H εκπαίδευση για την αειφόρο ανάπτυξη στην Κύπρο (ΕΑΑ) έχει καθιερωθεί ως παράδειγμα καλής διεθνούς πρακτικής και αυτό είναι αξιοσημείωτο γεγονός αν αναλογιστεί κανείς ότι η Περιβαλλοντική Εκπαίδευση (ΠΕ) και εν συνεχεία η ΕΑΑ στη χώρα μας μετρά ουσιαστικά, μόλις μία δεκαετία, όταν ήδη στα περισσότερα κράτη, αποτελούσε προτεραιότητα των εκπαιδευτικών συστημάτων από τη δεκαετία του 1980.Συντονιστικός φορέας του Υπουργείου Παιδείας στην προώθηση των θεμάτων αυτών σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες κατά τρόπο οριζόντιο, ενιαίο και διαθεματικό είναι το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο.Σε συνέντευξη στο ΚΥΠΕ, η Δρ. Αραβέλλα Ζαχαρίου, Συντονίστρια Μονάδας Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, δηλώνει ότι το Ινστιτούτο, έχει ουσιαστικά την ευθύνη για την υλοποίηση του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδιασμού για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση με επίκεντρο την Αειφόρο Ανάπτυξη.

31-7-2015ΤΕΥΧΟΣ 15

Cyprus

ΕΛΛΗΝΙΚΗΕΚΔΟΣΗ

Περιεχόμενα

Παράδειγμα καλής διεθνούς πρακτικής η εκπαίδευση για την αειφόρο ανάπτυξη

στην Κύπρο σελ. 1-3

Βράβευση διαγωνισμού

“Γνωρίζεις για την ανακύκλωση;”

σελ. 3

Βράβευση διαγωνισμού «Κάνε την ανακύκλωση

μπαταριών παιχνίδι» σελ. 3

www.rethink.com.cy

Την ρωτάμε πού εντοπίζει τις μεγαλύτερες και σημαντικότερες ελλείψεις και μας απαντά, ως προσωπική άποψη, ότι το σημαντικότερο κενό για την αποτελεσματικότερη εφαρμογή του αντικειμένου στο εκπαιδευτικό μας σύστημα βρίσκεται στην ίδια την απουσία θεσμικού πλαισίου για την ΠΕ/ΕΑΑ, το οποίο θα συμβάλει αφενός στην αντιμετώπιση του κατακερματισμού και της περιθωριακής προσέγγισής του στις διάφορες εκπαιδευτικές βαθμίδες, αφετέρου θα παρέχει τη δυνατότητα για την προώθηση, ενιαία, οργανωμένα και συστηματικά, στη βάση μακροχρόνιων σχεδιασμών, των μέτρων, των πολιτικών και των δράσεων, που απαιτούνται για την ουσιαστική παρουσία του αντικειμένου σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες.Σε ερώτηση αν οι μαθητές/τριες ενδιαφέρονται για το αντικείμενο η Δρ. Ζαχαρίου μας απαντά ότι υπάρχει ενθουσιασμός γιατί ουσιαστικά η όλη προσέγγιση είναι άκρως δημιουργική και μεταξύ άλλων ενισχύει το

Εκπαίδευση για αειφόρο ανάπτυξη

ενδιαφέρον και το αίσθημα ευθύνης των παιδιών.Οπως μας αναφέρει η Δρ. Ζαχαρίου, όλα τα σχολεία καλούνται σταδιακά και μακροπρόθεσμα, μέσω του σχεδιασμού και υλοποίησης της αειφόρου περιβαλλοντικής εκπαιδευτικής πολιτικής τους, να καταστούν αειφόρα, έχοντας ως σημείο αναφοράς τους, την επιλογή και την εξέταση περιβαλλοντικών ζητημάτων και ζητημάτων αειφόρου ανάπτυξης.Ειδικά, σε ό,τι αφορά το ζήτημα της διαχείρισης απορριμμάτων, τη μείωση και την επαναχρησιμοποίησή τους, τα περισσότερα σχολεία αποτελούν κατεξοχήν παραδείγματα πρακτικής.Μας εξηγεί ότι τα παιδιά, έχοντας ως αντικείμενο μελέτης και διερεύνησής τους τα απορρίμματα, κατόρθωσαν να προωθήσουν δράσεις και μέτρα, τα οποία προσέδωσαν στη μελέτη του σχετικού θέματος νόημα και περιεχόμενο, αφού πέρα από τη μείωση των απορριμμάτων στην κοινότητα και στο σχολείο, το συγκεκριμένο θέμα συνδέθηκε με άλλες πτυχές της αειφορίας, όπως η κοινωνική αειφορία.Επίσης, μέσω του προγράμματος τηγανοκίνησης δημιουργήθηκαν ολοκληρωμένα δίκτυα συνεργασίας ανάμεσα στα σχολεία και στην τοπική κοινότητα, έτσι ώστε να ευαισθητοποιηθεί το σύνολο των δημοτών σε ό,τι αφορά τους κινδύνους από τα τηγανέλαια, αλλά και τη σημασία της ανακύκλωσής τους, με παράλληλο ανταποδοτικό περιβαλλοντικό όφελος για τα σχολεία.

Εκδότης: Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΚΥΠΕ)Υπεύθυνη έκδοσης: Γεωργία ΒασιλείουΑρχισυντάκτης/γραφικά: Ρεβέκκα ΓρηγοριάδουΛεωφ. Ακαδημίας 21, 2107 Αγλαντζιά, ΚύπροςΤ.Θ. 23947, CY-1687 ΛευκωσίαΤηλ. +357-22556000 http://www.cna.org.cyΦαξ +357-22556100 news@cna.org.cy

Σε άλλη ερώτηση, η Δρ. Ζαχαρίου μας αναφέρει ότι δεν θα ήταν υπερβολή η διατύπωση της θέσης ότι οι εκπαιδευτικοί ήταν αυτοί που αποτέλεσαν το μοχλό άσκησης πίεσης για να αντικριστούν τα θέματα αυτά σε ένα πιο συστηματικό και ολοκληρωμένο πλαίσιο μέσα στο σχολείο, και αυτό γιατί τόσο το περιεχόμενο, όσο και η παιδαγωγική των θεμάτων της ΠΕ/ΕΑΑ συνέβαλαν στην ανανέωση της διδακτικής τους πορείας και στον επαναπροσανατολισμό των επιδιώξεων του σχολείου προς την κατεύθυνση του περιβάλλοντος και της αειφόρου ανάπτυξης.Όπως μας εξηγεί η Δρ. Ζαχαρίου, η δουλειά των εκπαιδευτικών δεν ήταν ιδιαίτερα εύκολη αν αναλογιστεί κανείς ότι μέχρι και το 2004, τα περιβαλλοντικά ζητήματα δεν είχαν συνολική και ολοκληρωμένη θεώρηση στη σχολική διαδικασία και στηρίζονταν κυρίως στον ενθουσιασμό των ίδιων των εκπαιδευτικών.Οπως σημειώνει η Δρ. Ζαχαρίου, παρά τα σημαντικά βήματα, οι ίδιοι εκπαιδευτικοί επισημαίνουν ότι αν δεν υπερπηδηθούν εμπόδια όπως η αυτονόμηση των σχολικών έργων,

η μετάβαση από υλικοκεντρικού και συγκεντρωτικού τύπου Αναλυτικά Προγράμματα σε ανοικτά προγράμματα διαθεματικού χαρακτήρα και αν δεν προσφερθούν κίνητρα, πόροι και δυνατότητες για καλύτερη διασύνδεση του σχολείου με την τοπική κοινότητα και ευρύτερα με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, η ενίσχυση της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης των εκπαιδευτικών στη βάση του μεντορικού συστήματος, η ιδέα του αειφόρου σχολείου δύσκολα θα έχει ενιαία και ολοκληρωμένη εφαρμογή.Δεν μπορούμε παρά να ρωτήσουμε την Δρ. Ζαχαρίου για ποιο λόγο θεωρεί ότι υστερούμε σε θέματα περιβαλλοντικής συνείδησης σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, παρά την εντατική και συστηματική εργασία που γίνεται από το 2008 στα σχολεία.Όπως σημειώνει η Δρ. Ζαχαρίου, η Κύπρος δεν είχε την πορεία εξέλιξης, που είχαν άλλες ευρωπαϊκές χώρες στην προώθηση πολιτικών με στόχο τη διαμόρφωση και ενίσχυση της περιβαλλοντικής συνείδησης των πολιτών της. Θεωρεί όμως ότι η Κύπρος, συγκριτικά με μια δεκαετία πριν, έχει να επιδείξει σημαντικά βήματα προόδου, προς την κατεύθυνση της υιοθέτησης και εφαρμογής πολιτικών, τουλάχιστον σε επίπεδο εκπαίδευσης, για τη διαμόρφωση περιβαλλοντικής συνείδησης στους αυριανούς πολίτες.Το ΠΙ βρίσκεται σε στενή συνεργασία με το σύνολο των υπηρεσιών, φορέων και τμημάτων του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, ΜΚΟ, ερευνητικά κέντρα και ανώτατα ιδρύματα, προκειμένου να αναπτυχθούν οι συνέργειες εκείνες οι οποίες μπορούν να συμβάλουν αποτελεσματικά στην ευαισθητοποίηση και στην κινητοποίηση της κοινωνίας των πολιτών.`Όπως εξηγεί στο ΚΥΠΕ η Δρ. Ζαχαρίου, οι συνέργειες είναι

Βράβευση διαγωνισμού “Γνωρίζεις για την

ανακύκλωση;”Ο μη κερδοσκοπικός Οργανισμός Green Dot Κύπρου, το Συλλογικό Σύστημα διαχείρισης των συσκευασιών, βράβευσε τη μικρή Θέκλα Σμυρνιού, νικήτρια του διαγωνισμού «Γνωρίζεις για την ανακύκλωση;».

Ο ο διαγωνισμός «Γνωρίζεις για την ανακύκλωση;» αφορούσε ένα παιχνίδι γνώσεων στο οποίο οι παίκτες καλούνταν να απαντήσουν σωστά σε ερωτήσεις που αφορούσαν την ανακύκλωση των συσκευασιών και ειδικά το σωστό διαχωρισμό τους στις τρεις κατηγορίες, PMD, Χαρτί, Γυαλί.

O διαγωνισμός έγινε στο πλαίσιο του 5ου Φεστιβάλ Περιβάλλοντος και Ανακύκλωσης της Green Dot Κύπρου, στο πάρκο Ακρόπολης στο Στρόβολο.

Το έπαθλο του διαγωνισμού ήταν ένα tablet και απονεμήθηκε στη νικήτρια από τον Εμπορικό Διευθυντή του Οργανισμού κ. Σάκη Θεοδοσίου.

Βράβευση διαγωνισμού «Κάνε την ανακύκλωση

μπαταριών παιχνίδι»H Ελένη Αθανασίου κέρδισε το διαγωνισμό του μη κερδοσκοπικού οργανισμού ΑΦΗΣ, «Κάνε την ανακύκλωση μπαταριών παιχνίδι» κατά το 5ο Φεστιβάλ Περιβάλλοντος και Ανακύκλωσης της Green Dot Κύπρου.Σύμφωνα με ανακοίνωση, το βραβείο ήταν ένα ποδήλατο, το οποίο απένειμε στη νικήτρια ο Πρόεδρος της ΑΦΗΣ Κρις Χριστοδούλου.Ο διαγωνισμός «Κάνε την ανακύκλωση μπαταριών παιχνίδι» αφορούσε ένα διαδικτυακό παιχνίδι ταχύτητας και παρατηρητικότητας, στο οποίο ο παίκτης καλούταν να καθαρίσει το περιβάλλον από τις χρησιμοποιημένες μπαταρίες που βρίσκονται διασκορπισμένες και το ρυπαίνουν.Ο οργανισμός ΑΦΗΣ, που αποτελεί το συλλογικό σύστημα διαχείρισης οικιακών μπαταριών, έχει μέχρι σήμερα ανακυκλώσει πέραν των 175 τόνων οικιακών μπαταριών.

πολυεπίπεδες και καλύπτουν μεγάλο εύρος δράσεων και δραστηριοτήτων που αφορούν την διοργάνωση κοινών εκστρατειών ενημέρωσης/διαφώτισης των πολιτών, την προώθηση της αειφορίας, τη συνεισφορά για τη διαμόρφωση των εθνικών στρατηγικών (στρατηγική για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, τις κλιματικές αλλαγές, τη βιοποικιλότητα, το σχεδιασμό και την ανάπτυξη κοινών προγραμμάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης), καθώς και την ετοιμασία και τη συμμετοχή από κοινού σε ευρωπαϊκά προγράμματα, όπως είναι και το πρόγραμμα RETHINK, του ευρωπαϊκού προγράμματος LIFE.Συγκεκριμένα, για το πρόγραμμα LIFE και τον πυλώνα της ανακύκλωσης/μείωσης σκουπιδιών, η Δρ. Ζαχαρίου επισημαίνει ότι η μείωση των απορριμμάτων

είναι κατεξοχήν θέμα αλλαγής κουλτούρας και αναθεώρησης του τρόπου ζωής μας στη βάση των αρχών της αειφόρου ανάπτυξης.Κάτι τέτοιο, συμπληρώνει, συνιστά μια μακροχρόνια διαδικασία, η οποία ξεκινά από την πρώτη παιδική ηλικία και εκτείνεται δια βίου.Μέσα από τη συμμετοχή του ΠΙ στο πρόγραμμα, το ζητούμενο, όπως μας εξηγεί, είναι η παροχή εκείνων των ευκαιριών στα σχολεία, που θα επιτρέψουν σε μαθητές και εκπαιδευτικούς, στο πλαίσιο μιας αλληλεπιδραστικής επικοινωνίας, εντός και εκτός σχολείου, να προβούν στις παρεμβάσεις εκείνες, που θα βοηθήσουν όλους τους εμπλεκομένους στη μαθησιακή διαδικασία «να σκεφθούν αλλιώς» και να αντιληφθούν ότι το πρόβλημα των απορριμμάτων και η αντιμετώπισή του δεν είναι απλά θέμα ανακύκλωσης, αλλά είναι κατεξοχήν αλλαγής των δικών μας συνηθειών.

“Από τη μέχρι τώρα εφαρμογή του προγράμματος θεωρώ ότι από εκπαιδευτικής πλευρά έχουν ήδη προωθηθεί σημαντικές δράσεις, οι οποίες αφορούν στο τοπικό πλαίσιο των σχολείων, για προώθηση μέτρων μείωσης των απορριμμάτων”, αναφέρει η Δρ. Ζαχαρίου.Παράλληλα, όπως προσθέτει, και μέσα από το ίδιο το πρόγραμμα και τη συνεργασία των εταίρων προωθούνται και άλλοι σχεδιασμοί που αφορούν την εκπαίδευση και κατάρτιση, την παραγωγή εκπαιδευτικού υλικού για το θέμα, αλλά κυρίως την συνεργία των σχολείων με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη και τις τοπικές αρχές προκειμένου να εφαρμοσθούν μέτρα και να υιοθετηθούν πρακτικές που θα καθιστούν όλους μας συμμέτοχους στη διαχείριση των απορριμμάτων μας.