Ο ΑΙ-ΒΑΣΙΛΗΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΔΩΡΩΝ

Ο χριστουγεννιάτικος Αϊ-Βασίλης αποτε-λεί σήμερα μια διεθνή λαογραφική μορφή, η οποία διανέμει δώρα σε παιδιά και ενηλίκους, που υπήρξαν «καλοί» κατά τη διάρκεια του έτους. Είναι κυρίαρχο πρόσωπο του εορτασμού των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς. Η γνωστή μορφή με την κόκκινη στολή, τη λευκή γενειάδα, πάντα χαμογελαστός, με το σάκο του γεμάτο δώρα, πάνω σε έλκηθρο που το σέρνουν ζωηρά ελάφια ή τάρανδοι αποτελεί σήμερα σε παγκόσμια κλίμακα τον πλέον αγαπημένο ήρωα των παιδιών τις ημέ-ρες των εορτών, ακόμη και σε χώρες μη χριστιανικές. Ξεκινά κάθε χρόνο από κάποια άγνωστη χώρα του Βορρά για να χαρίσει δώρα και χαρά σ’ όλα τα παιδιά της γης.

Είναι ακριβώς ο ίδιος ο «Father Christmas», ο Πατέρας Χριστού-γεννα των Άγγλων, ο «Περ Νοέλ» των Γάλλων, ο «Σίντερ-Κλάας» των Ολλανδών, ο «Βάιναχτσμαν» των Γερμανών, ο «Λαμ-Κουνγκ-Κουνγκ» (= ο Καλός γερο-πα-τέρας) των Κινέζων, ο «Χοτέισο» των Ιαπώνων.

Η παράδοση αυτή έχει τις ρίζες της στη γιορτή του Χειμερινού Ηλιοστάσιου, που γιόρ-ταζαν, από την προϊστορική ακόμη εποχή, όλοι σχεδόν οι λαοί της Βόρειας και Δυτικής Ευρώ-πης. Τη μέρα εκείνη οι άρχοντες κάθε τόπου συνήθιζαν να γιορτάζουν μαζί με τους υπηκό-ους τους στους δρόμους, προσφέροντας δώρα στα μικρά παιδιά, φυτεύοντας και στολίζοντας αειθαλή δένδρα και φτιάχνοντας στεφάνια από τα κλωνάρια τους, σύμβολο αιώνιας ζωής.

Οι αρχαίοι Ρωμαίοι στις 25 Δεκεμβρίου γιόρταζαν τα Μπρουμάλια (η λέξη υποδηλώ-νει τη μικρότερη ημέρα του χρόνου. Σε αυτά τιμούσαν την «ημέρα της γεννήσεως του αήτ-

τητου Ήλιου», αφού ο Ήλιος από τις ημέρες εκείνες έπαυε να χαμηλώνει την τροχιά του και άρχιζε να επανέρχεται ψηλά στον ουρανό θρι-αμβευτής, για να ξαναφέρει τη ζέστη και τη ζωή στην παγωμένη φύση. Κάποιους αιώνες αργό-τερα (επισήμως από τον 6ο μ.Χ. αι.) ο χριστια-νισμός υιοθέτησε την ημερομηνία αλλάζοντας το τιμώμενο πρόσωπο στον «Ήλιο της Δικαιο-σύνης», κατά το τροπάριο των Χριστουγέννων, τον Ιησού Χριστό.

Στις παραδόσεις όλων των λαών της Ευρώ-πης υπάρχει παντού κάποιο μυθικό πρόσωπο -νεράιδα, ξωτικό ή θεός- που κά-ποια συγκεκρι-

μένη μέρα του χρόνου και για κάποιο συγκε-κριμένο λόγο μοιράζει δώρα στα μικρά παιδιά. Τέτοιος είναι ο καλοκάγαθος γίγαντας Γκαρ-γκάν στην παράδοση των Κελτών, που κου-βαλούσε πάντα ένα τεράστιο καλάθι γεμάτο δώρα, η Λα Μπεφάνα στην Ιταλία, που μοίραζε δώρα στα παιδιά και αποκάλυπτε στις νέες και στους νέους μυστικά σχετικά με το μελλοντικό τους γάμο, σαν τιμωρία που αμέλησε να ακο-λουθήσει τους τρεις μάγους κατά την επίσκε-ψή τους στο νεογέννητο Χριστό, αλλά και η γριά Μπαμπούσκα στη ρωσική παράδοση, που καταδικάστηκε να τριγυρνάει την ημέρα των Θεοφανίων και να μοιράζει δώρα στα παιδιά,

επειδή έδωσε λάθος κατευθύνσεις για το δρόμο προς τη Βηθλεέμ.

Το όνομα Santa Claus είναι μία παράφρα-ση του ολλανδικού ονόματος Sinterklaas, που μετέφεραν και εδραίωσαν στο Νέο Κόσμο, στο Νέο Άμστερνταμ (σήμερα Νέα Υόρκη) οι Ολ-

λανδοί μετανάστες. Το Δεκέμβριο του 1773 και ξανά το 1774, εφημερίδα της Νέας Υόρ-

κης αναφέρει ότι ομάδες ολλανδικών οικογενειών συγκεντρώθηκαν για να τιμήσουν την επέτειο του θανάτου του

Αγίου Νικολάου. Η παράδοση σύμφωνα με την οποία ο Αϊ-

Βασίλης περνά μέσα από καμινάδες για να δώ-σει δώρα στα παιδιά προέρχεται από το ποίημα του Κλέμεντ Μούρ «Μια επίσκεψη του Αγίου Νικόλα», όπου δανείστηκε την ιδέα της καμι-νάδας, μαζί με την ιδέα του έλκηθρου και των

οκτώ ελαφιών που το σέρνουν, από ένα φιν-λανδικό παραμύθι.

Ο ΑΙ-ΒΑΣΙΛΗΣ & Η COCA-COLAΜέχρι τη δεκαετία του 1930 η στολή του Αϊ-

Βασίλη είχε τα χρώματα του ουράνιου τόξου. Το 1931 ο αμερικανός σχεδιαστής Χέιντον Σά-ντμπλομ, για τις ανάγκες ενός διαφημιστικού της Coca-Cola, έβαψε τη στολή του αγίου με το χαρακτηριστικό κόκκινο χρώμα του αναψυκτι-κού για να μη την ξεβάψει από τότε ποτέ!

Ο ΑΙ-ΒΑΣΙΛΗΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝΣτην Ελλάδα και στην ορθόδοξη παρά-

δοση το καλό πνεύμα της Πρωτοχρονιάς ταυτίστηκε εύκολα με το Μέγα Βασίλειο, το μεγάλο ιεράρχη, επίσκοπο Καισαρείας της

Ο μύθος και η ιστορία του Άι Βασίλη

συνέχεια στη σελ. 2

ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012 - 2013 αριθμός φύλλου 17

2

Καππαδοκίας, κορυφαίου θεολόγου του 4ου αιώνα και ενός από τους Τρεις Ιεράρχες, προ-στάτες των γραμμάτων και της παιδείας.

Ο Μέγας Βασίλειος πέθανε την 1η Ιανου-αρίου του 379 σε ηλικία μόλις 49 χρόνων και πάμφτωχος. Άφησε όμως πίσω του ένα πλού-σιο έργο. Εκτός από τα αμέτρητα συγγράμματά

του και τη μάχη του εναντίον του αρειανισμού, έγινε γνωστός κυρίως για τη φιλανθρωπία του. Μερίμνησε να χτιστούν νοσοκομεία, φτω-χοκομεία, ορφανοτροφεία και γηροκομεία και φρόντιζε πάντα όσους είχαν την ανάγκη του.

Ο Αϊ Βασίλης των Ελλήνων απέχει πολύ από το χοντρούλη και εύθυμο Santa Claus της Βόρειας Ευρώπης. Η παράδοση και οι γραπτές μαρτυρίες τον παρουσιάζουν αδύνατο, μελα-χρινό, με μαύρα γένια και γελαστό πάντα. Σύμ-φωνα με την παράδοση αμέσως μετά τα Χρι-στούγεννα ξεκινούσε πεζός μ’ ένα ραβδί στο χέρι, απ’ όπου με θαυμαστό τρόπο βλάσταιναν ή ζωντάνευαν κλαδιά και πέρδικες -σύμβολα δώρων- και περνούσε από διάφορους τόπους. Δεν έφερνε στους ανθρώπους δώρα. Τα δώρα του ήταν περισσότερο συμβολικά: η ιερατική ευλογία του και η καλή τύχη.

Από τον Μέγα Βασίλειο ξεκίνησε και η παράδοση της βασιλόπιτας της Πρωτοχρο-νιάς. Όπως η παράδοση, αναφέρει, την εποχή που ο Μέγας Βασίλειος ήταν Επίσκοπος στην Καισάρεια, ο Έπαρχος της Καππαδοκίας πήγε στην πόλη για να εισπράξει φόρους. Οι κά-τοικοι, τρομαγμένοι, ζήτησαν τη βοήθεια του ποιμενάρχη τους. Αυτός τους συμβούλεψε να φέρουν ό,τι πιο πολύτιμο έχουν και, αφού μά-

ζεψαν πολλά δώρα, κοσμήματα και χρυσά νο-μίσματα, βγήκαν μαζί με το Δεσπότη τους να προϋπαντήσουν τον Έπαρχο. Η εμφάνιση και η πειθώ του Μεγάλου Βασιλείου καταπράυ-νε τον Έπαρχο, ο οποίος τελικά δε θέλησε να πάρει τα δώρα. Όταν όμως προσπάθησαν να μοιράσουν πίσω στους πιστούς τα δώρα που ο καθένας είχε φέρει, ο χωρισμός αποδείχτηκε ιδιαίτερα δύσκολος, καθώς πολλοί είχαν προ-σφέρει όμοια κοσμήματα και όμοια νομίσματα. Τότε ο Μέγας Βασίλειος διέταξε τους πιστούς να φτιάξουν το απόγευμα του Σαββάτου πίτες και να βάλουν μέσα σε κάθε μία από ένα αντι-κείμενο. Την επομένη τους τις μοίρασε και, σαν από θαύμα, κάθε ένας βρήκε μέσα στην πίτα αυτό που είχε προσφέρει.

Είτε σαν μεσαιωνικός πεζοπόρος, είτε σαν εύθυμος Santa Claus, ο Άγιος Βασίλειος, ο πρωτοχρονιάτικος δικός μας Αϊ-Βασίλης, έμει-νε στην αντίληψη του λαού μας σαν ένας αν-θρώπινος άγιος, που ζει και περπατά ανάμεσα μας. Ένας καλοδεχούμενος επισκέπτης, που κάθε πρώτη του χρόνου ξεκινά από την Και-σάρεια της Καππαδοκίας και ταξιδεύει στον κόσμο, χαρίζοντας την ευχή του και καλή τύχη.

Παναγιώτα Ρερρέ , Ειρήνη Κώσταλου Ε΄1

συνέχεια από τη σελ.1

Στις 31 Οκτωβρίου είναι η παγκόσμια ημέρα αποταμίευ-σης. Λαϊκές παροιμί-ες για τη σημασία της αποταμίευσης.

• Όταν δεν κερδίζεις απ’ το χέρι, κέρδισε από το δόντι.

• Όποιος βγάνει και δε βάνει, γρήγορα στον πάτο φτάνει.

• Μάραθο το μάραθο, γεμίζ’ η γριά τον κάλαθο.

• Όταν έχεις φύλαγε. Σαν δεν έχεις δού-λευε.

• Δεξί χέρι κι εργασία και ζερβό κι οικο-νομία.

• Κράτα ό,τι έχεις και μάζεψε ό,τι μπο-ρείς.

• Δούλευε να φας και κρύψε να' χεις.Αγγεριώ Φλάμου Δ΄1

Επίσκεψη στο Ίδρυμα Τσάκου Δεν ήταν η πρώτη φορά που πηγαίναμε στο Ίδρυμα «Μαρία Τσάκου». Το σχο-

λείο μας την περασμένη εβδομάδα διοργάνωσε μια εκπαιδευτική εκδρομή σ’ αυτό το ίδρυμα, όπου συμμετείχε η Στ΄ τάξη.

Αφού συγκεντρωθήκαμε στο σημείο αυτό, μας υποδέχτηκε μια ξεναγός. Μας έδειξε το σπίτι, που ήταν ένα παλιό αρχοντικό. Τα έπιπλά του ήταν σκαλιστά και τα είχαν διατηρήσει πάρα πολύ καλά. Σε κάθε δωμάτιο υπήρχε από ένα τζάκι και όλα τα ταβάνια ήταν ζωγραφισμένα με πολλά χρώματα και πολλές λεπτομέρειες. Στη συνέχεια η ίδια ξεναγός μας οδήγησε σε ένα δωμάτιο με διαδραστικό πίνακα και παρακολουθήσαμε σκηνές από την ιστορία της Χίου και την απελευθέρωση του νησιού από τους Τούρκους.

Είδαμε φωτογραφίες με πλοία, κανόνια και χωριά της Χίου όπως ήταν στα παλιά χρόνια. Μάθαμε για τη μάχη του Αίπους και τον τρόπο που χάθηκε ένας Χιώτης αγωνιστής, ο Ρίτσος. Μας εντυπωσίασε η στολή του, τα όπλα του αλλά κυρίως η σφαίρα που τον σκότωσε.

Αφού τελείωσε η παρουσίαση, οι υπεύθυνοι του ιδρύματος μας κέρασαν πορ-τοκαλάδα και αργότερα φύγαμε.

Οι εντυπώσεις μας ήταν πολύ καλές. Μας άρεσε και θα θέλαμε να ξαναεπι-σκεφτούμε το μέρος αυτό.

Γιάννης Μαυρέλος Στ΄2

Ξέρεις γιατί…Τα χελιδόνια και γενικότερα τα πουλιά

δεν παθαίνουν ηλεκτροπληξία όταν κάθονται πάνω στα σύρματα της ΔΕΗ; Για να πάθει κανείς ηλεκτροπληξία πρέπει το ρεύμα να περάσει μέσα από το σώμα και να φύγει προς το έδαφος. Όταν τα πουλιά είναι καθισμένα σε ένα μόνο σύρμα δεν υπάρχει κίνδυνος γιατί είναι μακριά από το έδαφος. Αν όμως ένα πολύ μεγάλο πουλί αγγίξει με τα φτερά του το ένα σύρμα και με τα πόδια του το άλλο, δημιουργεί-ται κύκλωμα, το ρεύμα περνάει και το πουλί πεθαίνει. Κάτι ανάλογο γίνεται και με τους χαρταετούς.

Φώτης Φακούδης Ε΄2

Η ΕΛΙΑΔημοτικό τραγούδιΣτο δέντρο απάνω γίνομαι, σείνομαι κι ανεμίζομαι, φυσάει και καμπανίζομαι, στην κλάρα τραμπαλίζομαι. Με το ραβδί ραβδίζομαι, κάτω στη γη γκρεμίζομαι.Κι ύστερα λιχνίζομαι και μυριοβασανίζομαι.Και σαν κοπώ και μαζευτώ και στα κοφίνια σοδιαστώ, στο λίθο θε να πατηθώ, θα λιώσω και θα τσακιστώ και θε να μεταμορφωθώ.Κίτρινο αίμα θα γινώ στη Βενετιά θε να σταλώ κι εκεί θα μοσκοπουληθώ.

Ειρήνη Τσούτσα Δ΄1

ΑΠΟΤΑΜΙΕΥΣΗ

Οι Ναϊάδες Οι Ναϊάδες ήταν νύμφες των γλυκών νερών, πηγών (κρηνών), ποταμών, λιμνών.

Αναλόγως ονομάζονταν Πηγαίες, Κρηνίδες, Ποταμίδες, Λιμνάδες ή Λιμνακίδες, Ελει-ονόμοι κ.α.

Ο Όμηρος τις θεωρεί κόρες του Δία ως θεού των νεφών και τις παρουσιάζει να δέχονται θείες τιμές. Ήταν προσκαλεσμένες στον Όλυμπο και συμμετείχαν στα θεία συμβούλια.

Οι κατοικίες τους βρίσκονταν σε παραποτάμιους χώρους και τα ονόματά τους τα έπαιρναν από τους ποταμούς στους οποίους κατοικούσαν. Αποδίδονταν σε αυτές, όπως και στο νερό, μαντικές και ιαματικές ικανότητες.

Αποτελούσαν μαζί με τους Σάτυρους την τιμητική συνοδεία του Διονύσου κατά τις εορτές του. Σε καμία από τις γιορτές θεών που ευνοούσαν τη γονιμότητα δεν έμεναν αμέτοχες.

Παριστάνονταν συνήθως σε αγγεία να αντλούν ή να κουβαλούν δοχείο με νερό ή κρατώντας κομψά όστρακα.

Κλέιντι Ντέντα Δ΄1

Ο Αχελώος Ο Αχελώος σύμφωνα με το μύθο

είχε πολλές μορφές. Συνήθως απει-κονιζόταν από τη μέση και πάνω σαν ψάρι με γένια και κέρατα στο κεφάλι του. Επίσης είχε τη μορφή φιδιού, ταύρου και ανθρώπινου όντος με κεφάλι ταύρου που από τα γένια του έτρεχαν πολλά νερά. Πά-ντως στις περισσότερες μορφές του ο Αχελώος ήταν ένα άσχημο τέρας.

Τα ποτάμια στην αρχαία Ελλάδα τα λάτρευαν σαν θεούς. Υπάρχουν πολλοί μύθοι σχετικά με τα ποτά-μια.

Γνωστός ήταν ο μύθος της πάλης του Ηρακλή με τον Αχελώο για χάρη της Δηιάνειρας. Ο Ηρακλής όταν πήγε στον Άδη συνάντησε το Μελέ-αγρο, τον αδερφό της Δηιάνειρας και γιο του Οινέα. Αυτός του ζήτησε σαν χάρη να παντρευτεί την αδερ-

φή του. Ο ήρωας δεν αθέτησε την υπόσχεσή του και πήγε στην Καλυ-δώνα όπου βασίλευε ο Οινέας. Εκεί όμως ένας επίμονος μνηστήρας, ο Αχελώος, ζητούσε την κόρη του Οι-νέα παίρνοντας διάφορες μορφές. Έγινε μάχη και ο ποταμός-θεός, παρά τις συνεχείς μεταμορφώσεις του, έχασε. Τότε ο Ηρακλής έκοψε το δεξί του κέρατο και από το αίμα του γεννήθηκαν οι Σειρήνες. Το κέ-ρατο αυτό δεν το κράτησε ο Ηρα-κλής. Ο Αχελώος σε αντάλλαγμα του έδωσε το κέρας της Αμάλθειας που στη συνέχεια ο ήρωας το δώρι-σε στον Οινέα. Ο ποταμός-θεός είχε νικηθεί και ο Ηρακλής παντρεύτηκε τη Δηιάνειρα.

Κωνσταντίνα Φιαμού – Αναστασία Βενέτου Δ΄2

Ο Αχέροντας Ο Αχέροντας ποταμός βρίσκεται

στην Ήπειρο, στο νομό Ιωαννίνων, Θεσπρωτίας, Πρεβέζης. Έχει πολ-λές πηγές και εκβάλει στο Ιόνιο πέλαγος.

Στη μυθολογία είχε θεϊκή κατα-γωγή. Προκάλεσε την οργή του Δία όταν, κατά τη διάρκεια των μαχών, έδωσε στους Τιτάνες νερό να ξεδι-ψάσουν. Τον καταράστηκε τότε να μένει αιώνια κάτω από τη γη, ενώ

μαύρισε και πίκρανε τα νερά του. Σ’ αυτό οφείλεται και η άλλη του ονο-μασία Μαυροπόταμος. Ονομαζόταν και Φαναργιώτης ή Καμαρωτός.

Το όνομα του Αχέροντα προέρχε-ται από τη λέξη Άγχος που σημαίνει θλίψη. Ήταν το ποτάμι που διέσχι-ζαν οι ψυχές, για να καταλήξουν στο σκοτεινό βασίλειο του κάτω κόσμου.

Αφροδίτη Ηλιαδάκη Δ΄2

Στην περιοχή Τρεις Μύλοι Βροντάδου επισκε-φτήκαμε έναν ανεμόμυλο που επισκευάστηκε πρόσφατα και την παλιά εποχή άλεθαν δημητρι-ακά.

Έχει ύψος περίπου 10 μέτρα και αποτελείται από 3 ορόφους. Το κατώι όπου έβγαινε το αλεύ-ρι μέσα από ένα δερμάτινο σωλήνα και έπεφτε μέσα σε τσουβάλια, που έδενε ο μυλωνάς και τα έδινε στον κουβαλητή. Το ανώι όπου υπάρχει ένα ξύλο που ρύθμιζε το ύψος της πάνω μυλόπετρας, για το πόσο χοντρό ή ψιλό ήθελαν το αλεύρι. Τέλος το πατάρι όπου εκεί βρίσκονται οι 2 μυλό-πετρες φτιαγμένες από 450 κομμάτια πέτρες της Μήλου κι έχουν ενωθεί με βρεγμένο θειάφι. Οι πέτρες ζυγίζουν 4.500 κιλά! Δίπλα βρισκόταν η σκάφη μ’ ένα συρταρωτό πάτο, που ρύθμιζε τη ροή του σιταριού. Επίσης υπήρχε ένα σκοινί με καμπανάκι που στην άκρη του είχε ένα ξυλαράκι. Αυτό το έριχναν μέσα στη σκάφη πριν ρίξουν το σιτάρι. Έτσι όταν τελείωνε το σιτάρι έπεφτε το καμπανάκι πάνω στη μυλόπετρα και χτυπούσε.

Οι μυλόπετρες γύριζαν από τον κεντρικό άξο-να που έχει στην άκρη τις ακτίνες με τα πανιά και αυτός στηριζόταν πάνω σε ένα ξύλινο στεφάνι

που περιστρεφόταν μαζί με τη σκεπή για να πιά-νει τον αέρα από όποια μεριά κι αν φυσούσε.

Ήταν ένα από τα σημαντικότερα κτίσματα για τους ανθρώπους . Άντρες και γυναίκες περνού-σαν πολλές ώρες εκεί , ώσπου να ετοιμαστεί το αλεύρι τους. Έτσι , έγινε ο ανεμόμυλος ένα κοι-νωνικό κέντρο , όπου συζητούσαν τα προβλήματα

και τα νέα του χωριού , αντάλλασαν αστεία και πειράγματα , έκαναν ακόμη και προξενιά . Ακό-μη, τα απογεύματα μαζεύονταν οι κοπέλες με τα εργόχειρά τους , ενώ οι νέοι τα βράδια οργάνω-ναν γλέντια .

Περάσαμε πολύ όμορφα σ’ αυτή την εκδρομή και μάθαμε πολλά πράγματα σχετικά με το επάγ-γελμα του μυλωνά.

Γιάννης Ξενάκης Δ΄ 2- Ειρήνη Κώσταλου Ε΄1

3

ΠΟΤΑΜΙΑ

Την Παρασκευή 26 Οκτωβρίου 2012 τα παιδιά της Γ ΄ τάξης παρουσιάσαμε τη γιορτή για την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου 1940.

Όλα τα παιδιά του σχολείου μαζί με τους δασκάλους μας και τους γονείς μας γιορτάσαμε πάλι φέτος τη μεγάλη εκείνη μέρα που οι Έλληνες με μια φωνή έδωσαν την απάντηση: «ΟΧΙ», όταν οι Ιταλοί ζήτησαν να πάρουν την Ελλάδα.

Οι Έλληνες πέρασαν τη δοκιμασία του πολέμου με θάρρος. Έπειτα συνέχι-σαν τη μάχη κατά των Γερμανών χωρίς να υπολογίζουν τα κρυοπαγήματα, την πείνα αλλά και την ίδια τη ζωή τους που την πρόσφεραν για την ελευθερία της πατρίδας.

Για να εκφράσουμε την ευγνωμοσύνη μας στους ήρωες απαγγείλαμε ποι-ήματα, παρουσιάσαμε σχετικά σκετς και αφηγηθήκαμε στα άλλα παιδιά του σχολείου τα γεγονότα εκείνης της εποχής.

Ήταν πραγματικά μια ωραία γιορτούλα. Τα παιδιά της Γ2 ΄ τάξης

ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟΝ ΑΝΕΜΟΜΥΛΟ

Η Γιορτή του ΟΧΙ

Στις 28 Νοεμβρίου 2012 όλα τα παιδιά της Γ ΄ τάξης επισκεφθήκαμε τη Βιβλιοθήκη «Κοραής».

Εκεί μας υποδέχτηκε μία ευγενική κυρία και μας ξε-νάγησε στους χώρους της Βιβλιοθήκης. Μας είπε ότι η Βιβλιοθήκη «Κοραής» είναι από τις σημαντικότερες της πατρίδας μας. Στον αυλόγυρο είδαμε το άγαλμα του Αδαμάντιου Κοραή και μας εξήγησε ότι η Βιβλιοθήκη πήρε το όνομά της από τον Κοραή, γιατί χάρισε στη βιβλιοθήκη τα βιβλία του. Παρατηρήσαμε ότι ο γύρω χώρος είναι στρωμένος με άσπρα και μαύρα βότσαλα. Επίσης τα σκαλοπάτια και οι κολόνες είναι από θυμια-νούσικη πέτρα.

Στην είσοδο εντύπωση μας έκαναν οι παλιοί χάρτες της Χίου, που έδειχναν το σχήμα της Χίου χωρίς ακρί-βεια, γιατί τότε οι άνθρωποι δεν είχαν αναπτύξει την τεχνολογία και δεν έβγαζαν από ψηλά ακριβείς φω-τογραφίες. Επίσης είδαμε δύο αγάλματα της Σφίγγας της Χίου, που συμβολίζει τη σοφία και δύο προτομές, την προτομή του ιδρυτή της Βιβλιοθήκης, Αδαμάντιου Κοραή και την προτομή του ευεργέτη της Βιβλιοθήκης, Φίλιππου Αργέντη.

Στη συνέχεια μπήκαμε στο Αναγνωστήριο, όπου οι άνθρωποι μελετούν διάφορα βιβλία. Εκεί η κυρία μάς εξήγησε ότι η αναζήτηση των παλιών βιβλίων γίνεται με τη βοήθεια καταλόγων που υπάρχουν μέσα στα πολλά συρτάρια ειδικού γι’ αυτό το σκοπό επίπλου, ενώ η αναζήτηση των νεότερων βιβλίων γίνεται με τη βοήθεια του υπολογιστή. Μας έδειξε ακόμα την

πρώτη ελληνική σημαία που υψώθηκε το 1912 στο Δι-οικητήριο.

Έπειτα ανεβήκαμε στον πρώτο όροφο, όπου υπάρχει το Λαογραφικό Μουσείο Αργέντη. Θαυμάσαμε παραδο-σιακές ενδυμασίες των χωριών της Χίου, υφαντά, κε-ντήματα, ξύλινα εργαλεία και σκεύη και αγαλματάκια από πορσελάνη που παριστάνουν Χιώτες και Χιώτισσες με ενδυμασίες παλιών εποχών. Ακόμα μας έκαναν εντύ-πωση πορτραίτα μελών μεγάλων οικογενειών της Χίου.

Τελειώνοντας την ξενάγησή μας, κατεβήκαμε πολλά σκαλιά και φτάσαμε στο δανειστικό τμήμα της Βιβλιο-θήκης. Εκεί μάθαμε ότι μπορούμε κι εμείς τα παιδιά να δανειστούμε όποιο βιβλίο μας αρέσει και να το διαβά-σουμε στο σπίτι μας. Ενημερωθήκαμε για τις ώρες και τις μέρες που λειτουργεί το παιδικό δανειστικό τμήμα της Βιβλιοθήκης.

Όταν τελείωσε η ξενάγηση η κυρία μάς αποχαιρέτη-σε στα σκαλοπάτια της Βιβλιοθήκης κι εμείς την ευχα-ριστήσαμε. Ήταν μια όμορφη εκπαιδευτική επίσκεψη.

Τα παιδιά της Γ΄2 τάξης

Επίσκεψη της Γ ΄ τάξης στη Βιβλιοθήκη «Κοραής»

4

Τι έτρωγαν οι Βυζαντινοί; Οι Βυζαντινοί με εξαίρεση τις περιόδους νηστείας είχαν ιδιαίτερη αδυναμία στο φαγητό. Τα κυριότερά τους γεύματα ήταν το πρόγευμα ή προφάγον, το άριστον ή μεσημ-βρινόν και ο δείπνος. Έτρωγαν χρησιμοποιώντας κυρίως τα χέρια. Πριν και μετά το φαγητό έπλεναν τα χέρια τους, χρησιμοποιώντας το χέρνιβθον. Τα κυριότερα είδη διατροφής ήταν το ψωμί, το λάδι και το τυρί. Ειδικά οι εύποροι Βυζαντινοί είχαν πλούσια διατροφή. Καθημερινά στο διαιτο-λόγιό τους είχαν πουλερικά, ψάρια και χοιρινό κρέας. Επίσης χρησιμοποιούσαν ελαιόλαδο στο μαγείρεμα, καρυκεύματα, κυρίως πιπέρι και πιο πολύ κόκκινο πιπέρι. Αγαπούσαν τα όσπρια ενώ ξεχωριστή θέση στο φαγητό τους είχαν τα φρούτα. Επιπλέον τα μπαχαρικά είχαν μια ιδιαίτερη θέση στο Βυζαντινό διαιτο-λόγιο διότι είχαν φαρμακευτικές ιδιότητες. Όμως ο μέσος Βυζαντινός πολίτης είχε περιορισμένες διατροφικές επιλογές λόγω οικονομικής δυσπραγίας, επιδημιών ή θεομηνιών. Επομένως, το καλό φα-γητό συνδέεται με τους πλούσιους Βυζαντινούς. Τα ψάρια ήταν η βασική τροφή των μοναχών, διότι στα τυπικά των μονών δεν αναφέρεται πουθενά το κρέας.

Γιώργος Ιατρουδέλλης – Γιάννης-Άνθιμος Νικήτας – Δήμητρα Σκόρδου Στ΄τάξη

Η διατροφή των Αρχαίων Ελλήνων Τις διατροφικές συνήθειες των αρχαίων Ελλήνων χαρακτήριζε η λιτότητα. Θεμέ-λιό τους ήταν η λεγόμενη «μεσογειακή τριάδα»: σιτάρι, λάδι και κρασί. Στη βάση της διατροφής των αρχαίων Ελλήνων συναντάμε τα δημητριακά, ζεία (είδος σιταριού) και σε περιπτώσεις ανάγκης μείγμα κριθαριού με σιτάρι, από το οποίο παρασκευαζόταν ο άρτος. Με το σιτάρι που χρησιμοποιείται σήμερα οι αρχαίοι τάιζαν τα ζώα. Τα δημητριακά συνοδεύονταν συνήθως από οπωροκηπευ-τικά (λάχανα, κρεμμύδια, φακές και ρεβίθια). Η κατανάλωση κρέατος και θαλασσινών σχετιζόταν με την οικονομική κατάστα-ση της οικογένειας, αλλά και με το αν κατοικούσε στην πόλη, στην ύπαιθρο ή κοντά στη θάλασσα. Οι Έλληνες κατανάλωναν ιδιαιτέρως τα γαλακτοκομικά και κυρίως το τυρί. Το βούτυρο ήταν γνωστό, αλλά αντί αυτού γινόταν χρήση κυρίως του ελαιόλαδου. Το φαγητό συνόδευε κρασί (κόκκινο, λευκό ή ροζέ) αναμεμειγ-μένο με νερό. Το πρωινό του αρχαίου Έλληνα ήταν λιτό και έτρωγε με το πρώτο φως του ήλιου, το «ακράτισμα» που ήταν λίγο κριθαρένιο ψωμί βουτηγμένο σε ανέρωτο κρασί, το λεγόμενο άκρατο οίνο. Κάποιες φορές το συνόδευαν με ελιές και σύκα. Πιο συχνά, όμως, το πρωινό ήταν απλά μια κούπα από «κυκεώνα», δηλαδή ένα ρό-φημα από βρασμένο κριθάρι αρωματισμένο με μέντα ή θυμάρι, για το οποίο οι αρχαίοι πίστευαν ότι έχει θεραπευτικές ιδιότητες. Κατά τη διάρκεια της μέρας, έπαιρναν ακόμα τρία γεύματα: το άριστον (μεση-μεριανό), το δειλινό και το δείπνο. Το δείπνο που ήταν και το κυρίως γεύμα, το έπαιρναν στο τέλος της μέρας ή αφού είχε ήδη νυχτώσει. Ήταν πλούσιο και στο τέλος προσφερόταν τα τραγήματα (επιδόρπια), φρούτα φρέσκα ή ξερά, κυρίως σύκα, καρύδια, σταφύλια ή γλυκά με μέλι. Οι αρχαίοι έτρωγαν συχνά κρέας, ιδιαίτερα χοιρινό αλλά και μοσχαρίσιο, μα-γειρεμένο με αρκετούς τρόπους και σπανιότερα κατσίκι και αρνί. Αγαπημένο πιάτο ήταν το κυνήγι (τσίχλες, ορτύκια και ελάφια). Το μυστικό για μαλακό κρέας ήταν το μαρινάρισμα πριν από το ψήσιμο με χορταρικά. Οι Έλληνες είχαν μεγά-λη αδυναμία στα θαλασσινά και στα όστρακα. Τα μπαρμπούνια και οι τσιπούρες στόλιζαν συχνά τα τραπέζια των πλουσίων, ενώ οι σαρδέλες του Φαλήρου ήταν το συνηθισμένο πιάτο των φτωχότερων. Οι σαλάτες τους ήταν πάντοτε ωμές για να μη χάνουν τη θρεπτική τους αξία και πάντα από υλικά με θεραπευτικές ιδιότητες. Οι αρχαίοι συνήθιζαν να παίρνουν

λάδι για τις σαλάτες τους από άγουρες ελιές. Τα σκόρδα και τα κρεμμύδια ήταν κυρίαρχα στο καθημερινό τους μενού. Εκλεκτό έδεσμα για τους αρ-χαίους ήταν τα σαλιγκά-ρια, τα οποία οι Κρητικοί έτρωγαν από την εποχή του Μίνωα. Τα λαχανικά, τέλος, είχαν μεγάλη ζήτηση. Πολλά σπίτια φρόντιζαν να έχουν μι-κρούς κήπους όπου καλλι-εργούσαν όσπρια, βολβούς, μαρούλια, αρακά, αγκινάρες, βλίτα, σέλινο, άνηθο και δυό-σμο. Άλλα χορταρικά, όπως τα μανιτάρια, το μάραθο, τα σπαράγγια, ακόμα και τις τρυφερές τσουκνίδες, τα αναζητούσαν στις ακροποταμιές και στα χωράφια. Από τα πιο αγαπημένα προúό-ντα των αρχαίων ήταν τα αγγούρια και τα σύκα. Ας δούμε τώρα πώς τρέφονταν οι Αθηναίοι, οι Σπαρτιάτες και οι Μυκηναίοι. Οι Αθηναίοι στήριζαν τη διατροφή τους κυρίως στο κρέας. Τα ψωμιά ήταν φτιαγ-μένα από σιτάρι ή κριθάρι, έπιναν συνήθως γάλα και έφτιαχναν πολλά τυριά. Το κρασί όμως ήταν ένα απαραίτητο συνοδευτικό. Το συσσίτιο των Σπαρτιατών ήταν πιο λιτό κι αποτελούνταν από το μέλανα ζωμό, βραστό χοιρινό, κρασί, γλυκιές πίτες και το ψωμί τους ήταν από βρώμη. Οι Μυκηναίοι απ’ την άλλη είχαν ως βασική τροφή τους τα δημητριακά. Έτρω-γαν πολλά σύκα, μέλι και διάφορα τυριά. Χρησιμοποιούσαν ακόμα κρεμμύδια κι έφτιαχναν γλυκά από αλεύρι και μελωμένο κρασί. Οι αρχαίοι Έλληνες οργάνωναν τα γεύματά τους κυρίως στα σπίτια και συνήθι-ζαν κατά τη διάρκειά τους να συζητούν με τη συνοδεία μουσικής.

Κωνσταντίνος Κλεισσάς – Ελένη Κανετίδου Στ΄ τάξη

Γλωσσοδέτες Φίλος έδωσε σε φίλο

τριαντάφυλλο με φύλλο

φίλε φύλαγε το φύλλο

μην το δώσεις σε άλλο φίλο!

Μια κούπα καπακωτή

μια κούπα ξεκαπάκωτη

μια κούπα καπακωμένη

μια κούπα

ξεκαπακωμένη

Τρεις τίγρεις με τρία τιγράκια τριγυρίζουν τριγύρω.

Κοράλλι, πετροκόραλλο και πετροκοραλλάκι.

Μια κάπα, μια κούπα,

μια καπακούπα

Νερό λινάρι νερολίναρο νεροκαθαρολίναρο

Η  τάξη  Β΄1  

ΤΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΤΟΥ ΤΣΑΓΚΑΡΗ Πριν από λίγες μέρες ήρθε στην τάξη μας ένας τσαγκάρης που μας μίλησε για το πώς έφτιαχναν τα παπούτσια παλιά. Το επάγγελμα του τσαγκάρη είναι να φτιάχνει παπούτσια, αλλά σήμερα όταν λέμε τσαγκάρης εννοούμε τον τεχνίτη που επιδιορθώνει τα χαλασμένα παπούτσια. Το τσαγκαράδικο ήταν ο χώρος όπου ήταν ο πάγκος, οι βελόνες, οι σακο-ράφες, τα σουβλιά, τα σφυράκια και οι λίμες, οι τανάλιες και τα καλαπόδια. Τότε δεν υπήρχαν κόλλες και μηχανές. Ο τσαγκάρης δούλευε ώρες ατελείωτες φορώντας πάντα τη χαρακτηριστική δερμάτινη ποδιά του. Εκεί δεχόταν και τις παραγγελίες των πελατών του. Ένα ζευγάρι παπούτσια τότε κόστιζε σχε-δόν μια χρυσή λίρα και για να φτιαχτούν χρειάζονταν 2-3 μέρες δουλειά. Τα παπούτσια ήταν εξ ολοκλήρου χειροποίητα, ήταν ραφτά και καρφωτά. Για να τα κατασκευάζει αγόραζε το δέρμα. Το ψιλό δέρμα το χρησιμοποιούσε για το πάνω μέρος του παπουτσιού και το χοντρό για τις σόλες. Μου άρεσαν πολύ όλα αυτά που ακούσαμε. Μάθαμε ένα σωρό πράγματα για ένα επάγγελμα παλιό που έχει εξαφανιστεί μαζί με τόσα άλλα.

Αργυρώ Πατεράκη Δ΄ 2

Το έθιμο του Κλείδωνα- Κ. Θεοδώρα, από ποιο χωριό είστε;- Από τη Σιδηρούντα.- Μπορείτε να μας μιλήσετε για ένα έθιμο της περιοχής σας;- Ναι, του Κλείδωνα. Αυτό το έθιμο λάμβανε χώρα στις 24 Ιουνίου, του Άι-Γιάννη του Φα-νιστή.- Κ. Θεοδώρα, μπορείτε να μας το περιγράψετε;- Βεβαίως. Την παραμονή το βράδυ μαζεύ-ονταν τα ελεύθερα κορίτσια και αγόρια και έπαιρναν νερό από κάποιο πηγάδι. Αυτό το έκαναν χωρίς να μιλάνε και αυτή η πράξη λε-γόταν «αμίλητο νερό». Μέσα στο νερό που μά-ζευαν έριχνε ο καθένας διάφορα προσωπικά αντικείμενα. Μετά σκέπαζαν τον κουβά με το νερό με ένα πανί και άρχιζαν να τραγουδούν διάφορα τραγούδια – άλλοτε ωραία και ευχά-ριστα και άλλοτε άσχημα και σατυρικά. Κατόπιν τραβούσαν κάποιο αντικείμενο μέσα απ’ το νερό και σε όποιον ανήκε, σε αυτόν αφιερωνό-ταν και το τραγούδι. Τα όμορφα και ευχάριστα τραγούδια προκαλούσαν μεγάλη χαρά και ευ-χαρίστηση ενώ τα άσχημα και σατυρικά προκα-λούσαν γέλια και γίνονταν αφορμή για πλάκες και αστεία μεταξύ τους. - Ευχαριστούμε για τη συνέντευξη.

Απόστολος Σγούτας Δ΄2

Αντί-δωρο στη μάνα-γη Στα φρουτόδεντρα όταν μαζεύεις τα φρούτα, αφήνεις ένα για το δέντρο. Το ίδιο και στο αμπέλι. Όταν τρυγάς, αφήνεις εδώ κι εκεί ένα τσαμπάκι. Στο χωράφι με τα δημητριακά ένα χερόβολο αθέριστο, να μείνει εκεί.

Μαρία Κουτσουράδη Δ΄1

Οι χωσάδες Διάλεγαν καλά σταφύλια, αφαιρούσαν

καμιά χαλασμένη ρώγα αν υπήρχε και τα έβαζαν σε καλάθι. Κάτω αμπελόφυλλα και στρώσεις τα σταφύλια με αμπελόφυλλα ανάμεσα. Σκέπαζαν τα σταφύλια με μπόλικα αμπε-λόφυλλα και έβαζαν όλο το καλάθι μέσα στη λιθιά. Αφαιρούσαν τις πέτρες, το το-ποθετούσαν και ξανάβαζαν τις πέτρες να κλείσει το άνοιγμα της λιθιάς. Δε φαινόταν τίποτα που να μπορεί να κινήσει υποψίες. Τα σταφύλια έμεναν εκεί αρκετούς μή-νες. Η χαμηλή θερμοκρασία που κρατούσε η πέτρα, τα συντηρούσε για πολύ καιρό, ακόμα και όλο το χειμώνα. Τα σταφύλια που προτιμούσαν για συντή-ρηση ήταν συνήθως το πατρινό, που ήταν και «φαουλάρικο» (επιτραπέζιο) ή άλλη ποικιλία επίσης επιτραπέζιων σταφυλιών. Τα έβγαζαν στις γιορτές για να τα απολαύ-σουν μαζί με φίλους και συγγενείς.

Μαρία Κουτσουράδη Δ΄1

Οι ριματζήδες της Χίου Ο Χιώτης ήταν πάντα ένας αυθόρμητος μουσικός, ένας σπουδαίος τραγουδιστής της ζωής. Καθετί που συνέβαινε, το έκανε τραγούδι. Κάθε χαρά και κάθε ελπίδα του μα και κάθε στεναχώρια του, έπαιρνε το όργανο και την έκανε τραγούδι. Πολλοί, ακόμη και σήμερα, μιλάνε για τους ριματζήδες. Ήταν άνθρωποι με μια ιδιαίτερη ικανότητα να φτιάχνουν ρίμες. Καθετί που έβλεπαν, καθετί που αισθάνο-νταν, το έκαναν τραγούδι. Και το έλεγαν στο πανηγύρι, στο σπίτι, στη διασκέδαση, στη βεγγέρα. Μπορεί να μην είχαν σπου-δάσει μουσική, μπορεί να μην ήξεραν τι σημαίνει πεντάγραμμο, μα δημιουργούσαν ασταμάτητα. Τα μουσικά όργανα, πολλές φορές, τα έφτιαχνε ο ίδιος. Υπάρχουν στο νησί μας σπουδαίοι μάστορες που κατασκεύαζαν και επιδιόρθωναν μουσικά όργανα. Όσο για τις ορχήστρες, αυτές δεν ήταν πολυπρόσωπες. Αποτελούνταν συνήθως

από τέσσερα άτομα. Κλαρίνο, βιολί, σα-ντούρι που συνοδεύονταν από ούτι ή λα-ούτο. Πολύ συχνά συμμετείχε στην ορχή-στρα και η τρόμπα. Ήταν χάλκινο πνευστό όργανο που έπαιζε το ρόλο του μεγάφω-νου. Την έβαζαν στην ορχήστρα γιατί είχε δυνατή φωνή και ακούγονταν σε όλη την περιοχή που γινόταν το πανηγύρι. Κρουστά δεν συναντάμε σε αυτές τις ορχήστρες που λέγονταν ζυγιές ή κουμπανίες.

(Πηγή: Στέλιος Παντελογιάννης, καθηγη-τής μουσικής) Πόπη Στουπάκη Δ΄1

Ρόδι μην το σπάσετε…Φάτε το! Όταν φτάσει η πρωτοχρονιά, λίγα λεπτά αφού μπει ο νέος χρόνος, πολλοί συνηθί-ζουν να σπάνε ρόδι στην κεντρική είσοδο του σπιτιού τους. Άλλοι πάλι το παίρνουν μαζί τους στην εκκλησία για να το λειτουρ-γήσουν και μόλις γυρίσουν, ο νοικοκύρης το κρατά στα χέρια του, μπαίνει στο σπίτι και το ρίχνει κάτω με δύναμη, πίσω από την εξώπορτα. Οι κόκκινες ρώγες πετάγονται παντού ενώ εκείνος λέει :«Με υγεία, με χαρά και ευτυχία...κι όσες ρώγες έχει το ροδίτόσες λίρες στη τσέπη μαςτη χρονιά όλη!» Αλλά και από το πρωτοχρονιάτικο τραπέ-ζι δε λείπει για να είναι το τραπέζι όλο το χρόνο γεμάτο τόσα αγαθά όσες και οι ρώ-γες του ροδιού . Το όμορφο δέντρο της ροδιάς που το όνο-μά της προέρχεται από τη ροή δύναμης, λέγεται ότι είναι το αρχαιότερο καλλιερ-γημένο καρποφόρο δέντρο .Κατάγεται πι-θανότατα από την κεντρική Ασία, καλλιερ-γήθηκε όμως ιδιαίτερα στη Μεσόγειο. Στην αρχαιότητα ήταν σύμβολο της Ήρας, θεάς της γονιμότητας, που το κρατούσε στο δεξί της χέρι .Επίσης ο μύθος αναφέρει ότι την πρώτη ροδιά την φύτεψε η Αφροδίτη στην Κύπρο. Οι αρχαίοι Έλληνες ιατροί όπως ο Ιπποκράτης , ο Διοσκουρίδης , ο Πλίνιος είχαν τονίσει πόσο ωφέλιμο είναι το ρόδι στον ανθρώπινο οργανισμό . Η σύγχρονη ιατρική τους επιβεβαίωσε . Το ροδί πλού-

σιο σε κάλιο, σελήνιο και σίδηρο, έχει αντιοξειδωτικές ιδιότητες. Επίσης περιέχει λίγες θερμίδες και πολλές βιταμίνες . Εί-ναι κατάλληλο για τα παιδιά . Βοηθά στην αντιμετώπιση του κρυολογήματος, του πυ-ρετού, του στομαχόπονου και της ναυτίας. Ο χυμός του αυξάνει την παραγωγή του αί-ματος και κάνει καλό στην καρδιά. Επίσης ευεργετικές είναι οι επιδράσεις του στο δέρμα, για αυτό και αποτελεί το βασικό συστατικό πολλών καλλυντικών.Μην το σπάσετε λοιπόν αλλά … φάτε το για να έχετε καλή υγεία όλη τη χρόνια! Κι όπως τα σπόριατου ροδιούκόκκινα είναι ζουμερά,ευτυχία και υγείανα έχετε όλη τη χρονιά.

Φώτης Φακούδης Ε΄2

Το ποδαρικόΤο ποδαρικό γίνεται στα σπίτια την πρώτη μέρα του χρόνου. Το καλό ποδαρικό γίνε-ται από ένα παιδί που θεωρείται τυχερό. Σπάει ένα ρόδι στο κατώφλι του σπιτιού για να υπάρχει αφθονία, όπως άφθονα είναι τα σπόρια του ροδιού, κι ύστερα μπαίνει στο σπίτι με το δεξί.

Ευθύμης Παπαπέτρου Ε'2

Η ελιά του ΑγίουΜπορούσε να τάξει κανείς σ’ έναν άγιο ή στην Παναγιά μια ελιά. Ήταν μέσα σε λιο-στάσι, αλλά ήξεραν όλοι ότι αυτή η ελιά ανήκει εκεί. Μάζευαν τις ελιές και το λάδι το πήγαιναν στην εκκλησία όπου ανήκε η ελιά. «Εγώ αγόρασα ένα λιοστάσι κάτω, κοντά στη θάλασσα, και μου είπε ο πωλητής ότι αυτή η ελιά είναι του Αγίου Νικολάου και, αν θέλω να την πάρω κι αυτήν έπρεπε να τη ζητήσω από τον παπά. Πήγα, πλήρωσα στην εκκλη-σία ό,τι μου ζήτησαν κι έτσι πήρα κι αυτήν την ελιά.»Αυτός ήταν και ο σκοπός αυτού του δώρου που έκανε ο κόσμος, να ωφεληθεί η εκκλη-σία.

Ευτέρπη Φαφαλιού Δ΄1

5

ΕΘΙΜΑ

Παγκόσμια ημέρα των ζώων.

Η Παγκόσμια Ημέρα των Ζώων πρωτογιορτά-στηκε το 1931 σ' ένα συνέδριο περιβαλλοντι-στών στη Φλωρεντία, ως ένας τρόπος για την ευαισθητοποίηση κοινού και ειδικών για τα υπό εξαφάνιση ζώα. Από τότε, η γιορτή διευρύνθηκε και περιλαμβάνει όλα τα είδη του ζωικού βασι-λείου.

Η 4η Οκτωβρίου καθιερώθηκε ως Παγκόσμια Ημέρα Ζώων, επειδή συμπίπτει με τον εορτασμό της μνήμης του Αγίου Φραγκίσκου της Ασίζης, που έχει αναγορευτεί από την Καθολική Εκκλησία ως προστάτης των ζώων και του περιβάλλοντος.

Μερικά από τα δικαιώματα των ζώων Όλα τα ζώα γεννιούνται με ίσα δικαιώματα στη ζωή και στη δυνατότητα ύπαρξης. Ο άνθρωπος οφείλει να σέβεται τη ζωή κάθε ζώου.

Κάθε ζώο δικαιούται φροντίδας, προσοχής και προστασίας από τον άνθρω-πο. Κανένα ζώο δεν πρέπει να υποβάλλεται σε κακομεταχείριση ή απάνθρωπη συμπεριφορά.

Κάθε ζώο δικαιούται να ζήσει στο φυσικό του χώρο (γη, θάλασσα, αέρας) και να αναπαράγεται σύμφωνα με τους φυσικούς νόμους,

Κάθε ζώο που από παράδοση θεωρείται κατοικίδιο δικαιούται να ζήσει με το ρυθμό και τις συνθήκες ζωής και ελευθερίας που αντιστοιχούν στο είδος του.

Η εγκατάλειψη ενός ζώου θεωρείται πράξη απάνθρωπη και εξευτελιστική. Αναφορικά με τα ζώα που προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στον άνθρωπο, η διάρκεια και η ένταση δουλειάς πρέπει να είναι σε λογικά πλαίσια, η διατροφή τους ικανοποιητική και η ανάπαυσή τους υποχρεωτική. Οποιοσδήποτε πειρα-ματισμός πάνω στα ζώα, ιατρικός, επιστημονικός, κ.α αντιτίθεται προς τα δι-καιώματα των ζώων, εφόσον προκαλεί πόνο σωματικό ή ψυχικό.

Πρέπει να επιδιώκεται η αντικατάσταση του πειραματισμού πάνω στα ζώα από άλλες υπάρχουσες τεχνικές.

Παναγιώτα Ρερρέ, Ειρήνη Κώσταλου E΄1

Γιορτή του πολυτεχνείουΣτις 21 Απριλίου 1967 μια μικρή ομάδα συ-

νταγματαρχών συνωμοτεί κατά της νομικής δη-μοκρατικά εκλεγμένης κυβέρνησης της χώρας και με τη βοήθεια του στρατού καταλαμβάνει την εξουσία επιβάλλοντας δικτατορικό καθε-στώς. Ακολουθεί κατάργηση των ατομικών και πολιτικών ελευθεριών , βία, λογοκρισία, φυλακίσεις, βασανιστήρια, εξορίες ακόμα και δολοφονίες, όλων όσων διαφωνούσαν με το καθεστώς.

Οι φοιτητές αρχίζουν να διαμαρτύρονται για την άσχημη κατάσταση στην παιδεία και την έλλειψη ελευθερίας. Μάλιστα στις 21 Φεβρουαρίου εξεγείρονται οι φοιτητές της Νομικής Σχολής. Η εξέγερση όμως αυτή καταπνίγεται από το στρατό.

Στις 15 Νοεμβρίου 1973 φοιτητές του Πολυτεχνείου αλλά και άλλων πανεπιστημιακών σχολών της Αθήνας καταλαμβάνουν τη σχολή και από εκεί οργανώνουν την διαμαρτυρία τους. Κρεμούν μεγάλα πανό στα κάγκελα με συνθήματα.

Η συμπαράσταση του κόσμου είναι άμεση. Πολλοί από αυτούς τρέχουν να προσφέρουν στους φοιτητές τρόφιμα και φάρμακα, αλλά κυρίως να τους δώσουν κουράγιο.

Οι δικτάτορες παρακολουθούν ανήσυχοι τα γεγονότα και αποφασίζουν να επέμβουν. Δίνουν λοιπόν εντολή να κατέβουν τα τανκς και να εκκενώσουν το Πολυτεχνείο. Έτσι τα ξημερώματα της 16ης Νοεμβρίου ένα τανκ εμφανίζεται στην είσοδο του Πολυτεχνείου.

Ευθύμης Παπαπέτρου Ε΄2

Όπως πάντα έτσι και φέτος η Ε΄ τάξη διοργάνωσε μια γιορτή προς τιμή του Πολυτεχνείου. Η κυρία Χαρά και η κυρία Αφροδίτη κατάφεραν να κάνουν μια γιορτή που να τα περιλαμβάνει όλα όπως γέλιο ,δράμα , ηθικά διδάγματα με αποτέλεσμα όποιος το δει να μην βαριέται αλλά να το διασκεδάζει, τιμώντας όμως παράλληλα την μνήμη αυτών των παιδιών που έχασαν την ζωή τους για να μπορούμε εμείς σήμερα να έχουμε ελευθερία και δημοκρατία . Υπήρχαν 6 σκετσάκια που τα πρώτα 5 ήταν κωμικά ενώ το 6ο έδειχνε την αγωνία των φοιτητών την στιγμή που έμπαινε στο Πολυτεχνείο το τανκ .Την γιορτή συνό-δευσαν τα τραγούδια του Πολυτεχνείου από την χορωδία της ΣΤ΄ τάξης . Αυτή η γιορτή θα μου μείνει αξέχαστη γιατί μέσα από αυτήν ένιωσα για πρώτη φορά τόσο έντονα την ιστορία. Καλλιόπη Φιστέ Ε΄2

6

Το 7ο Δημοτικό Σχολείο Χίου ιδρύθηκε το σχολικό έτος 1929-1930 ως 6/τάξιο μικτό. Ο χώρος στέγασής του ήταν το κτίριο της Μητροπόλεως που τώρα έχει παραχω-ρηθεί στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Το σχολείο αυτό ήταν συνέχεια του Β’ Σχολείου Θηλέων το οποίο λειτουργού-σε από το έτος 1916 ως 4/τάξιο, το 1918-1920 ως 5/τάξιο και από το 1920 ως 6/τάξιο.

Η ανέγερση του σημερινού διδακτηρίου στη θέση Άγι-ος Θωμάς έγινε το 1936 με δωρεά οικοπέδου από το Γεώργιο Χωρέμη και έξοδα ανέγερσης από το κράτος. Κατά το 1947 το κτίριο χρησιμοποιήθηκε ως στρατόπεδο πειθαρχημένης διαβίωσης για γυναίκες Επονίτισσες του Πειραιά.Στον αύλειο χώρο του σχολείου κτίστηκε το 1ο Νηπιαγω-γείο Χίου, το οποίο λειτούργησε στο νέο κτίριο από το σχολικό έτος 1990-1991.Από το σχολικό έτος 1994-1995 λειτούργησε και ο πρώ-τος όροφος πάνω από το Νηπιαγωγείο με 4αίθουσες για τις ανάγκες του σχολείου. Επίσης από το σχολικό έτος 1996-1997 λειτούργησαν και οι 2 αίθουσες διδασκαλίας και η αίθουσα εκδηλώσεων με προσθήκη που κατασκευ-άστηκε στην ανατολική πλευρά του παλιού διδακτηρίου.Το σχολικό έτος 1977-1978 το σχολείο προάγεται από επταθέσιο σε εννιαθέσιο, το επόμενο σε δεκαθέσιο και το 1979-1980 γίνεται δωδεκαθέσιο.Κατά τα έτη 1987-1988 έως 1991-1992 το σχολείο λει-τούργησε ως Σχολείο Δοκιμαστικής Εφαρμογής Νέων Προγραμμάτων (ΣΔΕΝΠ). Το 1990-1991 ιδρύθηκε η Ειδι-κή Τάξη (σημερινό Τμήμα Ένταξης). Από το σχολικό έτος 1998-1999 ιδρύεται και λειτουργεί ανελλιπώς Τάξη Αλ-

λοδαπών και Παλιννοστούντων μαθητών. Το 2002 από το πρόγραμμα «Κοινωνία της Πληροφορίας» ιδρύθηκε ερ-γαστήριο ηλεκτρονικών υπολογιστών το οποίο εγκατα-στάθηκε στο υπόγειο της προσθήκης. Το 1999 η αίθουσα του υπογείου του 1ου Νηπιαγωγείου διαμορφώθηκε σε γυμναστήριο και εξοπλίστηκε. Το σχολικό έτος 2009-2010 το σχολείο γίνεται Ολοή-μερο. Το ίδιο έτος με δαπάνες της σχολικής επιτροπής του σχολείου η αποθήκη του ορόφου της προσθήκης επισκευάζεται και διαμορφώνεται σε Εργαστήριο Φυ-

σικών Επιστημών και εξοπλίζεται μεταξύ άλλων και με διαδραστικό πίνακα.Τα τελευταία χρόνια εκτός των μαθημάτων πληροφορι-κής που προσφέρει δωρεάν στους μαθητές, διοργανώνει και προγράμματα ζωγραφικής και παραδοσιακών χορών σε ώρες μη λειτουργίας του σχολείου. Επίσης έχει εξο-πλίσει τη σχολική βιβλιοθήκη η οποία λειτουργεί ως δα-νειστική για τους μαθητές και κάθε χρόνο εμπλουτίζεται και με νέους, σύγχρονους τίτλους βιβλίων.

Η τάξη Δ΄ 1

Σεισμός - σεισμός γίνεται χαμός! Έλα φιλαράκι μη σε πιάνει πανικός!Ακολούθησε προσεκτικά τα βασικά βήματα του σχεδίου εκκένωσης του σχολείου και όλα θα πάνε καλά!

Μόλις ακούσεις το σήμα κινδύνου σημαίνει ότι γίνεται σεισμός. Εκείνη την ώρα θα πρέπει ήρεμα να μπεις κάτω από το θρανίο σου.

Στο δεύτερο σήμα με ψυχραιμία και χωρίς πανικό τοποθετείσαι σε σειρά με τους συμμαθητές σου ώστε να βγεις στον εξωτερικό χώρο του σχολείου με ασφάλεια!

Στο τρίτο σήμα προχωράς χωρίς βιασύνη προς την αυλή του σχολείου σε χώρο ανοιχτό. Ο κίνδυνος ήδη πέρασε!

Ζωγραφιές και συμβουλές από τους μαθητές του Α2

Το σχολείο μας

Τι πρέπει να τρώμε κάθε μήνα

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣΣταφύλια, σύκα, κρεμμύδια ξερά, καλοκαιρινή πατάτα, νωπά κα-

ρύδια, φιστίκια Αιγίνης.

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣΣταφύλια όψιμα, ρόδα, μήλα, μαρούλια, καρότα, σπανάκι, ξερά

σύκα, σταφίδες, αμύγδαλα, καρύδια.

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣΑχλάδια, μήλα, ρόδια, λεμόνια, μανταρίνια, πορτοκάλια, ξερά

σύκα, σταφίδες, φουντούκια, κάστανα, αμύγδαλα.

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣΜανταρίνια, πορτοκάλια, λεμόνια, μήλα, αχλάδια, καρότα, σπα-

νάκι, λάχανο, κουνουπίδι, σέλινο, ραδίκια, πατάτα φθινοπωρινή, σταφίδες, ξερά σύκα, φουντούκια, αμύγδαλα και κάστανα.

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣΠορτοκάλια, λεμόνια, μανταρίνια, γκρέιπ φρουτ, μήλα, λάχανα,

κουνουπίδι, μαρούλι, καρότα, σέλινο, σταφίδες, καρύδια, αμύγδα-λα, κάστανα.

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣΠορτοκάλια, μήλα (ψυγείου από τη συγκομιδή Οκτωβρίου), κου-

νουπίδι, λάχανο, καρότα, μαρούλια, ραδίκια, σταφίδες, κάστανα, αμύγδαλα, καρύδια.

Οι μαθητές του Α΄1

Οι αρχαίοι Έλληνες εί-χαν δώδεκα μήνες.

Στην αρχαία Αθήνα κάθε μήνας είχε 30 ημέ-ρες (πλήρης μήνας) ή 29 ημέρες (κοίλος μήνας). Οι μήνες αυτοί και οι

αντιστοιχίες τους με τους σημερινούς

• Εκατομβαίων (30 ημέ-ρες) 16 Ιουλίου - 15 Αυγούστου

• Μεταγειτνιών (29 ημέ-ρες) 16 Αυγούστου - 15 Σεπτεμβρίου

• Βοηοδρομιών (30 ημέ-ρες) 16 Σεπτεμβρίου - 15 Οκτωβρίου

• Πυανεψιών (29 ημέρες) 16 Οκτωβρίου - 15 Νο-εμβρίου

• Μαιμακτηριών (30 ημέ-ρες) 16 Νοεμβρίου - 15 Δεκεμβρίου

• Ποσειδεών (29 ημέρες) 16 Δεκεμβρίου - 15 Ια-νουαρίου

• Γαμηλιών (30 ημέρες) 16 Ιανουαρίου - 15 Φε-βρουαρίου

• Ανθεστηριών (29 ημέ-ρες) 16 Φεβρουαρίου - 15 Μαρτίου

• Ελαφηβολιών (30 ημέ-ρες) 16 Μαρτίου - 15 Απριλίου

• Μουνιχιών (29 ημέρες) 16 Απριλίου - 15 Μαΐου

• Θαργηλιών (30 ημέρες) 16 Μαΐου - 15 Ιουνίου

• Σκιροφοριών (29 ημέ-ρες) 16 Ιουνίου - 15 Ιουλίου

Η πρώτη ημέρα κάθε μήνα ονομαζόταν από τους αρχαίους μας νουμηνία.

Η πρώτη κάθε μήνα ονο-μαζόταν από τους Ρωμαίους καλένδαι.

Από εκεί βγήκε και το όνομα του ημερολογίου, το "calendar".

ΣεπτέμβριοςΟ Σεπτέμβρης είναι αγόρικι έχει ολόχρυσο καπέλοκαι χρυσό το πανωφόρι.

Τα παπούτσια του είναι φύλλα ,που ‘χουν πέσει απ’ τα πλατάνιακαι τα μάγουλα του μήλα.

Κρατάει σάκα από νερόκι έχει μέσα τα βιβλίααπό σύννεφο κι αφρό.

Με του άνεμου τα ποδάριατρέχει δίχως να τον βλέπειςστων βημάτων του τα χνάρια .

Ρένα ΚαρθαίουΟκτώβριοςΤα χαλκώματα αγοράζεικαι τα φύλλα όλα σκεπάζει .

Με το σάκο του στον ώμοτριγυρίζει μες στο δρόμο .

Όπου ο Οκτώβρης κι αν αγγίζειτο τοπίο κοκκινίζει .

Ρένα Καρθαίου

ΝοέμβριοςΣτου Νοέμβρη το χαρτίβάζει υπογραφή η βροχή .

«Θα ποτίσω όλη την πόλη ,το χωράφι , το περβόλι .

Και θα πλύνω τις σκεπές ,τα μπαλκόνια , τις αυλές .

Θα ετοιμάσω το τοπίο ,να ‘ρθει το μεγάλο κρύο».

Ρένα ΚαρθαίουΦεβρουάριοςΆνθη ανάκατα και χιόνιΤις αμυγδαλιές φορτώνει.Κούτσα κούτσα κατεβαίνει ,όλη η πλάση τον προσμένει !Μήνυμα πως δεν αργεί ,φτάνει η Άνοιξη στη γη. Στο γαλάζιο το στεφάνι ,του ήλιου κάποια αχτίδα εφάνη .Το ‘παν και το λένε τόσοι ,άνθρωποι με τόση γνώση :«Ο Φλεβάρης και αν φλεβίσει ,Καλοκαίρι θα μυρίσει » .

Ρένα Καρθαίου

ΟΙ ΜΗΝΕΣΟι μήνες των αρχαίων Ελλήνων

7

ΕΣΚΙΜΩΟΙΙνουίτ είναι το

όνομα των Εσκιμώ-ων της Αλάσκας ,της Γροιλανδίας και του

Καναδά. Η λέξη Ινουίτ σημαίνει άνθρωπος και η λέξη Εσκι-μώος σημαίνει αυτός

που τρώει ωμά. Είναι απόγονοι της νο-μαδικής φυλής Τούλ.

Οι Εσκιμώοι είναι χαμηλού ή μέσου αναστήματος με ελα-φρά κίτρινο δέρμα και χαρακτηριστικά σχιστά μάτια.

Κατάφεραν να επιζήσουν σε δύ-σκολες κλιματο-λογικές

συνθήκες. Αρχι-κά κατοικούσαν σε σκηνές από δέρμα

φώκιας ή ταράνδου. Το χειμώνα έφτιαχναν τα παγόσπιτά

τους τα γνωστά ιγκλού. Σήμερα οι περισσότεροι από αυτούς κα-

τοικούν σε χτισμένα σπίτια. Οι Εσκιμώοι είναι αποκλειστικά κυνη-

γοί και ψαράδες. Κυνηγούν ταράνδους, φώκιες, θαλάσσιους ελέφαντες, πολικές αρκούδες και πουλιά. Øαρεύουν διάφορα ψάρια και φάλαινες. Μετακινούνται συνή-θως με έλκηθρα τα οποία σέρνουν σκυλιά.

Πολλοί από αυτούς σήμερα έχουν μεγάλα τζιπ για τις μετακινήσεις τους.

Πιστεύουν ότι κάθε τι έχει ψυχή και ότι όλες οι ψυχές συνδέονται μεταξύ τους. Έχουν σοφούς μάγους-γιατρούς (Σαμά-νους) που θεραπεύουν, προβλέπουν τον καιρό, συμβουλεύουν και καθοδηγούν .

Ο παραδοσιακός τρόπος ζωής τους κιν-δυνεύει από την διείσδυση νέων ιδεών και της σύγχρονης τεχνολογίας. Οι Εσκιμώοι όμως προσπαθούν τα τελευταία χρόνια να αναβιώσουν τον πατροπαράδοτο τρόπο ζωής των προγόνων τους και να προσαρμο-στούν στον μοντέρνο.

Νικόλας Νικολάου Στ΄2

ΟΙ ΒΕΔΟΥÚΝΟΙΗ ονομασία Βεδουίνος, που προέρχεται

από την αραβική λέξη badawi (αραβικά:

. που σημαίνει γενικά αυτόν που βαδίζει στην έρημο, αποτελεί έναν όρο που αποδίδεται κυρίως σε νομαδικές αραβικές φυλές βοσκών, οι οποίες εντοπίζονται σε όλο το μήκος των εκτάσεων που καλύπτει η έρη-μος, από τις ακτές της Σαχάρα στον Ατλαντικό μέχρι τη Χερσόνησο του Σινά και ανατολικά την Αραβική έρημο.

Με αφετηρία τις δεκαετίας του '50 και του '60, πολλοί Βεδουίνοι εγκατέλει-ψαν την παραδοσιακή νομαδική ζωή κι αποφάσισαν να ζήσουν και να εργαστούν στις πόλεις της Μέσης Ανατολής. Για παρά-δειγμα, στη Συρία ο παραδοσιακός τρόπος ζωής των Βεδουίνων σχεδόν έληξε με μια μεγάλη περίοδο ξηρασίας από το 1958 έως το 1961, που ανάγκασε πολλούς Βε-δουίνους να παρατήσουν τα κοπάδια τους και να αναζητήσουν κανονικές δουλειές. Παρομοίως, η κυβερνητική πολιτική της Αιγύπτου, η παραγωγή πετρελαίου στη Λι-βύη και στον Κόλπο κι η έντονη επιθυμία για καλύτερες συνθήκες ζωής ώθησαν τους περισσότερους Βεδουίνους εκτός της νομαδικής ζωής κι έτσι αποτελούν κανονι-κούς πολίτες διαφόρων χωρών.

Οι Βεδουίνοι χωρίζονταν σε συγγενικές φυλές, οι οποίες ήταν οργανωμένες σε κάποια επίπεδα. Ένα διάσημο ρητό των Βε-δουίνων λέει: "Εγώ εναντίον των αδερφών μου, εγώ και τ' αδέρφια μου εναντίον των

ξαδέρφων μου, εγώ και τ' αδέρφια και τα ξαδέρφια μου ενάντια σε όλο τον κόσμο".

Μια τυπική οικογένεια (ή Σκηνή) απο-τελούνταν από τρεις ή τέσσερις ενήλικες (το ανδρόγυνο κι οι γονείς ή τα αδέρφια) και έναν απροσδιόριστο αριθμό παιδιών. Ακολουθούσαν ημι-νομαδικό τρόπο ζωής, μεταναστεύοντας καθ' όλη τη διάρκεια του έτους ανάλογα με τους υδάτινους και τους γεωργικούς πόρους. Στις Βασιλικές φυλές κατά παράδοση εκτρέφονταν καμήλες, ενώ στις άλλες φυλές γιδοπρόβατα.

Όταν υπήρχαν άφθονοι πόροι, ταξί-δευαν πολλές Σκηνές μαζί σαν goum. Οι ομάδες αυτές συνήθως συνδέονταν με πατριαρχικούς δεσμούς, αλλά και μέσω γάμων, καθώς οι νέες σύζυγοι συνήθως ακολουθούνταν από άνδρες συγγενείς στη νέα φυλή, και μέσω απλών γνωριμιών με τη φυλή.

Το επόμενο ιεραρχικό επίπεδο ήταν ολόκληρη η φυλή, αρχηγός της οποίας ήταν ένας Σεΐχης. Ολόκληρη η φυλή συχνά προβάλλει την καταγωγή της από έναν κοι-νό πρόγονο, εφόσον υφίστατο πατριαρχική δομή μέσα στις επιμέρους ομάδες. Η φυλή ήταν το ιεραρχικό επίπεδο ανάμεσα στους Βεδουίνους και τις τοπικές οργανώσεις και κυβερνήσεις.

• Αρκετές φυλές Βεδουίνων υφίστανται επί του παρόντος, αλλά ο συνολικός πλη-θυσμός τους δύσκολα μπορεί να εκτιμηθεί, καθώς πολλοί Βεδουίνοι έχουν εγκαταλεί-ψει τη νομαδική ζωή.

Τζένη Μπαρλή - Σοφία Γλύκα Στ΄2

ΚΕΙΚ ΚΑΡΟΤΟΥΥΛΙΚΑ

1 ½ φλιτζάνι καλαμποκέλαιο

1 ½ φλιτζάνι ζάχαρη

4 αυγά

1 αλεύρι φαρίν απ

2 κουταλάκια κανέλα

½ κουταλάκι σόδα

2 βανίλιες

1 κουταλάκι μπέικιν

½ κουταλάκι αλάτι

4-5 τριμμένα καρότα

ΕΚΤΕËΕΣΗΑνακατεύω μαζί το αλεύρι με την κανέλα, τη σόδα, τις βανίλιες, το μπέικιν και το αλάτι. Στη συνέχεια στο μείγμα αυτό προσθέτω τη ζάχαρη που έχω χτυπήσει με το λάδι και τα αυγά. Ανακατεύω καλά όλα τα υλικά (αν το μείγμα είναι σφιχτό προσθέτω ½ ποτήρι γάλα). Μόλις το μίγμα είναι έτοιμο προσθέτουμε 4-5 τριμμένα καρότα. Φουρνίζουμε στους 200ο για περίπου 1 ώρα.ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ! Ελένη Κανετίδου Στ΄1

ΠΡΑΣΟΠΙΤΑΓΙΑ ΤΗ ΖΥΜΗ:

½ αλεύριΛίγο αλάτι

Λίγο λάδιΌσο νερό χρειάζεται ώστε να μην κολλάει η

ζύμη στα χέρια μας. Πλάθουμε και αφήνου-

με τη ζύμη να ξεκουραστεί.

ΓΙΑ ΤΗ ΓΕΜΙΣΗ:

4 κανονικά πράσα (κόβουμε και ζεματίζουμε)

3 αυγάΠιπέρι300 γρ. φέτα

ΜΑΣΟΥΡΑΚΙΑΥΛΙΚΑ

• 250γρ. καρýδια

• 250γρ.αμýγδαλα

• 100γρ. φρυγανιÜ

• 3 κουταλιές μέλι

• 6 κουταλιές βοýτυρο γÜλακτος

• 500γρ. φýλλο κροýστας

• κανέλα• γαρίφαλο

• βανίλια• 150γρ. βοýτυρο

ΣΙΡΟΠΙ

• 4 κοýðες æÜχαρη

• 4 κοýðες νερü

• λεμüνι

ΕΚΤΕËΕΣΗ• Αλείφουμε ένα φýλλο με βοýτυρο, ρίχνουμε λίγο αðü το μείγμα και τυλίγουμε ελαφρά, βουτυρώνουμε άλλο φύλλο και τυλάμε μέσα το πρώτο πιο σφιχτά και το τοποθετούμε στο ταψί.• ÊÜνουμε το ίδιο και με τα υðüλοιðα υλικÜ.• ØÞνουμε το γλυκü για 45 λεðτÜ ðερίðου στους 1800.• ¼ταν το γλυκü ψηθεί το σιροðιÜæουμε.ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ!

Παναγιώτα Ρερρέ, Ειρήνη Κώσταλου Ε΄1

ΕΚΤΕËΕΣΗΌταν ανοίξουμε τα φύλλα αλείφουμε με λάδι το ταψί και βάζουμε το πρώτο φύλλο. Αμέσως μετά βάζουμε τη γέμιση και στη συνέχεια το άλλο φύλλο. Το αλείφουμε με λάδι και το βάζουμε στο φούρνο στους 180οC μέχρι να ροδοκοκκινίσουν. Όταν ψηθεί τη βγάζουμε από το φούρνο, τη ραντίζουμε με λίγο νερό και την αφήνουμε για λίγη ώρα σκεπασμένη με μια πετσέτα. Αμέσως μετά είναι έτοιμη για σερβίρισμα.ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ! Τατιάνα Μανώλη Στ΄1

Την Πρωτοχρονιά στο χωριό μου το Πιτυός κερνούν για την Καλή Χρονιά παραδοσιακές δίπλες ή ψαθούρια όπως τα έλεγαν οι παλιοί. Θα μοιραστώ μαζί σας την συνταγή που έκανε η γιαγιά μου και τώρα η μητέρα μου. ΕΚΤΕËΕΣΗΑναμειγνύω όλα τα υλικά μέχρι να γίνει μια σφιχτή ζύμη. Την σκεπάζω και την αφήνω να ξεκουραστεί για μισή ώρα.Κόβω την ζύμη στα δύο ή τρία και ανοίγω φύλ-λο λεπτό, κόβωλωρίδες και πατάω με τα δυο δάχτυλα να σχη-ματιστεί φιόγκος ή τα αφήνω λωρίδες. Μόλις τα κόψω, τα τηγανίζω με αρκετό λάδι. Μόλις κρυώσουν τα σιροπιάζω και τους ρίχνω καρύδι τριμμένο.ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ!

Βαγγέλης Οικονόμου Ε΄2

ΨΑΘΟΥΡΙΑ

ΥΛΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΖΥΜΗ

1 ποτήρι του κρασιού λάδι

1 ποτήρι του κρασιού νερό

1 ποτήρι του κρασιού πορτοκάλι χυμό

1/2 ποτήρι του κρασιού κονιάκ

Îύσμα από 1 πορτοκάλι

2 κουταλιές της σούπας άχνη ζάχαρη

Αλεύρι για όλες τις χρήσεις όσο πάρει

να γίνει η ζύμη σκληρή.

ΥΛΙΚΑ ΓΙΑ ΤΟ ΣΙΡΟΠΙ

500 γραμμάρια μέλι

1 ποτήρι νερό

1 φλούδα πορτοκαλιού

Οι Φυλές του Κόσµου

8

Σταυρόλεξα Αινίγματα Το έξω- έξω πετιέται και το υπόλοιπο μαγειρεύ-

εται. Μετά τρώγεται το έξω- έξω και πετιέται το υπόλοιπο. Τι είναι;

Πίσω από άσπρο φράχτη κόκκινο σκυλί γαβγίζει. Τι είναι;

Ένα ταψάκι βούτυρο όλο τον κόσμο αλείφει. Τι είναι;

Μια κοντούλα παχουλή, πάντα κόκκινα φορεί έχει πράσινα μαλλιά και σποράκια στην κοιλιά Τι είναι;

Να τη δεις θα φοβηθείς, να τη φας θα γλυκαθείς Τι είναι;

Φύλλα κρατάει μα δέντρο δεν είναι τη σκέψη μετράει κεφάλι δεν είναι και αν άψυχο είναι συνήθως μιλάει γιατί στο κορμί του τα λόγια κρατάει! Τι είναι;

Χτυπώ- χτυπώ δίχως να σε πονώ, μα αν πάψω να χτυπώ, χάθηκες στο λεπτό. Τι είναι;

Η τάξη Β΄1

Έχει ξάδερφο το σκύλο όμως δεν τον έχει φίλο. Τι είναι;

Πετά, σχίζει τον αέρα, στη γη λίγο περπατεί, έχει σπαθωτές φτερούγες και ουρά ψαλιδωτή. Τι εί-ναι;

Όταν τα λύνω κάθονται κι όταν τα δένω τρέχουν. Τι είναι;

Έχω ένα μπολάκι που χει δυο λογιών φαγάκι. Τι είναι;

Ευτέρπη Στουπάκη Ε΄2

Έρχομαι, φίλε, από μακριά κι αν είναι ο ορισμός σου, να χτίσω το σπιτάκι μου έξω απ’ το δικό σου. Τι είναι;

Υπάρχουν στην καρδιά μα και στη θάλασσα. Τι είναι;

Πόλη της Πελοποννήσου μα και ο σκύλος του Οδυσσέα. Τι είναι;

Αγγελική Αρακά Ε΄1

4 ΠΤΗΝΑ

Μπορείς να συναρμολογήσεις τις παρακάτω συλλα-βές έτσι ώστε να σχηματιστούν τα ονόματα τεσσά-ρων πτηνών;ΗΔ Α ΣΤΡΟΥΤΟΣ ΟΝΙ ΧΕΜΗ ΚΑ ΝΙΑ Ο ΘΟΛΙΔ Ε ΛΟΣ

Η μικρή δεν τα πάει καλά με την αριθμητική και η μαμά της αποφασίζει να τη βοηθήσει:-Ας πούμε ότι είσαι μανάβισσα κι εγώ πελά-τισσα. Αγοράζω πατάτες που κάνουν 2 € και ντομάτες που κάνουν 3 €. Πόσα πρέπει να σου δώσω;Και η μικρή σαστισμένη απαντάει:-Δεν πειράζει με πληρώνεις αύριο!!

Εσύ Τοτέ κάνεις την προσευχή σου πριν το φα-γητό;-Όχι δεν υπάρχει λόγος. Η μαμά μου είναι πολύ καλή μαγείρισσα!

Πηγή: «Το Φιντανάκι» Φώτης Φακούδης Ε΄2

Στο μάθημα της αριθμητικής ο δάσκαλος ρωτά έναν μαθητή:- Όταν έχω, Γιάννη, σ’ ένα πιάτο 10 κολοκυθά-κια και φάει τα 6 η αδερφή σου και τα 4 ο αδερ-φός σου, τι θα μείνει για σένα;- Η σάλτσα, κύριε!

Ένα παιδί ρωτάει τον μπαμπά του:- Μπαμπά, η δασκάλα μου είπε ότι αν είμαι καλό παιδί, θα πάω στον παράδεισο.- Ναι, Γιωργάκη.- Τελικά όμως δεν ξέρω ποιος απ’ τους δυο σας έχει δίκιο. Γιατί εσύ μου είπες πως αν είμαι καλό παιδί, θα πάω στην παιδική χαρά!

- Νίκο, πάλι οι ασκήσεις σου είναι λυμένες λά-θος. Να πεις στον μπαμπά σου να έρθει αύριο στο σχολείο.- Μα, κύριε, δε φταίει ο πατέρας μου. Η μαμά μου τις έλυσε!

Ευτέρπη Στουπάκη Ε΄2

- Τι θα πει ακέραιος τύπος;- Χωρίς κεραία!

Ο κ. Οκνηρίδης αφού διάβασε την εφημερίδα: - Δεν είναι κι άσχημη η δουλειά του αστροναύ-τη, αφού κάθεται συνέχεια στην πολυθρόνα του!

Αγγελική Αρακά Ε΄1

ΑΝΕΚΔΟΤΑ

Το σταυρόλεξο του Φθινοπώρου

Οριζόντια1. Βασική γεωργική εργασία του φθι-

νοπώρου.4. Ο μόνος φθινοπωρινός μήνας χω-

ρίς …Μ!7. Συμπλεκτικός σύνδεσμος.8. Γίνεται μετά το όργωμα.11. Η διαδικασία με την οποία ο μού-

στος μετατρέπεται σε κρασί.12. Φεύγουν για τις θερμότερες χώ-

ρες.13. Καρποί που τους … βγαίνει το

λάδι.14. Εκεί ωριμάζει το καλό κρασί.

Κάθετα2. Άγιος του Οκτώβρη που ονομάζε-

ται και σπορέας.3. Παραδοσιακή λιχουδιά της επο-

χής.5. Οίνος.6. Χυμός σταφυλιών.9. Ονομάζονται έτσι τα πουλιά που

μεταναστεύουν το φθινόπωρο.10. Το μάζεμα των σταφυλιών.

Πηγή «Το Φινιστρίνι» Φώτης Φακούδης Ε΄2

1

1

2

2

3

3

4

Το σταυρόλεξο των φρούτων

Οριζόντια1. Με αυτό το φρούτο φτιάχνουμε

μανταρινάδα.2. Τι είναι το απίδι;3. Ο χυμός αυτού του φρούτου είναι

κόκκινος.

Κάθετα1. Αρέσει στους πιθήκους.2. Έχει βιταμίνη C.3. Μοιάζει με πορτοκάλι αλλά είναι

πικρό.4. Έχει σχήμα πατάτας αλλά είναι

φρούτο.Φώτης Φακούδης Ε΄2

2

3

45

6

7 8

9

10

12

13 14

1

(ο λύκος)

(το χελιδόνι)

(το χελιδόνι)

(τα παπούτσια)

(το αβγό)

(κόλποι)

(Άργος)