นตอน (Twelve steps
facilitation; TSF)
ยาร&กษาภาว่ะต�ดื่ส�รายาร&กษาภาว่ะต�ดื่ส�รา
ยาที่(�ร &บรองโดื่ย US FDA ในการร&กษาโรคต�ดื่ส�ราม( 3 ช่น�ดื่ 4 ขึ้นาน
1. Disulfuram2. Naltrexone ช่น�ดื่ร&บปัระที่าน3. Naltrexone ฉ(ดื่เขึ้�ากลุ่�าม (extended-
release injectable naltrexone)4. Acamprosate
Alcohol
alcohol dehydrogenase
CO2 + H
2 O
aldehyde dehydrogenase
acetic acid
acetaldehyde (สุารพ�ษ)
กลไกการออกฤทั่ธิ์�, • เปั(น irreversible inhibitors ของ
aldehyde dehydrogenase• เอนไซ้มี# aldehyde dehydrogenase
ถ�กย!บย!0งทั่3าใหเก�ดูภาวะ acetaldehyde ค!�งจนเก�ดูพ�ษในร-างกาย (acetaldehyde toxicity)
DISULFIRAM DISULFIRAM หร�อ หร�อ ANTABUSEANTABUSE
DI SULFI RAM• ขึ้�อบ�งช่(1
ผู้��ต�ดื่ส�ราที่(�ม(เปั�าหมายในการหย�ดื่ดื่��มโดื่ยเดื่-ดื่ขึ้าดื่ จ5าเปั@นต�องไดื่�ร&บการคว่บค�มจากภายนอก (need for external aid to abstinence)
• คว่รแน�ใจว่�าผู้��ปั3ว่ยไม�ไดื่�ดื่��มแอลุ่กอฮอลุ่เปั@นเว่ลุ่าอย�างน�อย 12 – 24 ช่&�ว่โมงก�อนเร��มใช่�ยา
• ผู้ลุ่ขึ้�างเค(ยงที่(�พีบบ�อย เช่�น ง�ว่งนอน ม0นศี(รษะ ซ้ำ0ม lethargy, peripheral neuropathy, hypertension, seizure, hepatotoxicity
• คว่รระว่&งในผู้��ปั3ว่ยที่(�ไดื่�ร&บ warfarin หร�อ phenytoin
ขนาดูทั่��ใชร!กษา 250 mg/d
มีาตรการทั่�� 4 มีาตรการดู�แลระยะยาวหล!งการร!กษา
(AFTER CARE)
มีาตรการค!ดูกรอง
ปั ญหาการดู��มีสุ�รา
และการบ3าบ!ดูแบบ
สุ!0น
มีาตรการบ3าบ!ดูร!กษาภาวะถอนพ�ษสุ�รา
มีาตรการบ3าบ!ดูร!กษาและฟื้>0 นฟื้�สุภาพ
มีาตรการดู�แลระยะยาวหล!ง
การร!กษา
หน�ว่ยบร�การ หน�ว่ยบร�การสาธ์ารณ์ส�ขึ้ในร�ปัแบบเช่�งร�ก ที่&1ง
สถานพียาบาลุ่ปัฐมภ�ม� ฝ3ายส�ขึ้ภาพีจ�ต/ยาเสพีต�ดื่ แลุ่ะเว่ช่ศีาสตรปั�องก&นในโรงพียาบาลุ่ช่�มช่น โรงพียาบาลุ่ที่&�ว่ไปั ฝ3ายช่�มช่นขึ้องโรงพียาบาลุ่จ�ตเว่ช่ แลุ่ะศี�นยบ5าบ&ดื่ร&กษายาเสพีต�ดื่
หน�ว่ยบร�การในช่�มช่น โดื่ยช่�มช่น เช่�น ว่&ดื่ เคร�อขึ้�ายช่�มช่น สมาช่�กผู้��ต�ดื่ส�ราแลุ่ะ/หร�อครอบคร&ว่กลุ่��มเปั�าหมาย ผู้��ต�ดื่ส�ราที่(�ผู้�านการบ5าบ&ดื่
ผู้��ดื่��มแบบอ&นตรายที่(�ไม�สามารถคว่บค�มการดื่��ม
หน�ว่ยบร�การส�ขึ้ภาพีแลุ่ะกลุ่��มเปั�าหมาย
ก�จกรรมที่(� 4.1: การต�ดื่ตามเช่�งร�กในช่�มช่นแลุ่ะให�การดื่�แลุ่รายกรณ์(
ก�จกรรมที่(� 4.2: กลุ่��มช่�ว่ยเหลุ่�อก&นเอง (self help group)
ก�จกรรมที่(� 4.3: การบ5าบ&ดื่ฟื้F1 นฟื้�ในช่�มช่นโดื่ยช่�มช่น
(community action)
ก�จกรรมบร�การ
คร&1งที่(� 1 เปั@นการสร�างส&มพี&นธ์ภาพีที่(�ดื่(ระหว่�างบ�คลุ่ากรส�ขึ้ภาพีผู้��เย(�ยมแลุ่ะผู้��ปั3ว่ยต�ดื่ส�ราให�คว่ามร� �การดื่5าเน�นช่(ว่�ตปัระจ5าว่&น การจ&ดื่การที่(�อย��อาศี&ย แลุ่ะให�ค5าปัร0กษาคร&1งที่(� 2 ให�คว่ามร� � ฝGกที่&กษะการจ&ดื่การก&บสถานการณ์ (ภาว่ะว่�กฤต� ) การจ&ดื่การเอกสารในการเขึ้�าถ0งบร�การส�ขึ้ภาพีให�แก�ผู้��ปั3ว่ยต�ดื่ส�ราแลุ่ะญาต� แลุ่ะให�ค5าปัร0กษาคร&1งที่(� 3 ให�คว่ามร� �การร&บปัระที่านยา การส�งเสร�มส�ขึ้ภาพี การจ&ดื่การการเง�น แลุ่ะให�ค5าปัร0กษาคร&1งที่(� 4 ให�คว่ามร� � ค5าแนะน5า แลุ่ะแนว่การสร�างโอกาสในการที่5างาน การจ&ดื่การการเง�น แลุ่ะให�ค5าปัร0กษาคร&1งที่(� 5 เย(�ยมต�ดื่ตามก�จกรรมโดื่ยภาพีรว่ม เสร�มสร�างก5าลุ่&งใจในการดื่�แลุ่ตนเองที่(�บ�านอย�างต�อเน��อง แลุ่ะให�ค5าปัร0กษา
ก�จกรรมที่(� ก�จกรรมที่(� 4.14.1 การต�ดื่ตามเช่�งร�กในช่�มช่นแลุ่ะการต�ดื่ตามเช่�งร�กในช่�มช่นแลุ่ะให�การดื่�แลุ่รายกรณ์(ให�การดื่�แลุ่รายกรณ์( (PACT)(PACT)
• เปั@นการรว่มกลุ่��มก&นขึ้องบ�คคลุ่ที่(�ม(ปั�ญหาคลุ่�ายก&นมารว่มต&ว่ก&นโดื่ยคว่ามสม&ครใจ
• ใช่�ปัระสบการณ์ขึ้องปั�ญหาหร�อปัระสบการณ์แก�ไขึ้ปั�ญหาที่(�ผู้�านมามาแบ�งปั�นแลุ่ะช่�ว่ยก&นแก�ไขึ้ปั�ญหาซ้ำ0�งก&นแลุ่ะก&น• ก5าหนดื่ก�จกรรมในการช่�ว่ยเหลุ่�อสน&บสน�นร�ว่มก&น โดื่ย
สมาช่�กกลุ่��ม เพี��อปัระโยช่นร�ว่มก&นระหว่�างสมาช่�ก
ก�จกรรมที่(� ก�จกรรมที่(� 4.24.2 กลุ่��มช่�ว่ยเหลุ่�อก&นเอง กลุ่��มช่�ว่ยเหลุ่�อก&นเอง ((SelfSelf helphelp groupgroup))
แนว่ค�ดื่พี�1นฐานขึ้องกลุ่��มช่�ว่ยเหลุ่�อก&นเองเช่��อว่�า บ�คคลุ่จะไดื่�ร&บคว่ามช่�ว่ยเหลุ่�อเปั@น อย�างดื่(จากบ�คคลุ่ที่(�เคยม(
ปัระสบการณ์มาก�อน สมาช่�กกลุ่��มจะร�ว่มแลุ่กเปัลุ่(�ยนคว่ามร� �ส0ก การให�ขึ้�อม�ลุ่ขึ้�าว่สารจากปัระสบการณ์ตรงแลุ่ะจากที่(�ไดื่�
ร&บ (แสว่งหา ) น5ามาช่�ว่ยเหลุ่�อสมาช่�กในการปัร&บต&ว่ต�อปั�ญหาแลุ่ะแก�ไขึ้ปั�ญหาที่(�เก�ดื่ขึ้01น
กลุ่��มช่�ว่ยเหลุ่�อก&นเองแบบปัระค&บปัระคอง (Supportive self help group)
กลุ่��มผู้��ต�ดื่ส�ราน�รานาม (Alcoholics Anonymous)
ขึ้&1นตอนหลุ่&กปัระกอบดื่�ว่ย1 .การศี0กษาเร(ยนร� �ช่�มช่น ศี0กษาขึ้�อม�ลุ่พี�1นฐานขึ้องช่�มช่น ลุ่&กษณ์ะแลุ่ะคว่ามร�นแรงขึ้องปั�ญหาในช่�มช่น ก�จกรรมในช่�มช่นเดื่�มที่(�ม(อย�� แลุ่ะดื่5าเน�นการการส5ารว่จช่�มช่น
2 การพี&ฒนาศี&กยภาพีแกนน5าช่�มช่น โดื่ยค�นหาแลุ่ะค&ดื่เลุ่�อกแกนน5าที่&1งจากโครงสร�างองคกรช่�มช่นที่(�ม(อย��แลุ่�ว่แลุ่ะกลุ่��มปัระช่าช่นที่&�ว่ไปั จ�ดื่ปัระกายคว่ามค�ดื่ในการดื่5าเน�นงานให�ก&บกลุ่��มแกนน5าแลุ่ะส�งเสร�มการเร(ยนร� �
3. การขึ้&บเคลุ่��อนช่�มช่น เพี��อให�คนในช่�มช่นม(คว่ามตระหน&ก ร&บผู้�ดื่ช่อบแลุ่ะสามารถพี&ฒนาตนแลุ่ะช่�มช่นขึ้องตนเอง ให�ช่�มช่นเก�ดื่กระบว่นการเร(ยนร� � ร�ว่มก&นว่�เคราะหปั�ญหา หามาตรการแก�ไขึ้ปั�ญหา ร�ว่มต&ดื่ส�นใจ ร�ว่มดื่5าเน�นงาน ร�ว่มร&บปัระโยช่น ร�ว่มต�ดื่ตามแลุ่ะเช่�ดื่ช่�คนดื่(ดื่5าเน�นการโดื่ยการที่5าปัระช่าคมในช่�มช่น
ก�จกรรมที่(� ก�จกรรมที่(� 4.34.3 การบ5าบ&ดื่ฟื้F1 นฟื้�ในช่�มช่นโดื่ยการบ5าบ&ดื่ฟื้F1 นฟื้�ในช่�มช่นโดื่ยช่�มช่น ช่�มช่น
((community actioncommunity action))