4. การประเมินความเสี่ยง 181--198...

นพนธตนฉบบ วกรมวทยพ2560;59(3):181-198

181วารสารกรมวทยาศาสตรการแพทยปท 59 ฉบบท 3 กรกฎาคม - กนยายน 2560

การประเมนความเสยงแคดเมยมจากการบรโภค

ประจำาวนของคนไทย

พนาวลย กลงกลางดอน* ลดดาวลย โรจนพรรณทพย* กรรณกา จตตยศรา*

นนทรตน พรทรพยมณ** ปนนร ชนวรรธนวงศ*** และเขมกา เหมโลหะ**** *สำ�นกคณภ�พและคว�มปลอดภยอ�ห�รกรมวทย�ศ�สตรก�รแพทยถนนตว�นนทนนทบร11000

**ศนยวทย�ศ�สตรก�รแพทยท12/1(ตรง)อำ�เภอเมองจงหวดตรง92000

***ศนยวทย�ศ�สตรก�รแพทยท1(เชยงใหม)อำ�เภอแมรมจงหวดเชยงใหม50180

****ศนยวทย�ศ�สตรก�รแพทยท11(สร�ษฎรธ�น)อำ�เภอเมองจงหวดสร�ษฎรธ�น84100

Acceptedforpublication,2August2017

บทคดยอ แคดเมยม (Cadmium, Cd) มกพบในอาหารเกอบทกชนด ซงจะพบปรมาณทปนเปอนแตกตางกนขนกบชนดอาหารและระดบปนเปอนในสงแวดลอม การบรโภคอาหารเปนแหลงหลกของการไดรบ Cd สำาหรบคนทวไปทไมสบบหร หรอทำางานในแหลงทมแคดเมยม Cd จดเปนสารทกอมะเรงในมนษย ในป พ.ศ. 2553 หนวยงาน JECFA (the Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives) กำาหนดคาความปลอดภยจากการไดรบ Cd ตอเดอน (provisional tolerable monthly intake, PTMI) เทากบ 25 ไมโครกรมตอนำาหนกตว 1 กโลกรมตอเดอน งานวจยนดำาเนนการในชวงป พ.ศ. 2554 - 2556 เพอประเมนความเสยงของ Cd จากการบรโภคประจำาวนของคนไทย และมขอมล ทเปนปจจบนสำาหรบใชพจารณาขอกำาหนดมาตรฐานแคดเมยมของอาหารในประเทศ และพจารณาปรบแกขอกำาหนด มาตรฐานระหวางประเทศใหเหมาะสม สำาหรบขนตอนประเมนการไดรบสมผส Cd ดวยวธ duplicate portion โดยเกบ ขอมลการบรโภค ตวอยางอาหารและนำาทบรโภคของคนไทยจาก 4 ภาค จำานวน 400 ครวเรอน ระยะเวลาศกษา 4 วน รวม ประชากรทศกษา 1,241 คน ตวอยางอาหาร 1,600 ตวอยาง และนำา 400 ตวอยาง วเคราะหปรมาณ Cd ดวยเครอง Graphite Furnace Atomic Absorption Spectrophotometer และ Inductively Coupled Plasma Optical Emission Spectrometer ผลการศกษาปรมาณ Cd เฉลยท middle bound ในอาหาร และนำาดม เทากบ 0.009 มลลกรมตอกโลกรม และ 7 × 10-4 มลลกรมตอลตร ตามลำาดบ ปรมาณการบรโภคเฉลยอาหารและนำาดม เทากบ 1,506 กรมตอคนตอวน และ 1,832 มลลลตรตอคนตอวน ตามลำาดบ ปรมาณการไดรบสมผส Cd เฉลยท middle bound จากการบรโภคประจำาวน (อาหารและนำาดม) ของคนไทย เทากบ 7.29 ไมโครกรมตอนำาหนกตว 1 กโลกรมตอเดอน (นำาหนกตวเฉลย 58 กโลกรม) คดเปนรอยละ 29 ของคา PTMI จงสรปไดวาโดยภาพรวมคนไทยยงคงปลอดภยตอ Cd ทไดรบจากการบรโภคประจำาวน

182 วารสารกรมวทยาศาสตรการแพทยปท 59 ฉบบท 3 กรกฎาคม - กนยายน 2560

Risk Assessment of Dietary Exposure to Cadmium Panawan Kluengklangdon et al.

บทนำา

แคดเมยม (Cadmium, Cd) เปนโลหะมพษทเกดขนจากธรรมชาตในเปลอกโลกและมหาสมทรในรป

อนนทรยของ Cd เปนธาตทไมละลายนำา แตสารประกอบของ Cd บางชนดสามารถละลายนำาได Cd ปนเปอน

ในสงแวดลอมเนองจากธรรมชาตและกจกรรมของมนษย เชน การระเบดของภเขาไฟ อตสาหกรรม และแหลง

เกษตรกรรมตาง ๆ สามารถนำามาใชประโยชนหลากหลายดาน เชน ใชฉาบและเคลอบเงาผวโลหะตางๆ เพอความเงางาม

ทนตอการกดกรอน สารเพมความคงตวของพลาสตกจำาพวกพวซ ผลตเมดส ผลตแบตเตอรขนาดเลก (แคดเมยม -

นกเกล แบตเตอร) ปยชนดฟอสเฟต และยงใชในเตาปฏกรณปรมาณ โดยใชเปนตวดดซบนวตรอน(1-5) แหลงปนเปอน

Cd ในสงแวดลอม ไดแก อากาศ ดน และนำา Cd ปนเปอนเขาสหวงโซอาหารของมนษยมาจากดนและนำา โดยพชจะดด

Cd ทางรากแลวเกบสะสมในสวนตางๆ ของพช และสตวกนพชนน แลวมนษยกกนสตวและพชนนเปนอาหาร พชจะ

ดดซม Cd จากดนมากหรอนอยขนอยกบหลายปจจย เชน ความเปนกรด-ดาง (pH) อนทรยวตถในดน และชนดพช

ซงดนทเปนกรดจะทำาใหพชดดซม Cd เพมขน(4-5)

สำาหรบมนษยจะไดรบ Cd จากการหายใจ กน ดม หรอไดรบสมผสทางผวหนง สำาหรบคนทวไปจะไดรบ

จากการบรโภคอาหารเปนสวนใหญ สวนผทสบบหรกจะไดรบ Cd เขาสรางกายเพมขนอก เนองจากใบยาสบจะพบ

ปรมาณ Cd สง และคนททำางานในแหลงทม Cd เชน เหมองแร โรงงานแบตเตอรขนาดเลก และการบดกร กจะม

โอกาสไดรบ Cd สง(4-6) สำาหรบปรมาณ Cd ทพบในอาหารนนจะพบปรมาณทแตกตางกนคอนขางมากขนกบชนด

อาหารและระดบปนเปอนในสงแวดลอม โดยทวไปอาหารจำาพวกพชจะพบ Cd สงกวาอาหารจำาพวกเนอสตว ไข นม

ผลตภณฑจากนม และปลา พชทมกพบ Cd สงเปนพวกธญพช พชนำามน พชมหว นอกจากนนยงพบสงในเหดปา

สำาหรบเนอสตวพบ Cd สงในเครองในสตว และจะพบสงขนในสตวทอายมากๆ สวนในสตวนำาจดและสตวทะเลทมก

พบสง เชน หอยนางรม หอยสองฝา กง ปลาหมก และป(7-8) นอกจากนยงสามารถไดรบแคดเมยมจากภาชนะทสมผส

อาหาร เชน เซรามก อลลอย และพลาสตก(9)

Cd ถกดดซมเขารางกายจากการบรโภคประมาณรอยละ 5 ซงตำากวาการดดซมจากการหายใจทดดซม

รอยละ 40 - 60(6) สำาหรบการดดซมทางผวหนงนนนอยมากประมาณรอยละ 0.5 (10) การเกดอนตรายจากการไดรบ Cd

เขาสรางกายมหลายปจจย เชน ปรมาณ ระยะเวลา วถทางทไดรบ Cd อาย เพศ อาหารทบรโภค และสภาวะทาง

โภชนาการ ซงพบวาคนทขาดธาตเหลกจะไดรบ Cd มากกวาคนปกต Cd จะสะสมไดในรางกาย และจะมปรมาณ

เพมมากขนตามอายทมากขน(11) Cd เมอดดซมเขารางกายจะถกจบกบโปรตน เชน อลบมน (albumin) และ

เมทลโลไธโอนน (metallothionein) ทำาให Cd มความเปนพษนอยลง(4) เนองจาก Cd มคาครงชวตยาวประมาณ

10 - 30 ป Cd ทไดรบจะสะสมทไตหรอตบ และถกขบจากรางกายไดชามากทางปสสาวะและอจจาระ(5) เมอปรมาณ

Cd ในรางกายมมากจนถงจดวกฤตกจะกอใหเกดพษของ Cd ขน สญญาณแรกทบงบอกวาไดรบผลกระทบจากพษ

Cd คอ ทอไต (renal tubular) ถกทำาลาย และถาไดรบ Cd เปนเวลานานกระดกจะมความผดปกตอยางรนแรง

เรยกโรคนวา อไต-อไต(1-3) ป ค.ศ. 2012 หนวยงาน International Agency for Research on Cancer

(IARC) จดให Cd อยใน Group 1 คอเปนสารกอมะเรงในมนษย (carcinogenic to human)(12)

การศกษาพษวทยาเลอกความผดปกตของไต (renal dysfunction) เปน end-point พจารณา

ความเปนพษ จากการศกษาแบบ meta-analysis ขนาดใหญ ของ dose-response ระหวางการขบออกของ

β2-microglobulin (B2M) และปรมาณ Cd ในปสสาวะ โดยเลอกศกษากลมประชากรในกลมอาย 50 ปหรอมากกวา

ซงพบความสมพนธระหวางการเพมขนคา B2M และปรมาณ Cd ในปสสาวะ และเมอระดบ Cd ในไตมสภาวะคงท

จะขบ Cd ออกในปรมาณทตำากวา 5.24 ไมโครกรมของ Cd ตอกรมครเอตนน (µg of Cd/gram creatinine)


การประเมนความเสยงแคดเมยมจากการบรโภค พนาวลย กลงกลางดอน และคณะ

และท 5 - 95 เปอรเซนไทล เทากบ 4.94 - 5.57 µg of Cd/gram creatinine ซงเปนระดบทไมมความสมพนธ

ระหวางการเพมขนของ B2M และปรมาณ Cd ในปสสาวะ คณะกรรมการพจารณาเลอกระดบตำา (lower bound)

ท 5 เปอรเซนไทล ของการไดรบสมผส Cd จากอาหารของประชากรทงหมดประมาณไดคา 0.8 µg/kg bw/day

หรอ 25 µg/kg bw/month เปนคาทเกดผลกระทบนอยจากการบรโภคประจำาวน และคานไดประเมนจากการ

ไดรบ Cd จากการบรโภคอาหารของทกกลมอาย รวมทงผทบรโภคอาหารในปรมาณสงและผทมพฤตกรรมการ

บรโภคอาหารพเศษ (เชน ผบรโภคมงสวรต) ดงนน ในป ค.ศ. 2010 หนวยงาน The Joint FAO/WHO Expert

Committee on Food Additive (JECFA) จงยกเลกคา PTWI (provisional tolerable weekly intake)

แลวกำาหนดคาความปลอดภยใหมเปน PTMI (provisional tolerable monthly intake) ทระดบ 25 ไมโครกรม

ตอนำาหนกตว 1 กโลกรมตอเดอน (µg/kg bw/month)(13)

สำาหรบในประเทศไทยไดมการศกษาการไดรบโลหะจากการบรโภคอาหารตอวน ระหวาง พ.ศ. 2542 - 2544

ดวยวธ Total diet Study พบวาปรมาณ Cd ทไดรบจากการบรโภคอาหารเทากบ 17.24, 7.31 และ 4.82 ไมโครกรม

ตอคนตอวน(14) ซงอยในระดบทปลอดภยเมอเทยบกบคาความปลอดภย ปจจบนประเทศไทยยงไมมกฎหมายควบคม

ปรมาณ Cd ในอาหาร(15) ดงนนเพอคมครองผบรโภคใหปลอดภย คณะผวจยจงไดจดทำาโครงการบรณาการรวมกบ

ศนยวทยาศาสตรการแพทย 7 แหงขนในป พ.ศ. 2554 - 2556 โดยมวตถประสงคเพอประเมนความเสยงของ Cd

ในอาหารและนำาดมทบรโภคประจำาวนของคนไทย และมขอมลทเปนปจจบนสำาหรบใชพจารณากำาหนดมาตรฐาน

Cd ในอาหารในประเทศ และพจารณาปรบแกมาตรฐานระหวางประเทศใหเหมาะสมและปลอดภย'

วสดและวธการ

การศกษานดำาเนนการในป พ.ศ.2554 - 2556 โดยใชหลกวธประเมนความเสยงทเปนทยอมรบในระดบ

สากล(16) ลกษณะโครงการเปนแบบบรณาการระหวางสำานกคณภาพและความปลอดภยอาหาร และศนยวทยาศาสตร

การแพทยใน 4 ภาค ไดแก ศนยวทยาศาสตรการแพทยเชยงใหม นครสวรรค อดรธาน นครราชสมา สราษฎรธาน

ตรง และสมทรสงคราม

1. การประเมนการไดรบสมผส (exposure assessment) Cd จากอาหารและนำาดมซงประกอบดวย

3 สวนคอ ศกษาขอมลปรมาณการบรโภค ศกษาปรมาณ Cd ทปนเปอน และคำานวณปรมาณการไดรบสมผส ดงน

สวนท 1 ศกษาขอมลปรมาณการบรโภคอาหารและนำาดม ดำาเนนในป พ.ศ. 2554 การศกษาวจยนใชวธ

การเกบขอมลการบรโภคอาหารและนำาดมดวยวธ duplicate portion(17) กลมเปาหมายทจะศกษาเลอกโดยการสม

อยางงาย (simple random sampling) โดยเลอกระดบภาค จำานวน 4 ภาค ไดแก กลาง เหนอ ตะวนออกเฉยงเหนอ

และใต ระดบจงหวดเลอกภาคละ 2 จงหวด โดยเลอกจงหวดทเปนทตงของศนยวทยาศาสตรการแพทยหรอจงหวด

ใกลเคยง ไดแก นนทบร สมทรสงคราม เชยงใหม อทยธาน นครราชสมา อดรธาน ตรง และสราษฎรธาน แตละจงหวด

เลอกระดบอำาเภอ โดยสมเลอกอำาเภอทเปนตวแทนของเขตเมอง 1 อำาเภอ และเขตชนบท 1 อำาเภอ แลวสมเลอก

ระดบตำาบลและหมบานดวยวธเดยวกน แตละหมบานสมเลอกครวเรอนจำานวน 25 ครวเรอน (ตารางท 1) รวม 50

ครวเรอนตอจงหวด ภาคละ 100 ครวเรอน รวมทงประเทศ 400 ครวเรอน ระยะเวลาการศกษา 4 วน ซงสำานก

คณภาพและความปลอดภยอาหารและศนยวทยาศาสตรการแพทยทเปนตวแทนของแตละภาคทำาหนาทเกบขอมล

การบรโภคและเกบตวอยางอาหารและนำา



วธสำารวจปรมาณการบรโภควธ duplicate portion นนเปนการสำารวจปรมาณการบรโภคจรงตอวน

ของครวเรอนทรวมโครงการ ปรมาณการบรโภคอาหารคำานวณไดจากขอมลการบรโภคทสมาชกบนทกในแบบบนทก

ขอมลการบรโภคอาหาร สมาชกในครวเรอนทรวมโครงการตองกรอกรายละเอยดเกยวกบรายการอาหารทบรโภค

นำาหนกอาหารกอนและหลงบรโภค ปรมาณการบรโภคนำาดมทบรโภคจรง และจำานวนสมาชกในครวเรอนทรวม

บรโภคอาหารและนำาดมในแตละมอ (ไมรวมเดกทอายนอยกวา 3 ป) พรอมทงเกบตวอยางอาหารและนำาดมทกอยาง

ทครวเรอนบรโภค (ใชดำาเนนการในสวนท 2) โดยแตละครวเรอนจะไดรบเครองชง ถวยตวง และอปกรณอนๆ เพอใช

ในการบนทกปรมาณการบรโภคอาหารและนำาดม

วธการคำานวณปรมาณการบรโภคจากแบบบนทกขอมลการบรโภคอาหาร

- อาหาร โดยเปลยนหนวยของนำาหนกอาหารให เปน “กรม” เนองจากจะใหสมาชกในครวเรอนบนทก

นำาหนกอาหารทบรโภคเปน “ขด” จากนนนำานำาหนกอาหารกอนบรโภคลบดวยนำาหนกอาหารหลงบรโภคจะไดนำาหนก

อาหารทบรโภคของครวเรอนในแตละมออาหารดวยจำานวนสมาชกทบรโภคอาหารในมอนน (กรมตอคนตอมอ) รวม 3 มอ

จะไดปรมาณการบรโภคอาหารตอคนตอวน (กรมตอคนตอวน)

- นำาดม ปรมาณนำาดมจะบนทกปรมาณนำาดมในแตละวนเปนรายบคคล ซงจะบนทกเปน “ถวยตวง”

โดย 1 ถวยตวงเทากบ 160 มลลลตร จะไดปรมาณการบรโภคนำาดมตอคนตอวน (มลลลตรตอคนตอวน)

สวนท 2 ศกษาขอมลการปนเปอนของ Cd ในอาหารและนำาดม ดำาเนนการในป พ.ศ. 2555 - 2556

สมาชกของครวเรอนทรวมโครงการตองเกบตวอยางอาหารทกชนดทบรโภค ตามทบนทกในแบบบนทกขอมล

การบรโภคอาหาร และตวอยางทเกบไดตองดำาเนนการเตรยมตวอยางตามสดสวนการบรโภคจรง ตรวจวเคราะห

ปรมาณ Cd และรายงานผล ดงน

ตารางท 1 รายละเอยดของพนททดำาเนนการสำารวจ

ภาค

กลาง

เหนอ

ตะวนออกเฉยงเหนอ

ใต

เขต

เทศบาลบางบวทอง ต.บางรกพฒนา อ.บางบวทอง จ.นนทบร

บานคลองสอง ต.ทววฒนา อ.ไทรนอย จ.นนทบร

ต.บางนาแขวก อ.บางคนท จ.สมทรสงคราม

ต.บางชาง อ.อมพวา จ.สมทรสงคราม

ต.ตนเปา อ.สนกำาแพง จ.เชยงใหม

ต.ขนคง อ.หางดง จ.เชยงใหม

ต.ในเมอง อ.เมอง จ.อทยธาน

บานดงยาง (หนองจก) ต.หนองยาง อ.หนองฉาง จ. อทยธาน

ต.ในเมอง อ.เมอง จ.นครราชสมา

บานโนนหมน ต.โนนสง อ.โนนสง จ.นครราชสมา

บานโนนพบลย ต.หมากเขง อ.เมอง จ.อดรธาน

บานนามวง ต.นามวง อ.ประจกษศลปาคม จ.อดรธาน

ต.ขนทะเล อ.เมอง จ.สราษฎรธาน

ต.นำาพ อ.นาสาร จ.สราษฎรธาน

หม 4 ต.บานควน อ.เมอง จ.ตรง

บานนำาพราย หม 3 ต.ปากคม อ.หวยยอด จ.ตรง

จงหวด

นนทบร

สมทรสงคราม

เชยงใหม

อทยธาน

นครราชสมา

อดรธาน

สราษฎรธาน

ตรง

เมอง

ชนบท

เมอง

ชนบท

เมอง

ชนบท

เมอง

ชนบท

เมอง

ชนบท

เมอง

ชนบท

เมอง

ชนบท

เมอง

ชนบท



การเตรยมตวอยาง

- อาหาร ดำาเนนการโดยรวมอาหารทบรโภคใน 1 มอ ตามสดสวนการบรโภคจรงตอคน (หนวย กรม

ตอคนตอมอ) แลวบดใหเปนเนอเดยวกน จากนนรวมอาหาร 3 มอ ตามสดสวนการบรโภคจรงตอคน แลวบดให

เปนเนอเดยวกนอกครง จะไดเปน 1 ตวอยางของอาหารทคนไทยบรโภคจรงตอคนตอวน (หนวย กรมตอคนตอวน)

ระยะเวลาศกษา 4 วน จาก 400 ครวเรอน รวมตวอยางอาหาร 1,600 ตวอยาง

- นำาดม เกบตวอยางนำาดมครวเรอนละ 1 ตวอยาง รวมทงหมด 400 ตวอยาง จาก 400 ครวเรอน

เกบรกษาตวอยางดวยกรดไนตรก (เตมกรดไนตรกเขมขน 1 มลลลตรตอตวอยางนำาดม 1 ลตร)

การตรวจวเคราะห

หนวยงานทรวมตรวจวเคราะห จำานวน 4 หนวยงาน ไดแก สำานกคณภาพและความปลอดภยอาหาร

ศนยวทยาศาสตรการแพทยเชยงใหม สราษฎรธาน และตรง ซงแตละหนวยงานมการเขารวมทดสอบความชำานาญผล

อยในเกณฑนาพอใจ และมการควบคมคณภาพทกชดการทดสอบ (batch) ไดแก แบลงค (blank) การทำาซำา

(duplicate) และการเตมสารละลายมาตรฐานในตวอยางเพอหา % recovery

- วธวเคราะห Cd ในอาหารใชวธ AOAC 999.10(18) หรอ In-house method based on AOAC

999.10 ซงเปนวธยอยตวอยางดวยเทคนค microwave digestion วดปรมาณ Cd ดวย GF-AAS หรอ ICP-OES

ประสทธภาพของวธ ขดจำากดของการตรวจพบ (LOD) ตงแต 0.0002 - 0.012 มลลกรมตอกโลกรม (mg/kg)

และขดจำากดของการวดเชงปรมาณ (LOQ) ตงแต 0.001 - 0.0625 mg/kg

- วธวเคราะห Cd ในนำาดมใชวธ APHA(19) หรอ In-house method based on APHA ตรวจวด

ปรมาณ Cd ดวย GF-AAS หรอ ICP-OES ประสทธภาพของวธ ขดจำากดของการตรวจพบ (LOD) ตงแต

0.0001 - 0.003 มลลกรมตอลตร (mg/L) และขดจำากดของการวดเชงปรมาณ (LOQ) ตงแต 0.0005 - 0.01 mg/L

การรายงานผล

- คาทวเคราะหไดตำากวา LOD จะรายงานไมพบ

- คาทวเคราะหไดตำากวา LOQ จะรายงานคา นอยกวา LOQ

- คาทวเคราะหไดเทากบและสงกวา LOQ จะรายงานคาทตรวจพบ

เนองจากการศกษาครงนมหองปฏบตการทำาหนาทตรวจวเคราะหหลายแหงโดยใชวธทมคา Performance

Characteristic ทสำาคญตางกน คอ คา LOD และ LOQ จงใชแนวทางการคำานวณโดยใชขอมล 3 คา ไดแก

- คาตำา (lower bound) คอ ผลการตรวจวเคราะหทมคาตำากวา LOD และ คาตำากวา LOQ จะแทน

คาดวย “0”

- คากลาง (middle bound) คอ ผลการตรวจวเคราะหทมคาตำากวา LOD แทนคาดวย “1/2 LOD”

หรอ คาตำากวา LOQ แทนคาดวย “1/2 LOQ”

- คาสงสด (upper bound) คอ ผลการตรวจวเคราะหทมคาตำากวา LOD แทนคาดวย “ LOD”

หรอ คาตำากวา LOQ แทนคาดวย “ LOQ”

ทงนเพอใหไดขอมลทนำามาประเมนการไดรบสมผสทครอบคลมคา LOD และ LOQ ทแตกตางกน

สวนท 3 ศกษาปรมาณการไดรบสมผส Cd จากอาหารและนำาดมทบรโภคประจำาวน ปรมาณการไดรบ

สมผส (exposure) จากอาหารและนำาดมทบรโภคประจำาวนของคนในแตละครวเรอน คำานวณไดจากสตร

exposure = C x fc

exposure = ปรมาณการไดรบสมผส Cd จากการบรโภคอาหารหรอนำาดมของคนในแตละครวเรอน

หนวย ไมโครกรมตอคนตอวน (µg/person/day)



C = ปรมาณการปนเปอน Cd ในอาหารเฉลย 4 วนหรอนำาดมในแตละครวเรอน หนวย มลลกรม

ตอกโลกรม (mg/kg) หรอมลลกรมตอลตร (mg/L) โดยคำานวณทง 3 แบบ (lower bound, middle bound

และ upper bound)

fc = ปรมาณการบรโภคอาหารหรอนำาดมเฉลย 4 วน ในแตละครวเรอน หนวย กรมตอคนตอวน

(g/person/day) หรอมลลลตรตอคนตอวน (mL/person/day)

คำานวณการไดรบสมผสเฉลยท 3 ระดบ คอ ตำา กลาง และสง ไดจากปรมาณ Cd เฉลย ตามทคำานวณ

ทง 3 แบบ (lower bound, middle bound และ upper bound) และการบรโภคเฉลย ซงมแหลงการไดรบสมผส

2 แหลง คอ อาหารและนำาดม แลวรวมปรมาณการไดรบสมผส Cd ของทง 2 แหลง หนวย µg/person/day แลว

นำามาหารดวยนำาหนกตวเฉลยของประชากรไทยซงเทากบ 58 กโลกรม (นำาหนกตวเฉลยตงอาย 3 ปขนไป)(20) จะได

การไดรบสมผส Cd ในหนวยไมโครกรมตอนำาหนกตว 1 กโลกรมตอวน (µg/kg bw/day) จากนนคณดวย 30 วน

จะไดการไดรบสมผส Cd ในหนวย µg/kg bw/month

2. การอธบายลกษณะความเสยง (Risk Characterization) เปนแบบเชงกำาหนด (deterministic)

นำาผลทไดจากการประเมนการไดรบสมผส (exposure) ของ Cd จากอาหารและนำาดมทบรโภคประจำาวน

เปรยบเทยบกบคาความปลอดภยของสารเคมตอสขภาพมนษย (Heath-Based Guidance Value, HBGV)

ซง JECFA ไดประเมนความปลอดภยของ Cd และกำาหนดคาความปลอดภยเปนคา Provisional tolerable

monthly intake (PTMI) เทากบ 25 µg/kg bw/month ซงคำานวณไดดงน

risk (% of PTMI) = (exposure/PTMI) × 100

ถา risk นอยกวาหรอเทากบ 100% ของ PTMI แสดงวาปรมาณ Cd ทไดรบไมสามารถทำาใหเกด

ผลเสยตอรางกายได

ถา risk มากกวา 100% ของ PTMI แสดงวาปรมาณ Cd ทไดรบสามารถทำาใหเกดผลเสยตอรางกายได

ผล

1. การประเมนการไดรบสมผส (Exposure assessment)

สวนท 1 ปรมาณการบรโภคอาหารและนำาดม

ปรมาณการบรโภคไดจากบนทกปรมาณการบรโภคจรงตลอดวนของสมาชกทรวมโครงการ ทงหมด 4 ภาค

คอ กลาง เหนอ ตะวนออกเฉยงเหนอ และใต ภาคละ 100 ครวเรอน รวมทงหมด 400 ครวเรอน รวมจำานวนประชากร

ทศกษา 1,241 คน ระยะเวลาศกษา 4 วน มผลการศกษาดงน

ปรมาณการบรโภคอาหารและนำาดมของคนไทยทงประเทศ พบปรมาณการบรโภคอาหารเฉลยเทากบ

1,506 กรมตอคนตอวน และท 97.5 เปอรเซนไทล เทากบ 2,534 กรมตอคนตอวน และปรมาณบรโภคนำาดมเฉลย

เทากบ 1,832 มลลลตรตอคนตอวน และท 97.5 เปอรเซนไทล เทากบ 3,601 มลลลตรตอคนตอวน (ตารางท 2)



เมอพจารณาเปนรายเขต พบปรมาณการบรโภคทงอาหารและนำาดมของเขตชนบทสงกวาเขตเมอง ปรมาณ

บรโภคอาหารเฉลยเทากบ 1526 และ 1487 กรมตอคนตอวน ตามลำาดบ และท 97.5 เปอรเซนไทล เทากบ 2547

และ 2504 กรมตอคนตอวน ตามลำาดบ ปรมาณบรโภคนำาดมเฉลยเทากบ 1852 และ 1812 มลลลตรตอคนตอวน

ตามลำาดบ และท 97.5 เปอรเซนไทล เทากบ 3622 และ 3434 มลลลตรตอคนตอวน ตามลำาดบ (ตารางท 2)

เมอพจารณาการบรโภคอาหารเฉลยเปนรายภาค (เขตเมองและเขตชนบท) พบวาปรมาณการบรโภคเฉลย

สงสดคอ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ รองลงมาคอ ภาคกลาง เหนอ และใต เทากบ 1658, 1499, 1474 และ 1395 กรม

ตอคนตอวน ตามลำาดบ และท 97.5 เปอรเซนไทล สงสดคอ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ รองลงมาคอ ภาคใต เหนอ และ

กลาง เทากบ 2597, 2408, 2295 และ 2232 กรมตอคนตอวน ตามลำาดบ (ตารางท 2)

เมอพจารณาการบรโภคนำาดมเฉลยเปนรายภาค (เขตเมองและเขตชนบท) พบวาปรมาณการบรโภค

เฉลยสงสด คอ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ รองลงมาคอ ภาคกลาง เหนอ และใต เทากบ 2229, 2007, 1678 และ

ตารางท 2 ปรมาณการบรโภคอาหารและนำาดมของคนไทยจากการสำารวจ

เขตเมอง

กลาง 50 1569 390 2381 2051 906 3546

เหนอ 50 1419 330 1994 1656 575 2977

ตะวนออกเฉยงเหนอ 50 1606 463 2661 2210 992 3753

ใต 50 1355 448 2474 1330 561 2894

ทงประเทศ (เขตเมอง) 200 1487 421 2504 1812 850 3434

เขตชนบท

กลาง 50 1430 311 2021 1963 533 3257

เหนอ 50 1529 541 2918 1701 495 2903


ใต 50 1435 418 2082 1496 466 2611

ทงประเทศ (เขตชนบท) 200 1526 444 2547 1852 662 3622

รวมเขตเมองและชนบท

กลาง 100 1499 358 2232 2007 741 3507

เหนอ 100 1474 449 2295 1678 534 2978


ใต 100 1395 433 2408 1413 520 2766

ทงประเทศรวม 400 1506 433 2534 1832 761 3601

(เขตเมองและชนบท)

ปรมาณการบรโภคอาหาร*

(กรมตอคนตอวน)

จำานวน

ครวเรอนภาค

คาเฉลย คาเฉลยSD SD97.5th 97.5th

ปรมาณการบรโภคนำาดม*

(มลลลตรตอคนตอวน)

หมายเหต *ปรมาณการบรโภคอาหารและนำาดมของแตละครวเรอนไดมาจากคาเฉลยของปรมาณการบรโภค 4 วน



1413 มลลลตรตอคนตอวน ตามลำาดบ และท 97.5 เปอรเซนไทล สงสด คอ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ รองลงมาคอ

ภาคกลาง เหนอ และใต เทากบ 3936, 3507, 2978 และ 2766 มลลลตรตอคนตอวน ตามลำาดบ (ตารางท 2)

สวนท 2 ปรมาณการปนเปอนของ Cd ในอาหารและนำาดม

ปรมาณการปนเปอน Cd ไดจากตวอยางอาหารและนำาดมทเกบจากการบรโภคจรงของครวเรอนทรวม

โครงการ จำานวน 400 ครวเรอน ระยะเวลาศกษา 4 วน รวมตวอยางอาหารทงสน 1,600 ตวอยาง และนำาดม 400 ตวอยาง

ผลการตรวจวเคราะหดงน

ผลวเคราะหปรมาณ Cd ในอาหารเฉลย 4 วนของแตละครวเรอน จำานวน 400 ครวเรอน พบวาทงประเทศ

ไมพบ Cd ในอาหาร จำานวน 72 ครวเรอน คดเปนรอยละ 18 ปรมาณ Cd เฉลยท lower bound, middle bound

และ upper bound เทากบ 0.005, 0.009 และ 0.012 mg/kg ตามลำาดบ (ตารางท 3)

เมอพจารณาปรมาณ Cd ในอาหารเปนรายเขต พบวาเขตเมองไมพบ Cd จำานวน 54 ครวเรอน คดเปน

รอยละ 27 และเขตชนบทไมพบ Cd จำานวน 18 ครวเรอน คดเปนรอยละ 9 พบ Cd ในอาหารเขตชนบทสงกวา

เขตเมอง ปรมาณ Cd เฉลยท lower bound, middle bound และ upper bound เขตเมองเทากบ 0.004, 0.008

และ 0.011 mg/kg ตามลำาดบ และเขตชนบทเทากบ 0.006, 0.010 และ 0.013 mg/kg ตามลำาดบ (ตารางท 3)

เมอพจารณาปรมาณ Cd ในอาหารเปนรายภาค (เขตเมองและเขตชนบท) พบวาภาคกลางและภาคเหนอ

ตรวจพบ Cd ในอาหารทกครวเรอน ภาคตะวนออกเฉยงเหนอไมพบ Cd ในอาหาร จำานวน 44 ครวเรอน คดเปน

รอยละ 44 และภาคใตไมพบ Cd ในอาหารจำานวน 28 ครวเรอน คดเปนรอยละ 28 ปรมาณ Cd เฉลยท lower

bound, middle bound และ upper bound ภาคกลางจะมคาเทากนทงหมดเทากบ 0.009 mg/kg ภาคเหนอ

เทากบ 0.007, 0.010 และ 0.013 mg/kg ตามลำาดบ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอเทากบ 0.003, 0.004 และ 0.005

mg/kg ตามลำาดบ และภาคใตเทากบ 0.003, 0.012 และ 0.021 mg/kg ตามลำาดบ พบปรมาณ Cd ในอาหาร

เฉลยท middle bound สงสดคอ ภาคใต รองลงมาคอ ภาคเหนอ ภาคกลาง และภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

ตามลำาดบ (ตารางท 3)

ผลวเคราะหปรมาณการปนเปอน Cd ในนำาดมของครวเรอน จาก 400 ครวเรอน (จำานวน 400 ตวอยาง)

พบวานำาดมสวนใหญไมพบ Cd หรอพบปรมาณตำามาก ทงประเทศตรวจไมพบ Cd จำานวน 370 ครวเรอน คดเปน

รอยละ 92.5 ปรมาณ Cd เฉลยท lower bound, middle bound และ upper bound เทากบ 4 × 10-5, 7 × 10-4

และ 0.001 mg/L ตามลำาดบ (ตารางท 4)

เมอพจารณาปรมาณ Cd ในนำาดมเปนรายเขต พบวาเขตเมองตรวจไมพบ Cd จำานวน 194 ครวเรอน

คดเปนรอยละ 97.0 และเขตชนบทตรวจไมพบ Cd จำานวน 176 ครวเรอน คดเปนรอยละ 88.0 ปรมาณ Cd

เฉลยท lower bound, middle bound และ upper bound เขตเมองเทากบ ไมพบ, 6 × 10-4 และ 0.001 mg/L

ตามลำาดบ และเขตชนบทเทากบ 7 × 10-5, 7 × 10-4 และ 0.001 mg/L ตามลำาดบ (ตารางท 4)

เมอพจารณาปรมาณ Cd ในนำาดมเปนรายภาค (เขตเมองและเขตชนบท) พบวาภาคกลางและเหนอ

ตรวจไมพบ Cd ทกครวเรอน ภาคตะวนออกเฉยงเหนอตรวจไมพบ Cd จำานวน 81 ครวเรอน คดเปนรอยละ 81.0

และภาคใตตรวจไมพบ Cd จำานวน 89 ครวเรอน คดเปนรอยละ 89.0 ปรมาณ Cd เฉลยท lower bound, middle

bound และ upper bound ภาคกลางเทากบ ไมพบ, 5 × 10-4 และ 0.001 mg/L ตามลำาดบ ภาคเหนอเทากบ

ไมพบ, 0.002 และ 0.003 mg/L ตามลำาดบ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอเทากบ 8 × 10-5, 6 × 10-4 และ 0.001 mg/L

ตามลำาดบ และภาคใตเทากบ 6 × 10-5, 1 × 10-4 และ 2 × 10-4 mg/L ตามลำาดบ (ตารางท 4)



ตารา

งท 3

ปรม

าณกา

รปนเ

ปอนแ

คดเม

ยมใน

อาหา

ร

ภาค

Min

-max

Min

-max

Min

-max

คาเฉ

ลยคา

เฉลย

คาเฉ

ลย

ไมพบ

แคดเ

มยม*

ทงหม

ด

จำานว

นครว

เรอน

SDSD

SD

เขตเ

มอง

กล

าง

50

0 0.

003-

0.05

6 0.

007

0.00

7 0.

003-

0.05

6 0.

007

0.00

7 0.

003-

0.05

6 0.

007

0.00

7

เหนอ

50

0

ไมพ

บ-0.

054

0.00

6 0.

009

0.00

4-0.

058

0.00

9 0.

008

0.00

8-0.

061

0.01

3 0.

008

ตะ

วนออ

กเฉย

งเหน

อ

50

43

ไมพ

บ-0.

020

0.00

1 0.

003

0.00

1-0.

021

0.00

2 0.

003

0.00

2-0.

022

0.00

3 0.

003

ใต

50

11

ไม

พบ-

0.05

0 0.

002

0.00

8 0.

002-

0.05

6 0.

012

0.00

9 0.

004-

0.62

5 0.

022

0.01

3

ทงปร

ะเทศ

(เข

ตเมอ

ง)

200

54

ไมพบ-

0.05

6 0.

004

0.00

8 0.

001-

0.05

8 0.

008

0.00

8 0.

002-

0.62

5 0.

011

0.01

1เข

ตชนบ

ท

กลาง

50

0

0.00

3-0.

155

0.01

0 0.

022

0.00

3-0.

155

0.01

0 0.

022

0.00

3-0.

155

0.01

0 0.

022

เห

นอ

50

0 ไม

พบ-

0.05

5 0.

008

0.01

1 0.

004-

0.05

5 0.

011

0.00

9 0.

008-

0.05

5 0.

014

0.00

9

ตะวน

ออกเ

ฉยงเ

หนอ

50

1

ไมพ

บ-0.

035

0.00

5 0.

008

0.00

1-0.

036

0.00

7 0.

008

0.00

2-0.

036

0.00

8 0.

007

ใต

50

17

ไม

พบ-

0.04

7 0.

003

0.00

8 0.

005-

0.06

4 0.

012

0.01

0 0.

009-

0.08

1 0.

020

0.01

1

ทงปร

ะเทศ

(เข

ตชนบ

ท)

200

18

ไมพบ-

0.15

5 0.

006

0.01

4 0.

001-

0.15

5 0.

010

0.01

3 0.

002-

0.15

5 0.

013

0.01

4รว

มเขต

เมอง

และช

นบท

กลาง

10

0 0

0.00

3-0.

155

0.00

9 0.

016

0.00

3-0.

155

0.00

9 0.

016

0.00

3-0.

155

0.00

9 0.

016

เห

นอ

100

0 ไม

พบ-

0.05

5 0.

007

0.01

0 0.

004-

0.05

8 0.

010

0.00

9 0.

008-

0.06

1 0.

013

0.00

8

ตะวน

ออกเ

ฉยงเ

หนอ

10

0 44

ไม

พบ-

0.03

5 0.

003

0.00

7 0.

001-

0.03

6 0.

004

0.00

6 0.

002-

0.03

6 0.

005

0.00

6

ใต

100

28

ไมพ

บ-0.

050

0.00

3 0.

008

0.00

2-0.

064

0.01

2 0.

009

0.00

4-0.

081

0.02

1 0.

012

ทงปร

ะเทศ

รวม

(เขต

เมอง

และช

นบท)

40

0 72

ไม

พบ-

0.15

5 0.

005

0.01

1 0.

001-

0.15

5 0.

009

0.01

1 0.

002-

0.15

5 0.

012

0.01

3

Upp

er b

ound

***

Mid

dle

boun

d***

ปรมา

ณแค

ดเมย

มในอ

าหาร

** (

มลลก

รมตอ

กโลก

รม)

Low

er b

ound

***

หมาย

เหต

* ตร

วจพ

บปรม

าณแค

ดเมย

มตำาก

วา L

OD

**

ปรม

าณแค

ดเมย

มอาห

ารขอ

งแตล

ะครว

เรอน

ไดมา

จากค

าเฉล

ย 4

วน (

คำานว

ณจา

กขอม

ลทงห

มดทง

ทพบแ

ละไม

พบ)

**

* lo

wer

bou

nd ค

อ ขอ

มลทม

คาตำา

กวา

LOD

และ

LO

Q ใ

ชคาเ

ทากบ

“ 0

”, m

iddl

e bo

und

คอ ข

อมลท

มคาต

ำากวา

LO

D ห

รอ L

OQ

ใชค

าเทา

กบ “

1/2

LOD

หรอ

1/2

LOQ

”

upp

er b

ound

คอ

ขอมล

ทมคา

ตำากว

า LO

D ห

รอ L

OQ

ใชค

าเทา

กบ “

LOD

หรอ

LO

Q”

ภ

าคกล

าง L

OD

= 0

.000

2 m

g/kg

และ

LO

Q =

0.0

01 m

g/kg

ภาค

เหนอ

LO

D =

0.0

01 m

g/kg

และ

LO

Q =

0.0

1 m

g/kg

ภาค

ตะวน

ออกเ

ฉยงเ

หนอ

LOD

= 0

.002

mg/

kg

แ

ละ L

OQ

= 0

.01

mg/

kg แ

ละภา

คใต

(2 ห

นวยง

าน)

LOD

= 0

.004

mg/

kg แ

ละ L

OQ

= 0

.025

mg/

kg, L

OD

= 0

.012

mg/

kg แ

ละ L

OQ

= 0

.062

5 m

g/kg



ตารา

งท 4

ปรม

าณกา

รปนเ

ปอนแ

คดเม

ยมใน

นำาดม

ภาค

Min

-max

Min

-max

Min

-max

คาเฉ

ลยคา

เฉลย

คาเฉ

ลย

ไมพบ

แคดเ

มยม*

SDSD

SD

เขตเ

มอง

กลา

ง

50

50

ไมพ

บ ไม

พบ

- 5×

10-4

5×

10-4

-

0.00

1 0.

001

- เห

นอ

50

50

ไมพ

บ ไม

พบ

- 0.

002

0.00

2 -

0.00

3 0.

003

- ต

ะวนอ

อกเฉ

ยงเห

นอ

50

48

ไมพ

บ ไม

พบ

- 5×

10-4

-0.0

01

5×10

-4

1×10

-4

0.00

1-0.

002

0.00

1 2×

10-4

ใต

50

46

ไม

พบ

ไมพ

บ -

5×10

-5-

5×10

-4

8×10

-5

1×10

-4

1×10

-4-0

.001

2×

10-4

2×

10-4

ทงปร

ะเทศ

(เข

ตเมอ

ง)

200

194

ไมพบ

ไมพบ

- 5×

10-5-

0.00

1 6×

10-4

5×10

-4

1×10

-4-0

.003

0.

001

0.00

1เข

ตชนบ

ท

ก

ลาง

50

50

ไม

พบ

ไมพ

บ -

5×10

-4

5×10

-4

- 0.

001

0.00

1 -

เหนอ

50

50

ไม

พบ

ไมพ

บ -

0.00

2 0.

002

- 0.

003

0.00

3 -

ตะว

นออก

เฉยง

เหนอ

50

33

ไม

พบ-

0.00

2 2×

10-4

5×

10-4

5×

10-4

-0.0

02

8×10

-4

4×10

-4

0.00

1-0.

002

0.00

1 5×

10-4

ใต

50

43

ไม

พบ-

0.00

2 1

×10-4

5×

10-4

5×

10-5

-0.0

02

7×10

-4

6×10

-4

1×10

-4-0

.002

2×

10-4

5×

10-4

ทงปร

ะเทศ

(เข

ตชนบ

ท)

200

176

ไมพบ-

0.00

2 7×

10-5

4×10

-4

5×10

-5-0

.002

7×

10-4

6×10

-4

1×10

-4-0

.003

0.

001

0.00

1รว

มเขต

เมอง

และช

นบท

กลา

ง

100

100

ไมพ

บ ไม

พบ

ไมพ

บ 5×

10-4

5×

10-4

-

0.00

1 0.

001

- เห

นอ

100

100

ไมพ

บ ไม

พบ

ไมพ

บ 0.

002

0.00

2 -

0.00

3 0.

003

- ต

ะวนอ

อกเฉ

ยงเห

นอ

100

81

ไมพ

บ-0.

002

8×10

-5

4×10

-4

5×10

-4-0

.002

6×

10-4

3×

10-4

0.

001-

0.00

2 0.

001

4×10

-4

ใต

10

0 89

ไม

พบ-

0.00

2 6×

10-5

3×

10-4

5×

10-5

-0.0

02

1×10

-4

3×10

-4

1×10

-4-0

.002

2×

10-4

4×

10-4

ทงปร

ะเทศ

รวม

(เขต

เมอง

และช

นบท)

40

0 37

0 ไม

พบ-

0.00

2 4×

10-5

3×10

-4

5×10

-5-0

.002

7×

10-4

6×10

-4

1×10

-4-0

.003

0.

001

0.00

1

Upp

er b

ound

**M

iddl

e bo

und*

*

ปรมา

ณแค

ดเมย

มในน

ำาดม

(มลล

กรมต

อลตร

)

Low

er b

ound

**

หมาย

เหต

* ตร

วจพ

บปรม

าณแค

ดเมย

มตำาก

วา L

OD

** lo

wer

bou

nd ค

อ ขอ

มลทม

คาตำา

กวา

LOD

และ

LO

Q ใ

ชคาเ

ทากบ

“0”

mid

dle

boun

d คอ

ขอม

ลทมค

าตำาก

วา L

OD

หรอ

LO

Q ใ

ชคาเ

ทากบ

“1/

2 LO

D ห

รอ 1

/2 L

OQ

”

upp

er b

ound

คอ

ขอมล

ทมคา

ตำากว

า LO

D ห

รอ L

OQ

ใชค

าเทา

กบ “

LOD

หรอ

LO

Q”

(คำาน

วณจา

กขอม

ลทงห

มดทง

ทพบแ

ละไม

พบ)

ภ

าคกล

างแล

ะภาค

ตะวน

ออกเ

ฉยงเ

หนอ

LOD

= 0

.001

mg/

L แล

ะ LO

Q =

0.0

02 m

g/L

ภาคเ

หนอ

LOD

= 0

.003

mg/

L แล

ะ LO

Q =

0.0

1 m

g/L

และภ

าคใต

(2

หนวย

งาน)

LO

D =

0.0

001

mg/

L แล

ะ LO

Q =

0.0

01 m

g/L,

LO

D =

0.0

001

mg/

L แล

ะ LO

Q =

0.0

005

mg/

L

ทงหม

ด

จำานว

นครว

เรอน



สวนท 3 ปรมาณการไดรบสมผส Cd จากอาหารและนำาดมทบรโภคประจำาวน

ผลการศกษาปรมาณการไดรบสมผส Cd จากอาหารของคนไทย มคาเฉลยท lower bound, middle

bound และ upper bound ทงประเทศเทากบ 7.8, 12.8 และ 17.9 µg/person/day ตามลำาดบ เขตเมองเทากบ

5.7, 10.7 และ 15.8 µg/person/day ตามลำาดบ และเขตชนบทเทากบ 9.9, 15.0 และ 20.0 µg/person/day

ตามลำาดบ การไดรบสมผส Cd จากอาหารเฉลยเขตชนบทสงกวาเขตเมอง (ตารางท 5)

เมอพจารณาการไดรบสมผส Cd จากอาหารเปนรายภาค (เขตเมองและเขตชนบท) มคาเฉลยท lower

bound, middle bound และ upper bound ภาคกลางมคาเทากนทงหมดเทากบ 11.9 µg/person/day

ภาคเหนอเทากบ 9.9, 14.9 และ 19.9 µg/person/day ตามลำาดบ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอเทากบ 5.5, 7.4 และ

9.4 µg/person/day ตามลำาดบ และภาคใตเทากบ 3.8, 17.2 และ 30.5 µg/person/day ตามลำาดบ การไดรบ

สมผส Cd จากการบรโภคอาหารเฉลยท middle bound พบสงสด คอ ภาคใต รองลงมาคอ ภาคเหนอ ภาคกลาง

และภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ตามลำาดบ (ตารางท 5)

ผลการศกษาปรมาณการไดรบสมผส Cd จากนำาดมของคนไทย มคาเฉลยท lower bound, middle

bound และ upper bound ทงประเทศเทากบ 0.1, 1.3 และ 2.5 µg/person/day ตามลำาดบ เขตเมองเทากบ

ไมพบ, 1.2 และ 2.4 µg/person/day ตามลำาดบ และเขตชนบทเทากบ 0.2, 1.4 และ 2.6 µg/person/day

ตามลำาดบ การไดรบสมผส Cd เฉลยจากนำาดมเขตชนบทสงกวาเขตเมองเลกนอย (ตารางท 5)

เมอพจารณาไดรบสมผส Cd จากนำาดมเปนรายภาค (เขตเมองและเขตชนบท) มคาเฉลยท lower

bound, middle bound และ upper bound ภาคกลางเทากบ ไมพบ, 1.0 และ 2.0 µg/person/day

ภาคเหนอเทากบ ไมพบ, 2.5 และ 5.0 µg/person/day ตามลำาดบ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอเทากบ 0.2, 1.4

และ 2.7 µg/person/day ตามลำาดบ และภาคใตเทากบ 0.1, 0.2 และ 0.3 µg/person/day ตามลำาดบ

การไดรบสมผส Cd เฉลยจากนำาดมท middle bound พบสงสด คอ ภาคเหนอ รองลงมาคอ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

ภาคกลาง และภาคใต ตามลำาดบ (ตารางท 5)

การไดรบสมผส Cd จากการบรโภคประจำาวนโดยรวมปรมาณการไดรบสมผส Cd 2 แหลง คอจากการ

บรโภคอาหารและนำาดม พบวาคนไทยไดรบสมผสเฉลยท lower bound, middle bound และ upper bound

ทงประเทศเทากบ 7.9, 14.1 และ 20.4 µg/person/day ตามลำาดบ เขตเมองเทากบ 5.7, 11.9 และ 18.2 µg/

person/day ตามลำาดบ และเขตชนบทเทากบ 10.1, 16.4 และ 22.6 µg/person/day ตามลำาดบ การไดรบ

สมผส Cd เฉลยจากอาหารและนำาดมเขตชนบทสงกวาเขตเมอง (ตารางท 5)

เมอพจารณาการไดรบสมผส Cd จากอาหารและนำาดมทบรโภคประจำาวนเปนรายภาค (เขตเมองและ

ชนบท) พบวาคนไทยไดรบสมผสเฉลยท lower bound, middle bound และ upper bound ภาคกลางเทากบ 11.9,

12.9 และ 13.9 µg/person/day ตามลำาดบ ภาคเหนอเทากบ 9.9, 17.4 และ 24.9 µg/person/day

ตามลำาดบ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอเทากบ 5.7, 8.8 และ 12.1 µg/person/day ตามลำาดบ และภาคใตเทากบ

3.9, 17.4 และ 30.8 µg/person/day ตามลำาดบ การไดรบสมผส Cd เฉลยจากอาหารและนำาดมท middle

bound พบสงสด คอ ภาคเหนอและภาคใต รองลงมาคอ ภาคกลาง และภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ตามลำาดบ (ตารางท 5)



ตารา

งท 5

ปรม

าณกา

รไดร

บสมผ

สแคด

เมยม

จากก

ารบร

โภคอ

าหาร

และน

ำาดมข

องคน

ไทย

ภาค

Upp

erbo

und

Upp

erbo

und

Upp

erbo

und

Mid

dle

boun

dM

iddl

ebo

und

Mid

dle

boun

dLow

erbo

und

Low

erbo

und

Low

erbo

und

เขตเ

มอง

กลา

ง

10.2

10

.2

10.2

0

1.0

2.1

10.2

11

.2

12.3

เหนอ

8.

2 13

.3

18.4

0

2.5

5.0

8.2

15.8

23

.4 ต

ะวนอ

อกเฉ

ยงเห

นอ

1.0

2.6

4.1

0 1.

2 2.

3 1.

0 3.

8 6.

4 ใ

ต

3.2

16.9

30

.5

0 0.

1 0.

2 3.

2 17

.0

30.7

ทงปร

ะเทศ

(เข

ตเมอ

ง)

5.7

10.7

15

.8

0 1.

2 2.

4 5.

7 11

.9

18.2

เขตช

นบท

กลา

ง

13.5

13

.5

13.5

0

1.0

2.0

13.5

14

.5

15.5

เหนอ

11

.6

16.5

21

.5

0 2.

6 5.

1 11

.6

19.1

26

.6 ต

ะวนอ

อกเฉ

ยงเห

นอ

10.0

12

.3

14.6

0.

4 1.

7 3.

1 10

.4

14.0

17

.7 ใ

ต

4.4

17.4

30

.5

0.2

0.3

0.4

4.6

17.7

30

.9ทง

ประเ

ทศ (

เขตช

นบท)

9.

9 15

.0

20.0

0.

2 1.

4 2.

6 10

.1

16.4

22

.6รว

มเขต

เมอง

และช

นบท

กลา

ง

11.9

11

.9

11.9

0

1.0

2.0

11.9

12

.9

13.9

เหนอ

9.

9 14

.9

19.9

0

2.5

5.0

9.9

17.4

24

.9 ต

ะวนอ

อกเฉ

ยงเห

นอ

5.5

7.4

9.4

0.2

1.4

2.7

5.7

8.8

12.1

ใต

3.

8 17

.2

30.5

0.

1 0.

2 0.

3 3.

9 17

.4

30.8

ทงปร

ะเทศ

รวม

(เขต

เมอง

และช

นบท)

7.

8 12

.8

17.9

0.

1 1.

3 2.

5 7.

9 14

.1

20.4

รวมอ

าหาร

และน

ำาดม

นำาดม

ปรมา

ณกา

รไดร

บสมผ

สแคด

เมยม

เฉลย

(µg/

pers

on/d

ay)

อาหา

ร



ตารา

งท 6

ปรม

าณกา

รไดร

บสมผ

สแคด

เมยม

จากก

ารบร

โภคป

ระจำา

วนขอ

งคนไ

ทยแล

ะรอย

ละขอ

ง P

TMI

ภาค

รอยล

ะขอ

งPT

MI

รอยล

ะขอ

งPT

MI

รอยล

ะขอ

งPT

MI

ปรมา

ณได

รบสม

ผสเฉ

ลยตอ

เดอน

**(µ

g/kg

bw

/m

onth

)

ปรมา

ณได

รบสม

ผสเฉ

ลยตอ

เดอน

**(µ

g/kg

bw

/m

onth

)

ปรมา

ณได

รบสม

ผสเฉ

ลยตอ

เดอน

**(µ

g/kg

bw

/m

onth

)

ปรมา

ณได

รบสม

ผสเฉ

ลยตอ

วน*

(µg/

kg b

w/

day)

ปรมา

ณได

รบสม

ผสเฉ

ลยตอ

วน*

(µg/

kg b

w/

day)

ปรมา

ณได

รบสม

ผสเฉ

ลยตอ

วน*

(µg/

kg b

w/

day)

เขตเ

มอง

กลา

ง

0.18

5.

28

21

0.19

5.

79

23

0.21

6.

36

25 เห

นอ

0.14

4.

24

17

0.27

8.

17

33

0.40

12

.10

48 ต

ะวนอ

อกเฉ

ยงเห

นอ

0.02

0.

52

2 0.

07

1.97

8

0.11

3.

31

13 ใ

ต

0.06

1.

66

7 0.

29

8.79

35

0.

53

15.8

8 64

ทงปร

ะเทศ

(เข

ตเมอ

ง)

0.10

2.

95

12

0.21

6.

16

25

0.31

9.

41

38เข

ตชนบ

ท

กลา

ง

0.23

6.

98

28

0.25

7.

50

30

0.27

8.

02

32 เห

นอ

0.20

6.

00

24

0.33

9.

88

40

0.46

13

.76

55 ต

ะวนอ

อกเฉ

ยงเห

นอ

0.18

5.

38

22

0.24

7.

24

29

0.31

9.

16

37 ใ

ต

0.08

2.

38

10

0.31

9.

16

37

0.53

15

.98

64ทง

ประเ

ทศ (

เขตช

นบท)

0.

17

5.22

21

0.

28

8.48

34

0.

39

11.6

9 47

รวมเ

ขตเม

องแล

ะชนบ

ท

กลา

ง

0.21

6.

16

25

0.22

6.

67

27

0.24

7.

19

29 เห

นอ

0.17

5.

12

20

0.30

9.

00

36

0.43

12

.88

52 ต

ะวนอ

อกเฉ

ยงเห

นอ

0.10

2.

95

12

0.15

4.

55

18

0.21

6.

26

25 ใ

ต

0.07

2.

02

8 0.

30

9.00

36

0.

53

15.9

3 64

ทงปร

ะเทศ

รวม

(เขต

เมอง

และช

นบท)

0.

14

4.09

16

0.

24

7.29

29

0.

35

10.5

5 42

Upp

er b

ound

(อา

หารแ

ละนำา

ดม)

Mid

dle

boun

d (อ

าหาร

และน

ำาดม)

Low

er b

ound

(อา

หารแ

ละนำา

ดม)

หมาย

เหต

* ปร

มาณ

การไ

ดรบส

มผสเ

ฉลยต

อวน

หนวย

µg/

kg b

w/d

ay ค

ำานวณ

จากป

รมาณ

การไ

ดรบส

มผสเ

ฉลยต

อวน

หนวย

µg/

pers

on/d

ay ห

ารดว

ยนำาห

นกตว

เฉลย

คนไท

ย 58

กโล

กรม

**

ปรม

าณกา

รไดร

บสมผ

สเฉล

ยตอเ

ดอน

หนวย

µg/

kg b

w/m

onth

คำาน

วณจา

กปรม

าณกา

รไดร

บสมผ

สเฉล

ยตอว

น หน

วย µ

g/kg

bw

/day

คณ

ดวย

30 ว

น



2. การอธบายลกษณะความเสยง (Risk Characterization) แบบเชงกำาหนด (deterministic)

คนไทยไดรบสมผส Cd จากการทบรโภคประจำาวน (อาหารและนำาดม) คาเฉลยท lower bound,

middle bound และ upper bound ทงประเทศเทากบ 0.14, 0.24 และ 0.35 µg/kg bw/day ตามลำาดบ

หรอ 4.09, 7.29 และ 10.55 µg/kg bw/month ตามลำาดบ และคดเปนรอยละของ PTMI เทากบ 16, 29 และ

42 ตามลำาดบ (ตารางท 6)

การไดรบสมผส Cd จากการบรโภคประจำาวนของคนไทยเปนรายเขต พบคาเฉลยท lower bound,

middle bound และ upper bound เขตเมองเทากบ 0.10, 0.21 และ 0.31 µg/kg bw/day ตามลำาดบ หรอ

2.95, 6.16 และ 9.41 µg/kg bw/month ตามลำาดบ และคดเปนรอยละของ PTMI เทากบ 12, 25 และ 38

ตามลำาดบ เขตชนบทเทากบ 0.17, 0.28 และ 0.39 µg/kg bw/day ตามลำาดบ หรอ 5.22, 8.48 และ 11.69 µg/kg

bw/month ตามลำาดบ และคดเปนรอยละของ PTMI เทากบ 21, 34 และ 47 ตามลำาดบ (ตารางท 6)

การไดรบสมผส Cd จากการบรโภคประจำาวนของคนไทยเปนรายภาค (เขตเมองและชนบท) พบคาเฉลย

ท lower bound, middle bound และ upper bound ภาคกลางเทากบ 0.21, 0.22 และ 0.24 µg/kg bw/day

ตามลำาดบ หรอ 6.16, 6.67 และ 7.19 µg/kg bw/month ตามลำาดบ และคดเปนรอยละของ PTMI เทากบ

25, 27 และ 29 ตามลำาดบ ภาคเหนอเทากบ 0.17, 0.30 และ 0.43 µg/kg bw/day ตามลำาดบ หรอ 5.12, 9.00

และ 12.88 µg/kg bw/month ตามลำาดบ และคดเปนรอยละของ PTMI เทากบ 20, 36 และ 52 ตามลำาดบ

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอเทากบ 0.10, 0.15 และ 0.21 µg/kg bw/day ตามลำาดบ หรอ 2.95, 4.55 และ 6.26

µg/kg bw/month ตามลำาดบ และคดเปนรอยละของ PTMI เทากบ 12, 18 และ 25 ตามลำาดบ และภาคใต

เทากบ 0.07, 0.30 และ 0.53 µg/kg bw/day ตามลำาดบ หรอ 2.02, 9.00 และ 15.93 µg/kg bw/month

ตามลำาดบ และคดเปนรอยละของ PTMI เทากบ 8, 36 และ 64 ตามลำาดบ (ตารางท 6)

ซงอธบายลกษณะความเสยงไดวา โดยภาพรวมแลวคนไทยยงคงปลอดภยจาก Cd ทไดรบจากการบรโภค

ประจำาวน เนองจากปรมาณการไดรบสมผส Cd ตำากวาคา PTMI ท JECFA กำาหนดไว

วจารณ

การสำารวจปรมาณการบรโภคดวยวธ duplicate portion นนนำาหนกอาหารทสมาชกบรโภคคำานวณจาก

นำาหนกอาหารกอนและหลงการบรโภค จงทำาใหไดขอมลปรมาณการบรโภคทจรง และปรมาณ Cd ในอาหารกได

จากการวเคราะหอาหารทสมาชกบรโภคจรงในแตละวน ทำาใหปรมาณการไดรบสมผสทคำานวณนนเปนคาการไดรบ

สมผสจรงของแตละครวเรอน สำาหรบระยะเวลาในการสำารวจ 4 วน ซงงานวจยนลดจำานวนวนลงจากทองคการ

อนามยโลก (WHO) แนะนำาระยะเวลาในการศกษาแบบ duplicate portion นน ควรไมนอยกวา 7 วน(17) เนองจาก

โครงการนตองการศกษาใหครอบคลมทง 4 ภาคของประเทศ ดวยงบประมาณทจำากด งานวจยนเปนการบรณาการ

รวมกบศนยวทยาศาสตรการแพทย 7 แหง จงไดมการกำาหนดแนวทางปฏบตงาน อบรม และฝกปฏบตใหแก

เจาหนาทกอนปฏบตจรง โดยดำาเนนการนำารอง (pilot study) ทจงหวดนนทบร ในการเกบขอมลการบรโภค การเกบ

ตวอยางอาหารและนำาดม เพอใหทราบปญหาและอปสรรค และทำาการแกไขใหไดวธการทเหมาะสมสอดคลองและ

ถกตองสำาหรบนำาไปปฏบตในแนวทางเดยวกน นอกจากนกอนจะดำาเนนการสำารวจทกครงเจาหนาทจะตองจดการอบรม

ใหแกสมาชกครวเรอนทรวมโครงการ เพอใหบนทกนำาหนกบรโภคและเกบตวอยางไดถกตอง สำาหรบวธวเคราะหทใช

ในการหาปรมาณ Cd นนตองสามารถตรวจวเคราะห Cd ในระดบตำาๆ เนองจากอาหารและนำาดมสวนใหญจะพบ

ปรมาณตำา ยกเวนแหลงทมการปนเปอน Cd การศกษานมหลายหนวยงานทรวมตรวจวเคราะหปรมาณ Cd ดงนน

การประเมนปรมาณการไดรบสมผสอาจเกดความคลาดเคลอนไดเนองจาก LOD และ LOQ ทแตกตางกน ทงนได

คำานวณคาปรมาณแคดเมยม 3 ระดบคอ ตำา (lower bound) กลาง (middle bound) และสง (upper bound)

ซงสามารถครอบคลมปรมาณการไดรบสมผสทจะเกดความคลาดเคลอนขนเนองจาก LOD และ LOQ ทแตกตางกน



จากการศกษาไดรบสมผส Cd จากการบรโภคอาหารของประเทศตางๆ เชน ประเทศจนทศกษาการไดรบ

สมผสจากการบรโภคอาหารโดยใช 2 วธคอ dietary recall และ food duplicate diet ในผใหญมคาเฉลย เทากบ

0.21 และ 0.26 µg/kg bw/day ตามลำาดบ(21) ประเทศเกาหล ศกษาการไดรบสมผสดวยวธ Total diet Study

เทากบ 0.26 µg/kg bw/day(22) ประเทศฝรงเศส ศกษาการไดรบสมผสดวยวธ Total diet Study ในผใหญ

มคาเฉลยเทากบ 0.16 µg/kg bw/day(23) และประเทศสวเดน การไดรบสมผส Cd ในผใหญมคามธยฐาน เทากบ

0.93 µg/kg bw/week หรอ 0.13 µg/kg bw/day(24) เมอเปรยบเทยบการไดรบสมผส Cd จากการบรโภคประจำาวน

ของคนไทยในงานวจยน ซงปรมาณไดรบสมผส Cd จากการบรโภคประจำาวนของคนไทยเฉลยท middle bound เทากบ

0.24 µg/kg bw/day พบวาประเทศในแถบเอเชยจะไดรบสมผส Cd ไมแตกตางกน แตจะไดรบสมผส Cd สงกวา

เมอเทยบกบประเทศแถบยโรป และสำาหรบขอมลในประเทศไทยทศกษาการไดรบสมผสดวยวธ Total diet Study

เมอ พ.ศ. 2542 - 2544 พบวาปรมาณ Cd ทไดรบจากการบรโภคอาหารเทากบ 0.29, 0.13 และ 0.08 µg/kg

bw/day(14) (คดทนำาหนกตวเฉลย 58 กโลกรม) ซงเมอเปรยบเทยบปรมาณการไดสมผส Cd ทศกษาดวยวธ

duplicate portion ในครงนกบวธ Total diet Study พบวาป พ.ศ. 2542 มคาใกลเคยงกน แตเนองดวยเปน

การศกษาในชวงเวลาทแตกตางกนจงเปรยบเทยบทงสองวธการศกษาไมไดชดเจน

จากการสำารวจปรมาณบรโภคเฉลยแตละภาคของอาหารและนำาดมมคาสงสดและตำาสดตางกน เทากบ 1.2

และ 1.6 เทา ตามลำาดบ และพบวาปรมาณ Cd ทพบในนำาดมตำาเมอเทยบกบอาหาร ท middle bound คาเฉลย

จะแตกตางกนประมาณ 13 เทา และทคาสงสดจะแตกตางกนประมาณ 78 เทา ดงนนปรมาณการไดรบสมผส Cd

จากการบรโภคประจำาวนของคนไทยนนจงขนอยกบปรมาณ Cd ทปนเปอนในอาหารเปนหลก เนองจากปรมาณ Cd

ทพบในนำาดมตำามากและปรมาณการบรโภคกไมแตกตางกนมาก

ภาพรวมคนไทยสวนใหญยงคงปลอดภยจาก Cd ทไดรบจากการบรโภคประจำาวน (อาหารและนำาดม)

เนองจากปรมาณ Cd ทไดรบตำากวาคา PTMI ท JECFA กำาหนดไว 25 µg/kg bw/month จากการสำารวจ 400

ครวเรอน พบวาปรมาณ Cd ในอาหารจะพบสงเพยงบางครวเรอนและบางวนเทานน ซงเปนสาเหตททำาใหการไดรบ

สมผส Cd ของครวเรอนนนสง และรายการอาหารทครวเรอนบรโภคในวนนนจะคลายกน คอ มอาหารทะเลในรายการ

อาหารทบรโภค เชน ปลาหมก หอยแครง ปทะเล และปลาท นอกจากนนยงมปลาดกและเหด ซงอาหารเหลาน

เปนแหลงทพบ Cd สง(7-8) นอกจากนกลมคนงานทตองสมผสกบ Cd และคนทสบบหรมโอกาสไดรบ Cd เพมขนอก

จากการหายใจและสมผสทางผวหนง ทงนถาผบรโภคมภาวะทางโภชนาการทดไมขาดสารอาหารจำาพวกวตามนด

แคลเซยม สงกะส ทองแดง และเหลก จะชวยลดการดดซมและการสะสม Cd ในรางกายได

สรป

จากการประเมนความเสยงของ Cd จากการบรโภคประจำาวนของคนไทยใชวธการสำารวจปรมาณ

การบรโภคและเกบตวอยางอาหารและนำาดมจากครวเรอนแบบ duplicate portion ประชากรทศกษาสมจาก 4 ภาค

ของประเทศไทย รวม 400 ครวเรอน จำานวน 1,241 คน พบวาคนไทยไดรบสมผส Cd เฉลยท middle bound

เทากบ 14.1 µg/person/day หรอ 0.24 µg/kg bw/day หรอ 7.29 µg/kg bw/month (นำาหนกประชากร

เฉลย 58 กโลกรม) เมอเปรยบเทยบกบคาความปลอดภยท JECFA กำาหนด (PTMI 25 µg/kg bw/month)

สรปไดวาโดยภาพรวมแลวคนไทยไดรบสมผส Cd จากการบรโภคประจำาวนในระดบทปลอดภย ปรมาณ Cd

ทคนไทยไดรบคดเปนรอยละ 29 ของคาความปลอดภยท JECFA กำาหนด และขอมลการประเมนความเสยงน

สามารถนำาไปใชประกอบการพจารณากำาหนดมาตรฐานแคดเมยมในอาหารในประเทศ และพจารณาปรบแกมาตรฐาน

ระหวางประเทศใหเหมาะสมและปลอดภย



กตตกรรมประกาศ

ขอขอบคณ หองปฏบตการอาหารของศนยวทยาศาสตรการแพทยท 1 เชยงใหม ศนยวทยาศาสตรการแพทย

ท 3 นครสวรรค ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 5 สมทรสงคราม ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 8 อดรธาน

ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 9 นครราชสมา ศนยวทยาศาสตรการแพทยท 11 สราษฎรธาน และศนยวทยาศาสตร

การแพทยท 12/1 ตรง เจาหนาทของเทศบาล องคการบรหารสวนตำาบล และโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพตำาบล

ในพนททดำาเนนการสำารวจทง 8 จงหวด นางสาวพรรณทพย ตยพนธ นายพพฒน นพคณ นางสาวมยร อรารงโรจน

นางกาญจนา พนธเวช นายสมพร ทญชวะ และเจาหนาทฝายสารพษสารปนเปอนและไดออกซนทกทาน ทใหความ

รวมมอในการดำาเนนการศกษาวจยครงนจนบรรลผลสำาเรจดวยด

เอกสารอางอง

1. Jarup L. Hazards of heavy metal contamination. Br Med Bull 2003; 68: 167-82. 2. European Food Safety Authority. Cadmium dietary exposure in the European population.

EFSA Journal [online]. 2012 [cited 2016 Nov 15]; 10(1): [37 pp]. Available from: URL: http:// onlinelibrary.wiley.com/doi/10.2903/j.efsa.2012.2551/epdf.

3. United Nations Environment Programme, Chemicals Branch, DTIE. Final review of scientific information on cadmium [online]. 2010 [cited 2016 Nov 15]. Available from: URL: http://drustage.unep.org/chemicalsandwaste/sites/unep.org.chemicalsandwaste/files/publications/GAELP_PUB_UNEP_GC26_INF_11_Add_2_Final_UNEP_Cadmium_review_and_apppendix_Dec_2010.pdf.

4. IPCS INCHEM. Environmental health criteria 134, cadmium. Geneva: World Health Organization; 1992. [cited 2016 Sep 1]. Available from: URL: http://www.inchem.org/documents/ehc/ehc/ehc134.htm.

5. European Food Safety Authority. Scientific opinion cadmium in food scientific opinion of the panel on contaminants in the food chain. The EFSA Journal [Internet]. 2009 [cited 2016 Sep 1]; 980: 1-139. Available from: URL: http://www.efsa.europa.eu/sites/default/files/scientific_output/files/main_documents/980.pdf.

6. Godt J, Scheidig F, Grosse-Siestrup C, Esche V, Brandenburg P, Reich A, et al. The toxicity of cadmium and resulting hazards for human health. J Occup Med Toxicol [online]. 2006 [cited 2016 August 11]; 1(22): [6 screens]. Available from: URL: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1578573/pdf/1745-6673-1-22.pdf.

7. Jarup L, Akesson A. Current status of cadmium as an environmental health problem. Toxicol Appl Pharmacol 2009; 238(3): 201-8.

8. World Health Organization, Food and Agriculture Organization of the United Nations. Joint FAO/ WHO food standards programme, Discussion paper on cadmium (CX/FAC 99/21). The Hague, Netherlands; 22-26 March 1999.

9. U.S. Department of Health and Human Services. Toxicological profile for cadmium. Atlanta, Georgia: Agency for Toxic Substance and Disease Registry; 2012.

10. Norwegian Scienticfic Committee for Food Safety. Risk assessment of dietary cadmium exposure in the Norwegian population. [online]. 2015 [cited 2016 Sep 1]; [101 screens]. Available from: URL: http://www.vkm.no/dav/07cfa5d365.pdf



11. Olsson IM, Bensryd I, Lundh T, Ottosson H, Skerfving S, Oskarsson A. Cadmium in blood and urine-impact of sex, age, dietary intake, iron status, and former smoking-association of renal effects. Environ Health Perspect 2002; 110(12): 1185-90.

12. International Agency for Research on Cancer WHO. IARC Monographs on the evaluation of carcinogenic risk to humans. [online]. [cited 2016 Sep 1]. Available from: URL: http://monographs.iarc.fr/ENG/Classification/latest_classif.php

13. WHO. Evaluations of the joint FAO/WHO expert committee on food additives (JECFA), Cadmium. [online]. 2013 [cited 2016 Sep 1]; [1 screens]. Available from: URL: http://apps.who.int/food-additives-contaminants-jecfa-database/chemical.aspx?chemID=1376

14. มยร อรารงโรจน, ประกาย บรบรณ, พนาวลย กลงกลางดอน. การศกษาปรมาณโลหะเปนพษในอาหารทคนไทย บรโภคตอวน ระหวาง พ.ศ. 2542-2544. ว กรมวทย พ 2548; 47(4): 234-47.

15. ประกาศกระทรวงสาธารณสข ฉบบท 98 (พ.ศ. 2529) เรอง มาตรฐานอาหารทมสารปนเปอน. ราชกจจานเบกษา เลมท 103 ตอนท 23 ง ฉบบพเศษ (วนท 16 กมภาพนธ 2529)

16. World Health Organization. Application of risk analysis to food standard issue. Report of the joint FAO/WHO expert consultation. Geneva, Switzerland. 13-17 March 1995 [online]. [cited 2016 Sep 1]; [45 screens]. Available from: URL: http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/58913/1/WHO_FNU_FOS_95.3.pdf

17. World Health Organization. Guideline for the study of dietary intake of chemical contaminants. Geneva: World Health Organization; 1985.

18. AOAC International. AOAC official method 999.10 lead, cadmium, zinc, copper and iron in foods. In: Horwitz W, Latimer GW, editors. Official method of analysis of AOAC international. 18th ed. Maryland: AOAC International; 2011. Chapter 9 p.16-19.

19. American Public Health Association. Standard methods for the examination of water and wastewater. 22nd ed. Maryland: American Public Health Association; 2012.

20. สำานกมาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแหงชาต. ขอมลการบรโภคอาหารของประเทศไทย. [ออนไลน]. 2559 [สบคน 1 ก.พ. 2560]. เขาถงไดจาก : URL: http://www.acfs.go.th/document/download_document/FCDT.pdf

21. Liu P, Wang CN, Song XY, Wu YN. Dietary intake of lead and cadmium by children and adults-result calculated from dietary recall and available lead/cadmium level in food in comparison to result from food duplicate diet method. Int J Hyg Environ Health 2010; 213(6): 450-7.

22. Lee HS, Cho YH, Park SO, Kye SH, Kim BH, Hahm TS, el al. Dietary exposure of the Korean population to arsenic, cadmium, lead and mercury. J Food Comp Anal 2006; 19: S31-7.

23. Arnich N, Sirot V, Riviere G, Jean J, Noel L, Guerin T, et al. Dietary exposure to trace elements and health risk assessment in the 2nd French total diet study. Food Chem Toxicol 2012; 50(7): 2432-49.

24. Sand S, Becker W. Assessment of dietary cadmium exposure in Sweden and population health concern including scenario analysis. Food Chem Toxicol 2012; 50(3-4): 536-44.



Risk Assessment of Dietary Exposure to

Cadmium in the Thai Population

Panawan Kluengklangdon* Laddawan Rojanapantip* Kannika Jittiyossara*

Nontarat Pornsapmanee** Pinnaree Chinwattanawong*** and Khemikar Hemloha******BureauofQualityandSafetyofFood,DepartmentofMedicalSciences,TiwanonRoad,Nonthaburi

11000.

**RegionalMedicalSciencesCenter12/1(Trang),AmphoeMuang,Trang92000

***RegionalMedicalSciencesCenter1(ChiangMai),AmphoeMaerim,ChiangMai50180

****RegionalMedicalSciencesCenter11(SuratThani),AmphoeMuang,SuratThani84100,Thailand.

ABSTRACT Cadmium (Cd) is often found in almost foods and its contamination level depends on the type of food and the contamination in environment. Food consumption is the main source of cadmium intake for people who do not smoke or work in contaminated areas. The cadmium has been classified as a human carcinogen. In 2010, the Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives (JECFA) established a provisional tolerable monthly intake (PTMI) on cadmium exposure of 25 µg/kg body weight/month. This research had been carried out during 2011 - 2013 and aimed at assessing the risk of cadmium exposure via food consumption among Thai population. The current results obtained can be served as a supportive data for establishing Thai regulations as well as supporting improvement of the international standards. In the step of exposure assessment of Cd by duplicate portion method, the food consumption data, sample of food and water were collected from 400 households in four regions of Thailand for a period of 4 days. The total number of 1,241 people, 1,600 samples of food and 400 samples of water were analyzed in this study. The Cd concentration was quantified by Graphite Furnace Atomic Absorption Spectrophotometer and Inductively Coupled Plasma Optical Emission Spectrometer. The results showed that the middle bound mean levels of cadmium found in food and water samples were 0.009 mg/kg and 7 × 10-4 mg/L respectively and the mean intakes of food and water were 1,506 g/person/day and 1,832 mL/person/day, respectively. The middle bound mean dietary exposure across Thai consumers was 7.29 µg/kg body weight/month (average body weight of 58 kg) which was equal to 29% of the PTMI value. In conclusion, Thai consumers are still safe from cadmium exposure through food consumption.

Keywords: risk assessment of cadmium, dietary exposure

4. การประเมินความเสี่ยง 181--198...

Documents