οπτικες ίνες φωτισμος

13
Από τον Κώστα Μαθιό Σύμβουλο Φωτισμού του LUCARTE Περιοδικό EΛΛΗΝΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ 2004 Photos Elinca, Fort, ΦΩΤΙΣΜΟΣ με ΟΠΤΙΚΕΣ ΙΝΕΣ ούτε ηλεκτρισμός ούτε θερμοκρασία …..μόνο φώς Οταν γύρω στα τέλη του 19 ου αιώνα ο ηλεκτρικός λαμπτήρας πυρακτώσεως μπήκε στην ζωή μας (αντικαθιστώντας τα κεριά και τις λάμπες πετρελαίου ή αερίου), έμοιαζε στις αρχές σαν κάτι το απίστευτο, σε σημείο μάλιστα που πολλά ξενοδοχεία υπενθύμιζαν στους πελάτες τους πως η λάμπα στο δωμάτιο ανάβει μόνη της χωρίς σπίρτα!! Μολονότι σήμερα, έχοντας εθιστεί στην αλματώδη εξέλιξη της τεχνολογίας, δεν εντυπωσιαζόμαστε εύκολα, ακούγεται τουλάχιστον παράξενο να μπορούμε να έχουμε κάπου φως χωρίς την άμεση παρουσία ηλεκτρισμού και πυράκτωσης. Όμως οι οπτικές ίνες είναι πραγματικότητα, έχουν ήδη μπεί στην ζωή μας (ιατρική και τηλεπικοινωνίες) και πιστεύω αξίζει να δούμε, όσο μας επιτρέπει ο χώρος και όσο πιο απλά γίνεται (αποφεύγοντας δυσνόητες τεχνικές ορολογίες), πως λειτουργούν και τι εφαρμογές μπορούν να έχουν και στον φωτισμό. ΟΛΙΚΗ ΑΝΑΚΛΑΣΗ και ∆ΙΑΘΛΑΣΗ Ολη η ιδέα των οπτικών ινών στηρίζεται σαυτές τις δύο ιδιότητες του φωτός. Είναι γνωστό ότι, αν κάποιες φωτεινές ακτίνες προσπέσουν σε ένα αντικείμενο ή σε μια επιφάνεια, ένα μέρος τους αντανακλάται και το υπόλοιπο απορροφάται. Μαλιστα, με την διαδικασία αυτή γίνονται εγχρώμως ορατά τα πάντα γύρω μας. Αν όμως η πρόσπτωση γίνει σε μια πολύ στιλπνή επιφάνεια (π.χ. καθρέπτης ή το ήρεμο νερό μιάς λίμνης) τότε η απορρόφηση σχεδόν εκμηδενίζεται και παρατηρούμε το φαινόμενο της «ολικής ανάκλασης» και τον σχηματισμό στην επιφάνεια ενός ανεστραμμένου ειδώλου της φωτεινής πηγής, είτε αυτή είναι αυτόφωτη και εκπέμπει φως (πχ.λαμπτήρας,φλόγα κεριού), είτε ετερόφωτη και αντανακλά φώς (πχ.ο εαυτός μας στον καθρέπτη ή το τοπίο γύρω από τη λίμνη στην Εικ.1).

Upload: voodoo028

Post on 29-Jul-2015

67 views

Category:

Documents


1 download

TRANSCRIPT

Page 1: οπτικες ίνες φωτισμος

Από τον Κώστα Μαθιό Σύµβουλο Φωτισµού του LUCARTE Περιοδικό EΛΛΗΝΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ 2004 Photos Elinca, Fort,

ΦΩΤΙΣΜΟΣ µε ΟΠΤΙΚΕΣ ΙΝΕΣ ούτε ηλεκτρισµός ούτε θερµοκρασία

…..µόνο φώς

Οταν γύρω στα τέλη του 19ου αιώνα ο ηλεκτρικός λαµπτήρας πυρακτώσεως µπήκε στην ζωή µας (αντικαθιστώντας τα κεριά και τις λάµπες πετρελαίου ή αερίου), έµοιαζε στις αρχές σαν κάτι το απίστευτο, σε σηµείο µάλιστα που πολλά ξενοδοχεία υπενθύµιζαν στους πελάτες τους πως η λάµπα στο δωµάτιο ανάβει µόνη της …χωρίς σπίρτα!! Μολονότι σήµερα, έχοντας εθιστεί στην αλµατώδη εξέλιξη της τεχνολογίας, δεν εντυπωσιαζόµαστε εύκολα, ακούγεται τουλάχιστον παράξενο να µπορούµε να έχουµε κάπου φως χωρίς την άµεση παρουσία ηλεκτρισµού και πυράκτωσης.

Όµως οι οπτικές ίνες είναι πραγµατικότητα, έχουν ήδη µπεί στην ζωή µας (ιατρική και τηλεπικοινωνίες) και πιστεύω αξίζει να δούµε, όσο µας επιτρέπει ο χώρος και όσο πιο απλά γίνεται (αποφεύγοντας δυσνόητες τεχνικές ορολογίες), πως λειτουργούν και τι εφαρµογές µπορούν να έχουν και στον φωτισµό. ΟΛΙΚΗ ΑΝΑΚΛΑΣΗ και ∆ΙΑΘΛΑΣΗ Ολη η ιδέα των οπτικών ινών στηρίζεται σ’αυτές τις δύο ιδιότητες του φωτός. Είναι γνωστό ότι, αν κάποιες φωτεινές ακτίνες προσπέσουν σε ένα αντικείµενο ή σε µια επιφάνεια, ένα µέρος τους αντανακλάται και το υπόλοιπο απορροφάται. Μαλιστα, µε την διαδικασία αυτή γίνονται εγχρώµως ορατά τα πάντα γύρω µας. Αν όµως η πρόσπτωση γίνει σε µια πολύ στιλπνή επιφάνεια (π.χ. καθρέπτης ή το ήρεµο νερό µιάς λίµνης) τότε η απορρόφηση σχεδόν εκµηδενίζεται και παρατηρούµε το φαινόµενο της «ολικής ανάκλασης» και τον σχηµατισµό στην επιφάνεια ενός ανεστραµµένου ειδώλου της φωτεινής πηγής, είτε αυτή είναι αυτόφωτη και εκπέµπει φως (πχ.λαµπτήρας,φλόγα κεριού), είτε ετερόφωτη και αντανακλά φώς (πχ.ο εαυτός µας στον καθρέπτη ή το τοπίο γύρω από τη λίµνη στην Εικ.1).

Page 2: οπτικες ίνες φωτισμος

Εικ 1 Ωστόσο κάτω από ορισµένες συνθήκες µπορεί να υπάρξει και µια άλλου είδους ανάκλαση η λεγόµενη «εσωτερική ολική ανάκλαση». Είναι γνωστό ότι όταν το φως περνάει υπό γωνία από µια «ουσία» µέσα σε µία άλλη(πχ από το νερό στον αέρα), διαθλάται δηλ.αλλάζει κατεύθυνση,λυγίζει. Ετσι, ας υποθέσουµε πως στο βυθό της λίµνης της φωτογραφίας υπάρχει ένας δύτης µε ένα προβολέα τον οποίο κρατάει κατακόρυφα, η δέσµη θα κτυπήσει από κάτω την επιφάνεια της λίµνης και θα εξέλθει κατακόρυφα στον αέρα.(Εικ.2-α)

Εικ 2-α Εικ 2-β Εικ 2-γ Εικ 2-δ Αν τώρα ο δύτης στρέψει λίγο τον προβολέα η δέσµη θα πέσει πλάγια στην επιφάνεια και θα εξέλθει στον αέρα αλλά µε διαφορετική (µικρότερη) γωνία λόγω της διάθλασης.(Εικ.2-β) Για το ίδιο λόγο βάζοντας ένα καλαµάκι σε ένα ποτήρι νερό το βλέπουµε σαν να είναι σπασµένο. Αν συνεχίσει σιγά-σιγά να στρέφει τον προβολέα στην ίδια κατεύθυνση η δέσµη που εξέρχεται θα γέρνει όλο και περισσότερο προς την επιφάνεια του νερού και κάποια στιγµή θα γίνει παράλληλη µε αυτήν. (οριακή γωνία του νερού) .(Εικ.2-γ)

Page 3: οπτικες ίνες φωτισμος

Αν από το σηµείο εκείνο ο προβολέας στρίψει ακόµη περισσότερο .(Εικ.2-δ) η διάθλαση σταµατάει εντελώς, η επιφάνεια του νερού λειτουργεί σαν ανάστροφος καθρέπτης και το φώς δεν θα βγεί καθόλου στον αέρα αλλά θα ανακλαστεί και θα επιστρέψει µέσα στο νερό. Με άλλα λόγια το φως θα «παγιδευθεί» µέσα στο νερό. Σ’αυτό ακριβώς το φαινόµενο βασίζεται η λειτουργία των οπτικών ινών. ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΟΠΤΙΚΕΣ ΙΝΕΣ ? Οι οπτικές ίνες δεν είναι τίποτα άλλο παρά η τεχνητή εφαρµογή του φαινοµένου που αναφέρθηκε προηγουµένως. Η παγίδευση του φωτός. Εικ 3 Παρατηρώντας την εικ. 3 βλέπουµε πως αν µια φωτεινή δέσµη εισέλθει σε µια ράβδο από καθαρό πλαστικό υπό ορισµένη γωνία γίνεται «εσωτερική» ανάκλαση δηλ. όλες οι ανακλάσεις συµβαίνουν στο εσωτερικό της ράβδου. Επίσης η ανάκλαση είναι «ολική» γιατί λίγο ή καθόλου φως διαφεύγει από την ράβδο. Αυτό το είδος ανάκλασης παρατηρείται µόνο κάτω από από ορισµένες συνθήκες. Συγκεκριµένα, το υλικό µέσα στο οποίο διαδίδεται το φως πρέπει να έχει υψηλό δείκτη διάθλασης όπως το νερό, το γυαλί, το καθαρό πλαστικό. Στην συνέχεια το υλικό αυτό πρέπει να περιβάλεται από άλλο υλικό µε µικρότερο δείκτη διάθλασης όπως ο αέρας. Και τέλος το φως πρέπει να πέφτει στην διαχωριστική επιφάνεια των δύο υλικών µε µεγάλη γωνία. Στην άκρη της ράβδου όπου οι διαρκώς ανακλώµενες ακτίνες θα πέσουν µε µικρότερη γωνία θα δραπετεύσουν και θα βγούν πάλι στον αέρα.

Page 4: οπτικες ίνες φωτισμος

Οι οπτικές ίνες, λοιπόν, είναι µια πολύ µακριά και λεπτή παραλλαγή αυτής της διαφανούς ράβδου. Όταν το φως πέσει στην µία άκρη της ίνας συµβαίνουν πάρα πολλές διαδοχικές ανακλάσεις στην εσωτερική της επιφάνεια, µέχρι να ξαναβγεί το φως από την άλλη άκρη, ακόµη κι αν η απόσταση είναι πολύ µεγάλη. Οι πρώτες οπτικές ίνες φτιάχθηκαν από ένα γυάλινο πυρήνα γύρω από τον οποίο υπήρχε ένα στρώµα ρητινώδους ουσίας. Η ρητίνη έχει χαµηλότερο δείκτη διάθλασης από το γυαλί. Σήµερα όµως χρησιµοποιούνται και συνθετικές πλαστικές ύλες. ΓΕΝΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ∆εν θάταν υπερβολή να υποστηρίξει κανείς πως οι οπτικές ίνες άνοιξαν ένα νέο τεράστιο ορίζοντα εξέλιξης και προόδου. Εχουν σήµερα ευρεία εφαρµογή στις τηλεπικοινωνίες. Μιλώντας στο τηλέφωνο η φωνή µας µετατρέπεται σε µια µορφή ενέργειας που µπορεί να µεταφερθεί. Μέχρι πρότινος µετασχηµατίζονταν σε ηλεκτρικό σήµα µεταφερόµενο µε ηλεκτρικούς παλµούς µέσω των χονδρών παραδοσιακών καλωδίων, που παρά τις διαστάσεις τους «χωράνε» µόνο λίγες συνδιαλέξεις κάθε στιγµή. Η εφεύρεση των οπτικών ινών έφερε την επανάσταση. Το σήµα διαβιβάζεται τώρα µε µορφή φωτεινών παλµών όχι µόνο µε καλλίτερη ποιότητα αλλά και µέσω λεπτοτάτων καλωδίων µε απίστευτα τεράστια χωρητικότητα. Στην ιατρική οι οπτικές ίνες φωτίζουν τα µυστήρια του οργανισµού. Το ενδοσκόπιο δίνει στον γιατρό την εικόνα του εσωτερικού πχ. µιάς αρτηρίας. Αποτελείται από λεπτά ρυθµιστικά καλώδια που του επιτρέπουν να κινείται και να περιστρέφεται ώστε να φθάνει σε διάφορα σηµεία του σώµατος, και από οπτικές ίνες. Μια οµάδα οπτικών ινών µεταφέρει φως από µια πηγή στο άκρο του ενδοσκοπίου φωτιζοντας την αρτηρία ή κάποιο άλλο όργανο του σώµατος. Μια άλλη οµάδα οπτικών ινών µεταφέρει το ανακλώµενο φως πίσω σε ένα προσοφθάλµιο φακό όπου ο γιατρός βλέπει τα είδωλα των οργάνων που σχηµατίζονται χάρη σε άπειρες φωτεινές κουκκίδες που οφείλονται στις διάφορες οπτικές ίνες. Η όλη διαδικασία µοιάζει µε τον µηχανισµό της όρασης των εντόµων! ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΦΩΤΙΣΜΟΥ ΜΕ ΟΠΤΙΚΕΣ ΙΝΕΣ Είναι ευνόητο ότι ο φωτισµός δεν θάταν δυνατόν να µείνει έξω από τις εφαρµογές των οπτικών ινών, µια και αυτό που αυτές µεταφέρουν είναι …φως…! Η χρήση τους για φωτισµό αναπτύσσεται ραγδαία τα τελευταία χρόνια καθώς είναι εύκολες στην εγκατάσταση, έυκολες στην συντήρηση, ασφαλείς µε όλη την σηµασία της λέξεως και κατάλληλες για µια τεράστια γκάµα φωτιστικών εφαρµογών. Εδώ τα πράγµατα είναι πιο απλά από τις άλλες εφαρµογές. Ένα τυπικό σύστηµα φωτισµού µε οπτικές ίνες συνήθως αποτελείται από τα εξής µέρη: Μια ειδική συσκευή µε την φωτεινή πηγή (λαµπτήρα) Μια δεσµίδα οπτικών ινών (συµβατή µε την συσκευή και τον εξοπλισµό της) Τερµατικά φωτιστικά σώµατα (σταθερά, κινητά, διακοσµητικά)

Page 5: οπτικες ίνες φωτισμος

Ας γνωρίσουµε όµως λίγο αναλυτικότερα αυτά τα µέρη 1) ΣΥΣΚΕΥΗ ΦΩΤΙΣΜΟΥ (ILLUMINATOR) Η συσκευή είναι φτιαγµένη από αλουµίνιο και εξοπλισµένη µε σύστηµα απαγωγής της θερµοκρασίας, ανεµιστήρα, ασφάλεια, θερµική προστασία, κατοπτρικό ανακλαστήρα, φίλτρα, δίσκο εναλλαγής χρωµάτων, dimmer, κλπ. Εικ 4 Ο λαµπτήρας ποικίλει ανάλογα µε την επιθυµητή λύση φωτισµού. Μπορεί να έιναι dicroica, ιωδίου, HQI, ανάλογα µε το τι θέλουµε να φωτίσουµε , µε το πώς θέλουµε να φωτίσουµε, µε το πόσα φωτιστικά σηµεία επιθυµούµε κοκ. Πρέπει να τοποθετείται σε µέρος που να είναι εύκολα επισκέψιµο και να αερίζεται επαρκώς. Στην Εικ.4 παρουσιάζονται διάφορα είδη συσκευών. 2) ΟΠΤΙΚΕΣ ΙΝΕΣ (FIBER OPTICS) Είναι η δεσµίδα που προσαρµόζεται στην συσκευή φωτισµού για να µεταφέρει το φως που παράγει αυτή, εκεί που επιθυµούµε και µε τον τρόπο που επιθυµούµε. Οι οπτικές ανάλογα µε τον τρόπο που φωτίζουν είναι 2 ειδών :

Α) Σηµειακού φωτισµού όπου το φως εισέρχεται από την συσκευή στην ίνα και εξέρχεται κατευθυνόµενο σαν σποτ από το τέλος της ίνας (POINT-LIGHT ή END-LIGHT). Αυτές οι οπτικές ίνες είναι καλυµµένες µε αδιαφανές υλικό και καταλήγουν σε κάποιο φακό ή κάποιο φωτιστικό σαν αυτά που περιγράφονται κατωτέρω. Β) Πλάγιου φωτισµού όπου το φως εισέρχεται από την συσκευή στην ίνα και εξέρχεται συνεχώς από τα τοιχώµατα καθόλο το µήκος της ίνας σαν νέον (FULL-LIGHT ή SIDE-LIGHT) . Αυτές οι οπτικές ίνες επικαλύπτονται από διάφανο υλικό διοτι ο σκόπός είναι να µη παγιδεύουν πλήρως τις συνεχείς ανακλάσεις

Page 6: οπτικες ίνες φωτισμος

αλλά να διαφεύγει καποιο φως και να φωτίζει όλο το µήκος τους. Σε αυτή την περίπτωση µάλιστα το τέλος της ίνας µπορεί ή να είναι ελεύθερο, ή για -καλλίτερη απόδοση και µικρή επιµήκυνση της ίνας- να επιστρέφει και να ξαναενώνεται στην συσκεύη (εισαγωγή φωτός και από τα δύο άκρα από την ίδια συσκευή), ή -για να διπλασιάσουµε το µήκος της ίνας- να καταλήγει και να δέχεται φως από δεύτερη συσκευή (εισαγωγή φωτός από δύο συσκευές και από τα δύο άκρα σε διπλάσιου µήκους συνεχή ίνα). Ευνόητο είναι ότι στην τελευταία αυτή περίπτωση µπορούµε και να “πολλαπλασιάσουµε” (χρησιµοποιώντας περισσότερες της µιάς ίνες) το συνολικό µήκος της ίνας, χρησιµοποιώντας 3η και 4η κλπ συσκευές όπου η κάθε ίνα ξεκινάει από την µία συσκευή και καταλήγει στην δεύτερη από την οποία ξεκινάει η επόµενη ίνα για να καταλήξει στην τρίτη συσκευή κοκ. Τα maximum µήκη της ίνας δίδονται από τους κατασκευαστές και ποικίλουν ανάλογα µε την ποιότητα,το υλικό και τον τρόπο που είναι κατασκευασµένες.

Τώρα ανάλογα µε το υλικό που είναι κατασκευασµένες οι οπτικές ίνες διακρίνονται σε: Α) ΥΑΛΙΝΕΣ ΟΠΤΙΚΕΣ ΙΝΕΣ Κατασκευάζονται µε εξέλαση εξαιρετικά καθαρού γυαλιού, µέχρι που αυτό να γίνει πάρα πολύ λεπτή ίνα. Ακολούθως οι πολύ λεπτές ίνες γίνονται δέσµες (µατσάκια) διαφορετικών διαµετρηµάτων τα οποία µε την σειρά τους περιβάλλονται µε µαύρο PVC κάλλυµα για να µπορεί να µεταφερθεί το φώς στην άλλη ακρη τους και να εξασφαλισθεί η µεγαλύτερη ελαστικότητα και η καλλίτερη προστασία των οπτικών ινών.(Εικ.5) Αυτά τα «καλώδια» πλέον, ενώνοται στην µία άκρη τους όλα µαζί σε έναν κοινό κονέκτορα που θα προσαρµοστεί στην συσκευή, και στην άλλη άκρη τους ξεχωριστά το καθένα µε κάποιο τερµατικό φωτιστικό, οι δε ενώσεις πρέπει να γίνονται µε ειδικές πυρίµαχες (250°) EPOXY-resin κόλλες. Φυσικά ο συνολικός αριθµός των «καλωδίων» ποικίλει ανάλογα µε το διαµέτρηµά τους, τα επιθυµητά σηµεία φωτισµού, το µέγεθος του κονέκτορα, τις φωτιστικές δυνατότητες της συσκευής κλπ. Εικ 5 Οι υάλινες οπτικές ίνες χρησιµοποιούνται κυρίως για σηµειακό φωτισµό σε ένα ή περισσότερα σηµεία, σε σχετικά µικρές αποστάσεις (1-10 µέτρα). Παρουσιάζουν ελάχιστες απώλειες φωτός, υψηλή αγωγιµότητα του φωτεινού σήµατος, και

Page 7: οπτικες ίνες φωτισμος

παραµένουν αναλλοίωτες στον χρόνο. Εξ ού και είναι….ακριβότερες από τις πλαστικές. Απαιτείται φωτιστική συσκευή προορισµένη για υάλινες οπτικές ίνες. Ενδιαφέρουσα παραλλαγή των υαλίνων ινών είναι οι ινες SIDE-GLOW οπου το περίβληµα από PVC είναι διαφανές επιτρέποντας πλάγιο φωτισµό σε διάφορα σηµεία της ίνας. Οι ίνες αυτές χρησιµοποιούνται για κατασκευή πολυελαίων, φωτεινών κουρτινών κλπ µε πολύ εντυπωσιακά απότελέσµατα. Β) ΠΛΑΣΤΙΚΕΣ ΟΠΤΙΚΕΣ ΙΝΕΣ Κατασκευάζονται από συνθετικό ΡΜΜΑ (Εικ.6) και ανάλογα µε τον τρόπο κατασκευής τους διακρίνουµε τρία είδη: Εικ 6 α) Συµπαγείς (Solidcore) σχετικά χονδρές (Φ 6-15 mm) που φτιάχνονται από εξέλαση ενός συνθετικού πυρήνα µε διάφανο κάλλυµα για συνεχές πλάγιο φως ή µαύρο κάλλυµα για σηµειακό φως-ακριβέστερα φωτεινό σηµείο- (punctiform) Ειδικής κατασκευής συµπαγείς (UV protect) πρέπει να χρησιµοποιούνται σε εξωτερικούς χώρους-αλλά και σε εσωτερικούς- αν είναι εκτεθειµένες στον ήλιο. β) Μονές (Mono) σχετικά λεπτές( Φ 0,75-2 mm), είτε γυµνές, είτε προστατευµένες µε µαύρο κάλλυµα για επίτευξη διακοσµητικών σηµειακών εφφέ (πχ.έναστρος ουρανός) γ) Περιπλεγµένες (Multisint stranded) αποτελούµενες από µερικές µονές καλλυµένες µε διαφανές υλικό για συνεχές διακοσµητικό πλάγιο φως. Και τα τρία είδη ενώνονται σε κοινό κονέκτορα για να συνδεθούν µε την συσκευή και πρέπει να κόβονται µε ζεστή ή ειδική λεπίδα. Τέλος απαιτείται φωτιστική συσκευή προορισµένη για συνθετικές οπτικές ίνες.

Page 8: οπτικες ίνες φωτισμος

3) ΤΕΡΜΑΤΙΚΑ ΦΩΤΙΣΤΙΚΑ (FIBER OPTICS FIXTURES) Είναι η κατάληξη των υαλίνων οπτικών ινών (σηµειακού φωτισµού) και υπάρχει τεράστια ποικιλία. Πρόκειται για φωτιστικά σώµατα που είναι πραγµατικές µινιατούρες συγκρινόµενα ακόµη και µε τα µικρότερα συµβατικά φωτιστικά. Και είναι επόµενο αφού δεν υπάρχει ούτε ντουϊ, ούτε λαµπτήρας που όσο µικρά και αν είναι καταλαµβάνουν κάποιο χώρο. Είναι ό,τι µικρότερο µπορούµε να έχουµε σήµερα σε φωτιστικό σώµα. Το άκρον άωτον του µινιµαλισµού στα φωτιστικά.

Εικ 7 Εικ 8 Στις Εικ. 7,8 διακρίνουµε σποτς σταθερά ή κινητά-περιστρεφόµενα, διακοσµητικά σπότς όπου το φως διοχετεύεται µέσα σε µικρό διαµαντέ κρύσταλλο για εντυπωσιακά εφφέ, πολύφωτα συστήµατα και κοµψότατα φωτιστικά εξωτερικών χώρων και ενδοδαπέδιου uplighter φωτισµoύ. ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΩΝ ΟΠΤΙΚΩΝ ΙΝΩΝ Οι εφαρµογές φωτισµού µε οπτικές ίνες είναι πρακτικά αναρίθµητες. Κατ’ αρχάς ο οποιοσδήποτε χώρος παρουσιάζει δυσκολίες να φωτιστεί µε συµβατικό φωτισµό, µπορεί άνετα να φωτιστεί µε οπτικές ίνες!! Στενά δωµάτια, µικροί χώροι, ανεπαρκώς αεριζόµενοι χώροι, µικρές προθήκες, έργα τέχνης, πίνακες, αρχαιολογικά ευρήµατα,

Page 9: οπτικες ίνες φωτισμος

εµπορικά εκθέµατα και πάσης φύσεως αντικείµενα και υλικά ευαίσθητα στην θερµοκρασία ή την υπεριώδη ή υπέρυθρη ακτινοβολία, χώροι υγροί, εύφλεκτοι ή µε προβλήµατα ηλεκτρικής µόνωσης κλπ.κλπ. βρίσκουν άνετα πλέον στον φωτισµό την λύση που τους πρέπει στην τεχνολογία των οπτικών ινών.

Εικ 9 Στην Εικ. 9 παρατηρούµε ένα χαρακτηριστικό σχήµα φωτισµού µε υάλινες οπτικές ίνες πως δείχνει εξωτερικά και πως είναι διακλαδωµένο εσωτερικά. Οι υάλινες οπτικές ίνες εξασφαλίζουν τα καλλίτερα φωτιστικά αποτελέσµατα χωρίς να βλάπτουν στο παραµικρό τις φωτιζόµενες επιφάνειες ή αντικείµενα. Επιτρέπουν την δηµιουργία υψηλής στάθµης φωτισµού ακόµη και από ελάχιστη απόσταση και σε περιωρισµένους χώρους εκεί που τα συµβατικά συστήµατα φωτισµού θα δηµιουργούσαν µεγάλα προβλήµατα φθοράς και ασφάλειας. Ενδεικτικά µπορούν να χρησιµοποιηθούν µε άριστα αποτελέσµατα για φωτισµό ζωγραφικών πινάκων, κοσµηµάτων, έργων τέχνης, ιστορικών εκθεµάτων, µικρών προθηκών, ιδιωτικών συλλογών, εκθέσεων αντικών, display τροφίµων, διακοσµητικών κατασκευών οροφών κλπ. Χρησιµοποιούνται κατω από οιεσδήποτε ατµοσφαιρικές συνθήκες ακόµη και υποβρυχίως.

Page 10: οπτικες ίνες φωτισμος

Στο τερµατικό τους δεν υπάρχει ούτε θερµοκρασία, ούτε ηλεκτρισµός, ούτε υπεριώδης, ούτε υπέρυθρη ακτινοβολία, συνεπώς δεν τίθεται θέµα ασφάλειας και µπορούν να έλθουν σε επαφή µε νερό, γκάζι, εύφλεκτα υλικά κλπ. Τέλος η χρωµατική απόδοση είναι άριστη και το κόστος εγκατάστασης, συντήρησης και λειτουργίας χαµηλότερο αφού χρησιµοποιείται ένας λαµπτήρας για πολλά φωτιστικά σηµεία ελαχιστοποιηµένου µάλιστα µεγέθους. Η δε εµφάνιση του όλου φωτιστικού σχήµατος είναι µινιµαλιστικά απαράµιλλη. Οι Εικ.10, 11,12, 13 δείχνουν τέτοιες εφαρµογές και ….µιλούν από µόνες τους!! Εικ 10 Εικ 11

Εικ 12 Εικ 13 Μουσεία, γκαλλερί, εκθέσεις, προθήκες και βιτρίνες, επιγραφές, εκθετήρια λιανικής, τρόφιµα, φάρµακα, καλλυντικά, κοσµήµατα, φωτογραφίες, ιδιωτικές συλλογές,

Page 11: οπτικες ίνες φωτισμος

εκκλησιαστικοί, αρχαιολογικοί και διατηρητέοι χώροι, ξενοδοχεία, εστιατόρια, µπάρ, clubs, πλοία, κότερα, κλπ. µπορούν να βασίζονται και για λειτουργικό φωτισµό και για διακόσµηση και για εντυπωσιακά εφφέ στις υάλινες οπτικές ίνες Οσον αφορά τις συνθετικές οπτικές ίνες έχουν επίσης ένα ευρύ πεδίο εφαρµογών. Οι ίνες αυτές όπως είδαµε χρησιµοποιούνται κυρίως διακοσµητικά είτε για πλάγιο, είτε για σηµειακό φωτισµό, και επειδή είναι λίγο πιο εύκαµπτες από τις υάλινες, επιτρέπουν πιο µικρή ακτίνα κάµψης, δίδοντας έτσι µεγαλύτερη ευελιξία στον εγκαταστάτη. ∆ιακόσµηση και τονισµός µε εκπληκτικά αποτελέσµατα για προσόψεις κτιρίων, διόδους, σκάλες, ψευδοροφές, πισίνες, λιµνούλες, κήπους, βιτρίνες κλπ. Και ταυτόχρονα όχι απλώς ελαχιστοποίηση αλλά εκµηδενισµός των προβληµάτων και δυσκολιών που συνεπάγονται τα συµβατικά διακοσµητικά συστήµατα φωτισµού µε λαµπτήρες φθορισµού ή πυρακτώσεως ή ιωδίου, αλλά και το νέον. Όπως µε τις υάλινες, έτσι και εδώ οι καιρικές συνθήκες και η εµβάπτιση στο νερό δεν αποτελούν πρόβληµα ενώ δεν υπάρχει θερµοκρασία και ηλεκτρισµός καθ΄όλο το µήκος της διαδροµής του φωτός. Και στην πλήρη ασφάλεια θα πρέπει να προστεθούν η ευκαµψία και ευκολία µεταφοράς και εγκατάστασης και φυσικά τα χαµηλά κόστη εγκατάστασης, συντήρησης και λειτουργίας. Κτίρια, µνηµεία, γέφυρες, χώροι αναψυχής, σκάλες, φυτά , κήποι, πισίνες, καταστήµατα, ξενοδοχεία, nightclubs, επιγραφές, θέατρα, διαφήµιση , κλπ. µπορούν εύκολα και γρήγορα να αποκτήσουν το πλεονέκτηµα του εντυπωσιασµού χάρη στις συνθετικές οπτικές ίνες. Οι Εικ. 14 , 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21 δείχνουν χαρακτηριστικά παραδείγµατα εφαρµογών εντυπωσιακού διακοσµητικού φωτισµού µε αυτή την σύγχρονη τεχνολογία.

Εικ 14 Εικ 15

Page 12: οπτικες ίνες φωτισμος

Εικ 16 Εικ 17 Εικ 18 Εικ 19

. Εικ 20 Εικ 21 Και αν µη τι άλλο αποδεικνύουν ότι οι εφαρµογές των οπτικών ινών στον φωτισµό, περιορίζονται µόνο από την …..φαντασία µας !!

Page 13: οπτικες ίνες φωτισμος

Ή την διστακτικότητά µας µπροστά στην καινοτοµία… που εδώ δεν είναι µια απλή βελτίωση των ήδη υπαρχόντων τρόπων φωτισµού, αλλά κυριολεκτική ανατροπή… Και αν ο φωτισµός γενικά θεωρείται η 4η διάσταση του χώρου, οι οπτικές ίνες είναι αναµφισβήτητα µια νέα διάσταση στον φωτισµό. Τολµήστε….!! Αξίζει τον κόπο…!!