อาณาจักรพืช ( plant · pdf fileplant kingdom non - vascular plant ......

[PLANT KINGDOM] พระณฐ จาตรตนทวโชต

อาณาจกรพช (Plant Kingdom)

1. เกณฑทใชจ าแนกสงมชวตมาจดอยในอาณาจกรพชสงมชวตนน ตองม Eukaryotic cell , ม Tissue

มเซลลเปน Multicellular , ม Embryo , เปน Producer , มผนงเซลลทประกอบดวย Cellulose

และมวงชพแบบสลบ (Alternation of regeneration)

Alternation of regeneration (Homospore)

)

Alternation of regeneration (Heterospore)

)

SPOROPYTE (2n) GAMETOPHYTE (n)

Sporophyte (2n)

Mitosis Mitosis

Sporangium (2n)

Sporophyll (2n)

Meiosis สราง Spore

Spore (n)

Germinating

Young gametophyte (n) Mitosis

Gametophyte (n)

Gametangium (n)

Male & female gamete

Fertilization

Zygote (2n)

Embryo (2n)

Sporophyte (2n)

Mitosis Mitosis

Megasporangium (2n)

Megasporophyll (2n)

SPOROPYTE (2n) GAMETOPHYTE (n)

Microsporophyll (2n)

Microsporangium (2n)

Meiosis สราง Spore Megaspore (n)

Microspore (n)

Germinating

Male & Female

young gametophyte (n) Mitosis

Male & Female gametophyte (n) Male & Female gametangium (n)

Male & Female gamete (n)

Zygote (2n)

Embryo (2n)

สราง Gamete

Mitosis

Fertilization


2. ค าศพทพนฐานทควรรเกยวกบวงชพแบบสลบ

2.1 Sporangium (2n) : อบสรางสปอรในมอสเรยกวา Capsule

2.2 Sporophyll (2n) : ใบทท าหนาทสรางสปอรเพราะอดแนนไปดวย Sporangium

2.3 Strobilus (2n) : สวนทอดแนนไปดวย Sporophyll พบใน Lycopodium , Psilotum ,

2.4 Cone (2n) : สวนทอดแนนไปดวย Sporophyll พบใน Gymnosperm

2.5 Sorus (2n) : สวนทอดแนนไปดวย Sporophyll พบใน Fern

2.6 Gametangium (n) : สวนท Mitosis สราง Sex cell ในพชชนต า แบงเปน

2.7 Protonema(n) : Young gametophyte ของ Moss

2.8 Prothallus(n) : Young gametophyte ของ Fern (รปหวใจ)

2.9 Thallus(n) : ระยะ Gametophyte ของ Liverworts , Hornworts

Selagenella

- Archaegonium สราง Female gamete - Antheridium สราง male gamete

Sporangium (2n) Sporophyll (2n) Strobilus (2n) Cone (2n)

Sorus (2n) Gametangium (n) Archaegonium , Antheridium Protonema (n)

Prothallus (n) Thallus (n)


3. แผนผงโครงสรางของอาณาจกรพช

Plant Kingdom

Non - Vascular plant Vascular plant

Hepatophyta Anthocerophyta Bryophyta

-Liverwerts -Moss -Horwerts

Non – Seed plant Seed plant

Pterophyta Lycophyta

Selagenella Lycophyta Isoetes

-หางสงห

-ชองนางคล -สามรอยยอด

-สรอยสกรม -ตนตกแก -กระเทยมน า

(เฟรนกนกนาร)

Equisetum Fern Psilotum

เฟรนบก เฟรนน า

Gymnosperm

Dicote Monocote

Angiosperm Gymnosperm

Coniferophyta : สน 2 – 3 ใบ

Ginkgaphyta : แปะกวย (เหลอชนดเดยวในโลก : Ginkgo biliba )

Gnetophyta : มะเมอย (คลายพชใบเลยงค)

Cycadophyta : ปรง (แยกเพศ)

-หวายทะนอย -หญาถอดปลอง


4. Non – Vascular plants

4.1 Hepatophyta : Liverworts

เรมจาก Gametophore (Gametangium) บน Male thallusและGametophore (Gametangium) บน

female thallus Mitosis สราง Antheridium และ Archeagonium ตามล าดบ โดย Antheridium นนจะสราง

sperm สวน Archeagonium นนจะสรางไขโดย sperm ทสรางมาจาก Antheridium เคลอนทไปหาไขโดย

อาศยน าเปนตวกลางและท าการ Fertilization บน female thallus จากนนกเขาสระยะ Sporophyte โดย จะเกด

Zygote , Embryo ขนมาตามล าดบโดย ระยะ Sporophyte จะอาศยอยบน Gametophyte ตลอดชวต จากนนจะ

เกด Capsule (sporangium) ขนโดย Capsule ภายในจะม sporocyte เปนสวนทจะแบงเซลลแบบ Meiosis

สราง spore ตอไป

Alternation of regeneration of Liverworts

Thallus : ระยะ Gametophyte ของ Liverworts

(เปรยบไดกบ ล าตน ,ใบ , ราก)

อยาสบสนเดดขาดนะ

Thallus : ระยะ Gametophyte ของ Liverwerts ม Chromosome 1 ชด n เดยว

Spore : ระยะ Gametophyte ของ Liverwerts ม Chromosome 1 ชด n เดยว

Antheridium อยบน Male thallus สราง male Gamete (Sperm)

Archeagonium อยบน female thallus สราง female Gamete (Egg)


4.2 Anthocerophyta : hornworts

Thallus ของ Hornworts (ระยะ Gametophyte)

Thallus ของ Hornworts (ระยะ Gametophyte)

และระยะ Sporophyte

(มลกษณะเหมอนเขาจงเรยกวา Horn ซงแปลวา เขา )


Thallus : ระยะ Gametophyte ของ hornwortsม Chromosome 1 ชด n เดยว

Spore : ระยะ Gametophyte ของ hornworts ม Chromosome 1 ชด n เดยว

Antheridium อยบน Male thallus สราง male Gamete (Sperm)

Archeagonium อยบน female thallus สราง female Gamete (Egg)

Sporophyte : Horn (เขา)

Gametophyte : thallus

Life cycle เหมอน Liverworts


4.2 Bryophyta : Moss

เรมจาก Gametophore (Gametangium) บน Male gametophyte และ Gametophore

(Gametangium) บน female gametophyte Mitosis สราง Antheridium และ Archeagonium ตามล าดบ โดย

Antheridium นนจะสราง sperm สวน Archeagonium นนจะสรางไข โดย sperm ทสรางมาจาก Antheridium

เคลอนทไปหาไขโดยอาศยน าเปนตวกลางและท าการ Fertilization บน female gametophyte

(Archeagonium) จากนนกเขาสระยะ Sporophyte โดยจะเกด Zygote , Embryo ขนมาตามล าดบโดย

ระยะ Sporophyte จะอาศยอยบนระยะ Gametophyte ตลอดชวต และพฒนาตอไปจนเจรญเตมทจากนนจง

สราง Capsule (sporangium) ขนโดย Capsule ภายในจะม sporocyte เปนสวนทจะแบงเซลลแบบ Meiosis

สราง spore ตอไป จากนน spore กเจรญไปเปน Protonema (Young gametophyte) เปน Mature gametophyte

Alternation of regeneration of Moss

สวนประกอบของระยะ Sporophyte (2n)

ของ Moss

แสดงสวนทเปน Sporophyte และสวน Gametophyte


Protonema : Young Gametophyte ของ Moss ม Chromosome 1 ชด n เดยว ระยะ Sporophyte : สวนทเปนเสนๆอยบนใบสเขยวๆ Rhizoid : เปนสวนทเปรยบเสมอนราก ประกอบดวย Parenchyma cell และ Moss ยงไมมรากทแทจรง

Alternation of regeneration of Moss


5. Vascular pants

5.1 Non – seed plants

5.1.1 Lycophyta

5.1.1.1 Lycopodium : หางสงห , สรอยสกรม , ชองนางคล , สามรอยยอด

หางสงห สรอยสกรม

ชองนางคล สามรอยยอด

รไวกดนะ

Lycopodium : มสวนทเปน Strobilus ส าหรบสราง Sex cell

Lycopodium : สราง Spore แบบ Homospore Lycopodium : ยงไมมรากทแทจรงยงใช Rhizoid ส าหรบการดดซมน าและแรธาต


5.1.1.2 Selagenella : ตนตกแก (ชอสามญ) = เฟรนกนกนาร (ชอทางกาคา)

5.1.1.3 Isoetes : กระเทยมน า (มอย 1 Species ในโลก)

สวนใบของตนตกแกทตรงปลายใบม Strobilus ขน


Selagenella : มสวนทเปน Strobilus ส าหรบสราง Sex cell Selagenella : สราง Spore แบบ Heterospore

Selagenella : ยงไมมรากทแทจรงยงใช Rhizoid ส าหรบการดดซมน าและแรธาต


Isoetes : ยงไมมรากทแทจรงยงใช Rhizoid ส าหรบการดดซมน าและแรธาต Isoetes : สราง Spore แบบ Heterospore


5.1.2 Pterophyta

5.1.2.1 Psilotum : หวายทะนอย

เรมจาก Gametophore (Gametangium) บน gametophyte Mitosis สราง Antheridium และ

Archeagonium ตามล าดบ โดย Antheridium นนจะสราง sperm สวน Archeagonium นนจะสรางไข

โดย sperm ทสรางมาจาก Antheridium เคลอนทไปหาไขโดยอาศยน าเปนตวกลางและท าการ Fertilization

บน female gametophyte (Archeagonium) จากนนกเขาสระยะ Sporophyte โดย จะเกด Zygote , Embryo

ขนมาตามล าดบและพฒนาตอไปจนเจรญเปนตน Sporophyte ทเจรญเตมทจากนนจงสราง sporangium ขน

โดยsporangium ภายในจะม sporocyte เปนสวนทจะแบงเซลลแบบ Meiosis สราง spore ตอไป จากนน

spore จงเจรญไปเปน Young gametophyte ตอไป


Psilotum : ยงไมม รากทแทจรง ยงใช Rhizoid ส าหรบการดดซมน าและแรธาต Psilotum : เรมม Primative Vascular : Tracheid Psilotum :ไมม Strobilus แตม Sporangium อยระหวาง ใบเกลด Psilotum : สราง Spore แบบ Homospore

Alternation of regeneration of Psilotum

Sporangium of Psilotum

Psilotum


5.1.2.2 Equisetum : หญาถอดปลอง (หญาแสมา = หญาหางมา)

ขนตอนเหมอนของ Psilotum ทกอยาง

Alternation of regeneration of Equisetum


Stroiliของ Equisetum

ล าตนของ Equisetum

Equisetum : ยงไมมรากทแทจรงยงใช Rhizoid ส าหรบการดดซมน าและแรธาต Equisetum : เรมม Primative Vascular : Tracheid Equisetum : ม Strobilus และม Sporangium อยใน Strobilus

Equisetum : สราง Spore แบบ Homospore

Node

Strobili


5.1.2.3 Fern : แบงเปนสองชนดตามการอาศย

เรมจาก Gametophore (Gametangium) บน gametophyte Mitosis สราง Antheridium และ

Archeagonium ตามล าดบโดย Antheridium นนจะสราง sperm สวน Archeagonium นนจะสรางไขซง

ระยะ Gametophyte ของ Fern มลกษณะคลายรปหวใจเรยกวา Prothallus และ sperm ทสรางมาจาก

Antheridium เคลอนทไปหาไขโดยอาศยน าเปนตวกลางและท าการ Fertilization บน gametophyte

(Archeagonium) จากนนกเขาสระยะ Sporophyte โดยจะเกด Zygote , Embryo ขนมา และพฒนาตอไปจน

เจรญเตมทจากนนจงสราง sporangium (ใน Fern เรยกวา Sorus) ขนโดย sporangium ภายในจะม sporocyte

เปนสวนทจะแบงเซลลแบบ Meiosis สราง spore ตอไป จากนน spore จงเจรญไปเปน Prothallus ตอไป

Fern

เฟรนบก : เฟรนใบมะขาม , ขาหลวง , ขาหลวงหลงลาย , กระเชาสดา , เฟรนกานด า , ฯลฯ

เฟรนน า : ผกแวน , แหนแดง , ผกกด , ฯลฯ

Prothallus : ระยะ Gametophyte

ของ Fern (รปหวใจ)


Sorus:ระยะ Sporophyte ของ

Fern ส าหรบสราง Spore


Alternation of regeneration of fern

Sorus : ระยะ Sporophyte ของ Fern

ส าหรบสราง spore (Homospore)

()


Fern : เฟรนน าสราง Spore แบบ Heterospore , เฟรนบกสราง Spore แบบ Homospore

Fern : ระยะ Young gametophyte ของ Fern เรยกวา Prothallus มลกษณะคลายรปหวใจ

Fern : สวนของ Sporangium เรยกวา Sorus


5.2 Seed plants : พชเมลดเปลอย (ไมม Ovary)

5.2.1 Gymnosperm

5.2.1.1 วงชพสลบของ Gymnosperm

Alternation of regeneration of Gymnosperm

เปนวงชพสลบทพบใน Gymnosperm ทกชนดในทนใชวงชพสลบของสนเปนตวแทน Gymnosperm


5.2.1.2 Cycadophyta : ปรง

Strobilus ของ ปรงเรยกวา Cone

Microsporangium Cone Mature Megasporangium Cone

Microsporophyll

ล าตนและใบของตนปรง


Cycadophyta : สราง Spore แบบ Heterospore

Cycadophyta : มการปฏสนธแบบ Single fertilization Cycadophyta : มตวกลางในการ Pollination คอ ลม เทานน

Cycadophyta : แยกเพศเปนปรงเพศผ ปรงเพศเมย (อยกนคนละตนกน) Cycadophyta : มการจดเรยงตวของใบแบบ Pinattely compound leaf


5.2.1.3 Coniferophyta : สน 2 – 3 ใบ

Coniferophyta : สราง Spore แบบ Heterospore

Coniferophyta : มการปฏสนธแบบ Single fertilization

Coniferophyta : มตวกลางในการ Pollination คอ ลม เทานน

ระวงนะ สนทะเล , สนปฏพทธ เปนพชดอก (Anthophyta)


Coniferophyta : Strobilus ของสนเรยกวา Cone

Cone ทมลกษณะแตกตางกนของสนแตละชนด

ตวอยางล าตนและใบของตนสน


5.2.1.4 Gingkophyta : แปะกวย (ปจจบนมเหลอแค 1 Species คอ Gingko biloba)

Gingkophyta : สราง Spore แบบ Heterospore

Gingkophyta : มการ ปฏสนธแบบ Single fertilization Gingkophyta : มตวกลางในการ Pollination คอ ลม เทานน พบ Gingkophyta ทไหนบาง : Smart shot , เตาทง


เมลดและใบของ Ginkgophyta ล าตน , ผลและใบของ Ginkgophyta


5.2.1.5 Gnetophyts : มะเมอย (มลกษณะคลายพชใบเลยงคมากทสด)

Gnetophyts : สราง Spore แบบ Heterospore

Gnetophyts : มการ ปฏสนธแบบ Single fertilization Gnetophyts : มตวกลางในการ Pollination คอ ลม เทานน Gnetophyts : มลกษณะคลายพชใบเลยงคมาก

ทสด)


ล าตนและใบของ Gnetophytas ล าตนและใบของ Gnetophytas

เมลด , ล าตนและใบของ Gnetophytas


5.2.2 Angiosperm : พชมดอกและมเปลอกหมเมลด

5.2.2.1 Anthophyta : พชมดอกแบงออกเปน 2 ชนด

ตารางความแตกตางระหวางพชใบเลยงคและพชใบเลยงเดยว

Anthophyta Dicote Monocote

Cotyledon 2 ใบ 1 ใบ เสนใบ รางแห (Netted) ขนาน (Parallel) Root รากแกว (Tap root) รากฝอย (Fibrous root)

Cambium ม เปนวงขยายดานขาง (Lateral Growth ) ไมม สงขนอยางเดยว (Apical Growth ) จ ำนวนกลบ ทวคณของ 4 , ทวคณของ 5 ทวคณของ 3 Evolution ต ากวาคลาย Gymnosperm สงกวา

Crossection Dicote Monocote

ล าตน (Stem)

ราก (Root)

Anthrophyta

Dicote : มะมวง , หญาละออง , ตนเปด ฯลฯ

Monocote : หญาขน (หญาหมอนอย) , มะพราว , วานพลบพลง ฯลฯ


5.2.2.2 วงชพแบบสลบของพชดอก (Alternation of regeneration of flowering plant)

Male gametophyte เรมจาก Microspore spore mother cell (2n) ใน Anther แบงตวแบบ Meiosis

สราง Microspore (n) จากนนกแบงตวแบบ Mitosis อก 1 ครงได 1 Cell 2 Nucleus (Generative nucleus ,

Tube nucleus) ซงน ามาเกบไวใน Anther เตรยมพรอมทจะ Pollination

female gametophyte เรมจาก Megaspore spore mother cell (2n) ใน Ovary แบงตวแบบ Meiosis

สราง Megaspore (n) 4 Cell แตเอาทสมบรณทสดมา 1 Cell แลวแบงตวแบบ Mitosis 3 ครงได 7 Cell 8

Nucleus เรยกวา Embryo sac (ประกอบดวย Antipodal cell (3 Cell) , Polar Nuclei (1 Cell 2 Nucleus) ,

Synergids (2 Cell) , Egg (1 Cell) ) เตรยมพรอม Fertilization จาก Pollen grain

Pollination เรมจาก Pollen grain จาก Anther ถกปลอยออกมาตกบรเวณ Stigma แลว Tube nucleus

แบงตวสรางหลอดมาทร Micropyle ของ Embryo sac แลวจากนน Generative nucleus แบงตวแบบ Mitosis

สราง Sperm nucleus 2 Cell โดย Sperm 1 เขาผสมกบ Egg กลายเปน Embryo (2n) สวน Sperm 2 เขาผสม

กบ Polar nucleus กลายเปน Endosperm (3n) จากนนจงกลายเปน Seed และเกด Germinating Seed และ

กลายเปนMature flower on sporophyte plant แลวเรมตน Life cycle ใหม

Anthophyta : สราง Spore แบบ Heterospore (Megaspore , Microspore)

อาณาจักรพืช ( plant · pdf fileplant kingdom non - vascular plant ......

Documents