1

ไคเซน Kaizen

เกศรนทร อดมเดช1 ฐรกานต สธนเสาวภาคย1

สกญญา เรองสวรรณ2

บทคดยอ

ไคเซน เปน แนวความคดปรชญาของญปนทน ามาใชในการปรบปรงการท างานใหดขนอยางตอเนองแบบคอยเปนคอยไป โดยเนนการมสวนรวมในการท างานของพนกงานในองคกร เพอรวมกนปรบปรงวธการท างานใหดขนอยางสม าเสมอ การทจะสามารถปรบปรงวธการท างานไดจะตองอาศยเครอ งมอของไคเซนเขามาชวยในการปรบปรง โดยในบทความนจะกลาวถง เครองมอ 5W1H และ ECRS ซงเครองมอนจะชวยในการคนหาปญหาทเกดขนจากวธการท างาน และท าการปรบปรงปญหา เพอลดการท างานในกระบวนการการท างานทไดไมเกดประโยชน

ค ำส ำคญ: ไคเซน, การปรบปรงการท างาน

Abstract

Kaizen is a Japanese philosophical concept that is used to continuously and gradually improve working. It focuses on the involvement of employees in the organization to jointly improve working methods. To be able to improve working methods, it requires Kaizen tools to help with improvement. This article will discuss the tools: 5W 1H and ECRS. These tools will help to find the problems occurred from the working methods and solve the problems to decrease working in the working processes that haven’t benefit. Keywords: Kaizen, Process Improvement

1 สาขาสถต คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน

2 ผชวยศาตราจารย ดร. ภาควชาสถต คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน

2

1. บทน ำ ปจจบนกจกรรมไคเซนเปนทรจกกนอยางเเพรหลายในหลายๆ ประเทศ เนองจากกจกรรมไคเซนเปนกจกรรมทชวยแกไขปญหากระบวนการท างานและเสรมสรางพฒนาบคลากรในองคกรใหมประสทธภาพในการท างานเพมขน จงท าใหองคกรมการพฒนาไปอยางรวดเรว (บวร สตยาวฒพงศ, 2543) จดเรมตนของค าวา “ไคเซน” มาจากค าวา “การปรบปรงอยางตอเนอง” (Continuous Improvement) เปนปรชญาดานการจดการทมพนฐานบนขอเสนอแนะของพนกงาน ซงถกพฒนาขนในสหรฐอเมรกา ในชวงปลายศตวรรษท 19 โดยในตอนนนญปนไดมการใชเครองมออยแลว คอ วงลอคณภาพ (Quality Circles) ดงนนญปนจงน าเอาแนวคดทง 2 อยางรวมเขาไวดวยกน จงถอก าเนดเปน ไคเซน (Kaizen) มาจนถงปจจบน (พรเทพ เหลอทรพยสข, 2551 ) ส าหรบในประเทศไทยมการน ากจกรรมไคเซนมาใชในองคกรตางๆ นานพอสมควร แตสวนมากพบวาไมประสบผลส าเรจตามทตองการ โดยสาเหตหลกมาจากไมไดรบความรวมมอจากคนในองคกรและถกตอตาน เนองจากไมชอบความเปลยนแปลงทมากบไคเซน (สลภส เครอกาญจนา, 2551) ในอกมมหนง เเนวคดนไดรบผลตอบรบจากโรงงานในฐานะเครองมอชวยในการบรหารใหประสบผลส าเรจ สามารถลดความสญเสยทเกดขนได เชน ลดเวลาการท างาน ลดตนทน และท าใหเกดแนวคดสรางสรรคในการปรบปรงวธการคด วธการท างาน ไคเซน (Kaizen) เปนภาษาญปน แปลวา “การปรบปรงอยางตอเนอง” ซงครอบคลมตงแตบคลากรในองคกร ไปจนถงกระบวนการผลต เ พอท า ใหการปฏบต งานมประสทธภาพดขน แตการท า ไคเซนไมใชการเปลยนใหมทงหมด แตเปนการปรบปรงเฉพาะจดทมปญหาเทานน โดยรกษาวธการท างานแบบเดมทมอยแลวใหดยงขน มงเนนการมสวนรวมในกระบวนการท างานตงแตผบรหารระดบสงไปจนถงพนกงานทกคน (บรชย ศรมหาสาคร, 2560) การทจะน าไคเซนเขามาใชในการแกปญหาไดจะตองมเครองมอตางๆ เขามาชวย เชน 5W 1H, ECRS เปนตน เพราะเครองมอเหลานเปนสงทเกอหนนแนวความคดไคเซนใหสมบรณยงขน (บญญต บญญาและสรส ตงไพฑรย, 2551) จากเครองมอทกลาวมานสามารถน าไปใชในโรงงาน เพอท าใหสนคามคณภาพ ลดของเสยทจะเกดขนจากการผลต สงผลใหตนทนลดลง เชน บรษทโตโยตาทน าเอาไคเซนเขามาใชแลวประสบความส าเรจ สวนการน าไคเซนไปใชในองคกร เพอใหพนกงานทกคนมสวนรวมในการท ากจกรรมตางๆ ใหสามารถบรรลเปาหมายรวมกน ตวอยางเชน คลงเครองแตงกาย กรมยทธบรการทหาร กองบญชาการกองทพไทย และบรษท เซนทรล ฟด รเทล จ ากด แผนกบญชคาใชจาย ในบทความนจงตองการน าเสนอ ความหมายของไคเซน เครองมอไคเซน การประยกตใชไคเซน กรณศกษา คลงเครองแตงกาย กรมยทธบรการทหาร กองบญชาการกองทพไทย และบรษท เซนทรล ฟด รเทล จ ากด แผนกบญชคาใชจาย เพอเปนแนวทางใหกบผสนใจไดมความเขาใจเกยวกบไคเซนมากขนและสามารถน าไคเซนไปประยกตใชกบการท างาน ในโรงงาน บรษทหรอแมแตในชวตประจ าวนได

3

2. ไคเซน 2.1 ควำมหมำยของไคเซน มผใหนยามไวหลายทาน ดงน นตยา เงนประเสรฐศร (2541) กลาววา ไคเซน คอ การเปลยนแปลงสงตางๆ เพอใหเกดผลดขน เปนการปรบปรงวธการท างานอยางตอเนองคอยเปนคอยไป โดยเนนการมสวนรวมในการท างานของพนกงานในองคกร เพอรวมกนปรบปรงวธการท างานใหมมาตรฐานทสงขนอยตลอดเวลา ปารดา บณฑรนพท (2555) กลาววา ไคเซน (Kaizen) มาจากค า 2 ค า ค าวา “Kai” แปลวา การเปลยนแปลง (change) และ “Zen” แปลวา ด (good) ซงเมอน ามารวมกน จะหมายถง การเปลยนแปลงเพอใหดขนหรอการปรบปรงใหดขนอยางตอเนองและสม าเสมอ อดเรก เพชรรน และ พทธกาล รชธร (2554) ไดกลาววา การปรบปรงอยางตอเนอง (Kaizen) หมายถง การปรบปรงเลกๆ นอยๆ ทเกดขนจากความพยายามอยางตอเนองคอยเปนคอยไป Paul Knechtges และ Michael Christopher Decker (2014) อธบายวา ไคเซน เปนค าในภาษาญปน ทมความหมายวา “การเปลยนแปลงทด (good change) หรอ การปรบปรง (improvement)” เนนการปรบปรงคณภาพอยางตอเนอง จากความหมายของไคเซนขางตน สรปไดวา ไคเซน (Kaizen) เปนค าศพทภาษาญปน หมายถง การปรบปรงอยางตอเนอง แตไมใชเปลยนแปลงใหมทงหมด แตเปนการปรบปรง เพอใหท างานไดงายขนและสะดวกขน ปรบปรงทละเลกทละนอย โดยมงเนนการมสวนรวมของพนกงานทกคน เพอพฒนากระบวนการท างานทมอยเดมใหดยงขน หวใจส าคญอยทตองมการปรบปรงอยางตอเนองไมมทสนสด (Continuous Improvement) 3. เครองมอไคเซน เครองมอทใชในการปรบปรงการท างานของไคเซนประกอบดวยเครองมอมากมาย เชน กจกรรม 5ส, QCC, TQM, PDCA เปนตน โดยในหวขอนจะยกตวอยางมา 2 เครองมอ ไดแก 5W 1H และ ECRS ซงเครองมอ 5W 1H เปนเครองมอทใชในการคนหาสาเหตของปญหา หลงจากททราบถงปญหาแลวจงใช ECRS เพอคนหาแนวทางการปรบปรงกระบวนการท างานใหดขน ดงน 3.1. 5W 1H 5W 1H หมายถง เครองมอทจะน ามาใชในการคนหาปญหาดวยการถามค าถาม เพอหาสาเหตจากปญหาในกระบวนการท างาน แลวน ามาคนหาแนวทางการปรบปรงใหกระบวนการท างานด ยงขน ซง 5W 1H ประกอบดวย (พนดา หวานเพชร, 2555) ดงน What เปนการตงค าถามเพอใหทราบถงจดประสงคของการท างาน แนวคดทเปนกรอบในการตงค าถามไดแก จะท าอะไร ท าอยางอนไดหรอไม When เปนการตงค าถามเพอใหทราบถงเวลาในการท างานทเหมาะสม แนวคดทเปนกรอบในการตงค าถามไดแก ท าเมอไร ท าไมตองท าตอนนน ท าเวลาอนไดหรอไม

4

Where เปนการตงค าถามเพอใหทราบวาสถานทท างานมความเหมาะสมไหม และเหตใดตองท าตอนนน แนวคดทเปนกรอบในการตงค าถามไดแก ท าทไหน ท าไมตองท าทนน ท าทอนไดหรอไม Who เปนการตงค าถามเพอใหทราบวาบคคลใดทเหมาะสมส าหรบงาน แนวคดทเปนกรอบในการตงค าถามไดแก ใครเปนคนท า ท าไมตองเปนคนนนท า คนอนท าไดหรอไม Why เปนการตงค าถามเพอทบทวนวา ความคดนน ถกตองหรอไม เพอหาสาเหตทตองท า How เปนการตงค าถามเพอใหทราบวาวธการทเหมาะสมกบงาน แนวคดทเปนกรอบในการตงค าถาม ไดแก ท าอยางไร ท าไมตองท าอยางนน ท าวธอนไดหรอไม 3.2 ECRS ECRS เปนเครองมอทจะน ามาใชในการคนหาแนวทางการปรบปรงใหดขน จากการระดมสมองคนหาปญหา โดยการก าจดสวนทไมจ าเปนออก ดวยการรวมหรอเรยงล าดบกระบวนการท างานใหม เพอลดระยะเวลาการท างานลง รวมถงการปรบกระบวนการท าเรยบงาย สะดวกตอการปฏบต เพอลดขอผดพลาดในการปฏบตงานลง ไมเสยเวลาในการแกไขงานหรอสงผลกระทบตอการท างานของงานถดไป โดยหลกการของ ECRS มองคประกอบดงน (พนดา หวานเพชร, 2555) E = Eliminate หมายถง การก าจดกจกรรมทไมจ าเปนออก เปนการตดขนตอนการท างานทไมจ าเปน หรอท าใหลาชา ซ าซอนกนออกไป C = Combine หมายถง การรวมขนตอนการท างานเขาไวดวยกน โดยพจารณาวาจะสามารถรวมขนตอนใดไดบาง เพอใหขนตอนการท างานลดลง R = Rearrange หมายถง การจดล าดบงานใหมใหเหมาะสม S = Simplify หมายถง ปรบปรงวธการท างาน หรอสรางอปกรณชวยใหท างานไดงายขน นอกจากนหลงจากทใชเครองมอ 5W 1H มาวเคราะหหาสาเหตแลว อาจพจารณาน าหลกการของ ECRS มาใช เพอหาแนวทางในการปรบปรงการท างาน ดงภาพท 1

ภำพท 1 เครองมอ 5W 1H เพอคนหา ECRS

5

4. ตวอยำงกำรประยกตใชไคเซน งำนวจยท 1 พนดา หวานเพชร (2555) ไดท าการศกษาการเพมประสทธภาพการท างานโดยใชแนวคดไคเซน กรณศกษา แผนกบญชคาใชจาย ส านกงานใหญ บรษท เซนทรล ฟด รเทล จ ากด ซงเปนบรษทคาปลกสนคาประเภทอปโภคและบรโภค ในชอแบรนด “ทอปส ซปเปอรมารเกต” ทางบรษทมเปาหมายทจะเขาถงลกคามากขนดวยการเปดสาขาใหม ส าหรบปญหาทเกดขน คอ ปรมาณเอกสารทางการบญชทเพมขน เปนผลมาจากการเปดทท าการสาขาใหม 9 สาขา ในเดอนพฤศจกายนและเดอนธนวาคม พ.ศ.2555 ซงพนกงานในแผนกบญชคาใชจายมเพยง 7 คน ท าใหไมเพยงพอตอปรมาณเอกสารทางการบญชทเพมขนตามจ านวนของสาขาทเปดท าการใหมและยงท าใหเกดขอบกพรองในการท างานเกนจ านวน จากปญหาดงกลาวผวจยจงน าหลกการของแนวคดไคเซนมาปรบปรงกระบวนการท างาน เพอหาแนวทางในการปรบปรงทเหมาะสม โดยใชเครองมอเขามาปรบปรงอย 2 เครองมอ ไดแก 5W 1H น ามาใชคนหาปญหาทเกดขนในแตละกระบวนการท างาน และใชเครองมอ ECRS เพอหาแนวทางในการปรบปรง โดยม 4 หลกการไดแก การตดขนตอนการท างานทไมจ าเปนออกไป การรวมขนตอนการท างานเขาดวยกน การจดล าดบใหม และปรบปรงงานใหมใหงายขน ขอมลทผวจยไดท าการเกบรวบรวม ไดแก 1. ขอมลการท างานมาจากรายงานการบนทกขอมลรบสนคาและบรการจากระบบ PO-Oracle โดยรวบรวมขอมลกอนการปรบปรงตงแตเดอนมกราคมถงเดอนพฤศจกายน พ.ศ.2555 และหลงจากปรบปรงเปนขอมลของเดอนธนวาคม พ.ศ.2555 2. ขอมลรายงานผลการปฏบตงานประจ าเดอน ทไดจากหนวยงาน FAST แสดงผลการปฏบตงานและขอบกพรองในการปฏบตงานของแผนกบญชคาใชจาย ส านกงานใหญ ตงแตเดอนมกราคมถงเดอนตลาคม พ.ศ.2555 เพอน ามาหาสาเหตของปญหาทกอใหเกดขอบกพรองในการปฏบตงาน ขนตอนการวเคราะห 1. วเคราะหหาปญหาทเกดขน ผวจยไดท าการเกบขอมล โดยการรวบรวมขอมลจากรายงานการบนทกขอมลรบสนคาและการบรการจากระบบ PO-Oracle และรายงานผลการปฏบตงานประจ าเดอน และน ามาวเคราะห เพอใหทราบถงปญหาทเกดขน ไดดงน - การวเคราะหหาปญหาทเกดขนในแตละกระบวนการท างาน โดยใชเครองมอ 5W 1H เพอหาสาเหตของปญหา โดยใหพนกงานมสวนรวมในการทราบถงปญหา และวเคราะหปญหากระบวนการท างานซงไดผลการวเคราะหดงตารางท 1

6

ตำรำงท 1 ผลการวเคราะหของ 5W 1H

หมำยเหต : Where และ Who หมายถงกระบวนการทเกยวของกบแผนกบญชคาใชจาย ส านกงานใหญ เทานน หมำยเหต : Where และ Who หมายถง กระบวนการทเกยวของกบแผนกบญชคาใชจาย ส านกงานใหญ เทานน 2. เมอคนพบปญหาในแตละกระบวนการท างานแลว จงน าเครองมอ ECRS มาใชหาแนวทางในการปรบปรงการกระบวนการท างาน โดยใหพนกงานรวมกนพจารณาหาแนวทางแกไขกระบวนการท างาน ไดดงตารางท 2

7

ตำรำงท 2 แนวการปรบปรงกระบวนการท างานโดยใช ECRS

8

ตำรำงท 2 แนวการปรบปรงกระบวนการท างานโดยใช ECRS (ตอ)

3. หลงจากใช ECRS หาแนวทางในการปรบปรงแลว น ามาจดท าเปนแผนการปฏบตงานใหกบ พนกงาน แลวท าการเปรยบเทยบผลกอนและหลงการปรบปรงกระบวนการท างาน ไดดงตารางท 3 ดงน ตำรำงท 3 ระยะเวลาในการท างานเปรยบเทยบกอนและหลงการปรบปรง

จะเหนไดวาผลกอนการปรบปรงและหลงการปรบปรงกระบวนการท างาน ระยะเวลาลดลงเกดจาก 4 ขนตอน ซงเกดจากดงน

9

- การตดขนตอนทไมเกดประโยชนในกระบวนการตรวจสอบประเภทภาษซอในระบบกอนท ารบสนคาหรอการบรการ ลดเวลาในการท างานเฉลย 78 วนาท - การจดเรยงเอกสารตามทลกคาตองการตงแตรบเอกสารจากรานคาในขนตอนแรก เปนการรวมขนตอนในการตรวจสอบเอกสารใหถกตอง ท าใหลดเวลาการตรวจสอบขอมลในระบบ PO-Oracle และการจดเรยงเอกสารลงไดรวม 80 นาท โดยรวมทกกระบวนการลดเวลาการท างานเฉลยลงไป 140 วนาท ผลการศกษา พบวาจากการน าแนวคดไคเซนมาใชในการปรบปรงกระบวนการท างาน กรณศกษา แผนกบญชคาใชจาย ส านกงานใหญ บรษท เซนทรล ฟด รเทล จ ากด เปนไปตามวตถประสงค คอ สามารถหาแนวทางการจดการกระบวนการท างานตามแนวคดไคเซนทเหมาะสม และเพมประสทธภาพของกระบวนการท างาน เพอใหพนกงานจ านวน 7 คนทมอย สามารถรองรบงานและจ านวนปรมาณเอกสารทางการบญชทเพมขนจากจ านวนสาขาทจะเปดใหมเพมขน 9 สาขา ในเดอนพฤศจกายนและเดอนธนวาคม พ.ศ.2555 งำนวจยท 2 จารวฒน เนตรนม (2560) ไดท าการศกษาการปรบปรงกระบวนการการบรหารสนคาคงคลง โดยใชทฤษฎไคเซน กรณศกษา คลงเครองแตงกาย กรมยทธบรการทหาร กองบญชาการกองทพไทย ซงผวจยไดท าการศกษาและสงเกตการบรหารสนคาคงคลง แลวพบปญหา คอ ขอมลสนคาคงคลงในระบบไมตรงกบยอดตรวจนบจรง ซงท าใหสนคาสญหายหรอบางรายการเสอมสภาพลง และการด าเนนงานในคลงมขนตอนในการด าเนนการมากเกนไป ท าใหเกดการลาชาและมใบเบกคางจายจ านวนมาก จากปญหาดงกลาวจงไดใชทฤษฎไคเซนมาวเคราะหหาสาเหตของของปญหา โดยใชแผนภาพกางปลา น ามาใชแยกประเดนปญหาและใชเครองมอเขามาปรบปรงคอ ECRS น ามาใชในการปรบปรงปญหา ซงในทนไดท าการปรบปรงอย 2 เรอง ไดแก บญชคมและบญชคลงยอดไมตรงกน และระยะเวลาในการตดจายใบเบกนานเกนไป ขนตอนการวเคราะหขอมล 1. คนหาปญหาทเกดขน โดยท าการเกบขอมลทไดจากการสงเกต การสมภาษณเชงลก และน าขอมลมาวเคราะห เพอใหทราบถงปญหาทเกดขน ซงแบงได 2 ขนตอน ดงน ขนตอนท 1 เปนขนตอนของการเลอกปญหา โดยใชแผนภาพกางปลา เพอหาเหตและผล ซงปญหาทไดไดจากการสมภาษณครงท 1 เปนการสมภาษณแบบ Exploratory Research โดยท าการสมภาษณ ผบรหารคลงสนคา เจาหนาทคลง และผใชบรการ แลวน ามาเขยนสรปปญหาของผทไดใหสมภาษณทง 3 คน ซงจากภาพท 2 จะเหนวาประเดนปญหา คอ สนคาคงคลงไมตรงกบบญชคม และปญหาหลกประกอบดวย 4 ปญหา คอ พนกงาน เครองจกร วตถดบ และกระบวนการท างาน และในปญหาหลกจะมปญหารองและปญหายอย ดงภาพ 2

10

ภำพท 2 แผนภาพกางปลา

ทมำ : จารวฒน เนตรนม (2560)

ขนตอนท 2 น าขอมลทไดจากขนตอนแรกมาจดท าแบบสมภาษณครงท 2 ใชแนวค าถามในการสมภาษณแบบกงโครงสราง โดยท าการสมภาษณผบรหารคลงสนคา เจาหนาทคลง และนกวชาการโลจสตกส เพอเสนอแนวทางการแกไขและแผนการปรบปรง ซงจากปญหาสามารถวเคราะหและจดค าส าคญของผลการสมภาษณครงท 2 ท าใหไดประเดนหลกๆอยทงหมด 6 รายการ ไดแก เพมเจาหนาทในการท างาน น าคอมพวเตอรเขามาชวยท างาน มปายในการแสดงรายการสนคา บญชคลงและบญชคมสอบยอดทกวน เพมความรอบคอบในการท างาน และเรงรดตดจายใบเบก 2. การปรบปรงกระบวนการโดยใช ECRS ปญหาทน ามาใชในการปรบปรงไดแก บญชคลงและบญชคมสอบยอดกนทกวน การตดปายแสดงรายการสนคา และเรงรดตดจายใบเบก ดงภาพท 3

จากภาพจะเหนวา เรงรดตดจายใบเบก จะอยในสวนของตว E หมายถงการตดขนตอนการท างานทไมจ าเปนในกระบวนการออกไป บญชคลงและบญชคมสอบยอดกนทกวน จะอยในสวนของตว C หมายถงการรวมขนตอนการท างานเขาดวยกน และ R หมายถงการจดล าดบงานใหม สวนการตดปายแสดงรายการสนคา จะอยในสวนของตว S หมายถงปรบปรงวธการท างาน ซงชวยใหท างานไดงายขน

ภำพท 3 วงจร ECRS ทมำ : จารวฒน เนตรนม (2560)

11

3. ผวจยไดน าแผนระยะสนมาทดลองปฏบตงาน ในคลงเครองแตงกาย โดยมระยะเวลาในการปฏบตเปนเวลา 1 สปดาห ซงในแผนการปรบปรงผวจยไดท าการปรบปรงโดยมอย 2 เรอง ไดแก บญชคลงและบญชคมสอบยอดกนทกวน และเรงรดตดจายใบเบก มรายละเอยดดงน 3.1 บญชคลงและบญชคมสอบยอดกนทกวน กอนการปรบปรง

หลงการปรบปรง

จากภาพท 4 จะเหนวากอนการปรบปรง ปญหาทบญชคลงพบ คอ เจาหนาทลมลงรายการทตดจายออกไป หรอท าใบเบกสญหาย ท าใหบญชคมไมทราบวารายการในการคลงมการเคลอนไหว หรอมการตดจายออกไปแลว ซงหลงจากปรบปรงแกไขสายงาน โดยการลดขนตอนการท างาน และสอบยอดกนภายในวนเดยวจะท าใหบญชคมและบญชคลงมขอมลสนคาตรงกน และท าใหสามารถลดระยะเวลาในการรอคอยลงได โดยในดานพนกงานจากระยะเวลาในการเดนเอกสารจาก 5 วน ลดลงเหลอ 3 วน และระยะเวลาในการสงคนเอกสารจากบญชคลงมาบญชคมจาก 7 วน ลดลงเหลอ 1 วน 3.2 กำรเรงรดในกำรตดจำยใบเบก กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

ภำพท 4 แสดงบญชคลงและบญชสอบยอดทกวนกอนและหลงการปรบปรง

ภำพท 5 การเรงรดในการตดจายใบเบกกอนและหลงการปรบปรง

12

จากภาพท 5 จะเหนวากอนการปรบปรงเจาหนาทคลงท าการจายสนคาในวนจนทร พธ ศกร ในเวลา

9.00-12.00 น. ซงในวนองคารและศ กร จะเปนการจดรายการสงของเพอแจกจาย โดยใน 1 สปดาหจะท าการ

แจกจายสนคาภายในคลงไดวนละ 3 หนวย จาย 3 วน สรป 3 วน จายได 9 หนวย ผวจยจงไดแกไขโดยการเพมวนแจกจายสนคาในเวลาท างานทกวน ซงถาท าแบบนจะท าใหใน 1 สปดาห ท าการแจกจายสนคาทกวน วนละ 3 หนวย สรป 1 สปดาหจายสนคาไดจ านวน 15 หนวย ผลการศกษา พบวาจากการน าทฤษฎไคเซนเขามาชวยในการปรบปรงกระบวนการท างาน 2 เรอง คอบญชคลงและบญชคมสอบยอดกนทกวน ซงท าโดยการลดขนตอนในการท างานทมอยเดมใหสนลง และสอบยอดกนภายในวนเดยวกน โดยก าหนดเวลาในการน าสงบญชคมภายในเวลา 15.00 น. ของทกวน ซงผลทไดท าใหลดปญหาขอผดพลาดของการลงบนทกของเจาหนาท และระยะเวลาในการสงคนเอกสารจากบญชคลงมาบญชคมจาก 7 วน เหลอ 1 วน สวนเรองการเรงรดในการตดจายใบเบก จะแกไขโดยการเพมวนแจกจายสนคาเปนแจกจายสนคาในเวลาท างานทกวนท าการ คอวนจนทรถงวนศกร โดยผลทไดท าใหสามารถตดจายใบเบกไดเพมขน 6 ใบ จากปกตท าการจายสนคา 3 วนตอสปดาห จายใบเบกได 9 ใบ หลงจากปรบเปนท าการจายสนคา 5 วนตอสปดาห สามารถจายใบเบกได 15 ใบตอสปดาห ซงเพมความพงพอใจใหกบผรบบรการ และเปนการลดการรอคอยจากผรบบรการดวย 4. สรป ไคเซน เปนอกหนงแนวคดทน ามาใชในการบรหารจดการ โดยมเปาหมายทความรวมมอของพนกงานทกคน รวมกนหาแนวทางใหมๆ เพอปรบปรงวธการท างานและสภาพแวดลอมในการท างานใหดขนอยเสมอ หวใจส าคญของไคเซนอยทตองมการปรบปรงอยางตอเนองไมมทสนสด โดยเครองมอทน ามาใชในการปรบปรงของไคเซน ไดแก 5W 1H และ ECRS ซงเครองมอ 5W 1H ใชเพอคนหาสาเหตของปญหาทเกดขนในกระบวนการ และใชเครองมอ ECRS เพอปรบปรงกระบวนการท างาน ดวยการตดขนตอนกระบวนการท างานทไมจ าเปนออก การรวมหรอเรยงล าดบขนตอนการท างานใหม เพอลดระยะเวลาการท างานลง รวมถงเปนปรบกระบวนการท างานใหเรยบงาย สะดวกตอการปฏบตงาน

13

บรรณำนกรม จารวฒน เนตรนม. (2560). การปรบปรงกระบวนการการบรหารสนคาคงคลงโดยใชทฤษฎไคเซน กรณศกษา: คลงเครองแตงกาย กรมยทธบรการทหาร กองบญชาการกองทพไทย . วำรสำรสถำบน วชำกำรปองกนประเทศ, 8(1), 96-110. นตยา เงนประเสรฐศร. (2541). ทฤษฎองคกำร : แนวกำรศกษำเชงบรณำกำร. (พมพครงท 2). กรงเทพฯ : มหาวทยาลยเกษตรศาสตร บญญต บญญา, สรส ตงไพฑรย. (2551). ไคเซน (Kaizen) กำรปรบปรงทละเลกละนอยทไมมทสนสด. คนขอมลเมอวนท 7 กนยายน พ.ศ.2560, จาก http://ballmdr.wordpress.com บวร สตยาวฒพงศ, (2543). คมอปฏบตกำรไคเซน : ตองอยำงนซ ! ถงจะปรบปรงงำนไดจรง . กรงเทพฯ : สมาคมสงเสรมเทคโนโลย (ไทย-ญปน) บรชย ศรมหาสาคร. (2560). KAIZEN การปรบปรงอยางตอเนอง. วำรสำรสถำบนพฒนำคร คณำจำรย และ บคลำกรทำงกำรศกษำ. ปารดา บณฑรนพท. (2555). ไคเซนกบการบรหารทรพยากรมนษย. วำรสำรนกบรหำร, 32(1), 138–143. พนดา หวานเพชร. (2555). กำรเพมประสทธภำพกำรท ำงำนโดยใชแนวคดไคเซน : กรณศกษำ แผนกบญช คำใชจำย. วทยานพนธปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาการจดการวศวกรรมธรกจ, มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคงธญบร. พรเทพ เหลอทรพยสข. (2551). ปรบปรงกำรผลตดวยแนวคดแบบลน Improving production with Lean thinking. กรงเทพฯ : อ.ไอ.สแควร. สยมภ สหตถาพร. (2558). กำรเพมประสทธภำพในกำรขนสงสนคำโดยกำรใชไคเซนของบรษท เอส.ซ.เจ. อำรต จ ำกด. วทยานพนธปรญญาคณะบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาเศรษฐศาสตรบรหารธรกจ, มหาวทยาลยสยาม. สลภส เครอกาญจนา. (2550). เพมประสทธภำพกำรท ำงำนดวยไคเซน (Kaizen). กรงเทพฯ: สมาคมสงเสรมเทคโนโลย (ไทย - ญปน). อดเรก เพชรรน, พทธกาล รชธร. (2554). ปจจยทมผลตอการมสวนรวมในการปรบปรงอยางตอเนอง (ไคเซน) ของพนกงานฝายการผลต บรษท ทซแอล ทอมสน อเลกทรอนกส (ประเทศไทย) จ ากด. วำรสำรศร นครนทรวโรฒวจยและพฒนำ (สำขำมนษยศำสตรและสงคมศำสตร) , 3(5), 185–198. Paul Knechtges, Michael Christopher Decker. (2014). Application of Kaizen Methodology to Foster Departmental Engagement in Quality Improvement. Journal of the American College of Radiology, 11(12), 1126-1130.