MEDYA OKURYAZARLIĞINI EĞİTİMDE UYGULAMAK

Terakki Vakfı Okulları 3. Yazma Becerileri Sempozyumu

19.12.2015

Pro

f. D

r. N

urç

ay T

ürk

oğl

u

Çu

kuro

va Ü

niv

ers

ite

si İl

eti

şim

Fak

ült

esi

3. YazmaBecerileriSempozyumu

3. YazmaBecerileriSempozyumu

MEDYALANMIŞ DÜNYA

MEDYA ÇALIŞANLARI YURTTAŞ:

kişi/ meslek/ eğitim/ tarz

TEKNİK: eski/yeni-biçim/içerik

EĞİTİM

İZLEYİCİ= YURTTAŞ: Toplum / birey

(cinsiyet, yaş, eğitim, yerleşim)

POLİTİKA + EKONOMİ + YASAL DÜZENLEME KURUMLAR

KÜLTÜR: değişim / direnme

etik / estetik ELEŞTİRİ

DÜNYA: DOĞA (görünen/görünmeyen)

ANALİZ

MEDYA

3. YazmaBecerileriSempozyumu

MEDYADA HER ŞEYİN KURMACA OLDUĞU, GERÇEKLİĞİ MEDYANIN OLUŞTURDUĞU, MEDYANIN TİCARİ,

TOPLUMSAL VE SİYASAL BAĞLANTILARININ VARLIĞI, MEDYA İLETİLERİNİN İDEOLOJİK OLDUĞU,

MEDYADA BİÇİM VE İÇERİĞİN YAKINDAN İLİŞKİLİ OLDUĞU, HER ARACIN KENDİNE HAS BİR ESTETİK

FORMU OLDUĞU YOLUNDA UYARILARDA BULUNMAK: MEDYA OKURYAZARLIĞI

Medyada her şey

kurgusal

Medya gerçekliği kurgular

Ticari, toplumsal,

siyasi bağlantılar

İleti: ideolojik

Her aracın kendine

has estetik formu var

Biçim ve içerik ilişkili

3. YazmaBecerileriSempozyumu

Medya okuryazarlığının temel ilkeleri:

• medya iletilerinin hepsi kurgulanmıştır (ileti yapaydır).

• medya iletileri belli kurallar çerçevesinde kendine özgü bir dil kullanmaktadır (medya profesyonelleri)

• aynı ileti farklı insanlar tarafından farklı algılanabilir (anlam kalıpları).

• medyada değerler ve bakış açıları örtüktür (kodlanma).

• medyada biçim ve içerik ilintilidir (kodlanma).

• medya iletileri iktidar ilişkileri ile ve ticari kazanç amacıyla oluşturulur (ekonomi-politik).

3. YazmaBecerileriSempozyumu

Medya okuryazarı olmak:

• çeşitli bağlamlarda ve çeşitli biçimlerde yazılı, görsel işitsel ortamlardaki tüm iletilere erişmek;

• bu iletileri alımlamada analitik yeterliliğe ve gerekli değerlendirmeleri yapabilmek için bilgi birikimine sahip olmak;

• bizzat iletiler üretip iletebilme kapasitesi

3. YazmaBecerileriSempozyumu

ÖRNEK ÇALIŞMALAR:

İYİ KISA FİLM YAPMANIN KOŞULLARI

• İlginç ve özgün bir fikir

• Güçlü bir senaryo

• İyi oyunculuk

• Prodüksiyonda yüksek kalite

• KISA

• Güçlü başlangıç

• Tekrardan kaçınmak ve can alıcı noktadan uzaklaşmamak

3. YazmaBecerileriSempozyumu

ORTAK PROJELER: EXPRESS YOURSELF

• https://www.youtube.com/watch?v=GPvkPzqQDfE&authuser=0

• https://www.youtube.com/watch?v=u1h-6wMkdgA

• https://www.youtube.com/watch?v=tih-VQh0os8

3. YazmaBecerileriSempozyumu

EYLEYENLER-ENGELLER-STRATEJİLER: ORTAK KÜLTÜR

EYLEYENLER / SEYREYLEYENLER

ENGELLER ELEŞTİREL MEDYA OKURYAZARLIĞI

İzleyiciler

sınırlı medya kaynağı

gösteri bağımlılığı

dayanışma yoksunluğu

üretici katılım

yeni medyaya erişim

yaratıcılık

Medya akademisyenleri

çevirideki kayıplar

teorinin dünyeviliğini unutmak

araştırma-eğitim-uygulama bağlantısında sorun

öz-düşünüm (içselleştirme)

herkes için bilgi

gerilimi bilgi ile aşmak

Medya çalışanları

teoriye tahammülsüzlük

çılgın iş temposu

mesleğe saygı eksikliği

açıklık/şeffaflık

insani iş ortamı

mesleki örgütlenme

3. YazmaBecerileriSempozyumu

#Medya Okuryazarlığı-Alıştırma // 1

TERAKKİ VAKFI OKULLARI 3. YAZMA BECERİLERİ SEMPOZYUMU

19 Aralık 2015 Cumartesi

Prof. Dr. Nurçay Türkoğlu

MEDYA GÜNLÜĞÜ: (medya ile ilişkilerin kaydedilmesini sağlamaya yönelik )

KONU ZAMAN YER/İNSAN ARAÇ Kanal/ortam TÜR

Örn. Prof. Dr.

Aziz Sancar

2015 Nobel

Kimya Ödülü

kazandı

Örn: 8.00-8.30

(yarım saat)

Örn.

Ev/aile/yurt

TV,

gazete,

radyo,

sinema,

internet,

vb.

Örn. Sabah

haberleri/NTV,

vb.

Örn. Bilim

Öğretmen: Yaş: Alan/sınıf:

Öğrenci: Yaş: Alan/sınıf:

3. YazmaBecerileriSempozyumu

#Medya Okuryazarlığı-Alıştırma // 2

En sevdiğiniz MEDYA (örn. Kitap, gazete, radyo, sinema, dergi, TV, internet, vb.) nedir?

1. Neden bu araç?

2. Bu aracın içeriği hakkında ne kadar bilgi sahibi olduğunuzu düşünüyorsunuz?

3. Bu aracın kullanımı sırasında hiç hata yaptığınız (yanlış anladığınız, konuyu

kaçırdığınız, vb.) oldu mu? Belirli bir örnek üzerinde açıklayınız.

4. Bu aracın kullanımıyla ilgili becerileriniz, belirli bir anlatım tarzına alışmanıza neden

oldu mu? Belirli bir örnekle açıklayınız.

5. Bu aracın içeriğine hiç farklı açılardan bakma fırsatınız oldu mu? Bunun zevk

almanızı nasıl etkilediğini bir örnekle açıklayınız.

Öğretmen: Yaş: Alan/sınıf:

Öğrenci: Yaş: Alan/sınıf: 3. YazmaBecerileriSempozyumu

#Medya Okuryazarlığı-Alıştırma // 3

KÜLTÜREL ARENA

(Medya bize neler yapıyor / biz medya ile neler yapıyoruz?)

Son 24 saatte kitle iletişim araçlarından öğrendiklerinizin bir listesini yapın ve bilgi

kaynağınızı belirtin. (Sadece haberler gibi açık bilgi kaynaklarını düşünmeyin; reklamlar,

diziler, müzik, film, vs. olabilir.)

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

Öğretmen: Yaş: Alan/sınıf:

Öğrenci: Yaş: Alan/sınıf: 3. YazmaBecerileriSempozyumu

#Medya Okuryazarlığı-Alıştırma // 4

GRUP ÇALIŞMASI

MEDYA OKURYAZARLIĞINI YAYGINLAŞTIRMA PROJESİ

AMAÇ: MEDYADA YANLIŞ-EKSİK-HATALI ELE ALINAN YA DA HİÇ YER

VERİLMEYEN BİR KONUNUN MEDYADA YER ALMASI SAĞLANARAK

TOPLUMSAL FARKINDALIK YARATILACAK.

ARAÇ: İNTERNET ORTAMINDA YAYINLANMAYA UYGUN HALE GETİRİLMİŞ BİR

MEDYA ÜRÜNÜ OLUŞTURULACAK; POWER POINT SUNU, DERGİ ya da

GAZETEDE MAKALE, HABER, FOTOĞRAF, VIDEO, RADYO PROGRAMI, MÜZİK,

VB. HER TÜRLÜ GÖRSEL-İŞİTSEL MEDYA KULLANILABİLİR.

YÖNTEM: TOPLUMSAL ÖNEMİ OLAN BİR KONUNUN İÇERİĞİ, TARAFLARI,

(VARSA) BAŞVURULACAK UZMAN GÖRÜŞLERİ HAKKINDA VERİ TOPLAMA,

DAHA ÖNCE YAPILMIŞ ARAŞTIRMALARDAN KAYNAK GÖSTERİLEREK

YARARLANMA, DEĞERLENDİRME, (VARSA) MEDYADA YANLIŞ SUNUM

ÖRNEKLERİ İNCELENEREK YENİ BİR MEDYA SUNUMU GERÇEKLEŞTİRİLECEK.

ÇALIŞMA PLANI:

1. KONU BELİRLENECEK (PROJENİN AMAÇ VE KAPSAMI, EVRENİ)

2. PROJE EKİBİ BELİRLENECEK (EN FAZLA3 KİŞİ) İŞ BÖLÜMÜ YAPILACAK

3. SÜREÇ VE YÖNTEM BELİRLENECEK

4. ARAŞTIRMA VERİLERİ (LİTERATÜR İNCELEMESİ, GÖRÜŞMELER, VB.)

TOPLANACAK

5. ARAŞTIRMA BULGULARI DÜZENLENECEK (EVRENSEL, BÖLGESEL,

ULUSAL, YEREL DÜZLEM; KONUNUN ODAK ORTAMI, MEDYA ORTAMI

BELİRLENECEK).

6. SONUÇ RAPORU

7. PROJE SÜRECİ VE ETKİNLİK/ÜRÜN TAKVİMİ

8. KAYNAKÇA

9. EKLER

10. SUNUŞ

3. YazmaBecerileriSempozyumu