2555 - udon thani rajabhat universityacademic.udru.ac.th/~industrial/download/pdf42.pdf ·...

การศกษาแนวทางการสงเสรมดาเนนกจกรรม 5ส กรณศกษา อสรยาการาจ A STUDY OF THE STRATEGIES TO PROMOTE RUNNING THE

“ 5S ” ACTIVITY CASE STUDY OF SURIYAGARAGE

บญเลย นอยนารถ

นพกร อปถมภ

ปญหาพเศษนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาวทยาศาสตรบณทต

สาขาการจดการอตสาหกรรม คณะเทคโนโลย

มหาวทยาลยราชภฏอดรธาน

พ.ศ. 2555

ลขสทธเปนของมหาวทยาลยราชภฏอดรธาน

A STUDY OF THE STRATEGIES TO PROMOTE RUNNING THE

“ 5S ” ACTIVITY CASE STUDY OF SURIYAGARAGE

BOONLOEI NOINART

NOPPAKRON OUPATAM

A SPECIAL PROJECT SUBMITTED IN PARTIAL FULFLLMENT OF

THE REQUIREMENTS FOR THE DEGREE OF BACHALOR OF SCIENCE

MAJOR IN INDUSTRIAL MANEGEMENT FACULTY OF TECHNOLOGY

UDON THANI RAJABHAT UNIVERSITY

YEAR 2012

COPYRIGHT OF UDON THANI RAJABHAT UNIVERSITY

ก

กตตกรรมประกาศ

การศกษาแนวทางการสงเสรมดาเนนกจกรรม 5ส กรณศกษาอสรยาการาจฉบบนสาเรจไดดวยด

โดยความกรณาอยางยงจากอาจารยทวารตน ศรราตร อาจารยทปรกษาอาจารยวสนต พลวพนธ ทไดให

คาปรกษา แนะนา ในการปรบปรงแกไขสงทบกพรองตลอดจนใหขอคดทเปนประโยชนและชวยเหลอดแล

เอาใจใสอยางใกลชด ในการศกษาคนควาวจยครงน จนสาเรจลลวงดวยด ผวจยขอกราบขอบพระคณเปน

อยางสง

ความสาเรจของการศกษาครงนผวจยขอมอบใหกบบดา มารดา คณาจารยทกทานทไดสงสอนวชา

ความรใหกบผวจย

โดยเฉพาะอยางยงขอขอบคณ คณสจตร อนสรยา เจาของกจการอสรยาการาจ ทอนญาตใหเกบ

รวบรวมขอมลในการศกษารวมทงเผยแพรผลการศกษา และขอขอบคณพนกงานทกทาน และผใชบรการท

ใหความรวมมอในการตอบแบบสอบถามในการศกษา

ขอขอบคณ คณบรรพต สนธนะสรางค คณมณเทยร สงเกต ทมสวนชวยเหลอและใหกาลงใจ

ตลอดระยะเวลาในการศกษาและดาเนนงานการวจย

นายบญเลย นอยนารถ

นายนพกร อปถมภ

ผเขยน

ข

บทคดยอ

ชอเรอง: การศกษาแนวทางการสงเสรมดาเนนกจกรรม 5ส : กรณศกษาอสรยาการาจ

โดย: นายบญเลย นอยนารถ

นายนพกร อปถมภ

ชอปรญญา: ปรญญาวทยาศาสตรบณทต

สาขาวชา: การจดการอตสาหกรรม

อาจารยทปรกษา: อาจารยวสนต พลวพนธ

อสรยาการาจ ไดมการดาเนนการใชวธการปรบปรงตามกจกรรม 5ส และไดมการใชเครองมอวจย

โดยการใชแบบสอบถามในการวดความพงพอใจของผใชบรการหลงการปรบปรงซงสามารถสรปไดดงน

ส. สะสาง มบอรดจดเกบเครองมอ เครองมอเกบอยตามจดทกาหนดหยบใชงานสะดวก สะอาด

สามารถตรวจเชคไดรวดเรว ชนสวนรถยนต กระปองส จดเกบไวบนชนวางของ มปายชอบอกชนวางของ

และปายชอผรบผดชอบ อปกรณขาตงวางอปกรณรถยนตวางไวทจดกาหนดโดยสและเสน ทาใหมพนทการ

ใชงานเพมมากขนและของทไมจาเปนตองใช มการคดแยกออก ผลจากการวดความพงพอใจอยในระดบสง

(3.92)

ส. สะดวก มเสนสกาหนดจดซอมและกาหนดจดวางของ ผใชบรการหรอผมาตดตองาน พนกงาน

เกดความประทบใจในการบรการทรวดเรว มชนวางของ มบอรดเกบเครองมอ กาหนดจดตดตงเพอสะดวก

ในการหยบใชงาน ลดเวลาในการหาเครองมอและอปกรณสามารถตรวจสอบและควบคมปรมาณพสดตางๆ

ไดงาย ลดอบตเหตและการทางานมความปลอดภยมากขน ผลจากการวดความพงพอใจอยในระดบสง (4.01)

ส. สะอาด สถานทมการตกแตงทาสดวยสทาใหดสะอาดตา มการกาหนดผรบผดชอบพนททตอง

ทาความสะอาด สรางความประทบใจใหเกดแกผใชบรการหรอผมาตดตองาน ผลจากการวดความพงพอใจ

อยในระดบสง (3.94)

ส. สขลกษณะ มการปรบปรงสถานททางานใหดสะอาดตา เปนระบบระเบยบ มถงใสขยะ

อปกรณไฟฟาเปลยนใหมใหมความปลอดภย โคมไฟฟาหลอดฟลออเรสเซนมฝาครอบ ผลจากการวดความ

พงพอใจอยในระดบสง (4.06)

ส. สรางนสย พนกงานมความเขาใจในกจกรรม 5ส และไดลงมอปฏบตกจกรรม 5ส ดวยตนเอง

ทาใหผใชบรการหรอผมาตดตองานเกดความประทบใจในการตอนรบของพนกงาน ผลจากการวดความพง

พอใจอยในระดบสง (4.04)

สรปผลความพงพอใจจากการทากจกรรม 5ส โดยรวมพงพอใจสง (3.99)

ค

สารบญ

หนา

กตตกรรมประกาศ ก

บทคดยอ ข

สารบญ ค

สารบญตาราง ง

สารบนภาพ จ

บทท

บทท 1 บทนา

1.1 ความเปนมาและความสาคญของปญหา 1

1.2 วตถประสงคของการวจย 1

1.3 ขอบเขตในการวจย 2

1.4 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 2

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ

2.1 พนฐานสถานประกอบการ 3

2.1.1 สถานทตงของสถานประกอบการ 3

2.1.2 แผนผงภายในอสรยาการาจ 4

2.1.3 พนทในการดาเนนการทากจกรรม 5ส 5

2.1.4 การจดเกบเครองมอและอปกรณเครองใช 6

2.1.5 การจดวางอะไหลและชนสวนรถยนต 6

2.1.6 พนทบรเวณซอมไมมกจกรรมทาความสะอาด 7

2.1.7 พนทบรเวณซอมไมมการตเสนและใชสกาหนดจด 7

2.1.8 ลกษณะงานซอม 8

2.1.9 บคลากร 9

2.2 ทฤษฎทเกยวของกบ 5ส 11

2.2.1 ความหมายหลก 5ส 13

2.2.2 ขอสงเกตในการสรางนสย 5ส 21

2.2.3 มาตรฐานทวไป 5ส 22

2.2.4 หลกการสาคญบางประการในการจดกจกรรม 5ส 26

สารบญ (ตอ)

บทท หนา

2.2.5 ขนตอนสาคญของการดาเนนงาน 5ส 26

2.2.6 เครองมอทใชในการบนทกวธการทางาน 27

2.2.7 เครองมอในการดาเนนการ 28

2.2.8 การตรวจใหคะแนนเพอการประเมนผล 28

2.3 งานวจยทเกยวของ 29

บทท 3 วธดาเนนการวจย

3.1 กาหนดพนทการทากจกรรม 5ส 31

3.1.1 ศกษาสภาพการทางานในปจจบน 31

3.1.2 การออกแบบสอบถามความพงพอใจ 34

3.1.3 แนวทางการดาเนนงาน 5ส 37

3.2 โครงสรางของการจดกจกรรม 5ส 38

3.3 ขนตอนการดาเนนกจกรรม 5ส 39

บทท 4 ผลวเคราะหขอมล

4.1 การสอบถามความพงพอใจของเจาของกจการ พนกงานและผใชบรการ 46

4.2 ผลสอบถามความพงพอใจของเจาของกจการ พนกงานและผใชบรการ 46

4.3 การวางแผนมาตรฐานการดาเนนกจกรรม 5ส 50

บทท 5 สรปผลการวจยและขอเสนอแนะ

5.1 สรปผลการศกษาขอมล 56

5.2 สรปจากการตอบแบบสอบถาม 61

5.3 ขอเสนอแนะ 62

บรรณานกรม 63

ภาคผนวก 65

ก. แบบสมภาษณ 66

ข. ภาพอสรยาการาจ 69

ประวตผเขยน 79

ง

สารบญตาราง

ตารางท หนา

2.1 การตรวจสอบ 5ส บรเวณพนทกาหนด 5

2.2 ชอเรยกระบบ 5ส ของประเทศตางๆ 13

2.3 การจดระดบความสาคญในวธการสะสาง 14

2.4 ขนตอนการทาสะสาง 15

2.5 ขนตอนปฏบตการยทธการปายแดง 16

2.6 ขนตอนการทาสะดวก 18

2.7 ขนตอนการทาสะอาด 19

2.8 ขนตอนการทาสขลกษณะ 20

2.9 ขนตอนการทาสรางนสย 22

3.1 ลกษณะกอนดาเนนงานหองเกบเครองมอและอปกรณ ทาเปนหองพนส 31

3.2 ลกษณะกอนทาพนทบอรดเกบเครองมอ บอรดขาวสารทวไปและกจกรรม 5ส 32

3.3 พนทบรเวณซอม 33

3.4 พนทวางอปกรณ 34

3.5 แบบสอบถามความพงพอใจ 36

3.6 แผนการดาเนนกจกรรม 5ส 40

3.7 มาตรฐานของอสรยาการาจ 45

4.1 จานวนรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามคณลกษณะ 46

4.2 ผลแสดงความพงพอใจของเจาของกจการ พนกงานและผใชบรการ 47

4.3 มาตรฐานการดาเนนงานกจกรรม 5ส หองเกบเครองมอและอปกรณ ทาเปนหองพนส 50

4.4 พนทบอรดเกบเครองมอ บอรดขาวสารทวไปและกจกรรม 5ส 52


4.6 พนทชนวางอปกรณ 54

5.1 สรปจากการตอบแบบสอบถาม 61

จ

สารบญภาพ

ภาพท หนา

2.1 แผนทแสดงทตงอสรยาการาจ 3

2.2 แผนผงภายในอสรยาการาจ 4

2.3 บรเวณภายในหองเกบเครองมอและอปกรณเครองใช 6

2.4 การจดวางอะไหลและชนสวนรถยนต 7

2.5 พนทบรเวณซอมไมไดทาความสะอาด 7

2.6 พนทบรเวณซอมไมมการตเสนและใชสกาหนดจด 8

2.7 ชดการแตงกายเจาของกจการ 9

2.8 ชดการแตงกายพนกงานการเงน 10

2.9 ชดการแตงกายพนกงานชางเคาะ 10

2.10 ชดการแตงกายพนกงานโปวส 11

2.11 ชดการแตงกายพนกงานพนสและเคลอบส 11

3.1 พนทหองเกบเครองมอและอปกรณ ทาเปนหองพนส 32



3.4 พนทวางอปกรณรถยนต 34

3.5 แผนผงแสดงโครงสรางของกจกรรม 5ส 39

3.6 พนททากจกรรม 5ส 42

4.1 หองพนส 51



4.4 พนทชนวางอปกรณ 55

5.1 กอนการดาเนนกจกรรม 5ส 1. ส. สะสาง 56

5.2 หลงการดาเนนกจกรรม 5ส 1. ส. สะสาง 56

5.3 กอนการดาเนนกจกรรม 5ส 2. ส. สะดวก 57

5.4 หลงการดาเนนกจกรรม 5ส 2. ส. สะดวก 57

5.5 กอนการดาเนนกจกรรม 5ส 3. ส. สะอาด 58

5.6 หลงการดาเนนกจกรรม 5ส 3. ส. สะอาด 58

5.7 กอนการดาเนนกจกรรม 5ส 4. ส. สขลกษณะ 59

สารบญภาพ (ตอ)

ภาพท หนา

5.8 หลงการดาเนนกจกรรม 5ส 4. ส. สขลกษณะ 59

5.9 กอนการดาเนนกจกรรม 5ส 5. ส. สรางนสย 60

5.10 หลงการดาเนนกจกรรม 5ส 5. ส. สรางนสย 60

บทท 1

บทนา

1.1 ความเปนมาและความสาคญของปญหา

ธรกจขนาดเลกๆ ทกอตงโดยบคคลคนเดยวหรอกลมคนไมกคน มสนทรพยของกจการ

คอนขางจากด และบรหารงานอสระดวยตวเจาของเอง ซงอาจมลกจางจานวนหนงมาชวย

ดาเนนงานบางเลกนอย กจการธรกจขนาดเลกเปนกจการทมการสรางงานใหม เปนการกระตนให

เกดการแขงขนทางเศรษฐกจ และชวยธรกจขนาดใหญใหผลตสนคาไดอยางมประสทธภาพมากขน

ธรกจขนาดเลกอสรยาการาจ รบเคาะพนสรถยนต เลขท 143 หม 9 ตาบลตมใต อาเภอกมภวาป

จงหวดอดรธาน 41370 มนายสจตร อนสรยาและนางสมบรณ อนสรยา เปนเจาของจาเปนตองม

การผลตสนคาและบรการทมประสทธภาพมากขน โดยนายสจตร อนสรยาเปนผบรหารเองทงหมด

และมนายชาง 3 เปนอของตนเองบรหารแบบครอบครว ในป พ.ศ. 2533 ตงแตมอเปนของตนเองก

ไดพฒนาอมาตลอดจนกระทงถงป พ.ศ. 2555 อสรยาการาจ รบเคาะพนสรถยนต กยงไมไดมการ

จดระบบระเบยบการทางานภายในอเกยวกบกจกรรม 5ส ซงเปนปจจยพนฐานในการเพมผลผลต

และประสทธภาพในการทางานมากขน

ในปจจบนอสรยาการาจ มรถยนตเขามาทาสมากขนถงตองจองคว ไดเกดปญหาดานการ

ทางานลาชาเนองจาก จดทางานกบเครองมอและอปกรณตางๆ กอยกนคนละจด เครองมอและ

อปกรณกกองอยรวมกน การจดวางไมเปนระเบยบ ไมมปายชอชบง ไมเปนหมวดหม เวลาจะใช

งานกตองเดนไปเอาเครองมอและอปกรณทอยกนคนละจดกบจดทางานและยงตองเสยเวลาในการ

เลอกเครองมอเพราะกองอยรวมกนและจดทางานกยงกาหนดจดไมชดเจน ไมมสและเสนแบงเขต

จดทางาน จดเกบชนสวนรถยนต จดเกบกระปองส จดวางตเชอม เครองมอไมมการกาหนดจด

จดเกบทชดเจน ปญหานตองไดรบการแกไข โดยการจดระบบระเบยบและปรบปรงททางานเพอ

กอใหเกดสภาพแวดลอมการทางานทด มความปลอดภย มคณภาพและประสทธภาพ โดยใชวธ

ปรบปรง 5ส คอ สะสาง สะดวก สะอาด สขลกษณะ และสรางนสย

1.2 วตถประสงคของการวจย

เพอดาเนนการทากจกรรม 5ส ภายในอสรยาการาจ

2

1.3 ขอบเขตในการวจย

ในการวจยครงน ทาการวจยเพอกอใหเกดกจกรรม 5ส คอ สะสาง สะดวก สะอาด

สขลกษณะ สรางนสย และเพมประสทธภาพการทางานภายในอสรยาการาจ

1.4 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1.4.1 เพมพนทการทางาน

1.4.2 เพมประสทธภาพและลดเวลาการทางานของหนวยงาน

1.4.3 ลดอตราการเสยของอปกรณการทางาน

1.4.4 ลดคาใชจายทเกดจากการสญเสยตางๆ

1.4.5 สถานททางานเปนระบบระเบยบและมบรรยากาศการทางานทด

1.4.6 มความปลอดภยมากขน

1.4.7 เพมความนาเชอถอของผใชบรการ

3

บทท 2

งานวจยและทฤษฎทเกยวของ

2.1. พนฐานสถานประกอบการ

การศกษาคนควาเรองปญห า สาเหต และแนวทางการดาเนนกจกรรม 5ส ของ

อสรยาการาจ ในครงนเพอเปนแนวทางการดาเนนกจกรรม 5ส ภายในอสรยาการาจ

2.1.1 สถานทตงของสถานประกอบการ

อสรยาการาจ ตงอยเลขท 143 หม 9 ตาบลตมใต อาเภอกมภวาป จงหวดอดรธาน 41370 ม

นายสจตร อนสรยา เปนเจาของกจการขนาดเลกๆ บรหารงานอสระดวยตนเอง ซงอาจมลกจาง

จานวนหนงเขามาชวยดาเนนงานบางเลกนอย คอนายชยยา อนสรยา นายศกดนรนทร หอมดวง

นายชนกร หอมดวง ซงนายสจตร อนสรยามอายได 10 กวาปกเรมเขาไปทางานตามอรบเคาะพนส

รถยนตในจงหวดอดรธานเรมตงแตลางรถ ขดสรถ ประผ เคาะ โปวและพนสจนกระทงรบเคาะพน

สรถยนตเปน และเรมมความชานาญ จงขอลาออกไปอยกบอคนรจกกนในจงหวดขอนแกน มความ

ชานาญมากขนและเพอรายไดทดกวาจงขอลาออกไปอยกบอทจงหวดมหาสารคาม และไดมเพอน

มาชวนใหไปอยกบอขอนแกนกจเจรญจงไดตดสนใจลาออกจากอทจงหวดมหาสารคามไปอยกบอ

ขอนแกนกจเจรญ อาเภอเมอง จงหวดจนทบร 22000 ในป พ.ศ. 2520 กยงเปนพนกงานลกจาง ม

รายไดรบเปนเงนเดอนทางานอย 13 ป ขณะทางานไดเกบเงนออมไว และมทกษะความร

ความสามารถในการทาเคาะพนสรถยนต มากยงขนจงมความคดอยากมอรบเคาะพนสรถยนตเปน

ของตนเอง จนถงป พ.ศ. 2533 ไดลาออกจากอขอนแกนกจเจรญ อาเภอเมอง จงหวดจนทบร 22000

มาตงอสรยาการาจ รบเคาะพนสรถยนต เลขท 143 หม 9 ตาบลตมใต อาเภอกมภวาป จงหวด

อดรธาน 41370 ขณะทงานรบเคาะพนสรถยนตมเขามาจานวนมากขน เพอตองการการผลตสนคา

และการบรการทมประสทธภาพมากขน เพอใหผมาใชบรการของอสรยาการาจมความพงพอใจ จะ

เกดการมาใชบรการซ า จนกระทงกลายเปนผใชบรการประจาของอสรยาการาจ มพนกงานทงหมด

5 คน เจาของกจการ 1 คน พนกงานการเงน 1 คน พนกงานชาง 3 คน แสดงดงภาพท 1.1

ภาพท1.1 แผนทแสดงทตงอสรยาการาจ

โรงเรยนบานหวยกองส

อสรยาการาจ

จงหวดอดรธาน จงหวดขอนแกน

หลกกโลเมตรท 42 จากจงหวดอดรธาน

ถนนมตรภาพ

N

S

W E

หลกกโลเมตรท 75 จากจงหวดขอนแกน

4

2.1.2 แผนผงภายในอสรยาการาจ

พนทภายในอสรยาการาจ มหองเกบอปกรณและเครองมอ บรเวณพนทซอมรบเคาะพนส

รถยนตของผใชบรการ แสดงดงภาพท 2.2

ภาพท 2.2 ภาพแผนผงภายในอสรยาการาจ

บรเวณพนทซอม

หองเกบ

อปกรณและ

เครองมอ 5 ม.

4 ม.

4 ม.

4 ม.

หองทอย

อาศย

4 ม. 4 ม.

90 ซม. 17 ม.

4 ม.

1 ม.

1.20

ม

1.50

ม

1.70 ม. 1.30 ม.

5

2.1.3 พนทในการดาเนนการทากจกรรม 5ส

พนทในการดาเนนกจกรรม 5ส เปนพนทภายในอสรยาการาจโดยกาหนดพนทในการ

ดาเนนกจกรรม 5ส โดยเปนพนทบรเวณพนทซอม หองเกบอปกรณและเครองมอ

ตารางท 2.1 การตรวจสอบ 5ส บรเวณพนทกาหนด

หวขอในการตรวจเชค รายละเอยดบรเวณพนทกาหนดในการดาเนนกจกรรม 5ส

สะสาง 1. มสงของทไมใชหรอเกนความจาเปนอยภายในพนทหรอไม

2. มสงของทไมเกยวของ เครองใชสวนตวปะปนกบงานหรอไม

3. การจดหาเครองมอใหมพอเหมาะสมกบการใชงาน

4. การสะสางครอบคลมโดยรวมของพนทกาหนด

สะดวก 1. การจดวางวสดตางๆ เปนระเบยบ

2. มการกาหนดทวางสงของและมปายชอชบง

3. อปกรณและเครองมออยในตาแหนงทกาหนด

4. วธการทางานสะดวกถกขนตอน

5. ถงดบเพลงมอถอมอยทจดตดตงและมปายชอชบง

6. ความสะดวกครอบคลมโดยรวมของพนทกาหนด

สะอาด 1. มใบไมแหง ฝ น คราบสกปรก เศษกระดาษ ฯลฯ หรอไม

2.ไมกวาด ผาถพน ตองวางไวทจดกาหนด

3. การดแลความสะอาดอปกรณและเครองมอ

4. ความสะอาดครอบคลมโดยรวมของพนทกาหนด

สขลกษณะ 1. อปกรณและเครองมอ มการชารดไดรบการซอมแซมหรอไม

2. พนทเกบอปกรณและเครองมอ พนทบรเวณซอมมสภาพทปลอดภย

3. ไฟฟาแสงสวางเพยงพอ ควรใชแสงสวางจากแสงอาทตยชวย

4. สถานททางานมการระบายอากาศทด

5. มถงใสขยะอยทจดกาหนด

สรางนสย 1. มความรบผดชอบและเคารพกตกาในการทางาน

2. มความพยายามและความรวมมอในการปรบปรงพนทกาหนด

3. มการคานงถงความปลอดภย

4. การดาเนนกจกรรมเปนไปตามมาตรฐานทกาหนดไว

6

2.1.4 การจดเกบเครองมอและอปกรณเครองใช

การจดเกบเครองมอและอปกรณเครองใชภายในอสรยาการราจเปนการจดเกบเครองมอ

ในกลองเกบเครองมอและอปกรณเครองใชแลววางไวในหองเกบอปกรณและเครองมอ

อสรยาการาจ ยงขาดความเปนระบบระเบยบในการใชเครองมอและอปกรณเครองใช

เพราะเครองมอกองรวมกนไวในกลองเครองมอและอปกรณเครองใชกวางรวมกบอปกรณชนสวน

รถยนต กระปองส จงเกดปญหาในความสะดวกและความปลอดภยในการหาเครองมอและอปกรณ

เครองใช ชนสวนรถยนต เสยเวลาในการคนหาเครองมอและอปกรณเครองใช เพอนามาใชงานครง

ตอไป แสดงดงภาพท 2.3 (รายงานการประเมนผล อสรยาการาจ)

(ก) (ข)

ภาพท 2.3 บรเวณภายในหองเกบเครองมอและอปกรณเครองใช

2.1.5 การจดวางอะไหลและ ชนสวนรถยนต

การจดวางอะไหลและชนสวนรถยนตไมเปนระบบระเบยบ วางกองรวมกน ไมมชนวาง

ของ ไมมปายชอชบง จงเกดปญหาในความสะดวกและความปลอดภยในการหาอะไหลและชนสวน

รถยนต จงเสยเวลาในการคนหาอะไหลและชนสวนรถยนตเพอนาไปประกอบรถยนต แสดงดงภาพ

ท 2.4

7

ภาพท 2.4 การจดวางอะไหลและชนสวนรถยนต

2.1.6 พนทบรเวณซอมไมมกจกรรมทาความสะอาด

พนทบรเวณซอมไมมกจกรรมทาความสะอาดสงเกตไดจากมใบไมแหง ถงพลาสตกทา

ใหการทางานไมสะดวกและไมปลอดภย ทาใหผทมาใชบรการไมนาเชอถออาจทาใหไมมาใช

บรการครงตอไป แสดงดงภาพท 2.5

ภาพท 2.5 พนทบรเวณซอมไมไดทาความสะอาด

2.1.7 พนทบรเวณซอมไมมการตเสนและใชสกาหนดจด

พนทบรเวณซอมไมมการตเสนและใชสกาหนดจดทางานทชดเจนทาใหสนเปลองพนท

ในการทางาน ไมสะดวกและไมมความปลอดภยในการทางาน แสดงดงภาพท 2.6

8

(ค) (ง)

ภาพท 2.6 พนทบรเวณซอมไมมการตเสนและใชสกาหนดจด

2.1.8 ลกษณะงานซอม

อสรยาการาจไดจดลาดบรบเคาะพนสรถยนตไวดงน

1) ผใชบรการแจงความตองการทาสรถยนต เจาของกจการแจงราคาเคาะพนสรถยนต

ผใชบรการยอมรบราคาทาสรถยนต

2) ผใชบรการสงมอบรถยนตคนทตองการทาส ใหเจาของกจการอสรยาการาจ

3) นารถยนตเขาจอดบรเวณซอม เรมถอดชนสวนประกอบรถยนตออกและสวนประกอบ

รถยนตทตดตงเพมเตมออก

4) เรมกระบวนการเคาะโครงสรางของรถยนตเพอใหกลบสสภาพเดมๆ ของรถยนต

5) ขดส ขดสนม ขดเหลกโครงสรางของรถยนตใหเรยบกลบสสภาพเดมๆ ของรถยนต

โดยการขดเปยกใชกระดาษทรายเบอร 100 (Waterproof TDCC 100 CC-CW)

6) เรมกระบวนการโปวส การโปวสโครงสรางของรถยนตทจดยบเลกนอยทาการโปวส 1

ถง 3 ครง โครงสรางของรถยนตทจดยบปานกลาง โปวส 1 ถง 5 ครง โครงสรางของรถยนตทจดยบ

มากหรอตามขอบเหลยม โคงมล โปวส 1 ถง 10 ครง

7) ขดส ขดสนม ขดสโปว เพอใหโครงสรางของรถยนตเรยบกลบสสภาพเดมตาม

มาตรฐานของรถยนต โดยการขดเปยกใชกระดาษทรายเบอร 100 (Water proof TDCC 100 CC-

CW) รอบแรก รอบทสองใชกระดาษทรายเบอร 320 (Waterproof TDCC 320 CC-CW) รอบทสาม

ใชกระดาษทรายเบอร 600 (Waterproof TDCC 600 CC-CW) สาเหตทไมใชเครองขดแหงเนองจาก

เกดฝ นละอองของสโปวทถกขดออกปลวฟงกระจายเพราะยงไมมหองขดสโดยเฉพาะและยงตองม

พดลมดดอากาศระบายฝ นออกจากหองขดสรถยนตและหองอบสรถยนตกยงไมมจงตองปลอยให

แหงโดยธรรมชาต

9

8) เรมกระบวนการพนส โดยการพนสรองพนรอบแรกพนสเสรจแลวรอใหสแหงสนทด

แลวจงสงเกตดวยตาเปลาและใชมอลบสมผส ถาตรวจพบวามรอยตาหนโดยเปนเมดฟองอากาศ

จะตองทาการโปวสใหมอกครงเฉพาะจดทตรวจพบโดยการโปวส 1 ครงหรอ 2 ครง หลงจากทาการ

โปวสรอยตาหนทเปนฟองอากาศแลวเสรจ จะทาการพนสรองพนอกครงเปนรอบทสองและรอบท

สามเปนรอบสดทาย ขณะททาการพนสถามฝนตกจะตองหยดพนสทนทเพราะยงไมไดทาหองพนส

9) กระบวนการพนสรถยนต พนสรถยนตใหสกลบสสภาพเดมตามมาตรฐานของส

รถยนต โดยการพนสรถยนตรอบแรก รอบทสองและรอบทสามเปนรอบสดทาย

10) กระบวนการเคลอบสรถยนต โดยการพนเคลอบสรถยนตดวยแลคเกอรเพอใหสของ

รถยนตอยในสภาพทมน เงาวาวและคงทนถาวร ในอตราสวนแลคเกอร 4 สวน ตวเรง 1 สวน โดย

ใชเหลกวดอตราสวนทมมาใหกบแลคเกอร

11) กระบวนการขดเงาสรถยนต โดยการนานายาขดเงาทาทวสโครงสรางรถยนตเสรจ

แลวจงใชเครองขดสรถยนตขดใหทวโครงสรางรถยนตเปนรอบแรก รอบทสองใชครมขดเงาทาใส

ผาแลวใชมอจบผาขดเงาใหทวโครงสรางรถยนต

12) จบกระบวนการเคาะพนสรถยนต แจงใหผใชบรการมารบรถยนตไดพรอมจายคา

เคาะพนสรถยนต

2.1.9 บคลากร

บคลากรภายในอสรยาการาจสามารถทางานไดหลายหนาท แบงงานเปน 5 หนวยงาน

ไดแก เจาของกจการ พนกงานการเงน พนกงานชางเคาะ พนกงานขดส โปวส พนกงานพนสและ

เคลอบส

1) เจาของกจการ

เจาของกจการมหนาทรบผดชอบการบรหารงาน ควบคมดแลทกขนตอนกระบวนการรบเคาะพนส

รถยนต เชน ตรวจเชคสภาพรถยนตทจะทาเคาะพนสและแจงราคาคาเคาะพนส

การแตงกายสวมเสอเชตแขนสน กางเกงขายาว แสดงดงภาพท 2.7

ภาพท 2.7 เจาของกจการ

10

2) พนกงานการเงน

พนกงานการเงนมหนาทรบผดชอบควบคมคาใชจาย ทงรายรบ รายจาย เชน รบคาเคาะ

พนส จายคาอะไหลรถยนตการเคาะพนส

การแตงกายสวมเสอเชตแขนสน กางเกงขายาว แสดงดงภาพท 2.8

ภาพท 2.8 พนกงานการเงน

3) พนกงานชางเคาะ

พนกงานชางเคาะ มหนาทรบผดชอบนารถเขาจอดจดกาหนดซอม ถอดชนสวนประกอบ

รถยนตออกและสวนประกอบรถยนตทตดตงเพมเตมออก เสรจแลวทาการเคาะโครงสรางรถยนต

ใหกลบสสภาพทมอยเดม ตามโครงสรางมาตรฐานรถยนตและทาการขดเหลก ขดสนมเหลก ขดส

รถยนต

การแตงกายสวมเสอยดมทงเสอยดแขนสนและแขนยาว กางเกงขายาว แสดงดงภาพท 2.9

ภาพท 2.9 พนกงานชางเคาะ

4) พนกงานโปวส

พนกงานโปวส มหนาทรบผดชอบโปวสโครงสรางรถยนตใหกลบสสภาพทมอยเดม ตาม

โครงสรางมาตรฐานรถยนตและทาการขดเหลก ขดสนมเหลก ขดสโปว ขดสรถยนต

11

การแตงกายสวมเสอยดมทงเสอยดแขนสนและแขนยาว กางเกงขายาว แสดงดงภาพท

2.10

ภาพท 2.10 พนกงานโปวส

5) พนกงานพนสและเคลอบส

พนกงานพนสและเคลอบส มหนาทรบผดชอบพนสตามโครงสรางของรถยนตใหสม

สภาพเหมอนตามมาตรฐานของรถยนตทมอยเดม โดยการพนสรองพน สจรง พนเคลอบส ขดเงา

การแตงกายสวมเสอยดมทงเสอยดแขนสนและแขนยาว กางเกงขายาว แสดงดงภาพท

2.11

ภาพท 2.11 พนกงานพนสและเคลอบส

2.2 ทฤษฎทเกยวของกบ 5ส

ประเทศในโลกตะวนตกและญปนถอวาความสะอาดเปนสงทสาคญและจาเปนอยางยงใน

สถานประกอบการ เพอยกระดบคณภาพและเพมผลผลตไดอยางมประสทธภาพในทกๆ ดาน

บรษทเอน เอส เค สปรง (ประเทศไทย) จากด เปนบรษทแหงแรกทนาระบบ 5ส มาใชในวงการ

อตสาหกรรมของประเทศไทยในชวงป พ.ศ. 2522 โดยตอนนนเรยกกนวา 5ส ในครงแรกนน

Mr.Shigemi Mmorita ประธานกรรมการบรษทไดนามาใช เฉพาะ 3ส แรก เพอเปนพนฐานในการ

12

บรหารบรษท คอ สะสาง สะดวก สะอาด เทานน จากนน ในป พ.ศ. 2524 บรษทจงประกาศใช

ระบบ 5ส เปนนโยบายในการบรหารงาน โดยใหระดบผจดการเปนแกนนาและสรางความเขาใจใน

กจกรรม 5ส ใหบรรดาพนกงานทวๆ ไป จากนนในชวงป พ.ศ. 2526 บรษท สยามคโบตา

อตสาหกรรม จากด (กลมบรษทในเครอซเมนตไทย) ไดมการกาหนดเปนภาษาไทยวา 5ส

ประกอบดวย สะสาง สะดวก สะอาด สขลกษณะและสรางนสย เพองายตอการจดจาและมการใช

กนอยางแพรหลายในทกๆ หนวยงาน

กจกรรม 5ส หมายถงการดแลรกษาความเปนระเบยบเรยบรอยของสถานททางานหรอ

สถานประกอบการ ซงนนเปนการอธบายในขนตน แตทจรงแลว 5ส ยงเปนกจกรรมทเกยวของกบ

การพฒนาทรพยากรมนษยและการเพมผลผลตโดยตรง หลกการของ 5ส เปนรากฐานสาคญของ

การเปนการพฒนาทรพยากรบคคล

กจกรรม 5ส จะมงการพฒนาคนในองคกร คอมงใหพวกเขาหนกลบมาพฒนาตนเองกอน

เปนอนดบแรก คอ “ฝกใหรจกระเบยบใหกบตนเอง” แทนทจะใหคนอนมาควบคมบงคบ คนท

อปนสยแบบ 5ส จะสามารถควบคมตนเองไดและเมอควบคมบงคบตนเองหรอจดระบบระเบยบ

ใหกบตนเองไดแลว การจดระบบระเบยบใหกบการทางานกจะเกดขนตามมาซงแนนอนวายอม

สงผลตอเปาหมายในการทางานหรอผลผลตทเพมขน

5ส ถกเขาใจผด หรอถกนาไปใชผดวตถประสงคซงสงผลใหองคกรไมไดรบประโยชน

อะไรเพมขน ซ ายงอาจตองสญเสยสงตางๆ ไปโดยไมจาเปน ดงนนจงตองทาความเขาใจเปาหมาย

และความเปนจรงของกจกรรม 5ส ใหถองแท ความเขาใจทคลาดเคลอนเกยวกบ 5ส ประการแรก

จะพบวาพนกงานในองคกรสวนใหญ เมอทราบวาตองทา 5ส กมกจะบนวาเปนเรองจกจกบาง

เสยเวลาบาง บางคนถงขนาดบอกวา ของทวาง(สมๆ)อยบนโตะดๆ มาใหยายใหเปลยน เวลาจะหยบ

ใชเลยหาไมเจอ ซงพนกงานทบนอยางนนแสดงวา ยงเขาใจ 5ส อยางเผนๆ เขาใจวา 5ส คอการจด

โตะทางานเทานน ทถกตอง 5ส คอการสราง “นสย” คอนสยของความมระเบยบ นสยความ

รบผดชอบตอตนเองและนสยทเออใหการทางานเกดประสทธภาพสงสดและทสาคญการนา 5ส มา

ใชพฒนาการทางาน ไมไดมงพฒนาจากระดบใหญไปสระดบเลก แตเปนการปลกฝงความเขมแขง

ใหแกจดเลกๆ เพอไปเกอหนนจดใหญๆ หรอเสรมสรางคนใหมคณภาพเพอไปเกอหนนองคกร ถา

จะถามวาทา 5ส เสยเวลาหรอไม ใหตอบตรงๆ คงตอบไดวาเสย แตเสยไปนอยกวาทจะไดกลบมา

เชนเรมสะสางทกสงทกอยางทกองรวมกนอยไมวาจะเปนททางานหรอทบานกตาม อาจใชเวลา

คอยๆ จดไปใหเวลาสก 1 อาทตย แตเมอเรยบรอยแลว หากตองการจะหยบจะใชอะไร ไมวาจะเปน

ของทใชอยเปนประจาและของทไมคอยไดใช จะสามารถหยบใชไดภายในเวลาไมถงหนงนาท ซง

จะแตกตางกบปลอยทงไวโดยไมมการจดระเบยบ เราอาจจะหยบของสกอยางสองอยางมาใชได

13

รวดเรวเพราะคนวาวางไวทไหน แตบางอยางไมคอยไดใชจะหาเทาไหรกหาไมเจอ ซงเสยเวลาและ

เสยหายตองานมากกวาเสยอก

5ส จงไมใชการพฒนาโตะหรอหองทางานของพนกงาน แตเปนการพฒนาตวพนกงาน

ดงนนจงไมแปลกทจะกลาววา การทา 5ส คอแนวทางหนงและนาไปสแนวทางในการพฒนา

ทรพยากรอนๆ ขององคกรดวยเชนกน

กจกรรม 5ส เปนกจกรรมพนฐานทชวยปรบปรงพนทการทางานเพอคนหาปญหาและ

สาเหตความบกพรองและเปนกจกรรมทเนนใหพนกงานมสวนรวมในการปฏบตอยางตอเนองจน

กลายเปนสวนหนงในชวตประจาวน 5ส ตามประเทศตางๆ ประกอบไปดวย

ตารางท 2.2 ชอเรยกระบบ 5ส ของประเทศตางๆ

5S

(ญปน)

1. SEIRI (เซร)

2. SEITON (เซตง)

3. SEISO (เซโซ)

4. SEIKETSU (เซเคทซ)

5. SHITSUKE (ซทสเกะ)

5S’s

(ตะวนตก)

1. Sort (คดเลอก)

2. Straighten(จดใหเรยบรอย)

3. Scrub (ขดถ)

4. Systematize (ทาใหเปนระบบ)

5. Standardize (ทาเปนมาตรฐาน)

5ส

(ไทย)

1. สะสาง

2. สะดวก

3. สะอาด

4. สขลกษณะ

5. สรางนสย

5C’s

(ตะวนตก)

1. Clear out (ทาใหชดเจน)

2. Configure (จดรป)

3. Clean and Check (ทาความสะอาดและ

ตรวจเชค)

4. Conform (ปฏบตตาม)

5. Custom and Practice (ทาใหเปนประเพณ

และปฏบตตาม)

2.2.1 ความหมายหลก 5ส

กจกรรม 5ส เปนแนวคดการจดระบบระเบยบในททางานกอใหเกดสภาพการทางานทด

ปลอดภย นาไปสการเพมผลผลต ระบบ 5ส แบงไดดงตอไปน

1) สะสาง (Seiri) คอการแยกสงทตองการ ออกจากสงของทเราไมตองการออกไป

2) สะดวก (Seiton) คอการจดวางสงของตางๆ ในททางานใหเปนระเบยบเพอความ

สะดวกและความปลอดภย

3) สะอาด (Seiso) คอการทาความสะอาดเครองมอ อปกรณและสถานททางาน

14

4) สขลกษณะ (Seiketsu) คอสภาพหมดจด สะอาด ถกสขลกษณะและรกษาไวตลอดไป

5) สรางนสย (Shitsuke) คอการอบรม สรางนสยในการปฏบตงานตามระเบยบวนยและ

ขอบงคบอยางเครงครด

1. สะสาง

ความหมายของสะสาง (Seiri) คอแยกใหชด สงทมนปะปนกนแยกออกไป ไปอยเปน

หมวดหม สงของเครองไมเครองมอทไมจาเปนจะตองไมมปรากฏอย อนจะทาใหการทางานหรอ

หยบฉวยสงทจาเปนมาใชไดรวดเรวยงขน เมอพจารณาดแลวกจะเหมอนกบการกาจดปฏกลกอง

ใหญทงไป แตในความเปนจรงปฏกลดงกลาวไมไดถกทงไปจนหมดสน แตจะถกแบงไวตามแตละ

ประเภท บางอยางยงเกบไวใชไดกจะถกนาไปรวบรวมไวเปนระบบ บางอยางนาไปรไซเคลได

บางอยางนาไปจาหนายจายแจกได

การสะสางนนหากไดกระทาตามขนตอนและวตถประสงคของตวมนเองแลว จะเหนวา

เกดประโยชนในดานของความสะดวกและรวดเรว รวมถงประโยชนแฝงทมาจากการสะสาง นนคอ

เราจะมพนทวาง (Space) ทจะนามาใชประโยชนในการเกบของอนๆ หรอใชประโยชนอนๆ ไดดวย

สวนทไมตองการจงทงไป หรอนาไปขายไดเงนกลบคนมา กระทงจะเอาไปรไซเคลกเปนอกทาง

หนงทกอประโยชนได

ตารางท 2.3 การจดระดบความสาคญในวธการสะสาง

ระดบความสาคญ วธการจดเกบ

ตา 1. สงทไมไดใชนานมาหลายป

2. สงทใช 1 ครงใน 6-12 เดอนทผานมา

1. ทงไป

2. เกบไวในทไกลตว

กลาง 1. สงทใช 1 ครงใน 2-6 เดอนทผานมา

2. สงทใชมากกวา 1 ครงตอเดอน

1. เกบในพนทสวนกลางในททางาน

สง 1. สงทใชเปนประจาทกสปดาห

2. สงทใชเปนประจาทกวนและทกชวโมง

1. เกบไวใกลกบทนงทางาน หรอเกบไว

กบตว

ทมา : พลพรและคณะ (2544)

เมอมการตดสนใจในความสาคญและจดชนดเรยบรอยแลว ตอไปกอยในขนตอนทตอง

ตดสนใจวาสงของชนดใดทไมไดใชในเวลามากกวา 1 ป ควรจะเกบไวหรอควรทจะตองทงไป เมอ

ตดสนใจทจะเกบสงของสงนนไว ควรจะเกบนานเทาใดในจานวนทนอยทสดทจะตองม เพอความ

ปลอดภยในการใชงานและเมอมการทาสะสางครงใหญ สงปรกตทจะพบไดวามขยะสวนทไมใช

งานเปนจานวนมากและเมอทาความสะสางอกครง กยงพบกบสงของทไมไดจานวนมากเชนเดม

15

การกระทาลกษณะนจงเปนสงทกระทาแบบไมจบสนและยงคงเปนการยากในการแยกแยะสงของท

ตองการออกจากสงของทไมตองการและบคคลมกจะมความตองการในเรองความปลอดภย คอ การ

เกบไวเพอพจารณา ฝายบรหารการจดการตองมการตดสนใจไดวาควรตองการหรอไม ถาไม

ตองการควรกาจด ถาตองการควรไวจานวนเทาใดเพอการใชงานและสวนทเหลอกควรกาจดทง

(พลพรและคณะ,2544)

ตารางท 2.4 ขนตอนการทาสะสาง

หวขอ 5ส ขนตอนการปฏบตงาน

สะสาง 1. กาหนดนโยบายและกาหนดบทบาทหนาทของพนกงานแตละคนมหนาท

อะไรบางในการสะสาง

2. ทาตามเปาหมายและแนวทางทกาหนดไว

3. ทาการกาหนดพนท ทจะทาการสะสาง, สงของ, มาตรฐานในการบงชวา

สงของไหนจาเปนและไมจาเปนและเวลาทใชในการสะสาง

4. ทาการสารวจของทจาเปนตองใชและของทไมจาเปนตองใชออกจากกน

5. ทาการแยกของทจาเปนตองใชและของทไมจาเปนตองใชออกจากกน โดย

จดเกบของใชไดและของใชไมได ซงของใชไดแยกจดเกบ ของทใชไมไดทา

การขายหรอทาลายทง

6. ใชยทธการปายแดงชวยในการสะสางโดยมการกาหนดพนทวางของ และ

เขยนแผนผงในการจดวางตาแหนงสงของ พรอมทงตดปายชอใหตรงกบ

ตาแหนงทวางไว

1) ยทธการปายแดง

คอการสารวจสภาพปจจบนในสถานประกอบการณ โดยใชวธการสะสางของทไมจาเปน

ซงสะสมภายในโรงงาน โดยการใชปายแดงแสดงสงของเหลานน ซงเรยกวา ยทธการปายแดง ซง

ใชเทคนคการควบคมการดาเนนงาน 5ส โดยใชสายตา (Visual management) เขามามสวนเพม

ประสทธภาพ

2) เปาหมายในการทายทธการปายแดง คอ

2.1) ปรบปรงโดยขจดความสนเปลองของการใชเนอทเนองมาจากการมสงของทไม

จาเปนอยในพนทปฏบตการ

2.2) ใช ส. สะสางเพอคดแยกสงของทจาเปนและไมจาเปนออกจากกน

16

2.3) การตดปายแดงทเครองจกรและสนคาคงคลงทไมไดใชงานภายในแผนการผลต

3) แนวทางการคดแยกและการตดปายแดง

3.1) ใหหนวยปฏบตการปายแดงเปนแกนนาในการตดสนใจตดปายแดงบนสงของท

ตดสนใจวาไมมความจาเปน โดยใชตดปายแดง 1 แผน ตอสงของ 1 ชนและใหรายงานจานวนปาย

แดงตอผจดการฝาย

3.2) จดตงคณะกรรมการพจารณาวาสงของทมปายแดงภายในฝาย เพอดาเนนการคด

แยกควบคกบการขจดทง

3.3) สาหรบการตรวจสอบสนคาคงคลงในสตอก ถาพบวาสงทไดคดแยกไววาจะขจด

ทงกใหนาออกจากพนทปฏบตการ

ตารางท 2.5 ขนตอนปฏบตการยทธการปายแดง

ขนตอนท แนวทาง ขนตอนปฏบตงาน

1 การเรมโครงการปาย

แดง

• สมาชกจะประกอบไปดวยฝายผลต, ฝายจดซอ,

ฝายควบคมพสด

• มการกาหนดระยะเวลาของโครงการทชดเจน

• ตองมการแจงตอผปฏบตการในพนทไมให

ปกปดหรอซอนเรนสงของทไมไดใชประโยชน

2 การกาหนดกลมเปา

หมายปายแดง

• คลงสนคา : วตถดบ, ชนสวน, งานระหวางผลต

• บรเวณทปฏบตการ : เครองจกร, สงอานวยความ

สะดวก, แมพมพ, โตะและเกาอ

• พนทวาง : พน, ทางเดนและชนวาง

3 กาหนดเกณฑในการตด

ปายแดง

• เพอแยกสงทใชกบไมไดใชออกจากกน

4 จดทาปายแดง โดยใช

กระดาษ A4

• เพอใหสามารถมองเหนไดอยางชดเจนสาหรบ

ในคลงสนคาใหกรอกขอมลตางๆ เชน ชอรน

จานวนและชวงเวลาทคางในสตอก

5 ตดปายแดง • ใหทาอยางตงใจและไมลาเอยง

• ทาใหเสรจในระยะเวลาอนสน

• ไมใหอยในฝายผลตสอบถามเรองราวในพนท

17

ปฏบตการ

6 การตดสนสงของทตด

ปายแดง

• ของในคลงสนคา ใหแยกสนคาเปน Dead stock

หรอสนคาคางสตอก

• สาหรบเครองจกร ใหทาการเคลอนยายหรอขจด

เครองจกรทไมจาเปน ภายหลงจากการยนขอการ

ขจดทงตามกฎหมายทระบไว

2. สะดวก

ความหมายสะดวก (Seiton) คอการวางสงของในทกาหนด โดยมหลกการทสาคญคอสงของทจะ

วางนนควรวางทไหนและควรจะวางอยางไรจงจะมคณภาพ ประสทธภาพและความปลอดภย

1) หลกการสะดวก คอการจดวางสงของในรปแบบทเหมาะสม หลงจากทไดกาจดสงของ

ตางๆ ทไมไดใชแลว ตอไปคอการตดสนใจวาสงของสงใดควรจดวางไวทสวนใดนนคอการจด

สะดวก การจดวางสงของตางๆ ไดอยางมประสทธภาพ มคณภาพและความปลอดภยคอคาตอบของ

คาถามทเหมาะสมในการจดวางสงของเปนอยางไร ปจจบนมหลายวธการจดสถานทจอดรถเพอให

เกดประสทธภาพในการเคลอนยายไดโดยงาย วธการจดหนงสอในหองสมดเปนการจดวางหนงสอ

อยางเปนระบบระเบยบ แมกระทงการจดวางสนคาบนชนตางๆ ภายในรานขายของชาซงเปน

แนวคดงายๆ ทสามารถมองเหนและทาใหเกดประทบใจแตอาจเปนสงททาไดยาก อยางไรกตามม

หลกการทสามารถทาไดงายม 3 ขอ ดงตอไปน

1.1) กฎเกณฑในการพจารณาการวางสงของ เพราะการขาดกฎเกณฑและรปแบบการ

จดจะทาใหไมสามารถจาไดวาของสงใดควรอยทไหนและยงหมายถงการใชเวลานานยงกวาในการ

เกบของทนาออกมาใชเขาท ทานควรศกษาและเลอกวธใดวธหนงจากหลายวธททานเหนวา

เหมาะสมทสด การจดสะดวกเปนการเรยนรเพอประสทธภาพ เปนวธการทตองการใหเราสามารถ

หยบสงของทตองใชไดอยางรวดเรวและเกบสงของตางๆ ใหเขาทไดอยางรวดเรวเชนกน

โดยเฉพาะในสถานททางานเปนสงทจาเปนอยางยงเพราะมเครองมอและวสดทแตกตางกนอยาง

มากเราตองใชเวลาในการเอาสงของออกมาและเกบเขาทเดม เชน ถามการเอาสงของออกมาใช เปน

จานวน 200 ครงตอวนและใชเวลาครงละ 30 วนาท รวมเวลาทงหมดจะเปน 100 นาท แตถาเวลาท

ใชตอครงลดลง 10 วนาทตอครงเราจะลดเวลาลงได

1.2) การจดตาแหนงสงของขนตอไปคอพจารณาวาสงตางๆ ควรจดวางอยางไร ซงเปน

กฎเกณฑในการจดเกบสงของตางๆ ควรจดเกบเพอใหหยบใชไดงาย การจดเกบดาเนนการดวย

แนวความคดถงการหยบมาใชดวย

18

1.3) การเคารพกฎเกณฑในการจดเกบสงของ คอตองเกบสงของทนาออกมาใชใน

ตาแหนงทถกตองในทนาออกมา ซงดเหมอนงายถาทาตามทกาหนดแตถามการละเลยเปนการยาก

ในการท จะจดสะดวก ความสาเรจจะถกกาหนดดวยการดาเนนการสะสางและสะดวก ในเวลา

เดยวกนระบบการจดการวสดคงคลงกมความสาคญทสามารถรสภาพวามชนสวนใดไมพอในการ

ผลตสนคา (ภษต เกยรตคณ, 2535)

ตารางท 2.6 ขนตอนการทาสะดวก


สะดวก 1. กาหนดตาแหนงทวางของใหชดเจน เพอสะดวกในการหยบใชงาน

2. ทาปายชอระบสถานทวางของและตาแหนงใหชดเจน

3. มผงแสดงตาแหนงสถานทวางของ

4. ทาการกาหนดมาตรฐานของบญชเบกจายสนคาและขนาด, นาหนกและ

ปรมาณของสงของทเกบไวในภาชนะ

5. แตงตงผดแลรบผดชอบ

3. สะอาด

ความสะอาด (Seiso) คอสถานประกอบการใหอยในสภาพทสะอาดหมดจดซงรวมไปถง

เครองจกรและอปกรณของใชตางๆ จะตองไมสกปรกเลอะเทอะ สงทสาคญกอนทา สะอาด คอตอง

กาจดของทไมจาเปนออกไปเสยกอนกลาวคอ เราตองไมเอาสงของทไมตองการใชมาทา สะอาด ให

เสยเวลา

หลกการทาความสะอาด การทาความสะอาดและสขอนามยเปนสวนหนงของการบรการ

หรองานทตองการจางคนมาทา มหลายบรษททประสบผลสาเรจและเตบโตดวยสงน เชน ธรกจซก

แหง ภารโรงทาความสะอาด วศวกรสขาภบาล การควบคมมลพษและการกาจดของเสย ความ

สะอาดเกยวของกบปญหาตางๆ อยางมาก ความสะอาดมความหมายมากยงกวาการทาสะอาด ม

ปรชญาทมากกวานนเปนเรองราวของความรบผดชอบในทกๆ ดานสงของทตองการใชตองแนใจวา

สงตางๆ เหลานนเกบอยในสภาพทด ไมควรคดเพยงวาการทาความสะอาดเปนเพยงทาใหสะอาด

เทานน ควรเขาใจถงการทาความสะอาดในรปแบบของการตรวจสภาพดวย เมอกลาวโดยกวางๆ

แลวมแนวทาง 3 แนวทางทเปนการทาความสะอาดทเหมาะสมคอ

1) การทาความสะอาดโดยรวมทงหมด เปนกจกรรมทาความสะอาดสงตางๆ ในระดบ

กวาง หาสาเหตและแนวทางการแกไขโดยรวมทงหมด

19

2) เปนเรองของแตละสวน แตละบคคล เกยวของกบสถานททางานเฉพาะสวนเครองจกร

3) เปนเรองการทาความสะอาดในรายละเอยดสวนยอยซงเปนการทาความสะอาดชนสวน

พเศษ เครองมอ ตลอดจนคนหาสาเหตของสงสกปรกและวธการแกไข

ตารางท 2.7 ขนตอนการทาความสะอาด


สะอาด 1. ทาความสะอาดสถานท, พน, กาแพง, หนาตางและอปกรณ เปนตน ดวย

เครองมอหรออปกรณทจดเตรยม เชน ไมกวาดและผาถพน ฯลฯ ตามลกษณะของ

การใชงาน

2. กาหนดเสนแบงเขตพนท (จดตรวจเชค) เชน ทาส, ตเสนและแบงเขตพนท

รบผดชอบ

3. ขจดสาเหตของความสกปรก (คนหาจดทาความสะอาดจากจดบกพรอง) เชน

กาจดขยะ หรอของทจะตองทง หรออปกรณทไมไดใช

4. กาหนดแผนการทาความสะอาด เชน กาหนดผรบผดชอบ, พนทและเขตทตอง

ทาความสะอาด, กาหนดวธและการใชอปกรณทาความสะอาดและกาหนด

ผรบผดชอบในการตรวจสอบ

4. สขลกษณะ

ความหมายสขลกษณะ (Seiketsu) คอสภาพของสถานประกอบการทดขน อนเปนผลมา

จากการดาเนนงาน สะสาง สะดวกและสะอาด

หลกการสขลกษณะเปนผลทเกดขนไดอยางงายๆ เนองจากการทาซ าๆ ของการสะสาง

การจดสะดวกและการทาความสะอาดทเกดขนอยางสมาเสมอและทากจกรรม 5ส อยางตอเนอง

กฎเกณฑการปฏบตของกจกรรม 5 ส จะดารงไวจนกวาจะมเหตการณ

กลาวไดวาสขลกษณะทดของพนกงานจะเกดขนเพราะ 3ส แรก ซงจะสงผลยอนกลบไป

ใหมการหมนรกษา 3ส ทกลาวมาอยางสมาเสมอ “ส” ตวนจงเปนเรองของนสยเปนหลก เหมอนการ

อาบนาทเปนสขลกษณะทดตอเรา เปนการเอาของเสยออกจากรางกายของเราวธหนง เราเหนวาการ

อาบนานนสาคญและจาเปน การทา 5ส ในสวนของการสรางสขลกษณะกเหมอนกน ถาเราไมเหน

ความสาคญหรอความจาเปนในการกระทา เรากไมตองอาบนาทกวนนนเอง

เรองของสขลกษณะเปนเรองทมงเนนพฤตกรรมของคนเปนหลก โดยททกคนจะตอง

ชวยกนสรางททางานใหมสภาพและบรรยากาศทมลกษณะกอใหเกดสขทงกายและใจทกคน

20

ปราศจากสงรบกวนตางๆ อนจะมผลกระทบตอสมาธในการทางานโดยมงผลทดตอประสาทสมผส

ทง 3 คอ

1) ตา – ดแลแลวสบายตา ซงจะเกดไดตองทาสะสาง สะดวก สะอาด ใหเรยบรอยอยาง

เปนระบบและไดรบความรวมมอจากทกระดบกอน

2) จมก – อากาศทหายใจเขาไปตองไมทาลายหรอนตรายตอสขภาพและตองปราศจาก

กลนอนไมพงประสงค

3) ห – เสยงตางๆ ในททางานตองเปนเสยงทไมรบกวนสมาธในการทางาน

สงสาคญของการรกษาสขลกษณะในททางาน คอความรวมมอของทกๆ ฝาย ตงแต

ผบรหารระดบสงไปจนถงระดบลางทตองชวยกนปฏบต ซงหลกปฏบตงายๆ ทตองชวยกนทากคอ

สะสาง สะดวกและสะอาด อยเสมอหาทางปรบปรงปฏบต 3 ส แรกอยเสมอ เมอเปนเรองของนสย

แลว ถาเกดขนจะอยอยางคงทนและถายทอดใหกนได ดงนนหากพนกงานในองคกรถกปลกฝงจน

เกดนสยรกสขลกษณะแลว เราจะสามารถมนใจไดมากขนวา พวกเขาจะทา 5ส ดวยตวเขาเองและ

ไมตองมคนมากระตนนอกจากน ยงอาจชกนาใหคนอนหนมาปรบเปลยนนสยและพฤตกรรมตาม

ไปดวยกได

ตารางท 2.8 ขนตอนการทาสขลกษณะ


สขลกษณะ 1. ทาคมอในการทา ส. สขลกษณะ

2. กาหนดเปาหมายในการทา ส สขลกษณะ

3. มการตรวจสอบอยางสมาเสมอ

4. กาหนดหนาทและความรบผดชอบในการดแลความปลอดภยและการปฏบตงาน

ของพนกงาน

5. กาหนดใหพนกงานปฏบตตามคมอการทางาน ทกคน

6. กาหนดใหพนกงานตองรกษากฎกตกา โดยทพนกงานแตงกายใหถกระเบยบและ

ปลอดภย

7. ขจดมลภาวะและมลพษตางๆ

8. ปรบปรงสถานททางานใหสะอาด รมรน เปนระเบยบ

5. สรางนสย

สรางนสย (Shisuke) คอการทาสง 2 สงตอไปนใหตดเปนนสยอยางเครงครดและตอเนอง

21

ก. การทางานใหเกดบรรยากาศทม สขลกษณะโดยการทา สะสาง สะดวกและสะอาด

อยางตอเนอง

ข. การรกษากฎกตกา มารยาท ระเบยบ ขอกาหนดตางๆ และขอหามในการทางาน

1) หลกการสรางนสย คอหนทางในการเปลยนพฤตกรรม การสรางพฤตกรรมในการ

ทางานทคาดหวงไวเปนสงทยาก เพยงทาตามวธงายๆ ซงจะเปนแนวทางทจะสามารถจดการและ

ดารงไวสาหรบงานทยากๆ ไดและรกษาใหคงอยตลอดไป (ภษต เกยรตคณ 2535)

2) ขอสงเกตวาพนฐานนสยทดในการทางาน หรอเรยกวานสย 5ส หรอ ส. สรางนสย ควร

มลกษณะดงตอไปน

2.1) ถงททางานกอนเวลาเขาทางาน ไมไปทางานสายเปนเดดขาด

2.2) เมอพบเพอนรวมงานกพดจาทกทาย

2.3) กอนเรมทางานตอนเชา บคคลมการประชมปรกษาหารอกน

2.4) มการเตรยมความพรอมกอนเรมงานโดยพจารณาจดเตรยมเรองเหลาน

2.4.1) ขนตอนการทางานในวนนน

2.4.2) ดคมอการทางานตามมาตรฐาน

2.4.3) ตรวจสอบวสดและเครองมอตามขอกาหนด

2.4.4) อปกรณตางๆ พรอมใชงาน

2.5) เรมปฏบตงานตรงเวลา ปฏบตงานตามมาตรฐานทกาหนด หากพบขอบกพรองก

จดการแกไขและแจงหรรายงานปญหา ใหผรบผดชอบงานหรอหวหนางานทราบทนท

2.6) หยดพกปฏบตงานตรงเวลาและพกในทกาหนด

2.7) เมอเสรจงาน จดเกบของใหเรยบรอยกอนกลบบาน เชน

2.7.1) เขยนรายงานประจาวน สรปปรมาณผลงาน งานททาได

2.7.2) ตรวจสอบทาความสะอาดอปกรณทใชแลว

2.7.3) จดเกบสงของเรยบรอย ทงบนโตะและอปกรณตางๆ

2.7.4) ตรวจสอบไฟฟา นา ประต ความปลอดภยของอปกรณและสถานท

2.2.2 ขอสงเกตในการสรางนสย 5ส มดงตอไปน

การสรางนสยตองใชเวลาและความอดทน โดยเฉพาะผทมอายมากหรอเคยชนกบความ

สะดวกสบายอยางทไมเคยมระบบมากอน

1) บางคนสรางนสยไดงายแตบางคนสรางไดยาก ขนอยกบพนฐานและความคดของคนผ

นนดวย

2) คนทสรางนสย 5ส ไดดภายในเวลาอนรวดเรว มกจะเปนคนทมระเบยบวนยอยแลว

22

3) คนใจกวาง รจกรบฟงผอน จะสรางนสย 5ส ไดงายกวาคนทไมรบฟงใคร

4) การทสรางนสย 5ส ไดยากเปนพวกทชอบสบาย ไมทาอะไร ไมคอยคดพฒนาตนเอง

5) การสรางนสยทด ใชในการพจารณาความประพฤตกรรมของตนเองเสมอๆ และ

พยายามหาทางปรบปรงขอบกพรอง

6) การสรางนสยทดจะเกดขนไมได หากอางแตเรองทเกดขนจากผอน ตองแกไข

ขอบกพรองของตนเอง ธรรมชาตของคนสวนใหญจะชอบสบายไมชอบการมระเบยบวนยหรอ

กฎเกณฑ จงเปนหนาทของผบงคบบญชาทจะจดการใหเกด ส. สรางนสยขน เพอใหการทากจกรรม

5ส สาเรจลลวง

ตารางท 2.9 ขนตอนการทาสรางนสย


สรางนสย 1. ฝกอบรมใหความรแกพนกงานเรองกฎ, ระเบยบและกตกาในการทางาน

2. สรางมาตรฐานในการทางาน ซงในการทางานทกขนตอนตองปฏบตตาม

มาตรฐานในการทางาน โดยจะมใบตรวจสอบและมคมอในการทางานทกขนตอน

3. มการตรวจสอบการปฏบตงานของพนกงานเพอตรวจดวาไดปฏบตตาม

ขอกาหนดระเบยบปฏบตงานตางๆ ของสถานททางาน

4. สงเสรมใหพนกงานปฏบตกจกรรม 5ส จนเปนนสย

2.2.3 มาตรฐานทวไป 5ส

1) มาตรฐานโตะทางาน

1.1) โตะมปายชอ ระบชอ, สกล, ตาแหนง (จะวาง ณ จดใดหนวยงานกาหนดขนเอง)

1.2) กรณมกระจกวางบนโตะ ใตกระจกไมมรปภาพใดๆ หรอกระดาษใดๆ วางไวใต

กระจก

1.3) มลนชกสวนตวได 1 ลนชก จะเปนลนชกใดกได

2) มาตรฐานบอรดตดประกาศ

2.1) มขอความระบชอบอรดบนหวบอรดทกบอรด

2.2) แยกบอรดใหชดเจน เชน วชาการ, แจงใหทราบ, ประกาศ ฯลฯ

2.3) ขอมลทตดบอรดตองเปนปจจบน มการตรวจสอบขอมลทบอรดทกสปดาห หรอ

ประกาศทบอรดเมอหมดอาย เกนวนประกาศตองสะสางออกทนทภายในเวลา 3 วนนบจากวน

หมดอาย

23

3) มาตรฐานกระดานไวทบอรด

3.1) ระบการใชกระดานใหชดเจน เชน เตอนความจา, ตารางปฏบตงาน ฯลฯ

3.2) มปากกาสละ 1 ดาม ไมเกน 3 ส แปรงลบกระดาน 1 อน

3.3) เมอใชงานเสรจเรยบรอยแลวตองลบทนท หรอกรณเปนบอรดแสดงขอมล ขอมล

ตองเปนปจจบน

3.4) กรณขอความใดทเปนการถาวรใหใชวธการพมพตามมาตรฐาน ส. สะดวก ตด

แทนการเขยนดวยลายมอ

4) มาตรฐานเคานเตอรทางาน

4.1) วางอปกรณทเกยวกบงาน โดยจดวางของใหเปนระเบยบและสะดวกในการใชงาน

4.2) มลนชกสวนตวได 1 ลนชก

4.3) ลนชกอนใสวสด หรออปกรณทเกยวกบงานใหเปนระเบยบและลง ส. สะดวกให

ชดเจน

5. มาตรฐานหองนา

5.1) ระบปายเปนหองนาใคร กรณมสองหองใหระบเพศทใหใช

5.2) ผนงหองนาหามตดรปหรอปายใดๆ

5.3) จดใหมถงขยะภายในหองนา

5.4) กรณหองนาของผใชบรการหามเกบอปกรณทาความสะอาดทกชนดภายในหองนา

ยกเวนทขดโถสวม

6. มาตรฐานอางลางเครองมอ

6.1) มปายแสดงบงชประเภทของอางอยางชดเจน

6.2) มเฉพาะอปกรณทเกยวของกบการลางเครองมอเทานน

7. อางลางมอ

7.1) จะตองมภาพ IC ขนตอนการลางมอทอางทกอยางแสดงไวอยางชดเจน

8. อางลางภาชนะ

8.1) มอปกรณลางจานดงน นายาลางมอ 1 ขวด หรอนายาลางเครองมอ 1 ขวด หรอ

นายาลางจาน 1 ขวด และสกอตไบรทไมเกน 2 อน

8.2) มผาเชดมอ โดยแยกประเภทผาใหมและผาใชแลว

หมายเหต กรณจะใชอางลางมอและอางลางภาชนะเปนอางเดยวกนได แตอางลาง

เครองมอ ไมควรใชงานปะปนกบอางชนดอน

9. มาตรฐานหองทางานสานกงาน

24

อนญาตใหมรปภาพทไมเกยวของกบการทางานไดหองละไมเกน 2 รปภาพ

9.1) มปายตดหนาหองระบชอหองทกหอง

9.2) มนาฬกา 1 เรอนตอ 1 หอง

9.3) ปฏทนใชแบบตงโตะหรอผนงกไดแตตองเหมอนกนทงฝาย กรณใชแบบตดผนง

มไดเพยง 1 อนเทานน

9.4) ถาเปนปฏทนตงโตะมไดโตะละ 1 อน

10. มาตรฐานกระจก, บานประตหนาตาง

10.1) หามตดกระดาษ, รปภาพ, ปายหรอโปสเตอรใดๆ ทไมเกยวของกบการทางาน

หรอสอในเรองการทางานทงสน (แตตดสญลกษณ “เลอน, ผนง, ดง” เทานน)

10.2) กระจกตองใสสะอาดอยเสมอ

10.3) หากจาเปนตองตด ตองเปนเรองเกยวกบการทางานเทานน เทาทจาเปนใหเสนอ

ตอคณะกรรมการ 5ส หรอ วทยากรทปรกษากจกรรม 5ส เพอสรปเปนกรณไป

11. มาตรฐานโตะคอมพวเตอร, เครองพมพ

11.1) หามมอปกรณใดๆ ทไมเกยวของกบการใชงานคอมพวเตอร

11.2) หามมการกนอาหารหรอดมนาขณะปฏบตงานและวางอปกรณเหลานนไวบน

โตะเครองคอมพวเตอร

11.3) มปายระบชอผรบผดชอบชดเจนและเลขทเครอง

11.4) มผาคลมหลงการใชงานทกครง โดยแยกเปนชนหรอประเภทอปกรณ

11.5) โตะคอมพวเตอรแบบฝง ใหวางโทรศพทและอปกรณทเกยวกบงานไดไมเกน

25% ของพนท โดยจดวางใหเปนระเบยบ เหมาะสมกบการใชงาน

11.6) กาหนดมาตรฐานปาย ส. สะดวก ระบหมายเลขเครองและผรบผดชอบ

12. มาตรฐานการตดรป/สอ ทเกยวกบการทางาน ใหกาหนดมาตรฐานการตดโดยแยก

เปน

12.1) สอสขศกษา ใหจดบอรดขนมาเพอตดสอสขศกษา โดยจะตองตดในบอรด

เทานน ณ จดทผใชบรการนงรอหรอสามารถอานไดสะดวก

12.2) สอทใชในการปฏบตงาน มการกาหนดจดตดทชดเจนและถาวรไมกระจด

กระจาย

12.3) ใหตดใสกรอบหรอบอรดใหเรยบรอย

12.4) หรอใหรองแผนฟวเจอรบอรดและเคลอบพลาสตกใหเรยบรอยกอนตด

12.5) การตดภาพใหตดภาพไดภาพละ 1 แผนเทานน

25

12.6) ใหตด ณ จดทตรงตามวตถประสงคของภาพ หรอโปสเตอรทตองการใหตด

เชน เปนภาพ หรอโปสเตอรทตองการใหผใชบรการ หรอญาตสามารถอานได เปนตน

13. มาตรฐานการตดตงถงดบเพลง

13.1) การตดตงจะตองวดระดบจากพนถงตะขอตดตง ในระยะไมเกน 140 เซนตเมตร

13.2) รอบบรเวณจดตดตงถงดบเพลงรศม 1 เมตร หามมสงของวางกดขวาง

13.3) จะตองมการเขยนปาย ส. สะดวก แสดงวธการใชซงจะตองมการประกอบดวย

ใหใชขนาดกระดาษ A4 รองดวยฟวเจอรบอรดสเขยวและกรณหากตองการตกรอบถงดบเพลงเพอ

ความเดนชดของจดทตดตง ใหตเสนสเหลองรอบถง (หรอไมตกรอบรอบถงกได) เพอความเดนชด

ของจดทตดตง

13.4) กรณโรงพยาบาล ถงดบเพลงใหเขยนหมายเลขถงและชอผรบผดชอบ (โดยระบ

เปนชอฝาย หรอชองาน) ดวยตาม

14. มาตรฐานปายแสดงชอหอง หรอจดบรการทกหอง หรอจดบรการจะตองมปายแสดง

ชดเจนทกหอง ทกจด ขนาดของตวหนงสอตามทหนวยงานตกลงกน จะใชสอะไรกได ยกเวนปายส

แดงเทานน

15. มาตรฐานการเกบเอกสาร (ทตองเกบมากกวา 1 ป)

15.1) เอกสารทอยหนางาน หรอบนสานกงานจะตองเปนเอกสารปปจจบนหรอ

ยอนหลงได 1ปเทานน

15.2) เอกสารทไมใชปจจบนจะตองนาเกบใสกลองแยกตามประเภท เดอน ป พ.ศ.

และใช ส. สะดวก ตดแสดงใหชดเจน

15.3) ขอหามการเกบเอกสารทมอายการเกบมากกวา 1ป ไมควรเกบเอกสารไวใน

แฟมเพอเปนการประหยดตนทนในการจดซอแฟมเอกสารอยตลอดเวลา ยกเวนกรณเอกสารท

จาเปนตองอางองอยตลอดเวลา

16. มาตรฐานการเกบเอกสารในแฟมกระดาษ

16.1) ตองเกบใสกลองใสเอกสาร

16.2) ใสหมายเลขทแฟมและทาปาย ส. สะดวก ตดหนากลองเพอแจงรายละเอยด

17. มาตรฐานการเกบสมดบนทก/สมดNumber

17.1) ตองเกบใสกลองใสเอกสาร

17.2) ใสหมายเลขทแฟมและทาปาย ส. สะดวก ตดหนากลองเพอแจงรายละเอยด

18. มาตรฐานอนๆ

26

18.1) ตเอกสารทสงกวาศรษะ หามวางสงของ/เอกสารทกประเภท (ยกเวนคลงยา,

คลงพสดและตองมปาย ส. สะดวกแจง)

18.2) ตเอกสารทตากวาศรษะอนญาตวางไดเฉพาะแฟมเอกสารหรอเอกสารทเกยวกบ

การทางานเทานนและตองจดวางใหเปนระเบยบตามมาตรฐานการจด ส. สะดวก

18.3) หามตดรปภาพทไมเกยวของกบการทางาน

18.4) ยกเวน รปพระบรมฉายาลกษณ อยางละ 1 ภาพ, รปพระพทธรปไมเกน 1 ภาพ,

โตะหมบชามพระพทธรปได 1 องคและแจกนดอกไมหามเปนดอกไมพลาสตก จะตองเปนดอกไม

สดเทานน ธปใหมการสะสางเปนประจาหลงใชงานแลวและตองสะอาดอยเสมอ

19. มาตรฐานการตเสนจราจร

19.1) จะตองการตเสนขอบบรเวณหามจอดและบรเวณจอดได หรอจอดไดชวคราว

ทกจดอยางชดเจน

19.2) ถากรณโรงจอดรถมเสาจะตองทาสทบรเวณจดกลางเสา (ประมาณ 45 % ของ

เสา) โดยทาส เหลอง – ดา

2.2.4 หลกการสาคญบางประการในการจดกจกรรม 5 ส

หลกการสาคญขนพนฐานในการทากจกรรม 5ส แบงออกได 5 ประการคอ

1) กาหนดมาตรฐานจานวนอปกรณสานกงานทควรมประจาโตะทางานของแตละคนซง

แตละพนททมความตองการทแตกตางกนแลวแตความเหมาะสม

2) การจดเกบ การนาไปใชงานตองยดหลก fifo (first-in-first-out) คอการนาสงของทเกบ

กอนออกมาใชกอน

3) สงของททกคนตองม ตองมการกาหนดบรเวณทอยอยางชดเจน

4) การจดทาปายแสดงสงของและกาหนดบรเวณตองจดทาอยางเปนระบบ

5) สงของทมการใชงานบอยครง ตองถกจดไวใกลกบผปฏบตงาน

2.2.5 ขนตอนสาคญของการดาเนนงาน 5ส

กจกรรม 5ส เปนกจกรรมทตองการใหทกคนในหนวยงานรวมมอรวมใจกนทาซงผท

สาคญทสดและมอทธพลทสด คอผบงคบบญชาของหนวยงานนน ซงถาผบงคบบญชาใหความ

สนใจและคอยตดตามความเปนไปของกจกรรม 5ส ในหนวยงานของตนเองอยางสมาเสมอจะเปน

พลงทคอยกระตน เตอนใหผทปฏบตงานทกคนเหนความสาคญของกจกรรม 5ส ดงนนขนตอน

สาคญททาใหกจกรรมเหลานดาเนนไปไดดวยดควรแยกไวดงตอไปน

1) ผบรหารประกาศนโยบายทชดเจน

2) แตงตงคณะทางาน ดาเนนการกจกรรม 5ส

27

3) ตงเปาหมายรวมกน

4) จดทาแผนปฏบตการโครงการ 5ส ของหนวยงานและจดสงใหคณะกรรมการดาเนน

กจกรรม 5ส

5) จดแบงพนทและทาผงพนทแสดงความรบผดชอบ

6) ถายภาพพนทกอนทา 5ส และหลงทา 5ส เปนระยะ

7) รณรงค ประชาสมพนธการดาเนนกจกรรม 5ส

8) การใหความร ความเขาใจ เรอง 5ส แกเจาหนาททกคน

9) ถายรป (อกครง) หลงทา 5ส

10) การจดตงมาตรฐานปฏบตงาน 5ส แตละ ส.

11) การตรวจสอบการประเมนผลและปรบปรงแกไข

12) การจดประชาสมพนธพรอมกจกรรมพเศษเพอกระตนการดาเนนงาน 5ส

การนาผลการตรวจตดตามความคบหนา การปรบปรงใหดยงขน ถอวาเปนขนตอนการ

ปรบปรงซงเปนไปตามหลกการของ PDCA คอเมอวางแผนไว (Plan) แลวลงมอปฏบต (Do) พรอม

กบตองมการตรวจสอบ (Check) เพอหาขอควรปรบปรง แลวจงนามาดาเนนการแกไข (Action) ซง

จะสงผลใหมการปรบปรง 5ส ในแตละพนทใหดยงขน อนนามาซงประสทธภาพ คณภาพและการ

เพมผลผลตอยางตอเนอง (PDSA : Plan Do Standard Action)

2.2.6 เครองมอทใชในการบนทกวธการทางาน

เครองมอการสงเสรมมความจาเปนอยางยงในการดาเนนกจกรรม 5ส เพอเปนการรณรงค

และกระตนใหพนกงานมสวนรวม ตวอยางคอ

1) โปสเตอร 5ส (5S Picture) เพอใหความร ความเขาใจและเพอกระตนเตอนใหพนกงาน

รวมมอการดาเนนกจกรรม 5ส อาจใหพนกงานคดทากนเอง หรอแขงขนการวาดภาพโปสเตอร

ภายในหนวยงาน หรอตดตอหนวยงานภายนอกทเขาทากนไวแลว เชน สถาบนเพมผลผลตแหงชาต

เอาตดในโรงงานของตน

2) คาขวญ 5ส (5S Slogans) อาจจดใหมการประกวดคาขวญและนาคาขวญทชนะมาจดทา

เปนโปสเตอรตดในโรงงาน เชน “5ส กอเกดผล ถาทกคนรวมมอทา”

3) ขาว 5ส (5S Newsletter) เปนเอกสารเผยแพรการดาเนนกจกรรม 5ส ในหนวยงาน

เพอใหพนกงานไดรบขาวสาร ความเคลอนไหวภายในและภายนอกรวมทงมสาระเนอหาทาง

วชาการแทรกอยดวย อาจจะมคอลมนซบซบนนทา ทางสงคมทาง 5ส กระตนใหเกดการอยากม

สวนรวมใดกไดและขาว 5ส นจะเปนสอในการประกาศผล การประเมนความคบหนาของการ

ดาเนนการกจกรรม 5ส ในแตละชวงทตรวจตดตาม 5ส ดวย

28

4) เหรยญ 5ส (5S Badges) มหลายหนวยงานไดจดทาเหรยญ 5ส ตดหนาอกเสอแสดงถง

การดาเนนกจกรรม 5ส หรอเหรยญแสดงวาผตดอยในกลมทชนะเลศการดาเนนกจกรรม 5ส

ประจาเดอน/ประจาโครงการ ของบรษทใดกไดจดทากน เชน บรษท อเลคโทรเซรามค จากด ใน

นคมอตสาหกรรมลาพนทาปายตดเสอรปสเหลยม มคาภาษาญปนทง 5ส และชอบรษท

5) เสอ 5ส (5S Shirts) บางหนวยงานพนกงาน เจาหนาทจะจดทาเสอยด 5ส เปนทม นด

วนในการทา 5ส พรอมกบสวมเครองแบบเพอกระตนของหนวยงานของตน

2.2.7 เครองมอในการดาเนนการ (Implementing Tools)

1) การบนทกภาพ ควรทาเปนประจาอาจจะทาทก 3 เดอน ทงนเพอใหเหนถงความ

แตกตางและการเปลยนแปลงกอนเรมปฏบต ระหวางดาเนนกจกรรมเปนระยะๆ ดการปรบปรงจะ

เหนความกาวหนาขน

2) วน 5ส (เดอนละครง) กาหนดวนทแนนอนในการทา 5ส เชน วนท 25 ของทกเดอน

ดาเนนกจกรรม 5ส เปนตน

2.2.8 การตรวจใหคะแนนเพอการประเมนผล

จดประสงคหลกของการตรวจพนท 5ส เพอใหคะแนนการดาเนนกจกรรมเปนการ

ประเมนผลและตรวจสอบดวาประสบความสาเรจมากนอยเพยงใดอาจสรปเปนขอๆ ไดดงน

1) เพอรกษาสภาพและยกระดบความร ความเขาใจ ในการดาเนนกจกรรมของพนกงาน

2) เพอรบทราบปญหาในการดาเนนกจกรรมของพนกงานในบางพนท ทยงไมสามารถ

ดาเนนกจกรรม 5ส ไดดทควร อาจเปนเพราะเหตหลายประการ ทงนเพอใหกจกรรมดาเนนไปอยาง

ราบรน

3) เพอใหกาลงใจแกพนกงาน ผบรหารทลงมาตรวจเยยมควรเนนการสรางขวญและ

กาลงใจ ใหคาชมเชยเมอพบการเปลยนแปลง เปนการเสรมแรงจงใจทด

4) เพอสรางรากฐานไปสกจกรรมอนๆ ดงทกลาวไวตงแตตน 5ส คอบนใดทจะกาวไปส

การบรหารงานอยางมประสทธภาพ ฝกใหทกคนมสวนรวมในการบรหารอนจะนาไปสเปาหมาย

ของการเพมผลผลตโดยรวมของหนวยงานและเทคโนโลยทกาวหนาสงขน เปนการเตรยมความ

พรอมของคนเพอรองรบความเจรญเตบโตขององคกร (สถาบนการจดการทรพยากรบคคลเพอการ

เพมผลผลต, 2542)

29

2.3 งานวจยทเกยวของ

ธวชชย ลาภสถาพร, พนศกด ตวมศร, (2554) การศกษาแนวทางการสงเสรมดาเนน

กจกรรม 5ส : กรณศกษาแผนกศนยบรการบรษท สยามนสสนอดรธาน จากด

การศกษาแนวทางการดาเนนกจกรรม 5ส กรณศกษา : บรษท สยามนสสนอดรธาน จากด

มวตถประสงคเพอหาแนวทางการสงเสรมการดาเนนกจกรรม 5ส ใหมคณภาพในแผนกศนยบรการ

ชวยใหเกดความเปนระบบระเบยบในการเกบเครองมอ เครองใช หลงจากการปฏบตงานและม

ความสะดวก สะอาด ภายในศนยบรการ ไมกอใหเกดความสกปรกและอบตเหตในขณะปฏบตงาน

โดยเกบรวบรวมขอมลพนฐานของแผนกศนยบรการและขอมลอนๆ ทเกยวของนามาวเคราะห ผล

การศกษาพบวา กอนการดาเนนกจกรรม 5ส ภายในแผนกศนยบรการบรษท สยามนสสนอดรธาน

จากด มสภาพทไมเปนระบบระเบยบในบรเวณหองประกอบเครองยนต หองเครองมอ และบรเวณ

ลฟตซอมรถ การดาเนนกจกรรม 5ส ผวจยไดใหความรเกยวกบกจกรรม 5ส และแนะนามาตรฐาน

5ส ของแผนกศนยบรการใหแกพนกงานจากการเกบขอมลแบบสอบถามความคดเหนเกยวกบการ

สงเสรมการดาเนนกจกรรม 5ส ของแผนกศนยบรการ พบวามผเหนดวยตอการดาเนนกจกรรม 5ส

คดเปนรอยละ 85 และไมเหนดวย โดยคดเปนรอยละ 15

ธรภทร อปพงษ, วชรณ ทวาพฒน, (2552) การศกษาพฤตกรรมการมสวนรวมในการ

ดาเนนกจกรรม 5ส ของบรษท เค. เอส. โมลด พารท จากด มวตถประสงค 2 ขอ 1) เพอศกษาแนว

ทางการดาเนนกจกรรม 5ส ของบรษท เค. เอส. โมลด พารท จากด 2) เพอศกษาพฤตกรรมการม

สวนรวมในการดาเนนกจกรรม 5ส ของพนกงานในบรษท เค. เอส. โมลด พารท จากด

ผวจยไดทาการเกบรวบรวมขอมลจากพนกงานของบรษท เค. เอส. โมลด พารท จากด

จานวน 100 คน โดยมผลการวจย ดงน.

1. ระดบพฤตกรรมการมสวนรวมในการดาเนนกจกรรม 5ส โดยสรป. ระดบพฤตกรรม

การมสวนรวมในการดาเนนกจกรรม 5ส พนกงานสวนใหญในบรษท เค. เอส. โมลด พารท จากด

พบวามระดบพฤตกรรมการมสวนรวมในการดาเนนกจกรรม 5ส อยในระดบนอย

2. การเปรยบเทยบระดบพฤตกรรมของพนกงานในบรษท เค. เอส. โมลด พารท จากด

พบวา ตาแหนงงานแตกตางกน ทาใหพนกงานมพฤตกรรมการมสวนรวมในการดาเนนกจกรรม

5ส ไมแตกตางกน

สดใจ ธนไพรศาล (2550) ไดทาการสงเสรมการดาเนนกจกรรม 5ส ภายในหองสมด

คณะแพทยศาสตรมหาวทยาลยขอนแกน พบวามการเปลยนแปลงในดานทดขนทงเรองสถานท

วสดอปกรณ และตวผปฏบตงาน ซงสงผลใหหองสมดเปนทประทบใจแกผทมาใชบรการ ทาให

หองสมดมภาพพจนทด และไดรบการยอมรบจากทกฝายทเกยวของ สงผลใหบคลากรเกดความ

30

ภาคภมใจในผลงานของตนเองและมกาลงใจในการพฒนาใหดยงขน นาไปสการปรบปรงคณภาพ

ทวทงองคกรได

ปรญญา โพธวจตร (2543) ไดศกษาเรอง ความพงพอใจของกาลงพลสรรพาวธทหารบก

ตอผลการปฏบตกจกรรม 5ส เพอเพมประสทธภาพการทางาน จากการศกษาพบวาโดยรวมแลว

ทศนคตเกยวกบความพงพอใจของกาลงพลสรรพาวธทหารบกตอผลการปฏบตกจกรรม 5ส อยใน

ระดบคอนขางมาก ทงนเนองจากกจกรรม 5ส นนเมอเรมปฏบตไประยะหนงบรรยากาศของ

สถานททางานยอมดขน ไมมากกนอย ดานความพงพอใจเกยวกบความปลอดภยในการทางานอย

ในระดบคอนขางมาก เปนอนดบ 2 รองจากประสทธภาพในการปฏบตงาน แสดงวาเดมการ

ปฏบตงาน ไมมการสะสาง และจดระเบยบใหมรวมทงสงทเปนอนตราย เชน ไฟฟา และวตถ

อนตรายตางๆ เมอไดมการจดระเบยบและไดซอมแซม ใหมสภาพด ยอมเกดความปลอดภยมากขน

ในการปฏบตงาน ซงสอดคลองกบหลกการทากจกรรม 5ส ตวท 2 สะดวก ซงมเปาหมายในเรอง

ขจด การคนหาใหหมดสน ลดเวลาการปฏบตงาน ลดความเสยหาย เพมคณภาพสนคา สราง

สภาพแวดลอมทด สรางสภาพการบรหารงานดวยตา ขจดอบตเหต

กรองแกว ทพยมณ (2540) ไดศกษาเรองการพฒนาทรพยากรมนษยเพอประสทธผล

ของงานโดยใชกจกรรม 5ส กรณศกษาการปโตรเลยมแหงประเทศไทย ผลการศกษาพบวาพนกงาน

ในการปโตรเลยมแหงประเทศไทย มระดบพฤตกรรมการมสวนรวมในการดาเนนกจกรรม 5ส ใน

ระดบคอนขางมาก เพศ วฒการศกษา อาย ไมมความสมพนธกบความคดเหนทมตอกจกรรม 5ส

นอกจากนพนกงานในการปโตรเลยมแหงประเทศไทย ไดใหขอเสนอแนะวาในการดาเนนกจกรรม

5ส ในการปโตรเลยมแหงประเทศไทย สานกงานใหญ ใหประสบผลสาเรจมากยงขนนนพนกงาน

ทกคนตองรวมมอกนทาดวยความเตมใจ ผบรหารตองทาเปนตวอยาง มการปรบทศนคตทดให

เกดขน โดยการเผยแพรประชาสมพนธอยางทวถง มการทบทวน รปแบบของสงจงใจเพอกระตน

พฤตกรรมการมสวนรวมในการดาเนนกจกรรม 5ส เพมขน ตลอดจนทาการสารวจปญหาอปสรรค

และประชมปรกษาหาทางปองกนแกไข

ภษต เกยรตคณ (2535) การศกษาพฤตกรรมดานความปลอดภยของพนกงานกอนและ

หลงมการสงเสรมกจกรรม 5ส พบวาผลของการดาเนนงานกจกรรม 5ส ในการปฏบตงาน เพอให

พฤตกรรมดานความปลอดภยของพนกงานเปลยนไปในทางทดและพบไดวาอตราความเสยงของ

การเกดอบตเหตลดลง หลงจากมการดาเนนงาน 5ส แลวพฤตกรรมดานความปลอดภยและทศนคต

ของกจกรรม 5ส จากพนกงานทมการศกษาตาไมแตกตางจากพนกงานทระดบการศกษาสง

31

บทท 3

วธการดาเนนการศกษา

การศกษาเรอง แนวทางสงเสรมการทากจกรรม 5ส กรณศกษา อสรยาการาจ ไดใชวธ

การศกษาในเชงคณภาพ (Qualitative Research) โดยดาเนนการศกษาตามขนตอน ดงน

3.1. กาหนดพนทการทากจกรรม 5ส

3.1.1 ศกษาสภาพการทางานในปจจบน

3.1.2 การออกแบบสอบถามความพงพอใจ

3.1.3 การกาหนดแนวทางการดาเนนกจกรรม 5ส และความรบผดชอบ

3.1 กาหนดพนทการทากจกรรม 5ส

การศกษาแนวทางทากจกรรม 5ส ภายในอสรยาการาจ โดยกาหนดพนทในการศกษา

ดงน

1) พนทหองเกบเครองมอและอปกรณ ทาเปนหองพนสรถยนต

2) พนทบอรดเกบเครองมอ บอรดขาวสารทวไปและกจกรรม 5ส

3) พนทบรเวณพนทซอม

4) พนทวางอปกรณรถยนต

สาเหตทเลอกเนองจากแนวทางการสงเสรมการทากจกรรม 5ส เปนการสงเสรมธรกจ

ขนาดเลกทมงเนนดานการทางานเพยงอยางเดยว การทา 5ส ภายในอสรยาการาจ ซงยงไมเคยทา

กจกรรม 5ส มากอนเลย เพอใหความร ความเขาใจในกจกรรม 5ส ของบคลากร

3.1.1 ศกษาสภาพการทางานในปจจบน

ปจจบนสภาพภายในอสรยาการาจ กอนการดาเนนกจกรรม 5ส มสภาพทไมเปนระบบ

ระเบยบในการเกบเครองมอ คอเกบไวในกลองรวม ไมมการตเสนและใชสกาหนดจดซอมทชดเจน

ไมมชนวางอปกรณรถยนต ไมมบอรดประชาสมพนธขาวสารทวไป กจกรรม 5ส และไมมถงใส

ขยะ จดซอมมเศษใบไมแหงไมมการทาความสะอาด

พนทในการศกษาการทางานแบงเปน 4 สวน คอ

1) พนทหองเกบเครองมอและอปกรณ ทาเปนหองพนส

ตารางท 3.1 ลกษณะกอนดาเนนงานหองเกบเครองมอและอปกรณ ทาเปนหองพนส

โซน ลกษณะกอนการดาเนนงาน 5ส

1. หองเกบเครองมอ 1. เครองมอเกบกองรวมไวในกลอง

32

และอปกรณ 2. เครองมอไมมการกาหนดจดเกบทชดเจน

3. ใชเวลามากในการหยบใชเครองมอ

4. เครองมอสญหายใชเวลามากกวาจะทราบ

(ก) (ข)

ภาพท 3.1 พนทหองเกบเครองมอและอปกรณ ทาเปนหองพนส

สภาพหองเกบเครองมอและอปกรณกอนการปรบปรงมสภาพการเกบเครองมอและ

อปกรณไมเปนระเบยบ หยบใชไมสะดวก เสยเวลาในการคนหา มของเกบรวมกนไว เชน ตเยน,

กองขาวเปลอกใสกระสอบ, ชนสวนอปกรณรถยนต, กองกระปองสและเครองปมลมไมมเสน

กาหนดจดตดตง แสดงดงภาพท 3.1

2) พนทบอรดเกบเครองมอ บอรดขาวสารทวไปและกจกรรม 5ส

ตารางท 3.2 ลกษณะกอนทาพนทบอรดเกบเครองมอ บอรดขาวสารทวไปและกจกรรม 5ส


2. บอรดเกบ

เครองมอ บอรด

ขาวสารทวไปและ


1. ไมมบอรดเกบเครองมอ

2. ไมมบอรดขาวสารทวไป

3. ไมมบอรดกจกรรม 5ส

33

ภาพท 3.2 พนทบอรดเกบเครองมอ บอรดขาวสารทวไปและกจกรรม 5ส

สภาพพนทผนงหองตามแนวดง ซงเปนพนทวางไมไดนามาใชประโยชน จงออกแบบให

เปนพนทตดตงบอรดเครองมอ เพอใหหยบใชงานไดสะดวกเพราะอยใกลพนทกาหนดจดบรเวณ

ซอมงานและยงจดเปนหมวดหมโดยเฉพาะเครองมอ เมอนาเครองมอออกมาจากหองเกบเครองมอ

จะทาใหหองเกบเครองมอมพนทวางเพอใชประโยชนทาเปนหองพนสรถยนตได ชองวางแนวดง

อกหนงชองตดตงบอรดขาวสารทวไปและกจกรรม 5ส แสดงดงภาพท 3.2

3) พนทบรเวณซอม

ตารางท 3.3 พนทบรเวณซอม


3. พนทบรเวณ

ซอม

1.ไมมเสนและสกาหนดจดทางานทชดเจน

2. ไมมจดจอดรถทชดเจนทาใหเปลองพนท ทางานไมสะดวก

2. มอปกรณและชนสวนรถยนตวางอยจดซอม

3. มเศษขยะ เชน เศษใบไมแหง เศษกระดาษ เศษพลาสตก

ภาพท 3.3 พนทบรเวณซอม

34

สภาพพนทบรเวณซอมกอนการปรบปรงไมมการตเสนและใชสกาหนดจดซอมอยาง

ชดเจน ไมมจดจอดรถทชดเจนทาใหเปลองพนทในการทางานและทาใหการทางานไมสะดวก ม

การวางชนสวนอปกรณรถยนตอยในจดทางาน มเศษใบไมแหงอยใตรถคนทกาลงซอมและเศษ

กระดาษ เศษพลาสตกอยบรเวณจดซอม แสดงดงภาพท 3.3

4) พนทวางอปกรณรถยนต

ตารางท 3.4 พนทวางอปกรณรถยนต


4. พนทวาง

อปกรณรถยนต

1. ไมมชนวางอปกรณรถยนต

2. วางอปกรณรถยนตกองไวกบพน

3. ไมสะดวกในการหยบใชงาน

4. ไมมการแยกอปกรณใหเปนหมวดหม

5. เสยเวลามากในการคนหาเพอนาไปใชงาน

6. ไมมปายชอชบงและไมมความปลอดภย

ภาพท 3.4 พนทวางอปกรณรถยนต

สภาพพนท พนทวางอปกรณรถยนตกอนการปรบปรงมสภาพทไมเปนระบบระเบยบใน

การจดวาง ไมมชนวางอปกรณรถยนต วางอปกรณรถยนตกองไวกบพน ไมสะดวกในการหยบใช

งาน ไมมการจดแยกอปกรณใหเปนหมวดหม เสยเวลามากในการคนหาเพอนาไปใชงาน ไมมปาย

ชอชบงและไมมความปลอดภย แสดงดงภาพท 3.4

3.1.2 การออกแบบสอบถามความพงพอใจ

การสรางเครองมอในการในการเกบรวบรวมขอมล ผวจยดาเนนการดงน

35

1) ศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบกจกรรม 5ส ปญหา สาเหตและแนวทางการ

สงเสรมการทากจกรรม 5ส

2) ศกษาจากเอกสารกจกรรม 5ส และวงจรคณภาพ PDCA แลวนามาพฒนาเปน

แบบสอบถาม เพอใชในงานวจยในครงน

3) สรางแบบสอบถามตามรปแบบเครองมอวจย

4) นาแบบสอบถามทสรางขนเสนออาจารยทปรกษาเพอปรบปรงความเหมาะสม

ครอบคลมของเนอหาและการใชภาษา

การจดทาแบบสอบถาม (Questionnaires)

การศกษาครงนจะแบงแบบสอบถาม ซงเปน 4 ขนตอน ซงในแตละขนตอนของ

แบบสอบถามจะมการกาหนดลกษณะและชนดของแบบสอบถาม ซงรวมถงประเภทมาตรวดใน

การประมาณคาลเคอร สเกล (Liker scale) และลกษณะคาถามเปนแบบปลายเปด โดยการออกแบบ

คาถามเพอการตรวจสอบความถกตองของการตอบแบบสอบถาม ทงนเพอใหการดาเนนการสารวจ

มประสทธภาพและความแมนยาตามวตถประสงคของการศกษาลกษณะของแบบสอบถามในแตละ

ขนตอนจะถกกาหนดใหเปนเครองมอในการทาวจยซงมคณลกษณะแตละขนตอนดงน

ตอนท 1. ขอมลทวไปและคณลกษณะของผตอบแบสอบถาม ซงแบบสอบถามมลกษณะ

คาถามเปนแบบเลอกตอบ (Check List)

ตอนท 2. ขอมลเกยวกบการดาเนนกจกรรม 5ส ภายในอสรยาการาจ แบบสอบถาม

ลกษณะคาถามเปนแบบมาตราสวนประมาณคาลเคอร สเกล (Liker scale)

ตอนท 3. เปนขอมลเกยวกบสงทไดรบจากการปฏบตกจกรรม 5ส แบบสอบถามจะมลกษณะคาถาม

เปนแบบมาตราสวนประมาณคา ทใชวดความพงพอใจของเจาของกจการ พนกงาน และผใชบรการ

ทมตอกจกรรม 5ส เพอจดระดบคาเฉลยออกเปนชวง ตามหลกการกาหนดเกณฑการแปล

ความหมายแบบองเกณฑ (Criterion Reference) ดงตอไปน (ธานนทร, 2550 : 77)

คาเฉลย 4.50 – 5.00 หมายถง พงพอใจสงมาก

คาเฉลย 3.50 – 4.49 หมายถง พงพอใจสง

คาเฉลย 2.50 – 3.49 หมายถง พงพอใจปานกลาง

คาเฉลย 1.50 – 2.49 หมายถง พงพอใจตา

คาเฉลย 1.00 – 1.49 หมายถง พงพอใจตามาก

36

ตารางท 3.5 แบบสอบถามความพงพอใจ

5ส รายละเอยด คะแนน

1 2 3 4 5

สะสาง

1. สถานททางานดกวาง มพนทการใชงานเพมมากขน

2. ลดเวลาในการตรวจสอบเครองมอและอปกรณ

3. แยกของทจาเปนตองใชและของทไมจาเปนตองใชออก

จากกน

4. การจดเกบของทใชไดและของทใชไมได ของทใชได

จดเกบเขาทจดกาหนด ของทใชไมไดทาการขายหรอ

ทาลายทง

5. กาหนดพนทวางของพรอมตดปายชอ

สะดวก

1. มชนวางของ กาหนดจดตดตงเพอสะดวกในการหยบใช

งาน

2. ลดเวลาในการคนหาเครองมอและอปกรณ

3. สามารถตรวจสอบและควบคมปรมาณพสดตางๆ ไดงาย

4. ลดอบตเหตและการทางานมความปลอดภยมากขน

5. ผใชบรการหรอผมาตดตองานประทบใจในการบรการท

รวดเรว

สะอาด

1. สถานทมการตกแตงทาส ดวยสททาใหดสะอาด

2.สถานทมความสวยงามมากขน

3. สรางความประทบใจใหเกดแกผใชบรการ

4. ยดอายการใชงานของเครองมอและอปกรณ

5. มการกาหนดผรบผดชอบพนททตองทาความสะอาด

สขลกษณะ

1. ไดสรางความเปนอยในพนททางานใหดขน

2. มการกาหนดหนาทความรบผดชอบความสะอาดและ

ความปลอดภย

3. มการกาหนดใหพนกงานตองรกษากฎระเบยบ

4. ขจดมลภาวะและมลพษตางๆ เชน โคมไฟฟามฝาครอบ


37

สรางนสย

1. ฝกอบรมใหความรแกพนกงานเรองกฎระเบยบและ

กตกาในการทางาน

2. มมาตรฐานในการทางาน

3. มการตรวจสอบการปฏบตงานของพนกงาน


5. พนกงานมการทกทายกบผใชบรการ

ตอนท 4. เปนขอมลเกยวกบขอเสนอแนะของผตอบแบบสอบถามของแนวทางการ

สงเสรมการดาเนนกจกรรม 5ส และผลลพธในดานอนๆ ทจะอาจไมครอบคลมในหวขอคาถาม

ขางตน โดยผศกษาจะนาเอาขอมลดงกลาวนไปวเคราะหเพมเตมกบขอมลทไดจากการตอบแบ

สอบถามมาบรรยายลกษณะของคาถามเปนแบบปลายเปด (Open-end Question) โดยผตอบ

แบบสอบถามมอสระในการแสดงความคดเหนเกยวกบขอเสนอแนะทตองการปรบปรงดวย

แบบฟอรมในภาคผนวก

3.1.3 แนวทางการดาเนนการ 5ส

แนวทางในการดาเนนกจกรรม 5ส ดงน

1) ประเภทของโครงการ (Project Type) คอทาเปนโครงการทดลองในพนทตวอยาง เชน

พนทบรเวณใดบรเวณหนงของอสรยาการาจ ใหมคณะทางานดาเนนงาน แลวจงขยายการทา

กจกรรม 5ส ออกไปยงพนทอนๆ

2) นโยบายบรษท (Company Policy) คอกาหนดนโยบายและเรมกจกรรม 5ส ในพนท

ตางๆ ภายในอสรยาการาจ

สาหรบกจกรรม 5ส ของอสรยาการาจ เมอเรมดาเนนการนนไดดาเนนกจกรรมไวเปนระยะ ตามการ

จดแบงพนท ดงน

ระยะท 1 สปดาหท 1-4 ดาเนนการในสวนท 3.2 (พนทบอรดเกบเครองมอ บอรดขาวสาร

ทวไปและกจกรรม 5ส

ระยะท 2 สปดาหท 5-8 ดาเนนการในสวนพนท 3.1 (พนทหองเกบเครองมอและอปกรณ

ทาเปนหองพนสรถยนต)

ระยะท 3 สปดาหท 9-12 ดาเนนการในสวนพนท 3.4 (พนทวางอปกรณรถยนต)

ระยะท 4 สปดาหท 13-15 ดาเนนการในสวนพนท 3.3 (พนทบรเวณซอม)

38

3.2 โครงสรางของการจดกจกรรม 5ส

การดาเนนกจกรรม 5ส ตองจดระบบโครงสรางทดอาจจดใหมรปแบบโครงสรางของการ

จดกจกรรมโดยมรายละเอยดดงน

1) กาหนดแผนปฏบตการหลกเพอใหการดาเนนกจกรรม 5ส เปนไปในทศทางเดยวกน

2) จดดาเนนงานใหเปนไปตามแผนปฏบตการ

3) แกปญหาตางๆ ทเกดขนในการปฏบตกจกรรม 5ส

คณะกรรมการตรวจประเมนกจกรรม 5ส มหนาทดงน

1) กาหนดวธการตรวจประเมนการดาเนนกจกรรม 5ส รวมทงอธบายแนวทางการตรวจ

ประเมนผลใหพนททราบ

2) ทาการตรวจประเมนใหคะแนนพนทตางๆ ตามแผนการตรวจทกาหนด

3) ใหคาปรกษาแนะนา ใหความร สรปผลการตรวจเปนลายลกษณอกษรและตดตามด

การปรบปรงพนทตามทเสนอแนะไว

หวหนาและสมาชกของพนท ซงอาจแบงไปตามพนทของหนวยงานเพอใหกจกรรม

5ส ดาเนนไปไดดวยดภายในพนทนนๆ เปนการเนนเรองความรบผดชอบของเจาหนาทภายใน

หนวยงาน

1) หวหนาพนทตองทางาน ดแลวางแผนงาน จดแบงงานตางๆ ในพนทดาเนนงาน 5ส ให

สมาชกรวมกนรบผดชอบและดาเนนการไปตามแผน ประสานงานกบฝายตางๆ ทเกยวของปฏบต

กจกรรม 5ส และตดตามผลการตรวจสอบพนทเพอใหกจกรรม 5ส เปนไปตามเปาหมายทกาหนด

ไว

2) สวนสมาชกพนทกรวมกนรบผดชอบดาเนนงานตามทไดรบมอบหมายเพอใหพนท

ดาเนนกจกรรม 5ส ไปไดตามแผนและมาตรฐานทกาหนดไว

39

แผนผงแสดงโครงสรางของการจดกจกรรม 5ส

ภาพท 3.5 แผนผงแสดงโครงสรางของกจกรรม 5ส

3.3 ขนตอนการดาเนนกจกรรม 5ส

กจกรรม 5ส ควรจดใหดาเนนการไปตามลาดบขนตอนดงตอไปน

ขนตอนท 1 วางแผนการดาเนนกจกรรม 5ส

การวางแผนดาเนนกจกรรม 5ส เปนสงทจาเปน (Master Plan) หรอแผนงานใหญเพอทให

สมาชกไดรบทราบกจกรรมและขนตอนในการดาเนนงาน โดยเปนการระบดวยวา อสรยาการาจจะ

ดาเนนการอยางไรบาง พนทใด ใครเปนผรบผดชอบในการดาเนนกจกรรม 5ส แผนงานควร

ประกอบดงตอไปน

1) จดแบงพนทรบผดชอบ

2) การกาหนดวนทาความสะอาดใหญ

3) การตรวจประเมนใหคะแนน

ขนตอนท 2 กาหนดเปนนโยบายของหนวยงาน

เจาของกจการตองกาหนดนโยบายการดาเนนกจกรรม 5ส และประกาศนโยบายใชอยาง

เปนทางการ ใหพนกงานในอสรยาการาจรบทราบและถอปฏบตตาม นโยบายคอแนวทางการ

ดาเนนงาน ซงทกคนในอสรยาการาจ จะตองปฏบตใหเปนไปในทางเดยวกน


หวหนาพนท

สมาชกพนท

40

แผนดาเนนงานกจกรรม 5ส


16 สงหาคม พ.ศ. 2555 ถง 24 มกราคม พ.ศ. 2556

ตารางท 3.6 แผนการดาเนนกจกรรม 5ส

กจกรรม 16 ส.ค. 55 -

24 ม.ค. 56

1 2 3 4 5 6

1. การประกาศนโยบายกจกรรม 5ส สาหรบอสรยาการาจ

2. ตงคณะดาเนนกจกรรม 5ส

3. ตงคณะกรรมการตรวจประเมน 5ส

4. กาหนดพนททากจกรรม 5ส

5. การกาหนดวนทาความสะอาดใหญ

6. ดาเนนการทากจกรรม 5ส ภายในพนทกาหนด

7. การตรวจตดตามการดาเนนกจกรรม 5ส

8. การตรวจประเมนใหคะแนน

9. การสรปผลรายงาน

ขนตอนท 3. จดกจกรรมวนทาความสะอาดใหญ (Big Cleaning Day)

วนทาความสะอาดใหญ (Big Cleaning Day) เปนวนประกาศนโยบายการทากจกรรม 5ส

เพอใหพนกงานทกคนรบทราบแลวจงคอยมกจกรรมวนทาความสะอาดใหญ จงสามารถเตรยม

ความพรอมในวนทาความสะอาดใหญ

1) จดแบงหนาทความรบผดชอบในแตละพนทในการทาความสะอาดใหแตละกลมหรอ

บคคลนนๆ

2) กาหนดระยะเวลาดาเนนงานแตละชวงซงสวนใหญกจกรรมจะเรมตงแตตอนเชาและ

เสรจสนในชวงบาย

3) การมกจกรรมกระตนใหเกดความตนตวกอนแยกยายกนไปทาความสะอาด เชน ทา

กายบรหารกอนทจะแยกยายไปทาความสะอาด

4) จดการแจกจายอปกรณทาความสะอาดเพอดาเนนกจกรรม 5ส ทไดกาหนดพนทให

41

5) บรเวณทไดกาหนดไวประกอบดวยบรเวณพนทกาหนดแลว ยงมพนทเปนสวนกลางท

พนกงานหลายฝายรวมมอในการทาความสะอาด เชน ตวอาคารทจอดรถ สนามหญา ตองมการ

กาหนดเวลาใหเหมาะสมกบงานทดาเนนการ

6) อปกรณทาความสะอาด เชน ไมกวาด ไมขนไก ผาถพน ไมกวาดดามยาว กระปองนา

เปนตน ตองจดเตรยมอยางครบถวนใหพรอมตอการใชงาน ระหวางการดาเนนกจกรรมวนทาความ

สะอาดใหญ ควรถายรปในแตละบรเวณ เพอจดแสดงผลงานหรอประชาสมพนธสงเสรมกจกรรม 5

ส ซงทาใหผปฏบตกจกรรมเหนและรสกถงการรวมแรงรวมใจในการดาเนนงาน

ขนตอนท 4. จดแบงพนท ทกาหนดเพอดาเนนกจกรรม

คณะกรรมการดาเนนงาน 5ส ควรจดแบงพนทของอสรยาการาจ ใหเหมาะสมโดยตองเปนพนท

กาหนดจรง กระทงไมมขอยกเวน ทางเดน หองนา หองรบแขก การจดแบงพนทคณะกรรมการการ

ดาเนนงานอาจมการจดแบงพนทเอง หรอใหแตละฝายงานเปนผจดแบงตามเกณฑทสมควรตาม

ความเหมาะสม บรเวณพนทนนควรเปนเนอทไมตางกนหากมความจาเปนทแตกตางกนในดาน

ปรมาณ จาเปนทตองกาหนดจานวนสมาชกพนทใหมความเหมาะสม พนทมผรบผดชอบหรอม

หวหนาพนท ซงหวหนาพนทไมจาเปนตองเปนหวหนาหนวยงานเสมอไป อาจเปนสมาชกพนทคน

ใดคนหนงทมความสามารถดแลสมาชกไดและดแลพนทใหดาเนนกจกรรมไปอยางไดผล

เรองของการแบงเขตพนท ลกษณะตางๆ ทนามาใชในการแสดงเขตพนท ซงจะนามา

ประกอบการจดแบงพนทไดดงน

1) การใชมาตรฐานตดปายบอกเขตพนทในการทางาน

2) การใชมาตรฐานสในการบอกความหมาย เชน สแดงแสดงวาเปนเขตอนตราย (ปมลม)

สฟาแสดงวาเปนเขตทางานพนกงานในแผนก

3) การใชหมายเลขแสดงบอก เชน ตดหมายเลขทบอรดเครองมอ เปนตน

4) การตดปายชอของพนกงานในเขตพนทรบผดชอบ

การเลอกพนทตวอยาง ควรเลอกพนททมปญหาหรอตองปรบปรงดวน ควรเปนพนท ท

ซงสามารถปรบปรง 3ส แรกไดใหเหนผลออกมาไดอยางดประสบผลสาเรจ เปนตวอยางใหพนท

อนๆ มองเหนและเกดกาลงใจทจะปฏบตตาม ภายในอสรยาการาจเปนสถานททาการเคาะพนส

รถยนตเปนประจา เมอสามารถทา 3ส แรกไดจงเปนผลงานจากการดาเนนกจกรรม ทาให

ผใชบรการเขามารบบรการไดพบเหนถงความสะอาด ความเปนระบบระเบยบ ทาใหผเขามาใช

บรการเกดการประทบใจและ ทาใหพนกงานภายในอสรยาการาจ เกดมกาลงใจในการปรบปรง

พนทใหดยงขน

42

แผนผงเขตรบผดชอบกจกรรม 5ส


ภาพท 3.6 พนททากจกรรม 5ส

หองพนสรถยนต

ชนวาง

ของ

ชนวาง

ของ

บอรด

เครองมอ

บอรด

ขาวสาร

ทวไปและ

กจกรรม 5

พนทบรเวณซอม

พนวางขา

ตง

43

ขนตอนท 5 พนทเรมทากจกรรม 3ส แรก

เมอพนทไดดาเนนการวางแผนการทากจกรรม 5ส แตละพนทกมการดาเนนการทา

สะสาง สะดวก สะอาด ตามวธการดาเนนการวางแผนไว เมอกอนทจะดาเนนกจกรรม 5ส ควรมการ

ถายภาพไวเพอนามาใชเปรยบเทยบกบสภาพหลงจากดาเนนการทากจกรรม 5ส การถายภาพควร

ถายภาพใหครบทกมมทกจดใหเหนลกษณะตางๆ ของพนทอยางครบถวน เมอดาเนนกจกรรม 5ส

สกระยะหนง ควรตองไมลมถายภาพสถานทตามบรเวณตางๆ ในลกษณะและมมเดยวกบทถายไว

กอนทากจกรรม

การถายภาพในการทากจกรรม 5ส มหลกการดงน

1) ควรถายภาพทกครงทเกดการเปลยนแปลง หรอทกระยะเชน 2 เดอน 3 เดอน เนนแสดง

จดสาคญๆ ทมการเปลยนแปลง

2) การถายภาพเปรยบเทยบทงสองภาพ ตองถายในมมเดยวกนและใชอตราสวนเดยวกน

ดวยหากเปนคนถายคนเดมจะรมมกลองไดด

3) ระบวนเวลาและสถานท ทถายไวดวย

4) อธบายจดเดนของภาพ แสดงใหเหนชดเปนเรองเปนราว

5) ภาพทถายมความสอดคลองกบมาตรฐานหรอเกณฑการตรวจใหคะแนน 5ส

6) ภาพทถายแสดงความเปลยนแปลงกาวหนาครบทง 5ส นอกจากการถายภาพแลวอาจ

ใชการถายวดโอเมอตองการบนทกการเปลยนแปลงทมการเคลอนไหว หรอแสดงขนตอนการ

ปฏบตงาน เชน การขนยาย สะสางสงของ การทาความสะอาดบรเวณตางๆ เมอถายภาพแลวตอง

บอกไวดวยวาเปนเรองอะไร ถายทไหน เมอไร ความยาวกนาท ถายไวเพอแสดงถงเกณฑมาตรฐาน

5ส ในดานใด

ขนตอนท 6 การตรวจตดตามและประเมนผลการดาเนนงาน

การตรวจตดตามและประเมนผลการดาเนนงานกจกรรม 5ส ทาไดหลายลกษณะดงน

1) การตรวจโดยสมาชกพนทเองเมอทา 3ส แรกไปแลวแตละพนทตองจดใหมการตรวจ

ตดตามผลการดาเนนงานกจกรรมของตนเองดวย เปนการตดตามภายในพนทกนเองกอนทจะม

ผตรวจตดตามจากภายนอก บางพนทมสมาชกจานวนมากอาจจดแบงใหสมาชกผลดกนเดนตรวจด

พนทไดทกวนหรอวนเวนวนแตกใหพจารณาตามความจาเปนและเหมาะสม บางพนทอาจ

ตรวจสอบกนเองเปนการภายในเพยงสปดาหละครงกได เมอเดนตรวจแลวควรควรบนทกผลการ

เดนตรวจไวเปนหลกฐานเพอผตรวจสอบจากภายนอก

2) การตรวจโดยคณะกรรมการดาเนนงาน 5ส สวนคณะกรรมการดาเนนงาน 5ส ตองม

ระบบการตดตามการตรวจประเมนพนทตางๆ ซงการตรวจสอบมกประกอบดวย 2 ลกษณะ คอ

44

2.1) ใหคะแนนระดบผลการดาเนนกจกรรมตามหวขอรายละเอยดทกาหนดในแบบ

ประเมน

2.2) บอกขอดเดน ขอดอยและขอเสนอแนะ โดยกรรมการผตรวจเพอใหมการปรบปรง

พนท ซงขอดเดนอาจนาไปเปนตวอยางแกพนอนหรอกาหนดเปนมาตรฐาน สวนขอดอยและ

ขอเสนอแนะพนทกตองนาไปปรบปรงใหดขน

ขนตอนท 7 ขอกาหนดเกยวกบรปแบบเอกสารในการทากจกรรม 5ส

1) รปแบบอกษรในการจดทาเอกสาร / รายงานใช Angsana New ขนาด 16

2) รปแบบตวอกษรในการจดทาปาย สวนขนาดตวอกษรพจารณาใชตามความเหมาะสม

3) กาหนดชอบอรดเครองมอ ชอบอรดขาวสารทวไป ชอบอรดกจกรรม 5ส

4) การสรปผลการดาเนนงานกจกรรม 5ส ดงน

4.1) การปรบปรงพนททาสผนงหองใหม

ก. สะสาง

ข. สะดวก

ค. สะอาด

ฅ. สขลกษณะ

ฆ. สรางนสย

ง. เปลยนอปกรณไฟฟาใหมเพอความปลอดภย เชน สวตซปด / เปดไฟฟาแสง

สวาง ปลกไฟฟา กลองไฟฟาเมนตเชอม โคมไฟฟาแสงสวางมฝาครอบ

จ. ถมดนอดแนน พนหองพนสรถยนตเพอใหพนสงขน ระดบเดยวกน เพอความ

สะดวกในการนารถยนตเขาหองพนส มพลาสตกปพนกนฝ น

5) การตรวจสอบพนท

6) ปญหาอปสรรคและแนวทางการแกไข

45

มาตรฐานพนท 5ส


ตารางท 3.7 มาตรฐานของอสรยาการาจ

หวขอ มาตรฐาน

1. สภาพทวไป 1. มการตเสนและใชสกาหนดจดทางานอยาง

ชดเจน

2. มบอรดเกบเครองมอ บอรดขาวสารทวไป

และกจกรรม 5ส

2. มชนวางอปกรณและชนสวนรถยนตพรอมม

ปายชอชบง

3. สภาพทวไปในสถานททางาน เชน พน ผนง

(ทาส) หลงคาและบรเวณรอบๆ สะอาดไมมฝ น

เศษขยะตางๆ

2. บคลากร 1. แตงกายสภาพเรยบรอย สะอาด

2. เวลาพกของพนกงาน เวลา 12.00 – 13.00 น.

3. อปกรณเครองใช 1. อปกรณเครองใชและชนสวนรถยนตวางอย

บนชนเกบของเปนระเบยบและสะอาด

2. เครองมอมบอรดเกบเปนระเบยบ สะดวก

ปลอดภยตอการปฏบตงาน

3. ถงขยะวางไวตามจดกาหนด

4. ถงดบเพลงมอถอวางไวตามจดกาหนด

4. การดาเนนกจกรรม 1.กาหนดนโยบายประกาศใชใหทราบโดยทวถง

2. มแผนการทางาน การกาหนดมาตรฐานและ

ความรบผดชอบในพนท

3. มการประชมกลมสมาเสมอปรบปรงอยาง

ตอเนอง

4. บคลากรทกคนมสวนรวมและรบผดชอบตอ

การทากจกรรม

46

บทท 4

ผลวเคราะหขอมล

4.1 การสอบถามความพงพอใจของเจาของกจการ พนกงาน และผใชบรการ

การศกษาแนวทางการสงเสรมการทากจกรรม 5ส กรณศกษาอสรยาการาจ ผศกษาไดใช

วธการศกษาโดย การวจยเชงสารวจ (Survey Research) โดยการเกบขอมลจากการสมภาษณและ

แบบสอบถาม การเกบภาพตวอยางหลงการดาเนนการทากจกรรม 5ส ดงนนการวเคราะหขอมลจง

อาศยขอมลทไดจากการสมภาษณและแบบสอบถามทงหมด แลวนามาประมวลผล ซงแบงออกเปน

2 สวน ดงนคอ

1) ขอมลทวไปทเปนคณลกษณะของเจาของกจการ พนกงาน และผใชบรการในการ

ดาเนนกจกรรม 5ส

2) ขอมลแสดงความพงพอใจของเจาของกจการ พนกงาน และผใชบรการทมตอแนว

ทางการสงเสรมการทากจกรรม 5ส

4.2 ผลสอบถามความพงพอใจของเจาของกจการ พนกงาน และผใชบรการในการดาเนนกจกรรม

5ส

1) ขอมลทวไปทเกยวกบคณลกษณะของเจาของกจการ พนกงาน และผใชบรการในการ

ดาเนนกจกรรม 5ส ซงประกอบดวย อาย ตาแหนงงาน และอนๆ เพอศกษาทศนคตดานขวญกาลงใจ

สงแวดลอมและจรยธรรม

ตารางท 4.1 จานวนรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามคณลกษณะ

อาย จานวน รอยละ

นอยกวา 20 ป

21 – 25 ป

26 – 35 ป

36 – 50 ป

51 ปขนไป

0

5

10

30

5

0

10

20

60

10

47

2) ขอมลแสดงความ พงพอใจของเจาของกจการ พนกงาน และผใชบรการตอการดาเนน

กจกรรม 5ส ม 5 ระดบ ดงน

คาเฉลย 4.50 – 5.00 หมายถง พงพอใจสงมาก

คาเฉลย 3.50 – 4.49 หมายถง พงพอใจสง

คาเฉลย 2.50 – 3.49 หมายถง พงพอใจปานกลาง

คาเฉลย 1.50 – 2.49 หมายถง พงพอใจตา

คาเฉลย 1.00 – 1.49 หมายถง พงพอใจตามาก

ขอมลระดบความ พงพอใจ ของเจาของกจการ พนกงาน และผใชบรการตอการดาเนน

กจกรรม 5ส เพอแสดงจานวนของระดบความ พงพอใจ ในแตละดานททาการศกษาไดขอมลดงน

ตารางท 4.2 ผลแสดงความ พงพอใจ ของเจาของกจการ พนกงาน และผใชบรการในการดาเนน


5ส รายละเอยด คาเฉลย

สะสาง



3. แยกของทจาเปนตองใชและของทไมจาเปนตองใชออกจากกน

4. การจดเกบของทใชไดและของทใชไมได ของทใชไดจดเกบเขาท

จดกาหนด ของทใชไมไดทาการขายหรอทาลายทง


4.06

3.76

3.84

3.80

4.14

สรปคาเฉลย ส. สะสาง 3.92

1. มชนวางของ กาหนดจดตดตงเพอสะดวกในการหยบใชงาน



4.18

4.18

3.70

ดานตาแหนงงาน จานวน รอยละ

พนกงานชาง

พนกงานการเงน

เจาของกจการ

ผใชบรการ

3

1

1

45

6

2

2

90

รวม 50 100

48

สะดวก 4. ลดอบตเหตและการทางานมความปลอดภยมากขน

5. ผใชบรการหรอผมาตดตองานประทบใจในการบรการทรวดเรว

3.98

4.00

สรปคาเฉลย ส. สะดวก 4.01

สะอาด






4.32

4.04

3.88

3.74

3.72

สรปคาเฉลย ส. สะอาด 3.94



2. มการกาหนดหนาทความรบผดชอบความสะอาดและความ

ปลอดภย




4.08

3.80

3.92

4.16

4.34

สรปคาเฉลย ส. สขลกษณะ 4.06


1. ฝกอบรมใหความรแกพนกงานเรองกฎระเบยบและกตกาในการ

ทางาน





3.90

3.94

3.74

4.46

4.18

สรปคาเฉลย ส. สรางนสย 4.04

สรปผลความพงพอใจจากการทากจกรรม 5ส โดยรวมพงพอใจสง 3.99

จากตารางท 4.2 จากการวเคราะหดานการดาเนนงานกจกรรม 5ส ของผตอบแบบสอบถาม

ผลจากการตอบแบบสอบถามของผใชบรการ พนกงาน เจาของกจการ จานวนทงสน 50 ตวอยาง

ดงน

49

ส. สะสาง ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมความพงพอใจดานการกาหนดพนทวางของ

พรอมตดปายชอ อยในระดบสง (4.14) รองลงมามความพงพอใจดานสถานททางานดกวาง มพนท

การใชงานเพมมากขน อยในระดบสง (4.06) มความพงพอใจการแยกของทจาเปนตองใชและของท

ไมจาเปนตองใชออกจากกน อยในระดบสง (3.84) มความพงพอใจการจดเกบของทใชไดและของท

ใชไมได ของทใชไดจดเกบเขาทจดกาหนด ของทใชไมไดทาการขายหรอทาลายทง อยในระดบสง

(3.80) และมความพงพอใจดานการลดเวลาในการตรวจสอบเครองมอและอปกรณ อยในระดบสง

(3.76) โดยทความพงพอใจโดยรวม ในดาน ส. สะสาง อยในระดบสง (3.92)

ส. สะดวก ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมความพงพอใจการมชนวางของ กาหนดจด

ตดตงเพอสะดวกในการหยบใชงาน อยในระดบสง (4.18) และมความพงพอใจการลดเวลาในการ

คนหาเครองมอและอปกรณ อยในระดบสง (4.18) รองลงมามความพงพอใจดานผใชบรการหรอผ

มาตดตองานประทบใจในการบรการทรวดเรว อยในระดบสง (4.00) มความพงพอใจลดอบตเหต

และการทางานมความปลอดภยมากขน อยในระดบสง (3.98) และมความพงพอใจทสามารถ

ตรวจสอบและควบคมปรมาณพสดตางๆ ไดงาย อยในระดบสง (3.70) โดยทความพงพอใจโดยรวม

ในดาน ส. สะดวก อยในระดบสง (4.01)

ส. สะอาด ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมความพงพอใจดานสถานทมการตกแตงทาส

ดวยสททาใหดสะอาด อยในระดบสง (4.32) รองลงมามความพงพอใจสถานทมความสวยงามมาก

ขน อยในระดบสง (4.04) มความพงพอใจทสรางความประทบใจใหเกดแกผใชบรการ อยใน

ระดบสง (3.88) มความพงพอใจยดอายการใชงานของเครองมอและอปกรณ อยในระดบสง (3.74)

และมความพงพอใจทมการกาหนดผรบผดชอบพนททตองทาความสะอาด อยในระดบสง (3.72)

โดยทความพงพอใจโดยรวม ในดาน ส. สะอาด อยในระดบสง (3.94)

ส. สขลกษณะ ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมความพงพอใจดานการปรบปรงสถานท

ทางานใหสะอาด รมรน เปนระเบยบ อยในระดบสง (4.34) รองลงมามความพงพอใจการขจด

มลภาวะและมลพษตางๆ เชน โคมไฟฟามฝาครอบ อยในระดบสง (4.16) มความพงพอใจทไดสราง

ความเปนอยในพนททางานใหดขน อยในระดบสง (4.08) มความพงพอใจทมการกาหนดให

พนกงานตองรกษากฎระเบยบ อยในระดบสง (3.92) และมความพงพอใจมการกาหนดหนาทความ

รบผดชอบความสะอาดและความปลอดภย อยในระดบสง (3.80) โดยทความพงพอใจโดยรวม ใน

ดาน ส. สขลกษณะ อยในระดบสง (4.06)

ส. สรางนสย ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมความพงพอใจในดานการสงเสรมให

พนกงานปฏบตกจกรรม 5ส จนเปนนสย อยในระดบสง (4.46) รองลงมามความพงพอใจพนกงานม

การทกทายกบผใชบรการ อยในระดบสง (4.18) มความพงพอใจทมมาตรฐานในการทางาน อยใน

50

ระดบสง (3.94) มความพงพอใจการฝกอบรมใหความรแกพนกงานเรองกฎระเบยบและกตกาใน

การทางาน อยในระดบสง (3.90) และมความพงพอใจทมการตรวจสอบการปฏบตงานของพนกงาน

อยในระดบสง (3.74) โดยทความพงพอใจโดยรวม ในดาน ส. สรางนสย อยในระดบสง (4.04)

สรปผลความพงพอใจจากการทากจกรรม 5ส โดยรวมพงพอใจสง (3.99)

4.3 การวางแผนมาตรฐานการดาเนนกจกรรม 5ส

ตารางท 4.3 มาตรฐานการดาเนนงานกจกรรม 5ส หองเกบเครองมอและอปกรณ ทาเปนหองพนส

โซน รายละเอยด เกณฑมาตรฐาน

1. หองพนส

รถยนต

1. ปมลมตองตดตงอยในจดทกาหนดและ

สายลมหยบใชสะดวกพรอมกาพนส

2. มแสงสวาง นารถยนตเขาหองพนสสะดวก

3. พนกงานพนสตองมอปกรณปองกนสวน

บคคล

4. มปายชอหองพนสรถยนต

5. อปกรณทกชนดตองอยทจดกาหนด

6. ใชดนถมพนใหเปนระดบเดยวกนเพอ

ความสะดวกเวลานารถเขาหองพนสแตจะเท

คอนกรตทหลง ตอนนใชพลาสตกปพนใช

ไปกอน

1. มปายชอผรบผดชอบตดหนา

หองชดเจน

2. ปมลมตองม Pressure

Switch ตดตอโดยอตโนมต

และตองสะอาด สายลมไมรว

3. แสงสวางเพยงพอ ปดไฟฟา

แสงสวางทกครงเมอเลกใชงาน

4. หนากากครอบจมกและปาก

แวนตาใส รองเทาหมขอ

5. ฝาผนงหามตดประกาศทไม

เกยวของกบการทางาน

6. ตองมอปกรณปองกนสวน

บคคล เชน ทครอบจมกและ

ปาก เปนตน

7. อปกรณทกชนด เลกใชงาน

ตองเกบเขาทใหเปนระบบ

ระเบยบ

51

ภาพท 4.1 หองพนส

สภาพหองเกบเครองมอ อปกรณชนสวนรถยนต กระปองส กระสอบขาว หลงการสะสาง

ไดปรบปรงใหเปนหองพนส เอาดนลกรงมาถมอดแนนยกระดบใหสงเทากบพนนอกหองเพอนารถ

เขาออกหองไดสะดวก นาพลาสตกดาปพนกนฝ น โอกาสตอไปจะเทคอนกรตใหเปนมาตรฐาน

และไมใหมอปกรณทไมเกยวของกบการพนสมาเกบไวภายในหองพนส หนาหองมปายชอ

ผรบผดชอบไดตดตงตเมนไฟฟา เปลยนแผงสวตซไฟฟาเมนตเชอม กาหนดจดเครองดบเพลง

กาหนดจดตเชอมไฟฟา มปายชอชบงเพอความปลอดภย แสดงดงภาพท 4.1

52

ตารางท 4.4 พนทบอรดเกบเครองมอ บอรดขาวสารทวไปและกจกรรม 5ส


2. พนทบอรด

เกบเครองมอ

บอรดขาวสาร

ทวไปและ


1. มปายชอบอรดเครองมอ

2. เครองมอสะอาดปราศจากฝ นละอองและ

คราบนามน

3. เครองมอตองอยตาแหนงจดกาหนด

1. มปายชอบอรดขาวสารทวไปและกจกรรม

5ส

2. ตองเปนขาวสารปจจบน ไมลาสมย

3. กาหนดจดขาวสารอยางชดเจน

1. มปายชอผรบผดชอบตดไว

อยางชดเจน



3. จดกาหนดเครองมอตองม

เครองมออยประจากอนใชและ

หลงใชงาน

4. ฝาผนงหามตดประกาศทไม

เกยวของกบการทางาน

1. มปายชอผรบผดชอบตดไว

อยางชดเจน



3. ปดประกาศขาวสารทวไป

กบขาวสารกจกรรม 5ส ตาม

พนทกาหนด

4. บอรดขาวสารทวไปและ

กจกรรม 5ส หามตดประกาศท

ไมเกยวของกบการทางาน

5. บอรดตองสะอาดสมาเสมอ

ตลอดเวลา

6. ตองตรวจขาวสารทปด

ประกาศสมาเสมอปองกน

ขาวสารลาสมย

53

ภาพท 4.2 พนทบอรดเกบเครองมอ บอรดขาวสารทวไปและกจกรรม 5ส

พนทบอรดเกบเครองมอ บอรดขาวสารทวไปและกจกรรม 5ส หลงการดาเนนกจกรรม 5

ส มพนทใชงานมากขนเนองจากการทาบอรดเกบเครองมอ ทาใหเครองมออยตาแหนงตามจด

กาหนดซงมเสนกาหนดรปภาพตามลกษณะเครองมอของแตละชนด ถาเครองมอไมอยทจดกาหนด

จะทราบทนทเพราะมแตรปภาพเครองมอ จากการทาบอรดขาวสารทวไปและกจกรรม 5ส ทาให

ผใชบรการทมาตดตอสามารถทราบขาวสารทเปนประโยชนกบผใชบรการจากบอรดขาวสารทวไป

และกจกรรม 5ส สรางความประทบใจใหกบผใชบรการแลวกลบมาเปนลกคาประจา แสดงดงภาพ

ท 4.2

ตารางท 4.5 พนทบรเวณซอม


3. พนทบรเวณ

ซอม

1. มเสนสกาหนดจดซอมอยางชดเจน

2. มแสงสวาง นารถยนตเขาจดซอมสะดวก

3. ภายในเสนสกาหนดจดซอมตองไมม

อปกรณหรอสงของทไมเกยวกบการซอมรถ

วางอย

1. มปายชอผรบผดชอบอยาง

ชดเจน

2. พนทบรเวณซอมตองสะอาด

อยางสมาเสมอ



4. มอปกรณปองกนสวนบคคล

เชน ผาปดจมกและปาก

แวนตาสใสกนสะเกด รองเทา

หมขอ เปนตน

5. ภายในเสนสกาหนดจดซอม

54

ตองไมมอปกรณหรอสงของท

ไมเกยวกบการซอมรถวางอย



ระเบยบ

ภาพท 4.3 พนทบรเวณซอม

สภาพพนทบรเวณซอมหลงการดาเนนกจกรรม 5ส มเสนสกาหนดจดซอมอยางชดเจนทา

ใหรถยนตทนาเขามาซอมจอดตามจดกาหนดซอมอยางเปนระบบระเบยบ มความสะอาด ปราศจาก

เศษใบไมและคราบนามน มชองทางเดนสะดวก สรางความมมาตรฐานใหกบอสรยาการาจ แสดง

ดงภาพท 4.3

ตารางท 4.6 พนทชนวางอปกรณ


4. พนทชนวาง

อปกรณ

1. มชนวางอปกรณ

2. วางอปกรณ แยกอปกรณตามปายชบง

3. ชนวางอปกรณตองวางอยในเสนสกาหนด

จด

1. มปายชอผรบผดชอบอยาง

ชดเจน

2. ชนวางอปกรณและอปกรณ

ตองสะอาดอยางสมาเสมอ

3. ชนวางอปกรณตองวางอยใน

เสนสกาหนดจด


55




ระเบยบ

ภาพท 4.4 พนทชนวางอปกรณ

สภาพพนทชนวางอปกรณหลงการดาเนนกจกรรม 5ส จากการทาชนวางอปกรณ มปาย

ชอชบง มปายชอผรบผดชอบ มเสนสกาหนดจดวางชนอปกรณ จดวางขาตงชนงาน ทาใหการจด

วางอปกรณตามชนวางเปนระบบระเบยบ สะอาด หยบใชงานงายไมตองเสยเวลาคนหา แสดงดง

ภาพท 4.4

56

บทท 5

สรปผลการวจย

การวจยในครงนมวตถประสงคเพอศกษาการดาเนนกจกรรม 5ส ภายในอสรยาการาจ

โดยการนากจกรรม 5ส มาใชภายในอสรยาการาจ ผลการดาเนนการสรปไดดงน

5.1 สรปผลการศกษาขอมล

ภาพท 5.1 กอนการดาเนนกจกรรม 5ส 1. ส. สะสาง

กอนการดาเนนกจกรรม 5ส 1. ส. สะสาง อสรยาการาจ การจดเกบเครองมอ ชนสวน

รถยนต กระปองส ขาวเปลอกบรรจกระสอบและอปกรณตางๆ วางกองอยรวมกนบนพน เสยเวลา

คนหาในการนาไปใชงาน เหลอพนทในการปฏบตงานนอย และไมสะดวกในการปฏบตงาน

ภาพท 5.2 หลงการดาเนนกจกรรม 5ส 1. ส. สะสาง

57

หลงการดาเนนกจกรรม 5ส 1. ส. สะสาง มบอรดจดเกบเครองมอ เครองมอเกบอยตามจด

ทกาหนดหยบใชงานสะดวก สะอาด สามารถตรวจเชคไดรวดเรว ชนสวนรถยนต กระปองส จดเกบ

ไวบนชนวางของ มปายชอบอกชนวางของและปายชอผรบผดชอบ อปกรณขาตงวางอปกรณ

รถยนตวางไวทจดกาหนดโดยสและเสน ทาใหมพนทการใชงานเพมมากขน ของทไมจาเปนตองใช

คดแยกออก เชน กระสอบบรรจขาวเปลอก

ภาพท 5.3 กอนการดาเนนกจกรรม 5ส 2. ส. สะดวก

กอนการดาเนนกจกรรม 5ส 2. ส. สะดวก อสรยาการาจ ไมมเสนสกาหนดจดซอมและ

กาหนดจดวางของ เวลาผใชบรการหรอผมาตดตองาน พนกงาน ขบรถเขามาจอดไมสะดวกม

ชนสวนรถยนตวางขวางทางเขาจอดรถยนต เครองมอ ชนสวนรถยนต กระปองสและอปกรณพนส

หยบใชงานไมสะดวกเนองจากวางกองอยรวมกนบนพน

ภาพท 5.4 หลงการดาเนนกจกรรม 5ส 2. ส. สะดวก

58

หลงการดาเนนกจกรรม 5ส 2. ส. สะดวก มเสนสกาหนดจดซอมและกาหนดจดวางของ

ผใชบรการหรอผมาตดตองาน พนกงาน เกดความประทบใจในการบรการทรวดเรว มชนวางของ ม

บอรดเกบเครองมอ กาหนดจดตดตงเพอสะดวกในการหยบใชงาน ลดเวลาในการหาเครองมอและ

อปกรณสามารถตรวจสอบและควบคมปรมาณพสดตางๆ ไดงาย ลดอบตเหตและการทางานมความ

ปลอดภยมากขน

ภาพท 5.5 กอนการดาเนนกจกรรม 5ส 3. ส. สะอาด

กอนการดาเนนกจกรรม 5ส 3. ส. สะอาด อสรยาการาจ สถานทไมมการตกแตงทาส และ

เสนสกาหนดจดซอม จดวางของ วางของไมเปนระบบระเบยบ ทาใหดไมสะอาดตา

ภาพท 5.6 หลงการดาเนนกจกรรม 5ส 3. ส. สะอาด

หลงการดาเนนกจกรรม 5ส 3. ส. สะอาด สถานทมการตกแตงทาสดวยสทาใหดสะอาด

ตา มการกาหนดผรบผดชอบพนททตองทาความสะอาด สรางความประทบใจใหเกดแกผใชบรการ

หรอผมาตดตองาน

59

ภาพท 5.7 กอนการดาเนนกจกรรม 5ส 4. ส. สขลกษณะ

กอนการดาเนนกจกรรม 5ส 4. ส. สขลกษณะ อสรยาการาจ ไมมการปรบปรงสถานท

ทางานใหสะดวก สะอาด เปนระบบระเบยบ ไมมการขจดมลภาวะและมลพษตางๆ อปกรณไฟฟา

ไมมความปลอดภย ขยะกวาดกองรวมกนไมมถงขยะใสขยะ

ภาพท 5.8 หลงการดาเนนกจกรรม 5ส 4. ส. สขลกษณะ

หลงการดาเนนกจกรรม 5ส 4. ส. สขลกษณะ มการปรบปรงสถานททางานใหดสะอาดตา

เปนระบบระเบยบ มถงใสขยะ อปกรณไฟฟาเปลยนใหมใหมความปลอดภย เชน ปลกเสยบไฟฟา

ขนาดสายไฟฟาตรงตามมาตรฐาน โคมไฟฟาหลอดฟลออเรสเซนมฝาครอบ

60

ภาพท 5.9 กอนการดาเนนกจกรรม 5ส 5. ส. สรางนสย

กอนการดาเนนกจกรรม 5ส 5. ส. สรางนสย อสรยาการาจ ไมมการสงเสรมใหพนกงาน

ปฏบตกจกรรม 5ส ไมมมาตรฐานในการทางาน ขาดการอบรม

ภาพท 5.10 หลงการดาเนนกจกรรม 5ส 5. ส. สรางนสย

หลงการดาเนนกจกรรม 5ส 5. ส. สรางนสย พนกงานมความเขาใจในกจกรรม 5ส และได

ลงมอปฏบตกจกรรม 5ส ดวยตนเอง ทาใหผใชบรการหรอผมาตดตองานเกดความประทบใจในการ

ตอนรบของพนกงาน

61

5.2 สรปจากการตอบแบบสอบถาม

ตารางท 5.1 สรปจากการตอบแบบสอบถาม

5ส รายละเอยด คาเฉลย

สะสาง



3. แยกของทจาเปนตองใชและของทไมจาเปนตองใชออกจากกน

4. การจดเกบของทใชไดและของทใชไมได ของทใชไดจดเกบเขาท

จดกาหนด ของทใชไมไดทาการขายหรอทาลายทง


4.06

3.76

3.84

3.80

4.14

สรปคาเฉลย ส. สะสาง 3.92

สะดวก

1. มชนวางของ กาหนดจดตดตงเพอสะดวกในการหยบใชงาน




5. ผใชบรการหรอผมาตดตองานประทบใจในการบรการทรวดเรว

4.18

4.18

3.70

3.98

4.00

สรปคาเฉลย ส. สะดวก 4.01

สะอาด






4.32

4.04

3.88

3.74

3.72

สรปคาเฉลย ส. สะอาด 3.94



2. มการกาหนดหนาทความรบผดชอบความสะอาดและความ

ปลอดภย




4.08

3.80

3.92

4.16

4.34

สรปคาเฉลย ส. สขลกษณะ 4.06

62


1. ฝกอบรมใหความรแกพนกงานเรองกฎระเบยบและกตกาในการ

ทางาน





3.90

3.94

3.74

4.46

4.18

สรปคาเฉลย ส. สรางนสย 4.04

สรปผลความพงพอใจจากการทากจกรรม 5ส โดยรวมพงพอใจสง 3.99

จากตารางท 5.1 สรปจากการตอบแบบสอบถาม ผลจากการตอบแบบสอบถามของผใชบรการ

พนกงาน เจาของกจการ จานวนทงสน 50 ตวอยาง ดงตอไปน

มความพงพอใจดาน ส. สะสาง อยในระดบสง (3.92)

มความพงพอใจดาน ส. สะดวก อยในระดบสง (4.01)

มความพงพอใจดาน ส. สะอาด อยในระดบสง (3.94)

มความพงพอใจดาน ส. สขลกษณะ อยในระดบสง (4.06)

มความพงพอใจดาน ส. สรางนสย อยในระดบสง (4.04)

ผลความพงพอใจจากการทากจกรรม 5ส โดยรวมพงพอใจสง (3.99)

5.3 ขอเสนอแนะ

1. ควรจดทาเอกสารทสามารถใชอางองและมการอบรมใหความรแกพนกงาน

2. จดทารปแบบกจกรรมกลมยอยเพอใหพนกงานเสนอแนะขอคดเหนในการปรบปรง

3. ควรจดทาและกาหนดรปแบบขอกจกรรม 5ส ใหเปนมาตรฐานและระบบมากขน

4. ควรมการประเมนผลการทากจกรรม 5ส ของพนกงานในแตละพนทรบผดชอบ และม

การจดมอบรางวลเพอสรางแรงจงใจใหแกพนกงาน

63

บรรณานกรม

กรองแกว ทพยมณ. การพฒนาทรพยากรมนษยเพอเพมประสทธผลของงานโดยการใช

กจกรรม 5ส กรณศกษาการปโตรเลยมแหงประเทศไทย . กรงเทพฯ : ภาคนพนธพฒนบรหารศาสตร

มหาบณฑต การพฒนาทรพยากรมนษยสถาบณฑตพฒนบรหารศาสตร, 2540

ธานนทร ศลปจาร. การวจยและวเคราะหขอมลทางสถตดวย SPSS. พมพครงท 7.

กรงเทพฯ : บรษท ว.อนเตอร พรนท, 2550.

นยม ดสวสดมงคล. 2546. 5ส งายนดเดยว พมพครงท 3 สมาคมสงเสรมเทคโนโลย

(ไทย-ญปน) กรงเทพมหานคร.

ปรญญา โพธวจตร. ความพงพอใจของกาลงพลในกรมสรรพาวธทหารบกตอผลการ

ปฏบตกจกรรม 5ส เพอเพมประสทธภาพในการทางาน . กรงเทพมหานคร : วทยาลยกองทพบก

สถาบนทหารบกชนสง,2543

ภษต เกยรตคณ (2535) ศกษา พฤตกรรมดานความปลอดภยของคนงาน กอนและหลง

การสงเสรมกจกรรม 5ส และอบรมดานความปลอดภยในการทางานในสถานประกอบการ

สดใจ ธนไพศาล พฒนาหองสมดใหกาวหนาดวยกจกรรม 5ส หองสมดคณะแพทย

มหาวทยาลยขอนแกน, 2550.

สวฒน แซดน 5ส ทคนไทยไมรจก พมพลกษณ, กรงเทพฯ สมาคมสงเสรมเทคโนโลย

(ไทย-ญปน), 2544, รปเลม, 122หนา.

นสตมหาวทยาลยนเรศวร, พษณโลก. คมอการปฏบตงานของกจกรรม 5ส (5 S). วธ

สบคนวสดสารสนเทศ.[ออนไลน].เขาถงไดจาก http://student.nu.ac.th/THESIS_IE/document3.pdf

(วนทคนขอมล : 3 สงหาคม 2555).

Edward Moulding. 5S A Visual control System for the workplace. 168 pages

AuthorHouse (April 1, 2010)

J. Michalska, D. Swieczek. The 5S methodology as a tool for improving the

organization October 2007

Productivity Press Development Team. 5S for Operators: 5 Pillars of the Visual

Workplace. 1996 : Pages : 136

Richard Brimeyer. 5S Leader’s Field Guide. 2008 : Pages : 126

64

SARVIN S/O SILVARAJO. Quality Improvement Using 5S Concept In

Manufacturing Industry. Faculty of Manufacturing Engineering April 2008

Thomas Fabrizio, Don Tapping. 5S for the office: Organizing The Workplace to

Eliminate Waste. 2006 : Pages : 192

65

ภาคผนวก

66

ภาคผนวก ก

แบบสมภาษณ

67

แบบสอบถาม

ตอนท 1 ขอมลเกยวกบคณสมบตของทาน

คาชแจง โปรดเขยนเครองหมาย / ลงในชอง ( ) หนาขอความทตรงกบคณสมบตของทาน

1. สถานะผตอบแบบสอบถาม

( ) เจาของกจการ ( ) พนกงานการเงน ( ) พนกงานชาง ( ) ผใชบรการ

ตอนท 2 แบบสอบถามเกยวกบปญหาการดาเนนงานกจกรรม 5ส ของอสรยาการราจ

คาชแจง โปรดเขยนเครองหมาย / ลงในชองคะแนนทเกยวกบความพงพอใจของทาน

5ส

รายละเอยด คะแนน

1 2 3 4 5

สะสาง



3. แยกของทจาเปนตองใชและของทไมจาเปนตองใชออก

จากกน

4. การจดเกบของทใชไดและของทใชไมได ของทใชได

จดเกบเขาทจดกาหนด ของทใชไมไดทาการขายหรอทาลาย

ทง


สะดวก

1. มชนวางของ กาหนดจดตดตงเพอสะดวกในการหยบใช

งาน


3. สามารถตรวจสอบและควบคมปรมาณพสดตางๆไดงาย


5. ผใชบรการหรอผมาตดตองานประทบใจในการบรการท

รวดเรว

สะอาด


2. สถานทมความสวยงามมากขน




68


1. ไดสรางสภาพความเปนอยในททางานใหดขน

2. มการ กาหนดหนาทความรบผดชอบความสะอาด และ

ความปลอดภย


4. ขจดมลภาวะและมลพษตางๆ เชนโคมไฟฟามฝาครอบ



1. ฝกอบรมใหความรแกพนกงานเรองกฎระเบยบและกตกา

ในการทางาน





69

ภาคผนวก ข

ภาพอสรยาการาจ

70

ภาพท 1 กอนทาเปนหองเกบเครองมอและอปกรณ

ภาพท 2 หลงทาเปนหองพนส

71

ภาพท 3 กอนทาบอรดเกบเครองมอ บอรดขาวสารทวไปและกจกรรม 5ส

ภาพท 4 หลงทาบอรดเกบเครองมอ บอรดขาวสารทวไปและกจกรรม 5ส

72

ภาพท 5 กอนทาพนทบรเวณซอม

ภาพท 6 หลงทาพนทบรเวณซอม

73

ภาพท 7 กอนทาพนทวางอปกรณ

ภาพท 8 หลงทาชนวางอปกรณ

74

ภาพท 9 กอนทาไมมอปกรณดบเพลง

ภาพท 10 หลงทามอปกรณดบเพลง

75

ภาพท 11 กอนทาอสรยาการาจไมมถงใสขยะ

ภาพท 12 หลงทาอสรยาการาจมถงใสขยะ

76

ภาพท 13 กอนทาทจะมรถเขาจอดตามจดกาหนด

ภาพท 14 หลงทาทดลองมรถเขาจอดตามจดกาหนด

77



78

ภาพท 17 บอรดขาวสารทวไปและบอรดกจกรรม 5ส

ภาพท 18 บอรดกจกรรม 5ส

79

ประวตผเขยน

ชอ นายบญเลย นอยนารถ

วน เดอน ปเกด 19 ธนวาคม 2500

สถานทเกด 38 หม 4 อาเภอพรานกระตาย จงหวดกาแพงเพชร 62110

สถานทอยปจจบน 9/22 หม 9 ตาบลปะโค อาเภอกมภวาป จงหวดอดรธาน 41370

ประวตการศกษา

สาขาวชาการจดการอตสาหกรรม คณะเทคโนโลย มหาวทยาลยราชภฏอดรธาน

พ.ศ. 2553 – 2555

สาขาวชาไฟฟากาลง ประกาศนยบตรวชาชพชนสง วทยาลยเทคโนโลยและ

อาชวศกษา วทยาเขตเทคนคตาก, 2523

สาขาวชาไฟฟากาลง ประกาศนยบตรวชาชพ วทยาลยเทคโนโลยและ

อาชวศกษา วทยาเขตเทคนคตาก, 2521

80

ประวตผเขยน

ชอ นายนพกร อปถมภ

วน เดอน ปเกด 12 มถนายน 2532

สถานทเกด ตาบลอาเนาะร อาเภอเมอง จงหวดปตตาน 94000

สถานทอยปจจบน 6/2 หม 11 ตาบลเพญ อาเภอเพญ จงหวดอดรธาน 41150

ประวตการศกษา

สาขาวชาการจดการอตสาหกรรม คณะเทคโนโลย มหาวทยาลยราชภฏอดรธาน

พ.ศ. 2553 – 2555

สาขาวชาเครองกล สาขางานเทคนคยานยนต ประกาศนยบตรวชาชพชนสง

วทยาลยเทคนคสมทรสาคร, 2553

สาขาวชาเครองกล สาขางานยานยนต ประกาศนยบตรวชาชพ วทยาลยเทคนค

สมทรสาคร, 2551

2555 - udon thani rajabhat universityacademic.udru.ac.th/~industrial/download/pdf42.pdf ·...

Documents