ΗΕπιτροπή Κατεχόμενων Δήμων και ηΕπιτροπή Κατεχόμενων Κοινοτήτωνπραγματοποίησαν εκδήλωση για κα-ταδίκη της ανακήρυξης του ψευδο-

κράτους και της συνεχιζόμενης για 44 χρό-νια κατοχής της Κύπρου από τα τούρκικαστρατεύματα.

Η εκδήλωση έγινε την Δευτέρα, 19 Νοεμβρί-ου 2018, στο κινηματοθέατρο «ΠΑΛΛΑΣ»με τη συμμετοχή επισήμων και πλήθους κό-σμου.

Κύριος ομιλητής ήταν ο Έντιμος ΥπουργόςΕσωτερικών κ. Κωνσταντίνος Πετρίδης, ενώη όλη εκδήλωση τελούσε υπό την αιγίδα τουΕξοχοτάτου Προέδρου της Κυπριακής Δη-μοκρατίας κ. Νίκου Αναστασιάδη. Χαιρετι-σμούς απηύθυναν εκ μέρους της ΕπιτροπήςΚατεχόμενων Δήμων ο Α’ Αντιπρόεδρος τηςΕπιτροπής Δρ. Πέτρος Καρεκλάς και εκ μέ-ρους της Επιτροπής Κατεχόμενων Κοινοτή-των ο Πρόεδρός της κ. Λευτέρης Αντωνίου.

Ο Υπουργός Εσωτερικών τόνισε με έμφασητην αντοχή του προσφυγικού κόσμου που

για 44 χρόνια υποφέρει από τα δεινά της κα-τοχής, και την αγωνιστικότητά του να απαλ-λαγεί από το βαρύ φορτίο που επέφερε ητουρκική εισβολή το 1974. Ταυτόχροναέστειλε το μήνυμα ότι ως Κυβέρνηση της Κυ-πριακής Δημοκρατίας θα συνεχίσει να αγω-νίζεται μαζί με τον προσφυγικό κόσμο, μέ-χρις ότου επιτευχθεί μια δίκαιη και βιώσιμηλύση, κατηγορώντας την Τουρκία ως τον κύ-

ριο υπεύθυνο της συνεχιζόμενης σημερινήςαπαράδεκτης κατάστασης. Το καλλιτεχνικόπρόγραμμα της εκδήλωσης έκλεισε με τηνάψογη συμμετοχή της Χορωδίας «Η Φωνήτης Κερύνειας» αποσπώντας τα χειροκροτή-ματα και τα συγχαρητήρια των παρευρισκο-μένων. Χορηγός επικοινωνίας της εκδήλω-σης ήταν το Ραδιοφωνικό Ίδρυμα Κύπρου.

ΔΗΜΟΣΛΑΠΗΘΟΥ τα νέα της Λαπήθου

ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΛΑΠΗΘΟΥ • ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ 51 • ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2018 • ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ

Ο Δήμαρχος Λαπήθου κ. Νεοπτόλεμος Κότσαπας, τα Μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου Λαπήθουκαι το Προσωπικό του Δήμου, μαζί με τους Προέδρους και τα Μέλη των Οργανωμένων Συνόλωντης Κωμόπολής μας, σας εύχονται Καλές Γιορτές και Ευτυχισμένο τον Καινούργιο Χρόνο 2019.Εύχονται επίσης Υγεία, Ευτυχία, Ειρήνη και Λευτεριά στην Κύπρο μας.

ISSN

: 145

0 - 2

828

ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΚΑΤΑΔΙΚΗΣ ΤΗΣ ΑΝΑΚΗΡΥΞΗΣ ΤΟΥ ΨΕΥΔΟΚΡΑΤΟΥΣ

2 τα νέα της Λαπήθου

Έφυγαν μακριά μας…

Ε Γ Ι Ν Α Ν Ε Ι Σ Φ Ο Ρ Ε Σστο Ταμείο Κοινωνικής Πρόνοιας Λαπήθου

Ανδρέας Αλλαμένος στη μνήμη των γονέων του Χριστόδουλου και Σταυρούλας καιγια τα αποθανόντα αδέλφια του. €300Νίκη Νικολάου, απόδημος κάτοικος Ελλάδος. Στη μνήμη του πατέρα της ΓεωργίουΝικολάου και του θείου της Χαράλαμπου Χαραλάμπους €100Ιωάννης Διαουρή, στη μνήμη των γονέων του Αριστόδημου και Αναστασίας €100Ειρήνη Διαουρή, στη μνήμη του συζύγου της Παναγιώτη Παντελή €50Χαράλαμπος Καρατζιάς, στη μνήμη του πατέρα του Απόστολου Καρατζιά €50Νίκος και Βασιλική Καλαμαρά, στη μνήμη Αίγλης Μαντίδου Φιλιππίδου €40Γιώργος και Γαβριέλλα Χ’Ττοφή. Απόδημοι κάτοικοι Αυστραλίας €20

Ο Δήμαρχος, τα Μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου και τα Μέλη της ΕπιτροπήςΚοινωνικής Πρόνοιας Λαπήθου τους ευχαριστούν θερμά.

ΟΔήμος Λαπήθου, μέσα στα πλαίσια της λιτότηταςκαι των οικονομικών του δυνατοτήτων, υπόσχε-ται να προσφέρει στους Δημότες του όσες εκδη-

λώσεις μπορεί και μάλιστα αναβαθμισμένες, όπως:

• Κόψιμο Βασιλόπιτας και Παιδική ΧριστουγεννιάτικηΕκδήλωση

• Παρουσίαση βιβλίων Λαπηθιωτών Συγγραφέων • Πανδημοτικές Συγκεντρώσεις Λαπηθιωτών • Μνημόσυνο Ευφροσύνης Προεστού • Βράβευση άριστων αποφοίτων μαθητών Λυκείου• Εκδήλωση για τα παιδιά της Λαπήθου • Συνάντηση με τα Οργανωμένα Σύνολα της Λαπήθου • Εκδήλωση «Μνήμες Κατεχομένων»

(Ένωση Κατεχόμενων Δήμων)• Εκδηλώσεις Μνήμης, Τιμής και Αγώνα (Επαρχιακή)• Συνεστίαση ή Χοροεσπερίδα (Σωματείο «Η ΛΑΠΗΘΟΣ»)• Επίσκεψη στο υιοθετημένο Φυλάκιο «Αφύσαλλος»• Συνέδριο - Διαλέξεις - Παρουσιάσεις με επίκαιρα και

άλλα ενδιαφέροντα θέματα• Εκδρομή Συνταξιούχων Λαπηθιωτών• Δραστηριότητες Συμβουλίου Νεολαίας Δήμου

Λαπήθου (διάφορες)

Σημ: Κάποιες από τις εκδηλώσεις γίνονται από κοινού ή σεσυνεργασία με τα Οργανωμένα Σύνολα της Λαπήθου.

ΓΕΝΙΚΟΤΕΡΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

• Έκδοση εφημερίδας «Τα Νέα της Λαπήθου»• Συμπλήρωση του Μητρώου Λαπηθιωτών• Συντήρηση και βελτίωση της Ιστοσελίδας του Δήμου• Εκδόσεις για τη Λάπηθο • Συλλογή στοιχείων της πολιτιστικής μας κληρονομιάς

για το Αρχείο του Δήμου• Εμπλουτισμός του Μουσείου του Δήμου με εκθέματα

Λαϊκής Τέχνης της Λαπήθου

Ετήσιο Πλάνο ΔραστηριοτήτωνΔήμου Λαπήθου για το 2019

Ε Φ Η Μ Ε Ρ Ι Δ Α Τ Ο Υ Δ Η Μ Ο Υ Λ Α Π Η Θ Ο Υ

τα νέα της Λαπήθου

ΠΡΟΣΩΡΙΝΑ ΓΡΑΦΕΙΑ:Προδρόμου 36, 2063 Στρόβολος, Λευκωσία - Κύπρος

ΤΗΛΕΦΩΝΟ: 22427733, ΦΑΞ: 22427731

E-mail: demos@lapithos.org.cywww.lapithos.org.cy

ΔΙΟΡΘΩΣΗ ΚΕΙΜΕΝΩΝ: Μάρω Φυττή

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ, ΣΕΛΙΔΩΣΗ & ΕΚΤΥΠΩΣΗ:Τυπογραφείο Theopress Ltd

ΕΠΙΒΛΕΨΗ ΕΚΔΟΣΗΣ:Επιτροπή Τύπου και Εκδόσεων Δήμου Λαπήθου

Ο Δήμαρχος και το Δημοτικό Συμβούλιοευχαριστούν θερμά όλους τους χορηγούς

για την οικονομική στήριξη της εφημερίδας.

ΔΗΜΟΣΛΑΠΗΘΟΥ

Με τη στήριξη των Πολιτιστικών Υπηρεσιών

του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού

Στη διάρκεια της περιόδου Αυγούστου 2018 - Δεκεμβρίου 2018,έφυγαν από τη ζωή με τον πόθο της επιστροφής ανεκπλήρωτοκαι ετάφησαν μακριά από τη γενέτειρά τους Λάπηθο, οι κάτωθι:

23.08.2018 Πάρης Θρούμπος (98 ετών). Στη μνήμη του έγιναν εισφορές στοΤαμείο Κοινωνικής Πρόνοιας Λαπήθου ύψους €535.

26.08.2018 Ελένη Ανδρέα Κάρμιου (88 ετών), κάτοικος Καϊμακλίου.

31.08.2018 Μαρία Σωτηρίου Παπαπαύλου (61 ετών). Βαβυλάς.

05.09.2018 Αίγλη Μαντίδου (84 ετών).

08.09.2018 Μαρούλλα Αλλαμένου Τσουλούπα (81 ετών).Στη μνήμη της έγιναν εισφορές στο Ταμείο Κοινωνικής ΠρόνοιαςΛαπήθου ύψους €2610.

15.09.2018 Ανδριανή Ηλία Παπαπαύλου (85 ετών). Στη μνήμη της έγινανεισφορές στο Ταμείο Κοινωνικής Πρόνοιας Λαπήθου ύψους €970.

15.09.2018 Σταυρούλα Μιχ. Χρυσάνθου Καράπουπα, το γένος Μαγγανή (80 ετών).

26.10.2018 Παύλος Μιτέλλα (88 ετών).

29.10.2018 Χαράλαμπος Χαραλάμπους Βλαμπή (78 ετών). Στη μνήμη του έγινανεισφορές στο Ταμείο Κοινωνικής Πρόνοιας Λαπήθου ύψους €830.

30.10.2018 Γιανούλλα Τσίκκου Σοφοκλέους Χ’Πολυχρονίου (82 ετών).Απόδημος κάτοικος Αυστραλίας.

08.12.2018 Ισμήνη Σιακαλλή (93 ετών).

08.12.2018 Χρυσταλλένη Θεοκλέους (58 ετών). Στη μνήμη της έγιναν εισφορέςστο Ταμείο Κοινωνικής Πρόνοιας Λαπήθου ύψους €2670

Ο Δήμαρχος και τα Μέλη του Συμβουλίου του Δήμου Λαπήθου εκφράζουν εκ βάθουςκαρδίας τα ειλικρινή τους συλλυπητήρια στις οικογένειες των αποθανόντων.Ας είναι ελαφρύ το χώμα που τους σκεπάζει και αιώνια η μνήμη τους.

3τα νέα της Λαπήθου

ΕΚΔΡΟΜΗ ΛΑΠΗΘΙΩΤΩΝ ΗΛΙΚΙΑΣΠΕΡΑΝ ΤΩΝ 60 ΧΡΟΝΩΝ

ΟΔήμος Λαπήθου και το Προ-σφυγικό Σωματείο «Η ΛΑΠΗ-ΘΟΣ» πραγματοποίησαν γιαάλλη μια χρονιά την ετήσια κα-

θιερωμένη εκδρομή των Λαπηθιωτών,ηλικίας πέραν των 60 χρόνων. Όπωςσυνηθίζεται κάθε χρόνο, έτσι και φέτοςη εν λόγω εκδήλωση ήταν προσκυνημα-τική και είχε προορισμό την Ιερά καιΣταυροπηγιακή Μονή της Παναγίας τουΚύκκου.

Η εκδρομή πραγματοποιήθηκε στις 24Σεπτεμβρίου 2018, ημέρα Κυριακή.

Δικαιούχοι Λαπηθιώτες εκδρομείς, προ-ερχόμενοι από όλες τις περιοχές τηςελεύθερης Κύπρου, όπου διαμένουνπροσωρινά, συναντήθηκαν στο χώροτου Μοναστηριού για προσκύνημα καιστη συνέχεια μετέβηκαν στην ΚοινότηταΠροδρόμου για το καθιερωμένο γεύμασε γνωστό εστιατόριο της περιοχής. Στησυνάντηση παρευρέθηκαν γύρω στα300 άτομα, τα οποία πέρασαν μαζί ευ-χάριστα για αρκετές ώρες, αναπολώνταςτα παλιά και τις όμορφες, καλές και ευ-τυχισμένες εποχές, πριν από τη βάρβαρητουρκική εισβολή του 1974, στην αγα-πημένη μας Λάπηθο.

Στη συνέχεια οι εκδρομείς αναχώρησανπρος τους χώρους διαμονής τους, εκ-φράζοντας την ευχή και την ελπίδα αυ-τή να είναι η τελευταία συνάντηση στηνπροσφυγιά. Ταυτόχρονα ευχήθηκαναπό του χρόνου τέτοια προσκυνήματανα πραγματοποιηθούν υπό καθεστώςπλήρους ελευθερίας και στα κατεχόμενασήμερα εδάφη μας, στους κατεστραμμέ-νους ναούς μας και στα βεβηλωμένα μο-ναστήρια μας.

Για άλλη μια φορά οι διοργανωτές, τό-σο ο Δήμος, όσο και το Σωματείο, κα-τάφεραν να προσφέρουν δωρεάν τηνεκδρομή στους δικαιούχους, επωμιζό-μενοι το οικονομικό κόστος, παρά τησυνεχιζόμενη οικονομική κρίση.

τα νέα της Λαπήθου4

Οι τεχνίτες του ξύλου κατά την περίοδοτης προβιομηχανικής περιόδου είχανσημαντικό ρόλο να παίξουν, εξίσουμεγάλο με εκείνο των κωμοδρόμων

και των οικοδόμων, κυρίως όσον αφοράτην ανέγερση κάποιας οικοδομής. Είτε αυτήήταν απλή κατοικία είτε μεγάλο αρχοντικό ήσχολείο και εκκλησία, ο ξυλοτεχνίτης τηνπαλιά εποχή αναλάμβανε σημαντικό μερίδιοέργου και αρκετή εργασία να διεκπεραιώσει.

Οι ξυλοτεχνίτες έκαναν εργαλεία από ξύλο ήξύλινες χειρολαβές εργαλείων και αναλάμβα-ναν την υποδομή της κατασκευής, καθώς καιτην εγκατάσταση των ξύλινων μερών τηςανεγειρόμενης οικοδομής (πόρτες, παράθυ-ρα, στέγες, ξύλινα μπαλκόνια κλπ). Κατα-σκεύαζαν επίσης την αναγκαία χρησιμοποι-ούμενη επίπλωση. Στην περίπτωση ανέγερ-σης εκκλησίας το έργο ολοκλήρωνε ο ξυλο-γλύπτης, με το τέμπλο για τις άγιες εικόνες,την Αγία Τράπεζα, τον επισκοπικό θρόνο,σκάμνους και τα καθίσματα.

Οι ξυλοτεχνίτες ανάλογα με την ειδικότητάτους διαχωρίζονταν σε πελεκάνους, ταλια-δώρους (ξυλογλύπτες), ξυλάδες και υλοτό-μους, αλετράρηδες, δουκανάρηδες, σκαφά-ρηδες, αμαξάρηδες, κατασκευαστές αλακα-τιών και επιπλοποιούς.

Παρ’ όλο που η τέχνη του παραδοσιακού ξυ-λογλύπτη της Λαπήθου είναι αυτή που θα μαςαπασχολήσει περισσότερο, εντούτοις και οιάλλες ειδικότητες είχαν αναπτυχθεί παράλ-ληλα και καταγράφουν στο κεφάλαιο «Λαϊ-κές Τέχνες της Λαπήθου» εξίσου σημαντικέςεπιτυχίες.

Ο καρεκλάς ήταν ο τεχνίτης που κυριαρχού-σε σ’ όλες τις γειτονιές της Λαπήθου και κα-τασκεύαζε τις παραδοσιακές κυπριακές τό-νενες καρέκλες (τσαέρες), τις οποίες συναν-τούμε ακόμη και σήμερα σε ορισμένα παρα-δοσιακά σπίτια και καφενεία, κυρίως σε χω-ριά της υπαίθρου. Η τσαέρα (ξύλινη καρέ-κλα) ήταν το βασικότερο έπιπλο που χρησι-μοποιούσαν σε κάθε νοικοκυριό όλοι, μι-κροί και μεγάλοι, άρχοντες και φτωχοί. Οικαρεκλάδες-τσαεράδες της Λαπήθου ήτανάριστοι τεχνίτες και οι καρέκλες τους όμορ-φες, σταθερές και ανθεκτικές και πάνω απ’όλα αναπαυτικές και ξεκούραστες, με μεγάληδιάρκεια ζωής. Ήσαν κατασκευασμένες κυ-ρίως από εγχώρια ξύλα άριστης ποιότητας,όπως τη συκαμιά, τη μαυρομάτα και την κα-ρυδιά. Ακόμα και αυτό το ξύλο της λεμονιάςπου αφθονούσε στην περιοχή ήταν σκληρόκαι ανθεκτικό.

Οι κατηγορίες των ξύλων που αναφέραμεγια την κατασκευή των καρεκλών ήταν ταυ-τόχρονα και περιζήτητα είδη ξύλων για τηνκατασκευή των βαρκών και των μικρών καϊ-κιών. Όταν η καρίνα και το ξύλο της πρύ-μνης είναι ενσωματωμένα με ξύλο από τονίδιο κορμό, η κατασκευή της βάρκας θεω-ρείται ανώτερης ποιότητος, σταθερή και γε-ροδεμένη.

Ο ξυλογλύπτης ήταν ο τεχνίτης με την ειδι-κότητα του σκαλιστή του ξύλου, ονομαζό-ταν δε και ταλιαδώρος. Διακοσμούσε σκα-λίζοντας το ξύλο για ερμάρια, σεντούτζια(κασέλες), καθρέφτες, μπαούλα, πόρτες καιπαράθυρα, τραπέζια και σουβάντζες. Όσοιασχολούνταν με εκκλησίες και μοναστήριασκάλιζαν την επίπλωση του Ναού με αποκο-ρύφωμα το τέμπλο για τις αγίες εικόνες,αγίες μορφές και σχέδια. Ορισμένα απλάσκαλίσματα πάνω σε διάφορες κατασκευέςμπορούσαν να κατασκευαστούν και από κά-ποιους πελεκάνους-επιπλοποιούς. Εκείναόμως τα αριστουργήματα της ξυλογλυπτικήςτέχνης που βλέπουμε και θαυμάζουμε σεμουσεία, ιδιωτικές και κρατικές συλλογές καισε περίλαμπρους Ναούς της Χριστιανοσύνηςείναι όλα δημιουργήματα ταλαντούχων τα-λιαδώρων. Στην περίπτωση των εκκλησιών,λόγω του μεγέθους του έργου, δούλευανσυνεργεία με επικεφαλής τον πρωτομάστο-ρα, ενώ σε μικρότερες κατασκευές ο μάστο-

ρας δούλευε συνήθως μόνος του ή με έναέως δύο βοηθούς, τα «τσιράκια» όπως τουςαποκαλούσαν την παλιά εποχή.

Το ξύλο που χρησιμοποιούσαν οι ταλιαδώ-ροι για την κατασκευή των τέμπλων των εκ-κλησιών ήταν κυρίως της καρυδιάς, ενώ γιατα μπαούλα συνηθιζόταν το ξύλο από κυπα-ρίσσι ή πεύκο. Οι ταλιαδώροι ήταν πάντοτεπροσεκτικοί και επιλεκτικοί στη διαλογή καιτην αποξήρανση των ξύλων που θα χρησι-μοποιούσαν. Ακόμα επέλεγαν και την ημέρατης υλοτόμησης του δέντρου, σύμφωνα μετον κύκλο του φεγγαριού για να πετύχουντο ξύλο «στα καλύτερα νερά του». Επέλεγανη κοπή του δέντρου να γίνεται στην «καλο-φεγγιά» του φεγγαριού, όπως αποκαλούσαντην ολοκλήρωση του κύκλου του φεγγαριού(πανσέληνο).

Η τέχνη του επιπλοποιού-σκαλιστή στην Ευ-ρώπη ήταν πολύ διαδεδομένη από τα χρόνιατης Αναγέννησης και έγινε περιζήτητη ιδιαίτε-ρα στα σαλόνια των κοσμικών αρχόντων.Στην Κύπρο ο ταλιαδώρος, στους περασμέ-νους ένα με δύο αιώνες, ήταν αυτός που έγρα-ψε ιστορία και άφησε πίσω του έργα πραγμα-τικά αριστουργήματα. Αργότερα, κατά την πε-ρίοδο του μεσοπολέμου και μετά, έκαναν τηνεμφάνισή τους μηχανές σκαλίσματος, οι οποί-ες έχουν την δυνατότητα να διεκπεραιώνουντο μεγαλύτερο μέρος της δουλειάς. Ευτυχώςτα τελευταία χρόνια η ειδικότητα του παρα-

ΛΑΠΗΘΟΣ: ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ«ΕΝ ΔΕ ΤΩ ΜΕΤΑΞΥ ΛΑΠΗΘΟΣ ΕΣΤΙ ΠΟΛΙΣ ΥΦΟΡΜΟΝ ΕΧΟΥΣΑ ΚΑΙ ΝΕΩΡΙΑ

ΛΑΚΩΝΩΝ ΚΤΙΣΜΑ ΚΑΙ ΠΡΑΞΑΝΔΡΟΥ...» (Στράβωνας)

«ΛΑΠΗΘΟΣ ΠΟΛΙΣ ΙΜΕΡΟΕΣΣΑ ΕΣΤΙ...» (Aλέξανδρος Εφέσιος)

•À§√Δ∂áπΔ∂™ – •À§√°§À¶Δ∂™ Δ∏™ §∞¶∏£√À

5τα νέα της Λαπήθουδοσιακού ταλιαδώρου αναβιώνει σταδιακάκαι φέρνει στις μέρες μας σχέδια, μοτίβα καιλεπτομέρειες του σκαλίσματος των παλαιώνκαλών εποχών.

Στα παλιά επίσης χρόνια η ξυλουργική και ξυ-λογλυπτική τέχνη διακρινόταν σε τρεις κυρίωςκατηγορίες: Την εκκλησιαστική, την αστική καιτην αγροτική. Η κάθε κατηγορία είχε τις ιδι-αιτερότητες και τα χαρακτηριστικά της σύμ-φωνα με τις απαιτήσεις των ανθρώπων και τιςανάγκες του χώρου. Η κάθε κατηγορία κάλυ-πτε και διαφορετικές ανάγκες, κυρίως η εκ-κλησιαστική, ενώ χρησιμοποιούνταν και δια-φορετικά είδη ξύλου στην κάθε περίπτωση.

Σήμερα, στις μέρες που ζούμε, μόνο τα εκ-κλησιαστικά ξυλόγλυπτα εξακολουθούν ναχρησιμοποιούνται όπως και κατά το παρελ-θόν, ενώ τα υπόλοιπα έχουν χάσει σχεδόνόλη τη χρηστικότητά τους και έχουν καταστείαντικείμενα συλλεκτικού μόνο ενδιαφέρον-τος. Πλείστα εξ αυτών χάθηκαν, ή έχουν μει-ωθεί τόσο πολύ, που την ύπαρξή τους συ-ναντάμε μόνο σε μουσεία λαϊκής τέχνης καισε ιδιωτικές συλλογές.

Η τέχνη της επεξεργασίας του ξύλου σ’ ολό-κληρη την Κύπρο και ιδιαίτερα στη Λάπηθοκατά τον περασμένο αιώνα κατέγραψε ση-μαντική ανοδική πορεία και άφησε πίσω τηςέργα, ανεκτίμητης πολιτιστικής κληρονομιάςστον τομέα των «Λαϊκών Τεχνών». Όμως οΕλληνισμός στην Κύπρο υφίσταται στην επο-χή μας έντονες πιέσεις για αλλαγή κουλτού-ρας. Το διεθνές κύμα της παγκοσμιοποίησηςκαι η ένταξή μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση κα-θιστούν επιτακτική την ανάγκη για επιστρο-φή στις ρίζες μας και τη διατήρηση της εθνι-κής μας ταυτότητας.

Η πολιτιστική κληρονομιά κάθε λαού αποτελείτον πιο σημαντικό θεματοφύλακα της εθνικήςτου επιβίωσης. Αρκεί αυτή η κληρονομιά νακαταγράφεται και ερμηνεύεται σωστά, να προ-βάλλεται συχνά και να έχει απρόσκοπτα αναλ-λοίωτη πορεία διαμέσου των αιώνων, δίχωςφθορά και καταστροφή του πολιτισμικούπλούτου της.

Απλοί και ταπεινοί τεχνίτες, ξυλουργοί καιξυλογλύπτες, επώνυμοι και ανώνυμοι, απόόλες τις γειτονιές της Λαπήθου, δούλεψαν μεμεγάλη μαεστρία το ξύλο και άφησαν πίσωτους αξιοθαύμαστα έργα και αξιόλογες κα-τασκευές, ως παρακαταθήκη της τέχνης τους.

Δυστυχώς, η τουρκική εισβολή και τα θλιβε-ρά γεγονότα του 1974, που είχαν ως απο-τέλεσμα την κατοχή του βορείου τμήματοςτης Κύπρου, επέφεραν βαρύ πλήγμα στον τό-πο μας και βίαιη αλλαγή στη ζωή μας. Κοντάστο ανθρώπινο δράμα, σκληρός ήταν ο απο-λογισμός της σύλησης και της καταστροφήςτης πολιτιστικής μας κληρονομιάς.

Τα καλλιτεχνικής επεξεργασίας ξυλόγλυπταπου κοσμούσαν σπίτια και εκκλησιαστικούςχώρους λατρείας, λόγω της ιδιαιτερότηταςτης κατασκευής και του μεγέθους τους, πα-ρέμειναν στον τόπο μας, με αποτέλεσμα νασυληθούν, να καταστραφούν, ενώ τα πιοαξιόλογα να πάρουν το δρόμο των κλοπι-

μαίων θησαυρών και να βρεθούν στα χέριααρχαιοκάπηλων σε ολόκληρο τον κόσμο.

Η κατηγορία των εκκλησιαστικών ξυλόγλυ-πτων αντέχει περισσότερο στο χρόνο λόγωτης περιορισμένης χρήσης τους, αλλά και λό-γω της προστασίας τους από τις καιρικέςσυνθήκες (φως, ήλιος, υγρασία κλπ) μέσαστους ναούς. Από τα καλύτερα δείγματα λαϊ-κής ξυλογλυπτικής, εκτός των εκκλησιαστι-κών που έχουν διατηρηθεί μέχρι τις μέρεςμας, θεωρούνται ως επί το πλείστον τα Λα-πηθιώτικα, γιατί είναι στερεές κατασκευές καιαπό επιλεγμένα ξύλα.

Είναι γεγονός ότι τα λαϊκά ξυλόγλυπτα τηςΛαπήθου ξεχωρίζουν σε τεχνική τελειότητακαι σύνθεση μοτίβων. Κυριότερη κατασκευήήταν το σεντούτζι-μπαούλο, με σκαλισμένο,μόνο το μπροστινό του μέρος (το πρόσω-πο) και σε μήκος που έφτανε έως και τα δύομέτρα. Λόγω της ανεπτυγμένης στη Λάπηθοσιδηρουργικής τέχνης, η πλειονότητα τωνΛαπηθιώτικων μπαούλων είχε και κωμο-δρομήσιμες κλειδαριές, με τα βαριά χαρα-κτηριστικά κλειδιά με τρύπα στη μέση τουσωλήνα, καθώς και μεταλλικά χερούλια.

Η διακόσμησή τους παρουσιάζει γεωμετρι-κά σχήματα, θέματα από τη φύση, αρχιτε-κτονικά και συμβολικά θέματα, όπως αγγέ-λους, γοργόνες, μυθικά πουλιά και ζώα. ΣταΛαπηθιώτικα ξυλόγλυπτα συναντούμε κυ-ρίως ανάγλυφα ζωγραφισμένα σχέδια, τακυριότερα των οποίων είναι ο ρόδακας, ημαργαρίτα, η γλάστρα με τα λουλούδια, τοκυπαρίσσι, οι καμάρες, καθώς επίσης και τακλαδιά του αμπελιού με φύλλα και τσαμπιάαπό σταφύλι. Ο ανάγλυφος σκαλιστός διά-κοσμος γινόταν πάντοτε στη μπροστινή σα-νίδα, το λεγόμενο πρόσωπο της κασέλας καιπαρέμενε στο φυσικό χρώμα του ξύλου μεελαφρύ βερνίκωμα και κάποτε με ελαφράαπόχρωση προς το μαύρο. Τα Λαπηθιώτικα«σεντούτζια» διαδόθηκαν και ξεχώριζαν ωςεκλεκτό είδος προίκας σε πολλές περιοχέςτης Κύπρου και ιδιαίτερα στις πόλεις μέχρι το1974. Δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονόςότι μέχρι τις μέρες μας συναντούμε αφθονίαΛαπηθιώτικων μπαούλων σε αρκετές περιο-χές της ελεύθερης Κύπρου.

Ωστόσο, οι ειδικοί παραδέχονται ότι τα μο-τίβα στα εκκλησιαστικά ξυλόγλυπτα είναι πιοόμορφα και περίτεχνα από εκείνα των οικια-κών επίπλων. Παρ’ όλα αυτά λόγω και τηςστερεότητας της κατασκευής και της τεχνικήςτελειότητάς τους, τα Λαπηθιώτικα είναι τα

μοναδικά που πλησιάζουν και ανταγωνίζον-ται τα εκκλησιαστικά ξυλόγλυπτα.

Στα μέσα του 19ου αιώνα η Λάπηθος εμφα-νίζεται ως κέντρο σπουδαίας, σημαντικής καιεξαιρετικής ποιοτικά ξυλογλυπτικής τέχνης.Ανάμεσα στους πολλούς τεχνίτες ξεχώρισεμε διαφορά ο Κυριάκος Πύργος ή «Πυρ-γούδι», όπως χαρακτηριστικά τον αποκα-λούσαν, ο οποίος ήταν πρωτομάστορας ξυ-λογλύπτης με μεγάλες ικανότητες και με μο-ναδική ευαισθησία στην σύνθεση της τέχνηςτου.

Τα έργα του που έχουν διασωθεί και είναιαρκετά, κυρίως μπαούλα και τα οποία αποτε-λούν κόσμημα της κυπριακής ξυλογλυπτικής,έχουν τη δική τους τυπολογία και ταυτότητα.Αξίζει να σημειωθεί ότι τον Κυριάκο Πύργοαποδεδειγμένα τον έχουν αντιγράψει πολλοίτεχνίτες, είτε στην περιοχή της Λαπήθου-Κε-ρύνειας, είτε και σε πολλά άλλα μέρη της Κύ-πρου, πάντοτε όμως τα αυθεντικά δικά τουέργα ξεχώριζαν.

Την τέχνη του Κυριάκου Πύργου συνέχισανμε επιτυχία ο γιος του και ο Νικόλαος Χαρ-βατζιούνης από τον Καραβά, οι οποίοι μαθή-τευσαν κοντά του. Ο δεύτερος ανέπτυξε ση-μαντικά και αυτός την ξυλογλυπτική στη γει-τονική κωμόπολη.

«Όταν πήγα στη Λάπηθο το 1880…» γράφειχαρακτηριστικά η Αγγλίδα συγγραφέας S.Stevenson, «έμεινα έκπληκτη από τη διακό-σμηση των σπιτιών, είτε αυτά ανήκαν σε φτω-χούς, είτε σε πλούσιους. Όλα έμοιαζαν με μι-κρά μουσεία, στολισμένα με ξυλόγλυπτα αρι-στουργήματα σε κρεβάτια, τραπέζια, μπαούλακαι γενικά ξύλινα αντικείμενα».

Αξίζει να σημειωθεί ότι το μπαούλο ως χώ-ρος φύλαξης, κυρίως ρουχισμού κυριαρχού-σε τα πιο πολλά χρόνια. Στις μέρες μας τόσοτα μπαούλα όσο και τα ερμάρια έπαυσαν ναχρησιμοποιούνται σχεδόν τελείως.

6 τα νέα της Λαπήθου

ΒΡΑΒΕΥΣΗ ΑΡΙΣΤΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝΣΧΟΛΙΚΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ 2017-2018

Πραγματοποιήθηκε στις 10 Οκτωβρίου2018, στο χώρο εκδηλώσεων τουΔήμου Λαπήθου, η καθιερωμένη ετή-σια εκδήλωση βράβευσης των Άρι-

στων Αποφοίτων Λυκείων της σχολικήςχρονιάς 2017-2018, με καταγωγή τη Λάπη-θο. Η εκδήλωση διοργανώθηκε από το Δή-μο Λαπήθου, τη Σχολική Εφορεία Λαπήθουκαι το Προσφυγικό Σωματείο «Η ΛΑΠΗ-ΘΟΣ», με την ενεργό συμμετοχή του Συμ-βουλίου Νεολαίας του Δήμου Λαπήθου.

Τους παρευρισκομένους καλωσόρισε ο Δή-μαρχος Λαπήθου, συγχαίροντας ταυτόχρονακαι τους έντεκα αριστεύσαντες για την επιτυ-χία τους στο ήθος και τα γράμματα και τουςευχήθηκε «εις ανώτερα» και ακόμα όπωςέχουν περισσότερες επιτυχίες στη ζωή τους.Όμως εξέφρασε ταυτόχρονα και την πικρίατου, γιατί κάτω από ομαλές συνθήκες οι πε-ρισσότεροι από τους αριστούχους μας θαήταν σήμερα απόφοιτοι του ιστορικού Γυ-μνασίου Λαπήθου, ενώ εδώ και 44 χρόνιααυτό δεν είναι δυνατό, λόγω της παρατετα-μένης, παράνομης κατοχής της πατρίδας μας.

Τους αριστούχους συνεχάρησαν και οι Πρό-εδροι της Σχολικής Εφορείας Λαπήθου καιτου Προσφυγικού Σωματείου «Η ΛΑΠΗ-ΘΟΣ», τονίζοντας ταυτόχρονα τη σημασίαπου έχει η εκδήλωση για τη σημερινή Νεο-λαία, μέσα στις δύσκολες εποχές που ζούμε.

Την εκδήλωση τίμησε με την παρουσία τουκαι ο Διευθυντής Μέσης Εκπαίδευσης τουΥπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού Δρ.Κυπριανός Λούης. Απευθύνοντας το δικότου χαιρετισμό ο κ. Λούης συνεχάρη, τόσοτους διοργανωτές, όσο και τους Αρίστους,τονίζοντας χαρακτηριστικά ότι αυτού του εί-δους οι εκδηλώσεις είναι πολύ σημαντικές,γιατί μας συνδέουν με την ιστορία μας, τηνπαράδοση και τον τόπο καταγωγής μας. Είναιεκδηλώσεις που μας δίνουν κουράγιο, αλλάκαι τη δυνατότητα να στηρίξουμε τις ελπίδεςμας πάνω στη νέα γενιά, γιατί οι νέοι μας εί-ναι άξιοι συνεχιστές της ιστορικής μας πο-

ρείας. Οι άριστοι έχουν ξεχωρίσει, έχουνήδη πάρει το προβάδισμα έναντι των υπο-λοίπων και γι’ αυτό τους τιμούμε ιδιαίτερα.

Οι έντεκα απόφοιτοι που τιμήθηκαν είναι οιακόλουθοι:Φωτεινή Μεσαρίτου, Ανδρέας Δημοσθέ-νους , Ανδρέας Σταυρινός, Σάββας Κυρια-κίδης, Νικόλαος Σταυρινίδης , Μαρία Πο-λυκάρπου, Χριστόδουλος Νικηφόρου, Μα-ρίνα Σιακαλλή, Ευάγγελος Αγαπίου Αναστασία Φωτίου, Αλεξάνδρα Πέτρου

Για την επιτυχία της εκδήλωσης συνέβαλανκαι συνέδραμαν οικονομικά, στηρίζονταςτην προσπάθεια των διοργανωτών, οι κά-τωθι εταιρείες και φυσικά πρόσωπα:

1. JSC Ecodomiki ltd – Γιαννάκης ΣάββαΧριστοφίδης, στη μνήμη των γονέωντου Σάββα και Ελένης Χριστοφίδη:€500

2. «KINISI ETERIA DIOIKISISEPICHIRISEON LTD» ΣταύροςΚρεμμός, στη μνήμη των γονέων τουΓιάννη και Ελένης Κρεμμού: €200

3. Κώστας Πρωτόγερος, στη μνήμη τωνγονέων του Κυριάκου και Ελένη: €200

4. Ιωάννης Διαουρής, στη μνήμη τωνγονέων του Αριστόδημου καιΑναστασίας Διαουρή: €200

5. Σοφοκλής Φυττής, στη μνήμη τωνγονέων του Γεωργίου και ΓλυκερίαςΦυττή: €150

6. Μαρία Λουλλουπή, στη μνήμη τουσυζύγου της Μιχάλη Λουλλουπή: €150

7. Ανδρέας Αλλαμένος, στη μνήμη τωνγονέων του Χριστόδουλου καιΣταυρούλας Αλλαμένου και για τααποθανόντα αδέλφια του: €100

8. Λεωνίδας Παντέχης, στη μνήμη τουπαππού και της γιαγιάς του Λεωνίδα καιΜαρούλλας Παντέχη: €50

Παράλληλα με τα χρηματικά βραβεία δόθηκανσε όλους τους αρίστους διάφορα αξιόλογαβιβλία Λαπηθιωτών συγγραφέων και άλλωνδωρητών. Από την παρακαταθήκη τους δό-θηκαν βιβλία των μακαριστών Κώστα Κύρρη,Φωκά Φωκαϊδη και του Γρηγόρη Ορφανίδη.Από τους εν ζωή συγγραφείς δόθηκαν βιβλίατων κ.κ. Φαίδρου Καβαλλάρη, Ανδρέα Χει-μωνίδη και της κ. Ήβης Σιακαλλή-Αργυρίδου,καθώς και η έκδοση «Ελληνικόν ΓυμνάσιονΛαπήθου», εκ μέρους των διοργανωτών.

Η εκδήλωση έκλεισε με την επίδοση των δύοειδικών χρηματικών βραβείων, τα οποία κα-θιερώθηκαν, το πρώτο στη μνήμη του μ.Φωκά Φωκαϊδη από την οικογένεια του υιούτου κ. Ανδρέα Φωκαίδη, ύψους €1000 καιτο δεύτερο στη μνήμη του ζεύγους των μ.Ανδρέα και Μαρούλας Τσουλούπα-Αλλαμέ-νου, που καθιερώθηκε φέτος από τα τρίατους παιδιά, ύψους €300.

Από το βραβείο στη μνήμη Φωκά Φωκαίδη,ποσό ύψους €500 κατανεμήθηκε στους δέ-κα αριστούχους από €50 έκαστος, ενώ τουπόλοιπο ποσό ύψους €500 επιδόθηκε στηδικαιούχα Μαρία Πολυκάρπου. Το βραβείοστη μνήμη του καταξιωμένου συγγραφέα καιλογοτέχνη μ. Φωκά Φωκαίδη επέδωσε, εκμέρους της οικογένειας, ο εγγονός του ΔρΠάρης Φωκαϊδης, καθηγητής στο FrederickUniversity.

Το άλλο ειδικό βραβείο στη μνήμη του ζεύ-γους Τσουλούπα, επιδόθηκε στους τρειςπρώτους αριστούχους από το γιο τους, Αντι-δήμαρχο του Δήμου Λακατάμειας, κ. ΜάκηΤουλούπα.

«Αἰὲν ἀριστεύειν καὶ ὑπείροχονἔμμεναι ἄλλων». Ομήρου Ηλιάδα Z-208

7τα νέα της Λαπήθου

Αναμορφωτική Σχολή Λαπήθου

Στο παραλιακό μέτωπο, μεταξύ τηςΑκτής Κανάρη και δυτικά της Παναγίαςτης Αχειροποίητου, λειτούργησε το1943 η μοναδική στην κατηγορία της

παγκύπρια, Αναμορφωτική Σχολή Λαπήθου.(The Reform School of Lapithos). Η Σχολήιδρύθηκε επί εποχής του Δόκτορα Sleight,προϊσταμένου τότε Διευθυντή Παιδείας τηςΑποικιοκρατικής Κυβέρνησης της Αγγλίας.

Πρώτος Διευθυντής διορίστηκε το 1943 ομ. Ευριπίδης Ιακώβου μαζί με τη γυναίκα τουμ. Σταυρούλα, ίσως ένας συμβολικός διορι-σμός, ο οποίος έδιδε στα παιδιά την εικόνατου πατέρα και της μητέρας. Στην πορεία δί-δαξαν ως δάσκαλοι οι κ.κ. Κυριάκος Σια-καλλής, Στέλιος Παναγίδης, Σταύρος Σαββί-δης, Πέτρος Παρής, Αίγλη Χρίστου,, ΜαρίαΤιτσινίδου Ούλουπη και οι μακαριστοί Δη-μήτρης Παπαδόπουλος, Κώστας Χρίστου,Ανδρέας Φυλακτής, Σταύρος Σταυρινίδης,Μάκης Καλοζώης, Σάββας Σαββίδης, ΜαρίαΠαπαδοπούλου.

Καθ’ όλη τη διάρκεια λειτουργίας της Σχολήςδούλευαν τεχνίτες, οι οποίοι έδειχναν την τέ-χνη του επαγγέλματός τους στους νεαρούςτρόφιμους της Σχολής, καθώς και υπηρεσια-κό προσωπικό για όλες τις δουλειές. Δημο-φιλέστερα επαγγέλματα ήταν αυτά του πελε-κάνου-επιπλοποιού, του ράφτη, του μάγειρα,του οικοδόμου και του τσαγγάρη-υποδημα-τοποιού. Γινόταν ακόμα εκπαίδευση σε γε-ωργικές και γεωργοκτηνοτροφικές εργασίες.

Η Αναμορφωτική Σχολή στεγάστηκε αρχικάστο απαλλοτριωμένο από τους Άγγλους ξε-νοδοχείο του Λαπηθιώτη επιχειρηματία Χρι-στόφορου Ταλιαδώρου, το οποίο περιτρι-γυριζόταν από αρκετή έκταση γης, που έφτα-νε σχεδόν τις εκατό σκάλες. Το εν λόγω ξε-νοδοχείο λειτούργησε προηγουμένως ωςκαζίνο, αλλά και ως αποθηκευτικός χώροςαπ’ όπου εξάγονταν δια θαλάσσης διάφοραπροϊόντα της περιοχής. Γι’ αυτό και στα ση-μερινά κατάλοιπα του κτιρίου υπάρχουνακόμα τα απομεινάρια αποβάθρας.

Οι τρόφιμοι της Σχολής ήσαν μόνο αγόριακαι κατέληγαν εκεί μετά από απόφαση του Δι-

καστηρίου Ανηλίκων, το οποίο λειτουργού-σε επί Αγγλοκρατίας παγκύπρια. Τα τουρκό-πουλα παρέμειναν στη Σχολή μέχρι το 1963,οπόταν, κατόπιν πιέσεως, οι επικεφαλής τηςΜουσουλμανικής Κοινότητας τους απαγό-ρευσαν τη συμμετοχή και τους απομάκρυνανστους τούρκικούς θύλακες, που είχαν δημι-ουργήσει τότε με στόχο τον διαχωρισμό τουλαού με εθνικιστικά κριτήρια.

Οι πρώτοι τρόφιμοι της Σχολής είχαν εγ-κληματικό παρελθόν, ήταν κλέφτες, δολο-φόνοι και ανυπότακτοι, χωρίς να σέβονταικανένα και ήρθαν από τις φυλακές Αθαλάσ-σας. Η Σχολή αποδείχθηκε και στην πράξηότι ήταν ο καταλληλότερος χώρος, όπουμπορούσαν αυτά τα παιδιά να διαμορφώ-σουν τον χαρακτήρα τους προς το καλύτε-ρο, να βελτιωθούν και να ενταχθούν ομαλάστην κοινωνία ως φυσιολογικοί άνθρωποι.Κάποιοι που διετέλεσαν τρόφιμοι της Σχο-λής και ζουν σήμερα ανάμεσα μας αποτε-λούν πρότυπο καλού ανθρώπου και ομολο-γούν ότι το χρωστάνε στα πρωτοπόρα γιατην εποχή εκείνη προγράμματα κατάρτισηςκαι διαπαιδαγώγησής τους.

Τα παιδιά μέσα στη Σχολή ζούσαν ομαλά,ανέπτυσσαν φιλικές και ανθρώπινες σχέσειςμεταξύ τους, αθλούνταν σε διάφορα αθλήμα-τα, έπαιζαν ποδόσφαιρο και είχαν δημιουρ-γήσει το 144ον Σύστημα ΝαυτοπροσκόπωνΛαπήθου, αθλούμενοι και στη θάλασσα, διέ-θεταν δε και βάρκα. Δούλευαν στα χωράφια,διδάσκονταν κανονικά μαθήματα και είχανστη διάθεσή τους αρκετό χρόνο αναψυχής καιγια παιγνίδι. Όταν έφτανε ο χρόνος της απο-χώρησής τους με σημαντικά βελτιωμένο τονανθρώπινο τους χαρακτήρα, εντάσσοντανομαλά στην κοινωνία, ενώνονταν ξανά με τιςοικογένειές τους και ήταν έτοιμοι να δουλέ-ψουν, γιατί είχαν ήδη μάθει μια ή και περισ-σότερες τέχνες.

Τις γιορτές των Χριστουγέννων και του Πά-σχα είχαν την δυνατότητα να τις περάσουνμαζί με τις οικογένειές τους, ενώ είχαν και συ-χνές επισκέψεις μέσα στη Σχολή από αρκε-τούς αξιωματούχους της πολιτείας, τόσο επίΑγγλοκρατίας όσο και μετέπειτα. Ένας συχνός

επισκέπτης και φίλος της Σχολής ήταν ο Αρ-χιεπίσκοπος Μακάριος Γ’.

Κάτι πολύ σημαντικό που χαρακτήριζε τηΣχολή ήταν ο τρόπος αποφοίτησης. Ενώ ταπαιδιά εισέρχονταν στη Σχολή με απόφασηδικαστηρίου αποφοιτούσαν με βάση τη συμ-περιφορά και την πρόοδο τους στον κοινω-νικό τομέα.

Κατά παραδοχή των Άγγλων, η Σχολή απότην αρχή της λειτουργίας της έγινε πρότυπο,είχε εκπληκτικά αποτελέσματα και πρωτοπο-ρούσε ανάμεσα στις χώρες της Κοινοπολι-τείας. Η εικόνα της Αναμορφωτικής ΣχολήςΛαπήθου ταξίδευε παγκόσμια και αποσπού-σε τα καλύτερα και τα πιο ευνοϊκά σχόλια.

Λίγα χρόνια μετά την ανεξαρτησία της Κυ-πριακής Δημοκρατίας μετονομάστηκε σε Ανα-μορφωτική «Σχολή Λαμπούσης» και υπαγό-ταν στο Υπουργείο Δικαιοσύνης. Στις 6 Αυ-γούστου 1974, όπου έλαβαν χώρα τα τραγι-κά γεγονότα της εισβολής και της πτώσης τωνκωμοπόλεων της Λαπήθου και Καραβά, τόσοοι μαθητές της Σχολής, όσο και το προσωπι-κό, την εγκατέλειψαν και μετέβηκαν πρόσφυ-γες στη Σχολή Μιτσή (Pinewood) στη Λεμύ-θου, όπου και διασώθηκαν. Μετά το 1974λειτούργησε για ακόμη πέντε χρόνια, μέχρι τοτέλος του 1979, με νέα μορφή, στις εγκατα-λελειμμένες στρατιωτικές εγκαταστάσεις τωνΆγγλων «Salamandra», στα Πολεμίδια Λεμε-σού. Στη συνέχεια, νέες νομοτεχνικές υπο-δομές και νέα δεδομένα δεν επέτρεψαν τηνπεραιτέρω λειτουργία της Σχολής.

Η Σχολή ανάμεσα στις πλατιές λαϊκές μάζεςτων κατοίκων της περιοχής Λαπήθου και Κα-ραβά ήταν γνωστή με την ονομασία «ΤοΣωφρονιστήριο της Λαπήθου».

Στην ειδική αναμνηστική παρουσίαση τηςΑναμορφωτικής Σχολής που έγινε στις 10Οκτωβρίου 2018, στα πλαίσια της εκδήλω-σης βράβευσης των Άριστων μαθητών τωνΛυκείων της Κύπρου με καταγωγή τη Λάπηθο,η Σχολική Εφορεία Λαπήθου τίμησε τους δι-δάξαντες και εργασθέντες στη Σχολή, καθ’όλη τη διάρκεια της λειτουργίας της.

The Reform School of Lapithos

8 τα νέα της Λαπήθου

Ε Π Ο Μ Ε Ν Ε Σ Ε Κ Δ Η Λ Ω Σ Ε Ι Σ

Το 2018 κηρύχτηκε ως Ευρωπαϊκό ΈτοςΠολιτιστικής Κληρονομιάς, δίνονταςτην ευκαιρία με μια σειρά εκδηλώσεωννα εορταστεί η πλούσια και ποικιλό-

μορφη πολιτιστική κληρονομιά της Ευρώπης.

Η πολιτιστική κληρονομιά της Ευρώπης βρί-σκεται παντού και γύρω μας στις πόλεις, στατοπία και στους αρχαιολογικούς χώρους.Όμως δεν είναι μόνο η τέχνη και τα αντικεί-μενα. Είναι και οι ιστορίες, οι γνώσεις, τατραγούδια και οι ταινίες. Παράλληλα είναικαι οι δεξιότητες της χειροτεχνίας, στις οποί-ες η Λάπηθος, παρά το βίαιο εκτοπισμό τηςκαι την απομάκρυνσή της από την πατρικήγη, εξακολουθεί να διαπρέπει και να διακρί-νεται.

Ο στόχος του Ευρωπαϊκού Έτους Πολιτι-στικής Κληρονομιάς είναι να ενθαρρύνειόσο το δυνατόν περισσότερο κόσμο ναανακαλύψει και να εξερευνήσει την πολιτι-στική κληρονομιά της Ευρώπης, αλλά και νατονώσει το αίσθημα της ευρωπαϊκής ταυτό-τητας. Στα πλαίσια των εκδηλώσεων δόθη-κε έμφαση στην αξία της πολιτιστικής κλη-ρονομιάς για την κοινωνία, τη συμβολή τηςστην οικονομία και στη σπουδαιότητα τηςδιαφύλαξής της για τις μελλοντικές γενιές.

Ο οικονομικός ρόλος που διαδραματίζεισήμερα η πολιτιστική κληρονομιά στην Ευ-ρώπη είναι σημαντικότατος. Υπολογίζεταιότι 300.000 άτομα απασχολούνται στον το-μέα αυτό, ενώ σχεδόν οκτώ εκατομμύριαθέσεις εργασίας συνδέονται έμμεσα, κυρίως

στους τομείς του τουρισμού, του εμπορίουκαι των κατασκευών.

Ο Δήμος Λαπήθου, στα πλαίσια των εκδη-λώσεών του, σε συνεργασία με το ΤμήμαΠολεοδομίας και Οικήσεως του Υπουργεί-ου Εσωτερικών, πραγματοποίησε στα μέτρατων δυνατοτήτων του δύο δράσεις. Στις 30Οκτωβρίου 2018 διοργάνωσε απογευματι-νή εκδήλωση αφιερωμένη στη ΛαπηθιώτικηΔαντέλα, με ζωντανή την κατασκευή της απόΛαπηθιώτισσες κεντήτριες και έκθεση επι-λεγμένων δαντέλων από την πλούσια συλ-λογή που διαθέτει. Τρεις μέρες αργότερα,

στις 2 Νοεμβρίου 2018, παρουσιάστηκεζωντανά σε ολοήμερο πρόγραμμα ολοκλη-ρωμένη κατασκευή του λαπηθιώτικου μαχαι-ριού, από ομάδα μαχαιροποιών της Λαπή-θου. Έγινε επίσης έκθεση παραδοσιακώνμαχαιριών μεγάλης αξίας και ηλικίας.

Και οι δύο εκδηλώσεις παρουσιάστηκαν στουςεξωτερικούς χώρους εκδηλώσεων του ΔήμουΛαπήθου στη Λευκωσία και συνοδεύονταναπό παραδοσιακά Λαπηθιώτικα προϊόντα καιεδέσματα τα οποία κατασκευάζονταν επί τό-που από Λαπηθιώτισσες νοικοκυρές..

Ευρωπαϊκό Έτος Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2018

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ«Η Απόδραση μου από τον Αττίλα» ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ

ΚΑΙ ΚΟΨΙΜΟ ΒΑΣΙΛΟΠΙΤΤΑΣ 2019Ο Δήμος Λαπήθου και

το Προσφυγικό Σωματείο«Η ΛΑΠΗΘΟΣ» σας προσκαλούν

στην εκδήλωση που διοργανώνουντην Κυριακή 13, Ιανουαρίου 2019

στις 3:00μμ στην αίθουσαεκδηλώσεων του Ιερού Ναού

Απ. Ανδρέα, στο Πλατύ Αγλαντζιάς,στη Λευκωσία.

Είστε όλοι ευπρόσδεχτοι με τα παιδιά σας.

Οι Δήμοι Λαπήθου και Καραβά παρουσιάζουν τοβιβλίο «Η Απόδραση μου από τον Αττίλα όπωςτην έζησα» του Στέφανου Άννινου. Η παρου-

σίαση θα γίνει στο Πολιτιστικό Ίδρυμα Καραβιωτών στηνοδό Μιλήτου 2, στο Στρόβολο, την Πέμπτη 24 Ιανουα-ρίου 2019 η ώρα 7:00μμ.

Το βιβλίο θα παρουσιάσει ο ιστορικός καθηγητής Πανε-πιστημίου κ. Πέτρος Παπαπολυβίου.

Στα περιεχόμενα του βιβλίου ο συγγραφέας κάνει εκτενήαναφορά , από τις εμπειρίες του, την ιστορική δράση τηςΕΛΔΥΚ κατά τη διάρκεια της αποστολής της την 6η Αυ-γούστου 1974 στις επικές μάχες Λαπήθου - Καραβά.

Την εκδήλωση στηρίζει ο Εκδοτικός Οίκος «Ηλίας Επι-φανίου».