03 yapı malzemesi tanımlar

1
ktunot.com YAPI MALZEMESİ - TANIMLAR Taneli veya parçalar halindeki malzemeleri bir bütün halinde bir arada tutmaya yarayan maddelere bağlayıcı adı verilir. Bileşiminde fazla miktarda kalsiyum bulunan maddeler kalsiyum kökenli bağlayıcılar olarak bilinir. Kalsiyum kökenli bağlayıcıların su ile reaksiyon yaptıktan sonra sertleşen ve sertleştikten sonra suyun etkisiyle yumuşamayan türlerine hidrolik bağlayıcı adı verilir. Alçı, alçıtaşı ve jips diye bilinen taşların kızdırılarak suyunun bir kısmının buharlaştırılması ve sonra öğütülmesi sonucu elde edilen bir yapı malzemesidir. Kızdırma 190ᵒ üstünde yapılırsa bu şekilde elde edilen alçı susuz alçı olarak bilinir. Portland çimentosu, kalker ve kil karışımı hammaddelerin pişirilip bir miktar alçıtaşıyla birlikte ince öğütülmesiyle elde edilen hidrolik özellikli bir üründür. Çimento bileşimine giren kirecin tamamı ana bileşenlere dönüşmeyebilir. Açıkta kalan kirece serbest kireç denir. Pişirmenin çok iyi yapılmadığı hallerde, bileşimdeki çözünmeyen mineral miktarı artar. Bu maddeler topluca çözünmeyen kalıntı olarak bilinir. Kızdırma sonucu kaybolan maddelere kızdırma kaybı denir. Çimento ile su arasında meydana gelen reaksiyonlara hidratasyon adı verilir. Hidratasyon sonucu hamurun plastikliğini kaybeder şekilde katılaşmasına, çimentonun priz yapması denir. C 3 A, su ile çok hızlı reaksiyon yapar ve çimento hamurundaki suyun kısa sürede tükenmesine ve hamurun katılaşmasına neden olabilmektedir. Bu olaya ani priz (flash set) adı verilir. Çimentonun su ile reaksiyonu sonucu açığa çıkan ısı hidratasyon ısısı olarak bilinir. Çimento tanelerinin büzülmesi biçiminde gerçekleşen olaya rötre veya büzülme adı verilir. Nehir yataklarında, deniz ve göl kıyıları ile taş ocaklarından konkasörde kırılarak sağlanan agregalar doğal agregalardır. Konkasörde kırılarak istenen boyutta elde edilen doğal agregalara kırmataş veya mıcır adı verilir. Özgül ağırlıkları 2.4 2.8 g/cm 3 arasında olan agregalar normal agregalardır. Özgül ağırlıkları 2.4 g/cm 3 den küçük agregalar hafif agrega olarak bilinirler. (Sünger taşı, bims, tüf) Özgül ağırlıkları 2.8 g/cm 3 den büyük agregalar ağır agrega olaran bilinirler. (Barit, magnetit, hematit, limonit, geotit) Göz açıklığı 4mm olan elek üstünde kalan agregaya iri agrega, elekten geçen agregaya ince agrega denir. İnce agreganın 0.25mm açıklı elekten geçen kısmına taş unu veya filler denir. İnce ve iri agrega karışımına karışık agrega denir. Agrega ocağından veya konkasörden elde edilerek, tane sınıflarına ayrılmadan, olduğu gibi kullanılan doğal karışık agregaya tuvenan agrega denilmektedir. Agrega tanesi içindeki boşlukların hacmine porozite denir. Doğal su ile doyma suyu arasındaki fark yüzey suyu olarak bilinir. Bir agrega örneği içindeki agrega tanelerinin, çeşitli tane büyüklüğü gruplarına ayrılmasına granülometri adı verilir. İçinde her büyüklükte agrega grupları bulunan agregalara sürekli granülometrili, tek tip büyüklükte agrega bulunanlara üniform granülometrili, içinde bir veya daha fazla agrega grupları elenmiş olanlara kesikli granülometrili agregalar denir. Bir agrega yığınındaki tanelerin boyutlarının üst sınırına en büyük tane boyutu denir. (D max ) Betona karışım öncesi veya esnasında küçük miktarlarda katılan ve suda tamamen çözünen maddeler kimyasal katkı maddeleri olarak bilinir. Puzolanik maddelerin Ca(OH) 2 ve su ile ne ölçüde reaksiyona girebileceği ve bağlayıcılık sağlayabileceği puzolanik aktivite olarak bilinir. CaO içeriği %10 dan daha az olan uçucu küller düşük kireçli uçucu küller, %10 dan daha yüksek olanlar yüksek kireçli uçucu küller olarak bilinir. Yüksek fırında demir üretilirken dışarıya atılan yabancı maddeler topluluğuna yüksek fırın cürufu denir. Bu doküman www.ktunot.com tarafından oluşturulmuştur. İzinsiz paylaşılması kesinlikle yasaktır.

Upload: dogan-oezdemir

Post on 10-Feb-2016

24 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

03 Yapı Malzemesi Tanımlar

TRANSCRIPT

Page 1: 03 Yapı Malzemesi Tanımlar

ktunot.com

YAPI MALZEMESİ - TANIMLAR

• Taneli veya parçalar halindeki malzemeleri bir bütün halinde bir arada tutmaya yarayan maddelere bağlayıcı adı verilir. • Bileşiminde fazla miktarda kalsiyum bulunan maddeler kalsiyum kökenli bağlayıcılar olarak bilinir. • Kalsiyum kökenli bağlayıcıların su ile reaksiyon yaptıktan sonra sertleşen ve sertleştikten sonra suyun etkisiyle yumuşamayan

türlerine hidrolik bağlayıcı adı verilir. • Alçı, alçıtaşı ve jips diye bilinen taşların kızdırılarak suyunun bir kısmının buharlaştırılması ve sonra öğütülmesi sonucu elde

edilen bir yapı malzemesidir. Kızdırma 190ᵒ üstünde yapılırsa bu şekilde elde edilen alçı susuz alçı olarak bilinir. • Portland çimentosu, kalker ve kil karışımı hammaddelerin pişirilip bir miktar alçıtaşıyla birlikte ince öğütülmesiyle elde edilen

hidrolik özellikli bir üründür. • Çimento bileşimine giren kirecin tamamı ana bileşenlere dönüşmeyebilir. Açıkta kalan kirece serbest kireç denir. • Pişirmenin çok iyi yapılmadığı hallerde, bileşimdeki çözünmeyen mineral miktarı artar. Bu maddeler topluca çözünmeyen

kalıntı olarak bilinir. • Kızdırma sonucu kaybolan maddelere kızdırma kaybı denir. • Çimento ile su arasında meydana gelen reaksiyonlara hidratasyon adı verilir. • Hidratasyon sonucu hamurun plastikliğini kaybeder şekilde katılaşmasına, çimentonun priz yapması denir. • C3A, su ile çok hızlı reaksiyon yapar ve çimento hamurundaki suyun kısa sürede tükenmesine ve hamurun katılaşmasına

neden olabilmektedir. Bu olaya ani priz (flash set) adı verilir. • Çimentonun su ile reaksiyonu sonucu açığa çıkan ısı hidratasyon ısısı olarak bilinir. • Çimento tanelerinin büzülmesi biçiminde gerçekleşen olaya rötre veya büzülme adı verilir. • Nehir yataklarında, deniz ve göl kıyıları ile taş ocaklarından konkasörde kırılarak sağlanan agregalar doğal agregalardır. • Konkasörde kırılarak istenen boyutta elde edilen doğal agregalara kırmataş veya mıcır adı verilir. • Özgül ağırlıkları 2.4 – 2.8 g/cm3 arasında olan agregalar normal agregalardır. • Özgül ağırlıkları 2.4 g/cm3 den küçük agregalar hafif agrega olarak bilinirler. (Sünger taşı, bims, tüf) • Özgül ağırlıkları 2.8 g/cm3 den büyük agregalar ağır agrega olaran bilinirler. (Barit, magnetit, hematit, limonit, geotit) • Göz açıklığı 4mm olan elek üstünde kalan agregaya iri agrega, elekten geçen agregaya ince agrega denir. • İnce agreganın 0.25mm açıklı elekten geçen kısmına taş unu veya filler denir. • İnce ve iri agrega karışımına karışık agrega denir. • Agrega ocağından veya konkasörden elde edilerek, tane sınıflarına ayrılmadan, olduğu gibi kullanılan doğal karışık agregaya

tuvenan agrega denilmektedir. • Agrega tanesi içindeki boşlukların hacmine porozite denir. • Doğal su ile doyma suyu arasındaki fark yüzey suyu olarak bilinir. • Bir agrega örneği içindeki agrega tanelerinin, çeşitli tane büyüklüğü gruplarına ayrılmasına granülometri adı verilir. • İçinde her büyüklükte agrega grupları bulunan agregalara sürekli granülometrili, tek tip büyüklükte agrega bulunanlara

üniform granülometrili, içinde bir veya daha fazla agrega grupları elenmiş olanlara kesikli granülometrili agregalar denir. • Bir agrega yığınındaki tanelerin boyutlarının üst sınırına en büyük tane boyutu denir. (Dmax) • Betona karışım öncesi veya esnasında küçük miktarlarda katılan ve suda tamamen çözünen maddeler kimyasal katkı

maddeleri olarak bilinir. • Puzolanik maddelerin Ca(OH)2 ve su ile ne ölçüde reaksiyona girebileceği ve bağlayıcılık sağlayabileceği puzolanik aktivite

olarak bilinir. • CaO içeriği %10 dan daha az olan uçucu küller düşük kireçli uçucu küller, %10 dan daha yüksek olanlar yüksek kireçli uçucu

küller olarak bilinir. • Yüksek fırında demir üretilirken dışarıya atılan yabancı maddeler topluluğuna yüksek fırın cürufu denir.

Bu doküman www.ktunot.com tarafından oluşturulmuştur. İzinsiz paylaşılması kesinlikle yasaktır.