1

  

 

 รายงานการวจยฉบบสมบรณ

 เรอง   

ตวแทนอาพราง

เสนอ 

สานกงานผตรวจการแผนดน

โดย

รองศาสตราจารยปยะนช โปตะวณช พ.ศ. 2554

บทคดยอ

งานวจย เรอง “ตวแทนอาพราง” นน ผวจยไดกาหนดกรอบวตถประสงคของ

การศกษาเกยวกบเรอง ตวแทนอาพราง ไว 4 ประการ คอ เพอศกษาลกษณะและรปแบบการทา

ธรกรรมในประเทศไทยโดยอาศยตวแทนอาพรางในปจจบน เพอศกษาผลกระทบทมตอเศรษฐกจ

สงคมและความมนคงของประเทศไทยจากการทาธรกรรมในประเทศไทยโดยอาศยตวแทนอาพราง

เพอศกษากฎหมายและมาตรการทเกยวของกบการทาธรกรรมในประเทศไทยโดยอาศยตวแทนอาพราง และ เพอใหขอเสนอแนะทนาไปสการจดทากฎหมายเฉพาะในเรองตวแทนอาพราง

ผลการศกษาพบวาประเทศไทยมกฏหมายหลายฉบบ ซงเปนขอจากดของคนตาง

ดาวในการเขามาประกอบธรกจ เชน กฎหมายเกยวกบการประกอบธรกจและการถอครองหน

กฎหมายเกยวกบการถอครองทดนหรออสงหารมทรพย และกฎหมายเกยวกบอาคารชด เปนตน

ซงกฎหมายดงกลาวมขอจากดมาก ทาใหคนตางดาวสวนหนงไดรบการแนะนาใหอาศยชองวาง

ของกฎหมายหรอหลกเลยงกฎหมายในรปแบบการทาธรกรรมตางๆ โดยมผมสญชาตไทยเปน

ผดาเนนการแทน ใหการสนบสนนหรอชชองใหดาเนนการเพอหลกเลยงกฎหมายหรอแสวงหา

ประโยชนอนมชอบหรอประโยชนทมควรไดโดยการทาธรกรรมผานตวแทนอาพราง

เพอใหบรรลวตถประสงคของการศกษาวจยเกยวกบตวแทนอาพรางหรอนอมน

(Nominee) และตามขอเสนอแนะของผตอบแบบสอบถามและผทรงคณวฒซงใหความเหน ใน

การศกษาครงน ผวจยมขอเสนอแนะในเรองของการควบคมการกระทาอนมลกษณะตวแทน

อาพราง ดงน (1) การแกไขปญหาในระยะเรงดวนหรอระยะสน เหนควรใหมการเสนอ

คณะรฐมนตรเพอตราระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการแกไขปญหาการทาธรกรรมอาพราง

แทนคนตางดาวโดยอาศยอานาจตามมาตรา 1 (8) แหงพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการ

แผนดน พ.ศ. 2534 กาหนดใหมการแกไขปญหาการทาธรกรรมอาพรางแทนคนตางดาว (2) การแกไขปญหาในระยะยาว ควรมการตรากฎหมายกลางเกยวกบการ

ปองกนหรอควบคมการทาธรกรรมทมลกษณะการเปนตวแทนอาพรางเพอกาหนดกลไกและ

กระบวนการในการตรวจสอบการดาเนนการทครอบคลมการทาธรกรรมทกประเภท รวมทงแกไขกฎหมายทเกยวของเพอใหครอบคลมการทาธรกรรมอาพราง เชน แกไขบทนยามคาวา “คนตางดาว”

ตามพระราชบญญตการประกอบธรกจของคนตางดาว พ.ศ. 2542 โดยใหครอบคลมถงการทคน

ตางดาวมอานาจบรหารหรอครอบงากจการของนตบคคลทคนตางดาวตงขนมาโดยใชคนไทยเปน

ผอาพรางการทาธรกรรม (3) ขอแสนอแนะอนๆ ควรใหความสาคญกบการแกไขปญหาในเชงการบรหารจดการ เชน การเรงสรางจตสานกใหคนไทยใหเกดความหวงแหนแผนดน การใหการศกษาแก

ประชาชนเพอใหมความร เกยวกบวธการและรปแบบการทาธรกรรมอาพรางใหร เทาทนคนตางดาว

และตระหนกถงผลเสยทจะเกดแกสงคมไทยในดานตางๆ โดยเฉพาะในดานเศรษฐกจทจะมมาใน

อนาคต

สรปผลการวจย

งานวจย เรอง “ตวแทนอาพราง” ทสานกงานผตรวจการแผนดนมอบหมายให

ผวจยเปนผศกษาเกดขนจากปจจบนมปญหาเกยวกบกรณคนตางดาวไดอาศยชองวางของ

กฎหมายทาธรกรรมโดยใหผมสญชาตไทยเปนตวแทนในลกษณะอาพรางทนบวนจะทวความ

รนแรงมากขน มความซบซอนและมลกษณะยากตอการแกไข จนเกดผลกระทบตอเศรษฐกจ

สงคม และความมนคงของประเทศโดยรวม ดงนน เพอใหทราบปญหาและมแนวทางการแกไข

ทถกตองอยางมประสทธภาพและเกดประสทธผลสงสด จงไดดาเนนการศกษาวจย ซงจะไดกลาว

ตอไป การศกษาวจยในครงนผวจยไดกาหนดกรอบวตถประสงคของการศกษาเกยวกบ

เรอง ตวแทนอาพราง ไว 4 ประการ ดงตอไปน (1) เพอศกษาลกษณะและรปแบบการทาธรกรรมในประเทศไทยโดยอาศย

ตวแทนอาพรางในปจจบน (2) เพอศกษาผลกระทบทมตอเศรษฐกจ สงคมและความมนคงของประเทศไทย

จากการทาธรกรรมในประเทศไทยโดยอาศยตวแทนอาพราง

(3) เพอศกษากฎหมายและมาตรการทเกยวของกบการทาธรกรรมในประเทศไทย

โดยอาศยตวแทนอาพราง (4) เพอใหขอเสนอแนะทนาไปสการจดทากฎหมายเฉพาะในเรองตวแทน

อาพรางรวมถงผสนบสนนใหเกดตวแทนอาพราง จากวตถประสงคของการศกษาวจยทง 4 ประการดงกลาวขางตน ผวจยมความ

คาดหวงวาผลการศกษาตามกรอบวตถประสงคจะเปนประโยชนตอการคนพบปญหาทแทจรงและ

สามารถทาใหเขาใจถงลกษณะและรปแบบการทาธรกรรมในประเทศไทยโดยอาศยตวแทน

อาพราง ผลกระทบทมตอการเศรษฐกจ สงคมและความมนคงตอประเทศจากการทาธรกรรมโดยอาศยตวแทนอาพราง กฎหมายและมาตรการทเกยวของกบการทาธรกรรมในประเทศไทยโดย

อาศยตวแทนอาพราง และแนวทางในการจดทากฎหมายเฉพาะในเรองตวแทนอาพราง ผลการศกษาพบวาในขอเทจจรงประเทศไทยมการเปดโอกาสใหคนตางดาว

เขามาในประเทศไทยเพอแสวงหาประโยชนจากการคาการลงทนเพมขน เนองจากคนตางดาว

เหลานนมองคความรทางดานวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมไมทดเทยมตางชาต อยางไรกตาม

ในทางกลบกน เมอคนตางดาวเขามาแขงขนมากขนยอมทาใหคนไทยตองเสยเปรยบในการแขงขน

ดงนน เพอปองกนและควบคมการเขามาประกอบธรกจของคนตางดาว จงไดมการตรากฏหมาย

ขนหลายฉบบ ซงเปนขอจากดของคนตางดาวในการเขามาประกอบธรกจ ทาใหคนตางดาว

สวนหนงไดรบการแนะนาใหอาศยชองวางของกฎหมายหรอหลกเลยงกฎหมายในรปแบบการ

ทาธรกรรมตางๆ โดยมผมสญชาตไทยเปนผดาเนนการแทน ใหการสนบสนนหรอชชองให

2

ดาเนนการเพอหลกเลยงกฎหมายหรอแสวงหาประโยชนอนมชอบหรอประโยชนทมควรได

ซงเรยกไดวาเปนการทาธรกรรมผานตวแทนอาพราง สาหรบกฎหมายทเกยวของเพอปองกนหรอควบคมการทาธรกรรมของคนตาง

ดาวทเขาอยอาศยหรอเขามาประกอบธรกจในประเทศไทยมกฎหมายหลายฉบบ โดยแบงออกเปน

กลมตางๆ ดงน กลมท 1 กฎหมายเกยวกบการประกอบธรกจและการถอครองหน

การประกอบธรกจและการถอครองหนมกฎหมายทเกยวของหลายฉบบ

แตกฎหมายทมบทบญญตควบคมการเขามาประกอบธรกจของคนตางดาวในประเทศไทย ไดแก

พระราชบญญตการประกอบธรกจของคนตางดาว พ.ศ. 2522 ซงมการกาหนดนยามความหมาย

ของคนตางดาวไวอยางชดเจนและกาหนดหามคนตางดาวประกอบธรกจบางประเภทไวในบญช

ทายพระราชบญญต 3 กลม โดยเฉพาะกลมแรกเปนกลมทมปญหามากเพราะเปนกลมธรกจท

ไมอนญาตใหคนตางดาวประกอบกจการดวยเหตผลพเศษ ธรกจทเกยวกบความปลอดภยหรอ

ความมนคงของประเทศ หรอมผลกระทบตอศลปวฒนธรรม จารตประเพณ หตถกรรมพนบาน

หรอทรพยากรธรรมชาต และธรกจทคนไทยยงไมมความพรอมจะแขงขนกบคนตางดาว แตใน

ขอเทจจรงกลบพบวา คนตางดาวไดอาศยตวแทนผมสญชาตไทยอาพรางเพอหลกเลยงกฎหมาย

ดวยวธการตางๆ เพอเขามาประกอบธรกจในประเทศไทย เชน การอาพรางผถอหนทแทจรงเพอ

หลกเลยงกฎหมาย การใหผมสญชาตไทยจดตงบรษทแตคนตางดาวมอานาจลงลายมอชอแทน

บรษทหรอคนตางดาวถอหนบรมสทธมสทธออกเสยงมากกวาหรอการใชผมสญชาตไทยทไมม

อาชพทเกยวของกบธรกจทลงทนเปนตวแทน เชน นกบญช ทนายความ นายหนา เปนผถอ

หนแทน เปนตน กลมท 2 กฎหมายเกยวกบการถอครองทดนหรออสงหารมทรพย

การถอครองทดนหรออสงหารมทรพยมกฎหมายทเกยวของ ไดแก

ประมวลกฎหมายทดน พระราชบญญตสงเสรมการลงทน พ.ศ. 2520 พระราชบญญตการเชา

อสงหารมทรพยเพอพาณชยกรรมและอตสาหกรรม พงศ. 2542 พระราชบญญตการนคม

อตสาหกรรมแหงประเทศไทย พ.ศ. 2522 แตการอนญาตใหถอครองทดนหรออสงหารมทรพยนนมหลกเกณฑคอนขางมเงอนไขและขอจากดมาก ซงสวนทางกบความตองการในการถอครอง

ทดนหรออสงหารมทรพยของคนตางดาว ทาใหมการหลกเลยงกฎหมายเพอถอครองทดนหรอ

อสงหารมทรพยในรปแบบตางๆ โดยใชบคคลหรอนตบคคลผมสญชาตไทยเปนผซอทดนหรอ

อสงหารมทรพยแทนคนตางดาว เชน การใหคสมรสกบผมสญชาตไทยถอครองทดนแทนแตสทธ

ในการใชประโยชนในทดนหรออสงหารมทรพยยงเปนของคนตางดาว การใหผมสญชาตไทย

เปนผซอทดนแตคนตางดาวใหผมสญชาตไทยตองทาสญญากยม สญญาจานองหรอสญญาเชาไว

กบคนตางดาว การถอครองทดนหรออสงหารมทรพยโดยรปแบบของนตบคคลไทยแตอานาจใน

การลงลายมอชอแทนบรษทหรอการเปลยนแปลงสดสวนการถอหนจากนตบคคลไทยไปเปนของ

คนตางดาวในภายหลง เปนตน

3

สาหรบขอคนพบในการศกษากฎหมายของตางประเทศพบวา มบทบญญตของ

กฎหมายควบคมและตรวจสอบเชนเดยวกนทมบทบญญตของกฎหมายทเกยวของกบคนตางดาว

ในการประกอบธรกจกาหนดไวเปนหลกอยางเชนประเทศไทย โดยรายงานวจยชนนไดศกษา

กฎหมายของตางประเทศไว 3 ประเทศ ไดแก ประเทศออสเตรเลย แคนาดา และสหพนธ

สาธารณรฐบราซล สรปไดดงน (1) ประเทศออสเตรเลย

ประเทศออสเตรเลยกาหนดมาตรการทางกฎหมายในการกากบและควบคม

เกยวกบการลงทนของคนตางชาตในประเทศออสเตรเลยไวหลายฉบบโดยมคณะกรรมการ

พจารณาการลงทนตางประเทศของออสเตรเลย (Foreign Investment Review Board หรอ

FIRB) ซงแตงตงขนโดยรฐมนตรวาการกระทรวงการคลงตามกฎหมาย FATA คอยชวยเหลอพรอมทงใหคาปรกษา โดยแบงประเภทธรกจการลงทนของคนตางดาวในประเทศออสเตรเลย

ออกเปนธรกจทไมตองขออนญาตจากรฐบาลออสเตรเลย และธรกจทอยภายใตเงอนไขพเศษและ

ตองยนคาเสนอขออนญาตตอรฐบาลออสเตรเลย เชน ธรกจทมผลกระทบตอความมนคงชาต

(national security) ธรกจทมผลกระทบตอผลประโยชนของชาต(national interest) เปนตน

โดยอาศยหลกเกณฑทางกฎหมายในการควบคมและตรวจสอบการทาธรกรรมการลงทนของคน

ตางดาวรวมถงตวแทนอาพรางซงจะพจารณาถงในกรณทงกอนการลงทนและภายหลงจากทได

ลงทน โดยเฉพาะภายหลงการลงทนทมพระราชบญญตวาดวยบรษท จากด (Corporations Act 2001) และพระราชบญญตวาดวยการไดมาและการยดครองของคนตางชาต ค.ศ.1975

มากาหนดระเบยบการกากบดแลการลงทนของคนตางดาวในประเดนตางๆ เชน การกาหนด

อานาจการควบคมจานวนการออกเสยงในบรษท (Control of voting power) และสทธการออกเสยงในหน (Control of potential voting power) ในกรณทคนตางดาวเขามาลงทนในรปแบบบรษท ผไดรบผลประโยชนจากหนและบคคลทจะถอวามสทธในผลประโยชนจากหน เปนตน (2) ประเทศแคนาดา

ประเทศแคนาดาเปดโอกาสใหกบคนตางดาวทจะเขามาลงทนในประเทศ

ไดอยางเสรสาหรบธรกจทไมมกฎหมายบญญตควบคมไว ซงแมจะเปดโอกาสใหคนตางดาวเขามา

ลงทนในประเทศไดอยางเสรแตรฐบาลแคนาดายงคงมการตรวจสอบการลงทนทงหลายทสาคญ

และหลกการควบคมทเขมงวดสงในการการเขามาลงทนประกอบธรกจของคนตางดาว โดย

คานงถงเงนทนทเพมขนและประโยชนทางเทคโนโลยทคนตางดาวนามายงแคนาดา ทงน แคนาดา

มมาตรการควบคมและตรวจสอบการประกอบธรกจของคนตางดาวโดยอาศยมาตรการทาง

กฎหมายทหลากหลาย (3) สหพนธสาธารณรฐบราซล

สหพนธสาธารณรฐบราซลมนโยบายสนบสนนการลงทนจากตางประเทศ

โดยในแตละรฐมเงอนไขพเศษและสทธประโยชนใหกบนกลงทนแตกตางกนไปในแตละรฐ

โดยเฉพาะอยางยงการเกษตรกรรมในทดน ทงน บราซลมมาตรการทางกฎหมายของสหพนธ

สาธารณรฐบราซลทสาคญ ไดแก การกาหนดขอหามในการลงทนของคนตางดาว กาหนด

4

กฎหมายจากดหรอกาหนดเงอนไขในการประกอบธรกจการลงทนของคนตางดาวทเขมงวดมาก

ขนภายหลงจากเกดภาวะวกฤตการขาดแคลนอาหารทรนแรงและราคาอาหารทเพมสงขนอยาง

รวดเรวในบราซลในป 2551 เชน สดสวนการลงทนในภาคการเงนของคนตางดาวทเขาซอกจการ

ของชาวบราซลเพอใหไดมาซงทดนการเกษตรของกจการเหลานนซงเปนแหลงผลตอาหารสาหรบ

การบรโภคภายในประเทศ การใชเกณฑการวดพนทนอกเขตเมอง เปนตน ในการศกษาวจยครงน ผวจยไดขอมลจากการตอบแบบสอบถาม การรบฟงความ

คดเหนและการสมภาษณผทรงคณวฒ อาจจะพออนมานไดวาปจจบนคนไทยเปนจานวนมากยง

ไมเขาใจความหมายหรอรจกคาวา “ตวแทนอาพราง” แตคนไทยสวนใหญจะเขาใจคาวา “นอมน

(Nominee)” ซงหมายถงผทานตกรรมแทนตวการซงไมอาจกระทานตกรรมนนไดโดยชอบดวย

กฎหมายหรอโดยมวตถประสงคเพอหลกเลยงกฎหมาย โดยอาจจะอยในรปของบคคลธรรมดา

หรอนตบคคล เชน การใหคสมรสซงเปนผมสญชาตไทยถอกรรมสทธในทรพยสนแทนหรอการ

จดตงบรษทเพอถอหนแทนคนตางดาวเพอใหคนตางดาวดารงสถานะอยอยางคนไทย และอานาจ

ในการบรหารหรอครอบงากจการยงเปนของคนตางดาว ทงน เพออาพรางการดาเนนการหรอ

สถานะทแทจรง และผใหขอมลสวนใหญเหนวาควรมการแกไขปญหาเพอปกปองทรพยากรและทรพยสนของแผนดน ไมควรเปดโอกาสคนตางดาวเขามาครอบงาเศรษฐกจของไทยมาก

โดยสวนใหญเหนควรใหมกฎหมายปองกนคนตางดาวทาธรกรรมโดยหลกเลยงกฎหมายผาน

ผมสญชาตไทย

เพอใหบรรลวตถประสงคของการศกษาวจยเกยวกบตวแทนอาพรางหรอนอมน

(Nominee) และตามขอเสนอแนะของผตอบแบบสอบถามและผทรงคณวฒซงใหความเหน

ในการศกษาครงน ผวจยมขอเสนอแนะในเรองของการควบคมการกระทาอนมลกษณะตวแทน

อาพราง โดยแบงเปนขอเสนอแนะทนาผลการศกษาไปใชในระยะเรงดวนหรอระยะสน

ขอเสนอแนะในการตรากฎหมายเพอควบคมการทาธรกรรมอาพรางซงจะตองใชเวลาในการ

ดาเนนการ และขอเสนอแนะอนๆ ทไดรบจากการตอบแบบสอบถาม การรบฟงความคดเหนและ

การสมภาษณของผทรงคณวฒ ดงน

1) ขอเสนอแนะการแกไขปญหาในระยะเรงดวนหรอระยะสน

สภาพปญหาประการหนงในการตรวจสอบและควบคมการทาธรกรรม

อาพรางของคนตางดาวเกดจากการทหนวยงานของรฐทเกยวของไมสามารถบรณาการและ

ประสานขอมลระหวางกนไดอยางมประสทธภาพ รวมทงขาดหนวยงานหลกทรบผดชอบในการ

ตดตาม ตรวจสอบ ศกษาและประมวลผลการกระทาทเขาขายธรกรรมอาพราง ซงการแกไขปญหา

ทจะใหเกดผลอยางจรงจงและชดเจนในระยะเรงดวนน ผวจยเหนควรใหมการเสนอคณะรฐมนตร

เพอตราระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการแกไขปญหาการทาธรกรรมอาพรางแทนคนตาง

ดาวโดยอาศยอานาจตามมาตรา 1 (8) แหงพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดน

พ.ศ. 2534 กาหนดใหมการแกไขปญหาการทาธรกรรมอาพรางแทนคนตางดาว โดยระเบยบ

สานกนายกรฐมนตรดงกลาวมสาระครอบคลมในเรองดงตอไปน

5

(1) แตงตงคณะกรรมการควบคมการทาธรกรรมลกษณะตวแทนอาพราง

เพอใหมบทบาทและหนาทเสนอตมาตรการปองกนการทาธรกรรมอนมลกษณะตวแทนอาพราง

เพอกาหนดองคความรและประสานงานขอมลใหหนวยงานทเกยวของนาไปปฏบต (2) กาหนดใหมหนวยงานหลกทรบผดชอบเพอทาหนาทบรณาการขอมล

และประสานงานระหวางหนวยงานทเกยวของ โดยในเบองตนผวจยเหนวา กรมพฒนาธรกจ

การคา กระทรวงพาณชย ซงปจจบนมภารกจดแลเกยวกบการควบคมดแลการประกอบธรกจของ

คนตางดาวเปนหนวยงานทเหมาะสมในการดาเนนงานและทาหนาทสนบสนนงานธรการของ

คณะกรรมการและมเจาหนาทดาเนนการอยางเพยงพอในการตดตาม ตรวจสอบ ศกษาวจยและ

ประมวลผลการกระทาในรปแบบตางๆ ทเขาขายการทาธรกรรมอาพราง

2) ขอเสนอในการตรากฎหมายเพอแกไขปญหาในระยะยาว

โดยทกระบวนการตรากฎหมายมขนตอนและระยะเวลานาน และการตรา

กฎหมายจะตองเปนไปเทาทจาเปนแกการตองบงคบกบประชาชนหรอจากดสทธเสรภาพของ

บคคล ดงนน การตรากฎหมายจงเปนเรองทคอนขางยาก อยางไรกตาม การแกไขปญหาทถาวร

และสามารถบงคบใชไดอยางมประสทธภาพจะตองบงคบโดยบทบญญตของกฎหมายและในบาง

กรณอาจตองมบทกาหนดโทษไวดวย ในการศกษาวจยนผวจยจงเหนควรเสนอในระยะยาวใหม

การตรากฎหมาย จงเหนควรมขอเสนอแนะเพอการปรบปรงกลไกและกระบวนการควบคม

การทาธรกรรมอาพราง ดงน (1) ควรมการแกไขกฎหมายทเกยวของเพอใหครอบคลมการทาธรกรรม

อาพราง เชน แกไขบทนยามคาวา “คนตางดาว” ตามพระราชบญญตการประกอบธรกจของ

คนตางดาว พ.ศ. 2542 โดยใหครอบคลมถงการทคนตางดาวมอานาจบรหารหรอครอบงากจการ

ของนตบคคลทคนตางดาวตงขนมาโดยใชคนไทยเปนผอาพรางการทาธรกรรม (2) ควรกาหนดใหการทาธรกรรมแทนคนตางดาวทมลกษณะอาพรางเปน

ความผดฐานตวแทนอาพราง เพอใหเกดความชดเจนเกยวกบฐานความผดตวแทนอาพราง

รวมทงกาหนดกรอบของการทาธรกรรมบางประเภททเขาขายเปนการทาธรกรรมอาพรางตาม

กฎหมาย (3) ควรมการจดทากฎหมายกลางเกยวกบการทาธรกรรมทมลกษณะ

ตวแทนอาพรางเพอกาหนดกลไกและกระบวนการในการตรวจสอบการดาเนนการทครอบคลม

การทาธรกรรมทกประเภท (4) ควรมการจดตงหนวยงานกลางซงเปนหนวยงานหลกทจะรบผดชอบ

ทาหนาทประสานงานดานขอมลในการตรวจสอบการกระทาความผดฐานตวแทนอาพรางกอน

รายงานใหหนวยงานทเกยวของดาเนนการตามกฎหมาย (5) ควรมการจดตงกองทนเพอใชเปนแหลงเงนในการตรวจสอบและให

รางวลสนบนแกผชเบาะแสในการกระทาความผดฐานตวแทนอาพราง โดยนาเงนทไดจากการขาย

6

ทอดตลาดทรพยสนทไดอายดมาจากการกระทาความผและศาลมคาสงหรอคาพพากษาถงทสดให

นาทรพยสนดงกลาวขายทอดตลาดได ทงน เพอเปนการลดภาระงบประมาณของรฐ

(6) ควรมบทกาหนดโทษคนตางดาวทมเจตนาหลกเลยงกฎหมายใน

ความผดฐานตวแทนอาพราง รวมทงผมสญชาตไทยทใหการสนบสนน โดยกาหนดบทลงโทษไว

เปนแบบขนบนไดตามความหนกเบาแหงความเสยหายทอาจจะเกดขนจากการกระทาความผด

เวนแตคนตางดาวหรอผมสญชาตไทยนนจะไดแกไขใหถกตองภายในเวลาทกฎหมายกาหนด เชน

หนงปนบแตวนทประกาศใชกฎหมายบงคบ

สาหรบสาระสาคญของกฎหมายทจาเปนตองตราขนใหมนน อาจสรป

สาระสาคญไดดงน (1) กาหนดหลกการใหมกฎหมายวาดวยการกระทาความผดลกษณะ

ตวแทนอาพรางเพอใชเปนกฎหมายกลางในความผดฐานตวแทนอาพราง (2) กาหนดนยามคาวา “ตวแทนอาพราง” และ “ธรกรรมอาพราง”

เพอใหเกดความชดเจนเกยวกบบคคลและกจกรรมทเกยวกบการทานตกรรม สญญาหรอการ

ดาเนนการใด ๆ กบผอน ทางการเงน ทางธรกจ หรอการดาเนนการเกยวกบทรพยสนใดๆ หรอ

สทธในทรพยสนนนแทนคนตางดาวโดยปกปดชอเจาของทแทจรงซงเปนคนตางดาวหรอกระทา

การภายใตการบรหารงาน การควบคมหรอครอบงาของคนตางดาว ใหถอวาเปนการทา

ธรกรรมอาพราง (3) กาหนดการกระทาทเ ขาขายลกษณะการกระทาความผดฐาน

ตวแทนอาพราง เชน การซอ ขาย เชา ใหเชา โอน รบโอน หรอครอบครองทรพยสนโดยเจตนา

เปนตวแทนอาพราง หรอ กระทาดวยประการใด ๆ เพอปกปดหรออาพรางสทธทแทจรงการไดมา

ซงทรพยส นหรอส ทธ ใด ๆ แทนคนตางดาว รวมทงการใหการสนบสนนหรอใหความ

ชวยเหลอคนตางดาวโดยเปนตวแทนอาพราง ตองระวางโทษเชนเดยวกบตวการในความผดนน (4) กาหนดโครงสรางการบรหารงานตามกฎหมาย ควรมการกาหนด

โครงสรางการบรหารงานของกฎหมาย ดงน (4.1) คณะกรรมการควบคมการทาธรกรรมลกษณะตวแทนอาพราง

- องคประกอบของคณะกรรมการ กาหนดใหมนายกรฐมนตร

หรอรองนายกรฐมนตรทไดรบมอบหมายเปนประธานกรรมการ รฐมนตรวาการกระทรวงพาณชย

เปนรองประธานกรรมการ ปลดกระทรวงมหาดไทย ปลดกระทรวงพาณชย อยการสงสด

ผบญชาการตารวจแหงชาต ผอานวยการสานกงานเศรษฐกจการคลง เลขาธการคณะกรรมการ

สงเสรมการลงทนกฎหมาย ผวาการธนาคารแหงประเทศไทย อธบดกรมทดน อธบดกรม

สนธสญญาและกฎหมาย เลขาธการสานกงานคณะกรรมการกากบหลกทรพยและตลาดหลกทรพย

และผทรงคณวฒจานวนเกาคน ซงคณะรฐมนตรแตงตงจากบคคลซงมความเชยวชาญในทาง

เศรษฐศาสตร การเงน การคลง กฎหมายหรอสาขาใดสาขาหนงทเปนประโยชนในการปฏบตงาน

ตามพระราชบญญตนเปนกรรมการ และผอานวยการเปนกรรมการและเลขานการ

7

- กาหนดใหคณะกรรมการควบคมการทาธรกรรมลกษณะ

ตวแทนอาพราง มบทบาทและหนาทในฐานะทเปนคณะกรรมการเสนอมาตรการปองกนการทา

ธรกรรมอนมลกษณะตวแทนอาพรางตอคณะรฐมนตร สงเสรมความรวมมอของประชาชนเกยวกบการใหขอมลขาวสารเพอสอดสงและปองกนการทาธรกรรมอนมลกษณะตวแทนอาพราง รวมทง

ตรวจสอบธรกรรมหรอทรพยสนทเกยวกบการกระทาความผดฐานตวแทนอาพราง (4.2) หนวยงานสนบสนนงานของคณะกรรมการ

จดตงสานกงานควบคมการทาธรกรรมลกษณะตวแทน

อาพรางขนเปนสวนราชการทไมสงกดสานกนายกรฐมนตร กระทรวง หรอทบวง ปฏบตหนาทโดย

อสระและเปนกลาง มอานาจหนาทดาเนนการใหเปนไปตามมตของคณะกรรมการ จดทารายงาน

หรอขอมลเกยวกบการทาธรกรรมอาพราง เกบ รวบรวม ตดตาม ตรวจสอบ ศกษาวจย

ประมวลผล และวเคราะหรายงานและขอมลตาง ๆ เกยวกบการทาธรกรรมอาพราง และ

ประสานงานกบหนวยงานทเกยวของเพอตรวจสอบการกระทาความผดฐานตวแทนอาพราง

(5) กองทนตวแทนอาพราง - กาหนดใหมการจดตงกองทนตวแทนอาพราง เพอเปนทน

ใชจายในการดาเนนการตรวจสอบและการชเบาะแสการกระทาความผดฐานตวแทนอาพราง

ประกอบดวยทนประเดมทรฐบาลจดสรรใหจากเงนงบประมาณรายจายประจาป เงนหรอทรพยสน

ทมผบรจาคหรอมอบให เงนอดหนนจากตางประเทศหรอองคการระหวางประเทศ เงนและ

ดอกผลทไดจากการขายทอดตลาดทรพยสนทเกดจากการกระทาความผด เงนหรอทรพยสนทตก

เปนของกองทนหรอทกองทนไดรบตามกฎหมายหรอโดยนตกรรมอน และดอกผลทเกดจากเงน

หรอทรพยสนของกองทน ซงเงนและดอกผลทงหมดไมตองนาสงกระทรวงการคลงเปนรายได

แผนดน - กาหนดใหมคณะกรรมการบรหารกองทนคณะหนง

ประกอบดวย ผอานวยการสานกงานควบคมการทาธรกรรมลกษณะตวแทนอาพรางเปนประธาน

กรรมการ ผแทนสานกงบประมาณ ผแทนกรมบญชกลาง และผทรงคณวฒซงคณะกรรมการ

แตงตงจานวนหาคน โดยในจานวนนจะตองเปนผมความเชยวชาญทางดานการเงน หลกทรพย

และอสงหารมทรพย อยางนอยดานละหนงคน มอานาจหนาทในการบรหารกองทนใหเปนไปตาม

ระเบยบทคณะกรรมการกาหนด พจารณาอนมตการจายเงนเกยวกบการชเบาะแสการกระทา

ความผดฐานตวแทนอาพราง และรายงานสถานะการเงนและการบรหารกองทนตอคณะกรรมการ บทกาหนดโทษ

(6) กาหนดบทลงโทษแกการกระทาความผดฐานตวแทนอาพรางเปนแบบ

ขนบนได โดยมความหนกเบาแหงขอหาตามความรนแรงหรอความเสยหายของการกระทา

ความผด รวมทงกาหนดโทษสาหรบการดาเนนการใดๆ ทเปนการขดขวางการดาเนนการของ

เจาพนกงานหรอฝาฝนคาสงของคณะกรรมการหรอคณะอนกรรมการทมคาสงใหผใดมาให

ถอยคาหรอสงเอกสารหรอวตถใดๆ

8

3) ขอแสนอแนะอนๆ

นอกจากขอเสนอการแกไขปญหาการทาธรกรรมโดยตวแทนอาพราง

ทงทไดเสนอกฎหมายในระยะเรงดวนและระยะยาวเพอใหการควบคมการทาธรกรรมอาพราง

เปนไปอยางมประสทธภาพดงทไดเสนอไปแลวนน ผวจยเหนวาควรมขอเสนอแนะอนๆ

ทดาเนนการควบคไปกบการแกไขปญหาดวยกฎหมาย คณะรฐมนตรควรใหความสาคญกบการ

แกไขปญหาในเชงการบรหารจดการ เชน การเรงสรางจตสานกใหคนไทยใหเกดความหวงแหน

แผนดน การใหการศกษาแกประชาชนใหมความร เกยวกบวธการและรปแบบการทาธรกรรม

อาพรางใหร เทาทนคนตางดาวและตระหนกถงผลเสยทจะเกดแกสงคมไทยในดานตางๆ

โดยเฉพาะในดานเศรษฐกจทจะมมาในอนาคต

สารบญ หนา บทท 1 บทนา 1

1. ความเปนมาและความสาคญของการวจย .............................................. 1

2. วตถประสงคของการวจย .................................................................... 2 3. ขอบเขตของการวจย.......................................................................... 2 4. ประโยชนทคาดวาจะไดรบ .................................................................. 3 5. นยามศพท ...................................................................................... 3

บทท 2 การทบทวนวรรณกรรมทเกยวของ ................................................................ 5 1. ความหมายของตวแทนอาพราง ............................................................... 5 2. กฎหมายทเกยวของกบตวแทนอาพรางในประเทศไทย............................... 9 2.1 กฎหมายเกยวกบการประกอบธรกจและการถอครองหน ................... 10 2.2 กฎหมายเกยวกบทดนและการเชาอสงหารมทรพย............................ 16 2.3 การถอครองอาคารชดของคนตางดาว ............................................. 29

บทท 3 มาตรการทางกฎหมายตางประเทศทเกยวของกบตวแทนอาพราง..................... 31 1. ประเทศออสเตรเลย............................................................................... 31 1.1 มาตรการทางกฎหมายของประเทศออสเตรเลย .............................. 31 1.2 ประเภทธรกจการลงทนของคนตางดาว ........................................... 32 1.3 หลกเกณฑในการควบคมและตรวจสอบการทาธรกรรม การลงทนของคนตางดาวรวมถงตวแทนอาพราง............................. 35 2. ประเทศแคนาดา............................................................................................. 40 2.1 มาตรการทางกฎหมายของประเทศแคนาดา ................................... 40 2.2 ประเภทธรกจการลงทนของคนตางดาว ........................................... 41 2.3 หลกเกณฑในการควบคมและตรวจสอบการทาธรกรรม การลงทนของคนตางดาวรวมถงตวแทนอาพราง............................. 41 3. สหพนธสาธารณรฐบราซล ...................................................................... 47 3.1 มาตรการทางกฎหมายของสหพนธสาธารณรฐบราซล ...................... 47 3.2 ประเภทธรกจการลงทนของคนตางดาว ........................................... 47 3.3 หลกเกณฑในการควบคมและตรวจสอบการทาธรกรรม การลงทนของคนตางดาวรวมถงตวแทนอาพราง............................. 49

บทท 4 วเคราะหการกระทาลกษณะตวแทนอาพรางในประเทศไทย ............................. 59 1. การเกบรวบรวมขอมลจากเอกสารตาราทางวชาการ ................................. 59 2. การเกบรวบรวมขอมลจากการตอบแบบสอบถามและการรบฟง

ความคดเหน.................................................................................... 64 3. การเกบรวบรวมขอมลจากการสมภาษณ................................................. 77 4. ขอเสนอแนะอนๆ เกยกบมาตรการทางกฎหมายเรองตวแทนอาพราง.......... 82

บทท 5 บทสรปและขอเสนอแนะ......................................................................... 83 1. บทสรปผลการวจย ............................................................................ 83 2. ขอเสนอแนะ .................................................................................... 85 2.1 ขอเสนอแนะในการแกไขปญหาในระยะเรงดวนหรอระยะสน ............... 85

2.2 ขอเสนอในการตรากฎหมายเพอแกไขปญหาในระยะยาว ..................... 86 2.3 ขอเสนอแนะอนๆ ................................................................................... 93 รางระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการแกไขปญหา การทาธรกรรมอาพรางแทนคนตางดาว................................................. 94 บรรณานกรม ................................................................................................... 99

ภาคผนวก ..................................................................................................... 121 ภาคผนวก ก สรปผลการจดทาประชาพจารณเรองตวแทนอาพราง...................... 122 ภาคผนวก ข แบบสอบถาม ........................................................................ 126 ภาคผนวก ค สรปผลจากการสมภาษณผทรงคณวฒ......................................... 132

ประวตผวจย.................................................................................................... 159

ข

บทท 1 บทนา

1. ความเปนมาและความสาคญของการวจย

ประเทศไทยมระบบเศรษฐกจการคาเสรเชนเดยวกบนานาประเทศทวโลกทรฐเขามา

มสวนรวมในการดาเนนการกากบดแลกจกรรมทางเศรษฐกจบางประเภททสาคญของประเทศ

โดยเฉพาะการประกอบธรกจหรอการดาเนนธรกรรมทมผลเกยวพนกบความมนคงของประเทศไมวา

จะเปนดานความมนคง เศรษฐกจและสงคมของประเทศ โดยรฐจะควบคมหรอแทรกแซงเพยงเทาท

จาเปนเพอสนบสนนระบบการแขงขนการคาเสรและอานวยใหการประกอบธรกจดาเนนไปตามกลไก

ตลาด อนเปนวถทางทจะเออใหประโยชนจากการแขงขนทางการคาและบรการตกแกประชาชนใน

อนทจะไดอปโภคบรโภคสนคาทมราคาเหมาะสมปราศจากการผกขาด นอกจากนน ยงใหโอกาส

ภาคเอกชนสามารถเขาแขงขนกนในดานการคาการผลตและการใหบรการ รวมถงกจกรรมทางภาค

เกษตรกรรม อตสาหกรรม พาณชยกรรม และการจดการทรพยากรธรรมชาต อนเปนแหลงรายได

ทสาคญของประเทศในปจจบน

สาหรบการเปดโอกาสใหมการแขงขนในระบบเศรษฐกจการคาเสรน ไมจากดเฉพาะ

ภาคเอกชนคนไทยเทานน แตรวมถงการใหโอกาสกบคนตางดาวทจะดาเนนกจกรรมภายใตเงอนไข

และขอจากดทงหลายของกฎหมายในแตละกรณ โดยคานงถงประโยชนทประเทศไทยจะไดรบจากการ

ระดมทนของคนตางดาว การถายทอดความรและวทยาการททนสมยในการพฒนาประเทศ อกทงเกด

การจางแรงงานในประเทศเพมขนซงจะชวยกระจายรายไดออกสประชาชน รวมถงความสอดคลองกบ

พนธกรณทมกบนานาประเทศตามสนธสญญาระหวางประเทศซงเปนกลไกสาคญของการเจรญเตบโต

ทางเศรษฐกจและสงคมอกทางหนงดวย

ผลจากการเปดโอกาสใหมการใชความรความสามารถแขงขนกนในการผลตสนคา

และบรการภายใตระบบการคาเสรทเพมขน กอใหเกดการหลงไหลของคนตางดาวเขามาในประเทศ

ไทยเพอแสวงหาประโยชนจากการคาการลงทนเพมขนตามไปดวย โดยปรากฎวามคนตางดาวจานวน

มากทเขามาประกอบกจการในประเทศไทยในลกษณะทปฏบตถกตองและไมถกตองตามกฎหมาย

รวมถงอาศยชองวางหรอหลกเลยงการปฏบตตามกฎหมายในรปแบบตางๆ เชน การใหผมสญชาต

ไทยดาเนนการแทน การสนบสนนหรอชชองใหดาเนนการเพอหลกเลยงกฎหมายหรอแสวงหา

ประโยชนอนมชอบหรอประโยชนทมควรไดทสอไปในทางทจรตเพอหลกเลยงภาษ ฟอกเงน ถอครอง

กรรมสทธในทรพยสนหรอทดน การเปนตวแทนในหลกทรพยและตลาดหลกทรพย เปนตน

การทาธรกรรมของคนตางดาวผานตวแทนในลกษณะทไมชอบดวยกฎหมายหรอท

เขาใจกนในสงคมไทยวาการกระทาเปนตวแทนอาพราง หรอ นอมน (Nominee) ซงในวจยฉบบนหมายถง บคคลหรอนตบคคลใดเขาทานตกรรมแทนตวการซงเปนคนตางดาว โดยอาพรางการกระทาของตวการซงไมอาจทานตกรรมนนไดโดยชอบดวยกฎหมาย ทงน ตวแทนอาพรางดงกลาวอาจถก

กาหนดใหกระทาการแทนบคคลอนในหลายรปแบบ เชน การสมรสกบผมสญชาตไทย การตงตวแทน

2

อาพรางซงเปนคนไทยเพอถอครองทดนแทนคนตางดาว การตงตวแทนอาพรางเปนผถอหนในบรษท

เพอเลยงกฎหมายการประกอบธรกจของคนตางดาว หรอการตงตวแทนอาพรางซงเปนคนไทยเปน

ผถอหนหรอถอครองทรพยสนของนกการเมองเพอหลกเลยงการแจงบญชทรพยสนตามกฎหมาย

เปนตน ซงการทาธรกรรมเหลานมลกษณะเปนการอาพราง เจาของหรอผทมอานาจทแทจรง ซงใน

ปจจบนไดมการใชบงคบกฎหมายเพอควบคมและปองกนการทาธรกรรมทมลกษณะอาพรางของ

คนตางดาวผานตวแทนผมสญชาตไทยอยหลายฉบบ เชน พระราชบญญตการประกอบธรกจของคน

ตางดาว พ.ศ. 2542 ประมวลกฎหมายทดน พ.ศ. 2497 พระราชบญญตอาคารชด พ.ศ. 2522

เปนตน ในขณะเดยวกนการเปดโอกาสใหคนตางดาวสามารถประกอบธรกจไดอยางเสรยงมกฎหมาย

ทสงเสรมอกหลายฉบบเชนกน อาท พระราชบญญตสงเสรมการลงทน พ.ศ. 2520 พระราชบญญต

การนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย พ.ศ. 2522 และพระราชบญญตการเชาอสงหารมทรพย

พาณชยกรรมและอตสาหกรรม พ.ศ. 2542 เปนตน อยางไรกตาม ในขอเทจจรงยงปรากฏวามคน

ตางดาวดาเนนการโดยใหผมสญชาตไทยกระทาการเปนตวแทนอาพรางอยเปนจานวนมาก ซงการ

ตรวจสอบธรกรรมตองสงสยและการดาเนนการตอผกระทาความผดเปนเรองละเอยดออน และม

ขอจากดในทางปฏบต รวมถงไมเอออานวยตอการควบคมและปองกนการกระทาความผดในทาง

ปฏบต เนองจากเปนเรองซบซอนและมลกษณะเฉพาะ ยากทจะดาเนนการโดยการกาหนดมาตรการ

ทวไปในการควบคมการทาธรกรรมผานตวแทนอาพราง จงกลายเปนปญหาพนฐานของประเทศ

ในดานเศรษฐกจ สงคม และความมนคงทยงไมสามารถแกไขไดอยางเปนรปธรรม ดงนน เพอดาเนน

การศกษาลกษณะและรปแบบการทาธรกรรมในประเทศไทยโดยอาศยตวแทนอาพรางและมาตรการ

ปองกนหรอควบคมการทาธรกรรมในประเทศไทยโดยอาศยตวแทนอาพรางในปจจบน รวมทงศกษาแนวทางเพอนาไปสขอเสนอแนะในการจดทากฎหมายเฉพาะเกยวกบการควบคมการกระทาลกษณะ

ตวแทนอาพรางตอไป

2. วตถประสงคของการวจย 2.1 เพอศกษาลกษณะและรปแบบการทาธรกรรมในประเทศไทยโดยอาศยตวแทน

อาพรางในปจจบน 2.2 เพอศกษาผลกระทบทมตอเศรษฐกจ สงคมและความมนคงของประเทศไทยจากการ

ทาธรกรรมในประเทศไทยโดยอาศยตวแทนอาพราง 2.3 เพอศกษากฎหมายและมาตรการทเกยวของกบการทาธรกรรมในประเทศไทย

โดยอาศยตวแทนอาพราง 2.4 เพอใหขอเสนอแนะทนาไปสการจดทากฎหมายเฉพาะในเรองตวแทน

อาพรางรวมถงผสนบสนนใหเกดตวแทนอาพราง

3. ขอบเขตของการวจย ในการดาเนนการศกษาวจย เรอง ตวแทนอาพราง น มขอบเขตของการวจย

ดงตอไปน

3

3.1 ศกษาลกษณะและรปแบบการทาธรกรรมในประเทศไทยโดยอาศยตวแทน

อาพรางในปจจบนทเกยวของในประเดนตอไปน ก) การประกอบธรกจของคนตางดาว ภายใตพระราชบญญตการประกอบธรกจของ

คนตางดาว พ.ศ. 2542 พระราชบญญตสงเสรมการลงทน พ.ศ. 2520 และพระราชบญญตการนคม

อตสาหกรรมแหงประเทศไทย พ.ศ. 2522 และพระราชบญญตการเชาอสงหารมทรพยพาณชยกรรมและอตสาหกรรม พ.ศ. 2542

ข) การถอครองทดนและอาคารชด ภายใตพระราชบญญตใหใชประมวลกฎหมาย

ทดน พ.ศ. 2497 ประมวลกฎหมายทดน พระราชบญญตอาคารชด พ.ศ. 2522 ค) สดสวนการถอหนในบรษทจากดและบรษทมหาชนจากดภายใตพระราชบญญต

กาหนดความผดเกยวกบหางหนสวน จดทะเบยน หางหนสวนจากด บรษทจากด สมาคม และมลนธ

พ.ศ. 2499 และพระราชบญญตบรษทมหาชนจากด พ.ศ. 2535 3.2 ศกษากรณตวอยางของการทาธรกรรมในประเทศไทยโดยอาศยตวแทน

อาพรางในกรณอนทสงผลกระทบตอเศรษฐกจ สงคมและความมนคงของประเทศไทย 3.3 ศกษาประสทธภาพและประสทธผลในการบงคบใชของกฎหมายและมาตรการ

ในปจจบนทเกยวของกบการทาธรกรรมในประเทศไทยโดยอาศยตวแทนอาพราง 3.4 จดทาแบบสอบถามขนเพอสารวจขอมลเกยวกบการทาธรกรรมในประเทศไทยโดย

อาศยตวแทนอาพรางเพอประโยชนในการวจย

4. ประโยชนทคาดวาจะไดรบ การวจยเรองนจะอานวยประโยชน ดงน 4.1 ทาใหเขาใจถงลกษณะและรปแบบการทาธรกรรมในประเทศไทยโดยอาศย

ตวแทนอาพรางในปจจบน 4.2 ทาใหทราบถงผลกระทบทมตอการเศรษฐกจ สงคมและความมนคงของประเทศ

ไทยจากการทาธรกรรมในประเทศไทยโดยอาศยตวแทนอาพราง 4.3 ทาใหทราบถงกฎหมายและมาตรการทเกยวของกบการทาธรกรรมในประเทศ

ไทยโดยอาศยตวแทนอาพราง 4.4 ทาใหทราบถงแนวทางในการจดทากฎหมายเฉพาะในเรองตวแทนอาพราง

รวมถงผสนบสนนใหเกดตวแทนอาพรางตอไป

5. นยามศพท “ตวแทนอาพราง” หรอ นอมน (NOMINEE) หมายถง บคคลหรอนตบคคลใดเขาทานตกรรมแทนตวการซงเปนคนตางดาว โดยอาพรางการกระทาของตวการซงไมอาจทานตกรรมนน

ไดโดยชอบดวยกฎหมาย

4

“ประสทธภาพ” หมายถง ความสามารถในการใชทรพยากร อาท บคลากร

งบประมาณ เครองมออปกรณ เวลา สงอานวยความสะดวกตางๆ ประสบการณความร ความสามารถ

ของบคคล โดยเปรยบเทยบกบผลลพธหรอผลผลตทเกดขนจากกระบวนการดาเนนงานตามกฎหมาย

ทกาหนดไว “ประสทธผล” หมายถง การประเมนความสาเรจของการดาเนนงานหรอระดบของ

ความมากหรอนอยของการบรรลเจตนารมณ หรอวตถประสงคหรอเปาหมายทกาหนดไวสาหรบการ

ดาเนนงานนน

บทท 2 การทบทวนวรรณกรรมทเกยวของ

1. ความหมายของตวแทนอาพราง คาวา “ตวแทนอาพราง” ไมปรากฏความหมายตามพจนานกรมราชบณฑตยสถานหรอ

กฎหมายทใชบงคบอยในปจจบนของประเทศไทย มเพยงคาวา “ตวแทน” ซงตามพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน

1 หมายถง บคคลผมอานาจทาการแทนบคคลอน สญญาซงใหบคคลคนหนง

เรยกวาตวแทนมอานาจทาการแทนบคคลอกคนหนง2 โดยบคคลใดทถกยกใหเปนตวแทนโดยเชดขน

และแสดงออกวาเปนตวแทนวาถกเปนตวแทนกรณดงกลาวถอเปนตวแทนเชดตามประมวลกฎหมาย

แพงและพาณชยทผแตงตงจะตองรบผดตอบคคลภายนอกผสจรตเสมอนวาบคคลอกคนหนงนนเปน

ตวแทนของตน3 สฤน อาชวนนทกล ไดอธบายการใชนอมนในตลาดหนไทยวา หมายถง บคคลหรอ

นตบคคลทถอหลกทรพยแทนบคคลใดบคคลหนงซงเปนผถอหนทแทจรงและเปนผไดรบประโยชน

แทจรงจากหลกทรพยนน โดยวตถประสงคของการใชนอมนสามารถมองไดสองทางทงทเปนไปในทางสจรตและทจรต โดยการใชนอมนในทางสจรตจะใชเพอการดาเนนบางประการโดยไมมวตถประสงคท

จะหลกเลยงกฎหมาย เชน ความสะดวกในการซอขายหนในครอบครวเดยวกน เพอรกษาความลบใน

การลงทนโดยเฉพาะนกลงทนชาวตางชาต เพอความสะดวกและคลองตวในการบรหารพอรตในการ

ลงทน การเปนนอมนโดยธรรมชาตของการลงทนธรกจ เปนตน สวนการใชนอมนเพอการทจรตเพอ

วตถประสงคในการหลกเลยงกฎหมาย เชน การอาพรางผถอหนทแทจรงเพอหลบเลยงกฎหมาย การ

ปนหน การฟอกเงน เปนตน4

ประสาท บญทาว อธบายความหมายของ นอมน วา หมายถง การทบคคลใด

ถอหนและดาเนนการแทนนตบคคล โดยกาหนดเงอนไขโครงสรางการถอหนทซบซอนเพอนาไป

1 พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542, น. 452.

2 มาตรา 797 ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย

“อนวาสญญาตวแทนนน คอสญญาซงใหบคคลคนหนงเรยกวาตวแทน มอานาจทาการแทน

บคคลอกคนหนง เรยกวาตวการ และตกลงจะทาการดงนน”

3 มาตรา 821 ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย

“บคคลผใดเชดบคคลอกคนหนงออกแสดงเปนตวแทนของตนกดร แลว ยอมใหบคคลอกคนหนงเชดตวเขาเองออกแสดงเปนตวแทนของตนกด ทานวาบคคลผนนจะตองรบผดตอบคคลภายนอกผสจรตเสมอน

วาบคคลอกคนหนงนนเปนตวแทนของตน ”

4 สรปจากเอกสารประกอบการบรรยายของสฤน อาชวนนทกล เรอง การใชนอมนในตลาดหน

ไทย: หลกฐานและผลกระทบตอตลาดหนไทย, 25 สงหาคม 2549. http://www.nidambe11.net/ekonomiz/2006q3/2006august22p02.htm

6

สสดสวนการถอหนทมากกวากฎหมายกาหนด5

สาหรบในตางประเทศคาวาตวแทนหรอตวแทนเชดเปนบทบญญตทวไปทมกจะ

สอความหมายในเชงบวกทบคคลทวไปเขาใจวาหมายถงตวแทนทถกตองตามกฎหมาย อยางไรกด

ถอยคาทใชกบการดาเนนการทมลกษณะเปนตวแทนมการใชถอยคาทมความหลากหลายแตกตาง

กนไป เชน Agent หรอ Nominee หรอ Straw Man6 หรอ Parking หรอ Pass-thru partner7 เปนตน

คาวา Nominee ในภาษาองกฤษทไดกลาวมาขางตนหรอทมกเรยกทบศพทวา

นอมน ภายใต Black’s Law Dictionary หรอพจนานกรมกฎหมายของแบลกซงเปนพจนานกรม

5 ประสาท บญทาว, “นอมน (Nominee) ตวดหรอตวราย,” ปท 12 ฉบบท 133 วารสารรอบรว

มหาวทยาลยหอการคาไทย ความรสโลกกวาง (พฤศจกายน 2549) น.16. 6 straw man is defined by Black’s Law Dictionary (9th ed. 2009). as

“1. A fictitious person, esp. one that is weak or flawed. 2. A tenuous and exaggerated counterargument that an advocate puts forward for the sole

purpose of disproving it. – Also termed straw-man argument. 3. A third party used in some transactions as a temporary transferee to allow the principal

parties to accomplish something that is otherwise impermissible. Cf. DUMMY. 4. A person hired to post a worthless bail bond for the release of an accused. – Also termed

stramineus homo. Cf. DUMMY.”. A straw man is also defined by West’s Encyclopedia of American Law as: An individual who acts as a front for others who actually incur the expense and obtain the profit of a transaction. In the terminology employed by real estate dealers, a straw man is an individual who acts as a conduit for convenience in holding and transferring title to the property involved. For example, such a person might act as an agent for another in order to take title to real property and execute whatever documents and instruments the principal directs with respect to the transaction. 7 TITLE 26 - INTERNAL REVENUE CODE, “ Subtitle F - Procedure and Administration, CHAPTER 63 – ASSESSMENT, Subchapter C - Tax Treatment of Partnership Items, Sec. 6231. Definitions and special rules (a) Definitions For purposes of this subchapter –

(9) Pass-thru partner The term ''pass-thru partner'' means a partnership, estate, trust, S corporation, nominee, or other similar person through whom other persons hold an interest in the partnership with respect to which proceedings under this subchapter are conducted. (10) Indirect partner The term ''indirect partner'' means a person holding an interest in a partnership through 1 or more pass-thru partners.” สบคนจาก http://www.taxalmanac.org/index.php/Internal_Revenue_Code:Sec._6231.Definitions_and_special_rules

7

ประเภทหนงซงจดทาขนเพอใหนยามสาหรบบรรดาคาทใชในทางกฎหมายไดใหคานยาม นอมน

วาหมายถง บคคลทถกกาหนดใหกระทาการแทนบคคลอนซงโดยทวไปใชในกรณเฉพาะ และอาจ

หมายถงคสญญาซงถอกรรมสทธตามกฎหมายทสาคญเปนพนฐานเพอประโยชนสาหรบบคคลอนหรอ

บคคลซงไดรบหรอจาหนายเงนเพอประโยชนของบคคลอน8 หรอผทไดรบการเสนอชอเขารบการ

เลอกตงหรอบคคลทมชอในการลงทะเบยนเปนเจาของหลกทรพยแทนบคคลอนทเปนเจาของตวจรง อกดวย

อยางไรกตาม การใชคาวานอมนในภาษาองกฤษนนมความหลากหลายขนอยกบ

บรบททใชในแตละเรองซงอาจนามาใชไดในทงในเชงบวกและในเชงลบไดเชนกน ทงน พบวามการใช

นอมนเพอเปนเครองมอทสอไปในทางทจรตโดยเฉพาะการหลกเลยงการเสยภาษ การฟอกเงน การถอ

ครองกรรมสทธในทรพยสน การเปนตวแทนถอหลกทรพยในตลาดหลกทรพย เปนตน

สาหรบในกรณของการเสยภาษในสหรฐอเมรกามการกลาวถงนอมนไวอยางชดเจน

ในคมอการเสยภาษของสรรพากร (Internal Revenue Manual) ซงเปนเอกสารทสรรพากรจดทาขนเพออธบายระเบยบ หลกเกณฑ เงอนไข วธการเสยภาษ ทสอดคลองกบประมวลรษฎากร (Internal Revenue Code 1986) ซงเปนกฎหมายหลกทใชในการบงคบจดเกบภาษของอเมรกา โดยคมอดงกลาวใหน

ยามไววา นอมน9 คอ บคคลทถกกาหนดใหกระทาการเพอบคคลอน ซงหากใชในบรบทท

8 Nominee is defined by Black’s Law Dictionary (9th ed. 2009). as “ “ a person designated to act in place of another, usu. in a very limited way” and as “ a party who holds bare legal title for the benefit of others or who receives and distributes funds for the benefit of others.” as well as a person who is proposed for an office, membership, award, or like title or status.” 9 “Part 5. 5.17.2.5.7.2 (12-14-2007) Nominee Liens, Part 5. Collecting Process, Chapter 17. Legal Reference Guide for Revenue Officers, Section 2. Federal Tax Liens, IRS Internal Revenue Manual,

1. “A "nominee" is someone designated to act for another. As used in the federal tax lien context, a nominee is generally a third party individual who holds legal title to property of a taxpayer while the taxpayer enjoys full use and benefit of that property. In other words, the federal tax lien extends to property "actually" owned by the taxpayer even though a third party holds "legal" title to the property as nominee. Generally speaking, the third party in a nominee situation will be either another individual or a trust.

2. A nominee situation generally involves a fraudulent conveyance or transfer of a taxpayer’s property to avoid legal obligations. To establish a nominee lien situation, it must be shown that while a third party may have legal title to the property, it is really the taxpayer that owns the property and who enjoys its full use and benefit. No one factor determines whether a nominee situation is present, but a number of factors taken together may. The following list is neither exhaustive nor exclusive, but nominee situations typically involve one or more of the following:

A. The taxpayer previously owned the property. B. The nominee paid little or no consideration for the property. C. The taxpayer retains possession or control of the property.

8

เกยวกบภาษของรฐบาลกลางแลว โดยทวไปจะหมายถงบคคลธรรมดาภายนอกซงถอกรรมสทธตาม

กฎหมายในทรพยสนของผมหนาทเสยภาษในขณะทผมหนาทเสยภาษนนไดใชและไดรบประโยชน

อยางเตมทจากทรพยสนนน หรอกลาวไดวาหมายความรวมถงทรพยสนซงผมหนาทเสยภาษเปน

เจาของโดยแทจรง แมวาบคคลภายนอกดงเชนนอมนจะเปนผถอกรรมสทธตามกฎหมายกตาม กลาว

โดยทวไปแลว บคคลภายนอกซงอยในสถานการณทมการใชนอมนจะเปนบคคลธรรมดาอน

หรอทรสตนนเอง ซงในสถานการณทมการใชนอมนมกเกยวของกบการฉอโกงในการโอนกรรมสทธ

หรอการโอนทรพยสนของผมหนาทเสยภาษเพอหลบเลยงหนาทตางๆ ตามกฎหมาย ในสวนทเกยวกบการฟอกเงนนน ปจจบนมองคกรทเรยกวา Financial Action Task

Force หรอ FATF เปนองคกรระดบรฐบาลทจดตงโดยประเทศ G7 ในป 1989 เพอกาหนดมาตรฐาน

และพฒนาสงเสรมนโยบายในการตอสกบการฟอกเงนและการอดหนนทางการเงนแกผกอการราย

และใชเปนมาตรฐานระหวางประเทศในการปองกนและปราบปรามการฟอกเงนอยางเขมงวด โดย

กลมประเทศทเปนสมาชกของ FATF ลวนเปนกลมประเทศแนวหนาของโลกทพฒนาแลวและไดรบการรบรองจากประเทศตางๆ มากกวา 130 ประเทศ ภารกจของ FATF เกยวพนกบการดาเนนธรกจ

ทอาศยการใชนอมนดวย โดย FATF ไดกลาวถงประเภทของการใชบญชนอม

นไวในเอกสารการฟอก

เงนและการอดหนนทางการเงนแกผกอการรายในภาคหลกทรพย10วาหมายถง บญชทอยในชอของ

บคคลหนงซงเปนนอมนเพอบคคลอน โดยไดกระทาการใดๆ ในนามของบคคลอนและมกใชเพอ

ปกปดการระบตวบคคลอนนนและยงไดกลาวถงการใชบญชนอมนไวในสวนของจดออนในการฟอก

เงนและการอดหนนทางการเงนแกผกอการรายในอตสาหกรรมหลกทรพยไววาบญชนอมนแสดงถง

จดออนของการฟอกเงนและการอดหนนทางการเงนแกผกอการรายทแบงเปนชนๆ รวมกนอย โดยหาก

การตงบญชนอมนไมไดกาหนดใหตองรวมขอมลของผรบผลปะโยชนแตละคนไวมกกอใหเกดความ

D. The taxpayer continues to use and enjoy the property conveyed just as the taxpayer had

before such conveyance. E. The taxpayer pays all or most of the expenses of the property. F. The conveyance was for tax avoidance purposes.

3. The Service’s NFTL in a nominee situation is identical to the standard NFTL, except that the nominee is identified as the name of the taxpayer. For example, if the taxpayer is TP, and My Brother-In-Law or My Trust is TP’s nominee, then the name of the taxpayer on the nominee NFTL would be "My Brother-In-Law or My Trust, Nominee of TP." Unlike the alter ego situation, nominee situations usually involve specific pieces of a taxpayer’s property that were conveyed to the nominee. Since the federal tax lien only attaches to property actually "owned" by the taxpayer, it may not reach all property that is, in fact, actually owned by the nominee. Therefore, the NFTL in a nominee situation will usually contain a notation on its face that the lien is filed to attach specifically to certain identified property.” สบคนจาก http://www.irs.gov/irm/part5/irm_05-017-002.html 10 The Financial Action Task Force, “Money Laundering and Terrorist Financing in the Securities Sector, October 2009”,p. 67. สบคนจาก www.fatf-gafi.org/dataoecd/32/31/43948586.pdf

9

เสยงโดยเฉพาะเกยวกบขอบเขตอานาจทศาลและกฎหมายควบคมไปถงได11

ในคดทเกยวกบการจานองในรฐเวอรมอนต สหรฐอเมรกา Mortgage Elec. Registration Sys., Inc. (MERS) v. Johnston, No. 420-6-09 Rdcv (Cohen, J., Oct. 28, 2009) ศาลสงของเวอรมอนตไดกลาวไวในคดวา เมอไมไดมคานยามคาวา “นอมน” ไวในสญญาจานองรวมทง

ความสมพนธระหวางคสญญาทอาจนาไปเปนประโยชนในการนยามคาวา นอมน กไมมกบทงไมมการ

ใหนยามภายใตกฎหมายแหงเวอรมอนต จงตองตความขอสญญาบนความหมายตามธรรมดาอยาง

ตรงไปตรงมา โดยในคดนศาลยงอางถงอกคดหนงทศาลสงกลาววา ในกรณทขอสญญาไมไดกาหนด

นยามของคาวานอมนไว คสญญายอมปลอยใหเปนการตความตามบทบญญตของกฎหมาย

ซงพจนานกรมกฎหมายของแบลก หมายถง บคคลทถกกาหนดใหกระทาการแทนบคคลอนซง

โดยทวไปใชในกรณเฉพาะและหมายถงคสญญาซงถอกรรมสทธตามกฎหมายทสาคญเปนพนฐานเพอ

ประโยชนสาหรบบคคลอนหรอบคคลซงไดรบหรอจาหนายเงนเพอประโยชนของบคคลอน12

2. กฎหมายทเกยวของกบตวแทนอาพรางในประเทศไทย กฎหมายทเกยวของกบการประกอบธรกจหรอถอครองทดนหรออสงหารมทรพยของ

คนตางดาวในประเทศไทยมอยดวยกนหลายฉบบ เชน พระราชบญญตการประกอบธรกจของคนตาง

ดาว พ.ศ. 2542 ประมวลกฎหมายทดน พระราชบญญตอาคารชด พ.ศ. 2522 พระราชบญญตสงเสรมการลงทน พ.ศ. 2520 พระราชบญญตการเชาอสงหารมทรพยเพอพาณชยกรรมและอตสาหกรรม

พ.ศ. 2542 และพระราชบญญตการนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย พ.ศ. 2522 เปนตน อยางไร

11 The Financial Action Task Force, “Money Laundering and Terrorist Financing in the Securities Sector, October 2009”,p. 38. สบคนจาก www.fatf-gafi.org/dataoecd/32/31/43948586.pdf. 12

ด Mortgage Elec. Registration Sys., Inc. (MERS) v. Johnston, No. 420-6-09 Rdcv (Cohen, J., Oct. 28, 2009) “The mortgage deed stated that MERS functions “solely as nominee” for the lender and lender’s successors and assigns. The word “nominee” is defined nowhere in the mortgage deed, and the functional relationship between MERS and the lender, WMC, is likewise not defined. See Kesler, 216 P.3d at 165 (analyzing similar language in mortgage deed). The Vermont Supreme Court has not yet defined the term “nominee,” nor has it addressed whether a “nominee” has standing to bring a foreclosure action. In the absence of a contractual definition of the term “nominee,” or a definition under Vermont law, the contractual term is to be interpreted based on its plain meaning. In re Cole, 2008 VT 58, ¶ 9, 184 Vt. 64; see also Kesler, 216 P.3d at 165 (stating “[i]n the absence of a contractual definition of the term “nominee,” the parties leave the definition to judicial interpretation.”). Black’s Law Dictionary defines nominee as “[a] person designated to act in place of another, usu. in a very limited way” and as “[a] party who holds bare legal title for the benefit of others or who receives and distributes funds for the benefit of others.” Black’s Law Dictionary (9th ed. 2009).”

10

กตามกฎหมายดงกลาวใหถอวากจการทมคนตางดาวหรอนตบคคลตางดาวมหนหรอถอบรมสทธ

มากกวาผมสญชาตไทย กจการนนเปนกจการของคนตางดาว ทาใหเกดภาวะทคนตางดาวไมสามารถ

ดาเนนกจการบางประเภทไดอยางสะดวก จงเปนทมาและสาเหตทคนตางดาวดาเนนการทาธรกรรม

อาพรางผานตวแทนผมสญชาตไทยหรอทเรยกวา “นอมน” โดยในการศกษาไดแบงการกระทา นอมนออกเปนกลมตางๆ ดงน

2.1 กฎหมายเกยวกบการประกอบธรกจและการถอครองหน การจดใหมตวแทนอาพรางในการธรกรรมทางกฎหมายอาจเกดขนไดหลาย

กรณ ซ ง เ ปนไ ดทงกรณทผดกฎหมายและไมผดกฎหมาย การทา ธรกรรมโดยมต วแทน

อาพรางทผดกฎหมายทเกยวกบการประกอบธรกจทสาคญ ปรากฏตามกฎหมายเกยวกบการประกอบ

ธรกจของคนตางดาว เนองจากรฐไดควบคมการประกอบธรกจของคนตางดาว โดยกจการบาง

ประเภทไมอนญาตใหคนตางดาวประกอบธรกจไดไมวากรณใดกตาม แตบางกรณอาจอนโลมใหคน

ตางดาวสามารถขออนญาตประกอบธรกจ แตตองอยภายใตหลกเกณฑและเงอนไขทกฎหมายกาหนด

ดงนน จงเกดกรณทคนตางดาวทไมมสทธไดรบอนญาตใหประกอบกจการ หรอไมประสงคทจะขอ

อนญาตตามกฎหมายไมวาดวยเหตผลใดกตาม หาทางฝาฝนกฎหมายเพอประกอบกจการดงกลาว

โดยการจดใหมตวแทนอาพรางขนเพอไมใหตนอยในสถานะของคนตางดาวตามกฎหมาย เชน การ

จดทะเบยนจดตงบรษทในประเทศไทย โดยมคนไทยถอหนแทนคนตางดาว ซงเมอตรวจสอบ

หลกฐานเกยวกบการถอหนทมการแจงตอหนวยงานของรฐ กจะไมทาใหบรษทนนมสถานะเปนคนตาง

ดาว แตในความเปนจรงผถอหนในสดสวนของคนไทยนน เพยงถอหนแทนบคคลตางดาว โดยอานาจ

ในการบรหารจดการ รวมถงการรบผลประโยชนจากการประกอบธรกจ ตกอยกบคนตางดาว

การจดการตงบรษทโดยใชตวแทนอาพรางในกรณเชนน จงเปนการกระทาทผดกฎหมาย สาหรบกฎหมายทเกยวกบการประกอบธรกจและการถอครองหนของคนตางดาว

มดงตอไปน (1) ประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 28113

โดยทคณะปฏวตในขณะนน โดยคณะปฏวต พจารณาเหนวา ขณะนนม

คนตางดาวประกอบธรกจประเทศไทยจานวนมากและขยายตวขน ประกอบกบประชาชนชาวไทย

มความสามารถทงในดานวทยาการและกาลงเงนทจะประกอบธรกจสาขาตางๆ ไดมากขน

จงกาหนดหลกเกณฑการประกอบธรกจของคนตางดาว เพอรกษาดลอานาจทางการคาและเศรษฐกจ

ของประเทศ และเพอใหการประกอบธรกจของคนตางดาวเปนประโยชนตอประเทศเปนการสวนรวม จงไดมการออกประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 281 (“ปว. 281”) เพอกาหนดหลกเกณฑการประกอบธรกจของคนตางดาวดงกลาว

หลกการของการควบคมการประกอบธรกจของ ปว. 281 มการกาหนดธรกจ

เปนสามบญช ไดแก บญช ก. บญช ข. และบญช ค. ในแตละบญชจะมการกาหนดประเภทของธรกจ

13 ประกาศในราชกจจานเบกษา ฉบบพเศษ เลม 89 ตอนท 180 วนท 25 พฤศจกายน 2515.

11

ออกเปนหมวดยอย เกยวกบ ธรกจทางการเกษตร ธรกจทางพาณชยกรรม ธรกจบรการ ธรกจทาง

อตสาหกรรมและหตถกรรม และกลมธรกจอนๆ ซงตาม ปว. 281 หามคนตางดาวประกอบธรกจท

กาหนดไ ว ในบญ ช ก . และบญ ช ข . เ วนแ ตจะมพระราชกฤษฎกาอ นญาต ส วน ธรกจ

ทกาหนดไวในบญช ค. นน จะตองไดรบอนญาตจากอธบดกรมทะเบยนการคา14 (เดม)

“คนตางดาว” ตาม ปว. 281 หมายถง “บคคลธรรมดาและนตบคคลซงไมมสญชาตไทย และใหรวมตลอดถง

(1) นตบคคลซงทนตงแตกงหนงของนตบคคลนนเปนของคนตางดาว (2) นตบคคลซงมคนตางดาวถอหน เปนหนสวน หรอเปนสมาชกตงแตกงหนงของ

จานวนผถอหน ผเปนหนสวน หรอผเปนสมาชก ไมวาคนตางดาวนนจะลงทนเทาใดหรอไม (3) หางหนสวนจากดหรอหางหนสวนสามญทจดทะเบยนซงหนสวนผจดการหรอ

ผจดการเปนคนตางดาว เพอประโยชนแหงคานยามน ใหถอวาหนของบรษทจากดทมใบหนชนดออกใหแก

ผถอเปนหนของคนตางดาว เวนแตจะไดมกฎกระทรวงกาหนดไวเปนอยางอน” “คนตางดาว” ทอยภายใตการควบคมตาม ปว. 281 จงหมายถงคนตางดาว

ทเปนบคคลธรรมดา และนตบคคลทจดตงตามกฎหมายของตางประเทศ สาหรบกรณนตบคคล

ทจดทะเบยนจดตงในประเทศไทย กฎหมายไดพจารณาถง ทน จานวนผถอหนหรอผเปนหนสวน และ

หนสวน ผจดการหรอ ผจดการ ( เฉพาะกรณ หาง หน สวนจากดหรอหาง หน สวนสามญท

จดทะเบยน ไมรวมถงบรษทจากด) ทเปนของบคคลธรรมดาหรอนตบคคลตางดาวดวย กรณคนตางดาวทไดรบการสงเสรมใหประกอบธรกจในประเทศไทยตามกฎหมาย

วาดวยการสงเสรมการลงทน (พระราชบญญตสงเสรมการลงทน พ.ศ. 2520 และฉบบแกไขเพมเตม)

ใหประกอบธรกจทกาหนดในบญช ค. ของ ปว. 281 สามารถขอใหอธบดกรมทะเบยนการคา ออกหนงสอรบรองใหเปนหลกฐาน และใหบคคลตางดาวนนประกอบธรกจทไดรบสงเสรมได

15 โดยไมตองไดรบ

อนญาตจากอธบดกรมทะเบยนการคา (เดม) อกแตอยางใด สวนคนตางดาวทเ ปนผมสญชาตของประเทศทม ขอตกลงเปนกาลเฉพาะ

กบรฐบาลไทย ไมอยภายใตการควบคม ตาม ปว. 281 แตจะตองปฏบตตามขอตกลง ซงขณะท ปว.

281 บงคบใช รฐบาลไทยไดตกลงทาขอตกลงกบรฐบาลประเทศสหรฐอเมรกา ตามสนธสญญา

ทางไมตรและความสมพนธทางเศรษฐกจระหวางราชอาณาจกรไทยกบสหรฐอเมรกา พ.ศ. 251116

14 ภายหลงจากพระราชบญญตปรบปรงกระทรวง ทบวง กรม พ.ศ. 2545 มผลบงคบใชไดมการตราพระราชกฤษฎกาโอนกจการบรหารและอานาจหนาทของกรมทะเบยนการคา ไปยงกรมพฒนาธรกจการคา

15 ขอ 6 ของประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 281 16 ปจจบนนอกจาก สนธสญญาทางไมตรและความสมพนธทางเศรษฐกจระหวางราชอาณาจกร

ไทยกบสหรฐอเมรกา พ.ศ. 2511 รฐบาลไทยยงมขอตกลงในลกษณะเดยวกนกบรฐบาลประเทศออสเตรเลย ภายใต

ความตกลงการคาเสรไทย – ออสเตรเลย และประเทศญปน ภายใต ความตกลงหนสวนเศรษฐกจไทย – ญปน

(JTEPA)

12

ดงนน นตบคคลทจดทะเบยนจดตงในประเทศไทย จงอาจถอเปน “คนตางดาว” ตาม ปว 281 ซงไมสามารถประกอบธรกจตามทกาหนดในบญช ก. บญช ข. และบญช ค. ตาม ปว. 281 เวนแตจะมพระราชกฤษฎกาอนญาต หรอไดรบอนญาตจากอธบดกรมทะเบยนการคา (เดม) เทานน

คนตางดาวทประกอบธรกจตามบญช ก. และบญช ข. หรอประกอบธรกจตาม

บญช ค. โดยไมไดรบอนญาต หรอคนตางดาวทไดรบสงเสรมการลงทน ประกอบธรกจตามบญช ค.

โดยไมขอหนงสอรบรองตามท ปว. 281 กาหนด ตองระวางโทษปรบตงแตสามหมนบาท ถงหาแสน

บาท และใหศาลสงเลกการประกอบธรกจนน17

จากการควบคมการประกอบธรกจของคนตางดาวตาม ปว. 281 ดงกลาว จงเปนทมาของการตงตวแทนอาพรางของคนตางดาว ของนต บคคลทจดทะเบยนในประเทศไทย

ซงไมไดรบการสงเสรมการลงทนตามกฎหมาย ทพยายามหาชองทางอาพรางการถอหน ไมใหสดสวน

การลงทน หรอจานวนคนตางดาวทเปนผถอหนของบรษท เกนกงหนงของทนจดทะเบยนบรษท และ

จานวนผถอหนของบรษท เพอจะไมเขาลกษณะทถอวาเปน “คนตางดาว” ตามกฎหมายดงกลาว กรณทผมสญชาตไทยถอหนในฐานะเปนตวแทนของคนตางดาวในหางหนสวนเปน

นตบคคลหรอบรษทจากด เพอใหนตบคคลนนประกอบธรกจโดยฝาฝน ปว. 281 หรอ

คนตางดาวซงใหผมสญชาตไทยกระทาการเปนตวแทนดงกลาว บคคลเหลานนตองระวางโทษปรบ

ตงแตสามหมนบาทถงหาแสนบาท และใหศาลสงเลกการประกอบธรกจ18 ซงถงแมวาการชวยเหลอคน

ดาวดาวโดยการเขาเปนตวแทนของคนตางดาวในการถอหนของบรษท หรอการเปนตวแทนใน

หางหนสวนนตบคคล จะผดกฎหมายและมโทษทางอาญากตาม แตในทางปฏบตกยงมคนตางดาว

และคนไทยยงคงฝาฝนบทบญญตดงกลาว ปว. 281 ไดมผลบงคบใชตงแตวนท 26 พฤศจกายน 2515 จนถงวนท 2 มนาคม 2543 และ

ถกยกเลกโดยพระราชบญญตการประกอบธรกจของคนตางดาว พ.ศ. 2542 (2) พระราชบญญตการประกอบธรกจของคนตางดาว พ.ศ. 254219

เนองจาก ปว. 281 ไดประกาศและใชบงคบมาเปนเวลานานแลว และมหลกการ

บางประการไมสอดคลองกบสภาวการณทางเศรษฐกจ การลงทนและการคาระหวางประเทศใน

ขณะนน จงมการปรบปรงกฎหมายดงกลาวเสยใหม เพอสงเสรมใหมการแขงขนในการประกอบธรกจ

ทงในประเทศและตางประเทศ ซงจะเปนประโยชนกบประเทศไทยโดยสวนรวม ทงยงเปนการ

ดาเนนการใหสอดคลองกบพนธกรณตามสนธสญญาระหวางประเทศ จงมการประกาศใช

พระราชบญญตการประกอบธรกจของคนตางดาว พ.ศ. 2542 แทน ปว. 281 ซงมผลบงคบใชตงแตวนท 3 มนาคม 2543

17 ขอ 26 ของประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 281 18 ขอ 29 ของประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 281

19 ประกาศราชกจจานเบกษา เลม 116 ตอนท 123 ก หนา 1 วนท 4 ธนวาคม 2542 มผลบงคบเมอพนกาหนดเกาสบวนนบแตวนประกาศในราชกจจานเบกษาเปนตนไป

13

สาระสาคญของพระราชบญญตการประกอบธรกจของคนตางดาว พ.ศ. 2542 ยงคงม

แนวทางการควบคมการประกอบธรกจของคนตางดาวเชนเดยวกบ ปว. 281 แตพระราชบญญต

การประกอบธรกจของคนตางดาว พ.ศ. 2542 ไดปรบปรงบทบญญตบางประการ เชน นยามของ “คนตางดาว” การกาหนดประเภทธรกจในบญชทายพระราชบญญต และบทกาหนดโทษ เปนตน

นยามของ “คนตางดาว” พระราชบญญตการประกอบธรกจของคนตางดาว พ.ศ. 2542 ไดกาหนดนยามของ

“คนตางดาว” ตางจากนยามทกาหนดไวใน ปว. 281 โดยใหหมายความถง “(1) บคคลธรรมดาซงไมมสญชาตไทย (2) นตบคคลซงไมไดจดทะเบยนในประเทศไทย (3) นตบคคลซงจดทะเบยนในประเทศไทย และมลกษณะดงตอไปน (ก) นตบคคลซงมหนอนเปนทนตงแตกงหนงของนตบคคลนนถอโดยบคคลตาม

(1) หรอ (2) หรอนตบคคลซงมบคคลตาม (1) หรอ (2) ลงทนมมลคาตงแตกงหนงของทนทงหมดในนตบคคลนน

(ข) หางหนสวนจากดหรอหางหนสวนสามญทจดทะเบยน ซ

งหนสวนผจดการหรอ

ผจดการเปนบคคลตาม (1) (4) นตบคคลซงจดทะเบยนในประเทศไทย ซงมหนอนเปนทนตงแตกงหนงของนต

บคคลนนถอโดยบคคลตาม (1) (2) หรอ (3) หรอนตบคคลซงมบคคลตาม (1) (2) หรอ (3) ลงทนมมลคาตงแตกงหนงของทนทงหมดในนตบคคลนน

เพอประโยชนแหงคานยามนใหถอวาหนของบรษทจากดทมใบหนชนดออกใหแก

ผถอเปนหนของคนตางดาว เวนแตจะไดมกฎกระทรวงกาหนดไวเปนอยางอน” นอกจากคานยามของ “คนตางดาว” ตามพระราชบญญตการประกอบธรกจของคน

ตางดาว พ.ศ. 2542 จะไดกาหนดความหมายของนตบคคลตางดาว วาหมายถงนตบคคลทไมไดจด

ทะเบยนในประเทศไทย แลว ยงไดเปลยนแปลงความหมายของนตบคคลทเปนบรษททจดทะเบยนใน

ประเทศไทยใหมความหมายแคบจากเดมทกาหนดไวใน ปว. 281 โดยตดเรองจานวนผถอหนทเปน

บคคลตางดาวของบรษทออก การพจารณาวานตบคคลทเปนบรษทจากดทจดทะเบยนในประเทศไทย

จงพจารณาเฉพาะสดสวนการลงทนของคนตางดาวในบรษทเทานน20 หากบรษททจดทะเบยนใน

ประเทศไทยมการลงทนของคนตางดาวไมถงกงหนงของทนทงหมด บรษทดงกลาวกจะไมถอเปน “คนตางดาว” ตามพระราชบญญตการประกอบธรกจของคนตางดาว พ.ศ. 2542 แตอยางใด ทงน โดย

ไมคานงถงจานวนผถอหนทเปนคนตางดาว และอานาจในการบรหารจดการของบรษทวาเปนของคน

ตางดาวหรอไม

20 “ทน” ตามพระราชบญญตการประกอบธรกจของคนตางดาว พ.ศ. 2542 หมายถง “ทนจดทะเบยนของบรษท หรอทนชาระแลวของบรษทมหาชนจากด หรอเงนทผเปนหนสวนหรอสมาชกนามาลงหนใน

หางหนสวนหรอนตบคคลนน”

14

การกาหนดนยามของ “คนตางดาว” ตามพระราชบญญตการประกอบธรกจของคนตางดาว พ.ศ. 2542 จงเปนการลดเงอนไขการพจารณาความหมายของ “คนตางดาว” ตาม ปว. 281

ซงมผลใหนตบคคลทจดทะเบยนในประเทศไทย จะถกพจารณาวาเปนคนตางดาวไดยากขน และนต

บคคลทจดทะเบยนในประเทศไทย ทอาจมความหมายเปนคนตางดาวทไมสามารถประกอบธรกจ

ควบคมตาม พระราชบญญตการประกอบธรกจของคนตางดาว พ.ศ. 2542 ลดลง ประเภทของธรกจตามพระราชบญญตการประกอบธรกจของคนตางดาว

พ.ศ. 2542 พระราชบญญตการประกอบธรกจของคนตางดาว พ.ศ. 2542 ไดจดกลมประเภทของ

ธรกจทอยภายใตการควบคมตามกฎหมายใหม โดยแบงประเภทของธรกจออกเปนสามบญช ไดแก บญชหนง เปนธรกจทไมอนญาตใหคนตางดาวประกอบกจการดวยเหตผลพเศษ

เชน การทากจการหนงสอพมพ การทากจการสถานวทยกระจายเสยงหรอสถานวทยโทรทศน

การทานา การเลยงสตว การทาปาไม การทาการประมง การสกดสมนไพรไทย การคาทดน เปนตน

บญชสอง เปนธรกจทเกยวกบความปลอดภยหรอความมนคงของประเทศหรอ

มผลกระทบตอศลปวฒนธรรม จารตประเพณ หตถกรรมพนบาน หรอทรพยากรธรรมชาตและ

สงแวดลอม เชน การผลต การจาหนาย และการซอมบารงอาวธยทโธปกรณ การขนสงทางบก

ทางนา หรอทางอากาศในประเทศ การผลตเครองไมแกะสลก การเลยงไหม การทอผาไหม การผล

เครองดนตรไทย การผลตนาตาลจากออย การทานาเกลอ การทาเหมอง เปนตน

บญชสาม เปนธรกจทคนไทยยงไมมความพรอมทจะแขงขนในการประกอบกจการ

กบคนตางดาว เชน การสขาว และการผลตแปงจากขาวและพชไร การทาการประมง การบรการ

ทางบญช การบรการทางกฎหมาย การบรการทางสถาปตยกรรม การบรการทางวศวกรรม การกอสราง21

การทากจการนายหนาหรอตวแทน22 การคาปลกสนคา ทมทนขนตานอยกวาหนงรอยลานบาทหรอมท

ขนตาของแตละรานคานอยกวายสบลานบาท การคาสงสนคา ทมทนขนตาของแตละรานคานอยกว

หนงรอยลานบาท การทากจการโฆษณา การทากจการโรงแรม เวนแตบรการจดการโรงแรม

การนาเทยว และการทาธรกจบรการอน เปนตน กฎหมายหามไมใหคนตางดาวประกอบธรกจทกาหนดในบญชหนงไมวากรณใด

สวนธรกจทกาหนดตามบญชสอง คนตางดาวอาจไดรบอนญาตจากรฐมนตรวาการกระทรวงพาณชย

โดยการอนมตของคณะรฐมนตร แตทงน จะตองมคนไทยหรอนตบคคลทมใชคนตางดาวถอหน

21 ยกเวนการกอสรางซงเปนการใหบรการพนฐานแกประชาชนดานการสาธารณปโภคหรอการ

คมนาคมทตองใชเครองมอ เครองจกร เทคโนโลยหรอความชานาญในการกอสรางเปนพเศษ โดยมทนขนตาของค

ตางดาวตงแตหารอยลานบาทขนไป หรอการกอสรางอนตามทกาหนดในกฎกระทรวง

22 ยกเวนเกยวกบการซอขายลวงหนาซงสนคาเกษตรหรอตราสารทางการเงนหรอหลกทรพย หรอสนคาหรอบรการทจาเปนตอการผลตหรอการใหบรการของวสาหกจในเครอเดยวกน หรอจดซอหรอจดจาหนายหรอ

จดหาตลาดทงในและตางประเทศ ทเปนการประกอบธรกจระหวางประเทศ โดยมทนขนตาของคนตางดาวตงแตหน

รอยลานบาทขนไป

15

ไมนอยกวารอยละสสบของทนของคนตางดาวทเปนนตบคคลนน หรอเขาขอยกเวนอนตามมาตรา 15

แหงพระราชบญญตการประกอบธรกจของคนตางดาว พ.ศ. 2542 สาหรบธรกจทกาหนดตามบญช

สามนน คนตางดาวอาจไดรบอนญาตจากอธบดกรมพฒนาธรกจการคาโดยความเหนชอบของ

คณะกรรมการ ตามพระราชบญญตการประกอบธรกจของคนตางดาวพ.ศ. 2542 บทบญญตเกยวกบการชวยเหลอคนตางดาวปฏบตฝาฝนกฎหมาย พระราชบญญตการประกอบธรกจของคนตางดาว พ.ศ. 2542 ยงกาหนดเพม

หลกเกณฑการชวยเหลอคนตางดาวผไมปฏบตตามกฎหมายและเพมโทษแกผใหความชวยเหลอและ

คนตางดาว โดยกาหนดโทษจาคกไมเกนสามป หรอปรบตงแตหนงแสนบาทถงหนงลานบาท หรอ

ทงจาทงปรบ และใหศาลสงใหเลกการใหความชวยเหลอหรอสนบสนน หรอสงใหเลกการรวม

ประกอบธรกจ หรอสงใหเลกการถอหนหรอการเปนหนสวน และหากยงฝาฝนไมปฏบตตามคาสงศาล

ตองระวางโทษปรบอกวนละหนงหมนบาทถงหาหมนบาทตลอดเวลาทยงฝาฝน ขอยกเวนของกฎหมายและยกเวนการขออนญาต

คนตางดาวทมสญชาตของประเทศทรฐบาลไทยมขอผกพนภายใตสนธสญญาอาจ

ไดรบยกเวนตามกฎหมายเกยวกบการประกอบธรกจของคนตางดาว ภายใตเงอนไขของสนธสญญา

ซงอาจรวมถงการใหสทธคนไทยและวสาหกจของคนไทยเขาไปประกอบธรกจในประเทศสญชาตของ

คนตางดาวนนเปนการตอบแทนดวย ซงปจจบนประเทศไทยไดมขอตกลงลกษณะดงกลาวกบประเทศ

สหรฐอเมรกา ออสเตรเลย และประเทศญปน สาหรบคนตางดาวทไดรบการสงเสรมการลงทนตามกฎหมายวาดวยการสงเสรมการ

ลงทนหรอไดรบอนญาตใหประกอบอตสาหกรรมหรอประกอบการคาเพอสงออกตามกฎหมายวาดวย

การนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทยหรอตามกฎหมายอน ซงเปนธรกจตามบญชสองหรอบญชสาม

จะไดรบยกเวนไมตองขออนญาตจากอธบดกรมพฒนาธรกจการคา แตจะตองขอหนงสอรบรอง

ภายในสามสบวน ตามหลกเกณฑทพระราชบญญตการประกอบธรกจของคนตางดาว พ.ศ. 2542 กาหนด

กรณทมกฎหมายกาหนดเรองการถอหน การเปนหนสวนหรอการลงทนของ

คนตางดาว การอนญาตหรอการหามคนตางดาวในการประกอบธรกจบางประเภท หรอกาหนด

หลกเกณฑเกยวกบการประกอบธรกจของคนตางดาวไวเปนการเฉพาะ กใหนาบทบญญตตาม

กฎหมายนนไปใชบงคบในสวนทมการกาหนดไวเปนเฉพาะ23 เชน พระราชบญญตการประกอบกจการ

โทรคมนาคม พ.ศ. 2544 กาหนดใหผขอรบอนญาตบางประเภทตองไมใชคนตางดาวตามกฎหมาย

วาดวยการประกอบธรกจของคนตางดาว24 เปนตน

(3) พระราชบญญตสงเสรมการลงทน พ.ศ. 2520 กจการทอาจไดรบสงเสรมการลงทนตามกฎหมายเกยวกบการสงเสรมการลงทน

ตองเปนกจการทสาคญและเปนประโยชนในดานเศรษฐกจ สงคม และความมนคงของประเทศ การ

23 มาตรา 13 แหงพระราชบญญตการประกอบธรกจของคนตางดาว พ.ศ. 2542.

24 มาตรา 8 (1) แหงพระราชบญญตการประกอบกจการโทรคมนาคม พ.ศ. 2544.

16

ผลตเพอสงออกไปจาหนายตางประเทศ กจการทใชทน แรงงานหรอบรการในอตราสงหรอกจการทใช

ผลตผลทางการเกษตร หรอทรพยากรธรรมชาตเปนวตถดบ ซงคณะกรรมการสงเสรมการลงทน

เหนวายงไมมในประเทศ หรอมในประเทศแตยงไมเพยงพอ หรอกรรมวธการผลตยงไมทนสมย กจการทไดรบการสงเสรมการลงทน ตามพระราชบญญตสงเสรมการลงทน พ.ศ.

2520 และฉบบแกไขเพมเตม จะไดรบสทธประโยชนตามทกฎหมายกาหนด รวมถงสทธประโยชนตาม

กฎหมายวาดวยการเขาเมอง การทางานของคนตางดาว การถอกรรมสทธทดนตามกฎหมายทดน

การยกเวนอากรขาเขาสาหรบเครองจกรตามกฎหมายศลกากร การยกเวนภาษเงนไดตามประมวล

รษฎากร ทงน ภายใตเงอนไขทคณะกรรมการกาหนด นอกจากนน กรณทผขอรบสงเสรมการลงทน

ตามพระราชบญญตสงเสรมการลงทน พ.ศ. 2520 ไดรบสงเสรมการลงทนตามกฎหมาย ยงไดรบ

ยกเวนไมตองขออนญาตตามกฎหมายวาดวยการประกอบธรกจของคนตางดาวดงไดกลาวไวขางตน

ดวย เพยงแตมหนาทขอหนงสอรบรองตามหลกเกณฑและวธการทพระราชบญญตการประกอบธรกจ

ของคนตางดาว พ.ศ. 2542 กาหนด25

2.2 กฎหมายเกยวกบทดนและการเชาอสงหารมทรพย

ทดนหรออสงหารมทรพยเปนปจจยสาคญอยางหนงในการใชเพอเปนทอยอาศย การ

ประกอบธรกจ เกษตรกรรม อตสาหกรรม และพาณชยกรรม นอกจากน ในทางธรกจทดนเปนตนทนอยางหนงทสามารถนาไปใชเปนหลกประกนในการประกอบธรกจการคาได ทาใหมการถอครองทดน

กนไวเปนจานวนมากจนเปนปญหาสาคญในการถอครองทดนอยางไมเปนธรรมและไมไดสดสวน

ทเหมาะสม จงมความพยายามทจะรกษาพนทใหเหมาะสมกบบรบทของสงคมไทยทเปนประเทศ

เกษตรกรรม ในสมยจอมพลแปลก พบลสงคราม เปนนายกรฐมนตร เหนวาประเทศไทยมจานวน

ประชากรเพมมากขน แตทดนซงเปนพนทใชสอยมเทาเดม ทาใหรฐจาเปนตองมการสงวนทดนไว

เพอใหประชากรของประเทศเพอใหสามารถกระจายการถอครองและใชทดนไดอยางเหมาะสมและ

เปนธรรม จงไดมการบญญตไวในประมวลกฎหมายทดนเพอจากดสทธของบคคลในการถอกรรมสทธ

ทดนเพอการอยอาศย เกษตรกรรม อตสาหกรรม และพาณชยกรรม โดยใหถอไดเพยงจานวน

เนอทดนทกาหนดไว ไดแก ทดนเพอเกษตรกรรมไมเกน 50 ไร ทดนเพออตสาหกรรมไมเกน 10 ไร

ทดนเพอพาณชยกรรมไมเกน 5 ไร และทดนเพออยอาศยไมเกน 5 ไร เพอกระจายการถอครองทดน

ใหเกดความเปนธรรมทสด สาหรบการถอครองทดนของคนตางดาวในประเทศไทยนนตองยอมรบวาในโลกยค

โลกาภวตนทมการแขงขนทางเศรษฐกจการคาสง รฐตองใหความสาคญกบการแขงขนทางเศรษฐกจ

และมความจาเปนตองมการดงดดนกลงทนจากตางประเทศเพอใหมาลงทนเพอเพมรายไดใหกบ

ประเทศ โดยเฉพาะในป พ.ศ. 2540 ประเทศไทยไดเกดภาวะเศรษฐกจตกตาอยางมากจงมควา

25 มาตรา 12 แหงพระราชบญญตการประกอบธรกจของคนตางดาว พ.ศ. 2542.

17

จาเปนทตองเรงใหคนตางดาวเขามาลงทนในกจการทสาคญและเปนประโยชนในดานการพฒนา

เศรษฐกจและสงคมของประเทศ ทดนเปนปจจยหนงทเปนเครองมอในการจงใจใหนกลงทนเกดความ

มนใจทจะเขามาลงทนในประเทศไทยและมนใจไดวาทดนซงรฐอนญาตใหถอครองจะสามารถนาไป

เปนสนทรพยเพอเปนหลกประกนในการประกอบธรกจการคาได และเพอเปนการอานวยความสะดวก

แกคนตางดาวทเขามาประกอบกจการในประเทศไทย รวมทงเปนปจจยเสรมในการตดสนใจทจะเขา

มาลงทนของคนตางดาว ตลอดจนเปนการเพมกาลงซอใหกบธรกจอสงหารมทรพยของประเทศทกาลง

ประสบปญหาสภาวะซบเซา รฐจงไดอนญาตใหคนตางดาวสามารถถอครองทดนไดตามจานวน

ทกฎหมายกาหนด จะเปนมาตรการหนงในการฟนฟเศรษฐกจของประเทศโดยรวม การทรฐบาลมนโยบายสนบสนนใหคนตางดาวเขามาลงทนในประเทศไทยนน

นกลงทนตางดาวมความตองการในดานความมนคงในทรพยสนไมวาจะเปนสงหารมทรพยหรอ

อสงหารมทรพย แตการอนญาตตองมการจากดการถอครองทดนของคนตางดาว เนองจากหากม

การเปดโอกาสใหคนตางดาวสามารถถอครองกรรมสทธทดนในประเทศไทยมากเกนไปอาจมป

ญหา

ทเปนผลกระทบหลายดาน เชน ผลกระทบดานเศรษฐกจทาใหคนไทยผ เปนเจาของไมสามารถถอ

ครองทดนได อกทงทดนมราคาสงขนสงผลกระทบตอคาครองชพ การกวานซอทดนเพอเกงกาไร

ความสามารถในการเขาถงทดนของคนไทยจะลดลงเนองจากการปลอยใหคนตางดาวถอครองทดน

มากขนสดสวนการถอครองทดนของคนไทยจะลดลง เกดปญหาดานความมนคงทาใหมการนาเงนผด

กฎหมายหรอการฟอกเงนมาซอและทดนบางสวนเปนบรเวณจดยทธศาสตรหรอเปนจดลอแหลมตอ

ความมนคง เปนตน ดงนน ประเทศไทยจงมกฎหมายทอนญาตใหคนตางดาวสามารถถอครองทดนได

แตกมเงอนไขและขอจากดทตองปฏบตตามอยเปนจานวนมาก การอนญาตใหคนตางดาวสามารถถอครองทดนแมวาจะเปนปจจยทเปนการสงเสรม

ใหนกลงทนตางชาตเขามาลงทนในประเทศไทยกตาม แตการอนญาตตองเปนไปอยางจากดเพอสงวน

ทดนไวใหแกคนไทย โดยการจากดการถอครองทดนของคนตางดาวนน ประเทศไทยไดมการตรา

พระราชบญญตทดนในสวนทเกยวกบคนตางดาว พ.ศ. 248626 ซงเปนการกาหนดวาคนตางดาว

จะสามารถถอครองทดนในประเทศไทยไดกแตโดยอาศยบทสนธสญญาทประเทศไทยไดทากบรฐของ

เจาของสญชาตคนตางดาวนน27 โดยในการถอครองทดนใหใชเพอเปนทอยอาศย ประกอบกจการ

ในทางพาณชยกรรม อตสาหกรรม เกษตรกรรม การศาสนา การกศล หรอใชเปนสสานหรอ

ฌาปนสถาน และจานวนทดนในแตละประเภท28 ซงมการกาหนดเนอทใหคนตางดาวสามารถ

26 ประกาศราชกจจานเบกษา เลมท 60 ตอนท 46 ลงวนท 7 กนยายน 2486.

27 มาตรา 5 พระราชบญญตทดนในสวนทเกยวกบคนตางดาว พ.ศ. 2486 “ยกเวนทดนรกรางวางเปลาอนเปนสาธารนะ สมบตของแผนดน ซงสงวนไวใหแกคนไทยตาม

สนธสญญา คนตางดาวจะไดมาซงทดนไดกดวยอาสยบทสนธสญญา ซงบญญตใหมกมสทธไนอสงหารมทรพยได

แตตองหยพายไตบทบญญตแหงพระราชบญญตน ” 28 พายไตบงคบมาตรา 5 คนตางดาวไดมาซงทดนเพอไชเปนทหยอาสย ประกอบกจการไนทาง

พานชกม อตสาหกม หรอกเสตรกม หรอเพอใชไนการสาสนา การกสล หรอไชเปนสสาน หรอชาปนสถาน ไดตาม

18

ถอครองไดในการใชประโยชนของแตละกจการไว ไดแก ทอยอาศย ไมเกน 10 ไร พาณชยกรรม

ไมเกน 10 ไร อตสาหกรรม ไมเกน 50 ไร และเกษตรกรรม ไมเกน 25 ไร ตอมาเมอมการยกเลกพระราชบญญตทดนในสวนทเกยวกบคนตางดาว พ.ศ. 2486 และ

มการประกาศใชประมวลกฎหมายทดนไดมการกาหนดหลกการถอครองทดนของคนตางดาวมา

บญญตไวดวยโดยปรากฏในหมวด 8 การกาหนดสทธในทดนของคนตางดาวยงไดจากดการถอครอง

ทดนของคนตางดาวโดยคนตางดาวจะไดมาซงทดนตองเปนคนตางดาวในประเทศทมการทา

สนธสญญาซงบญญตใหมกรรมสทธในอสงหารมทรพย29 ซงเดมประเทศไทยไดทาสนธสญญาไว

หลายประเทศ เชน องกฤษ ฝรงเศส สหรฐอเมรกา สวตเซอรแลนด เยอรมนน เดนมารก นอรเวย

เนเธอแลนด อนเดย เบลเยยม สวเดน อตาล ญปน พมา โปรตเกส และปากสถาน เปนตน

แตปจจบนไมมสนธสญญาใดทผกพนประเทศไทยอกทาใหคนตางดาวไมสามารถใชสนธสญญาในการ

อางสทธถอครองไดอกตอไป ซงการถอครองทดนสาหรบทอยอาศย ครอบครวละไมเกน 1 ไร พาณช

ยกรรม ไมเกน 1 ไร อตสาหกรรม ไมเกน 10 ไร เกษตรกรรม ครอบครวละไมเกน 10 ไร การศาสนา

ไมเกน 1 ไร การกศลสาธารณะ ไมเกน 5 ไร และทใชเพอการสสาน ตระกลละไมเกน 1/2 ไร หากตองใชทดนเพอการอตสาหกรรมเกนกวานตองไดรบอนญาตจากคณะรฐมนตร

30 ซงปจจบน

ประมวลกฎหมายทดนยงคงกาหนดการถอครองทดนในแตละประเภทไวดงเดม

ขอกาหนด เงอนไขและปรมาณเนอทซงกาหนดโดยพระราชบญญตนหรอโดยอาสยอานาดแหงพระราชบญญตน และ

ตองไดรบอนญาตจากพนกงานเจาหนาท

29 มาตรา 86 ประมวลกฎหมายทดน “คนตางดาวจะไดมาซงทดนกโดยอาศยบทสนธสญญาซง บญญต ใ หมกรรมสทธ ใน

อสงหารมทรพยได และอยในบงคบบทบญญตแหงประมวลกฎหมายนดวย ภายใตบงคบมาตรา 84 คนตางดาวดงกลาวจะไดมาซงทดนเพอใชเปนทอยอาศย ประกอบ

กจการในทางพาณชยกรรม อตสาหกรรม เกษตรกรรม การสสาน การกศลสาธารณ หรอการศาสนา ตองเปนไปตาม

เงอนไขและวธการซงกาหนดโดยกฎกระทรวง และตองไดรบอนญาตจากรฐมนตร”

29 มาตรา 87 ประมวลกฎหมายทดน “จานวนทดนทจะพงอนญาตใหตามความในมาตรากอนมกาหนดดงน

(1) ทอยอาศย ครอบครวละไมเกน 1 ไร (2) ทใชเพอพาณชยกรรม ไมเกน 1 ไร (3) ทใชเพออตสาหกรรม ไมเกน 10 ไร (4) ทใชเพอเกษตรกรรม ครอบครวละไมเกน 10 ไร (5) ทใชเพอการศาสนา ไมเกน 1 ไร

(6) ทใชเพอการกศลสาธารณ ไมเกน 5 ไร (7) ทใชเพอการสสาน ตระกลละไมเกน 1/2 ไร คนตางดาวผใดตองการมสทธในทดนเพอการอตสาหกรรมเกนกวาทบญญตไวใน (3) ถาเหน

เปนการสมควร คณะรฐมนตรจะอนญาตใหไดมาซงทดนเกนกวาจานวนทกาหนดไว โดยกาหนดเงอนไขกได และให

นาบทบญญตมาตรา 48 มาใชบงคบโดยอนโลม” 30 มาตรา 86 ประมวลกฎหมายทดน

19

การจากดการถอครองทดนมเงอนไขและขอจากดมาก ทาใหคนตางดาวไดใชวธการ

หลกเลยงกฎหมายในรปแบบตางๆ มากมาย เชน การสมรสกบคนไทยแลวใหคสมรสถอครองทดน

แทนตน หรอการใหบคคลผมสญชาตไทยเปนผซอทดนและมการทาสญญาจานองหรอสญญาเชาไวกบ

คนตางดาว หรอแมแตการถอครองทดนโดยรปแบบของนตบคคลไทย โดยใหผถอหนทมสญชาตไทย

เปนผถอหนแทนคนตางดาว เปนตน ซงเปนการทาธรกรรมในลกษณะของตวแทนอาพราง และม

ผลกระทบตอความมนคงของประเทศ ทงในทางเศรษฐกจและสงคม เนองจากกระบวนการเหลานน

ยอมทาใหคนตางดาวสามารถถอครองทดนและมอานาจเหนอทดนในประเทศไทย และมโอกาสเขามา

แทรกแซงทางเศรษฐกจและสงคมภายในประเทศ ดงนน เพอใหเกดความเรยบรอยในการถอครอง

ทดนของคนตางดาวและเพอเปนการปองกนการกระทาความผดในการหลกเลยงกฎหมายของ

คนตางดาว จงไดมการกาหนดหลกเกณฑและวธการในการถอครองทดนของคนตางดาวไว ดงน 2.2.1 การถอครองเพอใชเปนทอยอาศย

คนตางดาวทมสทธไดมาซงทดนเพอเปนทอยอาศยไดไมเกนหนงไร ตองไดรบ

อนญาตจากรฐมนตรและตองนาเงนมาลงทนไมตากวาสสบลานบาทเปนเวลาไมนอยกวาหาปในกา

ลงทนในธรกจหรอกจการประเภทหนงประเภทใดดงตอไปน31

1. ซอพนธบตรรฐบาลไทย พนธบตรธนาคารแหงประเทศไทย พนธบตร

รฐวสาหกจหรอพนธบตรทกระทรวงการคลงคาประกนตนเงนหรอดอกเบย 2. ลงทนในกองทนรวมอสงหารมทรพย กองทนรวมอสงหารมทรพยเพอแกไข

ปญหาในระบบสถาบนการเงน หรอกองทนรวมเพอแกไขปญหาในระบบสถาบนการเงนทจดตงขน

ตามกฎหมายวาดวยหลกทรพยและตลาดหลกทรพย 3. ลงทนในทนเรอนหนของนตบคคลทไดรบการสงเสรมการลงทนตาม

กฎหมายวาดวยการสงเสรมการลงทน 4. ลงทนในกจการทคณะกรรมการสงเสรมการลงทนไดประกาศใหเปนกจการ

ทสามารถขอรบการสงเสรมการลงทนไดตามกฎหมายวาดวยการสงเสรมการลงทน บ ร เ วณทอ นญาต ใ หคน ต า ง ด า วถ อครองทด น ต อ งอ ยภ าย ใน เ ขต

กรงเทพมหานคร เมองพทยา หรอเขตเทศบาล หรออยภายในบรเวณทกาหนดเปนเขตทอยอาศยตาม

กฎหมายวาดวยผงเมอง และตองอยนอกเขตปลอดภยในราชการทหารตามกฎหมายวาดวยเขต

ปลอดภยในราชการทหาร

“คนตางดาวจะไดมาซงทดนกโดยอาศยบทสนธสญญาซงบญญต ใ หมกรรมสทธใน

อสงหารมทรพยได และอยในบงคบบทบญญตแหงประมวลกฎหมายนดวย ภายใตบงคบมาตรา 84 คนตางดาวดงกลาวจะไดมาซงทดนเพอใชเปนทอยอาศย ประกอบ

กจการในทางพาณชยกรรม อตสาหกรรม เกษตรกรรม การสสาน การกศลสาธารณะ หรอการศาสนา ตองเปนไป

ตามเงอนไขและวธการซงกาหนดโดยกฎกระทรวงและตองไดรบอนญาตจากรฐมนตร ”

31 กฎกระทรวงกาหนดหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขการไดมาซงทดนเพอใชเปนทอยอาศยของ

คนตางดาวพ.ศ. 2545 ประกาศในราชกจจานเบกษา เลมท 119 ตอนท 7 ก ลงวนท 18 มกราคม 2545.

20

คนตางดาวผไดรบอนญาตตองใชทดนเพอเปนทอยอาศยสาหรบตนเองและ

ครอบครวโดยไมขดตอศลธรรม จารตประเพณ หรอวถชวตอนดของชมชนในทองถนนน ถาคนตางดาวซงไดรบอนญาตใหไดมาซงทดนดงกลาว กระทาผดหลกเกณฑ

หรอเงอนไขทกาหนดไว จะตองจาหนายทดนในสวนทตนมสทธภายในเวลาทอธบดกาหนด ซงไมนอย

กวาหนงรอยแปดสบวนแตไมเกนหนงป ถาพนกาหนดเวลาดงกลาวใหอธบดมอานาจจาหนายทดนนน

2.2.2 การถอครองโดยการรบมรดก คนตางดาวสามารถไดมาซงทดนโดยไดรบมรดกในฐานะทเปนทายาท

โดยธรรมตามมาตรา 1629 แหงประมวลกฎหมายแพงและพาณชย ไดแก (1) ผสบสนดาน

(2) บดามารดา (3) พนองรวมบดามารดาเดยวกน (4) พนองรวมบดาหรอรวมมารดาเดยวกน (5)

ป ยา ตา ยาย (6) ลง ปา นา อา และ (7) คสมรสทยงมชวตอย32 โดยการรบมรดกนนจะตองไดรบ

อนญาตจากรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทย และสทธการรบมรดกเมอรวมกบทดนเดมแลวจะตอง

ไมเกนสทธจะพงมได ดงน33

(1) ทอยอาศย ครอบครวละไมเกน 1 ไร (2) ทใชเพอพาณชยกรรม ไมเกน 1 ไร (3) ทใชเพออตสาหกรรม ไมเกน 10 ไร (4) ทใชเพอเกษตรกรรม ครอบครวละไมเกน 10 ไร (5) ทใชเพอการศาสนา ไมเกน 1 ไร (6) ทใชเพอการกศลสาธารณ ไมเกน 5 ไร (7) ทใชเพอการสสาน ตระกลละไมเกน 1/2 ไร

32 มาตรา 1629 ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย

“ ทายาทโดยธรรมมหกลาดบเทานน และภายใตบงคบแหงมาตรา 1630 วรรค 2 แตละลาดบม

สทธไดรบมรดกกอนหลงดงตอไปน คอ

(1) ผสบสนดาน

(2) บดามารดา

(3) พนองรวมบดามารดาเดยวกน

(4) พนองรวมบดาหรอรวมมารดาเดยวกน

(5) ป ยา ตา ยาย

(6) ลง ปา นา อา

คสมรสทยงมชวตอยนนกเปนทายาทโดยธรรม ภายใตบงคบของบทบญญตพเศษแหงมาตรา

1635 ” 33 มาตรา 93 ประมวลกฎหมายทดน “ คนตางดาวไดมาซงทดนโดยไดรบมรดกในฐานะทเปนทายาทโดยธรรม รฐมนตรจะอนญาตใหไดมาซงทดนนน แตเมอรวมกบทมอยแลวไมเกนจานวนทจะพงมได

ตามความในมาตรา 87 กได ”

21

2.2.3 การถอครองเพราะการสมรส

การถอครองทดนของคนไทยทมคสมรสเปนคนตางดาว มหลกเกณฑและ

วธการแบงไดเปนสองกรณ ดงน34

2.2.3.1 การรบทดน กรณการรบทดนซงคนไทยมคสมรสเปนคนตางดาวยนคาขอการ

จดทะเบยนสทธและนตกรรมในทดนทตนไดรบนน ตองเปนการรบทดนในฐานะสนสวนตวหรอทรพย

สวนตวของคนไทย (กรณมคสมรสทไมชอบดวยกฎหมายเปนคนตางดาว) กลาวคอ เปนการรบมรดก

ในฐานะทายาทโดยธรรม การรบมรดกตามพนยกรรม การรบใหจากบดามารดา หรอการรบใหอนม

ลกษณะเปนสนสวนตว ซงพนกงานเจาหนาทตองดาเนนการสอบสวนเสยจนแนชดวาเปนการรบใน

ลกษณะดงกลาว จงจะทาการจดทะเบยนสทธและนตกรรมใหกบผขอตอไป 2.2.3.2 การซอทดน

(1) กรณคสมรสตางดาวอยในประเทศไทย (1.1) กรณคนตางดาวเปนคสมรสทชอบดวยกฎหมาย

กรณการซอทดนซงคนไทยทมคสมรสเปนคนตางดาวม

ความตองการซอทดน ใหคนไทยและคสมรสตางดาวยนยนเปนลายลกษณอกษรรวมกนตอพนกงาน

เจาหนาทในวนจดทะเบยนสทธและนตกรรมวาเงนทงหมดทนามาซอทดนนนเปนสนสวนตว หรอ

ทรพยสวนตวของคนไทยแตฝายเดยว มใชสนสมรสหรอทรพยทหามาไดรวมกน อยางไรกตาม หาก

พสจนไดวาการซอทดนนนมาในระหวางอยกนฉนสามภรรยากบคนตางดาวจะเปนผลใหคนตางดาว

มสทธในทดนโดยไมชอบดวยกฎหมายตามมาตรา 86 แหงประมวลกฎหมายทดนและจะถอวาเปน

การซอทดนเพอประโยชนแกคนตางดาว กรมทดนสามารถเสนอใหรฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทย

มคาสงไมอนญาตใหซอทดนไดตามมาตรา 74 แหงประมวลกฎหมายทดน

(1.2) กรณคนตางดาวเปนคสมรสทมชอบดวยกฎหมาย

กรณคสมรสทมชอบดวยกฎหมายนน แมจะมไดถอวาเปน

สามภรรยาทชอบดวยกฎหมายและไมมสนสมรส แตตราบใดทยงทามาหากนรวมกนฉนสามภรรยา

ทรพยสนทไดมาระหวางอยรวมกนยอมเปนทรพยสนทไดมาโดยเปนเจาของรวมกน สทธในทรพยนน

กยอมเปนของทงสองฝาย พนกงานเจาหนาทจงจาเปนตองทาการสอบสวนเชนกน กรณ คสมรสตางดาวอยในประเทศไทย แตในวนจด

ทะเบยนสทธและนตกรรมคนตางดาวไมสามารถไปยนยนเปนลายลกษณอกษรรวมกบคนไทย

ในหนงสอรบรองตอพนกงานเจาหนาท ณ สานกงานทดน ททาการจดทะเบยนสทธและนตกรรม

ใหคนไทยและคสมรสตางดาวไปยนคาขอบนทกถอยคาในหนงสอรบรองเพอยนยนวาเงนทงหมดท

คนไทยนามาซอทดนเปนสนสวนตวหรอทรพยสวนตวของคนไทยแตเพยงฝายเดยว มใชสนสมรสหรอ

ทรพยทหามาไดรวมกน

34 หนงสอกระทรวงมหาดไทย ดวนทสด ท มท 0710/ว 792 ลงวนท 23 มนาคม 2542.

22

(2) กรณคสมรสตางดาวอยตางประเทศ กรณคสมรสตางดาวอยตางประเทศและไมสามารถไป

บนทกถอยคาในหนงสอรบรองได ใหคนตางดาวไปตดตอเพอใหสถานเอกอครราชทต สถานกงสล

หรอโนตารพบบลค บนทกถอยคาคสมรสตางดาวไวในหนงสอรบรองวาเงนทงหมดทคนไทยนาไปซอ

ทดนนนเปนสนสวนตวหรอทรพยสวนตวของคนไทยมใชสนสมรสหรอทรพยททามาหาไดรวมกน แลว

ใหสถานเอกอครราชทต สถานกงสล หรอโนตารพบบลค แลวแตกรณ รบรองวาบคคลททาหนงสอนน

เปนคสมรสหรออยกนฉนสามภรรยากบคนไทยจรง แลวใหผซอทดนนาตนฉบบหนงสอรบรองมามอบ

ใหพนกงานเจาหนาทซงทาการจดทาเบยนสทธและนตกรรมตอไป35 สาหรบการบนทกถอยคา

พนกงานเจาหนาทไมตองสอบสวนอาชพ รายไดผขอ หรอทมาของแหลงเงน36

(3) กรณคนไทยมคสมรสเปนคนตางดาวซอทดนจากการขาย

ทอดตลาด

2.2.4 การถอครองของนตบคคลตางดาว การขอใหไดมาซงทดนของนตบคคลตางดาวดงตอไปนใหมสทธในทดนได

เสมอนกบคนตางดาว37

(1) บรษทจากดหรอบรษทมหาชนจากดทมหนอนเปนทนจดทะเบยน ถอโดย

คนตางดาวเกนกวารอยละสสบเกาของทนจดทะเบยน หรอผถอหนเปนคนตางดาวเกนกวากงจานวน

ผถอหน แลวแตกรณ (2) หางหนสวนจากด หรอหางหนสวนสามญทจดทะเบยนแลว ทมคนตาง

ดาวลงหนมมลคาเกนกวารอยละสสบเกาของทนทงหมด หรอผเปนหนสวนเปนคนตางดาวเกนกวากง

จานวนของผเปนหนสวน แลวแตกรณ (3) สมาคมรวมทงสหกรณทมสมาชกเปนคนตางดาวเกนกวากงจานวน หรอ

ดาเนนกจการเพอประโยชนคนตางดาวโดยเฉพาะหรอเปนสวนใหญ

35 หนงสอกรมทดน ท มท 0505/ว 23245 ลงวนท 22 สงหาคม 2546.

36 หนงสอกรมทดน ท มท 0710/ว 16051 ลงวนท 25 พฤษภาคม 2543.

37 มาตรา 97 ประมวลกฎหมายทดน “นตบคคลดงตอไปนใหมสทธในทดนไดเสมอนกบคนตางดาว

(1) บรษทจากดหรอบรษทมหาชนจากดทมหนอนเปนทนจดทะเบยน ถอโดยคนตางดาวเกน

กวารอยละสสบเกาของทนจดทะเบยน หรอผถอหนเปนคนตางดาวเกนกวากงจานวนผถอหน แลวแตกรณ เพอประโยชนแหงหมวดน บรษทจากดใดออกใบหนชนดออกใหแกผถอ ใหถอวาใบหนนนคน

ตางดาวเปนผถอ (2) หางหนสวนจากด หรอหางหนสวนสามญทจดทะเบยนแลว ทมคนตางดาวลงหนมมลคา

เกนกวารอยละสสบเกาของทนทงหมด หรอผเปนหนสวนเปนคนตางดาวเกนกวากงจานวนของผเปนหนสวน แลวแต

กรณ (3) สมาคมรวมทงสหกรณทมสมาชกเปนคนตางดาวเกนกวากงจานวน หรอดาเนนกจการเพอ

ประโยชนคนตางดาวโดยเฉพาะ หรอเปนสวนใหญ (4) มลนธทมวตถประสงคเพอประโยชนคนตางดาวโดยเฉพาะ หรอเปนสวนใหญ ”

23

(4) มลนธทมวตถประสงคเพอประโยชนคนตางดาวโดยเฉพาะ หรอเปน

สวนใหญ

ในกรณทนตบคคลทระบไวในมาตรา 97 เขาถอหนหรอลงหน แลวแตกรณ

ในนตบคคลอนตามนยทกลาวในมาตรา 97 ใหถอวานตบคคลอนนนเปนคนตางดาวดวย38 ดงท

คณะกรรมการกฤษฎกาไดเคยวนจฉยใหความเหนไว ไดแก เรอง การกาหนดสภาพแหงหนบรมสทธ

ตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชยและการถอหนของคนตางดาวในบรษทจากดเอบบ

ดสทรบวชน จากด)39 เรอง ความหมายของคนตางดาว ตามประมวลกฎหมายทดน (กรณบรษทไทย

ควพ จากด และตามขอ 3 แหงประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 281 ลงวนท 24 พฤศจกายน 2515

(กรณบรษท เอบบ ดสทรบวชน จากด)40 และเรอง การมสทธในทดนไดเสมอนกบคนตางดาวตาม

มาตรา 97(1) แหงประมวลกฎหมายทดน (กรณบรษท ไทยควพ จากด)41 นอกจากนกรณของ

โรงเรยนเอกชนนานาชาตทมการจดตงโดยสมาคมทมสมาชกเปนคนตางดาวเกนกวากงหนงจานวน

ไมสามารถขอถอกรรมสทธในทดนเพอใชในการจดตงโรงเรยนเอกชนไดอยางคนไทย ดงนน

การไดมาซงทดนของนตบคคลตามมาตรา 97 จงตองอยภายใตหลกเกณฑตามมาตรา 86 วรรคหนง

แหงประมวลกฎหมายทดนทตองมบทสนธสญญาใหคนตางดาวมสทธในทดนไดตามหลกเกณฑแหง

ประมวลกฎหมายทดน42

แตปจจบนปญหาดงกลาวไดหมดไปแลว เนองจากโรงเรยนนานาชาตเปน

โรงเรยนในระบบตามพระราชบญญตโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2550

2.2.5 การถอครองทดนของคนตางดาวตามกฎหมายสงเสรมการลงทน การถอครองทดนของคนตางดาวเพอกจการพาณชยกรรม อตสาหกรรม

และเกษตรกรรม ประมวลกฎหมายทดนกาหนดใหกจการด

งกลาวถอครองทดนไดอยางจากด

กลาวคอ การถอครองทดนในกจการพาณชยกรรมไดไมเกน 1 ไร อตสาหกรรมไดไมเกน 10 ไร และ

เกษตรกรรมไดไมเกน 10 ไร แตพระราชบญญตสงเสรมการลงทน พ.ศ. 2520 บญญตใหสทธคน

38 มาตรา 98

ประมวลกฎหมายทดน

“ ในกรณทนตบคคลทระบไวในมาตรา 97 เขาถอหนหรอลงหน แลวแตกรณ ในนตบคคลอนตาม

นยทกลาวในมาตรา 97 ใหถอวานตบคคลอนนนเปนคนตางดาว” 39 บนทกสานกงานคณะกรรมการกฤษฎกา เรอง การกาหนดสภาพแหงหนบรมสทธตาม

ประมวลกฎหมายแพงและพาณชยและการถอหนของคนตางดาวในบรษทจากดตามขอ 3 แหงประกาศของคณะ

ปฏวต ฉบบท 281 ลงวนท 24 พฤศจกายน 2515(กรณบรษท เอบบ ดสทรบวชน จากด) (เรองเสรจท

465/2534)

40 บนทกสานกงานคณะกรรมการกฤษฎกา เรอง ความหมายของคนตางดาว ตามประมวล

กฎหมายทดน (กรณบรษทไทยควพ จากด และตามขอ 3 แหงประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 281 ลงวนท 24

พฤศจกายน 2515 (กรณบรษท เอบบ ดสทรบวชน จากด) (เรองเสรจท 332/2535)

41 บนทกสานกงานคณะกรรมการกฤษฎกา เรอง การมสทธในทดนไดเสมอนกบคนตางดาวตามมาตรา 97(1) แหงประมวลกฎหมายทดน (กรณบรษท ไทยควพ จากด) (เรองเสรจท 475/2534)

42 บนทกสานกงานคณะกรรมการกฤษฎกา เรอง สทธในทดนของสมาคมทมสมาชกเปนคนตางดาวเกนกวากงหนง (เรองเสรจท 484/2533)

24

ตางดาวมสทธถอกรรมสทธในทดน43เพออานวยความสะดวกแกนกลงทนตางชาตในการลงทนใน

กจการทสงเสรมการลงทน โดยทดนตามตามกฎหมายวาดวยการสงเสรมการลงทน คณะกรรมการจะ

กาหนดใหมทดนเกนกาหนดทจะพงมไดตามกฎหมายอนกได44 อยางไรกตาม ในกจการบางประเภท

คนตางดาวจะไมสามารถประกอบกจการได เนองจากพระราชบญญตการประกอบธรกจของคนตาง

ดาว พ.ศ. 2542 ไดกาหนดหามคนตางดาวประกอบกจการไว ไดแก บญชหนง ธรกจทไมอนญาตให

คนตางดาวประกอบกจการดวยเหตผลพเศษ45 บญชสอง ธรกจทเกยวกบความปลอดภยหรอความ

มนคงของประเทศหรอมผลกระทบตอศลปวฒนธรรม จารตประเพณ หตถกรรมพนบาน หรอ

ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม46 และบญชสาม ธรกจทคนไทยยงไมมความพรอมทจะ

แขงขนในการประกอบกจการกบคนตางดาว47

43 บนทกสานกงานคณะกรรมการกฤษฎกา เรอง หารอเกยวกบมตทประชมคณะกรรมการ

สงเสรมการลงทนเกยวกบปญหาตามพระราชบญญตอาคารชด พ.ศ. 2522 และตามพระราชบญญตสงเสรมการ

ลงทน พ.ศ. 2520 (เรองเสรจท 326/2541)

44 มาตรา 27 พระราชบญญตสงเสรมการลงทน พ.ศ. 2520 “ ผไดรบการสงเสรมจะไดรบอนญาตใหถอกรรมสทธในทดนเพอประกอบกจการทไดรบการ

สงเสรมการลงทนตามจานวนทคณะกรรมการพจารณาเหนสมควร แมวาจะเกนกาหนดทจะพงมไดตามกฎหมายอน ในกรณทผไดรบการสงเสรมซงเปนคนตางดาวตามประมวลกฎหมายทดนเลกกจการทไดรบการ

สงเสรมหรอโอนกจการนนใหแกผอน ผไดรบการสงเสรมตองจาหนายทดนทไดรบอนญาตใหถอกรรมสทธภายใน

หนงปนบแตวนทเลกหรอโอนกจการ มฉะนนใหอธบดกรมทดนมอานาจจาหนายทดนนนตามประมวลกฎหมาย

ทดน” 45 บญชหนง ธรกจทไมอนญาตใหคนตางดาวประกอบกจการดวยเหตผลพเศษ

(1) การทากจการหนงสอพมพ การทากจการสถานวทยกระจายเสยงหรอสถานวทยโทรทศน (2) การทานา ทาไร หรอทาสวน (3) การเลยงสตว

(4) การทาปาไมและการแปรรปไมจากปาธรรมชาต (5) การทาการประมงเฉพาะการจบสตวนาในนานนาไทยและในเขตเศรษฐกจจ าเพาะของประเทศไทย

(6) การสกดสมนไพรไทย (7) การคาและการขายทอดตลาดโบราณวตถของไทยหรอทมคณคาทางประวตศาสตรของ

ประเทศ (8) การทาหรอหลอพระพทธรป และการทาบาตร (9) การคาทดน

46 บญชสอง ธรกจทเกยวกบความปลอดภยหรอความมนคงของประเทศหรอมผลกระทบตอ

ศลปวฒนธรรม จารตประเพณ หตถกรรมพนบาน หรอทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม หมวด 1 ธรกจทเกยวกบความปลอดภยหรอความมนคงของประเทศ (1) การผลต การจาหนาย และการซอมบารง

(ก) อาวธปน เครองกระสนปน ดนปน วตถระเบด (ข) สวนประกอบของอาวธปน เครองกระสนปน และวตถระเบด (ค) อาวธยทโธปกรณ เรอ อากาศยาน หรอยานพาหนะทางการทหาร

25

(ง) อปกรณหรอสวนประกอบของอปกรณสงครามทกประเภท (2) การขนสงทางบก ทางนา หรอทางอากาศในประเทศ รวมถงกจการการบนในประเทศ

หมวด 2 ธรกจทมผลกระทบตอศลปวฒนธรรม จารตประเพณ และหตถกรรมพนบาน (1) การคาของเกา หรอศลปวตถ ซงเปนงานศลปกรรม หตถกรรมของไทย (2) การผลตเครองไมแกะสลก (3) การเลยงไหม การผลตเสนไหมไทย การทอผาไหมไทย หรอการพมพลวดลายผาไหมไทย

(4) การผลตเครองดนตรไทย (5) การผลตเครองทอง เครองเงน เครองถม เครองทองลงหน หรอเครองเขน

(6) การผลตถวยชามหรอเครองปนดนเผาทเปนศลปวฒนธรรมไทย

หมวด 3 ธรกจทมผลกระทบตอทรพยากรธรรมชาตหรอสงแวดลอม (1) การผลตนาตาลจากออย (2) การทานาเกลอ รวมทงการทาเกลอสนเธาว (3) การทาเกลอหน (4) การทาเหมอง รวมทงการระเบดหรอยอยหน (5) การแปรรปไมเพอทาเครองเรอนและเครองใชสอย

47 บญชสาม ธรกจทคนไทยยงไมมความพรอมทจะแขงขนในการประกอบกจการกบคนตางดาว (1) การสขาว และการผลตแปงจากขาวและพชไร (2) การทาการประมง เฉพาะการเพาะเลยงสตวนา (3) การทาปาไมจากปาปลก (4) การผลตไมอด แผนไมวเนยร ชปบอรด หรอฮารดบอรด (5) การผลตปนขาว (6) การทากจการบรการทางบญช (7) การทากจการบรการทางกฎหมาย (8) การทากจการบรการทางสถาปตยกรรม (9) การทากจการบรการทางวศวกรรม (10) การกอสราง ยกเวน

(ก) การกอสรางสงซงเปนการใหบรการพนฐานแกประชาชนดานการสาธารณปโภคหรอการ

คมนาคมทตองใชเครองมอ เครองจกร เทคโนโลยหรอความชานาญในการกอสรางเปน

พเศษ โดยมทนขนตาของคนตางดาวตงแตหารอยลานบาทขนไป (ข) การกอสรางประเภทอนตามทกาหนดในกฎกระทรวง

(11) การทากจการนายหนาหรอตวแทน ยกเวน (ก) การเปนนายหนาหรอตวแทนซอขายหลกทรพยหรอการบรการทเกยวกบการซอขาย

ลวงหนาซงสนคาเกษตรหรอตราสารทางการเงนหรอหลกทรพย (ข) การเปนนายหนาหรอตวแทนซอขายหรอจดหาสนคาหรอบรการทจาเปนตอการผลต

หรอการใหบรการของวสาหกจในเครอเดยวกน (ค) การเปนนายหนาหรอตวแทนซอขาย จดซอหรอจดจาหนายหรอจดหาตลาดทงใน

ประเทศและตางประเทศเพอการจาหนายซงสนคาทผลตในประเทศหรอนาเขามาจาก

ตางประเทศอนมลกษณะ เปนการประกอบธรกจระหวางประเทศ โดยมทนขนตาของคนตา

ดาวตงแตหนงรอยลานบาทขนไป

26

2.2.6 การถอครองทดนของคนตางดาวตามกฎหมายวาดวยการเชาอสงหารมทรพยเพอ

พาณชยกรรมและอตสาหกรรม การถอครองทดนโดยการเชาตามพระราชบญญตการเชาอสงหารมทรพย

เพอพาณชยกรรมและอตสาหกรรม พ.ศ. 2542 เปนการถอครองทดนโดยไมไดรบกรรมสทธในทดน

เชนเดยวกบการถอครองทดนตามประมวลกฎหมายทดน เจตนารมณของการเปดโอกาสใหมการเชา

อสงหารมทรพยเพอพาณชยกรรมและอตสาหกรรมในระยะยาว ซงเปนการยกเวนหลกทวไปตาม

ประมวลกฎหมายแพงและพาณชยทปกตสามารถเชาทดนไดไมเกนสามสบป และเมอสญญาเชาสนสด

ลงสามารถตอสญญาไดอกไมเกนสามสบป นบแตวนตอสญญา48 แตการลงทนเพอพาณชยกรรมหรอ

อตสาหกรรมบางประเภทมความตองการเวลาในการลงทนเปนระยะเวลายาวนาน เพอใหเกดความ

มนคงในสทธตามสญญาเชา จงไดมการตรากฎหมายรองรบการเชาอสงหารมทรพยเพอพาณชยกรรม

หรออตสาหกรรมขน โดยสามารถทาสญญาเชาไดไมเกนหาสบป49และตอสญญาเชาไดอกไมเกน

(ง) การเปนนายหนาหรอตวแทนประเภทอนตามทกาหนดในกฎกระทรวง

(12) การขายทอดตลาด ยกเวน (ก) การขายทอดตลาดทมลกษณะเปนการประมลซอขายระหวางประเทศทมใชการประมล

ซอขายของเกา วตถโบราณ หรอศลปวตถซงเปนงานศลปกรรม หตถกรรม หรอโบราณวตถ

ของไทย หรอทมคณคาทางประวตศาสตรของประเทศ (ข) การขายทอดตลาดประเภทอนตามทกาหนดในกฎกระทรวง

(13) การคาภายในเกยวกบผลตภณฑหรอผลตผลทางการเกษตรพนเมองทยงไมมกฎหมาย

หามไว (14) การคาปลกสนคาทกประเภททมทนขนตารวมทงสนนอยกวาหนงรอยลานบาท หรอทมท

ขนตาของแตละรานคานอยกวายสบลานบาท (15) การคาสงสนคาทกประเภททมทนขนตาของแตละรานคานอยกวาหนงรอยลานบาท (16) การทากจการโฆษณา (17) การทากจการโรงแรม เวนแตบรการจดการโรมแรม (18) การนาเทยว (19) การขายอาหารหรอเครองดม (20) การทากจการเพาะขยายหรอปรบปรงพนธพช (21) การทาธรกจบรการอน ยกเวนธรกจบรการทกาหนดในกฎกระทรวง

48 มาตรา 540 ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย

“ อนอสงหารมทรพย ทานหามมใหเชากนเปนกาหนดเวลาเกนกวาสามสบป ถาไดทาสญญากน

ไวเปนกาหนดเวลานานกวานนทานกใหลดลงมาเปนสามสบป

อนง กาหนดเวลาเชาดงกลาวมาน เมอสนลงแลวจะตอสญญาอกกได แตตองอยาใหเกนสามสบป

นบแตวนตอสญญา ”

49 มาตรา 3 พระราชบญญตการเชาอสงหารมทรพยเพอพาณชยกรรมและอตสาหกรรม พ.ศ.

2542 “การเชา หมายความวา การเชาอสงหารมทรพยเพอพาณชยกรรมหรออตสาหกรรมทกาหนดเวลาเชาไวเกนสามสบปแตไมเกนหาสบป”

27

หาสบป50 และยงสามารถโอนสทธการเชาไปใหทายาทโดยทางมรดก ใหเชาชวง และใชเปน

หลกประกนการชาระหนโดยการจานองได การเชาทดนหรออสงหารมทรพยของคนตางดาวตามกฎหมายวาดวยการเชา

อสงหารมทรพยเพอพาณชยกรรมและอตสาหกรรมเปนไปในหลกการเดยวกบคนไทย ซงแมวาการ

เชาอสงหารมทรพยจะไมทาใหคนตางดาวมกรรมสทธในทดนกตาม แตผเชายอมไดสทธครอบครอง

และสทธในการทาประโยชนจากทรพยทเชา ดงนน การเชาทมอายสญญานานถงหาสบปและสามารถ

ตอสญญาไดอกหาสบป นน จงไมตางอะไรกบการไดกรรมสทธในทรพยทเชา ซงสามรถครอบครอง

และทาประโยชนในทดนนนได นอกจากน ยงสามารถโอนสทธการเชาไปใหทายาทโดยทางมรดก

ใหเชาชวง และใชเปนหลกประกนการชาระหนโดยการจานองได จงเปนหลกประกนใหแกนกลงทน

ชาวตางชาตทจะเขาลงทนในประเทศไทย 2.2.7 การถอครองทดนตามกฎหมายวาดวยการนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย

เขตพนทนคมอตสาหกรรม (Industrial Estates)เปนพนททรฐจดสรร ไวอยางเหมาะสมสาหรบกจการโรงงานอตสาหกรรมทเ ขาไปอยรวมกนอยางเปนสดสวน

อนประกอบดวย พนทอตสาหกรรม สงอานวยความสะดวก สาธารณปโภค และสาธารณปการ เชน

ถนน ทอระบายนา โรงกาจดนาเสยสวนกลาง ระบบปองกนนาทวม ไฟฟา ประปา โทรศพท นอกจากน

ยงประกอบดวยบรการอนๆ ทจาเปน เชน ททาการไปรษณยโทรเลข ธนาคาร ศนยการคา ทพกอาศย

สาหรบคนงาน เปนตน โดยมการนคมแหงประเทศไทย (กนอ.) ซงเปนหนวยงานรฐวสาหกจทาหนาท

รบผดชอบในการพฒนาและจดตงนคมอตสาหกรรมโดยจดพนทสาหรบโรงงานอตสาหกรรมใหเขาไป

อยรวมกนอยางเปนระเบยบ เพอเปนกลไกของรฐในการกระจายการพฒนาอตสาหกรรมออกส

ภมภาคทวประเทศ ปจจบนพระราชบญญตการนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย พ.ศ. 2522

ซงแกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตการนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย (ฉบบท 4) พ.ศ. 2550

ไดแบงนคมอตสาหกรรมออกไดเปนสองประเภท ไดแก เขตอตสาหกรรมทวไปและเขตประกอบการ

เสร51 โดยการถอครองทดนคนตางดาวซงเปนผประกอบอตสาหกรรมและผประกอบพาณชยกรรม

50 มาตรา 4 พระราชบญญตการเชาอสงหารมทรพยเพอพาณชยกรรมและอตสาหกรรม พ.ศ.

2542 “การเชาตามพระราชบญญตน ตองทาเปนหนงสอและจดทะเบยนตอพนกงานเจาหนาท มฉะนน

เปนโมฆะ เมอครบกาหนดระยะเวลาการเชาแลว ผเชาและผใหเชาอาจตกลงกนตอระยะเวลาการเชาออกไปอกไดมกาหนดไมเกนหาสบปนบแตวนทตกลงกนและตองทาเปนหนงสอและจดทะเบยนตอพนกงานเจาหนาท มฉะนนเปน

โมฆะ”

51 มาตรา 4 พระราชบญญตการนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย พ.ศ. 2522

แกไขเพมเตมโดย

พระราชบญญตการนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย (ฉบบท 4) พ.ศ. 2550 “ในพระราชบญญตน

“นคมอตสาหกรรม” หมายความวา เขตอตสาหกรรมทวไปหรอเขตประกอบการเสร

28

อาจไดรบอนญาตใหถอกรรมสทธในทดนในเขตนคมอตสาหกรรมทวไปหรอในเขตประกอบการเสร

แลวแตกรณ เพอประกอบกจการไดตามจานวนเนอททคณะกรรมการเหนสมควรแมวาจะเกนกาหนด

ทจะพงมไดตามกฎหมายอน ดงนน ผประกอบอตสาหกรรมหรอผประกอบพาณชยกรรมจงสามารถ

รบสทธประโยชนใหถอกรรมสทธในทดนได อยางไรกตาม ทดนตามมาตรา 27 แหงพระราชบญญต

สงเสรมการลงทน พ.ศ. 2520 ไมรวมถงอาคารชดตามพระราชบญญตอาคารชด พ.ศ. 2522 ซงให

คนตางดาวถอกรรมสทธไดไมเกนรอยละ 4952 และอานาจในการพจารณาของคณะกรรมการการนคม

อตสาหกรรมแหงประเทศไทยมเพยงอานาจในการพจารณาเฉพาะในทดนเทานน แตไมรวมถงการถอ

กรรมสทธในเนอทของหองชดทผประกอบอตสาหกรรมหรอผประกอบพาณชยกรรมซงเปนคนตาง

ดาวในนคมอตสาหกรรม53 และในกรณทผประกอบอตสาหกรรมหรอผประกอบพาณชยกรรม ซง

เปนคนตางดาวเลกกจการหรอโอนกจการใหแกผอน ผประกอบอตสาหกรรมหรอผประกอบพาณชยก

รรมตองจาหนายทดนทไดรบอนญาตใหถอกรรมสทธและสวนควบกบทดนนนใหแกการนคม

อตสาหกรรมแหงประเทศไทย หรอผรบโอนกจการ แลวแตกรณ ภายในเวลาสามปนบแตวนทเลก

หรอโอนกจการ มฉะนนใหอธบดกรมทดนจาหนายทดนและสวนควบกบทดนนนใหแกการนคม

อตสาหกรรมแหงประเทศไทย หรอบคคลอนตามประมวลกฎหมายทดน54

“เขตอตสาหกรรมทวไป” หมายความวา เขตพนททกาหนดไวสาหรบการประกอบอตสาหกรรม

การบรการ หรอกจการอนทเปนประโยชนหรอเกยวเนองกบการประกอบอตสาหกรรมหรอการบรการ “เขตประกอบการเสร” หมายความวา เขตพนททกาหนดไวสาหรบการประกอบอตสาหกรรม

พาณชยกรรม หรอกจการอนทเกยวเนองกบการประกอบอตสาหกรรมหรอพาณชยกรรมเพอประโยชนในทาง

เศรษฐกจ การรกษาความมนคงของรฐ สวสดภาพของประชาชน การจดการดานสงแวดลอม หรอความจาเปนอน

ตามทคณะกรรมการกาหนด โดยของทนาเขาไปในเขตดงกลาวจะไดรบสทธประโยชนทางภาษ อากร และ

คาธรรมเนยมเพมขนตามทกฎหมายบญญต”

52 บนทกสานกงานคณะกรรมการกฤษฎกา เรอง หารอเกยวกบมตทประชมคณะกรรมการ

สงเสรมการลงทนเกยวกบปญหาตามพระราชบญญตอาคารชด พ.ศ. 2522 และตามพระราชบญญตสงเสรมการ

ลงทน พ.ศ. 2520 (เรองเสรจท 326/2541)

53 บนทกสานกงานคณะกรรมการกฤษฎกา เรอง การถอกรรมสทธในหองชดของผประกอบการอตสาหกรรมหรอผประกอบพาณชยกรรมซงเปนคนตางดาวในนคมอตสาหกรรม (เรองเสรจท 648/2554)

54 มาตรา 44 พระราชบญญตการนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย พ.ศ. 2522 แกไขเพมเตมโดย

พระราชบญญตการนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย (ฉบบท 4) พ.ศ. 2550 “ ผประกอบอตสาหกรรมและผประกอบพาณชยกรรม อาจไดรบอนญาตใหถอกรรมสทธในทดน

ในนคมอตสาหกรรมหรอในเขตประกอบการเสร แลวแตกรณ เพอประกอบกจการไดตามจานวนเนอท

ทคณะกรรมการเหนสมควรแมวาจะเกนกาหนดทจะพงมไดตามกฎหมายอน ในกรณทผประกอบอตสาหกรรมหรอผประกอบพาณชยกรรม ซงเปนคนตางดาวเลกกจการหรอ

โอนกจการใหแกผอน ผประกอบอตสาหกรรมหรอผประกอบพาณชยกรรม ตองจาหนายทดนทไดรบอนญาตใหถอ

กรรมสทธและสวนควบกบทดนนนใหแก กนอ. หรอผรบโอนกจการ แลวแตกรณภายในเวลาสามปนบแตวนทเลก

หรอโอนกจการ มฉะนนใหอธบดกรมทดนจาหนายทดนและสวนควบกบทดนนนใหแก กนอ. หรอบคคลอนตาม

ประมวลกฎหมายทดน”

29

2.3 การถอครองอาคารชดของคนตางดาว กฎหมายวาดวยอาคารชดไดจดระบบกรรมสทธในอสงหารมทรพยของบคคล

ทอยอาศยในอาคารเดยวกนโดยใหมกรรมสทธหองชดในอาคารแยกจากกนเปนสดสวน เพอให

ผทอยในอาคารเดยวกนสามารถถอกรรมสทธหองชดในอาคารสวนทเปนของตนแยกจากกนเปน

สดสวนและสามารถจดระบบคาใชจายในการบารงรกษาอาคารรวมกนได นอกจากนน ยงไดวาง

มาตรการควบคมการจดตงอาคารชดใหเหมาะสมเพอเปนหลกประกนใหแกผทจะมาซอหองชดเพอ

อยอาศย สาหรบการถอครองหองชดในอาคารของคนตางดาวและนตบคคลซงกฎหมายถอวา

เปนคนตางดาวอาจถอกรรมสทธในหองชดไดตองเปนคนตางดาวทไดรบอนญาตใหมถนทอยใน

ราชอาณาจกรไทยเทานนจงจะมสทธยนคารองขอจดทะเบยนกรรมสทธห

องชดได55และรวมกนแลว

ตองไมเกนอตรารอยละ 49 ของเนอทของหองชดทงหมดในอาคารชดนนในขณะทขอ

จดทะเบยนอาคารชด56 ถาเปนคนตางดาวและนตบคคลดงตอไปน

57

(1) คนตางดาวซงไดรบอนญาตใหมถนทอยในราชอาณาจกรตามกฎหมาย

วาดวยคนเขาเมอง (2) คนตางดาวซงไดรบอนญาตใหเขามาในราชอาณาจกรตามพระราชบญญต

สงเสรมการลงทน พ.ศ. 2520

55 คาพพากษาศาลฎกาท 7500/2552

56 มาตรา 19 ทว พระราชบญญตอาคารชด พ.ศ. 2522 “อาคารชดแตละอาคารชดจะมคนตางดาวหรอนตบคคลตามทระบไวในมาตรา 19 ถอกรรมสทธ

ในหองชดไดเมอรวมกนแลวตองไมเกนอตรารอยละสสบเกาของเนอทของหองชดทงหมดในอาคารชดนนในขณะท

ขอจดทะเบยนอาคารชดตามมาตรา 6 ” 57 มาตรา 19

พระราชบญญตอาคารชด พ.ศ. 2522 “คนตางดาวและนตบคคลซงกฎหมายถอวาเปนคนตางดาว อาจถอกรรมสทธในหองชดได

ถาเปนคนตางดาวและนตบคคลดงตอไปน (1) คนตางดาวซงไดรบอนญาตใหมถนทอยในราชอาณาจกรตามกฎหมายวาดวยคนเขาเมอง

(2) คนตางดาวซงไดรบอนญาตใหเขามาในราชอาณาจกรตามกฎหมายวาดวยการสงเสรมการ

ลงทน (3) นตบคคลตามทกาหนดไวในมาตรา 97 และมาตรา 98 แหงประมวลกฎหมายทดน

ซงจดทะเบยนเปนนตบคคลตามกฎหมายไทย (4) นตบคคลซงเปนคนตางดาวตามประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 281 ลงวนท 24

พฤศจกายน พ.ศ. 2515 และไดรบบตรสงเสรมการลงทนตามกฎหมายวาดวยการสงเสรมการลงทน (5) คนตางดาวหรอนตบคคลทกฎหมายถอวาเปนคนตางดาวซงนาเงนตราตางประเทศเขามาใน

ราชอาณาจกรหรอถอนเงนจากบญชเงนบาทของบคคลทมถนทอยนอกประเทศหรอถอนเงนจากบญชเงนฝาก

เงนตราตางประเทศ ”

30

(3) นตบคคลตามทกาหนดใหถอเสมอนเปนคนตางดาวตามมาตรา 9758 และมาตรา

9859 แหงประมวลกฎหมายทดน ซงจดทะเบยนเปนนตบคคลตามกฎหมายไทย

(4) นต บคคลซงเปนคนตางดาวตามประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 281

ลงวนท 24 พฤศจกายน พ.ศ. 2515 ซงหมายถงคนตางดาวตามพระราชบญญตการประกอบธรกจ

ของคนตางดาว พ.ศ. 2542 และไดรบบตรสงเสรมการลงทนตามกฎหมายวาดวยการสงเสรมการ

ลงทน (5) คนตางดาวหรอนตบคคลทกฎหมายถอวาเปนคนตางดาวซงนาเงนตรา

ตางประเทศเขามาในราชอาณาจกรหรอถอนเงนจากบญชเงนบาทของบคคลทมถนทอยนอกประเทศ

หรอถอนเงนจากบญชเงนฝากเงนตราตางประเทศ

58 มาตรา 97 ประมวลกฎหมายทดน “ นตบคคลดงตอไปนใหมสทธในทดนไดเสมอนกบคนตางดาว

(1) บรษทจากดหรอบรษทมหาชนจากดทมหนอนเปนทนจดทะเบยน ถอโดยคนตางดาวเกนกวา

รอยละสสบเกาของทนจดทะเบยน หรอผถอหนเปนคนตางดาวเกนกวากงจานวนผถอหน แลวแตกรณ เพอประโยชนแหงหมวดน บรษทจากดใดออกใบหนชนดออกใหแกผถอ ใหถอวาใบหนนนคน

ตางดาวเปนผถอ (2) หางหนสวนจากด หรอหางหนสวนสามญทจดทะเบยนแลว ทมคนตางดาวลงหนมมลคาเกน

กวารอยละสสบเกาของทนทงหมด หรอผเปนหนสวนเปนคนตางดาวเกนกวากงจานวนของผเปนหนสวน แลวแต

กรณ (3) สมาคมรวมทงสหกรณทมสมาชกเปนคนตางดาวเกนกวากงจานวน หรอดาเนนกจการเพอ

ประโยชนคนตางดาวโดยเฉพาะ หรอเปนสวนใหญ (4) มลนธทมวตถประสงคเพอประโยชนคนตางดาวโดยเฉพาะ หรอเปนสวนใหญ”

59 มาตรา 98 ประมวลกฎหมายทดน

“ในกรณทนตบคคลทระบไวในมาตรา 97 เขาถอหนหรอลงหน แลวแตกรณ ในนตบคคลอนตาม

นยทกลาวในมาตรา 97 ใหถอวานตบคคลอนนนเปนคนตางดาว”

บทท 3 มาตรการทางกฎหมาย

ในตางประเทศเกยวกบตวแทนอาพราง

การวจยในบทนมงเนนการศกษากฎหมายเฉพาะทสาคญและเกยวของกบการ

ประกอบธรกจของคนตางดาว โดยอธบายถงประเภทของธรกจและมาตรการทางกฎมายในลกษณะ

ตางๆ ทนาสนใจซงใชควบคมและตรวจสอบการประกอบกจการของคนตางดาวโดยอาศยประเทศ

ออสเตรเลย แคนาดา และสหพนธสาธารณรฐบราซลเปนแมแบบ

1. ประเทศออสเตรเลย ประเทศออสเตรเลยจดไดวาเปนประเทศทมเศรษฐกจทแขงแกรงทสดแหงหนงของ

โลก โดยมเศรษฐกจระบบเปดเสรในการแขงขนและพฒนาอยางไมหยดยงอนเปนผลมาจากการ

บรหารจดการอยางมประสทธภาพและการปฏรปโครงสรางทดาเนนมาอยางตอเนอง รวมทงการม

ภาคเอกชนทพฒนาพรอมรบการแขงขน60 และเพอเปนการตอบรบเศรษฐกจระบบเปดเสรดงกลาว

รฐบาลออสเตรเลยไดวางแนวทางและกาหนดนโยบายสนบสนนการลงทนจากตางประเทศมาโดย

ตลอด นอกจากนนยงไดบญญตมาตรการทางกฎหมายตางๆ เพอใชบงคบกบการเขามาลงทนของคน

ตางดาวในออสเตรเลย เชน กฎหมายการจดตงบรษทและลงทนในออสเตรเลย กฎหมายภาษอากร

กฎหมายคมครองสทธผบรโภค กฎหมายวาดวยการแขงขนทางการคา กฎหมายคมครองสงแวดลอม

กฎหมายแรงงาน เปนตน

1.1 มาตรการทางกฎหมายของประเทศออสเตรเลย มาตรการทางกฎหมายทสาคญซงใชในการกากบและควบคมเกยวกบการ

ลงทนของคนตางดาวในประเทศออสเตรเลย ไดแก • Foreign Acquisitions and Takeovers Act 1975 หรอ FATA หรอ

พระราชบญญตวาดวยการไดมาและการยดครองของคนตางชาต ค.ศ. 1975 โดยพระราชบญญต

ฉบบนมการปรบปรงลาสดเมอวนท 12 กมภาพนธ 2553 • Foreign Investment Policy Guidelines หรอแนวปฏบตทเปนนโยบายวา

ดวยการลงทนของคนตางชาต และ • Foreign Acquisition and Takeover Regulations 1989 หรอระเบยบ

ขอบงคบเกยวกบการไดมาและการยดครองของคนตางชาต เปนตน การเขามาลงทนของคนตางดาวนอยภายใตการกากบดแลของกระทรวง

การคลง (Australian Treasurer) โดยมคณะกรรมการพจารณาการลงทนตางประเทศของออสเตรเลย

60 สานกอเมรกาและแปซฟก กรมเจรจาการคาระหวางประเทศ http://www.dtn.go.th

32

(Foreign Investment Review Board หรอ FIRB) ซงแตงตงขนโดยรฐมนตรวาการกระทรวงการคลงตามกฎหมาย FATA คอยชวยเหลอพรอมทงใหคาปรกษา

1.2 ประเภทธรกจการลงทนของคนตางดาว ประเภทธรกจการลงทนของคนตางดาวในประเทศออสเตรเลยสามารถแบงได

ดงน 1.2.1 ธรกจทไมตองขออนญาตจากรฐบาลออสเตรเลย

เนองจากรฐบาลออสเตรเลยใหความสาคญพรอมทงมนโยบายสนบสนนการ

ลงทนในธรกจขนาดเลกใหมการเขามาประกอบกจการในออสเตรเลย ดงนน คนตางดาวจงสามารถ

เขามาลงทนสาหรบธรกจขนาดยอมซงมมลคาการลงทนนอยกวา 10 ลานเหรยญออสเตรเลยไดโดยไม

จาเปนตองขออนญาตกอน สาหรบประเทศไทยนน ไดเขาทาความตกลงการคาเสรไทย-ออสเตรเลย

(Thailand – Australia Free Trade Agreement: TAFTA) ซงมผลบงคบใชเมอวนท 1 มกราคม 2548

โดยความตกลงดงกลาวเปนไปตามนโยบายสนบสนนการลงทนในออสเตรเลยและเปดโอกาสใหคน

สญชาตไทยเขาไปลงทนอยางเสร61 แตหากลงทนเกน 10 ลานเหรยญออสเตรเลย จะตองขออนญาต

จากคณะกรรมการพจารณาการลงทนตางประเทศของออสเตรเลยกอน 1.2.2 ธรกจทอยภายใตเงอนไขพเศษและตองยนคาเสนอขออนญาตตอรฐบาล

ออสเตรเลย 1.2.2.1 ธรกจทมผลกระทบตอความมนคงของชาต (national security) 1.2.2.2 ธรกจทมผลกระทบตอผลประโยชนของชาต (national interest) ซงโดยทวไป ไดแก

61 ภาคผนวกท 8 ของความตกลงการคาเสรไทย-ออสเตรเลย โดยสามารถกาหนดหลกเกณฑและ

ประเภทธรกจทเออตอคนสญชาตไทยทจะเขาไปลงทนตามความตกลงดงกลาว ดงตอไปน 1) กลมธรกจบรการวชาชพ เชน บรการดานภาษ บรการสถาปตยกรรม บรการวศวกรรม

บรการออกแบบและตกตางภมทศน บรการคอมพวเตอร บรการคนควาวจย บรการดานอสงหารมทรพย บรการ

โฆษณา วจยตลาด บรการจดการและใหคาปรกษา บรการทเกยวของกบวทยาศาสตรและทปรกษาเทคนคบรการ

หอประชม บรการถายภาพ บรการถายเอกสาร บรการแปลภาษาบรการ ออกแบบภายใน บรการซอมแซม

ยานพาหนะ 2) กลมธรกจบรการดานโทรคมนาคม เชน บรการดานจดหมายทางอเลคทรอนค บรการ

วอยสเมล บรการใหขอมลผานทางออนไลน บรการ EDI (Electronic Data Interchange) 3) กลมธรกจดานการกอสราง และทเกยวของกบบรการวศวกรรม ไดแก บรการทปรกษาดาน

การกอสราง บรการสรางอาคาร 4) กลมธรกจบรการจดจาหนายสนคา ไดแก บรการตวแทนนายหนา บรการคาปลก คาสง

แฟรนไชส

5) กลมธรกจบรการดานสงแวดลอม ไดแก บรการกาจดนาเสย บรการใหความคมครองควา

หลากหลายทางชวภาพ

33

• ธรกจทมความสาคญสง (Sensitive Sectors)62 ในแงทเกยวของ

หรอมความสาคญตอชมชน (Community Concern) เชน - ธรกจการสอสารมวลชน (Media) ซงไดแก หนงสอพมพรายวน

โทรทศน วทย รวมถงอนเทอรเนต ทกระจาย ออกอากาศ หรอแสดงออกมาในรปแบบเดยวกบการ

สอสารมวลชนไมวาจะมมลคาเทาใด รวมถงกรณการลงทนในตลาดหลกทรพยหรอทเรยกวา Portfolio investment ตงแตรอยละ 5 ขนไป

- ธรกจการโทรคมนาคม (Telecommunications) - ธรกจการคมนาคม (Transport) ซงรวมถง ทาอากาศยาน การ

ใหบรการสงอานวยความสะดวกสาหรบทาเรอหรอทาอากาศยาน โครงสรางพนฐานของรถไฟ การบน

ระหวางประเทศและภายในประเทศ และการใหบรการขนสงทางเรอตางๆ ภายในประเทศ หรอการ

ใหบรการขนสงทางเรอตางๆ จากตางประเทศมายงออสเตรเลย หรอจากออสเตรเลยไปยง

ตางประเทศ - ธรกจจดหาหรออบรมบคลากร การผลตหรอจดหาวสดหรอ

อปกรณหรอเทคโนโลยทางการทหารแกกองทพทหารแหงออสเตรเลย (Australian Defense Force) หรอกองทพทหารอน

- ธรกจการผลตหรอจดหาสนคา อปกรณ หรอเทคโนโลยท

สามารถใชในวตถประสงคทางการทหาร - การพฒนา การผลต การจดหา หรอการใหบรการทเกยวกบ

ระบบเทคโนโลยและการสอสารในดานรหสและความมนคง - การสกดรวมทงสทธในการสกดแรยเรเนยม พลโตเนยม หรอ

การปฏบตการใดๆ เกยวกบนวเคลยร • ธรกจอสงหารมทรพย

- การครอบครองผลประโยชนบนทดนในตวเมอง (urban land) รวมถงผลประโยชนทเกดจาก leasing, financing and profit sharing arrangement และการครอบครองผลประโยชนใน urban land corporations and trusts

- การครอบครอง developed non-residential commercial real estate ในกรณทอสงหาร

มทรพยอยภายใต Heritage listing และมมลคาตงแต 5 ลานเหรยญ

ออสเตรเลยขนไป - การครอบครอง developed non-residential commercial real

estate ในกรณทอสงหารมทรพยไมอยภายใต Heritage listing และมมลคาตงแต 5 ลานเหรยญ

ออสเตรเลยขนไป

62 Australian Treasurer, “ Prescribed Sensitive Sectors.”

www.firb.gov.au/.../Australias_Foreign_Investment_Policy_(English).pdf

34

- การครอบครองสงอานวยความสะดวกสาหรบทพกอาศย ทดน

เปลาในเมอง (vacant urban real estate) และทดนทเปนทอยอาศย (residential real estate) เปนตน

• การเขาครอบครอง (takeover) กจการตางชาต ซงมบรษทลกในออสเตรเลย หรอมทรพยสนรวมในออสเตรเลยสงกวา 200 ลานเหรยญออสเตรเลยแตนอยกวารอย

ละ 50 ของทรพยสนโดยรวมทวโลก • การลงทนโดยตรงโดยรฐบาลหรอหนวยงานราชการตางชาต

(Foreign Government and their related entities)

• การลงทนธรกจทใหบรการอยแลวในประเทศออสเตรเลย และม

มลคามากกวา 50 ลานเหรยญออสเตรเลย • การลงทนในธรกจใหมโดยมมลคาทงหมดตงแต 10 ลานเหรยญ

ออสเตรเลยขนไป 1.2.2.3 ธรกจทมความสาคญตอประเทศออสเตรเลยซงคนตางดาวไมอาจ

เขาไปลงทนไดอยางเสรโดยตองยนขออนญาตจาก FIRB กอน หรอไมอาจถอครองหนเกนกวาจานวน

ทกาหนดไวได ไดแก • ธรกจการธนาคาร โดยจะพจารณาเปนกรณไป ตามกฎหมายวา

ดวยการธนาคาร (Banking Act 1959) และกฎหมายวาดวยภาคการเงน (ผถอหน) (Financial Sector (Shareholdings) Act 1998)

• ธรกจการคมนาคม ไดแก - ธรกจสายการบน กรณสายการบนภายในประเทศอาจถอครอง

หนไดทงหมด ในขณะทเปนสายการบนระหวางประเทศ ชาวตางชาตสามารถถอครองไดไมเกนรอยละ

49 ทงน ไมรวมถงในกรณของการลงทนในสายการบน Qantas ซงมขอกาหนดแตกตางออกไป

กลาวคอ เมอรวมจานวนชาวตางชาตทงหมดทถอครองหนแลวในสวนการใหบรการเสนทางการบน

ระหวางประเทศแลวตองไมเกนรอยละ 49 โดยชาวตางชาตแตละรายซงเปนบคคลธรรมดาตองไมเกน

รอยละ 25 และสายการบนตางชาตรวมแลวตองไมเกนรอยละ 35 - ธรกจทาอากาศยาน โดยจะพจารณาเปนกรณไป ทงน

ตามกฎหมายวาดวยทาอากาศยาน (Airport Act 1996) กาหนดใหชาวตางชาตถอครองหนไดไมเกน

รอยละ 49 - ธรกจเรอสงสนคา กาหนดใหเรอทจดทะเบยนในออสเตรเลย

ตองมผถอหนใหญเปนชาวออสเตรเลย ซงอาจเปนบคคลทวไป หรอบรษททจดทะเบยนภายใต

กฎหมายของประเทศออสเตรเลยกได ทงน ตองเปนไปตามกฎหมายวาดวยการทะเบยนการขนสงทาง

เรอ (Shipping Registration Act 1981) ดวย

35

1.3 หลกเกณฑในการควบคมและตรวจสอบการทาธรกรมการลงทนของคน

ตางดาวรวมถงตวแทนอาพราง พระราชบญญตวาดวยการไดมาและการยดครองของคนตางชาต ค.ศ. 1975

กากบดแลและควบคมเกยวกบการลงทนจากตางชาตในออสเตรเลยโดยใหอานาจรฐบาลในการ

พเคราะหตรวจสอบคาเสนอขอลงทนของคนตางดาวไว ซงหากพจารณาตรวจสอบแลวเหนวาการเขา

มาลงทนประกอบธรกจนนขดตอผลประโยชนของชาต (National Interest)63 รฐบาลสามารถปฏเสธคา

เสนอขอลงทนของคนตางดาวได ในการพจารณาวากรณการขอลงทนใดขดตอผลประโยชนของชาตนนรฐบาลจะ

ชงนาหนกระหวางผลกระทบสาคญตางๆ ทอาจเกดขนกบประโยชนทจะไดรบจากการลงทน โด

พจารณาเปนรายกรณไป รวมถงพจารณาขอบเขตปจจยและความสาคญทเกยวของทหลากหลายขนอย

กบลกษณะของกจการทมงหมาย การลงทนตางๆ ในกจการทงหลายทมนายจางจานวนมากหรอม

ความสาคญในดานของตลาดหนอาจถอวามความสาคญมากกวาการลงทนของกจการขนาดเลก

อยางไรกด การลงทนในกจการขนาดเลกทมทรพยสนพเศษหรอมความสาคญทางอตสาหกรรมอาจถอ

เปนปจจยในการพจารณาไดเชนกน นอกจากนน ยงมการนาผลกระทบทไดรบจากการลงทนมาเปนปจจยในการ

พจารณาการลงทนทชวยเพมกจกรรมทางเศรษฐกจ เชน การพฒนาความสามารถในการผลตหรอ

เทคโนโลยใหมๆ ใหเพมขน ซงกรณดงกลาวนยอมมความเปนไปไดนอยทจะถอวาขดแยงกบ

ผลประโยชนของชาต รฐบาลจงไดกาหนดแนวทางและหลกเกณฑในการควบคมและตรวจสอบการ

ธรกรรมของคนตางดาวซงสามารถแบงไดเปน 2 กรณ คอ กอนการลงทนและภายหลงการลงทน ดงน • กรณกอนการลงทน รฐบาลจะพจารณาและประเมนคาเสนอขอ

ลงทนของตางชาตกอนการเรมตนลงทนโดยพจารณาจากปจจยดงตอไปน 1) ความมนคงของรฐ (National Security) รฐบาลจะพจารณาไปถงการลงทนทสงผลกระทบตอความสามารถ

ของออสเตรเลยในการปกปองผลประโยชนในทางยทธศาสตรและความมนคง โดยรฐบาลจะอาศย

คาแนะนาจากหนวยงานความมนคงแหงชาต ในการประเมนวาการลงทนนนกอใหเกดประเดนในดาน

ความมนคงของชาตหรอไม 2) การแขงขน (Competition) แมรฐบาลออสเตรเลยสนบสนนความหลากหลายของการเปน

เจาของธรกจในดานอตสาหกรรมและธรกจภาคตางๆ ในออสเตรเลยเพอสงเสรมการแขงขนท

สมบรณ แตรฐบาลจะพจารณาดวยเสมอวาการเสนอขอลงทนนนอาจเปนผลใหผ

ลงทนเขาควบคม

ราคาตลาดหรอการผลตสนคาหรอการใหบรการในออสเตรเลยไดหรอไม ยกตวอยางเชน รฐบาลจะ

63 Australian Treasurer , “National Interest.” www.firb.gov.au/.../Australia's_Foreign_Investment_Policy_Jan_2011.rtf

36

พจารณาอยางรอบคอบวาคาเสนอขอลงทนนนเกยวกบการทาใหลกคาของผลตภณฑนนๆ สามารถเขา

ควบคมผผลตผลตภณฑชาวออสเตรเลยทมอยโดยเฉพาะอยางยงเกยวของกบผผลตรายสาคญ รฐบาลอาจพจารณาตลอดถงผลกระทบจากธรกจการลงทนทไดม

การยนเสนอมาในกรณชดเชยหรอทดแทนกบอตสาหกรรมทวโลกโดยรวม โดยเฉพาะอยางยงเมอ

พจารณาแลวเหนวาการลงทนดงกลาวอาจนาไปสการบดเบอนผลลพธในการแขงขนทางการตลาด

ทงน สงทตองพจารณาเปนพเศษดวย คอ การลงทนนนอาจเปนการเปดโอกาสใหผเขาลงทนเขา

ควบคมการจดหาผลตภณฑหรอการใหบรการโดยรวมทวโลกหรอไม

นอกจากนน ยงมหนวยงานทเรยกวา คณะกรรมการการแขงขน

และการบรโภคแหงออสเตรเลย (The Australian Competition and Consumer Commission หรอ

ACCC) ทคอยตรวจสอบในประเดนของการแขงขนตามระบอบนโยบายการแขงขนของออสเตรเลย

โดยการตรวจสอบนเปนอสระจากระบบการลงทนของคนตางดาวในออสเตรเลย 3) นโยบายอนของรฐบาลออสเตรเลย เชน นโยบายดานภาษ

อากร (Other Australian Government Policies Including Tax) รฐบาลจะพจารณาผลกระทบของคาเสนอขอลงทนของคนตางดาว

ทมตอภาษเงนไดของออสเตรเลย รวมถงตองสอดคลองกบวตถประสงคของรฐบาลในจดทสาคญ

ทงหลาย เชน ผลกระทบตอสงแวดลอม เปนตน 4) ผลกระทบตอเศรษฐกจและชมชน (Impact on the Economy

and the Community) รฐบาลจะพจารณาผลกระทบของการลงทนทมตอเศรษฐกจทวไป

โดยจะพจารณาถงผลกระทบของแผนการใดๆ ทจะเปลยนโครงสรางของกจการหากไดเขามา

ประกอบการลงทนในออสเตรเลย นอกจากนน ยงพจารณาถงลกษณะทแทจรงของเงนทนของการ

เขามาประกอบการลงทน และระดบการเขารวมของชาวออสเตรเลยทคงอยในกจการภายหลงจากทม

การลงทนของคนตางดาวเกดขน รวมตลอดถงผลประโยชนของลกจาง เจาหน และผทมผลประโยชน

รวมทงหลาย ยงไปกวานน รฐบาลยงพจารณาดวยวาผลงทนจะพฒนาโครงการ

ทาใหแนใจไดวาประชาชนชาวออสเตรเลยจะไดรบความเปนธรรม นอกจากนน การลงทนนนควรตอง

สอดคลองกบเปาหมายของรฐบาลทจะแนใจไดวาออสเตรเลยยงคงมผขายหรอผจดหาสนคาหรอ

วตถดบทเชอถอไดใหกบลกคาในอนาคตอกดวย

5) คณลกษณะของผลงทน (Character of the Investor) รฐบาลพจารณาดวยวาผลงทนจะตองดาเนนการอยบนพนฐาน

ของความโปรงใสในทางการคาโดยตองมการดาเนนการทเพยงพอและโปรงใสตามระเบยบและการ

กากบดแล รฐบาลตองพจารณาตลอดถงการดาเนนการบรหารจดการในทางปฏบตของผลงทนตาง

ดาวดวย ในกรณทผลงทนซงเปนผจดการกองทน รวมถงกองทนความมนคงแหงชาต (Sovereign

37

Wealth Funds)64 รฐบาลจะพจารณาถงนโยบายการลงทนของกองทนและการจดการสทธในการออกเสยงทเกยวกบกจการในออสเตรเลยทไดเสนอไวในสวนของการไดรบผลประโยชน

คาเสนอขอลงทนซงมเจาของเปนโดยคนตางดาวหรอควบคมโดย

ผลงทนตางดาวทไดดาเนนการอยบนพนฐานของความโปรงใสและเปนไปในทางการคา ยอมมความ

เปนไปไดนอยทจะกอใหเกดประเดนในเรองผลประโยชนของชาตหากเทยบกบคาเสนอขอลงทนทไมม

ความโปรงใส

• กรณภายหลงการลงทน พระราชบญญตวาดวยบรษทจากด

(Corporations Act 2001) และพระราชบญญตวาดวยการไดมาและการยดครองของคนตางชาต ค.ศ.

1975 เนนระเบยบการกากบดแลการลงทนของคนตางดาวในประเดนตางๆ โดยสามารถพจารณา

ไดดงน 1) กรณทคนตางดาวเขามาลงทนในรปแบบบรษท สวนใหญแลวคนตางดาวทเขามาลงทนเปนรปแบบธรกจทมขนาด

เลกมกนยมจดทะเบยนเปนบรษทจากดโดยจานวนหน ทงน อาจแยกไดเปนประเดนตางๆ ดงน - อานาจการควบคมจานวนการออกเสยงในบรษท (Control of

voting power)65 และสทธการออกเสยงในหน (Control of potential voting power) ในเรองน

พระราชบญญตวาดวยบรษทจากด (Corporations Act 2001) และพระราชบญญตวาดวยการไดมาและ

การยดครองของคนตางชาต ค.ศ. 1975 กาหนดใหอานาจการควบคมจานวนการออกเสยงในบรษท

หมายความถงการควบคมไมวาโดยทางตรงหรอทางออม รวมถงการควบคมการดาเนนการซงเปนผล

หรอมาจากการจดการหรอการปฏบตไมวาจะมกฎหมายหรออานาจทเทาเทยมกนและไมวาจะตงอย

บนกฎหมายหรอสทธทเทาเทยมกนหรอไมกตาม - จานวนการออกเสยงในหนสวนสามญและหนบรมสทธตอง

ไมเกนรอยละ 15 ของอานาจการออกเสยงสาหรบหนสามญและตองไมเกนรอยละ 15 ของสทธทมในหนสาหรบหนบรมสทธนน

66

64 Sovereign wealth funds หรอทเรยกวา กองทนบรหารเงนสารองภาครฐ หรอกองทนความมงคงแหงชาต หรอกองทนความมนคงแหงชาต เปนกองทนทรฐบาลจดตงขนโดยมแหลงทมาของเงนทนจากหนงหรอ

หลายแหงตอไปนรวมกน เชน สวนเกนดลทกระทรวงการคลงสะสมไดจากการสงออกสนคา เมดเงนทไดจากการ

แปรรปรฐวสาหกจหรอสวนเกนดลการชาระเงน เปนตน เปนกองทนทมวตถประสงคในการบรหารเงนทนสารอง

ภาครฐเพอใหเกดผลตอบแทนสงสดในระยะยาว

65 Section 8 of Foreign Acquisitions and Takeovers Act 1975 “Control of voting power in a corporation is reference to control that is direct or indirect including control that is exercisable as a result or by means of arrangements or practices, whether or not having legal or equitable force, and whether or not based on legal or equitable rights” 66 Section 9(1) of Foreign Acquisitions and Takeovers Act 1975

38

- การไดรบผลประโยชนจากหน ในกรณนพระราชบญญตวา

ดวยการไดมาและการยดครองของคนตางชาต ค.ศ. 1975 กาหนดไวชดเจนวาบคคลทจะถอวามสทธ

ในผลประโยชนจากหนทตนถอในบรษทนน ใหพจารณารวมตลอดถงสทธในผลประโยชนจากหนของ

บคคลทมความสมพนธกบบคลดงกลาวดวย67 โดยบคคลทมความสมพนธกบบคคลดงกลาวไดแก

1. คสมรสทถกตองตามกฎหมาย (spouse) และคสมรสทอยดวยกนโดยไมไดจดทะเบยนตามกฎหมาย (de factor partner) ซงอยในความหมายตามทพระราชบญญตการตความ (Interpretation Act 1901) กาหนดไว รวมตลอดถงบพการ ญาต บ

ตร

พชายหรอนองชาย พสาวหรอนองสาวของบคคลนน 2. บคคลซงเปนหนสวนกบบคคลนน 3. บรษทซงบคคลนนเปนผบรหารอย 4. ในกรณทบคคลนนเปนบรษท บคคลทมความสมพนธ

กบบคคลนน ไดแก ผบรหารของบรษท 5. ลกจางหรอผวาจางของบคคลนน 6. ผบรหารในบรษทซงบคคลนนเปนผบรหารอย 7. ลกจางของบคคลธรรมดาซงบคคลนนเปนลกจางอย 8. บรษททกรรมการของบรษทนนมความคนเคยหรอ

มหนาทกบบคคลนนไมวาเปนทางการหรอไมเปนทางการ ใหตองกระทาการตามแนวทางหรอตาม

คาสงหรอตามทบคคลนนประสงค หรอในกรณทบคคลนนเปนบรษทไดแกผทมความคนเคยกบ

กรรมการของบรษท 9. บรษททไดดาเนนการตามแนวทาง คาสง หรอความ

ประสงคของกรรมการบรษททบคคลนนมความคนเคยหรออยภายใตหนาททตองดาเนนการไมวาเปน

ทางการหรอไมเปนทางการ

“For the purposes of this Act, a person is taken to hold a substantial interest in a corporation if the person, alone or together with any associate or associates of the person: (a)is in a position to control not less than 15% of the voting power in the corporation; or (b)is in a position to control not less than 15% of the potential voting power in the corporation; or (c)holds interests in not less than 15% of the issued shares in the corporation; or (d)would hold interests in not less than 15% of the issued shares in the corporation, if shares in the corporation were issued as the result of the exercise of all rights of a kind mentioned in subsection11(2A).” 67 Section 6 of Foreign Acquisitions and Takeovers Act 1975

39

10. บ ร ษ ท ซ ง บ คคลน นถ อผลประ โ ยชน เ ก ย ว ข อ ง (substantial interest) ทงน กรณทจะถอวาบคคลนนถอผลประโยชนเกยวของในบรษท คอ เมอบคคล

ดงกลาวคนเดยวหรอพรอมกบบคคลอนทมความสมพนธไมวาคนเดยวหรอหลายคน68หาก

อยในฐานะทจะควบคมจานวนการออกเสยง

(voting power69) ในบรษทไดไมนอยกวารอยละ 15 ของจานวนการออกเสยงทงสนในบรษท อยในฐานทจะควบคมสทธในการออกเสยง

(potential voting power70) ไมนอยกวารอยละ 15 ของสทธในการออกเสยงทงสนในบรษท ถอผลประโยชนไมนอยกวารอยละ 15 ของหน

ทงหมดของบรษททออกจาหนาย จะถอผลประโยชนไมนอยกวารอยละ 15 ของหน

ทงหมดของบรษททออกจาหนาย หากหนในบรษทเหลานนไดออกโดยผลจากการใชสทธทงหลายทได

จากการเขาทาสญญาเพอซอหน 11. เมอบคคลนนเปนบรษท บคคลทมความสมพนธ

หมายถงบคคลทถอผลประโยชนเกยวของในบรษทนน 12. บคคลใดๆ ทถอวาเปนบคคลทมความสมพนธกบ

บคคลซงมความสมพนธกบบคคลนนๆ 2) กรณการลงทนในหนในตลาดหลกทรพย พระราชบญญตวาดวยบรษทฯ กาหนดใหบคคลทไดมาซงหนสาคญ

(substantial holding) ของบรษทซงจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยมหนาทเปดเผยการถอครองหนของตน (substantial shareholdings disclosure) โดยตองมหนงสอบอกกลาวแจงบรษทและตลาดหลกทรพยแหงออสเตรเลย (Australia Security Exchange หรอ ASX) ภายในเวลา 2 วนทาการ ถงการไดมาซง

หนสาคญนน โดยหนสาคญนนตองมจานวนรอยละ 5 หรอมากกวาของจานวนหนทมสทธออกเสยง

หรอผลประโยชนในบรษททจดทะเบยนนน (และใหนบรวมผลประโยชนทมของบคคลทม

ความสมพนธเกยวของดวย) และเมอบคคลทไดมาซงหนนนกลายเปนผถอหนสาคญ (Substantial

68 Section 9(1) of Foreign Acquisitions and Takeovers Act 1975 “ Substantial and controlling interests in corporations.” 69 Section 14(1) of Foreign Acquisitions and Takeovers Act 1975 “…voting power in a corporation is a reference to the maximum number of votes that might be cast at a general meeting of the corporation…” 70 Section 14(2) of Foreign Acquisitions and Takeovers Act 1975 “…potential voting power in a corporation is a reference to the voting power in the corporation, on the assumption that the votes that might be cast a general meeting of the corporation…”

40

holder) แลว บคคลนนมหนาทบอกกลาวบรษทและตลาดหลกทรพยแหงออสเตรเลยภายใน 2 วน

ทางาน เมอมการเคลอนไหวของหนของตนเพยงแครอยละ 1 หรอมากกวานน

2. ประเทศแคนาดา

ประเทศแคนาดาจดเปนหนงในประเทศทพฒนาแลวทยงคงตองการเงนทนจาก

ตางชาต รฐบาลแคนาดาจงเปดโอกาสใหกบคนตางดาวทจะเขามาลงทนในประเทศไดอยางเสรสาหรบ

ธรกจทไมมกฎหมายบญญตควบคมไว และเพอใหสอดรบกบการเขามาลงทนประกอบธรกจใน

แคนาดา รฐบาลแคนาดาไดปรบปรงบรรยากาศการลงทนใหมความสะดวกและเอออานวยตอ

การลงทนของตางชาตตลอดเวลา รวมถงใหสทธประโยชนเพอชกจงการลงทนจากตางชาตโดยเฉพาะ

อยางยงการลงทนในกจการการวจยและพฒนาซงเปนกจการเปาหมายของแคนาดา นอกจากนน

แคนาดายงปรบปรงโครงสรางขนพนฐานและยกระดบเทคโนโลยเพอรองรบความตองการของ

ตางชาตในการเขามาลงทน อยางไรกด แมจะไดเปดโอกาสใหคนตางดาวเขามาลงทนในประเทศไดอยางเสร

แตรฐบาลแคนาดายงคงมการกากบดแลและตรวจสอบการลงทนทงหลายทสาคญและหลกการ

ควบคมทเขมงวดสงในการการเขามาลงทนประกอบธรกจของคนตางดาว โดยคานงถงเงนทนทเพมขน

และประโยชนทางเทคโนโลยทคนตางดาวนามายงแคนาดา รวมถงความสาคญทจะปกปองคมครอง

ความมนคงของประเทศ ทงน เพอประโยชนในการกระตนการลงทน ความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ

และโอกาสในการจางงาน อกทงเพอใหมการตรวจสอบในการลงทนทอาจเปนอนตรายรายแรงตอ

ความมนคงของออสเตรเลย71

2.1 มาตรการทางกฎหมายของประเทศแคนาดา การเขามาลงทนประกอบกจการของคนตางดาวในประเทศแคนาดาอยภายใต

บงคบของกฎหมายหลายฉบบ ฉบบทสาคญซงเปนมาตรการในการกากบดแลและควบคมเกยวกบ

การลงทนของคนตางดาวในประเทศแคนาดา ไดแก • Investment Canada Act R.S.C., 1985, c. 28 (1st Supp.) หรอ ICA หรอท

เรยกวาพระราชบญญตวาดวยการลงทนแคนาดา ซงพอเทยบเคยงไดกบพระราชบญญตวาดวยการ

ประกอบธรกจของคนตางดาว พ.ศ. 2542 ของประเทศไทย โดยกฎหมายฉบบนกาหนดเกยวกบ

การประกอบธรกจของคนตางดาวในประเทศแคนาดาโดยใชบงคบกบการตรวจสอบการลงทนทม

นยสาคญของคนตางดาวในแคนาดา เพอใหแนใจวาการลงทนนนจะกอใหเกดประโยชนกบแคนาดา • Regulations Respecting Investment in Canada หรอกฎกระทรวงวาดวย

การลงทนในแคนาดา ซงไดอธบายขอมลทงหลายทคนตางดาวตองยนใหแกรฐตามทพระราชบญญต

วาดวยการลงทนในประเทศแคนาดากาหนดไว และกาหนดไววากรณใดบางทตองยน รวมตลอด

ถงกาหนดคานยามเฉพาะทเกยวของไวดวย

71 Section 2 of Investment Canada Act R.S.C., 1985, c. 28 (1st Supp.)

41

• National Security Review of Investments Regulations หรอกฎกระทรวงวาดวยการตรวจสอบความมนคงของรฐในการลงทน กฎกระทรวงฉบบนตราขนเมอ 17 สงหาคม

2009 กาหนดระยะเวลาตางๆ ทรฐมนตรกระทรวงอตสาหกรรมและ/หรอผวาการรฐโดยคาแนะนา

ของสภาองคมนตร (Governor-in-Council หรอ GIC) แลวแตกรณทตองดาเนนการเพอเปนการ

กระตนการตรวจสอบเกยวกบความมนคงของประเทศในการประกอบกจการของคนตางดาวและเพอ

ออกมาตรการใดๆ เกยวกบการลงทน ภายหลงจากการตรวจสอบแลว นอกจากนน กฎกระทรวงนยง

กาหนดรายชอหนวยงานทมหนาทตรวจสอบการประกอบธรกจของคนตางดาวโดยหนวยงานเหลาน

สามารถนาขอมลทเปนความลบตางๆ มาใชรวมกนหรอนาขอมลเหลานนมาใชเพอวตถประสงค

ในการสอบสวนของแตละหนวยงานได • The Competition Act หรอ TCA หรอพระราชบญญตวาดวยการแขงขน

ทางการคา ซงพระราชบญญตนกาหนดขนเพอรกษาการแขงขนทางการคาใหเปนธรรมซงจะทาให

ชาวแคนาดาไดร

บประโยชนจากราคาสนคาทถก การไดเลอกสนคา และการไดรบบรการทมคณภาพ • นอกจากกฎหมายทใชบงคบกบการประกอบธรกจของคนตางดาว

โดยทวไปขางตน แลวยงมกฎหมายเฉพาะอนๆ ทบงคบใชกบธรกจบางประเภทอกดวย เชน

พระราชบญญตวาดวยการขนสงแคนาดา (Canada Transportation Act (S.C. 1996, c. 10)) พระราชบญญต วาดวยการโทรคมนาคม (Telecommunications Act (S.C. 1993, c. 38) ) หรอพระราชบญญตวาดวยการแพรภาพกระจายเสยง (Broadcasting Act (S.C. 1991, c. 11)) เปนตน

2.2 ประเภทธรกจการลงทนของคนตางดาว การประกอบธรกจในแคนาดา (Canadian business)72

หมายถงการประกอบ

ธรกจในแคนาดาโดยม • สถานประกอบการในแคนาดา • บคคลหนงคนหรอหลายคนในแคนาดาซงถกจางหรอทาธรกจสวนตวซง

เกยวของกบธรกจทประกอบนน • ทรพยสนในแคนาดาซงใชในการประกอบกจการ

2.3 หลกเกณฑในการควบคมและตรวจสอบการทาธรกรรมการลงทนของคน

ตางดาว รวมถงตวแทนอาพราง

72 Section 3 of Investment Canada Act R.S.C., 1985, c. 28 (1st Supp.) last amended on 2009-03-12 defines “Canadian business" means a business carried on in Canada that has (a) a place of business in Canada, (b) an individual or individuals in Canada who are employed or self-employed in connection with the business, and (c) assets in Canada used in carrying on the business.

42

การเขามาประกอบธรกจของคนตางดาวในประเทศแคนาดาอยภายใตบทบญญตของ

พระราชบญญตวาดวยการลงทนในประเทศแคนาดา ซงพระราชบญญตฉบบนมหลายสวนทกาหนดไว

โดยเออประโยชนตอการควบคมและตรวจสอบการประกอบธรกจของคนตางดาว กลาวโดยสรป

ไดดงน 2.3.1 กาหนดนยามคาวา “บคคลทไมใชชาวแคนาดา” หรอ Non-Canadian หรอ

ทเขาใจวาคอ “คนตางดาว” โดยใหหมายถงบคคลธรรมดา รฐบาลหรอหนวยงานราชการ หรอ

หนวยงานทไมใชชาวแคนาดา73 (พลเมองแคนาดา นตบคคลทควบคมโดยแคนาดา รฐบาลของ

แคนาดาในทกระดบ ผมถนพานกในแคนาดา) ซงเปนการกาหนดความหมายของตางดาวไวใหกวางเพอใหครอบคลมคนตางดาวทเขามาประกอบธรกจการลงทนในแคนาดาในหลายลกษณะ

2.3.2 ในการกาหนดสดสวนของคนตางดาวในการลงทนททาใหมอานาจควบคมในธรกจ โดยไมระบวาเปนธรกจประเภทใดนน เทากบเปนการหามคนตางดาวเขาไปลงทนในธรกจทกประเภททมโอกาสจะแขงขนไดดกวาพลเมองของแคนาดา ซงเปนเนอหากฎหมายทเรยกไดวาไมเปดชอง

สาหรบการลงทนของตางดาวในเกอบทกธรกจ 2.3.3 กาหนดหามหรอจากดคนตางดาวโดยเฉพาะการลงทนในธรกจบางประเภททม

ความสาคญตอประเทศ ไดแก • การประมง ซงพระราชบญญตวาดวยการประมง (Fisheries Act (R.S.C.,

1985, c. F-14)) อนญาตใหคนตางดาวถอหนไดไมเกนรอยละ 49 ในบรษทแคนาดาทไดรบใบอนญาตใหประกอบกจการพาณชยการประมง ทงน ไมมขอหามคนตางดาวเปนเจาของธรกจบรษทแปรรปปลา

ทไมจาตองไดรบใบอนญาตประกอบกจการพาณชยการประมง • การขนสงทางอากาศ สาหรบการขนสงทางอากาศอนญาตเฉพาะคนทองถน

เปนเจาของในการประกอบธรกจและควบคมสายการบนในการใหบรการภายในประเทศภายใต

พระราชบญญตวาดวยการขนสงแคนาดา ซงอนญาตใหตางดาวถอหนไดไมเกนรอยละ 25 ของ

ตราสารทนทมสทธออกเสยง • การผลตและการจาหนายหนงสอ (Foreign Investment Policy in Book

Publishing and Distribution)

• การแพรภาพกระจายเสยง อยภายใตพระราชบญญตวาดวยการแพรภาพ

กระจายเสยง ซงจากดใหคนตางดาวถอหนไดไมเกนรอยละ 46.7 โดยแบงเปนคนตางดาวถอหนได

ไมเกนรอยละ 20 ของหนทใหสทธออกเสยงในบรษททไดรบใบอนญาต และไมเกนรอยละ 33 1/3

ของหนทใหสทธออกเสยงในบรษททประกอบธรกจหลกโดยการถอหนบรษทอน (Holding company)

73 Section 3 of Investment Canada Act R.S.C., 1985, c. 28 (1st Supp.) last amended on 2009-03-12 defines “non-Canadian” means an individual, a government or an agency thereof or an entity that is not a Canadian.

43

อยางไรกด ไมมขอจากดในการประกอบธรกจการแพรภาพกระจายเสยง

สาหรบคนตางดาวทถอหนทไมใหสทธออกเสยงในบรษททไดรบใบอนญาตหรอบรษททประกอบ

ธรกจหลกโดยการถอหนบรษทอน (Holding company)

• การจดจาหนายภาพยนตร (Film Distribution Investment Policy)

• การจาหนายสงพมพทออกเปนวาระ (Periodical Publishing Investment Policy) แคนาดาตองหามคนตางดาวไดมาซงบรษทแคนาดาหรอเขาควบคมบรษทแคนาดา

ซงประกอบธรกจการจดจาหนายสงพมพทออกเปนวาระ • บรการดานการเงน (มขอจากดดานการถอหนซง แตกตางตามขนาดของ

สถาบนการเงน และขนอยกบแตละเมอง) • กจการสอสารโทรคมนาคม อยภายใตพระราชบญญต ว า ดวยการ

โทรคมนาคม ซงจากดการถอหนของตางชาตไมเกนรอยละ 20 โดยคนตางดาวไมเกนรอยละ 46.7 ของ

หนทมสทธออกเสยงในองคกรทางธรกจซงไดรบอนญาตใหทาการถายทอดสญญาณการสอสาร

โทรคมนาคมใหแกลกคาภายใตการควบคมของรฐบาล โดย 46.7 นแบงเปนคนตางดาวถอโดยตรง

ไมเกนรอยละ 20 และถอโดยออมไมเกนรอยละ 33 1/3 ในหนซงใหสทธออกเสยงของบรษททถอ

หนอย (Holding Company) ในองคกรทางธรกจนน

• กจการอนๆ เชน เกษตรกรรม การจาหนายเครองดมทมแอลกอฮอล

พลงงานและการทาเหมองโดยเฉพาะเหมองแรยเรเนยม กจการนามนและกาซ การวดสายตา การขา

ยาและเภสชกรรม ตวแทนหลกทรพย เครองกาเนดและจาหนายพลงงานไฟฟา เปนตน

2.3.4 การกาหนดเงอนไขการลงทนของคนตางดาว การเขามาลงทนในธรกจทอนญาตใหคนตางดาวสามารถเขามาประกอบกจการใน

แคนาดาอยภายใตเงอนไขตามแตกรณดงตอไปน 2.3.4.1 การลงทนประกอบกจการในธรกจประเภททตองแจง (Notifiable) ผทจะประกอบกจการในธรกจประเภททตองแจงน จะตองมหนงสอแจงในเวลา

ใดกไดกอนเสรจสนการลงทน (Completion of the investment) หรอภายใน 30 วนหลงจากเสรจสน

การลงทน

2.3.4.2 การลงทนประกอบกจการในธรกจประเภททตองตรวจสอบ

(Reviewable) ธรกจประเภททตองตรวจสอบน จะตองไดรบอนมตจากรฐบาลกลางกอนหากเขา

กรณใดใน 3 กรณดงตอไปน (1) การลงทนในธรกจทไมเกยวของกบวฒนธรรมของแคนาดา (non-

cultural Canadian Business)

• ผลงทนเปนประเทศสมาชกขององคการการคาโลก World Trade Organization และไดลงทนเพอใหไดมาซงกรรมสทธและอานาจควบคมในธรกจทไมเกยวกบ

44

วฒนธรรมของแคนาดาโดยตรงซงมทรพยสนมากกวา 312 ลานเหรยญแคนาดา (เฉพาะสาหรบ

ป 2011) ทงน ขอกาหนดเฉพาะในอตราทรพยสนของประเทศสมาชกองคการการคาโลก

จะเปลยนไปทกวนท 1 มกราคมของทกป • ผลงทนทไมใชประเทศสมาชกขององคการการคาโลกและได

ลงทนเพอใหไดมาซงกรรมสทธและอานาจควบคมในธรกจทไมเกยวกบวฒนธรรมของแคนาดา โดยตรงซงมทรพยสนมากกวา 5 ลานเหรยญแคนาดาหรอมากกวานน (เฉพาะสาหรบป 2011) และ

สาหรบการไดกรรมสทธในทรพยสนและอานาจควบคมในธรกจทไมเกยวกบวฒนธรรมของแคนาดา

โดยออมตองมทรพยสนมากกวา 50 ลานเหรยญแคนาดา74

สาหรบธรกจทไมเกยวของกบวฒนธรรมของแคนาดาทกลาวมา

ขางตนอาจไดรบอนมตใหประกอบกจการไดหากรฐมนตรวาการกระทรวงอตสาหกรรมเหนเปนท

พอใจวา การประกอบธรกจนนนาจะเปนประโยชนสทธ (net benefit) ตอประเทศแคนาดา โดย

พจารณาจากปจจยตอไปน • ผลกระทบของการลงทนนนๆ ตอกจกรรมทางเศรษฐกจใน

แคนาดา • ระดบความเขมขนของของชาวแคนาดาทเขารวมในธรกจทขอ

อนมตนน • ผลกระทบของการลงทนตอการแขงขนในธรกจ • การลงทนไปดวยกนไดกบอตสาหกรรม เศรษฐกจ และนโยบาย

ทางวฒนธรรมของประเทศ และ • การทาใหแคนาดามความสามารถในการแขงขนไดกบทวโลก

(2) มการลงทนเพอใหไดมาซงอานาจการควบคมธรกจทเกยวกบวฒนธรรม

ของแคนาดา (Cultural Canadian Business)75 โดยตรง ซงมทรพยสน 5 ลานเหรยญแคนาดาหรอ

มากกวาหรอเมอรฐบาลแคนาดาพจารณาแลววาการลงทนในธรกจทเกยวของกบวฒนธรรมนนควร

ตองตรวจสอบเพอประโยชนของสาธารณะ

74 Section 14(3)-(4) of Investment Canada Act R.S.C., 1985, c. 28 (1st Supp.) 75 “Cultural Business” หมายถง ธรกจตางๆ ของแคนาดาทประกอบกจการในกจกรรมดงตอไปน (1) ตพมพ จาหนาย หรอขายหนงสอ นตยสาร วารสาร หรอหสงสอพมพทพมพหรออยในรป

ของการใชเครองทอานได machine-readable (2) ผลต จาหนาย ขาย หรอจดแสดงเครองบนทกหรอวดโอผลต จาหนาย ขาย หรอจดแสดง

เครองบนทกเสยงหรอวดโอเพลง (3) ผลต จาหนาย หรอขายเพลงซงอยในรปของการพมพหรอเครองทอานไดและ (4) วทยสอสารซงสงผานหรอถายทอดโดยตงใจใหโดยตรงโดยประชาชนทวไป วทยใดๆ ทว

เคเบลทว ทดาเนนการกระจายออกอากาศ รายการดาวเทยมใดฟ และการใหบรการระบบเครอขาย

45

(3) รฐบาลแคนาดาพจารณาวาการลงทนนนอาจเปนอนตรายอยางรายกาจ

ตอความมนคงของรฐ อยางไรกด ไมมการใหคานยามคาวา “ความมนคงของรฐ” ไวใน

พระราชบญญตการลงทนของแคนาดาหรอในองคประกอบใดทจะถอวาเปนอนตรายอยางรายแรงตอ

ความมนคงของรฐ ซงเปนการยดหยนใหกบรฐบาลในการใชความเหนพจารณา

การลงทนของคนตางดาวการกาหนดใหการลงทนโดยบคคลทไมใชชาว

แคนาดาในธรกจตอไปนตองแจงรฐใหทราบกอนการดาเนนธรกจ ไดแก • การลงทนธรกจใหม ซงไมเคยมการดาเนนการโดยชาวตางชาตมากอน

ในแคนาดา และ • การลงทนททาใหมอานาจควบคมในธรกจ ไดแก กจการทเกยวกบ

วฒนธรรม การเงน การขนสง และบรการดานโทรคมนาคม 2.3.5 กาหนดเกยวกบอานาจควบคมธรกจ การกาหนดอานาจควบคมธรกจโดยทกาหนดวากรณใดทถอไดวาคนตางดาวมอานาจ

ควบคมกจการของหนวยงาน76 ดงน

2.3.5.1 เมอองคกร (Entity) หนงมอานาจควบคมอกองคกรหนงใหถอวาเปนการควบคมองคกรอนหรอองคกรอนๆ ทางออม ซงอยภายใตอานาจควบคมไมวาทางตรงหรอทางออม

ขององคกรหนงนน

2.3.5.2 กรณทหนวยงานหนงมอานาจควบคมหนวยงานอนทางตรงเมอ • หนวยงานซงควบคมหนวยงานอกหนวยงานหนงเปนเจาของในประโยชนท

ใหสทธออกเสยงขางมากในอกหนวยงานหนงนน • หนวยงานอนเปนบรษทและบรษททมอานาจควบคมเปนเจาของขางนอยใน

หนทใหสทธออกเสยงในบรษท แตในความเปนจรงมอานาจควบคมบรษทโดยอาศยกรรมสทธทม

จานวน 1 ใน 3 หรอมากกวาของหนทใหสทธออกเสยงได

2.3.5.3 องคกรทงหลายซงอยในอานาจควบคมไมวาทางตรงหรอทางออมโดย

องคกรเดยวกนใหถอวามความสมพนธเกยวของซงกนและกน 2.3.5.4 องคกรทงหลายซงเกยวของกนตามขอ 3.5.3 ถอกรรมสทธในประโยชนท

ใหสทธออกเสยงในองคกรเดยวกน องคกรทเกยวของกนนนอาจถอเปนองคกรหนงสาหรบ

วตถประสงคในการจดตงไมวาโดยทางตรงหรอโดยออมในการควบคมองคกรนนซงองคกรทงหลายม

กรรมสทธในประโยชนซงใหสทธในการออกเสยง

2.3.6 การกาหนดเกยวกบการไดมาซงอานาจควบคมธรกจ นอกจากน พระราชบญญตดงกลาวยงกาหนดดวยวากรณใดบางทบคคลตางดาวไดมา

ซงอานาจควบคมในธรกจของแคนาดา77

76 Section 28(1), (2) of Investment Canada Act R.S.C., 1985, c. 28 (1st Supp.) on Rules and Presumptions Respecting Control of Entities.

46

2.3.6.1 เมอคนตางดาวไดมาซงหนทใหสทธออกเสยง (voting shares) รอยละ 50 หรอเกนกวาในบรษทซงจดทะเบยนและประกอบกจการในแคนาดา หรอประโยชนทใหสทธออกเสยง

(voting interest) ในหางหนสวนจากด หรอทรสต เวนแตในบางกรณทแมจะไดประโยชนทใหสทธออก

เสยงขางตากวารอยละ 50 อาจถอวาไดมาซงอานาจการควบคม

2.3.6.2 เมอคนตางดาวไดมาซงประโยชนทใหสทธออกเสยง (voting interests) ของหนวยงาน

• ซงประกอบกจการในแคนาดา หรอ • มอานาจควบคมไมวาทางตรงหรอทางออมในอกกจการหนงซงประกอบ

กจการในแคนาดา โดยไมไดมอานาจควบคมในบรษทอนอก

2.3.6.3 เมอคนตางดาวไดมาซงทรพยสนทงหมดหรอสวนทสาคญทงหมดของ

ทรพยสนซงใชในการประกอบกจการในแคนาดา 2.3.6.4 เมอคนตางดาวไดมาซงประโยชนทใหสทธออกเสยงในหนวยซงควบคมไม

วาทางตรงหรอทางออมอกหนวยหนงในแคนาดาซงประกอบกจการในแคนาดาในกรณท • ไมมการไดมาซงอานาจควบคมไมวาทางตรงหรอทางออมในบรษทซงจด

ทะเบยนทอนนอกเหนอจากแคนาดาซงมอานาจควบคมไมวาทางตรงหรอทางออมในหนวยใน

แคนาดาซงประกอบกจการในแคนาดา หรอ • มการไดมาซงอานาจการควบคมไมวาทางตรงหรอทางออมในบรษทซงจด

ทะเบยนทอนนอกเหนอจากแคนาดาซงมอานาจควบคมไมวาทางตรงหรอทางออมในหนวยใน

แคนาดาซงประกอบกจการในแคนาดา 2.3.7 การนาพระราชบญญตวาดวยการแขงขนทางการคามาใชบงคบ

การบงคบใชของพระราชบญญตวาดวยการแขงขนทางการคา (Competition Act (R.S.C., 1985, c. C-34) ซงมวตถประสงคในการตอตานพฤตกรรมทเปนการแขงขนทไมเปนธรรมอนเปนการกดกนหรอผกขาดทางการคา ซงจะชวยควบคมและตรวจสอบการกระทาการตกลงรวมกน

ระหวางผประกอบการตงแต 2 รายขนไปทอาจมเหตผลทางธรกจหรออาจเปนยทธศาสตรทจะผกขาดตลาดไดเชนเดยวกบในกรณของการใชอานาจเหนอตลาดระหวางผประกอบการในตลาดสนคา

เดยวกน

77 Section 28(1) of Investment Canada Act R.S.C., 1985, c. 28 (1st Supp.) on Manner of acquiring control.

47

3. สหพนธสาธารณรฐบราซล

สหพนธสาธารณรฐบราซลมนโยบายสนบสนนการลงทนจากตางประเทศ โดยในแตละรฐ

ของบราซลมเงอนไขพเศษและสทธประโยชนใหกบนกลงทนแตกตางกนไป78 โดยเฉพาะอยางยงการ

เกษตรกรรมในทดน

3.1 มาตรการทางกฎหมายของสหพนธสาธารณรฐบราซล 1.1 Brazilian Federal Constitution of 1988 Article 171หรอรฐธรรมนญแหง

สหพนธสาธารณรฐบราซล 1988

1.2 Civil Code of 2002 หรอประมวลกฎหมายแพงและพาณชย 2002 1.3 Brazilian Corporate Act of 1979 หรอ พระราชบญญตวาดวยบรษทบราซล

1979 1.4 Law no. 5709 of 1971 หรอ Rural Land Acquisitions Act no. 5709

of 1971 หรอพระราชบญญตวาดวยการไดมาซงทดนนอกเขตเมอง หรอพระราชบญญตฉบบท 5709 ซงใชบงคบกบการไดมาซงทดนนอกเขตเมองโดยคนตางดาวซงมถนทอยถาวรในบราซลรวมถงองคกร

ตางดาวตามกฎหมายซงไดรบอนมตใหประกอบกจการไดในบราซล

1.5 Federal Law number 6815 of August 19, 1981 หรอกฎหมายสหพนธรฐฉบบท 6815 ซงกาหนดเกยวกบการประกอบธรกจของคนตางดาวโดยกาหนดดวยวากจการใดบาง

ทตองหามคนตางดาวประกอบธรกจในบราซล

3.2 ประเภทธรกจการลงทนของคนตางดาว การเขามาลงทนประกอบธรกจของคนตางดาวในบราซลสามารถดาเนนการได

โดยผานบคคลธรรมดาหรอการตงองคกรธรกจ ซงในการการจดตงองคกรธรกจของคนตางดาวใน

บราซลมหลายประเภท บคคลธรรมดาหรอนตบคคลตางชาตสามารถจดตงองคกรธรกจไดทกประเภท

เชนเดยวกบคนบราซล ทงน หากมการจดทะเบยนจดตงและมสถานประกอบการบราซลแลว ถอวา

องคกรนนมสญชาตบราซล ซงกฎมายบราซลอนญาตใหบคคลตางดาวจดตงองคกรและสถาน

ประกอบการเพอประกอบธรกจไดทกประเภทเชนเดยวกบคนทองถน ทงน ในบางกรณคนตางดาว

อาจเขามาประกอบธรกจในบราซลไดโดยการแปลงหรอจดตงเปนนตบคคลทองถนแทนเพราะไมตอง

รอรบความเหนชอบในการประกอบกจการจากรฐบาลกอน สาหรบการประกอบธรกจของคนตางดาวนน ประมวลกฎหมายแพง 200279

กาหนดใหนตบคคลเอกชน (private law legal persons) ไดแก - สมาคม (associations)

78 กรมสงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชย , “ขอมลดานการลงทนในประเทศ” www.depthai.go.th/DEP/DOC/51/51014299.doc 79 Section 44 of Brazil’s Civil Code of 2002

48

- บรษท (companies) - มลนธหรอสถาบน (foundations) - องคกรทางศาสนา (religious organizations) และ - พรรคการเมอง (political parties)

ขณะเดยวกนไดบญญตเกยวกบองคกรธรกจ (Book II – The law of Enterprises ) ซงตามมาตรา 966–1,195 ประกอบดวย

Business Proprietors (Do Empresário) Companies ( Da Sociedade )

• Subtitle I – Companies without Legal Personality (ไมมฐานะเปนนตบคคล) - Partnership (Da Sociedade em Comum) - Undeclared Partnership (Da Sociedade em Conta de Participação)

• Subtitle II – Companies with Legal Personality (เปนนตบคคล) - General Partnership (Da Sociedade Simples) - Partnership under a Firm Name (Da Sociedade em Nome Coletivo) - Limited Partnership (Da Sociedade em Comandita Simples) - Limited Liability Partnership (Da Sociedade limitada) - Corporations (Da soiedade anônima) - Joint Stock Companies ( Da Sociedade em Comandita por Ações) - Cooperatives (Da Sociedade Cooperativa) - Related Companies (Das Sociedades Coligadas)

นอกจากนน ยงมองคกรธรกจอก 2 ลกษณะ ทมฐานะเปนนตบคคล แตจะ

จดตงได ตอเมอไดรบอนญาตจากฝายบรหาร(รฐบาลกลาง) กอน ไดแก บรษทชาต (National Companies หรอ Da Sociedade Nacional) กบบรษทตางดาว (Foreign Companies หรอ Da Sociedade Estraneira)

อยางไรกด แมวากฎหมายบราซลจะอนญาตใหบคคลตางดาวสามารถจดตง

องคกรธรกจไดทกประเภทเชนเดยวกบคนทองถน แตในทนจะกลาวเฉพาะขอกาหนดในการจดตง

องคกรธรกจทเกยวของทนาสนใจทคลายคลงกบประเทศไทย คอ Corporation S/A ( sociedade anônima ) ซงพอเทยบเคยงไดกบบรษทจากดในประเทศไทย เนองจากมองคกรกากบดแลและมการ

กาหนดวธการดาเนนการตาง ๆ ตงแตขนชชวน วธการจดตง การเปดเผยขอมล และมขอกาหนด

เกยวกบการเปนรกษาทะเบยน รายงานการประชมฯ การคมครองสทธผถอหนฯ อนง การจะเปน

บรษทมหาชนทเปด (Opened public) หรอปด (Closed public) ขนอยกบการนาหนไปซอขายในตลาดหลกทรพยหรอเปนการซอขายนอกตลาดตามลาดบ ทงน หากนตบคคลจะปรบเปลยนเปนเอกชนหรอ

49

มหาชนกสามารถทาไดโดยงาย ขนอยกบมตเอกฉนทของผถอหนโดยกฎหมายคมครองสทธของผถอ

หนขางนอยหรอทไมเหนดวย สามารถถอนหรอขายหนคนไดในราคาตามมลคาทางบญชของกจการ

จงทาใหการเปลยนแปลงกจการจากบรษทเอกชนเปนบรษทมหาชนหรอในทางกลบกนทาไดไมยาก

ประกอบกบตลาดหลกทรพยในบราซลมขนาดใหญ และพรอมทจะรบหนของกจการมหาชนตาง ๆ

เขาซอขาย (ภายหลงจากปฎบตตามขอกาหนดของหนวยงานรบผดชอบ) การจดตงเปนบรษทเอกชน

แลวแปลงเปนบรษทมหาชนในภายหลงจงเปนทนยม80

3.3 หลกเกณฑในการควบคมและตรวจสอบการประกอบธรกจการลงทนโดยคน

ตางดาวรวมถงตวแทนอาพรางในบราซล

สาหรบการลงทนประกอบธรกจของคนตางดาวในบราซลโดยทวไปแลว รฐบาลบราซล

ใหการสนบสนนการลงทนจากตางชาตอยอยางชดเจนตามทมกฎหมายบราซลเปดโอกาสใหคนตาง

ดาวสามารถประกอบกจการลงทนไดเชนเดยวกบคนทองถน เวนแตในกรณทมกฎหมายบญญตหามหรอจากดไว เชน กรณธรกรรมการลงทนประกอบธรกจทกระทบตอความมนคง เศรษฐกจ สงคม

หรอการเมองของบราซล อยางไรกด การประกอบธรกจของคนตางดาวในบราซลมอยมากมายไมอาจ

นามาอธบายไดหมด ในสวนนจงขอกลาวถงเฉพาะหลกเกณฑควบคมและตรวจสอบทสาคญเฉพาะใน

กรณการประกอบธรกจทสาคญทนาสนใจและเปนประเดนปญหาคลายคลงกบประเทศไทยในปจจบน

ซงมกฎหมายบญญตหามหรอจากดไว ดงตอไปน

3.3.1 กาหนดขอหามในการลงทนของคนตางดาว กฎหมายสหพนธรฐ ฉบบท 6815 ลงวนท 19 สงหาคม ค.ศ. 1981 (พ.ศ. 2524)

หรอทร จกกนวาเปนกฎหมายวาดวยคนตางดาว มขอกาหนดในเรองเกยวกบวซาโดยหามผถอวซา

ประเภทผานแดนหรอทองเทยวไมใหประกอบธรกจในบราซล ซงเปนหลกการปกตทวไปแลว

นอกจากนน ยงระบถงกจการทหามคนตางดาวเปนเจาของหรอประกอบธรกจ81 เชน

• กจการสอมวลชนทกประเภท ไมวาจะในรปหนสวนหรอผถอหน ผบรหารกจการ

• สมปทานขด สารวจหรอแตงแร หรอการทาการวจยในเรอง

ทรพยากรน • ธรกจอากาศยานบราซล • นายหนาซอขายเรอหรออากาศยานใหกบทางราชการ • การมสวนรวมในการบรหาร หรอเปนตวแทน หรอใหคาปรกษาแก

สหภาพแรงงานหรออาชพ

80 กรมสงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชย , “ขอ 2.6 กฎระเบยบดานการลงทนในประเทศ” www.depthai.go.th/DEP/DOC/51/51014299.doc 81 Article 106 Of Federal Law no. 6815 of August 19, 1981

50

• อาชพนารองในอาว ตามแมนา หรอทะเลสาบตาง ๆ • กปตน ตนหน หรอกลาสเรอ (ยกเวนเรอประมง) • ดาเนนการเกยวกบสอกระจายเสยง (และภาพ) แมจะเปนงาน

อดเรก เวนแตจะมขอตกลงเปนอยางอน (treatment safe reciprocity) และ

• ผสอนศาสนาในกองทพและกจการเกยวเนอง

ยงไปกวานน กฎหมายสหพนธรฐฯ ฉบบท 6815 ยงมการกาหนดหามคนตางดาวเกยวของกบกจการการเมองทงทางตรงและทางออม รวมทงหามรบเปนผดาเนนการในการ

ประชาสมพนธ เชญชวน จดการชมนมทางการเมอง82 และธรกจประเภทอนตามทมกฎหมายเฉพาะ

กาหนดไวอกดวย เชน

• การพฒนากจกรรมทงหลายทเกยวของกบพลงงานนวเคลยร • การใหบรการเกยวกบสขภาพ • กจการไปรษณยและการใหบรการโทรสารและ • อตสาหกรรมทางอวกาศ

ดงนน บคคลธรรมดาและนตบคคลคนตางดาวไมวาจะมสดสวนการถอหนขาง

มากหรอมอานาจในการควบคมบรษทผานหนทมสทธออกเสยงเพยงใดกตามกไมอาจประกอบธรกจ

ตองหามทกลาวมาขางตนในบราซลไดเลย

3.3.2 กรณทกฎหมายจากดหรอกาหนดเงอนไขในการประกอบธรกจการลงทน

ของคนตางดาวไว นอกเหนอจากขอหามสาหรบคนตางดาวในการประกอบธรกจแลว ยงมขอจากด

ในการประกอบกจการบางประเภทในทางเศรษฐกจ โดยกฎหมายบราซลทเกยวของไดกาหนดเปน

เงอนไขสาหรบการลงทนของคนตางดาวบางประการในธรกจบางประเภทไว ทงน ผวจยเหนวาปจจบน

มธรกจทเกยวของกบการประกอบธรกจของคนตางดาวทนาสนใจ ดงน

3.3.2.1 การไดมาซงทดนของคนตางดาว รฐธรรมนญแหงสหพนธรฐบราซล มาตรา 5 เรองความเสมอภาค

83

ไดรบรองสทธและความเสมอภาคของคนตางดาวเทาเทยมกบคนทองถนซงรวมถงการไดมาซงทดน

82 Article 107 Of Federal Law no. 6815 of August 19, 1981

83 Article 5 Brazilian Federal Constitution of 1988 Title II Fundamental Rights and Guarantees, Chapter I Individual and Collective Rights and

Duties, [Equality] “All persons are equal before the law, without any distinction whatsoever, and Brazilians and foreigners resident in Brazil are assured of inviolability of the right of life, liberty, equality, security, and property, on the following terms…”

51

โดยคนตางดาวดวย84 อยางไรกด รฐธรรมนญฯ มาตรา 190 กาหนดใหกฎหมายลายทเปนลกษณ

อกษรตองกาหนดและจากดใหการซอและการเชาอสงหารมทรพยนอกเขตเมองโดยบคคลธรรมดา

หรอองคกรธรกจตางดาวนนถอวาเปนกรณเฉพาะทจะตองไดรบการอนญาตจากสภาแหงชาต

(National Congress) และสถาบนการปฏรปการเกษตรและการตงถนฐานของชาวบราซลแหงชาต

(Brazilian National Institute of Agrarian reform and Colonization หรอ INCRA) แลวแตกรณ

จากบทบญญตของรฐธรรมนญขางตนแสดงใหเหนวากฎหมายของ

บราซลไมไดกาหนดหามเดดขาดในการถอครองทดนของคนตางดาวซงมถนทอยในบราซลหรอนต

บคคลซงตงขนตามกฎหมายบราซลโดยมคนตางดาวถอหนเปนเจาของ โดยการจะถอครองทดน

ดงกลาวไดตองเปนไปตามขอจากดทางกฎหมายซงผซอและผขายทดนตองดาเนนการตอไป

ในอดตกฎหมายบราซลไมไดกาหนดจากดจานวนทดนทคนตางดาว

ทงทเปนบคคลธรรมดาหรอนตบคคลสามารถถอไดไวโดยชดเจน จนกระทงในระหวางป ค.ศ. 1964-

1985 (พ.ศ. 2507-2528) ซงเปนชวงทสหพนธสาธารณรฐบราซลอยภายใตระบอบเผดจการทหาร

รฐบาลแหงสหพนธรฐไดตราพระราชบญญตฉบบท 5709 ขนในป ค.ศ. 197185 (พ.ศ. 2514)

ซงออกโดยอาศยอานาจตามความในประมวลกฎหมายแพง (Civil Code of 2002) กาหนดเกยวกบการซอทดนทอยนอกเขตเมองโดยคนตางดาวทอยอาศยในประเทศและนตบคคลตางดาวทไดรบ

ใบอนญาตใหประกอบธรกจในบราซล รวมทง นตบคคลบราซลทมบคคลธรรมดาหรอนตบคคล

ตางดาวตางถอหนขางมากในบรษทบราซล โดยเปดโอกาสใหคนตางดาวทกลาวมาอาจไดมาซงทดนนอกเขตเมองไดเชนเดยวกบชาวบราซล แตจะตองไดรบอนญาตกอน โดยจะพจารณาจากปจจยตางๆ

ดงน

84 Article 5 Brazilian Federal Constitution of 1988 “All persons are equal before the law, without any distinction whatsoever, Brazilians and foreigners residing in the country being ensured of inviolability of the right to life, to liberty, to equality, to security and to property, on the following terms:… XXXV - the law shall not exclude any injury or threat to a right from the consideration of the Judicial Power;…” Article 95 of Federal Law no. 6815 of August 19, 1981 provides the following: Article 95 “The foreigner resident in Brazil enjoy all rights enjoyed by Brazilians, under the terms of Constitution and laws.” 85 Law no. 5709 of 1971, regulating “…the purchase of rural property either by a foreign individual who lives in the country or a foreign legal entity with a license to operate in Brazil”

52

1. ขนาดของทดน 2. ลกษณะของการใชทดนภายใตกาหนดของโครงการ 3. สถานทซงทดนตงอย ยกตวอยางเชน การทาธรกรรมเกยวกบทดนนอกเขตเมองทตงอย

ในสวนของบรเวณพรมแดนซงอยภายใตขอจากดทตองไดรบอนญาตกอนโดยเฉพาะอยางยงในสวนท

ตงอยตดชายฝงหรอในบรเวณเขตพรมแดนของบราซลและบรเวณอนๆ ซงถอเปนบรเวณทกาหนดไว

ในทางความมนคงของประเทศ86 เปนตน อยางไรกตามในความเปนจรงกลบไมเคยมการนาขอจากด

ภายใตบทบญญตเหลานไปปฏบตอยางจรงจงเนองจากขาดการกากบดแลและควบคมการเขาซอ

ทดนทด

ตอมา ในป ค.ศ. 1995 (พ.ศ. 2538)สภาแหงชาตไดอนมตใหแกไข

รฐธรรมนญฉบบ 6 (Constitutional Amendment no. 06/95) โดยตดบทบญญตมาตรา 171 ซงกาหนด

ความแตกตางระหวางบรษทบราซลและบรษทบราซลทกาหนดสดสวนหรอสทธออกเสยงควบคม

บรษทโดยคนตางดาวออกจากรฐธรรมนญ ยงไปกวานน สานกงานอยการสงสด (Office of the Solicitor-General of the Union หรอ AGU) ในขณะนน ยงไดใหความเหน (Informed Opinion GQ 181/1998) ในการตดบทบญญตมาตรา 171 ทงไป โดยใหความเหนวาการตดบทบญญตมาตรา 171

ซงไดบญญตแยกบรษทบราซลกบบรษทบราซลทถอหนโดยคนตางดาวน จะชวยกาจดกาแพงขอจากด

ในขณะนนในสวนทเกยวกบการประกอบกจกรรมของบรษทในเรองของตลาดทดนทมอยในกฎหมาย

นนออกไป ซงจะทาใหการเคลอนไหวทางเศรษฐกจเปนไปอยางเสรและแขงแกรงขน เปนเหตใหนกลงทนตางดาวทสนใจการลงทนในบราซล โดยเฉพาะในทรพยากรทมอยมากมาย รวมถงเทคโนโลยใน

เชอเพลงชวภาพ (biofuels) ทกาวหนาและภาคการเกษตรกรรมมจานวนเพมมากขน

ในป พ.ศ. 2008 (พ.ศ. 2551) การลงทนในอสงหารมทรพยในบราซล

เปนทนยมอยางสงโดยเฉพาะการลงทนในทดนเกษตรกรรมผานทางโครงสรางการตงบรษทท

หลากหลาย ซงโครงสรางในภาพดานลางนถกเลอกใหเปนโครงสรางทนาไปใชสาหรบการลงทนอย

เสมอ

86 Law no. 6634 of 1979

53

ผถอหน สดทาย ทงหลาย

บรษท Offshore

บรษท A

จากโครงสรางของรปขางตนแสดงการถอหนโดยบรษทอน โดยการ

จดตงบรษทขนในดนแดนทใหประโยชนหรอสทธพเศษทางภาษ เชน หมเกาะบรตช เวอรจน

ไอรแลนด (British Virgin Island) ในทะเลแครเบยนหรอเกาะเจอรซย ซงเปนดนแดนของสหราช อาณาจกรเพอประกอบธรกจหลกโดยการถอหนบรษทอน (Holding Company) ดงเชน บรษท

Offshore โดยบรษท Offshore ถอหนในบรษท A ซงเปนบรษทจากด และสงเงนปนผลใหกบผถอหน

สดทายทงหลาย โดยบรษท A ถกจดใหอยในบรษททถอหนของบรษท B ซงเปนบรษทจากดสญชาตบราซลและเปนองคกรธรกจทคอยใหบรการการไหลผานจากบรษท B ในทางกลบกน บรษท B คอยใหบรการเปนเครองมอในการลงทนและเจาของทดน

การวางโครงสรางการลงทนนเปนไปเพอวตถประสงคในทางประโยชน

ทางภาษและหลบหลกขอจากดการลงทนเปนเจาของในทดนของคนตางดาวโดยอาศยชองวางของ

กฎหมาย เนองจากกฎหมายของบราซลจากดการเปนเจาของทดนโดยคนตางดาว แตไมไดจากดการ

เปนเจาของทดนโดยบรษทสญชาตบราซลทเปนเจาของหรอมอานาจควบคมโดยคนตางดาว ดงนน

การลงทนผานบรษท B จงเปนการหลบหลกขอจากดในเรองความเปนเจาของทดน87

87 Clyde&Co, Clyde Corporate Focus September 2008 issue,“ Investment in Brazilian real

estate.” www.clydeco.com/attachments/.../Corporate%20Focus%20(Sep%2008).pdf .

ทดน

บรษท D สญชาตบราซล

ทดน

บรษท C สญชาตบราซล

บรษท B สญชาตบราซล

54

กระทงภายหลงจากเกดภาวะวกฤตการขาดแคลนอาหารทรนแรงและ

ราคาอาหารทเพมสงขนอยางรวดเรวในบราซลในป พ.ศ. 2551 รวมถงการทตองจายคาชดเชยใน

จานวนทสงมาก สาหรบทดนทรฐบาลบราซลตองการไดจากคนตางดาวทซอไปเพอนามาใชในการ

ปฏรปการเกษตรของบราซล และเพอใหไดมาซงอานาจอธปไตยของรฐเหนออาณาเขตของบราซลเอง

จงทาใหเหนไดชดวาสถาบนการปฏรปการเกษตรและการตงถนฐานของชาวบราซลแหงชาตไมมกลไก

หรอวธการทเปนรปธรรมในการใชอานาจควบคมทเพยงพอในการซอขายทดนของคนตางดาว

รฐบาลบราซลจงหนกลบไปใหความสนใจในสดสวนการลงทนในภาค

การเงนของคนตางดาวทเขาซอกจการของชาวบราซลเพอใหไดมาซงทดนการเกษตรของกจการ

เหลานนซงเปนแหลงผลตอาหารสาหรบการบรโภคภายในประเทศ รวมทงยดการตความใหมตาม

พระราชบญญตฉบบท 5709 ในเดอนสงหาคม พ.ศ. 2553 วากฎหมายอนญาตใหเฉพาะกจการของ

ชาวบราซลเทานนทสามารถจบจองทดนไดโดยไมจากดจานวน ทงน คนตางดาวทาไดเพยงแคถอหน

ในสดสวนทนอยกวาเทานน ยงไปกวานน นายหลยส อกนาชโอ อดมส (Luis Inácio Lucena Adams)

อยการสงสดไดยาถงการมผลใชบงคบของพระราชบญญตฉบบท 5709 โดยดาเนนการจนกระทงทาง

สานกงานอยการสงสดไดออกคาสงซงมผลบงคบแกเจาหนาทรฐทงหมดรวมถงเจาหนาททดนทองถน

ใหตองปฏบตตาม88ใหปฏเสธการซอหนในสดสวนสงโดยคนตางดาวในกจการเกษตรกรรมของคน

ทองถนทงหมด เพอเปนมาตรการควบคมการถอครองทดนการเกษตรของคนตางดาวโดยไมจากด

โดยนายหลยส อางวาเปนการยดหลกตามกฎหมายทตราขนในสมยประธานาธบด ลอซ อกนาซโอ

ลลา ดาซลวา ซงอาจจะไมตรงกบนโยบายรฐบาลชดปจจบน ทงน คาสงดงกลาวลงนามโดย

ประธานาธบดลอซ อนาซโอ ลลา ดา ซลวา (Luiz Inácio Lula da Silva) อนมตคาสงของสานกงานอยการสงสดอยางเปนทางการ (Parecer CGU/AGU No. 01/2008) และตพมพ ใน Diário Oficial da União89 ฉบบท 161 เมอวนท 23 สงหาคม พ.ศ. 2553 และยงมผลเปนการยบยงการใชบงคบของ

กฎหมายในป ค.ศ. 1971 (พ.ศ. 2514) ซงกาหนดจากดการไดมาซงทดนนอกเขตเมองโดยบรษท

บราซลถอหนจานวนมากหรอหนทใหสทธออกเสยงขางมากโดยทมคนตางดาวทงทเปนบคคลธรรมดา

หรอบรษท คาสงดงกลาวสรางความเปลยนแปลงทสาคญและมผลกระทบตอการประกอบธรกจของ

คนตางดาวในบราซลใหเปนไปตามทรฐธรรมนญกาหนดไวในเรองหลกอานาจอธปไตยเหนอพนดน

และความมนคงของประเทศ โดยสามารถสรปไดดงน 1. บคคลธรรมดาตางดาวซงไมมถนทอยในบราซลและบรษทตางดาว

ทขาดคณสมบตในการประกอบธรกจในบราซลไมสามารถไดมาซงทดนนอกเขตเมอง เวนแตบคคล

ธรรมดาตางดาวซงมถนทอยและบรษทตางดาวมสาขาในบราซลจงจะสามารถไดมาซงทดนในบราซล

ไดตามเงอนไขทกฎหมายกาหนด เชน ขนาดและสถานทตงของทดน โครงการการใชทดน เปนตน

88 Article 40 and 41 of Complementary Act No. 73/1993

89 หรอ Federal Official Journal หรอ Brazilian Federal Gazette ซงเทยบเคยงไดกบราช

กจจานเบกษาของประเทศไทย

55

2. คาสงดงกลาวนาแนวความคดในเกณฑการวดพนทนอกเขตเมอง

เปนหนวย (rural modules) มาใชโดยจะดจากขนาดของพนทขนตาสดทจาเปนสาหรบครอบครวในกาดารงชวตและความกาวหนาในทางเศรษฐกจ โดยขนาดของทดนนนจะแตกตางกนไปตามภมภาคและ

สงแวดลอมของประเทศ ซงสอดคลองกบพระราชบญญตฉบบท 5709 Article 1 S 1 ทอนญาตใหคนตางดาวซงมถนทอยในบราซลสามารถไดมาซงทดนไมเกน 3 หนวย โดยไมจาเปนตองขออนญาตกอน

แตหากตองการไดมาซงทดนมากกวา 3 หนวย แตไมเกน 50 หนวย จะตองไดรบอนมตการซอขาย

จากกระทรวงการพฒนาการเกษตรกรรม (Ministry of Agricultural Development) เสยกอน ซงในการ

พจารณาจะขนอยกบขอเสนอและวตถประสงคการใชทดนเปนรายกรณไป อยางไรกตาม คนตางดาว

ไมอาจไดมาซงทดนมากวา 50 หนวย90 หากไมไดดาเนนการกาหนดการใชทดนนน โดย

พระราชบญญตฯ น ใชบงคบกบบรษทสญชาตบราซลทมคนตางดาวซงไมมถนทอยในบราซลเปน

เจาของดวย (เนองจากตงแตป ค.ศ. 1994-1998 (พ.ศ. 2537-2541) สานกงานอยการสงสดได

กาหนดใหขอจากดของบรษทสญชาตบราซลนขดรฐธรรมนญและทาใหบคคลธรรมดาซงไมมถนทอย

ในบราซลและบรษทซงไมมสถานประกอบการในบราซลเรมใชวธการเขาควบคมบรษทสญชาตบราซล

เพอซอทดนนอกเขตเมองและถอครองทดนเกนกวา 50 หนวย ซงเปนจานวนเกนกวาทกฎหมาย

กาหนด) คาสงดงกลาวไมไดกาหนดหามบรษทตางดาวทเปนเจาของบรษทบราซล

เปนเจาของทดน เพยงแตตองไดรบอนมตจากเจาหนาทรฐของบราซล (federal government agency) เสยกอน เวนแตพนทนอกเขตเมองทจะไดมานนนอยกวา 3 หนวย ซงในการอนมตนอาจมคาใชจาย

สงและเสยเวลามาก รวมถงแปรผนตามปจจยทนอกเหนอการควบคมของผจะซอทดนนน (potential buyer) เชน ถามคนตางดาวอนๆ ซอทดนไปมากมายแลวในภมภาคนน ทาใหตดสทธการซอทดนของ

ผจะซอ เปนตน สาหรบการไดมาซงทดนนอกเขตเมองโดยคนตางดาวซงมถนทอยถาวรใน

บราซลหรอโดยบรษทตางดาวทไดรบอนญาตใหประกอบกจการในบราซลนอยภายใตพระราชบญญต

ฉบบท 5709/72 ทกาหนดใหบคคลธรรมดาตางดาวทมถนทอยในบราซลไมอาจไดมาซงทดนนอกเขตเมองเกนกวา 50 หนวยของทดนนอกเขตเมองในภมภาคซงทดนตงอย ซงการกาหนดพนทหนวยนน

พจารณาจาก 1) ลกษณะเฉพาะทางเศรษฐกจ สงแวดลอมของแตละภมภาคและ 2) ประเภทของ

กจกรรมการเกษตรทจะพฒนาในทดนนน91

90 Article 3 of Law no. 5709 of 1971

91 “Acquisition Of Real Estate In Brazil” http://www.sofazenda.com.br/outros_paises/eua/guide_investor/acquisition.php

56

3. คนตางดาวเมอรวมทงหมดในเขตเทศบาลไมอาจไดมาซงทดนเกน

กวา ¼ ของทดนในแตละเขตเทศบาล92 และคนตางดาวสญชาตเดยวกนไมอาจไดมาซงทดนเกนกวา

รอยละ 10 ของทดนในแตละเขตเทศบาล 4. เจาหนาทสานกงานทดนจะตองยบยงหรอปฏเสธหรอยกเลกการ

จดทะเบยนหรอการบนทกธรกรรมการซอขายทคสญญาซอขายไมไดดาเนนการตามทกฎหมายกาหนด เชน การไดรบอนญาตใหจากสถาบนการปฏรปการเกษตรและการตงถนฐานของชาวบราซลแหงชาต

เสยกอน ตามทพระราชบญญตฉบบท 5709 Article 1 S 1 ผกพนเจาหนาททงหมดของบราซลรวมทงเจาหนาททดนในพนทนอกเขตเมองใหตองปฏบตตาม

5. นานยามคาวา หนทมเสยงขางมาก ตามพระราชบญญตวาดวย

บรษทมาใชอกครง โดยใหคาจากดความของอานาจควบคมบรษทภายใตหลกการถอหนทมเสยงขาง

มากในบรษท วาใหถอวาบคคลหรอบรษททมสทธในหนทมเสยงขางมากเปนคนตางดาวซงมอานาจ

ครอบงาและควบคมการตดสนใจของบรษท หรอมสทธเลอกผเปนกรรมการในคณะกรรมการบรษท

หรอมอานาจครอบงากจกรรมของบรษทและกาหนดเปาหมายการดาเนนการของสวนหลกของบรษท

ถอเปนคนตางดาว93

6. บรษทซงจดทะเบยนในบราซลทมคนตางดาวถอหนเกนกวารอยละ

50 ถอเปนนตบคคลตางดาวและตองยนขออนมตจากสถาบนการปฏรปการเกษตรและการตงถนฐาน

ของชาวบราซลแหงชาต หรอจากสภาแหงชาตกอนในการประกอบธรกจแลวแตกรณเพอใหไดมา

ซงทดน นอกจากนน ภายใตพระราชบญญตฉบบท 5709/72 บรษทนตบคคลตางดาวจะไดมาซงทดนในเขตนอกเมองเมอมวตถประสงคหลกในการประกอบธรกจทเปนไปเพอดาเนนการตามโครงการการ

เกษตรกรรม การเลยงปศสตว การอตสาหกรรม หรอการตงถนฐาน ซงโครงการเหลานตองสอดคลอง

กบการประกอบกจการของบรษทและไดรบอนมตโดย Brazilian Agriculture Ministry หรอ Department of Trade and Industry แลวแตกรณไป ทงน ประธานาธบดบราซลอาจอนญาตใหคนตาง

ดาวไดมาซงทดนนอกเขตเมองนอกเหนอจากทกฎหมายปจจบนกาหนดไวเมอมการออกพระราช

กฤษฎกาพเศษใหอานาจไวสาหรบกรณททดนนนเปนโครงการพเศษเกยวกบแผนพฒนาประเทศ

ทตองเรงดาเนนการเปนอนดบแรก 7. แมคนตางดาวซงมถนทอยในบราซลหรอมองคกรทมอานาจ

ดาเนนการทางกฎหมายเปนคนตางดาวในบราซลอาจไดมาซงทดนในบราซล แตการไดมาซงทดน

การเกษตรนน ตองเปนไปตามเงอนไขบางประการทกฎหมายกาหนด เชน ขอจากดในการไดมา

ซงทดนซงอยในบรเวณทใกลกบชายแดนเพอเหตผลในทางความมนคงของประเทศ โดยตองไดรบ

การอนญาตจาก สานกงานสภาความมนคงแหงชาต (หรอ General Office of the National Security Council) เสยกอน

92 Article 12 of Law no. 5709 of 1971 93 Article 116 of Brazilian Corporate Act of 1976

57

3.2.2 การเชาทดนในบราซลของคนตางดาว บทบญญตในพระราชบญญตฉบบท 8269 (Act 8269 of 1993 Article 23 S 194) กาหนดขอจากดในการใหบคคลธรรมดาหรอบรษทซงเปนตางดาว รวมถงบรษทบราซลทอยในอานาจการควบคมของคนตางดาว อาจไดมาซงการเชาทดนการเกษตรโดยมเงอนไข

หรอขอจากดเชนเดยวกบการไดมาซงทดนทกลาวมาในขอ 3.2.1

3.2.3 การพฒนาการใหบรการ ทางอากาศแกมวลชน สาหรบการดาเนนการขนสงในทางปกตนน คนตางดาวจะประกอบ

ธรกจนไดโดยตองไดรบการอนมตเสยกอน รวมถงตองมคนทองถนรวมลงทนในหนทใหสทธออก

เสยงอยางนอยรอยละ 80 ทงน หลกเกณการถอหนโดยคนทองถนดงกลาวนใหใชในกรณทธรกจนม

การเพมทนดวย

3.2.4 การลงทนในกจการหนงสอพมพ นตยสารและวารสารอนๆ สาหรบการลงทนของคนตางดาวในกจการหนงสอพมพ นตยสารและ

วารสารอนๆ รวมถงระบบเครอขายวทยและโทรทศน มบทบญญตของกฎหมายในเรองนนๆ ควบคม

ไว ดงน

- หนงสอพมพ นตยสาร และวารสารอนๆ ใหคนตางดาวถอหน

ไดไมเกนกวารอยละ 30 ของหนทมสทธออกเสยง95

- วทย ทว ระบบเครอขายทงหลายใหคนตางดาวถอหนไดไมเกน

กวารอยละ 30 ของหนทมสทธออกเสยง96

- สาหรบเคเบลทว ใหคนตางดาวถอหนไดไมเกนรอยละ 49

ของหนทมสทธออกเสยงตาม97

- โทรศพท ไมจากดการถอหนของคนตางดาวไว

3.2.5 การลงทนในกจการเหมองแร บรษทบราซลตางๆ แมกระทงเมออยภายใตอานาจควบคมของคน

ตางดาว อาจขอและรบการอนญาตใหประกอบกจการเหมองแรได

3.2.6 การธนาคาร

94 Law no. 8629 of 1993 article 23 section 1 determined restriction to the lease hold of land to foreigners 95 Law No. 19610 of 2002

96 Law No. 19610 of 2002 97 Law No. 8977 of 1995

58

ในทางทฤษฎแลว รฐธรรมนญแหงบราซล 1988 หามคนตางดาวลงทน

ใหมหรอขยายกจการในภาคการธนาคาร แตในทางปฏบต การขอประกอบธรกจการธนาคารใหมหรอ

การขยายกจการธนาคารโดยอาศยเสยงขางมากของคนตางดาวนจะพจารณาอนมตเปนรายกรณไป98

98

Banking: Brazil’s banking sector includes significant foreign investment and representation. While the Constitution of 1988 technically forbids new or expanded foreign investment in the banking sector, the vast majority of requests for entry or expansion have been approved on a case-by-case basis. Recent Brazilian Central Bank figures report that in September 2010 foreign banks comprised 19 of the top 50 Brazilian banks in terms of total assets, representing 18.3 percent of total financial assets less brokerage. สบคนจาก

http://www.state.gov/e/eeb/rls/othr/ics/2011/157245.htm

บทท 4 วเคราะหการกระทาลกษณะตวแทนอาพรางในประเทศไทย

การเกบรวบรวมขอมลจากเอกสารตาราทางวชาการในบทนเปนการเกบเกยวกบการ

กระทาอนมลกษณะตวแทนอาพรางในประเทศไทย โดยแบงการจดเกบขอมลเพอสนบสนนการ

ศกษาวจย โดยแบงการจดเกบออกเปน 3 กลม ไดแก (1) การเกบรวบรวมขอมลจากเอกสารตาราทาง

วชาการ (2) การเกบรวบรวมขอมลจากการตอบแบบสอบถามและการรบฟงความคดเหนของประชาชน

และ (3) การเกบขอมลจากการสมภาษณผทรงคณวฒ ซงสามารถนามาจาแนกและวเคราะหผลได ดงน

1. การเกบรวบรวมขอมลจากเอกสารตาราทางวชาการ

การเกบรวบรวมขอมลจากเอกสารตาราทางวชาการพบวา ไดมนกวชาการและสอสาร

มวลชลนาเสนอขอมลเกยวกบการกระทาในลกษณะตวแทนอาพรางทหลากหลาย แตการนาเสนอยง

แบงแยกออกไปตามเรองทเปนเรองเฉพาะ เชน การทาธรกรรมอาพรางในการประกอบกจการธรกจ

ประเภทหนในตลาดหลกทรพย การทาธรกรรมอาพรางทเปนการถอกรรมสทธหรอสทธครอบครองทดน

หรออสงหารมทรพย เปนตน ซงสามารถวเคราะหผลการจดเกบขอมลได ดงน

1.1 ขอมลเกยวกบการประกอบธรกจและการถอหน ขอมลการทาธรกรรมโดยตวแทนอาพรางเกยวกบการประกอบธรกจและการถอหน

จากการรวบรวมขอมลเกยวกบต วแทนอาพรางพบวาการ ธรกรรมทมการจดต งต วแทน

อาพรางเพอหลกเลยงกฎหมาย ปรากฏอยในธรกรรมทวไป โดยเฉพาะการทาธรกรรมเพอหลกเลยง

กฎหมายการประกอบธรกจของคนตางดาวมการทาธรกรรมทตงตวแทนอาพรางเพอหลกเลยงกฎหมาย

มความซบซอนมากยงขน เชน การอาพรางผถอหนทแทจรงเพอหลบเลยงกฎหมาย การปนหน การฟอก

เงน กจการเปนของผมสญชาตไทยแตคนตางดาวมอานาจลงลายมอชอแทนบรษท คนตางดาวถอ

บรมสทธมสทธออกเสยงมากกวาหรอการใชผมสญชาตไทยซงมอาชพทไมเกยวกบธรกจทลงทน เปนตน

ผลจากการวเคราะหการดาเนนการดงกลาวขางตนพบวา แมวาปจจบนมกฎหมาย

ควบคม และหามบคคลทาธรกรรมเกยวกบตวแทนอาพรางเพอหลกเลยงกฎหมายอยแลวกตาม แตผล

การเกบรวบรวมขอมลพบวากฎหมายทควบคมธรกรรมเกยวกบตวแทนอาพรางยงไมสามารถบงคบ

ใชไดอยางมประสทธภาพ ทงน มสาเหตจากบทบญญตกฎหมายยงไมมการกาหนดหลกเกณฑเกยวกบ

ลกษณะหรอพฤตกรรมทถอวาเปนธรกรรมเกยวกบตวแทนอาพรางไวอยางชดเจน ประกอบกบการ

กฎหมายทควบคมธรกรรมเกยวกบตวแทนยงเกยวของกบหนวยงานของรฐหลายหนวยงาน ซงยงไมม

ความชดเจนเกยวกบการประสานงานดานขอมลทเกยวของกบการทาธรกรรมทเปนความผด ยงไมม

หนวยงานทมความเชยวชาญเฉพาะทางทพจารณาการทาธรกรรมทมตวแทนอาพรางเพอเลยงกฎหมาย รวมถงการพจารณาทาธรกรรมไมมความชดเจน

60

1.2 การเกบรวบรวมขอมลเกยวกบการถอครองทดนและอสงหารมทรพย

การเกบรวบรวมขอมลเกยวกบการถอครองทดนและอสงหารมทรพยไดดาเนนการ

วเคราะหเกยวกบการถอครองทดนหรออสงหารมทรพยของคนตางดาวโดยหลกเลยงกฎหมายประการ

หนงเกดจากการทรฐจากดการถอครองทดนหรออสงหารมทรพยมเงอนไขและขอจากดมากซงสวนทาง

กบความจาเปนในการถอครองทดนหรออสงหารมทรพยซงเปนตนทนสาคญอยางหนงทสรางความ

มนคงใหกบการประกอบธรกจ นอกจากน ในภาวะทโลกเกดการขาดแคลนอาหารสภาพอากาศ

แปรปรวนเนองจากโลกรอนขนสงผลตอการทาการเกษตรในหลายพนททในโลกทาใหคนตางชาตม

เปาหมายหาพนทเพอผลตอาหารหรอวตถดบปอนกลบไปยงประเทศของตนหรอเพอสงไปขายยง

ประเทศทสาม ซงประเทศไทยเปนหนงในเปาหมายของคนตางดาวในการหาพนทเพอทาการ

เกษตรกรรม เชน การทานา ทาไร ทาสวน แตพระราชบญญตการประกอบธรกจของคนตางดาว พ.ศ.

2542 กาหนดหามคนตางดาวไมอนญาตใหคนตางดาวประกอบกจการดวยเหตผลพเศษไวในบญช

ทหนง ทาใหคนตางดาวไดใชวธการหลกเลยงกฎหมายโดยใชบคคลดาเนนการแทนในลกษณะของ

ตวแทนอาพรางในรปแบบตางๆ เชน การสมรสกบคนไทย การเชาหรอซอผานผมสญชาตไทย

การตงเปนนตบคคลไทยแลวถายโอนในภายหลง การใชนตบคคลซอทดนหรออสงหารมทรพยสงกวา

ราคาทนจดทะเบยน เปนตน นอกจากน ผลการศกษาปญหาอกประการหนง คอ การขาดการประสานงานระหวาง

หนวยงานทเกยวของระหวางกรมทดนกระทรวงมหาดไทยกบกรมพฒนาธรกจการคา กระทรวงพาณชย

ในการรวมกนตรวจสอบการทานตกรรมทมลกษณะเขาขายการทาธรกรรมอาพราง เชน กรมพฒนา

ธรกจการคาจะไดมการตรวจสอบการถอหนแทนคนตางดาวในนตบคคลสญชาตไทยในกลมตางๆ เชน

กลมธรกจการคาทดนและอสงหารมทรพย กลมธรกจการเกษตร กลมธรกจทมคนตางดาวถอหนเกน

รอยละ 49 และกลมพเศษอนๆ99 พบวานตบคคลมการเปลยนแปลงสดสวนการถอหนจากนตบคคล

ไทยเปนนตบคคลตางดาวหรอมการเพมทนจนมสภาพทเปนนตบคคลตางดาวแตเคยรบโอนทดนใน

ขณะทเปนนตบคคลไทย100

แตไมไดมการรายงานไปใหกรมทดนทราบเพอดาเนนการสงจาหนายทดน

การใชคนไทยถอครองหนโดยผานความสมพนธทางครอบครว เชน การสมรส การถอครองโดยบตร

เปนตน การขาดการประสานงานหรอขอมลระหวางหนวยงานดงกลาว จงเปนปญหาททาใหไมสามารถ

ตรวจสอบคนตางดาวทอาศยชองวางในการถอครองทดนหรออสงหารมทรพย โดยมวธการหลกเลยง

กฎหมายโดยใชบคคลหรอนตบคคลผมสญชาตไทยดาเนนการแทนในลกษณะของตวแทนอาพรางและ

ในการเกบรวบรวมขอมลการกระทาอนมลกษณะตวแทนอาพรางทเกยวกบทดนหรออสงหารมทรพย

สามารถพบการกระทาในรปแบบตางๆ ดงน

(1) การสมรสกบคนไทยแลวใหคสมรสผมสญชาตไทยถอครองทดนแทนตน แตสทธในการใชประโยชนทดนตางๆ นนยงคงเปนของคนตางดาว ซงการใชชองทางนในการถอครองทดนหรออสงหารมทรพยแทนคนตางดาวในลกษณะตวแทนอาพรางไดปรากฏปญหามการฟองรองกนอยหลาย

99 คาสงกรมพฒนาธรกจการคา เรอง โครงการตรวจสอบการถอหนแทนคนตางดาวในนตบคคล

สญชาตไทย (นอมน)

100 http://www. Ftawatch.org/all.news/18607

61

กรณในชนศาล เชน การซอขายทดนและบาน101

ตกแถว102

แทนสามซงเปนคนตางดาว เปนตน แมกรม

ทดนซงเปนหนวยงานทมหนาทในการจดทะเบยนสทธและนตกรรมจะไดมมาตรการปองกนโดยใหคน

ไทยและคสมรสตางดาวยนยนเปนลายลกษณอกษรรวมกนตอพนกงานเจาหนาทในวนจดทะเบยนสทธ

และนตกรรมวาเงนทงหมดทนามาซอทดนนนเปนสนสวนตว หรอทรพยสวนตวของคนไทยแตฝายเดยว

มใชสนสมรสหรอทรพยทหามาไดรวมกน อยางไรกตาม หากพสจนไดวาการซอทดนนนมาในระหวางอย

กนฉนสามภรรยากบคนตางดาวจะเปนผลใหคนตางดาวมสทธในทดนโดยไมชอบดวยกฎหมายตาม

มาตรา 86 แหงประมวลกฎหมายทดนและจะถอวาเปนการซอทดนเพอประโยชนแกคนตางดาว

แตมาตรการดงกลาวกยงไมประสบผลอยางทตองการมากนกแมกรมทดนจะไดออกมาตรการปองกน

การถอครองทดนแทนคนตางดาว103

เนองจากคนตางดาวยงคงตองการหลกประกนในทรพยสนทตนได

ออกเงนหาซอมา จงยงคงมการหลกเลยงใหเหนในหลายพนทตามทเปนขาวอยในหนาหนงสอพมพอย

เปนระยะๆ เชน ขาวจากหนงสอพมพโพสตทเดย เรอง ชาวยโรป เอเชย ทเขามาตงรกรากในประเทศไทยมการใชผหญงไทยเปนนอมนซอบานและทดนจานวนมาก ซงเปนการทาผดกฎหมาย เนองจากคน

ตางดาวไมสามารถซอทดนได แมวาจะนาสนสมรสมาซอกตาม104

(2) การใหบคคลผมสญชาตไทยเปนผซอทดนและมการทาสญญากยม จานองหรอ

สญญาเชาไวกบคนตางดาวเพอเปนหลกประกนในทดนหรออสงหารมทรพยทคนตางดาวเปนผออกเงน

ซงเปนการยากทจะตรวจสอบ เชน ขาวคฤหาสนของเดวด เบคแฮม นกฟตบอลชอดงของประเทศ

องกฤษมทดนมากกวาเจดไร105ซงในบทบญญตกฎหมายไมอนญาตใหคนตางดาวถอครองทดนเพอเปน

ทอยอาศยไดครอบครวละไมเกนหนงไร ดงนน การทเบคแฮมมบานอยบนเกาะสมยทมเนอทมากกวา

เจดไรจงเปนการถอครองทมลกษณะของตวแทนอาพรางอยางแนนอน นอกจากนการถอครองทดนของ

คนตางดาวโดยไมถกตองตามกฎหมายทาใหเกดการฟองรองกนในภายหลงอยหลายกรณซงพอจะ

ยกตวอยางพอสงเขปตามคาพพากษาศาลฎกา ดงน

101 คาพพากษาศาลฎกา ท 6136/2537 “ซ. สามของจาเลยเปนตนตางดาวซอทดนและบานพพาทจาก อ. แตให ส. เปนผมชอถอ

กรรมสทธแทน นตกรรมการซอขายทดนและบานพพาทระหวาง ซ. กบ อ. และนตกรรมการถอกรรมสทธในทดนและ

บานพพาทของ ส. แทน ซ. จงมวตถประสงคตองหามชดแจงตามประมวลกฎหมายทดน มาตรา 86 และมาตรา 113

ทตกเปนโมฆะตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย”

102 คาพพากษาศาลฎกาท 3602/2536 “ว. ไดมาซงทดนและตกแถวพพาทหลงจากท ว. และจาเลยเปนสามภรยาโดยชอบดวย

กฎหมายแลว ทดนและตกแถวพพาทยอมตกเปนสนสมรสของ ว. และจาเลย เมอ ว. เปนตนตางดาวถอกรรมสทธใน

ทดนมไดเพราะเปนการไมชอบดวยประมวลกฎหมายทดน มาตรา 86 ทดนและตกแถวพพาทจงเปนกรรมสทธของ

จาเลยซงมสญชาตไทยแตเพยงผเดยว”

103 หนงสอกรมทดน ดวนทสด ท มท 0515.2/23613 ลงวนท 21 สงหาคม 2552 เรอง

มาตรการปองกนการถอทดนแทนคนตางดาว

104 http://www.prakard.com/default.aspx?g=posts&m=1517829

105 http://www.oknation.net/blog/print.php?id=70046

62

คาพพากษาศาลฎกาท 2690 – 2691/2538 การทโจทกซงเปนคนตางดาวใหจาเลย

ท 1 ลงชอถอกรรมสทธในโฉนดทดนพพาทแทน การกระทาดงกลาวแมจะตกเปนโมฆะตามประมวลกฎหมายทดน มาตรา 86 แตมาตรา 94 แหงประมวลกฎหมายดงกลาวกบญญตใหคนตางดาวจดการจาหนายทดนภายในเวลาทอธบดกรมทดนกาหนด ฉะนน การไดมาซงทดนของโจทกจงไมเสยเปลา

ทงหมดยงมผลตามกฎหมายอย จาเลยท 3 รบโอนทดนพพาทจากจาเลยท 2 โดยสจรตเสย

คาตอบแทนและจดทะเบยนโดยสจรต การทโจทกมอบใหจาเลยท 1 เปนตวแทนลงชอถอกรรมสทธในโฉนดทดนพพาทแทนตนเปนเวลานานจนจาเลยท 1 ไปขอออกใบแทนโฉนดแลวโอนกรรมสทธให

จาเลยท 2 และจาเลยท 2 นาทดนพพาทไปจดทะเบยนจานองประกนหนตอธนาคารจนธนาคารเรงรดหน และตอมาจาเลยท 2 ไดโอนทดนพพาทใหจาเลยท 3 การกระทาของโจทกดงกลาวเปนเรองตวการไมเปดเผยชอยอมใหจาเลยท 1 ผเปนตวแทนทาการออกหนาเปนตวการวาเปนผมกรรมสทธในทดนพ

พาท โจทกจงหาอาจทาใหเสอมเสยสทธของจาเลยท 3 ซงเปนบคคลภายนอกทมตอจาเลยท 1 และ ท 2 ซงเสมอนเปนตวแทนของโจทกและไดขวนขวายไดสทธมากอนทจะร วาจาเลยท 1 และท 2 เปนตวแทนของโจทกไดไมตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา 806 คาพพากษาศาลฎก

าท 5059/2538 จาเลยท 3 รบโอนทดนพพาทซงเปนทดนทจาเลยท 2 มชอเปนผถอกรรมสทธแทน

จาเลยท 1 ซงเปนคนตางดาวโดยเสยคาตอบแทนและโดยสจรตเปนเรองทจาเลยท 1 ซงเปนตวการไม

เปดเผยชอยอมใหจาเลยท 2เปนตวแทนทาการออกหนาเปนตวการจาเลยท1 หาอาจทาใหเสอมเสย

สทธของจาเลยท 3 ทมตอจาเลยท 2 และขวนขวายไดสทธมากอนทจะร วาจาเลยท2 เปนตวแทนไม

โจทกซงเปนเพยงผทาสญญาจะซอขายทดนพพาทกบจาเลยท1จงขอใหเพกถอนการโอนขายทดนระหวางจาเลยท2 และท 3 และบงคบใหจาเลยท 1 และท2 รวมกนโอนทดนพพาทใหแกโจทกไมได

คาพพากษาศาลฎกาท 178/2548 โจทกใหจาเลยรบจานองทดนโดยโจทกเปน

ผเกบรกษาหนงสอจานองไว และจาเลยลงลายมอชอในหนงสอมอบอานาจทยงไมไดกรอกขอความใหไว

ตอโจทกเพอใหโจทกสามารถไถถอนจานองไดเองแสดงใหเหนวาจาเลยรบจานองทดนในฐานะตวแทน

ของโจทก เมอโจทกฟองบงคบใหจาเลยเปลยนชอผรบจานองมาเปนของโจทกอนเปนเรองตวการฟอง

เรยกทรพยสนจากจาเลยซงเปนตวแทนตาม ปพพ. มาตรา 810 แมไมมหลกฐานเปนหนงสอกฟองรอง

ใหบงคบคดกนไดโดยไมขดตอ ปพพ. มาตรา 798

(3) การถอครองทดนโดยรปแบบของนตบคคลไทย โดยใหผถอหนทมสญชาตไทย

เปนผถอหนแทนคนตางดาวแตอานาจครอบงากจการยงเปนของคนตางดาว การตงเปนนตบคคลไทย

แลวถายโอนในภายหลง การเปลยนแปลงสดสวนการถอหนจากนตบคคลไทยเปนนตบคคลตางดาวหรอมการเพมทนจนมสภาพทเปนนตบคคลตางดาวแตเคยรบโอนทดนในขณะทเปนนตบคคลไทย เชน

กรณทบรษท สมยพรอพเพอรตโซลชน จากด ไดประกาศขายทดนในหนงสอ “สมย-พงน” เรยลเอสเตท ฉบบประจาเดอนมถนายน-กรกฎาคม 2549 และในอนเทอรเนตไดประกาศขายทดน

บรเวณเขาดางตรงขามแหมไมแกน ถนนบอผด-พระใหญ หม 1 ตาบลบอผด อาเภอเกาะสมย จงหวด

สราษฎรธาน ในโครงเดอะพค เนอท 514 ไร ราคาไรละ 8 ลาน รวมมลคาทงสน 4,112 ลานบาท106

106 http://www.sathai.org/article/0016-.pdf

63

เปนตนกระทรวงมหาดไทยจงไดออกมาตรการในการตรวจสอบและปองกนการไดมาซงทดนของ

นตบคคลทมคนตางดาวถอหนโดยใหมการสอบสวนและลงไปตรวจสอบในพนทตรวจสอบ ดงน107

1. กรณบรษทจากด หางหนสวนจากดหรอหางหนสวนสามญทจดทะเบยนแลวขอรบ

โอนทดนโดยมวตถประสงคเพอประกอบธรกจอสงหารมทรพยถามคนตางดาวถอหนหรอเปนกรรมการ

ใหสอบสวนทมาซงเงนของผถอหนสญชาตไทยนามาซอหน 2. กรณบรษทจากด หางหนสวนจากดหรอหางหนสวนสามญทจดทะเบยนแลวขอรบ

โอนทดนโดยไมมวตถประสงคเพอประกอบธรกจอสงหารมทรพย แตมเหตอนควรเชอวาใหคนไทยถอ

หนแทนคนตางดาว เชน คนตางดาวเปนผมอานาจลงลายมอชอแทนบรษท คนตางชาตเปนผเรมกอตง

บรษท คนตางดาวผถอบรมสทธมสทธออกเสยงมากกวา ผ

ถอหนสญชาตไทยรายใหญมอาชพซงไมใช

เปนอาชพการลงทนทเกยวกบธรกจโดยตรง เชน อาชพทนายความหรอนายหนา ใหสอบสวนทมาซงเงน

ของผถอหนสญชาตไทยนามาซอหน 3. กรณนตบคคลซอทดนในราคาสงกวาทนทจดทะเบยน โดยไมมการจานองทดน

ใหสอบสวนโดยละเอยดถงทมาของเงนทนตบคคลนามาซอทดน 4. การรบโอนทดนของบรษทมหาชนจากดหรอนตบคคลทไดรบอนญาตใหไดมา

ซงทดนตามกฎหมายอน เชน กฎหมายวาดวยการสงเสรมการลงทน กฎหมายวาดวยการนคม

อตสาหกรรมแหงประเทศไทยไมตองดาเนนการสอบสวน 5. กรณนตบคคลตางดาวเชาทดนหรอถอสทธประเภทอนในระยะยาวใหสอบสวนวา

มวตถประสงคในการประกอบกจการใด เปนการถอครองทดนแทนคนตางดาวหรอขดตอ

พระราชบญญตการประกอบธรกจของคนตางดาวหรอไม

(4) การมบทกาหนดโทษทโทษทเกยวกบการถอครองทดนและอสงหารมทรพยโดย

ตวแทนอาพรางตาเกนไปและไมเหมาะสมกบผลประโยชนทคนตางดาวเสยงภยโดยการหลกเลย

กฎหมาย กลาวคอ แมจะไดแกไขเพมเตมโทษในประมวลกฎหมายทดนเมอป พ.ศ. 2551 แตบาง

มาตรากาหนดโทษมาตงแตป พ.ศ. 2515 ซงเปนเวลาเกอบสสบป เมอเทยบกบมลคาของทดนและการ

นาทดนไปหาประโยชน โทษสาหรบความผดทมการฝาฝนหรอการถอครองทดนอยางผดกฎหมายแตละ

ประเภทยงมบทกาหนดโทษทตาเกนไป เชน คนตางดาวทไดรบอนญาตใหถอครองทดนแตกตางไปจา

ทไดรบอนญาตมโทษปรบเพยงไมเกนสามพนบาทหรอจาคกไมเกนหกเดอน108

ใชทดนผดเงอนไข

ไปจากทไดรบอนญาตปรบไมเกนสองหมนบาท หรอจาคกไมเกนสองป หรอทงปรบทงจา109

กรณ

107 หนงสอกระทรวงมหาดไทย ดวนทสด ท มท 0515/ว2227 ลงวนท 21 กรกฎาคม 2551 เรอง

การขอไดมาซงทดนของนตบคคลทมคนตางดาวถอหน

108 มาตรา 110 ประมวลกฎหมายทดน “ ผใดฝาฝน หรอไมปฏบตตามมาตรา 89 มความผดตองระวางโทษปรบไมเกนสามพนบาท หรอ

จาคกไมเกนหกเดอน หรอทงปรบทงจา”

109 มาตรา 111 ประมวลกฎหมายทดน

“ผใดฝาฝน หรอไมปฏบตตามมาตรา 86 มความผดตองระวางโทษปรบไมเกนสองหมนบาท หรอ

จาคกไมเกนสองป หรอทงปรบทงจา”

64

นตบคคลทไดทดนโดยไมชอบดวยกฎหมาย ใชทดนเพอกจการอนแตกตางไปจากทไดรบอนญาตหรอ

ไดทดนเกนกวาทไดรบอนญาตปรบไมเกนหาหมนบาท110

และการไดทดนมาแทนคนตางดาวหรอการ

กระทาการในลกษณะตวแทนอาพรางปรบไมเกนสองหมนบาท หรอจาคกไมเกนสองป หรอทงปรบทง

จา111

อนญาตปรบไมเกนหาหมนบาท112

และการไดทดนมาแทนคนตางดาวหรอการกระทา

การในลกษณะตวแทนอาพรางปรบไมเกนสองหมนบาท หรอจาคกไมเกนสองป หรอทงปรบทงจา113

2. การเกบรวบรวมขอมลจากการตอบแบบสอบถามและการรบฟงความคดเหนของประชาชน

ขอมลเบองตนเกยวกบผตอบแบบสอบถาม ผวจยไดจดทาแบบสอบถามจานวน 500 ชด สงไปยงกลมเปาหมาย 3 กลม ไดแก

กลมทหนง ขาราชการ คอ เจาหนาทของรฐและพนกงานรฐวสาหกจ กลมทสอง กลมธรกจเอกชน และ

กลมทสาม ประชาชนทวไป ไดรบการตอบกลบ 319 ชด โดยแตละกลมม ดงน - กลมขาราชการและพนกงานรฐวสาหกจ จานวน 132 คน

110 มาตรา 112 ประมวลกฎหมายทดน

“นตบคคลใด (1) ไดมาซงทดนเปนการฝาฝนบทแหงประมวลกฎหมายน (2) ใชทดนนนเพอกจการอนนอกจากทไดรบอนญาต (3) ใชทดนผดเงอนไขทคณะรฐมนตรกาหนดตามความในมาตรา 99 ประกอบดวยมาตรา 87

วรรคสอง (4) ไมแจงการไมใชทดนตามความในมาตรา 99 ประกอบดวยมาตรา 89 หรอ มความผดตองระวางโทษปรบไมเกนหาหมนบาท”

111 มาตรา 113 ประมวลกฎหมายทดน

“ผใดไดมาซงทดนในฐานะเปนตวแทนของคนตางดาว หรอนตบคคลตามความในมาตรา 97 หรอ

มาตรา 98 มความผดตองระวางโทษปรบไมเกนสองหมนบาท หรอจาคกไมเกนสองป หรอทงปรบทงจา”

112 มาตรา 112 ประมวลกฎหมายทดน

“นตบคคลใด (1) ไดมาซงทดนเปนการฝาฝนบทแหงประมวลกฎหมายน (2) ใชทดนนนเพอกจการอนนอกจากทไดรบอนญาต (3) ใชทดนผดเงอนไขทคณะรฐมนตรกาหนดตามความในมาตรา 99 ประกอบดวยมาตรา 87

วรรคสอง (4) ไมแจงการไมใชทดนตามความในมาตรา 99 ประกอบดวยมาตรา 89 หรอ มความผดตองระวางโทษปรบไมเกนหาหมนบาท”

113 มาตรา 113 ประมวลกฎหมายทดน

“ผใดไดมาซงทดนในฐานะเปนตวแทนของคนตางดาว หรอนตบคคลตามความในมาตรา 97 หรอ

มาตรา 98 มความผดตองระวางโทษปรบไมเกนสองหมนบาท หรอจาคกไมเกนสองป หรอทงปรบทงจา”

65

- กลมธรกจเอกชน จานวน 61 คน - กลมประชาชนทวไป จานวน 43 คน ผตอบแบบสอบถามมากทสดคอกลมขาราชการและพนกงานรฐวสาหกจ รองลงมาคอ

ธรกจเอกชน และกลมประชาชนทวไปตามลาดบ นอกนนผตอบไมระบประกอบอาชพใด จาแนกผตอบแบบสอบถามทงสามกลมวาอยในตาแหนงทเกยวของกบกฎหมาย

โดยตรง ซงจะมความรทางกฎหมายทเกยวของกบเรองตวแทนอาพราง ในแตละกลม มดงน

ตารางท 1 ผตอบแบบสอบถาม

ลาดบท ประเดนทสอบถาม จานวน รอยละ 1 ไมระบ 193 60.50

2 ตาแหนงทเกยวกบกฎหมายในหนวยงานภาครฐ 103 32.29 3 ตาแหนงทเกยวกบกฎหมายของภาคเอกชน 16 5.02 4 ประชาชนทวไป 7 2.20 รวม (คน) 319 100

จากตารางท 1 ผตอบแบบสอบถาม แสดงใหเหนวาผตอบแบบสอบถามในกลมแรก

ซงเปนขาราชการและพนกงานรฐวสาหกจทมความรกฎหมายเกยวกบเรองนจานวน 103 คน จากทงสน

319 คน คดเปนรอยละ 32.29 ทนาจะร ปญหาหรอเกยวของโดยตรงกบปญหากฎหมายเกยวกบ

ตวแทนอาพราง สาหรบในกลมทสอง คอ กลมธรกจเอกชนมความรกฎหมายเกยวกบ เรอง ตวแทนอา

พราง จานวน 16 คน จากทงสน 319 คน คดเปนรอยละ 5.02 ทนาจะร ปญหาเกยวกบกฎหมาย

ทเกยวของกบเรองตวแทนอาพราง และกลมสดทาย คอ กลมประชาชนทวไปจานวน 7 คน จาก 319

คน คดเปนรอยละ 2.20 ทนาจะร ปญหาเกยวกบกฎหมายเรองตวแทนอาพราง จงพอจะอนมานไดวา ผทจะร เรองตวแทนอาพรางคอนขางด คอ กลมขาราชการและพนกงานรฐวสาหกจททางานในตาแหนง

เกยวกบกฎหมายจะมความร เกยวกบเรองตวแทนอาพรางถงรอยละ 32.29ในขณะทกลมธรกจเอกชน

มความร เกยวกบตวแทนอาพรางคอนขางนอย คอ มเพยงรอยละ 5.02 และกลมประชาชนทวไปม

ความร เกยวกบกฎหมายตวแทนอาพรางนอยเพยงรอยละ 2.02 เทานน จงแสดงใหเหนวาคนในแตละ

กลมมความสนใจในเรองนแตกตางกนตามลกษณะงานและลกษณะอาชพ

66

ตารางท 2 ความรและประสบการณของผตอบแบบสอบถามเรองตวแทนอาพราง

ลาดบท ประเดนทสอบถาม จานวน รอยละ 1 ไมมประสบการณ 146 45.77 2 ไมระบ 52 16.30 3 2 – 4 ป 51 15.99 4 5 – 7 ป 29 9.09 5 0 – 1 ป 17 5.02 6 มากกวา 10 ปขนไป 11 3.45 7 8 – 10 ป 10 3.13 8 อนๆ

เชน ระบวานอยมาก / หลายป / พอสมควร

3 1.25

รวม (คน) 319 100

ผตอบแบบสอบถามในตารางท 2 ความรและประสบการณของผตอบแบบสอบถาม

เรองตวแทนอาพรางมความร และประสบการณเรองตวแทนอาพรางไมมากนก โดยดไดจากตาราง

คว ามร แ ล ะประสบก า รณ ขอ ง ผ ตอบแบบสอบถาม เ ร อ งต ว แทนอาพร า ง จ ะ เหน ไ ด ว า

ผทตอบวาไมมประสบการณเลยมถงรอยละ 45.77 และมประสบการณ 0 – 1 ป มรอยละ 5.02 และม

ประสบการณ 2 – 4 ป รอยละ 15.99 ในขณะทผมประสบการณ 5 – 7 ป รอยละ 9.09 ผม

ประสบการณ 8 – 10 ป รอยละ 3.13 และผมประสบการณมากกวา 10 ป มรอยละ 3.45 จงอาจสรป

ในภาพรวมวา คนสวนใหญเกอบครงหนงไมมความร และประสบการณในเรองกจการตวแทน

อาพราง ในขณะทผตอบแบบสอบถามทมความรและประสบการณทมากกวา 5 ป ขนไปมเพยงรอยละ

15.67 จงสรปไดวาเรองตวแทนอาพรางจะมผทมความร และมประสบการณในเรองนไมมากนก

สวนใหญของผร จะเปนผทปฏบตงานในหนาทเกยวของกบกฎหมายในภาครฐและอาจรวมถงบางสวน

ทปฏบตงานในหนาทเกยวของในภาคเอกชน

ตารางท 3 ผมสวนเกยวของกบธรกรรมโดยอาศยตวแทนอาพราง

ลาดบท ประเดนทสอบถาม จานวน รอยละ 1 คนตางดาว 211 66.14 2 ผถอหนคนไทย 155 48.59 3 บรษททปรกษา 144 45.14 4 นายหนาคาทดน 138 43.26

67

ลาดบท ประเดนทสอบถาม จานวน รอยละ 5 เจาของทดน 117 36.68 6 หนสวนของหางหนสวน 117 36.68 7 เจาหนาทของรฐ 115 36.05 8 กฎหมาย 114 35.74 9 บคคลในครอบครว 103 32.29

10 คสมรส 94 29.47 11 ผใหคาปรกษา 91 28.53 12 กรรมการบรษท 90 28.21 13 ลกจางในบรษท 86 26.96 14 เครอญาต 72 22.57 15 แมบาน 71 22.26 16 คนขบรถ 6 1.88 17 อนๆ - -

รวม (ความถ) 1,724 -

ผตอบแบบสอบถามเหนวาคนทมโอกาสเกยวของกบธรกรรมโดยอาศยตวแทน

อาพรางมากทสดคอ คนตางดาว จากตารางท 3 ผมสวนเกยวของกบธรกรรมโดยอาศยตวแทน

อาพราง ซงมมากถงรอยละ 66.14 ผถอหนทเปนคนไทยรอยละ 48.59 บรษททปรกษารอยละ 45.14

นายหนาคาทดนรอยละ 43.26 และเจาของทดนรอยละ 36.68 ในขณะทคสมรสของคนตางดาว

มโอกาสเกยวของเพยงรอยละ 29.47

ตารางท 4 ลกษณะการดาเนนการทางธรกรรมโดยอาศยตวแทนอาพราง

ลาดบท ประเดนทสอบถาม จานวน รอยละ 1 การเขาถอครองกรรมสทธในทดน หรอเขาครอบครองใช

ประโยชนตามสญญาเชา หรอการไดสทธอนๆ ในทดน การประกอบธรกจเกยวกบอสงหารมทรพย เชน การคา การให

222 69.59

2 เชาทดนและ/หรออาคารชด 179 56.11 3 การเปนนายหนาคาทดน การใหเชาทดนและ/อาคารชด 150 47.02 4 การใหบรการตางๆ เชน บญช กฎหมาย วศวกรรม กอสราง

นาเทยว นายหนาหรอตวแทน

124 38.87

5 การขายสง/ขายปลกสนคาทกประเภท 72 22.57 6 การคาภายในเกยวกบผลตภณฑหรอผลตผลทางการเกษตร 71 22.26

68

ลาดบท ประเดนทสอบถาม จานวน รอยละ พนเมอง

7 อนๆ 2 0.627 รวม (ความถ) 820 -

จากตารางท 4 จะเหนไดวาการดาเนนการทางธรกรรมโดยอาศยตวแทนอาพราง

ทผตอบแบบสอบถามมากทสด คอ การเขาถอกรรมสทธหรอเขาครอบครองในอสงหารมทรพย รวมทง

สทธ อน ในอส งหา รมท รพย ด วยม ม ากถ ง ร อยละ 69 .59 ส วนการ ไ ด สทธ ก า ร เ ช าทด น

และ/หรออาคารชด มมากรองมาเปนรอยละ 56.11 การเปนนายหนาคาทดนและใหเ ชา

อสงหารมทรพยมมากเปนอนดบสาม คอ รอยละ 47.02 และการใหบรการดานวชาชพทเกยวกบการ

ประกอบธรกจ (เชน บญช กฎหมาย วศวกรรม กอสราง นาเทยว เปนตน) มมากเปนอนถดมาคอรอย

ละ 38.87

ตารางท 5 วธดาเนนการทางธรกรรมโดยอาศยตวแทนอาพราง

ลาดบท ประเดนทสอบถาม จานวน รอยละ 1 การใหบคคลสญชาตไทยถอหนในบรษทแทนตน 209 65.51 2 การใหบคคลสญชาตไทยเปนตวแทนในการดาเนนการทาง

ธรกรรม

206 64.58

3 การใชชอของคสมรสซงเปนผมสญชาตไทยในการทา 199 62.38 4 การกาหนดสดสวนการถอหนใหคนตางดาวถอหนในอตราท

กฎหมายกาหนด (นอยกวาอตรารอยละ 49) แตใหการ

ออกเสยงในหนของคนตางดาวในบรษทมากกวาบคคล

สญชาตไทย

155 48.59

5 ธรกรรม 2 0.63 6 อนๆ - - รวม (ความถ) 771 -

ผตอบแบบสอบถามใหความเหนวา การทาธรกรรมโดยอาศยการเปนตวแทน

อาพรางนนมวธการใดบาง จากตารางท 5 วธดาเนนการทางธรกรรมโดยอาศยตวแทนอาพราง เหนวา การใหบคคลสญชาตไทยถอหนในบรษทแทนตวการตางชาต (คนตางดาว) มมากกวารอยละ 65.51 สวน

วธการลาดบรองถดมา คอ การใหบคคลสญชาตไทยเปนตวแทนในการดาเนนการทางธรกรรมมถงรอย

ละ 64.58 ในขณะทใชชอของคสมรส(ทเปนผมสญชาตไทย) เปนผทานตกรรมแทนมมากเปนอนดบ 3

69

คอ รอยละ 62.38 และการกาหนดสดสวนการถอหนโดยใหผมสญชาตไทยถอครองแทนคนตางชาต

(เพอใหคงอตราสวนหนสวนคนไทยถอหนเกนกงหนงของหนทงหมดในบรษทนน มถงรอยละ 48.59

ตารางท 6 ทศนคตในการทไมยอมรบการมตวแทนอาพราง

ลาดบท ประเดนทสอบถาม จานวน รอยละ 1 เปนการหลกเลยงกฎหมาย 145 45.45

2 เปนภยตอความมนคงของประเทศไทย 134 42.00

3 ทาใหทดนตกอยในมอของคนตางดาว 132 41.38

4 เปนการเอาเปรยบผทดาเนนการถกตองตามกฎหมาย 121 37.93

5 เปนเรองเฉพาะกลมคนทมอานาจ 95 29.78 รวม (ความถ) 627 -

จากตารางท 6 ผตอบแบบสอบถามเหนวาการมตวแทนอาพรางในสงคมไทยเปนการ

เลยงกฎหมายถงรอยละ 45.45 เรองตวแทนอาพรางเปนภยตอความมนคงของประเทศไทยถงรอยละ

42 และทาใหทดนตกอยในมอของคนตางดาวรอยละ 41.38 เรองตวแทนอาพรางเปนเรองทเกดขน

เฉพาะกลมคนทมอานาจรอยละ 29.78 สวนหนงของผตอบแบบสอบถามทเหนวาการทาธรกรรมผาน

ตวแทนอาพรางนนเปนการเอาเปรยบผทดาเนนการถกตองตามกฎหมายมากถงรอยละ 37.93

ตารางท 7 ทศนคตในการทยอมรบการทใหมตวแทนอาพรางได

ลาดบท ประเดนทสอบถาม จานวน รอยละ 1 กฎหมายทใชอยมชองวางเออใหสามารถกระทาได 49 15.36 2 เปนเรองปกตในสงคมไทย 24 7.52 3 เปนประโยชนแกประเทศในการนาเงนตราตางประเทศเขามา

ในประเทศไทย

18 5.64

4 เปนเรองตางตอบแทนในระหวางประเทศทมความสมพนธกน 14 4.39 3 เปนเรองไกลตวและไมเกยวของกบผตอบแบบสอบถาม 8 2.51 5 ผทเปนตวแทนอาพรางไดประโยชน 8 2.51 รวม (ความถ) 121 -

จากตารางท 7 ผตอบแบบสอบถามเหนวาการมตวแทนอาพรางเกดขนไดกเพราะ

กฎหมายทมอยมชองวางเออใหสามารถกระทาไดมากถงรอยละ 15.36 และมผตอบแบบสอบถามเหน

70

วาเปนเรองปกตของสงคมไทยรอยละ 7.52 และกลบเหนวาเปนประโยชนแกประเทศในการนาเงนตรา

ตางประเทศเขามาในประเทศไทยรอยละ 5.64 นอกจากนเรองของการเออประโยชนกนในระหวาง

ประเทศทมความสมพนธกนทจะกระทาการในทางตางตอบแทนซงกนและกน เพอใหตางฝายตางได

ประโยชนดวยกน ซงมผตอบแบบสอบถามเหนดวยกบเรองนรอยละ 4.39 ผตอบแบบสอบถามเหนวา

เปนเรองไกลตวและไมเกยวของกบผตอบแบบสอบถามรอยละ 2.51 และผทเปนตวแทนอาพรางอาจได

ประโยชนจากการกระทาของตนรอยละ 2.51 มขอสงเกตวา ผตอบแบบสอบถามจานวน 73 คน คดเปนรอยละ 22.89 ตอบวา

ยอมรบไดและยอมรบไมไดในการมตวแทนอาพราง

ตารางท 8 ประสทธภาพของกฎหมายปจจบนทจะปองกนหรอควบคมการทาธรกรรมโดยอาศยตวแทนอาพราง

ลาดบท ประเดนทสอบถาม จานวน รอยละ 1 มกฎหมายแตไมสามารถใชบงคบไดจรงจงในทางปฏบต 148 46.4 2 เจาหนาทรบเงนเพออานวยความสะดวกใหแกการทา

ธรกรรม

95 29.8

3 บทกาหนดโทษไมรนแรงพอทจะทาใหเกดความเกรงกลวตอ

การบงคบใชกฎหมาย

87 27.3

4 บทบญญตของกฎหมายทมในปจจบนไมครอบคลมถง 87 27.3 5 กฎหมายลาหลงไมทนสมย 69 21.6 6 ไมทราบ 59 18.5 7 อนๆ 1 0.31 รวม (ความถ) 546 -

จากตารางท 8 ผตอบแบบสอบถามเหนวามกฎหมายแตไมสามารถบงคบไดจรงจง

ในทางปฏบตรอยละ 46.40 บทบญญตของกฎหมายทมอยในปจจบนไมครอบคลมถงเรองตวแทน

อาพรางรอยละ 27.30 กฎหมายทมอยลาหลงตามไมทนเหตการณรอยละ 21.60 บทกาหนดโทษใน

กฎหมายทมอยไมรนแรงพอทจะทาใหเกดความเกรงกลวตอการบงคบใชกฎหมายรอยละ 27.30 และ

ทนาสงเกตคอผตอบแบบสอบถามเหนวา เจาหนาททเกยวของกบการทาธรกรรมโดยอาศยตวแทน

อาพรางนน สวนหนงรบเงนสนบน(เงนใตโตะ) เพออานวยความสะดวกแกการทาธรกรรมในขนตอน

ตางๆ มมากถงรอยละ 29.80

71

ตารางท 9 มาตรการควบคมและตรวจสอบการประกอบธรกจทไมอนญาตใหคนตางดาวดาเนนการในประเทศไทย

ลาดบท ประเดนทสอบถาม จานวน รอยละ 1 สรางมาตรการและกลไกในการใชกฎหมายอยางเขมงวด 171 53.60

2 เพมบทลงโทษกรณทเจาพนกงานของรฐมสวนรวมในการ

กระทาความผด

142 44.51

3 มาตรการทางกฎหมายทมโทษทางอาญาหนกขน 139 43.57

4 กาหนดหนดเขตทดนทไมอนญาตใหคนตางดาวเขาครอบครองให

ชดเจน เชน พนทสเขยวเพอใชเกษตรกรรม

130 40.75

5 ตงองคกรเพอคอยตดตามควบคมและตรวจสอบเกยวกบ

ตวแทนอาพรางโดยเฉพาะ

119 37.30

6 กาหนดจานวนทดนหรอสดสวนทดนทแนนอนสาหรบคนตาง

ดาวในการเขาครอบครองใชประโยชน เชน ไมเกนรอยละสบของ

ทดนทงประเทศ

97 30.41

7 กาหนดกระบวนการอนญาตเชาและการซอขายทรพยสนทม

ความสาคญตอเศรษฐกจใหมขนตอนทมากยงขน

96 30.10

8 กาหนดเงนรางวลใหเจาหนาททเขาจบกม และกาหนดเงน

สนบนใหแกผแจงเบาะแสการกระทาความผด

64 20.06

9 กาหนดจานวน/สดสวนของคนตางดาวตอคนไทยทสามารถม

กรรมสทธในทดนได เชน คนตางดาว 1 คน ตอคนไทย 10 คน

45 14.11

รวม (ความถ) 1,003 -

จากตารางท 9 ผตอบแบบสอบถามเหนวารฐควรสรางมาตรการและกลไกในการใช

กฎหมายอยางเขมงวดเพอมใหเกดการทาธรกรรมโดยอาศยตวแทนอาพรางซงมผเหนดวยกบการสราง

มาตรการและกลไกในการใชกฎหมายอยางเขมงวดมากเปนอนดบแรกถงรอยละ 53.60 สวนการใหม

การเพมบทลงโทษกรณเจาพนกงานของรฐมสวนรวมในการกระทาความผดมมากถงรอยละ 44.51 และ

เพมมาตรการทางกฎหมายทมโทษทางอาญาหนกขนแกผทเกยวของกบการทาธรกรรมโดยอาศยตวแทน

อาพรางมากถงรอยละ 43.57 และเหนควรทจะจดตงองคกรเพอคอยตดตามควบคมและตรวจสอบ

เกยวกบตวแทนอาพรางโดยเฉพาะเปนรอยละ 37.30 นอกจากนผตอบแบบสอบถามเหนดวยกบการกาหนดจานวนทดนหรอสดสวนจานวน

ทดนทแนนอนสาหรบคนตางดาวในการเขาครอบครองใชประโยชน (ทงทถอกรรมสทธหรอสทธ

ครอบครอง เชน การเชา) ไมเกนจานวนทกาหนด เชน รอยละสบของทดนทงประเทศ ซงกรณดงกลาว

มผตอบแบบสอบถามเหนดวยจานวนรอยละ 30.41 หรออาจกาหนดจานวน/สดสวนของคนตางดาวตอ

72

คนไทยทจะสามารถมกรรมสทธในทดนได (เชน คนตางดาว 1 คนตอคนไทย 10 คน) ซงกมผเหนดวย

ในมาตรการนรอยละ 14.11 อนง ผตอบแบบสอบถามเหนดวยกบมาตรการทจะกาหนดเขตทดนทไมอนญาตใหคน

ตางดาวครอบครองใหชดเจน เชน พนทสเขยวทจะอนรกษไวเพอใชในเกษตรกรรมเปนจานวน

รอยละ 40.75 รวมทงการกาหนดกระบวนการอนญาตใหเชาหรอซอขายทรพยสนทมความทรพยสน

ทมความสาคญตอระบบเศรษฐกจของประเทศใหมขนตอนทมากยงขน ซงมผตอบแบบสอบถามเหน

ดวยมากขนถงรอยละ 30.10

ตารางท 10 การบญญตกฎหมายใหมเพอใชบงคบกบตวแทนอาพรางโดยเฉพาะ

ลาดบท ประเดนทสอบถาม จานวน รอยละ 1 กฎหมายทบญญตขนใหมยอมมความทนสมยและเปน

เครองมอในการปองกนการกระทาความผด

109 34.17

2 กฎหมายมความชดเจนมากขน 87 27.27 3 กฎหมายคอมาตรการทดทสดในการควบคมในการอาพราง

ดงกลาวน 84 26.33

รวม (ความถ) 280 -

จากตารางท 10 มผตอบแบบสอบถามเกยวกบการบญญตกฎหมายใหมขนใชบงคบ

เกยวกบตวแทนอาพรางโดยเฉพาะ อาจสรปได ดงน ผตอบแบบสอบถามเหนวากฎหมายทบญญตขนใหมยอมมความทนสมยและเปน

เครองมอในการปองกนการกระทาผดเปนจานวนรอยละ 34.17 กฎหมายใหมยอมมความชดเจนมาก

ขนเปนรอยละ 27.27 และผตอบแบบสอบถามทเหนวากฎหมายคอมาตรการทดทสดในการควบคม

เรองตวแทนอาพรางมถงรอยละ 26.33

ตารางท 11 การบญญตกฎหมายขนใหมกไมอาจแกปญหาตวแทนอาพรางได ลาดบท ประเดนทสอบถาม จานวน รอยละ

1 ยงคงมการหาชองทางกระทาผดในทางอนตอไป 97 30.41 2 เชอวากฎหมายใหมยงคงไมมความชดเจนเพยงพอ 36 11.28 3 นาจะมมาตรการอนทดกวาน 26 8.15 รวม (ความถ) 159 -

73

จากตารางท 11 มผตอบแบบสอบถามเกยวกบการบญญตกฎหมายใหมขนใชบงคบเกยวกบ

ตวแทนอาพรางโดยเฉพาะวา ยงคงมความเหนวาแมจะมการบญญตกฎหมายขนใหมกยงจะมการ

หลกเลยงหาชองทางกระทาผดในสวนทเกยวของกบตวแทนอาพรางในทางอนไดอกเปนจานวนรอยละ

30.41 และผตอบแบบสอบถามอกจานวนหนงรอยละ 11.28 เชอวาแมมกาหมายใหมบญญตขนมาก

ยงคงไมมความชดเจนเพยงพอ ผตอบแบบสอบถามอกจานวนรอยละ 8.15 เหนวานาจะมมาตรการอน

ทดกวาน

ตารางท 12

การกาหนดบทลงโทษแกตวแทนอาพรางและผมสวนเกยวของใหหนกขน ลาดบท ประเดนทสอบถาม จานวน รอยละ

1 มการกระทาความผดนอยลง 163 51.10 2 กอใหรปแบบการกระทาความผดซบซอนมากยงขน 154 48.28 3 ไมมผลเปลยนแปลงใดเลย 33 10.34 4 ไมมการกระทาความผดอกเลย 9 2.82 5 อนๆ 0 0 รวม (ความถ) 359 -

จากตารางท 12 ผตอบแบบสอบถามเหนวาการกาหนดลงโทษหนกขนนาจะมการกระทา

ความผดนอยลงเปนรอยละ 51.10 อกสวนหนงของผตอบแบบสอบถามเหนวาจะกอใหมรปแบบการ

กระทาความผดซบซอนมากยงขนเปนจานวนรอยละ 48.28 สวนผตอบแบบสอบถามทเหนวาไมนาจะมผลเปลยนแปลงไดเลยเปนรอยละ 10.34

และทผตอบแบบสอบถามวาไมนาจะมการกระทาความผดอกเลยเปนรอยละ 2.82 ซงเปนตวเลขจานวน

รอยละทนอยมาก

ตารางท 13 การเพมอตราโทษหรอบทลงโทษสาหรบตวแทนอาพราง

และผมสวนเกยวของกบการทาธรกรรมโดยอาศยตวแทนอาพราง ลาดบท ประเดนทสอบถาม จานวน รอยละ

1 กาหนดใหมโทษอาญา (จาคกและ/หรอปรบ) ในทกฐาน

ความผด 1

159 49.80

2 กรณผมสวนกระทาความผดเปนเจาหนาทรฐใหกาหนดโทษ

ทางวนยรายแรง

146 45.80

3 กาหนดใหผสนบสนนหรอผใหคาปรกษาหรอบคคลใดซง 149 46.70

74

ลาดบท ประเดนทสอบถาม จานวน รอยละ อานวยความสะดวกตองรบโทษเทากบตวแทนอาพราง

4 กาหนดจานวนปทหามคนตางดาวเขามาในราชอาณาจกรใน

กรณทคนตางดาวเปนตวการ

88 27.60

5 กาหนดโทษขนสงใหเนรเทศคนตางดาว 74 23.20 6 เพมอตราโทษปรบใหสงขนอก 2 เทาตว 66 20.70 7 เพมอตราโทษปรบใหสงขนอก 1 เทาตว 24 7.52 8 อนๆ 2 0.63 รวม (ความถ) 708 -

จากตารางท 13 ผตอบแบบสอบถามเหนวาควรกาหนดใหมโทษอาญาในทกฐาน

ความผดเปนรอยละ 49.80 หากผกระทาความผดเปนเจาหนาทของรฐใหมการกาหนดโทษทางวนย

รายแรงเปนจานวนรอยละ 45.80 สวนการกาหนดใหผสนบสนนหรอผใหคาปรกษาหรอผอานวยความสะดวกในการ

ทาธรกรรมโดยอาศยตวแทนอาพรางตองรบโทษเทากนเปนจานวนมากถงรอยละ 46.70 แตการเพม

อตราโทษปรบใหสงขนอกหนงเทาตวและสองเทาตวจากฐานความผดเดมนนผตอบแบบสอบถามเหน

ดวยไมคอยมากนก โดยคดเปนรอยละ 7.52 และ 20.70 ตามลาดบ สาหรบการกาหนดโทษขนสงทจะลงแกคนตางดาวทเปนตวการถงขนเนรเทศ

มผตอบแบบสอบถามเหนดวยเปนรอยละ 23.20 และเหนวาควรกาหนดจานวนป (ระยะเวลา) ทหามคน

ตางดาวเขามาในราชอาณาจกรอกเปนจานวนรอยละ 27.60

ตารางท 14 การเหนดวยกบการผอนผนเพอชวยผกระทาผดทเกยวของกบตวแทนอาพราง

ลาดบท ประเดนทสอบถาม จานวน รอยละ 1 เปนการจงใจใหแกไขการกระทาทไมชอบดวยกฎหมายให

ถกตองตามกฎหมาย 89 27.90

2 เปนการผอนปรนเพอไมใหเกดผลกระทบหรอมผลกระทบ

นอยทสดตอความสมพนธระหวางประเทศและประเทศอน

82 25.70

3 ชวยลดการตอตานกฎหมายดงกลาว 61 19.12

4 อนๆ 3 0.94

รวม (ความถ) 235 -

75

จากตารางท 14 มผตอบแบบสอบถามเกยวกบการชวยเหลอหรอมมาตรการผอนผนเพอ

เปนการจงใจในกฎหมาย อาจสรปได ดงน ผตอบแบบสอบถามเหนดวยกบการผอนผนเพอเปนการจงใจใหแกไขการกระทาทไม

ชอบดวยกฎหมายใหถกตองตามกฎหมายซงมเหนดวยเพยงรอยละ 27.90 และเหนวา

เปนการผอนปรนเพอใหไมเกดผลกระทบหรอมผลกระทบนอยทสดตอความสมพนธระหวางประเทศ

เปนรอยละ 25.70 สวนผตอบแบบสอบถามทเหนวาการผอนผนจะเปนการชวยลดการตอตานกฎหมายควบคมการทาธรกรรมโดยอาศยตวแทนอาพรางเปนรอยละ 19.12 ซงเปนจานวนไมมากนก

ตารางท 15 การไมเหนดวยกบการผอนผนเพอชวยผกระทาผดทเกยวของกบตวแทนอาพราง

ลาดบท ประเดนทสอบถาม จานวน รอยละ 1 ไมควรใหโอกาสผกระทาความผดไมตองรบโทษ 88 27.57 2 ผกระทาความผดจะไมยอมกลบใจแกไข 54 16.93 3 อนๆ 4 1.25 รวม (ความถ) 146 -

จากตารางท 15 ผตอบแบบสอบถามเหนวาไมควรใหโอกาสผกระทาผดทจะไมตองรบโทษม

จานวนรอยละ 27.57 และเหนวาผกระทาความผดจะไมยอมกลบใจแกไขเปนจานวนรอยละ 16.93

ตารางท 16 การทาธรกรรมโดยอาศยตวแทนอาพรางสงผลรายตอประเทศไทยในดานตางๆ

ลาดบท ประเดนทสอบถาม จานวน รอยละ 1 คนตางดาวเขาครอบครองงาเศรษฐกจไทยและคนไทยสญเสย

โอกาสในการถอครองทดน 209 65.52

2 ทรพยากรของประเทศอยในความครอบครองของคนตางดาว 187 58.62 3 พนทเกษตรกรรม รวมถงสถานททองเทยวเปลยนมอจากคนไทย

ไปเปนของคนตางดาว

168 52.66

4 คนไทยสญเสยโอกาสการเปนเจาของกจการอยางแทจรง 151 47.33 5 เงนตราไหลออกนอกประเทศ 108 33.85 6 สญเสยผลประโยชนจากการลงทนของคนตางดาวในตลาด

หลกทรพย 95 29.78

7 อนๆ 3 0.94 รวม (ความถ) 921 -

76

จากตารางท 16 ผตอบแบบสอบถามเหนดวยเปนสวนใหญถงรอยละ 65.52 วาการทาธรกรรมโดยอาศยตวแทนอาพรางเปนการเปดโอกาสใหคนตางดาวเขาครอบงาเศรษฐกจไทย และคน

ไทยสญเสยโอกาสในการถอครองทดนและเหนวาทาใหทรพยากรของประเทศอยในความครอบครอง

ของคนตางดาวเปนรอยละ 58.62 และทสาคญคอผตอบแบบสอบถามเหนวาเปนการทาใหพนท

เกษตรกรรม รวมทงสถานททองเทยวเปลยนมอจากคนไทยไปเปนของคนตางดาว โดยมความเหนมาก

เปนรอยละ 52.66 ผตอบแบบสอบถามเหนวากรณการทาธรกรรมโดยอาศยตวแทนอาพราง ทาใหคนไทย

สญเสยโอกาสการเปนเจาของกจการเปนจานวนคอนขางสงถงรอยละ 47.33 และยงมสวนทาใหเงนตราไหลออกนอกประเทศเปนจานวนรอยละ 33.85 และอาจจะสญเสยผลประโยชนจากการลงทนของ

คนตางดาวในตลาดหลกทรพยเปนจานวนรอยละ 29.78

ตารางท 17 มาตรการทจะปลกจตสานกเพอควบคมการกระทาผดโดยตวแทนอาพราง

ลาดบท ประเดนทสอบถาม จานวน รอยละ 1 ใหการศกษาและปลกฝงจตสานกใหหวงแหนผลประโยชนของ

ประเทศชาต 189 59.28

2 หนวยงานทรบผดชอบและเกยวของตองปฏบตหนาทอยาง

ตรงไปตรงมา

181 56.73

3 ใหหนวยงานทเกยวของดาเนนการอยางจรงจงเพอใหประชาชนทราบ

ถงบทลงโทษทหนกขน 163 51.10

4 เผยแพรประชาสมพนธขอมลขาวสารเกยวกบการกระทาผดใหมาก

ทสด 141 44.20

5 อนๆ 7 2.19 รวม (ความถ) 681 -

จากตารางท 17 ผตอบแบบสอบถามเหนดวยกบการใหการศกษาและปลกฝงจตสานก

ใหคนไทยหวงแหนผลประโยชนของประเทศไทยมากเปนรอยละ 59.28 และเหนวาหนวยงาน

ทรบผดชอบและเกยวของตองปฏบตหนาทอยางตรงไปตรงมามากเปนรอยละ 56.73 นอกจากน ผตอบแบบสอบถามยงใหหนวยงานทเกยวของดาเนนการอยางจรงจง

เพอใหประชาชนไดทราบถงบทลงโทษทหนกขน (ตามขอเสนอของงานวจยน) โดยใหคานาหนกถง

รอยละ 51.10 และเหนวาควรใหมาตรการเผยแพรประชาสมพนธขอมลขาวสารเกยวกบการกระทาผดใหมากทสดคดเปนรอยละ 44.20 ซงมาตรการดงกลาวมาขางตนทงหมดจะชวยลดการกระทาผดโดย

ตวแทนอาพรางไดอกชองทางหนงนอกเหนอจากการดาเนนการทางกฎหมาย

77

3. การเกบรวบรวมขอมลจากการสมภาษณ การสมภาษณผทรงคณวฒเพอประกอบโครงการวจย เรอง ตวแทนอาพราง การสมภาษณผทรง คณวฒดานตางๆ ทงสน 14 ราย ประกอบไปดวยผทรงคณวฒทเปนนกวชาการ ตวแทนภาคเอกชน

ตวแทนหนวยงานภาครฐและภาคประชาชน โดยในการสมภาษณมการสอบถามความคดเหนเกยวกบ

เรองของตวแทนอาพรางในแงมมตางๆ ทงในเรองของผลกระทบทมตอประเทศไทย มาตรการท

เหมาะสมในการจดการปญหาและแนวโนมของตวแทนอาพรางในประเทศไทย เปนตน

ผใหสมภาษณทงหมดไดใหความเหนเกยวกบ เรอง “ตวแทนอาพราง” ตรงกนวาเปนเรองท

กาลงเปนปญหาทมความสาคญอยางยงในปจจบนและยงสงผลกระทบอนกอใหเกดปญหาตอ

ประเทศชาตในหลายๆ ดาน ไมวาจะเปนความเสยหายทมตอเศรษฐกจของประเทศไทย ความเสยหาย

ทางดานความมนคงและความเสยหายของทรพยากรธรรมชาต เปนตน โดยลกษณะและธรกรรมของ

ตวแทนอาพรางทเกยวพนกบคนตางดาวยงคงเปนเรองทซบซอนและมกจะมการเปลยนแปลงวธการไป

ตามหลกเกณฑทกาหนดเพอปองกนหรอปราบปรามนนเนองจากผใหคาปรกษาดานกฎหมายหรอ

เจาหนาทของรฐเองทมสวนอยางมากในการหาชองทางหลกเลยงขอบงคบและกฎเกณฑตางๆ ทงท

บคคลผใหคาปรกษาดานกฎหมายหรอเจาหนาทของรฐเหลานน โดยมากจะเปนคนไทยแตกลบเหนแก

ประโยชนเพยงเลกนอยมากกวาความเสยหายทจะเกดตอประเทศชาต ดงนน เกอบทงหมดของผทให

สมภาษณจงเหนวามาตรการทจะมผลอยางยงยนสาหรบการแกไขปญหาและความเสยหายอนเกดจาก

ตวแทนอาพรางนอกจากมาตรการทางกฎหมายทเขมแขงแลว การปลกฝงจตสานกและการใหการศกษา

แกเยาวชนและเผยแพรปญหาเรองตวแทนอาพรางใหแกสงคมไดรบร ผานทางสอมวลชนกจะเปน

ทางออกของการแกปญหาทควรเรงดาเนนการโดยเรว

ความเหนเกยวกบการกระทาทมลกษณะ “ตวแทนอาพราง” ของสงคมไทยในปจจบนผใหสมภาษณมความเหนวาการกระทาลกษณะนมมานานแลวตงแตอดตโดยเปนเรองปกตของระบบทนนยม

แตปจจบนมการกระทาความผดในลกษณะนเพมมากขน โดยไมเกรงกลวตอกฎหมาย อนเนองมาจาก

การบงคบใชกฎหมายทมอยยงไมมประสทธภาพเพยงพอ รวมทงการละเลยไมบงคบใชกฎหมายทงๆ ท

มการทาความผดอยางแจงชด แตเจาหนาทของรฐและผเกยวของกลบรวมมอใหเกดการกระทาความผด

ตามกฎหมาย ไมวาจะเปนการถอครองทดน การกากบดแลและอานาจของการบรหารในนตบคคล การจดโครงสรางการถอหน และ/หรอ การบรหารงานบรษท โดยใหคนตางชาตสามารถครอบงา

การบรหารงานของบรษท หรอการไดรบปนผลมากกวาผถอหนไทย การควบคมทางการเงนและการรวม

ทนระหวางบรษทจากตางประเทศกบบรษทของคนไทย เปนตน นอกจากน อาจจะเปนในรปของการ

สมรสกบบคคลทมสญชาตไทย และใหคสมรสเขาซอทดนหรอหนในบรษทแทนตนเอง การวาจางให

บคคลทมสญชาตไทยเปนผดาเนนการซอทดนและใหทาสญญากยมหรอสญญาจานองไวกบตนเองเพอ

เปนประกน นอกจากน ตวแทนอาพรางของสงคมไทยในปจจบนเกดขนทงในระบบการเมองและระบบ

เศรษฐกจ เปนตวปญหาของการหลกเลยงกฎหมายทใชบงคบกบบคคลหรอนตบคคลและเปนการ

ตองหามตามกฎหมาย เชน กรณผถกเพกถอนสทธทางการเมอง บคคลเหลานกเปนตวแทนอาพราง

ดาเนนธรกรรมทางการเมองทงๆทตนเองถกเพกถอนสทธ

78

ผใหสมภาษณสวนใหญเหนตรงกนวาการทาธรกรรมโดยอาศยตวแทนอาพรางสงผลรายตอประเทศ

ในดานความมนคง เศรษฐกจและสงคม การผกขาดทางการคา การทจรตของขาราชการ ความเหลอมลทางสงคม เพราะมบคคลกลมหนงทสามารถกระทาการหรอทาธรกจไดแมวากฎหมายหาม จงเกดปญหา

ในการบงคบใชกฎหมาย ทาใหคนเสอมศรทธาตอการบงคบใชกฎหมายของประเทศ กอใหเกดการ

ทจรตคอรปชน เพราะผกระทาผดวงเตนเพอใหพนจากความรบผด ผใหสมภาษณบางรายตงขอสงเกต

วาผลรายทเกดแกทรพยากรธรรมชาต เชน ทดนและแหลงทองเทยวทางธรรมชาต เชน ภเขา ชายหาด

เกาะ เปนตน กาลงทวความรนแรงมากขนแตประชาชนทวไปยงไมทราบถงความรนแรงดงกลาวเพราะ

มกจะมลกษณะคอยเปนคอยไปและไมคอยเปลยนแปลงสภาพขอเทจจรงในการใชทดน

มาตรการทสามารถ “ปลกจตสานกการหวงแหนดนแดนและการรกษาผลประโยชนของชาต” จะเปน

มาตรการทควบคมการกระทาผดโดยตวแทนอาพรางไดอกชองทางหนง ผใหสมภาษณมความเหนตรงกนวา

นอกจากการดาเนนการทางกฎหมาย โดยอาจจะแทรกเรองดงกลาวไวในวชาสงคมศกษา เพอให

นกเรยน นกศกษา เยาวชนไดรบทราบเกยวกบสภาพปญหาทกาลงเกดขนและทอาจเกดมขนตอไปใน

ภายหนา โดยระบไวในหลกสตรการศกษาวาการกระทาทมลกษณะตวแทนอาพรางเปนการหลกเลยง

กฎหมาย เปนการทาใหคนไทยตองเสยหายจากการสญเสยทอยอาศย สญเสยททามาหากน อนนาพา

ไปสการทาใหประเทศชาตตองเสยหาย เทากบวาใหเปนการปลกจตสานกตงแตวยเรยน เมอเตบโตเปน

ผใหญจะไดมจะสานกทด คานงถงผลประโยชนของประเทศชาตเปนหลก นอกจากน หนวยงานท

เกยวของทงหลาย เชน สานกงานทดน กรมพฒนาธรกจการคา ควรทโฆษณาประชาสมพนธทงทางสอ

วทย โทรทศน หนงสอพมพ เพอใหประชาชนคนไทยไดรบทราบอยางทวถงวา ขณะนกาลงเกดการทา

ธรกรรมทใชตวแทนอาพรางมากขน โดยแจกแจงผลเสยทเกดขนใหประชาชนและเยาวชนมสวนรวมใน

การแกไขปญหาและไดทราบถงพษภยของการทาธรกรรมโดยตวแทนอาพรางวามผลรายตอประเทศชาต

อยางไร และตองชวยกนรณรงคใหหนวยราชการทเกยวของรวมมอกนตรวจสอบ และปองกนไมใหมการ

กระทาธรกรรมของตวแทนอาพราง โดยจะตองมบทบญญตของของกฎหมายทเปนมาตรการในการ

ลงโทษ แกผกระทาและผสนบสนนใหมการกระทาอยางเดดขาด

ความเหนเกยวกบกฎหมายทใชบงคบอยในปจจบนมประสทธภาพทจะปองกนหรอควบคมการทา

ธรกรรมโดยอาศยตวแทนอาพรางหรอไมนน กลมของผใหสมภาษณมความเหนแบงออกเปนสองฝาย ฝาย

หนงเหนวากฎหมายทมอยมในปจจบนมประสทธภาพเพยงพอสามารถจะเอาผดและลงโทษผกระทา

ความผดได แตปญหาใหญอยทการบงคบใชกฎหมาย ในขณะทกลมของผใหสมภาษณอกฝายหนงกลบ

มความเหนวากฎหมายทมอยในปจจบนไมมประสทธภาพทดพอ จงควรมการแกไขกฎหมายหรอจดทา

กฎหมายใหมใหชดเจนและเหมาะสมกบสถานการณมากขน เชน พ.ร.บ. ประกอบธรกจของคนตางดาว

พ.ศ. 2542 ยงไมมความชดเจนวาในเรองของลกษณะความผด จงเหนสมควรทจะแกไขกฎหมายใหม

บทบญญตกาหนดไวอยางชดเจนวานตบคคลลกษณะใด เปนนตบคคลทเปนตวแทนอาพรางของคน

ตางชาตรวมทงควรจะจดตงคณะกรรมาธการแกไขขอกฎหมายขนมาหนงชดเพอเขาทาหนาทดแลและ

แกไขกฎหมายใหเหมาะสมกบสถานการณในปจจบนน นอกจากน ยงเหนสมควรทจะใหมกฎหมายโดย

79

เฉพาะทกาหนดโทษของการเปนตวแทนอาพรางใหชดเจนและใหมบทลงโทษสถานหนก นอกจากน

ในปจจบนนยงไมมกฎหมายโดยตรงทจะใชบงคบแกผกระทาความผดทเปนตวแทนอาพราง

สวนของมาตรการทจะชวยควบคมและตรวจสอบการประกอบธรกจทไมอนญาตใหคนตางดาว

ประกอบในประเทศไทย ผใหสมภาษณทงหมดเหนพองกนวามาตรการทางกฎหมาย เปนสงทสาคญและ

จาเปนกวามาตรการอนๆ เพราะกฎหมายสามารถใชบงคบและลงโทษผฝาฝนกระทาความผดทจะชวย

ควบคม แตปจจบนไมมการใชบงคบอยางจรงจง ซงมาตรการทางภาษกเปนอกมาตรการทผใหสมภาษณ

หลายทานไดใหความเหนวานาจะเกดผลในการปฏบตทเปนรปธรรม หรอการกาหนดใหกรมพฒนา

ธรกจการคาออกมาตรการทเหมาะสมในการควบคมและตรวจสอบ การกาหนดใหกรมทดนตอง

ดาเนนการตรวจสอบอยางรดกมกอนจดทะเบยนสทธในทดน และกวารอยละแปดสบเหนวาถงเวลาท

หนวยงานราชการทเกยวของ เชน กรมทดน กรมพฒนาธรกจการคา สานกงานคณะกรรมการสงเสรม

การลงทน สานกงานตรวจคนเขาเมอง และองคกรปกครองสวนทองถนทงหลาย ตองจดระบบขอมล

ภายในของแตละหนวยงานใหมประสทธภาพมากทสดและสามารถเชอมโยงขอมลกนได พรอมทงมการ

อบรมบคคลากร เพอเพมประสทธภาพและความสามารถในการตรวจสอบ กาหนดใหมการจดทา

รายงานการตรวจสอบและใหรายงานผลการตรวจสอบตอคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการ

ทจรตแหงชาต และ/หรอ หนวยงานอนๆทเกยวของ และมการทาความตกลงรวมมอกนในการเขาถง

ฐานขอมลทเกยวของซงกนและกนเพอใหขอมลของแตละหนวยงานสามารถสงเสรมและสนบสนนอยาง

เปนระบบและเกดประโยชนสงสด พรอมกนนนควรทจะใหประชาชนมสวนรวมใหมากทสดใน

กระบวนการแกไขปญหาทกขนตอน เชน ใหรางวลสาหรบประชาชนผแจงเบาะแสวา มนตบคคลทม

ลกษณะเปนตวแทนอาพราง

ผใหสมภาษณประมาณสองในสามเหนวาควรกาหนดเพมอตราโทษหรอบทลงโทษสาหรบตวแทนอาพราง

และผมสวนเกยวของกบการทาธรกรรมโดยอาศยตวแทนอาพราง เชน เพมโทษเปนสองเทาจากกฎหมายทกาหนด

โทษในปจจบน รวมถงตองปรบเปลยนหรอเพมวธการลงโทษอนใหหนกกวาทมอยในปจจบน เชน แตเดมม

เพยงโทษจาคกไมเกน 3 ป ปรบไมเกน 1 แสน ถง 1 ลานบาท ซงเหนวาควรทจะกาหนดบทลงโทษให

รนแรงมากยงขน เชน นอกจากจะรบอสงหารมทรพยเปนของแผนดนแลว หรอในบางกรณอาจจะนา

ออกขายทอดตลาด โทษปรบกใหยดราคาของอสงหารมทรพยทประเมนไดอยในขณะนน เปนคาปรบ

สวนอตราโทษจาคกกกาหนดใหเปน 5 ป รวมทงใหปดนตบคคลทตงขนมาโดยอาศยตวแทนอาพราง

โดยทนทจงจะสามารถแกปญหาได

สวนกลมทเหลอกลบมความเหนวา การเพมโทษไมมผลตอผกระทาความผดกลมน เพราะผท

กระทาความผดจะไมคานงถงบทลงโทษเพราะเมอเปรยบเทยบแลว ผลประโยชนทจะไดรบสงมาก สวนเรองของการกาหนดหลกเกณฑผอนผนใหผกระทาผดเกยวกบการทาธรกรรมโดยตวแทนอาพรางไมตองรบโทษ

หากรบแกไขการกระทาทผดใหถกกฎหมายในชวงระยะเวลาหนงตามทกฎหมายกาหนด (GRACE PERIOD) เชน 1 ป หรอจาหนายจายโอนทรพยสนนนไปยงบคคลภายนอกภายในชวงระยะเวลาทกาหนด ผใหสมภาษณสวนใหญเหนดวยเพราะเปนเรองทกฎหมายทวไปกมกจะมชวงเวลาดงกลาวเชนกนกบกรณอาวธปนทเปด

80

โอกาสใหผกลบตวแสดงเจตนาดงกลาวแลวไมตองรบโทษ ซงกรณนนาจะสอดคลองกบการกาหนดโทษ

ทสงมากไดโดยในเบองตนกสมควรทจะใหผกระทาผดกลบตวหรอแกไขใหถกตองกอน แตหากเมอพน

กาหนดระยะเวลาทไดใหไวแลวยงไมแกไขใหถกตองกจะตองไดรบโทษในอตราสงสดทกฎหมายกาหนด

ไว โดยไมมการผอนผนใดๆ มเพยงความเหนของผใหสมภาษณสวนนอยเหนวาผทกระทาความผด

ทราบอยตลอดมาวากระทาความผดจงไมควรมชวงเวลาดงกลาว อกทง การกาหนดชวงเวลาลกษณะ

ดงกลาวจะทาใหผกระทาผดไมพยายามแกไขสงทไมถกตองเพราะอาจคาดเดาวาชวงเวลาดงกลาวจะ

เกดขนอกในอนาคตจงยงไมมความจาเปนในปจจบน

ผใหสมภาษณหลายทาน ไดใหขอเสนอแนะทเกยวกบมาตรการทางกฎหมายในเรองตวแทนอาพราง

เพอใหสามารถบงคบใชอยางมประสทธภาพวา ควรจะตรากฎหมายเฉพาะออกมาใชบงคบ มวธการตดตาม

และตรวจสอบทจรงจง เพอใหเกดการบคบใชอยางมประสทธภาพพรอมกนกบทบทวนกฎหมายทมอย

เพอเพมผลในการบงคบใช เพราะมกจะมชองโหวในสวนของการบงคบใชอยางไมจรงจง รวมไปถง

ภาครฐตองใหการสนบสนนงบประมาณและบคคลากร รณรงคประชาสมพนธใหประชาชนโดยทวไปไดรบทราบเกยวกบตวแทนอาพรางวามผลเสยอยางใดกบประเทศชาต พรอมกบใหประชาชนมสวนรวมใน

การแกไขปญหา เชน แจงเบาะแสของนตบคคลทมลกษณะตวแทนอาพราง และมการยาหลายครงทให

ความเหนทตรงกนวามาตรการทางกฎหมายในเรองตวแทนอาพราง จะเปนมาตรการทสามารถทาให

บคคลไมกลากระทาความผด หากมาตรการทางกฎหมายดงกลาวมความชดเจน รวดเรวและม

มาตรการทมการลงโทษอยางเดดขาด

ในกรณทมการตรากฎหมาย “ตวแทนอาพราง” แลว สวนใหญมความเหนวาสมควรทจะตง

หนวยงานเฉพาะขนมาทาหนาทนโดยตรงแตจะตองแตจะตองใหมประสทธภาพจรงๆ หรออาจจะเพม

“หนวยงานยอย” ขนในหนวยงานของรฐเกาทมอยแลว และหนวยงานทไดรบผลกระทบจากกฎหมาย

“ตวแทนอาพราง” มากทสดนาจะเปนกรมพฒนาธรกจทไดรบผลกระทบกอนเปนอนดบแรก เพราะ

จะตองตรวจสอบการจดตงนตบคคลทมชาวตางชาตเขามาเปนผถอหนอยางละเอยดแลว ยงตอง

ตรวจสอบถงแหลงทมาของเงนลงทนดวยวาเปนแหลงเงนทนในไทย หรอจากตางประเทศโอนเขามา

โดยจะตองประสานงานหรอขอความรวมมอจากธนาคารแหงประเทศไทยอยางเครงครด ดงนน กรม

พฒนาธรกจการคาจะมผลกระทบมากทสด สวนกรมทดนจะเปนหนวยงานลาดบตอไปทไดรบ

ผลกระทบจากกฎหมายดงกลาว เพราะจะตองพจารณาวานตบคคลนนเปนนตบคคลสญชาตไทยอยาง

แทจรง ไมใชนตบคคลทอาศยตวแทนอาพราง และสานกงานปองกนและปราบปรามการฟอกเงนม

หนาทโดยตรงทจะตรวจสอบเสนทางของแหลงเงน แตทงน การตรวจสอบดงกลาวทาไมไดงายนก

คงตรวจสอบไดเพยงแหลงทมาของเงนทนามาซออสงหารมทรพยนนๆ เทานนวาไดแหลงเงนมาจากท

ใด สวนหนวยงานอนๆ ทไดรบผลกระทบใหตองมภาระงานเพมขนไดแก กระทรวงพาณชย กรมทดน

กรมสรรพากร ดานการเมอง เชน รฐสภา เปนตน

ความเหนทเกยวกบการแกกฎหมายแตละฉบบทเกยวของกบการทาธรกรรมของตวแทนอาพรางให

ครอบคลมหรอตรากฎหมายฉบบใหมเพอเปนกฎหมายกลางทใชรวมกนกบกฎหมายฉบบอนทมอยแลวนนม

81

นาหนกใกลเคยงกน โดยฝายทเหนวาควรปรบแกกฎหมายทมอยแลวเนองจากโดยมากฎหมายแตละฉบบม

การใหอานาจรฐมนตรไวคอนขางมากแลวอาจจะออกเปนกฎหมายวธสบญญตกาหนดวธการ ในขณะท

อกฝายมความเหนวาควรทจะตรากฎหมายขนมาใหม เพอไวใชตรวจสอบ ควบคมดแล และกาหนดโทษ

การทาธรกรรมตวแทนอาพรางใหชดเจนโดยเฉพาะจะดกวามาปรบแกกฎหมายแตละฉบบ แตทงน การ

จะบญญตกฎหมายใหมขนมานนกตองใหสอดคลองกนกบกฎหมายทมอยแตเดมดวย หากบทบญญต

ของกฎหมายใหมไปขดแยงกบกฎหมายเดม อาจจะทาใหเกดความสบสนในการบงคบใชกฎหมายได แตบางความเหนไดพจารณาถงความเปนไปไดในทางปฏบต กลาวคอ ควรทจะตองใชกฎหมายทมอย

แตเดมบงคบใชไปกอน และถาหากกฎหมายใหมออกมาบงคบใชแลว กควรทจะบงคบใชกฎหมายท

เกยวของกบเรองตวแทนอาพรางทงหมด ควบคกนไป และบงคบใชอยางเครงครดดวย

ขอเสนอทควรพจารณาเปนกรณพเศษเพอบญญตไวในกฎหมาย “ตวแทนอาพราง” คอ

การกาหนดใหมการเชอมโยงขอมลและรวมมอกนระหวางหนวยงานตางๆ ทมสวนเกยวของกนโดยตรง

และโดยออม เกยวกบการกระทาความผดทเขาลกษณะตวแทนอาพราง และมการเพมการมสวนรวมของประชาชนในการแจงเบาะแสการกระทาความผดการประกอบธรกจของคนตางดาว รวมถง

ประเดนเกยวกบ “ขอสนนษฐาน” ตามกฎหมาย วาลกษณะหรอการกระทาใดของนตบคคล

หรอบคคลเปน ตวแทนอาพราง ประเดนเกยวกบ “บทลงโทษ” จะตองชดเจน และเปนโทษทงทางอาญาและทางแพงในสถาน

หนก เชน นอกจากรบอสงหารมทร พยนนแลว โทษปรบตองกาหนดไวในอตราสงใหเทากบมลคาของ

อสงหารมทรพยนน และใหมโทษจาคกรวมอยดวย ประเดนเกยวกบ “ความชดเจนและความกระจาง” ในตวบทกฎหมาย ในกฎหมายนนจะตอง

ระบใหชดเจนวาการกระทาในรปแบบใดบางทเขาลกษณะ “ตวแทนอาพราง” เพอปองกนมใหเกดกรณ

การตความกฎหมายผดเพยนไปจากเจตนารมณทแทจรงของกฎหมาย

นอกจากประเดนทกลาวขางตน กฎหมาย “ตวแทนอาพราง” ควรกาหนดใหสทธตวแทนอา

พรางในการถอเอาทรพยสนทอยในชอตน ใหเปนกรรมสทธของตนเอง โดยถอวาสญญาทเกยวของกบ

ตวแทนทงหมดไมมผลบงคบและไมตองมการคนทรพยหรอกลบคนสสถานะเดม

สวนการทจะนาเกณฑใดมาพจารณาและถอวาเปนการทาธรกรรมโดยอาศยตวแทนอาพรางตอง

พจารณาเปนกรณไป ขอเทจจรงของแตละกรณอาจจะไมเหมอนกน ทงน ในการพจารณาตองอาศย

ขอมลทไดจากหลายหนวยงานมาประกอบกนเพอดแนวทางการดาเนนธรกรรมประกอบกบเสนทางการ

ไหลของตวเงน หลกเกณฑเกยวกบ แหลงทมาของเงน หลกเกณฑเกยวกบอานาจในการบรหารจดการ หลกเกณฑเกยวกบการจดแบงผลประโยชนหรอกาไรทเกดขน การกาหนดหลกเกณฑทจะใชพจารณาไว

ในกฎหมายจงเปนเรองทคอนขางยากและละเอยดออนเปนอยางยงตองมการพจารณาอยางรอบคอบ

เพราะจะเกยวพนกบประเทศรอบดาน โดยเฉพาะอยางยงจะประสานประโยชนของสองสงทสวนทางกน

ใหเกดจดดลยภาพ คอ ความตองการเงนทนของตางชาตใหนาเงนมาลงทนในประเทศไทยกบการจากด

การถอครองและเขามาเปนเจาของทดนในประเทศไดอยางไร เพราะธรรมชาตของการการคาการลงทน

82

ผเปนจาของกจการหรอเจาของเงนเมอลงทนไปแลวกตองการความมนใจตองการเปนเจาของทดนและ

อนๆ การทจะใหตางดาวนาเงนมาลงทนพฒนาในประเทศไทยแตจะไมใหเปนเจาของทดนเลยคงเปนไป

ไมได หากแตหลกเกณฑทเหมาะสมหรอเงอนไขเชนไรจงเหมาะสมทสดตางหาก คอ การแกไขปญหานท

สาเหต รวมไปถงพจารณาแนวทางทจะจาแนกเรองตวแทนอาพรางวาจะมสวนใดทสามารถทาใหถกตอง

ได (บนดน) เพอจะไดตรวจสอบงายและเปนระบบมากกวาทจะใหเปนเรองทไมถกตองตามกฎหมาย

(ใตดน) ทงหมด

4. ขอเสนอแนะอนๆ เกยวกบมาตรการทางกฎหมายเรองตวแทนอาพราง จากการรวบรวมขอเสนอแนะเกยวกบมาตรการทางกฎหมายในเรองตวแทน

อาพรางทผตอบแบบสอบถามไดเสนอแนะมาในขอสดทายซงเปนคาถามปลายเปด (open–end)

อาจสรปได ดงตอไปน 1. ควรตองปลกจตสานกของคนไทยใหรทนในเรองตวแทนอาพราง 2. ควรใหการศกษาตงแตเดกและเยาวชนขนไปเพอใหร สภาวการณเรองตวแทน

อาพราง 3. การลงโทษควรจะรนแรง เพราะเปนกรณทตงใจจะกระทาผดกฎหมาย 4. ไมวาอยางไรผกระทาผดกจะหาชองวางในกฎหมายไดเสมอ 5. การไมปฏบตหนาทของขาราชการคอเหตผลหลกของการกระทาทงหมด

บทท 5 บทสรปและขอเสนอแนะ

1. บทสรปผลการวจย

การวจยแสดงใหเหนวาประเทศไทยมการเปดโอกาสใหมการใชความรความสามารถ

แขงขนกนในการผลตสนคาและบรการภายใตระบบการคาเสรในประเทศไทยมากขน ซงกอใหเกดการ

หลงไหลของคนตางดาวเขามาในประเทศไทยเพอแสวงหาประโยชนจากการคาการลงทนเพมขนตามไป

ดวย อยางไรกด อกดานหนงประเทศไทยยงมกจการบางประเภททไมพรอมจะแขงขนกบตางชาตอยาง

เสร เนองจากมองคความรทางดานวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมไมทดเทยมตางชาต จงไดม

การตรากฎหมายขนเพอปองกนและควบคมการเขามาประกอบธรกจของคนตางดาว ทาใหเปนขอจากด

แกคนตางดาวในการเขามาประกอบธรกจและคนตางดาวสวนหนงไดรบการแนะนาใหอาศยชองวางของ

กฎหมายหรอหลกเลยงกฎหมายในรปแบบการทาธรกรรมตางๆ โดยมผมสญชาตไทยเปนผดาเนนการ

แทน ใหการสนบสนนหรอชชองใหดาเนนการเพอหลกเลยงกฎหมายหรอแสวงหาประโยชนอนมชอบ

หรอประโยชนทมควรไดซงเรยกไดวาเปนการทาธรกรรมผานตวแทนอาพรางเพอประกอบกจการใน

ประเทศไทย และกอใหเกดผลกระทบตอการเศรษฐกจ สงคมและความมนคงของประเทศไทย ขอมลจากการตอบแบบสอบถามการรบฟงความคดเหนและการสมภาษณผทรง

คณวฒ อาจจะพออนมานไดวาปจจบนคนไทยเปนจานวนมากยงไมเขาใจความหมายหรอร จก คาวา

“ตวแทนอาพราง” แตคนไทยสวนใหญจะเขาใจคาวา “ตวแทนอาพราง” หรอ นอมน (NOMINEE)

หมายถง บคคลหรอนตบคคลใดเขาทานตกรรมแทนตวการซงเปนคนตางดาว โดยอาพรางการกระทา

ของตวการซงไมอาจทานตกรรมนนไดโดยชอบดวยกฎหมาย ทงน เพออาพรางการดาเนนการหรอ

สถานะทแทจรง สาหรบกฎหมายทเกยวของเพอปองกนหรอควบคมการทา ธรกรรมของคน

ตางดาวทเขาอยอาศยหรอเขามาประกอบธรกจในประเทศไทยมกฎหมายหลายฉบบ โดยแบงออกเปน

กลมตางๆ ดงน กลมท 1 กฎหมายเกยวกบการประกอบธรกจและการถอครองหน

การประกอบธรกจและการถอครองหนมกฎหมายทเกยวของหลายฉบบ

แตกฎหมายทมบทบญญตควบคมการเขามาประกอบธรกจของคนตางดาวในประเทศไทย ไดแก

พระราชบญญตการประกอบธรกจของคนตางดาว พ.ศ. 2522 ซงมการกาหนดนยามความหมายของคน

ตางดาวไวอยางชดเจนและกาหนดหามคนตางดาวประกอบธรกจบางประเภทไวในบญชทาย

พระราชบญญต 3 กลม ไดแก ธรกจทไมอนญาตใหคนตางดาวประกอบกจการดวยเหตผลพเศษ ธรกจท

เกยวกบความปลอดภยหรอความมนคงของระเทศ หรอมผลกระทบตอศลปวฒนธรรม จารตประเพณ

หตถกรรมพนบานหรอทรพยากรธรรมชาต และธรกจทคนไทยยงไมมความพรอมจะแขงขนกบคนตาง

ดาว แตในขอเทจจรงกลบพบวา คนตางดาวไดอาศยตวแทนผมสญชาตไทยอาพรางเพอหลกเลยง

กฎหมายดวยวธการตางๆ เพอเขามาประกอบธรกจในประเทศไทย เชน การอาพรางผถอหนทแทจรง

84

เพอหลกเลยงกฎหมาย การใหผมสญชาตไทยจดตงบรษทแตคนตางดาวมอานาจลงลายมอชอแทน

บรษทหรอคนตางดาวถอหนบรมสทธมสทธออกเสยงมากกวาหรอการใชผมสญชาตไทยทไมมอาชพท

เกยวของกบธรกจทลงทนเปนตวแทน เชน นกบญช ทนายความ นายหนา เปนผถอหนแทน เปนตน กลมท 2 กฎหมายเกยวกบการถอครองทดนหรออสงหารมทรพย

การถอครองทดนหรออสงหารมทรพยมกฎหมายทเกยวของ ไดแก ประมวล

กฎหมายทดน พระราชบญญตสงเสรมการลงทน พ.ศ. 2520 พระราชบญญตการเชาอสงหารมทรพย

เพอพาณชยกรรมและอตสาหกรรม พ.ศ. 2542 พระราชบญญตการนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย

พ.ศ. 2522 แตการอนญาตใหถอครองทดนหรออสงหารมทรพยนนมหลกเกณฑคอนขางมเงอนไขและขอจากดมาก ซงสวนทางกบความตองการในการถอครองทดนหรออสงหารมทรพยของคนตางดาว ทา

ใหมการหลกเลยงกฎหมายเพอถอครองทดนหรออสงหารมทรพยในรปแบบตางๆ โดยใชบคคลหรอนต

บคคลผมสญชาตไทยเปนผซอทดนหรออสงหารมทรพยแทนคนตางดาว เชน การใหคสมรสกบผม

สญชาตไทยถอครองทดนแทนแตสทธในการใชประโยชนในทดนหรออสงหารมทรพยยงเปนของคนตาง

ดาว การใหผมสญชาตไทยเปนผซอทดนแตคนตางดาวใหผมสญชาตไทยตองทาสญญากยม สญญา

จานองหรอสญญาเชาไวกบคนตางดาว การถอครองทดนหรออสงหารมทรพยโดยรปแบบของนตบคคล

ไทยแตอานาจในการลงลายมอชอแทนบรษทหรอการเปลยนแปลงสดสวนการถอหนจากนตบคคลไทย

ไปเปนของคนตางดาวในภายหลง เปนตน สาหรบการประกอบธรกจในตางประเทศกเชนเดยวกนทมบทบญญตของกฎหมายท

เกยวของกบคนตางดาวในการประกอบธรกจกาหนดไวเปนหลกเพอกากบ ควบคมและตรวจสอบการ

เขามาลงทนประกอบธรกจของคนตางดาวภายใตระบบการคาเสร โดยรายงานวจยชนนไดศกษา

โดยเฉพาะในประเทศออสเตรเลย แคนาดา และสหพนธสาธารณรฐบราซล สรปไดดงน ประเทศออสเตรเลย ประเทศออสเตรเลยกาหนดมาตรการทางกฎหมายในการกากบและและควบคม

เกยวกบการลงทนของคนตางชาตในประเทศออสเตรเลยไวหลายฉบบโดยมคณะกรรมการพจารณาการ

ลงทนตางประเทศของออสเตรเลย (Foreign Investment Review Board หรอ FIRB) ซงแตงตงขนโดยรฐมนตรวาการกระทรวงการคลงตามกฎหมาย FATA คอยชวยเหลอพรอมทงใหคาปรกษา โดยแบง

ประเภทธรกจการลงทนของคนตางดาวในประเทศออสเตรเลยออกเปนธรกจทไมตองขออนญาตจาก

รฐบาลออสเตรเลย และธรกจทอยภายใตเงอนไขพเศษและตองยนคาเสนอขออนญาตตอรฐบาล

ออสเตรเลย เชน ธรกจทมผลกระทบตอความมนคงชาต (national security) ธรกจทมผลกระทบตอ

ผลประโยชนของชาต (national interest) โดยอาศยหลกเกณฑทางกฎหมายในการควบคมและตรวจสอบการทาธรกรมการลงทนของคนตางดาวรวมถงตวแทนอาพรางซงจะพจารณาถงในกรณทงกอนการลงทน

และภายหลงจากทไดลงทน โดยเฉพาะภายหลงการลงทนทมพระราชบญญตวาดวยบรษท จากด

(Corporations Act 2001) และพระราชบญญตวาดวยการไดมาและการยดครองของคนตางชาต ค.ศ.

1975 มากาหนดระเบยบการกากบดแลการลงทนของคนตางดาวในประเดนตางๆ เชน การกาหนด

85

อานาจการควบคมจานวนการออกเสยงในบรษท (Control of voting power) และสทธการออกเสยงในหน (Control of potential voting power) ในกรณทคนตางดาวเขามาลงทนในรปแบบบรษท ผไดรบ

ผลประโยชนจากหนและบคคลทจะถอวามสทธในผลประโยชนจากหน เปนตน ประเทศแคนาดา ประเทศแคนาดาเปดโอกาสใหกบคนตางดาวทจะเขามาลงทนในประเทศไดอยางเสร

สาหรบธรกจทไมมกฎหมายบญญตควบคมไว ซงแมจะเปดโอกาสใหคนตางดาวเขามาลงทนในประเทศ

ไดอยางเสรแตรฐบาลแคนาดายงคงมการตรวจสอบการลงทนทงหลายทสาคญและหลกการควบคมท

เขมงวดสงในการการเขามาลงทนประกอบธรกจของคนตางดาว โดยคานงถงเงนทนทเพมขนและ

ประโยชนทางเทคโนโลยทคนตางดาวนามายงแคนาดา ทงน แคนาดามมาตรการควบคมและตรวจสอบ

การประกอบธรกจของคนตางดาวโดยอาศยมาตรการทางกฎหมายทหลากหลาย สหพนธสาธารณรฐบราซล สหพนธสาธารณรฐบราซลมนโยบายสนบสนนการลงทนจากตางประเทศ โดยใน

แตละรฐมเงอนไขพเศษและสทธประโยชนใหกบนกลงทนแตกตางกนไปในแตละรฐ โดยเฉพาะอยางยง

การเกษตรกรรมในทดน อยางไรกตาม บราซลยงคงอาศยมาตรการทางกฎหมายทสาคญ เชน การ

กาหนดขอหามหรอขอจากดภายใตเงอนไขทเขมงวดมากขนในการประกอบธรกจการลงทนของคนตาง

ดาวภายหลงจากเกดภาวะวกฤตการขาดแคลนอาหารทรนแรงและราคาอาหารทเพมสงขนอยางรวดเรว

ในบราซลเมอป 2551 โดยใชเกณฑการวดพนทนอกเขตเมองหรอกาหนดสดสวนการลงทนในภาค

การเงนของคนตางดาวทเขาซอกจการของชาวบราซลเพอใหไดมาซงทดนการเกษตรซงเปนแหลงผลต

อาหารสาหรบการบรโภคภายในประเทศ

2. ขอเสนอแนะ

เพอใหบรรลวตถประสงคของการศกษาวจยเกยวกบตวแทนอาพรางหรอการกระทา

แบบนอมน (Nominee) ในการศกษาครงน ผวจยจงมขอเสนอแนะในเรองของการควบคมการกระทา

อนมลกษณะตวแทนอาพราง โดยแบงเปนขอเสนอแนะทนาผลการศกษาไปใชในระยะเรงดวนหรอระยะ

สน ขอเสนอแนะในการตรากฎหมายเพอควบคมการทาธรกรรมอาพรางซงจะตองใชเวลาในการ

ดาเนนการ และขอเสนอแนะอนๆ ทไดรบจากการตอบแบบสอบถาม การรบฟงความคดเหนและการ

สมภาษณของผทรงคณวฒ ดงน 2.1 ขอเสนอแนะในการแกไขปญหาในระยะเรงดวนหรอระยะสน

สภาพปญหาประการหนงในการตรวจสอบและควบคมการทาธรกรรมอาพรางของ

คนตางดาวเกดจากการทหนวยงานของรฐทเกยวของไมสามารถบรณาการและประสานขอมลระหวางกน

ไดอยางมประสทธภาพ รวมทงขาดหนวยงานหลกทรบผดชอบโดยตรงในการตดตาม ตรวจสอบ ศกษา

86

และประมวลผลการกระทาทเขาขายธรกรรมอาพราง ซงการแกไขปญหาทจะใหเกดผลอยางจรงจงและ

ชดเจนในระยะเรงดวนน ผวจยเหนควรเสนอคณะรฐมนตรใหมการตราระเบยบสานกนายกรฐมนตรวา

ดวยการแกไขปญหาการทาธรกรรมอาพรางแทนคนตางดาวโดยอาศยอานาจตามมาตรา 1 (8) แหง

พระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดน พ.ศ. 2534 กาหนดใหมการแกไขปญหาการทาธรกรรมอาพรางแทนคนตางดาวโดยเรวทสดเพอคมครองประโยชนของคนไทยทงชาต โดยระเบยบสานก

นายกรฐมนตรดงกลาวมสาระครอบคลมในเรองดงตอไปน (1) แตงตงคณะกรรมการควบคมการกระทาลกษณะธรกรรมอาพราง เพอใหม

บทบาทและหนาทเสนอมาตรการเรงดวนเพอปองกนการทาธรกรรมอนมลกษณะตวแทนอาพรางเพอ

กาหนดองคความรและประสานงานดานขอมลใหหนวยงานทเกยวของนาไปปฏบตอยางมประสทธภาพ (2) กาหนดใหมหนวยงานหนวยงานหลกทรบผดชอบโดยตรงเพอทาหนาทบรณา

การขอมลและประสานงานระหวางหนวยงานทเกยวของ โดยในเบองตนผวจยเหนวา กรมพฒนาธรกจ

การคา กระทรวงพาณชย ซงปจจบนมภารกจดแลเกยวกบการควบคมดแลการประกอบธรกจของคนตาง

ดาวเปนหนวยงานทเหมาะสมในการดาเนนงานและทาหนาทสนบสนนงานธรการของคณะกรรมการและ

มเจาหนาทดาเนนการอยางเพยงพอในการตดตาม ตรวจสอบ ศกษาในเชงลกและประมวลผลการ

กระทาในรปแบบตางๆ ทเขาขายการทาธรกรรมอาพราง ทงน ผวจยไดดาเนนการยกรางระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยการแกไขปญหา

การทา ธรกรรมอาพรางแทนคนตางดาว พ .ศ . . . . . เพอเสนอตอคณะรฐมนตร ดงเอกสาร

แนบทาย (ขอเสนอแนะในหนา 95)

2.2 ขอเสนอในการตรากฎหมายเพอแกไขปญหาในระยะยาว โดยทกระบวนการตรากฎหมายมขนตอนและระยะเวลานาน และการตรากฎหมาย

จะตองเปนไปเทาทจาเปนแกการตองบงคบกบประชาชนหรอจากดสทธเสรภาพของบคคล ดงนน การ

ตรากฎหมายจงเปนเรองทคอนขางยาก อยางไรกด การแกไขปญหาทมนคงและสามารถบงคบใชได

อยางมประสทธภาพจะตองบงคบโดยบทบญญตของกฎหมายและในบางกรณอาจตองมบทกาหนดโทษ

ไวดวย ในการศกษาวจยนผวจยจงเหนควรเสนอใหมการตรากฎหมายโดยไดดาเนนการตรวจสอบความ

จาเปนในการตรากฎหมายเปนเรองทคณะรฐมนตรไดมมตเมอวนท 4 กมภาพนธ 2546 ซงเปน

หลกเกณฑการตรวจสอบความจาเปนในการตรากฎหมายทคณะกรรมการปรบปรงกฎหมายเพอการ

พฒนาประเทศไดเสนอไว โดยการเสนอกฎหมายจะตองดาเนนการตรวจสอบความจาเปนในการตรา

กฎหมายประกอบรางกฎหมายทกครง ในการวจยครงนจงไดดาเนนการตรวจสอบความจาเปนในการตรา

กฎหมายตามแนวทางดงกลาว ดงน

2.2.1 เหตผลและความจาเปนในการตรากฎหมาย (1) การตรวจสอบวตถประสงคและเปาหมายของภารกจ

ในการศกษาวจยพบวาปจจบนปรากฏวาคนตางดาวไดมการทาธรกรรม

โดยหลกเลยงกฎหมายเพอประโยชนในการประกอบธรกจและการครอบครองทดนหรอเพอใหไดเปรยบ

87

ในการแขงขนทางการคาผานผมสญชาตไทย ซงนบวนจะทวความรนแรงมากขน มความซบซอนและม

ลกษณะยากตอการแกไข จนเกดผลกระทบตอเศรษฐกจ สงคม และความมนคงของประเทศ

แตกฎหมายทบงคบใชอยยงไมเอออานวยตอการตรวจสอบ ควบคมและปองกนการกระทาดงกลาว

ดงนน โดยวตถประสงคและเปาหมายของกฎหมายเพอใหมกลไกทเกดผลในทางปฏบตตอการ

ตรวจสอบ ควบคมและปองกนคนตางดาวอาศยชองวางของกฎหมายทาธรกรรมอาพรางผานตวแทนผม

สญชาตไทยเปนไปอยางประสทธภาพและเกดประสทธผลสงสดอยางยงยนและเพอใหมกฎหมายกลาง

ในการดาเนนการควบคมการกระทาธรกรรมอนมลกษณะตวแทนอาพรางดงกลาว (2) การกาหนดตวผรบผดชอบภารกจ

ในกฎหมายวาดวยการกระทาความผดลกษณะตวแทนอาพราง

กาหนดใหมสานกงานควบคมการทาธรกรรมลกษณะตวแทนอาพรางขนเปนสวนราชการทไมสงกดสานก

นายกรฐมนตร กระทรวง หรอทบวง ปฏบตหนาทโดยอสระและเปนกลาง เปนหนวยงานรบผดชอบ

มอานาจหนาทดาเนนการใหเปนไปตามมตของคณะกรรมการ จดทารายงานหรอขอมลเกยวกบการทา

ธรกรรมอาพราง เกบ รวบรวม ตดตาม ตรวจสอบ ศกษา ประมวลผล และวเคราะหรายงานและขอมล

ตาง ๆ เกยวกบการทาธรกรรมอาพราง และประสานงานกบหนวยงานทเกยวของเพอตรวจสอบการ

กระทาความผดฐานตวแทนอาพราง

(3) ความจาเปนในการตรากฎหมาย ปจจบนคนตางดาวไดมการทาธรกรรมโดยหลกเลยงกฎหมายเพอ

ประโยชนในการครอบครองทดนหรอเพอใหไดเปรยบในการแขงขนทางการคาผานผมสญชาตไทย

ซงนบวนจะทวความรนแรงมากขน มความซบซอนและมลกษณะยากตอการแกไข จนเกดผลกระทบตอ

เศรษฐกจ สงคม และความมนคงของประเทศ แตกฎหมายทบงคบใชอยยงไมเอออานวยตอการควบคม

และปองกนการทาธรกรรมอาพรางผานตวแทนผมสญชาตไทย (4) ความซาซอนกบกฎหมายอน

ในการศกษาวจยพบวาปจจบนกฎหมายทเกยวของกบการดาเนนการ

ควบคมการทาธรกรรมของคนตางดาวมจานวนหลายฉบบ เชน ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย

ประมวลกฎหมายทดน พระราชบญญตการประกอบธรกจของคนตางดาว พ.ศ. 2542 พระราชบญญต

การนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย พ.ศ. 2522 พระราชบญญตการเชาอสงหารมทรพยเพอพาณช

ยกรรมและอตสาหกรรม พ.ศ. 2542 พระราชบญญตอาคารชดพ.ศ. 2522 เปนตน อยางไรกตาม

กฎหมายตางๆ เหลานยงมชองวางทเปดโอกาสใหคนตางดาวทาธรกรรมโดยหลกเลยงกฎหมายผานผม

สญชาตไทย ทาใหเปนการยากทจะตรวจสอบหรอควบคมการทาธรกรรมของคนตางดาวได นอกจากน

การทหนวยงานของรฐทเกยวของตางมอานาจหนาทตามกฎหมายโดยขาดการประสานงานระหวาง

กนจงเปนชองวางททาใหการตรวจสอบการทาธรกรรมเปนไดยากขน อยางไรกด แมวาจะมกฎหมาย

ทเกยวของดงกลาวเปนจานวนมากแตการจดทากฎหมายวาดวยการกระทาความผดลกษณะตวแทน

อาพราง เปนการกาหนดบทบญญตทเปนการอดชองวางในกฎหมายอนๆ เชน การกาหนดความชดเจน

เรองการทาธรกรรมทมลกษณะตวแทนอาพราง วธการตรวจสอบการทาธรกรรมอาพราง การจดตง

88

หนวยงานขนใหมเพอทาหนาทตรวจสอบและประสานงานกบหนวยงานทเกยวของโดยตรงเพอแกไข

ปญหาการกระทาความผดฐานตวแทนอาพราง

(5) การจากดสทธเสรภาพของบคคลและความคมคา กฎหมาย วา ดวยการกระทาความผด ลกษณะต วแทนอาพราง

มบทบญญตการจากดสทธเสรภาพตามรฐธรรมนญ ไดแก เสรภาพในเคหสถาน เสรภาพในการ

ประกอบอาชพ และเสรภาพในการไมถกจบกมคมขง อยางไรกด การจากดเสรภาพตามรฐธรรมนญนได

กระทาไปเทาทจา เ ปนแกการบงคบใชกฎหมายใหเกดประสทธภาพ ในขณะเดยวกนมผล

กระทบกระเทอนตอประชาชนนอยทสด แตในทางกลบกนจะเปนประโยชนตอสงคมและเศรษฐกจของ

ประเทศทจะไมถกคนตางดาวเขามายดครองทดนและการประกอบอาชพซงตองสงวนไวใหแกคนไทย

และเพอเปนแหลงอาหารของโลกในอนาคตดวย (6) ความพรอมของรฐในการบงคบการใหเปนไปตามกฎหมาย

ปจจบนการดาเนนการเกยวกบการตรวจสอบการทาธรกรรมเปนอานาจ

หนาทของหนวยงานทเกยวของ เชน กรมทดน สานกงานตารวจแหงชาต สานกงานอยการสงสด กรม

พฒนาธ รกจการ ค า เ ปน ตน ซ งห น วยงานด งก ล าวม ความพ รอมในการจ ดการอ ยแ ล ว

แตเนองจากไมมบทบญญตกฎหมายทกาหนดลกษณะความผดฐานตวแทนอาพรางไวโดยเฉพาะและ

หนวยงานตางๆ ยงขาดการประสานงานขอมล ดงนน การจดตงสานกงานควบคมการทาธรกรรม

ลกษณะตวแทนอาพรางจะทาใหรฐมความพรอมทจะบงคบการใหเปนไปตามกฎหมายอยางม

ประสทธภาพ

(7) ความซาซอนกบหนวยงานอน การดาเนนการเกยวกบการทาธรกรรมตวแทนอาพรางหลายหนวยงาน

ไดแก สานกงานอยการสงสด สานกงานตารวจแหงชาต กรมสอบสวนคดพเศษ กระทรวงยตธรรม กรม

ทดน กระทรวงมหาดไทย และกรมพฒนาธรกจการคา กระทรวงพาณชย กรมปาไม กรมอทยาน สตวปา

และพนธพช กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม จงเหนไดวาหนวยงานตางๆ เหลานมอานาจ

หนาทตรวจสอบและควบคมการทาธรกรรมอาพรางทงสนแตการดาเนนการทผานมายงไมสามารถ

ตรวจสอบไดอยางมประสทธภาพ นอกจากน การแกไขปญหาดงกลาวยงเปนไปในลกษณะการยกเลก

หรอเพกถอนซงเปนรปแบบการแกไขปญหาทางปกครองมากกวาการเนนเอาความผดตามกฎหมาย

อาญา แตการกาหนดตามกฎหมายวาดวยการกระทาความผดลกษณะตวแทนอาพราง กาหนดใหเกด

ความชดเจนเกยวกบลกษณะการทาธรกรรมอาพราง การมหนวยงานทาหนาทตรวจสอบการทาธรกรรม

อาพราง จงไมมความซาซอนกบหนวยงานอนแตเปนการสรางความเขมแขงในกระบวนการตรวจสอบแล

เอาผดกบคนตางดาวและผมสญชาตไทยทมเจตนาสมคบกนทาธรกรรมหลกเลยงกฎหมาย (8) วธการทางานและการตรวจสอบ

(8.1) กาหนดความหมายของการทาธรกรรมอาพราง (8.2) กาหนดลกษณะของการกระทาความผดฐานตวแทนอาพราง

89

(8.3) จดตงหนวยงานทาหนาทตรวจสอบและประสานงานเพอควบคม

การกระทาความผดฐานตวแทนอาพราง (8.4) ใหรางวลสนบนแกผชเบาะแสการกระทาความผดฐานตวแทนอา

พราง

(9) ความเหมาะสมของหลกเกณฑในการออกกฎหมายลาดบรอง กาหนดใหคณะกรรมการควบคมการทาธรกรรมลกษณะตวแทน

อาพรางสามารถกาหนดลกษณะของการทาธรกรรมทเขาขายฐานความผดฐานตวแทนอาพรางเพอ

รองรบการทาธรกรรมในอนาคตทอาจเขาขายความผดฐานตวแทนอาพราง

(10) การรบฟงความคดเหนของหนวยงานหรอกลมผเกยวของ ในการศกษาวจยครงนไดมการรบฟงความคดเหนของหนวยงานหรอผท

อาจไดรบผลกระทบจากขอเสนอใหมเรองกลไกในการแสวงหาขอมลทถกตองตามกฎหมายวาดวยการ

กระทาความผดลกษณะตวแทนอาพรางเพอประกอบการพจารณาและตดสนใจของรฐมนตรหรอ

หนวยงานทเกยวของ ทงน เพอใหเกดความชดเจนวากลไกหรอกระบวนการทกาหนดในกฎหมายไมม

ผลกระทบตอผมสวนเกยวของทดาเนนการถกตองตามกฎหมาย โดยจดทาแบบสอบถามไปยงบคคล

ตางๆ เชน ขาราชการและพนกงานรฐวสาหกจ ธรกจภาคเอกชน และประชาชนทวไป โดยแบงตามกลม

อาชพ เชน นกบญช นกกฎหมาย ทนายความ คนตางดาว นกวชาการ หนวยงานทเกยวของ เชน กรม

ทดน กรมพฒนาธรกจการคา การนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย ตลาดหลกทรพยและสานกงาน

สงเสรมการลงทน รวมทงผเชยวชาญซงไดใหขอมลอนมเนอหาสาระและกลไกทสอดคลองกบความ

ตองการทแทจรงของสงคม นอกจากน ยงไดเปดโอกาสใหภาคประชาชนไดมสวนรวมในการแสดงความ

คดเหนผานแบบสอบถามทผวจยจดทาขนและการจดสมมนารบฟงความคดเหนทงทสานกงาน

ผตรวจการแผนดนและผวจยไดจดใหมขน

2.2.2 แนวความคดในการตรากฎหมาย แนวความคดในการตรากฎหมายวาดวยการกระทาความผดลกษณะตวแทนอา

พรางเกดจากการวางเปาหมายทจะกาหนดกลไกและกระบวนการทเกดผลในทางปฏบตตอการ

ตรวจสอบ ควบคมและปองกนคนตางดาวอาศยชองวางของกฎหมายทาธรกรรมอาพรางผานตวแทนผม

สญชาตไทย และตองการลงโทษผทเปนตวแทนอาพรางใหหนกขนกวาโทษปกตในกฎหมายทมอย โดย

เพมโทษอยางนอยหนงเทาตวหรอมากกวานนและยงลงโทษผใหคาปรกษา แนะนาใหเลยงกฎหมายใน

ฐานะเปนตวการรวมหรอผสนบสนนแลวแตกรณ สวนคนตางดาวนนนอกจากกระทาความผดและไดรบ

โทษตามกฎหมายนนๆ แลว ยงตองถกเนรเทศออกจากประเทศไทยและทรพยสนทเกยวกบการกระทา

ความผดจะถกยดและใหตกเปนของแผนดนนาออกขายทอดตลาดเพอนาเงนเปนรายไดแผนดนและ

สวนหนงแบงเขากองทน

90

2.2.3 ขอเสนอแนะในการตรากฎหมาย ในการศกษาวจยครงนพบวาปจจบนประเทศไทยมกฎหมายทเกยวของกบการ

ทาธรกรรมของคนตางดาวอยหลายฉบบ เชน ประมวลกฎหมายทดน พระราชบญญตการประกอบธรกจ

ของคนตางดาว พ.ศ. 2542 พระราชบญญตการนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย พ.ศ. 2522

พระราชบญญตการเชาอสงหารมทรพยเพอพาณชยกรรมและอตสาหกรรม พ.ศ. 2542 พระราชบญญต

อาคารชด พ.ศ. 2522 เปนตน อยางไรกตาม กฎหมายตางๆ เหลานยงมชองวางทเปดโอกาสใหคนตาง

ดาวทาธรกรรมโดยหลกเลยงกฎหมายผานผมสญชาตไทย นอกจากน ยงมหนวยงานของรฐทดาเนนการ

ตรวจสอบเกยวกบการทาธรกรรมอาพรางโดยคนตางดาวอกหลายหนวยงาน ไดแก สานกงานอยการ

ส งสด สา นกงานตา รวจแหงชาต กรมสอบสวนคด พ เศษ กระทรวง ยต ธรรม กรมทด น

กระทรวงมหาดไทย และกรมพฒนาธรกจการคา กระทรวงพาณชย กรมปาไม กรมอทยาน กระทรวง

ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม เปนตน แตการดาเนนการยงไมมประสทธภาพมากนก จงเปน

ชองวางทคนตางดาวอาศยบทบญญตกฎหมายเหลานนทาธรกรรมโดยหลกเลยงกฎหมาย เชน การทา

ธรกรรมผานบคคลทมสญชาตไทยโดยการสมรสหรอการทาสญญากหรอสญญาจานอง การเปดบรษทใน

นามของนตบคคลสญชาตไทยแตอานาจครอบงาเปนของคนตางดาว เปนตน จงเหนควรมขอเสนอแนะ

เพอการปรบปรงกลไกและกระบวนการควบคมการทาธรกรรมอาพราง ดงน (1) ควรมการแกไขกฎหมายทเกยวของเพอใหครอบคลมการทาธรกรรม

อาพราง เชน แกไขบทนยามคาวา “คนตางดาว” ตามพระราชบญญตการประกอบธรกจของคนตางดาว พ.ศ. 2542 โดยใหครอบคลมถงการมอานาจบรหารหรอครอบงากจการของคนตางดาวดวย

๑๑๔

(2) ควรกาหนดใหการทาธรกรรมแทนคนตางดาวทมลกษณะอาพรางเปน

ความผดฐานตวแทนอาพราง เพอใหเกดความชดเจนเกยวกบฐานความผดตวแทนอาพราง รวมทง

กาหนดกรอบของการทาธรกรรมบางประเภททเขาขายเปนการทาธรกรรมอาพรางตามกฎหมาย (3) ควรมการจดทากฎหมายกลางเกยวกบการทาธรกรรมทมล

กษณะตวแทน

อาพรางเพอกาหนดกลไกและกระบวนการในการตรวจสอบการดาเนนการทครอบคลมการทาธรกรรม

ทกประเภท (4) ควรมการจดตงหนวยงานกลางเพอทาหนาทประสานงานดานขอมลในการ

ตรวจสอบการกระทาความผดฐานตวแทนอาพรางกอนรายงานใหหนวยงานทเกยวของดาเนนการตาม

กฎหมาย (5) ควรมการจดตง “กองทนตวแทนอาพราง” เพอใชเปนแหลงเงนในการ

ตรวจสอบและใหรางวลสนบนแกผชเบาะแสในการกระทาความผดฐานตวแทนอาพราง โดยนาเงนทไดจากการขายทอดตลาดทรพยสนทไดอายดมาจากการกระทาความผและศาลมคาสงหรอคาพพากษา

ถงทสดใหนาทรพยสนดงกลาวขายทอดตลาดได ทงน เพอเปนการลดภาระงบประมาณของรฐ

๑๑๔ ธรเดช เอยมสาราญ, มาตรการทางกฎหมายในการแกปญหาคนตางดาวเขามาประกอบธรกจคาทดน,

สารนพนธมหาบณฑต คณะนตศาสตร มหาวทยาลยศรปทม, 2554.

91

(6) ควรมบทกาหนดโทษคนตางดาวทมเจตนาหลกเลยงกฎหมายในความผด

ฐานตวแทนอาพราง รวมทงผมสญชาตไทยทใหการสนบสนน โดยกาหนดบทลงโทษไวเปนแบบ

ขนบนไดตามความหนกเบาแหงความเสยหายทอาจจะเกดขนจากการกระทาความผด เวนแตคนตางดาว

หรอผมสญชาตไทยนนจะไดแกไขใหถกตองภายในเวลาทกฎหมายกาหนด (7) ควรมการกาหนดหลกเกณฑผอนผนใหผกระทาผดเกยวกบการทาธรกรรมโดย

ตวแทนอาพรางไมตองรบโทษหากมการกลบใจแกไขการกระทาทผดใหถกกฎหมายในชวงระยะเวลาหนงตามท

กฎหมายกาหนด (GRACE PERIOD) เชน ภายในหกเดอนหรอภายในหนงปนบจากวนทกฎหมายมผลใช

บงคบ

2.2.4 สาระสาคญของกฎหมาย (1) กาหนดหลกการใหมกฎหมายวาดวยการกระทาความผดลกษณะตวแทน

อาพรางเพอใชเปนกฎหมายกลางในความผดฐานตวแทนอาพราง (2) กาหนดนยามคาวา “ตวแทนอาพราง” และ “ธรกรรมอาพราง” เพอใหเกด

ความชดเจนเกยวกบบคคลและกจกรรมทเกยวกบการทานตกรรม สญญาหรอการดาเนนการใด ๆ กบ

ผอน ทางการเงน ทางธรกจ หรอการดาเนนการเกยวกบทรพยสนใดๆ แทนคนตางดาวโดยปกปดชอ

เจาของทแทจรงซงเปนคนตางดาวหรอกระทาการภายใตการบรหารงาน การควบคมหรอครอบงาของ

คนตางดาว ใหถอวาเปนการทาธรกรรมอาพราง (3) กาหนดการกระทาทเขาขายลกษณะการกระทาความผดฐานตวแทน

อาพราง เชน การซอ ขาย เชา ใหเชา โอน รบโอน หรอครอบครองทรพยสนโดยเจตนาเปนตวแทน

อาพราง หรอ กระทาดวยประการใด ๆ เพอปกปดหรออาพรางสทธทแทจรงการไดมาซงทรพยสนหรอ

สทธใด ๆ แทนคนตางดาว รวมทงการใหการสนบสนนหรอใหความชวยเหลอคนตางดาวโดยเปน

ตวแทนอาพราง ตองระวางโทษเชนเดยวกบตวการในความผดนน (4) กาหนดโครงสรางการบรหารงานตามกฎหมาย ควรมการกาหนดโครงสราง

การบรหารงานของกฎหมาย ดงน (ก) คณะกรรมการควบคมการทาธรกรรมลกษณะตวแทนอาพราง

- องคประกอบของคณะกรรมการ กาหนดใหมนายกรฐมนตรหรอ

รองนายกรฐมนตรทไดรบมอบหมายเปนประธานกรรมการ รฐมนตรวาการกระทรวงพาณชยเปนรอง

ประธานกรรมการ ปลดกระทรวงมหาดไทย ปลดกระทรวงพาณชย อยการสงสด ผบญชาการตารวจ

แหงชาต ผอานวยการสานกงานเศรษฐกจการคลง เลขาธการคณะกรรมการสงเสรมการลงทนกฎหมาย

ผวาการธนาคารแหงประเทศไทย อธบดกรมทดน อธบดกรมสนธสญญาและกฎหมาย เลขาธการ

สานกงานคณะกรรมการกากบหลกทรพยและตลาดหลกทรพย และผทรงคณวฒจานวนเกาคน

ซงคณะรฐมนตรแตงตงจากบคคลซงมความเชยวชาญในทางเศรษฐศาสตร การเงน การคลง กฎหมาย

หรอสาขาใดสาขาหนงทเปนประโยชนในการปฏบตงานตามพระราชบญญตนเปนกรรมการและ

ผอานวยการเปนกรรมการและเลขานการ

92

- กาหนดใหคณะกรรมการควบคมการทาธรกรรมลกษณะตวแทน

อาพราง มบทบาทและหนาทในฐานะทเปนคณะกรรมการเสนอมาตรการปองกนการทาธรกรรมอนม

ลกษณะตวแทนอาพรางตอคณะรฐมนตร สงเสรมความรวมมอของประชาชนเกยวกบการใหขอมล

ขาวสารเพอสอดสงและปองกนการทาธรกรรมอนมลกษณะตวแทนอาพราง รวมทงตรวจสอบธรกรรม

หรอทรพยสนทเกยวกบการกระทาความผดฐานตวแทนอาพราง

(ข) หนวยงานสนบสนนงานของคณะกรรมการ จ ดต งสา น ก ง านควบ คมการทา ธ รกรรม ลกษณะต วแทน

อาพรางขนเปนสวนราชการทไมสงกดสานกนายกรฐมนตร กระทรวง หรอทบวง ปฏบตหนาทโดยอสระ

และเปนกลาง มอานาจหนาทดาเนนการใหเปนไปตามมตของคณะกรรมการ จดทารายงานหรอขอมล

เกยวกบการทาธรกรรมอาพราง เกบ รวบรวม ตดตาม ตรวจสอบ ศกษาวจย ประมวลผล และวเคราะห

รายงานและขอมลตาง ๆ เกยวกบการทาธรกรรมอาพราง และประสานงานกบหนวยงานทเกยวของเพอ

ตรวจสอบการกระทาความผดฐานตวแทนอาพราง

(5) กองทนตวแทนอาพราง - กาหนดใหมการจดตงกองทนตดตามการกระทาความผดฐาน

ตวแทนอาพราง เพอใชเปนทนใชจายในการดาเนนการตรวจสอบและการชเบาะแสการกระทาความผด

ฐานตวแทนอาพราง ประกอบดวยทนประเดมทรฐบาลจดสรรใหจานวนหนงจากเงนงบประมาณรายจาย

ประจาป เงนหรอทรพยสนทมผบรจาคหรอมอบให เงนอดหนนจากตางประเทศหรอองคการระหวาง

ประเทศ เงนและดอกผลทไดจากการขายทอดตลาดทรพยสนทเกดจากการกระทาความผด เงนหรอ

ทรพยสนทตกเปนของกองทนหรอทกองทนไดรบตามกฎหมายหรอโดยนตกรรมอน และดอกผลทเกด

จากเงนหรอทรพยสนของกองทน ซงเงนและดอกผลทงหมดไมตองนาสงกระทรวงการคลงเปนรายได

แผนดน - กาหนดใหมคณะกรรมการบรหาร “กองทนตวแทนอาพราง”

คณะหนง ประกอบดวย ผอานวยการสานกงานควบคมการทาธรกรรมลกษณะตวแทนอาพรางเปน

ประธานกรรมการ ผแทนสานกงบประมาณ ผแทนกรมบญชกลาง และผทรงคณวฒซงคณะกรรมการ

แตงตงจานวนหาคน โดยในจานวนนจะตองเปนผมความเชยวชาญทางดานการเงนหลกทรพยและ

อสงหารมทรพยดานกฎหมายอยางนอยดานละหนงคน มอานาจหนาทในการบรหารกองทนใหเปนไป

ตามระเบยบทคณะกรรมการกาหนด พจารณาอนมตการจายเงนเกยวกบการชเบาะแสการกระทา

ความผดฐานตวแทนอาพราง และรายงานสถานะการเงนและการบรหารกองทนตอคณะกรรมการ (6) กาหนดบทลงโทษแกการกระทาความผดฐานตวแทนอาพรางเปนแบบ

ขนบนไดโดยมการลงโทษทางอาญาขนตาและขนสงสด เพอใหศาลใชดลพนจในการกาหนด โดยมควา

หนกเบาแหงขอหาตามความรนแรงหรอความเสยหายของการกระทาความผด รวมทงกาหนดโทษ

สาหรบการดาเนนการใดๆ ทเปนการขดขวางการดาเนนการของเจาพนกงานหรอฝาฝนคาสงของ

คณะกรรมการหรอคณะอนกรรมการทมคาสงใหผใดมาใหถอยคาหรอสงเอกสารหรอวตถใดๆ

93

2.3 ขอแสนอแนะอนๆ

นอกจากขอเสนอการแกไขปญหาการทาธรกรรมโดยตวแทนอาพรางทงทไดเสนอ

กฎหมายในระยะเรงดวนและระยะยาว เพอใหการควบคมการทาธรกรรมอาพรางเปนไปอยางม

ประสทธภาพดงทไดเสนอไปแลวนน ผวจยเหนวาควรมขอเสนอแนะอนๆ ทดาเนนการควบคไปกบการ

แกไขปญหาดวยกฎหมาย คณะรฐมนตรควรใหความสาคญกบการแกไขปญหาในเชงการบรหารจดการ

เชน การเรงสรางจตสานกใหคนไทยใหเกดความหวงแหนแผนดน การใหการศกษาแกเดกและเยาวชน

โดยเฉพาะในระดบอดมศกษาใหมความร เกยวกบวธการและรปแบบการทาธรกรรมอาพรางใหร เทาทน

คนตางดาวควบคกนไปดวย และยงควรเผยแพรขอมลขาวสารในดานนผานสอมวลชนอยางตอเนอง

เพอใหไดผลในดานการปรามการกระทาความผดประเภทนใหลดลงหรอไมมผกลาจะกระทาความผดใน

ฐานะตวแทนอาพรางอกตอไป

ราง ระเบยบสานกนายกรฐมนตร

วาดวยการแกไขปญหาการทาธรกรรมอาพรางแทนคนตางดาว พ.ศ. ....

โดยทปจจบนปรากฏวาคนตางดาวไดมการทาธรกรรมโดยหลกเลยงกฎหมาย

เพอประโยชนในการครอบครองทดนหรอเพอใหไดเปรยบในการแขงขนทางการคาผานผมสญชาตไทย

ซงนบวนจะทวความรนแรงมากขน มความซบซอนและมลกษณะยากตอการแกไขจนเกดผลกระทบตอ

เศรษฐกจ สงคม และความมนคงของประเทศ แตกฎหมายทบงคบใชอยยงไมเอออานวยตอการควบคม

และปองกนการกระทาดงกลาว ดงนน เพอใหมการประสานงานขอมลและแกไขปญหาการกระทา

ลกษณะตวแทนอาพรางแทนคนตางดาวทเกดผลในทางปฏบตตอการตรวจสอบ ควบคมและปองกนคน

ตางดาวอาศยชองวางของกฎหมายทาธรกรรมอาพรางผานตวแทนผมสญชาตไทยเปนไปอยาง

ประสทธภาพและเกดประสทธผลสงสดอยางยงยนตอไป อาศยอานาจตามความในมาตรา 11 (8) แหงพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการ

แผนดน พ.ศ. 2534 นายกรฐมนตรโดยความเหนชอบของคณะรฐมนตรจงวางระเบยบไว ดงตอไปน

ขอ 1 ระเบยบน เรยกวา “ระเบยบสานกนายกรฐมนตร วาดวยการแกไขปญหาการทาธรกรรมอาพรางแทนคนตางดาว พ.ศ. ....”

ขอ 2 ใหใชระเบยบนตงแตวนถดจากวนประกาศในราชกจจานเบกษาเปนตนไป ขอ 3 ในระเบยบน “ตวแทนอาพราง” หรอ นอมน (NOMINEE) หมายถง บคคลหรอนตบคคลใดเขาทา

นตกรรมแทนตวการซงเปนคนตางดาว โดยอาพรางการกระทาของตวการซงไมอาจทานตกรรมนนได

โดยชอบดวยกฎหมาย “ธรกรรมอาพราง” หมายความวา กจกรรมทเกยวกบการทานตกรรม สญญาหรอการ

ดาเนนการใด ๆ กบผอน ทางการเงน ทางธรกจ หรอการดาเนนการเกยวกบทรพยสนใดๆ แทนคนตาง

ดาวโดยปกปดชอเจาของทแทจรงซงเปนคนตางดาวหรอกระทาการภายใตการควบคมหรอครอบงาของ

คนตางดาว “คนตางดาว” หมายความวา คนตางดาวตามกฎหมายวาดวยการประกอบธรกจของ

คนตางดาว

“คณะกรรมการ” หมายความวา คณะกรรมการควบคมการทาธรกรรมลกษณะตวแทนอาพราง

95

“กรรมการ” หมายความวา กรรมการควบคมการทาธรกรรมลกษณะตวแทนอาพราง “ผอานวยการ” หมายความวา ผอานวยการสานกงานควบคมทาธรกรรมลกษณะ

ตวแทนอาพราง

“สานกงาน” หมายความวา สานกงานควบคมทาธรกรรมลกษณะตวแทนอาพราง ขอ 4 ใหมคณะกรรมการคณะหนง เรยกวา “คณะกรรมการควบคมการทาธรกรรม

ลกษณะตวแทนอาพราง” ประกอบดวย (1) นายกรฐมนตรหรอรองนายกรฐมนตรทไดรบมอบหมายเปนประธานกรรมการ (2) รฐมนตรวาการกระทรวงพาณชย เปนรองประธานกรรมการ

(3) กรรมการโดยตาแหนง ไดแก อยการสงสด ปลดกระทรวงทรพยากร ธรรมชาตและ

สงแวดลอม ปลดกระทรวงพาณชย ปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ผบญชาการตารวจแหงชาต อธบด

กรมสอบสวนคดพเศษ ผอานวยการสานกงานเศรษฐกจการคลง เลขาธการคณะกรรมการสงเสรมการ

ลงทนกฎหมาย ผวาการธนาคารแหงประเทศไทย อธบดกรมทดน อธบดกรมสนธสญญาและกฎหมาย

เลขาธการสานกงานคณะกรรมการกากบหลกทรพยและตลาดหลกทรพย (4) กรรมการผทรงคณวฒจานวนเกาคน ซงคณะรฐมนตรแตงตงจากบคคลซงมความ

เชยวชาญในทางเศรษฐศาสตร การเงน การคลง กฎหมายหรอสาขาใดสาขาหนงทเปนประโยชนในการ

ปฏบตงานตามพระราชบญญตน ใหผอานวยการเปนกรรมการและเลขานการ

ใหอธบดกรมพฒนาธรกจการคาแตงตงขาราชการในกรมพฒนาธรกจการคาจานวนไม

เกนสองคนเปนผชวยเลขานการ ในกรณประธานกรรมการหรอกรรมการโดยตาแหนงตามวรรคหนงมความจาเปนไม

อาจมาประชมกรรมการครงใด จะมอบหมายใหผดารงตาแหนงรองทมความรความเขาใจเกยวกบการ

ปฏบตหนาทในคณะกรรมการมาประชมแทนเฉพาะครงนนกได ขอ 5 กรรมการผทรงคณวฒซงคณะรฐมนตรแตงตงมวาระการดารงตาแหนงสป

นบแตวนแตงตง และใหดารงตาแหนงไดเพยงวาระเดยว ขอ 6 นอกจากการพนจากตาแหนงตามวาระตามขอ 5 กรรมการผทรงคณวฒ

ซงคณะรฐมนตรแตงตงพนจากตาแหนงเมอ (1) ตาย (2) ลาออก (3) คณะรฐมนตรใหออก เพราะมความประพฤตเสอมเสย บกพรองตอหนาทหรอ

หยอนความสามารถ (4) เปนบคคลลมละลาย

96

(5) เปนคนไรความสามารถหรอคนเสมอนไรความสามารถ (6) ไดรบโทษจาคกโดยคาพพากษาถงทสดใหจาคก ขอ 7 ในกรณทมการแตงตงกรรมการผทรงคณวฒในระหวางทกรรมการผทรงคณวฒ

ซงแตงตงไวแลวยงมวาระอยในตาแหนงไมวาจะเปนการแตงตงเพมขนหรอแตงตงซอม ใหผไดรบ

แตงตงนนอยในตาแหนงเทากบวาระทเหลออยของกรรมการผทรงคณวฒซงแตงตงไวแลว ขอ 8 ในกรณทกรรมการผทรงคณวฒดารงตาแหนงครบวาระแลวแตยงมไดมการ

แตงตงกรรมการผทรงคณวฒขนใหม ใหกรรมการผทรงคณวฒซงพนจากตาแหนงตามวาระปฏบต

หนาทไปพลางกอนจนกวาจะมการแตงตงกรรมการผทรงคณวฒขนใหม ขอ 9 การประชมของคณะกรรมการ ตองมกรรมการมาประชมไมนอยกวากงหนงของ

จานวนกรรมการทงหมด จงจะเปนองคประชม ใหประธานกรรมการเปนประธานในทประชม ในกรณทประธานกรรมการไมมาประชม

หรอไมอาจปฏบตหนาทได ใหรองประธานกรรมการเปนประธานในทประชม หากรองประธานไมมาประชม

หรอไมอาจปฏบตหนาทได ใหกรรมการซงมาประชมเลอกกรรมการคนหนงเปนประธานในทประชม การวนจฉยชขาดของทประชมใหถอเสยงขางมาก กรรมการคนหนงใหมเสยงหนง

ในการลงคะแนน ถาคะแนนเสยงเทากน ใหประธานในทประชมออกเสยงเพมขนอกเสยงหนงเปนเสยงช

ขาด ขอ 10 คณะกรรมการจะแตงตงคณะอนกรรมการเพอพจารณาและเสนอความเหนใน

เรองใดเรองหนง หรอปฏบตการอยางใดอยางหนงแทนคณะกรรมการกไดและใหนาขอ 9 มาใชบงคบ

กบการประชมของคณะอนกรรมการโดยอนโลม ขอ 11 เพอประโยชนในการปฏบตการตามระเบยบน ใหคณะกรรมการจดทารายงาน

สรปการดาเนนการตามหมวดนตอคณะรฐมนตรทกสเดอน รายงานตามวรรคหนงอยางนอยตองระบรายละเอยด ดงตอไปน (1) รายชอบคคลผถกตรวจสอบทม เหตอนควรสงสยวาเปนการทาธรกรรม

อาพราง (2) พยานหลกฐานทใชดาเนนการตอบคคลตาม (1) (3) รายละเอยดของบคคลทดาเนนการ ผใชหรอสงการใหมการดาเนนการ (4) ผลการดาเนนการ ขอ 12 คณะกรรมการอาจแตงตงผเชยวชาญคนหนงใหตรวจสอบรายงานดงกลาววา

การดาเนนการทรายงานชอบดวยระเบยบนหรอไม เพอเสนอตอคณะกรรมการ

97

ขอ 13 ใหคณะกรรมการมอานาจหนาท ดงตอไปน (1) เสนอมาตรการปองกนการทา ธรกรรมอนม ลกษณะตวแทนอาพรางตอ

คณะรฐมนตร (2) ตรวจสอบธรกรรมหรอทรพยสนทเกยวกบการกระทาความผดฐานตวแทน

อาพราง (3) สงเสรมความรวมมอของประชาชนเกยวกบการใหขอมลขาวสารเพอสอดสงและ

ปองกนการทาธรกรรมอนมลกษณะตวแทนอาพราง (4) ออกหลกเกณฑและวธการตดตามและการชเบาะแสการทาธรกรรมอาพราง

(5) ตดตามและประเมนผลการปฏบตตามระเบยบน (6) ปฏบตการอนตามทคณะรฐมนตรมอบหมาย

ขอ 14

ใหจดตงสานกงานควบคมการทาธรกรรมลกษณะตวแทนอาพราง เรยกโดยยอ

วา “สานกงาน ค.ต.อ.” ขนเปนหนวยงานภายในกรมพฒนาธรกจการคา กระทรวงพาณชย

ทาหนาทเปนสานกงานเลขานการ ค.ต.อ. โดยใหมอานาจหนาท ดงตอไปน (1) ดาเนนการใหเปนไปตามมตของคณะกรรมการและปฏบตงานธรการอน (2) จดทารายงานหรอขอมลเกยวกบการทาธรกรรมอาพราง (3) เกบ รวบรวม ตดตาม ตรวจสอบ ศกษา ประมวลผล และวเคราะหรายงานและ

ขอมลตาง ๆ เกยวกบการทาธรกรรมอาพราง (4) เกบรวบรวมพยานหลกฐานเพอดาเนนคดกบผทาธรกรรมอาพราง (5) ประสานงานกบหนวยงานทเกยวของเพอตรวจสอบการทาธรกรรมอาพราง

(6) จดใหมโครงการทเกยวกบการเผยแพรความร การใหการศกษา และฝกอบรมใน

ดานตาง ๆ ทเกยวกบการทาธรกรรมอาพรางหรอชวยเหลอหรอสนบสนนทงภาครฐและภาคเอกชนใหม

การจดโครงการดงกลาว (7) ปฏบตการอนตามทคณะกรรมการมมตมอบหมาย ขอ 15

ใหเจาหนาทกรมพฒนาธรกจการคาซงอธบดมอบหมายเปนผอานวยการ

มหนาทควบคมดแลโดยทวไปซงราชการของสานกงาน และเปนผบงคบบญชาขาราชการในสานกงาน ขอ 16 ใหสานกงานจดทารายงานผลการปฏบตงานประจาปเสนอตอคณะรฐมนตร

รายงานผลการปฏบตงานประจาปอยางนอยใหมสาระสาคญ ดงตอไปน (1) รายงานผลการดาเนนการตรวจสอบการทาธรกรรมอาพรางและปรมาณคด

ทดาเนนการในแตละป (2) ปญหาและอปสรรคจากการปฏบตงาน

98

(3) รายงานขอเทจจรงหรอขอสงเกตจากการปฏบตตามอานาจหนาทพรอมทง

ความเหนและขอเสนอแนะ ใหคณะรฐมนตรเสนอรายงานผลการปฏบตงานประจาปตามวรรคหนงพรอมดวย

ขอสงเกตของคณะรฐมนตรตอสภาผแทนราษฎรและวฒสภาเพอทราบ ขอ 17 ใหนายกรฐมนตรรกษาการตามระเบยบน

ประกาศ ณ วนท พ.ศ. .... นายกรฐมนตร

บรรณานกรม

ภาษาไทย

บนทกสานกงานคณะกรรมการกฤษฎกา เรอง ความหมายของคนตางดาว ตามประมวลกฎหมายทดน

(กรณบรษทไทยควพ จากด และตามขอ 3 แหงประกาศของคณะปฏวต ฉบบท 281 ลงวนท 24

พฤศจกายน 2515 (กรณบรษท เอบบ ดสทรบวชน จากด) (เรองเสรจท 332/2535).

วารณ สทธถาวร. “การแกไข พ.ร.บ. ธรกจตางดาว ตองชดเจนในกตกาและมชวงเวลาทเหมาะสม”. เศรษฐทศน 21, 1 (มกราคม-มนาคม 2550) : 5-13.

กฎกระทรวง (พ.ศ.2525) ออกตามความในพระราชบญญตการนคมอตสากรรมแหงประเทศไทย

พ.ศ.2522.

กฎกระทรวง (พ.ศ.2543) ออกตามความในพระราชบญญตการเชาอสงหารมทรพยเพอพาณชยกรรม

และอตสาหกรรม พ.ศ.2542.

กฎกระทรวง ฉบบท 2 (พ.ศ.2539) ออกตามความในพระราชบญญตการนคมอตสากรรมแหงประเทศ

ไทย พ.ศ.2522.

กฎกระทรวง ฉบบท 2 (พ.ศ.2543) ออกตามความในพระราชบญญตการเชาอสงหารมทรพยเพอ

พาณชยกรรมและอตสาหกรรม พ.ศ.2542.

กฎกระทรวงกาหนดหลกเกณฑ วธการ และเงอนไข การไดมาซงทดนเพอใชเปนทอยอาศยของคนตางดาว

พ.ศ.2545.

กฎกระทรวงกาหนดหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขการไดมาซงทดนเพอใชเปนทอยอาศยของคนตางดาว

พ.ศ. 2545. กฎกระทรวงกาหนดหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขการไดมาซงทดนเพอใชเปนทอยอาศยของคนตางดาว

พ.ศ. 2545. กฎกระทรวงกาหนดหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขในการจดตงนคมอตสาหกรรม พ.ศ.2548.

100

กฎกระทรวงฉบบท 7 (พ.ศ.2497) ออกตามความในพระราชบญญตใหใชประมวลกฎหมายทดน

พ.ศ.2497.

กฎกระทรวงฉบบท 8 (พ.ศ.2497) ออกตามความในพระราชบญญตใหใชประมวลกฎหมายทดน

พ.ศ.2497.

กฎกระทรวงฉบบท 9 (พ.ศ.2543) ออกตามความในพระราชบญญตอาคารชด พ.ศ.2522.

กมลนทร พนจภวดล. “การเปดเสรการคาบรการสาธารณสขภายใต WTO : ขอสงเกตเกยวกบกฎหมายและขอผกพนของประเทศไทย”. วารสารกฎหมาย จฬาลงกรณมหาวทยาลย 19,3 (กนยายน

2542).

กรมเศรษฐกจการพาณชย กระทรวงพาณชย, เอกสารเรอง “องคการการคาโลก และกลมเศรษฐกจระหวาง

ประเทศ”, 2540.

กระทรวงการตางประเทศ, “ขอเสนอแนะในการแกไขปรบปรงพระราชบญญตการประกอบธรกจของ คนตางดาว”.

กฤต ไกรจตต (ผแทนกรมสนธสญญาและกฎหมาย). “บนทกรายงานการประชมคณะกรรมการกฤษฎกา (คณะพเศษ) เรอง รางพระราชบญญตการประกอบธรกจของคนตางดาว (ฉบบ...) พ.ศ. ....

ครงท 2/2550”. วนท 13 กมภาพนธ 2550. กตพงศ อรพพฒนพงศ. “กฎหมายการประกอบธรกจคนตางดาว : ฟนฟเศรษฐกจไดจรงหรอ

ตอนท 1”. การเงนธนาคาร 18, 212 (ธนวาคม 2542).

โกศล ฉนธกล, ชตมา เปรองการ “รายงานฉบบสมบรณ เรอง โครงการศกษาผลกระทบของการจดทา

ขอตกลงระหวางประเทศตอการลงทนจากตางประเทศ” เสนอตอ กองการตางประเทศ สานกงาน

คณะกรรมการสงเสรมการลงทน, 2543.

โกศล ฉนธกล. “หลกการและประเดนในการเจรจาความตกลงพหภาคเกยวกบการลงทนในกรอบองคการการคาโลก (WTO)”, วารสารกฎหมายธรกจบณฑต 2, 2 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2545).

คณะทางานเฉพาะกจเพอดาเนนมาตรการทางการเงนเกยวกบการฟอกเงน (FANANCIAL ACTION

101

TASK FORCE) ขอแนะนาสสบขอ (THE FORTY RECOMMENDATIONS) (ไทย/องกฤษ)

ขอแนะนาพเศษเรองการใหการสนบสนนทางการเงนแกการกอการราย 9 ประการ (SPECIAL RECOMMENDATIONS) (ไทย/องกฤษ) จดทาโดย สานกงาน ปปง. เอกสารอดสาเนา.

คณะนตศาสตร มหาวทยาลยหอการคาไทย. เอกสารสรปการสมมนาทางวชาการ เรอง “พ.ร.บ.

การประกอบธรกจของคนตางดาว พ.ศ. 2542 : ใครได-ใครเสย”, 2543.

คาพพากษาศาลฎกา ท 6136/2537.

คาสงสานกงานทะเบยนหนสวนบรษทกลาง ท 102/2549 เรอง กาหนดเอกสารประกอบคาขอจดทะเบยน

หางหนสวนและบรษทจากด. คมอ การขอไดมาซงทดนและหองชดของคนตางดาว คนไทยทมคสมรสเปนคนตางดาว และนตบคคลบาง

ประเภท สานกมาตรฐานการทะเบยนทดน กรมทดน กระทรนวงมหาดไทย พพมพท กองการ

พมพ กรมทดน จานวน 6,000 เลม พ.ศ. 2552.

จตตสกข โคตรมานนท “การเปดเสรการคาบรการสาขาโทรคมนาคมพนฐานของไทยภายใตความตกลงทวไปวาดวยการคาบรการ (GATS) วเคราะหในเชงกฎหมายเศรษฐกจระหวางประเทศ” วทยานพนธคณะนตศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร, 2548.

จตพต สายสนทร. คาแปลความตกลงทวไปวาดวยการคาบรการ. พมพครงท 1. กรงเทพมหานคร :

สานกพมพวญ ชน จากด, 2537.

ชยนต ตนตวสดาการ, วชรยา โตสงวน, เพลนพศ สตยสงวน. รายงานวจย เรอง “โครงการศกษาศกยภาพการแขงขนการคาบรการของไทย” เลมท 1. ศนยบรการวชาการเศรษฐศาสตร คณะเศรษฐศาสตร

มหาวทยาลยธรรมศาสตร, 2539.

ชลดา โตสตระกล “สทธในการทางานของคนตางดาวในประเทศไทย : ศกษากระบวนการในการเขาสสทธ

ในการทางานในประเทศไทย” วทยานพนธมหาบณฑต คณะนตศาสตรมหาวทยาลยธรรมศาสตร, 2548.

ชมพร ปจจสานนท. “การคาบรการภายใตขอตกลงทวไปวาดวยการคาบรการ”. วารสารกฎหมายจฬาลงกรณ 1, 15, (ธนวาคม 2537).

102

เชษฐ สขสงข. “ประเดนนาร เกยวกบการแกไขพระราชบญญตการประกอบธรกจของคนตางดาว

พ.ศ. 2542” วารสารการคาโลก 5, 1 (ตลาคม-ธนวาคม 2549).

ดสต อชพงศอมร. “การแกไขกฎหมายวาดวยการประกอบธรกจของคนตางดาว”. วารสารสภาทนายความคด 15, 92 (มนาคม 2550).

เดอนเดน นคมบรรกษ, สณพร ทวรรณกล, วรวลย ไพบลยจตตอาร. “รายงานฉบบสมบรณ เรอง โครงการ

จดทายทธศาสตรและแนวทางในการเตรยมความพรอมของภาคอตสาหกรรมไทย

อนเนองมาจากการเจรจา WTO รอบใหมทกรงโดฮา ภาคการคาบรการ”. สถาบนวจยเพอพฒนาประเทศไทย, 2547.

เดอนเดน นคมบรรกษ,สณพร ทวรรณกล,สฤณ อาชวานนทกล. นอมน. พมพครงท 1. กรงเทพมหานคร:สานกพมพ openbooks, 2549.

ไตรทพย ศวะกฤษณกล. “กหลาบแกว บรษทสญชาตไทย เชอชาตสงคโปร” การเงนการธนาคาร ฉบบท

294 (ตลาคม 2549).

ธรรมนญ อานนโทไทย. “แกกฎหมายประกอบธรกจคนตางดาวกระทบกบใครบาง”. วารสาร ส.อ.ท. 16.

91 (มนาคม-เมษายน 2550).

นทศน วฒนกล. “หนบรมสทธ” วทยานพนธมหาบณฑต คณะนตศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2533.

บทสรป พ.ร.บ.ตางดาว กาวแรก อดชองโหวนอมน. วารสารการเงนธนาคาร ฉบบท 298 (กมภาพนธ

2550).

บรรยง วทยวรศกด.กลโกงการเงน. พมพครงท 2 กรงเทพมหานคร: บรษทเนชน มลตมเดย กรป

จากด (มหาชน), 2546.

บนทกขอหารอของกระทรวงพาณชย เรอง “ปญหาขอหารอกรณสภาพแหงหนบรมสทธและสดสวนการถอหนของบรษท เอบบ ดสทรบวชน จากด ลงวนท 11 เมษายน 2534”.

103

บนทกสานกงานคณะกรรมการกฤษฎกา เรอง การกาหนดสภาพแหงหนบรมสทธตามประมวลกฎหมาย

แพงและพาณชยและการถอหนของคนตางดาวในบรษทจากดตามขอ 3 แหงประกาศของ

คณะปฏวต ฉบบท 281 ลงวนท 24 พฤศจกายน 2515 (กรณบรษท เอบบ ดสทรบวชน จากด)

(เรองเสรจท 465/2534).

บนทกสานกงานคณะกรรมการกฤษฎกา เรอง การมสทธในทดนไดเสมอนกบคนตางดาวตามมาตรา

97(1) แหงประมวลกฎหมายทดน (กรณบรษท ไทยควพ จากด) (เรองเสรจท 475/2534).

บนทกสานกงานคณะกรรมการกฤษฎกา เรอง การถอกรรมสทธในหองชดของผประกอบการอตสาหกรรม

หรอผประกอบพาณชยกรรมซงเปนคนตางดาวในนคมอตสาหกรรม (เรองเสรจท 648/2554)

บนทกสานกงานคณะกรรมการกฤษฎกา เรอง สทธในทดนของสมาคมทมสมาชกเปนคนตางดาวเกนกวา

กงหนง (เรองเสรจท 484/2533).

บนทกสานกงานคณะกรรมการกฤษฎกา เรอง หารอเกยวกบมตทประชมคณะกรรมการสงเสรมการลงทน

เกยวกบปญหาตามพระราชบญญตอาคารชด พ.ศ. 2522 และตามพระราชบญญตสงเสรมการ

ลงทน พ.ศ. 2520 (เรองเสรจท 326/2541).

บษฎา เจรญพงศ. “การเปดเสรการประกอบธรกจคาปลกของคนตางดาวในประเทศไทย : วเคราะหใน

กรอบของกฎหมายเศรษฐกจระหวางประเทศ” วทยานพนธมหาบณฑต คณะนตศาสตร

มหาวทยาลยธรรมศาสตร, 2544.

ประกาศกรมทดน เรอง การขอไดมาซงทดนของนตบคคลทมคนตางดาวถอหน.

ประกาศกรมทดน เรอง การขอไดมาซงทดนหรอหองชดของคนสญชาตไทยทมคสมรสเปนคนตางดาว.

ประกาศกรมทดน เรอง การไดมาซงทดนเพอใชเปนทอยอาศยของคนตางดาว.

ประกาศกรมทดน เรอง ตงบรษทจากดขนรบโอนทดนไวเพอประโยชนแกคนตางดาว.

ประกาศกรมทดน เรอง บคคลสญชาตไทยทมคสมรสเปนคนตางดาว ทงทชอบและมชอบดวยกฎหมายขอ

ไดมาซงทดนหรอกรรมสทธในหองชด.

104

ประกาศกรมทดน เรอง หลกฐานทคนตางดาวหรอนตบคคลซงกฎหมายถอวาเปนคนตางดาวตองนามา

แสดงเพอขอไดมาซงกรรมสทธในหองชด.

ประกาศกรมทดน เรอง หลกฐานทใชประกอบการสอบสวนกรณนตบคคลทคนตางดาวมสวนไดเสยขอ

ไดมาซงทดนเพอประกอบธรกจอสงหารมทรพย.

ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรอง บคคลสญชาตไทยทมหรอเคยมคสมรสเปนคนตางดาวและบตรผเยาว

ของคนตางดาวทมสญชาตไทย ขอไดมาซงทดน.

ประกาศคณะปฏวต ฉบบท 281. ประนอมศร โสมขนเงน. “การเปดเสรการคาบรการ : ไทยพรอมหรอยง”. วารสารสโขทยธรรมาธราช 7, 3

(กนยายน-ธนวาคม 2537).

ประพร อภชาตสกล. “การศกษาเพอปรบปรงแกไข ประกาศคณะปฏวตฉบบท 281 ภายใตความตกลง

ทวไปวาดวยการคาบรการ (GATS)” วทยานพนธมหาบณฑต คณะนตศาสตรจฬาลงกรณ

มหาวทยาลย, 2542.

ประมวลกฎหมายทดน. ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย. ประสาท บญทาว. “นอมน (Nominee) ตวดหรอตวราย” วารสารรอบรวมหาวทยาลยหอการคาไทย ความร

สโลกกวาง. (ปท 12 ฉบบท 133 พฤศจกายน 2549). ประสทธ เอกบตร. กฎหมายระหวางประเทศ สนธสญญา เลม 1. พมพครงท 3. กรงเทพมหานคร:

สานกพมพวญ ชน, 2544.

ประสทธ เอกบตร. รายงานวจยฉบบสมบรณ เรอง “ผลการบงคบใชพระราชบญญตการประกอบธรกจของคนตางดาว พ.ศ. 2542”. สถาบนวจยและใหคาปรกษาแหงมหาวทยาลยธรรมศาสตร, 2548.

พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542.

105

พรเทพ เบญญาอภกล. GATS ความตกลงวาดวยการคาบรการ.โครงการ WTO Watch (จบกระแสองคการการคาโลก) พมพครงท 1. กรงเทพมหานคร: โรงพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร, 2548.

พรประภา ชวตโสภณ. “การเปดเสรการคาบรการสาขาทองเทยวภายใตกฎเกณฑ WTO กบประเทศไทย” วทยานพนธมหาบณฑต คณะนตศาสตรมหาวทยาลยธรรมศาสตร, 2548.

พระราชบญญตการเชาอสงหารมทรพยเพอพาณชยกรรมและอตสาหกรรม พ.ศ.2542. พระราชบญญตการธนาคารพาณชย พ.ศ.2505. พระราชบญญตการนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย พ.ศ.2522.

พระราชบญญตการประกอบธรกจของคนตางดาว พ.ศ. 2542. พระราชบญญตการประกอบธรกจของคนตางดาว พ.ศ. 2542. พระราชบญญตการประกอบธรกจของคนตางดาว พ.ศ. 2542.

พระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยผตรวจการแผนดน พ.ศ. 2552.

พระราชบญญตสงเสรมการลงทน พ.ศ.2520.

พระราชบญญตอาคารชด พ.ศ.2522.

พธนย ไชยแสงสขกล. กฎหมายการลงทนศกษาเปรบเทยบสาธารณรฐประชาชนจน สาธารณรฐจน

(ไตหวน) และประเทศไทย. โครงการวจยเสรมหลกสตร คณะนตศาสตร

มหาวทยาลยธรรมศาสตร, 2529.

ภทรวรรณ ศรสข. “การถอหนไขว ศกษาเฉพาะกรณผลกระทบทางกฎหมายและการควบคม” วทยานพนธมหาบณฑต คณะนตศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร, 2541.

ภาคผนวกท 8 ของความตกลงการคาเสรไทย-ออสเตรเลย.

106

ภวดล ทรงประเสรฐ. เอกสารวชาการของสถาบนเอเชยศกษา อนดบท 23 เรอง “ลทางการลงทนรวมระหวางไทยกบจน”. โครงการจนศกษา สถาบนเอเชยศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2528.

มนตร ยะรงส. “การเปดเสรการคาบรการของไทยสาขาคาปลกภายใตกฎเกณฑของ WTO” สารนพนธมหาบณฑต คณะนตศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร, 2547.

มานอกและเดกนอกกรอบ. 25 คาถาม SHIN เบองหลงดลเทคโอเวอรชนคอรป. พมพครงท 1.

กรงเทพมหานคร : สานกพมพ openbooks, 2549.

ระเบยบกรมทดน วาดวยการถอกรรมสทธในหองชดของคนตางดาว และนตบคคลซงกฎหมายถอวาเปน

คนตางดาว พ.ศ.2547. ระเบยบสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน ฉบบท 20/2535 วาดวยการประสานงานกบกรมทดน

เพออนญาตใหคนตางดาวถอกรรมสทธหองชดและผไดรบการสงเสรมนตบคคลไทยโอนทดน. รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550.

ราง พ.ร.บ. การประกอบธรกจของคนตางดาว ฉบบใหม. วารสารขาว กฎหมายใหม 4, 80 (กมภาพนธ

2550). รางพระราชบญญตการประกอบธรกจของคนตางดาว (ฉบบท....) พ.ศ. .... ทผานความเหนชอบจาก

คณะรฐมนตร เมอวนท 10 เมษายน พ.ศ. 2550.

วรรณา บญศรเมอง. “การเปดเสรการคาบรการภายใตความตกลงทวไปวาดวยการคาบรการ (GATS) สาขาวชาชพบญช วเคราะหในเชงกฎหมายเศรษฐกจระหวางประเทศ” วทยานพนธมหาบณฑต

คณะนตศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร, 2547. วนทพย จนทกจ. “การประกอบธรกจของคนตางดาวภายใตพระราชบญญตการสงเสรมการลงทน” สาร

นพนธคณะนตศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร, 2549.

วนเพญ หรจตตววฒน. “ทนและทนขนตาตามกฎหมายธรกจของคนตางดาว”. Tax & Bussiness Law Magazine 11, 126 (มนาคม 2548).

107

วนรกษ มงมณนาคน. สารานกรมเศรษฐกจจน. (ฉบบปรบปรงเพมเตม). พมพครงท 2. กรงเทพมหานคร

: สานกพมพนาอกษรการพมพกรงเทพ, 2548.

วานช ชตวงศ. “ปญหาทางกฎหมายเกยวกบคนตางดาวถอครองทดนในประเทศไทย.” วารสารนตศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.ปท 13 ฉบบท 1 พฤศจกายน 2532.

วชย ตนตกลานนท. “คนตางดาวกบการไดมาซงทดน.” ดลพาห ปท 31 เลมท 6 ธนวาคม 2527. วพากษราง พ.ร.บ. การประกอบธรกจของคนตางดาว. วารสารขาว กฎหมายใหม 4, 81 (มนาคม 2550). ศร เกวลนสฤษด. คาอธบายประมวลกฎหมายทดน กรงเทพ;บรษทพนชการพมพจากด,2531. ศรพงษ ศภกจจานสรณ. “ผถอหนขางนอยควบคมบรษทไดอยางไร”. บทบณฑตย 46, 4 (ธนวาคม

2533).

ศภศกด จรเสวนประพนธ. “กฎหมายประกอบธรกจของคนตางดาว (ตอน 2)”. Make money 1, 5

(กมภาพนธ 2543).

ศภศกด จรเสวนประพนธ. “กฎหมายประกอบธรกจของคนตางดาว (ตอน 3)”. Make money 1, 6

(มนาคม 2543).

สกล หาญสทธวารนทร. คาอธบายพระราชบญญตการประกอบธรกจของคนตางดาว พ.ศ. 2542. พมพ

ครงท 1. กรงเทพมหานคร : สานกพมพซ.พ.บค สแตนดารด, 2548.

สรปสาระสาคญของพระราชบญญตการประกอบธรกจของคนตางดาว พ.ศ. 2542. ขาววชาชพบญช 23, 7

(กรกฎาคม 2543) สฤน อาชวนนทกล. เอกสารประกอบการบรรยาย เรองการใชนอมนในตลาดหนไทย : หลกฐานและ

ผลกระทบตอตลาดหนไทย. (25 สงหาคม 2549). สวนการตลาดและการลงทนจน ฝายธรกจสมพนธ ธนาคารกรงเทพ จากด (มหาชน) . คมอการลงทน

ในจน . 2538.

108

สานกงานคณะกรรมการกฤษฎกา. “ความเหนทางกฎหมาย เลขเสรจท 426/2528”.

สานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน สานกนายกรฐมนตร. “คมอการลงทนในจน”. 2538.

สานกเจรจาการคาพหภาค กรมเศรษฐกจการพาณชย. เอกสารประกอบการสมมนา เรอง “การเจรจาเปดเสรการคาบรการภายใตองคการการคาโลก (WTO) : การเจรจาการคารอบใหม”, 2542.

สทธกร นพภยะ. การเจรจาการคาพหภาครอบอรกกวย. โครงการ WTO Watch (จบกระแสองคการการคาโลก) พมพครงท 1. กรงเทพมหานคร : โรงพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร, 2548.

สญาณ คยนนท. “การเปดเสรทางการเงนสาขาธนาคารพาณชยตางประเทศในประเทศไทยภายใต GATS”. วทยานพนธมหาบณฑต คณะนตศาสตรมหาวทยาลยธรรมศาสตร, 2541.

สดใจ ชาญชาตรรตน, ดษนย นาคเจรญ, นภาพร พพฒน, วไล อกขระสมชพ, ธรเดช เอยมสาราญ ประสงค

เลศรตนวสทธ, อครดล ชนคอรป 7 หมนลานซกหน โคตรรานวตร. พมพครงท 1.

กรงเทพมหานคร : สานกพมพมตชน, 2549.

สภาพ วงศเกยรตขจร. “กฎหมายกบการเปดเสรธรกจโทรคมนาคมในประเทศไทย”. วารสารนตศาสตร 29, 2 (มถนายน 2542).

สรเกยรต เสถยรไทย, ทชชมย ฤกษะสต. “หลกกฎหมายของขอตกลงทวไปวาดวยการคาบรการ”. รพสาร, 37.

สรเกยรต เสถยรไทย. รายงานวจยฉบบสมบรณ เรอง “ผลกระทบตอการคาบรการจากการเปดเสรภายหลงการเจรจาการคาหลายฝายรอบอรกวย สาขาคาปลก”. 2537.

สรตน ศรสวรรณผไท. เอกสารวชาการ “ความตกลงทวไปวาดวยการคาบรการ (GATS) และขอผกพนเปดเสรการคาบรการภายใตองคการการคาโลก (WTO)”. สานกเจรจาการคาพหภาค กรมเศรษฐกจการพาณชย.

สรนทร อปพทกล ผมไมใชนอมน. การเงนธนาคาร ฉบบท 294 (ตลาคม 2549).

109

สวทย สวรรณ. “กฎหมายไทยกบการถอหนแทนกน”. วารสารขาวกฎหมายใหม 4, 71 ( พฤษภาคม

2549).

หนงสอกรมทดน ดวนทสด ท มท 0515.2/23613 ลงวนท 21 สงหาคม 2552 เรอง มาตรการปองกน

การถอทดนแทนคนตางดาว.

หนงสอกรมทดน ท มท 0505/ว 23245 ลงวนท 22 สงหาคม 2546.

หนงสอกรมทดน ท มท 0710/ว 16051 ลงวนท 25 พฤษภาคม 2543.

หนงสอกระทรวงมหาดไทย ดวนทสด ท มท 0515/ว2227 ลงวนท 21 กรกฎาคม 2551 เรอง การขอ

ไดมาซงทดนของนตบคคลทมคนตางดาวถอหน.

หนงสอกระทรวงมหาดไทย ดวนทสด ท มท 0710/ว 792 ลงวนท 23 มนาคม 2542. อธก อศวานนท. “กฎหมายการประกอบธรกจของคนตางดาวกบนกกฎหมายตางดาว”. วารสารขาว

กฎหมายใหม 5, 82 (เมษายน 2550).

อธก อศวานนท. “กฎหมายการประกอบธรกจของคนตางดาวกบประเทศไทย”. วารสารขาวกฎหมายใหม.

5, 83 (พฤษภาคม 2550).

อภชาต จาตเกต, วรรณชนต สงวนวงศ “การตง Nominee เลยงกฎหมาย เพอทาธรกจบางประเภท เชน

บรษท กหลาบแกว จากด ชาตไดประโยชนจรงหรอ” วารสารกฎหมายใหม 4, 76 (ตลาคม

2549).

อภวรรณ โพธบญ อกษรสวรรณ. “ความผดทกระทาโดยนตบคคลศกษาโทษทจะลงแกนตบคคล” วทยานพนธ คณะนตศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร, 2543.

อรณ ภาณพงศ. “จาก GATT ส WTO”. วารสารนตศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร (กนยายน 2538).

อญชล วโรจนธนะชย. “ผลกระทบทางกฎหมายของความตกลง GATS ตอการเปดเสรการคาบรการสาขากอสรางของไทย” วทยานพนธมหาบณฑต คณะนตศาสตรมหาวทยาลยธรรมศาสตร, 2543.

110

อานาจ บบผามาศ. “ปญหาทางกฎหมายวาดวยหนบรมสทธ” วทยานพนธมหาบณฑต คณะนตศาสตร

มหาวทยาลยธรรมศาสตร, 2538.

อทธพล ศรเสาวลกษณ และคณะ. “การจดการทดนระดบทองถน.” กรงเทพ:สานกงานกองทนสนบสนน

การวจย,2549.

อทธพล ศรเสาวลกษณ และคณะ. “โครงการศกษาวจยและยกรางกฎหมายวาดวยการกาหนดมาตรฐานการออกเอกสารสทธในทดนของรฐ.” กรงเทพ:สานกเลขาธการคณะรฐมนตร,2549.

เอกสารประกอบการพจารณารางพระราชบญญตการประกอบธรกจของคนตางดาว (ฉบบท...) พ.ศ. ....

(คณะรฐมนตร เปนผเสนอ) บรรจระเบยบวาระการประชมสภานตบญญตแหงชาตในคราวประชม

สภานตบญญตแหงชาต ครงท 21/2550 วนพธท 25 เมษายน 2550.

เอกสารประกอบการเสวนา ปญหาการเขามาถอสทธในทดนของคนตางดาวในนามของตวแทนอาพราง

จดโดย สานกงานผตรวจการแผนดน โดย ผชวยศาสตราจารยอทธพล ศรเสาวลกษณ อาจารย

ประจาคณะนตศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย วนองคารท 28 มถนายน พ.ศ. 2554 เวลา

09.00 น. – 15.30 น. ณ โรงแรมมราเคล แกรนด คอนเวนชน กรงเทพมหานคร เอกสาร อดสาเนา.

เอกสารประกอบการเสวนา ปญหาการเขามาถอสทธในทดนของคนตางดาวในนามของตวแทนอาพราง

จดโดย สานกงานผตรวจการแผนดน โดย รองศาสตราจารยศรพร สจจานนท อาจารยประจา

สาขาวชาเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช วนองคารท 28 มถนายน พ.ศ. 2554

เวลา 09.00 น. – 15.30 น ณ โรงแรมมราเคล แกรนด คอนเวนชน กรงเทพมหานคร (เอกสาร อดสาเนา).

เอกสารประกอบการเสวนา ปญหาการเขามาถอสทธในทดนของคนตางดาวในนามของตวแทนอาพราง

จดโดย สานกงานผตรวจการแผนดน โดย ดร.สจต จงประเสรฐ ผอานวยการสานกมาตรฐานการ

ทะเบยนทดน กรมทดน วนองคารท 28 มถนายน พ.ศ. 2554 เวลา 09.00 น. – 15.30 น ณ

โรงแรมมราเคล แกรนด คอนเวนชน กรงเทพมหานคร (เอกสารอดสาเนา).

เอกสารประกอบการเสวนาเพมเตม ปญหาการเขามาถอสทธในทดนของคนตางดาวในนามของตวแทน

อาพราง จดโดย สานกงานผตรวจการแผนดน วนองคารท 28 มถนายน พ.ศ. 2554 เวลา

09.00 น. – 15.30 น ณ โรงแรมมราเคล แกรนด คอนเวนชน กรงเทพมหานคร (เอกสาร อดสาเนา).

111

ภาษาตางประเทศ

Act no. 5709 of 1971. Black's Law Dictionary (9th ed. 2009). Brazil’s Civil Code of 2002. Brazilian Corporate Act of 1979. Brazilian Federal Constitution of 1988 Article 171. Canada Transportation Act (S.C. 1996, c. 10), Canada. Complementary Act No. 73/1993. Federal Law number 6,815, of August 19, 1981. Federal Official Journal หรอ Brazilian Federal Gazette. Foreign Acquisitions and Takeovers Act 1975, Australia. Foreign Acquisition and Takeover Regulations 1989, Australia. Foreign Inverstment Policy Guidelines, Australia. Foreign Investment Policy, Australian Treasurer, January 2011, Annex-Definitions, Prescribed

Sensitive Sectors. Investment Canada Act R.S.C., 1985, c. 28 (1st Supp.).

112

The Financial Action Task Force, Money Laundering and Terrorist Financing in the Securities Sector, October 2009, Annex A Glossary of Terms. เอกสารอเลกทรอนกส Access Economics Pty Limited , “ASX-SGX: why the combination is in Australia's national interest”,

<www.asxgroup.com .au/media/.../20101206_ASX_SGX __Access Report.pdf> Alberto Murray Neto, Fabrício Polido and Tatiana Erhardt, “Acquisition of Rural Lands in Brazil by

Foreingners”, <http://www.prmurray.com.br/en/informativo/acquisition-of-rural-lands-in-brazil-by-foreingners>

Allens Arthur Robinson, “mergers & acquisitions Focus: Australia's foreign investment regime post the

SGX-ASX decision”, <http://www.aar.com.au/pubs/ma/fomamay11.htm> 2011 May Australia China Connections: The Bilateral Business Bulletin, China's New Foreign Investment Review

System”, <http://www.chinaconnections.com.au/Current-Issue/China-s-New-Foreign-Investment-Review-System.html>

Australian Government Foreign Investment Review Board, “How to Apply-Business Proposals”,

<http://www.firb.gov.au/content/policy.asp> Australian Government Response to the Senate Economics References Committee Report,

“Foreign Investment by State-Owned Entities”, <http://www.aph.gov.au/senate/committee/economics_ctte/firb_09/govt_response/firb_govt_re

sponse.pdf> June 2011 Australian Government, “Foreign Acquisitions and Takeovers Amendment Act 2010 No. 1”,

<http://www.comlaw.gov.au/Details/C2010A00001> 2010

113

Australian Government, “Regulation of foreign investment in Australia”, <www.austrade.gov.au/.../Regulation-of-Foreign-Investment-Guide.pdf.aspx> 2011 March

Australian Institute of Criminology, “Money Laundering and Terrorist Financing Typologies

and Trends in Canadian Banking”, <http://www.aic.gov.au/documents/A/A/2/%7BAA236B7C-0159-4A84-8F90-

C74158D97540%7Dti24.pdf> Blake, Cassels and Graydon LLP, “Doing Business in Canada Guide”,

<www.blakes.com/DBIC/guide/PDF/Doing_Business_in_Canada.pdf> Brazil Real Estate Investments ,

<http://brazilrealinvestment.blogspot.com/2010_06_01_archive.html> Business Council of Australia, “Foreign Attraction”

<http://www.bca.com.au/Content/101677.aspx> 2010 April Business Council of Australia, “How can we continue to meet our foreign investment needs?”,

<www.bca.com.au/Content/100837.aspx>

Clyde & Co LLP, “Regulatory ban on short selling”,

<http://www.clydeco.com/attachments/published/2768/Corporate%20Focus%20(Sep%2008).pdf>

Corrs Chambers Westgarth, “Doing Business in Australia”,

<www.corrs.com.au> Farmlandgrab.org , “Food Crisis and the Global Land Grab”,

<http://farmlandgrab.org/post/view/19055> Financial Action Task Force, “Money Laundering and Terrorist Financing in the Securities Sector”,

<www.fatf-gafi.org/dataoecd/16/8/35003256.pdf>

114

Financial Transactions and Reports Analysis Centre of Canada , “Money Laundering and Terrorist Financing Typologies and Trends in Canadian Casinos” <http://www.fintrac.gc.ca/publications/typologies/2009-11-01-eng.asp> 2009 November

Financial Transactions and Reports Analysis Centre of Canada , “Money Laundering and Terrorist

Financing (ML/TF) Typologies and Trends for Canadian Money Services Businesses (MSBs)”, <http://www.fintrac.gc.ca/publications/typologies/2010-07-eng.asp>

Financial Transactions and Reports Analysis Centre of Canada, “Trends in Canadian Suspicious

Transaction Reporting (STR)” , <http://www.fintrac.gc.ca/publications/typologies/2011-03-eng.asp> 2011 April

Food and Agriculture Organization of the United Nations, “Land ownership and foreigners: a

comparative analysis of regulatory approaches to the acquisition and use of land by foreigners”, <www.fao.org/legal/prs-ol/lpo6.pdf >

Foreign FS investors in China: Important developments on treaty access and beneficial ownership, <

http://www.pwc.com/en_SG/sg/tax-newsflash/assets/taxnewsflash-200912.pdf> 2009 December

Foreign Investors - Buying property as a foreigner or Temporary Resident in Australia,

<http://www.australiamigration.com/page/Foreign_Investors_Buying_property_as_a_foreigner_or_Temporary_Resident_in_Australia/178> 2011 August

Foreign land buys go unchecked in Australia , <http://www.news.com.au/breaking-news/foreign-land-

buys-go-unchecked-in-australia/story-e6frfku0-1226026504869> Foreigners have always owned the farm, < http://www.itsglobal.net/node/162>

115

Government of Canada , “Welcome to Canada: We Take Care of Business”, <http://investincanada.gc.ca/eng/publications/taking-care-business-presentation/text-version.aspx> 2011 September

Government of Canada ,

<http://www.claytonutz.com.au/area_of_law/real_estate/docs/PLCCorporateRealEstateHandbook_AustChapter.pdf>2002 November

Government of Canada, “Invest in Canada: We Take Care of Business”,

<http://investincanada.gc.ca/eng/publications/we-take-care-of-business.aspx> Government of Canada, “Other Restrictions on Foreign Ownership”,

< http://investincanada.gc.ca/eng/establish-a-business/start-business-canada/foreign-ownership-restrictions.aspx>

Internal Revenue Code : Sec. 6231. Definitions and special rule,from

<http://www.taxalmanac.org/index.php/ Investment Regulation in Canada, <http://www.investincanada.gc.ca/en826/Investment_Regulation_in_Canada.html>. Land Deal Politics Initiative, Sérgio Sauer and Sergio Pereira Leite, “Agrarian structure, foreign land

ownership, and land value in Brazil”, <www.future-agricultures.org/index.php>

LaShandra P. Sullivan, “The Space to Be Ourselves’: Ethanol-Fuel Production and Land Conflict on a

Brazilian ‘Frontier’”, <http://www.iss.nl/Menupages/Research-Networks/The-Land-Deal-Politics-Initiative-LDPI/April-2011-IDS-Sussex2/LDPI-Conference-Papers/The-Space-to-Be-Ourselves-Ethanol-Fuel-Production-and-Land-Conflict-on-a-Brazilian-Frontier>

116

Mark Thirlwell , “Dealing with the Dragon: Australia and Chinese Inward Investment”, <www.clingendael.nl/publications/2010/20100401_cas_artikel_mthirwell.pdfFile> 2010 April

Mark Thirlwell , “Is the Foreign Investment Review Board acting fairly?”,

<http://www.ipa.org.au/library/publication/1229471411_document_thirwell_updated.pdf> Ministry of Agriculture, Livestock and Food Supply, “Brazil HOW TO INVEST IN AGRIBUSINESS”,

<http://www.slideshare.net/MinAgriculturaBrasil/sri-brazil-howto-investinagribusiness2010>2010

Money laundering guidelines for financial institutions, <http://www.antigua-

barbuda.com/finance_investment/MoneyLaunderingGuidelines9-9-02.pdf> 2002 september Nevett Ford Lawyers , “Summary of Foreign Investment Review Board Policy

Changes”<www.nevettford.com.au/.../1288826861:5893:3791:5710343.html>2010 June Nick Sherry and Tony Burke , “Coalition chaos on Foreign Investment”

<http://www.alp.org.au/federal-government/news/coalition-chaos-on-foreign-investment/> 2010 July

Nominee. Liens, Part 5. Collecting Process, Chapter 17. Legal Reference Guide for Revenue Officers,

Section 2. Federal Tax Liens, IRS Internal Revenue Manual, from http://www.irs.gov/irm/part5/irm_05-017-002.html 5.17.2.5.7.2(12-14-2007)

NuWire Investor, “Brazil moves to restrict foreign land ownership”,

<http://au.ibtimes.com/articles/125360/20110322/brazil-moves-to-restrict-foreign-land- ownership.htm>

NuWire Investor, “Brazil moves to restrict foreign land ownership”,

The International Bank for Reconstruction and Development , “Doing Business 2010 Brazil”, <http://www.doingbusiness.org/Reports/Subnational-Reports

117

/~/media/FPDKM/Doing%20Business/Documents/Profiles/CountryOLD/DB10/BRA.pdf>

OECD Organisation for Economic Co-operation and Development, “Money Laundering Awareness Handbook for Tax Examiners and Tax Auditors”, <www.oecd.org/dataoecd/61/17/43841099.pdf>

Ontario Media Development Corporation,“Investing the Future of Canadian Books: Review of the

Revised Foreign Investment Policy in Book Publishing and Distribution”, <http://www.omdc.on.ca/AssetFactory.aspx?did=7045>

Organisation for Economic Co-operation and Development, “Identification of foreign investors: A fact

finding survey of investment review procedures” , <www.oecd.org/dataoecd/4/3/45425060.pdf> 2010 May

Parliament of Australia Senate, “Indigenous Art - Securing the Future Australia’s Indigenous visual

arts and craft sector”, <www.aph.gov.au/senate/committee/ecita_ctte/...07/.../c01.htm>

Parliament of Canada, “Foreign Investment in Canada: The Net Benefit Test”, <www.parl.gc.ca/Content/LOP/ResearchPublications/cei-22-e.htm> Paul Kalfadellis, Gray Judy and Freeman Susan, “The ‘National Interest’ and the Screening of Foreign

Direct Investment in Australia.” , <http://www.buseco.monash.edu.au/mgt/research/working-papers/2006/wp14-06.pdf>

2006 June Rio Grande Do Sul State – RS, Brazil, “Benefits of Locating Your Business in the South of Brazil”,

<http://www.slideshare.net/ikapp/benefits-of-locating-and-trade-in-south-region-of-rs-brazil-3554000>

Rio Tinto , “Foreign Investment: a Foundation for Australia’s Prosperity”,

<http://www.aph.gov.au/senate/committee/economics_ctte/firb_09/submissions/sub47.pdf>

118

2009 April Rio Tinto , “Submission: Inquiry into foreign investment by state-owned entities”,

<www.aph.gov.au/senate/committee/economics.../submissions/sub47.pdf> Rules Governing Foreign Investment in Canada,

<http://www.cwilson.com/resource/newsletters/article/338-rules-governing-foreign-investment-in-canada.html>

Sharon G. Druker, “Doing business in canada: A practical guide to cross-bordertrade and investment

what you need to know about the canadian legal regime”, <http://www.iln.com/articles/pub_216.doc>

Should foreign investment rules be reviewed?,

<http://theconversation.edu.au/should-foreign-investment-rules-be-reviewed-2109> 2011 July

Sofazenda , “Acquisition of real estate in brazil”,

<http://www.sofazenda.com.br/outros_paises/eua/guide_investor/acquisition.php> Steve Lewis and Nic Christensen, “Farmland buy-out sparks register move”,

<http://www.couriermail.com.au/ipad/farmland-buy-out-sparks-register-move/story-fn6ck45n-1225953726027> 2010 November

Stikeman Elliott LLP, “Canadian Competition Bureau introduces new standard language for "no

action"”, <www.thecompetitor.ca/> Stileman Elliott, “Canadian ownership "restored"”,

<www.stikeman.com/cps/rde/xchg/se-en/hs.xsl/15276.htm> The Australian National University, “Chinese foreign direct investment in the Australian” ,

<http://epress.anu.edu.au/china_new_place/pdf/ch16.pdf>

119

The Foreign Investment Review Board (the FIRB), “Foreign investment policy”, <http://www.firb.gov.au/content/_downloads/Australias_Foreign_Investment_Policy_(English).pdf>2011 January

The General Council of the Bar, “Money Laundering Regulations - Guidance for the

Bar”,<http://www.barcouncil.org.uk/guidance/moneylaunderingregulations-guidanceforthebar/>

The Interpreter Lowy Institute for International Policy,

“Chinese investment: FIRB debacle?”, <www.lowyinterpreter.org/.../Chinese-investment-FIRB-debacle.aspx> 2009 October

The Progressive Farmer, “Little Threat in Brazil's Curbs to Foreign Ownership”, <http://www.dtnprogressivefarmer.com> The Rio Times By Michael Royster, “Brazil’s Land Protected From Foreigners”

<http://riotimesonline.com/brazil-news/rio-business/brazil%E2%80%99s-land-protected-from-foreigners/>

The Senate Parliament House, “Foreign investment by state-owned

entities”,<http://www.aph.gov.au/senate/committee/economics_ctte/firb_09/report/report.pdf>September 2009

University of Surrey, “Acquiring Land Abroad for Agricultural Purposes: 'Land Grab' or Agri ...”,

<www.ssrn.com/abstract=1788948> Walter Stuber and Adriana Maria Gödel Stuber, “Brazil: The Acquisition Of Brazilian Rural Land By

Foreigners” <http://www.mondaq.com/article.asp?articleid=108576>August 2010 What are the laws regulation foreign investment in Canada,

<http://www.investincanada.gc.ca/Director.aspx?tabid=1004&faq=article&faqid=21>

120

กรมเจรจาการคาระหวางประเทศ , “FTA รายประเทศ ความตกลงการคาเสรไทย-ออสเตรเลย

(Thailand - Australia Free Trade Agreement: TAFTA)”, <http://www.thaifta.com/thaifta/Home/FTAbyCountry/tabid/53/ctl/detail/id/21/mid/480/usemastercontainer/true/Default.aspx

กรมสงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชย, “ขอมลทวไปประเทศแคนาดา” <http://www.depthai.go.th/go/content/dowload/attach?contentld=14609>

กรมสงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชย. (ขอ 2.6 กฎระเบยบดานการลงทนในประเทศ).จาก http://www.depthai.go.th/DEP/DOC/51/51014299.doc

นวลรชน เสถยรมาส,ขอมลประเทศสหรฐอเมรกา,กรมสงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชย

,http://www.depthai.go.th/go/content/dowload/attach?contentld=15378

มตชนรายวน, “กฎหมายธรกจตางดาว ชองโหวทรอรฐแกไข”, <http://www.nidambe11.net/ekonomiz/2005q4/article2005oct28p3.htm> 28 ตลาคม 2548

ศนยบรการขอมลธรกจ สถานกงสลใหญ ณ นครลอสแอนเจลลส

<http://www.thaiconsulatela.org/bic/article_detail.aspx?article_id=24) >

สานกงานสงเสรมการคาในตางปรเะทศ ณ นครซดนย, “โอกาสและลทางทางธรกจในออสเตรเลย ขอมล

เกยวกบนโยบายทางการคา บรการ และการลงทนของรฐบาลออสเตรเลย”, <www.thaiconsulatesydney.org/BIC/inside_04opportunity.html

121

ภาคผนวก

122

ภาคผนวก ก

สรปผลการจดทาประชาพจารณเรองตวแทนอาพราง

จากการทผวจยไดเชญบคคลซงเปนเจาหนาทจากหนวยงานของรฐทเกยวของพรอมทงตวแทนจาก

หนวยงานภาคเอกชนทเกยวของ ตลอดจนผทรงคณวฒ นกวชาการในสาขาทเกยวของ นกศกษาและ

ประชาชนทสนใจ รวมจานวนทงสนกวา 100 คนในการเขารวมรบฟงและแสดงความคดเหนในการ

จดทาประชาพจารณเมอวนท 29 สงหาคม 2554 ณ หองประชม 902 สานกงานผตรวจการแผนดน

สามารถสรปผลการจดทาประชาพจารณเรองตวแทนอาพรางจากแนวความคดของผเขารวมจดทาประชา

พจารณทผวจยเหนวาเปนประโยชนตอการวจยไดดงน

1. บทลงโทษของกฎหมายแตละฉบบทเกยวของกบตวแทนอาพราง เชน ประมวล

กฎหมายทดน หรอพระราชบญญตวาดวยการประกอบธรกจของคนตางดาว พ.ศ. 2542 กาหนดอตรา

โทษสาหรบตวแทนอาพรางไวไมเหมาะสมโดยเหนวาเปนอตราโทษทตาเกนไปหากเทยบกบความรายแรง

ความเสยหาย รวมถงผลกระทบทเกดขนหรออาจเกดขนกบประเทศไทยจากการประกอบธรกจโดย

อาศยธรกรรมอาพราง โดยเหนควรกาหนดไวในกฎหมายใหการพจารณาในการกาหนดบทลงโทษและ

ความรนแรงของอตราโทษในการกระทาความผดของตวแทนอาพรางทาไดโดยคานวนจากอตราวงเงน

การทาธรกรรมททาใหเกดความเสยหาย เชน 1-5 ลานบาท หรอ 5-10 ลานบาท เปนตน 2. ในการพจารณาอนญาตใหประกอบธรกจในประเทศไทยของคนตางดาวบางประเภท

ควรตองคานงถงการปกปองผลประโยชนของประเทศไทยจากการเขาเขาครอบงากจการในประเทศไทย

ดวย เชน การนาธรกจแฟรนไชสจากตางประเทศเขามาประกอบในประเทศไทยซงการบรหารจดการ

ธรกจแฟรนไชสในประเทศไทยอยภายใตขอจากดของบรษทแมในตางประเทศ 3. สาหรบการกาหนดสทธในทดนของกรมทดนนนทอนญาตใหคนตางดาวซอทดนเพอ

อยอาศยได 1 ไร ตามประมวลกฎหมายทดนมาตรา 96 ทว นน พบวาจากรายงานของกรมทดนนบแต

อดตถงปจจบนมคนตางดาวทไดรบกรรมสทธในทดนในประเทศไทยเพออยอาศยตามมาตรา 96 ทว

ในกรงเทพมหานครและปรมณฑลจานวนทงสนเพยง 9 ราย ซงเปนจานวนทนอยมากโดยอาจมาจากการ

ทกฎหมายของไทยกาหนดหลกเกณฑการไดมาซงกรรมสทธในทดนในประเทศไทยไวมากมาย เชน การ

นาเงนเขามาลงทนในประเทศไทยจานวน 40 ลานบาท การดารงเงนไวในประเทศไทยเปนเวลา 5 ป 4. กรณคนตางดาวเขามาซอทดนในประเทศไทยโดยอาศยการถอหนในบรษทไทย

ซงขณะจดทะเบยนบรษทในประเทศไทยจะกาหนดตวคนตางดาวใหถอหนในบรษทไมเกนกงหนงทาให

ถอเปนนตบคคลไทย โดยตอมาอาจมการเปลยนแปลงทางทะเบยนกบกรมพฒนาธรกจการคาในจานวน

หนของคนตางดาว หรอเปลยนตวกรรมการใหเปนคนตางดาวนน หนวยงานของรฐทเกยวของไดตง

ขอกาหนดเพอชวยในการตรวจสอบเพอไมใหมการฝาฝนหรอเลยงกฎหมายในกรณทคนตางดาว

ประกอบธรกจทตองหามตามกฎหมายเชน การถอกรรมสทธในทดนเกนกวาทกฎหมายกาหนด โดยกรม

123

ทดนรวมกบกรมพฒนาธรกจการคาตกลงกนกาหนดใหใหกรมทดนสงรายชอบรษททมคนตางดาวถอ

หนอยและถอกรรมสทธในทดนในประเทศไทยใหกรมพฒนาธรกจการคาในเดอนมถนายนของทกปเพอ

ตรวจสอบวามการเพมทนโดยคนตางดาวในบรษทนนๆ หรอไม และเมอกรมพฒนาธรกจการคาได

ตรวจสอบแลวจะสงผลการตรวจสอบใหกรมทดน ทงน หากกรมธรกจการคาตรวจสอบแลวพบวามการ

เพมทนของบรษทของคนตางดาวเกนกวาจานวนทกฎหมายกาหนด กรมทดนจะดาเนนการยดทดนนน

เพอจาหนายตามกฎหมายตอไป 5. ปจจบนพบวามคนตางดาวถอครองทดนในประเทศไทยเพอประกอบธรกจจดสรร

ทดนโดยเฉพาะอยางยงในพนททองเทยวทงทมกฎหมายกาหนดหามไว โดยมบรษททปรษากฎหมายให

คาปรกษาแนะนาในการเขามาประกอบธรกจการจดสรรทดนตามวตถประสงคและประโยชนในการฟอก

เงนทไดมาโดยผดกฎหมาย ทงน อาศยวธการตางๆ เพอใหสามารถถอครองกรรมสทธในทดนได เชน

แจงการเปลยนแปลงตวผถอหนกบกรมทดนภายหลงจดทะเบยนกบกรมพฒนาธรกจการคาหรอการตด

สนบนเจาหนาทของรฐใหดาเนนการในการไดมาซงกรรมสทธในทดน ซงกอใหเกดผลกระทบตอ

ประเทศไทยในสวนของการจดเกบภาษซงเปนรายไดของรฐอกดวย ทงน แมจะมกฎหมายซงเกยวของ

กบคนตางดาวมากมายแตการไดหลกฐานในการพสจนวาบคคลนนเปนคนตางดาวนนเปนไปไดยาก

นอกจากนน ตองพจารณาวาธรกจทคนตางดาวตองการประกอบนนเปนธรกจตองหามหรอไม เชน การ

ซอขายอสงหารมทรพย มสญญาระหวางคสญญากนจรงโดยโอนชาระเงนซอขายในประเทศหรอไม และ

มกพบวาคนทเปนตวแทนอาพรางเปนลกจางในบรษทเพยงเพอรบรองใหบรษทเทานน รวมถงกรณ

ทคนตางดาวฉอโกงคนตางดาวดวยกนเองโดยเฉพาะอยางยงในจงหวดทางภาคใต เชน การจดทา

โครงการและเสนอขายโครงการบานจดสรรในจงหวดภเกตทางอนเทอรเนตใหกบคนทวโลก เมอขายได

กปดเวบไซตแลวเอาธรกรรมทดนนนไปขายฝาก ดงนน จงเหนวาควรมมาตรการทรดกมในเรองการ

ประกอบธรกจของคนตางดาวมากกวาน เพอใหการใชบงคบกฎหมายไดผล นอกจากนน ควรใช

มาตรการทางภาษเขามาชวยอกทางหนงดวย ทงน เหนวาทางแกในสวนทเกยวกบการประกอบธรกจของ

คนตางดาวน หากขาราชการรวมมอกบหนวยงานทเกยวของมารวมกนตรวจสอบโดยดจากพฤตการณท

ชดเจนและตรวจสอบได โดยกรมสอบสวนคดพเศษจะรบผดชอบและดแลเรองขององคกรอาชญากรรม

เปนหลก แตถาเปนบคคลธรรมดานนจะไมคอยไดไปตรวจสอบ ทงน เหนวาควรจะมองคกรทคอย

ประสานระหวางหนวยงานของรฐทเกยวของเพอตดตามตรวจสอบ 6. ควรมการปลกฝงในเรองความซอสตยสจรตและตอตานการคอรปชนของขาราชการท

เกยวของโดยใหจดไวในหลกสตรการศกษา ทงน เมอสภาพสงคมเปลยนไปในปจจบนอาจทาใหการให

การศกษาในเรองดงกลาวในสถานศกษาไมเพยงพอ จงควรตองเรมปลกฝงตงแตจากทบาน 7. หากมการรางกฎหมายขนมาเพอใชบงคบกบตวแทนอาพรางโดยเฉพาะควรตองระบ

ในกฎหมายใหละเอยดวาการกระทาใดบางทเขาขายตวแทนอาพราง โดยการใหนยามคาวาตวแทนอา

พรางไมสาคญเทากบการกาหนดระบใหชดเจนวาการกระทาใดบางทเขาขายการเปนตวแทนอาพาง เชน

องคประกอบของการกระทา เพอชวยในการตความตามกฎหมายทจะรางขนมา อยางไรกด เปนทเขาใจกนโดยทวไปวากฎหมายแตละฉบบอาจใชเวลานานในการตราขนใชบงคบ ซงแมจะมการรางกฎหมาย

ฉบบนนเสรจเรยบรอยแลวกตาม แตกวากฎหมายนนจะถกตราขนและมผลใชบงคบอาจใชระยะเวลา

124

หลายป ดงนน จงควรมการเสนอทางเลอกอนเพอควบคม ตรวจสอบ แกไขและปองกนการประกอบ

ธรกจโดยอาศยตวแทนอาพรางในระหวางนน โดยกรณทยงไมมการตรากฎหมายขนมาจะดาเนนการ

อยางไรเพอไมใหมพฤตกรรมการใชตวแทนอาพรางในการประกอบธรกจของคนตางดาว เชน จดตง

สมาคมบานจดสรรเพอเปนองคกรทคอยตรวจสอบหรอกาหนดเงอนไขในการจดทะเบยนซอขายบาน

จดสรร หรอในกรณของการดาเนนคดสงแวดลอมใหมอยการ หรอเจาหนาทควบคมมลพษหรอ

สงแวดลอม ทงน อาจกาหนดไวในระเบยบสานกนายกรฐมนตรใหหนวยงานทเกยวของตองดาเนนการ

รายงานผลการตรวจสอบเกยวกบการประกอบธรกจทอาศยตวแทนอาพรางมายงสานกนายกรฐมนตร

โดยเรว ซงวธนจะชวยควบคมใหหนวยงานทเกยวของตองดาเนนการตรวจสอบและจดทารายงานขน

กอนทจะมการออกกฎหมายรวมถงชวยใหทราบถงประเดนทตองเตมเตมหรอขอบกพรองซงตอง

ปรบแกกอนการบงคบใชกฎหมายซงจะชวยแกไขปญหาประสทธภาพการใชบงคบกฎหมายทเปนชอง

โหวตอไป 8. สาหรบการจดตงองคกรขนมาเพอดแลการประกอบธรกจโดยอาศยตวแทนอาพราง

เหนวาปจจบนมองคกรทดแลเกยวกบการประกอบธรกจของคนตางดาวในแตละกรณอยแลวและหากม

การตงองคกรใหมขนมาจะทาใหเกดการทางานซาซอนกนขององคกรเหลานน รวมถงสนเปลอ

งบประมาณ และอาจทาใหเกดการเกยงงานกนขนระหวางองคกรเหลานน จงไมมความจาเปนตองตง

องคกรใหมขนมาในการกากบดแลในเรองตวแทนอาพรางน ซงทางผวจยเหนดวยวาไมควรตงองคกร

ใหม แตอาจตงเปนสานกหนงขนมาในหนวยงานทเกยวของหนวยงานใดหนวยงานหนงเทานน 9. สาหรบในเรองภาษอากรเปนเรองทมความละเอยดออนโดยเฉพาะอยางยงทจะใช

บงคบกบลกษณะของการประกอบธรกจของคนตางดาวควรใหมการเสยภาษอยางครบถวนถกตอง

ทเหนในปจจบนยงพบวามการดาเนนการหลายรปแบบเพอประโยชนในการหลกเลยงการเสยภาษ

ทถกตอง เชน มการจดทะเบยนอาคารชดแตนาอาคารดงกลาวมาใชประกอบธรกจโรงแรม 24 ชวโมง

ซงอตราภาษทตองเสยตามลกษณะของการประกอบธรกจแตกตางกน ซงกระทบตอการจดเกบรายได

ของประเทศ เหนควรใหผวจยศกษาและหาทางแกไขไวดวย 10. มการตงขอสงเกตในนามผปฏบตวากฎหมายทใชควบคมการประกอบธรกจโดย

อาศยตวแทนอาพรางเปนการควบคมจากภายนอกไมมประสทธภาพเพยงพอเนองจากทาไดเพยง

กาหนดควบคมสดสวนคนตางดาว แตไมไดควบคมอานาจบรหารของกรรมการทเปนคนตางดาว

อนเปนการเปดชองวางใหคนตางดาวเขามาครอบงากจการในประเทศไทยไดโดยงาย รวมถงไมมการ

กาหนดในเรองการหาพยานหลกฐานทจะทาใหทราบวากรณใดบางทเปนการประกอบธรกจโดยอาศย

ตวแทนอาพรางโดยมคนตางดาวเปนผกระทาความผด ทงน อาจอาศยการมสวนรวมของประชาชนในการแจงเบาะแสโดยใหหนวยงานสวน

ปกครองทองถนชวยเหลอเพราะหนวยงานเหลานนทราบดวามการเสยภาษหรอไมอยางไร และตองสราง

ระบบทสามารถบงคบใหเจาหนาทของรฐทเกยวของรายงานเกยวกบการประกอบธรกจโดยอาศยตวแทน

อาพรางมาโดยหลกเลยงไมได เพอใหคนตางดาวเขามาประกอบธรกจตามชองทางทถกตองตาม

กฎหมาย ซงจะชวยแกไขปญหาการดาเนนธรกจผานตวแทนอาพราง ทงน จะทาไดหรอไมนนตอง

พจารณาในทางนโยบายของรฐตอไป

125

11. ควรมการแกไขบทบญญตของกฎหมายโดยเฉพาะในเรองโครงสรางการถอหน

(shareholding structure) อานาจการบรหาร (management control) ใหชดเจนขนโดยไมจาเปนตองกาหนดความเขมงวดใหเทากนในแตละเรอง โดยดตวอยางจากกฎหมายตางประเทศ เชน ประเทศออสเตรเลย

เปนตน รวมถงแกไขชอของพระราชบญญตวาดวยการประกอบธรกจของคนตางดาวทอาจสอใหคน

ทวไปเขาใจผดเพราะแทจรงแลวเปนกฎหมายทกาหนดหามหรอกาหนดเงอนไขสาหรบคนตางดาว

ประกอบธรกจบางประเภทในประเทศไทย รวมถงควรปรบปรงบญชแนบทายพระราชบญญตการ

ประกอบธรกจของคนตางดาวใหทนสมยดวย

126

ภาคผนวก ข

แบบสอบถาม

คาชแจง แบบสอบถามฉบบนทาขนเพอสารวจขอมลเรองการทาธรกรรมโดยอาศยบคคลหรอนตบคคล

กระทาการในฐานะเปนตวแทนใหกบตวการซงไมเปดเผยชอหรอ “ตวแทนอาพราง” โดยแบบสอบถาม

ฉบบนมสองตอน ตอนทหนงเปนขอมลพนฐานเกยวกบผตอบ ตอนทสองเปนขอมลเกยวกบตวแทนอา

พราง ผวจยขอความรวมมอใหทานใหขอมลทตรงตามความจรง คณะผวจยจะใชขอมลดงกลาวเพอ

ประโยชนทางวชาการเทานน การตอบแบบสอบถามครงนจะใชเวลาเพยง 10-15 นาท

กรณาสงแบบสอบถามนลงกลองหนาโตะลงทะเบยนในชวงพกรบประทานอาหารวาง

ตอนท 1 โปรดใหขอมลเกยวกบตวทาน

1. ชอ-สกล (หากทานไมประสงคจะ

ปกปด)....................................................................................

2. อาชพของทาน คาขาย/ทาธรกจสวนตว รบราชการ บรษทเอกชน รฐวสาหกจ

รบจางทวไป นกเรยน นกศกษา ประชาชน อนๆ

..............

3. ตาแหนงของทาน (ถาม) ..........................................................................................................

4. ทานมความรและประสบการณเรองตวแทนอาพรางมาเปนเวลา โปรดระบ.................................ป

127

ตอนท 2 ขอมลในเรองตวแทนอาพราง

ขอคาถาม

2.1 ใครเปนผมสวนเกยวของกบธรกรรมโดยอาศยตวแทนอาพรางบาง (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) เครอญาต ผใหคาปรกษา คนตางดาว

ผถอหนคนไทย นายหนาคาทดน เจาของทดน เจาหนาทของรฐ ลกจางในบรษท

บรษททปรกษากฎหมาย กรรมการบรษท หนสวนของหางหนสวน

คสมรส บคคลในครอบครว

แมบาน คนขบรถ อนๆ โปรดระบ

..........................................

....

..........................................

....

2.2 การดาเนนการทางธรกรรมโดยอาศยตวแทนอาพรางทาไดอยางไรบาง (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) การเขาถอครองกรรมสทธในทดน หรอเขาครอบครองใชประโยชนตามสญญาเชา หรอการไดสทธอนๆ ในทดน

การประกอบธรกจเกยวกบอสงหารมทรพย เชน การคา การใหเชาทดนและ/หรออาคารชด การเปนนายหนาคาทดน การใหเชาทดนและ/หรออาคารชด

การขายสง/ขายปลกสนคาทกประเภท การคาภายในเกยวกบผลตภณฑหรอผลตผลทางการเกษตรพนเมอง

การใหบรการตางๆ เชน บญช กฎหมาย วศวกรรม กอสราง นาเทยว นายหนาหรอตวแทน

อนๆ โปรดระบ

............................................................................................................................................

2.3 การดาเนนการทางธรกรรมโดยอาศยตวแทนอาพรางมวธการใดบางททานทราบ (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) การใหบคคลสญชาตไทยเปนตวแทนในการดาเนนการทางธรกรรม การใหบคคลสญชาตไทยถอหนในบรษทแทนตน การกาหนดสดสวนการถอหนใหคนตางดาวถอหนในอตราทกฎหมายกาหนด (นอยกวาอตรารอยละ 49) แตให

การออกเสยงในหนของคนตางดาวในบรษทมากกวาบคคลสญชาตไทย

การใชชอของคสมรสซงเปนผมสญชาตไทยในการทาธรกรรม อนๆ โปรดระบ

.............................................................................................................................................

128

ขอคาถาม

2.4 ทานคดอยางไรตอการมตวแทนอาพรางในสงคมไทย ยอมรบได เนองจาก (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) ยอมรบไมได เนองจาก (ตอบไดมากกวา 1 ขอ)

เปนเรองปกตในสงคมไทย กฎหมายทใชอยมชองวางเออใหสามารถ

กระทาได ผทเปนตวแทนอาพรางไดประโยชน เปนประโยชนแกประเทศในการนาเงนตรา

ตางประเทศเขามาในประเทศไทย เปนเรองตางตอบแทนในระหวางประเทศทม

ความสมพนธกน เปนเรองไกลตวและไมเกยวของกบผตอบ

แบบสอบถาม

เปนการหลกเลยงกฎหมาย เปนการเอาเปรยบผทดาเนนการถกตองตาม

กฎหมาย เปนภยตอความมนคงของประเทศไทย เปนเรองเฉพาะกลมคนทมอานาจ ทาใหทดนตกอยในมอของคนตางดาว

2.5 กฎหมายทใชบงคบอยในปจจบนมประสทธภาพทจะปองกนหรอควบคมการทาธรกรรมโดยอาศยตวแทนอาพรางหรอไม (ตอบไดมากกวา 1 ขอ)

ไมทราบ (ใหขามไปตอบขอ 2.6) บทบญญตของกฎหมายทมในปจจบนไมครอบคลมถง มกฎหมายแตไมสามารถใชบงคบไดจรงจงในทางปฏบต กฎหมายลาหลงไมทนสมย เจาหนาทรบเงนเพออานวยความสะดวกใหแกการทาธรกรรม

บทกาหนดโทษไมรนแรงพอทจะทาใหเกดความเกรงกลวตอการบงคบใชกฎหมาย อนๆ โปรดระบ

.............................................................................................................................................

129

ขอคาถาม

2.6 มาตรการใดบางทจะชวยควบคมและตรวจสอบการประกอบธรกจทไมอนญาตใหคนตางดาวประกอบในประเทศไทย (ตอบไดมากกวา 1 ขอ)

กาหนดเงนรางวลใหเจาหนาททเขาจบกม และกาหนดเงนสนบนใหแกผแจงเบาะแสการกระทาความผด สรางมาตรการและกลไกในการใชกฎหมายอยางเขมงวด

ตงองคกรเพอคอยตดตามควบคมและตรวจสอบเกยวกบตวแทนอาพรางโดยเฉพาะ

มาตรการทางกฎหมายทมโทษทางอาญาหนกขน

เพมบทลงโทษกรณทเจาพนกงานของรฐมสวนรวมในการกระทาความผด

กาหนดจานวนทดนหรอสดสวนทดนทแนนอนสาหรบคนตางดาวในการเขาครอบครองใชประโยชน เชน ไมเกนรอยละ

สบของทดนทงประเทศ กาหนดจานวน/สดสวนของคนตางดาวตอคนไทยทสามารถมกรรมสทธในทดนได เชน คนตางดาว 1 คน ตอคนไทย 10

คน

กาหนดเขตทดนทไมอนญาตใหคนตางดาวเขาครอบครองใหชดเจน เชน พนทสเขยวเพอใชเกษตรกรรม กาหนดกระบวนการอนญาตเชาและการซอขายทรพยสนทมความสาคญตอเศรษฐกจใหมขนตอนทมากยงขน 2.7 หากมการบญญตกฎหมายใหมขนใชบงคบเกยวกบตวแทนอาพรางโดยเฉพาะ ทานเหนวาสามารถแกไขปญหาตวแทนอาพรางได

เพยงใด

คดวาแกไขปญหาได เนองจาก (ตอบไดมากกวา

1 ขอ) คดวาแกไขปญหาไมได เนองจาก (ตอบไดมากกวา 1

ขอ)

กฎหมายทบญญตขนใหมยอมมความทนสมยและเปนเครองมอในการปองกนการ

กระทาความผด กฎหมายคอมาตรการทดทสดในการควบคม

ในการอาพรางดงกลาวน กฎหมายมความชดเจนมากขน

ยงคงมการหาชองทางกระทาผดในทางอนตอไป นาจะมมาตรการอนทดกวาน

เชอวากฎหมายใหมยงคงไมมความชดเจน

เพยงพอ

2.8 ทานเหนวาการกาหนดบทลงโทษแกตวแทนอาพรางและผมสวนเกยวของใหหนกขนจะกอใหเกดผลเชนไร (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) ไมมผลเปลยนแปลงใดเลย ไมมการกระทาความผดอกเลย มการกระทาความผดนอยลง กอใหรปแบบการกระทาความผดซบซอนมากยงขน

อนๆ โปรดระบ

.............................................................................................................................................

130

ขอคาถาม

2.9 ควรกาหนดเพมอตราโทษหรอบทลงโทษสาหรบตวแทนอาพรางและผมสวนเกยวของกบการทาธรกรรมโดยอาศยตวแทนอาพรางเพยงใด (ตอบไดมากกวา 1 ขอ)

เพมอตราโทษปรบใหสงขนอก 1 เทาตว เพมอตราโทษปรบใหสงขนอก 2 เทาตว กาหนดใหมโทษอาญา (จาคกและ/หรอปรบ) ในทกฐานความผด กาหนดใหผสนบสนนหรอผใหคาปรกษาหรอบคคลใดซงอานวยความสะดวกตองรบโทษเทากบตวแทนอาพราง กาหนดโทษขนสงใหเนรเทศคนตางดาว กาหนดจานวนปทหามคนตางดาวเขามาในราชอาณาจกรในกรณทคนตางดาวเปนตวการ กรณผมสวนกระทาความผดเปนเจาหนาทรฐใหกาหนดโทษทางวนยรายแรง

อนๆ โปรดระบ

.............................................................................................................................................

2.10 ทานเหนดวยหรอไมหากมการกาหนดหลกเกณฑผอนผนใหผกระทาผดเกยวกบการทาธรกรรมโดยตวแทนอาพรางไมตองรบโทษหากรบแกไขการกระทาทผดใหถกกฎหมายในชวงระยะเวลาหนงตามทกฎหมายกาหนด (GRACE PERIOD) เชน 1 ป

เหนดวย เพราะ (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) ไมเหนดวย เพราะ (ตอบไดมากกวา 1 ขอ)

เปนการผอนปรนเพอไมใหเกดผลกระทบหรอมผลกระทบนอยทสดตอความสมพนธ

ระหวางประเทศและประเทศอน เปนการจงใจใหแกไขการกระทาทไมชอบ

ดวยกฎหมายใหถกตองตามกฎหมาย ชวยลดการตอตานกฎหมายดงกลาว อนๆ โปรดระบ

...........................................

ไมควรใหโอกาสผกระทาความผดไมตองรบโทษ ผกระทาความผดจะไมยอมกลบใจแกไข

อนๆ โปรดระบ

...................................................

2.11 การทาธรกรรมโดยอาศยตวแทนอาพรางสงผลรายตอประเทศในดานใดบาง (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) คนตางดาวเขาครอบครองงาเศรษฐกจไทยและคนไทยสญเสยโอกาสในการถอครองทดน คนไทยสญเสยโอกาสการเปนเจาของกจการอยางแทจรง พนทเกษตรกรรม รวมถงสถานททองเทยวเปลยนมอจากคนไทยไปเปนของคนตางดาว ทรพยากรของประเทศอยในความครอบครองของคนตางดาว สญเสยผลประโยชนจากการลงทนของคนตางดาวในตลาดหลกทรพย

เงนตราไหลออกนอกประเทศ อนๆ โปรดระบ

131

ขอคาถาม

2.12 ทานคดวามาตรการใดตอไปนสามารถ “ปลกจตสานกคณธรรมจรยธรรม” เพอควบคมการกระทาผดโดยตวแทนอาพรางอกชองทางหนงนอกจากการดาเนนการทางกฎหมาย (ตอบไดมากกวา 1 ขอ)

ใหการศกษาและปลกฝงจตสานกใหหวงแหนผลประโยชนของประเทศชาต เผยแพรประชาสมพนธขอมลขาวสารเกยวกบการกระทาผดใหมากทสด ใหหนวยงานทเกยวของดาเนนการอยางจรงจงเพอใหประชาชนทราบถงบทลงโทษทหนกขน

หนวยงานทรบผดชอบและเกยวของตองปฏบตหนาทอยางตรงไปตรงมา อนๆ โปรดระบ

.............................................................................................................................................

2.13 หากทานมขอเสนอแนะอน ๆเกยวกบมาตรการทางกฎหมายในเรองตวแทนอาพราง โปรดระบ

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................

คณะผวจยขอขอบพระคณททานกรณาเสยสละเวลาอนมคาของทานในการตอบแบบสอบถามครงน

132

ภาคผนวก ค สรปผลจากการสมภาษณผทรงคณวฒ 1. การสมภาษณเจาหนาทจากหนวยงานของรฐทเกยวของ (7 ราย)

2. การสมภาษณตวแทนจากหนวยงานภาคเอกชนทเกยวของ (3 ราย) 3. การสมภาษณผทรงคณวฒหรอนกวชาการในสาขาทเกยวของ (4 ราย) 4. การสมภาษณนกศกษาและประชาชนทสนใจ (3 ราย)

1. การสมภาษณเจาหนาทจากหนวยงานของรฐทเกยวของ (7 ราย) ผใหสมภาษณ หนวยงาน

นายประพนธ ทรพยแสง ผพพากษาอาวโสในศาลฎกา

ศาลฎกา

นายวสนต เทยนหอม รองเลขาธการ

สานกงานคณะกรรมการกากบ

หลกเกณฑและตลาดหลกทรพย

นายวชย ววตเสว กรรมการ ป.ป.ช.

สานกงานคณะกรรมการปองกน

และปราบปรามการทจรตแหงชาต

นายสรรเสรญ ปาลวฒนวไชย รองอธบดกรมสอบสวนคดพเศษ (๓)

กรมสอบสวนคดพเศษ

นายสตยา อรณธาร ผตรวจการอยการ

สานกงานอยการสงสด

พนตารวจเอกสหนาท ประยรรตน

รองเลขาธการ ปปง. (ฝายปฏบตการ) รกษาราชการแทนเลขาธการ

สานกงานปองกนและปราบปราม

การฟอกเงน

นางสภาวด ทกษณสมพนธ สานกมาตรฐานการทะเบยนทดน

กรมทดน

2 การสมภาษณตวแทนจากหนวยงานภาคเอกชนทเกยวของ (3 ราย)

ผใหสมภาษณ หนวยงาน

นายณฐพร โตประยร ทปรกษากฎหมาย

บรษท อนเตอรอลายแอนซ

กฎหมายธรกจ จากด

นายมานพ นาคทต กรรมการผจดการบรษท เสร มานพ แอนด ดอลย จากด

บรษท เสร มานพ แอนด ดอลย

จากด

133

ผใหสมภาษณ หนวยงาน

นางสาวสกฤตา เลาหสรโยธน ผจดการฝายกฎหมาย

บรษท เกษร พรอพเพอรต จากด

3 การสมภาษณผทรงคณวฒหรอนกวชาการในสาขาทเกยวของ (4 ราย) ผใหสมภาษณ หนวยงาน

นายอรรถพล ใหญสวาง รองอยการสงสด และ

คณะกรรมการเนตบณฑตยสภา และ อาจารยผบรรยายของสานกอบรมศกษากฎหมาย แหงเนตบณฑตยสภา

สานกงานอยการสงสด / เนตบณฑตยสภา

นายอครวทย สมาวงศ ทปรกษาผตรวจการแผนดน

สานกงานผตรวจการแผนดน

ศาสตราจารย วระพงษ บญโญภาส

อาจารยประจาคณะนตศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

คณะนตศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

หมอมหลวงไกรฤกษ เกษมสนต ผพพากษาอาวโสในศาลฎกา และ อาจารยผบรรยายของสานกอบรมศกษากฎหมาย แหงเนตบณฑตยสภา

ศาลฎกา / เนตบณฑตยสภา

4 การสมภาษณนกศกษาและประชาชนทสนใจ (3 ราย)

ผใหสมภาษณ (ในฐานะประชาชนทสนใจ) หนวยงาน

นายวษษฐ ปานอยนนท

นกศกษา

มหาวทยาลยมหดล

นางสาววาณชา ดเรกอดมศกด นกศกษา

มหาวทยาลยธรรมศาสตร

นางสาวนวรารถ ปกครอง ประชาชน

ประชาชน

134

สรปบางประเดนจากการสมภาษณรายบคคลโดยไมเรยงลาดบรายชอตามตาราง ภาคผนวก ค

ทงน ผวจยไมไดรบอนญาตใหเปดเผยขอมลบางสวนทสมภาษณ

ผลการสมภาษณคนท 1

มความเหนวา ตวแทนอาพราง (นอมน) ของสงคมไทยในปจจบนเกดขนทงในระบบการเมอง

และระบบเศรษฐกจ เปนตวปญหาของการหลกเลยงกฎหมายทใชบงคบกบบคคลหรอนตบคคล

ตองหามตามกฎหมาย เชน กรณผถกเพกถอนสทธทางการเมอง บคคลเหลานกเปนตวแทนอาพราง

ดาเนนธรกรรมทางการเมองทงๆทตนเองถกเพกถอนสทธในระบบเศรษฐกจตาม พระราชบญญต

ประกอบธรกจคนตางดาวในมาตรา 7 มาตรา 8 และมาตราอนๆ กใชตวแทนอาพรางเขามาดาเนนงาน

ธรกจ และใชสทธของตนเองโดยมชอบดวยกฎหมาย เชนจดตงบรษทแลวใหบคคลทมสญชาตไทยถอ

หนแทน เชนกรณบรษทไทยแอรเอเชย ทงๆทในขอเทจจรง หนของบรษทดงกลาวผถอหนทแทจรงเปน

ของคนตางดาวซงตองหามตามพระราชบญญตการประกอบธรกจคนตางดาวและพระราชบญญต

เดนอากาศไทย การดาเนนการทางธรกรรมโดยอาศยตวแทนอาพรางมหลายวธการ เชน เปนตวแทนเชดในทาง

การเมอง โดยใชบคคลทไมไดมความรความสามารถโดยตรง แตเปนคนทไดรบความไววางใจใหเปน

ผทาหนาททางการเมองในกรณของธรกจตามประมวลกฎหมายทดน บคคลตางดาวกลมนกจะอาศย

เงอนไขทางกฎหมายเชน การสมรสกบหญงไทย การใชผอนครอบครองกรรมสทธในทดนทางธรกจ กจะ

จดตงบรษทและใหบคคลสญชาตไทยถอหนแทนในสวนตามทกฎหมายกาหนด แตในทางการปฏบต

อานาจและสทธขาดตางๆจะตกอยกบบคคลตางดาว ถอเปนการหลกเลยงกฎหมาย และเกดผลเสยตอ

ประโยชนของประเทศชาต

เหนวาการทาธรกรรมโดยอาศยตวแทนอาพราง สงผลรายตอประเทศทงในดานเศรษฐกจ

สงคม การเมองในดานเศรษฐกจ ผลประโยชนทไดจากการทาธรกรรม กจะถกสงออกไปนอกประเทศใน

ดานสงคม กระทบตอรายไดและอาชพทสงวนไวเพอคนไทย ตลอดจนทรพยากรธรรมชาตโดยเฉพาะ

ทดนตกอยกบในมอของคนตางชาต และภยจากปญหามลพษในสงแวดลอม เพราะคนตางดาวจะไมม

จตสานกในดานปกปองคมครองทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมในดานทางการเมอง จะกอใหเกด

ความวนวายขดกนซงผลประโยชนทางการเมอง กอใหเกดความไมสงบในบานเมอง

มาตรการทจะชวยปลกจตสานกการหวงแหนดนแดนและการรกษาผลประโยชนของชาต

เพอควบคมการกระทาความผดโดยตวแทนอาพราง กตองใหประชาชนและเยาวชนไดทราบถงพษภย

ของการทาธรกรรมโดยตวแทนอาพรางวามผลรายตอประเทศชาตอยางไร และตองชวยกนรณรงคให

หนวยราชการทเกยวของรวมมอกนตรวจสอบ และอยาใหมการกระทาธรกรรมของตวแทนอาพราง โดย

จะตองมบทบญญตของของกฎหมายทเปนมาตรการในการลงโทษ แกผกระทาและผสนบสนนใหมการ

กระทาอยางเดดขาด

135

ในปจจบนนกฎหมายทควบคมการปองกนหรอควบคมธรกรรมยงไมมกฎหมายโดยตรงทจะใช

บงคบแกผกระทาความผด เชนคาวนจฉยของคณะกรรมการการเลอกตงทกลาวหาวา พ.ต.ท. ทกษณ

ชนวตร เปนตวแทนอาพรางของพรรคเพอไทย แตกไมมกฎหมายใดมาใชบงคบ ในการลงโทษได

เปนตน

มาตรการทางกฎหมาย เปนสงทสาคญและจาเปนกวามาตรการอนๆ เพราะกฎหมายสามารถใช

บงคบและลงโทษผฝาฝนกระทาความผดทจะชวยควบคม และเหนวา ควรเพมโทษสาหรบตวแทน

อาพราง และผมสวนเกยวของกบการทาธรกรรมโดยอาศยตวแทนอาพราง เพราะวาบคคลจาพวกนถอ

วาเปนบคคลทอนตรายของสงคม บอนทาลายความสงบสขของสงคม โดยใชมาตรการการลงโทษในทาง

เศรษฐกจ กใหมการรบทรพยสน ผใหสมภาษณไมเหนดวยหากมการกาหนดหลกเกณฑผอนผนใหผกระทาผดเกยวกบการทา

ธรกรรมอาพราง โดยตวแทนอาพรางไมตองรบโทษหากรบแกไขการกระทาทผดใหถกกฎหมายในชวง

ระยะเวลาทกาหนดเพราะการกระทาของบคคลเหลาน กอใหเกดความเสยหาย ทาลายทงดาน

เศรษฐกจ สงคมและการเมอง โดยเฉพาะหากเปดโอกาสหรอชองทางดงกลาวกจะทาใหบคคลอน

สามารถกระทาการเลยนแบบและไดสทธประโยชนในครอบครอง มาตรการทางกฎหมายในเรองตวแทนอาพรางจะเปนมาตรการทสามารถทาใหบคคลไมกลา

กระทาความผด หากมาตรการทางกฎหมายมความชดเจน รวดเรว และมมาตรการทมการลงโทษ

อยางเดดขาด ภายหลงจากทตรากฎหมาย “ตวแทนอาพราง” ขาพเจาคดวา จะมการเปลยนแปลงใน

การควบคมใหบคคลทกระทาผดเกยวกบธรกรรมอาพรางเกดความเกรงกลว และจะมวธตดตามการ

บงคบใชกฎหมายทรวดเรว เฉยบพลนและเดดขาด ควรจะตรากฎหมายเกยวกบตวแทนอาพราง ซงเปนกฎหมายกลาง โดยใหมการแกไขกฎหมาย

ทกฉบบทเกยวของใหมความสอดคลองกบบทกฎหมายทตราขนใหมเพอกาจดชองวางทางกฎหมาย ทงน ควรพจารณาเปนกรณพเศษเพอบญญตในกฎหมายตวแทนอาพรางประเดนเกยวกบตวการและ

ผสนบสนน โดยเฉพาะประเดนทสงผลกระทบตอเศรษฐกจและทางการเมอง อยางไรกตาม เกณฑการพจารณาและถอวาเปนตวแทนอาพรางนนขนอยกบจตสานก

จรยธรรมของเจาหนาทของรฐและประชาชนทตองมสวนรวมในการตรวจสอบและดาเนนการใหเปนไป

ตามบทบญญตของกฎหมาย ปจจบนการบงคบใชกฎหมายยงขาดประสทธภาพ ขาดความรวดเรว และ

ความเดดขาดในการพจารณาและผมสวนเกยวของยงขาดจตสานกวาการกระทาดงกลาวมผลกอใหเกด

ความเสยหายตอประเทศชาต สงคม เศรษฐกจการเมอง และสงแวดลอมอยางใหญหลวงปญหาทางการ

บงคบใชกฎหมาย ขาดจากการเอาใจใสของเจาหนาททเกยวของ ขาดความร ความเขาใจปญหาทางดาน

การเมอง นกการเมอง กลมผลประโยชน กขาดจตสานกและจรยธรรมทจะปกปองทรพยากรสงแวดลอม

136

ของประเทศ มงแตจะกอบโกยผลประโยชนใหตนเองและพวกพองฝายการเมองเองในฐานะทเปนฝาย

นตบญญตกไมมแนวคดทจะบญญตกฎหมายมาบงคบใชแนวทางแกไข ตองสรางการมสวนรวมของ

ประชาชนใหเหนถงความเสยหายทจะเกดขนในอนาคต และใหการศกษาแกเยาวชนเขาใจถงการปกปอง

ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมทจะเกดขนจากการทาธรกรรมอาพรางในดานการบงคบใชกฎหมาย

ตองดาเนนการใชมาตรการบงคบทงทางกานลงโทษ ทางเศรษฐกจและสงคม

ผลการสมภาษณคนท 2

Nominee หรอ “ตวแทนอาพราง” คอ ลกษณะของตวแทนทไดดาเนนการอยางใดอยางหนง

แทนตวการ ซงมทงกรณทถกตองตามกฎหมายและผดกฎหมาย กรณทถกตองตามกฎหมาย เชน

คนไทยหรอคนตางชาตนนไมประสงคทจะเปดเผยตนเองเพอวตถประสงคบางประการ แตการกระทา

การดงกลาว ไมขดตอกฎหมายไทย สวนในกรณทผดกฎหมายนน เปนกรณทตวการไมมคณสมบตทจะ

ทานตกรรม หรอดาเนนธรกรรมใดๆ ในประเทศไทย อนเนองมาจากขอจากดของกฎหมายไทย เชน

ประมวลกฎหมายทดน, พระราชบญญตใหใชประมวลกฎหมายทดน, พระราชบญญต.ประกอบธรกจ

ของคนตางดาว พ.ศ. 2542, พระราชบญญตสงเสรมการลงทน พ.ศ. 2520, พระราชบญญตนคม

อตสาหกรรมฯ พ.ศ. 2522 เปนตน ซงหามคนตางชาตดาเนนธรกรรมใด ๆ หรอทานตกรรมใด ๆ

หรอมสทธ ใด ๆ เหมอนคนไทย หรอเปนการหลกเลยงขอจากดของกฎหมายเกยวกบการจดทะเบยน

นตบคคลตางดาว ซงจะตองมทนจดทะเบยนในจานวนสงมากกวานตบคคลสญชาตไทยเพอประกอบ

ธรกจบางประเภท เปนตน

ดงนน คนตางชาตเหลานนจงไดมความพยายามทจะหลกเลยงกฎหมายตางๆ ขางตน โดย

จดตงตวแทนอาพรางเขามาทาหนาทแทนตน โดยอาจจะจดตงอยในรปแบบของบรษทและใหคนไทย

เปนผเรมกอการ เปนผถอหนรายใหญ โดยคนตางชาตเหลานนอาจจะเขาถอหนในสดสวนทกฎหมาย

ไทยตาง ๆ ใหสทธไว ภายหลงจากทคนตางชาตจดตงบรษทโดยตวแทนอาพรางทเปนคนไทยแลวกจะ

สามารถทจะดาเนนธรกรรมใดๆ หรอมสทธเชนเดยวกนกบนตบคคลทมสญชาตไทยได ผใหสมภาษณจะขอมงเนนเฉพาะตวแทนอาพรางทผดกฎหมาย (Illegal Nominee)

สภาพปญหาทเกดขนในปจจบน (1) มชาวตางชาตเขามาถอครองทดนโดยอาศยตวแทนอาพราง ทงอยในรปของบคคลธรรมดา

และนตบคคล ทมสญชาตไทย เปนจานวนมาก (2) ชาวตางชาตนนจดตงตวแทนอาพรางขนมาเพอจดตงนตบคคลสญชาตไทยในการประกอบ

ธรกจทตองหามสาหรบชาวตางชาต (ประเภทธรกจทตองหามจะกาหนดอยใน พระราชบญญตประกอบ

ธรกจของคนตางดาว พ.ศ. 2542)

137

(3) ชาวตางชาตนนจดตงตวแทนอาพรางขนมาเพอจดตงนตบคคลสญชาตไทย เพอหลกเลยง

ขอกาหนดบางประการทกาหนดใหชาวตางชาตตองดาเนนการ เชน จานวนทนจดทะเบยนขนตา

การขอรบใบอนญาตประกอบธรกจคนตางดาว เปนตน

(4) สภาพปญหามการละเลยไมบงคบใชกฎหมาย หรอการบงคบใชกฎหมายไมมประสทธภาพ มความเหนเกยวกบการกระทาทมลกษณะ “ตวแทนอาพราง” ของสงคมไทยในปจจบนวามการ

กระทาความผดในลกษณะนเพมมากขน โดยไมเกรงกลวตอกฎหมาย อนเนองมาจากการบงคบใช

กฎหมายทมอยยงไมมประสทธภาพเพยงพอ รวมทงการละเลยไมบงคบใชกฎหมายทงๆ ทมการทา

ความผดอยางแจงชด แตเจาหนาทของรฐและผเกยวของกลบรวมมอใหเกดการกระทาความผดตาม

กฎหมาย

การดาเนนการทางธรกรรมโดยอาศยตวแทนอาพรางมวธการหลายรปแบบ เชน

1). สมรสกบบคคลทมสญชาตไทย และใหคสมรสเขาซอทดนหรอหนในบรษทแทนตนเอง 2). วาจางใหบคคลทมสญชาตไทย เปนผดาเนนการซอทดน และใหทาสญญากยม หรอ

สญญาจานองไวกบตนเอง 3). วาจาง หรอใหเงนทนแกบคคลผมสญชาตไทยเปนผถอหนในบรษททจะจดตงขนมาใหม

เพอใหเปนนตบคคลสญชาตไทย 4). การจดโครงสรางการถอหน และ/หรอ การบรหารงานบรษท โดยใหคนตางชาตสามารถ

ครอบงาการบรหารงานของบรษท หรอการไดรบปนผลมากกวาผถอหนไทย

การทาธรกรรมโดยอาศยตวแทนอาพรางสงผลรายตอประเทศ 1). กอใหเกดความเหลอมลาทางสงคม เพราะมบคคลกลมหนงทสามารถกระทาการหรอท

ธรกจได แมวากฎหมายหามไว

2). กอใหเกดปญหาในการบงคบใชกฎหมาย ทาใหคนเสอมศรทธาตอการบงคบใชกฎหมาย

ของประเทศ 3). กอใหเกดการทจรตคอรปชน เพราะผกระทาผดวงเตนเพอใหพนจากความรบผด 4). ทาใหการหวงแหนทรพยากร เชน ทดนและอาชพ หรอธรกจบางประเภทเพอคนไทยหรอ

เพอความมนคงของประเทศไมเปนผล

นอกจากทจะดาเนนการมาตรการทางกฎหมายใหเขมขนมากขนแลวควรดาเนนมาตรการอนๆ

ควบคกนไป เชน 1). มาตรการทางการศกษา โดยอาจระบไวในภาควชาสงคมศกษา เพอใหนกเรยน นกศกษาได

รบทราบเกยวกบสภาพปญหาทกาลงเกดขน และทอาจเกดมขนตอไปในภายหนา โดยระบ

ไวในหลกสตรการศกษาการกระทาทมลกษณะตวแทนอาพรางเปนการหลกเลยงกฎหมาย

138

เปนการทาใหคนไทยตองเสยหายจากการสญเสยทอยอาศย สญเสยททามาหากน อนนาพา

ไปสการทาใหประเทศชาตตองเสยหาย เทากบวาใหเปนการปลกจตสานกตงแตวยเรยนเมอ

เตบโตเปนผใหญจะไดมจะสานกทด คานงถงผลประโยชนของประเทศชาตเปนหลก 2). การสอโฆษณาประชาสมพนธโดยหนวยงานทเกยวของทงหลาย เชน สานกงานทดนกรม

พฒนาธรกจการคา ควรทโฆษณาประชาสมพนธทงทางสอวทย โทรทศน หนงสอพมพ เพอ

ประชาชนคนไทยไดรบทราบกนใหทว ๆ กนวา ขณะนกาลงเกดการทาธรกรรมทใชตวแทน

อาพรางมากขน โดยแจกแจงผลเสยทเกดขนในตอนนวาประเทศชาตกาลงสญเสยดนแดน

ไปโดยไมรตวทกขณะ และตอไปในภายหนาอาจจะทาใหประเทศชาตตองกลายเปนเมองขน

ทางเศรษฐกจของชาวตางชาตกเปนได 3). ใหประชาชนมสวนรวมในการแกไขปญหา โดยเปดศนยรบแจงเรองราวเกยวกบนตบคคลท

มลกษณะเปนตวแทนอาพราง และหนวยงานททาการตรวจสอบจะตองกระทาดวยความ

รอบคอบและระมดระวง ทงนอาจเกดการกลนแกลงจากผไมประสงคดตอนตบคคล

ดงกลาวดวย ดงนนการตรวจสอบจะตองไมเปนการไปรบกวนการทาธรกรรมโดยปกตของ

นตบคคลทถกตรวจสอบดวย

4). ปลกจตสานก ใหการศกษา เทคนคในการปองปรามการกระทาความผดใหกบเจาหนาท

ของรฐทกระจายอยตามหนวยงานตาง ๆ ทมความรบผดชอบหรอมหนาทในการบงคบใช

กฎหมาย โดยจดใหมการอบรมสมมนาเปนประจา กฎหมายปจจบนสามารถจะเอาผดและลงโทษผกระทาความผดได ปญหาใหญอยทการบงคบใช

กฎหมาย อยางไรกด การแกไขกฎหมายหรอจดทากฎหมายใหมใหชดเจนและเหมาะสมกบสถานการณ

มากขน ยอมเปนประโยชนและเกดความชดเจนยงขน เชน พระราชบญญต. ประกอบธรกจของคนตาง

ดาว พ.ศ. 2542 ยงไมมความชดเจนวาในเรองของความผด จงเหนสมควรทจะแกไขกฎหมายใหม

บทบญญตกาหนดไวอยางชดเจนวา นตบคคลลกษณะใด เปนนตบคคลทเปนตวแทนอาพรางของคน

ตางชาต รวมทงควรจะจดตง คณะกรรมาธการแกไขขอกฎหมายขนมาหนงชดเพอเขาทาหนาทดแล

และแกไขกฎหมายใหเหมาะสมกบสถานการณในปจจบนน นอกจากนแลวยงเหนสมควรทจะใหม

กฎหมายโดยเฉพาะทกาหนดโทษของการเปนตวแทนอาพรางใหชดเจนและใหมบทลงโทษสถานหนก

มาตรการใดบางทจะชวยควบคมและตรวจสอบการประกอบธรกจทไมอนญาตใหคนตางชาต

ประกอบในประเทศไทยจะตอง

1). หนวยงานราชการทเกยวของ เชน กรมทดน กรมพฒนาธรกจการคา สานกงาน

คณะกรรมการสงเสรมการลงทน สานกงานตรวจคนเขาเมอง และองคกรปกครองสวน

ทองถนทงหลาย ตองจดระบบขอมลภายในของแตละหนวยงานใหมประสทธภาพมากทสด

พรอมทงมการอบรมบคคลากร เพอเพมประสทธภาพและความสามารถในการตรวจสอบ

กาหนดใหมการจดทารายงานการตรวจสอบและใหรายงานผลการตรวจสอบตอ

139

คณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต และ/หรอ หนวยงานอนๆท

เกยวของ

2). จดตงหนวยงานขนมาเฉพาะเพอทาหนาทคอยตดตามและตรวจสอบการประกอบธรกจของ

คนตางชาต และหากพบเหนความผดปกตใด ๆ กตองรบรายงานความผดปกตใหแก

ตนสงกดทราบเพอเรยกคนตางชาตนน ๆ และผทเกยวของ โดยเนนตรวจประเภทธรกจ

หรอลกษณะของนตบคคลทคาดวาจะมการกระทาความผด เชน บรษททตงขนมาเพอถอ

ครองบานพกทอยในบรเวณเหมาะกบการทองเทยวหรอการพกผอนโดยไมมการประกอบ

ธรกจอนใด เปนตน มาทาการสอบสวนใหไดความจรง 3). การประชาสมพนธใหประชาชนรบทราบถงผลเสยตาง ๆ อนอาจเกดขนจากการทคน

ตางชาตประกอบธรกจในลกษณะแอบแฝง คอ ใชตวแทนอาพราง พรอมกนนนควรทจะให

ประชาชนมสวนรวมใหมากทสดในกระบวนการแกไขปญหาทกขนตอน เชน ใหรางวล

สาหรบประชาชนผแจงเบาะแสวา มนตบคคลทมลกษณะเปนตวแทนอาพราง เหนวาควรกาหนดเพมอตราโทษหรอบทลงโทษสาหรบตวแทนอาพรางและผมสวนเกยวของกบ

การทาธรกรรมโดยอาศยตวแทนอาพราง โดยบทกาหนดโทษของไทยตองถอวาเปนบทลงโทษทเบา และ

นอยประการ กลาวคอ มเพยงโทษจาคกไมเกน 3 ป ปรบไมเกน 1 แสน ถง 1 ลานบาท ซงขาพเจาเหน

วาควรทจะกาหนดบทลงโทษใหรนแรงมากยงขน เชน นอกจากจะรบอสงหารมทรพยเปนของแผนดน

แลว โทษปรบกใหยดราคาของอสงหารมทรพยทประเมนไดอยในขณะนน เปนคาปรบ สวนอตราโทษ

จาคกกกาหนดใหเปน 5 ป รวมทงใหปดนตบคคลทตงขนมาโดยอาศยตวแทนอาพรางโดยทนท หากมการกาหนดหลกเกณฑผอนผนใหผกระทาผดเกยวกบการทาธรกรรมโดยตวแทนอาพราง

ไมตองรบโทษหากรบแกไขการกระทาทผดใหถกกฎหมายในชวงระยะเวลาหนงตามทกฎหมายกาหนด

(GRACE PERIOD) เชน 1 ป หรอจาหนายจายโอนทรพยสนนนไปยงบคคลภายนอกภายในชวง

ระยะเวลาทกาหนด นนเหนดวยในเบองตนกสมควรทจะใหผกระทาผดกลบตวหรอแกไขใหถกตองกอน

แตหากเมอพนกาหนดระยะเวลาทไดใหไวแลวยงไมแกไขใหถกตองกจะตองไดรบโทษในอตราสงสดท

กฎหมายกาหนดไว โดยไมมการผอนผนใดๆอก โดยตอไปจะตองมการบงคบใชกฎหมายใหเขมงวด

มากยงขนไปอก เจาหนาทของหนวยงานราชการทเกยวของตาง ๆ จะตองไมเพกเฉยหรอปลอยปละ

ละเลยเพยงเพราะหวงผลประโยชนสวนตนเองอกตอไป มขอเสนอแนะอนใดทเกยวกบมาตรการทางกฎหมายในเรองตวแทนอาพราง เพอใหสามารถ

บงคบใชอยางมประสทธภาพ 1). รณรงคประชาสมพนธใหประชาชนโดยทวไปไดรบทราบเกยวกบตวแทนอาพรางวามผลเสย

อยางใดกบประเทศชาต พรอมกบใหประชาชนมสวนรวมในการแกไขปญหา เชน

แจงเบาะแสของนตบคคลทมลกษณะตวแทนอาพรางใหศนยรบแจงเฉพาะกจ

140

2). รณรงคจบกมและปราบปรามผกระทาความผด โดยเรมจากกรณทชดเจนและสามารถ

ดาเนนการไดทนท โดยอาจจะตงคณะกรรมการหรอหนวยงานเฉพาะมาดาเนนการ เชน

การตงบรษทขนมาเพอถอครองบานและ/หรอทดนโดยไมชอบ หากมการตรวจบญชบรษท

ถาไมมการดาเนนธรกจอนเลย คงมแตการถอครองบาน และ/หรอ ทดนในแหลงท

ชาวตางชาตนยม หากสบสวนและสอบสวนกสามารถจะพสจนวากระทาความผดไดไมยาก

เปนตน กจการทหามคนตางชาตดาเนนการ หากมการตรวจสอบบรษทททาธรกจเหลาน

ยอมสามารถทจะพสจนการกระทาความผดได เปนตน คาดวาทศทางในการควบคมตวแทนอาพราง จะรดกม และมประสทธภาพมากขน แตทงน

กตองใหหลายหนวยงานชวยกนตดตามและตรวจสอบ นต บคคลตาง ๆ ทจดตงขนมาโดย

มชาวตางชาตเขามาถอหนอยดวยอยางเครงครด เชน สานกงานทดนทงหลาย องคกรปกครองสวน

ทองถนตาง ๆ ทอสงหารมทรพยนนตงอย และกรมพฒนาธรกจการคา หรอ กรมสรรพากร ใหคอย

ตดตามความ เคล อนไหวทางการทา ธ รกรรม ต า ง ๆ ท เก ย ว ข องกบอส งหา รมท รพ ยท

นตบคคลนน ๆ ถอครองกรรมสทธอย รวมทงตรวจสอบถงผลประกอบการของนตบคคลนนๆ วา ได

นาเงนหรอผลกาไรทเกดขนตาง ๆ นน ผองถาย หรอ โอนออกนอกประเทศไปดวยสาเหตใด โอนไป

มากนอยเพยงใด โดยอาจใชวธการใหนตบคคลดงกลาวตองรายงานใหกรมสรรพากรหรอธนาคารแหง

ประเทศไทยใหทราบอยางชดเจนดวย นอกจากหนวยงานดงกลาวขางตนจะทาการตรวจสอบนตบคคลท

จดตงหรอมผถอหนเปนตวแทนอาพรางแลว หนวยงานทเกยวของกบการปราบปรามและปองกนการ

ทจรต เชน สานกงานคณะกรรมการปองกนและปราบปรามทจรตในภาครฐ สานกงานคณะกรรมการ

ปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต หรอ สานกงานปองกนและปราบปรามการฟอกเงน จะตอง

ทาการตรวจสอบเจาหนาททเกยวของกบการจดตงนตบคคลเหลานนดวย หากวาพบวามสวนรวมในการ

กระทาความผดจะตองบงคบใชกฎหมายกบเจาหนาทเหลานนอยางเขมงวด หนวยงานทไดรบผลกระทบจากกฎหมาย “ตวแทนอาพราง” มากทสด คอ กรมพฒนาธรกจ

การคา เปนหนวยงานแรกทไดรบผลกระทบกอนเปนอนดบแรก เพราะจะตองตรวจสอบการจดตงนต

บคคลทมชาวตางชาตเขามาเปนผถอหนอยางละเอยดแลว ยงตองตรวจสอบถงแหลงทมาของเงนลงทน

ดวยวาเปนแหลงเงนทนในไทย หรอจากตางประเทศโอนเขามาโดยจะตองประสานงานหรอขอความ

รวมมอจากธนาคารแหงประเทศไทยอยางเครงครด ดงนนกรมพฒนาธรกจการคาจะมผลกระทบมาก

ทสด สวนกรมทดนจะเปนหนวยงานลาดบตอไปทไดรบผลกระทบจากกฎหมายดงกลาว เพราะจะตอง

พจารณาวานตบคคลนนเปนนตบคคลสญชาตไทยอยางแทจรง ไมใชนตบคคลทอาศยตวแทนอาพราง

แตทงนการตรวจสอบดงกลาวทาไมไดงายนก คงตรวจสอบไดเพยงแหลงทมาของเงนทนามาซอ

อสงหารมทรพยนน ๆ เทานน วาไดแหลงเงนมาจากทใด

เหนวาควรทจะตรากฎหมายขนมาใหม เพอไวใชตรวจสอบ ควบคมดแล และกาหนดโทษการ

ทาธรกรรมตวแทนอาพรางใหชดเจนโดยเฉพาะจะดกวามาปรบแกกฎหมายแตละฉบบ แตทงน การจะ

141

บญ ญต กฎหมาย ให ม ข นม า น นก ต อ ง ใ ห สอดค ลอ งก น ก บกฎหมายทม อ ย แ ต เ ด ม ด ว ย

หากบทบญญตของกฎหมายใหมไปขดแยงกบกฎหมายเดม อาจจะทาใหเกดความสบสนในการบงคบใช

กฎหมายได แตทงนมใชหมายความวาจะตองรอใชแตบทบญญตของกฎหมายใหมเพยงอยางเดยว

เหนสมควรทจะตองใชกฎหมายทมอยแตเดมบงคบใชไปกอน และถาหากกฎหมายใหมออกมาบงคบใช

แลว กควรทจะบงคบใชกฎหมายทเกยวของกบเรองตวแทนอาพรางทงหมด ควบคกนไป และบงคบใช

อยางเครงครด ดวย ประเดนใดทควรพจารณาเปนกรณพเศษเพอบญญตไวในกฎหมาย “ตวแทนอาพราง” คอ

ประเดนเกยวกบ “ขอสนนษฐาน” ตามกฎหมาย วาลกษณะหรอการกระทาใดของนตบคคล หรอบคคล

เปน ตวแทนอาพราง ประเดนเกยวกบ “บทลงโทษ” จะตองชดเจน และเปนโทษทงทางอาญาและทาง

แพงในสถานหนก เชน นอกจากรบอสงหารมทรพยนนแลว โทษปรบตองกาหนดไวในอตราสงใหเทากบ

มลคาของอสงหารมทรพยนน และใหมโทษจาคกรวมอยดวย ประเดนเกยวกบ “ความชดเจนและความกระจาง” ในตวบทกฎหมาย ในกฎหมายนนจะตองระบใหชดเจนวาการกระทาในรปแบบใดบางทเขาลกษณะ “ตวแทนอาพราง” เพอปองกนมใหเกดกรณการตความกฎหมายผดเพยนไปจากเจตนารมณท

แทจรงของกฎหมาย นอกจากประเดนทกลาวขางตน กฎหมาย “ตวแทนอาพราง” ควรกาหนดใหสทธ

ตวแทนอาพรางในการถอเอาทรพยสนทอยในชอตน ใหเปนกรรมสทธของตนเอง โดยถอวาสญญาท

เกยวของกบตวแทนทงหมดไมมผลบงคบและไมตองมการคนทรพยหรอกลบคนสสถานะเดม นาหลกเกณฑเกยวกบ แหลงทมาของเงน หลกเกณฑเกยวกบอานาจในการบรหาร

จดการ หลกเกณฑเกยวกบการจดแบงผลประโยชนหรอกาไรทเกดขนใดมาพจารณาและถอวาเปนการ ทาธรกรรมโดยอาศยตวแทนอาพราง ปญหาการบงคบใชกฎหมายทควบคมมใหชาวตางชาตเขาถอครองอสงหารมทรพยใน

ประเทศไทยนน มดงน 1). ผบงคบใชกฎหมายหยอนยานหรอหวงผลประโยชนสวนตนมากเกนไปขาดจตสานกทด 2). บทบญญตของกฎหมายทตราไวแตเดม ไมเหมาะสมเพยงพอกบสภาพการณใน

ปจจบนทพฒนาไปมากกวาแตกอน 3). บทลงโทษทกาหนดไวแตเดม เชน ลงโทษจาคก 1 ถง 3 ป ปรบตงแตหนงแสนบาทถง

หนงลานบาท ถอวาเปนอตราโทษสถานเบาเทานน ทาใหไมเกดความเกรงกลวตอการ

กระทาความผดตอกฎหมาย เนองดวยเพราะมเงนทนของชาวตางชาตใหการสนบสนน

อยเรอยๆ 4). ปญหาระหวางหนวยงานของรฐทเกยวของ ตางกทาหนาทโดยขาดการควบคมและ

ตรวจสอบอยางเขมงวด ทาใหเกดการหลกเลยงกฎหมายในทสด 5). ปญหาจากผบงคบใชกฎหมายทไมมประสทธภาพ มการทจรต คอรปชน ปลอยปละ

ละเลยใหเกดนตบคคลตวแทนอาพรางเปนจานวนมาก

142

วธการแกไข

(1) เหนสมควรตรากฎหมายขนมาใหม โดยใหมบทบญญตทชดเจนเกยวกบ ความเปน

ตวแทนอาพราง วา ลกษณะใดบางถอวาเปนตวแทนอาพราง หรอเขาขอสนนษฐานวา

ลกษณะ หรอการกระทาใด เปนลกษณะของตวแทนอาพราง พรอมกบกาหนดบทลงโทษ

ในสถานหนกเพอใหเกดความเกรงกลวตอการกระทาความผดดงกลาว (2) ใหหนวยงานทเกยวของ เชน องคกรปกครองสวนทองถนตาง ๆ กรมทดน กรมพฒนา

ธรกจการคา กรมสรรพากร กระทรวงมหาดไทย และกระทรวงเกษตรและสหกรณ

ประชาสมพนธใหประชาชนไดรบรถงผลเสยหายของประเทศชาต อยางตอเนอง จนกวา

จะเขาไปฝงอยในจตสานกของคนไทยตงแตระดบเดกจนเตบโตเปนผใหญ (3) จดตงใหมองคกรขนมาหนงองคกรเพอทาหนาท ควบคม ดแล และตรวจสอบ อยาง

เขมงวด โดยเรมตงแตการจดตงนตบคคลทมผถอหนเปนชาวตางชาต หรอ แหลงเงนทน

มาจากตางประเทศทนาเขามาลงทนในไทย แตทงนตองกระทาดวยความระมดระวง มให

ไปกระทบกระเทอนถง การนาเงนเขามาลงทนของชาวตางชาตอยางถกวธ และยงตอง

คอยตรวจสอบตลอดไปทงในเรองของการนาเงนหรอผลกาไรออกนอกประเทศอยาง

ใกลชดอกดวย (4) กาหนดบทลงโทษในสถานหนก หากมผใดฝาฝนตอบทบญญตของกฎหมายทตราขนมา

ใหมน (5) ตองมการบงคบใชกฎหมายทเกยวของทงหมดอยางเครงครด และบงคบใชใหออกมา

เปนรปธรรมใหมากทสด เมอมผกระทาความผดจะตองนาตวมาลงโทษใหได (6) มขอกฎหมายใหสทธตวแทนอาพรางปฏเสธการปฏบตตามสญญาทเกยวกบการตง

ตวแทนอาพรางและถอเอาประโยชนทอยในชอตนไดเสมอนกบเปนเจาของทแทจรง

ผลการสมภาษณคนท 3 การทคนตางดาวเขาถอครองอสงหารมทรพยโดยอาศยสทธของคนไทย ยอมสงผลกระทบตอ

ความมนคงของประเทศ ทงในทางเศรษฐกจและสงคม เนองจากกระบวนการเหลานนยอมทาใหคนตางดาวสามารถถอครองอสงหารมทรพยไดโดยปราศจากมาตรการควบคม และไมอาจทราบไดแนชดวาคนตางดาวเขามามอานาจเหนอทดนในประเทศไทยแคไหน อยางไร และในบรเวณใดบาง ซงอาจเปน

ชองทางททาใหคนตางดาวสามารถเขามาแทรกแซงทงทางเศรษฐกจ และสงคมภายในประเทศได อนจะสงผลกระทบโดยตรงตอความมนคงของประเทศไทยในอนาคต

การดาเนนการทางธรกรรมโดยอาศยตวแทนอาพราง เชน การเขาถอครองอสงหารมทรพยของคน

ตางดาวในประเทศไทยโดยใชวธหลกเลยงกฎหมาย เชน

143

- การสมรสกบบคคลผมสญชาตไทย แลวใหคสมรสถอครองอสงหารมทรพย

แทนตน

- การใหบคคลผมสญชาตไทยเปนผซอทดนและมการทาสญญาจานองหรอสญญา

เชาไวกบคนตางดาว

- การถอครองอสงหารมทรพยโดยอยในรปแบบของนตบคคลไทย โดยใหผถอหนทมสญชาตไทยเปนผถอหนแทนคนตางดาว

- ตงบรษทเพอรบโอนทดน

การทาธรกรรมโดยอาศยตวแทนอาพรางสงผลรายตอประเทศ ดงน

- ทาใหผไดรบผลประโยชนทแทจรงมใชคนไทย แตเปนนกลงทนตางดาวทเขามาเกงกาไรอสงหารมทรพย

- เ มอคนตางดาวสามารถหลกเ ลยงขอจากดทางกฎหมายทาใ หการไดมา ซงอสงหารมทรพยนนทาไดโดยงาย สงผลใหมการกวานซอทดนเพอรอการจดสรร หรอขายตอเพอ

เกงกาไร ทาใหทดนมราคาสง พนทประกอบการเกษตรลดลง เกษตรกรไมมทดนทากน สงผลกระทบตอการดารงชพ เกดเปนปญหาสงคม

- ทดนบางแหงกลายเปนแหลงฟอกเงนของพวกมาเฟยขามชาต โดยกระทาการผานการประกอบธรกจคาทดนในประเทศไทย เชน การนาเงนทผดกฎหมายเขามาซอทดนในประเทศไทยและจาหนายตอไป หรอทาการจดสรรทดนกอน เชน การทาโครงการบานจดสรรและทาการจาหนายตอไป

มาตรการใดทสามารถ “ปลกจตสานกการหวงแหนดนแดนและการรกษาผลประโยชนของชาต”

เพอควบคมการกระทาผดโดยตวแทนอาพรางอกชองทางหนงนอกจากการดาเนนการทางกฎหมาย นน โดยสวน

ใหญผทใหความชวยเหลอคนตางดาวกระทาความผดมกเปนคนไทย อาจเปนชาวบานกรณการถอครอง

ทดนแทน หรอการทาตนเปนนอมน ชาวบานสวนใหญโดยเฉพาะตางจงหวด อาจไมร วาการใหความ

ชวยเหลอของตนเปนการกระทาทผดกฎหมาย ดงนน การใหความรความเขาใจ ปลกจตสานก รวมถง

การแสดงใหเหนถงความเสยหายทประเทศชาตจะไดรบจากการทใหคนตางดาวเขาถอครอง

อสงหารมทรพยอยางผดกฎหมาย จะเปนสวนชวยในการหยดยงการใหความชวยเหลอดงกลาวได

สงผลใหการถอครองอสงหารมทรพยของคนตางดาวในประเทศไทยอยางผดกฎหมายลดลงได และเหน

วากฎหมายทใชบงคบอยในปจจบนไมมประสทธภาพทจะปองกนหรอควบคมการทาธรกรรมโดยอาศยตวแทน

อาพราง

144

มาตรการใดบางทจะชวยควบคมและตรวจสอบการประกอบธรกจทไมอนญาตใหคนตางดาว

ประกอบในประเทศไทย เชน

1. ใหผขอไดมาซงทดนแสดงหลกฐาน โดยแสดงแหลงทมาของรายไดทนามาซอทดนตอเจาพนกงานทดนกอนทาการจดทะเบยน เปนการปองกนมใหมการถอครองทดนแทนอกทางหนง

2. การตรวจสอบภายหลงการจดทะเบยน หากเปนทสงสยไดวาทดนใดมการถอครองโดยคนตางดาวอยางไมถกตองตามกฎหมาย ใหเจาพนกงานทดนมอานาจในการตรวจสอบพนทดงกลาว

3. มการประสานงานระหวางหนวยงานของรฐในการตรวจสอบการถอครองทดนของคนตางดาว แหลงทมาของเงนทนทจะนามาใชในการซอทดนเปนสงสาคญทจะบงชวาใครคอผถอครองทดนทแทจรง เนองจากบคคลผเขาทาสญญาซอขายอาจมใชผทจะ

ครอบครองทดนทแทจรง บคคลดงกลาวมไดมเจตนาทจะถอครองทดนและมไดมเงนทนหรออาจมเงนทนไมเพยงพอทจะซอทดนแตตองอาศยเงนทนของบคคลตางดาวผทตองการ

จะถอครองทดนในประเทศไทยมาใชในการซอทดนดงนน การตรวจสอบแหลงทมาของ

เงนทนจงเปนหนงในวธการทมประสทธภาพในการควบคมการถอครองทดนของคนตาง

ดาวในประเทศไทย

เหนวาควรกาหนดเพมอตราโทษหรอบทลงโทษสาหรบตวแทนอาพรางและผมสวนเกยวของกบการ

ทาธรกรรมโดยอาศยตวแทนอาพรางเพยงใด เชน เพมโทษเปนสองเทาจากกฎหมายทกาหนดโทษในปจจบน

รวมถงตองปรบเปลยนหรอเพมวธการลงดทษอนใดอกหรอไม เชน การรบทรพยสน

เหนสมควรใหมการเพมบทโทษปรบ ในประมวลกฎหมายทดนในกรณมการถอครองทดนอยางผดกฎหมาย เปนโทษปรบ 500,000 บาท – 1,000,000 บาท และใหบงคบใชในสวนผสนบสนนดวย และ มขอเสนอแนะอนใดทเกยวกบมาตรการทางกฎหมายในเรองตวแทนอาพราง เพอใหสามารถบงคบใชอยางม

ประสทธภาพ คอ การเพมระบบตรวจสอบกอนการจดทะเบยนและภายหลงจากการจดทะเบยนกรณ

การไดมาซงทดนทอาจสงสยวาเพอประโยชนการถอครองแกคนตางดาว อาจทาใหการถอครองโดย

การหลกเลยงกฎหมายเปนไปโดยยากมากยงขน

อนง เนองจากกฎหมายในเรองการถอหน การครองหนและการถอกรรมสทธในทดน ทมอย

คอนขางซบซอนและยงยากในทางปฏบต และไมมกฎหมายทเปนเครองมอใหอานาจตอการลงโทษ

ผกระทาไมถกตองตามกฎหมาย อกทงบทกาหนดโทษทเบาบาง การชมลความผดยงไมเพยงพอเพราะพสจนไดยากเพราะมกลมผถอหนเปนกลมบรษท กลมบคคล และกลมนตบคคลทมการถอหนกนเปนทอดๆ ในบรษท แหลงทมาของเงนลงทนและหลกฐานการชาระเงนคาหน นอกจากนน พระราชบญญต

145

บรษทมหาชน จากด พ.ศ. ๒๕๓๕ ไมไดกาหนดหลกเกณฑการควบคมสดสวนผถอหนแทนในบรษทมหาชน และขาดทศทางในการตรวจสอบกรณคนไทยถอหนแทนคนตางดาว

ผลการสมภาษณคนท 4

ในกรณตวแทนอาพรางจะม ๒ หลกเกณฑ คอ ๑. การกระทาการแทนบางสงบางอยาง

ซงลอแหลมกบการกระทาความผด ผเปนตวการจรงๆ หรอนายทนจรงจะไมทา เชนการประกอบธรกจ

ต เกมกจะมตวแทนดาเนนการ ซงเรองนกไมยากทจะคนหาตวแทนทแทจรง เมอมคดเกดขนมากจะเหน

วาไมวาคดต เกมหรอคดความผดตางๆ จะใชตวแทนอาพรางทงสน แตเมอดาเนนคดกบตวแทนอาพราง

แลวกจะเหนตวการทแทจรงไดชดเจน เชน ผประกอบธรกจขนาดใหญแตเมอโดนจบกลบมบคคลทไม

คดวานาจะเปนผประกอบธรกจขนาดใหญได แตกรณตวแทนอาพรางทมปญหาเกดขนมาในประเทศ

ไทยและดาเนนการไดยากกคอการประกอบธรกจใหเฉพาะคนไทย ในทนไมไดเฉพาะคนไทยธรรมดา

หมายถงนตบคคลดวยในกรณเชนนบางครงธรกจใหญหมนลานขนไปสวนมากจะเปนตางประเทศเขามา

การทดงชาวตางประเทศเขามาบางทกฎหมายเรากหามไววาการประกอบธรกจตางๆ ตองเปนไปตาม

พระราชบญญต การประกอบธรกจของคนตางดาว พ.ศ. ๒๕๔๒ หรอเรองเกยวกบการยดถอทดนตาม

ประมวลกฎหมายทดนจะถอกาหนดใหเฉพาะคนไทยทจะถอทดนได ในสวนนการทตางดาวเขามาทา

ธรกจเขากอยากมหลกประกนกตองตงตวแทนอาพรางขนมาเพอใหดาเนนการดงกลาวจนกระทงมการ

แกไขกฎหมายถอครองทดน เชนโรงงานอตสาหกรรมตางๆ ในการถอครองทดนมการแกไขกฎหมาย

เกยวกบการถอครอง เพราะฉะนนการทานอมนของเขา เชน บรษทใหญถอนอยแตอาจไปถอมากใน

บรษทนอยเพอมาใชในการโคบรษทลกบรษทแมตางๆ ในกรณดงกลาวนถาปรากฏวามการดาเนนคดกบบรษทนนวามนอมนจะพสจนไดยากมากเพราะ

ในกรณทคนไปดาเนนการดงกลาวนไมใชเปนคนยากจน การประกอบธรกจเลยงกฎหมายไดงาย คาวา

เลยงกฎหมายสงสาคญทสดทมกจะเลยงทสดคอภาษเมอไดผลประโยชนขนมากจะสงบรษทแมเพอเปน

การเลยงภาษอนนคอจดออนของประเทศไทย เพราะมนใจในผประกอบธรกจวาเปนผบรสทธ เชน

การทางานของสวนราชการจะสบสาววาเปนนอมนหรอไมนนเปนการยาก ในเรองนอยการมความ

คดเหนในการประกอบธรกจและการดาเนนคด การจะปราบธรกจประเภทนอมนไดตองมการออก

กฎหมายฉบบหนงตง พระราชบญญตผกระทาความผดทางนอมนหรอการกนพยานกคอตองเอาคน

ททางานในบรษทนนมาเปนพยานเพอตนเองจะไดพนผดแลวกจะไดพยานหลกฐานทจะมามด แตเมอ

มการราง พระราชบญญต นเขาสในคณะกรรมการประสานงานกระบวนการยตธรรมกคอกระทรวง

ยตธรรมไดมการพจารณาแลวม ๒ ประเดน ประเดนท ๑ ขดตอรฐธรรมนญหรอไม ประการท ๒ อาจจะมองวาในกรณแมงานจรงๆ พนกงานอยการกมปญหาเกยวกบวาหนวยงาน

ใดหนวยงานหนงจะมอานาจมากเกนไป ตอมากพยายามทจะเอากฎหมายหรอรวมทงกฎหมายเกยวกบ

ความมนคงคอสามารถทจะสอบบคคลทกระทาความผดไมใชตวหวหนาแลวกนเปนพยานไดโดยทไมถก

ดาเนนคดแลวไปเขาหลกการฟนฟ

146

กลาวโดยสรป นตกรรมอาพรางเปนเรองของคนตางดาวเขาไมไดเขามาดาเนนการในเรองของ

นอมนในฐานะบคคลธรรมดา แตเขาจะมลกบรษทซงจะมเครอขายมากมายและสวนใหญบรษททเปนตว

แมจรงๆ จะอยตางประเทศ นอกเหนอจากนเรองภาษ ในกรณตวแทนอาพรางซงเปนการแฝงตวของ

บคคลตางดาวซงเขามาหาผลประโยชนในประเทศไทยโดยเฉพาะอยางยงดานการประกอบธรกจอกดาน

หนงกคอเกยวกบทดนหรออสงหารมทรพย ปจจบนไดมการประกอบธรกจแหลงทองเทยวคนขายทดน

คอนกประกอบธรกจตางประเทศเมอทดนเอกสารสทธหมดกเอาทดนไปฝาก สบก. เอามาขายแตชอใน

การประกอบธรกจเปนคนไทยทงสน ซงสรปไดวาเหนดวยกบการตงกฎหมายเฉพาะขนมา ประการแรกในการปองกนเกยวกบนอมนสามารถทาไดโดยการปลกจตสานกบคคลทรกหวง

ประเทศชาต แลวควรออกกฎหมายดาเนนคดเกยวกบนอมนโดยเฉพาะเจาะจง ประการทสอง กรณการ

ออกกฎหมายตองคานงถงประโยชนวาจะกลบมาประเทศไทยอยางไร คอสามารถทจะเขาไปตรวจคน

โดยไมมหมายไดซงในกรณจะสามารถดาเนนคดไปตางประเทศได กฎหมายมอยแลวแตอยากใหเขยน

ใหชดลงไปวานอมนควรจะมหลกเกณฑพเศษเพราะในกรณเรองดงกลาวนจะเปนเรองทยากสลบซบซอน

และตองมวธพจารณาคดเปนพเศษโดยเรมตงแตวธการสอบสวน การทจะมนอมนเกดขนรฐจะไปดาเนนคดกบพวกนอมนหรอตวแทนทเปนตางดาวนอยมาก

สวนมากคนทเสยประโยชนจะเปนคนชชองใหทากจะมวธการกนพยานอยางหนงแตกอาจเปนไปไดยาก

เพราะผททาความผดดวยเชนนายทนอาจจะเขามาชวยเหลอ แตกจะมวธการโดยการใหสนบนแตกควร

ระวงเพราะอาจทาใหเบยงเบนในการดาเนนคด อกประการหนงการเขยนกฎหมายควรไมจาเปนตองม

หนวยงานโดยเฉพาะเพยงแตเพมศกยภาพในหนวยงาน สวนงานทจะสรางใหมนนควรเปนหนวยงาน

ยอยทจะสรางในหนวยงานเดมซงจะมกลไกในการทางานอยแลวเพยงแตวาจะทางานจรงจงหรอไม ทงน

เปนกรณทจะเรมทาในเรองนนอยางจรงจงแมกระทงเรองของภาษเปนสาคญ

ผลการสมภาษณคนท 5

ตวแทนทานตกรรมอาพราง โดยตวแทนไมใชคสญญาทแทจรง การแสดงตนเปนตวการใน

ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย ในปจจบนมบญญตอยตามคาพพากษาศาลฎกาวาบางครงกระทาได

บางครงกระทาไมได อยทเรองของ “ความสงบเรยบรอยและศลธรรมอนดของบานเมอง” ตวอยาง พอใหลกถอทดนแทน จะเปนปญหาหรอไม หรอแตกตาง อยางไร เพราะมทงสงคมเขามาเกยว

ตวอยาง ทดน เมอเทยบกบการใหคนไทยถอแทนคนตางดาวทเปนผซอ ประชาชนยงไมเคยพบคดทตองวนจฉยวาเจาหนาทรฐกระทาผดหรอไม การหลบเลยงกฎหมาย

ประชาชนจะเหนไดยาก เวนแตเมอปรากฎภาพความเสยหายแลวจงจะทราบ แตประเดนของกฎหมาย

เฉพาะเปนประเดนทนาจบตาเปนพเศษ การทจะออกกฎหมายใหมกนเปนเรองทนาพจารณาอยางมาก

แตตองไมใชออกมาเพอบางกรณใดกรณหนง เพราะจะเกดผลกระทบอกมากมายโดยทเราไมอาจทราบ

ว◌ากฎหมายแตละฉบบมเจตนารมณตางกนอยางไร อยางไรกด เหนวาไมควรตองตงหนวยงานใหม

147

ผลการสมภาษณคนท 6

ในขณะนการเปดบรษทในนาม 456 จดทาเวปไซดเอาเงนเขาบรษทเปนเงนปนผลจะไดมากได

นอยยงไงกขนอยกบบรษท คอยๆ จะตองชาระภาษอากรไลใหบรษทชแจง การบรหารกาหนดใหอานาจ

สหภาพ ทางแกในขนตนทางทศกษามาใหดทตนทางบรษททกรมพฒนาธรกจทางการคา ทางกรมทดน

ไดเคยแจงวากรมทดนเปนหนวยงานปลายทางทตรวจกรรมสทธและยอนกลบไปตรวจสอบขอมลไมได

เพราะไมไดประสานขอมลรวมกน ซงจะตองมการพจารณาหลายชนเชน ม 51% ทจะตองแสดง

รายละเอยด กรณบรษท 123 หลงจากนนไดบอกวาแจงเปลยนแปลง จากตนทางพอดไปสอดคลองกบ

ขอมลของทางกฎหมายดวย เนองจากใชคาวาหน พอใชคาวาหนกเลยทาใหไมไดดอานาจถงการออก

เสยง พอกฎหมายทดนบอกวา กเลยผดทถอยคาของทางทดนแจงไว จะถอทะเบยนการคา บรษทใดเปน

บรษทเปนบรษทใด จรงๆ แลวโดยมากจะเปนบรษทเขามาถอหนในบรษทใหม ตองเปนเสยงฝายคน

ไทยขางมากทจะมสทธ กฎหมายกตองเขยนใหชดเจนตองตรวจสอบทกครงทมการเปลยนแปลงรวมทง

ทดนทไปใชคาพดคาวา หน ตองมผถอหนเปนคนไทย ใหคาใหการในเรองทดน ในเรองของการ

ประกอบธรกจโดยคนตางดาว แตคนไทยเราทาอะไรไมได อยางไรกตาม ม 2 กรณ คอ กรณทบคคล

ธรรมดานนเรองทคสมรสทาเปนเพยงนอย สวนเรองมาตรการอน เชน การจางถอหนเปนครงคราวไป

และเปนบรษททปรกษาตองมงไปทตวคนแตในทางกฎหมายพยายามใหเขาใจสภาพความเปนจรงวา

ประสทธภาพในการควบคม การสนบสนน กบเรองของการอางสทธ หรออางชองวางของกฎหมายกยง

เปนเรองทลกลนกนอยมาก

ทราบมาวา กรมทดนมโทษปรบไมกหมนบาทเมอมการกระทาความผดเกดขน ฉะนน คนจงไม

กลวทจะกระทาความผด กรมทดนแจงวาเรองการถอหนหรอการออกเสยงทจะเปนลกษณะตวแทน

อาพรางนนโดยมากผ ทเขาขายและอยากทาใหถกตองตามกฎหมายจะตดตอหาวธทาใหถกตอง

ในขณะท ผทกระทารายใหญไมไดเกรงกลวกฎหมายจงไมสนใจจะทาใหถกตอง ไมเกรงกลวกฎหมาย

เลยหากมการตรวจสอบและเพราะการกลบไปยอนดนนเปนไปไดยาก ฉะนน การทกรมทดนแจงวาโทษ

ทกาหนดนนเปนโทษทกาหนดเมอนานมาแลว โทษจงไมสงมากพอทาใหไมเกดความเกรงกลวเพราะ

ไมไดสวนกบผลประโยชนทจะไดหากฝาฝน คอ ผกระทาผดยนยอมใหปรบเพราะคมคาในการฝาฝน

ตอไป

ปญหาทม คอ คาวา คนตางดาว และคาวา หน ของแตละหนวยงานแตละกฎหมายไมตรงกน

ซงจะเปนปญหาอยางมาก หรอการตความวาจะถอวาเปน 50 หรอ 51 ตามทกฎหมายกาหนดนนกรณท

มรายละเอยดซบซอนจะพจารณาวาทถกตอง คอ อยางไร หรอวาทางออกในภาพรวม คอ ตรากฎหมาย

และกาหนดนยามใหทกกฎหมายทมาอยและเปนปญหาใชกฎหมายกลางใหเหมอนกน หรอวาจะแกให

ไขแตละกฎหมายใหมนสอดคลอง กอาจเปนไปไดทงสองวธ ทงน กระทรวงพาณชยกอาจจะไดรบ

ผลกระทบในบางเรอง กรณเรองเชาทดนไมไดกาหนดหามตางดาวเพราะเรองเชาผใดกสามารถเชาได

ใหทาอตสาหกรรม 50 ป ใหเชาอก 50 ป รวมกนเปน 100 ป

148

ผลการสมภาษณคนท 7

บคคลตางดาวเขามาแอบแฝงเขามาทาธรกรรมตวแทนอาพรางมากายในประเทศไทย ซงกรม

พฒนาธรกจการคาเขามาดแลทงหมด ตองดใหชดวาเปนคนตางดาวหรอไม จงควรตรวจสอบการ

เปลยนแปลงทกครง กรมพฒนาฯ ตองดวากรณจะถอหนบรษทใด / ตางดาวตองดลงไปถงบรษททเขามาถอหนรวมดวยในบรษทนนโดยมเสยงขางมาก มนตบคคล เชงลกวาเปนตางดาว โดยระบใหถอวา

เปนนตบคคล ตางดาวดวยหรอไม ตองมผถอหนเปนนตบคคล ใหชดเจนไมใหหลบได

เหนวากฎหมายทมอยในไมมประสทธภาพพอ อยางไรกด ควรเพมการบงคบใชกฎหมายทม

และดาเนนการเพมโทษสาหรบนตบคคล ทงนการแกกฎหมายการประกอบธรกจทดน ตองใหกรมทดน

ตรวจสอบผมาซอทดนเสยกอน โดยใหเหมอนกบกรมพฒนาธรกจฯตองทาใหชดเจน ถาเปนขอเทจจรง

ตองสอวาไดจรงตองมการลงโทษจรง รวมถงเหนดวยกบการกาหนดระยะเวลากลบตวแกไขสงท

ผดพลาดใหถกตองในชวงเวลาทจากดเหมอนกบกรณอาวธปน

ผลการสมภาษณคนท 8

การใชตวแทนอาพรางในการประกอบธรกจของคนตางดาวมหลายวธการโดยผานทางบคคล

ธรรมดาหรอนตบคคล เชน การจดทะเบยนสมรส การวางนโยบายกากบการเงนและการบรหารในบรษท

โดยใหอานาจสงการของกรรมการคนตางดาว ซงจากการใชตวแทนอาพรางดงกลาวกอใหเกดผลกระทบ

ตอประเทศในทกดานไมวาจะเปนการทจรต คอรปชน เศรษฐกจ การเมอง ทงน ควรมการปลกจตสานก

การหวงแหนดนแดนและการรกษาผลประโยชนของชาตรวมทงนาหลกธรรมาภบาล (good governance) ความโปรงใส (transparency) จตสานกของความรบผดชอบ (accountability) รวมการมสวนรวมของ

ประชาชน มาประยกตใชกบการบรหารหนวยงานของรฐทเกยวของ ซงเมอพจารณาในทางรฐศาสตรแลว

ในการดาเนนการใดทมผลกระทบตอประชาชนจะตองสอบถามประชาชนเสยกอน

สาหรบมาตรการการตรวจสอบการเขามาประกอบธรกจของคนตางดาวโดยอาศยตวแทน

อาพรางนน ปจจบนมกฎหมายทใชบงคบอยในเรองตางๆ ทเกยวของกบตวแทนอาพรางอยแลว เชน

ประมวลกฎหมายทดนทใหอานาจรฐมนตรทจะรกษากฎหมาย ซงเหนไดวากฎหมายทมใชบงคบอยใน

เรองตวแทนอาพรางนดอยแลว แตผทมอานาจไมนามาบงคบใชใหดพอ ไมเตมท หรอใชผด

วตถประสงค ตวอยางกรณทคนตางดาวเขามาซอทดนโดยไมชอบดวยกฎหมายและอยใตบทบญญตของ

กฎหมายใหจาหนายภายใน 180 วน หรอกรณเฉพาะเรอง เชน การคมครองทนาหรอการเกษตรกรรม

เปนตน

นอกจากดานกฎหมายแลวควรตองมมาตรการดานอนอกในการดาเนนการกบธรกรรมทอาศย

ตวแทนอาพราง เชน มาตรการทางภาษ เปนตน

149

สาหรบกรณการเพมบทลงโทษในการใชตวแทนอาพรางในการประกอบธรกจของคนตางดาว

นน จะเหนไดวากฎหมายกาหนดบทลงโทษและอตราโทษไวแลว แตการกระทาการฝาฝนกฎหมาย

ดงกลาวยงคงปรากฎอย จงเหนวาผทเจตนากระทาผดไมเกรงกลวตอบทลงโทษตามกฎหมายไมวาจะ

เปนอตราโทษปกตหรอจะเพมโทษใหหนกขน แตควรตองมมาตรการทางกฎหมายอนมากากบ

โดยเฉพาะมาตรการทางภาษอากร และควรตระหนกดวยวา “กฎหมายเปนเครองมอของรฐ แตไมใช

การแกปญหาของรฐ”

ทงน หากมการกาหนดหลกเกณฑผอนผนใหผกระทาผดเกยวกบการทาธรกรรมโดยตวแทนอา

พรางอาจกอใหเกดผลดคลายกบการนรโทษกรรมซงเปนมาตรการทใชทวไปโดยเปนการหาทางผอนผน

รวมทงวางเงอนไขเพอทาใหสงทไมถกตองตามกฎหมายกลายเปนสงทถกตองขนมา ซงควรตองอาศย

หลกเศรษฐศาสตรประกอบการพจารณาควบคไปดวย

อยางไรกตาม การออกกฎหมายเฉพาะเรองรวมถงวธการตดตามใหมการใชบงคบกฎหมาย

อยางจรงจงนาจะเหมาะสม เพอกากบควบคมตรวจสอบและการตดตามประเมนผลการกระทาทเกยวกบ

ธรกรรมอาพรางและแกไขการดาเนนการตามมาตรการตรวจสอบทไมมประสทธภาพในปจจบน เชน

การขาดการประสานงานทด การขาดความรวมมอจากชาวบาน งบประมาณ เทคโนโลยและวธการทเพยง

พอทจะทาใหมาตรการตางๆ ถกนามาใชอยางมประสทธภาพ ซงสามารถตงหนวยงานขนมาเพอ

รบผดชอบเฉพาะในกรณของตวแทนอาพรางไดแตตองดาเนนการใหมประสทธภาพ ไมใชเพยงแคตงมา

เปนพธการเทานน ดงเชน สานกงานคมครองผบรโภค ทไดตงมาตงแตในป 2522

ผลการสมภาษณคนท 9 การกระทาของตวแทนอาพรางทสงตอประเทศไทยนนมมานานแลว แตรปแบบมการพฒนาขน

จากอดต การกระทาความผดทผานมาลวนตองอาศยปจจยหลายอยางประกอบกน ไมวาจะเปนการ

ใชเลนทน การใชอานาจหนาทของเจาหนาทรฐทมสวนเกยวของชวยเหลอ หรอการใชอทธพลเขามารวม

ดวย ทงน หนวยงานทมหนาทกากบดแลและควบคมในแตละเรองตองปฏบตหนาทอยางเครงครดเพยง

เทานกจะชวยลดปญหาลงไปไดมาก มความเหนวากฎหมายและหนวยงานในปจจบนทเกยวของกบเรองนมมากพอแลว

ทางออกแบบเรงดวนนาจะเปนการหาวธใหกฎกหมายทมอยไดรบการปรบปรงใหสอดคลองกบสภาพ

ความจรงในปจจบน และกาหพจารณาไปแลวหรอในอนาคตอนใกลเหนวาปญหานทวความรนแรงหรอ

กฎหมายทมอยไมสามารถรองรบไดแลว กอาจจะใหมการตรากฎมหายออกาใชบงคบใหทเพมเตมหรอ

กาหนดหนวยงานขนใหมมาดแลดยเฉพาะกได หรอแมแตจะกาหนดงานสวนนขนแลวไปขยายอานาจ

หนาทของหนวยงานทเหนวาเหมาะสมใหขยายงานขนกไดเชนกน

150

ทงน หากกฎหมายทใหอานาจหนาทขององคกรตรวจสอบวาใหสามารถดาเนนการตรวจสอบ

การปฏบตหนาทของเจาหนาทรฐทไมปฏบตหรอละเลยไมปฏบตแลว องคกรตรวจสอบเหลานนตอง

ดาเนนการอยางตรงไปตรงมาในการพจารณาเพราะเจาหนาทรฐในสวนงานทเกยวของกบตวแทน

อาพรางกเปนสวนหนงททาใหเกดการกระทาความผดของตวแทนอาพรางมอยอยางมากมายในปจจบน ดงนน หากทกฝายรวมมอกนทาหนาทของตนปญหาตวแทนอาพรางกจะลดลงเองอยางแนนอน

อยางไรกด ในหนวยงานหลายหนวยงานกมกจะรแตเฉพาะเรองของตนจะไมมสามารถทราบเรองทอย

นอกเหนอการปฏบตหนาทปกตของตนได จงอาจยงไมทราบวาการทางานเฉพาะสวนของตนจะสง

ผลรายตอไปอยางไร จงอาจจะจดใหมการใหความรแกเจาหนาทรฐดวยอยางเปนระยเพอใหทราบถง

ความสาคญของหนาทของตนวาสงผลตอประเทศชาตไดเพยงใด

ผลการสมภาษณคนท 10

หนวยงานตนทาง คอ กรมพฒนาธรกจการคาซงมหนาทในตรวจสอบคณสมบต พจารณารบจด

ทะเบยนตางๆ ในขณะทหนวยงานสดทาย คอ กรมทดน ซงมหนาทรบจดทะเบยนสทธ การทางานของ

หนวยงานแตละแหงจะมหนาททแตกตางกน และไดมความพยายามทจะประสานงานกนของแตละ

หนวยงานเพอชวยแกปญหาอยางเปนระบบ รวมถงจะเปนการใชขอมลของแตละหนวยงานใหเกด

ประโยชนสงสดเพอจะนาไปแกไขปญหาและปองกนอยางเปนระบบกบกรณทมกลมบคคลพยายามหา

ชองวางของกฎหมายเพอประกอบธถรกรรมบางประเภททกฎหมายกาหนดหามไวโดยเหตผลหลาย

ประการ

รวมถงการอาศยชองวางของหนวยงานของรฐทแยกกนดแลในแตละหนวยงาน กลาวคอ การท

ขอมลยงไมสามารถใชรวมกนไดแบบปจจบน จงเกดชองวางของการตรวจสอบการจดทะเบยนในตอน

ยนเปนแบบถกตอง ตอมากไดไปจดปลยนแปลงทางทะเบยนอกหลายครง ซงขอมลของการ

เปลยนแปลงนน หนวยงานอนอาจจะยงไมทราบหรอทราบไมทนตอการกระทาของผทมเจตนาไมสจรต อยางไรกตาม หนวยงานของรฐแตละแหงกไดพยายามพฒนาการประสานงานและประสานขอมลกน

อยางตอเนอง

นอกจากน การทางานของหนวยงานรฐอยากไดความชดเจนจากนโยบายของรฐบาลเพอจะได

เกดการทางานและประสานงานในหนวยงานและระหวางหนวยงานเปนไปในทางเดยวกน อกทง หลายๆ

หนวยงานกไดจดทาคมอและการถามตอบปญหาเกยวกบการจดทะเบยนเพอใหประชาชนทราบ เขาใจ

และปฏบตไดถกตอง เพราะเคยปรากฎบางกรณบคคลนนๆ ไมไดอยากกระทาผดกฎหมายหรออาศย

ชองวางทางกฎหมายแตเพราความไมรหรอการบอกจตอกนมาอยางผดๆ ใหดาเนนการทไมชอบดวย

กฎหมายโดยไมรตว การประชาสมพนธใหความรแกประชาชนทะวไปกจะเปนอกทางหนงทจะลดปญหา

การกระทาทไมชอบดวยกฎมหายลงไดอกทางหนง

151

ผลการสมภาษณคนท 11 การกระทาความความผดในเรองของการเอาเปรยบประเทศชาตนนเปนเรองใหญทตองใหความ

สนใจและทกฝายทเกยวของตองชวยกนแกไข ตวอยางของการกระทาผดททราบ เชน การถอหนทผด

กฎหมาย การเขามาทาธรกจของคาจางชาตในการเขามาซอกจการทคนไทยประกอบมากอน โดยอาศย

ความพรอมทางการเงนทมมากกวาคนไทย เปนตน ผใหสมภาษณมความเหนวาหากปจจบนมกฎหมายทเกยวของอยแลวกไมตองตรากฎหมายใหม

แตถากฎหมายในเรองดงกลาวยงไมมกตองรบดาเนนการตรากฎหมายอยางรวดเรว เพราะความ

เสยหายเกดขนทกวนการละเลยไมดาเนนการกเทากบความเสยหายเพมขนตามความลาชา สวนประเดน

ของการเพมโทษใหหนกขนนน ผใหสมภาษณมความเหนวากาหนดตามทเหนสมควรไปเลยแตการจะ

ลงโทษจะตองลงโทษผกระทาความผดทแทจรงไมใชลงโทษคนไทยทเปนแคลกจางสวนผกระทาผดท

แทจรงไมตองรบโทษ และกระบวนการยตธรรมของประเทศไทยตองพจารณาอยางรวดเรว การปลกจตสานกเปนเรองทตองทาอยแลวทงในโรงเรยน มหาวทยาลย และบคคลในสงคมตอง

เปนตวอยางทดแกเดกและเยาวชน การสรางจตสานกในดานทงาม การปฏบตตอทกคนในสงคม

ทมความเกยวของกบกฎหมายตองมความเสมอภาคกนและใหมมาตรฐานเดยวและเปนมาตรฐาน

ทถกตองดวย จงจะทาใหคณภาพของประชาชนดขน เมอประชาชนมคณภาพและมจตสานกทดปญหา

ตางๆไมใชแคปญหาตวแทนอาพรางกจะลดลงในทสด

ผลการสมภาษณคนท 12

ในภาพรวมความเสยหายจากเรองดงกลาวทมตอประเทศไทยในดานตางๆ เปนภยทมองไมเหน

แตกคงเปนททราบของประชาชนทวไปอยแลวเพราะการเปดเผยขอมลทมากขนกวาในอดต เมอ

พจารณาถงมาตรการทนาจะชวยแกไขปญหาดงกลาวไดคดวาเปน มาตรการทางกฎหมาย แตจะตอง

เปนกฎหมายทมคณภาพมประสทธภาพและสามารถนาไปใชไดจรงในทางปฏบต ทงน การทางานของ

เจาหนาทภาครฐทเกยวของกบกฎหมายจะตองเปนไปอยางเขมแขงมประสทธภาพ เพราะไมวากฎหมาย

จะดเพยงไรแตหากผใชกฎหมายไมมประสทธภาพผลทจะไดรบกอาจจะไมสมเจตนารมณแหง

กฎหมายนนๆ

มาตรการทางภาษกเปนอกมาตรการทนาจะไดผลในการควบคมไดเปนอยางด อาจเปนการ

กาหนดการเรยกเกบภาษยอนหลงในอตราทสง

เมอกฎหมายใหมออกมาบงคบใชแลวไมเหนดวยทจะกาหนดหลกเกณฑผอนผนใหผกระทาผด

เกยวกบธรกรรมโดยตวแทนอาพรางไมตองรบโทษหากรบแกไขการกระทาทผดใหถกกฎหมายในชวง

152

ระยะเวลาทกฎหมายกาหนด เชน ภายในหกเดอน เพราะจะกลายเปนชองวางใหผกระทาความผดและ

ผขาดวนย อาจสงผลตอการบงคบใชกฎหมายได

อยางไรกตาม เพอใหสอดคลองกบกลไกของตลาดเมอมผมาลงทนตองการความมนใจเลย

อยากเปนเจาของทดนแตกไมอยากถอครองทดนแบบเลยงกฎหมายดวย ทางออก คอ การกาหนดให

เกดการเชาทดนระยะยาว เชน 50 ป หรอ 100 ป จะไดเปนจดดลยภาพของการประสานความตองการ

ของผลงทนตางประเทศกบการรกษาความมนคงของประเทศ ใหสามารถไปดวยกนได

หนวยงานทจะดแลเรองของตวแทนอาพรางควรจะเปนหนวยงานทตงใหมเพอใหมความ

เชยวชาญเฉพาะมความอสระ และตองกาหนดใหหนวยงานใหมนมการเชอมโยงขอมลกบหนวยงาน

อนๆ ทเกยวของ อกดวย

เรองของจตสานกนนในแตละบคคลยอมตองมอยแลวแตจะเพมหรอสงเสรมใหความรกเปน

เรองทถกตองและนาจะเรงกระทาอาจจะเปนไปในรปแบบของการใหการศกษา กาหนดไวในหลกกสตร

ของการเรยนตงแตระดบเดกขนมาเลยกจะดมาก

ผลการสมภาษณคนท 13 การกระทาความผดแบบตวแทนอาพรางเพมความซบซอนขนมากทกวนในสงคมไทย นาจะเกด

จากความเหนแกตวของบคคลนนๆ เองเลย เจาหนาทรฐทมหนาทเกยวของ นกกฎหมายเอกชน หรอ

แมแตเพอนฝงและญาตทเปนผแนะนาและชชองทางกระทาความผดหรอชองทางในการหลบหลกขอ

กฎหมายทกาหนดหามไว สวนประเดนลาสดทพบ คอ พฤตกรรมเลยนแบบ เชน การบกรกทสาธารณะ

หรอการอยากเปนเจาทดนทตองหาม เชน รมทะเล หนาผา มาสรางบานพกตากอากาศหรอสรางรสอรต

ตามทเปนขาวในปจจบนของกลมผทมความสามารถหรอมเงนทน

การแกปญหาทเหนวาจะสามารถไดผลในเวลาอนสน คอ มาตรการทางกฎหมาย แตการแกไข

อยางยงยนระยะยาวคอการใหการศกษาและการปลกจตสานกตางหาก เพรากฎหมายเมอออกมาใช

บงคบกจะมการหาชองวางของกฎหมายหรอกฎหมายอาจมการเปลยนแปลงได แตจตสานกหากเปน

จตสานกดานด ดานหวงแหนแผนดน รกบานเกดแลวอยางไรเสยกไมมวนเปลยนแปลง

กฎหมายทออกมาใหมเลยสาหรบเรองตวแทนอาพรางกนาจะเหมาะสมแตจะตองมการกาหนด

โทษทมากพอใหเกดความเกรงกลวไมฝาฝนกฎหมาย แตถามโทษทสงจรงแตไมมการบงคบใชกฎหมาย

กไมมประโยชน ไมวาโทษจะสงขนแคไหนกตาม เมอกฎหมายใหมออกมาบงคบใชแลวไมเหนดวยทจะ

กาหนดหลกเกณฑผอนผนใหผกระทาผดเกยวกบธรกรรมโดยตวแทนอาพรางไมตองรบโทษหากมการ

153

รบแกไขการกระทาทผดใหถกกฎหมายในชวงระยะเวลาทกฎหมายกาหนด เชน ภายในหกเดอนหรอ

หนงปกตาม การกาหนดหนวยงานใหเปนผดแลเรองหรอปญหาควรจะกาหนดหนวยงานใหเหมาะสม

ชดเจน ไมใหเกดการทบซอนของอานาจหนาทของแตละหนวยงาน รวมไปถงระบบตารวจ ระบบ

ตรวจสอบทลมเหลว ระบบอปถมภทรนแรง ลวนแตเปนเหตททาใหปญหาแกไขยาก หรอเกดผลทเปน

รปธรรมไดยากในสงคมไทยในระยะเวลาอนใกล แตอยางไรกด กตองหาวธทเหมาะสมกบสงคมขนมาใช

บงคบเพอใหเกดการพฒนาตอไปจะเรวหรอชากยงดกวาการไมดาเนนการอะไรเลย

อนง การกาหนดนยามเปนเรองทสาคญมากเพราะความเขาใจทไมตรงกนอาจจะเกดความเขาใจ

ผดและไมเกดผลในทางปฏบตตามทคาดหวง และนยามจะตองคลอบคลมความหมายใหชดเจนและ

ถกตองมากทสด และควรจะมการประชาสมพนธใหประชาชนทราบเพอความเขาใจทถกตองตรงกนดวย

และจะตองไปพจารณากฎหมายทอยแลวทละฉบบเพอนาการดาหนดนยามในเรองหรอคาๆ เดยวกนให

เหมอนกนอกดวย

ผลการสมภาษณคนท 14 มความเหนวาการกระทาทมลกษณะ “ตวแทนอาพราง” ของสงคมไทยในปจจบนมมากขน

ทกวน อาจเปนเพราะกลไลตลาดและระบบทนนยมทมการแขงขนและครอบครอง “ทน” ใหมากทสด

การดาเนนการทางธรกรรมโดยอาศยตวแทนอาพรางมวธการมากมาย เชน การสมรสแตนาจะ

เปนสดสวนทนอย การถอหนและการกาหนดอานาจสงการในบรษทหรอบรษทมหาชนนาจะมากทสด

ทงบรษทของไทยหรอบรษทขามชาตกตาม

เหนวาการทาธรกรรมโดยอาศยตวแทนอาพรางสงผลรายตอประเทศในดานความมนคงทาง

ดนแดน ความมนคงทางเศรษฐกจ ความเปนชาต และความมนคงในชวตความเปนอย เปนตน

เหนวาจะมมาตรการทางการศกษาและการใชสถาบนครอบครวเปนการชวย “ปลกจตสานกการหวงแหนดนแดนและการรกษาผลประโยชนของชาตเพอควบคมการกระทาผดโดยตวแทนอาพรางอก

ชองทางหนง

กฎหมายทใชบงคบอยในปจจบนมประสทธภาพทจะปองกนหรอควบคมการทาธรกรรมโดย

อาศยตวแทนอาพรางไมเพยงพอ เพราะขาดการพจารณาปรบปรงใหเหมาะกบยคสมยนและความ

เปลยนไปของโลกปจจบน ทงน สาเหตหนงทกฎหมายไมมผลบงคบเทาทควร คอ ระดบการศกษาเฉลย

ของคนในชาตทคอนขางนอยและวฒนธรรมทเลวรายของคนไทย คอ ระบบอปถมภการชวยเหลอพวก

พองหรอการเหนแกประโยชนสวนตวมากกวาสวนรวม เปนตน

154

มาตรการทจะชวยควบคมและตรวจสอบการประกอบธรกจทไมอนญาตใหคนตางดาวประกอบ

ในประเทศไทย เชน การตรวจสอบอยางเปนระบบเปนระยะของกรมพฒนาธรกจการคา และสงตอ

ขอมลไปหนวยงานอนทเกยวของ และมาตรการการลงโทษทสงมากและกดาหนดไมใหมการลดโทษ

ผใหสมภาษณมความเหนวาควรกาหนดเพมอตราโทษหรอบทลงโทษสาหรบตวแทนอาพราง

และผมสวนเกยวของกบการทาธรกรรมโดยอาศยตวแทนอาพรางเพยงใดใหโทษสงมากใหเปนลกษณะ

การกาหนดเชงลงโทษแบบเดยวกนกบ “การกาหนด คาเสยหายเชงลงโทษ ตามแบบของประเทศ

ตะวนตก” หรอ การรบทรพยสนใหเปนของแผนดน

ผใหสมภาษณเหนดวยหากมการกาหนดหลกเกณฑผอนผนใหผกระทาผดเกยวกบการทา

ธรกรรมโดยตวแทนอาพรางไมตองรบโทษหากรบแกไขการกระทาทผดใหถกกฎหมายในชวงระยะเวลา

หนงตามทกฎหมายกาหนด (GRACE PERIOD) ประมาณหนงป โดยกาหนดผอนผนใหสามารถ

จาหนายจายโอนทรพยสนนนไปยงบคคลภายนอกภายในชวงระยะเวลาทกาหนดเพราะปญหานมมานาน

แลวการกาหนดผอนผนนาจะเปนการชวยเหลอใหทาตามกฎหมายมากขนเพาะการดาเนนการตองใช

เวลา ในขณะทบางรายอยากจะทาใหถกกฎหมายแตทาไมทนจงปลอยเลยตามเลยใหผดกฎหมายตอไป

กได ภายหลงจากทตรากฎหมาย “ตวแทนอาพราง”แลวทานคดวาจะมการเปลยนแปลงไปในทางทด

อาจจะทาใหเกดกระแสรกชาตหรอเกดกระแสตนตวขนในประเทศไทย โดยอาศยสอมวลชนหรอการ

ประชาสมพนธเชงรกกนาจะชวยไดอกทางหนง

และเหนวาการกาหนดใหเรองหรอกรณใดสามารถกระทาใหถกกฎหมายไดกควรแยกสวน

ออกมาไมใชรวมทกสงทเกยวพนวาเปนการกระทาทผดกฎหมายไปเสยทงหมด เพราะบางกรณตอง

พจารณาเปนรายกรณไปวาขอเทจรงกบเจตนากยอมแตกตางกนออกไป ความยากจงอยทการตรา

กฎหมายมาใชบงคบ แตในสวนทผดกฎหมายแนชดกลงโทษสถานหนกเพอลดปรมาณการฝาฝน

กฎหมายกนาจะเหมาะสม

ผลการสมภาษณคนท 15 ขอมลเกยวกบนอมนททราบมาคอ การถอครองทรพยสนหรอการกระทาการทไมถกตองตาม

กฎหมาย และผทกระทานนเปนผใกลชดทจะไดผลประโยชนจากการกระทาดงกลาว และการกระทานน

กนาทจะสงผลเสยตอประเทศไทย แตไมแนใจวาการกระทานนกสามารถกระทาใหถกกฎหมมายไดแต

ขนตอนทางกฎหมายอาจยงยากจงเปนสาเหตหนงททาใหเกดการกระทาผดกฎหมาย

155

ผใหสมภาษณมความเหนวาเรองนเปนเรองทคอนขางใหมและลกษณะการกระทาผดมความ

ซบซอน และไมแนใจวาหากมการปรบปรงกฎหมายทมใชอยแลวในปจจบนจะเปนผลดตอการควบคม

และปราบปรามการกระทาความผดแคไหนจงเหนวานาจะตรากฎหมายใหมออกมาใชบงคบโดยเฉพาะ

นาจะเหมาะสมทสด สวนการกาหนดโทษนนตองไปพจารณาวาโทศลกษณะใดถงจะทาใหผกระทา

ความผดไมกลาฝาฝนกฎหมาย เชน หากผกระทาความผดกลวโทษทเกยวของกบการเงนกอาจจะ

กาหนดโทษทเกยวกบการเงนหรอทรพยสนใหมการปรบจานวนทสงมากหรอปรบแบบขนบนไดตาม

ระยะเวลาการกระทาผดหรอตามจานวนของความเสยหาย ในประเดนของการกาหนดหลกเกณฑผอนผนใหผกระทาผดเกยวกบการทาธรกรรมโดยตวแทน

อาพรางไมตองรบโทษหากรบแกไขการกระทาทผดใหถกกฎหมายในชวงระยะเวลาหนงตามทกฎหมาย

กาหนด (GRACE PERIOD) ผใหสมภาษณมความเหนวานาทจะกาหนดไวสาหรบคนทอยากแกไขสงทไมถกตองใหถกตองตามกฎหมายแตจะประชาสมพนธอยางไรใหผทกระทาความผดทราบและรบแกไข

ความผดดงกลาว ผใหสมภาษณมความเหนวาการจะแกปญหาทเกดขนในสงคมไทยนาจะพจาณาใหรอบดานและ

เพมเตมในหลกสตรการเรยนการสอนตงแตระดบประถมเพอสงเสรมจตสานกใหเคารพกาหมายและ

เหนแกประโยชนสววนรวมใหมาก เพอทเมอโตขนมาจะไดไมละเมดกฎหมายไมใชเฉพาะเรองของ

ตวแทนอาพรางแตยงหมายคความรวมถงกฎหมายอนๆ อกดวย สวนเรองของหลกเกณฑการพจารณาวาการกระทาใหเปนความผดนน คงจะเปนหนาทของ

หนวนยงานทเกยวของทกหนวยงานเปนผดาเนนการรวมกนเพอหาหลกเกณฑและวธการทเหมาะสมโดย

นาเอาความรและขอมลของแตละแหงมาพจารณารวมกน

ผลการสมภาษณคนท 16

ผใหสมภาษณมความเหนวาการรกระทาความผดของตวแทนอาพรางเปนเรองทกอใหเกดความ

เสยหายแกสงคมและประเทศชาต โดยทผลเสยหายอาจจะยงไมเหนในปจจบนแตจะไปเกดขนใน

อนาคตและคนไทยกมกจะเสยใจตอสงทเกดขนและจะพยายามการแกไขซงจะไมทนตอความเสยหายท

ประเทศไดรบเหมอนดงกรณอนๆ ทผานมา ทงๆ ทสามารถหามาตรการปงอกนไวไดแตคนไทยมกจะ

ไมดาเนนการตองรอใหเกดความเสยหายไปแลวจงคอยตระหนกถงเรองๆ นน ในสวนของรายละเอยดเรองตวแทนอาพรางนนผใหสมภาษณมความเหนวาประชาชนทวไปกไม

ทราบขอมลทแนชดเนองจากเปนเรองทมความเฉพาะดานมาก การจะใหประชาชนทวไปทราบถงความ

ถกตองนนกอยทการนาเสนอขาวสารตอสาธารณะใหชดเจนมากกวาทเปนอย

156

การตรากฎหมายออกมาใชบงคบและการกาหนดโทษนนเปนหนาทของรฐบาลทจะเปน

ผพจาณาถงความเหมาะสม แตอยางไรกตาม วธการทจะใชบงคบกฎหมายตอทกคนอยางเสมอภาคเปน

สงทตองกระทาใหเหนในสงคมไทย ซงเรองของการเคารพกฎหมายนาจะปลกฝงเยาวชนของประเทศไป

พรอมๆ กบการใหความรของกฎหมายพนฐานเขาไปในระบบของการศกษาทกระดบชนโดยแบงเนอหา

ใหเหมาะกบชวงอายและระดบชนการศกษา

ผลการสมภาษณคนท 17 ตวแทนอาพราง เปนศพททเราเรยกกนขนมาเองซงแททจรงแลวคอการทบคคลผเปนเจาของท

แทจรงหรอบคคลทเปนผรบประโยชนทแทจรงทมอานาจครอบงาในการทางานกจการโดยบคคลนนใช

คนอนเขามาเปนตวแทนโดยนตนยใหกบตนเอง

การดาเนนการโดยอาศยตวแทนอาพรางในความเปนจรงไมไดมเฉพาะในเรองของทดนเพยง

อยางเดยวแตมหลายเรอง เชน การทาธรกรรมทางการเงนแทนกน การประกอบกจการบรษทตางๆ

ซงไมไดมกฎบงคบวาจะตองถอหนโดยนต บคคลตางดาวดงเชนในกรณของดแทคซงเปนท

วพากษวจารณอยขณะน เปนตน ไมจาเปนตองเปนกรณทบรษทหรอบคคลนนๆ ถกขอกฎหมายบงคบ

ในเรองของคนไทยทาไมได แตในบางกรณแมแตคนไทยดวยกนกยงมกรณของการใชตวแทนอาพรางทา

นตกรรมแทนกนในทางนตนย เชน กรณของตลาดหลกทรพย เปนตน

การทาธรกรรมโดยอาศยตวแทนอาพรางนมผลรายตอประเทศ คอ ทาใหไมทราบสถานภาพท

แทจรงของการทากจกรรมและจะทาใหเกดการลกลอบหรอการสงเงนทไดมาจากการกระทาความผด

นนๆ ไปอยในมอของผทมอานาจครอบงาบรษททอยเบองหลงวธการชกใยหรอเปนผรบประโยชนทอด

สดทายในกจกรรมนนๆ เปนตน

มาตรการทสามารถปลกจตสานกไดนน ไมใชเรองของการระมดระวงเรองทดนหรอเรองของ

ผลประโยชนของชาตในเรองของการถอครองทดน แตเปนเรองของการทจะเขามาปลกจตสานกของคน

ไทยขนมาไมใหเปนเครองมอของการกระทาความผดหรอในการทาธรกรรมแทนคนอน การยอมใหคน

อนใชชอของตนเองในทางธรกรรมตางๆ ในสวนทผดกฎหมาย เชน การระบาดของแกงคอลเซนเตอร

ทมการดาเนนการใชชอตวแทนอาพรางในการเปดบญชธนาคารแลวจงหลอกใหเหยอโอนเงนเขาบญช

ธนาคาร จากนนตวแทนอาพรางกนาบตรเอทเอมไปใหคนรายและคนรายกนาบตรเอทเอมไปใชกดเงน

สดและไดเงนของผเสยหายไป ซงจะเหนไดวาในกรณดงกลาวเปนลกษณะหนงของตวแทนอาพราง

และจะเหนไดวาการดาเนนธรกรรมโดยตวแทนอาพรางไมใชเฉพาะเรองของการถอครองทดนเทานน

เสมอไป

กฎหมายทใชอยปจจบนไมนาจะมประสทธภาพเพยงพอ มฉะนนคงไมเกดกรณของตวแทน

อาพรางขนดงเชนในปจจบน ซงทางหนวยงานของรฐซงเปนองคกรอสระแหงหนงกไดมการปรบปรง

157

แกไขกฎหมายเพอรองรบปญหาการใชตวแทนอาพรางอยแลว โดยนามาตรฐานสากลในดานการปองกน

และปราบปรามการฟอกเงนมาใชเพอดาเนนการกบตวแทนอาพรางหรอทเขาใจวาเปน legal arrangement และ ultimate beneficiary หรอผรบประโยชนทอดสดทาย ซงผรบประโยชนทอดสดทายน

อาจเปนผทมชอหรอไมมชอในนตกรรมนนกได แตเปนผทไดรบผลประโยชนจากการดาเนนการหรอ

ควบคมกจการสงการใหผถอหนหรอบรษทดาเนนการใดกไดทตนตองการ

มาตรการในสวนทชวยควบคมและตรวจสอบการประกอบธรกจของคนตางดาวทไมอนญาตให

คนตางดาวประกอบในประเทศไทยนน พบวามมาตรการอยแลวในขณะนในเรองของการแสดงตนและ

การแสดงขอมลทแทจรงเกยวกบลกคาหรอทภาษาองกฤษเรยกวา customer identification และ customer verification คอการพสจนทราบตวตนลกคา และสดทายคอเรองของการใชมาตรการทเปน International Standard หรอมาตรฐานสากลทเรยกวา KYC-CDD (Know Your Customer และ Customer Due Diligence การทตองมาชวยในการแกไขปญหาสถาบนการเงนหรอผประกอบอาชพทเกยวของอาจนาเอากฎหมายการฟอกเงนไปชวย โดยอาจมการออกกฎหมายกาหนดใหนายหนาตวแทนซอขาย

อสงหารมทรพยมหนาทตองรายงานธรกรรม แตปจจบนไมครอบคลมถงขนาดทนายหนาตวแทนซอขาย

อสงหารมทรพยตองใชมาตรการ KYC-CDD ซง KYC-CDD จะเปนประโยชนในการตรวจสอบความ

ถกตองแทจรงและใครกตามทเปนผครอบงาเปนเจาของทแทจรงของบรษท แมจะไมมชอปรากฎอยใน

บรษทกตาม ทงน อาจออกหลกเกณฑเพอรองรบ KYC-CDD โดยมหนวยงานขณะนอยในระหวางยก

รางกฎกระทรวง และนาจะเสรจสนในชนกฤษฎกาโดยไมชาเพอใหนายกรฐมนตรลงนามประกาศเปน

กฎกระทรวงตอไป

ในสวนของการเพมบทลงโทษแกตวแทนอาพราง ตามกฎหมายการฟอกเงนในสวนของการ

ยดทรพย หากตวแทนอาพรางมาเกยวของในเรองของการฟอกเงนนนมโทษถงรบทรพยอยแลว หรอได

เงนมาจากในการกระทาความผดกมโทษยดทรพยอยแลว แตขณะเดยวกนโทษตามกฎหมายฟอกเงนก

จะมโทษปรบ หมายความวาถาสถาบนการเงนหรอการธนาคารไมทา KYC-CDD จะมโทษปรบครงละไม

เกน 500,000 บาท และอกวนละไมเกน 5,000 บาท จนกวาจะปฏบตตามกฎหมายใหถกตอง ซงเรยก

ไดวาเปนอตราโทษทพอสมควร คอสามารถใชกฎหมายฟอกเงนในสวนนมาชวยในเรองของมาตรการ

ดาเนนการเกยวกบตวแทนอาพรางได

สาหรบในเรองของการออกกฎหมายมาใชบงคบกบตวแทนอาพรางโดยเฉพาะนน ในแงหนงจะ

เหนวากฎหมายทออกมาจะมผลกระทบตอการลงทนหรอความนาเชอถอ และผทมาลงทนในประเทศคงตองใชเวลาพอสมควรในการตดสนใจ แตหากมองในอกแงหนงหากไมมการดาเนนการใดๆ ยอมทาให

ผทไดเงนมาจากการกระทาความผดมาฟอกเงนในประเทศไทยหรอมการโอน ยกยายถายเท หรอแปร

สภาพทรพยไปได

158

ขอเสนอแนะเกยวกบมาตรการทางกฎหมายทจะชวยในเรองตวแทนอาพรางนน เหนวาวธการ

KYC-CDD นาจะชวยไดมาก แตสงสาคญทจะชวยใหมประสทธภาพตอไป คอ ตองขยายการใช

มาตรการ KYC-CDD นไปยงผประกอบอาชพอสงหารมทรพยหรอคาทดนดวย ซงในตางประเทศใช

มาตรการนกนอยใน real estate agent ผเปนตวแทนนายหนาหรอผประกอบธรกจอสงหารมทรพยจะตองทา KYC-CDD ลกคาดวย โดยปจจบนใชมาตรการ KYC-CDD นกบผประกอบกจการสถาบนการเงน

และผประกอบอาชพทเปนทปรกษาทางการเงน และผประกอบอาชพททาธรกจการบรการชาระเงนทาง

อเลกทรอนกส ไมไดครอบคลมทกกลมธรกจ ซงอาจจะแกไขกฎกระทรวงเพอใหขยายไปใหคลม

ผประกอบการใหมากขนได ยกตวอยางเชนการถอหนของบรษทซงจะมผถอหนหลายชนทาใหไมอาจ

ทราบไดวาใครเปนผรบผลประโยชนสดทาย ปจจบนทางหนวยงานของรฐไดใหสถาบนการเงนเปนผม

หนาทตรวจสอบ เพอทราบวาผใดเปนผรบประโยชนทอดสดทาย ซงเปนการ block ไปยง gateway เพราะเมอบรษทจะเขามาประกอบธรกจในประเทศไทยอยางไรกตามตองเปดบญชธนาคารมฉะนนจะ

ประกอบธรกจไมได

อยางไรกด ไมมความจาเปนถงขนาดทจะตองไปตงหนวยงานใหมเพราะจะทาใหคนตางชาต

กลวและไมกลามาลงทน ทงน หากจะดาเนนการตงหนวยงานใหมจรงจะตองมกฎหมายและระบให

ชดเจนวาธรกจประเภทใดบางทใหคนตางดาวสามารถประกอบได นอกจากนน ในปจจบนมกฎหมาย

บญญตเกยวกบตวแทนอาพรางอยแลวแตไมมการใชบงคบทดและบทลงโทษไมรนแรง แตใน

ขณะเดยวกนกยงไมมมาตรการรองรบผลกระทบตอการคาการลงทนหากจะดาเนนการแกไขหรอบญญต

กฎหมายเพมเตม

ประวตผวจย

ชอ – นามสกล นางสาวปยะนช โปตะวณช วนเดอนปเกด 27 มกราคม 2494 ตาแหนงทางวชาการ รองศาสตราจารย ระดบ 9 ตาแหนงทางบรหาร - หนวยงานทสงกด สาขาวชานตศาสตร มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช ถนนแจงวฒนะ ตาบลบางพด อาเภอปากเกรด จงหวดนนทบร 11120 โทรศพท 02-503-3602 โทรสาร. 02-503-354 มอถอ 081-441-6503 ทอยทตดตอได 442/1 หม 8 ซอยสขสวสด 22 ถนนสขสวสด แขวงบางปะกอก เขตราษฎรบรณะ กรงเทพฯ 10140 โทรศพท 02-427-2979 คณวฒ น.บ. มหาวทยาลยธรรมศาสตร น.ม. มหาวทยาลยธรรมศาสตร LL.M. TEMPLE U. U.S.A. Cert. of Attendant Temple U. U.S.A. Dip. International Law ISS (Hague) ประวตและประสบการณการทางาน - อาจารยประจาสาขาวชานตศาสตร มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช (พ.ศ. 2523 – ปจจบน) - อนกรรมการฝายวชาการในคณะกรรมการรณรงคเพอการปฏรป ทางการเมอง (ครก.) (พ.ศ. 2540) - อนกรรมาธการในคณะกรรมาธการยตธรรมและสทธมนษยชน ของวฒสภา - กรรมการผทรงคณวฒภายนอก มหาวทยาลยเกษมบณฑต - กรรมการผทรงคณวฒภายนอก มหาวทยาลยศรโสภณ

160

- อนกรรมการฝายกฎหมาย บรษทขนสงจากด - อนญาโตตลาการสภาหอการคาไทย - อนกรรมการกฎหมาย สานกงาน ปปช. - ประธานกรรมการชดวชากฎหมายแพง 2 - ประธานคณะกรรมการบรหารชดวชากฎหมายแพง 2 - คณะกรรมการกลมผลตชดวชาความร เบองตนเกยวกบกฎหมายทวไป - คณะกรรมการกลมผลตชดวชากฎหมายแพง 1 - คณะกรรมการกลมผลตชดวชากฎหมายแพง 3 - คณะกรรมการกลมผลตชดวชากฎหมายพาณชย 3 - คณะกรรมการกลมผลตชดวชาการบญชกฎหมายธรกจและการวางแผน ภาษอากรเพอการจดการ (ระดบปรญญาโท) ประสบการณการสอน - ความร เบองตนเกยวกบกฎหมายทวไป - กฎหมายแพง 1 - กฎหมายแพง 2 - กฎหมายแพง 3 - กฎหมายพาณชย 3 - กฎหมายธรกจ - กฎหมายแพงลกษณะสญญา และลกษณะละเมด และหลกกฎหมาย เปรยบเทยบชนสง (ระดบปรญญาโท)