4/5/2014 Η Βι βλι οθήκη της Αλεξάνδρει ας - Oikade

http://www.oikade.gr/Children/Art/museums-of-the-world/vivliothiki-tis-alexandreias/ 1/1

Η Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας

Μουσείο Μετροπόλιταν Ν.Υόρκης Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας

Όροι Πρόσβασης και Χρήσης της Ιστοσελίδας Οίκαδε Copyright 2012 Τράπεζα Κύπρου

Η Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου δεσπόζει στις ακτές της βορειοδυτικής Αφρικής και αποτελείένα από τα σπουδαιότερα εµπορικά λιµάνια της Ανατολικής Μεσογείου. Ιδρύθηκε το 332π.Χ. από το Μέγα Αλέξανδρο, ενώ σύντοµα συγκέντρωσε τεράστιο εµπορικό και πνευµατικόπλούτο, ώστε δικαίως την αποκαλούσαν «Μαργαριτάρι της Μεσογείου». Δεν είναι τυχαίο ότιστην είσοδο του λιµανιού της δέσποζε ένα από τα επτά θαύµατα της αρχαιότητας, οπερίφηµος «Φάρος της Αλεξανδρείας».

Σήµερα όµως, όταν αναφερόµαστε σ’ αυτήν, αυτόµατα στο νου µας έρχεται η εικόνα για τηΒιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας, που ήταν το πρώτο Πανεπιστήµιο του κόσµου, ή αλλιώς τοσπουδαιότερο πνευµατικό οικοδόµηµα το οποίο παραµένει µέχρι και σήµερα παγκόσµιοσύµβολο του πολιτισµού και της γνώσης.

Σύµφωνα µε τα αρχαιολογικά ευρήµατα, κάθε συνοικία της Αλεξάνδρειας διέθετε τη δική τηςβιβλιοθήκη, που αρχιτεκτονικά έµοιαζε µε την κεντρική η οποία χτίστηκε το 300 π.χ. στοΣεράπειο Λόφο από τον Πτολεµαίο τον Α’ διάδοχο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, στονπερίβολο του Αθηναϊκού Μουσείου. Γοητευµένος από τον Αριστοτέλη ο Πτολεµαίος,αποφάσισε να αναθέσει την ανέγερση ενός λαµπρού πνευµατικού κέντρου µέσα στο χώροτων ανακτόρων, στον Αθηναίο πολιτικό και ρήτορα Δηµήτριο Φαληρέα, µε σκοπό κατ’ αρχήννα στεγάσει την προσωπική του συλλογή µε τόµους και περγαµηνές, ενώ στη συνέχεια ναεµπλουτιστεί µε νέα λογοτεχνικά και επιστηµονικά συγγράµµατα.

Μέσα στις αίθουσες της Βιβλιοθήκης φιλοξενήθηκαν επιστήµονες, λογοτέχνες και άνθρωποι των τεχνών, µεταξύ των οποίων θα ξεχωρίσουµε το µαθηµατικόΕυκλείδη, τον αστρονόµο Αρίσταρχο, το γεωγράφο Ερατοσθένη και τον ποιητή Θεόκριτο. Για να διευκολυνθεί το έργο τους, η Βιβλιοθήκη διέθετε εργαστήριακάθε ειδικότητας, ένα αστεροσκοπείο, βοτανολογικές εκτάσεις και ζωολογικό κήπο µε σπάνια ζώα και πουλιά που είχαν µεταφερθεί από ολόκληρο τον τότεγνωστό κόσµο.

Όσο για τη βιβλιοθήκη, αρχικά είχε περί τους 200.000 τόµους, ενώ µέχρι το 230 π.χ., επί βασιλείας του Πτολεµαίου του Γ’ του Ευεργέτη, είχε ξεπεράσει και τους700.000 τόµους. Μέσα στους κόλπους της συγκεντρώθηκε ολόκληρη η ελληνική γνώση, η οποία αποκαλυπτόταν στους επισκέπτες µέσα από αναρίθµητα ράφιακαι διαδρόµους, οι οποίοι εκτείνονταν σε διαφορετικούς ορόφους.

Η κα τα στρ οφή τη ς Β ιβ λιοθ ή κη ς Δυστυχώς όµως, το 48 π.χ. κατά την εποχή δηλαδή της βασιλείας του Ιούλιου Καίσαρα και της Κλεοπάτρας που ήταν οι τελευταίοι των Πτολεµαίων, η Βιβλιοθήκητης Αλεξάνδρειας κάηκε ολοσχερώς, δίχως να διασωθεί ούτε ένας πάπυρος. Από τότε, έγιναν επανειληµµένες προσπάθειες για την αναστήλωσή της, µεπρωτοβουλίες της Κλεοπάτρας. Το νέο πολιτιστικό κέντρο χτίστηκε στο λόφο Ρακώτι και διέθετε µεγαλοπρεπείς τοιχογραφίες και δωµάτια µε περίτεχνο σχεδιασµόγια την τοποθέτηση των καινούριων βιβλίων. Δυστυχώς όµως, παράλληλα µε την εδραίωση του Χριστιανισµού, η κλασσική λογοτεχνία και η επιστηµονική γνώσηέχασε την σπουδαιότητά της, µε αποκορύφωµα το 391 µ.Χ., επί εποχής του πατριάρχη Θεόφιλου Αλεξανδρείας, οπότε καταστράφηκε και η νέα Βιβλιοθήκη,οριστικά πλέον αυτή τη φορά.

Η Νέ α σύγχρ ον η Β ιβ λιοθ ή κη τη ς Α λε ξά ν δρ ε ια ς Σήµερα, 1.600 χρόνια αργότερα η UNESCO, σε συνεργασία µε επιφανείς επιστήµονες και ερευνητές από όλο τον κόσµο κατόρθωσε να φτιάξει το νέο πρόσωποτου πνευµατικού αυτού πνεύµονα, και µάλιστα στον ίδιο εκείνο ιστορικό χώρο, µε σκοπό να στεγαστεί κάθε γραπτή µαρτυρία σχετικά µε την ιστορία του ανθρώπουπάνω στη Γη.

Εδώ θα συναντήσουµε πλέον αµέτρητα αρχαία χειρόγραφα, σπάνιους γεωγραφικούς χάρτες και κάθε λογής βιβλία που ξεπερνούν τους οκτώ εκατοµµύρια τόµους.Το υλικό που συγκεντρώνεται έχει εµπλουτιστεί µε υπερσύγχρονα συστήµατα πληροφορικής και οπτικοακουστικού εξοπλισµού, εξελιγµένα µικροσκόπια, αλλά καιπλήθος από άλλα όργανα που θα βοηθήσουν στη δηµιουργία της πιο ολοκληρωµένης τράπεζας πληροφοριών του κόσµου. Πρόκειται για µια συλλογή πουανανεώνεται συνεχώς, έτσι ώστε να αποτελέσει και πάλι το νέο σύµβολο της ανθρώπινης σκέψης, κάτι σαν το σύγχρονο φωτεινό Φάρο της Αλεξανδρείας.

Η νέα Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας στεγάζεται σε ένα επιβλητικό χώρο µοντέρνας αρχιτεκτονικής στην περιοχή Σίλσιλα, δηλαδή επάνω στα ερείπια του αρχαίουοικοδοµήµατος, γεµάτο µε σύµβολα τα οποία συνδέουν αρµονικά το παρελθόν µε το παρόν αλλά και το µέλλον έτσι όπως διαµορφώνεται από το σύγχρονοπολιτισµό µας. Το κτίριο έχει το σχήµα ενός ηλιακού δίσκου, ο οποίος από τη µια πλευρά στρέφεται προς τη Μεσόγειο κι από την άλλη υψώνεται προς τον ουρανό.Όσο για την οροφή, έχει το σχήµα ενός µικροτσίπ, τονίζοντας τον προσανατολισµό προς το µέλλον. Όπως εξηγεί και ο διευθυντής του οργανισµού, κος ΜοχσένΖαχράν: «ο δίσκος συµβολίζει τον Ήλιο, το Θεό Ρα ο οποίος γεννιέται, πεθαίνει και ξαναγεννιέται, διαγράφοντας ένα αέναο κύκλο, έτσι όπως διαγράφεται και οΑλεξανδρινός Πολιτισµός, διαµέσου των αιώνων».

Το κείµενο είναι της δηµοσιογράφου Έλενας Ρέντα