2/2017 (258) trudnych zadań iot i digitalizacja...

IoT I dIgITalIzacja – kierunki przyszłości

energooszczędna klImaTyzacja

narzędzia do trudnych zadań2/2017 (258)

www.polskiinstalator.com.pl Patronat Polskiej Korporacji Techniki Sanitarnej, Grzewczej, Gazowej i Klimatyzacji

Rek

lam

a

Nr ind. 356425

17 zł (w tym VAT 5%)

Polska Korporacja Techniki Sanitarnej, Grzewczej, Gazoweji Klimatyzacji wraz z redakcją „Polskiego Instalatora” ogłaszają kolejną

edycję konkursu na najlepszą firmę lub instytucję działającą w Polsce w branży instalacyjnej w roku 2016

Celem konkursu jest docenienie i wyróżnienie firm, które w szerokim zakresie swojej działalności na rynku instalacji, mogą się po-chwalić szczególnymi osiągnięciami – za różnorodne formy ich aktywności, w tym za ciekawe opracowania technologiczne i kon-strukcyjne. Jednocześnie chcemy uhonorować projektantów i inwestorów korzystających z nowoczesnych rozwiązań branżowych.

Wyróżnienia zostaną przyznane w ośmiu kategoriach:1. Opracowanie lub wdrożenie nowoczesnego rozwiązania technicznego, charakteryzującego się wysokimi walorami technicznymi,

użytkowymi, estetycznymi i ekologicznymi oraz nowoczesnością i niezawodnością w działaniu2. Organizacja kształcenia branżowych specjalistów3. Wzorcowe wykonanie przez firmę instalacji: gazowniczych, wodno-kanalizacyjnych, centralnego ogrzewania, wentylacyjnych

i klimatyzacyjnych4. Nowoczesne rozwiązania w organizacji handlu hurtowego i detalicznego5. Organizacja wszechstronnego i wysoce sprawnego serwisu wyrobów6. Rozwiązania projektowe z zastosowaniem nowoczesnych technologii7. Wysoce zaawansowane technologie, systemy i urządzenia w zakresie odnawialnych źródeł energii8. Inwestor realizujący projekty lub obiekty z wykorzystaniem nowoczesnych technologii w zakresie branży instalacyjnej

SGGiKiKKKKPOLSKA KORPORACJATECHNIKI SANITARNEJ,

GRZEWCZEJ,GAZOWEJ I KLIMATYZACJI

Pisemne wnioski wraz z uzasadnieniem prosimy kierowaćdo Oddziałów Okręgowych Korporacji, redakcji „Polskiego Instalatora” lub bezpośredniodo biura Rady Krajowej Polskiej Korporacji Techniki SGGiK, Al. KEN 95, 02-777 Warszawa, najpóźniej do 5 maja 2017 r.

ZŁOTY INSTALATOR DLA NAJLEPSZYCH ZA ROK 2016

Zgłoszone propozycje oceni Sąd Konkursowy, składający się z fachowców reprezentujących różne dyscypliny naszej branży.Wyniki konkursu zostaną uroczyście ogłoszone 02.06.2017 r. podczas Wiosennej Gali Instalatorów – dorocznego, uroczystego spotka-nia instalatorów. Najlepsze firmy w poszczególnych kategoriach zostaną nagrodzone statuetką Złotego Instalatora.

Serdecznie zapraszamy do wzięcia udziału w kolejnej edycji naszego konkursu.

Złoty_Instalator_02.indd 2 4/3/17 6:52:40 AM

1www.polskiinstalator.com.pl

SPIS TREŚCI

WARTO WIEDZIEĆ 1 TESSe2b szansą na długookresowe magazynowanie ciepła i chłodu

– Tomasz Bakoń, Paweł Obstawski

TARGI/KONFERENCJE 3 VIII Forum Budownictwa Pasywnego za nami 4 Rekordowe Forum Wentylacja – Salon Klimatyzacja 2017 5 Dobre praktyki inwestycyjne = Projekt BIM 6 Kolejna edycja i kolejne rekordy na targach ISH 7 Digitalizacja na 100+ – wywiad z Sebastianem Walerysiakiem,

prezesem zarządu firmy Viessmann Sp. z o.o.10 Nowości firmy Viessmann na targach ISH 201712 Nowości produktowe 2017 firmy Kampmann

FORUM, OPINIE, POLEMIKI13 Potencjał rozwoju inteligentnych budynków w UE14 Innowacje, edukacja, empatia – nasze filary na przyszłość

– rozmowa z Krystyną Boczkowską, prezes zarządu firmy Robert Bosch Sp. z o.o. i reprezentantką Grupy Bosch w Polsce

18 Trendy rynku instalacyjno-grzewczego – IV kwartał 2016 r. i cały 2016 r. – Janusz Starościk

DORADCA ENERGETYCZNY20 Słoneczne systemy ciepłownicze w praktyce – warsztaty SDHp2m

– Aneta Więcka, Bartłomiej Pejas22 Inwestycja w przyszłość – ZUO pod Kielcami23 Zastosowanie technologii sorpcyjnych w spalarniach odpadów

– Marcin Malicki26 Zarządzanie popytem a bezpieczeństwo energetyczne

– wywiad z Michałem Ajchelem, wiceprezesem i dyrektorem pionu energetyki w Schneider Electric Polska

INSTALACJE GRZEWCZE27 Ewolucja, czy rewolucja: zasobniki ciepła i magazyny energii

– Dawid Pantera30 Wielkopowierzchniowe ogrzewanie podłogowe w hali montażowej

– Joanna Pieńkowska32 Elastyczna rura miedziana – Kazimierz Zakrzewski

ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII34 De Dietrich: ciepła woda z odnawialnych źródeł energii

– Rafał Magiera36 Ciepła woda ze źródeł odnawialnych. Jakie rozwiązanie wybrać?

– Szymon Piwowarczyk40 Jak ograniczyć wydatki na ciepłą wodę, czyli dodatkowe funkcje pomp

ciepła – Natalia Sitkowska

WENTYLACJA I KLIMATYZACJA42 Przepływ strumieni powietrza a systemy jego dystrybucji – Maciej Danielak46 Centralne i rozproszone systemy wentylacji mechanicznej w budynkach

jednorodzinnych – Maciej Danielak

NARZĘDZIA49 Zestaw Inkasencki do obsługi serwisowej urządzeń BMETERS dla instalatora52 Nowoczesne narzędzia do zadań specjalnych – Andrzej Świerszcz

PRAWO I FINANSE57 Transakcje handlowe: opóźnienia w płatnościach, należne odsetki

i rekompensata – Małgorzata Stępień

Z ŻYCIA BRANŻY60 Warto wiedzieć62 Nowe urządzenia

Szanowni Państwo

Takie imprezy, jak targi ISH Energy we Frankfurcie, których kolejna edycja odbyła się w marcu br., bez wątpienia są wyznacznikiem nowych trendów i kierunków roz-woju w branży instalacji. Jeśli myśli się o dalszym w niej funk-cjonowaniu – bez znaczenia, czy w Polsce, czy w Niemczech, czy też w innym europejskim, a nawet

pozaeuropejskim kraju – nie można kierunków wskazanych na ISH nie brać pod uwagę. Być może piszę o rzeczach oczy-wistych, ale tegoroczne ekspozycje szczególnie mocno o tym przypominały.Co generalnie można było dostrzec na targach ISH? – Otóż wyraźnie było widać, że nadchodzi schyłek paliw kopalnych. Oferta produktowa dużych producentów koncentrowała się na udoskonalonych lub nowych urządzeniach wykorzystują-cych OZE, czasem proponowanych w zestawach lub układach hybrydowych. Natomiast wśród kotłów gazowych lub olejo-wych trudno było dostrzec jakiś wyraźny rozwój technologii. Zauważalne było również upowszechnienie rozwiązań wenty-lacji mechanicznej z rekuperacją, wzrost zainteresowania jed-noczesną produkcją ciepła i chłodu oraz zagospodarowania energii w różnych formach.Kolejny istotny kierunek, który teraz wyraźnie został wzmocnio-ny, to zmierzanie do maksymalnego uproszczenia (tzw. opty-malizacji) projektowania, montażu i serwisowania instalacji i urządzeń. Dotyczy to nie tylko ogrzewnictwa, ale też wenty-lacji, klimatyzacji, gazownictwa czy branży sanitarnej. Mamy więc coraz większe poszanowanie dla nakładu pracy przez jego minimalizację, ale… czy nie okaże się to pułapką, gdy łatwość realizacji odbierze prestiż osobom z kompetencjami?O tym, że może się tak stać realnie myślą także producenci. Ich kolejną propozycją jest zatem tzw. digitalizacja. Digitalizacja w szerokim ujęciu, czyli nie tylko przez cyfryzację dokumen-tów, np. treści instrukcji, ale i udostępnianie programów dobo-rowych, a przede wszystkim wielokierunkową komunikację, w której mogą uczestniczyć klienci, instalatorzy, serwis fabrycz-ny, a także same urządzenia – była powszechnym trendem tegorocznych targów ISH. Z jednej strony to gigantyczny wkład w uproszczenie życia instalatorom czy użytkownikom urzą-dzeń, z drugiej – sposób na wzmocnienie prestiżu instalatorów oraz, o czym mówi w wywiadzie Sebastian Walerysiak, prezes polskiej spółki Viessmann, nowy obszar, w którym już nieba-wem mogą zacząć zarabiać pieniądze.

Zapraszam do lekturyJoanna Jankowska,

redaktor naczelna„Polskiego Instalatora”

2 / 2 0 1 7

2 Polski Instalator 2/2017

WARTO WIEDZIEĆ

TESSe2b szansą na długookresowe magazynowanie ciepła i chłodudr inż. Tomasz Bakoń, dr hab. inż. Paweł Obstawski

TESSe2b to skrót angielskiej nazwy projektu „Thermal Energy Storage System for Energy Efficient Buildings. Application in domestic solar thermal systems and heat pumps”, fi-nansowanego przez Unię Europejską w ramach programu Horyzont 2020 i realizowane-go przez międzynarodowe konsorcjum. Jednostką naukową z Polski wchodzącą w skład tego konsorcjum jest Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.

ART

YKU

Ł SP

ON

SORO

WA

NY

1. Idea działania systemu TESSe2b

Wielu naukowców prognozuje, że możliwe do pozyskania zasoby konwencjonalnych nośników energii wystarczą tylko na następne kil-kadziesiąt lat. W celu zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego w Europie, należy rozwijać tech-nologie umożliwiające długookresową akumulację zarówno energii elektrycznej, jak i ciepła oraz chło-du, które mogłyby zostać wdrożone w budynkach użyteczności publicznej i u odbiorców indywidual-nych. Taka idea przyświecała pomysłodawcom pro-jektu TESSe2b, finansowanego przez UE w ramach programu Horyzont 2020 (temat: EeB-06-2015 Inte-grated solutions of thermal energy storage for building applications; umowa nr 680555).

Partnerzy projektu

Czteroletni projekt, o budżecie 4.311.700 €, rea lizowany jest od października 2015 r. przez międzynarodowe konsorcjum, w skład którego wchodzą jednostki naukowe z:

Portugalii⚫⚫ – Instituto Politécnico de Setúbal (IPS), koordynator projektu;

Grecji⚫⚫ – Centre for Renewable Energy Sources and Saving (CRES), Technologiko Ekpedeftiko Idrima Stereas Elladas (TEISTE), University of Ioannina (UOI);Niemiec⚫⚫ – Ruhr-Universität Bochum (RUB);Polski⚫⚫ – Szkoła Główna Gospodarstwa Wiej-skiego w Warszawie (SGGW);

oraz partnerzy przemysłowi, mający wspierać swoją wiedzą praktyczną i doświadczeniem jed-nostki naukowe, a pochodzący z:

Wielkiej Brytanii⚫⚫ – Phase Change Material Products Ltd (PCM);Austrii⚫⚫ – Geoteam Technisches Büro für Hydrogeologie, Geothermie und Umwelt (GEOTEAM);Hiszpanii⚫⚫ – Associació Ecoserveis;Cypru⚫⚫ – Z&X Mechanical Installations Ltd (Z&X).

Cel projektu

Celem projektu jest opracowanie hybrydowego systemu bazującego na współpracy sprężarko-wej pompy ciepła z wymiennikiem gruntowym,

słonecznej instalacji grzewczej oraz magazynów ciepła i chłodu w postaci zbiorników z mate-riałem zmiennofazowym PCM (Phase Change Materials), umożliwiającego pokrycie zapotrze-bowanie na ciepło i chłód budynku. Idea dzia-łania systemu TESSe2b przedstawiona została na rys. 1. W ramach projektu będzie rozwijana technologia mająca na celu poprawę właściwo-ści fizykochemicznych materiałów zmiennofazo-wych oraz zaawansowany system inteligentne-go zarządzania energią.Opracowany system zostanie wdrożony w trzech instalacjach pilotażowych w Austrii, Hiszpanii i na Cyprze. Wybór lokalizacji miał na celu ocenę możliwości implementacji rozwiązania TESSe2b w różnych warunkach klimatycznych oraz analizę kosztów inwestycyjnych i eksploatacyjnych. Jeżeli przeprowadzone testy eksploatacyjne w instala-cjach pilotażowych okażą się pozytywne, opra-cowana technologia zostanie wprowadzona do sprzedaży w krajach członkowskich UE.Więcej szczegółowych informacji o projekcie można znaleźć na stronie: www.tesse2b.eu. ■


TARGI / KONFERENCJE

PATRONAT MEDIALNY

VIII Forum Budownictwa Pasywnego za nami7-8 luty br., podczas poznańskich targów Budma, odby-ło się VIII Forum Budownictwa Pasywnego – największe merytoryczne wydarzenie w Polsce dotyczące tematyki budownictwa pasywnego. Oficjalnie była to ósma jego edycja, choć, jak twierdzi „ojciec chrzestny” budownic-twa pasywnego w Polsce, Gutner Schlagowski, wcze-śniej konferencja organizowana była jeszcze dwukrot-nie. Tak więc ma ona już 10-letnią tradycję.

Tegoroczne Forum Budownictwa Pasywnego odbyło się pod honorowym patronatem Marszałka Województwa Wielkopolskiego. Organizatorzy, jak co roku, stanęli na wyso-kości zadania, sprowadzając wybitnych prelegentów zagra-nicznych oraz „depczących im po piętach” polskich specjali-stów w dziedzinie budownictwa pasywnego.

Ambasadorzy Budownictwa PasywnegoNowością w tym roku były prezentacje firm działających w obszarze budownictwa pasywnego. Tuż obok sali wykła-dowej swoje produkty i usługi mogli zaprezentować tzw. Ambasadorzy Budownictwa Pasywnego – firmy godne zaufania, które często od wielu już lat przyczyniają się do propagowania i rozwoju standardu budownictwa pasywnego w Polsce, Europie i na świecie.Można tam było zobaczyć m.in. drzwi wejściowe o wyjąt-kowo wysokiej izolacyjności termicznej firmy Cal; spraw-dzone rozwiązania na posadowienie budynków pasywnych z wykorzystaniem płyt fundamentowych firmy Brinkmann; systemy ogrzewania ściennego firmy 3Thermo czy izola-cyjne płyty o zwiększonej wytrzymałości mechanicznej do konstruowania podłóg, stropów, i dachów firmy Solcraft. Swoje usługi i produkty prezentowała również firma Green Collective – certyfikowany wykonawca budynków pasyw-nych, Steico – producent elementów do budowy natural-nych domów drewnianych oraz portal BudynekPasywny.pl.

Wielopłaszczyznowo o budownictwie pasywnymPo raz kolejny konferencję prowadził człowiek bardzo zasłużony w Polsce w temacie budownictwa pasywnego i efektywności energetycznej – Gunter Schlagowski, założy-ciel Polskiego Instytutu Budownictwa Pasywnego i Energii Odnawialnej non profit.Zarówno pierwszy, jak i drugi dzień wypełniony był mery-torycznymi wystąpieniami polskich i zagranicznych prele-gentów. Forum skonstruowane jest w taki sposób, że bez względu na to, czy uczestnik jest osobą początkującą, bar-dziej doświadczoną czy też ekspertem, na pewno znajdzie prelekcje, które go zainteresują. Wszystkie wystąpienia tłu-maczone były symultanicznie na język polski i niemiecki. Dzięki nowoczesnym technologiom w pierwszym dniu konferencji jej uczestnicy mogli wysłuchać na żywo intere-sującej prelekcji założyciela niemieckiego Instytutu Budyn-ków Pasywnych w Darmstadt, Wolfganga Feista, choć

w Poznaniu go nie było. Drugi dzień forum to wystąpie-nie m.in. znanego architekta Ludwiga Rongen, właściciela niemieckiego biura projektowego Rongen Architekten, które zajmuje się projektowaniem wyłącznie budynków pasywnych. O swoich doświadczeniach mówił też polski architekt, Kamil Wiśniewski, założyciel biura GreenCherry Architecture oraz Akademii Budownictwa Pasywnego przy PiBPiEO, który prowadzi szkolenia dla wykonawców budyn-ków pasywnych kończące się egzaminem i wpisem na listę europejskich certyfikowanych wykonawców. Najnowsze rozwiązania w projektowaniu budynków pasywnych przy użyciu Design PH, programu umożliwiającego modelo-wanie 3D, przedstawił architekt Piotr Jurkiewicz. Natomiast Mathias Wohlfahrt z firmy ProKlima z Hannoveru pokazał na przykładzie, jak ważne jest lokalne wspieranie inicjatyw w zakresie termomodernizacji i budowy obiektów w stan-dardzie pasywnym.Bardzo ciekawym akcentem było również wystąpienie zastępcy burmistrza gminy Słomniki, Michała Chwastka, z najbardziej innowacyjnej gminy w Polsce, która w 2010 r. zdecydowała się realizować wszystkie nowe budyn-ki użyteczności publicznej w standardzie pasywnym. Zapytany, dlaczego zde-cydowali się na taki krok, odpowiada bez zasta-nowienia „bo nam się to po prostu opłaca”. Pol-scy architekci, Marcin Stel-mach i Tomasz Pyszczek, którzy od wielu lat z suk-cesem projektują budynki pasywne w Polsce, pomaga-jąc m.in. gminie Słomniki przejść do historii, przedstawili w szczegółach swoje topowe projekty oraz nowe pomysły na rozwój budownictwa pasywnego w Polsce.Było też coś dla inwestorów budowlanych – na scenie poja-wił się Frank Junker, prezes ABG Frankfurt Holding, firmy, która na budowie domów pasywnych zrobiła niesamowity biznes. Pan Junker podkreślił, że koszty eksploatacji budyn-ków pasywnych są tak niskie, że przeznaczając te oszczęd-ności na kolejne inwestycje, można stworzyć własny portfel nieruchomości zdecydowanie szybciej, to z kolei pozwala na zbudowanie dochodu pasywnego w znacznie krótszym czasie. Wystarczy arkusz kalkulacyjny i kilka formuł, aby wyli-czyć, że nieznacznie wyższe koszty inwestycyjne budynków pasywnych zwracają się z nawiązką, nie licząc już korzyści związanych z wyższym komfortem, lepszym samopoczu-ciem i zdrowiem użytkowników pomieszczeń.

Autor: Kamil Lesiuk, BudynekPasywny.pl


TARGI / KONFERENCJE

15. jubileuszowa edycja Forum Wentylacja – Salon Kli-matyzacja zakończyła się dużym sukcesem. Były to naj-większe targi od 15 lat z rekordową liczbą wystawców i uczestników, rekordową powierzchnią targów oraz liczbą wydarzeń towarzyszących.

Targi odbyły się w dniach 7-8 marca 2017 r. w War-szawie i były największym w Polsce wydarzeniem dedykowanym branży wentylacyjnej, klimatyza-cyjnej i chłodniczej. Gości-li na nim producenci, dys-trybutorzy, projektanci, instalatorzy, użytkownicy instalacji, architekci, inwe-storzy, przedstawicieli firm wykonawczych, pracowni-cy naukowi, przyszli inży-nierowie oraz przedstawi-ciele organizacji i mediów branżowych.W Forum udział wzięło 5988 uczestników z Polski i zagranicy. Odwiedzający reprezentowali 22 kraje: Austrię, Belgię, Białoruś,

Chiny, Chorwację, Czechy, Danię, Estonię, Finlandię, Fran-cję, Holandię, Litwę, Łotwę, Niemcy, Norwegię, Polskę, Słowację, Szwecję, Ukrainę, USA, Wielką Brytanię i Włochy. Na powierzchni 9000 m2 swoje rozwiązania prezentowało 182 wystawców.

Wydarzenia Forum 2017Seminaria. W czasie dwóch dni targów wygłoszono 66 wykła-dów i prezentacji. Omawiano m.in. zagadnienia związane ze zmianami w przepisach i normach oraz z zakresu praktyki projektowej, prezentowane też były bloki tematów: energia w klimatyzacji, wentylacja pożarowa, instalacje w obiektach służby zdrowia, wentylacja naturalna i technika kominowa. Ciekawostką programu seminaryjnego były Warsztaty Pro-jektanta, podczas których zaprezentowano przykłady najcie-kawszych rozwiązań instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyj-nych w budynkach oddanych do użytku w latach 2015-2016 i zgłoszonych przez biura projektowe do Nagrody Pascal 2017.

Arena Technologii. Tegoroczna Arena Technologii miała dwa odrębne tematy: systemy VRF i wentylatory oddymia-jące. W jednym miejscu można było zobaczyć 20 urządzeń takich producentów, jak:

Rekordowe Forum Wentylacja – Salon Klimatyzacja 2017PATRONAT MEDIALNY

systemy VRF: Daikin, Elektronika, Free, HTS, Johnson Con-⚫⚫trols, Klima-Therm, Mitsubishi Electric;wentylatory oddymiające: Aereco, Harmann, Konwek-⚫⚫tor, Lindab, Schako, Scroll, Ventia, Vents-Group, Venture Industries.

Strefa Instalatora. Po raz drugi na targach zorganizowano specjalną strefę dedykowaną instalatorom systemów wen-tylacji, klimatyzacji i chłodzenia, gdzie można było podwyż-szyć swoje umiejętności zawodowe i zapoznać się z cieka-wymi rozwiązaniami technicznymi. Na modelowej instalacji wentylacyjnej można było przetestować różne typy urzą-dzeń pomiarowych i regulacyjnych oraz uzyskać od eksper-tów bezpośrednie porady z zakresu technik pomiarowych. Instalatorzy mogli wziąć udział w pokazach montażu kana-łów wentylacyjnych z płyt. Osobny punkt konsultacyjny poświęcony był technikom mocowania kanałów wentyla-cyjnych. Na stanowisku prezentującym montaż klimatyza-torów możliwe było samodzielne przeprowadzenie czyn-ności instalacyjnych: przygotowanie przewodów, łączenie elementów. Instruktorzy pokazywali także techniki lutowa-nia przewodów chłodniczych.

Konkurs Najciekawszy Produkt 2017. W tym roku do kon-kursu wystawcy zgłosili aż 52 nowości: produkty i urządze-nia wprowadzone na polski rynek po dniu 1 stycznia 2016 r. Głosami odwiedzających targi tytuł Najciekawszy Produkt 2017 zdobyli:

w kategorii wentylacja: sterownik C6.1 do współpracy ⚫⚫z automatyką zastosowaną w centralach wentylacyjnych z typoszeregu Komfovent DOMEKT firmy Ventia;w kategoria klimatyzacja: klimatyzatory Serii M: MSZ-LN ⚫⚫firmy Mitsubishi.

Warsztaty Chłodnicze. Tematami przygotowanych we współpracy z Fundacją Ochrony Klimatu PROZON warsztatów były m.in: nowelizacja ustawy F-gazowej i jej wpływ na działalność branży chłodniczej i klimatyzacyjnej, Chemours Opteon™ – profesjonalne rozwiązania dla chłod-nictwa, Akademia CO

2 – wprowadzenie branży w chłod-

nictwo oparte na dwutlenku węgla, REAL Alternatives – europejski program edukacyjny dla techników chłodnictwa i klimatyzacji, doświadczenia UDT z kontroli – prawa i obo-wiązki przedsiębiorcy.

Pokaz Mini-laboratorium. Drugiego dnia targów na sto-isku Fundacji PROZON odbył się pokaz w ramach Mini-laboratorium. Można było dowiedzieć się, jakie parametry czynnika chłodniczego należy badać i dlaczego, jak roz-poznać postępujący proces degradacji oleju sprężarkowe-go, dlaczego należy wzorcować urządzenia pomiarowe oraz jak odróżnić wagę legalizowaną od wagi nie mającej legalizacji.


TARGI / KONFERENCJE

Warsztaty CAD. W ramach Akademii BIM AEC Design odbyły się praktyczne warsztaty dla producentów oraz pro-jektantów instalacji wewnętrznych. Osobne stoiska dla pro-jektantów miały firmy Lindab i Alnor. Lindab prezentował CADvent oraz lindQST, Alnor wspólnie z Tomicad – aplikację projektową Wentyle.

Strefa Wiedzy SPW. W Strefie Wiedzy, której pomysłodaw-cą i organizatorem było Stowarzyszenie Polska Wentylacja, można było zaopatrzyć się w literaturę fachową w stoisku Księgarnia SPW, zapoznać się z projektami instalacji zgło-szonymi do Nagrody Pascal 2017, a także ze szczegółami technicznymi produktów zgłoszonych do Konkursu Najcie-kawszy Produkt i zagłosować na swoich faworytów.

Nagrody Branżowe SPW7 marca, podczas Gali Branżowej, Stowarzyszenie Polska Wentylacja ogłosiło laureatów nagród branżowych:

PASCAL – nagrody dla biur projektowych za najciekawsze ⚫⚫realizacje instalacji wentylacji, klimatyzacji i chłodzenia;DELTA – nagrody biznesowej za najlepsze wyniki działal-⚫⚫ności gospodarczej;Nagród Specjalnych Zarządu SPW – dla osób, które ⚫⚫w naszej branży wyróżniają się osiągnięciami.

Nagrody PASCAL 2017 otrzymali:Mercury Engineering, za projekt instalacji w budynku ⚫⚫Centrum Spotkania Kultur w Lublinie;

MK Inżynieria, za pro-⚫⚫jekt instalacji w budynku Hala produkcji części dla przemysłu motoryzacyj-nego w Krotoszynie;Ove Arup & Partners ⚫⚫International, za projekt instalacji w budynku AXIS w Krakowie.

Wyróżnienia otrzymali:BuroHappold Polska, za ⚫⚫projekt instalacji w budynku Q22 w Warszawie;POL-CON Consulting, za projekt instalacji w budynku ⚫⚫Warsaw Spire w Warszawie;SINAP, za projekt instalacji w budynku Gdański Business ⚫⚫Center w Warszawie;Qumak, za projekt instalacji w budynku Centrum Badaw-⚫⚫cze Polskiego Internetu Optycznego w Poznaniu.

Nagrody DELTA 2017 przyznano w trzech kategoriach:w kategorii firm założonych w 2007 r. lub później ⚫⚫– firmom: Action Energy, Harmann Polska i Euroklimat;w kategorii firm założonych w latach 2006-1997 ⚫⚫– firmom: Free Polska, Refsystem i Ziehl-Abegg Polska;w kategorii firm założonych w 1996 r. lub wcześniej ⚫⚫– firmom: Womar, Wienkra i Klimor.

Nagrody Specjalne Zarządu SPW otrzymali Bartosz Łojewski, Marek Maj i Andrzej Różycki.

15 marca we Wrocławiu i dzień później w Poznaniu odbyły się konferencje Dobre praktyki inwestycyj-ne = Projekt BIM, zorganizowane przez firmę MAT. Współorganizatorami wydarzeń była firma Autodesk i Hewlett Packard.

W trakcie spotkań Tomasz Musialik, prezes firmy MAT, wska-zywał korzyści dla projektanta i inwestora, jakie przynosi tworzenie projektów w technologii BIM. Przedstawiciel firmy Autodesk, Andrzej Samsonowicz mówił zaś o tym, jak BIM zmienia rynek budowlany oraz jakie korzyści wynikają z tych zmian. Szczególnie interesująca była również pre-zentacja specjalisty firmy MAT ds. BIM/MEP, Pawła Jóźwika, dotycząca projektowania instalacji budowlanych w techno-logii BIM z wykorzystaniem różnych norm projektowych. Projektanci biorący udział w spotkaniu mogli dowiedzieć się, jak za pomocą prostych funkcji zawartych w oprogra-mowaniu Autodesk Revit oraz nakładkach branżowych MagiCAD stworzyć koncept instalacji na podstawie anali-zy energetycznej budynku, a następnie w sposób płynny przejść do uszczegółowienia projektu i wydania doku-mentacji zgodnie ze standardami obowiązującymi na pol-skim rynku. Wspomniane oprogramowanie wiedzie prym w projektowaniu instalacji budowlanych w technologii

BIM w całej Europie. Kalkulatory branżowe oraz biblioteki producenckie zawarte w nakładkach MagiCAD pozwalają na znaczne podniesienie jakości wydawanej dokumentacji projektowej.Wystąpieniem potwierdzającym w sposób praktyczny pre-zentację Pawła Jóźwika była prelekcja Filipa Pawlaka z firmy Termo Studio: „Praktyczne spojrzenie na możliwości wykorzystania BIM w krajo-wych realiach. BIM a praca projektantów instalacji – współpraca zespołu, koor-dynacja międzybranżowa i bieżąca obsługi budowy. Perspektywy rozwoju BIM dla instalatorów – teoria, a rzeczywistość”. Prelegent przedstawił sposoby wyko-rzystania nakładek Magi- -CAD na przestrzeni lat. Termo Studio jest jedną z pierw-szych firm, która wykorzystywała wspomniane nakładki branżowe na rynku polskim.

PATRONAT MEDIALNY

Dobre praktyki inwestycyjne = Projekt BIM


TARGI / KONFERENCJE

Kolejna edycja i kolejne rekordy na targach ISHTegoroczne targi ISH, największa międzynarodowa impreza branży ogrzewania i wenty-lacji, a także instalacji wodnych i sanitarnych oraz aranżacji łazienek, odbyły się w dniach 14-18 marca we Frankfurcie nad Menem. Po raz kolejny targi pokazały swoje znaczenie dla wystawiających i odwiedzających.

W wydarzeniu udział wzięło 2482 wystaw-ców, w tym 889 z Niemiec i 1593 między-narodowych – z 61 państw. Wśród nich znalazło się aż 81 firm z Polski.Przedsiębiorcy zaprezentowali swoje najnowsze produkty na 260 tys. m² powierzchni wystawien-niczej. Aby poznać innowacje i najnowsze tren-dy, do centrum wystawowo-targowego przyby-ło łącznie 200 114 branżystów (w 2015 r. było 196 777), przy czym liczba odwiedzających z Pol-ski wzrosła o 5% i wyniosła 3188 branżystów. Jednocześnie wzrósł poziom międzynarodowo-ści. Aż 64% wystawców (w 2015 r. 61%) oraz 40% odwiedzających (w 2015 r. 39%) przybyło spoza Niemiec. Liczba międzynarodowych odwiedza-jących wyniosła 80 045, a największe ich grupy przybyły z Chin, Włoch, Francji, Holandii, Szwaj-carii, Wielkiej Brytanii, Polski oraz Belgii.

– Targi ISH rozwijają się i stają coraz bardziej międzynarodowe. Wyniki odzwierciedlają dosko-nałą atmosferę, która panowała na ISH. Jeste-śmy bardzo zadowoleni z rezultatów – tak targi podsumował Wolfgang Marzin, prezes Messe Frankfurt.O wysokim poziomie targów świadczą również oceny uczestników. W szczególności duża licz-ba nowych kontaktów była źródłem zadowo-lenia wystawców. Ogólna ocena wyniosła 80%, a aż 88% wystawców było usatysfakcjonowa-nych z nawiązanych kontaktów biznesowych. W przypadku niemieckich wystawców ta nota wyniosła 93%. Imponująca jest również ocena satysfakcji ze strony odwiedzających, która się-gnęła 97%. Największą grupę odwiedzających stanowili przedstawiciele branż instalacji sanitar-nych, grzewczych oraz klimatyzacji.

– ISH Energy przekroczyło nasze oczekiwania i udo-wodniło, że jesteśmy światowym liderem wśród targów energii odnawialnej. Niemiecki przemysł grzewczy po raz kolejny wykazał się dużą innowa-cyjnością i przedstawił przekonujące rozwiązania, które istotnie przyczynią się do sukcesu rewolucji energetycznej – powiedział Manfred Greis, prezes BDH, niemieckiego stowarzyszenia przemysłu grzewczego oraz rzecznik wystawy ISH Energy.

Kolejna edycja targów ISH we Frankfurcie pla-nowana jest na 12-16 marca 2019 r., a wcześniej organizatorzy zapraszają na edycje w Azji: ISH Pekin (18-20 maja 2017 r.), ISH Szanghaj (5-7 września 2017 r.) oraz ISH Bengaluru w Indiach (22-24 luty 2018 r.). ■

Źródło: Targi Frankfurt Przedstawicielstwo w Polsce

Fot. M

esse

Fran

kfurt

Exhib

ition G

mbH

/ Piet

ro Su

tera

Fot. M

esse

Fran

kfurt

Exhib

ition G

mbH

/Joch

en G

ünth

er

Fot. 2

, 3, 5

, 6 –

Joan

na Ja

nkow

ska

1. Uroczyste otwarcie targów

4. Interesujące aranżacje stoisk

2. Polscy wystawcy na ISH

5. Narzędzia dla instalatorów

3. Kolejna znana firma z branży

6. Digitalizacja wszechobecna na targach


TARGI / KONFERENCJE

Digitalizacja na 100+Wywiad z Sebastianem Walerysiakiem, prezesem zarządu firmy Viessmann Sp. z o.o.

– W tym roku na stoisku Viessmanna stworzo-no trzy przenikające się obszary, a w jego cen-trum nie było już urządzeń. Było za to dużo świata wirtualnego. Opowie Pan o idei tego-rocznej prezentacji firmy Viessmann?– Faktycznie, nasze stoisko zostało podzielo-ne na trzy obszary. Pierwszy, centralny obszar poświęcony był szeroko pojętej digitalizacji. Wyobrażamy ją sobie jako dodatkowe miej-sce do zarabiania pieniędzy przez instalatorów, a także jako nasze wsparcie dla nich na każdym etapie ich pracy z klientem. Zaczynamy od pro-stych rzeczy, czyli od komunikacji o firmie, aby dojść do programu, który zapewni instalato-rom możliwość zarabiania pieniędzy przez lata – poprzez zaoferowanie klientom serwisu, który jest zgodny z naszą ideą digitalizacji z ludzką twarzą. Aby poznać opinie na temat naszych pro-pozycji, na stoisku stworzyliśmy swojego rodzaju forum: salę na piętrze, gdzie odbywały się work-shopy, specjalne pomieszczenie do rozmów, uru-chomiliśmy też loterię dla tych, którzy swoje wra-żenia chcieli przekazać przez internet.Z okazji jubileuszu 100 lat firmy na stoisku była też oczywiście część poświęcona historii, a w niej prezentacja urządzeń, które zapocząt-kowały nowe kierunki rozwoju technologii, oraz oznaczenie górujące nad całym stoiskiem: 100+. Wyraża ono nie tylko to, że jesteśmy już 100 lat na rynku, ale i to, że chcemy się rozwijać i budo-wać tę branżę dalej.Nasz trzeci filar to tradycyjnie nasze produkty, choć w tym roku, rzeczywiście, poniekąd znala-zły się one na obrzeżach. Nie dlatego, że od nich uciekamy, bo zawsze były i będą tym, co daje

nam chleb na co dzień, natomiast chcieliśmy podkreślić znaczenie i nową szansę, jaką dziś daje branży digitalizacja pewnych procesów. Pokazać, że nie oznacza ona zastąpienia człowieka, ale kreuje nowe obszary, w których i my i instalato-rzy musimy się rozwijać, jeśli chcemy skorzystać z tego, co digitalizacja ze sobą niesie.

– Czyli digitalizacja to dla instalatorów kieru-nek przyszłości?– Tak, ucieczki od niej nie ma. Celem digitalizacji, którą my proponujemy, jest wzmocnienie instala-tora i wskazanie mu nowych obszarów do zago-spodarowania, bo te stare wciąż się kurczą. Dziś każda branża stara się robić coraz łatwiejsze mon-taże. Montaż instalacji, szczególnie jeśli chodzi o rozwiązania elektryczne, będzie coraz łatwiejszy, nie będą też wymagane uprawnienia gazowe itd.,

w związku z tym chcemy pokazać instalatorowi, gdzie za 10-15 lat będzie mógł zarabiać pieniądze. Świat się zmienia, instalatorzy muszą się więc rów-nież zmieniać, żeby być atrakcyjni dla klientów.

– Dwa lata temu na swoim stoisku na ISH prezentowaliście specjalne okulary dla ser-wisantów, był też pomysł zorganizowania zdalnego serwisu Viessmanna…– Tak i to już funkcjonuje w Niemczech. Nie jest jeszcze powszechne, ale mogą z tego udogod-nienia korzystać wszyscy nasi partnerzy, którzy są wyspecjalizowani w serwisie urządzeń i oczywi-ście serwisanci fabryczni. To niezwykle przydatne rozwiązanie, bo ogrom produktów, jaki w tej chwi-li jest na rynku, ich zaawansowanie technologicz-ne, różnorodność zakresów wiedzy, jaką trzeba mieć, aby serwisować urządzenia, stawiają przed

1. Na stoisko Viessmanna na ISH Energy 2017, podobnie jak w poprzednich latach, napływały tłumy zwiedzających

Na tegorocznych Targach ISH Energy we Frankfurcie nad Menem stoisko firmy Viessmann, obchodzącej w tym roku swój setny jubileusz (i jednocześnie 25-lecie spółki w Polsce), tradycyjnie przyciągało rzesze zwiedzających. Nie tylko ze względu na ogromne rozmiary – od lat jest ono największe na targach ISH – ale także z powodu wielowymiarowości przekazu i spektakularnego show, czyli interaktywnych, multi-medialnych warsztatów zlokalizowanych w centrum powierzchni wystawienniczej. Wejście w nowy wiek rozwoju firmy zbiegło się z przekazaniem jej steru czwartemu już pokoleniu rodziny Viessmann, synowi Martina Viessmanna – Maximilianowi Viessmann. Jubileusz zaakcentowano wszechobecnym na sto-isku symbolem 100+, co można rozumieć: budujemy przyszłość. A istotnym elementem przyszłości, jak przekonywały prezentacje, jest digitalizacja. Co ciekawego w tym zakresie ma do zaproponowania firma Viessmann? – O tym właśnie mówi w wywiadzie prezes jej polskiej spółki, Sebastian Walerysiak.

Sebastian Walerysiak, prezes zarządu Viessmann Sp. z o.o. od 2011 r. Z firmą Viessmann związany od 18 lat, od początku swojej drogi zawodowej


TARGI / KONFERENCJE

instalatorami potężne wyzwania. Zdecydowanie łatwiej jest komuś, kto siedzi w biurze, ma dostęp do serwerów czy biblioteki wirtualnej i jest w sta-nie tę wiedzę wyświetlić na ekranie – on może w razie potrzeby zdalnie prowadzić instalatora. Ten system ma zatem wspomagać instalatorów w bieżącej pracy, by bez względu na wymaga-nia klientów i okoliczności mogli zaprezentować się podczas wykonywania usługi bardzo profe-sjonalnie. Już sam widok sprzętu, który instalator ma na sobie, z reguły budzi respekt u klientów. Poza tym klienci de facto nie wiedzą, że my zdal-nie wspomagamy instalatorów.

– To, co dziś proponujecie, oznacza dalsze wsparcie dla instalatorów. Już na starcie mają mieć łatwiej – będą mogli wykonywać instalacje, korzystając z opracowanych, typo-wych schematów. Czyli błędów ma być zde-cydowanie mniej?– Ma ich nie być w ogóle. Jeżeli instalator przej-dzie przez cały nasz proces konfiguracji, najpierw z podstawowym doborem urządzenia grzewcze-go, potem schematu instalacji, a później jeszcze podłączy ten układ przez Vitoconnect do interne-tu, to na każdym etapie realizacji inwestycji będzie chroniony przed popełnieniem błędu. A gdy ten błąd się zdarzy, to korzystając z aplikacji ViCare będzie w stanie go zauważyć i usunąć zanim klient stwierdzi, że coś jest nie tak z jego instalacją.

– Jednocześnie mocniej się otwieracie na klientów końcowych, co może niepokoić instalatorów. Po raz pierwszy dajecie klien-tom możliwość samodzielnego, wstępnego doboru urządzeń.– Ja bym powiedział odwrotnie: to klienci koń-cowi bardziej się na nas otwierają. Dziś klient zaczyna już samodzielnie poszukiwać rozwiązań do swojego domu i nasz pomysł, czyli pewne uporządkowanie tych poszukiwań, jest odpo-wiedzią na zapotrzebowanie klientów.

– Również na rynku niemieckim klienci zaczynają samodzielnie poszukiwać rozwią-zań grzewczych?– Zdecydowanie tak. W tej chwili klienci są już tutaj zupełnie inni niż np. 10 lat temu – wtedy byli otwarci na nasze propozycje, dziś przycho-dzą często z własnym, konkretnym pomysłem i uważają, że on jest najlepszy. Ewentualnie pozo-stawiają go do konsultacji. A ponieważ większo-ści klientów dużo łatwiej jest się zdecydować na wybór technologii niż konkretnego produktu, to na tym etapie powinien włączyć się instalator.

Załóżmy, że pojawia się klient, który mówi, że nie ma przyłącza gazowego, nie chce gazu płynnego i oleju, zostaje mu więc pompa ciepła, czyli pod-jął decyzję co do technologii. W tym momencie rolą instalatora jest to, żeby wskazać klientowi, czy korzystniejsza będzie pompa powietrzna, czy jed-nak trzeba robić odwierty. Warto oczywiście brać przy tym pod uwagę także programy dotacyjne, szczególnie w Polsce.

– Zanim klient korzystający z konfigura-tora Viessmanna dowie się, jakie urządze-nie grzewcze mógłby zainstalować w swoim domu, ma postawione podstawowe pytania…– Właśnie tak. Konfigurator, który oferujemy, ma obsłużyć klientów, którzy nie mają pojęcia

o produktach Viessmanna. Nie ma tam pytań typu, czy chcesz kocioł Vitodens, tylko, jak duży masz dom, ile osób w nim mieszka, czy będziesz miał wannę, prysznic, czy to jest jeden poziom, czy dwa itd. Na tej podstawie zawężamy obszar produkto-wy i technologiczny, dopasowując go do warun-ków u danego klienta, po to, aby nie pozwolić mu na kardynalne błędy. Zdarzali się nam np. klien-ci, którzy uważali, że kocioł dobiera się według kW/m2, albo że dobry jest wyłącznie konkretny produkt. Trudno potem zmienić te przekonania, zwłaszcza gdy sąsiad klienta powiedział, że on tak ma u siebie w domu i jest dobrze. Ten pierwszy etap kontaktu z klientem, poprzez nasz konfigura-tor, ma zatem za zadanie zbudować jego świado-mość i ograniczyć paletę produktów Viessmanna, z której dobierane jest rozwiązanie. Dalej jest rola instalatora: faktyczne zoptymalizowanie całego układu pod kątem klienta, w czym całościowo go wspomagamy, najpierw przez konfigurator, a następnie programami ViCare i Vito guide. Przy-

pomnę, że program ViCare, dedykowany klien-tom końcowym i już funkcjonujący w Polsce, umożliwia nie tylko zdalne zarządzanie kotłem, ale i korzystanie z doraźnego, zdalnego wsparcia serwisowego. Natomiast Vito guide to kolejny krok, który pozwala na sprawowanie przez instalatora stałej, zdalnej opieki nad instalacją u klienta.

– Myśli Pan, że w Polsce program Vito guide się przyjmie?– Sprzedajemy Vitoconnect do zdalnej obsługi kotłowni poprzez aplikację ViCare, czyli ten pierw-szy etap nowego systemu, od września ub.r. Ponad 25% naszych klientów jest w nim aktywnych, a więc na 100 sprzedanych urządzeń z modułem Vitoconnect 25% jest aktywnych w sieci. Uważam,

że to bardzo dobry wynik jak na początek naszych działań, gdy świadomość klientów, co może ten system, nie jest jeszcze rozwinięta. Natomiast wdrożenie platformy Vito guide będzie, jak sądzę, dodatkowym argumentem za tym, by zacząć z naszego sytemu korzystać. Bo to, że dziś klient może sterować swoim układem grzew-czym z komórki wielu ludzi traktuje tylko jako gadżet, a nie realne narzędzie do optymaliza-cji kosztów ogrzewania czy zapewnienia bezpie-czeństwa. Vito guide, jeżeli powierzy się instalację opiece zaufanego instalatora, pozwoli zapomnieć o kotłowni. Dlatego uważam, że wraz ze wzrostem liczby urządzeń wyposażonych w moduł bazowy, proces ich włączania do systemu będzie się nasilał.

– Vito guide zdaje się świetnym systemem zwłaszcza do rozwiązań grupowych, gdy np. wspólnota czy spółdzielnia ma pod zarzą-dem kilkanaście budynków i w każdym z nich jest kocioł.

2. Interaktywny show w ramach workshopów, realizowany non stop w centrum stoiska Viessmann przez wszystkie dni targowe


TARGI / KONFERENCJE

– Tak, to jest wtedy perfekcyjne rozwiązanie. Daje możliwość znacznego obniżenia kosztów serwisu i szczególnie się opłaca, także dewelo-perom, którzy zamiast zatrudniać kilkuosobową firmę, nadzór nad pracą wszystkich systemów mogą zlecić jednemu instalatorowi. Ponadto przy takim serwisie nie ma przekłamań, subiek-tywnych ocen, bo cała praca instalacji jest cha-rakteryzowana przez odpowiednie parame-try, a system odczytuje je automatycznie. Jest też możliwość sprawdzenia poprzez historię, co działo się z kotłem czy instalacją ileś miesięcy czy lat wstecz. To może być ważne np. podczas rozmów o modernizacji, gdy padnie pytanie klienta, co mu ona da. Z reguły trudno wtedy odtworzyć dokładnie warunki eksploatacji. Vito-guide taką historię pozwala uzyskać, a to z kolei umożliwia zrobienie symulacji kosztów czy eks-ploatacji oraz precyzyjne uzasadnienie zaleceń.

– A jeżeli instalacja przyjęta pod opiekę przez instalatora będzie się składała z kilku różnych źródeł ciepła?– Tym lepiej. Wtedy instalator, który ma te urządzenia podłączone do internetu, zauważy np. że na przygotowanie c.w.u. pomimo pracy kolektorów słonecznych, pracuje także kocioł. Czyli coś jest nie tak. Wychwyci albo awarię, albo możliwość optymalizacji. Jeżeli instalacja będzie wyposażona w fotowoltaikę i pompę ciepła, to może ją optymalizować w kierunku ograni-czenia zużycia energii elektrycznej itd. Otwiera się zatem zupełnie nowa przestrzeń do działań związanych z efektywnością pracy systemów.

– Porozmawiajmy też o ofercie produktów. Zauważyłam trend do ograniczania palety urządzeń w danej kategorii. Z czego to wynika?

– Ograniczenie palety produktów również ma uła-twić życie instalatorom i klientom, ponieważ zbyt duży wybór często powoduje, że klient nie wie, na co ma się zdecydować. Dlatego staramy się optymalizować paletę produktów w różnych kra-jach. I tak np. w Austrii, gdzie są bardzo popularne kotły na granulat drzewny, ta rodzina kotłów jest bardzo szeroka. W Polsce, w której mamy jeszcze rynek raczkujący w tym zakresie, na razie wpro-wadzamy dwa, trzy takie produkty. Chcemy przy-zwyczaić odbiorców, że w naszej ofercie mamy kotły na granulat drzewny, a jeżeli zobaczymy, że jest na nie zapotrzebowanie, to wprowadzimy kolejne produkty z tej grupy. Postaramy się przy tym dobrać urządzenia optymalne dla polskich warunków, czyli np. pomijając takie, które wyma-gają ściśle określonej jakości granulatu.

– Obecnie wiele firm decyduje się wejść na polski rynek z kotłami na granulat drzewny.– To prawda i myślę, że nie ujawnię żadnej tajem-nicy, mówiąc, że ten trend wynika z kwestii dota-cyjnych – bo to nie jest tak, że Polacy nagle prze-konali się do kotłów na granulat drzewny, choć oczywiście to bardzo dobre paliwo. Są spore środki unijne, dzięki którym taki kocioł praktycznie jest bezpłatny. Jednak, mimo dopłat, na rynku pol-skim istnieje pewna bariera w szerszym stosowa-niu tych kotłów, zwłaszcza przy modernizacjach z węgla na granulat. Wielu klientów ma wówczas argument, że w kotle węglowym mogą spalać nie tylko węgiel (który kupują lub dostają z depu-tatu), ale i inne rzeczy. Porównują swoje obecne koszty, zwykle bardzo, bardzo niskie, z przyszły-mi, gdy już stale musieliby kupować właściwe paliwo, bo w typowym kotle na granulat drzew-ny nic innego spalić się nie da. Dodatkowo nie wszyscy producenci w Polsce działają fair. Ciągle

jest dużo starych rozwiązań kotłów, wywodzą-cych się z kotła węglowego, a tylko chwilowo dostosowanych do spalania granulatu. Producen-ci tych urządzeń sami oferują zestaw przezbro-jeniowy na węgiel, czyli sprzedawany jest kocioł na granulat, aby spełnić wymagania programu dotacyjnego, natomiast miesiąc po zainstalowa-niu jest on przezbrajany na węgiel. Jeżeli chce-my faktycznie dbać o środowisko i ograniczenie niskiej emisji, to powinniśmy się zabezpieczyć, szczególnie w programach dotacyjnych, przed takim działaniem, gdy środki publiczne są wyda-wane nie na to urządzenie, na które powinny być, bo po wymianie kotła w zakresie emisji właściwie niewiele się zmienia.

– Jubileusz Viessmanna zbiega się również z podjęciem współpracy z nowym partnerem – koncernem BMW. Jakiego obszaru będzie ona dotyczyć?– Celem jest współpraca w kwestiach związanych z szeroko pojętą energią elektryczną, czyli układy magazynowania i optymalne gospodarowanie energią elektryczną. Obie firmy są tym zaintereso-wane: BMW w kontekście samochodów elektrycz-nych, my w kontekście chociażby układów foto-woltaicznych czy ogniw paliwowych. Połączyliśmy siły i staramy się pracować nad systemem zarzą-dzania energią, jej produkcją i magazynowaniem.

– To jest zupełnie nowy rozdział dla firmy Viessmann?– Nie, od lat współpracujemy chociażby z Audi, Porsche i nasi specjaliści opracowywali dla nich procesy spalania, jak również zajmowali się wszelkimi kwestiami związanymi z wykorzy-staniem stali nierdzewnej, w czym mamy duże doświadczenie.

– Przenikanie się techniki samochodowej i naszej branży ma zatem cały czas miejsce?– Absolutnie tak, bo przecież proces spalania w kotle i proces spalania w silniku spalinowym rządzą się tymi samymi regułami. W dziedzinach, w których mamy specjalistyczną wiedzę, jest to wykorzystywane. Audi było pierwsze, teraz jest BMW, ale w innym zakresie.

– Czyli przyszły samochód elektryczny może być wspólnym dziełem?– Zobaczymy. Trudno dziś na to pytanie odpowie-dzieć, ale teoretycznie jest to możliwe, że będzie on połączeniem wiedzy obu koncernów. ■

Rozmawiała: Joanna Jankowska

3. Delegacja Polskiej Korporacji Techniki SGGiK, wraz z którą zwiedzałam targi ISH. Atrakcje tegorocznego stoiska Viessmanna przed-stawiał nam prezes Sebastian Walerysiak


TARGI / KONFERENCJE

Nowości firmy Viessmann na targach ISH 2017W dniach 14-18 marca br. podczas targów ISH firma Viessmann zaprezentowała wiele innowacji, które pozwolą wszystkim firmom partnerskim na efektywne wykorzystywanie digitalizacji i przełomu energetycznego, w celu rozwinięcia świadczonych usług i osią-gnięcia sukcesu gospodarczego.

Pod hasłem „100+ Into a new century” firma Viessmann zaprezentowała się na targach ISH Energy 2017. Odnosi się ono do podwalin dzia-łalności przedsiębiorstwa – w Viessmann wyzwa-nia pojmowano zawsze jako szanse, od początku stawiano na innowacyjność, a tak obraną ścieżką przedsiębiorstwo zamierza podążać wspólnie z firmami partnerskimi. W haśle „100+” ważniej-szy od liczby „100” jest jednak „+”. Oznacza on bowiem wyruszenie w nowe, pomyślne stulecie – wspólnie z instalatorami.W centrum stoiska targowego Viessmann prezen-towano w tym roku szeroką ofertę serwisów cyfro-wych, które firma chce udostępniać instalatorom na wszystkich etapach ich działalności. Pozwalają one na digitalizację całego procesu pracy insta-latora, od momentu przekazywania pierwszych informacji potencjalnym klientom, przez fazę ofer-towania i wykonywania instalacji, aż po kontrolę i wsparcie przy bieżącej ich eksploatacji. Nowe ser-wisy cyfrowe Viessmann nie tylko pomogą firmom partnerskim w zwiększeniu obrotu, lecz również bardzo ułatwią im codzienną pracę. W ramach prezentacji rozwiązań cyfrowych zademonstrowa-no m.in.: interfejs internetowy Vitoconnect, apli-kację mobilną ViCare App oraz ViCare Termostat.Prezentacja nowości produktowych w zakre-sie urządzeń została usystematyzowana według technologii. Na stoisku znalazły się: technika kon-densacyjna, systemy związane z wykorzystaniem energii odnawialnej: kolektory słoneczne, kotły biomasowe i pompy ciepła, a także rozwiąza-nia wytwarzające prąd, instalacje multiwalentne do zastosowań profesjonalnych oraz kompletne systemy zarządzania energią.

! Viessmann wprowadza na rynek liczne innowacyjne technologie efektywnego zaopatrzenia w prąd i ciepło domów jedno- i wielorodzinnych, obiektów przemysłowych i komunalnych. Ofertę poszerzą także nowe produkty cyfrowe do sterowania i monitoro-wania online systemów energetycznych oraz zwiększenia komfortu mieszkań.

Odwiedzający targi mogli zapoznać się z zasadą działania narzędzi cyfrowych dla klientów końcowych – Heizung.de, kalkulator ogrzewania, i aplikacja ViCare, oraz dla instalatorów – Vitoguide, ViBooks i program do zamawiania i projektowania instalacji

Serwisy cyfrowe

Heizung.de – platforma internetowa dla potencjalnych klientów docelowych. Dziś 80% nabywców urządzeń grzewczych szuka online informacji o urządzeniach. Zadaniem platformy jest neutralne i kompetentne przekazywanie im informacji o urządzeniach Viessmann oraz umożliwienie kontaktu z najbliższą firmą part-nerską. Nowa platforma oferuje także dostęp do informacji związanych z tematami ogrzewa-nia, finansowania i przedstawia gotowe rozwią-zania dla potencjalnych klientów.

Kalkulator ogrzewania – oferta w pięć minut u klienta. Wysyłając jednym kliknięciem mysz-ki zapytanie ofertowe, klienci spodziewają się

równie szybkiej reakcji oferenta. Nowy kal-kulator ogrzewania Viessmann wspiera firmy partnerskie w dialogu ofertowym z klien-tem przez automatyczne sporządzanie ofert wstępnych.

Narzędzia online do prostego zamawia-nia i projektowania instalacji. Ułatwiają one codzienną pracę i są niezbędnymi instrumen-tami dla instalatora, tak w biurze, jak i na placu budowy. Można z nich korzystać przy konfi-gurowaniu indywidualnych lub technicznie sprawdzonych pakietów urządzeń z przeglądarki schematów hydraulicznych, przy wyszukiwaniu dokumentacji technicznej za pomocą ViBooks, jak i przy równoważeniu hydraulicznym instalacji grzewczej za pomocą Vitoflow 100.


TARGI / KONFERENCJE

wym, asystent uruchomienia oraz łatwy dostęp do wszystkich istotnych podzespołów – wszyst-ko to sprawia, że Vitocrossal 300/200 (CM3C/CM2C) wyznacza nowe standardy obsługi i ser-wisowania. Charakteryzuje się ciśnieniem robo-czym 6 bar, znamionową mocą cieplną 87-311 kW oraz dużą pojemnością wodną, ma też spe-cjalnie opracowany palnik MatriX – dzięki temu jest idealnym źródłem ciepła dla domów wielo-rodzinnych i obiektów przemysłowych.

Vitovalor 300-P – teraz jeszcze mocniejszy. Vitovalor 300-P to pierwsze produkowane seryj-nie urządzenie grzewcze oparte na ogniwach paliwowych i przeznaczone do domów jedno-rodzinnych. Dzięki zmniejszeniu jego wysokości konstrukcyjnej oraz zintegrowaniu z gazowym kotłem kondensacyjnym (do pokrywania obcią-żeń szczytowych), możliwości zastosowania tego urządzenia uległy znacznemu rozszerzeniu. Produkcja energii elektrycznej w skojarzeniu, ste-rowanej zapotrzebowaniem na ciepło, zapewnia duży stopień wykorzystania energii elektrycznej na potrzeby własne. ■

Na stoisku prezentowano także wiele nowości produktowych

Galeria, złożona z tablic informacyjnych, fotografii i histo-rycznych produktów, zapraszała do wędrówki przez 100 lat historii Viessmann

Zdalna obsługa kotłów kondensacyjnych Viessmann jest możliwa dzięki modułowi Vitoconnet. O zaletach takiego rozwiązania opo-wiadał Dawid Pantera – menadżer działu Wsparcia Technicznego i Szkoleń z Akademii Viessmann

Vitoguide – serwisowy program narzędziowy z plusem. Około 75% użytkowników życzy sobie objęcia ich instalacji grzewczych fachową opieką. Cyfrowa centrala serwisowa Vitoguide do zdalne-go monitorowania instalacji grzewczych umożliwia każdej firmie partnerskiej pełny wgląd w instalacje powierzone jej opiece. Nowe funkcje, jak anali-za ogrzewania z raportem i zapisy historii obsłu-gi, pozwalają instalatorom dodatkowo poszerzyć swoją ofertę serwisową. Z bieżącej analizy danych eksploatacyjnych można ponadto pozyskać wie-dzę o celowości wymiany systemu grzewczego lub jego rozbudowy. Dane te dostarczają też argu-mentów za modernizacją i stwarzają podstawę do zalecenia określonej konfiguracji urządzeń.

Technologie efektywnego zaopatrzenia w prąd i ciepło

ViCare Smart Climate – dobry klimat dla domu. W domach prywatnych około dwie trzecie pomieszczeń ogrzewa się niepotrzebnie lub nie-właściwie. Nowe regulatory ViCare Smart Climate odpowiadają na potrzeby komfortowej regulacji temperatury właśnie w pojedynczych pomiesz-czeniach. Oprócz zapewnienia komfortu cieplne-go, w całym domu dbają o wyraźnie niższe koszty energii. Można je stosować ze wszystkimi instala-

cjami grzewczymi Viessmann, a ich wzornictwo sprawia, że w każdym wnętrzu wyglądają dobrze.

Vitodens 200-W – kocioł kondensacyjny z ukła-dem regulacji spalania Lambda Pro Control Plus, który jak wszystkie urządzenia Vitodens serii 200, automatycznie dopasowuje się do rodzaju gazu i instalacji odprowadzania spalin. Kotły te będą więc zawsze rozwijały w 100% wymaganą moc, przy najwyższej możliwej sprawności.

Vitocrossal 300/200 – wygodny w serwisowa-niu gazowy kocioł kondensacyjny, który bardzo dobrze sprawdza się w instalacjach o wyso-kim ciśnieniu roboczym. Innowacyjny regulator z kolorowym, dotykowym panelem obsługo-

Viessmann sp. z o.o.ul. Karkonoska 6553-015 Wrocławinfolinia: 801 0801 24www.viessmann.plRe

klam

a


TARGI / KONFERENCJE

Nowości produktowe 2017 firmy KampmannPodczas tegorocznych targów ISH we Frankfurcie nad Menem, firma Kampmann GmbH, niemiecki producent urządzeń HVAC z ponad 40-letnim doświadczeniem na rynku międzynarodowym, po raz kolejny zaprezentowała swoje nowości produktowe na dwóch stoiskach.

Każdy z użytkowników pomieszczeń wszel-kiego rodzaju oczekuje, że będzie się w nich czuć dobrze i komfortowo, zarówno pod wzglę-dem termicznym, jak i akustycznym. Poczucie komfortu to stan, gdy człowiek nie odczuwa przeciągu oraz, że nie jest mu za zimno, za cie-pło lub zbyt głośno.Urządzenia do ogrzewania i chłodzenia firmy Kampmann zapewniają klimat dostosowa-ny do indywidualnych potrzeb. Hasło firmy to: Kampmann. To właśnie mój klimat.

Katherm HK – klimakonwektor wentylatorowy zaprojektowany do montażu w podłodze, tak by pracować w miejscu, gdzie są największe

straty lub zyski ciepła. Dotychczasowy model HK 340/190 (szer./wys.) został zmniejszony przy zachowaniu wydajności. Nowe wymiary to: do 290 x 160 mm (szer. x wys. kanału). Dostęp-na jest też wersja Katherm HK o wysokości tylko 130 mm oraz wersja z dopływem powietrza świeżego. Długość w zakresie 915-3000 mm pozwala dopasować urządzenie do niemal każdego pomieszczenia. Wydajność grzew-cza: 530-14278 W, całkowita moc chłodzenia: 1264-4758 W.

KaDeck – sufitowy klimakonwektor kaseto-nowy do chłodzenia i ogrzewania pomiesz-czeń, wysokości tylko 160 mm. Zaprojekto-wany do pomieszczeń modernizowanych, adaptowanych na pomieszczenia biurowe, z niewielką przestrzenią instalacyjną w sufi-cie podwieszanym. Nie jest wymagane stoso-wanie dodatkowych rewizji obok urządzenia.

Część hydrauliczna, wymiennik, filtr, taca skro-plin oraz automatyka są dostępne po otwar-ciu jednej klapy rewizyjnej. Wydajność KaDeck w funkcji grzania: 950-7185 Watt, całkowita moc chłodzenia: 275-3114 W, wydatek powietrza: 42-635 m3/h.

Tandem – nowy model dwustrumieniowej kur-tyny powietrznej, opartej o energooszczędne rozwiązania wentylatorów EC. Dzięki kombinacji strumienia powietrza nieogrzanego i ogrzane-go, Tandem daje oszczędność 38% w porów-naniu do konwekcjonalnych rozwiązań tego

typu. W nowej kurtynie zastosowano jeden rząd wentylatorów, co zmniejsza jej wagę całkowi-tą. Rozwiązanie jest opatentowane. Wydajność grzewcza kurtyny: 4,6-30,1 kW, wydatek powie-trza: 700-5810 m3/h.

Katherm QE – podłogowy kanał grzewczy z grzałkami elekrycznymi oraz wentylatorem EC do zastosowania wszędzie tam, gdzie nie ma dostępu do wody grzewczej lub instalacja jest bardzo oddalona od miejsca montażu kana-łu. Szczególnie polecany do ogrodów zimowych,

Kampmann Polska Sp. z o.o.ul. Lotnicza 21f, 99-100 Łęczycatel.: 24 721 91 85www.kampmann.plRe

klam

a

witryn sklepowych oraz rozbudowywanych domów. Nowy system sterowania elementem grzewczym jest połączony z prędkością obrotów wentylatora. Moc grzewcza Katherm QE wynosi:

160-2400 W, poziom mocy akustycznej: 20-33 dB (A), długość w zakresie: 825-1700 mm.

Katherm QK nano – podłogowy kanał grzew-czy wysokości zaledwie 70 mm, przeznaczo-ny do pomieszczeń z minimalną wysokością warstw posadzkowych. Stanowi idealne roz-wiązanie do wielkich kompleksów biurowych. Wysokość 70 mm (łącznie z kratką) i szerokość

zaledwie 165 mm to odpowiedź na potrzeby rynku. Moc grzewcza Katherm QK nano to: 248--3524 W, poziom hałasu: 20-41 dB (A), długość w zakresie: 900-2700 mm. ■


FORum, OPINIE, POlEmIKI

Potencjał rozwoju inteligentnych budynków w UEBuildings Performance Institute Europe (BPIE) opublikował badanie, przeprowadzone we współpracy z Danfoss, dotyczące gotowości państw UE do wejścia w nowy etap roz-woju inteligentnych budynków. Wyniki pokazują, że istnieje potencjał dla nowoczesnych obiektów, wyposażonych m.in. w systemy zapobiegające utracie energii oraz do indywi-dualnej regulacji temperatury.

Celem badania było uchwycenie supertren-dów i innowacji mających wpływ na inte-ligentne budynki oraz potwierdzenie gotowo-ści państw członkowskich do przyśpieszenia ich wdrażania. Wpisuje się to w trwający właśnie przegląd dyrektywy dotyczącej charakterystyki energetycznej budynków oraz dyrektywy w spra-wie efektywności energetycznej, którego efekty będą kształtować rynek energii przez następ-ne dekady. Raport przedstawia również zestaw progresywnych polityk i innowacyjnych, wiodą-cych projektów, które udowadniają ekonomiczną opłacalność inteligentnych budynków.

Kierunek na efektywność

Według raportu, budynki odgrywają główną rolę w przyśpieszeniu procesu wdrażania nowocze-snych technologii energetycznych typu smart. Inteligentne budynki, współdziałając z systemem energetycznym, dają możliwość wytwarzania,

magazynowania i/lub zużywania energii w spo-sób efektywny. Innowacje dają zaś mieszkańcom możliwość sterowania systemami technicznymi budynków, przyczyniają się do poprawy jakości powietrza wewnętrznego oraz odczucia kom-fortu termicznego – przy wykorzystaniu tech-nologii teleinformatycznych oraz nowoczesnych systemów sterowania pracą instalacji.Rozwój technologiczny umożliwi budynkom odgrywanie proaktywnej roli w systemie ener-getycznym, przynosząc również korzyści miesz-kańcom. Jednakże najważniejszą kwestią jest zapewnienie efektywności energetycznej jako warunku tworzenia zasobów inteligentnych budynków – przez kontrolę zużycia energii na własne potrzeby, jej magazynowanie i reago-wanie na zapotrzebowanie na energię oraz dzię-ki współdziałaniu w ramach inteligentnej, lokal-nej sieci energetycznej, korzystającej z ciepła odpadowego, które w innym przypadku zosta-łoby utracone.

! Wyniki badania wskazują, że magazyno-wanie energii cieplnej i przechowywa-nie wodoru stanie się równie ważną techno-logią, co magazynowanie energii w aku mu - latorach.

Istotna rola władz

Z raportu wynika również, że, niestety, obecne ramy regulacyjne nie są wystarczające, aby poko-nać bariery ograniczające rozwój sektora inteli-gentnych budynków.Ocena gotowości państw członkowskich UE wskazuje na to, że niewiele z nich jest przygo-towanych na wykorzystanie rozlicznych możli-wości, jakie dają nowoczesne technologie. Dla-tego też Buildings Performance Institute Europe wzywa decydentów politycznych do podjęcia działań w tym zakresie.

Podstawą dane

Autorzy badania podkreślają również występo-wanie deficytu danych. Podczas gdy dynamiczne i samouczące się systemy sterowania mają klu-czowe znaczenie dla inteligentnego środowiska budowlanego, to wiarygodne dane na poziomie krajowym, które przyczyniłyby się do oceny tego aspektu, nie są, niestety, dostępne.– Cyfryzacja naszych zasobów budowlanych będzie odgrywać kluczową rolę w procesie przechodzenia na gospodarkę niskowęglową. Raport BPIE jest zna-czącym wkładem w lepsze zrozumienie wyzwań i możliwości. Zasadniczym krokiem we właściwym kierunku jest zapewnienie mieszkańcom budynków kontroli nad własnym zużyciem energii. – pod-kreśla Mark Draper, dyrektor Biura Global Public Affiars Danfoss Group. ■

Oprac. red. na podstawie materiałów Danfoss



Innowacje, edukacja, empatia– nasze filary na przyszłośćRozmowa z Krystyną Boczkowską, prezes zarządu firmy Robert Bosch Sp. z o.o. i reprezentantką Grupy Bosch w Polsce

– Bosch oferuje na polskim rynku produkty z zakresu termotechniki, systemów zabezpie-czeń, techniki napędów i sterowań, elektro-narzędzi, sprzętu gospodarstwa domowego i wreszcie – części zamiennych do samocho-dów. To bardzo szeroki obszar tematyczny. Czy dzięki temu łatwiej o innowacyjność, którą się Państwo szczycicie? Czy można mówić o pewnej synergii, wzajemnych inspi-racjach dla poszczególnych działów, gdy np. dokonanie przełomu w jednej technolo-gii ułatwia rozwój innych?Zdecydowanie, jesteśmy firmą innowacyjną. W samym dziale badań i rozwoju Bosch zatrud-nia aż 59 tys. osób, pracujących w centrach badawczych na całym świecie. W 2016 r. koncern zwiększył inwestycje na działalność badawczo- -rozwojową do około 6,6 mld euro. Wymiana informacji technicznej odbywa się tam nie-ustannie – każdy produkt jest więc efektem wymiany wiedzy i doświadczeń. Oczywiście, ma też miejsce pewna synergia jeśli chodzi o tradycyjne działy, które Pani wymieniła, choć może w ograniczonym zakresie, bo trudno raczej mówić o analogiach np. między termo-techniką a częściami do samochodów. Powiąza-nie produktów i usług oferowanych przez wszyst-kie działy naszego przedsiębiorstwa, czyli dział termotechniki, systemów zabezpieczeń, moto-ryzacji, elektronarzędzi oraz sprzętu gospodar-stwa domowego, jest możliwe dzięki koncepcji internetu rzeczy (Internet of Things, IoT). Niewiele przedsiębiorstw produkcyjnych ma porównywal-ne do firmy Bosch doświadczenie we wszystkich obszarach internetu rzeczy – Bosch ma know- -how w technologii czujników, oprogramowa-nia i usług (tzw. koncepcja 3S: sensors, software, services), ma także własną chmurę obliczeniową. To pozwala nam na realizację ważnego celu stra-tegicznego firmy, jakim jest połączenie w sieci wszystkich swoich produktów i oferowanie pakie-tu usług zintegrowanych dla każdego z nich. Dzię-ki temu, już niebawem, użytkownicy będą mieli

możliwość zarządzania wszystkimi urządzeniami, które włączą w skład swojego domowego sys-temu smart home, czyli zarówno urządzeniami grzewczymi, jak i lodówką, pralką czy alarmem.

– Wspomniała Pani, że trudno szukać analo-gii między techniką grzewczą a np. częściami do samochodów. Zdarza się jednak, że osią-gnięcia w technice samochodowej mają zasto-sowanie także w innych dziedzinach?Poszukiwanie nowych obszarów, w których mogą znaleźć zastosowanie już istniejące pro-dukty Boscha, to dziś jeden z zasadniczych kierun-ków naszych działań. Mogę podać dwa ciekawe przykłady takich zastosowań. Pierwszy to sonda Lambda, która jest używana w samochodach do poprawnej regulacji procesu spalania, a tym samym przyczynia się do zmniejszenia stopnia zanieczyszczenia spalin. Taka sonda stosowana jest również w kominach, gdzie pełni podob-ną funkcję. To pokazuje, że nasze rozwiązania mogą mieć finalnie szersze zastosowanie, również w innych obszarach niż początkowo zakładaliśmy. Kolejny przykład, tym razem odnoszący się do rol-nictwa: nasze czujniki służące do badania wilgot-ności, temperatury i innych warunków otoczenia są obecnie testowane w szklarniach w Japonii. Mają pomóc w zdefiniowaniu takich warunków do hodowli pomidorów, które na przykład pozwo-lą zredukować stosowanie środków ochrony roślin, których udział w kosztach sięga 60%. To ozna-cza ogromne korzyści dla producentów pomi-dorów, ale i konsumentów. Taki produkt byłby tańszy, a przy tym znacznie bardziej ekologiczny.

– Czy pracują Państwo nad technologiami, które pozwolą zmniejszyć problem zanie-czyszczenia powietrza?Od wielu lat pracujemy nad takimi technolo-giami. Weźmy za przykład technikę dieslow-ską. Dzięki niej spaliny emitowane z samo-chodu są możliwie najczystsze i dostosowane do obowiązujących norm emisji. Warunkiem

Krystyna Boczkowska od ponad 20 lat współtworzy sukces firmy Bosch w Polsce. Współpracę z firmą rozpoczęła w stycz-niu 1992 r., aby po sześciu latach objąć funkcję członka zarządu Robert Bosch Sp. z o.o. Od 2006 r. jest prezesem zarządu firmy, a także reprezentuje spółki Grupy Bosch w Polsce. Aktywnie działa w wielu organizacjach zrzeszających pracodawców. Na-leżą do nich Polsko-Niemiecka Izba Przemysłowo-Handlowa, w której przez 3 kolejne kadencje, do roku 2016, pełniła funk-cję wiceprezydenta zarządu. Od 2014 r. zasiada w zarządzie Związku Pracodawców Motoryzacji i Artykułów Przemysło-wych, funkcjonującego w ramach Konfederacji Lewiatan. Wie-lokrotnie była wymieniana w gronie najbardziej wpływowych i przedsiębiorczych kobiet w Polsce, nagradzana m.in. tytułami Kobieta Roku, Manager Roku czy osoby zasłużonej dla rozwoju rynku motoryzacyjnego w Polsce. Ukończyła Wydział Mecha-niki Precyzyjnej Politechniki Warszawskiej, a także podyplo-mowe studia handlu zagranicznego na SGH oraz studia MBA Executive Studies in Finance

jest stosowanie filtra cząstek stałych oraz syste-mu redukcji tlenków azotu NO

x. Niestety w Pol-

sce ma miejsce proceder usuwania tych filtrów i obniżania w ten sposób kosztów eksploatacji sprowadzonych do Polski używanych samocho-dów. W efekcie mamy spadek popularności die-sla, mimo że jest to technologia, która zdecy-dowanie zmniejsza emisję CO

2 w porównaniu

z silnikami benzynowymi.Popatrzmy też na inne działy: sensory oraz cała koncepcja internetu rzeczy także pośrednio służą ochronie środowiska naturalnego, bo przez pre-cyzyjne dostosowanie pracy urządzeń do naszych potrzeb, pozwalają na przykład zmniejszyć emi-syjność. Dodatkowo doskonalimy rozwiązania, które wykorzystują odnawialne źródła energii,



takie jak pompy ciepła czy panele solarne, pra-cujemy też nad nowym typem kotłów na paliwa stałe. Wprowadzamy również urządzenia AGD o najwyższej efektywności energetycznej.

– A co Pani zdaniem mogłoby na większą skalę obniżyć już istniejące zanieczyszczenie?– Oczywiście nie ma na to lekarstwa w posta-ci jednego urządzenia, jednej technologii, które rozwiążą ten gigantyczny problem. Bez rady-kalnych działań, współpracy różnych środowisk z rządem, rządu ze społeczeństwem, my, jako pro-ducenci, niewiele możemy zrobić. Wprowadzamy m.in. nowoczesne pompy ciepła wykorzystujące głównie energię odnawialną czy kotły zgodne z Dyrektywą Ecodesign (ErP), które mają zastą-pić stare urządzenia, w których paliwem bywają kalosze, opony i inne mało ekologiczne przed-mioty. Urządzenia te dają gwarancję czystości powietrza, ale są kosztowne, a to znaczy, że wielu osób nie będzie na nie stać bez dofinansowania, np. ze strony władz lokalnych. Właściwie wszystkie nowe technologie, które pozwalają obniżyć zanie-czyszczenie powietrza, są jeszcze bardzo drogie jak na nasze realia. Dlatego najlepszą zachętą do ich wdrażania i zakupu są dotacje. Równolegle należy podnosić świadomość ekologiczną w spo-łeczeństwie. Wypracowywanie odpowiedzialnych za środowisko postaw powinno zaczynać się już w szkole, i to na poziomie podstawowym. Dzieci, zachęcone do pewnych nawyków, mają ogromny wpływ na zachowania swoich rodziców. Trudno rodzicom polemizować z dziećmi, które po pierw-szych lekcjach ekologii przychodzą do domu i zaczynają segregować śmieci.

– Podejrzewam, że bariery finansowe doty - czą ogólnie zaawansowanej techniki budyn-kowej. Bo o ile w budynkach użyteczności publicznej czy komercyjnych te najnowsze

rozwiązania są już często stosowane, to w budynkach mieszkalnych tak nie jest. Czy przewiduje Pani, że w najbliższych latach to się zmieni i technologia IoT ma szan-sę masowo wkroczyć także do polskiego budownictwa mieszkaniowego?– Faktycznie, cała historia zintegrowanych syste-mów zarządzania zaczęła się w budynkach prze-mysłowych i użyteczności publicznej, tych wyż-szej klasy, gdzie stosowano systemy BIS (building integration system), pozwalające na zarządzanie całą infrastrukturą, czyli systemami ogrzewania, wentylacji, bezpieczeństwa. Nasz budynek jest właśnie w taki sposób zarządzany. Obserwuję, że ta idea powoli zaczyna się przenosić także na budynki prywatne, ponieważ ludziom są w nich potrzebne dokładnie takie same funkcje jak w biurze, a nawet dodatkowe, takie jak zarzą-dzanie lodówką, ogrodem czy bezpieczeństwem dzieci. To naturalne, że w swoim domu także chcemy doświadczać komfortu, który poznali-śmy w biurach, urzędach, marketach.Najlepszym przykładem wdrażania zaawansowa-nej techniki budynkowej jest System Bosch Smart Home, który umożliwia kontrolowanie wszystkich

zintegrowanych urządzeń za pomocą jednej apli-kacji. Dzięki managerowi scenariuszy zintegro-wany dom staje się jeszcze bardziej intuicyjny w obsłudze. Przykładowo, wychodząc z domu, użytkownik nie musi sam sprawdzać, czy wyłą-czył ogrzewanie, żelazko lub światło i czy zamknął drzwi. Dzięki temu życie staje się bezpieczniej-sze i bardziej komfortowe. Wystarczy aktywować scenariusze, a manager w aplikacji Bosch Smart Home będzie sam wykonywał takie rutynowe zadania. Jeśli chodzi o ogrzewanie i wentylację, dostępne jest już od pewnego czasu zdalne zarzą-dzanie wszystkimi urządzeniami Junkersa i Bude-rusa przy wykorzystaniu naszych aplikacji.Także w zaciszu domowym użytkownicy mogą korzystać z szerokiej gamy inteligentnych funk-cji asystenckich internetu rzeczy, dzięki którym życie staje się łatwiejsze i bezpieczniejsze. Nie-które z produktów pełnią nawet kilka funkcji naraz, np. czujki dymu mogą nadzorować jakość powietrza, a ich syreny – zostać użyte do odstra-szenia niechcianych gości. Intrygujące są również planowane funkcje lodówki, która ma dawać sygnał, że pewnych produktów w niej brakuje. Oczywiście, dziś rozważamy jeszcze wiele detali, jak np. to, w jaki sposób ten brakujący produkt ma być dostarczany bez angażowania domowni-ków. I choć na razie wydaje się to abstrakcyjne, już za chwilę nasze domowe urządzenia będą rzeczy-wiście tak funkcjonować. A to, jakie funkcje będą podłączone do naszego „inteligentnego mieszka-nia”, tak naprawdę będzie zależeć tylko od nas.

– Czy będzie możliwe korzystanie z boschow-skiego smart home w mieszkaniu, w budyn-ku wielorodzinnym?– Jeśli ten budynek będzie miał swój system zarządzania, np. bezpieczeństwem, ogrzewa-niem czy wentylacją, to myślę, że i w znajdu-jącym się w nim mieszkaniu można będzie

Grupa Bosch od 25 lat konsekwentnie wdraża w naszym kraju strategię wzmacniania swojej pozycji na lokalnym rynku, a rozwijając się w sposób zrównoważony, przyczynia się do wzro-stu polskiej gospodarki.Spółka Robert Bosch została zarejestrowana w Polsce w 1991 r., działalność handlową prowadzi od 1992 r. Początkowo zatrudniała kilka osób, generując obroty na poziomie 10 mln złotych. Obecnie Grupa Bosch w Polsce zatrudnia ponad 5 tys. osób i osiąga obroty w wysokości 4,6 mld złotych (dane za rok 2015). Przy tym praktycznie przez 25 lat notowała wzrosty rok do roku.Grupa jest reprezentowana w Polsce przez 4 spółki: Robert Bosch Sp. z o.o., Bosch Rexroth Sp. z o.o., BSH Sprzęt Gospodarstwa Domowego Sp. z o.o. i Abrasives Sp. z o.o. Bosch prowadzi w Polsce działalność w 5 lokalizacjach: Warszawie, Wrocławiu, Łodzi, Rzeszowie i Goleniowie. Od roku 2014 Bosch corocznie otrzymuje tytuł TOP Employers Polska dla najlepszych pracodawców w kraju.

25 lat działalności firmy Robert Bosch w Polsce

Biuro firmy Bosch w Warszawie



utworzyć własny minisystem. Zintegrowane sys-temy sterowania w budynkach, także mieszkal-nych, powoli stają się standardem.

– Korzyści z wykorzystania smart home w mieszkaniach byłyby szczególnie widocz-ne, gdyby te mieszkania były wyposażone w indywidualne źródła ciepła czy wentylację mechaniczną.– To prawda. Wydaje się, że w takim kierun-ku powinniśmy zmierzać. Niedawno mia-łam okazję wysłuchać na ten temat ciekawej prezentacji pracownika firmy Innogy, który przedstawił, jakie rozwiązania technologicz-ne i w którym roku zostaną wdrożone. Anali-za ta powstała na bazie prognoz 500 ośrod-ków badawczych na całym świecie. Jednym z obszarów była energia potrzebna do funkcjo-nowania budynków. Przewiduje się, że już za 10 lat dominującymi systemami będą syste-my rozproszone, czyli sami użytkownicy będą generowali energię niezbędną do funkcjonowa-nia budynków, bez udziału centralnych źródeł. Także to jest nasza perspektywa. Co ciekawe, w prezentacji pokazane było również, o ile niż-sza mogłaby być cena za energię przy źródłach

rozproszonych. Niestety, w Polsce mamy bardzo silne lobby węglowe oraz lobby dostawców energii. Z przykrością obserwujemy, że w budyn-kach, w których były zastosowane nasze gazowe urządzenia grzewcze dające ich użytkownikom duży stopień niezależności, teraz się je likwidu-je na rzecz dostarczania ciepła z miejskiej sieci. Powoduje to, że ludzie stają się niewolnikami tego jednego źródła zasilania. Awangardą i rzad-kością są budynki wyposażone we własne gazo-we systemy grzewcze. Ich konstruktorzy i miesz-kańcy podkreślają, że ich zaletą są zdecydowanie niższe koszty eksploatacji i możliwość lokalnego

wpływu na ekologię. Przypomnę, że ciepło dostarczane systemem centralnym z elektro-ciepłowni powstaje na skutek spalania węgla. Lokalne systemy grzewcze korzystają z bardziej ekologicznego gazu.

– Od wielu lat firma Bosch bardzo angażuje się w działania na rzecz edukacji zawodowej i popularyzacji wiedzy technicznej. Wiem, że nie raz osobiście brała Pani udział w pra-cach nad nowymi podstawami programowy-mi. Dlaczego ten kierunek jest tak ważny?– Chcąc kreować nowoczesną i innowacyjną gospodarkę trzeba stawiać na szkolnictwo tech-niczne na wszystkich szczeblach. W Polsce trud-no nie zauważyć, że obecnie stan szkolnictwa zawodowego jest najgorszy od przeszło 20 lat. Powołam się tutaj na zestawienie opublikowane na stronie Ministerstwa Edukacji Narodowej (sic!) pokazujące potrzeby pracodawców w odniesie-niu do absolwentów. Zaczynając od absolwen-tów wyższych uczelni: mamy ich 49%, a zapotrze-bowanie jest na poziomie 39%, ale to drobiazg w porównaniu z sytuacją w zakresie wykształce-nia zasadniczego zawodowego: mamy tylko 5% absolwentów, a zapotrzebowanie na poziomie

aż 50%! Wyraźnie widać, że nasz system prze-stał edukować ludzi w podstawowym obszarze technicznym. Zresztą już od 1998 r. szkolnictwo zawodowe było celowo degradowane, ponie-waż uznano, że jest społecznie niesprawiedliwe. I do dziś to podejście się nie zmieniło – trudno inaczej sądzić, jeżeli osoba z Ministerstwa Edu-kacji, występująca w popularnej stacji polskie-go radia, wypowiadając się o nowej reformie szkolnictwa zawodowego, twierdzi, że jest ono przeznaczone, dla uczniów, którzy nie nadążają, czyli mówiąc krótko, pozwala sobie na dezawu-owanie tej ścieżki edukacji. Tymczasem zdrowe

gospodarki w Europie, takie jak niemiecka, szwaj-carska czy austriacka, dlatego tak dobrze dzia-łają, że około 70% młodzieży kształci się tam w szkołach średnich zawodowych, a tylko 30% ma wykształcenie ogólne, a potem kończy studia. U nas tę proporcję skutecznie i szybko odwróco-no. Co prawda ten negatywny trend jeszcze tak mocno nie uderzył w gospodarkę, ale to tylko dlatego, że na rynku wciąż są fachowcy wykształ-ceni w latach 80. i na początku 90. Tyle że oni nie-bawem zaczną odchodzić z życia zawodowego i powstanie gigantyczna luka, którą pilnie trze-ba uzupełnić, bo już dziś zaczyna brakować rąk do pracy. Odczuwa to nie tylko przemysł, gdzie brakuje ludzi np. do obsługi linii technologicz-nych czy podstawowych prac w zakładach, ale i zwykli obywatele, którzy chcą znaleźć fachow-ca do robót w domu. Ciekawe też, że nie kształ-ci się w Polsce sprzedawców, a przecież to jest bardzo trudny zawód, wykonywany przez tysią-ce osób. Nie wystarczy sam talent. Potrzebne jest biegłe liczenie, wiedza techniczna, umiejęt-ność rozmowy z klientami. Tymczasem większość naszych sprzedawców to ludzie zupełnie innych zawodów, wymagający przyuczenia. Generalnie polski system nauczania jest nieprzystosowany

do potrzeb rynku i gospodarki i tę informację, jako pracodawca, chcę przekazać ministerstwom odpowiedzialnym za kształcenie młodzież.Kontynuując tradycje założyciela naszej firmy, Roberta Boscha, który wspierał szerzenie wiedzy technicznej w społeczeństwie, mamy w naszej działalności całą paletę programów skierowa-nych do szkół i młodzieży. Nasz sztandarowy program, za który dostaliśmy wiele nagród, to Akademia Wynalazców im. Roberta Boscha skierowana do gimnazjalistów, których chcemy zachęcać do interesowania się naukami ścisłymi i tworzenia wynalazków. Prowadzimy też program

Fabryka układów hamulcowych Bosch w MirkowieLinia produkcyjna w fabryce BSH Sprzęt Gospodarstwa Domowego w Łodzi



Junkers Szkoli we współpracy ze szkołami ponad-gimnazjalnymi kształcącymi na kierunkach: tech-nik gazownictwa, technik urządzeń sanitarnych i pokrewnych. Celem programu jest poszerzanie wiedzy uczniów w zakresie nowoczesnych urzą-dzeń i systemów grzewczych. Wspieramy też Olimpiadę Techniki Samochodowej, co roku orga-nizowaną przez wasze wydawnictwo, przygoto-wując pytania, udostępniając nasze sale szkole-niowe itd. I to są działania ogólnie znane, dzięki którym możemy realnie wesprzeć edukację tech-niczną w Polsce.

– Czy udało się Pani coś trwałego uzyskać w efekcie licznych działań poświęconych sprawom edukacji zawodowej?

– Prawdę mówiąc, to jest syzyfowa praca. Od wielu lat, korzystając z pomocy Polsko-Niemieckiej Izby Przemysłowo Handlowej oraz Lewiatana, próbuję kolejnym rządom i MEN pokazywać słabości syste-mu edukacji zawodowej, który zupełnie nie odpo-wiada na potrzeby pracodawców. Rozmawiałam ze wszystkimi paniami ministrami z poprzednich ekip, a z obecnej – z minister Wargocką, która jest odpowiedzialna za szkolnictwo zawodowe. Stale próbuję też budować dialog między szkołami a przedstawicielami pracodawców, np. z Konfe-deracji Lewiatan, oraz ministerstwem. Ta platfor-ma dialogu jest więc bardzo szeroka, bo trudno byłoby tworzyć plany szkolnictwa zawodowe-go bez udziału dyrektorów szkół czy kontaktu z pracodawcami. Niestety, rządy się zmieniają i za każdym razem to jest praca od początku. Mam nadzieję, że Ministerstwo Rozwoju, tworząc Strategię Odpowiedzialnego Rozwoju ma świa-domość, że do jej zrealizowania potrzebny jest kapitał ludzki, którego na razie nie ma. Potrzebna jest duża akcja odbudowująca prestiż szkolnictwa

zawodowego, uświadamiająca ludziom, zwłasz-cza rodzicom, jak ważne jest ono i dla gospodarki i dla przyszłości młodych ludzi, bo daje im gwa-rancję dobrej pracy i szybkiego usamodzielnienia się. Wystarczy porównać, że bezrobocie wśród młodzieży w Szwajcarii, Austrii, Niemczech, gdzie szkolnictwo zawodowe jest na dobrym poziomie, wynosi tylko 7%, a u nas 18%. Skończenie szkoły średniej technicznej nie zamyka drogi na studia.

– Odpowiednie wykształcenie jest niezwy-kle ważne, ale by stać się liderem, zarządzać firmą, zespołem, niezbędne są także określo-ne cechy osobowości. Pani osiągnęła na tym polu wielki sukces. Zapytam zatem, czy bycie dobrym liderem wymaga „noszenia spodni”,

czy też przeciwnie – mężczyźni mogliby się w tym zakresie czegoś od kobiet nauczyć?– Zacytuję na początek Jacka Welcha, który przed laty powiedział, że dobry lider nie ma płci. Natomiast biorąc pod uwagę ostatnie badania i obserwacje rynku, śmiało można powiedzieć, że typowo kobiece przymioty są w cenie. Pole-cam książkę „Doktryna Ateny”, w której opisane jest badanie dotyczące tej kwestii przeprowadzo-ne na grupie 60 tys. respondentów z całego świa-ta. Zapytano ich o to, jakie cechy przywódcze są w tej chwili najbardziej poszukiwane? Okazało się, że są to cechy przypisywane przede wszystkim kobietom, jak: empatia, szybkość podejmowania decyzji, multitasking, czyli robienie wielu rzeczy naraz, czy też rozumienie potrzeb różnych poko-leń. Właśnie kobieta, tradycyjnie predystynowana do zajmowania się dziećmi, ale też rodzicami, jest w stanie lepiej porozumiewać się ze wszystkimi generacjami pracowników. A dziś pracuje w fir-mach co najmniej od trzech do pięciu pokoleń, z których każde ma swoje oczekiwania. Dodajmy

jeszcze pracowitość i odwagę kobiet. Co prawda niektórzy mówią, że kobiety są bardziej ostroż-ne niż odważne, ale ja uważam, że są bardzo odważne, tylko zanim podejmą decyzję robią gruntowną, wielopłaszczyznową analizę za i prze-ciw. I jeżeli analiza potwierdzi szanse powodze-nia, to kobieta to ryzyko podejmuje. Istotna jest także identyfikacja z firmą. Jeśli kobieta zaczyna prowadzić firmę albo dział, to jej stopień identy-fikacji z pracą jest maksymalny. Stopień identyfi-kacji mężczyzn z firmami przez nich zarządzanymi jest znacznie mniejszy, a atrakcyjna propozycja z zewnątrz jest wystarczającą do rozstania się nawet z bardzo dobrym pracodawcą i dobrym teamem. Jest zatem mnóstwo cech, które wyróż-niają kobiety jako liderki, a za tymi cechami opo-

wiedziało się aż 60 tys. respondentów. Innymi słowy: jest rosnące zapotrzebowanie na przy-wództwo kobiet i ja to absolutnie potwierdzam. Jestem przykładem kobiety, która zrobiła karierę. Wiem, że podstawową rzeczą są kompetencje, ale myślę, że uzbrojone w te dodatkowe cechy jesteśmy lepszymi liderkami. Z całą pewnością nie musimy więc „zakładać spodni”.Cechy, które wymieniłam, obserwuję na co dzień u swoich liderek i bardzo je sobie cenię. Oczy-wiście cenię różnorodność i podziwiam moich kolegów, którzy świetnie poruszają się w obsza-rze sprzedaży nastawieni na sukces, rywalizację, i potwierdzam, że są pewne obszary, w których naprawdę są fantastyczni. W firmach zawsze świetnie funkcjonuje konglomerat, bo drużyny, które są zdywersyfikowane, są skuteczniejsze i działają dużo efektywniej. Korzystamy zatem w Boschu z wielotorowości, dywersyfikacji cech, kompetencji i to nas wzbogaca. ■

Rozmawiała Joanna Jankowska

Bosch wspiera szerzenie wiedzy technicznej wśród szkół i młodzieży m.in. przez prowadzenie pro-gramów: Akademia Wynalazców i Junkers Szkoli

Zwycięzca ubiegłorocznego konkursu wiedzy o nowoczesnych systemach grzewczych marki Jun-kers, zorganizowanego w Zespole Szkół Budowlano-Drzewnych im. Bolesława Chrobrego w Po-znaniu w ramach II edycji programu Junkers Szkoli



Trendy rynku instalacyjno-grzewczegoIV kwartał 2016 r. i cały 2016 r.Janusz Starościk

IV kwartał 2016 r. oraz cały 2016 r. w branży instalacyjno-grzewczej w Polsce można uznać za udany, choć w pierwszej połowie roku trudno było o optymizm. Szczególnie dobre wyniki odnotowano pod koniec ubiegłego roku.

Na bardzo dobre wyniki branży w IV kw. 2016 r. należy patrzeć przez pryzmat dobrych wyników budownictwa mieszkaniowe-go w ostatnim roku, mimo spadków w segmen-cie budownictwa inwestycyjno-komercyjnego. W 2016 r. wyższa niż w roku poprzedzającym okazała się zarówno liczba mieszkań oddanych do użytku, jak i inwestycji, na które wydano pozwolenia, a także mieszkań, których realizacje się rozpoczęły. Według danych GUS, w 2016 r. wydano pozwolenia lub dokonano zgłoszenia na budowę ponad 211,5 tys. mieszkań (o 12% więcej niż w 2015 r.) i oddano do użytku prawie 163 tys. mieszkań (o 10,2% więcej niż w 2015 r.). W każdej grupie inwestorów – deweloperzy, inwestorzy indywidualni, spółdzielnie miesz-kaniowe – którzy tradycyjnie ciągnęli rynek budownictwa mieszkaniowego, sytuacja jest niezła, ale zauważalne jest osłabienie dynamiki wzrostu we wszystkich kategoriach inwestycji. W 2016 r. dało się zauważyć dużą niepewność w inwestowaniu, co było powiązane z gorszą dostępnością kredytów.

! Przez pierwsze trzy kwartały ubiegłego roku dotkliwy dla budownictwa był brak przepisów dotyczących przetargów oraz informacji na temat alokacji środków z nowej perspektywy UE na szczeblu regionalnym, a także obawa urzędników co do podejmo-wania decyzji.

Po wdrożeniu przepisów pod koniec września, ostatnie dwa miesiące 2016 r. to szybkie dzia-łania samorządów, a przede wszystkim Mini-sterstwa Rozwoju, prowadzące do wdrożenia procedur przetargowych, aby wreszcie urucho-mić inwestycje. Sytuację „ratowały” inwestycje inwestorów indywidualnych i deweloperów. Trzeba jednak pamiętać, że nawet zwiększona

tendencja inwestycji mieszkaniowych za gotów-kę ma bardzo ograniczony potencjał.Z pewnością na niezły wynik branży instalacyj-no-grzewczej w 2016 r. miało również wpływ wprowadzenie w życie rozporządzeń związa-nych z etykietowaniem i ekoprojektem.

Ocena rynku instalacyjno-grzewczego

IV kw. 2016 r. i cały 2016 r. w branży instalacyj-no-grzewczej jest oceniany pozytywnie prak-tycznie przez wszystkich respondentów, którzy wskazywali na wzrosty, oceniane jak zwykle na różnym poziomie. Co prawda w niektórych grupach produktowych zanotowano stagnację lub spadki, ale jest to raczej efekt stałych tenden-cji i zmian w stosowanych technologiach oraz np. w wypadku kolektorów słonecznych – zbyt wczesnego wstrzymania wsparcia zanim rynek na te produkty się ustabilizował.Według opinii, rok 2016 był bardzo nierówny. Różnice polegały na ocenach przebiegu sprze-daży w poszczególnych kwartałach. Pierwsze dwa kwartały były raczej słabe. Pewne odbicie w sprzedaży dało się zauważyć dopiero jesie-nią. Mogła na to mieć wpływ częściowo bardzo dobra pogoda, ale również spadająca liczba nowych inwestycji, szczególnie komercyjnych.W 2016 r. zakończyła się w zasadzie sprze-daż standardowych kotłów z zamkniętą komorą. Ta grupa produktów zanotowała bardzo duży spadek, co wydaje się oczywistą konsekwen-cją wejścia w życie rozporządzeń ekoprojek-tu. Duże wymuszenie sprzedaży tych kotłów w 2015 r. odbiło się negatywnie na ogólnych wolumenach sprzedaży kotłów gazowych, szcze-gólnie na początku 2016 r. W 2016 r. odnotowano również 5% spadek sprzedaży wszystkich gazo-wych kotłów wiszących, przy jednoczesnym

60% wzroście sprzedaży gazowych wiszących kotłów kondensacyjnych. Podobnie wyglądała sytuacja w grupie gazowych kotłów stoją-cych. Praktycznie ustała sprzed

2/2017 (258) trudnych zadań iot i digitalizacja...

Documents