KONURALP TEKNİK GEZİ RAPORU

Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü lisans programında yer alan Arch 471 - Analysis of

Historic Buildings dersi kapsamında Düzce’nin Konuralp Belediyesi’ne 8-14 Ekim 2012

tarihleri arasında belgeleme yapmak üzere bir teknik gezi düzenlenmiştir. Söz konusu

etkinlik Doç. Dr. Elif Özlem Aydın, Arş. Gör. Esra Okur Coşkunçay, Arş. Gör. Ü.Ceren

Bayazitoğlu ve Arş. Gör. Elif Yüksel yürütücülüğünde gerçekleştirilmiştir.

Düzce İli'ne bağlı Konuralp Beldesi, Düzce - Akçakoca yolu üzerinde, kentin 8.km kuzeyinde

yer almaktadır ve antik Roma kenti olan "Prusias Ad Hypium" üzerine kurulmuştur. 1323

yılında Konuralp ve çevresi, Osman Gazi’nin beyliği sırasında Konuralp tarafından

fethedilmiştir. Bölge halkı tarafından belde “Kasaba” ve “Üskübü” olarak anılmaktadır.

Üskübü, “Eski bağ / bahçe” anlamına gelmektedir. Konuralp, Antik dönemden günümüze

kadar birçok tarihsel katmanın bir arada görülebildiği bir yerleşim yeridir. Konuralp

yerleşiminin antik dönemden günümüze ulaşan en önemli yapılarından biri “Antik Tiyatro”

yapısıdır. Halk arasında “40 Basamaklar” olan adlandırılan yapı bir tepenin yamacına

kurulmuştur, yapım tekniğinden ve kemerlerinin biçiminden 1. yy.’a tarihlendirilmektedir.

Antik Tiyatro yapısının üst kısımlarında, şehrin antik dönem su sistemine ait eski su

kemerlerinin kalıntıları bulunmaktadır. Ayrıca, Konuralp'te Roma ve Bizans dönemlerinde

yapılmış olan sur duvarları da yer almaktadır. Bazı evlerin bahçelerinde, duvar kalıntılarını

gözlemlemek mümkün olmaktadır. Konuralp'in bir diğer tarihi yapısı olan Atlı Kapı, Antik

Tiyatro'dan aşağıya doğru inen dar bir sokak üzerinde konumlanmaktadır. Üzerinde at tasviri

ve Yunanca bir kitabe olan büyük bir taş lentosu vardır. Beldenin en eski Osmanlı yapısı olan

Konuralp Hamamı'nın kitabesi olmamasına rağmen, Konuralp Bey tarafından yaptırıldığı

düşünülmektedir. Bir diğer Osmanlı yapısı olan Konuralp Camisi, 14.yy’da yaptırılmıştır.

Caminin zaman içerisinde geçirmiş olduğu onarımlar nedeniyle özgün halinden uzaklaşmış

olduğu gözlenmektedir.

Konuralp beldesinin seçimi, mimarlık öğrencilerinin tarih içerisinde farklı çağlara ait yapıları

bir arada izlemeleri açısından da önemlidir. Dersin amacı, belirli bir dönemin kentsel ve

mimari düzenini, yapım tekniğini, estetik anlayışını, sosyal yaşamını açıklayan ve bu

özellikleri nedeniyle tarihi belge niteliği taşıyan yapıları belgeleme ve araştırmanın teknik ve

yöntemlerinin öğrencilere aktarılarak, bu niteliklere uygun tarihi yapılar için envanter

çalışmalarının yapılması, yakın çevresiyle olan ilişkisinin belirlenmesi ve rölövelerinin

hazırlanmasıdır. Bu amaç çerçevesinde, Konuralp’te beş adet yapı çalışma alanı olarak

belirlenmiştir. Tarihi belge niteliği taşıyan beş adet yapının ikisi tescilli sivil mimari örneği

statüsündedir. Diğer üç yapı da bölgede deprem riskine karşı geliştirilen nitelikli ahşap sivil

mimari örneklerindendir.

Çalışmaya başlamadan önce 1994 tarihinde hizmete açılan Konuralp Müzesi’ne ziyarette

bulunulmuş, bölgenin tarihsel gelişimi ile ilgili bilgi alınmıştır. Daha sonra çalışma konusu

beş adet yapı ziyaret edilmiştir. Dörtlü, beşli ve altılı olmak üzere toplam beş grup halinde

çalışan öğrenciler tarafından önce çalışma konusu yapıların krokileri hazırlanmış, daha sonra

yapıların plan, kesit, görünüş ve detaylarının belgelenmesi amacıyla yaygın kullanılan ölçüm

tekniklerini kullanılarak çalışılan yapılardan ölçüler alınmıştır. Krokilerin hazırlanmaları ve

ölçülerin alınmasının ardından yapının taşıyıcı sistemi, zaman içindeki bozulmaları ve dönem

eklerini belgelemek amacıyla yapılarda mimari analiz çalışmaları sürdürülmüştür. Ders

yürütücüleri denetiminde sürdürülen Konuralp'teki alan çalışmaları 09:00 - 18:00 arasında,

konaklanan otel lobisinde gerçekleşen alan çalışmalarının değerlendirilmesi ve kontrolü ile

ilgili çalışmalar ise 21:00 - 23:00 arasında gerçekleştirilmiştir. Gündüz alanda hazırlanan

krokiler, alınan ölçüler ve derlenen bilgiler; akşam dijital ortama aktarılmıştır. Böylece,

gündüz yürütülen çalışmaların kontrolü sürekli olarak sağlanmıştır. Çalışma konusu beş adet

yapıya ilişkin rölöve ve mimari analiz çalışmalarının 2012-2013 Eğitim Yılı Güz dönemi

sonunda çizim standartlarına uygun olarak tamamlanması hedeflenmektedir. Enstitümüz

toplumsal/kamusal yarar projeleri kapsamında, Arch 471 - Analysis of Historic Buildings

dersi kapsamında Konuralp'te yer alan beş yapıda hazırlanacak rölöve ve mimari analiz

çalışmalarının digital sonuçları ev sahipleri ve ilgili belediyesi ile ücretsiz olarak

paylaşılacaktır. İlgili sonuçların Mimarlıkta Malzeme dergisinde yayın haline getirilmesi

planlanmaktadır.

Şekil 1 – Konuralp merkez halihazır haritası

Şekil 2 – Konuralp’te çalışılan sivil mimari örnekleri

Şekil 3 – Konuralp’te çalışılan sivil mimari örnekleri

Resim 1 – Konuralp Müzesi

Resim 2 – Konuralp Müzesi

Resim 3 – Roma Dönemi Antik Tiyatro

Resim 4 – Roma Dönemi Antik Tiyatro

Resim 5 – Roma dönemi Su Kemeri

Resim 6 – Roma dönemi Sur Duvarlarında yer alan Atlı Kapı

Resim 7– Konuralp^te çalışılan sivil mimari örnekleri

Resim 8 - 461 Parsel'de yürütülen ölçü çalışmaları

Resim 9 - 461 Parsel'deki serenderde yürütülen ölçü çalışmaları

Resim 10 - 461 Parsel'de yürütülen çalışmalar

Resim 11 - 461 Parsel'de yürütülen ölçü çalışmaları

Resim 12 - 461 Parsel'de yürütülen ölçü çalışmaları

Resim 13 - 461 Parsel'de yürütülen ölçü çalışmaları

Resim 14 - 1825-1826 Parsel'de yürütülen kroki hazırlama çalışmaları

Resim 15 - 1825-1826 Parsel'de yürütülen kroki hazırlama çalışmaları

Resim 16 - 1825-1826 Parsel'de yürütülen ölçü çalışmaları

Resim 17 - 1825-1826 Parsel'de yürütülen ölçü çalışmaları

Resim 8 - 1825-1826 Parsel'de merdiven ölçülerinin alınması

Resim 19 - 1825-1826 Parsel pencere detaylarının çizilmesi, ölçülmesi

Resim 20 - 1803 Parsel'de yürütülen ölçü

çalışmaları

Resim 21 - 1803 Parsel'de yürütülen ölçü çalışmaları

Resim 22 - 1803 Parsel'de yürütülen ölçü çalışmaları

Resim 23 - 1803 Parsel'de merdiven detaylarının ölçülmesi

Resim 24 - 1803 Parsel'de dijital ortama çizimlerin aktarılması

Resim 25 – 1746 Parsel'de sıfır kotunun Resim 26– 1746 Parsel'de krokilerin

belirlenmesi oluşturulması

Resim 27– 1746 Parsel'de kroki hazırlama çalışmaları

Resim 28 – 1746 Parsel'de yürütülen ölçü çalışmaları

Resim 29 – 3740 Parsel

Resim 30 – 3740 Parsel'de cephe krokilerinin hazırlanması

Resim 31 – 3740 Parsel'de yürütülen ölçü çalışmaları

Resim 32 – 3740 Parsel'de cephe krokilerinin hazırlanması

Resim 33 – Otel lobisinde yürütülen grup çalışmaları

Resim 34 – Konuralp, Hürriyet Caddesi üzerinde

Resim 35– Konuralp Belediye Başkanı Yusuf Ercan'ın davet yemeği

Resim 36 – Konuralp Belediye Başkanı Yusuf Ercan'ın davet yemeği