000-klasyfikacja gruntów, podstawy rolnictwa, gospodarki ... · gleby kwaśne są przeważnie...

Klasyfikacja gruntów, Podstawy rolnictwa, gospodarki wodnej, leśnictwa, Obrót nieruchomościami rolnymi

I. Pojęcia podstawowe

Nieruchomość – jest to część powierzchni ziemi stanowiąca odrębny przedmiot

własności, wraz z częściami składowymi. Nieruchomościami mogą być również

budynki trwale z gruntem związane a nawet części tych budynków (lokale), jeżeli na

podstawie przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Nieruchomości mogą więc być: gruntowe (rolne i nierolne), budynkowe i lokalowe.

Nieruchomość rolna – jest to taka nieruchomość, która jest lub może być

wykorzystywana do prowadzenia działalności wytwórczej w rolnictwie, w zakresie

produkcji roślinnej i zwierzęcej, nie wyłączając produkcji ogrodniczej, sadowniczej

i rybnej.

Gospodarstwo rolne – są to grunty rolne wraz z gruntami leśnymi, budynkami lub ich

częściami, urządzeniami i inwentarzem, jeżeli stanowią lub mogą stanowić

zorganizowaną całość gospodarczą oraz prawami związanymi z prowadzeniem

gospodarstwa rolnego.

Części składowe nieruchomości – wszystko to co nie może być odłączone od

nieruchomości bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub

istotnej zmiany przedmiotu odłączonego (np. budynki, drzewa, zasiewy). Część

składowa nieruchomości dzieli los prawny nieruchomości.

Przynależności gruntowe – są to rzeczy ruchome (ruchomości) służące do

racjonalnego korzystania z rzeczy głównej (nieruchomości). Z rzeczą główną łączy je

tylko osoba właściciela. Będą to więc narzędzia, maszyny, inwentarz.

Pożytkami naturalnymi rzeczy – są jej płody, a więc owoce, zboża, mleko, wełna,

ryby ze stawu, drzewo z lasu, piasek lub żwir pobrany z nieruchomości itp.

Pożytki cywilne rzeczy – są to dochody, które rzecz przynosi na podstawie stosunku

prawnego, a więc są to np. czynsze z najmu lub dzierżawy.

II. Oznaczenie nieruchomości.

Jednostka ewidencyjna – jest to obszar gruntów położonych w granicach

administracyjnych gminy , a w przypadku gdy w skład gminy wchodzi miejscowość o

statusie miasta, również w granicach administracyjnych tego miasta.


W miastach, w których wydzielono dzielnice, jako jednostki pomocnicze gminy

jednostką ewidencyjną może być obszar dzielnicy lub kilku sąsiadujących ze sobą

dzielnic. Jednostka ewidencyjna dzieli się na obręby ewidencyjne, natomiast obręb

dzieli się na działki ewidencyjne.

Obręb – jest to część jednostki ewidencyjnej / gminy / obejmująca na terenach

wiejskich obszar wsi /sołectwa./, a w miastach obszar ograniczony granicami

wybranych ulic o powierzchni około 25 – 100 ha.

Działka ewidencyjna jest pojęciem technicznym, natomiast nieruchomość – .

pojęciem prawnym.

Nieruchomość może składać się z jednej lub z wielu działek, położonych w różnych

obrębach. Gospodarstwo rolne może składać się z jednej lub wielu nieruchomości

rolnych.

Powierzchnię działki podaje się w hektarach, z dokładnością do 4-go miejsca po

przecinku. W działce wykazuje się powierzchnie poszczególnych użytków

gruntowych, a na terenach rolnych również powierzchnie poszczególnych konturów

klasyfikacyjnych w granicach danego użytku gruntowego.

PODSTAWY ROLNICTWA

Rolnictwo należy do najstarszych dziedzin działalności człowieka. W

największym stopniu zależy ono od uwarunkowań środowiskowych, ale również samo

środowisko zmienia się pod wpływem rolniczej działalności człowieka.

Podatność różnych elementów środowiska na działalność człowieka jest różna.

Najmniej zmienne są takie czynniki przyrodnicze jak rzeźba terenu i klimat. Nieco

bardziej zmienne są stosunki hydrologiczne i pokrywa glebowa. Jeszcze bardziej

podatne na wpływ człowieka są stosunki mikroklimatyczne, szata roślinna i świat

zwierzęcy oraz stosunki demograficzne i społeczne. Mniej lub więcej zmienne są

warunki ekonomiczne np. warunki komunikacyjne, rynki zbytu, stosunki

własnościowe, wielkość gospodarstw i wiele innych

Środowisko ekologiczne

Ekologia – nauka o wzajemnych stosunkach między organizmami roślinnymi lub

zwierzęcymi a środowiskiem, w którym żyją. Nauka ekologii bada wpływ środowiska

naturalnego na organizmy żywe (łącznie z człowiekiem) oraz zajmuje się badaniem


roli tych organizmów w przekształcaniu środowiska i wzajemnych związków między

nimi.

Czynniki ekologiczne:

1. naturalne:

1) klimatyczne (światło temperatura, opady, nasłonecznienie, wiatr)

2) topograficzne: wysokość nad poziomem morza, skłon, wystawa, podatność

gleby na erozję

3) biologiczne: flora, fauna, mikroflora, mikrofauna

4) gleba

2. antropogeniczne (sztuczne):

1) techniczne: urządzenia przemysłowe, komunikacyjne

2) techniczno – melioracyjne: urządzenia melioracyjne, deszczownie, inspekty,

cieplarnie

3) agrotechniczne: narzędzia, płodozmiany, nawozy mineralne, herbicydy

Wszystkie te czynniki działają kompleksowo, zmiana jednego z nich pociąga za

sobą zmianę innych czynników.

Rośliny wykazują znacznie większą zależność od czynników ekologicznych niż

zwierzęta, gdyż są pozbawione ruchu.

Czynniki klimatyczne i topograficzne:

1) światło, temperatura, opady najsilniej wpływają na produkcję roślinną

2) opady i parowanie - suma rocznych opadów w Polsce waha się od 450 do

700 mm, a w górach od 700 do 1200 mm. Tereny o mniejszej lesistości

mają mniejsze opady. Optymalna wielkość opadów w Polsce to 600 mm

rocznie.

3) mikroklimat – ma na niego wpływ lokalne położenie terenu (wzniesienie

czy dolina, skłon mały czy wielki, wystawa w stosunku do słońca).

Najwięcej ciepła otrzymują zbocza południowe, mniej wschodnie i

zachodnie, a najmniej północne.

4) gleba – jest to wierzchnia warstwa skorupy ziemskiej przekształcona w

procesie glebotwórczym w wyniku oddziaływania czynników


klimatycznych (słońce, opady, temperatura), biologicznych oraz

działalności człowieka.

Gleba różni się od martwej skały macierzystej głownie tym, że ma

zdolność produkcyjną, mogącą zapewnić roślinom wodę, pokarm i

powietrze, które oprócz światła i ciepła są niezbędne do życia roślin.

Wartość gleb zależy przeważnie od zawartości w nich cząstek

spławialnych (mniejszych od 0,02 mm).

Z rolniczego i ekonomicznego punktu widzenia szczególnie ważną cechą

gleb jest ich wartość użytkowo – rolnicza wyrażona zaliczeniem do

odpowiedniej klasy bonitacyjnej. O zaliczeniu do odpowiedniej klasy

decyduje przede wszystkim skład mechaniczny gleby, skała macierzysta i

miąższość warstwy uprawnej.

Z reguły gleby zwięzłe należą do najzasobniejszych w składniki

pokarmowe. Gleby średnio zwięzłe zaliczamy do średnio dobrych, a gleby

lekkie (piaszczyste) do najsłabszych. Należy jednak pamiętać, że o

produkcyjności gleby decydują nie tylko właściwości fizyczne, lecz także i

to w dużym stopniu stosunki wodne.

O jakości gleby i jej przydatności pod uprawę określonych roślin decyduje

także odczyn gleby, to jest jej kwasowość wyrażona wskaźnikiem pH.

I tak:

gleby bardzo kwaśne – pH poniżej 4,5

gleby kwaśne – pH powyżej 4,6 do 5,5

gleby lekko kwaśne – pH powyżej 5,6 do 6,5

gleby o odczynie obojętnym – pH powyżej 6,6 do 7,2

gleby o odczynie zasadowym – pH powyżej 7,2

Gleby kwaśne są przeważnie glebami ubogimi, a gleby o odczynie

obojętnym należą do zasobnych w składniki pokarmowe.

Zasobność gleby jest to zawartość w niej próchnicy, azotu, fosforu i

potasu. Im więcej gleba zawiera składników pokarmowych w formie

przyswajalnej dla roślin, tym bardziej jest produktywna (daje większe


plony). Zawartość składników pokarmowych zwiększa się z reguły wraz

ze wzrostem zawartości części spławianych i mineralnych.

Czynniki biologiczne środowiska, a więc świat roślin – flora oraz świat zwierząt –

fauna. Sfera występowania organizmów żywych na ziemi zwana jest biosferą.

Biosfera obejmuje wierzchnie warstwy skorupy ziemskiej i prawie całą głębokość

oceanów oraz warstwę atmosfery do wysokości 8-10 km. Decydująca większość

organizmów żywych mieści się jednak w przyziemnej warstwie atmosfery i

powierzchniowej warstwie skorupy ziemskiej, zwanej glebą. Szczególnie zasobna w

organizmy żywe jest wierzchnia warstwa gleby uprawnej, czyli rola. Z rolniczego

punktu widzenia szczególne znaczenie ma świat żywych organizmów oddziałujących

na warunki rozwoju roślin uprawnych, mikroflora glebowa (glony, grzyby, bakterie) i

mikrofauna glebowa (np. pierwotniaki).

Rośliny dzielą się na jednoroczne – owocujące raz w życiu najpóźniej w rok po

wysiewie, rośliny dwuletnie – owocujące raz w życiu najpóźniej w dwa lata po

wysiewie oraz rośliny wieloletnie – zdolne do wegetacji dłużej niż przez dwa lata i

mogące owocować wielokrotnie, przy czym niektóre owocują po raz pierwszy nawet

w roku wysiewu.

Wśród roślin jednorocznych można wyróżnić grupę gatunków jarych,

wysiewanych na wiosnę, ich okres wegetacji może być krótki np. rzepik jary – do 90

dni lub długi, np. konopie do 160 dni.

Drugą grupę stanowią gatunki ozime, wysiewane w lecie lub w jesieni, a

schodzące z pola latem następnego roku np. żyto ozime ma okres wegetacji 290 –

300 dni.

Zmianowanie – polega na stosowaniu określonego następstwa roślin po sobie w celu

utrzymania odpowiedniej żyzności gleby. Co jakiś czas ten sam gatunek rośliny

powraca na dawne pole, jest to tak zwany cykl zmianowania albo rotacji.

Płodozmian – jest to zaplanowane zmianowanie, czyli następstwo roślin.

Zaplanowanie płodozmianu wymaga podziału gospodarstwa na pola płodozmianowe i

ustalenie na nich następstwa roślin oraz zabiegów agrotechnicznych i nawożenia.

Rola

Jest to wierzchnia warstwa gleby poddawana zabiegom agrotechnicznym (orka,

bronowanie, nawożenie itp.). Grubość warstwy roli odpowiada głębokości zasięgu


narzędzi uprawowych, a więc zasięgowi pługa i wynosi średnio 20-30 cm. Rola może

więc wystąpić tylko na gruntach ornych i ogrodów, nie występuje na użytkach

zielonych.

Gleby posiadające zdolności rozpadania się i ponownego skupiania się w

agregaty o rozmaitej wielkości nazywamy glebami strukturalnymi. Takie są np.

czarnoziemy. Natomiast gleby sypkie (np. piaski), rozpylone lub pękające na duże

bryły (np. iły) nazywamy glebami niestrukturalnymi.

Największa strukturalność gleby występuje przy dużej różnorodności cząstek

mechanicznych i koloidalnego lepiszcza oraz przy odpowiednim stosunku części

piaszczystych, gliniastych, ilastych oraz próchnicy.

Z punku widzenia wymagań roślin uprawnych najbardziej pożądany jest tzw.

układ gruzełkowo-koronkowy struktury gleby. Zapewnia on roślinom najlepsze

zaopatrzenie w wodę, tlen i składniki pokarmowe.

Sprawność roli

Jest to taki stan roli, który zapewnia optymalne warunki dla wzrostu i rozwoju

roślin. Rola sprawna jest pulchna, zgruźlona, umiarkowanie uwilgotniona, ciemno

zabarwiona, osiada pod ciężarem człowieka na grubość obcasa, lekko zwilża i oblepia

wetkniętą w nią laskę, daje się formować rękami w bryły oraz rozpada się lekko na

gruzełki, ma zapach rozłożonego kompostu. Nie jest natomiast sprawną rola mokra,

przesuszona, zaskorupiona, nadmiernie zleżała lub zbytnio pulchna.

Kultura roli

W wyniku wieloletniej racjonalnej gospodarki rolnej gleby uprawne osiągają

sprawność przy mniejszym nakładzie pracy i w krótszym czasie. Zachowują one przez

dłuższy czas zdolność do łatwego nabywania i długiego zachowania stanu sprawności

nazywanego kulturą roli A więc zdolność roli do szybkiego uzyskiwania stanu

sprawności jest oznaką jej kultury .

Doprowadzenie gruntów rolnych do wyższej kultury wymaga kilku, a nawet

kilkunastu lat właściwej gospodarki. Sprzyja temu staranna uprawa roli, intensywne

nawożenie organiczne i mineralne, systematyczne wapnowanie, staranna walka z

chwastami odpowiedni dobór roślin (większy udział motylkowych i okopowych) itp.

Produkcja rolnicza


Jest to suma wytworzonych w rolnictwie dóbr materialnych czyli określonych

wartości użytkowych. Mierzy się ją przy pomocy miar naturalnych (sztuki, kilogramy,

kalorie itp.) albo przy pomocy jednostek przeliczeniowych lub wartościowo w złotych.

Na przykład wielkość produkcji zwierzęcej można wyrazić przy pomocy tzw.sztuk

dużych(sztuka duża = 1 krowa o wadze 500 kg ,a np. 1 świnia = 0.18 sztuki dużej) .

Rośliny uprawne:

1) zboża: pszenica ozima, pszenica jara, żyto, jęczmień ozimy, jęczmień jary,

owies, kukurydza, gryka, proso,

2) okopowe: ziemniaki, buraki cukrowe, buraki pastewne, brukiew, marchew

pastewna, rzepa ścierniskowa,

3) motylkowe wieloletnie: koniczyna czerwona, koniczyna biała, lucerna,

esparceta, nostrzyk,

4) strączkowe (motylkowe jednoroczne): groch, peluszka, wyka, bobik,

5) oleiste, włókniste i specjalne: rzepak ozimy, rzepak jary, rzepik ozimy, rzepik

jary, konopie, mak, słonecznik, len, dynia oleista, tytoń, chmiel.

Warzywa:

1) warzywa kapustne i liściowe:

- warzywa kapustne: kapusta biała, kapusta czerwona, kapusta brukselska,

kapusta chińska, kalafior, brokuł, jarmuż, kalarepa

- warzywa liściowe: sałata, boćwina, szpinak.

2) warzywa korzeniowe i rzepowate:

o warzywa korzeniowe: marchew, pietruszka, burak ćwikłowy, seler,

cykoria, pasternak, skorzonera,

o warzywo rzepowate: rzepa, rzodkiew, rzodkiewka

3) warzywa psiankowate i dyniowate:

- warzywa psiankowate: ziemniak wczesny, pomidor, papryka,

- warzywa dyniowate: ogórek, dynia, melon, kawon,

4) warzywa cebulowe: cebula, czosnek, por,

5) warzywa strączkowe: fasola, groch, bób

6) warzywa wieloletnie: rabarbar, szparag, chrzan.


Rośliny sadownicze Wszystkie rośliny sadownicze można podzielić na następujące podstawowe

grupy:

1/drzewa owocowe ziarnkowe /jabłoń, grusza/ i pestkowe /śliwa, wiśnia,

czereśnia, brzoskwinia, morela/

2/ krzewy owocowe /agrest, porzeczka, malina, jeżyna/

3/ byliny jagodowe /truskawka, poziomka/.

Wyróżnia się sady działkowe o powierzchni kilku arów, sady drobnogospodarskie

o powierzchni kilku hektarów oraz sady wielkotowarowe o powierzchni kilkadziesiąt

lub kilkaset hektarów.

Drzewa owocowe odróżnieniu od roślin krótkotrwałych mają bardzo silnie

rozwinięty system korzeniowy, który zalężnie od położenia zwierciadła wody

gruntowej może sięgać od 2 do 6 metrów głębokości.. Główna masa korzeni mieści

się jednak w warstwie gleby 15 do 80 cm od powierzchni .Promień bocznego zasięgu

korzeni jest niekiedy 3-krotnie większy od promienia korony drzewa. Drzewa

pobierają wodę tylko przez najmłodsze wierzchołkowe części korzeni okryte

włośnikami. Do najlepszych gleb pod sady zalicza się lessy i czarnoziemy, zaś do

najgorszych suche piaski oraz gleby bagienne i torfowe.

Wymagania glebowe i klimatyczne krzewów owocowych są przeważnie

znacznie mniejsze niż drzew owocowych. W stosunku do gleby największe

wymagania ma jabłoń, a najmniejsze wiśnia.

Systematyka użytków gruntowych

1. Tereny rolne – obszary, na których rolnictwo stanowi podstawową sferę

działalności produkcyjnej człowieka.

2. Użytek gruntowy – część powierzchni ziemi użytkowana w sposób jednolity (np.

użytki rolne, lasy itp.).

3. Grupy i rodzaje użytków gruntowych i ich oznaczenia w ewidencji gruntów i

budynków:

1) użytki rolne:


- grunty orne (w tym ugory i odłogi) - R,

- sady - S,

- łąki - Ł

- pastwiska - PS

- grunty rolne zabudowane (zagrody) – B,

- grunty pod stawami – Wsr

- grunty pod rowami – W.

2) grunty leśne oraz zadrzewione lub zakrzewione

- lasy – Ls,

- zadrzewienia lub zakrzewienia – Lz,

3) grunty zabudowane i zurbanizowane:

- tereny mieszkaniowe – B,

- tereny przemysłowe – Ba,

- inne tereny zabudowane (np. szpital, szkoła) – Bi,

- zurbanizowane tereny niezabudowane – Bp,

- tereny rekreacyjno – wypoczynkowe – Bz,

- użytki kopalne – K,

- tereny komunikacyjne: drogi – dr,

koleje – Tk,

inne (np. lotnisko, port) – Ti

4) użytki ekologiczne – E

5) grunty pod wodami – płynącymi Wp

– stojącymi Ws

6) tereny różne – Tr,

7) nieużytki – N.

Sad – jest to grunt o powierzchni co najmniej 0,10 ha o zwartym nasadzeniu drzew

lub krzewów owocowych, to znaczy na pow. 0,10 ha rośnie minimum 60 drzew

lub minimum 200 krzewów owocowych.


Grunty pod stawami – grunty pod zbiornikami wodnymi wyposażonymi w urządzenia

hydrotechniczne, nadające się do chowu, hodowli i przetrzymywania ryb,

obejmujące powierzchnię ogroblowaną wraz z systemem rowów oraz tereny

przyległe do stawów i z nimi związane.

Klasyfikacja gruntów

Niektóre grunty, a mianowicie użytki rolne, lasy nie stanowiące własności Skarbu

Państwa oraz wody stojące o powierzchni mniejszej od 10 ha podlegają

gleboznawczej klasyfikacji.

W gruntach ornych wyodrębnia się 8 klas: I, II, IIIa, IIIb, IVa, IVb, V, VI,

w łąkach ,pastwiskach, w lasach prywatnych oraz w wodach stojących mniejszych niż

10 ha wyodrębnia się 6 klas: I, II, III, IV, V, VI,

Zmiana klasy gruntu jest możliwa:

- po zmeliorowaniu gruntów,

- po klęsce żywiołowej np. powodzi,

- po trwałej zmianie użytku gruntowego,

- po stwierdzeniu grubego błędu w klasyfikacji.

Decyzje w tej sprawie podejmuje starosta.

Klasyfikacja gruntów jest wykorzystywana:

- do naliczania podatku rolnego,

- w planowaniu przestrzennym,

- w szacowaniu nieruchomości rolnych.

Gleboznawczą klasyfikację gruntów przeprowadzono w Polsce w latach 1956-70 na

podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 4 czerwca 1956 r. w sprawie

klasyfikacji gruntów /Dz.U. Nr 19, poz,97 /. Na podstawie map klasyfikacyjnych

sporządzonych w toku klasyfikacji, wykonano następnie mapy kompleksów rolniczej

przydatności gleb, zwane mapami glebowo-rolniczymi, które określają granice

wyodrębnionych obszarów najbardziej przydatnych pod uprawę określonych roślin.

Przestrzeń rolniczą podzielono wówczas na 14 kompleksów rolniczej przydatności

gleb, np., kompleks pszenny bardzo dobry, kompleks żytni dobry itp.

Mapy glebowo- rolnicze wykorzystywane były wtedy przez gminną służbę rolną do

rejonizacji kontraktacji zbóż , ziemniaków, buraków cukrowych itp. .Obecnie są one


przydatne do szacowania nieruchomości rolnych,do zarządzania nieruchomościami

oraz w procesie ochrony gruntów rolnych.

Podatek rolny – coroczne świadczenie na rzecz budżetu gminy z tytułu posiadania

użytków rolnych o powierzchni fizycznej przekraczającej 1 ha lub powierzchni

przeliczeniowej przekraczającej 1 ha przeliczeniowy. Podatek rolny wynosi

równowartość 2,5 kwintala żyta za każdy hektar przeliczeniowy użytków

rolnych. Cenę 1 kwintala żyta publikuje co kwartał Prezes GUS-u. Do naliczenia

podatku przyjmuje się cenę ziarna żyta średnią z trzech pierwszych kwartałów

ubiegłego roku. Rada gminy może cenę tę obniżyć, nie więcej jednak niż o

połowę.

Hektar przeliczeniowy – umowna jednostka powierzchni 1 ha powstała z

przemnożenia powierzchni poszczególnych klas użytków rolnych występujących

w działce przez współczynniki (wagi) nadane tym klasom ustawą z dnia

15.11.1984 r. o podatku rolnym, zależne od położenia użytków rolnych w

odpowiednim okręgu podatkowym. Do obliczenia hektarów przeliczeniowych

przyjmuje się klasy użytków rolnych z ewidencji gruntów i budynków, a okręgi

podatkowe przyjmuje się z rozporządzenia Ministra Finansów z dnia

10.12.2001r. w sprawie zaliczenia gmin oraz miast do jednego z czterech

okręgów podatkowych (Dz. U. Nr 143, poz. 1614).

Wskaźniki szacunkowe gruntu – wartość 1 ha gruntu rolnego wyrażona w kwintalach

żyta, zależna od klasy gruntu i położenia w odpowiednim okręgu podatkowym

W przypadku gruntów leśnych wskaźniki szacunkowe gruntów wyrażone są w

liczbie m3 drewna za 1 ha gruntu leśnego zależnie od typy siedliskowego lasu..

Wskaźniki szacunkowe gruntów leśnych podane są w rozporządzeniu Rady

Ministrów z dnia 21 września 2004r. w sprawie wyceny nieruchomości i

sporządzania operatu szacunkowego (Dz. U. Nr 207, poz. 2109)

Wskażnik bonitacji gleb – stosunek powierzchni przeliczeniowej wyrażonej w

hektarach przeliczeniowych do powierzchni faktycznej/. Wskażnik ten

charakteryzuje przeciętną jakość gleb na danej powierzchni i jest powszechnie

wykorzystywany w procesie szacowania nieruchomości rolnych podejściu

porównawczym.


Ustawa z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu

nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa (Dz.U. z 1995 r. Nr 57, poz.

299 z późn. zm.)

Ustawa powołuje Agencję Własności Rolnej Skarbu Państwa, której nadaje

osobowość prawną. Agencji zostaje powierzone wykonywanie prawa własności i

innych praw rzeczowych w stosunku do rolnych nieruchomości państwowych. Mienie

Skarbu Państwa przejęte do gospodarowania przez Agencję tworzy Zasób Własności

Rolnej Skarbu Państwa. Od 16 lipca 2003 r. Agencja ma nową nazwę: Agencja

Nieruchomości Rolnych.

Formy gospodarowania Agencji:

1) sprzedaż mienia lub wydzierżawianie,

2) wniesienie mienia do spółki,

3) przekazanie w trwały zarząd.

Sprzedaż i wydzierżawienie gruntów rolnych Skarbu Państwa następuje w drodze

przetargu (ustnego lub przetargu ofert). Przetarg może być ograniczony n.p. do

mieszkańców gminy, w której leży nieruchomość.

Na wniosek Prezesa Agencji, starosta przekazuje nieodpłatnie w drodze decyzji

Lasom Państwowym wydzielone geodezyjnie grunty wchodzące w skład Zasobu,

przeznaczone w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego do zalesienia.

Agencja może też nieodpłatnie przekazywać Lasom Państwowym wydzielone

geodezyjnie lasy, a także grunty nadające się do zalesienia. Przekazanie następuje

wtedy w drodze umowy zawartej między Prezesem Agencji a Dyrektorem

Generalnym Lasów Państwowych.

Agencja może nieodpłatnie przekazywać gminom w drodze umowy grunty na cele

infrastrukturalne, służące wykonywaniu zadań własnych gminy.

Urządzenia, obiekty i sieci: energetyczne, wodnokanalizacyjne, ciepłownicze oraz

telekomunikacyjne Agencja może w drodze umowy przekazać, wraz z niezbędnymi

gruntami, na własność jednostkom prowadzącym działalność w tym zakresie.

Przekazanie na rzecz jednostek państwowych i komunalnych może nastąpić

nieodpłatnie


Agencja sprzedaje najemcom domy, lokale mieszkalne i budynki gospodarcze

wraz z niezbędnymi gruntami. Pomniejszenie ceny zależy od okresu pracy w PGR lub

okresu najmu.Wynosi ona: 6% za każdy rok pracy u zbywcy lub 3% za każdy rok

najmu lokalu ale łącznie nie więcej niż 95% ceny mieszkania. O przeznaczeniu do

sprzedaży tych nieruchomości Agencja zawiadamia na piśmie najemców, którzy w

ciągu 2-ch miesięcy powinni złożyć pisemne oświadczenie o zamiarze nabycia

nieruchomości.

Najemcy domów i lokali mieszkalnych przejętych do Zasobu, z którymi zawarto

umowy najmu przed przejęciem, zachowuje prawo do dalszego zamieszkiwania na

czas nieokreślony.

Trwały zarząd – jest forma prawną władania nieruchomością przez jednostkę

organizacyjną nie posiadającą osobowości prawnej. Nieruchomości stanowiące

własność Skarbu Państwa oddaje się w trwały zarząd państwowej jednostce

organizacyjnej,

a nieruchomości stanowiące własność jednostki samorządu terytorialnego –

odpowiedniej samorządowej jednostce organizacyjnej.

Z wnioskiem o ustanowienie trwałego zarządu występuje jednostka

organizacyjna. Nie można ustanowić trwałego zarządu z urzędu.

Trwały zarząd ustanawia się na czas oznaczony lub nieoznaczony.

Ustanowienie trwałego zarządu następuje decyzją: starosty, wykonującego zadanie z

zakresu administracji rządowej – w odniesieniu do nieruchomości stanowiących

własność Skarbu Państwa lub decyzją wójta gminy, zarządu powiatu lub zarządu

województwa – w odniesieniu do nieruchomości stanowiących odpowiednio własność

gminy, powiatu lub województwa.

Natomiast nieruchomości wchodzące w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu

Państwa mogą być przekazane w trwały zarząd w drodze decyzji Prezesa Agencji

Nieruchomości Rolnych.

Trwały zarząd ustanawia się w tym przypadku na gruntach oraz budynkach i

innych częściach składowych nieruchomości, w przeciwieństwie do wieczystego

użytkowania, które dotyczy tylko gruntów. .

Zarządca wnosi z tytułu trwałego zarządu tylko opłaty roczne w wysokości od

0,1 do 1,0% wartości nieruchomości, w zależności od celu, na jaki został


ustanowiony trwały zarząd. Nie wnosi natomiast tzw. pierwszej opłaty, którą wnoszą

użytkownicy wieczyści.

W przypadku nieruchomości wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej

Skarbu Państwa przekazanych w trwały zarząd decyzją Prezesa Agencji cenę gruntu

rolnego stanowiącą podstawę obliczania opłaty rocznej można ustalić według stawek

szacunkowych jednego hektara gruntu ustalonych przez Ministra Skarbu Państwa..

Przekazanie w trwały zarząd może nastąpić również na podstawie umowy zawartej

za zgodą Prezesa Agencji między jednostkami państwowymi nieposiadającymi

osobowości prawnej za zwrotem nakładów poniesionych przez poprzednika na

budynki i inne części składowe nieruchomości.

Nie pobiera się opłat z tytułu zarządu nieruchomościami znajdującymi się pod

drogami publicznymi i między wałami przeciwpowodziowymi a korytem rzeki. Prezes

Agencji może zwolnić od opłat jednostki wykorzystujące nieruchomości rolne dla

celów ochrony przyrody oraz dla celów kultury fizycznej i wypoczynku, naukowo-

badawczych, dydaktycznych i doświadczalnych.

PODSTAWY GOSPODARKI WODNEJ

Ustawa z dnia 18 lipca 2001r. - Prawo wodne

(Dz. U. nr 11 , poz 1229).

1. Wody dzielą się na powierzchniowe i podziemne

Wody powierzchniowe dzielą się na:

- morskie wody terytorialne,

- płynące – w ciekach naturalnych (rzeki, strumienie) oraz w kanałach i

jeziorach przepływowych,

- stojące – znajdujące się w jeziorach oraz innych zbiornikach

naturalnych niezwiązanych z ciekami naturalnymi

Wody stanowią własność Skarbu Państwa, innych osób prawnych albo osób

fizycznych.

Wody stanowiące własność Skarbu Państwa lub jednostek samorządu

terytorialnego są wodami publicznymi.

Płynące wody publiczne nie podlegają obrotowi cywilnoprawnemu.


2. Prawa właścicielskie w stosunku do wód publicznych stanowiących własność

Skarbu Państwa wykonują:

a) Prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej – w stosunku do wód

istotnych dla kształtowania zasobów wodnych oraz ochrony

przeciwpowodziowej:

- w potokach górskich,

- w ciekach naturalnych o średnim przepływie wyższym od 2,0 m3/s

w przekroju ujściowym,

- w wodach granicznych,

b) marszałek województwa, jako zadanie z zakresu administracji

rządowej wykonywane przez samorząd województwa – w stosunku do

wód istotnych dla regulacji stosunków wodnych na potrzeby rolnictwa

oraz w stosunku do pozostałych wód.

Rada Ministrów w drodze rozporządzenia określiła które wody płynące

podlegają Prezesowi Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej, a które

marszałkom województw.

3. Wody stojące oraz wody w rowach znajdujące się w granicach nieruchomości

gruntowej stanowią własność właściciela tej nieruchomości.

4. Linię brzegu dla cieków naturalnych, jezior oraz innych naturalnych zbiorników

wodnych stanowi krawędź brzegu lub linia stałego porostu traw albo linia, którą

ustala się według średniego stanu wody, z okresu co najmniej 10 lat.

Jeżeli krawędź brzegu jest wyraźna, linia brzegu biegnie tą krawędzią.

Linię brzegu ustala w drodze decyzji:

- wojewoda – dla wód granicznych oraz śródlądowych dróg wodnych,

- starosta – dla pozostałych wód.

5. Jeżeli woda zajmie trwale, w sposób naturalny, grunty nie stanowiące własności

właściciela wody, grunty te stają się własnością właściciela wody, z tym, że

dotychczasowemu właścicielowi gruntu przysługuje odszkodowanie od właściciela

wody.


6. Niedopuszczalne jest grodzenie nieruchomości przyległych do wód publicznych w

odległości mniejszej niż 1,5 m od linii brzegu, a także zakazywanie lub

uniemożliwianie przechodzenia przez ten obszar.

7. Jeżeli spowodowane przez właściciela gruntu zmiany poziomu wody na gruncie

szkodliwie wpływają na grunty sąsiedzkie, wójt w drodze decyzji może nakazać

właścicielowi gruntu przywrócenie stanu poprzedniego lub wykonanie urządzeń

zapobiegających szkodzeniu.

8. Korzystanie z wód może być powszechne, zwykłe lub szczególne.

Powszechne korzystanie z wód służy do zaspokajania potrzeb osobistych,

gospodarstwa domowego lub rolnego, do wypoczynku, sportów wodnych,

amatorskiego połowu ryb z wód publicznych itp. Dotyczy to wód płynących.

Zwykłe korzystanie z wód służy zaspokajaniu potrzeb własnego gospodarstwa

domowego z wody stojącej stanowiącej własność tego gospodarstwa. Zwykłym

korzystaniem z wody jest również czerpanie wody ze studni. Nie jest już jednak

zwykłym korzystaniem z wody pobór wody podziemnej w ilości ponad 5 m3 na

dobę, albo korzystanie z wód na potrzeby działalności gospodarczej.

Szczególne korzystanie z wód jest korzystaniem wykraczającym poza korzystanie

powszechne i zwykłe i wymaga pozwolenia wodno-prawnego. Szczególnym

korzystaniem z wody jest np. czerpanie wody ze studni w ilości przekraczającej 5

m3 na dobę, pobór piasku, żwiru, kamieni z koryta rzeki itp.

9. Melioracje wodne – polegają na regulacji stosunków wodnych w celu polepszenia

zdolności produkcyjnej gleby, ułatwienia jej uprawy oraz na ochronie użytków

rolnych przed powodziami.

Urządzenia melioracji wodnych dzielą się na podstawowe i szczegółowe w

zależności od ich funkcji i parametrów.

10. Urządzenia melioracji wodnych podstawowych:

1) budowle piętrzące, budowle upustowe

2) stopnie wodne, zbiorniki wodne

3) kanały o szerokości dna większej od 1,5 m wraz z budowlami

związanymi z nimi funkcjonalnie

4) rurociągi o średnicy większej niż 0,6 m


5) budowle regulacyjne i przeciwpowodziowe

6) stacje pomp

Urządzenia melioracji wodnych podstawowych wykonywane są na koszt

Skarbu Państwa , a grunty pod nimi są wywłaszczane na rzecz Skarbu

Państwa

11. Urządzenia melioracji wodnych szczegółowych:

1) rowy o szerokości dna mniejszej od 1,5 m wraz z budowlami

związanymi z nimi funkcjonalnie,

2) drenowanie lub deszczownie z pompami przenośnymi,

3) rurociągi o średnicy poniżej 0,6 m

4) ziemne stawy rybne oraz groble na obszarach nawadnianych.

Wykonywanie urządzeń melioracji szczegółowych należy do właścicieli

gruntów. Koszty wykonania pokrywają oni wnosząc przez 15 lat opłaty

melioracyjne zryczałtowane. Po wejściu Polski do Unii Europejskiej za

wykonanie melioracji szczegółowych rolnik wnosi opłatę inwestycyjną w

wysokości 20% kosztów wykonania melioracji , przeliczonych na jednostkę

powierzchni gruntów zmeliorowanych. Opłata inwestycyjna jest wnoszona w

15 ratach rocznych

Własność gruntów pod urządzeniami melioracji szczegółowych nie ulega

zmianie po ich wybudowaniu.

O wykonaniu prac melioracyjnych decyduje na wniosek rolników marszałek

województwa. Wniosek winien być podpisany przez zdecydowaną większość

właścicieli gruntów.

Wysokość opłaty melioracyjnej jaką wnosi rolnik jest zależna od powierzchni jego

gruntów , na które korzystny wpływ wywierają urządzenia melioracji wodnych

12. Typy i elementy gospodarstw stawowych

- stawy spuszczalne,

- stawy spuszczalne i osuszalne,

- stawy niespuszczalne.

Najwartościowsze są stawy spuszczalne i osuszalne.


Kategorie stawów typu karpiowego

- tarliska z ogrzewalnikami

- przesadki I i II,

- zimochowy narybkowe i kroczkowe,

- stawy kroczkowe,

- stawy towarowe,

- magazyny,

13. Wywłaszczenie na potrzeby melioracji wodnych:

- grunty pod urządzeniami melioracji podstawowych, a więc kanały o

szerokości dna większej od 1,5 m z mocy prawa stanowią własność

państwa w granicach określonych liniami brzegów. Nowe inwestycje

w zakresie urządzeń melioracji wodnych podstawowych podlegają

wywłaszczeniu na podstawie przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia

1997r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 nr 261

poz.2603).

- Ustawa z dnia 22 maja 1958r. o popieraniu melioracji wodnych dla

potrzeb rolnictwa (Dz. U. z 1963 nr 42 poz. 237) dawała możliwość przejęcia na

rzecz państwa części

nieruchomości meliorowanej w zamian za nieobciążanie właściciela kosztami

melioracji. Obecnie przepis ten już nie obowiązuje.

14. Ochrona wód / strefy ochronne i obszary ochronne /.

W celu zapewnienia odpowiedniej jakości wody ujmowanej do zaopatrzenia

ludności w wodę przeznaczoną do spożycia oraz zaopatrzenia zakładów

wymagających wody wysokiej jakości, a także ze względu na ochronę zasobów

wodnych, mogą być ustanowione:

- strefy ochronne,

- obszary ochronne zbiorników wód śródlądowych.

Strefę ochronną – jest to obszar, na którym obowiązują zakazy, nakazy i

ograniczenia w zakresie użytkowania gruntów oraz korzystania z wody. Strefę


ochronną ustanawia dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej na

wniosek i koszt właściciela ujęcia wody..

Strefę ochronną dzieli się na teren ochrony:

- bezpośredniej, w której zabronione jest użytkowanie gruntów

do celów niezwiązanych z eksploatacją ujęcia wody. W strefie tej

m.in. wody opadowe należy odprowadzać w sposób

uniemożliwiający przedostawanie się ich do urządzeń służących do

poboru wody, a teren należy ogrodzić oraz zagospodarować zielenią;

- pośredniej, w której może być zabronione lub ograniczone

wykonywanie robót oraz innych czynności powodujących

zmniejszenie przydatności ujmowanej wody lub

wydajności ujęcia, a w szczególności:

- zakazanie wprowadzanie ścieków do wód i do ziemi ,

- zabronienie rolniczego wykorzystani ścieków, stosowania

nawozów oraz środków ochrony roślin, mycia pojazdów

mechanicznych, lokalizowania cmentarzy itp.

- zakazanie lokalizowania zakładów przemysłowych oraz ferm chowu

lub hodowli zwierząt.

Obszary ochronne zbiorników wód śródlądowych /obszary ochronne/

są to obszary, na których obowiązują zakazy, nakazy oraz ograniczenia w zakresie

użytkowania gruntów lub korzystania z wody w celu ochrony zasobów wód przed

degradacją.

Na obszarach ochronnych można zabronić wznoszenia obiektów oraz

wykonywania robót lub innych czynności, które mogą trwale

zanieczyścić grunty lub wody, a więc mogących znacząco oddziaływać

na środowisko.

Obszar ochrony ustanawia dyrektor regionalnego zarządu gospodarki

wodnej na podstawie planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza.

Za szkody poniesione w związku z wprowadzeniem w strefie


ochronnej zakazów, nakazów lub ograniczeń w zakresie użytkowania

gruntów lub korzystania z wód właścicielowi nieruchomości położonej

w tej strefie przysługuje odszkodowanie od właściciela ujęcia wody na

podstawie przepisów o ochronie środowiska.

15. Pozwolenia wodnoprawne. jest wymagane na :

a/ korzystanie z wód w sposób szczególny/

b/wykonanie urządzeń wodnych,,

c/ rolnicze wykorzystanie ścieków,

d/ długotrwałe obniżenie poziomu zwierciadła wody podziemnej,

e/piętrzenie wody podziemnej,

f/, odwodnienie obiektów lub wykopów budowlanych,

g/ wprowadzanie ścieków do wód powierzchniowych i do ziemi,

h/ wydobywanie kamienia, żwiru, piasku na obszarach

bezpośredniego zagrożenia powodzią

16. Pozwolenie wodnoprawne nie jest wymagane na :

a/ uprawianie żeglugi na śródlądowych drogach wodnych,

b/ rybackie korzystanie ze śródlądowych wód powierzchniowych,

c/ pobór wód powierzchniowych lub podziemnych w ilości do 5 m3

na dobę,

d/ budowanie studni na potrzeby zwykłego korzystania z wód

o głębokości do 30 m.

e/ wykonywanie pilnych prac zabezpieczających w czasie powodzi,

f/ odwadnianie obiektów lub wykopów budowlanych , jeżeli zasięg

depresji nie wykraczapoza granice terenu, którego zakład jest

właścicielem.

Pozwolenie wodno-prawne wydaje się w drodze decyzji na czas

określony. Decyzję wydaje z reguły starosta, a tylko do wyjątkowych działań

marszałek województwa.

Do wniosku o wydanie pozwolenia wodno prawnego załącza się:


- operat wodno prawny,

- decyzję o lokalizacji inwestycji celu publicznego lub decyzje o

warunkach zabudowy,

- opis zamierzonej działalności.

Pozwolenie wodno prawne wygasa, jeżeli:

- upłynął okres, na który było wydane,

- zakład zrzekł się uprawnień ustalonych w tym pozwoleniu,

- zakład nie rozpoczął wykonywania urządzeń wodnych w terminie

2-ch lat od wydania pozwolenia

PODSTAWY LEŚNICTWA

Podstawa prawna: Ustawa z dnia 28 września 1991 r. o lasach /Dz.U. z

2005 r. Nr 45, poz.435 z póżn. zm. /.

1. Las – zwarty obszar gruntu pokryty roślinnością leśną (drzewa, krzewy, runo

leśne), o powierzchni większej od 0,10ha, przeznaczony do produkcji leśnej, a także

parki narodowe i rezerwaty przyrody oraz drogi i rowy leśne, a także inne grunty

związane z gospodarką leśną (parkingi leśne, leśniczówki).

2. Zadrzewienia i zakrzewienia: są to grunty porośnięte roślinnością leśną o

powierzchni mniejszej niż 0.10 ha, a także:

- śródpolne skupiska drzew i krzewów niezliczone do lasów

- tereny torfowisk, pokryte kępami krzewów i drzew karłowatych,

- grunty porośnięte wikliną w stanie naturalnym,

- przylegające do wód powierzchniowych grunty porośnięte drzewami lub

krzewami, stanowiące biologiczną strefę ochronną cieków i zbiorników

wodnych,

- jary i wąwozy pokryte drzewami i krzewami w sposób naturalny lub

sztuczny w celu zabezpieczenia przed erozją, niezliczone do lasów,

- wysypiska kamieni i gruzowiska porośnięte drzewami i krzewami,


- zadrzewione i zakrzewione tereny nieczynnych cmentarzy, poza

zwartymi kompleksami lasów / cmentarze czynne zalicza się do „innych

terenów zabudowanych”/,

- skupiska drzew i krzewów mające charakter parku, ale pozbawione

urządzeń i budowli służących rekreacji i wypoczynkowi /parki

czynne o zieleńce poza pasami ulic zalicza się natomiast do terenów

rekreacyjno-wypoczynkowych w grupie terenów zabudowanych i

zurbanizowanych /

Zadrzewienia i zakrzewienia mogą również wystąpić na użytkach rolnych.

Wówczas podlegają wyłączeniu z podatku rolnego.

3. Drzewostan – jednorodny fragment lasu pod względem składu

gatunkowego, wieku, budowy i zagęszczenia.

4. Siedliskowy typ lasu – jakość warunków środowiska (położenie, warunki

klimatyczne, glebowe, wodne) określających możliwości produkcyjne lasu.

Wyodrębnia się następujące siedliska leśne:

1/ siedliska nizinne:

Bór suchy – Bs

Bór świeży – Bśw

Bór wilgotny – Bw

Bór mieszany świeży – BMśw

Bór mieszany wilgotny – BMw

Bór mieszany bagienny – BMb

Las mieszany świeży – LMśw

Las mieszany wilgotny – LMw

Las mieszany bagienny – LMb

Las świeży – Lśw

Las wilgotny – Lw

Ols – Ol

Ols jesionowy – Olj


Ols łęgowy – Oł

2/ siedliska wyżynne:

Bór mieszany wyżynny – BMwyż

Las mieszany wyżynny – LMwyż

Las wyżynny - Lwyż

3/ siedliska górskie:

Bór wysokogórski – BWg

Bór górski – Bg

Bór mieszany górski – BMg

Las mieszany górski – LMg

Las górski – Lg

Las łęgowy górski – Lłg

5. Etapy rozwoju lasu:

I Uprawa – od posadzenia sadzonek do chwili zetknięcia się koron, czyli

do tak zwanego zwarcia. W zależności od siedliska trwa to od 7 do

kilkunastu lat.

II Młodnik – od zwarcia w uprawie do początku obumierania dolnych

gałęzi (naturalne oczyszczanie się gałęzi). Faza młodnika trwa do 20-25

roku.

III Tyczkowina - trwa od 20-25 roku do 33-35 roku. W tym wieku

następuje silny wzrost drzewa zachwianie tempa przyrostu wysokości do

grubości – długie proste pnie, krótkie, wąskie korony. Drzewostan w tej

fazie łatwo uszkadza wiatr lub śnieg, drzewa szybko oczyszczają się z

gałęzi.

IV. Drągowina – proces oczyszczania się z gałęzi i pięcie się drzewa w

górę maleje, a wzmaga się jego grubienie. Trwa to do 50 roku.

V. Drzewostan dojrzewający – 50-80 lat. Przyrost w górę maleje, ustaje

wzrost koron, cała siła idzie w grubość.

VI. Drzewostan dojrzały – 80-100 lat. Nadaje się do wyrębu.


VII. Starodrzew – powyżej 100 lat. Ustaje przyrost, początek starzenia

się (murszenia).

6 Zwarcie drzewostanu – jest to wzajemne położenie koron drzew

w drzewostanie. Wyróżnia się:

I zwarcie pełne – korony drzew stykają się koronami, zachodzą na siebie,

II zwarcie umiarkowane – między koronami wolne przestrzenie,

III zwarcie przerywane – są luki między koronami, w których może zmieścić

się drzewo,

IV.zwarcie luźne – odstępy między koronami spore, drzewa nie oddziałują

już na siebie

. 7. Pierśnica drzewa – średnica drzewa w korze mierzona na wysokości 1,3m.

8. Bonitacja drzewostanu – wyrażony w klasach wskaźnik możliwości

produkcyjnej siedliska leśnego i drzewostanu. Dla sosny i modrzewia

wyodrębnia się klasy Ia, I, II, III, IV i V, dla pozostałych gatunków I, II, III,

IV, V.

Bonitację drzewostanu ustala się na podstawie relacji wysokości drzew do

ich wieku, z dokładnością do 0,5 klasy

9.Zadrzewienie (stopień zadrzewienia lub współczynnik zadrzewienia) – stosunek

miąższości rzeczywistej drzewostanu na 1 ha, do miąższości normalnej,

podawanej przez tabele.

Współczynnik zadrzewiania określa się w dokładnością do 0,1 według

wzoru:

( dla drzewostanów starszych od 20 lat)

PPPZ

(dla drzewostanów w wieku do 20 lat)

gdzie: P – powierzchnia młodnika lub uprawy w ha

P – powierzchnia luk w drzewostanie wymagających uzupełnień i

dolesień w ha

Mi – miąższość grubizny drzewostanu wyrażona w m3 w stanie


faktycznym

Mn – miąższość drzewostanu modelowego (normalnego) wyrażona

w m3, określona z tablic miąższości drzewostanów.

W drzewostanie mieszanym stopień zadrzewienia określa się jako się sumę

wskaźników cząstkowych, obliczonych dla poszczególnych gatunków drzew

np.:

6 So 70 lat I bon. – 185 m3 : 388 m3 = 0,48

3 Db 70 lat II bon. – 85 m3 : 332 m3 = 0,25

1 Brz 70 lat I bon. – 25 m3 : 355 m3 = 0,07

Razem: 295 m3 Z = 0,80

Miąższość drzewostanu modelowego (388, 332. 355) przyjmuje się z

„Tablic zasobności i przyrostu drzewostanu” zestawionych przez

B.Szymkiewicza.

Miąższość faktyczną ustala się poprzez pomiar pierścienic i wysokości

wszystkich drzew z wykorzystaniem tablic (metoda pomiarowa) bądź też mniej

dokładnie poprzez pomiar pierśnic i wysokości na powierzchniach próbnych

(metoda pomiarowo – szacunkowa).

10. Miąższość – jest to objętość materiałów drzewnych.

11. Miąższość drzewostanu (zapas drzewostanu) – suma miąższości wszystkich

drzew w drzewostanie (grubizny, strzał, całych drzew) wyrażona w m3.

12. Etat cięć – ilość m3 drewna do pozyskania z danej powierzchni, określona

w planie urządzenia lasu, ewentualnie w planie uproszczonym.

13. Grubizna – drewno okrągłe o średnicy w cieńszym końcu z korą od 7 cm

wzwyż.

14. Strzała – część drzewa od pniaka do ostro zakończonego wierzchołka.

15. Dłużyca – wyrobiona część strzały drzewa o długości ponad 9 m w drzewach

iglastych i 6 m w drzewach liściastych.

16. Okółki – zespoły bocznych gałęzi, wyrastających w jednym węźle łodygi

(każdego roku wyrasta 1 okółek).


17. Klasy wieku : Ia – do 10 lat, Ib – do 20 lat, II – 21-40 lat, III – 41-60

lat,

IV – 61-80 lat, V – 81-100 lat, VI – 101-120 lat.

18. Halizna – powierzchnia leśna pozbawiona drzewostanu dłużej niż 2 lata

oraz uprawy i młodniki I klasy wieku (do 20 lat) o zadrzewieniu niższym niż

0,5 przewidziane do odnowienia.

19. Płazowina – powierzchnia leśna porosła z rzadka drzewami, o zadrzewieniu

0,1 – 0,2.

20. Rębnia zupełna – jednorazowe wycięcie drzewostanu lub jego części, w

wyniku którego w sposób sztuczny odnawia się całą powierzchnię zrębu.

Rębnię zupełną stosuje się, gdy głównym gatunkiem uprawy ma być

sosna lub olcha. Powstaje wtedy drzewostan jednowiekowy.

21. Minimalny wiek rębności drzew - dąb, wiąz, jesion – 120 lat

- jodła, buk – 100 lat

- sosna, modrzew świerk – 80 lat

- brzoza, olcha, grab – 60 lat

- osika – 40 lat

- topola – 30 lat

22. Skład gatunkowy drzewostanu – udział miąższościowy poszczególnych

gatunków drzew w ich całkowitej miąższości wyrażona w skali od 1 do 10. np.

7So3Brz – oznacza że udział objętości sosny w całkowitej objętości drzewostanu

wynosi 70%, a udział brzozy – 30%.

23. Opis taksacyjny lasu – zawiera pełną charakterystykę gruntu leśnego i

rosnącego na gruncie drzewostanu. Opis ten jest podstawą sporządzania planu

urządzenia lasu na 10 lat i jest wykorzystywany w procesie wyceny nieruchomości.

1/ Opis taksacyjny zawiera:

- opis siedliska leśnego / np., bór świeży / oraz klasę bonitacyjną siedliska

leśnego i gospodarczy typ drzewostanu,

- opis drzewostanu,

- zalecane działania gospodarcze na okres najbliższego 10-lecia


2/ /powierzchnia wydzieleń drzewostanowych nie powinna być mniejsza od

1 ha w Lasach Państwowych i 0,5 w lasach pozostałych

3/ opis drzewostanu – zawiera skład gatunkowy drzew i drzewostanu wg

miąższości. Określa się go na podstawie szacunku wzrokowego lub na

podstawie pomiarów w terenie (pomiarów masy, liczby drzew lub

pomiarów powierzchni zajmowanych przez poszczególne gatunki drzew).

Opis drzewostanu zawiera ponadto: wiek drzewostanu wg klasy wieku,

bonitację drzewostanu, współczynnik zadrzewienia, miąższość drzewostanu

oraz ich jakość (wg zaliczania do jednej z 4-ch klas jakości).

24. Oddział leśny – jest to jednostka gospodarczego podziału lasu, oznaczona

na planie urządzania lasu liczbami arabskimi, o pow. 10 – 25 ha.

25. Pododdział leśny – jest to najmniejsza jednostka podziału lasu, oznaczona

na planie urządzania lasu literami, obejmująca wydzielenie drzewostanowe

jednego gatunku drzew. Pododdziały różnią się opisem taksacyjnym i

zaprojektowanymi zadaniami jakie na tej powierzchni trzeba wykonać.

26. Podział gruntów leśnych i obrót lasami prywatnymi nie jest prawnie

ograniczony. Jednakże w wyniku podziału gruntu leśnego przeznaczonego w

planie miejscowym do produkcji leśnej, albo w razie braku planu faktycznie

wykorzystywanego na cele leśne, nie może powstać działka o powierzchni

mniejszej niż 0.3000 ha . Wydzielenie działki o mniejszej powierzchni może

nastąpić pod warunkiem, że w ciągu pół roku po zatwierdzeniu projektu

podziału zostanie ona zbyta na powiększenie działki sąsiedniej.

27. Gospodarka leśna prowadzona jest zgodnie z planami urządzania lasu.

Plany te określają ilość przewidywanego do pozyskania drewna (etat cięć) w

poszczególnych oddziałach i pododdziałach leśnych, rodzaje zabiegów i

harmonogram ich wykonywania w poszczególnych oddziałach, określają

zadania w zakresie infrastruktury technicznej w lesie itp.

Plan urządzeniowo – leśny sporządza się raz na 10 lat. Dla lasów będących

w zarządzie Administracji Lasów Państwowych, sporządza się plany o

pełnej treści. Uproszczone plany urządzania lasu sporządza się dla lasów o

powierzchni większej od 10 ha – stanowiących własność prywatną oraz dla


lasów wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa.

Natomiast dla lasów o powierzchni mniejszej od 10 ha niestanowiących

własności Skarbu Państwa zadania z zakresu gospodarki leśnej określa

decyzja starosty wydana na podstawie inwentaryzacji stanu lasów, a dla

lasów o powierzchni do 10 ha wchodzących w skład Zasobu Własności

Rolnej Skarbu Państwa zadania z zakresu gospodarki leśnej określa

nadleśniczy.

Minister Środowiska zatwierdza plan urządzania lasu dla lasów

państwowych oraz uproszczone plany dla lasów wchodzących w skład

Zasobu Własności rolnej Skarbu Państwa

Starosta zatwierdza pozostałe uproszczone plany urządzania lasu po

zasięgnięciu opinii nadleśniczego.

28. Nadleśniczy za zgodą Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych może

nabyć od osób fizycznych lub prawnych lasy oraz grunty do zalesienia, a także inne

grunty niezbędne do gospodarki leśnej.

Sprzedaż lasów i innych gruntów Lasów Państwowych może następować w

przypadkach:

a/ zbywania udziałów Lasów Państwowych we

współwłasnościach

b/ regulacji granicy polno - leśnej

c/ stwierdzenia nieprzydatności gruntów, budynków i budowli

na potrzeby gospodarki leśnej

d/ zmiany przeznaczenia na cele nieleśne i nierolnicze.

Sprzedaż lasów państwowych może następować za zgodą Dyrektora

Generalnego Lasów Państwowych. Tylko w przypadku, gdy las ma pow.

mniejszą niż 1 ha i stanowi enklawę wśród gruntów innej własności

nadleśniczy może go sprzedać w drodze przetargu bez zgody Dyrektora

Generalnego.

OBRÓT NIERUCHOMOŚCIAMI ROLNYMI


(ustawa z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego – Dz.U. nr 64,

poz. 592)

1. Obrót nieruchomościami w tym również rolnymi jest w Polsce nieograniczony.

Jedynie cudzoziemcy przy nabywaniu nieruchomości mają pewne ograniczenia, a

w przypadku obrotu nieruchomościami rolnymi Państwo, reprezentowane przez

Agencję Nieruchomości Rolnych może w stosunku do transakcji zawieranej

między osobami nie będącymi dla siebie bliskimi skorzystać z pierwokupu, ale

tylko w przypadku gdy przedmiotem transakcji jest nieruchomość rolna o

powierzchni co najmniej 5 ha.

Prawo pierwokupu służy w pierwszej kolejności dzierżawcy nieruchomości rolnej,

a jeżeli on nie korzysta z tego prawa, to w drugiej kolejności może skorzystać

Agencja.

Prawo to nie przysługuje Agencji gdy nabywcą jest rolnik indywidualny, za

którego uważa się osobę fizyczną będącą już właścicielem lub dzierżawcą

nieruchomości rolnych o łącznej powierzchni użytków rolnych nieprzekraczajacej

300 ha, prowadzącą osobiście gospodarstwo rolne o powierzchni min. 1 ha

zamieszkałą w gminie na obszarze której położona jest chociaż jedna z

nieruchomości wchodzących w skład tego gospodarstwa.

2. Uważa się, że osoba fizyczna posiada kwalifikacje rolnicze jeżeli:

– uzyskała wykształcenie rolnicze co najmniej zawodowe

– lub wykształcenie średnie lub wyższe

– albo prowadziła gospodarstwo lub pracowała w gospodarstwie rolnym co najmniej

5 lat

3. Pierwsza umowa notarialna przeniesienia własności nieruchomości rolnej jest

warunkowa. Jeżeli Agencja w ciągu miesiąca nie skorzysta z prawa pierwokupu,

strony zawierają umowę właściwą.

4. Jeżeli cena sprzedawanej nieruchomości rażąco odbiega od wartości rynkowej,

wykonujący prawo pierwokupu (dzierżawca lub Agencja) może w terminie 14 dni

od złożenia oświadczenia o wykonaniu prawa pierwokupu wystąpić do sądu o

ustalenie ceny nieruchomości


5. Jeżeli przeniesienie własności następuje w wyniku zawarcia umowy innej niż

umowa sprzedaży (np. darowizny) Agencja może złożyć oświadczenie o wykupie

tej nieruchomości za zapłatę równowartości pieniężnej. Wartość nieruchomości

określa rzeczoznawca, chyba że wynika ona z treści umowy. Jeżeli wartość

wynikająca z umowy rażąco odbiega od wartości rynkowej Agencja może

wystąpić do Sądu o ustalenie ceny nieruchomości.

6. Prawo wykupu nie dotyczy przenoszenia własności między osobami bliskimi, a

także przypadków gdy nabywca powiększa gospodarstwo rodzinne do powierzchni

nie większej niż 300 ha.

7. Gospodarstwo rodzinne – ma powierzchnię nie większą niż 300 ha i prowadzone

jest przez rolnika indywidualnego

8. Czynność prawna dokonana niezgodnie z przepisami ustawy o kształtowaniu

ustroju rolnego lub bez powiadomienia uprawnionego do pierwokupu lub bez

zawiadomienia Agencji o transakcji niepieniężnej jest nieważna.

Nabywanie nieruchomości przez cudzoziemców.

- podstawa prawna: Ustawa z dnia 24.03.1920r. o nabywaniu nieruchomości

przez cudzoziemców (Dz.U. z 2004 r. Nr 167, poz. 1758 z poźn. zm.)

1. Cudzoziemcem jest:

a) osoba fizyczna nieposiadająca obywatelstwa polskiego,

b) osoba prawna mająca siedzibę za granicą,

c) spółki osób fizycznych lub prawnych mające siedzibę za granicą utworzone

zgodnie z ustawodawstwem państw obcych,

d) osoba prawna lub spółka handlowa nieposiadająca osobowości prawnej mająca

siedzibę na terytorium Polski, ale kontrolowana przez osoby lub spółki

wymienione w punktach a,b,c.

2. Spółka jest uważana za kontrolowaną, gdy cudzoziemcy dysponują w niej

powyżej 50% głosów na zgromadzeniu wspólników lub na walnym zgromadzeniu.

3. Nabycie nieruchomości rolnych przez cudzoziemca wymaga zezwolenia Ministra

Spraw Wewnętrznych i Administracji. Zezwolenie jest wydawane, jeśli sprzeciwu

nie wniesie Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Sprzeciw jest wyrażany w drodze

postanowienia w terminie 14 dni od dnia doręczenia wystąpienia MSWiA do


Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. W szczególnie uzasadnionych przypadkach

MSWiA może wydłużyć termin na wniesienie sprzeciwu do 2-ch miesięcy.

4. Każde zdarzenie prawne prowadzące do nabycia nieruchomości przez

cudzoziemca wymaga zezwolenia MSWiA. Zezwolenie jest wydawane, jeżeli:

a) nie spowoduje zagrożenia obronności, bezpieczeństwa państwa lub porządku

publicznego, a także nie sprzeciwiają się temu względy polityki społecznej i

zdrowia społeczeństwa,

b) wykaże on, że posiada więzi z Polską, a więc np.

- ma polskie pochodzenie,

- zawarł związek małżeński z obywatelką polską

- posiada zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony lub na osiedlenie się w

Polsce

- wykonuje w Polsce działalność gospodarczą lub rolniczą

5. Powierzchnia nieruchomości nabywanych przez cudzoziemców na zaspokojenie

jego potrzeb życiowych nie może przekraczać 0,5 ha, a na cele rolnicze nie może

przekroczyć uzasadnionych potrzeb w warunkach miejscowych.

6. Cudzoziemcowi zamierzającemu nabyć nieruchomość może być, na jego wniosek,

wydana promesa, która jest ważna 1 rok.

7. Nabycie nieruchomości przez cudzoziemca wbrew przepisom ustawy jest

nieważne.

8. Przepisów ustawy nie stosuje się do nabycia nieruchomości w drodze

dziedziczenia ustawowego. Jeśli cudzoziemiec nabył wchodzącą w skład spadku

nieruchomość na podstawie testamentu musi w ciągu 2-ch lat od otwarcia spadku

uzyskać zezwolenie MSWiA, w przeciwnym wypadku po upływie 2-ch lat prawo

własności nabędą osoby dziedziczące z ustawy.

9. Nie wymaga zezwolenia nabycie przez cudzoziemca:

a) samodzielnego lokalu mieszkalnego,

b) samodzielnego lokalu użytkowego o przeznaczeniu garażowym, jeżeli jest to

związane z zaspokojeniem potrzeb mieszkaniowych nabywcy lub właściciela

nieruchomości lub samodzielnego lokalu mieszkaniowego,


c) nieruchomości jeżeli zamieszkuje on w Polsce co najmniej 5 lat od udzielenia

mu zezwolenia na osiedlenie się,

d) będącego małżonkiem obywatela polskiego i zamieszkującego w Polsce co

najmniej 2 lata od udzielenia mu zezwolenia na osiedlenie się, nieruchomości,

która w wyniku nabycia będzie stanowić wspólność ustawową małżonków,

e) nieruchomości, jeżeli w dniu nabycia jest uprawniony do dziedziczenia

ustawowego po zbywcy nieruchomości, a zbywca jest jej właścicielem lub

wieczystym użytkownikiem ca najmniej 5 lat,

f) będącego osobą prawną lub spółką na jej cele statutowe nieruchomości

niezabudowanych, których łączna powierzchnia w kraju nie przekracza 0,4 ha

na obszarze miast,

g) nieruchomości jeżeli jest on bankiem i jednocześnie wierzycielem hipotecznym

w trybie przejścia nieruchomości na własność w wyniku bezskutecznej licytacji

w postępowaniu egzekucyjnym.

10. Okres przejściowy, w którym będą obowiązywały zezwolenia na nabycie

nieruchomości rolnych przez cudzoziemców będących obywatelemi Europejskiego

Obszaru Gospodarczego wynosi 12 lat od dnia akcesji Polski do Unii Europejskiej.

Na nabycie drugiego domu okres ten wynosi 5 lat.

11. Europejski Obszar gospodarczy to 27 krajów wchodzących w skład Unii

Europejskiej oraz Norwegia, Szwajcaria, Islandia i Lichtensztajn.

12. Nie jest wymagane zezwolenie w przypadku nabycia nieruchomości przez

cudzoziemców – obywateli państw członkowskich Europejskiego Obszaru

Gospodarczego w przypadku:

a) nabycia nieruchomości rolnych położonych w województwach: dolnośląskim,

kujawsko-pomorskim, lubuskim, opolskim, poznańskim, warmińsko-mazurskim,

wielkopolskim i zachodni-pomorskim – po upływie 7 lat od dnia zawarcia umowy

dzierżawy z datą pewną, jeżeli przez ten okres osobiście prowadzili na tej

nieruchomości działalność rolniczą oraz legalnie zamieszkiwali w Polsce,

b) nabycia nieruchomości rolnych położonych w pozostałych województwach po

upływie 3 lat od dnia zawarcia umowy z data pewną, jeżeli przez ten czas


osobiście prowadzili na tej nieruchomości działalność rolniczą oraz legalnie

zamieszkiwali w Polsce,

c) nabycia drugiego domu, jeżeli nabywca legalnie nieprzerwanie zamieszkuje w

Polsce co najmniej 4 lata,

d) nabycia nieruchomości w celu wykonywania działalności gospodarczej polegającej

na świadczeniu usług turystycznych.

13. Notariusz przesyła Ministrowi Spraw Wewnętrznych i Administracji w terminie 7

dni od daty sporządzenia wypis aktu notarialnego, mocą którego nieruchomość

nabył cudzoziemiec.

14. Dzierżawienie gruntów przez cudzoziemców nie wymaga żadnych zgód.

000-klasyfikacja gruntów, podstawy rolnictwa, gospodarki ... · gleby kwaśne są przeważnie...

Documents